erp-satin-alma-rehberi-2022-4f

sağlanacaktır. Karanlık fabrika, 7/24 üretimin olduğu sis- analiz edebilmek mümkün olacak. Yenilenebilir enerji temleri kontrol eden çalışanlar dışında kimsenin üretim sistemlerinin ana bileşeni olan depolama, IoT sayesinde içerisinde bulunmayacağı ve bu yüzden ışığa da gereksi- düşük maliyetli hale getirilebilecek. Akıllı şebeke sistem- nim duymayacağı fabrikalardır. leri olacak. • Trafik kazaları büyük ölçüde azalacak. • Tarım akıllanacak. IoT tabanlı sürücüsüz otonom araçlar ve trafik yönetim IoT sayesinde denizlerde ve tarımda kirlilik seviyeleri ve sistemleri insanlardan kaynaklanan trafik kazalarını azal- topraktaki nem analiz edilebilir. Bu sayede çevre kirliliği tacak. için önlem alınabilecek. IoT, akıllı tarım çağını başlatacak. Çiftçilikte akıllı cihazlar kullanılarak mahsulün potansiyel • Yenilenebilir enerji büyüyecek. koşulları gerçek zamanlı olarak takip edilebilecek. Enerji tüketen aygıtların performansını takip etmek ve 2.4 IIoT ve ERP kullanmanın faydaları rektiğinde (arızalar/bakımlar) veya hasara karşı savun- masız durumlarda bildirimler göndererek çalışanları • Rekabete ayak uydurma yeteneği: uyarabilir. IoT işlevlerine sahip en iyi ERP sistemleri, daha fazla veri kullanılabilirliği, daha kolay iletişim ve daha akıllı • Daha iyi operasyonel verimlilik sağlanması: iş zekâsı sağlar. ERP’yi IoT teknolojisi ile entegre ederek birçok manuel görevi otomatikleştirebilir ve bu sayede operasyonel ve- • Gelişmiş veri kalitesi ve kullanılabilirlik rimliliğinizi artırabilirsiniz. Örneğin, bir barkodu tara- sayesinde daha iyi kararlar verilmesi: mak ve verileri manuel olarak ERP sistemine aktarmak Başarılı dijital dönüşüm, IoT cihazları tarafından topla- için hiçbir insan çabasına gerek kalmaz. IoT ile sipariş, nan verilerin kalitesi ve miktarına bağlı olarak eyleme stok yenileme, envanter güncellemeleri ve eksik tesli- geçirilebilir iç görüler gerektirir. ERP sistemleri IoT ile matlar gibi tüm faaliyetler, makinelerdeki sensörlerle entegre edilerek, veri kalitesi ve verinin kullanılabilirli- gerçek zamanlı olarak ERP sisteminiz üzerinden izlene- ği artırılabilir. Bu sayede sağlıklı varlık yönetimi yapıla- bilir ve otomatik olarak güncellenebilir. rak, sistemin kullanımı sırasında herhangi bir değişik- lik yaşandığında, gerçek zamanlı olarak doğrudan ERP Günümüzde dördüncü endüstri devrimi olan Endüstri sistemine yansıtılması sağlanabilir. 4.0’ı temsil eden IIoT; akıllı cihazları, gelişmiş veri sis- temlerini, fiziksel ve insan ağlarını birbirleriyle entegre • Gerçek zamanlı öngörülerin edinilmesi: etmektedir. Üretim operasyonunda IIoT, süreç kontro- ERP sistemini IoT ile entegre etmek, organizasyonların lünün ana rolünü oynarken, MES, kaynakları kontrol önemli iş öngörülerini anında elde etmelerine yardım- etmenin yanı sıra ilerleme hakkında ERP gibi diğer sis- cı olur. Sensörlerinden ve cihazlarından gelen sürekli temleri bilgi aktarmak için kullanır. veri akışı ile işletmeler, gerçek zamanlı analiz yapabilir ve karar verme noktasında daha etkin bir yapıya sahip Sonuç olarak sanayide yeni bir teknoloji ham- olabilirler. IoT verilerinden elde edilen bu eyleme dö- nüştürülebilir öngörüler ile operasyonlar daha proaktif lesi olarak görünen Endüstri 4.0; Nesnelerin İnter- bir yaklaşım kazanabilir. Ayrıca, ERP sistemlerini IoT neti vasıtası ile bulut sistem temelli, farklı üretim ile birlikte Yapay Zekâ (AI) ve Makine Öğrenmesi (ML) hattı ekipmanlarından gerçek zamanlı elde edilen ile entegre etmeniz durumunda, çalışanlarınız, doğru ve aynı zamanda analizi yapılan büyük veri deposu- zamanda doğru önerileri sistemden alabilir ve bu saye- na sahip, verilerin bütünlüğünü ve anlamlandırılma- de daha doğru kararlar verebilirler. sını esas alan, sahadaki akıllı otonom sistemler tara- fından beslenen, işletme içi üretim hatları arasında • Geliştirilmiş varlık yönetimi: birliktelik gerektiren, üretim sektörü paydaşlarının IoT, tedarik zincirindeki değerli varlıkları, malzemele- işbirliği yapmalarını esas alan, aynı zamanda sektör ri ya da ekipmanları takip ederek gerçek zamanlı bilgi paydaşları arasında şeffaf şekilde bilgi paylaşımı ge- sağlayabilir. ERP’yi IoT ile entegre etmek, bu bilgileri tiren, ürün kişiselleştirme teknolojilerini kullanan otomatik olarak ERP sistemine aktarmanıza ve böylece ve önümüzdeki süreçte üretim endüstrimizin tek- tedarik zincirindeki tüm tarafların bilgilendirilmesine noloji değişim lokomotifi olacak çok önemli dijital olanak tanır. IoT çözümleri, varlıklarla ilgilenilmesi ge- dönüşüm fırsatıdır. ERP SATIN ALMA REHBERİ 351

ERP SATIN ALMA REHBERİ IIoT PLATFORM ÜRETİCİSİ Odağımız Üretime Yön Veren Akıllı Nesneler / Analogdan Dijitale ANTODIS olarak Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP), Endüstriyel Otomasyon, Veri Bilimi ve Yazılım Geliştirme alan- larında 15 yılın üzerinde global tecrübelerin bir araya gelme- siyle kurulduk ve ilk günden bu yana işletmelerin dijital dönüşümünü hızlandıracak Endüstriyel IoT projeleri gerçekleştiriyoruz. Gerçekleştirdiğimiz projeler ile yoğun rekabet verimliliği artırmak projelerimizin öncelikli ve belirsizlik ortamında çalışan müşterilerimi- kazanımları arasında yer alıyor. ze daha çevik ve esnek bir şekilde işlerini yö- netebilecekleri çözümler sunuyoruz. Çözümlerimizin temelinde Python dili ile geliştirdiğimiz, platform bağımsız, REST Üretim sahasındaki makine ve ekipmanlar- API’lerle çalışan ve büyük veri yönetimi için la bağlantı kurup veri toplamayı ve karşılıklı MongoDB kullanan Antodis Endüstriyel iletişimi otomatikleştiriyoruz. Ayrıca bir MES/ Nesnelerin İnterneti (IIoT) platformu yatıyor. MOM yazılımına gerek olmadan, kullanılan ERP sistemi ile tam entegre bir şekilde üreti- Ali Aytekin min, kayıp zamanların, planlamanın, maki- nelerin ve stokların gerçek zamanlı veriler ile Kurucu Ortak Behiç Ferhatoğlu canlı olarak izlenmesini ve yönetilmesini sağ- lıyoruz. Bu sayede kaynak kullanım oranını ve Yönetici Ortak, Kurumsal Dönüşüm Platformu Temsilcisi [email protected] Emre Yüce Kurucu Ortak Cüneyt Ömer Günaydın Yönetici Ortak

Ürün ve Hizmetler Hizmet Verilen Sektörler Projelerimize Dijital Dönüşüm Yol Haritasının oluşturulması için analiz çalışması ile Ambalaj AVM Beyaz Eşya Bilişim başlıyor ve ardından üç fazdan oluşan bir metodoloji ile ilerliyoruz. Cam Çimento Dağıtım Demir & 1. Faz - Endüstriyel Otomasyon hizmeti sunarak üretim sahasının ya da ürünlerin Çelik dijitalleşmesini gerçekleştiriyoruz. Gerekli donanımları tespit ve tedarik edip devreye alıyoruz. Eğitim Eğlence Elektrik & Enerji Elektronik 2. Faz - IIoT platformumuzun en önemli unsurlarından olan Antodis Gateway ile üretim sahasındaki dijitalleşmiş tüm nesneler ile çift yönlü etkileşime geçiyoruz ve sen- e-Ticaret Finans Gayrimenkul Genel Üretim sörlerin sunabildiği tüm verileri Antodis Connector yardımıyla ERP yazılımlarındaki - Emlak ilgili bilgilerle eşleştirerek alıp Antodis Analytics & Yapay Zeka çözümleri ile işleye- rek kullanıyoruz. Gıda Havacılık Hayvancılık Hazır Giyim Bu fazda gerçekleştirdiğimiz çalışmaların temel kazanımları: Hızlı Tüketim Hizmet İklimlendirme İlaç • Üretimin gerçek zamanlı verilerle izlenmesi ve OEE (Toplam Ekipman Verimli- İnşaat Kamu Kimya Kozmetik liği) gibi göstergelerin üretilmesi, anomali / duruş analizleri • Kestirimci / Öngörücü Bakım çalışmaları gibi Büyük Veri Analitik çalışmaları • Makinelerin durdurulması, çalıştırılması, ayarlarının yapılması gibi fonksiyonları ye- rine getirerek üretim sahasının Siber Fiziksel Sistemler ile yönetilmesi • Başka bir üretim yürütme / yönetme yazılımına (MES/MOM) gerek olmadan ERP sistemleri üzerinde stok yönetimi, kapasite planlama, üretim yönetimi, bakım yöneti- mi, kalite yönetimi operasyonlarının gerçek zamanlı veriler ile yürütülmesi 3. Faz - Yıkıcı iyileştirme gerektiren alanları tespit ediyoruz ve Artırılmış Gerçeklik, Yapay Zeka, Robotik Sistemler, Otonom Taşıma Sistemleri, Bulut Çözümleri, Ko- num Belirleme (RTLS), Radyo Frekansı ile Tanımlama (RFID), Görüntü İşleme gibi konularda uzman çözüm ortaklarımızı dahil ederek projelerimize hız kesmeden devam ediyoruz. Kuyumculuk Lojistik Maden Makine Müşteri Görüşü Matbaa Medikal Medya Metal “Yeni nesil IoT platformları ve ERP tecrübelerinden dolayı Antodis ile Mobilya Otomotiv Perakende Petrokimya çalışmayı tercih ettik. Üretim sürecimizin gerçek zamanlı takibi ve bilgi akışının kişilerden bağımsız yürütülmesini IFS ERP sistemi ile tam en- Plastik Sağlık Savunma Seramik tegre bir şekilde hayata geçirerek verimliliğimizi artırmayı planlıyoruz.” - Ayhan Mutlu / Bursalı Group - Bilgi Teknolojileri Müdürü - İcra Kurulu Üyesi “Antodis ile şu anda yürüttüğümüz silindir takibi, forklift optimizasyo- nu ve yapay zeka temelli makine ayar önerisi projelerimiz ile sektörde bir adım öne geçmeyi hedefliyoruz. Uzun yıllardır ERP sektöründen tanıdığımız ve ambalaj sektörü tecrübelerine güvendiğimiz bir ekip ol- duğu için çok hızlı karar verdik ve o şekilde de ilerliyoruz.” - Kamil Köroğlu / Biriz Ambalaj - Operasyon Direktörü Sigorta Tarım Tekstil Telekomünikasyon ANTODİS TEKNOLOJİ A.Ş. Adres : Metropol İstanbul C1 Blok No:2 B/122 Ataşehir / İstanbul Turizm Ulaşım Telefon : 0216 225 03 11 e-Posta: [email protected] www.antodis.com KOBİ’ler OBİ’ler Büyük Ölçekli Uluslararası Holdingler

ERP SATIN ALMA REHBERİ Rfid Teknolojisi ile 20 Kat Daha Hızlı Depo Sayımı ve %100 Hatasız Ürün Sevkiyatı Yapmak Mümkün! DTB’nin, OT/VT sektöründe dünya lideri ZEBRA markasının, Rfid Sistemlerinde uzman yetkili iş ortağıdır. Tüm ekibimiz, teknik ve satış konusun- da eğitim ve yeterlilik sertifikalarına sahiptir. Firmalara, tüm ZEBRA Rfid ürünlerini deneyimleme ve test etme imkânı sunulmaktadır. Yerel ve ulusal birçok firmada, Rfid ve Otomasyon Sistemleri üze- rine birçok başarılı projeye imza atılmıştır. Ağırlıklı olarak üretim sanayi, lojistik, tekstil ve perakende sektörlerine yönelik anahtar teslim çözümler geliştirmektedir. ERP Sistemlerine entegrasyon konusunda deneyimli ve uzman yazılımcılarımız ile tüm süreçler üzerinde geliştirmeler yapabilmekteyiz. Dünyada gelişen son teknolojilerin müşterilerimizin süreçlerine uyarlanmasını sağlamak en önemli görevlerimizdendir. Gelişen ve değişen operasyon süreçleri ve izlenebilirliğin önemiyle be- raber, işletmelerin otomasyon süreçlerinin dijitalleşmesini sağ- layarak maliyetlerini azaltmak ve kârlılıklarını arttırmak için tüm gücümüzle çalışmaya devam etmekteyiz. DTB DİGİTAL Adres : Metropol İstanbul C1 Blok K:18 D:287 Ataşehir 34752 İstanbul Şirket Kuruc Telefon : 0216 706 50 00 e-Posta : [email protected] www.dtbdigital.com

