(3o Μέρος) - Απομαγνητοφωνημένες Ομιλίες - Αρχιμ. π.Σάββα Αγιορείτου

Συλλογή απομαγνητοφωνημένων ομιλιών Άρχ.Σάββα Αγιορείτου 3ο Μέρος Σειρά pdf σε συνέχειες - 2017 Μια δωρεάν διαδυκτιακή συλλογή,απομαγνητοφωνημένων ομιλιών, του π.Σάββα Αγιορείτη,που έχουν αναρτηθεί στην επίσημη ιστοσελίδα: (hristospanagia3.blogspot.gr) Κατεβάστε τις συνέχειες της σειράς,όπως και μελλοντικά pdf με νέες απομαγνητοφωνημένες ομιλίες που θα αναρτούνται ανα διαστήματα,στην ανωτέρω ηλεκτρονική διεύθηνση,στην επίσημη ιστοσελίδα,στην στήλη του blog (πάνω-δεξιά).1

Για περισσότερες ψυχοφελείς ομιλίες για πλήθος θέματων,καθώς και για μελέτη πλήθους κειμένων Λόγων και Διδαχών Αγίων Πατέρων,επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες.Καθημερινή Ενημέρωση & Αναρτήσεις. (Επίσημες Ιστοσελίδες) [Στο τέλος της ιστοσελίδας κάτω κάτω πατήστε Παλαιότερες Αναρτήσεις] hristospanagia3.blogspot.gr www.hristospanagia.gr agiapsychanalysi.blogspot.gr Η παρούσα συλλογή απομαγνητοφωνημένων ομιλιών,αποτελεί ένα πάρα πολύ μικρό μέρος,απο το σύνολο ομιλιών του π.Σάββα.Ακούστε τις ομιλίες της παρούσας συλλογής καθώς και τις συνεχειές τους (ανα θεματική κατηγορία) καθώς και πλήθος άλλων ομιλιών πάνω σε ποικίλα πνευματικά θέματα,στις παρακάτω ιστοσελίδες με καθημερινή & εβδομαδιαία ενημέρωση: (Συλλογή ομιλιών - Youtube) [Στο τέλος της ιστοσελίδας κάτω κάτω πατήστε Φόρτωση Περισσοτέρων] https://www.youtube.com/channel/UCEtOr176QWbyqK_H3ZZoJJw/videos (Playlists Ομιλιών ανα θεματική Κατηγορία - Youtube) [Στο τέλος της ιστοσελίδας κάτω κάτω πατήστε Φόρτωση Περισσοτέρων] https://www.youtube.com/channel/UCEtOr176QWbyqK_H3ZZoJJw/playlists (Θεματικές Ενότητες Blog – Ετικέτες ανα κατηγορία) http://hristospanagia3.blogspot.gr/p/blog-page_25.html Γιά ενημέρωση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για τις καθημερινές λίστες θεμάτων που αναρτούνται καθημερινά στην ιστοσελίδα - στείλτε τό e-mail σας στό:[email protected]

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 3ο Μέρος (Ψυχοφελείς ομιλίες πάνω σε ποικίλα πνευματικά θέματα)1)Στόν Χριστό ὑπάρχουν ὅλα τά ὡραῖα, τά ὑγιῆ [Σελ 4 εώς 17]2)Πλαστήκαμε γιά νά εἴμαστε αἰώνια μέ τόν Θεό.Τά μέσα σωτηρίας [Σελ 18 εώς 29]3)Ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε ἀπό τόν Θεό καί γιά τόν Θεό [Σελ 30 εώς 42]4)Τό θέλημα τοῦ Θεοῦ,ἡ στενοχώρια καί ἡ ἀληθινή ἐλευθερία [Σελ 43 εώς 64]5)Ο Ρόλος της Εκκλησίας - Η Θεραπεία της ανθρώπινης ψυχής [Σελ 65 εώς 108]6)Νοερά προσευχή [Σελ 109 εώς 121]7)Ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε [Σελ 122 εώς 135]8)Ἀγάπη [Σελ 136 εώς 159]9)Περί εἰρήνης τῆς ψυχῆς [Σελ 160 εώς 170]3

Στόν Χριστό ὑπάρχουν ὅλα τά ὡραῖα, τά ὑγιῆΜέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, τίς εὐχές τῶν Ἁγίων Πατέρων καί τίς εὐχές ὅλων σας, θάποῦμε σήμερα ἀπό τόν Ἅγιο Πορφύριο ἕνα κεφάλαιο σχετικό μέ τό ὅτι ὁ Χριστόςεἶναι τό κέντρο τῆς ζωῆς μας. Εἶναι τό πᾶν, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, μέσα στόνΧριστό εἶναι ὅλα τά ὡραῖα, ὅλα τά καλά. Πολλές φορές οἱ ἄνθρωποι λένε «νάσωθοῦμε, νά πᾶμε στόν Παράδεισο» καί ἔχουν στό μυαλό τους τόν Παράδεισο σάνἕνα μέρος πολύ ὡραῖο, πού θά περνᾶμε πολύ ὄμορφα. Ἀλλά δέν πρέπει νά μᾶςδιαφεύγει αὐτό πού ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ὅπως καί ὅλοι οἱ ἅγιοι, ὅτι «ὁΠαράδεισος εἶναι ὁ Χριστός». Δέν εἶναι ἁπλῶς ἕνα ὡραῖο μέρος στό ὁποῖο θάκαλοπερνᾶμε. Εἶναι ὁ Πατέρας, ὁ Χριστός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα καί εἶναι ἡ ζωή τοῦΘεοῦ πού θά τήν ζοῦμε κι ἐμεῖς. Κι ὅπως ὁ Θεός εἶναι ἄπειρος καί ἔχει ἄπειρημακαριότητα, στό μέτρο πού μπορεῖ ὁ καθένας θά ζεῖ τήν ἄπειρη αὐτή χαρά καίεὐτυχία πού ἔχει ὁ Θεός. Τό κλειδί ὅμως γιά τόν Παράδεισο τό ἔχουμε σ’ αὐτή τήνζωή καί τό κλειδί εἶναι ἡ ἀγάπη στόν Θεό. Γι’ αὐτό λέει ὁ Ἅγιος Πορφύριος: ἄνἀγαπήσουμε τόν Χριστό, ὅλα εἶναι εὔκολα καί ὁ ἄνθρωπος ἀπό αὐτή τήν ζωήπρογεύεται τήν μακαριότητα τοῦ Παραδείσου. Ὁπότε, μετά δέν ψάχνει νά βρεῖ κάτιἄλλο καλό, οὔτε τοῦ χρειάζεται κάτι ἄλλο, γιατί ὁ Χριστός καλύπτει ὅλες του τίςἀνάγκες.Εἶναι ψέμα αὐτό πού λένε μερικοί ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἔχει πολλές πλευρές, ἡ μία πλευράεἶναι ἡ θρησκευτική, μία ἄλλη εἶναι ἡ καλλιτεχνική, μία ἄλλη εἶναι ἡ ἐργασιακή, μίαἄλλη ἡ κοινωνική, μία ἄλλη ἡ ψυχολογική του πλευρά καί ὑποτίθεται ὅτι σέ ὅλουςαὐτούς τούς τομεῖς θά πρέπει νά κάνει τήν πιό σωστή ἐπιλογή γιά νά εἶναιεὐτυχισμένος. Ὁ Χριστός τά καλύπτει ὅλα.Ὁ ἄνθρωπος πού βρίσκει τόν Χριστόκαλύπτεται ψυχολογικά, ἀκόμα καί στή σωματική ὑγεία καλύπτεται, καί βρίσκειμέσα στήν Ἐκκλησία τήν τέλεια κοινωνικότητα, τήν τέλεια κοινωνία μέ τόν πλησίον,ἀναπαύεται ὁ ἕνας στόν ἄλλον καί ζεῖ μέσα στόν ἄλλον καί ὁ ἕνας γιά τόν ἄλλον,πράγμα τό ὁποῖο δέν μπορεῖ νά βρεῖ πουθενά ἀλλοῦ. Κάθε ἀνθρώπινη πλευράκαλύπτεται ἀπό τόν Χριστό. Δηλαδή ἄν βρεῖ κανείς τόν Χριστό, δέν χρειάζεται νάψάξει γιά τίποτα ἄλλο, ἔχει βρεῖ τήν εὐτυχία, ἔχει βρεῖ τόν Παράδεισο.Ἄν ἐμεῖς μέχρι τώρα δέν τό ζοῦμε αὐτό, σημαίνει ὅτι δέν ἔχουμε βρεῖ τόν Χριστό.Γιατί, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ὁ Χριστός εἶναι τό πᾶν, καλύπτει τά πάντα, ἀλλάδυστυχῶς σήμερα, ἔλεγε πάλι, δέν Τόν ξέρουμε τόν Χριστό καί δέν Τόν ζοῦμε. Ἔτσιψάχνουμε νά βροῦμε χαρά, ἄλλος στόν ἀθλητισμό, ἄλλος στά χρήματα, ἄλλος στίςἡδονές, ἄλλος στήν τέχνη, ἄλλος στό διάβασμα, ἄλλος στό νά κάνει κοινωνικέςσχέσεις καί ἄλλος καί στήν ἁμαρτία, παραβαίνοντας δηλαδή τίς ἐντολές τοῦΧριστοῦ, μέσα ἀπό τήν ἁμαρτία, νά βρεῖ τήν εὐτυχία. Ὅμως αὐτοί οἱ δρόμοι εἶναιλανθασμένοι, γιατί δέν ἔχουν μέσα τόν Χριστό. Ὁ Χριστός λέει: «Ἐγώ εἶμαι ὁ4

δρόμος». Δέν εἶναι ἕνας δρόμος ὁ Θεός, ἀλλά λέει: «ἐγώ εἰμι ἡ ὁδός καί ἡ ἀλήθειακαί ἡ ζωή» (Ἰω. 14,6). Ὁ Χριστός εἶναι ἀπόλυτος. Δέν λέει εἶμαι καί ἐγώ ἕναςδρόμος καί μπορεῖτε νά πᾶτε στόν Θεό καί ἀπό ἄλλον δρόμο. Δέν μποροῦμε νά πᾶμεστόν Θεό ἀπό ἄλλον δρόμο, ἑπομένως δέν ὑπάρχει ἄλλος δρόμος καί γιά τήν εὐτυχία.Σήμερα ὑπάρχει μία αἵρεση, πού λέγεται Οἰκουμενισμός, ἡ ὁποία λέει ὅτι ὑπάρχουνπολλοί δρόμοι γιά τόν Θεό: «ἕνας δρόμος εἶναι τοῦ Χριστοῦ, ἄλλος εἶναι τοῦΜωάμεθ, ἄλλος εἶναι τοῦ Βούδα… καί ὅλες οἱ θρησκεῖες τελικά καταλήγουν στόνΘεό». Αὐτό εἶναι μεγάλο ψέμα, μεγάλη ἀπάτη. Ὁ δρόμος γιά τόν Θεό εἶναι μόνο ὁΧριστός. Ὁ δρόμος γιά τήν εὐτυχία εἶναι μόνο ὁ Χριστός. Ὁ δρόμος γιά τήνἀνάπαυση τοῦ ἀνθρώπου καί τήν πλήρη μακαριότητα εἶναι μόνο ὁ Χριστός. Δένὑπάρχει ἄλλος δρόμος καί ἄλλος τρόπος. Γιατί, αὐτό πού λέει ὁ Χριστός «Ἐγώ εἶμαιὁ δρόμος», σημαίνει «Ἐγώ εἶμαι ὁ τρόπος». Κι ἄν θέλει κανείς νά φτάσει στήνεὐτυχία, θά πρέπει νά ἀκολουθήσει τόν Χριστό καί τόν τρόπο τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ.– Πῶς ἔζησε ὁ Χριστός; Πῶς δίδαξε τούς Ἁγίους Ἀποστόλους νά ζοῦνε;Ἔτσι πρέπει νά ζοῦμε κι ἐμεῖς. Οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι, πού μιμήθηκαν τόν Χριστό στήνζωή τους, μᾶς ἄφησαν ἕνα παράδειγμα, ἕνα πρότυπο. Αὐτό τό πρότυπο ζωῆς τόζοῦσαν ὅλοι οἱ πρῶτοι χριστιανοί. Ἄν διαβάσετε τίς πράξεις τῶν Ἀποστόλων, θάδεῖτε ὅτι οἱ πρῶτοι χριστιανοί ζοῦσαν ὅπως ζοῦνε σήμερα οἱ μοναχοί. Τότε ζοῦσανὅλοι ἔτσι, χωρίς νά ἔχουν δική τους περιουσία. Εἶχαν ἀκτημοσύνη. Ἄν διέθετανπεριουσία, τήν πουλοῦσαν καί ἔδιναν τά χρήματα στούς Ἀποστόλους γιά νά τάμοιράσουν στούς φτωχούς. Ζοῦσαν μέ καθημερινή Θεία Λειτουργία καί ΘείαΚοινωνία – μέ εὐλογία βέβαια, μέ πολύ ἐλεημοσύνη, μέ πολύ ἀγάπη μεταξύ τουςἔτσι ὥστε, λέει στίς Πράξεις, ἔτρωγαν τό ψωμί τους «ἐν ἀγαλλιάσει καρδίας» (Πραξ.2,46), δηλαδή ἀγαλίαζε ἡ καρδιά τους ἀπό αὐτή τήν κοινωνία ἀγάπης πού εἶχανμεταξύ τους. Οἱ εἰδωλολάτρες ἔπειτα, πού τούς ἔβλεπαν, καί παρακινημένοι ἀπόαὐτή τήν ἀγάπη, πήγαιναν κι ἐντάσσονταν κι αὐτοί στήν Ἐκκλησία καί μέ αὐτό τόντρόπο διαδόθηκε τότε ἡ Ἐκκλησία καί σκέπασε ὅλο τόν κόσμο. Οἱ χριστιανοίδηλαδή μέ τήν ζωή τους εἵλκυαν, ἄν ὄχι ὅλους τούς εἰδωλολάτρες, πάρα πολλούςἀπό αὐτούς.Νά ἔχουμε λοιπόν ὑπόψη ὅτι αὐτόν τόν τρόπο ζωῆς, τόν ἔχουμε καί σήμερα, ἀλλάδιασώζεται στά μοναστήρια. Θά τολμοῦσα βέβαια νά πῶ, ὄχι σέ ὄλα τά μοναστήρια,ἀλλά σέ ἐκεῖνα πού ἀκολουθοῦν ἀκραιφνῶς τούς Ἁγίους Πατέρες, οἱ ὁποῖοι ἍγιοιΠατέρες ἀκολουθοῦν τούς Ἁγίους Ἀποστόλους καί οἱ ὁποῖοι Ἅγιοι Ἀπόστολοιἀκολουθοῦν τόν Χριστό. Ἐπειδή μάλιστα οἱ μοναχοί ζοῦσαν ὅπως οἱ Ἀπόστολοι, τόπρῶτο ὄνομά τους ἦταν ‘ἀποστολική ζωή’ καί ὅσοι δέν ἤθελαν νά ζήσουν ὅπως οἱἈπόστολοι ἦταν οἱ ἐκκοσμικευμένοι χριστιανοί. Δυστυχῶς, μετά τήν παύση τῶνδιωγμῶν πολλοί χριστιανοί δέν εἶχαν διάθεση νά μιμηθοῦν τήν ζωή τοῦ Χριστοῦ.Αὐτοί πού εἶχαν διάθεση, ἔφυγαν ἀπό τίς πόλεις κι ἔτσι ἔγιναν τά πρῶτα μοναστήριαστήν ἔρημο. Οἱ πρῶτοι ἀναχωρητές, τά πρῶτα ἀσκητήρια καί τά πρῶτα μοναστήρια,ἀπό τόν 4ο αἰῶνα καί μετά πού σταμάτησαν οἱ διωγμοί, ἔγιναν λοιπόν λόγω τοῦ ὅτιοἱ πραγματικοί χριστιανοί δέν μποροῦσαν εὔκολα νά ζήσουν χριστιανικά μέσα στίς5

πόλεις.Μέχρι τότε ὅμως, ἤ τουλάχιστον τούς δύο πρώτους αἰῶνες, οἱ χριστιανοί -καί οἱἔγγαμοι- ζοῦσαν περίπου ὅπως οἱ μοναχοί. Πολλοί βέβαια ἔμεναν ἄγαμοι, γιατίκατάλαβαν, αὐτό πού λένε καί οἱ Ἅγιοι Πατέρες, ὅτι μέ τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦἔχουμε μιά νέα κατάσταση στήν ἀνθρωπότητα, ὅπου πλέον τό ἀνώτερο δέν εἶναι ὁγάμος, ἀλλά ἡ παρθενία, αὐτό πού ἔδειξε ὁ Χριστός. Μιά ζωή δηλαδή τελείωςἀφιερωμένη στόν Χριστό. Ἐνῶ μέχρι νά ἔρθει ὁ Χριστός τό ἀνώτερο ἦταν ὁ γάμος.Προσδοκοῦσαν κιόλας τότε οἱ γυναῖκες μέσα ἀπό τόν γάμο ὅτι κάποια θά γεννοῦσετόν Μεσσία-Χριστό. Εἶχε μεγάλη τιμή ὁ γάμος. Καί τώρα ἔχει, γιατί ὁ Χριστός τόντίμησε καί ἔκανε τό πρῶτο θαῦμα σ’ ἕναν γάμο, ἀλλά ὑπάρχει καί τό ἀνώτεροσκαλοπάτι, πού εἶναι ἡ παρθενία, ἡ ἀφιέρωση στόν Θεό.Ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος: «Ἄν ἀγαπήσουμε τόν Χριστό, ὅλα εἶναι εὔκολα».Ζῶντας μέ τόν Χριστό μέσα στήν Ἐκκλησία, ξεπερνάει ὁ ἄνθρωπος κάθε δυσκολία,ὄχι μόνο ἐξωτερική, ἀλλά καί ἐκεῖνες πού ἔρχονται ἀπό μέσα καί εἶναι χειρότερες,τούς λογισμούς, τίς κακές ἐπιθυμίες καί τά πάθη, τά ὁποῖα μᾶς βασανίζουν. Ὅλααὐτά δέν μποροῦν νά ξεπεραστοῦν καί νά ἔρθει ὁ ἄνθρωπος σέ μιά κατάστασηεἰρήνης καί χαρᾶς, ἄν δέν ζήσει σωστά μέσα στήν Ἐκκλησία. Γιατί, εἴπαμε, μέσαστήν Ἐκκλησία καί στόν Χριστό ὑπάρχουν ὅλα τά καλά, πουθενά ἀλλοῦ. Βλέπετεἕνας ἄνθρωπος θυμώδης πόσο βασανίζεται; Καί σέ ψυχολόγους νά πάει καί σέψυχιάτρους τό πολύ-πολύ νά τόν ναρκώσουν μέ τά χάπια πού θά τοῦ δώσουν, ἀλλάτό πάθος τοῦ θυμοῦ -λέμε ἕνα πάθος- δέν φεύγει, ἤ τό πάθος τῆς λύπης, ἡ κατάθλιψη.Ἁπλῶς ὁ ἄνθρωπος κάπως συντηρεῖται γιά νά μήν αὐτοκτονήσει. Ἡ θεραπεία ὅμωςτῆς ψυχῆς γίνεται μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία, μέσα στόν Χριστό.«Ἐγώ δέν τό κατάφερα ἀκόμη», λέει ταπεινά ὁ Γέροντας. Κι ἐμεῖς πρέπει νά ἔχουμεαὐτή τήν ταπείνωση καί νά μήν νομίζουμε ὅτι τά καταφέραμε, γιατί ἡ ζωή μέσα στήνἘκκλησία ἔχει ἕνα ἄπειρο βάθος καί δέν μπορεῖ νά πεῖ κανείς «τώρα ἔφτασα σ’ ἕνασημεῖο, καλά εἶμαι, θά σωθῶ». Ὄχι, πρέπει συνεχῶς νά ἀνεβαίνεις πνευματικά μέχριτήν τελευταία στιγμή τῆς ζωῆς σου καί ὅπου φτάσεις. Ἄν σταματήσεις ν’ ἀνεβαίνεις,τότε θά ἀρχίσεις νά κατεβαίνεις. Δέν πρόκειται νά μείνεις σταθερά ἐκεῖ πού θάσταματήσεις. Θά ἔρθει ὁ διάβολος καί ὁ κόσμος καί σάν ἕνας χείμαρρος πούκατεβαίνει ἀπό ψηλά, θά σέ παρασύρει πρός τά κάτω.«Τώρα προσπαθῶ νά Τόν ἀγαπήσω. Στόν Χριστό ὑπάρχουν ὅλα. Ὅλα τά ὡραῖα, τάὑγιῆ». Οἱ ἄνθρωποι ψάχνουν τήν ὑγεία -καί καλά κάνουν- μέσω τῶν γιατρῶν καίμέσω τῶν ψυχιάτρων πολλές φορές, ἀλλά ἡ πραγματική ὑγεία ἔρχεται μέσα ἀπό τόνΧριστό. Στίς εὐχές τῆς Ἐκκλησίας τό λέμε ὅτι ὁ Χριστός εἶναι: «ὁ ἰατρός τῶν ψυχῶνκαί τῶν σωμάτων ἡμῶν». Αὐτός εἶναι ὁ κύριος καί κατεξοχήν γιατρός. «Ἡ ὑγιήςψυχή ζεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού εἶναι ‘ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη,μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πραότης, ἐγκράτεια’».– Ποιός εἶναι ὁ ὑγιής ἄνθρωπος; Αὐτός ἁπλῶς πού ἔχει μιά ὁρισμένη πίεση καί ἔχεικαλές ἐξετάσεις;Ὄχι, μπορεῖ νά εἶναι καλές οἱ ἐξετάσεις καί νά πάσχει ἡ ψυχή του, νά μήν ἔχει6

ἀληθινή χαρά καί εἰρήνη. Ἀληθινή ὑγεία εἶναι ἡ ὑγεία τῆς ψυχῆς καί ὅταν ἡ ψυχήἔχει ὑγεία, δίνει ὑγεία καί στό σῶμα, γιατί τό σῶμα ἐξαρτᾶται ἀπό τήν ψυχή. Ὅπωςλένε πάλι οἱ ἅγιοι, πρῶτα ἀρρωσταίνει ἡ ψυχή καί μετά ἀρρωσταίνει τό σῶμα. Γι’αὐτό καί ὁ Χριστός μας, ὅταν ἔκανε καλά τόν παράλυτο, πού περίμενε 38 χρόνιακάποιον νά τόν ρίξει στήν κολυμβήθρα, τοῦ εἶπε: ‘’Ὕπαγε καί μηκέτι ἁμάρτανε, ἵναμή χείρον σοί τι γένηται” (Ἰωάν. 5,14), μήν ξαναμαρτήσεις γιά νά μήν πάθεις τίποταχειρότερο.– Ποιό ἦταν τό χειρότερο πού θά μποροῦσε νά πάθει ὁ παράλυτος;Νά χάσει ὄχι μόνο τήν ὑγεία τοῦ σώματος, ἀλλά καί τήν ὑγεία τῆς ψυχῆς. Μᾶς λέει,μέ ἄλλα λόγια, ὁ Χριστός μας γιά αὐτόν ὅτι εἶχε μείνει παράλυτος ἐξαιτίας κάποιωνσοβαρῶν ἁμαρτιῶν πού εἶχε κάνει. Ἀπό τίς ἁμαρτίες τῆς ψυχῆς ὁδηγούμαστε καίστίς σωματικές ἀρρώστιες. Ὅταν λοιπόν ὁ ἄνθρωπος ἔχει τόν Χριστό ὠς κέντρο στήνζωή του, ἔχει τόν ἰατρό. Αὐτός ὁ ἰατρός τοῦ δίνει ὑγεία ψυχῆς καί σώματος, γιατί τοῦδίνει τό Πνεῦμα τό Ἅγιο, δηλαδή τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, πού τήν παίρνουμε μέσα στήνἘκκλησία μέ τά ἅγια μυστήρια, ἀλλά ὄχι μαγικά, κάνοντας κι ἐμεῖς ἕναν ἀνάλογοκόπο ἔτσι, ὥστε νά προσερχόμαστε μέ φόβο Θεοῦ, πίστη καί ἀγάπη. Αὐτό δέν εἶναισχῆμα λόγου. Ἄν λ.χ. δέν ἔχεις συμφιλιωθεῖ μέ ὅλους ἤ δέν ἔχεις προσπαθήσειτουλάχιστον νά κάνεις ὅ,τι περνάει ἀπό σένα, δέν ἔχεις ἀγάπη, δέν μπορεῖς νάκοινωνήσεις. Ἤ ἄν δέν θέλεις νά μιλήσεις σέ κάποιον, σημαίνει ὅτι ἔχεις μέσα σουκακία, μνησικακία, ὁπότε δέν ἔχεις σχέση μέ τόν Χριστό καί δέν μπορεῖς νάκοινωνήσεις. Κι ἄν κοινωνήσεις, θά πάθεις κακό, δέν θά ὠφεληθεῖς, ὅπως μερικοίπού πηγαίνουν χωρίς ἐξομολόγηση καί μετάνοια. Τότε ἀρρωσταίνεις καί σωματικά,γιατί δέν μπορεῖς νά καταφρονεῖς τόν Χριστό. Λέει καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στούςΚορίνθιους, ὅτι: «πολλοί ἀπό σᾶς ἀρρωσταίνετε καί μερικοί πεθαίνετε γιατίκοινωνᾶτε ἀνάξια» (Α΄Κορ. 11,29-30). Δέν ἀρκεῖ δηλαδή μόνο νά κοινωνήσεις. Καίοἱ μητέρες δέν εἶναι σωστό νά πιέζουν τά παιδιά τους νά κοινωνοῦν ἀπροϋπόθετα,γιατί τό παιδί μπορεῖ νά πάθει καί σωματική ζημιά, νά ἀρρωστήσει.Θά πρέπει λοιπόν ὁ ἄνθρωπος νά ζεῖ μέσα στήν Ἐκκλησία, νά τηρεῖ τίς ἐντολές, νάκάνει μιά ζωή σάν τῶν Ἀποστόλων καί τῶν πρώτων χριστιανῶν, δηλαδή σάν τήν ζωήτῶν μοναχῶν, νά κάνει ἄσκηση, νηστεία, ἀδιάλειπτη προσευχή, «Κύριε ἸησοῦΧριστέ ἐλέησέ με», νά ἐξομολογεῖται καί μετά νά κοινωνάει. Τότε παίρνει, λέει ὁΓέροντας Πορφύριος, τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.– Ποιά εἶναι τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος;Εἶναι ἡ ἀγάπη. Ἡ ἀληθινή ἀγάπη, ὄχι αὐτό πού ψεύτικα ὀνομάζει ὁ κόσμος ἀγάπη.Παίρνει τήν χαρά. Τήν ἀληθινή χαρά πού δέν μπορεῖ νά τήν ἀφαιρέσει κανένας.Παίρνει τήν εἰρήνη, τήν μακροθυμία, τήν χρηστότητα, τήν καλοσύνη δηλαδή, τήνπίστη, τήν πραότητα καί τήν ἐγκράτεια καί ἀποκτάει ὁ ἄνθρωπος μιά αὐτοκυριαρχία.Μερικοί ἄνθρωποι, γιά παράδειγμα, δέν μποροῦν νά μαζέψουν τά κιλά τους, τρέχουνσέ διαιτολόγους ἀλλά τίποτα. Γιατί συμβαίνει αὐτό; Διότι καί ἡ ἐγκράτεια εἶναιχάρισμα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, δέν εἶναι δικό μας κατόρθωμα. Δέν μποροῦμε νά τόκάνουμε μόνοι μας. Δηλαδή μέσα στόν Χριστό μᾶς δίνονται ὅλα ὅσα χρειαζόμαστε.7

Ὁ ἄνθρωπος αὐτό δέν ψάχνει; Τήν χαρά, τήν εἰρήνη, τήν ἀγάπη, τήν πραότητα, τήνκαλοσύνη, τήν μακροθυμία, νά μήν εἶναι συνέχεια μέσα στά νεῦρα, τήν ἐγκράτειαἀκόμα, τήν πίστη, τήν ἀληθινή – τήν ζωντανή πίστη. Ὅλα αὐτά λοιπόν τά βρίσκουμεμέσα στόν Χριστό διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.«Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ ζεῖ ἀκόμα καί ὅσα λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στόν ὕμνο τῆςἀγάπης. ‘’Ἡ ἀγάπη μακροθυμεῖ, χρηστεύεται… οὐ λογίζεται τό κακόν…». Πόσεςφορές μᾶς κάνει κάποιος κάτι καί ἔχουμε λογισμούς, ἔχουμε ταραχή καί μπορεῖ νάκρατήσει καί μέρες; Θέλει νά ἀπαλλαγεῖ ὁ ἄνθρωπος καί δέν μπορεῖ. Δέν θάἀπαλλαγεῖ, ἄν δέν πάρει τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γιά νά ἔχει τήν ἀληθινήἀγάπη, ἡ ὁποία δέν λογίζεται τό κακό. Πολλές φορές μᾶς ἔρχεται ὁ κακός λογισμόςὅτι ὁ ἄλλος τά ἔχει ἐναντίον μας. Αὐτό τί μᾶς κάνει; Μᾶς χωρίζει μ’ αὐτό τόπρόσωπο. Ἀλλά αὐτό, γιά ἕναν ἄνθρωπο πού ἔχει τό Ἅγιο Πνεῦμα, εἶναι ἁμαρτία.Γιά ὅλους βέβαια εἶναι ἁμαρτία, ἀλλά ἐκεῖνος τό καταλαβαίνει καί ἀμέσως τό πετάεικαί δέν δέχεται τήν ὑποβολή τοῦ διαβόλου, ὅτι ὁ ἄλλος τά ἔχει μαζί του, ὁπότεεἰρηνεύει. Ὁ ἄνθρωπος ὅμως πού εἶναι μακριά ἀπό τήν Χάρη ταράζεται καί μπορεῖνά ταράζεται τελείως ἀναίτια, νά εἶναι μιά ὑποψία αὐτό καί νά μήν ἰσχύει στήνπραγματικότητα.Ὁ Ἅγιος Δωρόθεος λέει ὅτι κι αὐτό εἶναι ψέμα. Δηλαδή ὑπάρχουν τρεῖς τρόποι γιάἕναν ἄνθρωπο νά πεῖ ψέματα. Ἕνας τρόπος εἶναι μέ τίς ὑποψίες. Μιά κακή σκέψη,μιά ὑποψία πού ἔχεις γιά κάποιον, εἶναι ἕνα ψέμα πού κάνεις μέ τόν νοῦ σου, μέ τήνδιάνοιά σου. Ἄλλος τρόπος εἶναι ὅταν ψευδόμαστε μέ τά λόγια μας καί ὁ τρίτοςτρόπος εἶναι ὅταν ψευδόμαστε μέ ὅλη μας τήν ζωή, ὅπως οἱ Φαρισαῖοι, οἱ ὑποκριτές,πού φαινόντουσαν καλοί, ἐνῶ ἦταν κακοί. Ὁπότε ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ διώχνει τόψεῦδος καί τήν ὑποκρισία, ἔρχεται τό Ἅγιο Πνεῦμα, τό Ὁποῖο μετά τόν ὁδηγεῖ καίτόν φυλάει ἀπό κάθε κατάσταση ἀρρώστιας καί πνευματικῆς καί σωματικῆς.«Ἡ ἀγάπη πάντα στέγει, πάντα πιστεύει… ἡ ἀγάπη οὐδέποτε ἐκπίπτει». Βλέπετε τίὡραῖα ζεῖ ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ; Ζεῖ μία ἀγάπη, πού δέν τήν χάνει ποτέ! Σήμερα λένεοἱ ἀνθρωποι ἀγαπιόμαστε καί μπορεῖ νά φτάσουν καί στόν γάμο καί σέ λίγο καιρό νάχωρίσουν. Ποῦ πῆγε ἡ πολύ μεγάλη ἀγάπη πού ἔλεγαν ὅτι εἶχαν μεταξύ τους;Ἐξέπεσε. Γιατί; Γιατί δέν ἦταν ἀληθινή ἀγάπη. Ἦταν μία ἀγάπη πού εἶχε μέσα καίμικρόβια. Ἦταν ἀγάπη ἐμπαθής καί οὐσιαστικά ἦταν ἀγάπη στόν ἑαυτό τους. Ὁκαθένας ἀγαποῦσε τόν ἑαυτό του καί μόλις βρέθηκαν κοντά καί συγκρούστηκαν οἱἑαυτοί, τά συμφέροντα, δέν μπόρεσαν νά συζήσουν γιατί δέν ἐξυπηρετοῦσε ὁ ἕνας τάσυμφέροντα τοῦ ἄλλου. Ἐνῶ, ἄν ζοῦσαν μέσα στόν Χριστό, τί θά ἔλεγαν; Ὅτι: «ἐγώσέ ἀγαπῶ, γιατί ἀγαπῶ τόν Χριστό καί δέν ἐξετάζω ἄν ἐσύ μέ ἀγαπᾶς ἤ δέν μέἀγαπᾶς, ἄν μοῦ ἀνταποδίδεις ἀγάπη ἤ ὄχι». Αὐτή εἶναι ἡ τέλεια ἀγάπη, ἡἀνιδιοτελής. Ἀλλά γιά νά τή ζήσουμε αὐτή τήν ἀγάπη, πρέπει νά ζοῦμε τόν Χριστό.Ἔτσι ἕνας ἄνθρωπος πού πιστεύει στόν Χριστό καί ζεῖ τόν Χριστό, δέν χωρίζει. Δένχωρίζεται ἀπό κανέναν. Τούς ἀγαπάει ὅλους, ἀκόμα κι αὐτούς πού δέν τόν ἀγαποῦνκαί ἔχει μέσα του μιά διαρκή εἰρήνη. Ἀκόμα κι αὐτούς πού θά τόν βλάψουν ἤ θά τόνσκοτώσουν. Ὅπως ὁ Χριστός μας πάνω στόν Σταυρό ἔλεγε: «Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς˙ οὐγάρ οἴδασι τί ποιοῦσι» (Λουκ. 23,34). Ὁ Ἅγιος Στέφανος ἔλεγε «Κύριε, μή στήσης8

