สมุนไพรพื้นบ้านลดความเสี่ยงโรคมะเร็ง

สมนุ ไพรพื้นบา้ นลดความเส่ยี ง โรคมะเรง็ ตามภูมิปญั ญาของหมอพ้ืนบ้าน มะนาว ชอ่ื ทอ งถ่นิ /ชอื่ อน่ื โกรยชะมา ปะนอเกล ปะโหนง กลยาน มะนอเกละ มะเนาดเ ล มะลว่ิ สม มะนาว ลีมานีปห หมากฟา 99

สมนุ ไพรพื้นบา้ นลดความเสี่ยง โรคมะเรง็ ตามภมู ิปญั ญาของหมอพื้นบา้ น มะนาว สวนที่ใช ผล (ดืม่ น้ำมะนาว) และใบ การใชประโยชนตามภูมปิ ญ ญาพืน้ บาน รากสด ตม กินแกฟ กชำ้ แกป วด ผล คั้นกินน้ำแกกระหาย แกรอนใน บำรุงธาตุ ชวยเจริญอาหาร แกเลือดออกตามไรฟน ผลดองเกลอื กินเปนยาขับเสมหะ ทำใหชมุ คอ ใบ ตมกินนำ้ แกไ อ ละลายเสมหะ ชว ยขับลม เจรญิ อาหาร ตวั อยา งตำรบั อาหาร น้ำมะนาว เคร่อื งปรงุ นำ้ มะนาว 30 กรัม (2 ชอ นคาว หรอื 1 ผล) นำ้ เชอ่ื ม 30 กรัม (2 ชอ นคาว) นำ้ เปลาตมสุก 180 กรัม (12 ชอนคาว) เกลอื ปน เสริมไอโอดีน 2 กรัม (2/5 ชอ น) วิธีปรุง นำมะนาวมาลา งเปลือกแลวผาออก เอาเมลด็ มะนาวออก ใหหมดค้ันเอาแตน้ำ ผสมกบั นำ้ น้ำเช่อื ม เกลือ คนใหเกลือละลายชิมรส ตามชอบ 100

สมนุ ไพรพืน้ บา้ นลดความเสีย่ ง โรคมะเร็ง ตามภมู ิปญั ญาของหมอพ้ืนบา้ น คณุ คาทางยา ยับยง้ั มะเรง็ ตับ ปอด ไต ลกุ ลาม เปนยาระบาย พืชตระกูลสม และมะนาวมีสารสำคัญท่ีเปนสารตานความเสื่อมของรางกายในปริมาณสูง มี การศึกษาในสัตวทดลอง พบวา การด่ืมน้ำสมเขมขน 2 เทา สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล มะเร็งเตา นมได การศกึ ษาในประชากรของฮาวาย พบวา ผทู ่รี บั ประทานเกรปฟรุต (คลา ยสมโอ แตม ีรสขมกวา ) เปนประจำมคี วามเส่ยี งตอการเกดิ มะเรง็ ปอดลดลงรอยละ 50 ขอ ควรระวัง ไมควรด่ืมน้ำเกรปฟรุตรวมกับการรับประทานยาบางชนิด เชน ยาแกแพ เพราะจะมีผลตอการ ออกฤทธขิ์ องยาในรา งกายลดลง 101

สมนุ ไพรพื้นบา้ นลดความเสีย่ ง โรคมะเรง็ ตามภมู ิปัญญาของหมอพนื้ บา้ น ภมู ปิ ญญาหมอพน้ื บาน สตู ร 1 สรรพคุณ แกอาการประจำเดือนผิดปกติ ปวดทองขณะมีประจำเดือน และไขทับระดู ลดความเส่ียง มะเรง็ ปากมดลูก สว นประกอบ 1) ใบมะนาว เพสลาด สดหรอื แหงก็ได 108 ใบ 2) ใบมะกา เพสลาด สดหรอื แหงก็ได 12 ใบ 3) ลูกมะกรดู (ผา 4 ซกี เอา 3 ซกี ท้งิ 1 ซกี ) 3 ลูก 4) ตะไครทง้ั 5 สด 5 ตน 5) นำ้ 3 ลิตร วธิ ที ำ ตม ทงั้ หมดใสน ้ำ 3 ลิตร เคย่ี วใหเหลือครง่ึ หนึง่ วิธรี ับประทาน คร้งั ละ 1 ถวยกาแฟ กอนอาหาร วนั ละ 2 เวลา เชา-เยน็ รับประทานไดเร่อื ยๆ ยาน้ีรับประทานนำ้ เดียวเมอ่ื นำ้ ยา หมดใหจดั หาตม ใหม 102

สมนุ ไพรพืน้ บ้านลดความเสยี่ ง โรคมะเร็ง ตามภมู ปิ ัญญาของหมอพนื้ บ้าน สตู ร 2 สรรพคณุ แกอาการปส สาวะ เหลืองจดั แกตับอักเสบ ปองกัน มะเร็งตับ สวนประกอบ 1) ใบมะนาว เพสลาด สดหรือแหง 108 ใบ 2) เหงา พุทธรักษา ตากแหง 60 กรัม 3) เถาและใบตดหมูตดหมา แหง 60 กรัม 4) หญา ใตใบทัง้ 5 แหง 60 กรัม 5) น้ำ 6 ลิตร วธิ ีทำ ตม ทัง้ หมดใสน ำ้ 6 ลติ ร เคีย่ วใหเ หลอื 2 ลิตร วิธีรับประทาน คร้ังละ 1 ถวยกาแฟ กอนอาหาร วันละ 2 เวลา เชา-กอนนอน รับประทานไดเรื่อยๆ จนกวาอาการ จะดขี นึ้ ขอแนะนำ ยานร้ี ับประทานนำ้ เดยี วเม่ือนำ้ ยาหมดใหจ ัดหาตมใหม 103

สมุนไพรพื้นบา้ นลดความเส่ยี ง โรคมะเร็ง ตามภมู ปิ ญั ญาของหมอพน้ื บ้าน มังคุด ชอ่ื ทองถิ่น/ช่อื อ่ืน - 104

สมุนไพรพื้นบา้ นลดความเส่ียง โรคมะเรง็ ตามภูมิปญั ญาของหมอพืน้ บา้ น มังคุด สว นท่ีใช เปลอื กผล การใชป ระโยชนต ามภมู ิปญญาพืน้ บาน ราก ทำใหประจำเดือนมาตามปกติ รักษาโรคบิดมูกเลือด ตน รักษาโรคบิดมูกเลือด เปลือกตน ชะลางบาดแผล รักษาแผล ใบ รักษาโรคบิดมูกเลือด ดอก รักษาโรคบิดมูกเลือด ผลดิบ สมานแผล แกบาดแผล แกทองรวง แกบิด เปลือกผล แกแผลเปนหนอง แกแผลเปอย แกทองรวง ยาพอกแผลกลาย สมานแผล คุมธาตุ รักษาโรคบดิ มกู เลือด ชะลางบาดแผล รักษาบาดแผล บาดแผล เรอ้ื รงั ทาบาดแผลทัว่ ไป รักษาโรคนิว้ เทาเปอ ย ปดธาตุ ฝาดสมาน แกทองเสยี แกทอ งเดิน สมานแผล เก่ียวกบั โรคลำไส 105

