YTÜ Project Catalog 2021

14 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. Hayrullah AĞAÇCIOĞLU - TUBITAK 1001 lerden boşalarak havzanın güneyindeki Manavgat eding the Manavgat River in the south by way to 231 Çayı’nı beslediği tahmin edilmektedir. Gembos De- dolines which allow snowmelt waters and winter rivasyon Kanalı’nın faaliyete geçtiği tarihten günümü- precipitations to leak underground. While a signifi- ze kadar geçen sürede Beyşehir Gölü su seviyesinde cant increase has been observed in the water level belirgin bir artış gözlemlenirken, Manavgat Çayı de- of Beyşehir Lake after Gembos Diversion Canal; It bilerinde az da olsa bir azalma eğilimi olduğu görül- has been observed that there is a slight decrease mektedir. TÜBİTAK tarafından desteklenen 117Y384 trend in the flow of Manavgat River. In this project nolu bu projede Beyşehir Gölü Havzası - Gembos (117Y384), which is supported by TUBITAK, the in- Havzası ve Manavgat Çayı havzaları arasındaki etkile- teractions between Beyşehir Lake Basin - Gembos şim incelenerek Gembos Havzası’ndan Beyşehir Hav- Basin and Manavgat River Basin were examined zası’na su transfer edilmesinin etkilerini ortaya koyan and an optimization model was created that reve- bir optimizasyon modeli oluşturulmuştur. Optimizas- als the effects of interbasin water transfer. A hydro- yon modeline veri sağlamak ve havzaların yağış-akış logical model was created using WMS software to ilişkisini belirlemek üzere WMS yazılımı kullanılarak provide data for the optimization model and deter- yüzeysel akış modeli oluşturulmuştur. Havzalarda mine the rainfall-runoff relationship of the basins. bulunan akım gözlem istasyonu ve meteoroloji istas- The relationship between basins was revealed by yonu verileri temin edilmiş, bu veriler arasında çoklu performing correlation and regression analyzes on korelasyon ve regresyon analizleri yapılarak havzalar the hydro-meteorological data of the basins. Thus, a arasındaki ilişki açığa çıkartılmıştır. Böylece literatüre, source that clarify the relationship between Beyşehir Beyşehir Gölü-Manavgat Çayı arasındaki ilişkiyi ayrın- Lake Basin and Manavgat Stream Basin has been tılı olarak açıklayan bir kaynak kazandırılmıştır. gained to the literature. There are criticisms that the Kamuoyunda havzalar arası su transferinin toplumsal social effects of interbasin water transfer projects yönünün irdelenmediğine yönelik eleştirel yaklaşımlar are neglected. With the analytical hierarchical pro- bulunmaktadır. Proje kapsamında, Analitik Hiyerarşik cess method applied in the project, the water use Süreç metodu ile havzalarda yaşayan su yönetiminde preferences of experts who have a role in water ma- söz sahibi olan uzmanlarla su yönetiminde söz sahibi nagement in the basins and the local people who olmayan ancak suyu kullanan halkın sahip oldukları use water resources were analyzed thus relative im- değer yargıları analiz edilmiş, su kullanımına ait göre- portance values for water use have been obtained. ce önem değerleri elde edilmiştir. Elde edilen veriler These values brought together in the GAMS optimi- GAMS optimizasyon modelinde bir araya getirilmiştir. zation model. As a result, an optimization model has Sonuç olarak olası iklimsel şartlar ve kullanım alışkan- been obtained that can make predictions about the lıkları altında Gembos Havzası’ndan, Beyşehir Gölüne levels of the lake under possible climatic conditions su transfer edilmesi sonrası, gölün hangi seviyelerde and water use preferences, and what will be basef- olacağını, göl su seviyesine bağlı olarak Manavgat low of Manavgat River depending on the lake water Çayı Havzası’nın en kuzeyinde bulunan Sinanhoca level in post Gembos Diversion Canal period. tali havzası taban akışı değerlerinin ne olacağına dair öngörülerde bulunabilecek bir optimizasyon modeli elde edilmiştir. Anket Çalışmalarından Görüntüler (Derebucak ilçesi, Images from Survey Studies (Derebucak district, Gembos Ovası) Gembos Plain)

19 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR PROF. DR. NABI YÜZER BÖLÜM İNŞAAT MÜHENDISLIĞI / CIVIL ENGINEERING DEPARTMENT 15.09.2014 - 15.09.2017   BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI TUBITAK 1001 START-END DATE 356.340 TL DESTEK TÜRÜ FUNDED BY BÜTÇESI BUDGET ENJEKSIYON YÖNTEMI (GROUTING) İLE ONARILMIŞ TARIHI TUĞLA DUVARLARIN YÜK ALTINDA DAVRANIŞININ İNCELENMESI INVESTIGATION OF THE UNDER LOADING BEHAVIOUR OF TRADITIONAL BRICK MASONRY WALLS CONSOLIDATED WITH GROUTING www.yildiz.edu.tr Bu projede, hasar görmüş tarihi yapıların In this project, it is aimed to produce koruma, onarım ve güçlendirme çalışma- grouts by using nano-scale lime com- larında kullanılmak üzere özgün malze- patible with the original materials, for meye uygun nano kireç kullanılarak en- use in protection, repair and conso- jeksiyon şerbetlerinin (grout) üretilmesi ve lidation works of damaged historical bu malzemenin ülkemiz ihtiyaçlarına göre structures, and also to develop these geliştirilmesi; oluşturulan model taşıyıcı materials according to the needs of our duvarlar üzerinde uygulama ve ölçüm- country. In addition to this, other aims of ler yapılarak malzemenin performansının the project are to evaluate performance değerlendirilmesi ve elde edilen bulgular of these materials by taking measure- yardımıyla tarihi yapıların koruma, onarım ments on the load-bearing model walls ve güçlendirme çalışmalarında kullanıl- under vertical and horizontal loading at mak üzere malzeme parametrelerinin be- both initial and grout-injected state and lirlenmesi amaçlanmıştır. Deneysel çalış- to determine the material parameters to malar üç aşamada gerçekleştirilmiş olup be employed in the structural analysis of ilk olarak piyasada mevcut olan kireçle- the damaged historic buildings by using

15 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Prof. Dr. Nabi YÜZER - TUBITAK 1001 Engineering and Architecture rin sentezi yapılarak nano kireç elde edilmiştir. İkinci obtained test results. In experimental studies, firstly aşamada tarihi yapılarda yaygın olarak görülen harç nano lime was obtained by synthesis of current lime tipleri referans alınarak üretilen altı farklı enjeksiyon in the market. Then fluidity, stability and penetrability malzemesi ile restorasyon çalışmalarında yaygın ola- properties of a commonly used commercial grout rak kullanılan hazır enjeksiyon malzemesinin öncelikle and six different grouts, produced by referring most akışkanlık, hacim sabitliği ve penetrasyon özellikleri common mortar types at historical structures, were belirlenmiştir. Enjeksiyon uygulamasının performansı- determined. In order to evaluate the performance of nı değerlendirebilmek için, özgün malzeme özellikle- the grout application, one leaf model brick mason- rine uygun olarak tek ve çift sıra tuğla model duvarlar ry walls were built in accordance with the original üretilmiş, sabit düşey yük etkisinde yatay yük uygula- material properties and damaged with horizontal ması ile hasar oluşturulmuştur. Hasarlı duvarlar özgün loading under constant vertical load. Then, dama- malzemesine uygun enjeksiyon malzemeleri ile ona- ged masonries were consolidated with grouts and rılmış ve yükleme deneyleri tekrarlanmıştır. Üçüncü wall tests were repeated. After experimental studies, aşamada ise sayısal modelleme çalışmaları ile duvar the behavior of the model walls was investigated davranışları incelenmiş ve deneysel veriler ile kıyas- with numerical analysis and compared with expe- lanmıştır. Proje kapsamında yapılan çalışmalar sonu- rimental data. In consequence of studies, grout with cunda; enjeksiyon malzemesi nano doğal hidrolik ki- natural nano hydraulic lime was obtained. Analysis reç üretimi gerçekleştirilmiştir. Enjeksiyon malzemesi and experimental studies that should be conducted üretiminde ve enjeksiyon uygulamalarında yapılması in the production and application of grout injection gereken analiz ve ölçümler açıklanmıştır. was explained. 233 Şekil 1 : Üretilen enjeksiyon şerbetinin tane boyutu dağılımı Figure 1: Particle size distribution of the injection grout produced Şekil 2 : Kum kolonu deneyi Şekil 3 : Uygulama Şekil 4: Çatlak haritaları Figure 4: Crack maps Figure 2: Sand column experiment Figure 3: Application

20 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM DR. ÖĞR. ÜYESI / ASST. PROF. DR. M. ERDEM BOĞOÇLU DEPARTMENT MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ / MECHANICAL ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 01.03.2014 - 30.11.2014 DESTEK TÜRÜ SANTEZ FUNDED BY BÜTÇESI 352.564 TL BUDGET BOY KESME HATLARINDA İŞLENEN HASSAS YÜZEYLI METAL LEVHALARI OTOMATIK OLARAK İSTIFLEME MAKINASI GELIŞTIRME DEVELOPMENT OF AUTOMATICALLY STACKING MACHINE FOR PRECISION SURFACE METAL SHEETS PROCESSED IN CUT-TO-LENGTH LINES www.yildiz.edu.tr Proje de amaçlanan hassas yüzeyli mal- The aim of the project is to produce an zeme işleme kabiliyetine sahip otomatik automatic sheet metal stacking and pa- metal levha istifleme ve paketleme maki- ckaging machine with sensitive surface nası üretmektir. Yurt dışından ithal edilen material processing capability. It is ai- ve hassas yüzeyli malzeme işlemede kul- med to meet the demand for automa- lanılan boy kesme hatlarındaki otomatik tic stacking and packaging machines istifleme ve paketleme makinası talebinin in the cut-to-length lines imported from karşılanması hedeflenmektedir. Üretilen abroad and used in processing materi- makinada metal levhaları istiflemek için als with sensitive surfaces. In the mac- hava üzerinde yüzdürme ve yastıklama hine produced, the subject of buoyancy konusu üzerinde çalışılmıştır. Çalışılan and cushioning on the air was studied in konu da, metal levhaların istifleme aşa- order to stack the metal sheets. The sub- masında çizilmesi ve herhangi bir hasara ject under study is that the metal sheets uğraması, yüzey kalitesine zarar vermek- are scratched and damaged during the tedir. Hava yastıklama sistemi sayesinde stacking phase, damaging the surface bu problemler engellenebilmektedir. Bu quality. These problems can be preven-

16 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Dr. Öğr. Üyesi / Asst. Prof. Dr. M. Erdem BOĞOÇLU - SANTEZ konu üzerinde amaçlanan hassas yüzeyli metal lev- ted by the air cushioning system. The aim of this to- haların istifleme aşamasında hesaplamalı akışkanlar pic is to examine and improve the behavior of metal dinamiği ve sonlu elemanlar yöntemi ile istifleme sı- sheets with precise surfaces during stacking with rasındaki davranışının incelenmesi ve iyileştirilmesidir. computational fluid dynamics and finite element Çalışmaların sonucunda yapılan akış analizleri ile hava method. With the flow analysis made as a result of üzerinde metal levhalar gerekli hava debisi sayesinde the studies, the metal sheets on the air were floated yüzdürülmüş ve istiflenmiştir. Makine talepleri karşıla- and stacked thanks to the required air flow. The ma- yacak şekilde üretilmiştir. chine is manufactured to meet the demands. 235

21 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM PROF. DR. ZEYNEP ENLİL DEPARTMENT ŞEHİR VE BÖLGE PLANLAMA / CITY REGIONAL PLANNING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 01.05.2016 - 01.05.2019 DESTEK TÜRÜ TÜBİTAK ULUSLARARASI / TUBITAK INTERNATIONAL FUNDED BY BÜTÇESI 349.540 TL BUDGET ENERJI VERIMLI YAŞAM BIÇIMLERINE YÖNELIK TOPLUMSAL VERI-DÖNGÜLERI COMMUNITY TO DATA LOOPS FOR ENERGY EFFICIENT LIFESTYLES – CODALOOP www.yildiz.edu.tr Dünya’da bireysel enerji tüketimi teknolo- In the world, individual energy con- jik yenilikler ve çeşitli politikalara rağmen sumption continues to increase despite halen artmaya devam etmektedir. Bu technological innovations and various proje, söz konusu eğilimi kırmaya yöne- policies. This project aims to direct ener- lik olarak bireylerin davranış biçimlerinde gy lifestyle change through the indivi- web tabanlı bir platform tarafından des- dual-community-policy loops with the teklenen öğrenme geribildirim mekaniz- design, implementation and evaluation malarının tasarlanması, uygulanması ve of learning feedback mechanisms sup- değerlendirmesi ile birey-toplum-politika ported by a web-based platform. The döngüleri aracılığı ile değişimi hedefle- research is interdisciplinary and experi- mektedir. Çalışma, disiplinler arası ve de- mental aiming to; a) to understand the neysel olup, a) enerji tercihlerinde davra- data-based learning feedback loops nışsal değişimin sağlanabilmesi amacıyla between individuals and community bireyler ve toplum arasındaki veri tabanlı in order to achieve behavioral change öğrenim geri bildirim döngülerini anla- in energy consumption preferences; b) mayı; b) “bireyden topluma” geribildirim to design and test a learning support döngülerini sağlayacak bir öğrenme des- platform that will provide feedback from

