Социалистік Еңбек ерлері

2 22 2€ т т і е ш Ж ® ! ! З ж ш т х & Ш £ т 2279 центнер өнім түсті, орта есеппеп өнім әрбір гектарынан 518 центнерден айналды. Оыыц іш інде екі гектар учаскеден 802 цент- аерден айналды. ССР Одағы Жоғарғы С оветі Презилиумынын 1918 жылғы 28 март- тары Указы бойынша звено ёастығы Мустафаева жолдаска Социа- лвстік Е кбек Ері атағы беріліп, Ленин ордені жэне „Орак, Балға“ алтыи медалі коса тапсырылды.

ЕҢБЕККЕ соцналистік көзкарастып үлгісін керсетуи бірі Мурадов жолдас. Ол 1918 жылы Азербаш селосында туған, кедей ші .. дбаоилыыпидкаіғрыіп„1,Н931са0931ж793ыж7лыы»логал д. Яейліенвасмотв\"да.аеалуміжыпү,лушшмЖеыаарбсмуобалісышытлыпедлоіык.біклрыдсі.ын1ы94к4Шжуылағуа- аткарды. Содав егін шаруашылык Қаит кызылшашылардын жумыс тәжрибелерімен танысып және агрономмеи кенесіп ол жумыстык жоспарын жасады. Ол жоспарда бригада мен звенолардыц ішінде ембек уйымдастыру, агротехникалык шараларды мүлтіксіз жүзеге асыру жағыиа ерекше көніл бөлді. 1947 жыллың кортындысы ойдағыдай нәтиже берді. Бригада 55га учаскесінін әр гектарынаи 349 центнерден, ал 4га мол өнімді учаскесіиен 811 центверден өнім алды. Қант қызылшасынан мундай мол өнім агротехникалык шара­ ларды жүзеге асырудың иәтижесіиде пайда болды. Бригада кызылша туқымын зябьке, 7 күн ішіиде сеуіп болды, онын Ішінде егістін бетін тегістеп, мала жүргізді. Культивациялау- дык алдында гектарына бір цеитверден суперфосфат және 1 аент- нердеи азотты тыцайткыштар төгілді. Тукым себу кезінде әрбір

СЕЗМГЛЕЭМгаОЯПЕЗЯШСЭКХЕЭа гектарына 1,5 центнерден фосфорлы жэне 50 кг азотты тынайткыштар Қызылшаны шабықтау жумысы катарлар біліне бастасымен колга алывып, 4 күн ішінде аякталды, жекелеу жэне тексеру жумыстары белгіленген мерзімде жүргізілді, Көктеп өсу кезінде 7 рет суарылды. Оның іш інде 3 рет минералдык және жергілікті тынайткыштармен Әрбір суарудан кейін катар аралыктарының топьірағы копсы- трактормен вультивацияланды. Қаит кызылшасын казу ж эне тасу жумыстары белгіленген мер- зімінде, еш бір ысрапсыз орындалды. Кант қызылшасыиан кундай мол өнім алғандығы үшін Черкес Мугаулы Мурадовка ССР Одагы Жоғаргы Советі Презндиумынын 1948 жылгы 28 марттагы Указы бойынша Социалистік Енбек Ері атағы берілін, Ленин ордені ж эне „Орак, Балка\" алтын медалі коса тапсырылды.



ГЖЭКІТКЗЯРЖЭШ ЕЭвИЕЭіІҒаЕЯІ енбек етудін аркасында М урадов жолдастың звеноеы 1947 жылы екі гектарлык м ол өнімді учаскенің гектарыиан 809 центнерден, 10 гектар учаскеніа гектарынан 354 цситнерден өиіы адды. 1947 жылы кант кызылшасынаа мол өнім алғандығы үшін ССР Одағы Ж оғарғы Советі Презндиумынын Указы бойыша Фаржан Мусаулы Мурадов жолдаска Соцналвстік ■Еңбек Ь р і атағы беріліп, Ленин орд ен і және ,О рак, Б а іғ а ' алтып медалі коса тапсырылды. Ж оғары награапен рухтанғаы Мурадов жолдас колхоз даласыыда будаи гөрі де иол өнім алуға уәдесін берді.

АППДК Муеапіров Түркстан—Сібір іемір жолын салыскандардын бірі. Социалистік егіс даласынын данкты стахановшысы болуда осы темір жол оған творчесволык жемісті еқбек мек- тебі болды. Аппак 1902 жылы, Талдыкорған ауданынын Шубар село- сында туған. Онынзкесі революцвяга девін байдыи жалшысы болган. Жанаталап колхозына Мүсаліров жолдас 1930 жылы евіп, 1945 жылга денін катардағы колхозшы болып жумыс істеп келді. Улы Отан соғысы кезіиде ол Совет Армнясынын катарында болып Отанын корғады. ^ геннен кейін Мүсапіров жолдас кант кызылшасы мен дэнді егіс брвгадасынык брвгадирі болыя тағайындалды. Овың-басшылығымен бригада өвдірістік тапсырыаларын удайы асыра орындаумеи келеді. 1946 жылы овын бригадасына бекітіліп берілгев 65 гектар кант кызылша егістігінін эрбір гектарынан жоспарда белгіленген 150 центнердін орвына 165 денгиерден өнім 1947 жылы бригаданың карамағына 15 гектар кант кызылшасы және 130 гектар дэиді егіс бекітілген еді. Бригада өнімді мол алуға міидеттенген болатын. Бригада бул міндеттемесін де абыроймен орындады. Кызылша- иык 8 гектарлык учаскееіиің гектарынан 832 центиердеи өнім, тутас кызылша учаскесікік эр гектарынан 235 центиердін ороына, орта есеппен 404 цеитнерден өнім алды. Дэнді егістердін

а&жт егіетін гектарынан жобаланғак 10 центнердін орнына 13 цевтнер- дев өнім алынды. Кант кызылшаеынан мундайлык мол өнім кажырлы енбектін аркасында және агротехнвкалык шараларды дурыс колдавудын нәтижесінде ғава мүмків болды. Қызылшаға арналғап учаскені бригада кузден 28—31 см терең- дікте зяб ьке айдап, жергілікті жәнс минералдык тынайткыштармев тынайтты, тыңайткыш мөлшері гектарыва көцнен 15 тонна, супер- фосфаттан 5 центнер есебімзн төгілді. Тукым марттын акырында 2 кун Ішінде себіліп болды. Енбекті дурыс уйымдастырудын аркасында Мүсапіров жолдас- тын бригадасы кызылшаны шабыктау жумысын 3 күнде, жекелеуді 5 күнде және тексеруді 6 күнде аяктады. Қыэылша өсіп жетілгенге дейін катар аралыктары ІЗр ет өіпелді. сопык іш інде 10 рет трактормен жзне 3 рет агтырмамен өнделді. 11 рет суарылыл. 5 рет ж ергілікті жәие мннералдык тынайткыш- гармен косы.иша тыцайтылдьі. Кант қызылшасын казу 1 сентябрьде басталып 28 сентябрьде аякталды. 1947 жылы кант кызылшасынан мол енім алғаим ушін Мүсапі- ров жолдаска Социалистік Енбек Ері атағы беі-ілді. Қазір онын кеудесінде ,О рак, Балға\" алтын медалі, Ленин ордені, „Жапонияны жеңгендігі үшін\", .1941—1945 жылдирдагы Улы Отан соғысы кезіндегі ерлік ецбегі үшін* медалдарі жаркырап жүр.