αὐτοῖς τήν ἁμαρτίαν ταύτην» (Πράξ. 7,60), νά μήν τούς λογαριάσει αὐτή τήνἁμαρτία. Καί ὅλοι οἱ Ἅγιοι βλέπουμε νά ἀγαποῦν ἀκόμα καί τούς ἐχθρούς τους.Ἀλλά αὐτό γίνεται μόνο μέ τόν Χριστό, μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ἔχετε αὐτά; Ἔχετε τήνεὐτυχία, ἔχετε τόν Χριστό, ἔχετε τόν Παράδεισο.– Γιατί γίνεται κόλαση ἡ ζωή μας;Γιατί δέν τά ’χουμε αὐτά κι ἔχουμε τά ἀντίθετα. Γιατί δέν ἔχουμε τό Ἅγιο Πνεῦμα.Ὅταν δέν ἔχεις τό Ἅγιο Πνεῦμα, δέν ἔχεις καί τόν καρπό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πούεἶναι ἀγάπη, ἀλλά ἔχεις τήν ἀπουσία τῆς ἀγάπης, τό μίσος καί τήν ἀντιπάθεια. Δένἔχεις τήν χαρά, ἀλλά ἔχεις τήν ἀπουσία τῆς χαρᾶς, δηλαδή λύπη, μελαγχολία καίστενοχώρια. Δέν ἔχεις εἰρήνη ἀλλά ἔχεις τό ἀντίθετο, ἄγχος, ἀγωνία, ταραχή,ἀνασφάλεια, φοβίες. Ὅλα αὐτά τά ψυχολογικά οὐσιαστικά εἶναι συμπτώματα τῆςἀπουσίας τοῦ Θεοῦ. Ὅταν βλέπετε ἀνθρώπους πού δέν ἔχουν χαρά καί ἔχουν λύπη,ἔλεγε ὁ Ἅγιος Παΐσιος «κάτι τούς λείπει». Τί τούς λείπει; Ὁ Χριστός τούς λείπει.Ὅταν ἔχεις τόν Χριστό, ἔχεις χαρά καί ὅλα τά ὑπόλοιπα.«Κι ὁ σωματικός ἀκόμη ὀργανισμός λειτουργεῖ θαυμάσια, χωρίς ἀνωμαλίες», λέει ὁΓέροντας Πορφύριος. Ἐξηγεῖται καί ἰατρικά αὐτό. Ὑπάρχει ἕνα σύστημα στόνἄνθρωπο πού λέγεται ἐνδοκρινικό σύστημα. Δηλαδή, ὑπάρχουν κάποιοι ἀδένες στόσῶμα, οἱ ὁποῖοι ἐκκρίνουν οὐσίες καί σέ πολύ μικρές ποσότητες πολλές φορές. Ἄςποῦμε τά ἐπινεφρίδια πού βγάζουν τήν κορτιζόλη. Αὐτή εἶναι μιά ὁρμόνη, μιά οὐσία,πού ρυθμίζει ὅλο τόν ἄνθρωπο. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος εἶναι σέ μιά κατάσταση ἀγωνίας,στρές, οἱ ἀδένες αὐτοί βγάζουν πολλή κορτιζόλη καί ὁ ἄνθρωπος βρίσκεταιὁλόκληρος σέ κατάσταση ἑτοιμότητας γιά νά ἀντιμετωπίσει αὐτόν -ἄς τόν ποῦμε-τόν κίνδυνο, τήν ἔκτακτη ἀνάγκη. Γιά σκεφτεῖτε νά τό ἔχει αὐτό κάποιος ἄνθρωποςσυνέχεια… Ἄν ἔχει μονίμως ἄγχος καί ἀγωνία, τά ἐπινεφρίδια θά βγάζουν συνέχειακορτιζόλη, θά εἶναι συνέχεια σέ ὑπερένταση, ἀλλά αὐτό τόν κουράζει καί τόνἀποδιοργανώνει. Θά ἀντέξει μιά ὥρα, δυό ὧρες, ἕνα μήνα, δυό μῆνες; Κάπου αὐτόθά ξεσπάσει, γιατί ὁ ὅλος ὀργανισμός δέν λειτουργεῖ καλά.Ὅταν ὅμως ὁ ἄνθρωπος εἶναι τοῦ Θεοῦ καί ἔχει μέσα του τήν εἰρήνη τοῦ ἉγίουΠνεύματος, δέν ἀγωνιᾶ, ὅ,τι κι ἄν συμβεῖ, δέν στρεσάρεται. Ἴσως λίγο νά κινηθεῖ πιόἔντονα, ὅταν τό ἀπαιτοῦν οἱ περιστάσεις, ἀλλά χωρίς ἄγχος. Ὁπότε τό ἐνδοκρινικόσύστημα λειτουργεῖ ὁμαλά καί ὅλος ὁ ὀργανισμός, πού ρυθμίζεται ἀπό τίς ὁρμόνεςπού ἐκκρίνουμε ἐμεῖς οἱ ἴδιοι, λειτουργεῖ κι αὐτός σωστά. Ἐνῶ ὅταν λ.χ. εἶσαι σέκατάσταση στρές καί τό στομάχι μετά ἐκκρίνει πολύ ὑδροχλωρικό ὀξύ καί σιγά-σιγάπαθαίνεις ἕλκος τοῦ στομάχου, ἕλκος τοῦ δωδεκαδακτύλου, τίς λεγόμενεςψυχοσωματικές ἀρρώστιες. Ἀλλά θά σᾶς ἔλεγα, ὅτι ὅλες οἱ ἀρρώστιες εἶναιψυχοσωματικές σέ τελική ἀνάλυση, γιατί ἡ ψυχή ἐπηρεάζει ὅλο τό σῶμα καί ὅλουςτούς ἐνδοκρινεῖς ἀδένες. Κι ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν ἔχει ὑγεία στήν ψυχή, ἀλλά ἔχειταραχή, καί ὅλα αὐτά πού εἴπαμε, δέν ἔχει ὑγεία καί στό σῶμα.«Ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἀλλάζει τόν ἄνθρωπο, τόν μεταμορφώνει ψυχικά καί σωματικά».Στήν Ἐκκλησία δέν ἀλλάζουμε ἁπλῶς κάποιες συμπεριφορές ἐξωτερικές. Δηλαδήμόνο ἐπειδή δέν λέγαμε καλημέρα, τώρα νά λέμε. Ἤ ἐκεῖ πού δέν λέγαμε σέ9

παρακαλῶ, τώρα νά λέμε σέ παρακαλῶ καί σέ εὐχαριστῶ. Δέν εἶναι αὐτό. Κι αὐτάἀλλάζουν βέβαια, γιατί ὁ ἄνθρωπος γίνεται πιό εὐγενικός, πιό εὐγνώμων κ.λ.π. ἀλλάοὐσιαστικά ἀλλάζει ὅλος ὁ ἄνθρωπος ψυχικά καί σωματικά. Ἔλεγε ὁ ἍγιοςΠορφύριος, ὅταν ἦταν μικρό καλογεράκι στά Καυσοκαλύβια, ἀπό τήν στιγμή πούπῆρε τήν Χάρη, ἀλλαξε τελείως καί σωματικά καί ἀπέκτησε καί χαρίσματα ἔκτακτα.Μποροῦσε, ἄς ποῦμε, νά ἀκούει τά πουλάκια καί νά καταλαβαίνει τί εἴδους πουλίἦταν αὐτό πού κελαηδάει. Μιλοῦσε, λέει, μέ τά βράχια. Ἔφτασε, μέ τό χάρισμα αὐτότῆς διοράσεως πού εἶχε, νά βλέπει καί πίσω ἀπ’ τά βουνά, σέ μεγάλες ἀποστάσεις.Ἀλλά ζοῦσε καί μία ἀπέραντη χαρά καί εὐτυχία. Τόν ἔβλεπε καί ὁ κόσμος ἔτσι πούἔτρεχε καί μπορεῖ νά τόν θεωροῦσαν καί λίγο ‘παλαβό’. Αὐτός ὅμως ζοῦσε μέσαστήν Χάρη τοῦ Θεοῦ.Κοιτᾶξτε τί ἄλλο λέει ὁ Ἅγιος, ὁ ὁποῖος ζοῦσε στήν Πολυκλινική τῶν Ἀθηνῶν, στήνὉμόνοια, 33 χρόνια, κοντά στούς γιατρούς γιατί ὑπηρετοῦσε ἐκεῖ ὡς ἱερέας. Ἐπειδήεἶχε αὐτό τό διορατικό χάρισμα, ὁ Θεός τοῦ ἔδειχνε καί τά σπλάχνα τοῦ κάθεἀνθρώπου, σάν νά τοῦ ἔκανε ἀκτινογραφία καί ἀκόμα καλύτερα. Ἔβλεπε τά διάφοραὄργανα, τό συκώτι, τό ἔντερο… καί ἐντόπιζε ὅταν κάτι δέν λειτουργοῦσε καλά,ὁπότε διάβασε Ἀνατομία γιά νά μπορεῖ νά βοηθάει τούς γιατρούς. Καί μετά οἱγιατροί πρίν βγάλουν διάγνωση, ρωτοῦσαν τόν π. Πορφύριο! Γι’ αὐτό, αὐτά πού λέειεἶναι πολύ σπουδαῖα καί πολύ ἀξιοπρόσεκτα, γιατί δέν τά λέει ἁπλῶς ἕνας παπάς,ἀλλά ἕνας χαρισματοῦχος, ἕνας ἅγιος, πού εἶχε τό χάρισμα νά βλέπει καί τίςἀρρώστιες τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος.Λέει λοιπόν: «Ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἀλλάζει τόν ἄνθρωπο, τόν μεταμορφώνει ψυχικάκαί σωματικά. Πᾶνε τότε ὅλες οἰ ἀρρώστιες. Οὔτε κολίτις, οὔτε θυρεοειδής, οὔτεστομάχι, οὔτε τίποτα». Αὐτά τά ὄργανα κατεξοχήν ἐπηρεάζονται ἀπό τήν ψυχή, ἀλλάκαί ὅλα τά ὄργανα. «Ὅλα λειτουργοῦν κανονικά. Εἶναι ὡραῖο νά περπατᾶς, νάἐργάζεσαι, νά κινεῖσαι καί νά ἔχεις ὑγεία. Ἀλλά πρῶτα νά ἔχεις ψυχική ὑγεία». Γιατίἡ ψυχική ὑγεία μετά δίνει καί τήν σωματική. «Ἡ βάσις εἶναι ἡ ψυχική ὑγεία,ἀκολουθεῖ ἡ σωματική. Ὅλες σχεδόν οἱ ἀρρώστιες προέρχονται ἀπό τήν ἔλλειψηἐμπιστοσύνης στόν Θεό καί αὐτό δημιουργεῖ τό ἄγχος». Βλέπετε τί ἁπλά καί σοφά!Ὅλες σχεδόν οἱ ἀρρώστιες δημιουργοῦνται ἀπό τήν ἔλλειψη ἐμπιστοσύνης στόν Θεό.– Ὁ ἄνθρωπος πού ἐμπιστεύεται τόν Θεό ἔχει ἄγχος;Ὄχι. Εἶναι σάν τό μωρό στήν ἀγκαλιά τοῦ πατέρα του. Τό μωρό ποτέ δέν ἔχει ἄγχος,γιατί ξέρει ὅτι γιά ὅλα θά φροντίσει ὁ μπαμπάς καί ἡ μαμά. Τό ἴδιο καί τό μικρόπαιδάκι. Ἔτσι εἶναι καί ὀ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ δέν ἔχει ἄγχος, γιατί γνωρίζει ὅτιὑπάρχει μιά ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ πού λέγεται Θεία Πρόνοια. Αὐτή ἡ Θεία Πρόνοιαεἶναι ἡ θεία φροντίδα, ἡ ὁποία μετράει ἀκόμα καί τίς τρίχες μας (πρβλ. Ματθ. 10,30),ὅπως ἔχει πεῖ πάλι ὁ Χριστός.– Ἀσχολεῖται κανείς μέ τό νά μετράει τίς τρίχες του;Ὄχι. Ὁ Χριστός ὅμως τίς ἔχει μετρήσει, τό ὁποῖο σημαίνει ὅτι ἐνδιαφέρεται καί γιάαὐτά πού ἐμεῖς θεωροῦμε δευτερεύοντα καί τριτεύοντα. Ὁ Θεός τά φροντίζει ὅλα.Λέει: «ἐσύ δέν μπορεῖς οὔτε μία τρίχα νά τήν κάνεις μαύρη ἤ ἄσπρη» (Ματθ. 5,36)10

καί δέν ἐννοεῖ μέ τίς βαφές βέβαια… «Ἀφοῦ λοιπόν δέν μπορεῖς νά ἀλλάξεις οὔτεμία τρίχα, γιατί δέν ἐμπιστεύεσαι τόν Δημιουργό σου; Οὔτε ἕνα ἑκατοστό δένμπορεῖς νά προσθέσεις στό ὕψος σου. Τί σκοτώνεσαι καί παιδεύεσαι καί ἀγωνιᾶς;».Καί τί θά κάνω αὔριο.. καί μεθαύριο.. καί σέ δυό χρόνια.. καί ἄν θά ἔχουμε κρίσηκ.λ.π. «Ἀφήσου σέ Μένα. Ἐγώ πού σοῦ ἔδωσα τό εἶναι, τήν ὕπαρξη, τό σῶμα, τήνψυχή, θά φροντίσω καί γιά τό πῶς θά συντηρηθεῖς. Ἐσύ κάνε μόνο ἕνα πράγμα: νάζητᾶς τήν Βασιλεία Μου. Δηλαδή νά ζητᾶς νά εἶμαι Ἐγώ βασιλιάς σου, μόνος Ἐγώμέσα στήν καρδιά σου, κυρίαρχος, καί ἐσύ νά ὑπακοῦς σέ Μένα. Νά τηρεῖς τίςἐντολές Μου. Ὅλα τά ἄλλα μετά θά τά φροντίσω Ἐγώ».– Δέν θά ἐργαζόμαστε;Θά ἐργαζόμαστε, γιατί εἶναι ἐντολή τοῦ Θεοῦ νά ἐργαζόμαστε, ὄχι ὅμως γιά νάζήσουμε, ἀλλά γιατί ἀγαπᾶμε τόν Χριστό καί τούς ἄλλους ἀνθρώπους καί θάθέλουμε νά κάνουμε ἐλεημοσύνη, νά εὐεργετοῦμε τά παιδιά τοῦ Θεοῦ μέ τό προϊόντοῦ κόπου μας καί νά μήν ζοῦμε εἰς βάρος τῶν ἄλλων. Ἀλλά ἡ ζωή δέν εἶναι ἀπό τήνἐργασία, οὔτε ἀπό τό μισθό μας, οὔτε ἀπό τά μπράτσα μας. Ἡ ζωή εἶναι ὁ Χριστός.Γι’ αὐτό εἶπε «ἐγώ εἰμι ἡ ὁδός καί ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή» (Ἰω. 14,6). Δηλαδή ἄνθέλουμε νά ζήσουμε, θά πρέπει νά ἔχουμε τόν Χριστό καί ὄχι δουλειά. Σήμεραπολλοί γονεῖς ἀγωνιοῦν γιά τά παιδιά τους πού δέν ἔχουν δουλειά, ἀλλά δένἀγωνιοῦν γιά τά παιδιά τους πού δέν ἔχουν Χριστό, ἐνῶ αὐτή θά ἔπρεπε νά εἶναι ἡμέριμνά τους νά φέρουν τά παιδιά τους στόν Χριστό. Γιατί μέ τήν δουλειά δέν ζεῖς.Ἁπλῶς ἔχεις χρήματα γιά νά ζεῖς βιολογικά, σωματικά κι αὐτό ὄχι σίγουρα… Ἀλλάτήν ἀγάπη, τήν εἰρήνη καί τήν ζωή καί ὅλα αὐτά πού ὅλοι ψάχνουμε, θά τά βροῦμεμόνο στόν Χριστό.Τό ἄγχος εἴπαμε ἔχει ὡς αἰτία τήν ἀπιστία. Ὁ ἄνθρωπος πού δέν ἐμπιστεύεται τόνΘεό, πιάνεται ἀπό τόν ἑαυτό του ἤ ἀπό ἄλλους ἀνθρώπους. Ἡ Γραφή ὅμως ἀποκαλεῖκαταραμένο αὐτόν πού ἐμπιστεύεται στά μπράτσα του ἤ σέ ἄλλους ἀνθρώπους:«Ἐπικατάρατος ὁ ἄνθρωπος, ὅς τήν ἐλπίδα ἔχει ἐπ᾿ ἄνθρωπον ἤ στηρίζει σάρκαβραχίονος αὐτοῦ ἐπ᾿ αὐτόν» (Ἱερ. 17,5). Καταραμένος θά πεῖ χωρισμένος ἀπό τόνΘεό, ἀπό τήν θεία Χάρη, ἀπό τήν θεία βοήθεια. Ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος ποτέ δένμπορεῖ νά ἔχει ὑγεία, οὔτε σωματική, οὔτε ψυχική. Γι’ αὐτό ἡ ἀπιστία πάει χέρι-χέριμέ τό ἄγχος καί ἀκολουθοῦν ὅλες τίς ἀρρώστιες. Καί ὅλοι αὐτοί οἱ ἄνθρωποι, πούδέν ἐμπιστεύονται τόν Θεό καί τήν Χάρη, κυκλοφοροῦν μετά ἀπό κάποια ἡλικία μέψυχοφάρμακα προσπαθώντας μέ ἠρεμιστικά νά βροῦν λίγο ὕπνο γιά νά μήντρελαθοῦν.«Τό ἄγχος τό δημιουργεῖ ἡ κατάργηση τοῦ θρησκευτικοῦ αἰσθήματος». Βλέπετε τίλέει; Πολλοί σήμερα λένε δέν χρειάζεται ἡ θρησκεία. «Καλά ἐσύ εἶσαι τέτοιοςἄνθρωπος θρησκευόμενος, ἐγώ δέν εἶμαι»! Αὐτό κρύβει μεγάλη ὑπερηφάνεια,μεγάλο ἐγωισμό καί ὁδηγεῖ σέ μεγάλο ἄγχος. Εἶναι σάν νά λέει αὐτός ὁ ἄνθρωπος ὅτι«δέν χρειάζομαι τόν Θεό». Μά ποιός σέ ἔφερε ἄνθρωπέ μου στήν ὕπαρξη; Μόνοςσου δημιουργήθηκες; Ἐσύ ἔφτιαξες τό σῶμα σου καί τήν ψυχή σου; Ἤ μήπως οἱγονεῖς σου; Ὁ Χριστός τά ἔφτιαξε. Ἄν δέν ἤθελε ὁ Χριστός, δέν θά ὑπῆρχες. Πῶςλοιπόν λές ὅτι δέν θέλω νά ἔχω σχέση μ’ Αὐτόν; Εἶναι σάν νά ξεκόβεσαι ἀπό τίς11

ρίζες σου. Τί θά γίνει ἔνα τέτοιο δέντρο; Γίνεται ἕνα ξερό δέντρο, λέει ὁ ἍγιοςΠορφύριος, ὅταν προσπαθεῖ ὁ ἄνθρωπος νά καταργήσει τό θρησκευτικό συναίσθημα,δηλαδή τήν τάση αὐτή πού τοῦ ἔχει βάλει ὁ Θεός νά πηγαίνει πρός Αὐτόν. Ὅλοι οἱἄνθρωποι ἔχουμε αὐτή τήν τάση, τήν ὁρμή. Εἶναι αὐτό πού λέμε κατ’ εἰκόνα καίκαθ’ ὁμοίωση. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔχουμε μέσα μας τό κατ’ εἰκόνα καί ὅλοι σέτελευταία ἀνάλυση ψάχνουμε τόν Θεό. Κι αὐτοί ἀκόμα πού ἀρνοῦνται τόν Θεό ἔχουναὐτή τήν τάση καί προσπαθοῦν νά μᾶς πείσουν καί νά πείσουν καί τόν ἑαυτό τους ὅτιδέν τήν ἔχουν.Ἄν ὁ ἄνθρωπος δέν ἱκανοποιήσει αὐτή τήν ροπή, πηγαίνει ἀντίθετα στίςπροδιαγραφές του. Γιατί ὅλες οἱ προδιαγραφές μας μᾶς κατευθύνουν στόν Θεό, ὅλαμᾶς φωνάζουν ‘πήγαινε στόν Θεό’. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀγνοεῖ αὐτή τήν φωνή τῆςσυνειδήσεώς του εἶναι σάν μιά μηχανή πού δουλεύει ἀνάποδα καί παίρνονταςἀνάποδες στροφές καταστρέφεται.«Ἄν δέν ἔχετε ἔρωτα γιά τόν Χριστό, ἄν δέν ἀσχολεῖσθε μέ ἅγια πράγματα,σίγουρα», λέει ὁ Ἅγιος Πορφύριος, «θά γεμίσετε μέ μελαγχολία, μέ τό κακό».Βλέπετε; Εἶναι νόμος αὐτός. Σήμερα μᾶς κάνει ἐντύπωση πού τόσοι ἄνθρωποι ἔχουνψυχολογικά προβλήματα. Συμβαίνει ἀκριβῶς διότι ἔχουν φύγει ἀπό τόν Θεό, ὁπότεοὔτε προσεύχονται, οὔτε προσπαθοῦν ν’ ἀγαπήσουν τόν Θεό. Κι ἄν κανείς δέν τόκάνει αὐτό, λειτουργεῖ ἀνάποδα ἀπ’ ὅτι εἶναι φτιαγμένος νά λειτουργήσει. Ὁπότεαὐτό ξεσπάει καί ὁ ἄνθρωπος ἀρρωσταίνει ψυχικά καί σωματικά.«Τί γίνεται, ὅμως, στόν κόσμο; Ἀκοῦστε με νά σᾶς πῶ ἕνα παράδειγμα. Μιάκοπελίτσα πῆγε σ΄ ἕνα γιατρό καί τῆς ἔδωσε ὁρμόνες. Τῆς λέω: – Παιδί μου, μήν τίςπάρεις!». Οἱ ὁρμόνες, ὅπως εἴπαμε, εἶναι οὐσίες πού βγάζουμε ἐμεῖς οἱ ἴδιοι καίρυθμίζουν ὅλες τίς λειτουργίες. Ἄν τώρα ὁ ἄνθρωπος παίρνει καί ἀπ’ ἔξω ὁρμόνες,μπερδεύεται πολύ τό πράγμα. «Δέν εἶμαι γιατρός», τῆς λέει ὁ Ἅγιος Πορφύριος, «δένθέλω ὑπ’ εὐθύνη μου νά ἐνεργήσεις, ὅμως καταλαβαίνω ὅτι δέν πρέπει νά τίςπάρεις». Πῶς τό καταλάβαινε; Μέ τήν Χάρη πού εἶχε τοῦ Ἁγίου Θεοῦ. «Καλό εἶναινά πάεις τουλάχιστον σ΄ ἕναν ἐνδοκρινολόγο. Τό πρόβλημά σου εἶναι περισσότεροζήτημα ἐνδοκρινολόγου. Εἶναι ἀπό τίς στενοχώριες». Γιατί, ὅταν στενοχωριέται καίἀγχώνεται ὀ ἄνθρωπος, τό ἐνδοκρινολογικό σύστημα ὑπερλειτουργεῖ καί παίρνει μιάβοήθεια κανείς μέ χάπια νά τό ρυθμίσει. Ἀλλά ἡ ἀληθινή βοήθεια εἶναι νά μήνστενοχωριέται.– Γίνεται ὁ ἄνθρωπος νά μήν στενοχωριέται;Γίνεται! Τό λέει ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ: «θλιβόμενοι ἀλλ᾿ οὐ στενοχωρούμενοι» (Β΄Κορ.4,8), πού σημαίνει ὅτι μπορεῖς νά θλίβεσαι ἀλλά νά μήν στενοχωριέσαι. Θλίβομαι,δηλαδή συν-θλίβομαι, πιέζομαι ἐξωτερικά ἀπό μιά κατάσταση. Ἄλλο ὅμως πιέζομαιἐξωτερικά καί ἄλλο ἀπό μέσα μου στενοχωριέμαι, ἀγχώνομαι καί ἀγωνιῶ. Μπορεῖ νάθλίβεσαι ἐξωτερικά, ἀλλά νά μήν στενοχωριέσαι ταυτόχρονα. Πῶς; Νά πεῖς: «Θέεμου, Ἐσύ πού ἐπιτρέπεις αὐτή τήν ἐξωτερική θλίψη, δῶσε Ἐσύ καί τήν λύση.Πατέρας εἶσαι, ξέρεις γιατί μοῦ ἦρθε αὐτό, γιατί τό παραχώρησες. Ἐσύ δῶσε μου καίτήν ὑπομονή καί τήν εἰρήνη καί τήν λύση». Καί σίγουρα θά ἔρθει ἡ λύση. Ὁ12

ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ ξέρει ὅτι ὅλες οἱ θλίψεις ἔχουν ἡμερομηνία λήξης. Δέν πρόκειταιποτέ νά κρατήσουν γιά πάντα. Ὅπως καί οἱ χαρές, οἱ ἐξωτερικές, δέν κρατοῦν γιάπάντα. Ἡ μόνη χαρά πού δέν ἔχει ἡμερομηνία λήξης εἶναι ἡ χαρά τοῦ Θεοῦ. Ὄχιμόνο δέν λήγει, ἀλλά αὐξάνει ὅλο καί περισσότερο, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἔχει μέσα τουτό Ἅγιο Πνεῦμα. Μάλιστα λένε οἱ Ἅγιοι, δέν αὐξάνει μόνο σ’ αὐτή τήν ζωή ἡ χαράμας, ἀλλά καί στήν ἄλλη ζωή θά αὐξάνει καί θά περνᾶμε ἀπό χαρά σέ μεγαλύτερηχαρά, γιατί ὁ Θεός εἶναι ἄπειρος καί ὅσο ζεῖ κανείς στόν Θεό, τόσο μετέχει σ’ αὐτήτήν ἄπειρη χαρά τοῦ Θεοῦ.Λέει ἡ κοπελίτσα: «- Πράγματι, ἔχω περάσει στενοχώριες. – Ἔ, αὐτό εἶναι!Εἰρήνευσε, γαλήνευσε, ἐξομολογήσου, μετάλαβε καί θά τακτοποιηθοῦν ὅλα».Βλέπετε; Ὁ Ἅγιος πάει στή ρίζα τῆς ἀρρώστιας πού εἶναι ἡ ψυχή. Ὁ γιατρός θά σοῦδώσει κάποια φάρμακα προσπαθώντας νά γιατρέψει τό σῶμα, ἀλλά τό σῶμα δένἀρρωσταίνει ἀπό μόνο του, φταίει ἡ ψυχή. Κι ἄν ρυθμίσεις προσωρινά κάποιασωματική ἀρρώστια, μετά πάλι θά ἀπορρυθμιστεῖς, ὅταν στενοχωρεθεῖς, ἄν δένδιώξεις τήν ρίζα τῆς ἀρρώστιας.«Πῆγε, λοιπόν, σ΄ ἕναν ἐνδοκρινολόγο καί τοῦ εἶπε ὅ,τι τῆς συνέβαινε. -Πά, πά, πά!τῆς λέει ὁ γιατρός. Νά μήν τά πάρεις καθόλου αὐτά τά φάρμακα»! Εἴδατε ὁ πρῶτοςγιατρός τῆς εἶχε δώσει λάθος φάρμακα. «Πέταξέ τα! Θά σοῦ κάνουνε μεγάλο κακό.Καί μετά μοῦ τηλεφωνεῖ: – Ὅ,τι μοῦ εἶπες ἐσύ, μοῦ εἶπε καί ὁ γιατρός.Βλέπετε, λοιπόν, τί γίνεται; Ἐνῶ μέ τήν ἐξομολόγηση καί τήν Θεία Κοινωνία ἔχουνθεραπευτεῖ πολλοί ἄνθρωποι». Ἡ λύση εἶναι νά στοχεύσουμε στήν ψυχική ὑγεία.Μόνο μέσω τοῦ Χριστοῦ. Γιατί κι αὐτές οἱ ὀνομασίες: ψυχοφάρμακα, ψυχίατροι,ψυχολογία, ψυχοθεραπεία κ.λ.π. εἶναι παραπλανητικές. Εἶναι παραπλανητικοί ὅροι,γιατί αὐτοί οἱ ἄνθρωποι σχεδόν δέν πιστεύουν ὅτι ὑπάρχει ψυχή. Ἔλεγε ὁ ἍγιοςΠορφύριος: βρῆκε ὁ διάβολος ἕναν τρόπο σήμερα καί ξεγελάει τούς ἀνθρώπους καίδέν λέμε στούς ἀνθρώπους ὅτι αἰτία εἶναι ἡ ψυχή καί τά δαιμόνια πού, ἐπειδή τάἄφησες νά μποῦν μέσα στήν ψυχή σου, σοῦ δημιουργοῦν ἀκηδία, λύπη, κατάθλιψη.Ὑπάρχει τό δαιμόνιο τῆς ἀκηδίας, τό δαιμόνιο τῆς λύπης… Ὅλα αὐτά τά δαιμόνια,ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν μετανοεῖ καί δέν ἐξομολογεῖται, τόν ἐπηρεάζουν ψυχικά καίσωματικά καί τόν ἀρρωσταίνουν. Ὅταν λοιπόν διώξεις τήν αἰτία, πού εἶναι ἡ κακήζωή, ἡ ἁμαρτία, τότε ἔρχεται καί ἡ σωματική ὑγεία.«Ὅταν εἶναι κανείς ἄδειος ἀπό τόν Χριστό, τότε ἔρχονται χίλια δυό ἄλλα καί τόνγεμίζουν: ζήλειες, μίση, ἀνία, μελαγχολία, ἀντίδραση, κοσμικό φρόνημα, κοσμικέςχαρές». Θά ἔχετε ἀκούσει τά νέα παιδιά «βαριέμαι, βαριέμαι, βαριέμαι..». Γιατί ὅλοβαριοῦνται; Εἶναι ὑγιές αὐτό; Ἤ μήπως φταίει τό ὅτι δέν ἔχουν γήπεδα νά τρέξουνκαί ἀπευθύνονται στό κράτος νά κάνει ἀθλητικές ἐγκαταστάσεις; Ὅπως ἔχει γίνεικαθημερινό φαινόμενο νά πέφτουν στά ναρκωτικά καί στήν κατάθλιψη.. Γιατί ὅλααὐτά; Γιατί λείπει ὁ Χριστός. Γεμίζουν οἱ ἄνθρωποι μέ κοσμικές χαρές, οἱ ὁποῖεςκρατᾶνε πολύ λίγο καί μετά ἔρχεται ἡ μελαγχολία καί ἡ ἀηδία.«Προσπαθῆστε νά γεμίσετε τήν ψυχή σας μέ τόν Χριστό, γιά νά μήν τήν ἔχετεἄδεια». Ἡ ψυχή δέν γεμίζει μέ τίποτα ἄλλο. Ἡ ψυχή ἐπειδή ἔχει τήν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ13

δέν γεμίζει παρά μόνο μέ τόν Θεό. Καί ὅπως λένε ὡραῖα οἱ Πατέρες, πρέπει τό κατ’εἰκόνα νά πάει στήν εἰκόνα, δηλαδή αὐτό πού ἔχουμε μέσα μας νά μοιάσει μέ τόνΧριστό, ὁ ἄνθρωπος νά μοιάσει μέ τόν Χριστό καί ἐκεῖ πού βλέπει κανείς τόνἄνθρωπο νά βλέπει τόν Χριστό. Τούς Ἁγίους μας πῶς τούς εἰκονίζουμε; Μέφωτοστέφανο γιατί ἔχουν τόν Χριστό. Βλέποντας ἕναν ἅγιο, βλέπεις τήν Χάρη τοῦΧριστοῦ, οὐσιαστικά βλέπεις τόν Χριστό. Καί παρακαλώντας ἕναν ἅγιο, παρακαλᾶςτόν Χριστό καί συγχρόνως μπορεῖ νά παρακαλοῦν τόν ἴδιο Ἅγιο ἄνθρωποι ἀπόδιάφορα μέρη τῆς Ἑλλάδος καί νά τούς βοηθάει ὅλους. Δέν εἶναι πανταχοῦ παρών ὁἍγιος, ἀλλά εἶναι ὁ Θεός, τοῦ Ὁποίου τήν Χάρη ἔχει ὁ Ἅγιος καί μπορεῖ νά μᾶςβοηθάει ἀπό ὅπου κι ἄν τόν ἐπικαλούμαστε.Ὅσο ὁ ἄνθρωπος δέν ἔχει τόν Θεό, ἔχει ὑπαρξιακό κενό μέσα του. Δέν ξέρει γιατίζεῖ, γιατί ὑπάρχει, ποῦ πορεύεται, ποιό εἶναι τό μέλλον του. Κι αὐτό τό ὑπαρξιακόκενό εἶναι τό πιό μεγάλο βάσανο τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου, τό ὁμολογοῦν καί οἱσύγχρονοι φιλόσοφοι. Δέν ξέρουν οἱ ἄνθρωποι, ἰδίως στήν Εὐρώπη, γιατί ζοῦν, δένβρίσκουν νόημα στήν ζωή τους. Γι’ αὐτό ἔχουν καί πολλές αὐτοκτονίες. Καί αὐτά θάἔρθουν καί σέ μᾶς, θά τό δεῖτε, γιατί ἀφήσαμε τόν Χριστό καί πᾶμε νά γεμίσουμε τήνψυχή μας μέ αὐτά τά ξυλοκέρατα, μέ τήν τέχνη, τά τραγούδια, τίς διασκεδάσεις, μέχρήματα, μέ ὅλα αὐτά τά μάταια πού μᾶς λανσάρει ἡ Εὐρώπη καί ἡ ἀθεΐα.«Ἡ ψυχή μας μοιάζει μέ μία δεξαμενή γεμάτη νερό. Ἄν τό νερό τό ρίξεις πρός τάλουλούδια, δηλαδή τίς ἀρετές, τόν δρόμο τοῦ καλοῦ, θά ζεῖς τήν ἀληθινή χαρά καί θ΄ἀτροφήσουν οἱ κακίες, τ΄ ἀγκάθια. Ἄν, ὅμως, ρίξεις τό νερό πρός τά ἀγκάθια, αὐτά θ΄ἀναπτυχθοῦν καί θά σέ πνίξουν καί θά μαραθοῦν ὅλα τά λουλούδια». Ἡ ψυχή τοῦἀνθρώπου ἔχει κάποιες δυνάμεις. Ἄν αὐτές τίς δυνάμεις τίς διοχετεύσουμε στό καλό,τότε θά μεγαλώσουν οἱ ἀρετές καί οἱ κακίες, τά ἀγκάθια, θά μαραζώσουν. Ἄν ὅμωςτίς δυνάμεις αὐτές τίς ρίξουμε στό κακό, θά ἀναπτυχθοῦν οἱ κακίες καί θά μᾶςπνίξουν καί θά μαραθοῦν ὅλα τά λουλούδια.Μᾶς ἔχει δώσει ὁ Θεός, γιά παράδειγμα, μία δύναμη πού λέγεται θυμός. Ἄνχρησιμοποιήσεις τόν θυμό καλῶς, βοηθάει στό νά πᾶς στόν Θεό. Ἡ σωστή χρήσητοῦ θυμοῦ εἶναι ὅταν θυμώνουμε γιά νά ὑπερασπιστοῦμε τόν Θεό ἤ τόν πλησίον μας.Ποτέ γιά νά ὑπερασπιστοῦμε τόν ἑαυτό μας. Ὅταν λοιπόν ὁ ἄνθρωπος ἀκούει μίαβλασφημία καί θυμώνει, καλά κάνει καί θυμώνει. Ἤ ὅταν ἀδικεῖται ὁ πλησίον καίτόν ὑπερασπίζεται. Ἄν ὅμως θυμώσει, ὅταν ἀδικεῖται ὁ ἴδιος, πού δέν πρέπει, τότεποτίζει τά ἀγκάθια, ἀναπτύσσει μέσα του τό πάθος τοῦ θυμοῦ, κυριεύεται ἀπό αὐτόκαί ζεῖ μιά μαύρη ζωή. Τό ἴδιο καί ὅλες οἱ ἄλλες δυνάμεις πού ἔχουμε, οἱ διάφορεςἐπιθυμίες πού ἔχουμε.– Γιατί μᾶς ἔδωσε ὁ Θεός τήν ἐπιθυμία;Ὄχι γιά νά κολλᾶμε στήν σάρκα καί στά φαγητά καί στίς ἡδονές, ἀλλά γιά νάἀγαπήσουμε καί νά ἐπιθυμήσουμε τόν Ἴδιο. Ὅταν λοιπόν διοχετεύσεις αὐτή τήνδύναμη τῆς ἐπιθυμίας πρός τό καλό, πρός τόν Θεό καί ἀγαπήσεις σωστά τόν Θεό καίτόν πλησίον, τότε ἀναπτύσσεις τά λουλούδια καί τότε γίνεται ὅλη ἡ ζωή σουεὐωδιαστή. Ἄν ὅμως τήν δώσεις στά μάταια πράγματα καί ἐπιθυμήσεις χρήματα, τήν14

