60 ชุมชน ยกระดับคุณภาพชีวิตของหมู่บ้านชุมชนแบบมีส่วนร่วม เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 60 พรรษา

หกสบิ พรรษาพรอ้ ง เฉลิมชนม์ พระปกหม่ มณฑล เทศท้อง รัตนนารปี ่ินกมล เกษมชื่น เชยเนอ ไทยทว่ั ด้าวแซซ่ ร้อง ถวายม่งิ พระพรชยั หกสบิ พรรษาพรอ้ ง ทว่ั แหง่ หอ้ ง เฉลิมชนม์ พระปก หม่ มณฑล ปน่ิ กมล ไทยอาณา พระทรง เปน็ ทร่ี ัก ได้ประจักษ์ ท่วั ทิศา บารุง ไทยประชา ทงั้ ใตห้ ลา้ สุขรม่ เยน็ หกสบิ ชุนชนพรอ้ ม ต่างหลิ่งน้อม ปราบทกุ ข์เข็ญ นาเอา หลกั การเปน็ แบบใหเ้ ห็น เช่นหลักชัย หลักการ ของพระทรง ยึดเปน็ ธง สมสมยั พน้ื ฟ้า แผน่ ไผท ยกจติ ใจ บา้ นชมุ ชน สว่ นรว่ ม ของทุกส่วน ทุกเหล่าลว้ น ผลดิ อกผล เสรมิ สร้าง บันดานดล ทุกคามคน ทง้ั ใจกาย มงคล นวราช ประสทิ ธิ์ศาสตร์ นอ้ มถวาย ยกฟน้ื บ่หอ่ นคลาย สู่ที่หมาย ความอุดม ๙ ราชมงคล อีกชุมชน ประสานสม ก่อเกิด ความเกลียวกลม อภริ มย์ และย่งั ยนื เนือ่ งใน วโรกาส อันโอภาส ไผทผืน คงม่นั ทุกวนั คนื สยามพื้น ถวายชยั อญั เชิญ พรท่วั ด้าว งามอะครา้ ว พิสุทธ์ิใส นอ้ มเกล้า เฉลิมชัย เฉลิมชนม์ ทรงพระเจริญฯ ด้วยเกล้าดว้ ยกระหม่อมขอเดชะ ขา้ พระพุทธเจา้ คณะกรรมการดาเนนิ งานโครงการยกระดับคุณภาพชวี ติ ของหม่บู ้านชุมชนแบบมสี ว่ นรว่ ม 60 หม่บู ้าน เฉลิมพระเกยี รติสมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา (นายศกั ดนิ์ รินทร์ ชาวงวิ้ และนายชวรนิ ทร์ คามาเขยี ว ผู้ประพนั ธ์)



ค�ำน�ำ ด้วย มหาศุภมงคลสมัยท่ีสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญ พระชนมพรรษาครบ 60 พรรษา ในวันที่ 2 เมษายน 2558 มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลทั้ง 9 แห่ง พร้อมใจกันด�ำเนินโครงการเฉลิมพระเกียรติสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ภายใต้โครงการยกระดับคุณภาพชีวิตของหมู่บ้านชุมชนแบบมีส่วนร่วม 60 หมู่บ้านเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารที รงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคล ทงั้ 9 แหง่ ไดร้ วบรวมและถอดบทเรยี นจากหมูบ่ ้านชมุ ชนจาก โครงการยกระดับคุณภาพชีวิตของหมู่บ้านชุมชนแบบมีส่วนร่วม 60 หมู่บ้านเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระ เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารีทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา รวมเปน็ หนงั สือ 60 ชมุ ชน ยกระดับคุณภาพชีวิตของหมู่บ้านชุมชนแบบมีส่วนร่วมร่วม เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารที รงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา คณะกรรมการด�ำเนินงานฯ หวังว่าหนังสือเล่มนี้จะเป็นประโยชน์ส�ำหรับผู้ท่ีสนใจติดตาม การด�ำเนินงานโครงการยกระดับคุณภาพชีวิตของหมู่บ้านชุมชนแบบมีส่วนร่วมฯ และย่อมส�ำนึกในพระ มหากรณุ าธคิ ณุ ทีท่ รงมีต่อประเทศชาติและประชาชนชาวไทยทกุ คน คณะกรรมการดำ� เนินงาน โครงการยกระดับคุณภาพชีวติ ของ หมบู่ ้านชุมชนแบบมีสว่ นร่วม 60 หมู่บา้ น เฉลิมพระเกียรตสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา

60 ชุมชน ยกระดับคุณภาพชีวติ หมบู่ ้านชุมชนแบบมสี ว่ นรว่ ม เฉลิมพระเกยี รติสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา สารบญั กรอบทศิ ทางการขับเคลอ่ื น 11 มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสนิ ทร์ 17 • โครงการถา่ ยทอดและจัดทำ� ผลติ ภัณฑ์เฟอร์นิเจอรภ์ ายในหอ้ งเรียนอนุบาล โรงเรยี นวัดงวิ้ ราย ตำ� บลง้วิ ราย 18 อำ� เภอนครชัยศรี จงั หวัดนครปฐม ส�ำหรบั เด็กอายุ 3-5 ปี จากพาเลทไม้ 22 26 • โครงการการถ่ายทอดเทคโนโลยีเครอ่ื งสบู น�ำ้ พลังแสงอาทติ ยส์ ชู่ ุมชน 30 32 • โครงการบริการวชิ าการเพอ่ื ถ่ายทอดเทคโนโลยี การใช้สมุนไพรในการดูแลรกั ษาสขุ ภาพ 34 37 • โครงการบรกิ ารวิชาการสชู่ ุมชนเร่อื ง “อาหารไทยส่คู รวั โลก” 39 • โครงการการถ่ายทอดองคค์ วามร้กู ารปนั้ เครอื่ งปั้นดนิ เผาโบราณสู่เยาวชน • โครงการพัฒนารูปแบบผ้าสไบชาวมอญ และการสร้างผลติ ภณั ฑจ์ ากผา้ ชุมชนวดั คงคาราม อ�ำเภอโพธาราม จงั หวัดราชบุรี โดยเทคนคิ การมดั เพน้ ท์ • โครงการแลกเปลย่ี นเรยี นรู้ กระบวนการออกแบบสร้างชนิ้ งานจากกระดาษใยสบั ปะรดใน รปู แบบของตกแต่งบ้านและของทร่ี ะลึก มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลกรงุ เทพ • โครงการปฏิบตั กิ ารพัฒนาลวดลายบนผนื ผา้ มัดย้อมด้วยเทคนิคการย้อมจากสีธรรมชาติ 40 ในท้องถ่นิ กลมุ่ ประดษิ ฐ์พัฒนาแควออ้ ม ตำ� บลแควออ้ ม อ�ำเภออัมพวา จังหวัดสมทุ รสงคราม • โครงการเยาวชนสร้างสรรคง์ านหัตถศลิ ปภ์ ูมิปญั ญาไทย 44 • โครงการบรกิ ารวชิ าการแก่ชมุ ชนเรอ่ื งการเตรยี มความพร้อมศกั ยภาพทางคณติ ศาสตร ์ 46 ใหก้ บั ครสู อนคณติ ศาสตร์และนกั เรยี นพ้นื ทโี่ รงเรยี นบา้ นตะโกล่าง จังหวดั ราชบรุ ี • โครงการการสอนสรา้ งสรรค์ และการสร้างงานอาชีพ 48 • โครงการถา่ ยทอดเทคโนโลยที างคหกรรมศาสตรเ์ พื่อเพ่ิมมูลคา่ สนิ ค้าชมุ ชน 51

• โครงการบรกิ ารวิชาการแกช่ มุ ชนเร่ืองการให้ค�ำปรึกษาและถา่ ยทอดเทคโนโลยี เพอื่ ยกระดบั 54 มาตรฐานคณุ ภาพตลาดนดั รมิ คลอง ชุมชนสวนหลวง 1 58 61 • โครงการบรกิ ารวิชาการแก่ชมุ ชนเรือ่ งการส่งเสริมการตลาดกลุ่มแม่บ้านและการพัฒนานกั เรยี นดา้ น IT 64 (คณะบรหิ ารธรุ กจิ ) อ.เมอื ง จ.กาญจนบรุ ี • โครงการเผยแพรค่ วามรทู้ างด้านคหกรรมศาสตรส์ ู่ชุมชนเพื่อพัฒนาคณุ ภาพชีวติ อย่างยงั่ ยนื • โครงการปฏบิ ตั กิ ารพัฒนาลวดลายผ้ามดั ยอ้ มดว้ ยเทคนคิ การย้อมสีผสมจากสสี ังเคราะห์ กลุม่ แมบ่ า้ นทหารเรือชลบรุ ภี าคสัตหีบ จ.ชลบรุ ี มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรวี ชิ ัย 69 • โครงการต�ำบลสขุ ภาพสตั วส์ กู่ ารพฒั นาอาชีพและการจัดการสุขภาพสัตว์ทย่ี ังยนื 70 • โครงการการพัฒนาอาชีพตามแนวพระราชดำ� รเิ ศรษฐกิจพอเพยี งในลุม่ น�ำ้ ปากพนัง 73 • โครงการการพัฒนาอาชพี ทางด้านอตุ สาหกรรมเกษตรในชมุ ชนศาลาสามหลงั แบบย่งั ยนื 77 • โครงการการฝกึ อบรมการจัดการขยะภายในโรงเรยี นแกเ่ ยาวชน 80 • โครงการชมุ ชนบอ่ ดาน 82 • โครงการเคร่อื งผลิตแป้งสาคสู ู่ชมุ ชน 85 • โครงการให้บรกิ ารทางวิชาการด้านวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีเพอื่ ความยัง่ ยนื ของชุมชน 88 มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลธัญบุรี 91 • โครงการเฉลมิ พระเกยี รตสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี ในโอกาสฉลอง 92 พระชนมายุ 5 รอบ“องคค์ วามรสู้ ู่การปฏบิ ัติ เพอื่ การเกษตรอย่างยั่งยนื ” กล่มุ เกษตรบงึ บอน อำ� เภอหนองเสอื จังหวัดปทุมธานี • โครงการบริการวชิ าการการถนอมอาหารจากผลมะตาด การทำ� กระดาษจากใบมะตาด 95 และการทำ� ผลติ ภณั ฑผ์ ้าจากสีย้อมใบมะตาด ภายใต้โครงการเฉลิมพระเกียรตสิ มเด็จ พระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในโอกาสฉลองพระชนมายุ 5 รอบ ประจ�ำปงี บประมาณ พ.ศ. 2558

60 ชมุ ชน ยกระดบั คณุ ภาพชวี ติ หมูบ่ า้ นชมุ ชนแบบมีสว่ นร่วม เฉลมิ พระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา • โครงการรปู แบบการสอ่ื สารในการสรา้ งแหลง่ เรียนรู้ชมุ ชนอยา่ งมีส่วนรว่ มเพื่อสรา้ งศักยภาพ 98 ความเขม็ แขง็ ในเร่ืองปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง 100 103 • โครงการคณะบริหารธุรกิจ การบริการวชิ าแก่เทศบาลนครรังสติ ภายใต้โครงการเฉลิมพระเกยี รติ 107 สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี เนือ่ งในโอกาสทรงเจรญิ พระชนมายุ 60 พรรษา 111 114 • โครงการการวจิ ยั เชิงพ้ืนท่นี ำ� สู่การผลติ ภณั ฑส์ ูตรสารชวี ภาพอัดเมด็ จากวัสดเุ หลอื ใช้ชมุ ชนเพือ่ การพฒั นา 116 และอนุรกั ษ์วถิ ชี วี ิตการปลกู ข้าวอินทรยี ์ ชุมชนบงึ กาสาม จังหวดั ปทมุ ธาน ี • โครงการเฉลิมพระเกยี รติสมเด็จพระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารใี นโอกาสฉลองพระชนมายุ 119 123 5 รอบ : พฒั นาชมุ ชนบา้ นเอ้ืออาทรตลาดไท • โครงการการสร้างธุรกิจบรกิ ารดา้ นสขุ ภาพและความงามใหแ้ กช่ มุ ชนอย่างย่ังยืน • โครงการเฉลิมพระเกียรติสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารีในโอกาสฉลอง พระชนมายุ 5 รอบ • โครงการเสรมิ คุณภาพชีวิต สานวัฒนธรรม สู่ชมุ ชนผู้มรี ายไดน้ ้อย ภายใต้โครงการเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปีที่ 1 ประจำ� ปี 2558 • โครงการฝกึ อบรมทักษะอาชพี สร้างชนชุมชนเข้มแขง็ เพ่ือเฉลมิ พระเกียรต ิ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ ครบรอบ60 พรรษา • โครงการสรา้ งประตมิ ากรรมลอยตวั ตน้ แบบพุทธอุทยานสังเวชนยี สถานจ�ำลอง มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน 125 • โครงการพฒั นาศกั ยภาพเครอื ข่ายหมู่บา้ นราชมงคลแบบมีสว่ นร่วม บา้ นดงมัน จังหวัดสรุ นิ ทร์ 126 • โครงการเศรษฐกิจพอเพียงเพ่ือยกระดบั คุณภาพชีวิตของชุมชนบา้ นปรือรงู 129 • โครงการเศรษฐกจิ พอเพียงเพ่ือยกระดบั คุณภาพชวี ิตของชมุ ชนบ้านศาลา 133

มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลล้านนา 137 • โครงการยกระดบั คุณภาพชีวติ ของหมบู่ า้ นชุมชน แบบมีส่วนรว่ ม เฉลมิ พระเกยี รติ 138 สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯสยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา 142 “หมูบ่ ้านแม่กาษา หม่ทู ่ี 2 ต�ำบลแมก่ าษาอ�ำเภอแมส่ อด จงั หวัดตาก” 146 150 • โครงการยกระดับคุณภาพชีวติ ของหมูบ่ า้ น ชุมชน แบบมีส่วนร่วม เฉลิมพระเกียรตสิ มเด็จ 154 พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษากรณี 157 หมบู่ า้ นปา่ จี้ หมู่ท่ี2 ตำ� บลทุง่ หลวงอ�ำเภอพร้าว จังหวดั เชยี งใหม่ ประจ�ำปงี บประมาณ 2558 160 164 • โครงการยกระดบั คุณภาพชวี ติ ของหม่บู า้ น ชุมชน แบบมสี ว่ นร่วมเฉลิมพระเกยี รตสิ มเด็จพระเทพ 168 รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา กรณี หมู่บ้านอยู่ดี ตำ� บลวงั จันทร์ 172 อ�ำเภอสามเงา จังหวัดตาก • โครงการยกระดบั คุณภาพชวี ติ ของหมบู่ า้ น ชมุ ชน แบบมสี ่วนรว่ มเฉลมิ พระเกยี รต ิ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ า สยามบรมราชกุมารฯี เจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา กรณหี มู่บ้านใหม่นาแขม หมู่ 7 ตำ� บลแม่เมาะ อำ� เภอแมเ่ มาะ จงั หวัดลำ� ปาง • โครงการยกระดับคุณภาพชวี ติ ของหมู่บ้าน ชุมชน แบบมสี ว่ นร่วม เฉลิมพระเกยี รติ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา กรณี หมู่บา้ นห้วยลึก (ถำ้� แกลบ) ตำ� บลปงิ โคง้ อำ� เภอเชยี งดาว จงั หวัดเชยี งใหม”่ • โครงการยกระดับคณุ ภาพชวี ติ ของหมบู่ ้าน ชุมชน แบบมสี ว่ นร่วมเฉลมิ พระเกยี รติ สมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า สยามบรมราชกุมารฯี เจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา กรณี: บา้ นวอแกว้ หมูท่ ี่ 3 ต�ำบลวอแกว้ อำ� เภอห้างฉตั ร จังหวัดลำ� ปาง • โครงการยกระดบั คุณภาพชวี ิตของหมู่บา้ น ชมุ ชน แบบมีสว่ นรว่ มเฉลมิ พระเกียรตสิ มเดจ็ พระเทพ รตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา กรณีบ้านหลวง หมูท่ ่ี 6 ตำ� บลโหล่งขอด อ�ำเภอพร้าว จงั หวัดเชยี งใหม่ • โครงการ ยกระดับคุณภาพชวี ิตของหมู่บา้ นชมุ ชน แบบมสี ว่ นรว่ ม เฉลมิ พระเกยี รติ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงพระเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา กรณี โครงการยกระดับคุณภาพชวี ิตบา้ นหาดผาขนแบบมสี ว่ นร่วมบนฐานการพึง่ พาตนเอง • โครงการยกระดบั คุณภาพชวี ติ ของหมูบ่ ้าน ชมุ ชน แบบมสี ่วนรว่ มเฉลิมพระเกยี รติ สมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารฯี เจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา กรณหี มบู่ า้ นขามสมุ่ เวยี ง หม่ทู ่ี 2 ต.เวียง อ.พรา้ ว จ.เชยี งใหม ่ • โครงการยกระดับคณุ ภาพชีวิตของหมู่บา้ น ชุมชน แบบมสี ่วนรว่ ม เฉลมิ พระเกยี รติ สมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา กรณี บา้ นคลองตาล ต.หนองแขม อ.พรหมพิราม จ.พษิ ณุโลก

60 ชุมชน ยกระดบั คณุ ภาพชวี ติ หมูบ่ ้านชุมชนแบบมีส่วนร่วม เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา • โครงการยกระดับคุณภาพชวี ิตของหม่บู า้ น ชมุ ชน แบบมีส่วนร่วม เฉลิมพระเกยี รตสิ มเด็จพระเทพ 175 รนั ตราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารที รงพระเจริญพระชนมายคุ รบ 179 60 พรรษา กรณี : หมู่บ้านโป่งแดงใหม่ หมูท่ ี่ 12 ต.ทรายขาว อ.พาน จ.เชียงราย • โครงการยกระดบั คณุ ภาพชีวติ ของหมบู่ ้าน ชมุ ชน แบบมีส่วนรว่ มเฉลิมพระเกยี รติ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา สยามบรมราชกุมารฯี เจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา กรณีหม่บู ้านแมแ่ พง ต�ำบลแมป่ ั๋ง อำ� เภอพรา้ ว จังหวัดเชียงใหม ่ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลสุวรรณภูม ิ 185 • โครงการยกระดับคุณภาพชีวติ หมบู่ ้าน ชุมชน สังคม ดว้ ยวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยชี ุมชนตำ� บลบ้านแค 186 • โครงการยกระดับคณุ ภาพชีวิต หมบู่ า้ น ชุมชน สงั คม ด้วยวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชมุ ชนตำ� บลพระแกว้ 188 190 • โครงการยกระดับคณุ ภาพชวี ติ หมู่บา้ น ชุมชน ดว้ ยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ต�ำบลพระขาว • โครงการยกระดบั คุณภาพชวี ติ หมบู่ า้ น ชุมชน สังคม ด้วยวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชุมชนต�ำบลย่านยาว 192 • โครงการยกระดบั คณุ ภาพชวี ิตหมูบ่ า้ น ชมุ ชน สังคม ด้วยวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชุมชนตำ� บลวิเศษ 196 ไชยชาญ • โครงการยกระดับคณุ ภาพชวี ิต หม่บู า้ น ชมุ ชน สังคม ด้วยวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชมุ ชนต�ำบลบา้ นเกาะ 198 • โครงการ ยกระดบั คุณภาพชวี ติ หมบู่ ้าน ชมุ ชน สังคม ด้วยวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 203 ชมุ ชนตำ� บลมหาพราหมณ์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลพระนคร 205 • โครงการ การถา่ ยทอดเทคโนโลยีการพัฒนาและแปรรูปผลติ ภัณฑ์จากผา้ ทอกะเหรย่ี ง 206 208 • โครงการ การพัฒนาสวนทุเรียนด้านระบบการจดั การน้�ำในพืน้ ที่ 212 จงั หวดั นนทบรุ ี 216 • โครงการ การยกระดบั คุณภาพชีวติ ชมุ ชนเพือ่ เขา้ ส่ปู ระชาคมอาเซยี นตามแนวทางเศรษฐกจิ พอเพยี ง กรณศี กึ ษาจงั หวัดกาญจนบรุ ี  • โครงการหนง่ึ หลักสตู ร หนึง่ ชุมชนกับการพฒั นาภูมิปัญญาทอ้ งถน่ิ กิจกรรมนักศกึ ษา อาจารย์กับการเรียนรู้ชมุ ชนแบบมสี ่วนรว่ ม