04 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. Zeynep ENLİL / TÜBİTAK ULUSLARARASI / TUBITAK INTERNATIONAL tek yazılım platformunu tasarlama ve test edebilmeyi; individual to society; c) to analyze the interaction 237 c) enerji dönüşümlerinde geniş kapsamlı politikalar between different actors to establish comprehensive oluşturulması için farklı aktörler arasındaki etkileşimin policies in energy transformations. analizini hedeflemektedir. CODALoop has implemented a methodological CODALoop, yukarıdaki hedeflere yönelik olarak, bi- framework that combines cognitive modeling, data lişsel modelleme, veri analizi ve nitel araştırma yön- analysis and qualitative research methods for the temlerini birleştiren bir metodolojik çerçeveyi uygula- above objectives. In this context, 13 international mıştır. Bu bağlamda, farklı disiplinlerden gelen 13 adet partners from different disciplines aimed to work in uluslararası ortak, yaşayan laboratuvar (living lab) yak- selected urban areas in line with the living lab ap- laşımı doğrultusunda seçilen kentsel alanlarda çalış- proach. The total duration of the project is 36 mont- mayı hedeflemiştir. Projenin toplam süresi 36 ay olup, hs, where YTU, as the academic partner from Turkey, Türkiye tarafındaki akademik ortak olan YTÜ ekibi tüm has set the Kadikoy district as the case study area proje süresince İstanbul’da Kadıköy İlçesini çalışma in Istanbul conducted the leadership of WP2 (Work alanı olarak belirlemiş ve İP2 (iki no’lu iş paketi)’nin Package2). liderliğini yürütmüştür. Proje, sonuç olarak üç temel As a result, the project has produced three main çıktıyı üretebilmiş olup bunlar: a) birey ve toplumların outputs: a) a prototype of learning platform for enerji tüketim tercihlerine ilişkin veri paylaşımı için bir sharing data on individual and community energy “öğrenme platformu” prototipi; b) Kadıköy örneğinde consumption preferences; b) designing feedback “bireyden topluma” geribildirim mekanizmalarının ta- mechanisms from individual to society in the case sarlanması; c) azaltılmış enerji kullanımına yönelik öğ- of Kadıköy; c) policy recommendations that may renme ve davranış değişikliğini sağlayabilecek politika lead to changes in learning and behavior change önerileridir. Kadıköy’de yaşayan gönüllülerle gerçek- towards reduced energy use. According to the re- leştirilen platform kullanım analizleri ve yüzyüze ger- sults of the platform usage analyzes and face-to-fa- çekleştirilen atölye çalışmaları sonuçlarına göre: ilçe- ce workshops conducted with the volunteers living de bireylerin kentiçi ulaşımdan ziyade konuttaki enerji in Kadıköy, it is observed that the people in the dist- tasarruf yollarına dair bilgi sahibi oldukları ve alternatif rict had more information about the energy saving enerji kaynakları ve kullanımlarına dair kısmi bilgiye sa- ways in their dwelling units than urban transportati- hip oldukları gözlemlenmiştir. Ayrıca daha hızlı oldu- on and they had partial knowledge about alternati- ğu için verimsiz ulaşım türlerini (minibüs, özel araç ve ve energy sources and their usage. In addition, it is taksi gibi) tercih ettikleri tespit edilmiştir. Öte yandan, determined that they prefer more energy consuming kamu-özel sektör kuruluşları, akademi ve STK’lardan modes of transportation (such as minibuses, priva- oluşan “Enerji Politikaları” atölye sonuçları ise, polit- te vehicles and taxis) because they are faster. On kaların oluşturulması için talebin alttan gelmesi ge- the other hand, the results of the “Energy Policies” rektiği; sorumluluğunun toplum ve kurumlarla ortak workshop, which consists of public-private sector paylaşılması gerektiği ve enerji değişiminin yönetimi organizations, academia and NGOs, require that için öncelikle tüketimi bilmek ve ölçmek geretiği ko- the demand for the establishment of policies should nularını ortaya çıkarmıştır. be underlined; and the responsibility of knowing and measuring consumption primarily for the manage- https://jpi-urbaneurope.eu/project/codaloop/ ment of energy change. https://jpi-urbaneurope.eu/project/codaloop/

22 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR DR. ÖĞR. ÜYESI / ASST. PROF. DR. CIHAN ŞAHIN BÖLÜM INŞAAT MÜHENDISLIĞI / CIVIL ENGINEERING DEPARTMENT 15.07.2018 - 15.07.2021 BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI TUBITAK 1001 START-END DATE 348.839 TL DESTEK TÜRÜ FUNDED BY BÜTÇESI BUDGET AKARSU DELTA SISTEMLERININ İKLIM DEĞIŞIKLIĞI ETKILERINE KARŞI KIRILGANLIĞI: SAKARYA NEHRI DELTASI ÖRNEĞI VULNERABILITY OF RIVER DELTA SYSTEMS TO THE IMPACTS OF CLIMATE CHANGE: SAKARYA RIVER DELTA CASE STUDY www.yildiz.edu.tr Dünya’da en fazla katı madde bulunduran Estuaries and deltas, some of the largest bölgeler olan haliç ve deltalar, deniz se- sedimentary deposits in the world, are viyesi, fırtına sıklığı/şiddeti ve yağışlardaki widely recognized as highly vulnerable değişimler gibi iklim değişikliği etkilerine to the impacts of climate change, par- karşı yüksek derecede kırılgan bölgeler ticularly sea-level rise and changes in olarak gösterilmelerinin yanında havza runoff, as well as being subject to stres- ve delta düzlüklerindeki arazi kullanımı ses imposed by human modification of değişiklikleri gibi insan kaynaklı etkilere catchment and delta plain land use. de maruz kalmaktadır. Bu çalışmada, bir The goal of this project is to evaluate akarsu deltasında iklim değişikliği ve in- the impact of climate change and hu- san kaynaklı baskıların, dalga-akıntı iklimi, man pressures on wave-current climate, katı madde dinamiği, katı madde bütçesi, sediment dynamics, sediment budgets, kıyı çizgisi değişimi ve erozyon-birikme shoreline evolution, and erosion-deposi- süreçleri üzerindeki etkilerinin değerlen- tion patterns in a deltaic area. Sakarya dirilmesi amaçlanmaktadır. Pilot bölge River Delta system, a vulnerable delta- olarak Karadeniz kıyı kesimi içinde Karasu ic area in Karasu province on the Black

14 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture DR. ÖĞR. ÜYESI / ASST. PROF. DR. CIHAN ŞAHIN - TUBITAK 1001 kıyısında kırılgan bir delta bölgesi olan Sakarya Nehri Sea coast of Turkey, is selected as a case study. Ba- Deltası seçilmiştir. Saha gözlemleri ve sayısal model sed on the field observations and numerical results, sonuçları kullanılarak günümüze kadar son 40 yıl ve the response of delta morphodynamics to the im- önümüzdeki yaklaşık 100 yıl için delta morfodinami- pacts of climate change is evaluated in detail, and ğinin iklim değişikliği etkilerine karşı tepkisi detaylı bir morphologically vulnerable areas to these impacts şekilde değerlendirilmekte ve bu etkilere karşı en kı- are determined for the last 40 years and the next rılgan bölgeler belirlenmektedir. Çalışmada elde edi- 100 years. The findings of this study will provide new lecek sonuçlar, Sakarya Nehri Deltası ve benzer böl- and valuable information on the possible future de- gelerin hidrodinamiği ve katı madde dinamiğindeki velopment of floodplain hydraulics and sediment değişimlere karşı en kırılgan alanların belirlenmesinde dynamics in the Sakarya River Delta, help identify yol gösterici olacak ve küresel ölçekte bir risk veri ta- the areas that are most vulnerable to these chan- banı oluşturulmasına öncülük edecektir. ges, and lead to establishing a risk database in a global scale. 239 Sakarya Nehri delta kıyısı Sakarya River delta coast

23 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM DOÇ. DR. / ASSOC. PROF. DR. HAVVANUR KILIÇ DEPARTMENT İNŞAAT MÜHENDISLIĞI / CIVIL ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI 01.05.2011 - 01.05.2014 START-END DATE TUBITAK 1001 DESTEK TÜRÜ 348.287 TL FUNDED BY BÜTÇESI BUDGET SIKIŞABILIR YATAK MALZEMESI KULLANIMININ GÖMÜLÜ ESNEK BORU DAVRANIŞINA ETKILERININ ARAŞTIRILMASI INVESTIGATING THE EFFECT OF USING COMPRESSIBLE BEDDING MATERIAL ON THE BEHAVIOR OF BURIED FLEXIBLE PIPES www.yildiz.edu.tr Bu çalışmada, yüksek yoğunluklu polie- In this study, placing an EPS geofoam tilen (HDPE) esnek bir boru tabanı ve/ material below and/or above a flexible veya tacı üzerine sıkışabilirliği yüksek EPS HDPE pipe and its effects on the pipe geofoam malzeme yerleştirmenin boru and surrounding soil are experimentally ve çevresindeki zemin üzerindeki etkileri investigated. For this purpose, a model deneysel olarak araştırılmıştır. Bu amaçla test system is constructed in the labora- laboratuvarda gömülü esnek boru dav- tory in order to investigate the behavior ranışını inceleyebilmek için bir model de- of buried flexible pipes. The pipes and ney sistemi kurulmuştur. Deneylerde boru surrounding soil were instrumented. The ve zemin ortamı enstrümante edilmiştir. variations of the vertical and horizontal Borunun merkez kesitinde düşey ve yatay diameters, radial and longitudinal stra- çap değişimleri ile iç ve dış yüzeylerde ins in the inner and outer surfaces(wal- çembersel ve boylamsal gerinimler ölçül- ls) of the pipe were measured during müştür. Zemin ortamında ise gerilme ve the tests. The stresses and settlements oturma ölçümleri alınmıştır. Deneylerde generated in the surrounding soil were boru rijitliği ve geri dolgu özellikleri sabit measured as well. During the tests, only

17 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Doç. Dr. / Assoc. Prof. Dr. Havvanur KILIÇ - TUBITAK 1001 tutularak yalnızca EPS geofoam malzemenin geo- the geometry, density and location of the geofo- metrisi, yoğunluğu ve konumu değiştirilmiştir. Bu uy- am material were varied and the pipe rigidity and gulama ile gömülü borunun, düşey yük altında aşırı backfill properties were kept constant. This appli- şekil değişimine maruz kalmadan sıkışabilir yatak mal- cation provided the settlement of buried pipe with zemesi ilebirlikte oturması sağlanmış ve boru tacında the compressible bedding material without being meydana gelen göreceli deplasman sonucu pozitif subjected to excessive deformations under vertical kemerlenme mekanizması en üst düzeyde gelişmiş- loading conditions and development of maximum tir. Borunun altında ve/veya üstünde zemine oranla positive arching mechanism due to occurence of re- daha sıkışabilir bir EPS geofoam malzemenin yer al- lative displacment at the pipe crown. Placement of ması, boru tabanının daha fazla oturmasına ve uygu- a compressible EPS geofoam material below and/ lanan yüzey gerilmesinin eşik bir değere ulaşmasının or above the pipe enabled the settlement of the pipe ardından alışılagelmiş boru davranışının terslenmesi- base more and a behavior different from common ne neden olmuştur. Boru tacının ve tabanının sıkışa- pipe behavior was observed after the surface stres- bilir malzeme içine doğru hareket etmesi sonucu, bu ses reached a threshold value. Quite small vertical bölgelerde oldukça küçük düşey zemin gerilmeleri soil stresses were measured at the locations where ölçülmüştür. Borunun yatay doğrultuda kısalması ile pipe crown and pipe base moved into the compres- yan duvarlarda ölçülen gerilmelerde de azalma mey- sible material. Stresses measured at the side walls dana gelmiştir. were seen to decrease as well due to the shortening of the pipe in the horizontal direction. 241

