travel Sweden

กลา่ วเรียกวา่ สมาคมทพ่ี ักมกี รรมสิทธิ์ ซึง่ ทำ� ให้คณุ เปน็ สมาชิก สมาคมดงั กล่าวและใชป้ ระโยชนจ์ ากห้องพักอาศยั ได้ สมาคมทพ่ี กั มกี รรมสทิ ธบิ์ างแหง่ เปน็ ขององคก์ รขนาดใหญ่ซ่ึง เปน็ เจา้ ของทรัพย์สินหรอื อสังหรมิ ทรพั ย์ท่ัวสวเี ดน ตัวอย่างเช่น HSB หรือ Riksbyggen สมาคมอน่ื ๆ จะเปน็ ขนาดเลก็ แตล่ ะ สมาคมจะดแู ลการเงินของตวั เอง เมื่อคณุ อาศยั อยใู่ นสถานทๆ่ี เป็นกรรมสิทธิ์ท่ีพัก คณุ จะตอ้ งจา่ ยค่าสว่ นกลางให้แก่สามาคมดัง กล่าวทุกเดอื น หากคณุ กเู้ งนิ จากธนาคารมาซื้อทพ่ี ักดังกลา่ ว คณุ กจ็ ะต้องจา่ ยดอกเบีย้ และผอ่ นช�ำระหนใ้ี ห้ธนาคารอกี ตา่ งหาก ใน ที่พักทีเ่ ป็นกรรมสทิ ธิ์ คณุ สามารถตดั สนิ ใจดว้ ยตนเองไดว้ ่าคณุ จะทาสี ปรบั ปรงุ และตดิ ตัง้ อุปกรณอ์ ยา่ งไร สมาชกิ ของสมาคม ดงั กลา่ วจะร่วมกนั ตัดสนิ ใจเกย่ี วกับการดูแลอาคารทพี่ กั และการ ปรบั ปรุงครั้งใหญ่ท่จี ะเกิดข้ึน สทิ ธกิ ารเปน็ เจา้ ของ ในสวีเดนมีอพารท์ เมนท์ไมม่ ากนักท่มี ีการถอื สทิ ธ์กิ ารเป็นเจา้ ของ สว่ นใหญจ่ ะถือกรรมสทิ ธท์ิ ีพ่ กั อาศัยและสิทธิใ์ นการเช่า โดยมาก สิทธิ์การเปน็ เจ้าของจะได้มาเมือ่ คุณอย่บู า้ นหรอื ทาวน์เฮาส์ ซึ่ง ตวั คณุ เองเป็นเจ้าของและเปน็ ผู้รับผิดชอบ บางครั้งในหมบู่ า้ น ทาวน์เฮาส์จะมีการจดั ตงั้ สมาคมขึน้ มา สมาคมจะรบั ผดิ ชอบพืน้ ที่ สว่ นกลาง เชน่ ถนน สนามเด็กเลน่ และสนามหญ้า โดยท่ที ุกคนท่ี อาศัยอยใู่ นหมบู่ า้ นดงั กล่าวแบ่งกนั จา่ ยค่าส่วนกลาง วิธีหาอาพาร์ทเมนท์ ตามเทศบาลหลายแหง่ จะมีส�ำนักงานการเคหะ สำ� นกั งานการ เคหะดงั กล่าวมกั จะมเี วบ็ ไซทบ์ นอินเตอ์รเ์ น็ตที่คุณสามารถสมคั ร ลงทะเบยี นและค้นหาหอ้ งหรอื ทีพกั ว่างได้ หลงั จากคุณสมคั รแล้ว คณุ จะต้องเขา้ เวบ็ ไซท์นีเ้ ปน็ ประจ�ำเพื่อดู ประกาศใหม่ๆ เก่ียวกบั ห้องว่าง ถ้าคุณสนใจหอ้ งวา่ งท่ปี ระกาศไว้ ก็สามารถแจง้ ความตอ้ งการไว้ได้ เมือ่ ครบกำ� หนดวนั ใหแ้ จง้ ความสนใจแล้ว เจา้ ของผู้ใหเ้ ชา่ จะ เลอื กวา่ ผ้เู ชา่ คนใดจะไดไ้ ปชมหอ้ งวา่ งหรอื ท่ีพกั ดังกล่าว ทำ� การ เม่ือคุณได้ไปดหู อ้ งหรอื ท่ีพักแลว้ คุณจะต้องตอบเจา้ ของวา่ ตอ้ งการเชา่ หรือไม่ เจ้าของผเู้ ช่าจะตดิ ต่อกับคุณถา้ หากเปน็ คุณที่ ไดท้ �ำสญั ญาเชา่ หอ้ งชดุ หรือที่พักมอื หนงึ่ หากมผี ู้สนใจอพารท์ เมนทเ์ ดียวกัยหลายคน เจา้ ของผูใ้ ห้เช่ามี สิทธิ์ทีจ่ ะเลอื กผเู้ ชา่ ผทู้ ่เี ป็นเจ้าของอพารท์ เมนท์หรือบ้าน (ผใู้ ห้ เช่า) จะเป็นผ้ตู ดั สนิ ใจเลือกเองเสมอว่าจทำ� สญั ญาเช่าอพารท์ - เมนท์กบั ใคร สำ� นกั งานการเคหะไม่สามารถตดั สินใจใหไ้ ด้ ในเขต 50 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

เทศบาลใหญๆ่ ของสวเี ดนจะใชเ้ วลานานกวา่ จะไดร้ บั การเสนอทพ่ี กั หรอื อพารท์ เมนทเ์ นอ่ื งจากมกี ารขาดแคลนทอ่ี ยอู่ าศยั อยา่ งมาก เคล็ดลับส�ำหรับผู ท้ ่ีก�ำลังต อ้ งการหาห อ้ งชุด บางครง้ั การหาทพ่ี ักหรืออพารท์ เมนทก์ ับทางส�ำนักงานการเคหะ แหง่ เดียวนนั้ คงไมพ่ อ การแจง้ ความสนใจกับผู้ใหเ้ ชา่ โดยตรงอาจ เป็นวธิ กี ารทด่ี กี ไ็ ด้ ส่วนมากผใู้ ห้เชา่ รายใหญจ่ ะมีเว็บไซท์ของพวก เขาเอง ซง่ึ คณุ สามารถสมัครความสนใจเก่ยี วกับการหาอพารท์ - เมนท์ได้ คุณควรใช้การตดิ ต่อตา่ งๆ ท่คี ณุ มอี ย่เู ชน่ ญาติและ เพ่อื น เพ่ือขอความช่วยเหลอื เกีย่ วกบั อพาร์ทเมนท์หรือท่พี กั ท่ี อาจว่างใหเ้ ช่า นอกจากน้นั วธิ กี ารอืน่ ๆ ที่คณุ สามารถหาที่พักได้ คอื ตดิ ประกาศ ตามรา้ นค้า ห้องสมดุ ทางขนึ้ ลงบนั ได หรือตามท่อี นื่ ๆ ทมี่ ี กระดานติดประกาศ นอกจากนี้คุณยังสามารถหาท่ีพักหรอื อพารท์ เมนทต์ ามประกาศ ในหนา้ หนงั สอื พมิ พต์ า่ งๆ และตามเว็บไซท์ ต่างๆ บนอินเตอ์เนต็ ได้อกี ดว้ ย ตามแหลง่ ดงั กล่าวคณุ สามารถทีจ่ ะหาห้องพักเพอื่ เชา่ ในรูปแบบเชา่ ชว่ งได้ คือจะไม่เป็นการเชา่ โดยตรงจากผู้ให้เชา่ แต่ เป็นการเช่าต่อจากผเู้ ชา่ อีกทอดหนง่ึ หากมนั ยากมากทีจ่ ะหาอพาร์ทเมนทใ์ นเทศบาลหน่ึงคุณอาจ จะมีโอกาสทดี่ กี ว่าหากคุณพจิ ารณายา้ ยไปอยู่เทศบาลอนื่ การแจ้งย้ายที่อยู่ เมอ่ื คณุ ยา้ ยทอ่ี ยคู่ ณุ จะตอ้ งแจง้ ทอี่ ยใู่ หมใ่ หก้่ บั Skatteverket (กรม สรรพกร) กระนน้ั ทำ� ใหท้ างราชการไดร้ บั ขอ้ มลู เกยี่ วกบั ทอ่ี ยใู่ หม่ ของคณุ การแจง้ ยา้ ยกบั กรมสรรพกรไมต่ อ้ งเสยี คา่ ใชจ้ า่ ยใดๆ หากคณุ ตอ้ งการใหไ้ ปรษณยี ส์ ง่ จดหมายหรอื พสั ดไุ ปยงั ทอี่ ยใู่ หม่ ของคณุ (การสง่ ตอ่ ทางไปรษณยี )์ คณุ จะตอ้ งเสยี คา่ ธรรมเนยี ม คณุ สามารถแจง้ ยา้ ยทอี่ ยแู่ ละแจง้ ใหม้ กี ารสง่ ตท่ างอไปรษณยี ไ์ ดท้ ่ี เวบ็ ไซทข์ อง Svensk adressändringswww.adressandring.se. การใหเ้ ช่าช่วงและการใหผ้ ู้อื่นเชา่ พกั อาศยั อยู่ด้วย การใหเ้ ชา่ ชว่ งหมายความวา่ บคุ คลท่ที �ำสญั ญาเช่ามือหนึ่ง ซ่งึ หมายถึงทำ� สญั ญาโดยตรงกับผใู้ หเ้ ช่าน้นั ให้ผ้อู ื่นมาเช่าอพารท์ - เมนทข์ องตน ผใู้ หเ้ ชา่ นนั้ จะตอ้ งอนญุ าตใหม้ กี ารเชา่ ชว่ ง ถา้ หากผใู้ ห้เชา่ นน้ั ไม่ตอ้ งการใหเ้ ชา่ ชว่ ง คณุ สามารถขอใบอนุญาต จากศาลคมุ้ ครองการเช่าได้ หากคุณใหเ้ ช่าช่วงโดยไม่มใี บ © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 51

ภาพ: Maria Nobel อนญุ าตจากผูใ้ ห้เช่า คณุ อาจถูกบังคับให้ออกจากอพาร์เมนท์ดัง กล่าวได้ นอกจากน้นั คณุ สามารถทจ่ี ะให้เช่าหนง่ึ ห้องหรือหลาย หอ้ งในอพารท์ เมนท์หรอื บา้ นของคุณได้ขณะเดยี วกนั กบั ท่ีคุณ อาศัยอยทู่ ่นี ่ัน ทงั้ นีเ้ รียกว่าผู้พักอาศยั คณุ สามารถมผี ูพ้ กั อาศัยได้ โดยไมต่ อ้ งขออนุญาตจากผใู้ หเ้ ชา่ ของคณุ แตไ่ ม่ควรทจ่ี ะมีผู้พัก อาศัยอยูใ่ นอพารท์ เมนท์เดียวกนั จำ� นวนมากเกนิ ไป คุณสามารถ มีผ้พู กั อาศัยไดห้ ากคุณมสี ัญญาเช่าห้องชุดมือหน่งึ . หากคุณมสี ัญญาเชา่ หอ้ งชดุ มอื หน่ึงจากผูถ้ อื สทิ ธิ์การเชา่ และ ต้องการที่จะบอกเชา่ อพารท์ เมนทข์ องคณุ คุณจะตอ้ งมเี หตผุ ล ทีไ่ ดร้ ับการอนมุ ัติ ซ่งึ อาจเปน็ เหตผุ ลท่วี า่ คณุ ท�ำงานในเมืองอน่ื หรอื ต้องการทดลองอยกู่ บั คคู่ รอง (sambo) โดยปกติเจา้ ของจะ อนญุ าตใหค้ ุณปลอ่ ยเชา่ ช่วงได้คราวละหนง่ึ ปี เหตผุ ลในการขอปลอ่ ยใหเ้ ชา่ ช่วงห้องพกั ภายใต้รูป แบบกรรมสทิ ธิท์ ่พี ักจะคลา้ ยๆ กนั การให้เชา่ ช่วง ถา้ คณุ ตอ้ งการเช่าช่วงอพารท์ เมนท์ ทสี่ �ำคัญควรตรวจสอบ วา่ ผู้ใหเ้ ช่านั้นไดร้ บั อนุญาตหิ รอื ไม่ โปรดจำ� ไว้วา่ จะตอ้ งมกี าร ท�ำสัญญาก่อนทจี่ ะเชา่ โดยสัญญาดงั กล่าวเปน็ สัญญาทลี่ ง นามระหว่างผูเ้ ชา่ มอื หน่ึงกบั คุณซง่ึ เป็นผู้เช่าชว่ ง หากคุณไม่ ไดท้ �ำสัญญา ผเู้ ชา่ มือหนงึ่ อาจจะบงั คับใหค้ ุณยา้ ยออกได้ ผถู้ อื กรรมสทิ ธเ์ิ ช่ามือหนงึ่ มีความเสี่ยงในการสูญเสียอพาร์ทเมนท์ ของตนหากผู้ใหเ้ ช่าไม่ไดอ้ นญุ าติให้มีการเชา่ ช่วง ในฐานะผ้ถู อื สทิ ธ์ิการเชา่ คุณเป็นผ้รู ับผิดชอบ คณุ ทม่ี สี ญั ญาเชา่ มือหนึ่งในอพารเ์ มนท์เรยี กอีกอย่างว่าผถู้ ือสทิ ธิ์ การเชา่ ในฐานะผู้ถอื สิทธกิ์ ารเชา่ คณุ รับผดิ ชอบต่อการจา่ ยค่า 52 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

เชา่ ของผทู้ ีเ่ ชา่ อพาร์ทเมนท์เชา่ ชว่ ง คณุ สามารถสญู เสียสญั ญา เช่ามอื หน่งึ ได้หากผทู้ ่ีเช่าชว่ งอพารเ์ มนทข์ องคุณนั้นปฏบิ ตั ิตนไม่ สมควรและตวั อย่างเช่น ไมจ่ ่ายคา่ เชา่ หรือรบกวนเพอ่ื นบา้ น คณุ ควรคิดคา่ เชา่ ส�ำหรบั การเช่าช่วงเท่าไร ถา้ หากคณุ ถอื สญั ญาเชา่ มอื หนง่ึ หรอื มกี รรมสทิ ธท์ิ พ่ี กั ทต่ี อ้ งการ จะปลอ่ ยเชา่ ชว่ งจะมกี ฏเกณฑใ์ นการทค่ี ณุ สามารถตงั้ คา่ เชา่ ได้ เทา่ ไร คณุ มสี ทิ ธโิ์ ดยอาศยั คา่ เชา่ ไดร้ บั คา่ ทดแทนสำ� หรบั คา่ ใชจ้ า่ ย ตา่ งๆ สำ� หรบั ทพี่ กั ดงั กลา่ ว อนง่ึ สามารถคดิ คา่ เชา่ เพมิ่ ไดเ้ พยี ง 10-15 เปอรเ์ ซน็ ตข์ องคา่ เชา่ หากคณุ ใหเ้ ชา่ พรอ้ มเฟอรน์ เิ จอร์ หากคณุ เปน็ ผเู้ ชา่ ชว่ งอพารเ์ มนทแ์ ละจา่ ยคา่ เชา่ มากกวา่ อตั ราคา่ เชา่ ปกติ คณุ สามารถรอ้ งเรยี นตอ่ ศาลคมุ้ ครองการเชา่ ได้ คณะ กรรมการคมุ้ ครองการเชา่ จะชว่ ยใหค้ ณุ ไดเ้ งนิ คนื คณะกรรมการ คมุ้ ครองการเชา่ จะดำ� เนนิ การประเมนิ สำ� หรบั ทกุ กรณี ภาพ: Colourbox การสับเปลี่ยนอพาร์ทเมนท์ หากคณุ ถอื สญั ญามอื หนง่ึ คณุ มสี ทิ ธสิ์ บั เปลยี่ นอพารท์ เมนทไ์ ด้ ถา้ หากคณุ มเี หตผุ ลทไ่ี ดร้ บั อนมุ ตั ิ เหตผุ ลทไี่ ดร้ บั อนมุ ตั อิ าจเปน็ เหตผุ ลทว่ี า่ คณุ จำ� เปน็ ตอ้ งมหี อ้ งพกั ใหญก่ วา่ เดมิ หอ้ งพกั ทมี่ คี า่ เชา่ ถกู กวา่ เดมิ หรอื หอ้ งพกั ทอี่ ยใู่ กลท้ ที่ ำ� งานมากกวา่ เดมิ หากคณุ อยากสบั เปลย่ี นหอ้ งพกั คณุ ตอ้ งไดร้ บั อนญุ าตจากเจา้ ของผใู้ หเ้ ชา่ © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 53

เสยี กอ่ น หากคณุ เปลย่ี นหอ้ งพกั โดยไมไ่ ดร้ บั การอนญุ าต จะทำ� ให้ คณุ เสยี สทิ ธส์ิ ญั ญาเชา่ มอื หนง่ึ ได้ หากคณุ เปน็ ผเู้ ชา่ คณุ มที จี่ ะสทิ ธิ์ สบั เปลยี่ นอพารท์ เมนทไ์ ดท้ นั ทที ค่ี ณุ มสี ญั ญาเชา่ มอื หนงึ่ สัญญามืด (ผิดกฏหมาย) สัญญามืด คือ สัญญาเชา่ หอ้ งพกั ทไ่ี ดม้ าจากการซอื้ หรอื ขาย มัน เป็นการละเมดิ กฎหมายในการขายสัญญาเช่ามือหนงึ่ ผ้ทู ี่ขาย สัญญาเชา่ ดงั กล่าวอาจถกู ตัดสนิ ลงโทษจำ� คุกถงึ สองปี การซ้อื สัญญามอื หนง่ึ ไมผ่ ิดกฏหมาย แต่นบั วา่ คณุ เสี่ยงอยา่ งมากหาก คุณท�ำเช่นน้นั เจ้าของผใู้ หเ้ ชา่ มีสิทธทิ์ จ่ี ะยกเลกิ สัญญาเชา่ มอื หนึ่งได้ถ้าหากมกี ารปลอ่ ยให้เชา่ มดื การตรวจสอบอพาร์ทเมนท์ กอ่ นทค่ี ุณจะย้ายเข้าอพาร์ทเมนท์ คุณสามารถขอใหม้ กี ารตรวจ สอบหอ้ งชดุ ก่อน ทัง้ น้หี มายความว่า เจา้ ของผ้ใู หเ้ ช่าจะตรวจดูวา่ ภายในอพาร์ทเมนทน์ ้ันไมม่ คี วามเสยี หายใดๆ หากอพาร์ทเมนท์ น้ันมีความเสียหายจากผเู้ ช่าคนก่อน คุณไมต่ อ้ งจา่ ยคา่ เสียหาย เหล่านั้น การบอกเลิกสญั ญาเช่า หากคุณตอ้ งการย้ายออกจากอพารท์ เมนท์ คุณมเี วลาการบอก เลิกสัญญาเสมอ เวลาการบอกเลกิ สัญญาจะมีผลทนั ทีตัง้ แตว่ ัน ท่ีแจง้ ผใู้ หเ้ ช่าทราบว่าจะยา้ ย สว่ นมากการบอกเลกิ สญั ญาจะแจ้ง กอ่ นสามเดอื นส�ำหรบั อพารท์ เมนท์ ทั้งนหี้ มายความวา่ คณุ จะ ต้องจ่ายค่าเช่าตอ่ ไปอีกสามเดือนถึงแม้นคุณต้องการย้ายออก เร็วกว่ากำ� หนด ผใู้ ห้เช่ามีสทิ ธ์ทิ ีจ่ ะบอกเลกิ ผเู้ ชา่ ได้หากผเู้ ชา่ ไมป่ ฏบิ ตั ติ ามกฏ ระเบียบ เชน่ ผู้ท่ไี มป่ ฏบิ ตั ติ ามกฏระเบยี บอาจจ่ายคา่ เช่าไมต่ รง เวลา หรอื ประพฤตเิ สอื่ มเสยี หรอื กระทำ� การใดๆ ทไ่ี มด่ ตี อ่ อพารท์ - เมนทห์ รอื บา้ นดงั กลา่ ว สิ่งท่ีพึงปฏิบัติเมืออาศัยอยู ่อาพาร ์ทเมนต ์ อาคารบ้านเรือนทั้งหมดในสวีเดนสร้างขนึ้ เพ่ือใหค้ วามอบอุ่นใน ฤดูหนาว อาคารบ้านเรือนต่างๆ จะดดู ซับความชนื้ ได้ไว ซง่ึ อาจ ทำ� ให้อพาร์ทเมนทเ์ สียหายไดง้ า่ ยหากดแู ละรักษาไม่ถกู ตอ้ ง เมอื่ คุณทำ� ความสะอาดอพาร์เมนทค์ ณุ ควรใช้น�ำ้ แตเ่ พยี งเลก็ นอ้ ย เท่านนั้ คณุ ต้องดแู ลให้พนื้ ห้องและพน้ื ผิวอ่นื ๆ แหง้ อยเู่ สมอ หากคุณเหน็ ว่ามกี ็อกนำ้� หรอื ท่อน�้ำร่ัว คณุ จะต้องบอกใหผ้ ้ใู ห้เชา่ ทราบ อพารท์ เมนทม์ ชี อ่ งระบายอากาศเพ่ือระบายอากาศชืน้ ออกไป ดังน้ันการเปดิ ชอ่ ระบายอากาศตลอดปีจึงเป็นเรื่องส�ำคัญ 54 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

