Социалистік Еңбек ерлері

Звеноға бекітіліп берілген 24 гектар биддіі еіісі көгі жылдык шөптен шыккан жерге салыиды, бул жер алдыи ала трактормеи те- рендігі 23—25 сантиметр алынып жыргылды, сонымен бірге екі рет тырма салынды. Алдын ала гектарына 8 центнерден күл төгілді. Жер жыртылыи тырмаланып болысымен оған катарлап себетіи трактор сеялкасымен тукым себілді. Тукым себу кезіпде егістік катар ара- лығывын түзулігі ескеріліа, тукымьын жерге терен сіцірілуі камта- масыз етілді. Бидай түп сала бастаған кезде-ак егістік жер бір рег кесе келденең тырмаланды. Арамшөп шыға бастағанда-ак оталнп отырылды, егін өсіп толысу дэуірінде арамшөптен үш рет тазартылды. Егін комбайнмен орылып, оныц ізінше масак колмеіі жыйиальш отырды. 24 гектар учаскеніц әрбір гектарынаи 30,81 центнерден Совет укіметі ҚаЯназароп жолдастыц қажырлн еңбегін жоғары бағалады. Оғаи Социалистік Еңбек Ері атағы берілді, казір ол кеу- десіне Ленин ордепі мен „Орак, Балға\" алтын медалін зор макта- ныиіпен тағып жүр.

ЛЕНИН комсомолы тәрбнелеп өсірген Қойбай Қаюпов жолдас социалиспк колхоз егіеінен мол өнім алу жолиндағы күрес- те тамаша табыстарға ие болдн. Қойбай 1926 жылы Жамбыл облысының Луговой ауда- ныидағы .Қызылшаруа* колхозында туған. Орта мектептін жеті класын бітіріч шығып, ол колхозға мүше болып кіреді, 1946 жылы ол егіс бригадасының бригадир! болып та- гайындалады. Қойбай ауылшаруашылык егісіиін агротехникасын және еңбек уйымдастыруды үйреиуге комсомолдык табаидылыкпен кірісіі. Жі- герлі жас жігіт аз уакыттык ішінде өзінін бригадасын алдынғы ка- тарга шығарды, колхозшылардын арасында оның беделі арта түсті. Көктемгі егіске дайындыкты кыздыра отырып, Қаюпов жолдао агрономмен бірге егіннек мол өнім алуды қамтамасыз ететін барлык шараларды белгілеп, нактылы агротехникалык жоспар жасады. Агро- техникалық жоспар жасау Ісіне барлык колхозшылар катыстырылып Қаюпов жолдастың бригадасы зор міндеттемелер алды, оны орыіідау ушін үлкен ынта-жігермек күресуде. Әсіресе, 23 гектар күздік бидай учаскесін ондеуге ете квп кө- кіл белініп отырды, бул жерден рекордтык бидай өнімін алу бел- Күздік бидай тереңдігі 20—22 сантиметр алынып, ерте айдал-

Пар бүкіл жаз бойы төрт рет культинациилаііып, овың ізіншс тырмаланды. Егіске катарлы сеялкамен бірінші дәрежелі сортты ту­ ты себілді. Тукым себу кезінде онын жерге толык сінірілуіие кат- ты көңіл бөлініп отырды. Кузде егістік жер весе көлденен тырмаланды. Рекордтык учас- кеиің эрбір гектарына 2,5 центнер есебімен жергілікті тынайткыш тегілді. Арамшөп шығысымен-ак колмен оталып отырды. Жаздык бидаГі тереңдігі 20—22 сантиметр алыньш айдалған зябь- ке салынды. Зябь айдаған везде оның әрбір гевтарына 12 тоина- дан жергілікті тынайткыш төгілді. Зябь көктеч кезінде екі рет тыр- маланын, одан кейін табанды культиватормен культивацияланды. Егістік жерге қатарлы сеялкамен тандаулы туқым себілді. Арамшеп колыен оталды. Астык дәл уакытында шығынсыз жыйнап алынды. Осынын бәрі бидай егісінін гектарынан орта есеппен 14,1 центнерден, ал 23 гектар рекордтык учаскенік әрбір гектарынан 31 центнерден өнім алуды қамтамасыз етті. Куздік бндайдан мол өнім алғандығы ушін ССРО Жоғарғы Со­ вет! Президиумынын 1948 жылғы 28 марттағы Указы бойынша Каю­ ков Қойбай жолдаска Соцналистік Енбек Ері атағы беріліц, Ленин ордені мен ,О рак, Балға* алтын медалі коса тапсырылды.



Кулактанып көктегенге дейін егіс екі рет оталды. Комбайнмен жыйяалған 8 гектар күздік бидайдын эрбір гектарынан 30 центнер- 1948 жылы күздіктен огындай мол өнім алғаны үшін ССРО Жоғарғы Советі Президиуыынын Указы бойынша Қашағанов Жумаш жолдаска Соцналистік Ннбек Нрі атағы беріліп, Ленин орден! және .Орак, Балға\" алтын медалі коса тапсырмлды.

кУДАЙҚУЛОВ Мусабек жолдас астыктан мол өііім алу жолында жан аямай күресушілердін бірі. КУдайкУлов 1891 жылы Шу аудааында туган, ол кедей шаруанын баласм. .Бірлестік\" колхозында Мусабек оный 1930 жылы «Аымдаскан күнінеи бастап жумыс істейді. колхоз баскармасы Кудайкулов жолдастын үлкен тәжрибелілі- кэне екбекке жаксы карайтындығып еске а ль т, оны 1946 жылы іі егіс звеносынын бастығы етіп тағайындады. Кудайкуловтыц 15 адамнан куралған звеносы 165 гектар жерде Ен алғаш ез бегімен істеген жылы онын звеносы жоспарлы тапсырманы орындчи, гектарына 8 центнерден енім алды. Бул табьк Мусабектін ынтасын күшейтті, сүйтіп ол өзінін алдыиа муиав да мол өнім алуды міндет етіп койды. Бул максатты орындауга оаын бригадасы күзден бастап кірісті, барлык егістік жеріие зябь жыр- тып тастады. Жердін дымын сактап калу үшін кар кетісімен ол егіске тырма жүргізді.ал тукым себу алдынан культивация жүргізіп, екі рет жерді тырмалап шыкты. Егіске ерте кірісіп, 10 күннін ішіиде оиы аяктадьі. Жаксы тазартылған, әрі дэріленген тукым сеялкамеи себілді- Егіс көктей бастағаи кезден-ак звеио дзиді егісті күтуге кірісті. Барлык егіс үш рет оталды, ал мол өнім учаскесінде гектаоыва I центнер- ден суперфосфат пен аммиак селитры жэне 3 центнерден кус сан- ғырығы төгілді. Орак кезінде звеноиыц барлык адамы коска шыкты. Жумысты тансәріден бастады. Егіс басында коғамдык тамак уйымдастырылды.

жавармаймен, сумей жаксы камтамасыз етілген тракторлар мен комбайндар жаксы жумыс істеді. Бул жағдай астыкты шығынсыз, дер кезіиде жыйнап алуды камтамасыз етті. Лкырында звено 142 гектар жерінін әрбір гектарынан Кі.б.цент- нерден, 23 гектар мол өнім учаскесінін эрбір гектарынан 31,1 цент- иерден астык алды. Мундай өнімді „Бірлестік\" колхозы бүған дейін көрнеген еді. Үкімет КУдайкулов Мусабектін енбегін өте жоғары бағалады. Оған Соцналистік Енбек Ері деген атак беріп, Ленин ордені мен „Орак. Балга* алтын медалін коса тансырды.

!Л АЛИМА Үсенбекова —социалистік егін шаруашылығыиын көр- некті стахановшысы. Ол езінін колхозында күздік бидайдан Ре«алима 1918 жылы Талдыкорған облысыныи Октябрь аудн- нындағы Конырлен селосында туған, кедей шаруанын кызы. ерте өліп, Қалима жасынан-ак енбек ете бастады. 1931 жылы (езінен колхозға кірді. 942 жылы ол .Доланалы\" колхозына келді, 1943 жылдан сол зда егіс бригадасынын звено бастығы болып тағайындалған. Қалима жолдас жумыска шебер, жаксы уйымдастырушы, вте кішіпейіл адам. Өзініи жанкыярлык енбегімен ол жалпы ж?рт ішіи- де сыіілы адам болды. Оның звеаосы колхозшыларға үлгі боларлык- тай өте ынтымакпен жумыс істеді. Казак халкынын Сталин жолдаска жазған хатын талкылағаннаи кейін, звено бидайдан мол өнім алуды алдарына міндет етіп койды. Калима агрономией кенесіп және өзшің тәжрибесіне сүйеніп, бидай­ дан мол өнім алу жөнінде кажетті шараларды белгіледі. Күздік бидайға арналған жер куздігүні 20—22 сантиметр терен- дікте парға айдалып, тырмаланды. Айдау алдында гектарына 30 қеит- нерден көк төгілді, жаздыгүні пар 3 рет культивацияланды. Себуге кажет тукым мол өнімді учаскенің астығынан іріктелі- ніп алынды, тукым триерден өткізіліп тазартылды, тексеріп кара- ғаида тукымнын өнгіштігі аса жоғарм екеві байкалды. Тукым гектарына 130 килограмм есебімен қатарлы сеялкамев

Біртегіс каулап шыккан егіс күздігүиі тамыр жайып, элденіп Калима жолдас куанып: „буған кыс кауып емес, бул көктемде айтканы келді де. Көктемде бидай кілемнін түгіндей кулпырып, жер бетін жасырды, ал звено тырмалаудың кезенін өткізіп алмауды кадагалап отырды. Көктемде тырма салудын алдында учаскенің бір бөлігі кулмеи, екінші бөлігі минералдык тыцайткышиен тыцайтылды- Тмрмалау екі күнде аяқталды. Арамшөп жаз ішінде екі рет оталды. Колхозды ауылда жумыстын дәл кызатын кезі — егін орағы да таяп калды. Колхозшылар тан сәріден күн батканша, тіпті, түн Ішінде де жумыстын басында болды. Мунып нәтижесінде астык кезінде және ысырапсыз жыйналып алынды. Көлемі 11 гектар күздік бидайдың әрбір гектарынан 31,4 цеатнерден өнім алынды. 1947 жылы егістен мундайлык мол өнім алғаны үшін ССРО Жоғарғы Советінін Президиумы 1948 жылы 28 мартта Үсенбекова Калима жолдасты Ленин орденімен жэне „Орак, Балға\" алтып меда- лімен наградтап, Социалистік Енбек Ері деген атак берді.

