นุกูล ธรรมจง

chángchang 4) 常 常 : __________________________________________________ แปล ______________________________________________________ มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบงyǒu shíhou 5) 有 时 候 : ______________________________________________________ แปล _______________________________________________________ 5. อานหมายเลขดา นลา งนีเ้ ปนภาษาจีนใหถ ูกตอง 637 869 191 213 1175 1331 1678 1133 098-062-2988 095-651-2265 083-702-20290 092-652-3355 135-5740-8115 156-5392-1110 155-8800-1133 159-2351-9988 6. จงเขยี นตวั อกั ษรจีนตอ ไปนี้ 201

202 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

203 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

เอกสารอางองิมหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบง Jiang Liping姜丽萍. (2006). Experiencing Chinese : Basic Course I. Beijing北京: Higher Education高等教育出版社 . 204

มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบง บทท่ี 11 การสืบคนคําศัพทในพจนานกุ รมจนี -ไทย อุปสรรคอยางหนึ่งของผูท่ีเร่ิมเรียนภาษาจีนหรือแมแตผูท่ีเคยเรียนภาษาจีนมาแลวก็ตาม สิ่งที่มักพบคือคําศัพทที่ไมเคยรูจักมากอน แหลงคนควาสําคัญที่สามารถชวยผูศึกษาไดเรียนรู ความหมายของคาํ ศัพทค าํ นนั้ ก็คอื พจนานกุ รม (词典: cídiǎn) แตพจนานุกรมภาษาจีนน้ัน วิธีการ สืบคนขอมูลคอนขางซับซอนกวาพจนานุกรมภาษาอังกฤษ ไมเพียงแตตองรูหมวดคําศัพทหรืออาน คําศัพทภาษาจีนออกแลว ยังตองมีความรูเรื่องเสนลําดับขีดเขียนอักษรจีนดวยเพ่ือใหการสืบคนได อยางรวดเรว็ ในบทนี้จะกลา วถึงรายละเอยี ดของหวั ขอเร่ืองตอไปนี้ 1. หมวดนาํ อกั ษรหลกั ทีม่ ลี กั ษณะเปน อักษรประสม 2. หมวดนาํ อกั ษรหลักทมี่ ลี กั ษณะเปน อกั ษรโครงสรางเดี่ยว 3. การเรียกช่ือหมวดนาํ อกั ษรจีนตามพจนานกุ รมจีน-ไทย 4. วธิ ีการคน หาคําศพั ทใ นพจนานุกรมจีน-ไทย หมวดนําอกั ษรหลักที่มีลักษณะเปนอกั ษรประสม หมวดอักษรประสม 合体字 (1hétǐzì) หมายถึงตัวอักษรที่มีความหมายและเสียงอาน ตามลักษณะท่ีปรากฏตามตัวอักษรน้ัน ๆ ตัวอยางเชน口(kǒu) แปลวา “ปาก” และ“馬/ 马” (mǎ) แปลวา “มา” ซ่ึง 口เปนคําบอกความหมาย สวน马เปนคําบอกเสียง (ความหมาย แทจริงของสวนหลังคือ มา แตไมไดมีความหมายวา ปากมา แตแปลวา “ไหม”) ดังน้ันยังมีหมวด อกั ษรประสมในลักษณะเชนนี้อีกจํานวนหน่ึงที่ไมไดสัมพันธกับความหมายของหมวดนําหรือเสียงเลย ในกรณีน้ีการจัดหมวดนาํ ก็เพียงเพอ่ื ใหส ามารถคนหาไดในพจนานุกรมเทาน้ัน (เธียรชัย เอี่ยมวรเมธ, 2554, หนา 11) ดังตัวอยางหมวดอักษรตัวสมบูรณ เชน金 (jin) หมวดเกี่ยวกับโลหะ, 女 (nǚ) หมวดเกี่ยวกับผูหญิงผูหญิง, 心 (xin) หมวดเกี่ยวกับหัวใจ,言 (yán) หมวด เกี่ยวกับภาษา, 山 (shán) หมวดเกี่ยวกับภูเขา, 土(tǔ) หมวดเก่ียวกับดิน, 人 (rén) หมวดเก่ียวกับคน, 火 (huǒ) หมวดเกยี่ วกับไฟ และ木 (mù) หมวดเก่ยี วกับไม เปนตน หมวดนําอกั ษรหลกั ท่ีมีลกั ษณะเปน อกั ษรโครงสรางเด่ียว อักษรโครงสรางเด่ียว独体字 (1dútǐzì) ถึงแมวา จะมคี วามหมายแตก ็ไมสามารถเขียนโดด ๆ ได และไมถือเปนคํา เรียกวา หมวดคําไมอิสระ เชน 宀 หมายถึง “หลังคา” แตไมเปนคําตอง ประกอบกับสวนอ่ืนจึงจะเปนคําได บางหมวดก็เปนเพียงรูปแปลงของหมวดคําอื่น เชน 忄และ ⺗ 205