24 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR DOÇ. DR. / ASSOC. PROF. DR. TÜRKER TÜRKER BÖLÜM KONTROL VE OTOMASYON MÜHENDISLIĞI DEPARTMENT BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI CONTROL AND AUTOMATION ENGINEERING START-END DATE 01.05.2018 - 01.05.2020 DESTEK TÜRÜ TUBITAK 1001 FUNDED BY 336.632 TL BÜTÇESI BUDGET DOĞRUSAL VE DOĞRUSAL OLMAYAN AYRIK ZAMANLI ÇIFT-MODELLI SISTEMLER İÇIN KARARLILIK VE KARARLI KILINABILME ŞARTLARININ ORTAYA KONULMASI, KONTROLCÜ TASARIMI VE UYGULAMASI STABILITY AND STABILIZATION CONDITIONS, CONTROLLER DESIGN AND APPLICATION FOR LINEAR AND NONLINEAR DISCRETE TIME BIMODAL SYSTEMS www.yildiz.edu.tr Hibrit sistemlerin bir alt sınıfı olan anahtarlamalı Switched dynamical systems, a subclass of dinamik sistemler gerek farklı alanlardan birçok hybrid systems, is often contained in the li- dinamik sistemin anahtarlama içeriyor olması, terature on the control theory since not only gerekse dinamik sistemlerin kararlı kılınması a lot of dynamical systems from different için anahtarlamalı kontrol kuralı oluşturulması research areas contain switching but also gibi konularda kontrol teorisi literatüründe ken- control laws can be designed via switching. disine sıklıkla yer bulmaktadır. Özellikle sürekli Specifically, many different open problems zamanlı anahtarlamalı sistemler için kararlılık have been solved and are being solved for analizi, kontrolcü sentezi, gözlemleyici tasarımı continuous time switched system such as gibi konularda birçok açık problem çözülmüş stability analysis, controller synthesis, obser- ve halen çözülmeye devam etmektedir. Diğer ver design. On the other hand, many different taraftan, ayrık zamanlı anahtarlamalı dinamik studies have been presented for also discrete sistemler için de literatürde pek çok çalışma time switched systems. But, the literature for mevcuttur. Fakat, ayrık zamanlı anahtarlamalı discrete time switched systems is not as rich sistemler için mevcut literatür, sürekli zaman- as the one for continuous time systems. The lı sistemler için olduğu kadar zengin değildir. results obtained for continuous time systems Literatürde genellikle sürekli zamanlı sistemler are generally adopted for discrete time sys- için elde edilen sonuçlar uyarlanarak ayrık za- tems. Switched systems are also distinguis- manlı sistemler için de uygulanabilir hale ge- hed into several classes of systems and one tirilmektedir. Anahtarlamalı dinamik sistemler of the most interested among these subsys- de kendi içerisinde alt sınıflara ayrılmaktadır ki tems is bimodal systems. Dynamical systems bu alt sistemlerin en çok ilgi çekenlerinden bir switched between to modes with respect to tanesi çift-modlu sistemlerdir. Sistem durum- system states are called as bimodal systems. larına göre iki alt model arasında anahtarlanan Especially the definition of mode transition

18 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Doç. Dr. / Assoc. Prof. Dr. Türker TÜRKER - TUBITAK 1001 sistemlere çift-modlu (bimodal) sistemler denilmektedir. and the analysis of bimodal systems with respect to mode 243 Özellikle mod geçişinin tanımlanması ve mod geçişlerine transition still attract the attention of many researchers göre çift-modlu sistemlerin analizi, kontrol teorisi alanında studying in the control theory area. çalışan birçok araştırmacının ilgisini çekmeye devam etmek- Although the studies exist for discrete time bimodal sys- tedir. tems on the main subjects such as the stability analysis Ayrık zamanlı çift-modlu sistemler için de karalılık analizi, and the controller synthesis, a drawback for such systems kontrolcü sentezi gibi konularda çalışmalar mevcut olsa da, has not been captured any attention yet in the literature. bu türden sistemlerde karşılaşılan olumsuz bir durum litera- This drawback can be defined briefly as the unsynchroni- türde kendisine neredeyse hiç yer bulamamıştır. Bu durum zed controller sampling period with mode transition. Since en temel olarak ayrık kontrolcü örnekleme periyodu ile di- the sampling period for the controller is fixed, the mode namik sistemin mod değişimi arasındaki senkron olamama transition which is related to the system states can hap- durumudur. Kontrolcünün örnekleme periyodu genel ola- pen at any point of a sampling period. This situation may rak sabit olduğundan, sistem durumlarına bağlı olan mod cause a negative effect on the output(s) of the system and değişimi örnekleme periyodunun herhangi bir noktasında in addition it may trigger the instability. Moreover, since gerçekleşebilmektedir. Bu durum dinamik sistemin çıkış(- some time is needed for the computation of the sampled lar)ında olumsuz bir etki oluşturabilmekte ve hatta dinamik control law, feedback signals cannot be measured at the sistemin kararsız olmasına yol açabilmektedir. Ayrıca pratik point they are needed in practical applications. This prob- uygulamalarda ayrık kontrol kuralının hesaplanması için bir lem increases the negative effects of the unsynchronized süre gerekli olmasından dolayı, geri besleme olması gere- sampling with mode transition. These drawbacks that may ken zamanda ölçülememektedir. Bu problem, örnekleme ile cause even the instability of the discrete time system and mod geçişinin senkron hale getirilememesinin olumsuz et- their effect have not yet been defined in the control litera- kilerini daha da arttırmaktadır. Ayrık zamanlı sistemin kararsız ture. Accordingly, there is no research result presented on olmasına dahi yol açabilen bu problemler ve dinamik sistem the reduction of such negative effects. üzerindeki etkileri kontrol teorisi literatüründe henüz tanım- The analysis, reduction and even the elimination of these lanmamış ve dolayısı ile bu olumsuz etkilerin indirgenmesi drawbacks appearing in discrete time bimodal systems konusunda herhangi bir araştırma yapılmamıştır. briefly describe the aim and the scope of this project. The Ayrık zamanlı çift-modlu sistemlerde karşılaşılabilecek bu expansion of the existing results for the stability analysis of olumsuz etkilerin analizi, indirgenmesi ve mümkünse gide- discrete time bimodal systems to the systems including the rilmesi bu projenin en temel anlamda amacı ve kapsamını synchronization problem between the sampling and the oluşturmaktadır. Ayrık zamanlı çift-modlu sistemler için ka- mode transition is planned. Stability analysis will be fol- rarlılık analizinin, örnekleme ile mod geçişi senkronizasyon lowed by the definition of the stabilization conditions and sorununun da içerildiği durum için genişletilmesi düşünül- the stabilization problem. Since the sampling and the mode mektedir. Kararlılık analizini, kararlı kılınabilirlik şartlarının orta- transition cannot be synchronized in a discrete time system ya konulması ve kararlı kılma problemi takip edecektir. Sabit having a fixed sampling period, the reduction of negative bir örnekleme periyoduna sahip ayrık zamanlı sistemlerde effects of the mode transition is planned to be achieved by örnekleme ile mod geçişi senkron hale getirilemeyeceği the prediction of the mode transition. In addition to that, için, sistemin mod geçişini öngörerek geçişin kötü etkileri- the effects of the time delay on the system output will be nin indirgenmesi planlanmaktadır. Ayrıca ölçmedeki zaman analyzed too. The negative effects will be eliminated for the gecikmesinin sistem üzerindeki etkileri de analiz edilecek- sampling periods in which the mode transition happens by tir. Sistemin iki modunu da içeren örnekleme periyotlarının the prediction of these periods. Moreover, the optimal so- önceden kestirilmesi ile bu örnekleme periyotları için mod lutions will be studied with predefined constraints for the geçişinin kötü etkilerini indirgeyecek önlemler alınabilecektir. situations affecting the system output negatively. Not only Buna ek olarak, ilgili performans kriterlerinin ortaya konu- understanding of discrete time bimodal systems comple- larak, sistem çıkışını kötü etkileyecek durumlar için optimal tely, but also developing results in the stability analysis and çözümler aranacaktır. Bu proje sonucunda, temel anlamda, the stabilization of them are aimed by this project. Develo- ayrık zamanlı çift-modlu sistemlerin tam olarak anlaşılması ve ped analysis methodologies and the control structure will ortaya konulmasına ek olarak, bu sistemlerin kararlılık analizi be applicable in real applications and the robust stability ile kararlı kılma problemi için çözüm geliştirilmesi planlan- and stabilizability will be studied in this sense. maktadır. Geliştirilen analiz yöntemleri ve kontrol yapılarının Designed control schemes will be simulated for both the gerçek sistemler üzerinde uygulanabilir olmasına önem veri- real application examples and the various generated the- lecek ve bu anlamda dayanıklı kararlılık ve kararlı kılma prob- oretical examples. In addition to simulation, experimental lemleri üzerine de çalışmalar gerçekleştirilecektir. studies will also be performed on brushless DC motor (BL- Tasarlanan kontrol sistemlerinin sınanması amacı ile gerek DCM) drive which is a sampled data system and can be gerçek problemlerde mevcut olan gerekse üretilecek çeşitli approached as a bimodal system. BLDCM drive is a very teorik örnekler üzerinde benzetim çalışmaları gerçekleştirile- good benchmark problem for the systems in which the ef- cektir. Benzetim çalışmalarına ek olarak, ayrık zamanlı çalış- fect of the synchronization problem between the mode tırılması gereken ve çift-modlu bir sistem gibi yaklaşılabilen transition and the sampling period can be observed easily. fırçasız doğru akım motor sürücü üzerinde deney çalışmaları An experimental setup of a BLDCM drive that can be used gerçekleştirilecektir. Bu sistem kontrolcü örneklemesi ile mod for the experimental studies exists in our laboratory. Hence, geçişinin senkron olamaması ile oluşan etkilerin gözlenmesi the viability of the proposed control methods for discrete açısından iyi bir uygulama örneği olarak karşımıza çıkmakta- time bimodal systems will be shown by both the simulati- dır ve deney kurulumu laboratuvarımızda mevcuttur. Proje ons and the experiments. This will allow us to present the dahilinde ayrık zamanlı çift-modlu sistemler için geliştirile- results of the project more strongly. Special sessions pro- cek kontrol yöntemlerinin hem benzetim anlamında hem de posed for the national conferences and a workshop at the deneysel olarak gerçeklenmesi, proje çıktılarının daha güç- end of the project will provide discussions on the outcome lü bir biçimde sunulabilmesini sağlayacaktır. Ulusal bilimsel of the project. Participation to the international conferen- toplantılarda gerçekleştirilmesi planlanan özel oturumlar ve ces and the presentation will also allow us to transmit the projenin sonuçlanmasına yakın yapılacak bir çalıştaya ek ola- result obtained during the project. Finally, young researc- rak uluslararası konferanslara katılım ve yapılacak sunumlar hers will be experienced on the subject by preparing gra- ile proje çıktılarının konu ile ilgili araştırmacılara iletilmesi ve duate level theses about the coverage of the project. böylece yaygın etkinin arttırılması amaçlanmaktadır. Ayrıca proje dahilinde lisansüstü tez çalışmalarının sonuçlandırılma- sı ile de hem yaygın etkiye katkı sağlanacak hem de araştır- macı yetişmesine ön ayak olunacaktır.

25 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM PROF. DR. ZEYNEP ENLİL DEPARTMENT ŞEHİR VE BÖLGE PLANLAMA / CITY REGIONAL PLANNING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 01.04.2013 - 01.06.2016 DESTEK TÜRÜ TÜBİTAK ULUSLARARASI / TUBITAK INTERNATIONAL FUNDED BY BÜTÇESI 323.932 TL BUDGET KENTSEL YAŞAM LABORATUVARI DENEYIMLERINDE YENILIKÇI KENTSEL GELIŞME İÇIN EYLEM ODAKLI PLANLAMA, REGÜLASYON VE YATIRIM İKILEMLERI (APRILab) ACTION ORIENTED PLANNING, REGULATION AND INVESTMENT DILEMMAS FOR INNOVATIVE URBAN DEVELOPMENT IN LIVING LAB EXPERIENCES (APRILab) www.yildiz.edu.tr Planlama pratiğinde öne çıkan “birlikte Innovation in planning practice through yaratım”, yenilikçi kavramlar arasına gir- processes of co-creation has become miştir. Beraberinde ‘uyarlanabilirlik’, ‘daya- a priority for urban agencies. Planning nıklılık’ ve ‘kendi kendine örgütlenme’ gibi is puzzled by upcoming concepts of terimler de literatürde ve planlama pra- adaptability, resilience, and self-orga- tiklerinde yer almaktadır. Ancak planlama nization. Urban development often still uygulamalarının birçoğu, geleneksel em- takes place through traditional forms of redici bakış açısıyla sonuç odaklı adım- teleocratic approaches of research and lar, araçlar ve çıktıları tarif etmektedir. Bu practice, characterized by its instrumen- planlamayı mekanı kontrol altında tutma tal focus on goal-specific tasks, means, ile mekanın kendi kendine örgütlenerek and outcomes rather than searching for dönüşmesi arasında ikircikli bir konumda context based adaptability under the bırakmaktadır. guidance of delegate effective inno- “Kentsel Yaşam Laboratuvarı (Urban Li- vation. Therefore planning is in an am- ving Lab) Deneyimlerinde Yenilikçi Kent- bivalent position squeezed in between sel Gelişme İçin Eylem Odaklı Planlama, ‘self-organization’ (unplanned develop- Regülasyon ve Yatırım İkilemleri (APRI- ment) and ‘control’ (controlled develop-