Ürün ve Hizmetler Hizmet Verilen Sektörler DTB Digital, otomatik depo giriş&çıkış, hatasız sevkiyat ve mal kabul, yükleme rampası otomatik okuma, konveyör tünel okuma, Ambalaj AVM Beyaz Eşya Bilişim demirbaş ve envanter takip ve hızlı depo sayımı konularında, Rfid teknolojisi ile çözümler üretmektedir. Tüm çözümlerimize iliş- Cam Çimento Dağıtım Demir & kin özel yazılım geliştirme ve ERP entegrasyon hizmetimiz vardır. Çelik Fabrikalarda ve üretim alanlarında çalışan personelin izlenebilirliği, acil toplanma alanlarının izlenebilirliği, sosyal alan ve yemekhane- Eğitim Eğlence Elektrik & Enerji lerdeki hareketliliğin izlenebilirliği ile ilgili konularda Beacon tek- Elektronik nolojisi ile çözümler üretilmektedir. e-Ticaret Finans Gayrimenkul Genel Üretim Rfid ve Beacon çözümlerimizde kullanmakta olduğumuz sabit oku- - Emlak yucular, antenler, mobil okuyucular, etiket kodlayıcılar, beacon personel kartları, ve Rfid etiketler ZEBRA markasının son teknoloji Gıda Havacılık Hayvancılık Hazır Giyim ürünleridir. Rfid çözümlerimiz Zebra ürünleriyle en yüksek perfor- mansta çalışmaktadır. Ürünlere ait tüm uygulamalar ve geliştirme Hızlı Tüketim Hizmet İklimlendirme İlaç yazılımları, ücretsiz ve herkese açık olarak Zebra internet sitesin- de yer almaktadır. Zebra markası satış sonrası profesyonel servis İnşaat Kamu Kimya Kozmetik ve teknik hizmetlerinde de dünyada lider durumdadır. Tüm Zebra ürünleri için özel servis ve garanti paketleri mevcuttur. Yerel yetkili servis merkezleri üzerinden, hızlı ve etkili satış sonrası teknik servis hizmetleri sağlanmaktadır. Rfid Çözümlerimiz İçin Kuyumculuk Lojistik Maden Makine Matbaa Medikal Medya Metal Mobilya Otomotiv Perakende Petrokimya Plastik Sağlık Savunma Seramik Sigorta Tarım Tekstil Telekomünikasyon Turizm Ulaşım Cenk Yurtsever cusu & Genel Müdür OBİ’ler Büyük Ölçekli Uluslararası Holdingler

YAPAY ZEKÂNIN HAYATIMIZDAKİ ETKİSİ VE ÖNEMİ Yapay zekâ son birkaç yılın en trend konularından biri. Öyle ki günlük hayatımızda bile yapay zekâ (AI) destekli ürünleri kullanmaktayız. Beyaz eşyalardan tutun aydınlatmada, kul- landığımız telefonlarda, TV’lerimizde, hemen hemen yaşamı- mızın her alanında bir şekilde yer almakta. Yazılım robotları, konuşma tanıma ve Chatbot’lar, görüntü işleme, yüz - AI (Yapay Zekâ) teknolojisi ile süreçlerinizi daha verimli yöne- tanıma, fiziksel robotlar, makine ve tebilirsiniz. derin öğrenme metotları gibi yapay - AI (Yapay Zekâ), ürün ve hizmetleri daha akıllı hale getirebilir zekâ yöntemlerinin aktif olarak kullanıldığı ve müşteri hizmetlerini optimize edip daha iyi ürün seçenekleri alanlar, gelişen bu teknolojiler sayesinde yeni sunma gibi kullanıcı deneyimlerini geliştirebilir. fırsatları da beraberinde getirmektedir. Öyle - Büyük verilerde insanlardan çok daha hızlı analizler gerçekleş- ki büyük veri (Big Data), RPA (Robotic Pro- tirebilir ve insan hatası ile gözden kaçabilecek tüm hata oranları- cess Automation), IoT (Internet of Things), nı minimize edebilir. talep tahminleme gibi gelişen teknolojilerin de itici gücü haline gelmiştir. Bu teknoloji hayatımızın birçok alanında yer almasına karşın, Peki gün geçtikçe önemi artan ve hayatı- sektörel olarak baktığınızda Sağlık, Perakende, İmalat, Bankacı- mıza daha çok giren yapay zekâ ne anlama lık gibi birçok sektörde kullanılmaktadır. Örnek vermek gerekir- gelmektedir? Kısaca tanımlamak gerekirse, se, imalat sektöründe fabrikalara yönelik yükü ve talebi tahmin yapay zekâ, insan zekâsını taklit eden maki- etme, lojistik ve malzeme siparişlerinin planlanması vb. konular- neler ve bilgisayar programlarıdır. Yapay zekâ da daha iyi kararlar alınmasına ve bunların mümkün olduğunca ile güçlendirilmiş teknolojiler, içinde bulun- verimli bir şekilde işletilmelerine olanak sağlar. Bankacılıkta kre- duğumuz süreçler içerisinde otomasyonda, di puanlarının doğru bir şekilde değerlendirilmesi, manuel veri geliştirmede ve veri analizlerinde büyük bir girişleri ve veri yönetimi gerektiren görevlerin otomatikleştiril- rol oynamaktadır. mesi gibi süreçlerde kullanılabilmekte veya hepimizin kullandığı bir film/dizi izleme platformunda beğendiğimiz dizi/film sayıları- na göre öneri yapılabilmesine olanak sağlamaktadır. 356 ERP SATIN ALMA REHBERİ

Vizyon Tüm bunları göz önünde bulundurduğumuzda, gelecekte Intelligence” olarak yer almaktadır. İlerleyen yıllarda “AGI oluşturacağımız süreçlerimiz içerisinde bu teknolojinin - Artificial General Intelligence” hayatımıza neler katacak önemi büyüktür. Yapay zekâ sistemleri, herhangi bir sü- hep beraber göreceğiz. O yüzden, hızla gelişmekte olan reç içerisinde kurguladığımız tanımlardan sonra işlenme- Yapay Zekâ teknolojisine kendimizi bir an evvel hazırla- ye başladığında, her bir adımdan sonra başarı oranı daha yıp planlarımızı, altyapılarımızı, süreçlerimizi ona göre da yükselecek ve daha da akıllı hale gelecektir. Çünkü her oluşturmalıyız. bir etkileşim, sistemin çözümleri test etmesine, ölçmesine ve başarmak üzere ayarlandığı görevde uzmanlık geliştir- mesine olanak tanıyacaktır. Doğru bir şekilde kurgulanan yapı içerisinde elimizdeki büyük verilerin kullanılması, öğrenme verilerinin oluşturulması ve tanımlanması, ku- rumların çok daha kısa sürelerde optimal karar verme ve alma süreçlerinin hem hızını hem de doğruluğunu artı- racak ve temel iş süreçlerinin de iyileştirilmesine olanak tanıyacaktır. Sonuç olarak, yapay zekâyı doğru şekilde kurgulayıp kul- lanmak, kurumların süreçlerinde başarılı olmasının en önemli faktörlerinden biri olacaktır. Ayrıca, şu an kullanı- lan tüm yapay zekâ teknolojileri “ANI - Artificial Narrow Altuğ Üstün İş Geliştirme Direktörü Prodasoft ERP SATIN ALMA REHBERİ 357

Yapay Zekâ ve ERP

Vizyon Yapay Zekâ ve ERP arasındaki ilişki ve ileride kesişecekleri yolu analiz edebilmek için, öncelikle yeni sanayi devrimini, yani Endüstri 4.0’ı ele almak gerekmektedir; çünkü Yapay Zekânın en çok yatırım alacağı ve en efektif kullanılacağı alanlar, ilk aşamada Endüstri 4.0’ın hayata geçmesinde kilit rol oynayan yapı taşları arasında yer alacaktır. Endüstri 4.0 dediğimiz yeni endüstri devrimi, bi- Burada maddelendirdiğimiz her bir iş kolu, kendi içinde lişim teknolojileri ile tüm yaşamsal mekanizma- birer makale konusu. Ancak daha önce de belirttiğim gibi, ları bir araya getirmeyi amaçlamaktadır. Endüstri Yapay Zekâ ve ERP ilişkisini kavrayabilmek için, öncelikle 4.0; nesnelerin interneti, internet hizmetleri ve Endüstri 4.0’ı, ardından Yapay Zekâyı ve ardından da yeni siber-fiziksel sistemler olmak üzere üç aşamadan oluşan nesil ERP’ye etkilerini anlamak gerekir. Yeni sanayi devri- bir sistemler kümesidir. Bu tanım ve bileşenler artık he- minin amacı, iş gücünü sanayide minimuma indirmek ve pimizin aşina olduğu ve herhangi bir blog ya da dergide böylece işgücü maliyetlerini minimize etmektir. Her bir karşılaştığımız bir anlatım. Burada önemli olan, bu devri- bileşen, özünde bu amaca hizmet etmektedir. Bu sebeple min hayatımıza hangi yollardan girmeye başladığı ve be- de bu yazının tek cümlelik özeti şu şekilde olabilir: Yapay raberinde hangi teknolojilere hız kattığıdır. Bu iş kollarına Zekâ ileride, şu an ERP’ye veri girişi yapan her bir işgü- bir göz atacak olursak: cünün işini devralıp, insanı yalnızca bazı kontrol ve onay - Büyük Veri ve Veri Analitiği (Big Data and Data Analytics) mekanizmasında bırakacaktır. Yapay Zekânın yukarıdaki - Artılmış/Sanal Gerçeklik (Augmented/Virtual Reality) yeni sanayi bileşenlerinin uygulanabilirliğinin devamı için ilk karşımıza çıkacağı proses ise Veri Analitiğidir. - İleri Robot Teknolojileri (Advanced Robotics) Yapay Zekâ teorisinin konusu, bilgisayar sistemlerinin gö- - Bulut Bilişim Teknolojileri (Cloud Computing) revleri insanlar kadar iyi ve belki de daha iyi yerine getire- - Endüstriyel Nesnelerin İnterneti (Industrial Internet of bilmesi üzerine odaklanır. Yapay Zekâ denilince akla ilkin Things) insansı robotlar gelse de hem yakın gelecek adına hem - Siber Güvenlik (Cyber Security) de şirketlerin üretim sistemleri adına bizim ele alacağımız konu, tek bir işte uzmanlaşmış Yapay Zekâ uygulamala- rıdır. Uğur Soytürk Kimdir? 1991 İstanbul doğumlu Uğur Soytürk, İstanbul Üniversitesi Endüstri Mühendisliği mezunudur. İş hayatına başladığı Keten Tekstil’de ilk ERP projesini canlıya geçirdi. Ardından IAS Türkiye İstanbul’da danışman olarak kariyerine devam eden Uğur Soytürk, 2016 yılında IAS Almanya’da danışmanlığa adım attı. Almanya’da farklı şehir, sektör ve projelerde tecrübe biriktirme fırsatı bulduktan sonra, şu an Almanya Bremen’de DOYMA Gmbh için Inhouse ERP Consultant olarak çalışmaktadır. ERP SATIN ALMA REHBERİ 359