พ้ืนที่ส ่วนกลาง ผเู้ ช่าทกุ คนในอาคารให้เชา่ มหี นา้ ทร่ี บั ผดิ ชอบพ้นื ทีต่ ่างๆ ที่ทกุ คนใช้ร่วมกัน เชน่ ทางขึน้ ลงบนั ไดห้องซักผ้าและพื้นทบี่ รเิ วณโดย รอบของตวั อาคาร ส่วนมากแลว้ คุณจะจา่ ยค่าท�ำความสะอาด พืน้ ทส่ี ่วนกลาง เช่นตามทางข้นึ ลงบันได หอ้ งใต้ดินและหอ้ งใต้ หลงั คาเมือ่ คณุ จ่ายคา่ เช่า แต่คณุ เองกม็ คี วามรับผดิ ชอบในการ ทำ� ความสะอาดด้วยหลงั จากท่ีคณุ ใช้งานเสร็จแลว้ ห้ามไม่ให้วาง สง่ิ ของบรเิ วณทางขึ้นลงบนั ได เนอ่ื งจากจะต้องมเี นอื้ ทพี่ อส�ำหรับ ผคู้ นไดว้ งิ่ ออกไปไดห้ ากมีไฟไหม้หรอื กรณอี นื่ ๆ ทอี่ าจเกดิ ขน้ึ ใน อาคารได้ คุณต้องปฏิบัตติ ามกฎระเบยี บในการจองเวลาห้องซกั ผา้ และทำ� ความสะอาดหลังจากใช้เสร็จแลว้ การประกนั ภัยทอี่ ยอู่ าศยั มนั เป็นเรอ่ื งทส่ี ำ� คญั ที่คุณมีการประกันท่ีอย่อู าศยั เนื่องจากจะ ให้ความปลอดภัยขั้นพนื้ ฐานแกค่ ณุ มบี รษิ ัทมากมายทีข่ ายการ ประกนั ภัยท่อี ยอู่ าศยั คณุ เองจะตอ้ งเปรียยเทยี บและเลอื กบรษิ ัท ซง่ึ เหมาะกบั คณุ มากทสี่ ุดเม่อื จะซือ้ ประกันภัย การประกันภยั ท่ี อยอู่ าศยั จะจา่ ยเงินชดเชยให้คณุ ในกรณทขี่ า้ วของถกู ขโมยหรอื ได้รบั ความเสยี หาย อาจเปน็ เมื่อมนี ำ้� ทว่ มหรอื ไฟไหม้ การประกัน ภยั ที่อยอู่ าศัยจะคมุ้ ครองทุกอย่างในบ้านของคุณ นอกจากน้นั ยงั คมุ้ ครองทุกคนที่มชี ือ่ ระบใุ นสญั ญาประกนั ภยั และอาศยั อยูใ่ นทอี่ ยู่อาศัยเดยี วกันอีกด้วย หากคุณเปน็ เจา้ ของที่พักคณุ สามารถท่ีจะเตมิ เตม็ การประกันภัยท่อี ยอู่ าศัยด้วยการประกนั ภัย เคหะสถานหรือการประกันภัยบ้านวลิ ล่า การประกันหัยท่ีอย่อู าศัยประกอบดว้ ย: •• ความคมุ้ ครองตอ่ ทรพั ยส์ นิ - ใหเ้ งนิ ชดเชยคณุ ในกรณที ่ี สง่ิ ของชำ� รดุ เสยี หายหรอื ถกู ขโมย •• ความคมุ้ ครองทางกฎหมาย - คณุ จะไดร้ บั ความชว่ ยเหลอื ใน คา่ ใชจ้ า่ ยสำ� หรบั ทนายในกรณที คี่ ณุ มขี อ้ พพิ าทกบั บคุ คลอนื่ •• ความคมุ้ ครองตอ่ การถกู ทำ� รา้ ยรา่ งกาย - ใหเ้ งนิ ชดเชยใน กรณที คี่ ณุ ไดร้ บั บาดเจบ็ เชน่ จากการทำ� รา้ ยหรอื ขม่ ชนื •• การประกนั ความรบั ผดิ ชอบ - ใหเ้ งนิ ชดเชยในกรณที ค่ี ณุ ตอ้ ง จา่ ยคา่ เสยี หายใหแ้ กบ่ คุ คลอนื่ •• การประกนั การเดนิ ทาง 45 วนั ในระหวา่ งการเดนิ ทางตา่ ง ประเทศ © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 55

นอกจากน้ันยังมีการประกันภัยประเภทอื่นที่ให้ความคุ้มครอง แก่คุณ: •• การประกนั ทคี่ รอบคลมุ - ใหค้ วามคมุ้ ครองขา้ วของของคณุ มากขนึ้ ใชไ้ ดใ้ นกรณมี เี หตกุ ารณท์ เี่ กดิ ฉบั พลนั และไมค่ าดถงึ ตวั อยา่ งเชน่ บงั เอญิ ทำ� โทรศพั ทต์ กในทะเลสาบ •• การประกนั การเจบ็ ปว่ ยและอบุ ตั เิ หตุ - ใหเ้ งนิ ชดเชยคา่ ใช้ จา่ ยรกั ษาพยาบาลกรณไี ดร้ บั บาดเจบ็ จากอบุ ตั เิ หตุ หาก พกิ ารขนึ้ มา - คณุ จะไดร้ บั เงนิ กอ้ นใหญใ่ นทนั ที สิ่งแวดล้อม ธรรมชาติและความ ยั่งยืนของระบบนิเวศน ์ ความยง่ั ยนื ของระบบนเิ วศนห์ รอื ความพฒั นาอยา่ งยง่ั ยนื หมายความวา่ สงั คมพฒั นาไปพรอ้ มๆ กนั กบั ธรรมชาติ การทม่ี นษุ ย์ และบรษิ ทั ทงั้ หลายปฏบิ ตั ติ นในลกั ษณะทไี่ มท่ ำ� ลายธรรมชาติ รฐั - บาลสวเี ดนไดว้ างเปา้ หมายนโยบายดา้ นความยงั่ ยนื ของระบบ นเิ วศนซ์ งึ่ ทปั้ ระเทศสวเี ดนจะตอ้ งดำ� เนนิ การตาม การคมุ้ ครอง สง่ิ แวดลอ้ ม ทง้ั นหี้ มายความวา่ การปลอ่ ยมลพษิ จะตอ้ งไมเ่ ปน็ อนั ตรายตอ่ คนและจะตอ้ งรกั ษาความหลากหลายทางชวิ ภาพไว้ ควรใชพ้ ลงั งานและทรพั ยกรอยา่ งจำ� กดั และมปี ระสทิ ธภิ าพเพอื่ ลด ภยั การคกุ คามตอ่ การเปลยี่ นแปลงสภาพภมู อิ ากาศ เทศบาลทง้ั หลายมีความรับผิดชอบดา้ นสงิ่ แวดลอ้ มระดับทอ้ ง ถ่นิ เช่น เร่ืองวธิ ีการของเทศบาลในการกำ� จดั ขยะหรือใชพ้ ลังงาน อย่างมีประสทิ ธิภาพ พลเมืองสวีเดนทุกคนมหี นา้ ทีร่ ับผดิ ชอบตอ่ การด�ำรงชวี ิตอย่างเป็นมติ รตอ่ ส่ิงแวดล้อม การก�ำจัดขยะและรีไซเคิล (การน�ำกลับมาใช ้ อีกคร้ัง) ในแตล่ ะปีสวเี ดนมขี ยะเพิ่มมากข้ึนเร่อื ยๆ บ้านเรอื นสวเี ดนแตล่ ะ หลงั จะมีการทิ้งขยะและของเสียประมาณ 350 กิโลกรมั ต่อปี การกำ� จดั ขยะทั้งหมดจะมีค่าใชจ้ า่ ยสงู มาก มนั เป็นเรือ่ งสำ� คญั ที่ จะกำ� จดั ขยะในวธิ ีทีเ่ ปน็ มติ รตอ่ ส่ิงแวดล้อม สง่ิ ของทเี่ ราทงิ้ ไปสว่ นใหญส่ ามารถนำ� กลบั มาใชไ้ ดอ้ กี ครง้ั โดย วธิ นี นั้ เราสามารถชว่ ยประหยดั ทรพั ยกรธรรมชาตไิ ด้ มกี ฎหมาย กำ� หนดใหท้ กุ คนทอี่ าศยั อยใู่ นสวเี ดนทำ� การแยกขยะและมรี ะบบ สำ� หรบั ใหใ้ ชบ้ รกิ ารและเพอ่ื รไี ซเคลิ วสั ดแุ ละพลงั งานตา่ งๆ ในขยะ 56 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ใกลก้ ับอาคารให้เช่าสว่ นมากจะมีจุดท่ีหรอื หอ้ งทิง้ ขยะเพื่อใหค้ ดั แยกขยะของคุณได้ ทง้ั นห้ี มายความว่าคุณจะต้องทิง้ เศษอาหาร โลหะ แก้ว พลาสติก และกระดาษลงในถังแยกขยะตา่ งๆ เจา้ ของผใู้ ห้เชา่ หลายรายมถี ุงขยะแบบพิเศษเตรียมไว้ให้กับผู้เชา่ ไวท้ ้งิ เศษอาหาร เศษอาหารนน้ั จะถูกใสร่ วมในปุย๋ หมักและกลาย เป็นดิน สถานท่ีอืน่ ๆ ซง่ึ คุณสามารถทิ้งขยะได้มดี ังน้:ี •• จดุ ทง้ิ ขยะรไี ซเคลิ คณุ สามารถทง้ิ บรรจภุ ณั ฑ์ กระดาษหนงั สอื พมิ พแ์ ละแบต เตอรรไ่ี ดท้ น่ี ี •• สถานขี ยะเพอื่ สง่ิ แวดลอ้ ม สว่ นใหญจ่ ะมอี ยตู่ ามปม๊ั นำ� ม้ นั คณุ สามารถทงิ้ ขยะทเี่ ปน็ อนั ตรายตอ่ สงิ่ แวดลอ้ มไดท้ นี่ ี่ •• จดุ ทง้ิ ขยะรไี ซเคลิ คณุ สามารถทง้ิ ขยะจำ� พวกของเครอื่ งใชใ้ นบา้ นและของ ขนาดใหญ่ รวมถงึ ขยะอนั ตราย เชน่ สารเคมแี ละเครอื่ งใช้ ไฟฟา้ ไดท้ น่ี ี่ สถานีขยะเพ่ือส่ิง แวดล้อม จุดท้ิงขยะรีไซเคิล ภาพ: Hanna Sjöstedt ภาพ: สำ� นกั งานสง่ิ แวดลอ้ มประจำ� เมอื ง Göteborg การคัดแยกเศษอาหาร เศษอาหารที่คุณคัดแยกจะเปลีย่ นสภาพเปน็ ปุย๋ หมกั และกลาย เปน็ ดนิ ท่อี ุดมสมบูรณ์ เม่ือคณุ แยกเศษอาหารจะทำ� ใหจ้ �ำนวน ขยะทต่ี ้องเผาลดลง สงิ่ ทถ่ี ือวา่ เป็นเศษอาหารและสามารถทำ� เป็นปุ๋ยหมกั ได้มีดงั น้:ี เศษปลาและอาหารทะเล เศษเน้อื สัตว์ เปลือกไข่ ผกั และผล ไม้ ขนมปงั ชา กาแฟและกระดาษกรองกาแฟ กระดาษชำ� ระ ประเภทต่างๆ ดอกไมร้ วมถึงพืชและดนิ © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 57

การคัดแยกบรรจุภัณฑ ์ กระดาษหนังสือพิมพ ์ และแบตเตอรร่ี ในทุกๆ เทศบาลจะมีจุดทิ้งขยะรไี ซเคิลซ่งึ คณุ สามารถท้ิงเช่น บรรจุภณั ฑ์ กระดาษหนงั สอื พมิ พแ์ ละแบต็ เตอรร่ไี ด้ เมือ่ คณุ ทิ้ง บรรจภุ ณั ฑต์ ่างๆ ตามจุดท้ิงขยะรีไซเคลิ จะต้องสะอาดและแหง้ จดุ ท้งิ ขยะรไี ซเคลิ จะมีถงั แยกขยะขนาดใหญ่ต่างๆ ดังตอ่ ไปน้ี: •• หนงั สอื พมิ พ์ •• บรรจภุ ณั ฑก์ ระดาษ •• บรรภุ ณั ฑพ์ ลาสตกิ •• บรรจภุ ณั ฑโ์ ลหะ •• บรรภุ ณั ฑแ์ กว้ ใส •• บรรภุ ณั ฑแ์ กว้ สี •• แบต็ เตอรร่ี กระดาษหนังสือพิมพ ์ เมอ่ื เรารีไซเคลิ กระดาาหนงั สอื พิมพ์ โดยการน�ำมาผลติ ปน็ หนังสอื พิมพ์ใหม่ จะทำ� ใหป้ ระหยดั พลงั งานไดม้ าก บรรจุภัณฑก์ ระดาษ บรรจภุ ณั ฑก์ ระดาษ เชน่ ลงั เปลา่ ๆ สามารถน�ำกลบั มาผลิตใหม่ เปน็ บรรภุ ัณฑใ์ หม่ได้ บรรุภัณฑพ์ ลาสติก พลาสติกทัง้ แบบออ่ นและแข็งสามารถนำ� มารีไซเคลิ ได้ ในถงั ขยะ ดงั กล่าว คณุ สามารถท้งิ ตวั อย่างเชน่ บรรจุภณั ฑพ์ ลาสตกิ และ โฟม ส่วนสิ่งของที่ทำ� ด้วยพลาสตกิ ท่ีไม่ใชบ่ รรภุ ัณฑ์ ตวั อย่างเชน่ แปรงลา้ งจานและของเล่นถือว่าเปน็ ขยะปกติและไม่ควรทงิ้ ทนี่ ี่ บรรจุภัณฑ ์โลหะ โลหะสามารถน�ำมารไี ซเคลิ ได้หลายครง้ั และช่วยประหยดั พลงั งานไดม้ าก ในถงั ขยะโลหะคุณสามารถทง้ิ บรรภุ ณั ฑ์จ�ำพวกเหล็ก ดบี กุ และ อลูมิเนียมได้ แตใ่ นถังขยะนหี้ ้ามไม่ให้คณุ ทิ้งบรรุภัณฑ์ท่ีมีส่วนประกอบของสี หรอื กาว เพราะเป็นขยะอนั ตรายและตอ้ งนำ� ไปทิ้งทสี่ ถานขี ยะ เพ่ือแวดล้อม หา้ มไม่ใหค้ ณุ ท้งิ กระปอ๋ งสเปรย์ท่ีนีด่ ้วย เพราะ เป็นขยะอนั ตรายเช่นกัน 58 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

บรรจุภัณฑแ์ กว้ แกว้ สามารถน�ำมารีไซเคลิ ไดห้ ลายครงั้ เช่นกัน เราสามารถ ประหยดั ได้ทงั้ พลังงานและวตั ถุดบิ ถา้ หากเรารไี ซเคลิ แกว้ ประมาณ 40 เปอร์เซ็นตข์ องแก้วทรี่ ีไซเคลิ แล้วน�ำไปทำ� ส่ิงของ ใหมจ่ ากแกว้ ได้ ตวั อยา่ งเชน่ ขวด คณุ จะตอ้ งแยกแกว้ สแี ละแกว้ ใส เมื่อคุณแยกขยะ ขยะสว่ นทีเ่ หลือ ขยะท่ีไมส่ ามารถคดั แยกไดส้ ามารถทง้ิ ในถังขยะปกติในห้องทิ้ง ขยะได้ ขยะพวกน้มี ักจะถกู เผาในเตาเผาขนาดใหญ่ เมือ่ มีการ เผาขยะจะมีการนำ� ความร้อนจากตรงนีไ้ ปใช้ ตัวอย่างเชน่ เพอ่ื ใช้ ทำ� ความรอ้ นในบา้ น ซงึ่ เรยี กวา่ เครอ่ื งกระจายความรอ้ นตามบา้ น ผลิตภัณฑ์เคร่ืองใช้ไฟฟ้า El-avfall (ขยะไฟฟ้า) เปน็ ชื่อเรียกเคร่อื งใชไ้ ฟฟา้ ท่ีเราทิ้ง ขยะ ไฟฟ้าทง้ั หมดจะทิ้งท่จี ดุ ขยะรไี ซเคลิ ซึ่งทนี ีจ่ ะรวมถงึ หลอดไฟ หลอดฟลูออเรสเซนต์ และทกุ อยา่ งทม่ี สี ายไฟและแบตเตอรรี่ ควรน�ำแบตเตอรร่ีออกและแยกประเภทขยะ ขยะขนาดใหญ่ ขยะขนาดใหญ๋อาจเป็นตัวอยา่ งเช่น เฟอรน์ เิ จอรเ์ ก่าและจกั รยาน ทพ่ี ังแลว้ ถา้ คณุ อาศัยอยใู่ นอาคารทพี กั ให้เช่า คุณสามารถขอ ความชว่ ยเหลือจากเจ้าของเพอื่ ช่วยกำ� จดั ขยะขนาดใหญ่ ไมอ่ ยา่ ง นน้ั คุณควรน�ำไปทง้ิ ที่ จดุ ท้ิงขยะรีไซเคิล ขยะอันตราย ขยะอนั ตรายอาจเปน็ วตั ถทุ อี่ าจจะเปน็ พษิ ระเบดิ ไวไฟ หรอื กดั กรอ่ น ขยะอนั ตรายอาจจะทำ� ใหบ้ ากเจบ็ ไดแ้ ตใ่ นปรมิ าณเลก็ นอ้ ย ดังน้ันจึงเป็นเรื่องส�ำคัญในการท่ีจะไมทิ้งขยะอันตรายรวมกับ ขยะทั่วไป ต้องทิ้งขยะอันตราย ที่ สถานีขยะเพ่ือสิ่ง แวดล้อมหรือกับรถ ขนส่งพิเศษซ่ึงมารับ ขยะอันตราย ภาพ: Christer Ehrling ภาพ: Christer Ehrling © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 59

ขยะอนั ตรายที่ตอ้ งทิ้งทีส่ ถานขี ยะเพ่อื สงิ่ แวดลอ้ มหรือกบั รถ ขนส่งซ่ึงมารบั ขยะอันตรายโดยเฉพาะ ตัวอย ่างของขยะอันตราย: แบต๊ เตอรรต่ี า่ งๆ เชอื้ เพลงิ และนา้ มนั สแี ละเศษกาว คลอรนี หลอด ฟลอู อเรสเซนต์ หลอดไฟและหลอดประหยดั ไฟ สารละลาย ทนิ - เนอร์ นำ�้ มนั สน พาราฟนิ และอะซโิ ตน นำ�้ มนั จดุ ไฟ ทชี่ ารจแ์ บต เตอรรพี่ รอ้ มทง้ั นำ้� ยาขจดั คราบไขมนั และนา้ ยาทำ� ความสะอาด เกือบทุกครัวเรือนจะมีขยะอันตราย มันอาจเป็นอะซิ- ควรน�ำยารักษาโรคท่ีเหลือใช้ไปให้กับทาง ร้านขาย โตน นา้ มันจุดไฟ นำ้� ยาทาเล็บหรือเครือ่ งเตอื นไฟไหม้ ยา (Apotek) ตัวอย่างอื่นๆ เช่น แบตเตอรี่รถยนต์ เชื้อเพลิงและ ที่ร้านขายยาจะมีถุงส�ำหรับยาชนิดต่างๆ ท่ีจะท้ิง น้ามัน สี คลอรีน กาวและหลอดฟลูออเรสเซนต์ ภาพ: Christer Ehrling ภาพ: Bo Kågerud การท้งิ ขยะไม่เปน็ ที่ ปัญหาใหญ่คอื ขยะทกุ ชนดิ ทท่ี ้งิ นอกบ้านถงึ แมน้ จะหา้ ม ในแตล่ ะ ปีจะต้องเสยี ค่าใช่จา่ ยในการทำ� ความสะอาดเป็นจำ� นวนหลาย ล้านโครน 60 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