• โครงการบรู ณาการแบบมสี ว่ นรว่ มเพ่อื พัฒนาคณุ ภาพชวี ิตของชุมชนตามแนวทาง 220 ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง กิจกรรม “สง่ เสรมิ สมรรถนะการออกแบบผลิตภัณฑ์ บรรจภุ ณั ฑแ์ ละสถาปตั ยกรรมเพ่ือส่ิงแวดลอ้ ม” 224 • โครงการการประยกุ ตใ์ ช้ผลผลติ ทางการเกษตรในการผลิตถุงเพาะช�ำย่อยสลายได้ 227 เพอ่ื อนรุ ักษส์ ง่ิ แวดลอ้ ม และพัฒนาคณุ ภาพชีวิตชมุ ชน ตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง 228 มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลตะวันออก 232 235 • โครงการอเุ ทนถวายอนรุ ักษแ์ ละฟน้ื ฟชู มุ ชน : ภาคเี ครอื ข่ายอนุรกั ษ์มรดกทางวฒั นธรรมชุมชนยวนสีคิว้ 238 ณ ชมุ ชนชาวยวน อ�ำเภอสีคิว้ จงั หวดั นครราชสีมา 241 • โครงการยกระดับคณุ ภาพชีวิตของหมู่บา้ นชมุ ชน ศนู ยก์ ารเรยี นรกู้ องทนุ หมูบ่ ้านและชุมชน ม. 8 ต. ตะเคียนทอง อ.เขาคชิ ฌกฏู จ.จนั ทบรุ ี • โครงการยกระดับคณุ ภาพชีวติ กลมุ่ เกษตรกรราษฎรอาสาพทิ กั ษ์ปา่ แก่งหางแมว • โครงการหมบู่ า้ นวิทยาศาสตร์ภมู ิปญั ญาท้องถิ่นคนจันทช์ นั โรง – ผึง้ หมู่ 3 ต�ำบลแสลง อ�ำเภอเขาคชิ ฌกูฏ จังหวัดจนั ทบรุ ี 238 ภาคผนวก

กรอบทศิ ทาง การขบั เคล่ือน โครงการยกระดับคุณภาพชีวิตของ หมบู่ า้ น ชมุ ชน แบบมสี ว่ นรว่ ม 60 หมบู่ า้ น เ ฉ ลิ ม พ ร ะ เ กี ย ร ติ ส ม เ ด็ จ พ ร ะ เ ท พ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา

บทน�ำ ดว้ ย มหาศภุ มงคลสมยั ทสี่ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรง เจรญิ พระชนมพรรษาครบ 60 พรรษา ในวนั ท่ี 2 เมษายน 2558 มหาวิทยาลยั เทคโนโลยี ราชมงคลท้ัง 9 แห่งพร้อมใจกนั ด�ำเนินโครงการเฉลิมพระเกียรตสิ มเดจ็ พระเทพรัตนราช สดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี ภายใตโ้ ครงการยกระดับคณุ ภาพชวี ิต หมู่บ้าน ชุมชน แบบมี สว่ นรว่ ม จำ� นวน 60 หมบู่ า้ น ชมุ ชน เฉลมิ พระเกยี รตสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยาม บรมราชกุมารที รงเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา การด�ำเนินงานแต่ละมหาวิทยาลัยน้อมน�ำเอาหลักการทรงงานของสมเด็จพระ เทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี ไปสู่การปฏิบัติจริง ซึ่งมีหลักการส�ำคัญในหก แนวทาง คอื การพ่งึ พาตนเองการมีสว่ นร่วมการพัฒนาแบบองค์รวมโดยผา่ นกระบวนการ เรียนรู้การพัฒนาระบบประสานงานความร่วมมือจากทุกส่วนการพัฒนาผู้ปฏิบัติงานให้มี ความรู้และประสิทธิภาพในการปฏิบัติงาน และการยึดหลักการอนุรักษ์ส่ิงแวดล้อมและ สอดคล้องกับวฒั นธรรมประเพณที อ้ งถน่ิ   มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล ท้ัง 9 แห่งขอน้อมอัญเชิญบทความ พระราชทานสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีเร่ือง “เรียนรู้การทรง งานสู่การพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืนของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระ นางเจ้าฯ พระบรมราชินนี าถ” ด�ำเนนิ ตามรอยพระยคุ ลบาท โดยนำ� ไปประยกุ ต์ใช้เป็นก รอบทศิ ทางการขบั เคลอ่ื นโครงการฯ โดยการด�ำเนินงานโครงการฯกำ� หนดให้มกี จิ กรรม เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี 4 กิจกรรม เพื่อ ให้การด�ำเนินงานเป็นไปด้วยความสะดวกและขับเคลื่อนโครงการในหลักการเดียวกัน มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนาท�ำการเรียบเรียงเนื้อหาการด�ำเนินงานเป็นคู่มือ สำ� หรบั ใชใ้ นการดำ� เนนิ งานโครงการยกระดบั คณุ ภาพชวี ติ หมบู่ า้ น ชมุ ชน แบบมสี ว่ นรว่ ม จ�ำนวน 60 หมู่บา้ น ชมุ ชน เฉลิมพระเกยี รตสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราช กุมารีทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา 12

60 ชุมชน ยกระดบั คณุ ภาพชีวิตหมบู่ า้ นชุมชนแบบมีสว่ นรว่ ม เฉลมิ พระเกียรตสิ มเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา กรอบทิศทางการขับเคล่ือน โครงการยกระดับ คุณภาพชีวิตของหมู่บ้าน ชุมชน แบบมีส่วนร่วม 60 หมบู่ า้ น เฉลมิ พระเกียรตสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราช สดุ าฯสยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา การดำ� เนนิ งานโครงการยกระดบั คณุ ภาพชวี ติ ของหมบู่ า้ น ชมุ ชน แบบมสี ว่ นรว่ ม 60 หมู่บา้ น เฉลิมพระเกียรตสิ มเด็จพระเทพรตั นราชสดุ าฯสยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา คณะผดู้ ำ� เนนิ งานไดร้ ว่ มกนั อนั เชญิ บทความพระราชทานของ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารีเรื่อง “เรียนรู้การทรงงานสู่การพัฒนา ประเทศอยา่ งยงั่ ยนื ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั และสมเดจ็ พระนางเจา้ ฯ พระบรม ราชินีนาถ” ในหนังสือสจั ธรรมแห่งแนวพระราชดำ� ริ การพัฒนาอย่างยงั่ ยนื และพระราช ดำ� รสั การสง่ เสรมิ อาชพี ประชาชนในถน่ิ ทรุ กนั ดารดงั พระราชดำ� รสั ตอนหนง่ึ “เราตอ งการ ใหทกุ คนมคี วามมั่นคง มีความสขุ อยู่ดีกนิ ดี มโี อกาสในชีวิตท่ีจะไดรับความรู แล้วกฝ็ กฝน ความสามารถ สามารถท่ีจะสรา งความกา้ วหนา้ ใหแ กตนเองไดเ ทาเทยี มกันทุกคน” ทรงเนน้ การพฒั นาเพือ่ ช่วยแกไ้ ขปัญหาพ้นื ฐาน 6 ประการ คือ ดา้ นการศึกษา ดา้ นสุขภาพอนามัย ด้านอาชพี ด้านส่งิ แวดลอ้ ม ด้านการอนรุ ักษ์วถิ ชี ีวิต ขนบธรรมเนยี ม ประเพณี และวัฒนธรรมที่ดีงานของท้องถิ่น ดังนั้นโครงการนี้จึงก�ำหนดให้การยกระดับ คณุ ภาพชวี ิตมงุ่ สคู่ วามพอเพยี งเพ่ือกา้ วสู่การพัฒนาอย่างย่งั ยืนของหมบู่ ้านและชุมชน มา เป็นขอ้ คิดส�ำคัญในการกำ� หนดกรอบทิศทางการขบั เคล่ือน โดย 1. หลกั การดำ� เนินงาน 2. เป้าหมายการพฒั นา 3. พระราชทานบทความ เร่ือง “เรียนรู้การทรงงานสู่การพัฒนาประเทศ อยา่ งย่ังยืน ของพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยูห่ วั และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ” (ซ่ึงเป็นกลไกส�ำคัญที่ผู้ปฏิบัติสามารถใช้เป็นเคร่ือง มือ ในการดำ� เนนิ งานไปส่เู ป้าหมายแห่งความสำ� เรจ็ ) 4. ผลผลิต ผลลัพธ์ ผลกระทบ 13

หลักการด�ำเนนิ งาน 1. ร่วมพัฒนาศักยภาพของประชาชนให้สามารถการพึ่งพาตนเอง และการ สรา้ งหลกั สูตรอาชพี ทเ่ี หมาะสมในพ้ืนที่ โดยเนน้ ใหป้ ระชาชนสามารถอยู่ ในพืน้ ที่โดยไมย่ ้ายถน่ิ ฐาน 2. สร้างเวทีแห่งการแลกเปล่ียนองค์ความรู้อย่างมีส่วนร่วม โดยเครือข่าย ภาครัฐ มหาวิทยาลัย ชุมชนที่เน้นให้ผู้ที่จะได้รับผลประโยชน์จากการ ท�ำโครงการได้มีส่วนในการ ช่วยคิด ช่วยท�ำ ร่วมกันวางแผนโครงการ ซ่ึงมีผลท�ำให้ผู้ที่เกี่ยวข้องมีความรู้สึกเป็นเจ้าของ ได้เรียนรู้และเข้าใจใน กิจกรรมท่ที ำ� อยู่ 3. การพฒั นาชมุ ชนแบบองคร์ วมโดยผา่ นกระบวนการเรยี นรแู้ ละสรา้ งผนู้ ำ� นำ� การเปล่ียนแปลงของชุมชนโดยเน้นการพฒั นาในทกุ ๆ ด้านไปพรอ้ มๆ กนั กลมุ่ เปา้ หมายจะตอ้ งไดร้ บั ความรจู้ ากกจิ กรรมทท่ี ำ� และสามารถนำ� ความ รู้ที่ได้ไปประยุกต์ใชใ้ นการด�ำรงชีวติ ต่อไปได้ 4. การพัฒนาระบบประสานงานความร่วมมือจากทุกส่วน ในการช่วยเหลือ จากภาครฐั บาล ภาคเอกชน มหาวทิ ยาลยั และชมุ ชน มกี ารจดั ทำ� แผนงาน หลกั ของโครงการทกุ ๆ 1 ปี และระยะยาว 5 ปี เพื่อให้ทกุ ส่วนทีเ่ กย่ี วข้อง ไดใ้ ช้เป็นแนวทางท�ำให้งานตา่ งๆ มีความกา้ วหนา้ อยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ 5. ก า ร ยึ ด ห ลั ก ก า ร อ นุ รั ก ษ ์ สิ่ ง แว ด ล ้ อ ม แ ล ะ ส อ ด ค ล ้ อ ง กั บ วั ฒ น ธ ร ร ม ประเพณีท้องถ่ิน กิจกรรมการพัฒนาต่างๆ จะต้องค�ำนึงถึงผลกระทบต่อ ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม และนำ� ภมู ปิ ญั ญาและวฒั นธรรมทอ้ ง ถนิ่ มาประยุกตใ์ ช้ เปา้ หมายการพัฒนา การพฒั นาหมบู่ า้ น ชมุ ชน ตอ้ งสรา้ งพนื้ ฐานคอื ความพอมี พอกนิ พอใชก้ อ่ น แลว้ จึงค่อยเสริมค่อยสรา้ งความเจริญและเศรษฐกจิ ขน้ั สูงต่อไป • พฒั นาบุคคลและครัวเรอื น สรา้ งผนู้ ำ� การเปลยี่ นแปลง ผนู้ ำ� ชมุ ชนการพฒั นาโครงสรา้ งพน้ื ฐานการดำ� รงชวี ติ และสร้างหลักสตู รอาชีพที่เหมาะสมในพนื้ ท่ี เพ่อื แกไ้ ขปัญหาความยากจนยก ระดับคณุ ภาพชวี ติ • พัฒนาชมุ ชน ยกระดับกลุ่มอาชีพด้านกระบวนการผลิต การตลาด และการบริหารจัดการ เพอื่ กระจายรายได้ระดบั หมู่บ้าน ชมุ ชนทีส่ อดคล้องกับความตอ้ งการของตลาด 14

60 ชมุ ชน ยกระดับคุณภาพชวี ิตหมบู่ า้ นชุมชนแบบมสี ว่ นรว่ ม เฉลิมพระเกยี รติสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา • พัฒนาสังคม รว่ มวางรากฐานชมุ ชนสสู่ งั คมแหง่ การเรยี นรู้ ดา้ นการเกษตร โภชนาการ สขุ ภาพ อนามยั การศกึ ษา การอนุรักษ์จดั การทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดล้อม รวม ท้ังการักษาวฒั นธรรมท้องถิน่ ในพื้นท ี่ • มงุ่ สูค่ วามพอเพยี งเพื่อก้าวสู่การพัฒนาอยา่ งยงั ยนื ผลผลิต ผลลัพธ์ และผลกระทบ เปา้ หมายปลายทางของโครงการยกระดบั คณุ ภาพชวี ติ ของหมบู่ า้ น ชมุ ชน แบบ มสี ว่ นรว่ ม 60 หมบู่ า้ น เฉลมิ พระเกยี รตสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯสยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา ทเ่ี หลา่ พสกนกิ รไดเ้ จรญิ รอยตามเบอ้ื งพระยคุ ลบาท ที่พระองค์ได้ประพฤติ ปฏิบัติ เป็นแบบอย่างเสมอมาคือ การพัฒนาคุณภาพชีวิตของ ประชาชนให้ดีขึ้นโดยมององค์ประกอบของคณุ ภาพชีวติ เป็น 6 ดา้ น คือ ดา้ นการศึกษา ด้านสขุ ภาพอนามยั ด้านอาชีพ ดา้ นสิ่งแวดล้อม ด้านการอนุรักษ์วิถชี ีวติ ขนบธรรมเนียม ประเพณี และวัฒนธรรมท่ีดีงานของท้องถิ่น ดังนั้นโครงการน้ีจึงก�ำหนดให้การยกระดับ คุณภาพชวี ติ มุ่งสคู่ วามพอเพยี งเพ่ือก้าวสกู่ ารพฒั นาอย่างยังยืนของหมู่บ้านและชมุ ชน ผลผลิต : • ประชาชนมีความรู้ มีเคร่ืองมือ มีแนวคิด มีเทคโนโลยีเพียงพอต่อการ ด�ำรงชวี ิต • มีหมู่บ้านและชุมชนท่ีได้รับโอกาสการยกระดับคุณภาพชีวิตโดยภาครัฐ รว่ มมอื กบั มหาวิทยาลยั จำ� นวน 60 หมู่บ้าน ชมุ ชน ใน 9 มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคล ผลลพั ธ์ : • พัฒนาคณุ ภาพชวี ิตของประชาชน • มหาวิทยาลัยมกี ลยุทธก์ ารพฒั นาอาจารย์ นักวจิ ยั บุคลากร นักศกึ ษา ให้ เป็นมืออาชพี ในการปฏิบตั ิดา้ นการบรกิ ารวิชาการ การวจิ ัย • มหาวิทยาลยั มีการบรู ณาการการเรยี นการสอน การบรกิ ารวชิ าการ และ การวจิ ยั จากโจทย์จริง ตามบรบิ ทของชมุ ชน ผลกระทบ : • ประชาชนสามารถประกอบอาชพี และดำ� รงชวี ติ ในพน้ื ทไี่ มต่ อ้ งยา้ ยแรงงาน เข้าเมอื ง • ประชาชน หมบู่ า้ น ชมุ ชน มคี ณุ ภาพชวี ติ ทดี่ ี มนั่ คง และยงั่ ยนื บนรากฐาน สังคมแห่งการเรียนรู้ 15

กรอบทิศทางการขับเคลื่อนโครงการยกระดับคุณภาพชีวิตของหมู่บ้าน ชุมชน แบบมสี ่วนร่วม 60 หมู่บา้ น เฉลมิ พระเกียรติสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ าฯสยาม บรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา 16

60 ชุมชน ยกระดบั คุณภาพชีวติ หมู่บา้ นชุมชนแบบมสี ่วนรว่ ม เฉลิมพระเกียรตสิ มเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยี ราชมงคล รัตนโกสินทร์ โครงการยกระดับคุณภาพชีวิตของ หมบู่ า้ น ชมุ ชน แบบมสี ว่ นรว่ ม 60 หมบู่ า้ น เ ฉ ลิ ม พ ร ะ เ กี ย ร ติ ส ม เ ด็ จ พ ร ะ เ ท พ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา 17

โครงการถา่ ยทอดและจดั ทำ� ผลติ ภณั ฑ์ โรงเรียนวัดงิ้วราย ต�ำบลง้ิวราย เฟอร์นิเจอร์ภายในห้องเรียนอนุบาล อ�ำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม เป็น โรงเรียนเกา่ แก่ที่กอ่ ตัง้ มาตง้ั มาแตป่ ี 2456 ตามประวตั ทิ คี่ น้ พบ ซงึ่ ปจั จบุ นั มอี ายุ 102 ปี โรงเรียนวัดงิ้วราย ต�ำบลง้ิวราย โรงเรียนวัดง้ิวรายเป็นจุดที่ใช้ในการ อ�ำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม เปล่ียนถ่ายของการคมนาคมเป็นท่าเรือ ทป่ี ระชาชนในจงั หวดั สุพรรณบุรี ท่จี ะเดนิ ทางเขา้ มายงั กรงุ เทพฯหรอื บางกอกในสมยั ส�ำหรับเด็กอายุ 3-5 ปี จากพาเลทไม้ นั้น จะต้องนงั้ เรอื มาลงทีท่ า่ งว้ิ ราย เพอ่ื น้ัง รถไฟเขามายงั สถานบี างกอกนอ้ ย จงึ ทำ� ให้ เกดิ การสรา้ งวัดและโรงเรียนข้นึ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลรัตนc โกสนิ ทร์ โรงเรียนวัดงิ้วรายเป็นโรงเรียน อาคารไม้ สร้างริมน�้ำและเป็นดรงเรียน คณะผดู้ �ำเนนิ งาน ภายในพื้นท่ีของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยี อาจารย์ โสรจั พฤฒิโกมล , อาจารย์ ประชมทางทอง , อาจารย์ กวิน ประตมู ณชี ยั ราชมงคลรัตนโกสินทร์ แต่เป็นท่ีทราบดี ในปี 2554 เกดิ นำ้� ทว่ มใหญภ่ ายในประเทศ โรงเรียนวัดง้ิวรายซ่ึงเป็นโรงเรียนเก่าแก่ได้ รับผลกระทบ จากน้�ำท่วมหนักด้วยท�ำให้ หอ้ งเรยี นอนบุ าลเกดิ ความเสยี หายอปุ กรณ์ วสั ดตุ ่างๆเกดิ การชำ� รดุ ท�ำให้เดก็ นักเรยี น ไม่สามารถใช้ห้องเรียนในการจัดการเรียน การสอนได้ เน่ืองจากเกิดปัญหา เรื่อง สถานทีแ่ ละอปุ กรณ์ ซึ่งทางโรงเรียนได้ขอ งบประมาณเพ่ือมาใช้ในการซ่อมแซมและ พัฒนา แต่เน่อื งจากเปน็ โรงเรยี นขนาดเล็ก และได้งบประมาณมาอย่างจ�ำกัดจึงท�ำให้ เกิดปญั หาเร่ืองอปุ กรณ์ โตะ๊ เก้าอี้ ส�ำหรบั การใช้ในการเรียนการสอน c c ดั ง นั้ น ท า ง ม ห า วิ ท ย า ลั ย เทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์ ได้มอบ หมายให้อาจารย์ประจ�ำของมหาวิทยาลัย ภาพท่ี 4 แสดงภาพอบรมเพื่อผลิตเก้าอี้และโตะ๊ ที่ทำจาได้เข้าไปสอบถาม และจัดโครงการเพ่ือ ชว่ ยเหลอื หนว่ ยงานของรฐั ทปี่ ระสบปญั หา ท่ีเกิดจากน�้ำท่วม และจัดโครงการเพื่อ บรกิ ารวชิ าการ โดยนำ� องคค์ วามรจู้ ากงาน วิจัยท่ีมีประสิทธิภาพมาช่วยพัฒนาชุมชน แนวท1า8งการขยายผลการดำเนนิ งานให้เกิดความยั่งยืนหรือสิ่งทส่ี ามาร

