Ekonomi_Tingkatan_5

EKONOMI Tingkatan 5 RM10.80 ISBN 978-983-3485-11-6 ,!7IJ8D3-eifbbg! FT365001

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA LUM STANDARD SEKOLAH MENE M P E IMATA PELAJARAN ELEKTIF IKTISAS MENTERIAN PENDIDIKAN MAL NGAH KE KURIKU AYSIA

RUKUN NEGARA BAHAWASANYA NEGARA KITA MALAYSIA mendukung cita-cita hendak: Mencapai perpaduan yang lebih erat dalam kalangan seluruh masyarakatnya; Memelihara satu cara hidup demokratik; Mencipta satu masyarakat yang adil di mana kemakmuran Negara akan dapat dinikmati bersama secara adil dan saksama; Menjamin satu cara yang liberal terhadap tradisi-tradisi kebudayaannya yang kaya dan berbagai-bagai corak; Membina satu masyarakat progresif yang akan menggunakan sains dan teknologi moden; MAKA KAMI, rakyat Malaysia, berikrar akan menumpukan seluruh tenaga dan usaha kami untuk mencapai cita-cita tersebut berdasarkan atas prinsip-prinsip yang berikut: KEPERCAYAAN KEPADA TUHAN KESETIAAN KEPADA RAJA DAN NEGARA KELUHURAN PERLEMBAGAAN KEDAULATAN UNDANG-UNDANG KESOPANAN DAN KESUSILAAN (Sumber Jabatan Penerangan Kementerian Komunikasi dan Multimedia Malaysia)

KURIKULUM STANDARD SEKOLAH MENENGAH EKONOMI TINGKATAN 5 BUKU TEKS Penulis Mazlan bin Hj. Sharif Phang Hang Kuok Karthikeyan A/L V. Devakaran Nair Editor Choong Pui Kee Syazwani binti Mokhtar Tan Yi Hang Pereka Bentuk Ilustrator Zulkifli bin Kusiar Mohammad Hafiz bin Mohamad Nor 2017

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA No. siri buku: 0114 PENGHARGAAN KPM2017 ISBN 978-983-3485-11-6 Zeti Enterprise ingin merakamkan penghargaan kepada organisasi dan orang Cetakan Pertama 2017 perseorangan yang telah membantu dalam © Kementerian Pendidikan Malaysia proses menerbitkan buku ini iaitu: Hak Cipta Terpelihara. Mana-mana bahan • Jawatankuasa Penambahbaikan Pruf Muka dalam buku ini tidak dibenarkan diterbitkan Surat, Bahagian Buku Teks (BBT), semula, disimpan dalam cara yang boleh Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM) dipergunakan lagi, ataupun dipindahkan • Jawatankuasa Penyemakan Pembetulan dalam sebarang bentuk atau cara, baik dengan elektronik, mekanik, penggambaran semula Pruf Muka Surat, BBT, KPM mahupun dengan cara perakaman tanpa • Jawatankuasa Penyemakan Naskhah kebenaran terlebih dahulu daripada Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia, Kementerian Sedia Kamera, BBT, KPM Pendidikan Malaysia. Perundingan tertakluk • Penyelaras Projek dan Pegawai Teknikal kepada perkiraan royalti atau honorarium. BBT, KPM Diterbitkan untuk Kementerian • Bahagian Pembangunan Kurikulum, KPM Pendidikan Malaysia oleh: • Tourism Malaysia, Kementerian Zeti Enterprise No. 1, Jalan Budi 19, Pelancongan dan Kebudayaan Malaysia Taman Wawasan Perindustrian, • Jabatan Perangkaan Malaysia 83000 Batu Pahat, • Perbadanan Produktivti Malaysia Johor Darul Takzim, Malaysia. serta individu-individu yang terlibat Tel: 607-433 8368 secara langsung dan tidak langsung dalam Faks: 607-433 9368 melengkapkan penerbitan Buku Ekonomi E-mel: [email protected] Tingkatan 5. Reka letak dan atur huruf: Pihak penerbit juga mengucapkan ribuan Zeti Enterprise terima kasih kepada barisan penilai yang telah menjalankan semakan terhadap Muka taip teks: Berkeley keseluruhan kandungan buku. Saiz taip teks: 11 pt. Pelbagai usaha untuk mengesan pemilik Dicetak oleh: hak cipta bahan telah dijalankan. Namun Cetakrapi Sdn. Bhd. begitu, bagi sesetengah pemilik, hak No. 22, Jalan Sri Ehsan Satu, cipta ini gagal dikesan. Oleh itu, pihak Taman Sri Ehsan, Kepong, penerbit ingin memohon maaf kepada 52100 Kuala Lumpur, pihak yang berkenaan. Pemilik hak cipta Malaysia. tersebut dialu-alukan untuk menghubungi pihak penerbit agar penghargaan yang sewajarnya dan kebenaran memperoleh hak cipta boleh diaturkan bagi cetakan yang berikutnya. ii

Kandungan Pendahuluan iv Bab 1 Ekonomi dan Kerajaan 1 1.1 Peranan Kerajaan dalam Ekonomi 2 1.2 Penunjuk Ekonomi 22 1.3 Alat Dasar Ekonomi 61 Peta Konsep 107 Rumusan 109 Refleksi 111 Istilah BM-BI 111 Latihan Sumatif 1 112 Kajian Kes 116 Kerja Tugasan 117 Bab 2 Malaysia dan Ekonomi Global 119 2.1 Globalisasi 120 2.2 Perdagangan Antarabangsa 140 2.3 Imbangan Pembayaran 176 2.4 Kadar Pertukaran Asing 202 Peta Konsep 224 Rumusan 226 Refleksi 228 Istilah BM-BI 228 Latihan Sumatif 2 229 Kajian Kes 233 Kerja Tugasan 234 Glosari 235 Bibliografi 244 Indeks 245 iii

Pendahuluan Buku teks ini ditulis untuk memenuhi objektif Kurikulum Standard Sekolah Menengah bagi mata pelajaran Ekonomi, iaitu menyediakan murid dengan pengetahuan dan kemahiran asas ekonomi serta memupuk nilai-nilai murni supaya murid dapat menyedari dan memahami masalah ekonomi, menghargai sumbangan daripada segala kegiatan ekonomi serta menyelesaikan masalah seharian dengan berkesan dan bertanggungjawab. Kandungan buku ini ditulis berdasarkan Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran (DSKP) dan dirancang sebagai satu bahan pengajaran dan pembelajaran bagi guru dan juga sebagai satu sumber rujukan penting bagi murid. Buku ini menekankan kepentingan kemahiran abad ke-21 dan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT) serta pembelajaran kendiri melalui digital media yang disediakan dalam buku. Secara keseluruhannya, pendekatan persembahan buku ini mempunyai ciri-ciri berikut: Di Sisi Anda Halaman Rangsangan Menghubungkaitkan tajuk yang Merangsang minat murid terhadap tajuk dipelajari dengan kehidupan yang dipelajari dan disertakan inkuiri bab seharian murid. yang mencabar pemikiran murid. Di Sisi Anda BAB Ekonomi dan Kerajaan 1 Kerajaan berusaha untuk memodenkan dan mentransformasikan sistem pengangkutan Standard Kandungan: 1.2 Penunjuk Ekonomi di Malaysia. Usaha kerajaan ini merupakan salah satu inisiatif untuk meningkatkan pertumbuhan 1.1 Peranan Kerajaan dalam 1.3 Alat Dasar Ekonomi ekonomi dalam negara. Kerajaan telah menyediakan sistem pengangkutan jalan raya yang lengkap melalui pembinaan lebuh raya seperti Projek Lebuhraya Utara-Selatan (PLUS) yang Ekonomi menghubungkan utara dan selatan di Semenanjung Malaysia. Lebuh raya yang merentasi lapan negeri ini bermula dari sempadan Malaysia-Thailand iaitu Bukit Kayu Hitam, Kedah sehingga Johor Bahru dengan panjang keseluruhan sebanyak 772 kilometer. Lebuhraya Utara- Selatan adalah pemangkin kepada nadi pembangunan dan tulang belakang bagi rangkaian pengangkutan di Semenanjung Malaysia. Pelbagai kemudahan disediakan di sepanjang lebuh raya ini untuk memberi kemudahan kepada pengguna lebuh raya. Contohnya, kawasan rehat dan rawat (R&R) disediakan lebih kurang setiap 60 kilometer dan perkhidmatan PLUS Ronda untuk memberi bantuan ketika dalam keadaan seperti kerosakan enjin di lebuh raya. Sumber:www.plus.com.my Setelah membaca petikan di atas, cuba anda fikirkan perkara-perkara yang berikut: (a) Mengapakah kerajaan menyediakan sistem pengangkutan? (b) Mengapakah pengeluar yang lain dalam negara tidak mengeluarkan barang dan perkhidmatan seperti lebuh raya? (c) Bagaimanakah sistem pengangkutan tersebut memberi kesan terhadap ekonomi negara? (d) Apakah peranan kerajaan dalam ekonomi sebagai salah satu unit ekonomi? Kata Kunci • Indeks harga pengguna • Pertumbuhan ekonomi Perdana Putra di Putrajaya (Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan) • Inflasi • Dasar fiskal • Barang awam • Pengangguran • Dasar kewangan Kerajaan merupakan perancang dan pembuat dasar kepada sesebuah negara dalam • Barang sosial • Keluaran Dalam Negara • Alat dasar ekonomi membuat keputusan berkaitan dengan masyarakat. Pada masa yang sama, kerajaan juga • Makroekonomi • Belanjawan negara merupakan salah satu unit ekonomi dalam aktiviti ekonomi negara. Kerajaan memainkan • Guna tenaga penuh Kasar tiga peranan yang penting dalam ekonomi iaitu sebagai pengeluar dan majikan, mencapai • Imbangan pembayaran objektif makroekonomi serta mengawal selia pengeluar dan eksternaliti negatif. 1 Soalan Aplikasi Konsep Kata Kunci Standard Kandungan Persoalan dalam kehidupan Menyenaraikan kata Menyenaraikan standard seharian yang berkaitan dengan kunci bagi tajuk kandungan dalam bab konsep dalam tajuk. berkenaan. berkenaan. iv

