Yörünge Akademi Türkçe SoruBankası

YÖRÜNGE TÜRKÇE NOT facebook: Kpss Döküman Arşivi ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… GENELKPSS YETENEK ………………………………………………… ………………………………………………… GENEL KÜLTÜR ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… www.yorungeakademi.com.tr

TÜMCEDE facebook: Kpss Döküman Arşivi ANLAM



YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE BÖLÜM 2 Çözüm 53 I. ve II. cümlelerde insanın sahip olduklarına değer TÜMCE (Cümle) vermediği, onların kıymetini ancak sonradan anlaya- GENEL YETENEK bildiği savunulmuştur. Bunlar birbirine çok yakındır. Bir duyguyu, düşünceyi, dileği anlatan söz ya da söz- KPSS GENEL KÜLTÜR lerden oluşan yargı birimine cümle denir. Sözcükler, Yanıt A nesneleri ya da kavramları karşılayan simgelerdir. Sözcükler bir araya gelerek bir duyguyu ya da dü- Örnek Soru şünceyi belirtmek görevini üstlendiklerinde cümleleri Dostunun kusurlarını ona yalnızken söyle, başkala- meydana getirirler. Cümlede yer alan her yargı bir rının yanında ise onu öv. anlamı aktarmak amacıyla kurulur. Cümledeki yar- Bu cümlede asıl anlatılmak istenen, aĢağıdaki- gıyı aktaranın karşıdakine iletmek istediği bir anlam lerden hangisidir? vardır. Cümlenin anlamını çıkarabilmek için “Cümle- A) Dostluğun değerini bilen kişi, dostunun her de anlatılmak istenen nedir?” sorusuna yanıt ararız. eleştirisini anlayışla karşılanmalıdır. YAKIN ANLAMLI TÜMCELER B) Övgü dolu sözler, dostları birbirine yaklaştırır- Bir tümceyi yakın anlamlı sözcüklerle bir kez daha ken kusurları söylemek dostluğu bitirir. dile getirmektir. C) Asıl dost, dostunun iyi yönlerinin yanı sıra kötü  Özgürlükten korkan insan, özgürlüğün sorum- yönlerini de gören insandır. luluğunu yerine getirmez. D) Sevginin olduğu yerde, kusurların da bulun-  Özgürlük sorumluluk gerektir, insan bundan ması doğaldır; bunu bilmeyen kişi dostsuz ka- koktuğu için kaçar. lır.  Herhangi bir yerde acı çeken bir insan olursa E) Gerçek dost, sevdiğini her fırsatta yüceltirken başkasının bilmeyeceği biçimde de eleştiren üzülürüm. kişidir.  Tanımadığım bir yerde bir insana zarar gelirse Çözüm içim yanar. E seçeneği örnek cümle ile çok yakındır. Her ikisi de dostların övgü ve eleştirilerinde neye dikkat etmesiy- Örnek Soru le ilgilidir. I. İnsan, kuyusu kurumadıkça suyu özlemez. Yanıt E II. Sahip olduğunun değerini ancak onu kaybe- denler bilir. III. Büyük seller, küçük kaynaklardan meydana ge- lir. IV. Kusurlarını yüzüne söyledikleri için düşmanla- rını sev. V. Her kuş, kendi türüyle uçar. Yukarıdaki numaralanmıĢ cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. D) III. ve IV. E) IV. ve V. www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE Örnek Soru Çözüm AĢağıdaki cümlelerin hangisinde, eylemin en az III. cümlede zararsız maddelerin zararlı hale gelme- iki kere yapıldığı kesindir? siyle ilgili herhangi bir tehlikeden söz edilmemiştir. 54 A) Artık geleneksel hale gelen şenlikler için yay- Diğer cümlelerle ilgili bilgiler doğrudur. laya bu yıl da çıkıldı. Yanıt C B) İkinci bir soruşturma başlatılması için yetkilile- re müracaat etmeye karar verdi. GENELKPSS YETENEK C) Birincilik kürsüsünü bu yıl da hiç kimseye kap- GENEL KÜLTÜR tırmayacağım. D) En küçük bir kaza ihtimalini dahi göz ardı et- medik ve tedbirlerimizi aldık. E) Yarışmada dereceye giren sporcularımıza, çok Örnek Soru büyük ödüller verildi. (I) Kırım Tatarlarının iftihar kaynağı Cengiz Dağcı, ön- celikle Türk dünyasında, daha sonra da bütün dünya- Çözüm da çok önemli bir yere sahiptir. (II) Romanlarıyla “bu yıl da çıkıldı” sözünde, A seçeneğinde belirtilen tanınmış olan sanatçı, aslında edebiyat hayatına ilk eylemin en az iki kez yapıldığı kesindir. Diğerlerinde olarak şiirleriyle başlamıştır. (III) Belki bu yönü pek ise eylem bir kez yapılmış olabilir. çok kişi tarafından bilinmez. (IV) Ancak şiirleri de roman ve hikâyeleri kadar başarılıdır. (V) 91 yılı Yanıt A deviren Cengiz Dağcı, 45 yıldan uzun süre edebi yapıtlar kaleme almıştır. Örnek Soru Cengiz Dağcı’nın anlatıldığı bu parçayla ilgili ola- (I) Alerjiye neden olan maddelere “alerjen” denir. (II) rak aĢağıda belirtilenlerden hangisi yanlıĢtır? İnsanlar, her maddeye karşı alerjik olabilirlerse de A) I. cümlede, sanatçıyla ilgili nesnel bilgiler veril- alerjenlerin çoğu, organik kökenli maddelerdir. (III) Normalde zararsız olan, her gün karşılaştığımız, te- miştir. mas ettiğimiz, yediğimiz, içtiğimiz şeylerdir. (IV) Yu- B) II. cümlede, edebiyata ne tür eser vererek murta, süt, fındık, fıstık, balık, midye gibi besinler bunlardan bazılarıdır. (V) Astıma ve alerjik nezleye başladığı anlatılmıştır. yol açan alerjenlerin büyük çoğunluğu, solunum C) III. cümlede, kesin olmayan bir durumdan söz yoluyla vücuda giren alerjenlerdir. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerle ilgili ola- edilmiştir. rak aĢağıda belirtilenlerden hangisi yanlıĢtır? D) IV. cümlede, karşılaştırmaya başvurulmuştur. A) I. cümlede, tanım yapılmıştır. E) V. cümlede, sanatçının yaşı ve sanata harca- B) II. cümlede, zararsız alerjenlerin çoğunlukta ol- dığı yıllarla ilgili bilgi verilmiştir. duğu belirtilmiştir. C) III. cümlede, zararsız maddelerin zamanla Çözüm Bu parçanın I. cümlesinde geçen “iftihar kaynağı” zararlı hale gelebileceği belirtilmiştir. sözü cümleyi öznel hale getirmektedir. Bu cümle D) IV. cümlede, çeşitli örnekler sıralamıştır. nesnel olamaz. E) V. cümlede, açıklama niteliği taşıyan bilgiler Yanıt A verilmiştir. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE Örnek Soru Örnek Soru 55 (I) İngiltere‟nin başkenti Londra, doğayla daima iç (I) Açık tenli kişiler, güneşten daha fazla etkilenir. içe yaşamış bir şehirdir. (II) Avrupa‟nın hiçbir şeh- (II) Özellikle sarışın, mavi veya yeşil gözlü olanlarda GENEL YETENEK rinde böyle büyük, böyle güzel parklar yoktur. (III) melonazom sayısı az olduğu için, güneş ışınları deri Hyde Park, Primrose Hill, Regent‟s Park, St. James tarafından filtrelenmez. (III) Bu kişilerin, sabah güne- KPSS GENEL KÜLTÜR Park... bunlardan bazılarıdır. (IV) Londra‟nın yeşil şi dışında güneşe çıkmamaları gerekir. (IV) Ayrıca alanları öyle büyüktür ki bazılarında kocaman göller sabahleyin dahi koruyucu krem sürmeleri, sağlıkları vardır. (V) İçlerinden Sarpantine Nehri gibi sular açısından gereklidir. (V) Ülkemizde yaşayan insan- geçer bir kısmının. (VI) Bunların suları öyle temizdir ların çoğu, buğday tenli veya esmer olarak adlandırı- ki havalar ısındığında Londralıların buralarda yüz- lan ten rengine sahiptir. düğünü gördüm birçok kez. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerle ilgili ola- Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerle ilgili ola- rak aĢağıda belirtilenlerden hangisi yanlıĢtır? rak aĢağıdakilerden hangisi yanlıĢtır? A) I. cümlede, bir karşılaştırma yapılmıştır. A) I. cümleden, Londra‟nın doğayla barışık bir B) II. cümlede, bir gerekçe ve bunun sonucu dile şehir olduğu anlaşılmaktadır. getirilmiştir. B) II. cümlede, Londra‟nın diğer Avrupa şehirle- C) III. cümlede, bir zorunluluktan söz edilmiştir. D) IV. cümlede, bir tedbirden söz edilmiştir. rinden üstün bir yönü belirtilmiştir. E) V. cümlede, kişisel bir görüş dile getirilmiştir. C) III. cümlede, bir önceki cümleyle ilgili örnekler Çözüm verilmiştir. V.cümlede kişisel bir görüş değil ispatlanması müm- D) V. cümlede, abartılı ifadelere yer verilmiştir. kün olan yargı dile getirilmiştir. Bu bakımdan cümle E) VI. cümlede, yazar, şahit olduğu bir olaydan öznel değil nesneldir. Diğer cümlelerle ilgili bilgiler ise doğrudur. söz etmiştir. Yanıt E Çözüm V. cümlede abartılı bir ifade yoktur. Bu cümle tama- men nesnel bir cümledir. Yanıt D www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE Örnek Soru Örnek Soru I. Felaket, kabarık dost sayısını sıfıra indirir. (I) Yaşamın akışı içinde, birtakım olumsuzluklar II. Zor günlerde dost bulmak, hiç kolay değil- olabilir. (II) önemli olan, kendimizi olumlu bir düşün- 56 dir. ce kalıbına yerleştirmektir. (III) Davranışlarımızı III. Dostluklar, sıkıntılı günlerde bağları güç- olumlu şekilde etkilemek istiyorsak bilinçaltı dünya- lendirir. mızı yeni ve olumlu düşüncelerle devamlı besleme- liyiz. (IV) Olumlu düşünceleri tekrar ettiğiniz takdirde IV. Dostunu anlamayan, bir süre sonra kaybe- sadece kendinizi daha iyi hissetmekle kalmayıp der. çevrenizi de olumlu etkilemiş olursunuz. (V) Rahat GENELKPSS YETENEK Yukarıdaki numaralanmıĢ cümlelerden hangileri, ve mutlu bir birey olarak sizin olumlu tutumlarınız GENEL KÜLTÜR anlamca birbirine en yakındır? diğer insanlara da yansır, onların da size benzeri A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. şekilde davranmalarına yardımcı olur. D) II. ve IV. E) III. ve IV. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerle ilgili ola- rak aĢağıda belirtilenlerden hangisi yanlıĢtır? Çözüm A) I. cümlede, olumsuzlukların yaşam içinde I. ve II. cümlelerde dostların daha doğrusu dost karşımıza çıkabileceğinden söz edilmektedir. sanılan insanların ancak iyi günlerde bulunduğu ile ilgili bir düşünceler savunulmuştur. Bunlar birbirine B) II. cümlede, yapılması gereken bir davranış bi- yakındır. çiminden söz edilmektedir. Yanıt A C) III. cümlede, davranışları olumlu şekilde etkile- menin koşulundan bahsedilmiştir. Örnek Soru Affetmek ve unutmak, iyi insanların intikamıdır. D) IV. cümlede, olumlu düşüncelere sahip kişile- AĢağıdakilerden hangisi bu cümleyle çeliĢir? rin çevrelerini de olumlu etkilediği vurgulan- mıştır. E) V. cümlede, rahat ve mutlu birey olmanın yolları dile getirilmiştir. A) İyi insan, acısını unutmayı bilen kişidir. Çözüm B) Sürekli bağışlamak, kötüleri cesaretlendirir. C) Kötü insanları affetmek, onlardan intikam almak- V. cümlede rahat ve mutlu bireyin davranışlarının tır. çevreye yansımasından ve çevredekilerin bundan D) Yüreği temiz insanlar, intikam almaya çalışmaz. olumlu etkileneceğinden söz edilmiştir. Ancak bunu E) İnsan kötülükleri unutmalı, başkasının iyilikleri- gerçekleştirmenin yolları cümlede yoktur. Diğer ni ise hatırlamalıdır. cümlelerle ilgili bilgiler doğrudur. Yanıt E Çözüm örnek soruda ve B seçeneğinde savunulan düşün- celer çelişir. Çünkü biri affetmeyi diğeri ise affet- memeyi savunmaktadır. Yanıt B www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE TÜMCEDE (Cümlede) ANLAM Örnek Soru 57 ANLAM ĠLGĠLERĠNE GÖRE TÜMCELER (I) Ülkemizde toplumun her kesiminde çok hızlı bir değişme ve gelişme vardır. (II) Bu değişmeden dola- GENEL YETENEK KOġUL - SONUÇ TÜMCELERĠ yı yerleşik değerler eski toparlayıcılıklarını yitirmiştir. Bir yargının gerçekleşmesinin başka bir yargının (III) Gençlik dönemi bir bakıma kimlik arama, kendi- KPSS GENEL KÜLTÜR gerçekleşmesine bağlı olduğu cümlelerdir. Yargının ni ispatlama, bağımsızlık kazanma evresidir. (IV) Bu ortaya çıkması bu şartın (koşulun) gerçekleşmesine dönemdeki insan, yetişkinden arzu ettiği güveni bağlıdır. göremezse huzursuz olur. (V) Öğrenilen her bilgi gençlerde yeni birtakım davranış değişikliklerine ! UYARI neden olur. Bu tür tümceler: Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin hangi- -se, -sa koşul kipiyle ;-dikçe, -dıkça zarf eylemsi sinde “koşul” anlamı vardır? ekleriyle; -mi, -mı ilgeciyle; ama, yalnız, ancak bağlaçlarıyla A) l. B) II. C) III. D) IV. E) V. oluşturulur. Çözüm  Bu işi zamanında bitirirse ödül alacak. IV. cümlede “bu dönemdeki insanın huzursuz olma- KoĢul Sonuç sı”, “yetişkinden arzu ettiği güveni görememesine” bağlanmıştır. Zaten cümlede geçen “-se” eki soruyu  Bu problemi çözerim, yalnız süre tanıyınız. çok kolaylaştırmaktadır. Diğerlerinde koşul yoktur.  Eğer söylediklerimi yaparsan başarılı olursun.  Kitabı geri vermek üzere aldı. Yanıt D Yukarıdaki cümleleri incelediğimizde; NEDEN - SONUÇ TÜMCELERĠ (CÜMLELERĠ)  Ödül almak eylemi “iĢi zamanında bitirme” Bu cümleler, sebep sonuç ilgisiyle birbirlerine bağlı- dır. koşuluna, Yani yargının sonucu ile sebebi bir arada verilmiştir.  Problemi çözme eylemi “süre tanınması” ! UYARI koşuluna, Bu tür tümceler:  Başarılı olma durumu “söylenilenleri yapma” -den, -dan durum ekiyle; için ilgeciyle; çünkü koşuluna, bağlacıyla… oluşturulur.  Kitabı alma eylemi “geri verme” koşuluna bağ- lanmıştır.  Çalışmadığı için sınıfta kaldı. Neden Sonuç  Hasta olduğundan gece uyuyamamış.  Sınavı kazanamadığından dolayı çok üzülüyor.  Dürüstlüğünden ötürü çok seviliyor. www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE Yukarıda verilen cümlelerde; ! UYARI  “sınıfta kalmanın” sebebi “çalışmamak”, Anlam ilgisi yönünden farklı olan cümle istendiğinde cümleleri “amaç, neden, koşul...” ilgileriyle inceleriz.  “uyuyamamanın” sebebi “hastalık”, 58  “üzüntünün” sebebi “sınavı kazanamamak”,  “sevilmenin” sebebi de “dürüstlük” olarak ve- Örnek Soru rilmiştir. GENELKPSS YETENEK ! UYARI AĢağıdaki cümlelerden hangisi anlam ilgisi yö- GENEL KÜLTÜR nünden farklıdır? Neden-sonuç tümcelerinde genellikle „„çünkü‟‟ söz- A) Soruları yanıtlamak için sınıfa girdi. cüğü kullanılırsa sonuç bulunur. B) Ona aşık olduğu için bunlara katlanıyor. Örnek Soru C) Maçı seyretmek için kahvehaneye gitti. D) Hava soğuk olduğundan dışarı çıkmadı. “İçin” sözcüğü aĢağıdaki cümlelerin hangisinde E) Böyle devam ederse sınavı kazanır. neden-sonuç iliĢkisi kurmuĢtur? A) Onu görmek için buraya geldim. Çözüm B) Bu şair için çok şey söyleniyor. A ve C seçeneklerinde amaç, B ve D seçeneklerin- C) Sınavı kazanmak için gece gündüz çalışıyor. de neden, E seçeneğinde ise koşul ilgisi vardır. D) Konuyu anlamadığı için soruyu çözemedi. E) Kirayı ödemek için borç aldım. Yanıt E Çözüm Örnek Soru AĢağıdaki cümlelerden hangisi amaç-sonuç A, C ve E şıklarında “amaç” anlamı vardır. B sıkkın- cümlesidir? daki için sözcüğü “hakkında” anlamında kullanılmış- A) Düzensiz beslendiğinden devamlı hasta olu- tır. D şıkkında ise “konuyu anlamamak” neden, “soruyu çözememek” de sonuçtur. yor. B) Ona olan aşkını ilan etmek için okula gitti. Yanıt D C) Kar böyle yağarsa yollar kapanır. D) Sensiz olamayacağını çok geç anladı. AMAÇ-SONUÇ TÜMCELERĠ (CÜMLELERĠ) E) Çevremiz kirlenirse çok pişman olacağız. Bir yargının hangi amaçla yapıldığını bildiren cümle- Çözüm lerdir. Böyle cümlelerde amacın gerçekleşip gerçek- A seçeneğinde “hasta olmasının” nedeni belirtilmiş, leşmediği belli değildir. Amaç - sonuç tümceleri ge- C ve E seçeneklerinde eylemlerin koşulu bildirilmiş, nellikle “için” ilgeciyle, “üzere”, “diye” sözcükleriyle D seçeneğinde tek bir yargı verilmiştir. B seçene- “-e (-a)” ekiyle oluşturulur. ğinde ise “okula gitmesinin” amacı belirtilmiştir.  Sınava girmek için Ankara‟ya gitti. Yanıt B Amaç Sonuç  Sonuçları açıklamak üzere kürsüye yöneldi. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE ANLATIM ÖZELLĠKLERĠNE GÖRE 2. NESNEL YARGI BELĠRTEN TÜMCELER 59 TÜMCELER Kişiye göre değişmeyen, herkes tarafından kabul edilen cümlelerdir. Kanıtlanabilir nitelikte olup, yo- GENEL YETENEK 1. ÖZNEL YARGI BELĠRTEN TÜMCELER rum içermez. Bireyin düşünce ve duygularına göre bir yargıyı Aşağıda verilen cümlelerde nesnel yargı vardır. KPSS GENEL KÜLTÜR ortaya koyan cümlelerdir. Öznel bir yargı belirten  Çalıkuşu, Reşat Nuri Güntekin‟in romanıdır. cümleler yoruma açık olup bu yargıları kanıtlamak  Türkiye‟nin nüfusu en fazla olan ili İstanbul‟dur. güçtür.  Bu romanda yazar konuyu Anadolu‟dan almış.  Türkiye‟de en iyi armut Ankara‟da yetişir.  1453 yılında İstanbul‟un fethi ile yeni çağ başla-  Yurdumuzun en şirin ilçesi İnegöl‟dür.  Cumhuriyet döneminin en usta şairi Yahya Ke- mıştır. mal‟dir. Örnek Soru (I) Kitabın yazarı, Türkiye‟nin en sevilen yazarların- Aşağıda verilen cümlelerde de öznel yargı vardır. dan biri. (II) Son derece prestijli ödüller kazanmış,  O güzelim doğa manzaraları insana sonsuz bir adını yurt dışındaki çevrelerde de duyurmuş. (III) Ancak ülkesini ilgilendiren konulara eserlerinde son ürperti veriyor. derece soğuk, kişisel duygularını aşırı biçimde ön  Yaylada yaşamak insanın hayatına can katıyor, plana çıkarıyor. (IV) Bu tavrı eserlerinin okunmasını güçleştiriyor, okur olarak bizi yoruyor. (V) Zaman insana büyük zevk veriyor. zaman tarihle ilgili öyküler de yazıyor.  Bu şekilde hoşça vakit geçirilebilir. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin hangi- sinde “nesnellik” söz konusudur? Örnek Soru AĢağıdaki cümlelerin hangisinde “öznellik” söz A) I B) II. C) III. D) IV. E) V. konusudur? A) Kayseri‟den yola çıkan otobüs, altı saat sonra Çözüm Parçanın V. cümlesinde olumlu veya olumsuz bir gö- buraya ulaşır. rüşe yer verilmediği için bu cümle nesneldir. Diğer B) Bankalar, saat beşten sonra kapandığı için cümleler ise ya olumlu ya da olumsuzdur. Dolayısıyla her iki durumda da özneldir. havale yapamayız. C) Kaleye gelen turistler, beş lira karşılığında mü- Yanıt E zeyi de gezebiliyor. 3. DOĞRUDAN ANLATIM D) Yüzündeki ifade, bir şeylerden kaygı duyduğu- Herhangi bir kişinin ifadesini değişikliğe uğratmadan aktarmaya doğrudan anlatım denir. Yani bir cümle- nu açıkça belli ediyor. yi, söyleyen kişinin ağzından çıktığı gibi (bir şey E) Kapıda duran görevli, nüfus memurluğundan katmadan) aktarmaktır.  Mevlâna: “Cömertlikte güneş gibi ol.” diyor. geliyormuş.  Cenap Şahabettin: “İnsanlar da koçlar gibi kafa Çözüm kafaya vuruşurlar.” der. D seçeneğindeki cümlede, kişisel yorum söz konu- su olduğundan bu cümle nesnel olamaz. Diğer cümleler ise herkesçe anlaşılabilecek, yorum içer- meyen cümleler olduğu için nesneldir. Yanıt D www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE 4. DOLAYLI ANLATIM Örnek Soru Bir kimsenin herhangi bir konudaki düşüncesini yo- AĢağıdaki cümlelerin hangisinde tanımlama ya- rum katarak, değiştirerek veren anlatım biçimine do- pılmıĢtır? 60 laylı anlatım denir. Bu tür anlatımlarda cümleyi A) Yarışı kazanmanın birinci şartı kendine güven- aktaran kişi kendi anlatım özelliğini başkasından mektir. aktardığı cümleye katıyor. B) Gençliğin kıymeti ihtiyarlıkta bilinir.  “Atatürk hayatta en gerçek yol göstericinin ilim C) Gezi yazarları kuvvetli bir gözlem ile sağlam olduğunu,” söyler. bir bilgiye dayanmalıdır. GENELKPSS YETENEK  “Şair, sahipsiz vatanın batmasının hak olduğu- D) Büyük işler başarmak için çok çalışmak gere- GENEL KÜLTÜR nu” söyler. kir. E) Buz, donarak katı hâle gelmiş sudur. ! UYARI Genellikle doğrudan anlatım cümleleri “dedi, diyor, Çözüm der, diye”; dolaylı anlatım cümleleri “söyledi, belirt- ti, söyler” sözcükleriyle biter. A şıkkında “yarıĢla”, B şıkkında “gençlikle”, C şık- kında “geziyle” D şıkkında ise “çalıĢmayla” ilgili  Çok konuştum diyerek kenara çekildi. (Doğru- olarak “Bu nedir?” sorusuna bir cevap verilmemiştir. dan) Oysa E şıkkında “Buz nedir?” sorusunun cevabı vardır.  Geç geleceğini söyleyip dışarı çıktı. (Dolaylı) Yanıt E ! UYARI Kanıtlanabildik yönünden farklı olan cümleyi bul- 6. KARġILAġTIRMA mamız istendiğinde; cümlelerin öznel ya da nesnel olup olmadığına bakarız. Varlıkları, benzer ya da farklı yanlarıyla ortaya koy- mak, kıyaslamaktır. Bu cümlelerde karşılaştırma iliş-  Akdeniz‟de dağlar denize paralel uzanır. (Nes- kisi “gibi, kadar, en, daha...” gibi ilgeç veya belirteç- nel) lerle sağlanır.  Akdeniz‟de birçok ünlü plaj vardır. (öznel)  Ben de seni onun kadar sevdim.  Ülkemiz, geçmiş yıllara göre daha da gelişti. 5. TANIMLAMA 7. DEĞERLENDĠRME Bir kavramı ayırt edici özellikleriyle bir hüküm cüm- Değerlendirme, bir şeyin önemini belirtmektir. De- lesi hâlinde ortaya koymaya tanımlama denir. ğerlendirme öznel de olabilir nesnel de olabilir. Eğer değerlendirme yapılırken nesnede olan şeylerden  Tanımlamada bir anlam yoğunlaşması olup ta- hareket ediliyorsa nesnel bir değerlendirme olur. nımlama “Bu nedir?” sorusuna yanıt veren cümledir.  “Bu romanda olay Anadolu‟nun küçük bir ka- sabasında geçmekte ve kahramanının ağzın-  Duygu ve düşüncelerin söz ya da yazıyla, etkili dan anlatılmaktadır.” bir biçimde anlatılması sanatına edebiyat de- nir. Bu cümlede nesnel bir değerlendirme yapıl- mıştır. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE  “Mehmet Akif, bu şiirde ilginç bir anlatım ortaya ĠLETTĠĞĠ DÜġÜNCE, DUYGU 61 koyuyor.” DURUMUNA GÖRE TÜMCELER Bu cümlede ise Mehmet Akif‟in anlatımının il- GENEL YETENEK ginçliği kişiden kişiye değişebileceği için öznel 1. ġAġIRMA BELĠRTEN TÜMCELER olup yoruma dayalı bir değerlendirmedir. Umulmayan, beklenmeyen veya olağanüstü bir olay, KPSS GENEL KÜLTÜR bir olgu karşısında ortaya konan şaşkınlık durumunu 8. ÜSLUP BĠLDĠREN TÜMCELER (BĠÇEM) ifade eden cümlelerdir. Şekil, biçim, anlatım olarak bilinir. Yazarın eserini  Aniden bir bataklıkta karşılaşmayayım mı! oluştururken kullandığı dil ve anlatımdır. Bu tür  Sen de mi Brutüs! cümlelerde “ağır, yalın, sade... dil kullanmıştır.” gibi ifadelere yer verilir. Üslup sanatçıyı farklı kılan anla- Örnek Soru tım özelliğidir. (I) Anadolu‟da çok sayıda millet yaşamış ve hüküm Cümleye “nasıl anlatmıĢ” sorusunu sorduğumuzda sürmüş. (II) Anadolu‟nun en eski topluluklarından yanıt verir. biri de Luviler. (III) Sidece adı verilen dilin Luviceden  “Romanlarında ağır bir dil kullanır.” cümlesine türediği sanılıyor. (IV) Sidelilerin bilinen dillerden farklı bir dile sahip oldukları, Cumhuriyet döneminde nasıl bir dil kullanmış dediğimizde cevap alırız. yapılan çalışmalarda anlaşılmış. (V) Bulunan tablet- lerle de bu dilin Yunan lehçelerinden biri olduğu 9. ĠÇERĠK BĠLDĠREN TÜMCELER kesinleşmiş. Yazarın eserinde dile getirmek istediği konudur. Bu parçadaki numaralanmıĢ sözcüklerin hangi- Cümleye “neyi anlatmıĢ” sorusunu sorduğumuzda sinde “tahmin” söz konusudur? yanıt verir. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.  Son romanında memlekette yaşanan kargaşa- Çözüm ya yer vermiş, (neyi anlatmış?) III. cümlede geçen “sanılıyor” ifadesinden, bu cüm- lede bir tahminde bulunulduğu açık biçimde anla- Örnek Soru şılmaktadır. (I) Küçük Ağa, Tarık Buğra‟nın kaleme aldığı aslın- da millete ait olan bir eserdir. (II) Seçilen tipler son Yanıt C derece canlıdır, kısmen gerçek kişilerdir. (III) Çolak Salih‟in ve Küçük Ağa‟nın kendine gelişleri, müca- 2. YAKINMA BĠLDĠREN CÜMLELER deleye başlamaları, ilk bölümlerde anlatılır. (IV) Herhangi bir olay, kişi ya da durumdan dert yanma, Roman, Anadolu‟nun haklı kurtuluş mücadelesini şikâyet bildiren cümlelerdir. gözler önüne sermeyi amaçlamaktadır. (V) Roman  Bu çocuk laf anlamıyor, bilmem ne yapmalı! kişileri, yöresel sözcüklerle konuşturulmuştur.  Bir de dinlemesini öğrense! Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerden hangi- si, söz konusu eserin üslubuyla ilgilidir? A) l. B) II. C) III. D) IV. E) V. Çözüm Üslupla ilgili cümle V. cümledir. Çünkü bu cümlede sanatçının dili yani anlatımı ile ilgili bilgi verilmiştir. Yanıt E www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE 3. BEĞENĠ-TAKDĠR BĠLDĠREN TÜMCELER Örnek Soru Güzel veya çirkin yargısını verdiren duygu, zevk; AĢağıdaki cümlelerin hangisinde “varsayım” anla- 62 güzeli çirkinden ayırma yetisine beğenme denir. mı vardır? GENELKPSS YETENEK Takdir ile beğeni hemen hemen aynı anlamdadır. A) Belki hiç beklemediğin bir anda karşına çıka- GENEL KÜLTÜR Takdir; beğenme duygusunu ortaya koyma, değer cak. verme, bir şeyin değerini, gerekliliğini anlama, o şeye değer biçme anlamındadır. Beğeni ve takdir B) Bu kadar çok çalışmanın anlamı ne? belirten yargılar (cümleler) özneldir. C) Hadi, düşün ki petrol de bitti, ondan sonra ne  Öğrenci dediğin böyle olur. olacak? D) Çin‟in başkenti Pekin‟de olimpiyatlar düzenle-  Bu romanda ustaca bir anlatım var. niyor.  Bu bölge müthiş bir güzelliğe sahip. E) O yıllarda ben bu kadar da utangaç değildim. Bu cümlelerde, söyleyen kişilerin beğeni ve takdirle- ri belirtilmiştir. Çözüm 4. ELEġTĠRĠ TÜMCELERĠ C seçeneğinde petrol bitmemiştir ancak düşün ki sözcüğüyle petrolün bittiği farz edilmiştir. Olayların, kişilerin ve eserlerin iyi ya da hatalı yönle- rini bulup göstermek amacıyla yapılan incelemeler- Yanıt C dir. Eleştiri cümleleri olumlu da olabilir, olumsuz da.  “Eserin kurgusu baştan sona yanlışlarla dolu.” 6. ÖN YARGI TÜMCELERĠ (Olumsuz ve tek yönlü eleştiri) Gerçekleşmemiş bir eylemin nasıl sonuçlanacağı konusunda kesin fikir yürütmektir.  Eserde yazar kişileri kendi ağzıyla konuşturarak  Bu işte başarısız olacağı baştan belliydi. renkli bir anlatım ortaya koyar.” (Olumlu ve tek yönlü eleştiri)  “Roman, yalın anlatımıyla Türk diline önemli  Kızımız bu gidişle evde kalır. katkıda bulunuyor. Yazarın bir öğretmen eda- sıyla olaylara yaklaşması teknik olarak aksama- 7. OLASILIK TÜMCELERĠ lara neden oluyor.” (Olumlu ve olumsuz eleştiri Bir şeyin olabilirliğini anlatan yargılardır. Yani eylem bir arada. Yani gerçek eleştiri) gerçekleşebilir de gerçekleşmeyebilir de.  Yarın onunla görüşebilirim.  Konuyu çok iyi saptamasına karşın, dil ve anlatımı çok zayıf. (Hem olumlu hem olumsuz eleştiri) 5. VARSAYIM TÜMCELERĠ  Galiba o da beni seviyor. Gerçekleşmemiş bir olay ya da durumu gerçekleş- miş gibi kabul etmek, öyle saymaktır. “Tut ki, diyelim ki, farz et ki...” gibi sözcüklerle yapılır.  Diyelim ki bu yıl tatile çıkamadık.  Tut ki o da bunu kabul etti. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE Örnek Soru Örnek soru (I) Diyet ile alerjiler çok yakın bir ilişki vardır. (II) Son yıllarda, bazı yağ asitlerinin fazla tüketilmesinin, as- Yaptıkları, söyledikleriyle çelişmez; …………… tım ve alerjilerin gelişmesinde bir risk faktörünü alabi- leceği ileri sürülmektedir. (III) Buna karşılık omega-3 Tümcede boĢ bırakılan yere aĢağıdakilerden han- 63 yağ asitlerinin alerjik hastalıkların gelişimini engelle- gisi getirilebilir? yebileceği düşünülmektedir. (IV) İçinde balık yağı bulunan diyetlerin, astıma karşı koruyucu etkisi olabi- A) anlayışı güçlüdür. B) gönlü toktur. leceğine dair iddialar vardır. (V) Margarinde bulunan trans yağ asitleri tüketimi ile alerji belirtilerinin sıklığı C) özü sözü birdir. D) gününü gün eder. da ilişkili olabilir. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin hangisi- E) boyun eğmez. nin anlatımında “kesinlik” söz konusudur? Çözüm GENEL YETENEK A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Tümcede boş bırakılan yere getirilecek en uygun seçenek C seçeneğidir. KPSS GENEL KÜLTÜR Çözüm Yaptıkları, söyledikleriyle çelişmez; özü sözü birdir. I. cümle dışındaki içindeki bütün cümlelerde tahmin ya da olasılık söz konusudur. I. cümlede ise söyle- Yanıt C nenler kesinlik anlamı taşımaktadır. ANLAMLARINA GÖRE TÜMCELER Yanıt A 1. OLUMLU TÜMCE BĠTĠRĠLMEMĠġ (EKSĠK) YARGILAR Yüklemin bildirdiği anlam, eylemin yapılması doğrul- tusundaysa bu tür cümlelere olumlu cümle denir. TÜMCE TAMAMLAMA  Ne kadar geriye bakarsanız, o kadar ileriyi gö- Sınavlarda bir cümlede bazı bölümler boş bırakıla- rürsünüz. (Olumlu eylem tümcesi) rak, cümleler bulunan sözcüklerden faydalanılarak  Çok başarılı bir öğrenciydi. (Olumlu ad tümcesi) boş bırakılan yere konacak söz ya da söz grupları istenir. Bu soruları çözerken dikkat edilmesi gereken Olumlu Tümceler Ġkiye Ayrılır: hususlar şunlardır:  Cümledeki diğer sözcüklere iyice dikkat edilmelidir. a) Biçimce ve anlamca olumlu tümceler: Bu tür  Cümlenin dil bilgisi yönünden durumuna bakıl- tümcelerde olumsuzluk bildiren hiçbir dil birimi kulla- nılmaz, yüklemin yansıttığı anlam da olumlu olur. malıdır. Düşünce akışına göre cümleyle uyum sağlayacak  Uzun zamandan beri bu köyde kalıyor. en uygun söz veya sözler bulunmalıdır b) Biçimce olumsuz, anlamca olumlu tümceler: Bu tür tümcelerde tümcenin kuruluşu olumsuz, an- lamıysa olumludur.  Onu sevmiyor değilim, (seviyorum)  Bu sınıfta yok yok. ( her şey var )  Sana inanmaz mıyım? ( inanırım) www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE 2. OLUMSUZ TÜMCE Örnek Soru Bir eylemin gerçekleşmediğini, gerçekleşmeyeceğini Çocuklarda bedensel ve zihinsel gelişimin önemli ve ya da bir şeyin yokluğunu bildiren tümcelerdir. büyük bir bölümü ilköğretim döneminden önce oluş- 64 maktadır. GENELKPSS YETENEK ! UYARI AĢağıdakilerden hangisi bu cümledeki yargıyı GENEL KÜLTÜR  Eylem (Fiil) tümceleri; -me, -ma, -mez, -maz daha çok destekler? ekleriyle olumsuz duruma getirilir. A) Yöntem ve araçlar çocuğun gelişiminde olduk-  Ad (isim) tümceleri; “yok, değil” sözcükleri ve ça etkilidir. „‟-sız‟‟ ekiyle olumsuz duruma getirilir. B) Çocuğun gelişiminde doğal ve toplumsal çev- renin de payı vardır.  Hafta sonları spor yapmaz. (eylem tüm. olumsuz) C) Anne ve babalar çocuğun gelişimi için büyük  Dün seni arayan ben değildim. (ad tüm. olumsuz) çaba harcarlar.  Bir türlü onu anlayamıyorum. (eylem tüm. olumsuz)  Bu konuda çok bilgisizdir. (ad tüm. olumsuz) D) Çocuğun gelişiminde okul öncesi eğitimin payı çok büyüktür. E) Bütün çocuklar orta öğretimden geçmelidir. Olumsuz Cümleler Ġkiye Ayrılır: Çözüm a) Biçimce ve anlamca olumsuz cümleler: Bu tür Cümlede okul öncesi dönemin önemi vurgulanmış; cümlelerde yüklem ya olumsuz bjr eylemdir ya da bu dönemin çocuğun bedensel ve zihinsel gelişimi- yargı bildiren ad soylu bir sözcüktür. ne katkısından söz edilmiştir.  Mutluluğunu herkesle paylaşsan da yalnızlığını Yanıt D paylaşamazsın. b) Biçimce olumlu, anlamca olumsuz cümleler: Bu tür cümlelerde olumsuzluk anlamı taşıyan ek ya da sözcük kullanılmadığı halde cümleler olumsuzluk bildirir.  Kim demiş onu çok sevdiğimi? (sevmiyorum)  O adamı ara arayabilirsen (arayamazsın)  Anahtarı bul bulabilirsen (bulamazsın) www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE 3. SORU TÜMCESĠ Örnek Soru 65 Bir işin yapılıp yapılmadığını sormak, bir şeyin nede- AĢağıdaki cümlelerin hangisinde baĢka bir kiĢi- nini öğrenmek, durumla ilgili bilgi edinmek ya da nin düĢüncesine yer verilmiĢtir? GENEL YETENEK kuşkuyu gidermek... gibi amaçlarla kurulan cümlele- A) Yazarın kendi yaşamından asla etkilenmeye- re soru cümlesi denir. KPSS GENEL KÜLTÜR ceğini iddia edemeyiz. Soru tümceleri ikiye ayrılır: B) Klasik sanatçılar, idealize edilmiş karakterlere a) Gerçek Soru Tümcesi: Yanıt gerektiren, soruyu soranın yanıt beklediği soru tümceleridir. sıkça yer vermişlerdir.  Onunla görüştün mü? C) Sanatın gerçekliği, yaşanan hayatın gerçekli-  Bu kitabı en son ne zaman okudun? ğiyle tam olarak örtüşmez. b) Sözde Soru Tümcesi: Yanıt gerektirmeyen, D) Edebiyat toplumun aynasıdır, lafına hiçbir tümceye şaşma, küçümseme, inanmayış, beklen- mezlik, özlem... vb. anlamlar katmak için kurulan zaman ısınamamışımdır. soru cümleleridir. E) Yollarda, parklarda dolaşır; halkın sesine,  Önüne baksana kör müsün? (Azarlama)  Sokağın başında birden karşıma çıkmasın mı? isteklerine kulak verirdi. (şaşma) Çözüm D seçeneğinde virgülden önceki kısım, bir başkası- nın sözüdür. Yazar bu söze karşı olduğunu belirt- miştir. Diğer cümleler ise konuşanın kendi cümleleri- dir. Yanıt D 4. ÜNLEM TÜMCESĠ Korku, acıma, şaşırma, sevinme, kızma gibi ansızın beliren duyguları anlatmaya yarayan cümlelere, an- lamları yönünden ünlem tümcesi denir.  Ah, elim yandı!  Kapıyı açtım ki bir de ne göreyim!  Yeter artık! www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE TÜMCELERĠ ANLAM ĠLĠġKĠLERĠNE 13. Denize iyice sokulan burna şirin bir tatil köyü ku- GÖRE ĠNCELEYĠNĠZ. rulmuştu. ( ........................................ ) 66 1. Şiir gökyüzündeki rengarenk kuyruklu bir uçurt- 14. Maçı izlemek için stada gitti. madır. örnek: (Tanım cümlesi) ( ........................................) 2. Düşük not alması, yeterince çalışmamasındandır. 15. Onun ayağını kaydırmak için çok uğraştılar. ( ........................................ ) ( ........................................ ) GENELKPSS YETENEK 3. O, sanatçılar arasında eşine az rastlanan bir in- 16. Sorumluluk taşımaktan kaçmak elbet kolaydır. GENEL KÜLTÜR sandır. ( ........................................ ) ( ........................................ ) 17. Hiçbirimiz onun kadar duyarlı ve hoşgörülü de- 4. Şirketin yeni müdürü konuşmak için kürsüye yö- ğildik. neldi. ( ........................................ ) ( ........................................ ) 18. Kendi yaşıtı insanlardan daha genç ve daha diri 5. Havalar düzeldiğinde pikniğe gidebiliriz. görünüşü vardı. ( ........................................ ) (……………………….….…) 6. Büyük baba öldü, sonra üzüntüden büyük anne- 19. Sanatsal yaratımın temeli, doğayı taklit etmek de öldü. değil, yeniden biçimlendirmektir. ( ........................................ ) (………………………..…...) 7. Okurlarıyla doğrudan iletişim kurarsa yazarlıkta 20. Cahillik ve bilgisizlik bir toplumu içten içe kemi- iyi mevkilere gelecek. ren bir kurttur. ( ........................................ ) ( ........................................ ) 8. Tiyatro bileti sizden çok benim işime yarar. 21. Ben zaten onun suçlu olduğunu baştan biliyor- ( ........................................ ) dum. 9. Buraya birkaç saat içinde gelebilir. ( ........................................ ) ( ........................................ ) 22. Yüreğinin acısını, yılların izini taşıyordu yüzün- 10. Dağ gibi adam ne hale gelmiş. deki derin çizgiler. ( ........................................ ) ( ........................................ ) 11. Hayatı seviyorsanız, zamanınızı boşa geçirme- 23. Zavallı adam, çocuklarını yetiştirebilmek için ne yin; çünkü zaman hayatın kendisidir. acılar çekti. ( ........................................ ) ( ........................................ ) 12. Adam hapislere düşünce gerçeği anladı. 24. Şu anda kapının çalındığını ve oğlunun geldiğini (……………………………..) farz edelim. ( ........................................ ) www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE ÇÖZÜMLÜ TEST CÜMLENĠN ANLAMI VE YORUMU 67 1. Sanat eseri, sanatçının dünya görüşüne, düşün- 3. İlimsiz şiir temelsiz duvar gibidir. GENEL YETENEK ce tarzına ve üslûbuna bağlı olarak değerlendi- AĢağıdakilerden hangisi bu cümleyle ilgili rilmemelidir. değildir? KPSS GENEL KÜLTÜR AĢağıdakilerden hangisi bu cümleye anlam- A) Şairlerin kalıcı şiirler yazmaları için ilimden ca en yakındır? uzak durmamaları gerekir. A) Sanat eseri, değerini sanatçısından alır. B) Kalıcı şiirle ilim arasında bir ilişki vardır. B) Bir eserin güzelliği veya çirkinliği eleştir- C) Şiirin kalıcı olmasının temel etkenlerinden menlerin değerlendirmesine bağlı değildir. biri de ilme dayanmasıdır. C) Bir sanat, başarılı ve başarısız yönleriyle D) Şiir yazan kişi kültürlü (ilim sahibi) olursa, değerlendirildiğinde sanatçı düşünülmeme- şiirleri sağlam olur. lidir. E) Zeki olmayan, şiir yazamaz. D) Sanatta var olan her şey sanatçının kişiliği- ne göre değerlendirilmezse doğruya ulaşı- lamaz. E) Sanat ve sanatçı birbirinden ayrı değerlen dirilemez. 2. (I) Geçmişle ilgisini kesen bir sanat eseri evren- 4. Dünya koşuyorken yolun ortasında yatılmaz. sel boyutu yakalayamaz. (II) Evrensel sanat AĢağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatıl- eserlerine baktığımız zaman onların temelinde mak istenene en yakındır? eski kültürleri iyi özümsedikleri ve bu kültürlerin harcı oldukları görülür. (III) Eski kültürü yaşat- A) Her ülke, dünyadaki gelişmelerden haber- maya, onu eserlerinde malzeme olarak kullan- dar olmalıdır. maya çalışanlara söylenecek sözüm şudur: Dünya sizi dışlar. (IV) Geçmişe bağlanıp kal- B) Dünyadaki ülkelerle kültürel alanda yarış- mak ayrı, faydalanmak ayrıdır; ondan fayda- mak, onlara ayak uydurmak gerekir. lanmaya evet; ama onu olduğu gibi tekrarlama- ya hayır. (V) Kalıcı olan sanat eserleri geçmiş C) Dünyadaki bazı gelişmelere aldırmayan ül- kültürü iyi özümseyenler ve ondan faydalanan- keler, gelişmiş ülkelerin ayakları altında ezi- lardır. lir. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerden D) Her ülke iyi kötü sanayi alanında ilerleme hangisi anlamca diğerleriyle çeliĢir? çabası göstermeli, bağımsızlığını korumalı- dır. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Ülkeler spora önem vermeli, çünkü spor . sağlıklı nesiller yetiştirir. www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE 5. Gerçek dostluk fosforlaşma gibidir, çevremizi 8. Şiiri; içimden gelen sesi, hiçbir kural gözetme- karanlık sarınca iyice parlar. den mısralara aktarma sanatı olarak görürüm. AĢağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatıl- Bu yargıyı kendine temel ilke edinen Ģair 68 mak istenene anlamca en yakındır? için aĢağıdakilerden hangisi söylenemez? GENELKPSS YETENEK A) Gerçek dostlar en sıcak gülümseyişleriyle A) Şiirde esinlenmeye (ilhama) önem verir. GENEL KÜLTÜR hep bizim yanımızdadır. B) Şiirde ölçüye, uyağa önem verir. C) Şiirde serbest biçimde yazmaya önem verir. B) Gerçek bir dost sıkıntılı günlerde nasıl dav- D) Yazarken özgür davranmaya özen gösterir. ranması gerektiğini bilir. E) Şiir oluştururken belli kurallar gözetmez. C) Gerçek dostlarımız en sıkıntılı anlarımızda bize daha yakın olan kişilerdir. D) Gerçek bir dost yeri geldi mi acı da olsa dostunu eleştirmelidir. E) Gerçek dost, onu unutanı unutmayandır. 6. Gerçekten büyük olan bir şair, kendi dilini büyük 9. Eğitimde en önemli olan şey uygulamadır; öğ- bir dil yapan kişidir. renme bununla olur. Bu cümleyle anlamca özdeĢ olan cümle aĢa- AĢağıdakilerden hangisi bu cümleye en ya- ğıdakilerden hangisidir? kındır? A) Ne ekersen onu biçersin. A) Bir dilin zenginliği çok çeşitli unsurlardan B) Dala bakan keçinin ağaca çıkan oğlağı olur. oluşmuş olmasındandır. C) Keçinin ormana ettiği, yünüyle derisinden çıkar. B) Şiir, bir ifadedir ve şair bunu en iyi bilendir. C) Büyük bir şairin kelime hazinesi çok zen- D) Bakmakla usta olunsa kediler kasap olurdu. E) Deli deliyi görmeden çomağını saklamaz. gindir. D) Büyük sanatçı, elindeki dili en iyi bir şekilde kullanabilendir. E) Büyük bir şair, dili yeni bir metotla kullan- mayı öğretendir. 7. Ahlâkın en temel ilkesi; “Sana yapılmasını iste- 10. Yazılarıma çoğu zaman önemsiz gibi görünen, mediğin bir şeyi sen de başkasına yapma”dır. küçük bir duygudan yola çıkarak başlarım. AĢağıdaki sözlerden hangisi bu cümleyle Bu sözü söyleyen kiĢinin en belirgin niteliği doğrudan ilgilidir? aĢağıdakilerden hangisi olabilir? A) Ya olduğun gibi görün; ya da göründüğün A) Küçük ayrıntıları önemseyen, onlara değer gibi ol. veren. B) İğneyi kendine, çuvaldızı başkasına batır. B) Ayrıntıları sanatın temeli sayan. C) Uzaktan davulun sesi hoş gelir. C) Ayrıntılardan hoşlanmayan. D) Düğün seyirciye kolay gelir. D) Duygularını eserinin temeli sayan. E) Ne oldum dememeli, ne olacağım demeli. E) Ayrıntılara eserde yer vermeyen. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE 11. AĢağıdaki cümlelerden hangisi “İnsan yedi- 14. Sanata saygılı olan toplumlarda kültür ve mede- 69 sinde ne ise yetmişinde de odur.” yargısıyla niyet gelişir. çeliĢir? Bu cümleyle söylenmek istenen aĢağıdaki- GENEL YETENEK A) Can çıkar huy çıkmaz. lerden hangisidir? B) İnsan hayatı boyunca hep aynı kalmaz. A) Kültürün kuşaktan kuşağa aktarılması sana- KPSS GENEL KÜLTÜR C) İnsanın çocukluk dönemindeki özellikleri hiç ta saygı sayesindedir. değişmez. B) Gelecekte biz de varız demek için, bugün D) İnsan değişken bir varlık değildir. kültür ve medeniyetimize sahip çıkmalıyız. E) Huy canın altındadır. C) Kültür ve medeniyet saygı görmediği toplu- ma da bir şeyler verir. 12. (I) Fuat Köprülü çok iyi biliyor Türk Edebiyatını. D) Kültür ve medeniyet saygı gördüğü yerde (II) Sadece çağdaş, kendi yaş grubunu değil. ilerler. (III) Türk edebiyatının, Türkiye dışında kalanları- E) Kültür ve medeniyetin ilerlemesi sanatla nı da biliyordu. (IV) Türk edebiyatının kültürünü olur. bilenlerin çok sayıda olduğunu sanmıyorum. (V) Birçok araştırmacı belirli alanlarda yoğunlaş- 15. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde “belirli bir mıştı. koşul gerçekleşse de istenilen amaca ulaşıla- Bu parçadaki numaralandırılmıĢ cümlelerin mayacağı” anlamı vardır? hangisinde “zannetme” anlamı vardır? A) Okulu bitirse de doğru dürüst bir iş bula- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. maz. B) Karnesi zayıf olsa da ona kızmayız. 13. Onun öyküleri fotoğrafik gerçekleri yansıtmaz. C) Kar yağsa bile sınav iptal olmaz. Bu cümlenin anlamca yerini tutabilecek en D) Bu evden taşınsak da sizleri unutmayız. uygun cümle aĢağıdakilerden hangisidir? E) İşlerim yoğun olsa da oraya mutlaka gele- A) Onun öyküleri gerçeğe bir yönüyle bağlıdır. ceğim. B) Onun öykülerinde gerçeği olduğu gibi gö- remezsiniz. 16. (I) Sait Faik‟i mayıstan mayısa hatırlarız. (II) C) Onun öykülerine bir fotoğrafçı gözüyle ba- Sait Faik, hiç şüphesiz Türk edebiyatının en iyi kabilirsiniz. hikayecilerinden biridir. (III) Öyle olsa onu ma- D) Onun öyküleri yaşamın bire bir karesi gibi- yıstan mayısa değil, her zaman hatırlamamız dir. gerekir. (V) Sait Faik‟i mayıs ayında gündeme E) Onun öyküleri her yönüyle yaşamın kendi- getirilen, onun adına düzenlenen hikâye yansı- sidir. masıdır. Bu parçada anlam akıĢına göre “Ama onu ma- yısta hatırlamamızın sebebi bu değildir.” cümle- si, numaralanmıĢ cümlelerin hangisinden sonra getirilmelidir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE 17. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde “değerlen- 20. (I) Böyle zamanlarda kendisini içgüdülerine dirme” söz konusudur? bırakıyordu. (II) Kendini yönlendiremediğinden A) Şairin ne söylediğine değil; nasıl söylediği- içgüdüleriyle hareket ediyordu. (III) Duyguları- 70 ne önem verilmelidir. nın kendisini sürüklediği noktaya gelmişti. B) İnsanlığı ve yaşamı anlamak yalnız kitap (IV) Duygusal yoğunlukla aklıyla karar veriyor- okumakla sağlanır. du. (V) Her karar onu farklı bir yerlere götürü- C) Epik tiyatroda dekor önemli değildir. yordu. D) Öğretmenin niteliği öğreticiliğiyle ölçülür. Bu parçadaki numaralamıĢ cümlelerin han- GENELKPSS YETENEK gisinde “neden-sonuç” iliĢkisi vardır? GENEL KÜLTÜR E) Onun şiirlerinde sözcüklerin dokusu, ses A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. akışını güçlendiren önemli bir öğedir. 18. (I) Sahile bir ay ölüsü vurdu dün. (II) Bugün de bir kuyruklu yıldız. (III) Gitgide boşalıyor evren. (IV) Bilgiler çoğaldıkça boşluk da çoğalacak; her şey değersiz, battal kalacak. (V) Bir tek dü- şünce yaşayacak. (VI) O boşlukta yalnız hayatın anlamı kalacak. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin han- gisinde “Bir şeyin gerçekleşmesinin başka bir şeyin gerçekleşmesine bağlı olduğu” vurgulan- maktadır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 19. Tanzimat dönemi hikayelerinde genellikle sos- yal sorunlar ön plândadır. AĢağıdakilerden hangisi anlamca bu cümle- ye yakın değildir? A) Tanzimat dönemi hikâyeleri toplumsal içe- riklidir. B) Tanzimat dönemi hikâyelerinde halkın anla- yabileceği bir dil kullanılmıştır. C) Tanzimat dönemi hikâyeleri toplumu yansı- tır. D) Tanzimat dönemi hikâyelerinde daha çok toplumsal problemler işlenmiştir. E) Tanzimat dönemi toplumsal sorunları gözler önüne sermiştir. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE ÇÖZÜMLER 1. Örnek cümlede ve C seçeneğinde, sanatçının 7. Soruda ve B seçeneğinde verilen cümleler insa- 71 değil yapıtının önemli olduğu vurgulanmaktadır. nın başkasına zarar vermesiyle ilgili olduğu için Dolayısıyla bu cümleler, birbirine çok yakın an- hemen hemen aynı doğrultudadır. lamlıdır. Yanıt B Yanıt C 2. Parçanın I., II., IV., ve V. cümleleri eski kültürün 8. Soruda şiirin kural tanımayacağı savunulmakta- GENEL YETENEK önemiyle, ondan faydalanmayla ilgilidir. III. cüm- dır. B seçeneğinde ise şiirin en temel iki kuralına le ise bunlarla tamamen çelişen, parçayla ilgisiz uyulması gerektiği ifade edilmiştir. Bu iki cümle KPSS GENEL KÜLTÜR bir cümledir. birbiriyle anlamca çelişir. Yanıt C Yanıt B 3. A, B, C ve D‟deki cümleler birbirine ve örnek 9. Soruda görmekle değil yapmakla öğrenme kav- cümleye çok yakındır. Oysa E seçeneğinde ze- ramı üzerine durulmuştur. Dolayısıyla D seçe- ka-şiir ilişkisi söz konusudur. Dolayısıyla bu neğinde verilen cümle de bu cümleye son dere- cümle diğerlerinden çok farklıdır. ce yakındır. Yanıt E Yanıt D 4. Soruda verilen cümleyle B seçeneğinde verilen 10. Örnek cümlede konuşan sanatçı, ayrıntıları cümle birbirine çok yakındır. Her ikisi de değiş- önemsemediğini vurgulamaya çalışmaktadır. meye, gelişmeye ayak uydurmak, bunlardan Buna en yakın anlam da A‟da verilmiştir. uzak kalmamakla ilgilidir. Yanıt A Yanıt C 11. Soruda insanın değişmezliği üzerinde durulmak- 5. Soru kökünde ve C‟de verilen cümleler son tadır. A, C, D ve E‟de de aynı mesaj verilmekte- derece yakındır. Bu cümleler, sıkıntılı anlarda dir. Ancak B seçeneğine insanın değişebileceği dostların daha da yakınlaşması ile ilgili cümle- vurgulandığından bu cümle diğerleriyle çelişir. lerdir. Yanıt B Yanıt C 12. IV. cümlede geçen “sanmıyorum” sözü zaten 6. Soruda ve D seçeneğinde verilen cümleler, “zannetmek” fiilinin eş anlamlısıdır. Diğerlerinde sanatçı-dil ilişkisi ile ilgilidir. İkisi de sanatçının bu anlamda bir sözcük yoktur. diline hakim olması gerektiğini savunmaktadır. Yanıt D Yanıt D www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE 13. Soruda geçen “fotoğraf kelimesi “gerçeği oldu- 19. Soruda verilen cümlede Tanzimat eserlerindeki ğu gibi yansıtmak” anlamına gelmektedir. konudan (içerikten), B seçeneğinde ise dilden Yanıt B (üsluptan) söz edilmiştir. Bu cümleler kesinlikle 72 farklı doğrultudadır. Yanıt B GENELKPSS YETENEK 14. Soru cümlesinde ve E seçeneğinde sanat ve 20. I. cümlede “neden-sonuç” anlam ilişkisi söz ko- GENEL KÜLTÜR ilerleme arasındaki ilişki üzerinde durulmuştur. nusudur. Bu tarz sorularda “-den, -den dolayı” Dolayısıyla bu cümleler çok yakın anlamlıdır. gibi ifadeler çok önemli ipuçlarıdır. Diğerleri farklıdır. Yanıt B Yanıt E 15. A seçeneğinde verilen cümlede “okulu bitirse de” sözünde koşul, “bulamaz” sözcüğünde de amaca ulaşamayacağı anlamı vardır. Diğerle- rinde böyle bir durum söz konusu değildir. Yanıt A 16. Bu parçanın II. cümlesinden sonra soru kökün- de verilen cümle getirilmelidir. Çünkü bu cümle II. cümlenin devamı niteliğindedir. Yanıt B 17. “Değerlendirme” genel olarak bir sanatçı, kişi veya eser hakkında yorum yapmak anlamında kullanılır. E seçeneğinde de bir sanatçı hakkın- da değerlendirme yapılmıştır. Yanıt E 18. IV. cümlede boşluğun çoğalması, bilgilerin ço- ğalmasına bağlanmıştır. Bu bakımdan bu cüm- lede koşul anlamı söz konusudur. Yanıt D www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE YANITLI TEST CÜMLENĠN ANLAMI VE YORUMU 73 1. AĢağıdakilerin hangisinde “özeleştiri” söz 3. Araştırmacılık herkesin daha önce gördüklerini GENEL YETENEK konusudur? görüp; bunlardan kimsenin düşünmediklerini A) İnsanlar hakkında değerlendirme yapmak bulup çıkarmaktır. KPSS GENEL KÜLTÜR için onları biraz tanımalıyız. AĢağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatıl- B) Şiirsel bir havada konuşmak kaygısıyla öyle mak istenene anlamca en yakındır? anlatım bozuklukları yapıyorsun ki... A) Araştırmacılar iyiyle kötüyü en iyi ayırt C) O yıllarda yazmaya bu kadar uzak olduğu- edenlerdir. ma kimse inanamıyor. B) Araştırmacılar her gün karşılaşılan şeylerin D) Arkadaşların birbirlerinin arkasından ko- bilinmeyen özelliklerini ortaya çıkarabilirler. nuşmasının kötü bir şey olduğunu anlatı- C) Herkesin gördüğünü gören, bildiğini bilen yordum. bir kişi araştırmacı olamaz. E) Her konu hakkında mutlaka konuşmak için D) Kimi varlıkların yararlı ya da zararlı oldukları can atan insanlar da vardır. uzun zaman sonra ortaya çıkar. E) Varlıkların görünen özellikleri bir gün deği- şebilir. . 2. Bana iyi analar veriniz, size iyi vatandaşlar 4. Bir milletin büyüklüğü, nüfusunun çokluğu ile vereyim. değil, akıllı ve fazilet sahibi insanların sayısıyla Bu cümlede anlatılmak istenen aĢağıdaki- belli olur. lerden hangisine anlamca en yakındır? AĢağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatıl- A) Bir topluluğu en çok kadınlar etkilemektedir. mak istenene anlamca en yakındır? B) Güçlü bir toplum oluşturmak için kadınları eğitmek gerekir. A) Milletlerin nüfus yoğunluğu ülke kalkınma- C) İyi insanlar yetiştiren annelerin büyüklüğü sında önemli rol oynar. tartışılmaz. D) İyi yurttaşlar, iyi annelerin elinde yetişir. B) Akıllı ve fazilet sahibi insanlar bir milleti E) Toplumların kalkınmışlığı kadınların eğiti- ayakta tutan en Önemli şeylerdir. miyle ölçülür. C) Bir milletin büyüklüğü niceliğine değil, niteli- ğine bağlıdır. D) Sayısal üstünlükler, teknolojik gelişmeler olmadıkça bir anlam ifade etmez. E) Bir milletin büyümesi, insanlarının iyi eğitil- mesiyle gerçekleşir. www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE 5. Tok olan, cümle cihanı tok sanır; aç olan, âlem- 7. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde “önyargı” de ekmek yok sanır. vardır? AĢağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatıl- A) Sevgilime çiçek almıyorum; biliyorum ki al- 74 mak istenene anlamca en yakındır? sam o çiçekleri yüzüme çarpar. A) Karnı aç olan insanlar herkesi kendileri gibi B) Çiçekler suyla değil sevgiyle yetiştirilir bu düşünürler. saksılarda. B) Tok insanlar aç olan insanların hallerinden C) Bahçemizdeki ağaçlar bu yıl meyve verme- anlamazlar. di. GENELKPSS YETENEK C) Varlıklı insanlar ellerinde bulunanları pay- D) Annem bu yıl Antalya‟ya gitmeyi düşünmü- GENEL KÜLTÜR laşmadıkça toplumlarda açlık sorunu de- yor, Karadeniz‟e gidecekmiş. vam edecektir. E) Ben babamın yanında, kendimi güvende D) Bütün insanların varlıklı olduğuna inanan hissederim. birçok aç insan vardır. E) İnsanın içinde bulunduğu durum düşüncele- 8. Kaşlarını çatıp, azarlayıcı bir ses tonuyla, haddi- rini de etkiler. mi aşmamam gerektiğini söylerken amacının —. Bu cümle aĢağıdakilerden hangisiyle sürdü- rülemez? A) benim gözümü korkutmak olduğunun far- kındaydım B) bana gözdağı vermek olduğunu hissettim C) beni bu sözlerle yıldırmak olduğunu biliyor- dum 6. D) bana bu kadar yüz vermemesi gerektiğini düşünüyordu I. Ne pahasına olursa olsun kafanız iyi çıkarsa mutlu olursunuz, kötü olursa filozof olursunuz. E) bana hükmetmek olduğunu anlamıştım II. Başarısızlığa uğrayan evlilik değil, evlenen 9. Şirketin başına geçtiğim günkü duygularımı insanlardır. sana anlatamam. Bu cümleden sonra anlamı pekiĢtirmek için III. Hiçbir insan dünyaya iyi eğitilmiş bir aile aĢağıdakilerden hangisi getirilmelidir? kadar önemli bir miras bırakamaz. A) Ayaklarım yerden kesilmiş gibiydi. B) Kalıptan kalıba giriyordum sanki. IV. Bir yuvadaki huzuru ya da huzursuzluğu o C) Adeta yüreğimden kan gidiyordu. yuvayı kuranlar oluşturur. D) Bu terfi benim için iyi olmuştu. E) Kaş yapayım derken göz çıkarmamak için Yukarıdaki numaralanmıĢ cümlelerde savu- sevinemedim bile. nulan düĢünce bakımından birbirine en yakın olanlar hangisidir? A) I. ve II. B) II. ve III. C) I. ve IV. D) II. ve IV. E) III. ve IV. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE 10. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem 13. AĢağıdaki cümlelerden hangisinde aĢamalı 75 olumsuz olduğu halde cümlenin anlamı bir durum söz konusudur? olumludur? GENEL YETENEK A) İnsan arkadaşına bir selam vermez mi? A) Bu kitaptaki soruları çözdükçe netlerim ya- B) Bu yeşil yerlere bir daha gelir misin? vaş yavaş artıyor. KPSS GENEL KÜLTÜR C) Senin oraya gideceğini bilmiyor mu? D) Bu adam bizi neden hiç dinlemiyor? B) Onu gördükçe senin gibi bir zalimi hatırlıyo- rum. E) Sen de bizimle gelmez misin? C) Gözlerin, gözlerimin değil, kalbimin aynası- dır. D) Hayalle yaşarken gerçek dünyada hayatı yüzüstü bırakmışız. E) Kalbimde bir yara var terk edildiğim için. 11. Sınavın iptal edildiğini duyduğum an şaşkınlık- tan —. Bu cümle aĢağıdakilerden hangisiyle sürdü- rülürse cümlenin anlamı en uygun biçimde tamamlanmıĢ olur? A) ağlamaya başladım B) dünya başıma yıkıldı sandım C) başım döndü, gözlerim karardı sanki D) donup kaldım E) dünyalar benim oldu 12. Bizce aklı başında adam, yalnız bizim gibi dü- 14. Üç beş aydır tanıdığı bu kızı öyle seviyordu ki şünendir. onun için adeta —. AĢağıdaki atasözlerinden hangisi bu cümle Bu cümle aĢağıdakilerden hangisiyle sürdü- ile yakın anlamdadır? rülürse cümlenin anlamı en uygun biçimde A) Akıl akıldan üstündür. tamamlanmıĢ ve pekiĢtirilmiĢ olur? B) Akıl yaşta değil baştadır. A) eli kolu bağlıydı C) Akılları pazara çıkarmışlar; herkes kendi ak- B) gözleri çakmak çakmak oluyordu lını beğenmiş. C) öl dediği yerde ölüyor, kal dediği yerde kalı- D) Aklın yolu birdir. yordu E) Akıllıyı arkada tutma, akılsızı kılavuz etme. D) deli divane oluyordu E) başını taştan taşa vuruyordu www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE 15. Havayı, suyu, doğal yaşamı koruma çabaları- 17. Eğitimin temel amacı, zihinleri yüklemek değil, mız aslında kendimizi koruma çabalarımızdır. yönlendirmek; beyinlere başkalarının bilgilerini AĢağıdakilerden hangisi bu cümleye anlam- doldurmak değil, öz güçlerden yararlanmayı öğ- 76 ca en uzaktır? retmektir. A) Doğaya sahip çıkmak tüm insanlığa sahip Bu özdeyiĢle anlatılmak istenene en yakın çıkmaktır. açıklama aĢağıdakilerden hangisidir? B) Doğal yaşam insanların yanlış kullanımla- A) Eğitimin amacı, az bilgiyle çok şey öğret- rıyla tüketilmiş, bundan da tüm canlılar mektir. GENELKPSS YETENEK olumsuz etkilenmiştir. B) Zihinleri gereksiz bilgilerle ve başkalarının GENEL KÜLTÜR C) İnsanlar havasız, susuz, doğasız yaşaya- tecrübeleriyle doldurmak kötü bir eğitim maz; bunun için onu korumak zorundadır. şeklidir. D) Çevre sorunlarına karşı her bireyin duyarlı C) Eğitimin öncelikli hedefi, insanlara kendi yo- olması kendi yararınadır. rumlarını oluşturabilmeyi öğretmektir. E) İnsanlar çevreyi korurken aslında kendilerini D) Gereksiz birçok bilgiyi zihinlere yerleştirmek korumuş olurlar. ona sahip olan kişiye hiçbir şey kazandır- maz. E) İyi bir eğitim sisteminde, başkalarının bilgi- leri olduğu gibi alınmaz. 16. ”Çiçekler içinde ölümden, dikenler içinde yaşa- 18. Başarısının sırrını soranlara şu cevabı vermişti: yış daha hoştur.” “Başımı tararken saçlarımdan başka bir şey dü- AĢağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatıl- şünmem.” mak istenene anlamca en yakındır? A) Her insan huzur içinde ölmek ister. Bu cümlelerde anlatılmak istenene en yakın B) Yaşamak çiçeklerle ve dikenlere dolu bir yargı aĢağıdakilerden hangisidir? yoldur. C) İnsan ancak ölümle karşılaştığında yaşamın A) Büyük işler başarmanın sırrı, kişinin o işi değerini anlar. ne kadar çok istediğinde saklıdır. D) Zorluklar içinde yaşamaktansa ölmek daha iyidir. B) Başarılı olmak isteyen kişi belli bir plan E) Çekilen bütün acılara rağmen yaşamak öl- doğrultusunda çalışmalıdır. mekten iyidir. C) Başkalarının sözlerinden etkilenip, durma- dan fikir değiştiren kişi başarılı olamaz. D) Bir işte başarılı olabilmesi için kişinin tüm benliğiyle elindeki işe sarılması gerekir. E) İnsan bazı işlerde dikkatli olmadıkça başa- rılıda olamaz. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE 77 19. Atalarınızı değiştiremezsiniz; fakat torunlarınız- la ilgili olarak bir şeyler yapabilirsiniz. GENEL YETENEK AĢağıdakilerden hangisi bu cümleye anlam- ca en yakındır? KPSS GENEL KÜLTÜR A) Her insan kendi çocuğunu eğitmekle so- rumludur. B) Donmuş bir betona şekil vermek mümkün değildir, dilediğiniz şekli o yumuşakken ver- melisiniz. C) Atalarımızın yaptığı her şeyin kesinlikle doğru olduğu savunulamaz. D) Geleceği iyi şekillendirmek için geçmişten bazı dersler almak gerekir. E) Geçmişe müdahale edemeyiz ama gelece- ğe katkılarımız olabilir. 20. Cevap Anahtarı 9. A 13. A 17. C (II) Öyle ki, sizin kuşak daha şanslı bile sayı- 1. C 5. E 10. A 14. D 18. D labilir. 2. D 6. D 11. D 15. B 19. B 3. B 7. A 12. D 16. E 20. B (III) Ustalar acaba birbirini yeterince izliyor 4. C 8. D mu? (IV) Şairin kendisine yakın bulduğu şairi be- ğenmesi doğal değil midir? (V) Şair bu konuda niye nesnel olsun? (VI) Şair, bir edebiyat tarihçisi mi ki, tarafsız olsun? Bu parçada numaralanmıĢ cümlelerin hangi- sinde bir “kuşku” anlamı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE ÇÖZÜMLÜ TEST CÜMLELER ARASI ANLAM ĠLĠġKĠLERĠ 1. (I) Gündüzler daha uygun olduğundan gezegen 3. (I) Onu, hayatımın en önemli eserlerinden biri gözlemi yapmak için havanın temiz olduğu gün- olarak düşünüyorum. (II) Senelerdir, tamamla- 78 ler seçilmelidir. (II) Nem oranının fazla oluşu, manın uzun yıllar alacağını düşündüğüm bir ki- güneş ışınlarının daha fazla saçılmasına neden tap üzerinde çalışmaktayım. (III) Bu kitaba gör- olacağından, görüşü engeller, (III) Ay, gündüzle- düğüm bir rüyanın verdiği esinle başlamıştım. ri Güneş‟ten sonra en kolay gözlenebilen gök (IV) Bir gün, eğer yazmayı bitirebilirsem, böyle cismidir. (IV) Sabah saatleri, gündüz gözlemleri bir kitabın insanlara son derece yararlı olacağı- GENELKPSS YETENEK için daha uygundur. (V) Henüz Güneş, atmosferi nı düşünür dururdum. (V) Bu kitapla tüm bilgile- GENEL KÜLTÜR fazla ısıtmadığından gözlem daha rahat olur. rimizin, tüm öğretilerimizin kaynağı olduğuna Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin inandığım bir yeri anlatmaya çalışıyorum. hangi ikisinde neden-sonuç iliĢkisi yoktur? Bu parçada, anlam akıĢına göre “Halen de A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. öyle düşünmekteyim.” cümlesi, numaralanmıĢ D) III. ve IV E) III. ve V cümlelerden hangisinin yerine getirilmeli- dir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 2. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde beğeni 4. (I) Mark Twain Kurulu‟na bir Türk yazarın aday duygusu dile getirilmektedir? gösterilmesi istenmişti. (II) O zaman Türk Ya- zarlar Derneği‟nin başkanı Halide Edip Ha- A) Başarılı bir roman, tamamlanmamış bile ol- nım‟dı. (III) Bu istek onu çok güç durumu dü- sa amacına ulaşır. şürmüştü. (IV) Yeni yazarların çoğunu hiç mi hiç tanımıyordu. (V) Eskilerden aday gösterme- B) Roman kahramanını tanımak için her za- yi de nedense istememişti. (VI) Sonunda Sait man romanın tümünü okumak gerekmez. Faik‟in aday gösterilmesine karar verildi. C) Usta bir romancı, konusu ne olursa olsun, Bu parçada, Halide Edip’in güç duruma düĢ- kendisini okutabilir. mesinin nedenleri numaralanmıĢ cümlelerin hangisinden itibaren söylenmeye baĢlan- D) Roman çeşitli bölümlerden oluşuyor; ancak mıĢtır? bölümler arasındaki ustaca bağlantılar ro- manı bir solukta okumamızı sağlıyor. A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. E) Bu romanda olaylar küçük bir köyde geçer. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE 5. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde bir “yakın- 8. (I) Son 4-5 yıla kadar, ölen beyin hücrelerinin 79 ma” vardır? yerine yeni hücrelerin oluşmadığı savunuluyor- du. (II) Bugün bu görüş değişti ve beyin hücre- GENEL YETENEK A) Eserde biçim önemli değildir; önemli olan lerinin artabileceği anlaşıldı. (III) Beyin hücrele- işlenen konudur. rinin artması, beynin daha verimli kullanılmasını KPSS GENEL KÜLTÜR sağlar. (IV) Her insanda milyarlarca adet bulu- B) Göreceksiniz bu işi de beceremeyecektir. nan beyin hücrelerinin, her gün ortalama 10 bini C) Günümüzde insanları etkilemek oldukça ölüyor. (V) Beyin fonksiyonları 18-23 yaşlarında artar, 40 yaşından sonraysa hızla azalır. kolaylaştı. D) Uzun uzun cümlelerdeki anlamı pek bilin- Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin han- gisinden itibaren var olan bir görüĢün değiĢ- meyen sözcük sayısının fazlalığı bizi çok tiği anlatılmıĢtır? yordu. E) Bu yeni akım bütün şairlerimizi etkilemişti. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 6. (I) Ben eskiden kalıbına, kıyafetine, konuşma- 9. “Başka kültürlerle alışveriş —.” cümlesi aĢağı- sına, yürüyüşüne bakarak, şu Nişantaşılı, bu Ka- dakilerden hangisiyle bitirilirse “başka kültür- dıköylü, bu Kasımpaşalı diye teşhisler koyar- lerden etkilenmenin önemi” vurgulanmıĢ olur? dım. (II) Bu teşhis ve tahminlerim yüzde seksen A) kültürümüzün bozulması da neden olur de tutardı. (III) Şimdilerde bu yeteneğim kalma- B) öykünmeye (taklide) yol açar dı. (IV) Daha doğrusu bu semtlerde oturanlarda C) bir eser için şart değildir bu ortak nitelikler kalmadı. (V) Çünkü o nitelikleri D) sağlıklı bir olaydır insanlara, çevresinin dekoru, yani evleri, sokak- E) zayıflıktan ileri gelir ları, bahçeleri; o semtin yerleşmiş eski kuşakları sindirirdi. Bu parçadaki numaralı cümlelerden hangisi kendinden önceki cümleyi açıklamaktadır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 7. “Güzel, ustaca yazı yazmak —.” sözleri aĢağı- 10. (I) Yarın... Bir acayip ve sihirli bir kapıydı. (II) dakilerden hangisiyle bitirilirse, cümle genel Birdenbire yirmi yedi yaşına açılan bir kapı ki, bir yargı belirtmiĢ olur? bu gece eşiğinde yatıyordu. (III) Bu kadar telâşlı A) her yazarın arzusudur olmasına hiç de şaşılmazdı. (IV) Çünkü bu ka- B) bazılarından beklenen bir özelliktir pının arkasında sevdiği insan vardı. (V) Onunla oturup güzel şeylerden bahsetmişlerdi. C) bu insanlardan beklenebilir D) kimi yazarların hedefidir Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerden E) bu yazarların hakkıdır hangisi, kendisinden önce gelen cümlelerin nedenidir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE 11. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde söyleyen 14. (I) Ünlü Alman Filozofu Nietzsche, “İnanmak bil- kiĢi kendi düĢüncelerini katmıĢtır? meme isteğidir” der. (II) Gerçekten de insan her- A) Sait Faik Türk öykücülüğüne daha önce hangi bir şeye inanmakla, bir bakıma kendi tü- 80 görülmemiş bir tarz getirdi. rüne özgü olan varlığı sorgulama yetenek ve B) Sait Faik öykülerinde çevrenin insan üze- yetkisinden de vazgeçmiş olur. (III) Böylece rindeki etkilerini de anlatır. bilmenin gerektirdiği zihinsel enerjiyi oluşturma ve harcama sürecine girmekten de kurtulur. (IV) C) Bence Sait Faik, Cumhuriyet döneminin en Bilme sürecini oluşturan en temel etkinlik, büyük öykücüsüdür. “okumak”tır. (V) Öyleyse, bilgi toplumu özlemi- GENELKPSS YETENEK D) O, bütün öykülerinde İstanbul Türkçesini nin gerçekleşmesi, Önce okuyan toplum özle- GENEL KÜLTÜR kullanmıştır. minin ve giderek bilen toplum özleminin gerçek- E) İnandığı yoldan asla dönmezdi. leşmesine bağlıdır. Bu parçadaki cümlelerin hangisinde “koĢul” anlamı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 12. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde bir kiĢi tanı- 15. AĢağıdaki cümlelerden hangisi bir “tanım” tılırken karĢıt özellikleri bir arada verilmiĢ- cümlesidir? tir? A) Çocuğun ruhsal gelişiminde üç ana unsur A) Fıkraları, nükteleri dilden dile gezerdi. çok önemlidir. B) Uzun boylu, zayıf, ince yapılı, gür ve siyah B) Disiplinin yanlış kullanılması çocuğun gele- kaşlı biriydi. ceğini yanlış etkiler. C) İçine kapanık, okumaktan hoşlanan, ömrü C) Disiplin çocuğu sağlıklı ve dengeli yetişkin- çevresiyle işi arasında geçen bir gençti. liğe hazırlar. D) İnandığı yoldan ayrılmazdı. E) Özgür ama ölçülü, içten ama mesafeli, yaş- D) Elinde model olmayanlar, çocuğa iyi örnek olamayacaklardır. lı ama çocuksu bir adamdı. E) Sağlıklı sınırlar koymaktır disiplin, kalp kır- mak değildir. 13. (I) Yıllardır memleketime gelmemiştim. (II) Bu 16. AĢağıdaki dizelerin hangisinde anlatımda yolculuk bana büyük bir heyecan veriyordu. (III) karĢıtlıklardan yararlanılmıĢtır? Otobüste kırk üç yolcu vardı. (IV) Erzurum‟a öz- A) Siz kimsiniz, niçin yalnızsınız burada? gü müziklerden derlenmiş bir müzik yayını vardı B) Deniz kenarında Mecnun gibi gezerdim. otobüste. (V) Yolculuğum tam 12 saat sürdü. C) Sevdayı dilberden gönül usandı. D) Ne dermandır ki, dert onda gizlidir. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerden E) Dertli, ne ağlayıp gezersin burada? hangileri “neden-sonuç” ilgisiyle birbirine bağ- lıdır? A) I. ve II. B) I. ve III. C) ll.ve V. D) III. ve IV. E) IV. ve V. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE 17. AĢağıdaki dizelerin hangisinde yargı koĢu- 20. (I) Halit Ziya, bir süre her şeyi karartıp, yalnız 81 luyla birlikte verilmiĢtir? masayı aydınlattığı için tuhaf bir gücü oluyor bu A) Bir tel kopar, ahenk ebediyen kesilir. sahnenin. (II) Edebiyatla resmin farkı yüzünden GENEL YETENEK B) Bu güler yüzlü adam ben değilim. masa imgesinin bütünü bir anda serilmiyor C) Doldurdu davul sesleri er meydanını. önümüze. (III) Ama yazar, edebiyatın çarpıcı bir KPSS GENEL KÜLTÜR D) Eşsiz Boğaz, şerefli hayalin derindedir. hünerinden yararlanıyor. (IV) İmgeleri art arda yı- E) Buralardan uğurlanır mübarek aylar. ğıyor; ayrıntılar teker teker yerlerini alıyor anla- tımda. 18. (I) Sadece biz kendi hayatımızdan, kendi mutluluğumuzdan ve kendi sağlığımızdan so- Bu parçada numaralanmıĢ cümlelerin hangi rumluyuz. (II) Hayat bize ne getirirse getirsin ikisinde “neden-sonuç” iliĢkisi vardır? içimizde çok büyük bir güç var. (III) Bunu asla unutmayın; iç dünyamız sadece bize aittir, baş- A) I. ve II. B) I. ve III. C) I. ve IV. kalarının düşünceleri, görüşleri, inandıkları için yapabileceğimiz bir şey yoktur. (IV) Bu sadece D) II. ve IV. E) III. ve IV. bizim dünyamız olmalıdır. (V) Yaşam bize her zaman ihtiyacımız olan mutluluğu, başarıyı ev- rensel işleme uygun bir biçimde ve zamanında karşımıza çıkarır. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin han- gisinde anlamca olumsuzdur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 19. — bir balıkçı günlerce denizde kalır, mahalle halkına — geçenleri anlatır. Bu cümlede boĢ bırakılan yerlere sırasıyla aĢağıdakilerden hangileri sırasıyla getirilme- lidir? A) Beş yıl önce - bir zaman - serüvenlerini B) Zamanın birinde - kaldığında - başından C) Eskiden - o zaman - maceralarını D) Vaktiyle - döndüğünde - başından E) Geçen gün - geldiğinde - her şeyi www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE ÇÖZÜMLER 1. Bu parçanın III. ve IV. cümlelerinde neden- 7. Soruda “genel bir yargı” sorulmaktadır. A seçe- sonuç değil karşılaştırma anlamı vardır. Diğerle- neğindeki “her yazarın” sözü de genel bir anlamı rinde ise neden-sonuç anlam ilişkisi vardır. ifade etmektedir. Dolayısıyla bu cümle A‟daki 82 Yanıt D sözle tamamlanmalıdır. Yanıt A GENELKPSS YETENEK 2. D seçeneğinde geçen “ustaca” ve “bir solukta 8. II. cümlede son derece açık bir biçimde “Bugün GENEL KÜLTÜR okumak” sözlerinde beğeni duygusu açıkça se- bu görüş değişti.” sözü kullanıldığı için aranan zilmektedir. Diğerlerinde ise böyle bir durum cümle budur. söz konusu değildir. Yanıt B Yanıt D 3. I. cümlede “düşünüyorum”, soru cümlesinde de 9. A, B, C, E seçeneklerinde olumsuz bir ifade kul- “Halen de düşünmekteyim.” dendiğine göre bu lanıldığı için bir önemin vurgulanması söz konu- cümle I. cümlenin devamıdır ve II. numaralı ye- su olamaz. D‟de verilen söz ise olumlu bir söz- re gelmelidir. dür ve önem kavramı vurgulanmaktadır. Yanıt D Yanıt B 4. Parçanın III. cümlesinde H. Edip‟in güç duruma 10. III. cümlede birinin telaşlı olduğu söylenmiş, IV. düştüğü söylenmiş, IV. cümleden başlanarak cümlede de “çünkü” bağlacıyla bu durumun ne- bunun nedenleri sıralanmıştır. deni söylenmiştir. Bu iki cümle birbirine “neden- sonuç” ilişkisiyle bağlıdır. Yanıt C Yanıt D 5. D seçeneğinde geçen “Bizi çok yordu.” sözün- 11. C seçeneğinde geçen “Bence” sözcüğünden, den yakınma anlamı açık bir biçimde anlaşıl- konuşan kişinin cümleye kendi düşüncelerini, maktadır. Diğerlerinde böyle bir anlam söz ko- yani yorumunu kattığı çok açık biçimde anlaşıl- nusu değildir. maktadır. Diğer cümleler ise nesnel nitelik taşı- maktadır. Yanıt D Yanıt C 6. V. cümle IV. cümlenin açıklamasıdır. Bu tarz 12. E‟de kişinin hem yaşlı hem de çocuksu olduğu sorularda “çünkü” bağlacının kullanılması çok söylenmiştir. Bunlar birbirine karşıt, beklenme- büyük bir ipucudur. yen durumlardır. Diğerlerinde herhangi bir kar- şıtlık söz konusu değildir. Yanıt E Yanıt E www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE 13. Bu parçanın II. cümlesinde yazar, heyecanlı ol- 19. D seçeneğinde verilen sözcükler sırasıyla getiril- 83 duğunu belirtmiştir. Bu bir sonuçtur. I. cümlede diğinde cümlede hiçbir uyumsuzluk, anlatım bo- ise bunun nedeni belirtilmişti zukluğu görülmez. Diğerlerinde geçen sözcük- Yanıt A ler ise bu cümleye uymaz. Yanıt D 14. Bu parçanın V. cümlesindeki “bağlıdır” sözcü- ğünden bu cümlede bir koşul anlamının varlığı 20. I. cümlede “için” edatı, II. cümlede de “-den” eki bize bu cümlelerde neden-sonuç anlam ilişkisini anlaşılmaktadır. Diğer cümlelerde koşul anlamı gösterir. Ancak bu cümleler birbirine bağlı değil- GENEL YETENEK dir, bağımsız biçimde neden-sonuç cümleleridir. yoktur. Yanıt A KPSS GENEL KÜLTÜR Yanıt E 15. E seçeneğinde “Disiplin nedir?” sorusuna “Sağ- lıklı sınırlar koymaktır.” cümlesi cevap verir. Bu cümle tanımsal nitelik taşıyan bir cümledir. Yanıt E 16. D seçeneğinde “derman” ve “dert” sözcükleri birlikte kullanılarak anlatımda karşıtlıklardan ya- rarlanılmıştır. Yanıt D 17. A seçeneğinde “ahengin ebediyen kesilmesi”, “bir telin kopması” durumuna bağlanmıştır. Bu da bize cümlede koşul anlamı olduğunu göste- rir. Yanıt A 18. III. cümlede geçen “unutmayın” ve “yoktur” yük- lemlerinin ikisi de olumsuzdur. Türkçemizde olumsuzluk, “-me, -siz, yok, değil” sözcük ve ekleriyle sağlanır. Yanıt C www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE YANITLI TEST - 1 CÜMLELER ARASI ANLAM ĠLĠġKĠLERĠ 1. (I) Değerli hikayecimizin vakitsiz ölümünden 3. (I) Atatürk‟ün bizi kırk yıl önce bıraktığı yerde beri aksatılmadan veriliyor bu armağan. (II) Bu, bile değiliz bugün. (II) Bizans entrikası ile birbi- 84 hikâye dalında kalem oynatan tüm hikayecilerin rimizi çelmelemekle meşgulüz. (III) Sen-ben en fazla amaçladıkları saygın bir armağandır. kavgasından, yurt hizmetine harcayacak gücü- (III) Daha aylar öncesinden o yılki Sait Faik Ar- müz kalmadı. (IV) Dış itibarımız paramızın de- mağanı‟nı kimin alacağı büyük bir merak ve he- ğeri gibi düştü. (V) Yoksul durumumuzu dikkate yecan konusu olurdu. (IV) Bu armağanın ilkine almadan mirasyedi savurganlığıyla günümüzü GENELKPSS YETENEK layık görülmüş bir yazar olarak bu güzel duygu- gün ettik. GENEL KÜLTÜR yu çok iyi bilirim. (V) Daha sonraki yıllar beni de Bu parçadaki numaralanmıĢ yerlerden han- seçiciler kuruluna aldılar. gi-sine “Çok daha gerilere düştük.” cümlesi ge- Bu parçada numaralanmıĢ cümlelerden han- tirilirse, parçanın anlam bütünlüğü bozul- gisinde nesnel anlatım yapılmıĢtır? maz? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 2. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde bir “eleştiri” 4. (I) Kemal Tahir‟i ben çocukluğumda çok sever- söz konusudur? dim, halâ da çok severim. (II) Çok sıkıldığımda oturup Kemal Tahir‟in romanlarını okurum. (III) A) Etrafta yükselen motor, müzik ve insan Kemal Tahir‟de insan psikolojisi hemen hemen seslerinin oluşturduğu gürültü kirliliği her- hiç yoktur. (IV) Aksiyon edebiyatının en parlak kesi yoruyor. örneklerini vermiştir. (V) Hatta neredeyse baş- langıç noktası diyebilirim. (VI) Ne yazık ki, o B) Bu kadar ağır kanlı olmayı ve bunlardan kaynaktan beslenen yeni yazarlar gelmedi. hiçbir rahatsızlık duymamayı nasıl başarı- yor, bilemiyorum. Bu parçada numaralanmıĢ cümlelerin hangi- sinde bir “yakınma” anlamı vardır? C) Duygularına kapılıp gitmekten çok korkar- dın o günlerde. A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. D) Bütün kapılardan elim boş döndüğüm gün önce ve en fazla kendime kızıyordum ağla- yarak. E) Başarıya giden yollar engelli, çengelli, dike- ni, azaplı da olsa onu aşmalısın. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE 5. (I) Sekiz otuz haberlerinde, Edip Cansever‟in 8. Hava sıcak, arkasındaki uzunca pardösü omuz- 85 ölüm haberi verildi. (II) Bu haber inanılmaz öl- larından sarkıyor, şapkası terden yapışıyor, an- çüde sarstı beni. (III) Rastlanmadık bir biçimde cak —. GENEL YETENEK ve yüksek sesle ağlamaya başladım. (IV) Tur- Bu cümle aĢağıdakilerden hangisiyle ta- gut‟ta bunca sarsılmamıştım. (V) Üst üste geliş- mamlanamaz? KPSS GENEL KÜLTÜR te bir şey var belki de. (VI) Otuz yıllık arkada- A) o, buna hiç aldırmıyordu şımdı. (VII) Yalnız sanat serüvenimiz değil, ha- B) o, çevresine çok önem veriyordu yat serüvenimiz de iç içe durumlar yaşamıştı. C) o, buna karşın yürüyordu D) o, bunların farkında değilmiş gibi yapıyordu Bu parçada numaralanmıĢ cümlelerin hangi- sinde “olasılık” anlamı vardır? E) o, yine de yoluna devam ediyordu A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 6. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde Ģarta bağlı 9. Bir ünlü devlet adamının her yıl bir önemli ulusal bir durum söz konusudur? bayramda yapmayı gelenek hâline getirdiği uzunca konuşmasını, o yıl sadece üç dakikaya A) Hayat yolculuğunda ağır darbeler alan indirmesinin nedenini araştıranlar —. içimdeki prensesi korumak istiyordu. Bu cümle anlam bütünlüğü açısından aĢağı- dakilerden hangisiyle tamamlanamaz? B) Başımı çevirseydim bana yabancılaşan bir A) çeşitli açıklamalar yapmışlardı yüz bulacaktım karşımda. B) değişik sonuçlara ulaşmışlardı C) aynı noktada birleşmişlerdi C) Yüzünde eskisi gibi kendi masumiyetimin D) gerçek nedene ulaşamamışlardı yansımasını göremeyecektim. E) ortak bir noktada buluşamamışlardı D) Arkamda sonsuzluğa açılan ve beni içine çağıran kapı onun kapısıydı. E) Ona bu hoyratlığı yakıştıramayacak kadar dünyadan kopuk bir kadındı. 7. Bu dönemden sonra, ona gösterdiğimiz ilginin 10. En emin olduğunuz şey olan evinizin kapı nu- ve yaptığımız bakımın yönü değişti. (I) Artık marasını bile akşam eve dönerken kontrol ede- yemek yemesiyle uğraşmıyorduk. (II) Onu daha ceksiniz; —. çok eğlendirmeye çalışıyorduk. (III) Meraklı ve Bu cümle, aĢağıdakilerden hangisiyle sürdü- zekiydi ama canı çabuk sıkılıyordu. (IV) Bu ne- rülemez? denle her zaman kendisiyle ilgilenmemizi isti- A) bakarsınız değişmiş olabilir yordu. (V) B) bakarsınız numara yerinde olmayabilir C) bakarsınız yeni bir numara vermişlerdir Bu parçada numaralanmıĢ cümlelerden han- D) bakarsınız yerinde duruyordur gisi, kendisinden önce gelen cümlenin so- E) bakarsınız değişik bir numara olabilir nucu durumundadır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE 11. 14. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde “eylemin I. Senin arkan yoktu, önün yok. gerçekleşmesinin, bir başka durumun gerçek- II. Nesneleri bil, gölgelere dokun. leşmesine bağlı olduğu” vurgulanmıĢtır? 86 A) Dalgalar kayalara vurdukça, zihnimde ma- III. Gelecek sonsuz bir rüyada deni bir ses yankılanıyordu. IV. Artık geçmiş bir kırmızı tilkidir. V. Karşılaştığında onu hemen tanıyıverdin. B) Düşünce örücüleri, yakut ağlarla kapatıyor- du dünyayı. GENELKPSS YETENEK Yukarıdaki numaralanmıĢ dizelerin hangisin- C) Dehşet içindeydi gök, ortalık kekik ve za- GENEL KÜLTÜR de, anlatımda karĢıtlıklardan yararlanılmıĢ- man kokuyordu. tır? D) Ölümün içinde aradığımız hayat, belki de A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. zamandır. E) Titriyordum, ansızın silindi çevremde görü- nen bütün yüzler. 12. (I) Geçen Pazar Çamlıca‟ya çıktık. (II) Bir kasım 15. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde eylem “ne- başını yaşıyordu doğa. (III) Ama toprakta en kü- deniyle” birlikte verilmiĢtir? çük bir üşümüşlük, tedirginlik yok. (IV) Seslerin yankısı havada asılı kalıyordu. (V) Boğaz ve A) Niye günlerin bakıra çalan rengi, içinde var Marmara ütülü çarşaf gibi kırışıksız. sandığın efsunla çarpışır? Bu parçada anlam akıĢına göre “Sanki bir yaz B) Dalga vurdukça gitti geldi çakıl taşları, ha- uzantısı.” cümlesi numaralanmıĢ yerlerden reket içlerinde değildir. hangisine getirilirse parçanın anlam akıĢı bozulmaz? C) Şimdi güldüğünde neşesi kimseye ulaşmı- yor sanıyor. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. D) Kendisine ulaşan ve kendini sevdiren ay ışığının altında titrer. E) Günler ona, gitgide ağırlaşan bir ruhu hatır- latmaktadır. 13. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde bir “varsa- 16. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde kiĢisel gö- yım” söz konusudur? rüĢlere yer verilmemiĢtir? A) Gündüz gidersek belki yolu çıkarabilirsin. B) Belki bugün oğlunu okula göndermeyebilir. A) En diri yapraklar, en güzel dallar, en uçlar- C) Sen de farz et ki bu kuşu kafese koyup eve da bulunur. götürmüşüz. D) Bu yaz sonunda sürücü kursuna gidebili- B) Gelecek ile geçmiş arasındaki o narin dere rim. kurudu. E) Yemeğe ben de gelebilirim; ama onu da çağırırsan. C) Dönmek imkânsız, çünkü zaman bizden hızlıdır. D) Çocukken çiçek incirleri yerdik haziran baş- larında. E) Meyveleri yedikçe mutlu oluyorduk. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE 17. (I) Onun için, bilgisayarın çeşitli ünitelerini çalış- 20. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde anlatımda 87 tığım odaya yerleştirir yerleştirmez, icaplarına da karĢıtlıklardan yararlanılmıĢtır? baktım. (II) Kasanın üstüne birkaç renkli biblo GENEL YETENEK yerleştirdim. (III) Aynı yöntemi, ekranın tepesi A) Ardımda bıraktığım hayalimin ağırlığı altın- için de uyguladım. (IV) Yazıcı için, üstü herhan- da eziliyor, inliyorum. KPSS GENEL KÜLTÜR gi bir şey konamayacak kadar yuvarlak oldu- ğundan yapılacak bir şey yoktu. (V) Ama bu so- B) Yüzeye yaklaştığımda denizlerde gizli kal- runu da, bilgisayarın bütün ünitelerinin çevresini mış düşünceler yukarıya doğru hareketleni- çeşitli kalemlikler, biblolar, kitap açacaklarıyla yor. doldurdum. (VI) Böylece ıvır zıvır eşyanın yar- dımıyla bu işi de halletmiş oldum. C) Dalgaların, tunç levhaların, öncesizlik ve sonrasızlığın arasındayım. Bu parçada kiĢi, bilgisayara yaptıklarını açıklamaya kaçıncı cümleyle baĢlamıĢtır? D) Yollara çıktığımda zavallı bir göçebe gibi hissederdim kendimi. A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. E) Toprakta izlerini görünce, yaşamakta oldu- ğunu anlıyordum. 18. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde bir “olasılık” anlamı vardır? A) Belirsizlikler bana birtakım kesinlikler su- nardı belki. B) Kuşun, dalda asılı kalışını düşündüm gün- lerce. C) Mağaralar korkuludur, arkana bakma, ür- perirsin. D) Beklemiştin, işte doğdun, bildik oldu dün- yan. E) Sen, gerilemez denilen yaydan fırlatılan bir oktun. 19. (I) Adam ötede, usul usul yanan şarabi ateşe Cevap Anahtarı 9. A 13. C 17. A bakmadı bile. (II) Bu yere hiç gelmemiş olduğu- 1. E 5. E 10. D 14. A 18. A nu biliyordu. (III) Küçük çam suya doğru kökler 2. A 6. B 11. A 15. B 19. E salıyordu. (IV) Yavru bir kurt ıslak tüyleriyle kuru 3. B 7. E 12. D 16. D 20. C toprakta sendeliyordu. (V) Geniş yol, gittikçe 4. E 8. B daralıyordu. Bu parçada numaralanmıĢ cümlelerin hangi- sinde aynı varlığın karĢıt durumları birlikte verilmiĢtir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE YANITLI TEST - 2 CÜMLELER ARASI ANLAM ĠLĠġKĠLERĠ 1. (I) İçeriğine değinmeden önce bu hikayelerin hi- 3. AĢağıdaki ikili dizelerin hangisinde, ikinci di- kayesinden de kısaca bahsetmemiz gerekiyor. ze, birinci dizenin nedeni durumundadır? 88 (II) Kitap üç bölümden oluşmaktadır. (III) Birinci A) Gün geçtikçe iki yüzlüleri sever oldum. bölümde başarılı altı hikâye yer alır. (IV) İkinci Çünkü yaşadıkça yirmi yüzlü insan gör- bölümde ise Bitmemiş Hikâyeler başlığı ile yine düm. GENELKPSS YETENEK altı hikâye daha vardır. (V) Son bölümde ise B) Aşk ile, ikbal ile bahtiyar oldum diye Hangi GENEL KÜLTÜR Raif Efendi‟nin Katili ve Bir Yaz Levhası gibi gafil sevinir, hangi şair yükselir? hikâyelerin Yahya Kemal‟in el yazısıyla yer aldı- ğını görürüz. C) Korku kanatlandırır ayaklarını birden Endi- şeler, acılar onu hızla kovalar. Bu parçada numaralanmıĢ cümlelerden han- gisinde “öznel” anlatım ağır basmaktadır? D) Efendiyi görünce evin sadık bekçisi Üzün- tüden, korkudan dehşetle titrer sesi. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Sevinçten ve kaderden başlarlar ağlamaya Bu hâli görür görmez yaşar bütün gözler. 2. — o dönemi, en mutlu dönem diye niteleyişim 4. (I) Şair olmayı en güç, en erişilmez bir şey ola- onu mükemmel, ideal, özenilecek bir dönem rak düşündüğümü, şairliği yıllarca özlemle hayal görmemden değil, sadece ve sadece geçirdiği- ettiğimi hatırlıyorum. (II) Nitekim ilk kalem de- miz bütün o abuk sabuk dönemler içinde en tu- nemelerim de şiir değil, nesir olmuştur. (III) An- tarlı görmemden dolayıdır. nem, Birinci Dünya Savaşı‟nın mütarekesi sıra- Bu cümlenin baĢına aĢağıdakilerden hangisi larında ölmüştü. (IV) Beni Galatasaray Lisesi‟ne getirilirse, daha önceki cümlelerde bazı (O zamanlar henüz Mektebi Sultani) yatılı ola- olumsuzlukların vurgulandığı anlaĢılmıĢ rak vermişlerdi. (V) İlk yazım, okulun ilk sınavla- olur? rında, annemin ölümüne dair bir yazı oldu. A) Bütün bunlara karşın Bu parçada numaralanmıĢ cümlelerin hangi- sinde yazar, kendi duygularını katmıĢtır? B) Bütün iyi niyetime karşın A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. C) Yaşadığımız dönemin olumlu koşullarına karşın D) Bir iki olumlu iş yapılmasına karşın E) Hiçbir olumlu girişime karşın www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE 5. (I) Onun şiir ve hikâyelerinde benzerlikler bul- 7. (I) Feyzi Halıcı‟nın şiir dünyası nadir bulunan bir 89 mak mümkündür. (II) Biraz da bu hikâyelerin tazeliğe sahiptir. (II) Beyaz mermerler üzerine eleştirel bir yaklaşımla ele alınması gerektiğini düşen bir akşam gizemidir. (III) Yeşil mermer GENEL YETENEK düşünüyoruz. (III) İlk dikkatimizi çeken zaafların üzerine düşen bir damla sudur. (IV) Aynalarda başında yazarın hikâyelerinde pek karakter parlayan gölge; seçkin bir çeşmedir. (V) Aruz KPSS GENEL KÜLTÜR oluşturamamış olması gelmektedir. (IV) Tipler vezniyle söylenmiş dörtlüklerden oluşmuştur bu üzerine kurulan bu hikayelerde büyük ölçüde şiirler. aynı konum ve özelliklere sahip kahramanlar Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerden çokça yer almaktadır. (V) Onlar, okuyucuyu pek hangisi “nesnel” bir cümledir? şaşırtacak davranışlarda bulunmazlar. (VI) Ya- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. şadıkları karşısında nasıl bir tutum içerisine gi- receklerini önceden tahmin etmek mümkündür. 8. (I) Seçmenlerimizi kazanmak için konuşacaksı- nız. (II) Parti içinde yükselmek için konuşacak- Bu parçada eserlere yönelik eleĢtiri numara- sınız. (III) Kamuoyunu kendinize çevirmek, halk lanmıĢ cümlelerin hangisiyle baĢlamakta- kitlelerini kazanmak için konuşacaksınız. (IV) dır? Gazetecilere şirin görünmek için konuşacaksı- nız. (V) O partinin bir milletvekili olduğunuz için A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. konuşacaksınız. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin han- gisinde bir “amaç” anlamı yoktur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 6. (I) Şiirlerin yanı sıra iki de hikâye kitabı olan 9. (I) Seller akmaktadır yürüdüğünüz yoldan. (II) Ziya Osman, edebiyatımızda Cahit Sıtkı gibi şa- Toprakların sürüklenmesiyle ağaçların kökleri irlik yönüyle kimlik kazanmıştır. (II) Yalnız, ortaya çıkmıştır. (III) O an yıldırım düşer yürü- hikâye konusunda Cahit Sıtkı‟dan daha şanslı düğünüz zaman parçacığına. (IV) Sizi ikiye bö- ve daha başarılıdır. (III) Çünkü şairin ilk hikâye ler yıldırım, kendinizden ayrı düşersiniz. (V) kitabı henüz sağlığında Mesut insanlar Fotoğ- Gövdenin iki yarısı kalakalmıştır köklerin arasın- rafhanesi adıyla yayımlanır. (IV) Bu kitabında da. dokuz hikâye bir araya getirilmiştir. (V) Diğer hi- kaye kitabı ise şairin ölümünden iki yıl sonra ya- Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin han- yımlanmıştır. gisinde, eylemin sürmekte olduğu anlamı vardır? Bu parçada numaralanmıĢ cümlelerin hangi- sinde “öznellik” sezilmektedir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE 10. (I) Siyasi Hikâyeler, Osmanlının son dönemini 13. (I) iyi niyetli ve yardımsever bir arkadaşımla bir anlatan hikâyelerdir. (II) Bunlarda II. Mahmut dö- gün doğada gezinirken, kozasından çıkmaya ça- nemi anlatılır. (III) Hikâyelerin merkezini saray lışan bir kelebek gördük. (II) Kelebek kozanın 90 çevresi oluşturmaktadır. (IV) Sohbet üslubuyla lifleri arasından sıyrılmaya çalışmaktaydı. (III) anlatılan bu hikâyelerde, saray çevresinde dö- Yardımsever arkadaşım hemen kelebeğin im- nen dolaplar başarıyla ve büyük bir ustalıkla an- dadına koştu. (IV) Dikkatlice kozanın liflerini sı- latılmıştır. (V) Kimi kahramanlar da “devlet ada- yırdı ve kelebeğin fazla çabalamadan kozadan mı” kimliğiyle verilmiştir. çıkmasını sağladı, (V) Ancak kelebek kozadan GENELKPSS YETENEK Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerden kolaylıkla çıktıysa da, biraz çırpındı ve uçamadı. GENEL KÜLTÜR hangisi “öznel” bir yargıdır? Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerde, ot- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. larla ilgili olarak verilen aĢağıdaki yargılar- dan hangisi yanlıĢtır? A) I. cümlede, kişinin başından geçen bir olay anlatılmıştır. 11. AĢağıdaki dizelerin hangisinde “koşul-sonuç” B) II. cümlede, kelebeğin kozasından çıkışı iliĢkisi vardır? anlatılmaktadır. A) Alçak gönüllü olursan yoktur senden iyisi. B) Dörtnala uzaklaşan şu zamanı durdurmak C) III. kelebeğin zor durumda olduğu açıklan- güç. mıştır. C) Öylesine gelip geçiyor bütün güzellikler. D) Çalar saatinizi bir eski aşka kurmak güç. D) IV. kelebeğin kozadan çıkışı anlatılmakta- E) “Olacak olan olur” bu en büyük gerçektir. dır. E) V. cümlede, kelebeğin nasıl öldüğü açık- lanmıştır. 12. (I) Şu da bir gerçek ki, şiirin doruğuna yükselen 14. (I) Toplumun yozlaştığı dönemlerde bazı kesim- Beyatlı, hikâyelerinde aynı yüceliğe ulaşama- ler, bu yozlaşmanın tadını çıkarırlar. (II) Roman- mıştır. (II) Tarih bilen ve düzgünce anlatma gü- cı Thomas Mann, yozlaşmış bir Alman toplu- cü olan her yazar yapabilirdi onunu yaptığını. munun kronikçisi olarak bunu yansıtmıştı. (III) (III) Değişen şey, onun Yahya Kemal‟ce yazılı- Abdülhak Şinasi de, yozlaşmış Osmanlı toplu- şıdır, yani deyiş özelliğidir. (IV) Teknik yönden, munu garip, yarı deli, mutlu ve kendine yeterlilik Yahya Kemal‟in hikâyeleri, Ömer Seyfettin ça- içinde yaşayan tiplerini anlatmıştır. (IV) Ne var ğının gerisindedir. (V) Hele bugünkü hikayeci ki, Thomas Mann gibi dışardan bakarak değil, kuşağının Yahya Kemal‟den öğreneceği hiçbir biraz benimseyerek, biraz hoş görerek, biraz da şey yoktur. onlar gibi yaşayarak anlatmıştır. (V) Adülhak Şinasi, bu mutlu azınlığın tatlı kaçıkları dışında Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin han- kendine kahraman seçememişti. gisinde Yahya Kemal’in yaptığının “özelliğinin ve özgünlüğünün” olmadığı vurgulanmıĢtır? Bu parçada numaralanmıĢ cümlelerin hangi- sinde “beğeni ve karşılaştırma” bir arada veril- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. miĢtir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE 15. (I) Cahit Sıtkı‟da olduğu gibi Ziya Osman‟ın şiir 18. (I) Kendisine sıcaklık duyulmakla birlikte baba, 91 ve hikâyeleri de hayatından derin izler taşır. (II) çocuğun hayatından çekilmeye başlar. (II) Çün- Onun eserlerinde de hayatın izleri daha yoğun kü, annesi öldükten sonra babası bir başkasıyla GENEL YETENEK ve somut olarak karşımıza çıkar. (III) Şiirlerinde evlenir. (III) Artık onun, yüzünü görmediği bir de hece ölçüsü ve serbest ölçüyü; hikâyelerinde kız kardeş vardır. (IV) Şiir ve hikayelerini birlikte KPSS GENEL KÜLTÜR ise Çehov tekniğini kullanmıştır. (IV) Şiirlerinde ele aldığımızda bunu görebilmekteyiz. (V) Bazı gördüğümüz geçmişe sığınma, çocukluk yılları- hikâyelerinde bu durum daha açık görülmekte- na duyulan özlem, hikâyelerinin de merkezini dir. (VI) Şiirlerinin bir bölümünde de bu duygu oluşturmaktadır. (V) Dolayısıyla onun hikâyele- yoğunluk kazanmıştır. rine, hayatından somut kesitler taşıdığı için “ya- şanmış hikâyeler” de diyebiliriz. Bu parçada numaralanmıĢ cümlelerden han- Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerden gisi, kendisinden önce gelen cümlenin nede- hangisi eserin içeriğine yönelik değildir? nini açıklamaktadır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. 16. AĢağıdaki cümlelerin hangisi, söyleyenin 19. (I) Büyük Çin bilgesi, filozof, siyasal yönetici ve düĢüncesini içermemektedir? Çin tarihinde resmi din olarak kabul edilen öğre- A) Televizyonları dolduran dizilerin birçoğu iş tilerin kuramcısı Konfüçyüs, M.ö 551 yılında, Lu olsun diye yapılmış. kentinde doğdu.(II) Chou hanedanlığı dönemin- B) Okunan her roman okurunun dünyasını de- de (M.ö. 1027-256), Hristiyanlığın doğuşundan ğiştirmeli. yaklaşık beş yüz yıl önce yaşadı. (III) Küçük C) Bazı şarkılar insanı yıllar öncesine götürür. yaşlardayken babası ölünce, annesi tarafından D) Yazarın ilk romanı sadece Türkçe yayın- büyütüldü. (IV) Ambar bekçiliği ve kamu arazisi lanmıştı. yöneticiliği yaptı (V) Chou hanedanlığı göçebe E) Öykülerinde herkesin anlayacağı yalın bir toplulukların akınlarıyla yıkıldı. dil kullanır. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerden 17. AĢağıdakilerin hangisinde “yakınma” anlamı hangisi nesnel nitelik taĢımamaktadır? vardır? A) Ağaçları sevdiği kadar çiçekleri de seviyor. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. B) Ailesinin bu kadar aç gözlü olmasına bir anlam veremiyor. 