05 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. Zeynep ENLİL / TÜBİTAK ULUSLARARASI / TUBITAK INTERNATIONAL Lab)”, yenilikçi yaklaşımları etkin kılmayı engelleyen te- ment). APRILab focuses on three major dilemmas 245 mel ikilemleri araştırmaktadır. ‘Kendi kendine örgütlen- to conceptualize different trade-offs for governance me’ ile ‘kontrollü gelişme’ arasında ne tür trade-off’lar innovation between the extremes of self-organiza- olduğunu kavramsallaştırmak için kontrollü mekânsal tion and control. These are: a) planning, between gelişme süreçleri ile kendiliğinden ortaya çıkan dönü- control of spatial processes and accommodation şümler arasında kalmanın yarattığı müdahale ikilemi, of emergent urban change; b) regulation, between mevzuatın, normatif kurallara dayalı kendi kendini dü- instrumentalism and generic normative guidance of zenlemesi ile araçsallık arasında sıkışmasının yarattığı self-regulation; c) investment, between supply and regülasyon ikilemi ve yatırımların, talep odaklı kararlar demand driven investments. Within the context of ile arz odaklı kararlar arasında kalmasının yarattığı yatı- Joint Programming Initiative ‘Urban Europe’ the AP- rım ikilemine odaklanmaktadır. RILab Project is carried out with the collaboration ‘Kentsel Avrupa’ Ortak Programlama İnisiyatifinin (Jo- of five institutions in their respective cities focusing int Programming Initiative ‘Urban Europe’) altında beş on areas characterizing the spatial challenges in the kurumun işbirliği ve katkılarıyla hazırlanan uluslarara- urban fringe. In Istanbul’s case the two areas sele- sı APRILab Projesi’nin İstanbul ayağında, Türkiye’de cted for Istanbul are Kartal and Derbent. We aim to kentsel dönüşüm projelerinden kent çeperindeki Kar- explore the ways in which planning can be recalib- tal ve Derbent incelenmiştir. Planlamanın tüm pay- rated to remain meaningful and effectively contribu- daşlar için birlikte düşünme, öğrenme ve yaratma te to local economic development, environmental platformu oluşturması benimsenen bu projede, ör- and social sustainability, spatial identity and social nek alanların üç ikilemine ilişkin birincil ve ikincil kay- justice. Action-oriented research approach aims to naklardan elde edilen verileri kullanılmıştır. Dönüşüm create a platform in which different actors can get süreçlerinde yer alan ana paydaşlar ile derinlemesine involved in processes of co-creation to achieve att- görüşmeler, yarı-yapılandırılmış mülakatlar, anket- ractive, sustainable, and economically viable areas. ler ve odak grup toplantıları gerçekleştirilmiş; çıktılar APRILab Istanbul determines various outcomes from APRILab paydaşları ile paylaşılmıştır. Böylece yerel the dilemmas between self-organization and cont- ekonomik kalkınma, çevresel ve sosyal sürdürülebilir- rolled development over Kartal and Derbent cases. lik, mekânsal kimlik ve sosyal adalet konularını içere- In the two way relation between close-ended, top- cek bir planlama modelinin uyarlanabileceği alanların down and open-ended bottom-up approaches, açılması hedeflenmiştir. Kartal exemplifies an open-ended, bottom-up ap- APRILab İstanbul Projesi, Kartal ve Derbent örnekle- proach while we observe the clash of bottom up-o- rinden yola çıkarak planlamanın ‘kendi kendine örgüt- pen ended and close-ended top-down implication lenme’ ile ‘kontrollü gelişme’ arasındaki ikilemlerinde in Derbent. These two cases are each a “living lab” farklı sonuçlar saptamaktadır. Kapalı uçlu-yukarıdan which offers new opportunities to rethink the dilem- inmeci yaklaşım ile açık uçlu-aşağıdan yukarı gerçek- mas of Turkish planning system and develop innova- leşen pratikler arasındaki çift yönlü ilişkide Kartal, aşa- tive approaches. ğıdan yukarı, açık uçlu planlamanın karşı çıkışını ör- https://jpi-urbaneurope.eu/project/aprilab/ neklendirirken; Derbent aşağıdan yukarıya karşı duruş sergileyen birer kentsel yaşam laboratuvarı uygula- masıdır. Türkiye için yenilikçi planlama pratikleri olarak okunduklarında, müdahale, regülasyon ve yatırım açı- larından açık uçlu planlamaya dönüşme potansiyelleri sunmaktadırlar. https://jpi-urbaneurope.eu/project/aprilab/ APRILab Projesi paydaşları Hollanda’dan Amsterdam Üniversitesi The partners of the APRILab Project are the University Amster- (proje yürütücüsü), Danimarka’dan Aalborg Üniversitesi, Finlandi- dam (project coordinator), the Netherlands, Aalborg University, ya’dan Aalto Üniversitesi, Amsterdam Belediyesi Proje Yönetim Ofisi Denmark, Aalto Univeristy, Finland and Yıldız Technical Unversity, ve Türkiye’den Yıldız Teknik Üniversitesi’dir. Turkey

26 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM PROF. DR. P. AYDA USTAÖMER DEPARTMENT İNŞAAT / CONSTRUCTION BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI 01.05.2012 - 01.08.2014 START-END DATE TUBITAK 1001 DESTEK TÜRÜ 309.074,74 TL FUNDED BY BÜTÇESI BUDGET KUMTAŞLARI İÇIN TEKTONIK KAYNAK ALAN GÖSTERGESI U-Pb VE Lu-Hf İZOTOPLARINI KULLANARAK PERMO- TRİYAS YAŞLI KARAKAYA KOMPLEKSİ İÇIN ÖNERILEN ALTERNATIF TEKTONIK MODELLERIN SINANMASI TESTING ALTERNATIVE TECTONIC MODELS OF THE PERMO- TRIASSIC KARAKAYA COMPLEX USING U-Pb AND Lu-Hf ISOTOPES OF DETRITAL ZIRCONS FROM SANDSTONES AS INDICATORS OF TECTONIC PROVENANCE Kırıntılı sedimenter veya metasedimenter U-Pb detrital zircon ages, combined kayalarda Lu-Hf izotopları ile birlikte with Lu-Hf isotopes, in terrigenous kullanılan U-Pb taşınmış zirkon yaşları, sedimentary, or metasedimentary rocks orojenik kuşaklarda egzotik blokların can be used infer the source regions of kaynak alanlarını ve kaynak alanların exotic terranes in orogenic belts and the tektono-termal evrimini belirlemede tectono-thermal history of crust in their kullanılır. Bu projede, böylesi bir kaynak provenance. In this project, we propose alan çalışması, Doğu Akdeniz Bölgesinde such a provenance study for the Permo- Tetis’in kurgulanmasında kritik öneme Triassic Karakaya Complex in NW sahip, KB Anadolu’daki Permo-Triyas yaşlı Turkey, which is critical to reconstruction Karakaya Kompleksi için önerilmektedir. of Tethys in the Eastern Mediterranean region. www.yildiz.edu.tr

19 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. P. Ayda USTAÖMER - TUBITAK 1001 247

27 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM PROF. DR. UĞUR SAVAŞ SELAMOĞULLARI DEPARTMENT ELEKTRIK MÜHENDISLIĞI / ELECTRICAL ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 01.09.2013 - 01.12.2015 DESTEK TÜRÜ TUBITAK 1003 FUNDED BY 299.192 TL BÜTÇESI BUDGET HIBRIT ELEKTRIKLI ARAÇLAR İÇIN DAHA VERIMLI BIR MOTOR SÜRÜCÜ DEVRESI TASARIMI VE KONTROLÜ DESIGN AND CONTROL OF MORE EFFICIENT MOTOR DRIVE CIRCUIT FOR HYBRID/ELECTRIC VEHICLES www.yildiz.edu.tr Dünyadaki enerji krizine paralel olarak The use of hybrid/electric vehicles has hibrit/elektrikli araçların kullanımı giderek been steadily increasing in the world in yaygınlaşmaktadır. Bu araçlarda kullanı- response to energy crisis. An inverter, lan elektrik motorunu kontrol etmek için a power electronics circuit, is used to DC-AC dönüşümünü sağlayan bir güç control electric motors in these vehicles. elektroniği ara devresi (inverter) kullanıl- In this project, a new inverter design and maktadır. Projede elektrikli araçlarda kul- control have been proposed to improve lanılan inverter devresinin özellikle düşük the inverter efficiency, specifically at li- güçlerdeki verimini artırmaya yönelik yeni ght loads, in hybrid/electric vehicles. bir inverter tasarımı ve kontrolü ortaya In the new inverter design, a parallel konmuştur. IGBT-SiC MOSFET switch combination Yeni tasarımda inverter devrelerinde (hybrid switch) is used instead of com- yaygın olarak kullanılan IGBT anahtarının monly used IGBT switch in inverter de- yerine paralel IGBT-SiC MOSFET anah- signs. Based on a novel load current tarlarından oluşan hibrit anahtar yapısı feedback control, the SiC MOSFET swit- kullanılmış ve yük akımı geri beslemeli ch is used at low current values while the özgün kontrol ile düşük yük akımı değer- IGBT switch is used at high load current

23 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. Uğur Savaş SELAMOĞULLARI - TUBITAK 1003 lerinde SiC MOSFET anahtarı kullanılırken yüksek yük values. Simulation and experimental studies have akımı değerlerinde IGBT anahtarı kullanılmıştır. SiC been completed to show that the inverter efficiency MOSFET anahtarının IGBT anahtarına göre daha hızlı could be improved since SiC MOSFET is faster du- anahtarlama yapabilme özelliği ve düşük akım değer- ring turn on and turn-off periods compared to IGBT lerindeki iletim kayıplarının IGBT anahtarına göre daha and SiC MOSFET have lower conduction losses at az olmasından dolayı inverter devresinin veriminin low currents compared to IGBT. The project propo- iyileştirilebileceği benzetim ve deneysel çalışmalarla sal answers Energy Management Systems in Elect- ortaya konmuştur. rical and Hybrid Electrical Vehicles, Electrical Motor Proje ile Elektrikli ve Hibrit Elektrikli Araçlarda Enerji and Battery Technologies Call by designing more ef- Yönetim Sistemleri, Elektrik Motoru ve Batarya Tekno- ficient electric motor drive system and thus suppor- lojileri başlıklı çağrı metninde belirtilen yenilikçi motor ting more efficient use of energy storage capacity in sürücüsü tasarımı-kontrolü ve minimum yakıt/enerji electric vehicles. Using the proposed inverter design, tüketimi ile maksimum verimin elde edilmesi konula- more distance can be covered with the same bat- rında çözüm üretilmiştir. Daha verimli bir inverter dev- tery capacity. Considering the obtained efficiency resi ile aynı batarya kapasitesi ile daha uzun mesafe improvement, it is foreseen that the proposed hybrid katedilebilmektedir. Sağladığı verim artışı dikkate alın- switch and the load current feedback based control dığında, önerilen hibrit anahtar yapısının ve yük akı- algorithm can be widely used both in electric ve- mı geri beslemeli kontrol algoritmasının hem elektrikli hicles and in high power renewable energy systems. araçlarda hem de şebekeye bağlı büyük güçlü yeni- lenebilir enerji sistemlerinde yaygın olarak kullanılabi- leceği öngörülmektedir. 249

28 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM PROF. DR. SEVIL YÜCEL DEPARTMENT BIYOMÜHENDISLIK / BIOENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 15.10.2015 - 15.04.2017 DESTEK TÜRÜ TUBITAK 1005 FUNDED BY 288.732 TL BÜTÇESI BUDGET METAL KATKILI YENI BIR ADSORBAN ÜRETIMI, KARAKTERIZASYONU VE ADSORPSIYON PERFORMANSININ İNCELENMESI PRODUCTION, CHARACTERIZATION, AND INVESTIGATION OF ADSORPTION PERFORMANCE OF A NEW METAL ADDITIVE ADSORBENT www.yildiz.edu.tr Proje kapsamında; Türkiye’de üretimi ya- In project scope; That are not produced pılmayan ve ithal edilen, yağ ve diğer in Turkey and imported oil and other in- endüstrilerde de sıkça kullanılan silikanın dustries which can replace the silica yerini alabilecek ve yağ endüstrisinin ra- also used frequently and significantly finasyon problemlerine önemli ölçüde ease the refining problem of the oil in- kolaylık ve ekonomik açıdan fayda sağla- dustry and provide economic bene- yacak kalsiyum magnezyum silika aero- fits intended the production of calcium jellerin üretimini amaçlanmıştır. magnesium silica aerogel. Yağlardan safsızlık gideriminde nötrali- Neutralization, color removal and deo- zasyon, renk giderme ve koku giderme dorization steps are applied in removing basamakları uygulanmaktadır. Ham yağın impurities from oils. Removal of heavy içermiş olduğu ağır metallerin rafinasyon metals contained in crude oil during re- aşamasında giderilmesi ham yağın kali- fining is important for the quality of the tesi için önemlidir. Endüstride kullanılan crude oil. Bleaching earths used in in- ağartma toprakları sadece renk giderme dustry are used only in the decolorizati- aşamasında kullanılmakta; ağır metal gi- on stage; It has no effect on heavy metal deriminde etkisi olmamaktadır. Kaliteli removal. In addition to bleaching earth,

20 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. Sevil YÜCEL - TUBITAK 1005 yağ üretimi için ağartma toprağının yanında silika kul- silica is required to produce quality oil. lanımı gerekmektedir. Within the scope of this study, Ca-Mg silica aerogels Bu çalışma kapsamında, yağ endüstrisinde kullanıl- will be produced for use in the oil industry. Ca-Mg mak üzere Ca-Mg silika aerojellerin üretimi gerçek- silica aerogels were produced using two different leştirilecektir. Ca-Mg silika aerojeller çözücü değişimi methods with solvent exchange. Production will be ile iki farklı metot kullanılarak üretilmiştir. Tuzların sod- carried out by feeding the salts directly to the sodi- yum silikat kaynağına doğrudan beslenmesi ve sol-jel um silicate source and sol-gel method. The chara- yöntemi ile üretim yapılacaktır. Üretilen Ca-Mg silika cterization of Ca-Mg silica aerogels produced and aerojellerin karakterizasyonları ve ayçiçek yağındaki their impurity removal performance in sunflower oil safsızlık giderim performansları değerlendirilecektir will be evaluated. 251

