หลักสูตรการบริหารจัดการ การจัดการเรียนรู้ สถาบันการเรียนรู้กองทุนหมูบ้านและชุมชนเมือง (2557)

คำนำ สถาบันการเรียนรู้ของกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองที่ผ่านมา เกิดขึ้นจากการมีส่วนร่วมของ คณะกรรมการและสมาชิกกองทนุ หมูบ่ ้าน โดยการเรยี นรกู้ นั เองระหว่างหมูบ่ ้านและชมุ ชน ดว้ ยการสัง่ สมประสบการณ์ การใช้ภูมิปัญญา และวัฒนธรรมประเพณีของพ้ืนท่ีนั้นๆ จนเกิดองค์ความรู้ ที่เป็น เครื่องมือในการดาเนินงานบริหารจัดการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองของตนเอง และกองทุน ขา้ งเคียงใหเ้ กดิ ความเขม้ แข็งและยง่ั ยืน สานักงานกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ มุ่งหวังให้เกิดการกระจายองค์ความรู้ที่ เกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการกองทุน ระบบสวัสดิภาพ สวัสดิการ การพัฒนาอาชีพ โดยมีสถาบัน การเรียนรู้กองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง เป็นแหล่งรวบรวมข้อมูล หรือเป็นศูนย์กลางของการ ถ่ายทอดองค์ความรู้เป็นสถานที่ศึกษาดูงาน หรือเป็นสถานท่ีสาหรับฝึกอบรมในเรื่องของการจัดทา บัญชี กฎหมาย การบรหิ ารจดั การ และการสรา้ งอาชพี ของกองทุนหมู่บ้านรอบข้าง คู่มือฉบับน้ีจึงผลิตข้ึนภายใต้แนวคิดของหลักการดังกล่าวข้างต้น เป็นคู่มือท่ีจะช่วยให้ คณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง สามารถขับเคล่ือนดาเนินงาน ให้เป็นไปตามเป้าหมาย และวตั ถปุ ระสงคข์ องสถาบนั การเรียนรกู้ องทุนหมู่บา้ นและชมุ ชนเมอื งตอ่ ไป รองศาสตราจารย์สมพงษ์ บญุ เลศิ ในนามคณะทางานพัฒนาหลักสตู รฯ 15 พฤศจิกายน 2557

สำรบัญ คานา 1 ส่วนที่ 1 บทนา 1 3 ความเป็นมาในการจัดตัง้ สถาบนั การเรียนรกู้ องทนุ หม่บู ้านและชุมชนเมอื ง 8 โครงสรา้ งหลักสตู ร 12 การบริหารจัดการหลกั สตู ร 13 คาแนะนาการใช้คู่มือหลกั สูตรการฝึกอบรมฯ 14 ผงั การฝึกอบรม 19 ความเข้าใจเบื้องตน้ กอ่ นการเรียนรู้ 53 แผนการเรยี นรายวชิ า 54 ส่วนที่ 2 เนอื้ หาวิชาการบริหารจัดการ 64 แนวคดิ และหลกั การการบริหารจดั การสถาบนั การเรยี นรู้ฯ แผนและโครงการของสถาบันการเรียนรู้ 66 ตัวอย่างแผนยุทธศาสตร์แผนบรหิ ารจดั การเพอื่ ยกระดับคุณภาพโรงเรยี น 72 ขนาดเล็ก ปี 2553 – 2555 สานกั งานเขตพ้นื ทีก่ ารศกึ ษาอดุ รธานี เขต 1 79 ตัวอย่างแบบฟอร์มการนาเสนอโครงการ/กิจกรรม เพอื่ บรรจุในแผนยทุ ธศาสตร์ 80 88 การพัฒนาสถาบนั การเรยี นรพู้ .ศ.2558-2561(ระยะ 4 ปีแรก) 93 ส่วนท่ี 3 เนือ้ หาวชิ าการพฒั นาตนเอง พัฒนาอาชพี และพัฒนาชุมชน 100 101 การพฒั นาตนเองและพฒั นาอาชีพ 112 แนวคดิ การพัฒนาชุมชน 124 การเตรยี มความพรอ้ มส่ปู ระชาคมอาเซียน 135 สว่ นที่ 4 เน้ือหาวชิ าการการจัดการเรยี นรู้ หนว่ ยที่ 1: การถอดบทเรียนและความรู้ หน่วยท่ี 2: แผนการเรยี น หนว่ ยที่ 3: สือ่ การเรยี นการสอน หนว่ ยที่ 4: การสอนและการวัดผลประเมินผลการเรยี นรู้

สว่ นท่ี 5 เนื้อหาวชิ าการถ่ายทอดความรขู้ องวิทยากร 151 ความหมายและคณุ ลักษณะของวิทยากร 152 ศลิ ปะการพูด 155 การนาเสนอของวทิ ยากร 164 การถ่ายทอดความร้ขู องวิทยากร 169 หัวข้อสาหรับการฝกึ พูด 176 ภาคผนวก ก-2 ภาคผนวก ก สไลด์รายวิชา ก-11 ก-19 1. การบริหารจดั การสถาบนั การเรียนรู้ ก-27 2. การพัฒนาตนเอง พฒั นาอาชีพ และพฒั นาชุมชน ก-37 3. การถ่ายทอดความรู้ของวิทยากร ก-43 4. การจดั การเรียนรู้ หนว่ ยท่ี 1 การถอดบทเรยี นและองค์ความรู้ ก-50 5. การจัดการเรยี นรู้ หน่วยท่ี 2 การจดั ทาแผนการเรียนรู้ ก-57 6. การจดั การเรยี นรู้ หนว่ ยที่ 3 การสอนและการนาเสนอ 7. การจดั การเรียนรู้ หน่วยที่ 4 การจดั ทาการผลิต และการใชส้ ือ่ การเรียน ข-2 8. การจดั การเรียนรู้ หน่วยท่ี 5 การวดั และประเมินผล ข-8 ภาคผนวก ข แบบประเมนิ ผลการฝึกอบรม ข-9 แบบประเมนิ ผลกอ่ นเรียนและหลงั เรยี น ข-10 แบบประเมนิ ผลการอบรม ข-11 แบบประเมินแผนการเรยี น ข-12 แบบประเมนิ ผลงานการปฏิบัติงานกล่มุ ข-13 แบบประเมนิ ผลการสอน แบบประเมินผลการนาเสนอ เอกสารอ้างอิง คณะทางาน



ส่วนท่ี 1 บทนำ ควำมเปน็ มำในกำรจดั ตง้ั สถำบันกำรเรยี นรูก้ องทุนหม่บู ำ้ นและชมุ ชนเมือง กระบวนการเรียนรู้ของกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองท่ีผ่านมา ทางานผ่านหน่วยงานและ องค์กรภาคีท่ีเก่ียวข้องรวมถึงการเรียนรู้กันเองระหว่างหมู่บ้านและชุมชนด้วยกลไกของเครือข่าย กองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง ด้วยองค์ความรู้ท่ีมีอยู่เดิมของกองทุน ส่งผลให้เกิดการแลกเปล่ียน เรียนรู้ของกองทุนท่ีประสบผลสาเร็จสู่กองทุนท่ีตอ้ งการพฒั นาและแก้ไขปัญหา ในลักษณะเพ่ือนสอนเพื่อน พ่ีสอนน้องและระยะต่อไปของการขับเคลื่อนการพัฒนากองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง การจัดการ เรียนรูข้ องกองทนุ ยังคงเป็นกจิ กรรมท่สี าคัญ ดังนั้น เพื่อให้เกิดการกระจายองค์ความรู้ท่ีเก่ียวข้องกับการบริหารจัดการกองทุน ระบบสวสั ดภิ าพ สวัสดิการ การพัฒนาอาชีพ รวมถงึ การมแี หลง่ ข้อมูลกองทนุ หมู่บา้ นในชมุ ชนท้องถิ่น จึงเห็นควรให้มีการจัดต้ัง “สถาบันการเรียนรู้กองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง” (Community of Practices) ขึ้น เพ่ือเป็นศูนย์กลางของการถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับสมาชิกและกองทุนท่ีอยู่รอบข้างใน ภูมิภาคต่างๆ ด้วยกระบวนการบริหารจัดการโดยหมบู่ ้านและชมุ ชนเองเพ่ือใหเ้ กดิ ความย่งั ยนื คณะอนุกรรมการขับเคล่ือนสถาบันการเรียนรู้ฯ กาหนดเกณฑ์ในการคัดเลือกว่ากองทุนไหน ทมี่ ีศกั ยภาพ (Best Practices) ทีจ่ ะจัดตง้ั เป็นสถาบันการเรยี นรู้ ดงั น้ี 1. เป็นกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองท่ีมีผลการดาเนินงานท่ีเป็นรูปธรรมเชิงประจักษ์ ตาม การเปล่ยี นแปลงของหมบู่ า้ นและชุมชนทอ้ งถิ่นหลงั การจัดต้งั กองทนุ หม่บู า้ น และชมุ ชนเมือง 2. เป็นกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง ท่ีมีองค์ความรู้อันเกิดจากจุดแข็งหรือโอกาสของ กองทุนซ่ึงสามารถขยายผลต่อกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง หรือหมู่บ้านและชุมชนอ่ืนๆ รวมถึง เป็นองคค์ วามรทู้ ีก่ องทนุ หมบู่ า้ นและชมุ ชนเมอื ง และชมุ ชนท้องถิ่นมคี วามตอ้ งการมาก 3. มีโครงสร้างพื้นฐานด้านสถานท่ีเอ้ือต่อการจัดตั้งเป็นสถาบันการเรียนรู้ชุมชนท้องถิ่น รวมถึงความพรอ้ มของภมู ิปัญญาด้านองค์ความรู้ และวทิ ยากรในการถา่ ยทอดองคค์ วามรู้ 4. ให้เครือข่ายระดับจังหวัดคัดเลือกสถาบันการเรียนรู้ท่ีมีศักยภาพ อย่างน้อยจังหวัดละ 3 แหง่ ดาเนนิ การคดั เลอื กใหเ้ หลอื อยา่ งนอ้ ย 1 แหง่ เพอื่ จดั ต้งั เปน็ สถาบันการเรยี นรู้ เม่ือคัดเลือกสถาบันการเรียนรู้กองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองได้แล้ว สานักงานกองทุน หมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ จึงร่วมกับมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา และหน่วยงาน 2 สำนักงำนกองทุนหมู่บ้ำนและชุมชนเมอื งแหง่ ชำติ

ภาคเี ครอื ข่ายในการจดั ทาหลักสตู รการบริหารจัดการและการพัฒนาวิทยากรการถ่ายทอดความรู้ เพ่อื ใชเ้ ป็นคมู่ อื การฝึกอบรมนกั บริหารจัดการความรู้ และนกั จดั การเรียนรู้ โดยมีกลุม่ เปา้ หมาย 1. นกั บรหิ ารจดั การความรูส้ ถาบนั การเรยี นรกู้ องทนุ หมบู่ า้ นและชมุ ชนเมอื ง (ผ้บู ริหาร) 2. นักจดั การเรียนร้สู ถาบันการเรยี นรูก้ องทนุ หมู่บ้านและชุมชนเมอื ง (วิทยากร) โครงสร้ำงหลกั สูตร หลักสูตรการบริหารจัดการ การจัดการเรียนรู้ และการถ่ายทอดความรู้ของวิทยากร สถาบัน การเรยี นรูก้ องทุนหม่บู ้านและชมุ ชนเมอื ง 1. หลักสูตร การบริหารจัดการ การจัดการเรียนรู้ และการถ่ายทอดความรู้ของวิทยากร สถาบันการเรียนรูก้ องทุนหม่บู า้ นและชมุ ชนเมือง 2. กลุ่มเปา้ หมาย ผูบ้ รหิ าร เจา้ หน้าท่ี นักจัดการความรสู้ ถาบนั การเรียนร้กู องทนุ หม่บู ้านและ ชมุ ชนเมือง 3. ปรัชญาหลักสูตร นักจัดการความรู้ เป็นกลไกในการส่งเสริมสนับสนุนในการจัดการเรียนรู้ ของสถาบันการเรยี นให้แกค่ ณะกรรมการและสมาชิกกองทุนฯ อย่างมปี ระสทิ ธิภาพ 4. วัตถปุ ระสงคห์ ลกั สตู ร ผู้ผา่ นการเรยี นรหู้ ลักสูตรนี้จะเกิดสมรรถนะ ตอ่ ไปน้ี 4.1 มคี วามรู้ในการจดั ความรู้และการเรยี นรู้ของสถาบนั การเรยี นร้ฯู 4.2 มคี วามสามารถในการบรหิ ารจัดการสถาบนั การเรียนรู้ และการจัดการเรียนรู้ 4.3 มีเจตคติท่ีดีต่อการจัดการความรู้และการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพการบริหาร จัดการกองทนุ และการพฒั นาคุณภาพชีวติ สมาชกิ กองทนุ ฯ พร้อมเขา้ สปู่ ระชาคมอาเซียน 4.4 มคี วามรูค้ วามสามารถในการเป็นวิทยากรที่ดีได้อย่างเหมาะสม 5. โครงสรา้ งหลกั สตู ร ประกอบด้วยวิชาสาคญั 4 วิชาไดแ้ ก่ 5.1 วิชำพัฒนำตนเอง พัฒนำอำชีพและพัฒนำชุมชน ประกอบไปด้วยหน่วยการเรียน 3 หน่วย ไดแ้ ก่ 5.1.1 การพฒั นาตนเอง พฒั นาอาชีพ 5.1.2 การพฒั นาชมุ ชน 5.1.3 การเตรยี มความพรอ้ มสู่ประชาคมอาเซียน 5.2 วชิ ำบรหิ ำรจัดกำร ประกอบไปดว้ ยหนว่ ยการเรยี น 3 หน่วย ไดแ้ ก่ 5.2.1 การบรหิ ารจดั การสถาบนั การเรยี นรกู้ องทุนหมู่บ้านและชุมชนเมอื ง 5.2.2 การจัดทาแผนและการเขียนโครงการ 5.2.3 การติดตามและการประเมินผล 5.3 วิชำกำรจดั กำรเรยี นรู้ ประกอบไปด้วยหนว่ ยการเรียน 4 หน่วย ได้แก่ 5.3.1 การถอดบทเรียนและความรู้ 5.3.2 การจัดทาแผนการเรียน หลักสตู รกำรบรหิ ำรจัดกำร กำรเรียนรู้ สถำบันกำรเรยี นรู้กองทุนหมบู่ ้ำนและชุมชน 3

