59นักการเมืองถิ่นสุโขทัย

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย 3) การนำเสนอตนเองและกลยุทธ์การหาเสียง เลอื กตั้ง จากจุดเริ่มต้นในเส้นทางการสมัครลงแข่งขันเป็น ผู้แทนราษฎรใน พ.ศ. 2481 นายเพ่งได้ตัดสินใจที่จะลงสมัคร โดยที่ในตอนนั้นตนเองและภรรยาไม่มีเงินจ่ายค่าสมัคร จำเป็น ต้องอาศัยการหยิบยืมจากลูกน้อง แม้ว่าในคราวแรกของการลง แข่งขันเลือกตั้งใน พ.ศ. 2481 นายเพ่งไม่สามารถเอาชนะการ เลือกตั้งได้ โดยแพ้ให้กับนายไสว อินทรประชา ซึ่งถือเป็นญาติ กับนายเพ่ง อย่างไรก็ตามการเลือกตั้งในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2491 นายเพ่งตัดสินใจลงสมัครรับเลือกตั้งภายใต้การสนับสนุน ของกลุ่มเสรีไทยในจังหวัด เนื่องจากนายเพ่งถือเป็นผู้นำกลุ่ม เสรีไทยในเขตภาคเหนือด้วย และแม้ว่าการแข่งขันครั้งนี้จะมี คู่แข่งหลักเพียงแค่ 2 ท่าน คือ นายเพ่งซึ่งเป็นคนสวรรคโลก และนายทองสุข แสนโกศิก (สุข แสนโกศิก) เป็นชาวสุโขทัย ซึ่งทั้งสองต่างทำงานนายกเทศบาลด้วยกัน โดยผลการเลือกตั้ง ในเขตสโุ ขทยั กงไกรลาศ ลานหอย ครี มี าศ ศรสี ำโรง นายทองสขุ สามารถเอาชนะคะแนนได้ อย่างไรก็ตามในพื้นที่สวรรคโลกกับ ศรีสัชนาลัย ซึ่งมีจำนวนผู้ลงคะแนนเสียงมากกว่าพื้นที่ฝั่งใต้ทั้ง 4 อำเภอ นายเพ่งสามารถกลับมาชนะคะแนนเลือกตั้งและ ได้รับเลือกตั้งเป็นผู้แทนราษฎร (จิราภรณ์ สถาปนะวรรธนะ, 2542, น. 410-411) 80

นักการเมืองถิ่น จังหวัดสุโขทัย 6. นายธวัช ทานสัมฤทธ์ิ 1) ประวัติชีวิตสว่ นตัว ธวัช ทานสัมฤทธิ์เป็นชาวอำเภอบ้านหมี่ จังหวัด ลพบุรี เกิดวันที่ 5 มิถุนายน พ.ศ. 2462 สมรสกับนางเสริมศรี ลิมปะพันธ์ มีบุตร – ธิดา 3 คน ได้แก่ นางสุขาวดี กาญจนวัฒน์ นายสืบพงศ์ ทานสัมฤทธิ์ และนายส่งเกียรติ ทานสัมฤทธิ์ และบุตรบุญธรรม 1 คน (โรงเรียนทานสัมฤทธิ์วิทยา, ม.ป.ป., ออนไลน)์ นายธวชั สำเรจ็ การศกึ ษาระดบั ปรญิ ญาโททางกฎหมาย จากมหาวิทยาลัยวิสคอนซินสหรัฐอเมริกา ใน พ.ศ. 2504 (โรงเรียนทานสัมฤทธิ์วิทยา, ม.ป.ป., ออนไลน์) ผลงานการทำงานก่อนลงสมัครแข่งขันเลือกตั้ง ที่ผ่านมานายธวัชได้ทำงานโดยการใช้ความรู้ทางนิติศาสตร์เพื่อ ช่วยแก้ไขปัญหาประชาชนมาโดยตลอด จนกระทั่งตัดสินใจ ลงสมัครเป็นผู้แทนราษฎร 2) บทบาทหน้าที่ในระหว่างการดำรงตำแหน่ง สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร ในบทบาทหน้าที่การทำงานสมาชิกสภาผู้แทน ราษฎรเมื่อ พ.ศ. 2495 นายธวัช ทานสัมฤทธิ์ ได้ทำหน้าที่เป็น ผู้แทนประชาชนในการตั้งกระทู้ถามเพื่อร้องเรียนทั้งในกรณีที่ เป็นปัญหาภายในจังหวัดสุโขทัย เช่น การก่อสร้างฝายแม่ราก19 19 โปรดดเู พม่ิ เตมิ กระทถู้ าม เรอ่ื ง ฝายแมร่ าก ทอ้ งทอ่ี ำเภอศรสี ชั ชนาลยั จังหวัดสุโขทัย, (2499, 18 ธันวาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 73 ตอนที่ 135 ง., น. 3850. 81

นักการเมืองถิ่นจังหวัดสุโขทัย การก่อสร้างโครงการเหมืองฝายห้วยแม่ลำพัน20 การก่อสร้าง ถนนสายจรดวิถีถ่อง (สายแปด) ระหว่างอำเภอศรีสำโรงกิ่ง อำเภอเมืองสุโขทัย21 และปัญหาของราษฎรโดยทั่วไป อาทิ การทำทางของราษฎรผู้อดอยาก22 การส่งเสริมการ เลี้ยงโค กระบือ และสุกร23 การรับนักเรียนจบชั้นประถมบริบูรณ์ เพื่อเข้าเรียนในชั้นมัธยมปีที่ 124 การช่วยเหลือราษฎรซื้อเครื่อง ฉุดระหัดและรถแทรกเตอร์25 เป็นต้น 20 โปรดดูเพิ่มเติม กระทู้ถาม เรื่อง โครงการเหมืองฝายห้วยแม่ลำพัน ฝั่งซ้ายขวา อำเภอเมืองสุโขทัย จังหวัดสุโขทัย, (2499, 24 กรกฏาคม). ราชกิจจานเุ บกษา. เล่ม 73 ตอนที่ 57 ง., น. 2084. 21 โปรดดูเพิ่มเติมกระทู้ถาม เรื่อง ถนนสายจรดวิถีถ่อง (สายแปด) ระหว่างอำเภอศรีสำโรงกิ่งอำเภอเมืองสุโขทัย, (2499, 7 สิงหาคม). ราชกจิ จานุเบกษา. เล่ม 73 ตอนที่ 61 ง., น. 2229. 22 โปรดดูเพิ่มเติม กระทู้ถาม เรื่อง การทำทางของราษฎรผู้อดอยาก, (2499, 7 สิงหาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 73 ตอนที่ 61 ง., หน้า 2232. 23 โปรดดูเพิ่มเติม กระทู้ถาม เรื่อง การส่งเสริมการเลี้ยงโค กระบือ และสุกร, (2499, 4 กันยายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 73 ตอนที่ 71 ง., น. 2529. 24 โปรดดูเพิ่มเติม กระทู้ถาม เรื่อง การรับนักเรียนจบชั้นประถม บริบูรณ์เพื่อให้เข้าเรียนในชั้นมัธยมปีที่ 1, (2499, 11 กันยายน). ราชกิจจา นุเบกษา. เล่ม 73 ตอนที่ 72 ง., น. 2639. 25 โปรดดูเพิ่มเติม กระทู้ถาม เรื่อง การช่วยเหลือราษฎรในการซื้อ เครื่องฉุดระหัดและรถแทรกเตอร์, (2499, 18 ธันวาคม). ราชกิจจา นุเบกษา. เล่ม 73 ตอนที่ 105 ง., น. 3850. 82

นักการเมืองถิ่น จังหวัดสุโขทัย 3) การนำเสนอตนเองและกลยุทธ์การหาเสียง เลอื กตัง้ ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการนำเสนอตนเองและกลยุทธ์ การหาเสียงเลือกตั้งนั้น นายธวัชนับได้ว่าเป็นตัวอย่างของ บุคคลที่ทำงานด้านสาธารณะประโยชน์ต่างๆ ดังจะเห็นได้จาก การบริจาคที่ดินสร้างโรงเรียนและจัดตั้งกองทุนมูลนิธิเพื่อการ ศึกษาโรงเรียนทานสัมฤทธิ์วิทยาและโรงเรียนนนทบุรีพิทยาคม การมอบที่ดินเพื่อจัดสร้างสถานีอนามัยบ้านทานสัมฤทธิ์และ สถานที่ราชการต่างๆ (โรงเรียนทานสัมฤทธิ์วิทยา, ม.ป.ป., ออนไลน์) รวมถึงในปัจจุบันนายธวัชยังดำรงตำแหน่งเป็น กรรมการมลู นธิ แิ กไ้ ขฟน้ื ฟแู ละสงเคราะหผ์ กู้ ระทำผดิ เพอ่ื บำเพญ็ และร่วมกับหน่วยงานอื่นๆ บำเพ็ญการกุศล สาธารณประโยชน์ และสังคมสงเคราะห์ โดยเป็นองค์กรที่ไม่มีวัตถุประสงค์ทาง การเมือง (มูลนิธิแก้ไขและฟื้นฟูสงเคราะห์ผู้กระทำผิด, ม.ป.ป., ออนไลน์) 4.3 นักการเมืองถิ่นสุโขทัย ยุคประชาธิปไตยครึ่งใบ (พุทธศักราช 2500-2516) นักการเมืองถิ่นจังหวัดสุโขทัยในยุคที่สองนี้ เป็นการ เปลี่ยนแปลงจังหวะทางการเมืองก้าวสำคัญ เนื่องจาก บทบัญญัติการเลือกตั้งที่เปิดโอกาสให้ผู้สมัครรับเลือกตั้ง สามารถลงเลือกตั้งในนามพรรคการเมืองได้ ด้วยเหตุนี้ ปัจจัย ด้านทรัพยากรการเงินและทีมงานหาเสียงจึงมีความสำคัญ ลดน้อยลงระดับหนึ่ง เมื่อเทียบกับการลงสมัครในนามอิสระ ซึ่งต้องใช้เงินและคนช่วยในการหาเสียงเลือกตั้งมากกว่า ซึ่งผล 83

นักการเมืองถิ่นจังหวัดสุโขทัย ดังกล่าวสะท้อนมาถึงพื้นฐานอาชีพก่อนสมัครรับเลือกตั้งของ ผู้สมัครรับเลือกตั้งที่ไม่ได้ผูกขาดแต่เพียงการเป็นข้าราชการ ฝ่ายปกครองเท่านั้น แต่มีอาชีพนักธุกิจและเจ้าหน้าที่ทางการ แพทย์เข้าสู่ตำแหน่งทางการเมืองมากขึ้น นักการเมืองถิ่นในช่วง เวลานี้ ประกอบด้วย 7. นายบุญธรรม ชุมดวง 1) ประวัติชีวิตสว่ นตวั บุญธรรม ชุมดวง เป็นชาวอำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัด สุโขทัย เกิดเมื่อวันที่ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2469 เป็นบุตรของ นายหลู่ และนางจันทร์เป็ง ชุมดวง โดยมีพี่น้องรวมกันทั้งสิ้น 11 คน ไดแ้ ก่ นายบญุ ธรรม ชมุ ดวง นายพายพั ชมุ ดวง นางยพุ ณิ สุริยะมณี นายสละ ชุมดวง นายฉลอง ชุมดวง นายประพันธุ์ ชุมดวง นายสมคิด ชุมดวง นายประสงค์ ชุมดวง นายกอบกุล ชุมดวง นางสังวาลย์ ชุมดวง และนายธวัชชัย ชุมดวง ทั้งนี ้ ด้านชีวิตครอบครัว นายบุญธรรมได้สมรสกับภรรยานางวิเชียร ชมุ ดวง เมอ่ื อายุ 23 ปี โดยมบี ตุ รธดิ ารวม 4 คน คอื นางสพุ รรณวดี บุนนาค (ซึ่งภายหลังสมรสกับ พลตำรวจตรีสล้าง บุนนาค) นางทวิ าสขุ จฑู ศฤงค์ นางราตรสี ขุ ปณุ ฑรกิ และนายอารยะ ชมุ ดวง (“หนังสือที่ระลึกในงานพระราชทานเพลิงศพ นายบุญธรรม ชุมดวง ณ เมรุหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส 15 กุมภาพันธ์ 2525”, 2525) นายบุญธรรมได้เข้าเรียนชั้นประถมศึกษาที่โรงเรียน วัดกลางดง อำเภอทุ่งเสลี่ยม จังหวัดสุโขทัย ซึ่งเป็นวัดที่ 84

นักการเมืองถิ่น จังหวัดสุโขทัย บิดาและมารดาของบุญธรรมได้สร้างขึ้น โดยบิดาได้จัดให้ นายบุญธรรมพร้อมเด็กๆ ในหมู่บ้านทุ่งเสลี่ยมเพื่อเข้าเรียน หนังสือ ในขณะเดียวกันยังได้ว่าจ้างครูจากจังหวัดลำปาง 1 คน เข้ามาทำหน้าที่สอนให้อีกด้วย เมื่อสำเร็จการศึกษาระดับ ประถมศึกษาปีที่ 4 แล้วจึงเข้าศึกษาต่อในระดับชั้นมัธยมศึกษา ปีที่ 3 ที่โรงเรียนสวรรควิทยา (ปัจจุบัน คือ โรงเรียนสวรรค์ อนันต์วิทยา อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย) และสำเร็จ การศึกษาระดับมัธยมศึกษาปีที่ 6 จากโรงเรียนปรินซ์รอยัล จังหวัดเชียงใหม่ (“หนังสือที่ระลึกในงานพระราชทานเพลิงศพ นายบุญธรรม ชุมดวง ...”, 2525) ประสบการณ์ทำงานก่อนลงสมัครรับเลือกตั้ง นายบุญธรรมต้องกลายเป็นนักธุรกิจโดยบังเอิญ แม้ว่าตนเอง จะมีความตั้งใจที่จะศึกษาต่อที่โรงเรียนเตรียมมหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์และการเมือง แต่เนื่องจากบริษัทหลุยส์ ที. เลียวโนเวนส์ (ประเทศไทย) ได้เข้ามาติดต่อธุรกิจกับบิดาของ นายบุญธรรม ดังนั้นบิดาจึงได้เรียกให้นายบุญธรรมกลับไปช่วย ดูแลธุรกิจ ภายหลังเมื่องานของบิดาซึ่งทำหน้าที่เป็นตัวแทน ของบริษัทในการตัดลากไม้สักในเขตจังหวัดสุโขทัยและลำปาง มีความก้าวหน้ามากขึ้น จึงได้ขยายกิจการมาทำโรงบ่มใบยาสูบ ในจังหวัดลำปาง ต่อมานายบุญธรรมได้ตัดสินใจออกมาดำเนิน ธุรกิจของตนเองโดยจัดตั้งบริษัท ชุมดวง จำกัด ในฐานะ ผู้รับเหมาทำป่าไม้สักในพื้นที่จังหวัดลำปาง จังหวัดสุโขทัย และ จังหวัดพิษณุโลก ซึ่งได้รับอนุญาตจากองค์การอุตสาหกรรม ป่าไม้ รวมถึง กิจการล่องแพซุงในจังหวัดปากน้ำโพ (จังหวัด 85