АТАҚТЫ кызылшашы Екатерина Назаренко Социалиста Енбек Ері деген курметті атацты езінін табандылығынын, ыиталылы- гынын жәпе патриоттык борышын жаксы тусінгендігінін нәтижесінде алып отыр. Назаренко 1916 жылы, Жакбыл облысынын Жаибыл ауда- нындагы Мерке селосында туған, шаруаиыц кызы. 1912 жылы ол ата-анасыыен бірге колхозга кіріп, 1945 жылға дейін катардағы колхозшы болып істеді, өзіне тадсырыльан жумыс- 1943 жылы кыстыгуні колхоз баскармасы Назаренко жолдасты кызылша эвеносынын бастьіғы етіп тагайындады. Бірінші жылы-ак оныц заеносы едәуір табыека жетіп, ыита койса, егін шығымдылы- ғын ойдағыдай көтеруге ыүмкіндік бар екенін көрсетті. 1947 жылы кыстьігуні Екатерина Александровнанын талабы бо- йынша онын звеносы колхозда уйыыдастырылган стахановшылар мектебіндс агротехника әдістерін үйренді. МТС-тің учаскелік агроноыыныи көмегімен агроноыиялык жос- нар жасалды, буған звенонын барлыц мунхелері белсене катнасты. Барлык шараларды дер кезінде, сапалы турде орындаған жаг- данда ғана астыктан ыол өнім алуга болатывдыіыи білгев Назаренко жолдас керекті дайындыктың бэрін күнілгері жүргізді. Көктем шыгысымен-ақзвено алдыңғылардын бірі болып егіс жумы- сына шықты. Жаксыллп көң твгілген, бапталған жерге кызылша тукымын себу бір кун ішінде аякталды. Қызылша шыға бастаған кезде звено оны шабықтауға кірісіп, бул жумысты 3 күв Ішінде аяктады. Қызылшаны жекелеу жэне тексеру жуыысгары ен қыска

аЕэжгвгжпсэмпЕЭявЕЗшеэш мерзім іш інде жүргізілді. Ж екелеу мен тексеру аралығында звено бірінші рет егісті коректендіру, еуару жэне копсыту істеріи жүр- гізді. Ж аз бойы егіс біриеше р ет оталып, 3 рет коректендірілді, 7 рет суарылды, 8 рет копсытылды, онын төртеуі трактор куль- тиваторымен, біреуі атка тіркелетін копсыткышпен жасалды. Осы шаралардыи аркасында плантация үнемі борпылдак жәяе таза күйінде усталды. Звено кызылшасын уйымдаскан түрде, ысырапеыз жыйиап алды, 2 гектар ж ерін ін әр гектарынан 825 центнерден өнім алды. Осы енб егі үшін Н азаренко жолдаска Социалистік Енбек Ері деген а т а к беріліп, Ленин ор д ен і және „Орак, Балға\" алтын медалі

НАЙМАНҚУЛОВА Бәзікул СОЦИАЛИСТА Н АЙМАНҚУЛОВА жолдас советтік агротехникалык ғылнмвык озат эдістерія күнделік жумысында пайдалаиа білгендігі аркасында зор табыстарға ие болды. ■ыоблысы, Малайсары ауданыи- Бәзікүл 1921 жылы ‘ ---------' ....... 1942 жылы „Болыпе- даты КөлбайТөлебай і , . Колхоз внк* колхозына кіріп белсенді колхозшзывнеыиносыбиірыін ( бастығы етін баскармасы оиы 1У'С ..............я...баскаруымен звено кызылша внімі; тага..й..ы...н..д. ады. Бэзікү . . . 1946 жылы ол бір гектаршы б ліп, одан 415 центнер өнім алды. Бэзікүл жолдастык жУмысын бағалап колхоз баскармас: 6 рет сыйлык берді, ал 1945 жылы „1941—1945 жылдарлаг Отан соғысы кезіндегі ерлік енбегі үшін“ ые лімен иаградталды- 1947 жылы онын звеносына 4 гектардан екі учаске жер « е і . ліп берілген еді. Звено кызылшанын өнімін молайту жолындағы күресті цио жыл- дын күзінен бастап колға алды, ол учаскеві 27 см терен алып зябьке айдады. 1<ыс ішінде Бәзікүл өзініц звеносымен агротехняканы мукыят окып үйренді. Совыыен бірге жергілікті жэне мииераідык тынайт- қыштар дайындап, учаскесіне 136 тонна көц жеткізді. Квктемде зябьті кайта айдап, культнвациялаған кезде учаскені тынайту үшін минералдык тынайтдыштардан әрбір гектарына 3 цент- нерден суперфосфат, 1 центнерден аммиак селитрі шашылып өтті. У аске эбден бапталғаннан кейін 21 апрель күні тутастырьілған сеялкамен тукым себілді, тукым себумен бірге эрбір гектарына

т: шғ а г - ж > ' а э ш а ® я в е яеі*ж гакзш 2 центнерден суперфосфат, 0,5 центнердеи аммиак селитрі катар- ларына коса гаашылды, тукы м гектарына 35 кг есебімен себілді. 8 күн дегенде кызылша жаппай көктей бастады. Шабыктау жумысын звено 3 мій куні аяктады, ал 5 май күні жекелеу жумысын бастап, оны 8 май күні аяктады . 15 майдан 20 майға дейін тексеру жүргізілді. Ж екелеу жэне тексеру жумысы біткеннен кейів учаске- нің әрбір гектарында 130,000 түп кыэылша калдырылды. Кызылша өсіп жетілгенге дейін 4 рет үстеп тыңайтылды: 20 майдан 25 майға дейін гектарына 2 тоннадан койдың кыйы шзшылды; 5 нюньнен 10 иганьге дейін гектарына 2 центиерден суперфосфат, 1 центнер­ ден аммиак селитр! шашылды; 8 июныіен 23 июньге дейіи 2 цент­ нерден суперфосфат. 2 центнерден аммиак селитрі жэне 2 тоннадан көң шашылып, су жіберілді. акырында, 5 июльден 10 июльге дейін 2 центнерден суперфосфат ж эне 0,7 центнерден хлор калиі шашылды. Мииералдык тынайткыш пен кой кыйы колмен шашылды. Тынайт- кыштар ж ерге ат шабыктағышы аркылы сініріліп, артынша су жіберілді. Су жіберілгеннен кейін трактормен жэне ат тырна- У Қажырлы Ренбекг1н нэтижесінде Бәзікүл жолдастың звеносы 8 гектар жерден орта есеппеи гектарынав 631 центнерден, ал 4 гек­ тар жерден 807,5 центнерден өнім алды. Совет Одағынык үкіметі кант кызылшасынан мол енім алған- дыгы V Шін Б әіікүл жолдаска 1948 жылы Социалист^ Ецбек Ері атағын беріп, Ленин орденін жэне .Орак, Балга\" алтын медалін коса тапсырды.

ГЗЕ аН П Я йЖ П Е НОҒАЙБАЕВА СОЦИАЛИСТІК ЕҢБЕК ЕРІ, Талдычорган^ облиго. Талдыг,орган Т АБАНДЫЛЫҚПЕН, аянбай енбек етудің аркасында НоғаПбаева Саумал жолдас көрнекті табыска жетті. Ол 1906 жылы, Талдыкорған обль'сы, Талаыкорған ау- даны Шубар селосында туғгн, кедей шаруанын кыэы. 1930 жы­ лы „Жацаталап\" колхозы уйымдастырылған кезде ол ен алдыцғылардык бірі болып колхозға кірді, 1946 жылға дейін жай колхозшы боп Істеді- .1941—1945 жылдардағы Улы Отан соғысы кезіндегі ерлік енбегі үшін“ медалімен наградталды. 1946 жылы колхоз баскармасы оны кызылша звевосывыц бас- тығы етіп тагайывдады. Ноғайбаева жолдастыа звевосыиа 6 гектар жер бекітілгев еді, ол кызылшавыи авімін молайтуға күздев бастап әзірленді. Звеноныв учаскесінде зябь 31—32 см терең алынып аПдалды. Тыңайткыштардав гектарына 25 товпа көн, 5 тоива күл, 2 товва койдың кыйы, 0,3 товна кус санғырығы, 0,2 тонна фекалий, 1 тонна суперфосфат, 0,5 тонна азот тынайткыштары, 0,2 тонна калий тынайт- кышы шашылды. 30 март күні, жер жібісімен-ак учаскені культввациялау, тыр- ыалау, тегістеу жуыыстары жүргізіліп, тукым себілді. Кызылшаның бойлап өсуі кезінде Ноғайбаева жолдас взінің звево мүшелерімеи жумысты кыздыра түсті. Шабыктау жумысы 3 күнде, сирету жумысы 7 күнде, тексеру жумысы 6 күнде аякталды. Қызылша жаз бойында 11 рет суарылды. Суарумеи катар минералдык тыцайткыштармен үстеп тынайтылды. Мупда гектарына: 1 дентнерден суперфосфат, 0,75 цеитнерден азотты жаие 0,35 цент-

нер калий тыкайткыштары шашылды. Суарғаннын артынша 12 см терендікте катар аралармның топырағы босатылмп отырды, былайша вндеу н ебәрі !3 рет ж үргізілді. Н оғайбаева жолдас звеноның жумысыи шеберлікпен баскаруы- нын аркасында кызылшаның өнім і орта есеппен гектарынан 335 иент- нерден айналды, ал 2 гектар учаскесінік өнімі 808 пентиерден. айиалды. Қант кызылшасыиап осындай молөнім алғапдығы үшіи Ноғайба- ева жолдаска Социалистік Е нбек Ері атағы беріліп. Левин орден! мен „Орак, Балга\" алтын м едалі коса тапсырылды.