เปนรปู แปลงของ 心 หมายถงึ “หัวใจ” รปู แปลงเหลานจี้ ึงเปน หมวดยอยของหมวดนาํ หลักและจัดอยู ในหมวดเดยี วกนั ในลําดบั พจนานุกรม อยา งหมวดอักษรโครงสรางเดีย่ วเชน 1) 冫 2) 氵 3) 冖 4) 讠 5) 厂 6) 匚 7) 刂 8) 冂 9) 亻 10) 勹 11) 厶 12) 廴 13) 卩 14) 阝 15) 丬 16) 爿 17) 忄 18) 宀 19) 广 20) 辶 21) 艹 22) 廾 23) 尢 24)彳 25) 彡 26) 夂 27) 犭 28) 饣 29) 纟 30) 巛 31) 灬 32) 火 33) 礻 34) 囗 35)口 36) 夂 37) 疒 38) 衤 39) 罒 40) 皿 41) 钅 42) 癶 43) 虍 44) ⺮ และ 45) ⻊เปน ตน มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบง การเรยี กช่อื หมวดนําอักษรจนี ตามพจนานกุ รมจีน-ไทย 1 พ้นื ฐานของหมวดนําอักษรจนี หรอื อกั ษรขาง มกั มีช่ือเรียกท่ีแตกตางกันตามลักษณะของ หมวดอกั ษรนั้น เปนองคประกอบสําคัญหนึ่งที่ชว ยบงบอกวาอักษรจีนตวั น้นั มีความหมายเก่ียวของกับ สิ่งใด และยังชวยใหการจดจําอักษรจีนงายขึ้นดวย1 ดังตารางท่ี 11.1 แสดงการเรียกช่ือหมวดนํา อักษรจีน ตารางท่ี 11.1 แสดงการเรยี กชอ่ื หมวดนาํ อกั ษรจนี หมวดนาํ ชอ่ื เรยี ก ตวั อยางอักษรจีน 偏旁 名称 例字 (piānpáng) (míngchēng) (lìzì) 冫 两点水儿 (liǎngdiǎnshuǐr) หมายถึง สองจุดน้ํา หรือ 冰、冲、冷 นํา้ แขง็ 冖 秃宝盖儿 (tūbǎogàir) หมายถงึ สว นคลุมดานบน 军、写、冠 讠 言字旁儿 (yánzìpángr) หมายถงึ เกี่ยวกบั การพดู 讨、论、语 厂 偏厂儿 (piānchǎngr) หมายถึง หนา ผาพกั พงิ 压、历、厅 匚 三匡栏儿 (sānkuānglánr) หรอื เรยี กอกี อยางหนงึ่ วา 区、医、匹 三匡儿 (sānkuāngr) หมายถึง พ้ืนท่ี เขตแดน 刂 立刀旁儿 (lìdāopángr) หรอื เรียกอีกอยางหน่งึ วา 别、列、刘 立刀儿 (lìdāor) หมายถึง ส่งิ ทเี่ กยี่ วของกบั ของมีคม 冂 同字匡儿 (tóngzìkuāngr) หมายถงึ กรอบความสัมพนั ธ 周、同、网 廴 建之旁儿 (jìànzhīpángr) หมายถงึ การเดินทอดเทา 建、延、廷 卩 单耳旁儿 (dān’ěr pángr) หรือเรียกอกี อยางหนึ่งวา 卫、印、却 单耳刀儿 (dān’ěr dāor) หมายถึง อกั ษรขางคนนงั่ คกุ เขา 206