Bab 1 Ekonomi dan Kerajaan 1.1 Peranan Kerajaan dalam 1.1.3 Peranan Kerajaan dalam Mengawal Selia Pengeluar dan Eksternaliti Bab 1 Ekonomi Negatif Bab 1 1.1Menjelaskan perananPkeerarjaaannsaebnagKai peernagejlauaar ndandmaajlikaanm. 1.1 PE1.ek1orannoamEnkiKoenroamjaian dalamBab 1 MpmmMMkSeeaeeeeErnpMMMkMmknnnnagreeiPgjjjoaneeeeeeearnaknegInnnallalguranNajkkgjjjoeneaeeasoasaalerklTlakaltlnuanaikkasaddnsoaAsoasaknMpMmmMMkinamrkaskanelneSeaeieneealanrnddsoknnipannMMmMMmkpnadknpgirnjiamgejajjosnepnemeLeeeeeaaeaeenaeeleegEPkllelaealrrnmuipnaanakkArnkndssnpnanangrasgeokaesaaknrmtejiaarkngajjjkaeotlemnneaLkenemieeoakranrnakddsonaalrregrasanalialngalaamUmaaeasunpnnnatenakknnsnnmlnneae.naanmipasonasadkkuoparrernmrlekeaaakjkkatlengaerinkneeanimrmtkkanaeannerdsdsa.ongiahnaanagtennarninrnmeaamlnamnsupajknkigaiararranatkkmKaeljennebaneejiahipean.gdeankapnguerjrrueaenunlmeaajkeaagarkiraaeagatknanjkeeebarniaahrmjengnentrarsaagangugjaniuasraabtnafrenaakbanejnmaeja.annaumgejaauskeanakbatrakr.eggadannkmniajeanenabneabatfaigentnia..bkaunafirgnauun.artkuglaladknajka.gajridknaajaatkianjiektiatiamkiakhdiiguuetnpteplralmaanaukeaakaranktemnmnennkbaiemjemnmlggaegetjusammniaegaeakamgetgaenlmmncaasuieena-ebtmegangcasaty-nilbnnaaautyfrriagapi.geagaupdggcasa-krar.aaaanaadnatyrajaaanwiiwiigapktidagkpkiamoupatpraalaaoeaalbtaakaeerlnwinbtjkjasmiekrnkdpenejamkaomsaageaaltetdnilenmbitnnakieaf.ermgaaljtjlasiniaeuinnaakdenefcaska-aalnatyrtniiinnagapdgf. raaaaMkpmanwieekaapaumroastekllnybtaarhajtjmasierukdienakdaanaalkttnimginnaaf.faitarnmtdM.aeanneOdnglaiafkMpm1melnieea.haarubr1:stmMmklnyua.hat3mileuraiektadannukkatmgNPSganfo,maitaeeerennmtdkklar.agueoiaaesnknaaOmpnnsdgttalalaPfgaieioilninvfahernki:amMmtindeaitiKeaentgiksanukeiegslo,marteppnleakmahuuoeeskrjmpnannnatuelgiorigaavgnnkiatiglnddaietitjnitsauualeiidluanpnpkjnmhaeeaaaennlEmuesragggnnkakgemteajsunuleamutntkjinaaaeMfmsrabrakkeennaamksnnariaebgalmkaibknastriueaiawmgbnmjuagaimjkdlkikdkaaaaaannnnnn Standard Pengeluar mungkin mengeksploitasi pengguna dengan Cabar Diri Anda Cabar Diri Pembelajaran menetapkan harga yang tMinengimgbiualktaanskebsaanreaknstgernkalietipneegralutifan untuk Anda memperoleh lebih banyak keuntungan. Pengeluar juga mungkin Ekonomi dan Kerajaan Merupakan Soalan yang standard meningkatkan kemakmuran negara. Pernyataan di bawah menguji Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan (KPDNKK) berkaitan dengan pemahaman murid merupakan satu agensi kerajaan yang bertanggunSgEjaPSwIENabPTAuINnStuLTkAALmSUenLgAgaLlaUkkan eksternaliti. terhadap subtopik pembelajaran pppyddKKspjnuaaaeaeaeePigtinnldlrmngDaaaKnpKmppsjdkagugagaammNaeaeeabePgerhgimdlrmmngrtDKaab2aruakaaeSagaunK7KemNeearbrn-etrpguuprDrnrtKaaeab2kpuOaaetujstnrNuKt7Keaergek-dunoktgumprmDkKrarieatatrpkiOtujaeaaanorNnuanaeaePrunnrnnmkbnmgknKansdKppdmjsKpnbrejtaateuepuyaaaaaPagaoraaaeeeeePanngapregdiytegnernmnldrlmmnghbrDnuaaaarabeakrrapaaed1yageaaupyddmrmNndanegabeeangaaa9arrrypeamannggrrtaaKaargbmdspnpKpKdjKpy2glaa9ugraaepagaaad1tSyaeanaeeeglenPiadKdae7Kereengtdiae0nrk-amlnedrlmmngnbaDaeSaaa9tagaurpgunikpanaargDrggamangaau.eurmnNmlkaeeabp9iaOnantuasjggegrhapanmuglrmnNarusdtKtanaarbg2Sina0euabmaaaerunnbaanoteSkknasKp7Kebmgaeeerrkkn-akKsmbr..etmiwngtkauaaueptarrnDrrealdaePanaakaekanPpauioOeatujsestahnanrnrgirSNutaebPtaatnregert:eodnerunmkDnorkbnmguaeoamkaKasrbnbiealrlpmPidtatrnkarkabeaaaaaePpldayadokjnnnraonargeaeaesatetPaneranignjmeparbmldnyeautatrneanoaebenarrrjeaarelgtpeopauayrdeagagaralrpdpdeanlargmbangd1yadprlnadyegaiderennrrhnrdlaggmaaaeeaenaeajgarmpaepadaa9mad1ynanaRaderkgndnnagayarnlrepaalaNra9erar9namapadasggaggangaauargenlgllaad9gneasrgsganiaka0nmegglmeadenanbeaendmSinadman0ngampnbaanSagakuapkeigaemn.nkunmnad.uaegnianageynpaaanniannggneejumeupgmeSsgdsnrggnSnragangaSnbaknKgraebekDrsgeebnrkbnDeaaeeb.ebamrialwekaaaaaeeEeiebpnuldPamikjandkaa,eageryeatnphrlildnPmaknkjnlenaatpgt:eoueaeatibrnatanraniaKaoragnlePleleptPdatnit:rembgoenaaetreamannraorkKgioysaeaonpnjutepalpPdmynpnarrambaerrnnaIeymlrklaatgipnNrreaoetpagdnetiabbladgeanaendljgepieNmeretnnnlasirmeaapendnmeadmegayrnaalenrtanpRiyNrkeggeadtnaadigagpnaargeraaapdalgnmrglueakgeigaTerrgnnlasganokmebadeenunenengsdmnrabmdntnansugaenaReedisnkgbldalaa,neingeaAyappgigntarnaajdegpPiadngugdgaauaKareeKgaraenredkggngaesggetemnnkdeha,rlamaeguonpnueSsanrabmnnbaarrrsgnlaenakmkaueaeipublndretiabndnjndpas,tgeaetypiideaiauanenenamgnaknanpgkKliayredtdtannmaaapKnrmarLKgr,nwnenmgglaaaginrgeetaabebterdeyaagrkeKaennnusaopnurpd.sgadaaeranrehsaaarAeanaaipdnimkaannnigteapaapelnrnekittgKbarannmnnndnoaaabegugnnnsentetiresgeepjeemwagLblanyalaPKmjipysg.aaantkgaePtrd.aunpknneharreneduaptanemglgDadmgih,wmatae-nptiaaUbKbdrraoenankagKu,aeyendrhednuaasnepdNsaDileeaanabeankrnPamelnujgstkganamdrtiabgnigannungksreanaepaatnKrDydkugiagnmoa-ndi.gealrlehdkaaogaeunnuaapsk,nyatkhpsgaKaekKauNnmnnraaeblgdnabenmajpneujsgjtbeawaPtPdmgaagsu.aauskgnrtnkatrKednamilgpatnDamedodugmaagnie-,iawlaaekaanoaa,.yNbhrkrnaknaKuNkaDleinKumrbndujrdrmndetaagsabusemnaaaietKaannmnieKnumoageellltdkananggapanamkdakanabbiKnngmrkradnbpg.emaaPsebenaygtaeinanaemtd.annl(gpoalutdraehniaueDmagneuapiKnng.NieKntunggpraetin,aKrmntn(nnthabeemgngdeuiKnNgnkaePKneugbagPeKelgPbmogs.akkgakaePadlrbtgkaPnDloneuekmuonDKignmetandDdDloulurgmauD-mngnriaiayaieaonptaratN,ha,ynktgduhNhKNkakgndeuiuNNaaDadajleKlgbo.nujoikkkkaialKkanKknagnamusormKinaKuKmaaamnmianyamamoaeKpmaeayllkKKaannaaaadjeskgtnK.Kn)ineiamarjdriniema.u)abiinaatfggdstnanngpaendaniiiiaefg.Ngndgaeeinn(iatreemkhAKnggeKnnugirgkheAb,KbiaekaPeb,Kb-gPaeea-2eaee2kdkDloukrrdk1uDdp1gnpaiirh,ahente,NhkgduNnuaKlnuogkkaKkaksnmgoKgsumaamayhugKpausKnnnaajuenu.)iaisrnyasnnaanausyeaisangdnaeynrai,KekpEutmaybheekaednkurenigrasjsboEngkegurtlkaujajuesensutatnhraaitsaapydeanlkmlanierakatnimkaibbelaisraalbktbiayttriueaeinapparrnannamneeakgedgldgauegaiaabubmPayaEmmttpkyteatkkaenedekuireeenaraiaserfntapjsmbnEonlkneg.rsineentsgmlkaejaejueepflaesuitmalttuahgraaensitalsnaeapdaenurlkepakimlyioesgrraknnaatnkitaamulkaiabbealgrjeiaaiiensjranahalpbsndkntubuiajykttrmiuaaeaeeindlkaiagnehshpparrnbpaunnnabukmkneeaaakaakngeigadglrdgthseaube.grnagdgieaapttpkytgsatpabkneuiralrkOaaseftpaeuaaioi.rsineenysrmnnefjaaldilhllaaiegdyansnemaaepnkrikaaaiygmrdnamtaghukkaaagidpiuanjnknepsnduudkueptaahendoakaginmheiapnnanpugksuttkaaanggbseueb.nrtdeeltgagkspkplsetedralOun,ineuuaaeiasrreiraldargilnlipaedltmakaepntrmaguatgralaambhkaaadgonaeanuknusdukaanhoaiaagnbiatnnpges.tntanbusaustaemPl.y,akplaseduginun,eraaEjheiirakiaenplaaitkenkmgaknaranbkgagnepatunensugageaagnbbtaengnnnlneusdpaumnay,hkdanrugnacjamankgepraaeiiekunrakteapagnapenganabjplatenmuntndusipaahdannrtaccnyaeggreliiutantegauapaauaenannptmtnrgaaanribamcmeeagtntgsnguadauegnkuatgueribmganentagsuiaua.rnuattcnetdgugnnniiaa.rrgcfaduggdartakanaaniuaaananrairniinknnnnkkgaagaarri yang dipelajari. dalam bentuk Eksternaliti dikatakan pernyataan. menggambarkan Ikon KBAT CabkaertidDaikrcieAkanpdaan dalam Pernpyaatsaaanradinbaawtaahu kegagalan Soalan dengan ebkesrktedariatnaalnalitdmie. ngsaisntem harga. tanda ikon ini merupakan mEke(snatge)grnaAamlipbtiaadrkikkaaanthakyanang soalan KBAT ketidakcdekimapaankdsauladmkan dengan yang mencabar dpaals(abamr)ansAeisaktpteasamutkkehearaghrnagagaca.loliatnni?toh pemikiran murid. (a) Apakeahksyatnegrnaliti Kios Info edkimstaepkrsneuamdliktabi?nadnegnguannan kawasan (b) Apakpahecroinntdouhstrian? Maklumat tambahan untuk (eppbkee)srmitnebmPdraunnaesagdtlnuirtaingiaanapn?pekanawkdaaashpanaetkasntedran, aliti tujuan pengayaan. (b) Padadpieknadtaapaktaanndda,emikian mdikeantgdaakapaalnakdamehmepikkseiatrennrnyaalittiaan di dalamatpaesrn?yataan di atas? INFO Kios INFOKios Kos luaran merupakan kesan luaran yang memKuodsaraltukanramnasmyaerarkuatpakan aykainbgkmatedeaisjakmaltainvuniktdliaueanka.roranatonkmaiynamngasyarakat dalam SektoKritPaerhdagruasngmaennPgehnagregdaai ruansadhanyKaenpgendgijagluannakaann. oleh kerajaan dalam melindungi hakberleluasa akibat spetreorujesnkyapmeemmbpeannggaruunhiatnar.afEhkidsutpermnearleiktai. negatif ini akibat aktiviti ekonomi SSoerpotiann tbaahs aLnaylaungpyKaeitnnaggghmuaernurausgdmpyiakaeneannnnjggugpggmheuaanenrmrgagugaegdSuiniuakngmunaaasbn.wjaeuhrpag:a1elPaons.yrmeg1taalgienla.unR1gnapgsaeadm.nwiPdijgaKaeaelelalmpS1nursneeee.aaskm1nleriaMntbea.ensur1rieaapinaahroetnntajPdnanlhiePeaegkehKgmdnrreadaaarelelakuaMnanngemarmaagarraneanajmgmsijjwaaekKeaenarnaraetalgnDluanrukanearmldakuajnmassasetkladnaeeeNanrmgrenanbagjsaaemwaamelrinieat,bgneiulKatlannaoeigndtepkiubdaegskirPituarabestnPseeriiefrgnedgfnuiaanannllgkhAgaigtebKasieh-eai2eknald1psluleeeubynagaagraagngatguriifnaakAneb-a2d1asektaenrumsneynajemjaesmkapnekneghariduuhpi atanrsaefrhtaidkuepsimhaetraenkam. asyarakat dan yang dijalankan. berkaitan dengan berkaitan dengan masyarakat setempat. Sesebuah nega1ra.m1.e1merPluekranankearnajaKaneurnatjuakabnerfsuenbgsai sgeabaigPaiengeluar pbeerm1kea.ri1tina.nt1adhePdnagekKklaeaerenbgrmaaaiajjmanitkaamannaansemendynkaeadonrgrunKkuapaoeamekrsnkueiaarjnsatdaMhesstdnjeuegaraaataatneanaujnmiunmmkrnapaikatetasylaaentnemtk..toaabntdoamubniigtryuaaknsgiemgmePaneilennajganklhaangtakklaaennylaunagr subtopik yang akan 2 SKkeesgreaiabjatuaaannhdmenkeaepSbogreeenunasrmporekaaMmbeakurimiatiaanandehnjtmeiasnnkdhuegeearaagldntuannuagrklaaumaannmnmaimttkelmameeamkrseeaoynarjnaaltgourauamkunkrnaiuauntystunakkstdnueegamtrkneamemjbanmeeapirnnneafjguantuk.lntaanagntdtskkubiaakisnnrebbseaerggfuaainlagshiaslebyaagnagi Pelbagai eksternaliti negatif daripada aktiviti pengeluaran dipelajari. 13 pkeebmaejirkianntadhandkaelasmejamhteernagaunruraskydaat.n mentadbir segala hal yang berkaitan dengKaenramjaaasnyamrearkuaptaskeatnemsupaattu. unit ekonomi yang menjalankan Pelbagai eksternaliti negatif daripada aktiviti pengeluaran kegiatan ekonomi dengan matlamat untuk meningkatkan Kemahiran 2 kebajikan dan kesejahteraan rakyat. Ekonomi dan Kerajaan 13 Kerajaan merupakan suatu unit ekonomi yang menjalankan kegiatan ekonomi dengan matlamat untuk meningkatkan Ekonomi dan Kerajaan kebajikan dan kesejahteraan rakyat. Abad-21 2 Peranan Kerajaan sebagai Pengeluar Peranan Kerajaan sebagai Majikan Kios INFO Persoalan 2 Kerajaan berperanan sebagai pengeluar barang awam dan Kerajaan merupakan majikan terpenting di Malaysia dengan Tenaga buruh di Malaysia barang sosial dalam ekonomi. Barang-barang ini tidak menawarkan peluang pekerjaan dalam sektor perkhidmatan adalah sebanyak 14.71 juta disediakan oleh pihak swasta kerana tidak menguntungkan. awaEmkonkomepi daadnaKegraujanana tenaga di negara ini. rangsangan yang Namun, kebajikan masyarakat akan terjejas sekiranya barang- pada tahun 2016. Tenaga bPaerraanngatenrsKeeburat jtaidaank sdeisbeadgiaakianP.engeluar buruh yang terlibat dalam Ekonomi dan Kerajaan Perkhidmatan awam merupakan tulang belakang bagi ekonomi perkhidmatan awam adalah sebanyak 1.61 juta atau PeKbBraaaenrrraaaannjnaKggaenraAsjoabwasenairamspelebradaganaliaaPnmensgeeebkluaoagnraoi mpei.ngBealruaanrgb-baararannggawinaimtiddaank sesebuah negara bagi melicinkan pengeluaran sektor ekonomi menguji kemahiran KbdiaesdNrreaadinjasiaagmeasBkndaeasunoisbranseaeoikrl,anopealhkerganrdeapnanbiahlgoaaawanmlkjeiainshksmeevwbakiaadponsgiuntiaaaohmilmtkaapaeaeikhr.nnsapgynBsebaaaawlraurtaiarmaadnrasakgeknbt-abanagmtargarekauanynnkergagagraunanannwiggntnuakitanmdeagtrianktddjiapaaednfnkaj.aaateksddsamieghkeuinpnregaanunkganygnatuubnnoaalgreakahnnang-. 10.94%. Ekonomi dan Kerajaan Nabmaurnia,nnkdegibvaitdjiekurasnlaemibnaus(yntaortanikdarativkaaklardnoiutseserj)dejdiaaasknseaktniidr.aankyabboalreanhg-menghalang individu barangltaeirnsebduatrtiipdaakddaismedeiankagng.unakannya (non excludable). yang lain. Contoh gpuerkue.rjaaPnerdaanlaanmKerpaejaraknhsiedbmagaaitaMnajiakwanam ialah Sumber: Jabatan Perangkaan BaBraanrgaAnwgamAwam tentera, polis dan Kios MalaysINia,FtOahun 2017 abad ke-21 murid. Kerajaan merupakan majikan terpenting di Malaysia dengan •B aranSgetaiwaapm iaalnahggbaortaang myanagsydaapraat kdaigtu nbakoanleohle hmenggunakan barang Tenaga buruh di Malaysia silnaedinsivesiBdindoapaeuradrwaaislprnialvaaegaiinidndnomia(nnurggvmoaidnlentamuanragiigvwtnangialunniar(pnonpnimuaavamsoki)amdndnudeiuanarnmnyiigavlkttuaiaa.d(renhaalnornknonpgbaukbeaoakxslaenc)hralmufadmadneenaaedbnngnalbgeghh)ta.uaiypdlyraaeaannangnkgrggignaubdknnoidvaailadaennuahptfaamatueeddnadgighheuanpnlageanankgngaginnubdnaoivaylieadahnuran menawarkan peluang pekerjaan dalam sektor perkhidmatan adalah sebanyak 14.71 juta • •Sa wetailaamNmpin aataamsndnygpaugaaronritpdaa,a i kkmpdaeaeantsanymdkaaariweankkneaabgthar gyabeuaonnrnlaedanhbak aamkatgnaieiunnbgbydgeaaeurnrnk(gaanaoknonanngnbg abeasyaxwiarcarpalnaungemd nagabgdleua)n.laahantenryhaa.d dan pada tahun 2016. Tenaga awam kepada guna tenaga di negara ini. buruh yang terlibat dalam perkhidmatan awam adalah Perkhidmatan awam merupakan tulang belakang bagi ekonomi sebanyak 1.61 juta atau sesebuah negara bagi melicinkan pengeluaran sektor ekonomi 10.94%. yang lain. Contoh pekerjaan dalam perkhidmatan awam ialah tentera, polis dan guru. Sumber: Jabatan Perangkaan Malaysia, tahun 2017 • ••pNm aaalmsinySCasuagewenrokamt, kaniopiaamnettlpinoamda hihwuktamea adnhrbn.aeagnnapngdrbaaoaakkgtnidliaibgb niea kmrirkakaeonawnngksgaayasekwmiarpaaare manjnaikgaaagdablnuaatanl. haayhba anotjenralryaehlaanah.dn da matrnaaeuynag,dg eupnnagadakananngb abayawaraarmnang, Tentera Polis Guru • B•Cs eaokrnopNatlaonahhal gmdibnaanuSrgaknonlm,igsn ipiiakanwelkinaemmraa wujaiaamalnar.h.a njalabna rgaiyab, apraadanngg awam, awam Guru adalah terhad dan Tentera Polis BarangBmSaoarsasiaynlagraskoast idailkeiahleanhdabkairabnegrkoantagusi ppeenrkghgiudnmaaatnannyay.ang Peluang pekerjaan yang Pdeliusaendg ipaekkearjnaanoylaenhg dkiseedriaakjaanaonlehdkaepraajatan dapat Contomhebnajraannag apweanmdapatan kepadmmaeennjipanngeaknaptjekanadwnaptaaarttaafnahwkiedpauampdakepdreaannjnaawksauetastaawerabmuelsidnmanyersaeektearutsenlayha KioKsios INIFNOFO •mB aermambnsCageewokmasnoombstlaaioaanwhlfhaaa idatblmtaaeahnrabrenabskafnaalrraigaknne tgipaktaeawdtarkabasueeemrmspaue ajarairkamhakliandeasm.yphaaar tadajknaaatl.yasanenmg ruaayam,a spyCaaodnrtaaohknabgatr .aangwawaamm, meningkatkan taraf hidupditkinegkraatnkaan. Pkeurmainstaaanbteerlhiadmapebrareakngadatneplearkhhidmatan Jabatan Perkhidmatan ditingkatkan. Permintaan tyneaernghagratai.dngagpi akbanarmaenmgperdceapnat ppeertrukmhbuidhamn eaktoannomi dalam JabasAtewabaunmahPMjaaeblaraytkashniaki(deJPrmaAj)aaaiantlaahn • •BBtC iaanorrdnaBtatanoiknaghna- rngbdbaaakarrnSeaakrngnoaaggj- sans baoisnsaaokiasrulelian airatlnualakmgjha meaamisern noeygrasulenuilgnuka atatlernurkaakmwpnaenmetry bdmaeae.nlnae rngrajkleayualanukt caaderlaniknk apnenrybae. lanjaan dan yang tinggi akan mempercepat pertumbuhan ekonomi dalam AwaMmalaMysiaa lyaanygsmiaen(jaJlPanAka)nialah • sebupfueanmhgbsaijpnagebruananactnaa,ndngaannk,erajaan Definisi negara. Selain itu, kerajaan juga menawarkan pelbagai faedah Malapeynsguiarusyaan nsugmbmerenjalankan • ••Kmh ueerrnmBuaChKyfjaee.auoedramriannraua kbntatfojagen.ahwl aab ahsabn roaam mnsrgteaai enannsjollfagasali aahasinla.to kClsatmaoeinahnr ebtlpo neiehbalsnjblaayaaaarlgrh:aa ak inna egipkprraa oyajndeatak na psguue entmtlepubrukeaa arwgkmaahitia ddsmpyaarnaor tarjakaenakkty .yauat nncgetulikk sampingan kepada kakitangan awam seperti: fungpmsearinkuphsideiamrbaaatnganicsaaewkntaogmra. n, Definisi bagi pembangunan, dan konsep ekonomi. • Bmaernaynegd-ibaakraann bga rsaonsgi aslosmiael.m Ceornlutokhannyap: erbelanjaan dan Contoh barang awam pengurusan sumber Selain itu, kerajaan jugaElamun epenruamwahaanrkdaann peKlebmaudgaahain pfinajaemdanah manusia bagi sektor sampingan kepada kakitangealanunasawraahmidups(eCpOLeAr)ti: perumahan dan kenderaan perkhidmatan awam. tindakan kerajaan untuk mengeluarkannya. Imbuhan tetap khidmat Pencen selepas bersara Logo JPA • Contoh barang sosial ialah air yang terawat dan rakyat celik Elaun perumahan dan Keamwaumdahan pinjaman Sumber: Portal Rasmi Jabatan elaun sara hidup (COLA) Perkhidmatan Awam, perumahan dan kenderaan tahun 2017 huruf. Cuti tahunan mengikut Cuti bersalin M•e nyedKiaekarnapjearkahnid matteanlah mMeemnbinjaa lloajinpkemabner sihpanelbagMaie nypedriaokjaen kpe rkuhindmtautakn kelayakan pdaenndpideimrkcaunemnyaayunngetdubkaiiakkan baraasneirbgueln ustmuoksdmiigaeumln.ap kCroasnoesnatirohnya: mkeesnihinatgaknatuknatnukkadar Imbuhan tetap khidmat Pencen selepas bersara Logo JPA awam Sumber: Portal Rasmi Jabatan meningkatkan kadar celik oleh masyarakat kesihatan dalam kalangan huruf dalam kalangan masyarakat PerkhidmattaahnunA5w20am17, masyarakat Menyediakan perkhidmatan Membina loji pembersihan Menyediakan perkhidmatan 3 kesihatan untuk pendidikan yang baik air untuk memproses air Cuti tahunan mengikut Cuti bersalin dan percuma untuk sebelum digunakan meningkatkan kadar kelayakan meningkatkan kadar celik oleh masyarakat kesihatan dalam kalangan huruf dalam kalangan Bab 1 masyarakat masyarakat Menyediakan perkhidmatan Membina loji pembersihan 1.2Menyediakan perkhidmatan pendidikan yang baik air untuk memproses air dan percuma untuk sebelum digunakan kesihatan untuk Penunjuk Ekonomi meningkatkan kadar celik oleh masyarakat meningkatkan kadar 3 5 huruf dalam kalangan masyarakat kesihatan dalamMkeanlajenlgaasknan indeks harga pengguna sebagai alat ukuran inflasi. masyarakat Menerangkan jenis inflasi. Menjelaskan maksud pengangguran. Menjelaskan perbezaan antara pengangguran kitaran, berstruktur dan geseran. Menjelaskan m3aksud Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK). Menerangkan sebab dan akibat pertumbuhan ekonomi. Bahan digital yang Bab 1 e-portal 1.2 PenSuEnPjuIkNETkAoSnLoAmLi U dilampirkan terdiri daripada: Laman web dan digital Penunjuk ekonomi merupakMMaeennnjederlaaanstkgaak-nadinnadtjeaenkismshinaarfklgarasoip.eeknoggnuonma siebagai alat ukuran inflasi. media untuk murid yang digunakan oleh penganMaelinsjieslausnkatnukmamkseundtpaefsnigrapnrgegsutraasni. mengakses maklumat MdMkdaeeeannnsnjjgeeeellalaausssekkrkarauaannnnhp.maedrnabaketszauaatdanangKuae.nltumPaareraeanpnnuegDnnkgajuaalankjmgi gNureagnakriataKraans,abre(rKstDruNkKtu)r. lanjut. Disertakan kod QR sesebuah ekonomi secara dan pautan laman web. peluang pelaburan semasa Murid perlu memuat turun aplikasi percuma daripada ekonomi termasuk laporanMepneerraonglekhanasnebdabandanriankgibkaat spaenrtumbuhan ekonomi. ekonomi seperti pengangguran, perumahan, indeks harga pengguna (IHP), pengeluaran industri, Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK), jualan SruEnPcIitN, TinAflSasLi,AinLdUeks pasaran saham dan perubahan dalam bekalan wang. Penunjuk ekonomi merupakan data-data makroekonomi Pyaennggdaignuanlaiksaisn boleehbapesnmgaenmalisiilsihunmtuaknmae-nmtafasnir apredsatatsai -data statistik kusepekeensolruetnauabojnukamgaahdipniteegelksaruomebnnupaaorseamkunrkati isnseleaImHdcpaaoPars,ralaaaknmkdaeapdsnekearlaauorkjrlieaupanhhneaadn.nnagWtdaaatanaanngulga. rugmPineuegbnnrkuaagangnksjuaaankjdiimananKaDpuNnK, data statistik ekonomi yang dipaparkan oleh digunakan secara meluas dalam kajian dan reakomnoamlainsepeekrtoi npeonmgain.gguran, perumahan, indeks harga Video Halaman pengguna (IHP), pengeluaran industri, Keluaran Dalam web Negara Kasar (KDNK), jualan runcit, inflasi, indeks pasarSanumber: http://www.investopedia.com/terms/e/economic_indicator.asp Asaphaambidlaankpietarubmaheanngdaalnamalibseiskaplarnewstaansgi. sesebuah ekonomi, kita harus merujuk kepada bPeenbgeanraalpisias bpebeansumnejmuiklihemkaonna-ommaniapdaadtaa-damtaasstaatisytaikng sama supaya mendapat pandangan ykueanrtnaujgkaadnliegsbueniphaekraktinoIHdmPa,lpakmraedkhaarejipannesn.igfWatanelgarughubaraadgnaadipmanapnKraeDpsuNtnKa, sddiaigtsuaenssateaktbaisnutiksaeheckaoerankomomeniluoyaamns gdi.adliapmapkaarkjiaann oleh Abad dan ke-21 ramalan ekonomi. Google Play / Play Store Sumber: http://www.investopedia.com/terms/e/economic_indicator.asp sebelum mengimbas kod QR dengan peranti mudah Apabila kita menganalisis prestasi sesebuah ekonomi, kita harus merujuk kepada Bahasa yang digunakan alir pintar. dalam bahan tersebut 1.2.1 Indeks Harga Pengguna (IHP)beberapa penunjuk ekonomi pada masa yang sama supaya mendapat pandangan Abad ke-21 terdiri daripada: yang lebih komprehensif terhadap prestasi sesebuah ekonomi. Sila layari laman web di Indeks harga pengguna (IHP) merupakan penunjuk ekonomi bawah untuk menonton 1.2.1 IynadnegksboHlaerhgadiPgeunngagkuanau(nIHtuPk) mengkaji perubahan tingkat video tentang penunjuk harga umum dalam ekonomi. Indeks ini biasa digunakan Seilkaolanyaormi laim: an web di Iynadnegksbohlaeurhgnadtpiugeuknngagmkuanenan(uuInHntPuj)ukmkmkeeraunnpgakkakajoinsppeesrnuaubrnaajhuakhneikdtionungpokmamti asyarakat. Sebarang vbechikadootwetnmaopoh:tm/e/uvni/n:itwdtaunewkgomwp/eep.nnilnouavnnytjeu/oskntopedia. harga umkuemnadiaklaamn etkionngokmai.t Ihndaerkgsainui mbiausma di(giunnfalkaasni) juga dapat dikesan hettcpo:/n/wowmwi.cin-vinesdtoicpaetdoiar./ untuk memnuenljaulkukianpeknosinsgarkaahtaidnupdamlaasmyarIaHkaPt.. Sebarang com/video/play/ kenaikan tingkat harga umum (inflasi) juga dapat dikesan economic-indicator/ melalui peningkatan dalam IHP. ENG Indeks harga pengguna (IHP) mengukur perubahan harga BM ENG ENG Indeks hargpaurpaetnaggusneak(uIHmPp) umleanngubkuarrapenrgubadhaann hpaerrgkahidmatan yang terpilih dptaauhlrauamntadesakesokanurtd.oamamhpliauublmnaangdiebasaksuroaaanntrug.otmdaahinunbpaebregkrihbiadsnmudaainttagundeytaannghgauntnesrupbailetiuhrbanding dengan suatu 2222 Bahasa Bahasa Melayu Inggeris v

