ท่องเที่ยววิถีชนเผ่า งานศิลป์ถิ่นสนุก

กลุ่มจังหวัด “สนุก” (SANUK) คือกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตอนบน 2 (The Office of Strategy Management: Upper North-Eastern Provincial Cluster 2) ซง่ึ ประกอบดว้ ยจงั หวดั (Sakon Nakhon, Nakhon Phanom and Mukdahan) เป็นกลุ่มจังหวัดที่มี วิถีวัฒนธรรมและภูมิปัญญาประจ�าถิ่นท่ีใกล้เคียงกันและมีเอกลักษณ์ที่โดดเด่น โดยเฉพาะความหลากหลายของชาตพิ นั ธ์ุดว้ ยมชี ยั ภมู ทิ ต่ี ง้ั ในเขตชายแดนรมิ แมน่ า้� โขง เขตตดิ ตอ่ สาธารณรฐั ประชาชนลาวและเชอ่ื มโยงกบั สาธารณรฐั สงั คมนยิ ม เวยี ดนาม วถิ วี ฒั นธรรม ความเปน็ อยแู่ ละภมู ปิ ญั ญาในดา้ นตา่ งๆ โดยเฉพาะงานฝมี อื เชน่ งานทอผา้ งานจกั สาน งานใบตอง งานดนตรี งานดา้ นศลิ ปะการทา� อาหาร เปน็ ตน้ เหลา่ นน้ี บั เปน็ เสนห่ เ์ ฉพาะตวั อนั มเี อกลกั ษณท์ น่ี า่ สนใจนา� ไปสกู่ ารทอ่ งเทยี่ ว เชงิ สรา้ งสรรค์ (Creative Tourism) ซง่ึ นกั ทอ่ งเทยี่ วจะไดเ้ รยี นรู้สมั ผสั ประสบการณ์ ใหมร่ ว่ มกบั ผคู้ นในชมุ ชน จนเกดิ ความเขา้ ใจในวถิ แี ทจ้ รงิ เม่ือรัฐบาลมีนโยบายส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยกระตุ้นให้นักท่องเที่ยวทั้ง ชาวไทยและชาวต่างชาตไิ ดส้ ัมผัสความมหศั จรรย์ในเมอื งไทย โดยมุ่งเน้นให้เกิด การทอ่ งเทย่ี วตลอดทง้ั ปี เพอื่ สรา้ งรายไดแ้ ละกระจายรายไดส้ ปู่ ระชาชนทกุ กลมุ่ โดยมกี ระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกฬี าเปน็ หนว่ ยงานหลกั ในการขบั เคลอื่ นนโยบาย กลมุ่ จงั หวดั สนกุ จงึ นา� จดุ เดน่ ทมี่ รี ว่ มกนั คอื การเปน็ “เมอื งสามธรรม” ทม่ี ากมาย ด้วยเส้นทางทอ่ งเที่ยวเชงิ ธรรมชาติ แหลง่ ธรรมะ และวฒั นธรรม ซึง่ นับเปน็ ต้น ทนุ ของกลมุ่ จงั หวดั สนกุ ทสี่ ามารถนา� ความแปลกใหมม่ าพฒั นาสนิ คา้ ทอ่ งเทยี่ ว ทนี่ า� ความโดดเดน่ และเอกลกั ษณข์ องแตล่ ะชมุ ชนมาออกแบบกจิ กรรมทอ่ งเทยี่ ว ให้เป็นการท่องเท่ียวอย่างย่ังยืน (Sustainable Tourism) คือ มีมาตรฐานดี การบรกิ ารทดี่ ีทกุ ภาคสว่ นมสี ว่ นรว่ มในการทอ่ งเทยี่ วเพอื่ ดงึ ดดู นกั ทอ่ งเทยี่ วใหเ้ ดนิ ทางมาทอ่ งเทย่ี วเชอื่ มโยงในกลมุ่ จงั หวดั สนกุ ไดอ้ ยา่ งตอ่ เนอ่ื ง และนา� มาซง่ึ คณุ คา่ ทางจติ ใจในการสรา้ งความรกั ความภาคภมู ใิ จ ความหวงแหน นา� ไปสกู่ ารอนรุ กั ษ์ สบื สาน ถา่ ยทอดจากรนุ่ สรู่ นุ่ และมรี ายไดเ้ สรมิ จากการทอ่ งเทย่ี วสคู่ รอบครวั ชมุ ชน สงั คมอยา่ งยนื ตอ่ ไป อกี ทงั้ ยงั มเี สน้ ทางเชอื่ มโยงกบั ประเทศเพอื่ นบา้ นคอื สาธารณรฐั ประชาธปิ ไตย ประชาชนลาวและสาธารณรฐั สงั คมนยิ มเวยี ดนามอนั เปน็ การสง่ เสรมิ การทอ่ งเทย่ี ว ในกลมุ่ ประชาคมเศรษฐกจิ อาเซยี น มาเปน็ จดุ เดน่ ในการเชญิ ชวนนกั ทอ่ งเทย่ี วใหม้ า เยอื นกลมุ่ จงั หวดั สนกุ นไ้ี ดเ้ ปน็ อยา่ งดี คณะผจู้ ดั ทา� ธนั วาคม 2560 “ทอ่ งเท่ียว วิถชี นเผ่า งานศิลป์ ถ่ินสนกุ ” 01

02 “ท่องเที่ยว วถิ ชี นเผา่ งานศลิ ป์ ถ่นิ สนกุ ”



04 “ท่องเที่ยว วถิ ชี นเผา่ งานศลิ ป์ ถ่นิ สนกุ ”

“” อัตลักษณ์และเอกลักษณ์ของความเป็น สามจังหวัดในกลุ่ม “สนุก” (SANUK-Sakon เมืองอันรุ่มรวยด้วยคุณค่าทางวัฒนธรรม Nakhon, Nakhon Phanom, Mukdahan) และความงดงามเฉพาะถิ่น เม่ือผสานแต่ละ เป็นกลุ่มเมืองที่เท่ียวได้อย่างมีความสุข มี ศาสตรศ์ ลิ ปเ์ ขา้ กบั การทอ่ งเทยี่ ว จงึ เกดิ เปน็ เส้นทางท่องเที่ยวต่อเนื่องเป็นวงรอบ หรือ สินค้าทางการท่องเที่ยว ท่ีมีความน่าสนใจ จะเลือกแยกย่อยไปตามอ�าเภอต่าง ๆ ท่ีเต็ม อย่างยิ่งในดินแดนอสี านแห่งน้ี ไปด้วยแหลง่ ทอ่ งเที่ยวเชงิ ศาสนา ธรรมชาติ วถิ ชี วี ติ ประเพณีและวฒั นธรรมอนั หลากหลาย ความนา่ ทง่ึ ของกจิ กรรมทอ่ งเทย่ี ววถิ ี ชนเผา่ และงานศลิ ปร์ วมกนั อยภู่ ายใตส้ โลแกน กลุ่มจังหวัด “สนุก” เต็มไปด้วยกลุ่ม “สะออนคกั ฮกั เมอื งสนกุ ” เปน็ ความลงตวั ชาติพันธุ์ท่ีอพยพโยกย้ายมาต้ังถ่ินฐาน ของพ้ืนที่ท้ัง 3 จังหวัดท่ีประกอบขึ้นมาจน และน�าพาวัฒนธรรมทั้งภาษา หัตถกรรม เป็นเสน่ห์เฉพาะถิ่น ท้ังด้านวิถีชีวิต ความ ประเพณี วิถชี ีวิต มาหลอมรวมเปน็ สีสันแหง่ เปน็ อยู่ เทศกาล งานประเพณี พธิ กี รรมดา้ น ความเป็นอยู่ให้นักท่องเท่ียวได้เข้ามาสัมผัส ความเชอ่ื และความศรทั ธา โดยนกั ทอ่ งเทย่ี ว เรียนรู้ ก่อเกิดเป็นวัฒนธรรมของภูมิภาค สามารถร่วมเรียนรู้และซึมซับประสบการณ์ อสี านทเี่ ตม็ ไปด้วยความหลากหลาย ร่วมกับชุมชน เพ่ือให้เกิดความเข้าใจที่ดี ต่อวฒั นธรรมประเพณวี ถิ ชี วี ติ ของทอ้ งถน่ิ ส่วนงานศิลป์อันเป็นมรดกตกทอด นน้ั ๆ อนั จะนา� ไปสกู่ ารทอ่ งเทย่ี วอยา่ งยง่ั ยนื ทางวัฒนธรรมของคนอีสานก็เต็มไปด้วย ตอ่ ไป การสร้างสรรค์ตามความต้องการอย่าง เฉพาะของสังคมในแต่ละยุคสมัย สะท้อนถึง

06 “ท่องเที่ยว วถิ ชี นเผา่ งานศลิ ป์ ถ่นิ สนกุ ”

สารบัญ 6ชาเตส้นพิ ทันาธง์ุกเทลุ่มีย่ สวเนชกุ อ่ื มโยง10 ไทยโยย้ 74 ไทยเช้ือสายจีน 78 นครพนม-สกลนคร 12 ไทยเช้อื สายเวยี ดนาม 82 (2 วนั 1 คืน) นครพนม-มกุ ดาหาร-สกลนคร งานศลิ ป์ ในกลุ่มจงั หวัด “สนกุ ” (3 วัน 2 คืน) 14 86 ภูษาศิลปถ์ ่ินสนุก 88 สกลนคร-มกุ ดาหาร-นครพนม 92 งานใบตอง 94 (3 วัน 2 คืน) 18 หัตถศลิ ป์ถน่ิ สนุก 96 98 สกลนคร-มุกดาหาร-นครพนม งานจกั สาน หัตถศิลป์ถ่ินสนกุ (4 วนั 3 คนื ) 22 งานดนตรี นครพนม- 26 มว่ นซืน่ ดรุ ิยางคศิลป์ แขวงสะหวันนะเขต สปป.ลาว- มกุ ดาหาร-สกลนคร อาหารแซ่บลา�้ (4 วนั 3 คนื ) วถิ ีศลิ ปถ์ ่นิ สนุก นครพนม-แขวงค�ามว่ น สปป.ลาว- มกุ ดาหาร-สกลนคร (4 วัน 3 คืน) 30 หลากชาตพิ ันธุ์ 36 มหัศจรรยถ์ ิ่นสนกุ ” 100 ในกลมุ่ จังหวัด “สนุก” 40 104 44 มหศั จรรยข์ องกนิ @ถ่ินสนุก 107 ไทยอีสาน 48 (Wonderful Taste) ไทยโส้ 52 111 ไทยข่า 56 มหศั จรรย์สนิ คา้ @ถ่ินสนกุ 113 ไทยกะเลงิ 62 (Wonderful Products) ผไู้ ทย 66 ไทยย้อ 70 มหัศจรรยส์ นกุ รูว้ ถิ ศี ลิ ป์ ไทยแสก @ถน่ิ สนุก ไทยกวน (Wonderful Land of Art) เทย่ี วสดุ ฟิน@ถิ่นสนุก (Wonderful of Life) การเดินทาง 114

