ortho_61

วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) จดุ ประสงค์หลกั คือ . . . 1. ลดการอกั เสบของข้อในขณะที่มขี อ้ อักเสบกาเรบิ 2. ปอ้ งกันการอกั เสบของขอ้ ข้ึนใหม่ ในกรณีที่ ข้อ อักเสบหายแล้ว 3. ปอ้ งกันภาวะแทรกซ้อนทอี่ าจเกิดข้ึน

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) ยาทรี่ ักษาโรคเกา๊ ท์ แบ่งได้ 2 กลมุ่ คือ 1. ยาทล่ี ดการอกั เสบของขอ้ 1.1 ยาตา้ นการอกั เสบท่ีใช่สเตียรอยด์( non-steroidal anti-inflammation drug : N-SAID ) 1.2 Colchicine 1.3 Steroid

วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 2. ยาลดกรดยูริก 2.1 ยาท่ีลดการสร้างกรดยูรกิได้แก่ Allopurinal ยบั ยงั้ การทางานของเอ็นไซม์ Xanthineoxidaseฤทธิข์ ้างเคยี ง : ผนื่ ตามผิวหนงั และตับอักเสบ 2.2 ยาที่เพิม่ การขบั กรดยรู ิกออกทางไต ได้แก่ Probenecid , Benzbromarone ยบั ย้งั การดดู กลบั ของ กรดยรู ิก ฤทธิข์ า้ งเคียง : ปวดศีรษะ ปสั สาวะบ่อยหรือผน่ื คนั คล่นื ไส้ อาเจยี น ปวดท้อง

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 1. การลดนา้ หนัก 2. การงดเหลา้ หรือเคร่อื งดื่มทม่ี ีแอลกอฮอล์ 3. หลกี เลย่ี งอาหารทม่ี พี วิ รนี สูงอาหารทมี่ ีพิวรีนสูง ไดแ้ ก่ เคร่ืองในสตั ว์ น้าสกัดจากเน้ือสัตว์ชะอม กระถิน ปลาซารด์ ีน ปลาดกุ ไก่ กงุ้ ถั่วเขียวอาหารทม่ี ีพิวรนี ปานกลาง ได้แก่ เมล็ดถั่วต่างๆ เหด็ ดอกกระหลา่อาหารทะเล ผัดยอดออ่ น หนอ่ ไม้ฝร่งั ปลาหมึก สะตอ ยอดแคอผาักหตารลทึงีม่ พีใบิวขร้เีนหนลอ้ ็กย ไดแ้ ก่ ผกั ต่างๆ ผลไม้ น้านม ไข่ เมลด็ข้าว เนยแข็ง

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อ.นนั ทยา เสนยี ์ วพบ.ตรงั

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) โรคข้ออกั เสบรูมาตอยด์ เปน็ โรคออโตอมิ มนูชนดิ หนึง่ หรือท่ีเรยี กวา่ โรคภมู ิแพ้เน้อื เยื่อตวั เอง( Autoimmunity ) ผปู้ ่วยมีการตอบสนองทางภมู คิ มุ้ กันที่ผิดปกติ โดยเมด็ เลือดขาวสร้างแอนตบิ อดตี ่อเนือ้ เยื่อของตนเอง

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) สาเหตุของโรครูมาตอยด์1. พนั ธุกรรม2. การติดเช้อื แบคทเี รยี หรือไวรสั บางชนดิ เช่นเชื้อวณั โรค เช้ือไวรสั เริม เช้ือหดั เยอรมัน เป็นตน้

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) ข้อของคนประกอบดว้ ยกระดูก2อัน โดยมกี ระดูกอ่อน Cartilage หุ้ม ปลายทั้งสองขา้ ง โดยมี Capsule หมุ้ รอบขอ้ เซลลท์ ่บี รุ อบ capsule เรยี ก Synovium และมนี า้ ที่หล่อลืน่ เรียก Synovial Fluidผปู้ ่วยทเ่ี ป็นข้ออักเสบ Rheumatoid จะมีภูมคิ มุ้ กันของตวั เองมาเกาะท่ีข้อทาให้เกิดการอกั เสบของขอ้ (Synovitis) เกิดอาการปวด บวมแดง และร้อนทีข่ ้อ มีการสะสมของเม็ดเลือดขาวในขอ้ เมื่อโรคเป็นมากขึน้ จะมีการหนาตวั ของเยอ่ืหุ้มข้อ มกี ารทาลายกระดูกอ่อนทหี่ มุ้ ปลายข้อกลา้ มเน้อื และเอ็นรอบขอ้ จะออ่ นแรงทาใหป้ วดขอ้มากขึ้น

