ບົດລາຍງານ ການປະເມີນຜົນສຳເລັດດ້ານການຮຽນຂອງນັກຮຽນ ຊັ້ນ ປ.3 (ປີ 2014)

dkoxtg,uozoqleg]fafkhodkoIPo0v’odaIPo-ahoxt4,qxmuu#.olDxDx]k;

lbdlk-dy]k [qf]kp’ko dkoxtg,uozqoleg]affhkodkoIPo 0v’oadIPo-ahoxt4q,xumu# .olDxDx]k; dt-;’lbdlkmdykoc]tdy]k lt4k[ao7qho7;hk;mytpklkfdkoldblk ,y45ok@W!$



dt-;’lbdlkmdykoc]td]yk lt4k[ao7hoq7;kh;mytpklkfdkoldblk [qf]kp’ko dkoxtg,uozqoleg]affhkodkoIPo 0v’oadIPo-ahoxt4q,xumu# .olDxDx]k; 3fpG7totxtg,ouzqo lt4k[oa7ohq7;kh;ymtpklkfdkolbdlkXlD;Dl? c]tzh-6Pj;-kolkdoq Dr.MengHongWei lt|a[lt|o63fpGmtok7ko3]dFrkp.83h7’dkoEFAFTI ,y45ok@W!$

຃າຌາ ຏຌ຺ ຦າຽ຤ຈັ ຈາໄ ຌກາຌຩຼຌຂຨຄຌກັ ຩຼຌ ຾ມໃ ຌຉລ຺ ຆຍໄ ຨກຨຌັ ໜໃໃ ຄ຋ໃ ຦າ຃ຌັ ຦າ຤ຍັ ກາຌລຈັ ຾຋ກຏຌ຺ ຦າຽ຤ຈັ ຂຨຄກາຌ຦ກ຦າ ຿ຈງ຦ະຽພາະ຋າຄຈາໄ ຌ຃ຸຌຌະພາຍ. ກະຆລຄ຦ກ຦າ຋ກິ າຌ ຾຤ະ ກ຤ິ າ ແຈເໄ ວ຃ໄ ລາມ຦າ຃ຌັ ຉໃ ກາຌ ຎະຽມຌຏຌ຺ ຦າຽ຤ຈັ ຈາໄ ຌກາຌຩຼຌຂຨຄຌກັ ຩຼຌ ຽພາະມຌັ ຦ະໜຨຄຂມໄ ຌູ ຋ໃ ວາົ ກວາົ ງ, ເກ຃ໄ ຼຄກຍັ ຃ລາມຽຎັຌ຅ຄິ ຾຤ະ ຦ຨຈ຃ໃ ຨຄກຍັ ວກົັ ລຆິ າກາຌ຋ໃ ຌາໂຎະຽ຋ຈຽ຃ງຎະຉຍິ ຈັ ມາ. ກາຌຎະຽມຌຏຌ຺ ຦າຽ຤ຈັ ຈາໄ ຌກາຌຩຼຌຂຨຄຌກັ ຩຼຌຎະຊມ຺ ຦ກ຦າ຤ະຈຍັ ຆາຈເຌ຃ຄັໄ ຌໄ ຊລື ໃ າຽຎັຌ຃ຄັໄ ຋ 3 (ASLO III) ຽຆໃ ຄິ ກາຌຎະຽມຌ຃ຄັໄ ຋ 1 (ASLO I) ຾຤ະ ຃ຄັໄ ຋ 2 (ASLO II) ແຈ຅ໄ ຈັ ຂຌໄ ເຌຎ 2006 ຾຤ະ 2009 ຉາມ຤າຈຍັ . ຅ຈຸ ຾ຉກຉໃ າຄ຋ໃ ຦າ຃ຌັ ຤ະວລໃ າຄ ASLO III ກຍັ ASLOs ຃ຄັໄ ກໃ ຨຌໂ ຾ມໃ ຌກໃ ຸມຽຎ຺າໄ ໝາງຂຨຄ ASLO III ຽຎັຌຌກັ ຩຼຌ ຎ.3 ຾຤ະ ກາຌຈາຽຌຌກາຌຎະຽມຌກ຾ມໃ ຌພາງວຄົັ ຋ໃ ວກົັ ຦ູຈ ຾຤ະ ຦ໃ ກື າຌຩຼຌກາຌ ຦ຨຌຂຌັໄ ຎ.3 ຦ະຍຍັ ຎັຍຎຸຄເໝໃ ແຈຩໄ ຍັ ກາຌຎະກາຈເຆ຾ໄ ຤ລໄ ; ຦ໃ ລຌ ຅ຈຸ ຎະ຦ຄ຺ ວກົັ ຂຨຄກາຌຎະຽມຌ຃ຄັໄ ຌກໄ ງຄັ ຾ມໃ ຌຽພໃ ຨື ຩຍິ ຿ຩມຂມໄ ູຌ຋ໃ ວົາກວາົ ງ ຾຤ະ ຽຆໃ ຨື ຊແື ຈກໄ ໃ ຼລກຍັ ຃ຸຌຌະພາຍຂຨຄກາຌ຦ກ຦າ ຿ຈງ຦ະຽພາະ຾ມໃ ຌ ຏຌ຺ ຦າຽ຤ຈັ ຈາໄ ຌກາຌຩຼຌຂຨຄຌກັ ຩຼຌ ຾຤ະ ຎັຈແ຅ຉໃ າຄໂ຋ໃ ພລ຺ ພຌັ ກຍັ ຏຌ຺ ຦າຽ຤ຈັ ຈາໄ ຌກາຌຩຼຌຈໃ ຄັ ກໃ າລ ຤ລມ຋ຄັ ຂ຦ໄ ະຽໜ຾ຌະຉໃ າຄໂ, ຋ຄັ ຌໄ ກຽພໃ ຨື ຽຎັຌກາຌກະກຼມ຦າ຤ຍັ ກາຌລາຄ຾ຏຌກາຌພຈັ ຋ະຌາ຃ຸຌຌະພາຍຂຨຄກາຌ຦ກ຦າ ເຌແ຤ງະຉໃ ແຎ. ກາຌຎະຽມຌຏຌ຺ ຦າຽ຤ຈັ ຈາໄ ຌກາຌຩຼຌຂຨຄຌກັ ຩຼຌຂຌັໄ ຎ.3 ຋ໃ ລ຺ ຎະຽ຋ຈເຌ຃ຄັໄ ຌໄ ແຈມໄ ຃ລາມພະງາງາມ ເຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ເວຽໄ ຎັຌແຎຉາມວົກັ ລຆິ າກາຌ ຾຤ະ ຦ຨຈ຃ໃ ຨຄກຍັ ຦ະພາຍ຃ລາມຽຎັຌ຅ຄິ ຂຨຄຎະຽ຋ຈຽຩາ຺ ຿ຈງກາຌ ຦ະໜຍັ ຦ະໜຌູ ຋າຄຈາໄ ຌກາຌຽຄຌິ ຾຤ະ ລຆິ າກາຌຽຎັຌຢໃ າຄຈຂຨຄວຨໄ ຄກາຌ຃ຸມໄ ຃ຨຄ຿຃ຄກາຌ EFA-FT I ຾຤ະ ຋ະຌາ຃າຌ຿຤ກ, ຋ຄັ ແຈຩໄ ຍັ ກາຌຩໃ ລມມຆື ໃ ລງຽວຨົື ຅າກ຋ຸກພາກ຦ໃ ລຌ຋ໃ ກໃ ຼລຂຨໄ ຄ. ຦ະຊາຍຌັ ຃ຌ຺ໄ ຃ລາໄ ລ຋ິ ະງາ຦າຈ ກາຌ຦ກ຦າ ວລຄັ ລໃ າຏຌ຺ ຂຨຄກາຌຎະຽມຌ຃ຄັໄ ຌ຅ໄ ະຽຎັຌຎະ຿ວງຈ຾ກໃ ຃,ູ ຏູຍໄ ຤ວິ າຌກາຌ຦ກ຦າ, ຌກັ ຃ຌ຺ໄ ຃ລາໄ ຾຤ະ ຏູ ໄ ຦ຌ຺ ເ຅຋ຄັ ວົາງຽພໃ ຨື ຌາເຆຽໄ ຂາ຺ໄ ເຌກາຌຎັຍຎຸຄກາຌ຦ກ຦າຉາມພາ຤ະຍຈ຺ ຍາຈ ຾຤ະ ໜາໄ ຋ໃ ຂຨຄຉຌ຺ . ຦ະຊາຍຌັ ຃ຌ຺ໄ ຃ລາໄ ລ຋ິ ະງາ຦າຈກາຌ຦ກ຦າ ຂ຦ະ຾ຈຄ຃ລາມຂຨຍເ຅ຢໃ າຄ຅ຄິ ເ຅ມາງຄັ ກມ຺ , ຦ູຌຉໃ າຄໂຂຨຄ ກະຆລຄ຦ກ຦າ຋ກິ າຌ ຾຤ະ ກ຤ິ າ, ຉະວຨົ ຈຽຊຄິ ພະ຾ຌກ຦ກ຦າ຋ກິ າຌ ຾຤ະ ກ຤ິ າ ຂຨຄ຋ຸກ຾ຂລຄ, ວຨໄ ຄກາຌ຦ກ ຦າ຋ກິ າຌ ຾຤ະ ກ຤ິ າ ຂຨຄ຋ຸກໂຽມຨື ຄ ຾຤ະ ຋ຸກ຿ຩຄຩຼຌ ຋ໃແຈຨໄ າຌລງ຃ລາມ຦ະຈລກ ຋ຄັ ຎະກຨຍ຦ໃ ລຌ຋າຄ ຈາໄ ຌລຆິ າກາຌ ຾຤ະ ພະຌກັ ຄາຌ ຦າ຤ຍັ ກາຌ຦າໄ ຄຽ຃ໃ ຨື ຄມື ຾຤ະ ກາຌ຤ຄ຺ ຤ຄ຺ ຽກຍັ ກາຂມໄ ູຌ. ຦.ລ.຦ ຦ະ຾ຈຄ຃ລາມ ຆມ຺ ຽຆງຉໃ ຦ະມາຆກິ ຂຨຄໜໃ ລງຎະຉຍິ ຈັ ຾ຏຌຄາຌ ASLO ຋ຸກ຋ໃ າຌ຋ໃ ແຈຎໄ ະຉຍິ ຈັ ໜາໄ ຋ໃ ຉາມກາຌມຨຍໝາງຈລໄ ງ ຃ລາມຨຈ຺ ຋ຌ຺ ຅ຌ຺ ຽກຈຏຌ຺ ຦າຽ຤ຈັ ຽຎັຌຢໃ າຄຈ. ຦.ລ.຦ ມ຃ລາມ຦າຌກຢໃ ູ຦ະຽໝລໃ າ ກາຌຎະຽມຌຏຌ຺ ຦າຽ຤ຈັ ຈາໄ ຌກາຌຩຼຌຂຨຄຌກັ ຩຼຌຂຌັໄ ຎ. 3 ເຌ຋ໃ ລ຺ ຎະຽ຋ຈ຃ຄັໄ ຌ຅ໄ ະຍໃ ຦າມາຈຍຌັ ຤ຸຏຌ຺ ຦າຽ຤ຈັ ແຈໄ ຊາໄ ວາກຎາ຦ະ຅າກ຃ລາມຽຨາ຺ ເ຅ເ຦ໃ ຅າກຏູຆໄ ໃ ຼລຆາຌຂຨຄ຋ະຌາ຃າຌ ຿຤ກ ຽຆໃ ຄິ ເຌ຃ຄັໄ ຌໄ ກ຃ເື ຌ ASLO II, ຏູຆໄ ຼລຆາຌແຈ຅ໄ ຈັ ກາຌຨຍ຺ ຩມ຺ ກຍັ ຋ໃ ເວພໄ ະຌກັ ຄາຌລຆິ າກາຌຂຨຄ ຦. ລ. ຦ ຽພໃ ຨື ເວຽໄ ຂາ຺ ຽ຅າ຺ໄ ຦າມາຈຌາເຆ຿ໄ ຎຣ຾ກຣມຉໃ າຄໂ຦າ຤ຍັ ກາຌລຽິ ຃າະຂ຋ໄ ຈ຺ ຦ຨຍ, ກາຌ຦ໃ ຸມຉລ຺ ຢໃ າຄ, ກາຌຍຌັ ຋ກ ຾຤ະ ຃ຈັ ຅ຨໄ ຌຂມໄ ູຌ ຾຤ະ ກາຌລຽິ ຃າະຂມໄ ູຌ, ຉະວົຨຈຽຊຄິ ກາຌຂຼຌຍຈ຺ ຤າງຄາຌຂຨຄກາຌຎະຽມຌ. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ , ຦. ລ.຦ ຅ໃ ຄ ຂ຦ະ຾ຈຄ຃ລາມຂຨຍເ຅ຢໃ າຄຨຌັ ຽ຤ກິ ຽຆໃ ຄິ ມາງຄັ Dr. Meng Hong Wei ຏູຽໄ ຆໃ ຄິ ແຈຽໄ ຩຈັ ລຼກຢໃ າຄເກຆໄ ຈິ ຾຤ະ ເວກໄ າຌຆໃ ລງຽວຨົື ຈລໄ ງ຃ລາມ຅ຄິ ເ຅຾ກໃ ຃ະຌະຎະຽມຌຏຌ຺ ຂຨຄ ຦.ລ.຦.

                                                                                                            

ສາລະບານ ພາກທີ 1....................................................................................................................... 1  ຄວາມເປັນມາ .........................................................................................................1  ການດໍາເນນີ ການວໄິ ຈ ................................................................................................2  ໜາ້ ວຽກທ1ີ . ຕອ້ ງຮບັ ປະກນັ ວ່ າ ບນັ ດາຄໍາຖາມການວໄິ ຈທ່ ຈີ ະໃຊໃ້ ນການປະເມນີ ນນັ້ ມຄີ ວາມສອດຄ່ ອງ ກບັ ທດິ ທາງ ແລະ ນະໂຍບາຍຂອງກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ..........................................2  ໜາ້ ວຽກທີ 2. ສາ້ ງຕາຕະລາງສໍາລບັ ຕ່ ມື ຂໍມ້ ນູ ທ່ ໄີ ດຈ້ າກການວເິ ຄາະ ...........................................3  ໜາ້ ວຽກທີ 3. ສາ້ ງເຄ່ ອື ງມທື ດົ ສອບ ແລະ ດໍາເນນີ ການທດົ ລອງ ...............................................4  ໜາ້ ວຽກທີ 4. ປັບປຸງແບບສອບຖາມທ່ ໃີ ຊໃ້ ນການປະເມນີ ASLO ຄງັ້ ຜ່ ານມາ ແລະ ນາໍ ໄປທດົ ລອງ...5  ໜາ້ ວຽກທີ 5. ການສ່ ຸມກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງໂຮງຮຽນ ແລະ ນກັ ຮຽນ ...................................................5  ໜາ້ ວຽກທີ 6. ການເກບັ ກາໍ ຂໍມ້ ູນ...................................................................................8  ໜາ້ ວຽກທີ 7. ການບນັ ທກຶ ຂໍມ້ ນູ , ການຄດັ ຈອ້ ນຂໍມ້ ນູ ແລະ ເຊ່ ອື ມໂຍງຂໍມ້ ູນ ...............................8  ໜາ້ ວຽກທີ 8. ການເຊ່ ອື ມຄ່ າຖ່ ວງນາໍ້ ໜກັ ຂອງການສ່ ຸມໃສ່ ຟາຍຂໍມ້ ນູ ........................................10  ໜາ້ ວຽກທີ 9. ການວເິ ຄາະຂໍມ້ ນູ ແລະ ຂຽນບດົ ລາຍງານ .....................................................10  ພາກທີ 2 .................................................................................................................... 12  ນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ .3 ຮຽນຮູ ້ ແລະ ສາມາດເຮດັ ຫຍງັ ໄດ້ ໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ...........12  ຄໍານາໍ : ................................................................................................................12  ເຄ່ ອື ງມທື ດົ ສອບວດັ ແທກຫຍງັ ແດ່ ? .............................................................................12  ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆ ໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ເປັນແນວໃດ? ......................................................................................................14  ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະຕ່ າງໆ: ............................................................................18  ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸລະດບັ ເກນມາດຕະຖານໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ເປັນແນວໃດ? ......................................................................................................22  ຄະແນນທດົ ສອບວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ເປັນແນວໃດ?....................................29  ຄວາມແຕກຕ່ າງກ່ ຽວກບັ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ອງີ ໃສ່ ຂໍມ້ ູນ ພນື້ ຖານຂອງຕວົ ນກັ ຮຽນ, ສະພາບເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ ຂອງຄອບຄວົ ແລະ ສະພາບເງ່ອື ນໄຂອໍານວຍ ຄວາມສະດວກຂອງໂຮງຮຽນ ເປັນແນວໃດ?...................................................................33  ສະຫຸບຼ ...............................................................................................................46  i

ພາກທີ 3 ....................................................................................................................47  ຄຸນລກັ ສະນະພນື້ ຖານທາງດາ້ ນຄອບຄວົ ຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ 3.ໃນປະເທດລາວເປັນແນວໃດ? ............47  ຄໍານາໍ .................................................................................................................47  ຂໍສ້ ງັ ເກດໃນການຕຄີ ວາມໝາຍຂອງການວເິ ຄາະຂໍມ້ ນູ .........................................................47  ຄໍາຖາມດາ້ ນນະໂຍບາຍທ່ ພີ ວົ ພນັ ກບັ ປັດໄຈນາໍ ເຂາົ້ ກ່ ຽວກບັ ນກັ ຮຽນ.........................................48  ຂໍມ້ ູນພນື້ ຖານດາ້ ນຄອບຄວົ ຂອງນກັ ຮຽນເປັນແນວໃດ? ......................................................48  ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະ....................................................................................52  ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະຕ່ າງໆ: ............................................................................55  ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະຕ່ າງໆ: ............................................................................56  ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະຕ່ າງໆ: ............................................................................60  ນກັ ຮຽນໄດຮ້ ບັ ວຽກບາ້ ນ ແລະ ໄດຮ້ ບັ ການຊ່ ວຍເຫຼອື ດາ້ ນການຮຽນຢ່ ູເຮອື ນຫາຼ ຍປານໃດ?..............64  ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະຕ່ າງໆ .............................................................................68  ນກັ ຮຽນໄດຮ້ ບັ ການເອາົ ໃຈໃສ່ ກ່ ຽວກບັ ການຮຽນ ແລະ ການເຮດັ ວຽກບາ້ ນຈາກຄອບຄວົ ຫຼາຍປານໃດ ແລະ ພວກເຂາົ ມປີ ຶມ້ ແບບຮຽນຫຼບື ່ ໍ? ............................................................................69  ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະຕ່ າງໆ .............................................................................73  ນກັ ຮຽນໄດມ້ ກີ ານຮຽນເພ່ ມີ ຫຼາຍປານໃດ?......................................................................74  ນກັ ຮຽນໄດຮ້ ຽນວຊິ າໃດແດ່ ? .....................................................................................75  ຄວາມສໍາພນັ ຂອງຕວົ ບ່ ງົ ຊດີ້ າ້ ນຂໍມ້ ນູ ພນື້ ຖານຂອງນກັ ຮຽນຕ່ ໍຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ ວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ຄະນດິ ສາດເປັນຄແື ນວໃດ? .............................................................76  ສະຫຸບຼ ...............................................................................................................79  ພາກທີ 4 .................................................................................................................... 81  ຄຸນລກັ ສະນະຂອງຄູສອນ ປ.3 ແລະ ຫອ້ ງຮຽນຂອງພວກເຂາົ ເປັນແນວໃດ? .................................81  ຄໍານາໍ .................................................................................................................81  ລະດບັ ຄວາມຮູດ້ າ້ ນວຊິ າຕ່ າງໆຂອງຄູຫອ້ ງ ປ.3 ເປັນຄແື ນວໃດ?............................................81  ຄຸນລກັ ສະນະດາ້ ນຄວາມເປັນມາຂອງຄູສອນນກັ ຮຽນຫອ້ ງ ປ.3 ເປັນຄແື ນວໃດ? ........................87  ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະຕ່ າງໆ .............................................................................87  ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະຕ່ າງໆ .............................................................................92  ii

ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະ....................................................................................97  ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະຕ່ າງໆ .............................................................................99  ສະພາບເງ່ອື ນໄຂຂອງຫອ້ ງຮຽນຂນັ້ ປ.3 ເປັນແນວໃດ? ....................................................101  ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະ:.................................................................................105  ຄູໄດອ້ ຸທດິ ເວລາເຂາົ້ ໃນວຽກງານຂອງຕນົ ຫາຼ ຍປານໃດ? .....................................................107  ຄວາມເພ່ ງິ ພໍໃຈຂອງຄູ ແລະ ຄູສກຶ ສານເິ ທດ ..................................................................109  ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະ..................................................................................115  ສະພາບເງ່ອື ນໄຂດາ້ ນການເປັນຢ່ ູຂອງຄູເປັນແນວໃດ? .......................................................118  ຄູໄດໃ້ ຊວ້ ທິ ກີ ານສດິ ສອນແນວໃດແດ່ ? .......................................................................123  ສ່ ງິ ທ່ ຄີ ນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະ ...............................................................................124  ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະ..................................................................................126  ຄວາມສໍາພນັ ລະຫວ່ າງ ຄູ ແລະ ປັດໄຈດາ້ ນຫອ້ ງຮຽນ ແລະ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ..129  ສະຫຸບຼ .............................................................................................................132  ພາກທີ 5 .................................................................................................................. 145  ຄຸນລກັ ສະນະຂອງຜູອ້ ໍານວຍການໂຮງຮຽນ ແລະ ຄຸນລກັ ສະນະຂອງໂຮງຮຽນ ເປັນແນວໃດ ..............145  ຄໍານາໍ ...............................................................................................................145  ຄຸນລກັ ສະນະທ່ ວົ ໄປ,ການເຝິກອບົ ຮມົ ແລະ ປະສບົ ການຂອງຜູອ້ ໍານວຍການໂຮງຮຽນເປັນແນວໃດ? 145  ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂໍສ້ ະເໜແີ ນະ..................................................................................155  ສະພາບເງ່ອື ນໄຂດາ້ ນທ່ ພີ ກັ ອາໄສຂອງຜູອ້ ໍານວຍການໂຮງຮຽນເປັນແນວໃດ? ............................155  ປະເພດ ແລະ ສະພາບເງ່ອື ນໄຂຂອງໂຮງຮຽນ ອງີ ຕາມທ່ ຕີ ງັ້ ເປັນແນວໃດ? ...............................158  ການຈດົ ທະບຽນເຂາົ້ ໂຮງຮຽນ ແລະ ຈາໍ ນວນຫອ້ ງຮຽນມແີ ນວໃດ?.......................................161  ລກັ ສະນະການເຄ່ ອື ນໄຫວວຽກງານຂອງໂຮງຮຽນເປັນແນວໃດ?...........................................166  ກດິ ຈະກາໍ ຂອງຜູອ້ ໍານວຍການໂຮງຮຽນ ແລະ ແຜນການບໍລຫິ ານໂຮງຮຽນມຫີ ຍງັ ແດ່ ? .................170  ບນັ ຫາສໍາຄນັ ທ່ ໂີ ຮງຮຽນໃນລາວປະສບົ ມາມຄີ ແື ນວໃດ? ....................................................173  ສະພາບເງ່ອື ນໄຂຂອງສ່ ງິ ທ່ ອີ ໍານວຍຄວມສະດວກຂອງໂຮງຮຽນມຫີ ຍງັ ແດ່ ?..............................178  ຊບັ ພະຍາກອນຢ່ ູໃນໂຮງຮຽນເປັນແນວໃດ?..................................................................184  ຊຸມຊນົ ໄດປ້ ະກອບສ່ ວນຊ່ ວຍເຫອຼື ໂຮງຮຽນດາ້ ນໃດແດ່ ? ...................................................187  iii

ຄວາມສໍາພນັ ຂອງຕວົ ປ່ ຽນກ່ ຽວກບັ ໂຮງຮຽນ ກບັ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ ..............189  ຂໍສ້ ະຫຸບຼ ...........................................................................................................190  ເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍ 1: ການວເິ ຄາະຣເີ ກຣຊນັ ຜນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນວຊິ າພາສາລາວ .....191  ເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍ 2: ການວເິ ຄາະຣເີ ກຣຊນັ ຜນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ..193  ພາກທີ 6 .................................................................................................................. 197  ຄວາມສະເໝພີ າບ....................................................................................................197  ການຈດັ ສນັ ປັດໄຈນາໍ ເຂາົ້ ທາງດາ້ ນການສກຶ ສາໃຫກ້ ບັ ໂຮງຮຽນຊນັ້ ປະຖມົ ສກຶ ສາມຄີ ວາມສະເໝພີ າບ ກນັ ປານໃດ? ......................................................................................................197  ວທິ ກີ ານສອງຢ່ າງເພ່ ອື ໃຊໃ້ ນການວດັ ແທກຄວາມສະເໝພີ າບ ..............................................197  ການຄດິ ໄລ່ ຄວາມສະເໝພີ າບສໍາລບັ ປັດໄຈນໍາເຂາົ້ ດາ້ ນຊບັ ພະຍາກອນຕ່ າງໆ .............................200  ການຄດິ ໄລ່ ຄວາມສະເໝພີ າບສໍາລບັ ປັດໄຈທາງດາ້ ນຊບັ ພະຍາກອນມະນຸດ ..............................202  ການຄດິ ໄລ່ ຄ່ າຄວາມສະເໝພີ າບສໍາລບັ ປັດໄຈດາ້ ນຂໍມ້ ູນພນື້ ຖານດາ້ ນຄອບຄວົ ຂອງນກັ ຮຽນ ..........203  ການຄດິ ໄລ່ ຄວາມສະເໝພີ າບຂອງຄະແນນຜນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນ...........................................204  ການຄດິ ໄລ່ ຄວາມສະເໝພີ າບສໍາລບັ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນລະຫວ່ າງໂຮງຮຽນແຫ່ ງຕ່ າງໆພາຍໃນ ແຂວງໃດໜ່ ງຶ ແລະ ຄວາມສະເໝພີ າບພາຍໃນໂຮງຮຽນຂອງແຂວງດ່ ງັ ກ່ າວ...............................205  ສະຫຸບຼ .............................................................................................................207  ເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍ 01.........................................................................................209  ເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍ 02 ........................................................................................210  ເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍ 3.1........................................................................................211  ເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍ 3.2 .......................................................................................222  ເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍ 3.3 .......................................................................................238  ເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍ 4: ແຜນລະອຽດ........................................................................253  ເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍ 5.1........................................................................................256  ເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍ 5.2 .......................................................................................265  iv

