อ่านสร้างสุข 26 : 1,009 เล่ม วรรณกรรมเกื้อกูลโลก เกื้อกูลมนุษย์ เล่มที่ 1

สุดสงวน เสยี งทไ่ี ม่เคยเปลี่ยน ประยอม ซองทอง สุขมุ พจน์ คำสขุ ุม สำนักพมิ พ์ ตน้ อ้อ ปี ๒๕๓๒ สำนกั พมิ พ์ พอเพยี งพรน้ิ ตง้ิ ปี - สุดสงวน เป็นรวมบทกวีมีฉันทลักษณ์กว่า ๑๐๐ ช้ิน เขียนข้ึน เสียงที่ไม่เคยเปล่ียน เป็นรวมบทกวีมีฉันทลักษณ์ ผู้ประพันธ์ ระหวา่ ง ปี ๒๕๐๐-๒๕๓๑ สะทอ้ นความคิด อารมณค์ วามรู้สึก และ เขียนท้ังกาพย์และกลอน สะท้อนสาระเก่ียวกับวัฒนธรรมไทย มี จินตนาการและโลกทัศน์ที่มีต่อสังคม และบุคคลรายรอบ ผู้ประพันธ์ แนวคิดเน้นความเป็นไทย มีการเลือกสรรคำ และสำนวนโวหาร เลือกสรรถ้อยคำและสำนวนโวหารอันไพเราะ สละสลวย ยึดถือ ไพเราะ งดงามออ่ นหวาน ให้จินตภาพ ฉันทลักษณ์เป็นบรรทัดฐาน และให้ภาพพจน์ลึกซึ้งกินใจ บางบทได้ หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทกวีนิพนธ์ เซเว่นบุ๊ค- รับเลือกเป็นบทเรียนสำหรับนักเรียนช้ันมัธยม หนังสือเล่มน้ีได้รับการ อวอร์ด ประจำปี ๒๕๔๗ กล่าวขานมาทุกยุคทกุ สมัย 100| ๑,๐๐๙ เลม่ วรรณกรรมเก้ือกลู โลก เก้ือกูลมนุษย์

หนทางและที่พักพิง หมอกฝนั มา่ นฟา้ หา่ ฝน อังคาร จนั ทาทพิ ย์ วรภ วราภา สำนักพิมพ์ ผจญภยั ปี ๒๕๕๒ สำนักพิมพ์ บา้ นบา้ น ปี ๒๕๔๗ หนทางและท่ีพักพิง เป็นหนังสือรวมบทกวีที่ผู้ประพันธ์นำพุทธ- หมอกฝนั ม่านฟ้า ห่าฝน เป็นรวมบทกวี ๔๗ ชิน้ บนั ทกึ ถึงความ ประวัติมาถ่ายทอด โดยใช้กลวิธีบรรยายท่ีแตกต่างจากหนังสือ เป็นไปต่าง ๆ นานาของวิถีโลก ภาพธรรมชาติท้ังหลายในกวีนิพนธ์ กวีนิพนธ์ท่ีเก่ียวกับพุทธศาสนาโดยท่ัวไป ใช้จินตนาการเช่ือม เล่มน้ีจึงมีนัยสื่อถึงความผันแปรของวิถีชีวิต เริ่มจากภาคหมอกฝัน เหตุการณ์ทั้งประวัติและคำสอน บทร้อยกรองแสดงด้วยพุทธประวัติ อันเป็นภาพธรรมชาตทิ ่งี ามพิสทุ ธิ์ กวแี ตง่ แต้มท้องทะเล ตะวนั ใบไม้ ใหเ้ ขา้ ใจได้ชัดเจน เป็นกวนี พิ นธ์ที่มคี ณุ ค่าเหมาะแก่ยุคสมยั ปัจจบุ นั ใบหญ้าใหง้ ามบรรเจดิ บรรจง จรรโลงไว้ซึง่ ความฝนั อนั เพรดิ พรายของ หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทกวีนิพนธ์ จากการ มนุษย์ ตามด้วยภาคม่านฟ้า อันสื่อให้เห็นความพร่าเลือนหม่นเศร้า ประกวดหนังสือดีเด่น สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน ของฟากฟ้า ประดุจใจของมนุษย์ท่ีเหนื่อยล้า และปิดท้ายด้วยภาค (สพฐ.) กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๕๓ หา่ ฝน อนั จุความหมายแหง่ ความน่าสะพรึงกลวั ของธรรมชาติ โลกใน ห่าฝนเป็นโลกท่ีถูกกระทำ อวลกล่ินความทุกข์และความตาย กวีใช้ กาพย์และกลอนเป็นเคร่ืองมือถ่ายทอดความงามของภาษาผ่านเสียง สมั ผัสคล้องจองอย่างสมำ่ เสมอและแพรวพราย นอกจากนี้ ยงั สรรคำ ท ี่ส่งเสียงเสนาะและสอ่ื ความหมายทีอ่ ุดมดว้ ยจินตภาพ 101 หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชนะเลิศ ประเภทกวีนิพนธ์ เซเว่น- บุค๊ อวอรด์ ประจำปี ๒๕๔๘ กวีนิพนธ์ไทย

หมายเหตุรว่ มสมยั หมายเหตุจากสวนโมกข์ ไพบลู ย์ วงษเ์ ทศ กานติ ณ ศรัทธา สำนกั พมิ พ์ กำแพง ปี ๒๕๓๑ สำนกั พมิ พ์ ดบั เบิล้ นายน์ ปี ๒๕๔๔ หมายเหตุร่วมสมัย เป็นบทกวีเร่ืองยาว เขียนเป็นกลอนแปด หมายเหตุจากสวนโมกข์ เป็นหนังสือรวมบทกวีแห่งการแสวงหา สะทอ้ นเหตุการณ์ ๖ ตุลาคม ๒๕๑๙ ซง่ึ เป็นเหตกุ ารณท์ างการเมืองที่ คณุ คา่ ของชีวิต เนอ้ื หาเปน็ การนำเสนอหลกั ธรรมและความเขา้ ใจชวี ติ เหี้ยมโหดที่สุด โดยกวีเขียนข้ึนจากความสะเทือนอารมณ์สุดขีดต่อ ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ซ่ึงให้ข้อคิดท่ีมีคุณค่าต่อผู้อ่านอย่างย่ิง เหตุการณ์ดังกล่าว และเน่ืองจากรัฐบาลสมัยน้ันเข้มงวดเรื่องการ เน้ือหาแบ่งเป็น ๒ ส่วน ส่วนแรก คือ หมายเหตุจากสวนโมกข์ และ สะท้อนความเห็น ข้อคิดทางการเมือง และหรืออารมณ์ต่อเหตุการณ์ ส่วนท่ี ๒ คือ มหากาพย์แห่งขุนเขา การประพันธ์ถูกต้องตาม น้ัน ๆ กวีจึงซ่อนเอาไว้ในความเปรียบ โดยเขียนเปรียบเทียบให้นิสิต ฉนั ทลกั ษณ์ มลี ลี าทางวรรณศลิ ปง์ ดงาม นกั ศึกษาเปน็ สุดสาครในเรอื่ งพระอภัยมณี ท่ีออกไปตามหาพอ่ แต่ต้อง หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลดีเด่น ประเภทกวีนิพนธ์ จากการ เผชิญภยั อนั ตรายตา่ ง ๆ แต่ใส่เร่ืองราวเหตกุ ารณ์ ๖ ตุลาฯ ลงไปแทน ประกวดหนังสือดีเด่น คณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติ ถ้อยคำ ภาษา และสำนวนโวหาร ไพเราะจับใจและสะเทือนอารมณ์ กระทรวงศึกษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๔๕ เปน็ กวนี พิ นธ์ทีย่ นื ยงมาทกุ ยุคสมัย 102| ๑,๐๐๙ เล่ม วรรณกรรมเก้ือกลู โลก เกือ้ กลู มนุษย์

หยาดนำ้ ค้างคอื น้ำตาของเวลา หัวใจหอ้ งท่ีหา้ อังคาร กลั ยาณพงศ์ องั คาร จนั ทาทพิ ย์ สำนกั พมิ พ์ ประพนั ธ์สาส์น ปี ๒๕๕๐ สำนักพมิ พ์ ผจญภัย ปี ๒๕๕๕ หยาดน้ำค้างคือน้ำตาของเวลา เป็นงานร้อยแก้วสะท้อนจิต หัวใจห้องท่ีห้า เป็นรวมบทกวีมีฉันทลักษณ์ ๔๖ ชิ้น มีเนื้อหา วิญญาณกวี รวมผลงานกวีนิพนธ์ที่เป็นร้อยแก้วอันงามประดุจเอาคำ ท่ีเป็นแก้วมาเรียงร้อยต่อกันไว้ ภายในเล่ม เป็นร้อยแก้วทำนองเรื่อง แบ่งออกเป็นสองภาค ภาคแรกชื่อ “หัวใจห้องที่ห้า” เป็นการมอง ส้ันหลายเร่ือง แบง่ ออกเปน็ ๒ ลีลา คอื ลลี าระยบิ ระยับไปด้วยหนาม แหลม เป็นคำเสียดสีบริภาษสังคมและมนุษย์ร่วมสมัยอย่างคมคาย ออกไปข้างนอก สำรวจความเป็นไปของโลกรอบตัว ณ ขณะปัจจุบัน ลุ่มลึก กับร้อยแก้วอีกประเภทหน่ึงซึ่งเพริศพรายไปด้วยความคิดอัน สุนทรีย์ว่าด้วยความรักและปรัชญา กล่ันกรองมาจากความคิด ในมุมมองของเขา ภาคหลังช่ือ “นิทานเดินทาง” เป็นการมองเข้าไป และจนิ ตนาการอันลกึ ซ้ึง หนงั สือเล่มนีส้ มควรไดร้ บั การยกยอ่ งใหเ้ ปน็ กวีนิพนธเ์ ชน่ กัน ในตัวเอง ในฐานะลูกอีสานที่ดั้นด้นมาสู่เมืองหลวง กวีนำเสนอเรื่องเล่า และวิถีชีวิตของกลุ่มชนในบริบทต่าง ๆ ของสังคมไทย ทั้งตำนาน แมน่ ำ้ โขงในภาคอสี าน คนไรบ้ า้ นในเมอื งหลวง ชนกลมุ่ นอ้ ย เชน่ มอญ กะเหร่ียงคอยาว และคนไร้สัญชาติ โดยเช่ือมโยงเรื่องเล่า ในอดตี กับวิถชี วี ิตในปจั จบุ ัน หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลวรรณกรรมสร้างสรรค์ยอดเย่ียมแห่ง 103 อาเซียน (ซไี รต)์ ประจำปี ๒๕๕๖ และรางวัลชมเชยประเภทกวีนพิ นธ์ จากการประกวดหนังสือดีเด่น สพฐ. กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปี ๒๕๕๖ และรางวัลรองชนะเลศิ อันดับ ๑ ประเภทกวนี พิ นธ์ เซเวน่ บุ๊คอวอร์ด ประจำปี ๒๕๕๕ กวีนิพนธ์ไทย

เหมอื นหนง่ึ มนษุ ย์ อยธุ ยาวสาน มเี ลอื ดคนละสี จินตนา ปิน่ เฉลียว ธาร ธรรมโฆษณ์ สำนกั พมิ พ์ บรรณกิจ ปี ๒๕๒๒ สำนักพมิ พ์ อารต์ บคุ๊ ปี ๒๕๕๓ เหมือนหนึ่งมนุษย์มีเลือดคนละสี เป็นรวมบทกวี นำเสนอเรื่อง อยุธยาวสานเป็นกวีนิพนธ์เร่ืองยาว ๑,๐๐๐ คำกลอน เล่าเร่ือง อยธุ ยาและบทอวสานของอยธุ ยา ดว้ ยอารมณบ์ นั ดาลใจของผปู้ ระพนั ธ์ ราวของมนุษยโลกที่มีความขัดแย้งเข่นฆ่ากัน นำไปสู่สงครามด้วย จากการได้เห็น“ซากปราการดาลใจใครร่ ำพนั ระบายความอดั อน้ั สู่กนั ฟัง” และ “เอาความรักความฝันนั้นกลั่นพจน์ ความระทดระทม- มายาคติที่เห็นว่าเป็นวีรกรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสังคมไทยร่วม ถวิลรินหล่ัง” ชใ้ี ห้เห็นสจั ธรรมของประวตั ิศาสตรบ์ ้านเมอื ง ซ่งึ ท้ายสุด อ ยุธยากถ็ ึงกาลอวสาน สมัยท่ีมีทงั้ ความขดั แยง้ ทางการเมอื งและความรนุ แรงในภาคใต้ เนอื้ หา หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัล จอห์น เอฟ เคนเนด้ี เม่ือปี พ.ศ. ๒๕๑๖ แบ่งเป็นสองตอนคือ เหมือนหนึ่งมนุษย์และมีเลือดคนละสี มีความ โดดเด่นที่นำรูปแบบกวีนิพนธ์พื้นบ้านคือเพลงกล่อมเด็กของภาคใต้ มาเรียงรอ้ ยเพอ่ื นำเสนอเรอื่ งราวที่สืบเน่ืองสมั พันธก์ ัน ในแต่ละบทจะ ยกเพลงกล่อมเด็กพื้นบ้านข้ึนต้นและตามด้วยบทกลอนท่ีเช่ือมโยง เน้ือหาในเพลงกล่อมเด็กมาสู่เหตุการณ์ในสังคมไทยร่วมสมัย และจบ บทดว้ ยการให้แงค่ ิด ทัศนะทเ่ี ฉยี บคม หนงั สอื เลม่ นไ้ี ดร้ บั รางวลั รองชนะเลศิ อนั ดบั ๑ ประเภทกวนี พิ นธ์ เ1ซ0เ4ว|่นบ๑ุ๊ค,๐อ๐ว๙อเรลด์ ่ม ประจำปี ๒๕๕๓ เกื้อกลู มนุษย ์ วรรณกรรมเก้ือกูลโลก