Ыо и| о 3 53 о = !§

1940

г а . ’ -’ж * 2* ш « К Э Ш Е З и Қызылшанык есу кезінде 210 гектарлық учаске трактор культи- ваторларымен 5 рет өнделіп, топырағы босатылды, жергілікті жзне мвнералдык тыкайткыштармен 3 рет тынайтылды. Қызылшаны казу жумысы тракторға тіркелген кызылша коиарғыш машинамен жүргі- Күзгі-кыскы маусымда тракторларды жөндеу жумысын сапалы жэне м ерзімінен бурый орындаудың, егіс басында тракторларды мукыят күтудін, бригадада енбекті тынғылыкты уйымдастырудын вәтнжесінде трактор жумысынын жоспары 1947 жылы 103 процент орывдалды. Сөйтіп „Бірінші май* колхозы трактор бригадасынык кушімен бапталгаи 76 гекіар жердін гектарынан 408,8 центнерден, ал 52 гек­ тар жердей 341 центнерден өнім алды 315 гектар дәнді егістіц эр- Р Қант* кызылиіаеыиан мол өнім алу жолындағы енбегі үшін Носовский жолдаска Соцналисгік Ецбек Ері агағы беріліп, Ленин ордені және „Орак, Балға* алтын медалі коса тапсырылды.

КОЛХОЗ ендірісінің шебері Нурбаев жолдас кант кызылшасы- ның явімін удайы молайта берудік жолыя табуда. Ол 1901 жылн, Жамбыл обылысы, Жаыбыл аудаиыидағы Акбулак селосмпда туғян. 1947 жылдан БК(б)П ыүшееі. Нурбаев жолдас 1929 жылдан бері колхоз жумысында істеп келеді. 1938 жылдан 1945 жылға дейін ол Ильич атындағы колхоздың. одан кейін .О ктябрь' колхозыныи председателі болып кызмет аткарды. 1945 жылы Жамбыл аудандык жер бөлімін баскарды, 1945 жыл- дыв аяғында .Красная звезда' колхозыныц председателі болып сай- Нурбаев жолдас к\"лхозды нығайтуды, еналдымен енбекті дурыс уйымдастырудан бастайды. .Красная звезда\" колхозынла иесіздік және енбеккүн твлеуяе тенгермешілік жойылған, эркімге акы істеген пактылы енбегіве Колхоз алғашкы жылдыц өзінде-ак кызылшаиын гектарынан 833 центнерден өнім алып, ауданда бірінші орьінға шыккан болатыв. Колхозда кызылшадан мол евім алушы шеберлер кебейді- Кыз- ылша ауыспалы егісін менгеру ісі басталды. 1947 жылы колхозшылар Нурбаев жолдастын баскаруымея кы- зылшадав мол әнім алу куресіне жаппай кірісті. Қызшиіа егісінін бригадирлігіне, звено бастығына тандаулы шеберлер тағайындалды. Әрбір бригада мен звено агротехникалык шаралардын жоспарын жасады. Жергілікті және минералдык тыңайткыштар жеткілікті мөлшерде дайындалды.

гаажғжэигаЕаитгаіЮЕаипвЕМ Қант кызылшасы терен айдалған зибьке себілді. Шабықтау, си- рету, тексеру жумыстары д әл белгіленген мерзім де жүргізілді. Бар- тыңайтыТ-ы ЖеР 4 реТ' ЗЛ МОЛ өн1кді учаскелер 6 рет косымша Ө суі кешеуілдеп калган жерлері косымша тыиайтылып, суары- лып, топырагы босатыльш отырды. Қызылшаның жиілігіне з о р көніл бэліиді. Суару кілен бороз- дамен жургізілді. Қызылша әбден піскенге дейін катар араларынын толырағы трактор культиваторымен өңделіп отырды. „Красна» заезда\" колхозы кызылшаның катар аралыгын терен йосатуға кыэылша кояаргыш машиналарды республикада ең біріпші Колхоз кызылшаяы белгіленгев мерзімде, ысрапсыз үлгілі түрде 75 гектар учаскенін еніыі гектарынаи 563 цеитиерден, ал 18 .ектар учаскекш инімі 831 дентнерден айналды. Н урбаев жолдас жумысты улгілі Істегені үшін 1946 жылы „КУр- мет белгісі\" орденімен, „1941 —1945 жылдардағьі Улы Отан согысы кезівдегі е рлік енбегі үшін“ ыедалімеи, „Соцналистік ауыл шаруа- шылығыныіі озаты* жэне „Тамак өпсркәсібінің озаты\" дсген значек- жолдаска Сошіалистік Б абок е р і атағы беріліп, Ленин орден? жәнс „Орак, Б ал ға “ алтын медалі к оса тапсырылды.

НУРМАНБЕТОВ Ахык өзі ат жалын тартып мінгениен бері ауыл шаруашылығымен айналыскан еді, бірак ол жемісті еңбектін куанышын тек колхоздан ғана тапты. Ахык 1887 жылы. Капал уезі Шубар селосында туғаа, кедей шаруанын баласы. 1930 жылы колхоз алгаш курылған кезде ол ен алды болып „Жаиялык* колхозына кірді. Ахыктын жумыска ыкластығын байкап колхоз баскармасы овы 1939 жылы звено бастығы етіп тағайындады. Нурманбетов жолдас бул жумыста өзінің тәжрибесін молайтып, агротехнвканы мукыят уйренді. 1943 жылы ол Улы Отанымызды фашист баскыншыларынш шабулыиан корғау үшін ыайдэнға аттанды. 1945 жылы эскерден босанып кайтып келісіыен звеноны бас- кару ісін кайта колға алды. Совет Одағыиын укіметі оиы „Енбек- тегі ерлігі үшіи“ медаліыен наградтады. Нурманбетов жолдастын эвеносы 1946 жылы 5 гектар кызылшанын әрбір гектарыиан, жоспар- да белгіленген ІЬО центнердін орныиа, орта есеппен 4СЮцентнердея Нурманбетов жолдас бул табысыментоктап калнай, онанда мол анім алуды иіндетім деп білді. Буған әзірлік жасап ол учаскесін күздік басында 27- 3 0 см терендікте айдап, әрбір гектарына 4 тон- надан көн, 5 цевтнерден кул, 8 дентнерден минералдык тынайткыш- тар шашты. Көктемде эябьті культивациялап, тырмалады. Культввацяя жүр- .гізудің алдында әрбір гектарына 15 тоннадан көн, 5 цеитнерден кул, 5 центнерден минералдык тынайткыштар шашылды. Қызылша тукыаы бір күннін ішінде сеоілді жәяе сонымен кабат катар арала-

рывнн гектарына 3 центнерден суперфосфат шашылды. Қызылшаны шабыктау 2 кунде, сирету 4 күнде, тексеріп шығу 2 күнде аякталды. Кызылшаның дурыс өсуі үшін негізгі ш арттардың бірі —жердін дымкос болуы. Ол үшін егіс о а рет суарылып, онын ішівде 5 рет суаруда кый суы коса шашылды. Суарылғанның артынан катар ара- лары тракторм ен 8 рет терең копсытылды жәие сонымен кабат кы- зылша 8 рет үстеп тынайтылды, оның 5-1 трактормен, З і колмеа жургізілді, бул ретте 4 ц ентнер минералдык тыкайткыштар (1,5 цент­ нер калий, 1,5 центнер суперфосфат, 1 центнер азо т тыкайткышта- Н урманбетов жолдастын енбегі жанды. О л кант кмзылшасынап ете жаксы өнім алды, 2 гектар жерлін әрбір гектарынан, жоспар- ланған 236 центнердін орнына, 899,5 центнерден өнім алды. Совет Олагынын үкіметі звен о оастыгы Нурманбетов жолдастын енбегін бағалап, кант кызылшасынаи мол өнім алғандығы ушін 1948 жылы оған Социалист^ Ккбек Ері атағын берді, оған коса Ленин, ордені мен „Орак, Балға“ алтын медалін талсырды.

