Araling Panlipunan Grade 9

Balikan ang iyong mga sagot sa unang gawain tungkol sa pagsusuri ng awit, subukin muling sagutan ang mga katanungan. 1. Ano ang hinihiling o hinihingi ng may-akda ng awit? 2. Sino ang kinakausap ng may-akda ng awit? 3. Sino ang kinakatawan ng batang si Totoy?Bakit kaya ninanais ng may-akda na baliktarin ang tatsulok? 4. Ano ang kahulugan ng tatsulok bilang pamagat ng awit? 5. Ano kaya ang kaugnayan ng awiting ito ukol sa aralin sa rebolusyon? Ipaliwanag ang iyong ideya. 6. Ano ang pagkakatulad o pagkakaiba ng iyong kasagutan? 7. Higit bang naging malinaw ang kaugnayan ng awit sa aralin? Bakit? Pinagkunan: Kasaysayan ng Daigdig ni Teofisto Vivar et al (pp 234-241) DRAFTPasagutan sa mga mag-aaral ang bahaging refined sa I-R-F Map. Gawain 10. Hagdan Ng Karunungan… Panuto: Punan ang kasunod na dayagram. Isulat sa bahaging refined ang iyongApril 1, 2014nalalaman tungkol sa tanong. Ano ang kaugnayan ngRebolusyong Pangkaisipansa Rebolusyong Amerikano at Pranses? REFINED FINAL D 210INITIAL

PAGNILAYAN / UNAWAIN Mahalaga ang bahaging ito sa lubusan at malalim na pag-unawa ng mgamag-aaral sa paksa. Ipagawa ang Gawain 8. Hayaang maranasan ng mga mag-aaral na makinig sa isang ‘saksi at aktor ng kasaysayan’. Isang panayam ang isasagawa ng mga mag-aaral sa bahaging ito. Nasakanila ang desisyon kung sila ay gagamit ng electronic gadgets sa pagkuha ngimpormasyon. Iproseso ang gawain sa tulong ng kasunod na mga tanong. Markahan ang mga mag-aaral gamit ang kasunod na rubric. Gawain 11. Kuwentong May Kuwenta (Tanungin mo sila…)DRAFTPanuto: Ibigay sa mga mag-aaral ang sumusunod na mga panuto: Kapanayamin ang isa o dalawang tao na nakilahok sa EDSA Revolution noong 1986 (EDSA I). Maaaring ito ay iyong lolo o lola, magulang, tiyo o tiya, guro, kapitbahay, malayong kamag-anak o kakilala. Maaaring idokumento ang panayam gamit ang video camera o anumang electronic gadget na makatutulong sa pagkuha ng impormasyon kaugnay ngApril 1, 2014pangyayari. Itanong sa kanila ang sumusunod na mga tanong na magiging gabay sa pakikipanayam. 1. Ano po ang dahilan ng pagsama ninyo sa EDSA I? 2. Mayroon po bang pumilit sa inyo na sumama o ito ba’y kusang- loob ninyong desisyon? 3. Ano po ang naging karanasan ninyo sa pagsama rito? Maaari po bang ikuwento ninyo? 4. Nakuha po ba ang inyong ipinaglalaban (kung meron man) sa pagsali sa EDSA ? 5. Kung bibigyan po kayo ng pagkakataon, uulitin po ba ang ninyo ang pagsama dito? Ipaliwananag. Ipakita sa klase ang iyong dokumentaryo o mga impormasyong nakalap. Mamarkahan ka gamit ang kasunod na rubric. * May kalayaan ang mga mag-aaral na indibidwal o pangkatang isagawa ang gawaing ito. 211

Rubric Para sa PresentasyonCriteria Natatangi Mahusay Medyo Hindi 3 puntos Mahusay Mahusay 4 puntos 2 puntos 1 puntosKaalaman sapaksaKalidad ng mgaimpormasyon oebidensiyaKaalaman sakontekstongpangkasaysayanEstilo atpamamaraan ngpresentasyonKabuuangMarka DRAFTPamprosesong tanong 1. Sino ang taong iyong nakapanayam tungkol sa itinakdang paksa? 2. Batay sa iyong nakalap na impormasyon, ano ang naging karanasan ng iyong kinapanayam sa kaniyang pagsama sa EDSA I? 3. Naramdaman mo ba ang ‘katuwaan, kasiyahan o kalungkutan na ipinakita ng iyong kinapanayam? 4. Ano ang iyong naramdaman habang nakikinig ka sa iyong kinapanayam?April 1, 20145. Ano ang iyong natutuhan mula sa kuwento kinapanayam? Bilang pagtatapos ng gawain, ipagawa sa mga mag-aaral angLesson Closure at Reflection Journal na magpapakita ng pagpapahalaga ngmga mag-aaral sa araling tinalakay, partikular sa nasyonalismo. 212

Gawain 12. Lesson Closure : A Good Ending Panuto: Punan ang lesson closure note. Tiyaking maging tapat sa pagsulat ng hinihinging mga impormasyon. LESSON CLOSURE Sa araling Pagsibol ng Nasyonalismo… Isa sa mahahalagang kaisipan ang… Mahalaga ito sapagkat… Isa pang mahalagang ideya ang… Nararapat itong tandaan dahil…DRAFTSa pangkabuuan… Gawain 13. Pangako Sa’yo (Reflection Journal) Ipagawa ito. Pagkatapos ng lahat ng talakayan, hinihikayat kang magbigay ngApril 1, 2014panata o pangako na isasabuhay mo ang pagiging mapagmahal sa bayan, o ang prinsipyo ng nasyonalismo. Sa panatang iyon, masasagot ng mga ito:  Paano mo maipakikita ang pagmamahal sa bayan sa iyong pang-araw-araw na pamumuhay, bukod sa pagbili ng mga produktong Pilipino?  Paano mo mahihikayat ang iba na maging panata ang pagsasabuhay ng prinsipyo ng nasyonalismo? Upang makita ang pag-unlad ng kaalaman ng mga mag-aaral tungkol sa paksa, muling pasagutan ang I-R-F Map. 213

Gawain 14. Hagdan ng Karunungan… Panuto: Ipakumpleto ang kasunod na I-R-F Map. Isulat sa bahaging “final” ang lahat ng iyong nalalaman tungkol sa tanong. Ano ang kaugnayan ng Rebolusyong Pangkaisipan sa Rebolusyong Amerikano at Pranses?DRAFTREFINED FINAL D INITIALApril 1, 2014ILIPAT/ ISABUHAY Ang bahaging Ilipat/Isabuhay ang huling bahagi ng modyul. Sa bahagingito, ililipat o isasabuhay ng mga mag-aaral ang kanilang mga natutuhan sa aralin.Isasagawa ito sa tulong ng mga gawaing kinapapalooban ng mga sitwasyongkasalukuyang nangyayari o kaya’y maaaring kaharapin ng mga mag-aaral (reallife situations and real-world setting). Sa pamamagitan nito, lalong masasanayang mga mag-aaral sa pagiging mapanuri, mapagtimbang at matalino sagagawing pagpasiya.Gallery Walk/ Every Child A Tour GuideAng mga mag-aaral ay magsasagawa ng isang open exhibit tungkol sa mgakaganapan at naging pamana ng mga pangyayaring nagbunsod satranspormasyon ng daigdig tungo sa makabagong panahon. Ipagawa ito nangpangkatan, lalo na sa paghahanda ng mgamateryales na gagamitin sa eksibit. 214

Magagamit ng mga mag-aaral ang mga malikhaing poster, editorial cartoon,collage, at biograpiya ng mga indibidwal na bahagi ng aralin. Kung maisasamarin sa eksibit ang mabubuong multi- media presentation o anumang maaaringieksibit.Magtatalaga ang grupo ng mga tagapagpaliwanag o curator tungkol sa mgalarawan o bagay na kanilang iieksibit. Bibigyang-diin ng bawat pangkat angimplikasyon ng mga kaganapan at pamanang napag- aralan sa pamumuhay ngmga tao, komunidad at bansa ng daigdig.Mamarkahan ang gawain gamit ang rubric na ito..Panukatan Pinakamahusay Higit na Mahusay Di Mahusay (4) Mahusay (3) (2) (1)Presentasyon Nagpamalas ng Nagpamalas ng Nagpamalas ng Isa lamang ang pagkamalikhain, 3 sa 4 na 2 lamang sa 4 na naipamalas ng kahandaan, kahusayan sa kahusayan ang pangkat na kooperasyon at pagtatanghal pagtatanghal kahusayan sa kalinawan sa ang pangkat pagtatanghal presentasyon ang DRAFTpangkatNilalaman May tuwirang Naipamalas ang kaugnayan ang 2 sa 4 na eksibit sa mga pamantayan Naipamalas ang Isa lamang sa 4 3 sa 4 na na pamantayan pamantayan ang naipamalas konseptong pinag-aaralan batay sa pamantayang tulad ng orihinalidad,April 1, 2014pagkakabuo, pagkakaugnay ng mga ideya at pagka- makatotohanan.Pangkalahatang Sa kabuuan, nag- Tatlo sa apat na Dalawa sa apat Isa lamang sa 4Impak iwan ang eksibit pamantayan ang na pamantayan na pamantayan ng tumpak na naisagawa ang naipamalas ang naipamalas mensahe, nakahikayat sa mga nagmasid, at nakatanggap ng positibo pagtanggap at maayos na reaksyon sa mga nagmasid. 215