5.3.3 สื่อการเรียนการสอน 5.3.4 การสอนและการประเมนิ ผล 5.4 วชิ ำกำรถำ่ ยทอดควำมรู้ของวิทยำกร ประกอบไปดว้ ยหนว่ ยการเรยี น 4 หนว่ ย ไดแ้ ก่ 5.4.1 คณุ ลกั ษณะของวทิ ยากร 5.4.2 ศิลปะการพดู 5.4.3 การนาเสนอ 5.4.4 การถา่ ยทอดความรู้ของวทิ ยากร 4 สำนักงำนกองทนุ หม่บู ำ้ นและชุมชนเมอื งแหง่ ชำติ

หลกั สตู รกำรบรหิ ำรจัดกำร กำรเรียนรู้ สถำบนั กำรเรียนรู้กองทุนหม่บู ำ้ นและชมุ ชน 5 โครงสร้ำงหลกั สตู ร หลักสตู รการบรหิ ารจดั การ การจัดการเรยี นรู้ และการถ่ายทอดความรู้ของวิทยากร สถาบันการเรยี นรกู้ องทุนหมบู่ า้ นและชุมชนเมือง วิชำพัฒนำตนเอง พฒั นำอำชีพและพฒั นำชมุ ชน 1. การพฒั นาตนเอง พัฒนาอาชีพ 2. การพฒั นาชมุ ชน 3. การเตรยี มความพรอ้ มสปู่ ระชาคมอาเซยี น วชิ ำบรหิ ำรจัดกำร วิชำกำรจดั กำรเรยี นรู้ 1. การบรหิ ารจัดการสถาบนั การเรยี นรู้ 1. การถอดบทเรียนและความรู้ 2. การจดั ทาแผนการเรียน กองทนุ หมูบ่ ้านและชมุ ชนเมอื ง 3. ส่ือการเรียนการสอน 2. การจัดทาแผนและการเขยี นโครงการ 4. การสอนและการประเมนิ ผล 3. การตดิ ตามและการประเมนิ ผล วิชำกำรถ่ำยทอดควำมรู้ของวทิ ยำกร 1. คุณลกั ษณะของวทิ ยากร 2. ศลิ ปะการพูด 3. การนาเสนอ 4. การถา่ ยทอดความรขู้ องวิทยากร

วชิ ำพฒั นำตนเอง พฒั นำอำชพี และพัฒนำชุมชน (3 ชว่ั โมง) 1. การพัฒนาตนเองและพฒั นาอาชพี (1 ชั่วโมง) 1.1 แนวคิดการพฒั นาตนเอง 1.2 การพัฒนาอาชีพสูค่ วามม่ันคง 2. การพฒั นาชุมชน (1 ช่ัวโมง) 2.1 หลกั การพฒั นาชุมชน 2.2 กระบวนการพฒั นาชุมชน 3. การเตรียมความพร้อมเขา้ สปู่ ระชาคมอาเซียน (1 ชัว่ โมง) 3.1. ประชาคมอาเซยี น 3.2. การเตรียมความพร้อมเข้าสปู่ ระชาคมอาเซยี น วิชำบริหำรจดั กำร (3 ช่ัวโมง) 1. แนวคิดและหลักการการบรหิ ารจดั การสถาบนั การเรยี นรกู้ องทนุ หมบู่ า้ นและชุมชนเมือง (1 ช่วั โมง) 1.1 องคก์ ารสถาบนั การเรยี นรู้ 1.2 โครงสรา้ งองค์กรสถาบนั การเรยี นรู้ 1.3 บทบาทหน้าท่สี าคัญของสถาบันการเรยี นรู้ฯ 2. แผนและโครงการสถาบนั การเรยี นรู้ (1 ชั่วโมง) 2.1 ความเข้าใจเกยี่ วกับแผนยุทธศาสตร์ 2.2 การวางแผนและแผนงาน 2.3 โครงการสถาบันการเรยี นรู้ 3. การตดิ ตามและการประเมินผล (1 ชวั่ โมง) 3.1 กรอบแนวคดิ และเงื่อนไขการตดิ ตามและประเมนิ ผลโครงการ 3.2 การตดิ ตามโครงการ 3.3 การประเมินผลโครงการ วิชำกำรจัดกำรเรยี นรู้ (12 ช่ัวโมง) 1. การถอดบทเรยี นและองค์ความรู้ (3 ช่ัวโมง) 1.1 คาสาคัญและประโยชน์ของการถอดบทเรยี น 1.2 วธิ ีวิทยาการถอดบทเรยี น 1.3 การดาเนนิ การถอดบทเรยี น 1.4 เทคนิคการถอดบทเรียน 1.5 จดุ อ่อนในการถอดบทเรียนและการประยกุ ต์ใช้บทเรียน 6 สำนกั งำนกองทนุ หมู่บ้ำนและชุมชนเมืองแห่งชำติ

2. การจัดทาแผนการเรยี น (3 ชั่วโมง) 2.1 ความหมายและความสาคัญของแผนการเรยี น 2.2 องคป์ ระกอบแผนการเรยี น 2.3 รูปแบบของแผนการเรยี น 2.4 คุณภาพของแผนการเรยี น 3. สอ่ื การเรยี นการสอน (3 ช่วั โมง) 3.1 ความหมายและคณุ คา่ ของส่ือการเรียนการสอน 3.2 ประเภทของส่อื การเรียนการสอน 3.3 การเลือกสอื่ การเรียนการสอน 3.4 เทคนคิ การใช้ส่อื สารการเรยี นการสอน 3.5 เงื่อนไขการสร้างสอ่ื การเรยี นการสอน 4. การสอนและการประเมนิ ผล (3 ชวั่ โมง) 4.1 ความหมายการสอนและระบบการเรยี นการสอน 4.2 ลักษณะการสอนท่ีดีและวิธสี อนแบบตา่ งๆ 4.3 ความหมายการวัดผลและประเมนิ ผล 4.4 จุดมุ่งหมาย หลกั การและขัน้ ตอนการวัดผล 4.5 ลักษณะและ ประเภทการประเมินผล 4.6 หลักการและขัน้ ตอนประเมินทางการศึกษา วิชำกำรถ่ำยทอดควำมรู้ของวทิ ยำกร (6 ชว่ั โมง) 1. คุณลักษณะของวิทยากร (1/2 ช่วั โมง) 1.1 ความหมายของวิทยากร 1.2 คุณลักษณะของวทิ ยากร 1.3 คุณลกั ษณะของวิทยากรยุคใหม่ 2. ศลิ ปะการพูดของวทิ ยากร (1 ชัว่ โมง) 2.1 หลักการพดู ต่อทช่ี มุ ชน 2.2 ข้อควรคานึงของการพดู ท่ีดี 2.3 ข้อควรคานงึ ของการพดู ท่ีดี 3. การนาเสนอของวทิ ยากร (1 ชั่วโมง 30 นาท)ี 3.1 การวางแผนการนาเสนอ 3.2 ประเภทของการเสนอ 3.3 การสร้างความน่าเชอ่ื ถอื ของผู้นาเสนอ 3.4 เทคนคิ การนาเสนอ หลักสตู รกำรบรหิ ำรจดั กำร กำรเรียนรู้ สถำบันกำรเรียนรู้กองทนุ หม่บู ้ำนและชมุ ชน 7

4. การถา่ ยทอดความร้ขู องวิทยากร (3 ชว่ั โมง) 4.1 ส่งิ ทว่ี ทิ ยากรตอ้ งรแู้ ละต้องมี 4.2 จติ วิทยาที่วทิ ยากรควรร้ใู นการสอนผู้ใหญ่ 4.3 การสอนผใู้ หญ่ 4.4 การเตรยี มการสอนที่มีประสทิ ธภิ าพ 4.5 ทักษะสาคญั และการพัฒนาทกั ษะของวิทยากร 4.6 สื่อและการใช้สอ่ื ของวิทยากร 4.7 เทคนิคการเตรียมตัวที่ดขี องวิทยากร กำรบริหำรจัดกำรหลักสตู ร การบริหารหลักสูตรเกีย่ วขอ้ งกับทีมงานจดั การฝึกอบรม สถานที่ และพื้นทีก่ ารฝกึ อบรม การ เตรียมผเู้ ข้ารบั การอบรม ส่ือ วสั ดุ-อปุ กรณ์ หลักสตู ร และการประเมิน 1. ทีมงาน ทีมงานจัดการฝึกอบรม ได้แก่ ผู้จัดการฝึกอบรม และผู้ช่วย อย่างน้อย 2 คน คือ ผู้ประสานงานกระบวนการและวิทยากร กับผู้ประสานงานพ้นื ท่ีและผู้เข้ารับการอบรม ผู้จัดการฝึกอบรม มีหนา้ ทดี่ แู ล รวบรวม ทง้ั หลักสตู ร เชน่ การปรบั หลกั สตู รตามบรบิ ทและผู้รบั การอบรม การจัดการทว่ั ไป ถึงการทาหนา้ ที่เปน็ ผู้ดาเนนิ รายการ 2. สถานทีแ่ ละพ้ืนท่ีเรียนรู้ สถานท่ีเรียนรูอ้ าจจัดได้ทั้งในและนอกอาคาร รวมถึงในชมุ ชน เพ่ือปรับเปล่ียนบรรยากาศ ให้สอดคล้องกับกิจกรรมการเรียนรู้ อาคารสถานท่ีสะดวกสบาย อากาศถ่ายเทสะดวกต่อการเดินทาง และมีท่พี กั 3. การเตรียมผูเ้ ขา้ รับการอบรม 3.1 คัดเลือกผูเ้ ขา้ รับการอบรมตามกรอบโครงการ 3.2 คุณสมบัตขิ องผู้เขา้ รบั การอบรม ควรเป็นผู้ที่จะสามารถปฏบิ ัตงิ านในสถาบันฯ 3.3 สร้างความเข้าใจในรายละเอียดของกระบวนการ วิธีการฝึกอบรม และความสาคัญ ของหลักสูตร 3.4 แจ้งกาหนด วัน เวลา สถานที่ ให้ผู้เขา้ รบั การอบรมได้เตรียมพร้อม โดยคานงึ ถงึ ความ พร้อมที่ไมส่ ่งผลกระทบต่อการประกอบอาชีพปกติ 3.5 ประชาสมั พันธห์ ลกั สตู ร 8 สำนักงำนกองทุนหมู่บ้ำนและชมุ ชนเมอื งแห่งชำติ