เฉพาะน�้ำเย็นจากก็อกน�้ำเท่าน้ันท่ีถือว่าเป็นน�้ำท่ีด่ืมได้ ภาพ: Hanna Sjöstedt น้�ำและ ท ่อระบายน�้ำ สวเี ดนเปน็ ประเทศทอี่ ดุ มไปดว้ ยนำ�้ มากมาย นำ�้ ประปาจากกอ็ ก ตามบา้ นเรามคี ณุ ภาพสงู มาก และมกั จะมคี ณุ ภาพดกี วา่ นำ้� ดมื่ เปน็ ขวดทคี่ ณุ ซอื้ นำ้� ประปาเยน็ จากกอ็ กเทา่ นนั้ จะสะอาด นำ้� รอ้ นอาจ จะสกปรกเนอ่ื งมาจากทอ่ นำ�้ ทส่ี ง่ นำ้� ดงั นน้ั จงึ ไมค่ วรดมื่ นำ�้ รอ้ นหรอื ใชป้ ระกอบอาหารโดยตรง นำ�้ จากทอ่ ระบายนำ�้ จะไหลไปยงั ศนู ย์ บำ� บดั นำ�้ เสยี โดยทศ่ี นู ยน์ นั้ จะทำ� การบำ� บดั นำ�้ และปลอ่ ยลงทะเล แตไ่ มส่ ามารถทจ่ี ะบำ� บดั นำ้� ไดท้ ง้ั หมดและยากทจี่ ะขจดั พษิ ออกได้ ดงั นน้ั พวกเราทกุ คนตอ้ งระมดั ระวงั กบั สง่ิ ทเ่ี ราเทลงในทอ่ ระบายนำ้� ส่ิงท่ีทิ้งลงในท ่อระบายน้�ำได ม้ ีอะไรบ า้ ง สง่ิ เดยี วทอี่ นญุ าตใหท้ ง้ิ ลงในโถชกั โครกคอื กระดาษชำ� ระและสงิ่ ปฏกิ ลู จากรา่ งกาย กระดาษชำ� ระเปน็ กระดาษชนดิ พเิ ศษทส่ี ามารถ ละลายในนำ�้ ได้ กระดาษชนดิ อน่ื เชน่ กระดาษชำ� ระเอนกประสงค์ กระดาษชำ� ระแบบเปยี ก กระดาษเชด้ หนา้ เชด็ จมกู อาจทำ� ใหท้ อ่ อดุ ตนั ได้ และอาจกอ่ ปญั หาตอ่ การบำ� บดั นำ�้ เสยี ไดอ้ กี ดว้ ย เพอื่ หลีกเลีย่ งการปลอ่ ยสารพิษลงท่อระบายนำ้� คณุ ควรซื้อ ผลติ ภัณฑท์ ีเ่ ป็นมิตรกบั ส่ิงแวดล้อม ตัวอย่างเช่น ผงซกั ฝอกและ นา้ ยาลา้ งจานซ่ึงมสี ญั ญลกั ษณ์รูปหงส์ หรือ Bra miljöval (เปน็ © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 61

มติ รต่อสิ่งแวดล้อม) ยารักษาโรคและยาไม่ควรท้งิ ลงในทอ่ ระบายน้�ำหรือถังขยะเปน็ เดด็ ขาด ควรน�ำไปมอบใหร้ า้ นขายยา ตามร้านขายยาจะมถี งุ ท่จี ดั ไวใ้ หพ้ ิเศษส�ำหรบั ทิ้งยาตา่ งๆ เป็นมติ รต่อสิง่ แวดลอ้ ม รูปหงส์ (Svanen) (Bra miljöval) พลังงาน พลงั งานและไฟฟา้ ท่ีเราใชจ้ ะมีผลกระทบต่อส่ิงแวดลอ้ ม พลงั งานปรมิ าณมากจะน�ำไปใช้ในการขนสง่ การท�ำความรอ้ นใน ตัวอาคารและในอุตสหกรรม พลงั งานสว่ นมากไดม้ าจากน�ำ้ มนั แกส๊ และถา่ นหนิ ซ่งึ ไมด่ ตี ่อสง่ิ แวดลอ้ ม เพือ่ ลดการเปลีย่ นแปลง ทางภูมอิ ากาศ เราจ�ำเปน็ ต้องใชพ้ ลังงานใหน้ ้อยลงและเลอื กใช้ พลงั งานจากน�ำ้ ลมและแสดงแดดซึ่งดีตอ่ สง่ิ แวดลอ้ มมากกวา่ เพอ่ื ลดการปล่อยมลพษิ คุณสามารถใช้ระบบขนสง่ สาธารณะ ทง้ั น้ีหมายถงึ คุณควรเดนิ ทางโดยรถราง รถไฟใตด้ นิ รถไฟหรอื รถประจ�ำทางแทนรถยนต์ นอกจากนัน้ คณุ สามารถเลอื กเดิน ทางโดยรถไฟแทนเครื่องบินไดอ้ กี ดว้ ย คณุ อาจเลือกซ้ือสนิ ค้าซึ่ง มีการผลิตใกล้กบั ทีค่ ณุ พกั อาศัย สามารถเลอื กทรี่ บั ประทาน เนอ้ื นอ้ ยลงเน่อื งจากขัน้ ตอนการผลติ ผลิตภั ัณฑ์เนื้อนั้นใช้ พลังงานมาก คณุ สามารถประหยดั พลงั งานในทพี่ ักของคุณเอง ไดด้ ว้ ย ประหยัดพลังงานในที่พักของคุณ คุณประหยัดพลงั งานในทพ่ี ักของคุณโดยการ ตวั อย่างเช่น ไม่ วางเฟอร์นิเจอรบ์ ังเครอ่ื งท�ำความรอ้ น เพราะฉะนน้ั ความร้อนก็ สามารถกระจายได้ทัว่ ห้อง อปุ กรณไ์ ฟฟ้าส่วนมากจะเปิดเตรยี ม ไวใ้ ชง้ านตลอดเวลา คณุ จะประหยดั พลังงานไดม้ ากหากปดิ อุปกรณไ์ ฟฟ้าเหลา่ น้เี ปน็ ประจำ� คุณจะประหยัดพังงานไดม้ าก หากปดิ ฝาหม้อเมื่อคุณหุงต้มบนเตาหรือใชก้ าต้มน้�ำ คณุ ควรใช้หลอดประหยัดไฟหรอื ดับไฟเมื่อออกจากบา้ น 62 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ไฟฟ า้ มาจากที่ไหน ไฟฟา้ พลงั งาน ไฟฟา้ ในสวเี ดนสว่ นใหญม่ าจากพลงั งานนำ�้ และ พลงั งานนวิ เคลยี ร์ พลงั งานนำ้� เปน็ ไฟฟา้ ซงึ่ สรา้ งขน้ึ ตามโรงงาน ผลติ พลงั งานนำ�้ จากแมน่ ำ้� ในสวเี ดนจำ� นวนมาก ในสวเี ดนจะมโี รง ไฟฟา้ นวิ เคลยี รห์ ลกั ๆ อยสู่ ามแหง่ ซง่ึ มเี ครอื่ งปฏกิ รณท์ งั้ หมดสบิ ตวั โรงไฟฟา้ นวิ เคลยี รผ์ ลติ ไฟฟา้ ซงึ่ พอเพยี งกวา่ ครงึ่ ของความ ตอ้ งการใชไ้ ฟฟา้ ของสวเี ดนทงั้ หมด ไฟฟา้ ในสวเี ดนสว่ นเลก็ นอ้ ย จะมาจากเชอื้ เพลงิ ชวี ภาพ นำ�้ มนั และแกส๊ เชอื้ เพลงิ ชวี ภาพไดแ้ ก่ ไมฟ้ นื หรอื ตน้ ไม้ พลงั งานไฟฟา้ เจด็ เปอรเ์ ซน็ ตม์ าจากพลงั งานลม พลงั งานนำ้� และพลงั งานลมเปน็ พลงั งานดตี อ่ สง่ิ แวดลอ้ มมากทสี่ ดุ เพราะเปน็ พลงั งานทม่ี าจากแหลง่ ซง่ึ ไมม่ วี นั หยดุ การเลือกบริษัทไฟฟ า้ คณุ สามารถประหยัดเงนิ ได้มากหากเปลยี่ นบรษิ ทั ไฟฟา้ หากคณุ อาศยั อยู่อพารเ์ มนท์ คุณสามารถประหยดั ได้ระหว่าง 400 และ 1,000 โครนในแตล่ ะปี หากคณุ อาศยั อยู่ในบา้ น คุณสามารถ ประหยดั ไดเ้ ป็นหลายๆ พันโครน การตรวจสอบค่าไฟ - เปรียบเทียบค่าไฟและเงื่อนไขการให ้ บริการ ทเี่ วบ็ ไซท์ Elpriskollen คณุ จะพบขอ้ มลู อตั ราคา่ ไฟและเงอ่ื นไขของ บรษิ ทั ไฟฟา้ ทกุ บรษิ ทั ในสวเี ดน คณุ สามารถเขา้ ไปท่ี www.elpriskollen.se เพอ่ื ดวู า่ บรษิ ทั ไหนนา่ จะดที ส่ี ดุ สำ� หรบั คณุ การเปล่ยี นบริษทั ไฟฟ้าท�ำไดง้ า่ ยมาก โดยปกติ เพยี งแคต่ ดิ ต่อทางโทรศพั ทก์ เ็ พียงพอ แต่ ทัง้ น้คี ณุ ต้องดเู งอ่ื นไขที่คณุ มีอยู่ เพราะถ้า เปลย่ี นแปลงในระหว่างช่วงเวลาอาจจะราคา แพง สัญญาไฟฟ า้ ประเภทต่างๆ อัตราค่าไฟฟา้ แบบคงท:่ี ราคาหรืออัตรานผ้ี ูกมัดตามช่วงเวลาที่ก�ำหนด สญั ญาประเภทนม้ี ขี ้อดตี รงท่เี ป็นการคุ้มกนั ให้ ไม่ตอ้ งจา่ ยเพ่มิ หากมีการขน้ึ อตั ราคา่ ไฟฟา้ แต่ ในขณะเดียวกันเมอื่ อัตราคา่ ไฟฟ้าลดลง คณุ จะ ไม่ไดจ้ ่ายคา่ ไฟฟา้ นอ้ ยลงแตอ่ ยา่ งใด อัตราค่าไฟฟา้ แบบผันแปร: พลังงานลม ภาพ: Colourbox อตั ราคา่ ไฟฟา้ แบบนจี้ ะเปลยี่ นแปลงตาม ตลาด คณุ จะไดจ้ า่ ยคา่ ไฟฟา้ นอ้ ยลงเมอ่ื อตั รา คา่ ไฟฟา้ ลดลงไปดว้ ย อตั ราคา่ ไฟฟา้ แบบนอี้ าจ เปลยี่ นแปลงไดท้ ง้ั ขนึ้ และลงตลอดชว่ งสญั ญา © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 63

อัตราแบบลอยตัว: คุณจะได้อัตรานีโ้ ดยอตั โนมตั หิ ากคุณไม่เลือกเอง อัตรานเ้ี ป็น แบบลอยตวั และปรบั เปล่ียนประมาณปีละสามครงั้ อตั ราคา่ ไฟฟ้าแบบลอยตัวมักจะแพงกวา่ ค่าไฟฟา้ แบบตายตวั ไฟฟา้ เพื่อสิ่งแวดลอ้ ม (ไฟฟา้ สีเขียว): ไฟฟา้ เพอื่ สง่ิ แวดลอ้ มหมายถงึ ไฟฟา้ ทค่ี ณุ จา่ ยเงนิ ใหน้ นั้ ผลติ จาก แหลง่ ทเ่ี ปน็ มติ รตอ่ สง่ิ แวดลอ้ ม เชน่ พลงั งานลม และพลงั งานนำ้� วิธีการด�ำเนินงานของเทศบาล ทกุ คนทอี่ าศยั อญสุ่ วเี ดนจะอาศยั อยใู่ นเทศบาล สวเี ดนมเี ทศบาล ทงั้ หมด 290 แหง่ ในสวเี ดนเทศบาลตา่ งๆ จะกำ� หนดวา่ ประชาชน ในเขตของตนจะจา่ ยภาษจี ำ� นวนเทา่ ไรและจะใชเ้ งนิ ภาษนี น้ั ทำ� อะไร บา้ ง ซงึ่ เรยี กวา่ การปกครองตนเองสว่ นทอ้ งถนิ่ คณะกรรมการ คอื กลมุ่ นกั การเมอื งทมี่ อี ำ� นาจบรหิ ารงานตา่ งๆ ของเทศบาลเฉพาะ ดา้ น อาทเิ ชน่ ดา้ นโรงเรยี นหรอื การศกึ ษา ตวั อยา่ งงานดา้ นอนื่ ๆ คอื การบรกิ ารดแู ลเดก็ การบรกิ ารดแู ลผสู้ งู อายุ การสวสั ดกิ าร สงั คม การจราจร สงิ่ แวดลอ้ ม นทั นาการและวฒั นธรรม. นกั การ เมอื งในคณะกรรมการมกั จะเปน็ นกั การเมอื งในยามวา่ งหรอื นอก เวลา หมายความวา่ พวกเขาจะทำ� งานหนง่ึ เปน็ คณะกรรมการ ควบคกู่ นั ไปกบั การทำ� งานปกตหิ รอื การศกึ ษา คณะกรรมการแตล่ ะ คณะจะไดร้ บั งบประมาณทแี่ ตกตา่ งกนั มาก ซง่ึ จำ� นวนทไี่ ดร้ บั นนั้ ขนึ้ อยกู่ บั วา่ พวกเขาบรหิ ารหรอื กำ� หนดงานในดา้ นใด คณะกรรมการ แตล่ ะคณะจะมฝ่ี า่ ยบรหิ ารงาน โดยมเี จา้ หนา้ ทด่ี ำ� เนนิ การวางแผน และปฏบิ ตั งิ านตามทคี่ ณะกรรมการไดก้ ำ� หนด สว่ นใหญม่ ักจะเป็นเทศบาลท่รี บั ผดิ ชอบต่อด้านตา่ งๆ ซ่ึง เกีย่ วข้องกับชวี ติ ประจำ� วันของคณุ เด็กทุกๆ คนในสวีเดน มีสิทธิเข้าเรียนในช้ัน อนุบาลเมื่อเขาอายุครบ 6 ขวบ 64 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน ภาพ: Colourbox © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ด้านล่างนคี้ ุณสามารถอา่ นเก่ยี วกับบางด้านท่ีเทศบาลมคี วามรับ ผิดชอบ: การบริการดูแลเด็ก การบริการดแู ลเด็กเป็นชอ่ื อเรยี กร่วมของสถานทซ่ี ่ึงจัดกจิ กรรม ด้านการศึกษาส�ำหรับเดก็ ทีม่ อี ายนุ อ้ ย ภายใต้การบริการดูแลเดก็ น้นั จะมี เช่น โรงเรยี นอนบุ าลสถานที่รับฝากดูแลเด็กและศนู ย์ นนั ทนาการ หากคณุ เรียน ท�ำงานหรอื กำ� ลังหางานอยู่ คุณมสี ทิ ธ์ิที่จะให้ ลกู ของคณุ เข้าโรงเรยี นอนบุ าลในเขตที่คณุ อาศยั อยู่ โรงเรยี น อนบุ าลเป็นโรงเรียนสำ� หรับเด็กอายุหน่งึ ถงึ ห้าขวบ ก า ร ศึ ก ษ า ภ า ค บั ง คั บ ห รื อ ขั้ น พ้ื น ฐ า น เทศบาลทกุ แห่งจะมีโรงเรยี นภาคบงั คบั ส�ำหรบั เด็กอายุระหว่าง หกถงึ 16 ปี นอกจากนอ้ี าจมีโรงเรียนเสรหี รือโรงเรยี นราษฎร์ และโรงเรียนเอกชนอกี ดว้ ย หากเขา้ เรียนทโ่ี รงเรียนเอกชนจะ ตอ้ งจา่ ยค่าเทอมเอง ส่วนโรงเรยี นเทศบาลและโรงเรยี นราษฎร์ ใชเ้ งินรายได้จากภาษอี ากร ในปีทเี่ ดก็ มีอายยุ ่างเข้าหกขวบก็ สามารถเขา้ เรียนในชัน้ เตรยี มประถมได้ โดยคณุ เลอื กไดว้ า่ อยาก ใหล้ ูกเข้าเรียนช้ันเตรยี มประถมหรือไม่ เดก็ สวเี ดนส่วนใหญ่จะ เรียนชน้ั นี้ ในปที เี่ ด็กอายุยา่ งเขา้ เจด็ ขวบเด็กจะต้องไปโรงเรียน ซง่ึ เรยี กวา่ skolplikt (หนา้ ทไ่ี ปโรงเรยี น) โรงเรยี นภาคบงั คบั นนั้ ไม่ ต้องเสียค่าใช้จ่ายใดๆ ทง้ั โรงเรยี นเทศบาลและโรงเรียนราษฏร์ คุณสามารถดูทเี่ วบ็ ไซท์ของเทศบาลได้วา่ มโี รงเรียนใดบ้างท่อี ยู่ ในเขตเทศบาลของคุณ การดูและผู ส้ ูงอายุ การดูและผู้สูงอายุ ผสู้ ูงอายุมกั จะต้องการ ภาพ: Colourbox ความชว่ ยเหลอื ด้านปฎบิ ัติ ในชีวติ ประจำ� วนั ภายใต้ กฎหมายสวเี ดนนนั้ ผูส้ งู อายมุ ีสิทธ์ในการได้รบั การสนับสนุนด้านการช่วย เหลือจากสังคม ผสู้ งู อายหุ ลายคนตอ้ งการ ทจี่ ะอาศยั อยบู่ า้ นของตน ตอ่ ไป เทศบาลสามารถ ชว่ ยเหลอื ดา้ นการดแู ล และการบรกิ ารเพอื่ ทค่ี ณุ จะสามารถอาศยั อยตู่ อ่ ท่ี บา้ นของคณุ ได้ ทง้ั นเี้ รยี ก © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 65