Transisyon sa susunod na Modyul Binigyang-diin sa araling ito ang mga dahilan, paraan, patakaran at epekto ng Una at Ikalawang Yugto ng Imperyalismo at Kolonisasyon. Tinalakay din ang Rebolusyong Siyentipiko, Enlightenment, Rebolusyong Industriyal, Rebolusyong Pampulitika at Panlipunan, at maging ang pagsibol ng Nasyonalismo sa iba’t ibang panig ng Daigdig. Ang mga kaganapan at pamanang iniwan ng mga pangyayaring ito ay nagdulot ng transpormasyon ng daigdig tungo sa makabagong panahon. Subalit hindi dito natapos ang mga Suliranin at Hamon ng daigdig tungo sa Pandaigdigang Kapayapaan, Pagkakaisa at Kaunlaran. Ang mga kaganapan sa bahaging ito ng Kasaysayan ng ating daigdig ay iyong matutunghayan sa susunod na modyul. DRAFTApril 1, 2014 216

Panghuling Pagtataya 1. Ang aklat na ito ay naglalaman ng ideya tungkol sa pamamahala na nakasalig sa prinsipyo ng rule by consent. Isinasaad dito na walang karapatan ang sinuman na pamahalaan ang kanyang kapwa bagkus ito ay nasa ‘pagsuko ng tao ng kaniyang will o kagustuhan sa pamahalaan. A. Socialism B. Social Will C. Social Consent D. Social Contract 2. Siya ang Prinsepe ng Humanismo at may-akda ng Praise of Folly kung saan niya tinuligsa ang hindi mabuting gawa ng mga pari at ordinaryong mamamayan. A. William Shakespeare B. Desiderius Erasmus C. Francesco Petrarch D. Giovanni Bocaccio DRAFT3. Siya ang may-akda ng Ninety-Five Theses na tumuligsa sa mga katuruan at prinsipyo ng Simbahang Katoliko partikular ang pagbili ng indulhensya. A. John Calvin B. John Huss C. Martin Luther D. Martin Luther King 4. Ang bansang ito sa Europe ang siyang nagpasimula sa panggagalugad sa Karagatan ng Atlantic upang makahanap ng pampalasa o spices at ginto.April 1, 2014A. Italy B. Spain C. Portugal D. Germany 5. Ito ay tumutukoy sa transpormasyon sa aspetong agrikultura at industriya sa mga bansa sa Europa at sa Estados Unidos na kung saan pinalitan ang gawaing manwal sa mga kabukiran ng mga bagong imbentong makinarya. A. Rebolusyong Agrikultural B. Rebolusyong Ekonomikal C. Rebolusyong Teknolohikal D. Rebolusyong Industriyal 6. Marami ang nangyari bago sumiklab ang Rebolusyong Amerikano. Ilan sa mga ito ay ang pag-alma ng mga Amerikano sa lumalaking buwis na ipinataw ng mga Ingles tulad ng Stamp Act noong 1765. Idagdag pa rito ang kaparusahang ipinataw sa naging bahagi ng insidente ng Boston Tea Party ng taong 1773 at ang sapilitang pagkuha ng pamahalaang Inglatera sa isang tindahan ng pulbura noong 1775. Ang mga ito ay nagpapatunay lamang na ang Rebolusyong Amerikano ay… 217

A. Bunsod ng malaking buwis na ipinataw ng Inglatera B. Bunga ng ilang paglaban ng mga Amerikano sa pamahalaang Ingles C. Mauugat sa mga polisiyang hindi makatuwiran sa paningin ng mga Amerikano D. Bunga ng mahabang kasaysayan ng pang-aabuso ng mananakop at paglaban ng kolonya 7. Kinilala si Vladimir Lenin at Josef Stalin bilang tagagising ng damdaming nasyonalismo ng mga Ruso samantalang si Simon Bolivar naman ay tinaguriang Tagapagpalaya ng hilagang bahagi ng Timog at si Jose de San Martin naman sa rehiyon ng Argentina. Hindi rin malilimutan si Dr. Jose Rizal at Andres Bonifacio ng Pilipinas. Ang ideyang ito ay nagpapakita na… A. Malaking bahagi ng daigdig ay sumailalim sa pananakop ng mga Kanluraning bansa. B. Bawat rehiyon o bansa sa daigdig ay may nabuhay na tagapagtaguyod ng nasyonalismo. C. Ang mga lalaki lamang ang may malaking ginampanan sa DRAFTpakikipaglaban sa mga mananakop. D. Hindi uusbong ang damdaming nasyonalismo kung wala ang mga nabanggit na personalidad sa kasaysayan. 8. Sa Italya sumibol ang Renaissance dahil dito nagtatagpo ang mga kaisipan mula sa Silangan (Asya) at Kanluran (Europa). Ang kaisipang ito ay nagpapatunay lamang na__________________________. A. Malaki ang iniambag ng Heograpiya ng Italya sa pagsibol ng Renaissance. B. Hindi posible ang pagsibol ng Renaissance sa ibang bahagi ngApril 1, 2014Europa. C. Italya ang itinakdang bansang pagmumulan ng Renaissance. D. Mapalad ang Italya dahil sa lokasyon nito. 9. Ang prinsipyo sa pamamahala ni Niccolo Machiavelli na, ‘The end justifies the means’ ay makikita sa anong sitwasyon? A. Madaling magwakas ang masama at malupit na pamumuno. B. Lahat ng pamamaraan ay may katapusan kung ito ay makabubuti sa lahat C. Hindi kailanman mabibigyan ng katuwiran ang isang malupit na pamumuno. D. Maaaring maging malupit sa pamumuno kung ang bunga naman nito ay para sa ikabubuti ng nakararami. 10. Bakit sinasabing ang ‘Repormasyon’ ay hindi sinasadyang nakapagpatatag ng Simbahang Katoliko. A. Dahil ang mga repormista ay nagmula sa Simbahang Katoliko na may pagmamahal pa rin sa kanilang pinagmulang relihiyon. B. Dahil sa hamon ng repormasyon, nanumbalik ang Simbahan sa orihinal nitong tungkuling ispiritwal. 218

C. Dahil sa repormasyon, naging maingat ang mga alagad ng Simbahan sa kanilang pakikitungo sa iba. D. Dahil marami ang naniwala sa mga repormista, naisip ng Simbahan na bawiin ang mga tagasunod nito. 11. Bakit sinasabing ang ‘Repormasyon’ ay hindi sinasadyang nakapagpatatag ng Simbahang Katoliko. A. Dahil ang mga repormista ay nagmula sa Simbahang Katoliko na may pagmamahal pa rin sa kanilang pinagmulang relihiyon. B. Dahil sa hamon ng repormasyon, nanumbalik ang Simbahan sa orihinal nitong tungkuling ispiritwal. C. Dahil sa repormasyon, naging maingat ang mga alagad ng Simbahan sa kanilang pakikitungo sa iba. D. Dahil marami ang naniwala sa mga repormista, naisip ng Simbahan na bawiin ang mga tagasunod nito. 12. Pinaniniwalan ni Hobbes na ang tao ay likas ang kasamaan o kaguluhan. Kaya naman, lohikal para sa kaniya na magkaroon ng isang pamahalaang___________________. A. tutulong at gagabay sa mga mamamayan DRAFTB. nakikinig sa mga hinaing ng mamamayan C. may absolutong kapangyarihan ang namumuno D. may malakas na militar na susupil sa kaguluhan ng tao 13. Malaki ang naitulong ng Rebolusyong Industriyal sa pag-angat ng ekonomiya ng Europa. Ngunit hindi mapasisinungalingan na mayroon din itong naging masamang bunga sa ekonomiya. Ito ay ang______________________________. A. Paglipat ng mga tao mula rural patungo sa mga siyudad na nagpataas ng krimenApril 1, 2014B. Paglaki ng bilang ng mga taong walang trabaho dahil sa mga naimbentong makinarya C. Kinasangkapan ang mga menor de edad upang kumita nang malaki D. Paglala ng polusyon sa mga siyudad 14. Kaalinsabay ng paglakas ng ekonomiya ng Great Britain dahil sa Rebolusyong Industriyal ay ang pagnanais nito magkaroon ng mga kolonyang bansa. Ano ang dahilan ng pagnanais na ito? A. Ninais ng Great Britain na makilala sa daigdig bilang makapangyarihang bansa. B. Naghanap ang Great Britain ng pamilihang kokonsumo sa sobra nitong mga produkto. C. Dahil sa laki ng kinita ng Great Britain nagkaroon sila ng sobrang salaping panustos sa paglalayag. D. Ninais ng Great Britain na talunin ang humihinang kapangyarihan ng Espanya sa Europa at maging sa ibang kontinent 219