Öncelikle Yapay Zekânın alt disiplinlerine bir göz nemsel dalgalanmalardan öğrenen Makine Öğreni- atalım. mi sayesinde dinamik oluşturulur. - Bilgisayar Görüşü (Computer Vision) • Sipariş onayı Blockchain teknolojisi ile sözleşme- Dijital görüntü ve videoları içeren görevleri, görün- ye çevrilir. tü ve videoları anlayarak ve işleyerek gerçekleştirir. • Beklenen siparişler, yine dönemsel ve sektörel Sosyal medya mecralarında ve telefonlarda fotoğ- dalgalanmalar ve önceki yılların verilerine göre Ma- raflardan yüz tanıması yapılması günlük hayatta en kine Öğrenimi ile belirlenir. çok karşılaşılan uygulamalarıdır. • Beklenen ve gerçekleşen siparişlere göre üretim - Doğal Dil İşlemesi (Natural Language Proces- planı ve satınalma istekleri oluşturulur. sing) • Makine Öğrenimi sayesinde hangi tedarikçinin Herhangi bir dili ve dille yaratılmış metinleri anla- hangi ürünü ne kadar sürede tedarik edeceği dina- ma ve yorumlamada kullanılır. İnternet sayfaların- mik olarak hesaplanır. Sektörel portallarda kalite ve da gördüğümüz Messenger Bot’lar ile telefonlarda tedarik adına değerlendirilmiş muhtemel tedarikçi- kullandığımız Siri gibi dijital asistanlar bunlara gü- lerden, konum ve ortalama fiyatına göre periyodik zel birer örnektir. satınalma teklifleri istenir. - Otonom Ajanlar (Autonomous Agents) • Üretim planları iş emrine dönüştürülürken, çi- Belirli bir hedef doğrultusunda, robotik yardımla, zelgeleme için gerekli bilgiler üretim hattından ‘za- önündeki engellerden sıyrılarak hedefe ulaşmak manında’ çekilir. Üretim hattında birbiriyle iletişim üzerine kurulu bir sistemdir. Birden çok sistematiği halindeki (Nesnelerin İnterneti) cihazlar ERP’yi, içinde barındırabilir. Doğal dil işleme ve bilgisayar hangi hattın ne zaman bakımda, arızada ya da yük- görüşünden yararlanıp hedefe ulaşabilir. En güzel lemede olduğu ve gerçek zamanlı kapasite ve verim örnekleri sürücüsüz araçlardır. gibi bilgiler ile besler. Üretim hattından gelen bu - Makine Öğrenimi (Machine Learning) yoğun data yine Makine Öğrenimi sayesinde, üre- Bizim konumuzu en çok ilgilendiren Yapay Zekâ tim çizelgeleme ve kapasite planlamada kullanılır. disiplinidir. Kendi başlarına öğrenebilecek bir dizi • İleri robot teknolojileri ile ölçümlenmesi zor in- algoritmayı tanımlar. Bu kendi kendine öğrenme san faktörü azaltılır ve Nesnelerin İnterneti beslenir. ise, sonuç beklenen proses için, görevin farklı ör- • Üretilen ürünlerin hangi nakliye kapısından çıka- nekleri ile bilgisayarı besleyerek oluşturulur. cağı, hangi araçla gideceği, yine üretim bandından Tüm bunlara istinaden, geleceğin işletmesini basit ve nakliye araçlarından gelen bilgilerle planlanır. bir sipariş akışı üzerinden ele alalım. Süreçler aşağı Stoklar buna bağlı optimize edilir. yukarı aşağıdaki gibi ilerleyecektir: • Üretilecek ürün Artırılmış Gerçeklik ile müşte- • Mail yoluyla gelen sipariş istekleri, text ve görün- riye kendi kullanım alanında önceden üç boyutlu tü tanıyan Doğal Dil İşleme ve Bilgisayar Görüşü olarak sunulur. sayesinde tekliflere çevrilir. • Sanal Gerçeklik ile fuarlar gerçekleştirilir ve fuar- • Tekliflerde kullanılan fiyat politikası, daha önce lara katılınır. verilmiş tekliflerden ve piyasadaki sektörel ve dö- • Artırılmış Gerçeklik ile ürün montaj ve/veya ba- kım hizmeti ziyaretsiz gerçekleştirilir.

• Servis ve destek hizmetleri doğal dil işleme saye- tam entegre olmuş, çift taraflı beslenen yazılım sinde Chatbotlar ile gerçekleştirilir. çözümleri olarak ele alınacaklardır. Bu görevleri, • Hangi potansiyel müşterinin hangi kampanyala- aynı tecrübelenen bir eleman gibi, her gün daha da ra tepki verdiği Makine Öğrenimi ile tespit edilip artan data setleri ile daha da verimli halde gerçek- müşteri ilişkileri yönetimi kolaylaştırılır. leştireceklerdir. Böylece ERP için gerekli bilgileri; • Yeni ürünlerin 3D yazıcılarla prototipi basılır. üretim hattının güncel verim ve kapasitesi, çalışan • İşe alımda, iş başvurularının uygunluğu, pozis- kapasitesi, satın alınacak ürün ve maliyeti, gerçek- yona göre Makine Öğrenimi ve doğal dil işleme ile leşecek satış miktarları ve en önemlisi bunların ne puanlanır ve sıralanır. demek olduğu bilgisini, hiç yorulmak bilmeyen ka- rıncalar gibi taşıyıp duracaklardır. ERP 4.0’a ayak Yukarıda bahsettiğimiz işletmede, işlenen süreçler uydurmakta geri kalan, verimliliğini artıramayan, ana hatlarıyla bir ERP sisteminde olan modüllerle maliyetlerini düşüremeyen işletmeler, daha öncele- yürütülen işlemlerdir. Satış, Müşteri İlişkileri, Sa- ri ERP’ye ayak uyduramamış işletmeler gibi on yıl tınalma, MRP, Üretim, Kapasite Planlama, İnsan içerisinde, yüksek maliyetlerden ötürü piyasada tu- Kaynakları vb. İşte tam da Yapay Zekâyı gelecekte tunamayacaklar. ERP’den ayrı düşünülemez yapan da budur. Yazımın sonunda, kısaca ERP üreten işletmelerin Bir önceki Endüstri Devrimi beraberinde kullanıcı- geleceğine de değinmek istiyorum. ERP üreten nın kendisinin beslediği ERP sistemleri yarattı. ERP firmalar, daha da geç kalınmadan, Yapay Zekâ ve sistemleri sayesinde proseslerimizin verimini artı- Nesnelerin İnternetine (IoT) yatırımlarını hızlan- rıp kontrol edilebilirliğini geliştirdik. Artık bizim dırmazlarsa, MRP’nin ERP’ye yenildiği gibi, prog- data setleri ile yapay zekâ algoritmalarını besledi- ramları yeni sistemlere yenilecektir. ERP şirketle- ğimiz, yapay zekânın ise ERP’yi beslediği yeni bir rinin bununla birlikte organizasyon dağılımlarının döneme geçiş yapıyoruz. Yapay zekâlar günümüz- değişimine de hazırlıklı olmaları gerekmektedir. de ve yakın gelecekte, tek bir konuda uzmanlaşmış, Büyük bir iş alanı ve kazanç girdisi olan danışman- ulaştıkları çıkarımları birbirleriyle paylaşıp yeni çı- lık faaliyetlerinin yerlerini Yapay Zekâ Chatbotla- karımlarda bulunan, bir sorunu çözmek, bir görevi rına devretmesi kaçınılmaz bir sondur. Karmaşık tamamlamak, benzer işlerin tekrarını gören işgü- ERP’ler yerlerini Next-Next kurulumlara, danış- cünü azaltmak amacında olan, işletmelerde ERP’ye manlık faaliyetleri ise kendilerini Yapay Zekâ Al- goritma İyileştirme ve Büyük Data ve Veri Analizi Danışmanlığına bırakacaktır.

ERP SATIN ALMA REHBERİ YAZILIM Doğru Rehber, Güçlü Gelecek ENTEGRATÖRÜ Hayatın içinde sürprizler olsa da her zaman ger- çek olan bir şey var ki yazılım sektöründeki gelişmeler dinamik bir şekilde ve hızla devam etmekte. PRODA olarak, kendini sürekli geliştirmeye ve süreçlerini iyileştirmeye odaklanan yapımızla, tek- noloji ve bilgiye dayalı çözümlerin bünyemizde bu- lunmasını ve müşterilerimize kaliteli hizmet sağlamayı hedefledik. Teknolojiyi takip etmek ve ona ayak uydurmak sizi her zaman bir adım öne taşır. Biz de bu yüzden sizin için en doğru teknolojik çözümleri kul- landığınız ERP programlarıyla uyumlu hale getiriyor, sizin için daha ve- rimli ve kaliteli bir çalışma deneyimi sunuyoruz. Verdiğimiz danışmanlık- la ihtiyaçları analiz edip bu yolculuk esnasında güvenle ilerleyebileceğiniz bir yol haritası sunuyoruz. Dijital çözümler, kurumlara iş süreçlerini optimize etme, ölçümleme ve bunun sonucunda kurumsal sürdürülebilirlik sağlamaktadır. İşletmeler açısından bu değişime zamanında uyum sağlamak ve doğru çözüm ortakları ile ilerlemek önemlidir. Bu noktada PRODA olarak, müş- terilerimize değer veren yapımız, bilgi birikimimiz, teknolojik gelişimleri yakından takip eden dinamik yapımız, yenilikçi ve değer katan hizmet anlayışımız ve çalışanlarımızın nitelikleri ile sunduğumuz hizmetlerde farkımızı ortaya koymaktayız. PRODA olarak, yirmi yıllık tecrübemiz ve güvene dayalı hizmet anlayışımız ile hizmet verdiğimiz kurumlar ile uzun yıllar birlikte olmayı hedefliyoruz. Altuğ Üstün İş Geliştirme Direktörü PRODA ARAŞTIRMA GELİŞTİRME VE YAZILIM LTD. ŞTİ. Adres : Defterdar Mah. Otakçılar Cad. No: 78 İç Kapı No: 101 Eyüpsultan Flato s Telefon : 0212 231 93 45 e-Posta : [email protected] www.pro

Ürün ve Hizmetler Hizmet Verilen Sektörler İş Geliştirme departmanımız, belirlediğimiz teknolojik başlıklarla il- gili ürün araştırmasını ve pazar analizlerini PRODA’nın “Değer Katan Ambalaj AVM Beyaz Eşya Bilişim Çözümler” vizyonu ile gerçekleştiriyor. Özellikle, yapay zekâ, makine öğrenmesi ve sanal gerçeklik odaklı, ERP ile bütünleşik teknolojilerle Cam Çimento Dağıtım Demir & ilgileniyoruz. Portföyümüzde olmasını istediğimiz dünyanın önde ge- Çelik len ürünlerinin adaptasyonu konusunda Proje ve Satış departmanları ile yoğun mesailer harcıyor ve müşterilerimize değer yaratacak çö- Eğitim Eğlence Elektrik & Enerji zümler üretmeyi hedefliyoruz. Elektronik RPA (Robotic Process Automation): En hızlı büyüyen yazılım alan- e-Ticaret Finans Gayrimenkul Genel Üretim larından biri olan RPA konusunda UIPath, Automation Anywhere gibi - Emlak kendi alanında dünyanın lider firmaları ile çalışıyoruz. Gıda Havacılık Hayvancılık Hazır Giyim APS (Advanced Planning & Scheduling): Kapasite planlaması kritik olan işletmelerde APS yazılımları önemli bir dijital dönüşüm aracı ola- Hızlı Tüketim Hizmet İklimlendirme İlaç rak karşımıza çıkıyor. Bu alanda dünyanın önde gelen APS yazılımla- rından Planet Together’ın Avrupa copartner’ı olarak hizmet veriyoruz. İnşaat Kamu Kimya Kozmetik BI (Business Intelligence): ERP’de ve otomasyon sistemlerinde top- lanan veriyi Power BI ve Qlik Sense gibi iş zekâsı araçları üzerinde anlamlandırıyor ve yöneticilere karar noktasında yol gösterici raporlar sunuyoruz. Özel Yazılım Geliştirme: Hazır ürünlerin tam olarak karşılamadığı noktalarda müşteri ihtiyaçlarını analiz ederek özel web ve mobil uy- gulamalar geliştiriyoruz. Kuyumculuk Lojistik Maden Makine Mobil Kullanım Matbaa Medikal Medya Metal Verimlilik Esnek Artışı Görselleştirme Becerisi Mobilya Otomotiv Perakende Petrokimya Plastik Sağlık Savunma Seramik Hataların Karar Sigorta Tarım Tekstil Telekomünikasyon Minimize Mekanizmasını Edilmesi Desteklemek Detaylı Bilgi İçin Süreçlerin Optimize Edilmesi Turizm Ulaşım Haliç İstanbul KOBİ’ler OBİ’ler Büyük Ölçekli Uluslararası Holdingler odasoft.com

CAD-ERP ENTEGRASYONU “Üretim Verilerini Yönetmek” Üretim yapan firmalar için CAD verilerini, başka bir deyişle üretim resimle- rini yönetmek her zaman sorun olmuştur. Bu veriler çoğu zaman kullanıcı bilgisayarlarında veya dosya sunucularda depolanmaktadır. Tasarımı yapılan bir parçanın üretimi için sipariş verileceği zaman, parça teknik resmi sipariş fişine eklenerek sipariş edilmektedir. Parçada yapılan değişikliklerin takibi, dosya farklı isimle kaydedilerek yapılmaktadır. Selami Sözer Kimdir? 1965 yılında Bursa, Orhangazi, Keramet Köyünde dünyaya geldi. 1984 yılında Kara Harp Okulundan Elektrik ve Elektronik Mühendisi olarak mezun oldu. Türk Silahlı Kuvvetle- rinde Milli ve NATO görevlerinde çeşitli kademelerde çalışarak 2018 yılında Albay rütbesi ile emekli oldu. Emekli olduktan sonra kamu disiplin ve tecrübesini özel sektöre aktar- mak üzere çalışmalarına başladı. Kalite Yönetimi, ERP, PDM, MES, Yalın Üretim konula- rında seminer ve eğitimlere katıldı. 2008-2016 yılları arasında Müzekart Projesinin Lojistik ve Teknik Destek Direktörlüğü görevini yürüttü. 2016-2019 yılları arasında imalat sektöründe Üretim Müdürlüğü, Fabri- ka Müdürlüğü görevlerinde bulundu. 2019 yılında Enderez Bilişim ve İleri Teknoloji Ltd. Şirketini kurarak KOBİ’lere Yönetim Danışmanlığı Hizmetleri vermeye başladı. Yönetim Danışmanları Derneği Üyesi olup evli ve 1 erkek çocuk babasıdır.