อ้อมอกแผน่ ดนิ อาทิตยถ์ ึงจนั ทร์ สวรรค์ แสงบลั ลงั ค์ เนาวรตั น์ พงษ์ไพบลู ย์ สำนักพมิ พ์ อารต์ บุ๊ค ปี ๒๕๕๔ สำนักพมิ พ์ พิฆเณศ ปี ๒๕๑๗ อ้อมอกแผ่นดิน เป็นบทร้อยกรองเพื่อสะท้อนสถานะสิ่งแวดล้อม อาทิตย์ถึงจันทร์ เป็นกวีนิพนธ์ขนาดยาวบันทึกเหตุการณ์ ๑๔ 105 ธรรมชาติของประเทศที่ตกอยู่ในภาวะวิกฤต (ดิน น้ำ อากาศ และ ตุลาคม ๒๕๑๖ เขียนเป็นโคลงส่ีด้ันบาทกุญชร จำนวน ๕๐๐ บท ความหลากหลายทางชีวภาพ อาทิ ป่าไม้และสัตว์ป่า ฯลฯ) ที่ส่งผล และมีร่ายดั้น ๑ บทนำ เหตุการณ์ท้ังหมดเร่ิมต้นจากวันอาทิตย์ที ่ กระเทือนต่อการดำรงชีพ การพัฒนาคุณภาพชีวิต เศรษฐกิจ ๗ ตุลาคม ๒๕๑๖ ท่ีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เมื่อนักศึกษาเริ่ม และสังคม ตลอดถึงวิถีชีวิตเมืองและชนบท ท้ังปัจจุบันและอนาคต ก่อตัวประท้วงเรื่องการท่ีรัฐบาลเผด็จการจับกุมขบวนการเรียกร้อง ประพนั ธ์เปน็ กลอนสุภาพ มที งั้ หมด ๕ ตอน คอื ๑. เม่อื ฟา้ เปลย่ี นสี รัฐธรรมนูญ จำนวน ๑๓ คน และจบส้ินลงเมื่อวันจันทร์ที่ ๑๕ ๒. ผู้เกื้อกูลโลก ๓. ป่าเม่ือผลิใบ ๔. ฝันในแผ่นดิน ๕. ฟ้าหลังฝน ต ลุ าคม ๒๕๑๖ เมื่อเผด็จการท้งั ๓ คนออกจากประเทศไทยไป ทั้งหมดหวังว่าจะช่วยคืนความสมดุลและยั่งยืนแก่ธรรมชาติ ก่อนท่ี หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย จากการประกวดวรรณกรรม ทกุ สิ่งจะสายเกนิ ไปสำหรับทุกชวี ติ บนผืนโลก บัวหลวง ของมลู นิธธิ นาคารกรุงเทพ ปี ๒๕๑๗ หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลดีเด่น ประเภทกวีนิพนธ์ จากการ ประกวดหนังสือดีเด่น สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปี ๒๕๕๕ กวีนพิ นธไ์ ทย

เอ้อื มรุ้งมาทอฝัน จฬุ า ละคร สำนักพมิ พ์ ต้นออ้ ปี ๒๕๔๐ เออื้ มรงุ้ มาทอฝนั เปน็ บทกวรี วม ๑๑ บท เรยี งลำดบั เนอ้ื หาตงั้ แต่ การกำเนิดจนกระท่ังเติบโต ผ่านการเดินทางของชีวิตตามวัยต่าง ๆ เป็นการสร้างความหวังและกำลังใจให้เยาวชน แต่ละบทถ่ายทอด ความรู้สกึ ความคดิ เกยี่ วกับชีวติ และความหวังไวห้ ลายสิ่งหลายอย่าง ท่ีเป็นทั้งคำตอบและคำถามด้วยถ้อยคำที่ละเมียดละไม ก่อให้เกิด อ ารมณ์แกผ่ ้อู า่ น หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทคำประพันธ์สำหรับ เด็กก่อนวัยรุ่น อายุ ๑๒-๑๔ ปี จากการประกวดหนังสือดีเด่น คณะกรรมการพฒั นาหนังสอื แหง่ ชาติ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๔๑ 106| ๑,๐๐๙ เล่ม วรรณกรรมเกอื้ กูลโลก เก้ือกูลมนษุ ย ์

บรรณนิทศั นก์ วนี พิ นธแ์ ปล

กวีนพิ นธแ์ ห่งรกั ย่สี ิบบท และ บทเพลงความสิน้ หวังหนึ่งบท ขนุ เขายะเยือก เขยี น ปาโบล เนรดู า ฮ่นั ชาน ผ้แู ปล ภาสุรี ลอื สกุล ผู้แปล พจนา จนั ทรสนั ติ ลำนักพิมพ์ ผเี สอ้ื ปี ๒๕๔๘ สำนักพมิ พ์ มูลนิธิโกมลคมี ทอง ปี ๒๕๒๕ กวนี ิพนธแ์ ห่งรักยสี่ บิ บท และบทเพลงความสนิ้ หวังหนึ่งบท เป็น ขุนเขายะเยือก เป็นบทกวีนิพนธ์สะท้อนภาพการดำเนินชีวิตท่ี กวีนิพนธ์แปล สะท้อนให้เห็นภาพความงดงามของความรักและ เรียบง่ายของชายหนุ่มผู้ดำเนินชีวิตไปตามวิถี โดยมีภาพความคิดของ ความเศร้าของชายหนุ่มท่ีมีต่อหญิงสาวได้อย่างเข้าถึงอารมณ์และ ผู้คนในสังคมรอบตัว ท่ีสะท้อนให้เห็นในรัก โลภ โกรธ หลง และ ความคิดของวัยหนุ่มสาวได้อย่างแจ่มชัด โดยมีธรรมชาติท้องถิ่นทาง สจั ธรรมของชีวิต เกดิ แก่ เจบ็ ตาย ท่ีไม่เคยเปลยี่ นแปลง จนวนั หน่ึง ใ ต้ของประเทศชลิ ี บ้านเกดิ ของผเู้ ขียนเองเป็นฉากหลัง เขาตัดสินใจที่จะเดินทางไปสู่ขุนเขาอันเหน็บหนาว ท่ี ๆ แม้แสง กวีนิพนธ์แห่งรักย่ีสิบบท และบทเพลงความส้ินหวังหนึ่งบท โดย อาทิตย์สาดส่อง หิมะก็ไม่มีวันละลาย แต่ละบทสอดแทรกปรัชญา เนฟตาลี ริการ์โด เรเยส บาโซอัลโต หรือในนามปากกา ‘ปาโบล คำสอน เพ่ือให้เห็นแก่นแท้ของชีวิต ผ่านบทกวีและเรื่องราวชีวิต เนรูด้า’ เจ้าของรางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรมในปี ค.ศ. ๑๙๗๑ เป็น ของตัวละครในบทกวีได้อย่างชัดเจน ผลงานอันเปน็ ท่ีรู้จกั และแปลเป็นภาษาตา่ ง ๆ มากทส่ี ดุ เล่มหนึ่ง หนังสือเล่มนี้ได้รับการแปลเป็นภาษาอังกฤษ ชื่อเร่ือง Cold Mountain โดย Burton Watson 108| ๑,๐๐๙ เล่ม วรรณกรรมเก้ือกลู โลก เกอ้ื กูลมนษุ ย ์

ความฝนั ความเรียงสช่ี ิน้ เดวดิ ธอโร กุนเทอร์ ไอซ์ พระราชนิพนธแ์ ปลใน เฮนรี เดวิด ธอโร สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดาฯ ผแู้ ปล พจนา จนั ทรสันติ สยามบรมราชกมุ ารี สำนกั พิมพ์ มลู นิธโิ กมลคมี ทอง ปี ๒๕๓๖ สำนกั พิมพ์ นานมบี ๊คุ ส์ ปี ๒๕๔๘ ความฝัน เป็นพระราชนิพนธ์แปลจากบทละครวิทยุ ของกว ี ความเรยี งสช่ี ้ินของเดวิด ธอโร เป็นความเรยี ง รวบรวม ๔ เร่ือง ชาวเยอรมัน ที่มีเร่ืองราวความฝัน ๕ เร่ืองจบในตอน แต่ละเร่ือง ราวสะท้อนความคดิ ภาพสงั คมภายใตอ้ ำนาจรัฐ พรรคการเมอื ง และ สะท้อนภาพสังคมและชีวิตของผู้คนในยุคหลังสงครามโลกคร้ังท่ี ๒ ยังสะท้อนแง่มุมการดำเนินชีวิต และแนวคิดด้านธรรมชาตินิยม กับ ท่ีกำลังก้าวสูส่ งั คมยคุ ใหม่ ทเี่ ต็มไปดว้ ยความร่ำรวย มง่ั ค่ังและอำนาจ การมองว่าธรรมชาติคือส่วนหน่ึงของชีวิต การค้นหาความสุขและ ผู้คนเชื่อว่าจะพบชีวิตที่ดีข้ึน แต่กลับเต็มไปด้วยความเห็นแก่ตัว และ ความหมายท่ีแท้จริงของชีวิตผ่านธรรมชาติรอบตัว ซ่ึงเรียงความ ๔ ความสับสนวุ่นวายท่ีเข้ามาในชีวิต กลายเป็นสงครามเย็นท่ีคนเริ่มถูก ชน้ิ ประกอบไปดว้ ย ๑. ตา้ นอำนาจรฐั ๒. ชวี ติ ท่ีขาดหลักการ ๓. สีสนั คุกคาม แหง่ ฤดูใบไมร้ ่วง ๔. การเดนิ 109 กวนี ิพนธ์แปล

ฉันยงั มขี าอีกข้างหนง่ึ ปรัชญาชีวติ โจวตา้ กวน คาลิล ยิบราน ผแู้ ปล เรอื งรอง รงุ่ รศั มี ผแู้ ปล ระวี ภาวไิ ล สำนกั พมิ พ์ ชวนอ่าน ปี ๒๕๕๑ สำนักพมิ พ์ ผีเส้อื ปี ๒๕๓๕ ฉนั ยงั มขี าอกี ขา้ งหนง่ึ เปน็ รวมบทกวแี ปล จากเดก็ ชายชาวไตห้ วนั ปรัชญาชีวิต เป็นบทกวีอมตะ สะท้อนภาพชีวิตของมนุษย์ท่ีเกิด วัยไม่ถึงสิบขวบ ผู้ท่ีต้องเผชิญกับโรคมะเร็งกล้ามเนื้อ แต่ยังสามารถ มาเพื่อแสวงหาคุณค่าและความหมายของชีวิต และการมองโลก เขียนบทกวีให้กำลังใจตนเอง ท่ีอย่างน้อยยังมีขาอีกข้างหนึ่งเหลืออยู่ ทั้งเรื่องชีวิตและความรัก การรู้จักท่ีจะรักตนเองและผู้อ่ืน รวมไปถึง หลังจากได้ผ่าตัดรักษาอาการมะเร็ง และถ่ายทอดความคิดฝันที่จะ สิ่งสำคัญในชีวิตที่มนุษย์คนหนึ่งพึงมีและพึงประสบ ใช้ภาษางดงาม รักษาโรคร้ายของตนเอง พร้อมความหวังจะให้ผู้ป่วยคนอื่น ๆ และ เ ห็นภาพ ครอบครวั เขม้ แข็งเพ่อื ต่อสกู้ บั โรคร้ายนี้ ปรัชญาชีวิต เป็นหนังสือบทกวีที่รู้จักกันแพร่หลายท่ัวโลกพิมพ์ หนังสือเล่มนี้ได้รับการแปลเป็นภาษาต่างประเทศมากมาย ท้ัง ฉบับภาษาองั กฤษคร้ังแรก เมอื่ ค.ศ. ๑๙๒๖ เปน็ ต้นมา และไดม้ ีการ ญ่ีปนุ่ เกาหลี อังกฤษ ฝร่งั เศส เยอรมัน รัสเซีย และอาหรบั แปลและพิมพเ์ ปน็ ภาษาตา่ ง ๆ หลายสิบภาษามาถงึ ปจั จบุ ัน 110| ๑,๐๐๙ เลม่ วรรณกรรมเก้ือกลู โลก เก้อื กูลมนษุ ย์