Unawain at suriin ang sumusunod na ilustrasyon. Sagutin ang kasunod nakatanungan.SANHI BUNGAKorapsyon EDSA REVOLUTION Pagpapatalsik kayMalawakang Dayaan sa MarcosSnap Election Pagluklok kay CorazonHuman Rights Violation Aquino bilang panguloPagkamatay ni NinoyAquinoPaniningil ng mataas na Pagkamatay ng mgabuwisStamp Act REBOLUSYONG sundaloBoston Tea Party DRAFTAMERIKANO at sibilyan Paglaya ng United States mula sa Great BritainMalawakang kahirapanPaniningil ng mataas nabuwisApril 1, 2014Pang-aabusosamga REBOLUSYONG Pagkalat ng ideyang liberal PRANSES Pagkamatay ng maraming mamamayan Pagpapatalsik samamamayan ng may hari o monarkokapangyarihan 15. Batay sa ilustrasyon, ano ang idinudulot ng rebolusyon?1. Napapalitan ang pinuno ng isang bansa.2. Higit na humihirap ang mga mamamayan.3. Nag-uugat ito sa maling pamamahala.4. Pagbabago ng isang lipunan. A. 1,3 C. 1,2 B. 2,3 D. 1,4 16. Gamit ang ilustrasyon, ano ang mabubuo mong paglalahad tungkol sa rebolusyon? A. Ang rebolusyon ay nag-uugat sa iba’t-ibang salik. B. Kahirapan ang pangunahing dahilan ng isang rebolusyon. C. Hindi malinaw ang nagiging bunga o epekto ng rebolusyon. D. Ang rebolusyon ay naranasan ng lahat ng bansa sa daigdig. 220

16-17.) Tama o Mali Suriin ang mga pahayag sa bawat bilang. Makatutulong ang mga nakasalungguhit na salita sa pagsusuri ng ideya. Pillin ang letra ng wastong sagot. Gamitin ang sumusunod na option sa bilang 3-4. A. Ang una at ikalawang pangungusap ay tama. B. Ang una at ikalawang pangungusap ay mali. C. Ang unang pangungusap lamang ang tama. D. Ang ikalawang pangungusap lamang ang tama. 16. I. Ang kolonisasyon at imperyalismo ay isang halimbawa ng tunggalian ng interes at pakinabang sa pagitan ng kolonisador at kolonya. DRAFTII. Sa panig ng kolonya, nakabuti ang kolonisasyon sapagkat nakakuha sila ngmga kaalaman mula sa mga mananakop na nagamit nila sa kanilang pag-unlad. III. Kaalinsabay ng Enlightenment ay ang pagkuwestiyon sa katumpakan ng mga katuruan na pinanghahawakan at pinalalaganap ng Simbahang Katolika. IV. Isa sa katuruang humamon sa Simbahan ay ang ideya na angApril 1, 2014araw at hindi daigdig ang sentro ng solar system. 18-19. Suriin ang sumusunod na pahayag. Tukuyin ang letra na may maling ideya upang mahanap ang akmang paglalahat mula sa mga pagpipiliang letra. Piliin ang letra ng tamang sagot. 18. I. Nanghingi ang Bourgeoisie ng pantay na karapatan na tinatamasa ng mga nobles o maharlika. II. Ang bourgeoisie ay panggitnang uri na sumibol sa Europa bunsod ng pagbabago ng estruktura ng ekonomiya. III. Nabigyan ng posisyon sa pamahalaan ang mga Bourgeoisie dahil na rin sa pakinabang na nakukuha sa kanila. IV. Sa paglipas ng panahon ay naging isang mahalagang pangkat ang Bourgeoisie sa pagpili ng isang hari o monarko. A. Mahalaga na may panggitnang uri sa isang lipunan. B. Malaking pagbabago sa lipunan ang idinulot ng pagsulpot ng Bourgeoisie. 221

C. Higit na naging matatag ang pamamahala ng mga hari dahil sa tulong ng Bourgeoisie. D. Hindi lamang sa aspetong ekonomikal kundi maging sa politikal ang naging impluwensiya ng Bourgeoisie. 19. I. Ang malawakang paggamit ng salapi mula sa mamamayan ay nagpalakas sa kapangyarihan ng hari. II. Nagdulot ng pagkakaisa at katapatan sa kanilang hari ang pagkakaroon ng iisang wika ng mga mamamayan . III. Hinimok ng mga hari na bawiin ang banal na lupain mula sa kamay ng mga Muslim at muling ipagbunyi ang kahariang Kristiyano. IV. Ang krusada na humikayat sa mga panginoong-maylupa na iwan ang kanilang lupain ay nagpahina sa kanilang lakas at impluwensiya. A. Ang paglakas ng hari ay bunga ng salik politikal, ekonomikal at sosyo-kultural. B. Isa ang ekonomiya sa mahalagang salik sa paglakas ng kapangyarihan ng hari. C. Naging susi ang krusada sa paglakas ng kapangyarihan at DRAFTimpluwensiya ng hari. D. Pinilit ng mga hari na magkaroon ng sapat na kapangyarihan upang makontrol ang mga panginoong-maylupa. 20. Ang sumusunod ay mga bunga ng Repormasyon. I. Gumawa ng aksiyon ang Simbahang Katoliko upang muling mapanumbalik ang dating tiwala ng mga tagasunod nito at pagbutihin ang pananampalatayang Katoliko.April 1, 2014II. Pagkakaroon ng dibisyong panrelihiyon sa Europa kung saan ang hilaga ay naging mga Protestante samantalang ang timog naman ay nanatiling Katoliko. III. Ang taliwas na ideya ng dalawang malaking relihiyon sa Europa (Katoliko at Protestante) ay nagresulta sa mahabang panahon ng digmaang panrelihiyon. IV. Pagpapanumbalik sa espiritwalidad sa Kristiyanismo, ang pagpapalaganap ng Bibliya at ang doktrina ng kaligtasan ng Bibliya. Kung susumahin, ang naging bunga ng Repormasyon ay: A. Naging mabuti para sa lahat ng mananampalataya B. Naging dahilan ng kamatayan ng mga mananampalataya C. Nagbunga ng mabuti at di-mabuti sa kabuuan ng Europa D. Higit na nagpatatag sa relihiyong Kristyanismo sa kabuuan 222

MODYUL 4: Ang Kontemporaryong Daigdig (Ika-20 Siglo Hanggang SaKasalukuyan): Mga Suliranin At Hamon Tungo sa PandaigdigangKapayapaan, Pagkakaisa, Pagtutulungan, At KaunlaranPANIMULA Ang pagiging makabansa ay isang katangiang likas sa sinumang mamamayangnagmamahal sa sariling bayan. Naipakikita ito ng mga mamamayan sa iba’t ibangparaan. Para sa mahihina at papaunlad na bansa, ito ang pagkakaroon ng pagkakaisang damdamin at layunin para sa kapakanan ng mga mamamayan at tunay na kalayaanng Inang Bayan. Para naman sa malalakas na bansa o superpowers, ito ay pananakopupang makamit ng bansa ang katanyagan, kapangyarihan at rurok ng tagumpay. Itomarahil ang naging ugat kaya sa simula ng ika-20 siglo ay naganap ang mga hindiinaasahang pangyayari tulad ng Una at Ikalawang Digmaang Pandaigdig, paglaganapng ibat ibang ideolohiya, ng Cold War, na humantong sa makabagong uri ngpananakop, ang Neokolonyalismo. Sa kabila ng mga pangyayaring ito, nanaig pa rin sabawat isa ang paghahangad ng isang mapayapang mundo, kaya naitatag ang isangpandaigdigang samahan upang ang lahat ng hindi pagkakaunawaan ay agarangmatuldukan. Sa Modyul na ito, susuriin ang mahahalagang papel na ginampanan ng mgabansa upang matamo ang pandaigdigang kapayapaan, pagkakaisa, pagtutulungan atDRAFTkaunlaran mula ika-20 siglo hanggang sa kasalukuyan. Inaasahan ang masusingpaggabay ng mga guro sa mga mag -aaral upang masagot ng bawat isa ang tanongna “Paano ka makakatulong upang makamit ang pandaigdigang kapayapaan,pagkakaisa, kapayapaan at kaunlaran?”April 1, 2014Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sakahalagahan ng pakikipag-ugnayan at sama-samang pagkilos sa kontemporaryongdaigdig tungo sa pandaigdigang kapayapaan, pagkakaisa, pagtutulungan, at kaunlaran.Pamantayan sa Pagganap: Ang mag-aaral ay aktibong nakikilahok sa mga gawain,programa, at proyektong pangkomunidad at pambansa na nagsusulong ng rehiyunal atpandaigdigang kapayapaan, pagkakaisa, pagtutulungan, at kaunlaran.Mga Aralin at Sakop ng ModyulAralin 1 – Unang Digmaang PandaigdigAralin 2 – Ikalawang Digmaang PandaigdigAralin 3 – Mga Ideolohiya, Cold War at NeokolonyalismoAralin 4 – Ang United Nations at Iba Pang Pandaigdigang Organisasyon, Pangkat at AlyansaSa Modyul na ito ay inaasahang matututuhan ang sumusunod: 224