สมุนไพรพนื้ บา้ นลดความเส่ียง โรคมะเรง็ ตามภมู ปิ ัญญาของหมอพน้ื บ้าน ตวั อยางตำรับอาหาร น้ำมงั คดุ เคร่อื งปรุง เนือ้ มังคุด 2 ถว ย น้ำเปลา 3 ถวย น้ำตาลทราย ½ ถว ย เกลือปน ¼ ชอนชา วิธปี รงุ 1. ปอกเปลือกมังคุด และแคะเอาแตเนื้อ 2. นำไปตมกับน้ำเปลา แลวมากรองเอาเมล็ดออก ผสมน้ำตาลทราย เกลือปน ตั้งไฟใหเดือด อกี ครง้ั และยกลง 3. ด่มื กับนำ้ แข็ง หรือแชใหเ ยน็ กอ นแลวนำมาปน กบั น้ำแขง็ แลว เสริ ฟได คุณคาทางอาหารตอสขุ ภาพ สารสกัดจากเปลือกมังคุดพบฤทธ์ิจูโจมเฉพาะ เซลลมะเร็งในรางกาย โดยไมสรางความเสียหายให เซลลดี สามารถทำลายเซลลมะเร็งไดกวารอยละ 50 ของเซลลม ะเรง็ ท้ังหมด 106

สมุนไพรพ้ืนบ้านลดความเส่ียง โรคมะเร็ง ตามภมู ิปัญญาของหมอพ้ืนบ้าน ภูมิปญญาหมอพืน้ บา น สตู ร 1 สรรพคณุ รักษาแผลทเ่ี กิดจากเช้ือมะเร็งใหแ หงเรว็ ชวยบำบัดและบรรเทามะเรง็ ผวิ หนัง สวนประกอบ 1) เปลอื กมงั คดุ แหง 2) นำ้ ปูนใส วธิ ที ำ ใชเปลือก ฝนกบั น้ำปูนใส (ประมาณ 50 คร้ัง) ใหไดนำ้ ขน ๆ วธิ ใี ช ใชท าแผลมะเรง็ ฝนทา ประมาณ 5 ครั้งตอวนั (ใชท าภายนอกเทา นั้น) สตู ร 2 สรรพคุณ ฆาเช้ือมะเร็งทีท่ ำใหเ กิดบาดแผล สมานแผล ทำใหแ ผลแหง และหายไว สวนประกอบ 1) เปลือกมงั คดุ แหงประมาณ 15 กรมั 2) รากปลาไหลเผอื ก (หยักบอถอ ง) 15 กรัม วิธที ำ ฝนทง้ั สองสวนกับเหลาขาว วิธใี ช ใชท าแผลมะเรง็ ผิวหนงั หรอื แผลดื้อยา ทาวนั ละ 2 คร้ัง เชา -เยน็ (ใชทาภายนอกเทา น้นั ) 107

สมนุ ไพรพนื้ บา้ นลดความเส่ยี ง โรคมะเรง็ ตามภมู ปิ ญั ญาของหมอพืน้ บา้ น สตู ร 3 (สูตรหลวงพอ รงุ วัดทา กระบือ และคณุ แมบุญเรอื ง โตงบุญเติม วดั อาวธุ ) สรรพคณุ เหมาะแกผูท ก่ี ำลงั ปว ยเปน โรคมะเร็งทมี่ ดลกู และเตา นม หรือ มะเร็งตอมน้ำเหลืองในที่ตางๆ ยาน้ีรับประทานไดผลดีมาแลวในอดีต จนถึงปจจบุ นั มผี ปู ว ยหายเปนจำนวนมาก สว นประกอบ 1) เปลอื กมังคดุ ตากแหง 60 กรมั 2) เปลือกเงาะ ตากแหง 60 กรมั 3) เปลือกสม เขยี วหวาน ตากแหง 60 กรมั 4) เปลอื กกลว ยหอม ตากแหง 60 กรัม 5) เปลือกทเุ รยี น ตากแหง 60 กรมั 6) หวั ขา วเยน็ เหนือ ตากแหง 60 กรัม 7) หัวขา วเยน็ ใต ตากแหง 60 กรมั 8) สารสม 60 กรมั 9) กำมะถันเหลอื ง 60 กรัม 10) น้ำ 5 ลิตร วธิ ีทำ ใสสมุนไพรทง้ั หมดในหมอเคลือบหรอื หมอสแตนเลส กไ็ ด ใสน้ำ 5 ลติ ร ตม ดวยไฟแรงใหเ ดือด แลว เคยี่ วไฟออ นๆ ตอ อีกประมาณ 20 นาที อนุ ทกุ วันใหเดือดเพอ่ื ไมใหยาเสยี วิธีใช รับประทานครั้งละ ½ แกวกาแฟ กอนอาหารครึ่งชั่วโมง วันละ 2 เวลา เชา-กอนนอน ยาน้ี รับประทานคอ นขางยาก เพราะฝาดและขมจัด อาจถา ยมากเปน บางราย 108

สมนุ ไพรพนื้ บ้านลดความเสี่ยง โรคมะเร็ง ตามภูมิปัญญาของหมอพ้ืนบา้ น หมายเหตุ ในระหวางทานยานี้ หามทานเครื่องด่ืมท่ีมี แอลกอฮอล อาหารท่ีคาวจัด มนั จัด หวานจัด และของหมกั ดองทุกชนิด และการทานยานี้ ควรทานตามตำรา คือ การประกอบยานี้ตองเสกดวย สักกัตวา 7 จบ สรรพศรี 7 จบ อิติปโสถอยหลัง 7 จบ ขอ ควรระวงั เปลือกผลไมท่ีนำมาทำยานี้อาจไดรับการฉีดยาฆา แมลง ฉะนั้นควรหลีกเลี่ยง ใหเลือกหาเอาตามแหลงขายท่ี ปลอดสารพิษ หรอื จากแหลงทป่ี ลกู เอง 109

สมุนไพรพ้ืนบา้ นลดความเส่ยี ง โรคมะเรง็ ตามภมู ิปญั ญาของหมอพน้ื บ้าน สมอไทย ชอื่ ทองถิ่น/ช่อื อน่ื สมออพั ยา หมากแนะ 110

สมุนไพรพ้นื บา้ นลดความเสี่ยง โรคมะเร็ง ตามภมู ิปัญญาของหมอพนื้ บา้ น สมอไทย สว นทใี่ ช ผล การใชประโยชนต ามภมู ปิ ญญาพ้ืนบา น เปลอื กตนถายนำ้ เหลอื ง แกน แกตาอกั เสบ ใบ ระบายออนๆ แกพิษรอนใน แกกระหายน้ำ รูถายรูปดเอง คุมธาตุ แกไขเพ่ือเสมหะ แกลม จกุ เสียด ขับลม ผล ระบายออนๆ รูถายรูปดเอง คุมธาตุ ฝาดสมาน แกบิด แกไข แกเสมหะพิการ แกดีพิการ ดพี ลงุ ดีเดอื ด แกกษยั แกออนเพลีย เบ่ืออาหาร แกไขเพ่ือลม แกนำ้ ดี แกศอเสมหะ แกไ ขเ พ่ือดพี ิการ แกริดสีดวงทวาร แกเจ็บคอ แกโรคลม แกลมจุกเสียด ขับลม แกในกองลม ใชระบายในโรคปวงหรือ ลมปวงตางๆ แกไ ขเพอ่ื เสมหะ แกเ สมหะ แกโ ลหิตและดี ถายพษิ ไข แกพ ษิ รอนภายใน แกกระหายนำ้ แกโ ลหิตในทอ ง บำรุงธาตุ แกไขเ พ่อื โลหติ กอนแข็ง ใบและยอดออน แกอุจจาระธาตุพิการ แกอติสาร แกบิดมูกเลือด คุมธาตุ แกไขในกอง อตสิ ารและอุจจาระธาตุ แกไ ขเนอ่ื งจากลำไสอ ักเสบ แกไขพษิ แกพ ิษทำใหรอน แกอ าเจียน แกเสมหะ พิการ แกเ ม็ดยอดภายใน สมานแผล ผลแก แกลมจกุ เสียด ขบั ลม แกท องผกู เรื้อรงั รูถา ยรูปดเอง ระบายพิษอุจจาระ ขบั ระดู 111