เมฆทตู พระจนั ทร์เส้ยี ว รตั นกวี กาลทิ าส รพนิ ทรนาถ ฐากรู ผแู้ ปล กรุณา-เรอื งอุไร กุศลาสยั ผู้แปล วทิ ุร แสงสงิ แก้ว สำนกั พมิ พ์ แม่คำผาง สำนกั พิมพ์ บรรณกจิ ปี ๒๕๒๖ ปี ๒๕๕๖ (พมิ พ์ครง้ั ท่ี ๓) พระจนั ทร์เสี้ยว เป็นบทกวีร้อยแก้ว สะท้อนภาพความนึกคดิ ของ เมฆทูต เป็นกวีนิพนธ์แปล เล่าเรื่องราวของยักษ์ตนหน่ึงที่ทำผิด เด็กอันใสสะอาดบริสุทธิ์ และความรักความผูกพันระหว่างแม่กับลูก ละเลยต่อหน้าที่จึงถูกลงโทษด้วยการเนรเทศไปยังภูเขารามคีรี ทำให้ แสดงความหมายท่ีเปรียบเทียบกับชีวิตและความนึกคิดในวัยต่าง ๆ จำตอ้ งพลัดพรากจากภรรยาของตนไป ระหว่างทีไ่ ม่ได้พบกัน ยักษ์จงึ ของชีวิตคน ๆ หนึ่ง ที่เร่ิมต้ังแต่วัยเด็กและเติบโตข้ึนไปสู่วัยผู้ใหญ่ พยายามฝากความรัก ความห่วงใยของตนผ่านหมู่เมฆบนท้องฟ้าที่ คลา้ ยดังพระจันทร์เตม็ ดวงที่คอ่ ย ๆ กลายเป็นพระจนั ทร์เสี้ยว โดยให้ กำลังย่างเข้าสู่ฤดูฝน ให้เป็นสื่อถ่ายทอดความรู้สึกไปถึงภรรยาตนให้ แง่คิดของการดำรงชีวิตท่ีมีคุณค่า ไม่จำเป็นต้องแสวงหาอำนาจและ อดทนรอคอยการกลับมาพบกันอีกคร้ัง “เมฆ” จึงช่วยทำหน้าท่ีเป็น ความร่ำรวย แต่ให้คงความดี ความจริงใจ และความบริสุทธ์ิเม่ือครั้ง “ทตู ” นำขา่ วของยกั ษ์ตนนั้นไปบอกภรรยา เ ปน็ วยั เดก็ นัน้ ไว้ หนังสือเล่มนี้ถูกนำมาตีพิมพ์ใหม่อีกหลายคร้ัง โดยมีผู้แปลอีก ทา่ นหนึง่ คือ ปรีชา ชอ่ ปทุมมา 111 กวนี พิ นธ์แปล



บรรณนิทศั น์สารคดีไทย

๗๘ ตารางวา กฎแห่งกรรม ฉบับสมบรู ณ์ คณา คชา ท. เลยี งพบิ ลู ย ์ สำนักพิมพ์ นานมีบุ๊คส์ ทนี ปี ๒๕๕๒ สำนักพิมพ์ ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรม ปี ๒๕๕๕ ๗๘ ตารางวา เป็นสารคดีสำหรับเยาวชน เล่าเรื่องราวธรรมชาติ กฎแห่งกรรม เปน็ รวมสารคดสี นั้ ๆ มดี ว้ ยกันทัง้ หมด ๒๖๒ เร่ือง และวิทยาศาสตร์รอบตัวในบ้านท่ีมีพื้นท่ี ๗๘ ตารางวาของครอบครัว ผู้เขียนเรียบเรียงจากประสบการณ์ท่ีได้พบเห็นเอง และจากคำบอก พวงชมพู ที่ทำให้ผู้อ่านได้ความรู้ ตลอดจนท่ีมาของส่ิงมีชีวิตต่าง ๆ เลา่ ของผอู้ ื่นเกีย่ วกับการกระทำกรรมดี กรรมชว่ั มผี ลของการกระทำ ที่ใกล้ตัวเรา เช่น ทำไมใบไม้ถึงมีสีเขียว ใยแมงมุมในสวน ต้นไม้ ซึ่งสามารถมองเห็นได้เป็นรูปธรรม ท้ังยังสะท้อนวิถีชีวิตความเป็นอยู่ ด กึ ดำบรรพ์ เปน็ ตน้ ของคนไทยในสมัยก่อน รวมท้ังเกร็ดความรู้ต่าง ๆ ท่ีเก่ียวกับชีวิต หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลรองชนะเลิศ ประเภทสารคดีสำหรับ ประจำวัน และวัฒนธรรมในท้องถ่ินต่าง ๆ ที่เก่ียวกับเหตุการณ์ที่เล่า เยาวชน รางวัลแว่นแกว้ ประจำปี ๒๕๕๒ และรางวัลชมเชย ประเภท อกี ด้วย สารคดีสำหรับเด็กวัยรุ่น อายุ ๑๒-๑๘ ปี จากการประกวดหนังสือ ดเี ดน่ สำนกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน (สพฐ.) กระทรวง ศึกษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๕๓ 114 | ๑,๐๐๙ เล่ม วรรณกรรมเกอ้ื กลู โลก เกอื้ กูลมนษุ ย ์

กระดูกเขา้ บวั กระโดดโลดเต้น พนั เอก บัญชร ชวาลศิลป์ ดจุ ดาว วัฒนปกรณ์ สำนกั พิมพ์ แสงดาว ปี ๒๕๔๖ สำนกั พิมพ์ มนั ดา บุค๊ ส์ ปี ๒๕๕๔ กระดูกเข้าบัว เป็นบันทึกตำนานสงครามการต่อสู้ทางการเมือง กระโดดโลดเต้น เป็นสารคดีแนวสุขภาพจิต นำเสนอ ๑๕ เร่ือง ในภาคใตอ้ ยา่ งถงึ เลอื ดถงึ เนอ้ื ระหวา่ งสหายชว่ ง ทหารปา่ แหง่ กองทัพ ราวจากนักศิลปะบำบัดหญิงท่ีใช้การรักษาด้วยศาสตร์อีกหนึ่งแขนง ปลดแอก และ พ.อ. บญั ชร ชวาลศลิ ป์ นายทหารแห่งกองทพั บกไทย นั่นคือ วิชา Dance movement psychotherapy โดยให้ใจและ ที่ได้เขียนบันทึกขึ้นจากเหตุการณ์จริง ด้วยความมุ่งม่ันต้ังใจให้เรื่อง กายมาเชื่อมโยงกัน เพื่อช่วยให้คนไข้ปลดล็อคความเครียดด้วยการ ราวท่ีบันทึกไว้นี้เป็นเครื่องบอกเล่าความทรงจำของสหายท้ังสอง กระโดดโลดเตน้ ที่เพยี รพยายามจะอธิบายว่า เราเป็นมนษุ ย์ไม่ใช่สตั ว์สงคราม หนังสือเล่มนี้เหมาะสำหรับการเรียนรู้ประวัติการเมืองไทย บางช่วงทีม่ ผี เู้ ขยี นถงึ น้อยมาก 115 สารคดไี ทย

กระเบอ้ื งถว้ ยกะลาแตก กลอ่ งไปรษณยี ์สีแดง พิมพ์ประไพ พิศาลบตุ ร อภิชาติ เพชรลลี า สำนักพมิ พ์ นานมีบคุ๊ ส์ ปี ๒๕๕๐ สำนกั พมิ พ์ นกดวงจนั ทร์ ปี ๒๕๔๓ กระเบื้องถ้วยกะลาแตก เป็นสารคดีประวัติเชิงศิลปะ เล่าเร่ือง กล่องไปรษณีย์สีแดง เป็นสารคดีท่องเท่ียว นำเสนอโดยผูกเร่ือง ราวคุณค่าของศิลปวัตถุล้ำค่าของเครื่องกระเบื้องจีน หรือเครื่อง ราวความรักของคนสามคน ไข่ย้อย กานดา และนุ้ย ท่ีเป็นเสมือน กระเบอ้ื งกงั ไส ทที่ กุ คนตา่ งปรารถนาและเกบ็ รกั ษาเปน็ มรดก สะทอ้ น บันทึกการเดินทางและเรื่องราวความสัมพันธ์ระหว่างคนกับคน และ ภาพความเป็นอยู่ของชุมชนชาวจีนในสยาม ผ่านเรื่องราวต่าง ๆ เช่น คนกับสถานที่ จนเกดิ เปน็ มติ รภาพขึ้น ด้วยการสง่ จดหมายผา่ นกล่อง เคร่ืองถ้วยล้ำค่าควรเก็บรักษา, กองสำเภาในพระเจ้ากรุงสยาม, ไปรษณยี ไ์ ปถึงกัน การคา้ เขา้ ร่มธงเสรขี องฝรัง่ , ยุคขุนนางจนี ขุนนางไทย เป็นต้น หนงั สอื เลม่ นไี้ ดร้ บั รางวลั พเิ ศษ ประเภทสารคดี รางวลั นายอนิ ทร์ หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ ๒ ประเภทสารคดี  อะวอร์ด ประจำปี ๒๕๔๓ เซเว่นบุ๊คอวอรด์ ประจำปี ๒๕๕๒ 116 | ๑,๐๐๙ เล่ม วรรณกรรมเกือ้ กูลโลก เกื้อกลู มนุษย์

กล้องสอ่ งทางใจ ก่อนจะไมม่ ีลมหายใจ สำหรบั พร่งุ นี้ สิริพนั ธุ์ สุนทรวจิ ติ ร แพรวสำนักพิมพ์ ปี ๒๕๕๒ วนั ชัย ตันติวิทยาพทิ กั ษ์ สำนักพิมพ์ สารคดี ปี ๒๕๓๕ กลอ้ งสอ่ งทางใจ เปน็ สารคดที เ่ี ลา่ เรอ่ื งราวใกลต้ วั เพอ่ื เปน็ กำลงั ใจ ก่อนจะไม่มลี มหายใจสำหรบั พรุ่งน้ี เป็นสารคดีรวบรวมงานเขียน และแรงบันดาลใจให้ผู้อ่านหันกลับมามองสิ่งดีงามและความสุขเล็กๆ ของ วันชัย ตนั ติวทิ ยาพทิ ักษ์ ซึ่งถอื ไดว้ ่าเป็นผู้บกุ เบิกนิตยสารสารคดี ท่ีอยู่รอบ ๆ ตัวเรา แม้บางเร่ืองอาจจะดูไม่ยิ่งใหญ่ แต่ก็สามารถนำ โดยถ่ายทอดประสบการณ์การทำงานเพื่อปกป้องผืนป่าและอนุรักษ์ ความสขุ มาสเู่ ราได้ ในเลม่ แบง่ ออกเปน็ ๔ หมวด คอื หมวดประทบั ใจ, ท รพั ยากรปา่ ไม้ในประเทศไทย หมวดแรงบนั ดาลใจ, หมวดกำลงั ใจ และ หมวดเตือนใจ หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดี จากการ หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทหนังสือสำหรับเด็ก ประกวดหนังสือดีเด่น คณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติ วัยรุ่นอายุ ๑๒-๑๘ ปี (บันเทิงคดี) จากการประกวดหนังสือดีเด่น กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๓๖ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวง ศกึ ษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๕๓ 117 สารคดไี ทย

การเดนิ ทางครัง้ นี้ไม่ธรรมดา กำปนั้ นอกสงั เวยี น อาทติ ย์ ประสาทกุล ปลายนวม น.เขลางค์ สำนกั พมิ พ์ วงกลม ปี ๒๕๔๗ แพรวสำนกั พมิ พ์ ปี ๒๕๕๓ การเดินทางคร้ังนี้ไม่ธรรมดา เป็นสารคดีบันทึกการเดินทางของ กำป้ันนอกสังเวียน เป็นสารคดีเล่าเร่ืองราวชีวิตของ ยอดธง นักการทูตผู้สนใจธรรมชาติ เล่าเร่ืองราวการช้อนปลาน้ำจืด การเก็บ เสนานันท์ วัย ๗๒ ปี ชายเช้ือสายจีนท่ีมีความมุ่งม่ันจะเอาดีด้าน ตัวอย่างศึกษาปลาและต้นไม้น้ำในประเทศไทย โดยให้ความรู้ด้าน ชกมวย ในวัยหนุ่มเขาจึงทุ่มเทชีวิตศึกษาเรียนรู้ศิลปะแม่ไม้มวยไทย ระบบนิเวศอย่างไม่ซับซ้อน เข้าใจได้ไม่ยาก พร้อมภาพประกอบจาก แม้ไม่เคยได้แชมป์จากเวทีใด แต่เขาก็คือบรมครูมวยไทยผู้ยิ่งใหญ่ของ จกั กาย ศริ บิ ตุ ร ศลิ ปนิ มากฝมี อื ทส่ี รา้ งสรรคภ์ าพไดอ้ ยา่ งมเี อกลกั ษณ์ โลก และเป็นบุคคลดีเด่นของสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรม แ หง่ ชาติ สาขาแมไ่ มม้ วยไทย หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดี จากการ ประกวดหนังสอื ดเี ดน่ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๕๔ 118 | ๑,๐๐๙ เล่ม วรรณกรรมเกือ้ กูลโลก เกือ้ กูลมนุษย ์