ตารางท่ี 11.1 (ตอ) หมวดนาํ ชอ่ื เรยี ก ตัวอยางอกั ษรจีน 偏旁 名称 例字 มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบง (piānpáng) (míngchēng) (lìzì) 阝 双耳旁儿 (shuāng’ěr pángr) หรอื เรยี กอกี อยางหนงึ่ วา 院、阳、防 郑、邮、那 双耳刀儿 (shuāng’ěr dāor) หมายถึง อักษรขางภูเขาคู 清、江、活 氵 三点水儿 (sāndiǎnshuǐr) หมายถึง สามจุดน้ํา หรือส่ิงที่ 状、壮、将 情、快、性 เก่ยี วของกบั นํา้ 定、字、宿 丬 爿 将字旁儿 (jiàngzìpángr) หมายถึง อกั ษรเก่ยี วกบั การนั่ง 店、庄、庐 还、送、过 忄 竖心旁儿 (shùxīnpángr) หรือเรียกอกี อยา งหนึ่งวา 场、地、城 竖心儿 (shùxīnr) หมายถงึ สิ่งทเ่ี กีย่ วกบั อารมณ ความรูสึก 英、花、节 宀 宝盖儿 (bǎogàir) หมายถึง สงิ่ ทเ่ี กีย่ วกบั หลงั คา 弄、异、弁 尤、尪、尬 广 广字旁儿 (guǎngzìpángr) หมายถงึ โรงเรือน สง่ิ ปลูกสรา ง 打、找、提 辶 走之儿 (zǒuzhīr) หมายถึง สง่ิ ที่เก่ียวกบั การเดนิ ทาง 因、国、图 吃、听、叫 土 提土旁儿 (títǔpángr) หรอื เรยี กอกี อยา งหนง่ึ วา 微、行、往 剔土旁儿 (títǔpángr) หมายถึง สิง่ ทเี่ กีย่ วกบั ดิน 形、参、须 艹 草字头儿 (cǎozìtóur) หรือเรียกอกี อยา งหนึง่ วา 猫、狡、狠 草头儿 (cǎotóur) หมายถึง ส่ิงทีเ่ กยี่ วกบั ตนหญา 廾 弄字底儿 (nòngzìdǐr) หมายถึง ภาพลักษณสองมอื 尢 尤字旁儿 (yōuzìpángr) หมายถงึ อาการท่ีมีลกั ษณะเฉพาะ 扌 提手旁儿 (tíshǒupángr) หรือเรียกอกี อยางหนึ่งวา 剔手旁儿 (tīshǒupángr) หมายถึง สิง่ ที่เกี่ยวกบั มอื 囗 方匡儿 (fāngkuāngr) หมายถึง ส่ีเหลี่ยมใหญก าํ แพงลอม 口 口子旁儿 (kǒuzìpángr) หมายถึง สี่เหล่ียมเล็กเก่ียวกับ ปาก 彳 双人旁儿 (shuāngrénpángr) หรือเรยี กอกี อยางหนงึ่ วา 双立人儿 (shuānglìrénr) หมายถึง เสนทาง ถนน 彡 三撇儿 (sānpiěr) หมายถงึ สง่ิ ท่ีเกย่ี วกบั รม เงา หรอื หนวดเครา 犭 反犬旁儿 (fǎnquǎnpángr) หรอื เรยี กอีกอยางหนง่ึ วา 犬犹儿 (quǎnyóur) หมายถึง สัตวส่ีเทา หรือพฤติกรรมดุ 207

รา ย 馆、饭、饰 饣 食字旁儿 (shízìpángr) หมายถงึ หมวดทเี่ ก่ียวกับอาหาร มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบงตารางที่ 11.1 (ตอ) หมวดนํา ชอื่ เรยี ก ตวั อยา งอักษรจนี 名称 偏旁 例字 (piānpáng) (míngchēng) (lìzì) 子 子字旁儿 (zǐzìpángr) หมายถงึ สิง่ ทีเ่ กีย่ วกับเด็ก 孙、孩、孔 纸、缝、绸 纟 绞丝旁儿 (jiǎosīpángr) หรอื เรยี กอกี อยา งหนึง่ วา 乱绞丝儿 (luànjiǎosīr) หมายถึง สิ่งทเี่ กีย่ วกับเสนใย สิง่ ทอ 巢、邕、甾 点、杰、热 巛 三拐儿 (sānguǎir) หมายถึง การรวมกันเปน เสน เปน สาย 烟、烛、灯 祖、礼、福 灬 四点儿 (sìdiǎnr) หมายถึง ส่งิ ที่เกีย่ วกับไฟ 珍、珠、班 火 火字旁儿 (huǒzìpángr) หมายถงึ อักษรขา งของไฟ 板、楼、校 礻 示字旁儿 (shìzìpángr) หรอื เรียกอกี อยางหน่งึ วา 物、牡、牲 示补儿 (shìbǔr) หมายถึง สงิ่ ที่เก่ยี วกบั พธิ ีการ การบูชา 教、政、败 王 王字旁儿 (wángzìpángr) หรือเรยี กอีกอยางหนึง่ วา 痛、疼、病 斜玉旁儿 (xiéyùpángr) หมายถงึ เกย่ี วกบั สิ่งลาํ้ คา 初、裼、被 木 木字旁儿 (mùzìpángr) หมายถึง สง่ิ ทเี่ ก่ยี วกับไม 罪、罢、罗 盘、益、盒 牛 牛字旁儿 (niúzìpángr) หรือเรียกอีกอยา งหนง่ึ วา 剔牛儿 (tìniúr) หมายถึง สิ่งทีเ่ กย่ี วกับสตั ว 铃、银、钢 种、和、秋 夂 反文旁儿 (fǎnwénpángr) หรอื เรียกอกี อยา งหนง่ึ วา 反文儿 (fǎnwénr) หมายถึง สง่ิ ที่เก่ียวกบั การลงโทษ เฆ่ยี นตี 疒 病字旁儿 (bìngzìpángr) หรอื เรยี กอกี อยางหนง่ึ วา 病旁儿 (bìngpángr) หมายถึง สิง่ ทเี่ ก่ยี วกับการเจบ็ ปว ย 衤 衣字旁儿 (yīzìpángr) หรือเรียกอีกอยา งหน่ึงวา 衣补儿 (yībǔr) หมายถงึ สิ่งท่เี กี่ยวกับเสือ้ ผา 罒 四字头儿 (sìzìtóur) หมายถึง หมวดเกีย่ วกับการยตุ ิ สนิ้ สุด 皿 皿字底儿 (mǐnzìdǐr) หรอื เรยี กอกี อยางหน่งึ วา 皿墩儿 (mǐndūnr) หมายถงึ สงิ่ ท่เี ก่ียวภาชนะ 钅 金字旁儿 (jīnzìpángr) หมายถึง อักษรขางทองหรือโลหะ 禾 禾木旁儿 (hémùpángr) หมายถึง อกั ษรขา งตนขาว 208