4. ส่ือ วัสด-ุ อปุ กรณ์ ส่ือ วัสดุ-อุปกรณ์ เป็นส่วนสาคัญต่อการจัดการเรียนรู้ ทีมงานต้องมีการเตรียมการจัดซื้อ จัดหา ตามแผนการเรียนของหลักสตู ร ใหเ้ พียงพอและใชอ้ ยา่ งประหยัด ตวั อย่างสอื่ วัสดุ-อปุ กรณ์ การฝกึ อบรมในชว่ ง 4 วนั (ขนึ้ อยกู่ บั ความพรอ้ มของพ้นื ที)่ 1) กระดาษปรู๊ฟ จานวน 100 แผน่ 2) ปากกาสี จานวน 2 โหล 3) กระดาษกาว ขนาด 1 นิว้ จานวน 5 ม้วน 4) กระดานเคลื่อนย้ายได้ จานวน 5 แผ่น 5) คอมพิวเตอร์แบบพกพา จานวน 1 เคร่ือง (สาหรับวิทยากรและอีก จานวนหน่ึงสาหรับผู้เข้ารับการอบรมสาหรับทางานกลุ่มระหวา่ งฝึกปฏิบัติ ถ้าสามารถหาได้ หากไม่มีก็ใช้ วัสดุรายการ 1-4 แทน) 6) เครื่องฉาย LCD จานวน 1 เครื่อง 5. การประเมินผล 5.1 การประเมินผลระหว่างการอบรมประจาวัน สมาชิกทีมงานสังเกตและบันทึก กระบวนการเรียนรู้ สรุปบทเรียนหลังการเรียนรู้แต่ละวัน เป็นการวิเคราะห์ความพึงพอใจของผู้ร่วม อบรมจากการเรียนร้ปู ระจาวนั เพ่ือนาผลผลการประเมินมาปรับแก้ไขได้ทันทีในการอบรมวันถัดไปซง่ึ เรยี กวา่ เปน็ การทบทวนหลังการปฏบิ ตั ิ (After Action Review) คาถามสาคญั ในการประเมนิ ไดแ้ ก่ 5.1.1 การอบรมวันนบ้ี รรลเุ ป้าหมายหรือไม่เพราะอะไร 5.1.2 มอี ะไรท่ีควรปรับปรุงแกไ้ ขหรือไม่ 5.1.3 ได้เรียนรู้อะไรจากการอบรม 5.1.4 มีความประทบั ใจหรอื ไมป่ ระทับใจอะไรพเิ ศษหรือไม่ 5.2 การประเมินผลหลงั การอบรม ทาการประเมินแบบมีส่วนร่วม เป็นการประเมินผลหลังการอบรมและใช้การสังเกต ประกอบการสอบถามคะแนนเตม็ 5 คะแนน โดยการให้คะแนน 1-5 โดยมหี วั ข้อการประเมนิ ดงั นี้ 5.2.1 ความรู้ความเข้าใจ (หัวข้อย่อย เช่น 1.1 และ 1.2) ประเมินตามการเรียนรู้ใน ภาพรวมของการอบรมเชน่ 1) วิชาพัฒนาตนพัฒนาอาชพี 2) วิชาบริหารจดั การสถาบนั การเรยี นรู้. 3) วชิ าถ่ายทอดความรวู้ ทิ ยากร 4) วชิ าการจดั การเรยี นรู้ 5.2.2 การมสี ่วนร่วม 1) ในการคดิ 2) ในการแสดงออก หลักสูตรกำรบรหิ ำรจดั กำร กำรเรยี นรู้ สถำบันกำรเรียนรู้กองทุนหมบู่ ้ำนและชุมชน 9

5.2.3 บรรยากาศทั่วไป 1) ทพี่ กั 2) ท่ฝี กึ อบรม 3) อาหาร 5.2.4 ผ้ดู าเนินรายการ 5.2.5 ความต่อเน่อื งการจดั กระบวนการเรียนรู้ 5.2.6 ขอ้ เสนอแนะ และความเหน็ ท่ัวไป คาตอบของผู้เข้าร่วมอบรมแต่ละคน นามาหาค่าเฉล่ียและพล๊อตกราฟ เพ่ือการปรับปรุง หลกั สตู รและกระบวนการให้การฝึกอบรมครั้งต่อไป 10 สำนกั งำนกองทนุ หมูบ่ ้ำนและชุมชนเมอื งแห่งชำติ

แบบประเมนิ ผลกำรอบรม หลกั สตู รกำรบรหิ ำรจดั กำร กำรจัดกำรเรยี นรฯู้ ดำ้ นที่ รำยกำรประเมนิ ระดับคะแนน 1 ขอ้ สังเกต 5432 1 ความรคู้ วามเขา้ ใจ 1.1.วชิ าพฒั นาตนพฒั นาอาชพี 1.2.วิชาบรหิ ารจัดการสถบ. 1.3.วชิ าถ่ายทอดความร้วู ิทยากร 1.4.วชิ าการจัดการเรยี นรู้ 2 2.1.การร่วมคิด 2.2.การร่วมแสดงออก 3 บรรยากาศท่วั ไป 3.1.ที่พกั 3.2.ที่ฝกึ อบรม 3.3.อาหาร 4 ผดู้ าเนินรายการ 5 ความต่อเนื่องของกระบวนการเรยี นรู้ ขอ้ เสนอแนะและความเหน็ ทว่ั ไป ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ หลกั สตู รกำรบริหำรจัดกำร กำรเรยี นรู้ สถำบนั กำรเรียนรู้กองทนุ หมูบ่ ้ำนและชมุ ชน 11

คำแนะนำกำรใช้คมู่ อื หลักสูตรกำรฝกึ อบรมฯ เอกสารคู่มือหลักสูตรการฝึกอบรมน้ีมีวัตถุประสงค์เพ่ือให้วิทยากรฝึกอบรม ผู้ดาเนินรายการ ผู้บริหารหลักสูตรฝึกอบรม ใช้เป็นแนวทางในการฝึกอบรมกลุ่มเป้าหมายนักจัดการความรู้ สถาบัน การเรียนรู้กองทุนหมูบ่ ้านและชุมชนเมือง ให้มีขีดความสามารถในการดาเนินงานสถาบันการเรียนรู้ฯ ได้ เอกสารประกอบด้วยสาระสาคัญ 5 สว่ น คอื ส่วนท่ี 1 บทนา (ความเป็นมาในการจัดต้ังสถาบันการเรียนรู้กองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง โครงสร้างหลักสูตร การบริหารหลักสูตร และคาแนะนาการใช้คู่มือหลักสูตรและความเข้าใจเบื้องต้น กอ่ นการจดั การเรียนร)ู้ ส่วนท่ี 2 เน้ือหาวิชาการบริหารจัดการ ส่วนที่ 3 เน้ือหาวิชาการพฒั นาตน พฒั นาอาชีพและพฒั นาชุมชน ส่วนที่ 4 เนื้อหาวชิ าการจัดการเรียนรู้ ส่วนที่ 5 เนือ้ หาวิชาการถา่ ยทอดความรู้ของวทิ ยากร ภาคผนวก ประกอบดว้ ย สื่อสไลดแ์ ละวีดทิ ัศน์รายวชิ า แบบทดสอบก่อนและหลังเรียน แบบ ประเมินผลการฝึกอบรม โครงการจดั ตัง้ สถาบันการเรียนร้กู องทุนหมบู่ า้ นและชมุ ชนเมือง การใช้คู่มือหลักสูตรการฝึกอบรม ก่อนการฝึกอบรมผู้ทาหน้าที่จัดการฝึกอบรมจะต้อง เตรยี มการใหพ้ รอ้ ม และมขี อ้ ควรปฏิบัติ ดงั นี้ 1. ศึกษาฟ้ืนฟคู วามรู้และประสบการณ์ของผู้เข้าร่วมอบรม วา่ มีพน้ื ความรู้หรือประสบการณ์ ในวชิ าทอี่ บรมหรอื ไม่เพยี งใด เพื่อการปรบั กระบวนการ และเน้ือหา ให้เหมาะสม 2. ศกึ ษาหลกั สตู รใหเ้ ป็นที่เข้าใจทั้งวตั ถุประสงค์ เนื้อหา กระบวนการ และวิธกี าร 3. เตรียมการด้านการบริหารจัดการ เช่น กลุ่มเป้าหมายผู้เข้ารับการอบรม สถานท่ี งบประมาณ วัสด-ุ อุปกรณ์ ทพี่ ัก อาหาร ฯลฯ 4. ประชุมเตรยี มการล่วงหนา้ ก่อนจัดการฝึกอบรมหน่ึงถึงสองสปั ดาห์ และเตรียมความพร้อม กอ่ นการฝึกอบรมหนง่ึ วนั ล่วงหนา้ 5. ประชมุ หลังเสรจ็ ขั้นการฝึกอบรมประจาวัน เพอื่ ทบทวนสถานการณ์ ปัญหาการแกไ้ ข และ เตรยี มการวนั ต่อไป 6. ศกึ ษา เพลง เกมส์ นิทาน ในท้องถิน่ เพื่อนามาประยกุ ต์ใชใ้ ห้สอดคล้องกับการฝกึ อบรม 7. วางแผนการประเมินผล กาหนดเคร่ืองมือวิธีการประเมินผลผู้รับประเมิน และการใช้ผล การประเมินเพ่อื การพัฒนา การเตรียมการท้ัง 7 ข้อ โดยยึดเป้าหมายและวัตถุประสงค์เป็นหลัก แต่ยืดหยุ่นเนื้อหาและ กระบวนการตามบรบิ ทของพน้ื ท่ีและกลมุ่ เปา้ หมาย 12 สำนกั งำนกองทุนหมูบ่ ำ้ นและชมุ ชนเมืองแห่งชำติ

ผงั กำรฝึกอบรม เร่มิ บ่ำย เชำ้ ปฐมนเิ ทศผรู้ บั การอบรม เปดิ และแนะนาแนวคดิ สถาบันการเรยี นรฯู้ วิชาการพัฒนาตนพัฒนาอาชพี และชมุ ชน วชิ าการบรหิ ารจดั การสถาบันการเรียนรู้ วนั ท่ี 1 วันท่ี 2 วิชาการถอดบทเรยี นและความรู้ วิชาการจดั ทาแผนการเรยี น วิชาสือ่ การเรียนการสอน วนั ท่ี 3 วิชาการสอนและการประเมินผล วชิ าการถ่ายทอดความรขู้ องวทิ ยากร ฝึกปฏบิ ัติการถ่ายทอดความรู้ของวทิ ยากร วนั ท่ี 4 สรุป อภปิ ราย แนวทางการดาเนนิ งานสถาบันการเรยี นรฯู้ เรยี นรู้ ข้อเสนอแนะ : หลังจากมีการฝึกอบรมแล้ว ควรมีการติดตามผลการปฏิบัติงานทุก 1 เดือน 3 เดือน 6 เดือนผลสะท้อนกลับจะมีการฝึกอบรมอีกเป็นรายปี เพื่อเพิ่มเติมความรู้ใหม่ เป็นต้น เพื่อเป็นการ ทดสอบและสรา้ งความมน่ั ใจในหลักสตู ร หลกั สูตรกำรบริหำรจดั กำร กำรเรยี นรู้ สถำบันกำรเรียนรู้กองทนุ หมูบ่ ้ำนและชมุ ชน 13

