Filipino Grade 10

LINANGINL.A.1) Magbigay ng L.A.3) Ipagawa ang Gawain 4. L.A.5) Ipaulat ang nagingilang impormasyon Ito ay maaaring nakasulat sa sagot sa Gawain 5.tungkol sa may- pisara, sa kartolina, o manila Hingan ng feedback angakda. Magbigay paper. Tumawag ng mag- mag-aaral sa ginawa ng bawat pangkat.ng input tungkol sa aaral na sasagot sa gawaing Magbibigay ang guro ng karagdagang punamaikling kuwento. ito. Iminumungkahing huwag at mungkahi kung kinakailangan.Maaaring nakasulat limitahan sa isang mag-aaralito sa kartolina, lamang ang sasagot sa bawatmanila paper o salita. Tawagin ang lahat ngsa pamamagitan mag-aaral na nagnanais nang power point ito ay sagutin. Pagkatapospresentation. ng lahat na sagutin ay suriinTapusin ang gawain na kung wasto ba ang nagingDEPED COPYsa pagsasabing: sagot ng mga mag- aaral.“Alamin natin sa Hayaan munang ang kapwaaraling ito kung paano kamag-aral ang magsuri sanakatutulong ang naging sagot ng kanilangmaikling kuwento kamag-aral. (I).sa pagkakaroonng kamalayan sa L.A.4) Ipagawa ang Gawainmga pangyayari sa 5. Ang mga gabay na tanongating lipunan at sa bilang 1-10 ay maaaringdaigdig.” talakayin sa pamamagitan ng masiningL.A.2) Ipabasa na mga paraan (K). Bigyannang dugtungan ng pagkakataon ang mag-o maaaring may aaral na pag-usapan kungitinalagang isasadula paano nila itatanghal sa klase.ang akdang Bigyang laya pa rin ang mgatatalakayin. (K) mag-aaral sa estratehiyang nais nila. Hikayatin lamang na masining ang pamamaraan na kanilang isasagawa.L.B.1) Ipabasa ang L.B.2) Ipasagot ang mga L.B.3) Ipabahagi sa bawatisang halimbawang tanong tungkol sa teksto. pangkat ang kanilangteksto, ang Rosalia Maaaring pangkatan ang nnagpfaeged-ubsaacpkasna. MagbigayVillanueva Teodoro, pagsagot sa bahaging ito. naging sagot. kanilangDakilang Ina. Ipasagot muli ang pokus na tanong sa panitikan: a. Paano nakatutulong ang maikling kuwento sa pagkakaroon ng kamalayan sa pandaigdigang pangyayari sa lipunan? 116 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

Pagsasanib ngGramatika atRetorikaL.C.1) Magbigay L.C.3) Talakayin ang naging L.C.5) Ipasagot angng impormasyon mga sagot ng mag-aaral sa Pagsasanay 3. Ibigayo input tungkol sasalita o pahayag pagsasanay. ang sumusunodna naglalahad ngopinyon. na pamantayan saL.C.2) Ipasagot ang paglalahad ng opinyon/Pagsasanay 1. (I) pananaw sa produktong tinatangkilik ng lipunan. (I) L.C.4) Ipasagot ang Pagsasanay 2. Ibigay ang a. Kalinawan sumusunod na pamantayan b. GramatikaDEPED COPY sa pagsulat ng tekstong c. Bantas naglalarawan mula sa larawan. d. Naglalahad/ (I) Naglalarawan a. Kalinawan e. Kaangkupan sa b. Gramatika paksa c. Bantas d. May mga salitang L.C.6) Ipasagot ang nagsasaad ng pokus na tanong na: opinyon b. Bakit mahalagang e. Kaangkupan sa maunawaan ang paksa salita o pahayag na naglalahad ng opinyon? PAGNILAYAN AT UNAWAINPU.A.1) Magbalik-aral PU.A.2) Alamin ang PU.A.3) Hatiin sa 6-8sa mga tinalakay na mahalagang konseptong pangkat ang klase. Ipasagot ang mgaaralin. natutuhan ng mag-aaral sa tanong na nakapaloob sa bahaging ito. Bigyan aralin sa pamamagitan ng ng 10 minuto ang bawat pangkat upang pag- pagpapasagot sa mga tanong usapan ang kanilang opinyon sa mga tanong. sa Pagnilayan at Unawain. (K) Ipasulat sa kartolina o manila paper sa loob ng limang minuto ang kanilang napag- usapan.Papiliin sila ng magbabahagi sa klase ng kanilang napag-usapan. Pagbibigay ng Pangwakas na Pagtataya 117 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

I.A.1) Magbalik-aral ILIPAT I.A.3) Ipatanghal (kungsa mahahalagang pasalita) o ipagawa (kungkonsepto mula sa I.A.2) Ipagawa ang gawain pasulat) ang gawain saaralin. (K) sa loob ng kahon. Ibigay ang klase. Maaari rin namang pamantayan sa pagbuo nito. ipauna nang ipagawa itoMagbibigay ng input (I) na naka-video at naka-cdang guro tungkol sa na ipapasa sa guro.patalastas. PANITIKAN: Sundiata: Epiko ng Sinaunang Mali (Epiko mula sa Mali, Kanlurang Africa) Mula sa Sundiata: An Epic of Old Mali ni D.T. Niane salin ni G.D. Pickett (Isinalin sa Filipino ni Mary Grace A. Tabora) GRAMATIKA at RETORIKA: Mga Ekspresiyon sa Pagpapahayag ng Layon o Damdamin PAMANTAYANGDEPED COPYPANGNILALAMAN Aralin Blg. 3.6 PAGGANAP URI NG TEKSTO: NagsasalaysayMGA POKUS NA Pagtatalo tungkol sa katangian ng mga pangunahing- tauhan ng dalawang epiko TANONG PANITIKAN: Bakit hinalaw ang pangunahing-tauhan ng DOMAIN epiko sa Africa sa bayani ng kanilang kasaysayan? GRAMATIKA at RETORIKA: Nakatutulong ba ang mga ekspresiyon sa pagpapahayag ng damdamin o layon sa pakikipagtalastasan? KASANAYANG PAMPAGKATUTO (LC)Estratehiya sa Pag- Nakapagsasagawa ng panaliksik tungkol sa bansangaaral (Tuklasin) pinag-mulan ng epikoPaglinang ng Naihahanay ang mga salita batay sa kaugnayan ng mgaTalasalitaan ito sa isa’t isa(Linangin)Pag-unawa sa Naiuugnay ang suliraning nangingibabaw sa napakinggangNapakinggan bahagi ng akda sa mga pangyayari sa lipunan at daigdig(Linangin)Pagsasalita (Linangin) Nailalahad ang sariling panig at pangangatuwiran sa isang pagtataloPag-unawa sa Binasa Naiuugnay ang mga pahayag sa lugar, kondisyon ng(Linangin) panahon, at kasaysayan ng akdaGramatika at Retorika Nagagamit nang wasto ang mga ekspresiyon sa(Linangin) pagpapahayag ng layon at damdamin sa isang pagtatalo 118 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

