ڏينهن 3هفتو 19 30منٽ اڄ جي ڏينهن جو اکر ‘ق ۽ ڪ’ سبق نمبر 111هفتو 19 :ڏينهن3 : شاگردن لا ِء ورڪ ب ُڪ -درجو ٻيو هن سبق جي پڄاڻيَء تي شاگرد ان قابل ٿي ويندا ته ُهو: اکر‘ق ۽ ڪ’جا لفظ الڳ الڳ ُسڃاڻي سگھن. ‘ق ،ڪ’ سبق نمبر 111 اکر‘ق ۽ ڪ’سان نوان لفظ ٺاهي سگهن ۽ ڊيڪوڊ ڪري سگهن. لکڻ ۽ جائزو نوان لفظ ٺاهي لفظن ۾ اکر‘ق ۽ ڪ’جي اکرن ۽ شڪلين جي ُسڃاڻپ هڪ جهڙن اکرن سان شروع ٿيندڙ تصويرن کي لڪير جي مدد سان ملايو. خال ڀريو: هيٺ ڏنل لفظن جي خالن ۾ صحيح اکر لکي لفظ مڪمل ڪريو. ـمانت ـلعو .3 ـروري .2 .1 ـصد .6مـ ـابلو .5مـ ـدار .4مـ ـئنچي ـو .8 ڪو .7 هڪ جهڙن اکرن سان شروع ٿيندڙ تصويرن کي لڪير جي مدد سان ملايو. ڪري سگھن ض .4 ض .3 .2ز .1ز بصري لفظ ‘نه’ کي پڙهڻ جي مشق ڪري سگهن. ق .4 ق .3 .2ذ .1ذ111 USAID-f unded Pakistan Reading Project ليول ريڊر ‘مان پائلٽ ٿيندس’ پڙهي ان جي تفهيمي سوالن جا جواب زباني ڏئي سگهن. سبق جي تياري سبق جي شروعات کان اڳ هيٺ ڏنل تدريسي مواد توهان وٽ موجود هئڻ گهرجي . اکر‘ق ۽ ڪ’جو فليش ڪارڊ ۽ ٻن پدن وارن لفظن جا فليش ڪارڊ. بصري لفظ ‘نه’ جو فليش ڪارڊ. ليول ريڊر ‘مان پائلٽ ٿيندس’. ورڪ ُبڪ سبق نمبر.111 1منٽ تعارف شاگردن کي ياد ڪرايو هن هفتي اسان جوڌيان اکر‘ق ۽ ڪ’تي رهندو. شاگردن کي ُٻڌايو اڄ پاڻ گڏجي اکر‘ق ۽ ڪ’سان ٻن پدن وارا لفظ ٺاهنداسين. شاگردن کي ُٻڌايو ته اڄ پاڻ ليول ريڊر ‘مان پائلٽ ٿيندس’ کي انفرادي طور پڙهنداسين ۽ ُان جي متعلق تفهيمي سوالن جا جواب زباني ڏينداسين. 6منٽ لفظ /پد /لفظ جو حصو اڄ جي اکرن جو تعارف ڪرائيندي ،ٻارن کي بورڊ تي لکيل يا فليش ڪارڊ تي لکيل اکر ۽ آواز کي اچارڻ لاِء چئو. اکر ‘ق ۽ ڪ’جي لفظن جي مشق ڪرايو( .قلم ،قمبر ،ملاقات ،ڪمند ،ڪپهه ،ڪڪڙ) ٻارن کي واضع طرح سان اکر ‘ق ۽ ڪ’ جي آوازن ۽ انهن جي شڪلين جي مشق ڪرايو.استادن لاِء نوٽ :جيڪڏهن ڪنهن اکر جي اکر ٻئي اکر سان ملي ٿي ان جي سڃاڻپ ڪرايو ۽ غور سان ٻڌڻ جي تاڪيد ڪريو.237 USAID-funded Pakistan Reading Project
سبقي منصوبو :درجو ٻيو 6منٽ لفظ ٺاهيو( جوڙن /ننڍن گروپن ۾) اچو ته هاڻي اکر‘ق ۽ ڪ’سان ڪجهه لفظ پڙهڻ جي مشق ڪريون. هيٺ ڏنل لفظن جي خالن ۾ صحيح اکر لکي لفظ مڪمل ڪريو. (ضروري ،ضلعو ،ضمانت ،مقدار ،مقابلو ،مقصد ،ڪوڪو ،ڪئنچي)، بصري لفظ ‘نه’ جو فليش ڪارڊ ڏيکاري شاگردن سان گڏ تي دفعا پڙهڻ جي مشق ڪريو. 5منٽ جائزي جون سرگرميون ٻارن کي ورڪ ُبڪ ۾ ڏنل سرگرمي هڪ جهڙن اکرن سان شروع ٿيندڙ تصويرن کي لڪير جي مدد سان ملايو ۽لفظ لکرايو. شاگردن لاِء هدايتون پڙهو ۽ انهن کان ڪم شروع ڪرايو ۽ جتي ضرورت هجي ُاتي شاگردن جي مدد ڪريو. دان 12منٽ ليولڊ ريڊر ۽ ان جي تفهيم اڄ جو ليول ريڊر ‘مان پائلٽ ٿيندس’ پڙهڻ لاِء ڏيو. ليول ريڊر کي پڙهائڻ وقت پنهنجي خاص ڌيان اپروچنگ ( )Approaching Levelجي شاگردن تي رکو ۽ تفهيمي سوال پڇو. ليول ريڊر جي پڙهائڻ وقت ڪلاس جو جائزو وٺو ۽ جتي ضرورت هجي ُاتي شاگردن جي مدد ڪريو. نوٽ :ان ڳالهه جي يقين ڪريو ته ڪلاس جي سڀني شاگردن کي ليول ريڊر پڙهڻ لاِء ڏنو وڃي. ُشڪريه َادائي Acknowledgement USAID-funded Pakistan Reading Project Pakistan Reading Project (PRP) extends its heart-felt پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ ،ڊاڪٽر فضل الله پي ُچوهو، gratitude and thanks to Dr. Fazlullah Pechuho, Secretary, سيڪريٽري ،ايجوڪيشن ائنڊ لٽريسي ڊپارٽمينٽ ،سنڌ ۽ اسپيشل مان پائليٽ بڻجن َدس Education and Literacy Department, Sindh and Ms Alia سيڪريٽري ايجوڪيشن ،محترمه عاليه شاهد جو ُپرخلوص شڪريو Shahid, Special Secretary of Education-I, Sindh for their support and guidance towards furthering PRP initiatives in ادا ڪري ٿو جن شاگردن جي ‘پڙهڻ’ جي مهارتن ۾ بهتري آڻڻ improving students’ reading skills. جي ڪوششن ۾ پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ جي ڀرپور مدد ۽ The project also extends its gratitude to all the national and international education experts who gave technical input رهنمائي ڪئي. based on their research and experience on these teaching پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽُ ،انهن قومي ۽ بين الاقوامي تعليمي and learning materials (TLMs); including lessons plans, workbooks, flash cards, levelled readers and big books. ماهرن جو پڻ ٿورائتو آهي ،جن پنهنجي فني ۽ ٽيڪنيڪي مهارتن Provincial and regional Material Development Committees, ذريعي ،جديد تحقيق ۽ تجربي جي بنياد تي ،هن تدريسي مواد :سبقي Material Review Committees and the Material Development منصوبا ،ورڪ ُبڪ ،فليش ڪارڊز ،ليولڊ ريڊرز ۽ بگ ُبڪس جي Team contributed further in reviewing the developed materials and provided their valuable recommendations and تياري ۽ تڪميل ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. revisions to improve the quality of the teaching and learning materials. Their contribution, based on their experience صوبائي مٽيريئل ڊِويلپمنٽ ڪاميٽي ،مٽيريئل ِرويو ڪاميٽي ۽ in the field of education, was a great resource to improve مٽيريئل ڊِويلپمنٽ ٽيم هن تدريسي مواد جي تياريَء ۾ اهم ڪردار the material. PRP anticipates that the material will play an ادا ڪيو جن هن مواد جو نه صرف ٽيڪنيڪي ۽ تنقيدي جائزو important role in improving students’ reading skills. ورتو پر مواد جي بهتري لاِء ڪارائتا مشورا ۽ قيمتي رايا ڏنا .انهن ميمبرن جو تعليمي ميدان ۾ تجربو ۽ انهن جوسهڪار هن مواد PRP is thankful to the following educational experts, جي بهتريَء لاِء فائديمند ۽ مددگار ثابت ٿيو .