กหุ ลาบแหง่ แผ่นดนิ เกิดเป็นคนใต้ ชมยั ภร แสงกระจา่ ง ล้อม เพง็ แก้ว จดั พมิ พโ์ ดย คณะกรรมการอำนวยการ สำนักพิมพ์ โอเพน่ บุ๊คส์ ปี ๒๕๕๓ จัดงาน 100 ปี ศรีบูรพา (กหุ ลาบ สายประดษิ ฐ)์ ปี ๒๕๔๘ กุหลาบแห่งแผ่นดิน เป็นสารคดีเล่าเรื่องราวชีวประวัติของ เกิดเป็นคนใต้ เป็นสารคดีอัตชีวประวัติของ ล้อม เพ็งแก้ว ผู้ได้ นักเขียน นักหนังสือพิมพ์ นักต่อสู้คนสำคัญของประเทศไทย ช่ือว่าเป็นปราชญ์ชาวบ้าน เล่าเรื่องราวชีวิตท่ามกลางวิถีความเป็นอยู่ “ศรบี ูรพา” หรอื กุหลาบ สายประดิษฐ์ เจา้ ของผลงานอมตะมากมาย ของผู้คนท่ีอาศัยอยู่ในชนบทห่างไกลทางใต้ สะท้อนให้เห็นสภาพ ไม่ว่าจะเป็น ลูกผู้ชาย, ข้างหลังภาพ, สงครามชีวิต, ปราบพยศ, สังคมความเป็นอยู่ ความสัมพันธ์ของประชาชนท่ีนั่นกับการขยาย แ ลไปขา้ งหนา้ เป็นตน้ อำนาจของรัฐที่เข้ามานับตั้งแต่รัชกาลท่ี ๕ รวมถึงวัฒนธรรม และ กหุ ลาบแหง่ แผน่ ดนิ เปน็ หนงั สอื ทจ่ี ดั พมิ พเ์ นอื่ งในโอกาสครบรอบ ค วามเชอื่ ของคนท้องถน่ิ ๑๐๐ ปี กุหลาบ สายประดิษฐ์ (ศรีบูรพา) ซึ่งจัดทำเป็นฉบับสำหรับ หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ ๒ ประเภทสารคดี เยาวชน เซเวน่ บุ๊คอวอรด์ ประจำปี ๒๕๕๔ 119 สารคดีไทย

เกิดเปน็ เดก็ ตลาด คนเล็ก ๆ ปัทมา กลิน่ ทอง ขวัญใจ เอมใจ สำนกั พมิ พ์ นานมบี คุ๊ ส์ ปี ๒๕๕๓ สำนักพิมพ์ สารคดี ปี ๒๕๔๔ เกิดเป็นเด็กตลาด เป็นสารคดีเล่าเร่ืองราวของ สายใจ เด็กหญิง คนเล็ก ๆ เปน็ สารคดเี ลา่ เร่อื งราวชวี ติ ของคนเล็ก ๆ ในสงั คม แต่ ลูกช่างตัดเส้ือในตลาดจังหวัดนครปฐมกับวีรกรรมในช่วงวัยเด็ก ชีวิตของพวกเขาล้วนมีค่าและควรแก่การศึกษาเรียนรู้ ไม่ต่างไปจาก ซง่ึ สะท้อนภาพวิถชี วี ติ ของผคู้ นในอดตี ทอ่ี ยกู่ นั อย่างเรยี บงา่ ย ถือไดว้ า่ บคุ คลสำคญั ไมว่ ่าจะเป็น ลงุ คำป่วน คนปลูกดอกไม้, ก๋งหมอ หมอยา เป็นบันทึกประสบการณ์และบันทึกบ้านเรือน ข้าวของเครื่องใช้ และ พ้ืนบา้ นแห่งเกาะช้าง, หลวงตาไสว แหง่ สวนโมกข,์ อาจารย์ปู่ ผดู้ แู ล ค วามทรงจำทมี่ คี ่า ป ่าอภัยบาน และบ้านสายสมั พันธ์ ครอบครวั อุปการะและเดก็ พเิ ศษ หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดีสำหรับเยาวชน หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดี จากการ รางวลั แว่นแก้ว ประจำปี ๒๕๕๓ ประกวดหนังสือดีเด่น คณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติ กระทรวงศกึ ษาธิการ ประจำปี ๒๕๔๕ 120 | ๑,๐๐๙ เลม่ วรรณกรรมเกอื้ กูลโลก เกื้อกลู มนษุ ย ์

คนสองแผน่ ดิน ความจริงที่หายไป (จากคลองด่านถงึ เชยี งดาว) รุง่ มณี เมฆโสภณ สำนกั พิมพ์ บา้ นพระอาทติ ย์ ปี ๒๕๕๑ วันชัย ตันติวิทยาพทิ ักษ์ สำนักพิมพ์ สารคดี ปี ๒๕๔๘ คนสองแผ่นดิน เป็นสารคดีบันทึกประวัติศาสตร์ของชาวไทย ความจริงท่ีหายไป (จากคลองด่านถึงเชียงดาว) เป็นสารคดีเล่า 121 บนเกาะกง หรอื ในอดตี ใชช้ อื่ ว่า ปจั จันตคริ เี ขตร เลา่ เร่ืองราวการตอ่ สู้ เร่ืองราวความจริงและบทเรียนจากชุมชนคลองด่าน ในการต่อสู้เพื่อ ในยุคล่าอาณานิคม ท่ีไทยต้องสละผืนแผ่นดินนี้ให้กับฝรั่งเศสและ อนุรักษท์ รพั ยากรธรรมชาติของตนไว้ โดยนำเสนอเรือ่ งตา่ ง ๆ วา่ ดว้ ย เปน็ ของเขมรในเวลาตอ่ มา ซง่ึ ระยะเวลาเหลา่ นนั้ ยงั คงมคี นไทยตกคา้ ง เร่ืองของส่ิงแวดล้อม พลังแห่งการปกป้องทรัพยากรธรรมชาติ ผ่าน อยู่ท่ีนั่น และกาลต่อมาได้กลายเป็นกลุ่มเขมรอิสระ ต่อสู้เพ่ือรักษา บทเรยี นของบอ่ บำบดั น้ำเสยี จากชาวบา้ นชมุ ชนคลองด่าน, เหตกุ ารณ์ ดินแดน จนวันน้ีพวกเขาได้กลายเป็นส่วนหน่ึงของชนช้ันผู้ปกครอง เสยี ชวี ติ ของชาวไทย-กะเหร่ยี งในชุมชนคลิตี้จากพิษสารตะกวั่ จังหวัด เขมรในปัจจุบัน กาญจนบุรี, จีเอ็มโอ : พืชพันธ์ุจากการตัดต่อพันธุกรรมที่เป็น หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดี จากการ ส งิ่ ประดษิ ฐข์ องมนษุ ย์ เปน็ ต้น ประกวดหนงั สือดเี ดน่ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดี จากการ (สพฐ.) กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๕๒ ประกวดหนังสือดเี ดน่ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๔๙ สารคดีไทย

ความรัก ความรเู้ ร่ืองจีนจากผู้เฒ่า ทม่ี าทางไปรษณีย์ จิตรา กอ่ นนั ทเกียรติ วนิ นี่ เดอะ ปุ๊ สำนักพมิ พ์ ดอกหญ้า ปี ๒๕๓๖ สำนกั พมิ พ์ ดอกหญา้ วิชาการ ปี ๒๕๔๐ (พิมพ์คร้งั ที่ ๒) ความรักที่มาทางไปรษณีย์ เป็นสารคดีรวมเรื่องเล่าจากแสตมป ์ ความรเู้ ร่อื งจนี จากผู้เฒ่า เป็นสารคดีรวบรวมเรอื่ งราวต่าง ๆ ของ ทสี่ วยงามของ ดร.ชยั วฒั น์ วิบลู สวัสดิ์ สะสมไว้ โดยมาพร้อมเร่ืองราว คนจีนในเมืองไทย ทสี่ ะท้อนภาพ ความเชื่อ ขนบธรรมเนยี มประเพณี เกรด็ ความรู้ต่าง ๆ ไมว่ ่าจะเป็นนทิ านทเี่ ลา่ ผา่ นแสตมป์ เรอื่ งราวความ จีนไว้ในหลาย ๆ รูปแบบไม่ว่าจะเป็นการจัดพิธีศพ พิธีกรรมต่าง ๆ เป็นมาของตัวการ์ตูนอมตะท่ีถูกนำมาพิมพ์ลงบนแสตมป์ เร่ืองราว และความหมายที่แท้จริงของขนบเหล่าน้ัน รวมไปถึงเกร็ดความร ู้ ของแสตมป์นักแสดง, ละครเพลงบอรด์ เวย์ และอืน่ ๆ อีกมากมาย ต่าง ๆ รอบตัวท่ีคนไทยเช้ือสายจีนควรรู้ โดยอาศัยผู้เป็นพ่อ หรือ “ผเู้ ฒา่ ” เปน็ ผู้บอกเลา่ เรอ่ื งราว หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดี จากการ ประกวดหนังสือดีเด่น คณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติ กระทรวงศึกษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๓๗ 122 | ๑,๐๐๙ เล่ม วรรณกรรมเกอื้ กลู โลก เกื้อกูลมนษุ ย ์

ความสขุ ผลใิ บในทุกเช้า คีตกวลี กู ทุ่ง : ไพบูลย์ บุตรขัน ปะการัง วฒั น์ วรรลยางกูร แพรวสำนกั พิมพ์ ปี ๒๕๕๔ แพรวสำนักพมิ พ์ ปี ๒๕๔๑ ความสุขผลิใบในทุกเช้า เป็นสารคดีรวบรวมความเรียงจาก คีตกวีลูกทุง่ : ไพบลู ย์ บุตรขนั เป็นสารคดเี ก่ยี วกับชีวประวัติของ คอลัมน์ “ล้อมโลกด้วยรัก” จากนิตยสารขวัญเรือน เป็นเรื่องราว คีตกวีเอก ครูเพลงไพบูลย์ บุตรขัน เจ้าของผลงานเพลงกลิ่นโคลน ความรกั ความหวงั และกำลงั ใจ แงม่ มุ ทสี่ วยงามของคนและธรรมชาติ สาบควาย มนต์รักลูกทุ่ง สามหัวใจ ฝนเดือนหก บุพเพสันนิวาส จำนวน ๒๑ เรื่อง เช่น โลกกระจิริดกับชีวิตกระจ้อยร่อย, อยู่เพ่ือ เป็นต้น ซง่ึ ลว้ นเปน็ ผลงานอมตะในปจั จบุ ัน ค นอนื่ , นางฟ้า, สายลมแห่งขุนเขา เปน็ ต้น หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดี จากการ หนังสือเล่มน้ีท่ีได้รับรางวัลดีเด่น ประเภทบันเทิงคดี สำหรับ ประกวดหนังสือดีเด่น คณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติ เด็กวนั รนุ่ อายุ ๑๒-๑๘ ปี จากการประกวดหนงั สอื ดเี ดน่ สำนักงาน กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปี ๒๕๔๒ คณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปี ๒๕๕๕ 123 สารคดไี ทย

คูนดอกสดุ ท้าย ใคร ๆ ก็เคยยี่สบิ จลุ ินทร์ ศรีสะอาด ณ วัฒน์ สำนักพมิ พ์ อมรินทร์ ปี ๒๕๔๖ สำนักพมิ พ์ นานมีบ๊คุ ส์ ปี ๒๕๕๔ คูนดอกสุดท้าย เป็นสารคดีเล่าเรื่องราวท่ีเกิดข้ึนจริงจากวิถีชีวิต ใคร ๆ ก็เคยย่ีสิบ เป็นสารคดีเล่าเรื่องราวของบุคคลสำคัญต่าง ๆ ผู้คนในชนบทภาคอีสาน ท่ีต้องพบกับความแห้งแล้งทุรกันดาร ท่ัวโลก ในสาขาอาชีพต่าง ๆ ๒๕ คน เช่น โกวเล้ง จอร์จ ลูคัส ขาดแคลน ด้อยโอกาส และพบปัญหาต่าง ๆ มากมาย ต้องการการ เฉินหลง ผู้พันแซนเดอส์ ไอน์สไตน์ เอลวิส เพรสลีย์ เป็นต้น โดย เตมิ เต็มท่ีขาดหายไปเพ่ือให้พบกับหนทางดีกว่าที่เป็นอยู่ นอกจากน้ัน น ำเสนอเร่อื งราวชีวติ ของบุคคลเหลา่ น้ีต้ังแตว่ ัยเด็กจนถึงอายุ ๒๐ ปี ยังสะท้อนให้เห็นการสืบสานวัฒนธรรมประเพณีต่าง ๆ ของคนใน หนงั สอื เล่มนีไ้ ด้รบั รางวลั ชมเชย ประเภทสารคดี รางวัลแว่นแกว้ ทอ้ งถิ่นจากรนุ่ สรู่ ุ่นเพื่อให้สิง่ ดีงามดำรงอยตู่ อ่ ไป ประจำปี ๒๕๕๔ และรางวัลชมเชย ประเภทสารคดีสำหรับเด็กวัยรนุ่ หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลยอดเยี่ยม ประเภทสารคดี รางวัล อายุ ๑๒-๑๘ ปี จากการประกวดหนังสือดีเด่น สำนักงาน นายอินทรอ์ ะวอรด์ ประจำปี ๒๕๔๖ คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปี ๒๕๕๕ 124 | ๑,๐๐๙ เล่ม วรรณกรรมเกอ้ื กูลโลก เกือ้ กูลมนุษย ์