ພາກທີ 1 ຄວາມເປັນມາ ສະຖາບນັ ຄນົ້ ຄວາ້ ວທິ ະຍາສາດການສກຶ ສາ (ສ.ວ.ສ) ເປັນອງົ ກອນທ່ ຮີ ບັ ຜດິ ຊອບໃນການພດັ ທະນາ ຫກຼັ ສູດ ແລະ ສ່ ກື ານຮຽນ-ການສອນສໍາລບັ ສາຍສາມນັ ສກຶ ສາ. ນອກຈາກນນັ້ ສ.ວ.ສ ຍງັ ຄນົ້ ຄວາ້ ແລະ ອອກ ແບບອຸປະກອນການຮຽນ-ການສອນ ພອ້ ມທງັ ຮບັ ຜດິ ຊອບໃນການສໍາຫຼວດ ແລະ ປະເມນີ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການ ຮຽນຂອງນກັ ຮຽນຈາກໂຮງຮຽນລດັ ແລະ ເອກະຊນົ ໃນຂອບເຂດທ່ ວົ ປະເທດ. ໃນປີ 2006 ສ.ວ.ສ ໄດຮ້ ບັ ການ ມອບໝາຍຈາກກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ໃນການດໍາເນນີ ໂຄງການປະເມນີ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງ ນກັ ຮຽນຊນັ້ ປະຖມົ ສກຶ ສາຂນັ້ ປ.5 ໃນທ່ ວົ ປະເທດ ເຊ່ ງິ ໂຄງການດ່ ງັ ກ່ າວມນີ ກັ ຮຽນກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງ 7,450 ຄນົ , 362 ໂຮງຮຽນ ຈາກ 119 ເມອື ງ ໃນ 17 ແຂວງທ່ ວົ ປະເທດ ພາຍໃຕໂ້ ຄງການ ການພດັ ທະນາການສກຶ ສາໄລຍະສອງ (EDPII) ໂດຍໃສ່ ຊ່ ໂື ຄງການ “ການປະເມນີ ຜນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ ຄງັ້ ທີ 1 (ASLO I)”. ຕ່ ໍມາໃນປີ 2009 ສ.ວ.ສ ໄດຮ້ ບັ ການມອບໝາຍຈາກກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ໃຫດ້ ໍາເນນີ ການ ປະເມນີ ຜນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນຊນັ້ ປະຖມົ ປີທີ 5 ໃນທ່ ວົ ປະເທດອກີ ຄງັ້ ໜ່ ງຶ ເພ່ ອື ສມົ ທຽບຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນ ແລະ ປັດໄຈຕ່ າງໆທ່ ມີ ຜີ ນົ ກະທບົ ຕ່ ໍຜນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ. ການປະເມນີ ໃນປີ 2009 ມີ ນກັ ຮຽນກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງຂນັ້ ປ.5 ຈາໍ ນວນ 6,181 ຄນົ , ຄູຂນັ້ ປ.5 ຈາໍ ນວນ 577 ຄນົ ຈາກ 432 ໂຮງຮຽນ ໃນ 122 ເມອື ງທ່ ວົ ປະເທດ ພາຍໃຕໂ້ ຄງການ ການພດັ ທະນາການສກຶ ສາໄລຍະສອງ (EDPII) ໂດຍໃສ່ ຊ່ ໂື ຄງການວ່ າ: “ການປະເມນີ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ ຄງັ້ ທີ 2 (ASLO II)”. ໃນເດອື ນ ມງັ ກອນ ປີ 2011 ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ໄດມ້ ອບໝາຍໃຫ້ ສ.ວ.ສ ດໍາເນນີ ໂຄງການປະເມນີ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນຊນັ້ ປະຖມົ ຂນັ້ ປ.3 ໃນທ່ ວົ ປະເທດ ເພ່ ອື ປະເມນີ ເບ່ ງິ ຜນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ ແລະ ບນັ ດາປັດໄຈທ່ ມີ ຜີ ນົ ກະທບົ ຕ່ ໍຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ ໂດຍເອນີ້ ວ່ າ ASLO III ເຊ່ ງິ ເປັນໂຄງການທາໍ ອດິ ທ່ ດີ ໍາເນນີ ການປະເມນີ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ ໃນຊນັ້ ປະຖມົ ສກຶ ສາຕອນຕນົ້ (ປ.3) ໃນ ສ.ປ.ປ ລາວ. ການປະເມນີ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ ຄງັ້ ທີ 3 (ASLO III) ແມ່ ນກດິ ຈະກາໍ ທາໍ ອດິ ຂອງ ແຜນງານຍ່ ອຍ B3: ການປະເມນີ ຜນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ ພາຍໃຕໂ້ ຄງການ ການສກຶ ສາເພ່ ອື ທຸກຄນົ ໂດຍນາໍ ໃຊກ້ ອງທນຶ ເລ່ ງັ ລດັ ໃນ ສ.ປ.ປ ລາວ (Sub-Component B3: Student Assessment of the EFA FTI Program in Lao PDR) ເຊ່ ງິ ປະກອບມກີ ດິ ຈະກາໍ ຕ່ າງໆດ່ ງັ ນ:ີ້  ການສາ້ ງ ແລະ ປັບປຸງຂໍສ້ ອບ.  ການເຝິກອບົ ຮມົ ການນາໍ ໃຊເ້ ຄ່ ອື ງມໃື ຫພ້ ະນກັ ງານໃນກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ທ່ ກີ ່ ຽວຂອ້ ງ.  ພດັ ທະນາ ແລະ ຈດັ ພມິ ເຄ່ ອື ງມ.ື  ການວເິ ຄາະຂໍມ້ ູນການທດົ ສອບ ແລະ ການພດັ ທະນາຂອງການບ່ ງົ ມະຕກິ ່ ຽວກບັ ບນັ ຫາຫຍຸງ້ ຍາກໃນ ລະບບົ ການຮຽນ-ການສອນ.  ເຜຍີ ແຜ່ ແລະ ສ່ ງົ ຜນົ ການປະເມນີ ໃຫກ້ ບັ ໂຮງຮຽນທຸກແຫ່ ງ ລວມທງັ ຄ່ ູມຄື ູກ່ ຽວກບັ ການນາໍ ໃຊ້ ມາດຕະຖານການທດົ ສອບ.  ເຝິກອບົ ຮມົ ຄູໃນຂະແໜງທ່ ມີ ຄີ ວາມຕອ້ ງການໃນການເຝິກອບົ ຮມົ ສະເພາະ ໂດຍອງີ ໃສ່ ຜນົ ຈາກການປະ ເມນີ ASLO III ໃນຫວົ ຂໍທ້ ່ ມີ ຄີ ວາມຈາໍ ເປັນໃນການສາ້ ງຂດີ ຄວາມສາມາດ ອງີ ຕາມຈດຸ ປະສງົ ຂອງການ ເຝິກອບົ ຮມົ ສະເພາະໃນລະດບັ ໃດໜ່ ງຶ . 1

ກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງໃນການປະເມນີ ASLO III ປະກອບມີ ນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ຈາໍ ນວນ 5,860 ຄນົ , ຄູ 497 ຄນົ ຈາກ 444 ໂຮງຮຽນ ໃນ 123 ເມອື ງທ່ ວົ ປະເທດ ໂດຍນາໍ ໃຊແ້ ຫ່ ຼງທນຶ ຂອງ EFA FTI. ການດາໍ ເນນີ ການວໄິ ຈ ໜາ້ ວຽກທ່ ຕີ ອ້ ງປະຕບິ ດັ : 1. ຕອ້ ງຮບັ ປະກນັ ວ່ າ ບນັ ດາຄໍາຖາມການວໄິ ຈທ່ ຈີ ະໃຊໃ້ ນການປະເມນີ ນນັ້ ມຄີ ວາມສອດຄ່ ອງກບັ ທດິ ທາງ ແລະ ນະໂຍບາຍຂອງກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ. 2. ສາ້ ງຕາຕະລາງສໍາລບັ ຕ່ ມື ຂໍມ້ ນູ ທ່ ໄີ ດຈ້ າກການວເິ ຄາະ. 3. ສາ້ ງເຄ່ ອື ງມທື ດົ ສອບ ແລະ ເຄ່ ອື ງມກື ານປະເມນີ ອ່ ນື ໆ ແລວ້ ນາໍ ໄປທດົ ລອງ. 4. ພດັ ທະນາ ແລະ ທດົ ລອງແບບສໍາພາດນກັ ຮຽນ, ຄູ ແລະ ຜູອ້ ໍານວຍການໂຮງຮຽນ. 5. ສ່ ຸມກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງໂຮງຮຽນ ແລະ ນກັ ຮຽນ. 6. ເກບັ ກາໍ ຂໍມ້ ູນ. 7. ບນັ ທກຶ ຂໍມ້ ູນ, ຄດັ ຈອ້ ນຂໍມ້ ນູ ແລະ ເຊ່ ອື ມໂຍງຂໍມ້ ູນ. 8. ຄດິ ໄລ່ ຄ່ າຖ່ ວງນາໍ້ ໜກັ ຂອງການສ່ ຸມ ແລະ ເຊ່ ອື ມໂຍງຂໍມ້ ູນ. 9. ວເິ ຄາະຂໍມ້ ູນ ແລະ ຂຽນບດົ ລາຍງານ. ໜາ້ ວຽກທ1ີ . ຕອ້ ງຮບັ ປະກນັ ວ່ າ ບນັ ດາຄາໍ ຖາມການວໄິ ຈທ່ ຈີ ະໃຊໃ້ ນການປະເມນີ ນນັ້ ມຄີ ວາມ ສອດຄ່ ອງກບັ ທດິ ທາງ ແລະ ນະໂຍບາຍຂອງກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ໃນປີ 2005 ບນັ ດາຄໍາຖາມການວໄິ ຈກ່ ຽວກບັ ຂໍມ້ ູນທ່ ວົ ໄປ ແລະ ຄໍາຖາມສະເພາະກ່ ຽວກບັ ປັດໄຈນາໍ ເຂາົ້ ທາງການສກຶ ສາໄດຮ້ ບັ ການກາໍ ນດົ ຂນຶ້ ເພ່ ອືຶ ໃຊໃ້ ນການປະເມນີ ໃນປີ 2006. ບນັ ດາຄໍາຖາມການວໄິ ຈດ່ ງັ ກ່ າວຖກື ກາໍ ນດົ ຂນຶ້ ໂດຍມຜີ ູຕ້ າງໜາ້ ຈາກກມົ ຕ່ າງໆພາຍໃນກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ທ່ ມີ ສີ ່ ວນກ່ ຽວຂອ້ ງ ເຂາົ້ ຮ່ ວມ ເພ່ ອື ປຶກສາຫາລກື ບັ ທມິ ງານປະເມນີ ຜນົ ຂອງ ສ.ວ.ສ ກ່ ຽວກບັ ປັດໄຈຕ່ າງໆທ່ ຕີ ອ້ ງການຈະສກຶ ສາ. ຕ່ ໍມາໃນປີ 2008 ບນັ ດາຄໍາຖາມດ່ ງັ ກ່ າວໄດຮ້ ບັ ການປັບປຸງຄນື ແລະ ພດັ ທະນາຕ່ ມື ບາງສ່ ວນ ເພ່ ອື ຮບັ ປະກນັ ໃຫມ້ ຄີ ວາມ ສອດຄ່ ອງກບັ ຄວມເປັນຈງິ ຂອງການປະເມນີ ໃນປີ 2009. ໃນການປະເມນີ ASLO III ບນັ ດາຄໍາຖາມຕນົ້ ຕໍສ່ ວນ ຫາຼ ຍຈາກການປະເມນີ ASLO ໃນສອງຄງັ້ ຜ່ ານມາໄດນ້ າໍ ກບັ ມາປັບປຸງຄນື ຕ່ ມື ໂດຍທມິ ງານປະເມນີ ຂອງ ສ.ວ.ສ ແລະ ບນັ ດາຄໍາຖາມດ່ ງັ ກ່ າວສ່ ວນຫາຼ ຍຍງັ ຮກັ ສາໄວຄ້ ເື ກ່ າົ ເຊ່ ງິ ບນັ ດາຄໍາຖາມເຫ່ າຼົ ນີ້ ເຮດັ ໃຫສ້ າມາດສມົ ທຽບກບັ ບນັ ດາຕວົ ປ່ ຽນທ່ ມີ ຄີ ວາມສໍາພນັ ຢ່ າງມຄີ ວາມໝາຍສໍາຄນັ ທາງດາ້ ນສະຖຕິ ຕິ ່ ໍການປັບປຸງຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນ ແລະ ສະພາບແວດລອ້ ມການຮຽນລະຫວ່ າງການປະເມນີ ຜນົ ASLO ທ່ ຜີ ່ ານມາ ເຊ່ ງິ ຄໍາຖາມດ່ ງັ ກ່ າວປະກອບມີ ດ່ ງັ ນ:ີ້ 1. ຜນົ ສາໍ ເລດັ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນຊນັ້ ປະຖມົ ຂນັ້ ປ 3.ໃນ ສ.ປ.ປ ລາວ ໃນປັດຈບຸ ນັ ເປັນແນວໃດ ອງີ ໃສ່ ຜນົ ການທດົ ສອບວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ? ກ. ລະດບັ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນໃນຊນັ້ ປະຖມົ ສກຶ ສາຂນັ້ ປ.3 ໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ທ່ ສີ ະແດງອອກໃນລກັ ສະນະຕ່ໄໍ ປນເີ້ ປັນແນວໃດ? i. ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍການບນັ ລຸໃນລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆ. ii. ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍການບນັ ລຸເກນມາດຕະຖານທ່ໄີ ດກ້ າໍ ນດົ ເຊ່ ນັ : ລະດບັ ກຸມ້ ຕນົ ເອງໄດບ້ າງສ່ ວນ ແລະ ລະດບັ ກຸມ້ ຕນົ ເອງໄດ.້ iii. ຄະແນນສະເລ່ ຍຂອງນກັ ຮຽນແບ່ ງຕາມແຂວງຕ່ າງໆ. 2

iv. ຄວາມແຕກຕ່ າງໃນຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນລະຫວ່ າງໂຮງຮຽນໃນເຂດຫ່ າງໄກສອກຫກຼີ , ຊນົ ນະບດົ ແລະ ຕວົ ເມອື ງ; ນກັ ຮຽນຍງິ ແລະ ນກັ ຮຽນຊາຍ ແລະ ກ່ ຸມເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ ຕ່ າງໆ. ຂ. ສະຖານະພາບຂອງປັດໄຈນາໍ ເຂາົ້ ທາງດາ້ ນການສກຶ ສາ ແລະ ຂະບວນການເນນີ ການສກຶ ສາປະກອບ ມປີ ັດໄຈດ່ ງັ ນ:ີ້ i. ຄຸນລກັ ສະນະຂອງນກັ ຮຽນຊນັ້ ປະຖມົ ສກຶ ສາ ຂນັ້ ປ.3. ii. ຄຸນລກັ ສະນະຂອງຄູສອນຊນັ້ ປະຖມົ ສກຶ ສາ ຂນັ້ ປ.3. iii. ສະພາບເງ່ອື ນໄຂການສດິ ສອນໃນຫອ້ ງຮຽນຂນັ້ ປ.3 ແລະ ໃນໂຮງຮຽນຊນັ້ ປະຖມົ ສກຶ ສາ. iv. ປັດໄຈດາ້ ນການສະໜບັ ສະໜນູ ເຊ່ ນັ : ການຕດິ ຕາມຊ່ ວຍເຫຼອື ແລະ ການສະໜບັ ສະໜຸນຂອງພ່ ໍ ແມ່ ນກັ ຮຽນ. v. ສະພາບເງ່ອື ນໄຂທ່ ວົ ໄປພາຍໃນໂຮງຮຽນ. vi. ການເຂາົ້ ເຖງິ ອຸປະກອນການຮຽນ ເຊ່ ນັ : ປຶມ້ ແບບຮຽນ ແລະ ຫອ້ ງສະໝຸດ. 2. ຄຸນນະພາບຂອງການສກຶ ສາ ແລະ ປັດໄຈນາໍ ເຂາົ້ ດາ້ ນຕ່ າງໆມກີ ານຈດັ ສນັ ແບບສະເໝພີ າບກນັ ຫບຼື ່ ?ໍ ກ. ຄວາມສະເໝພີ າບກ່ ຽວກບັ ປັດໄຈນາໍ ເຂາົ້ ດາ້ ນອຸປະກອນ ແລະ ສ່ ງິ ອໍານວຍຄວາມສະດວກຕ່ າງໆ ພາຍໃນແຂວງ ແລະ ລະຫວ່ າງແຂວງຕ່ າງໆ. ຂ. ຄວາມສະເໝພີ າບກ່ ຽວກບັ ປັດໄຈນາໍ ເຂາົ້ ດາ້ ນບຸກຄະລາກອນພາຍໃນ ແລະ ລະຫວ່ າງແຂວງ. ຄ. ຄວາມແຕກຕ່ າງດາ້ ນຄວາມສະເໝພີ າບຜນົ ໄດຮ້ ບັ ພາຍໃນເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ແລະ ລະຫວ່ າງເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ; ພາຍໃນແຂວງ ແລະ ລະຫວ່ າງແຂວງຕ່ າງໆ. 3. ປັດໄຈທ່ ມີ ຄີ ວາມສາໍ ພນັ ກບັ ຜນົ ສາໍ ເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນຫາຼ ຍທ່ ສີ ຸດປະກອບມດີ ່ ງັ ນ:ີ້ ກ. ປັດໄຈນາໍ ເຂາົ້ ດາ້ ນເສດຖະກດິ ຄອບຄວົ ແລະ ການສະໜບັ ສະໜນູ ອ່ ນື ໆ ຈາກພາຍນອກໂຮງຮຽນ. ຂ. ສະພາບເງ່ອື ນໄຂຂອງຫອ້ ງຮຽນ ແລະ ຂະບວນການໃນການຈດັ ການຮຽນ-ການສອນ. ຄ. ປັດໄຈນາໍ ເຂາົ້ ຕ່ າງໆ ຂອງໂຮງຮຽນ. ຈາກບດົ ລາຍງານການປະເມນີ ASLO ໃນຄງັ້ ຜ່ ານມາ ເປົາ້ ໝາຍສໍາຄນັ ຂອງການສກຶ ສາວໄິ ຈແມ່ ນເນນັ້ ໃສ່ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ ເຊ່ ງິ ໄດລ້ ະບຸໄວໃ້ ນພາກທີ 2 ຂອງບດົ ລາຍງານສະບບັ ນ.ີ້ ສ່ ວນພາກຕ່ ໍໆ ໄປແມ່ ນໄດເ້ ຊ່ ອື ມໂຍງຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນໃສ່ ກບັ ປັດໄຈນາໍ ເຂາົ້ ແລະ ຕວົ ປ່ ຽນຕ່ າງໆ ກ່ ຽວກບັ ຂະບວນການໃນການຈດັ ການຮຽນ-ການສອນ ໂດຍນາໍ ໃຊຂ້ ໍມ້ ນູ ຈາກແບບສອບຖາມຕ່ າງໆມາປະກອບກນັ . 4. ມກີ ານປ່ ຽນແປງຂອງຕວົ ປ່ ຽນຫຍງັ ແດ່ ກ່ ຽວກບັ ໂຮງຮຽນທ່ ກີ ່ າວມາຂາ້ ງເທງິ ທ່ ພີ ບົ ເຫນັ ຈາກການປະເມນີ ASLO III ທຽບໃສ່ ການປະເມນີ ASLO ໃນສອງຄງັ້ ທ່ ຜີ ່ ານມາ ໜາ້ ວຽກທີ 2. ສາ້ ງຕາຕະລາງສາໍ ລບັ ຕ່ ມື ຂມໍ້ ນູ ທ່ ໄີ ດຈ້ າກການວເິ ຄາະ ຊຸດຕາຕະລາງໄດຖ້ ກື ສາ້ ງຂນຶ້ ອງີ ໃສ່ ຄໍາຖາມດາ້ ນນະໂຍບາຍທ່ ວົ ໄປຂອງກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ທ່ ກີ ່ າວມາຂາ້ ງເທງິ . ບນັ ດາຕາຕະລາງເຫ່ ຼາົ ນີ້ ເປັນຕາຕະລາງພນື້ ຖານທ່ ຈີ ະປາກດົ ໃນພາກຕ່ າງໆຂອງບດົ ລາຍ ງານສະບບັ ນີ້ ເຊ່ ງິ ຕາຕະລາງດ່ ງັ ກ່ າວຈະປະກອບມຂີ ໍມ້ ູນທຸກຢ່ າງກ່ ຽວກບັ ຕວົ ປ່ ຽນ ແລະ ຄ່ າສະຖຕິ ທິ ່ ເີ ຮາົ ຕອ້ ງການ ຍກົ ເວນັ້ ຂໍມ້ ູນຕວົ ເລກ ເຊ່ ງິ ຕາຕະລາງເຫ່ ຼາົ ນີ້ ບ່ ງົ ບອກເຖງິ ຕວົ ປ່ ຽນຕ່ າງໆທ່ ຕີ ອ້ ງການ ແລະ ປະເພດການວເິ ຄາະທ່ ີ ຕອ້ ງໄດດ້ ໍາເນນີ ການ. ຕາຕະລາງຕ່ າງໆໄດຮ້ ບັ ການພດັ ທະນາຂນຶ້ ໂດຍອງີ ໃສ່ ແບບສອບຖາມທ່ໄີ ດປ້ ັບປຸງມາຈາກ ແບບສອບຖາມທ່ ໃີ ຊໃ້ ນການປະເມນີ ASLO II. ລາຍລະອຽດກ່ ຽວກບັ ຄວາມສໍາພນັ ຂອງຕາຕະລາງກບັ ບນັ ດາຄໍາ ຖາມການວໄິ ຈ ໄດສ້ ະແດງໃນເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍທີ 1 ແລະ 2. 3

ໜາ້ ວຽກທີ 3. ສາ້ ງເຄ່ ອື ງມທື ດົ ສອບ ແລະ ດາໍ ເນນີ ການທດົ ລອງ ແຜນລະອຽດ (Blueprints) ສໍາລບັ ໃຊວ້ ດັ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນແມ່ ນອງີ ໃສ່ ຫຼກັ ສູດທ່ ມີ ໃີ ນປັດຈບຸ ນັ ແລະ ພຈິ າລະນາຈາກປະສບົ ການນບັ ແຕ່ ປີ 2006 ເປັນຕນົ້ ມາ. ການສກຶ ສາວໄິ ຈຄງັ້ ນີ້ ແມ່ ນຄງັ້ ທໍາອດິ ສໍາລບັ ນກັ ຮຽນຊນັ້ ປະຖມົ ສກຶ ສາປີທີ 3 ເຊ່ ງິ ໄດມ້ ຄີ ວາມເຫນັ ດເີ ປັນເອກະພາບວ່ າ ເຄ່ ອື ງມທື ດົ ສອບວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ບ່ ໍໃຫໃ້ ຊເ້ ວລາເກນີ 60 ນາທ.ີ ນກັ ວຊິ າການ ແລະ ພະນກັ ງານລາຍວຊິ າຈາກຂະແໜງພາສາລາວ ແລະ ຂະແໜງຄະນດິ ສາດ ຂອງ ສ.ວ.ສ ໄດພ້ ດັ ທະນາຂໍສ້ ອບແຕ່ ລະວຊິ າຈາໍ ນວນ 120 ຂໍ້ (ວຊິ າພາສາລາວ 120 ຂໍ້ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ 120 ຂໍ)້ ຈາກນນັ້ ຈ່ ງິ ເຮດັ ເປັນແບບທດົ ສອບສໍາລບັ ດໍາເນນີ ການທດົ ລອງ ໂດຍແຕ່ ລະວຊິ າແບ່ ງເປັນ 2 ຫວົ ບດົ . ຫງຼັ ຈາກນນັ້ ໄດນ້ າໍ ເອາົ ຂໍສ້ ອບໄປທດົ ລອງກບັ ນກັ ຮຽນຈາໍ ນວນ 536 ຄນົ ຈາກ 36 ໂຮງຮຽນ ໃນ 12 ເມອື ງ ຢ່ ູໃນ 4 ແຂວງ; ຈາກນນັ້ ໄດບ້ ນັ ທກຶ ຂໍມ້ ນູ ຈາກການທດົ ລອງເຂາົ້ ຄອມພວິ ເຕໃີ ນເດອື ນ ຕຸລາ ປີ 2011. ໂດຍອງີ ຕາມຫຼກັ ການໃນ ການທດົ ລອງ ແລະ ຜນົ ການວເິ ຄາະຂໍສ້ ອບໂດຍໃຊໂ້ ປຣແກຣມ ConQuest ສາໍ ລບັ ວເິ ຄາະ. ຈາກນນັ້ ວຊິ າການ ຈາກຂະແໜງ ພາສາລາວ ແລະ ຄະນດິ ສາດ ໄດຕ້ ກົ ລງົ ເລອື ກເອາົ ຂໍສ້ ອບທ່ ດີ ີ ເພ່ ອື ໃຊເ້ ປັນເຄ່ ອື ງມສື ໍາລບັ ການປະ ເມນີ ASLO III. ໂດຍປະຕບິ ດັ ຕາມການປະເມນີ ໃນປີ 2006, ການປະເມນີ ຄງັ້ ນກີ້ ຍໍ ງັ ເນນັ້ ໃສ່ ຂໍສ້ ອບປະເພດປະລະໄນ ເປັນຫຼກັ . ໃນນນັ້ ແບບທດົ ສອບວຊິ າພາສາລາວ ມຂີ ໍສ້ ອບປະລະໄນຈາໍ ນວນ 19 ຂໍ້ ແລະ ຂໍສ້ ອບແບບອດັ ຕະໄນ ຈາໍ ນວນ 22 ຂໍ້ ລວມທງັ ໝດົ 41 ຂໍ້ ເຊ່ ງິ ເປັນຂໍສ້ ອບທ່ ວີ ດັ ທກັ ສະຄວາມເຂາົ້ ໃຈໃນການຟັງ, ການເວາົ້ , ການອ່ ານ ແລະ ການຂຽນ. ສໍາລບັ ແບບທດົ ສອບວຊິ າຄະນດິ ສາດ ມຂີ ໍສ້ ອບປະເພດປະລະໄນ 38 ຂໍ້ ແລະ ຂໍສ້ ອບປະເພດ ອດັ ຕະໄນ 2 ຂໍ້ ທ່ ໃີ ຊວ້ ດັ ທກັ ສະການຄໍານວນເລກຄະນດິ ຂນັ້ ພນື້ ຖານ. ຫຼງັ ຈາກທໍາການທດົ ສອບສໍາເລດັ ກໄໍ ດວ້ ເິ ຄາະຫາຄ່ າສະຖຕິ ກິ ່ ຽວກບັ ພດຶ ຕກິ າໍ ຂອງຂໍສ້ ອບຄນື ໃໝ່ ໂດຍນາໍ ໃຊທ້ ດິ ສະດກີ ານຕອບຂໍສ້ ອບຂອງຣາດ (Rasch Item Response Theory/IRT) ແລະ ວທິ ກີ ານວເິ ຄາະ ແບບພນື້ ຖານ. ໃນເບອື້ ງຕນົ້ ແມ່ ນໄດດ້ ໍາເນນີ ການວເິ ຄາະຂໍສ້ ອບ ເພ່ ອື ກາໍ ນດົ ມາດຕະຖານຂອງຄໍາຖາມແຕ່ ລະຂໍ້ ຈາກນນັ້ ກປໍ ະເມນີ ເບ່ ງິ ຄ່ າຄວາມເໝາະສມົ ຂອງຂໍສ້ ອບ (fit) ໂດຍພຈິ າລະນາເບ່ ງິ ຄ່ າອໍານາດຈາໍ ແນກ, ຄ່ າຄວາມ ຍາກງ່າຍ ແລະ ຄໍາຕອບທ່ ເີ ປັນຕວົ ລວງຕ່ າງໆ ເພ່ ອື ໃຊເ້ ປັນເກນໃນການຕດັ ສນິ ໃຈວ່ າ ຄໍາຖາມຂໍໃ້ ດທ່ ບີ ່ ໍຜ່ ານເກນ ແມ່ ນໄດມ້ ກີ ານປັບປຸງຄນື . ການຕດັ ຄໍາຖາມທ່ ບີ ່ ໍຜ່ ານເກນມາດຕະຖານອອກນນັ້ ແມ່ ນພຈິ າລະນາຕາມເກນທ່ ກີ ່ າວ ມາຢ່ າງລະອຽດ ເພ່ ອື ບ່ ໍໃຫເ້ ນອື້ ໃນໂດຍລວມຂອງຂໍສ້ ອບເສຍໄປ. ສໍາລບັ ຄໍາຖາມຂໍໃ້ ດທ່ ມີ ປີ ັນຫາ ກໄໍ ດມ້ ກີ ານ ປຶກສາຫາລກື ບັ ນກັ ວຊິ າການທ່ ເີ ປັນເຈາົ້ ຂອງວຊິ າກ່ ອນການຕດັ ສນິ ໃຈເລອື ກເອາົ ຫຼື ຕດັ ອອກ ສ່ ວນຄໍາຖາມທ່ ີ ມຄີ ່ າ “fit” ສູງ ຫຼື ຕ່ ໍາເກນີ ໝາຍເຖງິ ອາດຈະງ່າຍ ຫຼື ຍາກຫາຼ ຍ ຫຼື ມຄີ ່ າອໍານາດຈາໍ ແນກຕ່ ໍາ ແຕ່ ມຄີ ວາມສໍາຄນັ ແມ່ ນໄດຮ້ ກັ ສາໄວຄ້ ເື ກ່ າົ . ຂໍສ້ ອບຈາກສອງຫວົ ບດົ ທ່ ໃີ ຊສ້ ໍາລບັ ການທດົ ລອງໃນແຕ່ ລະວຊິ າ ໄດຕ້ ດັ ອອກຈາໍ ນວນ ໜ່ ງຶ ແລວ້ ລວມເຂາົ້ ກນັ ໃຫເ້ ປັນສະບບັ ດຽວ ແລະ ມຈີ າໍ ນວນຄໍາຖາມທງັ ໝດົ ໃນແຕ່ ລະວຊິ າດ່ ງັ ນ:ີ້ ຕາຕລາງ 1.1: ຈາໍ ນວນຄາໍ ຖາມວຊິ າຄະນດິ ສາດສາໍ ລບັ ຂນັ້ ປ.3 ແບ່ ງຕາມແຕ່ ລະດບັ ທກັ ສະ ລະດບັ ທກັ ສະ ຈາໍ ນວນ ຄາໍ ນວນ ເລຂາ/ຂມໍ້ ນູ ວດັ ແທກ ລວມ 1 2 4 1 07 2 2 4 (1)* 2 19 3 2 2 2 17 4 1 3(1) 1 1 6 5 1 3 2 17 6 0 1 2 14 ລວມ 8 17 10 5 40 4