Nabibigyang-puna ang napanood na teaser o trailer ngPanonood (Linangin) pelikula na may paksang katulad ng sa binasang akda(Tuklasin) Nilalahad ang mahalagang konseptong natutuhan saPagsulat (Ilipat) pagtalakay sa panitikan at gramatika at retorika Nasusuri ang damdaming nakapaloob sa binasang epiko mula sa alinmang social media TALAAN NG MGA GAWAIN SA ARALIN 3.6 (EPIKO) Mga Gawain sa Mga Gawain sa Pagproseso ng Paglilipat ng Pagkaunawa Kaalaman at (Transfer) Kakayahan sa Pagkaunawa T.A.4) Bumuo ng (Process and pangkalahatang Understanding) posisyon o paninindiganDEPED COPYMga Gawain sa Paglinang ang buong klase batay ng Kaalaman sa isyu sa Gawain 1. (Knowledge) TUKLASIN• Pagbibigay ng T.A.3) Pumili ngPanimulang Pagtataya sa ilang mag-aaral naAralin maglalahad na kanilang posisyon o paninindiganT.A.1) Ipapanood ang isang batay sa isyu sa Gawaindebate o pagtatalo, naririto 1. (I)ang link http://www.youtube.com/watch?v=BowsqjitYV4.Tanungin ang mga mag-aaral sa kanilang namasido naobserbahan. Ilahadang inaasahang pagganap/performance at angpamantayan sa pagmamarkanito. (K)T.A.2) Ipabatid sa mga mag-aaral na ang posisyon opaninindigan ay mahalagasa isang debate o pagtatalo.Pagkatapos ay ipagawa angGawain 1. (I) 119 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

T.B.1) Mula sa unang gawain T.B.2) Tumawag ng ilan T.B.3) Ipasagot angmaglahad nang maayos na at ipapaliwanag sa mga pokus na tanong:transisyon tungo sa Gawain mag-aaral ang naging a) Bakit hinalaw ang2. Ipasagot ito sa mga mag- sagot. (K) pangunahing tauhan ngaaral at ipawasto. (I at K) epiko sa Africa sa bayani ng kanilang kasaysayan?T.C.1) Magbigay ng maikling T.C.2) Magbahaginan b) Nakatutulong bainput tungkol sa epiko na at magkasundo ang ang mga ekspresiyonmagsisilbing transisyon mula magkakapangkat sa sa pagpapahayag ngsa Gawain 2. Pangkatin magiging sagot. (K) damdamin o layon saang klase. Linawin sa mga pakikipagtalastasan?mag-aaral ang Gawain 3.(Maaaring ipasagot ito sa T.C.3) Ipaulat sa klasemanila paper.) (K) ang naging sagot ng bawat pangkat. (K) DEPED COPYL.A.1) Maglahad ng LINANGINpahapyaw na pagtalakay sakaligirang pangkasaysayan L.A.4) Upang masukatng epikong pag-aaralan. ang pag-unawa ng mga mag-aaral sa binasa,L.A.2) Bago ipabasa ang itanong ang mga gabayakda, magbibigay ng input na tanong sa Gawain 5.ang guro tungkol sa salitang (I at K)paninindigan. Ipaliwanagsa mga mag-aaral angkahalagahan ng gawaing ito.(I)L.A.3) Ipabasa sa mga mag-aaral ang epiko. Gumamitng malikhaing estratehiya sapagbasa dahil may kahabaanang epiko. (I at K) 120 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

L.B.1) Upang masukat ang L.B.3) Timbangin at L.B.5) Ipapost sa grupopag-unawa ng mga mag- iproseso ang sagot ng klase sa Facebookaaral sa binasa, itanong ang ng mga mag-aaral sa (Gumawa ng grupo samga gabay na tanong sa Gawain 5 at 6. Facebook.) ang kanilangGawain 5. (I at K) komentaryo o puna tungkol sa kaugnayanL.B.2) Ipagawa sa mga L.B.4) Upang nito sa epikong tinalakay.mag-aaral ang Gawain 6 makatulong sa (I)A, at isa-isahin sa klase pagpapatibay ng pokusang mga lumitaw na sagot. na tanong sa panitikan,(Nasa perspektiba ng guro papiliin ng kaparehakung ang pahayag ay ang mga mag-aaral.may kaugnayan sa lugar, Ipasagot ang Gawainkondisiyon ng panahon, at 6. Maglaan ng sapatDEPED COPYkasaysayan ng akda.) (I at K) na oras sa pagsagot sa gawain. Ipabahagi sa klase ang sagot ng ilang magkakapareha. (K)L.C.1) Ipapanood sa klase L.C.3) Upang L.C.4) Iwasto/Talakayinang teaser o trailer ng mapatunayan na ang naging sagot ng mag-aaral sa Gawain sapelikulang Thor. Narito ang naunawaan ang pamamagitan ng pag- uulat nito sa klase. (K)link https://www.youtube. binasang pagtatalo,com/watch?v=j41qNcjDoc8. sagutin ang Gawain(Maaaring ibigay na takdang- 8. Pinagdugtong naaralin sa mga mag-aaral ang Kaalaman. (K)panonood o ang gawaingito. At kung mahihirapan angguro sa bahaging ito, nasakaniya ang pagpapasya nangmainam na gawin bilangalternatibo.) (I)L.C.2) Tumawag ngdalawang mag-aaral atipabasa ang diyalogo satekstong Dakilang Bayani:Rizal o Bonifacio? (K) 121 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

Pagsasanib ng Gramatikaat RetorikaL.D.1) Magbigay ng input L.D.2) Balikan ang L.D.4) Papiliin angtungkol sa mga ekspresiyong tekstong binasa. Alamin mga mag-aaral ngnagpapahayag ng damdamin kung natutuhan ng kapareha at ipagawao layon. Makatutulong sa mga mag-aaral ang ang Pagsasanay 3 Sapagtalakay ang kaalamang paksa sa gramatika at bahaging ito ay bigyannakatala sa kahon ng Alam retorika sa pamamagitan sila ng kalayaan samo ba na. ng pagpapahanap paksa ng diyalogo. sa mga mag-aaral Tiyakin lamang na ng mga ekspresiyon malinaw ang panuto. na nagpapahayag ng Pagkatapos makabuo iba’t ibang damdamin ng komik istrip, tumawag DEPED COPY o layon. Pagkatapos ng ilang pangkat na nito, isa-isang itala ang handang magbahagi ng mga pahayag. Gamitin binuong diyalogo. (K) ang pormat na nasa Kagamitan ng Mag-aaral sa Pagsasanay 1 at 2. (I at K) L.D.3) Iwasto ang sagot ng mga mag-aaral sa Pagsasanay 1 at 2 at ipapaliwanag sa ilan ang naging sagot. PAGNILAYAN AT UNAWAINPU.A.1) Balikan ang mga PU.A.3) Tumawag PU.A.4) Ihambing angsagot ng mga mag-aaral sa ng ilang mag-aaral at sagot sa mga pokus namga pokus na tanong sa ipabahagi sa klase ang tanong na isinagawa sayugto ng Tuklasin. kanilang sagot. (I) yugtong Tuklasin sa mga naging sagot sa yugtongPU.A.2) Ipasagot ang Pagnilayin at Unawain.gawaing nasa yugtong Gawing maliwanag angPagnilayin at Unawain na dalawang konsepto. (K)E-Chart. Tiyaking tatlongkonsepto ang mabubuo Pagbibigay ngnila, dalawa para sa pokus Pangwakas nana tanong sa panitikan at Pagtataya sa Aralinisa sa pokus na tanong sagramatika at retorika. (I) 122 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