สมุนไพรพื้นบ้านลดความเสีย่ ง โรคมะเรง็ ตามภมู ิปัญญาของหมอพื้นบ้าน ตวั อยางตำรับอาหาร 10 ลกู สมอผัดพริกขงิ 2 ชอ นโตะ เครื่องปรุง 1 ถว ย 2 ชอ นโตะ สมอไทย 1 ชอ นโตะ น้ำมนั พืช 1 ชอนโตะ เนื้อหมสู ับ 2 ใบ นำ้ ปลา 3 เม็ด น้ำตาลปบ ใบมะกรดู ซอย ใบกะหล่ำปลีสมี ว งสำหรบั รองจาน พรกิ ชฟ้ี า สีแดงห่นั เฉยี งสำหรบั ตกแตง เครอื่ งแกง พรกิ แหงเมด็ ใหญแกะเมลด็ ออกแชน ้ำจนนุม 7 เม็ด เกลือปน 1 ชอ นชา ขา หั่นละเอียด 1 ชอนโตะ ตะไครซ อย 2 ชอ นโตะ ผิวมะกรดู หน่ั ละเอียด 2 ชอ นชา กระเทียมไทยกลีบเล็ก 10 กลีบ หอมแดงหนั่ 5 หัว กะป 2 ชอนชา 112

สมุนไพรพนื้ บ้านลดความเสยี่ ง โรคมะเรง็ ตามภมู ปิ ญั ญาของหมอพื้นบ้าน วธิ ปี รงุ 1. ทำน้ำพริกแกงโดยโขลกพริกแหงกับเกลือเขาดวยกันให ละเอียด ใสขา ตะไคร ผิวมะกรูด และกระเทียม โขลกรวม กันใหละเอียด ใสหอมแดงและกะป โขลกตอรวมกันจน ละเอียดเขากันดี ตกั ใสถว ย พักไว 2. ลางสมอไทย เฉาะเน้ือเปนช้ินเล็กๆ แลวโขลกใหละเอียด ตกั ใสถว ย พกั ไว 3. ต้ังกระทะน้ำมันบนไฟปานกลางพอรอน ใสน้ำพริกแกงท่ี โขลกลงผัดใหหอม ใสหมูสับ ผัดยีพอสุก ใสสมอ ผัดให เขากัน ปรุงรสดวยน้ำปลา น้ำตาล ผัดใหเขากันท่ัว ใส ใบมะกรูด (แบง ไวเ ลก็ นอ ยสำหรบั โรยหนา ) ผดั พอทวั่ ปด ไฟ 4. ตักใสจานท่ีรองดวยใบกะหล่ำปลีสีมวงโรยใบมะกรูด ซอยท่ี เหลอื ตกแตงดว ยพรกิ ชี้ฟาสแี ดงหั่นเฉยี ง เสิรฟ คุณคาทางอาหารตอ สุขภาพ ผลสมอไทย 100 กรมั ใหแคลเซยี ม 18 มลิ ลกิ รมั ฟอสฟอรัส 18 มิลลกิ รัม วติ ามนิ ซี 116 มิลลิกรัม คุณคา ทางยา ยับย้ังการเกิดมะเร็งหรือเน้ืองอก ยับย้ังภาวะระดับคอเลสเตอรอลในเลือดสูง ยับยั้งภาวะระดับ ไตรกลีเซอไรดในเลือดสูง ทำใหผอมลง ลดความดันโลหิต ตานความดันโลหิตสูง เพ่ิมแรงบีบตัวของ หัวใจ ยับยั้งกลามเนื้อหัวใจขาดเลือด ปรับปรุงภูมิคุมกันของรางกาย ยับยั้งความเปนพิษตอตับ ยับย้ัง ภาวะยูเรยี ในเลือดสงู เกนิ ระดบั ปกติ 113

สมุนไพรพืน้ บา้ นลดความเส่ยี ง โรคมะเร็ง ตามภมู ปิ ัญญาของหมอพน้ื บ้าน ภูมปิ ญญาหมอพืน้ บา น สรรพคุณ แกน้ำเหลืองเสีย รักษามะเร็งทุกชนิด หรือแกแผลพุพองทั่วไป เชน ชันนะตุ หรือหัวฝ เปนตน สูตร 1 สรรพคณุ ลดภาวะเสีย่ งการเปน มะเรง็ ทุกชนิด ลดอาการปวดเมือ่ ย รางกาย ขับปสสาวะ ลดอาการทองผูก ชวยนอนหลับ เจริญอาหาร แตล ดน้ำหนัก ทำใหผิวพรรณเกลย้ี งเกลา ปองกันการตดิ เช้อื ไดดี สวนประกอบ 1) สมอพิเภกแหง 1 สว น 2) มะขามปอ มแหง 2 สว น 3) สมอไทยแหง 3 สวน วิธีทำ บดเปนผง ผสมน้ำผ้ึงปนลูกกลอนเทาลูกมะเขือพวง หรือ บรรจแุ คปซูล เบอร 0 วธิ ีรับประทาน ครัง้ ละ 2-3 แคปซูล กอ นอาหาร วันละ 2 เวลา เชา - กอนนอน 114

สมุนไพรพ้นื บา้ นลดความเส่ียง โรคมะเรง็ ตามภูมปิ ญั ญาของหมอพ้ืนบา้ น สตู ร 2 สรรพคุณ กระตุนการทำงานของตบั ใหท ำงานดีข้นึ รักษาและปอ งกันมะเร็งตบั สว นประกอบ 1) สมอไทย สด 7 ลูก 2) สมอพิเภก สด 5 ลูก 3) มะขามปอ ม สด 7 ลกู 4) สมอเทศ สด 5 ลูก 5) นำ้ ตาลทรายแดง 1 1/2 กิโลกรัม 6) นำ้ 7 ลติ ร วธิ ที ำ ตมนำ้ ตาลทรายแดงกับน้ำ 7 ลิตร ท้งิ ใหเ ยน็ ทุบสวน ประกอบท้งั หมดใหพอแตก เอาใสภาชนะหมกั ประมาณ 15 วัน วธิ รี บั ประทาน คร้งั ละ 2 ชอ นโตะ กอ นอาหาร วนั ละ 3 เวลา เชา -กลางวัน-เยน็ รับประทานตอ เนื่องประมาณ 1 เดอื น หรอื จนอาการดขี น้ึ 115

สมนุ ไพรพื้นบา้ นลดความเสย่ี ง โรคมะเรง็ ตามภมู ิปญั ญาของหมอพื้นบ้าน เหด็ หลินจอื ช่ือทองถิน่ /ช่อื อื่น เห็ดหมน่ื ป เหด็ จวกั งู 116

สมนุ ไพรพน้ื บ้านลดความเสีย่ ง โรคมะเร็ง ตามภมู ิปญั ญาของหมอพ้ืนบ้าน เหด็ หลินจอื สวนที่ใช ทุกสว น การใชป ระโยชนตามภูมปิ ญ ญาพ้นื บา น เปน ยาอายุวัฒนะทำใหผูบ รโิ ภคมี อายุยนื ในเภสชั ตำรบั ของจีนใชเปน ยาบำรุงรางกาย เก่ียวกบั ระบบประสาท หลอดลมอักเสบเร้ือรัง รางกายออนแอ หอบ นอนไมหลับ แกไอ โรคหัวใจ ระบบยอย อาหารไมดี ตบั อกั เสบเฉียบพลัน 117