ຕາຕະລາງ 1:2: ຈາໍ ນວນຄາໍ ຖາມວຊິ າພາສາລາວສາໍ ລບັ ຂນັ້ ປ.3 ແບ່ ງຕາມແຕ່ ລະດບັ ທກັ ສະ ລະດບັ ທກັ ສະ ການຟັງ ການເວາົ້ ການອ່ ານ ການຂຽນ ລວມ 1 1 1(1)* 3 1(1) 6 2 1 1(1) 2 1(1) 5 3 2 1(1) 2 2(1) 7 4 1 1(1) 2 3(1) 7 5 1 1(1) 2 4(1) 8 6 1 1(1) 1 5(1) 8 ລວມ 7 6 12 16 41 ໝາຍເຫດ: ຈາໍ ນວນທ່ ຢີ ່ ູໃນວງົ ເລບັ ແມ່ ນຈາໍ ນວນຄໍາຖາມປະເພດອດັ ຕະໄນ ແລະ ເຄ່ ອື ງໝາຍດາວ (*) ໝາຍເຖງິ ຂໍສ້ ອບທ່ ເີ ປັນອດັ ຕະໄນ, ເປັນຂໍສ້ ອບຍາກ ແຕ່ ມຄີ ່ າອໍານາດຈາໍ ແນກສູງ. ລະດບັ ຄວາມເຊ່ ອື ໝນັ້ ຂອງຂໍສ້ ອບສໍາລບັ ASLO III ໂດຍນາໍ ໃຊຄ້ ່ າສໍາປະສດິ ຄວາມເຊ່ ອື ໝນັ້ ຄຣອນບກັ ອານຟາ (Cronbach’s alpha) ຖວື ່ າຢ່ ູໃນລະດບັ ຂອ້ ນຂາ້ ງດີ ເມ່ ອື ທຽບກບັ ASLO I ແລະ ASLO II ຄງັ້ ຜ່ ານມາ ໂດຍສະເພາະວຊິ າພາສາລາວ. ຕາຕະລາງ 1.3: ລະດບັ ຄວາມເຊ່ ອື ໝນັ້ ຂອງຂສໍ້ ອບໃນການປະເມນີ ASLO ໃນສາມຄງັ້ ຄວາມເຊ່ ອື ໝນັ້ ຂອງຂໍ້ ພາສາລາວ ຄະນດິ ສາດ ສອບ I II III I II III ນກັ ຮຽນ 0.72 0.84 0.886 0.89 0.90 0.857 ຄູສອນ 0.777 0.932 ໜາ້ ວຽກທີ 4. ປັບປຸງແບບສອບຖາມທ່ ໃີ ຊໃ້ ນການປະເມນີ ASLO ຄງັ້ ຜ່ ານມາ ແລະ ນາໍ ໄປທດົ ລອງ ແບບສອບຖາມນກັ ຮຽນ, ຄູສອນ ແລະ ຜູອ້ ໍານວຍການໂຮງຮຽນ ແມ່ ນໄດພ້ ດັ ທະນາຂນຶ້ ໃນປີ 2006 ເພ່ ອື ນາໍ ໄປເກບັ ຂໍມ້ ູນຈາກກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງ. ໜ່ ວຍປະຕບິ ດັ ແຜນງານ ASLO ຂອງ ສ.ວ.ສ ໄດກ້ ວດແກ ້ ແລະ ປັບປຸງ ແບບສອບຖາມດ່ ງັ ກ່ າວ ແລະ ນາໍ ໄປທດົ ລອງ. ຈາກນນັ້ ທມິ ງານປະເມນີ ໄດປ້ ັບປຸງແບບສອບຖາມໃຫເ້ ປັນສະບບັ ສມົ ບູນ ລວມທງັ ຄໍາຖາມການວໄິ ຈ ແລະ ຕາຕະລາງເປ່ ົາຕ່ າງໆ ໂດຍອງີ ໃສ່ ຂໍມ້ ນູ ທ່ໄີ ດຈ້ າກການທດົ ລອງ. ໜາ້ ວຽກທີ 5. ການສ່ ຸມກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງໂຮງຮຽນ ແລະ ນກັ ຮຽນ ໂດຍອງີ ຕາມຂໍສ້ ະເໜແີ ນະຈາກບດົ ລາຍງານການປະເມນີ ASLO I ໃນປີ 2006 ແລະ ບດົ ຮຽນທ່ໄີ ດຈ້ າກ ການປະເມນີ ASLO II ໃນປີ 2009, ການປະເມນີ ASLO III ໃນຄງັ້ ນແີ້ ມ່ ນໄດປ້ ະຕບິ ດັ ຕາມຂນັ້ ຕອນການສ່ ຸມ ກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງໃນປີ 2009. ຂະໜາດກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງສໍາລບັ ແຕ່ ລະແຂວງແມ່ ນໄດກ້ າໍ ນດົ ໂດຍອງີ ຕາມລະດບັ ຄວາມ ຖກື ຕອ້ ງທ່ ຍີ ອມຮບັ ໄດໃ້ ນການລາຍງານຂໍມ້ ູນ ແລະ ກາໍ ນດົ ໂດຍອງີ ຕາມຄ່ າສໍາປະສດິ ສະຫະສໍາພນັ (Rho) ຂອງ ແຕ່ ລະແຂວງ ທ່ໄີ ດຈ້ າກການປະເມນີ ໃນປີ 2009. ໝາຍຄວາມວ່ າ ການສ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງຈາກແຕ່ ລະແຂວງແມ່ ນເກອື ບ ເທ່ າົ ກນັ ແຕ່ ວ່ າແຂວງທ່ ມີ ຄີ ່ າສໍາປະສດິ ສະຫະສໍາພນັ ສູງຈະໄດກ້ ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງຫຼາຍກ່ ວາ. ເພ່ ອື ໃຫບ້ ນັ ລຸຕາມຈດຸ ປະສງົ ດ່ ງັ ກ່ າວ ຈ່ ງຶ ໄດແ້ ບ່ ງແຂວງຕ່ າງໆອອກເປັນ 4 ກ່ ຸມ ໂດຍອງີ ຕາມຄ່ າສະເລ່ ຍຂອງຄ່ າສໍາປະສດິ ສະຫະສໍາພນັ ຂອງປີ 2009. 5

ຂະໜາດກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງແຕ່ ລະໂຮງຮຽນແມ່ ນ 15 ຄນົ , ຂະໜາດກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງຕ່ ໍາສຸດແມ່ ນກາໍ ນດົ ເປັນແຕ່ ລະ ແຂວງ ເຊ່ ງິ ອດັ ຕາການຕດັ ໂຮງຮຽນຂະໜາດນອ້ ຍອອກຈາກກ່ ຸມເປົາ້ ໝາຍການສ່ ຸມຂອງແຕ່ ລະແຂວງ ແມ່ ນບ່ ໍໃຫ້ ກາຍ 2% ຂອງຈາໍ ນວນນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.2 ທງັ ໝດົ (ການສ່ ຸມກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງແມ່ ນໃຊສ້ ະຖຕິ ິ ຂນັ້ ປ.2 ຈາກສູນສະຖຕິ ິ ແລະ ຂໍມ້ ນູ ການສກຶ ສາ ເນ່ ອື ງຈາກສະຖຕິ ຂິ ອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ໃນສກົ ຮຽນ 2011-2012 ຍງັ ບ່ ໍທນັ ມີ ດ່ ງັ ນນັ້ ຈ່ ງຶ ໃຊສ້ ະຖຕິ ນິ ກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.2 ເພ່ ອື ສ່ ຸມຄາດຄະເນແທນຂນັ້ ປ.3); ຈາກກລໍ ະນດີ ່ ງັ ກ່ າວເຫນັ ວ່ າ ໃນທ່ ວົ ປະເທດມຢີ ່ ູ 7 ແຂວງທ່ ມີ ໂີ ຮງຮຽນເປັນຈາໍ ນວນຫາຼ ຍ ທ່ ຈີ າໍ ນວນນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ຕ່ ໍາກວ່ າ 7 ຄນົ . ມຢີ ່ ູ 10 ແຂວງ ເປັນ ໂຮງຮຽນຂະໜາດໃຫຍ່ ເຊ່ ງິ ການສ່ ຸມເອາົ ໂຮງຮຽນກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງແມ່ ນໄດໃ້ ຊວ້ ທິ ສີ ່ ຸມເລອື ກເອາົ ອງີ ຕາມອດັ ຕາສ່ ວນ ຂະໜາດຂອງປະຊາກອນກ່ ຸມເປົາ້ ໝາຍພາຍໃນແຂວງ ສ່ ວນທ່ ເີ ຫຼອື ອກີ 7 ແຂວງ ແມ່ ນແບ່ ງໂຮງຮຽນອອກເປັນ ສອງຂະໜາດ (ໂຮງຮຽນຂະໜາດໃຫຍ່ ແລະ ຂະໜາດນອ້ ຍ). ໂຮງຮຽນຂະໜາດໃຫຍ່ ແມ່ ນໂຮງຮຽນທ່ ມີ ຈີ າໍ ນວນນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.2 ແຕ່ 15 ຄນົ ຂນຶ້ ໄປ; ສ່ ວນໂຮງຮຽນຂະໜາດນອ້ ຍແມ່ ນໂຮງຮຽນທ່ ມີ ນີ ກັ ຮຽນ 14 ຄນົ ລງົ ມາຫາຈາໍ ນວນຕ່ ໍາສຸດ (7 ຄນົ ) ຂອງຂະໜາດໂຮງຮຽນທ່ ກີ າໍ ນດົ ສໍາລບັ ແຕ່ ລະແຂວງ. ນກັ ຮຽນກ່ ຸມເປົາ້ ໝາຍທ່ ຈີ ະ ເລອື ກຈາກແຕ່ ລະແຂວງ (ອງີ ຕາມກ່ ຸມທ່ ກີ າໍ ນດົ ຕາມຄ່ າສໍາປະສດິ ສະຫະສໍາພນັ ) ແມ່ ນແຍກລະຫວ່ າງໂຮງຮຽນຂະ ໜາດໃຫຍ່ ແລະ ໂຮງຮຽນຂະໜາດນອ້ ຍ ອງີ ຕາມອດັ ຕາສ່ ວນຂະໜາດຂອງໂຮງຮຽນແຕ່ ລະປະເພດ (ກລໍ ະນທີ ່ ີ ເປັນໂຮງຮຽນຂະໜາດໃຫຍ່ ແມ່ ນເອາົ ຜນົ ບວກຂອງຈາໍ ນວນນກັ ຮຽນທງັ ໝດົ ທ່ ຢີ ່ ູໃນແຂວງນນັ້ ຫານໃຫ້ 15 ຄນົ ). ສໍາລບັ ແຂວງທ່ ເີ ປັນໂຮງຮຽນຂະໜາດໃຫຍ່ ຈາໍ ນວນໂຮງຮຽນທ່ ຈີ ະສ່ ຸມເລອື ກແມ່ ນເທ່ າົ ກບັ ຈາໍ ນວນນກັ ຮຽນທ່ ີ ຈະເລອື ກເອາົ ຫານໃຫ້ 15 ເຊ່ ງິ ອງີ ຕາມອດັ ຕາສ່ ວນຂະໜາດຂອງປະຊາກອນ. ໃນກລໍ ະນທີ ່ ເີ ປັນໂຮງຮຽນຂະໜາດ ນອ້ ຍ ກ່ ອນອ່ ນື ຕອ້ ງຄດິ ໄລ່ ຄ່ າສະເລ່ ຍຂະໜາດຂອງໂຮງຮຽນ (ນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.2) ຫງຼັ ຈາກນນັ້ ຈາໍ ນວນໂຮງຮຽນ ທ່ ຈີ ະເລອື ກເທ່ າົ ກບັ ຈາໍ ນວນນກັ ຮຽນທງັ ໝດົ ທ່ ຈີ ະເລອື ກ ຫານໃຫຄ້ ່ າສະເລ່ ຍຂະໜາດຂອງໂຮງຮຽນ (ຈາໍ ນວນ ນກັ ຮຽນໃນໂຮງຮຽນ). ການເລອື ກໂຮງຮຽນແມ່ ນໃຊວ້ ທິ ສີ ່ ຸມເລອື ກແບບບງັ ເອນີ . ປະຊາກອນກ່ ຸມເປົາ້ ໝາຍມີ ໂຮງຮຽນປະຖມົ ສກຶ ສາຈາໍ ນວນ 8,762 ແຫ່ ງ, ນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ຈາໍ ນວນ 188,654 ຄນົ . ຈາໍ ນວນໂຮງຮຽນທ່ ຖີ ກື ຕດັ ອອກຈາກກ່ ຸມເປົາ້ ໝາຍການສ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງມີ 599 ໂຮງຮຽນ ເຊ່ ງິ ມີ ນກັ ຮຽນປະມານ 2,796 ຄນົ ຫຼື ເທ່ າົ ກບັ 1.48% ຂອງຈາໍ ນວນນກັ ຮຽນທງັ ໝດົ . ດ່ ງັ ນນັ້ , ກ່ ຸມເປົາ້ ໝາຍທ່ ເີ ຫຼອື ແມ່ ນມີ 8,163 ໂຮງຮຽນ ແລະ ນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ຈາໍ ນວນ 185,585 ຄນົ . ນກັ ຮຽນກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງທ່ ເີ ຂາົ້ ຮ່ ວມໃນການປະເມນີ ມີ 6,285 ຄນົ ຈາກໂຮງຮຽນ 445 ແຫ່ ງ. ຖາ້ ສໍາປະສດິ ສະຫະສໍາພນັ (ICC) ມຄີ ່ າເທ່ າົ ກບັ 0.5, ຂະໜາດກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງທ່ ມີ ປີ ະສດິ ທພິ າບຈະເທ່ າົ ປະມານ 784 ໂຮງຮຽນ ຫຼື ຫາຼ ຍກ່ ວາ 400 ຂນຶ້ ໄປ ເຊ່ ງິ ເປັນຄ່ າທ່ ໃີ ຊກ້ ນັ ທ່ ວົ ໄປໃນການວດັ ຂະໜາດຕວົ ຢ່ າງລະດບັ ຊາດ. ຖາ້ ໂຮງຮຽນໃດມີ ນກັ ຮຽນ 15 ຄນົ ຫຼື ໜອ້ ຍກວ່ າ ແມ່ ນເລອື ກເອາົ ໝດົ ທຸກຄນົ ເພ່ ອື ມາທດົ ສອບ. ຖາ້ ໂຮງຮຽນໃດມນີ ກັ ຮຽນຫາຼ ຍກວ່ າ 15 ຄນົ ຂນຶ້ ໄປ ຜູປ້ ະເມນີ ທ່ ລີ ງົ ເກບັ ກາໍ ຂໍມ້ ູນຕອ້ ງເອາົ ບນັ ຊລີ າຍຊ່ ື ນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ທງັ ໝດົ ມາສ່ ຸມເອາົ ນກັ ຮຽນໃຫໄ້ ດຕ້ າມຈາໍ ນວນທ່ ຕີ ອ້ ງການ ໂດຍໃຊວ້ ທິ ກີ ານມາດຕະຖານທ່ ີ ກາໍ ນດົ ໄວໃ້ ນຄ່ ູມສື ໍາລບັ ຜູເ້ ກບັ ຂໍມ້ ູນ ເຊ່ ງິ ໃນນນັ້ ຈະມຕີ າຕະລາງສ່ ຸມສໍາເລດັ ຮູບທ່ ເີ ປັນມາດຕະຖານຂອງການສ່ ຸມ. ນກັ ຮຽນທ່ ຖີ ກື ເລອື ກເພ່ ອື ທາໍ ການທດົ ສອບຈະຖກື ຖາມກ່ ຽວກບັ ຫອ້ ງຮຽນທ່ ເີ ຂາົ ເຈາົ້ ຮຽນ ໃນຂະນະທ່ ີ ຄູຂນັ້ ປ.3 ທ່ ມີ ນີ ກັ ຮຽນຖກື ເລອື ກມາທດົ ສອບ ກຈໍ ະຖກື ຖາມກ່ ຽວກບັ ຫອ້ ງທ່ ເີ ຂາົ ເຈາົ້ ສອນເຊ່ ນັ ດຽວກນັ . ແຕ່ ວ່ າ ຖາ້ ໂຮງຮຽນໃດມນີ ກັ ຮຽນຖກື ຄດັ ເລອື ກມາທດົ ສອບຈາກ 2 ຫອ້ ງ ຫຼື ຫຼາຍກ່ ວາ ກຈໍ ະໄດສ້ ໍາພາດຄູໝດົ ທຸກຄນົ . ຄູ ແຕ່ ລະຄນົ ໄດໃ້ ຫຂ້ ໍມ້ ນູ ກ່ ຽວກບັ ຫອ້ ງຮຽນທ່ ເີ ຂາົ ເຈາົ້ ສອນເຊ່ ນັ ດຽວກນັ ກບັ ນກັ ຮຽນ ເພ່ ອື ໃຫສ້ າມາດເຊ່ ອື ມໂຍງຂໍ້ ມູນໃສ່ ກບັ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ. ຜນົ ການສ່ ຸມກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງໄດສ້ ະແດງໄວໃ້ ນຕາຕະລາງ 1.4 ລ່ ຸມນ.ີ້ ອດັ ຕາການບນັ ລຸເປົາ້ ໝາຍການສ່ ຸມຕາມ ແຜນເບອື້ ງຕນົ້ ສໍາລບັ ໂຮງຮຽນມີ 99.78%, ສໍາລບັ ນກັ ຮຽນບນັ ລໄຸ ດ້ 93.24% ເປັນຜນົ ໃຫອ້ ດັ ຕາການບນັ ລຸ 6

ໂດຍລວມເທ່ າົ ກບັ 93.03% ເຊ່ ງິ ມບີ ນັ ຫາເກດີ ຂນຶ້ ຢ່ ູສອງຢ່ າງເຊ່ ນັ : ອດັ ຕາສ່ ວນໂຮງຮຽນຂະໜາດນອ້ ຍທ່ ຖີ ກື ປ່ ຽນ ໂດຍໃຊບ້ ນັ ຊໂີ ຮງຮຽນສໍາຮອງມສີ ູງຫຼາຍ (ໃນນນັ້ ແຂວງບ່ ໍແກວ້ ບ່ ໍໄດມ້ ກີ ານທດົ ແທນ ເຮດັ ໃຫຈ້ າໍ ນວນໂຮງຮຽນ ຫຸດຼ ເປົາ້ ໝາຍ); ນອກຈານນນັ້ ຈາໍ ນວນນກັ ຮຽນໃນໂຮງຮຽນຂະໜາດນອ້ ຍໂດຍສະເລ່ ຍ ມຫີ ຼາຍກວ່ າທ່ໄີ ດຄ້ າດ ຄະເນໄວເ້ ບອື້ ງຕນົ້ ຢ່ າງມຄີ ວາມໝາຍສໍາຄນັ ທາງສະຖຕິ ິ ເຮດັ ໃຫອ້ ດັ ຕາການບນັ ລຸເປົາ້ ໝາຍຕາມແຜນເບອື້ ງຕນົ້ ເກນີ ເປົາ້ ໝາຍໜ່ ງຶ ແຂວງ ເຊ່ ງິ ຈາໍ ນວນນກັ ຮຽນດ່ ງັ ກ່ າວບ່ໄໍ ດຖ້ ກື ຕດັ ອອກ. ການທ່ ຈີ ະປ່ ຽນໂຮງຮຽນແມ່ ນກລໍ ະນທີ ່ ີ ທາງຄະນະພະແນກ ຫຼື ວຊິ າການຈາກແຂວງ ຫຼື ເມອື ງ ຢັງ້ ຢືນວ່ າບ່ ໍສາມາດໄປເຖງິ ໂຮງຮຽນນນັ້ ໄດ້ ຫຼື ບ່ ໍມຈີ າໍ ນວນ ນກັ ຮຽນຄບົ ຕາມເງ່ອື ນໄຂ. ບນັ ຊໂີ ຮງຮຽນສໍາຮອງແຕ່ ລະແຫ່ ງ ແມ່ ນທມິ ງານປະເມນີ ຜນົ ຂອງ ສ.ວ.ສ ເປັນຜູສ້ າ້ ງ ຂນຶ້ ຈາກລາຍຊ່ ໂື ຮງຮຽນສໍາຮອງທ່ ໄີ ດກ້ າໍ ນດົ ໃນໄລຍະດໍາເນນີ ການສ່ ຸມກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງ ເຊ່ ງິ ເລອື ກເອາົ ສອງໂຮງຮຽນ ທ່ ຢີ ່ ູເທງິ ແລະ ຢ່ ູລ່ ຸມຂອງໂຮງຮຽນຕວົ ຈງິ ຕາມບນັ ຊກີ ານສ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງເບອື້ ງຕນົ້ . ການເຊ່ ອື ມໂຍງຂໍມ້ ູນລະຫວ່ າງຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນແມ່ ນບນັ ລຸຜນົ ສໍາເລດັ , ມນີ ກັ ຮຽນຈາໍ ນວນ 108 ຄນົ ເທ່ າົ ນນັ້ ຈາກທງັ ໝດົ 5,860 ຄນົ ຫຼື 0.18% ທ່ ີ ບ່ ໍສາມາດເຊ່ ອື ມໂຍງຂໍມ້ ນູ ກບັ ຄໄູ ດ້ ແລະ ມຄີ ູພຽງຄນົ ດຽວເທ່ າົ ນນັ້ ທ່ ບີ ່ ໍສາມາດເຊ່ ອື ມໂຍງຂໍມ້ ູນກບັ ນກັ ຮຽນໄດ້ ຈາກທງັ ໝດົ 497 ຄນົ ຫເຼື ທ່ າົ ກບັ 0.2%. ຕາຕະລາງ 1.4: ຈາໍ ນວນໂຮງຮຽນ ແລະ ນກັ ຮຽນໃນແຜນສ່ ຸມ ແລະ ອດັ ຕາບນັ ລຸເປົາ້ ໝາຍ ແຂວງ ໂຮງຮຽນ ຈາໍ ນວນທ່ ີ % ການ ນກັ ຮຽນ ຈາໍ ນວນທ່ ີ % ການ ໃນແຜນ ໄດຕ້ ວົ ຈງິ ບນັ ລຸ ໃນແຜນ ໄດຕ້ ວົ ຈງິ ບນັ ລຸ 1 ນະຄອນຫຼວງວຽງຈນັ 26 26 100.00 390 375 96.15 2 ຜງົ້ ສາລີ 37 37 100.00 435 403 92.64 3 ຫຼວງນາໍ້ ທາ 29 29 100.00 360 338 93.89 24 24 100.00 360 353 98.06 4 ອຸດມົ ໄຊ 23 22 95.65 315 282 89.52 5 ບ່ ໍແກວ້ 26 26 100.00 390 367 94.10 26 26 100.00 315 312 99.05 6 ຫຼວງພະບາງ 7 ຫວົ ພນັ 8 ໄຊຍະບູລີ 29 29 100.00 435 406 93.33 9 ຊຽງຂວາງ 26 26 100.00 360 364 101.11 10 ວຽງຈນັ 11 ບໍລຄິ ໍາໄຊ 24 24 100.00 360 346 96.11 12 ຄໍາມ່ ວນ 13 ສະຫວນັ ນະເຂດ 24 24 100.00 360 343 95.28 14 ສາລະວນັ 23 23 100.00 315 299 94.92 26 26 100.00 390 341 87.44 21 21 100.00 315 263 83.49 15 ເຊກອງ 23 23 100.00 315 262 83.17 16 ຈາໍ ປາສກັ 29 29 100.00 435 406 93.33 17 ອດັ ຕະປື 29 29 100.00 435 400 91.95 ທ່ ວົ ປະເທດ 445 444 99.78 6285 5860 93.24 7

ຕາຕະລາງ 1.5: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ 3.ກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງ ແບ່ ງຕາມເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ຂອງໂຮງຮຽນ. ເຂດທ່ ຕີ ງັ້ % SE ເຂດຫ່ າງໄກສອກຫກຼີ (ເຂດຊນົ ນະບດົ ທ່ ບີ ່ ໍມເີ ສນັ້ ທາງລດົ ໃຫຍ່ໄປເຖງິ ) 12.4 1.9 ເຂດຊນົ ນະບດົ (ເຂດຊນົ ນະບດົ ທ່ ເີ ສນັ້ ທາງລດົ ໃຫຍ່ໄປເຖງິ ) 60.8 2.77 ເຂດຕວົ ເມອື ງ 26.7 2.45 ໜາ້ ວຽກທີ 6. ການເກບັ ກາໍ ຂມໍ້ ນູ ການເກບັ ກາໍ ຂໍມ້ ູນໄດດ້ ໍາເນນີ ລະຫວ່ າງວນັ ທີ 23 ມນີ າ ຫາ ວນັ ທີ 11 ເມສາ ປີ 2012. ມຜີ ູເ້ ກບັ ຂໍມ້ ູນທງັ ໝດົ 341 ຄນົ ໃນນນັ້ ມຜີ ູເ້ ກບັ ກາໍ ຂໍມ້ ນູ ຈາກສູນກາງຈາໍ ນວນ 92 ຄນົ , ຈາກພະແນກສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ແຂວງ 123 ຄນົ , ຈາກຫອ້ ງການສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າເມອື ງ 123 ຄນົ ; ນອກຈາກນນັ້ ຍງັ ມພີ ະນກັ ງານຂບັ ລດົ ຈາໍ ນວນ 17 ຄນົ ຈາກແຕ່ ລະແຂວງ. ໂດຍອງີ ຕາມປະສບົ ການຈາກການປະເມນີ ໃນປີ 2006 ແລະ ປີ 2009, ການເກບັ ຂໍມ້ ນູ ແຕ່ ລະໂຮງຮຽນໃຊເ້ ລລາ 2 ວນັ /ໂຮງຮຽນ. ຫງຼັ ຈາກສໍາເລດັ ການເຝິກອບົ ຮມົ ການເກບັ ກາໍ ຂໍມ້ ູນ, ຜູລ້ ງົ ເກບັ ກາໍ ຂໍມ້ ູນໄດມ້ ກີ ານກະກຽມເອກະສານ ແລະ ເຄ່ ອື ງມກື ານປະເມນີ ຕ່ າງໆໃຫຄ້ ບົ ຕາມຈາໍ ນວນສໍາລບັ ແຕ່ ລະໂຮງຮຽນ ຈາກນນັ້ ກເໍ ດນີ ທາງໄປຍງັ ໂຮງຮຽນ ເປົາ້ ໝາຍໃນແຕ່ ລະແຂວງ. ເພ່ ອື ໃຫໄ້ ດຂ້ ໍມ້ ູນຄບົ ຖວ້ ນ ແລະ ມຄີ ວາມຜດິ ພາດໜອ້ ຍທ່ ສີ ຸດ ຜູປ້ ະເມນີ ທຸກຄນົ ໄດ້ ກວດກາເບ່ ງິ ແບບສອບຖາມຂອງນກັ ຮຽນທຸກສະບບັ ລວມທງັ ແບບສອບຖາມຂອງຄູ ແລະ ຜູອ້ ໍານວຍການ ໂຮງຮຽນ ກ່ ອນຈະເດນີ ທາງອອກຈາກໂຮງຮຽນດ່ ງັ ກ່ າວ. ຖາ້ ມຄີ ໍາຖາມຂໍໃ້ ດຍງັ ບ່ໄໍ ດຕ້ ອບ ຫຼື ຂາ້ ມໜາ້ ຜູເ້ ກບັ ຂໍ້ ມູນກກໍ ບັ ໄປຫານກັ ຮຽນ, ຄູ ຫຼື ຜູອ້ ໍານວຍການຄນົ ນນັ້ ເພ່ ອື ຕ່ ມື ຂໍມ້ ູນໃຫຄ້ ບົ ຖວ້ ນ. ເອກະສານ ຫຼື ເຄ່ ອື ງມທື ຸກ ສະບບັ ສໍາລບັ ແຕ່ ລະໂຮງຮຽນແມ່ ນໄດເ້ ກບັ ຮວບຮວມ ແລະ ນາໍ ກບັ ຄນື ສູນກາງ ຫຼື ສ.ວ.ສ ໂດຍຜ່ ານການກວດກາ ແລະ ເຊນັ ຢັງ້ ຢືນຈາກພະແນກສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າແຂວງ. ເມ່ ອື ກບັ ມາເຖງິ ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ ກໄໍ ດມ້ ີ ການກວດກາເບ່ ງິ ຄວາມຖກື ຕອ້ ງຄບົ ຖວ້ ນຂອງຂໍມ້ ນູ ຄນື ຕ່ ມື ຖາ້ ມຂີ ໍມ້ ູນບ່ ໍຄບົ ຖວ້ ນກໄໍ ດແ້ ຈງ້ ໄປຫາພາກສ່ ວນ ກ່ ຽວຂອ້ ງເພ່ ອື ໃຫຂ້ ໍມ້ ູນຕ່ ມື . ໂດຍລວມແລວ້ ເຫນັ ວ່ າ ການເກບັ ຂໍມ້ ນູ ບນັ ລຸຜນົ ສໍາເລດັ ໃນລະດບັ ທ່ ພີ ໍໃຈ ມຂີ ໍມ້ ູນ ພຽງເລກັ ນອ້ ຍເທ່ າົ ນນັ້ ທ່ ບີ ່ ໍສາມາດເກບັ ກາໍ ໄດ.້ ໜາ້ ວຽກທີ 7. ການບນັ ທກຶ ຂມໍ້ ນູ , ການຄດັ ຈອ້ ນຂມໍ້ ນູ ແລະ ເຊ່ ອື ມໂຍງຂມໍ້ ນູ ຕາຕະລາງ 1.6 ລ່ ຸມນີ້ ສະແດງເຖງິ ຈາໍ ນວນແບບທດົ ສອບ ແລະ ແບບສໍາພາດທງັ ໝດົ ທ່ໄີ ດມ້ ກີ ານຕອບ ຢ່ າງຄບົ ຖວ້ ນ. ການບນັ ທກຶ ຂໍມ້ ນູ ແມ່ ນນາໍ ໃຊໂ້ ປຣແກຣມ WinDem ເພ່ ອື ບນັ ທກຶ ຂໍມ້ ນູ . ການສາ້ ງຖານຂໍມ້ ູນດວ້ ຍ ໂປຣແກຣມ WinDem ສໍາລບັ ບນັ ທກຶ ຂໍມ້ ູນແບບທດົ ສອບ ແລະ ແບບສໍາພາດຈາໍ ນວນ 7 ແບບຟອມ ແມ່ ນ ກະກຽມໂດຍທມິ ປະເມນີ ຜນົ ຂອງ ສ.ວ.ສ ເຊ່ ງິ ເລ່ ມີ ສາ້ ງຖານຂໍມ້ ູນໃນເດອື ນ ມນີ າ 2012. ການບນັ ທກຶ ຂໍມ້ ູນແມ່ ນ ໄດຈ້ ດັ ຕງັ້ ປະຕບິ ດັ ໃນລະຫວ່ າງວນັ ທີ 02-21 ກລໍ ະກດົ 2012 ໂດຍແມ່ ນທມິ ງານປະເມນີ ຜນົ ແລະ ພະນກັ ງານ ວຊິ າການພາຍໃນ ສ.ວ.ສ ເປັນຜູຮ້ ບັ ຜດິ ຊອບ. ການບນັ ທກຶ ຂໍມ້ ນູ ແຕ່ ລະສະບບັ ແມ່ ນໄດບ້ ນັ ທກຶ ຊໍາ້ ຄນື ສອງເທ່ ອື ໂດຍຜູບ້ ນັ ທກຶ ທ່ ຕີ ່ າງກນັ ເພ່ ອື ນາໍ ມາສມົ ທຽບຄວາມແຕກຕ່ າງ. 8