μάταιη δόξα τῶν ἀνθρώπων καί τίς σαρκικές ἡδονές, τότε ἀρρωσταίνεις. Τότε μέ τόνεράκι πού ἔχει μέσα ἡ δεξαμενή τῆς ψυχῆς σου ποτίζεις τά ἀγκάθια καί αὐτά μετάθά σέ ἀγκυλώσουν καί θά σέ πνίξουν.«Ὅλα νά τά μεταρσιώνετε. Ἔτσι θά ζεῖτε τήν χαρά, μέ τήν χάριν τοῦ Θεοῦ. «Πάνταἰσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντί με Χριστῷ…»». Ὅλα δηλαδή νά τά ἀνεβάζουμε καί νά τάπροσφέρουμε στόν Θεό. Ἔχεις λ.χ. ἕνα παιδάκι, σέ ἀξίωσε ὁ Θεός νά εἶσαι μητέρα,πατέρας, μήν νομίσεις ὅτι εἶναι δικό σου τό παιδί. Τό παιδί εἶναι τοῦ Θεοῦ. Θά πεῖς:«Θεέ μου δικό Σου εἶναι, Ἐσύ προστάτεψέ το, Ἐσύ φώτισέ το». Ἔχεις κάποια ὑλικάἀγαθά. Δόξασε τόν Θεό. Ὅ,τι ἔχεις, πρόσφερέ το στόν Θεό. Ἀκόμα καί γιά τήν ὑγείαπού ἔχεις, δόξασε τόν Θεό. Γι’ αὐτό στήν Θεία Λειτουργία λέμε: «Τά σά ἐκ τῶνσῶν», τά δικά Σου, Σοῦ τά προσφέρουμε Κύριε, δηλαδή ὅ,τι ἔχουμε Τοῦ τό δίνουμε.Παίρνουμε τό σιτάρι καί τά σταφύλια σάν ἀντιπροσωπευτικό δεῖγμα τοῦ Θεοῦ,βάζουμε καί κάτι δικό μας μέσα, τά ζυμώνουμε, καί τά προσφέρουμε στόν Θεό καίεὐχαριστοῦμε τόν Θεό γιά ὅλα ὅσα μᾶς χαρίζει. Ὅταν ὅλα τά προσφέρουμε στόνΘεό, τότε ζοῦμε τήν χαρά καί τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ καί τότε μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦμποροῦμε νά κάνουμε τά πάντα. Ἐνῶ χωρίς τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ δέν μποροῦμε νάκάνουμε τίποτα.«Μήν πεῖτε ὅτι θά κατορθώσετε κάτι. Μήν τό φαντασθεῖτε αὐτό ποτέ. Τό εἶπε ὁΚύριος: «χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν». Δέν γίνεται ἀλλιῶς. Ποτέ ὁἄνθρωπος δέν πρέπει νά ἐμπιστεύεται τίς δυνάμεις του, ἀλλά τό ἔλεος καί τήνεὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ». Δηλαδή μέσα στήν Ἐκκλησία ζοῦμε μέ κέντρο τόν Χριστό.Καί αὐτό ἄς κρατήσουμε ἀπό τήν σημερινή ὁμιλία: ὅτι κέντρο τῆς ζωῆς μας πρέπεινά γίνει ὁ Χριστός, τίποτα ἄλλο, οὔτε ὁ κόσμος, οὔτε τά παιδιά μας, οὔτε ἡ μητέραμας, ὁ πατέρας μας, τά χρήματά μας, τό ἐπάγγελμά μας, ἡ ἐπιστήμη μας, τίποτα ἀπόαὐτά. Γι’ αὐτό εἶπε ὁ Χριστός: «Έγώ εἶμαι τό Α καί τό Ω» (Ἀποκ. 1,8), ἡ ἀρχή καί τότέλος.«Ὁ ἄνθρωπος θά κάνει μιά μικρή προσπάθεια, ἀλλά ὁ Χριστός θά τήν στεφανώσει.Εἶναι πλάνη νά πιστεύσετε ὅτι πετύχατε κάτι μόνοι σας. Ὅσο προχωράει ὁ ἄνθρωποςκαί πλησιάζει πρός τόν Χριστό, τόσο αἰσθάνεται περισσότερο ὅτι εἶναι ἀτελής. Ἐνῶὁ φαρισαῖος πού λέει: «Ἐγώ! Ἐγώ εἶμαι καλός, κάνω τοῦτο, ἐκεῖνο, τό ἄλλο…»,βρίσκεται σέ πλανη».ΕΡΩΤΗΣΕΙΣἘρ. : Εἴπατε ὅτι μέ τρεῖς τρόπους λέει ψέματα ὁ ἄνθρωπος. Μέ τό στόμα, ψεύδεται.Μέ τήν ζωή του ὅλη καί μέ τήν διάνοια. Αὐτό μπορεῖτε νά τό ἀναλύσετε;Ἀπ. : Μέ τήν διάνοια, δηλαδή μέ τίς ὑποψίες. Γιά παράδειγμα, ἔρχεται ὁ διάβολοςκαί μᾶς βάζει μία ὑποψία ὅτι ἡ Μαρία τά ἔχει ἐναντίον σου. Αὐτό εἶναι ἕνα ψέμα,εἶναι μία ὑποψία. Ἤ βάζει ὁ διάβολος ὑποψίες στήν σύζυγο γιά τόν σύζυγο καίταλαιπωρεῖται ἡ σύζυγος μέ τέτοιους λογισμούς, πού τούς λέμε λογισμούςζηλοτυπίας. Ἤ συμβαίνει τό ἀντίστροφο. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος τό δεχτεῖ αὐτό, ψεύδεταιμέ τήν διάνοιά του. Γι’ αὐτό λέει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος ὅτι καί οἱ ὑποψίες εἶναι ἕναεἶδος ψέματος. Μπορεῖ νά μήν τό λές ἐξωτερικά, ἀλλά τό λές μέσα σου, μέ τή15

διάνοιά σου. Ἐπίσης, ἄλλος μπορεῖ νά λέει ψέματα μέ τά λόγια καί ἄλλος μέ ὅλη τουτήν ζωή, νά ὑποκρίνεται. Τί σημαίνει ὑποκρίνομαι; Ἄλλο λέω καί ἄλλο εἶμαι. Ἄλλοφαίνομαι καί ἄλλο εἶμαι.Νά σᾶς πῶ μιά πολύ ἁπλή μορφή ὑποκρισίας; Μήν στενοχωρηθεῖτε, οἱ γυναῖκες…Ἐνῶ εἶναι γιαγιάδες, βάφουν τά μαλλιά τους. Καί ἐνῶ μία ἔχει ἄσπρα, πανέμορφαμαλλάκια, θέλει νά φαίνεται νέα. Καί οἱ ἄνδρες τό κάνουν τώρα… Καί περιφέρει ἕναψέμα. Μά γιατί νά θέλεις νά φαίνεσαι νέα δηλαδή; Ὁ νέος εἶναι πιό καλός ἀπό τόνγέρο; Γιατί; Ἴσα-ἴσα πού ὁ γέρος ἔχει τήν σύνεση καί τήν πείρα τῆς ζωῆς. Γιατίχαλᾶς αὐτό πού σοῦ δίνει ὁ Θεός; Ἤ π.χ. τώρα πού ἔγινε τό σύμφωνο συμβίωσηςτῶν ὁμοφυλοφίλων, ὑποκρινόμαστε ὅτι συμφωνοῦμε. Γιατί; Ἀφοῦ δέν συμφωνοῦμε.Δέν βγῆκε κανένας νά κλείσει κανέναν δρόμο. Ἀλλά ὅταν ἀπειλήθηκε ἡ τσέπη μας,τούς κλείσαμε τούς δρόμους. Ἐντάξει καί γι’ αὐτά λίγο νά φροντίζουμε, γιά νά μήνεἶναι καί τό κράτος ἀνεξέλεγκτο, ἀλλά τό ἄλλο εἶναι πολύ πιό βαρύ, γιατί ἀπειλεῖ τήνἴδια τήν ὀντολογία τοῦ ἀνθρώπου. Δέν εἶναι ἕνας νόμος πού ἀντίκειται μόνο στόθέλημα τοῦ Θεοῦ, τό ὁποῖο βέβαια εἶναι πολύ σοβαρό, ἀλλά ἀντίκειται στήν ἴδια τήνἀνθρώπινη φυσιολογία κι ὅμως δέν διαμαρτυρόμαστε! Ὑποκρινόμαστε ὅτισυμφωνοῦμε, γιατί μπορεῖ ὁ ἄλλος νά τά βάλει μαζί μας, νά μᾶς εἰρωνευτεῖ κ.ἄ.Πολλές φορές πᾶμε σέ ἕνα ἐστιατόριο καί ντρεπόμαστε νά κάνουμε τόν σταυρό μας.Ἤ περνᾶμε ἔξω ἀπό μιά Ἐκκλησία καί δέν κάνουμε τόν σταυρό μας, ἐνῶπιστεύουμε. Ὑποκρινόμαστε ὅτι εἴμαστε σάν ὅλους τούς ἄλλους. Γιατί ὑποκρίνεσαικαί δέν φανερώνεις τήν πίστη σου; Ἤ μπορεῖ νά εἶναι ἡμέρα νηστείας καί νάβρίσκεσαι σέ δημόσιο τραπέζι καί νά τρῶς. Γιατί ὑποκρίνεσαι ὅτι δέν νηστεύεις;Διότι φοβᾶσαι τίς εἰρωνεῖες καί τίς κοροϊδίες…Ἐρ. : …………………..Ἀπ. : Ὑπάρχουν δύο δραστικά κέντρα στόν ἄνθρωπο. Ἕνα κέντρο, πού εἶναι τόκατεξοχήν κέντρο τοῦ ἀνθρώπου, ἡ καρδιά, ὅπου εἶναι ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ψυχήτοῦ ἀνθρώπου καί ἕνα ἄλλο κέντρο πού εἶναι ὁ ἐγκέφαλος, ἡ διάνοια, ἡ σκέψη. Ὅτανἔρχεται ἕνας λογισμός, ἔρχεται στή διάνοια καί ἔχεις δύο ἐπιλογές: Ἤ νά μείνει στήδιάνοια ἤ νά κατέβει στήν καρδιά, νά τό δεχτεῖς. Ἄν ἀντισταθεῖς, δέν ἁμαρτάνεις. Ὁδιάβολος σφυρίζει διάφορους λογισμούς. Ἡ δουλειά του εἶναι νά κάνει προτάσεις.Δέν ἔχει δύναμη ὁ διάβολος νά μᾶς ἀναγκάσει νά κάνουμε τό κακό, μᾶς προτείνει τόκακό. Ὅπως εἶπε στήν Εὔα: «Τί ἀκοῦς τόν Θεό; Φάε ἀπό αὐτόν τόν καρπό». Δέν τήνἔβαλε νά κόψει τόν καρπό, μόνη της τό ἔκανε ἡ Εὔα. Ὁ διάβολος ἔκανε μόνο τήνπρόταση. Ἔτσι κάνει καί μέ μᾶς. Μᾶς βάζει λογισμούς καί μᾶς κάνει προτάσειςκυρίως μέσω τῆς φαντασίας. Μᾶς φτιάχνει μία εἰκόνα καί μᾶς λέει: «τί ὡραῖο θάἦταν αὐτό νά τό κάνεις», μέ σκοπό νά τό πάρεις ἐσύ καί νά τό κατεβάσεις στήνκαρδιά, νά τό κάνεις δικό σου. Ἄν τό κατεβάσεις στήν καρδιά, ἁμάρτησες. Γι’ αὐτόλέει ὁ Χριστός μας: «ἀπό τήν καρδιά βγαίνουν ἁμαρτωλές σκέψεις καί ἐπιθυμίες,φόνοι, μοιχεῖες, πορνεῖες..» (Ματθ.15,19) καί ὄχι ἀπό τήν διάνοια. Ὅσο εἶναι στήδιάνοια, δέν εἶναι ἁμαρτία. Βλέπεις κάτι κακό, σοῦ ἔρχεται μία σκέψη. Ἄν δέν τόδεχτεῖς, δέν ἁμάρτησες.Ἐμεῖς οἱ Πνευματικοί ἀκοῦμε ἕνα σωρό ἁμαρτίες. Μέ τό πού τίς ἀκοῦμε16

ἁμαρτάνουμε; Θεός φυλάξοι! Μόνο ἄν τίς δεχτεῖ μέσα του κάποιος καί κάνειεἰκόνες… τότε βέβαια θά ἔχει κάνει πάρα πολλές ἁμαρτίες, γιατί ὁ Πνευματικός σέλίγο καιρό γίνεται ‘πανεπιστήμιο κακίας’, ξέρει ὅλες τίς κακίες τοῦ κόσμου. Ἀφοῦἀκούει τόν κόσμο! Τά πάντα ξέρει ὁ Πνευματικός. Αὐτό θά πεῖ ὅτι εἶναι ἁμαρτωλός;Ὄχι. Μένουν μόνο στόν ἐγκέφαλο, δέν τά κατεβάζει στήν καρδιά. Ἔτσι κι ἐσεῖς,μπορεῖ νά ἔρχεται μία σκέψη, μία φαντασία διαβολική, ἀλλά δέν θά πρέπει νά τήνδέχεστε. Ἐκεῖ εἶναι τό μυστικό.Καί πῶς θά γίνει νά μήν κατέβει στήν καρδιά; Λένε οἱ Πατέρες, πρέπει νά βάλειςἕναν φρουρό στήν πόρτα τῆς καρδιᾶς. Ὁ φρουρός εἶναι ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή, τόΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησέ με. Ὅταν ἔχεις αὐτόν τόν φρουρό δέν ἀφήνεις τούςλογισμούς ἀπό τήν διάνοια νά κατέβουν στήν καρδιά. Ὁπότε ὁ ἄνθρωπος εἶναικαθαρός, ἔχει καθαρή καρδιά. Κι αὐτός πού ἔχει καθαρή καρδιά, ἔχει τήν ὅραση τοῦΘεοῦ, βλέπει τόν Θεό. Τό εἶπε ὁ Χριστός: «Μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ ὅτι αὐτοίτόν Θεόν ὄψονται (Ματθ. 5,8). Βλέπω τόν Θεό σημαίνει ὅτι ἔχω τήν Χάρη καί βλέπωαὐτά πού εἶπε ἐδῶ ὁ Ἅγιος Πορφύριος: τήν χαρά, τήν εἰρήνη… Γιά νά φυλάξουμεαὐτή τήν χάρη, τήν εἰρήνη τοῦ Χριστοῦ, πρέπει νά ἔχουμε ἀδιάλειπτη προσευχή.Αὐτό εἶναι τό κλειδί γιά νά μήν ἐπιτρέπουμε στίς δαιμονικές σκέψεις καί ὑποβολέςνά κατέβουν στήν καρδιά καί μᾶς ὑποδουλώσουν. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέχεται τίςκακές σκέψεις, γίνεται δοῦλος τους καί μετά κάνει ὅλες τίς ἁμαρτίες. Γίνεται, λένε οἱΠατέρες «ἤ κτηνώδης ἤ δαιμονιώδης». Ἤ μοιάζει μέ τά ζῶα, τά κτήνη καί ζεῖσαρκικά, μέσα στήν κραιπάλη καί τήν διαφθορά ἤ γίνεται σάν τούς δαίμονες,τσακώνεται, ζηλεύει, κατακρίνει, ἔχει ταραχή, θυμό, μίσος καί γίνεται σάν διάβολος,ὅπως πολλές φορές τό λέμε. Ὁ Θεός νά μᾶς φυλάξει ἀπό αὐτά, ἀλλά κι ἐμεῖς νάφυλάξουμε τόν ἑαυτό μας.Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης17

Πλαστήκαμε γιά νά εἴμαστε αἰώνια μέ τόν Θεό Τά μέσα σωτηρίαςΜέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ θά συνεχίσουμε τό θέμα πού ἔχει σχέση μέ τήν ὕπαρξη καίτίς λεγόμενες ὑπαρξιακές ἀνησυχίες καί ἀγωνίες πού ἔχει ὁ κάθε ἄνθρωπος. Δηλαδήτά ἐρωτήματα: – Γιατί ὑπάρχω; – Ποιός εἶναι ὁ λόγος πού ὑπάρχω; – Ποιός εἶμαι; –Ποῦ πηγαίνω; – Ποιός εἶναι ὁ σκοπός μου; Ἄν κανείς δέν ἔχει τήν πίστη στόν Θεό,δέν μπορεῖ νά ἀπαντήσει σέ ὅλα αὐτά.Ἡ ἐποχή μας χαρακτηρίζεται ἀπό αὐτήν τήν ἔλλειψη νοήματος. Οἱ ἄνθρωποι δένβρίσκουν νόημα στή ζωή τους, δέν βρίσκουν λόγο γιά νά ζοῦν. Γι’ αὐτό αὐξάνονταικαί οἱ αὐτοκτονίες καί οἱ ἀπελπισμένοι ἄνθρωποι πού ὑπάρχουν καί κινοῦνται γύρωμας. Μόνο ἄν κανείς πιστέψει στόν Θεό – καί αὐτό τό ἅλμα τῆς πίστεως δέν εἶναιἅλμα στό κενό ἀλλά στήν ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ – τότε βρίσκει ἀπάντηση σέ ὅλα αὐτάτά ἐρωτήματα, ἡσυχάζει πραγματικά καί ζεῖ αὐτήν τήν ἀληθινή εἰρήνη πού ψάχνει ὁκάθε ἄνθρωπος.Ἡ ἀπάντηση στό ἐρώτημα: Ποιός μᾶς ἔπλασε καί γιά ποιόν σκοπό; Εἶναι ὁ Θεός. ὉΘεός ἔπλασε τόν ἄνθρωπο. Εἴμαστε δημιούργημά Του, ἕνα κτίσμα. Ὁ Θεός μᾶςἔπλασε γιά Αὐτόν, γιά τόν ἑαυτό Του, γιά νά βλέπουμε σέ Αὐτόν, νά Τόν δοξάζουμε,νά Τόν λατρεύουμε καί νά Τόν ἀγαπᾶμε. Δέν μᾶς ἔπλασε γιατί εἶναι ἐγωιστής καίαὐτάρεσκος. Ἄν τό ποῦμε αὐτό εἶναι βλασφημία. Ἀλλά μᾶς ἔπλασε γιατί αὐτόπροάγει ἐμᾶς τούς ἴδιους καί μᾶς ὁδηγεῖ στήν ὁμοίωση, στήν θέωση. Αὐτόν ἀκριβῶςτόν σκοπό ἔχει βάλει ὁ Θεός στόν ἄνθρωπο. Πλαστήκαμε λοιπόν ἀπό τόν Θεό καί γιάτόν Θεό.Ἐπίσης πρέπει νά ξέρουμε ὅτι ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε γιά νά εἶναι αἰώνια μέ τόν Θεό.Ὄχι ἁπλῶς σέ αὐτήν τήν ζωή νά εἶναι ὁ Θεός ὁ σκοπός γιά τόν ὁποῖο ζεῖ, ἀλλά καίστήν αἰωνιότητα νά εἶναι ὁ Θεός τό τέλος (πού δέν ἔχει τέλος, εἶναι ἀτέλεστο τότέλος τῆς αἰωνιότητας). Ἡ αἰώνια χαρά καί μακαριότητα νά εἶναι πάλι ὁ Θεός.Ἑπομένως, ἄν ὁ ἄνθρωπος θέλει νά ζήσει σωστά, σύμφωνα μέ τίς προδιαγραφές τοῦκατασκευαστή του, τοῦ Θεοῦ, θά πρέπει νά καταλάβει ὅτι τό Α καί τό Ω εἶναι ὁΘεός. Νά καταλάβει ὅτι ἡ αἰτία πού βρίσκεται σέ αὐτήν τήν κατάσταση, σ’ αὐτή τήνζωή, εἶναι ὁ Θεός. Ἡ αἰτία γιά τήν ὁποία θά πρέπει νά ξεκινήσει νά κάνει ὁτιδήποτε,θά πρέπει νά εἶναι ὁ Θεός, ἀλλά καί ὁ σκοπός, τό τέρμα, στό ὁποῖο ἀποσκοπεῖ κάθεἐνέργειά του, θά πρέπει νά εἶναι πάλι ὁ Θεός. Ἀκόμη καί τό αἰώνιο τέλος μας, ὁσκοπός ὁ αἰώνιος πού ἔχουμε, θά πρέπει νά εἶναι πάλι ὁ Θεός.Λέει ὁ Ἅγιος Νικόδημος: «σκέψου ὅτι ὁ Θεός δέν εἶναι μόνο ἡ πρώτη σου ἀρχή…».Ἀπό ποῦ ἤρθαμε; Ἀπό τό πουθενά. Δέν προϋπήρχαμε. Εἶναι αἵρεση αὐτή ἡ θεωρία18

περί προϋπάρξεως τῶν ψυχῶν, περί μετεμψυχώσεως καί αἰώνιων αὐτῶν κύκλων.Αὐτά δέν ὑπάρχουν. Ὁ Θεός δίνει τήν ψυχή στόν ἄνθρωπο ἀπό τήν σύλληψη καί ὁἄνθρωπος δίνει τό σῶμα. Ὁ Θεός μᾶς ἔκανε ἀπό τό μηδέν, ἀπό τό τίποτα. Καί μόνοαὐτό τό γεγονός, ἄν τό ἀναλογιστοῦμε, θά πρέπει νά μᾶς ὁδηγεῖ σέ μία δοξολογία καίσέ μία εὐχαριστία.Ὁ Θεός εἶναι ἡ πρώτη μας ἀρχή, ἡ ρίζα μας. Εἶναι ὅμως καί ἡ συντήρησή μας. Ἡστοργική Πρόνοια τοῦ Θεοῦ μᾶς διαφυλάσσει στήν κατάσταση αὐτήν καί δένχανόμαστε. Ὑπάρχουμε καί θά συνεχίσουμε νά ὑπάρχουμε γιά πάντα. Αὐτή εἶναι ἡδωρεά τοῦ Θεοῦ. Τό θέμα ὅμως εἶναι πῶς θά ὑπάρχουμε. Αὐτό ἐξαρτᾶται ἀπό ἐμᾶς,ἀπό τό πῶς θά ζήσουμε σ’ αὐτά ἐδῶ τά χρόνια, τά ὁποῖα εἶναι πράγματι πολύ λίγα σέσχέση μέ τήν αἰωνιότητα.Ἡ πρώτη μας ἀρχή εἶναι ὁ Θεός καί ὁ τελικός σκοπός στήν παροῦσα ζωή, θά πρέπεινά εἶναι πάλι ὁ Θεός. «Γιατί τρῶς; Γιατί σπουδάζεις τό παιδί σου; Γιατί παντρεύεσαι;Ποιός εἶναι ὁ λόγος πού τά κάνεις αὐτά;». Τό ἔχουμε σκεφτεῖ ποτέ; Τά κάνεις γιάσένα ἤ γιά τό παιδί σου; Εἶναι λάθος. Θά πρέπει ὁ λόγος, ὁ σκοπός, τό τέλος κάθεπράξης μας νά εἶναι ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ. Τότε λειτουργοῦμε σωστά. Διαφορετικάλειτουργοῦμε ἐγωιστικά καί ἀρρωσταίνουμε, γιατί ἡ πιο μεγάλη ἀρρώστια τῆς ψυχῆςεἶναι ὁ ἐγωισμός.Ὁ τελικός σκοπός στήν παροῦσα ζωή εἶναι ὁ Θεός, ἀλλά εἶναι ἀκόμα ὁ Θεός καί ἡδική σου ἐπιστροφή καί ἡ ἀνωτάτη μακαριότητα στήν μέλλουσα ζωή. Ἐκεῖ πούκατευθύνονται τά πάντα, γιατί «δι᾿ αὐτοῦ καί εἰς αὐτόν τά πάντα ἔκτισται» (Κολ.1,16), διά τοῦ Χριστοῦ καί γιά τόν Χριστό ἔγιναν τά πάντα. Ὁ τελικός σκοπός εἶναι ὁΧριστός. Σέ αὐτόν ἀναφέρονται τά πάντα, λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος.«Θά μποροῦσε ὁ Χριστός νά ὁρίσει, ἄνθρωπε, νά καεῖς ὅλος στήν δόξα Του». Νάγίνεις ἕνα ὁλοκαύτωμα θυσίας, ὅπως στήν Παλαιά Διαθήκη πού ἔκαιγαν ἕναὁλόκληρο ζῶο σάν θυσία, σάν προσφορά στόν Θεό. Θά μποροῦσε νά ἔχει ὁρίσει τόἴδιο καί γιά τόν ἄνθρωπο, ἀφοῦ εἴμαστε δημιούργημά Του. «Θά μποροῦσε νά εἶχεὁρίσει διαφορετικό σκοπό ἤ νά ὁρίσει νά καιγόμαστε ὅπως τό λιβάνι μέσα στόθυμιατό γιά τήν δόξα τοῦ Θεοῦ», ἀφοῦ εἴπαμε ὅτι εἴμαστε δημιουργήματα, κτίσματάΤου. «Θά μποροῦσε νά ὁρίσει νά ξαναγυρίσουμε στό μηδέν», ἀφοῦ δέν ὑπήρχαμε,εἴμαστε τό τίποτα. Ἐπίσης «θά μποροῦσε νά ὁρίσει νά διαλυθεῖς ὁλόκληρος γιά τήνὑπακοή καί τήν δόξα ἐκείνου τοῦ ἀνωτάτου πλάστη πού σέ δημιούργησε. Κι αὐτόἀκόμα θά ἦταν μία πολύ μεγάλη τιμή γιά σένα», γιατί θά προσφερόσουν γιά μίαὁλοκληρωμένη θυσία στόν Θεό, θά ἦταν ἕνας ἔπαινος γιά τήν ὑπηρεσία πούπροσέφερες στόν Θεό. «Θά μποροῦσε τέλος πάντων νά σοῦ προσφέρει μίαἀνταμοιβή», ἀφοῦ Θεός εἶναι τά πάντα εἶναι δικά Του. Θά μποροῦσε νά σέἀνταμείψει γιά τήν ὑπηρεσία πού Τοῦ προσέφερες σάν ἀρχή καί τέλος στήν παροῦσαζωή. Θά μποροῦσε λοιπόν, ὅπως λέει ὁ προφήτης Ἡσαΐας, νά σοῦ δώσει κάτιξεχωριστό, ὅχι τόν ἑαυτό Του, κάτι ἄλλο σάν βραβεῖο, σάν ἔπαινο, σάν μισθό. Λέει ὁπροφήτης Ἡσαΐας: «Νά οἱ δοῦλοι μου θά ἔχουν νά φᾶνε, ἐσεῖς θά πεινάσετε. Οἱδοῦλοι μου θά ἔχουν νά πιοῦν, οἱ δοῦλοι μου θά εὐφρανθοῦν» (Ἡσ. 65,13). Θάμποροῦσε λοιπόν ὁ Θεός νά ὁρίσει καί τήν ἀμοιβή μας αὐτή σάν τήν τελική ἀμοιβή.19

Δέν κάνει ὅμως αὐτό ὁ Χριστός. Ἄν ὅριζε ἔτσι καί αὐτό πάλι θά ἦταν μία μεγάληεὐτυχία, τό νά πάρει κανείς ἕνα δῶρο ἀπό τόν Θεό σάν ἀνταμοιβή στήν πίστη πούεἶχε στήν ζωή αὐτήν στόν Θεό.Παρόλα αὐτά «ὁ Θεός εἶναι τόσο φιλάνθρωπος, πού ὄχι μόνο δέν ἐπιτρέπει νά πᾶςστό μηδέν, στήν ἀνυπαρξία ὅπως ἤσουν πρίν, ἀλλά ἀντίθετα θά μᾶς ἀναστήσειἀσύγκριτα λαμπρότερους ἀπ’ ὅ,τι εἴμαστε τώρα». Μᾶς χαρίζει τήν ἀθανασία, τήναἰώνια ζωή καί μᾶς βάζει σέ μία κατάσταση πολύ λαμπρότερη ἀπό αὐτήν πούεἴμαστε τώρα σέ αὐτήν τήν ζωή. Σέ αὐτήν τήν μικρή ὑπηρεσία πού προσέφερε ὁἄνθρωπος σ’ αὐτά τά λίγα χρόνια πού ἔζησε στήν παροῦσα ζωή, ἀνταποδίδει ὅχι μέτό νά προσφέρει ἕναν πολύ μεγάλο μισθό, ἕνα μεγάλο δῶρο (ὅπως κάνουμε οἱἄνθρωποι), ἀλλά μᾶς προσφέρει τόν ἑαυτό Του ὡς μισθό. Ἔτσι ἀπολαμβάνοντας ὁἄνθρωπος αὐτόν τόν μισθό, ἀπολαμβάνει τόν ἴδιο τόν Θεό. Αὐτή εἶναι ἡ ἀνώτατηεὐτυχία. Δέν μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νά ἐλπίσει νά ἔχει μεγαλύτερο δῶρο, ἀπό τόν ἴδιοτόν δωρεοδότη, τόν Θεό. Γι’ αὐτό ἔλεγε ὁ Θεός στόν Ἀβραάμ: «Ἐγώ εἶμαι ἡ ἀσπίδασου. Ἡ ἀνταμοιβή σου θά εἶναι πάρα πολύ μεγάλη» (Γεν. 15,1). Καί ὁ Δαβίδ πάλιφώναζε: «Ὁ Κύριος εἶναι ἡ μερίς τῆς κληρονομίας μου» (Ψαλμ. 15,5). Δέν θάκληρονομήσουμε κάποιο ἀγαθό ὑλικό ἤ ἔστω πνευματικό. Θά κληρονομήσουμε τόνἴδιο τόν Κύριο. Καί ὁ Ἀπόστολος πάλι λέει: «κληρονόμοι μέν Θεοῦ, συγκληρονόμοιδέ Χριστοῦ» (Ρωμ. 8,17). Μά θά πεῖτε: αὐτό ἀφορά στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ποιάὅμως εἶναι ἠ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ; Εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Θεός.Λέει πολύ ὄμορφα ὁ Ἅγιος Πορφύριος: «Τί εἶναι ὁ Παράδεισος; Ὀ Παράδεισος εἶναιὁ Χριστός, εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Τί εἶναι Ἐκκλησία; Εἶναι τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ». Ἡχαρά ἡ αἰώνια καί ἡ ἀτελεύτητη εἶναι τό νά βρίσκεται ὁ ἄνθρωπος σέ αὐτό τό Σῶμακαί νά κοινωνεῖ ἀέναα μέ τόν Χριστό, τόν Πατέρα καί τό Ἅγιο Πνεῦμα. Αὐτή ἡ ἐνἀγάπη κοινωνία εἶναι ἡ μέγιστη μακαριότητα.Ὁ ἀγαθότατος Θεός μᾶς δίνει τήν εὐκαιρία ἀπό τήν παροῦσα ζωή νά προγευόμαστεαὐτήν τήν μακαριότητα μέσω τῆς Ἐκκλησίας, ὅταν ζοῦμε αὐτήν τήν ἐν ἀγάπηἕνωση, πού πρέπει νά ζοῦμε. Οἱ πρῶτοι Χριστιανοί ζοῦσαν σάν μία ψυχή καί μίακαρδιά. Εἶχαν ὅλοι τό ἴδιο θέλημα, εἶχαν ὅλα τά πράγματα κοινά. Ἄν λοιπόν δένζοῦμε ἔτσι σήμερα σωστά μέσα στήν Ἐκκλησία, φταῖμε ἐμεῖς, ὄχι ἡ Ἐκκλησία. Οἱἄνθρωποι ἔχουμε ἀλλοτριωθεῖ πάρα πολύ. Ἄν ὁ καθένας ἀπό μᾶς ὅμως ἐργαστεῖσωστά στόν ἑαυτό του καί ἀποβάλλει τήν φιλαυτία καί τά πάθη του, θά φτιάξουμετότε μία τέτοια Ἐκκλησία πού θά λειτουργεῖ ὅπως ἡ πρώτη. Θά λειτουργεῖ μέ μίαψυχή καί μία καρδιά. Σ’ αὐτήν τήν ἄπειρη μακαριότητα μᾶς ἔχει καλέσει ὁ Θεός.Λέει ὁ ἱερός Αὐγουστίνος στόν Θεό: «Δέν εἶσαι Ἐσύ ἄλλος καί ἄλλος ὁ μισθός Σου,ἀλλά Ἐσύ ὁ ἴδιος εἶσαι ὁ πολύ μεγάλος μισθός μας, γιατί Ἐσύ ὁ ἴδιος εἶσαι πούστεφανώνεις καί Ἐσύ εἶσαι ὁ ἴδιος ὁ στέφανος». Βλέπετε ὁ Χριστός εἶναι τά πάντα.Εἶναι καί στεφανοδότης καί στεφάνι.«Ἄν τυχόν ἀδελφέ ἔπρεπε νά ὑπηρετεῖς τόν Θεό μέ ὅλη σου τήν καρδιά, ἄν ἡ εὐτυχίασου ἦταν ἀνεξάρτητη ἀπό αὐτήν τήν ὑπηρεσία, πόσο περισσότερο τώρα πρέπει νάΤόν ὑπηρετεῖς πού συνένωσε τήν ὑπηρεσία σου αὐτήν μέ τήν μέγιστη εὐτυχία σου;».Λέει λοιπόν ὁ Ἅγιος ὅτι ὁ ἄνθρωπος καί μόνο πού ὑπηρετεῖ τόν Θεό νιώθει τήν20