7 & ғ$ ж ігтг-г..<. ~!жл і АТАКТЫ кызылшэшы, а ы Оңғарбаева Сыедыбалаиы журт сый тутады. Сындыбала 1902 жылы, Жамбыл облысы, Жамбыл ауда- ны Қостөбе селосында туған, кедей шаруаныц_ кызы. Жас кезінде окуға колы жетпеген, тек Социалиста Улы Октябрь революциясынаи кейін ғана сауатын ашты. Онгарбаева жолдас .Красная ваезда* колхозына 1929 жылы мүше болып кірген еді. 1939 жылы колхоз баскарыасы они кызылша звеносынын бастигы етіп тағайындады, ол қазір де осы звеноны баскарумен келеді. Өз жумысын вте жакеы білетін Онгарбаева жолдас күн сайын жу«ыс нормасын артығымен орыидап, звепонын барлык мүшелерін осыған үйретті. Ол ауыр жумыстың бзріне өзі катысады. кыйыншы- лыкты елемейді, ауа райыныц жағдайы кандай болса да жумысты токтатпайды. Оңғарбаева жолдастын звеносында өндіріс тәртібі күшті. Әрбір колхозшынын жауапкершілігін арттыру үшін. ол звеноға бекітілген жердің бәрін оларға бірдей етіп бвліп береді. Сындыбала қант кмзылшасымен көс жыл айвалысып, бул өсіи- діктін агротехнякасын жаксы зерттеген. ооынлап,5ныкгоенлкахт,оОа2зрдл1ы0кксыцоезтнынағтлбыншыеарсуыдешегннісжімөноынелінлиа,дйатумөенн 1945 » 0 центнердін орнына, 315

ГЖ 2Ж ГО =2авП ^Ж Г23КЕЕа*КЕЗ» О кғарбаева жолдас буған канакаттанып койған жок, ол мупаіі да мол өнім үшіи күресуде. Ол ө зііііц учаскесінде мынадай агротехникалык эдістерді қол- У часкен і зябьке айдаудың алдында суарып алды. Кызылша ту- кымын е р т е егілетін дәиді егістермен бір кезде сепгі. Сирету, тек- серу жумыстярының бәрі е н кыска мерзімде жүргі»ілді. Қызылша- ныц жні шығуыч көздеп ол біріиші суарудан кейін плаитациянык сирек ж е р іи е үстегі қызылша отырғызуды кенінен колданды. К«зыл- шаішм өсу мсрзімінде звено оны 11 рет суарып, 4 рет тынайтып отырды. С у т ек борозда аркылы жүргізіліп, боразданыя терендігі 16—18 см казылды. Әрбір суарудын артынан катар аралары тутас- канга д еііін трактор культивациясымен, кегпенмеіі босатылып, арам- шөптері оталды , ксзекті суарудан 1—2 күн бурын бороздаиы жөндеу жумыстары жүргізілді. Ө суі кешеуілдеген учаскелер 1—2 рет косымша тыңайтылып, сол и іамада суарылды. О цғарбаева жолдас _аянбай еибгк еткені ,1941-1915 жылдардағы Улы ~ үшіи“ м едалім ен награтдалды. К ант кызылінасынан м ол өнім алғандыі Социалисты Ііцбек іірі атағы берілія, оіан .Орак, Б а л ғ а “ алтын медалі коса тансырыл,

К АПИТАЛИСТЕ? мен ломещиктер туралы комсомолец Пак кітап- тардая окығаны болмаса, оларды өз көзімен көргеп емес. Үйткеяі ол тугая к езде—1926 жылдары капиталист, поме­ щик атаулылар біздіц елімізде жок болатын. Ага-бабалары кулдык енбектін азабын шеккен болса, Пак жолдас Отаи агілігі ушін еркіи енбектін куанышыи көріп отыр. ' Пак жолдас Примор өлкесі Посьет ауданьшда тугаи, кедей шаруаныц баласы. Ол уй-ішімеи Казакстанга көшіп келген еді. 8 класты бітіргеннен кейін Пак жолдас 1942 жылы Максим Горький атындагы ауылшаруащылык. артеліне мүше болып кірді- *\"\"• .....~ Ы еибек .а.р..м..л..я..с..ы..и..и. ш—акмырылыьши, Коми АССР-ндагы Ухт па1I п1ө/ор.8птТ.тМЧеПВи пста/скклвт.геапнпиуписопиком«'а•>я<.дЦ..На..с|.ы..,1.и0.9—1д(Ка6 Ж.-.-.Ы-..-.Л-.-.“Ы.---тНОаЯтбкраЬрд8ы. Өзівік ш аш шыліоар|, зйвоеиніоисьышншыцн биавеытш Л бОЛЫП ТЭҒаЙЫІІДЭЛДЫ. Кант қызылшасынан мол өнім алу күресіне белсеніг кірісі Пак темге мукыят дайындала бастады. Енбекті дурыс уйымдастырудың жзне агротехникалык шаралар- ды булжытпай колданудын аркасында Пак жолдас кант кызылшасы жөнінен улкен табысқа жетті. Оиык звеиосы мол өиімді учаскесі- ніи 3 гектарынаи 818 центиердеи жэне 4,5 гектар жердей —550 цент- нерден өнім алды, ал жоспар бойыиша 265 центнердеи өнім алуға Қант кызылшасынан мундай мол өнім агротехннкалык шара- ларды орындаудың нәтижесінде алынаы. Звено кызылша тукымып культивациялань-ан зябьке бір куи 314

ішінае сеаті, а л зябьті 10 —12 см терең алып, екі қайтара культи- вациялады. Учаскесінін ә рбір гектарына 15 тоннадан көн, 1,5 центнерден фосфор тыняйткыштары шашылды. Қызылша өсу мерізім іне 3 рет үстеп тыңаПтылды, бірінші рет алғашкы суарудын алдында, одан кейінгілері әрбір 15—М кушіеп кейін жүргізіліп. гектарына 1.0—1,5 цеіітнерден азот тыцайткыш- тары, 2.5—3,1) центнерден фосфор тинайткыштары шашылып отырды. Шабыктау, снрету және тек сер у жумыстары ең кыска ыерзімде жүргізілді. Сиретілгеииен кейін учаскеиія әрбір гектарында кызыл- ша 105—120 мын түптен кглді. Жаздын өабойында учаскеніц жері таза жэне борнылдак калыпта болды. Кызылша 5 ргт суарылды, катар аралықтары 5 рет атпен, 3 Кызылша ии казу және тас у жумысгары д әл белгіленген мер- Пак ж олдас 1045 жы) .1941—1915 жылдардагы Улы Отан ■ысы кезііідегі ерлік ено< үшін\" медалімен паградталды. ояиалнстік Ёңбек Е рі атағы беріліп, Қапт кызылшасынаи мі ?а“ алтыи медалі коса тапсырылды.



Көпке узамай-ак кызылша каулап өне бастады. Қатарлары біліне бастасымен-ак звено шабыктау ж у мысына кірісті Қызылшаны шабык- тау жумысы 5 кунде аякталды , сирету жу.мысы 8 күнде, тексеру жумысы 6 к у н де аякталды. Қызылшанын ж иілігі — бір гектар жерде 116 ыын түп тен кеіді. Өсу мерзімінде кызылщанын катар аралықтары 6 рет копсы- іылды, 6 р ет суарылып, 3 р ет тыңайгилды. Алғашкы тынайту түп- терді сиреткенніц артынан, бірінш і суарудың алдында жүргізіліп. мунда гектарына 1,5 дентнерден азот, 2,5 центнерден фосфор тын- айгкыштары шаишлды. Екінш і кезек тынайту 20 күннен соң колға алынып, гектарына 1 иентнерден азот, 3 центнерден фосфор тыңайт- Ал одан 25 күн өткеннен кейін үшінші рет тынайтылып, мунда гектарына 2 центнерден ф осф ор тынайтқыштары шашылды. Кызылша дер кезінде казылып, дайындау орнына шысынсыз Қант қызылшасынан м ол өнім алғандығы үшін Пак жолдаска Сояиалистік Еңбек Ері атагы беріліп, Ленин ордені мен -Орак.