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)

วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 1. ข้ออกั เสบ จะมอี าการปวด บวม แดง รอ้ น กดเจ็บ 2. กลา้ มเน้อื และเสน้ เอน็ ปวดกล้ามเนอ้ื กลา้ มเนอ้ื ล้า ออ่ นแรงและลีบ มักพบผทู้ ่มี ขี อ้ อกั เสบเกิน2-3เดอื นข้นึ ไป 3. ปมุ่ รมู าตอยด์(rheumatoid nodules)พบได้25%ใน ผปู้ ว่ ยที่เปน็ เร้ือรงั กอ้ นเน้ือค่อนขา้ งแขง็ คลา้ ยยางลบ พบใต้ผวิ หนังบรเิ วณข้อศอก หลังศีรษะบริเวณท้ายทอย ตรวจพบRF ไดผ้ ลบวกเสมอ

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 4. อาการไข้ อณุ หภูมไิ มส่ ูงเกนิ 38.5 องศาเซลเซียส มกั มีผื่นสีแดง ส้มๆ ข้นึ ตามลาตัวแขนขา ผืน่ มกั จะข้นึ ลงตามไข้ 5. ออ่ นเพลียและน้าหนกั ลด อาจลดถงึ 10 กิโลกรมั ภายในเวลา 2-3เดอื น 6. ต่อมนา้ เหลอื งโตพบได้รอ้ ยละ30-50 ในรายทข่ี ้อ อกั เสบรุนแรง

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)

วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)1. การซกั ประวัติ ซักประวตั คิ รอบครัวเกีย่ วกับการเปน็ โรครมู าตอยด์ ประวัติการปวดข้อ ประวตั ขิ อ้ ฝดื แขง็ ตอนเช้า การจัดการกับความปวด และผลกระทบของความปวด ตอ่ อารมณแ์ ละกิจกรรมตา่ งๆ ประวตั ิการเคลอ่ื นไหวข้อ อาการผิดปกตอิ ่ืนๆ นอกเหนอื จาก อาการทข่ี ้อ เชน่ มีไข้ ออ่ นเพลีย นา้ หนักลด เบอื่ อาหาร การ ชว่ ยเหลือตนเองในกิจวตั รประจาวัน การทางานและการเขา้ สงั คม

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)2. การตรวจร่างกายในปี คศ.1988 สมาคมรูมาติสซัม สหรฐั อเมริกา (American Rheumatic Association) ได้ตัง้ เกณฑส์ าหรบั วินจิ ฉยั โรคขอ้ อกั เสบรมู าตอยด์ วา่ ผปู้ ว่ ยจะต้องมีอาการอย่างนอ้ ย 4 ข้อ ใน 7 ข้อ และข้อ 1-4 จะต้องเปน็ มานานอยา่ งน้อย 6 สัปดาห์ ตามเกณฑ์ดงั นี้ 2.1อาการข้อฝดื แข็งตอนเชา้ (morning stiffness) จะตอ้ มีการฝดื แขง็ ท่ี ข้อและรอบอย่างน้อย 1 ชัว่ โมง 2.2ขอ้ อกั เสบ 3 ขอ้ หรือมากกว่า (arthritis of 3 or ore joint areas) มีขอ้ บวมจากเย่อื บขุ ้อ ไดแ้ ก่ ข้อกลางน้วิ มอื ขอ้ โคนน้วิ มอื ขอ้ มอื ขอ้ ศอก ขอ้ เข่า ขอ้ เทา้ และข้อโคนนว้ เทา้ 2.3การอกั เสบของขอ้ มือ(arthritis of hand joint ) มีอกั เสบอยา่ งนอ้ ย 1 ข้อ โดยมีลักษณะบวมในตาแหน่ง ข้อมือ ขอ้ โคนนว้ิ และขอ้ กลางนิว้ มอื