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย นครสวรรค์ ในปัจจุบัน) จนกระทั่งเมื่อบุญธรรมอายุ 28 ปี เพื่อน มิตรสหายได้ชักชวนและแนะนำให้นายบุญธรรมลงสมัครรับ เลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรใน พ.ศ. 2500 และนับได้ ว่าเป็นคราวแรกที่ได้รับเลือกตั้งของนายบุญธรรม ก่อนที่จะเข้า ทำงานทางการเมืองต่อเนื่องหลายปีถัดมา (“หนังสือที่ระลึก ในงานพระราชทานเพลิงศพ นายบุญธรรม ชุมดวง ...”, 2525) 2) บทบาทหน้าท่ีระหว่างการดำรงตำแหน่งสมาชิก สภาผ้แู ทนราษฎร ในระหว่างการดำรงตำแหน่งสมาชิกสภาผู้แทน ราษฎรเม่อื พ.ศ. 2500 พ.ศ. 2512 และ พ.ศ. 2519 นายบุญธรรม ชุมดวง ได้รับความไว้วางใจให้ทำงานด้านปัญหาการเกษตร ซึ่งถือเป็นสิ่งที่ตนเองมีความสนใจพิเศษเฉพาะด้าน ดังจะเห็น ได้จากการที่ได้รับโอกาสแต่งตั้งให้เป็นเลขานุการรัฐมนตรี ว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ2์ 6 และแม้ว่าภายหลังตนเอง จะไม่ได้มีวาระการเป็นผู้แทนราษฎร อย่างไรก็ตาม บุญธรรม ยังคงได้รับการแต่งตั้งให้เป็นสมาชิกวุฒิสภาใน พ.ศ. 2526 และ ดำรงตำแหน่งกรรมาธิการการเกษตรและสหกรณ์ของวุฒิสภา ในสมัยของรัฐบาลพลเอกเปรม ติณสูลานนท์ ซึ่งถือเป็นช่วง เวลาเดียวกันที่ลูกชายของบุญธรรม คือ นายอารยะ ชุมดวง ได้รับการเลือกตั้งเป็นผู้แทนราษฎรจังหวัดสุโขทัย โดยการ ทำงานหน้าที่ดังกล่าวนี้ ถือเป็นการทำงานสุดท้ายในชีวิตของ 26 โปรดดูเพิ่มเติม เอกสารการประชุมมติคณะรัฐมนตรี วันที่ 25 กันยายน พ.ศ. 2544 เรื่องแต่งตั้งเลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตร และสหกรณ์ 86

นักการเมืองถ่ิน จังหวัดสุโขทัย นายบุญธรรมก่อนถึงแก่กรรมในวันที่ 10 พฤศจิกายน 252827 3) การนำเสนอตนเองและกลยุทธ์การหาเสียง เลือกต้ัง โดยบทบาทการนำเสนอตนเอง จากการอ้างอิง คำบรรยายของญาติมิตรสหายที่มีต่อนายบุญธรรม เป็นสิ่งที่ สะท้อนภาพลักษณ์ของนายบุญธรรมทั้งในการทำงานส่วนตัว งานการเป็นผู้แทนราษฎร รวมถึง ลักษณะนิสัยต่างๆ เอาไว้ ไม่ว่าจะเป็น นายประสิทธิ์ กาญจนวัฒน์ ซึ่งเคยดำรงตำแหน่ง เป็นอดีตประธานรัฐสภาและประธานสภาผู้แทนราษฎรไทย อดีตรองนายกรัฐมนตรี อดีตรัฐมนตรีหลายกระทรวง รวมถึง เป็นอดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดฉะเชิงเทรา 5 สมัย ได้บรรยายในฐานะที่มีความรู้จักจากการเป็นนักการเมือง ร่วมสมัย พ.ศ. 2500 และในฐานะที่มีความผูกพันอย่างใกล้ชิด ร่วม 30 ปี ว่า “คุณบุญธรรมนั้นเป็นทั้งเพื่อน ทั้งเสมือนน้องชาย ที่รัก มีมนุษยสัมพันธ์ เป็นคนมีน้ำใจ โอบอ้อมอารี เป็นที่นิยม รักใคร่และนับถือของเพื่อนๆ นักการเมือง อีกทั้งยังเป็นผู้มีน้ำใจ เสียสละ บริจาคเงินสร้างสาธารณประโยชน์ เช่น โรงเรียน โรงพยาบาล ที่อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย เป็นจำนวน หลายล้านบาท เขาจึงเป็นบุคคลหาได้ยากอย่างยิ่ง” (“หนังสือ ที่ระลึกในงานพระราชทานเพลิงศพ นายบุญธรรม ชุมดวง ...”, 2525) 27 โปรดดูเพิ่มเติม เลือกตั้งซ่อมกรรมาธิการการเกษตรและสหกรณ์ แทนตำแหน่งที่ว่าง, รายงานการประชุมวุฒิสภา, (กรุงเทพมหานคร: กองการพิมพ์ สำนักงานเลขาธิการรัฐสภา, 252?), น. 148-150. 87

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย นอกจากนี้ยังมีบุคคลที่สำคัญ ได้แก่ นายอาษา เมฆสวรรค์ อดีตรองปลัดกระทรวง และประธานคณะที่ปรึกษา กระทรวงมหาดไทย และ นายฉันท์ จันทชุม อดีตเพื่อน ร่วมสมาชิกสภาผู้แทนราษฏร จังหวัดร้อยเอ็ดได้กล่าวถึง นายบุญธรรม สามารถสรุปได้ว่า นายบุญธรรมเป็นผู้ที่มีความ สามารถสูง และมีฐานทางการเมืองที่ประชาชนให้การสนับสนุน อยู่มาก จึงทำให้ลูกชายคือนายอารยะ ชุมดวง ได้รับเลือกตั้ง เป็นผู้แทนราษฎรด้วย นอกจากนี้ยังมีความรับผิดชอบและ ห่วงใยทุกข์สุขของราษฎร โดยเฉพาะชาวนาชาวไร่ที่ยากจน ซึ่งเป็นคนส่วนใหญ่ของประเทศ ทำให้ได้ชื่อว่าเป็นนักการเมือง หัวเห็ด เป็นอีกผู้หนึ่งที่มีความมุ่งมานะในการก่อร่างสร้างตัว จากธุรกิจจนมีหลักฐานและฐานะที่มั่นคง จนระดับที่ชาวเหนือ เรียกว่า “พ่อเลี้ยงบุญธรรม” อุปนิสัยส่วนตัวป็นคนที่น่ารัก มีน้ำใจโอบอ้อมอารี กล้าได้กล้าเสีย อีกทั้งยังมีสายตากว้างไกล มีความคิดริเริ่ม ฉลาด แหลมคม มีจิตใจเสียสละทั้งต่อส่วนรวม และเพื่อนมิตรสหาย (“หนังสือที่ระลึกในงานพระราชทานเพลิง ศพ นายบุญธรรม ชุมดวง ...”, 2525) ทง้ั นภ้ี ายใตข้ อ้ สงั เกตในการเลอื กตง้ั ของนายบญุ ธรรม ปรากฏให้เห็นการเปลี่ยนแปลงโดยลำดับพอสังเขปได้ดังนี้ นับตั้งแต่ในการเลือกตั้งเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2500 การสังกัด พรรคเสรีมนังคศิลาของจอมพล ป. พิบูลสงคราม ซึ่งเป็นพรรค รัฐบาลในสมัยที่ผ่านมานั้นทำให้ได้รับการสนับสนุนที่เป็น ประโยชน์เพื่อทำให้ตนเองได้รับเลือกตั้งในอีกทางหนึ่ง อย่างไร ก็ตาม เมื่ออำนาจทางการเมืองของจอมพล ป. ลดน้อยลง นายบุญธรรมจึงต้องลงสมัครโดยที่ไม่มีสังกัดพรรค ภายหลัง 88

นักการเมืองถิ่น จังหวัดสุโขทัย จึงได้ย้ายไปอยู่ในสังกัดพรรคอิสระของนายโกศล ไกรฤกษ์ ซึ่งในเวลานั้นนายบุญธรรมอยู่สังกัดพรรคการเมืองเดียวกันกับ นายสำรวย ธรรมสุนทรา โดยนายบุญธรรมดำรงตำแหน่ง เลขาธิการพรรคฯ (ฐานข้อมูลการเมืองการปกครอง สถาบัน พระปกเกล้า, ม.ป.ป.ข., ออนไลน์) และต่อมานายบุญธรรม ได้ย้ายเข้าไปสังกัดพรรคชาติไทยโดยมีหัวหน้าพรรค คือ พลตรี ประมาณ อดิเรกสาร ซึ่งถือเป็นหนึ่งในพรรคร่วมรัฐบาล แม้ว่า จะพ่ายแพ้คะแนนให้กับพรรคประชาธิปัตย์ โดยหม่อมราชวงศ์ เสนีย์ ปราโมช 8. นายสุข แสนโกศิก 1) ประวัติชีวติ ส่วนตัว นายสุข แสนโกศิก เป็นบุตรนายเปลื้อง (คณบดีแห่ง จังหวัดสุโขทัย) และนางไล้ แสนโกศิก เกิดวันที่ 13 ตุลาคม 2446 ต.ธานี อ.เมือง จ.สุโขทัย มีน้องสาวเพียงคนเดียวคือ นางปลาย ลิมปะพันธุ์ (สมรสกับนายเพ่ง ลิมปะพันธุ์) หลังจาก จบการศึกษาชั้นต้นที่โรงเรียนสุโขทัยวิทยาคม จึงได้เข้าศึกษา ต่อที่โรงเรียนราชวิทยาลัย สอบได้ชั้นมัธยมปีที่ 7 สมรสกับ นางเจริญ แสนโกศิก มีบุตร-ธิดา จำนวน 4 คน คือ นางอำไพ แสนโกศิก นายทรงประภาส แสนโกศิก นายแพทย์ทัศนัย แสนโกศิก และนายวันชัย แสนโกศิก เมื่อสำเร็จการศึกษาจาก โรงเรียนราชวิทยาลัย ได้กลับมาประกอบอาชีพส่วนตัว ต่อมา พ.ศ. 2480 ได้สมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาเทศบาลเมือง สุโขทัย ครั้งแรกได้รับแต่งตั้งเป็นเทศมนตรีเมืองสุโขทัย และ ต่อมาได้รับแต่งตั้งเป็นนายกเทศมนตรีเมืองสุโขทัย ติดต่อกันมา 89

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย จนถึง พ.ศ. 2492 นอกจากนี้ยังได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภา จังหวัดสุโขทัยอีกด้วย (“หนังสืออนุสรณ์ในงานพระราชทาน เพลิงศพ นายสุข แสนโกศิก ณ เมรุวัดธาตุทอง พระโขนง นครหลวง 1 มิถุนายน 2515”, 2515) 2) บทบาทหน้าท่ีระหว่างการดำรงตำแหน่งสมาชิก สภาผแู้ ทนราษฎร นายสุข ได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร จังหวัดสุโขทัย 2 สมัย สมัยแรก ได้รับเลือกตั้ง เมื่อ พ.ศ. 2500 สมัยที่สองได้รับเลือกตั้งเมื่อ พ.ศ. 2512 และได้เสียชีวิต เนื่องจากป่วยในขณะที่ดำรงตำแหน่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร จังหวัดสุโขทัย นายเพ่ง ลิมปะพันธุ์ นอกจากจะเป็นเพื่อนที ่ ใกล้ชิดและมีฐานะเป็นน้องเขยของนายสุข ได้กล่าวถึงบทบาท การทำงานของนายสุขว่ามีเลือดของนักการเมืองที่สมควรได้รับ การยกย่องว่าเป็นนักการเมืองที่ดี ได้รับการฝึกฝนระบอบ ประชาธิปไตยมาจากโรงเรียนราชวิทยาลัย จึงไม่มีการเสียหาย และเป็นที่เสื่อมเสียเกียรติ ในสมัยที่ดำรงตำแหน่งนายก เทศมนตรี ได้สร้างเทศบาลเมืองสุโขทัยโดยไม่ปรากฎเรื่อง การคอรัปชั่นหรือความเสียหายใดๆ รวมถึงได้สร้างประโยชน์ ส่วนรวมและร่วมสร้างวีรกรรมให้แก่ชาติในขบวนการเสรีไทย ที่จัดตั้งขึ้นที่อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย นอกจากนี้ บทบาทการทำงานในฐานะที่เป็น ส.ส. ร่วมพรรครัฐบาล จอมพลถนอม หลังจากการเลือกตั้งเมื่อ พ.ศ. 2512 นายสุข ได้ทำหน้าที่เป็นผู้ประสานสามัคคีระหว่างสมาชิก ส.ส. ร่วมพรรคตลอดเวลา ได้รับการยอมรับและความนับถือจาก 90

นักการเมืองถิ่น จังหวัดสุโขทัย สมาชิก ส.ส. อย่างมาก (“หนังสืออนุสรณ์ในงานพระราชทาน เพลิงศพ นายสุข แสนโกศิก ...”, 2515) 3) การนำเสนอตนเองและกลยุทธ์การหาเสียง เลือกตัง้ กล่าวได้ว่านายสุข เป็นบุคคลที่มีความสนใจเรื่อง การเมืองอย่างมาก หลัง พ.ศ. 2475 ที่มีรัฐธรรมนูญปกครอง ประเทศใช้แล้ว ได้มีการจัดตั้งเทศบาลและสภาจังหวัด นายสุข ได้ดำรงตำแหน่งเป็นนายกเทศบาลเมืองสุโขทัยและสมาชิกสภา จังหวัดสุโขทัย เนื่องจากเป็นบุคคลที่มีความรู้ ประกอบกับ พื้นฐานทางครอบครัวที่เป็นคณบดีของจังหวัดสุโขทัย ทำให้เป็น ที่รู้จักและได้รับความนิยมอย่างสูงจากประชาชนโดยทั่วไป นอกจากนี้ นายสุขและนายเพ่ง ลิมปะพันธุ์ ยังได้มีบทบาท อำนวยการในการรวบรวมพรรคพวกตั้งขบวนการเสรีไทยขึ้นที่ อำเภอสวรรคโลกร่วมกับผู้ว่าราชการจังหวัดและส่วนราชการ อื่นๆ เช่น ตำรวจ อำเภอ เป็นต้น พลตำรวจตรีสง่า กิตติขจร และนายอารีย์ ตันติเวชกุล ได้กล่าวถึงลักษณะนิสัยของ นายสุขว่า เป็นผู้ที่มีสปิริตและอุดมการณ์ทางการเมืองที่มั่นคง ไม่หวั่นไหวต่ออามิสใดๆ ทั้งสิ้น มีจิตใจหนักแน่นมั่นคงใน มิตรภาพและอุดมการณ์ วางตนเป็นผู้ใหญ่ที่ดีและคอยประสาน สามัคคีในหมู่คณะ มีอัธยาศัยโอบอ้อมอารีย์ต่อราษฎรและ มิตรทุกคน ทำให้เป็นที่รักใคร่ได้รับความเคารพนับถือจากเพื่อน สมาชิกในพรรคและนักการเมืองทั่วไปเสมอ คุณความดีของนายสุข ไม่เพียงแต่ท่านผู้ใหญ่ในรัฐบาล หรือพรรคสหประชาไทยจะให้ความเชื่อถือ ประชาชนในจังหวัด 91