ຕາຕະລາງ1.6: ຈາໍ ນວນແບບຟອມທດົ ສອບ ແລະ ແບບສາໍ ພາດທ່ໄີ ດທ້ າໍ ການບນັ ທກຶ ກ່ ຸມເປົາ້ ໝາຍ ເຄ່ ອື ງມກື ານປະເມນີ ຈາໍ ນວນ ແບບທດົ ສອບ ແລະ ແບບສາໍ ພາດ 5903 5903 ນກັ ຮຽນ ພາສາລາວ 5903 ຄະນດິ ສາດ 515 ແບບສໍາພາດ 515 515 ແບບທດົ ສອບ ແລະ ແບບສາໍ ພາດ 444 ນາຍຄູ ພາສາລາວ ຄະນດິ ສາດ ແບບສໍາພາດ ຜູອ້ າໍ ນວຍການໂຮງຮຽນ ແບບສາໍ ພາດ ການໃຊໂ້ ປຣແກຣມ WinDem ເພ່ ອື ສາ້ ງຖານ ແລະ ບນັ ທກຶ ຂໍມ້ ນູ ເຮດັ ໃຫກ້ ານຄດັ ຈອ້ ນຂໍມ້ ນູ ກາຍເປັນ ໜາ້ ວຽກທ່ ງີ ່າຍດາຍ. ຂໍມ້ ູນທ່ ມີ ຄີ ຸນນະພາບສູງ ເຮດັ ໃຫຂ້ ນັ້ ຕອນ ແລະ ໄລຍະເວລາທ່ ໃີ ຊໃ້ ນການຄດັ ຈອ້ ນຂໍມ້ ນູ ສນັ້ ລງົ . ແບບຟອມບນັ ທກຶ ຂໍມ້ ູນສໍາລບັ ເຄ່ ອື ງມແື ຕ່ ລະຢ່ າງ ໄດກ້ າໍ ນດົ ຂອບເຂດຕວົ ປ່ ຽນທ່ ສີ າມາດບນັ ທກຶ ເຂາົ້ ໄດ້ ພອ້ ມທງັ ຄໍາອະທບິ າຍຂອງຕວົ ປ່ ຽນແຕ່ ລະຕວົ (ຍກົ ເວນັ້ ຟອມບນັ ທກຶ ຂໍມ້ ນູ ຂອງຜູອ້ ໍານວຍການໂຮງຮຽນ) ເຊ່ ງິ ຍງັ ມຄີ ວາມຜດິ ພາດເກດີ ຂນຶ້ ເລກັ ນອ້ ຍເຊ່ ນັ ຂໍມ້ ນູ ທ່ ບີ ນັ ທກຶ ເຂາົ້ ໄປມຄີ ່ າເກນີ ຫວ່ າງກາໍ ນດົ ທ່ໄີ ດຕ້ ງັ້ ໄວໃ້ ນໂປຣແກຣມ ຫຼື ອາດຈະເປັນຍອ້ ນບນັ ທກຶ ຂໍມ້ ນູ ເຂາົ້ ຜດິ ບ່ ອນເທ່ າົ ນນັ້ . ດ່ ງັ ນນັ້ ສ່ ງິ ສໍາຄນັ ໃນການຄດັ ຈອ້ ນຂໍມ້ ູນແມ່ ນຕອ້ ງໄດ້ ເນນັ້ ໜກັ ໃສ່ ຄວາມຖກື ຕອ້ ງຂອງຕວົ ປ່ ຽນທ່ ເີ ປັນຕວົ ຫກຼັ ຂອງຂໍມ້ ນູ ເຊ່ ນັ : ລະຫດັ ຕ່ າງໆ ແລະ ການຮບັ ປະກນັ ໃຫຂ້ ໍ້ ມນູ ມຄີ ວາມຖກື ຕອ້ ງທງັ ດາ້ ນຮູບແບບ ແລະ ໂຄງສາ້ ງ ເຊ່ ນັ :  ລະຫດັ ຂອງຕວົ ປ່ ຽນທ່ ເີ ປັນຕວົ ຫກຼັ ເຊ່ ນັ : ລະຫດັ ແຂວງ, ລະຫດັ ໂຮງຮຽນ ແລະ ລໍາດບັ ຂອງຕວົ ປ່ ຽນ ກໍ ໄດມ້ ກີ ານກວດຄນື ໃສ່ ກບັ ຂໍມ້ ູນແບບຟອມອ່ ນື ໆ ຖາ້ ມຄີ ວາມຈາໍ ເປັນກຕໍ ອ້ ງໄດກ້ ວດດວ້ ຍມທື ຽບກບັ ເອກະສານທ່ ເີ ປັນຂໍມ້ ູນຕນົ້ ສະບບັ .  ຕວົ ປ່ ຽນຫຼກັ ທ່ ເີ ປັນຂໍມ້ ູນສ່ ວນຕວົ ເຊ່ ນັ : ເພດ, ສະຖານທ່ ີ ແລະ ໝວດພາສາ ກໄໍ ດມ້ ກີ ານກວດກາຊໍາ້ ສອງຄງັ້ . ສໍາລບັ ຕວົ ປ່ ຽນທ່ ເີ ປັນລະຫດັ ຫຼື ຕວົ ປ່ ຽນກ່ ຽວກບັ ຈາໍ ນວນນກັ ຮຽນທ່ ຂີ າ້ ມຫຼບື ່ ໍຄບົ ແມ່ ນໄດມ້ ີ ການດດັ ແກໂ້ ດຍກວດຄນື ໃສ່ ເອກະສານທ່ ເີ ປັນຕນົ້ ສະບບັ .  ການເຊ່ ອື ມໂຍງຂໍມ້ ນູ ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນເຂາົ້ ກນັ ແມ່ ນໄດກ້ ວດຄນື ສອງຄງັ້ ທຽບໃສ່ ຂໍມ້ ນູ ຕນົ້ ສະບບັ .  ມນີ ກັ ຮຽນ 43 ຄນົ ແລະ ຄູ ຈາໍ ນວນ 18 ຄນົ ຖກື ຕດັ ອອກຈາກການວເິ ຄາະຂນັ້ ສຸດທາ້ ຍ ເນ່ ອື ງຈາກບ່ ໍມີ ຂໍມ້ ູນແບບທດົ ສອບໃນວຊິ າພາສາລາວ ຫຼື ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ຄບົ ທງັ ສອງວຊິ າ. ກລໍ ະນທີ ່ ບີ ່ ໍສາມາດເຊ່ ອື ມໂຍງຂໍມ້ ນູ ນກັ ຮຽນ ແລະ ຄູ ໃສ່ ກນັ ແມ່ ນໄດມ້ ກີ ານກວດຂໍມ້ ນູ ໃສ່ ກນັ ຄນື ໃໝ່ ທຽບກບັ ຂໍມ້ ນູ ຕນົ້ ສະບບັ ແຕ່ ຖາ້ ການເຊ່ ອື ມໂຍງຂໍມ້ ນູ ບ່ ໍມຄີ ວາມຊດັ ເຈນ ກຈໍ ະບ່ ໍມກີ ານເຊ່ ອື ມໂຍງກນັ ລະຫວ່ າງ ນກັ ຮຽນກບັ ຄູຄນົ ດ່ ງັ ກ່ າວ.  ຄຄີ ໍາຕອບສໍາລບັ ແບບທດົ ສອບແຕ່ ລະວຊິ າແມ່ ນໄດມ້ ກີ ານກວດກາຄນື ສອງຄງັ້ ຢ່ າງລະອຽດ.  ຄໍາຕອບຂອງແບບທດົ ສອບທຸກໆຂໄໍ້ ດມ້ ກີ ານກວດກາຄນື ຊໍາ້ ສອງຄງັ້ ເພ່ ອື ຮບັ ປະກນັ ວ່ າຖາ້ “ຕອບບ່ ໍຮອດ ຫຼື ຂາ້ ມ” ໃສ່ ລະຫດັ ເປັນ 9, ຖາ້ ວ່ າ “ຕອບບ່ ໍຖກື ເກນ” ໃຫໃ້ ສ່ ລະຫດັ ເປັນ 8 ແລະ “ຄວາມຜດິ ພາດທາງ ລະບບົ ” ໃຊໃ້ ນກລໍ ະນທີ ່ ບີ ່ ໍມຂີ ໍມ້ ນູ ນນັ້ . 9

 ຄໍາຖາມຂໍໃ້ ດທ່ ຄີ ູບ່ໄໍ ດຕ້ ອບ ບ່ ໍວ່ າຈະເປັນຍອ້ ນວ່ າຄູເຫ່ ຼາົ ນນັ້ ບ່ ໍຕອ້ ງການທດົ ສອບ ຫຼື ຍອ້ ນເຂາົ ເຈາົ້ ບ່ ໍ ເຂາົ້ ໃຈວ່ າຕອ້ ງການໃຫເ້ ຂາົ ເຈາົ້ ເຮດັ ຫຍ່ ງັ (ຕວົ ຢ່ າງ: ຂໍສ້ ອບພາກຟັງ ແລະ ພາກເວາົ້ ໃນວຊິ າພາສາລາວ) ແມ່ ນໃຫໃ້ ສ່ ລະຫດັ ເປັນ “ຄວາມຜດິ ພາດທາງລະບບົ ” ເພ່ ອື ບ່ ໍໃຫເ້ ປັນການປະເມນີ ຄ່ າຜນົ ສໍາເລດັ ການທດົ ສອບຂອງຄູໃນວຊິ ານນັ້ ຕ່ ໍາເກນີ ໄປ. ຄໍານຍິ າມຂອງຕວົ ປ່ ຽນແມ່ ນໄດມ້ ກີ ານກວດກາຄນື ແລະ ໄດດ້ ດັ ແກ ້ ຖາ້ ມຄີ ວາມຈາໍ ເປັນ ເພ່ ອື ໃຫມ້ ີ ຄວາມຖກື ຕອ້ ງ ແລະ ສອດຄ່ ອງກບັ ເຄ່ ອື ງມຊື ຸດອ່ ນື “ເຊ່ ນັ : ເພດ, ຖາ້ 1 ແມ່ ນຍງິ ແລະ 2 ແມ່ ນຊາຍ ຕອ້ ງ ໃຫຄ້ ກື ນັ ທງັ ໃນແບບທດົ ສອບ ແລະ ແບບສໍາພາດ). ຫຼງັ ຈາກທໍາການຄດັ ຈອ້ ນຂໍມ້ ູນສໍາເລດັ ແລວ້ ກເໍ ຊ່ ອື ມຟາຍຂໍມ້ ນູ ເຂາົ້ ກນັ . ກ່ ອນອ່ ນື ໝດົ ແມ່ ນໄດເ້ ຊ່ ອື ມ ຟາຍຂໍມ້ ູນແບບທດົ ສອບ ແລະ ແບບສໍາພາດຂອງນກັ ຮຽນເຂາົ້ ກນັ ເປັນຟາຍຂໍມ້ ູນດຽວ. ຫຼງັ ຈາກນນັ້ ກເໍ ຊ່ ອື ມຟາຍ ຂໍມ້ ູນຜູອ້ ໍານວຍການໂຮງຮຽນໃສ່ ກບັ ຂໍມ້ ູນນກັ ຮຽນ ເພ່ ອື ໃຫສ້ າມາດເຊ່ ອື ມໂຍງກບັ ຂໍມ້ ູນນກັ ຮຽນໃນໂຮງຮຽນ ຂອງເຂາົ ເຈາົ້ ໄດ.້ ສຸດທາ້ ຍແມ່ ນເຊ່ ອື ມຟາຍຂໍມ້ ນູ ແບບທດົ ສອບ ແລະ ແບບສໍາພາດຂອງຄູໃສ່ ກນັ ຈາກນນັ້ ກໍ ເຊ່ ອື ມຟາຍຂໍມ້ ນູ ຂອງຄູໃສ່ ກບັ ຂໍມ້ ູນຂອງນກັ ຮຽນທຸກຄນົ ໃນຫອ້ ງທ່ ເີ ຂາົ ເຈາົ້ ໄດສ້ ອນ. ໜາ້ ວຽກທີ 8. ການເຊ່ ອື ມຄ່ າຖ່ ວງນາໍ້ ໜກັ ຂອງການສ່ ຸມໃສ່ ຟາຍຂມໍ້ ນູ ການຖ່ ວງນາໍ້ ໜກັ ຂອງການສ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງແມ່ ນໄດຄ້ ດິ ໄລ່ ສໍາລບັ ໂຮງຮຽນ ແລະ ນກັ ຮຽນທຸກຄນົ ຈາກນນັ້ ກໍ ບນັ ຈຄຸ ່ າຖ່ ວງນາໍ້ ໜກັ ໃສ່ ຟາຍຂໍມ້ ູນຫກຼັ . ວທິ ກີ ານຄດິ ໄລ່ ຄ່ າຖ່ ວງນາໍ້ ໜກັ ເຮດັ ແນວໃດນນັ້ ແມ່ ນໄດອ້ ະທບິ າຍໄວໃ້ ນ ເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍ 2 ກ່ ຽວກບັ ດາ້ ນເຕກັ ນກິ . ໜາ້ ວຽກທີ 9. ການວເິ ຄາະຂມໍ້ ນູ ແລະ ຂຽນບດົ ລາຍງານ ເມ່ ອື ສໍາເລດັ ການຄດັ ຈອ້ ນຂໍມ້ ູນ, ການເຊ່ ອື ມຟາຍຂໍມ້ ນູ ແລະ ເຊ່ ອື ມຟາຍຄ່ າຖ່ ວງນາໍ້ ໜກັ ການສ່ ຸມໃສ່ ຟາຍຂໍມ້ ນູ ຫກຼັ ແລວ້ ກສໍ າມາດດໍາເນນີ ການວເິ ຄາະຂໍມ້ ູນໄດ.້ ຫຼງັ ຈາກນນັ້ ກດໍ ໍາເນນີ ການວເິ ຄາະຕາມຕວົ ປ່ ຽນ ຫຼື ຄໍາ ຖາມທ່ ໄີ ດກ້ ະກຽມຕາມຕາຕະລາງເປ່ ົາໄວກ້ ່ ອນແລວ້ ໂດຍໃຊໂ້ ປຣແກຣມສໍາເລດັ ຮູບ SPSS ທ່ ທີ ມິ ງານ ASLO ມຢີ ່ ູ. ທຸກຄງັ້ ທ່ ມີ ກີ ານປະມານຄ່ າຂອງອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍ ແລະ ຄ່ າສະເລ່ ຍຕ່ າງໆ ຈະມຄີ ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານ ຂອງການສ່ ຸມປະກອບນາໍ ທຸກຄງັ້ . ເນ່ ອື ງຈາກວ່ າ ການອອກແບບກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງ ໄດໃ້ ຊວ້ ທິ ແີ ບບແບ່ ງຊນັ້ ຫຼາຍຂນັ້ ຕອນ ສະນນັ້ ຈ່ ງິ ໄດຄ້ ດິ ໄລ່ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານ ໂດຍໃຊວ້ ທິ ປີ ະມານຄ່ າຄວາມຖກື ຕອ້ ງຂອງຄ່ າສະຖຕິ ກິ ່ ຸມ ຕວົ ຢ່ າງແບບຊໍາ້ ຄນື ທ່ ເີ ອນີ້ ວ່ າ Jackknife (JKn) ເຊ່ ງິ ເປັນວທິ ທີ ່ ເີ ໝາະສໍາລບັ ການຄດິ ໄລ່ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານ ຂອງການອອກແບບກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງດວ້ ຍວທິ ຊີ ບັ ຊອ້ ນ ຫຼື ແບບແບ່ ງຊນັ້ . ການປະມານຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານແບບ Jackknife ຄດິ ໄລ່ ໂດຍໃຊ້ ໂປຣແກຣມ IIEPJack. IIEPJack ຈະສາ້ ງຄ່ າຖ່ ວງນາໍ້ ໜກັ ແບບຊໍາ້ ຄນື ຂອງຂໍມ້ ູນ ແລະ ເພ່ ມີ ເຂາົ້ ໃນຊຸດຂໍມ້ ນູ ຫກຼັ ນອກຈາກນນັ້ ຍງັ ສາມາດຄດິ ໄລ່ ຄ່ າສະເລ່ ຍ ແລະ ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍ ພອ້ ມທງັ ຄ່ າ ຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານ ໂດຍອງີ ຕາມສູດຄດິ ໄລ່ ຂອງ Jackknife. ນອກຈາກນນັ້ ຊຸດຂໍມ້ ນູ ທ່ ໄີ ດເ້ ພ່ ມີ ຄ່ າຖ່ ວງນາໍ້ ໜກັ ໃນໂປຣແກຣມ IIEPJack ຍງັ ສາມາດສ່ ງົ ຂໍມ້ ນູ ໄປຫາໂປຣແກຣມ SPSS ເພ່ ອື ທາໍ ການວເິ ຄາະດວ້ ຍວທິ ອີ ່ ນື ໆ (ເນ່ ອື ງຈາກ IIEPJack ບ່ ໍສາມາດວເິ ຄາະຂໍມ້ ນູ ທ່ ມີ ຄີ ວາມສໍາພນັ ແບບເຄ່ ງິ ຄ່ າ ຫຼື ບາງສ່ ວນໄດ)້ . ເມ່ ອື ສໍາເລດັ ການວເິ ຄາະຂໍມ້ ູນ ທມິ ງານປະເມນີ ຂອງ ສ.ວ.ສ ໄດມ້ ກີ ານປຶກສາກນັ ກ່ ຽວກບັ ຜນົ ການ ວເິ ຄາະ ເພ່ ອື ຕຄີ ວາມໝາຍ ແລະ ສາ້ ງຂໍສ້ ະເໜແີ ນະທາງດາ້ ນນະໂຍບາຍຕ່ າງໆ ຕ່ ໍກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ. ບດົ ລາຍງານສະບບັ ພາສາອງັ ກດິ ແມ່ ນຂຽນໂດຍ ດຣ. ເມງັ ຮງົ ເວ (Dr. Meng Hongwei) ແລະ ທ່ ານ ບາໂລ ສບີ ຸນເຮອື ງ ຮ່ ວມກບັ ທມິ ງານປະເມນີ ຜນົ ໂດຍອງີ ຕາມໜາ້ ວຽກຂອງແຕ່ ລະຄນົ ແລະ ສນົ ທະນາພາຍໃນທມິ ງານ 10

ຜູປ້ ະເມນີ ຜນົ ຂອງ ສ.ວ.ສ. ສາໍ ລບັ ບດົ ລາຍງານສະບບັ ພາສາລາວ ແມ່ ນຮຽບຮຽງໂດຍທ່ ານ ຄໍາຈນັ ລດັ ທະຍອດ, ທ່ ານ ບາໂລ ສບີ ຸນເຮອື ງ, ທ່ ານ ນາງວນັ ນຖິ າຈນັ ວນັ ນຖິ າ, ທ່ ານ ພູໄທ ສສີ ມົ ພອນ ແລະ ທ່ ານ ດ່ ງິ ຈນັ ທະຈກັ ຈາກໜ່ ວຍຈດັ ຕງັ້ ປະຕບິ ດັ ແຜນງານການປະເມນີ ຜນົ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ. 11

ພາກທີ 2 ນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ .3 ຮຽນຮູ ້ ແລະ ສາມາດເຮດັ ຫຍງັ ໄດ້ ໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າ ຄະນດິ ສາດ ຄາໍ ນາໍ : ໃນລະບບົ ການສກຶ ສາ ບ່ ໍວ່ າຈະເປັນລະບບົ ໃດກຕໍ າມ ຄໍາຖາມສໍາຄນັ ທ່ ສີ ຸດທ່ ຕີ ອ້ ງໄດຖ້ າມແມ່ ນ: ນກັ ຮຽນໄດຮ້ ຽນຮູຫ້ ຍງັ ແດ່ ໃນສ່ ງິ ທ່ ເີ ຮາົ ຕອ້ ງການໃຫເ້ ຂາົ ຮຽນ. ເຊ່ ນັ ດຽວກບັ ການປະເມນີ ASLO ຄງັ້ ຜ່ ານມາ, ແບບທດົ ສອບ ພາກຕ່ ໍໄປຂອງບດົ ລາຍງານສະບບັ ນີ້ ແມ່ ນໄດພ້ ຈິ າລະນາເບ່ ງິ ສະພາບເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ ຂອງຄອບຄວົ ນກັ ຮຽນ, ຫອ້ ງຮຽນທ່ ເີ ຂາົ ເຈາົ້ ຮຽນ, ຄູທ່ ເີ ຂາົ ເຈາົ້ ຮຽນນາໍ ແລະ ສະພາບເງ່ອື ນໄຂຂອງໂຮງຮຽນທ່ ນີ ກັ ຮຽນເຂາົ້ ຮຽນ ເຊ່ ງິ ເປັນ ແມ່ ນໃຊເ້ ປັນ ເຄ່ ອື ງມໃື ນ ການວດັ ປັດໄຈທ່ ມີ ຄີ ວາມສໍາພນັ ກບັ ຜນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ. ຜນົ ສາໍ ເລດັ ການຮຽນຂອງ ຄໍາຖາມສໍາຄນັ ຄ:ື “ນກັ ຮຽນສາມາດຮຽນໄດດ້ ປີ ານໃດ?” ໃນພາກນີ້ ແມ່ ນໄດວ້ ດັ ແທກຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນ ນກັ ຮຽນໃນ ຂນັ້ ເຄ່ ງິ ການຮຽນທ່ ເີ ປັນຕວົ ແທນຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ເພາະວ່ າ ຂນັ້ ປ.3 ເປັນຊ່ ວງໄລຍະສູງສຸດຂອງການຮຽນຮູຂ້ ອງ ນກັ ຮຽນໃນຊນັ້ ປະຖມົ ສກຶ ສາຕອນຕນົ້ ນບັ ແຕ່ ເລ່ ມີ ເຂາົ້ ຮຽນເຖງິ ທາ້ ຍປີຂອງຂນັ້ ປ.3 ແລະ ເປັນການຊບີ້ ອກເຖງິ ກາງຂອງການ ຮຽນຂນັ້ ປະຖມົ . ລະດບັ ວ່ າ ນກັ ຮຽນໄດຮ້ ຽນຮູ ້ ແລະ ເຮດັ ຫຍງັ ໄດແ້ ດ່ ໃນຊ່ ວງເຄ່ ງິ ກາງຂອງການສກຶ ສາຊນັ້ ປະຖມົ ຢ່ ູ ສ.ປ.ປ ລາວ. ເພ່ ອື ເປັນການກາໍ ນດົ ໂຄງຮ່ າງຂອງບດົ ລາຍງານພາກນໄີ້ ປຕາມລໍາດບັ ກໄໍ ດນ້ າໍ ເອາົ ຄໍາຖາມສໍາຄນັ ຕ່ າງໆມາສະເໜີ ພອ້ ມທງັ ຂໍມ້ ນູ ຄໍາຕອບຂອງແຕ່ ລະຂໍ.້ 1. ເຄ່ ອື ງມທື ດົ ສອບວດັ ແທກຫຍງັ ແດ່ ແລະ ລາຍງານແນວໃດ? 2. ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆ ໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າ ຄະນດິ ສາດເປັນແນວໃດ? 3. ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸເກນມາດຕະຖານໃນແຕ່ ລະລະດບັ ເປັນແນວໃດ? 4. ຄະແນນທດົ ສອບວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດເປັນແນວໃດ? 5. ຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງຄະແນນທດົ ສອບວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ລະຫວ່ າງນກັ ຮຽນ ຍງິ ແລະ ນກັ ຮຽນຊາຍ, ເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ຂອງໂຮງຮຽນ, ໝວດພາສາ, ປະເພດໂຮງຮຽນ ແລະ ກ່ ຸມ ເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ ເປັນແນວໃດ? ເຄ່ ອື ງມທື ດົ ສອບວດັ ແທກຫຍງັ ແດ່ ? ເຄ່ ອື ງມທື ດົ ສອບໄດອ້ ອກແບບມາ ເພ່ ອື ວດັ ແທກຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ໃນ ລະດບັ ທກັ ສະທ່ໄີ ດ້ ສອງວຊິ າເຊ່ ນັ : ຄວາມຮູໃ້ ນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ຄະນດິ ສາດ. ເຄ່ ອື ງມດື ່ ງັ ກ່ າວ ໄດພ້ ດັ ທະນາໂດຍທມິ ງານປະເມນີ ຖກື ກາໍ ນດົ ຜນົ ຂອງ ສ.ວ.ສ ແລະ ເຈາົ້ ຂອງວຊິ າ ຕາມຈດຸ ປະສງົ ສະເພາະທ່ ໄີ ດກ້ າໍ ນດົ ໄວໃ້ ນເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍທີ 4. ທມິ ຂນຶ້ ງານພດັ ທະນາຂໍສ້ ອບຮບັ ປະກນັ ວ່ າ ຂໍສ້ ອບທຸກຂໍໄ້ ດວ້ ດັ ແທກຕາມຈດຸ ປະສງົ ຂອງຫຼກັ ສູດ. ການວດັ ແທກຜນົ ສໍາ ເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ ແມ່ ນໄດໃ້ ຊກ້ ານວດັ ໃນສາມວທິ ເີ ຊ່ ນັ : ກ. ລະດບັ ທກັ ສະ: ໃນແຕ່ ລະວຊິ າແມ່ ນໄດກ້ າໍ ນດົ ເປັນ 6 ລະດບັ ເພ່ ອື ວດັ ລະດບັ ທກັ ສະຄວາມຮູຂ້ ອງ ນກັ ຮຽນ. ລະດບັ ທກັ ສະດ່ ງັ ກ່ າວ ໄດຈ້ ດັ ລຽງລໍາດບັ ແຕ່ ງ່າຍຫາຍາກ ເຊ່ ງິ ສາມາດຄດິ ໄລ່ ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍ ຂອງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸ ຫຼື ບ່ ໍບນັ ລຸ ໃນແຕ່ ລະລະດບັ ທກັ ສະນນັ້ ໄດ.້ ນອກຈາກນນັ້ ລະດບັ ທກັ ສະເຫ່ າຼົ ນຍີ້ ງັ ສາມາດຕຄີ ວາມໝາຍໄດໂ້ ດຍກງົ ກ່ ຽວກບັ ລະດບັ ຄວາມສາມາດໃນການເຮດັ ບດົ ທດົ ສອບຂອງນກັ ຮຽນໃນ 12

