ใบงานท่ี 3.3 เรื่อง ระบบพกิ ดั ฉากของจำนวนจริง คำช้แี จง : ใหนักเรยี นแสดงวธิ ีทำในแตล ะขอ ตอไปนี้ 1. จงเขยี นพกิ ัดของจดุ A, B, C, D และ Eจากรปู ที่กำหนด พิกดั A คือ .................................. พกิ ดั B คือ........................................ พกิ ัด C คือ .................................. พกิ ดั D คือ........................................ พกิ ัด E คอื .................................. 2. ใหกำหนดจดุ ลงบนระนาบจำนวนตามพิกัดตอ ไปน้ี A(0,0) B(4,-4) C(0,5) D(-3,2) และ E(-4,-1)
ใบงานที่ 3.3 เฉลย เร่ือง ระบบพกิ ัดฉากของจำนวนจรงิ คำชี้แจง : ใหน กั เรียนแสดงวธิ ที ำในแตล ะขอ ตอ ไปน้ี 1. จงเขยี นพิกัดของจุด A, B, C, D และ Eจากรปู ทกี่ ำหนด พ…ิก…ัด…A…ค…อื ……(5…,3…) ……………………………พ…ิก…ดั …B…ค…ือ…(-…5…,0…) …………………………….. พพ……ิกกิ ……ดััด……EC……คค…อือื………((0-…2…,-…,4…4…))…พ……ิก…ดั………D……ค…ือ………(…-…5…,…5…)……………………………………………………………………………………………………………………….... 2. ใหก ำหนดจดุ ลงบนระนาบจำนวนตามพกิ ัดตอ ไปน้ี A(0,0) B(4,-4) C(0,5) D(-3,2) และ E(-4,-1)
แบบบันทึกหลงั การจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ชอ่ื หนว ยการเรยี นรูท ี่ 3 เรอื่ ง จำนวนเชงิ ซอ น แผนการเรียนรทู ี่ 3 เรือ่ ง กราฟและคา สัมบรู ณ รายวิชา คณติ ศาสตร 4 รหสั วชิ า ค32202 ช้ัน มัธยมศกึ ษาปที่ 5/1 ครูผสู อน นางสาวศศิวมิ ล คำดเี จรญิ ตำแหนง ครผู ูชว ย เวลาท่ใี ช 4 ชัว่ โมง ************************* บนั ทกึ หลังการจัดการเรยี นรู ความเหมาะสมของกิจกรรมการเรียนรู ดี พอใช ปรับปรงุ ความเหมาะสมของเวลาทใ่ี ชใ นการทำกิจกรรม ดี พอใช ปรับปรุง ความเหมาะสมของสือ่ การเรยี นรู ดี พอใช ปรับปรงุ ความเหมาะสมของเกณฑการประเมิน ดี พอใช ปรบั ปรุง อื่น ๆ ............................................................................................................................................................ สรปุ ผลการประเมนิ ผูเรียน นักเรียนจำนวน…….คน คิดเปนรอ ยละ………..มผี ลการเรยี นรฯู อยใู นระดบั 1 นกั เรยี นจำนวน…….คน คิดเปน รอยละ………..มีผลการเรยี นรูฯ อยใู นระดับ 2 นักเรียนจำนวน…….คน คิดเปนรอยละ………..มผี ลการเรยี นรูฯ อยใู นระดบั 3 นกั เรยี นจำนวน…….คน คดิ เปนรอยละ………..มผี ลการเรยี นรฯู อยูในระดับ 4 สรุปโดยภาพรวมมนี กั เรียนจำนวน………คน คดิ เปนรอ ยละ………ทผ่ี า นเกณฑร ะดับ 2 ข้นึ ไป ซ่งึ สงู (ตำ่ ) กวาเกณฑท ่กี ำหนดไวรอยละ………มนี ักเรยี นจำนวน………คน คิดเปนรอยละ…… ท่ไี มผา นเกณฑทีก่ ำหนด ขอสงั เกต/คนพบ จาการตรวจผลงานของนกั เรยี นพบวา 40. นกั เรียน ............... คน สามารถพจิ ารณาปญหาเกี่ยวกับการจดั สิง่ ของตาง ๆ - นักเรียนผานเกณฑระดบั 2 ข้ึนไป จำนวน ......................... คน - นักเรียนไมผ า นเกณฑระดบั 2 จำนวน ......................... คน 41. ดานทกั ษะกระบวนการ นักเรียนผา นเกณฑการประเมินในแตละดา น ดงั นี้ ทักษะการแกไ ขปญหา
- นกั เรยี นผา นเกณฑด ีมาก (ระดับ 4) จำนวน ......................... คน - นกั เรียนผา นเกณฑดี (ระดบั 3) จำนวน ......................... คน - นกั เรยี นผา นเกณฑพอใช (ระดบั 2) จำนวน ......................... คน - นกั เรยี นตองปรบั ปรุง (ระดับ 1) จำนวน ......................... คน ทกั ษะการเชอ่ื มโยงทางคณติ ศาสตร - นักเรียนผานเกณฑด มี าก (ระดับ 4) จำนวน ......................... คน - นกั เรียนผานเกณฑด ี (ระดบั 3) จำนวน ......................... คน - นักเรยี นผา นเกณฑพอใช (ระดับ 2) จำนวน ......................... คน - นกั เรียนตองปรับปรุง (ระดบั 1) จำนวน.......................... คน 42. ดา นคณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค นกั เรียนผา นเกณฑการประเมนิ ในแตล ะดาน ดังน้ี ความรอบคอบในการทำงาน - นักเรยี นผานเกณฑดมี าก (ระดับ 4) จำนวน ......................... คน - นักเรยี นผา นเกณฑด ี (ระดับ 3) จำนวน ......................... คน - นกั เรยี นผานเกณฑพอใช (ระดับ 2) จำนวน.......................... คน - นกั เรียนตองปรับปรุง (ระดบั 1) จำนวน.......................... คน ความรับผดิ ชอบในการทำงาน - นกั เรยี นผานเกณฑด ีมาก (ระดับ 4) จำนวน ......................... คน - นกั เรียนผานเกณฑด ี (ระดบั 3) จำนวน ......................... คน - นักเรยี นผา นเกณฑพ อใช (ระดับ 2) จำนวน ......................... คน - นกั เรยี นตอ งปรบั ปรุง (ระดบั 1) จำนวน ......................... คน แนวทางการแกไขปญ หาเพอื่ ปรับปรงุ 1. นกั เรยี นท่ีไดค ะแนนอยูในระดบั ที่ 2, 3 และ 4 ไดจากกจิ กรรมสอนเสริมโดย ใหท ำแบบฝก หดั เพิ่มเตมิ เปนการบา น ............................................................................................................................... 2. นกั เรยี นท่ีไดคะแนนอยใู นระดับท่ี 1 ไดจ ากกิจกรรมสอนซอ ม โดย ใหท ำแบบฝกหัดเพ่ิมเติม เปนการบาน .............................................................................................................................. 3. ดานทักษะกระบวนการ นักเรียนผานเกณฑ 1 (ตองปรับปรุง) ครูไดอธิบายและช้ีแจงเกณฑ ให นักเรียนทราบเปนรายบุคคลวา นักเรียนจะตองแกไขและทำอยางไรบางตามเกณฑทายแผนการจัดการเรียนรู ใน ดานทักษะการเช่ือมโยงทางคณิตศาสตร และการคิดวเิ คราะห 4. ดานคุณลักษณะอันพึงประสงค นักเรียนผานเกณฑ 1 (ตองปรับปรุง) ครูไดอธิบายและชี้แจง เกณฑ ใหนักเรียนทราบเปนรายบุคคลวา นักเรียนจะตองแกไขและทำอยางไรบางตามเกณฑทายแผนการ จดั การเรียนรู ในดานการทำงานเปนระบบ ความรอบคอบ
ผลการพฒั นา พบวานักเรียนที่ไดระดับ 1 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถเขียนกราฟ ในระนาบเชิงซอนได และไดผลการเรียนรูอยูในระดับ 2 สวนอีก............... คน ยังตองปรับปรุงแกไขตอไปซึ่ง ผูสอนไดแนะนำให...................................................................................................... และปรับปรุงงานอีกครง้ั พบวานักเรียนท่ีไดระดบั 2 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถเขียนกราฟใน ระนาบเชิงซอนได โดยใชสมบัติคาสัมบูรณของจำนวนเชิงซอนไปใชในการแกปญหาซึ่งผูสอนไดแนะนำให .............................................................................................................................................................................. พบวานักเรียนที่ไดระดับ 3 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถเขียนกราฟ ในระนาบเชิงซอนได โดยใชสมบัติคาสัมบูรณของจำนวนเชิงซอนไปใชในการแกปญหาซ่ึงผูสอนไดแนะนำให .............................................................................................................................................................................. พบวานักเรียนท่ีไดระดับ 4 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถเขียนกราฟใน ระนาบเชิงซอนได โดยใชสมบัติคาสัมบูรณของจำนวนเชิงซอนไปใชในการแกปญหาซ่ึงผูสอนไดแนะนำให .............................................................................................................................................................................. ผลการจดั กิจกรรมการเรยี นรู ขอ คนพบระหวาง ปญ หาท่พี บ แนวทางแกไ ข ที่มกี ารจัดกจิ กรรมการเรยี นรู เนือ้ หา กจิ กรรมการเรยี นรู สอ่ื ประกอบการเรียนรู พฤตกิ รรม/การมีสว นรวมของผูเรียน
ลงชอ่ื …..........………….......................…….. ครูผูจ ดั กิจกรรมการเรียนรู ( นางสาวศศิวมิ ล คำดเี จริญ ) ตำแหนง ครผู ชู วย แผนการจัดการเรียนรทู ี่ 4 กลมุ สาระการเรียนรคู ณติ ศาสตร ชนั้ มัธยมศกึ ษาปท ี่ 5/1 ภาคเรยี นที่ 2 ปการศกึ ษา 2563 หนวยการเรียนรู จำนวนเชิงซอ น เร่ือง รากที่สองของจำนวนเชิงซอน ใชเ วลา 3 ชวั่ โมง/คาบ ********************************************************************************* ผลการเรยี นรู 1. เขาใจจาํ นวนเชิงซอ นและใชสมบัติของจํานวนเชงิ ซอ นในการแกปญ หา 2. หารากที่ n ของจํานวนเชิงซอน เมื่อ n เปน จํานวนนับทม่ี ากกวา 1 3. แกส มการพหุนามตวั แปรเดยี วดกี รีไมเกินสที่ ่ีมีสมั ประสิทธิ์เปน จำนวนเต็ม และนำไปใชใ นการ แกป ญ หา จดุ ประสงคก ารเรียนรู 1. หารากทีส่ องของจำนวนเชิงซอ นได (K) 2. เขยี นแสดงขน้ั ตอนวิธกี ารหารากท่สี องของจำนวนเชิงซอนได (P) 3. รบั ผิดชอบตอ หนาท่ีท่ีไดร ับมอบหมาย (A) สาระสำคญั ให z = a + bi และ r = a2 + b2 รากทส่ี องของ z คือ ± r + a + r − ai เมอ่ื b ≥ 0 2 2 ± r+a − r − a i เมอ่ื b < 0 2 2 คำตอบของสมการพหุนามกำลังสอง ax2 + bx + c = 0 เมอ่ื a,bและ c เปน จำนวนจรงิ และ a ≠ 0 คอื x = −b ± b2 − 4ac เมือ่ b2 − 4ac ≥ 0 2a | b2 x = −b ± 2a − 4aci เมอื่ b2 − 4ac < 0 สาระการเรียนรู