ควำมเขำ้ ใจเบื้องตน้ กอ่ นกำรเรยี นรู้ 1. บรรยากาศท่ีอบอุ่นจะกระตุ้นการเรียนรู้ได้ดี ผู้จัดฝึกอบรมหรือกระบวนการเรียนรู้ ต้อง รู้สภาพแวดล้อม และมีแรงปรารถนาต่อการเรียนรู้ของผู้ท่ีจะเรียนรู้หรือรับการอบรม เป็นผู้มีทักษะ ในการสือ่ สารขอ้ มูลความรู้ดว้ ยบรรยากาศที่อบอนุ่ เปน็ กันเอง กล่าวคอื มคี ุณลักษณะเปน็ กัลยาณมติ ร 2. การเรียนรู้เป็นกระบวนการที่ไม่มีที่สิ้นสุด การฝึกอบรมเป็นการสร้างโอกาสให้ผู้รับการ อบรมได้เรียนรู้เสริมสร้างความมั่นใจในความรู้และประสบการณ์ของตนเองมากขึ้น และสามารถ เรียนรู้ ได้อยา่ งไมม่ ที ส่ี ้นิ สุดตราบใดท่ตี ้องเผชญิ ปัญหาและตอ้ งแก้ไขในชวี ติ จรงิ 3. เรียนรู้เพื่อการสืบทอดและแบ่งปัน เรียนรู้ในช่วงชีวิตหน่ึงๆ ของมนุษย์จากรุ่นสู่รุ่น ทาให้ คนรุ่นหลังไม่ต้องเสียเวลาลองผิดลองถูก เพราะสามารถเรียนรู้จากผู้ท่ีผ่านการเรียนรู้หรือมี ประสบการณ์มาก่อนและมาต่อยอดการเรียนรู้ใหม่ๆ ในชีวิตจริง แต่ด้วยข้อมูลความรู้ท่ีหลากหลาย และท่วมท้น คนๆ เดียว จึงไม่สามารถเรียนรู้ด้วยประสบการณ์ตรงของตนเอง การแลกเปลี่ยนและ แบ่งปันการเรยี นรจู้ ึงเป็นสิ่งจาเป็นในชว่ งชวี ติ อนั ส้ัน 4. การเรียนร้จู ากบทเรียนท่ีสะสมจากการปฏิบตั ยิ อ่ มมคี ุณค่า ความรทู้ ่จี ดั การเรยี นรู้ในชุมชน คือความรู้ที่สรุปจากบทเรียนการปฏิบัติย่อมมีส่วนสร้างความเชื่อม่ัน และเห็นคุณค่าของท้ังผู้ให้การ เรียนรู้และผู้รับการเรียนรู้ ด้วยสภาพแวดล้อมหรือบริบทที่คล้ายคลึงกัน เห็นปัญหาร่วมกัน และใช้ แนวคิดหลักการ ในการแก้ไขปญั หา ยกระดับหรือพัฒนาคุณภาพงานจนได้ข้อพิสูจน์ยืนยันการเรียนรู้ จากผูร้ จู้ ึงมีเป้าหมาย ทช่ี ดั เจนต่อการนาไปประยุกต์ใช้ ความเขา้ ใจเบื้องต้นก่อนการเรียนรู้ประกอบไปด้วยกจิ กรรมสาคัญ 3 กจิ กรรม ได้แก่ กิจกรรมท่ี 1 : ปฐมนเิ ทศและแนะนาแนวคิดสถาบันการเรยี นรูก้ องทุนหมูบ่ า้ นและชมุ ชนเมอื ง (20 นาที) กจิ กรรมท่ี 2 : แนะนาแผนการเรยี นแตล่ ะรายวิชา (10 นาท)ี กิจกรรมที่ 3 : แนะนาการประเมินผลการอบรม (30 นาที) กจิ กรรมท่ี 1 : ปฐมนิเทศและแนะนาแนวคดิ สถาบนั การเรยี นรู้กองทุนหม่บู า้ นและชุมชนเมือง จุดประสงค์ 1. เพอ่ื ให้ผู้รับการอบรมรแู้ ละคุ้นเคยกนั 2. เพื่อให้ผรู้ บั การอบรมระบวุ ตั ถุประสงค์ ขอบข่ายเนือ้ หา และกระบวนการฝึกอบรมได้ 3. เพอื่ ให้ผู้รับการอบรมบอกกรอบทศิ ทางสถาบนั การเรียนรู้กองทุนหมูบ่ า้ นและชุมชนเมืองได้ ขอบข่ายเนือ้ หา 1. ช่อื -นามสกลุ ท่ีอยทู่ ี่ทางาน บทบาทหนา้ ทคี่ วามรบั ผดิ ชอบในสถาบนั การเรยี นร้ฯู 2. ความคาดหวัง เป้าหมาย ขอบขา่ ยเนอ้ื หา และกระบวนการฝกึ อบรม 3. กรอบทศิ ทางการขบั เคล่อื นสถาบันการเรียนรูก้ องทนุ หมู่บ้านและชุมชนเมอื ง 14 สำนกั งำนกองทุนหมู่บำ้ นและชุมชนเมืองแห่งชำติ

กจิ กรรม ขน้ั ตอน วธิ ีกำร 1. บอกจุดประสงค์ของกจิ กรรม 1.1 อธิบายประกอบการเขียนใส่ลงกระดาษปรฟู๊ ตดิ ผนงั หอ้ ง 2 กจิ กรรมที่ 1 แนะนาตัว 1.2 ให้ผู้ร่วมอบรมรบั บัตรชอ่ื ตนเองและค้นหาคู่ แลว้ จับคู่พูดคยุ ให้ขอ้ มลู ชือ่ -สกลุ ทอี่ ยู่ พร้อมภาพท่ี ระลกึ 2.1 ผู้ดาเนนิ รายการให้ผ้เู ข้าอบรมเขียนความคาดหวงั หลักสตู รในบัตรคา 3. กิจกรรมที่ 2 รจู้ ักหลักสตู ร และกรอบทิศทาง 2.2 จดั หมวดหมู่บตั รคาความคาดหวัง สถาบันการเรียนรฯู้ 3.1 เขยี นรวมลงในกระดาษปรฟู๊ 3.3 วทิ ยากรบรรยายสรุปกรอบทิศทางสถาบันการเรียนรู้ฯ 3.4 อภิปราย ซักถาม สรปุ สถานท่ี : หอ้ งประชมุ วนั /เวลา : วันแรกของการฝกึ อบรมรวมใชเ้ วลาประมาณ 30 นาที ส่อื วสั ดุ อุปกรณ์ 1. ส่อื (สไลด์, กรอบทศิ ทาง, เอกสาร) 2. วัสดุ (กระดาษปรฟู๊ , ปากกาสี, บัตรคา) 3. อุปกรณ์ (คอมพิวเตอร์โนต้ บุ๊ค, เครื่องฉาย LCD) 4. กล้องบนั ทึกภาพ 5. กลอ้ งวดิ ีโอ ผลที่คาดหวงั 1. ผรู้ ่วมอบรมรูจ้ กั กนั เคารพให้เกียรติความเป็นตัวตนแต่ละคน และมีศรัทธาตอ่ กนั 2. เข้าใจหลักสตู รและกระบวนการฝกึ อบรม 3. เขา้ ใจเปา้ หมายทศิ ทางการอบรม การประเมินผล 1. สังเกตจากการมีส่วนร่วม 2. สังเกตจากผลกจิ กรรม คาแนะนา พยายามจัดกระบวนการให้กระชบั แตป่ ระทับใจไมน่ ่าเบื่อ หลกั สูตรกำรบรหิ ำรจดั กำร กำรเรียนรู้ สถำบันกำรเรยี นรู้กองทุนหมบู่ ้ำนและชุมชน 15

กิจกรรมท่ี 2 : แนะนาแผนการเรียนรายวชิ า จุดประสงค์ 1. เพื่อให้ผู้ร่วมอบรมบอกจุดประสงคก์ ารเรยี นแต่ละรายวชิ าได้ 2. เพือ่ ใหผ้ ู้ร่วมอบรมสามารถสรา้ งชน้ิ งานจากการฝึกปฏิบตั ิแต่ละรายวิชาได้ 3. เพื่อให้ผรู้ ว่ มอบรมมคี วามศรทั ธาและเชอ่ื มน่ั ในหลักสตู รการอบรม ขอบขา่ ยเนือ้ หา 1. จดุ ประสงค์การเรยี นแตล่ ะรายวิชา 2. ช้ินงานการฝึกปฏบิ ัตแิ ตล่ ะรายวิชา 3. กระบวนการเรยี นรลู้ ะรายวิชา กจิ กรรม ขั้นตอน วธิ ีกำร 1. บอกจดุ ประสงค์ ผู้ดาเนนิ รายการอธบิ ายจดุ ประสงค์ 1. อธิบายประกอบสไลด์ 2. วทิ ยากรนาเสนอแนวคิดและแนวปฏบิ ัตเิ กีย่ วกับ 2. บรรยายประกอบสอ่ื และตัวอย่าง การเรียนร้ขู องหลักสตู ร 3. นาเสนอตวั อย่างการเรยี น 3 เรอ่ื งเลา่ หรือวดี ีทศั น์ 4. ผู้ร่วมอบรมแสดงความคดิ เห็นและร่วมอภปิ ราย 4. ซกั ถามแสดงความคดิ หลงั การบรรยาย 5. วทิ ยากรสรุปและสร้างความเชอื่ มัน่ ใหผ้ รู้ ่วมอบรม 5. อธิบายสรปุ ปากเปลา่ ผ้ชู ว่ ยผดู้ าเนนิ การบรรยาย เขยี นลงกระดาษปรู๊ฟติดผนงั สถานท่ี : หอ้ งประชุม วนั เวลา : วนั แรกช่วงเชา้ การฝกึ อบรม ใชเ้ วลาประมาณ 20 นาที สอ่ื วสั ดุ อปุ กรณ์ 1. สอ่ื (สไลด์, เอกสาร) 2. วสั ดุ (กระดาษปรู๊ฟ, ปากกาสี, บตั รคา) 3. อปุ กรณ์ (คอมพวิ เตอร์โน้ตบุก๊ , เครือ่ งฉาย LCD) 4. กล้องบนั ทึกภาพ 5. กล้องวิดีโอ ผลทคี่ าดหวัง 1. ผรู้ ว่ มอบรมบอกจดุ ประสงค์การเรยี นแต่ละรายวชิ าได้ 2.ผูร้ ว่ มอบรมเหน็ แนวทางการมีส่วนร่วมการฝกึ ปฏบิ ตั แิ ตล่ ะรายวชิ า 3. ผูร้ ่วมอบรมมจี นิ ตนาการเชิงบวกตอ่ การการเรียนแต่ละรายวิชา 16 สำนักงำนกองทนุ หมบู่ ้ำนและชมุ ชนเมอื งแหง่ ชำติ

คาแนะนา 1. อาจบันทึกการบรรยายวิทยากรหลกั เพ่ือใชฝ้ ึกอบรมรอบต่อไป 2. อาจใชว้ ทิ ยากรในพน้ื ทีน่ าเสนอตามจดุ ประสงคว์ ิชาหรือผสมผสานในกระบวนการ ฝึกอบรม กจิ กรรมที่ 3 : การประเมินผล จุดประสงค์ 1. เพ่อื ให้ผูร้ ว่ มอบรมเรยี นรู้เทคนคิ การประเมินผลการอบรม 2. เพื่อใหผ้ ูร้ ว่ มอบรมสามารถประเมนิ ผลการอบรมได้ 3. เพ่อื ทดสอบกอ่ นการฝกึ อบรม ขอบข่ายเน้อื หา 1. เทคนคิ การประเมินผลการอบรม 2. การประเมนิ ผลการอบรม 3. การทดสอบกอ่ นการฝึกอบรม กจิ กรรม ข้ันตอน วธิ กี ำร 1. บอกจุดประสงค์ : ผู้ดาเนนิ รายการบอก จุดประสงค์ 1. อธบิ ายประกอบสไลด์ กจิ กรรม 2. วทิ ยากรนาเสนอตวั อยา่ งเทคนิคการประเมิน 2. บรรยายประกอบสไลด์ ดตู วั อย่างแบบประเมิน 3. วิทยากรอธบิ ายวิธกี ารประเมินแต่ละรปู แบบ 3. บรรยายประกอบตัวอยา่ ง 4. ผูร้ ว่ มอบรมรว่ มอภปิ รายซักถาม 4. วทิ ยากรใหผ้ ู้ร่วมอบรมซกั ถาม อภิปราย 5. วทิ ยากรสรุปและสร้างแรงบนั ดาลใจให้ผูร้ ่วมอบรม 5. อธิบายและเขยี นสรุป 6. ทดสอบความรูพ้ ืน้ ฐานก่อนการอบรม 6. ให้ผ้รู ับการอบรมทาแบบทดสอบก่อนเรยี น สถานท่ี : ห้องประชุม วันเวลา : วันแรกช่วงเชา้ การฝึกอบรม ใช้เวลา 30นาที สอ่ื วสั ดุ อปุ กรณ์ 1. ส่ือ (สไลด์, เอกสาร) 2. วสั ดุ (กระดาษปรฟู๊ , ปากกาสีตา่ งๆ, บัตรคา) 3. อุปกรณ์ (คอมพิวเตอรโ์ นต้ บกุ๊ , เครื่องฉาย LCD) 4. กลอ้ งบันทกึ ภาพ 5. กลอ้ งวิดีโอ หลกั สตู รกำรบรหิ ำรจดั กำร กำรเรียนรู้ สถำบนั กำรเรียนรู้กองทุนหมบู่ ำ้ นและชุมชน 17

ผลท่ีคาดหวงั 1. ผรู้ ว่ มอบรมได้แนวคิดและแนวทางการประยกุ ตแ์ นวคดิ เศรษฐกิจพอเพยี ง 2. ผรู้ ว่ มอบรมไดเ้ ทคนคิ การสร้างเสรมิ และสรา้ งสรรค์อาชพี 3. ผู้ร่วมอบรมได้แนวทางการพฒั นาอาชีพ การประเมนิ ผล สังเกตจากการมีส่วนรว่ ม คาแนะนา อาจบันทกึ การบรรยายวิทยากรหลัก เพอ่ื ใช้ฝึกอบรมรอบต่อไป 18 สำนักงำนกองทุนหมบู่ ้ำนและชมุ ชนเมืองแหง่ ชำติ