СОЦИАЛИСТ1К Отанымыздьш даккты патриоты, улы Ленин- Сталин партнясынык мүшесі Кабдрахман Әділбаев жолдасатак- ты егіишіғанаеиес, өзінін тәжрнбесімен агротехникаға тамаша үлес коскан жаиашыл адам. Қабдрахыан Әділбаев 1910 жылы Акмола облысы, Ново- Черкас ауданы, 16 ауылда туғаи, кедей шаруанык баласы. Ол колхозда трактор бригадасынын есепщісі болып, Балхаш каласында курылые бригадасынын бригадир! болып, ал 1940 жылдаи 1941 жыл- дын ортасына дейін Петровск селолык Советіиіп председателі болыа жумыс істейді. Әділбаев жолдас Улы Отаи соғысынын алғашкы күндерінен бастап майданга катысады. 1942 жылы ауыр жараланып, эскер ката- рынан босап, үйіне кайтады. Ек! жыл Петровск Советіпіи председа- гелі болып Істейді, кейіннен колхоз жуыысына ауысады. 1945 жыл- дан бастап ег!с бригадасынын бригадирі болып істейді. Ол егіннен ыол өпім алу максатымеи іске кызу кіріседі. Әділ- баев жолдастын бригадасы 1946 жылдын жазынан бастап егінаен мол өнім алуға әзірленеді. Егістік жерді сайлап алады, бул жерді трактор бригадасы 22 сантиметр терендікте парга жыртады, содан кейШ тырмалайды. Жаздыгүні егістік жерге екI рет культивация жасайды, содав кейін жерді тары да жыртып, кыска карай ылгалды көп саетау үшін тырмаламай калдырады. Бригада кыстыгүндері егіс даласында кар токтату жуыысын \\ иыыдэсқан түрде жүріізеді, сөйтіп кардың калыңдыгын 90 санти- метрге жеткізеді. Көктемде кар суыва бөгет жасап, оны жерге сіні- руге алдын ала дайындалады.

Квктемде бабы келіп жаткан жерді екі катар тырмалайды. Эділбаев жолдас колхозда жаэдық бидай ег{сіне тунғыш рет тынайт- кыш колданады, әрбір гектар жерге 3 центнер қус санғырығы мен 4 центнер кул төгеді. Оны культиватормеи 10 сантиметр терендікке сініреді, содан кейін тағьі бір рет тырмалайды. Әділбаев жолдас егіске тукымды әзірлеуге, оны іріктеп алуға ерекше назар аударады. Ауыр салмакты, бірінші категорнялы „Миль- трум 0321* сортты бидай тукымын қол електен өткізіп, іріктен алады. Бул тукым лабораторнялык бакылауда жоғары сапалы деген баға алады, онын шығымдылығы—99,2 процент, тазалығы —98,5 рро- цент болады. Бул тукым жерге себудеи бір ай бурын Давыдов пре- паратынан өткізіледі. Тукым трактор сеялкасымен 7—8 сантиметр терендікке, бір гек­ тар жерге 95 килограмм есебінен себіледі. Тукымиын тез көктеа шығуы үшін жер беті тегістеліп, сонынан тағы д а тырма жүргізіледі. Егіс жумыстары үш күнде аякталады, 20 майда егіннек арамшөи тазаланып болады, екінші рет тазалауды 3 шоньде аяқтайды. Тек егістік ж ер ғана емес, айнала жағасы да арамшөптен тааартылады. Бригада егін жыйнау наукаиына алдын ала дайыидалады. Мол анімшілер звеносынын егіні комбабвмса 2 күнде жыйналады, астык ысрап болмау үшін егіс даллсында қалғав ыасактар толық теріліп алынады. Астык сортка бөлінеді және өлшенеді. Нәтижеде 18 гек­ тар дэнді егістін әр гектарынан 31 центнерден өнім алғаныанықтал- ды. Қалған егіс квлемінен жоспар бойынша ор гектарынан 8,7 центнерден өнім жыйнаудын орнына, 14,2 центнерден өвім жый- ССРО Жоғарғы Советі Презнднумынын 1948 жылғы 28 март- тағы Указы бойынша Қабдрахман Әділбаев жолдаска Социалистік Енбек Ері атағы беріліп, Ленин ордені мен .О рак, Балға* алтын медалі тапсырылды. Ол_ бурын .Германияны женгендігі үшін*, .1941—1945 жылдардағы Улы Отан соғысы кезіндегі ерлік енбегі үшін* медальдарымен наградталған.

КАНГ ҚЫ ЗЫ АШ АСЫ ЕГІСІНІҢ ЕРА ЕРІ

КАНТ КЫЗЫЛШАСЫ КАЗАҚСТАИДА кант кызылшасы сталиндік бірівші бесжылдыктын аяғында, отызыхшы жылдардыц бас кезінде егіле бастады. Кант кызылшасы казір республиканын онтүстік-шығысыи- дағоыгізАілліматы, Талдыкорган, Жамбыл облыстарынын 12 ауда- Кынсында егіледі. Қызылша егісі 21 МТС камтыбтын 320 — стердің бірі болып алды. Қызылгаа егетін аудандарда ол барлык сітстік жер көлеыінін 8—13 проаентівдейі болды. Машина-трактор станцвяларыньщ уйымдастырылуыпа байланыс- ты, соцчалистік зуыл шаруашылығынын техникалык базасы негізі- нев жаксартылды. Муның өзі кызылша егетін аудандарда егін шаруашылығыныи бурыв-соңды болмаған дзрежеде өсуіне жол г----- Кызылша егетіи МТС-тер мен колхоздарцын техника жаі жаксы жабдыкталуы кант кызылшасы плантацияларындағы жэне ді егіс егілетін жерлердегі енбекті неғурлым көп тілейтін ауыл- шаруашылык жумыстарын тугелдей дерлік механикалаидыруға мүм- кіндік берді. Ауыл шаруашылығыи мехапикаландыру енбек өнімділігін тырды, агротехниканын ен озат адістерін колдануға кеи жол ашты. Казакстанныц совет ғалымдары белгілеген суармалы кавт кызыл­ шасы егісівін агротехникалык әдістері колхоз өндірісінде кеи орыв алып, кызылшанын өнімін молайтуға кажетті жағдай туғызды. Казак ССР-нін колхоздары кант кызылшасынын өнімі жөнінде соғыстан бурынғы жылдардың өзіиде-ак Совет Одағывда бірінщі орыиға ие болған еді. Кызылша егетів колхоздардың табыстары Букілодактык ауылшаруашылык көрыесінде көзге тусіп, жүздеген кызылшашылао көрменін алтын және күміс медальдарымен наград- талған еді. 1939 жылы Қазакстан қызылша егісінік гектарынан 1410 центнерден енім алып, дүвие жүзінде озып шыкты. Соғыстың алдыиғы жылдарында кызылша егетін колхоэдарымыз жерді терен айдау, кектемгі культивациялау әдістеріи колданып, кызылша егу жумыстарыиын бэрін 100 процент трактормен жүргіз- ді. Кызылшанын катар аралыктарын трактормен өндеу, жаз уакы- тында минералдык тынайткыштармен коректендіру шаралары кенінек 305

газж га2 * и гэвж э» і0 2 2 И И Е Я 1940 жылы кызылшэ егісінің катар аралықтары эрбір нің 80 проценттен артығы тракторға тіркелетін копарғышпен казылды. Ж еке аудандар, МГС-тер мен колхоздар жумысты барынша механикаландыру, агротехника шараларын дурыс орындау аркылы кант кызылшасынан мол внім алды. Жамбыл облысынын Мерке ауданы 1940 жылы кызылшанын эр гектарынаи 376 центнерден өнім алды, ал республика бойыиша гек- тарыиан 246 центнерден өнім алынған болатын. .Победа\", .Красный Интернационал\", Чкалов атындағы, Ворошилов атындағы колхоздар барлык егіс көлемінін эр гектарынан 4т8—474 центтерден өнім алды. Ал озаттар ерекше мол табыстарға жетті. Мерке аудаиындагы .Победа\" колхозынын звено бастығы Тре­ тьяков жолдас 3,1 гектар егістін эр гектарынан 535 центнердев өнім алды. Жаубаева жолдас 3,5 гектар егістің эр гектарынав 800 центнерден өііім алды. Ал колхоз бойынша 43 гектар егістіа эр гектарынан 463 центнерден өнім алынды. Улы Оган согысы жылдарында Қазакстан еліміздін кант внер- кэсібі шикізат базанарының бірі болды. Бул уакыттыц ішінде бу- рывгыларга косымша тагы да екі кант заводы салынды. Согыс женіспен аяқталганнан кейін Қазакстаннын кызылша- шылары Сталин жолдастын: .Б із жаулардыц елімізге салган жара- сын өте кыска мерзім іш інде жазуга, халык шаруашылыгын өркев- детудің согыстан бурынғы дэрежесін калнына келтіруге, сөйтін бр дэрежеден таяу уакыттын ішінде анағурлым асып тусуге, халыктын материалдык турмыс жағдайын жаксартуға. Совет мемлекетінік соғыс-экономикалык куатын бурынгыдан да ныгайтуға тиістіиіз* деген тарихи пускауын есте сактап, бейбіт енбекке көшті. Бесжылдык жоспар туралы заң республика кызылшашыларыяыв алдында турған міндеттерді д е белгілен берді. Қызылшашы колхозшылар, социалисты ауыл шаруашылыгывык мамандары кант кызылшасынан мол жэне туракты өнім алу күре- сінің улы жоспарын кыска мерзім ішінде жузеге асыруға уйгараы. Олар соғыстан кейіпгі дәуірде кызылша шаруашылыгын онаа сайыв еркендету үшін бар күші мен білімін аямай іске жумылды. 1947 жы.іы республикамыздыц колхоздары кант кызылшасн егісінің көлемін 1940 жылга Караганда 24 процент улғайтып, гекта­ рынан 268 центнерден енім алды. ал 1940 жылы әрбір гектардаа 24о центнерден ғана өнім алынған болатын. Қазакстаннын каат заводтары 1910 жылмен салыстырганда 1947 жылы кант кызылшасыв 1258,8 мын центнер артык алды. Отан алдындағы міндеттемелерін ойдағылай ооынлаүушінаявбай г 1с1 Кызылшашылары мыздыя нунаа - ...р т а лете чбееррееттііннддіігіне айкын дэлел бола алады. ССР Одагы Жогаргы Совіеті Презіадиуаыныц кант кызылшасы-