สมุนไพรพ้ืนบา้ นลดความเส่ยี ง โรคมะเรง็ ตามภมู ิปญั ญาของหมอพน้ื บ้าน ตวั อยางตำรับอาหาร การรบั ประทานเหด็ หลินจอื วิธีท่ี 1 นำเห็ดหลินจือที่ฝานเปนชิ้นมาตมกับน้ำ แลวใชเฉพาะ น้ำเห็ดหลินจือด่ืม วิธีน้ีตนทุนต่ำ ราคาถูก ไดรับประโยชนจาก เห็ดหลินจือประมาณรอยละ 30 เนื่องจากเห็ดหลินจือประกอบดวย สารท่ีสามารถละลายในน้ำไดรอยละ 30 ถึงแมวิธีนี้จะไดรับประโยชน จากเห็ดหลินจอื ไมครบแตกม็ ากกวาวิธีแรก โดยจะตอ งนำเห็ดหลินจือท่ฝี านเปน ชิน้ มาสับเปนชนิ้ เลก็ ๆ แลวมาตมกับน้ำดวยไฟออนๆ ประมาณ 6-8 ช่ัวโมง เอาเฉพาะน้ำเห็ดหลินจือมาด่ืม แตตองด่ืมใน ปรมิ าณทม่ี ากๆ หนอ ย วธิ ที ่ี 2 นำเห็ดหลินจือมาสกัด โดยใชเทคโนโลยีในการสกัดรอน หรือสกัดเย็น บรรจุรูปแบบแคปซูล วิธีน้ีถึงแมตนทุนจะสูง ราคาแพงแตไดปริมาณสารสำคัญในเห็ดหลินจือท่ีมีประโยชนครบถวนมาก ทส่ี ุดและสะดวกในการบรโิ ภค เหมาะกบั การใชบ ำรุงรา งกาย ปอ งกันและรักษาโรค 118

สมุนไพรพนื้ บา้ นลดความเส่ยี ง โรคมะเรง็ ตามภมู ปิ ญั ญาของหมอพ้ืนบ้าน คณุ คา ทางยา มีฤทธ์สิ ำคญั ในการตา นมะเร็ง กระตุน ภูมติ านทาน ลดการอักเสบ และปอ งกันอันตรายจากการ ฉายรงั สี การใชเห็ดหลินจือในผูปวยมะเร็งสามารถใชไดทั้งเพ่ือปองกันและรักษามะเร็งและชวยให อาการคนไขฟนคืนสูสภาพปกติอยางรวดเร็วดวยการชวยเสริมสรางภูมิคุมกันได จึงสามารถสรุปสาระ สำคัญเกี่ยวกบั ฤทธ์ขิ องเหด็ หลินจือที่ชว ยรกั ษามะเรง็ ได ดังน้ี 1. เหด็ หลินจือเปน สารตา นความเส่ือมของรางกายทดี่ ี สามารถขจดั สาเหตุของการเกิดมะเรง็ ได 2. เห็ดหลินจือชว ย ทำใหเมด็ เลอื ดขาวเขา ไปตอ สทู ำลายเซลลม ะเรง็ ได 3. เหด็ หลนิ จือชวยในการเสรมิ สรางระบบภูมคิ ุมกนั แกรางกายปรบั สมดุลไมใ หทำงานผดิ ปกติ เมื่อภมู ิคมุ กันแขง็ แรงกส็ ามารถตอสกู บั มะเร็งได 4. การใหเคมีบำบัด จะมีสวนทำลายเม็ดเลือดขาว จึงสงผลใหภูมิคุมกันลดลง ซึ่งการ รับประทานเห็ดหลินจือสามารถชวยกระตุนใหไขกระดูกผลิตเม็ดเลือดขาวเพ่ิมมากขึ้นได จึงลดผลขางเคียงของการทำเคมบี ำบดั ได 5. เห็ดหลนิ จือชวยฟนฟสู มรรถภาพตบั ทำใหตับทำงานไดดีข้นึ 6. เห็ดหลินจือมีความปลอดภัยสูง จัดเปนยาบำรุงรางกาย ยาอายุวัฒนะ ทานติดตอกันไดเปน เวลานาน 119

สมนุ ไพรพื้นบา้ นลดความเส่ียง โรคมะเร็ง ตามภูมิปัญญาของหมอพืน้ บา้ น ขอแนะนำในการบรโิ ภคเหด็ หลนิ จอื ควรบริโภคเห็ดหลินจือกอนอาหารอยางนอย 30 นาทีหรือ 1 ชั่วโมง แตสำหรับคนท่ีเปน โรคกระเพาะใหร ับประทานเหด็ หลินจือหลงั อาหาร 2 ชัว่ โมงแทน เนื่องจาก ควรรบั ประทาน ขณะทองวาง เพ่อื ประสิทธภิ าพในการดดู ซมึ ใน 2 สัปดาหแรกที่เร่ิมรับประทานเห็ดหลินจือ ใหรับประทานในปริมาณนอยกอนเพื่อให รางกายเกดิ การปรบั ตัว ควรบริโภควิตามินซีรวมดวย เพื่อชวยในการดูดซึมสารตานมะเร็งในเห็ดหลินจือ เขาสู รา งกาย ภูมิปญญาหมอพ้ืนบาน สูตร 1 สรรพคณุ รกั ษามะเรง็ ตบั หรือตบั โต ทำใหต บั หายโต และ ชวยใหตับออนผลิตอินซูลินไดดี ชวยลดความเส่ียงของการ เปนมะเรง็ สวนประกอบ 1. เห็ดหลนิ จือแหง ½ ขดี 2. เห็ดหอมแหง 1 ขีด 3. เหด็ หลงั แขง็ แหง 1 ขีด 4. เห็ดขอนขาวแหง 1 ขีด วิธที ำ หอรวมทั้งหมดดว ยผา ขาวบางตมนำ้ 3 ลิตร เคีย่ วใหเ หลอื 1 ลติ ร กรองดว ยผาขาวบาง วิธีรับประทาน คร้ังละ 2 แกว วันละ 2 เวลา เชา-เย็น รับประทานตอเนื่องจนอาการดีข้ึนประมาณ 10 วนั 120

สมนุ ไพรพื้นบ้านลดความเส่ยี ง โรคมะเรง็ ตามภูมปิ ัญญาของหมอพน้ื บ้าน เหด็ หอม ชื่อทองถิ่น/ชื่ออื่น ชติ าเกะ เซยี งกู 121

สมนุ ไพรพ้นื บา้ นลดความเส่ยี ง โรคมะเร็ง ตามภมู ิปัญญาของหมอพ้ืนบ้าน เหด็ หอม สวนทีใ่ ช ท้ังดอก การใชประโยชนตามภูมิปญญาพ้ืนบาน แพทยจีนต้ังแตสมัยราชวงศชิงยังใชเปนยาอายุวัฒนะ ชวยบำรุงหลอดลม การไหลเวียนของโลหิต บำรุงตับ บำรุง กำลังและพลังชีวิต ปองกันการเติบโตของเน้ือราย ตานพิษงู ปองกันโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ โรคมะเร็ง โรครายจากเช้ือ ไวรัส 122

