ครูภูมิปัญญาไทย รุ่นที่ 7 ภาคเหนือ

250 ครูภมู ิปญั ญาไทย ร่นุ ท่ี ๗ ‡§√◊ËÕßÀ¡“¬‡™‘¥™Ÿ‡°’¬√μ‘ §√Ÿ¿Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ ≈°— …≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªπì ™Õà ≈“¬°√–®—ßμ“ÕÕâ ¬ ˘ ™Õà ·∑π¿¡Ÿ ª‘ í≠≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢Õâ §«“¡§√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏√ÿ °‘®™ÿ¡™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºÕŸâ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«∑‘ ¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ นายถนอม ปาจา ครูภมู ปิ ัญญาไทย ดา้ นภาษาและวรรณกรรม (วรรณกรรมท้องถน่ิ คา่ ว) ชวี ิตการศึกษาการเรียนรู้ และการท�ำ งาน ครูถนอม ปาจา หรือนามปากกา “รสสุคนธ์ รักษ์กว”ี เกดิ ท่อี �ำ เภอสันป่าตอง จงั หวดั เชียงใหม่ เปน็ บุตร คนท่ี ๔ ของพ่อแก้ว แมน่ วล ปาจา ซง่ึ ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ครูถนอมจบการศึกษาชน้ั ประถมศกึ ษาตอนต้น จากโรงเรยี นวดั สนั ห่าว อำ�เภอสันป่าตอง จังหวดั เชยี งใหม่ ตอ่ มาไดบ้ รรพชาเป็นสามเณรอยทู่ วี่ ัดสันหา่ ว เพ่อื ศกึ ษา พระปริยตั ิธรรม จนสอบไดน้ กั ธรรมช้ันตรี โท และเอก ตามล�ำ ดับ ดว้ ยความสนใจใฝร่ แู้ ละเปน็ คนชอบอา่ นเขยี นดา้ นภาษาและวรรณกรรมทง้ั ของภาคกลางและภาคเหนอื ท�ำ ให้ เกิดการซึมซับและสนใจในการแต่งบทร้อยกรองของล้านนา จึงฝึกหัดเขียนบทร้อยกรองและการแต่งบทค่าวในปี พ.ศ. ๒๕๒๕ ไดเ้ ขา้ สวู่ งการนกั กลอนของชมรมนกั กลอนเชยี งใหม่ – ล�ำ พนู และเปน็ สมาชกิ ของชมรมกวลี า้ นนา (คา่ ว) ท�ำ ให้ไดร้ ับประสบการณม์ ากขนึ้ นอกจากนีร้ วบรวมค�ำ คมมาแตง่ เปน็ บทค่าว ท�ำ ใหไ้ ด้รับความนิยมและได้รับรางวัล มากมาย ประสบการณ์ดังกลา่ วน�ำ มาเผยแพรแ่ ละสือ่ ความหมายในรูปของเอกสารสงิ่ พิมพ์ เช่น ค�ำ ค่าว คำ�คมกวี ล้านนา ประวัตบิ า้ นเราสันหา่ วในอดตี รอ้ ยกรองร้อยแก้ว ฯลฯ ด้วยเจตนารมณท์ ี่จะอนรุ ักษ์สบื สานวรรณกรรมค่าว ไวเ้ ป็นมรดกของชาติจึงร่วมกอ่ ต้งั “ชมรมอนุรักษ์ภาษา วัฒนธรรมล้านนา” ในปีพ.ศ. ๒๕๔๖ และเปดิ สอนการแตง่ ค่าวผู้เรียน ปัจจุบันครูถนอมเป็นเกษตรกรทำ�สวนลำ�ไย และยังคงถ่ายทอดวรรณกรรมค่าวให้แก่ผู้เรียนอย่างต่อเน่ือง เพ่ืออนุรักษ์ไว้เป็นมรดกของชาติต่อไป

ภาคเหนอื 251 ‡§√ÕË◊ ßÀ¡“¬‡™¥‘ ™Ÿ‡°¬’ √μ‘ §√¿Ÿ ¡Ÿ ‘ª≠í ≠“‰∑¬ ≈°— …≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªπì ™àÕ≈“¬°√–®—ßμ“ÕâÕ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿¡Ÿ ª‘ í≠≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√Ÿ¿¡Ÿ ª‘ í≠≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπßË÷ „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°‘®™¡ÿ ™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºŸâÕÕ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«‘∑¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ องคค์ วามรู้ ครูถนอม ปาจา เปน็ ผูม้ ีความรู้ความเชีย่ วชาญดา้ นวรรณกรรมท้องถ่นิ (บทประพันธ์ค่าว) มเี ทคนคิ และวธิ ี การเขยี นคา่ ว โดยการศกึ ษาหวั ขอ้ ทจี่ ะเขยี นกอ่ น แลว้ เรม่ิ คน้ ควา้ ขอ้ มลู จากหนงั สอื หรอื เอกสารทเ่ี กยี่ วขอ้ ง การเขยี น จะต้องเขียนออกมาจากใจ และต้องหม่นั ฝกึ หดั อยา่ งตอ่ เนือ่ ง องค์ความรูท้ โี่ ดดเดน่ มีดังนี้ • เขียนค�ำ คา่ ว – คำ�คม เปน็ ค�ำ สภุ าษติ ล้านนา – ค�ำ พังเพย เป็นหลกั สอนใจคน ทเี่ ป็นค�ำ เมอื งเหนอื ล้านนา ท่มี คี วามหมายลกึ ซง้ึ สละสลวย ถูกตอ้ งตามฉันทลกั ษณ์ สามารถน�ำ มาประยกุ ตใ์ ช้ในการอบรมบตุ รหลาน ได้อยา่ งดยี ่ิง เชน่ ชา้ งท่ยี ังบ่ตาย อยา่ ขายงาชา้ ง คนตกุ๊ บม่ ี เศรษฐีบ่เกดิ ปล๋าหลิมตั๋วหลวง ต๋ายน�้ำ ต้นื • บทค่าวทปี่ ระพันธ์มากกวา่ ๑๐๐ เร่ือง แยกเปน็ ประเภทสงั คม ปรัชญา ธรรมะ การเมือง ความรกั ตลก จนได้รบั รางวลั ชนะเลิศ ไดแ้ ก่ คำ�ค่าว คำ�คม กวลี า้ นนา เลม่ ๑ – ๒ – ๓ คนยองในสันป่าตอง เจีย้ คำ�เมือง ค่าวอปี สู่ อนหลาน ประวตั ิบ้านเรา สันหา่ วในอดตี คำ�ค่าวเจา้ ฟา้ ปวงประชาสยาม ค�ำ ค่าวเฉลิมพระเกยี รติ นิยาย ธรรมคำ�เมืองเร่อื ง “เสือตา๋ ย เสอื นอน” คำ�ค่าวสลากภัตต์ และคำ�คา่ วสมู าครวั ทาน เปน็ ตน้ • จัดทำ�หลักสูตรการแต่งค่าว มีแบบฝึกหัด แบบเฉลย แก่ศูนย์ กศน.อำ�เภอสันป่าตอง คำ�กล่าว ค่าวสำ�หรับพิธีขึ้นบ้านใหม่ งานบวช งานดำ�หัวผู้เฒ่าผู้แก่ งานผ้าป่าสามัคคี ค่าวบายศรีสู่ขวัญ พิธีมงคลสมรส พิธีงานศพ การถา่ ยทอดความรู้ ครถู นอม ปาจา ไดถ้ า่ ยทอดความรูว้ รรณกรรมคา่ วส่ผู เู้ รยี นและชมุ ชน ดงั นี้ การศกึ ษาในระบบ : ถา่ ยทอดความรแู้ กน่ ักเรียนโรงเรยี นสนั ป่าตองวิทยาคม โรงเรียนทงุ่ ฟา้ ราษฎร์ บำ�รงุ โรงเรียนสนั ปา่ ตองสุวรรณราษฎร์ การศกึ ษานอกระบบ : - ก่อต้ังชมรมอนุรักษ์ภาษาวัฒนธรรมล้านนา เพ่ือถ่ายทอดความรู้ให้แก่ กลุ่มเยาวชนที่สนใจในงานวรรณกรรม - ศูนยเ์ ยาวชนบ้านคงปา่ ซาง การศึกษาตามอธั ยาศยั : ถา่ ยทอดความรใู้ หแ้ กผ่ สู้ นใจ ผา่ นทางวารสาร กวลี า้ นนา เพชรลา้ นนา รายการ วิทยุชมุ ชนสนั ปา่ ตอง คา่ วฮ�่ำ ล้านนา - ประพนั ธบ์ ทคา่ ว ถา่ ยทอดผา่ นสอื่ หนงั สอื พมิ พไ์ ทยนวิ สเ์ ชยี งใหม่ ทกุ วนั องั คาร มากกวา่ ๘๕ ตอน - เป็นวิทยากรกล่าวคำ�ค่าวในงานเทศกาล/งานประเพณีสำ�คัญ เช่น คำ�กล่าวขานบายศรีสู่ขวัญ งานทำ�บุญข้ึนบ้านใหม่ งานบุญผ้าป่าสามัคคี งานบวชนาค ฯลฯ

252 ครภู มู ปิ ัญญาไทย รนุ่ ที่ ๗ ‡§√Ë◊ÕßÀ¡“¬‡™‘¥™Ÿ‡°¬’ √μ‘ §√Ÿ¿¡Ÿ ‘ª≠í ≠“‰∑¬ ≈°— …≥–¢Õ߇¢¡Á ‡ªπì ™Õà ≈“¬°√–®—ßμ“ÕâÕ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿Ÿ¡‘ªí≠≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√Ÿ¿¡Ÿ ‘ªí≠≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπßË÷ „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– Ë‘ß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏√ÿ °‘®™¡ÿ ™π »‘≈ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√—™≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºÕŸâ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«‘∑¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ - เปน็ วทิ ยากรเผยแพร่ในเวทีสัมมนาหน่วยงานตา่ งๆ เช่น การเขยี นการแตง่ ค่าวมเี คลด็ ลับอยา่ งไร/ศิลปวัฒนธรรมด้านวรรณกรรม - เผยแพรผ่ า่ นเวปไซต์ ชมรมคนรกั คา่ ว - ผ่านทางเวปไซต์ ที่นี่ลา้ นนา teeneelanna.com วธิ กี ารถ่ายทอดความรู้ ครูถนอม ปาจา ท�ำ การถ่ายทอดความรู้แก่ผูเ้ รยี น ดงั น้ี ๑. อธิบายให้ความรู้แนะนำ�วิธีการเขียนค่าวให้ถูกต้องตามฉันทลักษณ์ หลักภาษา อ่านแล้วต้องแปล ความหมาย และมีจินตนาการ ๒. การแตง่ คา่ วต้องใช้ภาษาค�ำ เมือง เม่อื เขยี นแลว้ คนอา่ นเข้าใจ สามารถแปลส่ือความหมายได้ ๓. นำ�แผนผังฉนั ทลกั ษณก์ ารแต่งคา่ วใหผ้ ู้เรยี นศึกษา ๔. ให้ผูเ้ รยี นฝกี เขยี นสง่ ครู โดยมีแบบฝกึ หดั และบทเฉลย ๕. ตรวจบทค่าวและให้ขอ้ คิดเห็นในการปรับแกไ้ ข

ภาคเหนอื 253 ‡§√Ë◊ÕßÀ¡“¬‡™¥‘ ™Ÿ‡°’¬√μ‘ §√¿Ÿ ¡Ÿ ‘ª≠í ≠“‰∑¬ ≈—°…≥–¢Õ߇¢¡Á ‡ªìπ™Õà ≈“¬°√–®ß— μ“ÕâÕ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿Ÿ¡‘ªí≠≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢Õâ §«“¡§√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπßË÷ „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°‘®™¡ÿ ™π »‘≈ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√—™≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºÕŸâ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«‘∑¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ นายถนอม ปาจา เกดิ เม่อื วันที่ ๒๒ เมษายน พ.ศ. ๒๔๙๑ ที่ ๔๓/๑ หมู่ ๗ ตำ�บลบา้ นกลาง อำ�เภอสันปา่ ตอง จังหวดั เชียงใหม่ เป็นบุตรคนท่ี ๔ ในจ�ำ นวนพ่นี ้อง ๔ คน ของนายแก้ว ปาจา และ นางนวล ปาจา สมรสกับน.ส.บุญยืน แก้วผา มีบตุ รหญิง ๑ คน ได้แก่ นางรสสุคนธ์ ชูวงค์ การศึกษา มธั ยมศกึ ษาตอนตน้ ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกโรงเรยี น อ�ำ เภอสนั ปา่ ตอง จงั หวดั เชียงใหม่  พ.ศ. ๒๕๕๒ โลร่ างวลั ชนะเลิศคา่ ว หมอเจ้าฟ้าของปวงประชาสยาม วนั มหดิ ล จากมหาวทิ ยาลยั เชยี งใหม่ เกยี รตบิ ัตรชนะเลศิ คา่ วเฉลิมพระเกยี รติครองราชย์ ๖๐ พรรษา เกยี รตคิ ุณที่ได้รบั ไดแ้ ก่ ในหลวง จากมูลนธิ ิวดั พระธาตดุ อยสเุ ทพ จังหวัดเชยี งใหม่ เกียรติบัตรชนะเลศิ รอ้ ยกรองเฉลมิ พระเกยี รตใิ นหลวง จากมูลนธิ ิ  พ.ศ. ๒๕๔๘ วดั พระธาตดุ อยสุเทพ จงั หวัดเชยี งใหม่ เกียรติบัตรชนะเลิศร้อยกรอง “วิทยุพระพุทธศาสนาเชียงใหม่”  พ.ศ. ๒๕๔๘ จากมลู นิธวิ ัดพระธาตุดอยสุเทพ จงั หวัดเชียงใหม่ โลร่ างวัลผมู้ ผี ลงานดีเด่นประจ�ำ ปี ๒๕๕๑ ชมรมฟ้ืนฟกู วีล้านนา  พ.ศ. ๒๕๔๘ เกียรติบัตรชนะเลิศค่าวแต่งสด (๓๐ นาที) วัดฝายหิน จากมหาวิทยาลยั เชยี งใหม่  พ.ศ. ๒๕๔๘ เกยี รตบิ ตั รชนะเลศิ โครงงานภาษาและวรรณกรรมลา้ นนา จากศนู ย์ การศึกษานอกโรงเรียน อำ�เภอสันป่าตอง จงั หวัดเชียงใหม่  พ.ศ. ๒๕๕๑ โล่รางวัลศิลปินดีเด่น สาขาวรรณศิลป์ ด้านบทประพันธ์ค่าว  พ.ศ. ๒๕๕๑ สภาวฒั นธรรมอำ�เภอสนั ป่าตอง จงั หวัดเชยี งใหม่ โล่รางวลั ชนะเลิศ ศลิ ปินดเี ด่น สาขาวรรณกรรมจงั หวัดเชียงใหม่  พ.ศ. ๒๕๕๒ รางวัลสาขาผ้ใู ชภ้ าษาไทยถนิ่ ดเี ดน่ จังหวดั เชียงใหม่ ครภู ูมปิ ัญญาไทย รุน่ ที่ ๗ ด้านภาษาและวรรณกรรม  พ.ศ. ๒๕๕๒ (วรรณกรรมทอ้ งถิ่น ค่าว) จากส�ำ นกั งานเลขาธิการสภาการศกึ ษา กระทรวงศึกษาธกิ าร  พ.ศ. ๒๕๕๓  พ.ศ. ๒๕๕๔  พ.ศ. ๒๕๕๔



ครภู ูมิปัญญาไทย ดา้ นปรชั ญา ศาสนา และประเพณี (ประเพณีและพิธกี รรมลา้ นนา) นายเกรยี งศกั ดิ์ แรกขา้ ว

ครภู มู ิปญั ญาไทย ด้านปรัชญา ศาสนา และประเพณี (ประเพณีและพธิ กี รรมลา้ นนา)