Ш ЗЖ еШ ЗШ ЗКтШ ЭКЭЕ& КтЗЯ нав мол еиім алғандарға Социалистік Енбек ЕрІ атағын беру, ССРО ордендерімен жэне медальдарымен наградтау туралы Указынын уйымдэстырушылык ыанызы орасан зор болды. Бул Указ партия мен үкіметіміздін социалистік егіи даласы еңбекшілеріне дегев ерекше камкорлығын керсетеді. Буған жауап ретінде республикамыздын көп мындағаи кызыл- шашылар армиясы социалисты жарысты кен өрістете отырып, жеке учаскелерде ғаиа емес, звено, бригада жэне колхоз көлемінде ерек­ ше нол өнім алу жолында жаппай кепшілік козғалысын уйымдасгырды. Көптеген МТС-тер, колхоздар, бригадалар, звенолар егіс жумыс- тарының сапасыв шуғыл жаксартыа, жумыстын орындалуын тездетті. Мол өиім алу куресіндегі негізгі агротечникалык шаралардын бірі —кызылшаны жекелеу жумысы 1947 жылы 1940 жылдағыдав 15 кун бурын аикталаы. 1947 жылы кызылша суару Ісі әрбір гек- тарға 1940 жылғы 6,2 орнына 7,7 болып жургізілді, ал копсыту Ісі 6.1 орнына 7.7 ж/ргізілді. Әрбір гектарға жергілікті тыңайтқыш 1940 жылғыдан 2,4 тонна артык төгілді. Агротехниканын жогары дәрежеде жүргізілуі 94 колхоэда кызыл­ ша егісінің гектарынан ЗоО центнерден жэне одан да жоғары, ал 475 звенода 400 центнерден де артык өнім алуды камтамасыз етті. Жамбыл облысындағы Жамбыл ауданынын кызылшашылары ерекше зор табыстарға ие болғаныв атап айту керек. Мунда 1947 жылы аудан бойынша орта есеппен кызылша егісінік гектарынан 290 центнерден өнІм алынды, ал 1940 жылғы қызылшаның өнімі мунда 153 центнерден келген болатын. Жамбыл МТС-нІц камтуын- дағы колхоздар 940 гектар жерден 328 центнерден өнім алды. Жамбыл МТС-нІн жеке колхоздары кызылшанын гектарынав 500 цевтнерден артык өнім алып, үздік шықты. .Красная звезда* колхозы 75 гектар кызылшаиын гектарынав 563 центнерден, Чапаев атындағы колхоз 40 гектар кызылшанын гектарынан 545 центнерден, „Октябрь* колхозы 100 гектардан 551 центнерден өнім алды. Кант қызылшасы жөнінде Жамбыл облысынын Жамбыл ауданын- дагы .Красная звезда* колхозьнвн звено Оастыгы Дарига Жантокова екі гектар жерден 1 140 центнерден өиЫ алып, аскан рекорд жасады. 1947 жылы кант кызылшасынан мол өнім алғаны үшін 93 кол- чозшы, МТС кызметкерлері, ауыл шаруашылығынын мамандары жэне партия, совет кызметкерлері ССР Одагы Жоғаргы Советі Президиу- мыныц Указы бойыиша Социалиста Енбек Ері атагын алды. Бул жогаргы наград елімізде егіншінін енбегі аса жогары бағаланып, курметтелетінін айкын керсетті. Колхоздарымыз жеке гектаршылардын табыстарын дамыта оты­ рып, көлемді плантациялардан туракты мол өнім алуды камтамасыз ету жолында сеніммен багыл алга басуда. Олар БК(б)П Орталык Комитет! февраль Пленумынын тарнхи карарында койылган міндет- терді иеғурлым тез орындау жолында күш жігерін аянбай жумсауда.

ПЕТР Иванович Агафонов Сталинград түбіиде туган елішівар- бір сүйемі үшін кандаП срлікпсн, табаияылыкпен казір колхоз даласында егіинеіі иол өііім плу жөиіаде Д соидай кажырлылыкпен күрес жүргізуде. Агафонов жолдас 1915 жылы Сталинград облысы.Канн; шви ауданиндаги Таловка се.юсыида туғаи. 1910 жылы .1«»* коохозына ол .15 жасыида мүше болып кіріп, 1933 жылға деа'\"' катардагы колхозшы болып жумыс істоді. 1933 жылы Агафонов «<*»• ласты колхоз курска жіберді. Курсты жаксы бітіріп, ° * 1 , . МТС-нде трактопшы жэне комбаіінер болып іскс кірісті. 1916 жыли Петр Иванович Өзбек ССР-не көшіп келеді, онда 1-Гузар МТС-нА' бір жыл комбаПнср болып Істеді. Петр Иванович Совет Армиясынык катарында екі жыл мівдс’’ ті эскери кызметте болып, 1939 жылы Талгардагы скі жылдык меи- ішктер дайындайтын мектепте окыды. Мектепгі бітіргеннен кеиія. £лы Отан согысмнын алгашкы күвдерінен бастап-ак армия катары»» алынып, манданта атганды. Ол Сталинград майланындагы кіші ЯР°' савец тубінде болгаи урысторга катнасты. Армил катарынан ауыр жара.іы болғандыктан босатылып, ол Талғар селосыіп кайтып диін, сспөейкттоіпр бІоллеыпаукдыанзмдыетк матекмалредкые.ттік кауыпсыздандыру бвлІнШЛ' 1944 жылы Агафонов жолдас Іле МТС-не кызметке орпаласты алгашкы кезде комбайнер болып, кейін .Красный путиловед\" коі' ш5мхоезтміиндоал ткрүанкітобрүгбінргиегаддеайсіыиныатнкабррыипгадкнерліедіб.олып Істеді. Бул 1945 жылм оның брвгадасы жылдык тапсырмасыи 100 продевт.

ал 1946 жыл—114 процент етіп орындады. Агафонов жолдастын бригадэсы 1947 жылы Ірі табыска ие болды. Бригада жер жырту, тукым себу жэне егін жыйнау ісінде трактор #<умыстарының жос- пары бойынша белгіленген 1У82 гектар жерді 2 100 гектарға жет- кізіп, тапсырманы 122 процент етіп, артыгымен орындады. Петр Иванович тәжрибелі және іскер бригадир. Ол карауындагы тракторларды дер кезінде жэне с та л и жон- дейзі, о іардың жумысыи удайы бакылая жэне машаналарды алдын ала куту графигін булжытпай орындайдм, әрбір тракгордың токтау- сыз жумыс істеуін камтамасыз етіп отырады. 1947 жылы Агафонов жолдас өзінін бригадасының камтуындағы колхогга мүше болып кіреді. Агафонов жолдас жердін сапалы өнделуіне аса зор көніл ау- дарады. Ж ерді таяз. не шала жырту онын бригадасыида болыя көр- „Красный путиловец\" колхозында егілетіи техникалык егістер- дік ен шешушісі кант кызылшасы болгандықтан, Агафонов жолдас­ тын бригадасы еналдымен кант кызылшасы плаптацияларын сапалы етіп ендеу ісіне ква хөкіл бөлді. Муның нәтижесінде тракгорлар- мен айдалған кант кызылшасы учаскелерініц барлығынан мол енім алынды. 60 гектар кант кызылшасы егісініц эрбір гектарынаи орта есеппен 413 центнерден өиім алынды. Мундай мол өнім алу үшін тракторшылар 1946 жылдык күзінде- ак кант кыяылшасына арнап көіі жылдық швптен, жонышқздав шыккан жерді зябьке жыртты. Зябьтің терендігі 26 см алыныч шо- лак түренді сокамен жырталды. Көктем шығысымеи учаскеге тырма салынып, онын соңынан айкыш-уйкыш диск жүргізШп, жер қыртысы мала жүргізіліп, жер беті мукыят тегістелді. Қант кызылшасы егісін күтуді уйымдістыра отырып, бригада онын катар араларын бірінші рет копсыту ісін кызыпшаиы жекелеу кезінде, біріиші рет суару алдында жүргізіп. онын соңынан алты рет трактормен копсытты. Қызылшаны казуда тракторға тіркелген кызылша копарғыш колданылды. Бригада жумыс істегеи колтоздз 60 гектар кант кызылшасы егісіиін әрбір іектарынан 413 дентнердеи өиім алғаны үшіи Петр Иванович Агафонов жолдаска Социалистік Еябек Ері атағы берілді, Ленин ордеыі жэне „Орак, Балға\" алтын медалі коса тапсырылды.