پراجيڪٽ کي اها اميد contributors and stakeholders for improving the quality آهي ته هي مواد ٻارن جي ‘پڙهڻ’ جي صلاحيتن کي بهتر بنائڻ ۾ of the TLMs, while appreciating and acknowledging their contribution. ڀرپور مدد ڪندو. 1. Mr. Muhammad Idrees Jatoi, Deputy Director, Bureau هِن تدريسي مواد کي بهتر بنائڻ ،تنقيدي جائزووٺڻ ۽ ڪارائتن of Curriculum, Jamshoro, Sindh مشورن لاِء هيٺ ڏنل تعليمي ماهرن ،ليکڪن ،شاعرن ۽ ٻوليَء جي ماهرن حصو ورتو پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ انهن مڙني مهربانن 2. Ms. Ismat Fatima Veesar, Lecturer, Government Elementary Education Collage for Woman, Thatta, جوٿورائتو آهي. Sindh محترم محمد ادريس جتوئي ،ڊپٽي ڊاريڪٽر ،بيورو آف .1 3. Mr. Imdad Ali Lakho, Lecturer, Government ڪريڪ ُيولم ڄامشورو ،سنڌ .2 Elementary Education Collage, Qasimabad, Karachi, .3 Sindh محترمه عصمت فاطمه ِويسر ،ليڪچرار ،گورنمنٽ ايليمينٽري .4 ايجوڪيشن ڪاليج فار ُوومين ،ٺٽو ،سنڌ .5 4. Mr. Rab Dino Shahani, Assistant Professor, Provincial .6 Institute of Teacher Education, Nawabshah, Sindh محترم امداد علي لاکو ،ليڪچرار ،گورنمنٽ ايليمينٽري ڪاليج .7 آف ايجوڪيشن ،ڪراچي ،سنڌ .8 5. Dr. Adal Soomro, former Chairman, Sindhi Department, Shah Abdul Latif University, Khairpur محترم رب ڏنو شاهاڻي ،اسسٽنٽ پروفيسر ،پراونشل انسٽيٽيوٽ Mir’s, Sindh آف ٽيچر ايجوڪيشن ،نوابشاھ ،سنڌ 6. Dr. Altaf Jokhio, Assistant Professor, Ghulam Rabani ڊاڪٽر ادل سومرو ،رٽائرڊ چيئرمين ،سنڌي ڊپارٽمينٽ ،شاهه Agro Degree Collage, Kandiaro, Sindh عبدالطيف يونيورسٽي ،خيرپور ،سنڌ 7. Mr. Khalid Azad, Director, Children Literature, Sindhi ڊاڪٽر الطاف جوکيو ،اسسٽنٽ پروفيسر ،غلام رباني آگرو ڊگري Language Authority, Hyderabad, Sindh ڪاليج ،ڪنڊيارو ،سنڌ 8. Mr. Shoukat Chachar, Editor/Research Fellow, Sindhi محترم خالد آزاد ،ڊاريڪٽر ٻاراڻو ادب ،سنڌي ٻوليَء جو بااختيار Language Authority, Hyderabad, Sindh ادارو ،حيدرآباد ،سنڌ © Copyright: Experimented Edition - 2016 محترم شوڪت چاچڙ ،ايڊيٽر /ريسرچ فيلو ،سنڌي لئنگويج Printed for provincial and regional public primary schools اٿارٽي ،حيدرآباد ،سنڌ by the USAID-funded Pakistan Reading Project © سمورا حق ۽ واسطا محفوظ آهن .تجرباتي ايديشن2016 - هي مواد پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ طرفان ڇپائي پڌرو ڪري، گورنمنٽ پرائمري اسڪولن لاِء مهيا ڪيو ويو. Maan Pilot Banjandas Stage-1.indd 1 8/14/16 10:09 PM Maan Pilot Banjandas Stage-1.indd 2 8/14/16 10:09 PM USAID-funded Pakistan Reading Project 238
ڏينهن 4هفتو 19 30منٽ اکر ‘ز ،ض ،ذ ،ظ،ق ۽ ڪ’ سبق نمبر 112 شاگردن لا ِء ورڪ ب ُڪ -درجو ٻيو هفتو 19 :ڏينهن4 : هن سبق جي پڄاڻيَء تي شاگرد ان قابل ٿي ويندا ته ُهو: سبق نمبر 112 اکر‘ز ،ض ،ذ ،ظ،ق ۽ ڪ’جا لفظ الڳ الڳ ُسڃاڻي سگھن. ‘ز ،ض ،ذ ،ظ ،ق ،ڪ’ اکر ‘ز ،ض ،ذ ،ظ،ق ۽ ڪ’سان نوان لفظ ٺاهي سگهن ۽ ڊيڪوڊ ڪري سگهن. نوان لفظ ٺاهي لفظن ۾ اکر ‘ز ،ض ،ذ ،ظ،ق ۽ ڪ’جي اکرن ۽ شڪلين جي اکر ،لفظ ۽ جملن کي پڙهو ۽ ڏنل اکر ،لفظ ۽ جملن کي الڳ الڳ ڪري لکو. ز زيتون زرد زيتونن مٺا آهن ذ ذهين ذيشان ذهين ٻار آهي. ُقلفي ق ظ قادر ُقلفي کائي ٿو.درزيَء وٽ ڪئنچي آهي زاهد ڏندن جي حفاظت ڪر حفاظت ض ڪ ڪئنچي ضعيف ضعيف ٻڍڙي عورت ڏس ُجملا لفظ اکر بصري لفظ: ُسڃاڻپ ڪري سگھن ‘ته’ جي لکڻ جي مشق ڪريو: بصري لفظ ‘نه’ کي پڙهڻ ۽ لکڻ جي مشق ڪري سگهن. ته ته ته ته ته ته USAID-f unded Pak istan Reading Project 112 ليول ريڊر ‘مان پائلٽ ٿيندس’ پڙهي ان جي تفهيمي سوالن جا جواب زباني ڏئي سگهن. سبق جي تياري سبق جي شروعات کان اڳ هيٺ ڏنل تدريسي مواد توهان وٽ موجود هئڻ گهرجي: اکر ‘ز ،ض ،ذ ،ظ،ق ۽ ڪ’جو فليش ڪارڊ ۽ ٻن پدن وارن لفظن جا فليش ڪارڊ. بصري لفظ ‘نه’ جو فليش ڪارڊ. ليول ريڊر ‘مان پائلٽ ٿيندس’. ورڪ ُبڪ سبق نمبر .112 1منٽ تعارف شاگردن کي ياد ڪرايو هن هفتي اسان جو ڌيان اکر ‘ز ،ض ،ذ ،ظ،ق ۽ ڪ’تي رهندو. شاگردن کي ُٻڌايو اڄ اسين گڏجي اکر ‘ز ،ض ،ذ ،ظ،ق ۽ ڪ’سان ٻن پدن وارا لفظ ۽ جملا ٺاهنداسين. شاگردن کي ُٻڌايو ته اڄ پاڻ ليول ريڊر ‘مان پائلٽ ٿيندس’ کي انفرادي طور پڙهنداسين ۽ ُان جي متعلق تفهيمي سوالن جا جواب زباني ڏينداسين. 6منٽ لفظ /پد /لفظ جو حصو اڄ جي اکرن جو تعارف ڪرائيندي ،ٻارن کي بورڊ تي لکيل يا فليش ڪارڊ تي لکيل اکر ۽ آواز کي اچارڻ لاِء چئو. اکر ‘ز،ض،ذ،ظ ،ق ۽ ڪ’جي لفظن جي مشق ڪرايو( .زبان ،زبر ،ظرف ،ظهور ،ضايع ،ضرب ،قمبر ،ملاقات، ڪمند ،ڪپهه ،ذوق ،ذخيرو) ٻارن کي واضع طرح سان اکر ‘ق ۽ ڪ’ جي آوازن ۽ انهن جي شڪلين جي مشق ڪرايو.نوٽ :جيڪڏهن ڪنهن اکر جي اکر ٻئي اکر سان ملي ٿي ان جي سڃاڻپ ڪرايو ۽ غور سان ٻڌڻ جي تاڪيد ڪريو.239 USAID-funded Pakistan Reading Project
سبقي منصوبو :درجو ٻيو 6منٽ لفظ ٺاهيو( جوڙن /ننڍن گروپن ۾) شاگردن کي چئو ته پنهنجي ورڪ ُبڪ جو سبق نمبر 112کوليو. ورڪ ُبڪ ۾ ڏنل سرگرميَء ۾ اکر ،لفظ ۽ جملن کي پڙهڻ لاِء چئو ۽ ڏنل جملن کي الڳ الڳ ڪري اکر، لفظ ۽ جملن ۾ لکرايو.بصري لفظ ‘نه’ جو فليش ڪارڊ ڏيکاري شاگردن سان گڏ ٽي دفعا پڙهڻ جي مشق ڪريو ۽ ان کي ورڪ بڪ ۾ لکرايو. 5منٽ جائزي جون سرگرميون هاڻي توهان پنهنجي ورڪ ُبڪ ۾ لکڻ جي مشق ڪريو. پنهنجي ورڪ ُبڪ جو سبق نمبر 112کوليو. بيت جھونگاريو:ٻارن کي چئو ته هو وڏا آواز سان بيت جھونگارن ۽ پوِء ان ۾ استعمال ٿيل اهڙا لفظ جن ۾ اکر ‘ز ،ض ،ذ، ظ ،ق ۽ ڪ’ هجن اهي لفظ پنهنجي ورڪ ُبڪ ۾ لکن.شاگردن لاِء هدايتون پڙهو ۽ انهن کان ڪم شروع ڪرايو ۽ جتي ضرورت هجي ُاتي شاگردن جي مدد ڪريو. دان 12منٽ ليولڊ ريڊر ۽ ان جي تفهيم اڄ جو ليول ريڊر ‘مان پائلٽ ٿيندس’ پڙهڻ لاِء ڏيو. ليول ريڊر کي پڙهائڻ وقت پنهنجي خاص ڌيان آن ليول ( )On levelجي شاگردن تي رکو ۽ تفهيمي سوال پڇو. ليول ريڊر جي پڙهائڻ وقت ڪلاس جو جائزو وٺو ۽ جتي ضرورت هجي ُاتي شاگردن جي مدد ڪريو. نوٽ :ان ڳالهه جي يقين ڪريو ته ڪلاس جي سڀني شاگردن کي ليول ريڊر پڙهڻ لاِء ڏنو وڃي. ُشڪريه َادائي Acknowledgement USAID-funded Pakistan Reading Project Pakistan Reading Project (PRP) extends its heart-felt پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ ،ڊاڪٽر فضل الله پي ُچوهو، gratitude and thanks to Dr. Fazlullah Pechuho, Secretary, سيڪريٽري ،ايجوڪيشن ائنڊ لٽريسي ڊپارٽمينٽ ،سنڌ ۽ اسپيشل مان پائليٽ بڻجن َدس Education and Literacy Department, Sindh and Ms Alia سيڪريٽري ايجوڪيشن ،محترمه عاليه شاهد جو ُپرخلوص شڪريو Shahid, Special Secretary of Education-I, Sindh for their support and guidance towards furthering PRP initiatives in ادا ڪري ٿو جن شاگردن جي ‘پڙهڻ’ جي مهارتن ۾ بهتري آڻڻ improving students’ reading skills. جي ڪوششن ۾ پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ جي ڀرپور مدد ۽ The project also extends its gratitude to all the national and international education experts who gave