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)2.4 การอักเสบของขอ้ เกิดทัง้ สองขา้ งในลกั ษณะเดียวกัน(symmetric arthritis)2.5 ปมุ่ รมู าตอย์ทผ่ี วิ หนงั (rheuatoid nodule) เกดิ ป่มุใตผ้ ิวหนงั เหนอื ตาแหน่งกระดกู เด่น(bony prominent)หรือบริเวณผวิ หนังดา้ นนอก หรือดา้ นใน2.6 รมู าตอยด์ แฟกเตอร์ (rheumation factor) ในซีรัมเปน็ บวก 2.7. ภาพถ่ายรงั สที มี ือและขอ้ มือ พบการกร่อนแหวง่(erosion)ของกระดกู หรอื การทเี่ นื้อกระดูกท่อี ยูใ่ กลข้ ้อสูญเสยี แคลเซียม

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)3. การตรวจทางหอ้ งปฏิบัตกิ ารและอน่ื ๆ 3.1 ตรวจรูมาตอยด์แฟกเตอร์ (rheumatoid factor : RF)โดยวธิ ีลาเทก็ ซ์แอคกลูติเนชน่ั (Latex agglutination) พบIgMrheumatoid factor ให้ผลบวก 3.2 คา่ อัตราการตกตะกอนของเม็ดเลอื ดแดง (erythrocytesedimentation rate : ESR) จะสงู ขึ้นกวา่ ปกติ 3.3 ฮีโมโกลบิน(hemoglobin) ต่า มอี าการซีด 3.4 เม็ดเลือดขาว มกั อยใู่ นเกณฑป์ กติหรอื สูงกว่าปกตเิ ล็กน้อย 3.5 เกลด็ เลอื ดอยูใ่ นเกลด็ ปกติหรือสงู กวา่ ปกติเลก็ นอ้ ย 3.6 C-reactive protine (CPR) สูงกว่าปกติ

วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) โรครูมาตอยด์เป็นโรคท่ีรักษาไมห่ ายขาด จุดมงุ่ หมายของการรกั ษา คอื . . . 1. ลดอาการปวดและการอกั เสบของข้อ 2. ป้องกนั ความพกิ าร 3. ชว่ ยใหก้ ารทางานของขอ้ กลับคนื สู่ปกติ 4. ชว่ ยใหค้ ณุ ภาพชวี ติ ดีขึ้น

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 1. ดแู ลใหผ้ ้ปู ว่ ยพกั ผอ่ น 2. ให้ข้อทม่ี พี ยาธสิ ภาพได้พกั โดยการใส่อปุ กรณพ์ ยุงข้อ ( splint ) เพ่ือชว่ ยจากัดการเคลื่อนไหว 3. กายภาพบาบัด ในระยะแรกทีม่ กี ารอกั เสบเฉียบพลนั ประคบดว้ ยความร้อน 4. การรักษาด้วยยา 5. การผา่ ตดั ไดแ้ ก่ การทา Synovectomy

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) ยาต้านอักเสบSteroid (N-SAIDs) Betamethasone Salicylate Aspirin – like drugs Aspirin Cortisol Ibuprofen Naproxan Dexamethasone Piroxicam Methylprednisolone Indomethacin Triamcinolone

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)ชอ่ื สามญั : Aspirinช่อื การคา้ :Comoprin, Entrarinขอ้ บ่งใช้ : บรรเทาอาการปวดและลดไข้รูปแบบ/ขนาดยา : ชนดิ เมด็ ขนาด 325 และ 500 มก. ผใู้ หญ่ ให้ 325-1000 มก. ทุก 3-4 ชม. เด็ก ให้ 1 เกรนหรือ 60 มก./กก. ต่อวนั แบ่งให้ 4-6 คร้ัง ระยะหา่ งกัน 3-4 ชม.การออกฤทธิ์ : 1.ยบั ยง้ั การสรา้ งสารทท่ี าใหเ้ กดิ ไข้ คือ Prostaglandins 2.ยับยง้ั การสร้างสาร Prostaglandins ท่ที าให้เกิดความเจ็บปวดผลขา้ งเคียง : มกั เกิดอาการข้างเคยี งตอ่ ระบบทางเดนิ อาหาร เชน่ คลื่นไส้ อาเจยี น อาหารไมย่ อ่ ย ปวดแสบยอดอก ปวดท้อง