>У^ааЮ ПУГаа| АДАМЕНКО Галина Андреевна СОЦИАЛИСТІК ЕҢВЕК ЕРІ. Г/ онымен катар көпшілік жумысыпа белсене араласатыа к шыл адам. Егінаен сталиндік мол өнім алу күресіне ол «V» хозшылар журтшылығын жаксы уйымдастыра білді. Ол 1922 жылы Полтава облысынын Велико-Богачев ауда- А?929 жылы Казакстанға көшіі^келді, 1У4Г жылы ІіІымкевттегІ ауылшаруашылык техникумын бітірді, техникумде окумен бірге ол комсомол уйымыиыц жумысына белсене араласты. Біраз мезгіл учаскелік агроном болып істеп, өіінін кабілетті маман және жаксы коғамшыл екендігін іс жүзінде кврсете білгеи- діктен Адаменко жолдас Мерке МТС-не аға агроном болып белгіленді. Ол Мерке МТС-нде трактор және егіс бригадаларының жумыстарьш ойдағыдай ушт:-стыра білді, ауыл шаруашылығы озаттарыкан агро- номиялык актив жасактап, олармен бірлесе Селгіленген агро- иомиялык шараларды іске асырып отырды. Галина Андреевна Адаменко колхозшылар мен МТС кызмет- керлерінін агротехникалык окуын уйымдастырды. Ол жиі-жиі лек- циялар окып ангімелер еткіэді, эсіресе енбек уйымдастыру мзселе- леріне зор көңіл бөлді. Партия уйымдарынык көыегі аркасывда. ол кант кызылшасын күтудегі несіздікті, жауапсыздыкты толык жойды, кант кызылшасынын барлык егісі звеноларға бекітіліп беріл- ді, ал звено ішінде жеке колхозшыларға бекітіліп берілді. Қаит кызылшасы 27—30 см терен алынып айдалған зябьке егілді. Ол жерге жергілікті жэне минералдық тықайткыштар төгіл- і. Ерте....к..ө..к..темде егісі 'к тырмаланды, онан сон трактор культв-

ПЕЗШгайжгаэтаЕЭіееаиғжэ* вацнясымен екі рет культивацияланды. Қызылша егу ісі 2 —3 күнде аякталды. Қызылшаны егумен бірге катарларына ыинералдык тынайт- кышгар төгілдХ. Қызылшаны шабыктау, жекелеу, тексеру жумыс- тары 3—5 күнде жүргізіліп, әрбір гектарда Юо—110 ыыл түптен кызылша калдырылды. Қызылшаиын өсіп толысу мезгілі ішінде егістік б рет трактор- меи культивацкяланды, кызылша түптерінін аралығы қолмен копсы- тылды, егін 3 рет косымша тынайтылды, онын екеуіиде жергілікті тынайткыштары, енді біреуінде минералдык тынайткыштары колда- нылды. Қызылша егісіне су тек бороздалар аркы.ш жіберілді. Қант кызылшасы тракторға тіркелген кызылша копаргыштар- мен казылды, бул жумыс колхоздарда 15 сентябрьде басталып, 15 октябрьае аякталды және сол бойда-ак дайындау пункттеріне тасу уйымдастырылды. МТС-тің камтуындағы колхоздарда 302 гектар кант кызылшасы егісінін эрбір гектарынан 430 центнерден өпім алғаны үшін Ада­ менко жолдаска ССРО Жоғарғы Совет! Президиумынын 1918 жылғы 28 марттағы Указы бойынша Социалистік Екбск Ері деген жоғарғы атак беріліп, Левин ордені және .Орак, Балға” алтын медалі коса гаосырылды.

ТАЛДЫҚОРҒЛН ауданындағы Шубар селосының шаруалары 1930 жылы колхоз болып уйьімдасуға уйғарған кезде, Тәшінбаланын семьясы колхозға бірінші болып еиді. Ол кезде Тәшінбала 1945 жылы ССРО Жоғарғы Советі Айдарбекова жолдасты .19 1945 жылдардағы Улы Отан соғысы кезіндегі ерлік енбегі үшін\" ме- далімен наі радтады. 1947 жылы колхоз баскармасы оаы кант кызылшасы звеносынын бастығы етіп тағайындады. Тэшіабала звеносыныц жумысын шеберлікпен уйымдастырды. Көктенгі жәие жазғы егіс жумыстарына дайындыкты дер кезінде жургізді. Зврнога бекітіліп беріліен учаскені күзде 28—30 см тереи- дікте жыртып, әрбір гектарыаа 6,5 тонна көц және 0,5 тонна су­ перфосфат тыцайткыштарын төкті. Коктемде. кызылшаны себу алдывда, учаске сапалы өнделді. Топырақтын ылғалын калайда молырак сактау үшін эвеноға бекіті- ліп берілген барлык 6,5 гектар жерге 30 мартта культивация, тырма. шлейф жургізіліп, тукым себілді. Тукым себу везівде барлык егіс көлеміне: 5 тонна күл, 2 тонна койдық кыйы, 1 тонна фосфор, 0,5 тонна азот және 0,25 тонна калий тынайткыштары төгілді. Қызылша бір келкі кэктеп шыкканмен, одан мол өнім алу үшін элі де бірсыпыра енбек керек еді. Тзшінбала звеносымен бірге барлык эгротехннкалык шараларды дэл белгіленген мерзімде орындап отырды. Қызылшаны шабыктау жумысын 3 күнде, жекелеу жумысъш —8 күнде жэве тексеруді

6 күнде аяктады. Жаз бойыңп кызылша 11 рет суарылып, эрбір гектарына 1 центнер суперфосфат, 0,75 центнер азот жэне 0,3 цент­ нер калнй тыңайткыштары шашылды. Әрбір суарудан кейін катар аралыктары 12 см терендікте копсытылып отырды. Катар аралык­ тары 13 рет копсытылды, бул жумыс трактормен он рет жэне атпен 3 рет жүргізілді. Тэшінбала звеносымен аянбаіі енбек етудін нэтижесінде 2 га жердін әрбір гектарынаи 820 центнерден, ал калған 4,5 га жердін гектарынан 450 центнерден өнім алды. Үкімет звено бастығы Айдарбекова жолдастын ецбегін жогары бағалап, оғаи Социалнстік Еңбек Ері атағын берді, оған коса Ленин ордеиі жэне .Орак, Балга\" алтын медалі тапсырылды.

гж ж ш АЛДАБЕРГЕНОВ Нурмолда С0ЦИАЛИСТ1К К УНІ кеше байлардын малый баккав жалшы Нурмолда Алдабер- генов жолдас казір алдынғы катарлы ірі колхозды баскарып отыр — большевик әрі жауынгер Нурмолда жолдастын емір тіршілігі осындай. Ол 1906 жылы, Талдыкорған облысы, Талдықорғап ауданы, Шубар селосыида туған, кедей шаруанын баласы. 12 жасында ол байларға жалдавып мал банты. Түрксіб темір жолы еалыиа бастаған кезде, 1927 жылдан 1930 жылға дейіи Нур­ молда жолдас Алматы облысының Сарыезек станциясында жуыысшы болып істеді. 1930 жылы „Жанаталап* ауылшаруашылык артеліпе муше болып кірген еді. 1935 жылдан 1936 жылға дейін егіс брига- дасын баскарды. Нурмолдавык жанкыярлық енбегін колхозшылар багалап 1936 жылы колхоэға председатель етіп сайлады. Колхоз­ шылар 1ыц сеніміи Нурмолда жолдас актады. Сол колхозда 1942 жылға дейіи ол председатель болып кызмет аткарды. 1942 жылы Отан копғау үшін майданға аттанды. 1945 жылы майданван босап келгеннен кейін колхозшылар овы кайта председатель етіп сайлады. Нурмолда жолдастын усынысы бойынша, партия уйымыиың кызу колдауымен, „Жанаталап* колхозы социалвстік егістін өнімін мо- лайту жолындағы бүкілхалыктын жарыска белсеніп катысты. Бул курс айтарлыктай иәтижелі болды. Колхоз егіс өвімінін жоспарын жыл санап артыгыыен орындайтын болды. Мысалы, 1946 жылгы жоспар бойынша кант қызылшасыиын өнімі гектарына 150 центнер, дәнді егіс өвімі 10 центнер болып жобаланса, колхоз Кызылшани гектарынан 163 центнерден, ал астыкты 11 цент-

(жт?ж г ж ? нерден алды. Ал 1947 жылы бригада мен звеноларда еңбекті жаксы уйымдастырып, агротехникалык шараларды түгел колданудынаркасыв- да кант кызылшасыныц да, астыктын да өнімі бурыиғысынан жоғары- лады. Кант кызылшасынык өнімі гектарына 235 центнерден, ал астык- тын өнімі 10 центнерден жобаланғав болса, кызылша өнімі 365 цент­ нерден, астык өнімі 13,7 центнерден айналды. Ал кызылшаныц мол внімді 10 гектарлык учаскесінің гектарынан өнім 834 центнерден айналды. Кант кызылшасынан мундай мол өнімді колхоз төмендегі агро­ техникалык тараларды колданудык аркасында алды. Кызылшаны колхоз зябь айдалган жерге небэрі үш күнде (31 ыарттан 2 апрельге дейін) егіп болды. Учаске 21—22 см терен- дікте айдалып, гектарына 1 тоннадаи кен, 3 центнерден суперфос­ фат, 1,5 центнерден азотты жәве 1 центнерден калнй тынайткыштары шашылды. Кызылшаны шабыктау жумысы 3 күиде, жекелеу 8 күнде жэне тексеру 6 күнде аякталды. Кызылша өсу дәуірінде 12 см терендікте 13 рет внделіп, то- аырағы босатылды, II рет суарылып, косымша тынайткыштар шащы- лып огырды. Косымша тынайткыштан гектарына 1 центнер фосфатты тынайтқыш, 75 кг азотты тынайткыш жэне 35 кг калий тыцайткышы Кызылша піскен сон арнаулы казғыш машинамен казылаы. Кы­ зылшаны казу жэне тасу жумыстары 55 күн Ішінде аякталды. 1947 жылы кант кызылшасынан мол өвім алғаны үшін ССРО Жоғарғы Советі Президиумынын 1948 жылғы 28 марттағы Указы бойынша Алдабергенов Нурмолда жолдаска Социалиста Енбек Ері атағы берілів, оған коса Ленин ордені жәяе „Орак, Балға* алтын Бул Алдабергенов жолдастын тунғыш награды емес. 1943 жылы урыстарда ерлік көрсеткені үшін ол „Ерлігі үш ін' медалімен, 1945 жылы „Германияны женгені үшін\", . 19з1•—1945 жылдардаш Улы Отан соғысы кезікдегі ерлік енбегі үш!н“ медалімен, „Жауынгерлік енбегі үшін“ медалімен, 1946 жылы „Енбектегі ерлігі үшін* медалі- мен наградталған. Өндіріс шебері жэне белсенді кайраткер, данкты большевик- тер партиясының мүшесі Алдабергенов жолдасты 1948 жылы январьда енбекшілер бір ауыздан Талдыкорған аудандык советіне депутат етіп сайлады.