ແຕ່ ລະວຊິ າ ແລະ ຍງັ ສາມາດເຊ່ ອື ມໂຍງທກັ ສະດ່ ງັ ກ່ າວເຂາົ້ ໃນການປັບປຸງຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນ ໂດຍ ຜ່ ານການປັບປຸງຫຼກັ ສູດ ແລະ ເຕກັ ນກິ ວທິ ກີ ານສອນຂອງຄໄູ ດ.້ ນອກນນັ້ ລະດບັ ທກັ ສະຍງັ ສະໜອງເກນ ມາດຕະຖານ ແລະ ໂຄງຮ່ າງກ່ ຽວກບັ ການພດັ ທະນາທກັ ສະ ເພ່ ອື ຕຄີ ວາມໝາຍວ່ ານກັ ຮຽນນນັ້ ມຄີ ວາມ ກາ້ ວໜາ້ ດາ້ ນການຮຽນແນວໃດ ແລະ ນກັ ຮຽນສາມາດເຮດັ ຫຍງັ ໄດ້ ຫຼື ບ່ ສໍ າມາດເຮດັ ຫຍງັ ແດ່ ກ່ ຽວກບັ ຄວາມກາ້ ວໜາ້ ລະດບັ ຄວາມສາມາດ ຫຼື ສະມດັ ຖະພາບຂນັ້ ພນື້ ຖານ. ລະດບັ ເກນມາດຕະຖານເຫ່ າຼົ ນໄີ້ ດ້ ກາໍ ນດົ ຂນຶ້ ໂດຍປະຕບິ ດັ ຕາມຫກຼັ ການດຽວກບັ ທ່ ໄີ ດກ້ າໍ ນດົ ຂນຶ້ ໃນການປະເມນີ ASLO ປີ 2006 ແລະ 2009. ຂ. ເກນມາດຕະຖານ: ນອກຈາກລະດບັ ທກັ ສະທ່ໄີ ດກ້ ່ າວມາແລວ້ ຍງັ ໄດສ້ າ້ ງເກນມາດຕະຖານສາມຢ່ າງຂນຶ້ ໂດຍອງີ ໃສ່ ລະດບັ ຄວາມສາມາດຂອງນກັ ຮຽນໃນການຈດັ ການ ຫຼື ແກບ້ ນັ ຫາຕ່ າງໆໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ເກນມາດຕະ ຖານຕ່ າໍ ສຸດ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ຕາມສະຖານະການສະເພາະໃດໜ່ ງຶ . ເກນມາດຕະຖານທໜີ ່ ງຶ ແມ່ ນອງີ ໃສ່ ລະດບັ ຄວາມ ທ່ໄີ ດກ້ າໍ ນດົ ສາມາດຂອງນກັ ຮຽນໃນການນາໍ ໃຊທ້ ກັ ສະການອ່ ານ ແລະ ການຄໍານວນທ່ ຈີ າໍ ເປັນເຂາົ້ ໃນການດໍາລງົ ຊວີ ດິ ສາໍ ລບັ ການ ປະຈາໍ ວນັ ໃນສງັ ຄມົ ລາວ. ນກັ ຮຽນທ່ ຢີ ່ ູໃນເກນມາດຖານທໜີ ່ ງຶ ຈດັ ຢ່ ູໃນກ່ ຸມ “ລະດບັ ກຽມຄວາມພອ້ ມ”. ຮຽນໃນຂນັ້ ຮຽນຕ່ ໄໍ ປ ເກນມາດຕະຖານທສີ ອງແມ່ ນອງີ ຕາມການປະມານຄ່ າລະດບັ ຄວາມສາມາດຂອງນກັ ຮຽນໃນການຮຽນ ຫຼື ການແກບ້ ນັ ຫາໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ຂນັ້ ຮຽນຕ່ ໍໄປຂອງການສກຶ ສາຊນັ້ ປະຖມົ ເຊ່ ນັ ປ.4, ປ.5 ແລະ ຂນັ້ ຮຽນທ່ ສີ ູງຂນຶ້ ໄປ. ມາດຕະຖານສາມຢ່ າງທ່ ກີ ່ າວມາ ຊ່ ວຍໃຫສ້ າມາດແບ່ ງນກັ ຮຽນ ອອກເປັນ 3 ກ່ ຸມໄດດ້ ່ ງັ ນ:ີ້ i. ກ່ ຸມທີ 1: ລະດບັ ກຽມຄວາມພອ້ ມ (Pre-functional) ນກັ ຮຽນທ່ ຖີ ກື ຈດັ ຢ່ ູໃນລະດບັ ນີ້ ແມ່ ນນກັ ຮຽນທ່ ຍີ ງັ ບ່ ໍທນັ ບນັ ລຸເກນມາດຕະຖານທ່ ີ ເກນມາດ ຕະຖານຂອງ ສະແດງໃຫເ້ ຫນັ ເຖງິ ທກັ ສະຕ່ າງໆທ່ ຈີ າໍ ເປັນໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ເພ່ ອື ໃຊເ້ ຂາົ້ ທກັ ສະ ໃນຊວີ ດິ ປະຈາໍ ວນັ ໃນສງັ ຄມົ ລາວ. ຄວາມໝາຍ ຫຼື ຄໍານຍິ າມຂອງຄໍາວ່ າ “ລະດບັ ກຽມຄວາມ ຕ່ າງໆໃນ ການຮຽນທ່ ີ ພອ້ ມ” ບ່ໄໍ ດໝ້ າຍຄວາມວ່ ານກັ ຮຽນອ່ ານບ່ ໍອອກ-ຂຽນບ່ ໍໄດ້ ຫຼື ຄດິ ໄລ່ ຫຍງັ ບ່ໄໍ ດ.້ ນກັ ຮຽນເຫ່ າຼົ ນີ້ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ ໄດຖ້ ກື ສາມາດສະແດງທກັ ສະຂນັ້ ພນື້ ຖານໃດໜ່ ງຶ ອອກມາເທ່ າົ ນນັ້ ແຕ່ ວ່ າຜູຊ້ ່ ຽວຊານສ່ ວນຫາຼ ຍມີ ພດັ ທະນາ ຄວາມເຫນັ ວ່ າ ລະດບັ ທກັ ສະຂອງນກັ ຮຽນໃນກ່ ຸມນຍີ້ ງັ ບ່ ໍທນັ ພຽງພໍທ່ ຈີ ະດໍາລງົ ຊວີ ດິ ໃນສງັ ຄມົ ຂນຶ້ . ລາວໄດຢ້ ່ າງມປີ ະສດິ ທພິ າບ. ii. ກ່ ຸມທີ 2: ລະດບັ ກຸມ້ ຕນົ ເອງໄດບ້ າງສ່ ວນ (Functional) ນກັ ຮຽນທ່ ສີ າມາດສະແດງໃຫເ້ ຫນັ ເຖງິ ທກັ ສະບາງຢ່ າງທ່ ຈີ າໍ ເປັນ ສໍາລບັ ການດໍາລງົ ຊວີ ດິ ປະຈາໍ ວນັ ຢ່ ູໃນສງັ ຄມົ ລາວໃນຕ່ ໍໜາ້ ແມ່ ນຈດັ ຢ່ ູໃນກ່ ຸມ “ກຸມ້ ຕນົ ເອງໄດບ້ າງສ່ ວນ”. ນກັ ຮຽນ ກ່ ຸມນີ້ ມລີ ະດບັ ທກັ ສະສູງກວ່ ານກັ ຮຽນທ່ ຈີ ດັ ຢ່ ູໃນກ່ ຸມ “ລະດບັ ກຽມຄວາມພອ້ ມ” ແຕ່ ຍງັ ບ່ ໍທນັ ບນັ ລຸເກນມາດຕະຖານທສີ າມທ່ ຕີ ງັ້ ໄວ້ “ລະດບັ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ” ເຊ່ ງິ ນກັ ຮຽນເຫ່ ຼາົ ນຍີ້ ງັ ຕອ້ ງການ ຄວາມຊ່ ວຍເຫຼອື ໃນບາງດາ້ ນເພ່ ອື ໃຫສ້ າມາດບນັ ລຸທກັ ສະຕ່ າງໆທ່ ຈີ າໍ ເປັນຫຼງັ ຈາກຮຽນຈບົ ຂນັ້ ປ.3 ເຊ່ ນັ : ທກັ ສະ ການອ່ ານ-ການຂຽນ ໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ທກັ ສະການຄໍານວນຕ່ າງໆ ໃນ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ. iii. ກ່ ຸມທີ 3: ລະດບັ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ (Independent) ນກັ ຮຽນໃນກ່ ຸມນີ້ ແມ່ ນກ່ ຸມທ່ ມີ ລີ ະດບັ ຄວາມສາມາດສູງກ່ ວາກ່ ຸມທໜີ ່ ງຶ ຫຼື “ກຸມ້ ຕນົ ເອງໄດບ້ າງສ່ ວນ” ເຊ່ ງິ ສະແດງໃຫເ້ ຫນັ ລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆ ທ່ ຈີ າໍ ເປັນໃນການຮຽນຕ່ ໍຂນັ້ ຮຽນທ່ ີ ສູງຂນຶ້ ໄປອກີ ຢ່ າງເປັນເອກະລາດໂດຍບ່ ໍຕອ້ ງການຄວາມຊ່ ວຍເຫຼອື ເຊ່ ງິ ໄດໃ້ ຫນ້ ຍິ າມກ່ ຸມດ່ ງັ ກ່ າວ ນວີ້ ່ າ: “ລະດບັ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ”. 13

ຄ. ຄະແນນລວມ (Total Scores) ຄະແນນລວມຂອງນກັ ຮຽນໃນແຕ່ ລະວຊິ າໄດປ້ ່ ຽນຈາກຄະແນນລວມທໍາມະດາ ເປັນຄະແນນ ຄະແນນອດັ ຕາ ສ່ ວນແມ່ ນໃຊ້ ສະເລ່ ຍມາດຕະຖານ (ດວ້ ຍຄະແນນສະເລ່ ຍ 500 ແລະ ຄ່ າຜນັ ປ່ ຽນມາດຕະຖານ 100) ເພ່ ອື ໃຫສ້ າມາດ ເພ່ ອື ສມົ ທຽມ ປະມານຄ່ າຄວາມແຕກຕ່ າງທ່ ສີ ໍາຄນັ ທາງດາ້ ນການສກຶ ສາລະຫວ່ າງກ່ ຸມຍ່ ອຍຕ່ າງໆ ເຊ່ ງິ ຄະແນນດ່ ງັ ກ່ າວ ລະຫວ່ າງກ່ ຸມ ຍ່ ອຍຕ່ າງໆ ເປັນຮູບແບບຄະແນນທ່ ໃີ ຊກ້ ນັ ຫາຼ ຍທ່ ສີ ຸດ. ການໃຊຄ້ ະແນນສະເລ່ ຍມາດຕະຖານ 500 ແລະ ຄ່ າຜນັ ປ່ ຽນ (ດວ້ ຍຄະແນນ ສະເລ່ ຍ 500 ມາດຕະຖານ 100 ເຮດັ ໃຫສ້ ະດວກໃນການຕຄີ ວາມໝາຍຂອງຄວາມແຕກຕ່ າງ. ຄະແນນສະເລ່ ຍຕ່ ໍາກວ່ າ ແລະ ຄ່ າຜນັ 500 ໝາຍເຖງິ ມຄີ ະແນນຕ່ ໍາກວ່ າຄ່ າສະເລ່ ຍລະດບັ ຊາດ; ຖາ້ ຄະແນນສະເລ່ ຍສູງກວ່ າ 500 ໝາຍເຖງິ ມີ ປ່ ຽນ ມາດຕະຖານ ຄະແນນສ່ ູງກວ່ າຄ່ າສະເລ່ ຍລະດບັ ຊາດ. 100) ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານ (SE) ໄດນ້ າໍ ສະເໜຢີ ່ ູໃນທຸກການປະມານຄ່ າຂອງບດົ ລາຍງານສະບບັ ນ.ີ້ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານຂອງແຕ່ ລະການປະມານຄ່ າຈະເປັນຕວົ ຊບີ້ ອກວ່ າ ຜນົ ຂອງການປະມານຄ່ ານນັ້ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງ ມຄີ ວາມຖກື ຕອ້ ງຊດັ ເຈນປານໃດ. ດ່ ງັ ນນັ້ ໃນຕາຕະລາງ 2.1 ກ ສງັ ເກດເຫນັ ວ່ າ ໃນປີ 2012 ມນີ ກັ ຮຽນ ມາດຕະຖານ ໄດມ້ ກີ ານ 1.61% ຢ່ ູລະດບັ ທກັ ສະທີ 1 ຂອງວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ມຄີ ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານ 0.28%. ຕວົ ເລກ ຄດິ ໄລ່ ສາໍ ລບັ ທຸກໆຄ່ າສະຖຕິ ິ ດ່ ງັ ກ່ າວຊໃີ້ ຫເ້ ຫນັ ວ່ າ ເຮາົ ສາມາດໝນັ້ ໃຈໄດ້ 95% ທ່ ອີ ດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ໃນທ່ ວົ ໃນບດົ ລາຍງານ ປະເທດທ່ໄີ ດຄ້ ະແນນຢ່ ູລະດບັ ທກັ ສະທີ 1 “ເປັນຄວາມຈງິ ” ເຊ່ ງິ ຢ່ ູລະຫວ່ າງຂອບເຂດຈາໍ ກດັ : 1.61  2 ສະບບັ ນີ້ (0.28%) ທ່ ມີ ຄີ ່ າລະຫວ່ າງ 1.5-2.17%. ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆ ໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າ ຄະນດິ ສາດ ເປັນແນວໃດ? ລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆໄດຮ້ ບັ ການກວດກາໃນລະດບັ ແຂວງ ແລະ ໃນລະດບັ ທ່ ວົ ປະເທດ. ເພ່ ອື ເປັນການ ສງັ ລວມຜນົ ການປະເມນີ ລະດບັ ທກັ ສະ ແລະ ຄວາມສາມາດດາ້ ນຕ່ າງໆໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ໃນບດົ ທດົ ສອບທ່ໄີ ດທ້ ໍາການປະເມນີ ຜ່ ານມາ. ຜນົ ຈາກການທດົ ສອບພບົ ວ່ າ ນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ໃນ ສ.ປ.ປ ລາວ ຂອ້ ນຂາ້ ງຮຽນອ່ ອນວຊິ າຄະນດິ ສາດ ເຊ່ ງິ ມນີ ກັ ຮຽນເຖງິ 53.62% ທ່ ມີ ຜີ ນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຢ່ ູໃນສອງລະດບັ ທກັ ສະຕ່ ໍາສຸດ. ຖາ້ ວ່ າ ແບບທດົ ສອບວຊິ າຄະນດິ ສາດເໝາະສມົ ຕາມຈດຸ ປະສງົ ຂອງຫກຼັ ສູດທ່ ຕີ ງັ້ ໄວ,້ ສ່ ງິ ດ່ ງັ ກ່ າວ ອາດຈະເປັນບນັ ຫາສໍາຄນັ ທ່ ກີ ະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ແລະ ໜ່ ວຍພດັ ທະນາຫຼກັ ສູດຂອງ ສ.ວ.ສ ຕອ້ ງ ໄດດ້ ໍາເນນີ ການບາງຢ່ າງເພ່ ອື ຫາວທິ ແີ ກໄ້ ຂ ເຊ່ ງິ ການເຝິກອບົ ຮມົ ຄູປະຈາໍ ການ ກອໍ າດຈະລວມຢ່ ູໃນນນັ້ ເຊ່ ນັ ກນັ . ກ. ຜນົ ສາໍ ເລດັ ການຮຽນໃນລະດບັ ທ່ ວົ ປະເທດ ຕາຕະລາງ 2.1 ກ ສງັ ເກດເຫນັ ວ່ າ ໃນລະດບັ ທ່ ວົ ປະເທດ ນກັ ຮຽນສ່ ວນຫຼາຍ (83.36%) ສະແດງໃຫເ້ ຫນັ ທກັ ສະ ຕ່ າງໆ ໃນວຊິ າພາສາລາວຢ່ ູໃນລະດບັ ທກັ ສະທີ 3 ຂນຶ້ ໄປ ເຊ່ ງິ ສອດຄ່ ອງກບັ ລະດບັ ຄວາມຍາກງ່າຍຂອງຂໍສ້ ອບ ວຊິ າພາສາລາວ ທ່ ມີ ຄີ ວາມໃກຄ້ ຽງກບັ ລະດບັ ຄວາມສາມາດຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ທ່ ວົ ປະເທດ (ເບ່ ງິ ໃນ ເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍທີ 4); ສະນນັ້ ສ່ ງິ ສໍາຄນັ ທ່ ສີ ຸດແມ່ ນຫກຼັ ສູດ ແລະ ສ່ ກື ານຮຽນ-ການສອນຕ່ າງໆ ຕອ້ ງມີ ຄວາມເໝາະສມົ ກບັ ໄວອາຍຸ ແລະ ລະດບັ ສະມດັ ຖະພາບຂອງນກັ ຮຽນ. 14

ຕາຕະລາງ 2.1 ກ: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆໃນວຊິ າ ພາສາລາວ ລະດບັ ຄາໍ ອະທບິ າຍຂອງລະດບັ ທກັ ສະ % SE 1 ນກັ ຮຽນສາມາດຈ່ ຄື ໍາ ແລະ ຂໍຄ້ ວາມທ່ ສີ ນັ້ ແລະ ງ່າຍໆ, ບອກຊ່ ບື ຸກຄນົ ໃກຕ້ ວົ , 1.61 0.28 ຈ່ ຄື ໍາ ແລະ ຂໍຄ້ ວາມທ່ ສີ ນັ້ ແລະ ງ່າຍດາຍຈາກເລ່ ອື ງທ່ ອີ ່ ານ, ສະກດົ ຄໍາທ່ ສີ ນັ້ 1.11 1.20 ແລະ ງ່າຍດາຍຕາມຄໍາບອກ ຫຼື ຂຽນທວາຍ. 1.09 1.10 ນກັ ຮຽນສາມາດຕຄີ ວາມໝາຍຂະຫຍາຍຄໍາ, ປະໂຫຍກທ່ ໄີ ດຟ້ ັງ, ໃຊຄ້ ວາມເວາົ້ 0.70 2 ທ່ ເີ ໝາະສມົ ກາລະເທສະ, ຕຄີ ວາມໝາຍຂອງຄໍາ, ປະໂຫຍກຂໍຄ້ ວາມຈາກເລ່ ອື ງ 15.03 ທ່ໄີ ດອ້ ່ ານ, ສາ້ ງຄໍາໃໝ່ ທ່ ເີ ປັນຮູບປະທໍາ, ກະຈາຍຄໍາຕາມໜາ້ ທ່ ໃີ ນປະໂຫຍກ. ນກັ ຮຽນສາມາດນາໍ ໃຊຄ້ ໍາເວາົ້ ແລະ ຂໍຄ້ ວາມຈາກການຟັງ, ໃຊຄ້ ໍາເວາົ້ ທ່ ເີ ໝາະ 3 ສມົ ກາລະເທສະ, ນາໍ ໃຊຫ້ ກຼັ ການວເິ ຄາະຄໍາທ່ໄີ ດອ້ ່ ານ, ສາ້ ງຄໍາໃໝ່ ທ່ ເີ ປັນນາມມະ 32.21 ທໍາ ແລະ ສາ້ ງປະໂຫຍກໃໝ່ ທ່ໄີ ດຄ້ ວາມໝາຍ. ນກັ ຮຽນສາມາດວເິ ຄາະຄໍາເວາົ້ , ປະໂຫຍກ ຂຄໍ້ ວາມທ່ ໄີ ດຟ້ ັງ, ສະເໜແີ ນວ 4 ຄວາມຄດິ ຂອງຕນົ , ວເິ ຄາະຄໍາ, ປະໂຫຍກ ແລະ ຂໍຄ້ ວາມທ່ ໄີ ດອ້ ່ ານ, ວເິ ຄາະ 27.12 ແລະ ກະຈາຍຄໍາຕາມໜາ້ ທ່ ໃີ ນປະໂຫຍກ. ນກັ ຮຽນສາມາດວເິ ຄາະປະໂຫຍກຂໍຄ້ ວາມທ່ໄີ ດຟ້ ັງ, ເວາົ້ ເໝາະສມົ ກບັ ກາລະ 5 ເທສະ ແລະ ບຸກຄນົ , ວເິ ຄາະປະໂຫຍກ ແລະ ຂໍຄ້ ວາມຈາກເລ່ ອື ງທ່ ໄີ ດອ້ ່ ານ, 19.30 ວເິ ຄາະຄໍາ ແລະ ຕອບ ເພ່ ອື ຂຽນ. ນກັ ຮຽນສາມາດວເິ ຄາະເນອື້ ໃນເລ່ ອື ງທ່ ໄີ ດຟ້ ັງ, ເວາົ້ ແບບປຸກລະດມົ ໂນມ້ ນາ້ ວ 6 ຈດິ ໃຈ, ວເິ ຄາະຂໍຄ້ ວາມສໍາຄນັ ຈາກເນອື້ ໃນເລ່ ອື ງທ່ ອີ ່ ານ, ວເິ ຄາະຂໍຄ້ ວາມສໍາຄນັ 4.73 ເພ່ ອື ນາໍ ໃຊເ້ ຄ່ ອື ງໝາຍວກັ ຕອນທ່ ເີ ໝາະສມົ . ຈາກຕາຕະລາງ 2.1 ຂ ເຫນັ ວ່ າ ໃນລະດບັ ທ່ ວົ ປະເທດ ນກັ ຮຽນໄດສ້ ະແດງໃຫເ້ ຫນັ ເຖງິ ລະດບັ ທກັ ສະ ຜນົ ສາໍ ເລດັ ດາ້ ນການ ຕ່ າງໆໃນວຊິ າຄະນດິ ສາດ ເຊ່ ງິ ມນີ ກັ ຮຽນຫຼາຍກວ່ າເຄ່ ງິ ໜ່ ງຶ ນອນຢ່ ູໃນສອງລະດບັ ທກັ ສະຕ່ ໍາສຸດ. ອດັ ຕາສ່ ວນຂອງ ນກັ ຮຽນທ່ໄີ ດຄ້ ະແນນຢ່ ູໃນລະດບັ ທກັ ສະທີ 1 ມີ 6.10% ແລະ ທກັ ສະທີ 2 ມີ 47.52%. ຮຽນໃນວຊິ າ ຄະນດິ ສາດບ່ ໍ ເປັນໄປຕາມ ເປົາ້ ໝາຍ ອດັ ຕາສ່ ວນດ່ ງັ ກ່ າວມຄີ ວາມສອດຄ່ ອງກບັ ລະດບັ ຄວາມຍາກງ່າຍຂອງຂໍສ້ ອບວຊິ າຄະນດິ ສາດ ເຊ່ ງິ ໂດຍ ຂອງຫກຼັ ສູດ ທ່ ວົ ໄປ ແມ່ ນສູງກວ່ າລະດບັ ຄວາມສາມາດຂອງນກັ ຮຽນ (ເບ່ ງິ ເອກະສານຊອ້ ນທາ້ ຍທີ 4). ບນັ ຫາໜ່ ງຶ ອາດເປັນ ຍອ້ ນຈາໍ ນວນຂໍສ້ ອບງ່າຍບ່ ໍມພີ ຽງພໍທ່ ຈີ ະສາມາດເປັນຕວົ ແທນຂອງຫຼກັ ສູດໄດ້ ຫຼື ອາດເປັນຍອ້ ນຫຼກັ ສູດຍາກເກນີ ໄປສໍາລບັ ນກັ ຮຽນ. ຈາກການສນົ ທະນາກບັ ທມິ ງານປະເມນີ ຜນົ ຂອງ ສ.ວ.ສ ແລະ ເຈາົ້ ຂອງວຊິ າ ໄດຄ້ ວາມເຫນັ ວ່ າ ເປັນຍອ້ ນຈດຸ ປະສງົ ຂອງຫກຼັ ສູດຫາຼ ຍກວ່ າຄ:ື ຈດຸ ປະສງົ ຂອງຫຼກັ ສູດທ່ໄີ ດກ້ າໍ ນດົ ໄວສ້ ູງເກນີ ໄວອາຍຸ ແລະ ລະດບັ ຄວາມຮບັ ຮູຂ້ ອງນກັ ຮຽນ. ນອກຈາກນນັ້ ທມິ ງານປະເມນີ ຜນົ ຂອງ ສ.ວ.ສ ຍງັ ໄດພ້ ຈິ າລະນາຄນື ໃໝ່ ກ່ ຽວ ກບັ ລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆ ແລະ ໄດຕ້ ດັ ສນິ ວ່ າ ລະດບັ ທກັ ສະທສີ ອງໃນວຊິ າຄະນດິ ສາດທ່ ໄີ ດກ້ າໍ ນດົ ຂນຶ້ ມານນັ້ ຄວາມຈງິ ແລວ້ ແມ່ ນກາໍ ນດົ ຕາມຫກຼັ ສູດທ່ ຮີ ຽນຢ່ ູໃນຂນັ້ ປ.3. ດ່ ງັ ນນັ້ ຕອ້ ງໄດມ້ ກີ ານປັບປຸງຫຼກັ ສູດຄນື ໃໝ່ ເພ່ ອື ໃຫເ້ ໝາະສມົ ກບັ ໄວອາຍຸ ແລະ ລະດບັ ຄວາມຮບັ ຮູຂ້ ອງນກັ ຮຽນ. 15

