travel Sweden

เดก็ ทกุ ๆ คนจะไดเ้ รยี นใน โรงเรยี นระดบั ภาคบงั คบั เป น็ เวลา 9 ป ี ภาพ: Colourbox มีหลักสตู รแตกตา่ งกันมากมายใหเ้ ลือก ในโรงเรยี นประถมศึกษา จะมเี จ้าหนา้ ที่แนะแนวทส่ี ามารถช่วยและให้คำ� แนะน�ำ ในโรงเรยี นมธั ยม นกั เรยี นจะไดร้ บั ความรทู้ จ่ี ำ� เปน็ ในการศกึ ษาตอ่ ไป เช่นท่ีมหาวิทยาลยั เป็นต้น ที่โรงเรียนมธั ยมจะมีหลักสูตร หลากหลาย เพ่ือทีจ่ ะสามารถเรียนในโรงเรยี นมัธยมในหลักสูตรระดบั ชาติ นักเรียนจะต้องมีคะแนนผ่านในวชิ าภาษาสวีเดนหรือภาษา สวเี ดนเปน็ ภาษาท่ีสองและในวิชาคณิตศาสตร์และภาษาองั กฤษ จากโรงเรยี นประถม •• เพอื่ ทจ่ี ะถกู รบั เพอ่ื เขา้ เรยี นในหลกั สตู รอาชวี ศกึ ษา นกั เรยี น ตอ้ งมคี ะแนนผา่ นอยา่ งนอ้ ยวชิ าอน่ื ๆ หา้ วชิ า •• เพอื่ ทจ่ี ะไดร้ บั การศกึ ษาในสาขาเตรยี มอดุ มศกึ ษาวทิ ยาลยั นกั เรยี นตอ้ งมคี ะแนนผา่ นอยา่ งนอ้ ยอกี หา้ วชิ าอนื่ 150 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

สำ� หรบั นกั เรยี นทไี่ มไ่ ดค้ ะแนนผา่ นในวชิ าหลา่ นี้ สามารถศกึ ษาตอ่ ได้ ในหลกั สตู รแนะนำ� เบอ้ื งตน้ หลกั สตู รแนะนำ� เบอื้ งตน้ จะชว่ ยใหพ้ วก เขาสามารถเรยี นตอ่ ในการศกึ ษาอนื่ ๆ หลกั สตู รแนะนำ� เบอ้ื งตน้ มอี ยู่ ทง้ั หมดหา้ รายการ หนง่ึ ในนน้ั เปน็ การศกึ ษาภาษาเบอื้ งตน้ ซง่ึ เหมาะ สำ� หรบั เยาวชนทเ่ี พง่ิ เดนิ ทางมาใหม่ ในการศกึ ษาหลกั สตู รดงั กลา่ ว เยาวชนทงั้ หลายสามารถเรยี นภาษาสวเี ดนไปพรอ้ มกบั วชิ าอนื่ ได้ ตดิ ตอ่ สอบถามกบั เทศบาลทคี่ ณุ อาศยั อยวู่ า่ มบี รกิ ารใดบา้ ง อ่านขอ้ มูลเพ่ิมเตมิ เกีย่ วกบั หลักสูตรมธั ยมศกึ ษาและการสอบเข้า ได้ทเี่ วบ็ ไซท์: www.utbildningsinfo.se ภาพ: Mikael Jönsson โรงเรยี นและประชาธิปไตย ในโรงเรียนสวเี ดนเราพูดเก่ยี วกบั การประชาธิปไตยกันมาก หนึ่ง ในเปา้ หมายของโรงเรียนคือการท่ีนกั เรยี นจะเตบิ โตขึ้นมาเปน็ ผใู้ หญท่ มี่ สี ว่ นร่วมและมคี วามรับผดิ ชอบตอ่ สังคมรว่ มกนั พวกเขาจะไดใ้ ช้ชีวติ แบบประชาธิปไตยและรถู้ ึงสทิ ธิและภาระ หนา้ ทรี่ ับผิดชอบของตัวเอง ในการศึกษาดงั กลา่ วมกั จะมงี าน และการฝกึ ซอ้ มเพ่อื นกั เรียนจะไดร้ บั การฝึกอบรมในระบอบ ประชาธิปไตย โรงเรียนในสมยั กอ่ น โรงเรยี นในสวเี ดนไดเ้ ปลยี่ นแปลงอยา่ งมากนบั ตงั แตช่ ว่ งกลาง ศตวรรษที่ 1900 สมยั กอ่ นนนั้ กฎเกณฑข์ องโรงเรยี นคอ่ นขา้ งเขม้ งวด ครมู สี ทิ ธเิ์ ฆยี่ นตนี กั เรยี น แตท่ ง้ั นไ้ี ดถ้ กู หา้ มตงั้ แตป่ ี ค.ศ. 1958 นักเรยี นไม่เรยี กครดู ้วยสรรพนาม \"du\" หรอื เรียกชอ่ื ตัวของ คณุ ครู แตจ่ ะเรียกครวู ่า \"fröken\" หรอื \"magistern\" ตัง้ แต่เร่มิ เรยี นปีแรกนกั เรียนจะไดร้ บั คะแนนแสดงผลการเรียนและความ © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 151

ประพฤตใิ นโรงเรียน นกั เรยี นคนใดท่ีเรียนไม่ผา่ นเกณฑ์สองหรือ สามวชิ าจะถูกบังคบั ให้เรียนซ้�ำชนั้ โรงเรียนในปัจจบุ ัน ปจั จบุ ันน้ีเรามีโรงเรยี นซ่ึงนักเรียนจะไดเ้ รยี นรู้การคิดแบบอิสระ และพวกเขามโี อกาสในการทม่ี อี ทิ ธพิ ลต่อการศกึ ษาของตน ครู จะเป็นผูน้ ำ� กล่มุ แต่ความสมั พนั ธ์ระหว่างนกั เรียนและครจู ะคอ่ น ข้างเท่าเที่ยมกนั โรงเรยี นสวเี ดนจะมีค่านยิ มขั้นพืน้ ฐานซ่ึงมาจากปฏิญาญาสากล ว่าดว้ ยสิทธิมนษุ ยชนของสหประชาชาติ ค่านยิ มขน้ั พนื้ ฐานเกย่ี ว กบั วธิ ีการทเ่ี ราปฏบิ ัตติ อ่ กันในฐสนะเดก็ เยาวชนและผ้ใู หญ่ ทงั้ นี้ หมายความว่าไมอ่ นญุ าตให้ใครปฏิบัตใิ นทางท่ีไมด่ ีตอ่ ผู้อ่ืนท่ี โรงเรียน เดก็ ผู้หญิงและเด็กผู้ชายจะตอ้ งมโี อกาสทโ่ี รงเรียนเทา่ เทียมกัน นักเรียนสามารถมีอทิ ธพลต่อการศึกษาไดโ้ ดยการเข้า รว่ มการประชมุ ของชั้นและประชมุ การใหค้ �ำแนะน�ำ โรงเรยี นและครอบครวั ในสวเี ดนมคี วามคาดหวังวา่ พอ่ แม่ผู้ปกครองจะมีส่วนรว่ มในการ เรียนของบตุ รของตน พ่อแม่ผปู้ กครอง ครแู ละนักเรยี นท�ำงาน ดว้ ยกนั เพอื่ เดก็ จะได้เรียนได้อย่างดที ่สี ดุ ท่ีโรงเรยี น บุคคลากร ท่โี รงเรียนอยากให้พ่อแมผ่ ปู้ กครองมีส่วนร่วมในชีวิตของเด็กๆ และผู้ปกครองรแู้ ละเขา้ ใจว่านกั เรยี นท�ำอะไรท่โี รงเรียนบา้ ง ในทุกๆ เทอมโรงเรียนจะมีการสนทนาเพอื่ การพฒั นากบั นักเรียน พร้อมกนั กบั ผ้ปู กครอง ในการสนทนาเพื่อการมพฒั นาดังกล่าว ผปู้ กครองสามารถพบปะกบั พูดคุยกับครูไดอ้ ย่างสงบ แลว้ ก็จะ มีโอกาสทีจ่ ะพดู คยุ เก่ยี วกับพัฒนาการของเดก็ ในโรงเรยี นและ เก่ยี วกับความช่วยเหลือทเี่ ด็กต้องการ ในการสนทนาเพอ่ื การ พัฒนานั้นครูจะเขียนแผนการพัฒนาส่วนบคุ คล IUP หากคณุ มี ภาษาแม่ท่ีไมใ่ ชภ่ าษาสวีเดนคุณมสี ิทธิท่ีจะใช้ล่ามในการสนทนา โรงเรียนยังมีการประชุมผปู้ กครองท่พี อ่ แม่จะไดร้ ับขอ้ มูลและ ออกความเห็นและมีส่วนชว่ ยกับสิง่ ท่เี กดิ ข้ึนในโรงเรยี นได้ อยา่ งไร ในฐานะพ่อแมค่ ุณยงั สามารถตามไปท่ีโรงเรยี นเพอื่ ดูวิธกี าร ท�ำงานและความเปน็ ไปของบุตรของคณุ นอกจากน้คี ุณยงั สามารถโทรศพั ทห์ าครหู รอื อาจารยใ์ หญ่เพือ่ ต้ังคำ� ถามหรอื พดู คยุ เกีย่ วกบั ลูกของคณุ ได้ 152 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ภาพ: Colourbox ความชว่ ยเหลือทางดา้ นการเงิน แก่ครอบครวั ครอบครัวท่ีมีเด็กควรสมัครขอรบั เงนิ ชว่ ยเหลอื ส�ำหรบั ท่อี ยู่ อาศยั เงินทดแทนสำ� หรับผ้ปู กครอง เงินคา่ เล้ียงดบู ุตรและคา่ ชดเชยสำ� หรบั การรกั ษาจากส�ำนกั งานประกนั สงั คม ครอบครวั ทีม่ บี ตุ รท้ังหมดในสวีเดนจะได้รบั เงินสงเคราะหบ์ ุตร เงินชว่ ย เหลือสำ� หรับทอี่ ยูอ่ าศยั จะใหก้ บั ผ้ทู ม่ี รี ายได้นอ้ ยและคา่ เช่าบ้าน สงู เงนิ สงเคราะเลย้ี งดบู ุตรพเิ ศษจะจา่ ยใหก้ บั ผคู้ นที่มบี ตุ รซึ่ง มีสมรรถภาพร่างกายเสอื่ มถอย หากคุณหย่าและบตุ รอาศยั อยู่ กับคุณเพยี งคนเดยี ว ผูป้ กครองอีกคนจะต้องเป็นฝ่ายจ่ายเงิน ทดแทนส�ำหรับผู้ปกครองใหก้ บั คณุ ซึง่ เปน็ เงินท่ีจะนำ� ไปช�ำระ ค่าใชจ้ า่ ยตา่ งๆ สำ� หรบั บตุ รของคณุ หากผ้ปู กครองอีกคนไม่จา่ ย หรือมรี ายไดน้ ้อยมาก คุณสามารถติดตอ่ สำ� นกั งานประกนั สังคม เพ่อื ขอรับเงนิ ไดแ้ ทน ทัง้ นเ้ี รยี กวา่ เงินสงเคราะห์เลี้ยงดูบุตร © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 153

คณุ สามารถรบั ข้อมูลเพิ่มเตมิ ไดท้ ่ีเวบ็ ไซท์ของส�ำนกั งานประกัน สังคม: www.forsakringskassan.se การประกนั ตนสำ� หรับผู้ปกครอง การประกนั ตนสำ� หรบั ผปู้ กครองนน้ั ทำ� ใหพ้ อ่ แมซ่ งึ่ มงี านทำ� สามารถ ลางานเพอื่ เลย้ี งบตุ รได้ เงนิ ทดแทนสำ� หรบั ผปู้ กครองเปน็ การชว่ ย เหลอื ทางการเงนิ แกพ่ อ่ แมท่ อ่ี ยบู่ า้ นเลยี้ งบตุ รในชว่ งแรก คุณมีสทิ ธ์ไิ ด้รบั เงนิ ทดแทนส�ำหรับผู้ปกครองไดเ้ ปน็ เวลาทั้งหมด 480 วัน โดยใน 390 วันแรกนัน้ คุณจะไดร้ บั เปน็ จ�ำนวน 80 เปอร์ ์- เซ็นต์ของเงนิ เดือนของคณุ สว่ นอีก 90 วนั ทเ่ี หลอื นนั้ คุณจะได้รับ 180 โครนตอ่ วนั ผูป้ กครองทไ่ี ม่มงี านท�ำหรือมีรายไดน้ อ้ ยมีสทิ ธ์ไิ ด้รับ 225 โครน ต่อวันเป็นเวลา 480 วนั ด้วยกัน บดิ าหรอื ผปู้ กครองอกี คนหน่ึง ของเด็กท่ีเพ่งิ เกดิ มีสทิ ธอ์ิ ยกู่ ับบ้านและลาพักงานและสามารถ รบั เงนิ จากส�ำนกั งานประกนั สงั คมเปน็ เวลาสิบวนั เกยี่ วเนอ่ื งดว้ ย การเกิดของบุตร ผู้ปกครองทแี่ บง่ เงินทดแทนช่วั คราวสำ� หรบั ผู้มบี ุตรและอยกู่ ับ บา้ นเพ่ือดูแลบตุ รเป็นเวลาเท่ากันมีสทิ ธไ์ ด้รบั เงินโบนัสความ เสมอภาค มันเปน็ การจ่ายเงนิ พเิ ศษ หากคุณท�ำงานคุณสามารถไดร้ บั เงินส�ำหรับผู้ปกครองเม่ือบตุ ร ของคณุ ไมส่ บายและจำ� เปน็ ตอ้ งอย่กู บั บ้านและขาดเรยี นจาก โรงเรียนอนบุ าลหรอื โรงเรยี น ท้ังนเ้ี รยี กวา่ เงินทดแทนสำ� หรบั ผปู้ กครองชั่วคราวหรือการดแู ลเด็กVAB ดงั น้ันคณุ จะไดร้ ับ 80 เปอ์เซ็นต์ของเงนิ เดอื นของคณุ คณุ สามารถเบิกได้อยา่ งมากสดุ 120 วันต่อปีต่อบตุ ร ชัว่ โมงการทำ� งานท่สี น้ั ลง คณุ ท่มี บี ุตรซ่งึ อายนุ ้อยกวา่ แปดปีหรือทีย่ ังไม่จบการศกึ ษาปแี รก จากโรงเรยี นมสี ทิ ธ์ทฺ จ่ี ะได้รบั เวลาในการทำ� งานทสี่ ้นั ลง ทงั้ นี้ หมายความวา่ ตัวอย่างเช่น คุณสามารถทำ� งานหกช่ัวโมงตอ่ วัน แทนแปดช่วั โมง การคุ้มครองการจ้างงาน กฎหมายหา้ มมใิ หน้ ายจา้ งเลอื กปฏบิ ตั ใิ นการรบั ผหู้ ญงิ ตง้ั ครรภเ์ ขา้ ท�ำงาน นอกจากนห้ี า้ มไมใ่ หม้ ีการเลกิ จา้ งอนั เน่ืองมาจากการต้ัง ครรภอ์ กี ด้วย 154 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

เงนิ สงเคราะหบ์ ตุ รและเงินชว่ ยเหลอื เพอ่ื การศกึ ษา ส�ำนกั งานประกนั สงั คมจะจา่ ยเงินสงเคราะห์บุตรให้แกเ่ ดก็ ทุกคน โดยจะจา่ ยเงนิ สงเคราะหบ์ ตุ รจ�ำนวนแรกในหนึง่ เดอื นหลงั จาก คลอดหรือหนง่ึ เดือนหลงั ทจ่ี ากย้ายมาอยทู่ ี่สวเี ดน เงินสงเคราะห์ บุตรน้นั จะจ่ายใหจ้ นกวา่ เด็กจะอายคุ รบ 16 ปีบริบูรณ์ เงินเสรมิ กรณมี ีบุตรหลายคนนั้นจะจ่ายให้กับคุณซง่ึ ได้รับ เงนิ สงเคราะห์ บุตรสำ� หรับบุตรหน่ึงคนหรอื มากกว่าน้ัน จำ� นวนเงินเสริมท่จี ะได้ รับนน้ั ขึน้ อยู่กับวา่ คณุ มบี ุตรกีค่ น เงนิ สงเคราะหบ์ ุตรนน้ั จะจ่าย ใหป้ ระมาณช่วงวนั ที่ 20 ของทุกเดือน คณุ ไม่ตอ้ งจา่ ยภาษีใดๆ สำ� หรบั เงนิ สงเคราะหบ์ ตุ รหรอื เงินเสรมิ กรณีมีบุตรหลายคน คุณได้รบั เงนิ สงเคราะห์บุตรสำ� หรบั บตุ รของคุณจนถึงไตรมาศ ท่ีบตุ รมอี ายคุ รบ 16 ปี เยาวชนซงึ่ มีอายุระหวา่ ง 16 และ 20 ปี และศึกษาอยใู่ นมัธยมศกึ ษาจะได้รบั เงนิ ช่วยเหลอื เพื่อการศกึ ษา. ส�ำหรบั เยาวชนซ่งึ มอี ายรุ ะหว่าง 16-18 ปี จะมีการจ่ายเงิน สงเคราะห์ดังกล่าวให้กับผ้ปู กครอง เม่ือเยาวชนมีอายคุ รบ 18 ปี ถือวา่ บรรลุนิติภาวะและจะไดร้ ับเงินสงเคราะห์ดงั กล่าวเอง ทาง ส�ำนกั งานกลางเพอ่ื สนับสนนุ การศกึ ษาCSN เป็นผ้จู ่ายเงนิ ชว่ ยเหลอื เพอื่ การศึกษา ผู้ที่เปน็ พลเมืองตา่ งชาตแิ ละจะเข้าเรยี นในระดับมัธยมศึกษา จ�ำเปน็ ต้องสมัครเพ่อื ขอรบั สทิ ธขิ ั้นพนื้ ฐานในการได้รับเงนิ ชว่ ย เหลอื ในการศกึ ษา อ่านรายละเอยี ดเพม่ิ เตมิ ได้ทีเ่ วบ็ ไซท์ www.csn.se เงินชว่ ยเหลอื สำ� หรบั ทอ่ี ยู่อาศัยส�ำหรับครอบครัว ที่มบี ตุ ร คณุ ที่บตุ รมสี ิทธ์ทิ ีจ่ ะร้องขอเงินชว่ ยเหลอื สำ� หรบั ทอ่ี ยอู่ าศยั โดยที่ คุณจะตอ้ งอย่อู าศัยและแจ้งลงทะเบยี นราษฎร์ในสวเี ดน โดยที่ คุณจะตอ้ งอย่อู าศัยและแจง้ ลงทะเบยี นราษฎรใ์ นสวเี ดน คณุ ัยังง จะมีสทิ ธิ์ได้รับเงินช่วยเหลือน้ี จ�ำนวนเงนิ ทสี่ ามารถกูย้ มื ได้น้นั ข้นึ อยกู่ ับจำ� นวนสมาชิกใน ครอบครวั และคุณไดเ้ ช่าท่ีอย่อู าศยั พรอ้ มเฟอรน์ ิเจอร์ด้วยหรือไม่ นอกจากน้นั ยังขึน้ อยกู่ ับราคาคา่ เช่าและคุณรายไดท้ ค่ี ุณไดร้ บั เปน็ เรื่องส�ำคัญที่คุณควรแจง้ สำ� นกั งานประกันสังคมหากรายได้ ของคุณมกี ารเปล่ียนแปลง มิฉะนน้ั คณุ อาจจะต้องชำ� ระเงนิ คนื © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 155