จดหมายพ่อสอนลูก จากดวงใจ ศรีณรงค์ ชูศรนี วล คตี กร จ.มงคลขจร สาทิส สำนกั พิมพ์ ซเี อ็ด ปี ๒๕๔๕ สำนกั พมิ พ์ ดวงกมล ปี ๒๔๙๘ (พมิ พค์ รง้ั แรก) จดหมายพ่อสอนลูก เป็นสารคดีนำเสนอบทความสั้น ๆ ใน จากดวงใจ เป็นสารคดีเล่าเร่ืองราวเก่ียวกับความเป็นมาของ รูปแบบจดหมายท่ีพ่อเขียนถึงลูกชายของเขาที่อยู่ในวัยทำงาน ไม่ว่า ดนตรีคลาสสิกและประวัติชีวิตการทำงานของนักดนตรีเอกของโลก จะเป็นเรื่องทัศนคติ กุญแจแห่งความสำเร็จ ความเป็นจริงของชีวิต ๑๐ คน ผู้ผ่านชีวิตที่เต็มไปด้วยการต่อสู้ ความทุกข์ ความสุข ความ หน้าที่กับความถูกต้อง เป็นต้น ซึ่งแต่ละเรื่องจะเป็นแง่คิดจากผู้ที่เคย ผิดพลาดและความผิดหวัง จนประสบความสำเร็จและได้รับการ ผ่านประสบการณ์เหล่าน้ีมาก่อนทั้งในฐานะลูกน้อง เพ่ือนร่วมงาน ยอมรบั จนมาถึงทกุ วันนี้ และหวั หนา้ องคก์ ร หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคด ี เซเว่นบุ๊ค อวอร์ด ประจำปี ๒๕๔๗ 125 สารคดีไทย

เจ้าชีวติ เจาะใจการ์ตูน พระเจา้ วรวงศ์เธอ ศกั ดา วิมลจันทร์ พระองคเ์ จา้ จุลจักรพงษ์ สำนักพิมพ์ มูลนิธิเดก็ ปี ๒๕๔๙ สำนกั พิมพ์ รเิ วอรบ์ คุ๊ ส์ ปี ๒๕๕๔ (ฉบบั ปรบั ปรุงใหม่) เจ้าชีวิต เป็นสารคดีเล่าเรื่องราวประวัติความเป็นมาของชาติไทย เจาะใจการ์ตูน เป็นสารคดีรวบรวมประสบการณ์ในการฝึกฝน โดยละเอียด ด้วยการบรรยายถึงประเทศไทยตั้งแต่ยุคก่อนประวัติ- การเขียนภาพการ์ตูน รวมไปถึงแนวคิดและวิธีการถ่ายทอดเพ่ือให ้ ศาสตร์ มาถึงสุโขทัย อยุธยา ธนบุรี และสมัยรัตนโกสินทร์ ซึ่ง ผู้อ่านท่ีสนใจการวาดการ์ตูนได้ทดลองฝึกฝนและพัฒนาการวาดของ ประกอบดว้ ยการเมอื งการปกครอง เศรษฐกจิ สังคม และวฒั นธรรม ตนเอง รวมไปถึงเทคนิคการนำเสนอเรื่องการ์ตูน และข้ันตอนการส่ง หนังสือเลม่ นไ้ี ด้รับการคดั เลือกใหเ้ ปน็ ๑ ใน ๑๐๐ เลม่ หนังสือดี ผ ลงานไปพจิ ารณาตพี ิมพ์ ทคี่ นไทยควรอ่าน ของสำนกั งานกองทนุ สนบั สนุนการวิจัย (สกว.) หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดี จากการ ประกวดหนงั สอื ดเี ดน่ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน (สพฐ.) กระทรวงศกึ ษาธิการ ประจำปี ๒๕๕๐ 126 | ๑,๐๐๙ เลม่ วรรณกรรมเกือ้ กลู โลก เกื้อกูลมนุษย ์

เจงิ้ เหอ แมท่ พั ขันที “ซำปอกง” ช ช้าง กบั ฅ ฅน ปริวฒั น์ จันทร ศรัณย์ ทองปาน สำนักพมิ พ์ มตชิ น ปี ๒๕๔๖ สำนกั พิมพ์ สารคดี ปี ๒๕๕๐ เจิ้งเหอ แม่ทัพขันที “ซำปอกง” เป็นสารคดีนำเสนอชีวประวัติ ช ช้าง กับ ฅ ฅน เป็นสารคดีเล่าเร่ืองราวเกี่ยวกับช้างในหลาย 127 แม่ทัพเรือแห่งราชวงศ์หมิง ผู้นำกองเรือกว่า ๓๐๐ ลำ และนำผู้คน แง่มุม ไม่ว่าจะเป็นการเจาะลึกลงไปถึงอดีต สืบหาต้นตระกูลของช้าง ติดตามการเดนิ ทางไปดว้ ยเกอื บสามหมน่ื ชวี ิต เปน็ กองเรือทใ่ี หญท่ สี่ ดุ เร่ืองราวของช้างที่มีบทบาทในฐานะสัตว์ศักดิ์สิทธ์ิ สัตว์มงคลในพุทธ ในประวัตศิ าสตร์จีน ออกรบทางทะเลถงึ ๗ ครง้ั เดินทางไปกวา่ ๓๐ ศาสนา และเป็นสัตว์สำคัญในศึกสงคราม รวมไปถึงคนช่ือช้าง ที่เป็น ประเทศ ในระหว่างปี ค.ศ. ๑๔๐๕-๑๔๓๓ เพื่อประกาศศักดาและ บุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ ท่ีมาของเพลง ช้าง ที่เด็ก ๆ ทุกคน แลกเปลี่ยนสินคา้ กลับมายงั ประเทศ ร้องได้ และอกี มากมาย หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดี จากการ หนงั สือเล่มนไี้ ดร้ ับรางวลั ดเี ดน่ ประเภทสารคดี สำหรับเด็กวยั รนุ่ ประกวดหนงั สือดเี ดน่ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน อายุ ๑๒-๑๘ ปี จากการประกวดหนังสือดีเด่น สำนักงานคณะ (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๔๗ กรรมการการศกึ ษาข้นั พ้นื ฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๕๑, ไดร้ บั การคัดเลอื กใหเ้ ปน็ หนังสืออ่านนอกเวลา ของกระทรวง ศกึ ษาธกิ าร ระดับชัน้ มัธยมศึกษาปที ่ี ๑-๓ พ.ศ. ๒๕๕๔ สารคดไี ทย

ชวนมว่ นชื่น ชวี ติ ชาวกรงุ เมอ่ื คอ่ นศตวรรษมาแล้ว พระอาจารยพ์ รหมวงั โส จัดพมิ พ์ โรงเรียนทอสี ลาวัณย์ โชตามระ ปี ๒๕๔๙ สำนักพมิ พ์ แพร่พิทยา ปี ๒๕๒๖ ชวนม่วนช่ืน เป็นสารคดีธรรมะ บอกเล่าปรัชญาคำสอนทาง ชีวิตชาวกรุงเม่ือค่อนศตวรรษมาแล้ว เป็นหนังสือสารคดี พุทธศาสนา โดยหยิบยกเอานิทานและเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เข้ากับ เล่าเรื่องราวภาพวิถีชีวิตผู้คนในเมืองหลวง หรือกรุงเทพฯ ในหนังสือ ยุคสมัยมาเป็นตัวอย่างเพ่ือให้เข้าใจถึงธรรมะในการใช้ชีวิตแบบง่าย ๆ แบ่งออกเป็น ๒ ช่วง คือชีวิตชาวกรุงเม่ือค่อนศตวรรษมาแล้ว ซ่ึงมี เช่น เร่ืองก้อนอิฐท่ีไม่เข้าท่ีเข้าทางสองก้อน ไก่กับเป็ด ใบไม้ร่วง เร่ืองราวความเป็นอยู่รวมไปถึงความบันเทิงของคนในยุคนั้น อีกช่วง ปีศาจกินความโกรธ สองน้ิวชว่ ยยิ้ม ปญั ญานำน้ำใจตาม และอ่นื ๆ คือ ชีวิตชาวกรุงสมัยสงคราม ที่แสดงให้เห็นสภาพบ้านเรอื นและส่ิงที่ ผ ู้คนในกรุงเทพฯ ต้องประสบในช่วงสงคราม หนังสอื เล่มนไี้ ด้รับรางวัลดเี ดน่ ประเภทสารคดี จากการประกวด หนังสือดีเด่น คณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติ กระทรวง ศกึ ษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๒๗ 128 | ๑,๐๐๙ เลม่ วรรณกรรมเก้อื กูลโลก เกือ้ กลู มนษุ ย ์

ชวี ิตทนง อหังการ์ของ ชวี ติ ที่เลือกไมไ่ ด้ หวั ใจ ทร่ี ่างกายไม่อาจกกั ขงั กรุณา กุศลาสยั ทนง โคตรชมภ ู สำนักพิมพ์ แมค่ ำผาง ปี ๒๕๔๙ ภาณุมาศ ภูมิถาวร (พิมพค์ ร้ังที่ ๙) สำนกั พมิ พ์ โพสต์บุ๊กส ์ ปี ๒๕๕๒ ชีวิตทนง “อหังการ์ของหัวใจ ท่ีร่างกายไม่อาจกักขัง” ทนง ชีวิตท่ีเลือกไม่ได้ เป็นสารคดีนำเสนออัตชีวประวัติ กรุณา 129 โคตรชมภู เป็นสารคดีนำเสนอชีวประวตั ิของ ทนง โคตรชมภู ศิลปนิ กุศลาศัย ท่ีเล่าเร่ืองราวชีวิตต้ังแต่เกิดและเริ่มลำบากตั้งแต่เด็ก ต้อง ผู้พิการทั้งมือและเท้า เขาเริ่มมีอาการเม่ืออายุ ๑๒ ปี ขาหยุดทำงาน บวชเป็นสามเณรเพื่อศึกษาเล่าเรียน ได้เดินทางไปอินเดียด้วยเท้า ท้ังสองข้างเมื่ออายุ ๑๘ ปี และแขนท้ังสองข้างไม่สามารถใช้การได้ ต้องไปเป็นนักโทษระหว่างสงคราม กลับมาเมืองไทยได้เป็นเจ้าหน้าท่ี ตอนอายุ ๒๕ ปี แตเ่ ขายังคงต่อสชู้ ีวติ ใช้ปากจบั พู่กันวาดภาพออกมา ส ถานทตู และชีวิตผกผันเป็นนักโทษการเมอื ง ไ ด้สวยงาม หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดี จากการ หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดี จากการ ประกวดหนังสือดีเด่น คณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติ ประกวดหนงั สอื ดเี ดน่ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปี ๒๕๒๙ (สพฐ.) กระทรวงศกึ ษาธิการ ประจำปี ๒๕๕๓ และเป็น ๑ ใน ๑๐๐ เล่มหนังสือดีเพ่ือพัฒนาเด็กและเยาวชนไทย ของสำนักงานส่งเสริม สารคดีไทย สงั คมแห่งการเรยี นรแู้ ละคุณภาพเยาวชน (สสค.) ปี ๒๕๕๕

ชวี ติ ในวงั บางขุนพรหม ชวี ติ พอเพียง หมอเกษม วัฒนชยั กิตตพิ งษ์ วิโรจนธ์ รรมากูร สำนักพมิ พ์ ดอกหญา้ วิชาการ ปี ๒๕๔๘ สนั ติสุข โสภณสิริ (พมิ พ์ครง้ั ที่ ๗) สำนักพมิ พ์ หมอชาวบา้ น ปี ๒๕๕๑ ชีวิตในวังบางขุนพรหม เป็นหนังสือสารคดีนำเสนอบันทึก ชวี ติ พอเพยี ง หมอเกษม วฒั นชัย เป็นสารคดีเล่าเร่อื งราวประวตั ิ เรื่องราวพระประวัติและครอบครัวของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชีวิตของ หมอเกษม วฒั นชยั ชวี ิตที่เร่มิ จากครอบครวั ที่ยากจน จนได้ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต พระราชโอรส เป็นนักศึกษาแพทย์เหรียญทอง ได้รับพระราชทานทุนมูลนิธิอานันท- ในรัชกาลท่ี ๔ เร่ิมต้นเร่ืองราวต้ังแต่ครั้งเร่ิมก่อสร้างวังบางขุนพรหม มหิดลไปศึกษาต่อท่ีสหรัฐอเมริกา กลับมาเป็นแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้าน จนเกิดเหตุการณ์เปลี่ยนแปลงทางการเมืองการปกครอง จึงต้อง โรคหัวใจ เปน็ อาจารย์แพทย์ อธิการบดี ปลัดทบวงมหาวทิ ยาลัย จน เดินทางออกจากประเทศไทย นิราศไปยังต่างแดนถึง ๑๕ ปี และ กระทง่ั เปน็ องคมนตรี ผเู้ ปน็ ตน้ แบบและเครอ่ื งเตอื นใจใหเ้ ห็นถงึ ความ สิ้นพระชนมท์ ปี่ ระเทศอินโดนีเซยี ดีงาม ความถูกต้อง และการเลือกใช้ชีวิตท่ีสุจริตและช่วยเหลือ หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทหนังสือดีในอดีต ผอู้ ่ืน เซเวน่ บคุ๊ อวอร์ด ประจำปี ๒๕๔๗ หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ ๒ ประเภทสารคดี เซเว่นบคุ๊ อวอร์ด ประจำปี ๒๕๕๑ 130 | ๑,๐๐๙ เล่ม วรรณกรรมเกื้อกูลโลก เก้อื กลู มนุษย ์