รากท่ี n ของจำนวนเชงิ ซอน เมื่อ n เปนจำนวนนบั ทม่ี ากกวา 1 กิจกรรมการเรยี นรู แนวคดิ /รปู แบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนคิ : Concept Based Teaching ชั่วโมงที่ 1 ขัน้ นำ 1. ครูทบทวนความรูเดิมในเรื่อง รากท่ีสองของจำนวนจริง โดยครูถามนักเรียนวา รากท่ีสองของ a มี บทนิยามวาอยางไร (แนวคำตอบ รากท่ีสองของจำนวนจริงa เม่ือ a≥0 รากท่ีสองของจำนวนจริงa มี 2 คา เสมอคอื รากทีส่ องท่เี ปน คาบวกเขยี นแทนดวย a และรากท่สี องทเี่ ปนคา ลบเขียนแทนดวย - a ) 2. ครูแจกใบงาน 3.4 เร่ือง รากที่สองของจำนวนจริงใหกับนักเรียนจากนั้นใหเวลานักเรียนทำ ประมาณ 10 นาที เพือ่ ใหน ักเรยี นไดทบทวนความรเู ก่ยี วกับการหารากที่สอง 3. ครใู หนกั เรยี นหาคำตอบของสมการกำลงั สองตอไปน้ี 1) 5x - 15x2 = 0 2) x2 + 8x +12 = 0 3) 4x2 + 8x + 3 = 0 (แนวคำตอบ : 1)5x - 15x2 = 0 วิธที ำ 5x (1-3x) = 0 จะได 5x = 0 หรือ 1-3x = 0 – 3x = -1 ดงั นั้น x =50= 0 =--31= 1 หรือ x 3 น้นั คือ 0 และ 31เปนคำตอบของสมการ ตอบ {0,31} + 8x +12 = 0 2) x 2 วิธที ำ (x + 6) (x + 2) = 0 จะได (x + 6) = 0 หรือ (x + 2) = 0 ดงั นั้น x = -6 หรือ x = -2 นน้ั คอื -6 และ -2 เปนคำตอบของสมการ ตอบ {-6, -2} 3)4x2 + 8x + 3 = 0 วิธีทำ (2x + 3) (2x + 1) = 0 จะได (2x + 3) = 0 หรอื (2x + 1) = 0 2x = -3 หรอื 2x = -1
ดังน้ัน x = -3 = - 3 หรือ x = -1 = - 1 2 2 2 2 -21เปนคำตอบของสมการ นน้ั คือ -3 และ 2 ตอบ {-23, -21}) 4. ครตู ้ังคำถามกับนกั เรียนวา • วธิ กี ารหาคำตอบของสมการกำลังสองตัวแปรเดยี วนนั้ นักเรียนจะมีวธิ ีในการหาคำตอบไดทง้ั หมดกี่วิธี (แนวคำตอบ : 2 วิธี คอื 1) ใชการแยกตวั ประกอบ2) การใชสตู ร) 5. ครยู กตัวอยาง x2 - 8x - 40 = 0 แลว ใหนักเรยี นหาคำตอบของสมการโดยการใชสตู ร (แนวคำตอบ : x2 – 8x – 40 = 0 √b2−4ac แยกตัวประกอบโดยการใชส ตู ร x =-b ± 2a =-(8) ± �(-8)2-4(1)(-40) 2(1) =-(8) √64+160 ± 2 = 8 ± √224 2 8 ± 4√14 = 2 ดงั นนั้ x =8 + 4√7 = 4 + 2 √7หรือ x =8 − 4√7 = 4 - 2 √7) 2 2 ข้นั สอน 1. ครูใหนักเรียนพิจารณาการหารากที่สองของ z วาทำเชนเดียวกันกับการหารากที่สองของจำนวน จรงิ ไดห รอื ไม (แนวคำตอบ : ไมได) 2. ครูแสดงการพิสูจนสูตรเพ่ือใชในการหารากที่สองของจำนวนเชิงซอนใดๆ ใหนักเรียนไดทำความ เขาใจที่ มาของสูตร จากน้ันครูใหนักเรียนชวยกันสรุปหลักสูตรในการหารากที่สองของ z เม่ือ z = a+bi จะ ไดวา รากท่ีสองของ z คอื ± r+a + r − a i เม่อื b ≥ 0 2 2 ± r + a − r − a i เมือ่ b < 0 2 2
3. ครยู กตัวอยา งการหาเซตคำตอบของสมการท่มี สี ัมประสทิ ธิ์ไมใชจ ำนวนจริง เชน 1) (2-3i)x2 – (8 + i) = 0 วธิ ีทำ(2-3i)x2 – (8 + i) = 0 8+i x2 = 2 − 3i x2= 8 + i ⋅ 2 + 3i 2 − 3i 2 + 3i 16 + 24i + 2i + 3i2 x2= 4+9 x2= 13 + 26i 13 x2 = 1 + 2i x คอื รากทสี่ องของ 1 + 2i (a = 1 , b = 2 และ r = 5 ) 5 +1 + 5− 1 i ดังน้นั x = ± 2 2 ขัน้ สรปุ 1. ครูใหนักเรียนพิจารณาตัวอยางท่ี 18 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพ่ิมเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เร่ือง จำนวนเชิงซอนจากนั้นใหนักเรียนแตละคนทำ “ลองทำดู”และแบบฝกทักษะที่ 1.4 ขอ 1 ในหนังสือเรียน รายวิชาเพ่ิมเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เร่ือง จำนวนเชิงซอนจากน้ันครูและนักเรียนรวมกันเฉลยคำตอบ พรอ มกนั โดยครูเขียนคำตอบบนกระดาน ชัว่ โมงที่ 2 ขัน้ นำ 1. ครใู หน กั เรยี นทบทวนสตู รการหาคา x จากสมการกำลงั สองท่จี ัดอยูใ นรปู ax2 + bx + c = 0 เมอ่ื a, b และ c เปนจำนวนจริง -b ± √b2−4ac (แนวคำตอบ : x = 2a ) ข้นั สอน 1. ครูใหนกั เรยี นแบงกลุม กลมุ ละ 3 – 4 คน ชว ยกันหาคำตอบของสมการตอไปน้ี โดยการใชส ูตร 1) x2 + 4x + 5 = 0 2) 2x2 + 9x – 5 = 0
2. ครูถามนักเรียนวาคำตอบที่ไดจากขอ 2. ขอใดที่คำตอบเปนจำนวนจริงและขอใดท่ีไดคำตอบไมใช จำนวนจรงิ (แนวคำตอบ : สมการในขอ 1. ไดค ำตอบทไี่ มใชจ ำนวนจรงิ ดงั น้ี 1) x2 + 4x + 5 = 0 -4 ± √42−4(1)(5) วธิ ีทำ x = 2(1) = -4 ± √−4 2 -4 ± 2i = 2 = -2 ± i จะเห็นวาคา x ท่ีไดเมื่อ -b ± √b2 − 4ac< 0 จะไมใชจำนวนจริงที่เราทราบแลววาเปนจำนวนเชิงซอน สมการในขอ 2. ไดค ำตอบเปน จำนวนจรงิ ดังนี้ 2) 2x2 + 9x – 5 = 0 วิธีท่ี 1 หาคำตอบโดยการใชสตู ร -9 ± √92−4(2)(−5) X= 2(2) = -9 ± √81+40 4 -9 ± √121 = 4 วิธีท่ี 2 หาคำตอบโดยการใxชก=า=ร{แ21ย,ก--59ตัว±}4ปร1ะ1กอบ 2x2 + 9x – 5 = 0 (2x – 1)(x + 5) = 0 จะไดวา 2x – 1 = 0 หรอื x + 5= 0 ดนงัั่นนคน้ั อื คำตอบขxอง=สม12หการรอื คือx{12=,--55 } ข้ันสรปุ 1. ครูใหน ักเรียนแตล ะคนศกึ ษาตัวอยา งท่ี 20 ในหนังสอื เรยี นรายวิชาเพ่ิมเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เร่ือง จำนวนเชิงซอนจากน้ันใหนักเรียนทำกิจกรรมลองทำดูในหนังสือเรียนรายวิชาเพ่ิมเติม คณิตศาสตร ม. 5 เลม 2 เรอ่ื ง จำนวนเชงิ ซอ น
2. ครใู หนกั เรยี นจบั คูแลวทำแบบฝกทกั ษะ 1.4 ขอที่ 3 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพ่ิมเติม คณติ ศาสตร ม.5 เลม 2 เร่ือง จำนวนเชงิ ซอนจากนนั้ สลบั คกู นั ตรวจคำตอบ ชั่วโมงที่ 3 ขน้ั นำ 1. ครูถามนักเรียนวาสมการกำลังสองตัวแปรเดียวท่ีมีสัมประสิทธิ์ที่ไมใชจำนวนจริงแลวจะมีวิธีการหา คำตอบของสมการ โดยใชส ูตรเชนเดียวกับสมการกำลังสองท่มี ีสมั ประสทิ ธ์เิ ปน จำนวนจรงิ ไดหรือไม (แนวคำตอบ : ทงั้ ไดแ ละไมได) ขน้ั สอน 2. ครูยกตัวอยาง x2 + (1 + 2i)x − (1 − i) =0 แลวแสดงวิธีการหารากท่ีสองใหนักเรียนดูโดยการใช สูตร จะไดว า x = −(1 + 2i) ± (1 + 2i)2 − 4(1)(−1 + i) 2 = −1 − 2i) ± (1 + 4i − 4 + 4 − 4i) x 2 x = (−1 + 2i) ± 3 2 2 + 2i −4 + 2i x = 2 , 2 x = 1 + i,−2 + i 3. ครูใหนักเรียนจับกลุม กลุมละ 3-4 คน จากนั้นชวยกันทำแบบฝกทักษะ 1.4 ขอ 2 ในหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเตมิ คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เร่ือง จำนวนเชิงซอนจากนนั้ นกั เรียนและครูรว มกันเฉลยบนกระดาน 4. ครูใหนักเรียนจับคูแลวรวมกันทำแบบฝกทักษะ 1.4 ขอ 4 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เรือ่ ง จำนวนเชงิ ซอน ข้นั สรปุ 1. ครูใหนกั เรยี นบอกสูตรทีใ่ ชใ นการหารากท่ีสองของจำนวนเชิงซอน 2. ครใู หนกั เรยี นบอกวธิ ีการหาคำตอบของสมการพหนุ ามกำลงั สองทีม่ สี มั ประสทิ ธ์เิ ปน จำนวนจริงและ จำนวนเชงิ ซอน
สื่อ/แหลงการเรียนรู 1. หนงั สอื เรยี นรายวิชาเพมิ่ เตมิ คณติ ศาสตร ม.5 เรื่อง จำนวนเชิงซอ น 2. ใบงานท่ี 3.4 เรือ่ ง รากท่สี องของจำนวนจรงิ การวัดผลและประเมนิ ผล วิธกี าร เครื่องมือ เกณฑก ารประเมนิ - ตรวจใบงานท่ี 3.4 เรื่อง รายการวัด รากที่สองของจำนวนจริง - ใบงานที่ 3.4 เร่ือง รากที่ - รอยละ 60 ผานเกณฑ 7.1 ประเมินระหวา งการจดั สองของจำนวนจริง กจิ กรรมการเรียนรู 1) จำนวนเชงิ ซอน 2) พฤติกรรมการทำงาน - สังเกตพฤติกรรมการ - แบบสงั เกตพฤติกรรมการ - ระดับคุณภาพ 2 ผา น ทำงานรายบุคคล เกณฑ รายบคุ คล ทำงานรายบคุ คล - แบบสงั เกตพฤติกรรมการ - ระดับคณุ ภาพ 2 ผาน 3) พฤติกรรมการทำงาน - สังเกตพฤตกิ รรมการ ทำงานกลุม เกณฑ กลุม ทำงานกลมุ - แบบประเมินคุณลักษณะอัน - ระดับคุณภาพ 2 ผา น พงึ ประสงค เกณฑ 4) คุณลักษณะอนั พงึ - สังเกตความมีวนิ ยั ใฝ ประสงค เรยี นรู และมุงมั่นในการ ทำงาน เกณฑก ารตัดสนิ - รายบคุ คล นกั เรียนมผี ลการเรียนรไู มต ำ่ กวา ระดบั 2 จงึ ถอื วา ผา น - รายกลุม รอ ยละ....75....ของจำนวนนักเรยี นทัง้ หมดมีผลการเรยี นรไู มต ่ำกวาระดับ 2 ขอเสนอแนะ ใชส อนได ควรปรับปรุง ลงชือ่ ( นางสาวปวริศา กา วงควนิ ) หัวหนา กลมุ สาระการเรียนรคู ณติ ศาสตร วันท่ี........เดือน..............พ.ศ............