ค�ำถามเพ่ือการอภิปราย บทที่ 5 คณุ คดิ อยา่ งไรเกยี่ วกบั การแตง่ านทไี่ มแ่ บง่ แยกเพศ (könsneutralt) ในสวเี ดน ทศั นะตคขิ องคณุ ตอ่ การเปน็ Sambo (คคู่ รองทอ่ี ยกู่ นิ ฉนั สามภี รรยาโดยมไิ ดจ้ ดทะเบยี นสมรส) คอื อะไร มวี ธิ กี ารทจ่ี ะปฏเิ สธและตง้ั ขอ้ แมโ้ ดยไมต่ อ้ งขู่ ให้ สนิ บนหรอื พดู จาดถู กู ไหม ในมมุ มองเกย่ี วกบั การอบรมเลย้ี งดเู ดก็ มอี ะไรที่ คลา้ ยคลงึ และแตกตา่ งระหวา่ งสวเี ดนและกบั ของคณุ บา้ ง การทเ่ี ดก็ โตขนึ้ กบั หลายวฒั นธรรมนน้ั มขี อเสยี ไหม มี ขอ้ ดบี า้ งไหม คณุ สามารถตดิ ตอ่ กบั สำ� นกั งานสวสั ดกิ ารสงั คมเพอ่ื ขอคำ� แนะนำ� และการสนบั สนกุ ไดเ้ มอ่ื ไร สำ� นกั งานสวสั ดกิ ารสงั คมควรเขา้ ไปควบคมุ ดแู ลเดก็ ในสถานการณใ์ ดจงึ งจะเปน็ ประโยชนก์ บั เดก็ คณุ คดิ อยา่ งไรเกยี่ วกบั การทเ่ี ดก็ สว่ นใหญใ่ นสวเี ดนได้ เขา้ เรยี นอนบุ าลกอ่ นเรม่ิ โรงเรยี นภาคบงั คบั คณุ คดิ อยา่ งไรเกยี่ วกบั คา่ นยิ มพนื้ ฐานของโรงเรยี นใน สวเี ดน ในฐานะทเ่ี ปน็ ผปู้ กครอง คณุ สามารถสนบั สนนุ การ เรยี นของบตุ รของคณุ ไดอ้ ยา่ งไร 156 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

รัฐสภาสวีเดน ภาพ: Melker Dahlstrandt 6. การมีอทิ ธิพลในสวเี ดน สารบญั ประชาธปิ ไตยคืออะไร พฒั นาการของประชาธิปไตย การเจริญเติบโตของการปกครองระบอบประชาธิปไตยในสวีเดน ระบบประชาธปิ ไตยของสวเี ดน กฎหมายหลกั หรอื มลู ฐานของสวีเดนส่ฉี บับ ความคดิ ทางการเมืองและพรรคการเมือง ระบบการเลอื กต้ังของสวเี ดน ประชาธิปไตยระหว่างการเลือกต้งั และในชีวติ ประจ�ำวนั © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 157

ประชาธิปไตยคอื อะไร คำ� วา่ demokrati (ประชาธปิ ไตย) มาจากภาษกรกี ซงึ่ หมาย ถึงในทำ� นอง \"การปกครองโดยประชาชน\" ปรเะเด็นเก่ียวกับ ประชาธปิ ไตยได้เป็นหวั ขอ้ ในการสนทนามาเปน็ เวลาหลายพันปี แตไ่ มม่ คี ำ� อธบิ ายของนิยามดังกล่าวซ่ึงทกุ คนในโลกจะยอมรับ เหนือสง่ิ อื่นอาจเป็นเพราะวา่ ประชาธิปไตยเปน็ สิง่ ซงึ่ มกี ารพัฒนา และเปลยี่ นแปลงอย่างตอ่ เน่ือง ซง่ึ หลายคนมคี วามเห็นด้วยกับ หลายเรอื่ งทเี่ กย่ี วกบั ประชาธปิ ไตย ตวั อยา่ งเชน่ คา่ ทเี่ ทา่ เทยี มกนั ของมนษุ ย์ สิทธติ า่ งๆ การมีความคิดเหน็ เสรีภาพในการตพี ิมพ์ เสรถี าพในการแสดงและมนุษยเ์ ราทุกคนมคี วามเทา่ เท่ยี มกนั ภายใตก้ ฎหมายและมกี ารเลอื กอย่างเสรี ในสงั คมประชาธปิ ไตยท่ีการการเลอื กทว่ั ไปอย่างเสรี ผทู้ ่มี สี ทิ ธใิ น การออกเสยี งสามารถลงคะแนนใหพ้ รรคและนักการเมอื งทีพ่ วก เขาต้องใหเ้ ปน็ ตวั แทนของพวกเขาในการทำ� นโยบายในระดบั ชาติ ระดับภูมภิ าคและทอ้ งถ่ิน นักการเมอื งหรือบุคคลที่ได้รบั คะแนน โหวตมากทส่ี ดุ กลา่ วคอื เสียงสว่ นใหญ่ จะเป็นผูท้ ีจ่ ะทำ� การตัดสนิ มากท่สี ุด นักการเมอื งทไี่ ด้รับการเลอื กตัง้ จะเป็นตวั แทนของของผมู้ ีสิทธิ เลอื กต้ังและดังน้ันจึงเรยี กระบบวา่ ประชาธปิ ไตย ผูแ้ ทน ประชาธิปไตยผู้แทนในวนั นค้ี อื รูปแบบการปกครองทว่ั ไปในโลก และนัน่ คอื ระบบท่เี รามีในสวีเดน แม้วา่ มนั จะเป็นเสียงขา้ งมากท่ตี ดั สนิ ใจในระบอบประชาธิปไตย เสยี งข้างน้อยอยจะมสี ิทธซิ์ งึ่ ทางเสียงสวน่ ใหญไ่ ม่สามารถล่วงล้�ำ ได้อยา่ งง่ายดาย หลกั การพ้นื ฐานของสงั คมประชาธิปไตยคือการ ใช้สิทธอิ ำ� นาจดว้ ยความเคารพตอ่ สิทธิมนุษยชน ซงึ่ หมายความ วา่ ผทู้ ีต่ ดั สนิ ใจทีจ่ ะตอ้ งไม่กดข่ีขม่ เหงคนหรอื กล่มุ คนท่ีมคี วามคิด เหน็ ทีแ่ ตกตา่ งกนั กวา่ ท่ีพวกเขามี ทกุ ๆ คนในสังคมมสี ิทธ์ทิ ี่จะพูด ในสิง่ ท่ตี นคิด การเลอื กต้ังทว่ั ไปเป็นเคร่ืองมือหลักของประชาชนทจี่ ะมีอิทธพิ ล ต่อวิธีการที่ประเทศควรได้รับการปกครอง เพื่อประชาธิปไตย ในประเทศมีผล ผู้ที่อาศัยอยู่ในประเทศจะต้องมีส่วน ร่วมและมีส่วนร่วมในระบอบประชาธิปไตย ประชาธิปไตยจะ แข็งแกร่งเม่ือมีการออกเสียงลงคะแนนในการเลือกตั้งท่ัวไป มากท่ีสุดเท่าท่ีจะท�ำได้ นอกจากน้ันก็จากการท่ีมีผู้คนไปเป็น สมาชิกสมาคมท่ีไม่แสวงหาก�ำไรหรือมีส่วนร่วมในการอภิปราย ทางการเมืองกับเพ่ือนและเพ่ือนร่วมงาน หรือไม่ก็มีการติดต่อ กับนักการเมืองและพูดคุยเก่ียวกับความคิดเห็นและความรู้สึก ของพวกเขา หากผู้อยู่อาศัยจ�ำนวนมากในประเทศท�ำการลง 158 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

คะแนนเสียง จะเป็นวิธีที่ง่ายขึ้นเพื่อแน่ใจได้ว่านโยบายเป็นไป ตามท่ีคนส่วนมากต้องการ แต่เพ่ือใหส้ ังคมเป็นประชาธปิ ไตยมนั ไมเ่ พยี งพอทีผ่ อู้ ยู่อาศยั มี สว่ นร่วมในการเลือกตั้งทัว่ ไปเท่านน้ั สง่ิ ที่เกดิ ขน้ึ ระหว่างการ เลอื กต้งั เป็นสิง่ ทีจ่ �ำเปน็ สำ� หรับความสำ� เร็จในปกครองระบอบ ประชาธปิ ไตย ประชาธิปไตยกำ� หนดใหม้ กี ารสนทนาทใ่ี ห้เกียรติและเคารพ ท้งั น้ี เก่ยี วกับทั้งการฟังสง่ิ ทค่ี นอนื่ คดิ และการแสดงความคดิ เห็นของ ตัวเอง มนั เป็นสิ่งจำ� เปน็ สำ� หรบั ระบอบประชาธปิ ไตยทีท่ ม่ี ีผล ดวี า่ ประชาชนรูม้ คี วามสกึ เหมอื นเปน็ ส่วนหนง่ึ ของสังคม พวก เขาควรท่จี ะมีอิทธิพลในการเลือกตัง้ ทัว่ ไป แตใ่ นขณะเดยี วกนั รูส้ ึกวา่ พวกเขามีโอกาสที่จะสร้างความแตกตา่ งในชีวิตประจำ� วันของพวกเขา ที่โรงเรียน ท่ีท�ำงาน ในเขตรทพ่ี กั อาศยั และ ครอบครัว การปรกึ ษาหารอื กับคนอื่น ๆ เกย่ี วกบั ส่ิงทีเ่ ป็นประชาธปิ ไตยหรือ เป็นสิ่งที่สำ� คัญในสงั คมประชาธิปไตย หากการอภปิ รายหยุดไป อาจเปน็ การบ่งบอกวา่ มหี ลายคนที่คิดว่าประชาธิปไตยไมส่ ำ� คัญ อีกต่อไป ซ่งึ อาจจะเปน็ สญั ญาณว่าประชาธิปไตยกำ� ลงั ออ่ นแอลง ค�ำถามทว่ี ่าการปกครองระบอบประชาธิปไตยเปน็ ส่ิงทดี่ ีหรือไม่ ดนี น้ั ไดร้ บั การอภิปรายนับต้งั แต่แนวคิดไดเ้ กิดขึ้น มผี ู้ทเี่ ช่อื ว่า ระบอบประชาธิปไตยไม่รวดเรว็ และมปี ระสทิ ธิภาพเท่าระบอบ เผดจ็ การซ่งึ เผู้มีอ�ำนาจตัดสินใจไดอ้ ยา่ งรวดเร็วและสามารถผลกั ดันผา่ นการตดั สนิ ในเรอื่ งต่างๆ ในระบอบประชาธิปไตยเสียง ของทกุ คนจะต้องไดร้ ับการพิจารณา ต้องประนปี ระนอมและออก เสยี งลงคะแนนเพอ่ื ทท่ี �ำการตัดสินใจได้ ดงั น้นั ในสถานการณ์ ทร่ี ุนแรงบางเหตกุ ารณ์ แม้ในรฐั ประชาธปิ ไตยได้มกี ารตกลงว่า ระบอบประชาธปิ ไตยสามารถมีการลา่ ชา้ ไดเ้ พ่อื ประสิทธิภาพ และความเรว็ อยา่ งไรก็ตามในช่วงวิกฤตบางครงั้ ก็เป็นส่งิ ท่ี จ�ำเปน็ ส�ำหรับผทู้ ปี่ กครองทจ่ี ะต้องท�ำการตดั สินใจอย่างรวดเรว็ เพ่อื ทีส่ ถานการณ์จะได้ไมเ่ ลวลง มีตัวอยา่ งท่ีนา่ กลวั มากมายของรฐั บาลประชาธิปไตยท่ีมกี ารกดขี่ และการคุกคามผูคน ในระบบเผด็จการคนสามารถถูกจบั ขงั คุก หรอื ค่ายกักกันเพราะความคิดเหน็ ของพวกเขาหรือเพราะพวก เขาอย่ใู นกล่มุ หนึ่งกลมุ่ ใดของกล่มุ ประชากร ประวตั ศิ าสตร์แสดง ให้เห็นวา่ ระบอบประชาธปิ ไตยของรัฐเป็นระบอบท่ีดที สี่ ดุ ส�ำหับ การคุ้มครองเสรภี าพและสิทธมิ นุษยชน และประชาธิปไตยและ ความสงบสขุ มักจะยืนหยดั เมอื่ ผคู้ นในประเทศที่แตกตา่ งกนั มี การตดิ ตอ่ กันและค้าขายด้วยกัน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 159

พฒั นาการของประชาธปิ ไตย ค�ำว่า demokrati (ประชาธิปไตย) มาจากค�ำว่า demos ในภาษากรีก ซึ่งหมายถึงประชาชนและ kratein หมาย ถึงการปกครอง เม่ือ 500 ปีก่อนคริสตกาลมีการก่อต้ังระบบ ประชาธิปไตยในอาณาจักรกรีกโบราณ เมืองเอเธนส์ใน ประเทศกรีกได้เปล่ียนการปกครองจากเผด็จการเป็นรูปแบบ ประชาธิปไตย แต่ก็ยังคงเป็นเฉพาะพลเมืองชายผู้เป็นอิสระ เท่านั้นท่มี ีสิทธิใ์ นการรว่ มท�ำการตัดสนิ ผู้หญงิ ทาสและชาวตา่ ง ชาติไม่มีอิทธิพลในการตัดสินใดๆ ในปัจจุบันเราจึงไม่สามารถ เรียกกรุงเอเธนส์ในสมัยน้ันว่าเป็นประชาธิปไตยได้ ประวตั ิศาสตรข์ องยุโรปตงั้ แตโ่ บราณการณ์จวบจนถงึ ปัจจบุ ันมี สภาพท่ีไกลจากความเปน็ ประชาธิปไตยในลักษณะทีเ่ ราเหน็ ใน สวีเดนในปัจจุบนั ประชาธิปไตยได้เตบิ โตขน้ึ ในรปู แบบที่แตกตา่ ง กนั โดยคนทต่ี อ่ ต้านอำ� นาจในสังคมทไ่ี ด้รับการกระจายอย่างไม่ เสมอภาค ในสมัยโบราณการณ์ อาทิเช่น ศาสนจักรมอี ำ� นาจมากในสังคม เป็นเวลาหลายร้อยปี มหากษตั ริย์และจักรพรรดท์ิ ่ีเผด็จการอ้าง ว่าพวกตนได้รับอ�ำนาจจากพระเจา้ และไม่ใชจ่ ากประชาชน แต่ ในชว่ งศตวรรษ 16 อำ� นาจของคริสตจกั รเริ่มอ่อนลง โดยเฉพาะ อย่ายิง่ เนือ่ งจากประชาชนมากมายต้องการทจ่ี ะเปล่ยี นแปลง ครสิ ตจกั ร พวกเขาคิดว่าครสิ ตจกั รคาทอลกิ ไม่ไดเ้ ป็นตัวแทนของ ความเชอื่ ขอครสิ เตียน แตเ่ ป็นการด�ำเนนิ การเกี่ยวกบั อ�ำนาจและ เงนิ มากกวา่ การเปลยี่ นแปลงนี้เรียกว่า การปฏริ ูป การปฏริ ปู นำ� ไปสกู่ ารแตกแยกและความอ่อนแอลงของครสิ ตจกั รคริสเตียน สวเี ดนได้ถอนตัวเองออกจากครสิ ตจักรคาทอลิกในศตวรรษ 16 และกลายเป็นโปรแตสเตนตแ์ ทน จากชว่ งกลางศตวรรษท่ี 18 ได้มขี บวนประชาชนเกิดขนึ้ ในยโุ รป ซง่ึ มกั จะเรยี กว่า ยุคเรืองปญั ญา ประชาชนได้รับแรงบนั ดาลใจ จาก ความกา้ วหนา้ ของวิทยสศาสตร์และยงั คงวิพากษว์ ิจารณ์ คริสตจักรและคนอน่ื ๆ ซึง่ อา้ งวา่ อำ� นาจในการปกครองประเทศ พระเจ้าเป็นผ้ปู ระทาน นกั ปราชญาในยคุ นัน้ ทา่ นหนึ่งซึ่งมุมมอง ของท่านมคี วามหมายตอ่ การปครองประเทศในเชิงการเมอื งเป็น อยา่ งย่งิ เปน็ ชาวฝรัง่ เศาชอ่ื Charles Louis de Montesquieu เขามีแนวคิดวา่ หากแบง่ แยกอ�ำนาจการปกครองออกจากกนั แลัว จะท�ำใหเ้ กิดดุลยภาพมากขนึ้ อำ� นาจสามฝ่ายคอื อ�ำนาจนติ ิบญั ตั ิ อ�ำนาจบริหารและอ�ำนาจตลุ าการ เหตกุ ารณท์ ่นี ับว่าส�ำคัญสำ� หรบั การพัฒนาของประชาธปิ ไตยใน ยุโรปคอื การปฏวิ ัติฝร่งั เศสในปี ค.ศ. 1789 ภายใต้การปฏิวตั ิ 160 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ฝรงั่ เศศนนั้ ประชาชนฝรั่งเศสพากนั ก่อกบฏตอ่ ตา้ นกษัตริย์ หลัง จากการปฏิวตั ิ ฝรั่งเศสได้ตรากฎหมายฉบบั หนงึ่ ขนึ้ มาซ่งึ ไดร้ บั แรงบนั ดาลใจจากความคิดในยคุ เรอื งปญั ญาว่า อ�ำนาจตอ้ งมา จากประชาชนและไมม่ มี นุษย์คนใดที่มคี ่ามากกวา่ คนอืน่ ๆ แต่ก็ เปน็ เพียงพลเมืองชายเทา่ นั้นที่ได้รับสทิ ธิใ์ นการออกเสียงเลอื ก ต้ังว่าใครจะเปน็ ผมู้ ีอำ� นาจตัดสนิ ในศตวรรษที่ 19 เกิดพัฒนาการของ ลัทธิสังคมนยิ มขึน้ และ บุคคลทีส่ ำ� คัญทีส่ ุดของหลกั คำ� สอนนน้ั คือ คอื Karl Marx ภายใต้ ลัทธิสังคมนยิ มนน้ั ควรท่จี ะมี ความเสมอภาคและความเปน็ ธรรมระหวา่ งมนุษย์ทุกๆ คน แนวความคดิ ดงั กลา่ วไดถ้ กู แพร่ สะพัดไปอย่างกวา้ งขวาง ทำ� ให้มกี ารกอ่ ตง้ั ท้งั องคก์ ารสหภาพ และสมาคมและพรรคสังคมนิยมต่างๆ ไปท่วั ยุโรป ในช่วงปลาย ศตวรรษที่ 19 ได้มเี สียงเรยี กร้องให้มกี ารรวมผู้หญิงเข้าไปอยู่ใน ความเสมอภาคและความเป็นธรรมด้วยเชน่ กัน แถวเดินขบวนเรียกร้อง สิทธ์ิในการเลือกตั้งของ สตรี ปี ค.ศ. 1918 ที่ เมือง Göteborg ภาพ: Anna Backlund, ©Nordiska museet © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 161

พฒั นการของการปกครอง ระบอบประชาธปิ ไตยในสวเี ดน เหตกุ ารณ์ตา่ งๆ ในสวีเดนไดม้ ีอิทธิพลต่อพัฒนาการของ ประชาธิปไตยและลักษณะของสงั คมในปจั จุบนั บางเหตุการณใ์ น ชว่ งศตวรรษท่ี 19 และต้นศตวรรษที่ 20 มคี วามส�ำคัญเป็นพเิ ศษ เหตุการณด์ ังกลา่ วไดป้ ูพ้นื ฐานของประชาธปิ ไตยยคุ ใหมใ่ นสวเี ดน รฐั บญั ญตั ิวา่ ด้วยการจดั ระเบยี บการปกครอง ประเทศ (Regeringsformen) ปี ค.ศ. 1809 สวเี ดนมีกฎหมายท่ีเป็นรายลกั ษณ์อกั ษรมาตง้ั แตศ่ ตวรรษที่ 14 กฏหมายพ้นื ฐานซึ่งเป็นจุดเรมิ่ ต้นของประชาธิปไตยในสวีเดน เรยี กวา่ รฐั บัญญัตวิ ่าด้วยการจดั ระเบยี บการปกครองประเทศ รฐั บญั ญัติวา่ ด้วยการจดั ระเบยี บการปกครองประเทศจากปคี .ศ. 1809 มีความหมายต่อพัฒนาการของประชาธิปไตย รัฐบญั ญตั ติ ดังกลา่ วไดก้ ำ� หนดวา่ กษัตรยิ ์ไม่มีอำ� นาจแตเ่ พียงผู้เดยี วอีกตอ่ ไป แต่ไดถ้ ูกแบง่ ออกเปน็ ส่ีอ�ำนาจด้วยกนั : •• อำ� นาจปกครอง (ผบู้ รหิ าร) เปน็ ของกษตั รยิ ์ •• อำ� นาจในการจดั สรรงบประมาณจากภาษอี ากรเปน็ ของรฐั สภา •• อำ� นาจตรากฎหมายเปน็ ของระหวา่ งกษตั รยิ แ์ ละรฐั สภา •• อำ� นาจในการการตดั สนิ คดคี วามเปน็ ของศาลสงู สดุ ถึงแม้นอ�ำนาจได้ถูกแบ่งภายใตก้ ฎหมายใหม่ ก็ยังไม่มีประชาธิป- ไตยทีไ่ ดร้ ับการพัฒนาขนึ้ ในสวเี ดน อย่างไรก็ตามกฎหมายใหม่ๆ ไดเ้ ปิดโอกาสใหก้ บั การพฒั นาการประชาธิปไตยอย่างตอ่ เนื่อง เสรีภาพในการตพี มิ พแ์ ละการแสดงออกและ เสรีภาพทางศาสนา รัฐบัญญตั วิ า่ ด้วยการจัดระเบียบการปกครองประเทศจากปี ค.ศ. 1809 ยงั ได้มสี ่วนเสริมสิทธิเสรภี าพขนั้ พื้นฐานของพลเรอื น หลายฉบบั อกี ด้วย นอกเหนอื จากนั้น ในปี ค.ศ. 1766 สวีเดนได้มี กฎหมายเก่ยี วกับเสรีภาพในการพิมพแ์ ละการแสดงออกทร่ี ะบุว่า ทกุ คนมสี ิทธทิ ่จี ะแสดงความคิดความเห็นและความรู้สกึ ของตน ในการพูดและการเขยี น รฐั ธรรมนูญของปี ค.ศ 1809 ยังกำ� หนด ว่าประชาชนทุกคนมสี ิทธิทจี่ ะเลอื กนบั ถือศาสนาท่พี วกเขาอยาก จะเป็นสมาชกิ ด้วยตนเอง 162 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

