(คู่มือ)หนังสือเรียนสสวท พื้นฐานวิทยาศาสตร์ ป.1 ล.1

คมู อื ครรู ายวิชาพืน้ ฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยท่ี 2 ตวั เรา สตั ว และพชื รอบตัว 112 สวนตาง ๆ มอื ลําไส สมอง มากกวา แตกตา งกัน รวมกัน สถาบนั สง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

113 คูมอื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยท่ี 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตวั คําถามของนักเรียนทต่ี ั้งตามความอยากรูข องตนเอง ถาไมมนี ้ิวหัวแมมือ จะทาํ ใหหยิบจับส่ิงของได แตจ ะไมสะดวก  สถาบันสง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูมอื ครูรายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยท่ี 2 ตัวเรา สัตว และพืชรอบตัว 114 แนวการประเมินการเรียนรู การประเมนิ การเรยี นรขู องนกั เรียนทําได ดงั น้ี 1. ประเมินความรูเดิมจากการอภิปรายในชั้นเรียน 2. ประเมินการเรยี นรูจากคําตอบของนักเรยี นระหวา งการจัดการเรยี นรูและจากแบบบนั ทึกกิจกรรม 3. ประเมนิ ทักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรแ ละทกั ษะแหงศตวรรษที่ 21 จากการทํากจิ กรรมของนกั เรียน การประเมินจากการทาํ กิจกรรมท่ี 1.2 สวนตา ง ๆ ของรางกายทาํ หนาทอ่ี ะไร ระดบั คะแนน 3 คะแนน หมายถึง ดี 2 คะแนน หมายถงึ พอใช 1 คะแนน หมายถงึ ควรปรับปรงุ รหสั ส่งิ ที่ประเมิน คะแนน ทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร S1 การสงั เกต S8 การลงความเหน็ จากขอมูล ทกั ษะแหงศตวรรษท่ี 21 C4 การสือ่ สาร C5 ความรว มมือ C6 การใชเทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร รวมคะแนน สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

115 คูมอื ครรู ายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตัวเรา สัตว และพชื รอบตัว ตาราง แสดงการวเิ คราะหทักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรต ามระดบั ความสามารถของนกั เรียน โดยอาจใชเ กณฑการประเมนิ ดงั นี้ ทักษะกระบวนการ รายการประเมิน ดี (3) ระดับความสามารถ ควรปรับปรุง (1) ทางวิทยาศาสตร พอใช (2) S1 การสังเกต บอ ก กา ร ใช ส ว น สามารถใชประสาทสัมผัส สามารถใชป ระสาทสมั ผสั เก็บ ไ ม ส า ม า ร ถ ใ ช ตาง ๆ ของรางกาย เก็บรายละเอียดวาไดใช รายละเอียดวาไดใชสวน ประสาทสัมผัสเก็บ ในการทํากิจกรรม สวน ตาง ๆ ของรางกาย ตาง ๆ ของรางกายสวน รายละเอียดวาไดใช ตา ง ๆ ได สวนใดบาง และใชทําอะไร ใดบาง และใชทําอะไรได ส ว น ต า ง ๆ ข อ ง ไ ด อ ย า ง ถู ก ต อ ง แ ล ะ อยางถูกตองแตไมค รบถว น รางกายสวนใดบาง ครบถว น แ ล ะ ใ ช ทํ า อ ะ ไ ร ไ ด อยา งถกู ตอง S8 ก า ร ล ง ลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็นจาก ไ ม ส า ม า ร ถ ล ง ค ว า ม เ ห็ น จ า ก ข อ มู ล เ ก่ี ย ว กั บ ขอมูลเกี่ยวกับหนาท่ีของ ขอมูลเก่ียวกับหนาท่ีของสวน ความเห็นจากขอมูล ขอมลู หนาท่ีของสวนตาง สวนตาง ๆ ของรางกาย ตาง ๆ ของรางกายอยาง เก่ียวกับหนาท่ีของ ๆ ของรางกาย อยางถูกตอ ง ไดดว ยตนเอง ถกู ตอ ง จากการชี้แนะของครู ส ว น ต า ง ๆ ข อ ง หรือผูอ่ืน รางกายได แมวาจะ ไดรับคําแนะนําจาก ครูหรือผูอ่ืน  สถาบนั สงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพืน้ ฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยที่ 2 ตวั เรา สตั ว และพชื รอบตวั 116 ตาราง แสดงการวเิ คราะหท ักษะแหงศตวรรษที่ 21 ตามระดบั ความสามารถของนกั เรยี น โดยอาจใชเ กณฑการประเมนิ ดังนี้ ทักษะแหง รายการประเมนิ ระดับความสามารถ ศตวรรษท่ี 21 พอใช (2) ดี (3) ควรปรบั ปรงุ (1) C4 การสอื่ สาร นําเสนอขอมูลท่ี สามารถนําเสนอขอมูล สามารถนําเสนอขอมูลท่ี ไมส ามารถนําเสนอขอมูลที่ ร ว บ ร ว ม ไ ด ท่ีรวบรวมได เกี่ยวกับ รว บ รว ม ได เกี่ย ว กั บ รวบรวมได เก่ียวกับหนาที่ เ กี่ ย ว กั บ ห น า ที่ หนาท่ีสวนตาง ๆ ของ หนาท่ีสวนตาง ๆ ของ สวน ตาง ๆ ของรางกาย สวนตาง ๆ ของ รางกาย โดยใชคําพูด รางกาย โดยใชคําพูด โดยใชคําพูดเพื่อใหผูอ่ืน รางกาย โดยใช เพอ่ื ใหผ อู ื่นเขา ใจ เพื่อใหผ อู น่ื เขาใจ เขาใจ แมวาจะไดรับคํา คําพูดเพื่อใหผูอื่น ชแี้ นะจากครหู รือผูอื่น เขาใจ C5 ความรวมมือ ทํางานรวมมือกับ สามารถทํางานรวมกับ สามารถทํางานรวมกับ ไมสามารถทํางานรวมกับ ผู อ่ื น ใ น ก า ร ผูอ่ืนสมํ่าเสมอในการ ผู อื่ น ใ น ก า ร ร ว บ ร ว ม ผูอ่ืนไดตลอดเวลาที่ทํา ร ว บ ร ว ม ข อ มู ล รวบรวมขอมูล บันทึก ข อ มู ล บั น ทึ ก ผ ล กิจกรรม บั น ทึ ก ผ ล ผล นําเสนอผล แสดง นําเสนอผล แสดงความ นําเสนอผล แสดง ค ว า ม คิ ด เ ห็ น แ ล ะ คิดเห็นและอภิปรายเพื่อ ความคิดเห็นและ อ ภิ ป ร า ย เ พื่ อ บ อ ก บอกหนาที่สวนตาง ๆ อภิปรายเพื่อบอก หนาที่สวนตาง ๆ ของ ของรางกายได รวมท้ัง หนาที่สวนตาง ๆ รางกาย รวมท้ังยอมรับ ยอมรับความคิดเห็นของ ข อ ง ร า ง ก า ย ความคิดเห็นของผูอื่น ผูอ่ืน บางชวงเวลาท่ีทํา ร ว ม ทั้ ง ย อ ม รั บ ตั้งแตเร่ิมตนจนสําเร็จ กจิ กรรม ความคิดเห็นของ ลลุ วง ดวยตนเอง ผูอ่นื C6 การใช สืบคนขอมูลทาง สามารถสืบคนขอมูล สามารถสืบคนขอมูลจาก ไมสามารถสืบคนขอมูล เทคโนโลยีและ อิ น เ ต อ ร เ น็ ต จ า ก แ ห ล ง ข อ มู ล ที่ แหลงขอมูลท่ีนาเชื่อถือ จ า ก แ ห ล ง ข อ มู ล ท่ี การสือ่ สาร เ กี่ ย ว กั บ ห น า ที่ น า เ ช่ื อ ถื อ ท า ง ทางอินเตอรเน็ตเก่ียวกับ นาเชื่อถือทางอินเตอรเน็ต ของสวนตาง ๆ ที่ อินเตอรเน็ตเกี่ยวกับ หนาที่ของสวนตาง ๆ ท่ี หนาที่ของสวนตา ง ๆ ที่อยู อยภู ายในรา งกาย หนาที่ของสวนตาง ๆ อยูภายในรางกายได โดย ภายในรา งกายได แมวาครู ที่อยูภายในรางกายได อาศัยการช้ีแนะจากครู หรือผูอื่นชวยแนะนําหรือ ดวยตนเอง หรือผูอ่ืน ชีแ้ นะ สถาบันสง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

117 คูมือครรู ายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยที่ 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตัว กิจกรรมทายบทท่ี 1 รางกายของเรา (2 ช่วั โมง) 1. ครูใหนักเรียนวาดรูปหรือเขียนสรุปส่ิงท่ีไดเรียนรูในบทนี้ เรื่องรางกาย ของเรา ในแบบบันทึกกจิ กรรมหนา 43 2. เมือ่ นกั เรยี นเขียนส่ิงที่ไดเรียนรูแลว ใหนักเรียนตรวจสอบการสรุปส่ิงท่ีได เรยี นรขู องตนเองโดยเปรียบเทียบกบั แผนภาพในหัวขอ รูอะไรในบทนี้ ใน หนงั สือเรยี นหนา 39 3. นักเรียนกลับไปตรวจสอบคําตอบของตนเองในสํารวจความรูกอนเรียน ในแบบบันทึกกิจกรรมหนา 30-32 อีกครั้ง ถาคําตอบของนักเรียนไม ถกู ตอง ใหแกไ ขคาํ ตอบดวยปากกาท่ีมีสีตางจากเดิม นอกจากน้ีครูอาจนํา คําถามจากรูปนําบทในหนังสือเรียนหนา 28 มารวมกันอภิปรายคําตอบ กับนักเรียนอีกครั้ง ดังนี้ “เมื่ออยูที่โรงเรียน ไมวาจะเลนกับเพื่อน หรือ เรียนหนังสือเราใชสวนใดของรางกายทําสิ่งตาง ๆ บาง” ครูและนักเรียน รวมกันอภิปรายแนวทางการตอบคําถาม เชน เม่ือเราเลนกับเพื่อน หรือ เรียนหนังสือเราใชสวนตาง ๆ ของรางกายทํากิจกรรม ซ่ึงกิจกรรม บางอยางตองใชสวนตาง ๆ ของรางกายมากกวา 1 สวน เชน ขณะเรียน หนังสือ เราใชมือจับดินสอเพื่อเขียนหนังสือ ใชหูฟงเสียงครูพูด และใช ปากพูดตอบคําถาม เปนตน นักเรียนอาจมีคําตอบที่แตกตางจากน้ี ครู ควรเนนใหน กั เรยี นตอบคาํ ถามพรอ มอธิบายเหตุผลประกอบ 4. นักเรยี นทําแบบฝก หัดทา ยบทท่ี 1 รางกายของเรา นําเสนอคําตอบหนา ชัน้ เรียน ถา คาํ ตอบยงั ไมถกู ตอ งครูนําอภิปรายหรือใหสถานการณเพิ่มเติม เพ่ือแกไขแนวคดิ คลาดเคล่ือนใหถ ูกตอง 5. นักเรียนรวมกันทํากิจกรรมรวมคิด รวมทํา โดยวาดรูปเชิญชวนเพื่อน ๆ ใหดูแลรักษาสวนตาง ๆ ของรางกาย และนําไปติดท่ีปายนิเทศของ โรงเรียน  สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตวั เรา สัตว และพชื รอบตวั 118 สรปุ ผลการเรยี นรขู องตนเอง รูปหรือขอความสรปุ สิ่งท่ีไดเรียนรจู ากบทนต้ี ามความเขา ใจของนกั เรียน สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