29 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM PROF. DR. MUHAMMET ARICI DEPARTMENT GIDA MÜHENDISLIĞI / FOOD ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 15.11.2014 - 15.11.2016 DESTEK TÜRÜ TUBITAK 1001 FUNDED BY 284.150 TL BÜTÇESI BUDGET FONKSIYONEL BIR BILEŞEN OLARAK GÖLEVEZ (COLOCASIA ESCULENTA L. SCHOTT) UNUNUN FIRINCILIK ÜRÜNLERINDE KULLANIMI THE USE OF TARO (COLOCASIA ESCULENTA L. SCHOTT) FLOUR IN BAKERY PRODUCTS AS A FUNCTIONAL COMPONENT www.yildiz.edu.tr Gölevez yumrusu (Colocasia esculen- Taro tuber (Colocasia esculenta L. ta L.Schott) yaygın olarak ülkemizde Schott) is widely grown annual plant in Mersin’in Anamur ve Bozyazı ilçelerinde Anamur and Bozyazı district of Mersin yetiştirilen tek yıllık bir bitkidir. Gölevez in Turkey. This tuber is quite rich in car- yumrusu, karbonhidrat, mineral ve diyet bohydrate, mineral and dietary fiber lifi açısından oldukça zengin bir üründür. content. However consumption of taro Fakat yumru yüksek nem içeriğinden tuber is limited in region where this tuber dolayı tüketimi genel olarak yetiştirildiği is grown due to its high moisture con- bölge ile sınırlıdır. Fonksiyonel ve besin- tent. Extending of consumption of taro sel değeri yüksek bir ürün olan gölevezin is substantially important for human he- tüketiminin yaygınlaştırılması insan sağlığı alth and economical aspect of region ve yetiştirildiği bölge ekonomisi açısından in which tuber is grown. For this reason, oldukça önemlidir. Beslenme açısından taro flour was obtained and used in glu- sağladığı bu önemli özelliklerinden yola ten and gluten free bread and cake for- çıkılarak, bu projede gölevez yumrusun- mulations. Optimisation of drying condi- dan un eldesi ve elde edilen unun glutenli tions of taro tuber is important in order

21 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. Muhammet ARICI - TUBITAK 1001 ve glutensiz ekmek ve kek formülasyonlarda kullanıl- to increase the usage of this novel flour, since drying 253 ması gerçekleştirilmiştir. Böylece, üretilen bu fırıncılık process applied during production of flour marked- ürünlerine fonksiyonel bir özellik kazandırmak hedef- ly affects functional and technological properties of lenmiştir. Un üretim esnasında uygulanacak kurutma the flour. In this project, drying process was applied işleminin, ürünün fonksiyonel ve teknolojik özelliklerini to optimise the functional and technological pro- önemli derecede etkileyeceğinden dolayı kurutma perties of taro flour using response surface metho- şartlarının optimize edilmesi, gölevez ununun kullanı- dology. Moisture values and ash content of different mının artırılması için oldukça önemlidir. Projede, göle- flours dried at 40, 50, 60 °C and air flow rates of 0.5, vez yumrusunun kurutma şartları, elde edilecek unun 1.25, 2 m/s ranged between 9-12% between 1.64- fonksiyonel ve teknolojik özellikleri dikkate alınarak ya- 3.11% respectively. And the values of L * (brightness), nıt yüzey metodu kullanılarak optimize edilmiştir. 40, a * (redness) and b * (yellowness) were 68-73, 4,38- 50, 60 °C sıcaklıklarında ve 0,5, 1,25 ve 2 m/s hava 5,84 and 1,89-2,80, respectively. For the taro flours, akış hızıyla kurutulan farklı unların nem değerleri %9- the dietary fiber and resistant starch contents were 12 arasında, kül miktarları %1,64-3,11 arasında, gölevez determined as between 12,80- 13,97% and between un örneklerinin renk özelliklerinden, L* (parlaklık), a* 33-51 g/100g, respectively. The analysis results were (kırmızılık) ve b* (sarılık) değerleri ise sırasıyla 68-73, examined and the flour dried at 50 °C and 2m / s air 4,38-5,84 ve 1,89-2,80 arasında değişmiştir. Unla- flow rate selected to be use in bread and cake pro- rının su absorpsiyon kapasitesi, santrifüj metoduna duction process. In the second part of the project, göre %150,20 ile 218,82 arasında bulunmuştur. Diyet taro flour at different ratios (0%, 3.15%, 6.3%, 12.5%, lif içerikleri %12,80 le 13,97 arasında değişen gölevez 18.7%, 25%) were added in wheat flour and starchy unlarının dirençli nişasta miktarları ise 33-51 g/100g mixture to produce breads and cakes. The elastic farasında değişmektedir. Analiz sonuçları incelenerek modulus of bread and cake doughs exceeded the 50 °C sıcaklık ve 2 m/s hava akış hızında kurutulan viscous modulus (G '> G’’). Dietary fiber contents of un örneği ürünlerde kullanılmak üzere seçilmiştir. Pro- bread ranged from 4.40 ± 0.42% to 8.45 ± 0.43%, jenin ikinci kısmında gölevez ununun farklı oranlarda while resistant starch contents ranged from 1.28 ± (%0, %3,15, %6,3, %12,5, %18,7, %25) buğday unu 0.07% to 3.10 ± 0.02%. The dietary fiber contents ve nişastalı karışıma ilave edilerek ekmek ve kek üre- of cakes are between 2.14 ± 0.11 and 3.33 ± 0.01%, timleri yapılmıştır. Ekmek ve kek hamurlarının elastik while the resistant starch contents range from 1.23 modülleri, viskoz modüllerinden fazla (G’ > G’’) çık- ± 0.28 to 0.56 ± 0.00%. According to the sensory mıştır. Ekmeklerin diyet lif içerikleri 4,40±0,42% ile analysis, no significant differences were observed in 8,45±0,43% arasında değişirken, dirençli nişasta içe- the cake samples produced with taro flour for both rikleri %1,28±0,07 ile %3,10±0,02 arasında değişmiş- gluten and gluten free formulation. As for the sen- tir. Keklerin diyet lif içerikleri %2,14±0,11 ile %3,33±0,01 sory characteristics of the breads, addition of taro arasında iken, dirençli nişasta içerikleri %1,23±0,28 ile flour between 3.15% and 18.7% into the formulation 0,56±0,00 arasında değişmektedir. Üretilen ürünlere was acceptable for the panelists. yapılan duyusal değerlendirme sonucu, kek örnekle- rinde gölevez unu ilavesinin istatistiksel açıdan önemli bir etkisinin olmadığı sonucuna varılırken, %3,15 ile %18,7 arasında gölevez unu ilavesi genel beğenilirlik açısından panelistlerce kabul görmüştür.

30 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM DR. ÖĞR. ÜYESI / ASST. PROF. DR. M. ERDEM BOĞOÇLU DEPARTMENT MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ / MECHANICAL ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 01.10.2013 - 31.03.2015 DESTEK TÜRÜ SANTEZ FUNDED BY BÜTÇESI 275.811 TL BUDGET TICARI ARAÇ DIREKSIYON SISTEMLERI IÇIN DEĞIŞKEN DEPLASMANLI PALETLI POMPA GELIŞTIRME VARIABLE DISPLACEMENT VANE PUMP DEVELOPMENT FOR COMMERCIAL VEHICLE STEERING SYSTEMS www.yildiz.edu.tr Bu projede amaç ticari araçların direksi- The aim of this project is to use variab- yon sistemlerinde sabit deplasmanlı pa- le displacement vane pumps instead of letli pompa yerine değişken deplasmanlı fixed displacement vane pumps in the paletli pompa kullanımı gerçekleştirmek- steering systems of commercial vehicles. tir. Mevcut sistemlerde pompa dönüş In existing systems, the pump rotation hızı motor devrine bağlı olarak artmakta speed increases depending on the engi- ve pompa devrindeki artış üretilen debi ne speed and the increase in the pump miktarını da yükselmektedir. Ancak di- speed also increases the amount of flow reksiyon sistemi sabit bir debi ihtiyacına produced. However, since the steering sahip olduğundan dolayı üretilen debinin system has a constant flow requirement, bir bölümü işe dönüşmekte geri kalan kıs- a part of the produced flow turns into mı ise sistemde iş üretmeden devir daim work and the remaining part circulates etmektedir, bu da pompanın gereğinden without producing work in the system, fazla enerji tüketmesine ve sistemin ısın- which causes the pump to consume masına neden olmaktadır. Değişken dep- more energy than necessary and the lasmanlı paletli pompa projesi ile pom- system to heat. With the variable displa-

22 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Dr. Öğr. Üyesi / Asst. Prof. Dr. M. Erdem BOĞOÇLU - SANTEZ panın iletim hacminin devir artışından bağımsız hale cement pallet pump project, the transmission volu- gelmesi hedeflenmiş ve ihtiyaç fazlası debi üretiminin me of the pump was aimed to be independent from önüne geçerek enerji tasarrufu sağlanması amaçlan- the increase in turnover and it was aimed to save mıştır. Bu şekilde araç daha az yakıt harcayıp daha az energy by preventing the production of excess flow. karbondioksit salınımı gerçekleştirecek ve sistem ısın- In this way, the vehicle will consume less fuel and masından dolayı yaşanabilecek problemler de en aza emit less carbon dioxide and the problems that may indirilecektir. Son durumda prototip çalışmalarından occur due to the system heating will be minimized. elde edilen test verileri doğrultusunda istenen pompa In the last case, the desired pump characteristic karakteristiği sağlanmıştır. was provided in line with the test data obtained from prototype studies. 255

31 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM DOÇ. DR. / ASSOC. PROF. DR. UĞUR DOĞAN DEPARTMENT HARITA MÜHENDISLIĞI / GEOMATIC ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 01.11.2008 - 01.11.2011 DESTEK TÜRÜ TUBITAK 1001 FUNDED BY 243.280 TL BÜTÇESI BUDGET MARMARA BÖLGESINDE DÜŞEY YER KABUĞU HAREKETLERININ MUTLAK GRAVITE VE GPS ÖLÇÜLERI İLE ARAŞTIRILMASI INVESTIGATION OF VERTICAL CRUSTAL MOVEMENTS WITH ABSOLUTE GRAVITY AND GPS OBSERVATIONS IN MARMARA REGION www.yildiz.edu.tr Projede; mutlak, bağıl gravite ve GPS, The aim of this project is to develop met- ölçümleri yaparak bunların arasındaki sis- hods in order to clarify the systematic tematik ilişkileri (düşey yer değiştirme ve relations between vertical movements kütle değişimi) ortaya koyacak yöntemler and mass changes with using absolute geliştirmek, Marmara Bölgesi’nde özellik- and relative gravity measurements as le düşey yöndeki kabuk deformasyonla- well as GPS observations. These relati- rına yönelik anomalileri saptamaya çalış- ons help us to determine the anomalies mak ve elde edilen bulguların Marmara about the vertical crustal deformation in Bölgesi’ndeki deprem tehlikesi ile ilişkile- the Marmara Region and the results will rinin ortaya konulması amaçlanmıştır. be used to investigate the earthquake Bu çerçevede, 2006-2011 yılları arasın- hazards in the region. da ve çalışma bölgesinde kurulan mikro We established a small network in order ölçekli bir jeodezik ağda, GPS, mutlak ve to investigate gravity changes and GPS bağıl gravite değişimleri arasında bir ilişki motions from the periods 2006-2011 in kurulmaya çalışılmıştır. Marmara Bölge- the region. The absolute gravity measu- si’nde 17 Ağustos 1999 İzmit depremin- rements were carried out for the first time den sonra ülkemizde tek olan A10 mutlak using the only A10 meter in the country

24 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Doç. Dr. / Assoc. Prof. Dr. Uğur DOĞAN - TUBITAK 1001 gravite ölçer ile yapılan mutlak gravite ölçmeleri ilk after 17 August 1999 Izmit earthquake in the Mar- kez bu proje kapsamında gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, mara Region. In addition, the relative gravity meters özellikle düşey deformasyonlar ile ilişkili yer kabuğu that will be used to determine the mass and density altındaki kütle ve yoğunluk değişimlerinin belirlen- changes related with the vertical deformation in the mesine yönelik çalışmalarda kullanılacak bağıl gravite earth crust, were calibrated on the calibration base ölçerlerin çalışma bölgesinde (Bursa-Uludağ) kuru- established in the study area. The results obtained lan gravite kalibrasyon bazında kontrol edilmesi ve from these measurements used to separate the sys- ölçümlerden elde edilen gravite alanı değişimlerinde tematic errors resulted from the calibration of the aletten kaynaklanan hataların giderilmesi ve yer kabu- meters from the real gravity changes. This informati- ğu ile ilişkili güvenilir deformasyonların elde edilmesi on helps us to obtain reliable results. sağlanmıştır. The project showed the results of the analysis of 3-D Bu proje ile Marmara Bölgesi’ndeki 2006-2011 yılla- displacements in the period of 2006-2011 evaluted rı arasındaki üç boyutlu yer değiştirme değerlerinin from GPS and gravity data. The results indicates GPS ve gravite verileri ile birlikte elde edilen analiz that the western extension of the 1999 Izmit rupture sonuçlarına bağlı olarak yapılan modelleme çalışma- area presently has low strain accumulation that is ları sonucunda bölgenin batı ve doğusundaki kabuk associated with the different crustal properties in the farklılıkları ile ilişkili olarak 1999 İzmit depremi kırığının western and eastern parts of the region. batı uzantısında düşük yamulma birikimi dağılımının olduğu sonucuna varılmıştır. 257