โรงเรยี นชุมชนท่วั ไป ในปคี .ศ. 1842 ไดม้ กี ารก่อตง้ั โรงเรียนชมุ ชนทัว่ ไปในสวีเดน ซ่งึ หมายความว่าเด็กทกุ คนจะต้องไปโรงเรยี น ผู้คนเริม่ เรียนการ อา่ นและเขียนกนั มากข้นึ ซึ่งถือว่าเป็นภาวะส�ำคัญข้อหนง่ึ สำ� หรบั พฒั นาการของประชาธปิ ไตยในสวเี ดน ขบวนการประชาชนและเสรภี าพในการสมาคม ขบวนการเคลือ่ นไหวของประชาชนตา่ งๆ อาทเิ ชน่ ขบวนการ ตอ่ ตา้ นการดืม่ สรุ า ขบวนการคริสตจกั รเสรี ขบวนการสทิ ธิ สตรีขบวนการแรงงานและพรรคการเมอื งตา่ งๆ เกิดขน้ึ ในสวีเดน ในปลายศตวรรษท่ี 19 ซึง่ เป็นสิ่งส�ำคญั ตอ่ ระบอบประชาธิปไตย โดยการจัดตัวเองใหอ้ ยใู่ นกลมุ่ ผู้คนจึงสามารถนำ� เสนอสงิ่ ทีพ่ วก เขาตอ้ งการท่จี ะเปล่ยี นแปลงในสงั คมไดง้ ่ายขนึ้ กล่มุ เคล่ือนไหว ของชมุ ชนไดส้ อนใหผ้ ู้คนร้จู กั จดั ระเบยี บตวั เอง เชน่ วธิ กี าร ประชมุ และสิ่งท่ีจำ� เปน็ เพอ่ื ทจี่ ะด�ำเนนิ การการเปลีย่ นแปลง องค์การต่างๆ ได้ปฏิบัตงิ านเก่ียวกับประเด็นตา่ งๆ ขบวนการ แรงงานไดห้ ยิบยก ตัวอยา่ งเชน่ เรยี กร้องสภาพการทำ� งานทด่ี ี ขึ้นและสทิ ธิออกเสยี งลงคะแนนท่ีไม่คำ� นงึ ถึงเพศและรายได้ อาคาร Riksdag (รัฐสภา) ด้านตะวันตก สะท้อนให้เห็นในล�ำธาร จากทิศตะวันตก ภาพ: Melker Dahlstrandt © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 163

ปี ค.ศ. 1909 ประชากรชายส่วนใหญไ่ ดร้ ับสทิ ธใิ นการลงคะแนน เสียงเลือกต้ัง ปี ค.ศ. 1919 ได้มีการตดั สนิ ใหผ้ ู้หญิงมีสทิ ธิ์ใน การลงคะแนนเสยี งเลือกต้งั อาทเิ ชน่ การเลอื กตั้งเทศบาล ตง้ั แตป่ ี ค.ศ. 1921เป็นตน้ มาผ้คู นทบ่ี รรลนุ ติ ิภาวะคนทุกคนทั้ง ชายและหญงิ ไดร้ ับสิทธิในการออกเสียงลงคะแนนในการเลอื ก ตั้งท่ัวไปท้ังหมดในสวเี ดน ระบบประชาธปิ ไตยของสวีเดน สวีเดนเป็นประชาธิปไตยระบบผแู้ ทนและมกี ารปกครองตาม โครงสร้างประชาธปิ ไตยในระดบั ต่าง ๆ ของสังคม นอรกจาก น้ันสวีเดนปกครองในระบอบพระมหากษัตรยิ ์ นน่ั หมายความวา่ เรามพี ระมหากษัตริยห์ รือพระราชนิ ีเป็นประมุขของประเทศ แต่ ประมุขของรัฐไม่มอี �ำนาจทางการเมือง เพียงแต่การปฏิบตั หิ น้าที่ ในพระราชพิธเี ทา่ นั้น นกั การเมอื งที่บรหิ ารประเทศมาจากเลอื ก ตง้ั ระบอบประชาธิปไตย รฐั บญั ญตั วิ า่ ดว้ ยการจดั ระเบยี บการปกครองประเทศ (Regeringsformen) ซงึ่ กำ� หนดวธิ กี ารปกครองของสวเี ดนมปี ระโยค เรมิ่ ตน้ ทว่ี า่ \"อำ� นาจประชาชนในสวเี ดนทงั้ หมดไดม้ าจากประชาชน.\" ซง่ึ หมายความวา่ การตดั สนิ ใจทง้ั หมดในระดบั ตา่ งๆ ของสงั คมจะ ตอ้ งอยบู่ นพน้ื ฐานของมมุ มองและความสนใจของชาวสวเี ดน ในสวเี ดนการตดั สนิ ใจจะดำ� เนนิ การในระดบั ทางการเมอื งสาม ระดบั ดว้ ยกนั ระดบั ทม่ี อี ยคู่ อื เทศบาล เขตมณฑล/ ภมู ภิ าคและรฐั เนอ่ื งจากสวเี ดนเปน็ สมาชกิ ของสหภาพยโุ รป (EU) จงึ มรี ะดบั การ ตดั สนิ ใจเหนอื รฐั อกี ระดบั สหภาพยโุ รปเปน็ สมาคมของยโุ รป 28 ประเทศในปจั จบุ นั ในทกุ ระดบั จะมนี กั การเมอื งซงึ่ ประชาชนได้ ออกเสยี งเลอื กตง้ั ในการเลอื กตง้ั ทว่ั ไป นกั การเมอื งเหลา่ ยงั น้ี มชี อ่ื เรยี กวา่ สมาชกิ สภาอกี ดว้ ย นกั การเมอื งนง่ั ประจำ� อยทู่ สี่ มชั ชา เพอื่ การตดั สนิ ซงึ่ พวกเขาไดร้ บั เลอื กเขา้ ไปสงั กดั :สภาเทศบาลเมอื ง สภาเทศมณฑล-/สภาภมู ภิ าครฐั สภาและรฐั สภายโุ รป ยสโุ รหปภ(าEพTUTT)iliilllllEEEuuurrroooTTไTpปppiiiaTTlllยaalllpiiังppllEEEaรllaauuurัฐEETrrlrrrสauullioooaalภmrrlpppmmooาEaaeaยppeeuppTTnpโุaannrรaataiippollettปrrrlleeaaptlllEEaattarr-a-lluummm--เpaaEขrrEEmmaeeeUooตUUrnnnpp-พeelo--tttTTTaaann้นืooeeemmppiiitttทmmtllleelllaar--eี่-ttrr-EEEånEEEååll--dEuuuaatUUUddEEUeerrrmmee---oootUUtoootteeppp---mmmnnooaaaEttmmppprrrUeeåååaaatt-rrdddrrroåå--llleeemddaaaEEtttmmmeeUUrttåeee--doonnnemmttteeetrrtttåå---ddEEEeeUUUtt ---ooommmrrrååådddeeettt SSStttaaattt SSSSStttaaattaattSttttaSSt ttaatt SSStttaaatttรฐั TTTiliilllllRRRikiikksssไdTTTปddaiiiTTยaalllglllggiiงั ellRRRรeellniiัฐinnRRTkkkส-iiisss--ภkklhdddlhhsseาaaaReeddlggg-aillTTaaaakeeeทggiilsnnnlla่วัeelldaanปnn---RRnnadรhhhgiidd--ะekkeeeeeehhเtsslllnทtteeaaaddศll-aallTTTlaaaaagghiiillnnnllleeeaallldddnnlnnRRRaeeedd--iiitttlkkkeeahhsssttneeddddllaaaeggglltaaeeennndd---eehhhtteeelllaaa lllaaannndddeeettt LLLaaannndddLLLsเssLLทaaatttaaiศnnniinnnLมdddgaณggddsssnottssฑtLLooiiidttcลaannncciihsแnnhhgggtลggddrirrooonะeeessooภLLLcccggttggcchhมูhaaaiiinnoiihhoิภnnnoorrrggcnาdddeeerrnnhคeegggsssooggtttriiicciiioooeiihhnnnoognnngggTnnrrTTiileeoiilllooolllgganllaacccnnniidhhhooddsTTไTssปtiiinnTTttirrrlllยniillliinnงัeeegllllสllaaggasllgggnnnssภTfaauffdddiาnnuulliiiเsssllddllทooomtttlllmmssiiiaศnnnttTTännnnมiiäägggknniidณkkssllstggllsfffttiฑuussutllgiiaaiggffลelllnuunnlllee//mmmgสlldd//rllsภrrmmsseäääfeettgkkาukTTTiiääggภittnntliiikkoliiilllมูooggmgglllttnssiiิภnneeelllfggäffaaa//u/ffาuueekuunnnrrrคlll//tleelledddllmillrrmmggggmmssseeiiittteäääggoooiiiää/knnnkkiinnnkkoortgggttfffttienniiuuugsssiigggggfffellleeuuiullleeommm//lllnlllrrmmmäääeefkkukggääätttliikkkliiioomgggtttnniieeiegggäffuueeekll///tllirrrmmgeeeeäägggkkiiiooottiinnnggfffeeuuullllllmmmäääkkktttiiigggeee KKKooommmmKKKเmmทKKooouศuuoommmบnKnnmmาommmลmmmKKuuuuuoomnnnnnmmummnKKKuuooonnmmmmmmuuunnn TTTiliilllllkkkooommmmไTTTmmปiiiTTullยllluuliinังllkkknnสllfooouffkkภTuummmlooาillllmllmmภmmlmmมูkämmuuuääoภิkTTnnnkkuumtาiifffttillnnคuuugiillmggffelllkkuullleeummmoollnllmmmmäääfkkukmmäätttlTTTkkliiiuumgggttiiinnllliieeelllggäffuukkkeeooolltllimmmgemmmääkkuuuttiinnnggfffeeuuullllllmmmäääkkktttiiigggeee 164 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ในระบอบประชาธิปไตย ส่ิงสำ� คัญคือมีการควบคุมภายในเพ่ือ หลกี เลีย่ งการทุจริตและการละเมิดอ�ำนาจ วิธีการหนึง่ คือ มีการแบง่ อ�ำนาจระหวา่ งผูป้ ระกอบการต่างๆ ซ่ึงสามารถควบคมุ กันและกนั ในรูปแบบท่ีแตกต่างกัน ในระบบประชาธิปไตยของ สวเี ดนมีตวั อย่างในดา้ นน้มี ากมาย ตัวอยา่ งหน่งึ คอื การที่เทศบาล และเทศมณฑลตา่ งๆ มีอิสระในการปกครองตนเองซึง่ เป็นวธิ ี ท่จี ะรับมือกบั การท่สี วเี ดนจะถกู การควบคมุ จากศนู ย์กลางมาก เกนิ ไปและกลายเปน็ เพียงรัฐเทา่ น้ันที่ตดั สินใจ อีกหน่งึ ตวั อยา่ ง คือวา่ อำ� นาจรัฐถกู แบ่งระหว่างรฐั สภาซงึ่ ออกกฎหมาย รฐั บาล นำ� กฎหมายไปบงั คบั ใชแ้ ละศาลท�ำการตดั สนิ บนพืน้ ฐานของ กฎหมายดังกล่าว นอกจากนี้รฐั สภายังมีหน้าทใี่ นการตรวจสอบ และควบคุมรัฐบาลอีกด้วย หากรฐั บาลประพฤตมิ ิชอบ รฐั สภา อาจบังคับใหร้ ัฐบาลลาออกได้ รัฐธรรมนญู ใหส้ ่ือและประชาชนมี โอกาสทจี่ ะได้รับข้อมลู เกย่ี วกบั การปกครองของประเทศสวีเดน ทง้ั นจ้ี ะชว่ ยให้สวเี ดนไม่ประสบความเสียหายมากจากการทุจรติ และการละเมดิ อำ� นาจเช่นประเทศอ่ืน ๆ อีกมากมาย รฐั รัฐประกอบดว้ ยรฐั สภา รฐั บาลและหนว่ ยงานราชการประมาณ 400 แห่ง บรษิ ทั คณะกรรมการและหนว่ ยงานราชการ (หนว่ ย งานของรฐั ) รัฐสภาทำ� การตดั สินใจว่าจะท�ำอะไรในชมุ ชน รัฐบาล ด�ำเนนิ การและเปรียบเทียบการตดั สนิ ใจดว้ ยความชว่ ยเหลอื จาก สำ� นกั งานคณะรฐั มนตรแี ละหนว่ ยงานของรัฐ รัฐสภาสวเี ดน รฐั สภาสวเี ดนเปน็ รฐั สภาของสวเี ดนซงึ่ ตรากฎหมายตา่ งๆ รฐั สภา ประกอบด้วยผู้แทนทางการเมืองซ่ึงพลเมืองสวเี ดนได้ลงคะแนน เสียงเลือกตั้งในระดบั ชาติ อ�ำนาจทางการเมืองมกี ารเชอ่ื มโยง อยา่ งแข็งแกร่งกับพรรคการเมืองตา่ งๆ เนื่องจากสมาชิกสภา รฐั สภาต่างไดถ้ กู เลอื กตง้ั ใหเ้ ปน็ ตวั แทนพรรคการเมอื งต่างๆ รัฐสภาประกอบด้วย สมาชิกสภา 349 ทา่ น จากการเลือกตงั้ ทกุ ๆ สีป่ ี หน้าทส่ี �ำคัญท่ีสดุ ของรฐั สภาคือ: •• ในการออกกฎหมายใหมแ่ ละยกเลกิ กฎหมายเกา่ •• กำ� หนดงบประมาณแผน่ ดนิ ทงั้ นหี้ มายถงึ กำ� หนดรายได้ ประจำ� ปขี องรฐั (ภาษแี ละคา่ ธรรมเนยี มตา่ งๆ) และรายจา่ ย •• เพอ่ื ตรวจสอบการทำ� งานของรฐั บาลและหนว่ ยงานราชการ ตา่ งๆ •• แตต่ งั้ นายกรฐั มนตรซี ง่ึ มหี นา้ ทจ่ี ดั ตง้ั รฐั บาลในอนั ดบั ตอ่ ไป © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 165

รฐั บาลสวเี ดน รัฐบาลมอี ำ� นาจในการบริหาร ท้งั นี้หมายถงึ ความรบั ผดิ ชอบตอ่ การท�ำงานประจ�ำวันในการปกครองประเทศ ทง้ั นี้หมายความ ว่า ตวั อยา่ งเชน่ การน�ำเสนอขอ้ เสนองบประมาณของรัฐและให้ แนวทางเกย่ี วกับวิธกี ารใช้เงินของรฐั เพื่อนำ� ไปใช้ใน การน�ำกอง ก�ำลงั ตดิ อาวุธและรว่ มกบั รฐั สภาเพอื่ รบั ผิดชอบต่อนโยบายตา่ ง ประเทศเพอ่ื ชว่ ยในการทำ� งาน รฐั บาลมีสำ� นกั งานคณะรฐั มนตรี ซ่ึงมีเจ้าหนา้ ท่ที ำ� งานเปน็ จำ� นวนมาก โดยปกตจิ ะเปน็ พรรคการเมอื งทใ่ี หญท่ สี่ ดุ หรอื พรรครว่ มมอื หลายพรรคในรฐั สภาซง่ึ กอ่ รฐั บาลขนึ้ มา บคุ คลทไี่ ดร้ บั การแตง่ ตงั้ จากรฐั สภาใหเ้ ปน็ นายกรฐั มนตรจี ะเลอื กรฐั มนตรที รี่ บั ผดิ ชอบในพน้ื ทก่ี ารเมอื งตา่ งๆ รฐั มนตรที กุ ๆ คนในรฐั บาลจะทำ� งาน ประจำ� กระทรวงใดกระทรวงหนง่ึ กระทรวงเปน็ หนว่ ยงานตา่ งๆ ที่ มคี วามรบั ผดิ ชอบตอ่ หนา้ ทกี่ ารงานทแ่ี ตกตา่ งกนั กระทรวงศกึ ษา ทำ� งานเกย่ี วกบั ตวั อยา่ งเชน่ โรงเรยี นและการศกึ ษาและกระทรวง วฒั นธรรมทำ� งานเกย่ี วกบั เรอื่ งตา่ งๆ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั วฒั นธรรม หน่วยงานภาครัฐ หนว่ ยงานภาครฐั ประกอบดว้ ย รฐั บาล ศาลและหนว่ ยงาน ฝา่ ยบรหิ าร ตวั อยา่ งของหนว่ ยงานภาครฐั คอื สำ� นกั งานจดั หางาน สำ� นกั งานประกนั สงั คมและกรมการจราจร รฐั บาลไมส่ ามารถ ควบคมุ วธิ กี ารของหนว่ ยงานในการจะใชก้ ฎหมายหรอื ตดั สนิ ใจใน งานของหนว่ ยงานภาครฐั นนั้ ๆ หนว่ ยงานดงั กลา่ วมคี วามเปน็ อสิ ระ แตพ่ วกเขาควรจะทำ� งานตามกฎหมายและแนวทางการ ปฏบิ ตั แิ ละกฎระเบยี บทก่ี ำ� หนดโดยรฐั บาล ในหลายๆ ประเทศ เปน็ เรอื่ งธรรมดาที่ นกั การเมอื งซงึ่ เปน็ รฐั มนตรมี อี ำ� นาจในการเขา้ ไป แทรกแซงตดั สนิ ในการทำ� งานทด่ี ำ� เนนิ อยา่ งตอ่ เนอ่ื งของหนว่ ย งานราชการ ในสวเี ดนจะไมส่ ามารถกระทำ� ดงั กลา่ วได้ มกี ฎหมายซงึ่ ปอ้ งกนั การกระทำ� ทเ่ี รยี กวา่ อำ� นาจปกครองของรฐั มนตรี ระบบตุลาการ ในระบบตุลาการมักจะมีหนว่ ยงานท่ีรบั ผิดชอบส�ำหรับความเช่อื มั่นทางกฎหมายและการรักษาความปลอดภยั ตามกฎหมาย ศาล ต่างๆ เปน็ พ้ืนฐานของระบบตุลาการ ในระบบตลุ าการไดน้ บั หนว่ ยงานป้องกนั อาชญกรรมและการสืบสวนรวมเข้าไปด้วย ตวั อย่าเช่นตำ� รวจ และหน่วยดแู ลและปกปอ้ งเหยอื อาชญากรรม (Brottsoffermyndigheten) ศาลต่างๆ ของสวีเดนประกอบดว้ ยหน่วยงานและคณะกรรมการ ต่างๆ ท้ังหมด 80 หนว่ ยงาน ศาลในสวเี ดนมสี ามประเภทดงั นี:้ ศาลทั่วไป ศาลปกครองและศาลพิเศษ ศาลตา่ งๆ มอี �ำนจในการ ก�ำหนดขอ้ ลงโทษและแก้ไขขอ้ พพิ าท ศาลทว่ั ไปประกอบด้วย 166 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ศาลแขวง ศาลอุทธรณ์และศาลสงู สดุ หรอื ศาลฎีกา ศาลทั่วไปจะ พิจารณาคดีความคดอี าญา ขอ้ พพิ าทความขัดแยง้ ในครอบครัว และคดรี ะหว่างบรษิ ทั หรือบคุ คล ศาลปกครองประกอบด้วย ศาล ปกครองขนั้ ตน้ ศาลปกครองอทุ ธรณศ์ าลปกครองสูงสดุ ศาล ปกครองจะพจิ ารณาคดีความขอ้ พิพาท โดยเฉพาะระหว่างบุคคล กบั หน่วยงานรัฐ อาจจะเกย่ี วกับคดที างภาษี ตา่ งชาติและคดี เกยี่ วกบั สิทธการเป็นพลเมือง (ศาลอพยพย้ายถิน่ ) ขอ้ พิพาท กับสำ� นกั งานประกันสงั คมหรอื เทศบาล ศาลทวั่ ไป ศาลปกครองตา่ งๆ ศาลสงู สุด ศาลปกครอง ศาลอุทธรณ์ สงู สดุ ศาลแขวง ศาลอทุ ธรณป์ กครอง ศาลปกครอง ศาลพเิ ศษตดั สนิ ขอ้ พิพาทที่อยู่ในประเด็นพเิ ศษตา่ งๆ เช่นสทิ ธิ์ แรงงานหรือปัญหาผ้บู รโิ ภค ข้อมลู เพ่ิมเติมเก่ียวกับหนา้ ที่รบั ผิดชอบตามขอบเขตต่างๆ ของ ศาลท้ังหลายในเว็บไซท์ศาลสวเี ดน:www.domstol.se. การทจ่ี ะใหเ้ รอ่ื งของตนถกู ดำ� เนนิ โดยศาลทเี่ ปน็ กลางและเปน็ อสิ ระ เปน็ สทิ ธขิ น้ั พน้ื ฐานสำ� หรบั ทกุ คนทอี่ าศยั อยใู่ นประเทศสวเี ดน ภาย ใตก้ ฎหมายพน้ื ฐานของสวเี ดน การทำ� งานของศาลควบคมุ โดย กฎหมาย แตน่ อกเหนอื จากนน้ั จะไมข่ นึ้ กบั ใคร ไมว่ า่ สมาชกิ รฐั สภา ผแู้ ทนราษฎรหรอื รฐั มนตรไี มม่ อี ทิ ธพิ ลตอ่ การตดั สนิ ของศาล ความเชื่อม่ันทางกฎหมาย หมายความวา่ ทุกคนควรจะเสมอ ภาคในสายตาของกฎหมาย ควรสันนษิ ฐานว่าบุคคลคนหนง่ึ เปน็ ผูบ้ ริสุทธ์จิ นกวา่ เขาหรอื เธอจะถกู ตดั สนิ โดยศาล ความเชอ่ื ม่นั ทางกฎหมายเป็นสว่ นสำ� คญั ของระบอบประชาธิปไตยและเก่ียว กับความสมั พนั ธท์ างกฎหมายระหวา่ งบุคคลและรฐั เป้าหมาย © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 167