technical input رهنمائي ڪئي. based on their research and experience on these teaching پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽُ ،انهن قومي ۽ بين الاقوامي تعليمي and learning materials (TLMs); including lessons plans, workbooks, flash cards, levelled readers and big books. ماهرن جو پڻ ٿورائتو آهي ،جن پنهنجي فني ۽ ٽيڪنيڪي مهارتن Provincial and regional Material Development Committees, ذريعي ،جديد تحقيق ۽ تجربي جي بنياد تي ،هن تدريسي مواد :سبقي Material Review Committees and the Material Development منصوبا ،ورڪ ُبڪ ،فليش ڪارڊز ،ليولڊ ريڊرز ۽ بگ ُبڪس جي Team contributed further in reviewing the developed materials and provided their valuable recommendations and تياري ۽ تڪميل ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. revisions to improve the quality of the teaching and learning materials. Their contribution, based on their experience صوبائي مٽيريئل ڊِويلپمنٽ ڪاميٽي ،مٽيريئل ِرويو ڪاميٽي ۽ in the field of education, was a great resource to improve مٽيريئل ڊِويلپمنٽ ٽيم هن تدريسي مواد جي تياريَء ۾ اهم ڪردار the material. PRP anticipates that the material will play an ادا ڪيو جن هن مواد جو نه صرف ٽيڪنيڪي ۽ تنقيدي جائزو important role in improving students’ reading skills. ورتو پر مواد جي بهتري لاِء ڪارائتا مشورا ۽ قيمتي رايا ڏنا .انهن ميمبرن جو تعليمي ميدان ۾ تجربو ۽ انهن جوسهڪار هن مواد PRP is thankful to the following educational experts, جي بهتريَء لاِء فائديمند ۽ مددگار ثابت ٿيو .پراجيڪٽ کي اها اميد contributors and stakeholders for improving the quality آهي ته هي مواد ٻارن جي ‘پڙهڻ’ جي صلاحيتن کي بهتر بنائڻ ۾ of the TLMs, while appreciating and acknowledging their contribution. ڀرپور مدد ڪندو. 1. Mr. Muhammad Idrees Jatoi, Deputy Director, Bureau هِن تدريسي مواد کي بهتر بنائڻ ،تنقيدي جائزووٺڻ ۽ ڪارائتن of Curriculum, Jamshoro, Sindh مشورن لاِء هيٺ ڏنل تعليمي ماهرن ،ليکڪن ،شاعرن ۽ ٻوليَء جي ماهرن حصو ورتو پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ انهن مڙني مهربانن 2. Ms. Ismat Fatima Veesar, Lecturer, Government Elementary Education Collage for Woman, Thatta, جوٿورائتو آهي. Sindh محترم محمد ادريس جتوئي ،ڊپٽي ڊاريڪٽر ،بيورو آف .1 3. Mr. Imdad Ali Lakho, Lecturer, Government ڪريڪ ُيولم ڄامشورو ،سنڌ .2 Elementary Education Collage, Qasimabad, Karachi, .3 Sindh محترمه عصمت فاطمه ِويسر ،ليڪچرار ،گورنمنٽ ايليمينٽري .4 ايجوڪيشن ڪاليج فار ُوومين ،ٺٽو ،سنڌ .5 4. Mr. Rab Dino Shahani, Assistant Professor, Provincial .6 Institute of Teacher Education, Nawabshah, Sindh محترم امداد علي لاکو ،ليڪچرار ،گورنمنٽ ايليمينٽري ڪاليج .7 آف ايجوڪيشن ،ڪراچي ،سنڌ .8 5. Dr. Adal Soomro, former Chairman, Sindhi Department, Shah Abdul Latif University, Khairpur محترم رب ڏنو شاهاڻي ،اسسٽنٽ پروفيسر ،پراونشل انسٽيٽيوٽ Mir’s, Sindh آف ٽيچر ايجوڪيشن ،نوابشاھ ،سنڌ 6. Dr. Altaf Jokhio, Assistant Professor, Ghulam Rabani ڊاڪٽر ادل سومرو ،رٽائرڊ چيئرمين ،سنڌي ڊپارٽمينٽ ،شاهه Agro Degree Collage, Kandiaro, Sindh عبدالطيف يونيورسٽي ،خيرپور ،سنڌ 7. Mr. Khalid Azad, Director, Children Literature, Sindhi ڊاڪٽر الطاف جوکيو ،اسسٽنٽ پروفيسر ،غلام رباني آگرو ڊگري Language Authority, Hyderabad, Sindh ڪاليج ،ڪنڊيارو ،سنڌ 8. Mr. Shoukat Chachar, Editor/Research Fellow, Sindhi محترم خالد آزاد ،ڊاريڪٽر ٻاراڻو ادب ،سنڌي ٻوليَء جو بااختيار Language Authority, Hyderabad, Sindh ادارو ،حيدرآباد ،سنڌ © Copyright: Experimented Edition - 2016 محترم شوڪت چاچڙ ،ايڊيٽر /ريسرچ فيلو ،سنڌي لئنگويج Printed for provincial and regional public primary schools اٿارٽي ،حيدرآباد ،سنڌ by the USAID-funded Pakistan Reading Project © سمورا حق ۽ واسطا محفوظ آهن .تجرباتي ايديشن2016 - هي مواد پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ طرفان ڇپائي پڌرو ڪري، گورنمنٽ پرائمري اسڪولن لاِء مهيا ڪيو ويو. Maan Pilot Banjandas Stage-1.indd 1 8/14/16 10:09 PM Maan Pilot Banjandas Stage-1.indd 2 8/14/16 10:09 PM USAID-funded Pakistan Reading Project 240
ڏينهن 5هفتو 19 30منٽ اکر ‘ز ،ض ،ذ ،ظ،ق ۽ ڪ’ سبق نمبر 113هفتو 19 :ڏينهن5 : شاگردن لا ِء ورڪ بُڪ -درجو ٻيو هن سبق جي پڄاڻيَء تي شاگرد ان قابل ٿي ويندا ته ُهو: اکر ‘ز،ض،ذ،ظ ،ق ۽ ڪ’جي آوازن ۽ شڪلين جي ُسڃاڻپ ڪري سگھندا. ‘ز ،ض ،ذ ،ظ ،ق ،ڪ’ سبق نمبر 113 بصري لفظ ‘به ،ته’ کي جملن ۾استعمال ڪري سگھندا. لفظ ٺاهيو عبارتن ۾ فعل جي ُسڃاڻپ ڪري سگھندا. لِ َڪل ڪوڊ ڳوليو ۽ لفظ لکو: بصري لفظ ‘۽ ،نه’ کي پڙهي لکي ان جي مشق ڪري سگهن. مثال = 7 + 1 :زور ليول ريڊر ‘مان پائلٽ ٿيندس’ پڙهي ان جي تفهيمي سوالن جا جواب زبانيڪو قو ذو ر ض ق ذي ظا ذائـ زو ڏئي سگهن.10 98 7654321 .3 .2 .1 .6 .5 .4 لکڻ ۽ جائزو تصوير سامهون ڏنل جملا پڙهو ۽ صحيح جملي جي هيٺان ليڪ ڏيو. ذيشان ذهين ٻار آهي. زرد زيتونن جو ذائقو مٺو آهي. اناج جو ذخيرو ذاڪر جو آهي. ضعيف ٻڍڙي عورت ڏس. زاهد ڏندن جي حفاظت ڪر. قادر حوض صاف ڪري ٿو. درزيَء وٽ ڪئنچي آهي. سهڻن نظارن تي نظم لک.113 USAID-f unded Pakistan Reading Project سبق جي تياري سبق جي شروعات کان اڳ هيٺ ڏنل تدريسي مواد توهان وٽ موجود هئڻ گهرجي: اکر ‘ز ،ض ،ذ ،ظ،ق ۽ ڪ’ ۽ بصري لفظن جا فليش ڪارڊ. ليول ريڊر ‘مان پائلٽ ٿيندس’. ورڪ ُبڪ سبق نمبر 113 1منٽ تعارف شاگردن کي ياد ڪرايو هن هفتي اسان جو ڌيان اکر ‘ز ،ض ،ذ ،ظ،ق ۽ ڪ’تي رهندو. شاگردن کي اهو ُٻڌايو ته اڄ هو اکر ‘ز ،ض ،ذ ،ظ،ق ۽ ڪ’سان ٺهڻ وارا لفظ پڙهي ۽ لکي سگهندا. شاگردن کي اهو ُٻڌايو ته اڄ اهو اکر ‘ز ،ض ،ذ ،ظ،ق ۽ ڪ’سان ٺهندڙ لفظن مان جملا ٺاهي سگهندا 6منٽ لفظ /پد /لفظ جو حصو اکر‘ذ ۽ ظ’ جا سادا ُجملا ( )Decodable Textبورڊ تي لکو. اڄ جي اکرن جو تعارف ڪرائيندي ،ٻارن کي بورڊ تي لکيل يا فليش ڪارڊ تي لکيل اکر ۽ آواز کي اچارڻ لاِء چئو.اکر ‘ز،ض،ذ،ظ ،ق ۽ ڪ’جي لفظن جي مشق ڪرايو( .قلم زبان ،زبر ،ظرف ،ظهور ،ضايع ،ضرب ،قمبر، ملاقات ،ڪمند ،ڪپهه ،ذوق ،ذخيرو) ٻارن کي واضع طرح سان اکر ‘ز،ض،ذ،ظ ،ق ۽ ڪ’ جي آوازن ۽ انهن جي شڪلين جي مشق ڪرايو. شاگردن کي اهو چئو ته ُاهي خاموشي سان مٿي ڏنل جملن کي پڙهي سگهن.241 USAID-funded Pakistan Reading Project