ຕາຕະລາງ 2.1 ຂ: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆໃນວຊິ າ ຄະນດິ ສາດ ລະດບັ ຄາໍ ອະທບິ າຍຂອງລະດບັ ທກັ ສະ % SE ນກັ ຮຽນສາມາດອ່ ານ ແລະ ຂຽນຈາໍ ນວນທໍາມະຊາດແຕ່ 1-10 000; ຄໍານວນ 6.10 0.56 1 ໂດຍໃຊກ້ ານຄໍານວນດຽວ , , , ໃນຈາໍ ນວນທໍາມະຊາດທ່ ງີ ່າຍດາຍ, ຈາໍ ແນກຮູບເລຂາຄະນດິ ທ່ ງີ ່າຍດາຍໃນໜາ້ ພຽງ. ນກັ ຮຽນສາມາດຈາໍ ແນກຕວົ ເລກໃນຫຼກັ ແລະ ຄ່ າປະຈາໍ ຫຼກັ ຂອງຈາໍ ນວນທໍາມະ ຊາດແຕ່ 1-10 000; ຄດິ ໄລ່ ໂດຍມຫີ ຼາຍການຄໍານວນໃນຈາໍ ນວນທາໍ ມະຊາດທ່ ີ ງ່າຍດາຍ, ຄດິ ໄລ່ ຜນົ ຄູນຂອງຈາໍ ນວນທ່ ມີ ຫີ າຼ ຍຕວົ ເລກ ກບັ ຈາໍ ນວນທ່ ມີ ສີ ອງຕວົ 2 ເລກ ແລະ ການຄູນກບັ 10, 100 ແລະ 1000, ເລອື ກຈາໍ ນວນທ່ ເີ ໝາະສມົ ໃສ່ 47.52 1.59 ປະໂຫຍກສນັ ຍະລກັ , ເລອື ກການຄໍານວນທ່ ເີ ໝາະສມົ ເພ່ ອື ແກໂ້ ຈດບນັ ຫາ, ຈາໍ ແນກຮູບເລຂາຄະນດິ ໃນກາງຫາວ, ຮູຫ້ ວົ ໜ່ ວຍວດັ ແທກພຖື້ ານ (ລວງຍາວ, ມວນສານ ແລະ ເວລາ). ນກັ ຮຽນສາມາດປຽບທຽບ ແລະ ຈດັ ລຽນຈາໍ ນວນທາໍ ມະຊາດແຕ່ 1-10 000, 3 ແກໂ້ ຈດບນັ ຫາໃນຊວີ ດິ ປະຈາໍ ວນັ ກ່ ຽວກບັ ການບວກ ແລະ ການລບົ , ຈາໍ ແນກ 22.94 1.06 ແກນເຄ່ ງິ ຄ,ື ຮູບເຄ່ ງິ ຄທື ຽບໃສ່ ແກນ, ຈາໍ ແນກສອງເສນັ້ ຊ່ ຂື ະໜານກນັ ແລະ ຕງັ້ ສາກກນັ , ປ່ ຽນຫວົ ໜ່ ວຍວດັ ແທກລວງຍາວ, ມວນສານ ແລະ ເວລາ. ນກັ ຮຽນສາມາດຂຽນຈາໍ ນວນທາໍ ມະຊາດແຕ່ 1-10 000 ໃນຮູບແບບກະຈາຍ, 4 ບອກທະວຄີ ູນຂອງຈາໍ ນວນທ່ ມີ ໜີ ່ ງຶ ຕວົ ເລກ, ຄດິ ໄລ່ ຜນົ ຫານຂອງຈາໍ ນວນທ່ ມີ ຕີ ວົ 11.77 0.83 ຫານເປັນຈາໍ ນວນທ່ ມີ ສີ ອງຕວົ ເລກ ແລະ ຕວົ ຫານເປັນ 10, 100 ແລະ 1000, ຈາໍ ແນກມຸມແຫຼມ, ມຸມຫວາ ແລະ ມຸມສາກ, ບອກເວລາໃນໂມງທ່ ມີ ເີ ຂມັ . ນກັ ຮຽນສາມາດສະແດງເລກສ່ ວນທ່ ງີ ່າຍດາຍຕາມຮູບພາບ, ແກໂ້ ຈດບນັ ຫາໃນ 5 ຊວີ ດິ ປະຈາໍ ວນັ ກ່ ຽວກບັ ການຄູນ, ການຫານ ແລະ ນາໍ ໃຊຫ້ ວົ ໜ່ ວຍວດັ ແທກ 9.07 0.84 (ລວງຍາວ, ມວນສານ ແລະ ເວລາ), ອ່ ານຂໍມ້ ູນຈາກຕາຕະລາງຂໍມ້ ູນທງີ ່າຍດາຍ. ນກັ ຮຽນສາມາດແກໂ້ ຈດບນັ ຫາໃນຊວີ ດິ ປະຈາໍ ວນັ ທ່ ມີ ຫີ າຼ ຍຂນັ້ ຕອນ ແລະ ຫາຼ ຍ 6 ການຄໍານວນ, ຈາໍ ແນກ, ອະທບິ າຍຮູບກບັ ສາກ ແລະ ຮູບກອ້ ນສາກ (ລ່ ຽມ, ຈອມ 2.59 0.47 ແລະ ໜາ້ ), ອ່ ານຂໍມ້ ນູ ຈາກກຣາຟິກທ່ ງີ າຍດາຍ. ບນັ ຫາຫຼກັ ທ່ ເີ ກດີ ຈາກຜນົ ຮບັ ຂາ້ ງເທງິ ແມ່ ນຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນໃນວຊິ າຄະນດິ ສາດ ຢ່ ູລະດບັ ຕ່ ໍາຫຼາຍ ໂດຍສະເພາະແມ່ ນມນີ ກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸໃນລະດບັ ທກັ ສະທີ 3 ພຽງແຕ່ 23% ເທ່ າົ ນນັ້ . ອງີ ຕາມ ສມົ ມຸດຖານທ່ ຕີ ງັ້ ໄວແ້ ມ່ ນ ນກັ ຮຽນຕອ້ ງໄດບ້ ນັ ລຸທກັ ສະທີ 6 ໃນວຊິ າຄະນດິ ສາດ ເພ່ ອື ໃຫສ້ າມາດຮຽນຂນັ້ ຮຽນ ຕ່ໄໍ ປ ຫຼື ດໍາລງົ ຊວີ ດິ ໃນສງັ ຄມົ ໄດຢ້ ່ າງເປັນເອກະລາດຫຼງັ ຈາກຮຽນຈບົ ຂນັ້ ປ.3. ແຕ່ ໃນຕວົ ຈງິ ມນີ ກັ ຮຽນທ່ ສີ າມາດ ບນັ ລຸທກັ ສະທີ 6 ໄດພ້ ຽງແຕ່ 3% ເທ່ າົ ນນັ້ . ອາດມຄີ ວາມບ່ ໍສອດຄ່ ອງເກດີ ຂນຶ້ ລະຫວ່ າງສ່ ງິ ທ່ ຄີ ໄູ ດສ້ ອນໄປກບັ ສ່ ງິ ທ່ ນີ ກັ ຮຽນສາມາດຮຽນຮູໄ້ ດ.້ ດ່ ງັ ນນັ້ ສະເໜໃີ ຫມ້ ກີ ານດໍາເນນີ ການວເິ ຄາະຫຼກັ ສູດ ຂນັ້ ປ.1, ປ.2 ແລະ ປ.3 ຄນື ໃໝ່ ເພ່ ອື ກວດເບ່ ງິ ເນອື້ ໃນຂອງ ລະດບັ ທກັ ສະທີ 1 ແລະ ທກັ ສະທີ 2 ທ່ໄີ ດກ້ າໍ ນດົ ມານນັ້ ສອນຢ່ ູຂນັ້ ຮຽນໃດຂອງລະບບົ ການຮຽນ-ການສອນໃນ ໂຮງຮຽນ. ອງີ ໃສ່ ເນອື້ ໃນຂອງທກັ ສະດ່ ງັ ກ່ າວເຫນັ ວ່ າ ທກັ ສະເຫ່ ຼາົ ນບີ້ ່ໄໍ ດສ້ ອນຕວົ ຈງິ ໃນຂນັ້ ປ.3. ເມ່ ອື ທາໍ ການ 16

ວເິ ຄາະຫຼກັ ສູດຄນື ໃໝ່ ແລວ້ ກໄໍ ດມ້ ກີ ານປັບປຸງໂດຍອງີ ຕາມຄວາມຈາໍ ເປັນ. ຜນົ ຈາກການວເິ ຄາະໄດສ້ ງັ ລວມໃຫ້ ເຫນັ ໃນແຜນວາດທີ 2.1 ກ-2.1 ຄ. ແຜນວາດ 2.1 ກ: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ໃນແຕ່ ລະລະດບັ ທກັ ສະຂອງວຊິ າພາສາລາວ % ຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ໃນແຕ່ ລະ ລະດບັ ທກັ ສະ (ວຊິ າພາສາລາວ) 4.73 1.61 ລະດບັ 1 15.03 ລະດບັ 2 ລະດບັ 3 19.3 ລະດບັ 4 ລະດບັ 5 32.21 ລະດບັ 6 27.12 ແຜນວາດ 2.1 ຂ: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ໃນແຕ່ ລະລະດບັ ທກັ ສະຂອງວຊິ າຄະນດິ ສາດ % ຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ໃນແຕ່ ລະ ລະດບັ ທກັ ສະ (ວຊິ າຄະນດິ ສາດ) 2.59 ລະດບັ 1 9.07 6.1 ລະດບັ 2 ລະດບັ 3 11.77 ລະດບັ 4 ລະດບັ 5 47.52 ລະດບັ 6 22.94 17

ສ່ ງິ ຄນົ້ ພບົ ແລະ ຂສໍ້ ະເໜແີ ນະຕ່ າງໆ: ຜນົ ຈາກການປະເມນີ ພບົ ວ່ າ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ ຂນັ້ ປ.3 ໃນວຊິ າຄະນດິ ສາດ ຍງັ ຂອ້ ນຂາ້ ງອ່ ອນຫຼາຍ ເຊ່ ງິ ຈາໍ ເປັນຕອ້ ງໄດມ້ ກີ ານກວດກາຫຼກັ ສູດ ແລະ ການຈດັ ການຮຽນ-ການສອນຕວົ ຈງິ ໃນ ໂຮງຮຽນຄນື ໃໝ່ . ນອກຈາກນນັ້ ການປະເມນີ ASLO II ຍງັ ພບົ ວ່ າ ຜນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນໃນວຊິ າຄະນດິ ສາດ ຂອງນກັ ຮຽນກຍໍ ງັ ຂອ້ ນຂາ້ ງຕ່ ໍາເຊ່ ນັ ດຽວກນັ . ດ່ ງັ ນນັ້ ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ຄວນດໍາເນນີ ການວເິ ຄາະເບ່ ງິ ຂນັ້ ຮຽນຕ່ າງໆ ທ່ໄີ ດສ້ ອນທກັ ສະ ຕ່ າງໆທ່ ຈີ າໍ ເປັນດາ້ ນການຄໍານວນຢ່ າງເປັນປົກກະຕ.ິ ຫງຼັ ຈາກນນັ້ ກປໍ ັບປຸງເນອື້ ໃນຂອງຫກຼັ ສູດ ແລະ ປຶມ້ ແບບຮຽນວຊິ າຄະນດິ ສາດ ຂນັ້ ປ.3 ເພ່ ອື ຮບັ ປະກນັ ວ່ າໃນອະນາຄດົ ຂາ້ ງໜາ້ ນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ. 3 ຈະໄດຮ້ ຽນ ລະດບັ ທ່ ເີ ໝາະສມົ ກບັ ໄວອາຍຸ ແລະ ລະດບັ ສະມດັ ຖະພາບຂອງເຂາົ ເຈາົ້ . ຂ. ຜນົ ສາໍ ເລດັ ການຮຽນໃນລະດບັ ແຂວງ ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ໄດນ້ າໍ ສະເໜໄີ ວໃ້ ນຕາຕະລາງ 2.2 ລ່ ຸມນ:ີ້ ຕາຕະລາງ 2.2 ກ: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍ ແລະ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານການສ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆໃນວຊິ າ ພາສາລາວ ໃນແຕ່ ລະແຂວງ. ແຂວງ ລະດບັ 1 ລະດບັ 2 ລະດບັ 3 ລະດບັ 4 ລະດບັ 5 ລະດບັ 6 % SE % SE % SE % SE % SE % SE 1 ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ 0.45 0.316 7.26 2.98 19.82 4.616 22.97 3.794 30.95 3.948 18.55 4.972 2 ຜງົ້ ສາລີ 5.06 1.927 20.99 3.743 29.32 4.725 24.79 4.685 14.57 3.558 5.27 3.719 3 ຫວຼ ງນາໍ້ ທາ 3.4 1.102 32.06 5.154 42.07 3.627 17.87 4.535 4.59 1.741 . . 4 ອຸດມົ ໄຊ 2.42 1.581 13.41 3.815 38.26 4.977 35.14 5.804 9.68 2.552 1.08 0.659 5 ບ່ ແໍ ກວ້ 1.48 0.846 23.03 5.663 40.72 4.924 25.98 5.533 8.69 3.064 0.1 0.104 6 ຫວຼ ງພະບາງ 0.3 0.3 13.21 3.809 34.32 4.682 28.03 4.095 16.89 3.908 7.26 3.556 7 ຫວົ ພນັ . . 8.53 3.292 22.75 4.998 34.28 3.787 29.91 5.834 4.52 1.251 8 ໄຊຍະບູລີ 3.97 2.938 18.92 3.533 39.49 3.6 23.04 4.188 13.2 3.086 1.37 0.677 9 ຊຽງຂວາງ 2.93 1.855 23.6 5.773 27.17 4.472 19.41 4.127 24.06 5.75 2.82 1.493 10 ວຽງຈນັ 4.98 1.968 18.22 3.986 33.79 4.402 21.28 3.3 16.96 4.297 4.77 1.791 11 ບໍລຄິ າໍ ໄຊ 2.92 1.815 17.74 4.506 26.98 4.497 25.03 3.43 21.26 5.418 6.07 2.75 12 ຄາໍ ມ່ ວນ 1.37 0.656 14.91 3.105 36.74 4.1 32.49 4.588 13.37 3.128 1.12 0.657 13 ສະຫວນັ ນະເຂດ 0.23 0.235 11.93 4.363 29.42 4.149 28.82 3.937 23.09 3.453 6.5 3.335 14 ສາລະວນັ . . 8.25 3.318 36.44 5.354 33.29 3.784 19.4 3.809 2.62 1.505 15 ເຊກອງ 1.06 0.574 16.2 4.179 49.46 4.382 28.59 4.898 4.28 1.952 0.41 0.414 16 ຈາໍ ປາສກັ 0.5 0.354 18.99 4.897 33.76 3.687 23.03 3.442 21.24 4.525 2.47 0.955 17 ອດັ ຕະປື 1.86 1.485 6.4 2.84 33.06 5.969 31.53 5.356 24.58 5.988 2.57 1.464 ລວມ 1.61 0.278 15.03 1.114 32.21 1.197 27.12 1.091 19.3 1.104 4.73 0.701 18

ຕາຕະລາງ 2.2 ຂ: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍ ແລະ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານຂອງການສ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆໃນວຊິ າຄະນດິ ສາດຂອງແຕ່ ລະແຂວງ ແຂວງ ລະດບັ 1 ລະດບັ 2 ລະດບັ 3 ລະດບັ 4 ລະດບັ 5 ລະດບັ 6 % SE % SE % SE % SE % SE % SE 1 ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ 2.59 1.07 36.07 5.80 18.77 2.54 18.00 2.81 18.64 4.06 5.93 2.81 2 ຜງົ້ ສາລີ 8.24 3.01 47.75 5.59 21.65 3.20 7.71 1.99 10.83 4.59 3.82 2.14 3 ຫວຼ ງນາໍ້ ທາ 5.70 2.44 57.45 6.13 21.48 3.84 11.34 3.55 3.78 1.76 0.25 0.25 4 ອຸດມົ ໄຊ 8.33 3.17 51.95 5.75 24.31 4.90 7.49 2.75 6.33 3.01 1.59 1.14 5 ບ່ ແໍ ກວ້ 11.10 3.86 64.89 4.53 15.21 3.12 5.34 1.98 2.98 1.14 0.49 0.41 6 ຫວຼ ງພະບາງ 5.79 2.45 40.31 5.71 26.18 3.70 18.23 3.91 6.25 2.48 3.24 1.50 7 ຫວົ ພນັ 3.85 2.04 41.26 7.07 20.38 3.18 15.98 3.14 17.79 3.95 0.74 0.54 8 ໄຊຍະບູລີ 5.14 1.70 54.37 4.76 28.60 3.47 9.84 2.37 1.84 0.57 0.22 0.22 9 ຊຽງຂວາງ 7.71 3.06 35.76 6.83 23.38 4.73 11.82 3.06 17.84 4.19 3.49 1.61 10 ວຽງຈນັ 6.76 1.72 51.90 5.70 20.25 3.08 7.69 2.30 9.39 3.16 4.01 1.50 11 ບລໍ ຄິ າໍ ໄຊ 10.02 2.36 44.56 5.62 21.88 3.77 12.35 3.41 8.49 3.36 2.70 1.13 12 ຄາໍ ມ່ ວນ 3.74 1.48 54.63 5.87 27.13 3.84 8.51 2.25 4.92 2.19 1.07 0.74 13 ສະຫວນັ ນະເຂດ 5.64 1.69 47.58 6.30 21.51 4.26 13.86 3.82 9.20 3.36 2.21 2.21 14 ສາລະວນັ 4.68 2.06 43.28 6.07 30.71 5.91 10.13 2.27 7.92 3.27 3.28 2.05 15 ເຊກອງ 10.07 2.57 57.52 5.51 22.06 3.79 9.96 3.55 . . 0.39 0.39 16 ຈາໍ ປາສກັ 7.01 2.15 53.52 4.43 22.72 3.29 9.54 1.98 5.93 1.56 1.27 0.91 17 ອດັ ຕະປື 4.95 1.80 43.68 9.30 19.45 4.28 12.39 5.49 8.68 3.14 10.85 4.92 ລວມ 6.10 0.56 47.52 1.59 22.94 1.06 11.77 0.83 9.07 0.84 2.59 0.47 ຈາກຕາຕະລາງຂາ້ ງເທງິ ສງັ ເກດເຫນັ ວ່ າ ໃນທ່ ວົ ປະເທດຍງັ ມຄີ ວາມແຕກຕ່ າງຂອງອດັ ຕາສ່ ວນການບນັ ລຸ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນໃນລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ຫາຼ ຍສມົ ຄວນ. ໃນ ວຊິ າພາສາລາວ ມຢີ ່ ູ 5 ແຂວງ ທ່ ມີ ອີ ດັ ຕາສ່ ວນນກັ ຮຽນໃນລະດບັ ທກັ ສະທີ 6 ສູງກວ່ າແຂວງອ່ ນື ໆ ເຊ່ ນັ : ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ , ແຂວງຜງົ້ ສາລ,ີ ຫວຼ ງພະບາງ, ບໍລຄິ ໍາໄຊ ແລະ ສະຫວນັ ນະເຂດ. ສໍາລບັ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ແມ່ ນບ່ ໍຫຸຼດລ່ ນື ກນັ ຫຼາຍປານໃດ ແຕ່ ສງັ ເກດເຫນັ ວ່ າ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈນັ ແລະ ແຂວງອດັ ຕະປື ມອີ ດັ ຕາສ່ ວນສູງ ກວ່ າແຂວງອ່ ນື ໆ. ຈາກຕາຕະລາງດ່ ງັ ກ່ າວເຫນັ ວ່ າ ເປັນໄປໄດຍ້ າກທ່ ຈີ ະພສິ ູດໃຫເ້ ຫນັ ຢ່ າງຊດັ ເຈນວ່ າແຂວງໃດມີ ຜນົ ສໍາເລດັ ຕ່ ໍາກວ່ າໝ່ .ູ ສະນນັ້ ຈ່ ງຶ ໄດວ້ ເິ ຄາະເບ່ ງິ ປັດໄຈນາໍ ເຂາົ້ ດາ້ ນຕ່ າງໆກ່ ຽວກບັ ນກັ ຮຽນ ແລະ ໂຮງຮຽນ (ເບ່ ງິ ພາກທີ 3 ແລະ 5) ເພ່ ອື ທາໍ ຄວາມເຂາົ້ ໃຈ ແລະ ໃຫເ້ ຫດຜນົ ກ່ ຽວກບັ ຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການ ຮຽນຂອງນກັ ຮຽນລະຫວ່ າງແຂວງຕ່ າງໆ. ລະດບັ ຄວາມສາມາດການເຮດັ ບດົ ທດົ ສອບຂອງນກັ ຮຽນໃນແຕ່ ລະແຂວງມຄີ ວາມແຕກຕ່ າງກນັ . ປະສບົ ການດາ້ ນຕ່ າງໆ ແລະ ວທິ ກີ ານທ່ ດີ ທີ ສີ ຸດໃນການສອນພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ອາດຈະເປັນຕວົ ຊີ້ ບອກເຖງິ ຜນົ ສໍາເລດັ ຂອງນກັ ຮຽນໃນແຂວງທ່ ມີ ອີ ດັ ຕາສ່ ວນຂອງນກັ ຮຽນຈາໍ ນວນຫຼາຍທ່ ຢີ ່ ູໃນລະດບັ ທກັ ສະທ່ ີ ສູງຂນຶ້ ໄປ. ຄ. ຜນົ ສາໍ ເລດັ ການຮຽນອງີ ຕາມເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ຂອງໂຮງຮຽນ ສໍາລບັ ທ່ ຕີ ງັ້ ຂອງໂຮງຮຽນແມ່ ນຜູອ້ ໍານວຍການໂຮງຮຽນເປັນຜູໃ້ ຫຂ້ ໍມ້ ນູ ວ່ າ ໂຮງຮຽນຂອງເຂາົ ເຈາົ້ ຕງັ້ ຢ່ ູ ໃນເຂດຫ່ າງໄກສອກຫກຼີ , ເຂດຊນົ ນະບດົ ຫຼື ເຂດຕວົ ເມອື ງ. ເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ເຫ່ າຼົ ນໄີ້ ດຖ້ ກື ດດັ ແປງຄນື ໃໝ່ ມາເປັນເຂດ 19

ຊນົ ນະບດົ ແລະ ເຂດຕວົ ເມອື ງ ໂດຍການລວມເອາົ ເຂດຫ່ າງໄກສອກຫຼກີ ກບັ ເຂດຊນົ ນະບດົ ໃຫເ້ ປັນເຂດ ນກັ ຮຽນໃນ ຊນົ ນະບດົ ພຽງອນັ ດຽວ ເພ່ ອື ຈດຸ ປະສງົ ຫຼາຍດາ້ ນ. (ຍກົ ເວນັ້ ໃນກລໍ ະນທີ ່ ຕີ ອ້ ງການເບ່ ງິ ສະເພາະຜນົ ສໍາເລດັ ຂອງ ເຂດຕວົ ເມອື ງ ບນັ ລຸລະດບັ ໂຮງຮຽນ ຫຼື ນກັ ຮຽນໃນເຂດຫ່ າງໄກສອກຫຼກີ ) ທກັ ສະທ່ ສີ ູງ ຕາຕະລາງ 2.3 ສະແດງໃຫເ້ ຫນັ ວ່ າ ເຖງິ ຈະມຮີ ູບແບບສະເພາະທ່ ແີ ຕກຕ່ າງກນັ ໃນແຕ່ ລະວຊິ າກຕໍ າມ ແຕ່ ຫາຼ ຍກວ່ າ ນກັ ຮຽນໃນ ວ່ າອດັ ຕາສ່ ວນຂອງນກັ ຮຽນທ່ ນີ ອນຢ່ ູໃນລະດບັ ທກັ ສະທ່ ຕີ ່ ໍາກ່ ວາ ມທີ ່ າອ່ ຽງສູງຂນຶ້ ຢ່ ູໃນເຂດຫ່ າງໄກສອກຫຼກີ ແລະ ເຂດຊນົ ນະບດົ ; ໃນຂະນະທ່ ອີ ດັ ຕາສ່ ວນຂອງນກັ ຮຽນທ່ ຢີ ່ ູໃນລະດບັ ທກັ ສະທ່ ສີ ູງກວ່ າ ຈະມທີ ່ າອ່ ຽງສູງໃນ ເຂດຫ່ າງໄກ ສອກຫກຼີ ແລະ ເຂດຊນົ ນະບດົ ເຂດຕວົ ເມອື ງ. ຈດຸ ທ່ ສີ ະແດງໃຫເ້ ຫນັ ຢ່ າງຊດັ ເຈນໃນວຊິ າພາສາລາວແມ່ ນຢ່ ູລະຫວ່ າງລະດບັ ທກັ ສະທີ 3 ແລະ ລະດບັ ທກັ ສະທີ 4; ສ່ ວນວຊິ າຄະນດິ ສາດແມ່ ນຢ່ ູລະຫວ່ າງ ລະດບັ ທກັ ສະທີ 2 ແລະ ທີ 3. ຄະແນນດ່ ງັ ກ່ າວ ສະແດງໃຫເ້ ຫນັ ໃນແຜນວາດ 2.2ກ ແລະ 2.2 ຂ. ຕາຕະລາງ 2.3 ກ: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍ ແລະ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານການສ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງຂອງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆໃນວຊິ າ ພາສາລາວ ເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ລະດບັ 1 ລະດບັ 2 ລະດບັ 3 ລະດບັ 4 ລະດບັ 5 ລະດບັ 6 % SE % SE % SE % SE % SE % SE ຫ່ າງໄກສອກຫກຼີ 2.14 0.73 16.09 2.98 32.67 4.25 27.81 3.58 16.02 3.09 5.28 3.30 ຊນົ ນະບດົ 1.79 0.41 17.71 1.60 33.86 1.51 26.87 1.44 16.66 1.42 3.11 0.67 ຕວົ ເມອື ງ 0.94 0.40 8.51 1.36 28.07 2.31 27.40 1.84 26.89 2.19 8.18 1.54 ລວມ 1.61 0.28 15.03 1.11 32.21 1.20 27.12 1.09 19.30 1.10 4.73 0.70 ຕາຕະລາງ 2.3 ກ: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍ ແລະ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານການສ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງຂອງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆໃນວຊິ າ ຄະນດິ ສາດ ເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ລະດບັ 1 ລະດບັ 2 ລະດບັ 3 ລະດບັ 4 ລະດບັ 5 ລະດບັ 6 % SE % SE % SE % SE % SE % SE ຫ່ າງໄກສອກຫກຼີ 5.03 1.46 44.20 4.77 27.37 2.54 11.60 2.88 10.33 3.37 1.46 0.83 ຊນົ ນະບດົ 6.89 0.77 51.00 2.07 21.30 1.30 11.08 1.10 7.46 0.93 2.27 0.63 ຕວົ ເມອື ງ 4.82 0.90 41.08 2.74 24.57 2.27 13.48 1.34 12.20 1.80 3.84 0.95 ລວມ 6.10 0.56 47.52 1.59 22.94 1.06 11.77 0.83 9.07 0.84 2.59 0.47 20

ແຜນວາດ 2.2 ກ: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ໃນແຕ່ ລະລະດບັ ທກັ ສະຂອງວຊິ າພາສາລາວ ອງີ ຕາມເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ຂອງໂຮງຮຽນ ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ໃນລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆ ອງີ ຕາມເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ຂອງໂຮງຮຽນ (ພາສາລາວ) ອັດຕາ ່ສວນຮ້ອຍຂອງນັກຮຽນ 35 30 25 20 15 10 5 0 ລະດບັ ທີ 1 ລະດບັ ທີ 2 ລະດບັ ທີ 3 ລະດບັ ທີ 4 ລະດບັ ທີ 5 ລະດບັ ທີ 6 ເຂດຫ່ າງໄກສອກຫຼກີ ເຂດຊນົ ນະບດົ ເຂດຕວົ ເມອື ງ ອັດຕາ ່ສວນຮ້ອຍຂອງນັກຮຽນແຜນວາດ 2.2ຂ: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ໃນແຕ່ ລະລະດບັ ທກັ ສະຂອງວຊິ າຄະນດິ ສາດ ອງີ ຕາມເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ຂອງໂຮງຮຽນ ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນໃນລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆ ອງີ ຕາມເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ຂອງໂຮງຮຽນ(ຄະນດິ ສາດ) 60 50 40 30 20 10 0 ລະດບັ ທີ 1 ລະດບັ ທີ 2 ລະດບັ ທີ 3 ລະດບັ ທີ 4 ລະດບັ ທີ 5 ລະດບັ ທີ 6 ເຂດຫ່ າງໄກສອກຫກຼີ ເຂດຊນົ ນະບດົ ເຂດຕວົ ເມອື ງ 21

ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸລະດບັ ເກນມາດຕະຖານ ໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າ ຄະນດິ ສາດ ເປັນແນວໃດ? ເກນມາດຕະຖານ: ນອກຈາກການກະຈາຍທກັ ສະຕ່ າງໆຕາມເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ໂຮງຮຽນ ແລະ ຕາມແຂວງແລວ້ ຄວນພຈິ າລະນາວ່ າ ນກັ ຮຽນໄດກ້ ຽມຄວາມພອ້ ມດປີ ານໃດເມ່ ອື ຮຽນຈບົ ຂນັ້ ຮຽນທ່ ເີ ປັນຈດຸ ເຄ່ ງິ ກາງ (ປ.3) ຂອງໂຮງຮຽນຊນັ້ ປະຖມົ ເພ່ ອື ເລ່ ມີ ຮຽນຂນັ້ ຕ່ ໍໄປຂອງການສກຶ ສາຊນັ້ ປະຖມົ ແລະ ເພ່ ອື ໃຫເ້ ປັນນກັ ຮຽນທ່ ສີ າມາດກຸມ້ ຕນົ ເອງໄດໃ້ ນການ ຮຽນ ແລະ ການດໍາລງົ ຊວີ ດິ ໃນສງັ ຄມົ . ພອ້ ມກນັ ນນັ້ ສ່ ງິ ສໍາຄນັ ກຕໍ ອ້ ງໄດກ້ ວດກາເບ່ ງິ ວ່ າ ການກຽມຄວາມພອ້ ມ ດ່ ງັ ກ່ າວ ໄດບ້ ນັ ລຸຜນົ ສໍາເລດັ ດປີ ານໃດໃນແຕ່ ລະແຂວງທ່ ວົ ປະເທດ. ໃນປີ 2006 ທມິ ງານປະເມນີ ຜນົ ຂອງ ສ.ວ.ສ ໄດກ້ າໍ ນດົ ເກນມາດຕະຖານ ອງີ ຕາມລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆ ທ່ໄີ ດອ້ ະທບິ າຍໄວໃ້ ນຕາຕະລາງ 2.1 ກ ແລະ 2.1 ຂ ຂາ້ ງເທງິ . ຜນົ ການຈດັ ປະເພດຂອງເກນມາດຕະຖານໄດ້ ສະແດງໄວໃ້ ນຕາຕະລາງ 2.4 ລ່ ຸມນ:ີ້ ຕາຕະລາງ 2.4: ລະດບັ ທກັ ສະທ່ ມີ ກີ ານພວົ ພນັ ກບັ ເກນມາດຕະຖານ ລະດບັ ກຽມ ລະດບັ ທກັ ສະໃນການຮຽນຮູ ້ ພາສາລາວ ຄະນດິ ສາດ ຍງັ ບ່ ໍທນັ ສາມາດບນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຂນັ້ ຕ່ ໍາສຸດ ສໍາລບັ 1 ແລະ 2 1 ແລະ 2 3 ແລະ 4 3 ແລະ 4 ຄວາມພອ້ ມ ການດໍາລງົ ຊວີ ດິ ໃນສງັ ຄມົ ລາວ ສາມາດບນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆທ່ ຈີ າໍ ເປັນສໍາລບັ ການ 5 ແລະ 6 5 ແລະ 6 ລະດບັ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ ໄດບ້ າງສ່ ວນ ຮຽນ ແລະ ການດໍາລງົ ຊວີ ດິ ໃນສງັ ຄມົ ລາວ, ແຕ່ ຍງັ ລະດບັ ຕອ້ ງການຄວາມຊ່ ວຍເຫຼອື ບາງດາ້ ນ. ກຸມ້ ຕນົ ເອງ ສາມາດບນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆທ່ ຈີ າໍ ເປັນສໍາລບັ ການ ຮຽນຕ່ ໍໃນລະດບັ ສູງຂນຶ້ ໄປ ແລະ ດາລງົ ຊວີ ດິ ໃນສງັ ຄມົ ລາວໄດດ້ ວ້ ຍຕນົ ເອງຢ່ າງເປັນເອກະລາດ. ຜນົ ການວເິ ຄາະໄດພ້ ຈິ າລະນາເປັນ 3 ລະດບັ ເຊ່ ນັ : ລະດບັ ທ່ ວົ ປະເທດ, ລະດບັ ແຂວງ ແລະ ລະດບັ ໂຮງຮຽນ. ໃນຫອ້ ງສ່ ລີ ່ ຽມ 2.1 ແລະ 2.2 ສະແດງເຖງິ ຂໍສ້ ອບໃນລະດບັ ກຽມຄວາມພອ້ ມ (ລະດບັ ທກັ ສະທີ 1 ແລະ ທີ 2) ແລະ ລະດບັ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ (ລະດບັ ທກັ ສະທີ 5 ແລະ ທີ 6) ໃນແບບທດົ ສອບວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າ ຄະນດິ ສາດຂນັ້ ປ.3. ຂໍສ້ ອບໃນຫອ້ ງສ່ ລີ ່ ຽມດ່ ງັ ກ່ າວ ຈະເປັນຂໍມ້ ູນທ່ ຍີ ກົ ໃຫເ້ ຫນັ ເຖງິ ແນວຄວາມຄດິ ທ່ ເີ ປັນຮູບ ປະທໍາຂອງລະດບັ ທກັ ສະທ່ໄີ ດກ້ ່ າວມາຂາ້ ງເທງິ . 22