ILIPATI.A.1) Bilang bahagi ng I.A.3) Magbigay ng I.A.4) Pangkatintransisyon mula sa yugtong pahapyaw na pagtalakay ang klase batay saPagnilayan at Unawain tungo sa mabisang pagtatalo. hinahangaan nilangsa Ilipat, lagumin ang mga pangunahing tauhan sakaalaman at kasanayang epiko, sa pagitan ninanilinang sa mga mag- Sundiata at Gilgamesh.aaral sa pamamagitan ng Bigyan ng sapat na orasmakabuluhang pahayag. sa paghahanda ang mga mag-aaral. Isagawa angI.A.2) Balikan ang pagganap pagtatalo. (K)na inaasahan sa mga mag-aaral na inilahad sa yugtongTuklasin at maging angDEPED COPYpamantayan. Linawin angpanuto tungkol dito. PAMANTAYANG PANITIKAN: Paglisan (Buod)PANGNILALAMAN (Nobela mula sa Nigeria) Isinalin sa Filipino ni Donabel Calindas-Lajarca Aralin 3.7 Isinaayos ni Julieta U. Rivera GRAMATIKA: Pang-ugnay na Gamit sa PagpapaliwanagPAGGANAP Pagtatanghal ng Kultura at Tradisyon sa Pamamagitan ng Puppet ShowMGA POKUS NA PANITIKAN: Paano nakatutulong ang nobela sa pag- TANONG unawa at pagpapahalaga sa mga akdang pampanitikan ng Africa? GRAMATIKA at RETORIKA: Paano nakatutulong ang mga pang-ugnay sa mabisang pagpapaliwanag ng isang nobela?DOMAIN KASANAYANG PAMPAGKATUTO (LC)Paglinangng Naiuugnay ang mga salitang nag-aagawan ng kahuluganTalasalitaan (Linangin)Pag-unawa sa Nailalahad ang tradisyong kinamulatan ng Africa o PersiaNapakinggan batay sa napakinggang diyaloyo(Linangin) Nailalahad ang iskrip ng nabuong puppet showPagsasalita (Linangin)Pag-unawa sa Binasa Nasusuri ang binasang buod ng nobela batay sa teoryang(Linangin)Panonood (Linangin) pampanitikang angkop ditoPagsulat (Ilipat) Nasusuri ang napanood na excerpt ng isang isinapelikulang nobela Naisusulat ang iskrip ng isang puppet show na naglalarawan sa tradisyong kinamulatan 123 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

Gramatika at Retorika Nagagamit ang angkop na mga pang-ugnay sa(Linangin) pagpapaliwanag sa panunuring pampelikula nang may kaisahan at pagkakaugnay ng talataEstratehiya sa Nakapagsasagawa ng pananaliksik tungkol sa mgaPag-aaral (Linangin) tradisyon ng Africa at PersiaPagpapahalaga Pagpapakita ng maayos na paraan ng pagtanggap o(Linangin) pagtanggiTALAAN NG MGA GAWAIN PARA SA ARALIN 3.7 (BUOD NG NOBELA)Mga Gawain sa Mga Gawain sa Pagproseso Mga Gawain sa Paglinang ng ng Kaalaman at Kakayahan Paglilipat ng Pagkaunawa Kaalaman sa Pagkaunawa (Transfer) (Knowledge) (Process and Understanding) DEPED COPY TUKLASIN• Pagbibigay ng Panimulang Pagsusulit sa AralinT.A.1) Ipagawa ang T.A.2) Ipagawa ang Gawain 2. T.A.3) Ipagawa angGawain 1. (I) (K) Gawain 3 at 4. (K)Ipaayos ang letrasa bawat bilangupang makilala angsinisimbolo ng mgabagay na tanyag saAfrica. 124 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

LINANGINL.A.1) Pagpapabasa L.A.3) Ipagawa ang Gawain L.A.4) Itanong: Kungng nobela mula sa 6. Fan Fact Analyzer, at ang isasapelikula ang nasabing nobela, ano-Nigeria (Pagbagsak sa Gawain 7: Komprehensiyon at anong bahagi ang iyong bibigyang kulay? Bakit?Magkabilang Landas) Reaksiyon sa Leksiyon.(I)Talakayin ang ilangsalitang tutulongupang lubos namaunawaan ang akda.Talakayin ang tungkolsa nobela bilang isangakdang pampanitikan.(Alam mo ba na)DEPED COPYL.A.2) Ipagawa angGawain 4: Paglinangng Talasalitaan. (I)Pipiliin sa pares ngsalita ang angkopna kahulugan ngdalawang salitangnag-aagawan ngkahulugan. Isunodang Gawain 5.Pagtukoy sa mgaTradisyon ng Africa.Tutukuyin ng mag-aaral ang kahuluganng tradisyon mula saAfrica.Pagsasanib ngGramatika atRetorikaL.C.1) Itatanong L.C.3) Ipagawa ang L.C.4) Ipagawang guro ang dating Pagsasanay 1. Gamit ang 3R’s ang Pagsasanay 3.kaalaman ng mga ipa Read, React, at Reenact Magpasulat ng isangmag-aaral tungkol sa ang sitwasyong nakatala sa LM. talata na naglalarawanmga Pang-ugnay. (K) (I) ng isa sa mga bansang Africa at Persia.L.C.2) Talakayin L.C.4) Ipagawa ang Isaalang-alang angang mahahalagang Pagsasanay 2. Palagyan sa paggamit ng mga pang-konseptong nasa Alam mag-aaral ng angkop na pang- angkop. (I)mo ba na. ugnay ang mga patlang sa talata. (I) 125 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

PAGNILAYAN AT UNAWAINPU.A.1) Itanong DEPED COPY PU.A.2) Ipagawa ang bilang 1 PU.A.3) Pasagutan angsa mga mag-aaral gamit ang Venn Diagram upang bilang 2. Sa paanongkung alam nila ang mapaghambing ang kultura at paraan makatutulongpaggamit ng Venn tradisyon ng Africa at Pilipinas. ang kaalaman saDiagram upang ipakita (K) paggawa ng iskrip atang paghahambing kaalaman sa paggamit(pagkakatulad at Tumawag ng ilang mag-aaral ng pang-ugnay sapagkakaiba) ng na sasagot sa gawaing ito at pagpapaliwanagdalawang magkaibang tanggapin lamang ang lahat ng ng panunuringlugar. (K) sagot at saka iproseso kung pampelikula? (K) may hindi kabilang sa kanilangI.A.1) Itanong sa mga sagot. Pagbibigay ngmag-aaral kung ano Pangwakas naang nalalaman nila sa ILIPAT Pagtataya sa Aralinpuppet show. (K) I.A.2) Mula sa sagot ng mga mag-aaral sa nalalaman nila I.A.3) PagtatanghalHayaang magbigay ng sa puppet show. Ipoproseso ng isang puppet showideya ang mga mag- ng guro ang kahulugan nito at na nagpapakita ngaaral at tanggapin magbigay ng halimbawa. (K) kultura at tradisyonglahat ng kanilang namamayani pasagot. Ihanda ang mga mag- hanggang sa aaral sa napagkasunduang kasalukuyan. (K) pamantayan kung paano itatanghal ang puppet show. PANGWAKAS NA GAWAIN SA MODYUL 3 PAGNILAYAN AT UNAWAIN Mga Gawain sa Mga Gawain sa Mga Gawain sa Paglinang ng Pagproseso ng Kaalaman Paglilipat ng Pagkaunawa Kaalaman at Kakayahan sa (Transfer) (Knowledge) Pagkaunawa (Process and Understanding)PU.A.1) Magsagawa PU.A.2) Ipagawa ang Gawain PU.A.3) Pagkatapos ayng isang maikling 1 sa mga mag-aaral. pumili ng ilan na naispagbabalik-aral sa mga PU.B.2) Iproseso ang naging magbahagi ng kanilangnatalakay na aralin. (K) sagot ng mag-aaral at sagot. Magbigay din ng maglahad ng feedback. (K) feedback ang guro.PU.B.1) Ilahad nang (I at K)malinaw ang panuto sapagsasagawa ng Gawain2. Ipasagot at ipawastoito sa mga mag-aaral.(I at K) 126 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