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย สุโขทัยก็ยอมรับในความเป็นตนดีของนายสุขเช่นเดียวกัน ดังจะ เห็นได้จากผลของการเลือกตั้งซ่อมสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร จังหวัดสุโขทัยแทนตำแหน่งที่ว่างลง (แทนนายสุขที่ถึงแก่กรรม) นายแพทย์ทัศนัย แสนโกศิก บุตรชายของนายสุข ได้รับเลือกตั้ง โดยมีคะแนนชนะผู้สมัครอื่นอย่างล้นหลาม ทั้งที่นายแพทย์ ทัศนัย มีเวลาในการเตรียมตัวเพื่อการเลือกตั้งน้อยมาก แต่อาศัยชื่อเสียงเกียรติคุณที่นายสุขที่ทำงานในพื้นที่มาอย่าง ต่อเนื่อง (“หนังสืออนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ นายสุข แสนโกศิก ...”, 2515) 9. นายทัศนัย แสนโกศิก 1) ประวตั ชิ วี ิตสว่ นตัว ทัศนัยถือเป็นบุตรชายของนายสุข แสนโกศิก ซึ่ง สืบทอดบทบาททางการเมืองนับจากนายเกริ่น แสนโกศิก สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรคนแรกของจังหวัดอ่างทอง นายทัศนัย สำเร็จการศึกษาในระดับมัธยมศึกษาที่โรงเรียนอำนวยศิลป์ ในเขตพระนคร โดยช่วงเวลาที่เขาสำเร็จการศึกษานั้น รัฐบาล สหภาพโซเวียตรัสเซียได้เปิดโอกาสให้นักศึกษาไทยสอบชิงทุน เรียนต่อ เนื่องจากนายทัศนัยมีความต้องการที่จะศึกษาต่อ ต่างประเทศอยู่แล้วจึงสมัครสอบชิงทุนในครั้งนั้น เขาสามารถ สอบชิงทุนได้สำเร็จที่มหาวิทยาลัยการแพทย์มอสโคว์ นับเป็น นักเรียนแพทย์คนแรกของไทยที่สำเร็จการศึกษาจากสถาบัน ดังกล่าว (“สส. (ใหม่) จากเมืองพระร่วง.”, 2514) เนอ่ื งจากนายสขุ แสนโกศกิ (สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร ในขณะนั้นและเป็นบิดาของนายแพทย์ทัศนัยถึงแก่กรรม) พรรค 92

นักการเมืองถิ่น จังหวัดสุโขทัย สหประชาไทยได้ให้นายทัศนัยลงสมัครรับเลือกตั้งแทนบิดา ด้วยเหตุนี้ นายทัศนัยจึงต้องลาออกจากการเป็นแพทย์ที ่ โรงพยาบาลศรีราชา จังหวัดชลบุรี เพื่อลงสมัครรับเลือกตั้ง การตัดสินใจนี้ถือได้ว่าเป็นการเริ่มต้นบนเส้นทางการเมือง ครั้งสำคัญในชีวิตนับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา (“สส. (ใหม่) จากเมือง พระร่วง.”, 2514) และภายหลังจากวาระการดำรงตำแหน่งทาง การเมืองสิ้นสุดลง นายทัศนัยได้กลับไปทำงานเป็นนายแพทย์ ของสภากาชาดไทย (ไทยรัฐออนไลน์, 2554, ออนไลน์) 2) การนำเสนอตนเองและกลยุทธ์การหาเสียง เลือกตั้ง นายแพทย์ทัศนัยที่สังกัดพรรคสหประชาไทย ได้ดำเนินการหาเสียงกับประชาชนในพื้นที่จังหวัดสุโขทัย ซึ่งใน ขณะนั้น มีผู้สมัครเลือกตั้งอีก 5 ท่านเป็นคู่แข่งร่วมด้วย อาทิ นายสุพจน์ บีติยานุวัตร จากพรรคประชาธิปัตย์ นายเหรียญชัย จอมสืบ พรรคแนวร่วมประชาธิปไตย นายอุดม มหาวนา ไม่สังกัดพรรค นายประยูร ปานะดิษฐ์ ไม่สังกัดพรรค และ ยังรวมไปถึง นายเพ่ง ลิมปะพันธุ์ ไม่สังกัดพรรค ซึ่งเคยได้รับ เลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรมาแล้วถึงสองครั้ง ใน พ.ศ. 2496 และ พ.ศ. 2500 สถานการณ์การหาเสียงเลือกตั้งในขณะนั้น พบว่า ผู้สมัครและทีมงานแต่ละกลุ่มต่างมีวิธีการหลักๆ คือ การเปิด ปราศรัยให้ประชาชนรับทราบถึงแนวนโยบายทางการเมืองของ ตนเองเพื่อพัฒนาจังหวัดสุโขทัยในทุกคืน ตลอดจนมีการจัด ฉายมหรสพ เช่น ภาพยนตร์ ดนตรีให้ประชาชนได้รับชมตามจุด 93

นักการเมืองถิ่นจังหวัดสุโขทัย ต่างๆ อย่างไรก็ตาม การหาเสียงของนายแพทย์ทัศนัยผู้สมัคร รับเลือกตั้งหมายเลข 3 ปรากฏว่าได้รับการสนับสนุนจาก พรรคการเมืองเป็นอย่างดี เจ้าหน้าที่ชั้นผู้ใหญ่ในระดับรัฐมนตรี ชว่ ยวา่ การกระทรวง วฒุ สิ มาชกิ รวมถงึ สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร ในสังกัดพรรค โดยออกร่วมช่วยหาเสียงด้วยการยกย่อง นายแพทย์ทัศนัยว่าเป็นผู้ที่มีความรู้ความสามารถ เคยไปศึกษา วิชาการแพทย์ในประเทศโซเวียตเป็นระยะเวลากว่า 10 ปี และ เมื่อเลือกตั้งไปแล้วย่อมจะเข้าใจบ้านเมืองในการเจรจาปัญหา ต่างๆ ระหว่างประเทศไทยกับโซเวียตได้เป็นอย่างดีกว่าผู้อื่น ในฐานะที่พรรคสหประชาไทยเป็นพรรครัฐบาลยังได้ จัดเตรียมและระดมนายแพทย์ พยาบาล ออกฉีดยาให้การ รักษาและแจกยาแก่ราษฎรตามจุดต่างๆ โดยไม่คิดมูลค่าแต่ ประการใดอีกด้วย (“สปท.อ้าง โซเวียต หาเสียงที่สุโขทัย.”, 2514) ซึ่งยุทธวิธีการหาเสียงข้างต้นมีความแตกต่างเล็กน้อย จากผู้สมัครท่านอื่น ดังเช่นตัวอย่างของ นายสุพจน์ บีติยานุวัตร จากพรรคประชาธิปไตย ซึ่งจากคำสัมภาษณ์ในหนังสือพิมพ์ ของนายดำรง ลัทธพิพัฒน์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัด พระนครและรองเลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ ได้ระบุไว้ว่า การหาเสียงในครั้งนี้ของพรรคและผู้สมัครจะมุ่งเน้นไปที่ การเดินสายปราศรัยโดยตระเวณไปตามสถานที่ต่างๆ ทั้งเขต ตัวเมืองและพื้นที่รอบนอก ซึ่งมีทีมงานของพรรคประชาธิปัตย์ ร่วมไปปราศรัยด้วย ซึ่งรวมถึง หม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช หัวหน้าพรรค โดยพรรคและผู้สมัครต่างมีจุดยืนอันสำคัญ นั่นคือ การไม่ใช่เงินทองแจกชาวบ้านเพื่อให้ผู้สมัครของตน ได้รับเลือกอย่างเด็ดขาด (“รองเลขาธิการประชาธิปัตย์ว่า 94

นักการเมืองถ่ิน จังหวัดสุโขทัย ปชป.ยังมีความหวังที่สุโขทัย.”, 2514) ในส่วนผู้สมัครหมายเลข 1 คือ นายเหรียญชัย จอมสืบ พรรคแนวร่วมประชาธิปไตย มีการจัดวงดนตรีมาเล่นระหว่างการหาเสียงของตนเอง ขณะที่ นายเพ่ง ลิมปะพันธุ์ ผู้สมัครรับเลือกตั้งหมายเลข 4 ได้เหมา รถบรรทุกเล็กนับร้อยคัน เพื่อรับส่งประชาชนไปลงคะแนนในวัน เลือกตั้ง เป็นต้น (“จากกินยาอันตรายที่สปท.แจก ผู้ว่าราชการ จังหวัดต้องสั่งห้าม ตอนเช้ามีผู้ไปใช้สิทธิ์น้อย.”, 2514) แม้ว่าจะมีการกล่าวหาและโจมตีจากพรรคแนวร่วม ประชาธิปไตยว่าการเลือกตั้งสุโขทัยในครั้งดังกล่าวเป็นไปอย่าง ไม่โปร่งใส เนื่องจากคำร้องเรียนในเรื่องที่พลตำรวจตรีสง่า กิตติขจร รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศขณะนั้น ในฐานะที่เป็นประธานกรรมการรณรงค์หาเสียงจังหวัดสุโขทัย ใช้อำนาจและตำแหน่งหน้าที่ทางการเมืองเข้ามายุ่งเกี่ยวกับ การเลือกตั้งครั้งนี้ และยังมีการกล่าวหาว่าเป็นผู้ที่สนับสนุน การจัดส่งหน่วยแพทย์เคลื่อนที่หน่วยเร่งรัดพัฒนาชนบท (ร.พ.ช.) เพื่อออกบริการช่วยเหลือประชาชน แต่พลตำรวจตรี สง่าได้ปฎิเสธข้อกล่าวหาทุกประการ โดยชี้แจงว่าตนเองแค่ เข้าไปสังเกตการณ์เลือกตั้งเท่านั้น อีกทั้งการหาเสียงของ นายแพทย์ทัศนัยนั้นไม่ได้อาศัยเงินจากทางพรรคสหประชาไทย ค่าใช้จ่ายในการหาเสียงเลือกตั้งทั้งหมดเป็นค่าใช้จ่ายส่วนตัว ของนายแพทย์ทัศนัยกับเงินส่วนตัวของตนเองที่ออกช่วยค่าใช้ จ่ายเพียงเท่านั้น ซึ่งเป็นไปโดยวิธีการหาเสียงที่จะทำให้ผู้สมัคร ได้รู้จักพึ่งตนเองและทำให้เป็นการเลือกตั้งที่สะอาด ปราศจาก การใช้วิธีการสกปรกโดยใช้อิทธิพลทางตำแหน่งและการกล่าว ปราศรัยโจมตีผู้สมัครท่านอื่น (“...และไม่ได้ใช้แม้แต่เงินพรรค 95

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย ช่วยผู้สมัคร ส.ส.สุโขทัย.”, 2514) หรือมีการตั้งข้อสังเกตจาก ประชาชนบางส่วนในพื้นที่ว่ายาที่นายแพทย์ทัศนัยแจกนั้นเป็น ยาประเภทล้างสมองและมีประชาชนนำไปรับประทานแล้ว เจ็บป่วยอาการหนักหรือเสียชีวิตก็ดี (“จากกินยาอันตราย ที่สปท.แจก ผู้ว่าราชการจังหวัดต้องสั่งห้าม ตอนเช้ามีผู้ไปใช้ สิทธิ์น้อย.”, 2514) เป็นเพียงการตั้งข้อสังเกตที่ผิดจากความเป็น จริง ผลการเลือกตั้งซ่อมสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรใน พ.ศ. 2514 พบว่า นายแพทย์ทัศนัย แสนโกศิก ได้คะแนนมาก ที่สุด แม้ว่าการเลือกตั้งครั้งนี้จะมีผู้ที่ไปออกเสียงเลือกตั้ง เพียงแค่ร้อยละ 43.12 ก็ตาม แต่ถึงกระนั้นจำนวนของผู้ไปออก เสียงลงคะแนนดังกล่าวกลับยังคงมีมากกว่าการเลือกตั้งซ่อม ของจังหวัดพระนคร โดยจากข้อมูลการใช้สิทธิเลือกตั้ง พบว่า ในเขตอำเภอเมืองมีผู้ออกเสียงลงคะแนนมากที่สุดถึงร้อยละ 50 และแม้ว่าจะมีปัญหาต่างๆ เกิดขึ้นเป็นจำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็น ในเขตอำเภอรอบนอกเกิดปัญหาน้ำท่วมเสียหาย การโปรย ใบปลิวโจมตีผู้สมัคร การเลี้ยงสุราเลี้ยงอาหารในพื้นที่ตาม หน่วยเลือกตั้งคืนก่อนเลือกตั้งอย่างโจ่งแจ้ง หรือ การแอบอ้าง สิทธิเลือกตั้งผู้อื่นก็ตาม (“สปท.ชนะเลือกตั้งซ่อมสุโขทัย มีผู้ไป ใช้สิทธิ์ถึง 43 เปอร์เซ็นต์.”, 2514) ผู้วิจัยสามารถสรุปปัจจัยที่ส่งผลทำให้นายแพทย์ ทัศนัยได้รับการเลือกตั้ง ดังนี้ ประการแรก นายแพทย์ทัศนัย เป็นสมาชิกพรรคการเมืองรัฐบาล ประกอบกับการหาเสียงที่ ชูความจำเป็น รวมถึง ผลประโยชน์ของการเจรจาและการ 96

นักการเมืองถ่ิน จังหวัดสุโขทัย แก้ปัญหาความขัดแย้งระหว่างประเทศไทยกับประเทศสหภาพ โซเวียต ในขณะนั้น ถือได้ว่าเป็นช่วงเวลาสำคัญทางการเมือง อีกช่วงหนึ่งของประเทศ ประการที่สอง นายแพทย์ทัศนัยเป็น บุตรชายของนายสุข แสนโกศิก สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ที่ถึงแก่กรรม ดังนั้น ประชาชนที่ให้ความเคารพและต้องการให้ นโยบายการพัฒนาจังหวัดของนายสุขได้รับการสานต่อ จึงได้ ลงคะแนนสียงเลือกนายแพทย์ทัศนัย โดยคาดหวังว่านายแพทย์ ทัศนัยจะสามารถทำงานพัฒนาจังหวัดได้อย่างต่อเนื่อง 4.4 นักการเมืองถ่ินสุโขทัย ยุคหลังประชาธิปไตย คร่ึงใบถึงปัจจุบัน นกั การเมอื งในชว่ งยคุ ทส่ี าม ซง่ึ เปน็ ยคุ หลงั ประชาธปิ ไตย ครึ่งใบ นับได้ว่าเป็นการกลับฟื้นคืนอีกครั้งของประชาธิปไตย ที่มีการแข่งขันในเชิงนโยบายมากขึ้น ดังจะเห็นได้จากความ หลากหลายของพื้นฐานอาชีพก่อนสมัครรับเลือกตั้ง ระดับ วุฒิการศึกษาของผู้สมัครรับเลือกตั้งที่สูงขึ้นถึงระดับปริญญาตรี กระแสความนิยมของหัวหน้าและนโยบายของพรรคการเมือง รวมถึง ภายใต้สถานการณ์การแข่งขันทางการเมืองที่มีความ รุนแรงมากขึ้น ทำให้ความจำเป็นในการสั่งสมประสบการณ์ ทางการเมืองย่อมมีความสำคัญมาก เช่นเดียวกับ ความตั้งใจ ของผู้สมัครเพื่อเข้ามาทำงาน และปัจจัยด้านทรัพยากรเงินและ ทีมงานหาเสียงสำหรับการสนับสนุนหาเสียงเลือกตั้งที่จะต้องใช้ ในการขับเคลื่อนกิจกรรมทางการเมืองก็มีความเข้มข้นขึ้น เช่นเดียวกัน นักการเมืองถิ่นในช่วงเวลานี้ ประกอบด้วย 97