60 ชมุ ชน ยกระดบั คณุ ภาพชีวติ หมบู่ ้านชมุ ชนแบบมีสว่ นรว่ ม เฉลิมพระเกียรตสิ มเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา จงึ เกิดโครงการนี้ข้นึ “ โครงการถ่ายทอด 3.อาจารย์คณะสถาปัตยกรรม 3.ส�ำรวจความต้องการท่ีมีผล และจัดท�ำผลิตภัณฑ์เฟอร์นิเจอร์ภายใน ศาสตร์และออกแบบ มหาวิทยาลัย ต่อผลิตภัณฑ์ การส�ำรวจครั้งน้ีจะแบ่ง หอ้ งเรยี นอนบุ าล โรงเรยี นวดั งว้ิ ราย ตำ� บล เทคโนโลยรี าชมงคลรตั นโกสนิ ทรจ์ ะพฒั นา ออกเป็น 2 ประเภทคือ 1. เป็นการส�ำรวจ งวิ้ ราย อำ� เภอนครชยั ศรี จังหวัดนครปฐม งานวจิ ยั พฒั นาบคุ ลากร และสรา้ งทรรศน ความตอ้ งการของลกู คา้ (โรงเรยี นวดั งว้ิ ราย) ส�ำหรับเด็กอายุ 3-5 ปี จากพาเลทไม้” คตทิ ่ีดีให้กับชุมชนได้อยา่ งไร เพื่อก�ำหนดคุณลักษณะของผลิตภัณฑ์ที่ เป็นการน�ำวัสดุเหลือใช้ท่ีมีราคาถูกมา ซึ่งหากเราจะต้องตอบค�ำถาม โรงเรียนอนุบาลของเด็ก อายุ 3-5 ขวบ พัฒนาให้มีคุณค่าและจัดสอนและอบรม จากการลงพื้นที่เราควรหาเป้าหมายเพ่ือ ต้องการอย่างแท้จริง 2. เป็นการส�ำรวจ ใหช้ าวบา้ นไดม้ สี ว่ นรว่ มในการจดั สรา้ งและ จะไปให้ถึงโครงการนี้จะท�ำให้นักศึกษา ความต้องการของผู้เช่ียวชาญทางด้าน ซ้อมบ�ำรุงได้เองโดยใช้กระบวนการในการ อาจารย์ บคุ คลากรของมหาวิทยาลยั ไดใ้ ช้ การผลิต การตลาด ของผลิตภัณฑ์ เพื่อ ผลติ และออกแบบใหม้ คี วามเหมาะสมกับ องค์ความรู้และเกิดการร่วมแรงร่วมใจใน ตอบสนองคุณลักษณะของผลิตภัณฑ์ตาม เดก็ อนบุ าล อายุ 3-5 ปี และเลือกใช้วสั ดุ การพมั นาบณั ฑติ และคณาจารยร์ ว่ มกนั กบั ทโ่ี รงเรียนอนุบาลของเดก็ อายุ 3-5 ขวบ ทมี่ ตี น้ ทนุ ราคาถกู และมคี วามปลอดภยั กบั ชมุ ชนและทำ� ใหเ้ กดิ ประโยชนอ์ ยา่ งแทจ้ รงิ 4.ท�ำการออกแบบผลิตภัณฑ์ เด็กซ่ึงท�ำให้ ผลิตภัณฑ์ที่ได้มีการทดสอบ วธิ ีการ ประเภท เฟอรน์ เิ จอร์ โตะ๊ เกา้ อี้ ตามความ และพัฒนาและมีผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยา 1. ศึกษางานวิจัยและทฤษฎีท่ี ตอ้ งการของทโี่ รงเรยี นอนบุ าลของเดก็ อายุ ของเด็กมาชว่ ยในการพัฒนาแบบ เก่ียวข้องเพิ่มเติมโดยการศึกษานี้ จะเน้น 3-5 ขวบ จากการรวบรวมขอ้ มลู และใหค้ รู สรุปโครงการน้ีเกิดจากความ ทรี่ ายละเอียด ข้ันตอน วธิ ีการของเทคนิค โรงเรยี นวดั งว้ิ ราย และนกั จติ วทิ ยาของเดก็ ต้องการและปัญหาจากชุมชน มา การศึกษาจากแหล่งข้อมูลต่าง ๆ เช่น ชว่ ยคัดเลือกและพฒั นาแบบ บูรณาการร่วมกับงานวิจัยเพื่อให้เกิด อนิ เตอรเ์ นต็ หอ้ งสมดุ และหนว่ ยงานตา่ งๆ 5. ท�ำการวิเคราะห์รูปแบบ ประโยชน์มากย่ิงขึ้นซ่ึงได้รับการสนับสนุน เป็นต้น ของเฟอร์นิเจอร์ท่ีได้จากการออกแบบ จากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล 2. ส�ำรวจข้ันตอนการท�ำ เพื่อใช้ในการผลิตและว่างรูปแบบเพื่อ รัตนโกสนิ ทร์ ผลิตภัณฑ์และผลกระทบต่าง ๆ ต่อ ท�ำให้กระบวนการในการผลิตเป็นไป สมมตุ ฐิ านในการดำ� เนินโครงการ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ ์ โ ด ย ศึ ก ษ า ตั้ ง แ ต ่ เ ริ่ ม ต ้ น ตามแนวทางของอุตสาหกรรมและว่าง ค�ำถามทเ่ี กดิ ขนึ้ แบ่งออกเป็น 3 ขอ้ ดังนี้ กระบวนการออกแบบและข้ันตอนการ แผนส�ำหรับการจัดอบรมและถ่ายทอด 1.เราจะพฒั นาผลติ ภณั ฑอ์ ยา่ งไร ผลิตผลิตภัณฑ์ จากกระบวนการแปรรูป เทคโนโลยี ให้มคี วามคุม้ ค่า เหมาะสม มีราคาถกู และ ขึ้นรูปท�ำสีในแบบต่างๆ พร้อมศึกษา 6. ท�ำการผลิตโดยน�ำเทคนิควิธี ทำ� ใหเ้ ดก็ อนบุ าลไดร้ บั การพฒั นาและเสรมิ ปัญหาท่ีมีผลต่อการออกแบบและผลิต การแปรรปู พาเลทไม้ ผลติ โตะ๊ เกา้ อี้ ภายใน ทกั ษะทางการเรยี นรู้ ไดอ้ ย่างเหมาะสม จากการสอบถามผทู้ ี่ทำ� การผลติ เพ่อื น�ำ ห้องเรียนเด็กอนุบาล 3-5 ขวบโดยน�ำไป 2.โรงเรียน หรือชุมชนจะเห็น ขอ้ มลู ทไี่ ดม้ าทำ� การวเิ คราะหโ์ ดยแบง่ การ ผลิตรวมกับชุมชน และจัดอบรม 3 วัน คุณค่าของผลิตภัณฑ์หรือวัสดุเหลือใช้ได้ วเิ คราะหอ์ อกเปน็ 2 รปู แบบ คอื 1.เพอื่ วาง เพื่อจัดกิจกรรมให้ชุมชนมีส่วนร่วมและ อย่างไร เขาจะพึ่งพาตัวเองและช่วยเหลือ แนวทางในการส�ำรวจความต้องการของ ชว่ ยเหลอื ไดร้ ูจ้ ัดวธิ ีการผลิต ซอ่ มแซม ท�ำ สว่ นรว่ มได้อยา่ งไร ควรมีกิจกรรมท่จี ัดข้นึ นักเรยี นโรงเรียนอนบุ าลของเด็ก อายุ 3-5 สี และเก็บงานไมเ้ ป็นหลกั ท่ีสร้างประโยชน์ภายในชุมชนและฝึกฝน ขวบ 2. เพอ่ื สรปุ ผลตา่ งๆเพอ่ื นำ� ขอ้ มลู ทไ่ี ด้ 7. ท�ำการประเมินผล โดยให้ผู้ การเสียสละหรือไม่ กิจกรรมน้ันจะสร้าง มาออกแบบ มาร่วมกิจกรรมเป็นผู้ประเมินถึงการที่ได้ ให้เด็กหรือเยาวชนรุ่นใหม่เห็นคุณค่าจาก รับการถา่ ยทอดองคค์ วามร้เู ปน็ หลกั จิตอาสาได้อย่างไร 19

ผลการดำ� เนนิ งาน การเปลี่ยนแปลง/ผลที่เกิด ขึ้นจากการด�ำเนินงาน (ท่ีท�ำให้เกิดการ เปล่ียนแปลง) ปัจจัยที่ท�ำให้เกิด ความ สำ� เร็จ ดังนั้นผลท่ีได้จากโครงการ บริการวิชาการน้ีจะเป็นการแก้ปัญหา 4 เรอื่ งคือ 1) ช่วยส่งเสริมและให้ความ รู้บุคลากรภายในชุมชนให้สามารถผลิต เฟอร์นิเจอร์ส�ำหรับเด็กภายในห้องเรียนท่ี ท�ำจากไม้พาเล็ทในชุมชน งิ้วราย จังหวัด นครปฐม 2) การแก้ปัญหาการเก็บงาน c จากไม้พาเลท การท�ำสีและหาวัสดุท่ี ภาพท่ี 1 แสดงภาพผ้อู �ำนวยการ แสดงการทดสอบใชง้ าน โรงเรียนวดั งว้ิ ราย ครงั้ ท่ี1 ภาพที่ 1 แสดงภาพผอู้ ำนวยการ แสดงการทดสอบใช้งาน โรงเรยี นวัดงิว้ ราเหมาะสมมาออกแบบให้เข้ากับพาเลทไม ้ 3) การน�ำวัสดุท่ีมีราคาถูกและ จากการลงพื้นที่เพ่ือท�ำการทดสอบและสอบถามทั้งผู้อ�ำนวยการ ครูประจ�ำช้ัน เหลือใช้จากภาคอุตสาหกรรมมาออกแบบ อนบุ าลและพอ่ แม่ผ้ปู กครอง จะแบ่งออกเปน็ ข้อๆดังตอ่ ไปน้ี งารจรอาถงกทจบจำาะังใกหหแกทหเปป ถฟนบ้เ--งึญัยาัจดอ2างบิจหร้าง่เยัคยลราน์ก็ กอรขเืหอเิปลจง้ัปกรกลเกน็อออจัขเัก4อ่แพรงปูจรใ)นข์บกงยัื่เอา้นพพอดบะทททกนงใ่ือ�ำเยก่ีดาเเืด้นสจปงั่ดำ�นแรรกัย่ลงก็เนิทนาืไเลงังทอ็นสกนเปโือดนนรดาทรไรกี่เุบิรมขมยะ้ียผเพาใ้ไทดส่ีผพดหจลลอ้ ่ีมบื่อนพ้ิต้พ้าู้วื่ีอรป3ะใๆฒัาา-หญัน5ิจเคนทตล้กดหแาาขทายัหสาตอ้วำรไมตังูงน้บมแตานแกตง ้เกเโอ่ ปบปดอ้้ไปา้าบ็่อน็นยขยงทรรไากปทบั่ีใกชานปดใร้ตหี้สรสดิ คุ้งอ•กก•เ•อ•ใข•่อืก นแอาัน้าแรทสกพินงกรนบงตถูปแีร่ีเนไใรามกลกรไชะปดทูปรักลา็บแงึดง้วงเรทพยค็้วราะทาองคตนียรยิงเ้นลทุปี่ทงเอ่สนเดพดกี่ผก�ำมวไเนีเะา้ไ้ามดู้วรนารมนอริจณาก็ก่ส่ือเ่ส็ตหี้อัยยา้าหง์ามนามต่งิจมเงอ(จขชาา้้อาะาแสท้นึ่ทรนกงคะถบ�กำใใี่กมบสชนทนทใารัมวงหต้สร�ำะถหปีเ้ดิเส่วใทกุบเากนหปนแื่อ่าาิดร้า้เม๋ามขไถสแดขอหมค็อึงะ็กอุบหรแคเนงมเงน่เัตรเขวโทพนกือขต็ิเา้าาย่เหา้รักท(มใแอาั้หจงตเ็งนสี่ใระชที้ไสุแนียผดหแบล่หลนุโก้นลแะนู้จรอสดุด็กมอังแะนล์ใเ่งันสตตำหยาอ)นือต้อ่อนขลกนแรงยใโก็งเากปลดอาา่ช)ยพะรวยกยเเาัอบพใแใงพ้แชหยุปปอ่ืลอื่ รรร้แ้คกระใรารหกงใุงอรใะูปงงไแเ้ณาเชหบวดทลาจบ้เ์กัก็ลทะไพมง้้เเาดปรสรีสรรัลดาาทรรยีาาเล้ารนราะนงดใ็กงียพงมรจคดนเู้ษิีปมมปวาดเ้ามคซราารนน็ ีพะาจง่ึลมีหออโรื้นายีแยกปุลากใขทชูปจัสงน็งจ่ีนมยนเรชแป้อรา์ใร้ารมรน็นคกง่ิยงงะู้เขาปจจ้ึนน็ ำาใชอกนั้นุปสชอส่ว้า - ทเ่ี กบ็ อุปกรณ์ เชน่ กระเปแ• ลเา๋ กะขินนไหปาอดรยสางูือกใทหป้ ่ีใรสับใหห่ ้เหนมางัะสสมตือามแสดัลสว่ะนอุปกรณ์การเรยี นมีพืน้ ทน่ี อ้ - สีแดงทท่ี ำไม่เหมาะสมเทล• ูก่าอตยไาาแหกลใะหรม้โตีเเ่ส๊ะพยี มงีฟรังคา์ชะั่นดห้านลกาุดรเลล่นอเพ่ิมกเตงิม่าตรยงลแูกตลา ะอาอจจาะเจพิ่มมกาสี รหามุนรขพองษิ ซึง่ อาจ • ดไี ซนท์ เ่ี ปน็ งวงอาจจะทำ� ใหเ้ กดิ อนั ตรายแกเ่ ดก็ ควรจะตดั ออกไปเพอ่ื เพมิ่ ความ ปลอดภยั ใหแ้ กเ่ ด็กในการใช้งานมากขนึ้ - พนกั พิงเกา้ อ้ีอาจทำใหเ้ กิดอบุ ัติเหตแุ ละอนั ตรายเพราะเทไปทางด้านหลงั ม ปอยา2ก0ให้ปรับใหเ้ หมาะสมตามสดั ส่วน

60 ชมุ ชน ยกระดบั คุณภาพชS ีวิตหมู่บภา้ นาชพมุ ชทนแ่ีบ3บมแสี ส่วนดรว่ งมภเฉาลิมพพรกะเากียรรมติสอมเบด็จเพพระอื่เทใพชรตั ้ผนรลาชcติ สุดเากฯา้ สอยาแ้ี มลบระมรโาตชกะ๊ มุ ารที ทท่ีรงเำจรจญิ าพกระไชมนมพ้ ายาุครเบล6ท0 พรรษา • เฟอร์นิเจอร์อาจจะมีปัญหาด้าน การขนส่ง และอยากให้มีราคาถูก งบประมาณของโรงเรยี น • สามารถซื้อได้ ชุดละ(โต๊ะและ เกา้ อ)ี้ 1,100 บาท ตอ้ งใชง้ านอยา่ ง น้อย 5 ปี • สีสันมีความสวยงาม เหมาะ ภS าพภท่ีา2พแทสดี่ 3งภแาสพดกงาภรามพอกบาเcพรม่ืออใชบ้ผเลพิตอ่ื เกใชา้ ้ผอลแี้ ลcติ ะเกโต้าะ๊อ้แีทลีท่ ะ�ำโจตา๊ะกไทมพ้ี่ทาำเจลาทกไม้พาเลท สำ� หรับเดก็ • อยากให้ส่วนที่เป็นกระดาน ส า ม า ร ถ พั บ เ ก็ บ ไ ด ้ เ พ่ื อ ค ว า ม สะดวกต่อการเคลื่อนย้ายและ การจดั เก็บ • เฟอร์นิเจอร์อาจจะมีปัญหาด้าน การขนส่ง การจัดเก็บ และการ เคลอ่ื นยา้ ยโดยตัวของเดก็ c cc ดงั นน้ั จากขอ้ คดิ เหน็ ขา้ งตน้ ทำ� ให้ ภาพทภี่ 3าพแสทด่ี ง4ภแาพสอดบงรภมาเพพื่ออผบลริตมเเกพา้ อื่อแ้ีผลละติ โตเกะ๊ า้ ทอที่แี้ �ำลจะาโกตไะ๊มพ้ ทาท่ีเลำทจากไม้พาเลท ผู้วิจัยจะท�ำการพัฒนาผลิตภัณฑ์อีกครั้ง เพื่อให้เพ่ือลดปญั หาและปรับปรุง(5ค)ณุ ภแานพวทางกแานรวขทยาางยกผารลขกยาารยดผำลเนกานิ รงดาำ� นเนใหิน้เงกาดินคใหวเ้ากมิดยคง่ัวยานืมยหง่ั รยือนื ส่งิ ทสี่ ามารถต่อยอดได้ ให้มีข้อบกพร่องน้อยลงเพื่อให้งานจวิจาัยกการทำโครงการถ่ายทอดและจัดทำผลิตภัณฑ์เฟอร์นิเจอร์ภายในห้องเรียนอนุบาล โรงเรียนวัดง กเดฉบไ แเฟสปบ�ำารลรอเรกิทบัะนิมใรานดรชินร์พนี้เ่้งสชนวปิัเฒาจมุมอ�ำ็นนผอนชกบกไจลนรปาาับเร์ิตสหกรอพิงชภ�ำนลาย่ืแอุมหัณร�งัา่ำลหจงแรผชฑะสาับาลลน์กทมคเิะตจผทดบ่ีไวกภัดดล็ไี่กรูาาดั้ไทณิณตปมรท้�ำ3ฑผ์เทพำ�แ-รล์ก�ำ5เึ่บีงยฟกิาตพบนราอปภรพเรมอ(สอรรรี6ชัาณููปท้ออแหีใัฒร(์นเ)่นย5จกพดบลลาลฑิเน)แแยสจ่ืถขกัอ้วาก์ตบชาอลอโาสไ้อษกจแรคกุำดบบตมดะร่งมานหณอบรา์้ำกลูวลบงรบล์แกทอกาแรลงายา่นืาปูลิว้ออทใแข งระงร รนๆะริว้ลานทcอ้ปี่สกนปูกคารยกะุบมลำัดาี้ไยารแรุคาโกูลูรา3ดสั้งยะคบวรลขต-อนว่ร้ภ5ดรอเรบน้ย่นืี้รับนสอางโพาำปาๆยีรรทจโกขขำพนเแบยีงคา้ภน าเจเี่าอ้อเเ ลทวผภงกรกราขรอรเงา่ผงะบล็ียี่อกกสถู้ยีเนเก4ลคนรกแฟพาน่านนางคารปวซวายาคแอารอคหทรัดรรเึง่นทนสรลวแชดง�ำงสนผทชี้ไ์นอดรทส้ิวโนยัำดรลังสคยัสี่รดงฟีไเิเศะ้าส้รติจมรราภ่งนศแนัับงจา้รอืเยง้อภราินสลเผฯงกขีาพรีพณัรคงละาตทก้อจ์สอ่ืจมิาวอฯรจง�ำเชงัฑีป่สงัำนพาสถบบาัดหเมุหมง่ลเ์น่าใัฒนลทรฟเวหชหยวูกรอสอ่ืงมทนำดัอทัดนลเ้บร้ิวแตงเผกาี่สนมิจารนรอพนแเน้กลิดก่งาดา์นพดคคะลอื่าเยิตกคห็กแฒัิเจรรสทระผอจภวลลใปาปรโอลนี่เปุหาอากัณะกรมิฐฐ�ำ3ิตายมก้เcรจชงบ็เดมมกพฑ-มเรภยใ์ัดเุม7กก็าแรณนาฒั์เั่งอทชร้าคฟียสกสปยคนท์น�ำแอนวขำนปำอืนรผรคลเ่ีแบ้แีหนึ้าดหรหงเีล้ังหะรลคลพก็รส์นนริตชกลเะรดู่ะชับอาอ่ืฟีบัิัยเภา้ีโือาว้จโ่นรนรเรศสัณเยนัตสยดอใงเดบุพร่งกรอห๊ะง่ิเฯฑ็กรีรา็กเยีรบทยเ้ล์สภอลจีย์เทนออดฟสี่วา่ังตฯนราบรา่ที็กห่างอาอยมิ้ยหู้ยรเซมำครวเงุใพลรปูนุจ์นง่ึใัดนาว3ดาชาผัฒ3าอ่ืนริเกบห-ยคม้จงัลก-ถ5คงรนอค้อน5อหีวติไะจตรยรารู่ดงลมี้ภดปปา่อ์่ภาเกสปาว้้พณัรากฐียงใกาารยนีียนมาอจฑอยหร้าดเจนเาสปุขใดเ์แงลลังสานฟกอีย่วคไากลทนก�ำหอดพนนยวระหี้พร้อร้หุบาาขใณกรน์ปูงนาเมนาอับาลเเิแท์เสรลจังหเงรลทบียดส่วี่เอกเลทดไนบนอื็กรรามา็กไีย์ โรกม้รอนอหเ้งนพรอเเลรู้บุพ่ือกาียเสา่ือแยนนล่งบสมวื่อเตง่บสาัดงเ้อกรดสดงงิมิ้วขาร้วใึน้นิมชย เบเหพพมรอื่ื่อกิาหดยาาร�ำจคชเานวมุกินาคชมกณนุ พาคดงึ่รรพังเอูกนอน็บี้ใจบุคา่าโลดคยวโรคางดมั เรเพลยี ึงอืนพกปขบวอกดันอรพเมใลชงับจากหีัฒวมิุ้่น่ ดแแถรลเนลปสากึงายาะา้วัดก้ใรกหิธสหอาีก้ม่วลบรานีขาแรเสเขรยลสนขูปลมอเ็กรรปอะาเงิมปูแพกดกงิดพลแรตื่อาทจะะัฒรบใัวึงี่เหแอดเหโบทนรค้สตอามียาำะบนก๊ะแกใานดเแชเลหากะขรวบ่อะร้ผินสกู้ียแบคงู้ใไตมนลสปดชซว่อเหะอร้ทา้ง่งึพกกสนนผาด�ำาื่อานรใลรงัรขใรหู้าปสใติไหาเช้ขงมรอืลภม้ส้ผงาีย่สักาัณีขตละทนษานนิดงดรฑ่ปีมณาไู้าวแลาเ์มนเ์แดฟกลรนกู่สทลทตอะถ่ืาอตะ่ีสใี่เมร่อรง้นนสลง่์นู้ไดากัดสเ็กดร้วิเสทา่สวจถแ้วยรรเี่น่วอส่าลขกิมในขอเรชนะ็บพปอขใ์ด้งาแแนงัฒิดอเดาคขชปคงจนสนา่อบเรราัดไฟางงเ้ังปกสเกกอสนกไท่วแารินฟีดี้็บนร์านล้จไนัอขใงิปเพะึงหุปจฯดอคใทบอกเ้ลงานวดวำรตรนฯรส็ก์สใา่ณัวปไห่วเ�คำโเหร์ไรนตห้ขมวับาน๊ะือ่รบขา่มคแชับงตีสอคกว่อจเิดัญงรู้ด่ใดงแาหชสไว้ล็สกกตม้ม่อรยักออ่โีข่ส้างษ3ดคปุงนาเ-ขณกรค7มาาง็วบ์บดรามกปาทณออรีขามีเก่ีเถุปนพ์ทหรหถสากน่ือเี่มึงลดอดรสาี้เวา็กปทดะณิธ่งกอี่ีเ็นหข์ไนโมาลคุบ่มไารปายีสงลไมัญกดตาาลอ้้จกรักงึงขทใคษ้นึชี่ดวณ้ีม ปร(6ะ)โยขชอ้ นม์ ูลเอกหน่ื ามๆราเปะดิสจมงึ อทยำ� ใาหกผ้ ใใู้หช้มงากี นาไรมจส่ ัดามขานึ้ รอถีกรไู้คดรว้ ้งัา่ เพปดิรจาาะกไทดาช้ งว่ ดยา้ เนหไหลนือแแลตะโ่ คทรำงใกหารช้ นมุ เี้ ชปน็ โมคีกรจิงกการรรมที่มปี ระโยชน ต่อทง้ั บโตุ ครรหงกลทาา่ีดรนีมนแปี ี้ไลรดะะร้ โโบั ยรขชงอ้เนรเ์ ยีเสหนนมอาแะสนมะอจยาากกชใมุหชม้ นีกาแรลจะดั โขรึน้ งอเรีกียคนรหงั้ เลพารยาะอไยด่า้ชง่วยดเหงั ลนือี้ แใลนะสท่วำ� ในหข้ชอมุ งชกนามรีออกแบบด้าน รูปลกั ษณ์แกลจิะกสรดั รสมว่ ทน่ีมขปี อรงะเโฟยชอนรน์ตอ่เิ จทอง้ั รบ์สุตำรหรลับานเดแก็ละโ3รง-7เรียปนีเพ่ือส่งเสรมิ พัฒนาการและการเรียนรู้ เนื่องดว้ ย 21ขนาดสัดส่วนของตัวโต๊ะช่องสอดขามีขนาดที่เล็กและแคบเกินไปทำให้ขาติดไม่สามารถสอดเขาไปได้จึงควร ปรับแก้ให้มีขนาดที่เหมาะสมเพื่อให้สะดวกต่อการใช้งาน และในส่วนของช่องเก็บอุปกรณ์ไม่มีสัญลักษณ์