癶 登字头儿 (dēngzìtóur) หมายถึง เก่ียวกบั เทาท้ังสองขา ง 登、癸、凳 ตารางท่ี 11.1 (ตอ) มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบง หมวดนํา ชอื่ เรยี ก ตวั อยา งอักษรจีน 名称 偏旁 例字 (míngchēng) (piānpáng) (lìzì) 米字旁儿 (mǐzìpángr) หมายถึง สิง่ ทีเ่ กยี่ วกับขาว 米 糯、料、粉 虍 虎字头儿 (hǔzìtóur) หมายถึง อักษรหมวดหวั เสอื 虎、虚、虑 ⺮ 竹字头儿 (zhúzìtóur) หมายถึง สงิ่ ทเี่ กี่ยวกบั ตนไผ 竿、笑、笔 ⻊ 足字旁儿 (zúzìpángr) หมายถึง สิ่งที่เกีย่ วกบั ใชเทาเดิน 踢、跑、蹄 วธิ กี ารคนหาคาํ ศพั ทใ นพจนานุกรมจนี -ไทย วิธีการคนหาคําศัพทในพจนานุกรมจีน-ไทย1 สวนใหญจะคนจากหมวดนําหรือหมวดขาง ของอักษรจีน เรยี กวา0 汉字部首(Hànzì bùshǒu) หรืออกี นัยหนึ่งคือ การใช1สวนใดสวนหนึ่งของ คําเปนแนวทางในการคนหาตัวอักษรจีน วิธีน้ียังชวยใหผูเรียนภาษาจีนจดจําตัวอักษรจีนไดงายขึ้น และยงั สําคญั ตอการชว ยเดาความหมายของคําศัพทใหม ๆ หรือคําที่ไมเคยรูจักมากอนไดอีกดวย 1โดย ปกติแลวพจนานุกรมจะมีดชั นีเลขหนาเร่ิมตนสําหรับหมวดนําอักษรจีนตัวนั้น เน่ืองจากในหน่ึงหมวด มีคําศัพทมาก พจนานุกรมหลายเลมจึงไดรวมคําศัพททั้งหมดเก็บไวเปนดัชนี แลวลําดับอักษรดวย จํานวนขีดเพื่อใหคนหางายขึ้น ตัวอยางเชน เม่ือตองการหาคําวา 校(xiào) เราอาจสามารถเปดดูท่ี หมวดนํา 木(mù) (หมายถึง ไม) แลวลองไลลําดับคําศัพทหมวดนําเดียวกันนี้ จนกวาจะพบคําท่ี ตองการ ซ่ึงอาจใชเวลาพอสมควร ถาจะใหคนหาเร็วข้ึนดวยดัชนีคําศัพทท่ีมีอยูทั้งหมด ผูคนหา คําศัพทจะตองนับสวนท่ีเหลือนอกเหนือจากหมวดนํานั้น วาเหลือเสนลําดับขีดตัวอักษรอีกจํานวนกี่ ขีดจึงจะครบอักษรท้ังตัว ในกรณีน้ี交(jiāo) ประกอบข้ึนจากการเขียน 6 ขีด ในดัชนีคําศัพท ณ ตําแหนง木 + 6 ขีด ก็จะมีคําวา校 ปรากฏอยู จึงสามารถเปดไปยังหนาที่มีคํานั้นอยูไดโดยตรง และไดค วามหมายวา “โรงเรียน” หรืออกี ความหมายหนงึ่ คือ “นายทหารระดับนายพนั ” น่นั เอง หรือที่เรียกวาการคนหาโดยใชดัชนีรากศัพท ซ่ึงเปนสวนหน่ึงของตัวหนังสือ ในพจนานกุ รมจีนในสว นของการแนะนํารากศัพทพบวามีรากศัพทปรากฎกวา 200 รากศัพท แตท่ีใช อยางจริงจังมรี าว ๆ 70 ตวั เทานั้น (วรี ชาติ วงศส ัจจา, 2551, หนา 84-87) 209

มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบง ดงั น้ัน ลําดับแรกในการคนหาศัพทก็คือ ตองทราบวามีรากศัพทอยูสวนไหนของตัวอักษร จีน เมื่อจําแนกรากไดแลว ใหนับจํานวนขีดในรากน้ัน และคนหาท่ีดัชนีราก ซึ่งจะบอกถึงเลขหนา ของหมวดทมี่ ีรากนั้นเปน สวนผสม หรอื องคประกอบอยภู ายใตหมวดนน้ั ก็จะพบตวั หนังสอื ทั้งหมดที่ มีรากนน้ั เปนองคป ระกอบอยพู รอมเลขหนา ตามลําดบั ซึ่งจะช้ีไปหาเลขหนาของตัวอักษร จีนที่ตองการ พรอมความหมายของคําศัพท เชน ตองการคาหาคําวา 汉 (hàn) ในหนา 部首 จะตองดูลําดับขีด 氵 (三点水: sān diǎn shuǐ) ซ่ึงมีสามขีด จะพบวา 氵 อยูในชวงสามขีด 三画 (sān huà) ทางชองท่ี 3 จากซายมือ ซึ่งจะพบวาตัวเลขทางขวาของ 氵 คือ 25 หมายถึง รากศัพทของคําวา 汉 คือ氵 อยูหนาท่ี 25 ของตารางคนหาตัวอักษร (检字表: jiǎnzìbiǎo) ดังภาพประกอบที่ 11.1 ภาพการจาํ แนกรากศัพทอกั ษรจีน จากน้ันก็จะพบวารากศัพทคําวา 氵 ปรากฏอยูในลําดับที่ 56 จากหนาท่ี 25 ของตารางคนหา ขั้นตอไปใหนับจํานวนขีดขององคประกอบท่ีเหลือ คือ 又 ซ่ึงนับได 2 ขีด ใหไปดูท่ีชวง 二画 (èr huà) จะพบวาอักษร 汉 อยูอันดับท่ี 3 ในชวง 2 ขีด ดานขวา 汉 แสดงตําแหนง 172 หมายถึง เปด หาคําอานและความหมายไดท ่ีหนา 172 ดงั ภาพประกอบท่ี 11.2 210

(56) 氵มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบงลําดบั รากศัพทที่ (56) จาํ นวนชวงขดี (2 ขีด) 二画 汁 zhī 494 ตําแหนงศัพท (หนา172) 汇 huì 192 汉 hàn 172 三画 汗 hàn 172 污 wū 404 ภาพการนับขีดสบื คนตาํ แหนงคําศพั ท สรปุ ขัน้ ตอนการคนหารากศัพทใ นพจนานุกรมจนี คอื 1. จาํ แนกรากศพั ท ในตวั หนังสอื นั้น ๆ 2. นับจาํ นวนขีดของรากศัพทใหด หี า มผิดพลาด 3. คนหาในหนาดัชนีรากศัพท จะพบเลขหนาซึ่งมีตัวหนังสือทั้งหมดท่ีมีรากศัพทน้ันเปน องคประกอบ 4. คน หาตวั รากศพั ทต ามเลขหนา ทไี่ ดตามขอที่ 3 5. นบั จาํ นวนขีด ของตวั หนงั สือท่ตี อ งการคน หา โดยไมนับรวมจํานวนขดี ของตวั รากศพั ท 6. คนหาตัวหนงั สอื ภายใตกลุมที่มีจํานวนขีดตามขอท่ี 5 จะพบเลขหนาของตัวอักษรจีน ท่ีตองการ 7. คน หาตวั อกั ษรจนี หรอื คาํ ศพั ท ในเลขหนาท่ไี ดตามขอ ท่ี 6 นอกจากนี้ยังมีวิธีการคนหาคําศัพทภาษาจีนอยางงายและเปนท่ีนิยมของผูเริ่มเรียน ภาษาจีนหรือผูที่ไมมีความรูทางดานการเขียนอักษรจีนแตมีความเขาใจในสัทอักษรจีน (p*ny*n) การสืบคนคําศัพทในพจนานุกรมผานสัทอักษรจีน คําศัพทจะจัดเรียงตามเสียงสัทอักษรจีน ภายใน เลมพจนานุกรมจีน-ไทย โดยเรยี งลําดบั ตามอกั ษร A ถึง Z องิ ตามภาษาองั กฤษ เชน 百 อยกู อน 报 อยูก อน 变 อยกู อน 出 อยูกอน 除 211