Ekonomi dan Kerajaan Cukai Cukai merupakan satu mekanisme yang mengumpulkan hasil daripada individu atau syarikat dan entiti lain untuk Malaysia dan Ekonomi Global Malaysia dan Ekonomi Global membangunkan negara dengan menyediakan pelbagai kemudahan awam demi kesejahteraan rakyat. 2.2.7 Kesan Blok Ekonomi dan Perjanjian Ekonomi dan Kerajaan Cukai Perda2.g2a.7ngKeasnan Blok Ekonomi dan Perjanjian Sudut Dunia Terdapat banyak cukai yang diperkenalkan oleh kerajaan dan Perdagangan ada antarahCanuskyialaidmdarieiplraaukdpaaskaiannndaivskidaautunamtuaeunktasuynakisrimkmaeteydnaangngaewmntaeitnli geluakminsptuuenlkrtaunnkaliti negatif Cabar Diri A n d aPenglibatan sesebuah negara dalam blok ekonomi atau Memberi maklumat MdsIreielpealaenknrgstdaaisaTn,ewdepparaCdmkeakeaearhenlnmaptmtiianuaclEtbrdepeaaabke,dnmhnnaysiSagncanaupwyenndramalekekiawolaagadnacrnikamaeutsnrankanadanaseelaaidgamilkAyaamaaiamrPunnakne.e.sgustdFnnCedCretjioigaaunpnonhlgkgeitlatnreauamonkrt,nhaeneoannnmEdnahyag.enlaarnknaw,gaykyacenlyalaaudtoeni,k.aklaedkscihat,eunkrkAnkaeprarmableaiiojtlbaienaankrngeiyaakgadiraanatbingfoSynaryiCBkaaanagbatgia,mranDakiarhiktdfBceAieuraraarnmkpjghaadaaaaaitnai?dmmmaapeenlnapaglekuanaiwghpgaekulleanerkaaksjsoaapalnlenoaKPdphiateaeenarnsrsjiadajnuanjgigaaPanomnasgekimaatninbfeKPdpPmBeaereernniersljadgmaojknulanijekgbpigaasPaaenaEtomnnanaskngekgimaoatkanisnbrfneeeumspBroehielabmomkiduekpaeasiehakEnnnkdognoekanaernegguopnoaahamrmridaPaeaiikednbddoaernuaaglojanlakaammraPamninebdbjruanlijalokaaaehkamnngnljiaenia.akrehnaoglian.troaemrtesiresaebtbuauutt Sudut DUNIA tambahan yang PengenIdraielaalaknnsdacn, uaCkkhaianlei,dmiSwneeengdaearnma dAbaunashtFriaknlialaan,nEdk.ngolsandp,eAnmgeerlikuaaSryaanrikpate, ngeldftuiearrmapharaatd,mmapeelnapgleuaniwgpgaeullanekakssoaplnleoahiatnasi Kesan positif blok ekonomi dan perjanjian perdagangan adalah Sudut DUNIA berkaitan dengan Kesan positif blosekpeerktioynanogmbeiridkaunt: perjanjian perdagangan adalah Rantau ASEAN bakal negara lain di dunia. maka jumlah penawaran akan merosot pada pelbagai tingcukkaai?t seperti yang berikut: mpaelRninjagadnpitebaslaoutkAmekSeomEnboAamNniggublnoabkalal harga. MOelenhgawitaul,Ekkesrpalojaitaansi bPoenleghgumnaengenakan kadar cukai yang Layari laman web yang 1 Menggalakkan pemindahan teknologi dan kepakaran padmaetanhjuandiinibdleonkgaenkkoandaormi global stienpgegritiamhtPimaetnaarngkgigsgaanei.njbuaOuatammaalernslhaaabchnniautrugkpak,aenikeyngemararwaynaeasjanagnraadgamnnmambbnaaeoekhmlmareknhobabaknmmhaoakeehyknroaoags.skyeopanatenaknpkkgaaaeednnslauikhapkaardeeatlaabnsrnaicpghpuaeaeiknntatgiagiengylnguuakannaprgat,enggubLnaeyraaikrui tlaumnatunkwmeebnlcbyegueabenkrtigaiahkhiuubkitaaunrbnyotaunkk:temnetnangegtahui 1 pdKaeanrppstauaaKrmedl(ilKubnaDaugrthNaaapKnnh)eD4ugsa.an6albaptuminenmrgNiaadetenugemsanrbagaanngkuandar Menggalakkan pemindaha2n Pteelukansaonlopgasiardaann kepakaran 3 Mobiliti modal dan tenaga kerja 10 pneegratruamanbgugohtaannya4.6 peratus aEmkkeaoKdnnnacaotensmecraaiKuhrAseSA(klKESuuA$kDaN2urNh.6aduKintjnra)intlDiuggokaknaa.lbaumngNaengara 2 Peluasan pasaran Mengasewpearlti Kmiensumanan Ekekrasstdearnnraokliotki. Negatif lebih bkaanrbyoank:tenthoantrgtgp/s://www.carbontax. 4 Peningkatan pelaburan langsung asing beb10eranpeagdeakraad aaknagngdoattaanng.ya cukai 3 Mobiliti m5odPearltadmabnahtaennpaelguaangkeprejkaerjaan bKeDrmNupKeanryaacnetmaceualeihtbuihAjuiSgJea$p2un.6 trilion. meEnjkeolannogm20i2A7 SkeEraAnNa dijangka KerajaaMnenbgoawleahl KmeseanngEeknsatekrannalitciuNkeagiataiftas pengeluaran baraohntrtggp/s://www.carbontax. 4 Penin6gkPaetnainngkpatealnabdauyraasnainlganngegsaurandganaskiunagliti barangan dan peKrekrahjaiadnmboalethanmeyngaennagkanmceumkabi aatwasapenkgeepluaardaan bpareanngcemaran 7 Perkongsian sumber tenaga dan bahan mentah maamkpaunmteenrcuapsaikaungkkuah untuk ablaagmi fisrbademlaaakgnmaiitfpiasdreemrrakk.naihtPadimdrae.nmnePamgnetneaeygnnneeyabneyaabaaaannbnbgkkccaamuunnkekmammiaebiirneeaikirwneaaakikleaakabneikhlpmeaapbendrniaihhimnapgtpeikennrancittkhieenarmahngtaaikdrknaaoanpsttkearhnadkaops speabdbaaentbyaahekurnAaSpb$ea6rk.d4enetarkialainod.n akan datang. alam sealkamitasre.kitar. ENG ENG 5 Pertambahan peluang pekerjaan bKeD“rBNulopKk aerkyoananoDmtmiaippeeuatillkineitdgbaupriiephjsauaidtag”J:,eapun Elemen 8 Penjagaan alam sekitar m3e1nJajneulaarin20gN1a7b2, iHl0Bar2aias7anrMukdedetirnro,ana Merentas mampu mencapai angka Kurikulum emen emen 6 Peningkatan daya saing negara dan kualiti barangan (EMK) El MerenMtearesntKaus rKiukruikluulumm Menggalakkan Pemindahan Teknologi dan Kepakaran sebanyak AS$6.4 trilion El Menerapkan pada tahun berkenaan. pelbagai EMK yang Cukai Karbon 7 Perkon• gsTiainngksaut mtebkneorlotgein yaagnag mdaunndbura hdaann kmekeunratnaghan tenaga relevan dengan pakar telah menjadi penghalang utama bagi sebahagian teks. • kCpkauaerknrbsadeiuokknniagtraCabmrnuaonnebkaryamhuaieanprKnguaaapdkparikaikb.eannonansskeeajjneenanitsaisscuckuaikai Dipetik daripada: • Cukai besar negara-negara sedang membangun untuk maju dalam “Blok ekonomi paling pesat”, s8ektoPreenkjoangoamainyaanlgammodseenkidtaanr menguntungkan. pers• ekSitisatermancuykainkgarbdoiknednilaakksannakaatnadsengan Nabil Basaruddin, kandunmgeanngebnaakhanancukaapi ia.tas pembakaran • Menerusi perjanjian perdagangan, kemasukan teknologi 31 Januari 2017, Harian Metro • Sistembbcuauhmakinapbrioakdkauakrrbfsoeospnile-radtriaiglnaagksboslaiantund,aamkninabynaahkdanengan moden dan pemindahan kepakaran dari negara maju seperti Menggalakkan PeAmmeirinkad Sayharaiknat, TJeepkunn doanlo Jegrmi adna dnapaKt mepemabkanagruannkan mengebnaakkarapnenceurbkaanigaanta, dsanpgeams sbeamkualaran ekonomi dan tahap teknologi di negara-negara membangun. bahan jbadaikmaerngfoiksuitlk-aadraarnkganbduantgua,nmkainrbyoank bum• i pDmraoassdainrugikn-imsmaeespirnuegpr.atkiagn asastouliinnisidaatifnubntauhk an • Tingkat tekn• olPoegndi uydaukn gte mmpuatnand udarp adt amne mkpeeklaujarrai ndgananm etnegnuaasgaai pbeaskaarrnteeglaarha-mnedkleagaannenajjdurapataaehdnmsipdebeapdannngeaguennunsangdghaahanmliaas(anelRmam&tenakDbdgn)aaoltnauleomngtgaaiubgymenaannmtauugaknbbnkatuaheusggaikiariau.tmasmneeapbljeauanluhyideallaaigdtliiiahkamaannn bakar pmeenngeurrbaangnkgananpe, ldepaansagnaksarsboenmduiolkasida jadi metenrgutiakmuatnkyaaddaalramkapnendguelnugaraann kkilaarnbg on Asap daripada kenderaan mencemarkan udara dan mas•ingSd-iasmntepamesncignugkgua.ni ianaintekleanhddeirlaaaknsabnearkmaontdoir. membahayakan kesihatan masyarakat • Dasar inneigmaraerseuppeartki aAunstsraaltiau, Einngislaiandt,ifAmuenrtikuak sektor ekono• mCi oynatonhgnyma, otdekennoldogain romboetnikg, utenktnuonloggki arenk.a bentuk, menguSryaanrigkakta, Inrelpanedl,eCphailse,aSnwekdaernb, doann dioksida • mMoedneenrudsai nppeerjmakdnaainwnjiadsaleaanbnha mgapanueitnurkyd,a et.aepkganaoknlaoggriaa knno,md kuaneriimkansaie,s gkuaepkraaaknamraant ejpukennsgeouprlueosragtnii terutamFinalnanyda. dalam pengeluaran kilang Asap daripada kenderaan mencemarkan udara dan membahayakan kesihatan masyarakat Amerika Syarikat, Jepun dan Jerman dapat membangunkan dan penggunaan kenderaan bermotor. 17 ekonomi dan tahap teknologi di negara-negara membangun. • Sistem cukai ini telah dilaksanakan di 169 Malaysia dan Ekonomi Global negara seperti Australia, England, Amerika • Penduduk tempatan dapat mempelajari dan menguasai Syarikat, Ireland, Chile, Sweden, dan kaedah pengendalian teknologi yang baharu melalui latihan Finland. lanjutan dan usaha sama dalam bentuk kegiatan penyelidikan dan pembangunan (R&D) tenaga manusia. • Ckaow1n7atloahnn myua,t ut, etkeknnoolologgii kroobmoutnikik, atsei,k kneoplaokgair arne kpae nbguenrutusakn, dan sebagainya. Aktiviti 2.2.4 169 Jelaskan kesan tarif, subsidi dan kuota bagi setiap perkara yang berikut. (a) Harga (d) Penawaran barang tempatan (b) Permintaan (e) Hasil kerajaan Bab 1 (c) Penawaran barang import (f ) Guna tenaga Aktiviti Aktiviti 1.1.1 Malaysia dan Ekonomi Global Terdiri daripada Baca petikan di bawah dan jawab soalan yang berikut. Aktiviti 2.2.4 aktiviti yang Transit Aliran Massa Lembah Klang (MRT) dapat dijalankan Kesan pelaksanJealaasnkatnakreisfa, nsutabrisf,isduibsdidaindaknukouotataabtaagsi speteiarpdpaegrkaanragyaanngabnertiakurat.bangsa ialah: secara individu, berpasangan atau F (a) Harga bar(aan) gHairmgaport secara relatifnya lebih (md) aPheanalwbaerarnbbaanradnigntgemdpeatnangan barang keluaran berkumpulan untuk O tempatan (b) Permintaan (e) Hasil kerajaan meningkatkan K pemahaman murid. (b) Permintaa(nc) bPaernaanwgaraimn bpaorarntgbimeprokrut rang manaka(fl)a pGuenramteinnatgaaan barang tempatan bertambah Fokus U (c) Pengeluaran barang tempatan meningkat S Nota penting atau (d) Guna tenaga dalam negara meningkat rumusan bagi (e) Kadar penga(Knaeg)sagHnuaprrgealaankbsmaarnaeanangnuitmraurpifno, rs.tusbescidairadarnelaktuifontyaaatleabs iphemrdaahgaalnbgearnbaanntdairnagbadnegnsgaainalabha:rang keluaran subtopik dipelajari. F tempatan Berfungsi sebagai O rujukan pintas K (b) Permintaan barang import berkurang manakala permintaan barang tempatan bertambah murid. Kebaikan dan Keburukan SekatanU S Transit Aliran Massa (Mass Rapit Transit, MRT) Laluan Sungai Buloh-Serdang-Putrajaya (Laluan 2.2.5 (c) Pengeluaran barang tempatan meningkat SSP) yang sebelum ini dikenal sebagai MRT2 dijangka siap sepenuhnya pada tahun 2022 dan (d) Guna tenaga dalam negara meningkat akan menghubungkan Sungai Buloh dan Putrajaya melalui Kepong, Batu, Jalan Sultan Azlan Shah, Titiwangsa, KLCC, Tun Razak Exchange (TRX), Bandar Malaysia, Sungai Besi, Serdang, Perdagan(e)gKaadnar pAenngatnaggruaranbmaennurguns. a dan Universiti Putra Malaysia (UPM), dan Cyberjaya. Projek yang bernilai RM32 bilion dan melibatkan Libera2l.i2s.5asKiePbeairkdanadgaannKgeabnurukan Sekatan 11 stesen bawah tanah ini dijangka dapat menampung seramai 530 000 orang penumpang puenrtduakgmanegnajnagPLaaienbkrteedabraraaagljbiaiskanaangsngai snPraaeAkrdnyditaalatag.rkaaPsnbeagalnaankangkssaaannadaadnnednagsaanr pada setiap hari dan memudahkan perjalanan antara pusat Bandaraya Kuala Lumpur dengan Sekatan Permainan pusat pentadbiran Kerajaan Persekutuan di Putrajaya. matlamat Mini Menurut Perdana Menteri, laluan baharu itu akan diintegrasikan dengan pengangkutan awam ini telah mempenSgekaartuanhipekrdoangaonmgain naengtaarraabadngesnagdainlakkseasnaknanpodseintgifan Permainan rel yang sedia ada iaitu KTM Komuter, LRT, Monorel dan Express Rail Link (ERL) dan juga Kereta mahupun kesan nmineai tgtleaalmathiaftm.uenmtupkenmgeanrujahgiaekkeobnaojmikiannergaakryaadt.enPgealankskaensaananpdoassitairf interaksi mini Api Berkelajuan Tinggi Kuala Lumpur-Singapura yang kini dalam pembangunan. yang menguji mahupun kesan negatif. kefahaman murid “Tidak beberapa lama lagi, kita hanya memerlukan 30 minit dari Putrajaya untuk ke Kuala tentang topik Lumpur dan jika kita mahu ke Singapura, hanya 90 minit sahaja. Hal ini semua bayangan Kebaikan Sekatan Perdagangan Antarabangsa yang dipelajari. Malaysia pada masa hadapan yang moden,” katanya dalam majlis yang diadakan di tapak Kebaikan Sekatan Perdagangan Antarabangsa kerja Putrajaya Sentral di sini yang bakal menjadi stesen penghujung selatan MRT Laluan SSP. Antara kebaikanAnsteakraatkaebnaikpaenrdseakgataanngpaenrdaagnantgaarnabanatnargabsaangasda aaldaahlah Dipetik dan diubah suai daripada petikan “MRT: KL-Putrajaya 30 minit”, seperti yang berikseupte:rti yang berikut: Kamil Maslih, Utusan Online, 16 September 2016 1 Mengurangk1anMpenegnuarawngakraannpebnaawraanragn bimarapnogritmport Adakah anda telah Berdasarkan maklumat di atas, 2 Meningkatkan permintaan terhadap barang tempatan dSpmdmAeaeealdnreemdnaskamaaekgkihbkaaaaeuanhmhnrbguaaisuaknkemarnemanubdniusaktaeakiaakkersatnaaobnetbaasaallnaaneinkhgksaaan?tan ddpSaaeellaalrmmedspamaegairkasmaanaynignaaansngnemdmaiitnneuittaaianpirs.kaoabnaalanngsa? (a) apakah peranan yang dimainkan oleh kerajaan? 2 Meningkatkan permintaan terhadap barang tempatan hEddkttaaopnll:aa/o/mmmbui/kpmPueetraermksmsaakiansysianmanan2.m.nghytmmd/ ilitneitainpi.kan 3 Mengurangkan pengangguran http://bukutekskssm.my/ (b) mengapakah projek di atas tidak dikeluarkan oleh firma swasta? Ekonomi/Permainan2.html 3 Mengura4ngMkaenninpgkeantkgaannpgengduarpaatnan negara (c) jelaskan manfaat yang diterima oleh masyarakat daripada projek di atas. 4 Meningkat5kaMnempepenrdbaaikpiaimtabnangnaengpaermabayaran (d) bincangkan kesan projek di atas terhadap ekonomi negara. 6 Melindungi industri muda tempatan F 1. Kerajaan berperanan sebagai pengeluar barang awam dan barang sosial. 5 Memperbaiki imbangan pembayaran O 2. Kerajaan sebagai pengeluar tunggal boleh melaksanakan monopoli semula jadi. K U 3. Kerajaan merupakan majikan terpenting di Malaysia dengan menawarkan pelbagai pekerjaan S dalam sektor perkhidmatan awam. 6 159 6 Melindungi industri muda tempatan 159 Bab 2 Peta Konsep PETA KONSEP Memberi gambaran menyeluruh Bab 2: Malaysia dan Ekonomi Global kandungan bab. 2.1 Globalisasi Ciri-ciri Faktor Syarikat Pelaburan langsung globalisasi penggalak multinasional asing • Pasaran • Peranan baharu kerajaan Dorongan • Peraturan dan • Peranan norma baharu teknologi • Meluaskan Kesan positif Kesan negatif • Kaedah maklumat pasaran • Pertumbuhan • Ketidakseimbangan komunikasi • Pengangkutan baharu • Pelancongan • Perlindungan ekonomi pendapatan • Peserta baharu perdagangan • Pindahan • Kemusnahan alam • Kos teknologi sekitar pengangkutan • Meningkatkan • Aliran keluar yang tinggi kemahiran untung • Bahan mentah modal insan atau hasil bumi • Meningkatkan yang unik modal pelaburan • Tenaga buruh dengan kemahiran khusus 2.2 Perdagangan Antarabangsa Perdagangan Sekatan perdagangan Liberalisasi Blok Perjanjian antarabangsa antarabangsa perdagangan ekonomi perdagangan • Tiada sekatan • EU • AFTA Kepentingan • Tarif dalam hubungan • GATT • Pilihan • Kuota perdagangan • Persaingan • Subsidi antarabangsa • Pertumbuhan • Embargo • Kawalan ekonomi pertukaran asing • Sekatan bukan ekonomi Kebaikan, keburukan dan kesan 224 vi