คือทุกคนควรได้รับการคุ้มครองจากการละเมิดโดยผอู้ าศัยอื่น ๆ เจ้าหนา้ ทีข่ องรัฐและสังคมและท่ที ุกคนควรได้รับการรับประกัน เสรีภาพและสทิ ธิของพวกเขา กฎหมายตอ้ งมีความชดั เจน: ควร จะมคี วามชัดเจนวา่ อะไรคอื สิ่งทถ่ี ูกกฎหมายและผิดกฎหมาย ตามลำ� ดับ คนทก่ี ระท�ำผิดทางอาญาควรเขา้ ใจถงึ ผลทต่ี ามมาจาก การกระทำ� ของเขาหรือเธอ ผู้ทีเ่ ชอ่ื ว่าหนว่ ยงานราชการ อาทเิ ชน่ สำ� นกั งานประกันสงั คมหรอื เทศบาลได้ดำ� เนินการตัดสนิ ใจที่ผิดพลาดสามารถยนื่ อุทธรณไ์ ด้ หน่วยงานราชการทไ่ี ดด้ ำ� เนนิ การตดั สินใจดังกล่าวควรจะแจ้งให้ ทราบว่าควรอุทธรณอ์ ย่างไร ขอ้ มูลดังกล่าวมกั จะเปน็ ขอ้ มูลท้าย สดุ ในใบค�ำตัดสิน เทพียุติธรรม เทพีแห่งความยุติธรรม ในเทพนิยายโรมัน ตาชั่ง แทนความยุติธรรมและ ดาบแทนอ�ำนาจ ผ้าปิด ตาแสดงให้เห็นว่าเธอ ไร้อคติต่อมนุษย์ ซึ่งเป็น สัญญลักษณ์ความเท่า เทียมกันของทุกคนใน สายตาของกฎหมาย 168 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน ภาพ: Colourbox © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

เทศบาลต่างๆ พลเมอื งทกุ ๆ คน ในสวเี ดนจะอาศัยอยใู่ นเขตเทศบาล ประเทศ มีทั้งหมด 290 เทศบาล ทกุ ๆ เทศบาลจะปกครองด้วยตนเอง เทศบาลต่างๆ ปกครองดว้ ยตนเองในรปู แบบต่างๆ เทศบาล บริหารโดยสภามณฑลและคณะกรรมการและกรรมธกิ ารที่ได้ รับการเลอื กตง้ั ซ่งึ มสี ภาเทศบาลเมอื งเป็นผ้แู ต่งตง้ั ในกฎหมาย เทศบาลจะมีระบวุ า่ เทศมณฑล/ภูมิภาคและเทศบาลมีความรบั ผิดชอบและภาระทจ่ี ะต้องทำ� อยา่ งไรบา้ ง รถต�ำรวจ ภาพ: Klas Eriksson เทศบาลมีความรบั ผิดชอบต่อการที่มโี รงเรียน โรงเรียนอนุบาล และหอ้ งสมุดการบรกิ ารดูแลทบี่ ้านสำ� หรับผสู้ งู อายุและเงนิ สงเคราะห์เพือ่ เลยี้ งชพี แกผ่ ูท้ ม่ี คี วามต้องการ นอกจากนีย้ งั ควร ดูใหแ้ นใ่ จว่ามสี ถานดี บั เพลงิ และการสขุ าภิบาล การวางแผน เรอ่ื งถนนทีอ่ ยอู่ าศยั นำ้� และไฟฟา้ เทศบาลต่างๆ จ�ำเปน็ ตอ้ งมีงบ เพอื่ ทจี่ ะสามารถดำ� เนินงานต่างๆ ได้ เทศบาลรับรายได้จากภาษี เทศบาล ค่าธรรมเนียมและเงินสมทบต่างๆ จากรฐั ผูอ้ ยู่อาศัยซึ่ง มรี ายได้จ่าย ภาษใี หก้ บั เขตเทศบาลทต่ี นได้จดทะเบียนราษฎร์ไว้ จำ� นวนภาษีท่ีผอู้ าศยั ต้องจา่ ยนนั้ ขึ้นอยู่กับเขตเทศบาลทีต่ นอาศยั อยู่และมรี ายได้เท่าไร เทศมณฑล ภูมภิ าคและมณฑล สวีเดนมมี ณฑลท้ังหมด 21 แหง่ ในทุกๆ มณฑลจะมเี ทศบาล จำ� นวนตา่ งๆ ทกุ ๆ มณฑลจะมีสภามณฑลของตน รัฐบาลจะแต่ง ตง้ั ผูว้ า่ ราชการจังหวัดซึง่ บรหิ ารสภามณฑลตา่ งๆ สภามณฑล ต่างๆ จะเปน็ ตัวแทนของรฐั บาลในมณฑล งานทส่ี ำ� คญั ท่สี ุดของ พวกเขาคือเพอ่ื ใหบ้ รรลเุ ปา้ หมายที่รฐั สภาและรฐั บาลไดต้ ดั สนิ กำ� หนด ในขณะทคี่ ำ� นึงถงึ ของสภาวะของมณฑลตัวเอง © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 169

นอกจากนใี้ นสวีเดนยังมเี ทศมณฑล (บางจงั หวัดเรียกวา่ ภูมิภาค) สภามณฑลเป็นองค์กรทางการเมืองที่ครอบคลุมพน้ื ท่ที าง ภมู ศิ าสตร์เช่นเดยี วกบั มณฑล เขตเทศบาลมสี ิทธิทจี่ ะเรยี ก ร้องภาษีและเปน็ ผรู้ บั ผดิ ชอบงานทางสังคมบางอยา่ ง แตท่ ี่เปน็ หลักคอื การดูแลสขุ ภาพและการพยาบาล นอกจากนั้นยังดแู ล เร่ืองตา่ งๆ ดา้ นวฒั นธรรม การขนสง่ และการวางแผนในระดับ ภูมภิ าค ในปจั จุบนั มีสวเี ดนมี 20 เทศมณฑลและภมู ภิ าค ภมู ภิ าคและเขตเทศมณฑลนำ� โดยชุมนมุ ไดร้ บั การเลอื กตัง้ จาก ประชาชน กล่าวคอื สภาระดบั ภูมิภาคตาม ดว้ ยสภาเทศมณฑล เป็นล�ำดับ อาจกล่าวได้วา่ ตวั อย่างเชน่ โดยเปน็ ทางการแล้ว ภมู ภิ าค VästraGötaland เปน็ สภามณฑลของ VästraGötaland รัฐสภายุโรป ณ กรุง Brussel สหภาพยุโรป (EU) ภาพw.europaparlamentet.se สหภาพยโุ รปเปน็ ความรว่ มมอื ทางเศรษฐกจิ และการเมอื ง ระหวา่ งประเทศในยโุ รปจำ� นวนหนง่ึ สหภาพยโุ รปไดก้ อ่ ตง้ั ขนึ้ หลงั สงครามโลกครงั้ ทสี่ องในฐานะเปน็ ความรว่ มมอื ทางเศรษฐกจิ และการเมอื งระหวา่ งประเทศเบลเยยี ม ฝรง่ั เศส อติ าลี ลกั เซม- เบริ ก์ เนเธอรแ์ ลนดแ์ ละเยอรมนตี ะวนั ตกในสมยั นน้ั เปา้ หมายคอื ทำ� งานรว่ มกนั ดา้ นเศรษฐกจิ และการเมอื งเพอ่ื หลกี เลยี่ งไมใ่ หเ้ กดิ สงครามโลกข้ึนอีก รักษาความสงบและเพิ่มการค้าในยุโรป หนงึ่ ในความคดิ คอื การทปี่ ระเทศซง่ึ ทำ� การคา้ ดว้ ยกนั กลายเปน็ พงึ่ พากนั ทางเศรษฐกจิ และทำ� ใหห้ ลกี เลยี่ งความขดั แยง้ หนงึ่ อาจ กลา่ วไดว้ า่ แตล่ ะประเทศสมาชกิ ไดเ้ ลอื กทจี่ ะมอบบางอำ� นาจบาง สว่ นของตวั เองใหส้ หภาพยโุ รปเพอ่ื รว่ มกนั มอี ทิ ธพิ ลมากขน้ึ ในโลก สวีเดนเขา้ ร่วมเปน็ สมาชกิ สหภาพยโุ รป (EU) ในปี ค.ศ. 1995 ปจั จุบัน EU มสี มาชกิ 28 ประเทศซง่ึ ร่วมกนั ผลักดันในการ เคลื่อนไหวอยา่ งเสรีขอสนิ คา้ การบรกิ าร เงินทุนและมนุษย์ การ คุม้ ครองสิง่ แวดลอ้ มและประเดน็ ตา่ งๆ ดา้ นความปลอดภัย- ป้องกนั ประเทศสมาชิกหลายประเทศได้ใชส้ กลุ เงินเดียวกนั คือยโู ร แตส่ วีเดนไมไ่ ด้ใช้ 170 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

EU มสี ามสถาบนั ส�ำคัญซึง่ ตรากฎหมายด้วยกันกล่าวคือ: คณะ กรรมธิการยุโรป รัฐสภายุโรปและคณะมนตรีซึ่งเรียกอีกอยา่ ง วา่ คณะมนตรสี หภาพยุโรป ทัง้ สามสถาบันตงั้ อยทู่ ่กี รงุ Brussel เมืองหลวงของประเทศเบลเยย่ี ม เมือง Strasbourg ในประเทศ ฝร่งั เศสและทีป่ ระเทศลกั เซมเบอรก์ ประเทศสมาชกิ ท้ัง 28 ทำ� งานรว่ มกนั โดยวธิ ตี า่ งๆ สามวธิ ี: •• ระดบั เหนอื รฐั มตคิ ำ� ตดั สนิ ใจซงึ่ ประเทศสมาชกิ จะตอ้ งปฏบิ ตั ตติ าม ในท่ี นร้ี วมถงึ กฎที่ EU ไดก้ ำ� หนด กฎหมายของ EU อยเู่ หนอื กฎหมายประเทศสมาชกิ กฎหมายทถ่ี กู กำ� หนดขน้ึ ทำ� ให้ สะดวกขน้ึ แกก่ ารดำ� เนนิ ธรกจิ เดนิ ทางและทำ� งานภายใน EU EU มศี าลของตวั เองเพอ่ื ออกกฎหมาย-EU ซงึ่ มชี อ่ื วา่ ศาลยตุ ธิ รรมสำ� หรบั สหภาพยโุ รปและตงั้ อยใู้ นประเทศ ลกั แซมเบอรก์ •• ระดบั ระหวา่ งรฐั เปน็ ความยนิ ยอมในความรว่ มมอื ระหวา่ งสมาชกิ 28 ประ- เทศโดยไมมกี ฎหมาย กำ� หนด ตวั อยา่ งเชน่ เมอื่ EU มมี ติ เกยี่ วกบั นโยบายตา่ งประเทศและการชว่ ยเหลอื ทางกำ� ลงั ทหารมกั จะทำ� กนั ในระดบั ระหวา่ งรฐั •• ระดบั รฐั ทกุ ๆ ประเทศสมาชกิ มสี ทิ ธใ์ิ นการตดั สนิ ใจแทนประเทศของ ตนเอง แตก่ ฎหมายและขอ้ กำ� หนดของประเทศนน้ั ๆ ตอ้ ง สอดคลอ้ งกนั กบั กฎหมายและขอ้ กำ� หนดระดบั เหนอื รฐั มกี ารแบ่งกระจายอ�ำนาจออกเปน็ หลายส่วน แมน้ อำ� นาจการเมอื งท่ีเปน็ ทางการจะถูกแบง่ ในระดบั ต่างๆ: เทศบาล เทศมณฑลและภูมิภาค รฐั และสหภาพยุโรป จะ มีอำ� นาจอย่ทู ่ีใจกลางสงั คมมากกว่าซ่งึ มีความหมายต่อ ประชาธปิ ไตยมากข้ึน ดงั เช่นส่อื มวลชน ตลาดและสังคมพลเรอื น เป็นผูป้ ระกอบการและเวทีท่ีส�ำคัญในสงั คมประชาธิปไตย สอื่ มวลชน (หนังสือพิมพ์ วทิ ยุ และโทรทัศน)์ ไมม่ ขี อ้ ผูกมดั ดา้ น ความสัมพนั ธ์กบั อ�ำนาจของรฐั ทงั้ นห้ี มายความวา่ พวกเขามี อิสระในการให้ข้อมลู และตรวจสอบ นกั การเมืองและบุคคลอืน่ ๆ ทม่ี ีอำ� นาจในสังคม สอ่ื มวลชนมบี ทบาทสำ� คญั ในการสร้างข้อ อภปิ รายเกย่ี วกบั ค�ำถามต่างๆ ท่ีเปน็ ประเด็นในสงั คมในปัจจุบนั สถานวี ทิ ุแหง่ สวเี ดน Sveriges Radio (SR) และโทรทศั นแ์ หง่ สวเี ดน Sveriges Television (SVT) มีเจา้ ของเปน็ มลู นิธติ า่ งๆ ซ่ึง เป็นอิสระจากรัฐ ธุรกิจดังกลา่ วไดร้ ับรายได้จากคา่ ธรรมเนียม โทรทศั นแ์ ละวทิ ยุซ่ึงแตล่ ะครัวเรือนเปน็ ผูจ้ ่ายหรือทีเ่ รยี ก วา่ ใบอนญุ าตส�ำหรับดโู ทรทัศน์ สถานีวทิ ยแุ ละโทรทศั นช์ อ่ ง © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 171

ตา่ งๆ ไม่ไดร้ ับการสนบั สนนุ ดา้ นการเงนิ ผา่ นการโฆษณาหรือ ทนุ จากรฐั บาลดงั นัน้ จงึ เรียกวา่ การบริการสาธารณะ ภารกจิ ของพวกเขาคอื ท�ำงานอยา่ งเทีย่ งธรรมและอยูบ่ นพ้นื ฐานของ ประชาธิปไตย นอกจากน้ยี ังมีการให้ทนุ สถานโี ทรทศั นแ์ ละวทิ ยุ ในการโฆษณาในสวีเดนซ่ึงจะตรวจสอบผมู้ ีอ�ำนาจทงั้ หลาย เช่น TV4 ตลาดดังกลา่ วประกอบดว้ ย บริษทั ผ้ถู อื หุ้นทเี่ ปน็ เจา้ ของและผู้ บรโิ ภค ซงึ่ ดว้ ยกนั จะมอีิ ทิ ธพิ ลตอ่ เศรษฐกจิ และตลาดแรงงานของ ประเทศ การพฒั นาเศรษฐกจิ ในภาคธรุ กิจการคา้ ส่งผลกระทบต่อ รายไดภ้ าษีของรัฐบาล ภาคประชาสงั คมเปน็ คำ� ศัพท์ท่หี มายถงึ สว่ นหน่ึงขอสังคมท่ีผ้คู น ชว่ ยเหลอื ซึ่งกนั และกันโดยไม่ไดม้ สี ว่ นร่วมโดยตรงของรฐั ภาค ประชาสังคมไมม่ ีเงินทเ่ี ป็นแรงผลกั ดันหลกั เช่น อย่างท่บี ริษทั ตา่ งๆ มี ภาคประชาสังคมบางครงั้ เรียกวา่ ภาคไม่แสวงหาผล กำ� ไร ภาคสมคั รใจหรือภาคพลเรือน ตวั อยา่ งของผ้ปู ระกอบ การในภาคสงั คมพลเรือนคอื องคก์ รการกศุ ล ชมรมกีฬาและ พรรคการเมอื งต่างๆ ซึง่ ไม่ได้รบั การสนับสนุนทางดา้ นการเงิน โดยตรงจากรฐั หรอื มีตวั ตนเพอ่ื ท่สี รา้ งรายได้ ขบวนการเคลอ่ื นิ ไหวของประชาชนตา่ งๆ ในสวเี ดน เชน่ ขบวนการ แรงงาน ขบวนการเพอ่ื สิง่ แวดลอ้ ม ขบวนการต่อตา้ นการดืม่ สุรา เป็นตัวอย่างของวธิ กี ารทส่ี งั คมพลเรอื นสามารถเปน็ ตัวปัจจัย ของอำ� นาจ ในสังคม โดยที่ไมม่ ที ง้ั รัฐหรือตลาดต่างๆ เป็นผูผ้ ลกั ดนั พลัง สังคมพลเรอื นเปน็ ส่วนทส่ี ำ� คญั ในสังคมประชาธิปไตย ซงึ มีหลายวธิ ีในการทีคุณในฐานะผ้อู ย่อู าศัยสามารถมสี ่วนรว่ ม และมีอทิ ธพิ ลต่อสงั คม ส�ำหรบั ในสิทธท์ิ างประชาธิปไตยทงั้ หลายนน้ั ซง่ึ รวมถงึ เสรภี าพ ในการตีพิมพ์ และเสรีภาพในการแสดงออกพร้อมทั้งเสรภี าพ ในการสมาคมจะมีการเชิญชวนเพอื่ ใหป้ ระชาชนมสี ่วนร่วม ในชีวิตการเมืองทางออ้ ม ประชาชนสามารถมสี ว่ นรว่ มใน เรอ่ื งการเมืองได้โดยหลายวธิ ี ตัวอยา่ งเช่น โดยเข้าร่วมใน พรรคการเมือง องคก์ รหรือ สมาคมเพ่อื ผลกั ดันประเดน็ ตา่ งๆ ประชาชนสามารถติดต่อกับส่ือมวลชนต่างๆ เพอื่ เล่าถึงเรื่อง ที่พวกเขาคดิ วา่ มีความสำ� คัญได้ ประชาชนยังามารถตดิ ตอ่ กับ นักการเมอื งในเขตเทศบาลทีต่ นอาศัยอยแู่ ละให้ค�ำแนะน�ำหรอื ความคิดเหน็ เกยี วกบั การตัดสนิ ในเรือ่ งต่างๆ ได้ 172 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