วา่ การใหบ้ รกิ ารดแู ลตามบา้ น เพอ่ื ทจ่ี ะทำ� ใหก้ ารอยบู่ า้ นนนั้ สะดวก และงา่ ยขนึ้ คณุ สามารถรบั เครอื่ งทนุ่ แรงและสง่ิ ของอน่ื ๆ ไดเ้ ชน่ วอลค์ เกอรต์ ดิ ลอ้ ตอู้ าบนำ้� ฝกั บวั ทใ่ี หญข่ น้ึ หรอื ธรณปี ระตทู ตี่ ำ�่ ลง หากไมส่ ามารถทจ่ี ะอาศยั อยตู่ อ่ ทบ่ี า้ นเองได้ คณุ สามารถยา้ ย เขา้ ไปพกั อยบู่ า้ นพกั ทเ่ี หมาะสำ� หรบั ผสู้ งู อายไุ ด้ ในเขตเทศบาล มบี า้ นพกั ผสู้ งู อายหุ ลายรปู แบบซง่ึ ผสู้ งู อายสุ ามารถอยใู่ นอพารท์ เมนทไ์ ด้ ตามสถานทพี่ กั ดงั กลา่ วจะมบี คุ คลากรซงึ่ สามารถชว่ ยดแู ล และบรกิ ารแกผ่ สู้ งู อายไุ ด้ เชน่ อาหารและการทำ� ความสะอาด งานสวัสดิการสังคม/ส�ำนักงานสวัสดิการสังคม ดงั เชน่ กบั พอ่ แมท่ อี่ นื่ ๆ ในโลกน้ี พอ่ แมใ่ นสวเี ดนมหี นา้ ทรี่ บั ผดิ ชอบเลยี้ งดลู กู และเยาวชนของตวั เอง แตถ่ า้ ทำ� หนา้ ทไ่ี มไ่ ดด้ นี กั ทางสำ� นกั งานสวสั ดกิ ารสงั คมประจำ� เทศบาลจะเปน็ ผรู้ บั ผดิ ชอบ โดยหลกั สำ� นกั งานสวสั ดกิ ารสงั คมจะใหค้ วามชว่ ยเหลอื แกเ่ ดก็ และครอบครวั ทปี่ ระสบความเดอื ดรอ้ นในรปู แบบตา่ งๆ อาจเปน็ ครอบครวั ไมม่ เี งนิ เพยี งพอ อาจเปน็ ผทู้ ไี่ มท่ อ่ี ยอู่ าศยั หรอื ผทู้ ม่ี ี ปญั หาตดิ ยาเสพตดิ และแอลก์ อฮอล์ หรอื ผหู้ ญงิ ซงึ่ ถกู ทบุ ตแี ละถกู ขม่ ขู่ ความชว่ ยเหลอื ตา่ งๆ จากสำ� นกั งานสวสั ดกิ ารสงั คมอาจเปน็ ใน รปู แบบ การพดู คยุ ปรกึ ษา หลกั สตู รอบรมพอ่ แม่ ผปู้ ระสานสำ� หรบั เยาวชนหรอื สำ� หรบั ทงั้ ครอบครวั ผปู้ ระสานเปน็ เหมอื นเพอ่ื นหรอื ญาตพิ เิ ศษไวค้ อยพดู คยุ หรอื ทำ� กจิ กรรมสนกุ ๆ ดว้ ยกนั หากมกี าร แจง้ ไปยงั สำ� นกั งานสวสั ดกิ ารสงั คมวา่ มที างบา้ นมกี ารปฏบิ ตั ไิ มด่ ี ตอ่ เดก็ นนั้ มบี ทบญั ญตั ไิ วใ้ นกฏหมายวา่ ทาง สำ� นกั งานสวสั ดกิ าร สงั คมจะตอ้ งดำ� เนนิ การสอบสวนเพอื้ ตรวจดวู า่ เดก็ เปน็ อยา่ ไรบา้ ง หากมีปัญหารา้ ยแรงเกีย่ วกับเดก็ ทางส�ำนกั งานสวสั ดกิ ารสงั คม สามารถตดั สินให้แยกตัวเดก็ ออกจากพ่อแมไ่ ด้ ท่ีทำ� การของส�ำนกั งานสวสั ดกิ ารสงั คมนัน้ จะให้ความช่วยเหลือ ในดา้ น: •• คำ� ปรกึ ษาและความชว่ ยเหลอื แกเ่ ยาวชนและครอบครวั ทม่ี ี บตุ ร •• คำ� ปรกึ ษาและความชว่ ยเหลอื หากคณุ มปี ญั หาเกยี่ วกบั การ ตดิ ยาเสพตดิ •• คำ� ปรกึ ษาและความชว่ ยเหลอื เกย่ี วกบั งานและการศกึ ษา •• เงนิ สงเคราะหเ์ พอื่ เลยี้ งชพี เงินสงเคราะหเ์ พื่อเล้ียงชีพ เงนิ สงเคราะห์เพอ่ื เลีย้ งชีพเรยี กอีกอย่างว่า ความชว่ ยเหลือ ทางการเงิน นอกจากนี้ยงั เรยี กวา่ socialbidrag (เงินสวสั ดการ) ซึ่งจะเปน็ ความช่วยเหลอื ใหแ้ กผ่ ้ทู ข่ี าดแคลนทุนทรพั ย์ หากผู้ยน่ื 66 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ขอเงินสงเคราะหด์ กั ล่าวสามารถทำ� งานได้ เขาหรอื เธอผู้นัน้ จะ ตอ้ งหางานไปดว้ ยในขณะเดยี วกนั นอกจากนต้ี อ้ งเขา้ รว่ มกจิ กรรม อืน่ ๆ ซ่งึ ทางสำ� นกั งานสวัสดกิ ารสงั คมจัดหาใหอ้ กี ดว้ ย หากไม่ เขา้ ในรว่ มกจิ กรรมอืน่ ๆ ซงึ่ ทางสำ� นกั งานสวัสดิการสังคมจดั หา ให้อาจจะถกู ปฏิเสธไม่ให้เงนิ ส่วนมากคุณจะไมม่ ีสิทธ์ิไดร้ ับเงนิ จากสำ� นักงานสวัสดิการสงั คมหากมีเงินในบัญชธี นาคารหรือเป็น เจา้ ของทรัพย์สนิ ใดๆ ทม่ี มี ูลค่าสูง เช่น รถยนตร์ เงินสงเคราะห์เพ่ือเลี้ยงชีพจะแบ่งเป็นสองสว่ น ส่วนแรก (riksnormen มาตรฐานกลาง) ก�ำหนดโดยรัฐบาลและจะได้รบั จำ� นวนเท่ากันทวั่ ประเทศ สว่ นท่สี องเป็นจำ� นวนคลอบคลมุ คา่ ใช้ จา่ ยของแต่ละคน นันทนาการและวัฒนธรรม เทศบาลสวเี ดนมบี รกิ ารตา่ งๆ ภายในนนั ทนาการและวฒั นธรรม เทศบาลตา่ งๆ มหี อ้ งสมดุ ทค่ี ณุ ยมื หนงั สอื ไดฟ้ รี อาจมโี รงเรยี น วฒั นธรรมซง่ึ เดก็ ๆ และเยาวชนเพยี งเสยี คา่ ธรรมเนยี มเลก็ นอ้ ยก็ สามารถทจี่ ะฝกึ เรยี นรกู้ ารเลน่ เครอ่ื งดนตรตี า่ งๆ ระบายสหี รอื แสดง ละครได้ เทศบาลทงั้ หลายมกั จะใหเ้ งนิ สนบั สนนุ แกส่ มาคมตา่ งๆ ภาพ: Colourbox ห อ้ งสมุด ในเทศบาลสวีเดนท่วั ประเทศจะมหี ้องสมดุ ให้กบั ประชากร หอ้ ง สมุดขนาดใหญท่ ่สี ดุ มักจะตง้ั อย่ใู จกลางเมืองและมกั จะเรียกวา่ ห้องสมดุ ประจ�ำเมอื ง ในเทศบาลใหญๆ่ มกั จะมหี อ้ งสมดุ ขนาดเลก็ ซง่ึ ปกตติ งั้ อยตู่ ามเขต พนื้ ทตี่ า่ งๆ ของเทศบาล ทหี่ อ้ งสมดุ คณุ สามารถยมื หนงั สอื อา่ น หนงั สอื พมิ พ์ ฟงั เพลงและใชค้ อมพวิ เตอรไ์ ด้ ทน่ี น่ั จะมหี นงั สอื และ © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 67

หนงั สอื พมิ พเ์ ปน็ ภาษาตา่ งๆ หลายภาษา นอกจากนน้ั หอ้ งสมดุ บาง แหง่ จะมกี ารฝกึ ฝนภาษาและชว่ ยการบา้ นนกั เรยี น คุณสามารถยืมหนงั สอื หนังสอื พมิ พน์ ิตยสารและแผ่นซดี ีไดฟ้ รี เพอื่ ทจี่ ะสามารถยืมไดค้ ณุ ต้องมบี ตั รหอ้ งสมุด (lånekort) ซ่ึงขอ ท�ำได้ทหี่ ้องสมุด คณะกรรมการคุ ม้ ครองผู บ้ ริโภค โดยทว่ั ไปตามเทศบาลสว่ นมากมกั จะมีสำ� นกั งานคณะกรรมการ คมุ้ ครองผู้บรโิ ภค ทน่ี น่ั คุณจะได้รับความช่วยเหลือ เชน่ หากคณุ ซอื้ สนิ ค้าแล้วไมพ่ อใจเน่ืองจากพบวา่ มนั มคี วามบกพร่อง ที่ ส�ำนกั งานคณะกรรมการคุ้มครองผบู้ ริโภค คณุ จะไดร้ บั ร้ถู งึ สิทธิ์ และภาระหน้าที่ต่างๆ ของคณุ ในฐานะผบู้ รโิ ภคและวธิ กี ารเรียก ร้องคนื (นำ� สินค้าไปคนื ) ซ่ึงมีความบกพรอ่ ง คุณมีสิทธิในการใช้ล่าม 68 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน ภาพ: Colourbox © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

การติดต่อกับหน ่วยราชการต่างๆ ภาพ: Colourbox การติดตอ่ กบั หน่วยราชการของสวีเดนมหี ลายวธิ ดี ว้ ยกัน หากคณุ มีคำ� ถามธรรมดาทั่วไปให้ใช้เว็บไซท์ของหนว่ ยราชการนั้นๆ จะ เป็นวธิ ที ดี่ ีท่สี ดุ ปกติหนว่ ยงานราชการจะมขี อ้ มูลเปน็ ภาษาต่างๆ ส�ำนักงานประกันสังคมจะมี ตัวอย่างเช่น ขอ้ มลู 22 ภาษาด้วยกัน อาทเิ ช่น ภาษาอาราบิก โซมาเลยี ฟารซ์ แี ละโซรานี คุณสามารถ ไปที่ส�ำนกั งานของหน่วยงานราชการดังกล่าวได้ ส�ำนักงานใหก้ าร ต้อนรับทุกๆ คน สิทธิในการใช ล้ ่าม หากคุณไมเ่ ขา้ ใจภาษาสวีเดน คุณมีสิทธ์ใิ นการใช้ลา่ ม คณุ มสี ิทธิ ในการใช้ล่ามท่ี ส�ำนกั งานจดั หางาน ส�ำนกั งานประกนั สงั คม ส�ำนักงานสวัสดิการสังคมและท่ีโรงพยาบาล คณุ จะตอ้ งแจง้ ให้ ทราบถึงความจำ� เปน็ ในการใชล้ า่ มเมอื่ จองเวลานัด การบริหารเงินของคุณ ธนาคาร บัญชีและบัตรธนาคาร คนสว่ นใหญจ่ ะมีบญั ชีธนาคารและบัตรเดบติ บตั รเดบิตจะใชถ้ อน เงินจากตเู้ อทีเอม็ จากบัญชีโดยตรง และยงั สามารถใช้บตั รนใี้ น การซอ้ื ของตามรา้ นค้าไดอ้ ีกดว้ ย การเปดิ บญั ชีธนาคารและทำ� บัตรธนาคาร คณุ จะต้องไปติดตอ่ กบั ธนาคาร บัตรธนาคารมหี ลายแบบดงั นี้: •• บตั รเดบติ - ใชส้ ำ� หรบั ถอนเงนิ จากตเู้ อทเี อม็ และสามารถใช้ บตั รชำ� ระแทนเงนิ สดได้ โดยจะตดั เงนิ ออกจากบญั ชโี ดยตรง •• บตั รเครดติ - เปน็ บตั รใชช้ ำ� ระเงนิ แทนเงนิ สด เงนิ จะยงั ไม่ ถกู ตดั จากบญั ชโี ดยตรง แตค่ ณุ จะไดร้ บั เปน็ ใบแจง้ ยอดชำ� ระ เดอื นละหนงึ่ ครงั้ แทน สว่ นมากบตั รนจ้ี ะแพงกวา่ บตั รเดบติ •• บตั รเครดติ สนิ เชอื่ - บตั รเครดติ ทใ่ี ชส้ ำ� หรบั กยู้ มื เมอื่ คณุ ชำ� ระดว้ ยบตั รนห้ั มายความวา่ คณุ กยู้ มื เงนิ ธนาคารมาใชก้ อ่ น โดยมากคณุ จา่ ยดอกเบยี้ สงู เมอื่ คณุ กยู้ มื กบั บตั รเครดติ คนสว่ นใหญจ่ ะก้ยู มื เงนิ จากธนาคารเม่อื จะซ้ือทอ่ี ยอู่ าศัยหรอื รถ ยนตร์ เพือ่ ทจ่ี ะกยู้ ืมเงินจากธนาคารได้ คุณต้องมรี ายได้ท่ีมนั่ คง การช�ำระค่าบริการต่างๆ ผา่ นอนิ เตอร์เนต็ หรอื autogiro (การหักบัญชธี นาคาร) เพอื่ ท่ีจะสามารถชำ� ระคา่ บริการต่างๆ (ใบแจง้ หนี)้ และสามารถ ตรวจดูทางอินเตอร์เนต็ ว่าคณุ มีเงนิ ในบัญชเี ทา่ ไรนัน้ ก่อนอนื่ คณุ จะต้องไปธนาคาร คุณจะได้รบั ขอ้ มูลถึงวิธกี าร © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 69

Autogiro หมายถงึ เงนิ สำ� หรบั คา่ ใชบ้ รกิ ารตา่ งๆ ทจี่ ะตอ้ งชำ� ระนน้ั จะถกู หกั ออกจากบัญชีธนาคารโดยอัตโนมตั ิ สินเชื่อเพื่อเครื่องใช ้ ในบ า้ น สนิ เชอ่ื เพื่อเครือ่ งใชใ้ นบ้านเป็นเงินกู้ยมื สำ� หรบั ผลู้ ้ีภยั ทเี่ พิง่ อพยพมาอยูแ่ ละผยู้ า้ ยถิน่ ฐานใหม่ เพือ่ ซ้ือเฟอร์นิเจอร์และข้าว ของส�ำหรับบ้าน คณุ มสี ทิ ธจ์ิ ะขอสนิ เชอื่ เพอ่ื เครอื่ งใชใ้ นบา้ นไดห้ ากคณุ ไดร้ บั ใบอน-ุ ญาตมิ ีถิน่ ทีอ่ ยเู่ นือ่ งจากคุณเป็นผู้ลีภ้ ยั ผู้ต้องการความคมุ้ ครอง หรือเป็นเครอื ญาติของของบุคคลดังกลา่ ว โดยต้องยน่ื ค�ำร้องขอ สนิ เชื่อในสองปแี รกหลังจากลงทะเบียน (ทะเบียนราษฎร)์ อาศยั อยใู่ นเทศบาลใดเทศบาลหนึง่ หากคณุ ต้องการขอสินเช่อื ประเภทนคี้ วรตดิ ตอ่ กับเจ้าหน้าทธี่ กุ าร ของเทศบาลหรือเจ้าหน้าท่ีตง้ั ถ่นิ ฐานประจ�ำสำ� นักงานจดั หางาน พวกเขาจะส่งค�ำร้องของคุณไปยงั คณะกรรมการกลางกองทนุ เพอื่ การศกึ ษา CSN สินเชอื่ เพือ่ เครอ่ื งใช้ในบา้ นเปน็ เงนิ กู้ยมื หมายความว่า คุณจะ ต้องจา่ เงินคืนแก่ CSN พร้อมด้วยดอกเบยี้ จำ� นวนเงินทส่ี ามารถ ก้ยู มื ไดน้ ้ันข้ึนอยกู่ บั จำ� นวนสมาชกิ ในครอบครวั และคุณไดเ้ ช่าที่ อยอู่ าศัยพรอ้ มเฟอร์นิเจอร์ดว้ ยหรือไม่ คณุ สามารถอ่านข้อมูล เพิม่ เติมเก่ยี วกับสนิ เชอ่ื เพอ่ื เคร่ืองใชใ้ นบา้ นในภาษาต่างๆ ได้ท่ี เว็บไซท์ www.csn.se/hemutrustningslan ประวัติการผิดนัดช�ำระ หากคุณผิดนดั ช�ำระจา่ บิลล์หรือหนี้ คุณจะได้รบั จดหมายแจ้ง เตอื นใหช้ ำ� ระ หากคณุ ยังไม่ยอมชำ� ระ บลิ ล์ท่ีค้างชำ� ระนนั้ จะถกู ส่งไปยงั บรษิ ัทตดิ ตามหน้ีสิน Inkassoföretag หากคุณยังไมย่ อม ชำ� ระหนสี้ นิ จากบริษทั ติดตามหนี้สนิ อกี จะทำ� ใหใ้ นทา้ ยสดุ มีการ ย่ืนเรือ่ งไปยัง กรมบงั คบั คดี (Kronofogdemyndigheten) และซึง่ ทำ� ให้คุณจะมปี ระวตั กิ ารผิดนดั ชำ� ระ ประวัติการผิดนัดช�ำระเป็นการบ่งบอกว่าคุณไม่ไดด้ ูแลการชำ� ระ เงนิ มนั มผี ลกระทบอย่างมากในฐานะทคี่ ุณเปน็ บคุ คลธรรมดา ซ่ึงหมายความว่าอาจทำ� ให้ให้คณุ ไมส่ ามารถขอกยู้ ืมเงนิ เช่าหอ้ ง ชดุ ได้งานทำ� หรอื สมคั รขอบริการโทรศัพทร์ ายเดอื น มบี รษิ ทั ทดี่ ำ� เนนิ การใหข้ อ้ มลู ประวตั กิ ารเงนิ ของบคุ คลหรอื บรษิ ทั ซงึ่ เรยี กวา่ บรษิ ทั ข้อมลู เครดิต (kreditupplysningsföretag) ตวั อยา่ งเช่น หาคุณตอ้ งการซอ้ื โทรศัพท์มือถอื แบบผ่อนหนึ่ง เคร่อื ง ผขู้ ายจะตดิ ตอ่ กับบรษิ ทั ข้อมลู เครดติ เพื่อดขู ้อมลู ว่า 70 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

คณุ มีประวัติตดิ นัดช�ำระหรอื ไม่ ประวตั ิติดนัดช�ำระจะถูกเก็บไว้ สามปสี ำ� หรบั บคุ คลธรรมดาและห้าปสี ำ� หรับบรษิ ทั บริษัทข อ้ มูลเครดิต กรมบงั คบั คดี มักจะเรยี กส้ันๆ วา่ Kronofogden กรมบงั คบั คดี มีหนา้ ทดี่ ูแลหนี้ที่ค้างชำ� ระ หากมใี ครท่ีเปน็ หนคี้ ณุ กรมบังคับ คดีสามารถชว่ ยใหค้ ณุ ได้รบั เงินคนื นอกจากนก้ี รมบังคับคดจี ะ ทำ� งานในเรอื่ งการปรับโครงสรา้ งหนอ้ี กี ด้วย ซ่งึ หมายความว่า กรมบังคับคดจี ะชว่ ยผู้ทมี่ หี นส้ี นิ ทว่ มหัวดว้ ยการจดั ระเบยี บเร่อื ง การเงินใหอ้ ีกด้วย ความปลอดภัย เพื่อทจี่ ะสามารถมชี วี ิตอย่ไู ด้อย่างปลอดภัย ที่สวเี ดนมหี นว่ ย งานซง่ึ ทำ� งานเกีย่ วกับความปลอดภยั นอกจากนยี้ งั มีสงิ่ ทีค่ ณุ สามารถทำ� เองในแงข่ องความปลอดภยั ของคุณ หน่วยกู้ภยั หนว่ ยกู้ภัยท�ำการดบั ไฟเม่ือไฟไหม้ และจะชว่ ยเหลือเม่ือมี อุบัติเหตทุ างจราจรหรือทางทะเล ทั้งน้หี นว่ ยกู้ภยั ยังทำ� งาน ป้องกันไฟไหม้อกี ดว้ ย เช่น การบรรยายถึงการท�ำงานของ อุปกรณเ์ ตอื นไฟไหม้และถังดับเพลิง หน่วยก้ภู ยั ยงั เรยี กอกี อย่าง วา่ หนว่ ยดับเพลิงและข้นึ อยูก่ ับเทศบาล โปรดปฎิบัติดังต่อไปน้ีเมื่อมีไฟไหม ้ •• ชว่ ยชวี ติ – ชว่ ยชวี ติ ผทู้ ตี่ กอยใู่ นความอนั ตราย แตห่ า้ มเอา ตวั เองเขา้ เสย่ี ง จำ� ไวว้ า่ ควนั จากไฟไหมน้ น้ั มพี ษิ คลานไป ตามพน้ื เพอ่ื พาตวั เองออกไป ปดิ หนา้ ตา่ งและประตู •• เตอื น – รอ้ งเตอื นทกุ คนใหร้ ะวงั จากไฟไหม้ •• สญั ญาณเตอื น – กดปมุ่ สญั ญาณเตอื นไฟไหม้ ถา้ มี และโทร 112 จากทๆ่ี ปลอดภยั ไปพบกบั หนว่ ยกภู้ ยั เมอ่ื พวกเขามาถงึ •• ดบั ไฟ – หากมอี ปุ กรณด์ บั เพลงิ คณุ สามารถเรม่ิ ดบั ไฟได้ โดยใชถ้ งั ดบั เพลงิ ฉดี ไปยงั ฐานไฟ – ไมใ่ ชเ่ ปลวไฟ สิง่ ส�ำคัญที่สดุ เมื่อคุณเหน็ เหตุการณไ์ ฟไหม้ ให้โทร 112! โดยแจง้ วา่ เกิดเหตุการณอ์ ะไรและความเสียหายทเ่ี ห็นเปน็ อยา่ งไร คุณ ตอ้ งแจง้ ทอี่ ย่แู ละตอ้ งการความช่วยเหลือที่ไหนและคุณเปน็ ใคร ต�ำรวจ หากคุณมคี ำ� ถามหรือต้องการทีจ่ ะแจ้งตำ� รวจให้รบั รู้ เร่อื งอาชญากรรมคุณควรโทรไปท่ี 114 14 ท่ัวประเทศสวเี ดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 71