08 “ท่องเที่ยว วถิ ชี นเผา่ งานศลิ ป์ ถ่นิ สนกุ ”



010 “ท่องเที่ยว วถิ ชี นเผา่ งานศลิ ป์ ถ่นิ สนกุ ”

เเสชทน้ าี่ยทตวาพิเชงันื่อธมุ์กโยลงุ่มสนกุ

นครพนม-สกลนคร จงั หวัดสกลนคร (2 วนั 1 คนื ) ชมุ ชนชนเผา่ ไทยโส้ วนั แรก นครพนม หมูบ่ ้านท่าแร่ 22 เช้า -เดินทางถึงท่าอากาศยานนครพนม (ชมุ ชนคาทอลกิ ) -นมัสการพระธาตุท่าอุเทน 22 ทา่ อากาศยานสกลนคร อา� เภอท่าอเุ ทน -สนุกรกู้ ับกลุ่มหัตถกรรม เครือ่ งปนั้ ดินเผา บ้านกลาง -รับประทานอาหารกลางวัน ณ ชุมชนชนเผา่ ไทยย้อ หรือรา้ นอาหารทอ้ งถน่ิ บา่ ย -สมั ผัสวถิ ีชมุ ชนชนเผ่าไทยย้อ บา้ นโพน อ�าเภอท่าอเุ ทน -สนกุ ร้กู ิจกรรมภายในชมุ ชน -เก็บภาพความเป็นทสี่ ุด “สวยทีส่ ดุ ” ณ จุดชมววิ สะพานมติ รภาพไทย-ลาว แหง่ ที่ 3 เยน็ -สักการะพญาศรีสตั ตนาคราช -ลอ่ งเรอื ชมทิวทศั น์สองฝ่งั แม่นา้� โขง -รับประทานอาหารเย็น ณ รา้ นอาหารทอ้ งถ่ิน -เขา้ ท่ีพัก 012 “ท่องเทยี่ ว วถิ ชี นเผ่า งานศิลป์ ถ่ินสนุก”

พระธาตุท่าอุเทน แม่น�า้ โขง สปป. ลาว กล่มุ หัตถกรรม เครือ่ งป้ันดินเผา บา้ นกลาง จังหวัดนครพนม ชุมชนชนเผา่ ไทยยอ้ 212 บา้ นโพน 2028 ท่าอากาศยานนครพนม สะพานมติ รภาพไทย-ลาว แห่งท่ี 3 22 อา่ งเกบ็ น�้าหว้ ยหนิ 240 ชะแนนใหญ่ พญาศรีสตั ตนาคราช 22 หมู่บา้ นมิตรภาพ ล่องเรอื ชม ไทย-เวียดนาม ทวิ ทัศน์ วันทีส่ อง สกลนคร อาหารญวนยอดนิยมในเมอื งไทย เกรด็ น่ารู้แมน่ �้าโขง เชา้ -ตกั บาตรข้าวเหนยี วริมฝ่ังโขง เอ่ยชือ่ “ขา้ วเปียกเส้น” -ป่ันจกั รยานเลาะชิม อ่มิ อรอ่ ย หลายคนอาจนกึ ภาพไมอ่ อก กบั อาหารถิ่น เช่น ข้าวเปียกเสน้ แตถ่ า้ พูดถึงกวยจั๊บญวน ไข่กระทะ ปาเต๊ะ ฯลฯ ซง่ึ เปน็ อาหารยอดนยิ มในหลาย -อ่างเกบ็ นา้� ห้วยหนิ ชะแนนใหญ่ จงั หวดั ของภาคอสี าน เชน่ เลย สมั ผัสแหล่งท่องเทยี่ วเชงิ อนุรกั ษ์ หนองคาย อุดรธานี ขอนแก่น ฯลฯ ลอ่ งแพชมบรรยากาศธรรมชาติ คงท�าให้เห็นภาพชดั เจนขนึ้ -รบั ประทานอาหารกลางวนั ณ ชมุ ชนชนเผา่ ไทยโส้ ชาวนครพนมมกั เรียก บ่าย -สัมผัสวิถชี มุ ชนชนเผ่าไทยโส้ กวยจบั๊ ญวนว่าข้าวเปยี กเสน้ อา� เภอกุสมุ าลย์ และนยิ มรบั ประทานเปน็ อาหารเชา้ -เก็บภาพสวย ๆ เก๋ ๆ โดยเฉพาะในช่วงฤดหู นาว ณ บ้านโบราณ 100 ปี หมบู่ า้ นทา่ แร่ กลา่ วได้วา่ ข้าวเปยี กเส้นเปน็ เมนู เยน็ -เดนิ ทางสู่ท่าอากาศยานสกลนคร ทหี่ ลายคนไม่ยอมพลาดเลยทีเดยี ว “ทอ่ งเทย่ี ว วิถีชนเผา่ งานศิลป์ ถนิ่ สนกุ ” 013

นครพนม-มกุ ดาหาร-สกลนคร (3 วนั 2 คนื ) วนั แรก นครพนม วันทส่ี อง มกุ ดาหาร เชา้ -เดินทางถงึ ท่าอากาศยานนครพนม เช้า -ตักบาตรข้าวเหนียวริมฝง่ั โขง -เทยี่ วชมอนุสรณส์ ถาน อา� เภอธาตุพนม ประธานโฮจิมินห์ -เกบ็ ตกแหล่งทอ่ งเทีย่ วรมิ ฝงั่ โขง หมู่บา้ นมติ รภาพไทย-เวยี ดนาม อ�าเภอธาตพุ นม เชน่ แหล่งท่องเทีย่ ว -รบั ประทานอาหารกลางวัน บริเวณวดั พระธาตพุ นม วัดหัวเวยี งรังษี ณ รา้ นอาหารทอ้ งถิน่ -รบั ประทานอาหารกลางวัน บา่ ย -แหลง่ ท่องเท่ียวเชิงเกษตร ณ ร้านอาหารทอ้ งถิน่ แกง่ กะเบา อ�าเภอธาตพุ นม บา่ ย -เลาะเลียบโขง แวะชมความสวยงาม -เรียนรู้วถิ ชี ีวติ ท้องถ่นิ ของวัดสองคอน โบสถท์ ใ่ี หญท่ ี่สดุ ชุมชนชนเผา่ ไทยข่า บา้ นโสกแมว ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อ�าเภอธาตพุ นม -เยยี่ มชมพพิ ธิ ภณั ฑท์ า่ นหนฮู กั พมู สะหวนั -สนกุ รูก้ ิจกรรมภายในชมุ ชน -ศาลพญานาค อกี หนง่ึ สถานทที่ อ่ งเทยี่ ว -รบั ประทานอาหารเย็น รมิ แมน่ า�้ โขง ทชี่ าวบา้ นมาสกั การะขอพร เยน็ -นมสั การองคพ์ ระธาตุพนม ตามความเชือ่ โบราณ อา� เภอธาตุพนม เย็น -รับประทานอาหารเย็น -เข้าที่พกั ณ รา้ นอาหารทอ้ งถน่ิ -ชลิ ๆ ชอ็ ป ชมิ แชะ ณ ตลาดราตรี ตลาดไนต์บอ็ กซ์ -เขา้ ทพี่ ัก 014 “ทอ่ งเทีย่ ว วิถชี นเผา่ งานศิลป์ ถิน่ สนกุ ”

วนั ทีส่ าม สกลนคร ตักบาตร หรือใส่บาตร เกรด็ นา่ รู้ เชา้ -เกบ็ ภาพบรรยากาศยามเชา้ พทุ ธศาสนิกชนชาวไทย ณ ภูมโนรมย์ ภผู าเทบิ มุกดาหาร ส่วนใหญ่มักตน่ื ขึ้นมา “ตกั บาตร” -สมั ผัสวิถชี มุ ชนชนเผ่า หรอื “ใส่บาตร” ในยามเช้าตรู่ ไทยกะเลงิ บ้านดอนตาล หรือ ซึ่งในสมยั กอ่ นคือการใชท้ พั พตี กั ขา้ ว ภูไทย บ้านภู หรือ ใส่ลงไปในบาตร แต่เมอื่ ผา่ นยุคสมัย ภูไท บา้ นแข้ หรอื มาสชู่ ่วงเวลาท่ผี คู้ นใช้ชวี ิตเรง่ รีบ ไทยอสี าน บา้ นผงึ่ แดด มุกดาหาร กว่าเดิม จึงเปล่ียนจากการตักขา้ ว -สนกุ รู้กิจกรรมภายในชมุ ชน มาเปน็ การหยบิ อาหารใส่ลงไป -รับประทานอาหารกลางวันน ในบาตร ค�าวา่ “ตกั บาตร” จงึ ณ ร้านอาหารทอ้ งถ่นิ เปลย่ี นแปลงไปตามกิรยิ าอาการ บา่ ย -เดินทางส่จู งั หวดั สกลนคร กลายเปน็ “ใสบ่ าตร” ปจั จบุ ัน แวะถ่ายภาพกบั เหล่าแกะนา่ รกั ๆ สามารถใชท้ ้ังสองคา� นใ้ี นการถวาย และความเก๋ของรา้ นอาหารฟาร์มฮัก อาหารลงไปในบาตรไดโ้ ดยมี -นมสั การพระธาตเุ ชงิ ชมุ ความหมายไมแ่ ตกตา่ งกัน อา� เภอเมอื งฯ -เดนิ ทางสทู่ า่ อากาศยานสกลนคร “ทอ่ งเทย่ี ว วถิ ชี นเผา่ งานศิลป์ ถิ่นสนกุ ” 015