สมุนไพรพ้ืนบ้านลดความเส่ียง โรคมะเร็ง ตามภูมปิ ัญญาของหมอพ้นื บา้ น ตัวอยางตำรับอาหาร เตาหูส อดไสเหด็ หอม (เจ) เครอ่ื งปรงุ เตา หูออ นกง่ึ แข็ง 3 กอ น เห็ดหอมสดขนาดเล็ก 5-6 ดอก ซอี ๊วิ ขาว 5-6 ชอ นชา เกาลัดตม สกุ 10 เม็ด กานหรอื ใบขึน้ ฉาย 2 กา น สวนผสมไส เตา หอู อ นกง่ึ แข็งบดหยาบ 150 กรัม เห็ดหอมห่ันละเอยี ด 50 กรมั เกาลดั แกะเปลือกห่ันละเอยี ด 50 กรัม ซอสปรงุ รส 2 ชอนชา เตา เจีย้ วโขลกหยาบ 1 ชอนชา แปง ขาวโพด 2 ชอนชา วิธปี รงุ 1. นำสวนผสมไสเ ห็ดหอม โดยผสมทกุ อยางเขา ดวยกนั ปรงุ รสดวยซอสปรงุ รสและเตาเจีย้ ว 2. หนั่ เตาหูต ามความหนาของชน้ิ เตาหูใหไ ดเปนชั้นๆเปดชิน้ เตา หูออก 3. ใสไ สเห็ดหอมลงบนช้นิ เตา หู วางเตาหูช้นิ ตอ ไปซอนทบั บนไส ทำเชน เดียวกันน้ใี หได 3 ช้นั 4. จัดเตาหูสอดไสเห็ดหอมใสจาน เรียงเห็ดหอม เกาลัดลงในจาน ปรุงรสดวยซีอ๊ิวขาว ราดบน เตาหูใหท ว่ั นำไปน่งึ ใหสกุ ใชเ วลาประมาณ 20 นาที 5. ตกแตง ดว ยขึน้ ฉาย รบั ประทานขณะรอ น 123

สมนุ ไพรพืน้ บา้ นลดความเสยี่ ง โรคมะเร็ง ตามภูมปิ ัญญาของหมอพืน้ บา้ น คุณคาทางอาหารตอ สขุ ภาพ เห็ดหอมสด 100 กรัม ใหพลังงาน 387 กิโลแคลอรี่ ประกอบดวย คารโบไฮเดรต 67.5 กรัม โปรตีน 17.5 กรัม ไขมัน 8.0 กรัม เสนใย 8.0 กรัม นอกจากน้ัน พบ วิตามินบี 1 บี 2 ไนอะซิน แคลเซียม ฟอสฟอรัสและเหล็ก ในขณะท่ีเห็ดหอมแหง 100 กรัม ใหพลังงาน 375 กิโลแคลอร่ี ประกอบดว ยสารดานโภชนาการเชน เดียวกับเห็ดหอมสดแตในปริมาณทีแ่ ตกตางกนั คุณคาทางยา เห็ดหอมมีสารชวยกระตุนการทำงานของเซลลในระบบภูมิคุมกันใหมีประสิทธิภาพในการตอสู กับเซลลเ นื้องอก และเซลลมะเร็ง และยังสามารถยับยง้ั การเพิ่มจำนวนของเซลลมะเร็งหลายชนิด เชน มะเรง็ กระเพาะอาหาร มะเร็งตับ และมะเรง็ ตบั ออน เปนตน ในประเทศญป่ี นุ ยอมรับใหใชสารสำคัญในเห็ดหอมเปน ยาตานมะเรง็ รว มกบั ยาเคมบี ำบัด ปริมาณท่ีควรบริโภค คอื ประมาณ 50 กรมั ตอวนั 124

สมนุ ไพรพ้ืนบา้ นลดความเส่ียง โรคมะเรง็ ตามภมู ปิ ญั ญาของหมอพน้ื บ้าน ภมู ิปญ ญาหมอพ้นื บาน สูตร 1 สรรพคุณ ตา นมะเรง็ เมด็ เลอื ดขาว สวนประกอบ 1) เหด็ หอม (สบั ช้นิ เลก็ และตากแหง) 1 กิโลกรมั 2) เหด็ กระดา งแหง (สบั ชนิ้ เล็กและตากแหง ) 1/2 กิโลกรัม 3) เห็ดมันปูแหง (สับช้นิ เลก็ และตากแหง) 1/2 กิโลกรมั 4) เห็ดถานแหง (สบั ชิ้นเล็กและตากแหง ) 1 กิโลกรัม วิธีทำ นำทัง้ หมดไป หอ ผา ขาวบางตม กบั น้ำ 4 ลิตร เคีย่ วใหเ หลอื 1 ลติ ร ทิง้ ไวใหเยน็ และกรองเอาแต นำ้ ใส เกบ็ ไวใ นตเู ย็น วิธีรับประทาน คร้ังละ 2 ชอนโตะ กอนอาหาร วันละ 3 เวลา เชา-กลางวัน-เย็น รับประทานตอเนื่อง จนอาการดีขึ้นประมาณ 1 เดือน 125

สมนุ ไพรพื้นบ้านลดความเสี่ยง โรคมะเรง็ ตามภมู ปิ ัญญาของหมอพืน้ บ้าน 2.2 กลุมสมุนไพรพื้นบานเพ่ือฟน ฟสู ภาพผปู ว ยมะเร็งใหด ีขึ้น เม่ือเปนโรคมะเร็งผูปวยท่ีมีอาการของโรคมะเร็งระยะที่ลุกลามแลวมักมีอาการที่กอใหเกิด ความทุกขทรมาน เชน กระสับกระสาย กลืนอาหารลำบาก คล่ืนไสอาเจียน ซีด ซึมเศรา ตัวเหลืองตา เหลือง ทองผูก ทองเสีย มีน้ำในชองทอง มีน้ำในชองเย่ือหุมปอด นอนไมหลับ บวมบริเวณลำตัว เบ่ืออาหาร ปวด มีแผลกดทับ มีแผลจากมะเร็ง มีเลือดออก ไอ ออนเพลีย อัมพาต เครียด และไม สขุ สบาย เปนตน อาการเหลาน้ี ทำใหผ ปู ว ยโรคมะเรง็ ทอแท เจบ็ ปวด ทรมาน ยาสมนุ ไพรจึงมีบทบาทสำคัญและ เปนอีกทางเลือกหนึ่งที่ชวยในการประคับประคองอาการ และชวยฟนฟูสภาวะผูปวยมะเร็งใหดีขึ้น รวมท้ังชว ยลดความเจบ็ ปวดใหแ กผ ูปวยได ซึ่งแบงสมุนไพรเปน 2 ประเภทคอื 1) สมนุ ไพรท่ีชว ยบรรเทาอาการ มสี รรพคณุ แกไข แกปวด บำรุงหัวใจ บำรงุ ประสาท แกเครียด ไดแก ข้ีเหล็ก ไฟเดอื นหา จนั ตา งๆ ตนกระทงิ เหมอื ดคน มวก (ขาวหรือแดง) 2) สมุนไพรท่ีชวยเพิ่มภูมิตานทาน มีสรรพคุณเปนยาอายุวัฒนะบำรุงกำลัง บำรุงรางกาย รักษาโรคจากเชื้อไวรัส ไดแก กระเชาถุงทอง กระโดน ตนสามสิบ ใบระบาด พลับพลึง มะระขีน้ ก ลูกใตใ บ 126

สมุนไพรพื้นบ้านลดความเสย่ี ง โรคมะเรง็ ตามภมู ปิ ญั ญาของหมอพืน้ บ้าน กระโดน ช่ือทอ งถ่ิน/ชือ่ อ่นื ผกั ปยุ กระโดนบก กระโดนคก หกู วาง 127

สมนุ ไพรพืน้ บ้านลดความเสี่ยง โรคมะเร็ง ตามภมู ปิ ัญญาของหมอพืน้ บา้ น กระโดน สว นทใ่ี ช กนิ ใบยอดออนสด และเปลอื ก การใชประโยชนตามภูมปิ ญญาพนื้ บา น ใบมีรสฝาด สมานแผลภายใน ดอกและน้ำจาก เปลือกใชผสมกับน้ำผ้ึงเปนยาแกหวัดแกไอ ทำใหชุมคอ เปน ยาบำรุงสำหรบั สตรหี ลงั คลอดบตุ ร ผลเปน ยาชว ยยอ ย เมล็ด เปน ยาแกพ ษิ ตวั อยา งตำรบั อาหาร 3 กรมั เมีย่ งผกั กระโดน ½ ถว ย เครื่องปรุง 3 หัว 10 กลีบ ผักกระโดน 1 เม็ด ปลารา ปลาชอ นสบั ละเอยี ด 2 เมด็ หอมแดงเผา ¼ ถวย กระเทยี มไทยกลีบเลก็ เผา 1 ชอนโตะ พริกชี้ฟา แดงเผา พรกิ ชี้ฟาสีเขียวเผา เน้อื ปลากรอบปน ตน หอมและผักชซี อย พริกชฟี้ าแดงสำหรบั ตกแตง 128