โครงการ “การถ่ายทอดเทคโนโลยี เคร่อื งสูบน้�ำพลงั แสงอาทติ ย์สูช่ ุมชน” มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสนิ ทร์ คณะผ้ดู ำ� เนินงาน สาขาวิศวกรรมไฟฟา้ คณะวิศวกรรมศาสตร์ และสำ� นกั วิจยั และพฒั นา ต�ำบลแกง่ กระจานเป็นต�ำบลๆ หนึ่งในจำ� นวน 6 ตำ� บลของอ�ำเภอแกง่ กระจาน จงั หวดั เพชรบรุ ี ซง่ึ ประกอบดว้ ย ตำ� บลแกง่ กระจาน ตำ� บลวงั จนั ทร์ ตำ� บลพสุ วรรค ์ ตำ� บล สองพี่น้อง ต�ำบลป่าเด็ง และต�ำบลห้วยแม่เพรียง ต�ำบลแก่งกระจานยังเป็นที่ตั้งของท่ี ว่าการอ�ำเภอแก่งกระจาน อยู่ที่หมู่ 1 บ้านแก่งกระจาน ห่างจากที่ว่าการอ�ำเภอแก่ง กระจาน ประมาณ 100 เมตร และจากจงั หวดั เพชรบรุ  ี ประมาณ 55 กโิ ลเมตร มอี าณาเขต ทิศเหนือ ติดต่อกับต�ำบลยางน้�ำกลัดใต้ อ�ำเภอหนองหญ้าปล้อง ทิศใต้ ติดต่อกับต�ำบล สองพ่ีน้อง อ�ำเภอแกง่ กระจาน และตำ� บลกลดั หลวง อ�ำเภอท่ายาง ทศิ ตะวันออก ติดต่อ กบั อำ� เภอแกง่ กระจาน ตะวนั ตก ตดิ ตอ่ กบั ตำ� บลหว้ ยแมเ่ พรยี ง สำ� หรบั อำ� เภอแกง่ กระจาน มีเน้ือที่รวม 234,888 ไร่ ภูมิประเทศ แบ่งเป็น 3 เขต ประกอบด้วยเขตที่ราบสูงสลับ 22

60 ชุมชน ยกระดับคณุ ภาพชีวิตหมบู่ ้านชมุ ชนแบบมีส่วนร่วม เฉลิมพระเกยี รตสิ มเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา ภเู ขา ได้แก ่ หมู่ท ่ี 4, 5, 6, 7, 9, 10 และ จัดท�ำโครงการ “การถ่ายทอดเทคโนโลยี สอนและการวิจยั และตวั บ่งช้ีท่ี 9 ผลการ 14 เขตทรี่ าบลมุ่ แมน่ ำ้�  ไดแ้ ก ่ หมทู่  ่ี 1, 3, 8 พลังแสงอาทิตย์ชุมชน” โดยได้รับการ เรียนรู้และเสริมสร้างความเข้มแข็งของ และ 13 เขตที่ราบเรียบ ได้แก่ หมูท่ ่ ี 2, 7, สนับสนุนทุนจากส�ำนักวิจัยและพัฒนา ชุมชนหรอื องคก์ รภายนอก 11 และ 12 ตามล�ำดบั   เพอ่ื สนองนโยบายของมหาวทิ ยาลยั ในการ สมมุตฐิ านในการด�ำเนินโครงการ ในประเทศไทยมีการศึกษา ใหบ้ รกิ ารสงั คม เพอ่ื มงุ่ เนน้ การเรยี นรแู้ บบ ประชาชนในต�ำบลแก่งกระจาน เทคโนโลยีทางด้านพลังแสงอาทิตย์และมี ปฏบิ ตั จิ รงิ ซง่ึ เปน็ การเสรมิ สรา้ งองคค์ วาม ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม งานวจิ ยั ของระบบน้มี าเปน็ เวลานาน และ รู้เก่ียวกับประโยชน์ และการน�ำไปใช้งาน เช่น ท�ำไร่ ปลูกข้าวโพด มะม่วง มะนาว มีการใช้งานจริงในพื้นที่ เช่น การช่วยลด ของพลังแสงอาทิตย์ ท�ำให้ชุมชนสามารถ ฯลฯ และเลี้ยงสัตว์ นอกจากนั้นยังมี ตน้ ทนุ ใหก้ บั ชาวเกษตรกร โดยการทดลอง ถ่ายทอดความรู้และทักษะปฏิบัติให้กับ อาชีพรับจ้าง เช่น ในเขตอุทยานแห่งชาติ ตดิ ตง้ั ปม๊ั สบู นำ�้ พลงั แสงอาทติ ย ์ 10 แผง ใน ชมุ ชนใกลเ้ คยี งอน่ื ๆ ไดต้ อ่ ไป และเปน็ การ หรือในเขตชลประทาน ท่ีเหลือก็มีอาชีพ พ้ืนที่ท�ำนา อ�ำเภอลาดหลุมแก้ว จังหวัด สร้างแหล่งเรียนรู้ทางด้านเทคโนโลยีพลัง ค้าขาย ท�ำการประมง และอาชีพอ่ืนๆ ปทุมธานี ซึ่งใช้ขับเคลื่อนมอเตอร์ปั๊มน้�ำ แสงอาทิตย์ในต�ำบลแก่งกระจานได้ใน (ที่มา : องค์การบริหารส่วนต�ำบลแก่ง ให้มีก�ำลังเทียบเท่า 3 แรงม้า ส่งน้�ำผ่าน อนาคต กระจาน) ในกลุ่มอาชีพเกษตรกรรม การ ท่อพญานาคได้ถงึ 7 แสนลติ รตอ่ วนั จาก นอกจากน้ันผลทางอ้อมยัง ท�ำสวน ท�ำไร่ บางพื้นที่ประสบปัญหาภัย เดิมที่เกษตรกรนิยมสูบน้�ำด้วยเครื่องยนต์ ช่วยให้บุคคลในชุมชนได้ใช้เวลาว่างให้ แล้ง น�้ำท่ีกักเก็บในบึง บ่อเปิด สระเปิด ทำ� ใหต้ อ้ งเสียคา่ น�้ำมนั เดอื นละกวา่ 9,000 เกิดประโยชน์ ห่างไกลจากยาเสพติด หรือบ่อสร้าง เหือดแห้งจนต้องมีการขุด บาท ในส่วนการทดสอบของการวิจัยน้ี และถ้าน�ำส่ิงท่ีได้รับไปขยายผล จะช่วย น้�ำบาดาลขึ้นมาใช้ หรือเกษตรกรก็ใช้การ เกษตรกรยนื ยนั วา่ สามารถลดตน้ ทนุ คา่ นำ้� ให้นักศึกษาสามารถน�ำความรู้ที่ได้จาก สบู นำ้� จากแหลง่ นำ้� อนื่ ทอ่ี ยไู่ กลออกไป บาง มันต่อเดือนเกือบท้ังหมด หรือไม่มีค่า การอบรมและปฏิบัติการไปช่วยเหลือ พ้ืนที่ก็อยู่ห่างไกลไปจากระบบไฟฟ้าพื้น ใช้จ่ายด้านเชื้อเพลิง (ที่มา : ส�ำนักงาน ครอบครัวและชุมชนได้ในอนาคต ซ่ึงจะ ฐาน โดยสมยั กอ่ นกจ็ ะมงุ่ ไปทใี่ ชเ้ ครอ่ื งยนต์ พัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่ง สอดคล้องกับประกันคุณภาพการศึกษา ขนาดเลก็ ท้ังสบู นำ�้ ปนั่ ไฟฟ้าเอาไวเ้ พ่ือใช้ ชาต,ิ สวทช) ภายในสถานศึกษา ระดับอุดมศึกษา ในการให้แสงสว่างในตอนกลางคืน ต้อง ดังน้ันจากปัญหาและการศึกษา พ.ศ.2553 ในองค์ประกอบที่ 5 การ มีแบตเตอร่ีซ่ึงมีราคาแพง ในช่วงหลังมา ที่ได้กล่าวมา ทางผู้จัดโครงการจึงได้มี บริการทางวิชาการแก่สังคมโดยก�ำหนด นี้น้�ำมันขึ้นราคาท�ำให้เกิดค่าใช้จ่ายท่ีสูง แนวคดิ ในการถา่ ยทอดเทคโนโลยเี ครอ่ื งสบู ให้การบริการทางวิชาการแก่สังคมเป็น ขึ้นจากน้�ำมันเชื้อเพลิง และบางโอกาส นำ�้ พลงั แสงอาทติ ยช์ มุ ชนขน้ึ พรอ้ มทำ� การ หนึ่งในภารกิจหลักของสถาบันอุดมศึกษา เครอ่ื งยนตเ์ กดิ เสยี ขนึ้ มาตอ้ งเสยี คา่ ซอ่ มอกี ติดต้ังชุดสาธิตการสูบน้�ำด้วยพลังแสง สถาบันพึงให้บริการทางวิชาการแก่ชุมชน ถ้าไม่สามารถซ่อมได้ด้วยตนเอง พลังแสง อาทิตย์ เพอ่ื เปน็ แหล่งเรียนรู้ให้ประชาชน สังคม และประเทศชาติ ในรูปแบบต่างๆ อาทติ ยเ์ พอื่ สบู นำ้� และใหพ้ ลงั งานไฟฟา้ จงึ ในชุมชนได้ศึกษา และน�ำเทคโนโลยีไปใช้ ตามความถนัดและในด้านท่ีสถาบันมี ถกู นำ� มาชว่ ยบรรเทาปญั หาน้ี เพราะถา้ มนี ำ้� ในการท�ำการเกษตรหรือด้านอื่นๆ โดย ความเช่ียวชาญ และการประเมินคุณภาพ มไี ฟฟา้ ใหแ้ สงสวา่ ง เกษตรกรกจ็ ะสามารถ ชว่ ยลดคา่ ใชจ้ า่ ยทางดา้ นพลงั งานเชอ้ื เพลงิ ภายนอก ระดับอุดมศึกษา ฉบับสถาน ท�ำการเกษตรได้ตลอด เป็นการลดปัญหา และไฟฟ้า เพ่ือยกระดับคุณภาพชีวิตของ ศึกษา พ.ศ.2554 ในตัวบง่ ชี้ท่ี 8 ผลการน�ำ ตา่ งๆ ท่เี กดิ ขึ้นไดอ้ กี ทางหน่ึง ชุมชนให้เป็นชุมชนท่ีย่ังยืน ทางสาขาวิชา ความรแู้ ละประสบการณจ์ ากการใหบ้ รกิ าร วศิ วกรรมไฟฟา้ คณะวศิ วกรรมศาสตร์ จงึ วิชาการมาใช้ในการพัฒนาการเรียนการ 23

วธิ ีการ แนวทางการขยายผลการดำ� เนินงานให้เกดิ ความย่ังยืน • บรรยาย องค์ความรู้ในด้าน เทคโนโลยีพลังงานทดแทนใน ชุมชนหรือองค์กรสามารถสร้างกลไกท่ีมีการพัฒนาตนเองได้อย่างต่อเน่ืองโดย ประเทศไทยและการสูบน�้ำด้วย น�ำองค์ความรู้ด้านเทคโนโลยีพลังงานแสงอาทิตย์น�ำมาเพ่ิมรายได้จากผลประหยัดการใช้ พลังแสงอาทิตย์ในประเทศไทย พลงั งานเชอ้ื เพลงิ และไฟฟ้าใหก้ บั ชุมชนบา้ นทา่ เรือได้ โดยวิทยากรที่มีความเชี่ยวชาญ ข้อมูลอนื่ ๆ ทางดา้ นพลังงาน -บทสมั ภาษณ์ (ผ้นู ำ� ชมุ ชน) • แบ่งกลุ่มฝึกปฏิบัติเรื่อง การติด ตั้งระบบผลิตไฟฟ้าด้วยพลังงาน แสงอาทติ ย์ การตดิ ตง้ั ระบบสบู นำ้� ดว้ ยพลงั งานแสงอาทติ ย์ การตรวจ สอบการท�ำงานของระบบสูบน้�ำ ดว้ ยพลงั แสงอาทิตย์ และ วดั และ เกบ็ ผลการใชร้ ะบบสบู นำ้� ดว้ ยพลงั แสงอาทิตย์ ผลการด�ำเนินงาน • เสริมสร้างองค์ความรู้ด้าน ค�ำถาม เทคโนโลยีพลังงานแสงอาทิตย์เหมาะสมกับชุมชนบ้านท่าเรือ จังหวัด เทคโนโลยีพลังงานแสงอาทิตย์ เพชรบุรหี รอื ไม่ ชุมชนบ้านทา่ เรอื คำ� ตอบ “จากมมุ มองของผมปญั หาการใชพ้ ลงั งานของประเทศไทยในอนาคต ที่ • สามารถเพ่ิมรายได้จากผล คาดว่าแนวโน้มราคาเชอ้ื เพลิงเชิงพาณชิ ย์จะสงู ข้นึ เนอ่ื งจากปริมาณส�ำรองเชือ้ เพลิงกำ� ลงั ประหยัดการใช้พลังงานเช้ือเพลิง จะหมดลงไป และสภาพแวดลอ้ มไดร้ บั ผลกระทบ ผมคดิ วา่ ระบบผลติ ไฟฟา้ จากแสงอาทติ ย์ และไฟฟา้ ให้กับชมุ ชนบ้านทา่ เรอื ซึ่งสะอาดไมก่ อ่ มลภาวะและใช้ไดก้ ับชุมชนทหี่ า่ งไกล น่าจะเปน็ ทางเลือกทสี่ มเหตุผล อกี • เกิดการพัฒนาให้เป็นแหล่ง ทางหน่งึ สำ� หรับชุมชนบ้านทา่ เรอื ได้” เรียนรู้ทางด้านเทคโนโลยีทางด้าน ค�ำถาม ประโยชน์ทไ่ี ด้จากการถ่ายทอดเทคโนโลยีเครื่องสูบน�้ำพลังแสงอาทิตย์ เทคโนโลยีพลังแสงอาทิตย์ชุมชน ที่มตี อ่ ชมุ ชนบา้ นทา่ เรอื อย่างไรบ้าง อ�ำเภอแก่งกระจาน ค�ำตอบ “ท�ำให้เพ่ิมรายได้จากการประหยัดการใช้พลังงานไฟฟ้า และมีความรู้ ดา้ นเทคโนโลยพี ลงั งานแสงอาทติ ย์ เพอื่ นำ� ไปพฒั นาใหเ้ ปน็ แหลง่ เรยี นรทู้ างดา้ นเทคโนโลยี พลงั แสงอาทติ ย์ชุมชนของอ�ำเภอแก่งกระจานต่อไป” คำ� ถาม ถา้ ทางมหาวทิ ยาลยั จะขยายผลการดำ� เนนิ งานตอ่ ยอดเพอ่ื สรา้ งกลไกทมี่ กี ารพฒั นา ตนเองอยา่ งย่ังยืน ทางชุมชนตอ้ งการอะไรบา้ ง คำ� ตอบ “ตอ้ งการวทิ ยากรท่ีมคี วามเชีย่ วชาญทางด้านพลังงานมาบรรยายเพือ่ ให้เกิดการ พัฒนาให้เป็นศูนย์กลางการเรียนรู้ทางด้านเทคโนโลยีพลังแสงอาทิตย์ชุมชนของอ�ำเภอ แก่งกระจาน” 24

60 ชุมชน ยกระดบั คณุ ภาพชีวิตหมู่บ้านชุมชนแบบมสี ่วนรว่ ม เฉลมิ พระเกียรติสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา การตดิ ต้ังเครอ่ื งสบู น�้ำพลงั แสงอาทติ ย์ วิทยากรตรวจสอบการท�ำงานของระบบสูบนำ�้ ด้วยพลังแสงอาทิตย์และสอนวิธีการใช้งาน ใหแ้ กช่ าวบา้ นในชุมชน 25