ชวี ิตไพรห้วยขาแข้ง ชีวติ และความใฝ่ฝันของ ถ้วน หลกี ภัย ในบ้านเลขที่ ๑๘๓ ม.ล.ปรญิ ญากร วรวรรณ สำนกั พมิ พ์ สารคดี ปี ๒๕๔๘ (พิมพ์ครัง้ ที่ ๒) ญบิ พนั จนั ทร์ สำนกั พิมพ์ ศิลปวรรณกรรม ปี ๒๕๓๗ ชีวิตไพรห้วยขาแข้ง เป็นสารคดีเล่าเร่ืองราวประสบการณ์ของ ชีวิตและความใฝ่ฝันของ ถว้ น หลกี ภัย ในบา้ นเลขท่ี ๑๘๓ เป็น ผ้เู ขียน จากการเดนิ ทางไปบันทึกภาพสตั ว์ป่าในเขตรกั ษาพนั ธุ์สตั วป์ า่ สารคดีชีวประวัติ เล่าเร่ืองราวชีวิตการเลี้ยงลูกของ ถ้วน หลีกภัย ห้วยขาแข้งอย่างใกล้ชิดตามสภาพธรรมชาติท่ีแท้จริง โดยอาศัย มารดาของอดีตนายกรฐั มนตรขี องประเทศไทย ชวน หลีกภัย ทไี่ ม่ได้ ซุ้มบังไพร นำเสนอความเป็นอยู่ของสัตว์ป่า ๕ ชนิด คือ หมาป่า ทำหน้าที่แม่เพียงอย่างเดียว แต่ยังมีชีวิตที่ต้องทำงานหนัก ไม่ว่า หมาใน ควายปา่ ฝงู สุดท้าย นกยูงและเสือ ท่ีสะทอ้ นความงาม ความ กรดี ยาง ค้าขาย และทำกระเบื้อง เพื่อเล้ยี งดลู ูก ๙ คน ให้ไดร้ บั การ เ ปน็ ธรรมชาตใิ นปา่ ที่แท้จรงิ ออกมาให้เห็น ศึกษาทุกคน จนไดร้ ับรางวลั แมด่ ีเดน่ แห่งชาติ ปี พ.ศ. ๒๕๓๖ หนังสือเลม่ นไี้ ดร้ ับรางวลั ดเี ด่น ประเภทสารคดี สำหรบั เด็กวัยร่นุ หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทหนังสือดีในอดีต อายุ ๑๒-๑๘ ปี จากการประกวดหนังสือดีเด่น สำนักงาน เซเวน่ บ๊คุ อวอร์ด ประจำปี ๒๕๔๗ คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปี ๒๕๔๘ 131 สารคดไี ทย

ชีวติ ศิษย์วดั ซ่อนไว้ในสิม ก-อ ในชีวิตอสี าน นกุ ลู ตนั ริยงค์ สำนักพิมพ์ นานมีบคุ๊ ส์ ปี ๒๕๕๓ อทู่ อง ประศาสน์วนิ จิ ฉัย สำนักพิมพ์ ฟลู สตอ๊ ป ปี ๒๕๕๑ ชีวิตศิษย์วัด เป็นหนังสือสารคดีเล่าเร่ืองราวประสบการณ์ชีวิต ซ่อนไว้ในสิม ก-อ ในชีวิตอีสาน เป็นสารคดีรวบรวมจิตรกรรม ของผู้เขียนเองคร้ังได้เข้าเรียนในโรงเรียนวัดแห่งแรกของประเทศไทย ฝาผนังท่ปี รากฏในสมิ (โบสถ)์ ทางภาคอีสาน สะท้อนใหเ้ ห็นถึงบันทึก เมื่อ ๕๐ กว่าปีก่อน โดยใช้วิธีเล่าผ่านตัวละครท่ีช่ือ ชัย เป็นการ ประวัติศาสตร์ วิถีชีวิตคนอีสานในอดีต ไม่ว่าจะเป็นภูมิปัญญาต่าง ๆ สะท้อนภาพในวัยเยาว์และชีวิตในช่วงเวลาน้ันท่ีมีทั้งความสมหวัง ความเปน็ อยขู่ องชาวบ้าน ที่มีทง้ั ความงาม ความรู้ ความขบขนั และ แ ละผิดหวัง เรอ่ื งราวแฝงอยใู่ นนนั้ หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดีสำหรับเยาวชน หนงั สือเล่มน้ไี ดร้ ับรางวัลดเี ดน่ ประเภทสารคดี จากการประกวด รางวัลแวน่ แก้ว ประจำปี ๒๕๕๓ หนังสือดีเด่น สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปี ๒๕๕๒ และรางวลั ชนะเลศิ ประเภท สารคดี เซเวน่ บคุ๊ อวอรด์   ประจำปี ๒๕๕๑ 132 | ๑,๐๐๙ เลม่ วรรณกรรมเกือ้ กูลโลก เก้ือกลู มนุษย ์

ซเู ปอร์มด ถวั่ ยกั ษ์ ณ ทีซ่ ่งึ รงุ้ ตัดแวง และแมห่ มี เรียวจนั ทร์ ผลอนนั ต์ ออ้ ยและหม่อง กาญจนะวณิชย์ สำนกั พมิ พ์ ขวัญขา้ ว ๙๔ ปี ๒๕๕๓ สำนกั พมิ พ์ สารคดี ปี ๒๕๔๔ (พมิ พค์ รั้งท่ี ๒) ซูเปอร์มด ถ่ัวยักษ์ และแม่หมี เป็นสารคดีที่รวบรวมบทความ ณ ท่ีซ่ึงรุ้งตัดแวง เป็นสารคดีเล่าเร่ืองราวหน้าบันทึกของผู้เขียน จำนวน ๓๔ ชิ้น ในคอลัมน์โลกธรรมชาติ นิตยสารสารคดี ตั้งแต่ปี เม่ือครั้งเดินทางไปเป็นนักเรียนทุน AFS ในกัวเตมาลา โดยถ่ายทอด ๒๕๓๔ จากผู้เช่ียวชาญด้านสัตว์และพืช ที่นำความรู้ในโลกของ ประสบการณช์ ีวติ ทีพ่ บเจอความแตกต่างทางวัฒนธรรม วิถีชีวิต และ ทั้งสองสิ่งนี้มาเล่า โดยนำเสนอแง่มุมท่ีลึกซึ้ง แต่สามารถเข้าใจได้ง่าย ความเป็นอยู่ของคนท่ีน่ัน และอารมณ์ความรู้สึกของเด็กนักเรียนยาม และเตม็ ไปด้วยความสนุกสนาน ไ ปเผชิญชวี ติ ยังตา่ งแดนและห่างไกลจากครอบครวั หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ ๒ ประเภทสารคด ี หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทวรรณกรรมเยาวชน เซเว่นบุ๊คอวอรด์ ประจำปี ๒๕๕๓ เซเวน่ บุ๊คอวอร์ด ประจำปี ๒๕๔๗ 133 สารคดีไทย

ดอกไม้ในความคิด ดกึ แลว้ คุณขา เจริญขวญั แพรกทอง ชุมสาย มีสมสบื สำนักพิมพ์ ดบั เบล้ิ นายน์ ปี ๒๕๔๔ สำนักพิมพ์ วงกลม ปี ๒๕๔๗ ดอกไม้ในความคิด เป็นสารคดีท่ีรวบรวมบทความจากคอลัมน์ ดึกแล้วคุณขา เป็นหนังสือสารคดีเล่าเรื่องราวเชิงอัตชีวประวัติ ดอกไม้ในความคิด ที่เคยตีพิมพ์ในนิตยสารบางกอก ทูเดย์ ซ่ึงเป็น ของผู้เขียนเองในวันวาร ครั้งเป็นหนุ่มสาวที่ผ่านช่วงเหตุการณ์สำคัญ บทความเชิงปรัชญา สะท้อนความคิดและมุมมองของความเป็น ตา่ ง ๆ ในสงั คมและบา้ นเมือง ถือเป็นบันทกึ เชิงประวตั ิศาสตร์ ทม่ี ีท้ัง มนุษย์ ทีเ่ ต็มไปด้วยความรูส้ กึ อนั หลากหลาย ใหแ้ ง่คิด เตอื นสติ ผา่ น เ ร่ืองดแี ละเร่ืองรา้ ยทีถ่ า่ ยทอดออกมาใหค้ นรุ่นหลังไดเ้ หน็ การเปรยี บเปรยกับธรรมชาติรอบตัว หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดีสำหรับเด็ก หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคด ี เซเว่นบุ๊ค วัยรุ่นอายุ ๑๒-๑๘ ปี จากการประกวดหนังสือดีเด่น สำนักงาน อวอร์ด ประจำปี ๒๕๔๗ คณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปี ๒๕๔๘ 134 | ๑,๐๐๙ เลม่ วรรณกรรมเกอื้ กลู โลก เกือ้ กลู มนษุ ย ์

เดก็ แนว เดนิ ทางไกลกับไซอว๋ิ (ลิงจอมโจก) อารม์ ตงั้ นิรนั ดร สำนกั พิมพ์ วิรยิ ะ ปี ๒๕๕๔ เขมานนั ทะ สำนกั พิมพ์ กองทุนวุฒิธรรม เพ่ือการศึกษาและปฏบิ ตั ธิ รรม ปี ๒๕๓๒ เด็กแนว เป็นหนังสือสารคดีเล่าเร่ืองราวของคนรุ่นใหม่ ๗ คน เดินทางไกลกับไซอิ๋ว เป็นสารคดีธรรมะ สะท้อนเรื่องราวคติ คือ แบ๊งค์ งามอรุณโชติ, จารุพล สถิรพงษะสุทธิ, วรรณสิงห ์ ธรรมและมิติอันลึกซ้ึงทางพุทธศาสนา ผ่านวรรณกรรมช่ือดังของจีน ประเสริฐกุล, ทศพล เช่ียวชาญประพันธ์, พิเชษฐ พิณทอง, คมศักด์ิ เร่ือง “ไซอ๋ิว” ที่มีตัวละครสำคัญอย่าง เห้งเจีย พระถังซัมจั๋ง ชุม่ ปลัง่ และ วิชดุ า บารศิ รี ทีต่ ่างมคี วามสามารถอนั หลากหลาย และ ตือโป๊ยก่าย และ ซัวเจ๋ง ท่ีต้องผจญกับเหล่าปีศาจมากมาย ขณะ มีแนวความคิด แนวทางปฏิบัติท่ีน่าสนใจ และสามารถเป็นตัวอย่าง เดนิ ทางไปแสวงบุญยงั ชมพทู วปี ซึ่งไดม้ กี ารนำมาตพี มิ พ์ใหม่ ในช่ือว่า ที่ดีใหก้ ับคนรนุ่ เดยี วกนั ในการเลือกทางเดนิ ชีวิตต่อไปได ้ ลงิ จอมโจก โดยสำนกั พมิ พ์ พิมพ์คำ หนังสือเล่มนี้ ได้รับการคัดเลือกให้เป็นหนังสืออ่านนอกเวลาของ 135 กระทรวงศึกษาธิการ ระดบั ชน้ั มธั ยมศึกษาปีท่ี ๑-๓ พ.ศ. ๒๕๕๔ สารคดไี ทย

เดนิ ไปใหส้ ดุ ฝนั เดนิ สอู่ สิ รภาพ วินทร์ เลียววาริณ ประมวล เพง็ จนั ทร์ สำนกั พิมพ์ ๑๑๓ ปี ๒๕๕๑ สำนกั พมิ พ์ สุขภาพใจ ปี ๒๕๕๐ เดินไปให้สุดฝัน รวมสารคดีสั้นหลายเร่ือง เล่าประสบการณ์ เดินสู่อิสรภาพ เป็นสารคดีเล่าเร่ืองราวการเดินนับพันกิโล การเรียนรู้ด้านศิลปะของนักเขียนชื่อดัง วินทร์ เลียววาริณ ตั้งแต ่ ด้วยการเดินเท้าจากเชียงใหม่ กลับบ้านเกิดท่ีเกาะสมุย จังหวัด วัยเด็กที่เขาได้รู้จักกับนิยายภาพต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องผี เล่มละ สุราษฎร์ธานี โดยไม่พกเงินติดตัว ไม่ติดต่อคนรู้จัก ไม่เบียดเบียนใคร ๑ บาท จนกระทั่งได้มาทำงานด้านศิลปะหลายแขนง ท้ังวาดภาพ หรือร้องขออาหาร ยกเว้นจะมีคนหยิบย่ืนให้ ไม่มีการกำหนดเวลา การ์ตูน ออกแบบการ์ด ถ่ายภาพ สถาปนกิ และอกี มากมายดว้ ยใจรกั หรือวางแผนใด ๆ เพื่อค้นหาจิตวิญญาณท่ีแท้จริงของผู้เขียนในวัย และมคี วามสุขกับทุกงานท่ีเขาไดท้ ำ ๕๑ ปี หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชนะเลิศ ประเภทสารคด ี เซเว่นบุ๊ค อวอร์ด ประจำปี ๒๕๕๐ และรางวัลดีเดน่ ประเภทสารคดี จากการ ประกวดหนังสือดเี ดน่ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน (สพฐ.) กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๕๑ 136 | ๑,๐๐๙ เล่ม วรรณกรรมเกอ้ื กลู โลก เกือ้ กูลมนุษย์