32 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR DOÇ. DR. / ASSOC. PROF. DR. MURAT KIYAK BÖLÜM MAKINE MÜHENDISLIĞI DEPARTMENT MACHINE ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI 01.11.2013 – 01.05.2016 START-END DATE TUBITAK 1001 DESTEK TÜRÜ 243.000 TL FUNDED BY BÜTÇESI BUDGET YÜKSEK TALAŞ KALDIRMA PERFORMANSI SAĞLAYAN DÖNEN YUVARLAK UÇLU TORNALAMA TAKIMININ GELIŞTIRILMESI DEVELOPMENT OF SELF PROPELLED ROTARY TURNING TOOL PROVIDING HIGH METAL REMOVAL PERFORMANCE www.yildiz.edu.tr İmalat maliyetinin azaltılmasının yolların- One of the ways in reducing the manu- dan biri, takım ömrünü artırmaktır. Takım facturing cost in machining is to increa- ömrünü artırmanın çeşitli yolları vardır. Bu se the tool life.There have been several yöntemlerden biri, dönen plaketli kesici ways used to increase tool life. One of takım kullanarak takım ömrünü artırmak- these methods is to increase tool life by tır. Bu dönen kesici takımlar, talaşlı işleme using cutting tools with rotary inserts. sırasında, etken kesici kenarın devamlı These rotary cutting tools provide incre- değişimiyle, takım üzerinde oluşan ısının ment in tool life by distribution of the ge- dağılmasıyla, takım ömrünün artışını sağ- nerated heat all over the tool due to the lamaktadır. continuously changing of the effective Literatürde, önceki araştırmacıların, ince cutting edge during machining. talaş kaldırma işlemi için dönen kesici ta- In literature review, it has been seen that kım tasarımlarını geliştirdiği ve bunların the previous researchers developed ro- farklı kesme parametrelerindeki perfor- tary cutting tool designs for finish cutting manslarını inceledikleri görülmüştür. Bu and their performance under different çalışmada, takımın performansını artırmak cutting parameters were observed. In

14 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture DOÇ. DR. / ASSOC. PROF. DR. Murat KIYAK - TUBITAK 1001 için kendi kendine dönen yeni bir kesici takım tasar- this study, a new self propelled rotary cutting tool lanmış ve imal edilmiştir. was designed and manufactured to increase the Takım geometrisinin ve kesme parametrelerinin; kes- performance of the tool. me kuvvetleri, oluşan ısı, takım ömrü ve iş parçasının The effects of tool geometry and cutting parame- yüzey kalitesi üzerinde etkileri araştırılmıştır. Kesme ters on cutting forces, generated heat, tool life and şartları optimize edilmiş ve kesici takımın performan- the surface quality of the workpiece were investiga- sını artırmak için en uygun kendi kendine dönen ke- ted. The cutting conditions were optimized and the sici takım tasarımı belirlenmiştir. Önceki çalışmalarda, most appropriate self propelled rotary cutting tool kendi kendine dönen kesici takımlar için en yüksek design was determined in order to increase tool per- kesme derinliği 1.0mm’dir ve genellikle kesme derin- formance. In previous studies, the highest depth of liği 0,6-0,7mm arasında denenmiştir. Bu çalışmada, cut was 1.0 mm for self propelled rotary cutting tools yüksek performanslı kendi kendine dönen kesici ta- and generally depth of cuts between 0.6-0.7 mm kım, 1,75mm kesme derinliğinde kesme yapacak şe- were experienced. In this study, a high performan- kilde tasarlanmıştır. Bu yüksek performans, takımın ta- ce self propelled rotary cutting tool was designed sarımından kaynaklanmaktadır. Takım ömrünü, kesme that could cut up to 1.75 mm of depth of cut. Its high kuvvetlerini, kesme sıcaklıklarını, takım hızı ve iş parça- performance was originated from its design. The sı yüzey kalitesini belirlemek için bu takımla deneyler experiments were performed with this tool in order gerçekleştirilmiştir. Bu şartlarda, bu yeni kendi kendi- to determine tool life, cutting forces, cutting tempe- ne dönen kesici takım tasarımı için bir patent başvu- ratures, tool speeds and the surface quality of the rusu yapılmıştır. workpieces. Under these circumferences, the appli- cation of patent for this new designed self propelled rotary cutting tool was made. 259 Dönen Yuvarlak Uçlu Yüksek Performanslı Tornalama Takımı High Performance Self Propelled Rotary Turning Tasarımı, Analizi, İmalatı ve Performans Test Sonuçları Tool Design, Analysis, Manufacturing and Perfor- mance Test Results

33 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR PROF. DR. HACI BODUR BÖLÜM ELEKTRIK MÜHENDISLIĞI DEPARTMENT ELECTRICAL ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 15.06.2018-15.12.2019 DESTEK TÜRÜ TUBITAK 1001 FUNDED BY 231.549 TL BÜTÇESI BUDGET İNVERTERLER İÇIN YENI VE MODÜLER BIR YUMUŞAK ANAHTARLAMA HÜCRESININ GELIŞTIRILMESI VE UYGULANMASI IMPROVEMENT AND APPLICATION OF A NEW MODULAR SOFT SWITCHING CELL FOR INVERTERS www.yildiz.edu.tr Teknolojinin gelişmesi ile sürekli olarak In power electronics (PE) applications, artan güç elektroniği (PE) uygulamaların- which are constantly increasing with the da, düşük toplam harmonik distorsiyonu development of technology, low total (THD), yüksek güç faktörü (PF), düşük harmonic distortion (THD), high power elektro manyetik girişim (EMI), düşük factor (PF), low electromagnetic interfe- dalgalanma faktörü (RF), düşük hacim rence (EMI), low ripple factor (RF), low ve maliyet, yüksek verim ve güç yoğun- volume and cost, high efficiency and luğu istenmektedir. THD, PF ve RF gibi power density are desired. Performance performans parametreleri, anahtarlama parameters such as THD, PF and RF are frekansının yükseltilmesi ile iyileştirilmek- improved by increasing the switching tedir. Ancak, bu frekans yükseldiğinde, frequency. However, as this frequency EMI ve anahtarlama kayıpları artmakta- increases, the EMI and switching los- dır. PE sistemlerinde, güç anahtarlarlarına ses increase. In PE systems, by applying sert anahtarlama (HS) yerine yumuşak soft switching (SS) techniques instead of anahtarlama (SS) teknikleri uygulanarak, hard switching (HS) to power switches, performans parametrelerinin iyileşmesine serious contributions are made to the

14 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. Hacı BODUR - TUBITAK 1001 ciddi katkılar sağlanmaktadır. SS tekniklerinde, anah- improvement of performance parameters. In SS te- tarların iletim ve kesime girme işlemlerinde akım ve chniques, in the turn-on and turn-off processes of gerilim yükselme hızları düşmekte, böylece EMI ve switches current and voltage rise rates decrease, anahtarlama kayıpları azalmaktadır. DC-DC dönüştü- and so EMI and switching losses decrease. A lot of rücüler gibi az anahtarlı uygulamalarda SS çalışmaları SS studies are done in low-switch applications such çok yapılmaktadır. Ancak, inverterler gibi çok anahtarlı as DC-DC converters. However, SS studies are very dönüştürücülerde, uygulama zorluğu nedeniyle, SS limited in multi-switch converters such as inverters çalışmaları çok sınırlı kalmaktadır. Bu projede, özellikle due to the difficulty of implementation. In this proje- çok anahtarlı dönüştürücüler için, çok kolay uygula- ct, it is aimed to develop a new and modular SS cell, nabilir ve çok ilgi çekici olan, yeni ve modüler bir SS which is very easy to implement and very interesting, hücresinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. PE ve özellikle especially for multi-switch converters. The project SS konusunda yeterli bilgi birikimi ve deneyim ile çok team, which has sufficient knowledge and experien- sayıda yayına sahip olan proje ekibi, hedeflenen yeni ce on PE and especially SS topics and has many ve modüler SS hücresini gerçekleştirmiş ve bu hüc- publications, has realized the targeted new and mo- reyi son yıllarda popüler hale gelen şebeke bağlantılı dular SS cell and has successfully applied this cell T türü üç seviyeli invertere (T-3LI) başarılı bir şekilde to the grid-connected T-type tri-level inverter (T-3LI), uygulamıştır. Ayrıca, bu projeden bir doktora tezi ve which has become popular in recent years. In ad- bir Q1 sınıfı makale üretilmiştir. dition, a doctoral thesis and a Q1 class article were produced from this project. 261 Yeni ve modüler SS hücresi ile donatılmış solar tek Solar single phase T-3LI circuit diagram equipped fazlı T-3LI devre şeması with new and modular SS cell

34 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ PROF. DR. YAŞAR AVŞAR PRINCIPAL INVESTIGATOR ÇEVRE MÜHENDISLIĞI / ENVIRONMENTAL ENGINEERING BÖLÜM 01.05.2014 – 01.02.2016 DEPARTMENT SANTEZ BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 226.545,50 TL DESTEK TÜRÜ FUNDED BY BÜTÇESI BUDGET METAL KAPLAMA SANAYI ATIK SULARININ ELEKTROKOAGÜLASYON ILE ARITIMI, SU-ASIT-BAZ GERI KAZANIMI VE ÇAMUR MINIMIZASYONUNUN SAĞLANMASI TREATABILITY OF METAL FINISHING WASTEWATER BY ELECTROCOAGULATION, RECOVERY OF WATER, ACID AND BASE AND DETERMINATION OF SLUDGE MINIMIZATION www.yildiz.edu.tr Hızla artan endüstrileşme ile birlikte olu- To establish a unique model to treat şan atıksuların sonuç odaklı arıtılabilirli- industrial wastewater as a results-o- ğinin sağlanması ve endüstriyel bazda riented is important in terms of envi- bir model oluşturulması çevre açısından ronment during the rapidly increasing önemlidir. Endüstriler arasında özellikle industrialization. Industries, in particular metal kaplama sanayii atık sularının, içer- the metal plating industry wastewater dikleri toksik bileşenler dolayısıyla mutlak contains toxic components and there- surette arıtılması ve standartlarda belirti- fore the wastewater should be treated len ilgili mevzuatlar açısından deşarj sınır to ensure standards limit values. Metal değerlerini sağlamaları zorunludur. Metal plating industry wastewater is called as kaplama sanayii atıksuları içerdikleri ağır toxic for both environment and the li- metal, düşük pH, yüksek sülfat ve klorür ving due to different heavy metals, low konsantrasyonu ile yüksek konsantras- pH, high sulphate, chloride and cyanide yonlarda siyanür içermesinden dola- concentration. The toxic characteristic yı hem çevre hem de canlılar açısından of the wastewater is due to different ty- oldukça toksik karakterde bir atık sudur. pes of processes used in that industry.

14 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. Yaşar AVŞAR - SANTEZ Atıksuyun bu özelliği, metal kaplama sanayinde kul- In particular the limit values of Regulation of was- lanılan faklı türden proseslerden kaynaklanmaktadır. tewater discharge into sewage in Istanbul (ISKI) are Özellikle İstanbul’da İSKİ Atıksuların Kanalizasyona not obtained with the conventional chemical treat- Deşarj Yönetmeliği kapsamında belirtilen sınır değer- ment of these kinds of wastewaters. With this pro- lerin sağlanmasında, klasik kimyasal arıtma uygulayan ject, implementation of some alternative advanced bu tür sanayiler için ciddi sorunlar oluşmaktadır. Buna treatment techniques such as electrocoagulation alternatif olarak proje kapsamında, tesiste mevcut and electrodialysis processes to available classical uygulanan klasik kimyasal arıtmaya alternatif olarak chemical treatment process are considered. By the elektrokoagülasyon ve elektrodiyaliz proseslerinin, electrocoagulation process, obtaining discharge uygulanması düşünülmektedir. Elektrokoagülasyon limit values and produce less and physically and uygulamasıyla, ilgili atıksuyun arıtılması, deşarj sınır chemically stable sludge are to be considered and değerlerin sağlanması ve de arıtma sonrası oluşacak also acid base recycling from the wastewater by the çamurların hem miktarında azalmalar hem de fiziksel electrodialysis process is to be taken into account ve kimyasal yapısında iyileşmeler sağlanacağı uygula- with this project. nacak elektrodiyaliz yöntemiyle de atıksudan asit baz elde edilmesi düşünülmektedir. 263