Rumusan Bab 2 Bab 2 Meringkaskan Rumusan Refleksi Refleksi kandungan bab dalam peta i-THINK Malaysia dan Ekonomi Global ✓ Selepas mempelajari bab ini, anda dapat: Mengimbas dan memilih topik 2.1 Globalisasi kembali perkara yang sesuai untuk Globalisasi Imbangan pembayaran yang telah disediakan dalam Menerangkan maksud globalisasi. dipelajari. peta i-THINK. • Maksud globalisasi • Komposisi dagangan dan arah aliran perdagangan Menerangkan operasi syarikat multinasional. Malaysia Menganalisis faktor penggalak globalisasi dalam ekonomi. Istilah BM-BI • Syarikat multinasional a • Maksud imbangan pembayaran Menilai kesan pelaburan langsung asing terhadap ekonomi negara. • Struktur akaun semasa Istilah Ekonomi • Faktor penggalak • Defisit dan lebihan akaun semasa 2.2 Perdagangan Antarabangsa dalam dwibahasa. globalisasi b • Sebab dan implikasi defisit dan lebihan akaun semasa d Menjelaskan konsep perdagangan antarabangsa dan kepentingannya kepada ekonomi. Menghuraikan bentuk dan tujuan sekatan perdagangan antarabangsa. • Pelaburan langsung asing Menganalisis kesan tarif, subsidi dan kuota atas perdagangan antarabangsa. Menilai kebaikan dan keburukan sekatan perdagangan antarabangsa dan liberalisasi perdagangan. Perdagangan antarabangsa Kadar pertukaran asing Menjelaskan blok ekonomi dan perjanjian perdagangan. Menjelaskan kesan blok ekonomi dan perjanjian perdagangan. • Konsep perdagangan antarabangsa • Maksud kadar pertukaran asing • Kepentingan perdagangan antarabangsa • Pengiraan kadar pertukaran asing 2.3 Imbangan Pembayaran • Bentuk dan tujuan sekatan perdagangan antarabangsa c • Faktor permintaan dan penawaran Mengenal pasti komposisi dagangan dan arah aliran perdagangan Malaysia. • Kesan sekatan perdagangan antarabangsa mata wang asing e Menerangkan maksud imbangan pembayaran. • Kebaikan dan keburukan sekatan perdagangan antarabangsa • Kesan perubahan kadar pertukaran Menjelaskan struktur akaun semasa dalam imbangan pembayaran. • Blok ekonomi dan perjanjian perdagangan asing Menjelaskan konsep defisit dan lebihan dalam akaun semasa. • Kesan blok ekonomi dan perjanjian perdagangan Menganalisis sebab dan implikasi defisit dan lebihan dalam akaun semasa. a Dorongan syarikat dalam operasi b Faktor penggalak globalisasi 2.4 Kadar Pertukaran Asing antarabangsa Mendefinisikan kadar pertukaran asing. Mengira kadar pertukaran asing berdasarkan harga jualan dan harga belian mata wang asing. Menjelaskan faktor yang mempengaruhi permintaan dan penawaran mata wang asing. Menganalisis penentuan dan perubahan kadar pertukaran asing menggunakan gambar rajah permintaan dan penawaran. Menerangkan kesan perubahan kadar pertukaran asing atas harga eksport dan import. Kos Pelancongan ISTILAH BM - BI pengangkutan 2.1 Globalisasi • Blok ekonomi (Trade bloc) yang tinggi • Globalisasi (Globalisation) • Perjanjian perdagangan (Trade agreement) • Syarikat multinasional Meluaskan Dorongan Tenaga Peranan 2.3 Imbangan Pembayaran pasaran Syarikat dalam buruh maklumat (Multinational company) • Imbangan pembayaran teknologi • Pelaburan langsung asing (Foreign Operasi Peranan Faktor (Balance of payments) Antarabangsa kerajaan Penggalak direct investment) • Akaun semasa (Current account) Globalisasi • Defisit akaun semasa (Current account deficit) 2.2 Perdagangan Antarabangsa • Lebihan akaun semasa (Current Perlindungan Bahan • Perdagangan antarabangsa perdagangan mentah account surplus) (International trade) Pengangkutan • Sekatan perdagangan antarabangsa 2.4 Kadar Pertukaran Asing • Kadar pertukaran asing (Foreign (International trade barriers) • Liberalisasi perdagangan exchange rate) (Trade liberalisation) 228 226 Bab 2 (a) Hitungkan nilai bagi yang berikut: (i) Nilai X dan Y (ii) Imbangan dagangan Malaysia dengan negara China pada tahun 2014 dan tahun 2015 (iii) Peratus perubahan import nampak Malaysia pada tahun 2015 berbanding dengan tahun 2014 (b) Jelaskan faktor-faktor yang mendorong peningkatan eksport nampak Malaysia ke China. Latihan Malaysia dan Ekonomi Global 6. Rajah di bawah menunjukkan imbangan akaun semasa bagi sebuah negara pada tahun 2000 Sumatif dan tahun 2014.Bab 2 Terdiri daripada Latihan Sumatif 2 Ta(ah)u nH i2tu0n0gk0an nilai bagi yang berikut: Tahun 2014 soalan objektif dan (i) Nilai X dan Y esei untuk menguji dan memperkukuh (ii) Imbangan dagangan Malaysia dengan negara China pada tahun 2014 dan tahun 2015 pemahaman secara keseluruhan. A Soalan Objektif (iii) Peratus perubahan import nampak Malaysia pada tahun 2015 berbanding dengan Arahan: Tiap-tiap soalan diikuti oleh empat jawapan pilihan. Pilih satu jawapan yang paling tepat. tahun 2014 (b) Jelaskan faktor-faktor yang mendorong peningkatan eksport nampak Malaysia ke China. 1. Pelaksanaan liberalisasi perdagangan 4. Apakah kesan positif daripada pelaburan Penerimaan 6. Rajah di bawah menunjukkan imbangan akaun semasa bagi sebuah negara padaP etamhbuany a2r0a0n0 dan blok perdagangan adalah untuk langsung asing terhadap ekonomi Malaysia? RM30 254 juta dan tahun 2014. menggalakkan kerjasama antara negara A Peningkatan kadar pengangguran RM65 216 juta dalam ekonomi. B Kepesatan pemindahan teknologi C Penurunan pendapatan negara TPaheumnb a2y0a0r0an Penerimaan Tahun 2014 Antara yang berikut, yang manakah D Kenaikan tingkat harga umum berkaitan dengan faktor penggalak tersebut? RM47 589 juta RM87 314 juta A Pemberian visa ketika ketibaan 5. Pilih kebaikan yang diperoleh daripada B Kenaikan cukai bagi barang import perdagangan antarabangsa. (a) Apakah jenis Penerimaan pada tahun 2000 dan tahun 2014? Buktikan jawRPMae6m5pb2aa1y6najrua tnaa nda. Jawapan terpilih I Menghadapi persaingan C Penglibatan sektor swasta dalam II Mengatasi masalah lambakan akauRMn3 0s2e54mjutaasa Jawapan bagi pentadbiran kerajaan III Meningkatkan kecekapan pengeluaran soalan objektif D Kebenaran menjalankan perniagaan IV Menggalakkan mobiliti sumber ekonomi (b) Jelaskan tiga faktor yang menyebabkan jePnemisba yaarkanaun sRePMme8n7ear3im1s4aaaju ntpa ada tahun 2000. dan esei tanpa keperluan lesen A I dan II dalam latihan B I dan IV RM47 589 juta sumatif boleh 2. Mengapakah sesebuah firma mengembangkan C II dan III (c) Jelaskan empat langkah yang boleh digunakan untuk mengatasi masalah di (b). diakses dengan operasi perniagaannya ke peringkat D III dan IV mengimbas kod antarabangsa? 7. (a) Dengan menggunakan rajah keluk permintaan dan penawaran, jelaskan bagaimana kadar QR atau melayari A Pasaran tempatan yang tepu 6. Pilih bentuk sekatan yang diadakan dalam (a) Apakah jenis akaun semasa pada tahun 2000 dan tahun 2014? Buktikan jawapan anda. laman web yang B Kos upah yang rendah untuk buruh hubungan perdagangan antarabangsa. disediakan. tempatan I Cukai eksais US$1.00 = RM(4b.)2 0Je ldasitkeann ttuigka afank tdora ylaanmg mpeansyaebraabnk apne jrentuisk aakraaunn saemsiansag .pada tahun 2000. C Kadar pertukaran asing yang berubah II Duti import (b) Nyatakan empa(tc )f aJketloasrk ayna enmgp amt leanmgkpaehn ygaangr ubholie hp edirgmunianktaana unn tduka nm epnegantaaswi maraasanla hb adgi (i bm). ata wang dari semasa ke semasa III Kawalan pertukaran asing D Kenaikan harga bahan mentah di IV Cukai barang dan perkhidmatan asing. 7. (a) Dengan menggunakan rajah keluk permintaan dan penawaran, jelaskan bagaimana kadar pasaran antarabangsa A I dan II B I dan IV US$1.00 = RM4.20 ditentukan dalam pasaran pertukaran asing. 3. Maklumat di bawah berkaitan dengan ciri- C II dan III 8. Maklumat di bawah (mb) eNnuyantajukaknk eamnp akt afadkatorr pyaenrgt umkeamrpaenn gaasruinhig p eRrminingtgaaitn Mdana lpaeynsaiwaa r(aRn Mbag)i bmeartab awnandgi ng ciri suatu dorongan syarikat dalam operasi D III dan IV antarabangsa. dengan Dolar Singapuraas i(nSg.GD) pada tahun 2015 dan 2016. 81.5 MJuaknlu 2m0a1t 5di bawah menunjukkan kadar pertukaran asing R1i5n gJgiut nM a2l0ay1s6ia (RM) berbanding dengan Dolar Singapura (SGD) pada tahun 2015 dan 2016. Unit Mata Harga belian 1H5H aJarur(ggnRa a2 M b0je1ul5)iaanla nH argaU junaliatn Mata Ha1r5g aJu bn e2l0i1a6n Harga jualan 1 wang U2(n.R7itM56)0Mwaantga 2(.R8M21) 4 (RM1) wang (HRaMrga) belian Harg(aR jMual)an • Pengedaran yang efektif 7. Apakah tujuan sekatan perdagangan Unit Mata 2.99(2RM2 ) 3(R.0M6)18 • Harga produk lebih murah antarabangsa dilaksanakan? SGD SGD wang • Berdekatan dengan pasaran A Menggalakkan pelaburan B Melindungi industri muda tempatan 1 SGD 2.7560 2.8214 1 SGD 2.9922 3.0618 Antara yang berikut, yang manakah berkaitan C Mewujudkan kuasa monopoli dengan maklumat di atas? D Menjamin hubungan politik yang kukuh Berdasarkan ma kl umBeardta sdair kaanta ms,a kjleulmaastk dain a takse, sjaelnas kpaen rkuebsaanh paenru bkaahdana rk apdearr tpuekrtaukraarnan aassiinngg tetresresbeutb ut A Saiz pasaran terhadap eksport datner himadappo erkts pMorat ldaayns iima.port Malaysia. B Jenis pelanggan C Kos pengangkutan JawJaawpaapnan D Kos bahan mentah Anda boleh menyemak jawapan anda bagi ALantdihaabnoSlLheuathmttpih:ma/a/ntbeiSfunuk2ymuetdaemtkiisfsak2isnksdmiij:as.imwniy:a/Epkaonnoamni/dJaawbapaagni2.pdf http://bukutekskssm.my/Ekonomi/Jawapan2.pdf 229 232 232 Kajian Kes Malaysia dan Ekonomi Global Kerja Tugasan Berupa kes atau Bab 2 situasi yang dapat Kerja kursus yang diselesaikan Kajian Kes Kerja Tugasan dijalankan secara dengan konsep berkumpulan ekonomi yang telah Malaysia merupakan pengeluar getah asli yang kelima terbesar di dunia, selepas Thailand, Kadar Pertukaran Mata Wang Asing dari tahun 2012 hingga tahun 2015 tentang topik dipelajari. Indonesia, Vietnam dan China. Pengeluaran getah asli di Malaysia meningkat sebanyak Ekonomi yang 4.1% daripada 0.67 juta tan metrik pada tahun 2014 kepada 0.72 juta tan pada tahun Mata wang asing Tahun 2012 Tahun 2013 Tahun 2014 Tahun 2015 telah dipelajari. 2015. Eksport getah asli mencatatkan penurunan sebanyak 6.5% daripada 1.2 juta tan pada tahun 2014 kepada 1.1 juta tan pada tahun 2015. Namun begitu, Malaysia tetap merupakan Dolar Amerika Syarikat 3.0583 Akhir Disember pengeksport bersih yang utama di dunia untuk getah asli. Banyak negara lain di dunia Dolar Singapura 2.5030 memilih Malaysia sebagai sumber bekalan getah mentah gred SMR (Standard Malaysian 100 Yen Jepun 3.5576 3.2815 3.4950 4.2920 Rubber) yang berkualiti. Pound Sterling 4.9420 Franc Swiss 3.3480 2.5943 2.6449 3.0356 Eksport barangan getah dari Malaysia mencecah RM15 bilion pada tahun 2014 dan Euro 4.0412 menghampiri RM18 bilion pada tahun 2015. Eksport barangan getah pada tahun 2015 100 Baht Thai 9.9910 3.1281 2.9255 3.5645 telah mencatatkan pertumbuhan tahunan positif sebanyak 18.6%. Keadaan ini disebabkan 100 Rupiah Indonesia 0.0317 oleh peningkatan dalam eksport sarung tangan getah yang menyumbangkan sebanyak 72.8% 100 Won Korea 0.2865 5.4076 5.4396 6.3607 kepada jumlah eksport barangan getah tahun ini. 100 Peso Filipina 7.4446 Renminbi China 0.4909 3.6950 3.5353 4.3419 Jumlah hasil eksport daripada sarung tangan getah pada tahun 2016 dijangka mencatat nilai sebanyak RM14.3 bilion, iaitu peningkatan sebanyak 14% berbanding dengan tahun 2015. 4.5263 4.2513 4.6918 Malaysia kekal sebagai pengeluar sarung tangan getah terbesar di dunia dengan anggaran jumlah pengeluaran sebanyak 133.6 bilion sarung tangan pada tahun 2016 yang mewakili 9.9757 10.627 11.9222 syer pasaran dunia sebanyak 63%. 0.0269 0.0281 0.0311 Sumber: 1. Majlis Promosi Eksport Getah Malaysia, tahun 2017 2. Eksport revenue from rubber gloves to hit RM14.3 billion this year, 16 Julai 2016 0.3108 0.3201 0.3651 Berdasarkan situasi di atas, jawab soalan berikut. 7.3908 7.8066 9.1494 (a) Jelaskan faktor yang menyebabkan Malaysia menjadi pengeluar getah asli yang kelima 0.5422 0.5637 0.6610 terbesar di dunia. (b) Mengapakah eksport getah asli mengalami penurunan pada tahun 2015? Sumber: Kementerian Kewangan, Laporan Ekonomi 2015/2016 (c) Jelaskan faktor-faktor yang mendorong peningkatan eksport sarung tangan getah Malaysia. Jadual di atas menunjukkan kadar pertukaran Ringgit Malaysia berbanding dengan beberapa mata (d) Berikan ulasan anda tentang prospek industri getah di Malaysia. wang negara asing. Bincang dalam kumpulan dan bentangkan jawapan anda dalam kelas. (a) Jelaskan prestasi Ringgit Malaysia berbanding dengan mata wang yang berikut: (i) Pound Sterling (ii) Yen Jepun (iii) Rupiah Indonesia (b) Hitungkan peratus penurunan nilai Ringgit Malaysia berbanding dengan Dolar Amerika antara tahun 2012 dengan tahun 2015. (c) Penurunan nilai Ringgit Malaysia berbanding dengan Dolar Amerika membawa pelbagai implikasi kepada ekonomi dan rakyat Malaysia. Bincangkan. (d) Andaikan seorang rakyat Malaysia membeli satu unit pangsapuri di London berharga £600 000 pada tahun 2012. Berapakah nilai pangsapuri dalam Ringgit Malaysia pada tahun 2012 dan tahun 2015? (e) Hitungkan kadar pertukaran antara Dolar Amerika dengan Dolar Singapura pada tahun 2015. 233 234 vii