ڏينهن 2هفتو 22 30منٽ اڄ جي ڏينهن جو سبق ٽِن پدن وارا لفظ’ سبق نمبر 128 شاگردن لا ِء ورڪ ب ُڪ -درجو ٻيو هفتو 22 :ڏينهن2 : هن سبق جي پڄاڻيَء تي شاگرد ان قابل ٿي ويندا ته ُهو:ٽِن ۽ چئن پدن وارا لفظ سبق نمبر 128 لکڻ ۽ جائزي جي سرگرمي ٽِن پدن وارن لفظن کي رواني سان پڙهي سگهن.هيٺ ڏنل لفظن کي پدن ملائي لفظ جوڙيو ۽ ڪليپ آئوٽ ڪريو ۽ سامهون ڏنل سامهون ڏنل خال واري جاِء تي مڪمل لفظ لکو: ريـــ گســ تا ن ڀا ري سو ڪا رو با ري ٽِن پدن وارا لفظ ٺاهي ۽ لکي سگهن. چو لســ تا ن بصري لفظ کي پڙهي ۽ لکي سگهن. بگ ُبڪ ‘جيڪر مان ته ’!...کي ٻڌي ۽ ُان جي تفهيمي سوالن جا جواب ڪو هـســ تا ن دي آ زا هيٺ ڏنل لفظن مان چئن پدن وارن لفظن تي دائرو پائي هيٺ لکو.ڪوهستاني لاڀائتو غاليچو ناماچاري باغيچو ُگلڪاري بصري لفظ: اڄ جو بصري لفظ ٽي دفعا پڙهڻ ۽ لکڻ جي مشق ڪريو. ابج USAID-f unded Pakistan Reading Project 128 زباني ڏئي سگهن. سبق جي تياري سبق جي شروعات کان اڳ هيٺ ڏنل تدريسي مواد توهان وٽ موجود هئڻ گهرجي . چئن پدن وارا فليش ڪارڊ. بگ ُبڪ ‘جيڪر مان ته!’. ورڪ بڪ سبق نمبر 128 بصري لفظ جا فليش ڪارڊ 1منٽ تعارف شاگردن کي پهرئين ڏينهن وري ڪرايل ڪم کي ورجايو ته اسان ڪلهه جي ٽِن ۽ چئن پدن سان ٺهندڙ لفظن جي پدن ۾ مشق ڪئي هئي. ٻارن کي ٻڌايو ته اڄ اسان چئن پدن سان ٺهندڙ نوان لفظ ٺاهڻ سکنداسين. شاگردن کي ُٻڌايو ته اڄ اسان ‘جيڪر مان تهُ ’!...ٻڌنداسين ۽ انهيَء جي باري ۾ پاڻ ۾ ڳالهه ٻولهه ڪنداسين. 6منٽ لفظ /پد /لفظ جو حصو بورڊ تي اڄ جو پڙهايو ويندڙ ٽِن پدن وارا لفظ لکو. شاگردن کان ٽِن ۽ چئن پدن جي جي لفظن جي سڃاڻپ ڪرايو. شاگردن کان وڌيڪ ٻن ٽن پدن وارا لفظ پڇو ۽ جتي ضرورت هجي ُاتي شاگردن جي مدد ڪريو. USAID-funded Pakistan Reading Project 274
سبقي منصوبو :درجو ٻيو 6منٽ لفظ ٺاهيو( جوڙن /ننڍن گروپن ۾) بورڊ تي ٽِن پدن وارو هڪ لفظ پدن ۾ ٽوڙي لکو ۽ شاگردن کي چئو ته ُهو ان جي پدن کي جوڙي مڪمل ريــ گســــ تا ن ..........ريگستان لفظ لکن .مثال : شاگرد جا گروپ ٺاهيو ۽ سندن ورڪ بوڪ ۾ ڏنل ساڳي سرگرمي ڪرايو. هر گروپ کان واري واري سان لفظ ٻڌو. 5منٽ جائزي جون سرگرميون بورڊ تي ٽِن ۽ چئن پدن وارا ڪجهه لفظ لکو ۽ شاگردن کي چئن پدن وارن لفظن تي دائرو پائڻ لاِء چئو. مثال ُ :گلڪاري شاگردن کي سندن ور ُبڪ ۾ ٽِن پدن جي نشاندهي واري سرگرمي ڪرايو اڄ جا بصرن لفظن جا فليش ڪارڊ ڏيکاري شاگردن سان گڏ تي دفعا لکڻ جي مشق ڪريو. بِگ ُبڪ ۽ ان جي تفهيم دان 12منٽ هن هفتي جي بگ ُبڪ ‘جيڪر مان ته ’!...جي وڏي آواز جي ذريعي آکاڻي مڪمل پڙهو. شاگردن کان ڪتاب جي آخر ۾ ڏنل هدايتن مطابق هفتي جي پهرئين ڏينهن جا سوال پڇيو.275 USAID-funded Pakistan Reading Project
ڏينهن 3هفتو 22 30منٽ اڄ جي ڏينهن جو سبق ‘ٽِن پدن وارا لفظ’ سبق نمبر 129هفتو 22 :ڏينهن3 : شاگردن لا ِء ورڪ ب ُڪ -درجو ٻيو هن سبق جي پڄاڻيَء تي شاگرد ان قابل ٿي ويندا ته ُهو: ‘ٽِن ۽ چئن پدن وارا جملا’ سبق نمبر 129 چئن پدن وارا لفظ ٺاهي سگهن. چئن پدن استعمال ڪندي ۽ هم آواز لفظ ٺاهي سگهن. لکڻ ۽ جائزي جي سرگرمي ليولڊ ريڊر ‘مان پائيلٽ بڻجندس’ ٻڌي ان جي تفهيمي سوالن جا جواب زباني هيـٺ ڏنـل پئراگـرف وڏي آواز سـان پڙهـو ۽ ٽِـن پـدن وارا لفـظ ڳولـي پنهنجـي هيـٺ ڏئي سگهن. ڏنـل خـال واري لڪيـرن تـي لکـو: اڄ جي بصري لفظن کي جملن ۾ استعمال ڪري سگهن. پاڪستان ۾ ريگستانپاڪســتان جــي جاگرافــي ۾ ڪيترائــي ريگســتان آهــن ،جيڪــي ملــڪ جــي ســمورن صوبــنجـي مختلـف ضلعـن ۾ واقـع آهـن .سـنڌ ۾ ٿرپارڪـر ،نـارو ۽ اڇـڙو ٿـر ،پنجـاب ۾ چولسـتان ۽ٿـل ،جڏهـن تـه بلوچسـتان ۾ چاغـي ،نوشـڪي ،وارشـڪ ۽ خـاران ضلعـن ۾ وارياسـا َپـ َٽ آهـن.جيتوڻيـڪ صوبـي خيبـر پختونخواهـه ،گلگـت بلتسـتان ۽ ڪشـمير ۾ پـڻ ڪـي ننـڍڙا صحرائـي علائقـا موجـود آهـن .هـي پاڪسـتان جـا سـارا وارياسـا تمـام سـهڻا آهـن. جائزو: هيٺ ڏنل لفظن ۾ ٽِن پدن وارن لفظن تي دائرو پايو ،وڏي آواز سان پڙهو ۽ هيٺ ڏنل لڪير تي ان جي پدن جو تعداد لکو. بهترين تمام وارياسا پنجاب مختلف سمورنريگستان تمام وارياسا پاڪستان خاران جيتوڻيڪ129 USAID-f unded Pakistan Reading Project بصري لفظ: هيٺ ڏنل بصري لفظ کي ٽي دفعا پڙهو: جي هي جا سبق جي تياري سبق جي شروعات کان اڳ هيٺ ڏنل تدريسي مواد توهان وٽ موجود هئڻ گهرجي . چئن ۽ پنجن وارا فليش ڪارڊ. ليولڊ ريڊر ‘مان پائيلٽ بڻجندس’ ورڪ بڪ سبق نمبر 129 بصري لفظن جا فليش ڪارڊ 1منٽ تعارف شاگردن کي ٻڌايو ته هن هفتي اسان جي توجهه چئن ۽ پنجن پدن سان ٺهندڙ لفظن تي رهندو. شاگردن کي ُٻڌايو اڄ پاڻ گڏجي چئن پنجن پدن وارا لفظ ٺاهينداسين. شاگردن کي ُٻڌايو ته اڄ پاڻ ليولڊ ريڊر ‘مان پائيلٽ ٿيندس’ کي پڙهنداسين ۽ ُان جي متعلق تفهيمي سوالن جا جواب زباني ڏينداسين. 6منٽ لفظ /پد /لفظ جو حصو شاگردن کي چئن پدن وارا لفظ ُٻڌايو ۽ پدن ۾ ٽوڙي ڪلپ آئوٽ ڪرايو. مثال :ريگستان شاگردن کي چئو ته هن لفظ ۾ ڪيترا پد آهن .۽اهڙا ٻيا لفظ ٺاهي ،پدن ۾ ٽوڙي ڪلپ آئوٽ ڪن جيڪي لفظ شاگرد ٺاهين انهن کي تاڙي وڄائي ڪلپ آئوٽ ڪرايو. USAID-funded Pakistan Reading Project 276
سبقي منصوبو :درجو ٻيو 6منٽ لفظ ٺاهيو( جوڙن /ننڍن گروپن ۾) بورڊ تي هيٺ ڏنل پئراگراف لکو ۽ شاگردن سان گڏ وڏي آواز سان پڙهو .شاگردن کي چئو ته هو چئن پدن وارا لفظ ڳولن ۽ اوهان انهن تي دائرو پايو. پاڪستان ۾ ريگستان پاڪستان جي جاگرافي ۾ ڪيترائي ريگستان آهن ،جيڪي ملڪ جي سمورن صوبن جي مختلف ضلعن ۾واقع آهن .سنڌ ۾ ٿرپارڪر ،نارو ۽ اڇڙو ٿر ،پنجاب ۾ چولستان ۽ ٿل ،جڏهن ته بلوچستان ۾ چاغي ،نوشڪي، وارشڪ ۽ خاران ضلعن ۾ وارياسا َپ َٽ آهن .جيتوڻيڪ صوبي خيبر پختونخواهه ،گلگت بلتستان ۽ ڪشمير ۾ پڻ ڪي ننڍڙا صحرائي علائقا موجود آهن .هي پاڪستان جا سارا وارياسا تمام سهڻا آهن شاگرد جا ننڍا ننڍا گروپ ٺاهي ،سندن ورڪ ۾ ڏنل ساڳي سرگرمي ڪرايو. 5منٽ جائزي جون سرگرميون بورڊ تي ٽِن پدن وارو هڪ ُجملو لکو ۽ شاگردن کي چئو ته ان جا پد تاڙي وڄائي ٻڌائن ۽ اوهان بورڊ تي پدن جو تعداد لکو .مثال :جيتوڻيڪ ............