119 คมู ือครรู ายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยท่ี 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตวั แนวคําตอบในแบบฝกหัดทายบท              สถาบันสง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยท่ี 2 ตัวเรา สัตว และพชื รอบตัว 120 มอื และแขน จบั และดงึ เชือก ขาและเทา เดิน ดนั พ้นื ขณะชักเยอ ตา มองดู จมกู หายใจ สถาบันสงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

121 คูมอื ครรู ายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตัวเรา สัตว และพืชรอบตวั      สถาบันสง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยที่ 2 ตัวเรา สัตว และพชื รอบตัว 122 สถาบนั สงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

123 คูมอื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตัวเรา สัตว และพชื รอบตัว บทที่ 2 สัตวแ ละพืชรอบตวั บทนี้มีอะไร จุดประสงคการเรียนรปู ระจาํ บท เร่ืองที่ 1 สวนตาง ๆ ของสัตวและพืช คําสําคัญ สตั ว (animal) พืช (plant) เมื่อเรยี นจบบทนี้ นักเรยี นสามารถ 1. บอกชอ่ื และบรรยายลักษณะสว นตาง ๆ ของสตั ว กิจกรรมที่ 1.1 มารจู ักสตั วก ันไหม และพชื 2. บอกหนาทขี่ องสวนตาง ๆ ของสตั วแ ละพืช กจิ กรรมท่ี 1.2 มารจู ักพืชกันไหม 3. บอกช่อื สตั วแ ละพืช และสภาพแวดลอ มที่ เร่ืองท่ี 2 บรเิ วณทีส่ ัตวแ ละพืชอาศัยอยู เหมาะสมกบั การดํารงชีวติ ของสัตวแ ละพชื ใน คาํ สําคัญ สภาพแวดลอ ม (environment) บริเวณทีส่ ัตวแ ละพืชอาศยั อยู กจิ กรรมท่ี 2 สตั วและพืชอยูทใ่ี ด แนวคดิ สําคัญ สัตวแ ละพชื รอบตัวเรา ประกอบดวยสวนตาง ๆ ซึง่ มลี ักษณะและหนา ทแ่ี ตกตางกัน สัตวแ ละพชื อาศยั อยใู น บรเิ วณตาง ๆ ท่มี ีสภาพแวดลอ มท่ีเหมาะสมกับการ ดาํ รงชีวิต ส่ือการเรยี นรแู ละแหลงเรียนรู 1. หนังสอื เรยี น ป.1 เลม 1 หนา 43-63 2. แบบบันทึกกจิ กรรม ป.1 เลม 1 หนา 48-71  สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู อื ครูรายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยท่ี 2 ตวั เรา สัตว และพืชรอบตัว 124 ทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรและทักษะแหง ศตวรรษท่ี 21 รหัส ทกั ษะ กจิ กรรมที่ 1.1 1.2 2 ทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร S1 การสงั เกต   S2 การวัด S3 การใชจ าํ นวน S4 การจาํ แนกประเภท  S5 การหาความสัมพนั ธร ะหวา ง  สเปซกับสเปซ  สเปซกับเวลา S6 การจัดกระทาํ และสื่อความหมายขอ มลู S7 การพยากรณ S8 การลงความเหน็ จากขอมูล   S9 การตง้ั สมมติฐาน S10 การกาํ หนดนิยามเชิงปฏบิ ตั ิการ S11 การกาํ หนดและควบคุมตวั แปร S12 การทดลอง S13 การตคี วามหมายขอมูลและลงขอสรุป S14 การสรา งแบบจาํ ลอง  ทักษะแหงศตวรรษที่ 21 C1 การสรา งสรรค  C2 การคิดอยา งมวี จิ ารณญาณ C3 การแกป ญหา C4 การส่อื สาร   C5 ความรวมมอื   C6 การใชเ ทคโนโลยีสารสนเทศและการสือ่ สาร  สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

125 คูมอื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยที่ 2 ตวั เรา สตั ว และพชื รอบตัว แนวคดิ คลาดเคลอ่ื น ครฟู ง การสนทนาอภิปรายของนักเรยี นอยา งตอเน่ือง พรอ มบนั ทกึ แนวคิดของนกั เรียนไว เพอ่ื นาํ ไปใชในการจัดการ เรียนรใู หสามารถแกไขแนวคิดคลาดเคลื่อนและตอยอดแนวคิดทถี่ กู ตอง แนวคดิ คลาดเคลือ่ น แนวคิดที่ถกู ตอง สัตวคือส่ิงมชี ีวิตทีม่ สี ขี่ าและมีขน (Pine, et. al, 2010) สัตวมีหลายชนิด บางชนดิ ไมมีขา บางชนดิ มีขา 2 ขา 4 ขา หรอื ขาจาํ นวนมาก บางชนิดมีขน และบางชนิด ไมมีขน พืชดดู อาหารทางราก (Wynn, et. al., 2017) รากทาํ รากทําหนา ที่ดดู นาํ้ และธาตอุ าหารเทาน้ัน ไมดูดอาหาร เพราะ หนาท่ดี ดู สารทกุ อยางใหกับพืช (Fries-Gaither, 2009) พืชสรา งอาหารเองได ใบทําหนา ที่ดูดน้ํา ใบทําหนาที่สรางอาหาร สว นรากทาํ หนาท่ีดดู นาํ้ และธาตุ (Wynn, et. al., 2017) อาหาร สง่ิ มีชวี ิตจะตอบสนองตอสภาพแวดลอมที่เปลี่ยนแปลงไป ถา สภาพแวดลอ มเปลย่ี นแปลงไป ส่งิ มชี ีวิตอาจจะยา ยไปหา โดยการหาสภาพแวดลอ มท่ีเหมาะสมกวา สภาพแวดลอ มทเ่ี หมาะสมกับการดํารงชีวติ หรอื อาจตาย หรอื (Missouri Department of Elementary and มกี ารเปล่ยี นแปลงพฤติกรรม รูปรา งลกั ษณะเพอ่ื ใหอ ยใู น Secondary Education, 2005) สภาพแวดลอมท่ีเปล่ียนแปลงนั้นได  สถาบนั สงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูม ือครรู ายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยท่ี 2 ตวั เรา สตั ว และพืชรอบตัว 126 บทน้ีเร่มิ ตน อยางไร (1 ช่ัวโมง) ค รู รั บ ฟ ง เ ห ตุ ผ ล ข อ ง นักเรียนเปนสําคัญ ครูยังไม 1. นกั เรยี นอานชื่อหนวย ชื่อบท และจุดประสงคการเรียนรูประจําบท ใน เฉลยคําตอบใด ๆ แตชักชวนให หนังสือเรียนหนา 43 จากน้ันครูใชคําถามวา เมื่อเรียนจบบทนี้นักเรียน หาคาํ ตอบท่ีถูกตองจากกิจกรรม จะสามารถทําอะไรไดบาง (บอกชื่อและบรรยายลักษณะสวนตาง ๆ ของ ตา ง ๆ ในบทเรยี นี้ สตั วแ ละพชื บอกหนา ทข่ี องสวนตาง ๆ ของสตั วแ ละพืช บอกชื่อสัตวและ พืช และสภาพแวดลอมท่ีเหมาะสมกบั การดํารงชวี ิตของสตั วและพชื ) 2. นักเรียนอานชื่อบทและแนวคิดสําคัญ ในหนังสือเรียนหนา 44 จากนั้น ใชคําถามวาในบทนีเ้ ราจะเรียนรูเกี่ยวกับเรื่องอะไร (สวนตาง ๆ ของสัตว และพืช ลักษณะและหนาท่ีของสวนตาง ๆ ของสัตวและพืช และ สภาพแวดลอมทีเ่ หมาะสมกับการดาํ รงชีวิตของสตั วแ ละพชื ) 3. นักเรียนอานเน้ือเร่ืองในหนังสือเรียนหนา 44 โดยใชวิธีอานตามความ เหมาะสม ครตู รวจสอบความเขาใจจากการอา นโดยใชคาํ ถามดังน้ี 3.1 จากรูปปาชายเลนมีสัตวและพืชอะไรอาศัยอยูบาง (ปลาตีน ปูกามดาบ ตน โกงกาง) 3.2 สวนตาง ๆ ของปลาตีนและปูกามดาบมีอะไรบาง (นักเรียนตอบ ตามความเขาใจของตนเอง เชน ปลาตีนมีครีบ มีปาก มีตา ปกู ามดาบมีตา ปาก กระดอง ขา) 3.3 สวนตาง ๆ ของตนโกงกางมีอะไรบาง (นักเรียนตอบตามความ เขา ใจของตนเอง เชน ตน โกงกางมีราก ลําตน ใบ ดอก) 3.4 สัตวและพืชในรูปมีสวนตาง ๆ เหมือนคนหรือไม อยางไร (นักเรียน ตอบตามความเขาใจของตนเอง เชน ปูกามดาบมีขา แตจํานวน และลักษณะขาแตกตางจากคน ตนโกงกางมีสวนตาง ๆ แตกตาง จากคนทกุ สวน) 3.5 สิ่งมชี ีวิตเหลาน้ีมีชีวติ อยใู นปา ชายเลนไดอยางไร (นักเรียนตอบตาม ความเขาใจของตนเอง เชน ปกู า มดาบ ปลาตีนมีอาหาร และท่ีหลบ ภัย ตนโกงกางมดี ินเลน มนี ํ้าทําใหม ชี ีวิตอยไู ด) 4. ครูชักชวนนักเรียนตอบคําถามเกี่ยวกับสวนตาง ๆ ของสัตวและพืชใน สํารวจความรูกอนเรียน โดยอาจถามวานักเรียนรูอะไรแลวบางเกี่ยวกับ สวนตาง ๆ ของสัตวและพชื 5. นักเรียนทําสํารวจความรูกอนเรียนในแบบบันทึกกิจกรรมหนา 48-51 โดยอานช่ือหนวย และชอ่ื บท สถาบันสง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