Ang Kontemporaryong Daigdig Pamantayan sa Pagkatuto(Simula sa Ika-20 Siglo Hanggang sa Kasalukuyan): Mga Suliranin at Hamon Tungo sa Pandaigdigang Kapayapaan, Pagkakaisa, Pagtutulungan at KaunlaranAralin I - Ang Unang Digmaang Nasusuri ang mga dahilan na nagbigay-daan Pandaigdig sa Unang Digmaang Pandaigdig Nasusuri ang mahahalagang pangyayaring naganap sa Unang Digmaang Pandaigdig Natataya ang mga epekto ng Unang Dimaang Pandaigdig Nasusuri ang pagsisikap ng mga bansa na makamit ang kapayapaang pandaigdig at kaunlaranDRAFTPandaigdigAralin II- Ang Ikalawang Digmaang Nasusuri ang mga dahilan na nagbigay-daan sa Ikalawang Digmaang Pandaidig Nasusuri ang mahahalagang pangyayari naganap sa Ikalawang Digmaang PandaigdigApril 1, 2014Natataya ang mga epekto ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig Nasusuri ang pagsisikap ng mga bansa tungo sa kapayapaang pandaigdig at kaunlaranAralin III- Mga Ideolohiya, Cold War Nasusuri ang mga ideolohiyang pulitikal at at Neokolonyalismo ekonomik ng establisadong institusyon ng lipunan. Natataya ang epekto ng Cold War sa iba’t ibang bahagi ng daigdig Nasusuri ang mga epekto ng neo- kolonyalismo sa mga papaunlad at di- maunlad na bansaAralin IV- Ang United Nations at Iba Nasusuri ang bahaging ginampanan ng mgaPang Pandaigdigang Organisasyon, pandaidigang organisasyon sa pagsusulongPangkat at Alyansa ng pandaigdigang kapayapaan, pagkakaisa, pagtutulungan, at kaunlaran. 225

 Ang United Nations at mga sangay nito  Mga organisasyon at alyansa  Mga pang-ekonomikong organisasyon at trading blocsARALIN 1: Ang Unang Digmaang Pandaigdig ALAMIN: Sa bahaging ito ng aralin, tutuklasin ng guro ang dating kaalaman ng mga mag-aaral tungkol sa mga dahilan ng Unang Digmaang Pandaigdig at mga pangyayaringnagpapakita kung paano ito lumaganap, nagpatuloy, at nagwakas. Bibigyang- pansinang matinding epekto na iniwan ng digmaan. Inaasahang masasagot ng mga mag-aaralang katanungang “Paano nagsikap ang mga bansa na wakasan ang UnangDigmaang Pandaigdig?” Ihanda ang mga mag-aaral sa pagtupad at pagsasagawa ngDRAFTmgGaAgWawAaIiNn.Blg. 1 : PAGSUSURI SA LARAWANGawain 1: Konseptong Nais Ko, Hulaan Mo! Ipagawa ang puzzle sa mga mag-aaral. Ipaalalang hindi nila kailangang masagotApril 1, 2014anglahatngbilang.Panuto: Ano ang konseptong tinutukoy ng grupo ng mga salita sa bawat bilang. Isulat angnawawalang letra sa mga kahon upang matukoy iyon. Pansining may ibinigay nang mgaletra upang maisip ang wastong sagot. Isipin kung ano ang mga konseptong tinutukoy ng bawat katanungan at isulat sakahon ang nawawalang letra upang mabuo ito.1. Pagkakampihan ng mga bansa AAY2 Pagpapalakas ng mga bansang sandatahan ng mga bansa sa EuropeM L TA S O3. Panghihimasok ng makapangyarihang bansa sa mahinang bansa.IP YL O4. Pagmamahal sa bayan 226

NS NL M5. Bansang kaalyado ng France at Russia T NG TB6. Organisasyon ng mga bansa pagkatapos ng World War ILE E F NA O7. Kasunduang nagwakas sa World War IV RS I L S8. Ang entablado ng World War IER P9. Ang lumagda sa Proclamation of NeutralityW DO L N EDRAFT10. Alyansang binubuo ng Austria, Hungary, at Germany NT LE L ISagot sa mga Tanong 1, 20141. Alyansa2. MilitarismoApril3 . Imperyalismo4. Nasyonalismo5. Great Britain6. League of Nations7. Versailles8. Europe9. Woodrow Wilson10. Triple Alliance Pamprosesong Tanong1 Ano ang sarili mong ideya sa salitang iyong nabuo?2 May magkakaugnay bang salita sa mga nabuo mo? Kung mayroon, paano sila nauugnay?3. Masasabi kayang may kaugnayan ang mga nabuong salita sa pagkakaroon ng Unang Digmaang Pandaigdig? Bakit mo nasabi iyon? 227

Gawain 2: Graphic Organizer Matapos sagutin ang puzzle, ipasulat sa mga mag-aaral ang mga salitangmaiuugnay sa bawat konseptong nasa loob ng Facts Storming Web. Gagamitin ang mgagabay na tanong upang maiugnay ito sa paksang tatalakayin. Maaaring magpalitan ng mga tanong at kuro-kuro ang mga mag-aaral tungkol sakanilang kasagutan.FacTS storming WebDRAFTPosibleng Dahilan MgaDIGMAANEpekto PosiblengApril 1, 2014Mangyari Posibleng Maging Wakas Pamprosesong Tanong 1. Ano ang naging batayan mo sa pagsagot ng gawain? 2. Bakit kaya nagkakaroon ng digmaan? 3. Ipaliwanag ang mga posibleng mangyari sa panahon ng digmaan? 4. May pagkakatulad ba ang kasagutan mo sa kasagutan ng kaklase mo? Patunayan.Gawain 3: Larawang Suri Ipasuri ang larawan. Ipasagot ang mga pamprosesong tanong. 228

Source:https://www.go ogle.com.ph/search?q=world+war+i+pictures&sou rce=lnms&tbm=isch&sa=X&ei=OqF4UrPRINOci Qf3zYHgAw&sqi=2&ved=0CAcQ_AUoAQ&biw =1208&bih=598 DRAFTApril 1, 2014 Pamprosesong Tanong1. Ano ang ideyang ipinakikita ng larawan?2. Kung magiging saksi ka sa ganitong pangyayari, ano ang possible mong maramdaman?3. Paano kaya maiiwasan ang mga digmaan sa daigdig? PAUNLARIN Sa bahaging ito, simulan ang pagpapaunlad ng aralin. Bigyang-diin ang pagtutuwid sa maling pag-unawa ng mga mag-aaral. Balikan ang mga sagot sa bawat gawain sa unang bahagi ng yunit ay upang magabayan ang pang-unawa ng mga mag-aaral. 229

Ipabasa ang kasunod na teksto sa upang magsilbing sanggunian sa paggawang pangkatang gawain. Gamit ang binasang teksto tungkol sa Unang Digmaang Pandaigdig, (ProjectEase Modyul 17 ph. 9-12), ipabasa at ipaunawa sa mga mag-aaral ang nilalaman nitoupang magamit sa susunod na gawain.Gawain 4: Story Map Gamiting gabay ang kasunod na Story Map upang masuri ang dahilan,pangyayari, at epekto ng Unang Digmaang Pandaigdig. Daloy ng PangyayariDRAFTTauhanTagpuan Epekto SimulaApril 1, 2014Kasukdulan Wakas Tandaan: Sa pagsusuri ng Story Map, tanggaping lahat ang kasagutan ng mgamag-aaral. Maaaring magbigay ng ilang pangyayari. Hayaan ang mga mag-aaral namagbigay ng kanilang sariling kaalaman tungkol sa mahahalagang pangyayari sadigmaan. Pasagutan sa kanila ang mga pamprosesong tanong para sa malinaw namasuri ang mga kaalaman. Pamprosesong Tanong 1. Sino-sino ang mga pinuno sa Unang Digmaang Pandaigdig? 2. Saang bahagi ng daigdig naganap ang pinakamainit na labanan? 3. Ipaliwanag ang simula, mahahalagang labanang naganap, at naging wakas ng Unang Digmaang Pandaigdig. 4. Paano nakaapekto sa mundo ang digmaang ito? 230