ПЕТРЕНКО Ефим Семенович СОЦИАЛИСТІК Ь'НБЕК Н>|, КАЗАҚСТАНДАҒЫ МТС директорларыиын ішіндегі тандау- лылаоыиын бірі Петренко жолдас. Ол 1904 жылы, Украинэда Харьков облысынын Шульги- нов селосыпда тугаи. Сол жылы семьяеымен Верный каласы- на (Алматы) көшіп келгеи. Петренко жолдас 1921 жылы комсомолга, ал 1928 жылы пар­ т и т мүше болып кірді. 1930 жылдан бастап партия, совет жэие шаруашылык кызметтерде болды. Улы Отаи согысы тусында социалистік курылыска белсеніа катнасканы үшін Казак ССР Жоғаргы Советіиін грамотасымен жэне астык тапсырудын мемлекеттік жоспарын ойдагыдай орыядагыны үшін II дэрежеді Отаи согысы орденімеи наградталды. Мерке МТС-нін директоры болып турғанда Петренко жолдас трактор жумысынын жоспарын — 1946 жылы 101 процевт, 1947жылы 107,8 процент етШ орыяаады. Петренко жолдас кант кызылшасынан мол өнім алуга 1916 жыл- дын күзінен кірісті. 302 гектар жерді 27—30 см тереидікте зябьке айдап, оған жергілікті жэне минералдык тынайткыштар шашуды камтамасыз етті. 1947 жылдыи көктемінде жердін ылгалын бойына сактау үшін, жал-жал болып калган жер дегди бастасымен, зябьке тырма жүргі- зілді, ал араміпөп пайда бола бастаган кезде айкыш-уйкьпи культи- вацяя жүргізіліп, ізіаше тукым себілді. Тукым сеялкамен себіліп, ізіише катарларга минералдык тынайткыштар шашылды. Кызылшаны сирету, тексеру, жумыстары 3 күинін ішінде аякталды. Сонын нэти- жесінде әрбір гектар жерде 100—ПО мыи түптен кызылшаөсіп шык-

ты. Қызылша піскенге дейін трактормен бес р е т культивации жүр- Суару жумысы тек бороздамен ғана жүргізіліп отырды, мунык взі суды үвем деуге, әрі суаруды н сапасын арттыруға мүмкіидік Қызылша е гісі әрбір суарудын артыиан жергілікті жапе мине- ралдк тыңаіі гкыштармен тицайтылыя отырды- Қаит кмзы.тшпсын казу жумысы тракторға тіркелген кызылша казгыш машипамеи жүргізіліп, 15 октябрьде аяқталды. Агротехниками жете колданудьш және ж ерді дайыпдау, егісті күту жэне вііім ді жыйнау жумыстарыя толык механикаландырудың пэтижесінде 302 гектар кызылшаныц әрбір гектарынан 430 центнер- Үкімет Петренко жолдастын еңбегін бағалады. Каят қыэылща- сынан мол өнім алуды камтамасыз еткені үшін СС Р Одағы Жоғарғы Советі Президиумынык .Указы бойыкша Петренко жолдаска Социа­ листа НнСск Ері атагы беріліп, Ленин ордені және „Орак, Валға“

пірімкулов Туйте СОЦИАЛИСТІК ■Ы.Октябрь- к ОЛХОЗ пндірісінікшебері Пірімкулов жолдастын негізгі касие- ті —жаналыкты болыиевикше сезіп, жумысгын негурлым тык- ғылыкіы әдісін табуға умтылуында. Пірімкулов жолдас 1914 жылы, Жамбыл облысы, Жамбыл ауданындагы Жалпактөбе селосыида тугаи, кедей шаруанын Ж еті жылдык мектепті бітіргениен кейін ол Жамбыл ауданы дагы „Кызылкайнар\" колхозында есепші болып істеді. 1936 жылы Жамбыл ауданындагы оку белімінін жапындагы £ жарым айлык курсты бітіргеннен кейін окытушылык атагын алд дан 1940 жылга дейів „Октябрь\" колхозындагы мектеп я болт теді. з жумысыпа ауысып, 4 жыл „Октябрь\" колхозы- нык ферма бастыгы болып кызмет аткарды. Колхозшылар арасында абырой алғандыктан Пірімқулов жолдас 1944 жылы .Октябрь\" кол- хозынын председателі болып сайланды, каэіргі уакытта да осы кол- хозды басқарумен келеді. Пірімкулоа жолдас агрономдардын кенесіке вте кулак койып, тәжрибесі мол колхозшылармен үвемі кенесіп отырады. Агротехяи- кадагы барлык жаналыктарды ол колхоз өндірісінде іске асырып отырады. Пірімкулов жолдас енбек уйымдастыру мәселесіне квп көніл бәледі. Ол әрбір бригадада туракты звеполар курып, егісті куту ушіп әрбір колхозшыларға жер бекітіи берді, мунык взі жумысты ете сапалы етіп орындауга мүмкіндік тугызды. Социалиста жарыс- ка барлык колхозшылар катнасты. Колхозды дурыс баскару жэне

агротехниканы үйрену қант кьізылшасынын шығымдылығын жылдан жылға арттыруға мүмкіндік б ер д і. 1945 жылы 100 гектар кант кызылшасынын ә рбір гектарынан, жосоарда белгіленген 180 цен тн ердін орнынз, 350 центнерден өнім а.шнды; 1946 жылы осындай ж е р ден 463 центнерден, ал 1947 жылы 100 гектар ж ерден , жоспарда белгіленген 220 центнердін орныиа, 552 центнерден, онын ішінде 11 гектар жердін ә рбір гектарынан 832 центнерден өнім алынды. Осынын б әр і агротехникалык шараларды колданудын нәтижесі Учаскені аіідарда алдын ала су ар ьт, кызылшаиы терен айдалган зябьке септі, тынайткыштан ә р б ір гектарына м індетті түрде 10—20 тоннадан көң, 5 —6 центнердбн минералдык тынайткыштар шашылды. Қызылша туқымы ерте егілетін дзнді егістермен катар себілді. Суарғапда су терен казылған бороздамен ж үргізілді. Кызылшаны трактормен копсыткакнын арты нан, катарлардын түбі колмен боса- Кызылшанын квгін тексеру және снрету жумыстары уакытыи- ла жүргізілді. кызылша сирек шыккан жерлерге міндетті түрде кайтадан жібітілген тукым себ іл д і. Кызылша 3 —4 рет жергілікті жаие минералдык тынаііткыштармен үстеп тыңайтылды. Совет үкіы егі Пірімкулов жолдастын еңбегін жоғары бағалады. 1946 жылы ол .1941—1945 жылдардағы Улы Отан соғысы кезіндегі ерлік енбегі үш ін\" недалімен. 1947 жылы .К урм ет белгісі* ордені- мен наградтаған еді- Ал 1947 жылы кант кызылшасынан мол өнім алғаны үшін 1948 жылы Социалистік Еңйек Ері дегеи зор атакка не болып, Ленин орденін жэне „О рақ, Балға* алтын медаліи коса алды. 1940 жылдан партия мүш есі, коғам кайраткері ж а к а ^ н д ^ т т е р \" колхоз */ а л ас ьінда Дег1ниік шығымдылығын будан ізшылардын эл-аукат күйін былай да артты ра беруді ж әі жогарылата б еруді көздейді.

2 2 5ГЯ Б Ж . Ш М Ғ Я ПУКАЛОВ Андрей Степанович П' ■ техникалык 6 л 1914 жылы, Жамбыл облысы. Луговой ауданы, Луго­ вой селосында туып, өскен. Алғаш колхоз курылған куннен-ак Пукалов жолдас колхозгя кірлі. 1932 жылы, 18 жасында курс бітіріп. Луговой МТС-вдег! .Вос­ ток\" колхозыида тракторшы болып істеді, 4 жылдан кейш, 1937 жылы трактор бригадасынын бригадирі болып тағайындалды. Мунда Пукалов жолдас өз тілегімен комбайн Ісін үйреніп, 1938 жылы колхозда комбайншы болып Істеді. Слесарь- лык жумысыпа кепи койып Пукалов жолдас кейіняен біраз уакыт МТС-тІн мастерскойында слесарь болып ІстедІ. Пукалов жолдастын техникаға аса ынталы екенін сезіп МТС басшылары оны 1939 жылы Талғардағы ауыл шаруашылығын мехаиикаландыру мектебіне жіберді. Пукалов жолдас 1940 жылы мектепті бітіргеннен кейін МТС-ке кайтып келіп, учаскелік механик 1941 жылы МТС оға н жауапты кызмет —жамау-ж скойын баскаруды жукте механик кызметіне жоғарылатылды, осы кызметін әлі істеп келеді. Луговой МТС-вде жумысты жаксы Істегені ушін ол Енбек Кызыл Ту орденімен наградталды. 1946 жылдың сентябрьнде Луговой МТС-нін бригадалары к кызылшасы егілетін жердін бәрін 27 см терендікте зябьке айдау

* Я !Ш е Ж Э Ш П В & т е э * Ё Ж !Ш П Е Я * Зябь айдаумен кабат бірнеш е колхоздарда шіріген кеп жэие минералдык тынайткыштар шашылды. 1947 жылдыч көктемінде ж ср дегдісімен-ак зябь екі күввіи ішінде тырмаланып, оныц арты нан трактор культиваторымен баптал- ды. Кызылша тукымы минералдык тыңайтқыштарды араластыра себетін трак т о р сеялкаларымеіі себілді. Кызылша өсіп, піскенге д ейін 4 рет трактор культиваторымен Кызылша егісін мукыят күтудін аркасында топырасы бос болып, арамшөптен таза болды, мунын ө зі кант кызылшасыиыя тамырлары- иын толысып өсуін камтамасыз етеді. Ж ерді аіідау. баптау, тукы м себу жэне қызылшаны жыйнау жэніндегі жу.мыетарды механизациялау ісі колхоздарға 347,5 гектар каит кызылшасынын әрбір гектарынаи 400,9 центиердев енім алуга мүккіидік н ерд і. . Трактормен баптаған каит кызылшасы егісінен мол өнім алғань: үшін П укалов жолдаска СС Р Одағы Жогаргы Советі Президиумы- аын Указы бойынша Социалистік Енбек Ері атағы берілів, Ленин орден! және .О рак , Балга* алты н медалі коса тапсырылды.