پدن جو تعداد 4 : ان پنهنجي ورڪ ُبڪ ۾ لکڻ جي مشق ڪندا. • شاگردن جا ننڍا ننڍا گروپ ٺاهي ،سندن ورڪ ۾ ڏنل ساڳي سرگرمي ڪرايو. • بصري لفظن جا فليش ڪارڊ ڏيکاري جملن ۾ استعمال ڪرايو. دان 12منٽ ليولڊ ريڊر ۽ ان جي تفهيم اڄ جو ليولڊ ريڊر ‘مان پائيلٽ بڻجندس’ پڙهڻ لاِء ڏيو. ليولڊ ريڊر کي پڙهائڻ وقت پنهنجي خاص توجهه اپروچنگ ( )Approaching Levelجي شاگردن تي رکو ۽ تفهيمي سوال پڇو. ليولڊ ريڊر جي پڙهائڻ وقت ڪلاس جو جائزو وٺو ۽ جتي ضرورت هجي ُاتي شاگردن جي مدد ڪريو. نوٽ :ان ڳالهه جي يقين ڪريو ته ڪلاس جي سڀني شاگردن کي ليولڊ ريڊر پڙهڻ لاِء ڏنو وڃي. ُشڪريه َادائي Acknowledgement USAID-funded Pakistan Reading Project Pakistan Reading Project (PRP) extends its heart-felt پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ ،ڊاڪٽر فضل الله پي ُچوهو، gratitude and thanks to Dr. Fazlullah Pechuho, Secretary, سيڪريٽري ،ايجوڪيشن ائنڊ لٽريسي ڊپارٽمينٽ ،سنڌ ۽ اسپيشل مان پائليٽ بڻجن َدس Education and Literacy Department, Sindh and Ms Alia سيڪريٽري ايجوڪيشن ،محترمه عاليه شاهد جو ُپرخلوص شڪريو Shahid, Special Secretary of Education-I, Sindh for their support and guidance towards furthering PRP initiatives in ادا ڪري ٿو جن شاگردن جي ‘پڙهڻ’ جي مهارتن ۾ بهتري آڻڻ improving students’ reading skills. جي ڪوششن ۾ پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ جي ڀرپور مدد ۽ The project also extends its gratitude to all the national and international education experts who gave technical input رهنمائي ڪئي. based on their research and experience on these teaching پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽُ ،انهن قومي ۽ بين الاقوامي تعليمي and learning materials (TLMs); including lessons plans, workbooks, flash cards, levelled readers and big books. ماهرن جو پڻ ٿورائتو آهي ،جن پنهنجي فني ۽ ٽيڪنيڪي مهارتن Provincial and regional Material Development Committees, ذريعي ،جديد تحقيق ۽ تجربي جي بنياد تي ،هن تدريسي مواد :سبقي Material Review Committees and the Material Development منصوبا ،ورڪ ُبڪ ،فليش ڪارڊز ،ليولڊ ريڊرز ۽ بگ ُبڪس جي Team contributed further in reviewing the developed materials and provided their valuable recommendations and تياري ۽ تڪميل ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. revisions to improve the quality of the teaching and learning materials. Their contribution, based on their experience صوبائي مٽيريئل ڊِويلپمنٽ ڪاميٽي ،مٽيريئل ِرويو ڪاميٽي ۽ in the field of education, was a great resource to improve مٽيريئل ڊِويلپمنٽ ٽيم هن تدريسي مواد جي تياريَء ۾ اهم ڪردار the material. PRP anticipates that the material will play an ادا ڪيو جن هن مواد جو نه صرف ٽيڪنيڪي ۽ تنقيدي جائزو important role in improving students’ reading skills. ورتو پر مواد جي بهتري لاِء ڪارائتا مشورا ۽ قيمتي رايا ڏنا .انهن ميمبرن جو تعليمي ميدان ۾ تجربو ۽ انهن جوسهڪار هن مواد PRP is thankful to the following educational experts, جي بهتريَء لاِء فائديمند ۽ مددگار ثابت ٿيو .پراجيڪٽ کي اها اميد contributors and stakeholders for improving the quality آهي ته هي مواد ٻارن جي ‘پڙهڻ’ جي صلاحيتن کي بهتر بنائڻ ۾ of the TLMs, while appreciating and acknowledging their contribution. ڀرپور مدد ڪندو. 1. Mr. Muhammad Idrees Jatoi, Deputy Director, Bureau هِن تدريسي مواد کي بهتر بنائڻ ،تنقيدي جائزووٺڻ ۽ ڪارائتن of Curriculum, Jamshoro, Sindh مشورن لاِء هيٺ ڏنل تعليمي ماهرن ،ليکڪن ،شاعرن ۽ ٻوليَء جي ماهرن حصو ورتو پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ انهن مڙني مهربانن 2. Ms. Ismat Fatima Veesar, Lecturer, Government Elementary Education Collage for Woman, Thatta, جوٿورائتو آهي. Sindh محترم محمد ادريس جتوئي ،ڊپٽي ڊاريڪٽر ،بيورو آف .1 3. Mr. Imdad Ali Lakho, Lecturer, Government ڪريڪ ُيولم ڄامشورو ،سنڌ .2 Elementary Education Collage, Qasimabad, Karachi, .3 Sindh محترمه عصمت فاطمه ِويسر ،ليڪچرار ،گورنمنٽ ايليمينٽري .4 ايجوڪيشن ڪاليج فار ُوومين ،ٺٽو ،سنڌ .5 4. Mr. Rab Dino Shahani, Assistant Professor, Provincial .6 Institute of Teacher Education, Nawabshah, Sindh محترم امداد علي لاکو ،ليڪچرار ،گورنمنٽ ايليمينٽري ڪاليج .7 آف ايجوڪيشن ،ڪراچي ،سنڌ .8 5. Dr. Adal Soomro, former Chairman, Sindhi Department, Shah Abdul Latif University, Khairpur محترم رب ڏنو شاهاڻي ،اسسٽنٽ پروفيسر ،پراونشل انسٽيٽيوٽ Mir’s, Sindh آف ٽيچر ايجوڪيشن ،نوابشاھ ،سنڌ 6. Dr. Altaf Jokhio, Assistant Professor, Ghulam Rabani ڊاڪٽر ادل سومرو ،رٽائرڊ چيئرمين ،سنڌي ڊپارٽمينٽ ،شاهه Agro Degree Collage, Kandiaro, Sindh عبدالطيف يونيورسٽي ،خيرپور ،سنڌ 7. Mr. Khalid Azad, Director, Children Literature, Sindhi ڊاڪٽر الطاف جوکيو ،اسسٽنٽ پروفيسر ،غلام رباني آگرو ڊگري Language Authority, Hyderabad, Sindh ڪاليج ،ڪنڊيارو ،سنڌ 8. Mr. Shoukat Chachar, Editor/Research Fellow, Sindhi محترم خالد آزاد ،ڊاريڪٽر ٻاراڻو ادب ،سنڌي ٻوليَء جو بااختيار Language Authority, Hyderabad, Sindh ادارو ،حيدرآباد ،سنڌ © Copyright: Experimented Edition - 2016 محترم شوڪت چاچڙ ،ايڊيٽر /ريسرچ فيلو ،سنڌي لئنگويج Printed for provincial and regional public primary schools اٿارٽي ،حيدرآباد ،سنڌ by the USAID-funded Pakistan Reading Project © سمورا حق ۽ واسطا محفوظ آهن .تجرباتي ايديشن2016 - هي مواد پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ طرفان ڇپائي پڌرو ڪري، گورنمنٽ پرائمري اسڪولن لاِء مهيا ڪيو ويو. Maan Pilot Banjandas Stage-1.indd 1 8/14/16 10:09 PM Maan Pilot Banjandas Stage-1.indd 2 8/14/16 10:09 PM277 USAID-funded Pakistan Reading Project