Konsept Bu yöntemle yönetilen üretim datalarının sunucu- lı PDM/PLM platformları mı yoksa bu platformları larda çok büyük yerler kapladığına ve arandığında bünyesinde barındıran ERP sistemleri mi kullan- ise aranan dosyanın bulunamadığına çok kez tanık ması gerektiğine karar vermesi için iyi bir inceleme oldum. Sonrasında büyük bir stresle yeniden ace- yapması gerekir. lece çizilen yeni ve tabii ki hatalarla dolu resimler, hatalı üretim nedeniyle ek maliyetler ve müşteri Üretim datalarının ERP ile entegrasyonu için sıra- kayıpları... da PDM/PLM yapılandırılması var. İş akışları, onay prosedürleri, otomatik dosya isimleri, tasarım ile Üretim yapan firmalar için üretim verileri haya- ilgili ihtiyaç duyulan bilgilerin girilmesini standar- ti önem taşır. Doğru metodoloji ile tasarım, iş dize eden veri giriş formları, BOM, raporlama gibi akışı, erişim kontrolü, paylaşım ve ortak ça- tasarımlar bu aşamada tamamlanmalıdır. lışma platformları ve bu verilerin ERP sis- temi ile entegrasyonu rakiplere karşı ciddi Hangi verilerin PDM/PLM’den ERP sistemine, avantajlar sağlar. hangilerinin ERP sisteminden PDM/PLM ortamına yazılacağına karar verilmesi ile veriler PDM/PLM- Üretim datalarını ERP ile entegre etmeyi ERP arasında entegre edilmeye hazırdır. planlamadan önce düşünülmesi gereken ön- celikli konu veri yönetiminin nasıl yapılaca- PLM-MES-ERP arasındaki temel entegrasyon Mal- ğıdır. Ürün grupları, ürünler ve ürün konfigü- zeme Listesi üzerinden yapılır. Entegrasyon, yalın rasyonları üzerinde çalışmak iyi bir başlangıç üretim, maliyet yönetimi, kaynak tahsisi ve tam olacaktır. Ürün grupları, ürünler, yarı mamul- zamanında envanter yönetimi gibi süreç yönetimi ler, hazır parçaların gruplandırılarak kavramsal için veri paylaşımını kolaylaştırır. tasarımın tamamlanması sonrasında üretim ERP seçimi sürecinde, PDM/PLM, MES vb. uygu- datalarının yönetileceği platform arayışı lamaların ERP içerisinde olmasına veya entegras- başlamalıdır. yon için gerekli altyapıya sahip olmasına dikkat edilmesi entegrasyonu kolaylaştırmak ve maliyeti Firmanın, ihtiyacına göre düşürmek açısından önemlidir. veri yönetimi için fark- Kısaltmalar: CAD (Bilgisayar Destekli Tasarım): Her tür endüstride tasarım süre- cine yardımcı olmak için kullanılan yazılım programlarıdır. PDM (Ürün Veri Yönetimi): Mühendislik tasarımı ve ürün verilerini yönetme ve yayımı sürecidir. PLM (Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi): Bir ürünün başlangıcından mühendislik tasarımı ve imalatına, hizmete ve üretilen ürünlerin imhasına kadar tüm yaşam döngüsünü yönetme sürecidir. MES (Üretim Yürütme Sistemi): Fabrika düzeyinde üretim fonksi- yonlarının planlanmasını ve yürütülmesini birbirine bağlayan ve yöneten sistemdir. ERP (Kurumsal Kaynak Planlaması): Şirketler tarafından muhase- be, proje yönetimi, satın alma ve tedarik, üretim tesisi planlama- sı, envanter seviyeleri ve diğer birçok tedarik zinciri aktivitesi gibi iş süreçlerini planlamak ve yürütmek için kullanılır. Günümüzde ERP sistemleri şirketlerin tüm fonksiyonlarını içine alacak bir diji- tal dönüşüm aracı olarak evrilmeye başlamıştır. Bazı ERP ürünleri PDM, PLM, MES dahil tüm araçları bünyesinde barındırmaktadır. Selami Sözer ERP SATIN ALMA REHBERİ 365 Yönetim Danışmanı [email protected]

Yalın Yönetim Prensipleri ile ERP’nin Yeniden Tasarlanması Bu akşam canınızın istediği ilk üç yemeği söyleseniz ve sizin için en iyi seçeneğe buzdolabınız karar verse nasıl olurdu? Buzdolabının müşteri talebi ile mevcut envanteri kıyaslayıp bize yemek önermesine şaşırmış olabilirsiniz ancak bu senaryo geleceği tasvir etmiyor. Kendisine ait IP’si olan bir buzdolabının, içindeki malzemeye göre na- sıl yemek önerebildiği şaşırılacak bir senaryo değil artık. Bilgi, yalın süreçleri Şimdi bu senaryoyu şirketimizin üretim hattına uyarlasak, şirket de- yürütmek için önemlidir poları da benzer bir algoritmayla çalışmaya başlayabilir mi dersiniz? Yani şirketlerin buzdolabı niteliğindeki depoları, ihtiyacımız olan ve tek bir gerçek envanteri söylemeden üretim hattına ihtiyaç olan ürünü akıtıp, eğer kaynağında doğru stokta malzeme bittiyse malzemenin ikamesini önerip, bir de ikame- bilgiye sahip olmak, si kalmamışsa siparişi geçebilir mi? Yeşil, verimli bir yolla daha azla Yalın’ın başarılı bir daha fazlasını yapmak: sensör sistemleri, ısı ve elektrik sıfır israfa şekilde uygulanmasının dek gelişmeye devam edecek, fakat burada hâlâ gidilecek uzunca bir yol var gibi görünüyor. anahtarıdır. Depoların insan bağımsız hale gelmesi, datalarımızı doğru yönet- mekten geçiyor. ERP’nin (Enterprise Resource Planning) işletme- nizin çekirdeği olarak hizmet edeceğini, atölyenizin iş akışlarını yöneteceğini ve talebe gerçek zamanlı içgörü sağlayabileceğini dü- şünerek, ERP ile Yalın Yönetim Prensiplerini nasıl birbirine entegre edebileceğimize odaklanmanızı isterim. 366 ERP SATIN ALMA REHBERİ

1 Konsept Değer Belirleme – ERP Kurulumundaki Temel Hakan Acar Motivasyonunuz Nedir? Friterm Yalın Dönüşüm Koordinatörü Sürecinizi daha verimli hale getirmek için neyin değer sağladığını ve neyin sağlamadığını anlamanız gerekir. Değerin ne olduğunu anladıktan sonra, tüm ERP SATIN ALMA REHBERİ 367 faaliyetleri gözden geçirmeyi daha kolay bulacak ve bunların başarılı olup ol- madığını veya gereksiz olup olmadığını net bir şekilde anlayacaksınız. Bu süreç, yeni bir ERP çözümünden ne almanız gerektiğini belirlemenize yar- dımcı olacaktır. 2 Değer Akışını Belirleyin – Doğru Sistemi Seçin İkinci yalın ilke, faaliyetlerin nerede değer sağladığını ve nerede sağlamadığını anlamak için iş süreçlerini incelemeyi içerir. Bu aynı zamanda hangi ERP sis- teminin işiniz için en uygun olduğunu düşünme sürecini de başlatan adımdır. 3 Akış – ERP Uygulaması Pilot Yalın’da akış, nihai ürünü müşteriye ulaştırırken hiçbir kesinti veya gereksiz sapma olmaması için iş süreçlerinin bir arada olmasını sağlamakla ilgilidir. Gerçek anlamda bu, hem fiziksel akışların hem de mantıksal akışların aynı hizada olmasını sağlamayı içerir. Fiziksel akışlar malzemeleri, bitmiş ürünleri, evrakları içerirken, mantıksal akışlar bilgilerin nasıl iletildiği ve sistem işlemlerinin nasıl gerçekleştirildiği vb. anlamına gelir. 4 Çekme – ERP Uygulaması Çekme akışa benzer, ancak farklı departmanların birbirlerinden nasıl talepte bulundukları ve böylece onları belirli eylemlere nasıl «çektikleri» ile ilgilidir, akış genellikle aynı departman içindeki süreçlere atıfta bulunur. İş akışı artık çoğu ERP sisteminde mevcuttur ve ku- ruluşlar Yalın ile uyumlu prosedürler ve disiplinler geliştirdiği sürece, bu, departmanlar arasındaki çekişi iyileştirmek için mükemmel bir araçtır. 5 Mükemmellik – Sisteminizi Gözden Geçirme Yalın düşünce ve ilkeler, her büyüklükteki işletmenin marj ve ka- liteyi korurken daha etkili ve verimli olması için güçlü bir yoldur. Yalın’ın israfı ortadan kaldırmaya, üretkenliği artırmaya ve kaliteyi iyileştirmeye odaklanması ERP ile zaman içinde tamamen uyum- lu hale gelmelidir.

Yazılım programları veya otomasyon sistemleri, belirli Yani ERP sistemleri aşağıdaki varsayımlar ve şartlar uygun olduğu sürece beklenen so- maddeleri sağlıyorsa değerlidir: nucu verecek sistemlerdir. Bu bakış açısından, tüm yazı- lımlar, firmanın hedeflerine ulaşması için kullanabileceği • Hızı artırmak (Operasyon hızından ziyade akış süresini araçlardır. Ancak birçok durumda ERP projelerinin araç kısaltma anlamında) olmaktan çıkıp kendi başına bir amaç haline geldiğini • Kaliteyi artırmak (Hataları önleme yönünde) ve firmanın verimli kullanması gereken kaynaklarını tü- • Esneklik sağlamak (Müşteri talep değişkenliklerine ketmeye başladığını gözlemlemekteyiz. ERP projelerinin uyum) başarıya ulaşması için aşağıdaki noktalara dikkat edilme- • Maliyetleri düşürmek (Sadece ürün üzerindeki doğ- lidir: rudan maliyetler açısından değil, endirekt maliyetler yö- Müşteriye istediği ürünü, istediği zamanda ve olması ge- nünden de) reken kalite ile teslim etmek ve aynı zamanda maliyetleri Yalın üretim sistemlerinin ERP sistemleri ile desteklen- minimumda tutarak belirli bir kârlılık seviyesini sürdüre- mesine dair Danimarka’da yapılan bir çalışmada, üretim bilmek tüm şirketlerin temel amacıdır. Ama bu noktada planlama ve kontrol süreçlerinde bilgi teknolojileri ile tüm üretim sürecinin bir bütün olarak incelenmesi gere- desteklenerek yalın üretimin gerçekleşmesi incelenmiş ve kir. Firmanın üretim kapasitesi, operasyon süreleri, de- ERP sisteminin bu sürece katkısı ölçülmüştür. İncelenen polama kapasitesi, tedarik süreleri gibi tüm parametreler işletmede, düşük hacimli ürünlerin sayısında artış olması, birlikte ele alınmalıdır. Buradan çıkacak sonuçlar ışığında Heijunka programlarını hesaplama zorluğunu aşmak iste- firmanın nasıl bir üretim akışına sahip olması gerektiği, ği, üretim hatlarının günlük ortalama talep değişkenliğini hangi noktada ve neleri değiştirerek israfları ortadan kal- kontrol etme, dinamik hattı dengeleme ve esnekliği ar- dırabileceği ve minimum maliyetle beklenilen kalite dü- tırma, kanban döngü ve boyutlarının ayarlamalarına ERP zeyini nasıl yakalayacağı belirlenmelidir. Hangi yazılımın sistemini yalın üretim sistemine entegre ederek çözüm ya da otomasyon sisteminin seçileceğine ancak bu nokta- bulma amaçlanmıştır. Araştırmanın sonucuna göre, ERP dan sonra karar vermek doğru olacaktır. sistemi yardımıyla, üretim ortamında, işletme teknoloji ve Amaç firmaya değer katmaktır. Firma açısından hangi yenilik becerilerinde ileri hız ve esneklik kazanmış, aynı yazılımın kullanıldığının ya da hangi programlarla üre- zamanda üretim planında kalite sağlamış ve teslimat per- timin ve hammaddelerin planlandığının, kontrol edil- formansı da artmıştır. diğinin bir anlamı yoktur. Herhangi bir yazılım ya da otomasyon programı, firmaya sağlanan değerin mü- kemmelleştirilmesine katkıda bulunduğu oranda an- lamlıdır. Hakan Acar Kimdir? 1978 Almanya, Hannover doğumluyum. Alman disiplini Çelik Otomotiv Yay San. A.Ş ve 2017 yılından bu yana ve İTÜ Uçak Mühendisliği mezuniyetim sonrası 2003’te da Friterm Termik Cihazlar San. A.Ş.’de yalın dönüşüm, Rözmaş Chuo Otomotiv Yay San. A.Ş.’de Japonlar ile ça- operasyonel mükemmellik, tedarik zinciri yönetimi ko- lışma hayatına başlamamın iş ve sosyal hayatımda daima nularında derinlemesine uzmanlık kazandığım bir sürece değer odaklı, disiplinli ve programlı olmama önemli kat- halen değer üretmekteyim. kılar sağladığını düşünüyorum. 2000 yılından sonra İTÜ Mezunları Derneği’nde gönüllü 2005 yılında Uzel Otomotiv Sistemleri A.Ş’de başlayan ve mentorluk sürecimi bugün Türkiye’nin farklı üniversite- Stoeger Silah Sanayi A.Ş’de devam eden kariyerime fark- lerinden 300’e yakın öğrenci arkadaşımla ortak platform- lı endüstri ve kültürlerde üst düzey yönetici olarak rol lar üzerinden devam ettirmekteyim. almanın kriz yönetimi, finansal operasyon yönetimi ve 2012 yılından bu yana Samsun Sivil Toplum Kuruluşları organizasyonel gelişim alanlarında sağladığı kazanımlar Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi Başkan Yardımcılığı sayesinde 2012 yılında kendi şirketim olan Vialpha Mü- görevim ile birlikte ACMP, TEMA, LÖSEV gibi topluluk- hendislik Dış Ticaret Ltd. Şti.’nde faaliyette bulunduğum larda yer alarak gönüllü hizmet verme misyonumu da ger- farklı alanlarda başarılar elde ettim. 2016 yılı Rözmaş çekleştirmekteyim. 368 ERP SATIN ALMA REHBERİ