Di Sisi Anda Kerajaan berusaha untuk memodenkan dan mentransformasikan sistem pengangkutan di Malaysia. Usaha kerajaan ini merupakan salah satu inisiatif untuk meningkatkan pertumbuhan ekonomi dalam negara. Kerajaan telah menyediakan sistem pengangkutan jalan raya yang lengkap melalui pembinaan lebuh raya seperti Projek Lebuhraya Utara-Selatan (PLUS) yang menghubungkan utara dan selatan di Semenanjung Malaysia. Lebuh raya yang merentasi lapan negeri ini bermula dari sempadan Malaysia-Thailand iaitu Bukit Kayu Hitam, Kedah sehingga Johor Bahru dengan panjang keseluruhan sebanyak 772 kilometer. Lebuhraya Utara- Selatan adalah pemangkin kepada nadi pembangunan dan tulang belakang bagi rangkaian pengangkutan di Semenanjung Malaysia. Pelbagai kemudahan disediakan di sepanjang lebuh raya ini untuk memberi kemudahan kepada pengguna lebuh raya. Contohnya, kawasan rehat dan rawat (R&R) disediakan lebih kurang setiap 60 kilometer dan perkhidmatan PLUS Ronda untuk memberi bantuan ketika dalam keadaan seperti kerosakan enjin di lebuh raya. Sumber:www.plus.com.my Setelah membaca petikan di atas, cuba anda fikirkan perkara-perkara yang berikut: (a) Mengapakah kerajaan menyediakan sistem pengangkutan? (b) Mengapakah pengeluar yang lain dalam negara tidak mengeluarkan barang dan perkhidmatan seperti lebuh raya? (c) Bagaimanakah sistem pengangkutan tersebut memberi kesan terhadap ekonomi negara? (d) Apakah peranan kerajaan dalam ekonomi sebagai salah satu unit ekonomi? Kata Kunci • Indeks harga pengguna • Pertumbuhan ekonomi • Inflasi • Dasar fiskal • Barang awam • Pengangguran • Dasar kewangan • Barang sosial • Keluaran Dalam Negara • Alat dasar ekonomi • Makroekonomi • Belanjawan negara • Guna tenaga penuh Kasar • Imbangan pembayaran

BAB Ekonomi dan Kerajaan 1 Standard Kandungan: 1.2 Penunjuk Ekonomi 1.1 Peranan Kerajaan dalam 1.3 Alat Dasar Ekonomi Ekonomi Perdana Putra di Putrajaya (Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan) Kerajaan merupakan perancang dan pembuat dasar kepada sesebuah negara dalam membuat keputusan berkaitan dengan masyarakat. Pada masa yang sama, kerajaan juga merupakan salah satu unit ekonomi dalam aktiviti ekonomi negara. Kerajaan memainkan tiga peranan yang penting dalam ekonomi iaitu sebagai pengeluar dan majikan, mencapai objektif makroekonomi serta mengawal selia pengeluar dan eksternaliti negatif. 1

Bab 1 1.1 Peranan Kerajaan dalam Ekonomi Menjelaskan peranan kerajaan sebagai pengeluar dan majikan. Menjelaskan peranan kerajaan untuk mencapai objektif makroekonomi negara. Menjelaskan peranan kerajaan dalam mengawal selia pengeluar dan eksternaliti negatif. Menganalisis dan menghubung kait ketiga-tiga peranan kerajaan dalam menjaga kebajikan masyarakat dan meningkatkan kemakmuran negara. SEPINTAS LALU Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan (KPDNKK) merupakan satu agensi kerajaan yang bertanggungjawab untuk menggalakkan pembangunan perdagangan dalam negeri yang berdaya maju dan berdaya saing terutamanya dalam sektor perdagangan pengedaran. KPDNKK ditubuhkan pada 27 Oktober 1990. Sektor pengedaran merupakan penyumbang utama dalam KDNK negara dan berperanan penting dalam menstabilkan ekonomi negara terutamanya apabila berlakunya ketidakstabilan ekonomi. KPDNKK juga berperanan dalam menjaga kepentingan dan hak-hak pengguna. KPDNKK juga berperanan dalam menggubal dasar, strategi, serta mengkaji perkara-perkara yang berkaitan dengan pembangunan perdagangan dalam negeri, khususnya dalam Sektor Perdagangan Pengedaran dan Kepenggunaan. Sumber: Portal Rasmi Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan Kita harus menghargai usaha yang dijalankan oleh kerajaan dalam melindungi hak pengguna dan juga mengawal selia pengeluar serta mengawal eksternaliti negatif Abad yang merugikan pengguna. ke-21 1.1.1 Peranan Kerajaan sebagai Pengeluar dan Majikan Sesebuah negara memerlukan kerajaan untuk berfungsi sebagai pemerintah dalam mengurus dan mentadbir segala hal yang berkaitan dengan masyarakat setempat. Kerajaan merupakan suatu unit ekonomi yang menjalankan kegiatan ekonomi dengan matlamat untuk meningkatkan kebajikan dan kesejahteraan rakyat. 2

Peranan Kerajaan sebagai Pengeluar Ekonomi dan Kerajaan Kerajaan berperanan sebagai pengeluar barang awam dan Contoh barang awam barang sosial dalam ekonomi. Barang-barang ini tidak disediakan oleh pihak swasta kerana tidak menguntungkan. Namun, kebajikan masyarakat akan terjejas sekiranya barang- barang tersebut tidak disediakan. Barang Awam Barang awam ialah barang yang dapat digunakan oleh seseorang invidu tanpa mengurangkan faedah penggunaan individu lain (non rivalrous) dan tidak boleh menghalang individu lain daripada menggunakannya (non excludable). • Setiap anggota masyarakat boleh menggunakan barang awam tanpa dikenakan bayaran atau dengan bayaran paling minimum. • Namun, penawaran bagi barang awam adalah terhad dan masyarakat dikehendaki berkongsi penggunaannya. • Contoh barang awam ialah jalan raya, padang awam, sekolah dan klinik kerajaan. Barang Sosial Barang sosial ialah barang atau perkhidmatan yang membawa manfaat terbesar kepada semua masyarakat. • Barang-barang sosial memerlukan perbelanjaan dan tindakan kerajaan untuk mengeluarkannya. • Contoh barang sosial ialah air yang terawat dan rakyat celik huruf. • Kerajaan telah menjalankan pelbagai projek untuk menyediakan barang sosial. Contohnya: Menyediakan perkhidmatan Membina loji pembersihan Menyediakan perkhidmatan pendidikan yang baik air untuk memproses air kesihatan untuk dan percuma untuk sebelum digunakan meningkatkan kadar meningkatkan kadar celik oleh masyarakat kesihatan dalam kalangan huruf dalam kalangan masyarakat masyarakat 3

Bab 1 Kios INFO Monopoli Semula Jadi Kerajaan Syarikat Berkaitan Kerajaan Pengeluaran barang awam dan barang sosial seperti landasan (Government Linked kereta api, stesen jana kuasa dan sebagainya memerlukan Company, GLC) merupakan kos modal yang tinggi dan hanya mampu dibiayai oleh syarikat yang mempunyai kerajaan selepas mengumpulkan dana daripada masyarakat objektif komersial dan melalui kutipan cukai. kepentingannya dikawal secara langsung oleh Kos modal yang tinggi menjadi halangan bagi pengeluar swasta kerajaan Malaysia. GLC lain untuk memasuki industri tersebut. Sebagai pengeluar memainkan peranan tunggal dalam industri, kerajaan boleh mengawal harga barang sebagai pembekal utama keluaran dengan bertindak sebagai monopoli semula jadi. negara bagi kemudahan awam strategik dan juga Monopoli semula jadi merupakan monopoli kerajaan, iaitu perkhidmatan seperti pengeluaran barang atau perkhidmatan dibenarkan untuk bekalan elektrik, bekalan dikeluarkan oleh firma berkaitan kerajaan. air dan telekomunikasi. Dengan kelulusan dan Biasanya, monopoli kerajaan dikaitkan dengan pengeluaran sokongan daripada barang atau perkhidmatan awam yang penting bagi kemudahan kerajaan, GLC boleh dan keperluan rakyat atau pengeluaran yang melibatkan kos melaksanakan monopoli yang tinggi. Pengawalan harga barang tersebut dapat menjamin semula jadi. kebajikan masyarakat. Sumber: Kejayaan GLC, Utusan Online, 7 Disember 2015 Ciri-ciri pasaran monopoli semula jadi 1 Satu firma sahaja Dalam monopoli semula jadi, hanya sebuah firma sahaja yang mengeluarkan barang atau perkhidmatan tertentu seperti bekalan elektrik (TNB), pengangkutan awam (KTM) dan telekomunikasi (TM). 2 Keluaran tidak ada pengganti Barang keluaran firma kerajaan tidak dikeluarkan oleh firma lain. 3 Penentu harga pasaran Kerajaan yang menentukan harga barangan atau perkhidmatan yang dikeluarkan. 4 Tiada kebebasan keluar masuk industri Wujud halangan atas kebebasan firma lain untuk keluar dan masuk pasaran. Contoh halangan ialah perlindungan undang-undang, pemilikan faktor pengeluaran tertentu dan keperluan kos modal yang tinggi. 4

Ekonomi dan Kerajaan Peranan Kerajaan sebagai Majikan Kios INFO Kerajaan merupakan majikan terpenting di Malaysia dengan Tenaga buruh di Malaysia menawarkan peluang pekerjaan dalam sektor perkhidmatan adalah sebanyak 14.71 juta awam kepada guna tenaga di negara ini. pada tahun 2016. Tenaga buruh yang terlibat dalam Perkhidmatan awam merupakan tulang belakang bagi ekonomi perkhidmatan awam adalah sesebuah negara bagi melicinkan pengeluaran sektor ekonomi sebanyak 1.61 juta atau yang lain. Contoh pekerjaan dalam perkhidmatan awam ialah 10.94%. tentera, polis dan guru. Sumber: Jabatan Perangkaan Malaysia, tahun 2017 Tentera Polis Guru Peluang pekerjaan yang disediakan oleh kerajaan dapat Kios INFO menjana pendapatan kepada penjawat awam dan seterusnya meningkatkan taraf hidup kerana kuasa beli mereka telah Jabatan Perkhidmatan ditingkatkan. Permintaan terhadap barang dan perkhidmatan Awam Malaysia (JPA) ialah yang tinggi akan mempercepat pertumbuhan ekonomi dalam sebuah jabatan kerajaan negara. Malaysia yang menjalankan fungsi perancangan, Selain itu, kerajaan juga menawarkan pelbagai faedah pembangunan, dan sampingan kepada kakitangan awam seperti: pengurusan sumber manusia bagi sektor perkhidmatan awam. Elaun perumahan dan Kemudahan pinjaman elaun sara hidup (COLA) perumahan dan kenderaan Imbuhan tetap khidmat Pencen selepas bersara Logo JPA awam Sumber: Portal Rasmi Jabatan Perkhidmatan Awam, tahun 2017 Cuti tahunan mengikut Cuti bersalin kelayakan 5

Bab 1 Aktiviti 1.1.1 Baca petikan di bawah dan jawab soalan yang berikut. Transit Aliran Massa Lembah Klang (MRT) Transit Aliran Massa (Mass Rapit Transit, MRT) Laluan Sungai Buloh-Serdang-Putrajaya (Laluan SSP) yang sebelum ini dikenal sebagai MRT2 dijangka siap sepenuhnya pada tahun 2022 dan akan menghubungkan Sungai Buloh dan Putrajaya melalui Kepong, Batu, Jalan Sultan Azlan Shah, Titiwangsa, KLCC, Tun Razak Exchange (TRX), Bandar Malaysia, Sungai Besi, Serdang, Universiti Putra Malaysia (UPM), dan Cyberjaya. Projek yang bernilai RM32 bilion dan melibatkan 11 stesen bawah tanah ini dijangka dapat menampung seramai 530 000 orang penumpang pada setiap hari dan memudahkan perjalanan antara pusat Bandaraya Kuala Lumpur dengan pusat pentadbiran Kerajaan Persekutuan di Putrajaya. Menurut Perdana Menteri, laluan baharu itu akan diintegrasikan dengan pengangkutan awam rel yang sedia ada iaitu KTM Komuter, LRT, Monorel dan Express Rail Link (ERL) dan juga Kereta Api Berkelajuan Tinggi Kuala Lumpur-Singapura yang kini dalam pembangunan. “Tidak beberapa lama lagi, kita hanya memerlukan 30 minit dari Putrajaya untuk ke Kuala Lumpur dan jika kita mahu ke Singapura, hanya 90 minit sahaja. Hal ini semua bayangan Malaysia pada masa hadapan yang moden,” katanya dalam majlis yang diadakan di tapak kerja Putrajaya Sentral di sini yang bakal menjadi stesen penghujung selatan MRT Laluan SSP. Dipetik dan diubah suai daripada petikan “MRT: KL-Putrajaya 30 minit”, Kamil Maslih, Utusan Online, 16 September 2016 Berdasarkan maklumat di atas, (a) apakah peranan yang dimainkan oleh kerajaan? (b) mengapakah projek di atas tidak dikeluarkan oleh firma swasta? (c) jelaskan manfaat yang diterima oleh masyarakat daripada projek di atas. (d) bincangkan kesan projek di atas terhadap ekonomi negara. F 1. Kerajaan berperanan sebagai pengeluar barang awam dan barang sosial. O 2. Kerajaan sebagai pengeluar tunggal boleh melaksanakan monopoli semula jadi. K U 3. Kerajaan merupakan majikan terpenting di Malaysia dengan menawarkan pelbagai pekerjaan S dalam sektor perkhidmatan awam. 6

Ekonomi dan Kerajaan 1.1.2 Peranan Kerajaan untuk Mencapai Kios INFO Objektif Makroekonomi Negara Mikroekonomi merujuk Kerajaan merupakan salah satu unit ekonomi yang membuat kepada kajian terhadap keputusan ekonomi. Berbanding dengan isi rumah dan firma, perilaku isi rumah dan kerajaan melihat ekonomi dari sudut yang lebih menyeluruh firma dalam penggunaan iaitu dari aspek makroekonomi. serta pengeluaran barang dan perkhidmatan. Makroekonomi merujuk kepada kajian mengenai ekonomi secara menyeluruh dalam isu umum seperti pendapatan atau keluaran negara, guna tenaga dan masalah pengangguran. Objektif makroekonomi yang ingin dicapai oleh kerajaan adalah selaras dengan matlamatnya untuk memaksimumkan kebajikan masyarakat. Antara objektif makroekonomi kerajaan adalah seperti berikut: 1 Guna tenaga penuh 2 Kestabilan harga 3 Pertumbuhan ekonomi 4 Kestabilan imbangan pembayaran Guna Tenaga Penuh Cabar Diri Anda Guna tenaga penuh merujuk kepada kadar pengangguran di 1. Apakah yang sesebuah negara berada pada paras yang rendah iaitu kurang dimaksudkan dengan daripada 4%. guna tenaga penuh? • Guna tenaga mengukur jumlah tenaga buruh yang 2. Bilakah sesebuah ekonomi digunakan oleh sesebuah negara dalam pengeluaran barang boleh dikatakan mencapai dan perkhidmatan. guna tenaga penuh? • Sebaliknya, pengangguran mengukur jumlah tenaga buruh 7 yang tidak digunakan atau tidak terlibat dalam sebarang kegiatan ekonomi. • Guna tenaga dan pengangguran dapat menggambarkan prestasi ekonomi sesebuah negara. • Guna tenaga yang tinggi (pengangguran yang rendah) menunjukkan kegiatan ekonomi banyak dijalankan. • Jumlah barang dan perkhidmatan yang dikeluarkan dalam pasaran adalah banyak. • Oleh itu, tingkat pendapatan negara meningkat dan pertumbuhan ekonomi akan bertambah baik.

Bab 1 Kios INFO Pengangguran merujuk Aktiviti pelaburan dan pembangunan dalam ekonomi mencipta kepada tenaga buruh peluang pekerjaan untuk masyarakat yang ingin dan sanggup bekerja tetapi tidak • Pada tahap guna tenaga penuh, sumber ekonomi iaitu mendapat pekerjaan. tenaga buruh digunakan dengan optimum dan jumlah Berdasarkan data Unit keluaran negara adalah maksimum. Perancang Ekonomi, kadar pengangguran di Malaysia • Pendapatan negara akan meningkat dan seterusnya taraf bagi bulan September 2016 hidup masyarakat meningkat dalam keadaan guna tenaga ialah 3.5%. penuh. Sumber: Unit Perancang • Oleh itu, kerajaan berusaha untuk mencapai guna Ekonomi, tahun 2017 tenaga penuh. Pencapaian Kadar guna tenaga pengangguran penuh yang rendah Keluaran Pendapatan negara negara pada tahap meningkat maksimum Taraf hidup masyarakat meningkat Rajah 1.1 Kesan pencapaian guna tenaga penuh 8

Kestabilan Harga Ekonomi dan Kerajaan • Ketidakstabilan harga yang menyeluruh dan berterusan Cabar Diri Anda boleh menjejaskan taraf hidup masyarakat. Mengapakah kestabilan • Jika tingkat harga umum meningkat secara berterusan, tingkat harga umum di maka berlakunya inflasi. pasaran harus dijaga oleh kerajaan? • Sebaliknya, jika harga umum menurun secara berterusan, maka berlakunya deflasi atau kemelesetan ekonomi. • Tingkat harga umum yang stabil wujud apabila harga purata barang tidak mengalami sebarang perubahan atau mengalami perubahan pada kadar yang rendah. • Kestabilan harga dapat menjamin kestabilan kuasa beli serta kos sara hidup pengguna atau masyarakat. Inflasi Deflasi Tingkat harga umum naik Tingkat harga umum jatuh berterusan berterusan Kos sara hidup Firma mengalami kerugian dan naik terpaksa membuang pekerja Kuasa beli pengguna Kadar pengangguran menurun meningkat Rajah 1.2  Kesan inflasi dan deflasi 9

Bab 1 Pertumbuhan Ekonomi Cabar Diri Anda • Prestasi ekonomi sesebuah negara diukur melalui perubahan dalam tingkat keluaran barang dan perkhidmatan iaitu 1. Apakah yang perubahan dalam tingkat keluaran negara pada sesuatu dimaksudkan dengan tahun berbanding dengan tahun sebelumnya. pertumbuhan ekonomi? • Sekiranya tingkat keluaran negara bertambah, pertumbuhan 2. Mengapakah kerajaan ekonomi berlaku. berusaha mencapai pertumbuhan ekonomi Pertumbuhan ekonomi menunjukkan peningkatan jumlah yang tinggi? keluaran barang dan perkhidmatan dalam sesebuah negara pada sesuatu tahun berbanding dengan tahun sebelumnya. • Pertumbuhan ekonomi yang tinggi akan mendorong perkembangan dalam aktiviti ekonomi. • Keadaan ini mencipta lebih banyak peluang pekerjaan kepada masyarakat dan mengurangkan pengangguran. • Peningkatan guna tenaga secara tidak langsung meningkatkan pendapatan isi rumah dan negara. • Kesannya, taraf hidup masyarakat akan meningkat. Pertumbuhan ekonomi yang tinggi Peningkatan Peningkatan kegiatan pendapatan ekonomi negara Penambahan Kadar Peningkatan peluang pengangguran kuasa beli dan pekerjaan menurun permintaan agregat Peningkatan Peningkatan guna taraf hidup tenaga masyarakat Rajah 1.3  Kesan pertumbuhan ekonomi terhadap negara 10