АСАНБАЕВ Базарбай СОЦИАЛИСТ1К ЕҢБЕК ЕРІ. АСЛНБАЕВ Базарбай Улы Октябрь со ци ал ист революциясыиа дейін өмірдін бейнетін көп шеккен. Ол 1904 жылы Талды- корған облысынык Талдыкорған аудааыидағы Шубар село- сында туған, кедей шаруанын баласы еді. 8 жасынан ол эке- сіыен бірге диканшылык кэсібіне араласты, бірак сонда да уй-ішія асырау өте кыйын болды. Совет өкіметі оркағанваи кейінгі жерде Базарбайдын да өмірі негізінен өзгерді. „Жаналык\" колхозыв уйычдастыруға ол белсеніп катнасты, колхоз уйимдаскаішаи кейін Базарбай бригадир болып тағайындалды. 1940 жылдын кузінде дэнді егістен ыол өиім алганы ушіи Ба­ зарбай Қазак ССР Жоғарғы Советі Президиумыиың Қурмет грамо- таеымеа паградталды. 1941 жылдан бастап ол партия катарына енді жәие коғамдык жумыстарды баскаратын болды. 1941 жылдын жазында, Улы Отан соғысы басталысьшеа олмай- данға кетіп, өз елівіц ар-намысын, тэуелсіздігін корғауға катысты. Майданнан кайтып келісімен „Жаналык\" колхозында тағы да брнга- дирлік жумысын колға алды. І945_жылы совет үкіметі Асавбаев жолдасты „1941—1945 жыл- дардагы Улы Отан соғысы кезіндегі ерлік еибегі үшіп' медалімен наградтады. Асанбаев жолдас звеволардык жэие бір гектаршылардың жу- мысын уйымдастырды. Қазір олар агротехникалык шараларды дурыс сқолдану үшіа күресуде. Брвгаданын учаскесі ерте көхтемде 27— 30 см терендікте айдалды, әрбір гектарына екі товвадав көң, үш «еитнерден күл жэне екі центнердеи суперфосфат төгіліп тыкайтылды. Қызылшаны күтіп, баптау жумысын бригада мукыят уйымдас- 216

иЕ2*ғ.агаигагзвггЕЗ«и23экзЕЗи тырды, кызылшаны шабыктау жумысы бес кунде аяқталды, арасмн лсекелеу сегіз кун ішінде, тексеру алты кун ішінде аяқталды. Кы- зылша тогыз рет суарылды, онын ішінде уш суаруда гектарына уш тонна есебінен қыіі суымен тынайтылды, топырағы босатылмп. жер- гілікті және минераллык тыңайткыштар себілді. Қызылшаға косымша тынайткыш шашу мөлшері гектарына жер- гілікті тыңайткыш 10 тоннадан, суперфосфат 3 центнерден, калий тузы 2 центнерден алынды. Кызылшаны казу жумысы сентябрьдін інде басталып октябрь* діа Інде аяқталды. Еабекті дурыс уйымдастырын, жоғары дзрежелі агротехниканы «олдану нэтижесінде Асанбаев жолдастын брнгадасы көлемі бес тек* тарлык кызылшанык әрбір гекгарыиан 869 центнерден өиім алды, ал калған 19 гектардыц эрбір ғектарынан 339 центнерден өнім алды. Кызылшадав осындай мол енім алғаны ушін ССРО Жоғарғы Советі Президиумыныя 1948 жылғы 28 марттағы Указы бойынша Асанбае.і Базарбай жолдаска Социалистік Енбек Ері атағы беріліа оған коса Ленин ордені жэне „Орак, балға\" алтын медалі тапсырыяды.

БАЕВА Пелагея Прохоровна СОЦИАЛНСТІК ЕҢБЕК ЕРІ. ПЕЛАГЕЯ Прохоровна жастыкшағында ауыршылыкты көп кер- ді. Ол 1908 жылы, Жамбыл облысындағы Мерке селосында туган, кедей шаруанык кызы еді. 10 жасынан бастап село- дагы кулактарга жалдэнын, жумыс істеді, жалшылыкта кеч бейнет шекті. Совет екіметі орнағанван кейін ғава көзі ашылып, азат енбекке колы жетті. Пелагея Прохоровна іНовый путь\" колхозына 1940 жылы мүше болып кірген еді. 1947 жылы звено бастығы болып тағайындалды. Ол озіое тапсырьілған жумыска аскан жігермен кірісті. Кашан да болса кызыліпадан өнімді жоспардағыдан артык алуды максат етті. Пелагея Прохоровна барлык агротсхникалык шараларды кол- даиа отырып, 1947 жылы ерекше табыска жетті. Қызылшаньі күзден тереңдігі 25—28 см етіп айдап, дайын- далган зябьке ерте септі. Кызылша біркелкі жаксы квктеп шыкты. Катар аралыктары білінісіыен шабыктау жумысьі колға алынды, бул жумыс үш кунде аякталды. Кызылшанын аралыктарын снрету және тексеру жуыыс- тары терт күнде орындалды. Ж аз бойыпа кызылша егісін арамшөптерден таза сактады. То- пырағмн жеті рет босатты, оныц үшеуі трактормен жургізілді, жеті рет суарып, үш рет жергілікті және мияералдык тынайткышгармен үстеп тыцайтты. Жаксы бантан, кутудіц нэтижесіиде кызылшанын өиімі артты. Екі гектарлык учаскеден 2030 центнер өнім алынды, орта есеппен енім гектарынап 1015 центнерден айналды. Кызылшадаи мол өнім алганы үшін ССРО Жоғарғы Советі 218

гшзт ж-жжетгзЕЗжягжяет Президиуыынын 1948 жылғы 28 марттағы Указы бойынша Баева жолдаска Социалнстік Енбек Ері атағы беріліп, оган коса Ленин ордені және „Орак, Балға\" алтын медалі тапсырылды. 1948 жылы январьда Баева жолдас Мерке селолык созетінік депутаты болып сайланды, колхоз баскармасы оны кызылша егісіне бригадир етіп тағайындады.

(□ІЕ2ИИ5Е2ЖИ5 ЕЙДЕКҮЛ байдешева жолдас творчестволык еркін енбектш С тамаша үлгісін көрсетіп отыр. Ол 1913 жылы, Жамбыл облысынын Луговой ауданыада тугаи, кедей шаруавын кызы. Әкесі ертеде еліп, Сейдекүл жасынаи ауылшаруашылык жумысында болган. 1930 жылы- СеЛдекүл ,1-Кенес* колхозына мүше болып кіргеи 1939 жылдан бері кызылша егісінде звено бастыгы болып кызмет Қазакстаннын колхозшылары социалистХк егш кэсібінін шыгым- дылығын арттыруды көзден жарыска түскен кезде Сейдекүл жорык- ка косылып, каит кызылшасынан мол өнім алу жолыяда барлык жігерімеп жумыска кірісті. Оныц енбегі еш болмады. 1947 жылы колемі 7,25 гектарлык қызылшаиың орбір гектарынан 503 центвердев өніы алды, ал көлеыі екі гектарлык учаскеиік эрбір гектарынав 845 центнерден өвім алды. Сейдекүл кызылшаны егу, оны кутіп баптау жумыстарыв адды» ала ойластырды. Күздігүні терендігін 25 см алып кызылшаға арнап жерді айдап тастады. Квктемде екі катар тырмалады. Тукым себер алдында культивациплады, гектарыпа 14 тонна көк, бір жарым дент- вер азот тыцайткышын төкті. Байдешева жолдастың звеносы кызылшаны шабыктау, катар аралыктарыи сирету және тексеру жумыстарын кыека мерэімде Жаз ішінде кызылша егісін 12 рет суарды, суарудың артынав іле-шала тоиырағын босатып отырды. Жаз бойына кызылшанык ка­ тар аралыктарынын топырагы колмен тоғыз рет босатылды, екі РеІ

1 2С К З М Г Х Ж Ж О Ж г а Э Ю е Э Я П е Е Э Н Байдешева жолдас кызылша өсіп келе жаткан везде косымша тыңайту ісіие ерекше көкіл бөлді. Ол кызылшаны бес рет тынайтты, бул жөнде үш рет жергілікті тынайткыш жэне екі рет мииералдык Бул шаралар кызылшадан мол евім алуга жәрдем етті. Кажырлы жэне_адал енбегі үшін Байдешева Сейдекүл .1941 — 1945 жылдардағы Улы Отав соғысы кеаі.ндегі ерлік енбегі үшів' медалімен наградталған еді. 1947 жылы кызылшадан аса мол өнім алғавы үшін ССРО Жо- ғарғы Советі Презнднумынын Указы бойынша оған Социалистік Ен- бек Ері атағы беріліа, оған коса Лепин орден! және .Орак, Балға\" алтын медалі тапсырылды. Байдешева жолдастын пат^иоттык енбегін жоғары багалап, оны жерлестері 1948 жылы Жамбыл облысынын Свердлов ауданыті- дағы Кеиес сельсоветіне депутат етіп сайлады.

ЕЖ ЕЖ Э КЭ Еаі

Бөгембаев жолдас дәнді егісті шығымдылығын арттыру жө- ніндегі міндеттемесін д е удавы асыра орындаумеи келеді. Бөгеыбаев жолдас бу'л табыска өзінің кажмрлы енбегі арка- сында, агротехника ережелерін меңгере білгендігі аркасыида жетті. Зябьті терен етіп айдау егіниін шығымдылыгын арттырудыи манызды шарты, ал Бөгембаев жолдас зябь айдау алдинда ікерді суарып алады. Ол кызылшаиы ерте көктемде, кыска мерзімде ссбс- ді. Жаз іш іиде кызылшаны II рет суарып, төрт рет тынайтады. Суару жумысы терендігі 16—18 см борозда аркылы жүсгізіледі. Өсуі кенж г калган жеке учаскелерге 1—2 рет жергілікті және минералдык тынайткыштар шашыіі, косымша суарады. Әрбір суарудаи кейіи кызылшанын катар аралыктары культи- вацвялаиады, катарлары кетпеимен босатылып, арамшептері ота- Бөғембаев жолдас кызылша егісіндегі кажмрлы еибегі үшін „1941—1945 жылдардағы Улы Отан соғысы кезівдегі ерлік енбегі үшін* медалімен иаградталған еді, ал 1947 жылы оган Социалист!!; Бнбек Ері атағы беріліп, оган коса Ленин орден! және „Орак, Бал- ға“ алтын медалі тапсырылды.