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย นักการเมืองถ่ินสุโขทัย ก่อนรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 (พุทธศักราช 2516-2539) 10. นายไพฑูรย์ โมกขมรรคกุล 1) ประวตั ิชีวิตสว่ นตวั ไพฑูรย์ โมกขมรรคกุล เกิดวันที่ 11 ตุลาคม 2484 เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร (ปธาน สุวรรณมงคล, 2530, 235) สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี นิติศาสตร บัณฑิต จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และเนติบัณฑิตไทย มีน้องชาย คือ นายศักดา โมกขมรรคกุล สำเร็จการศึกษา ในระดับการศึกษาและหลักสูตรเดียวกันและดำรงตำแหน่งเป็น องคมนตรีในเวลาต่อมา (“หนังสือประวัติและชีวิตการทำงาน ในงานพระราชทานเพลิงศพนายศักดา โมกขมรรคกุล ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทาวาส วันอาทิตย์ ที่ 12 กรกฎาคม พ.ศ.2552”, 2552) ไพฑูรย์ทำงาน เป็นทนายความให้กับประชาชนก่อนที่จะลงสมัครรับเลือกตั้ง เป็นผู้แทนราษฎร (ปธาน สุวรรณมงคล, 2530, น. 235) 2) บทบาทหน้าท่ีระหว่างการดำรงตำแหน่งสมาชิก สภาผูแ้ ทนราษฎร บทบาทหน้าที่ระหว่างการดำรงตำแหน่งสมาชิกสภา ผู้แทนราษฎรเมื่อ พ.ศ. 2518 และ พ.ศ. 2522 ของนายไพฑูรย์ พบว่า มีบทบาทร่วมกับนายเปรม มาลากุล ณ อยุธยา ในการ เสนอให้มีการตั้งคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่างพระราช 98

นักการเมืองถ่ิน จังหวัดสุโขทัย บัญญัติป่าไม้ ใน พ.ศ. 252428 และนอกจากนี้ยังได้ทำหน้าที่ เสนอร่างพระราชบัญญัติอาวุธปืน ซึ่งกำหนดห้ามให้ประชาชน มีอาวุธปืนเอาไว้ในครอบครอง และให้นำอาวุธปืนทั้งหลายมอบ ให้กับเจ้าหน้าที่รัฐภายใน 90 วัน อันถือเป็นร่างพระราชบัญญัติ หนึ่งที่มีการวิพากษ์วิจารณ์เป็นจำนวนมาก (สราวุฒิ ห้วงสมุทร, 2525) 3) การนำเสนอตนเองและกลยุทธ์การหาเสียง เลอื กตั้ง นายไพฑูรย์เป็นบุคคลที่มีลักษณะสบายๆ เห็นได้ ชัดเจนจากการจัดอันดับของกลุ่มนักข่าวประจำรัฐสภาที่ได้มี การจัดอันดับสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรใน พ.ศ. 2524 โดยปีนั้น มีการตั้งฉายาต่างๆ ให้กับผู้แทนราษฎร ไม่ว่าจะเป็น บทบาท เด่นสร้างสรรค์ประชาธิปไตย ฝ่ายรัฐบาลแต่ค้านดังที่สุด แม่นข้อบังคับ ดาราจอแก้ว หรือแม้กระทั่ง ส.ส.จอมโวย สำหรับ นายไพฑรู ย์นั้นได้รับการจัดอันดับว่าเป็นกันเองมากที่สุด โดยได้ ร่วมกับ ส.ส.หลายท่าน อาทิ นายดรงค์ สิงโตทอง นายอำนวย ยศสุข ร้อยตำรวจโทเชาวริน ลัทธศักดิ์สิริ นายสายันห์ สากิยะ และนายวารินทร์ ศรีแย้ม (“10 อันดับ ส.ส. ยอดฮิต 24”, 2525) เมื่อพิจารณาถึงบทบาททางการเมือง พบว่าการที่ นายไพฑูรย์ทำงานเป็นทนายความ โดยมีการเปิดสำนักงาน 28 โปรดดูเพิ่มเติมประกาศสภาผู้แทนราษฎร เรื่อง ตั้งคณะกรรมาธิการ วิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติป่าไม้ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ...., (2524, 18 สิงหาคม). ราชกิจจานเุ บกษา. เล่ม 78 ตอนที่ 136 ง., น. 2787. 99

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย ทนายความ และทำงานช่วยเหลือประชาชนทางด้านกฎหมาย ทำให้เป็นที่รู้จักของคนในพื้นที่และเมื่อได้รับการเลือกตั้งเป็น ส.ส. แล้ว นายไพทูรย์ยังได้บริจาคเงินสนับสนุนให้กับโรงเรียน และหน่วยงานอื่นๆ ในชุมชนอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้นายไพฑูรย์ ยังคงสามารถรักษาความนิยมทางการเมืองของตนเอง เอาไว้ได้ แม้จะมีการย้ายสังกัดพรรคการเมืองต่างๆ อาทิ พรรค ประชาธิปัตย์ พรรคเสรีธรรม ตลอดจน พรรคก้าวหน้า ในช่วง พ.ศ. 2526 ซึ่งในขณะนั้นก็ได้ดำรงตำแหน่งรองหัวหน้า พรรคฯ (“นายไพฑูรย์ โมคขมรรคกุล ชี้แจงมติขับนายเสกสรร ออกจากสมาชิกภาพ ส.ส.”, 2530, 903) ภายใต้การนำของ นายอุทัย พิมพ์ใจชน หัวหน้าพรรคก้าวหน้า ผู้สมัครที่อยู่ใน สังกัดพรรคก้าวหน้านั้นส่วนใหญ่คือคนที่เคยอยู่ในสังกัดของ พรรคประชาธิปัตย์มาก่อน ด้วยบทบาทดังกล่าว นับได้ว่ามีส่วน สำคัญอย่างยิ่งต่อผลการตัดสินใจของประชาชนในการเลือกตั้ง ผู้แทนราษฎร โดยที่ตนเองนั้นยังคงได้รับโอกาสสนับสนุน ทางการเมือง แม้ว่ากระแสของพรรคกิจสังคมในขณะนั้น นับได้ว่าเป็นคู่แข่งสำคัญก็ตาม ผลจากการเลือกตั้งใน พ.ศ. 2522 และ พ.ศ. 2529 นายไพฑูรย์ยังคงได้รับการเลือกตั้งเข้ามา พร้อมผู้สมัครจากพรรคกิจสังคม 11. นายธวัช สุรินทร์คำ 1) ประวัตชิ วี ิตส่วนตวั ธวัช สุรินทร์คำ เกิดเมื่อวันที่ 30 กรกฎาคม พ.ศ. 2492 ที่อำเภอทุ่งเสลี่ยม จังหวัดสุโขทัย เป็นบุตรของ นายประกติ กบั นางสง่ ศรี สรุ นิ ทรค์ ำ สำเรจ็ การศกึ ษาปรญิ ญาตรี 100

นักการเมืองถ่ิน จังหวัดสุโขทัย วิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาเทคนิคการแพทย์ จากมหาวิทยาลัย เชียงใหม่ หลังจากนั้นจึงได้ทำงานในตำแหน่งนายแพทย์ ก่อนที่ ในเวลาต่อมานายธวัชเข้าสู่วงการการเมืองในฐานะการเป็น สมาชิกสภาจังหวัดสุโขทัย และเข้าสู่การเมืองระดับชาติด้วย การลงรับสมัครเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดสุโขทัย ในการเลือกตั้ง พ.ศ. 2518 และเดือนมีนาคม พ.ศ. 2535 2) บทบาทหน้าท่ีระหว่างการดำรงตำแหน่งสมาชิก สภาผ้แู ทนราษฎร บทบาทการทำงานตำแหนง่ สมาชิกสภาผ้แู ทนราษฎร เมื่อ พ.ศ. 2518 ของนายธวัชนั้น มีความเกี่ยวข้องกับการจัดการ ปัญหาแรงงานและด้านเศรษฐกิจเป็นสำคัญ ไม่ว่าจะด้วย บทบาทที่ได้รับมอบหมาย จากการเป็นที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการ กระทรวงพาณิชย์ (พ.ศ. 2535)29 และการเป็นที่ปรึกษารัฐมนตรี ว่าการกระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม (พ.ศ. 2536-2538)30 ขณะเดียวกันนายธวัชยังมีบทบาทการทำงานโดยทั่วไปที่เป็นหู 29 โปรดดูเพิ่มเติมคำสั่งกระทรวงพาณิชย์ ที่ 356/2535 เรื่อง แต่งตั้ง ที่ปรึกษารัฐมนตรี, (2535, 10 พฤษจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 109 ตอนที่ 143 ง., น. 12,823. 30 โปรดดูเพิ่มเติมคำสั่งกระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม ที่ 11/ 2536 เรื่อง แต่งตั้งที่ปรึกษารัฐมนตรี นายธวัช สุรินทร์คำ เป็นที่ปรึกษา รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม, (2536, 11 พฤษจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 110 ตอนที่ 185 ง., น. 90. และ คำสั่งกระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม ที่ 161/2537 เรื่อง แต่งตั้ง ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม, (2537, 29 กันยายน). ราชกจิ จานุเบกษา. เล่ม 111 ตอนที่ 78 ง., น. 68. 101

นักการเมืองถิ่นจังหวัดสุโขทัย เป็นตาให้กับกลุ่มเกษตรกรและแรงงาน โดยการตั้งกระทู้ถาม เรอ่ื งนำ้ ทว่ มจงั หวดั สโุ ขทยั 31 และการเปน็ หนง่ึ ในคณะกรรมาธกิ าร วิสามัญเพื่อศึกษาปัญหาอ้อยตกค้าง และราคาผลผลิตทาง การเกษตรตกต่ำ32 3) การนำเสนอตนเองและกลยุทธ์การหาเสียง เลือกต้งั จากการที่นายธวัชมีผลงานโดดเด่นด้านการเรียกร้อง ปัญหาแรงงาน เป็นผลทำให้ในภายหลังแม้นายธวัชจะไม่ได้ ดำรงตำแหน่งเป็นผู้แทนราษฎรจังหวัดสุโขทัยแล้ว แต่ยังคงได้ รับการแต่งตั้งเป็นที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน พ.ศ. 2552 ในช่วงเวลาเดียวกันกับที่นายไพฑูรย์ แก้วทอง อดีต สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดพิจิตรเป็นรัฐมนตรีว่าการ กระทรวงแรงงาน (มตชิ นออนไลน,์ 2552, ออนไลน)์ ซง่ึ ในบทบาท ทางการเมืองใหม่นี้ นายธวัชได้ใช้ประสบการณ์ของตนเองจาก การทำงานที่ผ่านมาเพื่อแก้ไขปัญหาต่างๆ ได้แก่ กรณ ี การเคลื่อนไหวเรียกร้องสวัสดิภาพแรงงานของสหภาพแรงงาน ไทรอัมพ์ฯ (ประชาไทย, 2553ก., ออนไลน์) การเป็นหนึ่งใน ผู้ทรงคุณวุฒิในงานจัดระบบประกันสังคมเพื่อเป็นสวัสดิการ สำหรับลูกจ้าง เป็นต้น (ประชาไทย, 2553ข., ออนไลน์) 31 โปรดดูเพิ่มเติมกระทู้ถาม เรื่อง น้ำท่วมจังหวัดสุโขทัย, รายงาน การประชุมสภาผู้แทนราษฎร, (กรุงเทพมหานคร: กองการพิมพ์ โรง พิมพ์กองการพิมพ์ สำนักงานเลขาธิการรัฐสภา, 2518), น. 26-34. 32 โปรดดูเพิ่มเติมรายงานคณะกรรมาธิการวิสามัญเพื่อศึกษาปัญหา อ้อยตกค้าง และราคาผลผลิตทางการเกษตรตกต่ำ, รายงานการประชุม สภาผ้แู ทนราษฎร, (ม.ป.ท.: ม.ป.พ., 2535) 102

นักการเมืองถิ่น จังหวัดสุโขทัย 12. ร้อยตรีประพาส ลิมปะพันธุ์ 1) ประวตั ชิ ีวิตส่วนตวั รอ้ ยตรปี ระพาส ลมิ ปะพนั ธ์ุ เกดิ เมอ่ื วนั ท่ี 20 กนั ยายน 2478 ที่อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัยเป็นบุตรของนายเพ่ง ลิมปะพันธุ์ กับนางปราย ลิมปะพันธุ์ โดยมีพี่น้องรวมทั้งสิ้น 6 คน ได้แก่ นายประพันธุ์ ลิมปะพันธุ์ นายประพฤติ ลิมปะพันธุ์ ซึ่งเคยดำรงตำแหน่งนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดสุโขทัย พ.ศ. 2541-2543 (องค์การบริหารส่วนจังหวัดสุโขทัย, ม.ป.ป.ก., ออนไลน์) นายสมชาติ ลิมปะพันธุ์ นายกเทศมนตรีเมือง สวรรคโลกคนปัจจุบัน นายสันติภาพ ลิมปะพันธุ์ นายสุวุฒิ ลิมปะพันธุ์ และร้อยตรีประพาส ลิมปะพันธุ์ ทั้งนี้ ร้อยตรี ประพาส สมรสกับ นางวันเพ็ญ ลิมปะพันธุ์ มีบุตรธิดา 5 คน คือ นางปิยะวดี ลิมปะพันธุ์ นายปิยะชนก ลิมปะพันธุ์ นางปิยะกมล ลิมปะพันธุ์ นางปิยะหทัย ลิมปะพันธุ์ และ นายปิยะวัช ลิมปะพันธุ์ (สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและ ปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ, 2557, ออนไลน์) ร้อยตรีประพาสสำเร็จชั้นระดับมัธยมศึกษาที่ โรงเรียนสวรรควิทยาปัจจุบันคือโรงเรียนสวรรค์อนันต์วิทยา หลังจากนั้นจึงเข้าศึกษาต่อระดับปริญญาตรี สาขากสิกรรม และสัตวบาล จากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ รวมถึงได้รับ ปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิทยาศาสตร์การเกษตร จากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์อีกด้วย (เครือข่ายข้อมูล การเมืองไทย, ม.ป.ป.ฉ., ออนไลน์) ผลงานการทำงานก่อนเข้าดำรงตำแหน่งสมาชิกสภา ผู้แทนราษฎร แต่เดิมนายประพาสประกอบอาชีพด้าน 103