PU.C.1) Ipagawa ang PU.C.2) Pag-usapan ang PU.C.3) Ipasagot angGawain 3 mula unang sagot ng mga mag-aaral sa tanong 4 sa Gawaintanong hanggang tatlo mga tanong 1 hanggang 3 at 3; bigyang diin na itobilang spring board sa magbigay ng feedback. (K) ang pinakabatayan ngpagsagot sa ikaapat na kanilang natutuhan satanong. (I) Modyul 3. Pumili ng mga mag-aaral na naisDEPED COPY ILIPAT ibahagi ang kanilang nabuong mahahalagangI.A.1) Magpapanood I.A.3) Talakayin ang konsepto. Mataposng isang patalastas mabisang proseso ng nito, pagtibayin ng guro ang mahahalagangna nagpapakita ng paglikha ng isang patalastas konsepto sa panitikan at gramatika ng modyul.kagandahan ng Pilipinas. pantelebisyon at ilahad ang I.A.5) Ipalabas angPagkatapos ay alamin mga dapat isaalang-alang ng produktong nilikha ng mga mag-aaral.ang kaalaman ng mga mga mag-aaral sa pagbuo Mainam na purihin sila sa pagsisikapmag-aaral tungkol sa nito. Gayundin, bigyang-diin na ipinamalas at ipagkaloob angpatalastas pantelebisyon. ang kahalagahan ng mga karampatang marka sa bawat pangkat. (K)(K) patalastas. (K)I.A.2) Ilahad ang I.A.4) Muling pag-usapanproduktong bubuuin ang pamantayan sang mga mag-aaral at pagmamarka ng gagawingpamantayang magiging patalastas pantelebisyon.batayan sa pagmamarka. Pagkasunduan ang(I) pagbabago rito kung mayroon. (K)Pangwakas na Pagtataya Ipasagot ang kasunod na pangwakas (Para sa Modyul 3) na pagtataya para sa Modyul 3. Naririto ang sagot: 1. c 11. d 21. b 31. d 2. d 12. d 22. c 32. c 3. b 13. d 23. d 33. d 4. d 14. d 24. d 34. d 4. d 15. c 25. b 35. d 5. c 16. d 26. d 36-50. Ang pag- 6. c 17. d 27. d mamarka’y 7. d 18. d 28. a batay sa 8. b 19. a 29. b rubric 9. d 20. b 30. d 127 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

PANGWAKAS NA PAGTATAYA1. Ano ang ibig sabihin ng salitang nakasalungguhit na mula sa taludtod ng tulang Hele ng Ina sa Kaniyang Panganay? Ang poo’y di marapat pagnakawan, Sa iyo’y wala silang masamang pinapagimpan.a. nais c. hangadb. mithi d. pangarapPara sa Bilang 2 at 3 Bata pa lamang si Sundiata ay naging mahusay nang mangangaso. Nagingmatalik niyang kaibigan si Manding Bory, ang anak ng kaniyang ama sa ikatlongasawa. Nang mabigo ang balak na pang-utas kay Djata nina Sassouma at Dankaran,ipinatapon nila ang mag-anak. Ang bayani sampu ng kadugo ay nakahanap ngkanlungan sa kaharian ng Mema.DEPED COPY2. Batay sa pangyayari, sino ang binalak ngunit nabigong patayin?a. Dankaran c. Sassouma b. Manding Bory d. Sundiata3. Saan namalagi ang pamilya ni Djata matapos silang itaboy sa Niani?a. Dayala c. Nigerb. Mema d. Sosso4. Ito ay ang paglilipat sa pinagsalinang wika ay pinakamalapit na katumbas nadiwa at estilong nasa wikang isasalin.a. Panlapi c. Pagpapakahuluganb. Gramatika d. Pagsasaling-wika 5. Ito ay nagsasaad ng mga pangyayaring magkakaugnay.a. Tunggalian c. Pagkukuwentob. Paglalarawan d. Pagsasalaysay6. Gamit ang ekwe, napabalita ang pagkamatay ni Ogbuefi Ezeudu. Nakaramdam ng kaunting sundot ng budhi si Okonkwo sapagkat nang huling makausap niya si Ogbuefi Ezeudu ay noong bigyan siya nito ng babala tungkol sa pagkonsulta sa orakulo na papatayin si Ikemefuna. Ano ang ibig sabihin ng salitang na may salungguhit? a. malaking metal bell na ginawa ng mga igbo sa Nigeria b. yari sa shell na ginagamit bilang palamuti ng mga Afrikano. c. isang tradisyunal na kagamitang pangmusika na yari sa sanga ng kahoy d. espiritu ng mga ninuno7. Ito ay pagpapahayag ng sariling opinyon, kaisipan, at ideyang binibigkas saharap ng maraming tao.a. tula c. talumpatib. sanaysay d. balagtasan 128 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