โครงการบรกิ ารวชิ าการเพอ่ื ถา่ ยทอด ท่งุ สามร้อยยอด เป็นพืน้ ทชี่ ุ่มนำ�้ เทคโนโลยี การใช้สมุนไพรในการดูแล ในเขตอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด รกั ษาสุขภาพ เปน็ แหลง่ ทมี่ คี วามหลากหลายทางชวี ภาพ แหล่งหน่ึงของประเทศไทย ในพื้นที่โดย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์ รอบเป็นแหล่งรวมสายพันธุ์พืช พันธุ์สัตว์ มากมาย มีความส�ำคัญทางนิเวศวิทยา คณะผดู้ �ำเนินงาน: การอนรุ กั ษธ์ รรมชาติ การศึกษาธรรมชาติ สถาบนั วจิ ัยและพัฒนา ร่วมกบั สาขาวชิ าการโรงแรม คณะอตุ สาหกรรมการโรงแรม วิทยา และเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่โดดเด่น และการท่องเทย่ี ว มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลรตั นโกสนิ ทร์ โดย และมีศักยภาพสูง เป็นแหล่งขยายพันธุ์ ผ้ชู ว่ ยศาสตราจารย์วิวรณ์ วงศอ์ รุณ สตั วน์ ำ้� เพอื่ การอนรุ กั ษร์ ะบบนเิ วศแหลง่ นำ�้ อาจารย์แววดาว จงกลนี การประมงและอนุรักษ์สัตว์น้�ำ มีชุมชน อาจารย์มนสั นนั ท์ เมง่ กวง ต้ังถ่ินฐานอยู่โดยรอบพื้นท่ี และมีการใช้ ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติในพื้นท่ี 26 ดังกล่าว ท้ังเพ่ือเป็นอาหาร และเป็นยา รกั ษาโรค ในอดตี ชาวบา้ นใชป้ ระโยชนจ์ าก พชื สมนุ ไพรทหี่ าไดจ้ ากทงุ่ สามรอ้ ยยอด นำ� ไปใช้ในการดแู ล รักษาสขุ ภาพ แต่ปจั จุบนั มีการใช้ประโยชน์จากสมุนไพรต่างๆ ลด น้อยลง ปจั จุบันชาวบ้านสว่ นใหญ่ ไมร่ ู้จกั พชื สมนุ ไพร พชื ผกั พน้ื บา้ นทม่ี อี ยใู่ นทงุ่ สาม รอ้ ยยอด รวมทง้ั ทง้ั เดก็ และเยาวชน ไมร่ จู้ กั ช่อื สมนุ ไพร และไมร่ ้จู กั วธิ ีใชส้ มุนไพรเพอ่ื การบรรเทา บ�ำบัด รักษาโรคอย่างถูกวธิ ี โครงการบริการวิชาการเพ่ือถ่ายทอด เทคโนโลยี การใช้สมุนไพรในการดูแล สุขภาพ เป็นหน่ึงในแผนงานโครงการ บริการวิชาการ 1 คณะ 1 ชุมชน โดย การน�ำองค์ความรู้ที่ได้จากการวิจัย เรื่อง ความหลากหลายของพืชสมุนไพร ในทุ่งสามร้อยยอด ทุนสนับสนุนงาน วิจัยจากส�ำนักงานคณะกรรมการการ อุดมศึกษา (สกอ.) มาอบรมให้ความรู้ เรื่องการใช้ประโยชน์พืชสมุนไพร และ ถ่ายทอดเทคโนโลยีการใช้สมุนไพรในการ ดูแลสุขภาพ ให้กับชาวบ้านบ้านสามร้อย ยอด ต�ำบลไร่เก่า อ�ำเภอสามร้อยยอด จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ รวมท้ังบูรณาการ

60 ชุมชน ยกระดบั คณุ ภาพชีวิตหมูบ่ ้านชุมชนแบบมสี ว่ นรว่ ม เฉลมิ พระเกยี รติสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา กบั การเรยี นการสอนในรายวชิ าอาหารและ วิธีการ เคร่ืองด่ืมเพ่ือสุขภาพ และวิชาการบ�ำบัด 1. ท�ำการวิเคราะห์สังเคราะห์ ด้วยน้�ำมันหอมระเหย ซึ่งจะช่วยให้ชุมชน องคค์ วามรจู้ ากการวิจยั เรื่อง ความหลาก และนักศึกษาได้ตระหนักถึงประโยชน์ของ หลายของพืชสมุนไพรในทุ่งสามร้อยยอด พืชสมุนไพรท่ีมีต่อการด�ำรงชีวิตของคนใน พบวา่ พชื สมนุ ไพรทพ่ี บมากในพน้ื ทท่ี งุ่ สาม ชุมชน ท้ังในด้านการใช้ประโยชน์ในการ รอ้ ยยอด ไดแ้ ก่ ขล ู่ เถาวลั ยเ์ ปรยี ง ประคำ� ดแู ลรกั ษาสุขภาพ รวมทง้ั การใช้ประโยชน์ ไก่ เพชรสงั ฆาต พญาไรใ้ บ กรดนำ้� บวั หลวง ในดา้ นอ่ืนๆ ผา่ นการอบรมใหค้ วามรู้ และ เป็นต้น การแลกเปล่ียนประสบการณ์ ซึ่งจะส่งผล 2. ส�ำรวจความต้องการของ ใหค้ นในชมุ ชนมคี ุณภาพชวี ิตทดี่ ตี ่อไป ชุมชนเป้าหมายในการจัดเตรียมโครงการ บริการวิชาการ และประสานงานกับผู้น�ำ ชมุ ชน เพื่อกำ� หนดวันเวลา สถานท่ีดำ� เนนิ โครงการ และจ�ำนวนกลุ่มเปา้ หมาย 3. โครงการบริการวิชาการเพ่ือ ถ่ายทอดเทคโนโลยี การใช้สมุนไพรใน การดแู ลรกั ษาสุขภาพ จดั ขน้ึ ระหวา่ งวนั ท่ี 16-17 มถิ ุนายน 2558 จำ� นวน 2 วนั ณ ที่ท�ำการบ้านสามร้อยยอด และที่ท�ำการ บ้านหนองปลายทาง ต�ำบลไร่เก่า อ�ำเภอ สามร้อยยอด จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ กำ� หนดจำ� นวนกลุ่มเปา้ หมาย 80 คน 4. เน้ือหาการบรรยายและฝึก ปฏิบตั ิ ประกอบดว้ ย 1 การบรรยาย เรื่อง การใช้ ประโยชนพ์ ชื สมนุ ไพร และการใชส้ มนุ ไพร เพือ่ การดูแลสขุ ภาพ 2 การฝกึ ปฏิบัติ - น้�ำมนั นวดแก้ปวดเมอื่ ย - ยาลกู กลอนชะลอความชรา/ยา อายุวฒั นะ - ลูกประคบสมนุ ไพรแก้ปวด เม่ือย ผอ่ นคลาย - ชาสมนุ ไพร - เคร่ืองดืม่ สมนุ ไพร 27

ผลการด�ำเนนิ งาน ขอ้ มูลอ่ืนๆ โครงการบริการวิชาการเพื่อถ่ายทอดเทคโนโลยี การใช้สมุนไพรในการดูแล การท�ำน้�ำมนั นวดแกป้ วดเม่อื ย สุขภาพ เปน็ การบูรณาการองคค์ วามรูจ้ ากการวจิ ัย ความหลากหลายของพชื สมุนไพรใน ทุ่งสามร้อยยอด กับการเรียนการสอนในรายวิชาอาหารและเครื่องด่ืมเพ่ือสุขภาพ และ วชิ าการบำ� บดั ด้วยน้�ำมันหอมระเหย จดั ข้นึ ระหว่างวนั ที่ 16-17 มิถนุ ายน 2558 จ�ำนวน 2 วนั ณ ทที่ ำ� การบา้ นสามรอ้ ยยอด และทท่ี ำ� การบา้ นหนองปลายทาง ตำ� บลไรเ่ กา่ อำ� เภอ สามรอ้ ยยอด จังหวดั ประจวบคีรขี ันธ์ มผี เู้ ข้าร่วมโครงการท้งั ส้นิ 107 คน มากกว่าจ�ำนวน เป้าหมายท่ีต้ังไว้ รอ้ ยละ 33.75 ผูเ้ ขา้ ร่วมโครงการมคี วามพงึ พอใจโดยรวมตอ่ โครงการใน ระดบั มาก ร้อยละ 95.56 ผลส�ำเร็จหรือผลลัพธ์ที่เป็นรูปธรรมจากโครงการจะก่อให้เกิดประโยชน์ต่อ มหาวทิ ยาลยั ในดา้ นการนำ� ผลงานวจิ ยั ไปสกู่ ารถา่ ยทอดเทคโนโลยี การบรู ณาการกบั การ เรียนการสอน การสรา้ งเครอื ขา่ ยการวจิ ยั ระหว่างมหาวิทยาลัยและชุมชน และการมสี ว่ น ร่วมระหว่างมหาวิทยาลัยและชุมชนในการอนรุ ักษพ์ ันธกุ รรมพืชของทอ้ งถิ่น ผลสำ� เรจ็ หรอื ผลลพั ธท์ เ่ี ปน็ รปู ธรรมจากโครงการจะกอ่ ใหเ้ กดิ ประโยชนต์ อ่ ชมุ ชน ในดา้ นการใชป้ ระโยชน์ และการอนรุ กั ษ์ ทรพั ยากรธรรมชาตทิ ม่ี ใี นทอ้ งถน่ิ และภมู ปิ ญั ญา ท้องถิ่นในด้านการใช้ประโยชนจ์ ากทรพั ยากรธรรมชาติ แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานใหเ้ กิดความยง่ั ยืน โครงการเป็นการถา่ ยทอดเทคโนโลยี จากการด�ำเนินการวิจยั เร่ือง ความหลาก การทำ� ยาลกู กลอนชะลอความชรา/ยาอายวุ ฒั นะ หลายของพชื สมนุ ไพรในทุ่งสามรอ้ ยยอด ซึง่ มีการด�ำเนินการร่วมกับคนในชุมชน เด็กและ เยาวชน ซ่งึ เป็นผ้ใู ช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาตทิ ม่ี ใี นทอ้ งถิน่ ของตนเอง และกอ่ ให้ เกดิ ความตระหนกั ถงึ ความสำ� คญั ของทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ มทพี่ ง่ึ พาอาศยั ซง่ึ กันและกนั จนนำ� ไปสูก่ ารใชป้ ระโยชน์ การอนุรกั ษ์อย่างยัง่ ยืน ในอกี ทางหนึ่งคอื ชาวบ้าน ทไ่ี ดร้ บั การอบรมสามารถนำ� องคค์ วามรไู้ ปปรบั ใชใ้ นระดบั ครวั เรอื น ระดบั ชมุ ชนไดใ้ นการ บรรเทา บำ� บดั โรค ดว้ ยสมุนไพรทีห่ าได้ในทอ้ งถิน่ 28

60 ชมุ ชน ยกระดบั คณุ ภาพชีวิตหมู่บา้ นชมุ ชนแบบมสี ว่ นร่วม เฉลิมพระเกยี รตสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา การทำ� ลกู ประคบสมุนไพรแก้ปวดเมอื่ ย การทำ� ชาสมุนไพร ผ่อนคลาย การสาธติ การนวดดว้ ยน้ำ� มัน ผเู้ ขา้ อบรมได้รบั พชื สมุนไพรไปปลูกใน บริเวณบ้าน ถา่ ยภาพหมูร่ ว่ มกนั 29

โครงการบริการวิชาการสู่ชุมชนเร่ือง “อาหารไทยสู่ครวั โลก” มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลรัตนโกสนิ ทร์ คณะผู้ด�ำเนนิ งาน สาขาวิชาการโรงแรม คณะอุตสาหกรรมการโรงแรมและการท่องเทย่ี ว อาหารไทยเป็นอาหารท่ีได้รับการยอมรับของผู้บริโภคท้ังชาวไทยและชาว ต่างชาติ ตลอดจนคุณลักษณะอาหารที่มีความโดดเด่นในเร่ืองของรสชาติและเครื่องปรุง ดังนั้นเพื่อเป็นการรักษามาตรฐานคุณภาพของอาหารไทยให้มีลักษณะที่คงความเป็นไทย ไว้ กระทรวงแรงงานจึงได้ก�ำหนดมาตรฐานฝีมือแรงงานเก่ียวกับการประกอบการไทย สำ� หรบั ผทู้ จ่ี ะปฏบิ ตั หิ นา้ ทปี่ ระกอบอาหารไทย ออกเปน็ 2 ระดบั ดงั นน้ั คณะอตุ สาหกรรม การโรงแรมและการทอ่ งเทย่ี วจงึ จดั โครงการฝกึ อบรมผูป้ ระกอบอาหารไทย ระดบั 1 และ ทดสอบมาตรฐานฝีมอื ผู้ประกอบอาหารไทย โดยผ้ทู ดสอบท่แี ตง่ ตง้ั โดยกระทรวงแรงงาน 30

60 ชุมชน ยกระดบั คณุ ภาพชีวิตหมบู่ ้านชมุ ชนแบบมสี ว่ นรว่ ม เฉลมิ พระเกียรติสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา สมมุตฐิ านในการดำ� เนนิ โครงการ ประกอบการ และศิษยเ์ กา่ จ�ำนวน 40 คน แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานให้ ผู้ประกอบอาหารไทยในสถาน ผู้เข้าร่วมโครงการมีระดับความพึงพอใจ เกิดความยง่ั ยืน ประกอบการในแหล่งท่องเท่ียวหัวหิน ร้อยละ 86 เช่น บทสัมภาษณ์ผู้มีส่วนได้ ประกอบอาหารตามมาตรฐานฝมี อื แรงงาน การเปล่ียนแปลง/ผลท่ีเกิด ส่วนเสียในการดาเนินโครงการน้ันๆเช่น ในระดับใด ขึ้นจากการด�ำเนินงาน (ที่ท�ำให้เกิดการ เกษตรกร ผู้ใช้ผลงานว่าการลงไปด�ำเนิน วธิ ีการ เปล่ียนแปลง) ปัจจัยท่ีท�ำให้เกิดความ การของโครงการท�ำให้อะไรดีขึ้น อย่างไร ประกอบด้วยการส�ำรวจความ สำ� เร็จ พร้อมแนบภาพถ่าย อาจส่งมาในลักษณะ ต้องการเข้าร่วมโครง โดยก�ำหนดกลุ่มเป้า ผู้เข้าร่วมฝึกอบรมโครงการ กรอบเครื่องหมายค�ำพูด เป็นค�ำพูดของผู้ หมายเฉพาะทป่ี ระกอบอาหารไทยในสถาน อ า ห า ร ไ ท ย สู ่ ค รั ว โ ล ก ผ ่ า น ก า ร ใชผ้ ลงาน ฯลฯ ประกอบการในแหล่งท่องเที่ยว อ�ำเภอ ทดสอบมาตรฐานฝีมือแรงงาน สาขา ผู้ที่ผ่านการฝึกอบรมผู้ประกอบ หวั หนิ และประกาศรับสมัคร เขียนโครง ผปู้ ระกอบอาหารไทย ระดบั 1 และเมอ่ื เขา้ อาหารไทยระดับ 1 แล้วมีความม่ันใจใน และด�ำเนินการตามโครงการ สรุปผลการ ปฏิบัติงานในสถานประกอบการประเภท การปฏิบัติงานเป็นผู้ประกอบอาหารใน ดำ� เนนิ งานและจดั ทำ� รายงานผลการดำ� เนนิ โรงแรมและรา้ นอาหาร จะมเี อกสารรบั รอง โรงแรมและรา้ นอาหารมากขนึ้ และมคี วาม โครงการตอ่ หนว่ ยงานและผู้เกย่ี วข้อง ผ่านการทดสอบฝีมือแรงงาน และหากไป ต้องการฝึกอบรมและทดสอบมาตรฐาน กระบวนการด�ำเนินงาน ใช้ ท�ำงานเป็นผู้ประกอบอาหารไทยในต่าง ฝีมือแรงงานสาขาผู้ประกอบอาหารไทย องค์ความรู้ หรือเทคโนโลยีอะไรของ ประเทศก็จะผ่านการพิจารณาจากสถาน ระดับ สอง มหาวิทยาลัยเขา้ ไปแก้ไขปัญหา ประกอบการในตา่ งประเทศ กระบวนการด�ำเนินงาน ใช้ องค์ความรู้ของบุคลากรในสาขาวิชาการ โรงแรม และบุคลากรสายสนับสนุน ของ คณะอตุ สาหกรรมการโรงแรมและการทอ่ ง เทยี่ วในการฝกึ อบรมเกย่ี วกบั การประกอบ อาหารไทยตามมาตรฐานฝมี อื แรงงาน และ ท�ำการทดสอบฝีมือแรงงานผู้ประกอบ อาหารไทย ระดับ 1 โดยผทู้ รงคณุ วุฒทิ ขี่ ้นึ ทะเบยี นเปน็ กรรมการทดสอบฝมี อื แรงงาน สาขาการประกอบอาหารไทย กบั กระทรวง แรงงาน ผลการด�ำเนนิ งาน: มีผู้เข้าร่วมโครงการ จ�ำนวน 65 คน ประกอบด้วย บุคลากรภายใน มหาวิทยาลัย จ�ำนวน 25 คน คณะ กรรมการ จำ� นวน 7 คน นกั ศกึ ษา ปจั จบุ นั จำ� นวน 15 คน ผปู้ ระกอบอาหารในสถาน 31

โครงการการถ่ายทอดองค์ความรู้ รปู แบบเครอื่ งปน้ั ดนิ เผาดง้ั เดมิ รวมถงึ การ ก า ร ป ั ้ น เ ค ร่ื อ ง ป ั ้ น ดิ น เ ผ า โ บ ร า ณ ถ่ายทอดเทคโนโลยีการตกแต่งลวดลาย ส่เู ยาวชน เพื่อให้เกิดความเป็นเอกลักษณ์ประจ�ำ ท้องถิ่นมากข้ึนแต่เนื่องจากชุมชนยังมี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรตั นโกสินทร์ ความต้องการในด้านของการพัฒนาให้ เป็นแหล่งเรียนรู้อย่างย่ังยืนเพ่ือเพ่ิมราย คณะผู้ด�ำเนินงาน : ศรัทธา สนิ สาธติ สุกุล ได้ให้กับคนในชุมชน และการสืบทอดสู่ เยาวชนรุ่นหลังให้มีความรู้ความสามารถ จากการด�ำเนินการในโครงการ ในเชงิ ทักษะ จนสามารถสรา้ งอาชีพในเชงิ “สบื สานภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถน่ิ เครอื่ งปน้ั ดนิ เผา อนุรกั ษ์ได้ และสามารถสบื ทอดภูมปิ ัญญา โบราณ บา้ นโรงหวด” ในปี พ.ศ. 2555 ของบรรพบรุ ษุ สืบตอ่ ไปได้น้นั โครงการ “พัฒนาทักษะการเพ่ิมมูลค่า จากข้อเสนอแนะของชุมชน ซ่ึง ผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาโบราณบ้าน ได้เล็งเห็นถึงความส�ำคัญของการถ่ายทอด โรงหวด” ในปี พ.ศ.2556 และ โครงการ องค์ความรู้ที่มีสู่เยาวชนรุ่นหลัง ท�ำให้ “การถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถ่ินเพ่ือ วทิ ยาลยั เพาะชา่ ง มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยี อนุรักษ์เคร่ืองปั้นดินเผาโบราณ บ้าน ราชมงคลรตั นโกสนิ ทร์ เกดิ แนวความคดิ ใน โรงหวด”ในปี พ.ศ.2557 ที่ผ่านมานั้น การจัดโครงการโครงการบริการวิชาการ มหาวิทยาลัย โดยวิทยาลัยเพาะช่าง ได้มี สู่ชุมชน เรื่อง “การถ่ายทอดองค์ความรู้ การน�ำความรู้ไปถ่ายทอดแก่ชุมชนบ้าน การปนั้ เครอื่ งปนั้ ดินเผาโบราณสูเ่ ยาวชน” โรงหวด ในเรื่องของการอนุรักษ์ พัฒนา เพ่ือเป็นการสืบสานองค์ความรู้ของชุมชน ด้ังเดิมที่ก�ำลังสูญหายไปให้กับเยาวชนรุ่น หลังท่ีมีความมุ่งม่ันและตั้งใจท่ีจะสืบสาน ภมู ปิ ญั ญาดงั กลา่ ว โดยไดค้ ดั เลอื กโรงเรยี น ท่ีมีความพร้อมในการรับองค์ความรู้เร่ือง การปน้ั เครอื่ งปน้ั ดนิ เผาโบราณทำ� มอื และ อยู่ในบริเวณใกล้เคียงชุมชนบ้านโรงหวด ได้แก่โรงเรียนงิ้วรายบุญมีรังสฤษด์ิ มา เป็นกลุ่มเป้าหมายหลักในด�ำเนินโครงการ รวมถึงเยาวชนโดยรอบพื้นท่ี ที่มีความ สนใจอกี ดว้ ย สมมตุ ฐิ านในการด�ำเนนิ โครงการ มหาวิทยาลัยจะด�ำเนินการเช่น ไรให้เกิดความยั่งยืนในชุมชน และเกิด การสืบทอดศิลปะการปั้นเครื่องปั้นดินเผา โบราณดว้ ยมอื โดยสามารถเพมิ่ มูลค่าของ 32