กฎหมายหลักหรอื มูลฐานสีก่ ฎ ของสวเี ดน เพอ่ื ใหร้ ะบอบประชาธปิ ไตยดำ� เนนิ ไปด้วยดตี อ้ งมกี ฎหมายและ กฎระเบยี บ รฐั ธรรมนญู เปน็ กฎหมายที่ส�ำคัญท่สี ุดของสวีเดน รฐั ธรรมนูญเป็นพื้นฐานส�ำหรบั กฎหมายอื่น ๆ และสรา้ งกรอบ การทำ� งานส�ำหรับวธิ กี ารปกครองสวีเดน รฐั ธรรมนูญปกป้อง ประชาธปิ ไตยและถอื ว่าอยูส่ งู สดุ เหนือกวา่ กฎหมายใดทง้ั ปวง ทัง้ นห้ี มายความว่าเน้อื หาของกฎหมายอ่นื ๆ ของประเทศจะตอ้ ง ไมข่ ดั แย้งกบั สิง่ ทีร่ ะบุในรฐั ธรรมนญู เพ่อื เป็นการค�ำ้ ประกันโครงรา่ งน้ีเพ่อื ให้ไม่มีใครสามารถกระทำ� \"รฐั ประหาร\" หลงั การเลอื กตง้ั ไมไ่ มใ่ ชว่ า่ จะเปลยี่ นแปลงกฎหมาย ดังกลา่ วไดง้ า่ ย ปกติในการเปล่ยี นรัฐธรรมนญู จำ� เปน็ ตอ้ ง ให้รัฐสภาท�ำการตดั สินเร่อื งดังกล่าวสองครั้ง นอกจากนยี้ งั จะ ตอ้ งมีการเลือกตงั้ ท่ัวไประหวา่ งด�ำเนนิ การการตัดสินใจสอง คร้งั อกี ด้วย นอกจากน้ันกฎกมายดงั กลา่ วมไี ว้เพ่อื ไมใ่ หร้ ฐั ทำ� การ ตัดสินใจในเรอ่ื งใดๆ อย่างรีบร้อน ระยะเวลาในการพิจารณา เพ่ิมเตมิ ให้โอกาสทุกคนได้ทำ� การจะพจิ ารณาการเปล่ียนแปลง รฐั ธรรมนญู อยา่ งรอบคอบ รฐั ธรรมนญู ปกป้องระบอบ ประชาธปิ ไตยของเรา รัฐธรรมนูญสวีเดนประกอบด้วยกฎหมาย หลักหรอื กฎหมายพ้ืนฐานสีฉ่ บับดว้ ยกนั ดังน:ี้ •• รฐั บญั ญตั วิ า่ ดว้ ยการจดั ระเบยี บการปกครองประเทศ (RF) (Regeringsformen) เปน็ บทบญั ญตั เิ กย่ี วกบั วธิ กี าร ปกครองประเทศ รปู แบบในปจั จบุ นั ของรฐั บาลมาจากปี ค.ศ. 1974 ในนมี้ กี ฎระบถุ งึ วธิ กี ารทร่ี ฐั บาลควรจะปฎบิ ตั แิ ละ ขน้ั ตอนวธิ กี ารเลอื กตงั้ รฐั สภา นอกจากนร้ี ฐั บญั ญตั วิ า่ ดว้ ย การจดั ระเบยี บการปกครองประเทศยงั มกี ฎหมายเกยี่ วกบั สทิ ธเิ สรขี น้ั พนื้ ฐานอกี ดว้ ย ยกตวั อยา่ งเชน่ ในรฐั บญั ญตั วิ า่ ดว้ ยการจดั ระเบยี บการปกครองประเทศนนั้ มกี ารระบเุ กย่ี ว กบั สทิ ธขิ องทกุ คนในการมคี วามอสิ ระหรอื เสรใี นการสมาคม และเสรภี าพในการนบั ถอื ศาสนา •• รฐั บญั ญตั วิ า่ ดว้ ยการบื ราชสนั ตตวิ งศ์ (SO) (Successionsordningen) เปน็ บทบญั ญตั เิ กย่ี วกบั วา่ ใครจะ เปน็ กษตั รยิ ห์ รอื พระราชนิ แี หง่ สวเี ดน •• รฐั บญั ญตั วิ า่ ดว้ ยเสรภี าพในการตพี มิ พ์ (TF) (Tryckfrihetsförordningen) เปน็ บทบญั ญตั เิ กย่ี วกบั สง่ิ ทค่ี ณุ สามารถเขยี นในหนงั สอื พมิ พแ์ ละในหนงั สอื ในสวเี ดนคณุ เขยี นอะไรกไ็ ดต้ ราบเทา่ ทข่ี อ้ ความไมไ่ ดเ้ ปน็ ความผดิ ทาง อาญา © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 173

•• รฐั บญั ญตั วิ า่ ดว้ ยเสรภี าพในการแสดงออก (YGL) เปน็ บทบญั ญตั เิ กย่ี วกบั สง่ิ ทค่ี ณุ สามารถพดู ในวทิ ยุ โทรทศั น์ ภาพยนตรแ์ ละอนิ เทอรเ์ นต็ ในสวเี ดนคณุ จะพดู อะไรกไ็ ดแ้ ต่ จะมขี อ้ ยกเวน้ บา้ ง ตวั อยา่ งเชน่ ไมค่ วรพดู ในสงิ่ ทไ่ี มเ่ หมาะ สมสำ� หรบั คนอนื่ มนั อาจจะเกย่ี วกบั สง่ิ ทคี่ ณุ พดู ถงึ บคุ คล หรอื กลมุ่ ความคดิ ทางการเมอื งและ พรรคการเมือง เมื่อคุณลงคะแนนเสยี งคณุ ไดเ้ ลือกพรรคการเมืองทีค่ ุณต้องการ สนับสนุน พรรคการเมอื งที่เป็นองค์กรทมี่ สี มาชกิ ซ่ึงมแี นว ความคิดเดียวกันและตอ้ งการทจ่ี ะมีอทิ ธพิ ลในประเทศ แตล่ ะ พรรคการเมืองมนี โยบายทางการเมอื งซ่งึ แสดงถึงวสิ ัยทัษน์ว่าจะ พฒั นาสงั คมอย่างไร พรรคการเมอื งสว่ นใหญ่ที่มอี ยใู่ นปัจจุบัน สร้างบนพื้นฐานแนวความคดิ ทีเ่ กดิ ขึน้ ในช่วงสตวรรษที่ 19 ลัทธิเสรนี ิยม (Liberalismen) ค�ำสพั ทล์ ะติน liber หมายถึง เสรี นักเสรีนยิ คุ แรก (ศตวรรษที่ 18) มคี วามต้องการที่จปกป้องสทิ ธมิ นุษยชนและเสรีภาพ พวก เขาตอ้ งการ เช่นปกปอ้ งเสรีภาพในการแสดงออกและเสรีภาพ การตพี ิมพ์ เพือ่ ให้ทุกคนสามารถแสดงความคดิ และความรู้สึก ทางการพดู และการเขียนได้ นอกจากนนี้ กั เสรีนยิ มยังตอ้ งการทีจ่ ะยกเลกิ คา่ ธรรมเนยี มและ ภาษีศลุ กากรเม่ือซือ้ และขายสิง่ ของ ด้วยวิธีดังกลา่ วจะเพม่ิ การ ค้าระหว่างประเทศได้ วธิ ีนี้จะดีต่อเศรษฐกิจและลดความเสย่ี งใน การเกดิ สงคราม ลทั ธอิ นุรกั ษ์นิยม ค�ำศัพท์วา่ konservativ (อนุรักษ์นยิ ม) มาจากภาษาละตนิ วา่ conservare ซงึ่ หมายความวา่ รกั ษาหรอื คงไว้อยา่ งเดมิ นกั อนรุ กั ษน์ ิยมรุ่นแรก (ศตวรรษท่ี 18) ต้องการท่จี ะปกปอ้ ง ประวตั ิศาสตรข์ องชาติ ประเพณแี ละศาสนา พวกเขาต้องการ ให้อำ� นาจยังคงอยู่กบั กษัตริย์ ครสิ ตจกั รและเหลา่ ขุนนางใน สงั คม ความคิดทสี่ ำ� คัญภายในอนรุ ักษน์ ยิ มคือการรับมือกบั การ เปลี่ยนแปลงอยา่ งรวดเร็วในสงั คมและรกั ษาขนบธรรมเนยี ม ประเพณขี องครอบครวั และศาสนาครสิ ตศ์ าสนิกชน ลทั ธิสงั คมนิยม ค�ำวา่ socialism (สังคมนยิ ม) มาจากภาษาละตนิ socius ซึง่ หมายความวา่ เพ่ือน นกั สังคมนยิ มรนุ่ แรก (ศตวรรษท่ี 19) 174 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ตอ้ งการปกปอ้ งสทิ ธทิ �ำงานตา่ งๆ ของชนช้ันแรงงาน พวกเขาไม่ ตอ้ งการให้โรงงานและธุรกจิ อ่นื ๆ ตกเปน็ ของเอกชน พวกเขา ต้องการให้ผ้คู นเป็นเจ้าของกิจการนัน้ ๆ รว่ มกนั แทน ความคดิ ท่ี ส�ำคัญภายในลทั ธสิ งั คมนยิ ม มีตวั อย่างเช่น ใหม้ คี วามเทา่ เทยี ม กนั มากทส่ี ดุ ระหวา่ งบคุ คลและกลมุ่ ชมุ ชน อุดมการณท์ างการเมืองอื่นๆ อดุ มการณใ์ หมเ่ กิดขึน้ ในสศตวรรษท่ี 20 ความคดิ เหลา่ น้มี ี อิทธพิ ลต่อโลกในรปู แบบทแ่ี ตกต่างกัน คตินิยมสิทธสิ ตรี (Feminism) มีมาเปน็ เวลานานแล้ว แต่จะ แข็งแกร่งข้นึ ในชว่ งศตวรรษที่ 20 นักคตินยิ มสทิ ธสิ ตรีคดิ วา่ มัน ไมถ่ ูกต้องท่ีผู้ชายมีอำ� นาจในสังคมมากกวา่ ผู้หญงิ พวกเขามุ่ง เน้นเพ่อื เสรมิ สร้างความเขม้ แขง็ ของผูห้ ญงิ ทางการเมอื ง สิทธิ ทางการเงนิ และด้านสงั คม ลัทธนิ ยิ มสิง่ แวดล้อม เป็นแนวความคดิ เกยี่ วกับการมองมนษุ ย์ เป็นสว่ นหนึง่ ของธรรมชาติ ลทั ธสิ งิ่ แวดล้อมทางการเมอื งเปน็ แนวความคดิ เก่ียวกับการทำ� งานสำ� หรบั สภาพแวดล้อมท่ดี ตี อ่ สขุ ภาพและการพฒั นาท่ยี ่ังยืนดา้ นนิเวศวิทยา ลทั ธชิ าตนิ ยิ มเป็นแนวความคิดเก่ียวกับความเปน็ สามัญท่ีมีรว่ ม กนั ในประเทศ นกั ชาตนิ ยิ มตอ้ งการท่จี ะอนุรกั ษช์ าติ วฒั นธรรม และประวตั ศิ าสตรข์ องตน นกั ชาตนิ ยิ มมคี วามขอ้ งใจกบั การปะปน ของวฒั นธรรม ลัทธฟิ าสซสิ ต์และนาซีไดม้ มี าตงั้ แต่ชว่ งตน้ ทศวรรษ 1900 และให้การโตแ้ ย้งอย่างแขง็ แกร่งทจ่ี ะใหก้ ลุม่ ชนชน้ั นำ� และ ไม่ใชน่ กั การเมอื งที่ไดร้ บั การเลือกตงั้ ตามระบอบประชาธปิ ไตย ปกครองสงั คม ท้งั สองลทั ธฟิ าสซิสต์และนาซีเปน็ นักชาตินยิ ม อุดมการณท์ ่ีคดิ ว่าวฒั นธรรมของพวกตนมคี ุณคา่ มากกวา่ วัฒนธรรมอื่น ๆ ลทั ธินาซมี คี วามแข็งแกรง่ ในประเทศเยอรมัน ในช่วงปี ค.ศ. 1930 เมือ่ อดอลฟ์ ฮติ เลอรป์ กครองประเทศ ลทั ธิ นาซไี ด้ก่อให้สงครามโลกคร้ังทีส่ องเกดิ ข้ึนและไดฆ้ ่าชาวยิว ชาว โรมาและคนอน่ื ๆ ทีไ่ มเ่ หน็ ด้วยกบั นโยบายของนาซี พรรคการเมอื งตา่ งๆ พรรคการเมอื งที่อยู่ในรฐั สภาชว่ งระหว่างช่วงท่ีไมม่ ีการ เลือกตง้ั (mandatperioden) ปี ค.ศ. 2014-2018 คอื พรรค กลาง (Centerpartiet) พรรคเสรีนิยม (Folkpartiet) พรรค ครสิ เตียนเดโมแครต (Kristdemokraterna) พรรคกรนี (Miljöpartiet) พรรคโมเดอเรต (Moderaterna) พรรคสังคมนิย มประชาธิปไตย (Socialdemokraterna) พรรคสวีเดนเดโมแครต © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 175

(Sverigedemokraterna) และพรรคซ้าย (Vänsterpartiet) หลังจากการเลอื กตง้ั ในเดอื นกนั ยายนปี ค.ศ.2014 พรรค สงั คมประชาธปิ ไตยและพรรคกรนี ได้กอ่ ต้งั รัฐบาล นายก รัฐมนตรี คือ Stefan Löfven จากพรรคสงั คมนิยมประชาธปิ ไตย (Socialdemokraterna) บางพรรคไดก้ อ่ ตั้งเป็นกลมุ่ การเมอื งทเ่ี รียกวา่ กล่มุ พันธมิตร (Alliansen) พรรคการเมืองทอี่ ย่ใู นกล่มุ ดงั กลา่ วคือ พรรคโม- เดอเรต พรรคกลาง พรรคเสรนี ิยมและพรรคครสิ เตียนเดโม- แครต พรรคท้ังสพี่ รรคเหลา่ นไี้ ด้กอ่ ตง้ั รัฐบาลดว้ ยกนั ในชว่ ง ระหว่างปี ค.ศ. 2006-2014 รฐั มนตรใี นรฐั บาลชุดน้ัน คอื นาย Fredrik Reinfeldt จากพรรคโมเดอเรต (Moderaterna) ภาพถ่ายจากหน่วยเลือก ต้ังซ่ึงผู้คนไปใช้สิทธิ์ ในการลงคะแนนเสียง เลือกต้ัง ภาพ: Claes Grundsten/Scanpix Bildhuset ระบบการเลือกต้งั ของสวีเดน พน้ื ฐานของสงั คมประชาธปิ ไตยคอื การท่เี ราสามารถเลือกคนที่ จะเปน็ ตวั แทนของเราในการเลอื กตั้งท่ัวไป การเลอื กต้ังท่มี คี วาม สำ� คัญมากเพราะมันเปน็ จากการเลือกโดยเฉพาะต้ังซึ่งผอู้ ยอู่ าศัย สามารถมีอทิ ธิพลต่อการด�ำเนนิ การของเมอื ง การเลอื กตง้ั และผู้เขา้ ร่วมการเลือกต้งั การทีม่ คี นลงคะแนนเลือกต้ังจำ� นวนมากชีใ้ หเ้ หน็ วา่ หลาย ๆ คนไวว้ างใจนกั การเมอื งและระบอบประชาธปิ ไตย ถา้ หาก รฐั สภาสภาเทศมณฑลและสภาเทศบาลจะเปน็ ตัวแทนของ ประชาชนทั้งหมด จะต้องมจี ำ� นวนของผมู้ สี ทิ ธอิ อกเสยี งเพียง พอทม่ี สี ิทธใิ นการลงคะแนนเสยี งเขา้ ร่วมในการเลอื กตง้ั ทว่ั ไป ในสวีเดนกอื บร้อยละ 86 ของประชากรได้ลงคะแนนเสียงเลือก ตัง้ รฐั สภาในปี 2014 ในการเลือกตัง้ เทศมณฑล/ภูมิภาคและ 176 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

เทศบาลมสี ว่ นของผู้ออกเสียงน้อยกว่าไมก่ เี่ ปอร์เซน็ ต์ เมอ่ื คณุ ลงคะแนนเสียง โอกาสทีใ่ ครบางคนท่ีคุณชอบว่จะได้เขา้ รว่ มใน การตัดสินจะเพ่มิ ข้นึ ความแตกตา่ งมคี อ่ นข้างมากระหวา่ งกลุม่ ของผ้คู นตา่ งๆ ท่ีเข้า ร่วมในการเลือกตั้ง คนที่มรี ายได้และการศึกษาต่ำ� จะออกเสียงลง คะแนนน้อยกว่าผูท้ ีม่ รี ายไดส้ งู และการศึกษาสูง คนหน่มุ สาวจะ ออกเสียงลงคะแนนน้อยกวา่ คนทม่ี ีอายมุ ากกว่า การเขา้ ร่วมใน การเลอื กต้งั ในกลุม่ ผ้ทู เ่ี กดิ ตา่ งประเทศจะน้อยกวา่ ความสนใจใน การลงคะแนนเสียงเลอื กตง้ั จะเพม่ิ ข้ึนหากบุคคลนนั้ ได้อาศยั อย่ทู ่ี สวีเดนยิ่งนานข้นึ เชน่ กนั การเลอื กตง้ั ทั่วไป การเลอื กตง้ั ทัว่ ไปมสี ่ีประเภท: •• สำ� หรบั รฐั สภา •• สำ� หรบั สภาเทศมณฑล •• สำ� หรบั สภาภมู ภิ าค •• สำ� หรบั รฐั สภายโุ รป ผมู้ สี ทิ ธเิ ลอื กตงั้ จะลงคะแนนใหก้ บั พรรคและในขณะเดยี วกนั สามารถลงคะแนนเสยี งใหบ้ คุ คลคนหนงึ่ (ผสู้ มคั ร) ทม่ี ชี อื่ อยใู่ น รายชอ่ื การเลอื กตงั้ (เลอื กตงั้ สว่ นบคุ คล) และทแ่ี นน่ อนคณุ สามารถลงคะแนนเสยี งใหก้ บั พรรคแตกตา่ งกนั ในการเลอื กตงั้ ตา่ งๆ ระบบการเลือกต้ังในสวเี ดนจะเป็นสัดส่วน ซึง่ หมายความวา่ พรรคตา่ งๆ จะมผี ู้แทนในสภาจากการเลือกตัง้ โดยเป็นสดั ส่วน ของจำ� นวนของคะแนนทีไ่ ด้รับ การเลอื กตงั้ ทว่ั ไปสำ� หรบั รฐั สภาสภาเทศมณฑลและสภาเทศบาล มกี ารจดั ขน้ึ ทกุ ๆ สป่ี ี การเลอื กตง้ั ทงั้ หมดนจ้ี จดั ขน้ึ พรอ้ มกนั ในวนั เดยี วกนั สำ� หรบั รฐั สภายโุ รปนนั้ จะมกี ารจดั การเลอื กตง้ั ทกุ ๆ หา้ ปี การลงประชามติ การลงประชามติใหโ้ อกาสนักการเมืองในระดบั ชาติ ภูมภิ าคหรอื ทอ้ งถ่นิ ในการค้นหาประชาชนนึกคดิ อยา่ งไรเก่ยี วกับประเด็น การเมอื ง ในสวีเดนมกี ารลงประชามติในสองรูปแแบบทว่ั ประเทศ: ประชามติให้ค�ำปรกึ ษาและการท�ำประชามติในประเดน็ เกี่ยวกบั รัฐธรรมนญู การลงประชามติใหค้ �ำปรกึ ษาไม่มผี ลผูกพนั นกั การเมอื งสามารถท�ำการตัดสนิ ใจกบั ผลท่ีแยง้ กนั ต่อการลง ประชามติ การลงประชามติในประเด็นรฐั ธรรมนญู จดั ข้ึนร่วมกับ การเลือกตง้ั ท่ัวไปและจะมีผลผูกพันเสมอ อย่างไรกต็ ามการลง ประชามตปิ ระเภทน้ีไมเ่ คยไดร้ บั การจดั ข้นึ ในประเทศสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 177