แผนกำรเรยี นรำยวชิ ำ แผนการเรียนรายวิชาหลักท้ัง4วิชาประกอบไปด้วย แผนการเรียนรายวิชา รายละเอียด กจิ กรรมการเรียนการสอน ใบงานรายวิชาและแบบประเมนิ บางรายวิชา สาหรับวิทยากรสามารถใชไ้ ด้ สะดวกในการใหก้ ารอบรม แผนกำรเรยี นท่ี 1 วิชาการบริหารจดั การ ชัน้ เรยี นกองทุนหม่บู า้ น…………………………………. เวลา 3 ชั่วโมง สำระสำคัญ จุดประสงค์ เนื้อหำ กิจกรรมกำร สื่อกำรสอน กำรวดั ผล เรยี นกำรสอน บรหิ ารจัดการ เพอ่ื ให้ผเู้ รยี นมี 1.การบริหาร ข้นั นำ 1.วดี ทิ ศั น์ สังเกตจาก สถาบันการ พฤตกิ รรม จัดการสถาบนั ปฐมนเิ ทศการ 2.สไลด์ ช้นิ งานผลการ เรียนรูก้ องทนุ ฯ ต่อไปน้ี การเรียนรฯู้ เรียนรายวชิ า 3.เอกสาร สนทนากลุ่ม ผู้บริหารและ 1.อธิบายการ 2.แผนและ ดว้ ยสไลด์การ เนื้อหาวชิ าฯ ผสู้ อนหรือ บรหิ ารจัดการ โครงการ สอนรายวิชา วทิ ยากรต้องมี สถาบนั การ 3.การติดตาม ขั้นสอน ความเขา้ ใจการ เรยี นรู้ฯ ได้ และการ -ชมวีดทิ ศั น์และ บริหารจดั การ 2สามารถเขียน ประเมนิ ผล บรรยายสรปุ สถาบนั การ แผนและ สาระสาคัญด้วย เรยี นรฯู้ การ โครงการได้ สไลด์ จัดทาแผนและ 3.อธบิ ายการ -เขา้ กลุ่มฝกึ โครงการ ติดตามและการ ปฏิบตั ติ าม ตลอดจน ประเมนิ ผลได้ ใบงานรายวิชา สามารถติดตาม -นาเสนอผลการ และประเมนิ ผล สนทนากลมุ่ การดาเนินงาน ขั้นสรปุ ได้ ความเปน็ วิทยากรและ สถาบนั การ ผู้เรยี นร่วม เรียนร้จู งึ จะ อภิปรายและ ขับเคล่ือนไปได้ สรปุ ขนั้ วดั ผล ประเมินจากผล การนาเสนอ ชิ้นงานรายวิชา หลักสูตรกำรบรหิ ำรจดั กำร กำรเรยี นรู้ สถำบนั กำรเรียนรู้กองทุนหมูบ่ ำ้ นและชมุ ชน 19

รำยละเอียดกจิ กรรมกำรเรยี นกำรสอน: วชิ ำกำรบริหำรจัดกำรสถำบนั กำรเรียนรูฯ้ ข้ันตอน วธิ กี ำร 1. บอกจดุ ประสงค์ : ผู้ดาเนนิ การบอกจดุ ประสงค์ของ 1.1 อธบิ ายประกอบสไลด์ กจิ กรรม 2. อธิบายหลกั การและวธิ กี ารบรหิ ารจดั การสถาบนั 2.1 วิทยากรใช้สไลดเ์ ป็นสอ่ื อธบิ ายวิธีการบริหาร การเรียนรู้ฯ จัดการสถาบนั การเรยี นรูฯ้ 3. แบ่งกลุ่มปฏบิ ตั ิการ ออกแบบวิธกี ารบรหิ ารจดั การ 3.1 แบ่งกลุม่ ตามทีมงานจากพ้ืนที่ และมอบหมาย สถาบันการเรยี นรฯู้ ให้ออกแบบวธิ กี ารบริหารจัดการ เพอื่ จัดการ เรียนร้แู กก่ ลมุ่ เป้าหมายในเวลาท่ีกาหนด 4. นาเสนอวิธีการบรหิ ารจัดการสถาบนั การเรียนรู้ฯ 4.1 วิทยากรใหต้ ัวแทนแตล่ ะกลุ่มออกมานาเสนอ เพอ่ื รบั การวิพากษ์ วิธกี ารบริหารจัดการสถาบันการเรยี นร้ฯู และ ใหผ้ ู้อบรมมสี ่วนรว่ มในการใหค้ วามเหน็ หรือ วพิ ากษ์วจิ ารณ์ 5. สรปุ หลกั การและวธิ ีการบรหิ ารจดั การ 5.1 วิทยากรทาการอภปิ ราย เพ่ือให้ที่ประชุมรว่ มสรุป หลักการ สถานท่ี : หอ้ งฝึกอบรม วัน/เวลา : ชว่ งเช้าวันท่ี 1 ของการประชุม ใช้เวลาประมาณ 3 ช่ัวโมง สือ่ วสั ดุ อปุ กรณ์ 1. สื่อ ได้แก่ สไลด์ วีดีทศั น์ 2. วสั ดุ ไดแ้ ก่ กระดาษปรฟู๊ และปากกาสี 3. อปุ กรณ์ ไดแ้ ก่ คอมพิวเตอร์โน้ตบ๊กุ และเคร่ืองฉาย LCD 4. กลอ้ งบันทึกภาพ 5. กลอ้ งวดิ โี อ ผลทค่ี าดหวัง 1. ผู้ร่วมอบรมเห็นความสาคญั ของวิธีการบริหารจัดการสถาบนั การเรียนรู้ฯ 2. ผู้ร่วมอบรมเกิดการเรียนรู้จากประสบการณ์ฝึกปฏิบัติการออกแบบวิธีการบริหารจัดการ สถาบันการเรียนรฯู้ 2.1. การสรา้ งความรู้ 2.2. การสร้างคน 2.3. การสรา้ งชมุ ชน 3. มีร่างวธิ ี องค์ประกอบ และบทบาทหนา้ ที่ การบรหิ ารจดั การสถาบันการเรยี นรฯู้ การประเมินผล 1. ประเมินจากผลงาน 2. สงั เกตการมีส่วนรว่ มกิจกรรม การอธบิ าย ซักถาม สรุป 20 สำนักงำนกองทนุ หมบู่ ้ำนและชมุ ชนเมืองแหง่ ชำติ

คาแนะนา 1. ใหผ้ ้รู ่วมอบรมอ่านเอกสารความรู้เพ่ิมเตมิ จากเนอ้ื หาวชิ าการบรหิ ารจัดการฯ หลกั สูตรกำรบรหิ ำรจดั กำร กำรเรยี นรู้ สถำบันกำรเรยี นรู้กองทนุ หมู่บำ้ นและชมุ ชน 21

ใบงำนที่ 1 กำรบรหิ ำรจัดกำรสถำบนั กำรเรยี นรกู้ องทนุ หมบู่ ้ำนและชมุ ชนเมือง 1. แบง่ กลมุ่ ผู้รบั การอบรมตามทีมงานจากพืน้ ที่ เลือกประธานกลุ่ม และเลขานกุ ารกลุม่ 1.1 ประธาน (คุณอานวย) ทาหน้าท่ีอานวยการการประชุมให้มีมติเป็นเอกฉันท์ โดยปราศจากข้อ ขัดแยง้ และนาเสนอผลงาน 1.2 เลขานุการ (คุณลิขิต) กลุ่มทาหน้าที่บันทึกมติท่ีประชุมในแต่ละความเห็น โดยต้องเป็นมติท่ี ชดั เจน 2. แต่ละกลุ่มจดั การประชมุ ในประเด็นสนทนากล่มุ ตอ่ ไปนี้ 2.1 ภาพปัจจุบนั ของการจดั การเรยี นรู้ กทบ. เปน็ อยา่ งไร? 2.2 ภาพ สถบ. ท่ีต้องการควรป็นอย่างไร 2.3 กรอบการบริหารจัดการท่ีกาหนดควรเป็นอย่างไร (ศึกษาเพิ่มเติมจากเอกสารความรู้ชุดการ บริหารจัดการ) กำรวำงแผน กำรจดั กรอบกำรบรหิ ำรจดั กำร กำรรำยงำน กำรพฒั นำ องคก์ ร ผลกำร องคก์ ร บคุ ลำกร/ กำร ทรัพยำกร/ 1วิสัยทัศน์ โครง ทีมงำน ดำเนนิ งำน งบประมำณ ดำเนินงำน 1การปรับ 2พนั ธกิจ สรา้ งองคก์ ร การรายงาน เปา้ หมาย 3เปา้ หมาย 1ผบู้ ริหาร 1.การบริหาร ทรัพยากร ผลการ 2.แผน/ และวัตถุ 2ผจู้ ดั การ จดั การสถบ. บริหาร ดาเนินงาน โครงการ ประสงค์สถบ. เรยี นรู้ 2.การจดั การ 1กาลังคน ระหว่างและ 3.การ 4แผนและ 3ผู้เกี่ยวข้อง เรียนรู้ 2.เงิน/งบ ประจาปี ดาเนนิ งาน โครงการ (บทบาท 3.การกากับ 3วัสดุ 4.การพัฒนา หนา้ ที/่ ความ ติดตามและ 4เครอ่ื งมอื บคุ คลากร รบั ผิดชอบ) ประเมิน อุปกรณ์ กำรวำงแผน 1. วิสยั ทัศน…์ ……………………………………………………………… 2. พันธกิจ......................................................................... 3. เปา้ หมายและวัตถปุ ระสงค์ สถบ................................................... 4. แผนและโครงการ………………………………………………………………….. 22 สำนักงำนกองทุนหมบู่ ำ้ นและชุมชนเมอื งแหง่ ชำติ

โครงสร้ำงองคก์ ร ฝา่ ยบรหิ าร คณะท่ีปรึกษา งานบริหาร งานวชิ าการ งานโครงการพเิ ศษ บทบำทหนำ้ ทแี่ ละควำมรับผดิ ชอบ 1. ผ้บู ริหารสถบ. - บทบาทหนา้ ทแ่ี ละความรบั ผิดชอบ............. 2. คณะทีป่ รกึ ษา - บทบาทหน้าทแ่ี ละความรับผิดชอบ............. 3. ผจู้ ัดการเรียนรู้ (ผู้สอน) - บทบาทหนา้ ทแ่ี ละความรับผิดชอบ.............. กำรดำเนินงำน หลักกำร วธิ ีกำร เครอื่ งมือ กำรดำเนินงำน 1.การอานวยการ .......................... 2.การจัดการเรียนรู้ .......................... 3.การติดตามและประเมนิ .......................... หลักสูตรกำรบรหิ ำรจัดกำร กำรเรยี นรู้ สถำบันกำรเรยี นรู้กองทุนหมู่บำ้ นและชมุ ชน 23

กำรรำยงำนผลกำรดำเนินงำน โครงกำร กำรรำยงำนระหวำ่ งปี กำรรำยงำนประจำปี แผนงำน - แผนงานบริหารท่ัวไป - แผนงานบริหารวิชาการ - แผนงานบริหารบุคลากร - แผนงานบรหิ าร งบประมาณ ทรพั ยำกรและงบประมำณ กำรจัดกำร กำรจัดกำลังคน เงนิ /งบประมำณ วสั ดุ อุปกรณแ์ ละ เคร่อื งมอื การจดั หา การใช้ การบารงุ รักษา กำรพัฒนำองคก์ ร แผน/โครงกำร กำรดำเนินงำน กำรพัฒนำบุคลำกร -แผนงานบริหารทว่ั ไป กำรปรับเปำ้ หมำย -แผนงานบรหิ ารวชิ าการ -แผนงานบรหิ ารบคุ ลากร -แผนงานบรหิ าร งบประมาณ 2.4 องค์กรสถบ.จะไปถึงจุดหมายไดอ้ ยา่ งไร 2.5 แนวทางการประยกุ ตใ์ ช้ความรเู้ ร่อื งการบรหิ ารจดั การ 3. ให้ตัวแทนแต่ละกลุ่มออกมานาเสนอช้ินงานที่มอบหมาย และให้ผู้อบรมมีส่วนร่วมในการให้ ความเห็นหรือวพิ ากษ์ 24 สำนักงำนกองทนุ หมบู่ ำ้ นและชมุ ชนเมืองแหง่ ชำติ

แบบประเมินผลงำนกำรปฏบิ ัติงำนกลุ่ม ช่อื ช้นิ งำน..............................................................รำยวชิ ำ............................................................ ผสู้ อนหรือผู้ประเมนิ บนั ทึกคะแนนท่ีสังเกตได้จำกผลงำนในตำรำงตำมระดบั คณุ ภำพ 4 ช่อง ชอื่ กลุม่ ผลงำนควร ผลงำนพอใช้ ผลงำนปำนกลำง ผลงำนดี ปรับปรุง(1) (2) (3) (4) 1. 2. 3. 4. 5. หลกั สตู รกำรบริหำรจดั กำร กำรเรยี นรู้ สถำบันกำรเรยี นรู้กองทุนหมูบ่ ำ้ นและชุมชน 25