127 คมู อื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยท่ี 2 ตวั เรา สตั ว และพชื รอบตวั 6. นักเรียนอานคําถาม ครูตรวจสอบความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับ การเตรียมตัวลวงหนาสําหรับครู คาํ ถามแตล ะขอ จนแนใ จวา นกั เรียนสามารถตอบคําถามไดด วยตนเอง เพอ่ื จัดการเรียนรูใ นครง้ั ถดั ไป จึงใหนักเรยี นตอบคาํ ถาม ทั้งนค้ี าํ ตอบของแตละคนอาจแตกตางกัน และ อาจตอบถูกหรือผดิ กไ็ ด ในครง้ั ถัดไป นักเรยี นจะไดเรียนรู เร่อื งที่ 1 สว นตาง ๆ ของสตั วและพืช โดย 7. ครสู ังเกตการตอบคําถามของนักเรียนเพื่อตรวจสอบวานักเรียนมีแนวคิด ครูอาจเตรียมรูปสัตวและพืชหลาย ๆ เก่ียวกับสวนตาง ๆ ของสัตวและพืชรอบตัวอยางไรบาง ครูอาจสุมให ช นิ ด ม า ใ ห นั ก เ รี ย น ไ ด ดู เ พ่ื อ นํ า เ ข า สู นักเรียน 2-3 คน นําเสนอคําตอบของตนเอง โดยครูยังไมเฉลยคําตอบ บทเรยี น ทั้งน้ีเพ่ือจะใหนักเรียนยอนกลับมาตรวจสอบอีกครั้งหลังเรียนจบบทนี้ แลว ครูอาจบันทึกแนวคิดคลาดเคล่ือนหรือแนวคิดท่ีนาสนใจของ นักเรียน แลวนํามาออกแบบการจัดการเรียนการสอนเพื่อแกไขแนวคิด ใหถ กู ตอง  สถาบันสง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยที่ 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตวั 128 แนวคาํ ตอบในแบบบนั ทึกกจิ กรรม ไวตอ สูกับศตั รู ใชว า ยนาํ้ ใชเดนิ ใชบิน สถาบันสง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

129 คูมอื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยท่ี 2 ตวั เรา สตั ว และพชื รอบตัว ใชม องดู ใชห ายใจ ใชด มกล่ิน  สถาบนั สงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยที่ 2 ตัวเรา สัตว และพชื รอบตัว 130 สถาบนั สงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

131 คูมือครูรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตวั เรา สตั ว และพืชรอบตวั  สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คูมือครูรายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยท่ี 2 ตวั เรา สตั ว และพืชรอบตัว 132 เร่ืองที่ 1 สว นตาง ๆ ของสตั วแ ละพชื ในเร่ืองน้ีนักเรียนจะไดเรียนรูเกี่ยวกับลักษณะและ หนา ทีข่ องสว นตา ง ๆ ของสัตวแ ละพืช จดุ ประสงคก ารเรียนรู สื่อการเรยี นรูและแหลงเรียนรู หนา 46-52 หนา 52-60 1. สังเกต บอกลกั ษณะและชื่อสว นตาง ๆ ของสัตว 1. หนงั สอื เรียน ป.1 เลม 1 2. รวบรวมขอมูลและบอกหนาที่ของสวนตาง ๆ ของ 2. แบบบันทึกกจิ กรรม ป.1 เลม 1 สัตว 3. สงั เกต บอกลกั ษณะและชือ่ สว นตาง ๆ ของพชื 4. รวบรวมขอมูลและบอกหนาที่ของสวนตาง ๆ ของ พชื เวลา 6 ชัว่ โมง วัสดุ อปุ กรณส าํ หรบั ทํากจิ กรรม สีไม แวนขยาย สัตวชนิดตาง ๆ เชน ปลา แมว พืชชนิด ตาง ๆ เชน พรกิ มะเขือ โหระพา สถาบันสง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

133 คูมือครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยท่ี 2 ตัวเรา สัตว และพชื รอบตัว แนวการจัดการเรยี นรู (60 นาที) ขน้ั ตรวจสอบความรู (10 นาที) 1. ครูและนักเรียนรวมสนทนาเก่ียวกับสัตวและพืชรอบตัว โดยครูนํารูป ในการตรวจสอบความรู ครู สัตวและพืชท่ีพบเห็นท่ัวไป เชน สุนัข ปลา ดอกไม มาใหนักเรียนดู เพียงรับฟงเหตุผลของนักเรียน จากนัน้ ครถู ามคําถามดังน้ี และยังไมเฉลยคําตอบใด ๆ ใหกับ 1.1 จากรูปนักเรียนเห็นสัตวอะไรบาง (นักเรียนตอบจากสิ่งท่ี นักเรียน แตชักชวนนักเรียน ไป สังเกตเห็น) หาคาํ ตอบดว ยตนเองจากการอาน 1.2 จากรูปนักเรียนเห็นพืชอะไรบาง (นักเรียนตอบจากส่ิงที่ สงั เกตเห็น) เนอ้ื เรื่อง 1.3 สัตวมีรูปรางลักษณะอยางไร (นักเรียนตอบตามความเขาใจของ ตนเอง ครูบนั ทึกคาํ ตอบของนกั เรียนบนกระดาน) 1.4 พืชมีรูปรางลักษณะอยางไร (นักเรียนตอบตามความเขาใจของ ตนเอง ครูบนั ทึกคาํ ตอบของนักเรียนบนกระดาน) 1.5 สวนตาง ๆ ของสัตวมีอะไรบาง (นักเรียนตอบตามความเขาใจ ของตนเอง ครบู นั ทึกคําตอบของนักเรยี นบนกระดาน) 1.6 สวนตาง ๆ ของพืชมีอะไรบาง (นักเรียนตอบตามความเขาใจ ของตนเอง ครบู ันทกึ คําตอบของนักเรยี นบนกระดาน) 2. ครูเช่ือมโยงประสบการณเ ดิมของนักเรียนสูการเรียนเรื่องสวน ตาง ๆ ของสัตวและพืชโดยใชคําถามวาสัตวและพืชมีสวนตาง ๆ อะไรบาง และแตละสวนทําหนาท่ีอะไร ครูชักชวนใหนักเรียนหาคําตอบโดย อา นเรื่องสวนตา ง ๆ ของสัตวและพืช ขัน้ ฝก ทกั ษะจากการอา น (40 นาที) 3. นักเรียนอานชื่อเร่ืองและคําถามในคิดกอนอาน ในหนังสือเรียนหนา 46 แลวรวมกันอภิปรายในกลุมเพื่อตอบคําถามในคิดกอนอาน ครู บันทึกคําตอบของนักเรียนบนกระดานเพื่อใชเปรียบเทียบกับคําตอบ หลงั การอานเนือ้ เรื่อง 4. นักเรียนอานคําในคําสําคัญ ท้ังภาษาไทยและภาษาอังกฤษ หาก นักเรียนอานไมได ครูควรสอนการอานใหถูกตอง นักเรียนอธิบาย  สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คูมอื ครูรายวิชาพน้ื ฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยท่ี 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตัว 134 ความหมายของคําตามความเขาใจ ครูชักชวนใหหาความหมายของ คาํ หลังจากการอา นเนอื้ เรอื่ ง 5. นักเรียนอา นเนอื้ เรือ่ ง (โดยใชวธิ อี านทีเ่ หมาะสมกับความสามารถของ นักเรียน) และรว มกนั อภปิ รายเกย่ี วกับเร่ืองที่อาน โดยใชค าํ ถามดังนี้ 5.1 เน้ือเรื่องท่ีอานเปนเร่ืองเก่ียวกับอะไร (รูปรางลักษณะของสัตว และพืช) 5.2 สัตวและพืชเปนสิ่งมีชวี ิตหรือไม (เปนส่ิงมีชีวิต) 5.3 สัตวและพชื มรี ปู รางลกั ษณะแตกตา งกนั หรือไม (แตกตา งกนั ) 5.4 สัตวและพืชมีอะไรแตกตางกันอีกบาง (สัตวสามารถเคลื่อนท่ีได พชื ไมส ามารถเคลอ่ื นทไี่ ด) ขน้ั สรปุ จากการอา น (10 นาที) 6. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายเพื่อใหไดขอสรุปวาสัตวและพืชเปน นักเรียนอาจไมสามารถตอบ ส่ิงมีชีวิตเชนเดียวกับคน สัตวและพืชมีรูปรางลักษณะแตกตางกัน คําถามหรืออภิปรายไดตามแนว คําตอบ ครคู วรใหเ วลานกั เรียนคิด สัตวส ามารถเคล่อื นทไี่ ด สว นพชื ไมส ามารถเคลอ่ื นท่ไี ด อยางเหมาะสม รอคอยอยาง 7. นักเรียนตอบคําถามจากเร่ืองที่อานในรูหรือยัง และฝกเขียนคําใน อดทนและรับฟงแนวความคิดของ นกั เรยี น เขยี นเปน ในแบบบันทึกกิจกรรมหนา 52 8. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายเพื่อเปรียบเทียบคําตอบของนักเรียน การเตรยี มตวั ลว งหนา สาํ หรบั ครู เพ่อื จัดการเรียนรูใ นครงั้ ถดั ไป ในรูหรือยังกับคําตอบท่ีเคยตอบในคิดกอนอานซึ่งครูบันทึกไวบน กระดาน ในครั้งถัดไป นักเรียนจะไดทํา กิจกรรมที่ 1.1 มารูจักสัตวกันไหม โดย 9. ครชู ักชวนใหนักเรยี นลองตอบคาํ ถามทา ยเรือ่ งทีอ่ านดงั น้ี ใหนักเรียนสังเกตสวนตาง ๆ ของสัตว ครูอาจเตรียมสัตวของจริงหรือรูปสัตว 9.1 สัตวแ ละพชื ประกอบดวยสวนตาง ๆ อะไรบาง ชนิดตาง ๆ เพื่อใหนักเรียนสังเกตสวน 9.2 แตละสว นทาํ หนา ท่ีอะไร ตาง ๆ ไดชัดเจน เชน ปลา แมว นก หรือใหนักเรียนเลือกชนิดของสัตวและ ครูบนั ทึกคาํ ตอบของนักเรียนบนกระดานและยังไมเฉลยคําตอบ นาํ มาทํากจิ กรรม แตชักชวนใหน ักเรยี นหาคําตอบจากการทํากจิ กรรม สถาบันสง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