Gawain 5: Pangkat Namin, The Best Ipagawa ang pangkatang gawain upang maging mas malawak ang pagkaunawang mga mag-aaral sa paksang aralin.Unang Pangkat: Panel Interview -Tungkol sa mga dahilan ng Unang Digmaang PandaigdigIkalawang Pangkat: Human Frame- Tungkol sa mga pangyarari sa Unang Digmaang PandaigdigIkatlong Pangat: Role Play -Tungkol sa epekto ng Unang Digmaang PandaigdigIkaapat na Pangkat: Isang pagpupulong upang makamit ang Kapayapaang Pandaigdig Pamprosesong TanongBatay sa mga pangkatang gawain, ipasagot ang sumusunod: 1. Ano- ano ang dahilan ng Unang Digmaang Pandaigdig? 2. Ilarawan ang mahahalagang digmaang naganap sa Unang Digmaang Pandaidig. 3. Bakit napilitan ang United States na makisangkot sa digmaan? 4. Ipaliwanag ang epekto o bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig?DRAFT5. Nakabuti ba ang Usapang Pangkapayapaan na pinangunahan ng Alyadong Bansa? Bakit? 6. Bakit nagkaroon pa rin ng lihim na kasunduan na lingid kay Pangulong Wilson? 7. Bakit hindi naging kasiya-siya sa ibang bansang kasangkot sa Unang Digmaang Pandaigdig, ang Kasunduan sa Versailles? 8. Paano nagsikap ang mga pinuno ng mga bansa na wakasan ang UnangApril 1, 2014DigmaangPandaigdig?Rubric sa Pagmamarka ng GawainPAMANTAYAN 1 2 3 4 PuntosPagkakabuo Hindi talaga Di-gaanong Maayos ang Inilahad nang Nilalaman maunawaan ang mauunawaan pagkakaganap at malinaw at isinagawa dahil ang may mensaheng maayos ang magulo ang ng pagtatanghal ipinahahatid. mga pangyayari. daloy ng mga dahil medyo Malinaw na nasunod Nakatawag ng pangyayari. magulo ang ang mga pangyayari. pansin sa mga daloy ng mga manonood. pangyayari Talagang hindi Medyo malabo Malinaw na Napakalinaw na maunawaan ang sa tagapanood naipahatid ang naihatid ang mensahe. ang mensahe. mensahe at maayos mensahe sa Magulo ang Di gaanong ang pagsasagawa. ginawang pagtatanghal. maayos ang Angkop at maayos pagtatanghal. pagtatanghal. ang props. 231

Walang ginamit May ginamit na Angkop at maayos Napakaangkop at napakaayosKagamitan/ na kahit anong di maayos na ang props. ng mga ginamit Props na props. props. props. Mahuhusay angNagsiganap mga nagsiganap Nakaaakit ang Nakaaakit ang mga dahil sa maayosPagtawag- na pagsasalita pansin sa mga nagsiganap dahil sa at magaling namanonood pag-arte. nagsiganap maayos na Nakatawag Magulo at ngunit di pagsasalita at pag- pansin sa manonood dahil maingay ang gaanong arte ng sa maayos na pagsasalita at mga nagsiganap maayos ang nagtatanghal. madamdamin at seryosong pag- kanilang arte. pagtatanghal. Nakatawag- Nakatawag-pansin pansin sa sa manonood dahil Di nakatawag manonood sa maayos na pansin sa dahil sa pagsasalita at manonood dahil maayos na magandang pag- sa mahinang pagsasalita arte. pagsasalita at di ngunit di- gaanong seryoso sa pag-arte. seryosong pag- KABUUAN DRAFTarte.Gawain 6: Simple Balloon Gamiting gabay ng mga mag-aaral ang binasang teksto tungkol sa KasunduangApril 1, 2014Pangkapayapaan at Liga ng mga Bansa, upang sila’y makabuo ng mga ideyang isusulatsa Cloud Callout. Sikapin ding makabuo sila ng mga ideyang nagpapakita ng pagsisikapng pinuno ng mga bansa na mawakasan ang Unang Digmaang Pandaigdig. Bigyang-pansin ang mga hakbang na ginawa upang matuldukan ang digmaan. Woodrow Lloyd George Wilson (England) (America) 232

Pa mp ros es on g Ta no ng 1. A noVittorio George anOrlando (Italy) Clemenceau g (France) gin aw a lider upang ipakita ang paghahangad nila sa kapayapaan? a ngDRAFT2. Kung isa ka sa kanila, gagawin mo rin ba ang kanilang ginawa? Bakit? mg3. Sa iyong palagay, epektibo ba ang kanilang ginawang hakbang upang makamit ang tunay na kapayapaan? Bakit mo nasabi iyon?April 1, 2014Gawain 7: Magpaliwanag Tayo… Nabanggit noong Unang Digmaang Pandaigdig ang sumusunod na mgapahayag. Gamit ang 2-3 pangungusap, ipaliwanag ang kahulugan ng bawat pahayag sapamamagitan ng pag-uugnay nito sa paksang tinalakay. Pahayag Paliwanag1. “Ang United States ay lumahok sa digmaan upang gawing mapayapa ang mundo para sa demokrasya.” -Woodrow Wilson2. “ Ang mga alitan ay dapat na lutasin hindi sa pamamagitan ng kumperensya kundi sa pamamagitan ng dugo at bakal.”-Otto von Bismarck 233

3. “Lahat ng ilawan sa Europe ay nawalan ng liwanag at hindi natin muling makikita ang kanilang pag- iilaw sa loob ng mahabang panahon” -Edward GreyUpang malaman kung lubos na naunawaan ng mga mag-aaral ang paksa, maaaringpasagutan ang kasunod na pagsusulit.Panuto: Ipasulat ang tamang sagot sa patlang.___________1. Isang paraan ng pagpapalawak ng pambansang kapangyarihan at pag- unlad ng mga bansang Europeo ang pag-aangkin ng mga kolonya.___________ 2. Damdaming makabayan na maipakikita sa labis na pagmamahal at pagpapahalaga sa bansa.___________ 3. Pagkakaroon ng bansang superpower ng mahuhusay at malalaking DRAFThukbong sandatahan sa lupa at karagatan, at pagpaparami ng armas nito.___________4. Samahang binubuo ng Germany, Austria-Hungary at Italy___________5. Dito naganap ang pinakamainit na labanan noong Unang Digmaang April 1, 2014Pandaigdig___________ 6. Pangulo ng United States na nanguna upang magkaroon ng kasunduang pangkapayapaan sa panahon ng Unang Digmaang Pandaigdig___________ 7. Organisasyon ng mga bansa pagkatapos ng Unang Digmaang Pandaigdig___________ 8. Kasunduang nagwakas sa Unang Digmaang Pandaigdig___________ 9. Samahang binubuo ng France, Great Britain at Russia___________ 10. Siya ang nakatakdang humalili bilang emperador sa Imperyong Austria-Hungary.Paalala: Hindi itatala ng guro ang puntos na makukuha ng mga mag-aaral sa bahaging iPAGNILAYAN/UNAWAIN 234

Sa bahaging ito, pagtitibayin ng guro ang mga nabuong pag-unawa ng mga mag-aaral tungkol sa paksa. Inaasahang sa bahaging ito ay kritikal na masusuri ang mga dahilan, pangyayari at epekto ng Unang Digmaang Pandaigdig.Gawain 8: Islogan Ko, Para Sa BayanPagawain ang mag-aaral ng islogan na nagpapahiwatig ng kanilang matinding pagtutol DRAFT April 1, 2014sa mga kaguluhan at digmaan sa daigdig. Ipasulat ito sa kasunod na graphic organizerRubric Para sa Paggawa ng IsloganPamantayan sa Pagmamarka 5 4 3 2 1Kaangkupan ng islogan sa paksaOrihinal ang ideyaKaayusan at KalinisanDating (impact)sa Nagmamarka(Tugma at Gamit ng SalitaKabuuanMga halimbawa ng islogan na maaaring gawin ng mga mag-aaral. 235

1. Problema ay pag-usapan Nang ang gulo ay maiwasan.2. Bomba ay hindi solusyon Sa anumang argumentasyon.Gawain 9: Imahinasyon Ko, Sa Mapayapang Mundo Ipabasa sa mga mag-aaral ang “Imagine”, isang awitin ni John Lennon.Pagkatapos ay ipasuri ang nilalaman nito at ipaugnay sa Unang Digmaang Pandaigdig.Ipakikita ito sa iba’t ibang malikhaing paraan, tulad ng pagguhit. Ipabahagi sa klase angmga ginawa sa pamamagitan ng malayang talakayan, gamit ang kasunod na mgapamprosesong tanong.\"Imagine\" John LennonImagine there's no heavenDRAFTIt's easy if you tryNo hell below us Imagine no possessions I wonder if you can No need for greed or hunger A brotherhood of manAbove us only sky Imagine all the peopleAprilImagine all the people 1, 2014Sharing all the world.. Living for today... You may say I'm a dreamer Imagine there's no countries But I'm not the only one It isn't hard to do I hope someday you'll join usNothing to kill or die forAnd no religion too And the world will live as one Imagine all the people Living life in peace...You may say I'm a dreamer But I'm not the only oneI hope someday you'll join usAnd the world will be as oneMula sa www.oldielyrics.com/lyrics/john_lennon/emagine.htm Pamprosesong Tanong: 1. Ano ang mga mensaheng nais ipahatid ng awit? 236