นายเกรยี งศกั ด์ิ แรกข้าว ครภู มู ปิ ัญญาไทย ด้านปรชั ญา ศาสนา และประเพณี (ประเพณแี ละพิธีกรรมล้านนา) ครเู กรียงศกั ด์ิ แรกขา้ ว เกดิ เม่อื วนั ท่ี ๒๒ มกราคม พ.ศ. ๒๕๐๓ ทีจ่ ังหวัดพะเยา มีความ รู้ความเช่ียวชาญเป็นผู้นำ�ด้านการประกอบพิธีกรรมทางศาสนา ศาสนพิธีล้านนา ซ่ึงมีแบบแผนท่ี ถูกต้องตามขนบธรรมเนียมประเพณีของล้านนา เช่น พิธีบวงสรวงบูรพกษัตริย์ล้านนา พิธีสืบชะตา พิธีส่งเคราะห์ส่งแถน เป็นผู้สืบสานอนุรักษ์ประเพณีด้ังเดิมไว้ ด้วยการถ่ายทอดและเป็นวิทยากรให้ ความรู้ใหค้ ำ�ปรกึ ษาแก่ผู้เรียนและชมุ ชน ผลงานเปน็ ทยี่ อมรับของสงั คม การทีค่ รเู กรียงศกั ดิ์ แรกข้าว ได้นำ�ความรู้ดา้ นปรชั ญา ศาสนา และประเพณี (ประเพณแี ละ พธิ ีกรรมล้านนา) ท่ีตนเองได้ศึกษาคน้ คว้า ค้นพบ ฝกึ ฝนจนประสบความสำ�เร็จเป็นประโยชน์โดยรวม แกส่ งั คม จงึ ไดร้ บั การยกยอ่ งเชดิ ชเู กยี รตจิ ากส�ำ นกั งานเลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ให้เป็นครภู ูมิปัญญาไทย ร่นุ ท่ี ๗ ดา้ นปรชั ญา ศาสนา และประเพณี ประจ�ำ ปีพทุ ธศกั ราช ๒๕๕๔

นายเกรยี งศักดิ์ แรกข้าว ครูภูมปิ ญั ญาไทย และประเพนณาี ยเกรียงศกั ดิ์ แรกข้าว ดา้ นปรัชญา ศาสนา ครูภูมปิ ัญญาไทย ดา้ นปรชั ญา ศาสนา และประเพณี (ประเพณีและพธิ กี รรมล้านนา) ชวี ิต การศึกษา การเรียนรู้ และการท�ำ งาน ครเู กรียงศักด์ิ แรกข้าว เกดิ ทจี่ ังหวัดพะเยา หรอื “หนานหนยุ่ ” เป็นบุตรคนท่ี ๕ ในจ�ำ นวนพนี่ ้อง ๗ คน ของพ่อสิงห์แก้ว และแม่กาบจันทร์ ซ่ึงประกอบอาชีพรับจ้าง ครูเกรียงศักดิ์ เรียนจบช้ันมัธยมศึกษาตอนต้น ที่ โรงเรยี นวดั ควรคา่ ม้า จังหวัดพะเยา ในวัยเด็กได้ติดตามคุณยายไปปฏิบัติธรรมทวี่ ัดเป็นประจำ� จนสามารถสวดมนต์ แบบทางเหนือได้ เชน่ สวดกมั มัฎฐาน สวดบารมี สวดเทวทตู ทง้ั ๕ ฯลฯ เมือ่ เรยี นจบประถมศกึ ษาจึงมาอยู่วดั และได้เลา่ เรียนหนงั สอื กบั พระครูอนุรักษ์ บรุ านันท์ เจา้ อาวาสวดั ลี ซึง่ มคี วามชำ�นาญเทศนาธรรมพน้ื เมือง และค้ นควา้ ประวัติศาสตร์ ครูเกรยี งศักดิ์ ไดบ้ วชเปน็ สามเณรทีว่ ดั สารภี ๘ พรรษา ระหว่างนน้ั ไดเ้ รยี นรู้การเขียนภาษาลา้ นนาจาก พ่อหนานตุ้ย ทำ�ให้สามารถอ่านเขียนได้ดี ภายหลังได้อุปสมบทสามเณร พอถึงอายุอุปสมบทได้ไปศึกษาต่อที่วัด ควรคา่ ม้า จังหวดั เชียงใหม่ จึงเลือกภาษาลา้ นนากบั พระครูอดุลสลี กิตต์ เจา้ อาวาสวดั ธาตคุ ำ� จนถงึ ปี ๒๕๒๖ ไดล้ า สกิ ขาออกมา ชาวบา้ นจงึ เปน็ ผ้เู ชิญน�ำ กินน�ำ ทาน โดยเฉพาะพิธีกรรมต่างๆ ของจงั หวดั พะเยา เปน็ ผ้นู ำ�กระท�ำ พธิ ี แต่งคำ�บวงสรวงพ่อขุนงำ�เมือง พ่อขุนเม็งราย พ่อขุนรามคำ�แหง พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลท่ี ๕) ศาลหลกั เมือง คำ�สมู ากวา๊ นพะเยา และคำ�บวงสรวงสมเดจ็ ย่า เพ่ือใช้ประกอบพธิ ี

ภาคเหนือ 259 ‡§√Õ◊Ë ßÀ¡“¬‡™¥‘ ™‡Ÿ °’¬√μ‘ §√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ ≈—°…≥–¢Õ߇¢¡Á ‡ªπì ™Õà ≈“¬°√–®—ßμ“ÕâÕ¬ ˘ ™Õà ·∑π¿Ÿ¡‘ª≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπßË÷ „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏√ÿ °®‘ ™¡ÿ ™π »‘≈ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºÕ⟠հ·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«∑‘ ¬“≈¬— »≈‘ ª“°√ นอกจากการครเู กรยี งศกั ด์ิ แรกขา้ ว ในฐานะทร่ี องประธานกรรมการบรหิ ารพพิ ธิ ภณั ฑเ์ วยี งพยาว (วดั ล)ี ยงั ไดช้ ว่ ยหลวงพอ่ พระครอู นรุ กั ษบ์ รุ านนั ท์ เปดิ พพิ ธิ ภณั ฑเ์ วยี งพยาว (วดั ล)ี เพอ่ื ใชเ้ ปน็ ทศี่ กึ ษาคมั ภรี ใ์ บลานประวตั ศิ าสตร์ เมอื งพะเยา ประเพณแี ละวัฒนธรรมต่างๆ จนส�ำ เรจ็ ในการนไ้ี ดน้ ำ�นักเรียน คนในชมุ ชน องค์ความรู้ ครเู กรียงศักด์ิ แรกขา้ ว เปน็ ผู้มีความรคู้ วามเชี่ยวชาญด้านประเพณแี ละพธิ ีกรรมทางศาสนา ไดน้ �ำ ความรู้ ความเช่ียวชาญดงั กล่าวมาใช้เป็นเครอ่ื งมือในการสรา้ งสรรคค์ วามสงบสุขในสงั คม ดังน้ี • ความเชี่ยวชาญการประกอบพิธลี า้ นนา พิธกี รรมต่างๆ เชน่ พธิ ีสบื ชะตา สง่ เคราะห์ ส่งแถน สง่ ราหู และพิธีบวงสรวง บรุ พกษัตริยล์ ้านนา พธิ ีกนิ อ้อผะญา พิธีเลย้ี งผีมดผเี มง็ พธิ สี ู่ขวญั ค�ำ สูมาครัว ทาน ค�ำ โอกาสเวนตาน ฯลฯ • น�ำ ความรดู้ า้ นพธิ กี รรมตา่ งๆ ในพทุ ธศาสนา เพือ่ ปลกู ฝังคณุ ธรรมจรยิ ธรรมให้แกส่ มาชิกในชุมชน โดย เฉพาะพธิ ีกนิ ออ้ ผะญาเพ่ือให้นกั เรียน นกั ศึกษา • มคี วามรู้เกย่ี วกบั เครอ่ื งประกอบพิธีกรรมของลา้ นนา ซงึ่ เรียนรจู้ ากบรรพบรุ ุษ ครบู าอาจารย์ และจาก ตำ�ราพับสา สามารถอธิบายความหมายความเปน็ มา วิธกี ารใชใ้ นงานต่างๆ ได้ชัดเจน ขนั เคร่อื งสบื ชะตา มีไม้คำ�้ ๙ ตน้ รวม ๑๐๘ ตน้ เปน็ ตน้ • มคี วามสามารถในการเขยี นและเรยี บเรยี งค�ำ บวงสรวง คำ�สูข่ วญั แบบล้านนา จากสมุดข่อยเป็นภาษาเมอื งท่งี า่ ยตอ่ การเรยี นรู้ นอกจากน้ี ยังมจี ติ สาธารณะในการเปน็ ทีป่ รึกษาชว่ ยพพิ ธิ ภัณฑ์เวียงพยาว (วดั ล)ี สำ�หรับเยาวชน นักเรียน นสิ ิต นักศึกษา ได้คน้ ควา้ ประวัติศาสตร์ ประเพณี พธิ กี รรม

260 ครูภมู ิปัญญาไทย รนุ่ ท่ี ๗ ‡§√Ë◊ÕßÀ¡“¬‡™¥‘ ™‡Ÿ °’¬√μ‘ §√Ÿ¿¡Ÿ ª‘ í≠≠“‰∑¬ ≈°— …≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªìπ™Õà ≈“¬°√–®—ßμ“ÕÕâ ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿Ÿ¡‘ª≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢Õâ §«“¡§√Ÿ¿¡Ÿ ª‘ í≠≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏√ÿ °®‘ ™ÿ¡™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√—™≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºâÕŸ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«‘∑¬“≈¬— »≈‘ ª“°√ การถา่ ยทอดความรู้ ครูเกรยี งศักด์ิ แรกขา้ ว ได้ถ่ายทอดความรโู้ ดยเป็นวทิ ยากรและเป็นผู้น�ำ ประกอบพธิ ีการทางศาสนา ศาสน พิธลี า้ นนา ดงั น้ี การศกึ ษาในระบบ : ถ่ายทอดความรู้อบรมแก่นักเรียน อาทิ โรงเรียนพะเยาวิทยาคม โรงเรียนพญาลอวทิ ยาคม (โรงเรียนในสงั กดั เขตพ้นื ท่ีการศกึ ษาพะเยา เขต ๑) ประมาณ ๓๐ โรง การศึกษานอกระบบ : ถ่ายทอดความรู้ด้านภูมิปัญญาให้กับเยาวชน การกินอ้อผะญา กับสำ�นักงาน วัฒนธรรม เป็นวทิ ยากร และท�ำ พิธีกรรม ทำ�เอกสารเผยแพร่ รว่ มบรรยาย ความร้ใู หก้ ับองคก์ ารบริหารส่วนตำ�บล ในนามปราชญช์ าวบ้าน การศึกษาตามอธั ยาศัย : ถา่ ยทอดความรใู้ นโครงการ เช่น - ศนู ยป์ อ้ งกนั ยาเสพตดิ จงั หวดั พะเยา น�ำ นกั เรยี นกลมุ่ เสยี่ งไมน่ อ้ ยกวา่ ๑๐ โรงเรยี น เข้ารว่ มพธิ กี นิ อ้อผะญาเพอ่ื ต้านยาเสพตดิ - โครงการเผยแพร่พุทธศาสนาของคณะสงฆ์และวัฒนธรรมจังหวัดพะเยา โดยเฉพาะพธิ กี นิ ออ้ ผะญา (ออ้ ผกา) ใหแ้ กน่ กั เรยี นและเยาวชนปลี ะไมน่ อ้ ยกวา่ ๕,๐๐๐ คน - ถ่ายทอดความรู้ให้แก่พระภิกษุสงฆ์ ด้านการเทศน์ธรรมพื้นเมือง เช่น เจ้าอธิการชินวร ชนิ วํโส พระครูสมบูรณ์ วรรณศิริ - เผยแพร่ออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์ ช่อง ๓, ๙ และทางหนังสือพิมพ์ ไทยรัฐ ไทยนิวส์ และออกอากาศสถานีโทรทัศน์ ช่อง ไทยพบี เี อส เรือ่ งพธิ ี กินอ้อผะญา

ภาคเหนอื 261 ‡§√Ë◊ÕßÀ¡“¬‡™¥‘ ™‡Ÿ °¬’ √μ‘ §√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ ≈—°…≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªìπ™Õà ≈“¬°√–®ß— μ“ÕâÕ¬ ˘ ™Õà ·∑π¿Ÿ¡ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏√ÿ °®‘ ™ÿ¡™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºÕ⟠հ·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«‘∑¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ วธิ กี ารถ่ายทอดความรู้ ครเู กรยี งศักดิ์ แรกขา้ ว มีวธิ กี ารถา่ ยทอดความร้แู ก่ผเู้ รียนและชุมชน ดังนี้ - การสอนพระภิกษุสงฆ์ในการเทศน์ธรรมลา้ นนา จะสอนตวั ตอ่ ตวั ฝกึ เทศน์แต่ละบท แต่ละโวหาร แตล่ ะ ทำ�นองจนคล่อง โดยเน้นภาษาและวรรณกรรมให้ถูกตอ้ ง - การสอนนกั เรยี น จะเชญิ พระไปเทศนบ์ อกความหมาย สอนภาษาพน้ื เมอื ง แบง่ กลมุ่ หดั อา่ นและแปลพบั สา - บรรยายความร้ดู ้านศาสนาและประเพณี โดยเฉพาะพธิ กี รรมลา้ นนา ในโอกาสตา่ งๆ ตามโครงการของ คณะสงฆ์วัฒนธรรมจังหวัดและองค์การบริหารส่วนต�ำ บล ซง่ึ มที ้งั ประชาชน นักเรียน นกั ศึกษา ฯลฯ - จดั ทำ�เอกสารเผยแพร่ ได้แก่ ตำ�ราอ้อผะญา ตานกว๋ ยสลาก พธิ ีสืบชะตา พิธีขึ้นท้าวทัง้ ส่ี ซึง่ มัคนายก อาจารย์วดั สามารถศึกษาแล้วน�ำ ไปประกอบพธิ ีไดเ้ ลย นับวา่ เป็นตำ�ราทม่ี คี ุณค่าเป็นอย่างย่ิง

262 ครภู มู ปิ ญั ญาไทย ร่นุ ที่ ๗ ‡§√◊ËÕßÀ¡“¬‡™¥‘ ™Ÿ‡°¬’ √μ‘ §√¿Ÿ Ÿ¡‘ªí≠≠“‰∑¬ ≈—°…≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªπì ™Õà ≈“¬°√–®—ßμ“ÕâÕ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿Ÿ¡ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°‘®™ÿ¡™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºŸÕâ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ‘¡æå ¡À“«∑‘ ¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ นายเกรียงศักด์ิ แรกข้าว เกิดเม่ือวันท่ี ๒๒ มกราคม พ.ศ. ๒๕๐๓ ท่ี ๒๒/๒ หมู่ ๑๔ ต�ำ บลท่าวงั ทอง อ�ำ เภอเมอื ง จงั หวดั พะเยา เป็นบตุ รคนที่ ๕ ในจำ�นวนพีน่ ้อง ๗ คน ของนายสิงหแ์ ก้ว แรกข้าว และนางกาบจันทร์ แรกข้าว สมรสกับน.ส.สุปราณี เรืองคำ� มีบุตรชาย ๒ คน ได้แก่ นายธนวุฒิ แรกขา้ ว และด.ช.ธนภูมิ แรกข้าว การศกึ ษา  พ.ศ. ๒๕๒๕ มธั ยมศึกษาตอนตน้ โรงเรยี นวัดควรค่าม้า จังหวดั เชยี งใหม่ เกยี รติคณุ ท่ไี ด้รบั ได้แก่  พ.ศ. ๒๕๕๐ ประกาศเกยี รตคิ ณุ ชาวพทุ ธตวั อยา่ งประเภท จากส�ำ นกั งานพทุ ธศาสนา จงั หวดั พะเยา และคณะสงฆอ์ ำ�เภอเมอื งพะเยา  พ.ศ. ๒๕๕๓ ประกาศเกยี รตคิ ณุ ผมู้ ผี ลงานดเี ดน่ ทางวฒั นธรรมและภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถน่ิ จังหวดั พะเยา จากประธานสภาวฒั นธรรมจังหวัดพะเยา  พ.ศ. ๒๕๕๔ ครภู มู ปิ ญั ญาไทย ร่นุ ท่ี ๗ ดา้ นปรัชญา ศาสนา และประเพณี (ประเพณีและพธิ กี รรมล้านนา) จากสำ�นักงานเลขาธิการสภาการศกึ ษา กระทรวงศึกษาธิการ

ครภู ูมปิ ญั ญาไทย ด้านปรชั ญา ศาสนา และ ประเพณี (การขบั ซอพนื้ บา้ นและการสู่ขวัญ) นายสงิ ห์แก้ว วงคม์ ูล

ครภู มู ปิ ัญญาไทยครภู มู ิปัญญาไทย ด้านปรัชญา ศาสนา และประเพณี (การขบั ซอพืน้ บา้ นและการสู่ขวญั )