е з ш ж іа а а в ж СОВЕТ өкімсті колхоз деревиясыв алдыңгы катарлы техника- мен каруландырып кана койган жок, сонымен катар ол тех- ннканы менгеретін гамаша адамдарды да өсірді. Оньік бірі Андреа Иваповнч Боровых. Ол 1900 жылы, Жамбыл облысы- нын Мерке ауданындағы Кузьменко селосында тугав. 1929 жылы ол .Новый путь\" колхозыва енді. 1935 жылы сол аудандагы Ново-Воскресеновка селосына көшіп келіп, .Победа\" нолхозьша ауысты. Ол тракторды вз бетімен үйреніп, 1939 жылы Костоган МТС-нін тракторшысы болып істеді. Боровых жолдас өзініи кажырлы сңбегі аркасында көзге тусіп, 1943 жылы трактор отрядыішн бригадир! болып тағайындалды. Ол бригадир болысымен енбекті уйыыдастыру жэне енбек тар- тібіи күшейту мэселесінс ерекше көніл бөлді. Ол партия актнвінів көмегіыеп тракторшылардын идеялык-саясн жэне ендірістік білініи арттыру жөнінев аса курделі жуыыстар істеді. Боровых жолдастыи кажырлы басшылығы аркасында онын бри- гадасы жумыс жоспарларын жылма-жыл ойдағыдай орындап келеді- Бригадада ыашнналарды жөндеу, оларды күту жумыстары үлгі- лі жолға салынған. Осынын нәтнжесінде трактор парк! жумыс еиін- ділігін жылма-жыл арттырып келеді. Боровых жолдастың бригадасы, согыстан кейінгі сталиндік бес- жылдықты мерзімінен бурый орындауды көздеген Бүкілодактык ооциалистік жарыска косылып, .Победа\" колхозында егіннін ши- ғымдылығын арттыру жөнінеи накты ыіндеттемелер алды. Егістік жер 1946 жылдып күзінде дайындалды. Тракторлар ж»-

не тіркеу саймандары кыстыгуні жеиделіп, тракторшылар кайта аайындалды. 1947 жылы көктемде тракторлар егіс жумысына толык дайын- дыкпен шыкты. Бригада көктемгі егіс жуыисын ойдағыдай аяқтап, оіш күтіп баптау жумысын үлгілі жолга салды. Бригада өзініц міндеттеиесін абыроймен орындады. Трактор бригадасыи қамтығак 90 гектарлык учаскенін эрбір гектарынан кол­ хоз 411 центнерден өнім алды. Егіннін шығымдылығын арттыру жөніндегі ерекше енбегі үшін трактор бригадасынын бригадирі Боровых жолдаска Социалиста Енбек Ері атағы берілді, оған коса Ленин орден! және .Орак, Бал- ға* алтыы медалі тапсырылды.

БУДЕЕВ . Дмитрий Иванович СОЦИАЛИСТА Ғ.ҢБЕК ЕР1. МТС-нің трактор бригадаіьнкц бригадир/. АУЫЛ шаруашылык егістеріиен сталиндік мол өнім алушы сав мын армивнып ішінде тракторшы Дмитрий Иванович Будеев курметті орын алады. Ол 1918 жылы Краснодар елкесіиія Кырым ауданындағы Кеслерово селосында тугаи. 1939 жылы Будеев жолдас Совет Армиясына кызмстке шакырылып, фин актарына карсы Урыска жэие Улы Отан согысыиа Улы Отан согысы женіспен аякталғаннан кейія Будеев жолдас Қазакстанға келіп, 1946 жылы Мерке МТС-нде трактор бригадасы- вын бригадірі болып кызмет істейді. Қызылша сгстін колхоздарды камтыйтын МТС-те Істеп журів. Будеев жолдас агротехниканы менгеру ісімен шуғылданды. Егінкен мол өнім алғандарға Сопиалистік Еңбек Ері атағнп беру туралы ССРО Жоғарғы Совета Президнумынын Указы жария- ланғаннаи кейін, Будеев егіннен мол енім алу Ісінде колхозшыларға көмектесуге уйғарды. Осы максатпен Будеев жолдастың бригадасы 1946 жылы күзде егістік жерді 30 см терендікте зябьке айдады, жерді айдағая кезде жергілікті жане минералдық тынайткыштар шашты. Көкгемде жер дегдісімен зябьті тырмалап, бірнеше күннен кейін екі рет культи* вациялады. Егіс жумыстары үіп күнніқ Ішімде аяқталды, тукым сеялкамен себіліп, катарларына минералдық тынайткыш төгілді- Қызылша жаппай көктеп шыға бастасымен онын арасын снрету жэне тексеру жумыстары бес күнде аяқталды. Осынын нәтяжесівде әрбір гектарда 100—110 мың түптен кызылша калдырылды. Жаз ішінде бес рет культивацияланып, товырағып босагу 226

е а ш і№ іЕ э к о е э іш е з к и е з и о е з * жумыстары жүргізілді. Осымен катар кант кызылшасы борозда аркылы бес рет суарнлды, бес рет косымша тынайтылды. Бригада кант кызылшасын казуға 15 сентябрьде кірісіп, 15 октябрьде аяктады. Осы айтылған жумыстардып пэтижесінде көлеиі 100 гектарлык кызылшакын әроір гектарынан 400 центнерден өпім алыады. Үкімет Будеев жолдастын енбегін жоғары бағаляды, кызылша дан мол өнім алғаны үшін оғап Социалнстік Енбек Нрі атағын берді, оған коса Левин орденін жәие „Орак. Балға\" алтын ме- даліи тапсырды.

2*С Я Е » е Т Е Э * ] Е ВАСИЛЕНКО З о я Николаевна СОЦИАЛИСТ* Ғ.ҢБПК ЕРІ, 20 ғі дагы РовноеТелосывда тутвн к е ^ в Ы\"“ \" СвеРдлов здании- »*ш°!пвыб\"ард«ы»,ьяалсғнашкЖыамкбеыздле аәмкемсіы^нЦлдааги® Ж<£аар\"уаа\"«Ыт\"ке«лыпзоыс.еШлкбесжіаые __ %*я Чапаев атындағы колхозға « „ „ ? « “ * заводында істедІ,І940кы- 1942 я кызылш» івеносында істей бастады. 1' \"94‘5 жылы ол .1941—1945 жылдардағы Улы Отан соғысы кезШдегі ерлік еңбегі үшін* медалімен иаградталды. ” 947 жылы кектемде Ленин комсомолынын катарына енді, св» жылы звено бастыгы болып тағайындалды. Жас патриотка как' кызилшасынаа мол өніи алу күресіне жумылды. Ол агроиоыдарД“к кенесіве кулак койып, карт кызылшашылардын тэжрибелерін эер салып үйренді. 1947 жылы Зояның звеносы көлемі 4 гектарлык кызылшан»\" зрбір гектарынан 800 центнерден өвіи алды. Ол бул табыска иін звеносындағы адамдарды дурыс пайдалаиу, кы’зылшаны күтШ баптау, агротехника шараларыв дурыс колдану аркасыида/жетті- һрте кектемде көлемі 4 гектарлык учаске 24—25 сн тере»’ дікте жыртылды. Кектемде гектарына 20 тонна көң жәие 3 центнер суперфосфат шашылды. Ж ер айдалғаннан кейін үш рет тырмалаиды- кКаыызеынлшсеабеілрдтіе. егілетін дәнді егістермеи катарг егілді, тукым

Кызылша кектеп шыга бастаган везде шабыктау жумысы жүргізілді. Аралыктары 16—18 см мөлшерінде сиретіліп, топырагы босатылды, арамшөптері оталды. Ж аз іш інде сегіз рет суарылып, терт рет устеп тынайтылды. Алғашкы тынайтуда гевтарына 1,2 ц суперфосфат, 0,8 ц аммиак селитрі, 0,2 ц хлорлы калий колданылды. Екінші кезекте 1.5 ц супер­ фосфат, 60 к г аммиак селитр! колданылды, үшінші кезекте 1 ц суперфосфат жэне 3 ц койдыц курғак кыйы колданылды. Үстеме тынайткыштар суарудын артыван колданылды. Қызылшаны казу және тасу жумыстары ысырапсыз мерзімінде орывдалды. 1947 жылы кызылшадав мол өнім алғаны үшін ССРО Жогарғы Советі Перзидиумыныц 1948 жылғы 28 марттағы Указы бойынша Зоя Николаевна Василенкоға Социалиста Ецбек Ері атағы беріліп, Ленин ордені және ,Орак, Балға* алтыи медалі коса тапсырылды.