ใบงานที่ 3.4 เร่ือง รากทสี่ องของจำนวนจรงิ คำช้ีแจง : ใหน ักเรียนตอบคำถามในแตละขอตอไปนี้ 1. จงหารากทส่ี องของ 1) 225 ตอบ ........................................................................................ 2) 0.0064 ตอบ ........................................................................................ 196 3) 361 ตอบ ........................................................................................ 4) 0 ตอบ ........................................................................................ 5) -144 ตอบ ........................................................................................ 2. จงหาคาของ 1) 676 ตอบ ........................................................................................ 2) - 256 ตอบ ........................................................................................ 3) −100 ตอบ ........................................................................................ 4) 42 ตอบ ........................................................................................ 5) (−4)2 ตอบ ........................................................................................ 6) - (−3)2
ตอบ ........................................................................................ ใบงานท่ี 3.4 เฉลย เรอ่ื ง รากทสี่ องของจำนวนจริง คำช้แี จง : ใหน ักเรยี นตอบคำถามในแตละขอ ตอไปนี้ 1. จงหารากทส่ี องของ 1) 225 ตอบ 15 และ -15 2) 0.0064 ตอบ. 0.08 และ -0.08 196 3) 361 ตอบ 14 4) 0 19 ตอบ 0 5) -144 ตอบ หาคา ไมได 2. จงหาคา ของ 1) 676 ตอบ 26 2) - 256 ตอบ -16 3) −100 ตอบ หาคา ไมไ ด 4) 42 ตอบ 4 5) (−4)2 ตอบ 4 6) - (−3)2
ตอบ -(3)2 แบบบนั ทกึ หลงั การจดั กิจกรรมการเรยี นรู ชอื่ หนวยการเรยี นรทู ี่ 3 เรอ่ื ง จำนวนเชงิ ซอ น แผนการเรยี นรทู ี่ 4 เรอื่ ง รากท่ีสองของจำนวนเชิงซอ น รายวิชา คณติ ศาสตร 4 รหัสวิชา ค32202 ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที่ 5/1 ครูผสู อน นางสาวศศวิ มิ ล คำดีเจริญ ตำแหนง ครูผชู ว ย เวลาที่ใช 3 ช่วั โมง ************************* บันทึกหลังการจดั การเรยี นรู ความเหมาะสมของกจิ กรรมการเรยี นรู ดี พอใช ปรับปรงุ ความเหมาะสมของเวลาทใ่ี ชในการทำกิจกรรม ดี พอใช ปรบั ปรุง ความเหมาะสมของสือ่ การเรยี นรู ดี พอใช ปรับปรุง ความเหมาะสมของเกณฑก ารประเมิน ดี พอใช ปรับปรงุ อ่ืน ๆ ............................................................................................................................................................ สรุปผลการประเมนิ ผูเ รียน นักเรียนจำนวน…….คน คดิ เปน รอยละ………..มีผลการเรยี นรฯู อยูใ นระดับ 1 นักเรียนจำนวน…….คน คดิ เปน รอยละ………..มผี ลการเรยี นรฯู อยใู นระดับ 2 นักเรยี นจำนวน…….คน คิดเปน รอยละ………..มีผลการเรยี นรฯู อยใู นระดับ 3 นักเรียนจำนวน…….คน คิดเปน รอยละ………..มีผลการเรยี นรฯู อยูใ นระดับ 4 สรปุ โดยภาพรวมมนี กั เรียนจำนวน………คน คิดเปน รอ ยละ………ทผ่ี านเกณฑร ะดับ 2 ขึน้ ไป ซ่งึ สูง (ต่ำ) กวาเกณฑท ีก่ ำหนดไวร อยละ………มีนักเรยี นจำนวน………คน คดิ เปน รอ ยละ…… ทีไ่ มผ า นเกณฑท่กี ำหนด ขอ สังเกต/คน พบ จาการตรวจผลงานของนกั เรียนพบวา 43. นักเรียน ............... คน สามารถพจิ ารณาปญ หาเก่ยี วกบั การจดั ส่ิงของตา ง ๆ - นักเรยี นผานเกณฑร ะดบั 2 ขน้ึ ไป จำนวน ......................... คน - นกั เรยี นไมผ า นเกณฑระดบั 2 จำนวน ......................... คน 44. ดา นทักษะกระบวนการ นกั เรยี นผา นเกณฑก ารประเมนิ ในแตล ะดา น ดังนี้
ทกั ษะการแกไขปญหา (ระดบั 4) จำนวน ......................... คน - นักเรียนผานเกณฑดมี าก (ระดับ 3) จำนวน ......................... คน - นักเรียนผานเกณฑดี (ระดบั 2) จำนวน ......................... คน - นักเรยี นผานเกณฑพ อใช (ระดบั 1) จำนวน ......................... คน - นักเรียนตอ งปรับปรงุ ทักษะการเชอื่ มโยงทางคณติ ศาสตร - นักเรียนผานเกณฑดมี าก (ระดบั 4) จำนวน ......................... คน - นักเรยี นผานเกณฑด ี (ระดับ 3) จำนวน ......................... คน - นักเรียนผา นเกณฑพอใช (ระดับ 2) จำนวน ......................... คน - นักเรยี นตอ งปรับปรุง (ระดบั 1) จำนวน.......................... คน 45. ดา นคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค นักเรียนผา นเกณฑการประเมินในแตล ะดาน ดงั น้ี ความรอบคอบในการทำงาน - นกั เรียนผานเกณฑดมี าก (ระดบั 4) จำนวน ......................... คน - นกั เรียนผา นเกณฑดี (ระดับ 3) จำนวน ......................... คน - นักเรยี นผา นเกณฑพอใช (ระดับ 2) จำนวน.......................... คน - นกั เรยี นตอ งปรับปรุง (ระดับ 1) จำนวน.......................... คน ความรับผดิ ชอบในการทำงาน - นกั เรยี นผานเกณฑด มี าก (ระดับ 4) จำนวน ......................... คน - นักเรยี นผา นเกณฑดี (ระดบั 3) จำนวน ......................... คน - นกั เรียนผานเกณฑพ อใช (ระดับ 2) จำนวน ......................... คน - นักเรียนตอ งปรบั ปรุง (ระดบั 1) จำนวน ......................... คน แนวทางการแกไขปญหาเพ่ือปรับปรงุ 1. นักเรียนทไ่ี ดคะแนนอยูใ นระดบั ที่ 2, 3 และ 4 ไดจ ากกจิ กรรมสอนเสรมิ โดย ใหทำแบบฝกหดั เพ่มิ เตมิ เปน การบาน ............................................................................................................................... 2. นักเรียนทีไ่ ดค ะแนนอยูในระดบั ที่ 1 ไดจากกจิ กรรมสอนซอม โดย ใหทำแบบฝกหดั เพม่ิ เตมิ เปนการบา น .............................................................................................................................. 3. ดานทักษะกระบวนการ นักเรียนผานเกณฑ 1 (ตองปรับปรุง) ครูไดอธิบายและชี้แจงเกณฑ ให นักเรียนทราบเปนรายบุคคลวา นักเรียนจะตองแกไขและทำอยางไรบางตามเกณฑทายแผนการจัดการเรียนรู ใน ดานทกั ษะการเชื่อมโยงทางคณิตศาสตร และการคดิ วเิ คราะห
4. ดานคุณลักษณะอันพึงประสงค นักเรียนผานเกณฑ 1 (ตองปรับปรุง) ครูไดอธิบายและชี้แจง เกณฑ ใหนักเรียนทราบเปนรายบุคคลวา นักเรียนจะตองแกไขและทำอยางไรบางตามเกณฑทายแผนการ จัดการเรียนรู ในดา นการทำงานเปน ระบบ ความรอบคอบ ผลการพัฒนา พบวานักเรียนท่ีไดระดับ 1 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถหารากที่สอง ของจำนวนเชิงซอนได และไดผลการเรียนรูอยูในระดับ 2 สวนอีก............... คน ยังตองปรับปรุงแกไขตอไปซ่ึง ผูสอนไดแ นะนำให...................................................................................................... และปรบั ปรุงงานอีกครง้ั พบวานักเรียนที่ไดระดับ 2 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถหารากท่ีสอง ของจำนวนเชิงซอนได โดยการแสดงข้ันตอนวิธีการหารากท่ีสองของจำนวนเชิงซอนซ่ึงผูสอนไดแนะนำให .............................................................................................................................................................................. พบวานักเรียนท่ีไดระดับ 3 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถหารากที่สอง ของจำนวนเชิงซอนได โดยการแสดงข้ันตอนวิธีการหารากท่ีสองของจำนวนเชิงซอนซึ่งผูสอนไดแนะนำให .............................................................................................................................................................................. พบวานักเรียนท่ีไดระดับ 4 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถหารากท่ีสอง ของจำนวนเชิงซอนได โดยการแสดงข้ันตอนวิธีการหารากที่สองของจำนวนเชิงซอนซึ่งผูสอนไดแนะนำให .............................................................................................................................................................................. ผลการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ขอคน พบระหวาง ปญหาทพี่ บ แนวทางแกไข ทีม่ ีการจดั กิจกรรมการเรียนรู เนือ้ หา กจิ กรรมการเรยี นรู สือ่ ประกอบการเรียนรู
พฤติกรรม/การมีสว นรวมของผเู รียน ลงชือ่ …..........………….......................…….. ครผู จู ดั กจิ กรรมการเรยี นรู ( นางสาวศศวิ มิ ล คำดเี จริญ ) ตำแหนง ครูผูชวย กลุมสาระการเรยี นรูคณติ ศาสตร แผนการจดั การเรยี นรูท่ี 5 ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปท่ี 5/1 ภาคเรยี นที่ 2 ปการศกึ ษา 2563 หนว ยการเรียนรู จำนวนเชิงซอน เร่ือง จำนวนเชงิ ซอ นในรูปเชงิ ขว้ั ใชเวลา 4 ชว่ั โมง/คาบ ********************************************************************************* ผลการเรยี นรู 1. เขาใจจํานวนเชงิ ซอ นและใชสมบัติของจํานวนเชงิ ซอนในการแกป ญ หา 2. หารากที่ n ของจาํ นวนเชิงซอน เม่ือ n เปน จาํ นวนนับท่ีมากกวา 1 3. แกส มการพหุนามตวั แปรเดียวดกี รีไมเกนิ ส่ที ่ีมีสมั ประสิทธเ์ิ ปน จำนวนเตม็ และนำไปใชในการ แกปญ หา จุดประสงคการเรยี นรู 1. หาคา อารกวิ เมนตข องจำนวนเชงิ ซอนได (K) 2. เขยี นจำนวนเชิงซอนใหอ ยูในรปู เชงิ ขวั้ ได (P) 3. รบั ผดิ ชอบตอหนาท่ที ี่ไดรับมอบหมาย (A) สาระสำคญั จำนวนเชงิ ซอนในรูปเชงิ ขั้วคอื z = r(cosθ+i sinθ) หรอื z = r cisθ เรียกมุม θวาอารก ิวเมนต( argument) ของ z ใชส ญั ลกั ษณ Arg(z) ทฤษฎบี ทของจำนวนเชงิ ซอนในรูปเชิงข้วั ให z , z1 และ z2เปนจำนวนเชงิ ซอ น 1. =z1z2 r1r2 [r cos(θ1 + θ2 )] + isin(θ1 + θ2 )] 1 1 2. z = r (cos θ − is in θ) 3.=zz12 r1 [r cos(θ1 − θ2 )] + i sin(θ1 − θ2 )] เมอ่ื z2 ≠0 r2 4. z =r[(cos(−θ) + isin(−θ)]