35 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM PROF. DR. EMRULLAH HAKAN KALELİ DEPARTMENT MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ / MECHANICAL ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 01.03.2015 - 01.03.2017 DESTEK TÜRÜ TÜBİTAK ULUSLARARASI / TUBITAK INTERNATIONAL FUNDED BY BÜTÇESI 227.820 TL BUDGET İÇTEN YANMALI MOTORLARDA AŞINMA VE SÜRTÜNMENIN AZALTILMASI IÇIN SEGMANLARIN YENI GELIŞTIRILMIŞ GRAFEN KAPLAMA YÖNTEMI ILE İNCELENMESI INVESTIGATION OF PISTON RINGS BY NEW DEVELOPED GRAPHENE COATING METHOD FOR REDUCING WEAR AND FRICTION IN INTERNAL COMBUSTION ENGINES www.yildiz.edu.tr Bu proje ile taşıt motorlarında kullanılan çeşit- The aim of this project is to investigate the li segman kaplamalarının etkinliklerine yönelik tribological performance of different piston olarak segmanların tribolojik performanslarının ring coatings of internal combustion engines sürtünme ve aşınma yönünden kaplamasız by evaluating friction, wear rates, comparing segmanlara göre kıyaslamasının yapılarak mo- uncoated rings, and also revealing the po- tor yağlarında ne gibi bir kimyasal değişime sitive or negative effects of coating type on (zararlı veya zararsız) yol açtığının ortaya çı- lubricant chemistry. It also aims to explore the karılması ile grafenin yeni bir kaplama metodu possibility of graphane coating application olup olamayacağını araştırarak segman üreti- on the ring and contribute to the optimization minin optimizasyonuna katkı sağlamak amaç- of ring manufacturering process. lanmaktadır. Piston rings are important engine compo- Segmanlar içten yanmalı motorlarda yüksek nents that provide dynamic gas sealing and sıcaklık ve basınç altında ve mekanik enerji ka- work in tribological system which is respon- yıplarının %15’ine neden olduğu tribolojik bir sible for the 15% mechanical energy losses ortamda çalışan, dinamik gaz sızdırmazlığını due to high temperature and pressure en- sağlamak gibi önemli işleve sahip motor ele- vironment. The tribological behavior of liner manlarıdır. Segman ve silindir tribolojisi motor and ring are the important parameters which yakıt ve yağ tüketim parametrelerine etki eden affect oil and fuel consumption of the engine. önemli parametrelerin içerisinde yer almakta- Today, piston rings which are used in ve- dır. Günümüzde taşıtlarda kullanılan segmanlar

25 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. Emrullah Hakan KALELİ - TÜBİTAK ULUSLARARASI / TUBITAK INTERNATIONAL genellikle küresel dökme demirden imal edilmekte ve imalat hicles, manufactured by spherical graphite cast iron and 265 sonrasında ise yüzeyleri işlenmekte gerekirse kaplama işle- their surfaces are machined afterwards and coated if mine tabi tutulmaktadırlar. Genel olarak, segmanların kapla- necessary. General coating applications that are used in ma uygulamasında taşıtlarda krom, fosfat, nitrür veya sera- vehicles are chromium coating, phosphating, nitride and mik malzemeleri kullanılmaktadır. Bu temel kaplama çeşitleri ceramic coatings. The ring manufacurers have worked on her geçen gün üretici firmalar tarafından geliştirilerek motor these coating types to achieve the lowest wear and friction aşınma ve sürtünme değerlerinin minimum seviyeye düşü- level in engines and they have developed the ring coatings rülmesine çalışılmaktadır. Temel kaplama çeşitlerinden krom in the last decades. Chromium coating and nitride coa- kaplama segmanın aşınma ve korozyon direncinin arttırılma- ting are used to improve the wear and corrosion resistance sı, fosfat veya nitrür kaplama segmanın korozyondan korun- of the rings; phosphate coating is used to protect the ring ması, seramik kaplama ise aşınma direncinin arttırılması mak- surface from corrosion. Nitride coating applications whi- sadıyla kullanılmaktadır. Bu kaplamaların yanısıra krom veya ch are used in developed countries but not used by ring dökme demir yüzeye sahip segmanın aşınma direncinin manufecturers in Turkey yet to improve wear and corrosion arttırılması ve sürtünme katsayının düşürülmesi maksadıyla resistance of the chromium coated or uncoated spheroidal nitrürlenmesi gelişmiş ülkelerde yapılmasına karşın ülkemiz- graphite cast iron ring surfaces. de bu üretim metodu yerli segman üretici firmalar tarafından The reason why this project has been chosen is the grap- uygulanmamaktadır. hene which is introduced as a new developed material in Projenin seçilme nedeni temel segman kaplama çeşitleri the literature and manufacturing industry. This project may olan fosfatlama, krom kaplama ve nitrürleme tekniklerinin also seek answer to the question whether it can be used tribolojik performanslarının bilinmesine karşılık günümüzde as a coating technique or not for piston rings. While the yeni bir üretim malzemesi olarak literatürde ve üretim sana- tribological performance of the main coating techniques yiinde yerini almaya başlayan grafenin segman yüzeyleri için for piston rings which are phosphating, chromium coating alternatif bir kaplama tekniği olabilir mi sorusuna yanıt bul- and nitride coating are well known; the tribological per- maktır. Literatürde segmanların grafen ile kaplanmasına yö- formance of the graphene as a coating technique for the nelik bir çalışma bulunmaması, ürüne yönelik geliştirilmekte piston rings is not commonly known. As a result, there is not olması projenin seçilme nedenini oluşturmaktadır. Projenin any study in the literature about the graphene coating for seçilme nedeni doğrultusunda projede motor ikinci komp- piston rings and still studies continue to developing grap- resyon segmanında kaplamasız, kaplamalı (çinko fosfat) ve hene for devices. nitrürlenmiş segmanların tribolojik performansı, tribotest In this project, the tribological performance of zinc cihazında ve içten yanmalı motor deney setinde, bilhassa phosphate, nitride coated and uncoated second comp- motorlarda ısıl yük ve basınçların en yüksek ve buna bağlı ression ring of the engine will be investigated by surface olarak aşınmaların en fazla görüldüğü sınır yağlama koşulları analysis to calculate wear rates, chemical analysis of tri- dikkate alınarak ve belirlenen yük ve sıcaklık şartları altında bofilm and material transfers and also friction coefficients yapılacak testlerden sonra segman ve silindir deney numu- of ring and liner test samples. Tests will be carried out in nelerine uygulanacak yüzey analizleri ile aşınma oranlarının boundary lubrication regime which consist of higher wear hesaplanması, yapılacak kimyasal analizler ile yüzeylerdeki rates. Besides, the engative physical and chemical effects koruyucu tribo film tabakasının incelenmesi, materyal trans- of the coatings for lubrication oil will be identified by In- ferlerinin tespit edilmesi, segman ve silindir deney numu- ductively coupled plasma atomic emission spectroscopy nelerinin sürtünme katsayılarının tespit edilmesi ile ortaya (ICP) and Fourier transform infrared spectroscopy (FTIR) çıkarılacaktır. Ayrıca deneyler süresince motor yağlama ya- spectroscopies. Uncoated spheroidal graphite cast iron ğına kaplama çeşitlerinin yağı bozucu yönde kimyasal ve rings will be provided by the support of Federal Mogul fiziksel etkileri ICP-AES (Inductively coupled plasma atomic Turkey and Samsun Segman Sanayi Company and the- emission spectroscopy) İndüktif Eşleşmiş Plazma-Atomik se rings will be coated with graphene by Chemical vapor Emisyon Spektrometresi ve FTIR (Fourier transform infrared deposition (CVD) coating technique in Istanbul Technical spectroscopy) Fourier Dönüşümlü Kızılötesi Spektroskopisi University Physics Department. After the graphene coating analizleri ile takip edilerek ortaya çıkarılacaktır. İstanbul Teknik process, coated rings will be tested in the Atomic Force Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümünde, Federal Mogul Microscopy (AFM) with indentation and stretching met- Türkiye ve Samsun Segman Sanayi A.Ş.’nin desteği ile te- hods. Tribological behaviors of graphene coated rings will min edilecek kaplamasız küresel dökme demir segmanların be investigated with tribometer and also graphene coated CVD (Chemical vapor deposition) kimyasal buharlaştırma rings will be tested in real environment with special engi- yöntemi ile grafen kaplama çalışmalarında bulunularak elde ne test bench developed in Automotive Division of Yıldız edilecek numunelerin AFM (Atomic force microscopy) Ato- Technical University. At the end of the tests, tribological mik Kuvvet Mikroskobunda çizme (indentation ve streching) performance results of the graphene coated rings will be yöntemi ile tribolojik performansları incelenecek ayrıca nu- compered with other coated and uncoated rings. Surface munelerin tribometrede tribolojik davranışları test edilerek, hardness of the ring will also be measured by Samsun Seg- Yıldız Teknik Üniversitesi, Makine Mühendisliği Bölümü Oto- man Sanayi Company. motiv Anabilim Dalıında bulunan özel geliştirilmiş içten yan- This Project will contribute to the knowledge of the ring ma- malı motor deney setinde gerçek çalışma ortamında testleri nucfacturers in our country. and will provide support to the yapılacak ve diğer kaplanmış segmanlar ile kıyaslanacaktır. ring manufacturing processes. Furthermore, the results of Ayrıca segman yüzeylerinin sertlikleri Samsun Segman Sa- this project will contrubute to the literature and academic nayi A.Ş. tarafından ölçülecektir. relationship between Turkey and Tunisia. Proje ile ülkemizdeki segman üretim sanayiine bilgi üretilerek transfer edilecek, segman üretim yöntemlerinin geliştirilmesi ile ekonomik katkı sağlanacak, elde edilecek sonuçlar ile bi- limsel yayınlar yapılarak bilimsel literatüre katkı sağlanarak ve işbirliği programı çerçevesinde iki ülke arasındaki akademik bağların geliştirilmesine destek olunacaktır.

36 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ PROF. DR. YAŞAR AVŞAR PRINCIPAL INVESTIGATOR ÇEVRE MÜHENDISLIĞI / ENVIRONMENTAL ENGINEERING BÖLÜM DEPARTMENT 01.05.2014 - 01.02.2016 BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI SANTEZ START-END DATE DESTEK TÜRÜ 226.545,50 TL FUNDED BY BÜTÇESI BUDGET METAL KAPLAMA SANAYİ ATIKSULARININ ELEKTROKOAGÜLASYON İLE ARITIMI, SU-ASİT-BAZ GERİ KAZANIMI VE ÇAMUR MİNİMİZASYONUNUN SAĞLANMASI TREATMENT OF METAL COATING INDUSTRIAL WASTEWATERS BY ELECTROCOAGULATION, WATER- ACID-BASE RECOVERY AND PROVIDING SLUDGE MINIMIZATION www.yildiz.edu.tr Endüstriyel kaynaklı atıksuların arıtılması Industrial wastewaters is very impor- çevresel açıdan oldukça önemli olup, bu tant from environmental point of view konuda optimum bir veya birden fazla and with this regard the creation of a arıtma proseslerinin geliştirilerek endüst- model for an optimal treatment pro- riyel bazda bir model oluşturulması çevre cesses should be developed in terms of açısından önemlidir. Endüstriler arasında industrial base. Industries, in particular özellikle metal kaplama sanayii atıksula- the metal plating industry wastewater rı içerdikleri toksik bileşenler dolayısıyla contain toxic components and there- atıksularının mutlak surette arıtılması ve fore the wastewater should be treated standartlarda belirtilen ilgili mevzuatlar to ensure standards limit values. Metal açısınıdan deşarj sınır değerlerini sağla- plating industry wastewater is called as mak zorundadırlar. Metal kaplama sanayii toxic for both environment and the li- atıksuları içerdikleri ağır metal, düşük pH, ving due to different heavy metals, low yüksek sülfat ve klorür konsantrasyonu pH, high sulphate, chloride and cyanide ile yüksek konsantrasyonlarda siyanür concentration. The toxic characteristic içermesinden dolayı hem çevre hem de of the wastewater is due to different ty- canlılar açısından yüksek derecede toksik pes of processes used in that industry. In

26 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. Yaşar AVŞAR - SANTEZ karekterde bir atıksudur. Atıksuyun bu özelliği metal particular the limit values of Regulation of wastewa- kaplama sanayinde kullanılan faklı türden proses- ter discharge into sewage in Istanbul (ISKI) are not lerden kaynaklanmaktadır. Özellikle İstanbul’da İSKİ obtained with the conventional chemical treatment Atıksuların Kanalizasyona Deşarj Yönetmeliği kapsa- of this kind of wastewater. With this project, imple- mında belirtilen sınır değerlerin, klasik kimyasal arıt- mentation of some alternative advanced treatment ma uygulayan bu tür sanayiler için oldukça sıkıntılı bir techniques such as Fenton, electrofenton, electro- durum oluşturmaktadır. Buna alternatif olarak proje coagulation and electrodialysis processes to che- kapsamında uygulanması düşünülen Fenton, elektro- mical treatment process are considered. These new fenton, elektrokoagülasyon ve elektrodiyaliz proses- processes are considered obtaining disharge limit leri kimyasal arıtmaya alternatif ileri arıtma prosesleri values and produce less and phsically and chemi- olarak tanımlanmakta ve bu sanayiden kaynaklanan cally stable sludge after the treatment of metal pla- atıksuların bu yeni proseslerle arıtılması hem deşarj ting wastewater. sınır değerlerin sağlanmasında hem de arıtma sonrası oluşacak çamurların hem miktarında azalmalar hem de fiziksel ve kimyasal yapısında iyileştirmeler sağla- yacağı düşünülmektedir. 267