яКОВ Сергеевич егінвеи сталиндік жокары өнім алушы колхоз- шылармен коян-колтык енбек еткен адам. Ол алдынгы катарлы мичуриндік рылымды колхозшылар арасына кенінеи тарату- Яков Сергеевич 1912 жылы Жамбыл облысынык Луговой ауданыидағы Подгорное селосында туган. Орта мектептін алты класын бітіргеннен кейін ол бірнеше жыл колхозда істеді. 1932 жылы Луговой МТС-не қызметке евіп, ез бетімен білімін толыктырды. Агротехникаиын иегіэін үйренгев- нен кейін ол агроном-плановик атағын алады, содав кейін МТС-тІн учаекелік агрономы болып Істеді. Улы Оган согысы жылдары ол Советгік Армияның катарына шакырылып, Отаныныц тәуелсіздігів қоргауга қатысты. Комавдованиянын жауынгерлік тапсырмасын ой- орыидағаны үшін Вечеркни жолдас „Үшінші дзрежелі данқ\" орденімеи, „Ерлігі үш!н“ я е .Германияны жеңгендігі үшін' медальдарымен наградталды. Майданнан кайтып келгеннен кейін о л өзіпін еуйген кызметі- не қайта кірді. Луговой МТС-нін аға агрономы ретінде Яков Сер­ геевич машина-трактор паркіиік жумыс өнімділігін арттыру және агротехниканы коллану жвнінен аса күрделі жумысгар жургізді- ьарлык ауылшаруашылык егістеріиен мол өнім алудык агро- технякалык жоспарын кезінде жасап, өэініц төиірегіне барлык агро- помнялық активті уйымдастырды, агрономиялык шаралардын толык орындалуын тікелей өзі бакылап отырды. Вечеркнн жолдастык бастауымен колхозшылардын, МТС кыз- меткерлерініц агротехникалық окуы уйымдастырылды, ол үнемі

Г !Е Э Н П 3 5 Э И П Г аИ И Е З » Ш Е » Г З Е З & баяндамалар мен лекцнялар жасап туратыи болды. Вечеркин кизилша егісі бригалаларында енбек уйымдастыру мәселесіне ерекше ке­ чи бөліп, кызылшаны күтіа баптау жөніндегі иесіздікті жойды. МТС-тік камтуьіндағы барлык колхоздарда кант кызылшасы жеке звеноларға, звено ішінде жеке колхозшыларға бекітілді. Қызылшаға арналған жер күздігүні 27 см терекдікіе айдалды. Зябь айдау алдында гектарына 15 тоннадан жергілікті жэне 2 дентнерден минералдык тынайткыш шашылды. Ерте кектемде, екі күн мерзім Ішінде культввадияланды. Қызылшаны егу жумыеы үш — төрт күиде аякталды. Қызылшаны егумен катар онык катарына гек­ тарына 2 центнердеи минералдык тынайгкыш шашылды. Қызылша- ның катар аралыктарын сирету және тексеру жумыстары 6—8 күнде аякталды. Ж аз Ішінде кызылша 8 рет. ал кейде 10 рет суарылды, сегіз рет культивадияланып, топырағы копсытылды. Кызылшаны казу жумысы ыеханйкалыжолға салынған. МГС-тін камтуындзғы колхоздарда көлемі 347.5 га кызылша- ның эрбір гектарынан 400,9 центнерден өнім алынғандығы үшШ Вечеркин жолдаска Социалистік Енбек Ері атағы беріліп, Ленин ордені және „Орак. Балға* алтын медалі коса тансырылды.

РЕСПУБЛИКАМЫЗДАҒЫ МТС дяректорларынын ІШІидетапкнр- лыгымснжәнс батылдығыысн көзге түсксн адамнын біріГаурлик Ол Белорус ССР-нің Гроднин облысындағы Лида киля- Теыір жол жумысшыларынын балаларына совет екінеті оку- білін есігіи кен ашудын арқасында. Гаурлнк жолдас 1934 жилы Воронеж ауылшаруашылык ннстнтутын бітіріп, агроном дегся атак алды. Казакстанга келгеннен кейін ол Талдыкорған облысып- дагы Мукыр МТС нің аға агрономы болып тагайындалды. 1936 жи­ лы үй турмысына байланысты ол Воронеж облысынын Талов аудя- выва ауысип, МТС-те агроном болып істеді. 1938 жылы Қазакстан- га кайтадан келіп, алғашкыда Луговой МТС-ніц аға агрономы болыа істеаі, соиынан МТС-тІн директорлығына тагайындалды. 1947 жылы Луговой МТС-нін партия уйыыы Гаурлик жолдасты партия иүше- Аігіие кандидат етіп алды. Гаурлик жолдасМТС кызметксрлсрінін жэне МТС-тін камтуын- дагы ауылшаруашылык артельдерінін барлык колхоэшыларын егііг вің шыгымдылыгын арттыруға жуыылдырып, оларға агротехникалык гылым жөнінсн көіі көмек кпрсетті. Колхоздарга ауыл шарташыли- ғы вндірісіи және снбек уйымдастыру жумысин жоспарлы жолга салуға көмектесті. Гаурлнк жолдас машина-трактор станпиясын колхоздарды сая- дырды'° ^ПымАасу жаг“ нан ныгайтудыц мэдсни орталығына айнал- Қазір Луговой машпна-трактор ставциясы Гаурлвк жоддастын

басшылығымен Казакетандағы алдынғы катарлы МТС-тік бірі болып отыр. Луговой МТС-і колхоздармен жасаскан шартты берік колдаиа оіырып, жумыстын барлык түрін жылмажыл мезгілінде орындап келеді. 1947 жылы трактор жумыстарынын жоспары 124 процент, 1948 жылы 141 процент орындалды. 15 аттын күші бар әрбір трак- тордын өнімі 1947 жылы 520 гектар болса, 1948 жылы 686 гектар- МТС 1946 және 1947 жылдардын ішінде 71497 еом каржы үнемдеді. МТС-тІң камтуындағы колхоздар жылма-жыл ауылшаруашылык егістерінен мол енім алып келеді. Осынын нәтижесінде колхоздар мемлекет алдындағы міндеттемесін мерзімінен бурын орындап, заттай акысын өтеп, өздерін тукыммеп удайы камтамасыз етіп келеді, колхозшылар ецбеккүвге көптеген астык алып отыр. 1947 жылы колхоздар дәнді егістік гектарынан 11,9 центиерден, кызылшаныц гектарынан 400,9 центнерден өнім алды. МТС-тін зат­ тай акысы астык жөнінек 184 процент, қызылша жөнінен 126 про­ цент орындалды. МТС-тіи камтуындагы колхоздар егіннін шығымдылыгын артты- ру жөніндегі табыстары үшін Гаурлик жолдас 1947 жылы Епбек Кызыл ту орденімен наградталған еді. 1948 жылы оған Социалиста Енбек Ері атағы беріліп, Ленин орден! жэне „Орак, Балға\" алтын медалі коса тапсырылды.

2Е Я ГОНАЖ ЕНКО Ольга Калистраювна СОЦИАЛИСТІК ЕҢБЕК ЕРІ, РЕСГІУБЛИКАМЫЗДЫҢ даккты кызылшашысы Ольга Калист- ратовна Гонаженко көрнекп табыстарға ие болды. Ол 1916 жылы Украина ССР Винницк облысы, Дашевау- данмндагы Старый Дашев селосывда туып, өскен. Бастауыш мектептін 4 класын бітіріп 18 жасында ол за- 1 жумыска кіргеи, онда 1934 жылдан 1939 жылға дейін істеп, ікы кезде токарь, одан бригадир, содан кейін сурыптау цехи- 1939 жылы Талдыкорғаи облысына көшіп келіп, .Первое пая колхозына мүше болып кірген еді, 1943 жылдан звено бастыгы бо- лып кызмет істейді. 1944 жыл БК(б)П-н1н катарына алынды. 1943 жылы кант кызылшасынан мол өнім алғаны үшін „Соц лвстік ауыл шаруашылығынын отличнигі\" значегін алды, 1946 жы- лы .1941—1945 жылдардағы Улы Отан соғысы кезіндегі ерлікенбегі үш1и“ медалімен наградталды. Гонаженко жолдас жоспар бойынша белгіленғен өнімді ылғый асыра орындаумен келеді. 1945 жылы, жосиар бойынша кызылшаның гектарыиаи 165 цеит- нерден және дэнді егістердін гектарынан 12 центиерден өвім алу- ға уйғарылған болса, онын звеносы кызылшаиын гектарыван 460 центнерден жэне дэнді егістіц гектарыиаи 24 центнердев виіыалды- 1946 жылы кызылшадан 165 центнердін орнына 480 центнерден жэве дзнді егістен 12 центнердін орнына 25 центнерден өвім алды. 1947 жылы звено мүшелерінін жаппай белсеніп енбек етуі нэ- тижесінде ол бурынғыдан да жоғары табыска жетті. 4 гектар жер- 234

дің эрбір гектарынан 813,2 центнерден кызылша 1 гектар Д9НДІ егістіқ әрбір гектарынан 26 центнерден асті . .... Кант кызылшасынан мол өнім алу жөнінде ол мынадай агро- техникалык шараларды колданды. Ерте көктемде егістік жер 30 см тереңдікте айдалып оған минералдык және жергілікті тынаіітқыштар твгілді. Тынайткыштын мөлшері гектарына минералдык тынайткыш­ тар—5,5 центнер, көн — 7,5 тонна, күл — 1 центнер, койдын кыйы—• 3,75 центнер жэне тауык санғьірығы 2 центнерден алынды. Кызылшаны себу бір күи ішінде — 14 анрельде аякталды. Қы- зылшаны шабыктау 3 кунде, жекелеу 5 кунде, тексеру —4 кун ішінде аякталды. Жаз ішінде кызылшанын топырагы 10 рет копсы- тылды (оных жетеуі трактормен жэне 3 •көлік культивациясымен), 10 рет суарылды, оныц ішіиде 3 суаруда гектарына 5 тоннадаи кый суы аралас тегілді. 21 октябрьден бастап звено арнаулы копаргыш- пен кызылшаны казуға кірісіп, муны 10 ноябрьде аяктады. 1947 жылы кант кызылшасынан мол өнім алганы үшін ССРО: Жогаргы Советі Президиумы Гонаженко Ольга Калистратовнага Соцналнстік Енбек Ері атагын берді, оган коса Ленин ордеві жэне .Орак, балга\" алтын ыедалі тансырылды. Жалынды совет патриоткасы Гонаженко жолдас 1948 жылы Тал- дыкорган аудандык Енбекшілер Советінің депутаты болып сайланды.