สวเี ดนดำ� เนนิ การลงประชามตริ ะดับชาตใิ นปี ค.ศ. 2003 ท่ีผ่าน มา ซึ่งในขณะนน้ั เป็นเรอื่ งเก่ยี วกบั การท่ีสวีเดนจะเปล่ียนเงนิ สกุลโครนาสวเี ดนเป็นเงนิ ยโู ร พลเมอื งสวีเดนได้ลงคะแนนเสียง ไม่เหน็ ดว้ ย ตามหลักการในระดบั ทอ้ งถ่ินจะมกี ารลประชามติใน เขตเทศบาลหนึ่งหลายแหง่ ทุกปี สิทธิในการออกเสยี งเลือกตัง้ คณุ มสี ทิ ธอิ อกเสยี งลงคะแนนในการเลอื กตง้ั รฐั สภาถา้ คณุ เปน็ พลเมอื งสวเี ดนและมอี ายคุ รบ 18 ปี คุณมสี ทิ ธอิ อกเสียงลงคะแนนในการเลอื กตัง้ รฐั สภายโุ รปหาก คุณมีอายมุ ากกว่า 18 ปแี ละเป็นพลเมอื งในหนงึ่ ของประเทศ ในสหภาพยโุ รป คณุ มสี ทิ ธอิ อกเสยี งลงคะแนนในการการเลอื กสภาเทศบาลและ เทศมณฑหากคณุ อายคุ รบ 18 ปแี ละไดร้ บั การจดทะเบยี นในสวเี ดน เปน็ เวลาอยา่ งนอ้ ย 3 ปี คณุ ไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ งเปน็ พลเมอื งสวเี ดนเพอ่ื ท่ี จะลงคะแนนเสยี งในการเลอื กตง้ั สภาเทศบาล- และเทศมณฑล ก่อนการเลือกตั้งทางส�ำนักงานคณะกรรมการการเลือกต้ังจะ ส่งบัตรลงคะแนนให้กับทุกคนที่มีสิทธิลงคะแนนเสียงเลือกต้ัง บัตรออกเสียงลงคะแนนจะถูกส่งไปยังที่อยู่ที่คุณลงทะเบียน ราษฎร์ไว้ คุณจะต้องน�ำบัตรประชาชนติดตัวเพื่อที่จะสามารถ ลงเสียงเลือกตั้งได้ นอกจากนนั้ หากคณุ มสี ทิ ธลิ งคะแนนเสยี งเลอื กตง้ั คณุ ยงั สามารถ ถกู เลอื กเพอ่ื ทำ� งานทางดา้ นการเมอื งไดอ้ กี ดว้ ย ซง่ึ หมายความวา่ คณุ สามารถไดร้ บั การเลอื กตง้ั เปน็ สมาชกิ รฐั สภา ผแู้ ทนราษฎรเขต/ ภมู ภิ าคหรอื สภาเทศมณฑล เมอ่ื คณุ ลงคะแนนเสยี ง คณุ เลอื กพรรคทค่ี ณุ ตอ้ งการสนบั สนนุ คณุ สามารถทำ� เครอ่ื งหมายกากบาทตรงชอื่ ของบคุ คลทค่ี ณุ ตอ้ งการ สนบั สนนุ มนั เรยี กวา่ การออกเสยี งเลอื กตงั้ บคุ คล ข้อจ�ำกดั สำ� หรับพรรคเล็กๆ เพอื่ ทพ่ี รรคๆ หนง่ึ จะสามารถเชา้ รฐั สภาได้ พรรคจะตอ้ งไดร้ บั อยา่ ง นอ้ ยสเ่ี ปอรเ์ ซน็ ตข์ องคะแนนเสยี งผเู้ ลอื กตง้ั สำ� หรบั บคุ คลทจี่ ะ เขา้ เทศมณฑลหรอื ภมู ภิ าคได้ พรรคจะตอ้ งไดร้ บั อยา่ งนอ้ ยสาม เปอรเ์ ซน็ ตข์ องคะแนนเสยี งผเู้ ลอื กตงั้ สำ� หรบั การเลอื กตงั้ รฐั สภา ยโุ รปนนั้ ไดใ้ ชข้ อ้ จำ� กดั เดยี วกนั ในการเลอื กตงั้ รฐั สภาซงึ่ เปน็ สี่ เปอรเ์ ซน็ ต์ แตไ่ มม่ กี ฎเชน่ นนั้ ในการเลอื กตง้ั สภาเทศมณฑล มพี รรคการเมืองหลายพรรคในสวีเดนซงึ่ ไมม่ ที ี่น่ังในรัฐสภาแต่มี สมาชกิ สภาประจ�ำอย่ทู ีเ่ ทศบาลและมณฑล/ภมู ภิ าค 178 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ประชาธิปไตยระหวา่ งการเลอื ก ต้ังและในชีวติ ประจำ� วัน มันเปน็ สง่ิ สำ� คญั ที่แตล่ ะคนสามารถทำ� ให้เสียงของพวกตนมกี าร ไดย้ นิ โดยหลายๆ วธิ ี นอกเหนือจากการเลอื กต้ังท่ัวไป ประชาชน จะตอ้ งมีสภาวะทด่ี ีเพ่ือท่ีจะได้มองเหน็ มีสว่ นรว่ มในและมี อทิ ธพิ ลต่อการตัดสินใจทางการเมืองเมอื่ พวกเขาต้องการแม้ กระทงั่ ระหวา่ งการเลอื กตง้ั อกี ดว้ ย ซึ่งสามารถทำ� ไดโ้ ดย ตัวอยา่ ง เชน่ ติดต่อนักการเมือง ลงนามในค�ำร้องหรือเดินประท้วง นอกจากน้ียังเป็นส่ิงส�ำคัญที่จะสามารถมีอิทธิพลต่อการตัดสิน ใจเกย่ี วกบั ตวั เองหรอื การดำ� รงชวี ติ ในทศวรรษทผี่ า่ นมา หลายคน ในสวีเดนพยายามที่จะเพิ่มการมีส่วนร่วมและร่วมในการตัดสิน ในชีวิตการท�ำงาน โรงเรียน ครอบครัว สมาคมและในพื้นท่ีท่ี อยู่อาศัย การเพ่ิมโอกาสในการมีอิทธิพลในการท�ำงานหมายความว่า บริษัทและองค์กรท่ีพยายามให้พนักงานจะมีส่วนร่วมในการ ท�ำงาน ทุกคนควรได้รับโอกาสเดียวกันในการมีอิทธิพลต่องาน ของพวกเขา แต่ก็คงยังเป็นหัวหน้าที่ต้องท�ำการตัดสินใจใน เรื่องส�ำคัญ การสนบั สนุนให้มีสว่ นร่วมและการมสี ว่ นในการตัดสนิ ในเร่อื ง ต่างๆ ที่โรงเรยี นหมายถึงความพยายามท่ีจะสอนให้เดก็ ๆ คดิ อย่างมวี ิจารณญาณและมีความรับผิดชอบดว้ ยตนเอง ครไู ม่ ไดเ้ ป็นผ้ทู ่ตี ัดสนิ ทกุ อยา่ ง นกั เรียนสามารถมสี ่วนร่วมในการ วางแผนการศึกษา การสนบั สนุนให้มีส่วนในการตดั สนิ เร่อื งต่างๆ ในครอบครัวมาก ข้ึน อาจหมายถงึ การทีต่ อ้ งการใหเ้ ดก็ ๆ มีความรู้สึกเปน็ ตวั ของตวั เองและมีความม่ันใจ ผู้ปกครองหลายคนวางแผนเก่ยี วกับเร่อื ง ภายในครอบครวั พร้อมกบั ลูกๆ ของพวกเขาและให้โอกาสเดก็ ๆ มีสว่ นร่วมในการตัดสนิ หลายสมาคมในสวเี ดนได้มีการใชร้ ูปแบบในการทำ� งานแบบ ประชาธิปไตยมานานแล้ว ตัวอย่างเชน่ ไดม้ ีการวางกฎระเบียบ เก่ียวกบั วิธีการดำ� เนนิ การประชุมและการเลือกตั้งคณะ กรรมการเปน็ ต้น เปน็ เร่อื งสำ� คญั ทส่ี มาชกิ ทกุ คนสามารถลงมติ ได้ สมาชิกทกุ คนมีเสียงเท่าเทยี มกัน การมีส่วนร่วมและมีส่วนในการตัดสินในเขตบริเวณท่ีอยู่อาศัย หมายถึงว่า ผู้ที่อาศัยอยู่ในอาณาเขตบริเวณดังกล่าวสามารถมี © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 179

ส่วนร่วมในการตัดสินเรื่องต่างๆ ได้ ตัวอย่างเช่น คุณสามารถ มีส่วนร่วมและตัดสินถึงสมบัติส่วนกลางท่ีจะใช้ด้วยกันในบ้าน พักเป็นต้น ภาพ: Colourbox 180 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ค�ำถามเพอ่ื การอภิปราย บทที่ 6 สำ� หรบั คณุ คำ� วา่ ประชาธปิ ไตยมคี วามหมายวา่ อยา่ งไร คณุ สงั เกตเุ หน็ ความเปน็ ประชาธปิ ไตยในชวี ติ ของคณุ บา้ งหรอื ไม่ ในสงั คมพลเรอื นมกี ารปอ้ งกนั ตอ่ การทจุ รตไดอ้ ยา่ งไร การมเี สรภี าพในการแสดงออกมมคี วามหมายตอ่ สงั คมอยา่ งไร การใชส้ ทิ ธขิ์ องเสรภี าพในการแสดงออกในทางผดิ กระทำ� ไดอ้ ยา่ งไรบา้ ง ทำ� ไมการแสดงออกถงึ ความคดิ เหน็ ของตนนน้ั สำ� คญั ตอ่ ระบอบประชาธปิ ไตย คณุ คดิ วา่ ความคดิ ดา้ นการเมอื งใดเหมาะสมสำ� หรบั การปกครองสงั คม การมสี ว่ นรว่ มในการเลอื กตงั้ เปน็ ประเดน็ เกยี่ วกบั ประชาธปิ ไตยอยา่ งไร ทำ� ไมการลงคะแนนเสยี งเลอื กตง้ั ในการเลอื กตง้ั ทว่ั ไป จงึ มคี วามสำ� คญั คณุ สามารถนำ� สทิ ธปิ์ ระชาธปิ ไตยของคณุ ไปใชใ้ นชวี ติ ประจำ� วนั ไดอ้ ยา่ งไรบา้ ง อะไรเปน็ สง่ิ ทจ่ี ะทำ� ใหค้ ณุ อยากเปลย่ี นสงั คม สวเี ดนเปน็ ประเทศประชาธปิ ไตยในดา้ นใดบา้ ง © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 181

182 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ภาพ: Colourbox 7. การดูและรักษาสขุ ภาพ ของตนเองในสวเี ดน สารบญั สุขภาพคอื อะไร ยาเสพติดแอลกอฮอล์และยาสบู การดูและสุขภาพและการพยาบาลในสวีเดน การติดตอ่ กับสถานพยาบาล คณุ สามารถติดต่อท่ใี ดไดบ้ ้าง การใชช้ วี ิตกบั สภาพสมรรถภาพรา่ งกายเสอื่ มถอย ทันตกรรม © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 183

สุขภาพคอื อะไร การมีสขุ ภาพทีด่ ีหมายถึง การไม่เจ็บปว่ ยกระชมุ่ กระชวย และมีความรูส้ ึกดี สขุ ภาพของคุณอาจมีผลมาจาก ตัวอย่าง เช่น ส่ิงทค่ี ุณรบั ประทาน ความเครยี ด การนอนหลับการสูบ บุหร่แี อลกอฮอล์และยาเสพติด นอกจากน้นั สุขภาพของคุณมผี ล มาจากความพพึ อใจในตนเอง ความสุขจากผคู้ นรอบข้างและการ ที่คดิ วา่ ชีวิตคณุ มีความหมายไหม สงั คมรอบขา้ งตวั คณุ มคี วามสำ� คัญตอ่ สุขภาพของคณุ มาก ตัวอยา่ งเช่น ไม่ว่าคุณจะอาศยั อยอู่ ย่างไร ทำ� งานอะไรและหาก คุณร้สู ึกเปน็ สว่ นหนงึ่ ของสังคมหรือไม่ เศรษฐกิจของประเทศ การเมอื ง สภาพการดำ�รงชีวิต แสกวาภดรลาทพ้อำก�มงาารนว่าสงใงภนาากนพาแรแอทวลำด�กงลอาปอ้ นฮรมอะลกอัน์ าสหังาครมพฤแผตลูใ้ กิหะรญกราท่ มรเี่ ดใทน็ก�ำ ตกงดิาาตรนอ่ใชดช้ว้ ยีวกิตารทน่พี อักนเอหกาษลเศพตับัยอรศากสหรมั ารพรมสนั ทแภธาลา-์งะพกแเแวาลลวยะดาภใลวานัฒ้อพยมนาธมศรวาร่ามสง นา ธรรมชาติ สำ�นกั งาน และการอย สวสั ดกิ ารสงั คม การจราจร ยาสบู อทิ ธพิ ล ความสัมพันธ์ ู่ร่วมกนั วฒั นธรรม การศกึ ษา ยาเสพตดิ เคร่ือขา่ ย การ การออก การดแู ลดา้ น ทางสงั คม คุม้ ครอง กำ�ลงั กาย สุขภาพและการ ทางสงั คม รกั ษาพยาบาล เพศ อายุ กรรมพนั ธุ์ ตัวก�ำหนดปัจจัยต่างๆ ของสุขภาพ อภินันทนาการจาก Dahlgren & Whitehead สาธารณสุข สาธารณสขุ เป็นเรื่องเกย่ี วกบั สุขภาพของทุกคนในประเทศ สทิ ธิ ในการมีสขุ ภาพท่ีดเี ป็นหนงึ่ ในสิทธมิ นุษชน รัฐบาลมหี น้าที่ปฏิบตั ิ งานเพอ่ื ให้ผคู้ นในสงั คม ตัวอย่างเชน่ ไดร้ บั การพยาบาลดงั ท่ี พวกเขาต้องการในสวเี ดน รฐั บาลและหน่วยงานตา่ งๆ มีหน้าที่ ปฏิบัตงิ านเพ่ือใหผ้ ู้คนมสี ุขภาพทดี่ ี สำ� นกั งานสาธารณสขุ แหง่ ชาตเิ ปน็ หนง่ึ ในหนว่ ยงานของรฐั บาล ซง่ึ มหี นา้ ทรี่ บั ผดิ ชอบในงานระดบั ชาตเิ กย่ี วกบั เรอื่ งสขุ ภาพของ 184 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ภาพ: Colourbox ประชาชน พวกเขาปฏบิ ตั งิ านเพอ่ื ทจี่ ะทำ� ใหป้ ระชาชนในสวเี ดน มสี ขุ ภาพดี สำ� นกั งานสาธารณสขุ แหง่ ชาตปิ ฏบิ ตั งิ านกบั ประเดน็ ตา่ งๆ มากเปน็ พเิ ศษสบิ เอด็ ดา้ น งานสบิ เอด็ ประการดงั กลา่ วมดี งั น:้ี •• การมสี ว่ นรว่ มและการมอี ทิ ธพิ ลในสงั คม •• การเงนิ และสถานภาพทางสงั คม •• สภาพความเปน็ อยใู่ นการเจรญิ เตบิ โตของเดก็ และคนหนมุ่ สาว •• สขุ ภาพในชวี ติ การทำ� งาน •• สภาพแวดลอ้ มและผลติ ภณั ฑ์ •• การสง่ เสรมิ ดา้ นสขุ ภาพอานามยั และการรกั ษาพยาบาล •• การปอ้ งกนั การแพรก่ ระจายของเชอ้ื •• เพศสมั พนั ธแ์ ละอานามยั ดา้ นการเจรญิ พนั ธ์ุ •• กจิ กรรมทางกาย (การออกกำ� ลงั ) •• พฤตกิ รรมในการรบั ประทานอาหารและอาหาร •• แอลกอฮอล์ ยาเสพตดิ การใชส้ ารกระตนุ้ ยาสบู และการพนนั ถึงแม้นทางหนว่ ยงานราชการของสวเี ดนจะปฏิบตั ิงานเพอื่ ยก ระดับสุขภาพของประชาชน แต่สขุ ภาพของของผคู้ นแตล่ ะกลมุ่ ชนจะแตกต่างกนั ออกไปในสงั คมอยู่ดี ผคู้ นทีม่ ีการศกึ ษาในระดับ ต�ำ่ และรายไดน้ ้อยมักจะมสี ขุ ภาพท่ีด้อยกว่าผ้ทู ีม่ กี ารศึกษาใน ระดับสูงกว่าและมรี ายได้ทสี่ ูงกวา่ © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 185

พฤติกรรมในการรบั ประทานอาหารทีด่ ี สง่ิ ที่คุณรับประทานและดม่ื มีความส�ำคญั อยา่ งมากตอ่ สขุ ภาพ และความรู้สกึ ของคุณ การรับประทานทดี่ แี ละออกกำ� ลงั กาย ช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคภัยไข้เจบ็ ได้หลายโรค ตวั อย่างเชน่ โรค หัวใจและหลอดเลอื ด เบาหวาน มะเร็งและปัญหาทางดา้ นจติ ใจ ร่างกายตอ้ งการสารอาหารชนดิ ต่างๆ ดังนน้ั เพือ่ ทร่ี ่างกายจะ ไดร้ บั สารอาหารทจ่ี �ำเปน็ ทง้ั หมด มันสำ� คัญมากทค่ี ณุ จะตอ้ งรับ ประทานอาหารหลากหลายชนิด หากคุณรบั ประทานอาหารเชา้ กลางวนั และอาหารเย็นเปน็ เวลา จะท�ำใหร้ ับประทานอาหารใน ปรมิ าณท่พี อดไี ดง้ า่ ยขน้ึ เคล็ดลับห้าประการเกยี่ วกบั อาหาร สำ� นักงานอาหารแห่งชาตเิ ปน็ หนว่ ยงานหนึ่งของรัฐ ซึ่งมหี น้า ทีท่ ำ� งานเก่ียวกับเรอื่ งอาหาร ส�ำนกั งานอาหารแห่งชาตมิ ีคำ� แนะนำ� ห้าข้อเกย่ี วกบั อาหารทีด่ ีสำ� หรับสุขภาพดังนี:้ •• รบั ประทานผลไมแ้ ละผกั เยอะๆ ประมาณ 500 กรมั ตอ่ วนั •• เลอื กรบั ประทานผลติ ภณั ฑธ์ ญั ญพชื อาทเิ ชน่ ขนมปงั ซเี รยี ล เมลด็ พชื พาสตา้ และขา้ ว •• เลอื กอาหารทฉี่ ลากมสี ญั ญลกั ณร์ ปู กญุ แจ •• รบั ประทานปลาบอ่ ยๆ ประมาณสองหรอื สามครงั้ ตอ่ สปั ดาห์ •• ใชเ้ นยเทยี มชนดิ เหลวหรอื นำ�้ มนั ในการประกอบอาหาร 186 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน ภาพ: Colourbox © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