นายสิงห์แกว้ วงคม์ ูล ครภู ูมปิ ญั ญาไทย ด้านปรัชญา ศาสนา และประเพณี (การขบั ซอพื้นบ้านและการสู่ขวญั ) ครสู ิงห์แกว้ วงค์มูล เกิดเมื่อวนั ที่ ๑๓ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๗๓ ทจี่ งั หวดั เชียงราย เป็นผมู้ คี วามรู้ ความเชยี่ วชาญดา้ นการขบั ซอและการสขู่ วญั แบบลา้ นนาดว้ ยน�ำ้ เสยี งกงั วาน จบั ใจผฟู้ งั สามารถประพนั ธ์ บทสขู่ วญั และบทซอ สอดแทรกคุณธรรมจริยธรรม คำ�สอนทางศาสนา เป็นคณุ ประโยชน์ ช่วยเตอื น สติแก่คนในสงั คมดว้ ยความตอ้ งการสบื สานและอนรุ กั ษป์ ระเพณีพธิ ีสู่ขวญั จึงไดถ้ า่ ยทอดและเผยแพร่ แก่ผเู้ รยี นและประชาชนทวั่ ไป ได้น�ำ ไปใชใ้ นชีวติ ประจ�ำ วนั ผลงานของเป็นทีย่ อมรับและเกดิ ประโยชน์ ต่อสังคมอย่างแทจ้ รงิ การทค่ี รูสงิ หแ์ กว้ วงคม์ ลู ได้น�ำ ความรูด้ ้านปรชั ญา ศาสนา และประเพณี (การขบั ซอพ้ืนบา้ น และการสขู่ วญั ) ที่ตนเองได้ศกึ ษาค้นคว้า คน้ พบ ฝกึ ฝนจนประสบความสำ�เรจ็ เป็นประโยชน์โดยรวมแก่ สังคม จึงได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติจากสำ�นักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ ให้เป็นครภู ูมปิ ัญญาไทย รุ่นท่ี ๗ ดา้ นปรชั ญา ศาสนา และประเพณี ประจ�ำ ปพี ทุ ธศักราช ๒๕๕๔

266 ครูภมู ปิ ญั ญาไทย ร่นุ ที่ ๗ ‡§√Ë◊ÕßÀ¡“¬‡™¥‘ ™‡Ÿ °’¬√μ‘ §√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ ≈°— …≥–¢Õ߇¢¡Á ‡ªìπ™àÕ≈“¬°√–®ß— μ“ÕÕâ ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ í≠≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°®‘ ™ÿ¡™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºŸÕâ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«‘∑¬“≈¬— »≈‘ ª“°√ นายสงิ ห์แกว้ วงคม์ ูล ครภู ูมปิ ัญญาไทย ดา้ นปรัชญา ศาสนา และประเพณี (การขับซอพ้นื บา้ นและการสูข่ วัญ) ชีวติ การศึกษาการเรยี นรู้ และการท�ำ งาน ครูสงิ ห์แก้ว วงค์มลู ใช้ชวี ติ ในช่วงวัยเดก็ ด้วยการบวชเรยี น เพราะสมยั ก่อนการทจี่ ะเปน็ คนมีความรตู้ อ้ ง ศึกษาในวดั ซึ่งบุคคลส่วนมากเปน็ ผ้ชู ายทต่ี ้องบวชเรียนหนังสอื วิชาอาคมตา่ งๆ ทำ�ให้ครูสงิ หแ์ ก้ว ได้รบั โอกาสนนั้ ประกอบกับน้ำ�เสียงท่ีมีความแหลม ไพเราะ เหมาะสำ�หรับการเป็นพระนักเทศน์ โดยเฉพาะอย่างย่ิงกัณฑ์มัทรี ครูสิงห์แก้วจึงได้รับการปลูกฝังและฝึกซ้อมการเทศน์ในกัณฑ์มัทรี และก็ทำ�ให้ตนกลายเป็นพระนักเทศที่มีนำ้�เสียง ไพเราะมีชือ่ เสียงเป็นทร่ี จู้ กั ของคนในจงั หวดั เชียงราย ครูสิงห์แก้วเป็นผู้ท่ีใฝ่แสวงหาความรู้ ด้วยวิธีการครูพักลักจำ�จากการขับซอท่ีได้ยินช่างซอคณะในงาน ปอยหลวงตามวัดต่างๆ จากการสังเกต แล้วฝึกการขับซอด้วยตัวเอง เม่ือบวชได้ ๑๐ พรรษา ครูสิงแก้วจึงลา สิกขา ด้วยมุ่งหวังจะเป็นช่างซอท่ีมีชื่อเสียงของจังหวัดเชียงราย และฝึกฝนตนเองอย่างไม่ย่อท้อ จนกระทั่งสา มารถรซอหลากหลายท�ำ นอง เชน่ ท�ำ นองจะปุ ทำ�นองละมา้ ย ทำ�นองเชยี งแสน ทำ�นองเสเลเมา ทำ�นองซออ่ือ ทำ�นองซอพมา่ เปน็ ต้น โดยไดอ้ อกแสดงครั้งแรกในงานฤดหู นาวจังหวัดเชียงราย แสดงละครซอเรือ่ ง แมงสี่หหู า้ ต๋า หลงั จากน้ันได้สรรคส์ ร้างละครซออยา่ งตอ่ เนอ่ื ง เชน่ เรอื่ งบญุ ท�ำ ก๋ำ�แตง่ คนตาบอดกับคนแขง้ ค้ซู ง่ึ แต่ละเร่ืองล้วน เปน็ วรรณกรรมของล้านนาที่สอนเร่อื งเกย่ี วกับพระพทุ ธศาสนา

ภาคเหนอื 267 ‡§√Ë◊ÕßÀ¡“¬‡™¥‘ ™‡Ÿ °¬’ √μ‘ §√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ ≈—°…≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªìπ™àÕ≈“¬°√–®ß— μ“ÕâÕ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿¡Ÿ ‘ªí≠≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√¿Ÿ Ÿ¡‘ª≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπßË÷ „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– Ë‘ß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°®‘ ™¡ÿ ™π »‘≈ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºâŸÕÕ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«∑‘ ¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ ด้วยพื้นฐานความสามารถที่ได้บวชเรียนมาตั้งแต่เยาว์วัยประกอบกับได้พบเห็นการสู่ขวัญงานปอยลูกแก้ว จึงเกิดความสนใจ จึงได้ทำ�การศึกษาด้านการสู่ขวัญด้วยตนเองด้วยการอ่านตำ�ราการสู่ขวัญต่างๆ และฝึกฝนจนมี ความชำ�นาญ แลว้ จึงไดร้ บั การรับเชิญใหไ้ ปส่ขู วัญนาค สู่ขวญั ผูป้ ่วย สู่ขวญั แต่งงาน จนเปน็ ที่รู้จักของคนในจงั หวัด เชียงราย และมักได้รับการเชิญจากหน่วยงานของราชการให้ไปสู่ขวัญแขกบ้านแขกเมือง และเป็นผู้ให้คำ�แนะนำ� เป็นผู้นำ�พิธีทางศาสนาแก่นักศึกษา บุคลากรในการดำ�เนินงานด้านศิลปวัฒนธรรม พิธีกรรมทางด้านล้านนาของ นกั ศึกษามาอยา่ งต่อเนอื่ ง ปัจจบุ นั ด้วยวัย ๘๑ ปี ครูสิงห์แก้วยงั คงรบั การรับเชิญจากสถาบนั การศกึ ษาตา่ งๆ โดยเปน็ วิทยากรให้ ความรู้ แนะนำ� และเป็นผู้ประกอบพิธีกรรมทางศาสนาอย่างต่อเน่ือง จนได้รับการยกย่องให้เป็นผู้มีผลงานดีเด่น ดา้ นวรรณศิลปข์ องส�ำ นักงานวฒั นธรรมแหง่ ชาติ องคค์ วามรู้ ครสู งิ หแ์ กว้ เปน็ ผมู้ คี วามรเู้ ชยี่ วชาญดา้ นการซอและดา้ นพธิ กี รรมการสขู่ วญั ในงานส�ำ คญั ตา่ งๆ ดว้ ยความมนี �้ำ เสยี ง อนั ไพเราะตงั้ แตค่ รงั้ เมอื่ เปน็ นกั เทศน์ จงึ ท�ำ ใหม้ เี สนห่ เ์ ปน็ ทนี่ า่ สนใจ ดว้ ยขอ้ คดิ คตธิ รรม ท�ำ ใหไ้ ดร้ บั การยอมรบั จากสงั คมมา โดยตลอด ดงั นี้ ๑. สามารถแตง่ ส่ขู วญั ดว้ ยน้ำ�เสยี งที่กังวาล และความสมบูรณข์ องท�ำ นองการสขู่ วัญ ซึง่ เปน็ เอกลักษณ์ โดดเด่น โดยนำ�เอาสถานการณ์รอบขา้ งมาเป็นจุดเดน่ ในการสขู่ วัญ และปรับใชก้ บั ค�ำ นองการสขู่ วัญทไ่ี ดศ้ กึ ษาและ สบื ทอดมา มีท้ังหมด ๔ ทำ�นอง ได้แก่ ท�ำ นองนกเขาเหนิ ท�ำ นองมะนาวล่องของ ทำ�นองน้�ำ ด้ันท่อ ท�ำ นองพรา้ ว ไกวใบ การประกอบพธิ สี ขู่ วญั ของสงิ หแ์ กว้ วงคม์ ลู ทไี่ ดร้ บั ความนยิ มและสรา้ งชอ่ื เสยี งใหก้ บั ตนและจงั หวดั เชยี งราย มีดังนี้ • สขู่ วัญนาค ผู้บวชใหมใ่ นแตล่ ะปีทเ่ี จ้าภาพงานในจงั หวดั เชียงรายจัดการบวช เช่น บวชภาคฤดรู อ้ น บวชช่วงเข้าพรรษา หรอื พระสงฆท์ ไ่ี ด้เล่ือนสมณศักดิ์ • สขู่ วัญนักศึกษาใหม่ทเี่ ข้าศกึ ษาในสถานศกึ ษา และนักศกึ ษาทสี่ �ำ เร็จการศึกษา ได้แก่ มหาวทิ ยาลยั แมฟ่ ้าหลวง มหาวทิ ยาลัยราชภัฏเชยี งราย วทิ ยาลยั อาชวี ศึกษา เปน็ ตน้ • สขู่ วัญแขกผมู้ าเยอื น ซึง่ เปน็ แขกคนส�ำ คญั ของจังหวัดเชียงราย สถาบันการศึกษา หรือหนว่ ยงาน องค์กรตา่ งๆ • สขู่ วญั ผปู้ ่วย เปน็ พธิ ีส่ขู วัญเพื่อใหด้ ำ�ลังใจกบั ผูท้ ่ไี มส่ บายในชมุ ชน หรอื หม่บู า้ นต่างๆ ๒. เป็นผู้มีความรู้ทางด้านภาษาล้านนาท่ีใช้ในการแต่งบทซอบทค่าว บทจ๊อย เน้นความเป็นภาษาพื้นบ้าน ลา้ นนาท่มี ีเอกลกั ษณ์ สวยงามและมีความหมายโดยน�ำ ภาษาล้านนาทใ่ี กล้สญู หายมาเผยแพรแ่ ละอธบิ ายความหมาย ให้แก่เยาวชนเพอื่ จะไดส้ ัมผัสและรูค้ ุณค่าของภาษาถ่ิน

268 ครูภมู ปิ ัญญาไทย รุน่ ที่ ๗ ‡§√Õ◊Ë ßÀ¡“¬‡™‘¥™Ÿ‡°¬’ √μ‘ §√Ÿ¿Ÿ¡‘ªí≠≠“‰∑¬ ≈—°…≥–¢Õ߇¢¡Á ‡ªìπ™àÕ≈“¬°√–®—ßμ“ÕÕâ ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿Ÿ¡‘ª≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√Ÿ¿Ÿ¡‘ªí≠≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– Ë‘ß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°®‘ ™ÿ¡™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºÕŸâ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«∑‘ ¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ ๓. ความสามารถในการอ่านค่าว แต่งค่าว และบทจ๊อย โดยอาศัยพ้นื ฐานในการขบั ซอและการแตง่ บทซอ มาปรบั กบั การแต่งคา่ ว เพอื่ ใช้ในการแสดง การจัดรายการทางวิทยุ การถา่ ยทอดความรู้ ครูสงิ ห์แก้ว วงค์มลู มคี วามสามารถด้านภาษาล้านนา ในการอ่านคา่ ว แต่งค่าว และบทจ๊อย โดยอาศยั พื้นฐานในการขับซอและการแต่งบทซอ เผยแพรใ่ ห้แก่นักเรยี น เยาวชนท้ังในสถาบนั การศึกษาดงั น้ี การศึกษาในระบบ : ถ่ายทอดความรแู้ กน่ ักเรียนโรงเรียนสามคั ควี ทิ ยาคม โรงเรียนหว้ ยสกั วิทยาคม วทิ ยาลยั อาชวี ศกึ ษาเชยี งราย สถาบนั ราชภฏั เชยี งราย มหาวทิ ยาลยั แมฟ่ า้ หลวง - เป็นผู้ทำ�บายศรีสู่ขวัญ ในพิธีรับน้องใหม่ กล่าวคำ�สู่ขวัญแก่นักเรียน ให้ค�ำ แนะและเป็นผูน้ ำ�พธิ ีทางศาสนาแก่นักศกึ ษา การศึกษานอกระบบ : - วทิ ยากรรับเชิญในการบรรยายด้านภาษาและวรรณกรรมใหก้ บั เยาวชน การศึกษาตามอัธยาศยั : - ถ่ายทอดความรู้ใหแ้ ก่ผู้สนใจ ผ่านทางเอกสาร สอื่ วิทยุ เวทสี มั มนาใน - เปน็ วทิ ยากรบรรยายใหก้ ับสถานศกึ ษาต่างๆ นอกจากน้ัน เป็นผนู้ �ำ พิธศี าสนา ใหแ้ นะนำ�ด้านศิลปวฒั นธรรม พธิ กี รรมล้านนาแกน่ กั ศกึ ษาอยา่ งต่อเน่อื ง วธิ ีการถ่ายทอดความรู้ ครูสิงห์แก้ว วงค์มูล มีวิธีการถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับการสอนขับซอ และการสอนสู่ขวัญให้กับผู้เรียน ทกุ ระดบั การศกึ ษาในระบบ นอกระบบ และตามอัธยาศยั ๑. อธบิ ายใหค้ วามรกู้ ารขบั ซอความหมาย ค�ำ สมั ผสั ตามโบราณนยิ ม สรา้ งคำ�ซอ ทดสอบเสยี ง การขนึ้ เสยี ง การลงเสยี งว่าอย่ใู นระดับใด ดว้ ยการเปล่งเสยี งยาวๆ ๒. สอนประเภทการสู่ขวญั ต่างๆ เช่น สู่ขวัญผู้ป่วย การสขู่ วญั นาค การสู่ขวญั แต่งงาน เป็นต้น ๓. สอนคำ�สมั ผัสของบทสขู่ วัญ เพ่ือใชใ้ นการประพนั ธ์บทสขู่ วัญ ๔. สอนทำ�นองการสู่ขวญั เชน่ ท�ำ นองนกเขาเหนิ ท�ำ นองพรา้ วไกวใบ ทำ�นองนำ�้ ดน้ั ทอ่ และท�ำ นองมะนาว ลอ่ งของ หรือช้างลอ่ งโต้ง หลงั จากท่ีนักเรยี นมคี วามเข้าใจแลว้ กจ็ ะตง้ั หัวข้อเรอ่ื งของการซอให้นักเรียน และสรา้ งค�ำ ซอเอง สอนค�ำ สมั ผัส ในการขบั ซอใหเ้ ข้ากบั จงั หวะดนตรีหรือปซ่ี อ ๕. นำ�นักเรียนออกงานพร้อมกับตน ฝึกฝนบนเวที โดยครูเป็นผู้ขึ้นต้นให้นักเรียนซอต่อ หากซอไมไ่ ด้ครกู ็จะช่วยต่อให้ เป็นการฝึกฝนการใช้ปฏภิ าณ