ВАСИЛИЙ Алексеевич Гончаров республикамызға енбегі сікгеи тракторшылардын бірі. Ол 1914 жылы. Жамбыл облысы, Свердлов ауданы Михай­ ловна селосында туған, жсмысшыныи баласы. 1931 жылы ол тракторшылар курсы дагы кмзылша совхозыиа жумыска жіберілді демшісі болып ггаен 1944 жылы трактор отрядынын жэр- .....ды, сонынан трактор отрядынын бригадир- .НІІПС оелгіленді. Осы кезден бастап Гончаров жолдас ерекше бел- Гончаров жолдастын бригадасыныц камтуындағм „1-Кенес* кол хозы егістеп удаііы мол өнім алады, колхозшыларға енбеккүиге акыны коп твлейді, мемлекетке бересі тапсырмаларын дер кезіяде өтеп отырады. Бригаданың тракторлары жумысты токтаусыз істейді- Бул бригаданын жоспарлы тапсырмаиы асыра орыидамаған жылы оолған емес: 1947 жылы бригада норма бойынша белгіленгск 2141 гектардын орнына 2600 гектар етія орындады. Бригада тракгорлар мен тіркеу машнналарын егіс жумысыиа дер кезіиде дайындап, олар- ды укыпты пайдаланып отырды, Жумыстың барлык түрін агрогехника- лык ен колайлы мерзім Ішіиде орындады. «Зоин істеп журген жумысы жайында Гончаров жолдас оылаи дейді: „Біз тракторларды толык күшінде пайдалаиуға тырысамыз. Әсіресе егістің катар аралыктарын уксатуды дер кезінде, жаксылап жүргіземіз. Жоспарда көрсетілген жумыс көлеміи белгіленген мер- зім ішінде орындауды тракторшылар өзінін мівдеті деп есептейдь Біздер тракторлар мен тіркеу машнналарын үлгілі сактауды, тех~

ИЕ2МОЕЭИГ■ 3 2 3 Ж Ж Ж Х З т г£ т иикалық норма графнгін булжытпай орындауды көздеп отырыыз\". Гончаров жолдас өзінің көп жылдык тәжрибесін жас тракторшы- ларға удайы үйретіп отырады, ол машиналардын өнімді істеуімен бірге онын сапалы істеуіне де көп көиіл бөледі. Трактор жоспардан тыс тоқтап калса бригада оны өндірістік кеңесінде талкылайды, бул жумыста кездесетін кемшіліктерді кайталамауга мумкіндік бе- реді. Тутас бригада бойынша жэне жеке тракторшылардын арасында социалистік міндеттемелер кабылдавын отырады. Гончаров жолдас қарауындағы тракторшыларка көп қамкорлык жасап отырады. Бригаданын тракторшылары үшін арнаулы кос (вагончик) жасалган, онда тракторшылардыи мәдениетті түрде дем алуына мүмкіншілік бар. Гончаров жолдастын еңбегін үкі.чет жоғары баіалады. ССРО Жогарғы Советі Преэидиумынын 1948 жылгы Указы бойынша оған Социалистік Еңбек Ері атагы беріліп, Ленин ордені жәяе „Орак. Балга\" алтын медалі коса тапсырылды.

^жшзкпезл ■ Ол 1924 жылы, Талдыкорғаи облысыныя Талдыкорған ауданына карасты Троицк селосында туған. Онын әке-шешесі 1929 жылы .Первое мая\" колхозы алғашкы уйымдаскан кезде мүше Оолып енді. Ал өзі колхозга 1938 жыга мүше болыгі, аз уакыт ішінде озаттардын катарына косылдн. 1«* жылы ол Ленин комсомолынын катарына алынды- Комсомол каи- рына альшысымен-ак егіннен мол өнім алу күресіне белсевіпкірісті- 1945 жылы „1941-1945 жылдардағы Улы Отан соғысы кезіндегі ер- лік енбегі үшін“ ыедалімен наградталды, ал 1946 жылы .КУР*67 белгіеі\" орденімен наградталды. 1945 жылы оны колхоз баскармасы звено бастығына осы қызметте ол ірі табыска жетті, кант кызылшасынаи б*олып кер- Надежда Николае] іык ережелерді белгілеяген мерзі- мінде орынлаііды. . 1946—1947 жылдын кысында, звеноға бекітіліп берілген V гектар жерге ол әрбір гектарына 30 тонна ееебімен 135 І0“иал. „ “ текті. Кызыліиа көктемде 30 см терен жыртылған жерге сеоілди әрбір гектарына көктемде 22 центнерден минералдык тынавткыш. « центиерден күл, 15 центнерден қойдык кыйы жане 8 центверде тауык сакғырығы шашылды. Қызылша бір күн ішінде трактор сеялкасымен себілді (14 ап-

-Ғз е э к ғ ’жтегяггя&жзяехя&тжт рельде). Қызылша көктеп шыккаынан кейін звено шабыктау жумы- сып 3 күн ішінде, жекелеу жумысын 5 күн ішінде жэне тексеру жуиысып 4 күн ішінде аяктады. Қызылша егісі 10 рет суарылды жэне әрбір суарудан кейін катар аралықтарынын топырағы копсы- тылды. Үш рет суаруда кызылша кый суымен тыкайтылды. Звено бастығы Надежда Гордиенконык кажырлы енбегі айта калғандай табысты болды. Колемі 4 гектарлык кызылшанын дрбір гектарынан жоспарда белгіленген 250 центнердін орныаа, 844 цевт- нердея өнім алынды. 14 гектарлык дзнді егістін гектанынан жос­ парда белгіленген 14 центердін орнына 20 центнердеи өнім алынды. Үкімет Надежда Гордиенко жолдастын еибегін жогары баға- лап, қант қызылшасынан мол внім алғаны үшіи 1048 жылы оған Социалистік Енбек Ері атағын беріп, Ленин ордені жане .Орак. Балға* алтыи медалін коса тапсырды. Надежда Гордиенко жолдастын бул үлгілі ісімен рухтанған „Первое Мая\" колхозының жастары алдагы жылдарда будан да ірі та- быска ие боламыз деп серт етті.

.с к а ж е т ГУЛЯРЕНКО Степан Никифорович С0ЦИАЛИСТ1К ГУЛЯРЕНКО жолдас Қазакстанда ертеден агроном болып істеп келеді. Агрономдык кызметте істегеніне 38 жыл. Ол агроно­ мия 1-ылымыныи негіэдерін ғаиа біліп коймай, күнделікті жу- мысында егінніц өнімііі молайту жолындағы күресте квп тэж- рибе алғяк. кейін Одессадағы же н 1911 Ол к р дайында бакшасында агроном-плодово ;боЛЫП жылдан 1915 жылі-а дейін а кызмет істегеи. 1917 жылы вз еркімен Қызыл Гвардияға ө т іп -------- ға дейін Кызыл Армия қатарында Улы Октябрь социалистік рево- люциясыныц женісгерін баянды ету жолында күреседі. Армиядан босап келгеннен сон, ауыл шаруашылығында оз мандығына кайта кірісті. Мерке ауданында ол 1936 жылдаи бері колхозшылардын • делікті ісіне басшылық етіп келеді. Гуляренко жолдас агротехникалык шараларды дер кезіиде ғ дану максатымен жыл сайын ауданның агрономдарымен және к хозшыларымен әр колхозға нактылы агротехннкалык жоспар жас ды. Міне осынын нэтнжесівде барлык колхоздарда, бригадаларда және звеноларда егіс жумыстары басталғанға дейів күнілгері бекі- тілген агротехникалык жоспарлары болады, бул жосаарда істеліне- тін барлык жумыстардыц мерзімі белгіленіп отырады.

лаву жөніиде колхоз оаскармаларыні нускау беріп отырды. Оси- выи пәтижесінде бригадалар мен звеиоларда жумыс уйымдаскаң турде істеліп отырды. Барлык агротехпикалык шаралардын дурыс орындалуын аудам- нын агрономдары мен колхоз активтері бакылап отырды. Гуляренко' жолдас колхозшыларға агротехника ережелерін үи- ретуде көп енбек етті. Ол колхозшылардык, агротехникалык үйір- месін, стахаиовшылар мектебіи уйымдастырды. Колхозшылар ара-: сында жиі-жиі лекцияяар мек аңгімелер еткізіа отырды. Ауылшаруашылык егістерін, әсіресе, кант кызылшасыв куту жөніндегі иесіздіктерді толык жою ушін ол эрбір бригаданың ішінде' туракты звенолар курып, оларга егісті бекітіп берді. Звено ішінде жеке колхозшылардын міндеттемелері белгіленді. Қант кызылшасына арналған жерлер күзден зябьке айдалын, дайындалды. Зябь айдау алдында оған жергілікті жәве минералдык' тыкайткыіитар төгілді. Ж ер 28—30 см терең алып айдалды. Көктем- де, тукым себу алдында жер сапалы етіп вчделді. Тукыы себілген' кезде әрбір гектарына 3,5 цеитнерден мннералдык тынайткыштар шашылды. Қызылшаны шабыктау, жекелеу және тексеру жумыстары кыска мерзім ішінде эткізілді. Қызылша борозда аркылы 7 рет су-- арылды, әрбір суарғаи кезде тыңайтылып отырды. Қызылшаны казу. тасу жумыстары шығынсыз, белгілеиген мерзімде орындалды. Гуляренко жолдас жанкыярлык ечбегшің нәтижесіиде ірі та- быска ие болды. 1947 жылы ауданнын колхоздары кант кызылша- сыиан өнімді жоспар бойынша белгіленген шамадаи 44,2 прочент артык алды. ССРО Жоғарғы Советі Гірезидиумынын 1948 жылғы 28 марттагы Указы бойынша Гуляренко жолдаска Соцналистік Ен­ бек Ері атағы беріліп, Ленин ордені жәие „Орак, Балға* алтьш медалі Коса тапсырылды.

еящшгоеэмие КӨПШІЛІКТІ артынаи ерте алу, жаналықты сезу „Жаналык\" кол- хозынын председателі Абдыкадыр Даировтын большевнктік жумыс стилі- Ол 1905 жылы, Талдыкорған облысы, Талдыкорган ауданы Шубар еелосында туған. 1928 жылдан 1940 жылга дейін Шубар сельсоветінде, оная ке- йіи Большевик сельсоветінде секретарь болып, ал 1940—1941 жыл- дары Талдыкорган ауданыиын Молотов атыпдагы колхозда предсе- Улы Отан согысы тусында Даиров жолдас майдаида болып, жауга карсы күресті. 194о жылдын аягыида майданная өзіиіи тугаи селосына келіп, „Жаналык\" колхозыиа председатель болып сай- іарыаын көсеміміз Сталивге хозы да кант кызылшасынан колхозда агромектеп жумыс н колхозшылар ез тэжрнбе- Барлык өндірістік мүмкіншіліктерді ойластырып, Даяров жолдас кант кызылшасыныи барлык көлеиінен өнімді жоспардағыдан екі есе артык алуды, ал 9 гектарлык кызылшанын эрбір гектарыван 800 центиерден енім алу міндетін алға койды. Бул міндетті орын- дау үшін жумыста кездесетін иесіздіктерді жойды, барлык егіс