135 คมู อื ครูรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยท่ี 2 ตวั เรา สตั ว และพืชรอบตวั แนวคําตอบในแบบบันทกึ กิจกรรม เคลื่อนท่ี รปู รา งลกั ษณะ แตกตางกัน เคลือ่ นที่ สตั ว พืช สัตว พชื  สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คูมอื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตัว 136 กจิ กรรมที่ 1.1 มารูจกั สัตวก ันไหม กิจกรรมนี้นักเรียนจะไดสังเกตลักษณะของสัตว รวบรวมขอมูลเกี่ยวกับหนาที่สวนตาง ๆ ของสัตวท่ี เลือกไว โดยสังเกตลักษณะของแตละสวนของสัตว และสืบคนขอมูลจากแหลงเรียนรูตาง ๆ เพ่ือบอก หนา ที่ของสว นตาง ๆ ของสตั ว เวลา 2 ชั่วโมง จุดประสงคก ารเรียนรู 1. สังเกต บอกลกั ษณะและชือ่ สว นตาง ๆ ของสตั ว 2. รวบรวมขอมูลและบอกหนาท่ีของสวนตาง ๆ ของสัตว วสั ดุ อปุ กรณส าํ หรบั ทํากจิ กรรม สงิ่ ท่คี รูตอ งเตรียม/กลุม แวน ขยาย 1 อนั สอื่ การเรียนรแู ละแหลง เรียนรู สิง่ ทค่ี รตู อ งเตรียม/คน 1. หนงั สอื เรยี น ป.1 เลม 1 หนา 47-48 รปู สตั ว 1 รปู 2. แบบบนั ทกึ กิจกรรม ป.1 เลม 1 หนา 53-56 สง่ิ ทค่ี รูตองเตรียม/คน สีไม 1-2 กลอ ง ทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร S1 การสงั เกต S8 การลงความเห็นจากขอมูล ทักษะแหงศตวรรษท่ี 21 C2 การคิดอยางมีวจิ ารณญาณ C4 การสือ่ สาร C5 ความรว มมือ C6 การใชเ ทคโนโลยสี ารสนเทศและการสื่อสาร สถาบันสงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

137 คมู อื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยท่ี 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตวั แนวการจดั การเรยี นรู ในการตรวจสอบความรู ครู เพียงรับฟงเหตุผลของนักเรียน 1. ครูและนักเรียนรวมสนทนาเกี่ยวกับสวนตาง ๆ ของสัตวโดยใชคําถาม และยังไมเฉลยคําตอบใด ๆ ใหกับ เพอื่ ตรวจสอบความรูเ ดมิ ดังนี้ นักเรียน แตชักชวนนักเรียน ไป 2.1 รูปชางในหนังสือเรียนหนา 46 มีสวนตาง ๆ อะไรบาง (ขา หู ตา หาคําตอบดว ยตนเองจากการอาน ปาก งวง) เน้ือเรื่อง 2.2 แตล ะสวนทาํ หนา ทอี่ ะไร (นักเรยี นตอบตามความเขาใจของตนเอง) 3. ครูเชื่อมโยงประสบการณเดิมของนักเรียนเขาสูกิจกรรมที่ 1.1 โดยใช คําถามวาสว นตา ง ๆ ของสตั วมีลกั ษณะและหนา ทอ่ี ะไรบาง 4. นักเรียนอานช่ือกิจกรรม และทําเปนคิดเปน และรวมกันอภิปรายเพ่ือ ตรวจสอบความเขาใจเก่ียวกับจุดประสงคในการทํากิจกรรมโดยใช คําถาม ดงั นี้ 4.1 กจิ กรรมน้ีนักเรยี นจะไดเรียนรูเ รือ่ งอะไร (สวนตาง ๆ ของสัตว และ หนา ท่ีของแตล ะสวน) 4.2 นักเรียนจะไดเรียนรูเรื่องนี้ดวยวิธีใด (การสังเกตและการรวบรวม ขอ มูล) 4.3 เมอ่ื เรยี นรูแลวนักเรียนจะทาํ อะไรได (บอกชอ่ื ลักษณะและหนา ที่ ของสวนตาง ๆ ของสัตว) 5. นักเรียนอานทําอยางไร ทีละขอ แลวรวมกันอภิปรายเพื่อสรุปลําดับ ขนั้ ตอนการทํากจิ กรรม โดยครูอาจชวยเขียนสรุปสั้น ๆ บนกระดาน และ นําอภิปรายตามแนวคําถามดงั ตอไปน้ี 5.1 นกั เรียนสงั เกตสว นตาง ๆ ของสัตวแลวตองทําอยางไร (วาดรูปและ เขียนชอื่ สวนตาง ๆ ของสตั ว) 5.2 นักเรียนตองทําอะไรตอไป (รวบรวมขอมูลเกี่ยวกับหนาท่ีของสวน ตาง ๆ ของสัตวท ่ตี นเองวาด) 5.3 นักเรียนจะสืบคนขอมูลไดอยางไร (สอบถามจากผูรู ผูปกครอง คนควาจากหนังสือที่ครูเตรียมไวให หรือครูอาจสอนคําสําคัญท่ีใช สืบคนจากอินเทอรเน็ต เชน โครงสรางของไก สวนประกอบของไก สวนตาง ๆ ของสนุ ขั ) 6. เม่อื นกั เรียนเขา ใจวิธีการทํากิจกรรมแลว ใหน กั เรยี นเริ่มทํากิจกรรม และ บันทึกผลในแบบบนั ทึกกจิ กรรมหนา 53 6.1 เลือกสัตวท่ีสนใจ 1 ชนิด สังเกต วาดรูปและเขียนชื่อสวนตาง ๆ ของรา งกายสตั ว (S1, S8)  สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คูมอื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยท่ี 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตวั 138 6.2 นักเรียนตองสังเกตอะไรบาง (สังเกตสวนตาง ๆ ของสัตวที่ ขอ เสนอแนะเพิ่มเติม ตนเองเลอื ก) ตวั อยา งตารางท่คี รเู ขยี นบนกระดาน 6.3 รวบรวมขอมูลเก่ียวกับหนาที่ของแตละสวนของสัตวจากแหลง เรียนรูท่ีเช่ือถือได เชน อินเทอรเน็ต บันทึกผลลงในรูปท่ีวาดไว ครูรับฟงเหตุผลของนักเรียน (C6) ครูตรวจรูปที่นักเรียนวาด ชื่อสวนตาง ๆ ของสัตว หนาที่ เปนสําคัญ โดยยังไมเฉลยคําตอบ ของแตล ะสวนของสัตวว าครบถวนหรือไม หากยังขาด ส่ิงใด ครู ใด ๆ ใหกับนักเรียน แตชักชวน ใหค วามชว ยเหลอื เพิ่มเติม นักเรียน ไปหาคําตอบท่ีถูกตองใน กจิ กรรมตา ง ๆ ในบทเรยี นนี้ 6.4 นักเรียนทุกคนนํารูปท่ีวาดมาเปรียบเทียบกัน โดยนักเรียนที่ วาดรปู สัตวช นิดเดียวกนั ใหมาอยูกลมุ ดว ยกัน และชวยกันดูวามี สวนตาง ๆ ครบถวนหรือไม จากนั้นรวมกันอภิปรายลักษณะ และหนาทข่ี องแตล ะสวน (S1, S8) (C5) 6.5 นักเรียนนําเสนอผลการทํากิจกรรม (C4) ครูเขียนสรุปลงใน ตารางที่เขียนไวบนกระดานดงั ตัวอยา งในขอเสนอแนะเพมิ่ เติม 7. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายผลการทํากิจกรรมโดยใชขอมูลใน ตารางที่เขยี นไว โดยใชค าํ ถามดงั น้ี 7.1 สัตวชนิดใดบางท่ีมีตา (กระตา ย ปลา สนุ ัข ฯลฯ) 7.2 ตามีลกั ษณะอยา งไร (เชน ตากระตายกลม มีสีนํ้าตาล ตาปลาก็ กลมและมสี ดี าํ ) 7.3 ตาของสัตวแ ตละชนิดมหี นา ทเ่ี หมอื นกันหรือไม (เหมือนกนั ) 7.4 ตามีหนา ทอี่ ะไร (ตามหี นาทีม่ องดู) ครูใชคําถามขอ 6.1-6.4 เพื่อถามเก่ียวกับสวนอ่ืน ๆ ของสัตว จนแนใจวานักเรียนมคี วามเขา ใจหนาทีข่ องแตล ะสวนเปนอยา งดีแลว 8. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายจนไดขอสรุปวาสัตวชนิดตาง ๆ มี สวนตา ง ๆ หลายสวน แตละสว นมลี ักษณะและหนาท่ีแตกตางกนั 9. นักเรียนรวมกันอภิปรายคําตอบในฉันรูอะไร โดยครูอาจใชคําถาม เพิ่มเติมในการอภิปราย เพอ่ื ใหไดแ นวคาํ ตอบท่ถี ูกตอ ง 10.นักเรียนสรุปส่ิงท่ีไดเรียนรูในกิจกรรมน้ี จากนั้นใหนักเรียนอานสิ่งที่ ไดเรียนรู และเปรียบเทียบกับขอสรปุ ของตนเอง 11. ครูกระตุนใหนักเรียนฝกตั้งคําถามเกี่ยวกับเรื่องท่ีสงสัยหรืออยากรู เพ่ิมเติมใน อยากรูอีกวา จากน้ันครูอาจสุมนักเรียน 2-3 คน นําเสนอคําถามของตนเองหนาชั้นเรียน และใหนักเรียนรวมกัน อภปิ รายเกยี่ วกับคาํ ถามทน่ี าํ เสนอ สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