ERP Yalınlığı Nasıl Tamamlayabilir? ölçüde doğru bir ERP yapılanmasına sahip olduğunuzu söylemek doğru olacaktır. ERP, yalın süreçlere uymalıdır. Yalın uygulama tarafından Günümüz ortamında küresel elemanlar olan rekabet, oluşturulan iş süreçlerini desteklemek için bir ERP siste- hız, yüksek hacimli üretim, yüksek kalite, düşük ma- minin yapılandırılması gerekir. liyet ve düşük stok gibi kriterlerin yerine getirilmesi için • Doğru miktarda envanterin satın alınmasını veya üretil- yönetim sistemlerinin tam, etkin ve entegre çalışması zo- mesini sağlıyorsanız, runlu hale gelmiştir. Kurumsal Kaynak Planlamasının çok • Müşteri siparişlerinin ve işlerin zamanında teslim edil- kapsamlı ve uzun zaman alan bir sistem olması, uzman ve mesini ve fazla üretim veya envanter alımını engelleyebi- katılımcı bir yönetim gerektirmesi nedeniyle işletme faali- liyorsanız, yetleri sürekli bir değişim ve gelişim içindedir. • Çevrim sürenizi gün geçtikçe azaltıp iyileştirmeleri ta- İyileştirilmesi gereken alanları bulmanın tek yolu, bir ERP kip edebiliyorsanız, sistemi ve iş zekâsı araçları ile yapılabilecek mevcut süreç- • Tedarik zinciri boyunca gerçek zamanlı talep sinyalini leri izlemek ve analiz etmektir. sağlayabiliyorsanız, Bilgi, yalın süreçleri yürütmek için önemlidir ve tek bir • Sipariş ve hizmet sağlama sürelerini azaltmaya, zama- gerçek kaynağında doğru bilgiye sahip olmak, Yalın’ın nında teslimatı iyileştirme için müşteri sipariş teslim çi- başarılı bir şekilde uygulanmasının anahtarıdır. Birden zelgelerini veya iş çizelgelerini yönetmeyi kolay hale getir- çok bağlantısız veri tabanı ve elektronik tablo, artan hata meyi başarmışsanız, potansiyeli ile birlikte, bilgilerin ayrık ve gecikmeli bir • Ürün ve hizmetlerin kalitesini önemli ölçüde artırıp görünürlüğünü sağlar. Nesnelerin İnterneti sensörlerinin kusurları veya geri bildirimleri azaltabildiyseniz büyük ve akıllı cihazların giderek daha fazla benimsenmesi, veri toplamayı otomatikleştirir ve raporlama için ERP sistem- lerine daha doğru bir şekilde daha fazla ayrıntı sağlar. Bu, işletim verimliliğini artırmak ve kaliteyi iyileştirmek için daha fazla fırsat açar. ERP SATIN ALMA REHBERİ 369

ERP Sistemlerinde Bilgi Güvenliği Gülseren Karabulut Baş Denetçi , Danışman ISO 27001:2013 , ISO 27701 , ISO 20000-1 www.agkbt.com gü[email protected] 370 ERP SATIN ALMA REHBERİ

Konsept Geçtiğimiz on yılda, dijital altyapılar elektronik dönüşümleri beraberinde getirmiştir. İnsanın eli- nin değdiği her alan, dijital ortama dönüşmeye başlamıştır. Dijitalleşme iş yaşamının reformu ha- line gelmiştir. Özel sektör, dijital gelişmeleri ön- ceden yakalamış olarak büyük hacimli iş süreçle- rini ERP sistemleriyle kontrol etmeye başlamıştır. İnternet altyapısının da gelişmiş olması ERP sistem- ERP’de güvenlik konusunda, üzerinde çalıştığı işle- lerini her ortamdan ve her cihazdan erişebilir hale tim sisteminin güvenliği, sunucunun fiziksel güven- getirmiştir. Bu durum ERP’de Güvenlik konusunu liği, ağın güvenliği, son kullanıcıların güvenliği gibi çok önemli hale getirmektedir. konular sorgulanmalıdır. Güncel olmayan bir işle- tim sisteminin üzerinde çalışan ERP’nin güncellen- Bilgi güvenliği, önemli bir varlık türü olan bilginin mesi, sistemin güvenli olduğunu göstermemektedir. yetkisiz bir biçimde erişim, kullanım, değiştirilme, ifşa edilme, ortadan kaldırılma, el değiştirme ve ha- Eski ürünleri kullanan müşteriler böyle bir du- sar verilmesini önlemek olarak tanımlanmaktadır. rumda oluşan açıklara yapılacak saldırılara maruz “gizlilik”, “bütünlük” ve “erişilebilirlik” olarak isim- kalmaktadırlar. Bunun en kötü örneği endüstride lendirilen üç temel unsurdan meydana gelir. Bu üç Windows XP işletim sistemi ile yaşanmaktadır. Yeni temel güvenlik ögesinden herhangi biri zarar görür- yapılan araştırmalarda Windows XP kullananların se güvenlik zafiyeti oluşur. oranı %20’dir. İşletmelerde kullanılan eski sürüm desteği kaldırılmış olan bu işletim sistemleri aktif ve Günümüzde siber tehditler çok çeşitli olabilmek- pasif saldırılara çok açık olduğundan ciddi güvenlik tedir. Saldırıdan önce tedbir almak ve hazırlıklı riskleri oluşturmaktadır. olmak, sosyal ve ekonomik zararların önüne geçil- mesinde hayati önem taşımaktadır. Bu nedenledir Genel olarak ERP sistemlerinde karşılaşı- ki ERP sisteminin güvenliği, işletmeler için büyük lan Bilgi Güvenliği sorunları tehdit oluşturmaktadır. • ERP sistemlerinin güvenlik parametreleri belirle- İşletmelerde eski sürüm ya da desteği çekilmiş ya- nirken standartlara uyulmaması, zılım kullanma, güvenlik zafiyetleri oluşturmakta- • Kullanıcı hesapları açılırken sorumlulukların ta- dır. Yazılım firmaları, yazılımın güvenlik açıkları ve nımlanmadan yüksek yetkiler verilmesi, altyapı problemlerine göre yeni sürümler ve yeni • ERP sisteminin bulunduğu veri tabanına erişimde ürünler çıkarmaktadır. İşletmeler güncelleme ve güvenlik açıklarının olması, yeni sürümler için kaynak ayırmakta, yazılım firma- • Verilerin güvenilir olmayacak derecede hatalı bir ları ise geleneksel ERP yükseltme zor olduğundan şekilde sisteme girilmesi, dolayı ürün değişikliğine gitmektedir. • Verilere sistem dışından yetkisiz kişilerce erişim nedeniyle verilerin değişmesi veya kaybolması, Araştırmalar şirketlerin %66’sının güncellenmiş ERP sürümlerini kullanmadığını gösteriyor. ERP sistemlerindeki güvenlik sorunlarına ana başlıklar- la değinmek isterim. Firmaların ilâve maliyetler çıkaran güncellemelere karşı bütçe sorunları nedeniyle sıcak bakmaması ERP SATIN ALMA REHBERİ 371 ERP’de güvenlik açıkları oluşturmaktadır. Saldır- ganlar özellikle yayınlanan güncellemeleri incele- yerek önceki sürümdeki hataları ters mühendislikle tespit edip, düşük sürümde yazılım kullanan firma- ları hedef olarak seçmektedir.

Ağ Katmanı (Trafik durdurma ve değiştirme) • Ayrışma veya görevlerin ayrılması SoD olarak da bili- nen, bir kullanıcının diğer kullanıcılar olmadan işlem • Veri şifreleme yokluğu yapamayacağı kavramdır. (Örneğin, bir kullanıcı yeni bir • Açık metin olarak şifre gönderme tedarikçi ekleyemez, bir çek yazamaz veya bir tedarikçiye • Şifreleme veya kimlik doğrulama protokollerindeki gü- ödeme yapamaz.) venlik açıkları • Eski kimlik doğrulama protokollerinin kullanımını da- Bazı kulaktan dolma bilgiler ile ağ/sistem yöneticilerinin yatmak bir kısmı ERP ile ilgili olan bazı güvenlik sorunlarını gör- • Yanlış kimlik doğrulama protokolleri mezden gelirler. Örnek verecek olursam; • Dış dünyayla bağlantısı olmadığı için ERP internet kay- Protokollerdeki güvenlik açıkları naklı saldırılardan etkilenmez, • ERP üreticisi firma güvenliğini zaten sağlar, (Ör. RFC protokolü • Remote Function Call) RFC çağrısı, • Kimse bize özel yazılmış bir modülde zafiyet aramakla bir sistemde bulunan işlevsel bir modülü çağırmayı ve ça- uğraşmaz, lıştırmayı sağlayan bir işlevdir. • Her kullanıcının yapabilecekleri zaten sınırlı. İşletim sistemi yazılım güvenlik açıkları ERP yazılımınız doğrudan internete veya VPN ile başka bir ofise/fabrikaya bağlı olmayabilir, ama yazılımı kullandığı- • İşletim sistemindeki herhangi bir uzak güvenlik açığı nız ağ internete bağlı ise bu durumda saldırganların ERP • Zayıf işletim sistemi şifreleri yazılımınıza giden bir yol bulması ve bunu kullanarak bu • Uzaktan şifre kaba zorlama yazılımınızı hedef almaları pekala mümkün olacaktır. • Radmin gibi uzaktan yönetim araçları için boş parolalar ve güvenli olmayan işletim sistemi ayarları, zayıf işletim Gelişen iş yapış biçimleri nedeniyle bazı durumlarda uy- sistemi şifreleri gulamanın doğrudan internete açılması da gerekebilir. Bu • Güvenli olmayan ana bilgisayar ayarları. Güvenilir ana durumda ERP yazılımı, internet uygulamalarına karşı gör- bilgisayarlarda sunucular listelenebilir ve bir saldırgan düğümüz saldırıların tamamından etkilenecektir. İnternet bunlara kolayca erişebilir. üzerinden erişilebilir durumda olan bir ERP yazılımının kullanıcılarının sosyal mühendislik saldırılarının hedefi olacağını da burada belirtmekte fayda var. Uygulama güvenlik açıkları ERP Üreticisinden firma güvenliğini sağlamasının beklenmesi ERP sistemleri, birçok güvenlik açığı ile web uygulamaları düzeyinde daha fazla işlevsellik aktarır: ERP üreticisi güvenliği sağlamıyor. Çoğu lisans anlaş- masında ERP üreticisi firmanın böyle bir sorumluluğu • Web uygulaması güvenlik açıkları (XSS, XSRF, SQL En- da yok. Yazılım üreticileri teknik aksaklıklar, yazılım ve jeksiyonu, Yanıt Bölme, Kod Yürütme) mimari hataları düzeltmek ve bunlara karşı tedbir almak • Web sunucularında ve uygulama sunucularında arabel- için sıkı çalışırlar. Ancak bunların dışında kalan aşağıdaki lek taşması ve biçim dizesi konular büyük ölçüde ERP yazılımını kullananların so- • Erişim için güvensiz ayrıcalıklar rumluluğundadır: • ERP sistemlerinde RBAC (Rol Tabanlı Erişim Kontrolü) modeli, kullanıcıların işlem yapmaları ve iş nesnelerine • Kurulum sırasında yapılan mimari hatalar erişim sağlamaları. Modelde, bir kullanıcıya erişim izni • Fabrika ayarlarında bırakılan konfigürasyonlar/konfigü- verme kararı, kullanıcıların işlevlerine veya rollerine göre rasyon hataları alınır. Roller, kullanıcının veya bir grup kullanıcının şir- • Kullanıcı hataları kette gerçekleştirdiği çok sayıda işlemdir. İşlem, bu işle- • Yama ve güncellemelerin yapılması min gerçekleştirilmesine yardımcı olan sistem verilerini • Eksik/yanlış politika ve süreçler dönüştürme prosedürüdür. Herhangi bir rol için, bir veya daha fazla role sahip birkaç karşılık gelen kullanıcı vardır. Kısaca ERP yazılımını üreten firma size güvenli bir yazılım Roller hiyerarşik olabilir. Sistemde roller uygulandıktan teslim etse bile kurulum, konfigürasyon ve kullanım sı- sonra her role karşılık gelen işlemler nadiren değişir. Yö- rasında yapılabilecek hatalar güvenlik zafiyetlerine neden neticinin rollere kullanıcı eklemesi veya silmesi gerekir. olabilir. Yönetici, yeni bir kullanıcıya bir veya daha fazla rolde üyelik sağlar. 372 ERP SATIN ALMA REHBERİ