ภาคเหนอื 269 ‡§√Ë◊ÕßÀ¡“¬‡™‘¥™‡Ÿ °¬’ √μ‘ §√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ í≠≠“‰∑¬ ≈°— …≥–¢Õ߇¢¡Á ‡ªìπ™àÕ≈“¬°√–®—ßμ“ÕÕâ ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿¡Ÿ ‘ª≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢Õâ §«“¡§√Ÿ¿Ÿ¡‘ª≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– Ë‘ß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°®‘ ™ÿ¡™π »‘≈ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºÕ⟠հ·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ‘¡æå ¡À“«∑‘ ¬“≈¬— »≈‘ ª“°√ • วธิ กี ารสอนสู่ขวัญ ๑. ทดสอบเสยี ง การขน้ึ – ลง ของเสยี งวา่ มคี วามสามารขนาดไหนดว้ ยการเออื้ นเสยี ง การเปลง่ เสยี ง ยาวๆ ๒. สอนประเภทการสู่ขวญั ตา่ งๆ เช่น การสู่ขวัญผู้ปว่ ย การสู่ขวญั นาค การสู่ขวัญแต่งงาน การสูข่ วัญ เปน็ ตน้ ๓. สอนคำ�สัมผัสการส่ขู วญั ๔. สอนประเภทของการสขู่ วญั ประเภทของการใชเ้ สยี งในท�ำ นองตา่ ง ไดแ้ ก่ ท�ำ นองนกเขาเหนิ ท�ำ นอง พรา้ วไกวใบ ท�ำ นองนำ�้ ดัน้ ท่อ และทำ�นองมะนาวลอ่ งของ หรือช้างลอ่ งโต้ง

270 ครภู มู ปิ ัญญาไทย รนุ่ ที่ ๗ ‡§√ÕË◊ ßÀ¡“¬‡™¥‘ ™‡Ÿ °’¬√μ‘ §√Ÿ¿¡Ÿ ‘ªí≠≠“‰∑¬ ≈—°…≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªìπ™àÕ≈“¬°√–®—ßμ“ÕÕâ ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°®‘ ™¡ÿ ™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºŸâÕÕ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«‘∑¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ นายสงิ ห์แก้ว วงค์มูล เกดิ เมอื่ วนั ท่ี ๑๓ ตลุ าคม พ.ศ. ๒๔๗๓ ที่ ๒๘ หมู่ ๘ ต�ำ บลรอบเวยี ง อ�ำ เภอเมอื ง จงั หวัดเชียงราย เปน็ บตุ รคนที่ ๒ ในจำ�นวนพ่นี อ้ ง ๔ คน ของนายกอ๋ ง วงค์มูล และ นางสา วงค์มลู สมรสกบั นางอำ�พร ลา้ นกนั ธา มบี ุตรชาย ๒ คน บุตรหญิง ๑ คน ไดแ้ ก่ นางศรีไพร วงคม์ ลู นายไพศาล วงคม์ ูล และนายไพรสน วงคม์ ูล การศกึ ษา  พ.ศ. ๒๔๘๕ ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี ๔ วดั ศรวี ิชัย อ�ำ เภอเมอื ง จงั หวัดเชียงราย เกียรตคิ ุณท่ไี ด้รบั ได้แก่  พ.ศ. ๒๕๑๑ ชนะเลศิ รางวลั ท่ี ๒ การประกวดซอพื้นเมือง โดยสถานีวิทยุ วปถ ๑๐ จังหวัดเชยี งราย  พ.ศ. ๒๕๑๑ ชนะเลิศรางวัลที่ ๓ การแข่งขนั ประกวดซอพืน้ เมอื ง บรษิ ทั บีเอ็ม ฟารม์ าซี ธานนิ วิทยุ ณ โรงหนงั สุริวงค์เชียงราย  พ.ศ. ๒๕๓๔ โล่เกียรติคุณศิลปินพ้ืนบ้านดีเด่น สาขาช่างซอ ศูนย์วัฒนธรรม จังหวดั เชียงราย  พ.ศ .๒๕๔๑ โล่ศิลปินดีเด่นจังหวัดเชียงราย สาขาวรรณศิลป์ หมอเรียกขวัญ จากส�ำ นักงานวัฒนธรรมแห่งชาติ  พ.ศ. ๒๕๕๔ ครูภูมิปัญญาไทย รุ่นที่ ๗ ด้านปรัชญา ศาสนา และประเพณี (การขบั ซอพนื้ บา้ นและการสูข่ วัญ) จากส�ำ นกั งานเลขาธิการสภาการศกึ ษา กระทรวงศึกษาธิการ

ครูภูมิปัญญาไทยด้านโภชนาการ (อาหารพน้ื เมืองและอาหารแปรรูปจากล�ำ ไย) นายสนุ ทร บญุ มี

ครภู มู ปิ ัญญาไทยด้านโภชนาการ (อาหารพ้นื เมอื งและอาหารแปรรปู จากล�ำ ไย)

นายสนุ ทร บญุ มี ครภู มู ปิ ัญญาไทยดา้ นโภชนาการ (อาหารพน้ื เมืองและอาหารแปรรูปจากล�ำ ไย) ครสู นุ ทร บุญมี เกิดเมื่อวันที่ ๒๔ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๙๗ ที่อ�ำ เภอพาน จังหวัดเชียงราย เปน็ ผมู้ คี วามรู้ ความเชย่ี วชาญดา้ นโภชนาการทงั้ อาหารคาวและหวาน โดยเฉพาะอาหารพน้ื บา้ นลา้ นนา ริเริ่มนำ�ลำ�ไยมาประกอบอาหารทั้งคาวและหวาน โดยคำ�นึงถึงรากเหง้าของอาหารล้านนาดั้งเดิม และคุณค่าประโยชน์ทางด้านโภชนาการมากกว่า ๒๐๐ รายการ เช่น แกงฮังเลลำ�ไย ส้มตำ�ลำ�ไย จัดท�ำ หลักสตู รสถานศกึ ษาวิชา “ของก๋นิ บา้ นเฮา” และ “เมนลู �ำ ไย” ชว่ งช้นั ที่ ๔ ดว้ ยความมุ่งมั่น เสียสละจึงได้ถ่ายทอดความรู้และเทคนิคการปรุงอาหารให้กับผู้เรียนเป็นระยะเวลามากกว่า ๒๐ ปี ผลงานดังกล่าวเป็นที่ยอมรับของสังคมทั้งในประเทศและต่างประเทศ ช่วยสร้างอาชีพและรายได้ให้ แก่กล่มุ แมบ่ า้ น เครือข่ายและผสู้ นใจทว่ั ไป การที่ครูสุนทร บุญมี ได้นำ�ความรู้ด้านโภชนาการ (อาหารพื้นเมืองและอาหารแปรรูป จากลำ�ไย) ที่ตนเองได้ศึกษาค้นคว้า ค้นพบ ฝึกฝนจนประสบความสำ�เร็จเป็นประโยชน์โดยรวมแก่ สงั คม จึงไดร้ บั การยกยอ่ งเชดิ ชเู กียรติจากสำ�นักงานเลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา กระทรวงศึกษาธิการ ใหเ้ ปน็ ครูภูมปิ ญั ญาไทย รนุ่ ที่ ๗ ด้านโภชนาการ ประจ�ำ ปีพุทธศักราช ๒๕๕๔

274 ครภู มู ปิ ัญญาไทย รุน่ ที่ ๗ ‡§√Ë◊ÕßÀ¡“¬‡™¥‘ ™Ÿ‡°¬’ √μ‘ §√Ÿ¿Ÿ¡‘ª≠í ≠“‰∑¬ ≈°— …≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªπì ™Õà ≈“¬°√–®ß— μ“ÕâÕ¬ ˘ ™Õà ·∑π¿¡Ÿ ‘ªí≠≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢Õâ §«“¡§√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ í≠≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπßË÷ „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– Ë‘ß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°‘®™¡ÿ ™π »‘≈ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√—™≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºâŸÕÕ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«‘∑¬“≈¬— »≈‘ ª“°√ นายสุนทร บุญมี ครูภมู ปิ ญั ญาไทยด้านโภชนาการ (อาหารพ้ืนเมืองและอาหารแปรรปู จาก ลำ�ไย) ชีวิตการศึกษา การเรยี นรู้ และการท�ำ งาน ครูสนุ ทร บญุ มี เป็นบตุ รคนที่ ๒ ของนายคำ�ปัน และนางคำ�มลู มอี าชพี ค้าขายขนมจนี และขนมในตลาด ชีวิตในวยั เด็กไดช้ ่วยบิดามารดาท�ำ อาหารและคา้ ขาย ช่วงอายุ ๑๒ ปี ตอ้ งดูแลยายและน้า ชว่ ยทำ�งานบ้านหุงหา อาหารและไดเ้ รยี นรู้วิธที �ำ อาหารจากนา้ ซง่ึ มสี ามเี ป็นคนจนี เกยี่ วกบั การผัด การนงึ่ การต้ม และการตนุ๋ จงึ ท�ำ ใหม้ ี ประสบการณก์ ารท�ำ อาหารจีน อาหารไทย และอาหารพนื้ บ้าน หลังจากจบช้ันมัธยมศึกษาปีที่ ๓ (ม.ศ. ๓) แล้ว ครูสุนทรได้เรียนรู้ด้านโภชนาการเพิ่มเติมจากวิทยาลัย ครูเชียงใหม่ และเข้ารับราชการครูทโี่ รงเรยี นปา่ แดดวทิ ยาคม จงั หวัดเชียงราย ในปี ๒๕๑๘ ต่อมาในปี ๒๕๒๒ ได้ย้ายไปท่ีโรงเรียนธีรกานท์บ้านโฮ่ง จังหวัดลำ�พูน ระยะแรกได้รับมอบหมายให้สอนกลุ่มทักษะวิชาภาษาไทย ภายหลังโรงเรียนไม่มีครูสอนวิชาคหกรรม ครูสุนทรจึงนำ�ความรู้ด้านโภชนาการท่ีเคยเรียนรู้และมีประสบการณ์มา สอนวิชาคหกรรมให้แก่นักเรียนทุกระดับช้ัน โดยได้จัดทำ�หลักสูตรสถานศึกษาเก่ียวกับอาหารพ้ืนเมืองล้านนาใน วิชาของกิ๋นบ้านเฮา และสอนการปรุงอาหารจากลำ�ไย ในวิชาเมนูลำ�ไยเพื่อสอนนักเรียนในช่วงชั้นที่ ๔ ต้ังแต่ปี ๒๕๔๕ จนถึงปัจจุบนั ครูสุนทรเป็นผู้ใฝ่รู้ใฝ่เรียนด้านโภชนาการ ได้ศึกษาความรู้เพ่ิมเติมจากเอกสาร วารสาร ผู้รู้และสื่อต่างๆ แล้วมคี วามคิดสรา้ งสรรคอ์ าหารแปลกๆ ใหม่ๆ ไดน้ �ำ ลำ�ไย ซงึ่ เปน็ ผลไม้ที่มีมากในจังหวดั ล�ำ พูน มาประกอบอาหาร คาว – หวาน มากมายหลายรายการ เชน่ แกงฮังเลลำ�ไย ขนมชั้นลำ�ไย ขนมเทียนลำ�ไย เคก้ ล�ำ ไย ส้มต�ำ ลำ�ไย แกงเขียวหวานล�ำ ไย ข้าวเกรียบปากหมอ้ ล�ำ ไย บัวลอยล�ำ ไย ต้มขา่ ไกล่ ำ�ไย หลนลำ�ไย ผัดเปรยี้ วหวานลำ�ไย เป็นตน้

ภาคเหนอื 275 ‡§√◊ËÕßÀ¡“¬‡™‘¥™Ÿ‡°¬’ √μ‘ §√¿Ÿ Ÿ¡‘ªí≠≠“‰∑¬ ≈—°…≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªìπ™Õà ≈“¬°√–®—ßμ“ÕâÕ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿Ÿ¡ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√Ÿ¿¡Ÿ ‘ª≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°‘®™ÿ¡™π »‘≈ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√—™≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºâŸÕÕ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ‘¡æå ¡À“«‘∑¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ ผลจากการคดิ ค้นและฝกึ ปฏบิ ัตดิ ้วยตนเองอยา่ งสมำ่�เสมอ ท�ำ ให้ครสู นุ ทรประสบความส�ำ เรจ็ ในการแข่งขัน ประกอบอาหาร ได้รับรางวัลชนะเลิศหลายรางวัล ได้รับถ้วยรางวัลพระราชทานของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารถี ึง ๓ รางวลั และมีโอกาสไปเผยแพร่ความรดู้ า้ นอาหารไทย – อาหารพนื้ บา้ นทป่ี ระเทศฮ่องกง ครูสุนทรมีความภาคภูมิใจท่ีได้ถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับอาหารพื้นบ้านคาว – หวาน อาหารและขนมท่ีทำ� จากล�ำ ไยใหแ้ กน่ ักเรียน เยาวชน กลุ่มแม่บ้าน และผูส้ นใจ โดยวางแผนจะตัง้ ศนู ยเ์ รียนรู้ภูมิปญั ญาอาหารท้องถ่นิ ถ่ายทอดความรูด้ ้านโภชนาการให้แก่นักเรยี น เยาวชน และผู้สนใจตอ่ ไปเพ่อื สรา้ งอาชพี และสรา้ งรายไดใ้ หแ้ กผ่ ู้เรยี น ตลอดจนเพื่ออนรุ กั ษ์ภมู ิปัญญาด้านอาหารไทยและอาหารทอ้ งถน่ิ ให้คงไวส้ ืบไป องคค์ วามรู้ ครูสุนทร บญุ มี เป็นผมู้ ีความรคู้ วามเชย่ี วชาญด้านโภชนาการทง้ั อาหารคาวและอาหารหวาน ทกุ คร้ังทค่ี ดิ เมนอู าหารจะค�ำ นึงถงึ รากเหง้าของอาหารล้านนา คุณค่าและประโยชนท์ างดา้ นโภชนาการ โดย • คดิ สรา้ งสรรค์ สตู รอาหารโดยเฉพาะอาหารพนื้ บา้ นลา้ นนาและขนม มากกวา่ ๒๐๐ สตู ร อาทเิ ชน่ สม้ ต�ำ ล�ำ ไย แกงฮงั เลล�ำ ไย แกงเขยี วหวานล�ำ ไย ตม้ ขา่ ไกล่ �ำ ไย ย�ำ ล�ำ ไย ขนมจนี น�้ำ เงย้ี วล�ำ ไย ขา้ วหลามล�ำ ไย หอ่ หมกล�ำ ไย น�ำ้ พรกิ ออ่ งล�ำ ไย ขาหมตู นุ๋ ล�ำ ไย ขา้ วตม้ พน้ื บา้ นล�ำ ไย ขา้ วเกรยี บปากหมอ้ ล�ำ ไย หลนล�ำ ไย ผดั เปรยี้ วหวานล�ำ ไย ขนมเคก้ ล�ำ ไย ขนมช้นั ล�ำ ไย บวั ลอยล�ำ ไย เป็นตน้ • น�ำ ความรวู้ ิชาภาษาไทยมาตัง้ ชอ่ื อาหารใหน้ า่ สนใจ เช่น - หนมุ านหลงปา่ โดยเอาจงิ้ หรดี ซงึ่ เปน็ แมลงพนื้ บา้ นทางภาคเหนอื มาแกงคว่ั กบั ผกั พนื้ บา้ นรบั ประทาน กับขา้ วสวยสีดอกอญั ชัน - เพชรนางพญา โดยเอาไขม่ ดแดง ซึง่ เป็นแมลงพืน้ ทางภาคเหนอื มาผสมกบั น้�ำ พริกลาบพ้นื บา้ นราด บนเต้าห้ไู ข่ทีท่ อด - ขา้ วอบนพคณุ า โดยเอาธญั พชื ๙ ชนิดมาผสมกันปรงุ รสแลว้ ห่อใบตองน�ำ ไปนงึ่ - มัสยาโกมล โดยนำ�รากบัวไปตุน๋ กบั เนื้อปลาและยาจนี เป็นอาหารเพ่ือสุขภาพ - วหิ คนอนรัง โดยน�ำ เอากุ้งสดผดั ซอสราดบนลอดช่องไทยสีเขียว เปน็ อาหารวา่ ง • จัดท�ำ หลกั สูตรทอ้ งถนิ่ ในสถานศกึ ษา รายวิชาเมนลู ำ�ไย และรายวชิ าของกิน๋ บา้ นเฮา ช่วงช้นั ท่ี ๔ โดย ได้น�ำ ภูมิปัญญาท้องถนิ่ มาบูรณาการในการสอน เพ่ืออนรุ กั ษอ์ าหารพน้ื บา้ นลา้ นนา ผลงานเปน็ ท่ปี ระจักษ์ จึงได้รบั คดั เลือกเปน็ ครผู ู้สอนคหกรรมดีเด่น และเปน็ ครูตน้ แบบปฏริ ูปการเรยี นรู้สาขาคหกรรม