(bǎi) (bào) (biàn) (chū) (chú) 百 (bǎi) อยหู นา 报 (bào) เพราะ bǎ และ bà คอื ตวั อกั ษร 2 ตวั แรกเหมือนกนั ตางที่ ตัวท่ี 3 คือ i มากอน o (โดยอิงการเรียงลําดับตามภาษาอังกฤษ)0 报 (bào) อยูหนา 变 (biàn) เพราะ b และ b คือตัวอักษรตัวแรกเหมือนกัน จะตางกันในตําแหนงตัวท่ี 2 คือ a มากอน i (โดยอิง การเรียงลําดับตามภาษาอังกฤษ)0 变 (biàn) อยูหนา 出 (chū) เพราะ b มากอน c (โดยอิงการ เรียงลําดับตามภาษาอังกฤษ)0 出 (chū) อยูหนา 除 (chú) เพราะเรียงตามเสียงวรรณยุกตที่ 1, 2, 3 และ 4 ในภาษาจีน0 ทง้ั นี้ผสู ืบคน สามารถเปดโดยดูจากดัชนีพินอินที่มีอยูหนาแรกของพจนานุกรม ถา พจนานุกรมเลม ใดไมม ีดัชนพี ินอนิ ปรากฏ ก็สามารถเปดไปตามลําดับตัวสัทอักษรจีนในแตละหนาของ พจนานุกรมจีย-ไทยเลม น้นั ผลลพั ธทีอ่ อกมาไดเ หมือนดังตวั อยา งที่กลา วมาขา งตน เชนกนั มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบง บทสรปุ หมวดอักษรหลักท่ีมีลักษณะตัวอักษรที่สมบูรณ คือตัวอักษรจีนที่มีความหมายอยูในรูป ของคําศัพทท่ัวไป แตท่ีพิเศษไปกวานั้นอักษรจําพวกน้ี สามารถนํามาใชเปนหมวดนําสําหรับสืบคน อักษรจีนหรือคําศัพทในพจนานุกรมจีน-ไทย ได เชน อักษร金 (jīn) แปลวา ทองคํา แตถาอยูในรูป ของหมวดนํา 钅 (金字旁儿 jīnzìpángr) อักษรนี้จะจัดอยูในหมวดส่ิงที่เกี่ยวของกับโลหะ เชน คําวา钱 (qián) แปลวา เงิน หรอื 钉 (dīng) แปลวา ตะปู เปนตน ในสว นของหมวดอักษรหลักที่มี ลักษณะตวั อักษรไมสมบูรณ คือ ตัวอักษรจีนทไี่ มมคี วามหมายในตวั เอง แตส ามารถนํามาใชเปนหมวด นําสําหรับสืบคนอักษรจีนในพจนานุกรมจีน-ไทย ได และจะมีความหมายก็ตอเม่ือนํามาใชรวมกับ ตัวอักษรท่สี มบรู ณ เชน หมวดนํา ⺮ (竹字头儿 zhúzìtóur) อักษรนีจ้ ัดอยูในหมวดสง่ิ ท่ีเกยี่ วกับ ตน ไผ เชน คาํ วา笔 (bǐ) แปลวา ปากกา (เครื่องเขียน) หมวดนํา亻 (单人旁儿 dānrén pángr) อักษรนจี้ ดั อยูใ นหมวดสงิ่ ทเ่ี ก่ียวของกับคน เชน คําวา位(wèi) แปลวา ทาน (ลักษณนามใชกับบุคคล ที่ตองการยกยองใหเกียรติ) เปนตน นอกจากน้ีวิธีการสืบคนคําศัพทในพจนานุกรมยังสามารถใชดัชนี พินอินท่ีมีอยูหนาแรกของพจนานุกรม ถาพจนานุกรมเลมใดไมมีดัชนีพินอินปรากฏก็สามารถเปด ตามลาํ ดับสทั อกั ษรจีนคลายกับการเปด พจนานกุ รมภาษาองั กฤษไดเ ชน กนั 212

แบบฝกหัดทายบท 1. อธบิ ายเปรยี บเทยี บพรอมยกตวั อยางหมวดนําอักษรทสี่ มบรู ณกบั หมวดนําอักษรหลกั ท่ไี ม สมบูรณใหเขาใจพอสังเขป 2. การสบื คน คาํ ศัพทในพจนานุกรมจีน-ไทยมีรูปแบบใดบา งอธบิ ายใหเ ขา ใจโดยสงั เขป 3. จบั คโู ดยการโยงเสน ระหวางหมวดนํากับตัวอกั ษรจีนตอไปนีใ้ หถูกตอง มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบง 3.1 人 * *钉 3.2 女 * *愤 3.3 土 * *忘 3.4 心 * *说 3.5 口 * *吃 3.6 山 * *地 3.7 言 * *你 3.8 金 * *吐 3.9 心 * *她 4. พจิ ารณาหมวดนาํ อักษรจีนตอ ไปน้ใี หส ัมพันธก บั การใชสืบคน อักษรจนี ทใี่ หมา 丶丿 宀亠冖 ⺮ 乛卩 艹氵耂 钅 4.1 家_____ 4.6 川_____ 4.11 宮_____ 4.2 卞_____ 4.7 苟_____ 4.12 写_____ 4.3 必_____ 4.8 交_____ 4.13 冗_____ 4.4 卬_____ 4.9 了_____ 4.14 永_____ 4.5 汁_____ 4.10 艺_____ 4.15 升_____ 213

มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบง 5. ใหเขยี นหมวดนํา บอกจาํ นวนขดี ทเ่ี หลอื บอกหมายเลขหนาคําศัพทในพจนานุกรม คําอา นสทั อักษรพนิ อนิ (pīnyīn) และบอกความหมายของคาํ ศัพทตอไปน้ีใหถกู ตอง ตวั อยา ง 汁 = หมวดนาํ 氵จํานวนขดี ท่ีเหลอื 2 หมายเลขหนา 1458 อา นวา zhī มีความหมายวา น้ําทมี่ ีสารประกอบบางอยางปะปนอยู 5.1 银 = หมวดนาํ ____จํานวนขดี ทเี่ หลอื ___ หมายเลขหนา ______อานวา ____ มคี วามหมายวา _________________________________________ 5.2 木 = หมวดนาํ ____จํานวนขดี ทเ่ี หลือ ___ หมายเลขหนา ______อา นวา ____ มคี วามหมายวา _________________________________________ 5.3 柿 = หมวดนาํ ____จํานวนขดี ทีเ่ หลอื ___ หมายเลขหนา ______อานวา ____ มคี วามหมายวา _________________________________________ 5.4 草 = หมวดนาํ ____จํานวนขดี ท่เี หลือ ___ หมายเลขหนา ______อานวา ____ มคี วามหมายวา _________________________________________ 5.5 瓜 = หมวดนํา____จํานวนขดี ทเ่ี หลือ ___ หมายเลขหนา ______อานวา ____ มคี วามหมายวา _________________________________________ 5.6 想 = หมวดนาํ ____จาํ นวนขีดทเี่ หลือ ___ หมายเลขหนา ______อานวา ____ มีความหมายวา _________________________________________ 5.7 字 = หมวดนํา____จํานวนขีดทเ่ี หลือ ___ หมายเลขหนา ______อานวา ____ มคี วามหมายวา _________________________________________ 5.8 清 = หมวดนาํ ____จาํ นวนขดี ทเ่ี หลอื ___ หมายเลขหนา ______อานวา ____ มคี วามหมายวา _________________________________________ 5.9 吃 = หมวดนํา____จาํ นวนขีดท่เี หลือ ___ หมายเลขหนา ______อานวา ____ มีความหมายวา _________________________________________ 5.10 语= หมวดนํา____จาํ นวนขีดทเี่ หลอื ___ หมายเลขหนา ______อานวา ____ มีความหมายวา _________________________________________ 214

มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบงเอกสารอางองิ เธียรชยั เอย่ี มวรเมธ. (2554). พจนานกุ รมจีน-ไทย ฉบบั ใหม. กรุงเทพฯ : รวมสาสน (1977). วีรชาติ วงศสจั จา. (2551). หมวดนาํ อักษรจนี . กรงุ เทพฯ : ตถาจา. 215

216 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ บรรณานกุ รม 217

218 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบง บรรณานกุ รม กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. (2562). สมั ผัสภาษาจีน ชัน้ มธั ยมศึกษาตอนตน เลม 2. กรงุ เทพฯ : สกสค. ลาดพราว. จรสั ศรี จิรภาส. (2551). จีนจํานรรจา. กรุงเทพฯ : ทฤษฎี. ฉตั รดารพร มณีวฒั นา. (2533). ภาษาจีน 1. กรุงเทพฯ : ศรีสงาวิชาการ. ธเนศ วงศย านนาวา. (2553). ความเปนอนิจจังของอาหารจีนช้นั สูงในกรุงเทพฯ: การเดนิ ทางสู เสนทางของอาหาร \"ประชาธิปไตย\". คนเมือ่ 30 เมษายน, 2563. จาก https://govmod thai61.files. wordpress.com/2009/09/thanesfood.pdf เธยี รชัย เอ่ียมวรเมธ. (2554). พจนานุกรมจีน-ไทย ฉบับใหม. กรุงเทพฯ : รวมสาสน (1977). นรศิ วศนิ านนท. (2550). รอ ยหมวดคาํ จําอักษรจีน : Bai bushou ren Hanzi 百部首 认汉字. กรงุ เทพฯ : ทฤษฎี. นกุ ูล ธรรมจง. (2547). 2004 Nian Duanqi Xue Guoyu---เรยี นภาษาจีนระยะสน้ั ป 2004. ราชบรุ ี : โรงเรียนเจี้ยไชโ พธาราม. _______. (2553). รายงานการวจิ ัยเร่ืองผลการใชแ บบฝกทกั ษะการอานออกเสยี งสทั อักษร ภาษาจีน “ไทยพนิ อิน” ท่มี ีตอ ความสามารถในการอา นออกเสียงสัทอกั ษรจีนกลาง ของนักศกึ ษาโปรแกรมวิชาภาษาจนี คณะมนุษยศาสตรแ ละสงั คมศาสตร มหาวิทยาลัยราชภฏั หมูบ านจอมบึง. ราชบุรี : คณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร มหาวทิ ยาลัยราชภฏั หมบู า นจอมบึง. _______. (2563). 19บทบาทความเช่อื ของอาหารจีนที่ใกลสญู หายตอการดําเนินชวี ิตของชาวไทย 19เชอ้ื สายจีนจอมบึง จงั หวดั ราชบรุ ี.19 การประชุมวิชาการระดับชาติ เวทีราชภัฏจอมบึงวจิ ยั ครัง้ ท่ี 8 “วิจยั แบบบรู ณาการ สรรคสรา งนวัตกรรม ลดความเหล่อื มลํา้ ของสงั คม” จดั โดยสํานักวิจยั และพัฒนา มหาวิทยาลยั ราชภฏั หมบู านจอมบงึ . พรรณนาภา สริ ิมงคลสกลุ . (2550). กาวแรกกับภาษาจีน : Chinese for Beginners. กรุงเทพฯ : เอม็ ไอเอส ซอฟทเทค. พัชนี ตงั้ ยืนยง. (2555). ทฤษฎีธาตหุ า : สญั ศาสตรในวัฒนธรรมอาหารจีน. การประชมุ วิชาการ ระดับชาติ เวทีวจิ ยั มนุษยศาสตรไ ทย คร้ังที่ 6 “ดนิ นาํ้ ลม ไฟ: อปุ สงค อปุ ทาน อุปลกั ษณ อปุ โลกน” จัดโดยชดุ โครงการเวทวี จิ ยั มนุษยศาสตรไทย สาํ นักงานกองทุนสนับสนุนการวจิ ัย (สกว.) และคณะมนุษยศาสตร มหาวิทยาลยั หอการคา ไทย. คน เมอื่ 11 เมษายน, 2563. จาก https://www.komchadluek.net/news/lifestyle/146221 219

มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบงมอนเทจ คลั เชอร. (2551). “ประตสู ูวัฒนธรรมจนี .” กรุงเทพฯ : สขุ ภาพใจ. วัชริน เอกพลากร. (2547). ภาษาจีน \"สบายๆ\" Mandarin เลม 1. กรุงเทพฯ : อุษาการพิมพ. วีรชาติ วงศส ัจจา. (2551). หมวดนําอักษรจนี . กรุงเทพฯ : ตถาจา. สารพนั เกรด็ นารู. (2563). รูจัก 8 กลมุ “อาหารจนี ” รสชาตแิ ละความอรอย. คน เมอ่ื 20 มิถุนายน, 2563. จาก https://www.matichonacademy.com/content/article_41392 เสาวภาคย วรลัคนากุล (2543). ภาษาจนี พนื้ ฐาน 2. กรงุ เทพฯ : ภาควิชาภาษาไทยและภาษา ตะวนั ออก คณะมนุษยศาสตร มหาวทิ ยาลัยรามคําแหง. หวัง เหวย หมิน. (2544). ความรเู บ้ืองตน เกยี่ วกบั การออกเสยี งภาษาจนี แบบรวบรดั ตามวธิ ี ของ Hanyu Pinyin. กรงุ เทพฯ : อมรการพิมพ. Han Jiantang 韩鉴堂. (2003). The Culture of Chinese Characters. Beijing 北京: Beijing Language and Culture University press 北京语言大学出版社. Jiang Liping姜丽萍. (2006). Experiencing Chinese : Basic Course I. Beijing北京: Higher Education高等教育出版社 . Kang Yuhua 康玉华, Lai Siping 来思平. (2014). Conversational Chinese 301. Beijing 北京 : Beijing Language and Culture University 北京语言大学. Liu Xun 刘 珣. (2006). New Practical Chinese Reader. Beijing 北京: Beijing Language and Culture University北京语言文化大学出版社 . Wang Fuxiang 王福祥. (2010). Chinese Language Learning for Foreigners 1. Beijing 北京 : Mandarin teaching 普通话教学. Wu Ruixia吴瑞霞. (2006). “Happy Elementary School Synchronous Double Test 8 Mathematical First Grade (Part 1).” Beijing北京 : Beijing Education 北京教育学院 . Xinhua Thai Service. (2563). ป 2019 พอแมจีนนยิ มต้ังชอ่ื ลูกดว ยอกั ษร 3 พยางค. คน เม่อื 26 มีนาคม, 2563, จาก https://www.xinhuathai.com/china/ป- 2019-พอ แมจ นี นิยม ตั้งชื_20200120. Xinwen zixun 新闻资讯. (2021). Kerun 科润: 民以食为天，食以安为先. คน เมื่อ 22 เมษายน, 2564. จาก http://www.kerun.net/newsinfo.asp?nid-182. Xu Xiaoying徐霄鹰 , Zhou Xiaobing周小兵 . (2005). Thai people learn Chinese. Beijing 北京: Beijing University北京大学 . Yang Jizhou杨寄洲 . (2008). Elementary Comprehensive Chinese Course 1. Beijing 220

มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบง 北京: Beijing Language and Culture University北京语言文化大学出版社 . Yang Qinghui 杨庆蕙, Dong Ming 董明. (2002). Practical Chinese Conversation 1. Beijing北京 : Beijing Normal University北京师范大学出版社. Zhou Jian 周健, Lin Baisong 林柏松. (1999). “500 BASIC CHINESE CHARACTERS : A SPEEDY ELEMENTARY COURSE.” Beijing北京 : Sinolingua华语教学出版 社. Zhou Jian周健. (2016). Cultural code in words . Beijing 北京 : The Commercial Press商务印书馆. Zhou Xiaogeng周晓更 . (2007). New Path Getting Over Chinese Grammar. Beijing 北京 : Sinolingua华语教学出版社 . 221

222 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ ภาคผนวก 223

224 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบง ภาคผนวก ก. ลําดับขดี เขยี นอกั ษรจนี 225

226 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

มหาวิทยาลัยราช ัภฏห ่มู ้บานจอม ึบง汉字笔画 (Hànzì bǐhuà) ลําดับขดี เขยี นอกั ษรจนี 227

228 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

229 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

230 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

231 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

232 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

233 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

234 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

235 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

236 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

237 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

238 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

239 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

240 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

241 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

242 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

243 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

244 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

245 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

246 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

247 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

248 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

249 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

250 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