ڏينهن 4هفتو 22 30منٽ اڄ جي ڏينهن جو سبق چئن پدن سبق نمبر 130 وارن لفظن جا ُجملا’ شاگردن لا ِء ورڪ بُڪ -درجو ٻيو هفتو 22 :ڏينهن4 : هن سبق جي پڄاڻيَء تي شاگرد ان قابل ٿي ويندا ته ُهو:‘ٽِن ۽ چئن پدن وارا جملا’ سبق نمبر 130 چئن پدن سان ٺهڻ وارا لفظ روانيَء سان پڙهي سگهن. نامڪمل جملا مڪمل ڪري سگهندا. لکڻ ۽ جائزي جي سرگرمي ُجملن چئن جي لفظن کي سڃاڻي ۽ الڳ ڪري سگهن. هيـٺ ڏنـل پئراگـرف وڏي آواز سـان پڙهـو ۽ ٽِـن پـدن وارا لفـظ ڳولـي پنهنجـي هيـٺ بصري لفظن کي پڙهي ۽ لکي سگهن. ڏنـل خـال واري لڪيـرن تـي لکـو: ليولڊ ريڊر ‘مان پائليٽ بڻجندس’ ٻڌي ان جي تفهيمي سوالن جا جواب پاڪستان ۾ ريگستان زباني ڏئي سگهن.پاڪســتان جــي جاگرافــي ۾ ڪيترائــي ريگســتان آهــن ،جيڪــي ملــڪ جــي ســمورن صوبــنجـي مختلـف ضلعـن ۾ واقـع آهـن .سـنڌ ۾ ٿرپارڪـر ،نـارو ۽ اڇـڙو ٿـر ،پنجـاب ۾ چولسـتان ۽ٿـل ،جڏهـن تـه بلوچسـتان ۾ چاغـي ،نوشـڪي ،وارشـڪ ۽ خـاران ضلعـن ۾ وارياسـا َپـ َٽ آهـن.جيتوڻيـڪ صوبـي خيبـر پختونخواهـه ،گلگـت بلتسـتان ۽ ڪشـمير ۾ پـڻ ڪـي ننـڍڙا صحرائـي علائقـا موجـود آهـن .هـي پاڪسـتان جـا سـارا وارياسـا تمـام سـهڻا آهـن. جائزو: هيٺ ڏنل لفظن ۾ چنن پدن وارن لفظن تي دائرو پايو ۽ وڏي آواز سان پڙهو. بهترين تمام وارياسا پنجاب مختلف سمورنريگستان تمام وارياسا پاڪستان خاران جيتوڻيڪ جي بصري لفظ: هيٺ ڏنل بصري لفظ کي ٽي دفعا پڙهو: هي جا USAID-f unded Pakistan Reading Project 130 سبق جي تياري سبق جي شروعات کان اڳ هيٺ ڏنل تدريسي مواد توهان وٽ موجود هئڻ گهرجي: ‘ٻن ،ٽن ۽ چئن’ لفظن وارا فليش ڪارڊ. ليولڊ ريڊر ‘مان پائيلٽ ٿيندس’ ورڪ بڪ سبق نمبر 130 بصري لفظ ‘منهنجو’ جو فليش ڪارڊ 1منٽ تعارف شاگردن کي ٻڌايو ته هن هفتي اسان جي توجهه ‘ٻن ،ٽن ۽ چئن’ سان ٺهندڙ لفظن تي رهندو. شاگردن کي ُٻڌايو اڄ پاڻ گڏجي ‘ٻن ،ٽن ۽ چئن’ وارن لفظن جي عبارت ٺاهينداسين. شاگردن کي ُٻڌايو ته اڄ پاڻ ليولڊ ريڊر ‘مان پائيلٽ ٿيندس’ کي پڙهنداسين ۽ ُان جي متعلق تفهيمي سوالن جا جواب زباني ڏينداسين. 6منٽ لفظ /پد /لفظ جو حصو بورڊ تي چئن پدن وارو لفظن وارو جملو لکو ۽ شاگردن چئن’ پد وارو لفظ ڳولي ڪليپ آئوٽ ڪرڻ ڪســ تا ن) جي لاِء چئو .مثال :پاڪسان ( پا USAID-funded Pakistan Reading Project 278
سبقي منصوبو :درجو ٻيو 6منٽ لفظ ٺاهيو( جوڙن /ننڍن گروپن ۾) بورڊ تي هي پئراگراف لکو ۽ شاگردن سان گڏ وڏي آواز سان پڙهو .شاگردن کي چئو ته هوو چئن پدن وارا لفظ ڳولن آ اوهان انهن تي دائرو پايو. پاڪستان ۾ ريگستان پاڪستان جي جاگرافي ۾ ڪيترائي ريگستان آهن ،جيڪي ملڪ جي سمورن صوبن جي مختلف ضلعن ۾واقع آهن .سنڌ ۾ ٿرپارڪر ،نارو ۽ اڇڙو ٿر ،پنجاب ۾ چولستان ۽ ٿل ،جڏهن ته بلوچستان ۾ چاغي ،نوشڪي،وارشڪ ۽ خاران ضلعن ۾ وارياسا َپ َٽ آهن .جيتوڻيڪ صوبي خيبر پختونخواهه ،گلگت بلتستان ۽ ڪشمير ۾ پڻ ڪي ننڍڙا صحرائي علائقا موجود آهن .هي پاڪستان جا سارا وارياسا تمام سهڻا آهن شاگرد جا ننڍا ننڍا گروپ ٺاهي ،سندن ورڪ ۾ ڏنل ساڳي سرگرمي ڪرايو. 5منٽ جائزي جون سرگرميون بورڊ تي ٽِن پدن وارو هڪ ُجملو لکو ۽ شاگردن کي چئو ته ان جا پد تاڙي وڄائي ٻڌائن ۽ اوهان بورڊ تي پدن جو تعداد لکو .مثال :بهترين ............پدن جو تعداد 4 : ان پنهنجي ورڪ ُبڪ ۾ لکڻ جي مشق ڪندا. شاگردن جا ننڍا ننڍا گروپ ٺاهي ،سندن ورڪ ۾ ڏنل ساڳي سرگرمي ڪرايو. بصري لفظن جا فليش ڪارڊ ڏيکاري جملن ۾ استعمال ڪرايو. دان 12منٽ ليولڊ ريڊر کي پڙهڻ ۽ ان جي تفهيم اڄ جو ليولڊ ريڊر ‘مان پائليٽ ٿيندس’ پڙهڻ لاِء ڏيو. ليولڊ ريڊر کي پڙهائڻ وقت پنهنجي خاص توجهه آن ليولڊ ( )On levelجي شاگردن تي رکو ۽ تفهيمي سوال پڇو. ليولڊ ريڊر جي پڙهائڻ وقت ڪلاس جو جائزو وٺو ۽ جتي ضرورت هجي ُاتي شاگردن جي مدد ڪريو. نوٽ :ان ڳالهه جي يقين ڪريو ته ڪلاس جي سڀني شاگردن کي ليولڊ ريڊر پڙهڻ لاِء ڏنو وڃي. ُشڪريه َادائي Acknowledgement USAID-funded Pakistan Reading Project Pakistan Reading Project (PRP) extends its heart-felt پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ ،ڊاڪٽر فضل الله پي ُچوهو، gratitude and thanks to Dr. Fazlullah Pechuho, Secretary, سيڪريٽري ،ايجوڪيشن ائنڊ لٽريسي ڊپارٽمينٽ ،سنڌ ۽ اسپيشل مان پائليٽ بڻجن َدس Education and Literacy Department, Sindh and Ms Alia سيڪريٽري ايجوڪيشن ،محترمه عاليه شاهد جو ُپرخلوص شڪريو Shahid, Special Secretary of Education-I, Sindh for their support and guidance towards furthering PRP initiatives in ادا ڪري ٿو جن شاگردن جي ‘پڙهڻ’ جي مهارتن ۾ بهتري آڻڻ improving students’ reading skills. جي ڪوششن ۾ پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ جي ڀرپور مدد ۽ The project also extends its gratitude to all the national and international education experts who gave technical input رهنمائي ڪئي. based on their research and experience on these teaching پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽُ ،انهن قومي ۽ بين الاقوامي تعليمي and learning materials (TLMs); including lessons plans, workbooks, flash cards, levelled readers and big books. ماهرن جو پڻ ٿورائتو آهي ،جن پنهنجي فني ۽ ٽيڪنيڪي مهارتن Provincial and regional Material Development Committees, ذريعي ،جديد تحقيق ۽ تجربي جي بنياد تي ،هن تدريسي مواد :سبقي Material Review Committees and the Material Development منصوبا ،ورڪ ُبڪ ،فليش ڪارڊز ،ليولڊ ريڊرز ۽ بگ ُبڪس جي Team contributed further in reviewing the developed materials and provided their valuable recommendations and تياري ۽ تڪميل ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. revisions to improve the quality of the teaching and learning materials. Their contribution, based on their experience صوبائي مٽيريئل ڊِويلپمنٽ ڪاميٽي ،مٽيريئل ِرويو ڪاميٽي ۽ in the field of education, was a great resource to improve مٽيريئل ڊِويلپمنٽ ٽيم هن تدريسي مواد جي تياريَء ۾ اهم ڪردار the material. PRP anticipates that the material will play an ادا ڪيو جن هن مواد جو نه صرف ٽيڪنيڪي ۽ تنقيدي جائزو important role in improving students’ reading skills. ورتو پر مواد جي بهتري لاِء ڪارائتا مشورا ۽ قيمتي رايا ڏنا .انهن ميمبرن جو تعليمي ميدان ۾ تجربو ۽ انهن جوسهڪار هن مواد PRP is thankful to the following educational experts, جي بهتريَء لاِء فائديمند ۽ مددگار ثابت ٿيو .