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย เกษตรกรรม (ปธาน สุวรรณมงคล, 2530, 213) หลังจากนั้น นายประพาสได้ทำงานเป็นหนึ่งในสมาชิกสภาเทศบาลเมือง สวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย ร่วมกับนายสำรวย ธรรมสุนทรา ใน พ.ศ. 2515 ก่อนที่ในเวลาต่อมานายประพาสจะลงสมัครแข่งขัน รับเลือกตั้งเป็นผู้แทนราษฎร (สงบ สุริยินทร์, 2514, น. 517) 2) บทบาทหน้าที่ในระหว่างการดำรงตำแหน่ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการทำงานสมาชิกสภา ผู้แทนราษฎรภายใต้ระยะเวลาที่ร้อยตรีประพาสดำรงตำแหน่ง เมื่อ พ.ศ. 2522 พ.ศ. 2526 พ.ศ. 2529 พ.ศ. 2531 พ.ศ. 2535 และ พ.ศ. 2538 พบว่า มีบทบาทการทำงานที่ค่อนข้างหลาก หลายตามภาระความรับผิดชอบ นับตั้งแต่ รัฐมนตรีช่วยว่าการ กระทรวงพาณิชย์เมื่อ พ.ศ. 252433 รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวง ต่างประเทศ ใน พ.ศ. 252634 รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวง เกษตรและสหกรณ์ ใน พ.ศ. 253735 ขณะเดียวกันหากพิจารณา 33 โปรดดูเพิ่มเติม กระทู้ : เรื่อง เวียดนามปล้นเรือประมงและยิงลูกเรือ ประมงไทยตาย, รายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร, (ม.ป.ท.: ม.ป.พ., 2531) 34 โปรดดูเพิ่มเติม กระทู้ : เรื่อง การทวงถามทับหลังนารายณ ์ บรรทมสินธุ์คืนจากสถาบันศิลปะชิคาโก, รายงานการประชุมสภา ผแู้ ทนราษฎร, (ม.ป.ท.: ม.ป.พ., 2531) 35 โปรดดูเพิ่มเติม พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งรัฐมนตรี, (2537, 17 ธันวาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 111 ตอนที่ พิเศษ 60 ง., น. 1. 104

นักการเมืองถ่ิน จังหวัดสุโขทัย ถึงบทบาทการทำงานโดยทั่วไปจากการตอบกระทู้ถาม พบว่า มักเป็นประเด็นที่มีความเกี่ยวข้องกับผลประโยชน์ของชาติ เป็น สำคัญ ได้แก่ ปัญหาเวียดนามปล้นเรือประมงและยิงลูกเรือ ประมงไทยตาย36 และการทวงถามทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ คืนจากสถาบันศิลปะชิคาโก37 และภายหลังจากการดำรง ตำแหน่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ร้อยตรีประพาสยังได้รับ บทบาทการทำงานต่างๆ อาทิ ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการ กระทรวงการต่างประเทศ โดยเป็นประธานคณะกรรมาธิการ เขตแดนร่วมไทย-กัมพูชา (ไทยพีอาร์, ม.ป.ป., ออนไลน์) ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน38 รวมถึงการเป็นหนึ่ง ในคณะกรรมาธิการการป้องกันและปราบปรามการทุจริต ประพฤติมิชอบอีกด้วย39 36 โปรดดูเพิ่มเติม กระทู้ถาม เรื่อง น้ำท่วมจังหวัดสุโขทัย, รายงาน การประชุมสภาผู้แทนราษฎร, (กรุงเทพมหานคร: กองการพิมพ์ โรงพิมพ์กองการพิมพ์ สำนักงานเลขาธิการรัฐสภา, 2518), น. 26-34. 37 โปรดดูเพิ่มเติม รายงานคณะกรรมาธิการวิสามัญเพื่อศึกษาปัญหา อ้อยตกค้าง และราคาผลผลิตทางการเกษตรตกต่ำ, รายงานการประชุม สภาผแู้ ทนราษฎร, (ม.ป.ท.: ม.ป.พ., 2535), 38 โปรดดูเพิ่มเติม คำสั่งกระทรวงพลังงาน ที่ 47/2551 เรื่อง แต่งตั้ง ข้าราชการการเมือง, (2551, 17 ธันวาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 125 ตอนพิเศษ 190 ง., น. 115. 39 โปรดดูเพิ่มเติม ประกาศสภาผู้แทนราษฎร เรื่อง ตั้งกรรมาธิการใน คณะกรรมาธิการการป้องกันและปราบปรามการทุจริตประพฤติมิชอบ แทนตำแหน่งที่ว่าง, (2555, 5 มกราคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 129 ตอนที่ 3 ง., น. 15. 105

นักการเมืองถิ่นจังหวัดสุโขทัย 3) การนำเสนอตนเองและกลยุทธ์การหาเสียง เลือกต้ัง ในด้านภาพลักษณ์ที่ปรากฏต่อสาธารณชน ร้อยตรี ประพาสถือเป็นหนึ่งในสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่ได้รับความ ไว้วางใจจากประชาชนมาโดยตลอด นอกจากการทำงาน ทางการเมืองระดับชาติแล้ว ร้อยตรีประพาสมีส่วนสำคัญต่อ การพัฒนาที่สาธารณประโยชน์ของจังหวัด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การปรับปรุงก่อสร้างศาลาการเปรียญหลังใหม่ของวัด สวรรคาราม ซึ่งในขณะนั้นร้อยตรีประพาส ลิมปะพันธุ์ ได้ดำรง ตำแหน่งรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศ เป็น หัวหน้าในการหาทุนมาจัดสร้างพร้อมด้วยหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน กรรมการวัด ญาติๆ ในตระกูล “ลิมปะพันธุ์” และ ประชาชนโดยทั่วไป เพื่อจัดสร้างจนเป็นผลสำเร็จ (สำนักงาน พระพุทธศาสนาจังหวัดสุโขทัย, 2552, ออนไลน์) แนวทางการหาเสียงเลือกตั้งของร้อยตรีประพาส ในการเป็นผู้แทนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรของจังหวัดสุโขทัย เนื่องจากมีผลงานทางการเมืองและเป็นที่ไว้วางใจจาก ประชาชนซึ่งมีฐานเสียงสำคัญอยู่ในอำเภอสวรรคโลกซึ่งถือเป็น บ้านเกิด จึงสามารถครองคะแนนเสียงและได้รับการสนับสนุน จากประชาชนโดยตลอด ส่วนในการเมืองระดับชาติ ร้อยตรี ประพาสได้เข้าสู่เส้นทางการเมืองในการเลือกตั้งระดับชาติ ในฐานะผู้สมัครบัญชีรายชื่อลำดับที่ 1 ของพรรคชาติพัฒนา เพื่อแผ่นดินและได้รับเลือกตั้งเป็นตัวแทนของพรรคฯ การเปิด กว้างคิดทำสิ่งใหม่ถือเป็นจุดเด่นสำคัญของพรรคฯ ซึ่งหัวหน้า 106

นักการเมืองถิ่น จังหวัดสุโขทัย พรรคฯ ในขณะนั้น คือ นายชาญชัย ชัยรุ่งเรือง โดยมีร้อยตรี ประพาส ลิมปะพันธุ์ ดำรงตำแหน่งรองหัวหน้าพรรคฯ รวมถึง ทีมงานที่มีเจตนารมณ์ร่วมกัน นับตั้งแต่การชูผู้สมัครกลุ่ม นักกีฬา เช่น นางสาวเยาวภา บุรพลชัย อดีตนักกีฬาเทควันโด หญิง ทีมชาติไทย และ น.ต.ปิยะพงษ์ ผิวอ่อน อดีตนักฟุตบอล ทีมชาติไทย รวมถึง นโยบายพรรคที่มุ่งเน้นการใช้การกีฬาเพื่อ สร้างความสามัคคี และ สร้างความปรองดองให้กับคนในชาติ ถือเป็นอีกส่วนหนึ่งที่ทำให้เป็นจุดเด่นทางการเมืองและ การเลอื กตง้ั เปน็ อยา่ งมาก (ผจู้ ดั การออนไลน,์ 2554ก., ออนไลน)์ 13. นายอารยะ ชุมดวง 1) ประวัติชีวติ ส่วนตวั อารยะ ชุมดวง เกิดเมื่อวันที่ 21 ตุลาคม พ.ศ. 2498 ทอ่ี ำเภอสวรรคโลก จงั หวดั สโุ ขทยั โดยเปน็ บตุ รของนายบญุ ธรรม ชุมดวง อดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดสุโขทัย และ นางวิเชียร ชุมดวง และมีพี่น้องรวมกันทั้งสิ้น 4 คน ได้แก่ นายอารยะ ชุมดวง นางสุพรรณวดี บุนนาค นางทิวาสุข จูฑศฤงค์ และนางราตรีสุข ปุณฑริก ทั้งนี้อารยะสมรสกับ นางวาสนา ชมุ ดวง และมบี ตุ รรวมทง้ั สน้ิ 4 คน ไดแ้ ก่ นายสบื สกลุ ชุมดวง นายกริชสกุล ชุมดวง นายเสริมสกุล ชุมดวง และ นายเพิ่มสกุล ชุมดวง (สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและ ปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ, 2555ก., ออนไลน์) นายอารยะ สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี สาขาการปกครอง ณ Curry College ประเทศสหรัฐอเมริกา (ปธาน สุวรรณมงคล, 2530, น. 311) 107

นักการเมืองถิ่นจังหวัดสุโขทัย พื้นฐานอาชีพก่อนดำรงตำแหน่งผู้แทนราษฎร อารยะได้ทำงานเป็นนักธุรกิจในพื้นที่มาโดยตลอด โดย ส่วนหนึ่งเป็นการสืบทอดกิจการต่อจากบิดา ก่อนที่ตนเองจะลง สมัครแข่งขันเลือกตั้ง (ปธาน สุวรรณมงคล, 2530, น. 311) 2) บทบาทหน้าที่ในระหว่างการดำรงตำแหน่ง สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร บทบาทหน้าที่ในระหว่างการดำรงตำแหน่งสมาชิก สภาผู้แทนราษฎรเมื่อ พ.ศ. 2526 พ.ศ. 2529 เดือนกันยายน พ.ศ. 2535 และ พ.ศ. 2550 ของนายอารยะนั้น ได้รับโอกาส ปฏิบัติงานในตำแหน่งต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น ผู้ช่วยเลขานุการ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย40 รวมถึงตำแหน่งที่ปรึกษา คณะกรรมาธิการการที่ดินทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และ ที่ปรึกษารองนายกรัฐมนตรี อีกด้วย (พรรคชาติไทย พัฒนา, ม.ป.ป., ออนไลน์) 3) การนำเสนอตนเองและกลยุทธ์การหาเสียง เลือกต้งั นายอารยะ ชมุ ดวง เปน็ นกั การเมืองทแ่ี สดงให้เหน็ วา่ สามารถรักษาความนิยมและฐานคะแนนเสียงทางการเมืองของ ตนเองได้เป็นอย่างดี การให้ความช่วยเหลือหรือสนับสนุนต่อ ประชาชนในพื้นที่กระทำโดยผ่านบุคคลที่เป็นหัวคะแนนของ 40 โปรดดูเพิ่มเติม คำสั่งกระทรวงมหาดไทย ที่ 604/2539 เรื่อง แต่งตั้ง ผู้ช่วยเลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย, (2539, 26 ธันวาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 113 ตอนที่ 104 ง., น. 76. 108

นักการเมืองถ่ิน จังหวัดสุโขทัย ตนเอง ดังนั้น แม้จะมีการย้ายสังกัดพรรคการเมืองบ่อยครั้งแต่ ก็ยังสามารถได้รับการเลือกตั้งเข้ามาอีกครั้ง เห็นได้จากการที่ นายอารยะได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัด สโุ ขทยั ครง้ั แรกในการเลอื กตง้ั เมอ่ื พ.ศ. 2526 (พรรคปวงชนชาวไทย) สมัยที่สองใน พ.ศ. 2529 (พรรคสหประชาธิปไตย) สมัยที่สาม พ.ศ. 2535 และสมัยที่สี่ พ.ศ. 2539 สังกัดพรรคมวลชน ซึ่งใน ช่วงการทำงานระยะหนึ่งนายอารยะดำรงตำแหน่งเป็น เลขาธิการพรรคมวลชน โดยมีร้อยตำรวจเอกเฉลิม อยู่บำรุง เป็นหัวหน้าพรรค และเป็น 1 ใน 2 ผู้สมัครส.ส.ของพรรค มวลชน ในการเลือกตั้ง พ.ศ. 2539 ก่อนที่ต่อมาได้ย้ายมาสังกัด พรรคชาติไทย และพรรคชาติไทยพัฒนา (“ทรท.ชิง 4 เขต สุโขทัย วัดบารมีโคบาลเป่าปี่.”, 2548) กระทั่งใน พ.ศ. 2544 นายอารยะได้เข้าเป็นสมาชิก พรรคไทยรักไทย แม้จะไม่ประสบความสำเร็จจากการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เขตเลือกตั้งที่ 3 พื้นที่อำเภอ บ้านด่านลานหอย,อำเภอทุ่งเสลี่ยม และอำเภอสวรรคโลก (ยกเว้น ตำบลป่ากุมเกาะ, ตำบลในเมือง, ตำบลคลองยาง และ ตำบลนาทุ่ง) ต่อมานายอารยะได้ย้ายสังกัดมาอยู่กับพรรค ชาติไทย ในการเลือกตั้ง พ.ศ. 2548 เนื่องจากปัญหาพื้นที ่ ทับซ้อนในเขตหาเสียงเลือกตั้ง ด้วยเหตุนี้ นายอารยะจึงต้องมุ่ง เน้นการสร้างฐานคะแนนภายใต้สังกัดพรรคการเมืองใหม่ เพื่อกลับมารักษาฐานคะแนนนิยมของตนเองในพื้นที่อีกครั้ง (“ทรท.ชิง 4 เขตสุโขทัย วัดบารมีโคบาลเป่าปี่.”, 2548) 109

นักการเมืองถิ่นจังหวัดสุโขทัย จากการที่นายอารยะไม่ประสบความสำเร็จใน การเลือกตั้งในปีนั้น เพราะพรรคไทยรักไทยสามารถยึดครอง ที่นั่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรได้ครบถ้วน ดังนั้นนายอารยะ จึงได้ตัดสินใจเข้าไปอยู่ในสังกัดของพรรคมัชฌิมาธิปไตย ซึ่งอยู่ ในกลุ่มเดียวกันกับ นายสมศักดิ์ เทพสุทิน ด้วยชื่อเสียงและ บารมีของนายสมศักดิ์นับได้ว่ามีส่วนส่งเสริมอย่างยิ่งทำให้ นายอารยะสามารถกลับมาชนะการเลือกตั้งเมื่อ พ.ศ. 2550 อีกครั้ง (“เทพสุทินแฟมิลี่’ล้มแชมป์เขต 4 สุโขทัย.”, 2548) อย่างไรก็ตาม ในการเลือกตั้ง พ.ศ. 2554 นายอารยะ ชุมดวง ซึ่งสังกัดพรรคชาติไทยพัฒนา ก็พ่ายแพ้ให้กับนายมนู พุกประเสริฐ (อดีตนายก อบจ.สุโขทัย) ซึ่งเป็นพี่ภรรยาของ นายสมศักดิ์ เทพสุทิน แกนนำพรรคภูมิใจไทย 14. นายสมศักด์ิ เทพสุทิน 1) ประวตั ชิ ีวิตสว่ นตวั นายสมศักดิ์ เทพสุทิน เกิดวันที่ 13 มกราคม 2498 อำเภอศรีสำโรง จังหวัดสุโขทัยเป็นบุตรของนายประเสริฐ และ คุณแม่พร เทพสุทิน โดยมีพี่น้องร่วมกันกับ รำเพย เทพสุทิน (ชื่อปัจจุบัน คือ ดร.พรรณสิริ กุลนาถศิริ ซึ่งเคยดำรงตำแหน่ง รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุขในช่วง พ.ศ. 2553- 2554 และปัจจุบันดำรงตำแหน่งเป็นนายกองค์การบริหาร ส่วนจังหวัดสุโขทัย (โอเคเนชั่น, 2553, ออนไลน์) ด้านชีวิต ครอบครัว สมรสกับนางอนงค์วรรณ เทพสุทิน มีบุตร-ธิดา 2 คน คือ น.ส.ณัฐธิดา เทพสุทิน และนายเทิดไท เทพสุทิน ซึ่งปัจจุบัน ดำเนินธุรกิจก่อสร้าง (ห้างหุ้นส่วน สุโขทัย เอ็นจิเนียริ่ง จำกัด) 110