สมุนไพรพื้นบ้านลดความเส่ยี ง โรคมะเร็ง ตามภมู ปิ ญั ญาของหมอพ้นื บา้ น วิธปี รงุ 1. ลางผักกระโดน เลือกใบเสียท้ิง จัดใสจาน แชเย็นไว หรือใสตะกรา คลุมดวยผาขาวบาง หอปลาราสับดว ยใบตอง นำไปปง บนเตาถานดวยไฟกลางใหสกุ หอม พักไว 2. ลอกเปลือกหอมแดง กระเทียม พริกชี้ฟาเผาเอาท่ีไหมออก โขลกเขาดวยกันใหละเอียด ใสปลารา ทป่ี ง ปลาปน คนใหเขา กัน 3. ตกั ใสถว ย โรยตน หอมและผกั ชีตกแตงดว ยพริกชี้ฟาแดง 4. วธิ รี ับประทาน ตักเมย่ี งใสตรงกลางผกั กระโดน หอเปนคำๆ รับประทาน คณุ คาทางอาหารตอ สขุ ภาพ ผักกระโดน 100 กรัม ใหพลังงาน 83 กิโลแคลอร่ี ประกอบดวย เสนใย 19 กรัม แคลเซียม 13 มลิ ลิกรมั ฟอสฟอรสั 18 มิลลกิ รัม วิตามนิ เอ บี 1 บี 2 วิตามินซี ขอ ควรระวัง ผักกระโดนมีปริมาณสารออกซาเลทหรือกรดออกซาลิคในปริมาณสูง หากรับประทานมากเกิน ไป จะทำใหเ ปนน่ิวได 129

สมนุ ไพรพื้นบ้านลดความเสยี่ ง โรคมะเรง็ ตามภมู ปิ ญั ญาของหมอพื้นบา้ น ภูมปิ ญ ญาหมอพนื้ บาน สูตร 1 สรรพคุณ ใชร ักษามะเร็งผวิ หนงั (มะเร็งภายนอก) สวนประกอบ เปลอื กกระโดนสด 2-3 กำมือ วิธที ำ ใชเปลือกทบุ นำมาแชนำ้ พอทว มยา แทนดา งทบั ทมิ วิธใี ช ใชล า งแผล วันละ 2 เวลา เชา -เยน็ (ทำใชว ันตอ วัน) 130

สมุนไพรพนื้ บ้านลดความเสยี่ ง โรคมะเรง็ ตามภมู ิปญั ญาของหมอพืน้ บ้าน ขี้เหลก็ ช่อื ทองถ่นิ /ชื่ออืน่ ขีเ้ หลก็ แกน ข้ีเหล็กบา น ขเ้ี หลก็ หลวง ข้ีเหลก็ ใหญ ผกั จ้ีล้ี แมะข้ีเหละ พะโดะ ยะหา 131

สมุนไพรพ้ืนบา้ นลดความเสยี่ ง โรคมะเร็ง ตามภูมิปัญญาของหมอพ้นื บา้ น ขีเ้ หลก็ สวนที่ใช ใบ ยอดออน ดอกตูม การใชป ระโยชนต ามภูมปิ ญ ญาพ้ืนบา น ใบ เปนยาระบาย ขับปสสาวะ รักษาน่ิว แกระดูขาว ตำพอกแกเหน็บชา แกบวม บำรุงโลหิต ลดความดนั ดอก มสี ารทอ่ี อกฤทธิก์ ดประสาทสว นกลาง ชวยใหน อนหลบั สบาย ฝก เปนยาฝาดสมาน เปลอื กตน แกก ระษยั แกรดิ สดี วงทวาร ราก แกไข ตวั อยางตำรบั อาหาร 200 กรมั แกงข้เี หล็กใสป ลาแหง 1 ถว ย เคร่ืองปรุง ¼ ถว ย 3 ชอนโตะ ปลาแหง 1 ชอนโตะ หวั กะทิ 2 ถว ย น้ำปลาราตม สุก 2 ถว ย นำ้ ปลา นำ้ ตาลปบ หางกะทิ ใบออนและดอกตูมตมสกุ ของข้เี หลก็ 132

สมนุ ไพรพื้นบา้ นลดความเส่ยี ง โรคมะเรง็ ตามภมู ปิ ัญญาของหมอพน้ื บ้าน เคร่ืองแกง พรกิ แหงเมด็ ใหญแกะเมล็ดออกแชน้ำจนนมุ 3 เมด็ เกลือปน 1 ชอ นชา พรกิ ไทยเมด็ 5 เมด็ กระเทียมไทยกลบี เลก็ 7 กลบี ขา หน่ั ละเอยี ด ½ ชอ นชา ตะไครซอย ½ ชอนโตะ กระชายหั่นละเอยี ด ½ ถวย หอมแดงซอย 5 หวั กะป 1 ชอ นชา 133

สมุนไพรพื้นบ้านลดความเสยี่ ง โรคมะเร็ง ตามภมู ิปญั ญาของหมอพ้ืนบ้าน วิธปี รงุ 1. ทำน้ำพริกแกงโดยโขลกพริกแหงกับเกลือเขาดวยกันใหละเอียด ใสพริกไทย กระเทียม ขา ตะไคร กระชาย โขลกตอ จนละเอียด ใสห อมแดงและกะป โขลกจนละเอยี ด ตักใสถ ว ย 2. นำปลาแหงมาฉกี ใสจ านไว 3. เคี่ยวหัวกะทิ ½ ถวย ในกระทะดวยไฟกลางจนแตกมัน ใสน้ำพริกแกงที่โขลกลงผัดจนมี กลิ่นหอม ใสปลาแหงผัดจนสุกทั่ว ปรุงรสดวยน้ำปลารา น้ำปลา และน้ำตาล คอยๆ ใส หางกะทิจนหมด แลวตักใสหมอ ยกข้ึนตั้งบนไฟกลางจนเดือด ใสใบและดอกขี้เหล็กตม พอเดือดอีกครงั้ เติมหัวกะทิท่เี หลือ ปด ไฟ ตักใสถ ว ย นำเสริ ฟ คุณคาทางอาหารตอ สุขภาพ ดอกขี้เหล็ก 100 กรัม ใหแคลเซียม 19 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 25 มิลลิกรัม และวิตามินซี 441 มลิ ลิกรัม ใบข้ีเหลก็ 100 กรัม ใหแคลเซียม 156 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 190 มลิ ลกิ รมั เหลก็ 5.8 มิลลกิ รมั เบตาแคโรทีน 164 ไมโครกรัม และวติ ามนิ ซี 11 มลิ ลกิ รมั คุณคาทางยา ยับย้ังมะเรง็ ไมใ หกระจาย มีสารตานความเสือ่ มของรา งกาย สงู ชวยใหน อนหลับ ชว ยระบาย ขอควรระวัง การรับประทานขี้เหล็ก ควรตมหรือทำใหสุกกอน หาก รบั ประทานดบิ อาจไดร บั สารทเี่ ปน พษิ ตอ ตบั 134