ERP güvenliği için yapılabilecek 5 temel şey sizlere genel ölçüde yol gösterecektir. 1. Güvenli bir ERP yazılımı bulmak: Çoğu üreti- testleri yaptırılmalı, tedbir alınacak alanları belirle- cinin yazılımları güvenlidir. Ancak size özel gelişti- mek için risk haritaları çıkarılmalıdır. rilen veya sizden başka çok az kullanıcısı olan yazı- lımlarının güvenliği konusunda endişeleriniz varsa Ayrıca kurumlar teknolojik altyapısını, donanım, yazılımı almadan önce tarafsız bir şirketten yazılım yazılım, güvenlik ve bilgiye erişim alanlarını siste- güvenliğine ve performansına ilişkin testlerin yapıl- matik olarak denetime tabi tutmalıdır. Bilgi kullanı- masını ve bulunan zafiyetlerin giderilmesini talep cıları için üretilen bilginin güvenilirliği, zamanlılığı edebilirsiniz. ve sürekliliği için ERP sistemlerinde sürekli dene- tim gereklidir. İşletme varlıklarının korunması, veri 2. Güvenli bir kurulum yapmak: Yazılımın ku- bütünlüğünün sağlanması için Bilişim Teknolojileri rulacak ağ mimarisinin güvenli olması, yazılımın denetimi önemli bir süreçtir. Sürdürülebilir başarı çalışacağı sunucuların işletim sistemlerinin güven- ve güvenlik için riskleri minimize etmek ve görev- liği, fabrika çıkışı kullanıcı adları ve parolaların de- ler ayrılığı ilkesini benimseyerek güncel sistemleri ğiştirilmesi, üretici tarafından sunulan ek güvenlik işletme yapısına entegre etmek ERP sistemleri gü- seçenekleri/modülleri varsa bunların devreye alın- venliği için oldukça önemlidir. ması gibi konular titizlikle ele alınmalıdır. ERP güvenliğine dikkat çekmek için hazırladığım 3. Yazılımı yönetenlerin eğitimini sağlamak: bu yazıda riskler ve tedbirler bu kısa yazıya sığma- ERP yazılımı üzerinde hangi değişikliklerin na- yacak kadar fazladır. Bilginin güvenliğini, bütünlü- sıl yapılacağının belirlenmesi, hangi kullanıcıların ğünü sağlayan ve gerektiğinde yetkili kişilerin bil- hangi yetkilerle bu yazılıma erişebileceği, uzaktan giye kolayca ulaşmasına imkân veren BGYS olarak erişim şartlarının ne olduğu, kullanıcı davranışla- kısaltılmış olan sistem kurulduğunda ve uluslarara- rının ve veri tabanı hareketlerinin nasıl izleneceği sı ISO 27001:2013 standardının gereklerini yerine gibi konular ele alınmalıdır. getirmekle, bir kuruluş, değer varlıklarının başında gelen bilgi varlıklarının güvenliğini sağlamaya yö- 4. Kullanıcı farkındalığının artırılması: Kullanı- nelik önemli bir adım atmış ve ERP sistemlerini de cıların oltalama saldırıları gibi sosyal mühendislik güvence altına almıştır. saldırılarına karşı bilinçlendirilmesi bu saldırılara karşı alınabilecek en etkili tedbirdir. Kullanıcı eği- ISO/IEC 27001, dünyanın hangi ülkesinden veya timlerine bilgi güvenliği dahil edilmelidir. hangi sektörden olursa olsun büyük küçük tüm kuruluşlara uygundur. Bu standart, finans, sağlık, 5. Süreçlerin sürekli denetlenmesi: ERP yazı- kamu ve BT sektörleri gibi bilginin korunmasının lımının, kullanıcılarının ve veritabanının sürekli büyük öneme sahip olduğu alanlarda özellikle ge- izlenmesi ve saldırgan veya alışılmışın dışında göz- reklidir. lemlenen hareketlerin hızlıca tespit edilip gerekli müdahalelerin yapılması gereklidir. Tüm işletmeler ERP güvenliği için, bilgiyi sistemler sayesinde tesadüfe bırakmadan korumalı, yasalara Sonuç olarak, bir ERP sisteminin güvenliği işletme- daima uyumlu olmalı, siber saldırlara karşı tedbir- nin fiziksel ve dijital olarak güvenliği ile doğrudan leri almalı ve düzenli olarak iç ve dış denetim yap- ilişkilidir. Yazılım firmaları ve işletmeler, üzerine malıdır. düşen tedbirleri almalıdır. Güvenlik maliyetlerin- den ziyade saldırı senaryolarındaki zarar maliyetleri Kaynaklar: üzerinde durulmalıdır. Zincirin en zayıf halkası ka- dar güçlü olduğu unutulmamalıdır. Siber güvenli- Normaturk, Wikipedia, cpm.com, CyberThink, ğin en zayıf halkası kullanıcılardır. Kullanıcılara internet ortamındaki yazılar vb. düzenli olarak güvenlik eğitimleri verilmelidir. Pro- fesyonellerden destek alınmalı, sistemin güvenlik

SüSrüerçeçMDaidjietanlcİikliiğziiniile Yaratmak Mervenur Çelikten

Konsept Şu an içinde bulunduğunuz yerden uzaklaşarak dev bir ekranda kendinizi ve yaptıklarınızı, sizinle aynı şeyleri yapanları, onların hatalarını, neleri daha iyi yaptıklarını artan bir şeffaflıkla görme fırsatınız olsaydı, ne yapardınız? • Süreç; çoğunlukla farklı bilgi sistemleri üzerinden ger- • Continuous Process Improvement (CPM) çekleştirilen faaliyetlerin bütünüdür. Belirli periyotlarda • Business Process Improvement (BPM) kontrol edilir. • Total Quality Management (TQM) • Olay Günlükleri (Event Log); gerçekleştirilen hareket- • 6 Sigma gibi süreci mikroskobik olarak incelemek ve lere ait oluşan datalardır. Event loglar saklanır, depolanır geliştirmek isteyen yönetimsel yaklaşımların, ancak kullanılmazlar, okumak zordur. • International Organization for Standardization (ISO) Süreç madenciliği teknikleri ile event loglarda oluşan da- • Sarbanes–Oxley Act (SOX) tayı anlamlı bir akış üzerine almayı büyük veri kümelerin- • Basel 2 Accord (BAM) gibi organizasyonel yönetime den süreç akışına ulaşmayı sağlar. ve risk uyumu kontrol yasalarının temel amacı olan “kök Süreç madenciliğini aşağıdaki 4 ana pillar’ın bir üst adı- neden”e ulaşmak için kullanılan yeni bir yetenek ve tek- mında konumlanmış dijital bir yetenek olarak konumlan- noloji olarak tanımlayabiliriz. Bu yönetim yaklaşımlarının dırmak mümkündür. temel amacı iş akışı hatalarını ve sürelerini azaltmak, or- 4 ana pillar da aşağıdaki başlıklardan oluşur: ganizasyonel yönetime ve risk uyumuna vurgu yaparak 1- Workflow Management operasyonel performansı artırmaktır. Süreç madenciliği 2- Business Process Management ile tüm bu yetenekleri tek bir araç üzerinde konumlandı- 3- Data Science rarak takip edebilmek mümkündür. 4- Machine Learning Geleneksel Yaklaşımlar (Business Project RWTH Aachen Üniversitesi’nde Process and Data Science Management, Value Stream Mapping) vs (PADS) grubuna liderlik eden, aynı zamanda Celonis’te Chief Scientist olarak görev alan, Internet of Production Süreç Madenciliği (IoP) CoE’si, RWTH Center for Artificial Intelligence’ın eş başkanı olan Prof. Dr. Wil van der Aalst’ın 1990’dan bu Günümüzde işimizi yaparak arkamızda işin her bir adımı yana ele aldığı bir konudur. için dijital bir ayak izi bırakırız. Dijital iz oluşturduğu- Süreç madenciliği; bir yandan süreç modellemesini ve sü- muz her sistemde yeni bir veri oluştururuz. İşler yolunda reç analizini, diğer yandan iş zekâsını, veri madenciliğini gitmediğinde oluşturduğumuz bu veriden anlamlı sonuç- kapsayan, yeni sayılabilecek bir araştırma alanı ve disip- lar elde edebilmek için statik analizler yaparız ya da belli linidir. bir olgunluk seviyesinde olan süreçlerimizi belirlediğimiz Process Mining Manifesto’sunda süreç madenciliğinin metrikler (KPI’lar) üzerinden takip etmeye çalışırız. Bura- temel amacı; günümüz bilgi sistemlerinde kolayca da yöntem doğru olsa bile inceleyebildiğimiz süreç evreni erişilebilir bulunan loglardan (yani kabul edilen süreçler- sınırlıdır, merceği tuttuğumuz yeri derinleştirebiliriz ama den değil) gerçek süreçleri ortaya çıkartmak, keşfetmek, akıştaki adıma ait tüm bağlantıları görme şansımız olduk- kontrol etmek ve gelişmek olarak tanımlanmıştır. Süreç ça düşüktür. madenciliği; veri madenciliği, süreç modelleme ve analizi Süreç madenciliği aşağıdaki süreç adımlarında geleneksel arasına önemli bir köprü kurar. yaklaşımın dışında ne sağlar diyorsanız makaleyi okuma- ya devam etmenizi öneririm. ERP SATIN ALMA REHBERİ 375

1. Süreç sorumlularının belirlenmesi, süreç sorumlu- bulunan olay günlüklerinden bilgi çıkararak gerçek sü- larıyla as-is çizimi reçleri otomatik keşfetmek, izlemek ve iyileştirmek için • Süreç ekibi oluşturma gerekliliği yaşarız. tasarlanmıştır. • Sürecin paydaşlarını ararız. • Geleneksel yaklaşımdan daha hızlı tasarruflara ve daha • Süreç Sahibi uzun vadeli iş değerine ulaşmayı sağlar. • Süreç Uzmanı • Süreç Ekibi 2. Süreç KPI’larının belirlenmesi • Geleneksel as-is süreç keşfi ve modellemesi için günler • Genellikle optimize edilmemiş, tutarlı olmayan bir dizi süren workshoplar yaparız. teknolojiyle desteklenen farklı iş süreçleri kümesi ile iyi- • İş bilgisindeki boşlukları statik analizlerle tamamlamaya leştirmeler görselleştirilmeye çalışılır. çalışırız. • Dashboard: Sürekli izlenen, karar desteği sağlayan te- • Nesnel doğrulama tekniklerinin eksikliği ve zayıf for- mel performans göstergelerine (KPI) ait real time panolar malizmler nedeniyle maliyetli ve zaman alıcı birçok araç sunar. kullanırız. • Kuruluştaki belirli roller için panolarda sürekli olarak • Process Explorer: İş sahibinin beyanına ihtiyaç duy- izlenen ve uyarlanmış KPI’lara gerçek zamanlı veya gerçek mayan kullanıcı bazlı şeffaf gerçekleşmelere dayalı izleme zamanlıya çok yakın bağlantılar kurar. olanağı sunar. • Süreç madenciliği, günümüzün bilgi sistemlerinde hazır How Celonis is Ensuring Supply Chain Reliability in the Time of COVID-19 3- Süreç iyileştirme alanlarının tespiti 4- Sürecin to-be’sinin çizimi • Proses bazlı analitik çıkarımlar yapamayan, • Sürecin gelecek durumunun şematize edilmesi uzun • Tek veri tabanından beslenen, süren analizlere dayanır. • Forecast yeteneği olmayan araçlara bağımlılık vardır. • Sürece dair verinin toplanması ve analizi zaman alır ve • Process Overview: Farklı süreçlerin etkileşimi ve bu maliyetlidir. süreçlerin aynı iş istasyonunda nasıl etkileşime girdiğine • Conformance: Uygunluk kontrolü (model ve günlüğü yönelik destek sağlar. karşılaştırarak sapmaları izleme) • İş istasyonları ya da çalışanların karşılıklı bilgi bağımlı- • Simülasyon modellerinin otomatik inşası, lıklarını gösterir. • Model onarımı ve vaka tahmin yeteneği, • Görev madenciliği ile kullanıcı günlüklerinde bulunan • Yalnızca grafiksel olarak değil, aynı zamanda veri ana- düşük seviyeli olay verilerinden faydalı bilgiler çıkarır. lizi ve GAP analizi yoluyla da uygunluğu kontrol etme yeteneği sunar. 376 ERP SATIN ALMA REHBERİ

Celonis PI Conformance Usecase- https://support.celonis.de/ 5- Aksiyon planlarının yapılması ve takibi 6- Sürecin dokümante edilmesi • Kişi bazlı aksiyon planlarının oluşturulması ve takibi • İlişki Haritaları, statiktir. • Çarpraz Fonksiyonlu Süreç Haritaları, • Action Engine: Bağlamsal verileri kullanan gelişmiş • Süreç Akış Şemaları manuel eforlarla oluşturulur. analiz yetenekleri vardır. (RPA), Makine öğrenimi (ML) • Process Explorer: Kuruluşların kullandığı BPMS uy- ve Yapay Zekâ (AI) gibi araçlarını kullanmadan önce gö- gulamaları yerine kullanılabilir. rünürlük ve içgörü oluşturmanın temel bir bazını oluş- turur. SAP Process Mining by Celonis 4.2 Documentation (EN) ERP SATIN ALMA REHBERİ 377