μέγιστη εὐτυχία. Τότε μόνο ἀναπαύεται πραγματικά. Χαιρόμαστε μόνο ὅτανκάνουμε τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὄχι τό δικό μας. Ὅταν κάνουμε ἕνα καλό σέ ἕνανσυνάνθρωπο, πόσο χαιρόμαστε! Μέ θεϊκή χαρά. Ὅταν συγχωροῦμε, ὅτανὑπομένουμε τήν ἀδικία… Τότε χαιρόμαστε πραγματικά. Πολύ περισσότερο θά χαρεῖὁ ἄνθρωπος ὅταν, ἀντί νά τηρεῖ μόνο τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, ἔχει τόν ἴδιο τόν Θεό καίἑνωθεῖ μαζί Του. Θά πρέπει νά εὐχαριστοῦμε πάρα πολύ τόν Θεό, γιατί δέν μᾶς δίνειἁπλῶς τήν χαρά νά συνεργαστοῦμε μαζί Του, ἀλλά μᾶς δίνει τελικά τόν Ἴδιο τόνἑαυτό Του καί μᾶς κάνει ἕνα μαζί Του.Εἶναι συγκλονιστικό τό ὅτι στήν Ἐκκλησία ὁ Χριστός μας, λένε οἱ ἅγιοι, μᾶς τρέφειμέ τό Σῶμα καί τό Αἷμα Του. Δέν μᾶς δίνει σέ μία τροφό, σέ μία παραμάνα, ἀλλά ὁἼδιος μᾶς δίνει τόν ἑαυτό Του καί τρεφόμαστε. Θέλει νά μήν ὑπάρχει καμίαἀπολύτως ἀπόσταση. Γιατί, ὅταν ὁ ἄνθρωπος παίρνει τήν Σάρκα καί τό Αἷμα τοῦΧριστοῦ μέσα του, τότε δέν ὑπάρχει καμία άπόσταση, ἀλλά γίνεται ἕνα μαζί Του.«Γι’ αὐτό λοιπόν, ἐπειδή εἶσαι προορισμένος νά βασιλεύσεις αἰώνια μαζί μέ τόν Θεόσου καί ἐπειδή αὐτό σοῦ διαφυλάττει μία εὐτυχία παντοτινή καί ἀφοῦ ἔμαθες ποιόςεἶναι ὁ σκοπός τῆς ζωῆς σου καί ποῦ τελικά θά καταλήξεις στά μετά θάνατον χρόνια-στήν αἰωνιότητα- πόσο λοιπόν τώρα δέν πρέπει νά ἀποφασίσεις νά καταφρονήσειςσάν τιποτένια λάσπη ὅλα αὐτά πού σοῦ προσφέρει σάν εὐχαρίστηση ὁ κόσμος ἤ ὁδιάβολος;». Ὁ πονηρός, βλέπετε, πρόσπαθεῖ νά μᾶς παραπλανήσει καί βάζει μπροστάμας ψευτο-εὐτυχίες, πείθοντάς μας νά ἀπολαύσουμε ὅλα αὐτά τῆς παρούσης ζωῆςκαί νά μήν ἐνδιαφερόμαστε γιά τήν μετά θάνατον ζωή.«Καἰ ἄν γιά νά ἀποκτήσει ἤ γιά νά διαφυλάξει κάποιος μία πρόσκαιρη βασιλείαχρησιμοποιεῖ τόσους τρόπους, βρίσκει τόσες συμβουλές, ἀναλαμβάνει τόσουςκόπους, ξοδεύει τόσους θησαυρούς, ἀφανίζει τόσες ζωές ἀνθρώπων, πόσο ἀσύγκριταπρέπει νά ὑποφέρεις ἐσύ γιά νά ἀποκτήσεις στόν οὐρανό μία βασιλεία πού δέν ἔχειτέλος ποτέ, ποτέ;». Βλέπετε τί κάνουν οἱ ἐπίγειοι ἄρχοντες γιά νά μήν χάσουν τήν«καρέκλα» τους. Πολλές φορές πατοῦν καί ἐπί πτωμάτων. Κοπιάζουν πάρα πολύ γιάἕνα τίποτα, γιά μία μάταιη δόξα πού σήμερα ὑπάρχει καί αὔριο χάνεται. Σήμερα τούςζητωκραυγάζουν οἱ ἄνθρωποι καί αὔριο οἱ ἵδιοι θά τούς βρίζουν. Κι ὅμως πάσχουνγιά νά ἀνέβουν σέ αὐτήν τήν θέση.«Πόσο μᾶλλον ἐσύ πού ἔχεις πάρει ὑπόσχεση ἀπό τόν Θεό ὅτι θά πάρεις μία θέσηστόν θρόνο τοῦ Θεοῦ», πού δέν ὑπάρχει ἀνώτερη θέση ἀπό αὐτή, «δέν θά πρέπει νάδειλιάζεις μπροστά στούς κόπους καί στίς θυσίες; Καί μάλιστα ἐπειδή βρίσκεσαιμεταξύ δύο αἰωνιοτήτων οἱ ὁποῖες δέν ἔχουν κάτι τό ἐνδιάμεσο». Ἡ μία αἰωνιότηταδηλαδή εἶναι ὁ Παράδεισος καί ἡ ἄλλη ἡ κόλαση. Δέν ὑπάρχει κάτι ἐνδιάμεσο πούὑπάρχει πιθανότητα νά πᾶς. Ἤ στό ἕνα θά πᾶς ἤ στό ἄλλο. Πρέπει λοιπόν νά τόσκεφτεῖς πολύ καλά καί νά θυσιάσεις τά πάντα προκειμένου νά πᾶς στήν αἰώνιαεὐτυχία.«Ἄραγε σοῦ φαίνεται λίγος αὐτός ὁ κίνδυνος;». Ὅτι κινδυνεύεις νά πᾶς στήν κακήαἰωνιότητα, στήν κόλαση; «Ἄραγε τό ἔχεις σκεφτεῖ καλά; Αὐτό πού ἀμέλησες νάκάνεις ἐώς τώρα περισσότερο ἀπό ὅλα σου τά πράγματα εἶναι τό μόνο καί μέγιστο21

ἀγαθό καί ἡ εὐτυχία πού θά ἀπολαύσεις. Ποιός ξέρει πόσες πολλές φορέςκινδύνευσες μέ τίς ἁμαρτίες σου νά χάσεις γιά πάντα αὐτό τό αἰώνιο ἀγαθό πού σέπεριμένει καί νά γκρεμιστεῖς γιά πάντα στό αἰώνιο κακό πού σέ ἀπειλεῖ;». Πόσεςφορές κινδύνευσες νά χαθεῖς στήν κόλαση ἀπό τίς ἀμαρτίες σου; Πόσες φορές θάμποροῦσε ὁ Θεός νά σέ πάρει καί νά χαθεῖς κι ὅμως δέν σέ πῆρε κι ἀκόμα ζεῖς σέαὐτήν τήν ζωή γιά νά μετανοήσεις ἔστω τώρα.«Τώρα πού ὁ Θεός σοῦ ἔδωσε ἀκόμα λίγο αὐτόν τόν καιρό τῆς ζωῆς σου δέν εἶναιμεγάλη ἀνοησία νά μήν προσπαθήσεις μέ ὅλες σου τίς δυνάμεις νά ἐξασφαλίσεις τήνσωτηρία σου καί νά ἀπολαύσεις βέβαια αὐτόν τόν μεγάλο σκοπό τῆς αἰώνιαςεὐτυχίας σου;». Τώρα θά ἀναρωτηθεῖτε: – Πόσο καιρό πρέπει νά τό κάνω; Ἔλεγεἔνας γέροντας: πέντε λεπτά. Πόσο κρατάει μία ἐξομολόγηση; Εἶναι κρίμα ἔλεγε γιάπέντε λεπτά νά χάσουμε τήν αἰωνιότητα. Νά κάνεις πέντε λεπτά μία κάθαρση στήνψυχή σου καί νά ἀρχίσεις μία νέα ζωή. Δέν εἶναι κόπος λοιπόν, δέν εἶναι δύσκολο. Ὁδιάβολος ὅμως μᾶς σπρώχνει νά τό ἀναβάλλουμε συνέχεια καί ἔτσι δέν τό κάνουμεποτέ.«Καί πῶς θά τό ἀπολαύσεις αὐτό τό μεγάλο ἀγαθό; Μέ τό νά ἐργάζεσαι κάθε ἀρετήκαί νά ἀποφεύγεις κάθε ἁμαρτία. Γι’ αὐτό ἡ ἁμαρτία ὀνομάζεται ἁμαρτία. Τίσημαίνει ἁμαρτία; Σημαίνει ἀστοχία, ἀποτυχία διότι κάνει ἐκεῖνον πού πέφτει σ’αὐτήν νά ἀποτυγχάνει τοῦ σκοποῦ γιά τόν ὁποῖο δημιουργήθηκε ἀπό τόν Θεό».Εἴπαμε ὅτι ὁ σκοπός εἶναι ἡ αἰώνια ἕνωση μέ τόν Θεό, ἡ θέωση. Ἄν ἀστοχήσουμε σ’αὐτό, τότε ἀποτύχαμε στήν ζωή μας. Πολλοί ἄνθρωποι ἡλικιωμένοι, παπποῦδες,γιαγιάδες θεωροῦν ἐπιτυχία στή ζωή τους τό ὅτι δημιούργησαν οἰκογένεια, ἔκανανπαιδιά, ἐγγόνια, δισέγγονα κ.λ.π. Αὐτό εἶναι ὅμως ἡ ἐπιτυχία; Ἐπιτυχία εἶναι νάπετύχεις τήν αἰώνια εὐτυχία καί νά βάλεις καί τά παιδιά σου σ’ αὐτήν τήν αἰώνιαεὐτυχία, ὅσο ἐξαρτᾶται ἀπό σένα βέβαια, γιατί ὁ καθένας μας ἔχει τήν ἐλευθερία νάἐπιλέξει. Πρέπει ἐσύ μέ τήν ζωή καί τό παράδειγμά σου νά βοηθήσεις τά παιδιά σουνά βροῦν τήν αἰώνια εὐτυχία. Τότε μόνο πέτυχες πραγματικά.«Ἁμαρτία λοιπόν εἶναι ἀποτυχία. Καί ἄν ἀποτύχεις ἀπό αὐτόν τόν σκοπό καί τόνχάσεις, τί θά σέ ὠφελήσει ἀδελφέ μου κάθε ἄλλο κέρδος; Τί θά σέ ὠφελήσει ἡ τιμήκαί τά ἀξιώματα πού κέρδισες σέ μία γωνιά τῆς γῆς, ὅπως εἶναι ἡ πατρίδα σου; Τί θάσέ ὠφελήσει κάθε ἡδονή πού ἀπόλαυσες ἀπό τά κτίσματα; Τί θά σέ ὠφελήσει ἡποσότητα τοῦ πλούτου πού συγκέντρωσες; Τί θά ὠφεληθεῖ ὁ ἄνθρωπος, ἄν κερδίσειτόν κόσμο ὅλον καί χάσει τήν ζωή του, τήν ψυχή του; Τί θά δώσει ὁ ἄνθρωπος ὡςἀντάλλαγμα γιά τήν ψυχή του; Ἄν χάσεις τόν σκοπό σου, ἔχασες συγχρόνως καί τάοὐράνια καί τά ἐπίγεια καί ὅλα. Ἔχασες γιά πάντα κάθε καλό καί κέρδισες γιά πάντακάθε κακό. Ἀνώφελα λοιπόν ἔλαβες τό σῶμα, ἀνώφελα ἔλαβες τήν ψυχή, ἀνώφελαγεννήθηκες στόν κόσμο, ἤ μᾶλλον νά πῶ, καλύτερα ἦταν γιά σένα νά μήν εἶχεςγεννηθεῖ καθόλου, ὅπως εἶπε ὁ Κύριος γιά τόν Ἰούδα». Ὁ Κύριος εἶχε πεῖ γιά τόνἸούδα ὅτι θά ἦταν καλύτερα γι’ αὐτόν νά μήν εἶχε γεννηθεῖ. Ἐνῶ ὁ Θεός μᾶς ἔδωσετόσα ἀγαθά, ἐμεῖς δέν τά ἀξιοποιήσαμε. Θά ἦταν λοιπόν καλύτερα νά μήν εἴχαμεγεννηθεῖ.«Ἀπαρνήσου μέ ὅλη σου τήν καρδιά, ὅλες τίς περασμένες ἀταξίες τῆς ζωῆς σου καί22

σκέψου τόν πολύτιμο καιρό πού πέρασες τόσο ἀνώφελα», ρεμβόμενος ὅπως λένε οἱΠατέρες. «Πόσα χρόνια πέρασες ἔτσι μάταια, χωρίς νά τά ἀξιοποιήσεις γιά μετάνοια,χωρίς νά ἐργάζεσαι τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, χωρίς νά σκέφτεσαι τό αἰώνιο καίἀτελεύτητο τέλος καί τήν μακαριότητα πού σέ περιμένει στόν οὐρανό;».«Εὐχαρίστησε τόν Κύριο πού σοῦ δίνει χρόνο καί τρόπο νά ἀναπληρώσεις τίς ζημιέςσου μέ νέα καί μεγαλύτερα κέρδη πού θά ἔχεις ἀπό τήν γνήσια μετάνοιά σου καί τήνἐπιστροφή σου». Σήμερα καλή ὥρα εἴμαστε τόσοι ἐδῶ. Τήν ἑπόμενη Κυριακή μπορεῖκάποιος νά λείπει, νά φύγει, νά πάει στόν οὐρανό. Δέν εἶναι ἀπίθανο. Ἄς μήνχάνουμε λοιπόν καιρό.«Καί ἀποφάσισε λοιπόν ἀδελφέ μου εἰς τό ἑξῆς νά ἀγωνισθεῖς μέ ὅλη σου τήνθέληση γιά νά ἐπιτύχεις τόν σκοπό σου, δηλαδή τήν εὐτυχία πού ὑπάρχει στούςοὐρανούς, τήν ὁποία, ὅποιος τήν χάσει πέφτει στήν ἔσχατη δυστυχία, ὅπως λέει ὁἹερός Αὐγουστίνος». Πολλές φορές οἱ ἄνθρωποι θρηνοῦν γιά ὅλα τά κακά πού τούςβρίσκουν σ’ αὐτή τήν ζωή. Αὐτά ὅμως δέν εἶναι τίποτα σέ σχέση μέ τό κακό τοῦ νάχάσεις τήν αἰώνια ζωή. Αὐτή εἶναι ἡ μεγάλη δυστυχία. Πολλές φορές ἔρχονται οἱγονεῖς καί μοῦ λένε ὅτι τά παιδιά τους δέν ἔχουν δουλειά, ἔχουν δυσκολίες κ.λ.π.Ὅταν τούς ρωτάω, ἄν τά παιδιά τους ἐξομολογοῦνται καί μοῦ ἀπαντοῦν ἀρνητικά,τούς λέω γι’ αὐτό πρέπει νά στεναχωριοῦνται, πού εἶναι μακρυά ἀπό τόν Θεό. Ἡδουλειά καί ὅλα τά ὑπόλοιπα εἶναι πολύ μικρά σέ σχέση μέ αὐτό. Εἶναι πολύτιποτένια θλίψη αὐτή σέ σχέση μέ τήν θλίψη τοῦ νά μήν ζεῖ τό παιδί τήν χαρά καίτήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἀπό αὐτήν τήν ζωή. Γι’αὐτό πρέπει νά κλαῖνε οἱ γονεῖς καί νάπαρακαλοῦν τόν Θεό.«Κι ὅπως κάνει μία μεγάλη πέτρα, ἡ ὁποία ὅταν πέσει ἀπό κάποιο ψηλό σημεῖοσυντρίβει ὅλα ἐκεῖνα πού ἐμποδίζουν τόν δρόμο της καί δέν τήν ἀφήνουν νά πάει στόκέντρο της, ἔτσι κάνε κι ἐσύ καί σύντριψε ὅλα ἐκεῖνα πού σέ ἐμποδίζουν καί δένἀφήνουν νά πετύχεις τόν σκοπό σου, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ αἰώνια ἀπόλαυση καί θεωρίατοῦ Θεοῦ σέ ἐκείνη τήν εὐτυχία πού ὑπάρχει στούς οὐρανούς, ὅπως εἴπαμε». Σίγουραθά βρεῖς ἐμπόδια, σίγουρα κάποιοι θά σοῦ ποῦν: «γιατί πηγαίνεις στίς ὁμιλίες;»,«γιατί ἀκοῦς αὐτόν πού εἶναι τόσο αὐστηρός;», «γιατί ἔμπλεξες μέ τούς παπάδες;»,«τί, καλόγεροι θά γίνουμε;». Θά ἔχεις τέτοια ἐμπόδια, ἀλλά πρέπει νά ἔχεις αὐτήντήν ἀποφασιστικότητα καί τήν ὁρμή πού ἔχει αὐτή ἡ πέτρα. Σκεφτεῖτε μία πέτραμεγάλη πού πέφτει σέ ἕναν γκρεμό. Μπορεῖ νά τήν σταματήσει τίποτα; Κι ἕνα δέντρονά βρεῖ στόν δρόμο της, θά τό πάρει μαζί της. Θά τά μαζέψει ὅλα καί θά πάει ἐκεῖπού εἶναι νά πάει. Μία τέτοια ὁρμή πρέπει νά ἔχουμε κι ἐμεῖς. Νά μήν μᾶς νοιάζειτίποτα, νά μήν ὑπολογίζουμε τά ἐμπόδια πού θά βροῦμε μπροστά μας, γιατίδιακυβεύεται ἡ αἰώνια εὐτυχία μας, ἡ αἰώνια ἀπόλαυση, ὁ αἰώνιος σκοπός, τό αἰώνιοτέλος στό ὁποῖο πρέπει νά ἀποβλέπουμε καί εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός.«Γιατί γνώριζε πολύ καλά ὅτι κι ἄν ἀπολαύσεις ὅλες τίς δόξες, ὅλες τίς ἡδονές, ὅλατά εὐχάριστα καί ὅλους τούς θησαυρούς καί ὅλα τά βασίλεια αὐτοῦ τοῦ κόσμου, δένθά μπορέσεις μέ αὐτά νά ἀναπαύσεις καί νά ἱκανοποιήσεις πλήρως τήν ἐπιθυμία τῆςκαρδιᾶς σου. Γιατί αὐτά τά ἀγαθά δέν εἶναι ὁ σκοπός τοῦ ἀνθρώπου, οὔτε ὁἄνθρωπος δημιουργήθηκε γι’ αὐτά. Γι’ αὐτό καί ὅταν ἀκόμα ὁ ἄνθρωπος ἀπολαύσει23

ὅλα αὐτά, δέν ἀναπαύεται, ἀλλά ἐπιθυμεῖ κάποιο ἄλλο πράγμα ὑψηλότερο καίτελειότερο ἀπό αὐτά, τό ὁποῖο ἄλλο δέν εἶναι, παρά μόνο ὁ Θεός». Αὐτό τόβλέπουμε κάθε στιγμή νά ἐπαληθεύεται. Οἱ ἄνθρωποι οἱ φιλήδονοι, πού εἶναιριγμένοι στίς ἡδονές, παίρνουν τήν μία ἡδονή, τήν γεύονται, τήν βαριοῦνται καίπηγαίνουν σέ ἄλλη ἡδονή. Ὅταν βαρεθοῦν καί αὐτήν τήν ἡδονή, πηγαίνουν σέκάποια ἄλλη κ.ο.κ. Αὐτό δείχνει ὅτι ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι πλασμένος γι’ αὐτά. Ἄνἦταν πλασμένος γι’ αὐτά, θά χόρταινε μέ αὐτά. Δέν χορταίνει ὅμως καί φτάνεικάποια στιγμή πού ἔρχεται ὁ κορεσμός καί ἡ ἀηδία. Ἄρα κάπου ἀλλοῦ εἶναι ἡ χαράκαί ἡ εὐτυχία. Ὁ Θεός μᾶς ἔδωσε τίς ὁδηγίες, μᾶς εἶπε γιά ποῦ εἴμαστε.«Ὁ Θεός πού εἶναι ἡ ἀνώτατη εὐτυχία καί ὁ τελικός σκοπός γιά τόν ὁποῖο πλάστηκεὁ ἄνθρωπος.Μόνο Αὐτός μπορεῖ νά ἀναπαύσει τήν ἄμμετρη ἐπιθυμία τῆς καρδιᾶςκαί νά τήν ἱκανοποιήσει πλήρως ὡς ἀπόλυτο καί κορυφαῖο ἀγαθό». Ὁ ἄνθρωποςεἶναι πολύ μεγάλο πράγμα. Ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου ἔχει ἄπειρο βάθος καί δέν γεμίζειπαρά μόνο μέ τόν ἄπειρο Θεό. Ἐμεῖς προσπαθοῦμε νά γεμίσουμε τήν ψυχή μας μέξυλοκέρατα, μέ πολύ φτηνά πράγματα, πολύ πρόσκαιρα, τιποτένια καί πεπερασμένα.Ὑποτιμᾶμε οὐσιαστικά τόν ἑαυτό μας μέ τό νά τόν ρίχνουμε στίς σαρκικές ἡδονέςκαί τίς ὑλικές ἀπολαύσεις, ἐνῶ ἄλλη εἶναι ἡ προδιαγραφή μας. Μέ ἄλλα πράγματαχορταίνει ὁ ἄνθρωπος καί αὐτά τά ἄλλα εἶναι μόνο ὁ Χριστός. Γι’ αὐτό οἱ ἄνθρωποισήμερα εἶναι ἀνικανοποίητοι. Ὅλα τά ἔχουμε καί ὅλα μᾶς λείπουν. Δέν ὑπάρχειεἰρήνη, ἀνάπαυση καί ἡσυχία. Ὅλοι αἰσθάνονται ὅτι κάτι τούς λείπει καί αὐτό τόκάτι (ὁ κάποιος) ἀκριβῶς εἶναι ὁ Θεός.«Λέει ὁ θεσπέσιος Αὐγουστίνος: Μᾶς δημιούργησες γιά Ἐσένα Κύριε καί δέν θάἡσυχάσει ποτέ ἡ καρδιά μας, μέχρι νά βρεῖ σέ Σένα τήν ἐσωτερική της ἀνάπαυση».Γι’ αὐτό οἱ ἄνθρωποι πού βρίσκονται στήν ἀπιστία, στήν ἀθεΐα, στόν ὑλιστικό τρόποζωῆς, δέν ἔχουν εἰρήνη καί δέν θά εἰρηνεύσουν ὅσο δέν πηγαίνουν στόν Θεό. «Ἡψυχή εἶναι πλασμένη γιά τόν Θεό. Περνάει μέσα ἀπό ἄνυδρους τόπους μέχρι νά βρεῖτόν Θεό». Ἄν ὁ ἄνθρωπος κάνει αὐτό τό ἅλμα τῆς πίστεως, πραγματικά θά ἀναπαυτεῖἡ ψυχή του. Διαφορετικά θά εἶναι συνέχεια μέσα σ’ αὐτήν τήν ἀγωνία καί θά πεθάνειστήν ἀγωνία. Ὅλοι αὐτοί οἱ ἄθεοι, οἱ φιλόσοφοι, οἱ ὑπαρξιστές καί οἱ ὅμοιοί τους,μέσα στήν ἀγωνία ζοῦν, μέσα στήν ἀγωνία πεθαίνουν καί ὅλα τά γραπτά πού μᾶςἔχουν ἀφήσει μέσα στην ἀγωνία τά ἔγραψαν καί εἶναι γεμάτα ἀπελπισία, ἄγχος,πνίξιμο καί κατάθλιψη.«Δέν θά ἡσυχάσει ποτέ ἡ καρδιά μας Κύριε μέχρι νά βρεῖ σέ Ἐσένα τήν ἐσωτερικήτης ἀνάπαυση». Πότε θά βρεῖ ἡ καρδιά αὐτήν τήν ἀνάπαυση; Στήν μελλοντική ζωή.«Γιατί τώρα σ’ αὐτή τήν ζωή ἀκόμα κι ἄν ἀξιωθεῖ νά λάβει πολλά καί μεγάλαχαρίσματα καί νά ἀναπαυθεῖ, ἀφοῦ ἑνωθεῖ μέ τόν Θεό μέσω τῆς ἀπάθειας, ὅμως αὐτήἡ ἀνάπαυση εἶναι γιά λίγο καί μερική καί ὄχι παντοτινή καί πλήρης, ὄπως θά εἶναιστήν μακαριότητα». Τήν πλήρη μακαριότητα θά τήν ἔχουμε στήν ἄλλη ζωή, ἀλλάκαί σέ αὐτή τήν ζωή θά ἔχουμε τήν πρόγευση τοῦ τί σημαίνει αἰώνια ζωή καίμακαριότητα. Ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος λέει ὅτι πρέπει νά δεῖς τόν Θεό ἀπόἐδῶ γιά νά ἐλπίζεις ὅτι θά Τόν δεῖς καί στήν ἄλλη ζωή. Ὅλα ἀρχίζουν ἀπό αὐτήν τήνζωή. Μήν νομίζετε ὅτι ἡ αἰώνια ζωή εἶναι κάτι πού θά τό ζήσουμε μετά θάνατον. Ἄν24

δέν ἔχεις ἀρχίσει νά τό ζεῖς ἀπό ἐδῶ, μήν ἐλπίζεις ὅτι θά τό ζήσεις μετά θάνατον. ὉΧριστός μας ἦρθε καί γι’ αὐτήν τήν ζωή, γιά νά μᾶς ἀναπαύσει καί σ’ αὐτήν τήν ζωή.Οἱ θλίψεις βέβαια δέν σταματοῦν καί γιά τούς Χριστιανούς καί γιά τούς ἀνθρώπουςτῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά πλέον δέν ἔχουμε στενοχώρια. Ἄλλο πράγμα εἶναι ἡστενοχώρια καί ἄλλο οἱ θλίψεις. «Θλιβόμενοι, ἀλλ’ οὐ στεναχωρούμενοι» (Β΄Κορ.4,8). Εἶναι μία θλίψη γλυκιά, ἡ ὁποία μέσα της ἔχει μία ἐλπίδα, ἡ ὁποία ἐλπίδαπηγάζει ἀπό τήν πίστη στόν Θεό. Ἀντίθετα, ὁ ἄπιστος ἄνθρωπος ἔχει μέσα του μίαστενοχώρια, δηλαδή ἕνα ἀφόρητο πνίξιμο, δέν ἔχει καθόλου παρηγοριά καί αὐτό τονὁδηγεῖ στήν ἀπελπισία, τήν ἀπόγνωση, ἀκόμα καί στήν αὐτοκτονία. Αὐτή εἶναι ἡδιαφορά. Ὅλοι ἔχουμε θλίψεις. Ἐδῶ εἶναι ἡ κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνος. Αὐτή ἡ σάρκαπού φορᾶμε, μᾶς δίνει ἕνα σωρό θλίψεις τελικά, ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τήν περιποιούμαστε,ὅσο κι ἄν φέρνουμε γιατρούς γιά νά ἔχει ὑγεία κ.λ.π. Σημασία ἔχει ὅμως πῶςἀντιμετωπίζει ὁ ἄνθρωπος τίς θλίψεις. Ὁ Χριστιανός ἔχει τόν τρόπο, τίςἀντιμετωπίζει μέσω τῆς πίστης. Ἔτσι δέν τόν καταβάλλουν οἱ θλίψεις, ὅπως ὁἈπόστολος Πέτρος βλέπει στόν Χριστό μας καί περπατάει πάνω στά κύματα. Ἀπότήν στιγμή πού εἶδε ὅμως τά κύματα βούλιαξε. Ἔτσι καί ἐμεῖς, ὅσο βλέπουμε στόνΧριστό μας, οἱ θλίψεις δέν μᾶς πειράζουν. Ἀπό τήν στιγμή ὅμως πού θά πάρουμε τόβλέμμα μας ἀπό τόν Χριστό μας, ὅταν θά χάσουμε τήν ὅρασή μας στόν Θεό, δηλαδήτήν προσευχή μας, τήν πίστη καί τήν ἐλπίδα μας στόν Θεό, τότε πράγματιβουλιάζουμε σάν τούς ἀνθρώπους τούς κοσμικούς πού δέν ἔχουν ἐλπίδα.«Γιά Σένα πλαστήκαμε Κύριε καί θά βροῦμε τήν τέλεια ἀνάπαυση στήν αἰώνια ζωήκαί στήν αἰώνια μακαριότητα. Τελευταῖα, παρακάλεσε τόν Κύριο νά σέ δυναμώσειμέ τήν Χάρη Του, ὥστε βρισκόμενος σέ αὐτήν τήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνος, σέ ὅλασου τά ἔργα ἄλλο πράγμα νά μήν ἀναπνέεις παρά τήν οὐράνια ἐκείνη εὐτυχία καίἀπόλαυση. Ἄλλο νά μήν ἐπιθυμεῖς, παρά μόνον ἐκεῖνον τόν τελικό σκοπό γιά τόνὁποῖο πλάστηκες μέ τήν δημιουργία καί ἀναπλάστηκες μέ τήν ἔνσαρκη οἰκονομίατοῦ Θεοῦ». Γι’ αὐτό πλαστήκαμε καί γι’ αὐτό ἔγινε καί ὁ Θεός ἄνθρωπος, γιά νάἀπολαύσουμε αὐτήν τήν αἰὠνια μακαριότητα ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι. Καί θά εἶναι πολύμεγάλη θλίψη γιά τόν Χριστό μας, ἄν τήν χάσουμε αὐτήν τήν αἰώνια μακαριότητα.Ἔλεγε καί ὁ μακαριστός Γέροντας Παΐσιος: «Ἀπό φιλότιμο νά ἀγωνιστοῦμε, νά μήνμᾶς βλέπει ὁ Χριστός στήν κόλαση καί στενοχωριέται».«Ἄς βάλουμε σκοπό αὐτήν τήν αἰώνια μακαριότητα, ὁπότε δέν θά μᾶς τραβᾶνε αὐτάτά γήινα, τά φανταχτερά, τά ὁποῖα ὅμως μέσα τους ἔχουν πίκρα, ὅσο κι ἄν φαίνονταιἐξωτερικά γλυκά. Πλαστήκαμε καί ἀναπλαστήκαμε ἀπό τόν Θεό γι’ αὐτήν τήναἰώνια εὐτυχία καί ἀπόλαυση. Γι’ αὐτό ἄς λέμε μαζί μέ τόν Ἀπόστολο Παῦλο«προσβλέπω στό βραβεῖο τῆς ἄνω κλίσεως, διά Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Φιλ. 3,14)».Διαμέσω τοῦ Χριστοῦ βλέπω συνεχῶς αὐτό τό βραβεῖο, ὁπότε δέν μέ τραβάει τίποταἀπό αὐτά τά γήινα.Πλαστήκαμε λοιπόν γιά τήν αἰώνια εὐτυχία πού βρίσκουμε κοντά στόν Θεό. Τώρα ἄςποῦμε λίγα λόγια γιά τά μέσα. Πῶς θά φτάσουμε σέ αὐτό; Πῶς θά φτάσουμε νάἔχουμε τόν Θεό ὡς Α καί Ω στήν ζωή αὐτή καί πῶς θά φτάσουμε καί στήν αἰώνιαμακαριότητα γιά τήν ὁποία εἴμαστε φτιαγμένοι; Ὁ Θεός ἐκτός ἀπό τίς ἐντολές μᾶς25

ἔδωσε καί τά μέσα, τά ὅπλα, τόν τρόπο, τήν μέθοδο, τήν ἐνέργεια καί τά ἐφόδια πούχρειαζόμαστε γιά νά φτάσουμε σ’ αὐτά τά αἰώνια καί τά ἀτελεύτητα ἀγαθά. Τόδυστύχημα εἶναι ὅμως ὅτι δέν τά χρησιμοποιοῦμε. Θυμᾶμαι ὅτι ὁ μακαριστόςΔεσπότης πού μέ χειροτόνησε στό Ἅγιο Ὄρος, μοῦ εἶπε τήν ἡμέρα τῆς χειροτονίαςὅτι ἔχουμε παντοδύναμα ὅπλα, ἀλλά πρέπει νά τά χρησιμοποιοῦμε. Ἔχουμε ἐχθρούςκαί μάχη. Ἄν λοιπόν δέν πάρεις τά ὅπλα σου στήν μάχη, φυσικό εἶναι νά νικηθεῖς.Ἄν ὅμως ἔχεις τά ὅπλα σου εἶναι φυσικό νά νικήσεις καί μάλιστα κατά κράτος. Ὁδιάβολος εἶναι ἀδύναμος. Ἀλλά πῶς φαίνεται τόσο δυνατός; Φαίνεται τόσο δυνατός,γιατί ἐμεῖς τοῦ δίνουμε δύναμη μέ τήν δική μας ἀμέλεια καί ἀδυναμία. Δένχρησιμοποιοῦμε τά στοιχειώδη ὅπλα πού ἔχουμε, τά ὁποῖα εἶναι ἱκανά νά τόνἐξουδετερώσουν πλήρως καί τελείως. Ἐμεῖς τοῦ ἐκχωροῦμε πράγματα πού δένπρέπει νά τοῦ δώσουμε.Εἴδατε ὅτι ὁ διάβολος εἶπε στόν Χριστό ὅτι, ἄν πέσει νά τόν προσκυνήσει, θά τοῦδώσει ὅλο τόν κόσμο; Ποῦ τόν βρῆκε τόν κόσμο; Ὁ κόσμος εἶναι τοῦ Θεοῦ. Πῶς τόλέει λοιπόν αὐτό; Τό ἴδιο λέει σήμερα καί στούς ἄθεους, τούς μασώνους κ.λ.π. Τούςτάζει δύναμη καί ἐξουσία, ἀρκεῖ νά τόν προσκυνήσουν. Καί τούς δίνει ὄντως, γιατίτόν προσκυνοῦν. Πῶς γίνεται αὐτό; Γίνεται, γιατί ἐμεῖς ἀδελφοί μου, τοῦ ἔχουμεδώσει αὐτά τά πράγματα μέ τήν ἑκούσια θέλησή μας. Ὁ Θεός μᾶς ἔβαλε ἐμᾶς ὅλουςσάν βασιλιάδες μέσα στήν κτίση νά κυριαρχοῦμε καί στήν ἄλογη κτίση καί στά ζῶακαί στά πράγματα. Ἐμεῖς ὅμως ἀντί νά κυριαρχήσουμε σ’ αὐτά, νά τά πάρουμε καίνά τά ξαναδώσουμε στόν Θεό μέ δοξολογία καί εὐχαριστία, τά κρατᾶμε γιά τόνἑαυτό μας καί τά χρησιμοποιοῦμε στήν ἁμαρτία. Ὑποδουλωθήκαμε σ’ αὐτά, τάχρήματα, τά κτήματα, τίς διάφορες ἱκανότητές μας, στόν διάβολο δηλαδή. Γι’ αὐτόλοιπόν λέει ὁ διάβολος ὅτι ὅλα αὐτά εἶναι δικά του, γιατί ὅλα αὐτά πού εἶναι τοῦΘεοῦ, ἐμεῖς τά βάζουμε στήν ὑπηρεσία τοῦ διαβόλου, τοῦ κακοῦ, τῆς ἁμαρτίας. Νάγιατί φαίνεται ὅτι ἔχει τόση δύναμη. Ἄν ὅμως ἐμεῖς κάνουμε αὐτό πού πρέπει καί τάδώσουμε ξανά στόν Θεό κάνοντας αὐτήν τήν ἀέναη λειτουργία, τήν ἀέναη θυσία καίπροσφορά στόν Θεό, τήν συνεχή Θεία Λειτουργία, τότε ὁ διάβολος δέν θά ἔχεικαθόλου δύναμη.– Ποιά εἶναι τά μέσα λοιπόν πού μᾶς ἔδωσε ὁ Θεός γιά νά πετύχουμε αὐτόν τόντελικό σκοπό μας;«Σκέψου ἀδελφέ μέ τί σέ προμήθευσε ὁ Θεός γιά νά πετύχεις αὐτόν τόν τελικόσκοπό σου, δείχνοντας πόση φροντίδα καί προθυμία ἔχει γιά νά σέ κάνει αἰώνιαεὐτυχισμένο. Αὐτά τά μέσα εἶναι τριῶν εἰδῶν». Εἶναι τρεῖς ὁμάδες ἀπό ὅπλα, ἀπόμέσα γιά τήν σωτηρία μας. «Πρῶτον εἶναι τά ἐξωτερικά καλά πού μᾶς δίνει ὁ Θεός.Ἡ περιουσία, οἱ τιμές, ὁ πλοῦτος, ἡ πρόσκαιρη εὐτυχία». Βλέπετε ὅτι καί ἡπεριουσία καί ὁ πλοῦτος εἶναι ἀγαθό πού μᾶς δίνει ὁ Θεός, ἀλλά δυστυχῶς ἐμεῖς μέτήν κακή χρήση πού κάνουμε, τά ὑποτάσσουμε στά ἔργα τοῦ διαβόλου.«Ἄλλα μέσα εἶναι τά καλά τῆς φύσεως». Αὐτά πού ἔχει ἐκ φύσεως ὁ ἄνθρωπος.Οὐσιαστικά καί αὐτά εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ καί ἠ φύση εἶναι τοῦ Θεοῦ. Τά ἔχει-συνήθως- ὁ κάθε ἄνθρωπος. «Εἶναι ὁ νοῦς, ἡ φρόνηση, ἡ ἀκεραιότητα τῶναἰσθήσεων». Λειτουργοῦν ὅλες μας οἱ αἰσθήσεις καί ὅλα τά μέλη τοῦ σώματός μας.26