60 ชุมชน ยกระดับคุณภาพชวี ติ หมู่บา้ นชุมชนแบบมสี ่วนรว่ ม เฉลิมพระเกยี รตสิ มเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา ผลิตภัณฑ์ได้ และสร้างสรรค์รูปแบบให้มี ความหลายหลาย วิธกี าร ภาพการปั้นเคร่ืองปั้นดินเผาโบราณ โดย ดนิ เหนียวจากแหลง่ ต่าง ๆ 1. ตดิ ตอ่ ประสานงานชมุ ชนผรู้ บั ปราชญช์ ุมชน ป้าอ่อน พมุ่ พวง ป้าออ่ น พุ่มพวง ปราชญ์ชาวบ้านซงึ่ ยงั คง บริการ แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานให้ อาชพี ป้นั เคร่อื งปัน้ ดนิ เผาแบบโบราณ 2. ประสานงานปราชญช์ าวบา้ น เกิดความยัง่ ยืน นางออ่ น พุ่มพวง รว่ มเปน็ แนวทางในการขยายผล ภาพกจิ กรรมประกอบ วิทยากรในการฝึกปฏิบตั ิ มหาวิทยาลัยจะร่วมกับคณะ/หน่วยงาน 3. ค้นคว้าขอ้ มูลเก่ยี วกับการ อนื่ ภายในมหาวทิ ยาลยั เขา้ ดำ� เนนิ การดา้ น 33 ออกแบบชิ้นงาน การให้สี ต่าง ๆ ภายในชุมชนบ้านโรงหวด เชน่ การ และการทำ� ตลาด พฒั นารปู แบบ การส่งเสรมิ ใหเ้ ป็นหม่บู ้าน 4. ลงพืน้ ที่จัดการอบรม การเรียนรู้ เพื่อพัฒนาให้เป็นแหล่งท่อง โดยลกั ษณะลงมอื ปฏบิ ตั ิการ เท่ียวเชิงวัฒนธรรม การพัฒนารูปแบบ 5.ส�ำรวจความพงึ พอใจและ บรรจุภัณฑ์ และการจัดหาช่องทางการ ผลสมั ฤทธต์ิ อ่ การดำ� เนิน จัดจ�ำหน่ายรวมถึงการหาแนวทางใน โครงการ การอนุรักษ์ศิลปการปั้นเคร่ืองปั้นดินเผา 6.สรปุ วเิ คราะหข์ ้อมูล โบราณด้วยมือไมใ่ ห้สญู หาย 7. เรยี บเรยี งรายงานผลโครงการ ภาพกิจกรรมประกอบการดำ� เนนิ งาน ผลการด�ำเนินงาน จากการด�ำเนินโครงการท่ี นายวัชรินทร์ รัตนบรรณกิจ นายอ�ำเภอ ผ่านมา พบว่าชุมชนบ้านโรงหวด ซึ่งมี นครชยั ศรี ให้เกียรติเข้ารว่ มชมการอบรม อาชีพปั้นเคร่ืองปั้นดินเผาด้วยมือมาแต่ โบราณ ปัจจุบันกลุ่มผู้ผลิตสามารถผลิต เคร่ืองปั้นดินเผาส่งจ�ำหน่ายยังสถานท่ี ต่าง ๆ ได้เป็นอาชีพหลัก และมีการจัด ต้ังศูนย์การเรียนรู้เคร่ืองปั้นดินเผาใน ชุมชน พร้อมทั้งยังมีการส่งเสริมให้น�ำ องค์ความรู้ด้านการปั้นเครื่องปั้นดินเผา โบราณถ่ายทอดให้กับเยาวชนในท้องถิ่น เพื่ออนุรักษ์การปั้นเครื่องปั้นดินเผาด้วย มือแบบโบราณ ส�ำหรับการด�ำเนินการ มหาวทิ ยาลยั ดำ� เนนิ การมาเปน็ ปที ่ี 4 อยา่ ง ต่อเนอ่ื ง โดยในปนี ี้ เนน้ การน�ำภมู ิปัญญา ท้องถิ่นมาต่อยอดสู่เยาวชนรุ่นหลังโดยมี กลมุ่ เปา้ หมายผรู้ บั บรกิ ารทโ่ี รงเรยี นงว้ิ ราย บุญมรี งั สฤษด์ิ

โครงการพัฒนารูปแบบผ้าสไบชาว ชุมชนวัดคงคาราม อ�ำเภอ มอญ และการสรา้ งผลิตภณั ฑ์จากผ้า โพธาราม จังหวัดราชบุรี เป็นศูนย์กลาง ชุมชนวัดคงคาราม อ�ำเภอโพธาราม แหล่งวัฒนธรรมประเพณีของชุมชนชาว จงั หวดั ราชบรุ ี โดยเทคนคิ การมดั เพน้ ท์ มอญท่ีมีการรวบรวมองค์ความรู้และ สืบทอดต่อกันมาอย่างต่อเน่ืองตั้งแต่อดีต มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์ จนถึงปัจจุบัน ตลอดจนถ่ายทอดและ แลกเปล่ียนวัฒนธรรมไปสู่ชุมชนใกล้เคียง คณะผดู้ ำ� เนนิ งาน อาจารย์สุขสนั ต ์ พว่ งกลัด โดยเฉพาะวัฒนธรรมการแต่งกายท่ีคง ความเป็นเอกลักษณ์ของชุมชน ซ่ึงในงาน ประเพณตี า่ ง ๆ ชาวมอญจะหม่ ผา้ สไบพาด บ่าเพ่ืออวดลวดลายความงามของลายปัก อันเป็นเอกลักษณ์ จากการลงพื้นที่ให้บริการทาง วิชาการในปี 2557 ท่ผี ่านมา พบวา่ ชมุ ชน ชาวมอญจะคงเอกลักษณ์ของผ้าสไบใน เรอ่ื งของลายปกั โดยเฉพาะชายสไบ ซงึ่ มกั จะปกั ไวใ้ ชก้ นั เองภายในครวั เรอื น เนอ่ื งจาก ต้องใช้ระยะเวลาในการปักมาก จึงไม่ สามารถน�ำมาประกอบเป็นอาชีพหลักได้ และยังพบอีกว่าชุมชนมีการรวมกลุ่มจัด ต้ังเป็นชมรมโดยเน้นที่กลุ่มเป้าหมายเป็น คนว่างงาน และผู้สูงอายุในชุมชน ซึ่งการ รวมกลุ่มของคนในชุมชนนี้ยังต้องการองค์ ความรู้ และการพัฒนาฝีมือด้านต่างๆ อีก โดยเฉพาะงานผ้าท่ีชุมชนมีองค์ความ รู้และความเข้มแข็งในการผลิตได้ระดับ หนึ่ง สถาบันวิจัยและพัฒนา จึงร่วมกับ วทิ ยาลัยเพาะชา่ ง จัดทำ� โครงการ “การ พัฒนารูปแบบผ้าสไบชาวมอญ และการ สร้างผลิตภณั ฑจ์ ากผ้า ชมุ ชนวัดคงคาราม อำ� เภอโพธาราม จงั หวดั ราชบรุ ี โดยเทคนคิ การมดั เพน้ ท”์ ขน้ึ โดยเนน้ รปู แบบการปกั ชายผา้ สไบใหค้ งเอกลกั ษณไ์ ว้ แตพ่ ฒั นาให้ มีลวดลายและเทคนิคที่ง่าย และรวดเร็ว ขึ้น แตย่ งั คงความประณตี สวยงามไว้ และ เพิ่มมูลค่าของผ้าสไบด้วยการใช้เทคนิค 34

60 ชมุ ชน ยกระดบั คณุ ภาพชวี ติ หม่บู ้านชมุ ชนแบบมสี ่วนร่วม เฉลมิ พระเกียรตสิ มเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา การมัดเพ้นท์ พร้อมทั้งยังจัดให้มีการผลิต 7. สรุปวเิ คราะหข์ ้อมลู ผลิตภัณฑ์จากผ้าประเภทต่าง ๆ เช่น ผ้า 8. เรียบเรยี งรายงานผลโครงการ คลมุ ไหล่ ผา้ เชด็ หนา้ เพอื่ ใหช้ มุ ชนสามารถ ผลการด�ำเนิน สร้างเป็นอาชีพ สามารถเพิ่มรายได้ให้กับ จากการดำ� เนนิ โครงการในปที ผ่ี า่ นมา มหาวทิ ยาลยั ไดด้ ำ� เนนิ การไปแลว้ ทงั้ สน้ิ 2 ชุมชนและครอบครวั ได้ ครง้ั ซง่ึ พบวา่ ในการดำ� เนนิ การในครง้ั แรก มหาวทิ ยาลยั ไดน้ ำ� ลายผา้ จากการออกแบบของ สมมตุ ฐิ านในการด�ำเนนิ โครงการ อาจารยจ์ ากวทิ ยาลยั เพาะชา่ งไปใหผ้ เู้ ขา้ รบั การอบรมปกั เพอ่ื สรา้ งลวดลายทม่ี คี วามแปลก ชมุ ชนวดั คงคงรามเปน็ ชมุ ชนเกา่ ใหม่ ซ่ึงผู้เข้ารับการอบรมน�ำลวดลายและเทคนิควิธีการปักที่ได้มาผสานกับภูมิปัญญาดัง แก่แห่งหน่ึงของจังหวัดราชบุรี ประชากร เดิม ท�ำให้ได้ลายผ้าสไบที่มีความสวยงาม หลากหลาย และมีรูปแบบมากกว่าในปีที่ผ่าน ส่วนใหญ่เป็นคนไทยเช้ือสายมอญ ซึ่งยัง มา สามารถสร้างรายได้ให้กับผู้รับการอบรม 400-500 บาทขึ้นอยู่กับความยากงานของ คงสืบทอดวัฒนธรรมกันมาแต่โบราณ ลายท่ปี ัก โดยเฉพาะวัฒนธรรมการแต่งกาย ซ่ึง ภาพการท�ำลายผา้ สไบตามแบบด้ังเดมิ ของชาวมอญ ท้ังหญิงและชายมักจะบาดผ้าสไบไว้บน ไหล่โดยเฉพาะในงานบุญต่าง ๆ การ ที่มหาวิทยาลัยเข้าไปด�ำเนินการจัดท�ำ โครงการต้องค�ำนึงถึงวัฒนธรรมดังกล่าว มานดี้ ว้ ยวา่ ในการดำ� เนนิ การจะทำ� การเพมิ่ มูลค่าของผลิตภัณฑ์อย่างไรให้ยังสามารถ คงวัฒนธรรมต่างๆ ของชาวมอญเอาไว้ได้ และสินค้าท่ีผลิตออกมายังคงเอกลักษณ์ แบบเก่าแต่สามารถสร้างมูลค่าให้กับ ผลิตภัณฑ์ได้ วธิ ีการ และจากการทำ� เนนิ โครงการในปี 2558 ทผี่ า่ นมา มหาวทิ ยาลยั ฯไดเ้ ขา้ ไปดำ� เนนิ 1. ศกึ ษาข้อมูลเบอื้ งต้น การพฒั นารปู แบบของผา้ สไบ โดยเนน้ ทก่ี ารใชเ้ ทคนคิ การมดั เพน้ ทเ์ ขา้ ไปเพม่ิ สสี นั ใหก้ บั ผา้ 2. ลงพ้ืนที่ศึกษาปัญหาและความ แต่ยังคงเอกลักษณ์การปักชายผ้าไว้เช่นเดิม แต่พัฒนาจากการปักเป็นการถักลาย ซงึ่ สามารถลดระยะเวลาในการผลติ ได้ และพบวา่ การใชเ้ ทคนคิ การมดั เพน้ ทน์ ้ี ผเู้ ขา้ รบั การ ตอ้ งการ อบรมสามารถนำ� ไปพฒั นาตอ่ ยอดทำ� เปน็ ผลติ ภณั ฑผ์ า้ คลมุ ไหล่ และ ผ้าเช็ดหน้า 3. ค้นคว้าข้อมูลเก่ียวกับการออกแบบ ช้นิ งาน 4. ประชมุ ทำ� ความเขา้ ใจเบอ้ื งตน้ กบั กลมุ่ เปา้ หมาย 5. ลงพื้นท่ีจัดการอบรม โดยลักษณะ ลงมือปฏบิ ัตกิ าร 6. ส�ำรวจความพึงพอใจและผลสัมฤทธ์ิ ต่อการดำ� เนินโครงการ 35

ภาพกิจกรรมประกอบการดำ� เนนิ งาน ภาพการพัฒนาลายผ้าสไบโดยใช้เทคนิค ปีงบประมาณ พ.ศ. 2557 การมดั เพ้นท์ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2558 แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานให้ เกดิ ความยั่งยนื แนวทางในการขยายผล วิทยาลัยเพาะช่างจะเข้าไปด�ำเนินการ พฒั นารปู แบบของลายผา้ สไป และเทคนคิ ต่าง ๆ ที่สามารถท�ำให้ผู้เข้ารับการอบรม นำ� ไปใชไ้ ด้ พรอ้ มทง้ั จะพฒั นาเรอ่ื งรปู แบบ ของบรรจุภัณฑ์ และหาแนวทางในการส่ง เสรมิ ให้มีการน�ำไปพฒั นาเปน็ อาชีพ 36

60 ชมุ ชน ยกระดับคุณภาพชวี ติ หมู่บ้านชมุ ชนแบบมีส่วนร่วม เฉลมิ พระเกยี รตสิ มเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา โครงการแลกเปล่ียนเรียนรู้ ในการเรยี นการสอนดา้ นวชิ าชพี กระบวนการออกแบบสรา้ งชิ้นงาน ศิลปะและการออกแบบ นอกจากการ จากกระดาษใยสับปะรดในรปู แบบของ ฝึกฝนทักษะจากการเรียนในช้ันเรียนแล้ว ตกแต่งบ้านและของทีร่ ะลกึ การได้รับประสบการณ์ตรงจากการแลก เปลี่ยนเรียนรู้กับชุมชนภายนอกถือเป็น มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลรัตนโกสินทร์ ประโยชน์แก่นักศึกษา ในขณะเดียวกัน การแลกเปล่ียนองค์ความรู้ในวิชาชีพ คณะผู้ด�ำเนนิ งาน : ศิลปะและการออกแบบกับชุมชนนั้นย่อม อาจารย์กลุ ภัสสรณ ์ นางาม , ผศ.สมุ าลี ทองร่งุ โรจน์ จะก่อเกิดการพัฒนาศักยภาพของชุมชน และการสรา้ งสรรค์ช้นิ งานทีแ่ ตกต่างอยา่ ง มีคุณภาพมากขน้ึ คือ เปน็ หนา้ ทีห่ ลกั ด้าน หนงึ่ ของวทิ ยาลยั ในการบรกิ ารวชิ าการเพอื่ ในชมุ ชนเกดิ การพฒั นา และเพมิ่ พนู รายได้ ซงึ่ ชว่ ยเพมิ่ ความเขม้ แขง็ ใหก้ บั ชมุ ชนไดอ้ กี ประการหน่ึงด้วย นอกจากการบูรณาการ การบริการวิชาการแก่สังคมกับการเรียน การสอน เพ่ือให้นักศึกษาได้เรียนรู้และได้ ใช้ศักยภาพในวิชาชีพท่ีร่�ำเรียนมาก่อให้ เกิดประโยชน์ต่อชุมชนและสังคม คือเป็น ประสบการณ์ตรงนอกเหนือจากการเรียน ในช้ันเรียนแล้วยังเป็นประโยชน์กับชุมชน ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีความน่าสนใจ ขยายตลาด และสร้างอาชีพให้แก่ชุมชน ดว้ ย สมมุติฐานในการดำ� เนนิ โครงการ มหาวิทยาลัยจะด�ำเนินการ พัฒนานวัตกรรมการออกแบบสร้างช้ิน งานจากกระดาษใยสับปะรดในรูปแบบ ของตกแต่งบ้านและของที่ระลึก ให้กับ กลุ่มกระดาษใยสับปะรดบ้านละเมาะ ต�ำบลหนองพลับ อ�ำเภอหัวหิน จังหวัด ประจวบคีรขี ันธ์ ไดใ้ นรปู แบบใดบ้าง เพ่ือ ใหช้ ุมชน เกดิ การพัฒนาทกั ษะในด้านการ ออกแบบและพฒั นารปู แบบผลติ ภณั ฑเ์ พอื่ เพ่มิ มลู คา่ 37

วธิ ีการ แนวทางการขยายผลการด�ำเนนิ งานให้ 1. ศกึ ษาข้อมูลเบอ้ื งต้น กลมุ่ กระดาษใย เกิดความยั่งยืน จากการท�ำโครงการแลกเปลี่ยน สับปะรดบ้านละเมาะ ต.หนองพลับ เรยี นรู้ กระบวนการออกแบบสรา้ งชิน้ งาน อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรขี ันธ์ จากกระดาษใยสับปะรด 2. ลงพื้นที่ศึกษาปัญหาและความ ในรูปแบบของตกแต่งบ้านและ ตอ้ งการ ของทร่ี ะลกึ วทิ ยาลยั เพาชา่ ง มหาวทิ ยาลยั 3. ค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับการออกแบบ เทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์ มีแนว ช้ินงานของตกแต่งบ้านและของที่ ความคิดท่ีจะขยายผลการด�ำเนินงานโดย ระลกึ การพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์ให้มีความ 4. ประชมุ ทำ� ความเขา้ ใจเบอื้ งตน้ กบั กลมุ่ หลากหลายมากขึ้นในเร่ืองของรูปแบบ เป้าหมาย เพ่ือตอบโจทย์ความต้องการของตลาด 5. ลงพน้ื ทจี่ ดั การอบรมแลกเปลย่ี นเรยี น ท่ีมีความหลากหลายและเพ่ิมมูลค่าของ รู้ โดยลกั ษณะลงมือปฏบิ ัติการ ผลิตภณั ฑ์ในปถี ัดไป 6. อภปิ รายผลการพัฒนาชิ้นงานเพอ่ื จดั จ�ำหน่าย 7. ส�ำรวจความพึงพอใจและผลสัมฤทธิ์ ต่อการด�ำเนนิ โครงการ 8. สรุปวิเคราะหข์ ้อมลู 9. เรียบเรียงรายงานผลโครงการ ผลการดำ� เนนิ งาน ผลท่ีได้จากโครงการบริการ วิชาการ พบว่าผู้กลุ่มผู้ผลิตกระดาษใย สับปะรดบ้านละเมาะ ต�ำบลหนองพลับ อ�ำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ได้น�ำองค์ความรู้ท่ีได้รับจากการบริการ วิชาการไปพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์ไปวาง จ�ำหน่ายในงานแสดงสินค้าต่าง ๆ ท�ำให้ สามารถสร้างรายได้เพ่ิมมูลค่าจากเดิม ท่ีผลิตเฉพาะแผ่นกระดาษส่งจ�ำหน่าย นำ� มาสรา้ งสรรคเ์ ปน็ ผลติ ภณั ฑเ์ อง จงึ ทำ� ให้ กลุ่มผู้ผลิตกระดาษใยสับปะรดสามารถ สร้างอาชีพให้กับผู้ว่างงานและเพิ่มรายได้ ให้ครอบครัวได้ 38

60 ชุมชน ยกระดบั คณุ ภาพชีวติ หมู่บา้ นชมุ ชนแบบมสี ว่ นร่วม เฉลมิ พระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยี ราชมงคล กรงุ เทพ โครงการยกระดับคุณภาพชีวิตของ หมบู่ า้ น ชมุ ชน แบบมสี ว่ นรว่ ม 60 หมบู่ า้ น เ ฉ ลิ ม พ ร ะ เ กี ย ร ติ ส ม เ ด็ จ พ ร ะ เ ท พ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา 39

โครงการปฏิบัติการพัฒนาลวดลาย ก ลุ ่ ม ป ร ะ ดิ ษ ฐ ์ พั ฒ น า แ ค ว บนผืนผ้ามัดย้อมด้วยเทคนิคการ อ้อม เกิดจากคุณสุธีรา ควรศิริ รับอาชีพ ย้อมจากสีธรรมชาติ ในท้องถิ่น ข้าราชการครู ได้รวมกลุ่มชาวบ้าน 20 ก ลุ ่ ม ป ร ะ ดิ ษ ฐ ์ พั ฒ น า แ ค ว อ ้ อ ม คนเมอื่ ปี พศ. 2546 เพ่ือช่วยเหลอื ชมุ ชน ตำ� บลแควออ้ ม อำ� เภออมั พวา จงั หวดั ในการสร้างงาน สร้างความเป็นอยู่ที่ สมุทรสงคราม ดีข้ึนของครอบครัว  โดยทาง กศน. ได้ ให้การสนับสนุนส่งผู้รู้มาสอน จากน้ัน มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลกรุงเทพ ก็รวบกลุ่มจัดท�ำผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อมสี สงั เคราะหเ์ ปน็ ตน้ มา ปจั จบุ นั กลมุ่ ประดษิ ฐ์ คณะดำ� เนนิ งาน พัฒนาแควอ้อม เป็นกลุ่มจัดท�ำผลิตภัณฑ์ นางภทั รานิษฐ์ สิทธนิ พพนั ธ์ , ผศ.ดร.ประเทอื งทพิ ย์ ปานบ�ำรุง จำ� หน่าย อาท ิ ผา้ มดั ย้อมสเี คม ี แปรรปู ผ้ามัดย้อม ฯลฯ โดยการย้อมสีเดียว ด้วยสีสังเคราะห์ ซึ่งผลงานที่จ�ำหน่ายยัง ประสบปัญหาในเรื่องของการย้อมสีที่ยัง ไม่มีความคงทน ลวดลายและสีสันท่ีน่า สนใจ และเคยทดลองย้อมสีธรรมชาติ อาทิ ดอกอัญชัญ ไม้ฝาง ก็ไมป่ ระสบความ ส�ำเร็จเท่าท่ีควร จากโครงการปฏิบัติการ ออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อม ด้วยการย้อมจากสีธรรมชาติในท้องถิ่น จัดโดยสถาบันวิจัยและพัฒนาร่วมกับ ส า ข า วิ ช า อ อ ก แ บ บ ส่ิ ง ท อ แ ล ะ แ ฟ ชั่ น คณะอุตสาหกรรมสิ่งทอ มหาวิทยาลัย เทคโนโลยรี าชมงคลกรงุ เทพไดล้ งไปอบรม ผลงานการใหบ้ ริการวิชาการ , ผลงานการ ให้บริการวิชาการรับใช้สังคม ซ่ึงหลัง จากเสร็จส้ินการด�ำเนินโครงการน้ันกลุ่ม ประดิษฐ์พัฒนาแควอ้อมก็ได้น�ำองค์ความ รู้ที่ได้รับไปพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์มัดย้อม จ�ำหน่าย และจัดอบรมเผยแพร่ความรู้ เร่อื งการท�ำผ้ามดั ยอ้ ม เป็นต้น จากผลด�ำเนินงานอบรมส้ินสุด ลงในปงี บประมาณ 2557 สถาบนั วจิ ยั และ พัฒนา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล กรุงเทพ ได้จัดประเมินผลโครงการฯ พบ ว่ากลุ่มประดิษฐ์พัฒนาแควอ้อมมีความ 40