016 “ท่องเที่ยว วถิ ชี นเผา่ งานศลิ ป์ ถ่นิ สนกุ ”

212 ทา่ อากาศยานนครพนม พญา ศรสี ตั ตนาคราช จงั หวดั สกลนคร หม่บู ้านมิตรภาพ อนสุ รณส์ ถาน ไทย-เวียดนาม ประธานโฮจิมินห์ 22 22 ทา่ อากาศยานสกลนคร 212 2347 พระธาตุเชิงชมุ จงั หวัดนครพนม แมน่ �้าโขง ฟารม์ ฮกั พระธาตุมรกุ ขนคร 223 แหล่งท่องเท่ยี วเชิงเกษตร 212 อา� เภอธาตุพนม พระธาตุพนม วัดหัวเวยี งรังษี 223 3015 212 แมน่ �้าโขง ชุมชนชนเผา่ ไทยข่า แกง่ กะเบา บา้ นโสกแมว วดั สองคอน พพิ ิธภณั ฑ์ 2102 ชมุ ชนชนเผา่ ภูไท บ้านแข้ 212 ท่านหนฮู ัก พูมสะหวนั จงั หวัดมกุ ดาหาร 2292 3015 ชมุ ชนชนเผา่ ไทยอีสาน สะพานมติ รภาพ ไทย-ลาว แหง่ ที่ 2 12 ศาลพญานาค 2370 12 ชมุ ชนชนเผา่ ภูไท บ้านภู ตลาดไนตบ์ ็อกซ์ ภมู โนรมย์ 2034 ภูผาเทบิ “ท่องเท่ียว วิถีชนเผ่า งานศลิ ป์ ถิน่ สนุก” 017

สกลนคร-มกุ ดาหาร-นครพนม (3 วัน 2 คนื ) วันแรก สกลนคร วนั ทสี่ อง มกุ ดาหาร เชา้ -เดินทางถงึ ท่าอากาศยานสกลนคร เช้า -วถิ ีชวี ิตทอ้ งถิน่ ชมุ ชนชนเผา่ ภูไท -นมัสการพระธาตเุ ชงิ ชุม อ�าเภอเมืองฯ บา้ นโนนหอม อ�าเภอเมอื งสกลนคร -เย่ียมชมพิพิธภณั ฑภ์ พู าน -สนุกรู้กิจกรรมภายในชุมชน แหล่งประวัตศิ าสตร์เมืองสกลนคร -รบั ประทานอาหารกลางวนั -รับประทานอาหารกลางวัน ณ ร้านอาหารทอ้ งถิ่น ฟารม์ ฮกั ณ รา้ นอาหารทอ้ งถิน่ บา่ ย -นมัสการพระธาตุศรคี ุณ บา่ ย -สัมผสั วถิ ีชุมชนชนเผ่าไทยย้อ อา� เภอนาแก จงั หวดั นครพนม บ้านโพน อ�าเภอโพนนาแกว้ -สัมผสั วิถีชุมชนชนเผ่าไทยกะเลิง -เยย่ี มชมพพิ ธิ ภณั ฑไ์ ทยโส้ บ้านหนองสังข์ อ�าเภอนาแก เปน็ สถานทส่ี ักการะบูชาของชาวไทยโส้ -เลาะเลียบโขง จังหวัดมุกดาหาร ซง่ึ เชอ่ื วา่ เปน็ ที่สถิตของเทพ ชมความสวยงามของวดั สองคอน ซงึ่ ช่วยค้มุ ครองชาวไทยโส้ โบสถท์ ใ่ี หญ่ที่สดุ ในเอเชียตะวันออก -เก็บภาพสวย ๆ เก๋ ๆ เฉยี งใต้ ณ หมู่บ้านทา่ แร่ (ชุมชนคาทอลกิ ) -ศาลพญานาค อกี หนงึ่ สถานทท่ี อ่ งเทย่ี ว เย็น -เที่ยวถนนผ้าคราม สกลนคร รมิ แมน่ า�้ โขง ทชี่ าวบา้ นมาสกั การะขอพร -เรยี นรวู้ ถิ ผี า้ ไทยจากภมู ปิ ญั ญาชาวบา้ น ตามความเชอ่ื โบราณ (วันเสารแ์ ละอาทิตย์) เยน็ -รบั ประทานอาหารเยน็ -รับประทานอาหารเยน็ ณ ร้านอาหารท้องถน่ิ ณ รา้ นอาหารทอ้ งถิน่ -ชิล ๆ ช็อป ชิม แชะ ณ ตลาดราตรี -เขา้ ทพ่ี กั ตลาดไนตบ์ อ็ กซ์ -เขา้ ที่พัก 018 “ทอ่ งเทยี่ ว วิถีชนเผา่ งานศิลป์ ถ่ินสนกุ ”

วนั ท่สี าม นครพนม การไหวพ้ ระธาตปุ ระจา� วันเกิด เกรด็ นา่ รู้ เชา้ -เก็บภาพบรรยากาศยามเช้า การไหว้พระนบั เปน็ หน่งึ ในการกระทา� ณ ภูมโนรมย์ เพอ่ื เปน็ สริ ิมงคลแกต่ ัวเองและครอบครัว -ชมความงามของเมอื งมุกดาหาร รวมถึงการไหวพ้ ระธาตุประจ�าวันเกดิ ณ หอแกว้ มกุ ดาหาร ซึ่งในจงั หวัดนครพนมมีพระธาตปุ ระจ�า -สัมผสั วถิ ีชมุ ชนชนเผา่ หรอื วนั เกดิ ดังน้ี ภไู ทย บ้านภู หรอื ภูไท บ้านแข้ หรอื พระธาตุพนม ไทยอีสาน บา้ นผงึ่ แดด พระธาตุประจ�าวนั เกิดวันอาทติ ย์ -สนุกรู้กิจกรรมภายในชมุ ชน -รบั ประทานอาหารกลางวนั พระธาตุเรณู ณ ร้านอาหารทอ้ งถ่นิ พระธาตปุ ระจ�าวนั เกิดวันจนั ทร์ บ่าย -นมัสการพระธาตุพนม อา� เภอธาตุพนม จงั หวดั นครพนม พระธาตุศรีคุณ -สกั การะพญาศรีสตั ตนาคราช พระธาตปุ ระจ�าวันเกดิ วนั อังคาร -ล่องเรือชมทวิ ทัศนส์ องฝง่ั แมน่ า้� โขง -เดินทางสู่ท่าอากาศยานนครพนม พระธาตุมหาชยั พระธาตุประจ�าวนั เกดิ วันพุธ (กลางวนั ) พระธาตมุ รุกขนคร พระธาตปุ ระจ�าวนั เกิดวนั พธุ (กลางคนื ) พระธาตปุ ระสทิ ธ์ิ พระธาตุประจ�าวนั เกดิ วันพฤหัสบดี พระธาตุทา่ อเุ ทน พระธาตุประจ�าวันเกดิ วนั ศุกร์ “ท่องเทีย่ ว วถิ ชี นเผ่า งานศิลป์ ถนิ่ สนุก” 019

จังหวดั สกลนคร ทา่ อากาศยานนครพนม 22 พพิ ิธภณั ฑไ์ ทยโส้ 212 22 หมบู่ า้ นทา่ แร่ (ชมุ ชนคาทอลิก) 22 22 2013 จงั หวัดนครพนม แมน่ �้าโขง ทา่ อากาศยานสกลนคร พพิ ธิ ภณั ฑภ์ พู าน ชมุ ชนชนเผา่ ไทยยอ้ 212 บา้ นโพนนาแกว้ พเชรงิ ะชธุมาตุ ถนนผ้าคราม ฟาร์มฮัก ชมุ ชนชนเผา่ ภูไท 223 สลปาวป. บา้ นโนนหอม ชุมชนชนเผา่ ไทยกะเลงิ พระธาตุพนม 223 3015 พระธาตศุ รคี ุณ 212 212 แก่งกะเบา วดั สองคอน จงั หวดั มุกดาหาร 212 แมน่ �้าโขง 020 “ทอ่ งเท่ียว วถิ ีชนเผ่า งานศลิ ป์ ถ่ินสนุก” สะพานมิตรภาพ ไทย-ลาว แหง่ ท่ี 2 ศาลพญานาค ตลาดไนต์บอ็ กซ์ หอแกว้ มกุ ดาหาร ภูมโนรมย์

“ทอ่ งเทีย่ ว วิถชี นเผ่า งานศลิ ป์ ถิ่นสนกุ ” 021

สกลนคร-มกุ ดาหาร-นครพนม (4 วัน 3 คืน) วนั แรก สกลนคร วนั ที่สอง มกุ ดาหาร เชา้ -เดนิ ทางถึงท่าอากาศยานสกลนคร เช้า -นมสั การพระธาตุเชิงชมุ -เดินทางสวู่ ัดถ้า� อภยั ด�ารงธรรม หรือ อา� เภอเมอื งฯ จงั หวัดสกลนคร วัดถา้� พวง และพิพธิ ภณั ฑอ์ าจารย์วนั -เยี่ยมชมพพิ ิธภัณฑภ์ พู าน อุตตโม อา� เภอสอ่ งดาว แหล่งประวัตศิ าสตร์เมอื งสกลนคร -รับประทานอาหารกลางวัน ณ รา้ น -รับประทานอาหารกลางวัน อาหารท้องถิน่ บ้านสวนเศวตกมล ณ ร้านอาหารทอ้ งถน่ิ บ่าย -เยีย่ มชมศนู ย์ศลิ ปาชีพบ้านกุดนาขาม บ่าย -สมั ผัสวิถชี ุมชนชนเผา่ ภไู ท โครงการตามพระราชดา� ริสมเดจ็ บา้ นโนนหอม พระนางเจา้ ฯ พระบรมราชินีนาถ -เลาะเลียบโขง จังหวดั มุกดาหาร ในรชั กาลที่ 9 ซ่งึ ก่อต้ังข้ึนเพอ่ื เป็น ชมความสวยงามของวัดสองคอน การช่วยเหลอื ราษฎรให้พัฒนาฝมี อื โบสถท์ ีใ่ หญท่ ี่สุดในเอเชียตะวันออก เป็นพเิ ศษ เฉียงใต้ -สมั ผสั วิถชี ุมชนชนเผา่ ไทยโยย้ -เยย่ี มชมพิพธิ ภณั ฑ์ท่านหนูฮัก เทศบาลอากาศอ�านวย พูมสะหวนั เปน็ สถานทสี่ �าคัญ -สนุกร้กู จิ กรรมภายในชุมชน อีกหน่งึ แหง่ ของมุกดาหาร -รับประทานอาหารเยน็ ท่ไี มค่ วรพลาด ณ รา้ นอาหารท้องถิ่น -ศาลพญานาค อกี หนงึ่ สถานทที่ อ่ งเทยี่ ว เย็น -เข้าท่ีพกั รมิ แมน่ า�้ โขง ทช่ี าวบา้ นมาสกั การะขอพร ตามความเช่อื โบราณ เย็น -รับประทานอาหารเย็น ณ รา้ นอาหารทอ้ งถิน่ -ชลิ ๆ ชอ็ ป ชิม แชะ ณ ตลาดราตรี ตลาดไนตบ์ ็อกซ์ -เขา้ ที่พัก 022 “ทอ่ งเท่ียว วถิ ีชนเผ่า งานศลิ ป์ ถิ่นสนกุ ”