Καί αὐτά ὅμως δέν τά χρησιμοποιοῦμε γιά τήν δόξα τοῦ Θεοῦ.«Καί τρίτον εἶναι τά ὑπερφυσικά ἀγαθά πού μᾶς δίνει ὁ Θεός σάν μέσα γιά νάπετύχουμε τήν αἰώνια εὐτυχία». Βλέπετε ὅτι ἀκόμα καί τά χρήματα δέν μᾶς στεροῦντόν Παράδεισο, ἀρκεῖ νά τά χρησιμοποιήσουμε σωστά. Τό ἴδιο ἰσχύει καί γιά τάφυσικά μας ἀγαθά, γιά τήν ἐξυπνάδα, τά διάφορα χαρίσματά μας, τά ὁποῖα εἶναιμέσα γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, ὅχι γιά τήν καταστροφή του. Προπάντων ὅμωςτά ὑπερφυσικά ἀγαθά. «Τέτοια εἶναι ὁ φωτισμός τοῦ νοῦ» καί ὄχι μία φορά, ἀλλάπολλές φορές. Ὁ Θεός μᾶς φωτίζει τόν νοῦ, μᾶς βάζει μία καλή ἰδέα γιά νάμετανοήσουμε, νά διορθωθοῦμε, νά κάνουμε κάτι καλό στόν συνάνθρωπο… Αὐτάδέν εἶναι δικά μας, ἀλλά δῶρα τοῦ Θεοῦ. «Ἡ προκαταρκτική καί ἁγιαστική χάρις»,πού δίνεται δωρεάν στό βάπτισμα. Τεράστιο δῶρο! «Ἡ ὁποία ἕλκει τήν θέλησή μαςπρός τό ἀγαθό. Τά διάφορα χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος: ἡ ἀγάπη, ἡ χαρά, ἡεἰρήνη». Ὅλα αὐτά μποροῦμε νά τά ἔχουμε. Δέν τά ἔχουμε διότι λέμε ὄχι στόν Θεό,ὄχι στό Ἅγιο Πνεῦμα, ὄχι στήν κάθαρση. Καί φυσικά τότε τό Ἅγιο Πνεῦμα δένἔρχεται, καθώς σέ ἀκάθαρτο νοῦ καί σῶμα δέν πλησιάζει ὁ Θεός. «Οἱ θεοειδεῖςἀρετές, τά Θεία μυστήρια, ἡ Θεία Κοινωνία καί ἡ ἱερά Ἐξομολόγηση». Ὅλα τάμυστήρια. Τό μυστήριο τοῦ γάμου, πού τόσο τό ἔχουμε ὑποβαθμίσει σήμερα καί τόἔχουμε κάνει μία φολκλορική ἐκδήλωση. Τό μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος. Ὅλα μᾶς τάἔδωσε ὁ Θεός γιά νά σωθοῦμε, ὄχι γιά νά προβάλλουμε τά χρήματά μας ἤ τίςτουαλέτες μας. Οἱ Ἅγιες Γραφές, ἡ Παλαιά καί Καινή Διαθήκη. Τί ὑπέροχο δῶρο τοῦΘεοῦ! Τά βιβλία καί οἱ διδασκαλίες τῶν Ἁγίων Πατέρων πού πολλές φορές τάἔχουμε καί τά ἀγνοοῦμε. «Οἱ ἐπαγγελίες τῶν μελλόντων ἀγαθῶν», ὅλες αὐτές οἱὑποσχέσεις τοῦ Θεοῦ. «Οἱ ἀπειλές τῶν αἰωνίων κολάσεων». Καί αὐτές εἶναι δῶροτοῦ Θεοῦ! Μᾶς λέει ὁ Θεός ὅτι ὑπάρχει κόλαση γιά νά προσέξουμε καί νά μήνπέσουμε σ’ αὐτήν. Θά μποροῦσε ὁ Θεός νά μήν μᾶς τό ἀποκάλυπτε. Ἄρα καί αὐτόεἶναι ἀγαθό δῶρο τοῦ Θεοῦ, γι’ αὐτό πρέπει νά εὐχαριστοῦμε τόν Θεό πού ὑπάρχεικόλαση, γιατί μέ τήν μνήμη τῆς κολάσεως, συγκρατούμαστε. «Ἡ διαφύλαξη τῶνἀγγέλων». Ὅσοι εἴμαστε βαπτισμένοι ἔχουμε ὁ καθένας μας καί ἀπό ἕναν ἄγγελο.Πολύ μεγάλο δῶρο κι αὐτό.«Καί τέλος αὐτός ὁ ἴδιος ὁ Θεός, τό μέγιστο τῶν δώρων, ὁ Ὁποῖος δέν ἀρκέστηκεμόνο νά σέ βοηθήσει γιά νά πετύχεις τόν σκοπό σου μέσω τῆς δημιουργίας Του»,μέσω τοῦ σύμπαντος ὁλοκλήρου, τό ὁποῖο μᾶς τραβάει σέ Αὐτόν. Ὅλο τό σύμπανφωνάζει «ἐλᾶτε στόν Θεό». «Οἱ οὐρανοί διηγοῦνται δόξα Θεοῦ» (Ψαλμ. 18,2),δοξολογοῦν τόν Θεό μέ τήν τελειότητα, τήν ὀμορφιά τους, τήν σοφία πού ὑπάρχει σέαὐτά, πού ἀκόμα τήν ἐξερευνοῦμε καί μέ τό ἐλάχιστο πού γνωρίζουμε μένουμεἔκθαμβοι. Γιατί τό ἔκανε αὐτό ὁ Θεός; Τό ἔκανε σάν ἕναν «κράχτη» πού νά φωνάζεικαί νά προτρέπει τούς ἀνθρώπους νά ἀνοίξουν τά μάτια τους καί νά δοῦν ὅτι ὁ Θεόςτά ἔκανε αὐτά, ὅτι δέν ἔγιναν τυχαῖα. Ὀ Θεός καλεῖ τούς ἀνθρώπους νά ἔρθουνκοντά Του. Εἶναι σάν νά τούς λέει ὅτι, ἄν ὅλα ὅσα δημιούργησε εἶναι τόσο ὡραῖα,τόσο σοφά καί τέλεια, πόσο πιό ὡραῖος, σοφός καί τέλειος εἶναι ὁ Δημιουργός τους!Αὐτό τό λέει ἡ ἁπλή λογική. Μᾶς τραβάει λοιπόν ὁ Θεός καί μέσα ἀπό τό σύμπαν,μέσα ἀπό τήν δημιουργία, ἀλλά δέν ἀρκεῖται σέ αὐτά. Τό μέγιστο δῶρο Του εἶναι ὅτι27

μᾶς τραβάει μέσα ἀπό Αὐτόν τόν ἴδιο. Μᾶς ἕλκει κοντά Του μέσα ἀπό τά ἔργα πούἔκανε ὁ Ἴδιος προσωπικά. Πῆρε σάρκα, κατέβηκε στήν γῆ, μᾶς κυνήγησε στήνκυριολεξία, «ἐβραχνίασε ὁ λάρυγξ του» ἀπό τό κήρυγμα, ὅπως λέει ὁ ἅγιοςΝικόδημος, ἀναζητώντας τό ἀπολωλός πρόβατο καί στό τέλος καταδέχθηκε νάσταυρωθεῖ. Θά μποροῦσε νά κατεβάσει ἕναν ἄγγελο καί νά μᾶς τιμωρήσει γιά ὅλεςτίς ἀδικίες πού Τοῦ κάναμε. Ἀλλά ὁ Θεός δέν τό ἔκανε αὐτό, γιατί εἶναι Θεόςἀγάπης. Τελικά ὁ Χριστός εἶναι τό τέλειο μέσο γιά νά πᾶμε σ’ Αὐτόν. Τό εἶπε: «ἐγώεἰμι ἡ ὁδός» (Ἰω. 14,6). Δέν εἶναι κάτι ἄλλο. Δέν μᾶς δίνει ἁπλῶς ἕνα ἐργαλεῖο, ἀλλάτόν Ἴδιο του τόν ἑαυτό γιά νά σωθοῦμε.«Ἦρθε αὐτοπροσώπως γιά νά ζητήσει τήν σωτηρία σου μέ τό νά γίνει ἄνθρωπος καίἀπό ἀπόλυτος σκοπός», ὁ Θεός εἶναι ὁ τελικός σκοπός τοῦ ἀνθρώπου, «θέλησε νάγίνει σχεδόν μέσο καί ὄργανο γιά τήν σωτηρία σου, ὄχι μόνο μέ τούς λόγους Του καίτά παραδείγματά Του, ἀλλά μέ τό Αἷμα του καί τήν ζωή Του. Δέν λυπήθηκε καθόλουτόν ἑαυτό Του γιά νά σοῦ ἀνοίξει ἐλεύθερα τόν δρόμο πρός τόν οὐρανό. Λοιπόν,πόσο σέ ὠφελεῖ, ἀδελφέ, νά ὑπηρετεῖς τόν Θεό σέ αὐτόν τόν κόσμο προσωρινά, γιάνά Τόν ἀπολαύσεις στόν ἄλλον παντοτινά! Διότι ὁ Κύριος γιά αὐτόν τόν σκοπό τῆςσωτηρίας σου ἔβαλε σέ κόπο νά σέ ὑπηρετοῦν, ὄχι μόνο ὅλα τά κτίσματα», τά ζῶα,τά φυτά, ὅλο τό σύμπαν, «ἀλλά ἐκτός ἀπό αὐτά, τά ὑψηλότερα τοῦ οὐρανοῦ, οἱἄγγελοι καί οἱ ἀρχάγγελοι, ἀλλά ἐκτός καί ἀπό αὐτά καί τό ἴδιο τό Θεῖο Τουπρόσωπο μέ τίς ὁδοιπορίες Του, τούς ἱδρῶτες Του, τήν φτώχεια Του, τούς διωγμούςΤου, τά πάθη Του, τόν θάνατό Του, γενικά μέ ἕναν θησαυρό ἀμέτρητο ἀπόεὐεργεσίες ὡς κληρονομιά. Ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «εἴτε ἡ ζωή, εἴτε ὁθάνατος, εἴτε τά παρόντα, εἴτε τά μέλλοντα, ὅλα εἶναι δικά σας» (Α΄Κορ. 3,22).Δηλαδή, ἀδελφέ μου, ὅλα τά πράγματα εἶναι δικά σου, γιά νά εἶσαι καί σύ ὅλος τοῦΧριστοῦ. Ὅπως λέει πάλι ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «ἐσεῖς ἀνήκετε στόν Χριστό»(Α΄Κορ. 6,19). Δέν ἀνήκουμε στόν ἑαυτό μας. Ὁ Θεός μᾶς ἔχει ἐξαγοράσει, μᾶς ἔχειλυτρώσει. Γι’ αὐτό λέγεται καί Λυτρωτής. Στήν ἀρχαιότητα τά λύτρα ἦταν τάχρήματα πού ἔδιναν γιά νά ἐλευθερώσουν ἕναν δοῦλο. Αὐτός πού ἔδινε τά χρήματαλεγόταν λυτρωτής. Ἐμεῖς ἤμαστε δοῦλοι στόν διάβολο, γιατί ἁμαρτήσαμε, ὁπότεἐκχωρήσαμε τήν ἐλευθερία μας στόν διάβολο καί γίναμε δοῦλοι του. Ἔτσι ἔρχεται ὁΧριστός μας καί μέ τόν θάνατό Του πληρώνει γιά μᾶς, ξεχρεώνει γιά μᾶς καί μᾶςἐλευθερώνει. Πλέον δέν εἴμαστε δοῦλοι τοῦ διαβόλου, καθώς ὁ Λυτρωτής μας, ὁΧριστός, μᾶς ἐλευθέρωσε καί μποροῦμε πιά νά συντρίβουμε τόν διάβολο.«Ἀνήκουμε στόν Χριστό. Ἐάν ὅμως ἐσύ πρός μεγάλη σου δυστυχία χάσεις τήνσωτηρία σου ἔπειτα ἀπό ὅλα αὐτά, τίνος θά εἶναι τό φταίξιμο; Μήπως τοῦ Θεοῦ; Ὄχιβέβαια. Δικό σου θά εἶναι». Ὁ Θεός ἀπό τήν πλευρά Του τί ἄλλο θά ἔπρεπε νά κάνειγιά τήν σωτηρία σου καί δέν τό ἔκανε; Ὅλα τά ἔκανε. Καταδέχτηκε στό τέλος νάπάρει δούλου μορφή, νά γίνει σάν ἕνας ἀπό ἐμᾶς καί νά πάρει ὅλα τά δικά μας, ἐκτόςἁμαρτίας». Πῆρε τόν πόνο, τήν δίψα, τήν πείνα, τήν κούραση, τά πάντα πῆρε. «Ὅπωςλέει ὁ Ἴδιος μέ τόν προφήτη Ἡσαΐα: «τί θά μποροῦσα νά κάνω γι’ αὐτό τό ἀμπέλιμου καί δέν τό ἔκανα; Περίμενα νά κάνει σταφύλια καί ἔκανε ἀγκάθια» (Ἡσ. 5,4)».Τό ἀμπέλι τοῦ Θεοῦ εἴμαστε ἐμεῖς. Ὑπάρχουν ἄνθρωποι πού ἀναπαύουν τόν Θεό28

σήμερα; Καί βέβαια ὑπάρχουν, δόξα τῷ Θεῶ! Γι’ αὐτό ὑπάρχει καί ὁ κόσμος ἀκόμα.Οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι ὅμως βγάζουν ἀγκάθια, ἀντί γιά σταφύλια.«Θαύμασε λοιπόν τήν ἄπειρη ἀγαθότητα πού δείχνει σέ σένα ὁ Θεός καίεὐχαρίστησέ Τον μέ ὅλη σου τήν καρδιά. Νιώσε ντροπή πού ἀγωνίστηκεςπερισσότερο γιά νά κερδίσεις τά μηδαμινά καί προσωρινά κτίσματα, ἀπό ὄτιἀγωνίστηκες γιά νά ἀπολαύσεις τόν Κτίστη καί αἰώνιο Θεό σου». Τί ἀγῶνα κάνουμεγιά νά ἀγοράσουμε ἕνα σπίτι, νά πάρουμε ἕνα αὐτοκίνητο, νά παντρέψουμε καί νάσπουδάσουμε τό παιδί μας! Σέ αὐτά ἐξαντλοῦμε ὅλη μας τήν ἐνεργητικότητα, σχεδόνὅλες τίς ὧρες τῆς ἡμέρας καί τῆς νύχτας τίς δίνουμε σέ αὐτά τά θέματα. Δουλεύουμεσυνέχεια γιά τήν σάρκα καί τήν ὕλη. Κι ὅμως πόσο λάθος κάνουμε σκεπτόμενοι καίὅσα εἴπαμε σήμερα! Πόσους κόπους θά πρέπει νά κάνουμε γιά τήν αἰώνια χαρά καίμακαριότητα καί ὄχι γιά τά πρόσκαιρα πού κάποια στιγμή θά τά χάσουμε ὅλα, θάπέσει ἠ αὐλαία καί θά τελειώσει τό θέατρο τοῦ παρόντος κόσμου!«Καί ζήτησέ Του ταπεινά συγχώρηση γιά τήν μεγάλη ἀδικία πού ἔκανες καί δένφρόντισες γι’ Αὐτόν», ἀλλά γιά τόν ἑαυτό σου καί τά κτίσματα καί ἔγινες δοῦλος σ’αὐτά «καί παρακάλεσέ Τον νά σοῦ δώσει τήν Θεία Του Χάρη, ὥστε νά μήνἀπομακρυνθοῦν ἀπό τόν νοῦ σου αὐτές οἱ ἀλήθειες, ἀλλά νά εἶναι ὁδηγοί σέ ὅλα σουτά ἔργα. Ἐξαπόστειλον τό φῶς καί τήν ἀλήθειάν Σου. Αὐτά θά μέ ὁδηγήσουν καί θάμέ φέρουν εἰς ὄρος Ἅγιόν Σου». Θά μέ φέρουν στό Ἅγιο Ὄρος τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι ἡΒασιλεία Του.Ὁ Θεός νά δίνει νά βάλουμε καλά στόν νοῦ καί στήν καρδιά μας ὅτι εἴμαστεπλασμένοι ἀπό τόν Θεό, γιά τόν Θεό καί αἰώνια γιά τόν Θεό. Ἐκεῖ νά στρέψουμε ὅλημας τήν προσοχή, ὅλη μας τήν ἐνεργητικότητα, ὅλη μας τήν ὕπαρξη, σέ αὐτήν τήνπροσπάθεια, γι’ αὐτά τά ἀγαθά τά αἰώνια.Βλέπετε πῶς οἱ Ἅγιοι προσπαθοῦν νά μᾶς ξυπνήσουν καί μᾶς χτυποῦν τό καμπανάκι,τό ὁποῖο πρέπει νά ἀκοῦμε. Νά μήν ἐρχόμαστε ἐδῶ ἁπλῶς ἀπό περιέργεια ἤ ἀπό μίαδιάθεση νά ἀκούσουμε κάτι ἀκόμα. Τό θέμα εἶναι νά περνοῦν στήν ψυχή μας καί νάγίνεται αὐτή ἡ ἀλλαγή, αὐτή ἡ μεταστροφή. Ξέρετε πολλοί ἄνθρωποι πήγαιναν καίστόν Χριστό μας… Χιλιάδες ἄνθρωποι… Θυμηθεῖτε τό θαῦμα τῶν πεντακισχιλίων,5000 ἄνδρες χωρίς γυναῖκες καί παιδιά. Πόσοι ὅμως ἄλλαξαν; Πολύ λίγοι. Γι’ αὐτόκαί ὁ Χριστός μας δέν τούς τά ἔλεγε ξεκάθαρα. Ἐμεῖς ἐδῶ τά λέμε ξεκάθαρα. ὉΧριστός μας τούς τά ἔλεγε μέ παραβολές, γιά νά μήν τούς βαραίνει μέ μία ἀκόμαἁμαρτία. Γιατί ξέρετε, ὅταν ἀκοῦμε κάτι καί δέν τό ἐφαρμόζουμε, λειτουργεῖ σάνκόλαση γιά μᾶς. Ἄλλοι ἄνθρωποι δέν τά ἀκοῦν, δέν τά ξέρουν αὐτά, εἶναι μέσα στόσκοτάδι καί ἔχουν μία ἁμαρτία λιγότερη. Εἶναι ἁμαρτία λοιπόν ἄν ἐμεῖς αὐτά πούἀκοῦμε δέν τά ἀξιοποιοῦμε καί δέν τά ἀναπαράγουμε καί στούς ἄλλους.Ὀ Θεός λοιπόν νά δίνει νά τά ἀξιοποιοῦμε, νά ἀλλάζουμε ζωή καί τότε πραγματικάθά ἔχουμε αὐτήν τήν μακαριότητα γιά τήν ὁποία μᾶς μιλοῦν οἱ Ἅγιοι ἀπό αὐτήν τήνζωή.29

Ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε ἀπό τόν Θεό καί γιά τόν ΘεόΣήμερα μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ θά ἀναλύσουμε ἕνα θέμα σχετικό μέ τήν ὕπαρξή μας,μέ τόν ἄνθρωπο καί τό τί εἶναι ὁ ἄνθρωπος. Πολλοί τά ἀνφέρουν ὡς ὑπαρξιακάπροβλήματα ἤ ὑπαρξιακές ἀναζητήσεις.Κάποια στιγμή στήν ζωή του ὁ κάθε ἄνθρωπος ἀναρωτιέται: – Ποιός εἶμαι; -Ἀπόποῦ ἦρθα; – Ποιός εἶναι ὁ προορισμός μου; – Ποῦ πηγαίνω; – Γιατί ὑπάρχω; Αὐτάεἶναι καίρια ἐρωτήματα κι, ἄν κανείς δέν τά ἔχει ἀπαντήσει, δέν βρίσκει νόημα στήνζωή του, δέν ἔχει ἔννοια ἡ ζωή του. Ἔλεγαν κάποιοι σύγχρονοι φιλόσοφοι ὅτι οἱσύγχρονοι ἄνθρωποι ἔχουν αὐτό τό πρόβλημα: δέν βρίσκουν δηλαδή νόημα στήνζωή τους, δέν ξέρουν γιατί ζοῦν. Ἀναζητοῦν ἕνα νόημα καί ἄλλος προσπαθεῖ νάγεμίσει τήν ζωή του ἀσχολούμενος μέ κοινωφελεῖς ὀργανώσεις, ἄλλος ἀσχολεῖται μέτά καλλιτεχνικά, τήν λογοτεχνία, τόν ἀθλητισμό κ.λ.π. ἄλλος μέ ἕνα χόμπυ πού τάχαθά τόν γεμίσει, προσπαθώντας νά καλύψει τό ὑπαρξιακό του κενό. Τελικά ὅλα αὐτά,ἄν ρωτήσουμε αὐτούς πού τά ἐξασκοῦν, θά μᾶς ποῦν ὅτι εἶναι ἀνεπαρκῆ. Ὅσο ὁἄνθρωπος παραμένει στόν ἑαυτό του, στό ἐγώ του, παραμένει μόνος του καί δένπαίρνει ἀπάντηση στό ἐρώτημα τοῦ «ποιός εἶναι», γιατί αὐτή ἡ ἀπάντηση ἔρχεταιἀπό τόν Θεό.Ὁ Θεός εἶναι αὐτός πού μᾶς ἔφτιαξε καί θά πρέπει ὁ ἄνθρωπος νά ταπεινωθεῖ σ’αὐτή τήν ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ, νά πιστέψει δηλαδή. Ὅσο ὁ ἄνθρωπος εἶναι στήνἀπιστία, στήν ἀμφιβολία, στόν λεγόμενο σκεπτικισμό, στόν ἀγνωστικισμό, ὅσο δένδέχεται τήν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ, δέν μπορεῖ νά πάρει ἀπάντηση σέ αὐτά τά ἐρωτήματα.Ἀκόμα κι ἄν δώσει ἀπάντηση, πάλι δέν ἱκανοποιεῖται ὁ ἄνθρωπος. Ὅταν ὅμως κανείςπιστέψει στόν Θεό, στήν ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ, ὅταν ταπεινωθεῖ καί ἀφεθεῖ στόνΘεό, τότε καταλαβαίνει πολύ καλά ποιός εἶναι, ποιός τόν ἔφτιαξε, ποιά εἶναι ἡ ἀρχήτου καί ποιό τό τέλος του -ἄν ὑπάρχει τέλος- ποιός εἶναι ὁ σκοπός πρός τόν ὁποῖοπηγαίνει καί γιά τόν ὁποῖο πλάστηκε ὁ ἄνθρωπος. Αὐτά ὅλα λοιπόν τά βρίσκουμεμέσα στίς Ἅγιες Γραφές καί γενικότερα μέσα στήν Ἱερά Παράδοση τῆς Ἐκκλησίαςμας.Σήμερα θά ποῦμε λοιπόν μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ γιά τόν ἄνθρωπο. Κατ΄ ἀρχάς ὀἄνθρωπος πλάστηκε ἀπό τόν Θεό. Δέν φτιάχτηκε οὔτε τυχαῖα, ὅπως λένε κάποιοιἄθεοι, οὔτε πλάστηκε ὡς κάποιο προϊόν ἀνάγκης, ὅπως λένε κάποιοι ἄλλοι, λόγωκάποιων διεργασιῶν χημικῶν. Τό νά ὑποστηρίξει κανείς ὅτι τά διάφορα ἄτομα καί τάμόρια ἔκαναν τέτοιες ἑνώσεις καί δομές, ὥστε νά φτιάξουν τά μεγαλύτερα μόρια, τάμακρομόρια, τά μακρομόρια νά φτιάξουν τά ἀκόμα μεγαλύτερα τίς πρωτεΐνες, οἱπρωτεΐνες νά ἑνωθοῦν κατάλληλα ἡ μία μέ τήν ἄλλη, ὥστε νά φτιάξουν τό DNAκ.λ.π. εἶναι τελείως τρελό, καί τό παραδέχονται καί οἱ ἴδιοι οἱ ἐπιστήμονες. Αὐτό μέτήν κοινή λογική -ἀλλά καί μαθηματικά ἀποδεδειγμένο- εἶναι τρελό. Παρόλα αὐτάκάποιοι θεωροῦν ὅτι ἰσχύουν, ἐπειδή τά λέει ἡ ἐπιστήμη. Ἡ πραγματική ἐπιστήμη30

δέν λέει ὅμως κάτι τέτοιο. Ἁπλῶς κάποιοι ἔχουν διατυπώσει διάφορες θεωρίες, ὅπωςτοῦ Δαρβίνου, τῆς ἐξελίξεως, τῆς ἀρχέγονης σούπας κτλ. Ἡ θεωρία τῆς ἀρχέγονηςσούπας λέει ὅτι τό σύμπαν στήν ἀρχή ἦταν σάν μία σούπα καί ἐκεῖ μέσα μέ τίςἠλεκτρικές ἐκκενώσεις, δημιουργήθηκαν τά πρῶτα μόρια καί μέ τήν συνένωσή τουςἔφτιαξαν τά πρῶτα κύτταρα. Ἄν μποροῦν νά τό κάνουν καί σήμερα, θά τούςπαραδεχτοῦμε! Μέχρι τώρα δέν ἔχουν καταφέρει νά φτιάξουν ἕνα κύτταρο…Ὁ ἄνθρωπος λοιπόν πλάστηκε ἀπό τόν Θεό σέ ἀντίθεση μέ τίς θεωρίες πού ὑπάρχουνκαί τίς ἄδραξαν οἱ ἄθεοι, γιατί τούς βόλευαν. Σήμερα τίς «λανσάρουν» στά σχολεῖαμας σάν ἐπιστημονική γνώση. Ἄν δεῖτε στά σχολικά βιβλία ἡ θεωρία τοῦ Δαρβίνου –τονίζω τήν λέξη θεωρία – περνάει σάν παραδεκτή ἀπό ὅλους ἐπιστημονική γνώση,ἐνῶ εἶναι ἁπλῶς μία θεωρία. Ἀντίστοιχα ὑπάρχει καί ἡ ἀντίστροφη θεωρία τῆςδημιουργίας. Μέσα στούς ἐπιστήμονες ὑπάρχουν οἱ λεγόμενοι δημιουργισταί, οἱὁποῖοι ὑποστηρίζουν ὅτι ὁ κόσμος ἔγινε ὅπως ἀκριβῶς ἀναφέρεται στήν Ἁγία Γραφή.Ὡστόσο ἐπειδή μᾶς κυβερνοῦν ἄθεοι, περνᾶνε αὐτά τά ψεύτικα μηνύματα στάπαιδιά. Πρέπει λοιπόν ἐμεῖς νά λέμε στά παιδιά νά μήν πιστεύουν αὐτές τίς θεωρίες.Ἐπιτέλους ἄς μᾶς δείξουν καί ἕναν πίθηκο πού ἔγινε ἄνθρωπος! Ἀφοῦ κάποιοιθεωροῦν ὅτι ἰσχύει ἡ θεωρία αὐτή καί ὅτι συνέβη κάποτε, τότε γιατί νά μήν μπορεῖνά γίνει καί σήμερα; Γιατί νά μήν συνεχίζεται; Καί σήμερα θά ἔπρεπε νά ἔχουμεἐνδιάμεσους πιθηκανθρώπους νά κυκλοφοροῦν ἀνάμεσά μας, ἀλλά φυσικά κάτιτέτοιο δέν ὑπάρχει!Ὁ ἄνθρωπος λοιπόν πλάστηκε ἀπό τόν Θεό. Δεύτερον, ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε γιά τόνΘεό. Ὄχι γιά τόν ἑαυτό του. Πολλοί σήμερα μᾶς παροτρύνουν νά κάνουμε πράγματαγιά τόν ἑαυτό μας. Ὁ ἄνθρωπος, ὅταν λειτουργεῖ γιά τόν ἑαυτό του, ἀρρωσταίνει. Ὁἄνθρωπος πλάστηκε γιά νά λειτουργεῖ γιά τόν Θεό καί μόνο. Μόνο τότε ἔχει ὑγείαψυχική πρῶτα καί κατόπιν καί σωματική.Τρίτον, ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε γιά νά ἀπολαμβάνει αἰώνια τόν Θεό, νά μετέχει στήνμακαριότητα τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός εἶναι ἡ ἄπειρη μακαριότητα, ἡ ἄπειρη εὐτυχία καί ὁἄνθρωπος πλάστηκε γιά νά ἑνωθεῖ μέ αὐτήν τήν ἄπειρη μακαριότητα, νά γίνειδηλαδή κι αὐτός Θεός κατά χάριν. Αὐτός εἶναι ὁ προορισμός μας. Τόσο μεγάλοπράγμα ἔχουμε γιά προορισμό, νά γίνουμε Θεοί κατά χάριν. Πόσο στεροῦνται αὐτοίοἱ καημένοι οἱ ἄνθρωποι οἱ ἄθεοι πού δέν θέλουν νά πιστέψουν! Μένουν μόνοι τους,μέ τήν ἀθεΐα τους, μέ τήν ἀπιστία τους καί μέ τά ἀναπάντητα ἐρωτήματά τους.Θυμᾶμαι εἶχε ἔρθει κάποτε στό Ἅγιο Ὄρος ἕνας ψυχολόγος καί μοῦ εἶπε ὅτι ἦρθεστό Ὄρος, γιατί τόν ἔπιασαν τά ὑπαρξιακά του! Σκέφτηκα κι ἐγώ μέσα μου, ὅτι, ἄναὐτός ὁ ψυχολόγος, πού βοηθάει τούς ἀνθρώπους – ὑποτίθεται – νά λύσουν τάψυχολογικά τους, ἔχει ὁ ἴδιος προβλήματα ὑπαρξιακά καί ἀναπάντητα ἐρωτήματα,τότε τί βοήθεια θά προσφέρει ὁ καημένος στούς ἄλλους ἀνθρώπους; Πρέπει πρῶτανά ἔχει λύσει ὁ ἴδιος τά δικά του ὑπαρξιακά προβλήματα, νά ἔχει πάρει τήν ἀπάντησηστά θεμελιώδη αὐτά ἐρωτήματα, ὥστε νά συμβουλεύσει καί τούς ἄλλους. Ἄν δέν τόἔχει κάνει αὐτό, τί νά πεῖ στούς ἄλλους μετά;Ἄς ἀναλύσουμε τό πρῶτο, ὅτι δηλαδή ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε ἀπό τόν Θεό. «Σκέψου31