สมุนไพรพื้นบ้านลดความเสี่ยง โรคมะเร็ง ตามภูมิปัญญาของหมอพื้นบ้าน ภูมิปญญาหมอพน้ื บา น สูตร 1 สรรพคณุ เปน ยาฟอกเลือด ใชร กั ษามะเร็งในลำไส ชว ยในการระบาย (ใชกอนการรกั ษามะเร็ง) สว นประกอบ 1) ใบขีเ้ หล็ก เพสลาด เอามาตำสด 2 กิโลกรัม 2) ลกู คดั เคา สด 1 กิโลกรมั 3) หญาไทร ทง้ั ตน ท้งั ราก สด 2 กโิ ลกรัม 4) ใบมะกา สด เพสลาด 2 กิโลกรัม 5) ใบข้กี าแดง สด เพสลาด 2 กโิ ลกรัม 6) เกลอื สนิ เธาว 1 กิโลกรัม 7) ยาดำ นำ้ หนกั 10 บาท วิธีทำ นำยาทุกตัวมาตมดวยน้ำพอทวมยา เคี่ยวจนงวดใหเปนยางมะตูมเหนียว ปนเปนกอนได ทำ เปนยาลกู กลอน วิธีรบั ประทาน ครั้งละ 1 เมด็ (หรือตามธาตุหนกั เบา) กอ นอาหาร วันละ 2 เวลา เชา-เย็น รบั ประทาน ตอ เน่อื งไดป ระมาณ 15 วัน 135

สมนุ ไพรพ้นื บา้ นลดความเสีย่ ง โรคมะเรง็ ตามภูมิปัญญาของหมอพนื้ บา้ น สูตร 2 สรรพคณุ ใชร กั ษามะเร็งในลำไส ชวยการขับถาย ชว ยในการเปนยาระบาย สวนประกอบ 1) ใบขี้เหล็กและดอก สด 1 กโิ ลกรมั 2) ตน ปบ (ดอกและใบ) สด ½ กิโลกรมั 3) ดอก ใบ และลูกของตนตาเสือปา (ยอปา ) สด 1 กิโลกรมั 4) ใบและเปลือกของตนเต็ง สด 3 ขีด 5) เมนทอล 1 ชอ นชา 6) นำ้ 6 ลติ ร วิธีทำ นำยาทุกตัวมาหอผาขาวบางตมกับน้ำ 4 ลิตร เค่ียวเหลือ 1 ลิตร แลวกรองเอาแตน้ำใส โดย เปล่ยี นชดุ ยาตม ใหมท กุ ๆ 15 วัน วิธีรับประทาน คร้ังละ 1 ถวยชา กอนอาหาร วันละ 3 เวลา เชา-กลางวัน-เย็น เห็นผลไดภายใน 7 วัน ด่ืมตอ เนือ่ งไดเ ปนยาระบายออนๆ 136

สมุนไพรพน้ื บา้ นลดความเสีย่ ง โรคมะเร็ง ตามภมู ิปญั ญาของหมอพน้ื บ้าน สูตร 3 สรรพคุณ ชวยการขับถาย ใชรักษามะเร็งในลำไส ชวยระบายทอง สวนประกอบ 1) ใบข้ีเหล็ก สด 7 กา น 2) ใบครอบจกั รวาล สด 7 ใบ 3) ใบสะเดา สด 7 กาน 4) นำ้ 3 ลิตร วิธีทำ นำสมุนไพรทุกตัวมาหอผาขาวบาง ตมกับน้ำ 3 ลติ ร เคีย่ วเหลอื 1 ลติ ร วิธีรับประทาน ครั้งละ 2 ชอนโตะ กอนอาหาร วันละ 1 คร้ัง ชวงเชา รับประทานเฉพาะชวงท่ีมีอาการเทาน้ัน รับประทานตดิ ตอ กนั ได 7 วัน 137

สมนุ ไพรพ้นื บ้านลดความเสีย่ ง โรคมะเรง็ ตามภูมิปัญญาของหมอพน้ื บ้าน จกั รนารายณ์ ช่อื ทอ งถนิ่ /ช่อื อื่น แปะตำปง กมิ กอยมอเชา หรอื ผกั พนั ป 138

สมนุ ไพรพนื้ บ้านลดความเส่ยี ง โรคมะเรง็ ตามภมู ปิ ญั ญาของหมอพน้ื บ้าน จักรนารายณ์ สว นทใ่ี ช ใบสด การใชป ระโยชนต ามภมู ปิ ญ ญาพ้นื บาน สรรพคุณมีรสเย็นใชใบเปนยารสชาติคลาย ใบชมพสู าแหรก โรคที่สมนุ ไพรชนิดนร้ี กั ษาหายไดแก เบาหวาน ความดันสูง ภูมิแพ หอบหืด มะเร็ง งูสวัด เกาท ริดสดี วงทวารหนัก ขบั นิว่ แผลสะเกด็ เงนิ แผลอกั เสบ พพุ อง-ฝห นอง ปวดประจำเดอื น ปวดเสน ปวดหลัง ไขมันในเลือด ไทรอยด ตาอักเสบตาเปนตอ โรคตาตางๆ ปวดเหงือก ปวดฟน โรคกระเพาะ อาหาร โรคหวั ใจ โลหติ จาง ฟอกเลอื ด ลางสารพิษในรางกาย ขับลม กนิ ได นอนหลบั คนปกตทิ ัว่ ไปกนิ แลวสุขภาพแขง็ แรง เรียกวาเปนสมุนไพรครอบจกั รวาลเลยทีเดยี ว 139

สมุนไพรพน้ื บ้านลดความเส่ยี ง โรคมะเรง็ ตามภมู ปิ ญั ญาของหมอพนื้ บ้าน ตัวอยางตำรับอาหาร น้ำแปะ ตำปง เคร่ืองปรุง ใบแปะ ตำปง 5 ใบ นำ้ อนุ 1 แกว น้ำผึง้ 1 ชอนโตะ วธิ ที ำ 1. นำใบมาตำใหละเอียดดวยครกหรือปนดวย เครือ่ งปนผลไม 2. ตักใสแ กวและใสน้ำผึ้ง 1 ชอน ตามดวยน้ำอุนท่ีเย็นแลว คนใหน้ำผึ้งละลาย คุณคาทางอาหารตอ สุขภาพ ปองกันมะเร็งลุกลามใหกินเปนผัก เชน จิ้มน้ำพริก ทุกวัน ถาเปนมะเร็งกินกอนนอน 5-7 ใบ ประมาณ 6 เดือน มะเรง็ จะลดขนาดลง ขอควรระวงั อาหารแสลง เชน กุง เน้ือ ปลาหมึก ปู ปลาทู ปลารา หูฉลาม กะป ขาวเหนียว หนอไม แตงกวา หัวผักกาด เผือก สาเก ของดอง แอลกอฮอล ชา-กาแฟ ควรงด แตหากจำเปนตองกิน ขอให รับประทานแปะ ตำปง กอนหรือหลัง 2 ชวั่ โมง (สตรมี ีครรภห า มรับประทาน) 140

สมุนไพรพื้นบ้านลดความเสย่ี ง โรคมะเร็ง ตามภูมปิ ญั ญาของหมอพนื้ บ้าน ภมู ิปญ ญาหมอพน้ื บา น สูตร 1 สรรพคณุ รกั ษาฝ หรอื แผลมะเร็งผวิ หนัง ตลอดจน คางทูม และตอมทอนซิลอกั เสบ สว นประกอบ 1) ใบจกั รนารายณ 1-2 กำมอื 2) ดินสอพอง 5 เม็ด 3) น้ำซาวขา ว 1 ถวยชาเลก็ วิธที ำ ตำใบจักรนารายณแลว ผสมดินสอพองและน้ำซาวขา ว วธิ ใี ช พอกวนั ละ 3-4 ครง้ั โดยใชผากอตพัน พอกประมาณ 3 วนั หมายเหตุ ในกรณีแผลเบาหวาน สามารถตำไพล 5 แวน เพ่ิมเขาไปชว ยรกั ษาแผลได 141