ຫອ້ ງສ່ ລີ ່ ຽມ 2.1: ລະດບັ ກຽມຄວາມພອ້ ມ ຫຼື ລະດບັ ທກັ ສະທີ 2 ລງົ ມາ ຂທໍ້ ີ 10 ພາກການຄໍານວນ 10. ຈາໍ ນວນໃດແມ່ ນຜນົ ລບົ ຂອງເລກລ່ ຸມນ?ີ້ 856  647 ¡. 203 ¢. 209 £. 213 ¤. 219 ຫອ້ ງສ່ ລີ ່ ຽມ 2.2 : ລະດບັ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ ຫຼື ລະດບັ ທກັ ສະທີ 5 ຂນຶ້ ໄປ ຂໍ້ 31 ພາກເລຂາ 31. ບນັ ດາຮບູ ລມຸ່ ນີ້ ມຮີ ບູ ກບັ ສາກຈກັ ຮບູ ? ¡. 1 »ø® ¢. 2 »ø® £. 3 »®ø ¤. 4 »®ø 23

ຫອ້ ງສ່ ລີ ່ ຽມ 2.1: ຂນັ້ ກຽມຄວາມພອ້ ມ ຫຼື ລະດບັ ທກັ ສະທີ 2 ລງົ ມາ ທກັ ສະການຟັງ ¥‰¤³ñ¤£- ºø- ¾È − -Áì¸É ª- º®£- ¿-«¾´Á- ªÈ¢Óê- ó 1-À«¤ò ¢ê-Ó ó 7 ©¨-¢-ó©º- ºÉ ´ ¡ ¢ £ ¤ μÎøÈ ¾É £- ¿-ªº®ê†- «õ¡ªºû ¤²¼¤¢- -Ó©¼¸À- ꉾ−−˜ . ຂໍທ້ ີ 1. ແມ່ ນໃຜຊເື້ ຄ່ ອື ງຮຽນໃຫທ້ າ້ ວ ອຸດມົ ? ¡. ²§-Ò -œÃ¹û. ¢. ¯É¾§œÃ¹.-É £. Á´§È- œ-ù.û ¤. ºÉ¾¨-§Ã-œ ¹.û -ຫອ້ ງສ່ ລີ ່ ຽມ 2.2: ì-½©- ñ®¡- É´-÷ -ªßö À- º¤ ¹ùõ 콩- ñ®ê- ñ¡¦- ½-êó 5 ¢›ß-į ¡¾ß¢- ¼ß  ຈງ່ ົ ແຕງ່ ປະໂຫຍກຕາມຮບູ ລມຸ່ ນ້ີ ໃສບ່ ອ່ ນຈາໍ້ ແມດັ ຂໍທ້ ີ 34-35. 35. ........................................ ກ. ຜນົ ສາໍ ເລດັ ໃນລະດບັ ທ່ ວົ ປະເທດ ໃນຕາຕະລາງ 2.5 ເຫນັ ວ່ າ ແຕ່ ລະວຊິ າມຄີ ວາມແຕກຕ່ າງໃນອດັ ຕາສ່ ວນຂອງນກັ ຮຽນທ່ ນີ ອນຢ່ ູໃນແຕ່ ລະເກນມາດຕະຖານ. ຕວົ ເລກທ່ ຄີ ວນເອາົ ໃຈໃສ່ ທ່ ສີ ຸດ ແມ່ ນອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນທ່ ຖີ ກື ຈດັ ຢ່ ູໃນກ່ ຸມ “ກຽມຄວາມພອ້ ມ” ໃນວຊິ າຄະນດິ ສາດ ເຊ່ ງິ ມສີ ູງເຖງິ 53.68%. ໃນແຜນວາດ 2.3 ໄດສ້ ະແດງຜນົ ການປະເມນີ ໄວຢ້ ່ າງຊດັ ເຈນ. 24

ຕາຕະລາງ 2.5: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍ ແລະ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານການສ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງ ຂອງນກັ ຮຽນທ່ ບີ ນັ ລຸເກນ ມາດຕະຖານຕ່ າງໆ ໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ. ລະດບັ ທກັ ສະໃນການຮຽນຮູ ້ ພາສາລາວ ຄະນດິ ສາດ % SE % SE ລະດບັ ກຽມ ຍງັ ບ່ ໍທນັ ສາມາດບນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຂນັ້ ຕ່ ໍາສຸດ ສໍາລບັ ການດໍາລງົ 23.99 1.51 11.65 1.04 ຄວາມພອ້ ມ ຊວີ ດິ ໃນສງັ ຄມົ ລາວ. ກຸມ້ ຕນົ ເອງໄດ້ ສາມາດບນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆທ່ ຈີ າໍ ເປັນສໍາລບັ ການຮຽນ ແລະ ບາງສ່ ວນ ການດໍາລງົ ຊວີ ດິ ໃນສງັ ຄມົ ລາວ, ແຕ່ ຍງັ ຕອ້ ງການຄວາມ 59.33 1.34 34.67 1.42 ຊ່ ວຍເຫຼອື ບາງດາ້ ນ. ສາມາດບນັ ລຸລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆທ່ ຈີ າໍ ເປັນສໍາລບັ ການຮຽນຕ່ ໍໃນ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ ລະດບັ ສູງຂນຶ້ ໄປ ແລະ ດາລງົ ຊວີ ດິ ໃນສງັ ຄມົ ລາວໄດດ້ ວ້ ຍຕນົ ເອງ 16.67 1.23 53.68 1.86 ຢ່ າງເປັນເອກະລາດ. ໃນແຜນວາດ 2.3 ສະແດງໃຫເ້ ຫນັ ເຖງິ ອດັ ຕາສ່ ວນຂອງນກັ ຮຽນແຕ່ ລະເກນມາດຕະຖານຢ່ າງຊດັ ເຈນ.ອັດຕາ ່ສວນຮ້ອຍຂອງນັກຮຽນ ແຜນວາດດ່ ງັ ກ່ າວ ສະແດງໃຫເ້ ຫນັ ຢ່ າງຈະແຈງ້ ກ່ ຽວກບັ ຄວາມແຕກຕ່ າງດາ້ ນການແຈກຢາຍ ຫຼື ການກະຈາຍ ລະດບັ ທກັ ສະ ແລະ ເກນມາດຕະຖານຂອງແຕ່ ລະວຊິ າ. ອດັ ຕາສ່ ວນຂອງນກັ ຮຽນໃນລະດບັ “ກຸມ້ ຕນົ ເອງໄດບ້ າງ ສ່ ວນ” ຂອງວຊິ າພາສາລາວ ມຫີ ຼາຍກວ່ າອດັ ຕາສ່ ວນຂອງນກັ ຮຽນທ່ ຢີ ່ ູໃນລະດບັ “ກຽມຄວາມພອ້ ມ”; ແຕ່ ວ່ າ ອດັ ຕາສ່ ວນຂອງນກັ ຮຽນໃນລະດບັ “ກຽມຄວາມພອ້ ມ” ໃນວຊິ າຄະນດິ ສາດ ມອີ ດັ ຕາສ່ ວນຂອ້ ນຂາ້ ງສູງ. ແຜນວາດ 2.3: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ໃນແຕ່ ລະເກນມາດຕະຖານ ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນຂນັ້ ປ.3 ໃນແຕ່ ລະລະດບັ ເກນມາດຕະຖານ 60 50 40 30 20 10 0 ພາສາລາວ ຄະນດິ ສາດ ຂ. ຜນົ ສາໍ ເລດັ ໃນລະດບັ ແຂວງ ກ່ ຽວກບັ ລະດບັ ເກນມາດຕະຖານຂອງນກັ ຮຽນໃນແຕ່ ລະວຊິ າ ຄວາມແຕກຕ່ າງລະຫວ່ າງແຂວງຕ່ າງໆ ສະແດງໄວໃ້ ນຕາຕະລາງ 2.6. 25

ຕາຕະລາງ 2.6: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍ ແລະ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານການສ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງ ຂອງນກັ ຮຽນໃນແຕ່ ລະເກນ ມາດຕະຖານໃນວຊິ າພາສາລາວ ແບ່ ງຕາມແຕ່ ລະແຂວງ. ແຂວງ ກຽມຄວາມພອ້ ມ ກຸມ້ ຕນົ ເອງໄດບ້ າງສ່ ວນ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ 1 ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ % SE % SE % SE ມຄີ ວາມແຕກຕ່ າງ 2 ຜງົ້ ສາລີ ກນັ ຢ່ າງມຄີ ວາມ 3 ຫວຼ ງນາໍ້ ທາ 7.71 3.20 42.79 5.96 49.50 7.29 ໝາຍສາໍ ຄນັ ທາງ 4 ອຸດມົ ໄຊ ສະຖຕິ ໃິ ນລະດບັ 5 ບ່ ໍແກວ້ 26.05 4.98 54.11 5.71 19.84 6.78 ເກນມາດຕະຖານ ລະຫວ່ າງແຂວງ 35.46 5.78 59.95 5.18 4.59 1.74 ຕ່ າງໆທງັ ສອງວຊິ າ 15.84 4.78 73.40 4.20 10.76 2.87 24.50 6.15 66.70 5.56 8.80 3.09 6 ຫຼວງພະບາງ 13.51 4.02 62.35 5.05 24.14 5.79 7 ຫວົ ພນັ 8.53 3.29 57.03 4.39 34.44 6.45 8 ໄຊຍະບູລີ 22.90 4.80 62.53 4.03 14.57 3.45 9 ຊຽງຂວາງ 26.53 6.88 46.58 5.22 26.89 6.64 10 ວຽງຈນັ 23.20 5.61 55.07 4.99 21.73 5.69 11 ບໍລຄິ ໍາໄຊ 20.66 5.60 52.01 5.91 27.33 6.77 12 ຄໍາມ່ ວນ 16.29 3.32 69.23 3.99 14.49 3.63 13 ສະຫວນັ ນະເຂດ 12.17 4.42 58.24 5.22 29.59 5.91 14 ສາລະວນັ 8.25 3.32 69.73 5.18 22.02 4.84 15 ເຊກອງ 17.25 4.37 78.05 4.45 4.69 1.98 16 ຈາໍ ປາສກັ 19.49 5.00 56.79 3.73 23.72 5.01 17 ອດັ ຕະປື 8.26 4.21 64.60 5.07 27.14 6.47 ລວມ 16.64 1.23 59.33 1.34 24.03 1.51 26

% ຂອງນັກຮຽນແຜນວາດ 2.4 ກ: ອດັ ຕາສ່ ວນຂອງນກັ ຮຽນໃນແຕ່ ລະ ເກນມາດຕະຖານໃນວຊິ າພາສາລາວ ອງີ ຕາມແຂວງ ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນໃນແຕ່ ລະ ເກນມາດຕະຖານ ອງີ ຕາມແຂວງ (ວຊິ າພາສາລາວ) 80 70 60 50 40 30 20 10 0 ກຽມຄວາມພອ້ ມ ກຸມ້ ຕນົ ເອງໄດບ້ າງສ່ ວນ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ ຕາຕະລາງ 2.6 ຂ: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍ ແລະ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານການສ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງ ຂອງນກັ ຮຽນໃນແຕ່ ລະເກນ ມາດຕະຖານໃນວຊິ າຄະນດິ ສາດ ອງີ ຕາມແຕ່ ລະແຂວງ. ແຂວງ ກຽມຄວາມພອ້ ມ ກຸມ້ ຕນົ ເອງໄດບ້ າງສ່ ວນ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ 1 ນະຄອນຫຼວງວຽງຈນັ % SE % SE % SE 2 ຜງົ້ ສາລີ 3 ຫວຼ ງນາໍ້ ທາ 38.66 6.54 36.76 3.90 24.57 5.23 4 ອຸດມົ ໄຊ 5 ບ່ ໍແກວ້ 55.98 7.09 29.36 4.04 14.65 5.88 6 ຫວຼ ງພະບາງ 7 ຫວົ ພນັ 63.15 6.47 32.82 5.50 4.03 1.95 8 ໄຊຍະບູລີ 9 ຊຽງຂວາງ 60.28 6.91 31.80 5.56 7.92 3.70 10 ວຽງຈນັ 11 ບໍລຄິ ໍາໄຊ 75.99 5.41 20.54 4.63 3.46 1.36 12 ຄໍາມ່ ວນ 13 ສະຫວນັ ນະເຂດ 46.10 6.74 44.41 5.34 9.49 3.11 14 ສາລະວນັ 15 ເຊກອງ 45.11 8.21 36.36 5.49 18.53 4.06 59.51 5.07 38.43 4.90 2.05 0.67 43.48 8.78 35.19 5.63 21.33 4.99 58.66 6.68 27.94 4.02 13.40 4.29 54.58 7.07 34.24 4.84 11.19 3.95 58.37 6.03 35.64 5.13 5.99 2.38 53.22 7.31 35.37 5.95 11.41 4.10 47.96 6.66 40.84 6.46 11.20 4.69 67.59 6.52 32.02 6.49 0.39 0.39 27

ແຂວງ ກຽມຄວາມພອ້ ມ ກຸມ້ ຕນົ ເອງໄດບ້ າງສ່ ວນ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ % SE 16 ຈາໍ ປາສກັ % SE % SE 17 ອດັ ຕະປື 7.20 1.98 60.53 5.59 32.27 4.46 ທ່ ວົ ປະເທດ 48.63 10.39 31.84 7.86 19.53 6.15 53.62 1.86 34.72 1.42 11.66 1.04 % ຂອງນັກຮຽນແຜນວາດ 2.4 ຂ: ອດັ ຕາສ່ ວນນກັ ຮຽນໃນແຕ່ ລະເກນມາດຕະຖານຂອງວຊິ າຄະນດິ ສາດໃນແຕ່ ລະແຂວງ ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນໃນແຕ່ ລະ ເກນມາດຕະຖານ ໃນແຕ່ ລະແຂວງ (ວຊິ າພາສາລາວ) 80 60 40 20 0 ກຽມຄວາມພອ້ ມ ກຸມ້ ຕນົ ເອງໄດບ້ າງສ່ ວນ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ ສງັ ເກດເຫນັ ວ່ າ ມຄີ ວາມແຕກຕ່ າງກນັ ຢ່ າງຫຼວງຫາຼ ຍລະຫວ່ າງແຂວງຕ່ າງໆ ກ່ ຽວກບັ ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງ ນກັ ຮຽນໃນແຕ່ ລະເກນມາດຕະຖານ. ລະຫວ່ າງເຂດຕວົ ເມອື ງ, ຊນົ ນະບດົ ແລະ ຫ່ າງໄກສອກຫກຼີ ມຄີ ວາມແຕກ ຕ່ າງໃນຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນ ໂດຍສະເພາະນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ ແລະ ແຂວງອ່ ນື . ຄວາມແຕກຕ່ າງດ່ ງັ ກ່ າວ ສາມາດສງັ ເກດໄດຊ້ ດັ ເຈນ ໂດຍສະເພາະເມ່ ອື ກວດເບ່ ງິ ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນທ່ ຢີ ່ ູໃນ “ລະດບັ ກຽມ ຄວາມພອ້ ມ” ແລະ “ລະດບັ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ”. ນອກຈາກນນັ້ ຍງັ ໄດນ້ າໍ ໃຊເ້ ຂາົ້ ໃນການພຈິ າລະນາເບ່ ງິ ຄ່ າສະເລ່ ຍໃນທ່ ວົ ປະເທດ ເມ່ ອື ມກີ ານສມົ ທຽບລະຫວ່ າງກ່ ຸມຕ່ າງໆ. ຄວາມແຕກຕ່ າງກ່ ຽວກບັ ຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງ ນກັ ຮຽນລະຫວ່ າງແຂວງຕ່ າງໆ ໄດວ້ ເິ ຄາະລງົ ເລກິ ກວ່ າເກ່ າົ ກ່ ຽວກບັ ຄວາມສໍາພນັ ຕ່ າງໆໃນຕາຕະລາງ 2.7. ຄ. ຜນົ ສາໍ ເລດັ ໃນລະດບັ ໂຮງຮຽນ ຄວາມແຕກຕ່ າງໃນຜນົ ສໍາເລດັ ດາ້ ນການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນລະຫວ່ າງເຂດຫ່ າງໄກສອກຫກຼີ , ເຂດ ຊນົ ນະບດົ ແລະ ເຂດຕວົ ເມອື ງໄດສ້ ະແດງໄວໃ້ ນຕາຕະລາງ 2.7 ລ່ ຸມນ:ີ້ 28

ຕາຕະລາງ 2.7: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍ ແລະ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານການສ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງ ຂອງນກັ ຮຽນໃນແຕ່ ລະເກນ ມາດຕະຖານໃນວຊິ າພາສາລາວ ແບ່ ງຕາມເຂດທ່ ຕີ ງັ້ . ພາສາລາວ ຄະນດິ ສາດ ເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ກຽມ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ ກຽມ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ ກຸມ້ ຕນົ ເອງ ຄວາມພອ້ ມ ບາງສ່ ວນ ຄວາມພອ້ ມ ບາງສ່ ວນ % SE % SE % SE % SE % SE % SE ຫ່ າງໄກສອກຫຼກີ 18.23 3.45 60.47 4.53 21.30 5.67 49.24 5.43 38.97 4.26 11.79 3.52 ຊນົ ນະບດົ 19.50 1.75 60.73 1.69 19.77 1.79 57.89 2.40 32.38 1.82 9.73 1.2 3 ຕວົ ເມອື ງ 9.45 1.58 55.48 2.67 35.07 3.00 45.9 3.24 38.06 2.56 16.04 2.22 ທ່ ວົ ປະເທດ 16.64 1.23 59.33 1.34 24.03 1.51 53.62 1.86 34.72 1.42 11.66 1.04 ສງັ ເກດເຫນັ ວ່ າ ນກັ ຮຽນໃນໂຮງຮຽນເຂດຕວົ ເມອື ງມທີ ່ າອ່ ຽງຢ່ ູໃນເກນມາຕະຖານທ່ ສີ ູງກວ່ ານກັ ຮຽນທ່ ຢີ ່ ູ ເຂດຫ່ າງໄກສອກຫກຼີ . ຄວາມແຕກຕ່ າງດ່ ງັ ກ່ າວແມ່ ນມຄີ ວາມໝາຍສໍາຄນັ ທາງສະຖຕິ ິ ເມ່ ອື ພຈິ າລະນາຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງ ມາດຕະຖານ. ຄະແນນທດົ ສອບວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ເປັນແນວໃດ? ການພຈິ າລະນາເບ່ ງິ ລະດບັ ທກັ ສະ ແລະ ເກນມາດຕະຖານ ໄດສ້ ະແດງໃຫເ້ ຫນັ ເຖງິ ຄວາມແຕກຕ່ າງຢ່ າງ ຫວຼ ງຫຼາຍກ່ ຽວກບັ ການແຈກຢາຍທກັ ສະຕ່ າງໆ ພາຍໃນແຂວງ ແລະ ລະຫວ່ າງແຂວງຕ່ າງໆ. ເຖງິ ແນວໃດກຕໍ າມ ລະດບັ ທກັ ສະຈະມຄີ ວາມຫຍຸງ້ ຍາກໃນການຕຄີ ວາມໝາຍກ່ ຽວກບັ ອດັ ຕາສ່ ວນໃນລະດບັ ທ່ ວົ ປະເທດ ແລະ ການ ສມົ ທຽບລະຫວ່ າງກ່ ຸມຕ່ າງໆກມໍ ຄີ ວາມຫຍຸງ້ ຍາກ ເນ່ ອື ງຈາກວ່ າຕອ້ ງໄດມ້ ກີ ານສມົ ທຽບຫາຼ ຍລະດບັ . ສະນນັ້ ການວດັ ລະດບັ ຄວາມຮູຂ້ ອງບຸກຄນົ ດວ້ ຍຄະແນນທດົ ສອບໃນສອງວຊິ າ ໄດປ້ ່ ຽນໃຫເ້ ປັນ ຄະແນນສະເລ່ ຍມາດຕະຖານ 500 ແລະ ຄ່ າຜນັ ປ່ ຽນມາດຕະຖານ 100 ດ່່ ງັ ທ່ ໄີ ດອ້ ະທບິ າຍຜ່ ານມາຂາ້ ງເທງິ . ລະດບັ ທກັ ສະ ບ່ ໍສາມາດຕຄີ ວາມໝາຍໄດໂ້ ດຍກງົ ກ່ ຽວກບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆ ຫຼື ການກຽມຄວາມພອ້ ມເພ່ ອື ດໍາລງົ ຊວີ ດິ ໃນສງັ ຄມົ ລາວ ແລະ ການຮຽນຕ່ ໍໃນຂນັ້ ຮຽນສູງຂນຶ້ ໄປ ແຕ່ ວ່ າມນັ ມຄີ ວາມສະດວກໃນການສກຶ ສາ ແລະ ການອະທບິ າຍຄວາມແຕກຕ່ າງທ່ ສີ ໍາຄນັ ທງັ ພາຍໃນກ່ ຸມ ແລະ ລະຫວ່ າງນກັ ຮຽນກ່ ຸມຕ່ າງໆ, ຄູສອນ ແລະ ການໃຊ້ ຕວົ ປ່ ຽນອ່ ນື ໆເພ່ ອື ອະທບິ າຍກ່ ຽວກບັ ຄວາມແຕກຕ່ າງດ່ ງັ ກ່ າວ. ຄະແນນອດັ ຕາສ່ ວນສະເລ່ ຍ 500 ດ່ ງັ ກ່ າວນີ້ ໄດນ້ າໍ ມາວເິ ຄາະຢ່ ູໃນລະດບັ ແຂວງ, ລະດບັ ປະເທດ ແລະ ຕາມເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ຂອງໂຮງຮຽນ ເພ່ ອື ອະທບິ າຍສະຖານະການກ່ ຽວກບັ ລະດບັ ທກັ ສະຕ່ າງໆຂອງນກັ ຮຽນທ່ ພີ ບົ ເຫນັ . ຜນົ ການວເິ ຄາະໄດນ້ າໍ ສະເໜຢີ ່ ູໃນຕາຕະລາງ 2.8 ແລະ 2.9. ຕາຕະລາງເຫ່ າຼົ ນີ້ ໄດສ້ ະແດງຄ່ າສະເລ່ ຍລະດບັ ຄວາມຮູຄ້ ວາມສາມາດຂອງນກັ ຮຽນແຕ່ ລະວຊິ າ ໃນແຕ່ ລະແຂວງ. 29

ຕາຕະລາງ 2.8: ຄະແນນສະເລ່ ຍ 500 ແລະ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານ ຂອງວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າ ຄະນດິ ສາດ ໃນແຕ່ ລະແຂວງ. ແຂວງ ພາສາລາວ ຄະນດິ ສາດ Mean SE Mean SE 1 ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ 575.24 19.484 544.61 17.892 2 ຜງົ້ ສາລີ 487.27 19.491 497.12 18.776 3 ຫຼວງນາໍ້ ທາ 442.49 479.93 11.188 10.24 4 ອຸດມົ ໄຊ 483.75 12.544 480.83 14.772 5 ບ່ ໍແກວ້ 463.12 12.502 459.8 12.568 6 ຫວຼ ງພະບາງ 515.81 17.173 512.06 14.554 7 ຫວົ ພນັ 537.19 15.389 518.58 14.768 8 ໄຊຍະບູລີ 472.54 12.551 479.89 7.513 9 ຊຽງຂວາງ 494.23 20.603 521.68 19.632 10 ວຽງຈນັ 488.61 17.376 496.5 14.645 11 ບໍລຄິ ໍາໄຊ 503.3 18.898 491.19 15.92 12 ຄໍາມ່ ວນ 487.95 9.762 490.04 9.175 13 ສະຫວນັ ນະເຂດ 522.6 16.79 500.32 14.779 14 ສາລະວນັ 511.81 10.091 507.57 14.684 15 ເຊກອງ 470.2 8.287 462.03 10.615 16 ຈາໍ ປາສກັ 498.41 14.223 483.92 11.58 17 ອດັ ຕະປື 518.86 19.113 525.12 22.563 ທ່ ວົ ປະເທດ 505.61 4.268 500.27 3.916 ຕາຕະລາງເຫ່ ຼາົ ນີ້ ສາມາດຕຄີ ວາມໝາຍໄດດ້ ວ້ ຍການໃຊເ້ ປັນຕວົ ວດັ ແທກຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງຄ່ າ ສະເລ່ ຍຜນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນລະຫວ່ າງແຂວງຕ່ າງໆ; ແຂວງໃດມຜີ ນົ ສໍາເລດັ ສູງ, ແຂວງໃດມຜີ ນົ ສໍາເລດັ ຕ່ ໍາ ແລະ ວຊິ າໃດແດ່ . ຕາຕະລາງ 2.9: ຄະແນນສະເລ່ ຍ 500 ຂອງວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ແບ່ ງຕາມເຂດທ່ ຕີ ງັ້ . ທ່ ຕີ ງັ້ ໂຮງຮຽນ ພາສາລາວ ຄະນດິ ສາດ Mean SE Mean SE ຫ່ າງໄກສອກຫຼກີ 499.61 16.14 504.60 10.65 ຊນົ ນະບດົ 492.99 5.30 491.36 5.07 ຕວົ ເມອື ງ 537.28 7.53 518.63 7.36 ລວມ 505.61 4.27 500.27 3.92 30

ຄວາມແຕກ ່ຕາງທຽບກັບ ່ຄາສະເ ່ລຍ ່ທົວປະເທດແຜນວາດ 2.5 ກ: ຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງຄະແນນສະເລ່ ຍວຊິ າພາສາລາວໃນແຕ່ ລະແຂວງ ທຽບໃສ່ ຄ່ າສະເລ່ ຍທ່ ວົ ປະເທດ ຄວາມແຕກ ່ຕາງທຽບກັບ ່ຄາສະເ ່ລຍ ່ທົວປະເທດ ຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງຄະແນນສະເລ່ ຍຂອງແຕ່ ລະແຂວງ ທຽບກບັ ຄ່ າສະເລ່ ຍທ່ ວົ ປະເທດ (ພາສາລາວ) 80 60 40 20 0 ‐20 ‐40 ‐60 ‐80 ແຜນວາດ 2.5 ຂ: ຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງຄະແນນສະເລ່ ຍວຊິ າຄະນດິ ສາດໃນແຕ່ ລະແຂວງ ຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງຄະແນນສະເລ່ ຍວຊິ າຄະນດິ ສາດ ທຽບໃສ່ ຄ່ າ ສະເລ່ ຍທ່ ວົ ປະເທດ(ຄະນດິ ສາດ) 50 40 30 20 10 0 ‐10 ‐20 ‐30 ‐40 ‐50 31