ὅτι ὁ Θεός εἶναι ἡ πρώτη σου ἀρχή». Ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος «πάντα δι’αὐτοῦ ἔκτισται» (Κολ. 1,16). Ὅλα χτίστηκαν ἀπό Αὐτόν, ἀπό τόν Θεό. Στήν ΠαλαιάΔιαθήκη ἐπίσης διαβάζουμε: «Ὁ Θεός εἶπε καί ἐγενήθησαν τά πάντα». Στόνἄνθρωπο μάλιστα δέν εἶπε, ἀλλά τόν ἔπλασε μέ τά ἴδια Του τά χέρια, ἔκανε μίαἰδιαίτερη δημιουργική πράξη. Τόν ἔπλασε τήν ἕκτη ἡμέρα, ἀφοῦ εἶχε δημιουργήσειτίς προηγούμενες μέρες ὅλο τό σύμπαν καί τά ζῶα καί τά φυτά. Ἔπλασε τόνἄνθρωπο ξεχωριστά σάν ἕνα πριγκηπόπουλο καί τόν ἔβαλε μέσα σ’ αὐτό τό παλάτιπού εἶχε φτιάξει. Ὅλο αὐτό τό σύμπαν εἶναι ἕνα ὑπέροχο παλάτι πού τό ἔκανε ὁ Θεόςγιά μᾶς.«Ὁ Θεός λοιπόν εἶναι ἡ πρώτη σου ἀρχή. Ἀπό Αὐτόν προέρχονται τά πάντα. Σκέψουτώρα ἐσύ ποῦ ἦσουν ὅλο τόν περασμένο αἰῶνα, πρίν ἔρθεις στήν ὕπαρξη;». Ποῦἦσουν πρίν συλληφθεῖς ἀπό τούς γονεῖς σου; Δέν ὑπήρχαμε πουθενά. Μήν πιστεύετεαὐτές τίς θεωρίες περί μετενσαρκώσεως, τίς ὁποῖες ἔχουν υἱοθετήσει ἀκόμα καίὈρθόδοξοι. Ἡ προΰπαρξη τῶν ψυχῶν εἶναι τελείως λάθος, εἶναι παραμύθι τοῦδιαβόλου. Δέν ὑπάρχει τέτοιο πράγμα. Αὐτά τά ἔλεγαν καί οἱ ἀρχαῖοι καίκαταδικάστηκαν. Αὐτή ἡ θεωρία περί προΰπαρξης τῶν ψυχῶν εἶναι αἵρεση.«Ἦσουν θαμμένος στήν ἄβυσσο τῆς ἀνυπαρξίας, χωρίς ψυχή, χωρίς σῶμα, χωρίςκαμμία ἐνέργεια, χωρίς καμμία ἀξία, στερημένος ἀπό κάθε πραγματική ὕπαρξη.Τώρα ἄν -ὑποθετικά μιλώντας- ἦσουν πρίν ἀπό τήν δημιουργία ἕνας κόκκος ἄμμου,πόσο ὀφειλέτης εἶσαι στόν Κύριο, πού σέ μετέβαλλε ἀπό ἐκεῖνον τόν κόκκο σέ ἕνακτίσμα λογικό καί δεκτικό τόσων ἀγαθῶν»! Ἀπό ἕναν ἄψυχο, κρύο κόκκο, σέ ἔκανεἕνα τέλειο ὄν, πού εἶναι ὁ ἄνθρωπος, μέ σῶμα καί ψυχή.«Γιά τόν λόγο αὐτόν λοιπόν πόσο ὁφειλέτης εἶσαι στόν Θεό τώρα, πού σέ μετέβαλλε,ὅχι ἀπό ἕναν κόκκο ἄμμου, ἀλλά ἀπό ἕνα τελείως ἀνύπαρκτο, σέ ἕνα τέλειοπλάσμα». Γιατί ἐπιτέλους ἀκόμα καί ὁ κόκκος ἄμμου εἶναι κάτι πού ὑπάρχει. Ὁ Θεόςὅμως δέν σέ ἔφτιαξε ἀπό κάτι πού προϋπῆρχε, ἀλλά ἀπό τό τίποτα, ἀπό τό μηδέν,ἀφοῦ ἦσουν ἀνύπαρκτος.«Πόσο περισσότερο πρέπει νά Τόν εὐγνωμονεῖς καί μάλιστα πού χρησιμοποίησε γιάὠφέλειά σου μία ἄπειρη δύναμη, ἡ ὁποία χρειάζεται ἀπαραίτητα γιά νά νικήσει τόἄπειρο διάστημα πού ὑπάρχει ἀνάμεσα στήν ὕπαρξη καί στήν ἀνυπαρξία καί ἔτσι νάσέ δημιουργήσει». Πόση εἶναι ἡ ἀπόσταση τῆς ὕπαρξης ἀπό τήν ἀνυπαρξία; Ἄπειρη.Αὐτό τό ἄπειρο διάστημα τό ξεπέρασε ὁ Θεός μέ τήν δύναμή Του. Πόσο πρέπει νάΤόν ευχαριστήσεις;«Καί ἐπιπλέον διότι ὁ Θεός χρησιμοποίησε γιά σένα καί μιά ἄπειρη ἀγάπη καθόσονσέ διάλεξε ἀνάμεσα ἀπό πολλά ἄλλα ἀναρίθμητα κτίσματα!». Ἔλεγε ὁ μακαριστόςπ. Παΐσιος, θά μποροῦσε ὁ Θεός νά μέ κάνει ζῶο γιά παράδειγμα. Ἀπό χιλιάδες ὄντακαί εἴδη, διάλεξε ἐμένα νά μέ κάνει ἄνθρωπο. Θά μποροῦσε νά κάνει κάτι ἄλλο πούνά Τόν ὑπηρετεῖ καί νά Τόν ἀγαπάει μέ ὄλη του τήν καρδιά, ὅπως εἶναι οἱ Ἄγγελοι.«Παρόλα αὐτά ὁ Θεός ἔστησε τούς ὀφθαλμούς Του σέ σένα, σχεδόν προτιμώνταςτήν δική σου ὠφέλεια ἀπό τήν ἴδια Του τήν τιμή, μόνο καί μόνο γιά νά σέεὐεργετήσει». Κατά κάποιο τρόπο ρισκάροντας, θά λέγαμε, ὁ Θεός, καθώς ἔχει32

δώσει στόν ἄνθρωπο τό αὐτεξούσιο καί μπορεί νά Τοῦ πεῖ ὅτι δέν θέλει νά Τόνλατρεύει καί νά Τόν προσκυνάει. Παρόλα αὐτά μᾶς ἔφτιαξε.«Καθώς ἐσένα κοίταξε ὁ Θεός μέ εὔνοια καί σέ προτίμησε σέ ὅλα τά χρόνια. Καίθέλησε κατ’ εὐδοκία Του νά σέ πλάσει σέ ὁρισμένο χρόνο κατ’ εἰκόνα Του. Ἐσέναμονάχα ἀπό ὅλα τά ἄλλα ζῶα καί καθ’ ὀμοίωσιν, μέ τόση προσοχή καί ἐπιμέλεια καίἀγάπη, σάν νά μήν ἤθελε νά δημιουργήσει κάποιον ἄλλο, παρά μονάχα ἐσένα στόνκόσμο». Τόση φροντίδα ἔχει δείξει ὁ Θεός στόν καθέναν ἀπό μᾶς. Βλέπετε ὁκαθένας μας εἶναι μοναδικός καί σωματικά καί πνευματικά καί ψυχικά. Κανέναςἄνθρωπος δέν εἶναι ἴδιος μέ τόν ἄλλον. Μᾶς ἔπλασε λοιπόν μέ τέτοια ἀγάπη,φροντίδα καί στοργή σάν νά ἤμασταν οἱ μοναδικοί, σάν νά μήν εἶχε κάποιον ἄλλοννά φροντίσει.Λέει ὁ ψαλμωδός: «ὁ πλάσας κατά μόνας τάς καρδίας αὐτῶν» (Ψαλμ. 32,15). Καίἕνας θεολόγος, ὁ Τερτιλιανός, λέει γιά τήν δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου αὐτά τά ὡραῖαλόγια: «Σκέψου τόν Θεό ὁλόκληρο νά ἀσχολεῖται καί νά προσέχει τόν ἄνθρωπο μέ τόχέρι, μέ τήν αἴσθηση, μέ τό ἔργο, μέ τήν σκέψη, μέ τήν σοφία, μέ τήν πρόνοια!Ἰδιαίτερα ὅμως μέ τήν ἀγάπη, ἡ ὁποία χάραξε στό πρόσωπο τοῦ Ἀδάμ τάχαρακτηριστικά, ὅπως θά διαμορφωνόταν ὁ πηλός. Τέτοιος θά ἦταν καί ὁ Χριστός,ὅταν θά γινόταν ἄνθρωπος». Φτιάχνει ἐμᾶς δηλαδή μέ τό σχέδιο τοῦ Χριστοῦ. Ὅτανπλάστηκε ὁ ἄνθρωπος, ὁ Χριστός, ὁ Θεάνθρωπος, δέν εἶχε γεννηθεῖ ἀκόμα. Κι ὅμωςἔφτιαξε τόν Ἀδάμ κατ’ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ. Δηλαδή ἄς ποῦμε ὅτι προέτρεξε ὁ Ἀδάμτοῦ Χριστοῦ. Τόσο μᾶς τίμησε ὁ Θεός, δίνοντας στόν κάθε ἄνθρωπο τήν εἰκόνα τοῦΧριστοῦ.«Καί λοιπόν, ποιός μπορεῖ νά καταλάβει αὐτό τό ἀμέτρητο χρέος πού ἔχεις ἀπέναντιστόν Θεό, γι’ αὐτήν τήν ἀσύγκριτη εὐεργεσία πού σοῦ ἔκανε καί ἀπό τό τίποτα πούἦσουν σέ ἔπλασε ἄνθρωπο;». Σέ ἔφερε ἀπό τήν ἀνυπαρξία, στήν ὕπαρξη. Ἄραγε Τόνἔχουμε εὐχαριστήσει ποτέ γι’ αὐτό; Εἴπαμε ποτέ ἕνα εὐχαριστῶ πού ἐνῶ δένὑπήρχαμε μᾶς ἔφερε στήν ὕπαρξη;«Ἀλλά δέν εἶσαι μόνο ὀφειλέτης γι’ αὐτό, ἀλλά τό ἴδιο χρέος ὀφείλεις στόν Θεό γιάκάθε ὥρα καί γιά κάθε στιγμή πού περνάει. Γιατί δέν σέ ἔφερε καί σέ παράτησε».Δέν σέ δημιούργησε καί σέ ἄφησε μετά ἕρμαιο, ἐγκαταλελειμμένο στήν τύχη σου,ὅπως λένε κάποιοι ὑπαρξιστές, ἀπελπισμένοι φιλόσοφοι. Αὐτοί λένε ὅτι ὁ ἄνθρωποςεἶναι πεταμένος στό σύμπαν καί βουλιάζουν στήν ἀπαισιοδοξία, στήν κατάθλιψη καίτήν αὐτοκτονία. Ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι πεταμένος, ἀλλά εἶναι συνεχῶς μέσα στάχέρια τοῦ Θεοῦ.Συνεχῶς ὀ ἄνθρωπος δέχεται καί γεύεται τήν στοργική Πρόνοια τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποίασυνέχει, συγκροτεῖ καί συντηρεῖ τό σύμπαν. Αὐτήν τήν φροντίδα τοῦ Θεοῦ τήν ἔχεισυνεχῶς ὁ ἄνθρωπος, γι’ αὐτό καί συνεχίζει νά ὑπάρχει. Βλέπετε ἕνα αὐτοκίνητοπόση φροντίδα θέλει, πόσα σέρβις, νά τοῦ ἀλλάζεις λάδια κτλ. Ἄν τό ἀφήσεις λίγο,δέν θά περάσει πολύς καιρός καί δέν θά ἔχεις αὐτοκίνητο, δέν θά μπορεῖς νά πᾶςπουθενά. Αὐτό τό πολύπλοκο, ἄς τό ποῦμε μηχάνημα, πού λέγεται ἀνθρώπινο σῶμα,ποιός τό συντηρεῖ; Ἀφῆστε τήν ψυχή. Τό σῶμα, πού κάθε λεπτό γίνονται χιλιάδες33

χημικές ἀντιδράσεις. Μόνο στόν ἐγκέφαλο. Πού νά σκεφτοῦμε τί γίνεται στήνκαρδιά, στά ἀγγεῖα καί σέ κάθε μέρος τοῦ σώματος! Σάν τεράστιο ἐργοστάσιο εἶναιτό ἧπαρ τοῦ ἀνθρώπου, λένε οἱ ἐπιστήμονες. Ἐκεῖ μέσα καθαρίζεται τό αἷμα καί ὅλατά δηλητήρια ἀποβάλλονται ἀπό τόν ὀργανισμό. Ποιός λοιπόν φροντίζει γιά τήνσωστή λειτουργία του; Θά πεῖτε ὅτι ἴσως δουλεύει ἀπό μόνο του, ἀλλά αὐτό δένἰσχύει. Ὑπάρχει ἡ στοργική Πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Ὁ φυσικός νόμος, ὅπως μᾶς λένε καίοἱ ἐπιστήμονες, λέει ὅτι ὅλα τείνουν στό νά διαλυθοῦν -νόμος τῆς ἐντροπίας-συνεχῶς δηλαδή ὅλα τά συστήματα τείνουν νά εἶναι σέ ἀταξία, νά ἀποδιοργανωθοῦν.Ἄς ποῦμε ὅτι τό δωμάτιό μας εἶναι ἕνα σύστημα. Ἄν ἡ νοικοκυρά ἤ ὁ νοικοκύρηςδέν φροντίσει νά τό βάλει σέ μία τάξη, τότε κάποια στιγμή δέν θά μπορέσουμε νάζήσουμε έκεῖ μέσα, γιατί συνεχῶς αὐξάνει ἡ ἀταξία τοῦ συστήματος. Εἶναι νόμοςαὐτός. Ἔτσι θά ἔπρεπε νά διαλυθοῦμε κι ἐμεῖς σάν σῶμα. Κι ὅμως ἐπεμβαίνει ὁΘεός. Καί ἡ φύση ὅλη εἶναι ἕνα σύστημα. Θά ἔπρεπε νά ὑπάρχει τόση ἀταξία πού νάμήν μποροῦμε νά ζήσουμε. Κι ὅμως βλέπετε πῶς ὑπάρχει μία σταθερότητα καί μίαἐναλλαγή στίς ἐποχές καί μποροῦμε ὅχι μόνο νά ζοῦμε, ἀλλά καί νά χαιρόμαστε.Μάλιστα παρόλο πού ἐμεῖς κάνουμε τό πᾶν νά καταστρέψουμε αὐτό τό σύστημα,αὐτό συνεχίζει νά ὑπάρχει καί θά συνεχίσει νά ὑπάρχει ὅσο θέλει ὁ Θεός. Κι ἄς λένεκάποιοι -οἰκολόγοι, ψευδοπροφῆτες- ὅτι θά καταστραφοῦμε. Ὁ Θεός παρεμβαίνει.Ὑπάρχει αὐτός ὁ παράγοντας πού δέν τόν ὑπολογίζουν οἱ φυσικοί καί οἱ μαθηματικοίστίς ἐξισώσεις τους. Εἶναι ὁ παράγοντας Θεός, πού μέ τούς ἁγίους Του Ἀγγέλουςσυντηρεῖ τό σύμπαν καί τόν καθέναν ἀπό μᾶς. Σκέφτηκες λοιπόν γι’ αὐτό νάεὐχαριστήσεις τόν Θεό πού συντηρεῖ τήν ὕπαρξή σου χωρίς νά παίρνεις καθόλουεἴδηση;«Ὁ Θεός λοιπόν μέ τήν δημιουργία σοῦ χάρισε τήν ὕπαρξη. Μέ τήν Πρόνοιά Του τήνστοργική σέ κάθε στιγμή, σοῦ διαφυλάττει αὐτήν τήν ὕπαρξη. Καί ἐπιπλέον, γιά σέναδιαφυλάττει καί ὅλα τά κτίσματά Του γιά νά σέ ὑπηρετοῦν καί ἐσύ νάἀπολαμβάνεις». Δέν φροντίζει μόνο γιά σένα, φροντίζει καί γιά τό σπίτι σου,φροντίζει καί γιά τόν κῆπο σου, φροντίζει γιά τήν πόλη σου, γιά ὅλη τήν χώρα, γιάὅλο τόν κόσμο, γιά ὅλο τό σύμπαν. Συντηρεῖ ὅλο τό σύμπαν γιά χάρη σου! «Καίεἶναι ἰσοδύναμο ὅλο αὐτό μέ τό νά σέ ἀναπλάθει κι ἐσένα». Αὐτή ἡ ὅλη φροντίδα γιάτήν συντήρηση πού δείχνει ὁ Θεός στό σύμπαν γιά ἐσένα εἶναι σάν νά σέξαναφτιάχνει κάθε στιγμή, ὅχι μόνο ἐσένα ἀλλά καί ὅλα τά ἄλλα κτίσματα. Δέν εἶναιμικρό πράγμα. Τό ἔχεις καταλάβει; Τόν ἔχεις εὐχαριστήσει γι’ αὐτό;«Ἐσύ λοιπόν ἀδελφέ, πῶς ἀνταπέδοσες αὐτό τό ἄπειρο χρέος πού ἔχεις πρός τόνΚύριο γιά νά Τόν ὑπηρετεῖς; Τί ἔκανες μέχρι τώρα γι’ Αὐτόν τόν παντοδύναμο καίἀγαπητό δημιουργό σου καί προστάτη σου; Ἄχ! Ἐσὐ ἀντί νά Τόν ὑπηρετεῖς, θέλησεςτόσες φορές νά σέ ὑπηρετεῖ Αὐτός στά κακά σου θελήματα, ζώντας μέχρι τώρα, ὄχισύμφωνα μέ τό θέλημά Του, ἀλλά σύμφωνα μέ τό θέλημα τό δικό σου, σάν νά ἦσουνἐσύ ὁ κτίστης καί ὁ δημιουργός τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τοῦ σύμπαντος καί ὄχι ὁ Θεός».Γι’ αὐτό μπαίνουμε σάν ληστές καί μέσα σέ ὅλο τό σύμπαν καί μέσα στή γῆ καί μέσαστίς ψυχές τῶν ἄλλων ἀνθρώπων.«Τόν Θεό σου, πού σέ γέννησε, Τόν ἐγκατέλειψες καί ξέχασες τόν Θεό πού σέ τρέφει34

καί θέλεις καί τόν Θεό ὑπηρέτη στά θελήματά σου». Κάνεις τό ἐντελῶς ἀντίθετο ἀπόαὐτό πού πρέπει νά κάνεις, δηλαδή νά ἀναζητήσεις καί νά τηρήσεις τό θέλημα τοῦΘεοῦ πού σέ ἔπλασε, σέ ἀνέπλασε καί σέ ἀναπλάθει κάθε στιγμή. Μόνο ἀπόστοιχειώδη εὐγνωμοσύνη καί εὐχαριστία, θά ἔπρεπε νά ζητήσεις νά μάθεις ἐπιτέλουςτί θέλει Αὐτός ὁ μεγάλος εὐεργέτης σου ἀπό σένα. Νά Τοῦ κάνεις ἕνα χατίρι, νά Τοῦρίξεις μιά γλυκιά ματιά. Κι ὅμως ἐσύ ἀντί γι’ αὐτό, Τόν θέλεις νά ὑπηρετήσει τά δικάσου θελήματα, τά ἄνομα, τά παράνομα καί ἁμαρτωλά. Καί ἄν δέν ἱκανοποιήσει τάθελήματά σου αὐτά, Τοῦ γυρνᾶς καί τήν πλάτη καί ἀρνεῖσαι νά ἔχεις ὁποιαδήποτεσχέση μαζί Του.«Νιώσε λοιπόν ντροπή γιά τήν ἄβυσσο τῆς ἀχαριστίας σου καί θαύμασε τήν ὑπομονήτοῦ Θεοῦ, πού σέ ἀνέχθηκε τόσον καιρό», ἐνῶ θά μποροῦσε ἀπό τήν πρώτη στιγμήτῆς παρανομίας σου νά σέ συντρίψει. Αὐτός δημιούργησε τό σύμπαν. Τί εἶναι ἡ δικήμας δύναμη μπροστά στήν παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ; Κι ὅμως δέν μᾶς ἔκανε τίποτα,μᾶς ὑπέμεινε καί μᾶς ὑπομένει.«Ζήτα συγχώρεση γι’ αὐτήν τήν μεγάλη σου ἀδικία καί πάρε τήν ἀπόφαση νάἐπιστρέψεις ὅλος στόν Θεό καί νά εἶσαι ἀπό ἐδῶ καί στό ἑξῆς ὑπάκουος στό θεϊκόΤου θέλημα. Γιά νά μπορέσεις νά τό πετύχεις τέλεια αὐτό, παρακάλεσέ Τον νά σοῦδώσει τήν Χάρη Του, ἐπειδή χωρίς αὐτήν δέν θά μπορέσεις νά κατορθώσεις τίποταἀπό μόνος σου». «Χωρίς ἐμοῦ, οὐ δύνασθαι ποιεῖν οὐδέν» (Ἰω. 15,5), λέει πάλι ὁΧριστός μας καί τό καταγράφει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Εὐαγγελιστής. Ζῆτα λοιπόν τήνχάρη τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά μπορέσεις νά ἀνταποκριθεῖς στοιχειωδῶς σ’ αὐτά τά μεγάλαδῶρα Του. Νά ἀνταποκριθεῖς μέ τήν εὐγνωμοσύνη, τήν λατρεία καί τήν δοξολογίαπού ἁρμόζει σέ ἕναν τέτοιο δωρεοδότη καί εὐεργέτη.Τό πρῶτο λοιπόν εἶναι αὐτό, ὅτι ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε ἀπό τόν Θεό καί ἦρθε ἀπότήν ἀνυπαρξία στήν ὕπαρξη καί συνεχίζει νά ὑπάρχει καί θά ὑπάρχει γιά πάντα χάρηστόν Θεό.Τό δεύτερο εἶναι ὅτι ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε ἀπό τόν Θεό καί γιά τόν Θεό. Πλάστηκεγιά νά δοξάζει τόν Θεό. Αὐτός ἦταν ὁ σκοπός πού ἔπλασε ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο.Φυσικά αὐτό δέν τό ἔκανε γιά νά ἱκανοποιηθεῖ ὀ Ἴδιος ἐγωιστικά. Αὐτά δένὑπάρχουν στόν Θεό. Ἐμεῖς ἔχουμε ἐγωισμό καί θέλουμε οἰ ἄλλοι νά μᾶς ἀγαποῦν, νάμᾶς λατρεύουν καί νά μᾶς προσκυνοῦν. Ὁ Θεός δέν ἔχει καμμία ἀνάγκη καί ἄν μᾶςἔπλασε, τό ἔκανε γιά μᾶς, γιά νά μᾶς δώσει τήν μακαριότητά Του, νά μοιραστεῖ μαζίμας αὐτήν τήν χαρά καί τήν μακαριότητα πού ἔχει. Γιά νά γίνει αὐτό, χρειάζεται νάἔχουμε τό αἴσθημα τῆς εὐγνωμοσύνης, πού ἐκφράζεται ὡς δοξολογία. Ὁ ἄνθρώποςλοιπόν πλάστηκε γιά νά δοξολογεῖ τόν Θεό. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι, ὅπως λένε οἱθεολόγοι, δοξολογητικό ὄν, λατρευτικό ὄν. Εἶναι πλασμένος γιά νά δοξάζει συνεχῶςτόν Θεό, ὄπως οἱ Ἄγγελοι.«Σκέψου λοιπόν, ὅτι ὁ Θεός εἶναι ὄχι μόνο ἡ πρώτη σου ἀρχή, ἀλλά καί ὁ μοναδικόςσου σκοπός». Εἴπαμε στήν ἀρχή ὅτι οἱ σύγχρονοι φιλόσοφοι λένε πώς ὁ ἄνθρωποςδέν βρίσκει νόημα στήν ζωή του σήμερα, δέν βρίσκει σκοπό. Ἔλεγε ὁ Ἀϊνστάιν «ἡἐποχή μας εἶναι ἡ ἐποχή τῶν τέλειων μέσων καί τῶν συγκεχυμένων σκοπῶν».35

Ἔχουμε τέλεια μέσα καί δέν ἔχουμε σκοπό, δέν ξέρουμε πῶς νά τάχρησιμοποιήσουμε, γιά ποιόν λόγο νά τά χρησιμοποιήσουμε καί πρός ποῦ νάκατευθύνουμε ὅλες αὐτές τίς τεράστιες δυνάμεις πού ἔχουμε. Δυστυχῶς τίςκατευθύνουμε ἐν πολλοῖς στήν ἁμαρτία καί στό κακό. Ἔτσι δουλεύουν οἱ πολεμικέςβιομηχανίες καί φτιάχνουν φονικότατα ὅπλα γιά νά καταστρέψουν τήν γῆ. Ἄν εἴχαμετήν γνώση τοῦ Θεοῦ, τήν γνώση ὅτι ὑπάρχει σκοπός, ὅτι ὁ Θεός ἔχει δώσει ὁ Ἴδιοςτόν σκοπό στόν ἄνθρωπο, ὅτι ὁ σκοπός εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Θεός καί ὅτι πλαστήκαμε γιάτόν Θεό, τά πράγματα θά ἦταν διαφορετικά. Λέει στήν Ἀποκάλυψη: «Ἐγώ εἰμι τό Ακαί τό Ω, ἡ ἀρχή καί τό τέλος» (Ἀποκ. 1,8).«Σέ ἔπλασε καί σέ προσέχει λοιπόν ὁ Θεός γι’ αὐτόν μόνο τόν σκοπό: γιά νά Τόνἀγαπᾶς, νά Τόν δοξάζεις καί νά Τόν ὑπηρετεῖς στήν ζωή αὐτήν, γιά σένα». Δέν τόκάνεις γιά Ἐκεῖνον, ἀλλά γιά σένα, καθώς ἐσύ ὠφελεῖσαι ἀπό αὐτό, ἐσύ παίρνεις τόμέγιστο, τόν ἴδιο τόν Θεό. Ἄν δέν Τόν ἀγαπᾶς τόν Θεό, φυσικά δέν θά πάρεις τόμέγιστο. Μόνο ὅταν Τόν ἀγαπήσεις, θά μετέχεις στά τοῦ Θεοῦ, στίς ἐνέργειές Του.Γι’ αὐτό ὁ Θεός θέλει νά Τόν δοξάζουμε, νά Τόν ὑπηρετοῦμε καί νά Τόν ἀγαπᾶμε.«Ἄν ὑποθέσουμε ὅτι εἶχες δημιουργηθεῖ, ὄχι ἀπό τόν Θεό, ἀλλά ἀπό κάποιον ἄλλον,ὁ ὁποῖος ὅμως σοῦ εἶχε βάλει σάν ἔργο, σάν σκοπό, τό νά ὑπηρετεῖς τόν Θεό. Τότε τίθά ἔπρεπε νά κάνεις; Θά ἔπρεπε πάλι ὁλοκληρωτικά νά ἐργάζεσαι καί νά ἀνήκειςστόν Θεό. Γιατί κατά φυσικό τρόπο κάθε πράγμα γίνεται καί ὑπάρχει γιά κάποιονσκοπό καί ἀπό τόν σκοπό του αὐτό διαφέρει ἀπό τό ἄλλο πράγμα καί ἐλέγχεται,διακριβώνεται. Τό καθετί τό ξεχωρίζουμε ἀπό τόν σκοπό γιά τόν ὁποῖο ὑπάρχει. Γιάπαράδειγμα, τό μαχαίρι τό ἔχουμε γιά νά κόβει, τό κλειδί γιά νά ἀνοίγει, τό ρολόι γιάνά δείχνει τήν ὥρα σωστά. Καί γενικά κάθε φυσικό καί κάθε τεχνητό πράγμα γίνεταιγιά κάποιο σκοπό. Γι’ αὐτό καί αὐτά τά ἀξιώματα κοινά εἶναι σέ ὅλους τούςφιλοσόφους. Χωρίς λόγο, οὔτε ὁ Θεός, οὔτε ἡ φύση, οὔτε ἡ τέχνη δημιουργεῖ κάτικαί καθετί πού κινεῖται, κινεῖται γιά κάποιον λόγο. Τώρα σκέψου, ἀδελφέ, πόσοὀφείλεις ἐσύ νά ἀνήκεις ὁλοκληρωτικά στόν Θεό, διότι εἶσαι ὅλος δημιουργημένοςἀπό τόν Θεό καί ὅλος ἀκόμα δημιουργημένος γιά τόν Θεό». Γι’ αὐτό στίς Παροιμίεςἡ μετάφραση τῶν ἑβδομήκοντα γράφει «Πάντα τά ἔργα Κυρίου μετά δικαιοσύνης»(Παρ. 16,9) καί τό Ἑβραϊκό πού εἶναι πιό παλιό, γράφει «Πάντα τά ἔργα Κυρίου διάΑὐτόν», ὅλα τά ἔργα δηλαδή ἔγιναν γιά τόν Θεό.«Γι’ αὐτό ὅλη ἡ δημιουργία ἔγινε γιά τόν Θεό, δηλαδή γιά τήν δόξα καί τήν ὑπηρεσίατοῦ Θεοῦ καί πολύ περισσότερο ἀπό ὅλα ὁ λογικός ἄνθρωπος, πού ἔγινε κατ’ εἰκόνακαί καθ’ ὁμοίωσιν τοῦ Θεοῦ». Γιατί τί σημαίνει δοξάζω τόν Θεό; Σημαίνει Τόνἀγαπῶ στόν μέγιστο βαθμό, γι’ αὐτό καί Τόν δοξάζω. Γι’ αὐτό λέει ὁ Θεός νά Τόνδοξάζουμε. Ἐννοεῖ νά Τόν ἀγαπήσουμε στόν μέγιστο βαθμό. Καί τότε φυσιολογικότῷ τρόπῳ θά βγεῖ ἡ λατρεία καί ἡ δοξολογία. Βλέπετε πηγαίνουμε στή ΘείαΛειτουργία, ἀλλά γιατί πολλές φορές θέλουμε νά φύγουμε κοιτάζοντας τό ρολόι μαςἤ δέν νιώθουμε τίποτα; Γιατί δέν ἔχουμε ἀγαπήσει τόν Θεό. Μόνο ἄν ἀγαπήσουμετόν Θεό θά βγεῖ ἀνεμπόδιστα ἡ δοξολογία καί θά συναρπαστοῦμε ἀπό τό μεγάλομυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας.«Τά ζῶα δέν ἔγιναν ἀπό τόν ἄνθρωπο. Ἀλλά ἐπειδή ἔγιναν γιά τόν ἄνθρωπο καί ὁ36

ἄνθρωπος εἶναι ὁ βασιλιάς τους», σύμφωνα μέ τήν θέση πού ἔδωσε ὁ Θεός στόνἄνθρωπο, «ὑπηρετοῦν τόν ἄνθρωπο καί κοπιάζουν τά καημένα γι’ αὐτόν καίθανατώνονται σύμφωνα μέ τό θέλημά του. Κι ἐσύ ἀγαπητέ, πῶς θέλεις νά ζεῖςσύμφωνα μέ τό θέλημά σου, ἐνῶ ἐπιβάλλεται νά ζεῖς σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦΘεοῦ; Ἐξαιτίας τῶν δύο αὐτῶν μεγάλων ὑποχρεώσεών σου ἀπέναντί Του, δηλαδήἐπειδή ἔλαβες ἀπό τόν Θεό ὅλα τά ἀγαθά καί ἐπειδή τά ἔλαβες μόνο γι’ αὐτόν τόνσκοπό, δηλαδή γιά νά Τόν δοξάζεις καί νά Τόν ὑπηρετεῖς μέ ὅλη σου τήν καρδιά. Γι’αὐτό λέει ὁ ἱερός Αὐγουστίνος: «γιά νά Σέ ὑπηρετῶ ὁλόκληρος, ὅλα ὅσαδημιούργησες τά παρέδωσες στήν δούλευσή μου» καί πάλι λέει: «ὅλα τά ἔβαλες στήνἐξουσία τοῦ ἀνθρώπου γιά νά σοῦ ὑποταγεῖ μόνος του ὁ ἄνθρωπος καί νά εἶναι ὅλοςδικός σου». Λοιπόν, ἀδελφέ, πόση μεγάλη ἀταξία περιέχει ὅλη ἡ ζωή πού πέρασεςμέχρι τώρα; Ἐπειδή αὐτή δέν εἶναι καθορισμένη νά προσβάλει ἕνα ἄπειρο ἀγαθό,πού εἶναι ἡ τιμή καί ἡ δόξα καί ἡ ὑπηρεσία τοῦ Θεοῦ». Στήν ζωή αὐτήν δένφτιαχτήκαμε γιά νά ἀπορρίψουμε τόν Θεό, άλλά ἀντίθετα γιά νά παρουσιάσουμε τόμεγάλο ἀγαθό, πού λέγεται τιμή, δόξα καί ὑπηρεσία πρός τόν Θεό.«Κι ἐσύ αὐτήν τήν ζωή τήν σπατάλησες κακῶς μέ τό νά ὑπηρετεῖς τόν κόσμο ἀντίτόν Θεό, νά υπηρετεῖς τά ἄτιμα πάθη σου καί νά ζητεῖς μέ τόση ἐπιθυμία πράγματαπιό μηδαμινά ἀπό τόν ἑαυτό σου. Ἄρα ἀδελφέ, μάταια ἦρθες κι ἐσύ στόν κόσμο,ὅπως καί ὅλοι ἐκεῖνοι οἱ λαοί γιά τούς ὁποίους λέει ἡ Γραφή ὅτι ἀχρηστεύθηκαν καίἔγιναν ἀνωφελεῖς πάνω στήν γῆ μέ τό νά μήν ὑπηρετοῦν τόν Θεό, οὔτε τόν σκοπό γιάτόν ὁποῖο δημιουργήθηκαν». Ἄν λοιπόν δέν ὑπηρετεῖς τόν σκοπό γιά τόν ὁποῖοἦρθες στήν ὕπαρξη εἶσαι ἄχρηστος.Π̔ ηγαίνουν σέ λαό, ὁ ὁποῖος δέν μπορεῖ νά τούς βοηθήσειʾ, λέει ὁ προφήτης Ἡσαΐας.«Ἔτσι λέω κι ἐσύ, γρήγορα θά δεῖς ὅλα σου τά ἔργα νά πηγαίνουν χαμένα, σάν τόβέλος πού δέν βρίσκει τό κέντρο, ἄν δέν τά κάνεις ὅλα γιά τήν δόξα τοῦ Θεοῦ».Σύμφωνα καί μ’ αὐτό τό φιλοσοφικό ἀξίωμα πού λέει, καθετί πού ξεφεύγει ἀπό τόνσκοπό του, ἀπό τόν στόχο του, ἀχρηστεύεται. Πόσοι ἄνθρωποι δέν σκοτώθηκαν στήδουλειά καί στό τέλος τῆς ζωῆς τους εἶδαν νά χάνονται τά πάντα, νά γίνονταισυντρίμμια; Γιατί; Γιατί ὅλα ἦταν θεμελιωμένα στήν ἀγάπη γιά τόν ἑαυτό τους, στήνπροβολή τοῦ ἐγωισμοῦ τους καί ὄχι στήν ἀγάπη γιά τόν Θεό. Ὁ Θεός ὅμως δέν τάθέλει καί δέν τά συντηρεῖ τέτοια ἔργα. Τό κακό διαλύεται ἀπό μόνο του.«Ἕνα μαχαίρι, ἄν δέν κόβει, εἶναι ἐπιζήμιο. Ἕνα κλειδί, ἄν δέν ἀνοίγει, εἶναιἀνώφελο. Ἕνα ρολόι, ἄν δέν δείχνει σωστά τήν ὥρα, εἶναι ἄχρηστο. Καί ἕναςἄνθρωπος, ἄν δέν δοξάζει τόν Θεό, εἶναι ἄχρηστος. Τί λέω; Ὅτι ἄν τά ἔργα σου δένγίνονται γιά τόν συγκεκριμένο σκοπό, πού εἶναι ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ, τότε εἶναι μάταιακαί χωρίς ὄφελος». Μά, θά πεῖς, ὁ κόσμος λέει πώς «εἶσαι ἄνθρωπος πού κάνει πολύκαλά ἔργα, ὅτι εἶσαι εὐεργέτης». Ἄς τό λέει ὅλος ὁ κόσμος, ἄς σέ παίρνουν καί οἱτηλεοράσεις καί ὅλος ὁ κόσμος ἄς σοῦ δίνει βραβεῖα. Κι ὅμως εἶναι ὅλα γιά πέταμα,εἶναι ὅλα σκουπίδια, ἄν δέν τά ἔκανες γιά νά δοξασθεῖ ὁ Θεός. Εἶναι μάταια καί δένθά ἀντέξουν καθόλου στή δοκιμασία τοῦ Θεοῦ, γιατί ὅπως λέει ἡ Ἁγία Γραφή, θάπεράσουμε διά πυρός κι ἐμεῖς καί τά ἔργα μας καί ὅ,τι ἀντέχει, θά περάσει, ὅ,τι δένἀντέχει, θά κατακαεῖ. Τό χρυσάφι ἀντέχει στήν φωτιά, τά ἄχυρα δέν ἀντέχουν. Ἄν τά37