276 ครภู มู ปิ ญั ญาไทย รุ่นท่ี ๗ ‡§√◊ËÕßÀ¡“¬‡™¥‘ ™Ÿ‡°’¬√μ‘ §√¿Ÿ Ÿ¡‘ª≠í ≠“‰∑¬ ≈°— …≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªìπ™àÕ≈“¬°√–®ß— μ“ÕÕâ ¬ ˘ ™Õà ·∑π¿Ÿ¡‘ªí≠≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√Ÿ¿Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπßË÷ „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏√ÿ °®‘ ™¡ÿ ™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºâÕŸ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«‘∑¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ การถา่ ยทอดความรู้ ครูสุนทร เป็นผู้ถ่ายทอดความรู้เก่ียวกับการทำ�อาหารและขนมพ้ืนบ้าน การทำ�อาหารเพื่อสุขภาพการทำ� อาหารและขนมจากลำ�ไย ใหแ้ ก่ผเู้ รยี น ดังน้ี การศึกษาในระบบ : - เปน็ ครสู อนวชิ าอาหารและโภชนาการใหแ้ กน่ กั เรยี นโรงเรยี นธรี กานทบ์ า้ นโฮง่ มาเป็นเวลา ๒๖ ปี - เปน็ วิทยากรเกี่ยวกับการประกอบอาหารจากล�ำ ไยให้แก่นักเรยี นและครขู อง โรงเรยี นในเขตพ้ืนทีก่ ารศกึ ษาล�ำ พนู เขต ๒ การศึกษานอกระบบ : - เปน็ วทิ ยากรใหค้ วามรแู้ กก่ ลมุ่ แมบ่ า้ น กลมุ่ สนใจและเยาวชนในสาขาวชิ าอาหาร และขนมของศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนอำ�เภอบ้านโฮ่ง สภาวัฒนธรรม อ�ำ เภอบา้ นโฮง่ ส�ำ นกั งานสาธารณสขุ อ�ำ เภอบา้ นโฮง่ และเครอื ขา่ ยวสิ าหกจิ ชมุ ชน การศึกษาตามอัธยาศยั : - เป็นวิทยากรให้ความรู้ด้านอาหารแปรรูปจากลำ�ไยของสถาบันวิจัยลำ�ไย จังหวัดลำ�พนู - เป็นทูตวัฒนธรรมด้านอาหารไทยของการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยไป เผยแพรก่ ารทำ�อาหารไทยท่ปี ระเทศฮ่องกง ในงาน Amazing Thailand Food Festival - ถ่ายทอดความรู้ผ่านส่ือ นิตยสารต่างๆ เป็นนักเขียนประจำ�คอลัมน์ “ของกนิ๋ บา้ นเฮา” ในวารสารรม่ พยอมของส�ำ นกั ศลิ ปและวฒั นธรรม มหาวทิ ยาลยั เชยี งใหม่

ภาคเหนอื 277 ‡§√ËÕ◊ ßÀ¡“¬‡™¥‘ ™Ÿ‡°¬’ √μ‘ §√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ ≈°— …≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªπì ™Õà ≈“¬°√–®ß— μ“ÕâÕ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢Õâ §«“¡§√Ÿ¿¡Ÿ ‘ª≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπßË÷ „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏√ÿ °®‘ ™¡ÿ ™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºâÕŸ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«‘∑¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ วธิ กี ารถ่ายทอดความรู้ ครูสนุ ทร ถ่ายทอดความรู้ให้แกน่ กั เรียนและผู้สนใจดว้ ยวธิ กี ารหลากหลาย เชน่ การบรรยาย ฝึกปฏิบตั ิจรงิ ใชซ้ ีดี และคอมพิวเตอรช์ ว่ ยสอน สำ�หรับข้ันตอนการสอนนักเรียน ครูสุนทรจะให้ความรู้ในภาคทฤษฎีเร่ืองอาหารและโภชนาการก่อน แล้ว ในภาคปฏบิ ัติจะแบ่งกลมุ่ นกั เรยี นตามความสนใจ ในเรอื่ งอาหารทอ้ งถิน่ จะให้แต่ละกลุม่ คดิ รายการอาหารเสนอครู กอ่ น หลงั จากนนั้ จึงใหไ้ ปสอบถามสูตรและวธิ ีทำ�จากผปู้ กครอง แลว้ เตรยี มวัสดมุ าประกอบอาหารที่โรงเรยี น ภายใต้ การควบคุมดูแลของครูสนุ ทรเม่อื ผลงานสำ�เรจ็ นกั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ จะชมิ รสชาตเิ พือ่ ประเมนิ กนั เอง สดุ ท้ายครสู นุ ทร จะชิมเพ่อื ประเมนิ และให้ค�ำ แนะน�ำ เพม่ิ เตมิ สว่ นกลมุ่ แมบ่ า้ นหรอื กลมุ่ สนใจ ครสู นุ ทรจะใหร้ ะบรุ ายการอาหารหรอื ขนมทต่ี อ้ งการเรยี น กอ่ นแลว้ จงึ ใหร้ วม กลมุ่ ระบุวัตถุดบิ ท่ใี ชใ้ นการปรงุ ตามรายการอาหาร ให้ความรู้เก่ยี วกบั การใชถ้ ว้ ยตวง วธิ ีการตวง ความรูท้ วั่ ไปเก่ยี ว

278 ครภู ูมิปญั ญาไทย รุน่ ที่ ๗ ‡§√ÕË◊ ßÀ¡“¬‡™‘¥™Ÿ‡°’¬√μ‘ §√Ÿ¿Ÿ¡‘ª≠í ≠“‰∑¬ ≈—°…≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªìπ™Õà ≈“¬°√–®—ßμ“ÕÕâ ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿Ÿ¡ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√Ÿ¿Ÿ¡‘ª≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπßË÷ „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– Ë‘ß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°®‘ ™¡ÿ ™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√—™≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºŸâÕÕ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«∑‘ ¬“≈¬— »≈‘ ª“°√ กับอาหาร การเตรยี มเคร่ืองปรงุ อาหาร หลังจากนั้นจึงสาธติ การปรุงอาหารแลว้ ให้แตล่ ะกลุ่มปฏิบตั ิ และประเมนิ รสชาติใหค้ �ำ แนะนำ�เพิ่มเติม นายสนุ ทร บุญมี เกิดเมื่อวันท่ี ๒๔ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๙๗ ทอี่ �ำ เภอพาน จงั หวดั เชยี งราย เป็นบุตรคนท่ี ๒ ในจำ�นวนพี่น้อง ๔ คน ของนายคำ�ปัน บุญมี และนางคำ�มูล บุญมี สมรสกับ น.ส.ศิภาพร เดชอปู มบี ุตรชาย ๒ คน ไดแ้ ก่ นายกษมพงศ์ บุญมี และ นายพงศ์ทร บุญมี การศกึ ษา  พ.ศ. ๒๕๒๕ ศึกษาศาสตรบ์ ัณฑติ (ศษ.บ.) มหาวทิ ยาลัยเชียงใหม่ สาขาวชิ าภาษาไทย เกียรตคิ ณุ ทีไ่ ด้รบั ไดแ้ ก่  พ.ศ. ๒๕๔๔ รบั ถว้ ยรางวลั พระราชทาน ของสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าสยามบรมราชกมุ ารี รางวัลชนะเลิศ ภูมิปัญญาอาหารไทย อาหารเพ่ือสุขภาพของผู้สูงอายุ ในส�ำ รบั ภาคเหนอื  พ.ศ. ๒๕๔๕ - รบั ถว้ ยรางวลั พระราชทาน ของสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าสยามบรมราชกมุ ารี รางวัลชนะเลิศ “ในงานอนุรักษ์สำ�รับไทย อาหารจานใหม่ใส่ไอเดีย” ในสูตร “หนมุ านหลงป่า” - ครผู สู้ อนวชิ าคหกรรมดเี ดน่ ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย ประจ�ำ ปกี ารศกึ ษา ๒๕๔๔ จากคุรสุ ภา อ�ำ เภอบา้ นโฮง่  พ.ศ. ๒๕๔๗ - รางวัลที่ ๑ การแข่งอาหาร “ส้มตำ�ลำ�ไยลีลา” ในงานมหกรรม หนงึ่ ต�ำ บล หน่ึงผลติ ภัณฑ์ จังหวัดลำ�พนู - ครูดใี นดวงใจจากสำ�นักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน  พ.ศ. ๒๕๔๙ รับถ้วยรางวัลพระราชทาน ของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามบรม ราชกมุ ารี รางวลั ชนะเลิศ อาหารส�ำ รบั ภาคเหนอื  พ.ศ. ๒๕๕๒ รางวลั ชนะเลศิ การประกวดอาหารจากปลาดอร่ี ในงานมหกรรมเครอ่ื งครวั แมคโครโฮเรก้า ภาคเหนอื ครงั้ ท่ี ๒ ในสตู ร “ดอร่แี อว่ เหนอื ”  พ.ศ. ๒๕๕๔ ครูภมู ิปัญญาไทย รุ่นท่ี ๗ ด้านโภชนาการ

ภาคผนวก

ทำ�เนียบ ครูภมู ิปญั ญาไทย รนุ่ ท่ี ๗ และคำ�ส่ังแต่งตั้งคณะทำ�งานสรรหาและคดั เลอื ก ครูภมู ปิ ญั ญาไทย รุ่นท่ี ๗

ภาคเหนอื 281 ‡§√Ë◊ÕßÀ¡“¬‡™‘¥™‡Ÿ °’¬√μ‘ §√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ í≠≠“‰∑¬ ≈—°…≥–¢Õ߇¢¡Á ‡ªπì ™àÕ≈“¬°√–®—ßμ“ÕâÕ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿Ÿ¡‘ªí≠≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√¿Ÿ ¡Ÿ ‘ªí≠≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπßË÷ „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°®‘ ™¡ÿ ™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºâÕŸ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«‘∑¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ ครูภูมปิ ัญญาไทย ร่นุ ท่ี ๗ ภาคเหนือ ล�ำ ดับ ครภู มู ิปัญญาไทย ทอ่ี ยู่ ๑. พระครูไพบลู ย์ พัฒนาภริ กั ษ์ ๒. พระครูอดุลสีลกติ ต์ิ วดั พระธาตแุ มเ่ จดยี ์ อ.เวียงป่าเปา้ จ.เชียงราย ๕๗๑๗๐ ๓. พระครพู ทิ ักษธ์ รรมากร โทร. ๐๘๕-๗๐๖-๓๕๗๐ ๔. นายเสถียร ณ วงศร์ ักษ์ วดั ธาตคุ ำ� ๑๔ ถ.สุริยวงษ์ ต.หายยา อ.เมอื ง จ.เชยี งใหม่ ๕๐๐๐๐ ๕. นายอานนท์ ไชยรัตน์ โทร. ๐๘๔-๗๔๐-๓๗๕๐, ๐๕๓-๒๐๐-๓๖๐ ๐๕๓-๒๗๑-๘๑๓ ๖. นายรุ่งโรจน์ เปย่ี มยศศกั ด์ิ ๗. นางบัวชุม จนั ทร์ทิพย์ ๕๒ ม.๓ ต.มะเขอื แจ้ อ.เมอื ง จ.ล�ำ พนู ๕๑๐๐๐ ๘. นายถนอม ปาจา โทร. ๐๕๓-๕๒๗-๐๕๐, ๐๘๑-๙๕๐-๖๙๓๐ ๙. นางประไพ สรุ ิยะมล ๑๐. นายสชุ าติ สาดอา่ํ ๕๗/๑๔ ต.วัดเกตุ อ.เมอื ง จ.เชยี งใหม่ ๕๐๐๐๐ ๑๑. นายมนตรี เผือกจนี โทร. ๐๘๑-๗๘๔-๐๓๔๕ ๑๒. นายชยพร อนุสนธพ์ิ รเพ่ิม ๑๓. นายเกรยี งศกั ดิ์ แรกขา้ ว ๑๓๗ ม.๗ ต.ฟ้าฮ่าม อ.เมอื ง จ.เชยี งใหม่ ๕๐๐๐๐ ๑๔. นายเพชร วริ ิยะ โทร. ๐๘๙-๔๓๓-๗๓๙๕, ๐๕๓ ๘๕๒-๔๒๓ ๒๙ ม.๑ ต.ทุ่งต้อม อ.สันป่าตอง จ.เชียงใหม่ โทร. ๐๕๓-๓๑๑-๒๑๘, ๐๘๖ ๑๘๔-๕๕๑๔ ๙๔/๒ ม.๒ บ้านทงุ่ ฟา้ บด ต.บ้านกลาง อ.สนั ป่าตอง จ.เชยี งใหม่ ๕๐๑๒๐ โทร. ๐๘๙-๕๕๖-๔๑๑๖, ๐๕๓-๘๒๔-๕๒๙ ๔๓/๑ ม.๗ ต.บา้ นกลาง อ.สนั ป่าตอง จ.เชยี งใหม่ ๕๐๑๐๒ โทร. ๐๘๖-๙๑๔-๘๕๓๗ ๘๖ ม.๑ ต.สองแคว อ.ดอยหล่อ จ.เชยี งใหม่ ๕๐๑๖๐ โทร. ๐๕๓-๓๖๗-๓๕๒, ๐๘๑-๗๙๖-๑๗๕๗ ๑๕๙ ม.๓ ต.บา้ นกร่าง อ.เมือง จ.พษิ ณโุ ลก ๖๕๐๐๐ โทร. ๐๘๗-๒๐๐-๓๙๙๐ ๕๖ ม.๑ ต.แควใหญ่ อ.เมือง จ.นครสวรรค์ ๖๐๐๐๐ ๐๘๗-๑๙๘-๑๒๓๕, ๐๕๖-๓๕๔๐๘๖ ๕๒/๒-๔ ม.๔ ต.ธานี อ.เมอื ง จ.สุโขทยั ๖๔๐๐๐ ๐๕๕-๖๑๓-๐๑๙, ๐๘๑ ๘๘๗-๐๓๐๑ ๒๒/๒ ม.๑๔ ต.ท่าวังทอง อ.เมอื ง จ.พะเยา ๕๖๐๐๐ โทร. ๐๕๔-๔๑๒-๓๑๘,๐๘๙ ๖๓๖-๗๑๙๔ ๕๖/๑ ม.๒ ต.บวกค้าง อ.สันก�ำ แพง จ.เชยี งใหม่ ๕๐๑๓๐ โทร. ๐๘๑-๔๗๒-๕๐๕๑, ๐๕๓ ๔๔๖-๘๙๑