139 คูมอื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตวั 12. ครูนําอภิปรายเพื่อใหนักเรียนทบทวนวาไดฝกทักษะกระบวนการ การเตรยี มตัวลว งหนา สําหรบั ครู เพ่ือจดั การเรียนรูใ นครงั้ ถัดไป ทางวิทยาศาสตรและทักษะแหงศตวรรษที่ 21 อะไรบางและใน ขน้ั ตอนใดบา ง ในคร้ังถดั ไป นักเรียนจะไดทํากิจกรรมท่ี 13. ครูอาจชักชวนใหนักเรียนรวมกันอภิปรายคําถามในชวนคิดใน หนังสือเรียนหนา 48 โดยใหนักเรียนไปสืบคนขอมูลจากแหลง 1.2 เรื่อง มารูจักพืชกนั ไหม โดยใหนักเรียน เรียนรเู พื่อหาคําตอบ สังเกตและวาดรูปพืชท่ีสนใจ ดังนั้นครูควร เตรียมตัว ดังนี้ 1. ครูกําหนดการบาน ใหนักเรียนวาดรูป พชื ท่สี นใจมา 1 ชนดิ โดยวาดลงในแบบ บันทึกกิจกรรมหนา 57 ครูควรยํ้าวาให นักเรียนคอย ๆ ถอนพืชเพื่อความ สมบรู ณข องพืช แลววาดใหเห็นสวนตาง ๆ ของพืชใหครบถวน นักเรียนอาจ สอบถามผูปกครองหรือสืบคนขอมูล จากแหลงเรียนรูตาง ๆ เก่ียวกับหนาที่ ของสวนตา ง ๆ ของพืช 2. ครูเตรียมจัดทําส่ือเทาจํานวนกลุมของ นักเรียน ติดลงบนกระดาษ A4 ชนิดละ 1 แผน เพ่ือใชในขั้นนําเขาสูบทเรียน (พืชที่เลือกควรมีขนาดเล็กพอที่จะติดลง  สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู อื ครูรายวิชาพืน้ ฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตวั เรา สตั ว และพืชรอบตัว 140 แนวคาํ ตอบในแบบบันทกึ กิจกรรม สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

141 คูมือครรู ายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยที่ 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตวั แตกตางกนั กลม มี 2 ขา ง หู เปนสามเหลยี่ มต้งั ขน้ึ มรี หู ู หูมี 2 ขา ง  สถาบนั สงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยท่ี 2 ตัวเรา สตั ว และพชื รอบตัว 142 ปาก ตา ปก ครีบ สว น แตกตา งกนั หนา ท่ี สถาบนั สง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

143 คูม ือครูรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตัว คาํ ถามของนกั เรียนที่ต้ังตามความอยากรขู องตนเอง พริ าบ ปากของนกพริ าบมีลกั ษณะงุม สามารถกนิ เมลด็ ขา วไดด ีกวา ปากท่ียาว แหลม ของนกกระยาง  สถาบันสง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู อื ครูรายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยท่ี 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตวั 144 แนวการประเมินการเรียนรู การประเมินการเรยี นรูข องนักเรยี นทําได ดังน้ี 1. ประเมินความรูเดิมจากการอภปิ รายในชั้นเรยี น 2. ประเมนิ การเรียนรูจากคาํ ตอบของนักเรียนระหวา งการจัดการเรยี นรแู ละจากแบบบนั ทึกกจิ กรรม 3. ประเมินทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรและทักษะแหง ศตวรรษที่ 21 จากการทาํ กจิ กรรมของนกั เรยี น การประเมนิ จากการทาํ กิจกรรมที่ 1.1 มารจู กั สตั วก ันไหม ระดับคะแนน 3 คะแนน หมายถึง ดี 2 คะแนน หมายถึง พอใช 1 คะแนน หมายถึง ควรปรับปรงุ รหสั สง่ิ ทีป่ ระเมิน คะแนน ทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร S1 การสงั เกต S8 การลงความเหน็ จากขอมลู ทักษะแหงศตวรรษท่ี 21 C4 การสือ่ สาร C5 ความรว มมือ C6 การใชเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสื่อสาร รวมคะแนน สถาบันสง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

145 คูมือครูรายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยท่ี 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตวั ตาราง แสดงการวเิ คราะหท ักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรตามระดบั ความสามารถของนักเรียน โดยอาจใชเ กณฑก ารประเมิน ดงั น้ี ทกั ษะกระบวนการ รายการประเมนิ ดี (3) ระดับความสามารถ ควรปรับปรุง (1) ทางวิทยาศาสตร พอใช (2) S1 การสงั เกต บ ร ร ย า ย สามารถใชประสาทสัมผัส สามารถใชประสาทสัมผัสเก็บ ไ ม ส า ม า ร ถ ใ ช ร า ย ล ะ เ อี ย ด เก็บรายละเอียดของขอมูล ร า ย ล ะ เ อี ย ด ข อ ง ข อ มู ล ประสาทสัมผัสเก็บ เกี่ยวกับลักษณะ เกี่ยวกับลักษณะของสวน เก่ียวกับลักษณะของสวนตาง ร า ย ล ะ เ อี ย ด ข อ ง และระบุช่ือสวน ตาง ๆ ของสัตวได ดวย ๆ ของสัตวไ ด จากการชี้แนะ ข อ มู ล เ กี่ ย ว กั บ ตาง ๆ ของสตั ว ตนเอง โดยไมเพ่ิมเติม ของครูหรือผูอ่ืน หรือมีการ ลักษณะสวนตาง ๆ ของสัตวได แมวาจะ ความคิดเห็น เพม่ิ เตมิ ความคดิ เหน็ ไดรับคําช้ีแนะจาก ครูหรอื ผอู ่นื S8 การลง ลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็นจาก ไ ม ส า ม า ร ถ ล ง ขอ มู ล ไ ด ว า ส ว น ขอมูลไดวาสวนตาง ๆ ของ ขอมูลไดวาสวนตาง ๆ ของ ความเห็นจากขอมูล ความเห็นจาก ตาง ๆ ของสัตวมี สัตวมีอะไรบาง ลักษณะ สัตวมีอะไรบาง ลักษณะและ ไดวาสวนตาง ๆ ของ ขอ มูล อะไรบาง ลักษณะ และหนาที่ของแตละสวน หนาท่ีของแตละสวนเปน สั ต ว มี อ ะ ไ ร บ า ง และหนาที่ของแต เปนอยางไรไดอยางถูกตอง อยางไรไดอยางถูกตอง จาก ลักษณะและหนาท่ี ละสวนเปนอยา งไร ไดดวยตนเอง การช้แี นะของครูหรอื ผูอน่ื ของแตละสวนเปน อยางไรไดแมวาจะได รับคําช้ีแนะจากครู หรือผูอ ื่น  สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู อื ครูรายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตัวเรา สตั ว และพชื รอบตวั 146 ตาราง แสดงการวิเคราะหทักษะแหงศตวรรษท่ี 21 ตามระดบั ความสามารถของนกั เรียน โดยอาจใชเกณฑการประเมิน ดงั นี้ ทกั ษะแหง รายการประเมนิ ระดบั ความสามารถ ศตวรรษท่ี 21 ดี (3) พอใช (2) ควรปรับปรงุ (1) C4 การสือ่ สาร นําเสนอขอมูลจาก สามารถนําเสนอขอมูล สามารถนาํ เสนอขอมูลจาก ไมสามารถนําเสนอขอมูล ก า ร สั ง เ ก ต แ ล ะ จ า ก ก า ร สั ง เ ก ต แ ล ะ การสังเกตและอภิปราย จ า ก ก า ร สั ง เ ก ต แ ล ะ อภิปรายเก่ียวกับช่ือ อ ภิ ป ร า ย เ ก่ี ย ว กั บ ชื่ อ เ กี่ ย ว กั บ เ ก่ี ย ว กั บ ช่ื อ อ ภิ ป ร า ย เ ก่ี ย ว กั บ ช่ื อ ลักษณะและหนาที่ ลักษณะและหนาท่ีของ ลักษณะและหนาที่ของ ลักษณะและหนาท่ีของ ของสวนตาง ๆ ของ สวนตาง ๆ ของสัตว โดย สวนตาง ๆ ของสัตว โดย สวนตาง ๆ ของสัตว โดย สัตว โดยใชคําพูด ใชคําพูด รูปภาพ และ ใชคําพูด รูปภาพ และ ใชคําพูด รูปภาพ และ รูปภาพ และเขียน เขียนบรรยายเพื่อใหผูอื่น เขียนบรรยาย เพ่ือใหผูอื่น เขียนบรรยาย เพ่ือให บรรยาย เพ่อื ใหผูอื่น เขาใจไดด วยตนเอง เขาใจได โดยอาศัยการ ผูอื่นเขาใจได แมวาจะได เขา ใจ ช้แี นะจากครหู รอื ผอู นื่ รับคําช้ีแนะจากครูหรือ ผูอน่ื C5 ความ ทํางานรวมกับผูอื่น สามารถทํางานรวมกับ สามารถทํางานรวมกับ ไมสามารถทํางานรวมกับ รว มมือ ใ น ก า ร ร ว บ ร ว ม ผูอื่นในการรวบรวมขอมูล ผูอ่ืนในการรวบรวมขอมูล ผูอื่นไดตลอดเวลาท่ีทํา ข อ มู ล บั น ทึ ก ผ ล บันทึกผล นําเสนอผล บันทึกผล นําเส นอผ ล กิจกรรม นําเสนอผล แสดง แสดงความคิดเห็นและ แสดงความคิดเห็นและ ความคิดเห็นและ อ ภิ ป ร า ย เ กี่ ย ว กั บ ชื่ อ อ ภิ ป ร า ย เ ก่ี ย ว กั บ ชื่ อ อภิปรายเก่ียวกับช่ือ ลักษณะและหนาที่ของ ลักษณะและหนาที่ของ ลักษณะและหนาที่ สวนตาง ๆ ของสัตวได สวนตาง ๆ ของสัตวได ของสวนตาง ๆ ของ ร ว ม ทั้ ง ย อ ม รั บ ค ว า ม ร ว ม ทั้ ง ย อ ม รั บ ค ว า ม สัตว รวมทงั้ ยอมรับ คิดเห็นตั้งแตเร่ิมตนจน คิ ด เ ห็ น ข อ ง ผู อ่ื น บ า ง ความคดิ เหน็ สาํ เร็จลลุ ว ง ชว งเวลาทท่ี าํ กิจกรรม C6 การใช สืบคนขอมูล ทา ง สามารถสืบคนขอมูลจาก สามารถสืบคนขอมูลจาก ไมสามารถสืบคนขอมูล เทคโนโลยีและ อิ น เ ต อ ร เ น็ ต แหลงขอมูลท่ีนาเชื่อถือ แหลงขอมูลท่ีนาเชื่อถือ จ า ก แ ห ล ง ข อ มู ล ท่ี การส่อื สาร เกี่ยวกับหนาท่ีของ ทางอินเตอรเน็ตเกี่ยวกับ ทางอินเตอรเน็ตเก่ียวกับ น า เ ช่ื อ ถื อ ท า ง สว นตา ง ๆ ของสัตว หนาท่ีของสวนตาง ๆ หนา ท่ีของสวนตาง ๆ ของ อินเตอรเน็ตเกี่ยวกับ ของสตั ว ไดด วยตนเอง สัตวได โดยอาศัยการ หนาท่ีของสวนตาง ๆ ชี้แนะจากครูหรอื ผอู ่ืน ของสัตวได แมวาครูหรือ ผูอื่นชว ยแนะนําหรือ ชี้แนะ สถาบันสง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