สญั ญลกั ษณร์ ูปรูกญุ แจ ตามรา้ นค้าขายของชำ� ทว่ั ไป จะมี อาหารบางส่วนทมี่ ีรูปคล้ายกับรู กุญแจอย่บู นฉลาก ซ่ึงอาหารนัน้ จะ มีประโยชนแ์ ละมไี ขมนั นำ้� ตาลและ เกลือปริมาณน้อย นอกขากนัน้ จะ มีเส้นใยอาหารมากกว่าอาหารชนิด เดียวกันซง่ึ ไมม่ สี ญั ญลกั ษณน์ ้ี เคล็ดลับส�ำหรบั ผูใ้ หญ่ ผใู้ หญ่หลายคนจะร้สู กึ สบายดขี ้นึ กว่าเดมิ หากรับประทานไขมนั อิ่มตวั นอ้ ยลง ไขมันอม่ิ ตวั มอี ย่ใู นอาหารท่ผี ลติ จากสตั ว์ ตัวอย่าง เช่น ในนมทีม่ ีไขมัน นมเปร้ียว เนย เนยแขง็ ผลติ ภณั ฑ์ไขมนั จาก สตั ว์ ครมี ไอสครีมและ ช็อคโกแลต นอกจากน้ี ไขมันอ่ิมตวั ยังมี อย่ใู นนำ�้ มันบางชนิดทีม่ าจากพืช ตวั อย่างเชน่ น้�ำมนั มะพร้าวและ น�ำ้ มันปาลม์ ไขมนั อ่ิมตวั เหลา่ นี้เป็นตวั เพิ่มความเสยี่ งตอ่ การเกดิ โรคหวั ใจและหลอดเลอื ด ไขมันไม่อิม่ ตวั น้ันดตี ่อรา่ งกาย ไขมันไมอ่ ิม่ ตัวเหล่าน้เี ป็นตวั ลด ความเส่ยี งต่อการเกดิ โรคหวั ใจและหลอดเลอื ด ไขมนั ไมอ่ ่ิมตวั มี อยใู่ นนำ�้ มนั พืชเปน็ สว่ นใหญ่ รวมถึงไขมนั อ่อนและเหลวส�ำหรับ ปรงุ อาหาร ปลา ถวั่ และอัลมอนด์ ในผลไมแ้ ละผักมสี ารอาหารหลายชนดิ ทีร่ า่ งกายต้องการ ตัว อย่างเชน่ วติ ามนิ แรธ่ าตแุ ละเสน้ ใยอาหาร ในผั กั เช่น แครอท บร็อคโคล่ี ถว่ั และก�ำหล่�ำปลีจะมเี สน้ ใยอาหาร การรับประทาน ผลไม้และผกั ทุกวันนน้ั จะเป็นผลตี อ่ สขุ ภาพ ปลาและอาหารทะเลนัน้ มวี ิตามนิ และแร่ธาตตุ า่ งๆ มากมาย นอกจากนย้ี งั มีไขมันในปลาซึง่ เรียกวา่ โอเมก้า 3 ซ่ึงดีต่อหัวใจ ความดันโลหติ และเลือด หากคณุ ต้องการลดนำ�้ หนกั คุณไมค่ วรรับประทานอาหารท่มี ี นำ้� ตาลและไขมัน คุณควรเลีย่ งการรับประทานลูกกวาด มันฝรั่ง ทอด เคก็ และชอ็ คโกแลต เคลด็ ลบั ส�ำหรับเด็ก เดก็ จำ� เปน็ ต้องรบั ประทานอาหารทีม่ ีประโยชน์และตรงเวลา เพือ่ ท่ีจะไดเ้ ติบโตและมพี ัฒนาการทเ่ี หมาะสม ส�ำหรบั เดก็ ทารกนนั้ นมแม่ (น�้ำนมจากอก) หรอื นมผงทดแทนนม แม่เปน็ อาหารท่ดี ีทีส่ ุด คณุ สามารถขอรบั ขอ้ มลู เกี่ยวกบั อาหารที่ ดีต่อสุขภาพส�ำหรับเดก็ เพม่ิ เติมได้ที่ศนู ย์อานามัยเด็ก (BVC) © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 187

ในเว็บไซท์ของส�ำนักงานอาหารแห่งชาติ www.slv.se คุณยัง สามารถอ่านข้อมูลเก่ียวกับอาหารที่ดีต่อสุขภาพส�ำหรับเด็ก ทารกได้ด้วย การออกก�ำลงั กาย และการฝึกฝน มนษุ ยจ์ ำ� เปน็ ตอ้ งเคลอื่ นไหว ออกกำ� ลงั เพอ่ื ใหต้ วั เองมสี ขุ ภาพทด่ี ี การออกกำ� ลงั กายชว่ ยลดความเสยี่ งของโรคตา่ งๆ เชน่ โรคหวั ใจ และหลอดเลอื ดและโรคมะเรง็ บางชนดิ นอกจากนกี้ ารออกกำ� ลงั กายยงั ทำ� ใหค้ ณุ มคี วามสขุ มากขน้ึ คณุ จะนอนหลบั ไดด้ ขี น้ึ สามารถ ทนตอ่ ความเครยี ดไดด้ ขี นึ้ และรกั ษานำ้� หนกั ใหค้ งที่ ผใู้ หญค่ วรออก กำ� ลงั กายอยา่ งนอ้ ย 30 นาทใี นแตล่ ะวนั คณุ ไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ งฝกึ ซอ้ ม อยา่ งหนกั เพอื่ จะรสู้ กึ ดขี น้ึ การเดนิ ออกกำ� ลงั กเ็ พยี งพอ เดก็ ต้องออกกำ� ลังหรอื มกี ารเคล่ือนไหวมากกวา่ ผูใ้ หญ่ เด็กตอ้ ง ออกก�ำลังอยา่ งนอ้ ยวนั ละ 60 นาที เพื่อให้ร้สู ึกดี ความเครยี ด มผี ู้คนมากมายทีร่ สู้ ึกเครยี ด แต่มนั ไม่จำ� เปน็ ตอ้ งเป็นอันตราย ความเครียดให้พลงั งานเป็นพเิ ศษในการรับมอื กับสถานการณ์ ที่ยากล�ำบาก ความเครยี ดเกินไปอาจเปน็ ภัยตอ่ สุขภาพ ถา้ คุณ รสู้ ึกเครียด จะเป็นส่ิงท่ีดีถ้าคุณเข้าใจว่าเพราะอะไร เพราะคณุ จะ สามารถพยายามเปลี่ยนสถานการณ์ของคุณ สญั ญาณของความเครยี ดคอื การทค่ี ณุ นอนไมห่ ลบั และรสู้ กึ เศรา้ นอกจากนค้ี ณุ ยงั พบไดว้ า่ มนั ยากทจี่ ะตงั้ สมาธิ ความจำ� ไมด่ ี และ กระเพาะอาหารมปี ญั หา ปวดหวั หรอื ปวดในสว่ นอนื่ ๆ ของรา่ งกาย ถ้าคณุ ออกก�ำลังกาย กนิ อาหารที่ดี และนอนใหเ้ พยี งพอ มันจะ ชว่ ยใหร้ า่ งกายของคณุ รบั มือกบั ความเครียดได้ การนอนหลบั มันเปน็ ส่งิ ส�ำคัญที่ตอ้ งนอนหลบั ได้ดเี พอ่ื ทจี่ ะรู้สึกดี ผ้ใู หญม่ ักจะ ตอ้ งการเวลานอนระหว่างหกถงึ เกา้ ชวั่ โมงทกุ วัน เด็กและเยาว์ ชนตอ้ งการนอนมากกว่า มนั เป็นเรื่องธรรมดาที่จะมีปญั หากับการนอนหลับ มันอาจขึ้นอยู่ กับส่ิงตา่ งๆ เช่นบุหรเี่ ครอื่ งด่ืมแอลกอฮอล์ นอนกรน ความเจบ็ ป่วย ความวติ กกงั วลและความเครยี ดหรอื คุณทานดึกเกินไปใน เวลากลางคืน คุณสามารถช่วยใหต้ วั เองนอนหลับไดด้ ีขนึ้ ได้ถ้าห้องนอนอยู่ในท่ี มืด ทเี่ งียบสงบและเย็น นอกจากนย้ี ังอาจจะนอนได้ง่ายขนึ้ ถา้ คุณ หลกี เล่ยี งการรบั ประทานอาหารกอ่ นทค่ี ณุ จะเข้านอน ถ้าคณุ เข้า นอนและต่นื ในเวลาเดียวกนั ทกุ วัน กจ็ ะทำ� ให้การนอนหลับดีขึ้น 188 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

หากปญั หาในการนอนหลบั ของคณุ เปน็ อยา่ งต่อเนือ่ งเป็นเวลา นานควรไปรบั การรกั ษา ยาเสพติดแอลกอฮอลแ์ ละยาสูบ ในประเทศสวเี ดนยาเสพติดทกุ ประเภทเป็นที่ตอ้ งหา้ ม มนั เปน็ เรอ่ื งทผี่ ิดกฎหมายในการขายและซ้ือยาเสพตดิ นอกจากนี้ยงั ผิด กฎหมายท่จี ะมียาเสพติดส�ำหรบั การใชง้ านสว่ นตวั กล่าวคอื การ มียาเสพติดท่จี ะใช้เอง การกระทำ� ผดิ กฎหมายเน่ืองจากยา เสพตดิ ให้โทษสูง สว่ นมากมกั จะจำ� คกุ หากคุณใชย้ าเสพตดิ กม็ กั จะเปน็ เร่ืองยากทีจ่ ะเลกิ ด้วยตัวคณุ เอง คนสว่ นใหญท่ ่ตี ิดยาเสพติดต้องการความชว่ ยเหลอื ของเจ้าหน้าท่ี พยาบาลเพอ่ื ที่จะเลกิ ได้ ยาเสพตดิ ทีพ่ บมากท่ีสุดในประเทศสวเี ดนคอื กัญชา (hasch, marijuana) ยาบ้า (แอมเฟตามนี ) โคเคนและเฮโรอีน ประเภท ของยาเสพตดิ ที่ก�ำลังเป็นที่พบมากในประเทศสวเี ดนคอื พืช Khat การขายหรือมี พชื Khat ไว้ในครอบครอง สามารถถกู จ�ำคกุ เปน็ เวลานานและเสียคา่ ปรับหนัก แอลกอฮอล ์ ผู้ท่ีตอ้ งการจะซึอ้ แอลกอฮลใ์ นสวเี ดนจะตอ้ งมอี ายคุ รบ 20 ปี บรบิ ูรณ์ มีการจำ� หนา่ ยแอลกอฮอลต์ ามรา้ น Systembolaget ซง่ึ รฐั บาลสวีเดนเปน็ เจ้าของ เครอ่ื งดืม่ ที่มีแอลกอฮอล์เพียงเลก็ นอ้ ยเช่นเบียร์บางชนดิ และไซเดอร์มขี ายในรา้ นขายของชำ� เพอื่ ภาพ: Systembolaget © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 189

ทีจ่ ะซ้ือเครอ่ื งดืม่ แอลกอฮอลใ์ นรา้ นดังกลา่ วได้คุณจะตอ้ งอายุ 18 ปี นอกจากนค้ี ุณยงั สามารถสั่งเครื่องดม่ื แอลกอฮอล์ทีร่ า้ น อาหารไดถ้ ้าคุณอายมุ ากกว่า 18 ปี การด่มื เครื่องดม่ื แอลกอฮอลใ์ นช่วงระยะเวลานาน สามารถนำ� ไปสูป่ ญั หาภาวะซึมเศร้าวิตกกังวลและนอนไมห่ ลบั ถา้ คุณดื่ม แอลกอฮอล์มากมีความเสย่ี งวา่ คุณจะติดมนั นอกจากน้ียงั มี ความเสี่ยงของการเกดิ โรคหรอื การบาดเจบ็ ยาสูบ การสบู บหุ รอี่ าจทำ� ใหเ้ กดิ โรคตา่ งๆ และทำ� ใหผ้ คู้ นเสยี ชวี ติ กอ่ นเวลา โรคมะเรง็ โรคปอด โรคหวั ใจและหลอดเลอื ดและโรคกระเพาะ เปน็ ตวั อยา่ งของความเสยี หายสบื เนอื่ งจากการสบู บหุ ร่ี เมอื่ คณุ อยู่ ในหอ้ งเดยี วกบั คนทสี่ บู บหุ รี่ คณุ กห็ ายใจสดู ควนั บหุ รเี่ ขา้ ไปดว้ ย นี้ เรยี กวา่ การสบู บหุ รม่ี อื สองและคณุ จะไดร้ บั โรคเชน่ เดยี วกบั คนทสี่ บู บหุ รเี่ อง เนอื่ งจากการสบู บหุ รเี่ ปน็ อนั ตรายตอ่ สขุ ภาพของคณุ คณุ จะตอ้ งมอี ายุ 18 ปเี พอ่ื ทจ่ี ะซอื้ บหุ รห่ี รอื ยาสบู ได้ ภาพ: Colourbox มอระกู่ (อปุ กรณส์ ูบยาสบู ) การสบู มอระกู่ท�ำใหม้ คี วามชน้ื สงู ซง่ึ หมายความว่าการกอ่ ตัวของ ควันมากกวา่ เม่อื สูบบหุ ร่ี จากการสูบมอระกู่หนึ่งช่วั โมง ตัวคุณจะ ได้รับควนั อนั ตราย 100-200 คร้งั มากกว่าการสบู บหุ รี่มวนเดยี ว การสูบมอระกคู่ ร้ังงหนึง่ เทียบเท่ากบั การสูบบหุ ร่ีประมาณ 100 มวนเพราะการสบู มอระกู่ใชเ้ วลานานกว่าสบู บุหรี่ คาร์บอนที่ใช้ ในการสูบบุหรก่ี อ่ ใหเ้ กิดก๊าซคาร์บอนมอนออกไซด์ โลหะและสาร กอ่ มะเรง็ แพรก่ ระจายในร่างกาย สนสู หรือยานตั ฤ์ Snus ยานตั ฤ์ เปน็ ยาสบู ซงึ่ แทรกเขา้ ใตร้ ฝิ ปี าก สนสู สามารถทำ� ให้ เกดิ บาดแผลและโรคของปากและสามารถนำ� ไปสกู่ ารเกดิ โรคมะเรง็ 190 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

บุหร-่ี อี บุหร่อี ิเลก็ ทรอนิกสป์ ระกอบไปดว้ ยตัวปาก แบตเตอรี่ ท่อระเหย และควนั น้�ำ เป็นวิธีการสูบบุหรแี่ บบใหม่ บุหร่ีอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์มี สารหลายอยา่ งท่สี ามารถเป็นอันตรายต่อสขุ ภาพของคุณ เช่น นิโคติน โพรพลิ ีนไกลคอล และกลเี ซอรีน การดูและสุขภาพและการดแู ล ภาพ: Colourbox รกั ษาในสวีเดน การไดร้ บั การดแู ลและรกั ษาพยาบาล เปน็ สทิ ธทิ ที่ กุ คนในสงั คม มสี ทิ ธทิ จ่ี ะใไชแ้ ละไดร้ บั ในประเทศสวเี ดนคณุ ไมต่ อ้ งจา่ ยเงนิ เปน็ จำ� นวนมากถา้ คณุ จำ� เปน็ ตอ้ งพบแพทย์ มกี ารผา่ ตดั หรอื ไดเ้ ขา้ พกั ในโรงพยาบาล มนั เปน็ สงิ่ สำ� คญั ทจ่ี ะรวู้ า่ การรกั ษาพยาบาล ทำ� งานดว้ ยวธิ ใี ด และคณุ ตอ้ งไปทไี่ ดถา้ คณุ ตอ้ งการการดแู ลรกั ษา เทศบาล เขตมณฑลและภมู ภิ าคมคี วามรบั ผดิ ชอบตอ่ การดแู ลรกั ษา การดแู ลรักษาตัวเอง - รักษาดว้ ยตนเอง โรคหรอื การบาดเจบ็ ทไี่ มอ่ นั ตราย คุณสามารถดแู ลรักษาเองได้ เชน่ อาการเป็นหวัด เปน็ ไข้ ทอ้ งเสยี หรือมีบาดแผลเลก็ น้อย คณุ สามารถอ่านเพ่มิ เตมิ เก่ยี วกับเรอ่ื งนใี้ นหนงั สือท่เี รยี กว่าคมู่ อื การ ดูแลตนเอง (Egenvårdsguiden) ซึ่งฟรแี ละสามารถดไู ด้ที่ ศูนยบ์ รกิ ารสาธารณสขุ ในพื้นทข่ี องคณุ © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 191

คณุ สามารถโทรไ์ ปที่ ศนู ยบ์ รกิ ารคำ� แนะนำ� ดา้ นดแู ลสขุ ภาพ (Sjukvårdsrådgivningen) เพอ่ื รบั คำ� แนะนำ� ศนู ยบ์ รกิ ารคำ� แนะนำ� ดา้ นดแู ลสขุ ภาพ (Sjukvårdsrådgivningen) จะมพี ยาบาลทำ� งานอยู่ พวกเขาสามารถแนะนำ� ไดว้ า่ คณุ ควรไปรบั การพยาบาลไดท้ ไี่ หน ศนู ยบ์ รกิ ารคำ� แนะนำ� ดา้ นดแู ลสขุ ภาพเปดิ ตลอด 24 ชวั่ โมง หมายเลขโทรศพั ทค์ อื 1177 ศนู ยบ์ รกิ ารคำ� แนะนำ� ดา้ นดแู ลสขุ ภาพ มอี ยทู่ เ่ี วบ็ ไซท์ www.1177.se ซงึ่ ทนี่ นั่ จะมขี อ้ มลู ในหลายภาษา ยา คุณสามารถซือ้ ยาไดท้ รี่ ้านขายยา (Apotek) ยาบางชนิดตอ้ งมี ใบสง่ั ยา หมายความว่าแพทยจ์ ะต้องเป็นคนส่งั ยาไห้คุณ เช่นยา ปฏิชวี นะ (ยาแก้อักเสบ) ทค่ี ุณตอ้ งใชถ้ ้าคุณมกี ารตดิ เชือ้ ท่เี กดิ จากเชอื้ แบคทีเรยี เชน่ คออกั เสบหรือปอดบวม แพทย์เปน็ คน เขยี นใบส่งั ยาแล้วคณุ ก็ไปซอ้ื ยาทีร่ า้ นขายยา บคุ คลากรทท่ี �ำงานทร่ี ้านขายยาจะมคี วามรู้ท่ดี ีมากเกยี่ วกับเร่ือง โรคและยา เขาสามารถใหค้ ำ� ตอบคณุ ได้ ร้านขายยายังมีข้อมูล และโบรชัวรเ์ กยี่ วกับโรคต่างๆ มากมาย ถา้ คณุ อายมุ ากกว่า 18 ปีคุณสามารถซื้อยาท่ไี ม่ตอ้ งไชใ้ บส่ังยาได้ เช่นยาแก้ปวดในรา้ นขายของชำ� การตดิ ตอ่ กบั สถานพยาบาล เมื่อคุณได้พูดคยุ กบั บคุ คลากรในสถานรกั ษาพยาบาล เช่นแพทย์ หรอื พยาบาล คณุ ต้องบอกถงึ สิง่ ที่คุณตอ้ งการด้วยตัวคุณเอง คุณรดู้ ีท่ีสดุ ว่าปัญหาของคณุ คืออะไร 192 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน ภาพ: Colourbox © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ทกุ คนทที่ �ำงานภายในแผนกการดูแลรกั ษามีหน้าทต่ี ้องรักษา ความลบั หมายความวา่ เขาไม่มีสิทธิทจี่ ะเลา่ เรอ่ื งของคุณและ ปัญหาทางแพทย์ของคณุ ให้คนอืน่ รบั รู้ หากคณุ พูดภาษาแมเ่ ปน็ ภาษาอื่นนอกเหนอื จากสวีเดน คุณมี สิทธทิ ีจ่ ะขอใชล้ า่ มในสถานพยาบาล คุณควรแจ้งว่าคณุ ตอ้ งการ ลา่ มเมอื่ คุณจองเวลา ล่ามก็มหี นา้ ทใ่ี นการรกั ษาความลบั เช่นกัน คณุ สามารถตดิ ต่อท่ีใดได้บา้ ง เม่ือคณุ หรือบุตรของคุณป่วย คณุ ควรไปทศ่ี ูนยบ์ รกิ าร สาธารณสุข (vårdcentral) กอ่ น ศูนยบ์ รกิ ารสาธารณสขุ จะปิดใน ตอนเยน็ และวันหยุดสดุ สัปดาห์ หากคณุ ตอ้ งการการดแู ลอยา่ ง รวดเรว็ คณุ ควรจะไปท่หี นว่ ยฉุกเฉิน (jourmottagning) หรือหอ้ ง ฉุกเฉนิ (akutmottagning) ถามศนู ย์บรกิ ารสาธารณสขุ ของคุณ วา่ หนว่ ยฉุกเฉินทใี่ กล้ทส่ี ุดอยู่ใหน หรืออ่านที่เว็บไซต์ของศนู ย์ บรกิ ารสาธารณสขุ ศูนย์ปฐมพยาบาลเบื้องต้น ศนู ย์ปฐมพยาบาลเบื้องตน้ คือ การพยาบาลท่คี ณุ ได้รบั นอก โรงพยาบาล เช่นศูนย์บรกิ ารสาธารณสุข ในศนู ยป์ ฐมพยาบาล เบ้อื งต้นจะมีศูนยด์ ูแลรกั ษาMVC (คลินกิ ฝากครรภ์) คลนิ ิก ผดุงครรภแ์ ละ BVC (ศนู ย์เด็กเล็ก) นักกายภาพ บำ� บัดกจิ กรรม บำ� บดั จติ แพทย์ จิตวิทยาคลนิ กิ และศูนย์เยาวชน หากคุณปว่ ยคุณควรติดต่อทศ่ี นู ยบ์ รกิ ารสาธารณสุขกอ่ น หากคณุ พึง่ มาอยู่ใหมค่ ุณควรตดิ ต่อกับศนู ย์บรกิ ารสาธารณสขุ เพ่อื ตรวจสุขภาพ ในการตรวจสุขภาพมีการสมั ภาษณ์และตอบ คำ� ถามเกีย่ วกับสุขภาพของคณุ เจา้ หนา้ ที่พยาบาลตอ้ งท�ำการ ตรวจหลายอย่าง การเลือกศนู ย์บรกิ ารสาธารณสุข คนท่อี ายุมากกวา่ 16 ปีสามารถเลือกได้วา่ จะไปทศี่ นู ย์บรกิ าร สาธารณสุขแห่งใด ผ้ปู กครองเปน็ คนเลอื กศนู ยบ์ ริการ สาธารณสุขให้กบั เด็กอายุต่�ำกวา่ 16 ปี สว่ นมากจะเลอื กศนู ยบ์ ริการสาธารณสขุ ทใ่ี กล้บา้ น นอกจากนี้ คุณยงั สามารถเลอื กระหวา่ งศนู ย์บริการสาธารณสขุ ของรัฐหรอื เอกชน ครง้ั แรกทีค่ ณุ ไปทศ่ี นู ย์บริการสาธารณสุข จะมีคนช่วยให้ คุณลงทะเบียน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 193