ใชห้ มายเลขเดยี วกัน หากคุณมคี วามเร่งรีบและเกิดเหตกุ ารณ์ ฉกุ เฉิน คณุ ควรจะโทรแจ้งหมายเลข 112 หากคณุ เหน็ อาญชา- กรรมเกิดข้นึ หรือมคี นบาดเจบ็ และตอ้ งการความช่วยเหลือหรือ มเี หตุการณไฟไหม้ คณุ ควรโทรไปทห่ี มายเลข 112 ความปลอดภัยในการจราจร กรมการจราจรเปน็ หน่วยงานราชการในสวเี ดนซง่ึ รบั ผิดชอบตอ่ ความปลอดภัยในการจราจร เป้าหมายของหนว่ ยราชการคือ ไม่ ใหผ้ คู้ นเสียชวี ติ หรือได้รับบาดเจ็บอย่างสาหัสในการจราจร สว่ น ทส่ี �ำคญั คอื ผ้ใู ชถ้ นนควรคงไว้ความเร็วท่ีเหมาะสม ขบั อย่างมีสติ (ไมเ่ มา) และทุกคนมีการป้องกัน มกี ฎหมายบังคับว่า ทกุ คนทีโ่ ดย สารรถยนตต์ ้องขาดเข็มขดั นริ ภยั เดก็ จ�ำเป็นต้องมกี ารปกปอ้ ง พิเศษ เช่น มเี บาะน่งั หรือเกา้ อน้ี งั่ เด็กสำ� หรบั รถ นอกจากน้ีมี กฎหมายบังคับวา่ เดก็ ทอี่ ายุต�่ำกว่า 15 ปี จะตอ้ งสวมหมวกกนั นอ็ คเมือ่ ข่จี ักรยาน ในสวีเดนคุณควรขีจ่ กั รยานทางขวาของถนน ใช้เส้นทางจักรยาน ถ้ามี คุณควรเดนิ บนทางเทา้ หรือฟตุ บาทถ้ามี คณุ สามารถเดนิ ทางซ้ายของถนนหรอื ในซอยกไ็ ด้ ใช้ทางขา้ มมา้ ลายเมื่อต้อง การจข้ามถนนเพราะรถยนต์และจักรยานจะหยดุ ให้คณุ ขา้ ม 72 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ค�ำถามเพื่อการอภิปราย บทที่ 2 ในประเทศบา้ นเกดิ ของคณุ /ประเทศอน่ื มชี นกลมุ่ นอ้ ย ใดบา้ งทค่ี ณุ รจู้ กั คณุ คดิ อยา่ งไรเกย่ี วกบั สทิ ธในการเขา้ ถงึ ธรรมชาติ หรอื สทิ ธขิ องทกุ คน (Allemansrätten) คณุ สามารถหาแฟลตดว้ ยวธิ กี ารตา่ งๆ อยา่ งไรบา้ ง เมอ่ื คณุ ใชพ้ น้ื ทสี่ ว่ นกลางทบ่ี า้ นพกั ของคณุ คณุ ควร คดิ ถงึ สง่ิ ใดเปน็ สำ� คญั ทำ� ไมถงึ ไมส่ มควรอยา่ งยง่ิ ทจี่ ะทงิ้ เท หรอื ทง้ิ ขยะท่ี เปน็ อนั ตรายลงในชกั โครก คณุ ไดต้ ดิ ตอ่ กบั หนว่ ยงานดำ� เนนิ การของเทศบาลใด บา้ งแลว้ อะไรจะเกดิ ขน้ึ เมอื่ คณุ มปี ระวตั กิ ารผดิ นดั ชำ� ระ? คณุ คดิ อยา่ งไรเกยี่ วกบั กฎระเบยี บดา้ นความปลอดภยั ดา้ นการจราจรของสวเี ดนในการปกปอ้ งเดก็ © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 73

74 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ช่างปูหิน ภาพ: Colourbox 3. การหาเลยี้ งชพี และการ พฒั นาตนเองในสวเี ดน สารบัญ ตลาดแรงงานในประเทศสวีเดน การเปน็ ลูกจา้ ง การหางาน การเปิดบริษทั ของตนเอง การประกันการว่างงาน การช�ำระภาษี การลงทะเบียนราษฎร์ การประกนั สงั คม การศกึ ษาส�ำหรับผใู้ หญ่ ชวี ิตยามวา่ งและการสมาคม © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 75

ตลาดแรงงานในประเทศสวีเดน ตลาดแรงงานในสวีเดนสามารถจ�ำแนกได้เปน็ สองส่วน คอื ส่วน ของภาคเอกชนและสว่ นของภาครัฐ ในสว่ นของภาคเอกชนมี การดำ� เนนิ งานในรูปแบบของบริษทั เพ่อื หวงั ผลกำ� ไรโดยมเี อชกน เป็นเจ้าของ บรษิ ทั เหลา่ นจี้ ะมีรปู แบบแตกต่างกันและอาจเปน็ ตัวอย่างเช่น ร้านคา้ ยอ่ ย หรือการค้าขายอื่นๆ อุตสหกรรมการ ผลติ การก่อสร้าง กฎหมายและการเงิน การขนส่งและรา้ น อาหารเป็นต้น ประมาณ 70 เปอร์เซน็ ต์ของผเู้ ปน็ ลูกจ้างท้ังหมด ทำ� งานในภาคเอกชน ในสว่ นของภาครัฐนน้ั รฐั เทศบาลและเทศมณฑลเป็นเจา้ ของ สำ� หรบั ในส่วนของภาครฐั นน้ั จะมผี ู้คนส่วนมากทำ� งานภายใน อาทเิ ชน่ การสาธารณสุข การศกึ ษา ต�ำรวจ การดแู ลดา้ นสังคม โรงเรียนอนบุ าล การคมุ้ ครองสงิ่ แวดล้อม การจัดการของเสยี นำ้� และทอ่ ระบายน�้ำและการกู้ภัย ช่างท�ำผมมักจะเป็นผู้ประกอบธุรกิจของตนเอง ภาพ: Colourbox อาชีพที่ขาดแคลน - แหล่งท่ีมีงานให้ท�ำ อาชพี ต่างๆ ทีค่ าดการณ์ว่าว่าจะมกี ารการขาดบุคคลากรใน อานาคตเรยี กว่า อาชีพทขี่ าดแคลน เพอื่ ทจ่ี ะสามารถทำ� งานในอาชพี เลา่ นไี้ ดโ้ ดย ปกตคิ ณุ จะตอ้ งมวี ฒุ ิ การศกึ ษาวิชาชพี ในระดบั มธั มศึกษาตอนปลายหรอื ในการศึกษา ในระดับที่สูงกวา่ การศึกษาในระดบั ที่สงู กว่า คือการศึกษาตอ่ จากมธั ยมศึกษา ซ่งึ มักจะเปน็ มหาวิทยาลัยหรือวทิ ยาลยั 76 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

การศึกษาเป็นปจั จยั ส�ำคัญต่อการได้งานท�ำในสวเี ดนและการ ศกึ ษาในระยะยาวจะมอบโอกาสในการไดง้ านท�ำมากข้นึ ผูว้ ่า จา้ งหลายรายได้กำ� หนดเปน็ กฎเกณฑ์ส�ำหรบั ผ้ทู ่ีจะสมัครงาน ว่าจะตอ้ งมที กั ษะความรใู้ นระดบั มัธยมศึกษา ทง้ั นห้ี มายความ วา่ คณุ ได้สำ� เร็จการศึกษาจากโรงเรยี นในระดบั มัธยมศกึ ษาตอน ปลาย การสำ� เรจ็ การศกึ ษาจากโรงเรยี นในระดับมัธยมศึกษามี ความจำ� เป็นในการสมัครเรยี นตอ่ ในการศกึ ษาระดบั สูงขน้ึ ลา่ งน้ี คุณสามารถอา่ นขอ้ มูลเกีย่ วกับอาชพี ตา่ งๆ ซง่ึ ทาง สำ� นกั งานจดั หางานได้ระบุไวว้ า่ จะมีการขาดแคลนในอานาคต อันใกล้นี้ (ท่ีมา: สำ� นกั งานจดั หางาน 2015) อาชีพตา่ งๆ ทม่ี วี ฒุ ิการศกึ ษาในระดับอุดมศกึ ษาซ่งึ มีปญั หาดา้ นการ ขาดแคลนผ้สู มคั รงานมากทสี่ ดุ (แหลง่ ทจ่ี ะหางานท�ำไดง้ ่าย) ในปคี .ศ. 2015 •• วศิ วกรและชา่ งเทคนคิ ภายในวศิ วกรรมเหมอื งแรแ่ ละโลหะ ผสม •• พยาบาลภายในแผนกฉกุ เฉนิ •• แพทย์ •• นกั พฒั นาซอฟทแ์ วรแ์ ละระบบ •• พยาบาล แผนกจติ เวช •• นกั การศกึ ษาพเิ ศษ •• วศิ วกรรม การกอ่ สรา้ งและอาคารสง่ิ กอ่ สรา้ ง •• วศิ วกรกอ่ สรา้ งและชา่ งเทคนคิ การกอ่ สรา้ ง •• วศิ วกรโยธา วศิ วกรรมเหมอื งแรแ่ ละโลหะผสม •• วศิ วกรโยธา พลงั งานไฟฟา้ •• สถาปานกิ ดา้ นไอที •• วสิ วกรดา้ น VVS (งานตดิ ตง้ั ซอ่ มแซมอปุ กรณแ์ ละสงิ่ ของ ตา่ งๆ) •• พยาบาลดา้ นการผา่ ตดั •• พยาบาลทอ้ งถน่ิ •• พยาบาลดแู ลผสู้ งู อายุ •• นางผดงุ ครรภ์ •• ผทู้ ดสอบและผนู้ ำ� การทดสอบ •• พยาบาลเดก็ •• ครโู รงเรยี นอนบุ าล •• วศิ วกรโยธา อเิ ลค็ ทรอนกิ สแ์ ละโทรคมนาคม © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 77

อาชพี ตา่ งๆ ทีม่ วี ฒุ ิการศึกษาในระดบั การศกึ ษาอ่ืนๆ ซง่ึ มปี ญั หาดา้ น การขาดแคลนผู้สมัครงานมากทีส่ ดุ (แหลง่ ท่ีจะหางานทำ� ไดง้ า่ ย) ใน ปีค.ศ. 2015 •• พอ่ ครวั •• ชา่ งกอ่ อฐิ •• ชา่ งกอ่ สรา้ งงานโลหะแผน่ •• ชา่ งวดั กระจก •• ชา่ งซอ่ มรถบรรทกุ •• ชา่ งประกอบฉนวนกนั ความรอ้ น •• ชา่ งปพู นื้ •• ชา่ งตดิ ตง้ั ไฟฟา้ •• ชา่ งฟติ VVS (งานตดิ ตง้ั ซอ่ มแซมอปุ กรณแ์ ละสง่ิ ของตา่ งๆ) •• ชา่ งซอ่ มรถยนต์ •• คนงานดา้ นคอนกรตี •• ชา่ งผลติ เครอ่ื งมอื เครอิื่ งใช้ •• คนทำ� ขนมปงั / คนทำ� ขนมหวาน •• คนงานอาคารสง่ิ กอ่ สรา้ ง •• ชา่ งเทคนคิ ควบคมุ และปรบั •• ชา่ งซอ่ มเครอ่ื ง •• เลขานกุ ารดา้ นการแพทย์ •• ชา่ งตดิ ตงั้ และกระจายระบบไฟฟา้ •• พนกั งานขายทางโทรศพั ท์ •• ชา่ งเทคนคิ อาคาร ในอานาคตจะมงี านให้ทำ� ได้ทีไ่ หน ส�ำนักงานจดั หางานคาดการณ์ไว้วา่ ในอานาคต ราวหา้ ถงึ สบิ ปีจะ มีการคาดแคลนแรงงานในสาขาบาง สาขาอาชีพ การขาดแคลน บุคคลากรดังกลา่ วไดร้ บั การชดเชยในบางส่วนจากผ้คู นซงึ่ ตัดสิน ใจยา้ ยมาทส่ี วเี ดน รายการตอ่ ไปน้เี ป็นอาชีพและกล่มุ งานตา่ งๆ ซ่งึ จะตอ้ งการบุคคลากรภายในหา้ ถงึ สิบปี อาชีพท่มี ีคณุ วุฒกิ ารศึกษาในระดบั อดุ มศกึ ษา (หลังจบมธั ยมศึกษา) •• อาชพี ดา้ นคอมพวิ เตอร์ •• ครโู รงเรยี นอนบุ าลและนกั การศกึ ษาดา้ นนนั ทนาการ •• ครรู ะดบั ประถมศกึ ษา •• ครรู ะดบั มธั ยมศกึ ษาสาขาวชิ าชพี •• แพทย์ •• พยาบาล •• นกั การศกึ ษาพเิ ศษ •• ทนั ตแพทย์ •• อาชพี ดา้ นเทคนคิ 78 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

อาชีพภายในระดับการศกึ ษาอ่ืนๆ ท่ีมา: ส�ำนักงานจัดหางาน •• ชา่ งซอ่ มรถยนต์ •• ชา่ งควบคมุ เครอ่ื ง-CNC •• อาชพี ดา้ นกอ่ สรา้ งหลายอาชพี •• ชา่ งซอ่ มรถบรรทกุ •• พยาบาลดา้ นทนั ตกรรม •• ผชู้ ว่ ยพยาบาล •• ชา่ งประจำ� โรงซอ่ ม •• ชา่ งผลติ เครอ่ื งมอื เครอิ่ื งใช้ ความเสมอภาคในตลาดแรงงาน ความเสมอภาคหมายถงึ การทีผ่ ูห้ ญงิ และชายมี สิทธิตา่ งๆภาระ หน้าทค่ี วามรับผดิ ชอบและโอกาสทีเ่ ทา่ เทียมกันในทุกๆ ด้านท่ี ส�ำคญั ในชีวิต รฐั บาลไดต้ ัง้ เปา้ หมายในการทจี่ ะเพม่ิ ความเท่า เทยี มทางเพศในสวีเดน การทส่ี งั คมน�ำประโยชนข์ องทกั ษะความ รู้และความคิดสร้างสรรคข์ องท้ังผู้ชายและผู้หญงิ ไปใช้ จะช่วยใน การขยายตวั ของเศรษฐกจิ สวเี ดนเป็นประเทศที่มคี วามเสมอภาคในหลายๆ ดา้ น ผ้หู ญิงใน สวเี ดนทม่ี อี ายุระหวง่ 20 และ 64 ปี ประมาณ 80 เปอร์เซน็ ต์ ท�ำงานนอกบ้าน ซ่งึ เปน็ สัดส่วนทส่ี งู เมอื่ เทียบกบั ประเทศอ่ืนๆ อกี มากมาย แตย่ ังมีความไม่เสมอภาคกนั ในตลาดแรงงาน ผหู้ ญงิ ทปี่ ระกอบอาชีพเดียวกันกบั ผู้ชายจะได้รบั ค่าจ้างทตี่ �ำ่ กวา่ ถงึ แม้น ว่าพวกเธอจะทำ� เหมือนเกนั กับผชู้ าย ในระดับบริหารของบรษิ ทั ฯ จะมผี ู้หญงิ นอ้ ยกวา่ ผูช้ าย การวจิ ัยแสดงใหเ้ หน็ ว่ามีความแตก ต่างระหว่างโอกาสของผู้ชายและผูห้ ญงิ ในการท่จี ะรวมงานและ ชวี ิตครอบครัวเข้าดว้ ยกนั ผู้หญิงจะทำ� งานบ้านสว่ นใหญ่ถงึ แม้น พวกเขาจะทำ� งานเท่ากนั กบั ท่ีผู้ชายทำ� ผู้หญงิ จะลาหยดุ งานของ เพอื่ เล้ียงดบู ตุ รเป็นเวลานานมากกวา่ ผ้ชู าย รัฐบาลทำ� งานเพื่อท่ีจะสรา้ งความเสมอภาคทางเพศภายใน หลายๆ ดา้ น ตวั อย่างเช่น เปา้ หมายในการทจี่ ะผู้หญิงและผู้ชาย ไมค่ วรท่เี ลอื กอาชพี โดยยึดเพศของตนเป็นหลัก แต่ควรเป็น จากความเหมาะสม ความรู้ความสามารถและความสนใจทีต่ นมี มีการแบง่ ภาคในตลาดแรงงานในสวีเดน ตวั อยา่ งเช่น จะมผี ู้ หญิงจำ� นวนมากกวา่ ทที่ �ำงานในสาขาการดแู ลรักษาพยาบาล และในสาขาเทคนคิ และการกอ่ สรา้ งจะมผี ชู้ ายทำ� งานมากกว่า นอกจากนนั้ จะมีผชู้ ายมากกว่าผ้หู ญิงทเี่ ปดิ กจิ การของตนเองและ เปน็ หัวหน้าหรือผจู้ ดั การตามสถานท่ที �ำงานตา่ งๆ © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 79

ผู ห้ ญิง: 1,125,500 ชาย: 771,100 100 80 60 40 20 0 20 40 60 80 100 การแบ่งระหว่างเพศใน ผ้ฃู ว่ ยพยาบาล บคุ คลากรศนู ยอ์ นามัย ฯลฯ หมู่สามสิบอาชีพที่พบ มากที่สุดในสวีเดน ผชู ่วยปฐมพยาบาล ผู้ช่วย สว่ นตัว ฯลฯ ผู้จำ� หนา่ ย ค้าปลกี พิเศษ พเี่ ลย้ี งเดก็ ฯลฯ พนกั งานขายประจ�ำ บรษิ ัท ครูโรงเรียนอนุบาลและนกั การ ศกึ ษาดา้ นนทั นทนาการ พนกั งานสำ� นักงานอ่ืนๆ นักวิเคราะหร์ ะบบและนกั เขียนโปรแกรม ครูระดับประถมศกึ ษา พนักงานท�ำความสะอาดโรงแรมและสำ� นักงาน ฯลฯ ผดู้ แู ลและผู้รกั ษา พนักงานขาย ของชำ� ผูช้ ว่ ยในครวั และภัตตาคาร พนักงานขับรถบรรทุกและรถบรรทุกหนัก ผู้ชว่ ยคลังสินคา้ ฯลฯ ผู้ช่วยทำ� บญั ชีและผตู้ รวจบญั ชี ผบู้ ริหารฝา่ ยปกครองของภาครัฐ ผชู้ ว่ ยฝา่ ยบรหิ าร พยาบาลด้านอนื่ ๆ คนงานฯ ก่อสร้างดา้ นไม้ ช่างเทคนคิ คอมพิวเตอร์ ช่างไมง้ านตกแต่งภายใน ฯลฯ ผดู้ ูแลอสงั หรมิ ทรพั ย์ ชา่ งควบคมุ เครอ่ื งทำ� พอ่ ครวั และแม่ครวั อปุ กรณเ์ ครอื งมอื ครมู หาวทิ ยาลยั และวิทยาลยั คนงานบรกิ ารดา้ นอืน่ ๆ แพทย์ ชา่ งควบคมุ เคร่ืองยนตแ์ ละช่างฟติ อน่ื ๆ ชา่ งยานยนต์และช่าง วิศกรเครอื งยนตแ์ ละชา่ งเทคนิคเครื่องยนต์ ซอ่ มยานยนต์ 100 80 60 40 20 0 20 40 60 80 100 ทม่ี า: SCB รปู ภาพแสดงการแบ่งระหว่างเพศในหมู่สมาสบิ อาชีพท่พี บมาก ทส่ี ดุ ในสวีเดน จาก 30 อาชีพมากท่สี ดุ มีเพยี งสามอาชพี เทา่ น้ันที่ มคี วามเสมอภาคทางเพศ ฯลฯ 40-60 เปอร์เซ็นตข์ องแตล่ ะเพศ ระเบยี บวนิ ัยทางสังคมในตลาดแรงงาน มีระเบยี บวินยั ทางสงั คมบางข้อซึ่งถอื ว่าเป็นแบบฉบบั ของตลาด แรงงานสวีเดน เป็นเร่อื งธรรมดามากทก่ี ารจดั องค์กรตามสถานท่ีทำ� งานจะอยใู่ น ลักษณะ \"แนวราบ\" ทง้ั นห้ี มายความวา่ ไมม่ หี ัวหน้าหรอื ผูจ้ ัดการ จ�ำนวนมากนกั นอกจากนี้หวั หนา้ และผูร้ ว่ มงานจะทำ� การตดั สิน ร่วมกันคอ่ นขา้ งมาก วธิ กี ารในการตัดสินเช่นนีอ้ าจใชเ้ วลานาน มากขึ้น แตม่ ันมักจะให้ความรู้สึกของการมีส่วนรว่ มที่เพิม่ ขึ้นและ ความรบั ผิดชอบมากข้นึ โดยปกตจิ ะเป็นท่ีคาดหวังว่าผ้ถู ูกรับจา้ ง นน้ั ตอ้ งมีความรับผิดชอบต่อหน้าทีก่ ารงาน บรรยากาศตามสถานทท่ี ำ� งานหลายแหง่ มกั จะเป็นการเอง มัน อาจจะเกีย่ วกับวธิ กี ารเรยี กชอ่ื หรอื แทนตัวและวธิ กี ารแตง่ ตัว มนั เร่ืองธรรมดาที่จะสวมใส่ \"เครอื่ งแตง่ กายสบายๆ\" ในท่ที ำ� งาน 80 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