پراجيڪٽ کي اها اميد contributors and stakeholders for improving the quality آهي ته هي مواد ٻارن جي ‘پڙهڻ’ جي صلاحيتن کي بهتر بنائڻ ۾ of the TLMs, while appreciating and acknowledging their contribution. ڀرپور مدد ڪندو. 1. Mr. Muhammad Idrees Jatoi, Deputy Director, Bureau هِن تدريسي مواد کي بهتر بنائڻ ،تنقيدي جائزووٺڻ ۽ ڪارائتن of Curriculum, Jamshoro, Sindh مشورن لاِء هيٺ ڏنل تعليمي ماهرن ،ليکڪن ،شاعرن ۽ ٻوليَء جي ماهرن حصو ورتو پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ انهن مڙني مهربانن 2. Ms. Ismat Fatima Veesar, Lecturer, Government Elementary Education Collage for Woman, Thatta, جوٿورائتو آهي. Sindh محترم محمد ادريس جتوئي ،ڊپٽي ڊاريڪٽر ،بيورو آف .1 3. Mr. Imdad Ali Lakho, Lecturer, Government ڪريڪ ُيولم ڄامشورو ،سنڌ .2 Elementary Education Collage, Qasimabad, Karachi, .3 Sindh محترمه عصمت فاطمه ِويسر ،ليڪچرار ،گورنمنٽ ايليمينٽري .4 ايجوڪيشن ڪاليج فار ُوومين ،ٺٽو ،سنڌ .5 4. Mr. Rab Dino Shahani, Assistant Professor, Provincial .6 Institute of Teacher Education, Nawabshah, Sindh محترم امداد علي لاکو ،ليڪچرار ،گورنمنٽ ايليمينٽري ڪاليج .7 آف ايجوڪيشن ،ڪراچي ،سنڌ .8 5. Dr. Adal Soomro, former Chairman, Sindhi Department, Shah Abdul Latif University, Khairpur محترم رب ڏنو شاهاڻي ،اسسٽنٽ پروفيسر ،پراونشل انسٽيٽيوٽ Mir’s, Sindh آف ٽيچر ايجوڪيشن ،نوابشاھ ،سنڌ 6. Dr. Altaf Jokhio, Assistant Professor, Ghulam Rabani ڊاڪٽر ادل سومرو ،رٽائرڊ چيئرمين ،سنڌي ڊپارٽمينٽ ،شاهه Agro Degree Collage, Kandiaro, Sindh عبدالطيف يونيورسٽي ،خيرپور ،سنڌ 7. Mr. Khalid Azad, Director, Children Literature, Sindhi ڊاڪٽر الطاف جوکيو ،اسسٽنٽ پروفيسر ،غلام رباني آگرو ڊگري Language Authority, Hyderabad, Sindh ڪاليج ،ڪنڊيارو ،سنڌ 8. Mr. Shoukat Chachar, Editor/Research Fellow, Sindhi محترم خالد آزاد ،ڊاريڪٽر ٻاراڻو ادب ،سنڌي ٻوليَء جو بااختيار Language Authority, Hyderabad, Sindh ادارو ،حيدرآباد ،سنڌ © Copyright: Experimented Edition - 2016 محترم شوڪت چاچڙ ،ايڊيٽر /ريسرچ فيلو ،سنڌي لئنگويج Printed for provincial and regional public primary schools اٿارٽي ،حيدرآباد ،سنڌ by the USAID-funded Pakistan Reading Project © سمورا حق ۽ واسطا محفوظ آهن .تجرباتي ايديشن2016 - هي مواد پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ طرفان ڇپائي پڌرو ڪري، گورنمنٽ پرائمري اسڪولن لاِء مهيا ڪيو ويو. Maan Pilot Banjandas Stage-1.indd 1 8/14/16 10:09 PM Maan Pilot Banjandas Stage-1.indd 2 8/14/16 10:09 PM279 USAID-funded Pakistan Reading Project
ڏينهن 5هفتو 22 30منٽ اڄ جو سبق ٽن ۽ چئن پدن وارن سبق نمبر 131 لفظن جي عبارتهفتو 22 :ڏينهن5 : شاگردن لا ِء ورڪ ب ُڪ -درجو ٻيو هن سبق جي پڄاڻيَء تي شاگرد ان قابل ٿي ويندا ته ُهو: ٽن ۽ چئن پدن وارا لفظ سبق نمبر 131 • ٽن ۽ چئن پدن تي مشتمل عبارت کي پڙهي سگهن. • ٽن ۽ چئن پدن تي مشتمل عبارت ۾ لفظ ڳولهي سگهن. لکڻ ۽ جائزي جي سرگرمي هيٺ ڏنل لفظن کي جملن ۾ استعمال ڪريو: • اڄ جي بصري لفظن کي لکي استعمال ڪري سگهن. • ليولڊ ريڊر ‘مان پائيلٽ بڻجندس’ ٻڌي انهي مان تفهيمي سوالن جا زباني پاڪستان : تمام جواب ڏئي سگهن. ريگستان: پنجاب: وارياسو: بهترين: جائزو :هيٺ ڏنل پئراگراف پڙهو ۽ ان ۾ موجود سمورا بصري لفظ ڳولي ان تي دائرو پايو:پاڪســتان جــي جاگرافــي ۾ ڪيترائــي ريگســتان آهــن ،جيڪــي ملــڪ جــي ســمورن صوبــنجـي مختلـف ضلعـن ۾ واقـع آهـن .سـنڌ ۾ ٿرپارڪـر ،نـارو ۽ اڇـڙو ٿـر ،پنجـاب ۾ چولسـتان۽ ٿــل ،جڏهــن تــه بلوچســتان ۾ چاغــي ،نوشــڪي ،وارشــڪ ۽ خــاران ضلعــن ۾ وارياســا َپــ َٽآهـن .جيتوڻيـڪ صوبـي خيبـر پختونخواهـه ،گلگـت بلتسـتان ۽ ڪشـمير ۾ پـڻ ڪـي ننـڍڙا صحرائـي علائقـا موجـود آهـن .هـي پاڪسـتان جـا سـارا وارياسـا تمـام سـهڻا آهـن. .3 بصري لفظ: USAID-f unded Pakistan Reading Project ‘هي ،جا ،جي’ کي ٽي دفعا لکو. .2 .1131 سبق جي تياري سبق جي شروعات کان اڳ هيٺ ڏنل تدريسي مواد توهان وٽ موجود هئڻ گهرجي: ٻن ،ٽن ۽ چئن وارا فليش ڪارڊ. ليولڊ ريڊر ‘مان پائليٽ بڻجندس’ ورڪ بڪ سبق نمبر 131 بصري لفظن جا فليش ڪارڊ 1منٽ تعارف شاگردن کي ٻڌايو ته هن هفتي اسان جي توجهه ٻن ،ٽن ۽ چئن پدن مان ٺهندڙ لفظن واري عبارت تي رهندو. شاگردن کي ُٻڌايو اڄ پاڻ گڏجي ٻن ،ٽن ۽ چئن پدن مان ٺهندڙ لفظن واري عبارت ٺاهينداسين. شاگردن کي کي ُٻڌايو ته اڄ پاڻ ليولڊ ريڊر ‘مان پائيلٽ بڻجندس’ کي پڙهنداسين ۽ ُان جي متعلق تفهيمي سوالن جا جواب زباني ڏينداسين. 5منٽ جائزي جون سرگرميون شاگردن کي سندن ورڪ ُبڪ ُجملن مان ٽن ۽ چئن پدن وارن لفظن جي ُسڃاڻپ ڪري دائرن ۾ رنگ ڀرائڻ جي مشق ڪرايو. پنهنجي ورڪ ُبڪ جو صحفو نمبر 131کوليو. شاگردن لاِء هدايتون پڙهو ۽ انهن کان ڪم شروع ڪرايو ۽ جتي ضرورت هجي ُاتي شاگردن جي مدد ڪريو. ورڪ ُبڪ ۾ موجود بصري لفظن جي لکڻ جي مشق ڪرايو. USAID-funded Pakistan Reading Project 280
درجو ٻيو:سبقي منصوبو دان منٽ12 ليولڊ ريڊر کي پڙهڻ ۽ ان جي تفهيم .اڄ جو ليولڊ ريڊر ‘مان پائيلٽ ٿيندس’ پڙهڻ لاِء ڏيو ) جي شاگردن تي رکو ۽ تفهيمي سوالOn level( ليولڊ ريڊر کي پڙهائڻ وقت پنهنجي خاص توجهه آن ليولڊ .پڇو .ليولڊ ريڊر جي پڙهائڻ وقت ڪلاس جو جائزو وٺو ۽ جتي ضرورت هجي ُاتي شاگردن جي مدد ڪريو . ان ڳالهه جي يقين ڪريو ته ڪلاس جي سڀني شاگردن کي ليولڊ ريڊر پڙهڻ لاِء ڏنو وڃي:نوٽ ُشڪريه َادائي Acknowledgement USAID-funded Pakistan Reading Project Pakistan Reading Project (PRP) extends its heart-felt ، ڊاڪٽر فضل الله پي ُچوهو،پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ gratitude and thanks to Dr. Fazlullah Pechuho, Secretary, سنڌ ۽ اسپيشل، ايجوڪيشن ائنڊ لٽريسي ڊپارٽمينٽ،سيڪريٽري مان پائليٽ بڻجن َدس Education and Literacy Department, Sindh and Ms Alia محترمه عاليه شاهد جو ُپرخلوص شڪريو،سيڪريٽري ايجوڪيشن Shahid, Special Secretary of Education-I, Sindh for their support and guidance towards furthering PRP initiatives in ادا ڪري ٿو جن شاگردن جي ‘پڙهڻ’ جي مهارتن ۾ بهتري آڻڻ improving students’ reading skills. جي ڪوششن ۾ پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ جي ڀرپور مدد ۽ The project also extends its gratitude to all the national and international education experts who gave technical input .