สมุนไพรพน้ื บา้ นลดความเสี่ยง โรคมะเรง็ ตามภมู ปิ ัญญาของหมอพนื้ บา้ น เดอื ย ชือ่ ทองถิน่ /ชื่ออนื่ มะเตย ลูกเดอื ย 142

สมุนไพรพน้ื บา้ นลดความเสยี่ ง โรคมะเรง็ ตามภูมิปญั ญาของหมอพนื้ บ้าน เดอื ย สวนทใี่ ช เมลด็ การใชป ระโยชนตามภมู ิปญญาพ้ืนบา น เมล็ด ชงเปน เครอื่ งด่มื ที่ดีสำหรับผูปว ย กำลัง ฟนไข เปนยาเยน็ ชวยขับปสสาวะ ชวยบำบดั อาการ หลอดลมอักเสบ ปอดอักเสบ ใชขนาด10-25 กรัม ทำยาชงกับน้ำใหเ ด็กดืม่ แกพ ยาธิในเด็ก ราก ใชข ับพยาธติ วั กลม 143

สมุนไพรพื้นบ้านลดความเสี่ยง โรคมะเรง็ ตามภมู ปิ ญั ญาของหมอพื้นบ้าน ตัวอยา งตำรับอาหาร เมลด็ ตม หรอื นง่ึ รบั ประทานแทนขา ว ทำขนมเปย กลกู เดอื ย ใสเ ตา ทงึ นำ้ เตา หู ทำแปง ทำนำ้ ลกู เดอื ย น้ำลูกเดอื ย เครือ่ งปรุง ลกู เดอื ย 1 ถวย น้ำสะอาด 1 ½ ถวย น้ำตาลทราย 1/3 ถวย เกลือปน วิธีทำ นำลูกเดือยที่ตมสุกแลว ใสเคร่ืองปน ใสหมอตั้งไฟ เติมน้ำตาลทราย และเกลือ เล็กนอย ชิมรส ตามใจชอบ จะไดน ำ้ ลูกเดือย สีขาวขุน รสหวานมัน 144

สมนุ ไพรพน้ื บ้านลดความเสี่ยง โรคมะเรง็ ตามภมู ิปัญญาของหมอพน้ื บ้าน คุณคา ทางอาหารตอสขุ ภาพ เดือยมีเสนใยอาหารสูง เปนพืชตระกูลเดียวกับขาว รสชาติออกมันเล็กนอย ลูกเดือยมีคุณคา ทางอาหารสูง เพราะมีปริมาณโปรตีน 13.84% คารโบไฮเดรต 70.65% ใยอาหาร 0.23% ไขมัน 5.03% แรธ าตตุ างๆ อกี มากมาย ซงึ่ ชว ยบำรุงกระดกู บำรงุ สายตา แกโ รคเหน็บชา ลูกเดือยมีฤทธ์ิยับยั้งสารกอมะเร็ง และยังมีฤทธิ์การตานเชื้อแบคทีเรีย เช้ือรา ยีสต เรงการงอก ของเสนผม เรงการสรางผิวหนังและเพ่ิมการไหลเวียนของโลหิต ทำใหเม็ดเลือดแดงเกาะกลุมกัน ทำใหอสุจิเกาะกลุม ตานอักเสบ ลดคอเลสเตอรอลในเลือด ลดความดันโลหิตสูง ลดอุณหภูมิรางกาย แกป วดและขับปส สาวะ เหนย่ี วนำใหเ กิดการตกไข เมล็ดเดือย มีสรรพคุณในการยับยั้งการเจริญของเนื้องอก เพิ่มภูมิคุมกันซ่ึงเหมาะท่ีจะเปน เคร่อื งด่ืมของผปู วยมะเรง็ ในปจจุบัน จีนสกัดสารจากเมล็ดเดือยเปนผลิตภัณฑเพ่ือรักษาและปองกันมะเร็ง โดยยับย้ัง และฆาเซลลมะเร็ง กระตุนภูมิคุมกันของรางกายเพ่ือชวยในการกำจัดมะเร็ง ทำใหคุณภาพชีวิตของ ผูปวยมะเร็งดีข้ึน ชวยลดความปวดจากมะเร็ง ทำใหน้ำหนักท่ีลดลงเพ่ิมขึ้น ลดผลขางเคียงของ การฉายรังสีและเคมีบำบัด โดยไมมีผลตอตับ ไต หัวใจ และเลือด และสามารถใชดวยกันไดดีกับ การรกั ษาโดยการผา ตัด ขอ ควรระวงั คนที่ทองผูก มีโรคเกี่ยวกับมาม และสตรีมี ครรภไมควรบริโภครากเดือย และสตรีมีครรภควร ระวังในการรับประทานลูกเดือย โดยเฉพาะชวง ตั้งครรภ 3 เดือนแรก เนื่องจากมีรายงานวามีฤทธิ์ กระตนุ การบบี ตัวของมดลกู 145

สมุนไพรพน้ื บ้านลดความเสยี่ ง โรคมะเรง็ ตามภมู ิปญั ญาของหมอพ้นื บ้าน ภมู ปิ ญญาหมอพนื้ บา น สตู ร 1 สรรพคณุ ใชเปน อาหารบำรุงผูป วยมะเรง็ และทำใหไต ทำงานดขี ึ้น สวนประกอบ ลกู เดอื ย นำ้ วธิ ที ำ นำลูกเดอื ยตมจนสกุ การรับประทาน ตมใหส กุ รบั ประทาน ปรมิ าณเทาไหรก ็ได 146

สมนุ ไพรพ้นื บา้ นลดความเสี่ยง โรคมะเรง็ ตามภูมิปญั ญาของหมอพ้ืนบา้ น ผักกระโฉม ชือ่ ทองถน่ิ /ชื่ออนื่ ผกั กะโสม ราน้ำ กระออม นางออม กระออมโปง กระออมหอม ผักชะออม กหุ ลำ่ (จันทบุร)ี สุยหุยเชียง (จีน) 147

สมุนไพรพนื้ บา้ นลดความเส่ยี ง โรคมะเรง็ ตามภมู ปิ ัญญาของหมอพ้ืนบา้ น ผักกระโฉม สว นทใ่ี ช ใบออ น ลำตน ออน การใชประโยชนต ามภมู ปิ ญ ญาพ้ืนบาน มสี รรพคุณขบั ลม ชว ยเจริญอาหาร ตัวอยางตำรับอาหาร วธิ รี บั ประทาน ใชใบออน ลำตน ออ น รับประทานเปน ผกั สด จิ้มน้ำพริก อาทติ ยล ะ 2-3 คร้ัง เปน เวลา 1 เดอื น คณุ คา ทางอาหารตอสขุ ภาพ มีผลตอระบบภูมิคุมกันซ่ึงอาจมีประโยชนสำหรับใชกระตุนภูมิคุมกันในการรักษาโรคเอดส โรคติดเช้ือ และโรคมะเร็งได โดยจากการศึกษาพบวาสารสกัดหยาบของผักกระโฉม สามารถกระตุน การเพ่มิ จำนวนของเมด็ เลือดขาวไดด ี ภูมิปญญาหมอพ้ืนบาน สูตร 1 สรรพคณุ ปรับความสมดุลของโลหติ และขับน้ำเหลอื งเสยี ทำใหอ าการของโรคมะเรง็ ดีขนึ้ วธิ รี ับประทาน รบั ประทานสด หรือลวกจ้มิ นำ้ พรกิ ตม ยำปลาชอนอรอยมาก วันละ 1 กำมอื 148