20. AĢağıdaki dizelerin hangisi anlamca olum- C) Bebeğin uyandığını ablasına niye söylü- suzdur? yor? A) Bazen iniş, bazen yokuş gibiyim. D) Bazı insanların yardıma muhtaç olabilece- B) Seninle bir olmak bile mümkün değil. ğini düşünemiyor. C) Senin yokluğunda bir giz var başka. E) Lazım olabilecek tüm evrakları bir araya D) Çektin aldın beni ayrılığın kaderinden. topluyor. E) Acı tatlı gerçekler insanı zorlar bazen. Cevap Anahtarı 9. A 13. E 17. D 10. D 14. D 18. A 1. C 5. B 11. A 15. C 19. A 2. A 6. B 12. B 16. D 20. B 3. A 7. E 4. A 8. E www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE ÇIKMIġ SORULAR CÜMLEDE ANLAM 1. (I) Türk mutfağının dünyanın en iyi mutfakları 3. Gördüğünüz bir yer çok güzel olsa da onun, ha- arasında olduğunu biliyoruz. (II) Onu oluşturan yatınızda görebileceğiniz en güzel yer olduğunu 92 öğeler, Orta Asya bozkırlarındaki göçebe yaşa- düşünmeyin. GENELKPSS YETENEK mından süzülerek günümüze gelmiş. (III) Türk Bu cümlede öne sürülen görüĢle aĢağıdaki- GENEL KÜLTÜR mutfağı, Osmanlı sarayında en seçkin Örnekleri- lerden hangisi arasında yakınlık vardır? ne ulaşmış, muhteşem bir mutfak. (IV) Zengin ve eski tarih boyunca, çok farklı kültürlerden et- A) Elindekiyle yetinmek, insanı ilerde karşıla- kilenmiş ve onları etkisi altına almış. (V) Kültür- şabileceği güzelliklerden yoksun bırakabilir. ler bileşkesi olan Türk Mutfağı, Anadolu‟nun günlük yaşamında bugün de varlığını sürdürü- B) Her zaman, yaşananların iyi yönünü ön yor. (VI) Pizzalara, hamburgerlere karşın ya- plana çıkarıp olumsuzlukları göz ardı et- şamaya devam ediyor. meyin. Bu parçanın V. tümcesinde Türk mutfağına C) Yaşadığınız yerin olumlu ve olumsuz özel- “Kültürler bileşkesi” denmesinin nedeni kaçın- liklerini belirtmekten kaçınmayın. cı tümcede açıklanmıĢtır? D) İçinde bulunulan koşulların daha iyisini, daha güzelini elde etmek özel bir çaba ge- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) VI. rektirir. E) Yaşamınız boyunca, o güne değin yaşadık- larınızdan daha ilginç olan şeylerle karşıla- şabilirsiniz. 2. (I) Dil bir konuşma, düşünme ve iletişim aracı- 4. (I) Canlılar, öldükten sonra çeşitli tortulların içine dır. (II) Ancak aynı dili konuşanlar birbiriyle ileti- gömülüp fosilleşir. (II) Denizler fosilleşme için şim kurabilir. (III) Sözgelimi, bilgisayar dilini öğ- uygun bir ortam olduğundan çoğunlukla deniz- renmeden bilgisayarla iletişim kuramayız. (IV) lerde yaşayan canlılar fosilleşiyor. (III) Ölen Bilgisayarla iletişim kurmanın yolu onun diliyle canlının sert kısımları hızla denizin dibine çöke- konuşmaktan geçer. (V) Bilgisayar dilini bilme- rek milyonlarca yıllık bir süreçte tortullarla birle- yenler onunla hiçbir zaman tam olarak ilişki ku- şiyor ve fosilleşiyor. (IV) Daha sonra da çeşitli ramazlar. etkilerle yüzeye çıkıyor. (V) Bu fosiller yaşadıkları dönemin cansız tanıklığını yapıyor. (VI) Kütlenin Bu parçadaki numaralanmıĢ tümcelerin han- oluştuğu dönemin iklimi, o dönemdeki biyolojik gisinde “koşul” anlamı yoktur? çeşitlilik, tortul kütlelerin yaşı ve çeşitli tektonik A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. olaylarla ilgili bilgiler, fosiller sayesinde ortaya çıkıyor. Bu parçada numaralanmıĢ cümlelerin hangi- lerinde fosillerin iĢlevinden söz edilmekte- dir? A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV. D) IV. ve V. E) V. ve VI. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE 5. (I) Kökeni binlerce yıl öncesine uzanan mısırı, 7. (I) Ülkelerin çağdaşlık yarışında bulundukları dü- 93 Avrupa 1400‟lü yılların sonunda keşfetmiş. (II) zey, yalnızca bilim ve teknikteki üstünlükleri, sa- Kolomb‟un İspanya‟ya dönerken Amerika‟dan nayileşmedeki başarılarıyla ölçülemez. (II) Uy- GENEL YETENEK getirdiği mısır, 15. yy.da Asya‟ya ve Akdeniz‟in garlığın en önemli ölçütlerinden biri, ulusların kuzeyindeki ülkelere yayılmış. (III) 16.yy.da Batı kültürel değerlerine sahip çıkması, bunu evren- KPSS GENEL KÜLTÜR Afrika, Hindistan ve Çin‟e götürülmüş. (IV) Tür- sel değerlerle buluşturabilmesidir. (III) Kendi kül- kiye‟ye Kuzey Afrika yoluyla Mısır ve Suriye türüne, tarihsel değerlerine sahip çıkan, farklı üzerinden geldiği ve bu nedenle bu değerli tahı- kültürlerin düşünce ve eserlerine saygı duyan la mısır adının verildiği sanılmakta. (V) Türki- birey ve kuruluşlar, demokrasinin en önemli gü- ye‟den Orta Avrupa ülkelerine yayıldığı bilinen vencesidir. (IV) Bu açıdan, zengin tarihsel ve mısıra, Fransa‟da ispanya buğdayı, Hint darısı kültürel birikimi olan kentler, bu değerlerini ko- gibi isimlerin yanı sıra, Türk buğdayı denmesi- ruyarak onları, insanlığın paylaşımına sunmalı, böylece ülkeler arasında işbirliğinin gelişmesine nin nedeni de bu olsa gerek. olanak sağlamalıdır. (V) Ayrıca bu amaçla kuru- lacak olan örgütler, kentlerimizin tarihsel, kültü- Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin han- rel ve doğal dokusunun korunmasının önemini gilerinde “tahmin” söz konusudur? her fırsatta vurgulamalıdır. A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin han- gilerinde “öneri‟ vardır? D) III. ve IV. E) IV. Ve V. A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. D) III. ve IV. E) IV. ve V. 6. (I) Toplantıda, radyo ve televizyonlarda kul- 8. (I) Bodrum Kalesi, avlularında bin bir çeşit lanılan Türkçe üzerinde duruldu. (II) Bilgisayar çiçek ve kuşla ziyaretçilerini karşılıyor. (II) Bu- da bir kitle iletişim aracı olduğundan, internet yo- rası, Akdeniz‟in en yeşil kalesi. (III) Kalenin dört luyla yapılan yazışmalardaki anlatım bozuklukla- kulesi günümüze kadar sağlam kalmış. (IV) Bu rına dikkat çekildi. (III) Televizyon dizilerindeki kalede tarih, gözler önünde canlanıyor; ziyaret- seslendirme ve Türkçe yanlışları da ele alındı. çileri sarıp sarmalıyor, yüzyıllar ötesine götürü- (IV) Bu arada radyo ve televizyonlara yabancı yor. (V) Geçmiş yüzyılların tanrıçaları, kraliçele- ad koyma özentisi eleştirildi. (V) Bir başka eleş- ri, şövalyeleri, gemicileri birer birer ayağa kalkı- tiri ise kimi çeviri kitapların, Türkçeyi tüm ince- yor. likleriyle bilmemekten doğan dil yanlışlarıyla do- lu olmasıydı. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin han- gisinde nesnellik söz konusudur? Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin han- gilerinde neden belirtilmiĢtir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. ve IV. B) I. ve V. C) II. ve III. D) II. ve V. E) III. ve IV. www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE 9. (I) Yörede, Karadeniz ile kara iklimi arasında bir 11. AĢağıdaki dizelerin hangisinde düĢsel öğe- geçiş iklimi görülüyor. (II) Karlı kış, yüksek yer- ler yoktur? lerde, neredeyse nisan ortalarına kadar sürü- A) Gördüm sonbahar kanıyor 94 yor. (III) Ladin ormanlarıyla kaplı çevrede kar, Çatlamış dudağında evrenin yılbaşı kartpostallarını andıran görüntüler oluş- B) Seyretsem derinliklerini gökyüzünün turuyor. (IV) Bu köylerde fotoğraf çekmeye do- yamıyorum. (V) Yaşlıların portreleri, evlerinin Bulutların biçimden biçime girişini izlesem önünde çalışan insanlar, su değirmeninde mısır C) Uçmasını öğrendim ben de GENELKPSS YETENEK öğüten kızlar, pencereden bakan çocuklar ob- Mavisi eskimiş gökyüzünde GENEL KÜLTÜR jektifimi sürekli meşgul ediyor. D) Bir rüzgâr geçti buradan Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerle ilgili olarak aĢağıda verilenlerden hangisi yanlıĢtır? Koştum ama yetişemedim E) Gecenin kâğıdında gözyaşının mürekkebi A) I. cümlede bir iklim tipinin üstünlüğü belirti- liyor. Herkes kendi uçurumuna bir taş atıyor B) II. cümlede bir mevsimin süresiyle ilgili bilgi veriliyor. C) III. cümlede bir doğa olayı benzetmeyle an- latılıyor. D) IV. cümlede yapılan işten çok zevk alındığı 12. AĢağıdaki cümlelerin hangisinde bir çıkarım belirtiliyor. yapılmıĢtır? E) V. cümlede nelerin fotoğrafının çekildiği A) Yapıtları üzerine yazılmış inceleme yazıla- açıklanıyor. rının sayısı, onun nitelik açısından ciddi bir okur kitlesine sahip olduğunu gösterir. 10. (I) Televizyon dizilerinin her zaman yaşamımız- B) Bu incelemelerde öne çıkarılan düşünce- da önemli bir yeri oldu. (II) Ancak, son birkaç lerden biri, yazarın, edebiyatın her şeyden yıldır ağırlıklarını daha çok hissetmeye başla- önce bir “dil kurma” işi olduğu düşüncesine dık. (III) Eş dost sohbetlerine kadar sızdı bu inanması gerektiğidir. programlar. (IV) Günlük yaşamımızı, izlediğimiz dizinin ekrana geleceği güne ve saate göre C) Beğenilme ve çok satma kaygısı duyma- planlıyoruz. (V) Diziler, öyküleriyle, öykülerinin yan bu yazarın dili üzerinde bir iki araştır- geçtiği yerlerle, karakterleriyle ve müzikleriyle ma yapılmış ancak dilinin niteliğiyle ilgili de yaşamımızın vazgeçilmezleri arasına girdi. kapsamlı bir çalışma yapılmamıştır. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin han- D) Bu bibliyografya hazırlanırken, yazarla ilgili gisinde karĢılaĢtırma söz konusudur? çok sayıda haber ve köşe yazısı incelen- miş, bunlardan, eleştirel çalışmalarda kul- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. lanılabilecek olanlar seçilmiştir. E) Basında, bu yazarımızın, gerek yazınsal gerek siyasal kimliğiyle ilgili çeşitli yorumlar yapılmaktadır. www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE BÖLÜM 2 CÜMLEDE ANLAM TÜRKÇE 13. (I) Duygusallık ve duyarlık, insanı insan yapan 14. (I) Sanatçı, bütün yapıtlarında öne sürdüğü gö- 95 değerlerdendir. (II) Eğitimin temel hedeflerinden rüşleri aracılığıyla “Doğu ve Batı arasında köprü biri de duygularının farkında, çevresine ve toplu- kuruyor.” (II) Ancak onun yapıtları, bunun çok GENEL YETENEK ma duyarlı bireyler yetiştirmektir. (III) Bilinir ki ötesinde bir nitelik taşıyor. (III) En başta insanın duygusallık, dengelenir ve duyarlıkla birleşirse içsel çelişkilerini ustaca betimliyor. (IV) Yaşa- KPSS GENEL KÜLTÜR insana özgü, üstün bir özellik durumuna gelir. mın karmaşıklığının, çeşitliliğinin yorulmak bil- (IV) Duyarlıksa bireyin, çevresindeki sorunları mez bir tanığı bu yapıt. (V) Batı‟nın postmodern görebilmesini, sorunlara anlık değil, kalıcı çö- roman tekniğini ve Doğu‟ya özgü geleneksel zümler üretebilmesini sağlar. (V) Bunun bireye anlatım biçimlerini bir potada eritiyor. (VI) Her- kazandırabilmesi için eğitim sürecinde, ailelerle kesi, kendi sorunlarıyla yüz yüze getiriyor. işbirliği yapılması ve bireyin toplumsal hizmet et- Bir sanatçının yapıtlarının anlatıldığı bu par- kinliklerine katılması sağlanarak farklı bakış açıla- çadaki numaralanmıĢ cümlelerden hangisi rıyla yaşamını zenginleştirmeye yöneltilmesi ge- “içerik”e iliĢkin değildir? rekir. A) I. B) II. C) IV. D) V. E) VI. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerle ilgili 15. (I) Yazmada, çocuğa ya da yetişkine göre, diye olarak aĢağıda verilenlerden hangisi yanlıĢ- bir ayrım yok. (II) Her ikisi için belli bir düzeyi tut- tır? turmak, anlatımda kimi ölçütleri gözetmek yeter- li. (III) Çocuk ya da yetişkin için yazarken yaza- A) I. cümlede, iki kavramın önemi vurgulan- rın, bu işi eğlenmek amacıyla yaptığını sanmam. maktadır. (IV) Yazar kullandığı her sözcüğü nice kaygıdan sonra yerine oturtur. (V) Eğlenme bir yana, ya- B) II. cümlede, eğitimin amaçlarından biri be- zarın, işini yaparken yer yer acılarla kıvrandığı- lirtilmektedir. nı bile söyleyebilirim‟. (VI) Ne var ki yazısını ço- cuğa yöneltirken toprağa ilk fidanı diken bir çift- C) III. cümlede, insanın gelişim aşamaların- çi gibi daha özenli çalışmanın zorunlu olduğunu dan söz edilmektedir. bilir; sorumluluk duygusu doruktadır. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerin han- D) IV. cümlede, bir kavramla ilgili açıklama ya- gisinde, yalnızca çocuklar için kitap yazma- pılmaktadır. nın gerekleri üzerinde durulmuĢtur? A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. E) V. cümlede, duyarlı bireylerin yetişmesinde eğitimin rolünden söz edilmektedir. www.yorungeakademi.com.tr

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM 2 YÖRÜNGE TÜRKÇE GENELKPSS YETENEK 16. (I) Sosyal yönün gelişmişse yazar olamazsın. GENEL KÜLTÜR (II) Bu uğraşı benimsemişsen sosyal yanında bir eksiklik var demektir. (III) Böyle bir eksiklik in- 96 sanlarla iletişim kurmanı zorlaştırır. (IV) Sen de oturursun tek başına masaya ve iğneyle kuyu kazmaya başlarsın. (V) Bence bu, birçok yaza- rın karşılaştığı bir durumdur. Bu parçadaki numaralanmıĢ cümlelerle ilgili olarak aĢağıda verilenlerden hangisi yanlıĢ- tır? A) I. cümlede, bir koşuldan söz edilmektedir. B) II. cümlede, bir çıkarım yapılmaktadır. C) III. cümlede, II. cümlede belirtilenlere bağlı olarak bir sonuca varılmaktadır. D) IV. cümlede, bir amaç belirtilmektedir. E) V. cümlede, genelleme yapılmaktadır. Cevap Anahtarı 9. A 13. C 1. D 5. E 10. B 14. D 2. A 6. D 11. B 15. E 3. A 7. E 12. A 16. D 4. E 8. C www.yorungeakademi.com.tr

YÖRÜNGE NOT TÜRKÇE ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… GENEL YETENEK ………………………………………………… ………………………………………………… KPSS GENEL KÜLTÜR ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… www.yorungeakademi.com.tr

………………………………………………… YÖRÜNGE TÜRKÇE NOT ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… GENELKPSS YETENEK ………………………………………………… ………………………………………………… GENEL KÜLTÜR ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… www.yorungeakademi.com.tr

PARAGRAF (BÖLÜMCE)