رهنمائي ڪئي based on their research and experience on these teaching ُانهن قومي ۽ بين الاقوامي تعليمي،پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ and learning materials (TLMs); including lessons plans, workbooks, flash cards, levelled readers and big books. جن پنهنجي فني ۽ ٽيڪنيڪي مهارتن،ماهرن جو پڻ ٿورائتو آهي Provincial and regional Material Development Committees, سبقي: هن تدريسي مواد، جديد تحقيق ۽ تجربي جي بنياد تي،ذريعي Material Review Committees and the Material Development ليولڊ ريڊرز ۽ بگ ُبڪس جي، فليش ڪارڊز، ورڪ ُبڪ،منصوبا Team contributed further in reviewing the developed materials and provided their valuable recommendations and .تياري ۽ تڪميل ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو revisions to improve the quality of the teaching and learning materials. Their contribution, based on their experience مٽيريئل ِرويو ڪاميٽي ۽،صوبائي مٽيريئل ڊِويلپمنٽ ڪاميٽي in the field of education, was a great resource to improve مٽيريئل ڊِويلپمنٽ ٽيم هن تدريسي مواد جي تياريَء ۾ اهم ڪردار the material. PRP anticipates that the material will play an ادا ڪيو جن هن مواد جو نه صرف ٽيڪنيڪي ۽ تنقيدي جائزو important role in improving students’ reading skills. انهن.ورتو پر مواد جي بهتري لاِء ڪارائتا مشورا ۽ قيمتي رايا ڏنا ميمبرن جو تعليمي ميدان ۾ تجربو ۽ انهن جوسهڪار هن مواد PRP is thankful to the following educational experts, پراجيڪٽ کي اها اميد.جي بهتريَء لاِء فائديمند ۽ مددگار ثابت ٿيو contributors and stakeholders for improving the quality آهي ته هي مواد ٻارن جي ‘پڙهڻ’ جي صلاحيتن کي بهتر بنائڻ ۾ of the TLMs, while appreciating and acknowledging their contribution. .ڀرپور مدد ڪندو 1. Mr. Muhammad Idrees Jatoi, Deputy Director, Bureau تنقيدي جائزووٺڻ ۽ ڪارائتن،هِن تدريسي مواد کي بهتر بنائڻ of Curriculum, Jamshoro, Sindh شاعرن ۽ ٻوليَء جي، ليکڪن،مشورن لاِء هيٺ ڏنل تعليمي ماهرن ماهرن حصو ورتو پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ انهن مڙني مهربانن 2. Ms. Ismat Fatima Veesar, Lecturer, Government Elementary Education Collage for Woman, Thatta, .جوٿورائتو آهي Sindh بيورو آف، ڊپٽي ڊاريڪٽر،محترم محمد ادريس جتوئي .1 3. Mr. Imdad Ali Lakho, Lecturer, Government سنڌ،ڪريڪ ُيولم ڄامشورو .2 Elementary Education Collage, Qasimabad, Karachi, .3 Sindh گورنمنٽ ايليمينٽري، ليڪچرار،محترمه عصمت فاطمه ِويسر .4 سنڌ، ٺٽو،ايجوڪيشن ڪاليج فار ُوومين .5 4. Mr. Rab Dino Shahani, Assistant Professor, Provincial .6 Institute of Teacher Education, Nawabshah, Sindh گورنمنٽ ايليمينٽري ڪاليج، ليڪچرار،محترم امداد علي لاکو .7 سنڌ، ڪراچي،آف ايجوڪيشن .8 5. Dr. Adal Soomro, former Chairman, Sindhi Department, Shah Abdul Latif University, Khairpur پراونشل انسٽيٽيوٽ، اسسٽنٽ پروفيسر،محترم رب ڏنو شاهاڻي Mir’s, Sindh سنڌ، نوابشاھ،آف ٽيچر ايجوڪيشن 6. Dr. Altaf Jokhio, Assistant Professor, Ghulam Rabani شاهه، سنڌي ڊپارٽمينٽ، رٽائرڊ چيئرمين،ڊاڪٽر ادل سومرو Agro Degree Collage, Kandiaro, Sindh سنڌ، خيرپور،عبدالطيف يونيورسٽي 7. Mr. Khalid Azad, Director, Children Literature, Sindhi غلام رباني آگرو ڊگري، اسسٽنٽ پروفيسر،ڊاڪٽر الطاف جوکيو Language Authority, Hyderabad, Sindh سنڌ، ڪنڊيارو،ڪاليج 8. Mr. Shoukat Chachar, Editor/Research Fellow, Sindhi سنڌي ٻوليَء جو بااختيار، ڊاريڪٽر ٻاراڻو ادب،محترم خالد آزاد Language Authority, Hyderabad, Sindh سنڌ، حيدرآباد،ادارو © Copyright: Experimented Edition - 2016 سنڌي لئنگويج، ريسرچ فيلو/ ايڊيٽر،محترم شوڪت چاچڙ Printed for provincial and regional public primary schools سنڌ، حيدرآباد،اٿارٽي by the USAID-funded Pakistan Reading Project 2016 - تجرباتي ايديشن.© سمورا حق ۽ واسطا محفوظ آهن ،هي مواد پاڪستان ريڊنگ پراجيڪٽ طرفان ڇپائي پڌرو ڪري .گورنمنٽ پرائمري اسڪولن لاِء مهيا ڪيو ويو Maan Pilot Banjandas Stage-1.indd 1 8/14/16 10:09 PM Maan Pilot Banjandas Stage-1.indd 2 8/14/16 10:09 PM نوٽس________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________281 USAID-funded Pakistan Reading Project
ڏينهن 6هفتو 22 30منٽ اڄ جي ڏينهن جو سبق ‘جائزو’ سبق نمبر 132شاگردن لا ِء ورڪ ب ُڪ -درجو ٻيو هفتو 22 :ڏينهن6 : هن سبق جي پڄاڻيَء تي شاگرد ان قابل ٿي ويندا ته ُهو:‘جائزو’ سبق نمبر 132 ٽيڻ ۽ چئن پدن وارن لفظن جي سڃاڻپ ۽ ان کي صحيح طريقي سان ڳالهائي سگهن. لکڻ ۽ جائزي جي سرگرمي هيٺ ڏنل لفظن کي جملن کي ترتيب ۾ آڻيو؛ ٻن ،ٽن ،چئن ،پنجن پدن وارن لفظن مان جملا ٺاهي سگهن. هن هفتي جي بصري لفظن ‘تنهنجو ،منهنجو’ کي روانيَء سان پڙهي ،لکي ۽ آهن جاگرافي پاڪستان جي ڪيترائي ۾ ريگستان جملن ۾ استعمال ڪري سگهن. سهڻا پاڪستان آهن تمام جا سارا وارياسا تحفا طرفان جيڪي قدرت جي آهن بهترين.جائــزو :هيــٺ ڏنــل پئراگــراف پڙهــو ۽ ان ۾ موجــود بصــري لفــظ ‘هــي ،جــا ،جــي’ ڳولــي ان تـي دائـرو پايـو:پاڪســتان جــي جاگرافــي ۾ ڪيترائــي ريگســتان آهــن ،جيڪــي ملــڪ جــي ســمورن صوبــنجـي مختلـف ضلعـن ۾ واقـع آهـن .سـنڌ ۾ ٿرپارڪـر ،نـارو ۽ اڇـڙو ٿـر ،پنجـاب ۾ چولسـتان۽ ٿــل ،جڏهــن تــه بلوچســتان ۾ چاغــي ،نوشــڪي ،وارشــڪ ۽ خــاران ضلعــن ۾ وارياســا َپــ َٽآهـن .جيتوڻيـڪ صوبـي خيبـر پختونخواهـه ،گلگـت بلتسـتان ۽ ڪشـمير ۾ پـڻ ڪـي ننـڍڙاصحرائــي علائقــا موجــود آهــن .هــي پاڪســتان جــا ســارا وارياســا تمــام ســهڻا آهــن ،جيڪــي قـدرت جـي طرفـان بهتريـن تحفـا آهـن. بصري لفظ: ‘هي ،جا ،جي’ کي ٽي دفعا لکو. .3 .2 .1 USAID-f unded Pakistan Reading Project 132 سبق جي تياري سبق جي شروعات کان اڳ هيٺ ڏنل تدريسي مواد توهان وٽ موجود هئڻ گهرجي . ليولڊ ريڊر ‘مان پائيلٽ بڻجندس’ ورڪ ُبڪ سبق نمبر 132 1منٽ تعارف شاگردن کي ٻڌايو ته اڄ پاڻ سڄي هفتي جي ڪيل سرگرمين جو جائزو وٺنداسين . شاگردن کي ٻڌايو ته اڄ اسان ٽِن ۽ چئن ۽ پنجن پدن وارن لفظن ۽ جملن جو جائزو وٺنداسين شاگردن کي شاباس ،تمام سٺو جهڙا تعريفي جملا چوندا رهو. 5منٽ جائزي جون سرگرميونشاگردن کي چئو ته ورڪ ُبڪ صفحو نمبر 132کولين ۽ بي ترتيب ُجملن ترتيب ۾ آڻي ڪهاڻيَء جي شڪل ۾ آڻيو. بصري لفظ ‘تنهنجو ،منهنجو’ کي بورڊ تي لکي ُان جي جملن ۾ استعمال جي مشق ڪرايو. USAID-funded Pakistan Reading Project 282
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326