Ekonomi dan Kerajaan Kestabilan Imbangan Pembayaran Kios INFO Imbangan pembayaran ialah satu penyata kewangan yang Perkataan defisit adalah merekodkan aliran wang masuk dan keluar kesan daripada sama maksud dengan perdagangan antarabangsa dalam tempoh satu tahun. perkataan kurangan. • Sesebuah negara boleh mengalami defisit atau lebihan Cabar Diri Anda dalam imbangan pembayaran. 1. Apakah yang • Jika aliran wang yang masuk ke sesebuah negara dimaksudkan dengan lebih tinggi daripada aliran wang yang keluar ke negara imbangan pembayaran? lain, maka wujud lebihan imbangan pembayaran. 2. Jelaskan perbezaan • Sebaliknya, keadaan aliran wang ke luar negara melebihi antara defisit dengan aliran wang masuk ke dalam negara dikenal sebagai defisit lebihan imbangan imbangan pembayaran. pembayaran. • Kerajaan berusaha mewujudkan imbangan pembayaran 3. Jelaskan kesan lebihan lebihan kerana menguntungkan negara. imbangan pembayaran terhadap ekonomi negara. • Imbangan pembayaran lebihan boleh diwujudkan dengan meningkatkan nilai eksport barang dan perkhidmatan serta menggalakkan kemasukan pelaburan asing. • Kesannya, penerimaan mata wang asing ke dalam negara adalah lebih banyak daripada pembayaran mata wang tempatan ke luar negara. • Kedudukan imbangan pembayaran yang bertambah baik akan meningkatkan rizab pertukaran mata wang asing dalam bank pusat. Imbangan pembayaran Imbangan pembayaran lebihan defisit Rizab pertukaran asing Rizab pertukaran asing di bank pusat bertambah di bank pusat berkurang Nilai mata wang tempatan Nilai mata wang tempatan semakin meningkat semakin merosot Kegiatan ekonomi dalam Kegiatan ekonomi dalam negara semakin pesat negara semakin merosot Rajah 1.4  Kesan lebihan imbangan pembayaran dan defisit imbangan pembayaran 11

Bab 1 Aktiviti 1.1.2 Maklumat di bawah berkaitan dengan Malaysia. Butiran Tahun 2013 Tahun 2014 * Jumlah populasi (orang) 30.2 juta 30.5 juta * Guna tenaga (orang) 13.2 juta 13.5 juta * Kadar pengangguran (%) 3.1 2.9 * Kadar inflasi (%) 2.09 3.17 ** Tingkat keluaran negara (USD) 323.277 bilion 338.069 bilion ** Aliran wang ke luar negara (USD) 13.408 bilion 16.060 bilion ** Aliran wang ke dalam negara (USD) 11.296 bilion 10.619 bilion Sumber: 1. World Bank Data** 2. Jabatan Perangkaan Malaysia, tahun 2014* (a) Bincangkan dalam kumpulan tentang butiran di atas. Berdasarkan butiran tersebut, tentukan sama ada Malaysia mencapai matlamat makroekonomi pada tahun 2014. (i) Guna tenaga penuh (ii) Kestabilan tingkat harga umum (iii) Pertumbuhan ekonomi (iv) Kestabilan imbangan pembayaran lebihan (b) Berikan justifikasi bagi setiap jawapan kumpulan anda di (a). (c) Sesebuah kerajaan boleh mencapai semua matlamat makroekonomi. Berikan pandangan anda. Objektif makroekonomi kerajaan adalah seperti yang berikut: F (a) Mencapai guna tenaga penuh O K (b) Mengawal kestabilan tingkat harga umum U (c) Menggalakkan pertumbuhan ekonomi S (d) Mengawal kestabilan imbangan pembayaran. 12

1.1.3 Peranan Kerajaan dalam Mengawal Ekonomi dan Kerajaan Selia Pengeluar dan Eksternaliti Negatif Cabar Diri Anda Matlamat firma dalam ekonomi adalah untuk memaksimumkan Pernyataan di bawah keuntungan. Oleh itu, aktiviti pengeluaran barang dan berkaitan dengan perkhidmatan firma mungkin menjejaskan kebajikan eksternaliti. masyarakat dengan: Eksternaliti dikatakan menggambarkan Mengeksploitasi pengguna ketidakcekapan dalam pasaran atau kegagalan Menimbulkan kesan eksternaliti negatif dalam sistem harga. Pengeluar mungkin mengeksploitasi pengguna dengan (a) Apakah yang menetapkan harga yang tinggi atas barang keperluan untuk dimaksudkan dengan memperoleh lebih banyak keuntungan. Pengeluar juga mungkin eksternaliti? menjual barang yang tidak selamat digunakan atau tidak berkualiti kepada pengguna. Oleh itu, kebajikan pengguna (b) Apakah contoh terjejas kerana dikenakan harga mahal atau mendapat barang eksternaliti yang tidak bermutu. pembangunan kawasan perindustrian? Eksternaliti negatif merujuk kepada kos luaran yang ditanggung oleh masyarakat selain pengeluar dan pengguna barang itu. (b) Pada pendapat anda, mengapakah eksternaliti dikatakan demikian dalam pernyataan di atas? Eksternaliti negatif yang berlaku termasuk pencemaran Kios INFO udara akibat pelepasan asap daripada kilang, pencemaran air akibat pembuangan sisa industri dan penebangan hutan secara Kos luaran merupakan berleluasa akibat projek pembangunan. Eksternaliti negatif ini kesan luaran yang akan menjejaskan kehidupan serta kesihatan masyarakat dan memudaratkan masyarakat seterusnya mempengaruhi taraf hidup mereka. akibat aktiviti ekonomi yang dijalankan. Pelbagai eksternaliti negatif daripada aktiviti pengeluaran 13

Bab 1 Kios INFO Kerajaan sebagai pemerintah sesebuah negara berperanan untuk mengawal selia kegiatan pengeluar. Kerajaan mempunyai Akta Kawalan Harga kuasa untuk mengawal dan memantau aktiviti pengeluar dan Anti Pencatutan dalam proses pengeluaran barang dan perkhidmatan melalui merupakan akta untuk pelaksanaan undang-undang dan peraturan, pemberian mengawal harga barangan subsidi serta cukai. dan caj bagi perkhidmatan dan melarang pencatutan. Undang-undang dan Peraturan Akta ini mula dikuat kuasa pada tahun 2011. Kerajaan telah menetapkan peraturan dan undang-undang tertentu dalam operasi sistem pasaran untuk mengawal selia Layari laman web di aktiviti pengeluar demi menjaga kebajikan masyarakat. bawah untuk mengetahui senarai lengkap barang Undang-undang merupakan sesuatu peraturan atau segala kawalan di Malaysia. peraturan yang digubal oleh kerajaan dan mesti dipatuhi oleh http://www.kpdnkk. masyarakat. Contohnya, undang-undang dalam mengawal selia gov.my/kpdnkk/senarai- pengeluar ialah Akta Kawalan Harga dan Anti Pencatutan. barang-barang-kawalan/ Peraturan merujuk kepada segala yang telah ditentukan BM dan harus dipatuhi. Contohnya, melabelkan bungkusan makanan dengan menepati kandungan sebenar makanan. Hal ini merupakan peraturan yang harus dipatuhi oleh semua pengeluar. Pengeluar yang tidak mematuhi peraturan yang ditentukan akan dikenakan hukuman. Mengawal Eksploitasi Pengguna Kerajaan telah mengisytiharkan sesetengah barang penggunaan asas sebagai barang kawalan. Peniaga tidak dibenarkan menaikkan atau menurunkan harga barang yang dikelaskan sebagai barang kawalan tanpa persetujuan kerajaan. Gula Ayam Susu Tepung gandum Roti putih Topeng Simen dan muka klinker Rajah 1.5  Contoh barang-barang kawalan 14

Ekonomi dan Kerajaan Kerajaan juga melaksanakan dasar harga dan kuota dengan tujuan untuk mengawal harga pasaran supaya rakyat mampu membeli di samping tidak merugikan pengeluar. Dasar Dasar harga maksimum Dasar harga minimum Kuota Definisi Dasar penetapan harga Dasar penetapan Had penawaran sesuatu Kesan yang lebih rendah harga yang lebih tinggi barang pada suatu tingkat daripada tingkat harga daripada tingkat harga kuantiti yang tertentu keseimbangan keseimbangan Kebajikan pengguna dapat Kebajikan pengeluar dapat Mengatasi masalah lebihan atau kurangan barangan dijaga supaya pengguna dapat dijaga supaya pengeluar di pasaran membeli barangan dengan mendapatkan keuntungan harga yang berpatutan yang lebih tinggi Pengeluar juga diwajibkan untuk mempamerkan bahan yang digunakan dalam penyediaan makanan dan tarikh luput. Logo Halal ini telah diiktiraf dan diguna pakai mulai 1 Januari 2012. Barangan yang mempunyai label atau Barangan yang mempunyai logo Halal yang tanda pengesahan SIRIM adalah disahkan di dikeluarkan oleh JAKIM adalah sesuai dan bawah Skim Pensijilan Produk SIRIM, yang selamat digunakan oleh pengguna yang menyediakan jaminan bebas kepada pengguna beragama Islam. Barangan ini telah disahkan bahawa produk yang disahkan itu memenuhi oleh JAKIM bahawa tidak mengandungi apa- standard khusus untuk barangan. Label SIRIM apa bahan yang haram dan tidak disedia, mempunyai warna yang berbeza bagi kategori diproses atau disimpan dengan kaedah yang produk yang berlainan. haram mengikut Hukum Syarak. Mengawal Kesan Eksternaliti Negatif Kios INFO Kerajaan mengawal aktiviti pengeluaran melalui pemberian Produk halal merupakan lesen. Firma yang tidak mematuhi peraturan yang ditetapkan produk yang tidak akan ditarik balik lesen dan tidak dibenarkan beroperasi. mengandungi bahan-bahan yang secara eksplisit Bagi mengurangkan kesan eksternaliti negatif atas masyarakat dilarang oleh agama Islam. seperti pencemaran persekitaran akibat perkembangan sektor perindustrian, kerajaan telah menentukan kawasan Cabar Diri Anda perindustrian, kawasan perumahan, kawasan industri berat, dan kawasan industri ringan. Bagaimanakah kerajaan mengawal kesan eksternaliti Kerajaan mempunyai agensi yang menjalankan pemantauan negatif daripada aktiviti aktiviti pengeluaran firma dari semasa ke semasa untuk pengeluaran melalui undang- memastikan firma mematuhi peraturan yang telah ditetapkan undang dan peraturan? dan tidak mengancam alam sekitar. 15

Bab 1 Subsidi Subsidi merupakan bantuan kewangan yang diberikan oleh kerajaan kepada sesuatu perniagaan atau sektor ekonomi. Kerajaan memberi subsidi dengan motif untuk menstabilkan harga barang dan mengurangkan kos pengeluaran. Mengawal Eksploitasi Pengguna Kerajaan memberi subsidi kepada pengeluar untuk mengawal harga barang. Apabila kos pengeluaran meningkat, pengeluar akan memindahkan beban kos tersebut kepada pengguna dengan menaikkan harga barang di pasaran. Jika kerajaan memberi subsidi kepada pengeluar untuk menampung kenaikan kos itu, maka pengeluar tidak akan menaikkan harga dan harga barang di pasaran dapat dikawal. Gula dan tepung Minyak masak Gas memasak Barang kawalan yang diberi subsidi kerajaan Cabar Diri Anda Mengawal Kesan Eksternaliti Negatif Dengan menggunakan rajah Pemberian subsidi oleh kerajaan boleh menggalakkan pengeluaran keseimbangan pasaran sesuatu barang atau perkhidmatan serta sesuatu teknik minyak masak: pengeluaran. Subsidi daripada kerajaan dapat mengurangkan (a) tunjukkan perubahan kos pengeluaran pengeluar. Oleh itu, pengeluar yang ingin mendapat faedah daripada subsidi kerajaan akan mengeluarkan dalam pasaran apabila barang yang digalakkan oleh kerajaan atau menggunakan teknik subsidi diberikan pengeluaran yang diperkenalkan. (b) tentukan subsidi yang dinikmati oleh pengguna Kebiasaannya, kerajaan akan memberi subsidi kepada pengeluar dan pengeluar yang menggunakan kaedah pengeluaran mesra alam. Ini adalah kerana penukaran kepada kaedah teknologi hijau memerlukan kos modal yang tinggi pada peringkat permulaannya. 16

Ekonomi dan Kerajaan Cukai Cukai merupakan satu mekanisme yang mengumpulkan hasil daripada individu atau syarikat dan entiti lain untuk membangunkan negara dengan menyediakan pelbagai kemudahan awam demi kesejahteraan rakyat. Terdapat banyak cukai yang diperkenalkan oleh kerajaan dan Cabar Diri Anda ada antaranya dilaksanakan untuk mengawal eksternaliti negatif seperti pencemaran alam. Contohnya, cukai karbon yang Bagaimanakah kerajaan dilaksanakan di negara Australia, England, Amerika Syarikat, dapat mengawal eksploitasi Ireland, Chile, Sweden dan Finland. terhadap pengguna oleh firma melalui pelaksanaan Mengawal Eksploitasi Pengguna cukai? Pengenaan cukai menambahkan kos pengeluaran pengeluar, Layari laman web yang maka jumlah penawaran akan merosot pada pelbagai tingkat berikut untuk mengetahui harga. Oleh itu, kerajaan boleh mengenakan kadar cukai yang lebih banyak tentang tinggi atas barang yang membahayakan kesihatan pengguna cukai karbon: seperti minuman keras dan rokok. https://www.carbontax. org/ Mengawal Kesan Eksternaliti Negatif ENG Kerajaan boleh mengenakan cukai atas pengeluaran barang dan perkhidmatan yang membawa kepada pencemaran alam sekitar. Pengenaan cukai ini akan meningkatkan kos bagi firma dan menyebabkan mereka lebih prihatin terhadap alam sekitar. emen Merentas Kurikulum El Cukai Karbon Asap daripada kenderaan mencemarkan udara dan • Cukai karbon merupakan sejenis cukai membahayakan kesihatan masyarakat persekitaran yang dikenakan atas kandungan bahan api. • Sistem cukai karbon dilaksanakan dengan mengenakan cukai atas pembakaran bahan bakar fosil-arang batu, minyak bumi produk seperti gasolin dan bahan bakar penerbangan, dan gas semula jadi mengikut kadar kandungan karbon masing-masing. • Dasar ini merupakan satu inisiatif untuk mengurangkan pelepasan karbon dioksida terutamanya dalam pengeluaran kilang dan penggunaan kenderaan bermotor. • Sistem cukai ini telah dilaksanakan di negara seperti Australia, England, Amerika Syarikat, Ireland, Chile, Sweden, dan Finland. 17

Bab 1 Aktiviti 1.1.3 Baca dua petikan di bawah dan jawab soalan yang berikut. Petikan 1 JASIN 5 Sept. – Pemilik kilang kayu di Kawasan Perindustrian Semujuk akan berdepan dengan tindakan tegas sekiranya masih gagal mematuhi syarat-syarat pembuangan sisa ke sungai. Pengerusi Jawatankuasa Perumahan, Kerajaan Tempatan, Kesejahteraan Bandar dan Alam Sekitar Negeri berkata, syarikat itu diberi notis 14 hari dan jika mereka masih ingkar arahan, pihaknya tidak akan teragak-agak untuk mengambil tindakan memberhentikan operasinya. Kegagalan pihak kilang berkenaan menguruskan sisa buangan telah menyebabkan pencemaran sejak beberapa minggu lalu dan menimbulkan keadaan kurang selesa kepada penduduk. Sumber: http://www.utusan.com.my/berita/wilayah/gagal-patuhi-syarat-kilang-kayu-dikenakan-tindakan- 1.378977#sthash.ehcBbP90.dpuf, 6 September 2016 (a) Apakah unit kerajaan yang bertanggungjawab dalam isu alam sekitar? (b) Apakah dasar-dasar kerajaan yang boleh dikuat kuasa dalam isu di atas? (c) Sekiranya pengilang kayu masih gagal mematuhi syarat yang diberi, jelaskan kesannya terhadap masyarakat. Petikan 2 PUTRAJAYA: Harga minyak masak paket 1 kilogram (kg) kekal RM2.50 tetapi minyak masak dalam botol akan dijual mengikut harga pasaran berkuat kuasa 1 Nov ini berikutan dengan penstrukturan semula Skim Penstabilan Harga Minyak Masak (COSS) akibat kenaikan harga minyak sawit yang diproses (olein). Tanpa penstrukturan semula minyak masak itu, kerajaan terpaksa menambah perbelanjaan hampir RM100 juta sebulan untuk menanggung subsidi minyak masak. Kerajaan mengekalkan harga minyak masak paket 1 kg bagi memastikan golongan sasar yang memerlukan terus menikmati subsidi kerajaan. Penstrukturan semula minyak masak ini diharap dapat mengurangkan bahan asas itu diseludup keluar ke negara jiran. Menteri Kewangan Kedua sebelum ini berkata, kerajaan terpaksa membayar subsidi bagi 85,000 tan matrik minyak masak sebulan tetapi kajian mendapati rakyat Malaysia secara purata hanya menggunakan kira-kira 40,000 tan minyak masak sebulan. Sumber: http://www.astroawani.com/berita-malaysia/harga-minyak-masak-paket-1kg-kekal-rm2-50- botol-ikut-harga-pasaran-120527, 26 Oktober 2016 (a) Mengapakah kerajaan memberi subsidi atas minyak masak? (b) Pada pendapat anda, adakah anda bersetuju dengan tindakan kerajaan untuk menstruktur semula subsidi minyak masak? Berikan alasan anda. 1. Aktiviti pengeluaran barang dan perkhidmatan oleh firma boleh meninggalkan kesan F eksternaliti negatif kepada masyarakat. O K 2. Kerajaan mengawal selia pengeluar dan eksternaliti negatif melalui: U (a) Undang-undang dan peraturan S (b) Subsidi (c) Cukai. 18

1.1.4 Matlamat Kerajaan untuk Menjaga Ekonomi dan Kerajaan Kebajikan Masyarakat dan Meningkatkan Kemakmuran Negara Anda boleh menonton video tentang peranan Matlamat kerajaan dalam ekonomi adalah untuk menjaga kerajaan dalam mengawal kebajikan masyarakat dan meningkatkan kemakmuran negara. ekonomi negara melalui Bagi mencapai matlamat tersebut, kerajaan memainkan tiga laman web yang berikut: peranan yang penting dalam ekonomi iaitu: http://bukutekskssm.my/ Ekonomi/Video1.mp4 Sebagai pengeluar dan majikan BM Mencapai objektif makroekonomi negara Mengawal selia pengeluar dan eksternaliti negatif Ketiga-tiga peranan ini saling berhubung kait antara satu sama lain. Peranan kerajaan sebagai pengeluar barang awam dan barang sosial, menggaji pekerja dalam sektor awam, menghalang pengeluar daripada mengeksploitasi pengguna, dan mengawal eksternaliti negatif aktiviti pengeluaran akan menyumbang kepada pencapaian pelbagai objektif makroekonomi negara. Hubung kait antara ketiga-tiga peranan kerajaan boleh dilihat melalui rajah yang berikut:  Sebagai Menggaji pekerja  Mencapai  Mengawal pengeluar dan dalam sektor awam objektif selia pengeluar dan eksternaliti majikan Menyediakan makroekonomi barang awam dan negara negatif barang sosial Guna tenaga penuh Undang-undang dan subsidi Kestabilan harga Mengawal harga pasaran Menggalakkan Pertumbuhan aktiviti pelaburan ekonomi Aliran modal ke Kestabilan imbangan dalam negara pembayaran Rajah 1.6 Hubung kait antara ketiga-tiga peranan kerajaan 19