วันที่สาม นครพนม วนั ที่ส่ี นครพนม เช้า -ตกั บาตร สมั ผัสวิถีชาวมกุ ดาหาร เช้า -ปน่ั จกั รยานเลาะริมโขง ยามเช้า เก็บภาพความเปน็ ท่สี ุด “งามทสี่ ุด” -สนกุ สดุ ฟิน นง่ั สกายแลป็ ชมเมือง -ทอ่ งเท่ยี ววถิ ีเกษตรรุน่ ใหม่ เลาะชิม อิม่ อร่อยทห่ี า้ แยกเช้ือชาติ ณ เลมอนฟาร์ม อ�าเภอธาตพุ นม เวยี ดนาม -สักการะพระธาตมุ รุกขนคร -เดินทางสู่จงั หวัดนครพนม นมัสการ อา� เภอธาตุพนม องค์พระธาตพุ นม อ�าเภอธาตพุ นม บา่ ย -สัมผสั วถิ ชี มุ ชนชนเผ่าไทยกวน -นมัสการพระธาตเุ รณู อา� เภอเรณนู คร สนกุ รูก้ จิ กรรมภายในชมุ ชน สมั ผัสวิถชี วี ติ ชมุ ชนชนเผา่ ผไู้ ทย -รับประทานอาหารกลางวนั เทศบาลเมืองเรณูนคร และผู้ไทย -เดนิ ทางส่ทู ่าอากาศยานนครพนม บา้ นนาบัว -รบั ประทานอาหารกลางวนั ณ ร้านอาหารทอ้ งถิ่น บ่าย -สักการะพระมหาธาตเุ จดีย์ โฆสปัญโญศรพี นม วดั โฆสมงั คลาราม บา้ นโพนสวาง ต�าบลโฆสมงั คลาราม อ�าเภอปลาปาก -เยีย่ มชมศนู ย์ศลิ ปาชีพบ้านทนั สมัย ณ ชุมชนบา้ นทันสมัย ต�าบลมหาชัย อา� เภอปลาปาก -นมสั การพระธาตุมหาชยั อา� เภอปลาปาก เย็น -สักการะพญาศรีสัตตนาคราช -รับประทานอาหารเยน็ ณ รา้ นอาหารท้องถ่นิ -เข้าทพ่ี ัก “ทอ่ งเทย่ี ว วิถชี นเผ่า งานศลิ ป์ ถิ่นสนุก” 023

2307 ศูนยศ์ ิลปาชีพบ้านกุดนาขาม 2307 2177 ชุมชนชนเผ่าไทยโย้ย จงั หวัดสกลนคร 2342 22 22 227 พิพธิ ภัณฑ์ 22 22 อาจารย์วัน อตุ ตโม วัดถา้� อภยั ดา� รงธรรม 227 ท่าอากาศยานสกลนคร พิพธิ ภัณฑ์ภูพาน พระธาตเุ ชิงชมุ ศูนยศ์ ึกษาการพฒั นาภพู านฯ ฟารม์ ฮัก วัดถ�า้ ผาแด่น ชุมชนชนเผา่ ภไู ท บา้ นโนนหอม 024 “ท่องเท่ยี ว วิถชี นเผา่ งานศลิ ป์ ถ่นิ สนุก”

212 การจดั ตงั้ ศนู ยศ์ ึกษา การพัฒนาภพู าน แมน่ า�้ โขง อันเน่ืองมาจากพระราชดา� ริ 212 สะพานมิตรภาพไทย-ลาว พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั แห่งที่ 3 รชั กาลที่ 9 พระราชทานพระราชดา� ริ จังหวดั นครพนม ให้จัดต้ังศูนย์ศึกษาการพัฒนา ภพู าน อนั เนอื่ งมาจากพระราชดา� ริ พญาศรสี ัตตนาคราช ขนึ้ เมอื่ พ.ศ. 2525 เพอ่ื ประโยชนใ์ น ท่าอากาศยานนครพนม การพฒั นาอาชพี ความเปน็ อยแู่ ละ คณุ ภาพชวี ติ ของปวงชนชาวไทยใน 22 ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื พระธาตมุ หาชยั (ผทู้ ่ีเกดิ ในวนั พธุ ) ศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพาน เมลอ่ นฟาร์ม อันเน่ืองมาจากพระราชด�าริ ต้ัง อยทู่ บี่ า้ นนานกเคา้ ตา� บลหว้ ยยาง ชุมชนชนเผ่าไทยกวน อา� เภอเมอื งฯ จงั หวดั สกลนคร จดั บา้ นนาถ่อน ตง้ั ขน้ึ เพอ่ื ศกึ ษาคน้ ควา้ วจิ ยั ทดลอง เกร็ดน่ารู้งานพัฒนาการเกษตรที่เหมาะสม ศูนย์ศลิ ปาชีพบา้ นทันสมัย พระธาตุมรุกขนคร แกท่ อ้ งถนิ่ และนา� ออกเผยแพรเ่ ปน็ พระมหาธาตเุ จดยี ์ (ผูท้ เี่ กดิ ในแมน่ �้าโขง ตวั อยา่ งใหร้ าษฎรนา� ไปปฏบิ ตั ิ เพอ่ื โฆสปญั โญศรพี นม วันพุธกลางคนื ) พฒั นาอาชพี ฟน้ื ฟู และพฒั นาปา่ ไม้ การปลูกพืชเศรษฐกิจท่ีให้ผลเพิ่ม 212 รายได้แก่เกษตรกร กิจกรรมของ ศนู ยฯ์ จะครอบคลมุ ทกุ ดา้ นทม่ี ผี ล ชุมชนชนเผา่ ผู้ไทย ต่อการพัฒนาอาชีพเกษตรกรรม บา้ นนาบวั อันเหมาะสมแก่สภาพพื้นท่ี และ การพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ ของราษฎร 2031 ในพนื้ ท่ี ไดแ้ ก่ งานชลประทาน งาน ศกึ ษาและพฒั นาเกษตรกรรม งาน พระธาตเุ รณู ศกึ ษาและพฒั นาปา่ ไม้ งานสง่ เสรมิ (ผทู้ ี่เกดิ ในวนั จันทร์) และพฒั นาแหลง่ นา้� เพอ่ื การประมง งานศึกษาและพัฒนาด้านปศุสัตว์ 223 พระธาตุพนม สปป. ลาว งานศกึ ษาและพฒั นาปรบั ปรงุ บา� รงุ ดนิ งานสง่ เสรมิ อาชพี อตุ สาหกรรม พระธาตุศรคี ุณ ในครวั เรอื น งานสง่ เสรมิ การเกษตร (ผูท้ ่เี กิดในวันองั คาร) 212 งานศึกษาและพัฒนาหมู่บ้าน ตวั อยา่ ง งานฝกึ อบรมและถา่ ยทอด แกง่ กะเบา เทคโนโลยี วดั สองคอน “ทอ่ งเทย่ี ว วถิ ชี นเผ่า งานศิลป์ ถนิ่ สนุก” 025 พิพิธภณั ฑ์ท่านหนฮู กั พูมสะหวนั สะพานมิตรภาพไทย-ลาว แห่งที่ 2 212 ศาลพญานาค จังหวัดมุกดาหาร ตลาดไนต์บ็อกซ์

นครพนม-แขวงสะหวนั นะเขต สปป.ลาว- มกุ ดาหาร-สกลนคร (4 วัน 3 คืน) วนั แรก นครพนม วนั ท่ีสอง แขวงสะหวันนะเขต เชา้ -เดนิ ทางถึงท่าอากาศยานนครพนม เชา้ -เดินทางสู่ด่านสะพานมติ รภาพ -นมสั การพระธาตทุ า่ อุเทน ไทย-ลาว แห่งท่ี 2 อ�าเภอทา่ อุเทน -นมสั การพระธาตอุ ิงฮัง พระธาตุ -ชมวัดและโบราณสถานส�าคญั ท่สี รา้ งข้ึนพรอ้ มกบั พระธาตพุ นม ริมน้า� โขง 3 วัดดี 4 วดั ร้างกษตั รยิ ส์ ร้าง -รับประทานอาหารกลางวนั และเร่อื งราวของแหล่งปลาแห่งลมุ่ น้�า ณ ร้านอาหารทอ้ งถน่ิ สงคราม ณ บ้านไชยบรุ ี บา่ ย -นมัสการพระธาตโุ พ่น เปน็ พระธาตุ -รับประทานอาหารกลางวนั ศักด์สิ ทิ ธ์ิสา� คัญค่บู า้ นค่เู มอื ง ณ รา้ นอาหารทอ้ งถ่ิน ผคู้ นใหค้ วามเคารพนบั ถอื เปน็ อยา่ งมาก บา่ ย -เย่ียมชมแหลง่ เรียนรูร้ อยเทา้ -เข้าชมพพิ ิธภณั ฑ์แขวงสะหวันนะเขต ไดโนเสาร์ท่าอเุ ทนในยคุ ครเี ตเชยี ส ศิลปะแบบฝร่งั เศส นับเป็น ตอนตน้ อายุประมาณ 100 ลา้ นปี แหล่งทอ่ งเท่ียวเชิงประวตั ศิ าสตร์ -ชมสถาปตั ยกรรมของพระอุโบสถ ท่นี า่ สนใจอีกแห่งหน่งึ ที่ผสมผสานระหวา่ งศลิ ปะล้านช้าง เย็น -เข้าสู่ที่พัก และลา้ นนา ณ วัดพทุ ธนิมิต บา้ นหนองเทา -รับประทานอาหารเย็น -ล่องแพ หนองหารไชยบุรี เย็น -เข้าทีพ่ กั 026 “ท่องเทย่ี ว วิถีชนเผา่ งานศิลป์ ถิน่ สนุก”