แผนกำรเรยี นท่ี 2 วชิ าการพัฒนาตนเอง พัฒนาอาชพี และพฒั นาชุมชน ชัน้ เรียนกองทนุ หมบู่ า้ น……………………………. เวลา 3 ช่วั โมง สำระสำคัญ จุดประสงค์ เน้อื หำ กิจกรรมกำร สือ่ กำรสอน กำรวัดผล เรยี นกำรสอน รายวชิ าน้ี เพอื่ ใหผ้ เู้ รยี นมี 1.การพฒั นา ข้ันนำ 1.วดี ิทศั น์ สังเกตจาก ผบู้ ริหารและ พฤตกิ รรม ตนเอง พฒั นา ปฐมนเิ ทศการ 2.สไลด์ ชน้ิ งานผลการ ผสู้ อนหรอื ต่อไปน้ี อาชีพ เรียนรายวชิ า 3.เอกสาร สนทนากลมุ่ วิทยากรตอ้ งมี 1.อธิบายการ 2.การพัฒนา ดว้ ยสไลด์การ เนอ้ื หาวชิ าฯ ความเข้าใจวา่ พฒั นาตนเอง ชมุ ชน สอนรายวิชา จะพัฒนาตนเอง พัฒนาอาชพี ได้ 3.การเตรยี ม ขั้นสอน พัฒนาอาชพี 2.อธบิ ายการ ความพรอ้ มสู่ -ชมวีดิทศั น์และ และพฒั นา พัฒนาชมุ ชนได้ ประชาคม บรรยายสรุป ชุมชนของ 3.เตรยี มความ อาเซยี น สาระสาคัญดว้ ย สมาชิกกองทนุ พรอ้ มสู่ สไลด์ ได้อย่างไร ประชาคม -เขา้ กลุ่มฝกึ ตลอดจนสมาชกิ อาเซยี นได้ ปฏบิ ัตติ าม ฯสามารถเตรียม ใบงานรายวิชา ความพร้อมสู่ -นาเสนอผลการ ประชาคม สนทนากลมุ่ อาเซยี น ขั้นสรปุ ได้ ซ่งึ ปน็ บท วทิ ยากรและ บาทหนงึ่ ของ ผเู้ รยี นร่วม สถาบนั การ อภปิ รายและ เรยี นรู้ฯในการ สรุป ทาหน้าท่ี ขน้ั วดั ผล ประเมินจากผล การนาเสนอ ชิน้ งานรายวชิ า 26 สำนกั งำนกองทุนหมู่บำ้ นและชมุ ชนเมอื งแหง่ ชำติ

รำยละเอียดกจิ กรรมกำรเรยี นกำรสอน:วชิ ำกำรพัฒนำตนเอง พฒั นำอำชพี และพัฒนำชมุ ชน ขัน้ ตอน วิธีกำร 1. บอกจุดประสงค์ : ผูด้ าเนนิ การบอก 1. อธบิ ายประกอบข้อความในสไลด์หรอื กระดาษปร๊ฟู จุดประสงค์ของกจิ กรรม 2. นาเสนอวดี ทิ ัศน์ตัวอยา่ งการพัฒนาตนเอง 2.วิทยากรชใ้ี ห้เหน็ ความสาคัญและความจาเป็นของ พฒั นาอาชีพให้กับผ้รู ่วมอบรม การพัฒนาตนเองและพัฒนาอาชพี และฉายวดี ิทัศน์ให้เห็น ตัวอยา่ งการพฒั นาตนเองพัฒนาอาชีพ เปิดโอกาสใหผ้ รู้ ว่ ม อบรมซักถาม 3. บรรยายสรปุ หลกั การและวิธีการการพฒั นา 3 วิทยากรใชส้ ไลดเ์ ปน็ ส่อื อธบิ ายการพัฒนาตนเอง พัฒนา ตนเอง พฒั นาอาชีพและพฒั นาชุมชน อาชีพและพัฒนาชุมชน ตลอดจนการเตรียมความพร้อมสู่ประชาคม อาเซียน 4. แบ่งกลุ่มทางานปฏิบัติการการพฒั นาตนเอง 4. แบ่งกลุม่ ตามทีมงานจากพืน้ ที่ และมอบหมายให้ พฒั นาอาชพี และพัฒนาชุมชน ฝกึ ปฏิบัติการพัฒนาตนเอง พฒั นาอาชพี และพัฒนาชมุ ชน ตามใบงาน 5. นาเสนอผลการสนทนากลุ่มย่อย เพ่อื รบั การ 5. วิทยากรให้ตวั แทนแตล่ ะกล่มุ ออกมานาเสนอผลการ อภปิ รายและซักถาม สนทนากลุ่มยอ่ ย และใหผ้ รู้ ่วมอบรมมีสว่ นร่วมในการให้ ความเหน็ หรอื วิพากษว์ จิ ารณ์ วิทยากรใหข้ อ้ สังเกตและ ประเมนิ ผลการสนทนากลุ่ม สถานที่ : ห้องประชุม วันเวลา : ช่วงบ่ายวนั แรกของการประชุม ใชเ้ วลาประมาณ 3 ชั่วโมง สอ่ื วัสดุ อุปกรณ์ 1. สอื่ 1.1. ซดี กี รณศี กึ ษาการพัฒนาตนพฒั นาอาชพี และพัฒนาชุมชน 1.2. สไลด์เรอ่ื งการพัฒนาตนพัฒนาอาชีพและพฒั นาชุมชน 2. วัสดุ 2.1. กระดาษปร๊ฟู และปากกาสี 2.2. บัตรคา 3. อุปกรณ์ เครือ่ งคอมพวิ เตอรโ์ นต้ บ๊กุ และเคร่ืองฉาย LCD / กลอ้ งถ่ายภาพ / กล้องวดิ ีโอ ความคาดหวงั 1. ผรู้ ว่ มอบรมรู้หลกั การและวิธีการการพฒั นาตนพฒั นาอาชพี และพัฒนาชุมชน 2. ผู้ร่วมอบรมได้รับประสบการณ์ตรงในการวิเคราะหแ์ นวทางการพัฒนาตนพัฒนาอาชีพและ พฒั นาชุมชน หลักสูตรกำรบรหิ ำรจดั กำร กำรเรียนรู้ สถำบันกำรเรียนรู้กองทุนหม่บู ำ้ นและชุมชน 27

3. เชอื่ มั่นในศักยภาพตนเองและใส่ใจท่ีจะนาแนวคดิ ปฏิบัตไิ ปใชใ้ นการทางาน การประเมินผล 1. ประเมินจากผลงาน 2. สังเกตการร่วมกิจกรรม การอธบิ าย ซักถาม และสรุป คาแนะนา กรณีที่ผู้เข้าร่วมมีพ้ืนความรู้แตกต่างกัน ควรเลือกคุณอานวยหรือผู้ดาเนินการพูดคุยที่มี ทกั ษะการพดู คุณลขิ ิตหรอื เลขาทมี งานเป็นผู้มีทักษะในการจับประเด็นและการเขียน 28 สำนักงำนกองทุนหมู่บ้ำนและชมุ ชนเมอื งแหง่ ชำติ

ใบงำนท่ี 2 กำรพัฒนำตนเอง พัฒนำอำชพี และพฒั นำชุมชน 1. แบง่ กลุ่มผู้รบั การอบรมตามทีมงานจากพ้ืนท่ี เลือกประธานกลมุ่ และเลขานุการกลุม่ 1.1 ประธาน (คุณอานวย) ทาหน้าที่อานวยการการประชุมให้มีมติเป็นเอกฉันท์ โดยปราศจากข้อ ขัดแย้ง และนาเสนอผลงาน 1.2 เลขานุการ (คุณลิขิต) กลุ่มทาหน้าที่บันทึกมติที่ประชุมในแต่ละความเห็น โดยต้องเป็นมติที่ ชดั เจน 2. แต่ละกลมุ่ จัดการประชมุ ในประเดน็ สนทนากล่มุ ต่อไปนี้ 2.1 ภาพปจั จบุ ันของการประกอบอาชีพของพ่นี ้องประชาชนเป็นอยา่ งไร? 2.2 ภาพของการพัฒนาอาชีพของพน่ี ้องประชาชนทสี่ ทบ.ต้องการควรเป็นอยา่ งไร? 2.3 ภาพของสถบ.ท่ีจะจดั ตัง้ ข้ึนจะมแี นวทางให้ความรู้เพอ่ื การพัฒนาอาชีพของพ่ีน้องประชาชนได้ อยา่ งไร? 2.4 เง่ือนไขที่จะทาให้สถบ.บรรลุเป้าหมายการให้ความรู้เพ่ือการพัฒนาอาชีพของพี่น้องประชาชน ได้มอี ะไรบา้ ง? 2.5 มแี นวทางประยุกต์ใชค้ วามรู้เรื่องการการพัฒนาตนเอง พัฒนาอาชีพและพฒั นาชมุ ชนอยา่ งไร? 3. ให้ตัวแทนแต่ละกลุ่มออกมานาเสนอช้ินงานที่มอบหมาย และให้ผู้อบรมมีส่วนร่วมในการให้ ความเห็น หรอื วพิ ากษ์ แบบประเมินผลงำนกำรปฏบิ ัตงิ ำนกลุ่ม ช่ือชิน้ งำน.................................................................รำยวิชำ ................................................................... ผู้สอนหรือผปู้ ระเมินบันทกึ คะแนนท่สี ังเกตได้จำกผลงำนในตำรำงตำมระดบั คุณภำพ 4 ชอ่ ง ช่อื กล่มุ ผลงำนควร ผลงำนพอใช้ ผลงำนปำนกลำง ผลงำนดี ปรับปรุง(1) (2) (3) (4) 1. 2. 3. 4. 5. หลกั สตู รกำรบรหิ ำรจดั กำร กำรเรยี นรู้ สถำบันกำรเรียนรู้กองทนุ หมู่บำ้ นและชุมชน 29

แผนกำรเรยี นท่ี 3 วิชาการจัดการเรยี นรู้ ชั้นเรยี นกองทุนหมูบ่ ้าน…………………………………. เวลา 12 ชัว่ โมง สำระสำคัญ จดุ ประสงค์ เน้ือหำ กิจกรรมกำร สื่อกำรสอน กำรวดั ผล เรียนกำรสอน รายวิชานี้ เพื่อใหผ้ เู้ รียนมี 1.การถอด ขัน้ นำ 1.วดี ทิ ศั น์ สังเกตจาก ผบู้ ริหารและ พฤติกรรม บทเรยี นและ ปฐมนเิ ทศการ 2.สไลด์ ช้นิ งานผลการ ผู้สอนหรือ ต่อไปน้ี ความรู้ เรยี นรายวิชา 3.เอกสาร สนทนากลมุ่ วิทยากรตอ้ งมี 1.สามารถถอด 2.การจัดทา ดว้ ยสไลด์การ เนอ้ื หาวิชาฯ และแบบ ความเข้าใจและ บทเรยี นและ แผนการเรียน สอนรายวชิ า ประเมิน มี ความร้ไู ด้ 3.สอ่ื การเรียน ขน้ั สอน ควาสามารถ 2.สามารถจัดทา การสอน -ชมวีดิทัศน์และ ถอดบทเรียน แผนการเรยี นได้ 4.การสอนและ บรรยายสรปุ และความรู้ 3.เลือกและผลิต การประเมนิ ผล สาระสาคญั ด้วย สามารถเขียน ส่ือการเรยี นการ สไลด์ แผนการเรยี น สอนได้ -เข้ากล่มุ ฝกึ เลอื กและผลิต 4.สามารถสอน ปฏิบัตติ าม สือ่ การเรียนการ และการ ใบงานรายวชิ า สอนได้ ประเมนิ ผลการ -นาเสนอผลการ ตลอดจน เรยี นได้ สนทนากลุ่ม สามารถสอน ขัน้ สรุป และการ วิทยากรและ ประเมนิ ผลการ ผเู้ รียนรว่ ม เรยี นได้ เพราะ อภปิ รายและ เป็นรายวิชาท่ี สรปุ เป็นหวั ใจสาคญั ข้ันวดั ผล ของสถาบนั การ ประเมนิ จากผล เรียนรู้ฯ การนาเสนอ ช้ินงานรายวิชา 30 สำนกั งำนกองทุนหมบู่ ้ำนและชุมชนเมืองแห่งชำติ

รำยละเอยี ดกจิ กรรมกำรเรียนกำรสอน : หน่วยกำรเรียนท่ี1เรอื่ งกำรถอดบทเรยี นและควำมรู้ ข้นั ตอน วธิ ีกำร 1. บอกจุดประสงค์ : ผดู้ าเนนิ การบอกจดุ ประสงค์ 1.อธิบายประกอบแผนภาพ หรือสไลด์ ของกจิ กรรม 2. ชมวดี ิทศั น์กรณีศกึ ษาการถอดบทเรียน 2. วิทยากรนาเสนอกรณศี ึกษาการถอดบทเรยี น ด้วยสือ่ ซีดี 3. บรรยายสรปุ หลักการและวิธีการการการถอด 3.วิทยากรใชส้ ไลดเ์ ป็นสอื่ บรรยายสรุปการถอด บทเรยี นและความรู้ บทเรยี นและความรู้ 4. แบ่งกล่มุ และมอบหมายบทบาทสมาชิกกลุ่มซง่ึ 4.แบง่ กลุม่ ฝกึ ปฏิบัติการถอดบทเรยี น ตามกองทุนแต่ละ ประกอบดว้ ยผู้ดาเนินการพดู คยุ (คณุ อานวย) ผู้ พนื้ ทต่ี ามความเช่ยี วชาญ คณุ อานวยเป็นผ้ชู วนคยุ ใน บันทกึ ข้อมูล (คณุ ลิขิต) และท่เี หลือเปน็ สมาชกิ ใน ประเด็นที่ตอ้ งถอดบทเรยี น และให้สมาชกิ เล่าเร่ืองท่เี ปน็ กลุ่ม(คุณกิจ) วทิ ยากรอธิบายและมอบหมาย ประสบการณ์ความสาเรจ็ ใน’งานปฏบิ ัติของเรอ่ื งนั้นๆ หนา้ ทท่ี ีมงาน หรอื เรอื่ งที่กลุม่ ต้องการถอดบทเรียน อยา่ งมีชีวิตชีวา 5. สมาชกิ ชว่ ยกนั สรุปประเดน็ สาคญั จากเรือ่ งเลา่ ให้ 5. สกัดประเดน็ สาคญั จากเรอ่ื งเล่าและสังเคราะหใ์ ห้ เปน็ ความรู้ จนได้ขอบขา่ ยเนื้อหาที่มีความสอดคลอ้ งกัน เป็นความรู้ ใหไ้ ดค้ วามเชอื่ มโยงและเปน็ องค์ความรู้ในทสี่ ดุ 6.วิทยากรให้ตัวแทนแต่ละกลุ่มออกมานาเสนอผลการ 6.นาเสนอผลการสนทนากลมุ่ ยอ่ ย เพื่อรบั การ ถอดบทเรยี น และใหผ้ ูร้ ่วมอบรมมีสว่ นรว่ มในการให้ อภปิ รายและซกั ถาม ความเห็นหรือวิพากษ์วจิ ารณ์ วทิ ยากรให้ข้อสังเกตและ ประเมินผลการทางานกล่มุ 7. วทิ ยากรตอบคาถามให้ความเหน็ รว่ มกบั ผ้รู ่วม 7. สรุป อภิปราย : ผู้รว่ มอบรมอภิปราย ซกั ถาม แนว อบรม และสรุปข้อเสนอแนวทางการประยกุ ต์ ทางการประยกุ ต์ใชใ้ นการทางาน สถานท่ี : หอ้ งประชุม วนั เวลา : ชว่ งเช้าวันที่2ของการประชมุ ใช้เวลาประมาณ 3 ชัว่ โมง สือ่ วสั ดุ อปุ กรณ์ 1. สอื่ 1.1. ซีดีกรณศี กึ ษาการถอดบทเรียน 1.2. สไลดเ์ รอื่ งการจดั การความร้แู ละถอดบทเรียน 2. วัสดุ 2.1. กระดาษปรู๊ฟและปากกาสี 2.2. บตั รคา 3. อปุ กรณ์ เคร่ืองคอมพิวเตอรโ์ นต้ บุ๊ก และเคร่ืองฉาย LCD / กลอ้ งถ่ายภาพ / กล้องวดิ โี อ หลักสตู รกำรบรหิ ำรจัดกำร กำรเรยี นรู้ สถำบันกำรเรียนรู้กองทนุ หม่บู ำ้ นและชุมชน 31

ความคาดหวงั 1. ผู้รว่ มอบรมรหู้ ลักการและวธิ กี ารถอดบทเรยี นและองคค์ วามรู้ 2. ผ้รู ่วมอบรมได้รับประสบการณ์ตรงในการถอดบทเรียนและองคค์ วามรู้ 3. เชอ่ื มน่ั ในศกั ยภาพตนเองและใสใ่ จทจี่ ะนาแนวคดิ ปฏบิ ัติไปใช้ในการทางาน การประเมนิ ผล 1. ประเมินจากผลงาน 2. สังเกตการร่วมกจิ กรรม การอธิบาย ซกั ถาม และสรุป คาแนะนา 1. กรณีทผ่ี ู้เขา้ รว่ มมพี ืน้ ความรูแ้ ตกต่างกนั ควรเลือกคณุ อานวยหรือผู้ดาเนินการพูดคยุ ท่ีมีทักษะการพดู คุณลขิ ติ หรอื เลขาทมี งานเป็นผ้มู ที ักษะในการจบั ประเด็นและการเขียน 2. เรื่องที่ถอดบทเรียนควรเปน็ เรอื่ งที่สมาชิกมีบทเรยี นความสาเรจ็ ทเ่ี ปน็ แบบอยา่ งได้ 32 สำนกั งำนกองทุนหมูบ่ ำ้ นและชุมชนเมืองแหง่ ชำติ

ใบงำนท่ี 3 กำรถอดบทเรยี นและควำมรู้ 1. สมาชกิ แบ่งกลุม่ ตามประเดน็ ความชานาญ 2. ประชุมกลุ่มเลอื กผูอ้ านวยการกระบวนการ (คณุ อานวย) และผูท้ ท่ี าหนา้ ทีเ่ ป็นเลขานกุ ารทาการบนั ทกึ ข้อมูล (คณุ ลิขติ ) 3. กาหนดหัวเรอ่ื งบทเรยี นทก่ี ลุ่มตอ้ งการถอดและวัตถปุ ระสงค์ 4. กาหนดประเด็นท่ีจะถอดในหัวเร่ืองบทเรียน 5. เลือก/ออกแบบแบบบนั ทกึ หรือตารางบนั ทกึ ข้อมลู การถอด 6. ดาเนนิ การถอดและนาเสนอบทเรียนตาม worksheet 1-5 1.ชอื่ กลมุ่ ............................... ตาแหนง่ ชอ่ื คุณอานวย(ประธาน) คุณลขิ ติ (เลขานุการ) 1.1 ชอ่ื …............................................................................. คณุ ประสาน/โฆษกกลุ่ม 1.2 ชื่อ…............................................................................. คุณกิจ 1.3 ชื่อ…............................................................................. คุณกิจ 1.4 ชื่อ…............................................................................. คุณกิจ 1.5 ชอ่ื …............................................................................. คุณกิจ 1.6 ชอ่ื …............................................................................. 1.7 ชอ่ื …............................................................................. 2. กำหนดหวั เร่อื งบทเรียนและวเิ ครำะหป์ ระเดน็ ท่ีจะถอด บทเรยี นเรื่อง............................. 2.1 ประเด็นท่ี 1 2.1.1 ประเดน็ ย่อย 2.1.2 ประเด็นย่อย 2.1.3 ประเดน็ ยอ่ ย 2.2 ประเด็นท่ี 2 2.2.1 ประเดน็ ยอ่ ย 2.2.2 ประเด็นย่อย 2.2.3 ประเดน็ ยอ่ ย 2.3 ประเดน็ ที่ 3 2.3.1 ประเดน็ ยอ่ ย หลกั สูตรกำรบรหิ ำรจดั กำร กำรเรยี นรู้ สถำบนั กำรเรียนรู้กองทุนหมู่บ้ำนและชุมชน 33

2.3.2 ประเด็นย่อย 2.3.3 ประเดน็ ยอ่ ย 2.4 ประเดน็ ที่ 4 2.4.1 ประเดน็ ยอ่ ย 2.4.2 ประเดน็ ยอ่ ย 2.4.3 ประเด็นยอ่ ย 2.5 ประเด็นท่ี 5 (ถา้ มี) 2.5.1 ประเด็นย่อย 2.5.2 ประเดน็ ยอ่ ย 2.5.3 ประเด็นย่อย 3. ออกแบบแบบบนั ทึกขอ้ มลู การถอดบทเรียน 3.1 ตารางวเิ คราะหเ์ นอ้ื หาการถอดบทเรียนตามประเดน็ (กรณกี ารถอดบทเรียนหลงั การ ทางาน) บทเรยี นเรือ่ ง.................................................... ประเดน็ ท่ี ทาอะไร ทาไมจงึ ทา มีวิธที า เคล็ดลบั ในการ ข้อควรระวัง อย่างไร ทาให้สาเรจ็ ในการทา ประเด็นที่ 1 ประเดน็ ที่ 2 ประเด็นท่ี 3 ประเด็นท่ี 4 3.2 สร้างแบบบนั ทึกขอ้ มลู การถอดบทเรยี นตามประเดน็ (กรณีการถอดบทเรียนหลงั การทางาน อกี แบบหนึง่ ) บทเรียนเร่อื ง..................................................... 3.2.1 ความหมาย.............................. 3.2.2 วัตถปุ ระสงค.์ .......................... 3.2.3 กระบวนการทางาน (ขน้ั ตอน วิธีปฏบิ ตั ิ และเคล็ดลับการ ปฏิบตั ิงาน)...................................... 3.2.4 ส่งิ ท่ที าได้ด.ี .................................... 3.2.5 ปจั จัยแห่งความสาเรจ็ ..................................... 3.2.6 ปัญหาอปุ สรรคท่ีเกิดขนึ้ และแนวทางแกไ้ ข..................................... 3.2.7 ข้อเสนอแนะในการนาบทเรยี นไปใชป้ ระโยชน์.................. 34 สำนกั งำนกองทุนหมูบ่ ำ้ นและชุมชนเมอื งแห่งชำติ

4. สังเคราะห์ข้อมลู จากแบบบันทึกขอ้ มลู เป็นองคค์ วามรู้ ช่อื บทเรียน........................................... 4.1 ความหมายและวตั ถปุ ระสงค์ 4.1.1 ความหมาย.............................. 4.1.2 วัตถปุ ระสงค.์ .......................... 4.2 ขนั้ ตอนและเคล็ดลับการปฏิบัตงิ าน 4.2.1 ขั้นตอน.............................. 4.2.2 เคล็ดลบั การปฏบิ ัตงิ าน........................... 4.3 ส่งิ ท่ที าไดด้ แี ละปัจจัยแหง่ ความสาเร็จ 4.3.1 สง่ิ ทีท่ าได้ดี.............................. 4.3.2 ปัจจยั แห่งความสาเรจ็ ........................... 4.4 ปญั หาอปุ สรรคและแนวทางแก้ไข 4.4.1 ปญั หาอปุ สรรค.............................. 4.4.2 แนวทางแก้ไข........................... 4.5 ขอ้ เสนอแนะในการนาบทเรียนไปใชป้ ระโยชน์…………………………………………………… 7. มีแนวทางประยุกต์ใช้ความรู้เรอ่ื งการถอดบทเรียนและความรอู้ ย่างไร? 8. ให้ตวั แทนแต่ละกล่มุ ออกมานาเสนอชิ้นงานท่มี อบหมาย และใหผ้ ูอ้ บรมมีส่วนร่วมในการให้ ความเหน็ แบบประเมินผลงำนกำรปฏบิ ตั งิ ำนกล่มุ ช่อื ช้ินงำน.................................................................รำยวิชำ ......................................................................... ผ้สู อนหรอื ผปู้ ระเมนิ บันทึกคะแนนทส่ี งั เกตไดจ้ ำกผลงำนในตำรำงตำมระดบั คณุ ภำพ 4 ชอ่ ง ช่ือกลมุ่ ผลงำนควร ผลงำนพอใช้ ผลงำนปำนกลำง ผลงำนดี ปรับปรงุ (1) (2) (3) (4) 1. 2. 3. 4. 5. หลกั สตู รกำรบริหำรจดั กำร กำรเรยี นรู้ สถำบันกำรเรยี นรู้กองทนุ หมบู่ ้ำนและชมุ ชน 35

รำยละเอยี ดกจิ กรรมกำรเรียนกำรสอน: หน่วยกำรเรียนท่ี2เรือ่ งแผนกำรเรยี น ขั้นตอน วิธกี ำร 1. บอกจุดประสงค์ : ผูด้ าเนนิ การบอก 1.1 อธิบายประกอบข้อความในสไลดห์ รอื กระดาษปรู๊ฟ จุดประสงค์ของกจิ กรรม 2. นาเสนอตัวอย่างบันทกึ แผนการจดั การเรียน 2.1 วิทยากรชใี้ ห้เห็นความสาคัญและความจาเปน็ ของ อย่างง่ายให้กับผู้ร่วมอบรม แผนการเรียน และฉายภาพใหเ้ ห็นแบบบันทึก แผนการสอน เปดิ โอกาสให้ผรู้ ่วมอบรมซักถาม เพื่อใหเ้ กดิ ความเขา้ ใจแต่ละหัวข้อรายการ และ วทิ ยากรสรุปองคป์ ระกอบแผนการสอน 3. อธิบายหลักการและวิธีการเขียนแผนการ 3.1 วิทยากรใชส้ ไลดเ์ ปน็ ส่ืออธบิ ายการเขียนแผน เรยี นแต่ละรายการหัวข้อ การเรยี น แต่ละรายการหวั ข้อจากตัวอยา่ งบนั ทึก แผนการจดั การเรียน 4. แบง่ กลมุ่ ทางานปฏิบตั ิการฝกึ เขยี นแผนการ 4. แบ่งกลุ่มตามทีมงานจากพน้ื ที่ และมอบหมายให้ เรียน เขียนแผนการเรยี น เพ่ือจัดการเรียนรูแ้ ก่กลุ่มเปา้ หมาย ในเวลาที่กาหนด โดยใช้ชุดความรจู้ ากการถอดบทเรยี น 5. นาเสนอแผนการเรียน เพื่อรบั การวพิ ากษ์ 5.วทิ ยากรให้ตัวแทนแต่ละกลมุ่ ออกมานาเสนอแผนการ เรียน และใหผ้ รู้ ่วมอบรมมสี ว่ นร่วมในการใหค้ วามเห็น หรือวพิ ากษว์ จิ ารณ์ วิทยากรใหข้ ้อสังเกตและประเมิน แผนการเรียนแตล่ ะกล่มุ 6. สรปุ หลกั การและวธิ กี ารเขยี นแผนการเรียน 6 วทิ ยากรทาการอภิปราย เพอ่ื ให้ทป่ี ระชมุ ร่วม และการนาแผนสอนไปใช้ สรปุ หลักการ วิธีการ และแนวทางการใช้แผนการเรียน ลงบนกระดาษปรฟู๊ แตล่ ะกลุม่ นาแผนการเรียนติดผนงั เพ่ือเรยี นรู้รว่ มกัน สถานท่ี : หอ้ งฝกึ อบรม วันเวลา : ชว่ งบ่ายวนั ที่ 2 ของการประชุม ใชเ้ วลาประมาณ 3 ชั่วโมง สือ่ วสั ดุ อุปกรณ์ 1. สอ่ื : ตวั อยา่ งบนั ทึกแผนการจดั การเรยี น 2. วัสดุ : กระดาษปรฟู๊ และปากกาสี 3. อปุ กรณ์ : คอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊ก และเครื่องฉาย LCD, กลอ้ งถา่ ยภาพ, กลอ้ งวดิ โี อ ความคาดหวัง 1. ผรู้ ว่ มอบรมเห็นความสาคัญและความจาเป็นต้องมแี ผนการเรียน 2. ผรู้ ว่ มอบรมเกดิ การเรยี นรู้จากประสบการณฝ์ ึกปฏิบตั ิการเขยี นแผนการเรยี น 3. มีรา่ งแผนการเรียน พรอ้ มปรับใชส้ อนจริง 36 สำนกั งำนกองทุนหมูบ่ ้ำนและชุมชนเมืองแหง่ ชำติ

การประเมินผล 1. ประเมินจากผลงานโดยใช้แบบประเมินแผนการเรียน 2. สังเกตการร่วมกิจกรรม การอธิบาย ซักถาม และสรปุ คาแนะนา 1. แผนการเรียนของสถาบันการเรียนรู้กองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองจะแตกต่างจาก แผนการสอนในระบบโรงเรียนท่ัวไป เพราะการเรียนรู้ขึ้นอยู่กับความต้องการของกลุ่ม ผู้เรียน จึงมิได้มีหลักสูตรที่เป็นมาตรฐาน เน้ือหาสาระและวิธีการสอนจะยืดหยุ่นตาม ปัญหา และความต้องการของผเู้ รียน 2. การเขียนแตล่ ะหัวข้อรายการควรมุ่งเน้นให้สมาชิกผู้ร่วมอบรมเข้าใจและปฏิบตั ิได้จริงโดย มไิ ด้มงุ่ เน้นความเครง่ ครัดทางวชิ าการมากนัก หลกั สูตรกำรบรหิ ำรจดั กำร กำรเรยี นรู้ สถำบันกำรเรยี นรู้กองทนุ หมบู่ ำ้ นและชมุ ชน 37

ใบงำนท่ี 4 เวลา นาที กำรจัดทำแผนกำรเรียน วัตถุประสงค์ 1. เพือ่ ให้แต่ละกลุ่มสามารถนาชุดความรู้มาจัดทาแผนการเรียนได้ 2. เพื่อใหแ้ ผนการเรยี นท่ีพร้อมจดั การเรยี นรู้ ตัวอย่างแบบบันทกึ แผนการจดั การเรยี น แผนกำรเรียน แผนการเรียนท่ี................เรือ่ ง.............................................................เวลา................นาที แนวคดิ และสาระสาคญั …………………………………………………………………………………………………………….……………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………….…………… จุดประสงค์ 1………………………………………….….. 2……………………………………………… 3………………………………………..……. ขอบข่ายเนื้อหา 1……………………………………….…….. 2……………………………………………… 3……………………………………..………. 38 สำนกั งำนกองทนุ หมบู่ ำ้ นและชุมชนเมืองแห่งชำติ

กจิ กรรมกำรเรยี นกำรสอนหนว่ ยกำรเรียนที่ 2 เรอ่ื งแผนกำรเรยี น ข้นั ตอน วิธกี ำร 1. ขน้ั นา 1. .......................................... 2. ขั้นสอน 2.1 ............................................. 2.2......................................................... 3. ขนั้ สรุป 3. ........................................................... 4. ขนั้ วัดผล 4.1 ........................................................... 4.1 .............................................................. สือ่ กำรเรยี นและแหล่งเรียนรู้ รำยกำร จำนวน ลำดับ กำรวัดผลประเมนิ ผล วธิ ีกำรและเครือ่ งมอื เกณฑ์กำรประเมนิ จดุ ประสงค์ คำแนะนำ …………………………………………………………………………………………………………….……………………………… …………………………………………………………………………………………………………….……………………………… หลักสตู รกำรบรหิ ำรจัดกำร กำรเรยี นรู้ สถำบนั กำรเรยี นรู้กองทนุ หมบู่ ้ำนและชมุ ชน 39

แบบประเมินแผนกำรเรยี น แผนการเรยี นวิชา..................................................... หน่วยการเรยี นท.่ี .....เร่ือง........................................... ระดับ รำยกำรประเมิน ดีมำก ดี พอใช้ ปรับปรงุ ใช้ หมำยเหตุ ไมไ่ ด้ 1. จุดประสงค์การเรียนรู้ ครอบคลุม ชัดเจนและเหมาะสม 2. เน้ือหาสาระ ครอบคลมุ ถกู ตอ้ ง ความยากง่ายและชดั เจน 3. กิจกรรมการเรียนการสอน นา่ สนใจ เหมาะสมและสรา้ งสรรค์ 4. สอื่ การเรียนการสอน ตรงกบั เนอื้ หาน่าสนใจ เรียนรูไ้ ดเ้ ร็วและประหยัด 5. การประเมินผล เทยี่ งตรง เช่ือถอื ได้ สามารถประยุกตไ์ ด้ 6. ความสอดคลอ้ ง จุดประสงคก์ ับเนื้อหา กจิ กรรมการเรยี นการสอน ส่อื การเรียนและการวัดและประเมินผล 7.กาหนดเวลาเรียนเหมาะสม รวม รวม วสั ดแุ ละอปุ กรณ์ 1. กระดาษฟลิปชาร์ท และปากกาเคมี 2. คอมพวิ เตอร์ (ถ้าม)ี 3. แบบฟอร์มแผนการเรียน ขนั้ ตอน 1. ใหแ้ ต่ละกลุม่ ศกึ ษาชุดความรู้ กาหนดกลุ่มเปา้ หมายการเรียนรู้ 2. ปฏบิ ัตกิ ารเขียนแผนการจัดการเรียน 3. นาเสนอผลปฏิบตั ิการเขียนแผนการจัดการเรยี นเพือ่ ประเมินและปรบั ปรงุ ผลลัพธจ์ ากกิจกรรม 1. ได้แผนการจดั การเรียน 2. ไดแ้ นวทางการประเมินแผนการเรยี น 40 สำนักงำนกองทุนหมูบ่ ้ำนและชมุ ชนเมอื งแหง่ ชำติ

ขอ้ แนะนา 1. การประเมนิ ผลการปฏิบตั ิงานของกลมุ่ ไม่เนน้ การแขง่ ขันหรอื เปรียบเทียบกับใคร 2. ผลการประเมนิ ช่วยให้เกิดการพัฒนาตนเองโดยใช้ความรู้ และทาให้ทราบวา่ เราจะ เรียนรู้ จากใครอยา่ งไร รำยระเอยี ดกจิ กรรมกำรเรยี นกำรสอน: หนว่ ยกำรเรยี นท่ี 3 เร่อื ง สือ่ กำรเรียนกำรสอน ข้ันตอน วิธีกำร 1. บอกจดุ ประสงค์ : ผู้ดาเนนิ การบอกจดุ ประสงค์ของ 1.1 อธิบายประกอบสไลดห์ รอื ข้อความในกระดาษ กิจกรรม ปรฟู๊ 2. ทากิจกรรมการสอ่ื สารทางเดยี วและ 2.1 วิทยากรคัดเลือกผู้ร่วมอบรมออกมาเป็นผู้ส่งสาร สองทาง โดยมอบ ต้นฉบับเป็นรูปส่ีเหลี่ยมจัตุรัส 4 รูป ต่อกัน และเป็นผู้ให้ สมาชิกในห้องเขียนรูปให้เหมือนต้นฉบับ รอบแรกหา้ มมี การซกั ถาม รอบท่ี 2 เปลย่ี นตน้ ฉบับรูป ใหม่ และเปลี่ยน ให้อีกคนเป็นผู้ส่งสาร ระหว่างการ ส่อื สารเปิดโอกาสให้ สมาชกิ ซักถามได้ จากนั้นวิทยากร เฉลยภาพต้นฉบับกา สื่อสารรอบที่ 1 ว่าถูกกี่คน แล้ว ชว่ ยกนั สรปุ ความหมาย และความสาคัญของสื่อ 3. ชมวดี ทิ ัศนเ์ ร่ืองหอ้ งเรยี นอัจฉรยิ ะและบรรยายสรุป 3. บรรยายสรปุ ประกอบสไลดห์ นว่ ยการเรียนส่ือการ สาระสาคัญของส่ือการเรยี นการสอน เรียนการสอน 4. ฝึกปฏบิ ัตอิ อกแบบสไลดป์ ัจจัยการผลติ 4. ใหส้ มาชิกผรู้ ว่ มอบรมทดลองออกแบบสไลด์และ วทิ ยากรเฉลยพรอ้ มบรรยายสรุปการออกแบบสไลด์ เพอื่ การนาเสนอ 5. แบง่ กลุ่มวเิ คราะห์ส่อื และเลือกส่อื สไลดจ์ ากแผนการ 5. ออกแบบผลิตสไลด์เพ่ือการสอนตามแผนการเรียน เรยี นมาออกแบบผลิตสไลดเ์ พอ่ื การสอน โดยใช้สไลด์เพอื่ การนาเสนอเป็นคู่มือ 6.นาเสนอการใช้ส่อื สไลด์ 6.แต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมานาเสนอการใช้สอ่ื สไลด์ สถานท่ี : หอ้ งฝึกอบรม วันเวลา : ชว่ งเช้าวันท่ี 3ของการฝกึ อบรม ใช้เวลาประมาณ 3 ชั่วโมง สอ่ื วสั ดุ อุปกรณ์ 1. สอื่ ได้แก่ แผนภมู ิ ภาพ สไลด์ วีดที ัศน์ 2. วัสดุ ได้แก่ กระดาษปรฟู๊ และปากกาสี 3. อปุ กรณ์ ไดแ้ ก่ คอมพวิ เตอรโ์ นต้ บุก๊ , เคร่ืองฉาย LCD, กล้องถา่ ยภาพ, กล้องวิดโี อ ความคาดหวงั 1. ผู้ร่วมอบรมเกิดการเรยี นรูห้ ลักการเกีย่ วกบั สื่อการเรียนการสอน หลักสูตรกำรบรหิ ำรจัดกำร กำรเรยี นรู้ สถำบนั กำรเรยี นรู้กองทนุ หมบู่ ้ำนและชุมชน 41

2. เลือกใชส้ ่ือใหส้ อดคลอ้ งกับแผนการเรยี น 3. นาวิธีการใช้สื่อไปประยกุ ตใ์ นการสอนได้ การประเมินผล 1. ประเมินจากผลงาน 2. สังเกตการรว่ มกิจกรรม การอธิบาย ซักถาม และสรปุ คาแนะนา 1. การใช้สอ่ื ตวั อยา่ งในการสาธิตของวทิ ยากร ควรให้เหมาะสมกับบรบิ ทของพนื้ ท่สี ถาบนั การเรียนรฯู้ ของกล่มุ ผอู้ บรม ตวั อย่างต้นฉบบั การสื่อสารทางเดยี วและสองทาง ภาพการส่อื สารทางเดยี ว ภาพการส่ือสารสองทาง 42 สำนักงำนกองทนุ หม่บู ำ้ นและชุมชนเมอื งแหง่ ชำติ