Bab 1 Analisis Hubung Kait antara Ketiga-tiga Peranan Kerajaan Berdasarkan Rajah 1.6, analisis tentang hubung kait antara ketiga-tiga peranan kerajaan dalam menjaga kebajikan masyarakat dan meningkatkan kemakmuran negara adalah seperti yang berikut: Peranan kerajaan sebagai • Kerajaan mengeluarkan barang awam dan barang sosial yang pengeluar tidak dikeluarkan oleh pihak swasta untuk meningkatkan kesejahteraan dan taraf hidup masyarakat. Peranan kerajaan sebagai majikan • Kemudahan dan infrastuktur yang disediakan merangkumi aspek keperluan asas, pekerjaan, pendidikan, kesihatan, Mencapai objektif guna dan sebagainya. tenaga penuh • Dalam proses penyediaan barang-barang tersebut, kerajaan telah Mencapai objektif mencipta peluang pekerjaan kepada masyarakat dalam sektor pertumbuhan ekonomi perkhidmatan awam. Mencapai objektif • Masyarakat boleh menyumbang tenaga dari segi fizikal atau imbangan pembayaran mental dan memperoleh gaji atau pendapatan sebagai ganjaran. lebihan • Kadar pengangguran berkurang dan guna tenaga penuh boleh dicapai. Peranan mengawal selia pengeluar dan eksternaliti • Kemudahan dan infrastruktur yang lengkap juga akan menarik pelaburan dari luar negara. negatif • Kemasukan aliran modal ke dalam negara akan memperbanyakkan Mencapai objektif aktiviti pengeluaran dalam negara dan merangsang pertumbuhan kestabilan harga ekonomi. • Imbangan pembayaran lebihan dapat dicapai jika pengaliran masuk wang melebihi pengaliran keluar wang. • Aktiviti pengeluaran yang semakin pelbagai dalam ekonomi memerlukan pemantauan daripada kerajaan supaya pengeluar tidak menindas kebajikan pengguna dengan mengaut keuntungan berlebihan atau mengancam kesejahteraan alam sekitar. • Kerajaan mengenakan undang-undang dan peraturan untuk mengawal selia pengeluar dan eksternaliti negatif. • Kerajaan campur tangan dalam ekonomi untuk mengawal kuasa pasaran supaya harga barang dapat distabilkan. Cabar Diri Anda Kesimpulannya, matlamat kerajaan untuk meningkatkan kebajikan masyarakat tidak hanya tertumpu terhadap Cuba fikirkan hubungan pertumbuhan ekonomi sahaja. Kerajaan juga memastikan antara peranan kerajaan aspek sosial masyarakat seperti pendidikan, kesihatan, selain yang telah dinyatakan keselamatan dan sebagainya dijaga. Dengan ini, taraf hidup dalam teks. Anda boleh masyarakat akan meningkat secara keseluruhan dan negara lakarkan peta alir bagi akan menjadi semakin makmur. penjelasan anda. 20

Ekonomi dan Kerajaan Layari laman web yang berikut untuk mengetahui kedudukan negara di dunia dalam Indek Kemakmuran Negara: http://www.prosperity. com/ ENG Berkat usaha kerajaan yang berterusan dalam membangunkan negara, Malaysia menjadi semakin makmur dan damai Aktiviti 1.1.4 Baca petikan di bawah dan jawab soalan yang berikut. Mengikut Indeks Kemakmuran Negara 2016, Malaysia telah tersenarai sebagai negara kedua paling makmur di rantau Asia Tenggara selepas Singapura. Pada peringkat dunia, kemakmuran Malaysia berada pada tangga yang ke-38. Sumber: The Legatum Prosperity Index 2016 (a) Bentuk kumpulan untuk mendapatkan maklumat daripada Internet berkenaan aspek-aspek yang diambil kira dalam penilaian tahap kemakmuran sesebuah negara. (b) Bandingkan data Malaysia dengan data negara ASEAN yang lain dan kenal pasti aspek-aspek kelebihan dan kekurangan di Malaysia. (c) Bincangkan dalam kumpulan tentang peranan kerajaan dalam meningkatkan aspek-aspek yang diperoleh di (a). (d) Bentangkan hasil kajian kumpulan anda di dalam kelas. 1. Matlamat kerajaan dalam ekonomi adalah menjaga kebajikan masyarakat dan meningkatkan F kemakmuran negara. O 2. Bagi mencapai matlamat ekonomi, kerajaan memainkan peranan seperti yang berikut: K U (a) Sebagai pengeluar dan majikan S (b) Mencapai objektif makroekonomi negara (c) Mengawal selia pengeluar dan eksternaliti negatif. 21

Bab 1 1.2 Penunjuk Ekonomi Menjelaskan indeks harga pengguna sebagai alat ukuran inflasi. Menerangkan jenis inflasi. Menjelaskan maksud pengangguran. Menjelaskan perbezaan antara pengangguran kitaran, berstruktur dan geseran. Menjelaskan maksud Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK). Menerangkan sebab dan akibat pertumbuhan ekonomi. SEPINTAS LALU Penunjuk ekonomi merupakan data-data makroekonomi yang digunakan oleh penganalisis untuk mentafsir prestasi sesebuah ekonomi secara keseluruhan atau mengkaji peluang pelaburan semasa dan akan datang. Penunjuk ekonomi termasuk laporan perolehan dan ringkasan ekonomi seperti pengangguran, perumahan, indeks harga pengguna (IHP), pengeluaran industri, Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK), jualan runcit, inflasi, indeks pasaran saham dan perubahan dalam bekalan wang. Penganalisis bebas memilih mana-mana data-data statistik untuk digunakan dalam kajian. Walau bagaimanapun, data statistik ekonomi yang dipaparkan oleh kerajaan seperti IHP, kadar pengangguran dan KDNK digunakan secara meluas dalam kajian dan ramalan ekonomi. Sumber: http://www.investopedia.com/terms/e/economic_indicator.asp Apabila kita menganalisis prestasi sesebuah ekonomi, kita harus merujuk kepada beberapa penunjuk ekonomi pada masa yang sama supaya mendapat pandangan Abad yang lebih komprehensif terhadap prestasi sesebuah ekonomi. ke-21 Sila layari laman web di 1.2.1 Indeks Harga Pengguna (IHP) bawah untuk menonton video tentang penunjuk Indeks harga pengguna (IHP) merupakan penunjuk ekonomi ekonomi: yang boleh digunakan untuk mengkaji perubahan tingkat http://www.investopedia. harga umum dalam ekonomi. Indeks ini biasa digunakan com/video/play/ untuk menunjukkan kos sara hidup masyarakat. Sebarang economic-indicator/ kenaikan tingkat harga umum (inflasi) juga dapat dikesan melalui peningkatan dalam IHP. ENG Indeks harga pengguna (IHP) mengukur perubahan harga 22 purata sekumpulan barang dan perkhidmatan yang terpilih dalam ekonomi bagi suatu tahun berbanding dengan suatu tahun dasar.

Ekonomi dan Kerajaan Pengiraan Indeks Harga Pengguna (IHP) Kios INFO • Indeks harga pengguna mengukur harga purata barang COICOP (Classification of dan perkhidmatan yang biasanya digunakan oleh isi rumah Individual Consumption pada tempoh masa yang ditetapkan. According to Purpose) merupakan suatu terma • Walau bagaimanapun, proses pengiraan harga purata barang yang diperkembangkan dan perkhidmatan tidak dapat mengambil kira semua untuk mengklasifikasikan barang dan perkhidmatan dalam pasaran. perbelanjaan penggunaan individu mengikut tujuannya. • Oleh itu, barang dan perkhidmatan yang terpilih dalam pengiraan indeks harga pengguna merupakan item- Sumber: Glossary-COICOP, item yang boleh mewakili corak purata pembelian oleh tahun 2017 sekumpulan penduduk. Cabar Diri Anda • Item-item ini dikelaskan kepada 12 kumpulan barangan dan perkhidmatan utama mengikut Klasifikasi Penggunaan Nyatakan satu contoh Individu Mengikut Tujuan (COICOP) yang dikeluarkan barang atau perkhidmatan oleh Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB). dalam setiap kumpulan barangan dan perkhidmatan • Setiap kumpulan barangan diberikan wajaran masing- utama di Malaysia. masing seperti dalam rajah yang berikut: Komunikasi Makanan dan minuman 5.2 % bukan alkohol 30.2 % Kesihatan 1.7 % Hiasan, perkakasan IINNDDEEKKSS Restoran & Hotel dan penyelenggaraan HHAARRGGAA 2.9 % PPEENNGGGGUUNNAA isi rumah Minuman alkohol 3.8 % dan tembakau Perumahan, air, elektrik, 2.9 % gas dan bahan api lain Pakaian dan kasut 23.8 % 3.3 % Pelbagai barangan dan perkhidmatan 6.5 % Pendidikan 1.1 % Perkhidmatan rekreasi Pengangkutan dan kebudayaan 13.7 % 4.9 % Sumber: Siaran Akhbar Indeks Harga Pengguna Mac 2017, Jabatan Perangkaan Malaysia Rajah 1.7 Wajaran 12 kumpulan barangan dan perkhidmatan utama dalam indeks harga pengguna (IHP) 23

Bab 1 Kios INFO Tahun Dasar dan Tahun Semasa Indeks harga pengguna • Indeks harga pengguna diukur dengan membandingkan harga (IHP) terbahagi kepada dua purata barangan dan perkhidmatan yang diperoleh pada tahun jenis iaitu: dasar dengan harga purata barang pada tahun semasa. (i) Indeks harga pengguna • Tahun dasar merupakan suatu tahun yang tingkat harganya wajaran dijadikan asas perbandingan dengan tingkat harga bagi (ii) Indeks harga pengguna tahun yang berbeza. tanpa wajaran • Tahun dasar diberikan nilai indeks 100. • Tahun semasa pula merujuk kepada tahun yang ingin dikira indeks harga penggunanya. Indeks Harga Pengguna di Malaysia Rajah 1.8 di bawah menunjukkan indeks harga pengguna di Malaysia dari tahun 2005 hingga tahun 2015 dan tahun 2010 dijadikan sebagai tahun dasar. IHP 150 100 100 103.2 104.9 107.1 110.5 112.8 90.9 92.7 97.7 98.3 87.7 50 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Tahun 2005 2015 Sumber: World Bank Data, tahun 2015 Rajah 1.8 Indeks harga pengguna di Malaysia • Peratus peningkatan dalam tingkat harga umum boleh diketahui melalui perbezaan mata indeks harga pengguna pada tahun yang berbeza. • Contohnya, tingkat harga umum pada tahun 2014 telah meningkat sebanyak 10.5% berbanding dengan tahun dasar 2010. • Berdasarkan Rajah 1.8, indeks harga pengguna di Malaysia didapati semakin meningkat dari tahun 2005 hingga tahun 2015. • Indeks harga pengguna yang semakin meningkat dari setahun ke setahun menunjukkan peningkatan dalam tingkat harga umum secara berterusan. • Keadaan ini menunjukkan berlakunya inflasi dalam ekonomi. 24

Ekonomi dan Kerajaan Aktiviti 1.2.1 Jadual di bawah menunjukkan indeks harga pengguna pada bulan November tahun 2016. Indeks harga pengguna untuk 12 kumpulan barang utama Kumpulan utama Wajaran Indeks asal Peratus Nov 2016 Perubahan (Nov 15/ Nov 16) Makanan dan minuman bukan alkohol 30.2 125.3 3.8 Minuman alkohol dan tembakau 2.9 165.4 1.9 Pakaian dan kasut 3.3 98.4 –0.5 Perumahan, air, elektrik, gas dan bahan api lain 23.8 115.2 2.1 Hiasan, perkakasan dan penyelenggaraan isi rumah 3.8 112.4 1.4 Kesihatan 1.7 119.1 2.5 Pengangkutan 13.7 108.7 –1.5 Komunikasi 5.2 97.9 –2.7 Perkhidmatan rekreasi dan kebudayaan 4.9 111.0 3.2 Pendidikan 1.1 115.1 1.9 Restoran dan hotel 2.9 125.8 1.9 Pelbagai barangan dan perkhidmatan 6.5 113.7 1.8 Jumlah 100.0 116.9 1.8 Sumber: Jabatan Perangkaan Malaysia, November 2016 (a) Apakah maksud indeks harga pengguna? (b) Apakah nilai indeks asal bagi setiap kumpulan utama pada bulan November 2015? (c) Nyatakan kumpulan utama yang menjadi pendorong utama kepada peningkatan indeks harga pengguna tahunan. 1. Tingkat harga umum boleh diukur dengan menggunakan indeks harga pengguna. F 2. Indeks harga pengguna mengukur perubahan harga purata sekumpulan barang dan O perkhidmatan yang terpilih dalam ekonomi bagi suatu tahun berbanding dengan suatu tahun K dasar. U S 3. Kenaikan dalam indeks harga pengguna menunjukkan tingkat harga umum meningkat dan berlakunya inflasi dalam ekonomi. 25

Bab 1 Kios INFO 1.2.2 Inflasi Kadar inflasi Indeks harga pengguna berfungsi sebagai penunjuk ekonomi yang digunakan untuk menggambarkan inflasi. = IHP1 – IHP0 × 100 IHP0 Inflasi merujuk kepada kenaikan tingkat harga umum barang dan perkhidmatan secara berterusan dalam sesebuah ekonomi. iaitu IHP1 = IHP tahun semasa Kadar inflasi merujuk kepada peratus perubahan tingkat harga umum pada suatu tahun berbanding dengan tahun sebelumnya. IHP0 = IHP tahun Rajah 1.9 di bawah menunjukkan kadar inflasi di Malaysia. sebelum Kadar inflasi (%) 5.44 6 5 4 3.61 3.20 3.14 2006 3 1.71 2.96 2 2.03 2.11 2.10 2007 1 1.66 0 0.58 2005 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Tahun 2015 Sumber: World Bank Data, tahun 2015 Rajah 1.9  Kadar inflasi di Malaysia Kios INFO • Berdasarkan Rajah 1.9 di atas, kadar inflasi di Malaysia mengalami turun naik dari tahun 2005 hingga tahun Berdasarkan kadar inflasi, 2015 bergantung pada keadaan ekonomi dalam negara dan inflasi boleh dikelaskan dunia. kepada: (a) Inflasi sederhana – • Kadar inflasi mencapai paras tertinggi (5.44%) pada tahun 2008 akibat krisis ekonomi di dunia. kadar inflasi antara 2% – 3% • Kemudian, kadar inflasi menurun ke paras terendah (0.58%) (b) Inflasi merangkak/ pada tahun berikutnya iaitu tahun 2009 dan menunjukkan merayap – kadar inflasi keadaan ekonomi dalam negara semakin pulih. antara 4% – 5% (c) Inflasi melampau/ Inflasi yang berlaku dalam ekonomi boleh dibahagikan kepada hiperinflasi – kadar tiga jenis mengikut punca berlakunya seperti yang berikut: inflasi terlalu tinggi sehingga mencapai 1 Inflasi tarikan permintaan 2 Inflasi tolakan kos beberapa ratus peratus 3 Inflasi diimport 26

Ekonomi dan Kerajaan Inflasi Tarikan Permintaan Kios INFO Inflasi tarikan permintaan merujuk kepada kenaikan tingkat Rajah di bawah harga umum apabila permintaan masyarakat terhadap barang menunjukkan kenaikan dan perkhidmatan melebihi penawarannya dalam pasaran. harga apabila berlaku lebihan permintaan di • Inflasi ini wujud apabila peningkatan permintaan pasaran. berlaku semasa ekonomi negara berada pada tingkat guna tenaga penuh. Indeks Harga AS AD1 • Ekonomi yang telah mencapai guna tenaga penuh sukar menambahkan tingkat pengeluaran dengan cepat AD0 untuk memenuhi permintaan yang melambung kerana semua faktor tenaga buruh dan bahan mentah telah E1 digunakan sepenuhnya. P • Lebihan permintaan terhadap sesuatu barang atau perkhidmatan 1 E0 menyebabkan harga barang tersebut dalam pasaran meningkat dan berlakunya inflasi tarikan permintaan. P0 • Punca peningkatan jumlah permintaan dalam inflasi tarikan AS AD1 permintaan boleh dibahagikan kepada dua iaitu: AD0 0 Q0 Q1 Pendapatan negara benar Peningkatan tingkat pendapatan Pertambahan penawaran wang • Peningkatan tingkat pendapatan akan • Pertambahan bekalan wang dalam meningkatkan kuasa beli pengguna. pasaran disebabkan oleh perbelanjaan kerajaan secara berlebihan dan proses • Pengguna cenderung untuk berbelanja penciptaan kredit yang pesat oleh bank dengan lebih banyak. perdagangan. • Oleh itu, jumlah permintaan dalam • Bekalan wang yang banyak di pasaran sesebuah ekonomi akan meningkat. akan meningkatkan kuasa beli pengguna dan seterusnya jumlah permintaan • Peningkatan tingkat pendapatan dalam ekonomi akan meningkat. pengguna biasanya berlaku pada masa pertumbuhan ekonomi yang tinggi. Peningkatan permintaan Inflasi tarikan permintaan 27

Bab 1 Kios INFO Inflasi Tolakan Kos Kenaikan gaji buruh boleh Inflasi tolakan kos merujuk kepada kenaikan tingkat harga disebabkan oleh tekanan umum apabila kos pengeluaran meningkat. daripada kesatuan sekerja dalam permintaan kenaikan • Kos pengeluaran termasuk kos bahan mentah, gaji buruh, gaji melalui mogok. kos sewa kilang, kos pengangkutan dan sebagainya. • Apabila kos pengeluaran meningkat, pengeluar yang ingin mengekalkan margin keuntungan akan memindahkan beban peningkatan kos ini kepada para pengguna dengan menaikkan harga jualan barang dan perkhidmatan. • Oleh itu, tingkat harga umum barang di pasaran akan meningkat dan berlakunya inflasi tolakan kos. Margin keuntungan ialah nisbah keuntungan dibandingkan dengan hasil jualan. Kos barang setelah ditambahkan dengan margin keuntungan yang diingini akan menjadi harga barang di pasaran. Sebagai contoh, sehelai baju dikeluarkan dengan kos sebanyak RM12. Pihak pengeluar ingin mendapatkan margin keuntungan sebanyak 20% sehelai. Oleh itu, pihak pengeluar akan menetapkan harga baju pada RM14.40 sehelai iaitu kos baju (RM12) ditambah dengan margin keuntungan (20% × RM12 = RM2.40). Kos pengeluaran Margin keuntungan Harga jualan di pasaran RM12 20% RM14.40 RM2.40 Sekiranya kos baju meningkat sehingga RM15, pihak pengeluar yang ingin mengekalkan margin keuntungan sebanyak 20% sehelai akan mengenakan harga baju pada harga RM18. Kos pengeluaran Margin keuntungan Harga jualan di pasaran RM15 20% RM18.00 RM3.00 28

Inflasi Diimport Ekonomi dan Kerajaan Inflasi diimport merujuk kepada kenaikan tingkat harga umum Cabar Diri Anda apabila harga barang yang diimport dari luar negara meningkat. Lengkapkan rajah di bawah • Barang siap import yang mahal akan dijual pada harga dengan faktor inflasi yang lebih tinggi di pasaran tempatan. diimport. • Kenaikan harga faktor pengeluaran khasnya bahan mentah Inflasi diimport dan barang pengantaraan yang diimport pula akan Kenaikan harga menyebabkan kos pengeluaran meningkat dan seterusnya barang import menaikkan harga jualan barang dan perkhidmatan di pasaran tempatan. • Kenaikan harga barang import boleh disebabkan oleh kadar inflasi yang tinggi di negara pengeksport atau kejatuhan nilai mata wang tempatan. • Kejatuhan nilai mata wang tempatan menyebabkan harga barangan import secara relatifnya lebih mahal. • Oleh itu, tingkat harga barang tempatan yang menggunakan komponen import akan meningkat dan berlakunya inflasi diimport. Kejatuhan nilai mata wang tempatan Amerika Syarikat Negara pengeksport yang mengalami inflasi Rajah 1.10  Kejadian inflasi diimport 29