147 คูมอื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยท่ี 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตัว กจิ กรรมท่ี 1.2 มารูจ ักพืชกนั ไหม กิจกรรมนี้นักเรียนจะไดสังเกตสวนตาง ๆ ของพืช โดยบอกลักษณะและช่ือสวนตาง ๆ ของพืช และสืบคน ขอมูลเพื่อบอกหนาที่ของสวนตาง ๆ ของพืชจากแหลง เรียนรตู าง ๆ เวลา 3 ชว่ั โมง จดุ ประสงคก ารเรียนรู 1. สังเกต บอกลกั ษณะและชอ่ื สวนตา ง ๆ ของพืช 2. รวบรวมขอมลู และบอกหนาที่สว นตาง ๆ ของพชื วสั ดุ อปุ กรณส าํ หรบั ทํากจิ กรรม สิ่งท่คี รูตอ งเตรยี ม/กลุม สีไม 1-2 กลอง แวน ขยาย 1 อนั สิง่ ทค่ี รูตองเตรียม/คน ตน พชื ท่ีตดิ บนกระดาษ A4 1 ชนิด ทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร สือ่ การเรียนรแู ละแหลงเรียนรู S1 การสงั เกต 1. หนังสอื เรียน ป.1 เลม 1 หนา 49-50 S8 การลงความเห็นจากขอมูล 2. แบบบนั ทึกกิจกรรม ป.1 เลม 1 หนา 57-60 ทกั ษะแหง ศตวรรษที่ 21 C2 การคดิ อยางมวี ิจารณญาณ C4 การส่อื สาร C5 ความรว มมือ  สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูมือครรู ายวิชาพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยท่ี 2 ตัวเรา สตั ว และพชื รอบตวั 148 แนวการจัดการเรยี นรู ในการตรวจสอบความรู ครู เพียงรับฟงเหตุผลของนักเรียน 1. นาํ เขา สูบทเรยี น ครูแจกแผนกระดาษ A4 ที่มีตนพืชใหกับนักเรียนแตละ และยังไมเฉลยคําตอบใด ๆ กลุม เพื่อตรวจสอบความรูเดิมของนักเรียนเก่ียวกับช่ือสวนตาง ๆ ของ ใ ห กั บ นั ก เ รี ย น แ ต ชั ก ช ว น พืช นักเรียนรวมกันสังเกตและเขียนระบุช่ือสวนตาง ๆ ของพืช จากนั้น นกั เรยี น ไปหาคําตอบดวยตนเอง นําผลงานไปติดที่ผนังหอง ครูใหเวลานักเรียน 5 นาที เพ่ือเดินชมผลงาน จากการอานเนอื้ เรอื่ ง ของเพื่อนกลุมอนื่ ๆ 2. นกั เรียนรว มกนั อภิปราย โดยใชค าํ ถามดงั น้ี 2.1 พืชประกอบดวยสวนตาง ๆ อะไรบาง (นักเรียนอาจตอบวา ราก ลาํ ตน ใบ พืชบางชนดิ ทคี่ รูเก็บมานักเรียนอาจสังเกตเหน็ ดอกดวย) 2.2 พืชทุกชนิดมีสวนตาง ๆ ครบหรือไม (นักเรียนตอบไดตามความ เขาใจของตนเอง บางคนอาจตอบวาพืชทุกชนิดมีสวนตาง ๆ ครบ หรืออาจตอบวาพืชบางชนิดมีสวนตาง ๆ ครบ แตบางชนิดมีสวน ตาง ๆ ไมค รบ) 2.3 สวนตาง ๆ ของพืชทําหนาที่อะไรบาง (นักเรียนตอบตามความ เขาใจของตนเอง เชน ใบทําหนาท่ีสรางอาหาร ดอก ทําหนาที่ สบื พันธ)ุ 3. ครเู ชอ่ื มโยงประสบการณเดิมของนักเรียนเขาสูกิจกรรมที่ 1.2 โดยชักชวน ใหน ักเรยี นรว มกนั สงั เกตลักษณะและหนา ที่ของสว นตา ง ๆ ของพืช 4. นักเรียนอานช่ือกิจกรรม และทําเปนคิดเปน โดยรวมกันอภิปราย เพ่ือ ตรวจสอบความเขาใจเก่ียวกับจุดประสงค ในการทํากิจกรรมโดยใช คําถาม ดงั นี้ 4.1 นักเรียนจะไดเรียนรูเร่ืองนี้ดวยวิธีใด (การสังเกตและรวบรวม ขอมลู ) 4.2 เมอ่ื เรยี นรูแ ลว นักเรียนจะตอ งทําอะไรบา ง (บอกลักษณะ ชื่อ และ หนา ทีข่ องสว นตาง ๆ ของพชื ) 5. นักเรียนอานทําอยางไร ทีละขอ แลวรวมกันอภิปรายเพื่อสรุปลําดับ ข้นั ตอนในการทํากิจกรรม โดยครอู าจชว ยเขียนสรุปบนกระดาน และนํา อภิปรายโดยใชคําถามดงั นี้ 5.1 นักเรียนตอ งสงั เกตอะไร (สังเกตสว นตาง ๆ ของพชื ทต่ี นเองสนใจ) 5.2 กจิ กรรมนีน้ กั เรียนจะไดเ รียนรูเรื่องอะไร (สวนตาง ๆ ของพืช และ หนาทีข่ องแตละสว น) สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

149 คูมือครรู ายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยที่ 2 ตวั เรา สตั ว และพืชรอบตวั 5.3 นักเรียนสังเกตแลวตองทําอยางไร (วาดรูปสวนตาง ๆ ของพืช ขอ เสนอแนะเพมิ่ เตมิ พรอ มบอกชอ่ื แตล ะสว น) ตัวอยางตารางทีค่ รเู ขียนบนกระดาน 5.4 นักเรียนตองทําอยางไรตอไป (รวบรวมขอมูลเก่ียวกับหนาท่ีของ สวนตาง ๆ ของพชื ) 5.5 นักเรียนชวยกันอภิปรายเก่ียวกับเร่ืองอะไร (ลักษณะและหนาที่ ของสว นตาง ๆ ของพืช) 6. เมื่อนักเรียนเขาใจวิธีการทํากิจกรรมแลว ใหนักเรียนเร่ิมทํากิจกรรม และบนั ทึกผลในแบบบันทกึ กิจกรรมหนา 57 6.1 เลือกพืช 1 ชนิด คอย ๆ ดึงพืชขึ้นจากดิน สังเกต แลววาดรูป พรอมบอกชอื่ สว นตา ง ๆ ของพืช (S1, S8) 6.2 รวบรวมขอมูลเก่ียวกับหนาที่ของแตละสวนของพืชจากแหลง เรียนรูที่เช่ือถือได บันทึกผล ครูตรวจรูปท่ีนักเรียนวาด ซ่ึง ประกอบดวยช่ือและหนาที่ของแตละสวนของพืชวาครบถวน หรือไม หากยงั ขาดสงิ่ ใดครแู นะนําและชว ยเหลือ 6.3 นักเรียนทุกคนนํารูปที่วาดมาเปรียบเทียบกัน โดยจัดกลุมให นักเรยี นท่ีวาดรูปพืชชนิดเดียวกันมาอยูดวยกัน และชวยกันสังเกต วามีสวนตาง ๆ เหมือนกันครบถวนหรือไม และหนาที่ของแตละ สว นเหมอื นกนั หรือไม (S1, S8) (C5) 6.4 นักเรียนนําเสนอผลการทํากิจกรรม (C4) ครูอาจเขียนสรุปลงใน ตารางที่เขียนหรือติดไวบนกระดานดังตัวอยางในขอเสนอแนะ เพม่ิ เติม ซง่ึ ครูสามารถปรับเปลย่ี นเพม่ิ ชอ งไดต ามความเหมาะสม 7. ครูและนักเรยี นรวมกันอภปิ รายผลการทํากิจกรรม โดยใชค ําถาม ดังน้ี 7.1 สว นตาง ๆ ของพืช มีอะไรบา ง (ราก ลําตน ใบ ดอก ผล ภายในผล มีเมล็ด) 7.2 เคยพบพืชอื่นมีสวนอ่ืนนอกเหนือจากท่ีกลาวมาหรือไม (เชน หนวด หนาม) ครูใหความรูเพิ่มเติมวา หนวด คือ มือเกาะ เปนสวนของลําตนท่ีไวใช ยึดกับวัตถุเพ่ือไตขึ้นท่ีสูง หรือชวยใหทรงตัวอยูได หนาม เปนสวนของลํา ตน ทาํ หนา ทีป่ องกนั อันตรายตาง ๆ ใหกบั ตนพชื 7.3 พืชชนดิ ใดมรี ากบาง (ผักตบชวา ตนกุหลาบ ตน มะมว ง ฯลฯ) 7.4 รากมีลักษณะอยางไร (รากของพืชบางชนิดมีลักษณะเปนฝอย ๆ สีขาว) 7.5 รากทาํ หนา ทอี่ ะไร (ดดู น้าํ และธาตอุ าหาร และยดึ ลาํ ตน)  สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู ือครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยท่ี 2 ตวั เรา สตั ว และพชื รอบตัว 150 7.6 รากของพืชแตล ะชนิดทาํ หนา ทเ่ี หมือนกนั หรอื ไม (เหมือนกัน) ครูรับฟง เหตุผลของนักเรียน เปนสําคัญ โดยยังไมเฉลยคําตอบ ครูใชคําถามขอ 7.3-7.6 เพื่อถามเกี่ยวกับสวนอ่ืน ๆ ของพืช จน ใด ๆ ใหกับนักเรียน แตชักชวน แนใจวานักเรียนมีความเขาใจเกี่ยวกับลักษณะและหนาท่ีของแตละสวน นักเรียน ไปหาคําตอบท่ีถูกตอง ในกจิ กรรมตาง ๆ ในบทเรยี นน้ี ของพชื เปน อยางดีแลว การเตรียมตวั ลวงหนา สําหรับครู 8. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายจนไดขอสรุปวาพืชมีสวนตาง ๆ หลาย เพอ่ื จัดการเรยี นรใู นครงั้ ถัดไป สวน และแตละสว นมลี กั ษณะและหนา ทแ่ี ตกตางกนั ในคร้ังถัดไป นักเรียนจะไดเรียนรู 9. นกั เรยี นรวมกันอภิปรายคําตอบในฉนั รอู ะไร โดยครูอาจใชคําถามเพ่ิมเติมใน เรอื่ งที่ 2 บริเวณท่ีสัตวและพืชอาศัยอยู การอภปิ ราย เพือ่ ใหไดแนวคําตอบของคําถามทายกิจกรรม โดยครเู ตรยี มตวั ดังนี้ 10. นักเรียนสรุปส่ิงที่ไดเรียนรูในกิจกรรมนี้ จากน้ันใหนักเรียนอานส่ิงท่ีได ครู อ า จ เ ต รี ย มรู ป ห รื อ วี ดิ ทั ศ น เรียนรู และเปรยี บเทยี บกับขอ สรุปของตนเอง เก่ียวกับนกเงือกเพื่อกระตุนความสนใจ ของนักเรียนแล ะเพ่ิมเติมคว ามรู 11. นักเรียนตั้งคําถามในอยากรูอีกวา จากนั้นครูสุมนักเรียน 2-3 คน เกี่ยวกับนกเงือก นําเสนอคําถามของตนเองหนาชั้นเรียน และใหนักเรียนรวมกัน อภิปรายเก่ยี วกบั คําถามทนี่ าํ เสนอ 12. ครูนําอภิปรายเพ่ือใหนักเรียนทบทวนวาไดฝกทักษะกระบวนการทาง วทิ ยาศาสตรแ ละทักษะแหง ศตวรรษที่ 21 อะไรบา งและในขนั้ ตอนใด 13. ครูชักชวนนักเรียนรวมกันอภิปรายคําถามในชวนคิด ในหนังสือเรียน หนา 50 โดยอาจใหน กั เรียนไปสืบคนขอ มลู เพอื่ หาคําตอบ 14. นักเรียนรวมกันอานรูอะไรในเร่ืองน้ี ในหนังสือเรียนหนา 51 ครูนํา อภิปรายเพื่อสรุปเกี่ยวกับส่ิงท่ีไดเรียนรูในเร่ืองน้ี จากน้ันครูกระตุนให นักเรียนตอบคําถามในชวงทายของเน้ือเรื่อง ดังน้ี “ถาสวนใดสวนหนึ่ง ของสัตวหรือพืชเหลานี้หายไป สัตวและพืชจะเปนอยางไร” ครูและ นักเรียนรวมกันอภิปรายแนวทางการตอบคําถาม เชน ถาสวนใดสวน หนึ่งของสตั วหรอื พืชหายไปทําใหสตั วหรอื พชื ไมส ามารถดํารงชีวิตอยูได อยางปกติ เชน สตั วไมมี ขาทําใหสัตวเดินไมได หรือพืชไมมีใบทําใหพืช สรางอาหารเองไมไ ด พืชจะตาย นกั เรียนอาจมีคาํ ตอบท่แี ตกตางไปจาก นี้ ครูควรเนน ใหนกั เรยี นตอบคําถามพรอมอธิบายเหตผุ ลประกอบ สถาบันสง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