วันทีส่ าม วนั ทสี่ ่ี สกลนคร สะหวันนะเขต-มกุ ดาหาร เชา้ -วิถีชวี ิตท้องถิน่ ชมุ ชนชนเผา่ ภไู ท เชา้ -อนสุ าวรยี ท์ า่ นกุรวงศ์ บา้ นโนนหอม อ�าเภอเมืองฯ ต้งั อยบู่ นถนนสุดธนู -สนกุ ร้กู จิ กรรมภายในชมุ ชน ตรงขา้ มศาลเจา้ จีน -รับประทานอาหารกลางวัน ทา่ นกุรวงศ์เป็นวีรบุรุษ ณ ฟาร์มฮัก ในสมัยสงครามต่อต้านญีป่ นุ่ บา่ ย -นมสั การพระธาตเุ ชิงชมุ -เท่ยี วชมโบสถเ์ ซนตเ์ ทเรซา่ อ�าเภอเมืองฯ ตวั โบสถเ์ ซนตเ์ ทเรซา่ มเี อกลักษณ์ -เดนิ ทางสทู่ ่าอากาศยานสกลนคร เฉพาะตัวตามแบบศลิ ปะฝรงั่ เศส -เทย่ี วชมพพิ ธิ ภัณฑ์ไดโนเสาร์ -รบั ประทานอาหารกลางวนั บา่ ย -เลอื กซอ้ื ของฝาก ร้านโอท็อปลาว มสี นิ คา้ ของแตล่ ะแขวงของลาว ให้ทา่ นเลอื กซอ้ื มากมาย -เดินทางกลับสูจ่ งั หวัดมกุ ดาหาร ณ ดา่ นสะพานมิตรภาพไทย-ลาว แห่งที่ 2 -เกบ็ ภาพบรรยากาศสวย ๆ ทสี่ ามารถมองเหน็ แม่นา้� โขง ทั้งสองฝัง่ ได้อย่างชดั เจน ณ ภูมโนรมย์ เย็น -รบั ประทานอาหารเยน็ -ชิล ๆ ช็อป ชิม แชะ ณ ตลาดราตรี ตลาดไนตบ์ อ็ กซ์ -เขา้ ท่พี กั “ทอ่ งเทยี่ ว วถิ ีชนเผ่า งานศลิ ป์ ถน่ิ สนกุ ” 027

212 วัดพทุ ธนมิ ิตร บา้ นไชยบรุ ี แหลง่ เรียนรรู้ อยเท้าไดโนเสาร์ทา่ อเุ ทน ปากแมน่ ้�าสงคราม แพหนองหารไชยบุรี จังหวดั นครพนม พระธาตุทา่ อเุ ทน แมน่ �้าโขง สะพานมิตรภาพไทย-ลาว แหง่ ท่ี 3 ทา่ อากาศยานนครพนม 22 พญาศรีสัตตนาคราช จงั หวัดสกลนคร 22 212 สปป. ลาว 22 ท่าอากาศยานสกลนคร พระธาตมุ รุกขนคร พระธาตเุ ชงิ ชมุ ฟารม์ ฮัก ชุมชนชนเผา่ ภไู ท บา้ นโนนหอม พระธาตุพนม 223 212 แมน่ �้าโขง จงั หวัดมุกดาหาร ร้านโอดอ็ ปลาว สะหวนั นะเขต สะพานมิตรภาพไทย-ลาว แห่งที่ 2 พระธาตอุ งิ ฮงั ตลาดไนต์บ็อกซ์ พระธาตโุ พ่น ภูมโนรมย์ 028 “ทอ่ งเทยี่ ว วิถีชนเผ่า งานศิลป์ ถนิ่ สนกุ ”

การทอ่ งเทยี่ วเชงิ เกษตร เกรด็ นา่ รู้ หนึ่งในรูปแบบการท่องเที่ยว อย่างยั่งยืน คือการท่องเท่ียวเชิง เกษตร ที่มุ่งเน้นไปที่การเรียนรู้วิถี ชวี ติ โดยนกั ทอ่ งเทยี่ วมสี ว่ นรว่ มกบั กจิ กรรมในชมุ ชนเกษตรกรรม สวน เกษตร สวนสมนุ ไพร ฟารม์ ปศสุ ตั ว์ และฟาร์มสัตว์เลี้ยง ซึ่งนอกจาก นักท่องเที่ยวจะได้รับความรู้และ ประสบการณ์ใหม่ ๆ แล้ว ชุมชน เองก็ได้อนุรักษ์วิถีท้องถ่ิน และ น�าทรัพยากรที่มีอยู่มาท�าให้เกิด ประโยชน์อย่างแท้จริงและยั่งยืน สบื ตอ่ ไป “ท่องเที่ยว วถิ ีชนเผา่ งานศิลป์ ถน่ิ สนุก” 029

030 “ท่องเที่ยว วถิ ชี นเผา่ งานศลิ ป์ ถ่นิ สนกุ ”

“ทอ่ งเทีย่ ว วิถชี นเผ่า งานศลิ ป์ ถิ่นสนกุ ” 031

จงั หวัดสกลนคร จังหวัดนครพนม พิพธิ ภัณฑอ์ าจารย์ฝน้ั อาจาโร 22 22 อทุ ยานบัวเฉลมิ พระเกียรติ 2016 หมู่บา้ นท่าแร่ (ชมุ ชนคาทอลกิ ) 22 ทา่ อากาศยานสกลนคร พระธาตภุ เู พ็ก 2347 241 พระธาตเุ ชิงชมุ ถนนผ้าคราม ศูนยศ์ ึกษาการพฒั นาภูพาน 2339 233 อนั เน่อื งมาจากพระราชด�าริ วดั ถา้� ผาแดน่ 032 “ท่องเท่ียว วิถชี นเผา่ งานศิลป์ ถ่นิ สนกุ ”

ขนุ กองแลง แม่น้า� โขง 212 สะพานมติ รภาพ ถ้า� นางแอ่น ไทย-ลาว แหง่ ท่ี 3 212 ทา่ อากาศยานนครพนม พญาศรีสตั ตนาคราช ถา�้ พระ (หนองปาผ่า) 22 อนุสรณส์ ถาน พระธาตศุ รโี คตรบอง ประธานโฮจิมนิ ห์ วดั ปา่ พระเศยี รใหญ่ 22 212 แมน่ �้าโขง สปป.ลาว 212 223 212 “ท่องเที่ยว วถิ ชี นเผ่า งานศิลป์ ถนิ่ สนกุ ” 033

การขา้ มแดนไป สปป.ลาว ในการเดินทางข้ามสะพานฯ มีหลายวิธี 1. สะพานมิตรภาพไทย-ลาว แห่งที่ 2 เช่น ใช้บริการรถโดยสารประจ�าทางระหว่าง ประเทศ ค่าโดยสารคนละ 45 บาท โดย (มุกดาหาร-สะหวนั นะเขต) เปน็ สะพานทเ่ี ชื่อม ฝั่งไทยจะไม่มีการเก็บค่าธรรมเนียมเหยียบ ต่อระหว่างประเทศไทย-ลาว ตั้งอยู่ที่บ้าน แผ่นดิน ส่วน สปป.ลาวมีการจัดเก็บดังนี้ สงเปอื ยตา� บลบางไทรใหญ่จงั หวดั มกุ ดาหารกบั หนังสือเดินทาง (Passport) วันธรรมดา 20 แขวงสะหวนั นะเขต สปป.ลาว สะพานมติ รภาพฯ บาท วันหยุด 40 บาท หนังสือผ่านแดน แหง่ ที่ 2 น้ี ถอื เปน็ สว่ นหนงึ่ ของการพฒั นาเสน้ (Border Pass และ Temporary Border Pass) ทางขนสง่ เชอ่ื มโยงจากตะวนั ออก คอื เมอื งดานงั วันธรรมดา 50 บาท วนั หยุด 100 บาท โดย (เวยี ดนาม) ขา้ มแมน่ า�้ โขงทแี่ ขวงสะหวนั นะเขต มีจุดจอดรถโดยสารอยู่ในบริเวณเชิงสะพาน ต่อมายังมุกดาหาร และผ่านไปยังตะวันตก มิตรภาพไทย-ลาว แห่งท่ี 2 ทีช่ ายแดนไทย-เมยี นมา ที่อ�าเภอแมส่ อดและ เมืองเมียวดี และไปส้ินสุดที่เมืองมะละแหม่ง 2. สะพานมิตรภาพไทย-ลาว แห่งที่ 3 ของเมียนมา (นครพนม–ค�าม่วน) เป็นสะพานที่เชื่อมต่อ ระหวา่ งประเทศไทยท่ีหมทู่ ี่ 1 บา้ นหอ้ ม ตา� บล อาจสามารถ อ�าเภอเมืองฯ จังหวัดนครพนม กับประเทศลาวที่บ้านเวินใต้ เมืองท่าแขก แขวงค�าม่วน เปิดใช้เป็นทางการเมื่อปลายปี พ.ศ. 2554 สะพานน้ีเป็นเส้นทางการคมนาคมขนส่ง ด้านการค้าและการท่องเท่ียวเช่ือมโยงจาก ประเทศไทย ประเทศลาว ประเทศเวียดนาม และภาคใต้ของประเทศจีน มีความยาวรวม 780 กิโลเมตร เน่ืองจากเป็นศูนย์กลางของ เส้นทางการคมนาคม ขนส่งสินค้าและการ ท่องเที่ยว เช่ือมโยงจากไทย-ลาว-เวียดนาม และภาคใต้ประเทศจีน เป็นระยะทางที่ใกล้ ท่ีสุดจากพรมแดนไทยไปยังเวียดนามและ จีน ซึ่งจะสามารถเปิดเส้นทางการค้าออก ท่าเรือน้�าลึกท่ีเมืองวุ๋งอาง เวียดนาม ตลอด จนการขนส่งสินค้าจากจีนที่เมืองหนานหนิง มายังประเทศไทยได้ในช่วงเวลาเพียงข้ามคืน เท่านั้น ใครอยากขับรถผ่านสะพานไปเที่ยว แขวงค�าม่วนต้องท�าพาสปอร์ตรถท่ีส�านักงาน ขนส่งจังหวัด ส�าหรับบุคคลหากมีพาสปอร์ต สามารถใช้ไดเ้ ลย 034 “ท่องเทยี่ ว วถิ ชี นเผา่ งานศลิ ป์ ถิน่ สนกุ ”