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)ช่ือสามญั : Naproxanชื่อการค้า : Naprosynขอ้ บ่งใช้ : บรรเทาอาการปวดรปู แบบ/ขนาดยา : ชนดิ เม็ด ขนาด 250 มก. ใหก้ นิ คร้ังละ 1 เมด็ วนั ละ 2 คร้งั เช้า-เย็น หลังอาหารการออกฤทธ์ิ : ยบั ย้ังการสงั เคราะห์ Prostaglandinsผลข้างเคียง : อาการไม่สบายในทอ้ ง ท้องผกู ปวดทอ้ ง, ปวดแน่นบริเวณล้ินป่ี,คลน่ื ไส้, ปวดศรี ษะ, บวมเล็กน้อยตามมอื หรอื เทา้ , เสียงก้องในห,ู การทรงตวั ผิดปกติอาการอื่นที่อาจเกดิ คอื ผมร่วง, บวมน้า, โลหิตจางซดี , ตับอกั เสบ, เลอื ดออกในกระเพาะอาหารหรือลาไส้, นอนไม่หลบั หากมอี าการผิดปกติเหล่าน้ีเกิดขน้ึ ควรปรึกษาแพทย์

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)ช่อื สามัญ : Ibuprofenชือ่ การค้า : Ambufen, Brufen, Easifonข้อบ่งใช้ : รักษาอาการปวดรปู แบบ/ขนาดยา : ชนดิ เมด็ ขนาด 200 มก. ให้ 800-1200 มก./วัน โดย แบ่งให้ 3-4 ครง้ั หลังอาหารการออกฤทธิ์ : ยบั ย้งั เอนไซม์ COX 1 และ COX 2ผลขา้ งเคียง : ระคายเคืองระบบทางเดินอาหาร เชน่ คล่นื ไส้ อาเจียน เกดิ แผล ในกระเพาะอาหารและลาไส้ ในผ้สู งู อายพุ บว่าทาให้ความจาเสือ่ ม ขาดสมาธิ ผนื่ ข้ึน การมองภาพไมช่ ัด ถ้ามคี วามผิดปกตเิ กีย่ วกับ การเหน็ ภาพใหห้ ยุดยาทนั ที

วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)ชอ่ื สามญั : Indomethacinช่ือการคา้ : Indocid, Ammi-Indocin, Inflamate, Indonoขอ้ บง่ ใช้ : บรรเทาอาการปวด ขอ้ บวม และข้อขดั อนั เนือ่ งมาจากข้ออักเสบรูปแบบ/ขนาดยา : ชนิดเม็ด ขนาด 25 และ 50 มก. ควรเริ่มดว้ ยขนาด 25 มก. วนั ละ 2 ครง้ั กอ่ น และหลงั จาก 1 สัปดาห์ ค่อยเพิ่มขนึ้ ครั้งละ 25 มก. จนได้ขนาดไม่เกนิ 100-150 มก.การออกฤทธ์ิ : ยับย้ังเอนไซม์ COX ยบั ยั้งการเคลอื่ นตัวของเม็ดเลอื ดขาว ยามี ฤทธติ์ ้านการอดั เสสูงทีไ่ ดผ้ ลดีในการรักษาโรคข้อรมู าตอยด์ โรคกระดูกสนั หลงั อกั เสบ และอาการปวดขอ้ เฉยี บพลันของโรค เกาต์ รวมทงั้ มฤี ทธิ์แก้ปวด ลดไข้ผลขา้ งเคียง : อาจทาให้เกิดอาการคล่นื ไส้ อาเจียน ปวดท้อง เบือ่ อาหาร

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)ช่ือสามญั : Piroxicamชอ่ื การค้า : Bicam, Felcam, Felrox, Piroxam, Piroxcin, Roxifen, Roxycamขอ้ บง่ ใช้ : ยาบรรเทาอาการปวดซงึ่ สาเหตุมาจากขอ้ อกั เสบและยงั สามารถใช้บรรเทาอาการปวดประจาเดอื นและการปวดหลงั การผา่ ตดั และหลังการคลอดลกูรปู แบบ/ขนาดยา : แคปซลู 10 มก. ผใู้ หญ่ ใหก้ ินวนั ละ 20 มก. อาจให้วนั ละครง้ั หรือแบ่งให้วันละ 2 คร้ังการออกฤทธิ์ : ยบั ย้งั เอนไซม์ COX ในขนาดสงู สามารถยับยั้งการเคล่อื นตวั ของเม็ดเลือดขาว ตา้ นการสร้าง prostaglandins ทาให้ไม่มอี าการปวดบริเวณปลายประสาทผลขา้ งเคยี ง : ปกติพบไม่บอ่ ย แตอ่ าจเกดิ ข้ึนได้ เชน่ ท้องไส้ปน่ั ป่วน คลน่ื ไส้ให้รับประทานยาพรอ้ มกบั อาหารเลก็ น้อยและ ถ้าอาการน้ยี งั คงมอี ยหู่ รือรนุ แรงขนึ้ ให้ปรกึ ษาแพทย์ ถา้ พบอาการวงิ เวียน ปวดหัว มึนงง ผ่นื มีเสยี งในหู เท้า และขาบวมควรปรกึ ษาแพทย์

วิทยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) เกลือทองคา ( gold salt )เกลือทองคามีอยู่ 2 รูปแบบ คอื ชนิดฉดี และรับประทาน1.ชนิดฉดี คอื gold sodium thioglucose และ gold sodiumThiomalate ( ประเทศไทยมีแต่ gold sodium thiomalate )2.ชนิดรบั ประทาน คือ ยา auranofin ( ไม่มจี าหน่ายในประเทศไทย )พบวา่ เกลอื ทองคาชนิดฉดี จะให้ผลดกี ว่าเกลือทองคาชนดิ กิน

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) กลไกการออกฤทธ์ิ สามารถยบั ยง้ั การทางานของเอนไซม์ acid phospholipase,Collagenase , protein kinase C ลดการสร้าง Immunoglobulin ลดการกระตนุ้ คอมพลีเมนต์ ลดการแบง่ ตวั ของลมิ โฟซัยตต์ อ่ การกระตุ้น ลดการสร้างสารซยั โตไคนสข์ องลิมโฟซยั ตแ์ ละโมโนซยั ต์และลดการตอบสนองของเซลลต์ ่อinterleukin-1 เกลอื ทองคาถูกดูดซึมเขา้ กระแสเลอื ดกระจายไปทั่วรา่ งกายโดยเฉพาะไขกระดูก ตับ ม้าม ต่อมนา้ เหลอื ง และเยือ่ บุข้อ ถูกขบั ออกทางร่างกายโดยขบั ออกทางปสั สาวะรอ้ ยละ 70%ทางอจุ จาระร้อยละ 30%

วิทยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) ขนาดและวธิ ีการใช้ยา การใชเ้ กลอื ทองคาชนดิ ฉดี gold sodium Thiomalateมีขนาดบรรจุหลอดละ 20 มก.ฉีดยาครัง้ แรกฉดี เข้ากล้ามเนื้อขนาด 10 มก.แล้วเพ่มิ เปน็ 40 มก.ทกุ สัปดาห์ เม่อื ไดร้ บั ยาประมาณ 400 มก. ผปู้ ว่ ยมอี าการดขี ้ึนจงึ คอ่ ยๆฉีดยาออกเปน็2 , 3 และ 4 สัปดาห์

วิทยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) ผลข้างเคียง (side effect) มผี ่ืนข้นึ ตามผวิ หนังและเย่ือบชุ อ่ งปากอกั เสบอาการทางระบบทางเดินอาหารทพ่ี บบ่อย คือ อาการถา่ ยอุจจาระบอ่ ยหรือถา่ ยเหลว พบในยาเกลอื ทองคาชนิดรับประทานมากกว่าชนดิ ฉดี อาการทางทางระบบไต ไดแ้ ก่ ไตอกั เสบ ตรวจพบโปรตนี และเม็ดเลอื ดแดงและเม็ดเลือดขาวในปสั สาวะ อาการทางระบบหายใจ ได้แก่ อาการเหนือ่ ยหอบ ไอแหง้ ๆ ปวดอักเสบอาการเหลา่ น้จี ะเกดิ ขึ้นในนาที 30 หลังได้รับยา

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรัง : Septic arthritisBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) ขอ้ อกั เสบติดเช้อื มกั เกิดในเดก็ เล็กอายุน้อยกวา่ 2 ปี พบบ่อยที่ข้อสะโพก , ข้อเขา่ , ขอ้ เท้า และขอ้ ศอกสาเหตุ … 1. Staphylococcus aureus 2. Streptococcus hemolytic ( Group B ) 3. Hemophilus influenza