เวลาเปน็ เร่ืองสำ� คัญสำ� หรบั สถานท่ีท�ำงานหลายแห่งในสวเี ดน การตรงเวาลาถือว่าเป็นเรอื่ งส�ำคัญ ชว่ งเวลาส�ำคญั ชว่ งหน่งึ ของวันทำ� งาน คือช่วงเบรคหรอื fika เมอื่ ทกุ คนได้พบกัน พคู ยุ และดม่ื กาแฟหรอื ชาดว้ ยกัน ผวู้ า่ จา้ งและลูกจ้าง ตลาดแรงงานถูกแบง่ ออกเปน็ สองฝ่าย: ผวู้ ่าจ้างและลูกจา้ ง ลูกจา้ งอาจเรียกอีกอย่างวา่ ผู้รับจ้าง จะมสี มาคม/องคก์ รต่างๆ ส�ำหรบั ท้งั ลกู จ้างและนายจา้ ง ซ่ึงจะเป็นสมาคมหรอื องค์กรซง่ึ นายจา้ งหรอื ลกู จ้างทำ� งานรว่ มกนั เพอื่ ปกปอ้ งผลประโยชนข์ อง ตนในตลาดแรงงาน ทกุ คนท่ีเปน็ สมาชกิ ของสมาคมหรอื องค์กร ตา่ งๆ จะมีสว่ นร่วมเพ่ือท่ีมอี ทิ ธพิ ลในการตดั สินใจ องคก์ ารฝ่ายนายจ้างตา่ งๆ จะปกป้องผลประโยชน์ของสมาชิกที่ เปน็ นายจา้ ง องค์ฝ่ายนายจ้างหลกั ๆ คือ: •• สหพนั ธธ์ กุ จิ สวเี ดน (Svenskt näringsliv)สำ� หรบั บรษิ ทั เอกชน •• กรมนายจา้ ง (Arbetsgivarverket) และ SKLสำ� หรบั สถานทท่ี ำ� งานสาธารณะ องค์กรสหภาพแรงงานต่างๆ ที่เปน็ ตวั แทนผลประโยชนข์ อง ลกู จา้ ง ผูร้ ับจา้ ง องค์กรสหภาพแรงงานหลักๆ คอื : •• LO สมาพนั ธส์ หภาพแรงงานสวเี ดน (Landsorganisationen i Sverige) •• TCO สมาพนั ธส์ หภาพลกู จา้ งสวเี ดน (Tjänstemännens centralorganisation) •• SACO สมาพนั ธส์ หภาพพนกั งานสวเี ดน (Sveriges akademikers centralorganisation) องคก์ รสหภาพแรงงานแห่งชาติประกอบดว้ ยสหภาพแรงาน ตา่ งๆ ขนาดเลก็ กว่าหลายองค์การซงึ่ จะเป็นตวั แทนอาชีพและ สาขาอาชพี ต่างๆ สวีเดนมสี หภาพแรงงานต่างๆ มาตงั้ แตศ่ ตวรรษท่ี 1880 และ ผรู้ บั จา้ งสว่ นมากเลือกทจ่ี ะเป็นสมาชกิ เปน็ ความสมคั รใจของ แตล่ ะคนในการเข้าร่วมสหภาพแรงงาน ผูท้ เี่ ขา้ รว่ มหภาพ แรงงานต่องจา่ ยค่าสมาชกิ เปน็ เรื่องธรรมดาทจี่ ะเป็นสมาชิก © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 81

ท้ังสหภาพแรงงานและของกองทนุ เงินสดทดแทนการว่างงาน หรือ(A-kassa) กองทนุ เงินสดทดแทนการว่างงาน (A-kassa) เปน็ สมาคมทางการเงนิ ทีจ่ ่ายเงนิ ทดแทนใหแ้ กส่ มาชิกทีว่ า่ งงาน จะมี A-kassa ตา่ งๆ มากมายและส่วนมาก A-kassa มกั จะมี ความเชอ่ื มกบั สหภาพทค่ี ณุ เปน็ สมาชิกอยู่ องคก์ รสหภาพและองคก์ รนายจา้ งจะพบกนั เปน็ ประจำ� และเจรจา ตอ่ รองกนั เกยี่ วกบั กฎระเบยี บทตี่ อ้ งการนำ� ไปใชใ้ นตลาดแรงงาน การเจรจาตอ่ รองเหลา่ นอ้ี าจเกย่ี วกบั เงนิ เดอื นและสทิ ธอ์ิ น่ื ๆ และภาระหนา้ ทร่ี บั ผดิ ชอบในทท่ี ำ� งาน สทิ ธใิ นการเจรจาตอ่ รองได้ ถกู ระบไุ วใ้ นกฎหมายวา่ ดว้ ยการมสี ว่ นรว่ มในการตดั สนิ ใจ MBL มีกฎหมายและข้อตกลงต่างๆ ซึ่งก�ำกับดูแลตลาดแรงงาน ของสวีเดน ภาพ: Colourbox สทิ ธิในการท�ำงาน มีกฎหมายและขอ้ ตกลงจำ� นวนมากทน่ี �ำไปใช้ในการท�ำงานใน สวีเดน กฎหมายและกฎระเบียบทีใ่ ชร้ ะหว่างนายจา้ งและลูกจ้าง เรียกวา่ สทิ ธิในการทำ� งาน กฎหมายว่าด้วยการมสี ่วนรว่ มในการตดั สินใจ MBL กฎหมายว่าด้วยการมสี ่วนร่วมในการตัดสินใจ MBL เป็นกฎหมาย ส�ำคัญภายในฏ�ำหมายแรงงาน ในกฏหมายดงั กลา่ วมกี ฎระเบยี บ เกีย่ วกบั สิทธใิ นการจดั ต้งั สหภาพแรงงานในสถานทีท่ ำ� งาน กฎหมายยงั ระบอุ ีกวา่ วา่ นายจา้ งตอ้ งแจ้งให้ลูกจา้ งทราบถึงสงิ่ ทส่ี �ำคญั ซ่ึงเกย่ี วขอ้ งกบั สถานท่ที ำ� งาน นายจา้ งยังตอ้ งเจรจากับ สหภาพแรงงานกอ่ นทจี่ ะตดั สนิ ใจเกีย่ วกับการเปลี่ยนแปลงใน สถานทท่ี ำ� งาน 82 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

กฎหมายคุ้มครองการว่าจา้ ง (LAS) กฎหมายคุ้มครองการว่าจ้าง (LAS) คุ้มครองลูกจ้างเม่ือมีการ เลิกว่าจ้าง กฎหมายน้ีส่วนใหญจ่ ะใชก้ บั ลกู จ้างท่มี ีการวา่ จา้ งถาวร ใน กฎหมายดงั กล่าวไดบ้ ัญญัตไิ ว้วา่ ไม่สามารถเลกิ จ้างพนักงานได้ หากไมม่ ีเหตผุ ลทเี่ หมาะสม เหตุผลทีเ่ หมาะสมอาจจเปน็ เพราะ ไม่มีงานใหท้ ำ� หรอื ลูกจ้าไมง่ ปฏบิ ัตติ ามหน้าที่ ในกฎหมายว่าด้วยการคุ้มครองการว่าจ้างนั้นจะมีกฎระเบียบ เก่ียวกับว่าลูกจ้างคนไหนจะถูกปลดก่อนเมื่อไม่มีงานให้ท�ำ ทั้งน้ีเรียกว่า กฎการจัดล�ำดับความส�ำคัญ กฎหลักคือ ผู้ท่ีได้ รับการว่าจ้างระยะส้ันท่ีสุดจะเป็นผู้ถูกปลดก่อนผู้ท่ีได้รับการ ว่าจ้างนานกว่า ขอ้ ตกลงรว่ ม ข้อตกลงรว่ ม คอื การลงนามท�ำสญั ญาข้อตกลง ระหว่างนายจ้าง กบั สหภาพแรงงาน ในขอ้ ตกลงรว่ มน้ี มขี อ้ กำ� หนดเกยี่ วกบั เช่น ชวั่ โมงการทำ� งาน วันหยุดพกั รอ้ นและเงินเดอื นเปน็ ต้น โดยมาก ขอ้ ตกลงร่วมจะเป็นตัวกำ� หนดอัตราเงนิ เดือนของคณุ ขอ้ ตกลงร่วมสว่ นใหญ่จะประกอบด้วยข้อกำ� หนดเกีย่ วกับ: •• รปู แบบการวา่ จา้ ง •• ลว่ งเวลา •• เงนิ เดอื นและคา่ ชดเชย •• ชง่ั โมงการทำ� งาน •• การวา่ งจากการทำ� งาน •• การเลกิ จา้ ง •• เงนิ บำ� นาญและประกนั อบุ ตั เิ หตุ ในข้อตกลงรว่ มมีการกำ� หนดว่าคา่ จ้างข้นั ตำ�่ ควรจะเปน็ เทา่ ใด สำ� หรับพนักงาน ข้อตกลงนย้ี งั นำ� ไปใช้กับพนกั งานที่ไม่ได้เปน็ สมาชกิ กบั สหภาพแตก่ ารท�ำงานในสถานที่ท�ำงานที่มขี ้อตกลง รว่ ม ไม่มีกฎหมายในสวเี ดนทกี่ �ำหนดค่าจา้ งข้นั ตำ�่ สดุ ควรจะเป็น เท่าใด แมว้ า่ นายจ้างของคุณมขี อ้ ตกลงร่วม กเ็ ป็นไปไดส้ ำ� หรับคณุ ท่จี ะ เจรจาหรอื พูดคุยเร่อื งเงนิ เดือนของคณุ กบั นายจา้ งของคุณ คุณ จะได้รบั เงิเดือนท่ีแตกต่างกัน ขน้ึ อยูค่ วามยากลำ� บากของงาน และวิธกี ารในการจดั งาน องคก์ รขนาดใหญม่ ีข้อตกลงรว่ มกับ สหภาพแรงงาน แต่ยงั มีนายจ้างทไ่ี มม่ ขี ้อตกลงร่วมกัน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 83

ส�ำนักงานจัดหางานจะจัดงานนิทรรศการเพ่ือท่ีคุณจะได้มีโอกาสได้พบ ภาพ: Björn Tesch กับผู้ว่าจ้างและถามค�ำถามต่างๆ ได้ 84 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ขอ้ พพิ าทตามสถานทท่ี �ำงานและศาลแรงงาน การขัดแย้งหรือการทะเลาะกนั ที่สถานทท่ี �ำงานควรจะไดร้ บั การ แก้ปัญหาโดยเร็วที่สดุ มนั เปน็ หน้าทข่ี องนายจา้ ง ผจู้ ดั การท่จี ะ รบั ผดิ ชอบเพอื่ ให้ม่ันใจว่าปัญหาความขัดแยง้ ไดร้ บั การแกไ้ ข ถา้ คณุ ตกเขา้ ไปอยคู่ วามขดั แย้งทคี่ ุณควรพูดคยุ กับผู้จดั การของคณุ (นายจ้าง) หากคุณมีความขดั แยง้ กับผจู้ ดั การของคุณและเปน็ สมาชิกของสหภาพแรงงานคุณจะได้รบั การสนบั สนนุ จากสหภาพ ของคณุ เม่อื นายจา้ งและลกู จา้ งเกิดความขดั แยง้ และไมส่ ามารถ ตกลงกันได้เก่ยี วกับปญั หาในการทำ� งาน พวกเขาสามารถตดิ ตอ่ กบั ศาลแรงงาน AD ได้ ศาลสามารถตรวจสอบความขดั แย้งและ ใหค้ �ำตอบว่าผูใ้ ดเปน็ คนถกู ตอ้ ง การเปน็ ลกู จา้ ง เมือ่ คณุ มีงานท�ำ เป็นสิง่ ส�ำคญั ทีจ่ ะต้องพิจารณาถึงสิทธิ และภาระหนา้ ท่ีรับผดิ ท่ีคุณมใี นความสัมพนั ธก์ บั นายจา้ ง ทีน่ ี่ คุณสามารถอา่ นข้อมูลเกย่ี วกบั สิง่ ส�ำคัญทจี่ ะต้องรเู้ มอ่ื คุณได้รบั การวา่ จ้าง รปู แบบการว่าจ้าง การจ้างงานจะมสี อง รปู แบบ: •• การจา้ งทไี่ มม่ กี ำ� หนดเวลา •• การจา้ งทม่ี กี ำ� หนดเวลา การจา้ งที่ไม่มีก�ำหนดเวลาบางครั้งอาจเรยี กวา่ การจา้ งถาวร การ จา้ งดังกลา่ วจะมผี ลไปเรื่อยๆ ทั้งนหี้ มายความวา่ ไมม่ กี ารระบุ เวลาการส้ินสดุ การจา้ งทมี่ กี ำ� หนดเวลา คอื การจา้ งถายในเวลาจำ� กดั ตัวอย่างของการจา้ งทม่ี ีกำ� หนดเวลา: การจา้ งท่ีมีก�ำหนดเวลามีหลายรปู แบบ การจ้างชั่วคราวทั่วไป การจ้างชัว่ คราวท่ัวไป หมายความวา่ คุณจะไดร้ บั การว่าจ้างใน ชว่ งเวลาหนง่ึ นับจากวนั หนึ่งไปยงั วนั ทีอ่ ่ืนหรือคุณถูกจ้างงาน ในชว่ งเวลาหนึ่งในเพื่อการปฏิบตั งิ านพเิ ศษ ตัวอยา่ งของการ จ้างชั่วคราวอาจเป็นไดว้ ่าคณุ ก�ำลังท�ำงานในโครงการชว่ั คราวใน ฐานะถูกว่าจ้างเฉพาะโครงการ คุณจะไดร้ ับการจ้างงานช่ัวคราว ทวั่ ไปเมื่อนายจ้างโทรติดต่อคุณและคุณจะได้รับเงินส�ำหรับแต่ละ ชั่วโมงทีค่ ณุ ท�ำงาน บางครง้ั จะเรียกวา่ การจ้างเปน็ รายช่วั โมง © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 85

พนักงานชัว่ คราว หากคณุ ก�ำลังทำ� งานเปน็ ลกู จ้างช่ัวคราว คณุ ทำ� งานแทนคนอนื่ ตัวอย่างเชน่ คนทีอ่ ย่ใู นการลาคลอด การจ้างแบบทดลองงาน เม่ือคณุ ไดร้ บั การวา่ จ้างทไ่ี ม่มีกำ� หนดจะเปน็ เรื่องปกติทกี่ ารจ้าง งานเรม่ิ ต้นด้วยการทดลองงาน การจา้ งแบบทดลองงานเป็นวิธี สำ� หรับนายจ้างทจ่ี ะทดสอบคณุ ในฐานะพนกั งาน ความคดิ คือ การจา้ งแบบทดลองงานจะกลายเป็นการจา้ งทไ่ี มม่ กี ำ� หนดเวลา การจ้างแบบทดลองงานจะตอ้ งไม่เกินหกเดอื น แตก่ ย็ ังสามารถ เลิกก่อนหนา้ นี้ได้ หากคุณไดร้ ับงานการจ้างงานชวั่ คราวหลายครัง้ กบั นายจ้างคน เดยี วกัน คุณสามารถตามกฎหมายมีสิทธทิ ี่จะไดร้ บั การแตง่ ต้ัง อยา่ งถาวรหรือไม่มีกำ� หนด ทงั้ นช้ี ้ึนอย่กู บั ว่า ภายใตร้ ะยะเวลาหา้ ปคี ณุ ไดท้ ำ� งานให้นายจ้างมานานรวมเป็นกว่าสองปี การ จ้างงาน ของคุณจะปรบั เปน็ การจ้างแบบทดลองงาน วธิ ีการน้ีเรียกว่าถูก inlasad กฎเระเบยี บเหลา่ นม้ี รี ะบไุ วใ้ นกฎหมายคุม้ ครองการวา่ จ้าง (LAS) คา่ จา้ ง เงินเดอื นคงทซ่ี งึ่ มกี ารจ่ายออกคร้งั หนึ่งต่อเดือนเรยี กว่า เงิน เดือน หากคุณได้รบั ค่าจา้ งรายช่ัวโมงคณุ จะไดร้ ับเงินจ�ำนวนหนง่ึ สำ� หรับทกุ ชัว่ โมงท่ีคุณทำ� งาน สัญญาวา่ จา้ ง เม่อื คณุ รับงานแล้ว คุณจะต้องลงนามในสัญญาจา้ งหรือสญั ญา จ้างงาน ในข้อตกลงการว่าจา้ งหรอื สญั ญาจา้ งงานควรระบุ: •• ชอ่ื และหมายเลขประจำ� ตวั •• หนา้ ทร่ี บั ผดิ ชอบและตำ� แหนง่ •• ชอ่ื ผวู้ า่ จา้ งและสถานทที่ ำ� งาน •• วนั ทข่ี องวนั เรมิ่ ทำ� งาน •• รปู แบบการวา่ จา้ งทคี่ ณุ มอี ยู่ •• เวลาการเลกิ วา่ จา้ ง หมายถงึ เวลาจากวนั ทค่ี ณุ ไดร้ บั แจง้ วา่ คณุ จะตอ้ งเลกิ ทำ� งานหรอื ลาออกและถงึ วนั ทกี่ ารทำ� งานสนิ้ สดุ ลง •• เงนิ เดอื นซง่ึ คณุ ไดก้ อ่ นภาษี - เงนิ เดอื นทงั้ สนิ้ •• คณุ มสี ทิ ธทิ จ่ี ะไดร้ บั วนั หยดุ ทจ่ี า่ ยใหเ้ ทา่ ไร 86 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

เวลาทำ� งาน ช่ัวโมงการทำ� งานปกตติ ามกฎหมายจะไม่เกิน 40 ชั่วโมงต่อ สัปดาห์ในที่ท�ำงานเดียวกัน หากคณุ ทำ� งาน 40 ชว่ั โมงการท�ำงาน กลางวัน ถอื วา่ เป็นงานเตม็ เวลา หากคุณท�ำงานในเวลาอ่ืน ๆ เช่นในเวลากลางคืน ดังน้ันงานเต็มเวลาอาจนอ้ ยกว่า 40 ชัว่ โมง เมอ่ื คนเต็มเวลาท�ำงานมากกว่าชวั่ โมงการท�ำงานปกตขิ องพวก เขาจะเรยี กว่าการทำ� งานล่วงเวลา คุณมสี ิทธิท่ีจะเรียกร้องค่า ชดเชยเพ่ิมเติมสำ� หรับการท�ำงานล่วงเวลา กฎหมายว่าดว้ ยการพักรอ้ น ตามกฎหมายวา่ ด้วยการพกั ร้อน คณุ มสี ิทธทิ จี่ ะไดร้ บั วนั หยดุ อยา่ งนอ้ ย 25 วนั ต่อปโี ดยไม่ค�ำนงึ ถึงประเภทของการจ้างงาน ท่คี ณุ มีหรือถา้ คุณท�ำงานเตม็ เวลาหรือนอกเวลา กฎน้ไี ม่ไดใ้ ช้ กับผู้ทีม่ ลี ูกจา้ งชว่ั คราวทม่ี คี า่ จา้ งรายช่ัวโมง ท่านทเ่ี ปน็ ลูกจา้ ง ชวั่ คราวทม่ี คี า่ จ้างรายชั่วโมงจะได้รับเงินเพมิ่ อีกสบิ สอง เปอรเ์ ซน็ ต์ของเงินเดือนรวมของคุณ (เงินเดือนก่อนหักภาษ)ี ซงึ่ เรียกวา่ เงินชดเชยการลาพกั รอ้ น คุณจะไดร้ ับเงินแทนของวันหยดุ ถา้ คณุ ลาออกจากงานและไม่ สามารถนำ� เบิกวนั หยุดของคุณได้ แล้วคุณจะได้รับคา่ จ้างรอ้ ยละ สบิ สองของคา่ จา้ งท่คี ณุ ไดร้ บั ในระหว่างปี ถ้าคุณเจบ็ ปว่ ยในขณะท่ีท�ำงาน หากคณุ เป็นลูกจา้ งและลม้ ป่วยคุณควรจะบอกนายจา้ งของคุณใน วันทำ� การแรกทคี่ ณุ ปว่ ย นายจา้ งจะจ่าย ค่าใช้จ่ายสำ� หรับผูป้ ่วย 14 วันแรก วันแรกท่ีคณุ ปว่ ยจะเป็น Karensdag (วันยกเวน้ ) มัน หมายความวา่ คณุ ไม่ไดร้ ับเงนิ เดอื นในวันน้นั จากวนั ท่ีสองคุณ ป่วยคุณจะไดร้ บั รอ้ ยละ 80 ของเงินเดือนของคณุ หากคุณป่วย และขาดจากงานนานกว่าเจ็ดวนั คณุ ตอ้ งมหี ลกั ฐานว่าคุณปว่ ย จากแพทยเ์ พอื่ ทค่ี ณุ จะยงั คงไดร้ บั การจา่ ยเงนิ ชดเชยกรณปี ว่ ย หลกั ฐานดงั กลา่ วเรยี กวา่ ใบรบั รองแพทย์ (เอกสารทางการแพทย์) © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 87