การเดินทางข้ามไปเที่ยวท่ี สปป. สะพานฯ หลักฐานประกอบค�าขอ คือ เกรด็ นา่ รู้ ลาว มีรายละเอียดการข้ามสะพานฯ รปู ถา่ ยขนาด 1 นว้ิ จา� นวน 2 รปู คา่ ดงั นี้ ธรรมเนยี มในการออกหนงั สอื ผา่ นแดน สา� หรับบุคคล จ�านวน 200 บาท ผู้ติดตามที่เป็นเด็ก อายตุ า่� กวา่ 12 ปี ตอ้ งไดร้ บั การยนิ ยอม 1. หนังสือเดินทาง (Passport) จากบดิ า-มารดากอ่ นจงึ จะไดร้ บั อนญุ าต ท่ียังไม่หมดอายุส�าหรับประชาชนคน ใหข้ า้ มแดน ไทย ประชาชนคนลาว และประชาชน ประเทศท่ี 3 บุคคลท่ีมีสัญชาติไทย บุคคลท่ีมีสัญชาติไทย หากถือ ตดิ ตอ่ ทา� ไดท้ สี่ า� นกั งานหนงั สอื เดนิ ทาง หนังสือผ่านแดนชั่วคราว (Temporary ชวั่ คราว จงั หวดั อบุ ลราชธานแี ละจงั หวดั Border Pass) หรือหนังสือผ่านแดน ขอนแกน่ (Border Pass) พา� นกั อยใู่ นแขวงสะหวนั - นะเขตไดค้ รงั้ ละไมเ่ กนิ 3 วนั ( 2 คนื ) โดย 2. หนังสือผ่านแดนช่ัวคราว ตอ้ งแจง้ ขอพกั คา้ งคนื ตอ่ เจา้ หนา้ ทต่ี รวจ (Temporary Border Pass) ชนิดแผ่น คนเข้าเมืองแขวงสะหวันนะเขตด้วยทุก ใช้ครั้งเดียว (ไป-กลับ) มีภูมิล�าเนาอยู่ ครงั้ หากถอื หนงั สอื เดนิ ทาง (Passport) ในจังหวัดใดก็ได้ เดินทางได้ 3 วัน 2 พ�านักอยู่ในพื้นที่ สปป.ลาวได้ครั้งละ คืน เอกสารหลักฐานประกอบค�าขอ ไมเ่ กนิ 30 วนั ประกอบด้วยส�าเนาบัตรประจ�าตัว ส�าหรับรถยนต์ ประชาชน รปู ถา่ ยขนาด 1 นิ้ว จ�านวน 2 รปู ค่าธรรมเนียมในการออกหนงั สอื 1. หนังสืออนุญาตรถระหว่าง ผา่ นแดนช่วั คราว จา� นวน 30 บาท ประเทศ (พาสปอรต์ รถยนต)์ ทย่ี งั มอี ายุ การใช้งานอยู่ และติดเครื่องหมาย 3. หนงั สอื ผา่ นแดน (Border Pass) แสดงประเทศไว้ท่ีรถ ติดต่อขอท�าได้ท่ี ชนดิ เลม่ ตอ้ งมภี มู ลิ า� เนาในเขตจงั หวดั ส�านักงานขนส่งจังหวัดที่จดทะเบียน นครพนม/มกุ ดาหารเทา่ นนั้ ใชไ้ ด้ 1 ปี ซง่ึ หรอื ทส่ี า� นกั งานขนสง่ จงั หวดั มกุ ดาหาร สามารถดา� เนนิ การไดท้ ที่ ที่ า� การปกครอง จงั หวดั นครพนม/มกุ ดาหาร ใกลท้ า่ เรอื 2. เตรยี มเอกสารจดั ทา� ประกนั ภยั เทศบาลและอาคารดา่ นควบคมุ ขาออก รถยนต์ เพ่ือคุ้มครองผู้ประสบภัยจาก รถท่ีด่านพรมแดน แขวงค�าม่วน/แขวง สะหวนั นะเขตตามกฎหมายของสปป.ลาว “ท่องเท่ียว วิถีชนเผ่า งานศลิ ป์ ถ่นิ สนุก” 035

036 “ท่องเที่ยว วถิ ชี นเผา่ งานศลิ ป์ ถ่นิ สนกุ ”

“ทอ่ งเทีย่ ว วิถชี นเผ่า งานศลิ ป์ ถิ่นสนกุ ” 037

038 “ท่องเที่ยว วถิ ชี นเผา่ งานศลิ ป์ ถ่นิ สนกุ ”

แผ่นดินอีสานคือภาพรวมของความงดงามทางวัฒนธรรมท่ี ประกอบกนั ขนึ้ จากความหลากหลายของกลมุ่ ชาตพิ นั ธ์ุ จนกอ่ เกดิ เปน็ เอกลักษณ์ของภูมิภาคที่มเี สน่ห์แหง่ หนึ่งของแผน่ ดินไทย ชวี ิตความเป็นอยู่ของกลุม่ ชนชาติพันธุ์ต่าง ๆ ในอสี านนั้น ต่างมี ประเพณีจารตี รวมไปถงึ ความคดิ ความเชอ่ื ทส่ี งั่ สมมาแตโ่ บราณสบื เนอ่ื ง ตั้งแต่การเคารพผีบรรพบุรุษ ต่อเน่ืองถึงการรับเอาพระพุทธศาสนา เข้าไปหลอมรวมในวิถีชีวิต รวมถึงคริสต์ศาสนาในบางชนชาติพันธุ์ ท่ีต่างก็ตกทอดเป็นคุณค่าทางการเรียนรู้อยู่ในแดนดินอีสาน ท้ัง ประวตั ศิ าสตร์ สถาปตั ยกรรม ดนตรี วรรณกรรม นาฎศลิ ป์ และหตั ถศลิ ป์ ทา่ มกลางภมู ปิ ระเทศอนั หลากหลายของอสี าน ทง้ั สายนา�้ โขง ขนุ เขา ทท่ี อดยาว ตลอดเขตชายแดนไทยกบั สาธารณรฐั ประชาธปิ ไตยประชาชน ลาว เชอ่ื มโยงไปสสู่ าธาณรฐั ประชาชนจนี เตม็ ไปดว้ ยเสน้ ทางการเดนิ เทา้ เขา้ สอู่ สี าน โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ ในเขตจงั หวดั สกลนคร นครพนม และ มกุ ดาหาร สามจงั หวดั ในกลมุ่ “สนกุ ” (SANUK) นน้ั กลา่ วไดว้ า่ เปน็ พน้ื ท่ี ทห่ี ลายชนเผา่ หลากกลมุ่ ชาตพิ นั ธไ์ุ ดอ้ าศยั ปกั หลกั ตง้ั ถน่ิ ฐานตอ่ เนอ่ื งกนั มายาวนานนบั รอ้ ยปี การเข้าสู่แดนดินอีสานของแต่ละกลุ่มชาติพันธุ์น้ัน มีหลายช่วง เวลา มตี ้ังแตก่ ารต้งั ชุมชนอยูก่ อ่ นในลกั ษณะกล่มุ เล็ก ๆ ตอ่ เน่ืองจน แผน่ ดนิ แตล่ ะถนิ่ ฐานยงั เปน็ เพยี งเมอื งเลก็ เมอื งนอ้ ยทป่ี กครองตนเอง ตลอดจนก้าวข้ามสู่ระบบนครรัฐ กลุ่มชนทั้งที่ต้ังถิ่นฐานอยู่เดิมใน บางชาติพันธุ์ หรือที่อพยพโยกย้ายข้ามพรมแดนท้ังภูเขาและแม่น�้า ข้ามสอู่ สี านของไทยนั้น อาจด้วยความอดุ มสมบูรณ์ของอีสาน ความ ปลอดภัยจากศึกสงครามที่มีมากกว่าแดนดินเดิม หรือด้วยเหตุผล ทางการกวาดตอ้ น เหลา่ นลี้ ว้ นสง่ ผลใหแ้ ตล่ ะพน้ื ทใ่ี นอสี านกอ่ เกดิ เปน็ ความหลากหลายในวัฒนธรรมท่ีแต่ละชาติพันธ์ุส่ังสมติดตัวมาตั้งแต่ บรรพบรุ ษุ ไทยอสี าน ไทยโส้ ไทยขา่ ไทยกะเลงิ ผไู้ ทย ไทยยอ้ ไทยแสก ไทยกวน ไทยโย้ย ชาวไทยเชื้อสายจีน และชาวไทยเชื้อสายเวียดนาม แต่ละ ชาติพันธุ์นั้น ล้วนแต่มีเสน่ห์ทางวัฒนธรรมอันชัดเจน ซึ่งหากเลือก เดนิ ทางในลกั ษณะเจาะลกึ เขา้ ไปในแตล่ ะอา� เภอ แตล่ ะหมบู่ า้ น ผสู้ นใจ จะได้พบกับรูปแบบประเพณีและความคิดความเชื่ออันหลากหลาย บางหมูบ่ ้านสวยงามดว้ ยผ้าทอโบราณสกั ผืน บางแหง่ อาจเต็มไปด้วย อาคารไม้โบราณริมแม่น�้า ขณะท่ีหลายแห่งอาจประทับใจผู้มาเยือน ดว้ ยพิธีกรรมโบราณทส่ี ะท้อนความเป็นตัวเองอยูใ่ นการฟ้อนรา� สกลนคร นครพนม และมกุ ดาหาร ถอื ไดว้ า่ เป็น “บา้ น” ของกลุ่ม ชนชาตพิ ันธ์เุ หล่านี้ พวกเขาคือประชากรในพ้ืนท่ีหลกั ของกลมุ่ จังหวดั “สนุก” เป็นความแตกต่างหลากหลายที่หลอมรวมอัตลักษณ์ของตน และคนอืน่ ๆ จนเกดิ ความเป็นหนง่ึ เดยี ว คอื เปน็ เอกลกั ษณอ์ นั จรงิ แทข้ องคนอสี าน ทหี่ มายรวมถงึ การมอี ยู่ ของผูค้ นอันมที ี่มาหลากหลาย แตกตา่ งกันทางวัฒนธรรม ทวา่ หลอม รวมอยู่ร่วมกันบนแผ่นดินทางฝั่งขวาของแม่น�้าโขงมาอย่างต่อเน่ือง ยาวนานปี “ทอ่ งเทีย่ ว วถิ ชี นเผา่ งานศลิ ป์ ถิน่ สนกุ ” 039