นักการเมืองถ่ิน จังหวัดสุโขทัย และกิจการฟาร์ม (เทิดไทฟาร์ม) (ศูนย์ข้อมูลการเมืองไทย, ม.ป.ป.ข., ออนไลน์) นายสมศักดิ์สำเร็จการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จากโรงเรียนศรีสำโรงชนูปถัมภ์ อำเภอศรีสำโรง จังหวัดสุโขทัย หลังจากนั้นจึงเข้าศึกษาต่อระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนอำนวยศิลป์ จังหวัดพระนคร สำเร็จการศึกษาระดับ ปริญญาตรีคณะวิศวกรรมศาสตร์ จากสถาบันเทคโนโลยี พระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง เมื่อ พ.ศ. 2521 และ ระดับปริญญาโท รัฐศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาบริหารรัฐกิจ) มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ใน พ.ศ. 2538 (ไทยรัฐออนไลน์, ม.ป.ป.ข., ออนไลน์) นายสมศักดิ์เคยดำรงตำแหน่งสมาชิกสภา จังหวัดสุโขทัยใน พ.ศ. 2524 ก่อนที่ในเวลาต่อมาจะลงสมัครรับ เลือกตั้งและเป็นผู้แทนราษฎร (ปธาน สุวรรณมงคล, 2530, 280) 2) บทบาทหน้าท่ีระหว่างการดำรงตำแหน่งสมาชิก สภาผแู้ ทนราษฎร นายสมศักดิ์ดำรงตำแหน่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เมื่อ พ.ศ. 2526 พ.ศ. 2529 พ.ศ. 2531 เดือนมีนาคมและ เดือนกันยายน พ.ศ. 2535 พ.ศ. 2538 และ พ.ศ. 2539 โดยใน ช่วงพ.ศ.2529 นายสมศักดิ์ได้รับหน้าที่เป็นผู้ช่วยเลขานุการ คณะกรรมาธิการพิจารณาเปิดเผยรายงานการประชุมลับ และ ตรวจรายงานการประชุม (ปธาน สุวรรณมงคล, 2530, 280) ภายหลังจากนั้นนายสมศักดิ์เริ่มมีบทบาททางการเมืองมากขึ้น จึงได้รับโอกาสทางการเมืองในตำแหน่งต่างๆ อาทิเลขานุการ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม พ.ศ. 2531 (“เมื่อสมศักดิ์ 111

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย เทพสุทิน พูดถึงเหนาะ วังน้ำเย็นก็เหมือนกับมนตรีพูด.”, 2542, น. 4) รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงคมนาคม (พ.ศ.2535-2536, 2538-2539, 2539-2540)41 กรรมาธิการในคณะกรรมาธิการ นโยบายและติดตามผลงานงบประมาณรายจ่ายประจำปี (พ.ศ. 2537)42 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (พ.ศ. 2540)43 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม (พ.ศ. 2540-2541)44 และ แม้จะหมดวาระทางการเมืองในฐานะเป็นสมาชิกผู้แทนราษฎร ก็ตาม แต่ถึงกระนั้นนายสมศักดิ์ยังคงมีบทบาทการทำงาน ทางการเมืองอยู่เสมอ ไม่ว่าจะเป็น รัฐมนตรีว่าการกระทรวง อุตสาหกรรม (พ.ศ. 2545-2546)45 รัฐมนตรีว่าการกระทรวง 41 โปรดดูเพิ่มเติมพระบรมราชโองการ ประกาศ ให้รัฐมนตรีพ้นจาก ความเป็นรัฐมนตรี, (2536, 16 กันยายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 110 ตอนที่ 138 ก ฉบับพิเศษ., น. 4. 42 โปรดดูเพิ่มเติมประกาศสภาผู้แทนราษฎร เรื่อง ตั้งซ่อมกรรมาธิการ ในคณะกรรมาธิการนโยบายและติดตามผลงานงบประมาณรายจ่าย ประจำปี, (2537, 13 ธันวาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 111 ตอนที่ 99 ง., น. 14. 43 โปรดดูเพิ่มเติมพระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งรัฐมนตรี, (2540, 24 ตุลาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 114ตอนที่ 100 ง ฉบับ พิเศษ., น. 3. 44 โปรดดูเพิ่มเติมประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง รัฐมนตรีลาออก, (2541, 5 ตุลาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 115 ตอนที่ 89 ง ฉบับพิเศษ., น. 1. 45 โปรดดูเพิ่มเติมพระบรมราชโองการ ประกาศ ให้รัฐมนตรีพ้นจาก ความเป็นรัฐมนตรีและแต่งตั้งรัฐมนตรี, (2546, 8 พฤษจิกายน). ราชกิจจา นเุ บกษา. เล่ม 120 ตอนที่ 61 ง., น. 1. 112

นักการเมืองถ่ิน จังหวัดสุโขทัย เกษตรและสหกรณ์ (พ.ศ. 2546-2547)46 รองนายกรัฐมนตรี (พ.ศ. 2547-2549)47 3) การนำเสนอตนเองและกลยุทธ์การหาเสียง เลอื กตัง้ ชีวิตของนายสมศักดิ์ เทพสุทิน ก่อนลงสมัครรับ เลือกตั้ง ภายหลังจากสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีด้าน วิศวกรรมศาสตร์ นายสมศักดิ์ได้จัดตั้งห้างหุ้นส่วนจำกัด สุโขทัยเอ็นจิเนียริ่ง ในงานที่เกี่ยวกับรับเหมาก่อสร้าง ซึ่งได้รับ งานสำคญั ตา่ งๆ อาทิ ทำถนนทบ่ี า้ นตกึ จดั สถานทว่ี นั ลอยกระทง ของจังหวัด เป็นต้น บิดาของสมศักดิ์นั้นไม่เพียงแต่มีบทบาท สำคัญในการสนับสนุนกิจการของลูกชายเท่านั้น สืบเนื่องด้วย ลักษณะนิสัยของบิดาที่เป็นคนดีมีน้ำใจ ชอบช่วยเหลือผู้อื่น จึงทำให้มีความผูกพันกับชาวบ้านมาก ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง รับเหมาก่อสร้าง หรือความเดือดร้อนอื่นๆ นอกเหนือจากเรื่อง การขึ้นศาล คุณพ่อประเสริฐหรือโกเหนาช่วยเหลือหมด ซึ่งรวมถึงคนที่จะมาลงสมัครเป็นผู้แทนราษฎรก็มาขอความ ช่วยเหลือด้วยเช่นกัน เนื่องจากบางเรื่องเกินความสามารถที่จะ ช่วยเหลือได้ บิดาจึงหวังจะให้ลกู ชายลงเล่นการเมือง ด้วยเหตุนี้ เมื่อถึงคราวลงแข่งขันเลือกตั้งสมาชิกสภาจังหวัด และสมาชิก สภาผู้แทนราษฎร ใบปิดหาเสียงหรือป้ายโปสเตอร์ของสมศักดิ์ 46 โปรดดูเพิ่มเติมพระบรมราชโองการ ประกาศ ให้รัฐมนตรีพ้นจาก ความเป็นรัฐมนตรีและแต่งตั้งรัฐมนตรี, (2547, 6 ตุลาคม). ราชกิจจา นเุ บกษา. เล่ม 121 ตอนที่ 112 ง., น. 1. 47 เรื่องเดียวกัน 113

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย จะต้องวงเล็บไว้ว่า “ลูกชายโกเหนา” ซึ่งทำให้ชาวบ้านต่างให้ ความสนใจ และในที่สุดได้รับการเลือกตั้งในเวลาต่อมา (เนชั่น สุดสัปดาห์, 2545) บทบาททางการเมืองของนายสมศักดิ์นั้นปรากฏขึ้น ครั้งแรกในฐานะนักการเมืองระดับท้องถิ่น โดยเริ่มจากการ ได้รับเลือกตั้งสมาชิกสภาจังหวัดสุโขทัยใน พ.ศ. 2524 และ ภายหลังจากนั้นจึงได้เข้าสู่การเมืองระดับชาติในสังกัดของ พรรคกิจสังคม เริ่มต้นจากการชักชวนของนายกุศล หมีเทศ ในการสมัครรับเลือกตั้งเพื่อลงเข้าสู่ทางการเมือง (กตัญญู ประยุกต์ศิลป์, 2549, น. 83) โดยภาพลักษณ์ของนายสมศักดิ์ เมื่อครั้งสมัยที่นายมนตรี พงษ์พานิช ดำรงตำแหน่งหัวหน้า พรรคกิจสังคมในขณะนั้น ทั้งสองคนมีความสัมพันธ์ต่อกัน นับตั้งแต่ที่นายสมศักดิ์เป็นเลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวง คมนาคมภายใต้เงาของนายมนตรีซึ่งเป็นรัฐมนตรีฯ อีกทั้ง ได้ร่วมกันเป็นทายาททางการเมืองโดยการร่วมกันยึดกลุ่มพรรค กิจสังคมเดิมของกลุ่มพงส์ สารสิน และ สุรัตน์ โอสถานุเคราะห์ และกลายเป็นกลุ่มที่ร่วมกันสานงานพรรคการเมือง (วิศวะ เวฬุวัน, 2541, พ.6) ซึ่งได้ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงให้พรรคกิจ สังคมกลายป็นพรรคการเมืองเพื่อคนรากหญ้าอย่างแท้จริง ในความพยายามจากผลงานต่างๆ อาทิ โครงการน้ำแก้จน และ โครงการโคร่ำรวย เพื่อคนรากหญ้า ซึ่งสอดคล้องกับตัวตนของ เขาที่ว่า “ผมเติบโตในชนบทเป็นลูกทุ่งสุโขทัย คลุกคลีกับชนชั้น รากหญ้าติดดิน ไม่ได้ต้องการโอ้อวดตัวเอง เพียงแต่ว่าผมอยู่ กับความเป็นจริง ได้เห็น และรับรู้ความทุกข์ของพี่น้องเกษตรกร ดว้ ยหวั ใจนกั การเมอื งลกู ทงุ่ ” (เนชน่ั สดุ สปั ดาห,์ 2548, ออนไลน)์ 114

นักการเมืองถ่ิน จังหวัดสุโขทัย จนกระทั่งภายหลังเมื่อนายสมศักดิ์พิจารณาว่า พรรคกิจสังคมไม่สามารถทำให้เขาได้มีโอกาสทางการเมืองที่ดี เพียงพอ จึงได้ตัดสินใจย้ายเข้าสังกัดพรรคไทยรักไทยของ นายทักษิณ ชินวัตร เพื่อให้ตนเองได้มีโอกาสทำงานทาง การเมืองมากขึ้น โดยผ่าน “กลุ่มสุโขทัย” ซึ่งมีการจัดตั้งในสมัย ที่ยังอยู่ในพรรคกิจสังคมช่วงที่นายสุวิทย์ คุณกิตติ ดำรง ตำแหน่งหัวหน้าพรรคฯ เพื่อสนับสนุนให้คนของตนเองได้รับ เลือกตั้งในระบบบัญชีรายชื่อ ซึ่งกลุ่มดังกล่าวได้รับการ สนับสนุนและมีการติดต่อผ่านจากนายสุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ อดีต รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม เพื่อนรักของ นายสมศักดิ์ตั้งแต่สมัยที่เรียนระดับปริญญาตรีที่มหาวิทยาลัย พระจอมเกล้าฯ ลาดกระบัง (“จับตากลุ่มสุโขทัยหอบ 25 ส.ส. ยา้ ยวกิ รว่ มปน้ั นายกฯคนใหม.่ ”, 2542, 1,2.) และเมอ่ื นายสมศกั ด์ิ ได้ย้ายมาสังกัดพรรคไทยรักไทย นายสมศักดิ์ได้กลายเป็น นักการเมืองที่มีอิทธิพลสำคัญต่อพรรคฯ ในฐานะหัวหน้ากลุ่ม วังน้ำยม ซึ่งมี “นายสุริยะ ในฐานะเลขาธิการพรรค ทรท. และ “นายสมศักดิ์ เทพสุทิน” เป็นแกนนำ และมี ส.ส.ภาคเหนือ ภาคกลางและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ร่วมกลุ่มกว่า 110 คน (“เปิดสาแหรก “ไทยรักไทย” ก่อนถึงวัน “ลมพัดหวน”.”, 2555, พ.6.) อย่างไรก็ตาม เมื่อนายสมศักดิ์ถูกตัดสิทธิทาง การเมืองเป็นเวลา 5 ปี จากการเป็นผู้หนึ่งใน 111 กรรมการ บริหารพรรคไทยรักไทย (เครือข่ายข้อมูลการเมืองไทย, ม.ป.ป.ก., ออนไลน์) แต่นายสมศักดิ์ก็ยังคงมีการเคลื่อนไหว ทางการเมืองอย่างต่อเนื่อง โดยจัดตั้ง กลุ่มมัชฌิมา จาก ส.ส. 115

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย กลุ่มวังน้ำยมเดิม ที่ลาออกจากพรรคไทยรักไทยก่อนการตัดสิน คดียุบพรรค และเมื่อจัดตั้งกลุ่มมัชฌิมาได้สำเร็จแล้ว นายสมศักดิ์จึงได้นำกลุ่มเข้าสังกัด พรรคประชาราช ที่ก่อตั้ง โดยนายเสนาะ เทียนทอง หัวหน้ากลุ่มวังน้ำเย็น โดยมี นางอนงค์วรรณ เทพสุทิน ภรรยาดำรงตำแหน่งเป็น เลขาธิการ พรรค (ศูนย์ข้อมูลการเมืองไทย, ม.ป.ป.ข., ออนไลน์) กลุ่มดังกล่าวมีนโยบายและเจตนารมณ์ที่เป็นหลักสำคัญคือ การทำให้เป็นเส้นทางการเมืองแบบสายกลาง ไม่เป็นศัตรูกับ ใคร สามารถทำงานร่วมกันได้กับทุกฝ่าย (มติชนออนไลน์, 2553, ออนไลน์) ในปัจจุบัน แม้ว่านายสมศักดิ์จะอยู่ในช่วงที่ตนเอง ไม่ได้มีบทบาททางการเมืองมากนัก ภายใต้สถานการณ์ ทางการเมืองที่ไม่เอื้ออำนวย ด้วยเหตุดังกล่าวนายสมศักดิ์ จึงเข้ามาทำงานในแวดวงของการกีฬา โดยดำรงตำแหน่งเป็น ประธานสโมสรฟุตบอลสุโขทัย เอฟซี อย่างเต็มตัว นับตั้งแต่ พ.ศ. 2552 เป็นต้นมา อย่างไรก็ตาม เมื่อสถานการณ์ต่างๆ เอื้ออำนวยมากขึ้นนายสมศักดิ์ยังเชื่อมั่นว่าตนเองจะได้กลับไป ทำงานทางการเมืองอีกครั้ง (ปิดเทอมนักการเมือง กับ สมศักดิ์ เทพสุทิน, 2558) 116