151 คูมือครรู ายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตวั เรา สตั ว และพชื รอบตวั แนวคําตอบในแบบบนั ทึกกิจกรรม ตัวอยา งคาํ ตอบ เชน ตนเทียน  สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู ือครูรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตวั เรา สัตว และพชื รอบตัว 152 แตกตา งกนั เปน เสน ยาว เปนกระจกุ มีสีขาว เปน แผน มีกานใบ มีสีเขียว อ บ ผม ล ร สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

153 คูมือครรู ายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยที่ 2 ตัวเรา สัตว และพืชรอบตวั สวนตา ง ๆ ดดู นํ้า ลําตน ใบ สบื พันธุ สว นตาง ๆ หนา ท่ี แตกตา งกัน  สถาบนั สงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยที่ 2 ตวั เรา สัตว และพชื รอบตวั 154 คาํ ถามของนักเรยี นที่ต้ังตามความอยากรูของตนเอง ราก ดูดนํา้ และยดึ ลาํ ตน ลาํ ตน ลําเลียงนา้ํ ดอก สืบพนั ธุ สถาบนั สงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

155 คูมือครูรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตัวเรา สตั ว และพืชรอบตัว แนวการประเมินการเรียนรู การประเมนิ การเรียนรขู องนกั เรยี นทาํ ได ดังน้ี 1. ประเมนิ ความรูเ ดิมจากการอภปิ รายในช้ันเรียน 2. ประเมนิ การเรยี นรูจากคําตอบของนักเรียนระหวางการจัดการเรียนรแู ละจากแบบบันทึกกิจกรรม 3. ประเมนิ ทักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรแ ละทกั ษะแหงศตวรรษท่ี 21 จากการทาํ กจิ กรรมของนักเรยี น การประเมนิ จากการทาํ กจิ กรรมที่ 1.2 มารจู กั พืชกนั ไหม ระดบั คะแนน 3 คะแนน หมายถงึ ดี 2 คะแนน หมายถึง พอใช 1 คะแนน หมายถงึ ควรปรับปรุง รหัส ส่งิ ทป่ี ระเมิน คะแนน ทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร S1 การสงั เกต S8 การลงความเหน็ จากขอมูล ทกั ษะแหงศตวรรษท่ี 21 C4 การสือ่ สาร C5 ความรวมมือ รวมคะแนน  สถาบนั สง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตวั เรา สตั ว และพืชรอบตวั 156 ตาราง แสดงการวิเคราะหท ักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรต ามระดับความสามารถของนกั เรยี น โดยอาจใชเ กณฑการประเมนิ ดังนี้ ทักษะกระบวนการ รายการประเมนิ ดี (3) ระดบั ความสามารถ ควรปรบั ปรงุ (1) ทางวิทยาศาสตร พอใช (2) S1 การสงั เกต บ ร ร ย า ย สามารถใชประสาทสัมผัส สามารถใชประสาทสัมผัส ไ ม ส า ม า ร ถ ใ ช ร า ย ล ะ เ อี ย ด เก็บรายละเอียดของขอมูล เก็บรายละเอียดของขอมูล ประสาทสัมผัสเก็บ เก่ียวกับลักษณะ เกี่ยวกับลักษณะของสวน เก่ียวกับลักษณะของสวนตาง ร า ย ล ะ เ อี ย ด ข อ ง และระบุชื่อสวน ตาง ๆ ของพืชได ดวย ๆ ของพืชได จากการช้ีแนะ ข อ มู ล เ ก่ี ย ว กั บ ตาง ๆ ของพืช ตนเอง โดยไมเพิ่มเติม ของครูหรือผูอื่น หรือมีการ ลักษณะสวนตาง ๆ ความคดิ เห็น เพิม่ เติมความคดิ เห็น ของพืชได แมวาจะ ไดรับคําชี้แนะจาก ครหู รือผูอื่น S8 การลง ลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็นจาก ไ ม ส า ม า ร ถ ล ง ความเหน็ จาก ขอมูลไดวาสว น ขอ มูลไดวาสวนตาง ๆ ของ ขอมูลไดวาสวนตาง ๆ ของ ความเห็นจากขอมูล ขอ มูล ตาง ๆ ของพืชมี พืชมีอะไรบาง ลักษณะ พืชมีอะไรบาง ลักษณะและ ไดวาสว นตาง ๆ ของ อะไรบาง ลักษณะ และหนาท่ีของแตละสวน หนาที่ของแตละสวนเปน พื ช มี อ ะ ไ ร บ า ง และหนาที่ของแต เปนอยางไรไดอยางถูกตอง อยางไรไดอยางถูกตอง จาก ลักษณะและหนาท่ี ละสว นเปน อยา งไร ไดดวยตนเอง การชี้แนะของครหู รอื ผอู น่ื ของแตละสวนเปน อยา งไรไดแ มว าจะได รับคําช้ีแนะจากครู หรอื ผอู นื่ สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

157 คูมือครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยที่ 2 ตัวเรา สตั ว และพชื รอบตัว ตาราง แสดงการวิเคราะหท ักษะแหงศตวรรษท่ี 21 ตามระดบั ความสามารถของนกั เรียน โดยอาจใชเ กณฑการประเมนิ ดังน้ี ทกั ษะแหง รายการประเมนิ ระดบั ความสามารถ ศตวรรษที่ 21 ดี (3) พอใช (2) ควรปรบั ปรงุ (1) C4 การสือ่ สาร นําเสนอขอมูลจาก สามารถนําเสนอขอมูล สามารถนําเสนอขอมูล ไมสามารถนําเสนอขอมูล ก า ร สั ง เ ก ต แ ล ะ จ า ก ก า ร สั ง เ ก ต แ ล ะ จ า ก ก า ร สั ง เ ก ต แ ล ะ จ า ก ก า ร สั ง เ ก ต แ ล ะ อภิปรายเก่ียวกับช่ือ อภิ ป ร า ย เก่ี ย ว กั บ ช่ื อ อภิปรายเกี่ยวกับเก่ียวกับ อ ภิ ป ร า ย เ ก่ี ย ว กั บ ชื่ อ ลักษณะและหนาที่ ลักษณะและหนาท่ีของ ช่ือ ลักษณะและหนาท่ี ลักษณะและหนาท่ีของ ของสวนตาง ๆ ของ สวนตาง ๆ ของพืช โดย ของสวนตาง ๆ ของพืช สวนตาง ๆ ของพืช โดยใช พืช โดยใชคําพูด ใชคําพูด รูปภาพ และ โดยใชคําพูด รูปภาพ คําพูด รูปภาพ และเขียน รูปภาพ และเขียน เขยี นบรรยายเพ่ือใหผูอ่ืน และเขียนบรรยาย เพื่อให บรรยาย เพอื่ ใหผูอื่นเขาใจ บร รย า ย เ พ่ือ ใ ห เขา ใจไดดว ยตนเอง ผูอื่นเขาใจได โดยอาศัย ได แมวาจะไดรับคําชี้แนะ ผอู น่ื เขาใจ การชี้แนะจากครูหรือ จากครหู รือผอู ่ืน ผอู นื่ C5 ความ ทํางานรวมกับผูอ่ืน สามารถทํางานรวมกับ สามารถทํางานรวมกับ ไมสามารถทํางานรวมกับ รว มมือ ใ น ก า ร ร ว บ ร ว ม ผู อื่ น ใ น ก า ร ร ว บ ร ว ม ผูอน่ื ในการรวบรวมขอมูล ผูอ่ืนไดตลอดเวลาท่ีทํา ขอมูล บัน ทึกผ ล ข อ มู ล บั น ทึ ก ผ ล บันทึกผล นําเสนอผล กจิ กรรม นําเสนอผล แสดง นําเสนอผล แสดงความ แสดงความคิดเห็นและ ความคิดเห็นและ คิดเห็นแล ะอภิปรา ย อ ภิ ป ร า ย เ กี่ ย ว กั บ ช่ื อ อภิปรายเกี่ยวกับช่ือ เก่ียวกับช่ือลักษณะและ ลักษณะและหนาที่ของ ลักษณะและหนาที่ หนาที่ของสวนตาง ๆ สวนตาง ๆ ของพืชได ของสวนตาง ๆ ของ ข อ ง พื ช ไ ด ร ว ม ทั้ ง ร ว ม ท้ั ง ย อ ม รั บ ค ว า ม พืช รวมทั้งยอมรับ ยอมรั บคว ามคิ ดเห็ น คิดเห็นของผูอื่น บาง ความคดิ เหน็ ต้ังแตเร่ิมตนจนสําเร็จ ชวงเวลาทท่ี าํ กิจกรรม ลุลว ง  สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คูมือครรู ายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยที่ 2 ตัวเรา สัตว และพืชรอบตวั 158 เร่อื งที่ 2 บริเวณท่สี ัตวแ ละพืชอาศยั อยู ในเร่ืองน้ีนักเรียนจะไดเรียนรูเก่ียวกับชนิดของสัตว สอื่ การเรยี นรแู ละแหลงเรยี นรู และพืชที่อาศัยอยูในบริเวณตาง ๆ และสภาพแวดลอมท่ี เหมาะสมตอการดํารงชีวิตของสัตวและพืชท่ีอาศัยอยูในแต 1. หนงั สือเรียน ป.1 เลม 1 หนา 53-57 ละบรเิ วณ 2. แบบบันทึกกจิ กรรม ป.1 เลม 1 หนา 61-67 จดุ ประสงคก ารเรยี นรู 1. สังเกต และบอกชนิดของสัตวและพืชที่อาศัยอยูใน บรเิ วณตาง ๆ 2. รว บ รว ม ข อมู ล ส ภ า พ แว ด ล อม ท่ี เห ม า ะส ม ต อ การดาํ รงชีวิตของสตั วและพืชในแตละบรเิ วณ เวลา 3 ช่วั โมง วัสดุ อปุ กรณส าํ หรบั ทาํ กจิ กรรม วีดิทัศนสารคดีเก่ียวกับสัตวและพืชที่อาศัยอยูใน บรเิ วณตาง ๆ สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