ไทยอีสาน 040 “ท่องเทยี่ ว วิถชี นเผ่า งานศิลป์ ถิ่นสนุก”

กลา่ วไดว้ ่าชาติพันธ์ุไทยอีสาน หรอื ไทยลาว คือกลุ่มคน หมอล�าและเสยี งแคน ทมี่ มี ากทส่ี ดุ ในแดนดนิ ทร่ี าบสงู ของประเทศไทย พวกเขาเปน็ อตั ลกั ษณข์ องชาวอีสาน ชนด้ังเดิมท่ีอยู่ในแดนดินโบราณแห่งน้ีมาตั้งแต่ยังไม่มีการ ปกครองในระบบนครรัฐ ไม่มีหัวเมือง เป็นคนของแผ่นดิน คนไทยอีสานมีสีสันในวัฒนธรรม ดั้งเดมิ อย่างจริงแท้ การละเล่นอันงดงาม โดดเด่นที่สุด คือ การรอ้ ง “หมอลา� ” ซง่ึ มกี ารรา� และขบั รอ้ ง การอพยพโยกย้ายไปมาระหว่างขุนเขา ใช้ชีวิตอยู่ตาม กลอนต่าง ๆ เลา่ เรื่องถงึ ทกุ มิตขิ องชวี ิต เนินสูงและท่ีราบที่มีลุ่มน�้าไหลผ่าน ล้วนท�าให้ชนชาติพันธ์ุ ตั้งแต่ความเช่ือทางศาสนา ธรรมชาติ อสี านผสมผสานกบั ชนเผา่ ตา่ ง ๆ ทอ่ี พยพมาสภู่ าคตะวนั ออก ไล่เลยไปถึงประเพณีและวิถีชีวิต โดยมี เฉยี งเหนอื ของไทยภายหลงั จนกอ่ เกดิ เปน็ สสี นั แหง่ วฒั นธรรม หมอแคน ที่ใช้แคนอันเป็นเครื่องดนตรี อีสานบนแผน่ ดนิ ท่รี าบสูงได้อยา่ งผสมกลมกลนื สะท้อนอัตลักษณ์เป่าประกอบ โดยใช้ ภาษาอสี านพนื้ ถน่ิ ของคนภาคตะวนั ออก กลุ่มไทยอีสานได้รับอิทธิพลจากราชส�านักเวียงจันทน์ เฉียงเหนือ ถ่ายทอดเป็นเพลงพื้นบ้าน โบราณ มีตัวอักษรไทยน้อย หรือตัวลาว อักษรธรรม หรือ กลมุ่ ไทยอสี าน คอื การขับร้องทีใ่ ช้ดนตรี ตัวขอม พูดภาษาอีสาน เป็นกลุ่มผู้น�าทางด้านวัฒนธรรม บรรเลงประกอบ โดยแบง่ เปน็ 7 ประเภท ภาคอสี าน เชน่ ฮตี สบิ สอง คองสิบสี่ ก่อเกิดการท�าบญุ ตาม คือ ล�าพื้น ล�ากลอน ล�าหมู่ ล�าเพลิน เทศกาลและจารีตโบราณต่าง ๆ ท่ีหล่อหลอมชีวิตในแต่ละ ลา� ผฟี า้ หรอื ลา� ผแี ถน ลา� มหาชยั ลา� ผญา รอบปี “ท่องเทย่ี ว วถิ ชี นเผา่ งานศลิ ป์ ถ่นิ สนกุ ” 041

เมนูเดน่ ของชาวไทยอีสาน ปลาค่อรสนวั (ปลาชอ่ นน่งึ ตรงึ ใจ) ปลาแดกทรงเครือ่ ง (ปลารา้ ทรงเครือ่ ง) เป็นอาหารพื้นถ่ินมาแต่โบราณ ปลาช่อนนึ่ง เ ป็ น อ า ห า ร พื้ น เ มื อ ง ท่ี มี ป ล า ร้ า เ ป็ น ส่ ว น หอมกรุ่นกินกับข้าวเหนียวคลุกเคล้าสมุนไพรนึ่ง ประกอบส�าคัญ และมีการน�าไปปรับเปลี่ยนเป็น กนิ ดแี ละมีประโยชน์ตอ่ ร่างกาย น้�าพริกประเภทอื่น ๆ อีกหลายเมนู จึงท�าให้มี คุณคา่ ทางโภชนาการ รสชาติกลมกลอ่ มและอร่อยแตกตา่ งกันออกไป คณุ ค่าทางโภชนาการ ปลาชอ่ นเปน็ ปลานา้� จดื ทม่ี โี อเมกา 3 คอ่ นขา้ ง สูง และมีสารท่ีเป็นส่วนหนึ่งของคอลลาเจน ช่วย เน้ือปลาร้าสุกมีสารอาหารครบท้ัง 5 หมู่ ให้ผิวพรรณผ่องใส, ตะไคร้ช่วยขับลม บ�ารุงธาตุ (คารโ์ บไฮเดรต ไขมนั โปรตนี วติ ามนิ และเกลอื แร)่ ขับเหง่ือ ช่วยเจริญอาหาร ส่วนผักกาดขาวท่ีกิน และยงั ไดร้ บั คณุ คา่ จากสว่ นประกอบอน่ื ๆ เชน่ ขงิ แกล้ม ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน มีแคลเซียมเสริม ซง่ึ อดุ มไปดว้ ยวติ ามนิ เชน่ วติ ามนิ เอ วติ ามนิ บี 1 สรา้ งกระดกู และฟนั บา� รงุ รา่ งกาย บา� รงุ กา� ลงั ทา� ให้ วติ ามนิ บี 2 วติ ามนิ บี 3 วติ ามนิ ซี และมากมายดว้ ย เจรญิ อาหาร และชว่ ยแกก้ ระหาย แรธ่ าตทุ เ่ี ปน็ ประโยชน์ เชน่ เบตา้ แคโรทนี ธาตเุ หลก็ ตำาบกั ห่งุ (ส้มตำา) ธาตุแคลเซียม ธาตุฟอสฟอรัส อีกท้ังยังมีโปรตีน คารโ์ บไฮเดรต และเสน้ ใยจา� นวนมากอกี ดว้ ย, ตะไคร้ พูดถึงส้มตา� ไมม่ ีใครไม่รูจ้ กั เปรียบเป็นอาหาร มวี ติ ามนิ และแรธ่ าตทุ ม่ี ปี ระโยชนต์ อ่ รา่ งกาย, ขา่ ชว่ ย ประจ�าถิ่นของชาวอีสานเลยกว็ ่าได้ เส้นมะละกอที่ ทา� ใหเ้ จรญิ อาหารและบา� รงุ รา่ งกาย, น�ามาต�าคลุกเคล้ากับน้�าปลาร้า มะเขือเทศ พริก มะนาว มะกอก และปูเค็ม กลายเปน็ อาหารอรอ่ ย พรกิ สด ช่วยขบั ลม แกอ้ าการท้องอดื ท้องเฟ้อ แซ่บนวั เปน็ ทน่ี ิยมไปท่ัวทกุ ภาคของไทย อาหารไม่ยอ่ ย และหวั หอม ช่วยลดความเสี่ยงต่อ คุณค่าทางโภชนาการ การเกิดโรคมะเร็งและโรคหัวใจชนิดเส้นเลือดมา เล้ียงหวั ใจอดุ ตัน รวมทั้งชว่ ยลดไขมนั ในเลือด มะละกอมสี ารตา้ นอนมุ ลู อสิ ระ ชว่ ยชะลอวยั อกี ทง้ั ยงั ทา� ใหร้ ะบบยอ่ ยทา� งานไดด้ ขี น้ึ ชว่ ยใหข้ บั ถา่ ย 042 “ทอ่ งเท่ียว วิถีชนเผา่ งานศิลป์ ถ่นิ สนกุ ”