Arg(z1z2) = Arg(z1) + Arg(z2) Arg z1 = Arg(z1) - Arg(z2) z2 ทฤษฎบี ทของเดอมัวฟวร กำหนดให z = r(cosθ+i sinθ) และ n เปนจำนวนเต็มบวก จะได zn = rn [(cos(nθ) + isin(nθ)] สาระการเรยี นรู จำนวนเชิงซอ นในรปู เชิงขั้ว กิจกรรมการเรียนรู แนวคิด/รปู แบบการสอน/วธิ ีการสอน/เทคนคิ : Concept Based Teaching ช่วั โมงที่ 1 ขน้ั นำ 1. ครูยกตัวอยางโจทย (2 – i)100 ใหนักเรียนหาผลลัพธ จากนั้นครูตั้งคำถามกับนักเรียน โดยมีแนว คำถาม ดังน้ี • นกั เรียนสามารถหาคำตอบไดห รือไม เพราะเหตใุ ด (แนวคำตอบ : ไมส ามารถหาคำตอบได เพราะเลขชกี้ ำลงั มคี าเปน จำนวนมาก) จากนั้นครูอธิบายใหนักเรียนเห็นวานอกจากจะเขียนจำนวนเชิงซอนในรูป a + bi หรือ (a,b) ยังสามารถ เขียนจำนวนเชิงซอนไดอีกรูปแบบหน่ึงโดยใชระบบพิกัดเชิงข้ัว เรียกจำนวนเชิงซอนดังกลาววา รูปเชิงข้ัว ซึ่ง จะชว ยใหก ารคำนวณเกี่ยวกับการคูณ การหาร เลขยกกำลงั n และการหารากที่ n เมือ่ n เปนจำนวนเต็มบวก ไดสะดวกและรวดเร็วขน้ึ ข้นั สอน 1. ครูบอกนกั เรียนวา จากเรอื่ งการเขยี นกราฟของจำนวนเชิงซอ น เราสามารถบอกขนาดของมุม ( θ ) ของจำนวนเชิงซอนไดเชนเดียวกันกับการอานมุมในวงกลม 1 หนวย และครูถามนักเรียนตอ โดยมีแนว คำถามดังน้ี • นกั เรียนจะสามารถหาขนาดความยาวของจำนวนเชงิ ซอน (r) ไดหรอื ไม (แนวคำตอบ: ได จะไดวา r =√a2+b2) 2. ครูบอกนักเรียนวา ระบบพิกัดเชิงขั้วเปนระบบท่ีใชบอกตำแหนงของจุด P บนระนาบอีกแบบ หนึ่ง ประกอบไปดวยจุดข้ัว (pole) มีแกนนอนเปนแกนเชิงข้ัวที่จุด P ใด ๆ บนระนาบจะมีรังสีจากขั้วไปยังจุด Y
P น้ัน ให O เปนจุดข้ัว เสนรังสี OX เปนแกนเชิงขั้ว สามารถบอกตำแหนงของจุด P บนระนาบโดยคูอันดับ (r, θ ) โดยท่ี r เปนระทจ่ี ดุ หางจากจดุ ข้ัว และ θ เปน ขนาดของมุมท่ีจุดข้ัวของ OP กับแกนเชิงขัว้ ดังรูปท่ี 1 P(r, θ ) P(r, θ ) หรอื P(a,b) X r r X θ θ O รูปท่ี 1 O รปู ท่ี 2 ใหมุมท่ีวัดจากแกนเชิงขั้วไปยังรังสี OP วัดทวนเข็มนาิกามีขนาดของมุมเปนจำนวนบวก เมื่อนำแกน เชิงขวั้ วางบนแกน X ของระบบพกิ ดั ฉาก โดยใหจ ุดข้ัวอยทู ี่จุดกำเนิด O ดังรปู ท่ี 2 3. ครูใหน ักเรียนเขียนพสิ ูจนจ ากรปู ที่ 2 ในขอ 2. ไดดงั น้ี เม่ือกำหนดให z =a + bi a จะพบวา cos θ = r ดังน้ัน a = rcos θ b sin θ = r ดงั น้นั b = rsin θ เราจงึ สามารถเขียน z =a + bi ในรูปของ z = r(cosθ+i sinθ) โดยเรียกมมุ θวา อารก ิวเมนต(argument) ของ z ใชส ญั ลกั ษณ Arg(z) ข้ันสรุป 1. ครใู หนักเรียนแตละคนทำ “ลองทำดู” ในหนงั สือเรียนรายวชิ าเพม่ิ เติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เรื่อง จำนวนเชิงซอนและแบบฝกทักษะที่ 1.5 ขอ 1 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพ่ิมเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เรื่อง จำนวนเชิงซอนจากนั้นนกั เรียนและครูรว มกนั เฉลยคำตอบพรอ มกัน โดยครูเขยี นคำตอบบนกระดาน ชัว่ โมงท่ี 2 ขั้นนำ 1. ครูทบทวน เร่ืองการหาคาตรีโกณมิติท่ีสัมพันธกับวงกลม 1 หนวย โดยครูวาดวงกลม 1 หนวย ลง บนกระดานแลว ต้งั คำถามดงั ตอไปน้ี • วงกลมหนึง่ หนวยมคี วามสมั พนั ธกบั อัตราสวนตรโี กณมิตอิ ยา งไร (แนวคำตอบ : จุดปลายสวนโคงท่ียาวθหนวย ทุกจุดบนวงกลม 1 หนวย (x,y) สามารถเทียบไดกับ (cosθsinθ)) • ครูใหนักเรียนมาเติมพิกดั (x,y) บนรอบวงกลม 1 หนวย ทุกพิกัดตามขนาดของมุมท่ีสามารถระบุได
(แนวคำตอบ : ขั้นสอน 1. ครูใหนักเรียนพิจารณาตัวอยางท่ี23 ในหนังสือเรยี นรายวิชาเพิ่มเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เรอ่ื ง จำนวนเชิงซอนจากนั้นครูถามนักเรียนวาเมื่อกำหนดจำนวนเชิงซอนมาใหแลวสามารถหาขนาดของมุม (θ) ได อยา งไร (แนวคำตอบ : สามารถหาไดโดย 1) วาดรปู แลวพจิ ารณาวาอยูในจตภุ าคใด 2) หา θ จากคาของ tanθ = baแลวนำมาเทียบกบั คา ขนาดของมมุ θ ตามการอานมุมในวงกลม) ขั้นสรปุ 1. ครูใหนักเรียนทำ ใบงานท่ี 3.5 เร่ือง การหาคา r และ θ ของจำนวนเชิงซอน จากนั้นครูสุม เรยี กนกั เรยี นเพอ่ื บอกคำตอบแลว ใหนกั เรยี นทกุ คนตรวจสอบคำตอบของตนเอง ชวั่ โมงที่ 3 ขนั้ นำ 1. ครใู หนกั เรียนพิจารณาทฤษฎบี ทของจำนวนเชิงซอนในรูปเชงิ ข้วั ดังน้ี ให z , z1 และ z2เปน จำนวนเชงิ ซอน 1) =z1z2 r1r2 [r cos(θ1 + θ2 )] + isin(θ1 + θ2 )] 1 1 2) z = r (cos θ − is in θ)
3) =z1 r1 [r cos(θ1 − θ2 )] + i sin(θ1 − θ2 )] เมื่อ z2 ≠ 0 z2 r2 4) z =r[(cos(−θ) + isin(−θ)] ข้นั สอน 1. ครยู กตัวอยางการหาคา z ในรูปเชงิ ขั้ว เชน z = 3 − i แนวคดิ หา r = 3 2 + 12 =4 = 2 −1 หา θ1 โดยพจิ ารณา tanθ = 3 (พจิ ารณาในจตภุ าคท่ี 4) จะไดวา tan30o = −1 3 11π ดงั นน้ั θ1 = 330o หรอื 6 จะได z = 2(cos 11π +isin 11π ) 6 6 แตเ ราตอ งการ z = 3 + i จาก r = 2 1 หา θ2 โดยพิจารณา tanθ = 3 (พจิ ารณาในจตภุ าคท่ี 1) ดงั นน้ั θ= π 6 π π จะได z = 2(cos 6 +isin 6 ) หรือ z= 2(cos − 11π +isin − 11π ) 6 6 ดังนนั้ จึงสรุปไดว า z =r[(cos(−θ) + isin(−θ)] 2. ครูใหนักเรียนพิจารณาตัวอยางที่ 24 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เรื่อง จำนวนเชิงซอนเพอ่ื สงั เกตวิธีการหาคา ผลคูณและผลหารของจำนวนเชิงซอนในรูปเชงิ ข้วั จากนั้นใหนกั เรียนแต ละคนลงมือทำ “ลองทำดู” ในหนงั สอื เรยี นรายวชิ าเพมิ่ เติม คณติ ศาสตร ม.5 เลม 2 เร่อื ง จำนวนเชิงซอน 3. ครใู หน กั เรียนจบั กลมุ กลมุ ละ 3-4 คน จากน้ันชวยกันทำแบบฝก ทักษะ 1.5 ขอ 2,3 ในหนงั สอื เรียน รายวิชาเพิม่ เตมิ คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เรอ่ื ง จำนวนเชิงซอน แลว ครูและนกั เรยี นรว มกนั เฉลยบนกระดาน ขัน้ สรปุ 1. ครถู ามคำถามนกั เรียนหลงั จากการแบบฝก หดั ดังนี้ • นกั เรียนคดิ วาการหาผลคณู และผลหารในรูปจำนวนเชงิ ซอ นกับรูปเชงิ ขว้ั แบบใดงา ยกวากนั (แนวคำตอบ : รูปจำนวนเชิงซอนงายกวา )
• แลวนกั เรยี นคดิ วาเราจำเปนจะตองหาผลคูณและผลหารในรปู เชงิ ขว้ั ไปเพ่ืออะไร (แนวคำตอบ : เพ่ือใชห าคาในการกรณที ่ีจำนวนเชงิ ซอนน้นั ยกกำลัง และเลขยกกำลงั นน้ั มีคา มาก) ชัว่ โมงที่ 4 ขน้ั นำ 1. ครูใหนักเรียนพิจารณาทฤษฎีบทของเดอมัวฟวร ในหนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เร่ือง จำนวนเชงิ ซอ นทีก่ ลาวไวว า zn = rn [(cos(nθ) + isin(nθ)] 2. ครูใหนักเรียนพิจารณาตัวอยางที่ 25 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เร่อื ง จำนวนเชงิ ซอนเพ่ือพิจารณาการเขยี นจำนวนเชิงซอ นโดยใชท ฤษฎีบทของเดอมวั ฟวร ข้นั สอน 1. ครูใหนักเรียนหาผลคูณและผลหารของจำนวนเชิงซอนที่มีเลขยกกำลัง โดยใหนักเรียนพิจารณา โจทยปญ หาท่ีตอ เนอ่ื งจากตวั อยา งที่ 24 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เรือ่ ง จำนวน เชิงซอนท่ีกำหนดให z1 = 3 + 3 iและ z2 = 2 − 2i จากนั้นครูใหนักเรียนหาคาของ (z1z2)12และ z112 12 z 2 23π 2132π ) 12 แนวคดิ หาผลคณู จะไดว า z1z2= 4 3 (cos + i sin (z1z2)12 = (4 3 )12 (cos12 ⋅ 23π + i sin12 ⋅ 23π ) 12 12 = 41236 (cos23π + isin23π) = 36412 (−1 + 0i) = −36412 z1 19π 19π หาผลหารจะไดวา z2 = 3 (cos 12 + i sin 12 ) z112 = ( 3 )12 (cos12 ⋅ 19π + i sin12 ⋅ 19π ) 12 12 12 z 2 = 36 (cos19π + isin19π) = −36 = 36 (−1 + 0i)
ขั้นสรปุ 1. ครูใหนักเรียนจับกลุม กลุมละ 3-4 คน จากน้ันชวยกันทำแบบฝกทักษะ 1.5 ขอ 4 ในหนังสือ เรียนรายวิชาเพ่ิมเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เร่ือง จำนวนเชิงซอนจากนั้นนักเรียนและครูรวมกันเฉลยบน กระดาน 2. ครูใหน กั เรียนบอกวิธกี ารเขยี นจำนวนเชิงซอ นใหอ ยใู นรูปเชิงขวั้ 3. ครูใหน กั เรยี นบอกวิธีการหาคา ของอารก ิวเมนในจตุภาคตางๆ สือ่ /แหลงการเรียนรู 1. หนังสอื เรยี นรายวชิ าเพิ่มเติม คณิตศาสตร ม.5 เรื่อง จำนวนเชิงซอ น 2. ใบงานท่ี 3.5 เรื่อง การหาคา r และ θ ของจำนวนเชิงซอ น การวัดผลและประเมนิ ผล วธิ กี าร เครอื่ งมอื เกณฑก ารประเมิน - ตรวจใบงานท่ี 3.5 เร่อื ง รายการวัด - ใบงานท่ี 3.5 เรอ่ื ง การหา - รอ ยละ 60 ผา นเกณฑ การหาคา r และ θ ของ คา r และ θ ของจำนวน 7.1 ประเมนิ ระหวา งการจัด จำนวนเชิงซอ น เชงิ ซอ น กิจกรรมการเรียนรู 1) จำนวนเชงิ ซอน 2) พฤติกรรมการทำงาน - สังเกตพฤติกรรมการ - แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการ - ระดับคณุ ภาพ 2 ผา น ทำงานรายบคุ คล เกณฑ รายบคุ คล ทำงานรายบุคคล - แบบสงั เกตพฤติกรรมการ - ระดบั คุณภาพ 2 ผาน 3) พฤตกิ รรมการทำงาน - สงั เกตพฤตกิ รรมการ ทำงานกลุม เกณฑ กลมุ ทำงานกลมุ - แบบประเมินคุณลกั ษณะอัน - ระดบั คุณภาพ 2 ผา น พึงประสงค เกณฑ 4) คุณลกั ษณะอันพงึ - สังเกตความมวี ินัย ใฝ ประสงค เรียนรู และมุงม่ันในการ ทำงาน เกณฑก ารตัดสิน - รายบคุ คล นกั เรียนมีผลการเรยี นรูไ มตำ่ กวา ระดับ 2 จงึ ถอื วา ผา น - รายกลมุ รอ ยละ....75....ของจำนวนนักเรียนทงั้ หมดมผี ลการเรยี นรไู มต่ำกวา ระดับ 2 ขอเสนอแนะ ใชสอนได
ควรปรบั ปรงุ ลงช่อื ( นางสาวปวริศา กา วงควนิ ) หัวหนา กลุมสาระการเรียนรคู ณิตศาสตร วนั ที่........เดือน..............พ.ศ............ ใบงานที่ 3.5 เรอ่ื ง การหาคา r และ θ ของจำนวนเชงิ ซอ น คำชแี้ จง : ใหนักเรียนเติมคำตอบในชอ งวางในแตละขอ ตอไปนี้ จำนวนเชงิ ซอ น คา a คา b วาดกราฟ θ r 1. z = -2 2. z = 4i 3. z = 3 - i 4. z = −1 + 3 i 2 2