ແຜນວາດ 2.5 ກ ແລະ 2.5 ຂ ສະແດງໃຫເ້ ຫນັ ເຖງິ ຄວາມແຕກຕ່ າງກ່ ຽວກບັ ຄ່ າສະເລ່ ຍຜນົ ສໍາເລດັ ການ ຮຽນລະຫວ່ າງແຂວງຕ່ າງໆ. ແຜນວາດດ່ ງັ ກ່ າວ ຊໃີ້ ຫເ້ ຫນັ ເຖງິ ຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງຄ່ າສະເລ່ ຍໃນລະດບັ ແຂວງ ທຽບໃສ່ ຄ່ າສະເລ່ ຍລະດບັ ທ່ ວົ ປະເທດໃນແຕ່ ລະວຊິ າ. ແຂວງທ່ ມີ ທີ ່ ອນຊ່ ຢື ່ ູດາ້ ນເທງິ ຂອງເສນັ້ ແກນກາງ ສະແດງ ວ່ າ ແຂວງນນັ້ ມຄີ ະແນນສະເລ່ ຍສູງກວ່ າຄະແນນສະເລ່ ຍໃນທ່ ວົ ປະເທດ ແລະ ສູງກວ່ າຫຼາຍປານໃດ. ກງົ ກນັ ຂາ້ ມ ແຂວງທ່ ມີ ທີ ່ ອນຊ່ ຢື ່ ູດາ້ ນລ່ ຸມຂອງເສນັ້ ແກນກາງ ໝາຍເຖງິ ແຂວງນນັ້ ມຄີ ະແນນສະເລ່ ຍຕ່ ໍາກວ່ າຄະແນນສະເລ່ ຍ ທ່ ວົ ປະເທດ ແລະ ຕ່ ໍາກວ່ າຫຼາຍປານໃດ. ແຜນວາດ 2.5 ຊໃີ້ ຫເ້ ຫນັ ວ່ າ ມີ 5 ແຂວງຈາກທງັ ໝດົ 17 ແຂວງທ່ ວົ ປະທດ ມຜີ ນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນສູງ ກວ່ າຄ່ າສະເລ່ ຍທ່ ວົ ປະເທດທງັ ສອງວຊິ າ ເຊ່ ນັ : ນະຄອນຫຼວງວຽງຈນັ , ຫຼວງພະບາງ, ຫວົ ພນັ , ສາລະວນັ ແລະ ອດັ ຕະປື. ສໍາລບັ ແຂວງສະຫວນັ ນະເຂດ ມຄີ ະແນນສະເລ່ ຍຂອງວຊິ າພາສາລາວສູງກວ່ າຄ່ າສະເລ່ ຍທ່ ວົ ປະເທດ, ແຂວງຊຽງຂວາງ ມຄີ ະແນນສະເລ່ ຍຂອງວຊິ າຄະນດິ ສາດສູງກວ່ າຄ່ າສະເລ່ ຍທ່ ວົ ປະເທດ. ສໍາລບັ ແຂວງອ່ ນື ໆ ມີ ຄະແນນທງັ ສອງວຊິ າໃກກ້ ບັ ຄ່ າສະເລ່ ຍທ່ ວົ ປະເທດ ຫຼື ຕ່ ໍາກວ່ າເລກັ ນອ້ ຍ; ຍກົ ເວນັ້ ແຂວງຫວຼ ງນາໍ້ ທາ ເຊ່ ງິ ມີ ຄະແນນສະເລ່ ຍຂອງວຊິ າພາສາລາວຕ່ ໍາທ່ ສີ ຸດ ແລະ ແຂວງບ່ ໍແກວ້ ມຄີ ະແນນສະເລ່ ຍໃນວຊິ າຄະນດິ ສາດຕ່ ໍາທ່ ສີ ຸດ ເມ່ ອື ທຽບໃສ່ ຄ່ າສະເລ່ ຍທ່ ວົ ປະເທດ. ຄວາມແຕກຕ່ າງຢ່ າງມຄີ ວາມໝາຍສໍາຄນັ ທາງສະຖຕິ ຂິ ອງຄ່ າສະເລ່ ຍແຂວງຕ່ າງໆ ທຽບໃສ່ ຄ່ າສະເລ່ ຍ ທ່ ວົ ປະເທດ ຄດິ ໄລ່ ໂດຍການສມົ ທຽບຄະແນນສະເລ່ ຍຂອງແຕ່ ລະແຂວງກບັ ຄ່ າສະເລ່ ຍທ່ ວົ ປະເທດ (ຄ່ າສະເລ່ ຍ ຂອງແຕ່ ລະແຂວງລບົ ໃຫຄ້ ່ າສະເລ່ ຍທ່ ວົ ປະເທດ) ແລະ ສມົ ທຽບຄວາມແຕກຕ່ າງກບັ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານ ຂອງແຕ່ ລະແຂວງ. ຈາກວທິ ກີ ານດ່ ງັ ກ່ າວເຫນັ ວ່ າ ມຢີ ່ ູ 5 ແຂວງທ່ ມີ ຄີ ວາມແຕກຕ່ າງຢ່ າງມຄີ ວາມໝາຍສໍາຄນັ ທາງ ສະຖຕິ ໃິ ນວຊິ າພາສາລາວ. ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ມຢີ ່ ູ 6 ແຂວງ. ຕາຕະລາງ 2.10: ຄວາມແຕກຕ່ າງຢ່ າງມຄີ ວາມໝາຍສາໍ ຄນັ ທາງສະຖຕິ ຂິ ອງຄະແນນສະເລ່ ຍໃນແຕ່ ລະແຂວງທ່ ຕີ ່ າໍ ກວ່ າ ແລະ ສູງກວ່ າຄ່ າສະເລ່ ຍທ່ ວົ ປະເທດ ແຂວງ ພາສາລາວ ຄະນດິ ສາດ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈນັ * * ຫວຼ ງນາໍ້ ທາ [*] [*] ຫວົ ພນັ * ບ່ ໍແກວ້ [*] [*] ເຊກອງ [*] [*] ອດັ ຕະປື * (ໝາຍເຫດ: ເຄ່ ອື ງໝາຍດາວ “*” ທ່ ບີ ່ ໍມວີ ງົ ຂໍ ໝາຍເຖງິ ຄະແນນສູງສຸດທງັ ສອງວຊິ າ ແລະ ເຄ່ ອື ງໝາຍດາວ [*] ທ່ ມີ ວີ ງົ ຂໍ ໝາຍເຖງິ ມຄີ ະແນນຕ່ ໍາສຸດທງັ ສອງວຊິ າ) ອງີ ໃສ່ ຂະໜາດຂອງຜນົ ກະທບົ ຄວາມແຕກຕ່ າງທ່ ມີ ຄີ ວາມໝາຍສໍາຄນັ ທາງສະຖຕິ ຍິ ງັ ເປັນພາກສ່ ວນທ່ ີ ໃຫຍ່ ພໍທ່ ກີ ງົ ກບັ ຫກຼັ ເກນຂອງໂຄເຮນັ (Cohen) ສໍາລບັ ຄວາມໝາຍສໍາຄນັ ທາງດາ້ ນການສກຶ ສາທ່ໄີ ດອ້ ະທບິ າຍໄວ້ ຂາ້ ງເທງິ . ໂດຍລວມແລວ້ ຄວາມແຕກຕ່ າງລະຫວ່ າງແຂວງທ່ ມີ ຄີ ະແນນສູງສຸດໃນທຸກວຊິ າ (ເຊ່ ນັ : ນະຄອນຫວຼ ງ ວຽງຈນັ ) ແລະ ແຂວງທ່ ມີ ຄີ ະແນນຕ່ ໍາສຸດ (ຫຼວງນາໍ້ ທາ, ບ່ ໍແກວ້ ແລະ ເຊກອງ) ແມ່ ນເທ່ າົ 1.3 ຂອງຄ່ າຜນັ ປ່ ຽນ ມາດຕະຖານໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ 0.8 ສໍາລບັ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ. ສ່ ວນຫຼາຍແລວ້ ເຄ່ ງິ ໜ່ ງຶ ຂອງຄ່ າຜນັ ປ່ ຽນ ມາດຕະຖານຈະຖວື ່ າທຽບເທ່ າົ ກບັ ໜ່ ງຶ ປີຂອງສກົ ຮຽນ ດ່ ງັ ນນັ້ ຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງຄະແນນສະເລ່ ຍລະຫວ່ າງ ແຂວງທ່ ມີ ຄີ ະແນນສູງສຸດ ແລະ ຕ່ ໍາສຸດ ອາດຈະທຽບເທ່ າົ ກບັ ສອງປີຮຽນ. ສໍາລບັ ສ.ປ.ປ ລາວ, ເງ່ອື ນໄຂການວດັ 32

ດ່ ງັ ກ່ າວ ອາດບ່ ໍເໝາະສມົ ສະນນັ້ ທມິ ງານປະເມນີ ຜນົ ASLO ຂອງ ສ.ວ.ສ ຄວນດໍາເນນີ ການວໄິ ຈຂະໜາດນອ້ ຍ ທ່ ເີ ປັນກລໍ ະນສີ ກຶ ສາໃນຂນັ້ ປ.4 ແລະ ປ.5 ເພ່ ອື ກວດກາຄວາມແຕກຕ່ າງລະຫວ່ າງຄ່ າສະເລ່ ຍໃນການປະເມນີ ຜນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ (ASLO III) ເພ່ ອື ພສິ ູດເບ່ ງິ ວ່ າ ຄ່ າຜນັ ປ່ ຽນມາດຕະຖານຂອງຜນົ ການຮຽນໃນ ຂນັ້ ຮຽນໃດໜ່ ງຶ ມຄີ ່ າໃຫຍ່ ປານໃດ. ອາດຈະເກບັ ຂໍມ້ ນູ ຕວົ ຢ່ າງພຽງແຕ່ ຂນັ້ ປ.4 ກໄໍ ດ້ ໂດຍການເລອື ກກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງ ໃຫຄ້ ອບຄຸມທຸກກ່ ຸມເປົາ້ ໝາຍ ແລະ ສາມາດເປັນຕວົ ແທນໃຫກ້ ບັ ກ່ ຸມຕ່ າງໆທ່ ມີ ຄີ ວາມແຕກຕ່ າງກນັ ໃນປະເທດ ລາວ. ຄວາມແຕກຕ່ າງກ່ ຽວກບັ ຜນົ ສາໍ ເລດັ ດາ້ ນການຮຽນໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ອງີ ໃສ່ ຂມໍ້ ນູ ພນື້ ຖານຂອງຕວົ ນກັ ຮຽນ, ສະພາບເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ ຂອງຄອບຄວົ ແລະ ສະພາບເງ່ອື ນໄຂ ອາໍ ນວຍຄວາມສະດວກຂອງໂຮງຮຽນ ເປັນແນວໃດ? ຂໍມ້ ູນກ່ ຽວກບັ ຄວາມແຕກຕ່ າງໃນຜນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນລະຫວ່ າງກ່ ຸມຕ່ າງໆ ໄດນ້ າໍ ສະເໜີ ໃນພາກທສີ ອງຂອງບດົ ລາຍງານຂາ້ ງລ່ ຸມນ.ີ້ ກ .ຜນົ ສາໍ ເລດັ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນລະຫວ່ າງ ນກັ ຮຽນຍງິ ແລະ ນກັ ຮຽນຊາຍ ໃນທ່ ວົ ປະເທດ ນກັ ຮຽນຍງິ ມຜີ ນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນດກີ ວ່ ານກັ ຮຽນຊາຍໃນວຊິ າພາສາລາວ ໃນຂະນະທ່ ີ ໂດຍລວມ ແລວ້ ນກັ ຮຽນ ນກັ ຮຽນຊາຍມຜີ ນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນໃນວຊິ າຄະນດິ ສາດດກີ ວ່ ານກັ ຮຽນຍງິ . ຢ່ ູລະດບັ ແຂວງ ແມ່ ນມຄີ ວາມແຕກ ຊາຍຮຽນດໃີ ນ ຕ່ າງໄປແຕ່ ລະແຂວງ. ນະຄອນຫຼວງວຽງຈນັ , ໄຊຍະບູລ,ີ ບລໍ ຄິ ໍາໄຊ, ຄໍາມ່ ວນ ແລະ ຈາໍ ປາສກັ ສາມາດເຫນັ ໄດຊ້ ດັ ວຊິ າ ຄະນດິ ສາດ ເຈນວ່ າ ນກັ ຮຽນຍງິ ມທີ ່ າອ່ ຽງຮຽນພາສາລາວໄດດ້ ກີ ວ່ ານກັ ຮຽນຊາຍຢ່ າງມຄີ ວາມໝາຍສໍາຄນັ . ຢ່ ູຜງົ້ ສາລ,ີ ແຂວງ ສ່ ວນນກັ ຮຽນ ຍງິ ແມ່ ນຮຽນດີ ຫວົ ພນັ ແລະ ອດັ ຕະປື ນກັ ຮຽນຊາຍມຜີ ນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນດກີ ວ່ ານກັ ຮຽນຍງິ ທງັ ວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າ ວຊິ າພາສາລາວ ຄະນດິ ສາດ ເຖງິ ວ່ າໃນວຊິ າພາສາລາວຈະບ່ ໍມຄີ ວາມແຕກຕ່ າງຢ່ າງມຄີ ວາມໝາຍສໍາຄນັ ທາງສະຖຕິ ກິ ຕໍ າມ. ຕາຕະລາງ 2.11: ຄ່ າສະເລ່ ຍ ແລະ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານຂອງການສ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງ ອງີ ຕາມແຕ່ ລະແຂວງ ສາໍ ລບັ ຄວາມແຕກຕ່ າງລະຫວ່ າງນກັ ຮຽນຍງິ -ນກັ ຮຽນຊາຍ ໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ຄະນດິ ສາດ ແຂວງ ເພດ ພາສາລາວ ຄະນດິ ສາດ M SE M SE ຊາຍ 566.54 18.964 546.09 18.822 ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ ຍງິ 585.67 22.282 542.83 18.124 ຄ່ າແຕກຕ່ າງ -19.13 -3.318 3.26 0.698 ຜງົ້ ສາລີ ຊາຍ 490.48 20.805 506.96 17.855 ຍງິ 483.98 18.877 486.99 21.02 ຄ່ າແຕກຕ່ າງ 6.5 1.928 19.97 -3.165 ຫວຼ ງນາໍ້ ທາ ຊາຍ 439.34 11.208 479.71 11.847 ຍງິ 445.86 11.085 480.17 12.224 ຄ່ າແຕກຕ່ າງ -6.52 0.123 -0.46 -0.377 ຊາຍ 480.49 12.655 483.65 15.985 ອຸດມົ ໄຊ ຍງິ 487.02 14.281 477.99 16.667 ຄ່ າແຕກຕ່ າງ -6.53 -1.626 5.66 -0.682 33

ແຂວງ ເພດ ພາສາລາວ ຄະນດິ ສາດ ບ່ ໍແກວ້ ຫວຼ ງພະບາງ ຊາຍ M SE M SE ຫວົ ພນັ ຍງິ ໄຊຍະບູລີ ຄ່ າແຕກຕ່ າງ 461.79 15.925 472.25 14.453 ຊຽງຂວາງ ຊາຍ ວຽງຈນັ ຍງິ 464.46 11.585 447.22 11.79 ບໍລຄິ ໍາໄຊ ຄ່ າແຕກຕ່ າງ ຄໍາມ່ ວນ ຊາຍ -2.67 4.34 25.03 2.663 ສະຫວນັ ນະເຂດ ຍງິ ສາລະວນັ ຄ່ າແຕກຕ່ າງ 516.59 18.554 517.95 15.455 ເຊກອງ ຊາຍ ຍງິ 515.05 16.746 506.28 14.883 ຄ່ າແຕກຕ່ າງ ຊາຍ 1.54 1.808 11.67 0.572 ຍງິ ຄ່ າແຕກຕ່ າງ 539.57 15.714 528 18.482 ຊາຍ ຍງິ 534.15 18.172 506.58 15.948 ຄ່ າແຕກຕ່ າງ ຊາຍ 5.42 -2.458 21.42 2.534 ຍງິ ຄ່ າແຕກຕ່ າງ 462.74 15.423 480.68 8.935 ຊາຍ ຍງິ 484.06 12.684 478.96 7.735 ຄ່ າແຕກຕ່ າງ ຊາຍ -21.32 2.739 1.72 1.2 ຍງິ ຄ່ າແຕກຕ່ າງ 492.26 22.061 519.08 20.91 ຊາຍ ຍງິ 496.22 21.743 524.29 20.589 ຄ່ າແຕກຕ່ າງ ຊາຍ -3.96 0.318 -5.21 0.321 ຍງິ ຄ່ າແຕກຕ່ າງ 487.11 15.475 497.78 15.363 490.13 20.755 495.21 15.951 -3.02 -5.28 2.57 -0.588 493.39 19.296 489.66 15.913 515.06 21.909 493 19.6 -21.67 -2.613 -3.34 -3.687 476.67 11.945 494 12.29 498.89 10.626 486.2 9.815 -22.22 1.319 7.8 2.475 519.79 20.11 492.4 13.476 524.94 17.685 506.92 19.546 -5.15 2.425 -14.52 -6.07 509.12 11.357 521.12 15.152 514.53 13.427 493.9 16.727 -5.41 -2.07 27.22 -1.575 479.02 8.931 471.77 11.756 462.56 9.88 453.59 10.948 16.46 -0.949 18.18 0.808 34

ແຂວງ ເພດ ພາສາລາວ ຄະນດິ ສາດ ຈາໍ ປາສກັ ອດັ ຕະປື ຊາຍ M SE M SE ທ່ ວົ ປະເທດ ຍງິ ຄ່ າແຕກຕ່ າງ 488.52 14.773 482.37 12.107 ຊາຍ ຍງິ 507.68 15.691 485.38 12.282 ຄ່ າແຕກຕ່ າງ ຊາຍ -19.16 -0.918 -3.01 -0.175 ຍງິ ຄ່ າແຕກຕ່ າງ 519.98 13.031 527.49 19.465 518.01 26.698 523.32 28.685 1.97 -13.667 4.17 -9.22 502.16 4.555 502.95 4.068 509.07 4.69 497.57 4.565 -6.91 -0.135 5.38 -0.497 ຄວາມແຕກ ່ຕາງລະຫ ່ວາງນັກຮຽນຍິງ ແລະ ນັກຮຽນຊາຍແຜນວາດ 2.6 ກ: ຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງຄະແນນສະເລ່ ຍວຊິ າພາສາລາວລະຫວ່ າງນກັ ຮຽນຍງິ ແລະ ນກັ ຮຽນຊາຍ ໃນແຕ່ ລະແຂວງ ຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງຄະແນນສະເລ່ ຍວຊິ າພາສາລາວ ຂອງນກັ ຮຽນຊາຍທຽບໃສ່ ນກັ ຮຽນຍງິ 20 15 10 5 0 ‐5 ‐10 ‐15 ‐20 ‐25 35

ຄວາມແຕກ ່ຕາງລະຫ ່ວາງນັກຮຽນຍິງ ແລະ ຊາຍແຜນວາດ 2.6 ຂ: ຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງຄະແນນສະເລ່ ຍວຊິ າຄະນດິ ສາດລະຫວ່ າງນກັ ຮຽນ ຍງິ ແລະ ຊາຍ ຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງຄະແນນສະເລ່ ຍວຊິ າຄະນດິ ສາດ ຂອງນກັ ຮຽນຊາຍທຽບໃສ່ ນກັ ຮຽນຍງິ 30 25 20 15 10 5 0 ‐5 ‐10 ‐15 ຂ. ຜນົ ສາໍ ເລດັ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນລະຫວ່ າງ ກ່ ຸມເສດຖະກດິ ສງັ -ສງັ ຄມົ ຕ່ າງໆ ການກາໍ ນດົ ດດັ ສະນເີ ສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ ຂອງນກັ ຮຽນ ໃນການປະເມນີ ASLO I ແລະ ASLO II ໄດ້ ກາໍ ນດົ ໂດຍການວເິ ຄາະອງົ ປະກອບທ່ ສີ ໍາຄນັ ເພ່ ອື ໃຫຄ້ ່ າສະເລ່ ຍຖ່ ວງນໍາ້ ໜກັ ຂອງປັດໄຈກ່ ຽວກບັ ຂໍມ້ ູນພນື້ ຖານ ດາ້ ນຕ່ າງໆຂອງຄອບຄວົ ນກັ ຮຽນແຕ່ ລະຄນົ ໂດຍໃຊຈ້ າໍ ນວນຊບັ ສນິ ທ່ ມີ ໃີ ນຄອບຄວົ ແລະ ລະດບັ ການສກຶ ສາ ຂອງພ່ ໍແມ່ ເປັນຕວົ ຄໍານວນ. ສໍາລບັ ການວໄິ ຈຄງັ້ ນີ້ ແມ່ ນໄດໃ້ ຊວ້ ທິ ກີ ານດຽວກບັ ສອງຄງັ້ ຜ່ ານມາ ແຕ່ ຫງຼັ ຈາກ ວເິ ຄາະເບ່ ງິ ອງົ ປະກອບຕນົ້ ຕໍແລວ້ ເຫນັ ວ່ າ ຄ່ າສະເລ່ ຍລະດບັ ການສກຶ ສາຂອງພ່ ໍແມ່ ນກັ ຮຽນ ບ່ ໍສາມາດບນັ ຈໃຸ ນ ການວເິ ຄາະແບບປັດໄຈດຽວໄດ.້ ດ່ ງັ ນນັ້ ຄ່ າສະເລ່ ຍລະດບັ ການສກຶ ສາຂອງພ່ ໍແມ່ ນກັ ຮຽນຈ່ ງຶ ຖກື ຕດັ ຈາກປັດໄຈ ການກາໍ ນດົ ດດັ ສະນເີ ສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ . ຄ່ າດດັ ສະນປີ ັດໄຈດາ້ ນເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ ໄດຈ້ ດັ ລຽງລໍາດບັ ແຕ່ ນອ້ ຍ ຫາໃຫຍ່ ແລະ ໄດຈ້ ດັ ເປັນສາມກ່ ຸມ ເຊ່ ງິ ແຕ່ ລະກ່ ຸມມຈີ າໍ ນວນນກັ ຮຽນເກອື ບເທ່ າົ ກນັ . (ເບ່ ງິ ໃນຕາຕະລາງ 2.12) ຕາຕລາງ 2.12: ການຈດັ ນກັ ຮຽນເປັນ 3 ກ່ ຸມເທ່ າົ ທຽມກນັ ອງີ ຕາມລະດບັ ເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ ລະດບັ ເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ % SE ຕ່ ໍາ 31.1 1.44 ກາງ 35.3 1.1 33.5 1.39 ສູງ ຕາຕະລາງ 2.13 ແລະ ແຜນວາດ 2.7 ໄດນ້ າໍ ສະເໜຄີ ະແນນສະເລ່ ຍມາດຕະຖານສໍາລບັ ນກັ ຮຽນແຕ່ ລະ ກ່ ຸມເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ . 36

ຕາຕະລາງ 2.13: ຄ່ າສະເລ່ ຍ ແລະ ຄ່ າຜດິ ດ່ ຽງມາດຕະຖານຂອງການສ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງ ໃນວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າ ຄະນດິ ສາດ ຂອງນກັ ຮຽນນແຕ່ ລະກ່ ຸມເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ ລະດບັ ເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ ພາສາລາວ ຄະນດິ ສາດ ຕ່ ໍາ Mean SE Mean SE 488.1 5.45 492.2 4.84 ກາງ 500.5 5.54 491.9 4.53 ສູງ 527.3 5.95 516.7 5.89 ແຜນວາດ 2.7: ທ່ ອນສະແດງຂອງຄະແນນສະເລ່ ຍສາໍ ລບັ ແຕ່ ລະລະດບັ ເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ ຄອບຄວົ ຄະແນນສະເລ່ ຍອງີ ຕາມລະດບັ ເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ ຄະແນນສະເ ່ລຍ 530 1 ຕາ່ ໍ 520 2 ກາງ 510 3 ສງູ 500 490 ຄະນດິ ສາດ 480 470 460 ພາສາລາວ ນກັ ຮຽນທ່ ມີ າຈາກກ່ ຸມເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ ທ່ ສີ ູງກວ່ າ ຈະມຜີ ນົ ສໍາເລດັ ການຮຽນສູງກວ່ ານກັ ຮຽນທ່ ມີ າ ໃນທ່ ວົ ປະເທດມທີ ່ າ ຈາກກ່ ຸມເສດຕ່ ໍາກວ່ າທງັ ສອງວຊິ າ. ຄວາມແຕກຕ່ າງດ່ ງັ ກ່ າວໄດນ້ າໍ ສະເໜໃີ ນຕາຕະລາງ 2.14 ລ່ ຸມນ.ີ້ ຄວາມແຕກ ອ່ ຽງທ່ ກີ ່ ຸມທ່ ີ ຕ່ າງເຫ່ ຼາົ ນມີ້ ຄີ ວາມໝາຍວ່ າ ຄ່ າສະເລ່ ຍນກັ ຮຽນຈາກກ່ ຸມເສດຖະກດິ ທ່ ສີ ູງ ອາດຈະນອນຢ່ ູໃນສ່ ວນຮອ້ ຍທີ 60 ເສດຖະກດິ - ຂນຶ້ ໄປຂອງນກັ ຮຽນກ່ ຸມເສດຖະກດິ ທ່ ຕີ ່ ໍາສໍາລບັ ວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ໃນວຊິ າຄະນດິ ສາດ ອາດຈະນອນຢ່ ູໃນ ສງັ ຄມົ ດມີ ີ ຜນົ ສາໍ ເລດັ ສ່ ວນຮອ້ ຍທ່ ີ 75 ຂນຶ້ ໄປ. ການຮຽນດີ ທງັ ສອງວຊິ າ ຕາຕະລາງ 2.14: ຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງຄະແນນສະເລ່ ຍວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ຄະນດິ ສາດ ລະຫວ່ າງກ່ ຸມ ເສດຖະກດິ ທຸກຍາກ ແລະ ຮ່ ງັ ມີ ວຊິ າ ຄວາມແຕກຕ່ າງລະວ່ າງກ່ ຸມທຸກຍາກ-ຮ່ ງັ ມີ ພາສາລາວ 39.2 ຄະນດິ ສາດ 24.5 ຄ. ນກັ ຮຽນເກ່ ງັ ໃນຕາຕະລາງ 2.15 ໄດນ້ າໍ ສະເໜອີ ດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍການແຈກຢາຍນກັ ຮຽນເກ່ ງັ (ໂດຍຕດັ ລະດບັ ເອາົ 5% ສູງສຸດ) ໃນທ່ ວົ ປະເທດ. ເນ່ ອື ງຈາກຂນັ້ ຕອນທ່ ວົ ໄປຂອງອດັ ຕາສ່ ວນວດັ ແທກ ແລະ ຂະໜາດຕວົ ຢ່ າງທ່ ຈີ າໍ ກດັ ຈ່ ງຶ ເຮດັ ໃຫອ້ ດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຕວົ ຈງິ ໃນແຕ່ ລະວຊິ າສູງກວ່ າ 5%; ວຊິ າພາສາລາວ ມີ 6.5%, ວຊິ າຄະນດິ ສາດ ມີ 5.2%. ນອກຈາກນຍີ້ ງັ ມຄີ ວາມແຕກຕ່ າງທາງດາ້ ນຮູບແບບຂອງຂໍມ້ ູນທ່ ຂີ າດໄປ ລະຫວ່ າງຕາຕະລາງສໍາລບັ ວຊິ າ ພາສາລາວ ແລະ ຄະນດິ ສາດ. 37

ຕາຕະລາງ 2.15 ກ: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງກ່ ຸມຮຽນເກ່ ງັ ໃນວຊິ າພາສາລາວ ອງີ ຕາມແຂວງ ແລະ ເຂດທ່ ຕີ ງັ້ ແຂວງ ຫ່ າງໄກສອກຫກຼີ ຊນົ ນະບດົ ຕວົ ເມອື ງ ທ່ ວົ ປະເທດ % SE % SE % SE % SE ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ . . 1.7 0.95 22.6 6.16 24.3 5.97 ຜງົ້ ສາລີ ຫວຼ ງນາໍ້ ທາ 0.2 0.21 6.4 6.1 2.3 1.68 8.9 6.21 0.4 0.37 0.4 0.37 ອຸດມົ ໄຊ 0.2 0.25 1.1 1.14 0.3 0.27 1.7 1.18 ບ່ ໍແກວ້ . . 0.3 0.3 0.1 0.1 0.4 0.32 ຫຼວງພະບາງ 1.2 0.98 6 3.55 1.6 0.94 8.8 3.59 ຫວົ ພນັ 0.8 0.76 4.6 1.63 1.6 1.12 7 1.81 ໄຊຍະບູລີ . . 1.5 0.81 0.6 0.39 2.1 0.86 ຊຽງຂວາງ . . 2.1 1.16 2.8 2.22 4.9 2.27 ວຽງຈນັ . . 1.1 0.77 4.5 2.17 5.6 2.19 ບໍລຄິ ໍາໄຊ 1.1 1.08 2.7 1.16 3.8 2.69 7.5 2.83 ຄໍາມ່ ວນ .. 1.8 1.1 1.8 1.1 ສະຫວນັ ນະເຂດ 3.9 3.6 4.4 2.57 0.3 0.27 8.5 4.2 ສາລະວນັ . . 2 1.16 1.3 1.12 3.3 1.61 ເຊກອງ 0.4 0.41 0.3 0.3 0.3 0.31 1 0.58 ຈາໍ ປາສກັ . . 2.3 0.94 1.7 1.04 4.1 1.33 ອດັ ຕະປື 2 1.76 1.9 1.36 0.2 0.25 4.1 2.25 ທ່ ວົ ປະເທດ 0.8 0.5 2.6 0.54 3 0.53 6.5 0.87 ແຜນວາດ 2.8: ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍຂອງນກັ ຮຽນເກ່ ງັ ວຊິ າພາສາລາວໃນແຕ່ ລະແຂວງ ອດັ ຕາສ່ ວນຮອ້ ຍນກັ ຮຽນເກ່ ງັ ວຊິ າພາສາລາວໃນແຕ່ ລະແຂວງ ອັດຕາ ່ສວນຮ້ອຍຂອງນັກຮຽນເ ່ກັງ 25 20 15 10 5 0 38