8. Ito ay matagal nang ipinaglaban ni Manuel Luis M. Quezon upang masmagkaunawaan ang bawat Pilipino.a. lahi c. katarunganb. watawat d. Wikang Pambansa9. Alin sa pahayag ang naglalahad ng damdaming nagmumungkahi o nagpapayo? a. Tingnan mo ang iyong sarili. b. Huminahon ka ina, kalimutan mo na iyon. c. Walang makapaparam ng pang-iinsultong aking tinamo. d. Tandaan, walang silid para sa dalawang hari sa isang reyno.Para sa Bilang 10 at 11 Ayaw ni Okonkwo sa mahihina. Sa ganoong paraan niya pilit na iwinawaksiang tumatak na pagkatao ng kaniyang amang si Unoka sa kanilang pamayanan.Tamad, baon sa utang, mahina at walang kuwenta sapagkat ni isang laban ay walangnaipanalo ang kaniyang ama. Mag-isang hinubog ni Okonkwo ang kaniyang kapalaran.Nagsumikap maiangat ang buhay, nagkaroon ng maraming ari-ariang sapat upangmagkaroon ng tatlong asawa, titulo sa mga laban at higit sa lahat, pagkilala mula samga katribo.DEPED COPY10. Ano ang mahihinuha sa pagkatao ni Okonkwo batay sa kaniyang mga desisyon sa buhay? a. mapaghiganti b. may iisang salita c. may sama ng loob d. malakas ang loob at may determinasyon sa buhay11. Sa iyong palagay, bakit gusto ni Okonkwo na makilala siya ng mga katribo? a. mahina ang kaniyang ama b. gusto niyang maghiganti sa kaniyang ama c. dahil walang kuwenta ang kaniyang ama d. gusto niya ng karangalan, pangalan, at katanyagan12. Batay sa pagsasalin sa kahon, alin ang unang-unang pamantayan dapatisaalang-alang sa pagsasalin?“Love excuses everything “Mapagpatawad ang pag-ibig, believe all things, hopes pinaniniwalaan ang lahat ng bagay, all things, endures all puno ng pag-asa sa mga bagay, things”. nakakaya ang lahat ng bagay.”a. Basahin nang paulit-ulit.b. Ikumpara ang ginawang salin.c. Tingnan ang bawat salita sa isinasalin.d. May sapat na kaalaman sa dalawang wikang kasangkot.13. Piliin ang pinakamalapit na salin sa kasabihang: “A negative mind will never give you a positive life”.a. Ang isip na negatibo ay di magbibigay ng buhay na positibo.b. Ang kaisipang negatibo ay hindi ka mabibigyan ng positibong buhay.c. Ang negatibong pag-iisip ay di magdadala sayo sa magandang buhay.d. Ang negatibong pag-iisip ay hindi magbibigay sayo ng positibong buhay. 129 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPYPara sa Bilang 14 at 15 “Naalala ko pa noon, kasalukuyan kaming nakasakay sa bangka nang humulagpos ang isa kong tsinelas. Ang tsinelas ay ang gamit naming sa pagpasok at pagpunta sa mga lakaran. Kung saan ang bakya na gawa sa kahoy ay hindi nararapat. Mabilis itong inanod sa tubig bago ko nahabol para kunin. Malungkot ako dahil iniisip ko ang aking ina na magagalit dahil sa pagkawala ng aking tsinelas. Tiningnan ako ng nagsasagwan nang kinuha ko ang aking isa pang tsinelas at dali dali kong itinapon sa dagat, kasama ang dasal na mahabol nito ang kapares na tsinelas. 14. Kung susuriin ang ating binasa, anong katangian ng isang mahusay na pagsasalaysay ang taglay nito? a. Ito ay napapanahon. b. Mahusay ang sumulat. c. Kawili wili ang paraan ng pagkakasulat d. Ito ay pangyayari ng mga karanasang magkakaugnay sa pinakamasining na paraan ng pagpapahayag 15. Sa salaysay na nabanggit, anong aral ang nais iparating nito? a. Katapatan sa bayan b. Pagpapahalaga sa kanyang kapwa c. Pagpaparaya para sa kapakanan ng iba d. Mahusay na pakikitungo sa kaniyang kapwa kabataanPara sa Bilang 16 at 17 Ang espiritwal at pisikal na kaisahan na ating ibinabahagi sa lupaing ito ay nagpapaliwanag sa lalim ng sakit na dala-dala ng ating mga puso sa tuwing makikita natin ang ating bansa na nalulugmok sa di pagkakasundo. At sa tuwing makikita natin ang pagtanggi, ang paglaban sa batas at paghihiwalay ng mga tao sa mundo. Ito ay dahil sa naging pambansang batayan ang nakamamatay na ideolohiya at pagkakaroon ng rasismo. Mula sa Talumpati ni Nelson Mandela 16. Ang rasismo na binanggit sa bahagi ng talumpati ay nangangahulugang ____________. a. pagtanggi at paglaban sa batas b. pakikipag-unahan ng bawat bansa sa pag-unlad c. malalim na sakit na dala-dala ng ating mga puso d. hindi pagkakapantay-pantay na pagtingin sa magkaibang lahi 17. Ito ang epekto ng pagkakaroon ng nakamamatay na ideolohiya at rasismo. a. pagtanggi sa rasismo b. pagkalugmok ng sarili c. espiritwal at pisikal na kaisahan d. paghihiwalay ng mga tao sa mundo 18. Ano ang maaaring maging dahilan ng pagkalugmok ng isang bansa? a. pakikipag-ugnayan sa ibang bansa b. pagkakaroon ng matatalinong pinuno c. pagkakaroon ng maraming empleyado d. di-pantay na pagtingin sa mga mamamayang iba-iba ang estado sa buhay 130 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

19. Inaakala ko na manghihina ang kaniyang katawang pisikal at espiritwalsubalit nanatili siyang matatag at nakakapit sa Diyos. Ang mga salitang maysalungguhit ay nagpapahiwatig ng ____________.a. paghihinuha c. panghihikayatb. paglalarawan d. pangangatuwiranPara sa Bilang 20-22 Ang ilaw na iyang maganda sa mata Na may liwanag nang kahali-halina Dapat mong layuan, iyo’y palamara Pinapatay bawat malapit sa kaniya.DEPED COPY Hango sa “Ang Matanda at Batang Paruparo” ni Rafael Palma20. Ano ang sinisimbolo ng ilaw sa saknong ng tulang binasa?a. bisyo c. panghihikayatb. tukso d. kayamanan21. Anong damdamin o saloobin ng persona sa tula?a. nag-aanyaya c. nangangakob. nagbababala d. nagpapayo 22. Ano ang angkop na matalinghagang pananalita sa imahe ng saknong ngtulang binasa?a. bukas ang kaisipan c. ikurus sa noob. ibaon sa hukay d. isang kisap-mata23. Paano mo sinusuri ang akdang pampanitikan bilang isang salin? a. maayos ang pagkakasalin b. malaya at madaling maunawaan c. nauunawaan ang nais ipabatid ng isinalin d. Ang lahat ng wika ay may sariling bisa at kakayahan sa pagpapahayag ng kulturang Filipino at ng ibang bansa.24. Sa pagsasalin, anong mga hakbang ang dapat na isaalang-alang? a. Muling isalin. b. Magdagdag at magbawas ng salita. c. Ihambing sa iba ang ginawang salin. d. Rebisahin ang salin upang ito’y maging totoo sa diwa ng orihinal. 131 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

Para sa Bilang 25 at 26 Hindi naglaon, may mga dumating na misyonero sa Mbanta. Sa tulong ng isang interpreter na si G. Kiaga, kinausap ni G. Brown, lider ng mga misyonero ang mga taga Mbanta. Ipinaliwanag niya sa mga ito na ang kanilang sinasambang diyos- diyosan ay isang malaking kasalanan. Hindi naman maunawaan noon ng mga taga-Mbanta kung paanong ang Tatlong Persona ay naging iisang Diyos katulad ng ipinaliliwanag ng mga misyonero tungkol sa dapat na pagsamba sa iisa lamang na panginoon. Layunin naman ng mga misyonero na dalhin ang Kristiyanismo sa Mbanta at hindi ang tuligsain sila. Nagkasakit si G. Brown at pinalitan ni Rev. James Smith, isang malupit at bugnuting misyonero. Nagkaroon ng relihiyon ang mga taga-Mbanta. Habang isinasagawa ang taunang seremonya para sa pagsamba sa Bathala ng Lupa, hinablot ni Enoch ang takip sa mukha ng isang Egwugwu, katumbas ng pagkitil sa espiritu ng mga ninuno. Kinabukasan, sinunog ng Egwugwu ang tahanan ni Enoch at ang simbahang itinayo nina Rev. Smith.DEPED COPY25. Ano ang paniniwala ng mga misyonero tungkol sa pananampalataya? a. Dalhin ang kristiyanismo. b. May tatlong persona sa iisang Diyos. c. Mainam ang pagsamba sa mga diyos-diyosan. d. Dapat magkaroon ng seremonya tungkol sa pagsamba sa Bathala.26. Ano ang nangyari habang isinasagawa ang taunang seremonya para sa pagsamba sa bathala ng lupa? a. Nagkasakit si G. Brown b. Sinunog ang tahanan ni Enoch c. Sumanib ang isang masamang espiritu d. Hinablot ni Enoch ang takip sa mukha ng isang EgwugwuPara sa mga Bilang 27 at 28 Ikalawang Tula Unang Tula Samakatuwid, ako’y minahal. At kung ako’y iyong nahambing sa iba Samakatuwid, ako’y lumigaya. na di nagkaisip na layuan siya,Samakatuwid, ako’y kapilas ng buhay. disin ako ngayo’y katulad nila Samakatuwid, ako’y nagtamasa ng nawalan ng buhay at isang patay na. dangal.“Hele ng Ina sa Kaniyang Panganay” “Ang Matanda at ang Batang Paruparo”Salin sa Filipino ni Mary Grace A. Tabora ni Rafael Palma27. Batay sa dalawang tula, paano naiba ang tulang may malayang taludturan sa tulang may tradisyunal na taludturan? a. Ang tulang malaya ay walang sukat samantalang ang tulang tradisyonal ay may sukat. b. Ang tulang malaya ay walang sukat at tugma samantalang ang tulang tradisyonal ay may sukat at tugma. c. Ang tulang malaya ay walang sukat at tugma samantalang ang tulang tradisyonal ay may sukat at tugma at parehong nagtataglay ng matatalinghagang pananalita upang lumitaw ang kariktan nito. 132 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