การหางาน การหางานอาจใชเ้ วลามากและมหี ลายเรอื่ งทต่ี ้องคำ� นงึ ถงึ ตอ่ ไป นี้น่ีคอื เคล็ดลับบางวิธใี นการหางานท�ำ •• คณุ สามารถไปทสี่ ำ� นกั งานจดั หางานและตำ� แหนง่ งานวา่ ง โฆษณาตามประกาศรบั สมคั ร •• คณุ สามารถตดิ ตอ่ บรษิ ทั จดั หางานงานทจี่ ะสรรหาพนกั งาน ใหก้ บั บรษิ ทั ตา่ งๆ •• คณุ สามารถตดิ ตอ่ บรษิ ทั ตวั แทนจา้ งงานเอกชนทจี่ ะหาคน ตาม บรษิ ทั ทต่ี อ้ งการจา้ งพนกั งานใหม่ •• คณุ สามารถสมคั รตามประกาศรบั สมคั รงานในหนงั สอื พมิ พ์ รายวนั หรอื ทางอนิ เทอรเ์ นต็ •• คณุ สามารถตดิ ตอ่ สมคั รกบั นายจา้ งโดยตรง •• คณุ สามารถสอบถามคนทคี่ ณุ รจู้ กั - ใชเ้ ครอื ขา่ ยสว่ นบคุ คล ของคณุ มหี ลายคนทไ่ี ดง้ านทำ� ผา่ นการตดิ ตอ่ สว่ นตวั ของ พวกเขา ส�ำนักงานจัดหางาน ส�ำนักงานจดั หางานเปน็ หน่วยงานหนง่ึ ของรฐั ซึ่งมีอยทู่ ัว่ ประเทศ สำ� นักงานจดั หางานจะแนะน�ำวิธีท่ีคุณสามารถหางานได้และ ให้ข้อมูลเกย่ี วกบั อาชพี และการศึกษาต่างๆ ส�ำนักงานจัดหา งานจะลงประกาศต�ำแนง่ งานวา่ งไว้ทเี่ ว็บไซทข์ องส�ำนกั งาน: www.arbetsformedlingen.se เมอ่ื คุณได้รบั ใบอนญุ าตมถี ่ินท่อี ยู่ สง่ิ สำ� คัญคอื คุณควรลง ทะเบยี นเปน็ ผู้หางานทส่ี ำ� นกั งานจัดหางาน เงนิ ชว่ ยเหลือในการตงั้ ถ่นิ ฐาน หากคณุ มสี ทิ ธทิ ี่จะได้รับเงนิ ช่วยเหลือในการตัง้ ถนิ่ ฐาน จะมเี จ้า หน้าท่ีจากส�ำนักงานจัดหางานซึ่งจะรว่ มร่างแผนในการตั้งถิ่นฐาน ดว้ ยกนั กับคุณ แผนในการต้ังถ่ินฐานเปน็ แผนส�ำหรบั วิธีการท่จี ะ เขา้ ส่ตู ลาดแรงงานและจะมอี ายุใช้งานไดส้ องปเี ท่ากับท่คี ณุ จะได้ รับเงินชว่ ยเหลอื ในการตงั้ ถนิ่ ฐาน การสนับสนุนสำ� หรับผ้หู างาน ส�ำนกั งานจัดหางานมีการสนับสนนุ แกผ่ ูห้ างานหลายวธิ ี มีการ สนับสนนุ เป็นพเิ ศษใหส้ ำ� หรบั คุณทีเ่ ดินทางมาใหม่เพอ่ื ที่จะหา งานได้งา่ ยขน้ึ นอกจากนีย้ ังมีโอกาสในการฝึกงานในสถานทีท่ �ำงานไดอ้ กี ดว้ ย การฝึกงานหมายความวา่ ในระหวา่ งระยะเวลาท่คี ุณทำ� งานใน 88 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

การฝึกงาน ภาพ: Colourbox สถานท่ีท�ำงานแห่งหน่ึง คณุ จะได้รบั การชดเชยจากสำ� นกั งาน ประกนั สังคม แค่คุณจะไม่ไดร้ ับค่าจา้ งจากนายจา้ ง การฝึกงานให้คุณมีโอกาสเขา้ สู่ตลาดแรงงานในประเทศสวีเดน และแสดงความสามารถของคุณ มนั ท�ำใหค้ ณุ มีประสบการณ์ใน การท�ำงานในสวีเดนและสามารถเพ่ิมโอกาสในการไดง้ านทำ� มนั เปน็ ถา้ หากไปไดด้ สี ำ� หรบั คณุ ในระหวา่ งการฝกึ งาน คณุ สามารถ ถามนายจา้ งของคุณไดว้ า่ จะขอใช้เปน็ ขอ้ มูลอ้างองิ เพือ่ การ สมคั รงานได้หรือไม่ ทง้ั นีห้ มายความวา่ ผูท้ ีค่ ณุ ไปสมคั รงานใหม่ ดว้ ยนั้นสามารถโทรหาและถามวา่ คณุ ทำ� งานไดด้ ใี นระหว่างการ ฝกึ งานหรือไม่ มนั เป็นการดีท่ีจะมีผอู้ ้างอิง ผ้วู ่าจา้ งเกอื บทุกราย ต้องการได้สง่ิ ดังกลา่ วเมื่อจะจา้ งใครสกั คน สำ� นักงานจดั หางานมีบริการการศกึ ษาสำ� หรบั อาชพี ทขี่ าดแคลน ความคิดคือการศึกษาน้ันจะน�ำไปสกู่ ารได้งาน เอกสารส�ำหรบั การสมคั ร เมอ่ื คุณสมัครหางานคุณจะตอ้ งสง่ เอกสารต่างๆ ที่นายจ้างขอ บ่อยครงั้ ท่ีนายจา้ งต้องการใหค้ ุณส่งทัง้ จดหมายสว่ นตัวและ curriculumvitae (CV) หรอื รายการคณุ วฒุ ิ CV ประวัติสว่ นตวั โดยยอ่ (CV) เปน็ ภาษาละตนิ และหมายถงึ เรอ่ื ง ราวเกยี่ วกบั ชีวิต ในประวตั ยิ อ่ คณุ จะตอ้ งเล่าเกย่ี วกับเป้าหมาย ของคณุ ส�ำหรบั ชีวิตการท�ำงานและประสบการณ์ของการท�ำงาน การศกึ ษาและทกั ษะต่างๆ ของคุณ นอกจากนีค้ ณุ ยังสามารถบอก เล่าเกี่ยวกับตวั เองและคณุ เป็นอย่างไร © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 89

CV สามารถประกอบด้วย: •• ชอื่ ทอี่ ยู่ หมายเลขโทรศพั ทแ์ ละทอี่ ยทู่ างอเี มล์ •• การศกึ ษาฝกึ อบรม: รายการของการศกึ ษาของคณุ •• การทำ� งาน: รายการของประสบการณข์ องคณุ ในการทำ� งาน •• ความสามารถอนื่ ๆ เชน่ ทกั ษะการใชภ้ าษาและทกั ษะการใช้ คอมพวิ เตอร์ •• ผอู้ า้ งองิ : ชอ่ื ของนายจา้ งกอ่ นหนา้ นห้ี รอื บคุ คลทร่ี จู้ กั คณุ เปน็ อยา่ งดี •• ขอ้ มลู สว่ นบคุ คลสน้ั ๆ: ความสนใจ ครอบครวั และกจิ กรรม เมอ่ื ยามวา่ และพกั ผอ่ น บอกเราเกี่ยวกับ เป้า หมายชีวิตการท�ำงาน ของคุณ ประสบการณ์ การท�ำงาน การศึกษา และทักษะความรู้อ่ืนๆ และถ้าเป็นได้ เล่าเก่ียว กับตัวคุณ ภาพ: Colourbox ในประวตั สิ ว่ นตวั คณุ ยงั สามารถเลา่ สน้ั ๆ ถงึ สง่ิ ทคี่ ณุ ไดก้ ระทำ� ในการทำ� งานกอ่ นหนา้ ของคณุ และเนอื้ หาของการศกึ ษาและฝกึ อบรมของคณุ ผลคะแนน คณุ วฒุ กิ ารศกึ ษาและใบรบั รองสามารถ มอบใหน้ ายจา้ งไดเ้ มอ่ื มกี ารภาษณห์ รอื ในกรณที น่ี ายจา้ งขอ จดหมายสมัคร/จดหมายสว่ นตวั ในจดหมายสมคั รหรือจดหมายสว่ นตัวนนั้ คณุ ควรเลา่ เก่ยี วกับ เหตผุ ลทค่ี ณุ ตอ้ งการงานหรอื บรษิ นั ีท้ โดยเฉพาะหรือ นอกจากน้ี คุณควรอธบิ ายวา่ ทำ� ไมคณุ ถงึ มคี วามเหมาะสมสำ� หรบั งานนีแ้ ละ ประสบการณ์ทค่ี ณุ มีมากอ่ น มันเปน็ เร่ืองสำ� คัญทีจ่ ดหมายสว่ น ตัวไดถ้ กู ออกแบบใหเ้ หมาะกับงานท่คี ณุ ต้องการ จดหมายควรจะส้ัน ประมาณคร่งึ หนา้ A-4 กเ็ พยี งพอ การแสดงความสนใจ หากคณุ มคี วามสนใจในการท�ำงานในสถานท่ีท�ำงานแห่งหนง่ึ แต่ไม่มีประกาศตำ� แหนง่ งานว่างคุณสามารถสง่ การแสดงความ สนใจได้ คุณสามารถส่งไปพรอ้ มกันประวัติส่วนตัวและจดหมาย 90 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

ของคณุ ที่คณุ เลา่ เกี่ยวกับเหตุผลที่คณุ ต้องการทีจ่ ะท�ำงานใน สถานท่ที ำ� งานดังกลา่ วและคุณมคี วามสามารถใดบ้าง การสัมภาษณง์ าน การสมั ภาษณง์ านคือการสนทนาท่นี ายจ้างจะสมั ภาษณบ์ ุคคล คนหนึ่งที่ก�ำลงั หางาน ส่ิงทีส่ ำ� คญั บางขอ้ ทีต่ อ้ งพิจารณาเมอื่ คณุ ไปสัมภาษณ์ มันเปน็ ส่ิงท่ีดีที่จะอา่ นเกีย่ วกบั บริษทั ทจี่ ะไปสมคั ร และคณุ ควรพจิ ารณาอยา่ งรอบคอบวา่ คณุ มีประสบการณ์ ความ สามารถอะไรท่ีท�ำให้คณุ เหมาะสมกับงานดังกล่าว ตัวอยา่ งเช่น คุณสามารถคน้ หาขอ้ มูลไดท้ างอินเตอร์เน็ต ท้งั นแี้ สดงให้เหน็ วา่ คณุ มีความสนใจกบั งานท่คี ุณสมคั ร คำ� ถามท่ัวไป มันอาจจะเป็นประโยชน์ที่จะคิดถงึ วิธีทจ่ี ะตอบคำ� ถามตา่ งๆใน ระหว่างการให้สมั ภาษณ์ มันสามารถทำ� ให้คุณร้สู ึกมนั่ ใจมากขึ้น เมื่อคุณพบนายจ้าง ระหว่างการสัมภาษณ์ งานคุณจะได้ตอบค�ำถาม ตัวอย่างเช่น ท�ำไมคุณ ถึงสมัครงานดังกล่าว © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län ภาพ: Colourbox สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 91

คำ� ถามและความท้าทายทพ่ี บบ่อย: •• บอกเลา่ เกย่ี วกบั ตวั คณุ เอง คณุ เปน็ ใครในฐานบคุ คลคนหนงึ่ •• บอกเลา่ เกยี่ วกบั งานกอ่ นหนา้ นขี้ องคณุ และการศกึ ษาของ คณุ •• คณุ ทำ� งานในกลมุ่ ไดอ้ ยา่ งไร •• อะไรคอื จดุ แขง็ และคณุ ภาพในเชงิ บวกของคณุ ทเี่ หมาะสม กบั งานน้ี •• อะไรคอื จดุ ออ่ นและคณุ ภาพเชงิ ลบของคณุ (มนั อาจจะดที จี่ ะ แสดงใหเ้ หน็ วา่ คณุ รวู้ า่ จดุ ออ่ นของคณุ คอื อะไร) •• ทำ� ไมถงึ มาสมคั รงานนี้ อะไรคอื สงิ่ ท่ี ดงึ ดดู คณุ ? •• ทำ� ไมเราถงึ จะจา้ งคณุ อะไรคอื สงิ่ ทท่ี ำ� ใหค้ ณุ เหมาะสำ� หรบั งานนี้ •• คณุ มแี ผนระยะยาวในอนาคตของคณุ อยา่ งไราบง้ สง่ิ อนื่ ๆ ทจี่ ะต้องคำ� นงึ ถงึ เม่ือคุณไปสมั ภาษณง์ าน ความประทับใจครงั้ แรกมีความสำ� คัญเมื่อคณุ พบนายจ้าง สอบถามกอ่ นล่วงหนา้ ว่าทที่ ำ� งานมีความตอ้ งการพเิ ศษในการ แตง่ ตัวหรือการแต่งกายชดุ พเิ ศษ ไม่ควรแตง่ ตัวมากเกนิ ไปหรือ แต่งตัวไม่เรียบร้อย นายจา้ งสว่ นใหญจ่ ะคาดหวงั วา่ คณุ จะทกั ทายพวกเขาโดยการจบั มอื มันเป็นสงิ่ ส�ำคญั ทีจ่ ะไปให้ตรงเวลาในการสมั ภาษณ์ หากคณุ ไป ถึงสาย คณุ สามารถทำ� ลายโอกาสของการจา้ งงานได้ การเปิดบรษิ ทั ของตนเอง ในปี ค.ศ. 2014 มคี นจ�ำนวน 514,600 คนในสวเี ดนเปน็ ผู้ ประกอบการ ซ่ึงเทา่ กบั รอ้ ยละ 9.7 ของคนทง้ั ในตลาดแรงงาน หากคุณตอ้ งการเริ่มตน้ ธรุ กจิ ของคณุ เอง คณุ จะไดร้ บั ความชว่ ย เหลอื และคำ� แนะนำ� จากองคก์ รหรอื หน่วยงานตา่ งๆ กันเชน่ ALMI และสำ� นักงานจัดหางาน มขี อ้ มลู เกย่ี วกบั การเริม่ ตน้ ธรุ กิจ ของคณุ เองในอินเตอรเ์ นต็ และในเวบ็ ไซทต์ ่างๆ: www.tillvaxtverket.se หรือ www.verksamt.se ALMI Företagspartner AB มเี จ้ของาเป็นรฐั ALMI ทำ� งานเพอ่ื ให้ มกี ารก่อต้งั บรษิ ัทมากขน้ึ แตร่ วมถึงการพัฒนาธุรกิจขนาดกลาง และขนาดย่อม ALMI จะชว่ ยใหท้ ้ังขอ้ มูลและการเตรยี มแผน ธรุ กจิ อกี ดว้ ย แผนธุรกจิ เปน็ รายละเอยี ดของวิธกี ารทีค่ ุณจะ ทำ� งานกบั บริษทั ของคุณ 92 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

IFS Rådgivning เปน็ ส่วนหนึง่ ของ ALMI และให้บรกิ ารแก่ ผู้อพยพย้ายถนิ่ ซงึ่ ตอ้ งการทีต่ ้ังธุรกจิ IFS Rådgivning ให้ค�ำ แนะนำ� ฟรีในหลายภาษา IFS มีอยตู่ ามส่วนต่างๆ ท่ัวสวีเดน อ่าน เพิ่มเตมิ ได้ทเี่ ว็บไซท:์ www.almi.se. เงินทนุ สำ� หรบั การเร่ิมตน้ ธรุ กิจ เม่อื คณุ ตอ้ งการที่จะเรม่ิ ตน้ กับธรุ กจิ ของคุณมกั จะตอ้ งมีการ ระดมทุน (เงนิ ) บางครง้ั คณุ อาจจะตอ้ งไดร้ บั ความชว่ ยเหลอื จาก คนอนื่ มนั มักจะเปน็ เรอื่ งทงี่ า่ ยขึ้นในการทจี่ ะจดั หาเงนิ ทนุ ส�ำหรับ ธุรกจิ ของคุณถ้าคุณมคี วามคดิ ในการท�ำธรุ กิจทีด่ แี ละมีแผนธุรกจิ ทไ่ี ดม้ กี ารคิอย่างละเอยี ดถ่ีถ้วน มีวธิ กี ารท่ีต่างๆ ทีะ่ จัดหาเงินทนุ ในการเร่มิ ต้นกบั ธุรกิจ กลา่ วคอื : •• เงนิ กธู้ นาคาร ถา้ คณุ ตดิ ตอ่ กบั ธนาคารฯ กจ็ ะประเมนิ จากสถานการณ์ ทางการเงนิ ของคณุ และตรวจสอบวา่ คณุ สามารถยมื เงนิ ได้ หรอื ไมแ่ ละถา้ เปน็ เชน่ นน้ั จำ� นวนเทา่ ใดเงนิ ทคี่ ณุ สามารถยมื ได้ เงนิ กจู้ ากธนาคารจะตอ้ งจา่ ยคนื พรอ้ มกบั ดอกเบย้ี •• ทนุ ความเสย่ี ง ทนุ ความเสยี่ งเปน็ เงนิ ทนุ ทนี่ กั ลงทนุ ทำ� การลงทนุ ในธรุ กจิ ของคณุ เพอ่ื ทจี่ ะสามารถสรา้ งรายไดใ้ นอานาคต ถงึ แมว้ า่ จะตอ้ งมกี ารวางแผนและมคี วามคดิ ทดี่ มี ากและมกั จะ หมายความวา่ คณุ ตอ้ งรว่ มในขอ้ ตกลงการเปน็ เจา้ ของรว่ ม ของธรุ กจิ ของคณุ •• เงนิ อดุ หนนุ หรอื การกยู้ มื เงนิ ผา่ นเงนิ ทนุ สาธารณะ ตวั อยา่ ง เชน่ จากสำ� นกั จดั หางานหรอื Almi การประกนั การว่างงาน ประมาณครึ่งหนง่ึ ของผูค้ นทกุ คนในสวเี ดนมงี านท�ำซง่ึ มเี งินเดือน ให้ อตั ราในการว่างงานประมาณ 7.2 เปอรเ์ ซน็ ต์ อัตราการวา่ ง งานสำ� หรับเยาวชนอายรุ ะหว่าง 15-24 ปจี ะสงู กวา่ แะอยใู่ นระดับ ประมาณร้อยละ 22 มีการประกนั ในสวีเดนที่คุม้ ครองผทู้ ่ตี กเป็นผู้ว่างงาน การประกัน นท้ี เ่ี รยี กว่าการประกันการว่างงาน ซงึ่ จะให้โอกาสแกค่ นว่างงาน มีรายได้เมื่อเขาหรอื เธอจะมองหางาน คุณสามารถเป็นสมาชกิ ของกองทุนเงนิ ประกันจากการวา่ งงาน A-kassa ซ่งึ เป็นสมาคม ด้านการเงินทีจ่ า่ ยเงินใหก้ ับสมาชิกที่วา่ งงาน หากคณุ ตอ้ งการที่ จะเป็นสมาชกิ ของกองทนุ ประกันการวา่ งงาน A-kassa คุณจะ ต้องจา่ ยคา่ สมาชิกทกุ เดอื น © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 93

เงอ่ื นไขในการขอรับ A-kassa ถ้าคณุ เปน็ สมาชกิ ของกองทนุ ประกนั การว่างงานเป็นเวลาอยา่ ง น้อยหนงึ่ ปแี ละทำ� งานเปน็ เวลาหกเดอื นของปดี ังกล่าว คุณมีสิทธิ ทจี่ ะไดร้ บั การชดเชยซงึ่ มีการคำ� นวณจากเงนิ เดือนกอ่ นหนา้ ของ คุณ คุณจะได้รับรอ้ ยละ 80 ของเงินเดือนก่อนหน้าของคุณใน 200 วนั แรก เงนิ ชดเชยสูงสดุ ทีค่ ณุ จะไดร้ บั ตอ่ วันคือ SEK 680 ตงั้ แตว่ ันที่ 201 จนถึงวันท่ี 300 คุณจะไดร้ บั ร้อยละ 70 ของราย ได้กอ่ นหน้านี้ คณุ สามารถไดร้ ับสทิ ธปิ ระโยชน์จาก A-kassa เป็นเวลาชว่ งหนึ่ง เทา่ นนั้ และคณุ จะตอ้ งขยนั หางานใหม่ในเวลาเดยี วกนั ภาพ: สำ� นกั งานจดั หางาน หากคุณไม่ไดเ้ ปน็ สมาชกิ ของ A-kassa ใดๆ และไมต่ ้องการทจี่ ะ เปน็ สมาชกิ คุณสามารถสมคั รขอรับค่าชดเชยการวา่ งงานไดจ้ าก Alfa-kassan ค่าชดเชยจาก Alfa-kassan เป็นจำ� นวนเงนิ ขน้ั พนื้ ฐานจ�ำนวน 320 โครนสวเี ดนตอ่ วัน จำ� นวนเงนิ พื้นฐานคือค่าตอบแทนท่คี ณุ จะได้รบั ถา้ คณุ ไมไ่ ดเ้ ปน็ สมาชิกของกองทนุ ประกนั การว่างงานหรือถา้ คณุ ไดร้ บั การเปน็ สมาชกิ เปน็ เวลาส้ันๆ จะมีการจ่ายเงนิ จำ� นวนขั้นพนื้ ฐานส�ำหรบั ผูท้ ี่อายุครบ 20 ปหี รือมากกวา่ คณุ จะได้รบั เงินจำ� นวนขนั้ ต่�ำจาก กองทุนประกันการวา่ งงานหรอื จากกองทุนผลประโยชน์เพิ่มจาก การว่างงานเสริม Alfa-kassan 94 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