สะดวก บา� รงุ สมอง เปน็ ยาบา� รงุ หวั ใจ สา� หรบั พรกิ ก็ ประธานชนเผา่ และผ้ปู ระสานงาน มสี ารตา้ นอนมุ ลู อสิ ระ รวมทง้ั ยงั สรา้ งภมู ติ า้ นทานให้ นายทองอนิ ทร์ นติ ิธนทรพั ย์ โทร. 08 5744 8265 รา่ งกาย มวี ติ ามนิ ซี เสรมิ สรา้ งคอลลาเจน ชว่ ยทา� ให้ สถานท่ี เทศบาลต�าบลเจริญศลิ ป์ เจรญิ อาหาร บา� รงุ และรกั ษาสายตา ลดคอเลสเตอรอล ต�าบลเจริญศิลป์ อา� เภอเจรญิ ศิลป์ ลดการอดุ ตนั ของเสน้ เลอื ด ชว่ ยขบั ปสั สาวะ ฯลฯ ประธานชนเผา่ และผูป้ ระสานงาน ข้าวเหนยี วแดงโบราณ นายอักษราวุธ เข็มรตั น์ โทร. 08 0196 9789 จังหวดั นครพนม ขา้ วเหนยี วแดงเปน็ ขนมไทยโบราณซง่ึ นา� ขา้ วเหนยี วนง่ึ สถานท่ี บา้ นทา่ เรอื ต�าบลท่าเรอื อา� เภอนาหว้า มากวนกบั กะทแิ ละนา�้ ตาลปบี แลว้ โรยงากรบุ ๆหอมมนั ประธานชนเผา่ นายประหยัด ชยั บนิ คณุ ค่าทางโภชนาการ โทร. 08 8335 5819 ผู้ประสานงาน นายเกษชัย มิ่งวงศ์ธรรม ข้าวเหนียวให้พลังงานมากกว่าข้าวเจ้า ท�าให้ โทร. 08 9618 6001 อ่ิมท้องได้นาน และยังอุดมด้วยคาร์โบไฮเดรต จังหวดั มุกดาหาร โปรตีน ไขมัน แคลเซียม ฟอสฟอรัส มากมายดว้ ย สถานที่ วัดเฉลมิ ชัย บา้ นผงึ่ แดด ต�าบลผ่ึงแดด วติ ามิน เชน่ วติ ามินบี 1 วติ ามนิ บี 2 วติ ามนิ อี สว่ น อา� เภอเมอื งมุกดาหาร กะทิน้ันก็มีวิตามินไม่น้อย รวมท้ังมีไขมันอ่ิมตัว ประธานชนเผา่ ผู้อา� นวยการเฉลิมชยั สพุ ร ท่ีช่วยสร้างพลังงานให้ร่างกาย และช่วยกระตุ้น โทร. 08 6227 2426 ระบบภูมคิ มุ้ กนั ในรา่ งกายไดเ้ ปน็ อยา่ งดี ผปู้ ระสานงาน นางสาวนุชจิรา จนั ทรสาขา แหลง่ เรียนรวู้ ิถีชนเผา่ ไทยอีสาน โทร. 08 6231 6131 จงั หวดั สกลนคร สถานท่ี เทศบาลตา� บลพงั โคน ต�าบลพังโคน อา� เภอพงั โคน “ทอ่ งเท่ยี ว วถิ ีชนเผ่า งานศลิ ป์ ถ่ินสนุก” 043

ไทยโส้ 044 “ท่องเท่ยี ว วิถชี นเผ่า งานศลิ ป์ ถิ่นสนกุ ”

กลมุ่ ชนชาตพิ นั ธทุ์ ยี่ งั คงสบื สานอตั ลกั ษณด์ า้ น อพยพเขา้ ไปตง้ั ถน่ิ ฐานในอสี านใต้ และอาจเปน็ ตน้ ต่าง ๆ จากบรรพบุรุษไว้อย่างชัดเจนและหลาก ชนชาตพิ ันธขุ์ องชาวกยู ด้วยมภี าษาพดู เดยี วกนั หลายในปจั จุบัน ชาวไทยโส้ หรือกะโซ่ เป็นมนุษย์ วฒั นธรรมและการละเลน่ ในกลุ่มมองโกลอยด์ พูดภาษาตระกูลมอญ-เขมร ของชาวไทยโส้ นักภาษาศาสตร์ได้จ�าแนกคนโส้ออกเป็นสามกล่มุ ใหญ่ ๆ ตามลกั ษณะของภาษา คอื กลมุ่ ของไทย คนโส้มีรูปแบบวัฒนธรรมและความเช่ือ โสท้ ะวงื ทอ่ี า� เภอสอ่ งดาว จงั หวดั สกลนคร กลมุ่ ท่ี พิธีกรรมเก่ียวกับผีบรรพบุรุษต่อเน่ืองกันมา สองคอื กลมุ่ ของชาวบรู ซง่ึ เปน็ ไทยโสอ้ กี กลมุ่ หนง่ึ ท่ี ยาวนาน มีพิธี “เหยา” เพื่อเรียกขวัญคนป่วยไข้ อาศัยอย่แู ถบริมน�า้ โขง ในเขตจังหวัดอุบลราชธานี พิธี “ซางกระมูด” ที่จะจัดระเบียบศพก่อนน�าลง และมกุ ดาหาร และไทยโสก้ ลมุ่ ทใ่ี หญท่ ส่ี ดุ คอื ไทยโส้ จากเรือน โดยผ่านการร้องร�าและเลน่ เครอื่ งดนตรี กุสุมาลย์ ท่ีต้ังถ่ินฐานอยู่ในเขตจังหวัดสกลนคร พืน้ บา้ นทัง้ ดดี สตี ีเปา่ อยา่ งมเี อกลกั ษณ์ นครพนม และมกุ ดาหาร การละเลน่ “โสท้ งั่ บงั้ ” ของคนไทยโสถ้ อื เปน็ การ จากเมืองมะหาไซ แขวงสะหวันนะเขต สปป. ร้องเล่นที่เต็มไปด้วยการผสมผสานความเชื่อ ลาว อนั เปน็ ถนิ่ ฐานดงั้ เดมิ คนโสอ้ พยพมาสแู่ ผน่ ดนิ โบราณ การละเล่น และนาฏศิลป์ด้ังเดิมเข้าด้วย ไทยหลายคร้ังครา โดยมีครั้งใหญ่คือในรัชสมัย กันอย่างงดงาม ชาวไทยโส้ในอีสาน โดยเฉพาะ รัชกาลท่ี 3 และรัชกาลที่ 5 นอกจากจะมาตั้ง ท่ีอ�าเภอกุสุมาลย์ จังหวัดสกลนคร จะจัด “งาน ถิ่นฐานในสกลนคร นครพนม และมุกดาหาร เทศกาลไทยโสร้ า� ลกึ ” เป็นงานประจา� ปี โดยจดั ข้ึน แล้ว ว่ากันว่าคนโสใ้ นแขวงอัดตะปือทางลาวใต้ยัง ในวนั ขนึ้ 4 คา�่ เดือน 3 ของทุกปี “ทอ่ งเทยี่ ว วถิ ีชนเผ่า งานศิลป์ ถิน่ สนุก” 045

046 “ท่องเที่ยว วถิ ชี นเผา่ งานศลิ ป์ ถ่นิ สนกุ ”

เมนเู ดน่ ของชาวไทยโส้ จวกเมยี้ งตะแวนปอ่ ง (ตำาเมีย้ งไทยโส้) จบุ เท้ยี อก (นา้ำ พริกเห็ดป่า) อาหารท�าง่าย คล้ายน้�าพริก เพียงน�าตะไคร้ นา้� พรกิ รสแซบ่ มเี หด็ เปน็ สว่ นประกอบหลกั และ ซอย พรกิ สด มะเขือขืน่ มาต�ารวมกัน แล้วปรุงรส เพ่ิมเตมิ ความแซ่บนวั ด้วยเน้อื ปลาช่อน น้�าปลาร้า ด้วยน้�ามะขามเปียกและน้�าปลาราให้เปรี้ยวเค็ม พริกสด หอมแดง และกระเทียมเผาไฟ เตมิ ความ กลมกล่อม น�ายอดกระถ่ินหรือกล้วยแก่ฝานเป็น อรอ่ ยดว้ ยขา้ วคว่ั และพรกิ ป่น เปน็ นา้� พริกทีท่ า� ง่าย แว่น ๆ มาจิ้มกิน เปน็ ของกนิ เด่นของชาวไทยโส้ที่ กินไดไ้ ม่เบอ่ื เลยทเี ดียว หลายคนติดใจ คณุ ค่าทางโภชนาการ/สรรพคณุ ทางยา คุณคา่ ทางโภชนาการ เหด็ บดมสี ารตา้ นมะเรง็ เตา้ นม สว่ นผกั ทนี่ า� มา นา้� มะขามเปยี ก มสี ารตอ่ ตา้ นอนมุ ลู อสิ ระ ชว่ ย กนิ แนมเชน่ ผกั โขมมสี ารตอ่ ตา้ นอนมุ ลู อสิ ระชว่ ยใน เสรมิ สรา้ งภมู ติ า้ นทานโรคใหแ้ กร่ า่ งกาย, มะเขอื ขน่ื การชะลอวัยและชะลอความเส่ือมของเซลล์ตา่ ง ๆ เปน็ ยาแกไ้ ขส้ นั นิบาต และใชเ้ ปน็ ยาบา� รงุ ร่างกาย, ในร่างกาย และมะเขือเปราะช่วยบรรเทาอาการ พริกช่วยขับลม แก้อาการทอ้ งอืดทอ้ งเฟอ้ อาหาร โรคเบาหวาน ไม่ยอ่ ย และตะไคร้ ช่วยขับลม บา� รงุ ธาตุ ขบั เหงื่อ ท�าใหเ้ จริญอาหาร แหลง่ เรียนรูว้ ิถไี ทยโส้ ประธานชนเผ่า นายสวรรณ กจุ นา จังหวดั สกลนคร โทร. 08 9860 2909 สถานท่ี ศนู ย์วัฒนธรรมไทยโส้ ตา� บลกุสุมาลย์ ผู้ประสานงาน นายคงวิทย์ พลมรณ์ อ�าเภอกุสมุ าลย์ โทร. 08 1320 8984 ประธานชนเผา่ นายทนงศักด์ิ พลอาษา จงั หวดั มกุ ดาหาร โทร. 06 3037 6768 (ประธานสภาวฒั นธรรม สถานท่ี ศูนย์เศรษฐกิจพอเพยี ง หมู่ 3 อา� เภอกุสมุ าลย์) บ้านดงหลวง อา� เภอเมืองมกุ ดาหาร ผู้ประสานงาน นายกติ ติกร เลาหวิโรจน์ ประธานชนเผา่ นายบญุ เทยี ม วงกระโซ่ โทร. 09 3329 6929 (ประธานกลุ่มโซ่ทัง่ บงั้ ) โทร. 08 6859 1183 จังหวัดนครพนม ผปู้ ระสานงาน นางจรี วรรณ สมีพันธ์ สถานที่ วดั โพนทราย บา้ นโพนจาน โทร. 09 0023 2045 ต�าบลโพนจาน อา� เภอโพนสวรรค์ “ท่องเทีย่ ว วิถีชนเผา่ งานศลิ ป์ ถ่ินสนกุ ” 047

ไทยข่า 048 “ท่องเท่ยี ว วิถชี นเผ่า งานศลิ ป์ ถนิ่ สนุก”