ต้นไม้ใต้โลก ตะโกนก้องจากพงไพร ทรงกลด บางย่ขี ัน สืบ นาคะเสถียร สำนักพิมพ์ อะบุ๊ก ปี ๒๕๕๐ สำนักพิมพ์ มูลนธิ ิสืบนาคะเสถียร ปี ๒๕๔๙ ต้นไม้ใต้โลก เป็นสารคดีเล่าเรื่องราว ๑๐๐ วิธีและเร่ืองราว ตะโกนก้องจากพงไพร เป็นหนังสือสารคดีรวบรวมแนวคิดและ หลากหลายในการเปลี่ยนโลก และช่วยโลกแบบง่าย ๆ สนุกสนาน ผลงานของผู้เขียน สืบ นาคะเสถียร ท้ังเรื่องราวชีวประวัติ งานเขียน และสร้างสรรค์ เพื่อเป็นแรงบันดาลใจให้ผู้อ่านเข้าใจหน้าท่ีในการ และภาพถ่าย รวมไปถึงเหตุการณ์การช่วยเหลือสัตว์ป่า และการ ช ่วยกนั ทำให้โลกนีด้ ีขน้ึ อนุรักษ์ธรรมชาติในป่า ท่ียังคงอยู่ในความทรงจำของทุกคนและเป็น หนงั สือเลม่ น้ไี ด้รับรางวัลรองชนะเลิศ อันดบั ๑ ประเภทสารคดี  แรงบนั ดาลใจใหก้ บั คนร่นุ หลงั สืบสานงานอนรุ ักษเ์ ฉกเชน่ เขาตอ่ ไป เซเวน่ บุค๊ อวอรด์ ประจำปี ๒๕๕๑ 137 สารคดีไทย

ตำนานเสรไี ทย โตเกยี วไมม่ ีขา ดร.วชิ ติ วงศ์ ณ ปอ้ มเพชร นิ้วกลม สำนกั พมิ พ์ แสงดาว ปี ๒๕๕๒ สำนักพมิ พ์ คูป (KOOB) ปี ๒๕๕๙ (ฉบบั ปกแข็ง) (พิมพค์ ร้งั ท่ี ๑๘) ตำนานเสรีไทย เป็นสารคดีนำเสนอเรื่องราวในอดีตระหว่าง โตเกียวไม่มีขา เป็นหนังสือสารคดีเล่าเรื่องราวการเดินทางไปยัง สงครามโลกครั้งที่สอง (พุทธศกั ราช ๒๔๘๔ - ๒๔๘๘) ของขบวนการ ประเทศญี่ปุ่น ๙ วัน ด้วยทุนรอนท่ีจำกัด มีเงินติดกระเป๋าเพียง และบุคคลผู้รักชาติชาวไทย ซ่ึงยอมเสียสละทุกส่ิงทุกอย่างแม้ชีวิต ๑๒,๐๐๐ บาท ทำให้เขามีกิจกรรมแปลก ๆ และได้พบเจอ เพื่อพิทักษ์รักษาแผ่นดินไทยถิ่นเกิดให้ดำรงคงความเป็นเอกราช ประสบการณ์ที่แตกต่างออกไป นอกจากน้ันยังเสนอแง่มุมท่ีไม่มีใคร ยาวนานสืบเน่ืองมาได้จนถึงปัจจุบัน เน้ือหาของสารคดีเรียบเรียงจาก ไดเ้ หน็ จากการไปท่องเทยี่ วธรรมดา ๆ เอกสารและข้อมูลทางประวัติศาสตร์ท่ีเก่ียวข้องจำนวนมากท้ังในและ ต่างประเทศ หนงั สือเล่มน้ีได้รับรางวลั ดีเดน่ ประเภทสารคดี จากการประกวด หนังสือดีเด่น สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน (สพฐ.) กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๔๗ 138 | ๑,๐๐๙ เลม่ วรรณกรรมเกื้อกลู โลก เก้อื กูลมนุษย ์

ใต้ฟ้าฟากกระโนน้ ไต้ฝุน่ คามนิ คมนีย์ ชัยกร หาญไฟฟ้า สำนักพมิ พ์ นานมบี ุค๊ ส์ ปี ๒๕๔๘ สำนักพิมพ์ นานมบี ุ๊คส์ ปี ๒๕๕๐ ใต้ฟ้าฟากกระโน้น เป็นหนังสือสารคดีเล่าเร่ืองราวการเดินทาง ไต้ฝุ่น เป็นหนังสือสารคดีเล่าเร่ืองราวชีวิตการเป็นนักกีฬากรีฑา และประสบการณ์ชีวิตของผู้เขียนเอง ครั้งได้รับทุนไปศึกษาต่อระดับ ของผู้เขียนเอง ที่สะท้อนภาพความทรงจำของความมุ่งมั่นที่จะค้นหา ปริญญาโทด้านกฎหมาย ท่ีประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งสะท้อนให้เห็น เสน้ ทางของตนเองจนพบวา่ เขาเหมาะกับการว่ิง ซึ่งทำให้เขาไดพ้ บกบั วิถีชีวิตนักศึกษาไทยในต่างแดนที่ต้องพบกับเพ่ือนหลายเชื้อชาติ ต่าง ข้อคิดในการต่อสู้กับจิตใจตนเอง รวมไปถึงเทคนิค และเกร็ดความรู้ ความคดิ และอปุ สรรคต่าง ๆ ทั้งดา้ นการเรยี นและชวี ติ ประจำวัน ตา่ ง ๆ มากมายเก่ียวกับการวงิ่ หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดีสำหรับเยาวชน หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดีสำหรับเยาวชน รางวลั แวน่ แกว้ ประจำปี ๒๕๔๗ รางวลั แวน่ แกว้ ประจำปี ๒๕๕๐ 139 สารคดไี ทย

ท่ีเกดิ เหตุ ท่บี ้านยา่ วรพจน์ พนั ธพุ์ งศ์ กริ่มกมล มหัทธนวิศัลย์ สำนกั พมิ พ์ โอเพ่นบุค๊ ส์ ปี ๒๕๕๐ สำนกั พมิ พ์ ศรีสารา ปี ๒๕๔๘ ที่เกิดเหตุ เป็นสารคดีบันทึกเหตุการณ์ในสามจังหวัดชายแดน ที่บ้านย่า เป็นสารคดีท่ีเขียนขึ้นจากประสบการณ์ชีวิตในวัยเยาว์ ภาคใต้ท่ีผู้เขียนใช้เวลาลงพ้ืนที่กว่าหน่ึงปี คลุกคลี ศึกษาปัญหาและ เม่ือคร้ังได้มีโอกาสไปพักอยู่ที่บ้านย่าเป็นเวลาหนึ่งปี เนื้อหาสะท้อน ความเป็นอยู่ของคนในพ้ืนท่ีอย่างใกล้ชิด ถ่ายทอดออกมาอย่างมีชีวิต วีถีชีวิตคนชนบททางภาคเหนือ ภูมิปัญญา ความรู้พื้นถ่ินที่น่า ชีวาและตรงไปตรงมา สรา้ งความสะเทือนใจให้ผู้อ่านในหลายบท เชน่ สนใจ ผู้เขียนถ่ายทอดเร่ืองราวด้วยแนวการเขียนสนุกสนาน สดใส เช้าวันหนึ่งเพ่ือนรักของเราหายไปในทะเล, เสียงจากวิทยุปัตตานี ไ มเ่ ครง่ เครียด เป็นต้น หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลดีเด่น ประเภทสารคดีสำหรับเด็กวัยรุ่น อายุ ๑๒-๑๘ ปี จากการประกวดหนงั สอื ดเี ดน่ สำนกั งานคณะกรรมการ การศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน (สพฐ.) กระทรวงศกึ ษาธิการ ประจำปี ๒๕๔๙ 140 | ๑,๐๐๙ เลม่ วรรณกรรมเกอ้ื กูลโลก เกือ้ กลู มนุษย ์

ธรรมะรอบกองไฟ เธอเก็บขยะเหมน็ นบั ปี สง่ ลูกไปสวนดอกไม้ ขวัญ เพียงหทัย สำนักพิมพ์ เรือนธรรม ปี ๒๕๔๔ ฮ. นกิ ฮกู ี ้ สำนักพมิ พ์ มตชิ น ปี ๒๕๔๕ ธรรมะรอบกองไฟ เป็นสารคดีท่ีผู้เขียนถ่ายทอดเรื่องราวของ เธอเก็บขยะเหม็นนับปี ส่งลูกไปสวนดอกไม้ เป็นสารคดีท่ี ธรรมะในสำนวนอ่านง่าย เข้าใจง่าย ให้แนวคิดในการนำธรรมะของ ถ่ายทอดธรรมะอีกรูปแบบหนึ่ง เริ่มจากข้อความสั้น ๆ แล้วค่อย ๆ พุทธศาสนามาปรับใชใ้ นชวี ิตประจำวนั ขยายความไปถึงจดุ ทต่ี อ้ งการนำเสนอ หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดี เซเว่นบุ๊ค หนงั สอื เลม่ นไ้ี ดร้ บั รางวลั ชมเชย ประเภทสารคดี เซเวน่ บคุ๊ อวอรด์ อวอร์ด ประจำปี ๒๕๔๗ ประจำปี ๒๕๔๗ 141 สารคดีไทย

บทเพลงแหง่ ร่งุ อรุณ: บา้ นชายทงุ่ วา่ ดว้ ยชวี ประวตั ิ จิตร ภูมศิ กั ด์ิ ในวัยเยาว์ จรรยา ชสู ุวรรณ สำนกั พมิ พ์ นานมบี ุ๊คส์ ทีน ปี ๒๕๕๒ วชิ ัย นภารัศมี สำนักพมิ พ์ มิ่งขวญั ปี ๒๕๔๔ (พิมพ์ครั้งท่ี ๒) บทเพลงแห่งรุ่งอรุณ เป็นสารคดี เขียนโดย วิชัย นภารัศมี อีก บา้ นชายทงุ่ เปน็ สารคดสี ะทอ้ นวถิ ชี วี ติ ชนบทอนั เรยี บงา่ ย สขุ สงบ นามปากกาคือ “เมือง บอ่ ยาง” เน้ือหาแสดงชวี ประวตั ิในวยั เยาว์ของ และสวยงามบรสิ ุทธ์ิของบา้ นชายทงุ่ นครศรธี รรมราช เม่ือกว่า ๕๐ ปี จิตร ภูมิศักดิ์ นักคิดนักเขียนคนสำคัญของวงการวรรณกรรมและ ก่อน ผ่านชีวิตของ ลูกจัน เด็กหญิงวัย ๖ ขวบ ผู้มีชีวิตอยู่ท่ามกลาง การเมืองไทย ผู้เขียนได้รวบรวมข้อมูลจากผลงานของจิตร ภูมิศักด์ิ ธรรมชาติอันบริสุทธ์ิงดงามของท้องไร่ท้องนากับกิจกรรมแสนสนุกใน รวมไปถึงคำบอกเล่าของคนใกล้ชิด ท้ังญาติสนิทและเพื่อนฝูง วัยเด็กของเธอ เช่น วิดปลา ดำนา เก่ียวข้าว เล่นว่าว ข่ีช้าง พร้อม มานำเสนอในสารคดนี ้ีอย่างละเอียด ด้วยศิลปวัฒนธรรมและประเพณีท้องถิ่นท่ีปรากฏในเรื่อง เช่น หนัง ตะลุง มโนราห์ นบั เป็นการบนั ทึกความเปลย่ี นแปลงของสังคมไทยใน อีกดา้ นหนึง่ ไว้ใหเ้ ยาวชนร่นุ หลังไดศ้ ึกษาตอ่ ไป หนงั สอื เลม่ นไี้ ดร้ บั รางวลั ชนะเลศิ ประเภทสารคดสี ำหรบั เยาวชน รางวลั แวน่ แกว้ ประจำปี ๒๕๕๒ 142 | ๑,๐๐๙ เล่ม วรรณกรรมเกอ้ื กูลโลก เกอ้ื กลู มนุษย์

บ้านไม้ริมทางรถไฟ บา้ นเล็ก สวนใหญ่ คณุ ยายทร่ี ัก ราชศกั ด์ิ แพรวสำนกั พมิ พ์ ปี ๒๕๔๖ กรม่ิ กมล มหัทธนวศิ ัลย์ สำนกั พิมพ์ มตชิ น ปี ๒๕๔๖ บ้านไม้ริมทางรถไฟ เป็นสารคดีบันทึกประวัติศาสตร์ท้องถ่ิน บ้านเล็ก สวนใหญ่ คุณยายท่ีรัก เป็นสารคดีท่ีถ่ายทอดเรื่องราว เป็นการบันทึกภาพชีวิต ไม่เพียงแต่ชีวิตครอบครัวผู้เขียนเท่านั้น แต่ ความรัก ความอบอุ่น และภูมิปัญญาของคนโบราณ ท่ีสืบทอดมาส ู่ เป็นชีวิตท่ีอยู่แวดล้อมของผู้เขียนท้ังหมด เช่น เพ่ือนบ้าน ข้าราชการ คนรุ่นหลัง เพื่อกระตุ้นเตือนให้คนไทยรักในถ่ินกำเนิด ภูมิใจใน ครู ตำรวจ ปลัดอำเภอ หมอ พระ แมค่ ้า ชาวบ้าน และเพอ่ื นวยั เดก็ ภูมิปัญญาของบรรพบุรุษ และการดำเนินชีวิตให้ควบคู่ไปกับ ตลอดจนข่าวสารและเหตุการณ์บ้านเมือง อันถือเป็นประวัติศาสตร์ ธรรมชาติ อีกยุคสมัย ซ่งึ คนรนุ่ ปจั จุบันอาจตกหลน่ หลงลืม หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดีสำหรับเด็ก หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลสารคดีรางวัลพิเศษ นายอินทร์อะวอร์ด วัยรุ่น อายุ ๑๒-๑๘ ปี จากการประกวดหนังสือดีเด่น สำนักงาน ประจำปี ๒๕๔๖ คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปี ๒๕๔๗ 143 สารคดไี ทย