นักการเมืองถ่ิน จังหวัดสุโขทัย 15. นายประศาสตร์ ทองปากน้ำ 1) ประวตั ชิ วี ติ สว่ นตัว ประศาสตร์ ทองปากน้ำ หรือ ประศาสตร์ แก้วทอง ปากน้ำ ในปัจจุบัน เกิดเมื่อวันที่ 20 มิถุนายน 2499 ที่ตำบล คลองตาล อำเภอกงไกรลาศ จังหวัดสุโขทัย เป็นบุตรของ นายสนิท กับนางล้วน ทองปากน้ำ (ไทยรัฐออนไลน์, ม.ป.ป.ก., ออนไลน์) เป็นพี่น้องร่วมกับ นายประสิทธิ์ ทองปากน้ำ รองนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดสุโขทัย พ.ศ. 2541 และ ปัจจุบันเป็นสมาชิกสภา อำเภอศรีสำโรง เขต 1 (องค์การบริหาร ส่วนจังหวัดสุโขทัย, ม.ป.ป.ข., ออนไลน์) และประภาศรี ทองปากน้ำ นายกเทศมนตรีตำบลศรีสำโรง พ.ศ. 2551-2555 (เทศบาลตำบลศรีสำโรง, ม.ป.ป., ออนไลน์) นายประศาสตร์ สำเรจ็ การศกึ ษาวทิ ยาศาสตรบณั ฑติ สาขาสัตวศาสตร์ จากสถาบันเทคโนโลยีราชมงคล วิทยาเขต พิษณุโลก เมื่อ พ.ศ. 2537 และปริญญาโท ศึกษาศาสาตร- มหาบัณฑิต สาขาการบริหารการศึกษา จากมหาวิทยาลัย นเรศวร พ.ศ. 2540 (ไทยรัฐออนไลน์, ม.ป.ป.ก., ออนไลน์) ในส่วนผลงานการทำงานก่อนดำรงตำแหน่ง ผู้แทนราษฎร นายประศาสตร์ประกอบอาชีพเป็นนักธุรกิจ (สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง, 2549) ก่อนที่จะลงสมัคร รับเลือกตั้งและทำงานทางการเมือง 117

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย 2) บทบาทหน้าที่ระหว่างการดำรงตำแหน่งสมาชิก สภาผู้แทนราษฎร นายประศาสตร์ได้มีบทบาทการทำงานในฐานะ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเมื่อเดือนมีนาคม พ.ศ. 2535 และ พ.ศ. 2538 โดยได้มีส่วนร่วมในการอภิปรายปัญหาต่างๆ ซึ่ง ส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับปัญหาการช่วยเหลือเกษตรกรเป็น สำคัญ48 ขณะที่ภาระการทำงานอื่นๆ นายประศาสตร์ได้รับมอบ หมายให้ดำรงตำแหน่งต่างๆ อาทิ กรรมาธิการการคลัง การธนาคาร และสถาบันการเงิน (พ.ศ.2535, 2538) กรรมาธิการ การศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม (พ.ศ.2535) ผู้ช่วยเลขานุการ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม (พ.ศ.2538)49 ดำรง ตำแหน่งประจำสำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี (พ.ศ. 2540, 48 โปรดดูเพิ่มเติม ญัตติด่วน เรื่อง ให้รัฐบาลพิจารณาหาทาง แก้ปัญหาความผันแปร ราคาของสุกรมีชีวิต, รายงานการประชุมสภา ผู้แทนราษฎร, (กรุงเทพมหานคร: กองการพิมพ์ สำนักงานเลขาธิการ สภาผู้แทนราษฎร, 253?), น. 281-339., ญัตติด่วน เรื่อง ให้รัฐบาลใช้ มาตรการช่วยเหลือชาวนาขายข้าวนาปรังให้ได้ตันละ 3,000 บาท, รายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร, (กรุงเทพมหานคร: กองการพิมพ์ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร, 253?), น. 313-357., และญัตติด่วน เรื่อง ข้าวเปลือกนาปีที่ ธ.ก.ส. รับจำนำไว้เมื่อฤดูกาลผลิต พ.ศ. 2535/2536, รายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร, (กรุงเทพมหานคร: กองการพิมพ์ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร, 253?), น. 374-496. 49 โปรดดูเพิ่มเติมคำสั่งกระทรวงอุตสาหกรรม ที่ 7/2538 เรื่อง แต่งตั้ง ข้าราชการการเมือง, (2538, 31 มกราคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 112 ตอนที่ 9 ง., น. 152. 118

นักการเมืองถ่ิน จังหวัดสุโขทัย 255150) กรรมาธกิ ารการทหาร และรองประธานคณะกรรมาธกิ าร การศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม คนที่ 2 (พ.ศ. 2544) ผู้ช่วย เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม (พ.ศ. 2546) 51 กรรมาธิการกิจการสภาผู้แทนราษฎร และกรรมาธิการการ สวัสดิการสังคม (พ.ศ. 2548) และผู้ช่วยเลขานุการรัฐมนตรี ว่าการกระทรวงสาธารณสุข (พ.ศ. 2552) (ไทยรัฐออนไลน์, ม.ป.ป.ก., ออนไลน์) 3) การนำเสนอตนเองและกลยุทธ์การหาเสียง เลอื กต้งั การทำงานทางการเมืองระดับชาติของนายประ ศาสตร์ เริ่มต้นตั้งแต่เดือนกันยายน พ.ศ. 2535 โดยอยู่ภายใต้ สังกัดของพรรคชาติพัฒนา ของ พลเอกชาติชาย ชุณหะวัน และนายสุวัจน์ ลิปตพัลลภ จนกระทั่งในพ.ศ.2544 นายประ ศาสตร์ได้ลงสมัครในนามของพรรคไทยรักไทย โดยสังกัดใน กลุ่มวังน้ำยมของนายสมศักดิ์ เทพสุทิน ซึ่งการอยู่กลุ่มดังกล่าว ช่วยทำให้นายประศาสตร์ได้รับตำแหน่งผู้ช่วยเลขานุการ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม ในสมัยเดียวกันกับที่นาย สุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ ดำรงตำแหน่ง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงฯ 50 โปรดดูเพิ่มเติมคำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรี ที่ 296/2551 เรื่อง แต่งตั้ง ข้าราชการการเมือง, (2552, 20 กุมภาพันธ์). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 126 ตอนที่ 29 ง ตอนพิเศษ., น. 47. 51 โปรดดูเพิ่มเติมคำสั่งกระทรวงคมนาคม ที่ 368/2546 เรื่อง แต่งตั้ง ผู้ช่วยเลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวง, (2546, 18 มกราคม). ราชกิจจา นเุ บกษา. เล่ม 120ตอนที่ 104 ง., น. 158. 119

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย ถึงแม้ว่าพรรคไทยรักไทยจะสิ้นสุดลง จากการ ตัดสินในคดียุบพรรคเมื่อ พ.ศ. 2550 ความสัมพันธ์ระหว่าง นายประศาสตร์และนายสมศักดิ์ก็ยังคงดำเนินไปอย่างต่อเนื่อง โดยที่นายประศาสตร์ย้ายมาสังกัดพรรคภูมิใจไทยและลงสมัคร แข่งขันในการเลือกตั้งอีกครั้งใน พ.ศ. 2554 แม้ว่าจะพลาด โอกาสในการดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีช่วยสาธารณสุข ซึ่งใน คราวแรกนั้นนายสมศักดิ์ได้คาดหมายให้นายประศาสตร์ดำรง ตำแหน่งแทนนายมานิต นพอมรบดี ซึ่งลาออกจากตำแหน่ง แต่เนื่องด้วยเกิดกระแสต่อต้านจากกลุ่มแพทย์ชนบท เป็นเหตุ ให้นายสมศักดิ์จึงต้องเลือกให้นางพรรณสิริ กุลนาถศิริ น้องสาว ของนายสมศักดิ์ ดำรงตำแหน่งแทน (มติชนออนไลน์, 2553, ออนไลน์) ด้านการแข่งขันหาเสียงเลือกตั้งพบว่า ปัจจัยที่ส่งผล ทำให้นายประศาสตร์ประสบความสำเร็จในการเลือกตั้ง ส่วนหนึ่งมาจากการเป็นผู้กว้างขวางในจังหวัดสุโขทัยและ มีฐานเสียงที่เข้มแข็งในพื้นที่อำเภอคีรีมาศ ซึ่งถือเป็นในเขต พื้นที่เลือกตั้งของตนเองมาโดยตลอด (“ทรท.ชิง 4 เขตสุโขทัย วัดบารมีโคบาลเป่าปี่.”, 2548) มีลักษณะของการเล่นการเมือง อย่างดุดัน โดยการกดดันหัวคะแนนของฝ่ายตรงข้ามอย่าง ดุเดือด รวมไปถึงการใช้สโลแกนหาเสียงเลือกตั้ง อาทิ โครงการ “คิดไม่ออก บอกแก้ว” หวังพิชิตคะแนนคนเมือง เพื่อเรียก คะแนนเสียงจากประชาชนในเขตพื้นที่อื่นๆ โดยเฉพาะอำเภอ เมือง เพื่อแข่งขันกับผู้สมัครสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหน้าใหม่ จากพรรคประชาธิปัตย์ คือ วิรัตน์ วิริยะพงษ์ ซึ่งได้รับคะแนน 120

นักการเมืองถิ่น จังหวัดสุโขทัย นยิ มมากในเขตอำเภอเมอื ง (“4 พรรคเตรยี มเปดิ เกมคมเฉอื นคม วางขุนพลชิงแต้มคนสุโขทัย”.”, 2554, น. 25) 16. นายประทวน เขียวฤทธิ์ 1) ประวัติชวี ิตส่วนตัว ประทวน เขียวฤทธิ์ เกิดเมื่อวันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2482 เป็นบุตรของนายฉาย และนางประทุม เขียวฤทธิ์ การศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จากโรงเรียนเมืองเชลียง อำเภอ ศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย ประสบการณ์ก่อนลงสมัครแข่งขัน รับเลือกตั้ง นายประทวนเคยรับราชการทำงานที่ว่าการอำเภอ ศรีสำโรง จนกระทั่งใน พ.ศ. 2531 ได้ลาออกจากการรับราชการ มาลงสมัครเลือกตั้ง และได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทน ราษฎรครั้งแรก เมื่อ พ.ศ. 2531 สังกัดพรรครวมไทย (สำนักงาน เลขาธิการรัฐสภา, 2532, น. 45) 2) บทบาทหน้าท่ีระหว่างการดำรงตำแหน่งสมาชิก สภาผู้แทนราษฎร บทบาทหน้าที่ระหว่างการดำรงตำแหน่งสมาชิกสภา ผู้แทนราษฎรเมื่อ พ.ศ. 2531 เดือนมีนาคม พ.ศ. 2535 พ.ศ. 2538 พ.ศ. 2539 พ.ศ. 2544 และ พ.ศ. 2548 นายประทวนได ้ เสนอของบประมาณพัฒนาจังหวัดเพื่อสนับสนุนการปรับปรุง โรงเรียนอนุบาลศรีสำโรงเมื่อ พ.ศ.2539-2540(โรงเรียนอนุบาล ศรีสำโรง, ม.ป.ป., ออนไลน์) โรงเรียนไชยะวิทยาใน พ.ศ. 2533 (โรงเรียนไชยะวิทยา, ม.ป.ป., ออนไลน์) และในสถานที่อื่นๆ อีก เป็นจำนวนมาก อีกทั้งยังได้มีส่วนร่วมในการอภิปรายปัญหา 121

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย ของราษฎรที่ได้รับความเดือดร้อนอันเนื่องมาจากภาวะน้ำท่วม เมื่อ พ.ศ. 2538 อีกด้วย52 และนอกจากบทบาทโดยทั่วไปแล้ว นายประทวนยังได้ทำงานทางการเมืองในตำแหน่งผู้ช่วย เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ในสองสมัยด้วยกัน คือ ใน พ.ศ. 253553 และ พ.ศ. 254254 ขณะเดียวกันภายหลัง จากการเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแล้ว นายประทวนยังได้มี โอกาสดำรงตำแหน่งรองเลขาธิการนายกรัฐมนตรีฝ่ายการเมือง ของนายปลอดประสพ สุรัสวดี ใน พ.ศ. 2555 อีกด้วย55 3) การนำเสนอตนเองและกลยุทธ์การหาเสียง เลือกต้ัง ก่อนที่นายประทวนจะลงสมัครรับเลือกตั้ง นายประทวนเป็นบุคคลหนึ่งที่รับราชการและทำงานในพื้นที ่ ใกล้ชิดกับประชาชน ประกอบกับมีธุรกิจเสริมคือ การเป็น 52 โปรดดูเพิ่มเติมรายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 19 ปีที่ 1 ครั้งที่ 8 (สมัยสามัญ ครั้งที่หนึ่ง) วันพฤหัสบดีที่ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2538 ญัตติ เรื่อง ราษฎรได้รับความเดือดร้อนเนื่องจากน้ำท่วม 53 โปรดดูเพิ่มเติม คำสั่งกระทรวงพาณิชย์ ที่ 123/2535 เรื่อง แต่งตั้ง เลขานุการรัฐมนตรีและผู้ช่วยเลขานุการรัฐมนตรี, (2535, 28 พฤษภาคม). ราชกจิ จานเุ บกษา. เล่ม 109 ตอนที่ 70 ง., น. 6079. 54 โปรดดูเพิ่มเติม คำสั่งกระทรวงพาณิชย์ ที่ 200/2542 เรื่อง แต่งตั้ง ข้าราชการการเมือง, (2542, 9 กันยายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 116 ตอนที่ 72 ง., น. 84. 55 โปรดดูเพิ่มเติม ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ข้าราชการ การเมอื งลาออกจากตำแหนง่ , (2555, 23 พฤศจกิ ายน). ราชกจิ จานเุ บกษา. เล่ม 129 ตอนที่ 177 ง ฉบับพิเศษ., น. 33. 122