การชำ� ระภาษี ระบบภาษีของสวีเดนเป็นรากฐานส�ำหรับการจดั สวัสดกิ ารของ สวเี ดน จากภาษีทงั้ ปวง รฐั สามารถให้ทกุ คนมีโอกาสเทา่ ๆ กนั ทางดา้ นการศึกษาและคณุ ภาพชวี ิตทด่ี ใี นสวเี ดน ระบบสวสั ดิการ สวีเดนสว่ นใหญจ่ า่ ยโดยภาษี เงนิ ภาษีใช้จา่ ยสำ� หรับ ตัวอยา่ ง เช่น การรกั ษาพยาบาลการบรกิ ารดแู ลเดก็ บรกิ ารทางสงั คม และการดแู ลผ้สู งู อายุ แม้กระทัง่ คา่ ใชจ้ า่ ยสำ� หรบั ถนน การ ขนสง่ สาธารณะ การตอ้ นรับดูแลผู้ลภ้ี ยั และการทำ� งานด้านส่ิง แวดล้อมรว่ มกันกเ็ ปน็ เงนิ ภาษี คนสว่ นใหญท่ อ่ี าศยั อยใู่ นประเทศ สวเี ดนมคี วามมัน่ ใจวา่ เงินท่เี ราจ่ายภาษไี ดน้ �ำไปใชใ้ นการสรา้ ง สงั คมท่เี ราอาศยั และใช้ร่วมกัน การคุ้มครองทางสงั คม การป้องกัน 41.90 โครน 3.40 โครน การศึกษา การคมุ้ ครองสงั คมและ 13.60 โครน การบังคบั ใช้กฎหมาย การดแู ลด้านสุขภาพ 2.80 โครน และการรักษาพยาบาล วัฒนธรรมและ 13.60 โครน กจิ กรรมสันทนาการ การบริหารสาธารณะ 2.10 โครน 12.50 โครน ทีอ่ ยู่อาศยั และการ อุตสหกรรมและการค้า พฒั นาชุมชน 9 โครน 0.80 โครน การค้มุ ครองสงิ่ แวดลอ้ ม 0.30 โครน 100 โครน รปู ภาพ: กรมสรรพกร เมอ่ื คุณท�ำงานคุณจะต้องจ่ายภาษสี ำ� หรบั ค่าจ้างของคณุ ซงึ่ เรียก วา่ ภาษีรายได้ เงนิ เดอื นท่ีคณุ ไดร้ ับก่อนทีค่ ุณจะจ่ายภาษที เ่ี รยี ก วา่ เงินเดือนท้ังหมด เงินเดอื นหลงั จากที่คุณไดจ้ ่ายภาษีไปแล้ว เรียกวา่ เงินเดอื นสุทธิ เงินเดือนสุทธคิ ือเงนิ ซ่ึงคุณมเี หลอื เพ่อื ใช้ ในการด�ำรงชวี ิต ระบบภาษีของสวเี ดนถูกออกแบบมาเพอื่ ใหผ้ ทู้ ่ี ได้รับเงินมากจะตอ้ งจ่ายภาษีมากขน้ึ ผทู้ ่ีไมม่ เี งนิ ไม่มากพอท่จี ะ เลยี้ งตนเองได้สามารถรับความชว่ ยเหลือจากสงั คมได้ © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 95

ภาษีจะแตกต่างกนั ไปในแต่ละเขตเทศบาล ปกตมิ ักจะเป็นร้อยละ 29-35 ของเงินเดือนทัง้ หมด หากคุณมรี ายได้มากคุณยงั ตอ้ งจา่ ย ภาษีใหก้ บั รัฐอกี ดว้ ย หากคุณต้องการข้อมลู เพ่ิมเติมเกยี่ วกับภาษี คุณสามารถหาขอ้ มูลได้ที่เวบ็ ไซท์ของกรมสรรพกร: www.skatteverket.se ตารางแสดงระดับต่างๆ รายได้ต่อปี ภาษีรายได้ทคี่ ณุ จ่าย ของการช�ำระภาษีรายได้ มากกวา่ 602,600โครน 29-35 เปอรเ์ ซ็นต์ ภาษเี ทศบาล (ตัวเลขจากปี ค.ศ. 2014) +20% ภาษี รัฐ + 5% ภาษีรฐั รายไดท้ ่ีเกินขีดจำ� กดั น้ี ระหว่าง 420,800และ602,600โครน 29-35 เปอร์เซน็ ต์ ภาษเี ทศบาล +20% ภาษีรัฐ รายได้ทเี่ กินขดี จ�ำกดั นี้ ต่ากวา่ 420,800โครน 29-35 เปอรเ์ ซ็นต์ ภาษเี ทศบาล ต่�ำกว่า 18,782 คณุ ไมต่ อ้ งจา่ ยภาษี ทมี่ า: กรมสรรพกร คุณที่ไดร้ บั เงินทดแทนกรณีเจ็บปว่ ยหรือเงินบ�ำนาญจะตอ้ งจ่าย ภาษีรายได้ดว้ ยเชน่ กนั นอกจากนค้ี ณุ ยังจา่ ยภาษเี พื่อสิทธ์หิ รือ สวสั ดกิ ารพิเศษในทีท่ ำ� งานของคณุ ดว้ ย สทิ ธิพเิ ศษอาจเป็น เช่น คณุ สามารถใชร้ ถของทีท่ �ำงานเป็นการส่วนตัวหรือไดร้ ับแสตมป์ อาหารเพ่ือทจี่ ะซอ้ื อาหารกลางวนั หรอื อาหารเย็นทร่ี า้ นอาหารได้ แบบแสดงรายการภาษี ทุกๆ ปีประชาชนทกุ คนที่มมี รี ายได้และท่ชี ำ� ระภาษจี ะต้องยื่น แบบแสดงรายการภาษตี ่อกรมกรมสรรพกร ในแบบแสดง รายการภาษนี ม้ี ีขอ้ มูลเกย่ี วกบั จ�ำนวนรายไดท้ ี่คณุ ได้รับและ จ�ำนวนภาษที ี่คณุ ได้จ่ายภายในหน่งึ ปี กรมสรรพกรจะจดั ส่งแบบ แสดงรายการภาษีไปยังทพี่ กั ของคุณ แบบแสดงรายการภาษีจะ ตอ้ งยื่นตอ่ กรมสรรพกรไมเ่ กนิ ต้นเดือนพฤษภาคมของทกุ ปี กรมสรรพกรจะไดร้ บั ข้อมลู จากนายจ้าง บรษิ ทั ประกันภยั และ ธนาคารต่างๆ เกีย่ วกับจำ� นวนรายได้ท่ีคุณได้รับในปนี น้ั ข้อมลู เหลา่ นจ้ี ะมอี ยู่ในแบบแสดงภาษีซ่งึ จะสง่ ไปตามทพ่ี ักของคุณ คุณต้องตรวจสอบข้อมูลทง้ั หมดว่าถกู ตอ้ งหรือไม่ จากนน้ั คณุ ควร รบั รองและลงชื่อในแบบฟอรม์ ดงั กล่าวซง่ึ ทำ� ได้ห้าวธิ ี: •• ลงลายมอื ชอื่ ดว้ ยปากกาและสง่ หรอื ยน่ื ไปยงั กรมสรรพกร •• สง่ ขอ้ ความ SMS ผา่ นโทรศพั ทม์ อื ถอื ของคณุ •• โทรศพั ทไ์ ปยงั กรมสรรพกร •• ยน่ื แสดงแบบฯ ทางอนิ เตอรเ์ นต็ โดยใชร้ หสั ทแี่ สดงอยใู่ น แบบแสดงรายการภาษี •• ยน่ื แสดงแบบฯ ทางอนิ เตอรเ์ นต็ ดว้ ย e-legitimation (บตั ร ประจำ� ตวั ประชาชนอเี ลก็ ทรอนกิ ส)์ 96 | สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

แบบฟอร์มแสดง รายการภาษี สามารถ หาข้อมูลเพ่ิมเติมได้ ใน หลายภาษาที่เว็บไซท์ ของกรมสรรพกร ภาพ: กรมสรรพกร ภาษมี ลู คา่ เพ่มิ ภาษีมูลคา่ เพิ่มมกั จะเรียกว่า moms ภาษีมูลคา่ เพ่ิม หรือ moms เป็นภาษสี ินค้าและการบรกิ ารและทุกคนจ่าย moms เมอ่ื ซื้อ สนิ ค้าและการบรกิ ารเป็นสว่ นใหญ่ ภาษีมลู คา่ เพิ่มเป็นส่วนหนึ่ง ของราคาทีเ่ ราจา่ ย อัตราภาษีมลู คา่ เพ่ิมจะแตกตา่ งกันไปข้นึ อยู่ กับสินคา้ หรือการบริการทีเ่ ราซือ้ ต้งั แต่ 6 ถึง 25 เปอรเ์ ซ็นต์ มี สินคา้ และการบริการบางประเภทท่ไี มต่ ้องจา่ ยภาษีมูลค่าเพ่ิม ตัวอยา่ งเช่น การรักษาพยาบาลและการศึกษา รฐั ใช้ภาษมี ูลคา่ เพิม่ เปน็ เคร่อื งมอื ทางการเมืองและกำ� หนดภาษมี ูลค่าตำ่� ส�ำหรับ สินค้าซงึ่ คิดว่าดีส�ำหรบั ประชาชนและควรจะซือ้ ภาษสี รรพสามติ ภาษสี รรพสามติ เป็นภาษพี เิ ศษส�ำหรับสินค้าบางประเภท ตัวอยา่ งเช่น แอลกอฮอล์ เบนซิน ไฟฟ้าและยาสูบ นักการเมอื ง เป็นผู้พิจารณาว่าสนิ ค้าประเภทใดที่สมควรจา่ ย ภาษสี รรพสามติ สว่ นใหญ่จะเป็นสินค้าท่เี ปน็ อันตรายต่อสภาพแวดล้อมหรอื สุขภาพ เงินสมทบประกนั สงั คม นายจา้ งจ่ายเงินสมทบประกันสงั คมสำ� หรับลูกจ้างของตนทุก คน เงนิ สมทบประกนั สงั คมไดแ้ กเ่ งินสมทบนายจา้ ง เงินสมทบ สำ� หรบั ผู้ประกนั ตนท่เี ปน็ เจ้าของกิจการและเงนิ สมทบบ�ำนาญ ท่วั ไป นอกเหนอื จากเงินเดอื นแลว้ นายจ้างจะตอ้ งจา่ ยภาษีเงิน ไดแ้ ละเงินสมทบนายจา้ งให้กบั รัฐแก่ลกู จ้างทุกคน ซ่ึงจา่ ยให้กับ ทางกรมสรรพกรเดอื นละครงั้ ผู้เป็นเจ้าของกิจการไมต่ อ้ งจา่ ย เงินสมทบนายจา้ งสำ� หรับตัวเอง แต่จา่ ยเงินสมทบส�ำหรับผทู้ ี่ ประกนั ตนท่เี ปน็ เจ้าของกิการ (Egenavgift) แทน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน | 97

การทำ� งานมดื (การลักลอกทำ� งานอย่างผดิ กฎหมาย) การท�ำงานมืด หมายความวา่ ลกู จ้างและนายจ้างไมไ่ ด้จา่ ยภาษี ใดๆ หรือเงนิ สมทบประกนั สังคม หากว่านายจา้ งหรือลกู จา้ งไม่ จ่ายภาษแี ละไมย่ ืน่ แบบแสดงรายการภาษรี ายไดข้ องตน ถือวา่ เป็นการกระทำ� ผดิ กฎหมาย สงั คมด�ำรงอย่ไู ดจ้ ากการชำ� ระ ภาษขี องผทู้ ่ีทำ� งาน หลังจากนัน้ ภาษีจะถูกน�ำไปใช้ในการ รกั ษา พยาบาล สร้างถนน การดูแลผสู้ ูงอายุและสวสี ดิการอ่ืนๆ ซึ่งเป็น ของพลเมอื งทกุ คน ถา้ คณุ ไม่ช�ำระภาษี คณุ อาจถกู ลงโทษกไ็ ด้ เมือ่ คณุ ทำ� งานมดื คณุ จะไมไ่ ด้รับ เงินทดแทนกรณีลาป่วย แล้ว คุณจะไม่มีโอกาสได้รับเงนิ ทดแทนใดๆ ท้งั สิน้ หากคุณไดร้ ับบาด เจบ็ จากการทำ� งาน คณุ จะไดร้ ับเงินทดแทนส�ำหรับผ้ปู กครอง นอ้ ยลงเงนิ บำ� นาญน้อยลงและจะไมไ่ ดร้ บั ใบรบั รองการทำ� งาน หากคุณท�ำงานมดื อาจจะทำ� ให้ยุ่งยากต่อการท�ำสัญญาเชา่ หอ้ ง ชุดมือหน่งึ หรอื ต้องการซื้อสินค้าผ่อนชำ� ระ เจ้าของผใู้ หเ้ ช่าและ บริษทั มกั จัตต้องการให้คุณแสดงสญั ญาการจ้างท�ำงาน การลงทะเบียนราษฎร์ การจดทะเบียนราษฎรห์ มายความว่าคณุ ได้ถูกจดทะเบียนกั กรมสรรพกรในฐานะอย่อู าศัยในเขตเทศบาลหนึ่งในสวเี ดน ทุก คนที่ได้รับการจดทะเบยี นจะได้รับหมายเลขประจ�ำตวั ซงึ่ เปน็ หมายเลขไว้ส�ำหรับทางหนว่ ยงานราชการจะสามารถจดจำ� คุณ ได้ มันเปน็ ส่งิ ส�ำคญั ทีค่ ณุ จดทะเบียนตามทคี่ ุณอาศัยอยูเ่ พราะ คณุ จ่ายภาษีในเขตเทศบาลที่คุณลงทะเบยี นไว้ แตล่ ะเทศบาล วางแผนการด�ำเนนิ งานของพวกเขาตามจ�ำนวนคนท่ีอาศัยอยทู่ ่ี นั่น หากคุณย้ายหรอื มีบตุ รคณุ ควรแจง้ ใหก้ รมสรรพากรทราบ ใบทะเบียนราษฎร์ ใบทะเบยี นราษฎรเ์ ป็นกระดาษท่ีแสดงให้เห็นวา่ คุณมีการลง ทะเบยี น (ลงทะเบียนราษฎร)์ กบั กรมสรรพากร คุณตอ้ งใช้ใบ ทะเบียนราษฎร์ เมอ่ื ยกตวั อยา่ งเช่น สมัครขอรับเงนิ ช่วยเหลอื ส�ำหรบั ที่อยู่อาศัยกับส�ำนักงานประกนั สังคมและเม่ือจะสอบใบ อนุญาตขับรถ หากคุณต้องการใบทะเบียนราษฎร์ คุณสามารถส่ังได้ท่เี ว็บไซต์ ของกรมสรรพากรหรอื ไปท่ีสำ� นักงานบรกิ ารของกรมสรรพกรได้ มนั เปน็ เรือ่ งง่ายทจี่ ะขอรบั ใบทะเบียนราษฎร์เมอื่ คณุ ตอ้ งการมนั 98 | สาระน่ารู้เก่ียวกับสวีเดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län

บตั รประจ�ำตัวประชาชน (ID-kort) ท่านทลี่ งทะเบียนราษฎรใ์ นสวเี ดนและมีอายุครบ 13 ปี สามารถ ย่นื ขอบัตรประจำ� ตวั ประชาชน id-kort จากกรมสรรพกร คุณ จำ� เปน็ ตอ้ งมีบตั รประจ�ำตัวประชาชนเพือ่ แสดงอายุของคณุ และ เพ่ือพสิ ูจน์ตวั ตนของคุณ การพสิ ูจนต์ วั ตนหมายความว่า คุณ แสดงหลักฐานการเป็นตวั ตนของคุณ คณุ แสดงให้เหน็ ว่าคุณเป็น คุณ คณุ จะตอ้ งแสดงบตั รประจ�ำตวั เม่อื คุณ ตวั อย่างเช่น รับยา บัตรประตัว ภาพ: กรมสรรพกร ประชาชน ตามใบสั่งยาทีร่ า้ นขายยาหรอื ท�ำธรุ ะที่ธนาคาร บตั รมีอายใุ ช้งาน ไดห้ า้ ปี คา่ ใช้จ่ายในการขอทำ� บตั รประชาชนนั้น คอื 400 โครน หากคุณอายุน้อยกวา่ 18 ปีคณุ ตอ้ งไดร้ บั อนญุ าตจากผู้มอี ำ� นาจ ปกครองของคณุ เพื่อที่จะได้รับบตั รประจำ� ตวั ประชาชน หากคุณ มผี ูม้ ีอำ� นาจปกครองสองคน ทัง้ สองจะตอ้ งให้ความยินยอมกับ การย่นื คำ� รอ้ งดังกล่าว ผมู้ อี �ำนาจปกครองเปน็ คนทมี่ คี วามรบั ผิด ชอบทางกฎหมายสำ� หรบั เด็กท่ีต�ำ่ กว่า 18 ปที ผี่ ่านมา คุณจะต้อง สามารถพสิ จู น์ตัวตนของคุณให้ได้ กล่าวคือแสดงใหเ้ ห็นว่าคณุ เปน็ ใครเพ่อื ทจ่ี ะได้รบั บัตรประชาชน คุณสามารถทำ� ไดส้ องวธิ ี: •• แสดงเอกสารแสดงตนทไี่ ดร้ บั การรบั รองหรอื •• นำ� คนทสี่ ามารถพสิ จู นไ์ ดว้ า่ คณุ เปน็ ใครไปดว้ ย บุคคลท่ีสามารถรบั รองได้ว่าคุณเป็นใคร ควรเปน็ คนทีร่ จู้ กั คณุ อย่างดี บคุ คลดงั กลา่ วจะต้องมีอายุครบ 18 ปีและสามารถทีจ่ ะ แสดงเอกสารแสดงตนทไ่ี ด้รับการรับรอง บคุ คลดังกลา่ วอาจเปน็ อาทิเชน่ สาม/ี ภรรยาของคณุ พ่อแม่ พี่ชาย/น้องสาวหรือผู้ ท่ีบรรลุนิตภิ าวะแลว้ บางคร้งั นายจ้างหรือบคุ คลจากหน่วยงาน ราชการซ่ึงร้จู ักคณุ ดสี ามารถเป็นผู้เซ็นรบั รองได้ ถ้าคุณทำ� บตั รประจ�ำตัวประชาชนของคุณหาย คณุ จะต้องตดิ ต่อ กับกรมสรรพกร หากบตั รประจ�ำตัวประชาชนของคณุ ถูกขโมย นอกเหนือจากกรมสรรพกรคณุ ยงั ตอ้ งติดต่อเจ้าหน้าทตี่ ำ� รวจและ บอกว่ามีคนขโมยบตั รประจำ� ตวั ประชาชนของคุณ ดงั น้นั ไม่มีใคร สามารถใช้บตั รประจำ� ตัวประชาชนของคุณได้ เอกสารแสดงตนซึ่งเปน็ ท่ยี อมรับในสวเี ดน เอกสารแสดงตนเหล่านีเ้ ป็นทยี่ อมรบั : •• บตั รประจำ� ตวั ประชาชนออกโดยกรมสรรพกร •• ใบอนญุ าตขบั รถสวเี ดน •• บตั รประจำ� ตวั ประชาชนสวเี ดนทที่ ำ� เครอ่ื งหมาย SIS ออก โดยธนาคารหรอื หนว่ ยงานของรฐั บาล •• บตั รขา้ ราชการทอ่ี อกโดยหนว่ ยงานของรฐั •• บตั รประจำ� ตวั ประชาชนของสวเี ดน © Göteborgs Stad och Länsstyrelsen Västra Götalands län สาระน่ารู้เกี่ยวกับสวีเดน | 99