2. Aling bahagi ng awit ang pumukaw nang lubos sa iyong pansin? Bakit? 3. Paano mo ilalarawan ang isang bagong daigdig, batay sa awitin? 4. Sa iyong palagay, posible kayang magkaroon ng tunay na pagkakaisa, kapayapaan at pagtutulungan ang mga bansa sa daigdig? Ipaliwanag. 5. Bilang kabataan, paano ka makatutulong upang magkaroon ng pambansang pagkakaisa at kaunlaran ang bansa?GAWAIN 10: Damdamin Ng Mga Sundalo, Aalamin Ko Pag-aralan ang kasunod na teksto tungkol sa telegrama at talaarawan (diary) ngmga sundalo. Isagawa ng “Think, Pair, Share” kung saan pagkatapos mabasa angtelegrama at talaarawan ay hahanap ng kapareha ang bawat estudyante upang ibahagiang kanyang saloobin tungkol sa nilalaman ng teksto.Mga TelegramaTsar to Kaiser29 July 1914, 1 a.m.Peter’s Court Palais, 29 July 2014Sa Majeste l Palais Am glad you are back. In this serious moment, I appeal to you to help me. Anignoble war has been declared in a weak country. The indignation in Russia shared fullyby me is enourmous. I foresee that very soon I shall be overwhelmed by the pressureDRAFTforced upon me and be forced to take extreme measures which will lead to war. To tryand avoid such calamity as a European War, I beg you in the name of our old friendship,to do what you can to stop your allies from going too far.April 1, 2014KaisertoTsar29 July 1914, 1.45 a.m. (this and the previous telegraph crossed)28 July 1914 It is with the gravest concern that I hear of the impression which the action ofAustria against Serbia is creating in your country. The unscrupulous agitation that hasbeen going to Serbia for years has resulted in the outrageous crime, to which ArchdukeFrancis Ferdinand fell a victim. The spirit that led Serbians to murder their own king ndhis wife still dominates the country. You will doubtless agree with me that we both, youand me, have a common interest as well as all Sovereigns to insist that all the personsmorally responsible to the dastardly murder should receive their deserved punishment.In this case politics plays no part at all. On the other hand, I fully understand how difficultit is for you and your government to face the drift of public opinion. Therefore, withregard to the hearty and tender friendship which binds us both from long ago with frimties, I am exerting my utmost influence to induce the Austrians to deal straightly to arriveto a satisfactory understanding with you. I confidently hope that you will help me in myefforts to smooth over difficulties that may still arise.www.firstworldwar.coTalaarawan (Diary) 237

DRAFTApril 1, 2014 238

DRAFTApril 1, 2014Source: http://www.firstworldwar.com/diaries/whitmore.htm,, Pamprosesong Tanong 1. Ano ang mahuhulaang magkakatulad na mensahe ng mga sundalo sa kanilang telegrama at talaarawan? 239

2. Ano ang naramdaman mo habang binabasa ang telegrama at talaarawan ng mga sundalo? Bakit? 3. Ano ang aral na nakuha mo mula sa mga binasang telegrama at talaarawan?Gawain 11: Reflection JournalIpagawa Ito: Gumawa ng sariling komitment sa reflection notebook. Gawing gabay angsumusunod na tanong. 1. Paano nabago ang iyong pananaw, bilang isang mag-aaral, pagkatapos mong malaman ang naging epekto ng Unang Digmaang Pandaigdig sa buhay at ari-arian ng mga tao? 2. Paano mo maipakikita ang pagmamalasakit sa iyong bansa? Reflection Journal _______________________________________________________________________ DRAFT_____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ April 1, 2014_____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ ________________________________. 240

ARALIN 2: Ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig ALAMIN Sa araling ito, tatalakayin ang mga dahilan, mahahalagang pangyayari, at wakasng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, pati ang mga pagsisikap ng mga kasangkot nabansa na nakamit ang kapayapaan. Kaakibat nito,sasagutinang tanong na “Paanomaipapakita ang pakikiisa upang maitaguyod ang kapayapaan sa iyong bansa?” Satulong ng mga gawaing ito, inaasahang mapapayaman pa ang kaalaman at kakayahan ngmga mag-aaral.Gawain 1: Hula, Hoop!Sa pagsisimula ng aralin, ipagawa ang sumusunod na gawain. Ipasulat samaliliit na hula hoop ang letra ng tamang sagot. Ipaalala sa mga mag-aaral na hindinila kailangang masagot kaagad nang wasto ang lahat ng dapat tukuyin.DRAFTa. League of Nations d. National Socialismb. United Nations e. Fascism c. HiroshimaApril 1, 2014Hulaan mo!1. Isa sa mga lugar sa Japan napinasabog ng United States2. Ang ideolohiyang pinairal ni Hilternoong Ikalawang Digmaang Pandaigdig3. Tawag sa samahan ng mga bansana naitatag pagkatapos ng IkalawangDigmaang PandaigdigMga Sagot: (1) C, (2) D, (3) B 241

Matapos pasagutan ang unang gawain, susubukan ipatukoy kung ano angFacts at ano ang Views sa mga tinukoy na pahayag tungkol sa IkalawangDigmaang Pandaigdig. Gamitin ang Right Angle Approach.Gawain 2: Right Angle ApproachFACTS 1. ________ 2. ________ 3. ________DRAFTVI A. Isa sa mga dahilan ng Ikalawang DigmaangE Pandaigdig ang pamumuno ni Hitler sa Germany. B. Fascism ang tawag sa ideolohiyang pinairal niAWSpril Benito Mussolini sa Italy. 1, 2014C. Nang salakayin ng Japan ang Pearl Harbor sa Hawaii, lubhang nagalit ang United States at nagdeklara ito ng digmaan laban sa Japan. D. Humiwalay ang Germany sa League of Nations.1. ________ E. Idineklarang Open City ang Maynila noong2. ________ Ikalawang Digmaang Pandaigdig, F. Lumaganap ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig3. ________ sa halos lahat ng lupalop ng daigdig.Mga Sagot: Facts - B, D, E, F Views - A, C 242

Gawain 3: Map Talk Magagamit ang mapa upang malaman ang dating kaalaman ng mga mag-aaral tungkol sa aralin. Ipatunton sa mapa ang mga lugar na apektado ng IkalawangDigmaang Pandaigdig. DRAFT The blank box April 1, 2014shouldcontaindots Pananda: Pagpipilian: France Hawaii = ilang lugar na sakop/sinalakay ni Hitler Britain Egypt Somalia Pilipinas_ = ilang lugar na sakop ni Mussolini = ilang lugar na sakop ni Tojo0 Gamit ang mga gabay, ipapangkat ang mga bansang nasakop ng tinukoyna. mga pinuno noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig.Mg. a Sagot:, HITLER MUSSOLINI TOJO. France Somalia Pilipinas. Britain Egypt Hawaii. 243

Gawain 4 : I-R-F Chart Upang mapagtibay ang paunang kaalaman ng mga mag-aaral, pasagutanang IRF Chart. Ipasulat sa kolumn I – initial ang kasagutan sa tanong na “Sa kabilang pagsisikap ng mga bansa na wakasan ang Unang DIgmaang Pandaigdig atmagkaroon ng kapayapaan, bakit nagkaroon pa rin ng Ikalawang DigmaangPandaigdig?” Ang dalawang natitirang hanay ay pasasagutan sa susunod nabahagi ng pag-aaral. I-R-F ChartI – nitial answerR- evised answerDRAFTF- inal answerApril 1, 2014PAUNLARIN Sa bahaging ito, inaasahang mas lalawak ang kaalaman at pag-unawa ng mga mag-aaral tungkol sa mga dahilan ng pagkakaroon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, sa naganap na mahahalagang pangyayari, sa epekto at pagsisikap ng mga bansang makamit ang kapayapaan. Maaari ng pabalikan ang mga kasagutang nabuo sa unang bahagi ng aralin upang mapagtibay ang tamang kasagutan at maiwasto ang maling sagot o konseptong nabuo, kung meron man. Pagtuunan din ng pansin ang teksto at ipasagot ang mga gawain.Gawain 5: Magpangkat-Pangkat Tayo! Ipakita sa mga mag-aaral ang dayagram sa ibaba upang makita angmagiging daloy ng pangkatang gawain. Nakaturo sa arrow ang paksang tatalayakinng bawat pangkat sa pag-uulat. 244