60 ชมุ ชน ยกระดบั คณุ ภาพชวี ิตหมู่บ้านชุมชนแบบมสี ่วนร่วม เฉลิมพระเกยี รติสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา ต้องการให้มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราช คนหันมาตระหนักและใส่ใจอย่างจริงจัง ในปจั จบุ นั ทวั่ โลกตระหนกั ถงึ ปญั หา มงคลกรงุ เทพจัดด�ำเนินงานอบรมเพิม่ เติม การพัฒนาผลิตภัณฑ์ในเชิงสร้างสรรค์ให้ สิ่งแวดล้อมและความเป็นพิษจากการใช้สี อาทิ การพฒั นาลวดลายผา้ มดั ยอ้ ม การ เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมจึงเป็นส่วนหน่ึง สังเคราะห์กันมากขึ้น สีท่ีได้จากธรรมชาต ิ พฒั นาเทคนคิ การยอ้ มสจี ากธรรมชาติ รวม ที่สามารถตอบสนองความต้องการของผู้ ซึ่งเป็นความรู้ด่ังเดิมท่ีสืบทอดกันมาจากอดีต ทั้งการเรียนรู้ในการย้อมสีธรรมชาติเพิ่ม บริโภคในสังคมปัจจุบัน ผลิตภัณฑ์ผ้ามัด จนถึงปัจจุบัน ได้แก่ สีแดงจากครั่ง ดอก เตมิ เนอ่ื งจากปจั จบุ นั ผบู้ รโิ ภคหนั มาสนใจ ยอ้ มนบั วา่ เปน็ งานศลิ ปหตั ถกรรมประเภท ค�ำฝอย สีน�้ำเงินจากต้นคราม สีเหลืองจาก ผลิตภัณฑ์ที่ย้อมสีธรรมชาติเพิ่มมากข้ึน หน่ึงท่ีสะท้อนให้เห็นถึงภูมิปัญญาท้องถิ่น แก่นขนุน ขมิ้นชัน แก่นเข สีด�ำจากลูก และผลิตภัณฑ์ท่ีย้อมสีธรรมชาติสามารถ ท่ีเกิดจากความคิดสร้างสรรค์เป็นศาสตร์ มะเกลือ สีชมพูจากต้นฟาง สีกากจี ากเปลือก สร้างรายได้ได้ดีกว่าการย้อมสีสังเคราะห์ ทางศิลปะอย่างหน่ึง เอกลักษณ์ของผ้า และแกน่ เพกา สเี ขยี วจากใบหกู วาง เปน็ ตน้ สี ทางกลุ่มชุมชนจึงต้องการได้รับความรู้ มัดย้อมสีธรรมชาติท่ีได้มีการถ่ายทอดจาก ธรรมชาตไิ ดจ้ ากพชื ในสว่ นของเปลอื กไม้ ใบไม้ เพิ่มเติม ได้มีการจัดท�ำโครงการบริการ บรรพบุรุษสู่คนรุ่นต่อๆมา การถ่ายทอด ลูกไม้ และรากไม้ ซึ่งจะมกี รรมวิธีในการยอ้ ม การวิชาการต่อยอดในโครงการ “การ ที่เกี่ยวกับด้านความรู้สึก ความภาคภูมิใจ แตกตา่ งกนั ไปแลว้ แตช่ นดิ พชื และสว่ นทนี่ ำ� มา ปฏิบัติการพัฒนาลวดลายบนผืนผ้ามัด ห รื อ ร ส นิ ย ม สื บ ส า น ต ่ อ จ า ก บ ร ร พ บุ รุ ษ เปน็ สยี อ้ ม ย้อมด้วยเทคนิคการย้อมจากสีธรรมชาติ ท�ำอย่างไรให้ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้าน วัตถปุ ระสงค์ในการดำ� เนนิ โครงการ ในท้องถิ่น กลุ่มประดิษฐ์พัฒนาแควอ้อม ผลติ ภณั ฑผ์ า้ ยอ้ มสธี รรมชาตยิ งั คงอยู่ แนว จากความต้องการตามท่ีเสนอแนะ ต�ำบลแควอ้อม อ�ำเภออัมพวา จังหวัด ความคิดในการเพ่ิมมูลค่าของผลิตภัณฑ์ ของกลุ่มของกลุ่มประดิษฐ์พัฒนาแควอ้อมดัง สมทุ รสงคราม”จำ� นวนผเู้ ขา้ อบรม 40 คน จงึ เปน็ เรื่องที่จ�ำเปน็ โดยอาจเกิดจากการ กล่าว ทางสาขาออกแบบ สิง่ ทอและแฟชนั่ โดยมีอาจารย ์ ครู ผู้สนใจและนกั ศึกษา พัฒนาผลิตภัณฑ์ในด้านต่างๆได้แก่ รูป จึงได้จัดท�ำโครงการให้บริการวิชาการรับใช้ มหาวิทยาลัยราชภัฎฯ เข้าร่วมโครงการ แบบ ลวดลาย สีสันของผลิตภัณฑ์ รวม สังคมในโครงการอบรมระยะสั้น เน้นการน�ำ โดยเน้นองค์ความรู้การพัฒนาลวดลายผ้า ไปจนถึงแนวคิดในการสร้างแบรนด์ของ องค์ความรู้ที่ได้จากงานวิจัยและการแลก มัดยอ้ มและเทคนคิ การย้อมสธี รรมชาติ ตนเอง เปล่ียนความรู้จากชุมชน เป็นโครงการอบรม สมมุติฐานในการด�ำเนนิ โครงการ เชงิ ปฏบิ ตั กิ ารพฒั นาลวดลายบนผนื ผา้ มดั ยอ้ ม “การย้อมสีธรรมชาต”ิ นบั ว่า ดว้ ยเทคนคิ การยอ้ มจากสธี รรมชาตใิ นทอ้ งถน่ิ เป็นภูมิปัญญาท่ีส�ำคัญมากแขนงหน่ึงที่ได้ เพ่ือให้สมาชิกในกลุ่มสามารถน�ำไปปฏิบัติได้ ด�ำรงอยู่อย่างกลมกลืนในวิถีวัฒนธรรมผ้า จริงและจะน�ำมาซึ่งการพัฒนาตนเองเป็น พน้ื บา้ นมาอยา่ งยาวนานไมข่ าดตอน และ แนวทางประกอบอาชพี เสรมิ สรา้ งศกั ยภาพใน การใชเ้ สน้ ใยธรรมชาต ิ การสรา้ งลวดลาย การประกอบธุรกิจเชิงสร้างสรรค์และปลูกจิต ใหก้ อ่ เกดิ เปน็ ผา้ พนื้ บา้ นอยา่ งมเี อกลกั ษณ์ ส�ำนึกในการอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถ่ินผ้ามัด ในแตล่ ะกลมุ่ ชน หนง่ึ ในกรรมวิธีในการ ย้อมด้วยเทคนิคการย้อมจากสีธรรมชาติใน สรา้ งลวดลายบนผา้ ทีร่ จู้ กั กันดกี ค็ อื “การ ท้องถ่ิน รวมทั้งน�ำไปส่งเสริมการเรียนการ มัดย้อม” ในยุคสมัยที่มีการเปล่ียนแปลง สอนแก่ครูกลุ่มสามัญและกลุ่มชาวบ้านที่ จากสภาวะโลกปัจจุบันที่มีการแข่งขัน สนใจ เพื่อเป็นการพัฒนาแลกเปล่ียนความ กันอย่างสูง ซึ่งกระแสนิยมในปัจจุบัน คิด และเป็นการประสานงานประชาสัมพันธ์ ได้มุ่งเน้นในเชิงอนุรักษ์ส่ิงแวดล้อม การ แนะน�ำสาขาวิชาออกแบบสิ่งทอและแฟช่ัน ลดการท�ำลายส่ิงแวดล้อมจึงเป็นสิ่งท่ีทุก มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ ใหเ้ ปน็ ทร่ี ูจ้ ักอย่างกว้างขวาง 41

วธิ ีการ ขั้นตอน การออกแบบลวดลาย การวาง ดําเนินงานฝกอบรม โดยมีราย ลายต้องมีการก�ำหนดลวดลายก่อนน�ำมา ละเอียด เน้ือหาในการฝกอบรม มีราย เป็นผลิตภัณฑ์ ซ่ึงเป็นวิธีช่วยสร้างความ ละเอยี ดดังนี้ โดดเดน่ ใหแ้ กผ่ ลติ ภัณฑ์ 1. ความรู้เกี่ยวกับผ้าเร่ิมจาก ด้านรูปแบบ : พัฒนาการการท�ำผ้ามัด การเตรียมผ้าก่อนย้อมและความรูพ้ืนฐาน ย้อมด้วยสีย้อมธรรมชาติมาประยุกต์เป็น เกีย่ วกับสีและสารชว ยติด ผลติ ภัณฑต์ น้ แบบ 2. หลักการออกแบบลวดลาย ผ้ามัดย้อม เร่ิมจากการออกแบบลวดลาย การวางลายผ้าในผลิตภัณฑ์ และการมัด ลวดลายผ้าในลักษณะตา่ ง ๆ 3. ศึกษาการเรียนรู้พืชที่ให้สี ในทอ้ งถิ่น ได้แก่ ผล ใบ เปลือก เมล็ด ที่ ใช้ในการย้อมสี (เน้นท้องถ่ิน) ได้แก่ ฝาง ครง่ั คำ� แสด ขมิน้ รากยอ เปลอื กมะพรา้ ว เปลือกมะม่วง เปลือกสะเดา ฯล รวม ทั้งกระบวนการย้อมสีธรรมชาติในแต่ละ ประเภท 4. การทดสอบผา้ หลงั การย้อมสี ธรรมชาติในท้องถ่ิน โดยท�ำการทดสอบ ความคงทนตอ่ การซักเบื้องต้น โดยค�ำนงึ ถงึ ดา้ นคณุ ภาพ : การเลือกใช้ส ี และก�ำหนด เฉดสที เี่ หมาะสมกบั ผลติ ภณั ฑ์ โดยกำ� หนด ใชว้ ัสดทุ ่ีใชใ้ นการยอ้ มสีและเฉดสี ด้านประโยชน์ใช้สอย : การวางแผนเป็น กระบวนการทางความคิดอย่างเป็นระบบ 42

60 ชุมชน ยกระดับคณุ ภาพชวี ิตหม่บู า้ นชมุ ชนแบบมสี ่วนรว่ ม เฉลิมพระเกียรตสิ มเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา ผลการด�ำเนนิ งาน ยอ้ มดว้ ยเทคนคิ การยอ้ มจากสธี รรมชาตใิ น ผลการด�ำเนินการโครงการ ท้องถ่ิน กลุ่มประดิษฐ์พัฒนาแควอ้อม ปฏิบัติการพัฒนาลวดลายบนผืนผ้ามัด ต�ำบลแควอ้อม อ�ำเภออัมพวา จังหวัด สมุทรสงคราม พบวา่ กลุ่มชาวบา้ นให้ความ สนใจในการแลกเปลย่ี นองคค์ วามรดู้ า้ นการ พฒั นาลวดลายบนผนื ผา้ มดั ยอ้ มสธี รรมชาติ ผลจากการถา่ ยทอดเทคโนโลยจี งึ ทำ� ใหท้ าง กลมุ่ ชมุ ชนใหค้ วามสนใจทจ่ี ะนำ� องคค์ วามรู้ ท่ีได้ไปต่อยอดและพัฒนางานผ้ามัดย้อมสี ธรรมชาตไิ ด้จริง สร้างรายไดใ้ หม่ให้ชมุ ชน เพมิ่ มลู คา่ ของผลติ ภณั ฑใ์ หด้ ยี ง่ิ ขน้ึ และตอบ สนองความต้องการของตลาดได้ รวมทั้ง อาจมผี ปู้ ระกอบธรุ กจิ เกย่ี วกบั การทำ� ผา้ มดั ยอ้ มด้วยจากสีธรรมชาตริ ายใหมเ่ พิ่มขึ้น แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานให้ เกิดความย่งั ยืน ผู้เข้าร่วมโครงการอบรมโดย เฉพาะสมาชิกของกลุ่มประดิษฐ์พัฒนา แควอ้อม สามารถน�ำองค์ความรู้ที่ได้จาก การอบรมพัฒนาลวดลายบนผืนผ้ามัดย้อม ด้วยเทคนิคการย้อมจากสีธรรมชาติใน ท้องถิ่นไปต่อยอด โดยผู้เข้ารับการอบรม สามารถน�ำองค์ความรู้ไปใช้ในการพัฒนา ลวดลายบนผืนผ้ามัดย้อมด้วยเทคนิคการ ย้อมจากสีธรรมชาติ เป็นการส่งเสริม เพมิ่ ภมู ปิ ญั ญาทมี่ อี ยใู่ นทอ้ งถนิ่ สรา้ งความ เขม้ แข็งให้กับชุมชน อกี ทง้ั ยงั เป็นการเพ่ิม มูลค่าผ้ามัดย้อมจากเดิมท่ีใช้สีสังเคราะห์ รวมท้ังอาจมีพัฒนาขยายผลการอบรมใน การตอ่ ยอดองคค์ วามรเู้ พม่ิ เตมิ ทางดา้ นการ พฒั นาผลติ ภณั ฑผ์ า้ มดั ยอ้ มจากสธี รรมชาติ ทม่ี ีคุณภาพ และตอบสนองความตอ้ งการ ของตลาดเป็นการสร้างรายได้ให้ชุมชนใน อนาคต 43

โครงการเยาวชนสรา้ งสรรคง์ าน เยาวชนถอื เปน็ สว่ นสำ� คญั ในการ หตั ถศิลปภ์ มู ิปัญญาไทย พฒั นาประเทศชาติ การปลกู ฝงั ใหเ้ ยาวชน รักและหวงแหนชมุ ชนทอี่ ยอู่ าศยั รกั ความ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลกรงุ เทพ เป็นไทย ตลอดจนการสร้างงาน สร้างราย ได้ เพ่อื ให้ลดการยา้ ยถิ่นฐานการเขา้ มาอยู่ คณะดำ� เนนิ งาน ในเมอื ง คณาจารยส์ าขาวชิ าการพฒั นาผลิตภัณฑ์ภมู ปิ ญั ญาไทย คณะศลิ ปศาสตร์ ส­­ าขาวิชาการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ผศ.ดร.อมรรตั น ์ อนนั ต์วราพงษ ์ อ. ศุภาสี วงษท์ องดี ภูมิปัญญาไทย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี อ. ณัฐวิทย์ คงศรชี าย อ. ธรรมรัตน์ จรญู ชนม์ ราชมงคลกรุงเทพ จึงให้ความส�ำคัญจัด อ. เจียมจันทร์ จันทร์คงหอม อ. คฑา ม่วงเทศ โครงการให้ความรู้และอบรมเชิงปฏิบัติ อ. พีรพงษ์ หนแู ดง อ. ทศพร จติ ใจชอบ การงานหัตถศิลป์แก่เยาวชน โดยด�ำเนิน โครงการ ณ โรงเรียนบ้านตะโกล่าง ในปี พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2558 เลง็ เห็นถึง ความตอ้ งการการพฒั นาเยาวชน เนอ่ื งจาก โรงเรียนตะโกล่างเป็นโรงเรียนขนาดกลาง ที่ต้ังอยู่บนพื้นที่หุบเขา อ�ำเภอสวนผ้ึง จังหวัดราชบุรี ติดเขตรอยต่อชายแดน ไทย-พมา่ นกั เรยี นสว่ นใหญเ่ ปน็ ชาวไทย- กระเหรยี่ งทด่ี อ้ ยโอกาสทางการศกึ ษา และ ไม่มีโอกาสศึกษาต่อในระดับสูง คุณภาพ ชวี ติ ทไี่ มค่ อ่ ยสมบรู ณ์ สว่ นใหญม่ ฐี านะทาง บ้านยากจน ตอ้ งเดนิ เทา้ หรือป่นั จกั รยาน ข้ามเขามาในระยะทางไกล บางส่วนจะ อยูห่ อพักของโรงเรียน การใหค้ วามรูเ้ พ่อื ฝึกอาชีพส่งเสริมให้เด็กใช้เวลาว่างให้เป็น ประโยชน์ ประดษิ ฐข์ องใชข้ องที่ระลกึ จาก วสั ดทุ หี่ าไดจ้ ากชมุ ชน ตลอดไปถงึ การสรา้ ง รายได้เสริมให้กับตัวเองและครอบครัว หากในอนาคตไม่มีโอกาสในการศึกษาต่อ จะได้น�ำความรู้ที่ฝึกอบรมมาเป็นแนวทาง ในการประกอบอาชพี หารายได้ต่อไป 44

60 ชมุ ชน ยกระดบั คุณภาพชวี ิตหมบู่ า้ นชมุ ชนแบบมสี ว่ นร่วม เฉลิมพระเกยี รติสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา วตั ถุประสงค์โครงการ เชิงเทยี นพุทธศิลป์,เทียนหอมไขเ่ คม็ , สเตนกาสจากขวดเหลือใช้, กระถางแขวนรูปสตั ว,์ ท่ี 1. เพ่ือให้ความรู้ด้านงานหัตถศิลป แขวนพวงกุญแจจากเศษไม้, ท่ีหนีบรูปจากการม้วนกระดาษให้เป็นรูปแบบต่างๆ, ถุงผ้า เพ้นท์สเตนซิล เพื่อน�ำความรู้ที่ได้ไปประกอบอาชีพสร้างรายได้ระหว่างเรียน ด�ำเนินการ ประดิษฐ์ที่เยาวชน สามารถน�ำไป ดังนี้ สร้างรายไดร้ ะหวา่ งเรยี น 1.ประชมุ คณาจารย์สาขาวิชาฯ เพ่ือเตรยี มการฝึกอบรม 2. เพอ่ื เสรมิ สรา้ งแนวคดิ สรา้ งสรรคด์ า้ น 2.เขยี นโครงการ เตรียมการดำ� เนินงาน และขออนมุ ัติโครงการ งานหตั ถศิลป์ใหก้ ับเยาวชน 3.ติดต่อประสานงานกับผู้อ�ำนวยการและคณะครูโรงเรียนบ้านตะโกล่าง 3. เพ่ือฝึกปฏิบัติงานหัตถศิลปประดิษฐ์ จังหวัดราชบุรี เพอื่ สรา้ งงาน สรา้ งอาชพี ไดใ้ นอนาคต 4.ติดต่อแผนกยานพาหนะ และจัดหาสถานท่พี ัก ประโยชนท์ ่ีคาดวา่ จะได้รับ 5. จัดท�ำเอกสารประกอบการฝกึ อบรมและจัดซ้อื วสั ดฝุ ึกอบรม 1. ส่งเสริมให้เด็กได้ปฏิบัติ คิดค้นหาค�ำ 6. ด�ำเนินการจดั ฝกึ อบรม ให้กบั ครูและนกั เรยี นท่เี ป็นกลุ่มเป้าหมาย ตอบและสรา้ งองคค์ วามรู้วชิ าชีพ 7. ประเมินผลและรายงานผลโครงการตอ่ มหาวิทยาลยั 2. ส่งเสริมให้เด็กมีสังคมและสร้าง สัมพันธภาพท่ดี ีกับผู้อ่นื สรุปผลการประเมินหลังจากการฝกึ อบรม พบว่า ภาพรวมอยใู่ นดมี าก นกั เรยี นทเี่ คยรว่ ม 3. ส่งเสริมให้เด็กรักและภาคภูมิใจใน กิจกรรมเล่าตอ่ ความประทบั ใจให้รุ่นน้องฟัง ว่านักเรยี นตอ้ งมพี ฤติกรรมดตี งั้ ใจเรยี น เพือ่ ตนเอง สามารถสร้างความดีงามใน ครจู ะใหใ้ หม้ ารว่ มกจิ กรรม รวมทงั้ มนี กั ศกึ ษาจากสาขาวชิ าการพฒั นาผลติ ภณั ฑภ์ มู ปิ ญั ญา ชีวติ ไทยไปรว่ มเปน็ ผชู้ ว่ ยวทิ ยากร ทำ� ใหค้ วามใกลช้ ดิ กบั นอ้ งๆ ไดเ้ ลน่ กกิ รรมทน่ี กั ศกึ ษาเตรยี ม 4. ส่งเสริมให้เด็กมีคุณธรรม จริยธรรม มา มที ั้งความสนุกเสยี งหวั เราะและความประทบั ใจ และรจู้ ักรากเหงา้ วฒั นธรรมไทย แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานใหเ้ กดิ ความยั่งยืน 5. ส่งเสริมให้เด็กมีทักษะพื้นฐานทาง 1.ติดตามจากการฝึกอบรมของนักเรยี น วิชาชพี ที่จะเรยี นในอนาคต 2.นกั เรยี นท่นี �ำความรไู้ ปประกอบอาชพี เสรมิ รายได้ (ถ้ามี) 3.อาจารย์โรงเรียนบ้านตะโกล่าง น�ำความรู้ไปต่อยอด ประยุกต์งานศิลปะ ผลการดำ� เนินงาน ประดิษฐใ์ หม่ๆ และขยายความรู้ไหก้ ับนักเรียนท่ีไมม่ ีโอกาสไดร้ ับฝกึ อบรม จากผลการด�ำเนนิ งานในปี พ.ศ. 4.ประยุกต์ช้ินงานเข้าร่วมประกวดผลงานศิลปประดิษฐ์ระดับจังหวัด 2557 โครงการส่งเสริมเยาวชนน้อย และระดบั ชาติ สืบสานงานภูมิปัญญาไทยสู่การพึ่งพา ตนเอง และในปี พ.ศ. 2558 โครงการ เยาวชนสรา้ งสรรคง์ านหตั ถศลิ ปภ์ มู ปิ ญั ญา ไทย ณ โรงเรียนบ้านตะโกล่าง อ�ำเภอ สวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี การถ่ายทอด ความรู้ด้านงานประดิษฐ์ต่างๆ ให้แก่ นักเรียน เช่น สบู่สมุนไพรการ์ตูน, 45