282 ครภู มู ปิ ัญญาไทย ร่นุ ที่ ๗ ‡§√ÕË◊ ßÀ¡“¬‡™‘¥™‡Ÿ °’¬√μ‘ §√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ ≈—°…≥–¢Õ߇¢¡Á ‡ªìπ™Õà ≈“¬°√–®ß— μ“ÕâÕ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿¡Ÿ ‘ªí≠≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– Ë‘ß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏√ÿ °‘®™ÿ¡™π »‘≈ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºâÕŸ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ‘¡æå ¡À“«∑‘ ¬“≈¬— »≈‘ ª“°√ ลำ�ดบั ครภู ูมปิ ัญญาไทย ทีอ่ ยู่ ๑๕. นายพรมมนิ ทร์ พวงมาลา บา้ นแมก่ ำ�ปอง ม.๓ ต.หว้ ยแกว้ อ.แมอ่ อน จ.เชียงใหม่ ๕๐๑๓๐ โทร. ๐๘๕-๖๗๕-๔๕๙๘ ๑๖. นายวิเชาว์ สุนนั ตา ๔๙ ม.๙ ต.สนั ปูเลย อ.ดอยสะเกด็ จ.เชียงใหม่ ๕๐๒๒๐ โทร. ๐๘๙-๗๕๕-๙๒๖๖ ๑๗. นายพรชัย ใจมา ๔๐ ม.๒ ต.ส�ำ ราญราษฎร์ อ.ดอยสะเก็ด จ.เชียงใหม่ ๕๐๒๒๐ โทร. ๐๘๖-๑๘๖-๙๗๖๘, ๐๕๓-๘๘๗-๕๐๙ ๑๘. ผู้ช่วยศาสตราจารย์บญุ รตั น์ ณ วชิ ยั ๑๓๐ ม.๓ ต.ป่าไผ่ อ.สนั ทราย จ.เชียงใหม่ ๕๐๒๑๐ โทร. ๐๘๓-๒๐๔-๑๙๖๑ ๑๙. นายบุญศรี รตั นงั ๘๓ ม.๒ ต.ปา่ ไผ่ อ.สันทราย จ.เชียงใหม่ ๕๐๒๑๐ โทร. ๐๘๙-๙๙๘-๑๘๙๘, ๐๕๓-๘๖๙-๔๓๗ ๒๐. นายวิรัตน์ พรหมนวล ๓๖ ม.๘ ต.มะกอก อ.ปา่ ซาง จ.ลำ�พนู ๕๑๑๒๐ โทร. ๐๘๙-๔๓๔-๖๙๒๖, ๐๕๓-๐๐๕-๓๘๗ ๒๑. นายดวงจนั ทร์ วโิ รจน์ ๘๕ ม.๕ ต.บา้ นเรือน อ.ปา่ ซาง จ.ล�ำ พูน ๕๑๑๒๐ โทร. ๐๘๕-๐๓๒-๔๓๒๖ ๒๒. นางบุญญรัตน์ ประโลมรมั ย์ ๑๗๗ ม.๑๒ ต.บอ่ แฮ้ว อ.เมือง จ.ล�ำ ปาง ๕๒๑๐๐ โทร. ๐๕๔-๓๑๓-๑๒๘, ๐๘๑-๘๘๔-๕๐๘๐ ๒๓. นางกองนาง กองเกิด อตุ สาหกรรมและหตั ถกรรม ๒๒๐/๑ ม.๓ ต.หินดาต อ.ปางศลิ าทอง จ.ก�ำ แพงเพชร ๖๒๑๒๐ โทร. ๐๘๑-๕๓๔-๘๑๙๐ ๒๔. นางบัวเรยี ว ๔๕/๑ ม.๑๑ บา้ นศรีทรายมลู ต.รอบเวียง อ.เมอื ง จ.เชยี งราย ๕๗๐๐๐ รตั นมณีภรณ์ โทร. ๐๘๕-๐๓๔-๘๕๗๕ ๒๕. นายพรหเมศวร์ สรรพศรี ๖๔๓ ม.๒๔ ต.รอบเวยี ง อ.เมอื ง จ.เชยี งราย ๕๗๐๐๐ โทร. ๐๘๑-๒๓๕-๒๒๗๗ ๒๖. นายสิงห์แกว้ วงค์มลู ๒๘ ม.๘ ต.รอบเวยี ง อ.เมือง จ.เชียงราย ๕๗๐๐๐ โทร. ๐๘๑-๐๒๕-๐๘๘๗ ๒๗. นายสวุ รรณ สามสี ๒๐๘ ม.๖ ต.ท่าสดุ อ.เมอื ง จ.เชียงราย ๕๗๑๐๐ โทร. ๐๘๑-๘๘๓-๕๔๙๑, ๐๕๓-๗๘๗-๒๓๗ ๒๘. นางสุนนั ทา แตม้ ทอง ๒๑ ม.๑๓ ต.ดงมะดะ อ.แมล่ าว จ.เชยี งราย ๕๗๑๐๐ โทร. ๐๘๙-๕๕๖-๙๗๔๕ ๒๙. นายชัยยศ สมสวสั ด์ิ ๖๓ ม.๗ ซอย ๖ ต.ผางาม อ.เวยี งชัย จ.เชยี งราย ๕๗๒๑๐ โทร. ๐๘๖-๑๙๑-๑๓๒๙

ภาคเหนือ 283 ทีอ่ ยู่ ‡§√◊ÕË ßÀ¡“¬‡™¥‘ ™‡Ÿ °¬’ √μ‘ §√Ÿ¿¡Ÿ ‘ª≠í ≠“‰∑¬ ๕๒ ม.๔ ต.แมอ่ คู อ อ.ขนุ ยวม จ.แม่ฮ่องสอน ๕๘๑๔๐ โทร. ๐๘๑-๙๕๐-๗๖๖๕ ≈°— …≥–¢Õ߇¢Á¡ ๗ ม.๓ ต.วงั ตะคู อ.บางมลู นาก จ.พิจิตร ๖๖๒๑๐ ‡ªìπ™àÕ≈“¬°√–®ß— μ“ÕÕâ ¬ ˘ ™Õà ·∑π¿¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢Õâ §«“¡§√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ โทร. ๐๘๗-๘๔๖-๗๙๘๖ ๕๖/๔ ม.๒ ต.บ้านโฮ่ง อ.บ้านโฮง่ จ.ล�ำ พนู ๕๑๑๓๐ §«“¡À¡“¬ โทร. ๐๘๖-๖๗๐-๐๖๕๔, ๐๕๓-๕๙๑-๑๓๔, ๐๕๓-๕๙๑-๓๓๕ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– Ë‘ß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°‘®™ÿ¡™π »‘≈ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºâŸÕÕ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ‘¡æå ¡À“«∑‘ ¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ ล�ำ ดบั ครูภูมปิ ญั ญาไทย ๓๐. นายอนันต์ กรอบเงินดี ๓๑. นายณรงค์ แฉลม้ วงศ์ ๓๒. นายสุนทร บุญมี ครูภมู ิปญั ญาไทย ร่นุ ท่ี ๗ ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ที่ ครภู มู ปิ ัญญาไทย ทอ่ี ยู่ ๑. พระครสู ตุ สุนทรธรรม ๙ ม.๔ บา้ นนาเลาะ ต.หนองโน อ.กระนวน จ.ขอนแก่น ๔๐๑๗๐ ๒. นายทอง ทองบอ่ โทร. ๐๘๔-๘๗๗-๐๙๖๖ ๓. นายพรหมมา ชาพันโท ๑๕๔ ม.๕ ต.ดอนอะราง อ.หนองกี่ จ.บุรรี มั ย์ ๓๑๒๑๐ โทร. ๐๘๘-๐๗๔-๕๒๑๓ ,๐๘๕-๔๑๐-๙๐๘๖ ๔. นางสุดาพร อาจสนาม ๘๒ ม.๔ ต.ลอมคอม อ.พล จ.ขอนแก่น ๔๐๑๒๐ ๕. นายสมถวลิ ดที องหลาง โทร. ๐๘๐-๔๐๖-๙๒๑๒, ๐๘๒-๗๔๓-๘๕๐๓ ๖. นางนิศาชล บุปผาสงั ข์ ๓๐ ม.๑๑ ต.หนองขาม อ.คอนสวรรค์ จ.ชยั ภมู ิ ๓๖๑๔๐ โทร. ๐๘๖-๒๕๑-๕๔๙๗ ๗. นายทนั สพุ รรณราช ๘. นายฮยุ การัมย์ ๑๐/๑ ม.๗ ต.หนองพลวง อ.จักราช จ.นครราชสมี า ๓๐๒๓๐ โทร. ๐๘๕-๒๐๒-๙๒๐๘, ๐๔๔-๓๙๙-๔๘๑ ๙. นางประนอม ไชยชมภู ๑๐. นายติณภพ สุพนั ธะ ๑๑๕ ม.๑๑ ต.ค่ายบกหวาน อ.เมือง จ.หนองคาย ๔๓๑๐๐ โทร. ๐๘๕-๔๒๙-๙๕๕๓, ๐๔๒-๔๙๕-๐๘๖ ๑๑. นางสายทอง โคมตะขบ ๑๗ ม.๑๓ ต.ชุมชา้ ง อ.โพนพสิ ยั จ.หนองคาย ๔๓๑๒๐ ๖๕ ม.๔ ต.สวายจกี อ.เมือง จ.บุรรี มั ย์ ๓๑๐๐๐ โทร. ๐๘๕-๐๒๗-๙๒๔๓ ๒๕๖ ม.๑ ต.พังโคน อ.พงั โคน จ.สกลนคร ๔๗๑๖๐ ๒ ม.๕ ต.พระพุทธบาท อ.ศรเี ชยี งใหม่ จ.หนองคาย ๔๓๑๓๐ โทร. ๐๘๐-๔๖๒-๕๖๗๗, ๐๘๖-๒๓๒-๕๓๐๐ ๒ ม.๑๐ ต.บา้ นใหม่ อ.ครบุรี จ.นครราชสมี า ๓๐๒๕๐ โทร. ๐๘๑-๒๘๒-๒๗๓๓

284 ครภู ูมิปัญญาไทย รุ่นที่ ๗ ‡§√◊ÕË ßÀ¡“¬‡™‘¥™‡Ÿ °¬’ √μ‘ §√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ í≠≠“‰∑¬ ≈—°…≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªìπ™àÕ≈“¬°√–®ß— μ“ÕÕâ ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿¡Ÿ ª‘ í≠≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢Õâ §«“¡§√Ÿ¿¡Ÿ ‘ªí≠≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπßË÷ „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°®‘ ™ÿ¡™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºâÕŸ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«‘∑¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ ล�ำ ดบั ครูภมู ปิ ญั ญาไทย ท่อี ยู่ ๑๒. นายแสนหมน้ั อินทรไชยา ๒๗ ม.๑ ต.คอ่ นนาลยั อ.บา้ นดงุ จ.อดุ รธานี ๔๑๑๙๐ ๑๓. นายชาตรี เสงี่ยมวงศ์ โทร. ๐๘๖-๑๖๗-๘๕๒๔ ๑๔. นายคำ�เบา ปัดเสน ๔๘ ม.๓ บา้ นโคกสูง ต.กระนวน อ.ซ�ำ สงู จ.ขอนแกน่ ๔๐๑๗๐ โทร. ๐๔๓-๒๑๙-๓๖๙, ๐๘๑-๙๕๔-๒๓๕๐ ๑๕. นายไสว สวุ รรณหอม ๓๒/๒ ม.๑ ต.นาค�ำ อ.อบุ ลรัตน์ จ.ขอนแก่น ๔๐๒๕๐ ๑๖. นายบัวหอง ผาจวง โทร. ๐๘๕-๔๖๓-๘๓๘๑ ๑๗. นางเทวี บตุ รตวั้ ๑๘๓ ม.๓ ต.สวา่ ง อ.สว่างแดนดิน จ.สกลนคร ๔๗๑๑๐ โทร. ๐๘๗-๓๒๖-๔๗๒๖ ๑๘. นางเสงย่ี ม กาหลง ๑๕ ม.๓ ต.ค่ายบกหวาน อ.เมือง จ.หนองคาย ๔๓๑๐๐ ๑๙. นายคำ�เกง่ บวั ใหญ่ โทร. ๐๘๙-๕๗๒-๖๖๕๕ ๒๐. นายรังสรรค์ วงศง์ าม ๑๔ ต.หมากแขง้ อ.เมอื ง จ.อุดรธานี ๔๑๐๐๐ โทร. ๐๔๒-๒๔๘-๕๕๘ ๒๑. นางอ�ำ นาจ แผงงาม ๖๘ บา้ นวงั บัวเหลือง ม.๑๓ ต.เพ็ญ อ.เพ็ญ จ.อุดรธานี ๔๑๑๕๐ ๒๒. นายพิชยั พรหมผุย โทร. ๐๘๖-๒๒๙-๘๙๙๖ ๒๓. นายบญุ สม สงั ขส์ ขุ ๓๖๓ ถ.บรู พาใน ต.ในเมอื ง อ.เมือง จ.อุบลราชธานี ๓๔๐๐๐ โทร. ๐๔๕-๒๕๕-๙๘๐, ๐๘๐-๔๖๔-๙๑๖๒ ๒๔. นายวฒั น ศรีสวา่ ง ๑๓๗ ต.ในเมือง อ.เมอื ง จ.อบุ ลราชธานี ๓๔๐๐๐ ๒๕. นายถาวร เชอื้ บญุ มี โทร. ๐๔๕-๓๑๖-๑๖๘, ๐๘๙-๒๓๒-๒๗๒๐ ๒๖. นายผดุงศกั ดิ์ ศิรมิ าตย์ ๙๙/๒๖ ม.๔ ต.ขามใหญ่ อ.เมอื ง จ.อุบลราชธานี ๓๔๐๐๐ โทร. ๐๔๕-๓๑๒-๓๐๗, ๐๘๙-๗๑๗-๖๗๙๗ ๒๔๔/๑๔๕ หมบู่ า้ นราชพฤกษ์ ม.๗ ต.ในเมือง อ.เมือง จ.ชัยภูมิ ๓๖๐๐๐ โทร. ๐๔๔-๘๒๒-๑๑๖, ๐๘๓-๑๒๗-๐๒๔๕ ๒๘๖/๑๔๕ ม.๖ ต.บา้ นเกาะ อ.เมือง จ.นครราชสีมา ๓๐๐๐๐ โทร. ๐๔๔-๒๗๖-๗๙๔, ๐๘๙-๕๗๙-๒๖๘๖ ๔๗ ถ.นพคุณ ต.ในเมือง จ.อบุ ลราชธานี ๓๔๐๐๐ โทร. ๐๘๙-๔๒๓-๔๒๕๕ ๙๔/๑ ม.๓ บ้านเดนิ่ ต.ด่านซา้ ย อ.ดา่ นซา่ ย จ.เลย ๔๒๑๒๐ โทร. ๐๘๖-๒๓๙-๓๑๑๘ ๘๙ ม.๔ ต.กุดหมากไฟ อ.หนองววั ซอ จ.อุดรธานี ๔๑๒๒๐ โทร. ๐๘๔-๖๐๔-๓๔๗๙

ภาคเหนอื 285 ‡§√◊ËÕßÀ¡“¬‡™¥‘ ™‡Ÿ °¬’ √μ‘ §√Ÿ¿¡Ÿ ‘ªí≠≠“‰∑¬ ≈°— …≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªìπ™Õà ≈“¬°√–®—ßμ“ÕâÕ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°‘®™¡ÿ ™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√—™≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºŸÕâ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«‘∑¬“≈¬— »≈‘ ª“°√ ลำ�ดับ ครูภมู ิปญั ญาไทย ท่อี ยู่ ๒๗. นางค�ำ พัน ออ่ นอุทยั ๑๖๒ ม.๑ ต.นาดี อ.ดา่ นซา้ ย จ.เลย ๔๒๑๒๐ โทร. ๐๘๗-๒๑๗-๘๑๐๔, ๐๔๒-๐๗๘-๔๕๐ ครภู มู ปิ ญั ญาไทย รนุ่ ท่ี ๗ ภาคกลางและภาคตะวนั ออก ลำ�ดบั ครภู ูมิปญั ญาไทย ทีอ่ ยู่ ๑. นายปรชี า เหมกรณ์ ๒. นายจุรีรัตน์ หวลถนอม ๕๕ ม.๙ คลอง สบิ สอง เขตหนองจอก กทม. ๑๐๕๓๐ ๓. นายสมศักด์ิ จุ้ยนาม โทร. ๐๘๙-๘๘๖-๐๙๘๓ ๔. นางบงั เอญิ ดีค�ำ ๕. นายคเณษ นพณัฐเมทนิ ี ๑๖๘ ม.๒ ต.หนองเสมด็ อ.เมอื ง จ. ตราด ๒๓๐๐๐ ๖. นายพษิ ณุ อโนทยั โทร. ๐๘๖-๘๓๖-๗๔๗๘ ๗. นางประนอม ยนั ตน์ าวา ๘. นายม้วน รัตนาภรณ์ ๔/๑ ม.๔ บา้ นคลองสอง ต.ทวีวัฒนา อ.ไทรนอ้ ย จ.นนทบรุ ี ๑๑๑๕๐ ๙. นายสมชาย ล้วนวลิ ยั โทร. ๐๒-๙๒๗-๖๗๑๔, ๐๘๑-๓๐๓-๓๙๔๑ ๑๐. นายเฉลมิ ม่วงแพรศรี ๑๑. นายบุญแถม เพชรประดษิ ฐ์ ๒๕๒/๒ ม.๗ ต.ดอนแสลบ อ.ห้วยกระเจา จ.กาญจนบรุ ี ๗๑๑๗๐ ๑๒. นายสมชาย ศรสี ุข โทร. ๐๓๔-๕๗๑-๓๔๕, ๐๘๗-๐๕๘-๗๗๕๔ ๔๑/๓ ม.๑ ต.พยอม อ.วงั นอ้ ย จ.พระนครศรอี ยุธยา ๑๓๑๗๐ โทร. ๐๘๑-๙๔๖-๐๙๔๘ ๑๒/๒๔๙ ม.๔ ถนนประชาส�ำ คญั แขวงคลองสบิ สอง เขตหนองจอก กทม. ๑๐๕๓๐ โทร. ๐๘๗-๖๙๐-๔๒๐๗, ๐๘๗-๐๙๙-๔๕๕๗ ๓๓ ม.๓ ต.บางพรม อ.บางคนที จ.สมุทรสงคราม ๗๕๑๒๐ โทร. ๐๘๙-๙๑๓-๔๓๑๑, ๐๓๔-๗๓๔-๑๙๘ ๕๖/๒ ถนนอสิ รภาพ แขวงวัดท่าพระ เขตบางกอกใหญ่ กทม. ๑๐๖๐๐ โทร. ๐๘๙-๖๖๐-๔๖๕๑, ๐๒-๔๖๖-๕๐๓๔ ๓๒/๑๘ แขวงทววี ัฒนา เขตทวีวัฒนา กทม. ๑๐๑๗๐ โทร. ๐๒-๘๘๙-๙๙๖๑ ๑๔๕ (๑๘๙) ซ.ออ่ นนชุ ๗๔ ถ.สขุ มุ วทิ ๗๗ แขวงประเวศ เขตประเวศ กทม. ๑๐๒๕๐ โทร. ๐๘๐-๒๖๗-๑๒๔๒, ๐๒-๗๒๑-๐๙๔๕ ๙/๑ ต.ทรงคะนอง อ.พระประแดง จ.สมทุ รปราการ ๑๐๑๓๐ โทร. ๐๒-๘๑๖-๔๐๓๙, ๐๘๑-๓๓๒-๙๐๖๕ ๖๗ ม.๓ ต.หนองลู อ.สงั ขละบุรี จ.กาญจนบรุ ี ๗๑๒๔๐ โทร. ๐๘๖-๑๗๘-๔๐๙๖, ๐๓๔-๕๙๕-๔๘๐