ЖЫЛЫ Пішенбаева Шолпан кант кызылшасынын әрбір гектарыная 1033,5 центнер үздік мол еніч алын, Қазакстанда екінші орын алды. Шолпан 1897 жылы, Алматы облысы. Іле аудапи казіргі Фрунзе атындағы колхоз орааган ауылда туып, өскен. 1930 жилы Фрунзе атындагы колхоз уйымдаскан кезде ГИшек- баева жолдастык семьясы ец алды болып колхозга кірген еді. Пішеибэсва жолдас 10 жыл бойы темекі звеносынын басгыгы болып кызмет аткарды. 1942 жылы, колхоз кант кызылшасын сгу жөнінде мемлекетгік тапсырманы алғашкы рет алгап кезде ПІінен- баева жолдас өзінін звеносымен сол жаца өсімдікті, агротехника жагынан алганда темекіден мулде өзгеше—кант кыэылшасыи егуге Піщенбаева Шолпан кант кызылшасыныц енбекті көп тілеіітіи агротехникасын үйрену үшін көп күш, көп жігер жумсады- Кызылша өсіруші озаттардын тэжрибесін пайдаланып. агрономдармен уиемі кеңесе отырып. Пішенбаева жолдас кызылша өсірудін ен пайдалы одістерін колданды. Осы әдістерді колдану натижесінде 1945 жылы кант кызылаіа- сынын өніміи арттыру жөнінде бірсыпыра табыстарға жетті, ат 1946 жылы өнімді одан да молаПтты. Білім мен тэжрибеге қарулапган, табыска көкілденген Пішснбаева жолдас өзініи звеносымен бірге 1947 жылы Алматы облысында каит кызылшасыиаіі ен мол өнім алуга бел байлады. Осы максатпен звено кызылшаға арналған жерді куздігуні терен

ЕЕЭИГЯШІвГаЕЭИЮЕЯЯІЭЕЗЖЖЗЯ» етіп зябьке айдады, сонымен бірге көң шашыіі тастады. темде учаске тыиғылыкты жоспарлаыып, тукым себу бір Қызылша көктеа щығысымен звено үш күннін ішіпд жуыысын а як іад ы . Түптерін сирету, тексеру жумыстарі. . . . _____ керзімде орындалды. Ж аз іш іиде егіе жергілікті жэнс минералдык тыңаііткышгармеп 5 рет тынайтылды. Көктеп өскен кездін өнбойьін- да 6 рет суары лып.оны нарты нала катар аралыктары мен катарлардын топырагы копсытыльш отырды. Кмзылша егісі жаз бойм арамшөп- Егісті кү і \\ жөніндегі шаралардын бәрін уакытында орындау аркасында кызыліга тамырыннн салмағы удайы артып отырды, сал- бастаған уакы тка дейін күту жумыстары токтатылған жок. Қызыл- шаны жыіінау жуммсы уакытынла және ыеырапсыз жүргізілді. Габанды енбек тамаиіа табыска жеткізді. Звен о езініц учаске- сіндеғі екі гектар егістін эр б ір гектарынан 1033,5 центнерден өнім алды, бул Ж аіітокова Дарнғлнын алған үздік өнімінен пебарлыгы Шо.іпан жолдаска ССР О дагы ' Жоғарғы Советі ҮПрезнднуиынын Указы бойынша Социалистік Еңбек Ері этағы беріліп, Ленин ордені жэве „Орак. Балга\" алтын медалі коса тапсырылды. П іш енбаева жолдас мунын алдында .1941— 1945 жылдардағы Улы Отан соғысы кезіндегі ерлік енбегі үшін\" медалімен және .Қ азак ССР 15 жылдығы” значегімен наградталған болатын. П іш енбаева жолдас 1940 жылдан БК(б)П мүшесі, адал больше­ вик болгандыктан ол табыска мастанбай, кызылшадан будав да мол енім алу үш ін табандылыкпен күрес жүргізуде.

ж эи п еэи п е РАЙЫМКУЛОВА Жамал СОЦИАЛИСПК ж .'лова болыневиктік табандылыкпев кант кы- екорттык өнім алуды шебер уйымдаетырды О жилы, Шу ауданында туған, кедей ша- руаиы Жамал өз аулында „Бірлікүстем* колхозына ен алды болып кірген еді. Ол 15)30 жылдан 1945 жылға дейін егіс бригада- •сында жуыыс істеді, осы уакыттын ішінде өте багалы видірістік тзжрибеге ие болды. Енбек суйгіштігі, зеректігі аркасында ол агрономдардан жэне өз колхозывың тәжрибелі кант кызылшашы- ларынан көптеген білім алды, сондыктан оған 1945 жилы канл кызылшасы звеносын баскаруды усынды. Жамал —1946 жмлдан бері БК(бІП мүшесі. Алдынғм катарлы звено бастьіғы жэне коғаишыл болуы арка- ' нбекшілер депутаттарынын Шу ауыл Советінс депутат етіп сайлады. 1945 жылы кант кызылшасыван мол өнім алғаны үшін үкімет Райымкулова жолдасты „Ёңбектегі ерлігі үщін’ медалімен, ал 1946 жылы Ккбек Кызыл Ту орденімеп иаградтады. Райымкулова жолдас кызылшадав мол өнім алу жоспарын жыл ■саііын асыра орындап жүр. 1945 жылы жоспар бойынша гектарынан 310 центнердің орныва, ол 480 центверден өнім алды. Жамалдың бастауы»\" --------------- ! әлдекайда молырақ ала оул үшін звено күздін басынап г :ағы жумь барлык шараларды камтыйгын

жоспар жасады, сөйтіп 5 гектар учаскеиіц ә рбір гектарынан 809 Бундай мол енім агротехникалык шараларды түгел колдааудын иэтиясесінде пайда болды. Қызылша егісіне звено е ң жаксы деген учаскені бөлді. Қызылша кекгеп шыкпай турғаиның өзін де-ак шабыктау жумысы жүргізілді. Кызылша кектеіі, катарлары білін е бастаған кезде екінші рет кы- зылшаны ш абы ктау және ж екелеу жумыстары жүргізілді. Өсу мер- зімінде кызылша 10 рет бапталды (7 рет трактормен, 3 рет колмен бапталды). 7 р ет суарылды, 4 р ет суарудын артынан минералдык тыцайгкышпцн үстеп тынайтылды. Кант кызылшасын казу, тасу жумыстары шығыисыз жэне көр- сетілген м ерзімінде аякталды. Жамалға СС Р Одағы Жоғарғы С оветі Презиаиумының Указы бойын- ша Социалистік Ецбек Ері атағы беріліп, Ленин ордеві жэне .О рак. Бадға* алтын медалі коса тапсырылды.

^т ш ятж т РАСЩУПКИН

жолга койып, ол 1946 жылдыа жумыс жоспарын 108 процент етіп орыадапы. Расщупкин жолдас аскан кажырлылыкпен 1947 жылдың жумы- сыяа әзірлік жүргізді. Ол тракторларды жақсьілап жөндеді. Әрбір тракторға керекті курал-сайман және майлау куралдары жетістірілді. Ерте көктемде Расщупкин жолдас дәнді егістерді егумен ка­ тар, кант кызылшасына арналған зябьті тырмалау ісін уйымдастыр- ды. Кызылша тукымын тракторм ен уш күннін ішінде сеуіп, катар- ларына минералдык тынайткыштар шашты. Қант кызылшасын күтуд і, еиалдымеп, катар аралыктарын өндеу- ден бастап, қызылшаның е су дәуірінде 5 р е т трактормен культв- Егіске су жіберілетін б орозда трактормен тілінді. Кызылшаны мезгілінде сапалы күтіп, баптаудын жэне барлык ендіріс жумыстарын мүмкіндігінше машнналандырудың нәтижесінде Расщупкиіі жолдас кант Кызылщасынан жоғары өнім алуды камта- масыз е тт і. Расщупкин жолдасты н камтуындағы 100 гектар кант кызылшасынын эрбір гектарыиаи 402 центиерден өнім алынды. Қант кызылшасынан м ол өнім алуды камтамасыз еткені үшін үкімет оған Социалистік Е нбек Ері атағын беріп, Ленин орденіи жзне „О рак, Балға“ алтын медаліи коса тапсырды.