7- Periyodik süreç denetimlerinin yapılması • Process AI: Kurumsal değerin nerede yaratıldığını ve • Birçok sistemden gelen statik veri üzerinden reaktif üst düzey süreçlerin bu değer yaratımını nasıl etkilediği- hareket kabiliyeti ile denetimler gerçekleştirilir. ni gösterir. Celonis PI Conformance Usecase- https://support.celonis.de/ Özetle; süreç madenciliği ile log kayıtları /olay günlükleri • Nesne Merkezli Süreç Madenciliği: Süreç olaylarının kullanılarak süreçlere, işlere, kişilere ait aşağıdaki para- siparişler, ürünler, müşteriler, makineler, çalışanlar gibi metlere realtime, kollobratif ve şeffaf olarak ulaşmanızı birçok farklı nesneye atıfta bulunabileceği problemle il- sağlar. Aşağıdaki adımlarda benzersiz tek bir platform gilenir. üzerinden yönetim yaklaşımlarına olanak tanır: • Etkileşimli Süreç Madenciliği: Modelleme ve maden- cilik arasındaki boşluğu ortadan kaldırmayı amaçlar. Bir- • Keşfi (Discovery) çok kuruluş bir süreç modelleme aracı veya BPM pake- • Uyumluluk Kontrolü (Conformance Checking) ti ve bir süreç madenciliği aracı kullanır. Keşfedilen bir • Kıyaslanması (Bencmarking) modeli kaydedip böyle bir modelleme aracına yükleyerek • İyi Uygulamaların Tespiti (Good Practices) boşlukları ortadan kaldırmak mümkündür. • İyileştirme Alanlarının Tespiti (Areas of Improvement) Ayrıca, veri kalitesi sorunlarıyla mücadele eden kuruluşla- • Organizasyon Analizi (Organizational Analysis) rın RPA, ML ve AI bunlardan hiçbirini başarılı bir şekilde • Maliyet Analizi (Cost Analysis) uygulayamayacaklarını savunuyor ve ekliyor: • Performans Analizi (Performance Analysis) “Veri kalitesi ve insanlar, yaygın olarak benimsenmenin Sonuç olarak; hyperautomation teknolojilerine entegre önündeki iki ana engel olmaya devam ediyor. Tipik ola- süreç madenciliği platformu oluşturmanız, optimum ve- rak, çabaların ve zamanın %80’i süreci bulmak, seçmek, rimi almanız için size avantaj sağlayacaktır. Prof. Dr. Wil çıkarmak ve dönüştürmek için harcanıyor. Veriler doğru van der Aalst, Lehrstuhl für Informatik 9/Process and formattaysa süreç madenciliğini uygulamak için gereken Data Science, RWTH Aachen Üniversitesi, 4 Eylül 2020 süre kısadır. Süreç madenciliği, genellikle acil olarak ele tarihli röportajında şunları ifade ediyor: alınması gereken veri kalitesi sorunlarını ortaya çıkarır. Süreç madenciliğini bir sonraki seviyeye taşımak için aşa- Bu süreçler maliyetli ve zaman alıcı olmasına rağmen, sü- ğıdaki yeteneklerin çok önemli olduğunu düşünüyor: reç madenciliği kullanılsın veya kullanılmasın uzun vade- • Eylem Odaklı Süreç Madenciliği: Süreç madenciliği de bu sorunların ele alınması gerekmektedir.” teşhisi tarafından tetiklenen iyileştirme eylemlerine odak- lanır. Uyum sorunları veya darboğazlar ortaya çıktığında nasıl yanıt verilir? 378 ERP SATIN ALMA REHBERİ



Türkiye’de Bir İlk! ERP ÜRÜNLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI

TABLOSU

Önemli Bilgilendirme Bu bölümde yer alan ERP ürünleri segmente edilmemiş, alfabetik olarak sıralanmıştır. Tabloda yer alan bilgiler ERP üreticileri ve çözüm ortaklarının bildirimine dayanmaktadır.

Logo Go, Logo Tiger Logo Netsis

ERP SATIN ALMA REHBERİ 2022 Ürün Adı www.1ci.com Güncel Versiyon Adı ve Çıkış Tarihi 1C:Drive ERP Üretici Adı Yapısı 1C:Enterprise 8.3.16 ve 1C:Drive ERP 1.3.14 1C / 1Ci (1C International) Çalışan Sayısı Cloud / On-Premise / Hybrid Açık Kaynak Kod Yapısı 2.000+ Uygulama Geliştirme Dili Var Online Demo Versiyonu Var Müşteri Segmenti Var Mikro / Küçük / Kobi / OBİ / Büyük Ölçekli / Uluslararası / Fiyatlandırma Modeli Holdingler Ömür Boyu veya Abonelik Modeli (Aylık-Yıllık) - Concurrent Çözüm Ortağı Sayısı Lisanslama Yurt Dışı Müşteri Sayısı Türkiye Müşteri Sayısı Dünya Çapında 7.700+, Türkiye'de 22 1.500.000+ Uluslararası Yazılım İse Lokalizasyon 300+ Muhasebe Modülü Var - İş Ortağı Tarafından Geliştirildi Muhasebe – Çoklu Defter Desteği Geliştirme Aşamasında Geliştirme Aşamasında Finans – Çoklu Döviz Kuru Desteği Finans - Konsolidasyon Var 3. Parti Uygulama (1C:CPM) Finans - Entegre Bütçe Modülü 3. Parti Uygulama (1C:CPM) Satın Alma Yönetimi - Temel Seviye Var Satın Alma Portali Geliştirme Aşamasında Satın Alma Yönetimi - İhale Yönetimi Yok Üretim - MRP Var Üretim - İleri Düzel Planlama ve Optimizasyon Geliştirme Aşamasında www.erpcommittee.org

Türkiye’de Bir İlk! ERP ERP ÜRÜNLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI TABLOSU SATIN ALMA *Önemli Bilgilendirme Bu bölümde yer alan ERP ürünleri segmente edilmemiş, alfabetik olarak sıralanmıştır. REHBERİ Tabloda yer alan bilgiler ERP üreticileri ve çözüm ortaklarının bildirimine dayanır. 2022 Ürün Adı 1C:Drive ERP İnsan Kaynakları Yönetimi – Temel Seviye Var İnsan Kaynakları Yönetimi – Performans Değerlendirme Sistemi Yok Bordro Yok CRM - Temel Seviye CRM - Satış Gücü Otomasyonu Var Geliştirme Aşamasında e-Ticaret Desteği Saha Servis Yönetim Var Geliştirme Aşamasında Bakım Yönetimi Geliştirme Aşamasında İş Zekası Var BPM Var WMS 3. Parti Uygulama MES 3. Parti Uygulama Var Talep Tahminleme ve Planlama Geliştirme Aşamasında Üretim - Proje Yönetimi Geliştirme Aşamasında Üretim - Konfigürasyon Yönetimi Var Konfeksiyon Çözümü 3. Parti Uygulama CAD Entegrasyonu 3. Parti Uygulama PDKS Entegrasyonu e-Dönüşüm Entegrasyonu Var Var EDI Entegrasyonu Var e-Ticaret Platformlarıyla Entegrasyon Yok Yapay Zeka Desteği 1CI ERP Ürünü İçin Bildirimde Bulunan Firma

ERP www.abas.tc SATIN ALMA abas ERP REHBERİ abas 20 abas Software GmbH 2022 Hybrid Ürün Adı - Güncel Versiyon Adı ve Çıkış Tarihi Sınırlı Üretici Adı Var Yapısı Yok OBİ Çalışan Sayısı Satın Alma Açık Kaynak Kod Yapısı Uygulama Geliştirme Dili - 4.000+ Online Demo Versiyonu 100+ Müşteri Segmenti Var - abas Türkiye Ekibi Tarafından Geliştirildi Fiyatlandırma Modeli Var Var Çözüm Ortağı Sayısı Yurt Dışı Müşteri Sayısı Var Türkiye Müşteri Sayısı Var Var Uluslararası Yazılım İse Lokalizasyon Muhasebe Modülü Var 3. Parti Uygulama Muhasebe – Çoklu Defter Desteği Var Finans – Çoklu Döviz Kuru Desteği Finans - Konsolidasyon Var Var Finans - Entegre Bütçe Modülü Satın Alma Yönetimi - Temel Seviye Satın Alma Portali Satın Alma Yönetimi - İhale Yönetimi Üretim - MRP Üretim - İleri Düzel Planlama ve Optimizasyon www.erpcommittee.org

Türkiye’de Bir İlk! ERP ERP ÜRÜNLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI TABLOSU SATIN ALMA *Önemli Bilgilendirme Bu bölümde yer alan ERP ürünleri segmente edilmemiş, alfabetik olarak sıralanmıştır. REHBERİ Tabloda yer alan bilgiler ERP üreticileri ve çözüm ortaklarının bildirimine dayanır. 2022 Ürün Adı abas ERP İnsan Kaynakları Yönetimi – Temel Seviye Var İnsan Kaynakları Yönetimi – Performans Değerlendirme Sistemi Var Bordro Var CRM - Temel Seviye CRM - Satış Gücü Otomasyonu Var Var e-Ticaret Desteği Saha Servis Yönetim Var Var Bakım Yönetimi Var İş Zekası Var BPM Var WMS Var MES Var Var Talep Tahminleme ve Planlama Var Üretim - Proje Yönetimi Var Üretim - Konfigürasyon Yönetimi Yok Konfeksiyon Çözümü Var Var CAD Entegrasyonu Var PDKS Entegrasyonu Var e-Dönüşüm Entegrasyonu Var EDI Entegrasyonu Yok e-Ticaret Platformlarıyla Entegrasyon abas Türkiye Yapay Zeka Desteği ERP Ürünü İçin Bildirimde Bulunan Firma

ERP SATIN ALMA REHBERİ 2022 Ürün Adı www.akdata.com Güncel Versiyon Adı ve Çıkış Tarihi Akdatasoft Üretim Yönetimi Sistemleri Üretici Adı Yapısı 2021 Akdatasoft Yazılım ve Bilgisayar San.Tic.Ltd.Şti. Çalışan Sayısı Hybrid Açık Kaynak Kod Yapısı 14 Uygulama Geliştirme Dili Yok Online Demo Versiyonu SAP PowerBuilder Müşteri Segmenti Yok Fiyatlandırma Modeli Mikro / Küçük / Kobi / OBİ / Büyük Ölçekli / Uluslararası / Çözüm Ortağı Sayısı Holdingler Yurt Dışı Müşteri Sayısı Modüler ve Kullanıcı Bazında Türkiye Müşteri Sayısı - Uluslararası Yazılım İse Lokalizasyon - Muhasebe Modülü +200 Muhasebe – Çoklu Defter Desteği - Entegrasyon Finans – Çoklu Döviz Kuru Desteği Finans - Konsolidasyon - Finans - Entegre Bütçe Modülü Entegrasyon - Satın Alma Yönetimi - Temel Seviye - Satın Alma Portali Var Satın Alma Yönetimi - İhale Yönetimi Geliştirme Aşamasında Geliştirme Aşamasında Üretim - MRP Üretim - İleri Düzel Planlama ve Optimizasyon Var Geliştirme Aşamasında www.erpcommittee.org

Türkiye’de Bir İlk! ERP ERP ÜRÜNLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI TABLOSU SATIN ALMA *Önemli Bilgilendirme Bu bölümde yer alan ERP ürünleri segmente edilmemiş, alfabetik olarak sıralanmıştır. REHBERİ Tabloda yer alan bilgiler ERP üreticileri ve çözüm ortaklarının bildirimine dayanır. 2022 Ürün Adı Akdatasoft Üretim Yönetimi Sistemleri İnsan Kaynakları Yönetimi – Temel Seviye Yok İnsan Kaynakları Yönetimi – Performans Değerlendirme Sistemi - Bordro - CRM - Temel Seviye CRM - Satış Gücü Otomasyonu Yok Yok e-Ticaret Desteği Saha Servis Yönetim Geliştirme Aşamasında - Bakım Yönetimi Geliştirme Aşamasında İş Zekası BPM - WMS - MES Var Var Talep Tahminleme ve Planlama Geliştirme Aşamasında Üretim - Proje Yönetimi Var Üretim - Konfigürasyon Yönetimi Var Var Konfeksiyon Çözümü Geliştirme Aşamasında CAD Entegrasyonu Geliştirme Aşamasında PDKS Entegrasyonu Geliştirme Aşamasında e-Dönüşüm Entegrasyonu Var EDI Entegrasyonu Geliştirme Aşamasında e-Ticaret Platformlarıyla Entegrasyon Yok Yapay Zeka Desteği Akdatasoft Yazılım ERP Ürünü İçin Bildirimde Bulunan Firma

ERP SATIN ALMA REHBERİ 2022 www.akead.com Ürün Adı AKEAD BS - AKEAD ERP Güncel Versiyon Adı ve Çıkış Tarihi V.6.1 2022 Üretici Adı AKEAD Yazılım A.Ş. Yapısı On-Premise / Hybrid Çalışan Sayısı 25 Açık Kaynak Kod Yapısı Yok Uygulama Geliştirme Dili Var - 3. Parti Uygulama Online Demo Versiyonu Yok Müşteri Segmenti Mikro / Küçük / Kobi / OBİ / Büyük Ölçekli / Uluslararası / Fiyatlandırma Modeli Holdingler Çözüm Ortağı Sayısı Paket Fiyatlandırma (Destek, Güncelleme, Eğitim, Danışmanlık) Yurt Dışı Müşteri Sayısı Türkiye Müşteri Sayısı 98 3.500 Uluslararası Yazılım İse Lokalizasyon 250 Muhasebe Modülü - Muhasebe – Çoklu Defter Desteği Var Var Finans – Çoklu Döviz Kuru Desteği Finans - Konsolidasyon Var Var Finans - Entegre Bütçe Modülü Geliştirme Aşamasında Satın Alma Yönetimi - Temel Seviye Var Satın Alma Portali Var Geliştirme Aşamasında Satın Alma Yönetimi - İhale Yönetimi Var Üretim - MRP Geliştirme Aşamasında Üretim - İleri Düzel Planlama ve Optimizasyon www.erpcommittee.org

Türkiye’de Bir İlk! ERP ERP ÜRÜNLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI TABLOSU SATIN ALMA *Önemli Bilgilendirme Bu bölümde yer alan ERP ürünleri segmente edilmemiş, alfabetik olarak sıralanmıştır. REHBERİ Tabloda yer alan bilgiler ERP üreticileri ve çözüm ortaklarının bildirimine dayanır. 2022 Ürün Adı AKEAD BS - AKEAD ERP İnsan Kaynakları Yönetimi – Temel Seviye Var İnsan Kaynakları Yönetimi – Performans Değerlendirme Sistemi Var Bordro Var CRM - Temel Seviye CRM - Satış Gücü Otomasyonu Var Geliştirme Aşamasında e-Ticaret Desteği Saha Servis Yönetim Var Geliştirme Aşamasında Bakım Yönetimi Geliştirme Aşamasında İş Zekası Var BPM Geliştirme Aşamasında WMS Geliştirme Aşamasında MES Yok Talep Tahminleme ve Planlama Geliştirme Aşamasında Üretim - Proje Yönetimi Var Üretim - Konfigürasyon Yönetimi Geliştirme Aşamasında Konfeksiyon Çözümü Yok CAD Entegrasyonu Yok PDKS Entegrasyonu Var e-Dönüşüm Entegrasyonu Var - Özel Entegratör Olarak EDM, ICE ve Türkkep Seçeneklerimiz Mevcut. EDI Entegrasyonu e-Ticaret Platformlarıyla Entegrasyon Var Var - 3. Parti Uygulama Yapay Zeka Desteği Yok ERP Ürünü İçin Bildirimde Bulunan Firma AKEAD Yazılım A.Ş.