หากคณุ ไม่เลือกศูนย์บริการสาธารณสขุ คณุ จะถูกลงทะเบยี นท่ี ศนู ยบ์ รกิ ารสาธารณสขุ ท่ีใกลบ้ า้ นท่สี ุด คณุ สามารถเปลีย่ นศูนย์บริการสาธารณสขุ เมอื่ ใดกไ็ ด้ เชน่ เม่ือ คุณยา้ ยบ้าน หากคณุ ตอ้ งการเปล่ยี นศนู ย์บรกิ ารสาธารณสุขให้ คณุ ไปที่ศูนยท์ ่ีคุณต้องการเปลย่ี น บคุ คลากรในสถานพยาบาล ในสถานพยาบาลมเี จ้าหน้าที่หลายอาชพี คณุ สามารถอา่ นข้อมลู เกย่ี วกับอาชีพทีพ่ บมากที่สดุ ในสถานพยาบาลของสวีเดนไดท้ น่ี :ี่ แพทย์ทั่วไป แพทยท์ ศ่ี ูนยบ์ ริการสาธารณขุ ส่วนมากจะเปน็ แพทยท์ ั่วไป หมายความวา่ พวกเขาสามารถดแู ลคนไข้ทปี่ ว่ ยในโรคทั่วไป แพทยท์ ั่วไปยงั ท�ำงานเกยี่ วกับการดแู ลแบบเชิงปอ้ งกัน หมายความว่าช่วยป้องกันโรค เชน่ การช่วยผทู้ ่ีเก่ยี วข้องกับการ เลิกสูบบุหรี่ ลดน้�ำหนักหรือเลกิ การดืม่ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ แพทย์ทว่ั ไปยงั ชว่ ยตรวจดวู ่าถ้าคุณตอ้ งการการดูแลของแพทย์ ท่มี คี วามชำ� นาญในโรคทีเ่ ฉพาะ เช่นจกั ษแุ พทย์ (ตา) หรอื หทัยแพทย์ (หัวใจ) ได้ ถ้าเชน่ นนั้ แพทยท์ วั่ ไปจะสง่ ใบรับรอง (ใบremiss) ไปศูนย์ที่มแี พทยท์ ่มี ีความช�ำนาญเฉพาะโรค พยาบาล ทุกสถานท่ีที่คณุ รบั การดูแลพยาบาลจะมีนางพยาบาลท�ำงาน นางพยาบาลหลายคนมกี ารฝึกอบรมพิเศษในเรื่องที่เฉพาะ เจาะจง เชน่ จิตเวช ผู้ช่วยพยาบาล ผูช้ ่วยพยาบาลจะทำ� งานรว่ มกันกบั แพทย์และพยาบาล พวก เขาเจาะตวั อย่างเลอื ดและท�ำแผล นักกายภาพบ�ำบดั และนกั อาชวิ บ�ำบดั นักกายภาพบำ� บดั จะชว่ ยผทู้ ่ีมญั หากับการเคล่ือนไหว ตวั อย่าง มเี ชน่ อาการปวดหลงั นักอาชิวบ�ำบัดจะชว่ ยผ้ทู มี่ ีปญั หาปว่ ยเป็นโรคหรอื ผู้ท่บี าดเจ็บ เพ่อื ทจี่ ะสามารถดำ� เนนิ ชวี ติ ประจ�ำวันไดด้ ขี ้ึน นักจิตวิทยา นักจิตเวชและผใู้ ห้ค�ำปรึกษา นักจิตวทิ ยา นักจติ เวชและผใู้ หค้ �ำปรกึ ษา เป็นผูใ้ ห้ความชว่ ย เหลอื แก่ ผู้ทีม่ ปี ญั หาทางจิต ตวั อย่างเช่นสาเหตมุ าจากภาวะซมึ เศรา้ หรือความเครยี ด 194 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

นกั โภชนาการ นกั โภชนาการ เปน็ ผใู้ หค้ วามชว่ ยเหลอื ในดา้ น การเลอื กรบั ประทาน อาหาร และเคร่ืองดืม่ เพื่อใหส้ ุขภาพแขง็ แรงดีขึน้ โรคหรอื การบาดเจ็บทีอ่ ัตรายต่อชวี ติ หากคุณเจบ็ ป่วยเฉยี บพลันหรือบาดเจ็บทีร่ ้ายแรงถงึ ชีวติ คณุ ต้องไปท่ี แผนกฉกุ เฉนิ ของโรงพยาบาล หากคณุ ไมส่ ามารถไปท่ี โรงพยาบาลได้ด้วยรถสว่ นตัวหรอื แทก็ ซี่ คุณสามารถโทรเ์ รียก รถพยาบาลได้ คุณสามารถโทรศัพทต์ ดิ ต่อไปยังท่ี หน่วยฉุกเฉนิ (SOS alarm) ทหี่ มายเลข 112 หากบตุ รของคณุ ป่วยหรือไดร้ ับบาดเจ็บรนุ แรง คุณควรจะไป ทแ่ี ผนกฉกุ เฉินส�ำหรบั เดก็ ประจำ� โรงพยาบาล แผนกฉุกเฉิน ส�ำหรบั เดก็ แผนกฉุกเฉนิ สำ� หรบั เด็กรับรกั ษาเดก็ ท่ีป่วยระหว่าง อายุ 0 ถง่ึ 16 ปี © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län ภาพ: Colourbox สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 195

แผนกรบั ผู้ปว่ ยพิเศษ แผนกรบั ผู้ปว่ ยพิเศษ มกั จะมอี ย่ตู ามโรงพยาบาล ท่นี ม้ี ีแพทย์ ทท่ี ำ� งานที่นมี่ ีความเชีย่ วชาญโรคเฉพาะทาง อย่างเชน่ โรคช่อง ท้องและลำ� ไส้ ส่วนมากแพทย์ของคณุ ประจำ� ศนู ยอ์ านามยั จะมใี บ ส่งตวั (remiss) ไปยังแผนกรบั ผู้ปว่ ยพเิ ศษ คุณไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ งมใี บ ส่งตัวเพอ่ื จะไปแผนกรับผูป้ ว่ ยพเิ ศษ แต่ถ้าหากคุณมีใบส่งตวั จะ ท�ำใหค้ ณุ ไม่ต้องรอนาน และค่าใชจ้ ่ายจะถกู ลงหากคณุ มใี บสง่ ตัว ศนู ยส์ ุขภาพเยาวชน ศนู ย์สุขภาพเยาว์วชน เป็นศนู ยใ์ ห้บริการแกเ่ ยาวชนท่ีมีคำ� ถาม หรือปญั หาเกีย่ วกบั เรือ้ งเพศสมั พันธ์ สขุ ภาพและความสมั พันธ์ ศูนย์สขุ ภาพเยาวชนมกั จะเปิดบรกิ ารแกเ่ ยาวชนในวัยทม่ี ีอายุ 13 ถึง 25 ปี ขอ้ จ�ำกัดอายุอาจแตกตา่ งกนั ระหว่างเขตเทศบาลต่างๆ ทศ่ี ูนยส์ ขุ ภาพเยาชนไมต่ ้องเสยี คา่ บริการใดๆ ท่ีศูนย์สขุ ภาพ เยาวชนมกั จะมพี ยาบาลผดงุ ครรภ์ ผ้ใู หค้ �ำปรกึ ษา นักจติ วทิ ยา ผู้ ชว่ ยพยาบาล นรแี พทยแ์ ละแพทย์ ปกติไม่ต้องเสียค่าใช้ ใดๆ เม่ือไปท่ีศูนย์สุขภาพ เยาวชน แต่บางครั้งอาจ ต้องเสียค่าพบแพทย์ใน ศูนย์ อานามัยก็ได้ บุคคล ากรที่ท�ำงานในศูนย์ สุขภาพเยาชนมีหน้าท่ีที่ ในการรักษาความลับ ภาพ: Klara Stenström โรงพยาบาล โรงพยาบาลจะมีหลายแผนกและหลายฝา่ ย ที่น่ันจะมีแผนกรบั ผู้ ปว่ ยพิเศษและแผนกฉกุ เฉิน โรงพยาบาลหลายแห่งยังมแี ผนก คลอด หากคณุ จะคลอดบุตรให้ไปท่ีแผนกนี้ นีค่ ือตัวอย่างบางส่วนของแผนกต่างๆ ในโรงพยาบาล •• แผนกศลั ยกรรมกระดกู และขอ้ : สำ� หรบั ปญั หาเกย่ี วกบั กระดกู หรอื อวยั วะสำ� หรบั การเคลอ่ื นไหว เชน่ กระดกู หกั 196 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

•• แผนกอายรุ กรรม: สำ� รบั โรคภายใน ตวั อยา่ งเชน่ ปญั หา เกย่ี วกบั ชอ่ งทอ้ งและลำ� ไส้ •• แผนกศลั ยกรรม: สำ� หรบั โรคทจี่ ำ� เปน็ ตอ้ งผา่ ตดั •• แผนกนรเี วชกรรม: สำ� หรบั โรคของสตรี เชน่ การตงั้ ครรภท์ ่ี มปี ญั หาซบั ซอ้ น •• แผนกจกั ษ:ุ สำ� หรบั โรคตา่ งๆ ทเ่ี กย่ี วกบั ตา •• แผนกหู จมกู แลคอ: สำ� หรบั ปญั หาในหู จมกู และคอ •• แผนกจติ เวช : สำ� หรบั ปญั หาทางจติ แผนกฉุกเฉนิ แผนกฉุกเฉินเปิดบริการตลอดยสี่ บิ ส่ีชั่วโมง แผนกฉุกเฉินมไี ว้ ส�ำหรบั ยามท่ีคณุ ไดร้ ับบาดเจ็บสาหัสหรือปว่ ยหนัก หรือยามท่ี ศูนย์บรกิ ารสาธารณสุขของคุณปดิ ท�ำการ มันเป็นเรอ่ื งปกตทิ ี่ จะตอ้ งรอนานถ้าคุณไปแผนกฉกุ เฉินของโรงพยาบาล น่นั เปน็ เพราะโรงพยาบาลไม่อาจรไู้ ด้ล่วงหนา้ ว่าจะมผี ูป้ ว่ ย ทต่ี ้องรบั เข้า รกั ษาก่รี าย ในแผนกฉกุ เฉนิ นน้ั คนทป่ี ่วยหรอื ได้รับบาดเจ็บมาก ท่สี ดุ จะไดร้ บั การรักษากอ่ น หากคณุ ไมป่ ่วยหรอื บาดเจบ็ สาหสั คณุ ควรที่จะไปท่ีศนู ย์อานามัยประจ�ำของคุณหรือคลินิกพิเศษ นอกเวลาราชการ ท่ีน่ันคณุ มักจะสามารถจองเวลาหรือไปโดยไม่ ตอ้ งนดั ก็ได้ (Drop-in) Drop-in หมายความว่าคณุ รบั บตั รคิวและ รอถง่ึ ควิ คุณ เด็กและเยาวชน ในเมอื งใหญๆ่ อาจจะมีโรงพยาบาลพิเศษสำ� หรบั เดก็ และเยาว- ชน ในเมืองเลก็ ๆ มแี ผนกพเิ ศษส�ำหรับเด็กและเยาวชนท่มี ีอายุ ระหว่าง 0 ถ่งึ 16 ปี การเจบ็ ป่วยทางจิต การเจบ็ ปว่ ยทางจิตเกิดขนึ้ ได้กบั คนทุกคน บางครั้งก็เป็นเร่ือง ยากท่จี ะบอกเล่าเก่ียวกบั การป่วยทางจติ ใจ การปว่ ยทางจติ มัก จะสงั เกตเห็นได้ชัดตามร่างกาย อาจมอี าการปวดเมือ่ ยกล้ามเนอ้ื คณุ อาจจะมีเหง่อื ออก หวั ใจเตน้ ถ่ีมาก คณุ อาจการนอนหลับยาก หรอื รูส้ กึ ปวดหัว หากคณุ คดิ วา่ คณุ มีปญั หาเกยี่ วกับสุขภาพจติ คุณสามารถพดู คุย กบั แพทย์ที่ศูนย์อานามัยประจำ� ของคณุ เขาหรอื เธอสามารถ ชว่ ยให้คุณพบกบั ผใู้ ห้ค�ำปรกึ ษา ทป่ี รกึ ษาหรือจติ จติ เวชได้ ท่ีโรงพยาบาลมแี ผนกจติ เวชฉุกเฉิน ส�ำหรับผู้ใหญแ่ ละเด็ก และเยาวชน (แผนกจติ เวชของเดก็ และเยาววช์ น BUP) แผนก จติ เวชฉกุ เฉินมกั จะใหบรกิ ารท้งั กลางวันและกลางคนื เหมือนกบั แผนกฉกุ เฉนิ ทั่วไป © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 197

ภาพ: Colourbox การรบั ประกันการรักษาพยาบาล ในประเทศสวีเดนบางทีค่ ณุ อาจจะต้องรอรับการรกั ษาพยาบาล เป็นเวลานาน เพื่อหลีกเลย่ี งไม่ใหผ้ ู้คนตอ้ งรอนานจงึ มี การรับ ประกนั การรักษาพยาบาล การรบั ประกันการรกั ษาพยาบาลมีอยู่ ในกฎหมายวา่ ดว้ ยการพยาบาลและสขุ ภาพและหมายความว่า คณุ มีสิทธ์ท่ีจะได้รับการรกั ษาพยาบาลภายในกำ� หนดเวลา การรกั ษาพยาบาลเบือ้ งต้น หากคุณพยายามตดิ ต่อขอเขา้ รบั การรักษาพยาบาลเบ้ืองต้น ตัวอยา่ งเช่น ศูนย์อานามัยประจ�ำ ของคุณ คณุ ควรได้รบั การตดิ ตอ่ ในวนั เดียวกัน การติดต่อนน้ั อาจหมายถงวา่ คุณได้ไปท่ีศูนยอ์ านามยั หรอื ไดค้ ยุ กบั เจ้าหนา้ ท่ี ทางโทรศพั ท์ หากเจา้ หนา้ ทฝ่ี ่ายการรักษาพยาบาลเบือ้ งต้น เช่น พยาบาล พจิ ารณาแล้วเห็นว่าคุณตอ้ งพบแพทย์ คณุ ไม่ต้องรอ นานกวา่ เจด็ วัน แผนกผปู้ ว่ ยพเิ ศษ - หากคณุ ไดร้ บั ใบสง่ ตวั ไปยงั แพทยผ์ เู้ ชยี่ วชาญ คณุ ไมต่ อ้ งรอนานกวา่ 90 วนั กอ่ นทจี่ ะไดพ้ บกบั ผเู้ ชย่ี วชาญ กฎขอ้ นใ้ี ช้ ในกรณที ค่ี ณุ ไปทแ่ี ผนกผปู้ ว่ ยพเิ ศษโดยไมม่ ใี บสง่ ตวั ดว้ ย การรักษา เม่ือแพทย์ของคณุ ตัดสินวา่ คณุ ควรได้รับการรักษา ตวั อยา่ งเช่น การผ่าตดั คุณไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ งรอนานกว่า 90 วนั เพอื่ รบั การผ่าตัด 198 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

การรบั ประกันการรักษาพยาบาลนัน้ ไม่เก่ยี วกับการรกั ษาฉกุ เฉิน คนไขท้ ่ีป่วยฉุกเฉนิ ควรได้รบั การรกั ษาโดยเร็วทีส่ ุดเท่าที่จะเปน็ ไปได้ การคุ้มครองเพดานคา่ ใช้จา่ ย การคุ้มครองเพดานคา่ ใช้จา่ ยน้ัน เป็นการค้มุ ครองค่าใชจ่ า่ ยใน การรักษาพยาบาลและคา่ ใช้จา่ ยท่ีมีราคาสงู การคุ้มครองเพดานคา่ ใชจ้ ่ายส�ำหรบั การรักษาพยาบาล หมายความวา่ คณุ ในฐานะคนไขจ้ ะ จา่ ยเพียง 1,100 โครน สวีเดนต่อปีเทา่ นนั้ หลังจากทค่ี ุณจ่ายไปแลว้ 1,100 โครนสวเี ดน คณุ จะได้รบั การรกั ษาโดยไม่มคี ่าใช่จายตลอดปีนั้น คุณจะได้ รับบตั รรกั ษาฟรี (frikort) บัตรฟรีนน้ั มอี ายุใช้งานสบิ สองเดอื น นับจากวนั แรกทีค่ ุณเข้ารับบรกิ ารทางแพทย์ การคุ้มครองเพดานค่าใช้จา่ ยส�ำหรับยาหมายความวา่ คณุ จ่าย เพยี ง 2,200 โครนสวเี ดนตอ่ ปีสำ� หรบั ยาที่มีใบสั่ง หลังจากที่คุณ จ่ายครบ 2,200 โครนสวเี ดน คุณจะไดร้ บั ยาตามใบสั่งโดยไม่มคี ่า ใชจ้ ่ายตลอดปี โดยนบั เวลาตง้ั แต่วันท่ีคุณซ้ือยาครังแรก เด็กทุกๆ คนในครอบครวั จะถกู นับรวมอยใู่ นการคมุ้ ครองเพดาน คา่ ใชจ้ า่ ยเดยี วกนั ซง่ึ ใชไ้ ดก้ บั การคมุ้ ครองเพดานคา่ ใชจ้ า่ ยสำ� รหบั ท้งั ค่ายาและการพยาบาล กฎหมายวา่ ดว้ ยโรคตดิ ต่อ ในประเทศสวเี ดนมกี ฎหมายฉบับหน่ึงที่เรียกว่า กฎหมายว่าด้วย โรคตดิ ต่อ (Smittskyddslagen) ซึง่ ได้บญั ญัติขน้ึ เพื่อป้องกนั ไม่มี ให้โรคติดตอ่ รา้ ยแรงการแพรก่ ระจาย ในกฎหมายว่าดว้ ยโรคตดิ ตอ่ ดังกล่าวมีรายชื่อของโรคติดตอ่ ตา่ งๆ ประมาณ 50 โรค โรคเหล่านี้ตอ้ งมกี ารแจง้ ใหเ้ จ้าหน้าทีท่ ราบ นั้นหมายความว่าคุณตอ้ งตดิ ต่อกบั สถานพยาบาล (แจ้งตัวเอง) หากคุณคดิ วา่ คุณได้ติดโรคใดโรคหนึง่ และคณุ ตอ้ งแจง้ ชอ่ื ของ ทกุ คนที่อาจเปน็ ผ้นู �ำเชอื่้ โรคน้ันมาติดคุณ โรคบางชนดิ ในราย ชื้อโรคติดต่อของกฎหมายว่าดว้ ยโรคติดตอ่ ดังกล่าว จะแพรเ่ ชือ้ ตดิ ตอ่ ทางเพศสมั พนั ธ์ ตวั อย่างของโรคเหลา่ นน้ั คือ โรคตดิ เช้ือเฮชไอวี โรคหนองใน (คลามีเดีย) และซฟิ ิลิส หากคุณไดต้ ดิ โรคเหล่าน้ี จะไมม่ คี า่ ใชจ้ ่าย สำ� หรบั การตรวจ การรกั ษา และการรบั ยาทุกชนดิ นอกจากน้คี ณุ จะไดร้ ับความช่วยเหลอื ในการติดตอ่ กับบคุ คลทีค่ ณุ อาจติดโรค จากคุณด้วย © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 199