Bab 1 Aktiviti 1.2.2 Baca petikan di bawah dan jawab soalan yang berikut. Inflasi Dijangka Meningkat Lagi KUALA LUMPUR 16 Jun – Tekanan inflasi dijangka lebih tinggi pada suku ketiga tahun ini iaitu 2.5% dan meningkat kepada 2.6% pada suku berikutnya terutama sepanjang Ramadan disebabkan oleh harga makanan yang meningkat. Harga minyak mentah global yang kembali pulih baru-baru ini dan kelemahan ringgit juga akan menjadi antara faktor yang memberi tekanan kepada inflasi pada separuh kedua 2016. Tekanan inflasi turut dirasai apabila terdapat kecenderungan beberapa perniagaan yang menerima kesan kos buruh yang tinggi disebabkan pelaksanaan gaji minimum RM1,000 mulai 1 Julai dan penamatan moratorium terhadap peningkatan margin keuntungan selama 15 bulan sejak April 2015. Walau bagaimanapun, impak terhadap harga berikutan faktor-faktor tersebut dipercayai masih lagi terurus dengan jangkaan inflasi bagi tahun ini adalah sekitar 2.5% hingga 3% berbanding dengan 2.1% pada 2015. Dalam tempoh lima bulan pertama tahun ini, inflasi secara purata berada pada 2.9% berbanding dengan 1.2% bagi tempoh sama tahun lalu. Menurut kenyataan Jabatan Perangkaan, indeks harga pengguna (IHP) meningkat 2% pada Mei 2016 kepada 114.6 berbanding bulan yang sama tahun sebelumnya. Dipetik dan diubah suai daripada petikan “Tekanan inflasi dijangka terus meningkat”, Zunaidah Zainon, 17 Jun 2016, Utusan Online (a) Jelaskan jenis inflasi yang terdapat dalam petikan di atas. (b) Terangkan hubungan antara indeks harga pengguna (IHP) dengan kadar inflasi. (c) Pilih satu agensi kerajaan berikut: (i) Bank Negara Malaysia (ii) Jabatan Perangkaan Malaysia (iii) Kementerian Kewangan Malaysia atau (iv) Unit Perancang Ekonomi Anda bersama-sama dengan dua atau tiga orang rakan anda diminta mencari data tentang kadar inflasi bagi tahun 2010 hingga tahun 2015. Setelah memperoleh data tersebut, kumpulan anda diminta, (i) menghasilkan jadual dan graf garis menunjukkan arah aliran kadar inflasi tersebut. (ii) menjelaskan arah aliran kadar bagi 5 tahun antara tahun 2010 hingga tahun 2015. Bentangkan dalam kelas hasil carian kumpulan anda. 1. Inflasi merujuk kepada kenaikan tingkat harga umum barang dan perkhidmatan secara F berterusan dalam pasaran. O 2. Inflasi tarikan permintaan berlaku apabila permintaan terhadap barang dan perkhidmatan K melebihi penawarannya dalam pasaran. U S 3. Inflasi tolakan kos berlaku apabila kos pengeluaran meningkat. 4. Inflasi diimport berlaku apabila harga barang yang diimport dari luar negara meningkat. 30

Ekonomi dan Kerajaan 1.2.3 Kesan Inflasi Inflasi yang berlaku dalam ekonomi memberi kesan kepada semua pihak yang terlibat dalam kegiatan ekonomi. Pengguna terutamanya merasai kesan inflasi dalam kehidupan mereka apabila kewangan mereka semakin membebankan akibat kos sara hidup yang semakin meningkat berikutan kenaikan harga barang dan perkhidmatan di pasaran. Isi rumah lebih berhati-hati dan berhemat Layari laman web dalam berbelanja semasa inflasi yang berikut untuk mendapatkan harga Cara inflasi memberi kesan terhadap kehidupan seharian pasaran terkini di pengguna boleh dilihat dalam aspek-aspek yang berikut: kawasan anda bagi 10 barang yang tersenarai 1 Harga barang dalam Jadual 1.1. Bandingkan hasil 2 Tabungan anda dengan jadual tersebut dan nyatakan 3 Pendapatan pemerhatian anda. http://www.fama.gov.my/ 4 Pengangguran harga-pasaran-terkini2#. WHcjLFN97IU 5 Eksport BM 6 Kadar faedah 31 Kesan terhadap Harga Barang • Inflasi berlaku apabila tingkat harga umum meningkat secara berterusan. • Harga barang dan perkhidmatan di pasaran semakin meningkat. • Kos sara hidup semakin meningkat dan masyarakat menjadi kurang mampu untuk membeli barang dan perkhidmatan yang boleh memenuhi kepuasan dan kehendak mereka. • Oleh itu, taraf kebajikan masyarakat akan terjejas. • Bagi mereka yang berpendapatan tetap atau menerima pencen, kos sara hidup yang semakin tinggi akan membebankan kehidupan dan menjejaskan kebajikan mereka.

Bab 1 Jadual 1.1 yang berikut menunjukkan senarai harga purata runcit bagi beberapa barang yang terpilih dari tahun 2014 hingga tahun 2016. Berdasarkan Jadual 1.1, hampir semua barang telah mengalami kenaikan dalam harga purata runcit jika dibandingkan dengan harga pada tahun sebelumnya. Jadual 1.1 Senarai harga purata runcit bagi barang terpilih Jenis tanaman 2014 Tahun 2016 (RM/kg) (RM/kg) 2015 (RM/kg) Kelapa muda (RM/biji) 2.70 3.10 3.40 Tembikai new dragon 2.90 3.15 3.20 Betik 2.75 2.95 3.15 Cempedak 4.60 4.95 6.75 Rambutan 3.60 4.45 5.20 Pisang berangan 3.80 4.05 4.20 Durian kampung 5.30 5.35 9.20 Jambu batu 5.35 5.40 5.55 Langsat 4.75 4.90 5.50 Bayam 3.55 3.95 4.05 Sawi 4.00 4.50 4.70 Kubis 2.95 3.50 4.05 Kacang bendi 6.15 7.00 6.60 Kangkung 3.20 3.55 3.65 Peria 4.95 5.05 5.30 Timun 2.75 2.95 3.15 Lobak merah 3.65 4.10 4.50 Tomato 4.40 4.50 4.20 Ubi keledek 2.85 3.00 3.40 Cili merah 9.55 10.65 12.80 Sumber: Jabatan Perangkaan Malaysia, tahun 2016 32

Kesan terhadap Tabungan Ekonomi dan Kerajaan • Semasa inflasi, harga barang dan perkhidmatan di pasaran semakin Cabar Diri Anda meningkat. Hal ini menyebabkan perbelanjaan penggunaan individu meningkat. Akibatnya, tabungan akan berkurangan. Apakah kesan kepada institusi kewangan dan • Masyarakat terpaksa mengeluarkan simpanan mereka untuk negara apabila kadar menampung kos sara hidup yang semakin meningkat. simpanan masyarakat di bank menurun? • Pada masa yang sama, inflasi menyebabkan nilai wang yang dipegang oleh isi rumah semakin merosot. • Isi rumah yang memiliki kekayaan atau menyimpan wang akan mengalami kerugian secara beransur. • Oleh itu, isi rumah cenderung membelanjakan wang daripada menabung. • Kesannya, jumlah tabungan masyarakat akan menurun. Kesan terhadap Pendapatan Anda boleh menonton video tentang kesan • Inflasi menyebabkan pendapatan benar masyarakat inflasi yang berlaku dalam menurun dengan andaian pendapatan tunai tidak berubah. barang makanan melalui laman web yang berikut: • Pendapatan benar ialah jumlah barangan yang mampu dibeli http://bukutekskssm.my/ oleh isi rumah dengan pendapatan tunai yang diterima. Ekonomi/Video3.mp4 • Keadaan ini seterusnya menjejaskan kuasa beli masyarakat. BM • Tingkat harga barang dan perkhidmatan yang semakin Tahun 2015 meningkat akan mengurangkan kuasa beli pengguna iaitu barangan yang boleh dibeli dengan sejumlah wang yang sama semakin berkurangan. • Kos sara hidup yang meningkat menyebabkan taraf hidup masyarakat menurun kerana pengguna tidak mampu membeli barang yang diingini untuk memenuhi keperluan atau kehendak. Tahun 2010 Kadar inflasi = 1.71% Kadar inflasi = 2.08% Sumber: World Bank Data, tahun 2015 33

Bab 1 Kesan terhadap Pengangguran • Inflasi yang sederhana membawa kesan positif terhadap kadar pengangguran. • Kenaikan harga barang di pasaran akibat inflasi tarikan permintaan menggalakkan firma untuk menambahkan pengeluaran demi memenuhi lebihan permintaan di pasaran. • Dalam proses penambahan tingkat pengeluaran, firma akan meningkatkan penggunaan guna tenaga. • Oleh itu, peluang pekerjaan dalam negara akan bertambah dan kadar pengangguran akan menurun dengan inflasi sederhana. Inflasi tarikan permintaan Kadar guna Kadar tenaga pengangguran P D1 Jawatan D0 kosong O D0 D1 Q Mencari pekerjaan Rajah 1.11  Kesan inflasi terhadap kadar pengangguran Kesan terhadap Eksport • Apabila inflasi tolakan kos berlaku dalam ekonomi, harga barang dan perkhidmatan yang dikeluarkan oleh firma tempatan akan meningkat kerana kos pengeluaran yang tinggi. • Semasa barangan tersebut dieksport ke luar negara, harga barangan itu secara relatifnya menjadi lebih mahal berbanding dengan harga barang yang dikeluarkan oleh negara lain. • Oleh itu, barang eksport ini telah kehilangan daya saingan di pasaran antarabangsa. • Kesannya, permintaan barangan keluaran tempatan berkurangan dalam pasaran antarabangsa dan pendapatan negara daripada sektor eksport akan merosot. 34

Ekonomi dan Kerajaan Kesan terhadap Kadar Faedah • Inflasi berlaku apabila terlalu banyak wang mengejar barang yang sedikit dalam pasaran. • Sebagai langkah untuk mengawal bekalan wang dalam ekonomi, bank pusat akan mengarahkan institusi kewangan untuk meningkatkan kadar faedah. • Keadaan ini menyebabkan kos pinjaman dan beban hutang peminjam meningkat. • Masyarakat akan mengurangkan pinjaman yang dibuat untuk perbelanjaan kerana kos pinjaman yang tinggi. • Kesannya, penawaran wang dalam ekonomi akan berkurangan. Aktiviti 1.2.3 Kerajaan Beri Bantuan Tangani Inflasi Inflasi yang diukur oleh indeks harga pengguna (IHP) telah mencatatkan purata 3.1% dalam tempoh lapan bulan pertama pada tahun ini. Tempoh ini lebih tinggi jika dibandingkan tempoh yang sama pada tahun lalu. Kenaikan ini disebabkan oleh kesan pelarasan bahan api, petrol, tarif elektrik, gula dan rokok sejak September 2013. Oleh itu, kerajaan telah merancang inisiatif untuk mengekang kenaikan kadar inflasi tersebut. Antara inisiatif kerajaan ialah Bantuan Rakyat 1 Malaysia (BR1M), Program Baucar Buku 1 Malaysia (BB1M), Kedai Rakyat 1 Malaysia (KR1M), Klinik 1 Malaysia, Menu Rakyat 1 Malaysia (MR1M), Perumahan Mampu Milik, Projek Perumahan 1 Malaysia (PR1MA), Perumahan Penjawat Awam 1 Malaysia (PPA1M), Dasar Gaji Minimum dan Program Bantuan Kembali Ke Sekolah. Sumber: Utusan Malaysia, Mac 2015 (a) Bagaimanakah inisiatif kerajaan dapat membantu menangani inflasi? (b) Apakah kesan inflasi terhadap masyarakat? Inflasi yang berlaku dalam ekonomi memberi kesan seperti yang berikut: (a) Harga barang dan perkhidmatan meningkat F (b) Jumlah tabungan masyarakat berkurang O K (c) Pendapatan benar pengguna menurun U S (d) Kadar pengangguran menurun (e) Nilai eksport negara berkurang (f ) Kadar faedah pinjaman meningkat. 35

Bab 1 1.2.4 Pengangguran Cabar Diri Anda Salah satu objektif makroekonomi yang ingin dicapai oleh kerajaan ialah guna tenaga penuh. Apabila sesebuah negara Mengapakah setiap kerajaan mencapai tingkat guna tenaga penuh, semua faktor tenaga berusaha untuk mencapai buruh yang sedia ada dalam ekonomi telah digunakan dengan tingkat guna tenaga penuh cekap. Pertumbuhan ekonomi dalam negara adalah pesat dan dalam ekonomi masing- pendapatan negara semakin meningkat. masing? Berdasarkan piawaian antarabangsa, guna tenaga penuh dikatakan tercapai apabila kadar pengangguran dalam negara adalah kurang daripada 4%. Pengangguran merupakan satu keadaan apabila terdapat tenaga buruh yang sanggup bekerja tetapi tidak mendapat pekerjaan. Pengangguran dalam ekonomi menunjukkan wujudnya lebihan penawaran buruh dalam sesebuah negara. Keadaan ini sebenarnya menunjukkan pembaziran faktor buruh dalam negara dan merugikan negara tersebut. Beberapa konsep dalam pengangguran dapat dijelaskan dalam rajah yang berikut: = +Tenaga buruh Guna tenaga Pengangguran • Penduduk yang • Jumlah tenaga buruh • Penduduk yang berumur 15 tahun bekerja dalam pelbagai berumur 15 tahun hingga 64 tahun yang kegiatan ekonomi hingga 64 tahun yang sedang bekerja atau sedang aktif mencari sedang aktif mencari • Penduduk yang pekerjaan pekerjaan berumur 15 tahun hingga 64 tahun yang • Tidak termasuk suri mempunyai pekerjaan rumah, pelajar, pesara, dan golongan yang hilang keupayaan bekerja 36

Ekonomi dan Kerajaan Jadual 1.2 Tenaga buruh, penduduk bekerja mengikut industri dan pengangguran di Malaysia Tahun 2014 2015 2016 Tenaga Buruh (‘000) 13,931.6 14,518.0 14,667.8 Penduduk Bekerja Mengikut Industri (‘000) 1,659.8 1,753.9 1,609.9 Pertanian, Perhutanan dan Perikanan 84.3 104.4 96.3 Perlombongan dan Kuari Pembuatan 2,266.0 2,322.7 2,390.6 Bekalan Elektrik, Gas, Wap dan Pendingin 65.2 61.7 77.9 Udara Bekalan Air, Pembetungan, Pengurusan Sisa 79.6 72.1 76.4 dan Aktiviti Pemulihan Pembinaan 1,226.4 1,309.9 1,251.7 Perdagangan Borong dan Runcit, Pembaikan 2,275.4 2,361.4 2,428.5 Kenderaan Bermotor dan Motosikal Pengangkutan dan Penyimpanan 593.3 615.0 630.4 Penginapan dan Aktiviti Perkhidmatan 1,112.4 1,150.8 1,260.7 Makanan dan Minuman Maklumat dan Komunikasi 211.5 214.2 208.7 Aktiviti Kewangan dan Insurans / Takaful 329.5 354.4 346.9 Aktiviti Hartanah Aktiviti Profesional, Saintifik dan Teknikal 79.7 71.2 82.4 Aktiviti Pentadbiran dan Khidmat Sokongan 328.4 359.3 361.8 Pentadbiran Awam dan Pertahanan, Aktiviti 636.0 634.8 657.0 Keselamatan Sosial Wajib 744.8 751.0 748.2 Pendidikan Aktiviti Kesihatan Kemanusiaan dan Kerja Sosial 873.5 899.0 928.7 Kesenian, Hiburan dan Rekreasi 531.6 573.1 570.3 Aktiviti Perkhidmatan Lain Aktiviti Isi Rumah sebagai Majikan 93.5 81.7 80.9 Aktiviti Badan dan Pertubuhan Luar Wilayah 197.1 233.1 230.8 142.3 142.3 124.7 1.8 1.7 0.9 Jumlah Penduduk Bekerja (‘000) 13,532.1 14,067.7 14,163.7 Pengangguran (‘000) 399.5 450.3 504.1 Kadar Pengangguran (%) 2.9 3.1 3.4 Kadar Penyertaan Tenaga Buruh (%) 67.5 67.9 67.7 Sumber: Jabatan Perangkaan Malaysia, tahun 2016 37

Bab 1 Berdasarkan Jadual 1.2, analisis data dan kesimpulan boleh dibuat seperti yang berikut: Jobstreet.com merupakan satu laman web yang • Tenaga buruh yang sedia ada di Malaysia semakin meningkat memaparkan iklan daripada 13,931.6 ribu orang (tahun 2014) kepada 14,518.0 pekerjaan sama ada kerja ribu orang (tahun 2015) dan seterusnya mencapai 14,667.8 tetap atau sambilan. ribu orang (tahun 2016). Anda boleh melayari laman web ini melalui: • Walaupun jumlah penduduk yang bekerja atau jumlah guna http://www.jobstreet. tenaga juga meningkat setiap tahun, kadar pengangguran com.my/ telah meningkat kepada 3.1% pada tahun 2015 berbanding dengan kadar 2.9% pada tahun 2014. ENG • Pada tahun 2016 pula, kadar pengangguran meningkat lagi kepada 3.4%. • Secara keseluruhannya, Malaysia mencapai guna tenaga penuh pada ketiga-tiga tahun kerana kadar pengangguran yang terlibat adalah kurang daripada 4% bagi semua tahun. Kadar Kadar penyertaan pengangguran tenaga buruh 67.7% 3.4% Guna tenaga Tenaga buruh 14.16 juta orang 14.67 juta orang Penganggur 504 100 orang Sumber: Kementerian Sumber Manusia, tahun 2016 Rajah 1.12  Perangkaan guna tenaga Malaysia pada tahun 2016 38

Ekonomi dan Kerajaan Kadar Pengangguran Kios INFO Kadar pengangguran merupakan penunjuk ekonomi yang Kadar pengangguran mengukur peratus penganggur dalam kalangan tenaga buruh Penganggur yang sedia ada dalam sesebuah negara. = Tenaga buruh × 100% • Kadar pengangguran yang rendah merujuk kepada penganggur dalam negara berbanding dengan jumlah atau tenaga buruh adalah kecil. Dalam kata lain, tenaga buruh dalam negara telah digunakan dengan sepenuhnya. Tenaga buruh – Guna tenaga • Sebaliknya, kadar pengangguran yang tinggi menggambarkan = Tenaga buruh × 100% ramai tenaga buruh yang sepatutnya boleh menyumbang dalam ekonomi negara tetapi tidak mendapat pekerjaan. Keadaan ini menyebabkan berlakunya pembaziran faktor pengeluaran buruh dalam ekonomi. • Sekiranya kadar pengangguran berada di bawah kadar 4%, negara tersebut dianggap telah mencapai guna tenaga penuh. Kadar pengangguran di Malaysia dari tahun 2005 hingga tahun 2015 adalah seperti yang berikut: Kadar pengangguran (%) 5.0 Guna tenaga penuh 4.0 3.7 3.5 3.4 3.3 3.3 3.2 3.1 3.2 3.1 2.9 3.0 3.0 2.0 1.0 0.0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Tahun 2005 2015 Sumber: World Bank Data, tahun 2015 Rajah 1.13  Kadar pengangguran di Malaysia dari tahun 2005 – 2015 39