ἔργα σου εἶναι ἀχυρένια, σάπια, θά κατακαοῦν. Καί ὅ,τι δέν ἔχει μέσα του τήν δόξατοῦ Θεοῦ, εἶναι σάπιο, βρώμικο καί ἀχυρένιο.«Αὐτά τά ἔργα σου θά τά δοκιμάσεις ἀκόμα σάν μία ὕλη μεγάλης φλόγας, πού θά σέκατακαύσει τήν τελευταία ἡμέρα τῆς Κρίσεως». Ὄχι μόνο θά κατακαοῦν ἀπό τό Φῶςτοῦ Θεοῦ, πού θά ἐνεργεῖ σάν φωτιά, ἀλλά αὐτά τά ἴδια τά ἔργα σου, θάκατακαύσουν κι ἐσένα. Γιατί ὁ Χριστός λέει ὅτι θά κριθοῦμε ἀπό τά ἔργα μας. Ἄνλοιπόν τά ἔργα σου εἶναι ἀντίθεα καί δέν γίνονται πρός δόξαν Θεοῦ, ἀλλά γιά νάἱκανοποιεῖς τά πάθη σου, δέν θά εἶναι φῶς ἀλλά φωτιά πού θά σέ κάψουν. Ὁ Θεόςδέν μᾶς τιμωρεῖ, μόνοι μας τιμωρούμαστε. Ἡ τιμωρία μας ἀρχίζει ἀπό αὐτήν τήνζωή. Ὅλοι αὐτοί πού κάνουν τίς ἀνομίες καί τίς ἁμαρτίες κι ἐμεῖς οἱ ἴδιοι ὅτανκάνουμε μία ἁμαρτία δέν νιώθουμε χαρά, ἀλλά ταραχή, ἀνησυχία καί ἄγχος. Ὅλααὐτά εἶναι ἡ πρόγευση τῆς κόλασης, ἡ πρόγευση τοῦ καψίματος πού θά ἔρθει ἀπό τάἴδια μας τά ἔργα. Δέν σέ τιμωρεῖ ὁ Θεός, ἀλλά τά ἴδια σου τά ἔργα σέ τιμωροῦν καίθά σέ κάψουν.«Γι’ αὐτό λοιπόν πρόσεχε καλά, διότι ἄν δέν δώσεις τώρα στήν παροῦσα ζωή δόξαστόν Θεό μέ ὅλη σου τήν θέληση καί ὑπακοή στό θεϊκό Του θέλημα, θά Τοῦ δώσειςτότε στήν μελλοντική ζωή μία βίαιη δόξα», γιατί τότε «πᾶν γόνυ κάμψῃ ἐπουρανίωνκαί ἐπιγείων καί καταχθονίων» (Φιλ. 2,10). Τότε δηλαδή ὅλοι θά πέσουν, εἴτεθέλουν, εἴτε ὄχι, νά προσκυνήσουν τόν Θεό. Ἀλλά ὁ Θεός δέν θέλει τέτοια βίαιη καίἀναγκαστική δόξα.«Ὅμως θά τό κάνεις καί θά Τόν δοξάσεις μέ αὐτήν τήν βίαιη δόξα μέ τήν δίκαιητιμωρία πού θά λάβεις ἐσύ, ἀλλά καί ὅλοι ἐκεῖνοι πού μέ τήν παντοτινή ἀμετανοησίατους, ἐρέθισαν τήν θεία δικαιοσύνη». «Πᾶσα γλῶσσα ἐξομολογήσηται ὅτι ΚύριοςἸησοῦς Χριστός εἰς δόξαν Θεοῦ πατρός» (Φιλ. 2,11), λέει στήν προς Φιλιππησίους ὁἈπόστολος Παῦλος.«Ἀποφάσισε λοιπόν νά ἀρχίσεις μία ζωή ἄξια τοῦ σκοποῦ σου καί ὅλα σου τά ἔργακάνε τα γιά τόν Θεό καί γιά μόνη τήν δόξα τοῦ Θεοῦ». Πολλές φορές ἔχουμε πεῖ:Σκέφτηκες ποτέ γιατί παντρεύεσαι; Γιατί θέλεις τό παιδί σου νά περάσει στόΠανεπιστήμιο; Γιατί θέλεις τό παιδί σου νά παντρευτεῖ; Γιατί θέλεις νά βγάζειςχρήματα; Γιατί θελεις νά ζήσεις; Τό ἔχεις σκεφτεῖ; Ἄν δέν τά κάνεις γιά τόν Θεό, ὅλατά ἄλλα εἶναι λάθος, εἶναι ἄχρηστα, εἶναι σκουπίδια, εἶναι φωτιά πού θά σέ κάψει.Ἄς ψάξουμε καί θά δοῦμε ὅτι εἴμαστε ἔνοχοι, καθώς γιά ἄλλους λόγους τά θέλουμεαὐτά καί ὄχι γιά τόν Θεό, γιά νά δοξασθεῖ ὁ Θεος. Δέν κάνουμε οἰκογένεια γιά νάδοξασθεῖ ὁ Θεός, γι’ αὐτό και ἀποτυγχάνουμε στίς οἰκογένειες. Δέν σπουδάζουμε τάπαιδιά μας γιά νά δοξασθεῖ ὁ Θεός, γι’ αὐτό καί ἀποτυγχάνουν τά παιδιά μας. Ἄνβάζαμε τόν Χριστό μας ὡς τό Ω, τόν στόχο, ὡς τόν σκοπό γιά τόν ὁποῖο κάνουμε τόκαθετί, τότε θά πετυχαίναμε. Ὁ Χριστός μας τό εἶπε ὄτι αὐτός εἶναι ἡ ἀρχή καί τότέλος καί ὅτι Αὐτόν πρέπει νά βάλουμε ὡς σκοπό.«Ἄλλαξε λοιπόν ζωή». Μά θά πεῖς: τά ἔργα μου εἶναι μικρά. Μπορῶ μέ αὐτά τάμικρά ἔργα νά δοξάσω τόν Θεό; «Δέν μπορεῖς νά κατορθώσεις μεγάλες ἀρετές; Μήνλυπᾶσαι. Ξεκίνα ἀπό τίς μικρές. Καί αὐτά τά μικρά γίνονται μεγάλα. Καί αὐτές οἱ38

ταπεινές ἀρετές πού μπορεῖς, γίνονται ὑψηλές, ὅταν τίς κάνεις γιά τήν δόξα τοῦΘεοῦ. Ὅπως καί τό ἀντίθετο. Τά μεγάλα ἔργα γίνονται μικρά καί οἱ ὑψηλές ἀρετέςγίνονται ταπεινές ἤ μᾶλλον γίνονται κακίες, ὅταν δέν γίνονται γιά τόν ὑπερφυσικόσκοπό, πού εἶναι ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά γίνονται γιά τήν δόξα τῶν ἀνθρώπων καί γιάἄλλους σκοπούς φυσικούς καί ἀνθρώπινους». Φτιάχνουμε πολιτισμό, προσπαθοῦμενά ἐξωραΐσουμε τήν πατρίδα μας κ.λ.π. Ἄν αὐτά δέν τά κάνουμε πρός δόξαν Θεοῦεἶναι ἄχρηστα καί τά ἴδια αὐτά τά ἔργα μας θά μᾶς κάψουν. Ὅλος αὐτός ὁ πολιτισμόςπού φτιάχνουμε, ἐπειδή δέν φτιάχνεται γιά νά δοξασθεῖ ὁ Θεός, ἀλλά γιά τόν ἑαυτόμας καί τά πάθη μας, λειτουργεῖ ἀρνητικά γιά τόν ἄνθρωπο. Γι’ αὐτό καί οἱ ἄνθρωποιμεταξύ μας ἔχουμε γίνει ξένοι, ἀπομονωθήκαμε. Ὁ καθένας εἶναι μέ ἕνα κινητότηλέφωνο στό αὐτί καί οὔτε μεταξύ μας ἐπικοινωνοῦμε. Αὐτά εἶναι τά ἀποτελέσματατῆς ἀνάπτυξης καί τοῦ πολιτισμοῦ.Ξεκίνα λοιπόν ἀπό τά μικρά καί τά μικρά γίνονται μεγάλα. Δέν μπορεῖς γιάπαράδειγμα νά κάνεις 24 ὧρες προσευχή. Μπορεῖς νά κάνεις ὅμως ἕνα λεπτό. Ἄναὐτό τό ἕνα λεπτό τό κάνεις σωστά ἀπό τήν καρδιά σου καί τό δώσεις στόν Θεό,αὐτό μετράει πάρα πολύ. Μπορεῖ νά μήν μπορεῖς νά κάνεις μεγάλες νηστεῖες. Ἄνὅμως κόψεις κάτι πού σοῦ ἀρέσει, αὐτό μετράει πάρα πολύ στόν Θεό.«Τί ποιό ταπεινό καί ἁπλό πράγμα εἶναι ἀπό τό νά τρώει κανείς καί νά πίνει; Κι ὅμωςὁ Ἀπόστολος μᾶς διδάσκει νά τά κάνουμε αὐτά πρός δόξαν Θεοῦ, ὥστε νά γίνονταιμέ τόν σκοπό αὐτό, ἔργα εὐγενή, ἔργα ὑψηλά, ἔργα μεγάλα, κατά κάποιον τρόπο,ἔργα θεϊκά». Σκεφτήκατε ποτέ γιατί τρῶμε; Τρῶμε γιά νά συντηρηθοῦμε, γιά νάμποροῦμε νά δουλέψουμε; Ὅλα εἶναι λάθος. «Εἴτε τρῶτε, εἴτε πίνετε, εἴτε κάνετεκάτι, ὅλα νά τά κάνετε γιά τήν δόξα τοῦ Θεοῦ» (Α΄ Κορ. 10,31). Πρέπει νά τρῶμεπρός δόξαν Θεοῦ, ὥστε παίρνοντας ἐνέργεια νά μπορέσουμε νά προσευχηθοῦμε, νάδοξάσουμε τόν Θεό, νά Τόν εὐαρεστήσουμε καί νά Τόν εὐχαριστήσουμε. Ὁ,τιδήποτεκάνετε, νά τό κάνετε γιά τήν δόξα τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτό καί τό φαγητό μᾶς κάνει κακό,γιατί δέν τό τρῶμε γιά νά δοξασθεῖ ὁ Θεός. Ἀκόμα καί μέ αὐτό τό ταπεινό ἔργομπορεῖς νά δοξάζεις τόν Θεό. Καί τότε θά δεῖτε ὅτι καί τό φαγητό εἶναι μία εὐλογίακαί λειτουργεῖ πάρα πολύ θετικά στόν ἄνθρωπο.«Καί ἀπεναντίας, τί ἔργο πιό ὑψηλό καί πιό θεϊκό ὑπάρχει ἀπό τό νά κηρύττεικάποιος τό Ἅγιο Εὐαγγέλιο;». Νά εἶναι σάν τούς Ἀποστόλους; Ὑπάρχει πιό ὑψηλόἔργο; «Κι ὅμως! Κι αὐτό τό ἔργο τό τόσο ὑψηλό μπορεῖ νά γίνει ἁμαρτία, ὅταν τόκάνει κανείς ἀπό φθόνο ἤ ἀπό ἔπαρση ἤ γιά κάποιον ἄλλον σκοπό». Ὅπως λέει ὁἈπόστολος Παῦλος: «μερικοί ἀπό φθόνο καί ἀπό ἔρι (=ἐριστική διάθεση, διάθεσητσακωμοῦ), κηρύττουν τόν Χριστό» (Φιλ. 1,15). «Τό κάνουν ὅχι γιατί ἀγαποῦν τόνΧριστό, ἀλλά ἐπειδή φθονοῦν ἐμένα καί θέλουν νά πάρουν τήν δόξα μου. Ἄς τήνπάρουν. Ἐγώ χαίρομαι γιατί κηρύττεται ὁ Χριστός, ἀλλά αὐτοί πού τό κάνουνζημιώνονται».Βλέπετε ὅτι καί τά μεγάλα ἔργα, ἄν δέν προσέξει κανείς, γίνονται ὄχι μόνο μικρά,ἀλλά κακίες. Μία μεγάλη φιλανθρωπία, γιά παράδειγμα, ἄν δέν γίνει γιά τήν δόξατοῦ Θεοῦ, εἶναι μία μεγάλη ἁμαρτία. Κάποτε, πρίν λίγα χρόνια, στήν κοινότητα τῆςἈλεξάνδρειας, ὁ Δεσπότης ἐκεῖ, σκέφτηκε νά φτιάξει ἕνα σχολεῖο γιά τά39

Ἑλληνόπουλα, ὥστε νά διδάσκονται τά παιδιά τήν ἑλληνική γλῶσσα, τήν ἑλληνικήἱστορία κτλ. καί ζήτησε βοήθεια ἀπό τούς πλούσιους. Ἐκεῖ τότε ὑπῆρχαν πολλοίπλούσιοι, πρίν ἀκόμα τούς διώξει τό καθεστώς, τό 1950 περίπου. Ἔστειλε ἐκκλήσειςκαί γράμματα καί τούς ἐνημέρωσε γιά νά βοηθήσουν. Σχεδόν κανείς δέν βοήθησε,ἐνῶ ἦταν πολύ πλούσιοι. Μετά σκέφτηκε κάτι ἄλλο. Ἔγραψε μία ἀνακοίνωση στόντοπικό τύπο ὅπου ἔλεγε ὅτι γιά τό συγκεκριμένο ἔργο, τά ὀνόματα τῶν δωρητῶν θάἀναρτηθοῦν σέ μία πλάκα πάνω ἀπό τήν εἴσοδο καί θά εἶναι κατά σειρά μέ πρῶτοὄνομα αὐτοῦ πού θά δώσει τά περισσότερα χρήματα. Ἔτσι μάζεψε χρήματα, ὄχι γιάἕνα, ἀλλά γιά πέντε σχολεῖα! Ἔπειτα ὅρισε μία συγκεκριμένη μέρα πού θά γίνονταντά ἀποκαλυπτήρια τῆς πλάκας, τῆς μαρμάρινης ἐπιγραφῆς μέ τά ὀνόματα τῶνεὐεργετῶν – χορηγῶν. Ἔσπευσαν τότε ὅλοι γιά νά δοῦν τό ὄνομά τους. Ὅταν ἦρθε ἡὥρα, εἶδαν ὅτι ἔγραφε: «αὐτό τό ἔργο ἔγινε ἀπό τήν κενοδοξία τῶν κατοίκων τῆςἈλεξάνδρειας», χωρίς νά ἀναφέρεται κανένα ὄνομα. Ὅλοι τότε κατέβασαν τόκεφάλι, γιατί κατάλαβαν ὅτι δίκαια τους φέρθηκε ἔτσι ὁ ἐπίσκοπος, ἀφοῦ ὅλοιἤθελαν νά προβληθοῦν λόγω κενοδοξίας καί κρυφά συναγωνίζονταν γιά τό ποιός θάδώσει τά περισσότερα χρήματα.«Γνώρισε τήν ἀνώτατη ἐξουσία πού ἔχει ὁ Θεός πάνω σου, γιά τήν ὁποία ἐσύ δένὁρίζεις τόν ἑαυτό σου, οὔτε μπορεῖς μέ σωστό τρόπο νά γυρίσεις τά μάτια σου ἤ καίνά κινήσεις ἔστω καί λίγο τά πόδια σου, ὄχι πολύ, ἀλλά ὅσο μία τρίχα ἐνάντια στόἍγιο θέλημά Του». Πρέπει νά τό παραδεχτεῖς, νά τό γνωρίζεις, νά τό καταλάβεις ὄτιοὐσιαστικά δέν μπορεῖς νά κάνεις τίποτα χωρίς τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ. Οὔτε ἕναποτήρι νερό δέν μπορεῖ νά πιεῖ μόνος του ὁ ἄνθρωπος. Οὔτε μία τρίχα μπορεῖ νάἀλλάξει ὁ ἄνθρωπος. Βέβαια τώρα τά ἀλλάζουν τά χρώματα τῶν μαλλιῶν τους, ἀλλάεἶναι ἕνα ψέμα καί μετά ἀπό λίγο ἡ τρίχα ξαναπαίρνει τό ἀρχικό χρῶμα.«Παραδέξου πώς δέν εἶσαι ἄξιος νά σέ ὑπηρετοῦν τά κτίσματα, ἐπειδή κι ἐσύ δένὑπηρέτησες τόν δικό τους καί δικό σου Δεσπότη». Ὁπότε πολύ καλά κάνουν καί τάζῶα καί ἀγρίεψαν μαζί σου καί δέν σέ ὑπηρετοῦν. Βέβαια ὑπάρχουν κάποια ζῶα πούτά καημένα εἶναι ἥμερα ἀκόμα. Κι αὐτά ὅμως κάποια στιγμή θά ἀγριέψουν. Ἤδηἀγρίεψαν τά παιδιά μας. Γιατί ἔγινε αὐτό; Γιατί ἐμεῖς ἔχουμε ἀγριέψει στόν Κύριόμας. Δέν κάνουμε ἐμεῖς ὑπακοή στόν Θεό, ὁπότε μήν περιμένουμε νά μᾶς κάνουνὑπακοή τά παιδιά μας. Πολύ καλά μᾶς κάνουν. Τό ἐπιτρέπει ὁ Θεός, γιά νάκαταλάβουμε τήν δική μας ἁμαρτία.«Εὐχαρίστησέ Τον πού σέ ἀνέχθηκε ὅλον αὐτόν τόν καιρό, πού ἐναντιωνόσουν στήνθεϊκή Του δόξα». Θά μποροῦσε νά σέ ἔχει συντρίψει ἀπό καιρό. «Ὑποσχέσου νά ζεῖςἀπό δῶ καί στό ἑξῆς ὁλόκληρος γιά τήν δόξα τοῦ Θεοῦ, σύμφωνα μέ τόν προορισμόπού σοῦ ἔθεσε ὁ Θεός καί σύμφωνα μέ τόν σκοπό τῆς δημιουργίας σου».«Ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀποκτήσαμε μερίδιοστήν κληρονομίαν τοῦ Θεοῦ» (Ἐφ. 1,11), γιατί αὐτό ἦταν ἀπαρχῆς τό σχέδιό Του,σύμφωνα μέ τό ὁποῖο πραγματοποίησε τό θέλημά Του, γιά νά εἴμαστε ἐκεῖνοι πούὑμνοῦμε τήν δόξα τοῦ Θεοῦ». Ὁ Θεός δηλαδή μᾶς ἔχει κάνει συγκληρονόμους τοῦΥἱοῦ Του. Ὁ Υἱός, ὅπως εἶναι φυσικό, κληρονομεῖ τόν Πατέρα. Ἄρα ὅλη ἡ δόξα τοῦΘεοῦ πηγαίνει στόν Υἱό Του, τόν Χριστό. Ὁ Χριστός μας, ὁ Θεάνθρωπος, τήν δόξα40

Του τήν μοιράζεται μέ μᾶς, γιά νά μᾶς δείξει πόσο μᾶς ἀγαπᾶει. Μᾶς κάνει ἀδελφούςΤου. Ὁπότε φυσικῷ τῷ τρόπῳ γινόμαστε καί συγκληρονόμοι, κληρονομοῦμεδηλαδή, αὐτά πού παίρνει καί ὁ Υἱός. Αὐτό εἶναι τό ὕψιστο δῶρο τοῦ Θεοῦ.Καταλαβαίνετε λοιπόν πόσο ζημιωνόμαστε, ὅταν τό περιφρονοῦμε καί ὅταν δένκάνουμε τό στοιχειῶδες, νά εὐχαριστοῦμε, νά δοξολογοῦμε τόν Θεό καί νάἀναζητοῦμε ἔστω αὐτό τό τόσο λίγο καί μικρό πού ἀρέσει στόν Θεό νά κάνουμε.«Καί σκεπτόμενος τήν προηγούμενη ἀδυναμία σου, παρακάλεσέ Τον μέ ὅλη τήνδύναμη τῆς ψυχῆς σου νά σοῦ δώσει δύναμη, γιά νά κάνεις ὅλα τά ἔργα σου γιά μόνητήν δόξα τοῦ Θεοῦ, τήν ὁποία ζητάει ὁ Θεός ἀπό ἐσένα ὡς φόρο καί χρέοςἀπαραίτητο, λέγοντάς σου: «Ὁ Υἱός τιμᾶ τόν πατέρα καί ὁ δοῦλος τόν κύριό του. Κιἄν ἐγώ εἶμαι πατέρας, πού εἶναι ἡ τιμή μου;» (Μαλ. 1,6). Αὐτά ἀναφέρει στήνΠαλαιά Διαθήκη ἀκόμα, στόν Προφήτη Μαλαχία, ὁ Θεός. Μέ λέτε λοιπόν Πατέρα,λέει ὁ Θεός. Στό Πάτερ ἡμῶν κάθε μέρα αὐτό λέμε. Ἄρα εἴμαστε υἱοί. Ποῦ εἶναι ἡτιμή πού δίνουμε στόν Πατέρα μας, ἡ εὐχαριστία μας, ἡ δοξολογία μας;Συνοψίζοντας εἴπαμε λοιπόν ὅτι ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε ἀπό τόν Θεό καί γιά τόν Θεόκαί ὅτι ὅλα τά ἔργα μας πρέπει νά γίνονται γιά τόν Θεό. Ἀκόμα καί τά πιό ταπεινάπράγματα, ἀκόμα καί ἕνα βῆμα ἄν πᾶς νά κάνεις, μία ἀνάσα πού παίρνεις, γιά τόνΘεό νά τά κάνεις. Καί τό μάτι πού κοιτάει, γιά τόν Θεό πρέπει νά κοιτάει. Μπορεῖςμετά, ὅταν βάλεις αὐτό σάν σκοπό σου, ὅταν λειτουργεῖς δοξολογητικά καίεὐχαριστιακά νά ἁμαρτήσεις; Δέν μπορεῖς. Ὁ Θεός νά τό δώσει γιά ὅλους μας.ΕΡΩΤΗΣΕΙΣἘρ. : Ἄκουσα σέ κάποια ραδιοφωνική ἐκπομπή τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ὁ Θεός ἀπέτυχεστό ἔργο Του, διότι καί στήν Παλαιά Διαθήκη ὁ Ἀδάμ ἁμάρτησε καί στήν ΚαινήΔιαθήκη παραμείναμε ἀδιόρθωτοι. Τί θά μπορούσαμε νά ἀπαντήσουμε σ’ αὐτό;Ἀπ. : Μποροῦμε νά ἀπαντήσουμε αὐτό πού λέει ὁ Ἅγιος Νικόδημος, ὅτι ὁ Θεόςπέτυχε γιατί ὑπάρχει ἡ Παναγία. Ἡ Παναγία εἶναι τό μοναδικό πρόσωπο πούεὐαρέστησε πράγματι στόν Θεό. Ἄξιζε ὁ Θεός νά κάνει τά πάντα μόνο καί μόνο γιάτήν Παναγία. Καί ὅλον τόν κόσμο πού ἔφτιαξε ὁ Θεός, ἄξιζε νά τόν φτιάξει μόνο καίμόνο γιατί ὑπάρχει ἡ Παναγία! Γι’ αὐτό νά παρακαλᾶμε τήν Παναγία μας πάρα πολύκαί φυσικά καί ὅλους τους Ἁγίους μας. Αὐτοί εἶναι πού μᾶς «ξεπλένουν» θά λέγαμεκαί ἔχουμε κάποια παρρησία στόν Θεό. Γι’ αὐτό λέμε «Τῇ πρεσβεία, Κύριε, πάντωντῶν Ἁγίων καί τῆς Θεοτόκου, τήν Σήν εἰρήνην δός ἡμίν», δῶσε μας τήν εἰρήνη Σου.Πάντα βάζουμε μπροστά αὐτούς πού ὄντως εὐαρέστησαν στόν Θεό. Ἐμεῖς δένεὐαρεστήσαμε στόν Θεό, ἀλλά ἀγωνιζόμαστε. Δέν πρέπει νά ἀπελπιζόμαστε, ἀλλάμέ τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ θά πετύχουμε. Αὐτό βέβαια δέν θά γίνει σέ ὅλους, γιατί δέντό θέλουν. Ὁ Θεός τό ξέρει πολύ καλά αὐτό. Ἐμεῖς βέβαια θέλουμε νά σωθοῦν ὅλοικαί ὁ Θεός τό θέλει καί εὐχόμαστε. Ὅλοι εἴμαστε καλεσμένοι νά μποῦμε στήνἘκκλησία τοῦ Θεοῦ, ἀλλά πρέπει νά ἐργαζόμαστε. Ἀπό ἀγάπη γιά τόν Θεό καί τούςἀδελφούς μας νά προσπαθοῦμε νά φέρουμε κι ἄλλους ἀνθρώπους στήν Ἐκκλησία,στόν Χριστό, στήν Λειτουργία, στή ζωή αὐτήν τῆς χαρᾶς καί τῆς εἰρήνης.Ἐπίσης ἔχει πεῖ ὁ Χριστός: ««Μή φοβοῦ τό μικρόν ποίμνιον» (Λουκ. 12,32). Οἱ41

Χριστιανοί εἴμαστε πράγματι λίγοι. Αὐτοί πού εὐαρέστησαν στόν Θεό πραγματικάεἶναι πολύ λίγοι σέ σχέση μέ τό πλῆθος τῶν ἀνθρώπων. Δέν πρέπει αὐτό νά μᾶςφοβίζει. Καί μόνοι μας νά εἴμαστε, ἄς εἴμαστε. Δέν θά πᾶμε μέ τούς πολλούς.Ἐρ. : …………………Ἀπ. : Δυστυχῶς συνέχεια πέφτουμε, ἀλλα ὁ Θεός μᾶς ἀνασταίνει. Καί εἶναι κρίμα τόγεγονός ὅτι δέν καταφεύγουμε στόν Θεό καί μένουμε πεσμένοι. Αὐτό εἶναιδαιμονικό. Βλέπεις ἀνθρώπους πού ζοῦνε χρόνια μέσα στήν κατάθλιψη, τήν μιζέρια,τήν δυστυχία γιατί δέν θέλουν νά πᾶνε νά ἐξομολογηθοῦν καί νά ποῦν ἕνα ἥμαρτονστόν Θεό.Ἐρ. : …………………Ἀπ. : Ὁ Θεός τό ἤξερε, ὅταν δημιουργοῦσε τόν κόσμο, ὅτι δέν θά ἔρθουν ὅλοι κοντάΤου. Πολλοί οἱ κλητοί, ἀλλά λίγοι οἱ ἐκλεκτοί (Ματθ. 22,14).Ἐρ. : …………………Ἀπ. : Ναί. Ὁ Θεός προγνωρίζει, ἀλλά δέν προορίζει, δέν δίνει κατεύθυνση στόνἄνθρωπο. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι αὐτεξούσιος. Αὐτή ἡ ἐρώτηση εἶναι ἄτοπη, γιατί γιάἕναν πού δέν ὑπάρχει, δέν ἔχει νόημα νά πεῖς ἤ νά ρωτήσεις κάτι γι’ αὐτόν, ἀφοῦεἶναι ἀνύπαρκτος. Ἀπό τήν στιγμή πού κάποιος ὑπάρχει, τίθεται μετά τό ἐρώτημα ἄνθά σωθεῖ ἤ ὄχι. Ὁ Θεός ἀπό ἄπειρη ἀγάπη μᾶς ἔπλασε καί γιά κανέναν ἄλλον λόγο.Ἐμεῖς μετά ἀξιοποιήσαμε κακῶς αὐτήν τήν ἀγάπη καί εἴπαμε ὄχι στόν Θεό.Ἐρ. : …………………Ἀπ. : Τό καινούριο τραγούδι, τήν καινή ὠδή πού ψάλλουν στήν Ἀποκάλυψη οἱσεσωσμένοι. Μακάρι νά εἴμαστε καί ἐμεῖς μέσα σέ αὐτούς!42

Τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἡ στενοχώρια καί ἡ ἀληθινή ἐλευθερίαΛέγαμε τήν προηγούμενη φορά, μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί τήν εὐχή τοῦ Γέροντα, γιάτό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί πόσο ὁ ἄνθρωπος ἠρεμεῖ καί ἐλευθερώνεται ὅταν ἀναζητεῖτό θέλημα τοῦ Θεοῦ, κάνει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί τά δέχεται ὅλα ὡς θέλημα Θεοῦ,ὡς ἀπό Θεοῦ. Πράγματι ὅλα γίνονται εἴτε κατά εὐδοκία, εἴτε κατά παραχώρηση τοῦΘεοῦ. Δέν ὑπάρχει δυαρχία, δηλαδή δύο ἀρχές στόν κόσμο, ἡ ἀρχή τοῦ καλοῦ καί ἡἀρχή τοῦ κακοῦ, ὅπως πρεσβεύουν οἱ ἀνατολικές θρησκεῖες κ.λ.π. Μία εἶναι ἡ ἀρχήκαί ἡ ἀρχή εἶναι ὁ Θεός. «Ἐγώ εἰμι τό Α καί τό Ω, ἐγώ εἶμαι ἡ ἀρχή καί τό τέλος τῶνπάντων» (Ἀποκ. 1,8). Ὅποιος λοιπόν πιστεύει ὀρθόδοξα, δέν ἔχει νά φοβηθεῖ κανένακακό καί κανέναν ἄρχοντα τοῦ κακοῦ, κανέναν δαίμονα καί κανέναν διάβολο γιατίὅλα εἶναι κάτω ἀπό τήν στοργική πρόνοια, τήν ἀγάπη, τή φροντίδα καί τή θέλησητοῦ Θεοῦ. Ἑπομένως αἰσθήματα ὅπως στενοχώρια, φοβία, ἄγχος ἤ ἀνασφάλεια εἶναιἀδικαιολόγητα γιά ἕναν πιστό καί ὅπως ἔχουμε πεῖ εἶναι ἀποτελέσματα τῆς ἀπιστίαςμας.Μερικοί ἄνθρωποι θεωροῦν ὅτι ἄν δεχτοῦν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ στήν ζωή τους καίὑποταχθοῦν στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, δηλαδή στίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, θά σκλαβωθοῦνκαί θά χάσουν τήν ἐλευθερία τους. Ἰδίως οἱ νέοι ἄνθρωποι λένε: «ἐγώ δέν θέλω οὔτεπαπάδες, οὔτε ἐκκλησίες, οὔτε δεσμεύσεις, οὔτε νόμους, οὔτε μή, οὔτε πρέπει, θέλωνά εἶμαι ἐλεύθερος ἀπό ὅλα αὐτά, γι’ αὐτό πετάω ὅλα τά τῆς θρησκείας καί ζῶ ὅπωςθέλω ἐγώ». Τό σύνθημα μάλιστα πού ἐπικρατεῖ σήμερα εἶναι ‘’ζῆσε ὅπως θέλεις καίκάνε ὅ,τι θέλεις’’ καί νομίζει ὅποιος πρεσβεύει αὐτό τό σλόγκαν, αὐτό τό σύνθημαὅτι ἄν τό κάνει στήν πράξη, στή ζωή του εἶναι ἀληθινά ἐλεύθερος. Ἐνῶ στήνπραγματικότητα αὐτός ὁ ἄνθρωπος εἶναι δοῦλος στόν πονηρό καί στά πάθη του. Ἡἀληθινή ἐλευθερία ὑπάρχει ἐκεῖ πού ὑπάρχει τό Ἅγιο Πνεῦμα.Θά πεῖ κανείς:Γιατί νά τό πιστέψουμε αὐτό καί νά μήν πιστέψουμε αὐτό πού λένε ἐκεῖνοι πούἐμφανίζονται ὡς ἐκσυγχρονιστές, ἀνεξάρτητοι, προοδευτικοί κ.λ.π.;Πρέπει νά τό πιστέψουμε καί ἄν θέλουμε πρίν τό πιστέψουμε ἤ πρίν τό ἀποδεχτοῦμε,ἄς κάνουμε μιά προσπάθεια νά τό ζήσουμε. Νά δοῦμε στήν πράξη ὅτι πραγματικάἐλεύθερος καί πραγματικά κυρίαρχος εἶναι αὐτός πού κυριαρχεῖ πάνω στόν κατώτεροἑαυτό του, δηλαδή στά ἔνστικτα καί στά πάθη του.Ἕνας ναρκομανής εἶναι ἐλεύθερος;Καθόλου. Θέλει νά ἐλευθερωθεῖ καί δέν μπορεῖ. Πῶς κατήντησε σ’ αὐτή τήν43