d. Ang tulang malaya ay walang sukat at tugma samantalang ang tulang tradisyonal ay may sukat at tugma at parehong nagtataglay ng matatalinghagang pananalita at simbolismo upang lumitaw ang kariktan at talinhaga nito.28. Anong simbolismo ang akmang ilapat sa dalawang tulang binasa batay satalinghaga ng mga ito?a. araw at gabi c. halakhak at luhab. diyamante at bato d. puti at itimPara sa Bilang na 29 “Ika’y magtino, munting bata, baka pagliyabin ko ang iyong mga paa, dahil ako ang pula’t mainit na baga.” “Datapuwat ako, ako ang ulan na papawi sa baga: Ako ang malakas na agos na tatangay sa iyo.” “Ako ang makapangyarihang sutlang-puno ng bulak na matayog sa ibang puno.” “At ako, ako ang nanakal na baging na gagapang sa tuktok ng higanteng kagubatan.” “Husto na ang pangangatuwirang ito. Hindi mo mapapasakamay ang Mali.” “Tandaan, walang silid para sa dalawang hari sa isang reyno Soumaoro; pahintulutan mo akong agawin ang iyong puwesto.” “Magaling, sapagkat digmaan ang iyong ninasa ika’y hindi ko uurungan subalit itimo mong siyam na hari ang aking pinugutan ng ulo at inadorno sa aking silid. Tunay na kaawa-awa, ang iyong ulo’y matatabi sa kapwa mo pangahas.” “Ihanda mo ang iyong sarili Soumaoro, ang delubyo’y mananalasa, sasalpok at bubura sa iyo sa lupa.”DEPED COPY Hango sa Sundiata: Epiko ng Sinaunang Mali Salin sa Filipino ni Mary Grace A. Tabora29. Batay sa tunggalian ng dalawang tauhan sa epiko at kung ihahambing, kaninong kilalang personalidad ng kasaysayan sila maitutulad? a. Benigno Aquino II at Ferdinand Marcos b. Ferdinand Magellan at Lapu-Lapu c. George W. Bush at Saddam Hussein d. Nelson Mandela at Oliver Tambo30. Sa iyong palagay, ano ang pinakamalapit na ipinahihiwatig ng anekdota ni Rizal na “Gamugamo at Lampara?” a. Kasayahan, kulitan ng kabataan noon b. Ang kabataan ay dapat mag-aral nang mabuti. c. Ang liwanag na nilikha ni Rizal at ang kaayusan ng bansa. d. Ito ay sumisimbolo sa edukasyon at kabataan na pag-asa ng bayan.31. Sa kasabihang, “Nasa Diyos ang awa, nasa tao ang gawa,” ano ang nais nitong ipabatid. a. Marapat na ang tao ay manalangin nang manalangin. b. Kahit gawa ka nang gawa ang Diyos pa rin ang bahala. c. Marapat na kumilos ang tao para sa kanyang buhay. d. Dapat na ang tao ay gumawa ayon sa kalooban ng Diyos. 133 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

Para sa Bilang 32-35 Sa tingin ko nga, mas mahal pa niya kami kaysa sa kaniyang sarili. Nang mawala ang aming ama, ganoon na lamang ang pag-aalala namin sa kaniya, inaakala ko na manghihina ang kaniyang katawang pisikal at ispiritwal subalit nanatili siyang matatag at nakakapit sa Diyos.32. Anong damdamin ang namamayani sa nagsasalaysay sa talata?a. kalungkutan c. paghihinanakitb. pagmamalaki d. panghihinayang33. Ano ang ipinahihiwatig ng pangungusap na Sa tingin ko nga, mas mahal pa niya kami kaysa sa kaniyang sarili.a. Gagawin lahat ng magulang para sa kaniyang anak.b. Alam ng magulang kung ano ang makabubuti para sa mga anak.c. Binibili ng magulang ang mga luho ng anak para sa sarili nitong kapakanan.d. Ibibigay ng magulang ang pangangailangang pisikal at espiritwal para sa pangangailangan ng mga anak.DEPED COPY34. Anong uri ng ina ang masasalamin sa talata? a. Malulungkutin subalit matatag. b. Nangungunsinti sa kakulangan ng mga anak. c. Mapagbigay para sa pangangailangang pisikal ng mga anak. d. Inang mapagmahal sa mga anak at nagpapahalaga sa Diyos.35. Ano ang maaaring maging bunga ng pagkakaroon ng pananampalataya sa Diyos ng isang ina? a. katatagan ng buong pamilya b. panghihina ng espiritwal na aspeto c. pamumuhay ng masaganang materyal d. maraming pagsubok sa bawat miyembro ng pamilya36-50. Bumuo ng isang patalastas pantelebisyon na nanghihikayat at nagpapakita ng kagandahan ng alinmang bansa sa Africa at Persia. 134 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

VISIT DEPED TAMBAYANhttp://richardrrr.blogspot.com/1. Center of top breaking headlines and current events related to Department of Education.2. Offers free K-12 Materials you can use and share 10DEPED COPY Filipino Patnubay ng Guro Ang aklat na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan at pamantasan. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected]. Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi. ng kagamitan sKaapgaagwtuaturaronngngitoEadyukmaasgykoatnuwang na inihanda at sinuri ng mga edukadoRrempuulbaliskaa mnggaPpiluipbilinkaosat pribadong paaralan, kolehiyo, at / o unibersidad. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected]. Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi. i All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