5. z = - 2 – 2i 6. z = 3 - 3 i ใบงานท่ี 3.5 เฉลย เรือ่ ง การหาคา r และ θ ของจำนวนเชงิ ซอน r คำช้แี จง : ใหน กั เรียนเติมคำตอบในชองวางในแตละขอตอ ไปนี้ 2 4 จำนวนเชงิ ซอ น คา a คา b วาดกราฟ θ 2 -2 0 1. z = -2 π 2. z = -4i 0 -4 3π 3. z = 3 - i √3 -1 2 π 6
4. z = −1 + 3 i −1 √3 2π 1 2 2 2 2 3 5. z = - 2 – 2i -2 -2 5π 2√2 4 6. z = 3 - 3 i √3 −√3 7π √6 4 แบบบนั ทกึ หลงั การจัดกจิ กรรมการเรียนรู ช่อื หนว ยการเรยี นรูที่ 3 เรอื่ ง จำนวนเชงิ ซอน แผนการเรยี นรทู ี่ 5 เร่ือง จำนวนเชงิ ซอ นในรปู เชิงขว้ั รายวชิ า คณติ ศาสตร 4 รหสั วชิ า ค32202 ชน้ั มธั ยมศึกษาปท่ี 5/1 ครูผสู อน นางสาวศศิวิมล คำดีเจรญิ ตำแหนง ครผู ชู ว ย เวลาที่ใช 4 ชัว่ โมง ************************* บนั ทึกหลังการจัดการเรยี นรู ความเหมาะสมของกิจกรรมการเรียนรู ดี พอใช ปรบั ปรงุ ความเหมาะสมของเวลาทใี่ ชในการทำกิจกรรม ดี พอใช ปรบั ปรงุ ความเหมาะสมของสื่อการเรียนรู ดี พอใช ปรบั ปรงุ ความเหมาะสมของเกณฑก ารประเมิน ดี พอใช ปรับปรงุ อนื่ ๆ ............................................................................................................................................................ สรปุ ผลการประเมินผูเ รยี น นกั เรยี นจำนวน…….คน คดิ เปนรอยละ………..มผี ลการเรยี นรฯู อยใู นระดบั 1
นกั เรียนจำนวน…….คน คดิ เปน รอยละ………..มีผลการเรยี นรูฯ อยใู นระดบั 2 นักเรยี นจำนวน…….คน คิดเปน รอยละ………..มีผลการเรยี นรฯู อยูในระดบั 3 นกั เรียนจำนวน…….คน คดิ เปนรอ ยละ………..มผี ลการเรยี นรูฯ อยใู นระดบั 4 สรุปโดยภาพรวมมนี ักเรียนจำนวน………คน คิดเปนรอ ยละ………ทผี่ า นเกณฑร ะดับ 2 ขึน้ ไป ซ่งึ สงู (ตำ่ ) กวาเกณฑทกี่ ำหนดไวร อยละ………มนี กั เรยี นจำนวน………คน คดิ เปน รอยละ…… ที่ไมผา นเกณฑทกี่ ำหนด ขอ สงั เกต/คนพบ จาการตรวจผลงานของนักเรยี นพบวา 46. นกั เรียน ............... คน สามารถพิจารณาปญ หาเก่ียวกบั การจดั สง่ิ ของตาง ๆ - นกั เรียนผา นเกณฑระดบั 2 ขนึ้ ไป จำนวน ......................... คน - นักเรยี นไมผานเกณฑร ะดบั 2 จำนวน ......................... คน 47. ดานทกั ษะกระบวนการ นกั เรียนผา นเกณฑก ารประเมินในแตละดาน ดังน้ี ทักษะการแกไขปญหา - นักเรียนผานเกณฑดมี าก (ระดับ 4) จำนวน ......................... คน - นกั เรยี นผานเกณฑด ี (ระดับ 3) จำนวน ......................... คน - นักเรยี นผานเกณฑพอใช (ระดบั 2) จำนวน ......................... คน - นกั เรยี นตองปรบั ปรงุ (ระดบั 1) จำนวน ......................... คน ทักษะการเชื่อมโยงทางคณติ ศาสตร - นกั เรียนผา นเกณฑด มี าก (ระดบั 4) จำนวน ......................... คน - นกั เรียนผา นเกณฑดี (ระดบั 3) จำนวน ......................... คน - นกั เรียนผานเกณฑพอใช (ระดับ 2) จำนวน ......................... คน - นักเรียนตอ งปรบั ปรงุ (ระดับ 1) จำนวน.......................... คน 48. ดา นคุณลักษณะอนั พึงประสงค นักเรียนผา นเกณฑก ารประเมินในแตล ะดาน ดังนี้ ความรอบคอบในการทำงาน - นกั เรยี นผา นเกณฑด มี าก (ระดบั 4) จำนวน ......................... คน - นักเรยี นผา นเกณฑดี (ระดับ 3) จำนวน ......................... คน - นกั เรียนผานเกณฑพอใช (ระดับ 2) จำนวน.......................... คน - นักเรียนตองปรับปรงุ (ระดบั 1) จำนวน.......................... คน ความรับผดิ ชอบในการทำงาน - นกั เรียนผานเกณฑดมี าก (ระดบั 4) จำนวน ......................... คน - นกั เรียนผานเกณฑดี (ระดบั 3) จำนวน ......................... คน - นกั เรียนผานเกณฑพ อใช (ระดบั 2) จำนวน ......................... คน - นักเรยี นตอ งปรับปรุง (ระดับ 1) จำนวน ......................... คน แนวทางการแกไขปญ หาเพอื่ ปรบั ปรงุ 1. นักเรียนที่ไดค ะแนนอยใู นระดบั ท่ี 2, 3 และ 4 ไดจากกิจกรรมสอนเสริมโดย
ใหทำแบบฝก หดั เพ่มิ เติม เปน การบา น ............................................................................................................................... 2. นักเรยี นทไ่ี ดค ะแนนอยใู นระดบั ที่ 1 ไดจ ากกจิ กรรมสอนซอม โดย ใหท ำแบบฝก หดั เพิม่ เติม เปน การบา น .............................................................................................................................. 3. ดานทักษะกระบวนการ นักเรียนผานเกณฑ 1 (ตองปรับปรุง) ครูไดอธิบายและชี้แจงเกณฑ ให นักเรียนทราบเปนรายบุคคลวา นักเรียนจะตองแกไขและทำอยางไรบางตามเกณฑทายแผนการจัดการเรียนรู ใน ดานทกั ษะการเช่ือมโยงทางคณิตศาสตร และการคิดวเิ คราะห 4. ดานคุณลักษณะอันพึงประสงค นักเรียนผานเกณฑ 1 (ตองปรับปรุง) ครูไดอธิบายและชี้แจง เกณฑ ใหนักเรียนทราบเปนรายบุคคลวา นักเรียนจะตองแกไขและทำอยางไรบางตามเกณฑทายแผนการ จดั การเรยี นรู ในดานการทำงานเปนระบบ ความรอบคอบ ผลการพัฒนา พบวานักเรียนท่ีไดระดับ 1 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถหาคา อารกิวเมนตของจำนวนเชิงซอนได และไดผลการเรียนรูอยูในระดับ 2 สวนอีก............... คน ยังตองปรับปรุง แกไขตอไปซ่ึงผูสอนไดแนะนำให...................................................................................................... และ ปรบั ปรงุ งานอกี ครั้ง พบวานักเรียนท่ีไดระดับ 2 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถหาคา อารกิวเมนตของจำนวนเชิงซอนได โดยการเขียนจำนวนเชิงซอนใหอยูในรูปเชิงขั้ว ซ่ึงผูสอนไดแนะนำให .............................................................................................................................................................................. พบวานักเรียนท่ีไดระดับ 3 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถหาคา อารกิวเมนตของจำนวนเชิงซอนได โดยการเขียนจำนวนเชิงซอนใหอยูในรูปเชิงขั้ว ซ่ึงผูสอนไดแนะนำให .............................................................................................................................................................................. พบวานักเรียนที่ไดระดับ 4 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถหาคา อารกิวเมนตของจำนวนเชิงซอนได โดยการเขียนจำนวนเชิงซอนใหอยูในรูปเชิงขั้ว ซึ่งผูสอนไดแนะนำให .............................................................................................................................................................................. ผลการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู ขอ คน พบระหวาง ปญหาที่พบ แนวทางแกไ ข ทีม่ กี ารจัดกจิ กรรมการเรยี นรู เนือ้ หา กจิ กรรมการเรยี นรู
สื่อประกอบการเรยี นรู พฤติกรรม/การมีสว นรวมของผเู รียน ลงชื่อ …..........………….......................…….. ครผู ูจัดกิจกรรมการเรยี นรู ( นางสาวศศิวิมล คำดเี จรญิ ) ตำแหนง ครผู ูชว ย แผนการจดั การเรยี นรูที่ 6 กลมุ สาระการเรยี นรคู ณติ ศาสตร ช้นั มัธยมศกึ ษาปท ่ี 5/1 ภาคเรียนที่ 2 ปการศกึ ษา 2563 หนวยการเรยี นรู จำนวนเชิงซอ น เร่อื ง รากที่ n ของจำนวนเชิงซอน ใชเวลา 4 ชวั่ โมง/คาบ ********************************************************************************* ผลการเรยี นรู 1. เขาใจจาํ นวนเชงิ ซอนและใชสมบตั ขิ องจํานวนเชิงซอ นในการแกปญ หา 2. หารากท่ี n ของจํานวนเชิงซอ น เมื่อ n เปน จํานวนนับท่มี ากกวา 1 3. แกส มการพหุนามตัวแปรเดียวดีกรีไมเกนิ สท่ี ่ีมีสมั ประสทิ ธิเ์ ปนจำนวนเต็ม และนำไปใชใ นการ แกปญ หา จดุ ประสงคการเรียนรู 1. หารากที่ n ของจำนวนเชงิ ซอ นได (K) 2. เขยี นรากท่ี n ของจำนวนเชิงซอ นโดยใชสญั ลกั ษณแ ทนได (P) 3. รับผิดชอบตอหนาท่ที ีไ่ ดรับมอบหมาย (A) สาระสำคญั รากที่ n ของจำนวนเชิงซอน เขยี นแทนดวยสัญลกั ษณ n z
ให z เปน จำนวน=เชงิ ซอน จะไดว า n z n r cos θ + 2kπ + i sin θ + 2kπ n n เมื่อ k = 0, 1, 2, …, n-1 รากที่ n ของจำนวนเชงิ ซอนใดๆ จะมี n ราก(คำตอบ) 1. ถา z1, z2, z3, …, znเปน รากท่ี n ของ z แลว |z1| = |z2| = |z3| = … = |zn| 2. ถา z1, z2, z3, …,znเปนรากที่ n ของ z แลว z1 + z2 + z3 + … + zn = 0 สาระการเรยี นรู รากท่ี n ของจำนวนเชิงซอน เม่ือ n เปนจำนวนนบั ทมี่ ากกวา 1 กจิ กรรมการเรยี นรู แนวคิด/รูปแบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนิค : อปุ นัย (Inductive Mathod) ช่ัวโมงท่ี 1 ขนั้ นำ 1. ครูตั้งคำถามกับนกั เรียน โดยมีแนวคำถาม ดังน้ี • รากทสี่ ามของ -64 มีคำตอบคอื จำนวนใด (แนวคำตอบ : -4) 2. ครถู ามนกั เรียนวา นกั เรยี นคดิ วายังมรี ากท่ีสามของ -64 ท่เี ปน จำนวนเชิงซอ นบา งหรอื ไม 3. ครูใหนักเรียนทำใบงาน 3.6 เรื่อง การหารากที่ n เพ่ือใหนักเรียนไดทบทวนการหาคาของรากที่ 3 โดยครูใหนักเรียนทำประมาณ 10 นาที จากนั้นครแู ละนกั เรยี นรว มกันเฉลยใบงาน 4. ครูทบทวนทฤษฎีบทของเดอมัวฟวร ที่กลาวไววา zn = rn[(cos(nθ) + isin(nθ)] นักเรียนสามารถ นำไปหารากที่ n ของจำนวนเชิงซอนได โดยเขียนรากท่ี n ของจำนวนเชิงซอนใหอยูในรูปเชิงขั้ว แลวใช ความสัมพันธของฟงกชันไซนและโคไซน sinθ = sin(θ +2kπ) และ cosθ = cos(θ +2kπ) เมื่อ k = 0, 1, 2, n-1 ขั้นสอน 1. ครกู ำหนดให z = r(cosθ + isinθ) เปน รากทส่ี ามของ -64 เพราะวา r3 (cos30o + isin30o ) = -64 เนื่องจาก -64 = 64(-1 + 0i)