Dahilan Mahahalagang Wakas Epeko IKALAWANG Pangyayari DIGMAANG PANDAIGDIG Pangkat 1 Pangkat 1 Pangkat 1 Pangkat 1 I. Unang Pangkat: Mga Dahilan ng Unang Digmaang Pandaigdig II. Ikalawang Pangkat: Mahahalagang Pangyayari noong Ikalawang Digmaan Pandaigdig III. Ikaltlong Pangkat: Mga kaganapang nagbigay-daan sa pagwawakas ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig IV. Ikaapat na Pangkat: Mga Epekto ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig Ipabasa sa mga mag-aaral ang teksto mula sa Project EASE. (Tingnan saLearning Materials ng Mag-aaral). Maaari ring basahin ang Kasaysayan ng DaigdigDRAFTpara sa karagdagang reperensya. Matapos mabasa ang teksto, tawagin ang Unang Pangkat para sa kanilang pag-April 1, 2014PAMANTAYANuulat o presentasyon.Rubrik sa Pagmamarka ng Gawain 1 2 3 4 PuntosPagkakabuo Hindi talaga Di gaanong Maayos ang Talagang malinaw maunawaan ang naunawaan ang pagkakaganap at at maayos ang mgaNilalaman isinagawa dahil pagtatanghal dahil may mensaheng pangyayari. magulo ang magulo ang daloy ipinahahatid. Nakatawag ngKagamitan/ paglalahad ng ng pangyayari Malinaw na pansin sa mgaProps mga nasunod ang manonood. impormasyon Di masyadong pangyayari. Di maunawaan malinaw sa Napakalinaw na ang nais ipahatid tagapanood ang Malinaw na naihatid ang ng mensahe. mensahe. Medyo naipahatid ang mensahe sa Magulo ang maayos ang mensahe at maayos ginawang pagtatanghal. pagtatanghal. ang pagtatanghal. pagtatanghal. May ginamit na Walang ginamit gaanong props, Angkop at maayos Napakaangkop at kahit anong ngunit di maayos. ang props. napakaayos ng props. mga ginamit na props.Nagsiganap Magulo at hindi Nakaakit ang mga Nakaakit ang mga Napakahusay ng seryoso ang mga nagsiganap ngunit nagsiganap dahil sa mga nagsiganap 245

nagsiganap di gaanong maayos na dahil sa maayos na maayos ang pagsasalita at pag- pagsasalita at kanilang pag-arte. arte.. mahusay at madamdaming pag-Pagtawag-pansin Hindi talaga Nakatawag pansin Nakatawag pansin arte.sa manonood nakatawag din sa manonood sa manonood dahil Lubhang pansin sa dahil sa maayos sa maayos na nakatawag- pansin manonood. na pagsasalita pagsasalita,t sa manonood dahil Halatang kulang ngunit kulang pa magandang pag- sa malikhaing props sa paghahanda rin sa paghahanda. arte at maayos na at madamdaming sa gawain props. pag-arte. KABUUANGawain 6: UpThe Stairs Timeline Upang matiyak ang pag-unawa ng mga mag-aaral sa mahahalagangpangyayaring nagbigay daan sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig, ipagawa ang Upthe Stairs Timeline. Gagamitin nilang gabay ang tekstong binasa sa Modyul ng Mag-DRAFTaaral. UP THE STAIRS TIMELINEApril 1, 2014Paksa:Pamprosesong Tanong: 246

Ipagawa: 1. Ano-ano ang mga pangyayaring naging dahilan ng pagsiklab ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig? Isulat sa Timeline. 2. Sa mga binanggit na sanhi ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, alin, sa palagay mo, ang pinakamabigat na dahilan? Ipaliwanag ang sagot.Gawain 7: Tri-Story! Dahil alam na ng mga mag-aaral ang naging dahilan ng Ikalawang DigmaangPandaigdig, ipagawa ang presentasyon ng Ikalawang Pangkat. Pagkatapos ayipabuo sa mga mag-aaral ang kasunod na graphic organizer. Ipasulat sa bilog angmahahalagang pangyayaring naganap sa mga lokasyong tinutukoy sa bilog.DRAFTDigmaan sa EuropaApril 1, 2014Ikalawang Digmaan sa Digmaang Hilagang Africa Pandaigdig Digmaan sa Pasipiko at pagkasangkot ng Estados Unidos sa Digmaan Ipaalala sa mag-aaral na makikita sa kasunod na teksto (Pagwawakas ngDigmaan) ang tungkol sa Digmaan sa Hilagang Africa. 247

Pamprosesong Tanong: 1. Bakit lumaganap sa ibang kontinente ang digmaan? 2. Ano ang dahilan kung bakit sumali ang United States sa digmaan? 3. Kung ikaw ang pangulo ng Amerika ng panahong iyon, haharapin mo rin ba ang panganib?Gawain 8 : History Frame Ngayong alam na ng mga mag-aaral ang wakas ng Ikalawang DigmaangPandaigdig, pasagutan ang History Frame na nagpapakita ng mahahalagangimpormasyon tungkol sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ipabasa ang teksto saModyul ng Mag-aaral. Maaari ring ipabasa ang Kasaysayan ng Daigdig nina TeofistaVivar, et. al. Ipaulat sa Ikaapat na pangkat ang itinakdang paksa sa kanila. Pasagutan ang history frame upang masukat ang pag-unawa ng mga mag-DRAFTaaral tungkol sa mga teksto.April 1, 2014 248

Pamagat/Pangyayari: Mga Personalidad na kasangkot:Suliranin o Mithiin: Saan: Kailan: Kinalabasan:Mahahalagang Pangyayari: DRAFTTema/ Aral na nakuha:April 1, 2014 Pamprosesong Tanong:1. Anong pangyayari sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig ang tumatak sa iyong isipan? Bakit mo nasabi iyon?2. Ano ang pangkabuuang aral ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig para sa iyo?3. Paano nakaapekto ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig sa larangan ng kabuhayan, politika at kultura ng mga bansang nasangkot sa digmaan? 249

Gawain 9 : Semantic Web Pasagutan ang Semantic Web pagkatapos basahin ang teksto. Tingnan angteksto sa Modyul ng Mag-aaral. UNITED DRAFTNATIONSApril 1, 2014 Pamprosesong Tanong: 1. Ano ang layunin ng United Nations? Nakatulong ba ito upang mawakasan ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig? 2. Sa kasalukuyan, ano ang ginagawang hakbang United Nations upang maisulong ang kapayapaan sa daigdig? 3. Paano pinanatili ng United Nations ang pagsusulong ng kapayapaan at pagkakaisa sa daigdig? 250

Gawain 10: I-R-F Chart Pabalikan sa mga mag-aaral ang I-R-F Chart. Sa puntong ito, ipasulat angkanilang Revised Answer. Inaasahang mas malinaw na nilang masasagot angkatanungang “Sa kabila ng pagsisikap ng mga bansa na wakasan ang UnangDIgmaang Pandaigdig at magkaroon ng kapayapaan, bakit nagkaroon pa rin ngIkalawang Digmaang Pandaigdig?” I R F ChartI – nitial answerR- evised answerDRAFTF- inal answerApril 1, 2014PAGNILAYAN/UNAWIN: Sa bahaging ito, pagtitibayin ng guro ang nabuong pag-unawa tungkol sa paksa. Inaasahan ding kritikal nang masusuri ng mag-aaral ang mga konseptong napag-aralan hinggil sa simula, mahahalagang pangyayari, wakas, at epekto ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig.Gawain 11: Reflection Journal Magpagawa ng reflective journal. Mula sa larawang nasa ibaba nanagpapakita ng epekto ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, tanungin ang mag-aaral kung ano ang kanilangmaiisip at mararamdaman kung sila ang nakatira salugar na ito na sinira ng digmaan. 251

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a0/The_Sandman_a_B-DRAFT24_Liberator,_piloted_by_Robert_Sternfels.jpghttp://withfriendship.com/images/i/40744/Effects-of-World-War-II-image.jpgREFLECTIVE JOURNAL:__________________________________________________________________April 1, 2014___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________.______________________________________________________________________. Pamprosesong Tanong: Ipasagot: 1. Ano ang ipinakikita sa larawan? 2. Paano ka makatutulong upang maiwasan na ang ganitong pangyayari? Maaaring magpalitan ng mga tanong at kuro-kuro tungkol sa mga kasagutan. 252