ปริทรรศนว์ รรณกรรมไทย ปา่ ระบัด สตั วส์ ลวย สมัยใหม่ คมทวน คันธนู กัณหา แสงรายา-เจษฎา ทองรงุ่ โรจน์ : สำนกั พิมพ์ แสงดาว ปี ๒๕๕๒ บรรณาธิการ (พมิ พค์ รั้งท่ี ๒) จดั พมิ พ์โดย มูลนิธสิ ถาบันวชิ าการ ๑๔ ตุลา ปี ๒๕๔๖ ปริทรรศน์วรรณกรรมไทยสมัยใหม่ เป็นหนังสือสารคดีรวม ป่าระบัดสัตว์สลวย เป็นวรรณกรรมสะท้อนเร่ืองราวของป่าและ ๘ บทความด้านวรรณกรรม เช่น สังเขปวรรณกรรมไทยสมัยใหม ่ สัตว์ป่า โดยจินตนาการถึงเม่ือครั้งท่ีโลกยังสวย ฟ้ายังใส ป่าและสัตว์ ตั้งแตเ่ ริ่มตน้ จนถึงยุคป่าแตก โดย กณั หา แสงรายา, จิตสำนกึ ขบถใน ปา่ ยังอุดมสมบูรณ์ ผอู้ า่ นจะเห็นภาพสัตวน์ านาชนดิ อาทิ เสือโคร่ง งู เรือ่ งสั้นไทย พ.ศ. ๒๕๐๖-๒๕๑๙ โดยสุชาติ สวัสด์ศิ รี, เปิดกรุหนังสอื เหลือม ช้าง แรด พังพอน พร้อมมีบทร้อยกรองในวรรณคดีต่าง ๆ เล่มละบาท โดย สิงห์สนามหลวง, ศัตรูที่ล่ืนไหลในวรรณกรรมไทย ป ระกอบ ผู้เขียนนำเสนอดว้ ยถอ้ ยคำภาษางดงาม โดย เจตนา นาควัชระ, อดีต ปัจจุบัน และอนาคตของนวนิยายไทย หนังสือเล่มนี้ได้รับการคัดเลือกให้เป็น ๑ ใน ๘๘ เล่มหนังสือดี จนถึง พ.ศ. ๒๕๒๔ โดย ตรีศิลป์ บุญขจร, มอง ๑๔ ตุลาผ่านพรหม วิทยาศาสตร์ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ประจำปี แดนวรรณกรรม โดย เสถยี ร จันทิมาธร เป็นต้น ๒๕๔๔ 144 | ๑,๐๐๙ เลม่ วรรณกรรมเกอ้ื กลู โลก เก้อื กลู มนุษย์

ไปเปน็ เจ้าชายในแคว้นศัตรู ไปเมืองนอก คามนิ คมนีย์ พระเจ้าวรวงศเ์ ธอ แพรวสำนักพิมพ์ ปี ๒๕๕๓ พระองค์เจา้ อนสุ รมงคลการ สำนักพิมพ์ บริษัท พ.ี วาทิน พับลเิ คช่ัน จำกดั ปี ๒๕๒๘ ไปเป็นเจ้าชายในแคว้นศัตรู เป็นสารคดีท่ีนำเสนอเรื่องราวของ ไปเมืองนอก เป็นสารคดีบรรยายชีวิตนักเรียนไทยในอังกฤษเมื่อ นักตะกร้อวงไทยท่ีไปรู้จักกับ “ชินลง” โดยบังเอิญ แล้วถลำลึกไปถึง สมัยก่อนไว้อย่างละเอียด มีเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยที่น่าสนใจ ซ่ึงแม้ว่าจะ ข้ันหลงรักกีฬาชนิดน้ีเข้าเส้น ใช้เวลากว่า ๔ ปี ทุ่มเทให้การศึกษา ผ่านกาลเวลาล่วงเลยมา บางบทบางตอนก็ยังสามารถนำไปปรับใช้ใน เรียนรู้ ฝึกซ้อม และเขา้ ไปสัมผสั อยา่ งจรงิ จัง ปัจจุบนั ไดเ้ ปน็ อยา่ งดี ทงั้ ยังมีภาพถา่ ยท่หี าชมไดย้ ากอีกมากมาย หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลสารคดียอดเย่ียม นายอินทร์อะวอร์ด หนงั สอื เลม่ นไี้ ดร้ บั รางวลั ชมเชย ประเภทสารคดี จากการประกวด ประจำปี ๒๕๕๓ หนังสือดีเด่น คณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติ กระทรวง ศึกษาธกิ าร ประจำปี ๒๕๒๙ 145 สารคดไี ทย

ผ่านพบไม่ผกู พัน แผ่นดินนีท้ ีอ่ กี ฟากเขา เสกสรรค์ ประเสรฐิ กลุ วรี ะศกั ดิ์ จนั ทรส์ ่งแสง สำนกั พมิ พ์ สามญั ชน ปี ๒๕๔๘ สำนักพมิ พ์ สารคดี ปี ๒๕๕๔ ผ่านพบไม่ผูกพัน เป็นสารคดีรวบรวมบทความท่ีเคยตีพิมพ์ใน แผ่นดินนี้ท่ีอีกฟากเขา เป็นสารคดีนำเสนอเร่ืองราวของกลุ่ม นิตยสาร ผู้เขียนสะท้อนความเห็นเรื่องของชีวิตในแง่มุมต่าง ๆ ท้ัง ชาติพันธุ์ท่ีมีถิ่นฐานในเขตภูเขาทางภาคเหนือของประเทศไทย บอก ความรัก การเดินทาง หรือมิตรภาพ ทัศนะดังกล่าวของผู้เขียนก่อให้ เลา่ ความเป็นไปเป็นมาของคติความเช่อื ประเพณี พธิ กี รรม อยา่ งลุ่มลึก เกดิ การเปดิ กว้างทางความคดิ แก่ผู้อ่าน น่าเช่ือถือ เนื้อหามุ่งให้ตระหนักถึงความเท่าเทียมกันของมนุษย์ไม่ว่า จ ะเป็นพลเมืองสว่ นใหญห่ รือสว่ นน้อยของแผ่นดิน หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ ๑ ประเภทสารคดี เซเวน่ บคุ๊ อวอร์ด ประจำปี ๒๕๕๔ 146 | ๑,๐๐๙ เลม่ วรรณกรรมเก้อื กูลโลก เกอื้ กลู มนุษย์

พระเจ้าช้างเผอื ก พวกเราแปลงร่างได้ ปรดี ี พนมยงค์ ร.อ.หญิง ธติ มิ า ช้างพมุ่ บรรณาธกิ าร : สนั ตสิ ุข โสภณสิริ สำนกั พิมพ์ นานมีบคุ๊ ส์ จดั พิมพโ์ ดย คณะกรรมการดำเนนิ งานฉลอง ปี ๒๕๕๓ ๑๐๐ ปี ชาตกาล นายปรดี ี พนมยงค์ รัฐบรุ ุษอาวุโส (ฉบบั พิมพ์ครง้ั ที่ ๒ ปี ๒๕๔๒) พระเจ้าช้างเผือก เป็นสารคดีที่ได้รวบรวมเร่ืองราวการจัดสร้าง พวกเราแปลงร่างได้ เป็นสารคดีท่ีผสานศิลปะด้านวรรณศิลป ์ ภาพยนตร์เรื่องพระเจ้าช้างเผือก หรือ The King of The White เข้ากับความรู้ทางวิทยาศาสตร์ได้อย่างกลมกลืน สอดคล้องกับ Elephant สะท้อนให้เห็นแนวคิดและหลกั การทำงานดา้ นตา่ ง ๆ ของ ธรรมชาติและพฤติกรรมความสนใจของเด็ก โดยให้ความรู้เก่ียวกับ นายปรีดี พนมยงค์ ผู้เป็นบุคคลสำคัญด้านการศึกษาและการป้องกัน วงจรชวี ติ ของสตั วต์ ่าง ๆ อย่างนา่ สนใจ ของประวัตศิ าสตร์ไทย หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดีสำหรับเด็ก วัยรุ่น อายุ ๑๒-๑๘ ปี จากการประกวดหนังสือดีเด่น สำนักงาน คณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน (สพฐ.) ประจำปี ๒๕๕๔ และ รางวัลรองชนะเลิศ ประเภทสารคดีสำหรับเยาวชน รางวัลแว่นแก้ว ประจำปี ๒๕๕๓ 147 สารคดีไทย

เพยี งภาพฝนั เพื่อรอยยม้ิ เมือ่ สิ้นลม เลม่ 1 และ 2 ชยั ชนม์ (นายแพทย์ชยั ชน โลวเ์ จรญิ กลู ) สำนักพิมพ์ ดับเบิล้ นายน์ ปี ๒๕๔๒ สงา่ ลอื ชาพฒั นพร จัดพมิ พ์โดย เครือขา่ ยพทุ ธิกา เพ่ือพระพุทธศาสนาและสงั คมไทย ปี ๒๕๕๕ เพียงภาพฝัน เป็นสารคดีที่รวบรวมบทความท่ีเคยตีพิมพ์ใน เพ่ือรอยย้ิมเม่ือส้ินลม เป็นสารคดีเล่าเร่ืองจริงผ่านประสบการณ์ นติ ยสาร เนอ้ื หากล่าวถึงการค้นพบสัจธรรมของชีวติ มนุษย์ ธรรมชาติ ของพยาบาล โรงพยาบาลสงขลานครินทร์ในการช่วยเหลือผู้ป่วย และสิ่งแวดล้อม โยงใยความผูกพันของมนุษย์กับธรรมชาติ เป็นการ ระยะสุดท้าย ที่นอกจากจะมีทุกข์ทางกายแล้วยังมีทุกข์ทางจิตใจ สอนธรรมะอยา่ งมลี ลี าวรรณศลิ ปช์ วนให้ประทบั ใจ เป็นการทำให้ผู้ป่วยย้มิ ได้เมอ่ื สิ้นลม หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทสารคดี เซเว่นบุ๊ค หนังสือเล่มน้ีได้รับรางวัลชนะเลิศ ประเภทสารคดี เซเว่นบุ๊ค อวอรด์ ประจำปี ๒๕๔๗ อวอรด์ ประจำปี ๒๕๕๕ 148 | ๑,๐๐๙ เลม่ วรรณกรรมเกอ้ื กูลโลก เกอ้ื กูลมนษุ ย ์

มองทุกอยา่ งจากทกุ มุม มติ รภาพต่างสายพนั ธุ์ ณฐั ศักดาทร ม.ล.ปรญิ ญากร วรวรรณ แพรวสำนักพิมพ์ ปี ๒๕๕๓ สำนกั พิมพ์ โอเพน่ บุ๊คส์ ปี ๒๕๕๔ มองทุกอย่างจากทุกมุม เป็นสารคดีที่สะท้อนความคิดเห็นและ มิตรภาพต่างสายพันธุ์ เป็นสารคดีเล่าเร่ืองราวชีวิตท่ีหลากหลาย มุมมองท่ีมีต่อส่ิงต่าง ๆ ที่ผู้เขียนพบเห็นและเรียนรู้ ทั้งในห้องเรียน ในธรรมชาติ ความสัมพันธข์ องมนษุ ยแ์ ละสัตว์ป่า มนษุ ยก์ บั ธรรมชาติ และนอกห้องเรียนระหว่างศึกษาที่มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ข้อคิดเห็น ข้อเขียนเป่ียมด้วยความละเมียดละไม ลุ่มลึก หลายบทหลายตอน ต า่ งๆ เปน็ แบบอยา่ งทีด่ ีมปี ระโยชนต์ อ่ วัยรุ่น ชวนให้ทบทวนถึงแก่นแท้ของชีวิต ความหมายของธรรมชาติ เช่น หนังสือเล่มนี้ได้รับรางวัลชมเชย ประเภทบันเทิงคดีสำหรับ บ ทเพลงของพฤกษ์ไพร, เสือดาวกบั รั้ว, หนทางขา้ งหนา้ เป็นตน้ เด็กวัยรุ่น อายุ ๑๒-๑๘ ปี จากการประกวดหนงั สอื ดเี ดน่ สำนักงาน หนังสือเล่มน้ีได้รับการคัดเลือกให้เป็นหนังสืออ่านนอกเวลาของ คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ระดับชน้ั มัธยมศกึ ษาปีที่ ๔-๖ พ.ศ. ๒๕๕๔ ประจำปี ๒๕๕๔ 149 สารคดีไทย