159 คูม ือครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนวยท่ี 2 ตวั เรา สตั ว และพชื รอบตวั แนวการจัดการเรียนรู (60 นาที) ขน้ั ตรวจสอบความรู (5 นาท)ี 1. ครูตรวจสอบความรูเดิมเกี่ยวกับชนิดของสัตวและพืชที่อาศัยอยูใน ในการตรวจสอบความรู ครู บริเวณตาง ๆ โดยยกตัวอยางสถานท่ี เชน ปาชายเลน แลวใหนักเรียน เพียงรับฟงเหตุผลของนักเรียนและ รว มกันอภิปราย โดยใชค ําถามดงั น้ี ยังไมเฉลยคําตอบใด ๆ แตชักชวน 1.1 นักเรียนเคยไปเท่ียวปาชายเลนหรือไม (นักเรียนอาจจะตอบวาเคย ใหนักเรียนไปหาคําตอบดวยตนเอง หรอื ไมเ คย) จากการอานเนอื้ เร่ือง 1.2 ในปาชายเลน เราจะพบสัตวหรือพืชชนิดใดบาง (ตนโกงกาง ตน แสม ปูแสม ปลาตนี ฯลฯ) 1.3 สัตวและพืชเหลาน้ันสามารถอาศัยใน ปาชายเลนไดอยางไร (นักเรยี นตอบตามความเขาใจของตนเอง เชน ตนโกงกางมีดิน มีน้ํา ไวใ หเ จรญิ เตบิ โต ปูแสมมีอาหารสาํ หรบั การดาํ รงชวี ติ ) 2. ครูเชื่อมโยงประสบการณเดิมของนักเรียนสูการเรียนรู โดยใชคําถามวา สภาพแวดลอ มท่ีเหมาะสมมคี วามสาํ คัญตอการดาํ รงชีวิตของสัตวและพืช หรือไม อยางไร ขนั้ ฝก ทักษะจากการอาน (45 นาท)ี นักเรียนอาจไมสามารถตอบ คําถามหรืออภิปรายไดตามแนว 3. นักเรียนอานชื่อเรื่องและคิดกอนอาน ในหนังสือเรียนหนา 53 แลว คําตอบ ครูควรใหเวลานักเรียนคิด รว มกันอภปิ รายในกลมุ เพ่ือตอบคาํ ถามในคิดกอนอาน ครูบันทึกคําตอบ อยางเหมาะสม รอคอยอยางอดทน ของนักเรียนบนกระดานเพ่ือใชเปรียบเทียบกับคําตอบหลังการอานเนื้อ และรบั ฟงแนวความคดิ ของนกั เรยี น เร่ือง 4. นักเรียนอานคําใน คําสําคัญ ท้ังภาษาไทยและภาษาอังกฤษ (หาก นักเรียนอานไมได ครูควรสอนการอานใหถูกตอง) จากน้ันนักเรียน อธิบายความหมายของคําตามความเขาใจ ครูชักชวนใหหาความหมาย ของคําหลังจากการอานเนื้อเรื่อง 5. นักเรียนอานเนื้อเร่ือง (โดยใชวิธีอานท่ีเหมาะสมกับความสามารถของ นักเรียน) และรวมกันอภิปรายใจความสาํ คญั โดยใชค ําถามดงั นี้ 5.1 นกเงอื กอาศัยอยทู ่ใี ด (นกเงอื กอาศัยอยูในปาท่ีมีตนไมใหญ) 5.2 นกเงือกกินอะไรเปนอาหาร (นกเงือกกินผลไม และสัตวในปา เชน กบ หนู แมลง)  สถาบนั สง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูม อื ครูรายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยท่ี 2 ตวั เรา สตั ว และพืชรอบตัว 160 5.3 โพรงตนไมใหญมีประโยชนตอนกเงือกอยางไร (เปนที่อยูอาศัย หลบภยั วางไขแ ละเลยี้ งลูกออ น) 5.4 สภาพแวดลอมที่เหมาะสมตอการดํารงชีวิตของนกเงือกมีอะไรบาง (ตน ไม สตั ว และผลไม) 5.5 สัตวและพืชชนิดอื่น ๆ ที่นักเรียนรูจักดํารงชีวิตบริเวณใดบาง (นักเรยี นตอบไดตามความเขาใจของตนเอง) 5.6 บริเวณที่พืชและสัตวอาศัยอยูมีสภาพแวดลอมเปนอยางไร (นักเรยี นตอบไดต ามความเขา ใจของตนเอง) ข้นั สรุปจากการอา น (10 นาท)ี 6. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายเพ่ือใหไดขอสรุปวานกเงือกอาศัยอยูใน ปาที่มีตนไมใหญ โพรงของตนไมใหญเปนท้ังที่อยูอาศัย ท่ีหลบภัย ที่ วางไขแ ละเล้ียงลูกออน สภาพแวดลอมในปา เชน ตนไม สัตว และผลไม ชวยใหน กเงือกดาํ รงชีวิตอยไู ด 7. นักเรียนตอบคําถามจากเร่ืองที่อานในรูหรือยัง และฝกเขียนคําในเขียน เปน ในแบบบนั ทกึ กิจกรรมหนา 61 8. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายเพื่อเปรียบเทียบคําตอบของนักเรียนใน รหู รือยงั กับคาํ ตอบทเ่ี คยตอบในคิดกอนอานซง่ึ ครบู ันทกึ ไวบนกระดาน 9. ครูชักชวนนักเรียนลองตอบคําถามทายเร่ืองที่อาน ไดแก สัตวและพืช ชนิดอ่ืน ๆ ดํารงชีวิตในบริเวณใดบาง บริเวณที่สัตวและพืชอาศัยอยูมี สภาพแวดลอมเปนอยางไร จงึ ทาํ ใหสตั วแ ละพืชดาํ รงชวี ิตอยูได การเตรียมตวั ลว งหนาสาํ หรับครู เพือ่ จดั การเรยี นรูในครงั้ ถัดไป ในครัง้ ถัดไปนักเรียนจะไดทาํ กิจกรรมที่ 2 เรื่องสัตวและพืชอยูทใ่ี ดบาง โดยการสังเกตและบอกชนิดของสัตวและพืชที่ อาศัยอยใู นบริเวณตาง ๆ จากวีดิทัศน ดงั นัน้ ครูควรเตรียมตัวดังน้ี 1. เตรียมวีดิทัศนส ารคดสี ัตวแ ละพชื ไวลวงหนาซึ่งควรเปน วดี ทิ ัศนทีไ่ มย าวมากเกินไป และควรหาวีดิทัศนเกี่ยวกับบริเวณท่ี แตกตา งกนั 2-3 แหง เชน แหลงนํ้าจืด ทะเล ปา ไม ทะเลทราย ขว้ั โลก โดยแตล ะบริเวณแสดงใหเห็นถงึ สภาพแวดลอมท่ี เหมาะสมกับการดํารงชีวิตของสัตวและพืช เชน มีอาหาร มีแหลงที่อยู หรือท่ีหลบภัย ที่เลี้ยงลูกออนใหกับสัตว และมี สภาพแวดลอมที่เหมาะสมกับการดํารงชีวิตของสัตวและพืช เชน มีดิน มีน้ําเปนแหลงที่อยู เพ่ือใหนักเรียนไดสังเกต ในขณะชมวีดิทัศน ตัวอยางวีดิทัศน อาจหาจากใน youtube เชน สารคดีสัตวโลก มหัศจรรยสัตวโลก ทองโลกกวาง สาํ รวจโลก ชวี ิตสตั วม หัศจรรย สองไพร 2. เตรียมอุปกรณสาํ หรับทาํ กิจกรรม ไดแ ก รูปแหลง ท่ีอยูข องสัตวแ ละพืช รูปสัตวและพชื เพอ่ื ใหน กั เรยี นนํารปู สัตวและพืช ประกอบลงในแหลงท่ีอยู โดยตองเปนแหลงที่อยูที่สอดคลองกับวีดิทัศนที่นักเรียนชม ท้ังนี้เพ่ือใชสําหรับการนําเขาสู บทเรียนในการถามความรเู ดิมของนกั เรียน และนํามาใชตรวสจถสาอบบนั คสวงาเมสเรขิมากใจาใรนสกอานรเวริทยี ยนาหศลาังสจตบรบแทลเระียเทนคแลโนว โลยี 

161 คูมอื ครรู ายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 1 | หนว ยที่ 2 ตวั เรา สตั ว และพชื รอบตวั แนวคาํ ตอบในแบบบนั ทึกกิจกรรม ปา ท่มี ีตน ไมใ หญ หลบภัย วางไข เล้ียงลูกออ น ตน ไม สัตว ผลไม สภาพแวดลอม สภาพแวดลอ ม  สถาบนั สง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี