95 2.3.4.9 ทานคิดวาการใหความชวยเหลือในรูปแบบใดที่มีความจําเปนและยัง ไมไดมกี ระบวนการในการใหความชวยเหลือกลมุ ผูตกเปนเหยื่อการคามนุษย ในประเด็นของรปู แบบการใหความชวยเหลอื ทม่ี ีความจําเปนและยงั ไมมี กระบวนการใหความชวยเหลือ สามารถแบงออกเปน ดงั น้ี กระบวนการที่ รปู แบบการใหความชวยเหลือ จาํ เปน 1.จัดชั้นเรียนหรือสนับสนุนทางดานการศึกษาพ้ืนฐาน หรือการจัดอบรมใน สถานศึกษา ตงั้ แตประถมใหไดยินไดฟงกอนจะพลาดโอกาสท่ีดี ๆ ไป ใหมีวิทยากรที่ มคี วามรูจริง มปี ระสบการณ เขาไปแทรกในการใหความรู 2.การจดั หางานท่ีมน่ั คงซึ่งเปนตนเหตุหลกั ที่จะไมทาํ ใหตกเปนเหยื่อ 3.การอบรมหรือการใหคาํ แนะนําในทุกเร่ืองเกี่ยวกับการใชชีวิตในตางประเทศกอนท่ี จะโดนชักจงู 4.การใหความรูเกี่ยวกับเร่ืองของกฎหมายคุมครองสิทธิมนุษยชนระหวางประเทศ สําหรับผูเขาเมืองโดยผิดกฎหมาย หรือทําใหมีสถานะทางวีซาที่ถูกตอง เเละความรู เกี่ยวกับกระบวนการติดตาม ถึงความปลอดภัยของเหย่ือหลังออกมาจากพื้นที่ ความรเู กี่ยวกับ การเรียกรองคาเสยี หายจากผลู อลวง 5.การใหความรูเกี่ยวกับดานภาษา ที่อยูอาศัย และสภาพแวดลอมของประเทศ ปลายทาง การให 6.การใหความรูเบ้ืองตนเกี่ยวกับประเทศท่ีจะไป ทั้งทางดานสังคม วัฒนธรรม และ ความรู/การ สทิ ธิตาง ๆ ในการทาํ งาน ใหการศกึ ษา 7.การนําเสนอเคสผูเสียหายเปนกรณีตัวอยาง 8.การสรางแรงจูงใจใหผูตกเปนเหย่ือไดเล็งเห็นถึงโอกาสในการกลับบานเกิด หรือ การเร่ิมตนชีวิตใหมในอาชีพอื่น ๆ รวมถึงการยอมรับท่ีจะอยูรวมในสังคม และ พยายามทําลายคานิยมในการบูชาเงิน เห็นเงินเปนพระเจาในไทยรวมไปถึงการ ทาํ ลายคานยิ มทผี่ ดิ ๆ ในไทยนัน่ คือ การแตงงานกับฝร่ังเพื่อเงิน เพราะผิด ศลี ธรรม และอาจถูกหลอกใหเปนเหย่อื คามนุษยไดในบางกรณี 9.การประชาสัมพันธ ใหความรูอยางทั่วถึงในพ้ืนที่ตนทางเก่ียวกับ การสราง อาชีพใหม/การชวยหางานใหทําอยางถูกตองตามกฎหมาย ที่พักและ คําแนะนาํ รวมถงึ ภาษา เชน จดั อบรมผูที่จะไปตางประเทศในกรณีไปนวด เปนตน 1.การใหความชวยเหลือดานกฎหมาย และควรมีการปรับปรุงกฎหมายท่ีผูตกเปน เหยอื่ ควรไดรับการชดใชอยางรวดเรว็
96 2.การใหความชวยเหลอื ดานการเงิน 2.1 เพอ่ื ชดเชยเงินทีเ่ สยี ไปใหกบั กระบวนการการคามนุษย 2.2 เพื่อเปนคาใชจายในการสงกลบั ภูมิลาํ เนาเดิม 3.การตัง้ ศูนยใหความชวยเหลอื /การต้ัง Office อยใู นประเทศน้นั ๆ 4.การฟนฟูสภาพจิตใจ/การเยียวยาดานจิตใจอยางตอเนื่องและ มี กระบวนการในการตดิ ตามประเมินผล 5.การจัดหางาน/สงเสริมอาชีพท่ีเหมาะสม ภายหลังจากที่ไดรับการชวยเหลือแลว และการใหความสนใจและตรวจสอบวาจางคนงานไปตางประเทศ หรือการไป ตางประเทศของบคุ คลทจ่ี ะไปในประเทศปลายทาง 6.การสรางอาชีพในชุมชนกลุมเสี่ยง การสรางความตระหนักใหกับครอบครัวตนทาง ศนู ย และเตรียมพรอมครอบครัวใหรับผเู สยี หายคืนสูสังคม ชวยเหลอื / 7.การจดั ต้ังองคกรเพื่อการคุมครองและดําเนินการสงกลับภูมิลําเนา และมีมาตรการ บรกิ าร ในการคมุ ครองความปลอดภัยในการเดนิ ทางกลบั สูภูมิลําเนา และการจัดสวัสดิการที่ เหมาะสม 8.การจดั ศูนยชวยเหลือในประเทศน่นั ๆ เพ่อื เปนจดุ ศนู ยกลางในการชวยเหลือกลุมผู ท่ีตกเปนเหยื่อการคามนุษย โดยมีการชวยเหลือในทันทีทันใด พรอมลาม เม่ือไดรับ แจง และจดั การข้ันเดด็ ขาดสาํ หรับผูคามนษุ ย เชน ประหารชวี ติ เปนตน 9. มีหนวยงานที่สามารถดําเนินการประสานงานกับตํารวจเขาจับกุมแหลงคามนุษย กอนมีเหยอ่ื โดนหลอก (กรณีมีหลกั ฐานชัดเจนแลว) 10.การตั้งศูนยประสานงานเพ่ือตรวจเช็คนายจางปลายทาง (อาจจะใหสถานทูตใน ตางประเทศชวยตรวจสอบ หรือจิตอาสาในตางประเทศตรวจสอบเบอื้ งตน)
97 2.3.4.10 กระบวนการกลับคืนสชู ุมชน (1) ทานคดิ วา กลุมผูตกเปนเหยื่อการคามนุษยสวนใหญ เมอ่ื กลับคืนสูชุมชน แลวไดรบั ผลตอบรับจากการกลบั คนื สชู มุ ชนอยางไร ตารางท่ี 4.60 แสดงการฟนฟูเม่ือกลับคนื สูชุมชน ผลตอบรับจากการกลับคนื สูชมุ ชน รอยละ จํานวน (500) (100.0) 253 305 ไมไดรับการยอมรบั จากชุมชน 50.7 7 ไดรบั การยอมรบั จากชุมชน 40.8 7 ไดรับการยอมรบั นอย 1.4 14 7 ข้นึ อยูกับตวั บุคคล 1.4 7 ตอบอ่นื ๆ ไมมีความเห็น 2.9 ไมแนเสมอไป 1.4 แลวแตชมุ ชน 1.4 จากการสํารวจพบวาผูตอบแบบสํารวจสวนใหญ รอยละ 50.7 คิดวา กลุมผูตกเปนเหยื่อ การคามนุษยสวนใหญ เม่ือกลับคืนสูชุมชนแลวมักไมไดรับการยอมรับจากชุมชน รองลงมารอยละ 40.8 คิดวาจะไดรับการยอมรับจากชุมชน ซ่ึงมีเพียงรอยละ 1.4 ที่คิดวาการกลับสูชุมชนน้ันจะไดรับ การยอมรับนอย และขึน้ อยกู ับตัวบุคคล
98 แผนภูมิ 4.61 แสดงจํานวนรอยละของผตู อบแบบสํารวจ ประเด็นผลตอบรับจากการกลับคนื สูชุมชน ร้อยละ ได้รับการยอมรับจากชุมชน ไม่ได้รับการยอมรับจากชุมชน ขึน้ อยู่กับตัวบคุ คล ได้รับการยอมรับน้อย ไม่มคี วามเห็น 1.4 1.4 ไม่แน่เสมอไป แล้วแต่ชมุ ชน 60 50 50.7 40 40.8 30 20 10 1.4 1.4 2.9 0 สําหรบั (2) ทานคิดวา กระบวนการกลับคืนสูชุมชนรูปแบบใดมีความเหมาะสมท่ีสุด กลุมผตู กเปนเหยอื่ การคามนุษย ตารางที่ 4.62 แสดงกระบวนการกลับคืนสูชุมชน กระบวนการกลับคืนสูชุมชน รอยละ จํานวน การกลบั สูครอบครัว 41.9 208 การพ่งึ ตนเอง 36.5 183 การยายไปอยชู มุ ชนใหม 12.2 60 การกลับสชู ุมชนเดมิ 2.7 14 กลับสูชมุ ชนท่เี หมาะสมกบั การดาํ รงชวี ิต และการหาเลยี้ งชีพ 1.4 7 ตอบอน่ื ๆ เขาศนู ยเพอ่ื ใหคาํ ปรึกษาตอไป 1.4 7 การกลับสูชมุ ชน และมีอาชีพรบั รอง ลดความเสี่ยงตอการกลบั เขาไปสู 1.3 7 ขบวนการเดิม การพงึ่ ตัวเองใหอยูในสังคม 1.3 7 ไมรู 1.3 7
99 จากการสํารวจพบวาผูตอบแบบสํารวจสวนใหญ รอยละ 41.9 คิดวากระบวนการกลับคืนสู ชุมชนรูปแบบที่มีความเหมาะสมที่สุดสําหรับกลุมผูตกเปนเหยื่อการคามนุษยคือการกลับคืนสู ครอบครัว รองลงมารอยละ 36.5 คิดวาการพ่ึงตนเอง และรอยละ 12.2 คิดวาควรมีการยายไปอยูใน ชุมชนใหม ซ่ึงมีเพียงรอยละ 1.4 ที่คิดวาควรใหเหย่ือเขาศูนยบริการเพื่อใหคําปรึกษาตอไป และรอย ละ 1.3 ทีค่ ดิ วาการกลับสูชมุ ชน ควรมีอาชพี รองรบั ดวย เพ่ือลดความเสี่ยงตอการกลับเขาไปสู ขบวนการเดมิ และมีการพง่ึ ตัวเองใหอยูในสงั คมใหได แผนภูมิ 4.63 แสดงจํานวนรอยละของผูตอบแบบสํารวจ ประเด็นกระบวนการกลบั คืนสูชุมชน กลับสู่ชมุ ชนท่ี การกลับสู่ชุมชน และมีอาชพี ไม่รู้ ร้ อยละ เข้าศูนย์เพ่ือให้คาํ ปรึกษา เหมาะสมกับ รับรอง ลดความเส่ียงต่อการ 1% ต่อไป การดํารงชีวติ 1% และการหา กลับเข้าไปส่ขู บวนการเดิม การพ่งึ ตัวเองให้อย่ใู นสังคม 1% การพ่งึ ตนเอง เลีย้ งชีพ 1% 38% 2% การย้ายไปอย่ชู ุมชนใหม่ 12% การกลับสู่ชุมชนเดิม 3% การกลับสู่ครอบครัว 42% (3) ทานคิดวาการสรางทางเลือกใด เปนทางเลือกทเ่ี หมาะสมมากทสี่ ุดสาํ หรับผูที่ ตกเปนเหยอ่ื การคามนุษย ตารางท่ี 4.64 แสดงทางเลือกทเี่ หมาะสมสําหรบั ผูทต่ี กเปนเหย่ือการคามนุษย ทางเลือกท่เี หมาะสมสําหรับผทู ่ีตกเปนเหย่ือการคามนุษย รอยละ จํานวน 170 การเสรมิ สรางความเขมแข็งทางจติ ใจใหแกผูตกเปนเหย่ือ 33.8 147 81 การพฒั นาทักษะในการประกอบอาชีพใหแกผตู กเปนเหยื่อ 29.5 67 35 การจัดหางาน 16.2 การสรางความเขาใจกับชุมชนของกลุมผูตกเปนเหยื่อ 13.5 ทุกขอ 7.0
100 จากการสํารวจพบวาผูตอบแบบสาํ รวจสวนใหญ รอยละ 33.8 คดิ วาการสรางทางเลือกท่ี เหมาะสมมากทีส่ ุดสําหรบั ผูท่ีตกเปนเหย่อื การคามนษุ ยคอื การเสริมสรางความเขมแขง็ ทางจิตใจใหแก ผตู กเปนเหยื่อ รองลงมารอยละ 29.5 คดิ วาควรมีการพัฒนาทักษะในการประกอบอาชีพใหแกผตู ก เปนเหยอ่ื รอยละ 16.2 คดิ วาควรมีการจดั หางานใหแกผตู กเปนเหยอื่ และรอยละ 13.5 คิดวาควรมี การสรางความเขาใจกับชุมชนของกลมุ ผตู กเปนเหย่ือ แผนภมู ิ 4.65 แสดงจํานวนรอยละของผูตอบแบบสาํ รวจ ประเดน็ ทางเลือกท่เี หมาะสมสําหรบั ผทู ต่ี กเปนเหยอ่ื การคามนุษย ร้ อยละ 35 การเสริมสร้ างความเข้ มแข็งทาง การพฒั นาทกั ษะในการประกอจบิตใจให้แก่ผ้ตู กเป็นเหย่ือ, 33.8 อาชพี ให้แกผ่ ้ตู กเป็นเหยอื่ , 29.5 30 การสร้างความเข้าใจกบั ชมุ ชน 25 การจดั หางาน, 16.2 ของกลมุ่ ผ้ตู กเป็นเหยอื่ , 13.5 20 ทกุ ข้อ, 7 15 10 ร้ อยละ 5 0 (4) กระบวนการเสรมิ สรางพลงั อํานาจใหแกผตู กเปนเหย่อื กระบวนการใดสาํ คญั ทสี่ ุด ตารางท่ี 4.66 แสดงกระบวนการเสริมสรางพลงั อาํ นาจใหแกผตู กเปนเหย่ือ กระบวนการเสรมิ สรางพลังอํานาจใหแกผตู กเปนเหยอื่ รอยละ จํานวน การสรางทางเลือกในการประกอบอาชีพ 41.7 209 การเขาถงึ ขอมูลขาวสารและทรัพยากร 25.7 128 การตดั สนิ ใจ 12.2 161 การเขาถงึ สิทธิ 12.2 61 การเสริมสรางภาพลักษณและศกั ยภาพ 5.4 27 ทุกขอ 2.8 14
101 จากการสํารวจพบวาผูตอบแบบสํารวจสวนใหญ รอยละ 41.7 คิดวากระบวนการเสริมสราง พลังอํานาจใหแกผูตกเปนเหยื่อท่ีสําคัญที่สุดคือ การสรางทางเลือกในการประกอบอาชีพ รองลงมา รอยละ 25.7 คือการเขาถึงขอมูลขาวสารและทรัพยากร และรอยละ 12.2 คือการตัดสินใจและการ เขาถึงสิทธิ ในรอยละท่ีเทากัน มีเพียงรอยละ 5.4 ที่คิดวากระบวนการเสริมสรางภาพลักษณและ ศักยภาพสาํ คัญทส่ี ุด แผนภมู ิ 4.67 แสดงจาํ นวนรอยละของผตู อบแบบสาํ รวจ ประเด็นกระบวนการเสรมิ สรางพลงั อํานาจใหแกผูตกเปนเหย่อื การคามนษุ ย ร้ อยละ การเข้าถงึ สิทธิ, 12.2 การเสริมสร้างภาพลักษณ์และศักยภาพ, 5.4 ทุกข้อ, 2.8 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% การเข้าถึงข้อมลู ข่าวสารและทรัพยากร, 25.7 20% การตดั สินใจ, 12.2 10% การสร้างทางเลือกในการประกอบอาชีพ, 41.7 0% ตอนท่ี 3 ขอคิดเห็นและขอเสนอแนะเพิ่มเติมเก่ียวกับกระบวนการขับเคลื่อนการคุมครองพิทักษ สิทธิสําหรบั กลมุ หญงิ ไทยทต่ี กเปนเหยอ่ื การคามนษุ ยในตางประเทศ 1.บทเรียน/ประสบการณ/ความเกี่ยวของกับกระบวนการขับเคล่ือนการคุมครองพิทักษสิทธิของ ทานทผ่ี านมาเปนอยางไร 1.1 บทเรียนเกีย่ วกบั กระบวนการขับเคลื่อนการคุมครองพทิ ักษสิทธิ สถานกงสุล ท่ีมีมักอางวามหี นาท่ที ําพาสปอรตกับเอกสารไมคอยสนใจคนไทยในตาง แดน ผูท่ีตกเปนเหย่ือมักไมมีทางเลือกและยอมที่จะตกเปนเหยื่อ โดยไมตองการความ ชวยเหลอื หรอื เม่อื ไดรบั การชวยเหลือก็พรอมทีจ่ ะกลบั มาเปนเหย่อื อีกครั้งเน่ืองจากไมมีทางเลือก
102 การรจู กั สิทธแิ ละขอกฎหมายเบือ้ งตนในประเทศที่ไปอยูมปี ระโยชนมาก 1.2 ประสบการณท่พี บเห็นเกีย่ วกับกระบวนการขับเคลื่อนการคุมครองพิทักษสทิ ธิ ประสบการณในการทําวิจัยและเขียนบทความท่ีเกี่ยวของ ดูแลกองทุนที่สนับสนุน โครงการดานปองกันการคามนุษย ทําการรณรงคสรางความตระหนัก และเปนสมาชิกใน คณะกรรมการ ในระดับชาติ กระบวนการขับเคล่ือนงานมีอุปสรรคในระยะแรก แตราบรื่นและไดรับการยอมรับ เมือ่ สังคมเลง็ เหน็ ถึงประโยชนจากสิ่งทีเ่ ราไดทําสําเรจ็ ไปแลว ในขั้นตอนของการใหความชวยเหลือกลุมผูตกเปนเหยื่อนั้น หากจะชวยก็ตองดูวา เขาถกู คาถูกบังคบั จรงิ หรือ รทู ้ังรูแตยินยอมพรอมใจตกเปนเหยือ่ ไมเชนนน้ั จะเปนการซา้ํ เติม การรวมกิจกรรมเดินรณรงค และการรวมกนั บรจิ าคเงนิ หลายครั้งท่ีเรารับรูวา ขบวนการนี้ใครโดนหลอก แตทําอะไรไมไดเพราะเหยื่อไม เอาความ ตองการใหมีการแกไขกฎหมายวาบุคคลที่สาม สามารถแจงความแทนเหย่ือได 1.3 ขอเสนอแนะตอกระบวนการการขบั เคล่อื นการคุมครองพิทักษสิทธิ ควรมีการจัดต้ังหนวยงานที่มีบทบาทหนาท่ีในกระบวนการขับเคล่ือนการคุมครอง พิทกั ษสิทธิ ณ ประเทศนั้น ๆ และสามารถติดตอไดตลอด 24 ชัว่ โมง ควรมีการพัฒนาองคกรใหมีประสทิ ธิภาพมากยิ่งขน้ึ เขาใจวารัฐบาลมีกระบวนการในการดูแลเพิ่มมากขึ้น แตกฎหมายการลงโทษคนทํา ผิด ไมชัดเจนในทางปฏิบัติ ทําใหปญหาเร่ิมเดิมเกิดข้ึน การแกไขเปนไปที่ปลายเหตุสวนมาก จึงทําให ผลการแกไขปญหาไมเหน็ ผลชดั เจน เนือ่ งดวยไมคอยเห็นการส่ือสาร หรือออกตามส่ือตาง ๆ หรือการความรู จึงควรเนน เร่ืองความรูใหมากย่ิงข้ึนแกกลุมเส่ียง เน่ืองจากยังมีผูคนจํานวนมากที่ยังเขาไมถึงขอมูลขาวสาร ของทางราชการ จึงทาํ ใหมกี ารโดนหลอกอยเู ปนระยะ ๆ หนวยงานทเี่ กยี่ วของขาดการเขมงวดกับกลุมผปู ระกอบการ
103 2.ทานคิดวาเครื่องมอื หรอื เทคนิคที่ใชในการขับเคลื่อนการคุมครองพิทักษสิทธิมีอะไรบาง ท่ีสําคัญ และควรมกี ารบูรณาการกนั ในแตละ ภาคสวนอยางไร 2.1 เครื่องมือในการขบั เคลื่อนการคุมครองพิทักษสิทธิ การส่ือสารผานขอมูลออนไลน, โทรทัศน ,วิทยุ และสื่อตาง ๆ เพ่ือเขาถึง ขอมลู ขาวสารขอเท็จจรงิ ในการใหขอมลู ขาวสารความรูดานกฎหมายและพฒั นาดานอาชีพ การเผยแพรประชาสัมพันธขอมูลทางส่ือสิ่งพิมพ สื่อ Social media และ Social Network ซ่ึงโลกออนไลนทําใหทุกอยางชัดเจนมากข้ึน จึงคิดวาควรใชสื่อออนไลนในการ เขาถึงชองทางการชวยเหลือไดงายข้ึน หาผูกระทําผิดงายขึ้น และควรแกไขปญหาท่ีตนทาง คือ การ สรางอาชพี และรายได คนื สถู ิ่นฐานสรางคานยิ มใหม ๆ ใหคนรุนใหมไมเดนิ ทางออกนอกประเทศ การใหความรู โดยเฉพาะความรูดานกฎหมายของประเทศปลายทาง ผาน ทางสื่อ Social Media ทุกรูปแบบ เน่ืองดวยการใชเทคโนโลยีในการส่ือสาร หรือใหความชวยเหลือ เปนสิ่งท่ีดี แตหญิงไทยสวนมากที่เปนเหยื่อ จะมาจากครอบครัวยากจนและการศึกษา นอย นอยคนจะใช technology ในการสื่อสาร เพราะฉะน้ันเทคนิคหรือเครื่องมืออาจตองมีหลาย รปู แบบ เอกสาร สื่อสิ่งพิมพที่สามารถอานไดและทาง IT ตาง ๆ เพ่ือใหขอมูลแหลง ความรู คําแนะนําและการประกอบอาชีพ และเพื่อการประชาสัมพันธใหทุกคนไดทราบถึงสิทธิ และ วิธกี ารแกไข และหนวยงานท่สี ามารถปรึกษาและพักพงิ ได ควรมเี บอรโทรศูนยรองทกุ ขในประเทศนน่ั ๆ เคร่อื งมือทีส่ าํ คัญ คือ สื่อใหความรใู นรปู แบบตาง ๆ การมีหลักสูตรฝกอบรม ศูนยรับเรื่องรองเรียน เบอรโทรฟรีท่ัวโลก บคุ ลากรรบั เรอื่ งและตอบคาํ ถาม จิตอาสาที่มีความรูจริงและผานการอบรม และเครื่องมือตาง ๆ ควร ปรับใหเขากับระดับของเทคโนโลยีท่ีกลุมเสี่ยงสามารถเขาถึงและใชการได (เชน ผาน Application , ส่ือทางสังคม, สายดวน, หองแชท หรือระบบสื่อสารอ่ืน ๆ ) การตอบคําถามหรือชวยเหลือตองเปน อยางทันทวงที ลดระเบยี บราชการใหมากทสี่ ดุ หนวยงานควรจะมีความเปนมืออาชีพจริง และลดการ ซํา้ ซอนของบทบาทหนาที่ การเขาถึงส่ือตาง ๆ ใชส่ือเสนอเกี่ยวกับผลกระทบของการไมรูจักสิทธิของ ตนเม่ือออกไปขายแรงงาน ตปท. เพอื่ ทาํ ใหคนตระหนกั ในการหาขอมูลท่ถี ูกตอง การนําเสนอผานเว็ปหรือการทํา Application เพื่อสรางขอความการแจง ตํารวจหากเจอเหตุการณรายเม่ือเดินทางไปยัง ประเทศปลายทาง เพราะคนสวนมากที่เดินทางไป ตางประเทศ ปญหาท่มี ีคอื การสอ่ื สาร และนนั้ เปนสาเหตใุ หเกดิ การจาํ ยอมหากโดนเอาเปรยี บ
104 2.2 เทคนคิ ทใ่ี ชในการขับเคล่อื นการคุมครองพทิ กั ษสทิ ธิ การตรวจสอบอยางเขมงวดมากข้ึนกับกลุมคนที่จะเดินทางไปในประเทศ ซ่ึงเปนกลมุ ท่ีมีความสุมเส่ียงตอการคามนษุ ย การใหความรูความเขาใจแกคนในชุมชนตาง ๆ และควรมีการใหความรู เบ้ืองตนเก่ยี วกบั สทิ ธิตาง ๆ ทค่ี นในชมุ ชนควรรู ควรมีมาตรการปองกันท่ีตนทาง เชน สถานที่จัดหางานตางประเทศ ควรมี การควบคุมดแู ลโดยภาครัฐเพ่ือสรางมาตรฐานและความนาเช่ือถือ และปราบปรามสถานจัดหางานที่ ผิดกฎหมาย การฝกอบรมบคุ ลากรทเี่ ปนหนวยงานชวยเหลือโดยตรง ใหมีเทคนิคการพูด และจิตวิทยาในการส่ือสารใหมาก ผูชวยเหลือควรมีจิตอาสาเปนส่ิงสําคัญท่ีสุด หนวยงานท่ีเกี่ยวของ โดยตรงควรใหการสนบั สนุนและเหน็ ความสําคญั หนวยงานราชการควรประกาศใหประชาชนในตางประเทศทราบ ใหทุกคน ตระหนกั และเปนหูเปนตา การใหความรูแกประชาชน และสรางแหลงขอมูลที่ประชาชนสามารถ เขาถงึ ไดงาย 2.3 การบรู ณาการในแตละภาคสวน การปรับทัศนคติเปนส่ิงที่สําคัญท่ีสุด ควรมีกระบวนการอบรมเพ่ือปรับ ทศั นคติใหแกบคุ ลากรในหนวยงานทุกภาคสวน หนวยงานในพ้ืนทีค่ วรสรางชมุ ชนท่ีเขมแขง็ มกี ารใหความรู ในอาชพี นน้ั ๆ การสรางใหคนในชุมชนตาง ๆ เขาถึงการสรางรายไดและมีการกระจาย รายไดในชุมชน โดยไมตองยายถนิ่ ฐานไปทาํ งานที่อืน่ หนวยงานที่รับผิดชอบควรมีการรวมหารือและมีการประสานงานอยาง ทนั ทวงทเี มือ่ เกิดเหตุ ควรมีความรวมมอื ของทุกองคกร รวมทัง้ การตรวจคนเขาออกประเทศ การเปดเผยขอมูลที่มีนายหนา เหยื่อ ปลายทาง ความรุนแรงของ สถานการณ การคามนุษย แตละภาคสวนมานัง่ คุยกัน เพือ่ วางแผนการปองกันปญหา ควรจดั ตัง้ องคกรคุมครองพิทักษสทิ ธิ และมอี งคกรท่ใี หคําปรึกษา ใหความรู เก่ียวกบั ประเทศทค่ี ิดจะไปทํางาน มกี ารติดตอกับผทู ีเ่ คยตกเปนเหยื่อ หรืออาศัยจรงิ ในประเทศน้นั เจาหนาท่ี หรืออาสาสมัคร ควรมีแนวทางหรือขอมูลที่ชัดเจนใหกับผูท่ีตก เปนเหยื่อ ทงั้ การปองกันหรือกระบวนการเยียวยาผูประสบเคราะหทั้งทางรางกายและจิตใจ
105 ควรมีการใหความรูและเสริมสรางอาชีพใหแกกลุมรากหญา ใหการศึกษา ความรู ทักษะอาชพี บุคลากรในพ้ืนที่ควรไดรับการสนับสนุนในหลาย ๆ ดาน ท่ีสมควรให ความสําคัญ เพราะเปนกลุมท่ีทํางานเต็มที่ สถานการณที่จําเปนและคับขัน ซ่ึงหากใหความสําคัญใน จุดนม้ี ากขึ้นก็จะทาํ ใหการขับเคลื่อนดาํ เนินการไดทันเหตกุ ารณ การออกกฎหมายใหมีโทษทีห่ นักมากขนึ้ สถานทูตประจําประเทศตาง ๆ ควรมีสวนรวมมากขึ้น และควรมีการ เชื่อมโยง คนท่ีจะมาตางประเทศกับจิตอาสาในประเทศน้ัน ๆ มากข้ึน และควรมีการใหความรู และคาํ แนะนาํ การใหความชวยเหลอื ถงึ ตนเหตุ มหี นวยงานท่ีใหใหความรู การรสู ทิ ธิ มหี นวยฉกุ เฉนิ กลาง 3.ทานมแี นวทางทจ่ี ะเสนอถึงกระบวนการในการใหความชวยเหลือกลุมหญงิ ไทยท่ีตกเปน เหยอื่ การคามนษุ ยในตางประเทศอยางไรบาง 3.1 แนวทางในการใหความชวยเหลอื กลมุ หญิงไทยท่ีตกเปนเหยือ่ การคามนษุ ย ในตางประเทศ แนวทางการดาํ เนินการกอนออกนอกประเทศ o มีการคัดกรองกอนเดินทางออกนอกประเทศ o การเขาถึงขอมูลท่ีแทจริง เชน มีท่ีอยูหรือสถานที่ติดตอ เบอรติดตอ วิธีการติดตอกับหนวยงาน ที่จะใหความชวยเหลือ กอนเดินทางออกนอกประเทศ การตรวจสอบ สถานทีป่ ลายทางวาปลอดภัยหรอื ไม o จัดการอบรมกอนผเู ดินทางไปปลายทาง o ควรมีหนวยงานที่ใหความรูพ้ืนฐานดานกฎหมายที่เกี่ยวของ เปลี่ยน ทัศนคตขิ องการดาํ เนินชีวติ o การใหขอมูลขาวสารท่ีถูกตองและเขาใจแกกลุมเสี่ยงอยางท่ัวถึง เชน การใหคําแนะนําดานอาชีพการหางานทําและขอมูลเกีย่ วกับความเปนอยใู นตางประเทศ แนวทางการชวยเหลือในประเทศปลายทาง/ทางการใหความชวยเหลือ ระหวางดาํ เนนิ คดี o ควรมีศูนยบําบัด และเจาหนาที่ประจําการ/หนวยงานที่พรอมใหความ ชวยเหลอื 24 ชัว่ โมง
106 o ควรมีศูนยชวยเหลือที่ประเทศนั้น ๆ ประจําเพื่อชวยเหลือไดอยาง รวดเรว็ การชวยเหลอื ในทันทีทนั ใด o เนนการชวยเหลือแบบเขาถึงพ้ืนที่ นําออกจากพื้นที่เส่ียงอยางรวดเร็ว และเยียวยาใหความรเู พอ่ื การฟนฟูในข้นั ตอไป o Support ในการสงกลบั o สรางเครือขายตางประเทศท่ีเขมแขง็ ในการประสานงานและใหขอมูลแก ผทู ่สี นใจไปทาํ งานตางประเทศ o สถานกงสุลทุกท่ี และสถานทูตควรมีการประชาสัมพันธอยางตอเน่ือง และใหคนไทยสามารถติดตอแจงเหตไุ ดจริง และควรมกี ารติดตอสอบถามเปนระยะ ๆ เพ่ือใหทราบถึง ความเปนอยขู องผูหญงิ ท่ไี ปทาํ งานตางประเทศ o พยายามหาทางติดตอกับสถานทูต หรือขอความชวยเหลือจากสถานี ตํารวจประเทศน้นั ๆ เมอื่ เกิดเหตุ o ควรมีหนวยงานในการทําหนาที่ใหความรูแกชุมชนคนไทยใน ตางประเทศ และสงเสริมใหคนในชุมชนมีการแจงหรือรายงานหนวยงานท่ีรับผิดชอบ เมื่อพบเห็นหรือ รบั ทราบเบาะแสของขบวนการคามนษุ ย o ควรใหขอมลู เกย่ี วกับสิทธิทพ่ี ึงจะได ในกรณีที่ตกเปนเหยื่อ o ควรใหการชวยเหลือดวยการสงกลับประเทศ และมีแผนการใหความ ชวยเหลอื เม่อื กลบั ถึงประเทศแลว มีการติดตามผลอยางตอเน่อื งเพ่ือไมใหกลับเขามาสูวงการคามนุษย อีก หลายคนพรอมทจ่ี ะตกเปนเหยื่ออีกครงั้ เพราะไมมที างเลือกอ่ืน o การขอความรวมมือจากองคกรทองถ่ิน (ในแตละประเทศ) ที่มีความรู ความสามารถในการชวยเหลือหรือเขาถึงกลุมผูตกเปนเหย่ือจริง ๆ เพราะองคกรทองถ่ินเหลานั้นจะ ไดรับความไววางใจในการเปดเผยขอมูลจากผูตกเปนเหยื่อมากกวาหนวยงานรัฐบาลท้ังในไทยและใน ทองถ่นิ ของประเทศน้ัน ๆ o สรางกลุม เชน Facebook เพื่อรวบรวมกลุมคนที่พรอมจะใหความ ชวยเหลอื ทั่วประเทศในทกุ ๆ ดาน และ สามารถประสานงานกบั สถานทูตหรือองคกรชวยเหลือดานน้ี โดยเฉพาะ ซึ่ง Facebook อาจจะเปนชองทางหนึ่งที่หลายคนที่เกิดปญหา ติดตอไดแบบ รวดเร็วและอาจจะไดรับคาํ แนะนําจากลมุ ผใู จบญุ ไดในพืน้ ท่นี ้ัน ๆ แนวทางการชวยเหลือเมอื่ สงกลับประเทศไทย o ใหความชวยเหลอื เร่ืองการจดั หางาน
107 o หาทางปองกันไมใหคนเหลานั้นกลับไปทําซ้ํา โดยการใหความรูเพ่ิมมาก ขน้ึ o ควรนําบทเรียนท่ีไดจากผูตกเปนเหย่ือการคามนุษย มาสรางเปนองค ความรูเพ่ือถายทอดใหแกกลมุ เส่ียงตอไป o หลังจากสงกลับบาน ควรมีกระบวนการในการเยียวยา ฟนฟูจิตใจ ชวยเหลอื ใหพวกเขาเหลาน้นั ไดพฒั นาทกั ษะเพ่ือใหเขาสามารถพึง่ ตนเองได ขอเสนอแนะตอรัฐบาล o ควรใหประชาชนมีการศึกษา โดยที่ใหสวัสดิการ การเรียนฟรี เพื่อการ พฒั นาทรัพยากรมนษุ ย o กระทรวงการตางประเทศ และสถานทูตประสานความรวมมือกับผูรักษา กฎหมายและหนวยงานชวยเหลอื สตรี และเหยื่อของการคามนุษยในทองถิ่น ซึ่งเปนท่ีรองรับดานแรก กอนการสงกลับเมืองไทย o ควรมกี ารจดั ตั้งองคกรรองทกุ ขในประเทศท่ีมีความเสยี่ ง o รัฐบาลควรใหความสําคัญเรื่องอาชีพของประชาชนกอนการตัดสินใจ เดนิ ทางไปทํางานตางประเทศ และควรเนนเรอ่ื งของการศกึ ษา และคานิยมของสงั คมทต่ี องแกไข 4. ทานคดิ วากระบวนการพิทกั ษสิทธิจากเรม่ิ ตนไปจนสน้ิ สุดกระบวนการควรเปนอยางไร กระบวนการพิทักษสิทธิสามารถแบงออกเปน 3 ระยะ ดังนี้ ระยะกอนตกเปนเหยอื่ 1. สอดสองมองหาผูมีความเสี่ยง ใหความรูเพื่อการปองกัน สรางทางเลือกในการดําเนิน ชีวติ ใหความรแู ละจัดหางานในประเทศ 2. ใหความรู/ปองกันการถูกลอลวง และเนนกระบวนการปองกันมากกวาแกไข เร่ิม จากกการใหความรูกับผูที่จะไปทํางานตางประเทศใหรูถึงสิทธิของตัวเอง ใหคําแนะนําแตละประเทศ จะไปวาเวลามีปญหาตดิ ตอท่ีใครได เชนเบอรโทรสายดวนใหความชวยเหลือ 24 ชม. และเสนอความ ชวยเหลือท่เี ปนประโยชน 3. ควรเริ่มตนจากตัวเรากอน ที่ควรศึกษาขอมูล สิทธิเบื้องตน เพื่อประโยชนของตัวเรา เอง เพราะถาตัวเราเองมีความรู เหตุการณตาง ๆ ก็จะไมเกิดข้ึน หรือถาเกิดข้ึนเราก็แกสถานการณได ดีข้นึ ใหความรเู พ่อื ทค่ี นจะไดมีสติในการตัดสนิ ใจเม่ือถูกชกั จูง 4. มกี ารตดิ ตามผล 5. การจัดต้ังศนู ยรองทุกข ตั้งองคกรคุมครอง ท่ปี รึกษาทางดานกฎหมาย
108 ระยะตกเปนเหย่ือ 1. นําออกจากพื้นที่ โดยมีกระบวนการในการใหความชวยเหลือเพ่ือนําเหย่ือออกจาก พื้นที่ คามนุษย และควรมีการวางแผนการดําเนินการ การประเมินผล และการพัฒนาอยาง ตอเน่ือง เพ่ือเพ่ิมประสิทธิภาพและการเขาถึงของการชวยเหลือที่มากข้ึน โดยเฉพาะในขั้นตอนของการประสานสงตอและกระบวนการติดตามผล และควรมีข้ันตอนท่ีรัดกุม มี ความเปนมืออาชพี ในทกุ ขนั้ ตอน มผี ูเสียหายเปนศนู ยกลางในทกุ ดาน 2. ใหที่พักพิงช่ัวคราว สําหรับคนท่ีตกเปนเหยื่อตองไดรับการชวยเหลือเยียวยา บําบัด รางกายและจิตใจ ฟนฟสู ภาพรางกายและจติ ใจใหสามารถกลับเขามาดําเนนิ ชีวิตตอในสังคม 3. สรางความเขมแข็งทางจิตใจ เร่ิมจากการใหความรู ใหคําปรึกษาเพื่อปองกันและ ส้นิ สุดท่ี การติดตามผลของผูทีไ่ ดรบั การชวยเหลอื และถกู สงกลับภมู ิลําเนา ระยะหลังจากการตกเปนเหยื่อ 1. ปรับทัศนคติในการใชชีวิต รสนิยมความฟุมเฟอย โดยการใหความรูอยางทั่วถึงแก ประชาชนในทุกข้ันตอน และควรเร่ิมตนจากต้ังแตสังคมไทย ซ่ึงเปนสังคมท่ีมีคานิยมและความเช่ือวา หากมาทํางานเมืองนอกจะไดเงินเยอะ ซ่ึงเปนคานิยมที่ปลูกฝงกันมาผิด ๆ ต้ังแตแรก ชวยเหลือและ เยยี วยาเหย่ือทางดานจิตใจ 2. สรางงาน/สรางรายได โดยการฝกอาชีพ 3. ฝกใหเปนนักจิตอาสาและอาสาสมัครชวยเหลือสังคมเพื่อใหเห็นคุณคาของตนเอง และนาํ ไปสกู ารอยูรวมในสงั คมตอไป และควรมีกระบวนการในการปองกันไมใหเกิดข้ึนอีก รวมถึงการ ท่ีมีเจาหนาท่ีของรัฐ หรือจิตอาสาเขาไปใหความรู แนะแนวทางปองกันในพ้ืนท่ีเส่ียงตอการเกิดกรณี การตกเปนเหยื่อการคามนุษยในชุมชนตาง ๆ และตองใหความรูคนในชุมชนใหเขาใจและชวยกันให โอกาสและสงเสริมผูตกเปนเหยอื่ ไมซ้ําเติม และควรทาํ อยางตอเนอ่ื งและครอบคลมุ 4. ควรผลกั ดันกฎหมายใหมคี วามยตุ ธิ รรม มีผลบังคับใชไดจริง ลงโทษผูกระทําผิดอยาง เด็ดขาด โดยกระทรวงท่ีเกี่ยวของ ควรคุมครองแรงงานและการดูแลเร่ืองบริษัทท่ีจัดหางานใน ตางประเทศ ควรใหความดแู ลอยางใกลชิด และควรมีกฎหมายลงโทษที่ชัดเจนในทางปฏิบัติเม่ือมีการ ทําผดิ กฎหมาย 5. มีกระบวนการเยียวยาผตู กเปนเหยอื่ และมกี องทุนชดเชยผูที่ตกเปนเหย่อื 6. ควรมีหนวยงานที่รับผิดชอบ ชวยเหลือ วิเคราะหปญหา หาทางชวยเหลือท้ังดาน สังคม จิตแพทย รักษาทั้งทางรางกาย จิตใจ และควรมีหนวยงานรัฐรับรองการทํางานของผูที่ตกเปน เหยื่อดวย ทุกฝายตองชวยเหลือพรอมกับสนบั สนุน รวมแรงรวมใจกัน
109 บทท่ี 5 ผลการศึกษาเชิงคณุ ภาพ การศึกษาวิจัยเร่ือง “กระบวนการขับเคลื่อนการคุมครองพิทักษสิทธ์ิสําหรับกลุมหญิงไทยที่ ตกเปนเหยื่อการคามนุษยในตางประเทศ” มีวัตถุประสงคเพื่อวิเคราะหเสนทางการตกเปนเหย่ือ การคามนษุ ยสาํ หรับกลมุ หญิงไทยที่ตกเปนเหย่ือการคามนุษยในตางประเทศ และศึกษากระบวนการ ขับเคลื่อนการคุมครองพิทักษสิทธิ์สําหรับกลุมหญิงไทยท่ีตกเปนเหย่ือการคามนุษยในตางประเทศ โดยการศกึ ษาแบงออกเปน 3 สวนดวยกนั คอื ตอนท่ี 1 ขอมูลเบอ้ื งตน ตอนท่ี 2 นิยามการคามนุษยและเสนทางการตกเปนเหย่ือการคามนุษยสําหรับกลุมหญิงไทย ทต่ี กเปนเหยือ่ การคามนษุ ยในตางประเทศ ตอนที่ 3 กระบวนการขับเคลื่อนการคุมครองพิทักษสิทธ์ิสําหรับกลุมหญิงไทยที่ตกเปนเหย่ือ การคามนุษยในตางประเทศ 5.1 ตอนที่ 1 ขอมลู เบ้ืองตน ผลการวิจัยเชงิ คณุ ภาพ ผลการวิจัยพบวา ผลการสํารวจผูเปนเครือขายในการชวยเหลือหญิงไทยสวนใหญท่ีเปน เครอื ขายชวยเหลือหญิงไทยในตางแดนเปนเพศหญิงถึงรอยละ 82.7 รองลงมาเปนเพศชายรอยละ 16 และเปนเพศทางเลือกรอยละ 1.3 โดยกลุมเครือขายผูชวยเหลือหญิงไทยสวนใหญมีภูมิลําเนาอยูใน ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ไดแก นาน ลําปาง พะเยา เชียงใหม เชียงราย ลําพูน รองลงมาไดแก นครราชสีมา สกลนคร หนองคาย อุดรธานี ขอนแกน ยโสธร สุรินทร ชัยภูมิ เลย รอยเอ็ด อุบลราชธานี และภาคกลาง ไดแก กรุงเทพ กาญจนบุรี นนทบุรี ฉะเชิงเทรา นครนายก ปราจีนบุรี ปทุมธานี กําแพงเพชร สมุทรสงคราม นอยท่ีสุด คือ ภาคใต ไดแก ชุมพร สงขลา ซ่ึงจะ เห็นไดวาสวนใหญจะมีภูมิลําเนาอยูในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคเหนือ เปนสวนใหญ เนื่องจากวถิ ีชวี ติ ของผหู ญงิ ไทยภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือและภาคเหนือ มีคานิยมการสมรสในลักษณะ ขามวัฒนธรรม (พิศแสนสุวรรณ, แผนสมบุญ, และ กิตติโสภโณ, 2561) โดยจะมีการแนะนําสามีชา ตางชาติระหวางกลุมภรรยาชาวตางชาติและสมาชิกภายในชุมชน เน่ืองจากคานิยมที่เชื่อวาการสมรส กับสามีชาวตางชาติจะสามารถทําใหตนเองมีคุณภาพชีวิตที่ดีข้ึนได ทําใหชีวิตของตนเองและญาติพี่ นองมีความเปนอยูท่ีดีข้ึน โดยมีแรงจูงใจทางเศรษฐกิจที่นับวาเปนปจจัยกระตุนที่สําคัญท่ีสุดที่ กอใหเกิดการสมรสขามวฒั นธรรม (สมาคมสตรีไทยในนอรเวย, ธันวาคม 2560)
110 จากความเชื่อในการสมรสขามวัฒนธรรมและความเช่ือวาการสมรสขามชาติจะสามารถเปน ปจจัยสําคัญที่ทําใหตนเองไปสูการมีสภาวะทางเศรษฐกิจที่ดีข้ึน ทําใหเกิดการอพยพไปพํานักอยาง ถาวรยังตางแดนของกลมุ เครือขายผูชวยเหลือหญิงไทยในตางแดน การสมรสขามวัฒนธรรมกอใหเกิด กระบวนการชักชวนของหญิงไทยท่ีอยูอาศัยอยูในสภาวะบานใกลเรือนเคียงกันใหไปทํางานหรือมีคู สมรสที่พํานักอยูตางแดน และเกิดกระบวนการเรียนรูในการอยูรวมกัน และเอื้อเฟอเผ่ือแผระหวาง กลุมหญงิ ไทยดวยกนั เรยี นรูการดาํ เนนิ ชีวติ ดวยความเขมแขง็ อดทน การวางแผนการดํารงชีวิตในตาง แดน การสรางกระบวนการดูและกันเองซึ่งกันและกัน เน่ืองจากสภาวะในพ้ืนที่ปลายทางอาจไม เหมือนที่หญิงไทยที่อพยพเขาไปอยูอาศัยไดคาดการณไว อาทิ การเผชิญหนากับสภาวะความรุนแรง ภายในครอบครัว สภาวะทางการเงิน สภาวะการดํารงชีวิตและวัฒนธรรมท่ีมีความแตกตางกัน หรือ สภาวะท่ีภรรยาชาวไทยไมไดมีภาพอยางท่ีสามีชาวตางชาติตองการทําใหปญหาตาง ๆ น้ันสง ผลกระทบตอการดําเนินชวี ติ ของหญิงไทยในตางแดน กอใหเกิดเปนเครอื ขายในการใหความชวยเหลือ ซ่ึงกันและกันอยางเขมแข็งเพ่ือแกปญหาที่กลุมตนหรือพวกพองหญิงไทยเผชิญหนาอยู กอเกิดเปน เครือขายเพอื่ ชวยเหลือหญงิ ไทยในตางแดนในที่สดุ กลมุ เครอื ขายชวยเหลือหญิงไทยในยโุ รปมีสมาชกิ อยูในหลายประเทศ โดยมีวัตถุประสงคของ การเกิดข้ึนมาเพื่อชวยเหลือผูหญิงและเด็กในประเทศตาง ๆ โดยมีรูปแบบอยูในจุดตางๆกระจายอยู ท่ัวไปในยุโรปในพ้ืนท่ีท่ีมีกลุมชาวไทยอาศัยอยูหนาแนน ซ่ึงที่อยูปจจุบันของกลุมเครือขายชวยเหลือ หญิงไทยซึ่งเปนกลุมตัวอยาง ไดแก ฝรั่งเศส เยอรมัน นอรเวย อิตาลี สวีเดน อังกฤษ กรุงปราก สาธารณรัฐเชครีพลับบลิค และโปรตุเกส ซ่ึงพบวาถิ่นฐานท่ีกลุมเครือขายผูชวยเหลือหญิงไทยนั้น มกั จะมที ่ีพํานกั อาศยั อยใู นละแวกเดียวกัน และมีจํานวนเพม่ิ ข้ึนอยางตอเน่ือง เน่ืองจากการสมรสขาม วฒั นธรรมมที ิศทางที่ทวีตวั สงู ขึ้น และอีกสาเหตุหนง่ึ มาจากความใกลชิดและความแนนแฟนของสังคม ชนบททําใหผูที่ไดมีการสมรสขามวัฒนธรรมไดมีการแนะนําลูกหลานหรือญาติพ่ีนองของตนเองใหมี การสมรสขามวัฒนธรรมกับเพ่ือนบานหรือคนรูจักในตางแดนของตนเปนทอดๆ นอกจากน้ีพบวาใน กลุมสามีชาวตางชาติเองก็ยังมีการแนะนําเพื่อหรือญาติของภรรยาใหแกเพื่อนหรือญาติพี่นองของตน ดวย เนื่องจากคุณสมบัติของหญิงไทยซ่ึงเปนท่ีตองการของชายชาวตางชาติหรืออุปสงคของชาย ตางชาติดวยเชนเดยี วกันอาทิ ความออนหวานนอบนอม การดูแลรักษาบานเรือนใหเรียบรอยสวยงาม การทําอาหาร และการเอาอกเอาใจ อันจะเปนการเปดโอกาสใหผูที่อยูในละแวกเดียวกันไดม่ีโอกาส ทําความรูจักกันมากยิ่งข้ึน นอกจากนี้วัฒนธรรมของหญิงไทยยังมีการเอื้อใหเกิดการสมรสความ วัฒนธรรมมากขึ้นโดยเชื่อวากระบวนการสมรสจะทําใหวิถีชีวิตของผูที่อยูในครอบครัวเดียวกันมาก ยิ่งข้ึน กอเกิดเปนเครือขายในการชวยเหลือซึ่งกันและกันของกลุมหญิงไทยในตางแดน (พิศแสน สุวรรณ, แผนสมบญุ , และ กิตติโสภโณ, 2561)
111 ท้ังน้กี ลมุ เครือขายชวยเหลอื หญิงไทยสวนใหญ เปนผูสําเร็จการศึกษาในระดับปริญญาตรีเปน อยางนอย รองลงมา สําเรจ็ การศึกษาในระดับปริญญาโท และ สาํ เร็จการศึกษาในระดับอนุปริญญา มี เพียงรอยละ 5.3 ,4.0 และ 1.3 ท่ีสําเร็จการศึกษาในระดับปริญญาเอก ระดับมัธยมศึกษา และ ระดับประถมศึกษา ตามลําดับ เนื่องจากในปจจุบันทิศทางของการพํานักในตางประเทศมีความยาก ย่ิงข้ึนในปจจุบัน จากกรอบของกฎหมายการอพยพเขาเมืองในสหภาพยุโรปท่ีมีขอจํากัดมากข้ึนอาทิ การตั้งกระบวนการคดั กรองดานภาษา โดยผูท่จี ะไดรับวซี าถาวรที่จะสามารถพํานักในสหภาพยุโรปได น้ันผูยื่นวีซาจะตองสามารถใชภาษาทองถ่ินในลักษณะการส่ือสารไดอยางชัดเจน หรือระยะเวลาใน การแตงงานและการรายงานตวั ของคูสามีภรรยาที่มีความเขมงวดมากขึ้น โดยการขอวีซาเพื่อพํานักใน ตางประเทศอยางถาวรและมสี ิทธิในฐานะพลเมืองของประเทศน้ันตองมีระยะเวลาการรายงานตัวของ คูสมรสนับ 10 ป หรือการขอวีซาทํางานท่ีตองมีการระบุวาตําแหนงงานที่มีความจําเปนตองจาง ชาวตางชาติ และสถานประกอบการไมสามารถหาคนทองถ่ินมาทํางานในตําแหนงดังกลาวไดเทาน้ัน จึงจะสามารถขอวีซาทํางานได นอกจากน้ีพบวาความตองการแรงงานไทยน้ันลดนอยลงมากใน สหภาพยุโรป เนื่องจากภาวะทางเศรษฐกิจที่กดดัน และมาตรการทางดานภาษีในหลายประเทศใน สหภาพยุโรป ท่ีทางการยุโรปจะเรียกเก็บจากสถานประกอบการที่ไมไดมีการจางแรงงานที่เปนคน ทองถิ่นในอัตราสูงกวาสถานประกอบการท่ีมีการจางแรงงานทองถ่ิน ทําใหอุปสงคแรงงานของ หญิงไทยมจี ํานวนลดลง (สมาคมหญงิ ไทยในฝรั่งเศส, ธนั วาคม 2560) โดยพบวา กลุมเครือขายชวยเหลือหญิงไทยรอยละ 21.3 ประกอบอาชีพธุรกิจสวนตัว รองลงมารอยละ 20.0 ประกอบอาชีพรับจางทั่วไป และรอยละ 19.3 และ 13.3 ประกอบอาชีพ บริษัทเอกชน และหนวยงานรัฐ/พนักงานของรัฐตามลําดับ ซึ่งมีเพียงรอยละ 6.6 ท่ีประกอบอาชีพใน องคกร/สมาคม/มูลนิธิ/อาสาสมัคร/จิตอาสา โดยตรงซึ่งพบวาเครือขายผูชวยเหลือหญิงไทยที่สมรส กับชายชาวตางชาติจะมีระดับการศึกษาท่ีสูงขึ้นในปจจุบันและมีการประกอบอาชีพท่ีมีความม่ันคง มากขึ้น เนื่องจากพบวาในปจจุบนั การแตงงานขามวฒั นธรรมในรับการยอมรับมากขน้ึ นอกจากนี้ การ ขอวีซาไปทํางานยังสหภาพยุโรปยังตองมีการเรียนภาษาทองถ่ินของประเทศปลายทางกอน โดย กระบวนการสอบเพื่อวัดคามสามารถทางดานภาษานี้เองที่ถือเปนกระบวนการคัดกรองมาตรฐาน การศึกษาของผูท่ีอพยพเขาไปพํานักอยูในสหภาพยุโรปไปดวยในตัว อาทิ ในประเทศสวิตเซอรแลนด หรอื ในประเทศเยอรมนั ซึ่งเครือขายหญิงไทยในยุโรปไดเสนอทัศนะวา “หญิงไทยเมื่อแตงงานแลวไป อยูกับสามใี นตางประเทศ ในอดีตไมตองมีการทําวีซา ทําใหเขางาย หากแตในปจจุบันกลับมีทิศทางที่ นอยลง เพราะในระยะหลังเขายากมากขนึ้ เน่ืองจากตองมกี ารเรียนภาษากอน แมจะแตงงานแลวหาก ภาษายงั ไมไดกย็ ังไมสามารถเขาไปอยูกับสามีได” เน่ืองจากความสามารถทางภาษานับเปนประตูเปด สูสังคม การทํางาน การศึกษา โดยเฉพาะการพูดคุยส่ือสารกับชาวตางชาติรวมไปถึงคูชีวิต ซึ่งหาก ไมไดมีความสามารถทางดานภาษาแลวจะเปนเหตุใหหญิงไทยไมประสบความสําเร็จในการใชชีวิต
112 โดยเฉพาะการสรางความเขาใจทางดานวัฒนธรรมของประเทศไทย ในการสงเงินกลับมาใหพอแม ท่ี เวลาทํางานจะตองมีการสงเงินกลับมาใหครอบครัวที่ประเทศไทยแมจะฐานะครอบครัวจะไมได ยากจนอะไร ซง่ึ เมอื่ สามมี าทราบภายหลังกลายเปนเหตุผลท่ีถูกหยิบยกสูการเลิกรา เนื่องจากรับไมได ท่หี ญงิ ไทยเหน็ ฝายอืน่ สาํ คญั กวาตน แมจะมีกระบวนการคัดกรองที่คอนขางเขมงวดจากสหภาพยุโรปในดานการขอวีซาพํานัก ถาวร หากแตพบวาแรงจูงใจของผูท่ีตองการอพยพเขาไปทํางานและมีครอบครัวในสหภาพยุโรปกลับ ทวีจาํ นวนเพิ่มสงู มากข้ึน โดยจากขอมูลของสถานเอกอัคราชฑูตไทย ณ กรุงเบริรน ระบุวามีหญิงไทย พํานักอาศัยอยูในประเทศสวิตเซอรแลนดกวา 8,000 คน ซึ่งไมนับรวมถึงผูหญิงไทยท่ีอาศัยอยูกอน การประกาศมาตรการทางดานภาษาจนไดรับสัญชาติสวิสไปแลวกวา 2 หม่ืนคน ในขณะที่ประเทศ เยอรมันนีเปนประเทศท่ีผูหญิงไทยอาศัยอยูมากท่ีสุดถึงกวา 2 แสนคน ซ่ึงวิธีการท่ีกระบวนการคา มนษุ ยทาํ การลอลวงผหู ญิงใหตกเปนเหยอื่ เพื่อหนีความยากจนจากประเทศตนทาง เขามาหางานทําให ประเทศปลายทางโดยสวนใหญจะใชวิธีการจางแตงงาน เน่ืองจากการขอวีซาทํางานในสหภาพยุโรป เปนเรอื่ งยากเนื่องจากตองเปนแรงงานทม่ี ีทักษะที่ไมสามารถหาไดภายในทองถนิ่ จากผลการวิจัยจากการสัมภาษณเชิงลึกกลุมเครือขายหญิงไทยพบวา ทวีปยุโรปถือเปนทวีป ท่ีหญิงสาวไทยสวนใหญไดเคลื่อนยายและอพยพเขาไปและถูกละเมิดและคามนุษยเปนจํานวนมาก เม่อื ทาํ การเปรียบเทียบกับทวปี อน่ื โดยพบวากลมุ หญิงไทยสวนใหญ หรือกวารอยละ 84 ถูกคามนุษย ในธรุ กจิ คาประเวณี โดยผานชองทางการคาการบริการในโลกอินเตอรเนต โลกออนไลน และรานนวด แผนไทย นอกจากนี้กวารอยละ 16 ถูกคามนุษยในรูปแบบถูกบังคับแรงงานในสวนผลไม สวนองุน รวมไปถึงรานอาหารตางๆ นอกจากนี้ยังมีรูปแบบการคามนุษยรูปแบบใหมอื่นๆ อาทิ การคาอวัยวะ การขอทาน การคายาเสพตดิ เปนตน (Commission, 2016) ซึ่งมีหญิงไทยจํานวนมากถูกหลอกและเครือขายหญิงไทยไดใหการชวยเหลือ อาทิ การ แตงงานกับสามีตางชาตทิ ่ีมฐี านะไมไดรํา่ รวยอยางท่ีตนเองคดิ หรอื เสพยาเสพติด ทําใหหญิงไทยหลาย รายดวยกนั เม่อื เดินทางไปถงึ พน้ื ทปี่ ลายทางกลับถกู ลอลวงใหคาบริการทางเพศแทนที่การเปนแมบาน อยางท่ีตนเองเจตนาแตแรก หรือแมแตหญิงไทยที่ตั้งในไปคาบริการทางเพศก็ตาม แตกลับถูก หลอกลวงวาจะไดรับคาตอบแทน 3-5 แสนบาทตอเดือน แตไมไดตามที่ผูลอลวงไดกลาวอาง ซ่ึงเคส เหลานเี้ ปนกรณที ่ีเครือขายหญิงไทยและองคกรสาธารณประโยชนไดใหการดแู ลเพ่ือแกปญหา จากผลการศกึ ษาพบวาท่ัวโลกพบผูคาแรงงานขามชาติในป 2005 มีจํานวนถึง 12.3 ลานคน และในจํานวนดังกลาวไดตกเปนเหย่ือคามนุษยถึง 2.4 ลานคน ผลกําไรของผูคามนุษยนับไดวาเปน จํานวนมหาศาล เนือ่ งจากนบั เปนผลประโยชนตลอดเวลาท่ีทําการคาแรงงานหรือคาประเวณี ในขณะ ที่ผลประโยชนจากการหลบหนีเขาเมืองผิดกฎหมายจะเกิดขึ้นเพียงคร้ังเดียว องคกร ILO ไดสะทอน
113 วา ผลประโยชนจากการคามนษุ ยขามชาติหากนบั เปนจํานวนเงนิ ไดประมาณ 31.6 ลานดอลลาหตอป หนรอื ประมาณ 13,000 ดอลลาหตอหวั (Finckenauer & Schrock, 2006) ซง่ึ องคกร International Monetary Fund ไดเสนอวา อุตสาหกรรมการคามนุษยมีมูลคาถึง 1,500 พันลานดอลลาหสหรัฐ ซ่ึงกระบวนการคามนุษยถือเปนกระบวนการเร่ิมตนของอาชญากรรม ดานอื่นๆรวมไปถึงการคอรัปชั่น โดยกระบวนการคามนุษยมีจุดเริ่มตนนับตั้งแต กระบวนการคัดเลือ เหยอื่ การปลอมแปลงเอกสาร การเปนนายหนา การขนสงเหยื่อ การเก็บคาหัวคิวในแรงงานงานและ การเดินทาง การคอรัปช่ัน การปลอมแปลง ดัดแปลงเปล่ียนแปลงเอกสาร การฟอกเงิน กวารอยละ 50 ของการคามนุษยขามชาติมีสวนเก่ียวของกับการคายาและอาชญากรรมดวยเชนเดียวกัน (Finckenauer & Schrock, 2006) นอกจากนี้การท่ีบางประเทศในสหภาพยุโรปไดยอมรับใหการคาบริการทางเพศเปนเร่ืองที่มี ความถูกตองตามกฎหมาย อาทิ ประเทศเยอรมนั ทกี่ ารคาบรกิ ารถูกตองตามกฎหมายนับตั้งแตป พ.ศ. 2545 ทําใหมีชองวางใหเกิดกระบวนการและองคกรขามชาติทําธุรกิจคามนุษยมากขึ้น เนื่องจากมี ชองวางในการลักลอบของแรงงานขามชาติโดยเฉพาะหญิงไทยซึ่งเปนกลุมเปาหมายที่มีความสําคัญ เพราะมีอุปสงคของการคาประเวณีจากชายชาวตางชาติในระดับที่สูง ทําใหเกิดการคาประเวณีใน รูปแบบเก็บคาหัวคิวหรือหากําไรจากกําลังแรงงานของผูเสียหายจากการสรางภาวะหน้ี หรือ debth bondgage จากการนาํ แรงงานคาบริการขามชาติเขาไปในประเทศเยอรมันเปนจาํ นวนคอนขางมาก พบวาธุรกิจคาประเวณใี นยโุ รปมมี ูลคาสูงถงึ 1.6 หมื่นลานยูโร (6.1 แสนลานบาท) และสถาน บริการทางเพศใหญในยุโรปมีจํานวนคอนขางมาก ซึ่งสามารถดึงดูดตลาดนักทองเที่ยวจากยุโรป และ ประเทศอื่นๆเขามาใชบริการ และทําใหตัวเลขผูคาบริการมีจํานวนสูงถึง 400,000 คนในชวง ระยะเวลาตลอด 20 ปท่ีผานมา โดยความพยายามในการแกปญหาการคามนุษยนับวายังคงไม เพียงพอ เน่ืองจากกรอบทางมาตรการทางกฎหมายในแตละประเทศที่มีความแตกตางกัน และมีผู ไดรับผลกระทบไมต่ํากวา 70,000-140,000 คน โดยท่ีองคกรระหวางประเทศท่ีตองพยายามหา มาตรการในการแกไขปญหา โดย United Nation พบวาธุรกิจการคาบริการทางเพศกับการคามนุษย มีความเช่ือมโยงกันอยางย่ิง เน่ืองจากพบวากวารอยละ 84 ของผูเสียหายจากการคามนุษยเปนเหย่ือ ในธุรกิจคาประเวณี ซึ่งประเทศแรกที่มแี นวทางการเช่ือมโยงกําหมายระหวางธุรกิจการคาประเวณีกับ การคามนุษยคือประเทศสวีเดน โดยประเทศดังกลาวออกกฎหมายในเรื่องการซ้ือบริการทางเพศถือ เปนอาชญากรรม หลังจากนั้นประเทศอ่ืนๆจึงไดมีการกําหนดมาตรการตามแนวทางของประเทศ สวีเดน ขณะท่ีในบางประเทศในสหภาพยุโรปกลับมีความเช่ือเชนเดียวกันวา การออกกฎหมายใน การคาบริการทางเพศเปนเรื่องที่ถูกกฎหมายจะสามารถลดปญหาอาชญากรรมจากการคามนุษยได และสามารถสรางเง่ือนไขทดี่ ใี นการประกอบอาชพี ผคู าบริการได (Non-Discrimination, 2014)
114 ตอนที่ 2 นิยามการคามนุษยและเสนทางการตกเปนเหย่ือการคามนุษยสําหรับกลุมหญิงไทยที่ตก เปนเหยอื่ การคามนษุ ยในตางประเทศ 2.1 นิยามการคามนษุ ย ในเดือน ธันวาคม พ.ศ.2000 The Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons กฎบัตรวาดวยการคามนุษยไดถือกําเนิดข้ึนเพื่อแกไขปญหาการคามนุษยซ่ึง เปนปญหาระดับสากล ในหลายประเทศไดมีการนําแนวทางดังกลาวไปปฏิบัติและไดมีการเพิ่มโทษตอ ผูคามนษุ ย ทง้ั น้ใี นระดับสากลไดมกี ารนิยามความหมายของการคามนุษยวา “Trafficking in persons” โดยรัฐจําเปนตองแยกการคามนุษยออกมาจากอาชญากรรมโดยปรกติ ซึ่งโดยมากแลวการคามนุษย จะมสี วนเชือ่ มโยงกับการเคลอื่ นยายแรงงานผดิ กฎหมาย โดยในทางปฏบิ ัติการคามนุษยคอื “หมายถึงกระบวนการคัดเลือกเหยื่อ การขนสงเหย่ือ การเก็บคาหัวคิวจากกําลังแรงงาน และการใหภาวะหน้ีสินและทําการเก็บหนี้สินเหลาน้ันจากกําลังแรงงาน ดวยวิธีการขมขู บังคับ บดิ เบอื น ทําใหเขาใจผิด ทําใหสับสน ทาํ ใหจําใจยอมรับการเก็บเกย่ี วผลประโยชนเหลานน้ั ดวยอํานาจ เพ่ือสรางความเปราะบาง หรือเก็บเก่ียวจากเหยื่อท่ีตําอยูในสภาวะความเปราะบางและทําการเก็บ ผลประโยชนที่เหยื่อพึงไดรับ หรือทําการควบคุม หรือมีอํานาจเหนือเหย่ือ เพ่ือการเอารัดเอาเปรียบ หรือการไดมาโดยมิชอบ ซึ่งหมายรวมไปถึง การเก็บผลกําไรไมวาจะเปนในรูปแบบใดจากการคา ประเวณี จากธรุ กิจท่เี ชอื่ มโยงกับการคาประเวณี การบังคับคาแรงงาน ภาวะทาส หรือการกระทําอื่น ใดท่เี ทียบเคียงกับความเปนทาส หรอื การคาอวยั วะ เปนตน” (Nations, 2014) ดังน้ันเนอื้ หาสาระของกฎหมายดานการคามนษุ ยคอื (Nations, 2014) 1) กระบวนการคามนุษยเปนกระบวนการที่เกิดขึ้นไดทั้งกับเหยื่อที่เปนชาย หญิงเด็ก โดย เปนกระบวนการท่มี ีสวนเชื่อมโยงกบั การคาแรงงาน และการคาประเวณี รวมไปถึงการคาอวยั วะ 2) กระบวนการคามนุษยอาจเกิดข้ึนในประเทศและขามชาติ ดังนั้น การคามนุษยจึงเกิดข้ึน ไดทัง้ ในประเทศตนทางของเหยอ่ื และในประเทศปลายทาง 3) กระบวนการคามนุษยมีความแตกตางจากการเขาเมืองผิดฎหมาย โดยการเขาเมืองผิด กฎหมายคือการหาผลประโยชนจากการเดินทางเขาประเทศโดยผิดกฎหมาย หากแตการคามนุษย จะตองมีกระบวนการ การเก็บคาหัวคิวจากกําลังแรงงาน และการใหภาวะหน้ีสินและทําการเก็บ หนีส้ ินเหลานั้นจากกําลังแรงงาน ดวยวิธีการขมขู บังคับ บิดเบือน ทําใหเขาใจผิด ทําใหสับสน ทําให จําใจยอมรับการเก็บเก่ียวผลประโยชนเหลานั้นดวยอํานาจ เพ่ือสรางความเปราะบาง หรือเก็บเก่ียว จากเหยื่อท่ีตําอยูในสภาวะความเปราะบางและทําการเก็บผลประโยชนที่เหยื่อพึงไดรับ หรือทําการ ควบคุม หรือมอี าํ นาจเหนอื เหย่ือ เพ่ือการเอารดั เอาเปรยี บ
115 4) กระบวนการคามนษุ ยไมจําเปนตองมีการเคล่อื นยายแรงงาน การเคล่ือนยายเปนเพียงการ กระทําอยางหนึ่ง หากแตการคามนุษยจะตองมีการเก็บคาหัวคิวจากกําลังแรงงาน และการใหภาวะ หน้ีสินและทําการเก็บหนี้สินเหลาน้ันจากกําลังแรงงาน ดวยวิธีการขมขู บังคับ บิดเบือน ทําใหเขาใจ ผิด ทําใหสับสน ทําใหจําใจยอมรับการเก็บเกี่ยวผลประโยชนเหลานั้นดวยอํานาจ เพ่ือสรางความ เปราะบาง หรือเก็บเกี่ยวจากเหย่ือท่ีตําอยูในสภาวะความเปราะบางและทําการเก็บผลประโยชนท่ี เหยื่อพึงไดรับ หรอื ทาํ การควบคุม หรอื มอี าํ นาจเหนอื เหย่อื เพอื่ การเอารัดเอาเปรียบ 5) ไมวาเหยื่อจะเจตนาหรือเต็มใจ ที่จะเดินทางไปทํางานยังตางแดน หรือเจตนาที่จะ คามนุษยก็ตาม หากแตการเก็บคาหัวคิวจากกําลังแรงงาน และการใหภาวะหน้ีสินและทําการเก็บ หนสี้ ินเหลาน้ันจากกําลังแรงงาน ดวยวิธีการขมขู บังคับ บิดเบือน ทําใหเขาใจผิด ทําใหสับสน ทําให จําใจยอมรับการเก็บเกี่ยวผลประโยชนเหลานั้นดวยอํานาจ เพื่อสรางความเปราะบาง หรือเก็บเก่ียว จากเหย่ือท่ีตกอยูในสภาวะความเปราะบางและทําการเก็บผลประโยชนท่ีเหยื่อพึงไดรับ หรือทําการ ควบคุม หรือมีอํานาจเหนือเหย่ือ เพ่ือการเอารัดเอาเปรียบก็ถือไดวาคือการคามนุษย แมวาเหยื่อจะ เตม็ ใจก็ตาม ในขณะท่ีกฎหมายไทยไดนิยามการกระทําผิดซ่ึงถือวาเปนกระบวนการคามนุษย ตาม พระราชบัญญัติปองกันและปราบปรามการคามนุษยวาเปนผูแสวงหาประโยชนจากเหยื่อโดยมิชอบ โดยเปนธุระในการจัดหา ซื้อ ขาย จําหนาย หรือพามาจากหรือสงไปยังที่ใดที่หน่ึง โดยขมขูใชกําลัง ลกั พาตัว ฉอฉล หลอกลวง ใชอาํ นาจโดยมชิ อบ หรอื โดยใหเงนิ หรอื ผลประโยชน อยาอ่ืนแกผูปกครอง หรือผดู ูแลนนั้ เพ่ือใหผูปกครองหรือผูดูแลใหความยินยอมแกผูกระทําผิดในการแสวงหาผลประโยชน จากบุคคลทต่ี นดูแล (ยามาเจริญ, 2560) ซึ่งจะเห็นไดวามีความแตกตางจากบทบัญญัติใน United Nation กลาวคือการแสวงหา ผลประโยชนโดยมิชอบน้ัน ใชในความหมายของคําวาทุจริต ตามประมวลกฎหมายอาญาท่ีให ความหมายวาเพ่อื แสวงหาผลประโยชนทีม่ ิชอบดวยกฎหมายสําหรับตนเองหรอื ผอู น่ื ซง่ึ ประโยชนตาม บทบัญญัติดังกลาวมองผูเสียหายในลักษณะของทรัพยสิน และตองเปนผลกระโยชนท่ีมิชอบดวย กฎหมาย หมายถึงมิชอบดวยกฎหมายสําหรับตนเองหรือผูอื่น ในขณะท่ีตามบทบัญญัติของ United Nation นิยามการคามนุษยมีความสัมพันธอยางยิ่งกับสิทธิเสรีภาพและศักดิ์ศรีของความเปนมนุษย กฎหมายสิทธิเสรีภาพของความเปนมนุษยมีความเช่ือมโยงกับการไมแบงแยกทั้งเพศ เช้ือชาติ และสี ผิว และมนุษยมีสิทธิในการเลือกกระทําหรือไมกระทําการใดๆตามเจตนารมณของตนเอง ดังน้ัน กฎหมายในเรื่องสิทธิเสรีภาพจึงมีความเชื่อมโยงกับการเก็บคาหัวคิวจากกําลังแรงงาน และการให ภาวะหน้ีสินและทําการเก็บหน้ีสินเหลานั้นจากกําลังแรงงาน ดวยวิธีการขมขู บังคับ บิดเบือน ทําให เขาใจผิด ทําใหสับสน ทําใหจําใจยอมรับการเก็บเกี่ยวผลประโยชนเหลาน้ันดวยอํานาจ เพ่ือสราง ความเปราะบาง หรอื เก็บเก่ยี วจากเหยือ่ ทีต่ าํ อยใู นสภาวะความเปราะบางและทําการเก็บผลประโยชน
116 ท่ีเหย่ือพึงไดรับ หรือทําการควบคุม หรือมีอํานาจเหนือเหย่ือ เพ่ือการเอารัดเอาเปรียบ ดังน้ันใน บทบัญญัติของกฎหมายไทยจึงมีความกลุมเครือในแงของการไดรับรายไดหรือการไดรับคาหัวคิดจาก แรงงานคาบรกิ ารจงึ อาจไมใชเรื่องผดิ เนื่องจากเงนิ ที่ไดรับสวนแบงจากหญิงนั้นเปนประโยชนในทางท่ี เปนทรพั ยสนิ (ยามาเจริญ, 2560)ดังน้ันจะถือวาเปนการแสวงหาผลประโยชนหรือไมหากไดรับความ ยนิ ยอม ถอื เปนการตคี วามตามเจตนารมณของกฎหมายทเ่ี ปนลกั ษณะกวาง เน่ืองจากวาความยินยอม ของหญิงอาจเปนการแสวงหาผลประโยชนอยางเปนธรรม หากไมมีลักษณะการขูดรีด เอาเปรียบ ดังนน้ั จึงไมถือวาเปนการคามนุษยในประเทศไทย หากตามกฎหมายในสหภาพยุโรปถือวาเปนเร่ืองผิด กฎหมายบทบญั ญตั ิดานคามนุษย เพราะกฎหมายมีความเชื่อมโยงกบั กฎหมายสิทธิเสรีภาพของมนุษย เปนสําคัญ ในนิยามการคามนุษย ทงั้ นีส้ ทิ ธขิ องมนุษยท่มี ีความเช่ือมโยงกบั การคามนุษยคอื 1) การหามการแบงแยกทุกรูปแบบท้ังเชื้อชาติ สีผิว เพศ ภาษา ศาสนา การเมือง ความ คดิ เหน็ สังคม ทรัพยสนิ การเกดิ และอนื่ ๆ 2) สิทธิในการมีชีวิตอยู 3) สทิ ธิเสรีภาพและสวสั ดิภาพ 4) สทิ ธิทจี่ ะไมตกเปนทาส บังคับใชกาํ ลงั แรงงาน ไมตกเปนเหยือ่ ในการใชกําลงั แรงงาน 5) สิทธิที่จะไมถูกทรมาน ถูกกระทําดวยความโหดราย ไรซ่ึงความเปนมนุษย การลงโทษที่ โหดราย และเหยยี ดหยาม 6) สทิ ธิทีจ่ ะเปนอิสระจากความรนุ แรงทางเชื้อชาติ เพศ 7) อิสรภาพในการชุมนุม 8) อิสรภาพในการขบั เคล่ือนทางสังคม 9) สิทธิที่จะมีความเทาเทยี มทางสขุ ภาพและคุณภาพชีวติ 10) สทิ ธิในการเลือกงาน 11) สทิ ธใิ นสวสั ดภิ าพของชีวิต 12) สิทธิท่ีจะไดรับการปกปอง ดังน้ันจะเห็นไดวากฎหมายสิทธิเสรีภาพของมนุษยจะมีความเชื่อมโยงกับการคามนุษยไม วาจะเปนในดานของเหตุผลหรือผลกระทบตอมนุษย (debt bondage) เหยื่อคามนุษยบางรายเปน หน้ีจากการจัดการขนสงเหยื่อไปยังพื้นที่ปลายทาง ดังนั้นผูคาจึงใชภาวะการเปนหนี้ของเหยื่อบีบ บงั คับใหเหยอ่ื กระทาํ การตามทต่ี นเองตองการ หรือทําการควบคุมเหยื่อ ทําใหกฎหมายสิทธิมนุษยชน จึงหามการบังคับใชแรงงาน (forced labour) ใน Convention no 29 ของกฎหมาย forced or compulsory labour of the international labour organization ILO วาหากบุคคลถูกบังคับ หรือการลงโทษหรอื การไมเต็มใจในการใชกาํ ลังแรงงาน อาทิ การบังคับแรงงานทาส บังคับใชแรงงาน
117 บังคับคาประเวณี บังคับแตงงาน หรือทุกรูปแบบในการอยูรวมกับใครโดยไมเต็มใจและมีการวม ประเวณี นับเปนการคามนุษยซ่ึงไดถูกหามโดยหลักสิทธิมนุษยชน (United Nation Office for Drung and Crime Prevent, 1999) โดยการคามนุษยตามกฎหมายก็คือการละเมิดในสิทธิเสรีภาพของความเปนมนุษย โดยเฉพาะในเร่ืองของการเก็บเกี่ยวผลประโยชนจากสภาวะของกําลังแรงงาน โดยใหเหย่ือใชหนี้ดวย กาํ ลังแรงงานของตนและใหคาของการจัดหางานทาํ ใหเหยอื่ ตองอยใู นสภาวะเปนหนี้ทไี่ มเปนธรรม จากคํานิยามถึงปญหาการคามนุษยท่ีมีความกวางเกินไป จึงทําใหกระบวนการที่มีความ เช่ือมโยงและจัดไดวาเปนกระบวนการคามนุษย ไมสามารถสรางความเขาใจตอเจาหนาท่ีได หรือทํา ความเขาใจไดคอนขางยาก ตัวอยางแนวทางการใหคํานิยามการคามนุษยโดยรัฐบาล หรือแมแต กระทั่ง United Nation จึงเปนตัว อยางท่ีมีลักษณะปลายเปด นอกจากน้ีรูปแบบทางสังคมที่มีความ เปลี่ยนแปลงไป ทําใหเกิดรูปแบบการคามนุษยรูปแบบใหมๆ ท่ีกฎหมายไมสามารถเทาทันได กอใหเกิดความยากลําบากของเจาหนาท่ีรัฐในการดําเนินคดีแกผูคาและการบังคับใชกฎหมายตอผูคา (IOM, ธนั วาคม 2016) ทั้งน้ีองคกรสหประชาชาติถือวาการคามนุษยเปนการละเมิดสิทธิมนุษยชนข้ันรายแรง ดังนั้น สิทธิมนุษชนจึงถือเปนหลักการสากลและทุกคนมีสิทธิดังกลาว แมจะเดินทางออกนอกประเทศก็ตาม สทิ ธิมนษุ ยชนไมสามารถถกู ทําลายไปไดเพียงแคการไมใชพลเมืองของรฐั ที่อยูปลายทาง ผูลี้ภยั หรอื ผอู พยพมสี ิทธอิ นั ชอบธรรมในสวัสดิภาพของตนเอง และสิทธิดังกลาวจะตองไดรับ การปกปองตามกฎหมายแมจะเดินทางออกนอกราชอาณาจักร ผูล้ีภัยและผูอพยพมีสิทธิเสรีภาพใน การปกปองสวสั ดภิ าพของชวี ิตตนเอง และมีสิทธใิ นการเคล่อื นยายทีพ่ ักอาศัยอยางเสรี โดยเฉพาะผูหญิง เด็ก และผูพิการท่ีจะตองไดรับการดูแลเปนพิเศษเพราะถือวาเปนกลุม เปราะบาง ดังนั้นสิทธิเสรีภาพจึงถือเปนมาตรฐานในการวางกรอบทางกฎหมายดานการคามนุษย (Right base approach) ซึ่งกฎหมายจะอยูภายใตกรอบ international human right standard เพ่ือเปนการแกปองสิทธมิ นษุ ยชนของมนุษย และเปนหนาที่ของรัฐที่จะตองมีการวางมาตรการในการ แกไขปญหาอยางเขมงวดเพราะถือเปนการละเมิดสิทธิมนุษยชนขั้นรุนแรง โดยกุญแจสําคัญของ การคามนษุ ยท่รี ัฐจะตองปฏบิ ตั ติ ามกฎบตั รสากลคอื (Finckenauer & Schrock, 2006) 1) การวางมาตรการทางนโยบายในการสงเสริมการยอมรับและปกปองในสิทธิ มนุษยชน 2) ตองมีการนยิ ามหรอื ระบุสทิ ธขิ องพลเมือง หรอื มนษุ ย 3) การวางมาตรการทางนโยบายในการสงเสริมการยอมรับและปกปองในสิทธิ มนษุ ยชนจะตองมีความสอดคลองกับกฎบัตรสากลขององคการสหประชาชาติ
118 ท้ังน้ีความผิดฐานคามนุษยเปนความผิดท่ีกอใหเกิดกระบวนการในการปราบปรามการคา มนุษยในรูปแบบตางๆ ซ่ึงมีรูปแบบในการลงโทษกับบุคคลซ่ึงไดทําการแสวงหาประโยชนจากการคา มนษุ ย และกําหนดมาตรการทางกฎหมายเพื่อกํากับดูแลเกี่ยวกับนโยบายการปองกันและปราบปราม การคามนุษย และทําการลงโทษบุคคลซึ่งแสวงหาประโยชนจากผูเสียหายในรูปแบบตางๆหากแต กฎหมายการคาประเวณีกลับแตกตางกันเน่ืองจากมีวัตถุประสงคมิใหเกิดการคาประเวณี อาทิ การ กําหนดความผิดกับบคุ คลผูคาประเวณี แหละผูประกอบการคาประเวณี อาทิ 1) การดํารงอยูจากรายไดของหญิงคาประเวณีในการดํารงชีพ ตามประมวลกฎหมาย อาญามาตราท่ี 286 ซ่ึงเปนกรณีหากบุคคลซ่ึงเปนบุคคลซึ่งมีรายไดกับการหญิงซึ่งทําการคาประเวณี บคุ คลดงั กลาวอาจตองรบั ผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 286 2) ความผิดเพื่อเปนธุระจัดหาบุคคลเพื่อการอนาจาร ประมวลกฎหมายอาญามาตราที่ 282 และ283 ซึ่งแยกออกเปนสองประเภทคือการจัดหารเพื่อไปสนองความใครของบุคคลอ่ืน และ การรับตัวบุคคลที่มีผูจัดหาไวหรือการสนับสนุนการจัดหาและหาบุคคลท่ีถูกจัดหาอายุไมเกิน 15 ป หรือ เกิน 15 แตยังไมเกิน 18 ป เปนเหตุใหตองรับโทษหนักขึ้น ซ่ึงความผิดตามมาตราน้ีจะไมใชการ แสวงหารประโยชนโดยไมชอบจึงไมถอื เปนการคามนุษย แตเปนความผิดฐานเปนธุระจัดหาเพื่อสนอง ความใครของบุคคลอื่นตามประมวลกฎหมายอาญามาตราท่ี 282 ทั้งนี้ตามบัญญัติโดย United Nation กลบั ถือวาเปนการคามนษุ ยหากมกี ารไดเงนิ นายหนาจากําลงั แรงงานและการคาประเวณี จากผลการสาํ รวจผตู อบแบบสอบถามพบวา การนิยาม คําวา “กระบวนการพิทักษสิทธิ” ใน ทศั นะของผตู อบแบบสาํ รวจ สามารถสรุปไดวา “กระบวนการพิทกั ษสิทธ”ิ หมายถงึ การทํางานท่ีเปน ระบบและเปนเครือขาย มีกรอบทางกฎหมายรองรับมีลักษณะเปนสหวิชาชีพ มีจรรยาบรรณ มี ผูเสียหายเปนศูนยกลาง โดยมีกระบวนการทํางานหรือมีขั้นตอนการปฏิบัติงานเพ่ือปองกันและแกไข ปญหาการละเมิดสทิ ธใิ นดานตาง ๆ ซึง่ มีเปาหมายเพ่ือให ความชวยเหลือคุมครองใหบุคคลมีสิทธิและ เสรภี าพทคี่ วรไดรบั โดยที่กระบวนการในการพิทักษสิทธินั้น อาจเกิดขึ้นไดจากการท่ีมีหนวยงานหน่ึง หนวยงานใดท่ีจัดต้ังขึ้น ไดเขามาดําเนินการในการชวยเหลือผูถูกกระทําจากขบวนการตาง ๆ เพื่อให เกิดกระบวนการขับเคลื่อนเพื่อปกปองสิทธิมนุษยชน รวมไปถึง การใหคําแนะนํา การใหความ ชวยเหลือ การใหกําลังใจแกผูท่ีประสบปญหาความเดือดรอนตาง ๆ โดยเปนการดําเนินการเพ่ือ ปกปองและใหการชวยเหลือตามสิทธิที่ไดมกี ารระบุไวในกฎหมาย เพ่ือใหเกิดความยุติธรรมในสิทธิอัน ชอบธรรม ซ่ึงกระบวนการพิทักษสิทธินี้ รวมไปถึงการพัฒนาและเสริมสรางระบบการคุมครอง การ พทิ กั ษสิทธขิ องตนเองและผูท่ีไดรบั ความเดือดรอนโดยอาศยั กระบวนการตาง ๆ ในการดําเนินการเพื่อ การพิทักษสิทธิ เชน การรองเรียน, การไกลเกล่ีย ซึ่งมีเปาหมายเพ่ือใหเกิดการดํารงไวซึ่งความ ยตุ ธิ รรม การดาํ รงสทิ ธิข้ันพื้นฐานทพี่ ึงไดรับ และกอใหเกิดกระบวนการในการปกปองสิทธิที่ควรไดรับ
119 ภายใตพื้นฐานของเสรีภาพท่ีเทาเทียมทางกฎหมาย หรือการใชวิธีการกระจายขาวสารและการให ความรูในรปู แบบตาง ๆ เพื่อใหบุคคลเขาถึงถึงสิทธิและหนาที่ของความเปนมนุษย และการใหความรู เรื่องของกฎหมายที่ควรรใู นการดาํ เนนิ ชวี ติ พื้นฐานท้งั ในประเทศไทยและตางประเทศ ทั้งนี้ถือวาการบังคับคาประเวณีถือเปนการละเมิดสิทธิมนุษยชนอยางรุนแรง ซ่ึงปญหาการ คาประเวณนี บั เปนเร่ืองที่มีความซับซอนและตองมีขอพิจารณาในหลายประเด็นดวยกันทั้งในดานการ เพ่ิมอัตราความเส่ียงในการเกิดอาชญากรรมยาเสพติด และการเพิ่มโอกาสในการติดเช้ือทาง เพศสัมพันธและอาชญากรรมประเภทอื่นๆดังนั้นการวางมาตรการทางกฎหมายเพื่อแกไขปญหา ดังกลาวอยางสอดคลองระหวางประเทศตางๆในสหภาพยุโรปอยางเปนระบบ นอกจากนี้ยังตองมีการ เชื่อมโยงกับองคกรสาธารณะและเครอื ขายทางสังคมในการปกปองและพิทักษของผูเสียหายอยางเปน ระบบและเปนรปู ธรรม ท้งั น้ี จากผลการสัมภาษณเชิงลกึ พบวา ยังมีเครือขายพิทักษสิทธิ์ผูเสียหายจากการคามนุษย ยังเขาใจผิดในคํานิยามของการคามนษุ ยตามประเด็นดังตอไปนี้ 2.1.2 กระบวนการคามนุษยท่ีเกิดขึ้นไดทั้งในประเทศและขามชาติ กอใหเกิดความ บิดเบือนในการทําความเขาใจของเจาหนาท่ีในการนิยามความหมายระหวางการคามนุษยและ การคาเมืองผดิ กฎหมาย จากผลการศึกษาพบวาความเขาใจของเจาหนาที่รัฐตอนิยามการคามนุษยขามชาติ ยังคงพบ ความสับสนระหวางการคาแรงงานผิดประเภท การเขาเมืองผิดกฎหมาย และการคามนุษย ทําใหใน บางกรณีผูตกเปนเหยื่อถูกดําเนินคดีในฐานะผูกออาชญากรรม จนกระทั่งมีการสืบสวน หรือมีคําส่ัง ศาลวาบุคคลที่เปนผูตองสงสัยคือเหย่ือคามนุษย ซ่ึงในบางกรณีเปนการกดดันใหเหยื่อไมกลาเขาพบ เจาหนาท่ีตํารวจ หรือกลาดําเนินคดีตอผคู า (PION, ธนั วาคม 2560) 2.1.3 กระบวนการคามนษุ ยในกรณที ีเ่ หยื่อเตม็ ใจทาํ ใหเหย่อื ถูกมองเปนผตู องหา จากผลการศึกษาพบวาเจาหนาท่ีรัฐยังคงมีความเขาใจวาหากเหยื่อเจตนาหรือเต็มใจใหมีการ เก็บเก่ียวผลประโยชนจากกําลังแรงงาน ไมถือวาคือเหย่ือการคามนุษย หากแตเปนผูตองหาในการ หลบเขาเมืองผิดกฎหมายและคาแรงงานผิดประเภท อยางไรก็ดี การเก็บคาหัวคิวจากกําลังแรงงาน และการใหภาวะหน้ีสินและทําการเก็บหน้ีสินเหลาน้ันจากกําลังแรงงาน ดวยวิธีการขมขู บังคับ บดิ เบือน ทําใหเขาใจผิด ทาํ ใหสบั สน ทาํ ใหจาํ ใจยอมรับการเกบ็ เกี่ยวผลประโยชนเหลานนั้ ดวยอํานาจ เพ่ือสรางความเปราะบาง หรือเก็บเก่ียวจากเหยื่อที่ตําอยูในสภาวะความเปราะบางและทําการเก็บ ผลประโยชนท่ีเหยื่อพึงไดรับ หรือทําการควบคุม หรือมีอํานาจเหนือเหยื่อ เพื่อการเอารัดเอาเปรียบ ถือเปนการคามนุษยทุกกรณีตามกฎหมาย แมเหยื่อจะเต็มใจก็ตาม (Germany, ธันวาคม 2560)
120 นอกจากนี้ในกรณีที่ผูเสียหายไมอาจใหความรวมมือไดเต็มที่ในกรณีแสดงตัวตอเจาหนาที่ เนื่องจาก ผเู สียหายเปนผกู ระทาํ ผดิ หลบหนีเขาเมืองหากเปดเผยตัวตอเจาหนาท่ี 2.1.4 รัฐมีหนาที่ในการแกปญหาการคามนุษยตามกฎบัตรสากลขององคการ สหประชาชาติ ดังน้ันประเทศสมาชิกจึงตองมีหนาท่ีในการตอสูปญหาการคามนุษยและรักษาสิทธิมนุษชน และตองวางมาตรการท่ีมีความสอดคลองกับหลักการตามกฎบัตรสากล อาทิ การวางมาตรการทาง กฎหมายเพ่ือรักษาสิทธิมนุษยชน มาตรการทางศาล มาตรการทางการสืบสวนคดี และการปฏิบัติตอ เหยอื่ คามนุษย อยางไรก็ดใี นทางปฏิบตั พิ บวานิยามการคามนุษย รวมไปถึงกระบวนการการคามนุษยถือเปน เร่ืองที่ซับซอน และมีหลากหลายแงมุมอาทิ การคาประเวณีน้ันหมายรวมถึงสิทธิของหญิง และหาก หญิงผูตกเปนเหยื่อเปนเด็ก ก็จะมีความสอดคลองกับหลักกฎหมายเด็กเขาไวดวย จึงยากท่ีเจาหนาท่ี จะสามารถทําการแปลความตามกฎบัตรขององคกรสหประชาชาติจนกระทั่งนําไปสูการบังคับใช กฎหมาย จนในคร้ังพบวาบางหลักหลักการปฏิบัติ หรือการดําเนินคดีตอผูกระทําความผิดฐานคา มนุษย จงึ ขึ้นอยูกับแตละบริบทเปนสําคัญ รวมไปถึงเจาหนาท่ีจะตองทําความเขาใจกับหลักกฎหมาย สากลทั้งในบริบทดานสทิ ธิมนุษยชนและบริบทการคามนษุ ยควบคกู ันไปดวย (United Nation Office for Drung and Crime Prevent, 1999) 2.1.5 กฎบัตรสากลที่ครอบคลุมในเร่ืองการคามนุษยมีความซับซอนและเปนแคหลักหรือ แนวปฏิบัติ ทั้งน้ีกฎหมายและกฎบัตรสากลที่ครอบคลุมในเรื่องการคามนุษยตามหลักสากลมีดังน้ี (Finckenauer & Schrock, 2006) 1) Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons, Especially Women and Children, supplementing the United Nations Convention against Transnational Organized Crime, 2000 (Trafficking Protocol) 2) Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women, 1979 3) Convention on the Rights of the Child, 1989 4) Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on the sale of children, child prostitution and child pornography, 2000 United Nations Convention against Transnational Organized Crime, 2000
121 5) International Convention on the Protection of the Rights of All Migrant Workers and Members of Their Families, 1990 6) International Covenant on Civil and Political Rights, 1966 7) International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights, 1966 8) Council of Europe, Convention on Action against Trafficking in Human Beings, 2005 (European Trafficking Convention) 9) Charter of Fundamental Rights in the European Union, 2000, article 5, and Directive 2011/36/EU of the European Parliament and Council on preventing and combating trafficking in human beings and protecting its victims, 2011 10) South Asian Association for Regional Cooperation, Convention on Preventing and Combating Trafficking in Women and Children for Prostitution, 2002 ซ่ึงกฎบัตรสากลถือเปนเพียงแนวทางปฏิบัติของแตละประเทศสมาชิกหากแตไมใชกฎหมาย และมกี ารวางแนวปฏิบัติท่ีเหมาะสมตามหลกั สากลทแี่ ตละประเทศจะควรประพฤติปฏิบัติ หรือ “soft law” ซึ่งสนับสนุนการเคารพในสิทธิมนุษยชนและแนวทางการแกปญหาการคามนุษย ทําใหแตละ ประเทศมีการวางมาตรการตามความเขาใจ หรือแนวทางปฏิบัติของตน ทําใหเกิดความแตกตางใน มาตรฐานการดําเนินคดี และการนิยามตามความเขาใจของเจาหนาท่ีที่แตกตางกันในแตละประเทศ (มูลนธิ ิบานหญงิ , ธันวาคม 2560) 2.1.6 การสรางความเขาใจตอรัฐในการกําหนดบทบาทหนาท่ีในการดําเนินนโยบาย แกปญหาการคามนุษย ทัง้ นห้ี ลกั การซ่งึ เปนขอแนะนําตอรัฐในการแกไขปญหาการคามนุษยทส่ี ําคัญมีดังนี้ 1) Recommended Principles and Guidelines on Human Rights and Human Trafficking (Recommended Principles and Guidelines) 2) Basic Principles and Guidelines on the Right to a Remedy and Reparation for Victims of Gross Violations of International Human Rights Law and Serious Violations of International Humanitarian Law (Basic Principles and Guidelines on the Right to a Remedy and Reparation) 3) UNICEF Guidelines on the Protection of Child Victims of Trafficking (UNICEF Guidelines) Criminal Justice Responses to Trafficking in Persons: ASEAN Practitioner Guidelines
122 4) UNHCR Guidelines on international protection: The application of article 1A(2) of the 1951 Convention and/or 1967 Protocol relating to the Status of Refugees to victims of trafficking and persons at risk of being trafficked (UNHCR Trafficking Guidelines) เนอื่ งจากมแี นวทางปฏิบัตทิ ีเ่ กยี่ วของกับการคามนษุ ยอยเู ปนจาํ นวนมาก ดงั น้ัน จึงเปนปญหา สําหรับรัฐในการตีความหนาท่ีรับผิดชอบของตนเองและองคกรท่ีเก่ียวของวาควรรับแนวทางปฏิบัติ ดังกลาวอยูในระดับใด หรือรัฐแตละรัฐจะตองวางมาตรการอยางไรบางถึงจะเพียงพอในการแกไข ปญหาการคามนษุ ยในบริบทของตน ทําใหบางประเทศมีความลังเลในการจัดการปญหา หรือการวาง มาตรการท่ีเหมาะสมเพื่อการแกไขปญหา หรือการวางมาตรการท่ีไมมีความเหมาะสมกับบริบทของ สภาพเศรษฐกิจ สังคม การเมอื งและวัฒนธรรมของประเทศตน โดยประเทศจะตองรับผิดชอบตอการ กระทาํ หรอื การวางมาตรการทางกฎหมายของตนเอง 2.1.7 กฎหมายท่ีสะทอนการแกปญหาการคามนุษยท่ปี ลายเหตุ ในปจจุบันนโยบายที่สะทอนปญหาการคามนุษยในสหภาพยุโรปกรณีผูเสียหายจากการคา ประเวณใี นตางประเทศพบประเด็นนโยบายที่แตกตางกนั ดังนี้ 2.1.7.1 การซื้อประเวณีถือเปนอาชญากรรมอยางหนึ่งซ่ึงนับเปนมาตรฐานตามสวีเดนโมเดล (consider criminalizing the purchase of sexual services) 2.1.7.2 หามการโฆษณาการขายเพศสมั พนั ธ (ban the advertising of secual services) 2.1.7.3 การเก็บคาหัวคิวจากการคาประเวณถี ือเปนอาชญากรรม (criminalise pimping) 2.1.7.4 การสนับสนุนองคกรสาธารณประโยชนเพื่อใหการดูแลพิทักษสิทธ์ิผูคาบริการทาง เพศ โดยมองวาการคาบริการทางเพศเปนสิ่งท่ีถูกกฎหมาย (establish counselling sentres providing prostitutes with legal and health assistance) (1) ผสู มัครใจคาบรกิ ารสามารถทําไดต้ังแตอายุ 21 ป (fixing minimum legal age for prostitution) (2) ตรวจสอบมาตรการทางกฎหมายใหสามารถมีการบังคับใชกฎหมายอยางมี ประสิทธิภาพ (ensure all relevant laws and regulation) (3) พยายามปรับปรุงมาตรการทางกฎหมายและการบังคับใชกฎหมายใหมีความ ทันสมัยอยูตลอดเวลาครอบคลุมการคุมครองผูเสียหาย และผูใหบริการทางเพศในรูปแบบใหมๆ ตลอดเวลา (ensure that prostitution regulations apply to all forms of sex work) (4) มีการควบคุมกลุมอาชีพคาบริการทางเพศอยางเขมงวด (apply strict administrative)
123 2.1.7.5 พยายามสนับสนุนความชวยเหลือใหแกโครงการตางๆเพื่อดูแลผูที่ตองการเลิกคา บรกิ าร อาทิ ที่พกั อาศัย การบริการดานสุขภาพ การจัดหางาน การอบรมใหความรูดานทักษะแรงงาน (assisting project with prostitution) 2.1.7.6 มีการแตงต้ังหนวยตํารวจพิเศษเพ่ือบังคับใชกฎหมายควบคุมการคาบริการทางเพศ อยางมปี ระสทิ ธิภาพ (establish epecialised police forces) 2.1.7.7 การใชรูปแบบของชุมชนในการขับเคล่ือนนโยบายเพื่อการแกไขปญหา โดยการ สนับสนุนเครือขายชุมชนในการสอดสองดูแลปญหาและเปนที่พักพิงและฟนฟูผูเสียหาย การให สมาชกิ ภายในชมุ ชนเขาใจปญหาทเ่ี กดิ ขนึ้ (strengthen co operation with civil society) 2.1.7.8 การหามการขายและซอ้ื ประเวณีทุกประเภท รูปแบบของนโยบายท้ังแปดรูปแบบซ่ึงมาตรการทางกฎหมายในรูปแบบท่ีแตกตางกันนี้มีผล ตอกลุมผูลอลวงใหดําเนินการชักจูงเหย่ือไปยังที่ที่การคาประเวณีสามารถทําไดอยางถูกกฎหมาย หากแตอาจมีการลักลอบคา หรอื การสรางเงอ่ื นไขเพือ่ บงั คับคาบรกิ ารในรปู แบบตาง ๆ 2.2 สาเหตขุ องการคามนุษยในรปู แบบคาประเวณี 2.2.1 Poverty สาเหตุหลักของปญหาการคามนุษยเกิดมาจากภาวะความยากจน และปญหาภาวะ หนี้สิน โดยจากการสัมภาษณ (องคกรธารา, ธนั วาคม 2017) ไดสะทอนประเด็นสําคัญถึงปญหาความ ยากจนทีน่ าํ ไปสูปญหาการคามนษุ ยวา “แรงจงู ใจที่ทําใหขายบริการ หากกลาวตามความจริงเลยก็คือ สวนใหญผูเสียหายมีภูมิลําเนาในตางจังหวัด และผูเสียหายเปนบุคคลท่ีมีการศึกษานอย และตองมี การรับผิดชอบเร่ืองหน้ีสนิ ใหกบั ทางบาน พบวาเหย่อื สวนใหญมีรายจายตอเดือนจากการไปค้ําประกัน เงินกูใหกับเพ่ือนหรือญาติพี่นอง หรือตกอยูภายใตภาวะหนี้สินกดดัน โดยเหยื่อสวนใหญมีรายไดตอ เดือนเพียง 7-8 พันบาท หากแตรายจายตอเดือนมีสูงถึงเกือบสองหมื่นกวาบาท เมื่อรายไดไมพอ คาใชจายจึงทําใหตองมีการหยิบยืม กอใหเกิดภาวะหนี้สินพอกพูนเปนทวีคูณ ทั้งยังไดรับการกดดัน จากเจาหนี้ และมีภาระตองเล้ียงบุตรธิดา ทําใหตัดสินใจทํางานยังตางประเทศและตกเปนเหยื่อคา มนุษยในท่สี ุด” โดยความยากจนซึ่งนับเปนปญหาความขาดแคลนของทรัพยากรและเศรษฐกิจใน พ้ืนท่ีดังกลาวมักจะเปนสถานการณที่เกิดข้ึนและกอใหเกิดภาวะของการไมสามารถพึ่งพิงตนเองได ดวยเหตุทไ่ี มสามารถใชประสิทธิภาพและศักยภาพของตนเองท่ีมีอยูแกไขปญหาท่ีเกิดข้ึนได กอใหเกิด ปญหาทางดานการครองชีพ โดยเฉพาะกลุม “คนจนดักดาน” (มิ่งมณีนาคิน, 2548) หรือกลุมผูท่ีมี รายไดนอยกวากลมุ อื่นๆเปนอนั มาก อาทิ กลุมผทู อ่ี าศัยในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และเกษตรกร ท่ี
124 มีรายไดไมเพียงพอตอการเลยี้ งชีพ กลมุ ดงั กลาวทําใหหญิงไทยหลายคนมคี วามตองการที่จะสมรสขาม วัฒนธรรมกับชายชาวตางชาติเพ่ือยกระดับฐานะของตนและแกปญหาภาวะหน้ีสินภายในครอบครัว เพ่ือหนีความยากจน ทําใหการแตงงานกับชายตางชาติกลายมาเปนวัฒนธรรมในบางพ้ืนที่ เนอ่ื งมาจากหญิงชาวภาคตะวันออกเฉียงเหนอื ตกอยูในภาวะเศรษฐกิจกดดนั และมหี นี้สินมาก อยางไร กด็ กี ารสมรสขามวัฒนธรรมกอใหเกิดปญหาเชนเดียวกนั เน่อื งมาจากชายชาวตางชาตอิ าจไมไดมีฐานะ ทีด่ ีนกั ทําใหเกิดกรณชี ายชาวตางชาตลิ วงหญงิ ไทยเพื่อไปคาประเวณี หรือสรางภาวะความกดดันทาง เศรษฐกิจเพื่อใหหญิงไทยตองคาประเวณีเพ่ือหารายไดสงเสียใหกับญาติพี่นองท่ีอยูในประเทศไทย โดยมกี ารนาํ ไปขายตอใหแกชาวตางชาติและเก็บคานายหนา หรือหลอกใหแตงงานเพ่ือการคาขายส่ิง ผิดกฎหมายหรอื ยาเสพติด เปนตน (ไชกิจภญิ โญ, ศรีราชเลา, และ จริ วัชรเดช, 2560) 2.2.2 Economic and social exclusion อีกกลมุ ทม่ี คี วามสําคญั เชนเดียวกันคอื ปญหาความยากจนในพ้ืนท่ีตนทาง เหย่ือบาง รายพบวามีปญหาหนส้ี นิ หรอื มปี ญหาเรื่องการเงินในพ้ืนท่ีตนทาง (Conference A. C., 2016) พบวา รากฐานของปญหามาจากหลากหลายประเดน็ ดวยกัน อาทิ การอยูในพื้นท่ีท่ีไมเห็นคุณคาหรือศักด์ิศรี ของความเปนมนุษย โดยเฉพาะกลุมประเทศที่ไดรับผลกระทบจากภาวะวิกฤตทางเศรษฐกิจ ซึ่ง ผลกระทบทางเศรษฐกิจดังกลาวไดมีผลตอภาวะความยากจนในประเทศ เนื่องมาจากภาวะความผัน ผวนของราคาสินคาภายในประเทศกอใหเกิดชองวางของความยากจน จากการกระจายทรัพยากรไม เทาเทยี มกนั ระหวางประชากรทรี่ าํ่ รวยและยากจนในประเทศกาํ ลงั พัฒนา สถานการณของประเทศไทยในปจจุบัน พบวาภาวะของประเทศท่ีทําใหเกิดปญหา การคามนุษยพบวามาจากตนกําเนิดของเศรษฐกิจและสังคมเปนหลัก โดยพบวาภาวะทางเศรษฐกิจ และสังคมไดมีผลกระทบใหเกิดการบริหารอํานาจที่ไมเทากันระหวางกลุมตางๆ ทั้งนี้ (Poppay, Escorel, Hernandez, Johnston, Mathieson, & Rispel, 2008) ไดสะทอนวา การบริหารอํานาจ ที่ไมเทาเทยี มกนั กอใหเกิดการกระจายทรัพยากรของประเทศทไ่ี มเทาเทียมกนั การกระจายทรัพยากรท่ีไมเทาเทียมกันนี้เอง ทําใหประชากรบางกลุมไมสามารถ ตอบสนองความตองการขั้นพ้ืนฐานของตนเองได ซึ่งสงผลกระทบตอสภาพจิตและความตองการของ ประชากรกลุมท่ีไดรับทรัพยากรอยางไมมีประสิทธิภาพใหมีความตองการคุณภาพชีวิตที่ดีกวา กลุม ประชากรที่เสียเปรียบทางทรัพยากรเหลาน้ีจึงมีความเปนไปไดงายท่ีจะถูกชักจูงไปเปนเหย่ือการคา มนษุ ยในตางแดน (Poppay, Escorel, Hernandez, Johnston, Mathieson, และ Rispel, 2008) จากการสัมภาษณองคกร (องคกรธารา, ธันวาคม 2017) ไดสะทอนในประเด็น Social and Economic Exclusion วาหญิงสาวสวนใหญที่ตกเปนเหย่ือคามนุษยนั้นประสบกับภาวะ ความยากจน และมีการศึกษานอย โดยมีการศึกษาแคภาคบังคับทําใหไมสามารถเลือกงานไดมากนัก เม่ือเขาสูภาวะการทํางานทําใหประสบปญหาภาวะหน้ีสินรายไดไมพอคาใชจาย โดยมีกรณีผูตกเปน
125 เหย่ือคามนุษยรายหน่ึงมีรายไดตกเดือนละประมาณ 7-8 พัน บาทตอเดือน ในขณะท่ีรายจายและ ภาวะหนีส้ ินของครอบครวั ตกเดอื นละประมาณ 2 หม่ืนบาท โดยสวนใหญมภี าวะหน้ีสินจากการกูนอก ระบบ และมภี าระตองเล้ียงดูบดิ ามารดาและครอบครวั อยางไรกด็ ีเมื่อพบเพื่อนหรือญาติมิตรชักจูงไปตางประเทศและพบวาเพื่อนหรือญาติ ที่ไดเดินทางไปแลวมีรายไดดี จึงทําใหมีความตองการเดินทางไปบางหรือมีความอยากลองเส่ียงดวงดู บางรายมองวาจะสามารถเดินทางไปทํางานที่มีรายไดดีกวาและอยากมีสามีเปนชาวตางชาติเพ่ือท่ีจะ ไดชวยเหลือครอบครัวท่ียากจนของตนได โดยผูลอลวงมักใชคําชักชวนวาตนเองก็เคยมีอดีตท่ียากจน เชนเดียวกัน หากแตเม่ือเดินทางไปตางประเทศไดทํางานและไดสามีเปนชาวตางชาติทําใหตอนน้ีมี คุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น หรือ “ไดดี” และมักโนมนาววาเหย่ือจะไดไมตองลําบากทํางานหนักเพื่อหาเลี้ยง ครอบครัวอีกตอไป หรืออาจชักชวนวาเห็นใจ สงสาร และรูสึกวามีความเมตตาตอผูเสียหาย และ ตนเองมีความอยากเห็นเหย่ือมีคุณภาพชีวิตท่ีดีข้ึน และจะแนะนําผูชายใหแตงงานกับเหย่ือจนเหย่ือ เชือ่ และรสู กึ ตายใจ (องคกรธารา, ธนั วาคม 2017) ทั้งนี้ยังพบวาชองวางของความยากจนไดกอกําเนิดวัฒนธรรมของเครือขายหญิงใน บางพ้ืนท่ีมีการสรางเครือขายวัฒนธรรมการสมรสกับชาวตางชาติ เน่ืองจากมีการนําเสนอวาสามี ชาวตางชาติจะมีการใหความชวยเหลือชุมชนเม่ือมีกิจกรรม และฐานะของคูสมรสฝายหญิงมีการ ปรับปรุงไปในทิศทางท่ีดีข้ึนหลังจากแตงงานกับคูสมรสชายชาวตางชาติ ทําใหเกิดรูปแบบเครือขาย วฒั นธรรมการเลือกคูสมรส โดยการมฝี ายหญงิ ในบางทองถ่ินมีความตองการท่ีจะเดินทางไปทํางานยัง ตางประเทศ จะเห็นไดวาในปจจุบันนโยบายของรัฐก็พยายามอยางยิ่งท่ีจะแกปญหากลุมผูตก สํารวจและกลมุ ไมเทาเทียมกนั ทางสังคม หากแตนโยบายประชานิยมนนั้ กลบั ทําใหสภาพชีวิตของกลุม ผูตกสาํ รวจเหลานีด้ ขี น้ึ ไดเพยี งชัว่ คราวเทานั้น การใหเงินอุดหนุนกลุมคนยากจน (Targeted means- test cash transfers) กลับยงิ่ ทาํ ใหกลุมผมู ีความตองการไปแสวงหางานทํายังตางแดนกลับทวีจํานวน เพ่มิ มากขน้ึ เน่ืองจากนโยบายดังกลาวกลับย่ิงเปนตัวกระตุนใหเกิดภาวะเงินเฟอ และการลงทุนใหกับ กลมุ ธุรกิจบางกลมุ เพือ่ สนบั สนนุ สวสั ดิการกลับยิ่งทําใหชองวางของความไมเทาเทียมทวีจํานวนสูงข้ึน เน่ืองจากวิธีดังกลาวเปนการกระตุนทางเศรษฐกิจหากแตละเลยแงมุมทางดานเศรษฐกิจ สังคม และ วัฒนธรรมของชุมชน จะเห็นไดวานโยบายการอุดหนุนของรัฐยิ่งทําใหเกิดชองวางแหงความไมเทา เทียมเพมิ่ มากขึ้นโดยนโยบายดงั กลาวมีขอจาํ กัดดังน้ี 1) เงินท่ีรัฐจัดสรรใหกลุมผูยากจนมักไมเพียงพอตอความตองการจนทําให คุณภาพชวี ติ ของสมาชิกภายในชมุ ชนดขี น้ึ ไดอยางย่ังยนื 2) การเขาถึงขอมูลขาวสาร กฎเกณฑ เพ่ือรับเงินอุดหนุนกลับทําใหจํากัด สทิ ธิการเขาถึงสวัสดิการของผทู ยี่ ากจนจรงิ ๆ
126 3) ตองมกี ารใชทรัพยากรเปนจํานวนมาก 4) มีโอกาสอยางมากทจ่ี ะมีการคอรปั ชนั่ 5) ความซับซอนของระบบการอุดหนุนทําใหเกิดรอยรั่วใหผูท่ีเปน free rider 6) แมผูที่ยากจนจะไดรับการอุดหนุนก็ตาม หากแตชองวาแหงความไมเทา เทยี มภายในสังคมก็ยังคงอยูไมหายไปไหน 2.2.3 Social and inequality ปญหาความไมเทาเทียมกันทางเพศและทางสังคมทําใหการกระจายทรัพยากร ระหวางชนชนั้ ในสงั คมไมเทาเทียมกัน ในประเทศไทยพบวาหากเปรียบเทียบระหวางกลุมชายกับหญิง พบวาหญงิ มกั ประสบปญหาจากความไมเทาเทียมกันระหวางเพศจนตกเปนเหยื่อของการคามนุษยได โดยงายกวาชาย สถานการณของประเทศไทยไมวาจะเปนดานเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง ในอดีต ทําใหหญิงสาวตกเปนเหยอื่ การคามนุษยเพ่ิมขึน้ นับต้ังแตป ค.ศ.1957 เปนตนมา จาก (Jairuk, 2554) ไดสะทอนวาปญหาการคามนุษยไดสืบเนื่องมาจากระบบศักดินาทําใหระบบสังคมดังกลาวไดกดข่ี ผูหญิงเอาไวเนือ่ งจากระบบศักดินาถอื วาผชู ายเปนใหญ จากน้ันเมื่อประเทศไทยไดเปล่ียนแปลงระบบ สงั คมมาเปนระบบทนุ นยิ มทําใหอาํ นาจเงินเปนใหญเชนกัน สงผลใหผูหญิงถูกตีคาเปนสินคา และฝาย ชายไดอาศัยเงินเปนอํานาจซอ้ื ผูหญิงผูเปรยี บเสมือนสินคา ความไมเทาเทียมทางวัฒนธรรมและความไมเทาเทียมทางเพศเหลานี้ไดเปนเง่ือนไข ท่กี อใหเกิดการเอารดั เอาเปรียบเพศหญิง ประกอบกับโครงสรางทางเศรษฐกิจระบอบทุนนิยมท่ีทําให เกิดความยากจน ทําใหเกดิ โสเภณแี ละการคามนุษยขามชาติ (Jairuk, 2554) จากผลการสัมภาษณเชิงลึกกลุม (คาอูคา, ธันวาคม 2560) ไดสะทอนในเรื่องความ ไมเทาเทียมกันทางสังคมและทางเพศวา จากสาเหตุที่กลุมหญิงผูตกเปนเหยื่อคาประเวณีที่องคกรได เคยใหความชวยเหลือพบวาฝายหญิงสวนใหญที่ถูกหลอกมาเปนเหยื่อจะทํางานคาบริการทางเพศ หรอื ทาํ งานเปนสาวดร๊ิงค (สาวรานน่ังคุย) หรือสถานท่ีเที่ยวอยูกอนแลวในประเทศไทย และสวนมาก เปนคุณแมเลี้ยงเดี่ยวที่มีภาระคือลูกและบิดามารดาที่ตนเองตองเล้ียงดูโดยปราศจากสามีคอยชวย ดแู ลครอบครัว ทาํ ใหการตดั สินใจเดินทางมาตางประเทศทาํ ไดโดยงาย นอกจากน้ีดวยภาวะการศึกษา นอยเมอื่ มโี อกาสไดเดนิ ทางไปทาํ งานยังตางประเทศจึงเปนเหตผุ ลใหรีบควาโอกาสทเ่ี กดิ ขนึ้ ไวกอน จะเห็นไดวาการไมเทาเทียมกันนี้ทําใหเกิดการกระจายทรัพยากรไปสูคนทุกกลุมไม เทาเทียมกนั การทเ่ี พศหญิงดอยกวาเพศชายน้นั ขนึ้ อยกู บั โครงสรางทางวฒั นธรรมและประเพณีของแต ละประเทศ โดยเฉพาะโอกาสในการทํามาหากินของเพศหญิงท่ีมีนอยกวาเพศชายในตลาดแรงงาน โดยจากผลการวิจัยของ (Acker, 1988) เพศหญิงมีอํานาจนอยกวาและมีโอกาสในการเติบโตใน วิชาชีพนอยกวาเพศชาย โดยเฉพาะในครอบครัวผูหญิงจะมีอํานาจนอยกวาเพศชาย ผูหญิงจะตอง
127 ทํางานท้ังเล้ียงลูก ดูแลบาน และทํางานหาเงินเขาบาน ทําใหโอกาสในการเลือกงานนอย โอกาสใน การไดรับผลตอบแทนนอยหากแตมีภาระคาใชจายสูง ซ่ึงทําใหเปนแรงงานผลักดันใหหญิงไทยมา แสวงหาชองทางในการประกอบอาชีพยังตางแดนและตกเปนเหย่ือคามนุษยในที่สุด สิ่งน้ีไดสะทอน ปญหาการคามนุษยที่เกิดจากความไมเทาเทียมทางเพศ โดยสังคมไดมีการแบงออกเปนชนช้ัน และ บางชนช้ันในสังคมไดพัฒนาทัศนคติของตนตอคนบางกลุมบางพวก เชนเพศหญิง ในฐานะชนชั้นท่ีต่ํา กวา 2.2.4 Inadequate laws and policies นิยามของการคามนุษยมักถูกทําความเขาใจวากระบวนการทําลายมนุษยเพื่อเงิน ท้ังน้ี เหย่ือมักถูกผลักดันเขาสูกระบวนการคามนุษยดวยหลากหลายวัตถุประสงคดวยกัน ทั้งในอดีต จนถงึ ปจจุบันรัฐไดพยายามผลักดันกระบวนการทางกฎหมายระหวางประเทศใหเทาทันกระบวนการ คามนุษย และพยายามนิยามกระบวนการคามนุษยใหมีความเทาทันสถานการณโลกท่ีเปลี่ยนไป กฎหมายในระดับนานาชาติพยายามที่จะนิยามกระบวนการคามนุษยใหสอดคลองกับกระบวนการ บังคับใชกฎหมายใหเปนกระบวนการปองกันมากกวาท่ีจะรับมือกับปญหาการคามนุษย (Nations, 2014) ในปจจุบัน (Nations, 2014) ไดนิยามกระบวนการคามนุษยวา “Trafficking in Person” ซึ่งหมายถึง กระบวนการคัดเลือกเหย่ือ (recruitment), กระบวนการขนสงเหย่ือ (Transportation), กระบวนการสง (Transfer), กระบวนการบังคับเก็บคาแรงงาน ซ่ึงเปนการใช วิธีการกดขี่ขมเหงเหยื่อดวยกําลัง ดวยการหลอกลวง ทําใหหลงผิด ทําใหเขาใจผิด บิดเบือนความ เขาใจ กดข่ี ขมเหง ทําใหเหยื่ออยใู นสภาพท่ีเปราะบางและยอมรับคาตอบแทน หรือผลประโยชนโดย มีบุคคลหรือกลุมคนควบคุมอยู เพ่ือทําลายสภาพและศักด์ิศรีของความเปนมนุษยของเหยื่อ อาทิ การคาประเวณี การคาแรงงาน การคาบริการ หรือการใชแรงงานทาส หรือการคาอวัยวะ เปนตน (Nations, 2014) ทั้งน้ีการคามนุษยสามารถเกิดไดทั้งในเพศชายและหญิงเชนเดียวกัน กระบวนการ ทางกฎหมายระหวางประเทศไดสะทอนอยางชัดเจนวาท้ังชายและหญิงสามารถตกเปนเหยื่อของ กระบวนการคามนษุ ยไดเชนเดียวกัน นอกจากนี้กระบวนการคามนุษยยังสามารถเกิดขึ้นในประเทศที่ เหยอ่ื พาํ นักหรอื ขามประเทศไดเชนเดยี วกัน (Nations, 2014) อยางไรก็ดี “การคามนุษย” มีความแตกตางจากกลุมเขาเมืองอยางผิดกฎหมาย อยางส้ินเชิง (Migrant Smuggling) เน่อื งจากการเขาเมอื งผิดกฎหมาย หมายรวมถึงการขามพรมแดน อยางผิดกฎหมาย ซ่ึงจะไดประโยชนเฉพาะการอํานวยใหขามแดนอยางผิดกฎหมาย ซ่ึงจะไมทําลาย ศักด์ิศรขี องความเปนมนษุ ยเหมอื นกระบวนการคามนษุ ย (Nations, 2014)
128 ดังน้ันการคามนุษยเกิดขึ้นไดแมไมไดมีการขามพรมแดน แมวาเหย่ือจะไมทราบวา ตนเองกําลังโดนคามนุษยหรือโดนลดศักดิ์ศรีของความเปนมนุษยอยูก็ตาม ก็อาจถือไดวาคือการคา มนุษย เนื่องจากกระบวนการลดศักดิ์ศรีของความเปนมนุษยนับเปนกระบวนการภายในท่ีทําใหเกิด การจํากัดสิทธิและเสรีภาพของเหย่ือ (intrinsic inalienability of personal freedom) (Nations, 2014) เพราะฉะน้ันกระบวนการบังคับใชกฎหมายจะตองเทาทันนิยามการคามนุษยที่ถูก กําหนดไวโดย United Nation นนั่ คอื กระบวนการในการจํากัดสิทธิและเสรีภาพของความเปนมนุษย โดยกฎหมายจะตองไมยินยอมในการชดใชหน้ีสินของเหยื่อดวยแรงงาน หรือรางกาย (debt bondage) โดยหนี้อาจเกิดจากการจัดหางานให การขนสง และใชภาวะหนี้สินน้ีของเหย่ือในการ ควบคมุ และลดสิทธิและเสรภี าพของเหยอื่ (Nations, 2014) จะเห็นไดวาสิทธิของความเปนมนุษยและการคามนุษยมีความสัมพันธกันอยางยิ่ง ดังน้ันกระบวนการบังคับใชกฎหมายจึงหมายรวมไปถึงการคามนุษยขามพรมแดน และกระบวนการ อ่ืนๆที่เกี่ยวของกับการลดสิทธิและอิสรภาพของความเปนมนุษย ซึ่งในอดีตการบังคับใชกฎหมายใน เรอื่ งการคามนุษยนั้นมุงเนนเพียงในเรอื่ งของอาชญากรรม (Nations, 2014) อยางไรกด็ ีจากการสัมภาษณเชงิ ลึกองคกร (PION, ธันวาคม 2560) พบวา กฎหมาย ในบางประเทศ และระบบการบังคับใชกฎหมายยังคงไมรองรับระบบสิทธิและเสรีภาพของความเปน มนุษย (human right based approach) ในทุกมิติท้ังในประเทศและระหวางประเทศ ยกตัวอยาง เชน 1) นโยบายทสี่ นบั สนนุ และปกปองสทิ ธขิ องความเปนมนุษย 2) กระบวนการบังคับใชกฎหมายที่ทําการเคารพสิทธิของความเปนมนุษย (Human rights based approach) เปนฐาน การปกปองมนุษยท่ีเสี่ยงตอการถูกคา ซึ่งกระบวนการ นี้มีความเชื่อมโยงกับการสรางเสริมความเขมแข็งในศักยภาพของความเปนมนุษยเพ่ือปองปองสิทธิ ศกั ดิศ์ รแี ละอิสรภาพของตนเอง 3) มาตรฐานของกฎหมายของประเทศที่เคารพศักด์ิศรีของความเปนมนุษยใน ระดบั นานาชาติ ซง่ึ ในปจจบุ นั ในทางทฤษฎีทุกประเทศยอมตองรองรับกฎหมาย (Legal obligation) ในการปองกันและปราบปรามการคามนุษย หากแตในทางปฏิบัติมาตรฐานของการบังคับใชกฎหมาย ยอมแตกตางกันไปตามระบบสังคม วัฒนธรรม เศรษฐกิจ และการเมืองของแตละประเทศ ในแตละ ประเทศตองยอมรับและปฏิบัติตามภายใต United Nation เพ่ือใหกฎหมายของตนเองเปนไปตาม มาตรฐานสากล อยางไรก็ดี ในหลายประเทศในสหภาพยุโรปในทางปฏิบัติก็ยังคงแยกความแตกตางได
129 ยากระหวางการเขาเมืองผิดกฎหมาย การคาแรงงานผิดประเภท และการคามนุษย (PION, ธันวาคม 2560) 2.2.5 Demand ปฏิเสธไมไดวาการคาประเวณีเกิดขึ้นจากความตองการของตลาด หากยังมี ประชากรที่ตองการการซ้ือประเวณีจึงทําใหยากที่จะกําจัดปญหาการคามนุษยในดานการคาประเวณี ได จากการศึกษาของ (Kovari & Pruyt, 2015) เสนอวา ตลาดของการคาประเวณีโลกในป ค.ศ. 2011 อยูท่ีประมาณ 190 พันลานดอลลาหสหรัฐ ตลาดการคามนุษยดานการคาประเวณีจึงนับเปน ตลาดที่ใหญและกอใหเกิดปญหาการจํากัดสิทธิเสรีภาพและลดศักด์ิศรีของความเปนมนุษยตามมา อยางมาก อยางไรก็ดีกฎหมายในแตละประเทศในโลกท่มี ตี อการคาประเวณียอมมีความแตกตางกันไป ดงั นั้นหลากประเทศจึงกําลังเผชิญหนากับปญหาการคามนุษยท่ีสงผลกระทบตามมาจากตลาดการคา ประเวณีทม่ี ีขนาดใหญขนึ้ ทกุ ป ยกตัวอยางเชนในประเทศเนเธอรแลนดนับตั้งแตป ค.ศ.2000 เปนตนมาการคา ประเวณีเปนเร่ืองท่ีถูกกฎหมาย กวารอยละ 75 ของประชากรในประเทศเนเธอรแลนดยอมรับวา การคาประเวณีนับเปนอาชีพท่ีสุจริตอาชีพหน่ึง ในขณะท่ีหลายประเทศในยุโรปยังคงไมยอมรับวา อาชีพคาประเวณีเปนเรื่องที่ถูกกฎหมาย อาทิ สวีเดน นอรเวย ไอรแลนด ฟนแลนด ที่มีการบังคับใช กฎหมายใหเปนเร่ืองผิดกฎหมายในการซ้ือประเวณีเพ่ือลดตลาด “demand” ของการคาประเวณี อยางไรก็ดีการยอมรับวาอาชีพคาประเวณีเปนเรื่องท่ีถูกกฎหมายกลับทําใหสรางปญหาอื่นๆตามมา อาทิ การคามนษุ ย ยา การฆาตกรรม อาชญากรรม และคอรัปช่ันตามมา นอกจากนี้ในหลายประเทศ ยังมองวา การคาประเวณีสงเสริมความไมเทาเทียมกันทางเพศเชนเดียวกัน (Kovari และ Pruyt, 2015) จากผลการศกึ ษาของ (Kovari และ Pruyt, 2015) พบวาขนาดของผูตกเปนเหยื่อคา มนษุ ยในยุโรปมีความเช่ือมโยงกับการคาประเวณีอยามีนัยสําคัญ และยังมีความเช่ือมโยงกับธุรกิจผิด กฎหมายอีกหลายธุรกิจดวยกัน โดยจากการสํารวจในป ค.ศ.2000 พบวา มีการคาประเวณีเด็กถึง 4 ลานคน การคาประเวณีในวัยผูใหญ 9.5 ลานคน โดยเด็กท่ีโดนคามนุษยมักจะมีแนวโนมในการ คาประเวณเี ม่อื เติบโตเปนผใู หญอีกดวย 2.2.6 New Adventure เหย่ือบางรายตองการหาประสบการณชีวิตใหม ตองการความทาทายยังตางแดน พบวาเหยื่อกลุมนี้โดยสวนใหญกวารอยละ 70 เปนกลุมท่ีมีรายไดปานกลางคอนขางดี คือราว 12,000-40,000 บาท บางรายมีรายไดถึง 40,000 บาท โดยทํางานเปนผูจัดการธนาคาร และเปน ผูชวยเชฟในโรงแรมตางๆ หากแตกลับถูกชักชวนไปทํางานยังตางแดนเพื่อแสวงหาอิสรภาพในการ
130 ประกอบอาชีพ และความโรแมนติกในชีวิตดวยความหวังจะสามารถแตงงานกับเศรษฐีชาวตางชาติ โดยจากการสัมภาษณ (องคกรธารา, ธันวาคม 2017) เสนอทัศนะที่นาสนใจวา “เหย่ือเหลานี้มักจะ ไดรบั ฟงขาวสารจากเพือ่ น และหรือญาติพ่ีนองที่แตงงานกับชายชาวตางชาติถึงแงดีของการใชชีวิตใน ตางแดน โดยเหย่ือรายหน่ึงไดขอมูลจากนองสาวของเพ่ือนที่โรงงานท่ีตนเองทํางานอยู เมื่อกลมคน เหลาน้ีเดินทางมาลอลวงเหย่ือในประเทศไทยก็จะเลาใหฟงถึงแงดีของการใชชีวิตในตางแดน ผูชักนํา จะทําตนเปนคนรา่ํ รวยใชเงินมากมายเพอื่ พาญาติพ่นี องไปทานอาหาร และแสดงวาตนเองไดมีชีวิตท่ีดี ข้ึนจากการไปประกอบอาชีพและหาสามียังตางแดน เหย่ือจึงตายใจและตัดสินใจลองไปเสี่ยงดวงดู ดวยคิดวาไมมีอะไรจะเสีย และทําเพ่ืออนาคตของลูก ญาติพี่นอง และพอแม โดยหวังวาจะโชคดีมี แฟนตางชาติกับเขาบางและอาจทาํ ใหชวี ิตของตนดีขน้ึ กวาท่ีเปนอยู” พบวาเหย่ือกวารอยละ50 มีความตองการแสวงหาความแปลกใหมใหแกชีวิต โดย จากการสัมภาษณเชิงลึก (องคกรธารา, ธันวาคม 2017) พบวา เหยื่อสวนใหญตองการหา ประสบการณใหมและในปจจบุ ันพบเหยื่อที่มีการศึกษาสูงกวาระดับปริญญาตรีเพ่ิมมากข้ึน โดยเขาใจ วาไมไดมาคาประเวณีแตจะมาทําบริการนวดแผนไทย ทํารานอาหาร เปนตน โดยเหย่ือตองการที่จะ หาประสบการณแปลกใหมในตางประเทศ จากการสัมภาษณสมาคมบานหญิงในประเทศเยอรมันพบวา พบหญิงไทยที่สมัครใจ คาบริการเปนคร้ังคราวและสามีเต็มใจใหคาบริการ โดยหญิงไทยจะทําการเดินทางขามประเทศโดย สายการบินราคาต่ํา (Low cost) เพ่ือเดินทางไปคาบริการท่ีประเทศเบลเย่ียมซึ่งคาบริการจะมีราคา สงู กวาในประเทศเยอรมัน หรอื นอรเวย หญิงไทยบางรายมีการทําการคาบริการใหแกผูปวยที่มีปญหา ทางจติ ตามโรงพยาบาลจิตเวชตางๆในประเทศเบลเยยี่ ม 2.2.7 วัฒนธรรม (Culture) ประเด็นทางวัฒนธรรมมีผลกระทบตอปญหาการคามนุษยท่ีทําใหจํานวนผูตกเปน เหย่ือการคามนุษยมีเพ่ิมมากข้ึนเรื่อยๆ และในบางครั้งนักวิจัยไดพบวาประเด็นทางวัฒนธรรมมักเกิด รวมกบั ประเด็นอ่ืนๆ อาทิ ความยากจน และการแสวงหาความทาทายในชีวิต พบวาหญิงสาวจํานวน มากจากภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีวัฒนธรรมดานความกตัญ ูอยางเขมขน และมีการ แขงขันกันเพ่ือสะทอนคานิยมดานวัตถุนิยม และมีการส่ังสมความเช่ือวาหากไดแตงงานกับ ชาวตางชาติจะทําใหคุณภาพชีวิตและสภาวะความเปนอยูในครอบครัวของตนดีขึ้น มักพบวาเหย่ือท่ี เปนกลุมตกเปนเหยื่อคามนุษยน้ัน มักไมยอมบอกสภาพความเปนอยูท่ีแทจริงของตนยังพ้ืนท่ี ปลายทาง เมื่อกลับมาเย่ียมเยียนญาติพี่นองในพื้นที่ตนทางมักจะแสดงตนเปนผูที่มีฐานะร่ํารวย และ ในบางกลมุ ไดเปล่ยี นสถานะจากกลุมผูตกเปนเหย่ือเปนหน่ึงในกระบวนการของผูลอลวงและมีการชัก จูงเหยื่อรายใหมๆเขาสูเสนทางการคามนุษย บางกลุมไดมีการเชื่อมโยงเครือขายกับกลุมขาราชการ และผูมีอิทธิพลจนกลายเปนกระบวนการใหญ มีการเก็บคาหัวคิวและคานายหนาเปนจํานวนมาก
131 ประมาณ 500,000-2,000,000 บาทและมีการชักจูงเหยื่อรายอ่ืนๆใหหาเหยื่อมาเพ่ิมเพื่อปลดภาระ หนขี้ องตน ทําใหมผี ูตกเปนเหยอื่ การคามนษุ ยเปนจํานวนมาก โดยจากการสัมภาษณ (สมาคมหญิงไทยในโพรวองซ, ธันวาคม 2560) ไดสะทอนในประเด็น ดังกลาววา “เหย่ือซึ่งเปนหญิงสาวไทยโดยสวนใหญมีความรูสึกหวานอมขมกลืน เนื่องจากเคาเรียนรู จากบุคคลอื่น ๆ วาแตงงานกับชาวตางชาติจะทําใหตนเองไดดี หรือมีคุณภาพชีวิตท่ีดีขึ้น หากแต ผูชายท่ีเปนผูลอลวงมาตองการท่ีจะนําเหยื่อมาขายมาขายบริการ เน่ืองจากพ้ืนเพทางวัฒนธรรมของ ทางบานหญิงสาวที่ตกเปนเหย่ือก็คือเปนชาวอีสาน สวนใหญเมื่อตกเปนเหยื่อแลวก็จะไมยอมแจง เจาหนาที่หรือบอกทางบานของตน เนื่องจากวัฒนธรรมของความรูสึกอับอายท่ีจะกลับไปบานและ บอกวาชีวิตของตนไมประสบความสําเร็จ เพราะวาเมื่อตนเองมาตางประเทศแลวไดเดินทางมาอยาง สงาผาเผย หากกลับไปในสภาพที่ไมประสบความสําเร็จจะถูกมองวาตนเองถูกโดนถีบหัวสง หรือโดน สามีทิ้งมาเปนตน หญิงสาวไทยที่ตําเปนเหย่ือจึงจําเปนที่จะตอง แมตนเองจะไมอยากประกอบอาชีพ คาประเวณีตอกไ็ มมีความรูความสามารถทจ่ี ะไปประกอบอาชีพอ่ืน ๆ จึงไมสามารถเลิกอาชีพดังกลาว ได” โดยผลจากการสมั ภาษณ ไดสะทอนใหเห็นชัดวา รูปแบบการตกเปนเหย่ือการคามนุษยใน ปจจุบันน้ันไมไดมีการเปลี่ยนแปลงไปตามรูปแบบสังคมท่ีเปล่ียนแปลงไป อาทิ การมีความเช่ือของ หญิงไทยบางกลุมที่เชื่อวาตองไดสามีเปนชาวตางชาติ และมีอายุเพ่ือท่ีจะสามารถมีรายไดมาจุนเจือ ครอบครัวของตนไดทําใหเกิดความเช่ือวาชายสูงอายุชาวตางชาติน้ันจะมีรายไดดีทุกคนจึงมีผูตกเปน เหยื่อและถูกลอลวงเปนจํานวนมาก ซึ่งในขอเท็จจริงแลวอาจไมไดเปนไปตามวัฒนธรรมความเช่ือท่ี หญิงไทยเสมอไป 2.3 การคัดเลอื กเหย่อื (Recruitment) 2.3.1 เหยอื่ มาโดยเจตนาและรลู วงหนาวาจะมาคาประเวณี (Intended) 1) การคดั เลอื กเหยือ่ ทมี่ ีปญหาทางการเงนิ การเดนิ ทางมาคาประเวณโี ดยเจตนาหากแตถูกขมขูบังคับใหทําเกินเวลา มี การหาประโยชนในแรงงาน หญิงไทยท่ีตกเปนเหย่ือในการคาประเวณีในกรณีนี้โดยสวนใหญจะถูก เพ่ือนบานหรือบุคคลในครอบครัวเปนผูชักชวนมา และไปดวยความยินยอม หากแตภาวะความ ยินยอมน้นั นบั เปนเพยี งภาวะการจํายอมเมอื่ มาถงึ พื้นทป่ี ลายทาง เนอ่ื งจากเม่ือมาถึงปลายทางแลวถูก ขูบังคับ ไมมอี ิสรภาพและไมไดรบั การดแู ลดวยความเปนมนุษย นอกจากน้ียังถูกใชใหคาประเวณีเยี่ยง ทาส โดยการคับเลือกเหย่ือมักคัดเลือกหญิงหนาตาดี ท่ีมีสภาวะปญหาทางการเงิน หรือปญหาทาง บาน โดยเหยอ่ื บางรายมีปญหาภาวะหนี้สินท่ีมีเจาหนี้หลายรายดวยกัน โดยตนเองมีรายไดเพียงไมถึง หน่ึงหมื่นหาพันบาท แตมีรายจายถึงสองหม่ืนบาทการคัดเลือกเหยื่อสวนใหญจะคัดเลือกในบริเวณ พื้นท่ีบานใกลเรือนเคียงกับผูชักจูงเหย่ือผูคามนุษย หรือตามสถานที่ทองเที่ยว อาทิ บาร อะโกโก เลาซ ตามพื้นทีท่ องเที่ยวแถบพัทยาและระยอง โดยผูชักจูงจะทําทีเปนนักทองเที่ยงและมาของพูดคุย
132 ซื้อดรง๊ิ ค ซอื้ ช่วั โมงจากเหยอื่ จากนนั้ จึงทําการพูดคยุ เพ่ือสรางความสนิทสนมกอนที่จะชักจูงไปทํางาน ยงั ตางประเทศโดยโนมนาววารายไดดี เดือนหน่ึงสามารรถมีรายไดถึง 200,000-300,000 บาท และผู ชกั จูงจะทําหนาทเ่ี ปนผูปกครองและใหพกั อาศยั ทบ่ี านพักของตนยังตางประเทศโดยไมมีคาใชจาย พบวาผูลอลวงในพื้นท่ีตนทางบางกลุมจะมีธุรกิจบังหนา เปนสถานที่รับหา งานในตางประเทศและต้งั อยูในยานทีม่ ีสถานบนั เทิง อาทิ ซอยนานาหรอื ซอยสีลม เปนตน 2) การคัดเลือกเหยื่อท่ีหัวออน และชักจูงใหเกิดความเชื่อวาผูลอลวง เปนคนดี โดยกวารอยละ 80 ของผลู อลวงจะทาํ การคดั เลือกเหย่ือที่มีลักษณะหัวออน หรือเปนกลุมที่มีความเปราะบางทางดานสภาพจิตใจ โดยขอมูลจากการสัมภาษณ (องคกรธารา, ธันวาคม 2017) สะทอนประเด็นสําคัญวาผูลอลวงจะทําการสังเกตบุคลิกภาพของเหยื่อวากําลังมี ความวิตกกังวล โดยเหย่ือรายหน่ึงมาทํางานในบารในวันที่ถูกสามีท้ิง และลูกไมสบาย ในระหวางท่ี ทํางานจึงมีสภาวะบุคลิกภาพท่ีมีความวิตกกังวลอยางเห็นไดชัดเจน ทําใหผูลอลวงกลาที่จะเขาไป พดู คุยและไถถามสารทกุ ขสุขดิบดวยทาทีเปนหวงเปนใย โดยผูลอลวงจะแสดงทาทีใหเหยื่อไวใจอยาง เต็มตัวโดยการใชแนวทางใหเงินเหยื่อ หรือใหทิปจํานวนมากเพ่ือใหเหย่ือตายใจเพื่อพูดคุยใหลึกซึ้ง มากยิ่งขึ้นเม่ือผูลอลวงมาเท่ียวในคร้ังตอไป อาทิ การทิ้งเงินไวใหถึงจํานวนสามหมื่นบาท เพ่ือใหใช จายในการจายคาโรงพยาบาลและลูก โดยผูลอลวงจะแตงตัวดีดูมีฐานะและพยายามพูดคุยเพ่ือโนม นาวใหเหย่อื ตายใจวาตนเองเปนคนดี จากการสัมภาษณ (องคกรธารา, ธันวาคม 2017) สะทอนวา เหย่ือบางราย กลาววา ผทู ีม่ าลอลวงจะแตงตวั ดีและเขาหาเหยื่อดวยทาทีท่ีเปนมิตร สอบถามและแสดงความหวงใย ถึงชวี ิตของเหยือ่ วาเปนอยางไร และแสดงความหวงใยดวยการโอบกอดและบอกวามีชีวิตที่ตองดิ้นรน เหมอื นกบั ตนเอง โดยกลาววากอนท่ีตนเองจะไดสามีฝรั่งก็เคยประสบความยากลําบากในชีวิตเชนกัน และตอนนี้ไดดีและประสบความสําเร็จแลวจากการไปทํางานยังตางแดนและไดพบกับสามีที่ ตางประเทศ นอกจากนีผ้ ูทม่ี าลอลวงยังสะทอนวารูสึกรักและถูกชะตากับเหยื่อเหมือนเปนลูกสาวของ ตน เน่อื งจากเหย่ือเปนผทู ม่ี ีจติ ใจดีและดแู ลครอบครวั เหมอื นกบั ตน มีความเห็นใจและสงสารอยากจะ ชวนเหย่อื ไปยงั ตางแดนเพือ่ ทจี่ ะมชี ีวิตทด่ี เี หมือนกับตน พรอมกบั กลาวคําโนมนาววาการใชชีวิตยังตาง แดนน้ันมีความสะดวกสบาย มีรายไดดี และมีผูที่จะสามารถชวยเหลือเหยื่อใหประกอบอาชีพที่ดี ภายหลังจากการประกอบอาชีพคาประเวณีจนสามารถใชหนี้ไดหมด และจะสามารถหาสามีที่ดีได ภายหลังจากใชหน้ีหมดลงแลว โดยจากการประชุมกลุม (องคกรธารา, ธันวาคม 2017) ไดแสดง ความเห็นตอประเดน็ ดงั กลาววา “ผูลอลวงจะบอกวาตอนนี้เขาไดดีแลวก็มาเปดราน แลวก็จะขยายไป หลายอยาง และก็บอกวาเขามีแตลูกชาย เลยบอกวาถูกชะตากับเหยื่อ และก็บอกวาเหยื่อเปนคน ซ่อื สัตย รกั ครอบครัว ทง้ั ทเี่ หยือ่ ก็ลําบาก ไปค้ําประกันใหเพื่อนก็จริง แตเหย่ือก็ไมหนี ทําไมเหยื่อตอง
133 ไปรับปากสัญญาวาจะตองไปเสียเงินใหเขา จนตัวเองตองท้ิงลูกมาอยูอยางนี้ เขาก็บอกวา เขาเห็นใจ สงสารและเมตตาเหย่ือ เขาก็มีแตลูกชาย อยากไดเราเอาเหย่ือมาเปนลูกบุญธรรม ก็บอกวาเขาอยู เยอรมัน เขาทําโนนทํานี่ อยูเยอรมันรายไดดี แลวก็วาเพ่ือนเขามีเยอะ เดี๋ยวเขาจะแนะนําผูชายให และกบ็ อกวาจะมาเปดรานอาหาร รานคาราโอเกะ ซึ่งเวลากลับมาไทยแตละคร้ังก็จะไปทําบุญตามวัด ตามมลู นิธิ ดเู ปนคนดมี าก จนเหยอ่ื มคี วามเชื่อใจ ตายใจไปกับเขา” 3) การคัดเลือกเหย่ือที่เคยประกอบอาชีพคาประเวณีอยูกอนแลวใน ประเทศตนทาง กรณีการคัดเลือกเหยื่อจะมีการคัดเหย่ือท่ีหนาตาดีตามสถานท่ีทองเที่ยว อายุประมาณ 20-30 ป โดยท่ีทํางานตามสถานที่ทองเที่ยวตางๆ และทําการสอบถามหรือ สงั เกตการณวาเคยประกอบอาชีพคาประเวณีหรอื ไม อยางไรก็ดหี ญงิ สาวท่ตี กเปนเหย่ือถูกหลอกวาจะ ใหมาทํางานรานนวดที่ยุโรปหากแตเม่ือมาถึงยังพ้ืนท่ีปลายทางกลับถูกบังคับใหทํารานนวดควบคูกับ การคาประเวณี และมีการใชรูปของเหย่ือประกาศขึ้นเว็ปไซดคาบริการ โดยทําการนวดควบคูไปกับ การคาบริการตอครั้งประมาณ 85 ยูโร ซ่ึงพบวามีการเก็บคานายหนาจากการคาบริการซึ่งเขาขาย การคามนุษย ท้ังยังมีการถกู บังคับใหทํางานเกนิ เวลา การคัดเลือกเหยื่อจะมีผูลอลวงซึ่งลักษณะการแตงตัวดีเดินทางไปตามบาร ตางๆ และชวนใหมีคาบริการอยางชัดเจน โดยอาจมกี ารโนมนาวใจวาจะดูแลอยางดี ไดกินดีอยูดี และ จะมีการดูแลอยางดีเหมอื นเปนบุตรบญุ ธรรมของตน 2.3.2 เหยือ่ มาโดยไมเจตนาและถูกบังคับใหคาประเวณี (Unintended) 1) เดินทางมาในฐานะภรรยาหากแตถูกบังคับขมขูใหคาประเวณีใน ภายหลัง (Seduction and Romance) หญิงไทยท่ีตกเปนเหยื่อคามนุษยมีรูปแบบการตกเปนเหย่ือโดยถูก ลอลวงมาแตงงาน โดยมีการพบรักกับชาวตางชาติผานสื่อโซเชี่ยลมีเดียตาง ๆ อาทิ เฟสบุค หรือ แอปพลเิ คช่ันหาคู จนกระท่ังถูกชกั จูงใหมาแตงงาน โดยผคู าอาจเปนสามีชาวตางชาติหากแตสวนใหญ เปนญาติหรือเพื่อนซ่ึงเปนหญิงไทยที่แตงงานกับชายชาวตางชาติอยูกอนทําการชักจูงใหแตงงานกับ ชายชาวตางชาติ หลังจากนั้นกลับถูกชักจูงใหเขาสูการทํางานในรานนวดแผนไทย และถูกชักจูงหรือ บังคับใหคาประเวณีในที่สุด ทั้งน้ีจากการประชุมกลุมเจาหนาท่ี (IOM, ธันวาคม 2016) พบวา “จาก กรณีที่พบหญิงไทยบางคนอาจจะไมไดเต็มใจ โดยผูคาเปนชายชาวตางชาติท่ีมีลักษณะการมาหา ภรรยาที่ไทย ผูคาจะยอมมาแตงงานท่ีไทย แตเม่ือกลับไปยังพ้ืนท่ีปลายทางกลับมีลักษณะของการใช แรงงานเหมอื นทาสหรือบงั คบั ใหทาํ กรคาประเวณี เพราะถอื วาเปนภรรยาแลว แตงงานกับเขาแลวเขา
134 อตุ สาหลงทนุ ลงแรง เสยี เงนิ เสยี ทองใหกับครอบครัวฝงนีแ้ ลว ทําใหหญิงไทยหรือผูตกเปนเหยื่อมิไดมี ความสขุ อยางทีค่ ิด นอกจากนย้ี ังอาจจะมีพอแมทอ่ี าศัยอยูในพ้ืนท่ีตนทางท่ีอายุมากแลวตองดูแล จึงมี ขอจํากัดในเรื่องเงินจึงถูกชักจูงใหคาประเวณีและตกเปนเหยื่อไดโดยงาย ซึ่งในลักษณะแบบนี้ ใน ความรูสึกแบบน้ีเขาอาจจะอยากจะอยูในยุโรปหากแตถูกบังคับ ดวยทะเบียนสมรสและกฎหมายท่ีจด ทะเบยี นกบั ชายชาวตางชาติ เพราะฉะนน้ั หญิงไทยบางคนจงึ ตองตกเปนเหย่ือคามนุษยดวยสภาพดวย ความจํายอม และไมมอี ิสรภาพ หรอื วาไมมีความเปนมนุษย ถูกใชแรงงานหรอื ใหคาประเวณีอยางทาส ท้ังยังตองใหบริการกับสามีดวย ถาคนไหนไปแลวไดสามีท่ีดีเขาก็ชีวิตเขาจะดี บางคนก็ไมไดประสบ ความสําเร็จแบบน้ันทกุ คน” โดยทั่วไปแลวเหยื่อมักจะถูกลอลวงดวยการวาดภาพอนาคตท่ี สวยงามในประเทศปลายทาง (Exploitation site) กับสามีชาวตางชาติ และสามีชาวตางชาติจะยอม เสียคาใชจายตางๆในการเดินทางใหทําใหเกิดภาวะแรงจูงใจเพ่ิมมากย่ิงขึ้น นอกจากน้ีจากผลการ สมั ภาษณสมาคมสตรไี ทยในฝรั่งเศสยังพบวา มีกรณีชายสูงอายุลอลวงหญิงไทย โดยประกาศตามเว็ป ไซดหาสตรีไทยในประเทศไทย ท้งั ยงั มกี ารลอลวงใหเดินทางมาทองเที่ยวโดยการขอวีซาการทองเที่ยว ประเภทสามเดือน เพอื่ ทจี่ ะขอวีซาไดงาย โดยจะมีการเลือกเหย่ืออายุประมาณ 20-25 ป หากแตเม่ือ เดนิ ทางมายังประเทศฝรั่งเศสแลวกลบั ใหทํางานบาน ดูแล และทาํ กบั ขาว และเม่ือเบื่อจึงทําการขับไล ใหออกจากท่ีพักอาศัยและทําการหาเหย่ือรายใหมตามเว็ปไซดตอไป สวนหญิงไทยจึงจําเปนตองถูก ผลักดันใหหารายไดดวยการประกอบอาชีพคาประเวณีเพือ่ หารายไดยังชีพและสงใหกับครอบครัวที่อยู ท่ปี ระเทศไทยตอไป พบวาหญิงสาวที่ตกเปนเหยื่อมักจะถูกลอลวงโดยอาศัยเสนทาง จากสื่อโซเชียลมีเดีย อาทิ facebook Instagram และสื่อ application online หาคูอ่ืนๆ หากเปน เว็บไซดในยุโรปมีหลากหลายเว็บดวยกัน อาทิ thailove ซึ่งเว็บดังกลาวจะมีผูหญิงไทยลงช่ือสมัคร เพื่อใหไดพบปะกับชายชาวตางชาติโดยมีหญิงไทยท่ีรูจักกันและเคยใชส่ือดังกลาวแนะนําใหรูจักและ ใชเว็บไซดดังกลาว ซ่ึงรายช่ือของชายชาวตางชาติซึ่งลงทะเบียนอยูในเว็บไซดมักเปนรูปชายวัย กลางคน หนาตาดี หนาที่การงานดี จากน้ันเม่ือหญิงสาวมาถึงก็มีกระบวนการชักจูงใหคาประเวณีใน ภายหลงั 2) เดนิ ทางมาโดยใชวีซาผิดประเภท หญิงไทยจํานวนมากไดตกเปนเหยื่อของการคามนุษยโดยไมได เจตนา เนือ่ งจากโดนลอลวง (Conceive) ใหตกเปนเหยื่อของธุรกิจการคาประเวณีดวยการเขามาโดย เจตนใชแรงงานประเภทอื่น อาทิ วีซาเล้ียงเด็ก โดยมีการหลอกลอเหย่ือวาจะมีการนําตัวมาทํางาน เล้ียงเด็ก โดยมีผูคาซึ่งเปนหญิงไทย (Exploiter) ท่ีไดทําการจดทะเบียนสมรสกับสามีชาวยุโรป และ ไดพักอาศัยต้ังรกรากอยูในสหภาพยุโรปมาเปนระยะเวลานานเปนผูชักชวนใหเขามาทํางานในทวีป
135 ยโุ รป อาทิ การประกอบอาชีพเล้ียงเดก็ แมครัว ทําไรองุน หรือรานนวดแผนไทย โดยทําการถือวีซาที่ เรียกวาระยะยาว อาทิ ในประเทศฝร่ังเศส จะเรียกวา Valant Titre de sejour (VLS-TS)วีซา ประเภทนี้จะอนุญาตใหผูถือวีซาสามารถพํานักอยูไดในประเทศฝร่ังเศสเปนระยะเวลาสูงสุดถึงหน่ึงป อาทิ วซี าเยยี่ มเยือนระยะยาว วีซานักเรียน วซี าทํางานบางประเภท ซงึ่ จะตองมีการทําการลงทะเบียน ท่ีหนวยงาน OFII ณ เมืองที่มีถิ่นพํานัก รวมไปถึงการชําระคาธรรมเนียม OFII จากนั้นเม่ือเดินทาง มาถึงปลายทาง ผูลอลวงกลับมิไดดําเนินการจัดใหทํางานตามที่ตกลงและกลับใหทํางานประเภท การคาประเวณีแทน โดย (มูลนิธิบานหญิง, ธันวาคม 2560) ไดทําการสะทอนในประเด็นดังกลาววา “ทง้ั น้พี บวาพอคนไทยถูกหลอกมาแลว เมื่อถูกนําเขากระบวนการของเจาหนาท่ีตํารวจ มักจะตอบวา ตนเองเตม็ ใจมา ทาํ ใหเจาหนาทีต่ าํ รวจไมสามารถเขาชวยเหลอื ได หรอื ทาํ ใหการเขาใหความชวยเหลือ เปนไปยากลาํ บาก เนอ่ื งจากเหยอ่ื ถูกบังคบั โดยผลู อลวงใหทําการตอบในลกั ษณะดงั กลาว” นอกจากน้ีอีกกลุมผูที่ตกเปนเหย่ือมักถูกลอลวงโดยทําการหลอก ลอวาเม่ือไปถึงปลายทางจะมีรายไดท่ีสูงถึงมากกวาหน่ึงแสนบาท ซ่ึงสูงกวาเงินเดือนนักศึกษาจบใหม ทท่ี ํางานในประเทศไทยซึ่งจะมีเงินเดือนเริ่มตนเพียงหน่ึงหม่ืนหาพันบาท จากน้ันผูคาจึงใหเหย่ือหยุด ทํางานทุกประเภทเพื่อทําการพักและใชเวลาเพื่อเรียนภาษาโดยจะใหเงินเพ่ือการใชจายราวเดือนละ สองหมื่นบาท หากแตเปนเพียงการใหยืมและผูตกเปนเหยื่อจะตองทําการใชหนี้คืนเปนจํานวนเงิน หนึง่ ลานบาท ซึ่งจะทาํ การทยอยหกั ใชหนเี้ มือ่ ถงึ แหลงคาในประเทศปลายทาง เนื่องจากในปจจุบันผูที่ ดําเนินการทํางานในยุโรปบางประเภทจําเปนจะตองสอบภาษาในระดับ A1 หรือระดังท่ีสามารถ ส่ือสารและสามารถอานออกเขยี นได อาทิ ประเทศเยอรมันและประเทศฝรั่งเศส ซึ่งเมื่อมาถึงประเทศ ปลายทางแลว รัฐบาลเยอรมันจะทําการบังคับใหเรียนภาษาเพ่ิมเติมในระดับ A2-B1 เพ่ือใหสามารถ ส่ือสารไดอยางลึกซึ้งมากขึ้น จึงมักพบวาผูที่ตกเปนเย่ือคามนุษยนั้นจะมีรูปแบบระดับการศึกษาท่ี สงู ขน้ึ กวาเดมิ อาทิ ปวส. หรอื ระดบั ปรญิ ญาตรเี ปนตน ทั้งนจ้ี ากการประชุมกลมุ โดย (มลู นิธิบานหญิง, ธนั วาคม 2560) ไดเสนอกรณศี กึ ษาท่นี าสนใจวา “ในเยอรมันนั้นมีอยูกรณีศึกษาหนึ่งที่เหย่ือคามนุษย ไดมีการเขามาขอคําปรึกษาตอองคกรบานหญิง ซ่ึงไดมีการใหคําแนะนํา และไดมีการข้ึนศาลเพ่ือ ฟองรองผูลอลวง โดยพบวาเหย่อื ไดทําการขอวซี าเพ่ือเลยี้ งเดก็ หากแตเมื่อนายจางไดไปรับท่ีสนามบิน กลับนําตัวไปทํางานทร่ี านนวด และบังคบั ใหทําการคาประเวณโี ดยไมไดรบั คาตอบแทน โดยผูที่ลอลวง มาทํางานคือปาแทๆของเหยื่อ ซึ่งชักชวนเหยื่อมาจากประเทศไทย และเปนการขอวีซามาทํางานท่ี ถูกตองนะ หากแตมิไดทํางานในรูปแบบที่ตนตั้งใจไวดวยความสมัครใจ และมีการขมขู บังคับให ทํางาน” นอกจากนี้ยังมีกลุมที่เขาไปทํางานในประเทศโดยใชวีซาทองเที่ยว หรือวีซานักเรียน ซึ่งตามกฎหมายเม่ือครบวีซาจะตองออกมาตอวีซาที่ประเทศไทย พบวาเหย่ือบาง รายมีการทําวีซาประเภทนวด โดยมีการปลอมแปลงเอกสารการนวดมาจากในไทย หรือมีผูรับทํา
136 เอกสารดานใบรบั รองประสบการณการนวดแผนไทยในยุโรป ซึ่งใบประกอบวิชาชีพนวดแผนไทยจะมี ลักษณะการทําปลอมข้ึนมาโดยมีราคาตอใบโดยประมาณ 8,000 บาท และมีการจัดทําใบ ประกาศนียบัตรการนวดแผนโบราณสงมาจากประเทศไทย และจะมีเครือขายในประเทศกลุมยุโรปมา จัดการการสอนนวดแผนไทยใหเปนเวลาสองวัน จากการสัมภาษณเครือขาย (องคกรธารา, ธันวาคม 2017)ไดสะทอนวา “ในปจจุบันมีการปลอมแปลงเอกสารการนวดเพื่อใหสามารถทํางานได ซึ่งใน ปจจบุ ันการปลอมแปลงสามารถทาํ ไดงายกวาในอดตี โดยจะมีการติดตอกับเครอื ขายทเี่ มืองไทย” 3) การชกั จูงมาแตงงานกับชาวตางชาตเิ พือ่ ใหไดวีซา ผูลอลวงบางราย (Recruiter) ใชวิธีการติดตอชายชาวตางชาติให แตงงาน โดยมิไดเคยพบเจอหนากับเหย่ือมากอน โดยชายชาวตางชาติเหลาน้ีจะไดรับคาจางในการ จางแตงงานกบั เหย่ือจากผูลอลวงดวยเงินจํานวนหนงึ่ แสนบาทและจากนน้ั ชายชาวตางชาติเหลานี้ก็จะ ไดรับเงินเปนรายครั้งเมื่อมาแสดงตัวตอสถานกงศุล และตองมาพบเหย่ือและถายรูปกับเหยื่อท่ีบาน เปนครั้งคราว เพ่ือปองกันการตรวจสอบจากเจาหนาท่ีตํารวจและกงศุล โดยจากการสัมภาษณ (องคกรธารา, ธันวาคม 2017) ไดเสนอประเด็นท่ีสนับสนุนวา “ในเยอรมัน อันดับแรกเลยเขาจะ ตดิ ตอผชู ายใหเหย่อื โดยผูชายกไ็ มเคยเจอหนากันเลย ภาษาเหยื่อก็ไมเกง ก็ไมรูวาเขาคุยกันยังไง เขา ก็เอาผูชายไปแตงกับเหย่ือที่เมืองไทย เจอกันวันแตงวันแรก และเม่ือแตงเสร็จวันนี้พรุงนี้เชาผูชายก็ บนิ กลับเยอรมนั เจอกนั แควันเดียว” 4) หลอกลวงในขอเทจ็ จรงิ (False Job advertisements) จะเห็นไดวาผูลอลวง (Trafficker) บางรายจะทําการชักจูงเหยื่อ โดยการหวานลอมใหเหน็ สภาพ หรือลกั ษณะการทํางานที่ดีแตกตางจากขอเท็จจริง หรือลอลวงวางจะ มีโอกาสในการทองเที่ยวยังตางแดน ในผูลอลวงบางราย (Trafficker) มีรูปแบบของการลอลวงผาน การประกาศโฆษณาบนหนาหนังสือพิมพหรือประกาศหางานโดยเฉพาะในกลุมประเทศที่มีภาวะทาง เศรษฐกิจถดถอยเชนประเทศไทย เพื่อเปนการลอลวงเหยื่อท่ีมีภาวะวิกฤตทางเศรษฐกิจไดงายมาก ย่ิงขึ้น การประกาศหางานโดยสวนใหญแลวจะเปนการรับสมัครงานเล้ียงเด็ก (Nanny or au pair) หรอื การทาํ งานในโรงพยาบาล หรอื ธรุ กจิ ทวั ร และการทองเทย่ี ว 5) ถูกญาติพี่นองหรือคนรูจักที่เคยถูกคามนุษยมาแลวชักจูง (Recruitment through former slaves) ในปจจุบันเหยื่อสวนใหญถูกลอลวงจากกลุมญาติพ่ีนองโดยอางวา สามารถชวนมาทํางานรานนวดแผนไทยและมีรายไดดี โดยสวนใหญเหยื่อหญิงไทยน้ันจะถูกหลิกลวง มาอยูในรานนวด และมีการเสนอขายบริการในเวลาตอมา ซ่ึงรานนวดท่ีขายบริการดวยน้ันถือเปน เรื่องที่ผิดกฎหมายในทวีปยุโรป นอกจากนี้การคาประเวณีในบางประเทศในยุโรปถือเปนเร่ืองท่ีผิด
137 กฎหมายดวยเชนเดียวกัน เชนในประเทศฝรั่งเศส มีมาตรการทางกฎหมายท่ีหามการคาประเวณี แต ยังพบวามีการลักลอบคาประเวณีตามเว็ปไซดและขางถนนบางจุด ซึ่งจะเปนพื้นท่ีที่ชาวตางชาติจะ เขาใจกันเองวาหากมายืนตรงบริเวณดังกลาวคือพื้นที่ในการคาประเวณี หากแตพบวาเหย่ือท่ีมาจาก ประเทศไทยจะไมคาประเวณีตามขางถนน หากแตจะคาตามเว็ปไซดและในบริเวณรานนวดแผนไทย ตางๆ 6) การที่เหยื่อถูกชักจูงเพราะคานิยม (Abuse of moral belief) รานนวดบางแหงนั้นมีเปาหมายสําคัญท่ีการใหบริการทางเพศ โดยเฉพาะ จากการสัมภาษณเชิงลกึ (สมาคมหญิงไทยในฝรั่งเศส, ธนั วาคม 2560) เสนอวารานนวดใน ลักษณะขายบริการทางเพศในประเทศฝรั่งเศสเปนส่ิงท่ีผิดกฎหมาย ซึ่งรัฐบาลฝร่ังเศสไดปดรานนวด แผนไทยในลกั ษณะดังกลาวไปเปนจํานวนมาก และการท่คี นไทยเปดรานนวดในลักษณะดังกลาวทําให เกิดภาพลักษณที่ไมดีของหญิงไทย เน่ืองจากชาวตางชาติมักจะเช่ือวารานนวดแผนไทยทุกรานมีการ ขายบริการทางเพศดวย ในขณะเดียวกันหญิงไทยที่ประกอบอาชีพนวดปรกติก็มักจะถูกเขาใจวา จะตองขายบริการทางเพศไปไปดวย ทําใหหญิงสาวบางรายถูกกดดันโดยกลุมลูกคาชาวตางชาติใหคา บรกิ ารทางเพศไปดวย ทําใหภาพลักษณของหญิงสาวจากประเทศไทยที่มีประกอบอาชีพนวดแผนไทย คือหญิงสาวที่มาขายบริการทางเพศ ทําใหชาวตางชาติโดยเฉพาะชาวยุโรปเขาใจวาการนวดคือการ ขายบริการทางเพศทค่ี วบคูไปกบั การนวดแผนไทย 2.4 กระบวนการระหวางทาง (Transportation) 2.4.1 การเตรยี มการ 1) การเตรียมเหยื่อเพอ่ื ขอวีซา (Visa service provider for lawful visa) ในสวนของเหย่ือที่มีการศึกษาและเขามาโดยการใชวีซาผิดประเภทเพ่ือเขา ประเทศอยางถูกกฎหมาย (lawful visa) โดยจายเงนิ เดือนใหเหยื่อเดือนละ 20,000 บาทเพื่อใหเหยื่อ หยุดการทํางาน และทําการฝกภาษาที่จําเปนจะตองใชในการขอวีซา หรือในบางรายมีการจัดเตรียม ชายชาวตางชาติเพอื่ เตรียมแตงงาน 2) การโคชชิ่งเพ่ือตอบคําถามดานตรวจคนเขาเมือง (encourage to misrepresent) เหย่ือมีการถูกฝกใหตอบคําถามดานตรวจคนเขาเมืองเพื่อใหสะทอนเจตนารมณใน การเขามาประกอบอาชีพในประเทศปลายทางท่ีบิดเบือนไป โดยจากการสัมภาษณ (องคกรธารา, ธันวาคม 2017) ไดแสดงความคดิ เห็นวา เหยื่อบางรายถกู ฝกใหตอบคาํ ถามเจาหนาท่ีดานตรวจคนเขา
138 เมืองในประเทศปลายทางวามาในฐานะบุตรบุญธรรมของผูลอลวง (Trafficker) หรือถูกฝกใหตอบ คาํ ถามยงั กงศลุ เมือ่ ถงึ เวลาสมั ภาษณวาเหยือ่ เดินทางมากับผลู อลวง 3) การเตรยี มความพรอมเหย่ือในการขอวซี า สําหรับเหยื่อทีเ่ ดนิ ทางโดยใชวีซาทํางานซ่ึงตองมีการสอบผานภาษาถ่ินขั้นสื่อสารได จะมีการเตรียมเพ่ือสอบภาษาถิ่นโดยมีการใหคาเรียนภาษาเพ่ือใหเยื่อเตรียมความพรอมดานภาษา และการเตรียคําถามเหยื่อเพ่ือตอบคําถามเจาหนาท่ี โดยจะใหทําการทองจําคําถามและแนวทางการ ตอบคําถาม โดยจากการสัมภาษณ (Germany, ธันวาคม 2560) ไดสะทอนวา “เหย่ือมีหนาที่แค ทองจําตามสคลปิ ท่ีผูลอลวงนํามาใหวาตองตอบคําถามเจาหนาท่ี ตม.อยางไร” 2.4.2 ผจู ดั การขนสง Transporters 1) จัดสงจากชุมชน 1.1) การสงชายหนุมมารบั จางแตงงานยังประเทศไทย ในปจจุบันพบรูปแบบการปลอมแปลงวีซานอยลง เน่ืองจากความ ทันสมัยของเทคโนโลยีการตรวจจับการเขาเมืองผิดกฎหมาย และความเขมงวดของกฎหมายการเขา เมือง รูปแบบการจัดสงเหย่ือจึงเปลี่ยนแปลงไปเปนการปดบังอําพรางเจาหนาที่เพ่ือการไดรับวีซา ประเภทตางๆ วิธีหน่ึงคือการทําวีซาแตงงานโดยผูขนสงและผูจัดการจะทําการจางชายจาก ตางประเทศมาแตงงานกับเหยื่อยังประเทศไทย ซึ่งกระบวนการดังกลาวคอนขางซับซอน จากการ สัมภาษณ (องคกรธารา, ธันวาคม 2017) ไดสะทอนวาการจางชายหนุมมาแตงงานเพ่ือขอวีซา คอนขางซับซอน เนื่องจากฝายชายตองไมเคยมีประวัติในการทําผิดกฎหมายในลักษณะดังกลาวมา กอน และรัฐยอมมีขั้นตอนการปองกันโดยรัฐจะตั้งขอสังเกตกับผูที่แตงงานบอยๆ โดยฝายชายตอง ยอมรับเงื่อนไขวาตองแตงงานเปนจํานวนก่ีป และมีการวางแผนเตรียมการเพื่อรายงานตัวตอ เจาหนาทีร่ ัฐตามเวลาท่กี ําหนดเพ่อื แสดงวาตนไดแตงงานจริงๆ 2) จดั สงบรเิ วณพน้ื ท่ปี ลายทาง 2.1) การเขามาทางพ้ืนท่ีทข่ี องวซี างาย การศึกษาวิจัยพบวาเหยอื่ ถูกจัดสงจากพื้นท่ีที่ขอวีซางาย โดยพื้นที่ ดงั กลาวผลู อลวงจะทําหนาที่จองโรงแรมที่พัก และเงินติดตวั เพ่อื เปนการอาหาร คาใชจายสวนตัว คา รถ โดยอาจเดินทางเขามาในประเทศแถบนุโรปตะวันออก เชน โรมาเนีย จากนั้นจึงยายเหย่ือไปยัง ประเทศอ่ืนๆที่เศรษฐกิจและรายได หรือตลาดดีกวา อาทิ สวิสเซอรแลนด ฝร่ังเศส หรือซูริค จากนั้น จึงทําการเคลื่อนยายไปยังรานนวดตางๆ หรือที่บานของผูลอซ้ือเพ่ือประกาศคาบริการตามเว็บไซด ตอไป หรือหากเหย่อื ยังไมเคยมีประวัติการเดนิ ทางไปตางประเทศผูลอลวงอาจจัดการใหเหย่ือเดินทาง ไปยังประเทศอื่นๆเพ่อื ใหไมเปนจดุ สนใจของเจาหนาท่ี ตม.
139 โดยจากการสัมภาษณเชิงลึก (องคกรธารา, ธันวาคม 2017) ได สะทอนเสนทางการคามนุษยวา “กลุมเหยื่อคามนุษยมักจะมาตามเสนทางท่ีมีทางเปดออกมา หรือ การขามแดนผานประเทศท่ีเปดหรอื ขอวซี าไดงายและตม.ไมเขมงวดนัก อาทิ เช็กโกสโลวาเกีย สวีเดน ฮังการ่ี และเดนรมารก ซึ่งนับไดวาเปนจุดเช่ือมตอจากไทยมาสวีเดนแลวถึงมีการเดินทางของเหย่ือ ผานเสนทางมาท่ีเยอรมนั ” 2.5 กระบวนการปลายทาง 2.5.1 Manipulation and Coercion 1. กลมุ ท่ีเต็มใจ กลุมที่เต็มใจจะมาทํางานคาบริการหากแตเงื่อนไขในการทํางานหรือขอตกลงท่ีไม ชัดเจน เชนมชี ่ัวโมงการทาํ งานที่ยาวนานเกนิ กวาท่ีตกลงไว หรือทาํ ดวยความขัดขืนใจไมพรอมท่ีจะทํา หากแตถูกบังคับใหทํา โดยเฉพาะรายละเอียดเล็กๆนอยๆในเงื่อนไขของการทํางาน อาทิ การทํางาน โดยไมมีวันหยุด หรือการรับประทานสุรากับลูกคา หรือการทํางานโดยไมมีเงื่อนไขท่ีชัดเจนในการ ทาํ งาน 2. กลุมท่ไี มเต็มใจ กลุมท่ีไมเต็มใจมาทํางานคาบริการหากแตอาจถูกชักชวนมาทํางานและถูกบังคับให คาบริการภายหลงั โดยกระบวนการคามนษุ ยจากการศึกษาวจิ ยั จะมกี ระบวนการดังตอไปน้ี 2.5.2 การขมขู บังคบั เหยอื่ บางรายไดทาํ การตกลงไวกับผูลอลวงวาตนเองจะทาํ งานเพอ่ื ใชหน้ีท่ีผูลอลวงได ใชจายในเรื่องตางๆ อาทิ คาอาหาร คาวีซา คาที่พักอาศัย คาเครื่องบิน คาดําเนินการวีซา ใหกับผู ลอลวงโดยบางรายตดิ หนสี้ งู ถึงหน่งึ ลานบาท พบวาบางรายตองทาํ งานคาประเวณใี หใชหนี้จํานวนหน่ึง พอเหยื่อตองการเลิกทํางานดังกลาวก็จะถูกขมขู บังคับใหทํางานตอเน่ืองจากผูลอลวงขูวาจะทําการ ทํารายครอบครัวของตนที่ประเทศไทย โดยกระบวนการดังกลาวมิไดมีแคในประเทศในกลุมยุโรป เทานน้ั หากแตยงั พบวามีในกลุมประเทศโซนเอเชยี เชน ญป่ี นุ สิงคโปร และประเทศในกลุมตะวันออก กลาง เชน โอมาน เปนตน โดยกระบวนการดังกลาวนับเปนกระบวนการใหญมีความพัวพันกับ ขาราชการในประเทศไทย ซึง่ (PION, ธันวาคม 2560)เสนอวาบางราย 2.5.3 การทาํ รายรางกาย เหยื่อบางรายถูกผูลอลวงทํารายรางกาย หรือใหรับสารเสพติดเพื่อใหทํามารถทํางานคา บรกิ ารไดยาวนานหลายชั่วโมง ทําใหเหย่อื ไดรบั ผลกระทบอยางหนกั ท้งั ในสภาพจิตใจและรางกาย จน ยากทจ่ี ะสามารถเยียวยาใหเหย่ือมีสภาพจติ ใจท่ีกลับมาเขมแข็งเหมือนเดิม ทั้งนี้จากการสัมภาษณเชิง ลึก (องคกรธารา, ธันวาคม 2017) ในเหยื่อบางรายถูกลอลวงโดยญาติสนิท หรือปาแทๆของตน โดย อางวาจะนํามาทํางานเล้ียงดูเด็ก หากแตเมื่อมาถึงกลับถูกปาแทๆบังคับใหคาประเวณีในรานนวด
140 นอกจากน้ยี งั ไมไดรับคาจาง เม่ือไมทํางานกท็ กุ ตีและใหใชยาเสพตดิ ประเภทยาไอซ จนเหยื่อเกิดความ มึนเมาและหวาดกลัวไมกลาหนีออกจากสถานท่ีถูกกักขังเพื่อดําเนินการแจงความ จะเห็นไดวาแมวา การดําเนินการมาจะมีวีซาที่ถูกกฎหมายก็ตาม หากแตกลับถูกทํารายรางกายและบังคับใหทํางานอีก ประเภทหน่ึงท่ีไมไดคุยกันไวและมีการกินหัวคิวจากกําลังแรงงานซ่ึงนับเปนเร่ืองการคามนุษยอยาง รายแรง นอกจากนี้สภาพในการทํางานยังมิไดมีการทํางานดวยความสมัครใจ หากแตถูกทําราย รางกายและขูบังคับ ซึ่งองคกรธาราก็ไดใหการชวยเหลือจากการเช่ือมโยงเครือขายจากสถานฑูตเพ่ือ รบั เหยื่อมาเยยี วยาในเบื้องตน” จากการสัมภาษณ (สมาคมหญิงไทยในฝรั่งเศส, ธันวาคม 2560) พบวาเหยื่อบางรายไดรับ การทํารายรางกายหรือโดนกักขังหนวงเหน่ียว หรือโดนทํารายรางกายโดยสามีและมีการบังคับให คาประเวณี 2.5.4 Lover Tactic จะเห็นไดวาผูลอลวงอาจจะมีการใชวิธีการ Lover Tactic คือการใหความสัมพันธฉันทคูรัก ในระยะเร่ิมแรกเม่ือเหย่ือไดเดินทางมาถึงพื้นท่ีปลายมทาง (Exploitation site) โดยกลุมนี้จะเปน หญิงสาววัยต้ังแต 18-35 ป ที่ตกเปนเหย่ือ จากน้ันเม่ือมาถึงพื้นที่ปลายทางจึงมีการบังคับหรือกดดัน เหล่ือใหคาประเวณีในภายหลังในท่ีสุด นอกจากน้ีผูลอลวงยังมีรูปแบบ อาทิ การถายภาพตอนมี เพศสัมพันธเพ่ือแบล็คเมลหากเหย่ือไมปฏิบัติตามคํารองขอ หรือคําขู การขมขูวาจะไมตอวีซาให เน่ืองจากในบางประเทศ อาทิ ประเทศเยอรมัน และประเทศนอรเวยมีกฎหมายระบุวาตองจด ทะเบียนสมรสเปนเวลาสองป ถึงจะสามารถขอสิทธิ์ในการเปนพลเมืองประเทศน้ันๆได และเหยื่อมัก รสู ึกวาตนเองดอยคาและเกดิ ความอับอายตอญาติพน่ี องในประเทศไทยหากตองกลับไป จึงทําใหเหยื่อ จําเปนตองอยอู ยางไรสวสั ดิการ ไรอิสรภาพ เพ่ือใหสามารถไดสิทธิในการเปนพลเมือง กระบวนการน้ี นับเปนกระบวนการแยกเหย่ืออกจากความชวยเหลือ และแยกเหยื่อออกจากการสงขาวสารตอ ครอบครัวที่ประเทศไทยทาํ ใหเกดิ ความยากลาํ บากของรฐั ในการเขาไปใหความชวยเหลือเหยื่อในกรณี Lover Tactic ทําใหเหย่ือบางรายที่มีสภาวะเจ็บปวยหรือแมกระท่ังติดเช้ือ HIV จากสามี ตองทนใช ชีวิตอยูในพ้ืนท่ีท่ีตนเองไมสามารถพูดภาษาได และไมมีสวัสดิการจากรัฐทําใหตองเจ็บปวยทุพลภาพ และบางรายเสยี ชวี ติ ในกรณีเหยื่อที่มาโดยไมไดตั้งใจสวนใหญที่พบในประเทศฝร่ังเศสจะเดินทางมาทํางานใน รูปแบบ Lover Tactic อาทิ การชักชวนจากชายหนุมขณะทํางานในสถานที่ทองเท่ียวหรือบารใน ประเทศไทย และมีการดําเนินเร่ืองแตงงานหากแตเมื่ออพยพเขามาอยูในฝร่ังเศส พบกับสภาพที่ไมมี งานทํา และหญิงผูตกเปนเหย่ือมีครอบครัวที่เมืองไทยที่จะตองสงเสียเลี้ยงดู จึงทําใหตองถูกกดดันให มาทําอาชีพคาบริการ โดยกลุมสมาคมหญิงไทยในฝร่ังเศสไดใหสัมภาษณเชิงลึกวา “ไดเคยมีการ ชวยเหลอื หญิงสาวทีถ่ กู การคาประเวณี ซ่งึ มีอยกู ลายเคสดวยกนั ซงึ่ เปนกลุมหญิงสาวชาวไทยที่ทํางาน
141 บาร แลวไดพบรักกับชายชาวตางชาติในบริเวณบารในจังหวัดภูเก็ต โดยมีการดําเนินเรื่องของวีซามา เพื่อการแตงงาน หากแตพอมาอยูในยุโรปแลว พบวาชายหนุมท่ีตนเองไดแตงงานดวยนั้นไมมีงานทํา และรองขอใหฝายหญิงตองชวยเหลอื เร่อื งการเงนิ นอกจากน้ียังพบกับสภาพความกดดันของฝายหญิง ท่ีตนเองตองทําการสงเงินใหทางบานผูหญิงที่ขอเงินมาจากประเทศไทย เนื่องจากฝายหญิงมีลูกติดที่ บาน นอกจากน้ีเมื่อเหย่ือมาอยูบานในยุโรปแลวพบวามีรายจายอยูตลอดเวลาโดยบานก็ตองเชา หากแตเม่ือมาถึงท่ียุโรปพบวาฝายชายท่ีตนเองไดแตงงานดวยก็ยังตองกินเงินชวยเหลือรัฐบาลทําให กดดันใหเหย่ือจําเปนตองประกอบอาชีพคาประเวณีเพื่อมาจุนเจือครอบครัวในประเทศไทยและใน ยุโรป ซ่ึงในปจจัยพบวาเหยื่อรายดังกลาวไมไดประกอบอาชีพคาประเวณีตอไป และไดอพยพมาอยู ประเทศไทย เนื่องจากสามีของตนหรือผูลอลวงน้ันไดพบกับเหย่ือรายใหมและทําการหลอกลวงหญิง ซ่ึงตกเปนเหยื่อใหคาประเวณีอยูเรื่อยๆ” พบวาผูลอลวงบางรายเปนสามีและเปนท้ังเอเยนตหาลูกคาบริการทางเพศใหแกเหยื่อ และมี การใชสถานท่ีบานของฝายชายเปนแหลงคาบริการ โดยฝายชายเปนผูทําการหวานลอมใหฝายหญิง ยอมทําตามความตองการของตนเพ่ือหาเงินมาเลี้ยงดูฝายชายพบวากลุมหญิงสาวที่ถูกลอลวงใน ลักษณะ Lover Tactics สวนใหญเปนหญิงสาวท่มี าจากภาคตะวันออกเฉียงเหนอื ของประเทศไทย 2.5.5 การเก็บคานายหนาจากกาํ ลังแรงงาน เหยื่อโดนสวนใหญจะมีผูเก็บคานายหนาจากกําลังแรงงาน โดยการอางวาหักเงินคาแรงเพ่ือ ชดใชหนี้ในคาเดินทาง คาท่ีพัก คาอาหาร และคาดําเนินการดานวีซาตางๆเปนจํานวนเงิน โดยประมาณ 1,000,000 500,000 บาท เหย่ือบางรายไดไดคาจางหรือไมเคยเห็นตัวเงินจากกําลัง แรงงานของตนเองเลยแมจะตองขายบริการวนั ละประมาณ 10-15 คนก็ตาม โดยเหยื่อจะถูกเก็บตัวให พักอาศัยอยูในโรงแรมไมใหออกมาจากหองพัก เน่ืองจากผูลอลวงมีการขมขูวาอาจจะถูกตํารวจ ดําเนินคดี โดยผูลอลวงจะทําการประกาศคาประเวณีเหย่ือตามหนาอินเตอรเน็ต ในราคาประมาณ 50-150 ยโู ร ผลจากการสัมภาษณ (มูลนิธิบานหญิง, ธันวาคม 2560) สะทอนวามีกรณีผูมาขอคําปรึกษา จากองคกรบานหญิง โดยเหย่ือไดถูกลอลวงมาโดยปาแทๆของตนเองใหมาในวีซาเล้ียงเด็กและมีการ ปกปดความจริงจนกระท่ังเหย่ือหลงเช่ือใจวาจะไดมาทํางานเลี้ยงเด็ก หรือ Nanny ในประเทศ เยอรมันหากแตเม่ือมาถึงกลับนําเหยื่อไปทํางานที่รานนวดแผนไทย โดยมีปาแทๆดําเนินการดาน เอกสารและวซี าให หากแตมีการบีบบังคับใหคาบริการภายในรานนวดและไมไดรับเงินคาจาง จะเห็น ไดวาแมจะเดินทางมาอยางถกู กฎหมายก็ตาม หากแตถาถูกโนมนาว หรือหลอกลวงใหเกิดความเขาใจ ผิดถึงคาตอบแทน หรือเง่ือนไขการทํางาน หรือมีการหักคานายหนาจากกําลังแรงงานก็นับไดวาเปน การคามนุษยในรปู แบบหน่ึง เนื่องจากภาวะของการประกอบอาชีพนับเปนภาวะของการจํายอมไมได เกดิ จากความสมัครใจ
142 โดยจากผลของการสัมภาษณเชิงลึก (องคกรธารา, ธันวาคม 2017) กรณีการคามนุษยของ หญิงไทยในยุโรป เหย่ือจะทําการคาประเวณีโดยมีนายหนาเปนผูเก็บรายไดจากการคาประเวณี โดย เหยื่อไมมีโอกาสในการตัดสินใจเลือกลูกคาเองไดเลย อาทิ กรณีผูตกเปนเหย่ือรายหนึ่งในซูริค ประเทศสวิสเซอเลนด เน่ืองจากผูตกเปนเหย่ือไมสามารถพูดภาษาถ่ินซ่ึงเปนภาษาเยอรมันได นายหนาจะทําการติดตอกับลูกคาและสงท่ีอยูของโรงแรมของผูท่ีตกเปนเหย่ือให โดยหลังจากหักคา นายหนาแลวเหย่ือจะมีรายไดที่ประมาณ 1000 ฟงกสวิส หากแตรายไดดังกลาวตองนํามาหักหนี้ท่ี เหย่ือติดไวในการดําเนินการเดินทางมายังประเทศสวิสเซอแลนด ซ่ึงมีจํานวนยอดหนี้สินอยูอยูท่ี ประมาณ 1 ลานบาท โดยผูลอลวงจะทําการหาลูกคาผานเว็ปไซด ซึ่งกลุมลูกคาจะเปนกลุมท่ี หลากหลายมีทุกเพศทุกวัย ซ่ึงผูลอลวงจะทําการนํารูปของเหยื่อไปแจงไวกับรานวดไทยทุกรานเพ่ือ ปองกันการหลบหนขี องเหย่อื หากเหย่ือหลบหนกี จ็ ะทําการบมขบู งั คับและทาํ รายรางกาย 2.5.6 การชักจูงโนมนาว จากผลการศึกษาสะทอนวาผูท่ีเขากระบวนการักจูงเหยื่อในพื้นที่ปลายทางมักเปนกลุม หญงิ ไทยผูมสี ามเี ปนชาวตางชาติที่อาศัยอยูในพื้นท่ีปลายทาง หรือสาวประเภทสองซ่ึงประกอบอาชีพ คาประเวณีอยูกอนแลว โดยจะทําการอาศัยเครือขายของตนทางประเทศไทยในการสงตอหญิงสาวผู ตกเปนเหย่อื เดินทางมา จากการประชุมกลุม (สมาคมหญิงไทยในโพรวองซ, ธันวาคม 2560) ไดเสนอ ทัศนะวา “รูปแบบก็คือการคามนุษยของหญิงสาวไทยในทวีปยุโรปคือ ผูท่ีทําการชักจูงโนมนาวบาง ครั้งมักจะมีเครือขายกันกับกระบวนการตนทางการคามนุษยในประเทศไทย โดยสวนมากผูชักจูงจะ เปนคนไทยที่แตงงานกับชายชาวตางชาติ และไดมีพฤติกรรมเปนเอเยนต นอกจากนี้ยังพบวาสวนมาก เปนสาวประเภทสองโดยสวนใหญ ดดยจะทาํ เดินการเปนผูท่ีรอคอยจัดการ เปนเอเยน เปนคนจัดการ จัดคา และสงคานายหนาใหยังเครือขายท่อี ยใู นประเทศไทย โดยจะสามารถแบงเปนสองรปู แบบ” 1.รูปแบบแรก จะเปนผทู ที่ าํ การคัดเลอื กเหยือ่ ผูหญิงที่เมืองไทยดวย โดยจะเดินทาง ไปคัดเลือกและชกั ชวนเหยือ่ ดวยตนเอง แลวจะมีเครือขายของตนทําการเดินเรื่องของวีซาและดําเนิน ทุกสิ่งทุกอยางที่เก่ียวของกับการเดินทางให โดยสวนมากประเภทน้ีพบวาจะเดินทางมาโดยใชวีซา ทองเท่ยี ว แตมเี งื่อนไขใหเหย่ือมาคาประเวณี อาจมีการดําเนินการเปนทั้งรายบุคคลหรือเปนรายกรุป ซ่ึงผูลอลวงจะตองมองวาตนเองตองมีรายไดตอบกลับมาท่ีตองคุมคากับคาเดิน และคาใชจายในการ ดําเนินการของตน โดยจะมีการไปสอบถามหรือสะกิดเหยือ่ ที่ตนเองเห็นวาหนาตาดี อายุประมาณ 20- 30 ปเพือ่ ชักจูงมาขายประเวณยี ังพนื้ ท่ีปลายทางตามผบั หรือบารตางๆ 2.รูปแบบท่ีสอง มักเปนผูที่มีเครือขายอยูในประเทศไทย จะทําการชักจูงหญิงสาว มาทํางาน ซึ่งไมรูวาจะตองมาประกอบอาชีพคาประเวณี และไมไดเปนผูหญิงท่ีทําอาชีพคาบริการอยู ตามบารช โดยหญิงกลุมน้ีเปนผูหญิงธรรมดาที่โดนหลอกมาจริงๆ โดยหญิงสวนใหญถูกหลอกมา เนื่องจากคดิ วาตนเองจะไดมาทาํ งานรานนวดแผนไทย หากแตเมื่อเดินทางมาถึงกลับไดรับคาจางหรือ
143 เง่ือนไขในการทํางานไมตรงตามที่ไดตกลงไวกับผูลอลวง (Exploiter) ทําใหถูกชักจูงใหคาบริการเพื่อ หากรายไดมาทดแทนกับเงนิ ทีข่ าดไปจากท่ีตนเองคิดวาจะไดรับ จากการประชุมกลุม (สมาคมหญิงไทยในโพรวองซ, ธันวาคม 2560) สะทอนวา “กลุมน้ีจะได บอกเหยื่อถึงเงื่อนไขในการทํางานวาเปนนวดแผนไทยอยางเดียว หากแตเมื่อมาถึง กลับมีคาใชจาย ตางๆที่เหยื่อคาดไมถึง เชน คาท่ีพักอาศัย คาวีซา คาใชจายตางๆที่ผูลอลวงไดออกเงินแทนเหยื่อ กอนท่ีเหยื่อจะเดินทางมาถึงปลายทาง คาหัวคิด เปนตน ทําใหผูลอลวงมีการโนมนาวเหยื่อวา คุณมี คาแรงเทานี้แตหกั คาใชจายแลวอาจไมพอใชจาย หรือไมพอสงใหยังครอบครัวที่อยูในประเทศไทย แต ถาคุณอยากไดรายไดเพ่ิมคุณก็คุยกับแขกเอง โดยแขกผูใชบริการจะเปนคนเสนอใหเปนการนวดแถม บริการคาประเวณี โดยรูปแบบท่ีสองน้ีผูลอลวงมักมีหนารานสําหรับใหบริการเปนรานนวดแผนไทย ติดปายธงไทย พบมากในหลายประเทศในยุโรป อาทิ ฝรั่งเศสและเยอรมัน และนอรเวย หากแต บริการดังกลาวนับเปนบริการท่ีผิดกฎหมายในทุกประเทศในยุโรปซ่ึงระบุกฎหมายหามรานนวดเปด การใหบริการคาประเวณี ทําใหในหลายรานในหลายประเทศถูกปดตัวลงไปโดยเจาหนาท่ีตํารวจ โดยเฉพาะในประเทศนอรเวย เนื่องดวยประเทศนอรเวยเปนประเทศที่คอนขางเขมงวดในการเอาผิด กับคนซื้อและคนขายประเวณีในสถานนวดไทย เน่ืองจากนับเปนเรื่องท่ีผิดกฎหมายอยางรุนแรงใน ประเทศดงั กลาว นอกจากน้ียงั พบรูปแบบการใหบริการคาประเวณีอกี รปู แบบหนงึ่ คือ การเปดเว็บไซต รับนวด ตามบานและใหบริการคาประเวณีไปดวย โดยในยุโรปจะเรียกการนวดดังกลาวา นวดจีสตริง หรือนวดบอดี้บอดี้ หากแตผูใหบริการทําการข้ึนหนาเว็บไซตวาเปนนวดแผนโบราณ โดยผูใหบริการ นวดในรูปแบบดังกลาวจะมีรายไดราว 85 ยูโรตอครั้ง ตอหนึ่งชั่วโมง ซ่ึงในกรณีดังกลาวสมาคม หญงิ ไทยในโพรวองซไดเคยใหการชวยเหลือน้ี เนื่องจากผูตกเปนเหยื่อไดรองของผานการโทรศัพทหา สมาชกิ ทอ่ี ยใู นเครือขายของกลมุ ขอรองใหชวยเพราะถกู บีบบังคับทัง้ ที่ตนเองไมอยากทํา และไมเต็มใจ ทาํ ” 2.5.7 การบบี บงั คับทางการเงินเพ่อื ใหตกเปนเหย่ือ รูปแบบการบีบบังคับทางการเงินนั้นมักจะเกิดรวมกับกรณี Lover Tactics กลาวคือ กรณี เหยอ่ื เดนิ ทางมาสมรสกบั ชาวยุโรป จากน้นั จึงถูกสามีกดดันใหคาบริการทางเพศ โดยจาการสัมภาษณ เชิงลึก (มูลนิธิบานหญิง, ธันวาคม 2560) สะทอนวา ประเด็นการบีบบังคับทางการเงินยังคงเปน ประเด็นคอนขางใหมของการบีบบังคับใหตกเปนเหย่ือการคามนุษย โดยเทาท่ีพบเปนกรณีของ หญิงไทยท่ีแตงงานกับชายชาวเยอรมันแลวไมมีงานทํา หากแตยังคงมีภาระหน้ีสินในประเทศตนทาง หรือตองสงเล้ียงดูบุตรธิดาของตนในประเทศตนทาง ในขณะท่ีฝายชายหรือคูสมรสไมใหเงินในการใช จาย และผลกั ดันใหฝายหญิงทํางานหาเงินเอง
144 2.6 เหยือ่ ในการคามนษุ ย 2.6.1 ชวงระยะเวลาการถกู คามนุษย 1) ทําตอเน่ือง กวารอยละ 30 ของจํานวนผูตกเปนเหย่ือการคามนุษยพบวามีการคาประเวณี ตอเนื่องแมจะไดรับการชวยเหลือจากเจาหนาที่ของรัฐออกมาแลวก็ตาม เหยื่อบางรายมีการหนีผู ลอลวงคนเดิมเพื่อท่ีจะหาชองทางการทํามาหากินใหมและหลีกเลี่ยงท่ีจะตองทําการเสียคานายหนา ใหแกเหย่ือคนเดิม โดยเหย่ือหลายรายที่หนีและยังคาประเวณีอยางตอเน่ืองมักจะโดนขูทํารายจากผู ลอลวง โดยจากการสัมภาษณเชิงลึก (PION, ธันวาคม 2560) เสนอกรณีตัวอยางจากสถานการณ ดังกลาววา เหย่ือบางรายไดรับการขมขูจากผูลอลวงโดยไดมีการขมขูญาติพ่ีนองท่ีอยูในประเทศตน ทาง หรือแมกระทั่งขูเหยื่อไมไดรับแขกซํ้าเสนทางเดิมหรือแขกคนเดิมกับที่ผูลอลวงจัดหาให หรือมี การสืบคนหนาเหย่ือจากเว็ปซ่ึงเปนชองทางการคาประเวณีตางๆเพ่ือเอาผิดเหย่ือและแจงเจาหนาท่ี ตํารวจในประเทศปลายทาง นอกจากนี้ผูลอลวงยังมีการติดตามวงเงินคานายหนาคืนจากเหย่ือเปน ระยะเวลาหลายป เหย่ือบางรายหนีจากประเทศสวสิ เซอรแลนดและมาคาประเวณีตอเนื่องยังประเทศ นอรเวย หรือสวีเดน เปนตน เนื่องจากสภาวะทางเศรษฐกิจบีบคั้น มีคาใชจาย และตองสงเสียญาติพี่ นองที่ในบางคร้งั เปนหน้สี ินเพอื่ ออกเงนิ ใหเหย่อื เดนิ ทางมาตางประเทศ 2) ทําและเกิดการชกั ชวนคนอื่น เหยื่อบางรายประกอบอาชีพคาประเวณีอยางตอเนื่องและไดผันตัวมาเปนผูคา โดย ใชวธิ ีการกลับไปยงั พื้นที่ตนทางและไดทําการลอลวงเหย่ือรายอ่ืนๆ โดยใชวิธีการหลอกลวง ทําใหเชื่อ หวานลอม ใหเห็นอนาคตที่ดีทีร่ ออยู โดยท่วั ไปเหย่ือคามนษุ ยท่ผี ันตัวเปนผูคาเสียเองจะใชวิธีการท่ีตน เคยโดยกระทํามากบั เหยอื่ รายใหม เชนการใชความรุนแรง การขมขู การโกหก การใหความหวังในสิ่ง ทไี่ มเปนจริง การทําใหอยูในสภาวะหน้ีจาํ ยอมเพอ่ื ควบคุมและใชอํานาจ และการควบคุมเหย่ือ เพ่ือให เหยอ่ื เขาสูอุตสาหกรรมการคาประเวณีและหกั คานายหนามาเปนรายไดใหแกตน โดยเหยื่อจะถูกลอลวงมาอยูในอุตสาหกรรมนวดไทย เว็ปไซดขายบริการทางเพศ วีดีโอเผยแพรส่งิ อนาจาร บาร ตางๆ 3) หนี 3.1) เร่ิมชวี ิตใหม เหย่ือบางรายเมื่อตกเปนเหยื่อแล ว พยายามหนีออกจากพ้ืนที่ (Exploitation site) และสามารถเร่ิมตนชีวิตใหมได หากแตทําไดยากเน่ืองจากเครือขายผูคามนุษย ของหญิงไทยในยุโรปเปนเครือขายใหญ เชื่อมโยงทั้งเจาหนาท่ี องคกร รานนวดตางๆ และกลุมผูมี อิทธิพลในพื้นที่ตนทาง ดังนั้นเหยื่อสวนใหญจึงมักไมยินยอมท่ีจะกลับไปเริ่มตนชีวิตใหมในพ้ืนที่ตน ทางเนอ่ื งจากเกรงกลัวอทิ ธพิ ลและการขมขูจากเครอื ขายผลู อลวง
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