= 64 (cosπ + isinπ) ดังน้นั r3 (cos3θ + isin3θ) = 64 (cosπ + isinπ) นั่นคือ r3= 64และ 3θ =π + 2kπเมือ่ k เปน จำนวนเต็ม π + 2kπ r =4 เมือ่ θ= 3 k จะได3 θ1=π3 =0 k = 1 จะได θ2=π k = 2 จะได θ3=53π จากท่ีกำหนดให รากที่สามของ -64 แทนดวย z = r(cosθ + isinθ) 1 3 จะได z1 = 4(cos π +isin π ) = 4 ( 2 + 2 i) = 2+2 3i 3 3 z2 = 4(cos π+isin π) = 4 (−1 + 0i) = −4 + 0i 1 3 z3 = 4(cos 5π +isin 5π ) = 4 ( 2 − 2 i) = 2−2 3i 3 3 ดงั นน้ั รากที่สามของ -64 คอื -4 , 2 + 2 3i และ 2 − 2 3i 2. ครูกลา ววา จากการหารากทีส่ ามของ -64 ขา งตนสามารถสรุปไดตามทฤษฎบี ทตอไปนี้ รากที่ n ของจำนวนเชงิ ซอ น เขยี นแทนดวยสญั ลกั ษณ n z + 2kπ + 2kπ ให z เปนจำนวนเ=ชิงซอ น จะไดว า n z n r cos θ n + i sin θ n เมือ่ k = 0, 1, 2, 3, …, n-1 1 จากทฤษฎีบท เราใชสญั ลักษณ zn แทนรากที่ n ของจำนวนเชงิ ซอน z 1 1 r n cos θ + 2kπ + i sin θ + 2kπ =จะได zn n n ขน้ั สรุป 1. ครูใหนักเรียนแตละคนทำ “ลองทำดู” และทำแบบฝกทักษะ 1.6 ขอ 1 ในหนังสือเรียนรายวิชา เพ่ิมเตมิ คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เรอื่ ง จำนวนเชงิ ซอน จากน้ันครูสมุ เรยี กนักเรยี นเพอื่ บอกคำตอบ ชั่วโมงท่ี 2 ขน้ั นำ 1. ครูใหนักเรียนพิจารณาตัวอยางท่ี 26 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม คณิตศาสตร ม.5เลม 2 เรือ่ ง จำนวนเชงิ ซอ น เพอ่ื สงั เกตการหารากที่ 3 ของจำนวนเชิงซอ น
ข้นั สอน 1. ครใู หนักเรียนหาจำนวนเชิงซอ น(z) ทส่ี อดคลอ งกับสมการของจำนวเชิงซอนตอไปนี้ 1) (1 + 3i)z = -z – i 2) z8 + 4 + 4i = 0 (แนวคำตอบ : 1) (1 + 3i)z = -z – i -2-i z = 1+3i = -2-i ∙ 1-3 = 1+3i +1-33ii2 -2-i+6i 1+9 -2-i+5i = 10 = -5+5i = -21 10 i 2 + 2) z8 + 4 + 4i = 0 จะไดวา z8 = -4 - 4i หา r จาก r = √(-4)2+ (-4)2 = √16+16 = √32 = 4√2 หา θ จาก tan θ=ba -4 = -4 =1 จะได θ=π4 แตเนื่องจากกราฟของจำนวนเชิงซอ นอยใู นจตภุ าคที่ 3 ดงั น้นั θ=54π จาก z8 = -4 - 4i และ -4 - 4i= 4√2(cos 54π+isin54π) เมื่อแทน k ดวย 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6 และ 7
เม่อื k = 1 จะไดเจม ะz่ือแ2=ทkน√8=4√z02ด�จวcะยoไszด514zπ,1+8z=22π,√8 z+43√,isz2in(4c,5o4πzs+5853,2π2πz+6�i,szin753, π2z)88ต√า4ม√ล2ำดับ ดังนี้ เมอ่ื k = 2 จะได z=3=√8 √84√4√22�c�ocso1s33524ππ+8+4πis+in 1i33s2iπn�54π+84π� √8√8 44√√22��ccooss23514π2π+8+6π i2s31in2π5�4π+86π� เมอ่ื k=3 จะได = isin z4= + เมือ่ k=4 จะได = √8 4√2 �cos 5243π92+π8+π +isinis2i3n92π54π�+88π� z5=√8 4√2 �cos 8 เมอ่ื k=5 จะได = √8 4√2 �cos 5343π72+π81+0πis+in 3is37i2nπ�54π+810π� z6= √8 4√2 �cos = √8 4√2 �cos 45π + isin 4352π� 32 เมอ่ื k=6 จะได z7= √8 4√2 �cos 54π+12π + isin 54π+812π� 8 5543π22+π81+4πis+in 5is32i2nπ�54π+814π� เมอ่ื k=7 จะได = √8 4√2 �cos z8= √8 4√2 �cos = √8 4√2 �cos 61π + isin 6312π�) 32 2. ครูใหนักเรียนพิจารณาตัวอยางท่ี 27 และตัวอยางที่ 28 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพ่ิมเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เรอื่ ง จำนวนเชิงซอนเพื่อสงั เกตวธิ ีการหารากที่ 4 ของจำนวนเชิงซอน 3. ครูใหน ักเรยี นพจิ ารณาจำนวนคำตอบของรากที่ n ของจำนวนเชิงซอ นใด ๆ จะพบวา 1) รากที่ n ของจำนวนเชิงซอ นใดๆ จะมี n ราก(คำตอบ) 2) ถา z1, z2, z3, …, znเปนรากที่ n ของ z แลว |z1| = |z2| = |z3| = … = |zn| 3) ถา z1, z2, z3,…,znเปน รากท่ี n ของ z แลว z1 + z2 + z3 + … + zn = 0 ข้ันสรปุ 1. ครูใหนักเรียนจับคูกันแลวทำแบบฝกทักษะ 1.6 ขอ 2 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เรอื่ ง จำนวนเชิงซอ นจากนนั้ นกั เรียนและครูรวมกนั เฉลยคำตอบ
ช่ัวโมงที่ 3 ข้นั นำ 1. ครูถามนักเรยี นวา ถาเราหารากท่ี n ของจำนวนเชิงซอนใดๆ จะมีกคี่ ำตอบ (แนวคำตอบ : มี n คำตอบ) 2. ครถู ามตอวา เราจะสามารถแสดงเวกเตอรแ ทนรากท่ี nไดหรือไม อยา งไร θ 2kπ (แนวคำตอบ : ได โดยแสดงเวกเตอรท่ีมีความยาว เทากับ √n 4rหนวย และมุมท่ีมีขนาด r + n เม่อื k = 0, 1, 2, 3, …, n-1) ข้นั สอน 1. ครูใหนักเรียนสังเกตวาเวกเตอรแตละคูจะอยูในลำดับที่ติดกันมีขนาดมุมหางเทากันทุกคู ซึ่งเขียนแสดงไดดังน้ี r=4 θ1 =π3 θ2 =π θ3 =5π 3 Y 4 60o 180o X 300o 2. ครูใหนักเรียนแตละคนทำแนวขอสอบ PAT1 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เรอื่ ง จำนวนเชิงซอนจากนน้ั ใหนักเรียนชว ยกนั อธบิ าย แนวคิดของตนเองแลว ครเู ขียนเฉลยบนกระดาน ขัน้ สรปุ 1. ครูใหนกั เรยี นแบงกลมุ กลมุ ละ 3–4 คน ทำแบบฝก ทกั ษะ 1.6 ขอ 3 ในหนังสอื เรยี นรายวิชา เพ่ิมเติม คณติ ศาสตร ม.5 เลม 2 เร่ือง จำนวนเชงิ ซอนจากนน้ั ครูสุม นักเรียนออกมาเขยี นแสดงวธิ ีทำบน กระดาน
ชัว่ โมงที่ 4 ขัน้ นำ 1. ครูใหนักเรียนแบงกลุมกลุมละ 3–4 คน พิจารณาวิธีทำของตัวอยางท่ี 26 ในหนังสือเรียนรายวิชา เพิ่มเตมิ คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เรือ่ ง จำนวนเชิงซอ นและใหแตล ะกลุมแสดงวิธที ำตามทฤษฎบี ททส่ี รุปไดวา 1 • รากที่ n แทนดวย zn หาไดโดย 1 + 2kπ + 2kπ r n cos θ n + i sin θ n ขน้ั สอน 1. ครใู หนักเรยี นทำแบบฝกทักษะ 1.6 ขอ 4 ในหนังสือเรยี นรายวิชาเพม่ิ เติม คณติ ศาสตร ม.5 เลม 2 เร่อื ง จำนวนเชิงซอนจากนนั้ ครูสมุ เรียกนกั เรยี นเพื่อบอกคำตอบ 2. ครูใหนักเรียนพิจารณาโจทยแตละขอในแบบฝกทักษะ 1.6 ขอ 2 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพ่ิมเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เรอื่ ง จำนวนเชงิ ซอ นวา สัญลกั ษณใ นแตละขอ แทนการหารากท่ีเทาใด 3. ครูใหนักเรียนทำแบบฝกทักษะ 1.6 ขอ 5-6 ระดับทาทาย ในหนังสือเรียนรายวิชาเพ่ิมเติม คณติ ศาสตร ม.5 เลม 2 เร่อื ง จำนวนเชงิ ซอ นจากน้ันครสู ุม เรยี น นักเรยี นเพอ่ื บอกคำตอบ ขน้ั สรปุ 1. ครใู หน กั เรยี นบอกสตู รการหารากท่ี n ของจำนวนเชิงซอ น (แนวคำตอบ : รากท่ี n ของจำนวนเชงิ ซอ น เขียนแทนดว ยสญั ลักษณ n√zให z เปน จำนวนเชิงซอ น จะไดวา √n z = √n r � cos �θ+n2kπ� +isin �θ+n2kπ�� เมอื่ k = 0, 1, 2, …, n-1 ) 2. ครใู หน กั เรยี นขอสังเกตท่ไี ดจ ากการหารากของจำนวนเชิงซอ นทงั้ หมด (แนวคำตอบ : 1) รากที่ n ของจำนวนเชิงซอ นใดๆ จะมี n ราก(คำตอบ) 2) ถา z1, z2, z3, …, znเปนรากที่ n ของ z แลว |z1| = |z2| = |z3| = … = |zn| 3) ถา z1, z2, z3, …,znเปนรากที่ n ของ z แลว z1 + z2 + z3 + … + zn = 0) สื่อ/แหลง การเรียนรู 1. หนงั สอื เรยี นรายวิชาเพ่มิ เตมิ คณิตศาสตร ม.5 เร่ือง จำนวนเชิงซอน 2. ใบงานที่ 3.6 เรอื่ ง การหารากท่ี n การวดั ผลและประเมนิ ผล วิธีการ เคร่ืองมือ เกณฑการประเมนิ รายการวัด
7.1 ประเมนิ ระหวางการจัด - ตรวจใบงานท่ี 3.6 เรือ่ ง - ใบงานท่ี 3.6 เรอ่ื ง การหา - รอ ยละ 60 ผานเกณฑ การหารากท่ี n รากท่ี n กิจกรรมการเรยี นรู 1) จำนวนเชงิ ซอ น 2) พฤติกรรมการทำงาน - สงั เกตพฤติกรรมการ - แบบสงั เกตพฤติกรรมการ - ระดับคณุ ภาพ 2 ผา น ทำงานรายบคุ คล เกณฑ รายบคุ คล ทำงานรายบุคคล - แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการ - ระดบั คุณภาพ 2 ผาน 3) พฤตกิ รรมการทำงาน - สงั เกตพฤติกรรมการ ทำงานกลมุ เกณฑ กลุม ทำงานกลมุ - แบบประเมินคุณลักษณะอนั - ระดบั คุณภาพ 2 ผาน พงึ ประสงค เกณฑ 4) คณุ ลกั ษณะอันพึง - สงั เกตความมีวินัย ใฝ ประสงค เรยี นรู และมงุ มั่นในการ ทำงาน เกณฑก ารตัดสนิ - รายบคุ คล นักเรยี นมีผลการเรียนรไู มต่ำกวา ระดับ 2 จงึ ถอื วา ผาน - รายกลุม รอยละ....75....ของจำนวนนักเรยี นทง้ั หมดมผี ลการเรยี นรไู มต ำ่ กวา ระดับ 2 ขอ เสนอแนะ ใชสอนได ควรปรบั ปรงุ ลงชอื่ ( นางสาวปวริศา กา วงคว นิ ) หัวหนา กลมุ สาระการเรียนรูคณติ ศาสตร วันท.่ี .......เดอื น..............พ.ศ............
ใบงานท่ี 3.6 เรอ่ื ง การหารากท่ี n คำช้ีแจง : ใหนักเรียนเติมคำตอบในชอ งวางในแตล ะขอ ตอ ไปนี้ 1. จงหาคา ของ 1) 3 −125 ตอบ ............................................................................................................................... 2) - 3 125 ตอบ ............................................................................................................................... 3) - 3 −125 ตอบ ............................................................................................................................... 512 4) 3 729 ตอบ ............................................................................................................................... 5) 3 −27x3y6 ตอบ ............................................................................................................................... 2. จงหารากที่ 3 ของ 1) 1
ตอบ ............................................................................................................................... 2) -0.008 ตอบ ............................................................................................................................... 3) 343 ตอบ ............................................................................................................................... 4) 100 ตอบ ............................................................................................................................... ใบงานท่ี 3.6 เฉลย เรอ่ื ง การหารากท่ี n คำชแ้ี จง : ใหนักเรียนเติมคำตอบในชอ งวางในแตละขอตอ ไปนี้ 1. จงหาคา ของ 1) 3 −125 ตอบ 5 2) - 3 125 ตอบ -5 3) - 3 −125 ตอบ -(-5) = 5 4) 512 3 8 9 729 ตอบ 5) 3 −27x3y6 ตอบ -3xy