ПАВЕЛ Зиновьевич Руаенко улы социалиста ауылшаруашылғык механизациялау ісіне букіл өыірін бағыттаған адам. Ол 17 жасыиаи бастап трактор маыаидығын менгерін, унемі біліміи толыктырып келген, суйтіп алдынғы катарлы техввкаяы кол­ хоз өидірісіие енгізу жолында көп екбек еткен. Руденко жолдас 1911 жылы Омск облысы, Полтавка аудаиын- дағы Полтавка селосыида туып, ескен, кедей шаруанын баласы. 1932 жылы Казакстанға көшіп келіп, Жамбыл каласындағы жьілкы заводында үш жыл механик болып кызмет істеді. 1936 жылы Шымкент каласындағы механизация мектебівін жанындағы кыскакурсті бітіріп, Жамбылоблысынын СвердловМТС-ве аға механик болып тағайындалды. 1939 жылы Жамбылда шаруашылык есепті машина-трактор ыастерскойы уйымдастырылғаннан кейін, Руденко жолдас МТС-те бакылаушы механик болып тағайындалды. 1941 жылдан 1946 жылға дейін Комсомольск МТС-нде аға меха­ ник бОлып жумыс істеді, ал 1947 жылы оны Жамбыл МТС-ве ауыс- тырды. Ол бунда өзівін білімі мен тәжрибесін колхоздарда кант кызылшасынан мол өнім алу ісіне жумсады. Ол тракторшыларды, комбайншыларды жэне мехаииктерді ірік- теп алып ззірлеуге ерекше көніл белді жэне тракторлардыя, ауыл- шаруашылык машиналардын уакытында жөнделіп шығып отыруын камтамасыз етті. Буның өзі машина-трактор станциясына 1947 жылы трактор жумысынын жоспарын асыра орындауға мүмкіншілік берді. Жамбыл МТС-кде машина-трактор паркін дурыс пайдалаиушы-

лықтың нәтижесінде, Руденко жолдас 1947 жылы колхоздардын кант кызылшасы егістігінен м ол өнім алуды каытамасыз етті. Кол- хоздар кант кызьілшасының эр б ір гектарыиан 328 цеитнерден, ал мол внімді учаскелерінік гектарынан 496,4 цеитнерден өнім алды. Қант кызылшасынаа мол өнім алғаны үш ік ССРО Жоғарғы Советі Президиумының Указы бойынша Руденко жолдаска Соц­ иалист^ Енбек Нрі атағы б еріліп, оған коса Ленин орденін және .Орак, Балға* алтын медалі тапсырылды.

ш тЕ З К О Е З Ж РЯБИНСКИЙ Степан Петрович СОЦИАЛИСТА ЕНВВК БРІ, Ж УМЫСКА шебер, жетік тракторшы Рябинский жолдас өзі- нін көп жылғы тәжрабесія социалистік ауыл шаруашы- лыгын мехаиикалаидыруга жумсады. Рябииский жолдас 1913 жылы, Жамбыл облысынын Луговой ауданыидагы Каменка селосында туып, оскен, 12 жасынан бастап енбек еткен. Ол 1930 жылы Сталин атындагы колхозға муше болып кірді, 1932 жылдан бастап Луговой МТС-нде тракторшы болып жумыс істейді. Рябинский жолдас дөнгелекті жэне жыланбауыр тракторлар мен комбайндарды жургізу техникасына жетік болгандыктан, 1943 жи­ лы Сталин атындағы колхозға трактор бригадасынын бригадирі етіп тағайындалган болатын. Рябинский жолдастын баскаруымен бригада кыска мерзімкін ішінде МТС бойышм алдынгы катарлы бригаданын самым косыл- ды. Бригадаиы шеберлікпен басқарып, техникалык кутімді, тракгор- шылардыи техникалык окуларын жаксы уйымдастырудын аркасында Рябииский жолдас 1948 жылы тракгорлардыч жумыс виіиін 740 гектарга жеткізді. Трактордын жаксы істеуі жанармайды унемдеуге себеп болды. 1948 жылдыц бір взінде бригада 1 542 кг муиай унем- деді жэне жөндеуден 1430 сом акта унемдеді. Рябинский жолдастын бригадасы колхоздар жаніндегі алган чіидеттемелерін абыроймен орындап шыкты. Бригада бойынша жос- парда көрсегілген жумыс мерзімі жағынап болсын, көлемі жағынан болсын орындалмай калган емес. Қызылша егісіне арналган зябь 1947 жылы 25 -27 см тереңдікте айдалып, 15 сентябрьде аякталды.



өНДІРІСТЕ жэне коғам өмірівде коммунист ретінде жетекші міндет аткарып үлгі көрсетуші адамдарымыздын бірі Сатм- балдиец Әбілмаж. Ол 1908 жыілы Жамбыл облысьшын Шу аудааында туған. юлдас 1934 жылы «Белбасар» колхозына мүше іып кіріп, бір неші жыл катардағы колхозшы болыа істеді. 1937 лы колхоз оған егі брнгадасын баскару міндетів жүктеді. г Әоілмаж жолда бул кызметіиде үлгілі еңбек етіп, „1941- 3 жылдардағы У/ Оган соғысы кезіндегі ерлік еңбеғі үшін* 1940 жили колхоз Әбілмаж жолдасты кант кызылшасы брига- дасынын бригадирі етіп белгілегеи еді. Бул жаңа егістін агротех- иикасын менгеріп, тэжрибесі молайған сон Әбілмаж жолдас одан кайтее де мол өніи алуға бел байлады. Егіс жумысына бастап кіріскеннен-ақ ол иесіздікті жою үшін учаскепі звеиоға бэлді, ал звено ішінде жеке мүшелеріне бөліп Мол виіи алуды кэздеген агрогехникалық жоспар егіс жумыс- тарынан көи ілгері жасальш, бригаданың жыйналысында талкыланды, жумыс нормалары тағы да кайта каралыл өтті. Звеноларды курастыруға жане колхозшылардын иіидеттемеле- ріи аныктауға ерекше көніл бөлді. .Учаскеиік беті тегістеліп, оған тынайткыштарды шығарып төгу Қьізылша гукымы жақсы еңделгев, дымкыл топыракка себіліп, егіс жумыстары 7 күнде орыидалды.

Қызылшаны шабыктау және сирету жүмыстары да Уйымдасқан турде өтті. Сирету жумыс аякталған кезде егістін әр б ір гектарына кызыл- і 110 м < түпте Ж аз іш іиде кызылша е гісі 3 рет коеымша тынайтылды, 7 рет борозда бойымен суарылды, 10 рет тоаырағы өңделіп, босатылды. Кант кызылшасы піскеинен кевін ысырапсыз жыйналды. Осы жумыстардын нәтижесінде, 1947 жылы Сатыбалдиев жол- дастын бригадасы көлемі 60 гектарлык учаскеніи гектарынан 357 деитнерден, мол өнім алуға уйғарылған 8 гектар учаскевік гектары- наа 807 дентнерден өніи алды. Қаит кызылшасынан м ол өнім алғаиы үшін ССРО Жоғарғы Советі Президиумының Указы бойывша Сатыбалдиев Әбілыаж жол- дасқа С оц и али ста Ецбек Е рі атағы берілді, оған коса Левин ордені