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 1. กระแสโลหิต ( Hematogenous ) 2. หลงั การอักเสบติดเชอื้ ของกระดกู ( Complication of acute osteomyelitis ) 3. เช้ือเขา้ สู่ข้อโดยตรง ( Direct inoculation )

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)เชือ้ Bacteria เย่ือบุขอ้ อักเสบ น้าในขอ้ เพิม่ ขน้ึนา้ ในข้อกลายเป็นหนอง ขอ้ บวม WBC เพม่ิ ขึน้การตายของเยอื่ หมุ้ ข้อ( synovial necrosis )

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) WBC ปล่อยเอนไซม์ ทาลาย เกดิ หนอง - Proteases ส่วนประกอบท่ี ตดิ แน่นเซลลเ์ ย่อื หุ้มขอ้ - peptidase สาคัญของกระดูก ข้อเคล่อื นไหว เซลล์กระดกู - collagenase อ่อนผวิ ข้อ ไมไ่ ด้ ออ่ นผวิ ข้อ เยือ่ ห้มุ ข้อจะถูก เกดิ ขอ้ เคลื่อน Bacteria แทนท่ดี ว้ ย granulation tissue , fibrous , fibrin

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) - ปวดตรงบรเิ วณข้อ - กล้ามเน้ือรอบข้อเกร็ง - ขอ้ บวมแดง กดเจบ็ - มีไขส้ ูง ( 103-104 F ) - เหง่อื ออกมาก กระหายนา้

วิทยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 1. การซักประวตั ิ : ประวัตกิ ารบาดเจ็บ การตดิ เชอื้ ทีห่ ู ( Otitis media ) หรือทผี่ ิวหนงั 2. การตรวจรา่ งกาย : การตรวจข้อและท่า ของขอ้ 3. การตรวจทางหอ้ งปฏิบัติการ : CBC , ESR สูง Ultrasonography , รงั สี จะเกดิ ขึ้นต้องเปน็ อยู่นาน 10วัน หรอื 2 Wks ขึ้นไป

วิทยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 1. ใหน้ อนพกั 2. การดดู น้าออกจากข้อ เป็นการกาจัด หนองและลดแรงกดดนั ในขอ้ 3. ใหย้ าปฏชิ วี นะ 4. การผ่าตดั เข้าช่องขอ้ เพ่อื ระบายหนอง ร่วมกบั การทา irrigation

วิทยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 1. ให้ผ้ปู ว่ ยได้พัก 2. ใหย้ าบรรเทาปวด , ยาปฏชิ ีวนะ 3. ทาแผล โดยยดึ หลัก Aseptic technique 4. ลดไข้ 5. ดูแลให้รับประทานอาหาร 6. ดแู ลใหอ้ อกกาลงั ของกล้ามเนอื้ และขอ้ ต่างๆ



วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)หมายถึง การอักเสบตดิ เชอ้ื ทเี่ กิดขน้ึ กบั กระดกู ทุกช้ัน คอื ชน้ั ของเย่อื หมุ้ กระดูกภายนอก ( periosteum ) ชน้ั เปลือกกระดูก ( cortex ) ชน้ั เยอ่ื หมุ้ ภายในกระดกู ( endosteum ) ชนั้ โพรงกระดูก ( medullary canal )

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังสาเหตุBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 1. Bacteria ไดแ้ ก่ แบคทเี รียทที่ าให้เกดิ หนอง( pyogenic bacteria ) เช่น staphylococcus ,streptococcus , E.coli , pseudomonas , hemophilusinfluenza , salmonellaanaerobic bacteria เชน่ mycobacteriumtuberculosis , treponema pallidum 2. Fungus เช่น actinomycoces ,blastomycoces , cryptococcus 3. Virus เช่น measle , mumps , smallpox 4. Parasite เช่น echinococcus granulosus

วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 1. Direct haematogenous spreading คือ มี การติดเชอื้ แพร่กระจายตามกระแสโลหิต 2. Indirect spreading คือ มเี ชื้อโรคปนเปือ้ นในแผล3. จากการอดุ ตนั ของหลอดเลือดจากโรคตา่ งๆ เชน่โรคเบาหวาน พวกที่มีล่ิมเลอื ดหรือกอ้ นเลือดอดุ ตนั ทาให้เนอ้ื เยอ่ื ขาดเลือดไปเลีย้ ง เกดิ เป็นเนอ้ื ตายและมีเชอ้ื โรคเกดิ ข้นึ

วิทยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 1. ตรวจพบหนองจากโพรงกระดกู 2. ตรวจพบเชอ้ื จากการเพาะเชื้อของกระดกู หรอื เลือด 3. มีอาการปวด บวม รอ้ น ของกระดกู 4. ตรวจเอกซเรย์ พบการเปลย่ี นแปลงภายในโพรง กระดูก เกณฑ์ คือ ตรวจพบต้ังแต่ 2 อาการข้ึนไปจาก 4 อาการ

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อาจมีอาการอืน่ ๆ ประกอบดว้ ย อย่างน้อย 5 อาการ 1. มีไข้สงู เกนิ 38.5 องศาเซลเซียส 2. มอี าการปวดกระดกู และปวดมากข้ึน 3. มอี าการไข้ อ่อนเพลยี 4. สามารถควบคุมอาการหรือรักษาได้ดว้ ยยาปฏิชีวนะ 5. ตรวจไมพ่ บพยาธสิ ภาพของโรคอื่นๆ

วิทยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) ระยะของกระดูกอกั เสบตดิ เช้อื1. ก1ร.1ะ. ดกกูรอะดกั เกู สอบักตเิดสเชบอื้ตเดิฉเยี ชบือ้พเลฉันียบ( พacลuันteosteomy(ealictuiste) osteomyelitis )2. กร2ะ. ดกกูรอะดกั เกู สอบักตเิดสเชบ้อืตเดิรอื้เชรงัือ้ เร(ือ้ cรhังronic (ostecohmroyneiclitiosst)eomyelitis )

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 1. กระดกู อักเสบตดิ เชื้อเฉียบพลนั ( acute osteomyelitis ) 2. กระดกู อกั เสบติดเชื้อเรื้อรัง (chronic osteomyelitis ) 3. ขอ้ วนิ จิ ฉัยทางการพยาบาล

วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) การพยาบาลผปู้ ว่ ยโรคกระดูกพรนุ (osteoporosis) ภาวะที่มกี ารสูญเสียเน้อื กระดูก ทาใหค้ วามหนาแนน่ ของเนื้อกระดูก ลดลง สง่ ผลให้กระดกู บาง ผุ

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) สาเหตุ 1. มีประวตั ิคนในครอบครัวเป็น 2. ความไม่สมดุลของฮอรโ์ มน เชน่ ภาวะ hyper parathyroid ภาวะการหมดประจาเดือน 3. การไม่ได้ใช้งานทาให้การสรา้ งกระดกู ลดลง เช่น การนอนอยู่บนเตียงนานๆ

วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) ปัจจยั ส่งเสริม - การใช้ยาบางชนิดรักษาโรคเป็นเวลานาน เช่น ยาธัยรอยด์ คอรต์ โิ คสเตียรอยด์ - เพศหญิง - คนผวิ ขาว ผิวเหลอื ง รปู รา่ งผอมสงู - สารเสพตดิ เช่น บุหรี่ เฮโรอีน ชา กาแฟ - สิ่งแวดล้อม เชน่ ไม่มแี สงแดด ออกกาลงั กายไมไ่ ด้ - ได้รบั อาหารท่ีมีแคลเซยี มน้อยหรอื การดดู ซึม แคลเซียมในร่างกายไมด่ ี - สงู อายุ

วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรัง รางกายขาด อร์ มนเอส ตรเจน Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) ในวยั หมดประจาเดอื นผ้สงอายุบริ ภคแคลเซียมลดลงรางกายสังเคราะห์วติ ามนิ ดลี ดลงกระตุ้นตอมพารา ัยรอยด์ เซลกระดกหลง่ั สาร cytokinesให้ขบั พารา ัยรอยด์ อร์ มน เชน Interleukin 1,Interleukin 6เข้าสกระแสเลอื ดเพมิ่ ขนึ้กระตุ้น osteoclastให้มีการสลายกระดกเพม่ิ ขนึ้มวลกระดกลดลง ดยเ พาะ spongy boneกระดก ปรงบาง เปราะ กระดกทรุดตวั ลง หลงั คอมกระดกหักงาย ความสงของรางกายลดลง