2. จงหารากท่ี 3 ของ 1) 1 ตอบ 1 2) -0.008 ตอบ -0.2 3) 343 ตอบ 7 4) 100 ตอบ √100 แบบบนั ทึกหลงั การจดั กิจกรรมการเรียนรู ช่อื หนวยการเรียนรูท่ี 3 เรอ่ื ง จำนวนเชงิ ซอน แผนการเรียนรทู ่ี 6 เรอ่ื ง รากที่ n ของจำนวนเชงิ ซอน รายวชิ า คณติ ศาสตร 4 รหสั วชิ า ค32202 ชั้น มธั ยมศกึ ษาปท่ี 5/1 ครูผสู อน นางสาวศศวิ มิ ล คำดีเจริญ ตำแหนง ครผู ูชว ย เวลาที่ใช 4 ช่วั โมง ************************* บันทกึ หลงั การจดั การเรียนรู ความเหมาะสมของกจิ กรรมการเรียนรู ดี พอใช ปรับปรุง ความเหมาะสมของเวลาทใี่ ชในการทำกจิ กรรม ดี พอใช ปรบั ปรุง ความเหมาะสมของสอ่ื การเรยี นรู ดี พอใช ปรบั ปรุง ความเหมาะสมของเกณฑก ารประเมนิ ดี พอใช ปรับปรงุ อนื่ ๆ ............................................................................................................................................................ สรุปผลการประเมินผเู รียน นักเรียนจำนวน…….คน คดิ เปนรอ ยละ………..มีผลการเรยี นรฯู อยูในระดับ 1 นักเรยี นจำนวน…….คน คดิ เปนรอ ยละ………..มผี ลการเรยี นรฯู อยูในระดับ 2
นักเรียนจำนวน…….คน คิดเปน รอยละ………..มีผลการเรยี นรูฯ อยูในระดบั 3 นักเรยี นจำนวน…….คน คดิ เปน รอยละ………..มีผลการเรยี นรูฯ อยูใ นระดบั 4 สรุปโดยภาพรวมมีนักเรียนจำนวน………คน คิดเปนรอยละ………ทผี่ านเกณฑร ะดบั 2 ขึน้ ไป ซึง่ สงู (ต่ำ) กวาเกณฑที่กำหนดไวรอยละ………มนี กั เรยี นจำนวน………คน คิดเปน รอยละ…… ท่ไี มผา นเกณฑท ก่ี ำหนด ขอ สังเกต/คนพบ จาการตรวจผลงานของนักเรียนพบวา 49. นกั เรียน ............... คน สามารถพจิ ารณาปญหาเกย่ี วกับการจัดสิง่ ของตา ง ๆ - นกั เรยี นผานเกณฑระดับ 2 ขน้ึ ไป จำนวน ......................... คน - นกั เรยี นไมผานเกณฑร ะดบั 2 จำนวน ......................... คน 50. ดา นทกั ษะกระบวนการ นกั เรียนผานเกณฑการประเมนิ ในแตล ะดา น ดังนี้ ทักษะการแกไ ขปญหา - นกั เรียนผานเกณฑดีมาก (ระดับ 4) จำนวน ......................... คน - นกั เรียนผา นเกณฑด ี (ระดับ 3) จำนวน ......................... คน - นกั เรียนผา นเกณฑพอใช (ระดับ 2) จำนวน ......................... คน - นกั เรยี นตอ งปรบั ปรงุ (ระดับ 1) จำนวน ......................... คน ทกั ษะการเช่อื มโยงทางคณิตศาสตร - นักเรยี นผา นเกณฑดมี าก (ระดับ 4) จำนวน ......................... คน - นกั เรยี นผานเกณฑดี (ระดบั 3) จำนวน ......................... คน - นกั เรียนผา นเกณฑพอใช (ระดบั 2) จำนวน ......................... คน - นักเรียนตอ งปรับปรงุ (ระดบั 1) จำนวน.......................... คน 51. ดานคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค นักเรยี นผา นเกณฑก ารประเมนิ ในแตล ะดา น ดังน้ี ความรอบคอบในการทำงาน - นักเรียนผา นเกณฑดมี าก (ระดับ 4) จำนวน ......................... คน - นักเรียนผานเกณฑด ี (ระดบั 3) จำนวน ......................... คน - นักเรียนผา นเกณฑพ อใช (ระดับ 2) จำนวน.......................... คน - นักเรยี นตองปรบั ปรุง (ระดับ 1) จำนวน.......................... คน ความรับผิดชอบในการทำงาน - นกั เรยี นผานเกณฑด มี าก (ระดับ 4) จำนวน ......................... คน - นักเรียนผานเกณฑดี (ระดับ 3) จำนวน ......................... คน - นักเรียนผานเกณฑพอใช (ระดบั 2) จำนวน ......................... คน - นักเรียนตองปรับปรุง (ระดบั 1) จำนวน ......................... คน แนวทางการแกไขปญ หาเพื่อปรบั ปรงุ 1. นักเรียนท่ไี ดคะแนนอยใู นระดับท่ี 2, 3 และ 4 ไดจากกิจกรรมสอนเสรมิ โดย ใหท ำแบบฝกหดั เพิ่มเติม เปน การบา น
............................................................................................................................... 2. นักเรียนทไ่ี ดคะแนนอยใู นระดับท่ี 1 ไดจ ากกิจกรรมสอนซอม โดย ใหทำแบบฝก หัดเพมิ่ เตมิ เปนการบา น .............................................................................................................................. 3. ดานทักษะกระบวนการ นักเรียนผานเกณฑ 1 (ตองปรับปรุง) ครูไดอธิบายและชี้แจงเกณฑ ให นักเรียนทราบเปนรายบุคคลวา นักเรียนจะตองแกไขและทำอยางไรบางตามเกณฑทายแผนการจัดการเรียนรู ใน ดา นทกั ษะการเช่ือมโยงทางคณิตศาสตร และการคิดวเิ คราะห 4. ดานคุณลักษณะอันพึงประสงค นักเรียนผานเกณฑ 1 (ตองปรับปรุง) ครูไดอธิบายและชี้แจง เกณฑ ใหนักเรียนทราบเปนรายบุคคลวา นักเรียนจะตองแกไขและทำอยางไรบางตามเกณฑทายแผนการ จัดการเรียนรู ในดานการทำงานเปนระบบ ความรอบคอบ ผลการพัฒนา พบวา นักเรียนทไ่ี ดร ะดบั 1 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถหารากท่ี n ของจำนวนเชิงซอ นได และไดผ ลการเรยี นรอู ยใู นระดับ 2 สว นอกี ............... คน ยังตอ งปรบั ปรงุ แกไ ขตอไปซ่ึง ผสู อนไดแนะนำให...................................................................................................... และปรับปรุงงานอีกครั้ง พบวานักเรียนที่ไดระดับ 2 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถหารากท่ี n ของจำนวนเชิงซอนได โดยเขียนรากท่ี n ของจำนวนเชิงซอนโดยใชสัญลักษณ ซ่ึงผูสอนไดแนะนำให .............................................................................................................................................................................. พบวานักเรียนท่ีไดระดับ 3 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถหารากท่ี n ของจำนวนเชิงซอนได โดยเขียนรากท่ี n ของจำนวนเชิงซอนโดยใชสัญลักษณ ซ่ึงผูสอนไดแนะนำให .............................................................................................................................................................................. พบวานักเรียนท่ีไดระดับ 4 จำนวน.................... คน จาก ......................... คน สามารถหารากที่ n ของจำนวนเชิงซอนได โดยเขียนรากท่ี n ของจำนวนเชิงซอนโดยใชสัญลักษณ ซ่ึงผูสอนไดแนะนำให .............................................................................................................................................................................. ผลการจดั กจิ กรรมการเรียนรู ขอคน พบระหวาง ปญหาท่พี บ แนวทางแกไ ข ท่มี ีการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู เนือ้ หา กจิ กรรมการเรียนรู
ส่ือประกอบการเรียนรู พฤติกรรม/การมีสวนรว มของผเู รียน ลงชอื่ …..........………….......................…….. ครูผจู ดั กิจกรรมการเรียนรู ( นางสาวศศิวมิ ล คำดเี จริญ ) ตำแหนง ครูผชู ว ย กลุมสาระการเรยี นรคู ณติ ศาสตร แผนการจดั การเรยี นรูที่ 7 ชนั้ มัธยมศกึ ษาปที่ 5/1 ภาคเรยี นที่ 2 ปการศกึ ษา 2563 หนว ยการเรยี นรู จำนวนเชิงซอน เรื่อง สมการพหุนาม ใชเวลา 5 ชวั่ โมง/คาบ ********************************************************************************* ผลการเรยี นรู 1. เขาใจจํานวนเชงิ ซอนและใชสมบัติของจํานวนเชิงซอนในการแกปญ หา 2. หารากที่ n ของจํานวนเชิงซอน เม่ือ n เปน จํานวนนับทม่ี ากกวา 1 3. แกส มการพหุนามตวั แปรเดยี วดกี รไี มเกนิ สที่ ีม่ ีสมั ประสิทธ์ิเปน จำนวนเต็ม และนำไปใชในการ แกป ญ หา จดุ ประสงคก ารเรยี นรู 1. หาคำตอบของสมการพหุนามตวั แปรเดียวได (K) 2. สามารถอธิบายลำดับข้ันตอนการแกสมการพหุนามดีกรีไมเกินส่ี โดยใชทฤษฎีบทหลักมูลของ พชี คณติ ทฤษฎบี ทตวั ประกอบและทฤษฎีบทตัวประกอบจำนวนตรรกยะได (P) 3. รบั ผิดชอบตอ หนา ทที่ ไ่ี ดรับมอบหมาย (A) สาระสำคญั ทฤษฎีบท ทฤษฎีบทหลักมลู ของพชี คณิต
ให p(x) เปนพหุนามท่ีมีดีกรีมากกวาหรือเทากับ 1 สมการ p(x) = 0 จะมีคำตอบท่ีเปน จำนวนเชงิ ซอนอยา งนอย 1 คำตอบ ทฤษฎีบท ถา p(x) เปนพหุนามดีกรี n เม่ือ n ≥1 แลวสมการ p(x) = 0 จะมีคำตอบท้ังหมด n คำตอบ เมอื่ นับคำตอบท่ีซ้ำกนั ดว ย ทฤษฎีบท ทฤษฎบี ทตัวประกอบ กำหนด p(x) เปนพหุนามที่มีดีกรีมากกวาหรือเทากับ 1 จะไดวา พหุนาม p(x) มี x – c เปน ตวั ประกอบก็ตอ เมื่อ p(c) มี x – c เปนตัวประกอบก็ตอเมอื่ p(c) = 0 ทฤษฎบี ท ทฤษฎบี ทตัวประกอบจำนวนตรรกยะ กำหนด p(x) เปนพหนุ ามในรปู anxn + an-1xn-1 + … + a1x + a0 โดยท่ี n เปนจำนวนเต็มบวก an, an-1, …, a1,a0 เปนจำนวนเต็ม ซง่ึ an ≠ 0 k ถา x - m เปนตัวประกอบของพหุนาม p(x) โดยที่ m และ k เปน จำนวนเต็ม ซงึ่ m ≠ 0 และ ห.ร.ม. ของ m และ k คือ 1 แลว m หาร anลงตวั และ k หาร a0 ลงตัว ทฤษฎบี ท ให p(x) เปนพหุนามดีกรีมากกวาหรือเทากับ 1 และสัมประสิทธิ์ทุกตัวเปนจำนวนจริง ถา z เปนคำตอบของ สมการ p(x) = 0 แลว สังยคุ ของ z จะเปนคำตอบของสมการดวย สาระการเรียนรู สมการพหุนามตัวแปรเดยี ว กจิ กรรมการเรยี นรู แนวคิด/รปู แบบการสอน/วธิ ีการสอน/เทคนิค : อปุ นยั (Inductive Mathod) ชัว่ โมงท่ี 1 ขั้นนำ 1. ครูแจกใบงานท่ี 3.7 ก เรื่อง ชนิดของฟงกชัน ใหนักเรียนจับคูชนิดของฟงกชันใหถูกตอง เพื่อให นกั เรียนไดท บทวนชนิดของฟงกชันตาง ๆ 2. ครูถามนักเรียนวาเราเคยเรียนเร่ืองการแกสมการพหุนามยกกำลังมาแลวคำตอบที่ไดเปนจำนวน เชงิ ซอนไดห รอื ไม (แนวคำตอบ : ได) ขั้นสอน 1. ครูกลาวกับนักเรียนวาวันน้ีเราจะพิจารณาคำตอบของสมการพหุนาม หรือฟงกชันพหุนามที่มี คำตอบจำนวนเชงิ ซอ น ฟง กชนั พหุนามเปน ฟงกชันที่เขียนในรปู ... เม่อื n เปน จำนวนเต็มบวกและศนู ย และ a0