Filipino – Ikasampung BaitangPatnubay ng GuroUnang Edisyon 2015 Isinasaad ng Batas Republika 8293, seksiyon 176 na “Hindi maaaringmagkaroon ng karapatang-ari (sipi) sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas.Gayunman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ngpamahalaan na naghanda ng akda kung ito’y pagkakakitaan. Kabilang sa mgamaaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulangbayad.” Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produktoo brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula, atbp.) naginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagtibayng isang kasunduan ng Kagawaran ng Edukasyon at Filipinas Copyright LicensingSociety (FILCOLS), Inc. na ang FILCOLS ang kakatawan sa paghiling ng kaukulangpahintulot sa nagmamay-ari ng mga akdang hiniram at ginamit dito.Pinagsumikapang matunton upang makuha ang pahintulot sa paggamit ngmateryales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda angkarapatang-aring iyon. Tanging mga institusyon at kompanyang nakipagkontrata sa FILCOLS atyaong nakasaad lamang sa kasunduan, ang maaaring kumopya mula dito saPatnubay ng Guro. Ang hindi nakipagkontrata sa FILCOLS ay dapat, kung ninanaismakakopya, makipag-ugnay nang tuwiran sa mga tagapaglathala at sa mga may-akda. Maaaring tumawag sa FILCOLS sa telephone blg. (02) 439-2204 o mag-email sa [email protected] ang mga may-akda at tagapaglathala.Inilathala ng Kagawaran ng EdukasyonKalihim: Br. Armin A. Luistro FSCPangalawang Kalihim: Dina S. Ocampo, PhD Mga Bumuo ng Modyul para sa Patnubay ng Guro Mga Konsultant: Magdalena O. Jocson at Aura Berta A. Abiera Language Editor: Florentina S. Gorrospe, PhD Mga Manunulat: Vilma C. Ambat, Ma. Teresa B. Barcelo, Eric O. Cariño, Mary Jane R. Dasig, Willita A. Enrijo, Shiela C. Molina, Julieta U. Rivera, Roselyn C. Sayson, Mary Grace A. Tabora, at Roderic P. Urgelles Mga Taga-rebyu: Joselito C. Gutierrez, Angelita Kuizon, Girlie S. Macapagal, Marina G. Merida, Ma. Jesusa R. Unciano, at Evelyn Ramos Mga Tagapangasiwa: Jocelyn DR. Andaya, Jose D. Tuguinayo Jr., Cristina S. Chioco, at Evangeline C. Calinisan Mga Tagaguhit: Jason O. Villena Naglayout: Camelka A. SandovalDEPED COPYInilimbag sa Pilipinas ng _________________________Department of Education-Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS)Office Address: 5th Floor Mabini Bldg., DepEd Complex, Meralco Avenue Pasig City Philippines 1600Telefax: (02) 634-1054 o 634-1072E-mail Address: [email protected] ii All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

TALAAN NG NILALAMANMODYUL 1 Mga Akdang Pampanitikan ng MediterraneanDeskripsyon ng Modyul/Panimula...................................DEPED COPY 1Yugto ng Pagkatuto........................................................ 3Aralin 1.1: Mitolohiya mula sa Rome - Italy 5 Talaan ng mga Gawain.......................................... 11Aralin 1.2: Sanaysay mula sa Greece 12 Pamantayang Pangnilalaman................................ Talaan ng mga Gawain.......................................... 15 16Aralin 1.3: Parabula mula sa Syria Pamantayang Pangnilalaman................................ 19 Talaan ng mga Gawain.......................................... 20Aralin 1.4: Maikling Kuwento mula sa France 25 Pamantayang Pangnilalaman................................ 26 Talaan ng mga Gawain.......................................... 30Aralin 1.5: Nobela mula sa France 31 Pamantayang Pangnilalaman................................ Talaan ng mga Gawain.......................................... 35 36Aralin 1.6: Tula mula sa Egypt 42 Pamantayang Pangnilalaman................................ 48 Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 1.7: Epiko mula sa Egypt Pamantayang Pangnilalaman................................ Talaan ng mga Gawain..........................................Pangwakas na Pagtataya........................................................Susi sa Pagwawasto............................................................... iii All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

MODYUL 2 Mga Akdang Pampanitikan ng mga 49 Bansa sa Kanluran 51Deskripsyon ng Modyul/Panimula...................................Yugto ng Pagkatuto........................................................Aralin 2.1: Talumpati mula sa Brazil 52 Pamantayang Pangnilalaman................................ 53 Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 2.2: Dagli mula sa Rehiyon ng Isa sa mga Isla ng CaribbeanDEPED COPYPamantayang Pangnilalaman................................ 58Talaan ng mga Gawain.......................................... 59Aralin 2.3: Nobela mula sa Estados Unidos 64 Pamantayang Pangnilalaman................................ 65 Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 2.4: Mitolohiya mula sa Iceland 67 Pamantayang Pangnilalaman................................ 68 Talaan ng mga Gawain.......................................... 72Aralin 2.5: Tula mula sa Inglatera 73 Pamantayang Pangnilalaman................................ Talaan ng mga Gawain.......................................... 76 77Aralin 2.6: Dula mula sa England Pamantayang Pangnilalaman................................ Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 2.7: Maikling Kuwento mula sa Amerika 83 Pamantayang Pangnilalaman................................ 84 Talaan ng mga Gawain..........................................Pangwakas na Pagtataya........................................................ 91 iv All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

MODYUL 3 Mga Akdang Pampanitikan ng Africa at PersiaDeskripsyon ng Modyul/Panimula................................... 97Yugto ng Pagkatuto........................................................ 99Aralin 3.1: Mitolohiya mula sa Kenya 100 Pamantayang Pangnilalaman................................ 101 Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 3.2: Anekdota mula sa Persia Pamantayang Pangnilalaman................................ Talaan ng mga Gawain..........................................DEPED COPY 103 104Aralin 3.3: Sanaysay mula sa South Africa 107 Pamantayang Pangnilalaman................................ 108 Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 3.4: Tula mula sa Uganda 110 Pamantayang Pangnilalaman................................ 111 Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 3.5: Maikling Kuwento mula sa East Africa 114 Pamantayang Pangnilalaman................................ 115 Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 3.6: Epiko mula sa Mali 118 Pamantayang Pangnilalaman................................ 119 Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 3.7: Nobela mula sa Nigeria 123 Pamantayang Pangnilalaman................................ 124 Talaan ng mga Gawain..........................................Pangwakas na Pagtataya........................................................ 128 v All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

MODYUL 4 EL FILIBUSTERISMOPaunang Pagtataya......................................................... 135Deskripsyon ng Modyul/Panimula................................. 140Aralin 4.1: Kaligirang Pangkasanayan ng El Filibusterismo 140 Pamantayang Pangnilalaman................................ 142 Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 4.2: Basilio: Buhay, Pangarap at Mithiin, Paniniwala at SaloobinDEPED COPYPamantayang Pangnilalaman................................ 145Talaan ng mga Gawain.......................................... 146Aralin 4.3: Si Kabesang Tales 151 Pamantayang Pangnilalaman................................ 152 Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 4.4: Si Huli: Ang Simbolo ng Babaeng Filipina 156 Noon, Ngayon, at sa Kasalukuyan 157 Pamantayang Pangnilalaman................................ Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 4.5: Si Isagani 162 Pamantayang Pangnilalaman................................ 163 Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 4.6: Si Padre Florentino 166 Pamantayang Pangnilalaman................................ 167 Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 4.7: Si Simoun 171 Pamantayang Pangnilalaman................................ 172 Talaan ng mga Gawain..........................................Aralin 4.8: Pangwakas na Gawain 176 Pamantayang Pangnilalaman................................ 177 Talaan ng mga Gawain..........................................Pangwakas na Pagtataya....................................................... 178Susi sa Pagwawasto.............................................................. 182 vi All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY vii All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY viii All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY ix All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY x All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xi All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xii All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xiii All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xiv All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xv All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xvi All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xvii All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xviii All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xix All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xx All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xxi All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xxii All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xxiii All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xxiv All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xxv All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xxvi All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xxvii All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY xxviii All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