โครงการบริการวิชาการแก่ชุมชน เป็นท่ีทราบกันว่า ผลสัมฤทธ์ิ เรอ่ื งการเตรยี มความพรอ้ มศกั ยภาพ ทางการเรยี นวชิ าคณติ ศาสตรข์ องนกั เรยี น ท า ง ค ณิ ต ศ า ส ต ร ์ ใ ห ้ กั บ ค รู ส อ น นักศึกษา ทุกระดับของประเทศไทยอยู่ คณติ ศาสตรแ์ ละนกั เรยี นพน้ื ทโี่ รงเรยี น ในระดับไม่เป็นท่ีน่าพอใจ ส่งผลให้การ บ้านตะโกลา่ ง จงั หวดั ราชบุรี พฒั นาประเทศเปน็ ไปอย่างลา่ ช้า ซงึ่ ควร จะได้รับการแก้ไข ส่วนหนึ่งของปัญหา มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลกรงุ เทพ น้ัน มาจากการที่โรงเรียนในระดับการ ศึกษาข้ันพื้นฐาน ขาดแคลนครู อาจารย์ คณะผดู้ �ำเนนิ งาน ประกอบด้วย อ.สภุ าพร จนั ทร์คง ท่ีมีวุฒิการศึกษาทางคณิตศาสตร์ จึงต้อง รองศาสตราจารย์ ดร.มนัส ประสงค ์ ให้ครู อาจารย์ที่มีวุฒิการศึกษาด้านอ่ืน ผู้ช่วยศาสตราจารยว์ ิรยิ ะ ศริ ิชานนท์ ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.วราพร กรอบทอง มาเป็นผู้ถ่ายทอดความรู้ทางคณิตศาสตร์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.อคั รวุฒิ จนิ ดานรุ กั ษ ์ อ.สพุ จน ์ สระทองหลาง ให้กับนักเรียน ท�ำให้ประสิทธิผลที่เกิด ผชู้ ว่ ยศาสตราจารยก์ รฑี ายุทธ เพงิ ใหญ ่ ดร.วรรณวดี สุขแจ่ม ข้ึนไม่ดีเท่าท่ีควร สาขาวิชาคณิตศาสตร์ ผชู้ ่วยศาสตราจารย์สนั ต์ชัย เบี้ยมุขดา ดร.วกิ านดา สุภาสนนั ท์ ตระหนักถึงปัญหาดังกล่าว ประกอบกับ ผู้ชว่ ยศาสตราจารยก์ ลั ยา วรรณโภคา ผู้ช่วยศาสตราจารยเ์ พญ็ ศร ี เตมียกุล การบริการวิชาการเป็นหน่ึงในภารกิจ ผชู้ ่วยศาสตราจารย์ ดร.เออื้ มฟ้า นาคโต ดร.ภริ ดี ฤทธเิ ดช หลกั ของมหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคล ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ ดร.สมศร ี จ�ำเรญิ ภญิ โญ นายบุญโชติ ขนั ติมุติพร กรุงเทพ ซึ่งทางสาขาวิชาคณิตศาสตร์ ผชู้ ่วยศาสตราจารยจ์ ตุรวชิ ญ ์ รตั นพลท ี ได้ด�ำเนินภารกิจการบริการวิชาการ โดย จัดโครงการเสริมสร้างศักยภาพทาง คณิตศาสตร์ให้กับครูสอนคณิตศาสตร์ และนักเรียนพื้นท่ีโรงเรียนบ้านตะโกล่าง จังหวัดราชบุรี ในปีงบประมาณ 2557 ที่ ผ่านมา และประสบความส�ำเร็จจากการ ด�ำเนินโครงการดงั กลา่ ว โดยมหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพได้เป็นท่ีรู้จัก ของครู และนกั เรยี น อกี ทงั้ ครแู ละนกั เรยี น ได้รับความพึงพอใจ เป็นอย่างมากและมี ความประสงคท์ จ่ี ะเขา้ รบั การอบรมตอ่ เมอื่ มโี อกาส ดงั น้ัน ทางสาขาวิชาคณติ ศาสตร์ จึงเห็นสมควรให้ด�ำเนินภารกิจการบริการ วิชาการต่อเน่ือง โดยจัด“โครงการเตรียม ความพร้อมศักยภาพทางคณิตศาสตร์ให้ กับครูสอนคณิตศาสตร์และนักเรียนพื้นที่ โรงเรยี นบา้ นตะโกลา่ ง จงั หวดั ราชบรุ ”ี ใน ปงี บประมาณ 2558 46

60 ชมุ ชน ยกระดับคุณภาพชีวติ หมบู่ า้ นชุมชนแบบมีสว่ นร่วม เฉลมิ พระเกยี รติสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา สมมตุ ฐิ านในการดำ� เนนิ โครงการ ครูผู้สอนคณิตศาสตร์และ นักเรียนพื้นที่โรงเรียนบ้านตะโกล่าง ได้ มีความรู้เพ่ิมขึ้น และมี กระบวนการคิด ทางคณิตศาสตร์ท่ีถูกต้อง ประกอบกับมี ทัศนคติทด่ี กี บั วชิ าคณติ ศาสตร์ วิธกี าร 1. ป ร ะ ชุ ม ค ณ า จ า ร ย ์ ส า ข า วิ ช า คณิตศาสตร์เพือ่ ด�ำเนนิ การใหบ้ ริการ วิชาการเร่ืองการเตรียมความพร้อม ศักยภาพทางคณิตศาสตร์ 2. เขียนโครงการ เตรียมการดำ� เนินงาน และขออนมุ ตั โิ ครงการ 3. ติดต่อประสานงานกับผู้อ�ำนวยการ และคณะครูโรงเรียนบ้านตะโกล่าง จังหวัดราชบุรี 4. ติดต่อแผนกยานพาหนะ และจัดหา สถานทพี่ กั 5. จัดท�ำเอกสารประกอบการสอนวิชา คณติ ศาสตร์ สำ� หรับครูและนักเรียน 6. ด�ำเนินการจัดสอนวิชาคณิตศาสตร ์ ให้กับครูและนักเรียนที่เป็นกลุ่มเป้า หมาย 7. ประเมินผลและรายงานผลโครงการ ต่อมหาวิทยาลัย แนวทางการขยายผลการด�ำเนนิ งานให้เกิดความย่งั ยืน ผลการด�ำเนินงาน 1. ติดตามจากผลสัมฤทธทิ์ างการเรยี นวิชาคณติ ศาสตรข์ องนกั เรียน ครูผู้สอนคณิตศาสตร์และ 2. นกั เรียนได้รับรางวลั จากการแข่งขนั ทางคณิตศาสตร์ (ถา้ มี) นักเรียนพื้นท่ีโรงเรียนบ้านตะโกล่าง ได้ 3. ผอู้ ำ� นวยการของโรงเรยี นบา้ นตะโกลา่ งมคี วามประสงคท์ จ่ี ะตอ่ ยอดองคค์ วามรวู้ ชิ าทาง เพ่ิมกระบวนการคิดทางคณิตศาสตร์และ มีทัศนคติท่ีดีกับวิชาคณิตศาสตร์ อีกทั้ง คณิตศาสตร์ให้กับครู โดยส่งครูมาอบรมท่มี หาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลกรงุ เทพ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ 4. จดั โครงการเกย่ี วกบั สอนเสรมิ วชิ าคณติ ศาสตรส์ ำ� หรบั การทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ได้เป็นท่ีรู้จักของครู นักเรียน และบุคคล ท่วั ไปในเชิงวชิ าการ เพม่ิ ขึ้น ชาตขิ ั้นพน้ื ฐาน (O-NET) 47

โครงการสอนสรา้ งสรรค์ โครงการน้ีมาแล้วในปีงบประมาณ พศ. และการสร้างงานอาชพี 2557 จึงตรวจสอบแบบประเมินการให้ บริการคร้ังที่แล้ว และสอบถามความ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลกรุงเทพ ต้องการของโรงเรียนบ้านตะล่างจากผู้ อ�ำนวยการ นายเฉลียว เถ่ือนเภา และครู คณะผดู้ �ำเนนิ งาน : คณะครศุ าสตรอ์ ุตสาหกรรม ผู้เกี่ยวข้อง สรุปว่ามียังคงมีความต้องการ ด ้ า น ก า ร พั ฒ น า เ ท ค นิ ค ก า ร ส อ น ข อ ง ครู และการขาดแคลนครูผู้สอนเฉพาะ ทางในวิชาการงานอาชีพและเทคโนโลย ี โรงเรียนต้องการจะให้นักเรียนท่ีเรียนรู้ วิชาน้ี สามารถเลือกประกอบอาชีพ น�ำ ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจ�ำวัน และเป็น แนวทางในการศกึ ษาตอ่ ไป สมมุติฐานในการด�ำเนนิ โครงการ 1. การสอนเชิงสร้างสรรค์ด้วยหุ่นมือแก่ ครจู ะชว่ ยแกป้ ญั หาการพฒั นาเทคนคิ การสอนได้ 2. การสอนงานอาชพี แกน่ กั เรยี นจะชว่ ย แก้ปัญหาการขาดแคลนครูผู้สอน เฉพาะทางในวิชาการงานอาชีพและ เทคโนโลยไี ดบ้ ้าง เ นื่ อ ง ด ้ ว ย ม ห า วิ ท ย า ลั ย วธิ ีการ เทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพประสงค์จะ คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม สนองโครงการในพระราชด�ำริของสมเด็จ ด�ำเนินการจัดบริการวิชาการด้วยการจัด พระเทพรตั นราชสดุ า สยามบรมราชกมุ ารี อบรมเชิงปฏิบติการในหัวข้อการสอนเชิง จึงได้ก�ำหนดให้โรงเรียนบ้านตะโกล่าง สร้างสรรค์ด้วยหุ่นมือแก่ครู จ�ำนวน 16 ตำ� บลสวนผง้ึ อำ� เภอสวนผงึ้ จงั หวดั ราชบรุ ี คน 1 หลักสูตร และจดั กิจกรรมการสอน เป็นหนึ่งในพื้นที่เป้าหมายภารกิจด้านการ งานอาชีพแก่นกั เรียน จำ� นวน 157 คน 3 บริการวชิ าการแกช่ ุมชนของมหาวทิ ยาลยั หลักสูตร เมื่อวนั ท่ี 19-20 มีนาคม 2558 คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม ณ โรงเรียนบ้านตะโกล่าง จังหวัดราชบุรี พิจารณาเห็นว่าสามารถให้บริการวิชาการ รายละเอยี ดดังตอ่ ไปน้ี สอดคล้องกับภารกิจน้ีได้ และเคยด�ำเนิน 48

60 ชุมชน ยกระดบั คุณภาพชวี ติ หมบู่ ้านชุมชนแบบมสี ว่ นรว่ ม เฉลิมพระเกยี รติสมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา กลมุ่ ผเู้ ข้า กระบวนการดำเนนิ หลกั สตู รบรกิ ารวิชาการและองค์ความรู้ วิทยากร เฉล่ีย 3.94 จากคะแนนเต็ม 5) อีกทั้ง งาน นักเรียนได้รับผลงานที่ท�ำกลับบ้านด้วย รบั บริการ สรุปว่าการสอนงานอาชีพแก่นักเรียนยัง ไมส่ ามารถชว่ ยแกป้ ญั หาการขาดแคลนครู 1. ครู การอบรมเชงิ หลกั สตู ร การสอนเชงิ สร้างสรรคด์ ว้ ยหุน่ มือ อาจารย์จาก ผสู้ อนเฉพาะทางในวชิ าการงานอาชพี และ จำนวน ปฏิบตั กิ ารการสอน ดงั หวั ขอ้ ตอ่ ไปนี้ สาขาวิชา เทคโนโลยีไดช้ ัดเจน 16 คน เชิงสร้างสรรค์ดว้ ย 1.ความหมายของการสอนเชิงสร้างสรรค์ และ เทคนิคศกึ ษา แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานให้ หนุ่ มอื ผา้ กระบวนการวางแผนการสอนเชิงสรา้ งสรรค์ เกิดความย่งั ยนื โดยการบรรยาย 2.ฝกึ ปฏบิ ตั ิการเขยี นแผนการสอนเชิงสร้างสรรค์ เป็นโครงการท่ีแก้ปัญหาความ และฝึกปฏิบัติการ 3.ฝึกปฏิบัติออกแบบและสร้างสื่อการสอนเชิง ต้องการของโรงเรียนได้จริงเป็นบางส่วน เขียนแผนการสอน สร้างสรรค์ดว้ ยหุ่นมือทีป่ ระดษิ ฐจ์ ากผา้ ได้แก่ การสร้างหุ่นมือเป็นสื่อการสอนท่ี การสร้างสื่อ และ 4.ปฏิบัติการนำเสนอการสอนตามแผนการสอนเชิง สร้างความยั่งยืนได้หลายปี ใช้ประโยชน์ นำเสนอ สร้างสรรค์จากสื่อการสอนทีส่ รา้ งข้ึน ไดห้ ลายวชิ าและหลายระดบั ชนั้ สรา้ งเสรมิ ความคิดสร้างสรรค์ การคิดวิเคราะห์ ซึ่ง 2. นกั เรยี น การอบรมเชิงปฏิบัติ หลกั สูตร การตรวจเชค็ สภาพรถจักรยานยนต์ อาจารยแ์ ละ ครูผู้สอนควรน�ำไปใช้เสริมกับเทคนิคการ จำนวน การ ดังหวั ข้อต่อไปน้ี นักศึกษาจาก สอนอน่ื หรอื สอ่ื อนื่ เชน่ บตั รคำ� และนำ� ไป 36 คน การงานอาชีพ -เครื่องมือเบื้องต้นที่ควรทราบเพื่อใช้ในการตรวจเช็ค สาขาวชิ า ขยายผลผลิตสื่อในลักษณะตา่ งๆ สามารถ สภาพ วศิ วกรรม ใชส้ อนในวชิ าการงานอาชพี และเทคโนโลยี - ชิ้นส่วนที่สำคัญของรถจักรยานยนต์ ตามรายการ เครอื่ งกล ได้ด้วย อีกทั้งการมอบวัสดุที่คงเหลือจาก ตรวจเชค็ 13 รายการ การบริการ ช่วยให้โรงเรียนสามารถน�ำไป - ฝึกปฏบิ ัติการตรวจเชค็ และซอ่ มบำรุงเบือ้ งตน้ ใช้ตอ่ ไดท้ นั ที ส่วนการสอนงานอาชีพแก่ 3. นกั เรยี น การอบรมเชิงปฏิบัติ หลักสตู ร การทำแม็กเนต็ ตดิ ตเู้ ย็น อาจารยแ์ ละ นักเรียน ครูผู้รับผิดชอบการสอนอาจน�ำ จำนวน การ ดังหวั ขอ้ ตอ่ ไปน้ี นกั ศึกษาจาก สอื่ ทผี่ จู้ ดั การบรกิ ารมอบไวใ้ หไ้ ปใชส้ อนใน 91 คน การงานอาชพี - วัสดอุ ปุ กรณ์ในการทำแม็กเนต็ ตดิ ตเู้ ย็น สาขาวิชา หัวขอ้ ทีเ่ กยี่ วขอ้ ง และนกั เรียนสามารถน�ำ วศิ วกรรม ความรไู้ ปใชใ้ นชวี ติ ประจำ� วนั เปน็ แนวทาง - การทำแม่พมิ พ์ด้วยกาวแทง่ อตุ สาหการ ในการประกอบอาชพี และเปน็ แนวทางใน - การทำดนิ ไทยและการขน้ึ รูป การศกึ ษาต่อต่อไป - การตกแต่งชิน้ งาน สิ่งท่ีคาดว่าจะท�ำในโครงการ - แนวคิดการสรา้ งสรรค์ชิน้ งานเพอ่ื สร้างอาชีพ ตอ่ ไป คือ การผลิตสอ่ื การเรยี นในวชิ าการ งานอาชีพและเทคโนโลยี ให้มีความหลาก 4. นักเรียน การอบรมเชิงปฏิบัติ หลักสูตร การประกอบวงจรอิเล็กทรอนิกสเ์ บือ้ งต้น อาจารยแ์ ละ หลาย และมจี ำ� นวนมากขนึ้ และมอบใหแ้ ก่ จำนวน การ ดงั หัวข้อตอ่ ไปนี้ นกั ศกึ ษาจาก โรงเรียน เป็นชุดการเรียนเพ่ือให้นักเรียน 30 คน การงานอาชีพ - หลักการทำงานของอุปกรณแ์ ต่ละตวั สาขาวิชา สามารถเรียนรู้ด้วยตนเอง ซึ่งอาจช่วยแก้ - การประกอบวงจรอิเล็กทรอนิกสส์ ำเรจ็ รูปชนดิ ตา่ งๆ วศิ วกรรม ปัญหาหรือลดปัญหาการขาดแคลนครูผู้ - อุปกรณ์วงจรอิเล็กทรอนกิ ส์เบอื้ งตน้ เทคโนโลยี สอนเฉพาะวชิ านล้ี งได้บา้ ง - ความปลอดภยั ในการใชไ้ ฟฟา้ คอมพวิ เตอร์ - แนวคิดการสร้างสรรค์ชน้ิ งานเพือ่ สร้างอาชพี 49 ผลการดำ� เนินงาน ครูผู้สอนมีความพึงพอใจจากการรับบริการครั้งนี้ในระดับมากท่ีสุด (ค่าเฉลี่ย 3.63 จากคะแนนเตม็ 4) และมีความรู้เพิ่มขึน้ โดยเฉลี่ย 1.5 สงั เกตได้ว่าแมแ้ ต่ครูทุกคนก็ มคี วามสขุ สนใจ และกระตอื รอื รน้ อยา่ งมาก พยายามทำ� หนุ่ มอื ใหไ้ ดจ้ ำ� นวนมาก ดว้ ยเหน็ ความสำ� คญั ในการนำ� สอ่ื การสอนไปใชใ้ หเ้ กดิ ประโยชน์ และจากการตดิ ตามผลหลงั การให้ บรกิ าร สรปุ วา่ การสอนเชิงสรา้ งสรรค์ดว้ ยหุ่นมือช่วยพฒั นาเทคนิคการสอนแกค่ รไู ด้จรงิ นกั เรยี นมคี วามพงึ พอใจจากการรบั บรกิ ารครงั้ นใี้ นระดบั มาก (คา่ เฉลย่ี 3.82 จาก คะแนนเตม็ 5) และภมู ใิ จในผลงานของตนเองในระดบั มาก (คา่ เฉลยี่ 3.87 จากคะแนนเตม็ 5) เน่ืองจากนักเรียนส่วนใหญ่ได้เลือกเรียนตามประสบการณ์ และความสมัครใจ (ค่า