, a1 , a2 , … , anเปนจำนวนจริง ถา an ≠ 0 จะกลาววาพหุนามมีระดับข้ัน (degree) n เมื่อกำหนด p(x) = 0 คำตอบของสมการพหุนามจะเปนไปตามทฤษฎบี ทตอไปน้ี 2. ครูกลา วถึงทฤษฎีบทหลกั มลู ของพีชคณติ ดังนี้ ทฤษฎีบทหลักมูลของพีชคณิตให p(x) เปนพหุนามที่มีดีกรีมากกวาหรือเทากับ 1 สมการ p(x) = 0 จะมี คำตอบทเ่ี ปนจำนวนเชงิ ซอนอยา งนอย 1 คำตอบ จากทฤษฎีบทหลกั มลู ของพชี คณติ จึงไดอีกทฤษฎบี ทหนงึ่ ดงั น้ี ทฤษฎีบท ถา p(x) เปนพหุนามดกี รี n เมอื่ n ≥1 แลวสมการ p(x) = 0 จะมีคำตอบท้ังหมด n คำตอบเม่ือนับ คำตอบท่ซี ้ำกนั ดวย 3. ครูใหน ักเรียนหาจำนวนคำตอบของสมการพหุนามจากตวั อยา งตอไปน้ี ตัวอยา งที่ 1 ใหบอกจำนวนคำตอบและคำตอบของสมการตอ ไปนี้ 1) x2 – 25 = 0 จำนวนคำตอบ คำตอบของสมการ 2) (x-1)(x+1) = 0 2 คำตอบ 5 , -5 3) x2 + 3x + 4 = 0 2 คำตอบ 1 , -1 4) x3 = 8 2 คำตอบ 4 , -1 1 คำตอบ 3 คำตอบ 2 (ในระบบจำนวนจรงิ ) ในระบบจำนวนเชิงซอ น ขน้ั สรปุ 1. ครูใหน ักเรยี นหาจำนวนคำตอบทง้ั หมดของสมการ(x - 5)(2x + 3)(x + i)(x - i)(x + 1)2(x - 3)3=0 จากนั้นครเู รียกใหน ักเรียนชว ยกันบอกคำตอบของสมการน้ี (แนวคำตอบ : เนื่องจากสมการนี้เปนสมการพหุนามท่ีมีดีกรีเทากับ 9 จึงมีคำตอบท้ังหมด 9 คำตอบ ไดแก คำตอบทีแ่ ตกตา งทง้ั หมด 4 คา คือ 5, -23,-i ,iและ (-1) เปน คำตอบซ้ำ 2 คา สวน 3 เปนคำตอบซ้ำ 3 คา) ช่ัวโมงท่ี 2 ข้นั นำ 1. ครูทบทวนเนอ้ื หา ในหนังสือเรยี นรายวิชาเพม่ิ เติม คณิตศาสตร ม.5เลม 2 เรือ่ ง จำนวนเชิงซอ น ข้ันสอน 1. ครูใหนกั เรียนหาคำตอบหาสมการตอ ไปนี้ 1) x4 – 6x2 – 40 = 0 2) 2x3 – 6x2 + 7x - 6 = 0 (แนวตอบ : 1) x4 – 6x2 – 40 = 0 วิธที ำ (x2 + 4)(x2 – 10) = 0
(x2 + 4)(x – √10x + √10) = 0 จะไดวา x2 + 4 = 0 x – √10= 0 x + √10= 0 x2 = -4 x = √10 x = √10 x =± √4i x =± 2i 2) 2x3 – 6x2 + 7x - 6 = 0 วธิ ที ำ ให p(x) = 2x3 – 6x2 + 7x - 6 = 0 มี an = 2 และ a0 = -6 ตัวประกอบของ -6 (k) ไดแก ±1, ±2, ±3, ±6 ตัวประกอบของ2 (m) ไดแ ก ±1, ±2 จะได จำนวนในรปู mk ทอ่ี าจทำให p�mk �0 ไดแ ก ±1, ±2, ±3, ±6, ±21, ±13,±16,±23 พิจารณา p(2) = 2(2)3 – 6(2)2 + 7(2) – 6 = 16 – 24 + 14 – 6 =0 นน่ั คือ x = 2 เปนคำตอบของสมการและ (x-2) เปนตวั ประกอบของ p(x) ซ่ึง px(-x2)เปน ผลหารท2ีห่ x3าผ–ล6ลxัพ2ธ+ไ ด7โ ดxย–ก6ารหารสงั เคราะห ดงั น้ี 2 2 -6 7 -6 4 -4 6 2 -2 3 0 (เศษ) จะได 2x2 – 2x + 3 เปน ผลหาร ดังน้นั 2x3 – 6x2 + 7x – 6= (x - 2)(2x2 – 2x + 3) และหาคำตอบของสมการ x - 2 = 0 หรอื 2x2 – 2x + 3= 0 -2(-2)±√(−2)2−4(2)(3) จะได x = 2หรอื x = 2(2) = 4±√4−24 4 4±√−20 = 4 = 4±2√5i 4 = 1±√25i 1+√25i √5i คำตอบของสมการคอื 2 , , 1- 2 2. ครูชี้ใหนักเรียนเหน็ วา จากตวั อยางของสมการพหุนามท่ีมสี มั ประสิทธิ์เปนจำนวนจรงิ จะสงั เกตได วาเม่อื มีคา x=a + bi เปนคำตอบ จะตอ งมี x = a – bi เปน คำตอบดวยเสมอ
ขัน้ สรุป 1. ครูใหนักเรียนพิจาณาตัวอยางที่ 30 จากน้ันใหนักเรียนแตละคนทำ “ลองทำดู” ในหนังสือเรียน รายวิชาเพ่ิมเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เร่ือง จำนวนเชิงซอนเพ่ือตรวจสอบขอสรุปจากการสังเกตที่ครูได ชี้แนะไป ชั่วโมงที่ 3 ข้ันนำ 1. ครทู บทวนเน้อื หา ในหนงั สือเรยี นรายวชิ าเพม่ิ เติม คณติ ศาสตร ม.5เลม 2 เร่ือง จำนวนเชงิ ซอน ข้ันสอน 1. ครใู หนกั เรียนพจิ ารณาตัวอยา งตอไปนี้ • กำหนดให 2 + 3i เปนคำตอบของสมการ x4 – 7x2 + 20x + 14 = 0 จงหาเซตคำตอบที่เหลือทั้งหมด แนวคิด (1) ให p(x) = x4 – 7x2 + 20x + 14 (2) ถามี 2 + 3i เปน คำตอบของสมการแลว แสดงวา 2 - 3i เปน คำตอบของสมการดว ย นั้นคอื x = 2 + 3i และ x = 2 - 3i เปน คำตอบของสมการ จะไดวา (x -2 - 3i )และ (x -2 + 3i ) เปนตวั ประกอบของสมการ • ครถู ามนกั เรียนวาคา ของ (x -2 - 3i )(x -2 + 3i ) เปน เทาไร • ครถู ามนกั เรยี นตอวาถาตอ งการหาผลคณู ท่ีงายข้นึ เราควรใชค วามรูใ นเร่อื งใดมาชวย (แนวคำตอบ: จัดรปู เปนผลตางกำลงั สอง ดังน้ี (น-ล)(น+ล) = น2 – ล2 (3) น่นั คอื ((x –2) - √3i)(x –2) + √3i) = (x –2)2 – (√3i)2 = x2 – 4x + 4 – 3(-1) = x2 – 4x + 7 (4) นำx2 – 4x + 7 ไปหาร p(x) โดยวธิ ีการหาผลหาร ดงั นี้ x2+ 4x + 2 x2 – 4x + 7x4+0 – 7x2+ 20x + 14 x4– 4x3+7x2 4x3– 14x2 + 20x 4x3– 16x2 + 28x 2x2 - 8x +14 2x2 - 8x +14 0 p(x) จะไดวา x2-4x+7 = 13 x2+ 4x + 2
ดงั นั้น x2+ 4x + 2 เปน ตวั ประกอบทเี่ หลอื อยู −b±√b2−4ac หาคำตอบของสมการ x2+ 4x + 2 = 0 โดยการใชสตู ร x = 2a จะไดx = -4±√42−4(1)(2) (2)(1) -4±√16−8 = 2 = -4±2√2 = 2 −2 ± √2 คำตอบที่เหลือคือ −2 + √2 และ −2 − √2) ขน้ั สรปุ 1. ครูใหนกั เรียนแบงกลมุ กลุมละ 3 – 4 คน พิจารณาตวั อยา งท่ี 34 – 35 เพอ่ื ตรวจสอบความเขา ใจ และ ใหนักเรยี นทำแบบฝก ทักษะ 1.7 ขอท่ี 3, 4, 6.2, 6.4 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพ่ิมเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เร่ือง จำนวนเชิงซอน จากนนั้ ครสู ุมเรยี กนกั เรยี นแตละกลมุ ใหอธิบายแนวคิด ช่วั โมงท่ี 4 ขั้นนำ 1. ครูใหนักเรยี นทุกคนสังเกตวิธีทำตวั อยางที่ 36 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพ่ิมเติม คณติ ศาสตร ม.5 เลม 2 เร่ือง จำนวนเชิงซอนโดยสังเกตสัมประสิทธ์ิของพหุนามท่ีไมใชจำนวนจริงและสังเกตคำตอบท่ีไดท้ังหมด คือ {-2 , 1 , i , i} ขน้ั สอน 1. ครถู ามนักเรยี นวามคี ำตอบทเ่ี ปน จำนวนเชงิ ซอนหรอื ไม (แนวคำตอบ : มี คือ i ซง่ึ มี 2 คำตอบ) 2. ครถู ามนักเรยี นวา มคี ำตอบท่เี ปน สังยคุ ของจำนวนเชิงซอนหรือไม (แนวคำตอบ : ไมม ี) 3. ครูใหนักเรียนสรุปคำตอบท่ีไดจากสมการท่ีมีสัมประสิทธ์ิเปนจำนวนจริงท้ังหมดกับคำตอบที่ไดจาก สมการที่มีสัมประสิทธเิ์ ปนจำนวนเชิงซอ น มีความแตกตางกันอยางไร (แนวคำตอบ : 1. ถา สมการทสี่ มั ประสิทธเ์ิ ปน จำนวนจรงิ ถา มคี ำตอบท่เี ปนจำนวนเชิงซอน z = a + bi จะมีคำตอบทสี่ ังยุคคอื z = a – bi ดว ยเสมอ 2. ถา สมการท่มี ีสัมประสิทธเ์ิ ปนจำนวนเชิงซอนก็ไม จำเปน ทจ่ี ะตองมคี ำตอบ 2 คำตอบคกู ัน)
4. ครูสรุปคำตอบของนักเรียนแลวอธิบายทฤษฎีบทในหนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เร่ือง จำนวนเชงิ ซอ นดังนี้ ให p(x) เปน พหนุ ามดกี รมี ากกวา หรือเทา กับ 1 และสมั ประสทิ ธ์ิทกุ ตัวเปนจำนวนจริง ถา z เปน คำตอบของสมการ p(x) = 0 แลว สงั ยุคของ z จะเปนคำตอบของสมการดวย ขน้ั สรุป 1. ครูใหนักเรียนแบงกลุมกลุมละ 3 – 4 คน ทำแบบฝกทักษะ 1.7 ขอที่ 5 ในหนังสือเรียนรายวิชา เพมิ่ เติม คณติ ศาสตร ม.5 เลม 2 เร่อื ง จำนวนเชิงซอนจากนัน้ ครู และนกั เรยี นรว มกันเฉลยคำตอบบนกระดาน ช่วั โมงที่ 5 ข้นั นำ 1.ครูกลาวทบทวนวา เราสามารถหาคำตอบของสมการใดท่ีมีคำตอบเปนจำนวนจริงหรือไมใชจำนวน จริงได แลว ครูถามนักเรยี นวา • ในทางกลับกันถาเราทราบคำตอบของสมการแลวสามารถหาสมการพหุนามท่ีมีจำนวนท่ีกำหนดเปนคำตอบได หรือไม (แนวคำตอบ : ได) ข้นั สอน 1. ครูใหนักเรียนพิจารณาสมการพหุนามท่ีไดจากการกำหนดคำตอบของสมการมาใหจะมีดีกรีเปน เทาไร โดยใหน กั เรยี นทำใบงานท่ี 3.7 ข จากน้ันครแู ละนักเรียนรวมกันเฉลยใบงาน 2. ครูยกตัวอยางใหนกั เรียนไดฝ กการหาสมการพหุนามจากการกำหนดคำตอบของสมการให ดังนี้ • คำตอบของสมการพหนุ ามท่ีมสี ัมประสทิ ธิ์เปนจำนวนจริง มี 3, -4 และ 3 + iเปน คำตอบ แนวคดิ เนือ่ งจาก 3 + i เปน คำตอบ จะไดวา 3 - i เปนคำตอบของสมการดว ย จะได ((x – 3) - i)((x – 3) + i) เปนตวั ประกอบของสมการ และ (x – 3)(x + 4) เปน ตัวประกอบของสมการดว ย ดังนน้ั สมการพหุนามท่ไี ดจะตอ งเปนพหนุ ามดกี รี 4 น้ันคอื (x – 3)(x + 4) ((x – 3) - i)((x – 3) + i)= 0 (x2 – x -12)(x2 – 6x +10) = 0 x4 – 6x3 – 8x2 + 82x - 120 = 0 แตในการกำหนดใหสมั ประสทิ ธเ์ิ ปนจำนวนเตม็ ใด ๆ เราจงึ ตองกำหนดให k เปน จำนวนเตม็ ใดๆ โดยคูณทัง้ สองขางของสมการ ดงั นี้ k(x4 – 6x3 – 8x2 + 82x – 120) = 0 เมื่อ k เปนจำนวนเต็ม 3. ครูใหนักเรยี นทำแบบฝกทักษะ 1.7 ขอที่ 1-2 ในหนังสือเรียนรายวิชาเพ่ิมเติม คณิตศาสตร ม.5 เลม 2 เรือ่ ง จำนวนเชิงซอ นจากน้ันครูและนกั เรียนรว มกนั เฉลยคำตอบบนกระดาน
4. ครูใหนักเรียนจับคูทำแบบฝกทักษะ 1.7 ขอที่ 8 ระดับทาทาย ในหนังสือเรียนรายวิชาเพ่ิมเติม คณติ ศาสตร ม.5 เลม 2 เรอ่ื ง จำนวนเชงิ ซอนจากนั้นครูใหน ักเรยี นอธิบายแนวคิดในการหาคำตอบ 5. ครูใหน ักเรียนแตละทำแบบทดสอบหลงั เรยี น เรอ่ื ง จำนวนเชงิ ซอน ขั้นสรปุ 1.ครูใหน ักเรียนรว มกันสรปุ ความรู เรอ่ื ง จำนวนเชงิ ซอ น แลว เขยี นผังมโนทศั นลงในกระดาษ A4 2. ครูใหนักเรียนตรวจสอบความเขาใจของตนเอง โดยใชแบบประเมินในหนังสือเรียนรายวิชาเพ่ิมเติม คณติ ศาสตร ม.5 เลม 2 เร่อื ง จำนวนเชงิ ซอ น 3. ครใู หน กั เรียนทำแบบทดสอบหลงั เรียน สื่อ/แหลง การเรยี นรู 1. หนงั สอื เรียนรายวชิ าเพม่ิ เตมิ คณติ ศาสตร ม.5 เรือ่ ง จำนวนเชิงซอ น 2. แบบทดสอบหลงั เรยี น 3. ใบงานที่ 3.7 ก เร่ือง ชนดิ ของฟงกชนั 4. ใบงานท่ี 3.7 ข เรอ่ื ง สมการพหนุ าม การวัดผลและประเมนิ ผล วธิ ีการ เครื่องมือ เกณฑก ารประเมิน รายการวัด - ตรวจใบงานท่ี 3.7 ก เรื่อง - ใบงานที่ 3.7 ก เรอื่ ง ชนดิ - รอยละ 60 ผานเกณฑ 7.1 ประเมินระหวางการจดั ชนดิ ของฟง กช นั ของฟง กชัน กิจกรรมการเรียนรู - ตรวจใบงานที่ 3.7 ข เรื่อง - ใบงานท่ี 3.7 ข เรือ่ ง 1) จำนวนเชงิ ซอ น สมการพหุนาม สมการพหุนาม - ตรวจแบบทดสอบหลงั - แบบทดสอบหลงั เรียน 2) พฤตกิ รรมการทำงาน เรยี น - แบบสงั เกตพฤติกรรมการ - ระดบั คุณภาพ 2 ผาน รายบคุ คล ทำงานรายบุคคล เกณฑ - สังเกตพฤตกิ รรมการ 3) พฤติกรรมการทำงาน - แบบสงั เกตพฤติกรรมการ - ระดับคณุ ภาพ 2 ผา น ทำงานรายบคุ คล ทำงานกลมุ เกณฑ กลุม - สงั เกตพฤตกิ รรมการ - แบบประเมนิ คุณลักษณะอนั - ระดบั คุณภาพ 2 ผา น 4) คณุ ลักษณะอนั พึง พงึ ประสงค เกณฑ ทำงานกลมุ ประสงค - สงั เกตความมีวินัย ใฝ เรยี นรู และมุงม่ันในการ ทำงาน
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261