ERP www.yazevi.com SATIN ALMA AVAKOZA ERP REHBERİ AVAKOZA ERP 2.19, 2021 YazEvi Yazılım 2022 On-Premise/Cloud Ürün Adı 18 Güncel Versiyon Adı ve Çıkış Tarihi Sınırlı Üretici Adı Var Yapısı Yok Çalışan Sayısı OBİ / Büyük Ölçekli / Uluslararası / Holding Açık Kaynak Kod Yapısı Lisans (Sunucu ve Kullanıcı Bazlı) Uygulama Geliştirme Dili 2 Online Demo Versiyonu 3 Müşteri Segmenti 22 Fiyatlandırma Modeli - Var Çözüm Ortağı Sayısı Var Yurt Dışı Müşteri Sayısı Türkiye Müşteri Sayısı Var Var Uluslararası Yazılım İse Lokalizasyon Var Muhasebe Modülü Var Muhasebe – Çoklu Defter Desteği Var Yok Finans – Çoklu Döviz Kuru Desteği Finans - Konsolidasyon Var Var Finans - Entegre Bütçe Modülü Satın Alma Yönetimi - Temel Seviye Satın Alma Portali Satın Alma Yönetimi - İhale Yönetimi Üretim - MRP Üretim - İleri Düzel Planlama ve Optimizasyon www.erpcommittee.org

Türkiye’de Bir İlk! ERP ERP ÜRÜNLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI TABLOSU SATIN ALMA *Önemli Bilgilendirme Bu bölümde yer alan ERP ürünleri segmente edilmemiş, alfabetik olarak sıralanmıştır. REHBERİ Tabloda yer alan bilgiler ERP üreticileri ve çözüm ortaklarının bildirimine dayanır. 2022 Ürün Adı AVAKOZA ERP İnsan Kaynakları Yönetimi – Temel Seviye Var İnsan Kaynakları Yönetimi – Performans Değerlendirme Sistemi Var Bordro Var CRM - Temel Seviye CRM - Satış Gücü Otomasyonu Var Yok e-Ticaret Desteği Saha Servis Yönetim Yok Yok Bakım Yönetimi - İş Zekası BPM Var WMS Var MES Var Var + 3. parti ürünler ile entegre Talep Tahminleme ve Planlama Var Üretim - Proje Yönetimi Var Üretim - Konfigürasyon Yönetimi Var Yok Konfeksiyon Çözümü Yok CAD Entegrasyonu 3. parti ürünler ile entegre PDKS Entegrasyonu e-Dönüşüm Entegrasyonu Var Var EDI Entegrasyonu 3. Parti Uygulamalarla Entegre e-Ticaret Platformlarıyla Entegrasyon Var Yapay Zeka Desteği YazEvi Yazılım ERP Ürünü İçin Bildirimde Bulunan Firma

ERP www.bilisim.com.tr SATIN ALMA bilişimERP REHBERİ 3.3.21.01, 17.02.2021 Bilişim ve Yazılım Sistemleri San. ve Tic. AŞ 2022 On-Premise Ürün Adı 55 Güncel Versiyon Adı ve Çıkış Tarihi Sınırlı Üretici Adı Yok Yapısı Var Kobi / OBİ / Büyük Ölçekli / Uluslararası Çalışan Sayısı - Açık Kaynak Kod Yapısı Uygulama Geliştirme Dili 10 - Online Demo Versiyonu 48 Müşteri Segmenti Var Fiyatlandırma Modeli Var Çözüm Ortağı Sayısı Var Yurt Dışı Müşteri Sayısı Var Türkiye Müşteri Sayısı Var Uluslararası Yazılım İse Lokalizasyon Var Muhasebe Modülü Yok Yok Muhasebe – Çoklu Defter Desteği Var Finans – Çoklu Döviz Kuru Desteği Var Finans - Konsolidasyon Finans - Entegre Bütçe Modülü Satın Alma Yönetimi - Temel Seviye Satın Alma Portali Satın Alma Yönetimi - İhale Yönetimi Üretim - MRP Üretim - İleri Düzel Planlama ve Optimizasyon www.erpcommittee.org

Türkiye’de Bir İlk! ERP ERP ÜRÜNLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI TABLOSU SATIN ALMA *Önemli Bilgilendirme Bu bölümde yer alan ERP ürünleri segmente edilmemiş, alfabetik olarak sıralanmıştır. REHBERİ Tabloda yer alan bilgiler ERP üreticileri ve çözüm ortaklarının bildirimine dayanır. 2022 Ürün Adı bilişimERP İnsan Kaynakları Yönetimi – Temel Seviye Var İnsan Kaynakları Yönetimi – Performans Değerlendirme Sistemi Var Bordro Var CRM - Temel Seviye CRM - Satış Gücü Otomasyonu Var Yok e-Ticaret Desteği Saha Servis Yönetim Geliştirme Aşamasında Yok Bakım Yönetimi Var İş Zekası Var BPM 3. Parti Uygulama WMS MES Var Var Talep Tahminleme ve Planlama Var Üretim - Proje Yönetimi Geliştirme Aşamasında Üretim - Konfigürasyon Yönetimi Var Yok Konfeksiyon Çözümü Yok CAD Entegrasyonu Var PDKS Entegrasyonu Var e-Dönüşüm Entegrasyonu Var Geliştirme Aşamasında EDI Entegrasyonu e-Ticaret Platformlarıyla Entegrasyon Geliştirme Aşamasında Yapay Zeka Desteği Bilişim AŞ ERP Ürünü İçin Bildirimde Bulunan Firma

ERP www.canias40.com SATIN ALMA caniasERP, canias4.0 REHBERİ 803 versiyon, 2021 IAS Yazılım 2022 Cloud / On-Premise / Hybrid Ürün Adı 500+ Güncel Versiyon Adı ve Çıkış Tarihi Var Üretici Adı Var , Troia Yapısı Var , livedemo olarak web sayfasında Küçük, Orta, Büyük Çalışan Sayısı Modül Ve Eş Zamanlı Kullanıcı Açık Kaynak Kod Yapısı Uygulama Geliştirme Dili 50+ 300+ Online Demo Versiyonu 1.000+ Müşteri Segmenti - Fiyatlandırma Modeli Var Var Çözüm Ortağı Sayısı Yurt Dışı Müşteri Sayısı Var Türkiye Müşteri Sayısı Var Var Uluslararası Yazılım İse Lokalizasyon Muhasebe Modülü Var Var Muhasebe – Çoklu Defter Desteği Var Finans – Çoklu Döviz Kuru Desteği Var Finans - Konsolidasyon Var Finans - Entegre Bütçe Modülü Satın Alma Yönetimi - Temel Seviye Satın Alma Portali Satın Alma Yönetimi - İhale Yönetimi Üretim - MRP Üretim - İleri Düzel Planlama ve Optimizasyon www.erpcommittee.org

Türkiye’de Bir İlk! ERP ERP ÜRÜNLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI TABLOSU SATIN ALMA *Önemli Bilgilendirme Bu bölümde yer alan ERP ürünleri segmente edilmemiş, alfabetik olarak sıralanmıştır. REHBERİ Tabloda yer alan bilgiler ERP üreticileri ve çözüm ortaklarının bildirimine dayanır. 2022 Ürün Adı caniasERP, canias4.0 İnsan Kaynakları Yönetimi – Temel Seviye Var İnsan Kaynakları Yönetimi – Performans Değerlendirme Sistemi Var Bordro Var CRM - Temel Seviye CRM - Satış Gücü Otomasyonu Var Yok e-Ticaret Desteği Saha Servis Yönetim Var Var Bakım Yönetimi Var İş Zekası Var BPM Var WMS Var MES Var Var Talep Tahminleme ve Planlama Var Üretim - Proje Yönetimi Var Üretim - Konfigürasyon Yönetimi Var Konfeksiyon Çözümü Var Var CAD Entegrasyonu Var PDKS Entegrasyonu Var e-Dönüşüm Entegrasyonu Var EDI Entegrasyonu Geliştirme Aşamasında e-Ticaret Platformlarıyla Entegrasyon IAS Yazılım Yapay Zeka Desteği ERP Ürünü İçin Bildirimde Bulunan Firma

ERP SATIN ALMA REHBERİ 2022 Ürün Adı www.desenerp.com Güncel Versiyon Adı ve Çıkış Tarihi DesenERP Üretici Adı Yapısı DesenERP 03.01.2022 Mercan Bilgi Teknolojileri San. Tic. Ltd.Şti. Çalışan Sayısı Hybrid Açık Kaynak Kod Yapısı 25 Uygulama Geliştirme Dili Yok Online Demo Versiyonu Yok Müşteri Segmenti Var Mikro / Küçük / Kobi / OBİ / Büyük Ölçekli / Uluslararası / Fiyatlandırma Modeli Holdingler Lisans Satış / Lisans Kiralama Çözüm Ortağı Sayısı Yurt Dışı Müşteri Sayısı - Türkiye Müşteri Sayısı - - Uluslararası Yazılım İse Lokalizasyon Muhasebe Modülü Var Var Muhasebe – Çoklu Defter Desteği Var Finans – Çoklu Döviz Kuru Desteği Var Finans - Konsolidasyon Var 3.Parti Uygulama Finans - Entegre Bütçe Modülü Var Satın Alma Yönetimi - Temel Seviye Geliştirme Aşamasında Satın Alma Portali Geliştirme Aşamasında Satın Alma Yönetimi - İhale Yönetimi Var Var Üretim - MRP Üretim - İleri Düzel Planlama ve Optimizasyon www.erpcommittee.org

Türkiye’de Bir İlk! ERP ERP ÜRÜNLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI TABLOSU SATIN ALMA *Önemli Bilgilendirme Bu bölümde yer alan ERP ürünleri segmente edilmemiş, alfabetik olarak sıralanmıştır. REHBERİ Tabloda yer alan bilgiler ERP üreticileri ve çözüm ortaklarının bildirimine dayanır. 2022 Ürün Adı DesenERP İnsan Kaynakları Yönetimi – Temel Seviye Var İnsan Kaynakları Yönetimi – Performans Değerlendirme Sistemi Geliştirme Aşamasında Bordro 3. Parti Uygulama CRM - Temel Seviye CRM - Satış Gücü Otomasyonu Var Var e-Ticaret Desteği Saha Servis Yönetim Var Yok Bakım Yönetimi Yok İş Zekası Var BPM Var WMS Var MES Var Var Talep Tahminleme ve Planlama Var Üretim - Proje Yönetimi Var Üretim - Konfigürasyon Yönetimi Var Konfeksiyon Çözümü Yok var CAD Entegrasyonu var PDKS Entegrasyonu Yok e-Dönüşüm Entegrasyonu var EDI Entegrasyonu 3. Parti Uygulamalarla e-Ticaret Platformlarıyla Entegrasyon Mercan Bilgi Teknolojileri Yapay Zeka Desteği ERP Ürünü İçin Bildirimde Bulunan Firma

ERP SATIN ALMA REHBERİ 2022 www.birlesikyazilim.com Ürün Adı DinamoERP Güncel Versiyon Adı ve Çıkış Tarihi 26.12.2021 Üretici Adı Birleşik Yazılım Hizmetleri Ltd. Şti. Yapısı On-Premise Çalışan Sayısı 20 Açık Kaynak Kod Yapısı Sınırlı Uygulama Geliştirme Dili C, C++, C# VBS, JS. Özelleştirme Makroları: VBS ve JavaScript Online Demo Versiyonu Var Müşteri Segmenti Kobi / OBİ / Büyük Ölçekli Fiyatlandırma Modeli Herşey Dahil Lisanslama Çözüm Ortağı Sayısı 25 Yurt Dışı Müşteri Sayısı - Türkiye Müşteri Sayısı 200+ Uluslararası Yazılım İse Lokalizasyon - Muhasebe Modülü Var Var Muhasebe – Çoklu Defter Desteği Var Finans – Çoklu Döviz Kuru Desteği Var Finans - Konsolidasyon Var Finans - Entegre Bütçe Modülü Var Var Satın Alma Yönetimi - Temel Seviye Yok Satın Alma Portali Var Satın Alma Yönetimi - İhale Yönetimi 3. Parti Uygulama Üretim - MRP Üretim - İleri Düzel Planlama ve Optimizasyon www.erpcommittee.org