Gabay sa Pagtuturo ng El FilibusterismoPAUNANG PAGTATAYA:Panuto: Pillin at isulat sa sagutang papel ang titik ng tamang sagot.1. Ang Dominikong may magandang tindig c. Padre Sibyla a. Padre Salvi d. Padre Camorra b. Padre Irene 2. Ang paring mukhang artilyero c. Padre Sibyla a. Padre Salvi d. Padre Camorra b. Padre Irene 3. Ang Pransiskanong gusgusin a. Padre Salvi b. Padre Irene DEPED COPY c. Padre Sibyla d. Padre Camorra4. Ang paring Kanonigo c. Padre Sibyla a. Padre Salvi d. Padre Camorra b. Padre Irene 5. Ang mayamang mag-aalahas c. Padre Sibyla a. Padre Salvi d. Padre Camorra b. Simoun 6. Mag-aaral ng medisina at nobyo ni Hulia. Basilio c. Tadeob. Simoun d. Ben Zayb7. Itinakwil ang pagka-Pilipino at may magaspang na ugalia. Sinang c. Donya Victorinab. Donya Loleng d. Paulita8. Umalis sa klase si Placidong _________ ang kalooban.a. Palagay c. malungkotb. naghihimagsik d. nagpupuyos9. Ayaw nang magpatuloy ni Placido sa pag-aaral dahil sa ______.a. Walang pera c. paghamak na natanggapb. tinatamad siya d. sawa na siya10. Nadatnan niya sa bahay na tinutuluyan si _________.a. Simoun c. Basiliob. Kabesang Andang d. Padre Millon11. “Ang karunungan ay hindi siyang hantungan ng tao.” Sino ang nagsalaysayng pahayag na ito?a. Basilio c. Hulib. Simoun d. Padre Sibyla12. “Walang mang-aalipin kung walang paaalipin.” Sino ang nagpahayag nito?a. Simoun c. Ben Zaybb. Basilio d. Paulita13. “Ang likas na laman ng isip ng tao at puso ay walang katumbas sa wikangbanyaga.” Sino ang nagpahayag nito?a. Ben Zayb c. Simounb. Basilio d. Paulita 135 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

14. “Bawat bansa ay may sariling wika. Habang may sariling wika ang isangbayan ay taglay niya ang kalayaan. Ang wika ay pag-iisip ng bayan.” Sino angnagpahayag nito?a. Simoun c. Paulitab. Basilio d. Padre Camorra15. “Makasasama sa Pilipinas ang pagpapaaral sa mga kabataan.” Sino angnagpahayag nito?a. Ben Zayb c. Basiliob. Simoun d. Padre Sibyla16. Gumiit sa alaala ni Basilio ang bilin ni Simoun na lumayo sa ________a. Kalye Iris c. Kalye Escoltab. Kalye Anloague d. Kalye Don Quixote17. Sa karuwahe’y nakita niya sina Juanito at Paulita na ___________DEPED COPYa. nakadamit pangkasal c. nakabestidab. nakakimona d. naka-toxedo18. Nakadama si Basilio ng ________ para kay Isagania. lungkot c. habagb. tagumpay d. awa19. Nakita niya si Simoun na dumarating sakay ang karuwahe, dala ang lampara,at kasama ang ___________.a. kutsero c. panauhinb. guardia civil d. mag-aalahas20. Kumpol ng rosas ang pananda sa lalaking ikinasal at sa babae ay: ________.a. suha at rosas c. asucena at rosasb. suha at asucena d. rosas at ilang-ilang21. “Ang kabaitan ay di tulad ng mga brilyante na maisasalin sa iba. Ito ay likas sa tao.” Ano ang ibig sabihin ng pahayag? a. Hindi naibibigay ang ugali ng isang tao. b. Ang kabaitan ay tulad ng isang brilyante c. Likas sa tao ang kabaitan d. Ang ugali ay yaman ng tao na maaaring ipamana sa iba22. “Sa isang utos ng pamahalaan, maaaring maipabilanggo ang ama, asawa o kapatid.” Ano ang ibig sabihin ng pahayag? a. Mahilig manakot ang pamahalaan. b. Makapangyarihan ang pamahalaan. c. Nagbubulag-bulagan ang pamahalaan. d. Natatakot ang ama, asawa o kapatid sa pamahalaan.23. Ano ang ipinahihiwatig ng pagbibigay ng hindi magagandang komento sa palabas? a. Hindi sila nasiyahan sa pagtatanghal. b. Gumagawa na ang tao ng sariling palabras. c. Dahil sa isang lalaking basta na lamang naupo sa hindi niya luklukan. d. Ayaw umalis ng nang-agaw ng upuan.24. Ano ang nais patunayan kung bakit hindi agad makapagsimula ang palabas sa kabila ng puno nang tao sa teatro? a. Maiingay pa ang mga tao at hinihintay lamang na tumahimik ang lahat. b. Makapangyarihan ang Kapitan-Heneral at kailangang hintayin siya bago magsimula. 136 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

c. Hinihintay ang takdang oras ng pagsisimula.d. Wala pa silang gana para magsimula25. Bakit masamang-masama ang loob ni Isagani nang makita si Paulita sa loob ng teatro? a. Dahil kasama niya si Juanito. b. May usapan sila na siya muna ang manonood. c. Ayaw ni Isagani na manood si Paulita. d. Hindi siya pinayagan na pumunta sa teatro.26. Ano ang ibig na ilantad na katotohanan ni Rizal hinggil sa hindi na dapat ang pag-aantanda kapag marumi na ang agua bendita? a. Maaring may gumamit na sa agua bendita na may nakahahawang sakit at ito ay makahawa pa. b. Walang bisa ang agua bendita kapag marumi na. c. Hindi na pantay ang biyayang matatanggap kapag marumi na ang agua bendita. d. Parang kinikitil na ang buhay sa ganitong paniniwala.DEPED COPY27. Nakarinig si Basilio ng alatiit ng natapakang mga tuyong sanga at kaluskos ng dahon. Ano ang kahulugan ng alatiit? a. Ingay ng mga puno b. Mahinang tunog ng nabaling tuyong kahoy o sanga c. Humampas na dahon d. Ingay ng malakas na hangin28. “Kapag wala ng busabos at nambubusabos, kapag wala ng alipin at mang- aalipin.” Ano ang kahulugan ng busabos? a. walang malay b. sadlak sa hirap c. baon sa kahirapan d. lubhang mababa ang pakikitungo ng kapwa at tinitingnan bilang alipin29. “Ang sabi ng ilan, ang magnanakaw ay maaaring Espanyol, ayon sa iba, Tsino, ang iba naman, Indiyo.” Ano ang ipinahihiwatig nito? a. Hindi mabuti ang kumuha ng pag-aari ng iba. b. Lahat ay maaring mapaghinalaang magnanakaw. c. Hindi alam kung kailan darating ang magnanakaw. d. Sila lang ang magnanakaw, ang ibang lahi ay hindi.30. “Hindi ka na mananagot dito. Itatago unti-unti ang mga baril sa bawat bahay.”Ano ang damdaming ipinahahayag? a. naninigurado c. nagsusumamob. nagpapaalaala d. nakikiusap31. Bakit ayaw ni Huli na lumapit kay Padre Camorra? a. Baka siya alilain ng pari. b. Batid niyang may masamang tangka ito sa kaniya. c. Makapangyarihan ang kura. d. Nambubugbog si Padre Camorra.32. “At sapagkat ang bayan ay tulad nga ng bangkay na wala nang magawa,pinalala ko ang kabulukan, dinagdagan ko ang lason upang mamatay anglawin na siyang nanginginain,” anong uri ng tayutay ang ginamit sa pahayag?a. pagmamalabis c. pagsasataob. pagtutulad d. pagwawangis 137 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.