САУРАМБАЕВ Кати СОЦИАЛИСТ!!! ЕНЫЗК ЕР». САУРАМБАЕВ Қати „Белбасар' колхозыныц председателі болып 16 жыл жумыс істеп келді. Осы жылдардың Ішіиде колхоздын коғамдык шаруашылығы мулдем жанарды. Ескі-Шу Саурамбаев жолдас 1898 жылы Ж етісу об; ауыл советіне карасты 3-ауылда ’туып өскен. Ол бала кезінен бастап байдын малый бағып, жалшы болды. 1930 жылы „Белбасар\" колхозына муше болып кіріп, уш жыл бойы егіс бригадасын баскарды. 1933 жылдан бері осы колхозда предсе­ датель болып келеді. 1939 жылы ол БК(б)П мүшелігіие өтті. Саурамбаев жолдастык баскаруымен колхоз облыс бойынша бірінші орьшга шыкты. Колхоз уйлерінін саны өсті, колхоздын ко- ғамдык шаруашылыгы кушейді. Колхоз поселкасы да көркейіп, өсті. Колхозда мектеп уйі. клуб жэне монша бар. Колхозшылардыи 80 процент! жана салынган уй- лерде мэдеииетті, аукатты емір сүруде. Поселкаға ағаш егіліп, көркейді. 1947 жылы колхоз астык тапсыруды қыска мерзімде орындап, жоспардан тыс мемлекетке 1997 центнер астык тапсырды. Колхозшы- лар енбеккунге 2 килограмнан астык жэие 2 сом 60 тыйыннаи акша алды.Коғамдык мал шаруашылығы да каркындап өсіп келеді. Кол­ хоз 1947 жылы мал шаруашылығы женівде алған міидеттемелерін жылкы жвиінен 104,2 процент, ірі карамал жөнінен 103 процент, кой жэне ешкі жөнінен 112,6 процевт жэне түйе жөвінен 109 про-

^^а^иіЭ ккаиы кіЕ зж ш зи Лэнді өсімдіктер мен кавт кызылшасыныц енімі жевіпдегі жос- пар жыл сайын артығымен орындалып келеді. ьгістен мол енім алғаны үшін және колхозды күшейткені үшін. Саурамбаеи жолдас. „Қазакстанның !5 жылдығы\" значегімеи, .1 9 4 1 - 194о жылдардагы Улы Отан согысы кезіндегі ерлік енбегі үшігГ медалімен ж онс Ецбек Кызыл Ту ордеиімеи иаградталды. 1947 жылы, брпгадалар мен звеноларда енбекті дурыс уйым- дастырудын натнжесінде жэне жоғаргы агротехниками дурыс пайла- ланудың аркасмнда Саурамбаев жолдас егістен керемет мол янім злды. Колемі 8 гектар кант кызылшасыиык гектарынан 807,5 цент- иерден, ал калган жерден жоспар бойыніпа 202 центнердің орнына, 357 деіітнерден өнім алды. Саурлмбаео жолдас квктемгі егіс жумыстарына мукыят озір- ленді. тукмм терен айдалып өнделген жерге себілді, мунын өзі кы- зылшаныа каулап тез шығуына себеп болды. Қызылшаны жскелеу, тексеру жумыстары 7 күннін Ігпінде аяк- талды, сүіітіп эрбір гектар ж ерде 11000 түп кызылша өсірілді. Жаз бойында кызылшанын толырагы 10 рет копсытылды, буд жумыс 7 рет трактормен және 3 рет колмен жүргізілді және егіс 7 рет суарылды. 3 рет суарылғаннан кейіи, минералдык жэне жер- гілікті тыиайткыштармен косымша тынайтылды. Кызылшаны казу жәве тасу жумыстары белгілеиген мерзіміиде 0ТКІ,1947 жылы кант кызылшасынаи мол өнім алғаны үіиіи, Саурам­ баев Қати жолдаска ССР Одағы Жогаргы Советі Президпумынын Указы бойынша, Социалистік Енбек Ері ататы беріліп, отан коса Ленин ордені жэне „Орак, Балғаи алтын медалі тагісырылды.

г й Е з и г а зів Г ій СЕЙДАЛИЕВ Әлімкул СОЦИАЛИСТІК Ғ.ҢГ.ЕК ЕРІ, әЛІМҚУЛ Сейдалисвті Социалиста Отанға шын ыкыласпен бе- рілгепдік сезімі ерлік енбекке рухтандырды. Сейдалнев жолдас 1905жылы, Жамбыл облысы, Свердлов ауданындағы „Көкөзек* селосында туған, кедей шаруаның баласы. .Көкөзек\" колхозына ол 1930 жылы мүше болып Осы колхозда 6 жыл бойы жзб колхозшы болып жумыс іетеп, 1936 жылы егіс брнгадасыпыц бригадврлігіве жоғарылатылды. Соғыстың кесірінен, Сейдалиев жолдас төрт жылдай бейбітші- лік енбектен қол узді. 1946 жылы армиядав кайтып келгенвеіі кейів Сейдалиев жолдас кант кызылшасы бригадасынын брнгадирі болып тағайындалды. Өз басывып тәртіптілігі, енбек сүйгіштігі және көпшілік түсі- нік жумыстарын жаксы жүргізе білгендігі аркасында, Сейдалнев жолдас бригада мүшелсрі арасында енбек тәртібін орватты, оларды когам жумысына адал болушылыкка баулып тәрбиеледі. 1947 жылы бригада бойынша, кант кызылшасы өнімінін жоспары 178 процент болыс орыидалды. һөлемі 40 гектар жерден жоспар бойынша бслгіленген 210 центнердін орнына, 375 центнерден өнім алды, ал 5 гектар жердің әрбір гектарывап 808 цсвтверден өнім Бундай мол өнім алу бригаданың барлык мүшелерівін, эсіресе оның басшыларывын зор енбек сініруі аркасында ғана мүмків болды. Бригада, еналдымен, кант кызылшасына болінген учаскені 1916 жыл- дын күзіиен бастап, 25 —27 см терендікте айдап тастады. 1 опырактын ылғалын сактау үшів ерте көктемде зябь екі кай-

тшзшгяЕғшпкяшвжжъяжяЕт. гара тырмаланды. Қыртыс борпылдак бос болу үшін учаскенін бе- гіне.чизел салынды. Тукым себудін алдында, әрбір гектарына 8 тон- аадан шірігем көн. 1 центнерден суперфосфат шашылды, сонаи соц культивациялапып, кайта тырмаланды, тукым сеялкамен себілді. Тукым себумен катар гектарына 1 цеитнерден азотты тынайт- \\ыштар шашылды. Қызылшаныц катарлары біліне бастасымеи, ша- іыктау жумысына кірісіп, жекелеу, снрету жумысы жүргізілді. Бул «умыстар 5 6 күннін Ішінде аякталып отырды. Арамшөпті жою және тоііырактык беткі кабаты нығыздалып чалмау үшін ж аз бойында е гістің катарларының топьірағы колмен 4 рет бапталып, катар аралыктары 12 см терендікте культивацвя-* *Кызылш а өсу мерзімінде 9 рет суарылып, 3 рет минералдык гынайткыштармен косымша тынайтылды. Қызылшавы казу жумысы уйымдаскан түрде жэне шапшан орындалды. Қант кызылшасынан мол өнім алганы үшін СС Р Одағы Жоғарғы Совет! Президиумынын Указы бойынша, Сейдалиев жолдаска Социа- ластік Еңбек Ері атағы берілді, оған коса Ленин ор, Калға\" алтмн медалі тапсырылды.

СЕРІКОВ Дәуітэлі социалиста ЕНБЕК ЕРІ, Ж АҢАЛЫК.\" колхозыида өте сыйлы адамнын біріДдуітәлі аксақал. Ол 1890 яшлы, Талдыкорған облнсы, Талды- корғзн аудаиындағы Шубар селосында туып, өскен, кедей шаруаның баласы. Дэуітэлі кедейшілік емірдік » азабын көп шеквеи, патшалык дәуірде <Я улта жерінен, дурыс внім алып көрген еыес. Нашар өнделген, тозығы жеткеи жер мардымды внім бермейтін. Патша замапында осыидай ауыршылык басыпан кешкен Дэуітәлі 1930 жылы колхоэға ен алды болып кірді. Ол ец әуелі жэй колхозшк болып, соңыиаи звено бастығы болып істеді. Қант кызылшасынан мол өнім алғаны үшіи ССР Одағы Жоғарғы Советінін Президиумы 1945 жылы сентябрьде оны „Енбектегі ерлігі үшін* медалімен наградтады. Ол кол жеткен табыска жігерленіп, енбек уйымдастыруды жак- сартуға жане агротехникалык шараларды кеніпен жүзеге асыруға ерекше көніл бвліп кызу жумыска кірісті. Звеноға бекітілген учас- кені күзден 27 —30 см тереидікте зябьке айдап, гектарына 4 тонна- дан көң, 8 центнерден суперфосфат жэне 5 цеитнерден күл шашты Ерте көктемде зябьті муқыят культивациялап, тырмалады, гектарына косымша 15 тоннадаи көк, 5 центнерден минералдык тыяайгкыш жэне 5 центнерден күл төкті. Тукым бір күннің ішінде себілді. Тукым себу үстівде гекта­ рына 3 центнерден суперфосфат төгілді. Кызылша каулап, біркелкі жаксы шыкты. Серіков жолдастыи звеносы оны мукыят куткенде ғана мол өнім алуға болатынын білді.