นักการเมืองถิ่น จังหวัดสุโขทัย ผู้รับเหมาก่อสร้าง ทำให้เป็นที่รู้จักคุ้นเคยของคนในพื้นที่ โดยเฉพาะภายหลังที่ได้รับการเลือกตั้งเป็น ส.ส. แล้ว นายประทวน ได้เข้าร่วมงานต่าง ๆ ที่จัดขึ้นในพื้นที่แทบทุกครั้ง มีหัวคะแนนของตนเองกระจายอยู่ทั่วพื้นที่ และสนับสนุน ด้านการเงินให้กับโรงเรียน วัด และหน่วยงานอื่นๆ รวมถึง การสนับสนุนในงานเทศกาลต่างๆ ซึ่งเมื่อพิจารณางานทาง การเมืองระดับชาติของนายประทวนแล้ว ถือได้ว่าเป็นอีกผู้หนึ่ง ที่มีประสบการณ์ทางการเมืองมาอย่างยาวนานนับตั้งแต่ พ.ศ. 2531 เมื่อเป็นผู้แทนราษฎรในนามของพรรครวมไทย หลังจากนั้นจึงได้รับเลือกตั้งต่อมาในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2535 สังกัดพรรคสามัคคีธรรมซึ่งเป็นการควบรวมสมาชิกจากพรรค รวมไทยและพรรคเอกภาพเข้ามาจัดตั้งร่วมกัน โดยมีนายณรงค์ วงศ์วรรณ อดีตหัวหน้าพรรครวมไทย และพรรคเอกภาพ เป็น หัวหน้าพรรคคนแรก นายประทวนถือเป็นหนึ่งในคณะกรรมการ บริหารพรรคด้วย เช่นเดียวกับ ร้อยตรีประพาส ลิมปะพันธุ์ ซึ่งอยู่ในสังกัดสามัคคีธรรมด้วย56 จนกระทั่งในเดือนกรกฎาคม ปีเดียวกัน พรรคสามัคคีธรรม ได้ยื่นคำร้องโดยขอเปลี่ยนชื่อ พรรคเป็น “พรรคเทิดไท” โดยมีนายอนุวรรตน์ วัฒนพงศ์ศิริ ดำรงตำแหน่งหัวหน้าพรรคฯ พร้อมจัดตั้งคณะกรรมการบริหาร พรรคชุดใหม่แทน (ฐานข้อมูลการเมืองการปกครอง สถาบัน พระปกเกลา้ , ม.ป.ป.ค., ออนไลน)์ จึงทำใหบ้ ทบาททางการเมือง ของนายประทวนลดน้อยลงไป 56 โปรดดูเพิ่มเติม ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การจดทะเบียน พรรคการเมือง, (2535, 24 มกราคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 109 ตอนที่ 6., น. 8. 123

นักการเมืองถิ่นจังหวัดสุโขทัย นายประทวนจึงได้ตัดสินใจทางการเมืองอีกครั้งโดย ย้ายเข้าสังกัดพรรคชาติพัฒนาและได้รับเลือกตั้งเป็นผู้แทน ในการเลือกตั้งทั่วไป พ.ศ. 2538 และ พ.ศ. 2539 ก่อนที่ในเวลา ตอ่ มานายประทวนไดย้ า้ ยเขา้ สงั กดั พรรคไทยรกั ไทย โดยคราวแรก อยกู่ ลมุ่ วงั บวั บานของนางเยาวภา วงศส์ วสั ด์ิ (ผจู้ ดั การออนไลน,์ 2547, ออนไลน์) หลังจากนั้นใน พ.ศ. 2548 นายประทวนได้เข้า เป็นหนึ่งในสมาชิกของกลุ่มวังน้ำยม ของนายสมศักดิ์ เทพสุทิน (เนชั่นสุดสัปดาห์, 2548ก., ออนไลน์) ก่อนที่ภายหลัง นายประทวนจะกลายเป็นหนึ่งในสมาชิก 111 กรรมการบริหาร พรรคไทยรักไทยซึ่งถูกตัดสิทธิทางการเมืองเป็นเวลา 5 ปี (เครือข่ายข้อมลู การเมืองไทย, ม.ป.ป.ก., ออนไลน์) หลังจากนั้นเป็นต้นมา นายประทวนจึงต้องส่งตัว แทนทางการเมืองของตนเอง คือ นางสาวฐิติพร เขียวฤทธิ์ ในสังกัดพรรคเพื่อไทย ซึ่งเป็นบุตรสาวของนายประทวน และ เคยเป็นอดีตสมาชิกสภาจังหวัด เขต 2 อำเภอศรีสัชนาลัย มาก่อน ลงสมัครแข่งขันในพื้นที่เขตเลือกตั้งที่ 4 ซึ่งประกอบ ด้วยพื้นที่ในเขตอำเภอศรีสัชนาลัย อำเภอศรีนคร และอำเภอ สวรรคโลก (เฉพาะ ตำบลป่ากุมเกาะ ตำบลในเมือง ตำบล คลองยาง และ ตำบลนาทุ่ง) ภายใต้คู่แข่งทางการเมืองที่มี ประสบการณ์ทางการเมืองสูงกว่าและคร่ำหวอดในวงการเมือง มากกว่า ไม่ว่าจะเป็น นายอารยะ ชุมดวง จากพรรคชาติไทย พัฒนา, นายมนู พุกประเสริฐ จากพรรคภูมิใจไทย, นายโด่ง แสวงลาภ พรรคประชาธิปัตย์ และนายบุญธรรม ชาวเขียววงศ์ พรรคชาตพิ ฒั นาเพอ่ื แผน่ ดนิ (ผจู้ ดั การออนไลน,์ 2554จ., ออนไลน)์ ทำให้นางสาวฐิติพร ไม่ประสบความสำเร็จในการเลือกตั้ง 124

นักการเมืองถิ่น จังหวัดสุโขทัย 17. นายกุศล หมีเทศ 1) ประวตั ิชวี ติ ส่วนตวั กุศล หมีเทศ (ชื่อเดิม กุศล หมีเทศทอง, กุศล หมีเทศสุโข, ปราบสะตา หมีเทศสุโข, ดารัณ หมีเทศ, ดารัณ ก้องเกื้อบุญ, ชูชาติ ประทานธรรม หรือ กุศลหมีเทศริ์ ศรีอารย- วงศา ในชื่อปัจจุบัน) เกิดเมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2499 ที่จังหวัดสุโขทัย เป็นบุตรของ ตาชื้น ครูประชาบาล กับ นางกุหลาบ ซึ่งเป็นชาวนาชาวไร่ (กตัญญู ประยุกต์ศิลป์, 2549, 82) สำเร็จการศึกษาชั้นประกาศนียบัตรขั้นสูงที่วิทยาลัยคร ู พิบูลสงคราม จังหวัดพิษณุโลก หลังจากนั้นจึงได้สอบเข้าเรียน ต่อหลักสูตรปริญญาตรี การศึกษาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาเคมี จนสำเร็จการศึกษา ต่อมาในภายหลังนายกุศลมีความสนใจ ทำงานการเมอื ง จงึ เปลย่ี นสายมาเรยี นในสาขารฐั ประศาสนศาสตร์ ทส่ี ถาบนั บณั ฑติ พฒั นบรหิ ารศาสตร์ (นดิ า้ ) (กตญั ญู ประยกุ ตศ์ ลิ ป,์ 2549, น. 82) หลังจากที่นายกุศลเรียนจบในสาขาศึกษาศาสตร์ ได้ทำงานเป็นครูสอนในพื้นที่จังหวัดต่างๆ ได้แก่ ระยอง, นครศรีธรรมราช และกำแพงเพชร หลังจากนั้นจึงได้เข้าสมัคร เปน็ สมาชกิ พรรคกจิ สงั คมใน พ.ศ. 2524 และตดั สนิ ใจลงเลอื กตง้ั ครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2526 ในพื้นที่เขต 1 และได้รับชัยชนะเป็น ผลสำเร็จ (กตัญญู ประยุกต์ศิลป์, 2549, น. 82) 125

นักการเมืองถิ่นจังหวัดสุโขทัย 2) บทบาทหน้าที่ระหว่างการดำรงตำแหน่งสมาชิก สภาผแู้ ทนราษฎร นายกุศลดำรงตำแหน่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเมื่อ พ.ศ. 2526, พ.ศ. 2531, เดอื นมนี าคม พ.ศ. 2535, และ พ.ศ. 2539 ได้ดำเนินงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับปัญหาความเดือดร้อนของ ประชาชนในพื้นที่ เช่น การตั้งกระทู้ถามเพื่อขอให้รัฐสนับสนุน งบประมาณในการสร้างเขื่อนกั้นลำน้ำยมเพื่อป้องกันภัย น้ำท่วม57 รวมไปถึง ความพยายามที่จะจัดงบประมาณเพิ่มเติม ให้กับธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์ (ธ.ก.ส.) โดยเสนอให้ มีการตัดงบประมาณที่ตั้งไว้สำหรับชำระดอกเบี้ยหนี้เงินกู้ ภายในประเทศ เพื่อมาสนับสนุนงานของ ธ.ก.ส. มากขึ้น แม้ว่า ความพยายามดังกล่าวของนายกุศลจะไม่เป็นผลสำเร็จก็ตาม (ธรรมศักดิ์ งามเมืองแมน, 2541, 3) แต่ได้แสดงให้เห็นถึงความ พยายามในการเป็นตัวแทนของประชาชนในการช่วยเหลือ เกษตรกรในประเทศ 3) การนำเสนอตนเองและกลยุทธ์การหาเสียง เลือกต้งั ในกรณีของนายกุศลนั้นเป็นที่น่าสนใจอย่างยิ่ง นับจากแต่เดิมเริ่มแรกที่นายกุศลลงสมัครในนามของพรรค กิจสังคม แม้ว่าเขาจะขาดกำลังทรัพย์เนื่องจากตอนที่เขาลง สมัครนั้น นายกุศลมีอายุเพียง 25-26 ปีเท่านั้น ซึ่งถือเป็น 57 โปรดดูเพิ่มเติม กระทู้ถามที่ 345 ของ นายกุศล หมีเทศ สมาชิกสภา ผู้แทนราษฎร เรื่อง ขอให้สร้างเขื่อนกั้นลำน้ำยม, (2529, 3 เมษายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 103 ตอนที่ 53 ฉบับพิเศษ., น. 38. 126

นักการเมืองถิ่น จังหวัดสุโขทัย ผู้สมัคร ส.ส. ที่อายุน้อยที่สุดในขณะนั้น แต่ว่านายกุศลได้รับ โอกาสและการสนับสนุนจากบุคคลท่านหนึ่งเพื่อให้เขามาลง สมัครอิสระ หลังจากนั้นคนจากพรรคกิจสังคมจึงรับไปร่วม พรรคด้วย โดยในครั้งนั้นลงแข่งขันร่วมกันกับนายสมศักดิ์ เทพสุทิน และสามารถครองชัยชนะและได้เป็นผู้แทนราษฎร 3 สมัย คือ พ.ศ. 2526 พ.ศ. 2531 และเดือนมีนาคม พ.ศ. 2535 (กตัญญู ประยุกต์ศิลป์, 2549, น. 83) อย่างไรก็ตามเมื่อนายกุศลต้องประสบกับปัญหา การกีดกันทางการเมือง อันเนื่องมาจากพรรคกิจสังคมไม่ได้ส่ง ตนเองเข้าลงแข่งขันเลือกตั้งในเดือนกันยายน พ.ศ. 2535 โดยเลือกส่งนายสมชาย เบญจรงคกุล ซึ่งเป็นนักธุรกิจและ เป็นหนึ่งในผู้บริหารกลุ่มบริษัทยูคอมลงสมัครแทน (“กิจสังคม เปิดศึกสายเลือด.”, 2540, 2). จากเหตุการณ์นี้ ทำให้นายกุศล ต้องย้ายสังกัดมาอยู่พรรคมวลชนของร้อยตำรวจเอกเฉลิม อยู่บำรุง และลงสมัครรับเลือกตั้งใน พ.ศ. 2538 แต่แพ้ การเลือกตั้งให้กับนายประศาสตร์ ทองปากน้ำ ผู้สมัครจาก ชาติพัฒนา ต่อมาจึงย้ายตนเองมาสังกัดพรรคใหม่ คือ พรรคความหวังใหม่ ของพลเอกชวลิต ยงใจยุทธ แล้วจึงลง แข่งขันในการเลือกตั้ง พ.ศ. 2539 ซึ่งการเลือกตั้งคราวนี ้ นายกุศลได้รับเลือกตั้งเป็นผู้แทนราษฎรอีกครั้งหนึ่ง 127

นักการเมืองถ่ินจังหวัดสุโขทัย ภาพท่ี 2 สำนกั งานพรรคไทเป็นไท อำเภอกงไกรลาศ จงั หวดั สโุ ขทยั แต่เนื่องด้วยปัญหาการดำเนินนโยบายทางเศรษฐกิจ นั้น ซึ่งนายกุศลมีแนวทางและความคิดเห็นที่ต่างจากรัฐบาล และพรรคความหวังใหม่ จึงเป็นจุดเปลี่ยนที่สำคัญทางการเมือง เมื่อเขาตัดสินใจประกาศลาออกจากพรรคความหวังใหม่ และ ยึดถืออุดมการณ์อันแรงกล้ารวบรวมทีมงานเพื่อจัดตั้งพรรคใหม่ ชื่อว่า “พรรคเกษตรมหาชน” (ภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็น พรรคไทยเป็นไท, พรรคไทเป็นไท และพรรคคนขอปลดหนี้ ตามลำดับ) โดยมีนายกุศลเป็นหัวหน้าพรรค เพราะรับไม่ได้กับ ระบบธุรกิจการเมืองที่พดู กันแต่ผลประโยชน์ของนายทุนเจ้าของ 128

นักการเมืองถิ่น จังหวัดสุโขทัย พรรค ดังเช่นในบทสัมภาษณ์จากวารสารเนชั่นสุดสัปดาห์ ที่บ่งบอกความแน่วแน่ต่อการทำงานทางการเมืองอย่างชัดเจน ว่า “ผมมาทำงานการเมือง ผมต้องการมาช่วยคนไทยทั้ง แผ่นดิน พ่อผมสิ้นก่อนบอกไว้กับพี่ๆ น้องๆ ว่าช่วยดูแลไอ้กุศล ดว้ ยนะ ตอ่ ไปกศุ ลนแ่ี หละจะมาชว่ ยชาต”ิ (กตญั ญู ประยกุ ตศ์ ลิ ป,์ 2549, น. 83) กลยุทธ์การหาเสียงเลือกตั้งของนายกุศลในช่วงแรกของ เส้นทางการลงสมัคร นายกุศลมีความได้เปรียบอย่างยิ่งทั้งใน ด้านวุฒิการศึกษาระดับปริญญาโท และประกอบกับที่เขาได้ สังกัดพรรคกิจสังคมซึ่งมีฐานเสียงในพื้นที่เขตทางเหนืออยู่ก่อน แล้วจากสมาชิกผู้แทนราษฎรที่ผ่านมา คือ นายพจน์ เกิดผล และร้อยตรีประพาส ลิมปะพันธุ์ เหตุผลเหล่านี้ถือว่าเป็นปัจจัย ช่วยส่งเสริมโอกาสทางการเมืองให้นายกุศลเป็นที่รู้จักมากขึ้น ของประชาชนในพื้นที่ โดยเฉพาะช่วงหลังที่มีบทบาทสำคัญ ในการดำรงตำแหน่งหัวหน้าพรรคการเมืองของตนเอง ถือเป็น สิ่งที่นายกุศลต้องดำเนินกิจกรรมเพื่อเข้าถึงประชาชนมากขึ้น จะเห็นได้จากการที่พรรคของนายกุศลเป็นพรรคการเมืองมี สาขาพรรคมากที่สุดโดยจะเข้าไปตามองค์กรต่างๆ ที่จัดตั้งอยู่ ก่อนแล้ว อาทิ กองทุนฟื้นฟู องค์กรเกษตรกร องค์กรจัดการหนี้ และตัวแทนกลุ่มอื่นๆ ในชุมชน เพื่อแสวงหาคนที่สนใจแนวร่วม สมาชิกพรรค โดยในบางครั้งจะมีการเข้าไปปราศรัย หรือ แจกหนังสือเมื่อมีการประท้วงในพื้นที่อีกด้วย (กตัญญ ู ประยุกต์ศิลป์, 2549, น. 83) 129