286 ครภู มู ปิ ัญญาไทย รุ่นท่ี ๗ ‡§√◊ËÕßÀ¡“¬‡™‘¥™‡Ÿ °¬’ √μ‘ §√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ ≈°— …≥–¢Õ߇¢¡Á ‡ªìπ™àÕ≈“¬°√–®ß— μ“ÕÕâ ¬ ˘ ™Õà ·∑π¿¡Ÿ ª‘ í≠≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢Õâ §«“¡§√¿Ÿ Ÿ¡‘ªí≠≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– Ë‘ß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°‘®™¡ÿ ™π »‘≈ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√—™≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºâŸÕÕ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ‘¡æå ¡À“«∑‘ ¬“≈¬— »≈‘ ª“°√ ล�ำ ดบั ครูภมู ิปญั ญาไทย ทอ่ี ยู่ ๑๓. นายสงดั ศรีสุขโข ๘๐/๒ ม.๔ ต.เชงิ เนนิ อ.เมือง จ.ระยอง ๒๑๐๐๐ ๑๔. นายชบุ กล่อมจติ ต์ โทร. ๐๓๘-๙๙๑-๔๒๐, ๐๘๐-๕๗๒-๘๒๐๘ ๑๕. นางสาวฉวีวรรณ หัตถกรรม ๘๐/๒ ม.๗ ต.หลักสาม อ.บ้านแพ้ว จ.สมุทรสาคร ๗๔๑๒๐ โทร. ๐๘๙-๒๓๐-๒๗๗๙, ๐๓๔-๘๕๕-๒๒๒ ๒๗ ม.๔ ต.บางพรม อ.บางคนที จ.สมุทรสงคราม ๗๕๑๒๐ โทร. ๐๓๔-๗๖๑-๐๘๔, ๐๘๑-๐๑๕-๕๒๗๔ ครูภูมปิ ญั ญาไทย รุ่นท่ี ๗ ภาคใต้ ล�ำ ดบั ครูภมู ิปัญญาไทย ท่ีอยู่ ๑. นายประภาส สวุ รรณรัตน์ ๒. นางปิยมาศ คเชนทร์กำ�แหง ๙๔/๑ หมู่ท่ี ๔ ต.โคกมว่ ง อ.คลองหอยโขง่ จ.สงขลา ๙๐๒๓๐ ๓. นายกติ ติ อนันต์แดง โทร.๐๘๔-๙๖๓-๓๕๖๗ ๔. นางปรดี า ทวรี ส ๕. นายอ้อม ทพิ โอสถ ๗๕ หมู่ท่ี ๑ ต.บ้านขอนหาด อ.ชะอวด จ.นครศรธี รรมราช ๘๐๑๘๐ ๖. นางอ๊ะ หลงกลาง โทร.๐๘๑-๐๗๘-๓๖๓๒ ๗. นางอำ�พนั ฉตั รเฉลมิ วุฒิ ๘. นางสมพร สดุ ใจ ๑๐๔ หมู่ท่ี ๑๒ ต.วงั ตะกอ อ.หลงั สวน จ.ชมุ พร ๘๖๑๑๐ ๙. นางสุวณีย์ กง๋ อุบล โทร. ๐๘๑-๘๙๒-๑๓๑๐ ๑๐. นายจาง ฟุ้งเฟื่อง ๙/๑ หมู่ที่ ๑ ต.ถ�ำ้ ทองหลาง อ.ทบั ปุด จ.พงั งา ๘๒๑๘๐ โทร. ๐๘๑-๔๗๖-๗๔๔๑ ๑๑๘ หมู่ที่ ๖ ต.น�ำ้ น้อย อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา ๙๐๑๑๐ โทร. ๐๘๑-๔๗๘-๙๔๔๗ ๑๗ หมู่ที่ ๒ ต.ตะเสะ อ.หาดส�ำ ราญ จ.ตรัง ๙๒๑๒๐ โทร. ๐๘๗-๒๘๖-๐๑๕๖ ๔๘ หมู่ที่ ๑๓ ต.ตะโก อ.ทุง่ ตะโก จ.ชุมพร ๘๖๒๒๐ โทร. ๐๘๗-๘๘๘-๔๖๓๑ ๑๐๑ หมูท่ ี่ ๙ ต.นาพญา อ.หลังสวน จ.ชมุ พร ๘๖๑๑๐ โทร. ๐๘๗-๒๖๙-๒๙๒๑ ๔๘/๒ ม.๗ ต.ขนอม อ.ขนอม จ.นครศรธี รรมราช ๘๐๒๑๐ โทร. ๐๘๔-๔๐๐-๐๑๕๓ ๑๑/๕ ม.๗ ต.ปากคลอง อ.ปะทวิ จ.ชมุ พร ๘๖๒๑๐ โทร. ๐๘๑-๐๘๑-๗๓๐๒

ภาคเหนือ 287 ‡§√Ë◊ÕßÀ¡“¬‡™‘¥™‡Ÿ °¬’ √μ‘ §√Ÿ¿Ÿ¡ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ ≈—°…≥–¢Õ߇¢Á¡ ‡ªπì ™Õà ≈“¬°√–®—ßμ“ÕÕâ ¬ ˘ ™Õà ·∑π¿Ÿ¡‘ª≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢Õâ §«“¡§√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπßË÷ „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– Ë‘ß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°®‘ ™¡ÿ ™π »‘≈ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºŸÕâ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«∑‘ ¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ ล�ำ ดบั ครูภมู ิปัญญาไทย ทอี่ ยู่ ๑๑. นายฐิติ สาวิสยั ๑๒. นายอภินันต์ หมัดหลี ๗๘/๑๔ ม.๓ ต.รัษฎา อ.เมือง จ.ภูเกต็ ๘๓๐๐๐ ๑๓. นายเชาวลิต พมุ่ ขจร โทร. ๐๘๙-๗๒๔-๔๖๑๖ ๑๔. นายกจิ คชรัตน์ ๑๕. นางจารยี ์ เพชรทอง ๑๓/๑ ม.๖ ต.เขาพระ อ.รัตภูมิ จ.สงขลา ๙๐๑๘๐ โทร. ๐๘๔-๘๕๙-๙๘๔๙ ๑๖. นายประกอบ เดชรักษา ๑๗. นางสาวละมยั ศรีรกั ษา ๑๐ ม.๗ ต.ท่ามะพลา อ.หลังสวน จ.ชุมพร ๘๖๑๑๐ ๑๘. นายสุรินทร์ จันทรท์ อง โทร. ๐๘๙-๘๗๓-๘๒๕๕ ๑๙. นางสาวนวลศรี ถนอมศรมี งคล ๒๐. นายประหยดั เกษม ๖๘ เขต ๔ เทศบาลเมือง บา้ นพรอุ .หาดใหญ่ จ.สงขลา ๙๐๒๕๐ ๒๑. นายไพบูลย์ พันธ์เมือง โทร. ๐๗๔-๓๘๔-๘๖๗ ๒๒. นายวรรณดี สรรพจติ ๕/๒๐ ซ.ประชาร่วมใจ ๑ ถ.ประชารว่ มใจ หมู่ ๓ ต.มะมว่ งสองต้น อ.เมือง จ.นครศรธี รรมราช ๘๐๐๐๐ โทร. ๐๘๑-๒๗๒-๘๓๗๕ ๕๕ หมู่ที่ ๒ ต.นาไมไ้ ผ่ อ.ทุ่งสง จ.นครศรีธรรมราช ๘๐๑๑๐ โทร. ๐๘๗-๘๙๕-๗๖๙๐ ๔๕/๑๒ หมทู่ ่ี ๒ ต.คอหงส์ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา ๙๐๑๑๐ โทร. ๐๘๑-๖๗๘-๓๓๖๔ ๒๕๓/๑ หมูท่ ี่ ๔ ต.สวนหลวง อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.นครศรีธรรมราช ๘๐๑๙๐ โทร. ๐๘๗-๑๑๑-๕๗๐๘ ๘๓ หมู่ท่ี ๔ ต.บางกลำ�่ อ.บางกล่�ำ จ.สงขลา ๙๐๑๑๐ โทร. ๐๘๗-๓๙๐-๗๔๙๓ ๗/๓ หมูท่ ่ี ๖ ต.ท่างวิ้ อ.เมอื งฯ จ.นครศรีธรรมราช ๘๐๒๘๐ โทร. ๐๗๕-๓๙๒-๑๔๒ ๙๗/๕ หมทู่ ่ี ๓ ต.ทะเลทรัพย์ อ.ปะทวิ จ.ชุมพร ๘๖๒๑๐ โทร. ๐๘๙-๕๙๓-๑๑๕๐ ๒๑๑ หมู่ท่ี ๔ ต.ช้างกลาง อ.ช้างกลาง จ.นครศรธี รรมราช ๘๐๒๕๐ โทร. ๐๘๙-๙๘๐-๕๐๑๙

288 ครภู ูมปิ ัญญาไทย รนุ่ ที่ ๗ ‡§√Õ◊Ë ßÀ¡“¬‡™‘¥™‡Ÿ °’¬√μ‘ §√¿Ÿ ¡Ÿ ‘ªí≠≠“‰∑¬ ≈—°…≥–¢Õ߇¢¡Á ‡ªπì ™àÕ≈“¬°√–®ß— μ“ÕÕâ ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√Ÿ¿¡Ÿ ‘ª≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– Ë‘ß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°‘®™ÿ¡™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºÕ⟠հ·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«‘∑¬“≈¬— »≈‘ ª“°√ คำ�สัง่ ส�ำ นกั งานเลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา ที่ ๑๔๗ /๒๕๕๓ เร่ือง แต่งตั้งคณะทำ�งานสรรหาและคัดเลอื กครูภูมปิ ญั ญาไทย รุ่นที่ ๗ ------------------------------------------- ตามท่ี สำ�นักงานเลขาธิการสภาการศึกษาได้จัดทำ�แผนงานพัฒนาสังคมแห่งการเรียนรู้ด้วยเศรษฐกิจพอ เพียงและภูมปิ ญั ญาไทย โดยได้กำ�หนดให้มกี ารสรรหาและคัดเลอื กครภู มู ิปัญญาไทย รนุ่ ท่ี ๗ ซึ่งเปน็ ผูส้ ร้างสรรค์ และสืบสานภูมิปัญญาด้านหน่ึงด้านใด ใน ๙ ด้าน ได้แก่ ด้านเกษตรกรรม ด้านอุตสาหกรรมและหัตถกรรม ดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย ดา้ นการจดั การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม ดา้ นกองทนุ และธรุ กจิ ชมุ ชน ดา้ นศลิ ปกรรม ดา้ นภาษาและวรรณกรรม ดา้ นปรชั ญา ศาสนา และประเพณี และด้านโภชนาการ เพอื่ ยกย่องเชิดชเู กียรตเิ ป็นครู ภูมิปัญญาไทยจากสำ�นักงานเลขาธิการสภาการศึกษาเพื่อทำ�หน้าท่ีส่งเสริมสนับสนุนการถ่ายทอดภูมิปัญญาในการ จดั การศกึ ษาทั้ง ๓ รูปแบบ ไดแ้ ก่ การศึกษาในระบบ การศกึ ษานอกระบบ และการศกึ ษาตามอัธยาศยั ต่อไปน้ัน เพื่อให้การดำ�เนินการสรรหาและคัดเลือกครูภูมิปัญญาไทย รุ่นท่ี ๗ เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และมีประสิทธิผล สำ�นักงานเลขาธิการสภาการศึกษาจึงขอปรับปรุงคำ�สั่งสำ�นักงานเลขาธิการสภา การศึกษา ท่ี ๓๙/๒๕๕๓ เรื่องแต่งตั้งคณะทำ�งานสรรหาและคัดเลือกครูภูมิปัญญาไทย รุ่นท่ี ๗ สั่ง ณ วันท่ี ๔ มีนาคม ๒๕๕๒ โดยแต่งต้ังคณะทำ�งานสรรหาและคัดเลือกครูภูมิปัญญาไทย รุ่นที่ ๗ โดยมอี งคป์ ระกอบและหน้าท่ี ดงั นี้ องคป์ ระกอบ ๑. คณะท�ำ งานอ�ำ นวยการสรรหาและคดั เลอื กครภู มู ปิ ญั ญาไทย รนุ่ ท่ี ๗ ประกอบดว้ ย ๑) ศาสตราจารยพ์ เิ ศษธงทอง จันทรางศุ ทป่ี รกึ ษา ๒) นายพสิ ฐิ เจรญิ วงศ์ ทป่ี รกึ ษา ๓) นางสาวสทุ ธาสนิ ี วชั รบูล ประธานคณะทำ�งาน ๔) นางทพิ ย์สดุ า สเุ มธเสนยี ์ รองประธานคณะท�ำ งาน ๕) อธิบดกี รมสง่ เสรมิ วฒั นธรรมหรือผ้แู ทน คณะทำ�งาน ๖) นายประยงค์ รณรงค์ คณะท�ำ งาน ๗) นางสาววรอนงค์ เนตรสภุ ลกั ษณ ์ คณะทำ�งาน ๘) นายสมคะเน คาํ้ จนุ คณะท�ำ งาน ๙) นายสมชาย สมานตระกูล คณะท�ำ งาน ๑๐) รองศาสตราจารย์เสาวคนธ์ สดุ สวาสดิ์ คณะทำ�งาน

ภาคเหนอื 289 คณะท�ำ งาน ‡§√◊ÕË ßÀ¡“¬‡™‘¥™‡Ÿ °’¬√μ‘ §√Ÿ¿¡Ÿ ª‘ í≠≠“‰∑¬ คณะท�ำ งาน คณะทำ�งาน ≈—°…≥–¢Õ߇¢¡Á คณะท�ำ งาน ‡ªìπ™Õà ≈“¬°√–®ß— μ“ÕâÕ¬ ˘ ™Õà ·∑π¿¡Ÿ ‘ªí≠≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√¿Ÿ ¡Ÿ ‘ª≠í ≠“‰∑¬ คณะท�ำ งาน คณะท�ำ งาน §«“¡À¡“¬ คณะท�ำ งาน À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπßË÷ „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ คณะท�ำ งาน คณะทำ�งาน Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– คณะทำ�งาน ∏√ÿ °®‘ ™ÿ¡™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√—™≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ คณะทำ�งาน ºŸâÕÕ°·∫∫ คณะทำ�งาน คณะท�ำ งาน π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– คณะทำ�งาน ¿“ææ¡‘ æå ¡À“«∑‘ ¬“≈¬— »≈‘ ª“°√ คณะทำ�งาน ๑๑) นายเสกสรร สทิ ธาคม คณะท�ำ งานและเลขานกุ าร ๑๒) นางสาวถนอมพันธ์ุ สืบจากด ี คณะทำ�งานและผู้ชว่ ยเลขานุการ ๑๓) นางนภาพร เลา้ สินวฒั นา คณะทำ�งานและผ้ชู ว่ ยเลขานกุ าร ๑๔) นางอรนนั ต์ วุฒเิ สน คณะทำ�งานและผชู้ ่วยเลขานุการ ๑๕) นางสาวอรสดุ า เจริญรถั คณะท�ำ งานและผูช้ ว่ ยเลขานกุ าร ๑๖) นายตรวี ทิ ย์ วินิชส�ำ เภาทพิ ย ์ คณะท�ำ งานและผู้ช่วยเลขานุการ ๑๗) นายสัมฤทธ์ิ สภุ ามา คณะท�ำ งานและผู้ช่วยเลขานุการ ๑๘) นายประพนธ์ พลอยพมุ่ คณะท�ำ งานและผู้ชว่ ยเลขานกุ าร ๑๙) นางสาวสพุ ชิ า สอนบุญลา ๒๐) นายบรเมศร์ ธรี ะค�ำ ศรี ๒๑) นายชัยยศ อมิ่ สวุ รรณ์ ๒๒) นายกมล เป่ียมสมบูรณ์ ๒๓) นายไพฑรู ย์ เกง่ การช่าง ๒๔) นายถวลั ย์ มาศจรสั ๒๕) นางมนรัตน์ สารภาพ ๒๖) นายรวชิ ตาแกว้ ๒๗) นางสาวพฒุ สิ าร์ อัคคะพู ๒๘) นางสาวสมปอง สมญาติ ๒๙) นายนภมณฑล สบิ หมืน่ เป่ยี ม ๓๐) นางสาวณตุ ตรา แทนข�ำ ๓๑) นางสาวปิยะมาศ เมดิ ไธสง ๓๒) นางสาวสุมาลี ไพรศักดาสกุล ๓๓) นางสาวพัชรนิ ทร์ คชานบุ าล หน้าท่ี ใหค้ ณะทำ�งานอำ�นวยการสรรหาและคดั เลอื กครูภมู ิปัญญาไทย รนุ่ ที่ ๗ มีหนา้ ที่และความรบั ผดิ ชอบ ดังนี้ ๑. พิจารณาหลักเกณฑ์การสรรหาและคัดเลือกครูภูมิปัญญาไทยและแบบเสนอผู้ทรงภูมิปัญญาเพ่ือ ประกาศยกย่องเชิดชเู กียรติเปน็ ครภู มู ิปัญญาไทย โดยปรับปรุงให้สอดคล้องกับสภาพการเปลย่ี นแปลงของสังคม ๒. ก�ำ หนดคณะทำ�งานสรรหาและคดั เลอื กครภู มู ปิ ัญญาไทย รนุ่ ท่ี ๗ เพิ่มเติมในส่วนภมู ิภาค ๓. พิจารณาตัดสินผลการคัดเลือกครูภูมิปัญญาไทยเพื่อเสนอเลขาธิการสภาการศึกษาลงนามประกาศ ผลการยกย่องเชดิ ชูเกยี รตคิ รูภมู ิปญั ญาไทย รุ่นที่ ๗ ๔. อ่ืนๆ ตามท่ีได้รับมอบหมายจากส�ำ นกั งานเลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา

290 ครภู มู ปิ ญั ญาไทย รุ่นท่ี ๗ ‡§√◊ÕË ßÀ¡“¬‡™‘¥™‡Ÿ °¬’ √μ‘ §√Ÿ¿¡Ÿ ª‘ í≠≠“‰∑¬ รุ่นที่ ๗ ในส่วนภมู ิภาคประกอบด้วย ≈°— …≥–¢Õ߇¢¡Á ‡ªìπ™àÕ≈“¬°√–®—ßμ“ÕÕâ ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿Ÿ¡‘ª≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢Õâ §«“¡§√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°‘®™ÿ¡™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√—™≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºŸÕâ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ‘¡æå ¡À“«‘∑¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ ๒. คณะทำ�งานสรรหาและคดั เลอื กครูภูมิปญั ญาไทย ๒.๑ คณะท�ำ งานสรรหาและคดั เลอื กครภู มู ปิ ญั ญาไทย ภาคเหนอื ประกอบดว้ ย ๑) นางสาววรอนงค์ เนตรสภุ ลักษณ ์ ประธานคณะท�ำ งาน ๒) นายวิญญู ไทยอู่ รองประธานคณะท�ำ งาน ๓) นายจกั รกรศิ ษ์ สุขสวัสด์ิ คณะท�ำ งาน ๔) นางเนตรนิล หนชู ูแกว้ คณะท�ำ งาน ๕) นายประเสริฐ เฉยดษิ คณะท�ำ งาน ๖) พนั เอกหญงิ มกุ ดา ซอื่ มาก คณะท�ำ งาน ๗) นายวบิ ูลย์ ทานุชิต คณะทำ�งาน ๘) ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์สาระ มุขด ี คณะทำ�งาน ๙) นายอรุณ ทิพย์วงศ์ คณะท�ำ งาน ๑๐) นายอนิ สอน สรุ ิยงค ์ คณะทำ�งาน ๑๑) นางนาถยา ผวิ ม่นั กิจ คณะทำ�งาน ๑๒) นางสาวสมปอง สมญาต ิ คณะท�ำ งานและเลขานุการ ๒.๒ คณะท�ำ งานสรรหาและคดั เลอื กครภู มู ปิ ญั ญาไทย ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ประกอบด้วย ๑) นายสมคะเน คํา้ จนุ ประธานคณะท�ำ งาน ๒) ผูช้ ่วยศาสตราจารย์ศิลปชยั กงตาล รองประธานคณะทำ�งาน ๓) นายกฤษณ์ ฤทธ์เิ ดชา คณะท�ำ งาน ๔) นางกลุ ธดิ า รตั นโกศล คณะทำ�งาน ๕) นายจิรวฒั น์ สวา่ งวงศ์ คณะท�ำ งาน ๖) วา่ ท่ีพนั ตรีชาญเดช ผุงศริ ิ คณะทำ�งาน ๗) นางสาวนิจพร มาจันทร ์ คณะท�ำ งาน ๘) นายปรีชา พาลกุ า คณะทำ�งาน ๙) นางรำ�ไพ ไชยพาล ี คณะทำ�งาน ๑๐) นายวราพงษ์ วรพนั ธ์พิทักษ์ คณะท�ำ งาน ๑๑) นางสาวอสิ ราภรณ์ มากอิม่ คณะท�ำ งาน ๑๒) นายนภมณฑล สิบหมน่ื เปีย่ ม คณะทำ�งานและเลขานุการ

ภาคเหนอื 291 ‡§√Õ◊Ë ßÀ¡“¬‡™‘¥™Ÿ‡°¬’ √μ‘ §√¿Ÿ ¡Ÿ ‘ªí≠≠“‰∑¬ ≈°— …≥–¢Õ߇¢¡Á ‡ªπì ™àÕ≈“¬°√–®—ßμ“ÕâÕ¬ ˘ ™Õà ·∑π¿Ÿ¡‘ª≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√¿Ÿ ¡Ÿ ‘ª≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏√ÿ °®‘ ™¡ÿ ™π »‘≈ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºŸâÕÕ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ‘¡æå ¡À“«∑‘ ¬“≈—¬»≈‘ ª“°√ ๒.๓ คณะทำ�งานสรรหาและคดั เลือกครูภมู ิปญั ญาไทย ภาคกลางและภาคตะวนั ออก ประกอบด้วย ๑) นายสมชาย สมานตระกูล ประธานคณะท�ำ งาน ๒) นายวทิ ยา ตงุ คะเสน รองประธานคณะท�ำ งาน ๓) พ.ต.ต.ชาญ รามัญอดุ ม คณะท�ำ งาน ๔) นายกมล เป่ียมสมบรู ณ์ คณะท�ำ งาน ๕) นายตอ่ ศักด์ิ บุญเสือ คณะท�ำ งาน ๖) นายตรีวทิ ย์ วนิ ิชส�ำ เภาทพิ ย์ คณะทำ�งาน ๗) นายประเวช สุขประสงค์ คณะทำ�งาน ๘) นายทรงจติ พลู ลาภ คณะท�ำ งาน ๙) นางวัชรภี รณ์ โกสนิ เจรญิ ชัย คณะท�ำ งาน ๑๐) นางอัญชลี โตอุสา่ ห ์ คณะทำ�งาน ๑๑) นางสาวพุฒิสาร์ อัคคะพ ู คณะท�ำ งานและเลขานกุ าร ๑๒) นางสาวปิยะมาศ เมิดไธสง คณะทำ�งานและผชู้ ว่ ยเลขานกุ าร ๑๓) นางสาวพัชรนิ ทร์ คชานบุ าล คณะทำ�งานและผู้ชว่ ยเลขานุการ ๒.๔ คณะท�ำ งานสรรหาและคัดเลอื กครูภมู ิปัญญาไทย ภาคใต้ ประกอบดว้ ย ๑) นายประยงค์ รณรงค ์ ประธานคณะทำ�งาน ๒) นายกอเฉม็ หมนี เหม รองประธานคณะท�ำ งาน ๓) นายจรญั ราชนุย้ คณะทำ�งาน ๔) นางจิราภรณ์ ก่อเกยี รติยากุล คณะท�ำ งาน ๕) นายนุกูล สุขทิพย์ คณะท�ำ งาน ๖) รองศาสตราจายป์ ญั ญา เลิศไกร คณะท�ำ งาน ๗) นางสาวพรทพิ ย์ ชาตะรตั น์ คณะทำ�งาน ๘) นางสาวพนิตนันท์ เพชรนาค คณะท�ำ งาน ๙) นางลาวณั ย์ ตรเี นตร คณะท�ำ งาน ๑๐) นายสุรศกั ดิ์ กุลวงศ ์ คณะทำ�งาน ๑๑) นายสเุ ทพ นาครัตน ์ คณะทำ�งาน ๑๒) นางสาวณตุ ตรา แทนขำ� คณะทำ�งานและเลขานุการ

292 ครภู ูมิปัญญาไทย รนุ่ ที่ ๗ ‡§√Õ◊Ë ßÀ¡“¬‡™¥‘ ™Ÿ‡°¬’ √μ‘ §√¿Ÿ Ÿ¡‘ªí≠≠“‰∑¬ ≈°— …≥–¢Õ߇¢¡Á ‡ªπì ™àÕ≈“¬°√–®ß— μ“ÕâÕ¬ ˘ ™àÕ ·∑π¿¡Ÿ ‘ª≠í ≠“‰∑¬ ˘ ¥â“π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑Ÿâ √ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπß÷Ë „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏√ÿ °‘®™¡ÿ ™π »≈‘ ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√™— ≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºŸâÕÕ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ‘¡æå ¡À“«∑‘ ¬“≈¬— »≈‘ ª“°√ หนา้ ท่ี ใหค้ ณะท�ำ งานสรรหาและคดั เลอื กครภู มู ปิ ญั ญาไทย รนุ่ ที่ ๗ ในสว่ นภมู ภิ าค มหี นา้ ทแี่ ละความรบั ผดิ ชอบ ดงั นี้ ๑. ด�ำ เนนิ การสรรหาและคดั เลอื กผทู้ รงภมู ปิ ญั ญาเพอื่ การยกยอ่ งเปน็ ครภู มู ปิ ญั ญาไทย รนุ่ ท่ี ๗ โดยด�ำ เนนิ การประเมินเชงิ เอกสารและลงพ้ืนทภ่ี าคสนามประเมนิ ผลเชงิ ประจักษ์ ๒. รวบรวมและสรปุ ผลการสรรหาและคัดเลือกครูภูมปิ ญั ญาไทย รนุ่ ท่ี ๗ เพือ่ น�ำ เสนอคณะทำ�งานอำ�นวย การสรรหาและคัดเลือกครูภูมปิ ญั ญาไทย รุน่ ท่ี ๗ เพ่อื พจิ ารณาตัดสินผลการคัดเลอื ก ๓. จัดทำ�เอกสารเผยแพรผ่ ลงานผทู้ รงภูมปิ ัญญาทไ่ี ด้รบั การคดั เลอื กเปน็ ครูภูมปิ ญั ญาไทย รนุ่ ที่ ๗ ๔. อื่นๆ ตามทไ่ี ด้รับมอบหมายจากคณะทำ�งานอ�ำ นวยการสรรหาและคดั เลือกครภู ูมิปญั ญาไทย รุน่ ท่ี ๗ ทั้งนี้ ตั้งแตบ่ ดั น้ีเป็นต้นไป ส่ัง ณ วันท่ี ๑๙ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๓ (ศาสตราจารยพ์ ิเศษธงทอง จันทรางศ)ุ เลขาธิการสภาการศึกษา

ภาคเหนือ 293 ‡§√ÕË◊ ßÀ¡“¬‡™¥‘ ™Ÿ‡°’¬√μ‘ §√Ÿ¿¡Ÿ ‘ª≠í ≠“‰∑¬ ≈°— …≥–¢Õ߇¢¡Á ‡ªìπ™Õà ≈“¬°√–®ß— μ“ÕâÕ¬ ˘ ™Õà ·∑π¿Ÿ¡‘ªí≠≠“‰∑¬ ˘ ¥“â π ª√–°Õ∫¢âÕ§«“¡§√¿Ÿ Ÿ¡‘ª≠í ≠“‰∑¬ §«“¡À¡“¬ À¡“¬∂ß÷ §«“¡‡ªπì º∑⟠√ߪ≠í ≠“¢Õߧ√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬¥“â π„¥¥“â πÀπßË÷ „π ˘ ¥“â 𠉥·â °à ‡°…μ√°√√¡ Õÿμ “À°√√¡·≈–À—μ∂°√√¡ °“√·æ∑¬å·ºπ‰∑¬ °“√®—¥°“√∑√—欓°√∏√√¡™“μ‘·≈– Ë‘ß·«¥≈âÕ¡ °Õß∑ÿπ·≈– ∏ÿ√°®‘ ™¡ÿ ™π »‘≈ª°√√¡ ¿“…“·≈–«√√≥°√√¡ ª√—™≠“ »“ π“ ·≈–ª√–‡æ≥’ ·≈–‚¿™π“°“√ ºŸÕâ Õ°·∫∫ π“¬ππ∑«‘ √√∏πå ®π— ∑π–º≈π‘ Õ“®“√¬¿å “§«™‘ “ª√–μ¡‘ “°√√¡ §≥–®μ‘ √°√√¡ ª√–μ¡‘ “°√√¡ ·≈– ¿“ææ‘¡æå ¡À“«∑‘ ¬“≈¬— »≈‘ ª“°√ คณะผจู้ ัดท�ำ ทีป่ รกึ ษา เลขาธิการสภาการศึกษา ศาสตราจารยพ์ ิเศษธงทอง จันทรางศ ุ รองเลขาธกิ ารสภาการศึกษา นางสาวสุทธาสินี วชั รบูล ผอู้ �ำ นวยการส�ำ นกั นโยบายดา้ นการเรยี นรตู้ ลอดชวี ติ ฯ นางทพิ ย์สดุ า สุเมธเสนีย์ บรรณาธิการ สำ�นกั นโยบายดา้ นการเรยี นรตู้ ลอดชีวติ ฯ นายรวิช ตาแก้ว สำ�นกั นโยบายดา้ นการเรยี นรูต้ ลอดชวี ติ ฯ นางสาวสมปอง สมญาติ ผ้เู ขียน นายวิญญู ไทยอู่ นางสาววรอนงค์ เนตรสุภลกั ษณ์ นายอนิ สอน สรุ ิยง นางสาวสมปอง สมญาติ ผชู้ ว่ ยศาสตราจารยส์ าระ มขุ ดี นายวบิ ลู ย์ ทานชุ ติ นางเนตรนลิ หนูชแู ก้ว พันเอกหญิงมุกดา ซอื่ มาก นายจกั รกรศิ ษ์ สขุ สวสั ดิ์ นายประเสรฐิ เฉยดิษ ผู้เขียนและเรยี บเรียง นางสาวสมปอง สมญาติ ผปู้ ระสานงานภาคเหนอื นางสาวสมปอง สมญาติ นางเนตรนิล หนูชูแกว้ ผพู้ ิมพ์ต้นฉบับ เจ้าหน้าทป่ี ระจำ�โครงการ นายสมชาติ สมญาติ เจ้าหนา้ ทีป่ ระจ�ำ โครงการ นางเนตรนลิ หนชู ูแก้ว ตรวจพิสูจน์อกั ษร ส�ำ นักนโยบายด้านการเรียนรู้ตลอดชวี ติ ฯ นางสาวสุมาลี ไพรศักดาสกลุ เจ้าหน้าทป่ี ระจำ�โครงการ นายสมชาติ สมญาติ เจา้ หน้าทป่ี ระจ�ำ โครงการ นางเนตรนลิ หนูชูแก้ว