Gawain 13: I-R-F CHART Pabalikan muli sa mga mag-aaral ang I-R-F Chart. Sa pagkakataong ito,isusulat na nila ang pinal na sagot batay sa kanilang pag-unawa sa paksangtinalakay. Inaasahan ding malinaw na nilang masasagot ang katanungang “Sakabila ng pagsisikap ng mga bansa na wakasan ang Unang DIgmaang Pandaigdigat magkaroon ng kapayapaan, bakit nagkaroon pa rin ng Ikalawang DigmaangPandaigdig?” I R F ChartI – nitial answerR- evised answer DRAFTF- inal answerApril 1, 2014Gawain 14: Kapayapaan, Palaganapin Natin! Bukod sa kapayapaang pandaigdig, nais ng lahat ng bansa na magkaroon ngpanloob na kapayapaan sa kanilang bansa. Sa Pilipinas, may proklamasyonginilabas si dating Pangulong Gloria Macapagal-Arroyo na naglalayong palaganapinang kapayapaan sa bansa. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Proclamation 675. Pagkatapos basahin ang proklamasyon, pasagutan sa mga mag-aaral angkasunod na graphic organizer: 253

Ano ang nilalaman? Para saan?Proclamation 675 Kabutihang dulot?DRAFTReaksyon Pamprosesong Tanong:April 1, 2014Ipasagot:1. Tungkol saan ang Proklamasyon ni Pangulong Gloria Macapagal-Arroyo?2. Sa iyong palagay, gaano kahalagang magkaroon ng “National Peace Consciousness Month” ang isang bansa?3. Bilang mag-aaral, paano ka makatutulong sa pagpapalaganap ng kapayapaan sa iyong komunidad? Batiin ang mga mag-aaral sa matagumpay na pagtatapos ng Aralin 2. 254

ARALIN 3: Mga Ideyolohiya, Cold War, at Neokolonyalismo ALAMIN Sa bahaging ito, bibigyang-pansin ang pag-unlad ng iba’t ibang ideolohiya sadaigdig. Susuriin din ang Cold War at ang epekto nito sa mga bansa. Angpangkalahatang kalagayan ng mga papaunlad at di- maunlad na bansa na dulot ngneokolonyalismo ay bibigyang-linaw sa pamamagitan ng paghikayat sa mga mag-aaralna magbigay ng sariling pananaw tungkol sa mga hamon at suliraning dala ng mgaisyung ito sa daigdig. Inaasahan din na masasagot nila ang tanong na “Paanonakaapekto ang iba’t ibang ideolohiya, cold war at neokolonyalismo sakaunlaran ng mga bansang papaunlad pa lamang?”Gawain 1: Mga Letrang Ito, Iaayos Mo! Ipagawa. Gawing malinaw sa mga mag-aaral na hindi inaasahang maging tamalahat ang mga sagot .Ang mahalaga ay matukoy nila ang mga salitang may kaugnayansa paksang tatalakayin.DRAFTPanuto: Bumuo ng salita batay sa ginulong mga letra.RDAWOCL SSIURA 6. RONI TAINCR1. April 1, 2014AYIHOLIDEO2. 7. U3 O L W.R D K A B N 8. N O M I E K O K O4. S O N M U O M K I 9. F N G E I O R A I D5. R I M E A A C 10. L O N M O N E O L I S K O Y A 255

Pamprosesong Tanong Ipagawa: Pagkatapos mabuo ang mga salita, sagutin ang mga tanong na ito:1. Ano ang iyong ideya tungkol sa mga salitang nabuo?2. May ugnayan kaya ang mga salita? Ano?3. Kung pag-uusapan ang mga isyu sa kasalukuyan, paano mo iuugnay ang mga salitang iyong nabuo?Mga salitang mabubuo mula sa ginulong mga letra:1. Cold War2. Ideolohiya3. World Bank4. Komunismo DRAFT5. America6. Russia7. Iron Curtain8. Ekonomiko9. Foreign Aid10. Neo-kolonyalismo April 1, 2014Maaaring hikayatin ang mga mag-aaral na magbigay ng sariling kahulugan samga salitang kanilang nabuo. Hindi itatala ng guro ang puntos na makukuha ng mga mag-aaral sa bahagingito. 256

Gawain 2: Donuts Game DONUTS DRAFTSa pagkakataong ito, hikayatin ang 12 mag-aaral na sumali sa laro. Bubuo silang dalawang bilog na anyong donut. Gagawin nilang gabay ang tanong ng guro atmagbabahagi ang bawat isa ng kanilang ideya habang umiikot upang magkaroon ngApril 1, 2014bagong kapareha at makausap ang lahat ng miyembro ng pangkat. Pamprosesong Tanong 1. Sa mga salitang nabuo sa unang gawain, alin kaya ang mga salitang magkakaugnay? 2. Bakit magkakaugnay ang mga salitang iyong napili? Ang anim na mag-aaral na nasa loob ng bilog ang mag-uulat ng iba’t ibangideya na nabuo ng bawat pangkat. Maaaring magkaroon ng malayang talakayan pagkatapos ng pag-uulat upangmaiugnay sa paksang tatalakayin. 257

Gawain 3: Mundo ng Tunggalian, Ayon sa Larawan Panuto: Pag aralang mabuti ang mga larawan. Sagutin ang mga tanong na nasaloob ng talahanayanhttp://www.tldm.org/News10/Ha http://image.shutterstock.com/display_pic_with_logo/1024975/mmer3.png DRAFT110632307/stock-photo-american-symbol-statue-of-liberty- 110632307.jpg-April 1, 2014https://encrypted- tbn1.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9Gc QvOOjDjqEMr0x3_V5hANSi9kV7LkZJ1kS 6Xx5SDghVNWXkwI8n- Mga Tanong MGA POSIBLENG KASAGUTAN1. Anong mga imahe ang kapansin- pansin sa Ang imahe ay nagpapakita ng watawat naunang larawan? kulay pula at dilaw. Ito rin ay may imahe ng martilyo at karet.2. Ano ang kahulugan ng mga imahe sa Ang mga imahe ay sumisimbolo sa mgaunang larawan? manggagawa dahil ito kadalasan ang ginagamit ng mga manggagawa sa kanilang trabaho. 258

3. Anong bansa, sa iyong palagay, ang Ang bansang Unyong Sobyet ang gumamitgumamit ng ganitong simbolismo bilang ng ganitong simbolismo sa kanilang watawatrepresentasiyon ng kanilang paniniwala? tanda ng kanilang paniniwala sa lakas ng manggagawa.4. Anong sikat na estatwa ang ipinakikita sa Nasa sa larawan ang Statue of Liberty.pangalawang larawan? Anong mga detalye Ipinakita nito ang kadena na nasa paanan ngng estatwa ang ipinakikita rito? estatwa gayon din ang isang aklat na may nakaukit na Roman numerals na petsa ng paglaya ng Estados Unidos. Mayroon ding hawak ang estatwa na sulo na may naglalagablab na apoy.5. Sa iyong palagay, ano ang kahulugan ng Ang putol na kadena ay sumisimbulo samga detalye ng estatwang ito? Saang bansa paglaya sa kalupitan. Ang aklat ayito matatagpuan? nagpapakita ng karunungan na panlalaban sa pang- aapi at ang sulong may naglalaglab na DRAFTapoy ay nagpapakita ng liwanag na nakamtan dahil sa pagtalikod sa pang- aapi at pagyakap sa demokrasya. Ang estatwa ay matatagpuan sa Estados Unidos.6. Anong aksiyon ang ginagawa ng mga Animo'y nagsi-see saw sa larawan ng mundo ang dalawang imahe sa larawan. Ang lalaki sa kaliwa ay si Uncle Sam na sumisimbulo sa Estados Unidos. Ang oso sa kanan ay sumisimbulo sa USSR.imaheng makikita sa ikatlong larawan?7. Sa iyong palagay, anong mga bansa angApril 1, 2014sinisimbolo ng nagtutunggaling imahe?8. Ano ang kahulugan ng pagtutunggaling ito Ito ay nagpapakita ng tunggalian ngng mga bansa? dalawang bansang nabanggit upang matalo o maungusan ang bawat isa sa impuwensiya at kapangyarihan. Cold War ang tawag dito. 259

Gawain 4: ABC Brainstorm Strategy Pagkatapos ng mga paunang gawain, isulat sa kahon ang mga salitang maykaugnayan sa paksang tatalakayin. Hindi kailangang mapuno ang kahon, angmahalaga ay matukoy ang mga ideya ng mag-aaral.Halimbawa: A- AsiaAG MSBH NTCI OUDJ PV QWDRAFTE KFL R XYZ Pamprosesong TanongApril 1, 2014Ipasagot:1. ilang salita ang naisulat mo?2. Ano ang ginawa mong batayan sa pagsagot?3. Paano kaya nauugnay ang mga salitang pinili mo sa paksang “ideolohiya”? PAUNLARIN Ipabasa sa mga mag-aaral ang teksto tungkol sa ideolohiya. Sapagkakataong ito, maaaring linangin ang kaisipang ito sa tulong ng iba’t ibangestratehiya. Nararapat ding ipaalala na dapat ay handa silang makiisa sa iba’t ibanggawain sa araling ito. 260