κατάσταση; Ἀπό αὐτά τά κηρύγματα πού λένε: ‘’ζῆσε ὅπως θέλεις καί κάνε ὅ,τιθέλεις’’. Μετά ὅμως διαπίστωσε ὅτι εἶναι ἐγκλωβισμένος, εἶναι ἀλυσοδεμένος μέαὐτά τά χρυσά δεσμά τῶν παθῶν, τά ἀγαπημένα του δεσμά. Ἐνῶ ὁ ἄνθρωπος πούὑποτάσσεται στό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί κόβει τό δικό του θέλημα, αὐτός καί μόνοαὐτός ἐλευθερώνεται ἀπό τά δεσμά τῶν παθῶν καί ἔχει ἀληθινή ἐλευθερία.Δεῖτε πῶς τό λέει ἕνας σύγχρονος, ὁ ἅγιος Σιλουανός, ὁ ὁποῖος μᾶς ἄφησε κάποιαπολύ ὄμορφα βιωματικά κείμενα. Ἐπειδή εἶναι σύγχρονος ἅγιος, τοῦ 20ου αἰῶνος,ἀγγίζει καί τή δική μας σκέψη καί τή δική μας ἐποχή καί τή δική μας γλώσσα. Ἔχεισημασία κανείς νά μιλάει καί τήν γλώσσα τῆς ἐποχῆς του γιά νά γίνεται ἀπόλυτακατανοητός.Τό θέλημα τοῦ Θεοῦ λοιπόν καί ἡ ἐλευθερία εἶναι τό θέμα μας. Λέει ὁ ἅγιοςΣιλουανός ὁ Ἀθωνίτης: «Εἶναι μεγάλο ἀγαθό νά παραδινόμαστε στό θέλημα τοῦΘεοῦ. Τότε στήν ψυχή εἶναι Μόνος ὁ Κύριος καί δέν ἔρχεται καμιά ξένη σκέψη· ἡψυχή προσεύχεται μέ καθαρό νοῦ καί αἰσθάνεται τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἔστω καί ἄνὑποφέρει σωματικά». Ἔχουμε πεῖ ὅτι ὁ Θεός θέλει νά ζητᾶμε Αὐτόν τόν ἴδιο καίτίποτα ἄλλο. «Ζητεῖτε τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ὅλα τάἄλλα θά σᾶς προστεθοῦν» (Ματθ. 6,33). Ὅλα τά ἄλλα ἐννοεῖ τά βιοτικά, τά γήινα, τάὑλικά, τό τί θά φᾶμε, τί θά πιοῦμε, πῶς θά σκεπαστοῦμε, ποῦ θά στεγαστοῦμε, τόἐπάγγελμα καί ὅλα αὐτά θά τά φροντίσω Ἐγώ ὁ ἴδιος λέει ὁ Θεός. Ἐσεῖς φρροντίστεμόνο γιά αὐτό τό ἕνα: νά γίνω Ἐγώ βασιλιάς σας, νά γίνω Ἐγώ ὁ μόνος κάτοικος καίκυρίαρχος τῆς καρδιᾶς σας καί τότε δέν θά ὑπάρχει κανένα πρόβλημα γιά σᾶς ἀπόαὐτά πού οἱ ἄνθρωποι ὀνομάζουν προβλήματα. Ἀκόμα καί μιά ἀρρώστια καί ἕναςθάνατος καί μία ἀποτυχία κοσμική δέν εἶναι πρόβλημα γιατί, τό λέει ἐδῶ ὁ ἅγιος, ἡψυχή προσεύχεται μέ καθαρό νοῦ καί αἰσθάνεται τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἔστω καί ἄνὑποφέρει σωματικά. Τόσο γλυκαίνεται ἀπό αὐτή τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖοςμένει μέσα στήν καρδιά αὐτοῦ τοῦ ἀνθρώπου πού ἔχει ἀφεθεῖ στό θέλημα τοῦ Θεοῦ,ὥστε δέν τόν νοιάζει ἄν ὑποφέρει τό σῶμα, ἄν εἶναι ἄρρωστο ἤ ἀνάπηρο τό σῶμα.Εἶχα γνωρίσει πρίν λίγα χρόνια ἕνα νέο παιδί ἀνάπηρο, τό ὁποῖο ἦταν τελείωςπαράλυτο, δέν κουνοῦσε τίποτα παρά μόνο τά μάτια του. Ἔτσι ὅπως ἦταν στόκρεβάτι γιά νά σέ δεῖ καλά, ἔπρεπε κάποιος νά τοῦ γυρίσει ὁλόκληρο τό κεφάλι.Αὐτό τό παιδάκι ἦταν τόσο χαρούμενο πού δέν φαντάζεστε! Γεμάτο ἀπό τή χαρά τοῦΘεοῦ, ἔλαμπε τό πρόσωπό του ἀπό χαρά. Ἦταν πράγματι ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ. Νέοςἄνθρωπος ἀλλά ἀφημένος στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Χαιρόταν πού ἦταν ἔτσι καί δόξαζετόν Θεό γιατί μέσα ἀπό αὐτή τήν -τραγική γιά τόν κόσμο- κατάσταση βρῆκε τήνσωτηρία του, βρῆκε τόν Θεό, βρῆκε τήν ἀληθινή μακαριότητα καί ἐλευθερία.«Ὅταν ἡ ψυχή παραδοθεῖ ὁλοκληρωτικά στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τότε ὁ Ἴδιος ὁ44

Κύριος ἀρχίζει νά τήν καθοδηγεῖ, καί ἡ ψυχή διδάσκεται ἀπευθείας ἀπό τόν Θεό, ἐνῶπροηγουμένως τήν ὁδηγοῦσαν οἱ δάσκαλοι καί ἡ Γραφή. Ἀλλά τό νά εἶναι Δάσκαλοςτῆς ψυχῆς ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος μέ τή χάρη τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος εἶναι σπάνιο καί λίγοιγνωρίζουν αὐτό τό μυστήριο, μόνο ὅσοι ζοῦν κατά τό θέλημα τοῦ Θεοῦ». Τώρα μᾶςμιλάει γιά ὑψηλή κατάσταση ἁγιότητας, ὅπου κανείς ἔχει ἀφεθεῖ πλήρως στό θέληματοῦ Θεοῦ, ὁπότε εἶναι θεοδίδακτος. Κάθε στιγμή ὁ Θεός ἄμεσα τοῦ ἀποκαλύπτει τόθέλημά Του. Ἐμεῖς πού δέν ἔχουμε φτάσει σ’ αὐτή τήν κατάσταση, χρειαζόμαστεὁπωσδήποτε ἕναν Πνευματικό ὁδηγό. Ἕναν ἄνθρωπο δηλαδή ὁ ὁποῖος θά μᾶςκαθοδηγεῖ, ἕναν διδάσκαλο. Καί ἀλλοίμονο στόν ἄνθρωπο πού δέν ἔχει Πνευματικόὁδηγό, ἰδίως στίς μέρες μας. Ἔλεγε ὁ π. Παΐσιος ὅτι σήμερα ὁ κόσμος πάνω ἀπ΄ ὅλαἔχει ἀνάγκη ἀπό Πνευματικό ὁδηγό.«Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀναζητεῖ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά προτιμᾶ νά κατευθύνει ὁἴδιος τή ζωή του». Βιώνει σάν ὑποδούλωση τήν ὑποταγή του στό θέλημα τοῦ Θεοῦκαί στόν νόμο τοῦ Θεοῦ. Ὅμως αὐτός ὁ ἄνθρωπος εἶναι δοῦλος ὁ ἴδιος στή λογικήτου, γιατί ποιόν θά πάρει σάν ὁδηγό ἀφοῦ δέν παίρνει κανέναν ἄλλο; Δέν θέλει τόνΘεό, δέν θέλει Πνευματικό ὁδηγό, θά πάρει σάν ὁδηγό τόν ἑαυτό του. Καί τί θάἀναζητήσει ἀπό τόν ἑαυτό του; Θά ἀναζητήσει τήν σκέψη του καί τήν λογική του. Τόλένε πολλοί ἄνθρωποι: - Τί πᾶς νά ἐξομολογηθεῖς, δέν ἔχεις μυαλό, γιατί νά τά πεῖςστόν παπά; Νά σκεφτεῖς ἤ νά συμβουλευτεῖς τό πολύ πολύ κάποιον εἰδικό ἤ νά τάπεῖς στίς εἰκόνες καί φτάνει. Μερικοί μάλιστα λένε ὅτι ἐξομολογοῦνται στόν πατέρακαί στήν μάνα τους. Μήπως θά πάρουν καί ἄφεση ἀπό τόν πατέρα τους; Ἀλλά γιατίτά λένε ὅλα αὐτά; Τά λένε γιατί εἶναι ὑπερήφανοι. Καί ὑπάρχει μεγάλη ὑπερηφάνειαστούς ἀνθρώπους στίς μέρες μας.«Καί δέν καταλαβαίνει ὅτι χωρίς τόν Θεό δέν ἐπαρκεῖ τό λογικό τοῦ ἀνθρώπου γιάνά τόν καθοδηγεῖ». Αὐτό δυστυχῶς πού ἔχει πάθει ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος, ἀδελφοίμου, αὐτή τήν ὑποδούλωση στή λογική καί βλέπετε ὅλα τά ἐξετάζει μέ τή λογική. Γι’αὐτό δέν βλέπει τόν Θεό. Γιατί ἡ λογική εἶναι δύναμη, πού τήν ἔχει δώσει βεβαίως ὁΘεός στόν ἄνθρωπο, ἀλλά γιά τά πράγματα τά ὑλικά, τοῦ κόσμου τούτου, γιά τάπράγματα πού ἀντιλαμβάνονται οἱ αἰσθήσεις. Μέ τή λογική κρίνεις αὐτά πούβλέπεις, αὐτά πού ἀκοῦς, αὐτά πού πιάνεις, αὐτά πού ὀσφραίνεσαι, αὐτά πούγεύεσαι. Τίποτα περισσότερο δέν μπορεῖ νά κάνει ἡ λογική. Καί φυσικά, ἐφόσον δένμπορεῖς νά πιάσεις ἤ νά δεῖς τόν Θεό, ἀφοῦ δέν εἶναι ὑλικός, ἡ λογική σοῦ λέει δένὑπάρχει. Μέ κριτήριο λοιπόν τή λογική γίνεσαι ἄθεος. Γι’ αὐτό ἀκριβῶς ὑπάρχειτόση ἀθεΐα στίς μέρες μας, γιατί ἔχει ὑποταχθεῖ ὁ ἄνθρωπος στή λογική καί δένἀναγνωρίζει τήν ἀνώτερη δύναμη πού ὑπάρχει μέσα μας καί λέγεται νοῦς. Ὁ ὁποῖοςνοῦς δέν δουλεύει μέ τήν λογική, ἀλλά μέ τήν πίστη, πού δέν εἶναι παράλογη, ἀλλάὑπέρλογη. Καί μέ τήν πίστη μπορεῖς νά ψηλαφήσεις καί νά ἐλέγξεις πράγματα οὐ45

βλεπόμενα, ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «ἡ πίστις εἶναι ἔλεγχος πραγμάτων οὐβλεπομένων» (Ἑβρ. 11,1). Αὐτή λοιπόν τήν πίστη ἔχει χάσει ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος,γι’ αὐτό ἔχει γεμίσει μέ ἄγχος, ἀνασφάλειες, φοβίες καί ὅλο αὐτό τό ὑπαρξιακό κενό.Τό μεγαλύτερο πρόβλημα τῶν ἀνθρώπων σήμερα εἶναι τό ὅτι δέν βρίσκουν νόημαστή ζωή τους. Εἶναι κενοί. Εἶναι ἄδειοι.Δέν καταλαβαίνει λοιπόν ὁ ὑπερήφανος ἄνθρωπος ὄτι δέν εἶναι ἀρκετό τό λογικό νάτόν καθοδηγεῖ. «Κι ἐγώ, ὅταν ζοῦσα στόν κόσμο, προτοῦ νά γνωρίσω τόν Κύριο καίτό Ἅγιο Πνεῦμα, στηριζόμουν στό λογικό μου». Τό ὁμολογεῖ ὁ Ἅγιος Σιλουανός,γιατί κι αὐτός μέχρι τά δεκαεννιά του χρόνια, πρίν πάει στό Ἅγιο Ὄρος, στή Ρωσίαπού ζοῦσε ἦταν ἕνας κοσμικός ἄνθρωπος μέ κάποια σχετική εὐλάβεια. «Ὅταν ὅμωςγνώρισα μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, τόν Υἱό τοῦ Θεοῦ, τότεπαραδόθηκε ἡ ψυχή μου στόν Θεό καί δέχομαι ὁτιδήποτε θλιβερό μοῦ συμβεῖ καίλέω· «Ὁ Κύριος μέ βλέπει… Τί νά φοβηθῶ;». Προηγουμένως ὅμως δέν μποροῦσα νάζῶ κατ᾿ αὐτόν τόν τρόπο». Γιατί δέν μποροῦσε; Γιατί ἦταν ὑπερήφανος καί ἄνδιαβάσει κανείς τή ζωή του, ὅπως τήν ἐξιστορεῖ ὁ ἴδιος, τό λέει. Καί εἶχε κάνει καίβαριές ἁμαρτίες. Βεβαίως ὁ ἄνθρωπος μετά μετανόησε καί βρῆκε τήν εἰρήνη καί τήχαρά μέσα στή ζωή τῆς μετανοίας. Ὅταν παραδοθεῖ κανείς στό θέλημα τοῦ Θεοῦ,πιστεύει ὅτι ὁ Κύριος ξέρει γιατί γίνεται τό ἕνα ἤ τό ἄλλο καί ἐφόσον ὅ,τι γίνεται,γίνεται ἀπό τόν Θεό πού μᾶς ἀγαπάει, πού εἶναι Πατέρας μας, δέν ὑπάρχει περίπτωσηαὐτό τό ὁτιδήποτε νά εἶναι γιά τό κακό μας ἤ νά μᾶς βλάψει. Εἶναι σίγουρα γιά τόκαλό μας. Ἄν λοιπόν καί ἐμεῖς μιμηθοῦμε αὐτόν τόν Ἅγιο, ξέρετε πόσο διαφορετικάθά δοῦμε ὅλα τά γεγονότα τῆς ζωῆς μας καί μέ πόση χαρά καί εἰρήνη θά γεμίσουμε;Ἐδῶ νά κάνουμε μία παρένθεση καί νά διαβάσουμε ἕνα κείμενο ἀπό ἕναν ἀκόμα πιόσύγχρονο ἅγιο, τόν Ἅγιο Σεραφείμ τῆς Βίριτσα, ὁ ὁποῖος μιλάει σάν νά εἶναι ὁΧριστός καί ἀπευθυνόμενος σέ μᾶς, λέει: Ἔχεις ποτέ σκεφτεῖ ὅτι ὅλα που ἀφοροῦνἐσένα, ἀφοροῦν καί Ἐμένα; Διότι αὐτά πού ἀφοροῦν ἐσένα ἀφοροῦν τήν κόρη τοῦὀφθαλμοῦ Μου. Δηλαδή τόσο πολύ μᾶς ἀγαπάει ὁ Χριστός σάν κόρη όφθαλμοῦ. Τόλέμε κιόλας ὅταν ἀγαπᾶμε κάποιον ‘’Μάτια μου’’. Ἔτσι καί πολύ περισσότεροἀγαπάει ὁ Θεός τόν καθένα μας προσωπικά καί μᾶς τό ἔχει πεῖ ὅτι: «ἔχω φροντίσεικαί ἔχω μετρήσει καί τίς τρίχες σας ἀκόμα» (Ματθ. 10,30). Καί συνεχίζει ὁ ἍγιοΣεραφείμ: Εἶσαι πολύτιμη στά μάτια Μου (ὁμιλεῖ γιά τήν ψυχή), καί σέ ἔχωἀγαπήσει (τόν καθένα ἀπό μᾶς), γιά αὐτό εἶναι ἰδιαίτερη χαρά γιά Μένα νά σέἐκπαιδεύω. Ὅταν οἱ πειρασμοί ἔρχονται ἐπάνω σου καί ὁ πολέμος, σάν τό ποτάμι,θέλω νά ξέρεις ὅτι, Ἀπό Μένα ἦταν αὐτό.Αὐτό πού λέγαμε καί στήν ἀρχή ὅτι δέν ὑπάρχουν δύο ἀρχές. Κακῶς μερικοί λένε ὅτιὁ διάβολος τά κάνει κ.λ.π. Ὁ Θεός τά ἀφήνει ὅλα νά γίνουν. Μπορεῖ νά χρησιμοποιεῖτόν διάβολο ὡς ἕνα ὄργανο -ἄς τό ποῦμε- ὑπηρετικό τῆς βουλῆς του, ἀλλά τόν46

ἀφήνει ὅσο ὁ Θεός θέλει, τοῦ βάζει πάντοτε ὅρια καί πάντοτε ἔχει ἡμερομηνία λήξηςἡ δράση τοῦ διαβόλου. Ὅλα αὐτά πού γίνονται ἤ ἀπειλοῦνται καί στήν προσωπικήμας ζωή καί στήν οἰκογενειακή καί στήν ἐθνική καί στό γένος ὁλόκληρο ἔχουνσίγουρα ἡμερομηνία λήξης καί κάποια στιγμή θά σταματήσουν γιατί ὅλα εἶναι κάτωἀπό τόν ἔλεγχο τοῦ Θεοῦ. Τίποτα δέν γίνεται ἀνεξέλεγκτα καί ὅλα θά πᾶνε μέχρι ἐκεῖπού θά εἶναι πρός ὠφέλειά μας. Ὁπότε «νά ξέρεις ὅτι ὅλα εἶναι ἀπό Μένα» λέει ὁΘεός καί γι’ αὐτό νά εἶσαι ἥσυχος.Θέλω νά ξέρεις ὅτι ἡ ἀδυναμία σου ἔχει ἀνάγκη ἀπό τήν δύναμή Μου, καί ἡἀσφάλειά σου βρίσκεται στό νά Μέ ἀφήσεις νά σέ προστατεύω. Δυστυχῶς δένἀφήνουμε τόν Θεό νά μᾶς προστατέψει. Πῶς δέν τόν ἀφήνουμε; Γιατί δένπροσευχόμαστε, ὁπότε δέν δίνουμε δικαίωμα στόν Θεό νά παρέμβει στή ζωή μαςπροστατευτικά. Καί γιατί δέν Τόν ἀφήνουμε; Γιατί εἴμαστε ὑπερήφανοι καί λέμε:«θά δουλέψω γιά νά ζήσω, θά μαζέψω πτυχία, θά ἀσφαλιστῶ...» καί τελικάσυνειδητοποιοῦμε ὅτι παρ’ ὅλα τά ἀνθρώπινα ἐφόδια καί στηρίγματα καθόλουἐξασφαλισμένοι δέν εἴμαστε. Μᾶς παρακαλεῖ λοιπόν ὁ Θεός νά Τόν ἀφήσουμε νάμᾶς προστατέψει. Θά πεῖ κανείς:Γιατί δέν τό κάνει μόνος του χωρίς νά Τοῦ τό ζητήσουμε;Γιατί ἀκριβῶς μᾶς ἔχει φτιάξει ἐλεύθερους. Μᾶς ἔχει φτιάξει εἰκόνες Του καί σέβεταιαὐτή τήν ἐλευθερία καί δέν θέλει νά τήν καταπατήσει. Ἄν μόνος του παρέμβει στήζωή μας, κάλλιστα κάποιοι θά ποῦνε: «Γιατί μᾶς ἐμποδίζεις νά κάνουμε αὐτό πούθέλουμε; Γιατί μᾶς στερεῖς αὐτό πού μᾶς ἔχεις χαρίσει;». Καί θά ἔχουν δίκαιο. Γι’αὐτό ὁ Θεός δέν παρεμβαίνει, ἄν ἐμεῖς δέν Τοῦ τό ζητήσουμε.Θέλω νά ξέρεις ὅτι, ὅταν βρίσκεσαι σέ δύσκολες συνθῆκες, μεταξύ τῶν ἀνθρώπωνπού δέν σέ καταλαβαίνουν, δέν λογαριάζουν αὐτά πού σοῦ εἶναι εὐάρεστα, καί σέἀπομακρύνουν, Ἀπό Μένα ἦταν αὐτό. Κι «αὐτό ἀπό Μένα εἶναι», δέν εἶναι ἀπό τούςκακούς ἀνθρώπους, οὔτε ἀπό τόν κακό διάβολο. Ἐγώ τό ἐπιτρέπω γιά τό καλό σου.Εἶμαι ὁ Θεός σου, οἱ περιστάσεις τῆς ζωῆς εἶναι στά χέρια μου, δέν βρέθηκες τυχαῖαστή θέση σου, εἶναι ἀκριβῶς ἡ θέση πού σοῦ ἔχω ὁρίσει. Καί ὁ Σταυρός πούσηκώνουμε εἶναι ἀκριβῶς ὁ Σταυρός πού μᾶς ταιριάζει. Γνωρίζετε τήν ἱστορία μέκάποιον πού δέν ἦταν εὐχαριστημένος καί ζητοῦσε ἕναν πιό ἐλαφρύ Σταυρό. Τότετόν πῆρε ὁ Ἄγγελος καί τόν πῆγε στήν αἴθουσα πού εἶχε ὅλους τούς Σταυρούς καίτοῦ εἶπε νά διαλέξει ποιόν Σταυρό θέλει νά σηκώνει. Ἔψαχνε, ἔψαχνε καί τελικάβρῆκε κάποιον πιό ἐλαφρύ ἀπό τούς ὑπόλοιπους καί εἶπε νά πάρει αὐτόν, ὁπότε ὁἌγγελος τοῦ εἶπε ὅτι εἶναι ὁ ἴδιος Σταυρός πού ἄφησε μπαίνοντας καί τοῦ εἶχε δώσειὁ Χριστός. Θά πεῖτε:Χωρίς Σταυρό δέν γίνεται;47

Δέν γίνεται. Χριστιανός Ξένος Σταυροῦ, τό Χ,Ξ,ΣΤ εἶναι ὁ Ἀντίχριστος, εἶναι ἡὑποβολή τοῦ Ἀντιχρίστου. Ζωή χωρίς Σταυρό εἶναι ζωή χωρίς Ἀνάσταση καί ζωήχωρίς Ἀνάσταση εἶναι κόλαση, εἶναι διαβολίκη ζωή. Ἐπειδή θέλουμε τήν Ἀνάσταση,πρέπει νά περάσουμε ἀπό τόν σταυρό, ὅπως ὁ Χριστός μας καίτοι ἀναμάρτητος,πέρασε ἀπό τόν Σταυρό. Ἐμεῖς πού εἴμαστε ἁμαρτωλοί, πῶς ζητᾶμε νά μήν ἔχουμεΣταυρό; Πῶς μπορεῖς νά ἐλευθερωθεῖς ἀπό ὅλο αὐτό τό δηλητήριο τῆς ἡδονῆς χωρίςὀδύνη, χωρίς πόνο, χωρίς κόπο; Πῶς θά θεραπευτεῖς ἄν δέν πάρεις τό πικρό φάρμακοπού δίνει ὁ γιατρός;Δέν Μέ παρακαλοῦσες νά σοῦ μάθω τήν ταπείνωση; Καί νά, σέ ἔβαλα σ’ αὐτόἀκριβῶς τό περιβάλλον, στό σχολεῖο ὅπου διδάσκουν αὐτό τά μάθημα.Πῶς μαθαίνουμε τήν ταπείνωση;Μέσα ἀπό τήν ταλαιπωρία, μέσα ἀπό τόν σταυρό, μέσα ἀπό τόν κόπο. Τόπεριβάλλον σου, καί αὐτοί πού ζοῦν γύρω σου, μόνο ἐκτελοῦν τό θέλημά Μου.Ἔχεις οἰκονομικές δυσκολίες καί μόλις τά βγάζεις πέρα, νά ξέρεις ὅτι, Ἀπό Μέναἦταν αὐτό. Δέν φταίει οὔτε τό ΔΝΤ, οὔτε τίποτα ἄλλο, παρά μόνο ἐμεῖς μέ τίςἁμαρτίες μας καί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ πού προσπαθεῖ νά μᾶς σώσει.Θέλω νά ξέρεις ὅτι Ἐγώ διαθέτω τά χρήματά σου καί νά καταφεύγεις σέ Μένα, καίνά γνωρίζεις ὅτι ἐξαρτᾶσαι ἀπό Μένα. Θέλω νά ξέρεις ὅτι τά ἀποθέματά Μου εἶναιἀνεξάντλητα, καί νά βεβαιωθεῖς ὅτι εἶμαι πιστός στίς ὑποσχέσεις Μου. Τί εἶναι γιάτόν Θεό νά μᾶς δίνει κάθε μήνα ὅσα εὐρώ χρειαζόμαστε; Ἀφοῦ ὅλα τά χρήματα τοῦΘεοῦ εἶναι. Ὅλα τά ἀγαθά τοῦ Θεοῦ εἶναι.Γιατί δέν μᾶς τά δίνει;Γιατί δέν μᾶς συμφέρει ἤ γιατί δέν Τοῦ τό ζητᾶμε ἤ γιατί δέν κάνουμε αὐτό πού λέει.Ὁ Χριστός εἶπε ὅτι θά μᾶς τά δώσει ὅλα, ἀρκεῖ νά κάνουμε τό ἕνα, πού εἴπαμε, νάζητᾶμε νά βασιλεύσει στήν ζωή μας, νά εἶναι Αὐτός κύριος στή ζωή μας.Νά μήνσυμβεῖ ποτέ νά σοῦ ποῦν στήν ἀνάγκη σου «Μήν πιστεύεις στόν Κύριο καί Θεόσου». Ἔχεις περάσει ποτέ νύχτα μέσα στήν θλίψη; Εἶσαι χωρισμένος ἀπό τούςσυγγενεῖς σου, τούς ἀνθρώπους πού ἀγαπᾶς; Σοῦ τό ἐπέτρεψα γιά νά στραφεῖς σέΜένα, καί σέ Μένα νά βρεῖς τήν αἰώνια παρηγοριά καί ἀνακούφιση. Σέ ξεγέλασε ὁφίλος σου ἤ κάποιος, πού τοῦ εἶχες ἀνοίξει τήν καρδιά σου, Ἀπό Μένα ἦταν αὐτό.Ἐγώ ἐπέτρεψα νά σέ ἀγγίξει αὐτή ἡ ἀπογοήτευση, γιά νά μάθεις ὅτι ὁ καλύτεροςφίλος σου εἶναι ὁ Κύριος. Τελικά, ὅπως λέει ἕνας σύγχρονος Γέροντας, ὅλοι θά μᾶςπροδώσουν. Γιατί οἱ ἄνθρωποι εἴμαστε ἀδύναμοι καί τή μιά εἴμαστε στίς καλές μαςκαί τήν ἄλλη γινόμαστε ζηλιάρηδες, φθονεροί καί ἐχθρευόμαστε τούς καλύτερουςφίλους μας. Ἐκεῖνος πού ποτέ δέν μᾶς προδίδει εἶναι ὁ Χριστός.48

Θέλω νά τά φέρνεις ὅλα σέ Μένα καί ὅλα νά Μοῦ τά λές, λέει στήν ψυχή ὁ Χριστός.Σέ συκοφάντησε κάποιος, νά τό ἀφήσεις σέ Μένα. Μήν πᾶς μόνος σου νά πάρειςἐκδίκηση. Σέ Μένα νά προσκολληθεῖς, σέ Μένα ἡ καταφυγή σου, γιά νά κρυφτεῖςἀπό τήν ἀντιλογία ἐθνῶν. Θά κάνω τήν δικαιοσύνη σου νά λάμψει σάν τό φῶς καίτήν ζωή σου, σάν μέρα μεσημέρι. Καταστράφηκαν τά σχέδιά σου, λύγισε ἡ ψυχή σουκαί εἶναι ἐξαντλημένη, Ἀπό Μένα ἦταν αὐτό. Δέν πρέπει ποτέ νά στενοχωριόμαστε.Κάνουμε πολλά σχέδια οἱ ἄνθρωποι. Κακῶς. Ἕνα σχέδιο μόνο πρέπει νά ἔχουμε:πῶς θά πᾶμε στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ κι ὅλα τά ἄλλα νά τά ἀφήνουμε στόν Θεό.«Ἀρκετόν τῇ ἡμέρᾳ ἡ κακία αὐτῆς» (Ματθ.6,34), λέει ὁ Κύριος. Ἄσε τήν ἑπόμενηἡμέρα. Σήμερα ἔχεις ἀρκετές σκοτοῦρες, ἄσε τίς σκοτοῦρες τῆς ἑπόμενης ἡμέρας.Μήν ἀγχώνεστε γιά τήν αὔριο.Ἔκανες σχέδια καί εἶχες δικούς σου σκοπούς, Μοῦ τά ἔφερες νά τά εὐλογήσω.Συνήθως ἔτσι κάνουμε, γράφουμε μιά κόλλα χαρτί «Θέλω, θέλω, θέλω...» καί τόπετᾶμε στόν Θεό νά τό ὑπογράψει. Ἐνῶ κανονικά θά ἔπρεπε νά ὑπογράφουμε ἐμεῖςἐν λευκώ καί νά λέμε: - Χριστέ μου γράψε ἐσύ ὅ,τι θέλεις. Νά κάνω τό θέλημά Σουστή ζωή μου. Ἔκανες λοιπόν σχέδια καί Μοῦ ἔφερες νά τά εὐλογήσω, ἀλλά Ἐγώθέλω νά ἀφήσεις σέ Μένα, νά κατευθύνω καί νά χειραγωγῶ τίς περιστάσεις τῆς ζωῆςσου, διότι εἶσαι τό ὀρφανό καί ὄχι πρωταγωνιστής. Ἐμεῖς εἴμαστε νήπια ὀρφανά καίθέλουμε νά κάνουμε τόν κύριο στόν Κύριο καί εἶναι ἀνοησία. Σάν νά ἔχεις ἕνα μωρόκαί νά σοῦ λέει τό μωρό: - Κοίταξε μπαμπά αὐτό θά κάνεις γιά μένα.Σέ βρῆκαν ἀπροσδόκητες ἀποτυχίες, καί ἡ ἀπελπισία κατέλαβε τήν καρδιά σου, νάξέρεις, Ἀπό Μένα ἦταν αὐτό. Καί δέν θά ἔπρεπε νά σέ καταλάβει ἡ ἀπελπισία. Διότιμ’ αὐτή τήν κούραση καί τό ἄγχος -πού σοῦ βάζω- δοκιμάζω πόσο ἰσχυρή εἶναι ἡπίστη σου στίς ὑποσχέσεις Μου καί τήν παρρησία σου στήν προσευχή γιά τούςσυγγενεῖς σου. Ἄν ἔχουμε ἄγχος φανερώνουμε τήν ὀλιγοπιστία μας. Ἀκόμα καί ὅτανβλέπουμε νά ταλαιπωροῦνται οἱ συγγενεῖς μας, νά τούς ἀφήνουμε στόν Θεό. Ἄν δέντούς ἀφήσουμε στόν Θεό, σημαίνει ὅτι δέν ἔχουμε καλή σχέση μέ τόν Θεό. Δένἔχουμε σωστή ἀντίληψη γιά τόν Θεό. «Ἑαυτούς καί ἀλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήνἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα». Καί τούς ἄλλους πρέπει νά τούς ἀφήσουμεστόν Θεό. Οἱ γονεῖς πολλές φορές πάσχουν γιά τά παιδιά τους, ἀγωνίζονται,ἀγωνιοῦν, ἀγχώνονται, ἐνῶ θά ἔπρεπε καί τά παιδιά νά τά ἀφήσουν στόν Θεό. Οἱγονεῖς δέν εἶναι ἰδιοκτῆτες τῶν παιδιῶν, εἶναι ἁπλῶς κηδεμόνες, φροντιστές καί ὁΘεός τούς κάνει τιμή πού τούς δίνει τά παιδιά γιά ὁρισμένο χρόνο, πρωτίστως γιά νάτά βοηθήσουν νά πᾶνε στόν Παράδεισο καί μετά γιά νά τά θρέψουν βιολογικά.Δέν ἤσουν εσύ πού ἐμπιστεύτηκες τίς φροντίδες γι’ αὐτούς στήν προνοητική ἀγάπηΜου; Δέν εἶσαι ἐσύ πού καί τώρα τούς ἀφήνεις στήν προστασία τῆς ΠανάγνουΜητέρας Μου; Συχνά τό λέμε «Παναγιά μου ἐσύ, Χριστέ μου ἐσύ...», ἀλλά γρήγορα49

τό ξεχνᾶμε καί ἀγχωνόμαστε πάλι.Σέ βρῆκε σοβαρή ἀσθένεια, πού μπορεῖ νά γιατρευτεῖ ἤ εἶναι ἀθεράπευτη, καί σέκάρφωσε στό κρεββάτι σου, Ἀπό Μένα ἦταν αὐτό. Δέν φταῖνε τά δηλητήρια ἤκάποια ἄλλα ἀνθρώπινα αἴτια. Τίποτα ἀπό αὐτά δέν ἐνεργεῖ, ἐάν δέν θέλει ὁ Θεός.Ἐπειδή θέλω νά Μέ γνωρίσεις πιό βαθειά, μέσω τῆς σωματικῆς ἀσθένειας καί νά μήνγογγύζεις γι’ αὐτή τή δοκιμασία πού σοῦ στέλνεται καί νά μήν προσπαθεῖς νάκαταλάβεις τά σχέδιά Μου, τῆς σωτηρίας τῆς ψυχῆς τῶν ἀνθρώπων μέ διάφορουςτρόπους, ἀλλά ἀγόγγυστα καί ταπεινά νά σκύψεις τό κεφάλι σου μπροστά στήνἀγαθότητά Μου. Μᾶς δίνει τίς ἀσθένειες γιά νά βροῦμε τόν ἑαυτό μας, τόν ἀληθινόἑαυτό μας καί τήν σωστή σχέση μαζί Του, νά ἀφηνόμαστε ὁλοκληρωτικά στόν Θεόκαί νά μήν στηριζόμαστε καθόλου στίς δυνάμεις μας.Ὀνειρευόσουν νά κάνεις κάτι ξεχωριστό καί ἰδιαίτερο γιά Μένα καί ἀντί νά τό κάνειςἔπεσες στό κρεβάτι τοῦ πόνου; Ἀπό Μένα ἦταν αὐτό. Πολλές φορές σχεδιάζουμε νάκάνουμε πράγματα γιά τόν Θεό καί ἔρχεται μία ἀσθένεια καί σέ σταματάει. Καί λές: -Μά Θεέ μου, ἐγώ γιά Ἐσένα θά τό ἔκανα. Κι ὅμως, ὑπάρχει καί κάτι ἄλλο ἀνώτερο,τό νά ἀφεθεῖς πλήρως στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, Νά ἀναθεωρήσεις τά δικά σου σχέδια,νά ἀφεθεῖς στό σχέδιο καί στό πρόγραμμα τοῦ Θεοῦ, καί αὐτό εἶναι πολύ πιόεὐάρεστο.Διότι τότε, ἄν σέ ἄφηνα νά κάνεις τά δικά σου σχέδια, θά ἤσουν βυθισμένος στά δικάσου ἔργα. Καί βεβαίως θά γέμιζες καί μέ μιά ἱκανοποίηση, πιθανῶς καί μέὑπερηφάνεια, μέ ἕναν ἐγωισμό καί μέ μιά αὐτάρκεια. Καί Ἐγώ δέν θά μποροῦσα νάπροσελκύσω τίς σκέψεις σου σέ Μένα, γιατί σέ θέλω νά Μέ ἀγαπᾶς ἐξ’ ὅλης τῆςψυχῆς καί τῆς καρδίας καί τῆς διανοίας σου, ὄχι γιά Ἐμένα, ἀλλά γιά ἐσένα. Γιατίαὐτό εἶναι τό ἀληθινό συμφέρον τοῦ ἀνθρώπου. Νά εἶναι κολλημένος μέ ὅλη του τήνψυχή, μέ ὅλη του τήν σκέψη καί μέ ὅλη του τήν καρδιά στόν Θεό.Ἐγώ θέλω νά σοῦ διδάσκω τίς βαθύτατες σκέψεις καί τά μαθήματά Μου, γιά νά Μέὑπηρετεῖς. Θέλω νά σέ μάθω νά συναισθάνεσαι πώς εἶσαι τίποτα χωρίς Ἐμένα.Μάθετε ὅτι: «χωρίς Ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν» (Ἰω. 15,5). Χωρίς τόν Χριστό,εἴμαστε ἕνα τίποτα καί δέν μποροῦμε νά κάνουμε τίποτα. Αὐτό θέλει νά μᾶς μάθει ὁΧριστός μέ ὅλες αὐτές τίς δοκιμασίες. Γιατί ἔτσι ταπεινωνόμαστε καί ἔτσιπροοδεύουμε.Μερικοί ἀπό τους καλύτερους υἱούς μου εἶναι αὐτοί, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἀποκομμένοιἀπό τήν δραστική ζωή, τήν ζωή τῆς δράσης. Βλέπεις ἕναν ἀνάπηρο, βλέπεις ἕναπαιδάκι πού εἶναι λίγο διανοητικά καθυστερημένο, βλέπεις ἕναν ἄνθρωπο πού τόνθεωρεῖς ὅτι βρίσκεται στό περιθώριο τῆς ζωῆς, καί λές: Ἔ, τώρα, αὐτός τί εἶναι;Ἕνας ἄχρηστος ἄνθρωπος…». Κι ὅμως, πολλές φορές αὐτοί οἱ ἄνθρωποι εἶναι πού50