37 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM PROF. DR. AYŞEGÜL AKDOĞAN EKER   DEPARTMENT MAKINE MÜHENDISLIĞI / MECHANICAL ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 01-06.2015 - 31.01.2017 DESTEK TÜRÜ SANTEZ FUNDED BY BÜTÇESI 224.829,15 TL BUDGET BINEK ARAÇ KOLTUK KARKASLARININ YÜKSEK GÜÇLÜ UZAKTAN FIBER LAZER KAYNAK YÖNTEMI ILE BIRLEŞTIRILMESI JOINING PASSENGER CAR SEAT FRAMES USING HIGH POWER REMOTE FIBER LASER WELDING METHOD Proje kapsamında, koltuk metal karkasının Within the scope of the project, it was aimedto realize remote fiberlaserwelding imalatında kullanılan yüksek mukavemetli parameter optimization by using high- strength low-alloy steels sheet materials düşük alaşımlı çelikler sac malzemeler (SPC440-DP980 thickness; 1mm) used in the manufacture of seat metal (SPC440-DP980 kalınlık; 1mm) carcass. High power remote fiber laser system, whose industrial application is kullanılarak uzaktan fiber lazer kaynak not available in our country, was utilized to obtain14 welded joints on the seat parametre optimizasyonunun yapılması metal. The project consists of three main parts. In the first part, high strength steel hedeflenmiştir. Endüstriyel uygulaması material [SPC980-SPC440] coupons were welded in lap joint configuration ülkemizde bulunmayan yüksek güçlü in order to determine most appropriate (optimum) parameters for high power uzaktan fiber lazer sistemi kullanılarak koltuk metal karkasının üzerinde bulunan 14 adet kaynaklı birleştirme noktası bu yöntem ile birleştirilmiştir. www.yildiz.edu.tr Proje üç ana kısımdan oluşmuştur. Birinci kısımda, yüksek güçlü uzaktan fiber lazer kaynak sisteminin en uygun (optimum) parametrelerinin belirlenmesi

27 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. Ayşegül AKDOĞAN EKER - SANTEZ amacıyla koltuk karkas üretiminde kullanılan yüksek remote fiber laser welding system. As a result of mukavemetli çelik malzemelerden [SPC980- examining the samples prepared in accordance SPC440] parçalar bindirme kaynak yöntemi ile with the standards, suitable parameter ranges birleştirilmiştir. Standartlara uygun olarak hazırlanan were determined. In the second part, design and numunelerin incelenmesi sonucunda, uygun manufacturing of a protype fixture, which can fix the parametre aralıkları belirlenmiştir. İkinci kısımda, elde parts with 0.2 mm repeatability, have been realized edilen uygun parametreler ile binek araç koltuk sırt in order to manufacture prototype manufacturing of kısmının prototip imalatının yapılabilmesi için parçaları passenger vehicle seat back part. 0,2 mm’lik tekrar edilebilirlik değerine sahip olacak In the third part, prototype manufacturing of the şekilde sabitleyebilen prototip fikstür tasarımı ve seat back part of the passenger vehicle was made imalatı yapılmıştır. Üçüncü kısımda ise yüksek güçlü by high power remote fiber laser welding method. uzaktan fiber lazer kaynak yöntemi ile binek araç Crack tearing controls were realized in the welded koltuk sırt kısmının prototip imalatı yapılmıştır. Prototip regions after fatigue tests of the prototype product ürünün yorulma testinin sonunda kaynak bölgelerinde and no inconvenience was detected. çatlak yırtılma kontrolleri yapılmış ve herhangi bir uygunsuzluk tespit edilmemiştir. 269

38 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR PROF. DR. MUHLIS NEZIHI SARIDEDE BÖLÜM METALURJI VE MALZEME MÜHENDISLIĞI DEPARTMENT METALLURGICAL AND MATERIALS ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 15.10.2013-08.01.2016 DESTEK TÜRÜ TUBITAK 1001 FUNDED BY 214.450 TL BÜTÇESI BUDGET YENI NESIL İYONIK SIVILARIN SENTEZI VE ENDÜSTRIYEL PIRINÇ ATIKLARINDAN METALIK DEĞERLERIN KAZANILMASINDA ÇÖZÜCÜ (LIÇ AJANI) VE EKSTRAKTANT OLARAK KULLANILABILIRLIĞININ ARAŞTIRILMASI SYNTHESIS OF NEW GENERATION IONIC LIQUIDS AND INVESTIGATION OF USABILITY AS LEACHING AGENT (SOLVENT) AND EXTRACTANT ON THE RECOVERY OF COPPER AND ZINC FROM INDUSTRIAL BRASS WASTES www.yildiz.edu.tr Bu projede bakır ve çinkonun hidrome- In this project, the usability of ionic liqui- talurjik yöntemle geri kazanımında iyo- ds in the hydrometallurgical recovery of nik sıvıların kullanılabilirliği araştırılmıştır. copper and zinc from brass wastes was Geleneksel asit ve solventlere göre çok investigated. Ionic liquids, which have önemli üstünlükleri olan iyonik sıvılar hem very important advantages over tradi- liç ajanı (çözücü) hem de ekstraktant ola- tional acids and solvents, have been rak kullanılmıştır. Bu işlemlerde ticari ve used as both leaching agents (solvent) laboratuvarda sentezlenmiş iyonik sıvılar and the extractant. In these processes, karşılaştırılmıştır. Türkiye’de pirinç üretimi commercial and laboratory-synthesi- yapan bir firmadan temin edilen atıklar, zed ionic liquids were compared. Was- geleneksel bir asit ve uygun iyonik sıvı- tes obtained from a brass production ların çözündürücü olarak kullanılması ile company in Turkey were taken by using çözeltiye alınmıştır. Klasik asitler ve iyonik a conventional acid and suitable ionic sıvılar kullanılarak liç işlemi yapılmış, ar- liquids as solubilizers. Leaching was dından iyonik sıvılar kullanılarak solvent done using classical acids and ionic ekstraksiyon yöntemi ile bakır ve çinko liquids, and then copper and zinc extra-

14 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. MUHLIS NEZIHI SARIDEDE - TUBITAK 1001 ekstraksiyonu incelenmiştir. Sıcaklık, süre, karıştırma ction were investigated by solvent extraction met- 271 hızı ve katı/sıvı oranı gibi liç parametrelerinin yanısı- hod using ionic liquids. In addition to leaching pa- ra iyonik sıvının türü ve konsantrasyonu, ilave oksidan rameters such as temperature, time, mixing speed, kullanımı ve konsantrasyonunun bakır ve çinkonun and solid/liquid ratio, the effects of type and con- çözünme verimi üzerine etkileri incelenmiştir. Solvent centration of ionic liquid, use of additional oxidant, ekstraksiyon işleminde ise geleneksel bir çözücü ve and its concentration on the dissolution efficiency farklı iyonik sıvılar kullanılarak ektraksiyon verimine etki of copper and zinc were investigated. In the solvent eden değişkenler araştırılmıştır. extraction process, the variables affecting the ext- Farklı iyonik sıvılarla (BmimHSO4, HmimHSO4 ve raction efficiency were investigated by using a con- EmimHSO4) yapılan liç işlemlerinin tümünde %100 ventional solvent and various ionic liquids. çinko çözünmesi sağlanmıştır. Bakır çözünürlüğü için 100% zinc dissolution was achieved in all leaching en etkili iyonik sıvı HmimHSO4 olup, elde edilen mak- processes with different ionic liquids (BmimHSO4, simum liç verimi; %20 HmimHSO4 konsantrasyonun- HmimHSO4, and EmimHSO4). The most effective da, 40°C’ta, 120 dk.’nın sonunda %95’tir. Sentezlenen ionic liquid for copper solubility is HmimHSO4, and iyonik sıvılardan 1,3-dibenzilimidazolyum hidrojen the highest leaching rate of 95% was obtained at sülfat en etkili iyonik sıvı olup, %60 iyonik sıvı konsant- the conditions of 20% ionic liquid concentration, rasyonuna sahip çözeltide, 30 dk sonunda bakır ve 40°C, and 120 min. Among the synthesized ionic çinkonun tamamı çözünmüştür. Solvent Ekstraksiyon liquids, 1,3-dibenzylimidazolium hydrogen sulfate işlemi sonunda en yüksek bakır verimi (%83,93) 5,02 is the most effective ionic liquid that all of the cop- pH değerine sahip TOMAS iyonik sıvı içeren sulu çö- per and zinc were dissolved after 30 minutes in the zelti ve şelat yapıcı ditizon kullanılarak elde edilmiştir. solution with 60% ionic liquid concentration. At the Çinko için en yüksek ekstraksiyon verimi ise %74,69 end of the Solvent Extraction process, the highest olup, kloroform ve ditizon içeren 1,9 pH değerine sa- copper extraction efficiency (83.93%) was obtai- hip çözeltiyle elde edilmiştir. ned by using an aqueous solution of TOMAS ionic liquid with a pH value of 5.02, and chelating dithi- zone. The highest extraction efficiency for zinc was 74.69%, and it was obtained with a solution with a pH value of 1.9 containing chloroform and dithizone. İyonik sıvı kullanılarak liç işlemi Leaching process using ionic liquid

39 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM PROF. DR. YALÇIN YÜKSEL DEPARTMENT İNŞAAT MÜHENDISLIĞI / CIVIL ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 15.09.2013 - 15.01.2016 DESTEK TÜRÜ TUBITAK 1001 FUNDED BY 212.830 TL BÜTÇESI BUDGET BLOKLU RIHTIM YAPILARININ SISMIK DAVRANIŞI VE PERFORMANS PARAMETRELERININ BELIRLENMESI SEISMIC RESPONSE OF THE BLOCK TYPE QUAY STRUCTURES AND DETERMINATION OF PERFORMANCE PARAMETERS www.yildiz.edu.tr Son yıllarda ülkemizde ve dünyada dep- In recent years, in our country and all remler sonucunda oluşan can ve mal over the world, loss of life and wealth kayıpları, depreme karşı yapıların güven- due to earthquakes caused an incre- liği konusundaki çalışmaları artırmıştır. Bu ase on studies about structure safety depremler, kıyı yapıları üzerindeki deprem against the earthquake. It was seen that etkime mekanizmasını oldukça karmaşık earthquake effect mechanism on coas- olduğunu göstermiştir. tal structures is very complicated. Yerleşim merkezlerinde bulunan limanlar- The soil-solid-water interaction occurs da çok büyük depremlerin gerçekleşmesi around coastal structures. Ports which durumunda sonuçlar ekonomik ve sosyal are the main component of maritime anlamda yıkıcı olabilmektedir. Tarihsel bil- transport -the most important gate of the gilere bakıldığında Kushiro Limanı, Kobe world commercial transport- shouldn’t Limanı, Oakland Limanı, Vila Limanı ve reach to high damage levels. Derince Limanı’nın oluşan depremlerden The economical and the social impact olumsuz şekilde etkilendiği görülmekte- of earthquake occurred vicinity of the dir. Bu nedenle, dünyada ve ülkemizde main port can be very destructive. If the kıyı yapılarının sismik tasarımı konusunda historical data is checked out carefully, it

28 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. Yalçın YÜKSEL - TUBITAK 1001 yapılan bilimsel çalışmalar büyük hız kazanmaktadır. will be realized that lots of ports such as Kushiro Port, 273 Ancak limanlardaki sismik risk konusu halen yeterli Kobe Port, Oakland Port, Port Vila and Derince Port düzeyde dikkat edilen bir konu olmamıştır. Özellikle were damaged seriously from earthquake. Thus, the ülkemizde büyük ölçüde kullanılan blok tipi (birden scientific researches and studies about the seismic fazla blok ile tasarlanan) kıyı yapılarının sismik tasarım design of coastal structures pick up speed in all over çalışmaları sınırlıdır ve genellikle tasarımda geleneksel the world and our country. yani dengeye dayalı tasarım yöntemleri kullanılmak- But seismic risks at ports have not already received tadır. Bu yöntemlerde yapı, tasarımı belli bir sismik the proper amount of attention. Very limited studies yüklemeye dayanacak denge durumuna (devrilme have been carried out for block type quay walls ve kayma güvenlik kat sayıları) göre yapılmakta ve yük (more than one block) which especially used in our dengesi aşıldığında yapının davranışı göz önüne alın- country and generally in the designing stage the mamaktadır. Ancak, 1999 Kocaeli Depreminden son- conventional method is preferred. In this kind of met- ra, kullanılan bu geleneksel yaklaşım yöntemi yerine hod, the structures are designed with respect to de- tüm dünyada etkin bir şekilde kullanılmaya başlanılan fined seismic loading basically based on providing davranışa dayalı tasarım yöntemlerinin ülkemizde de capacity to resist (overturning and sliding) a design kullanılması gerekliliği gerçeği ortaya çıkmıştır. seismic force, but it does not provide information on Önerilen bu çalışma kapsamında, davranışa dayalı the performance of structure when the limit of the tasarım yöntemleri kullanılarak blok tipi (birden fazla force-balance is exceeded. But, after the 1999 Ko- blok ile tasarlanan) kıyı yapıları üzerine geri dolgudan caeli Earthquake, the necessity of performance ba- ve sudan kaynaklanan yükler, deneysel olarak incele- sed design methodology used in all over the world nerek blok tipi kıyı yapıları için tasarım parametreleri arises in our country. ortaya konulacaktır. İki farklı model için deneyler ger- In this study, by using the performance based design çekleştirilmiştir. Birinci model için blok yerleşiminde the pressure distributions on the block type quay düzenli yerleşim, ikinci model için blok yerleşiminde walls due to the backfill and water, displacement düzensiz yerleşim (iki farklı kambur tipi) ile yapının and accelerations of the blocks were investigated geometrisi değiştirilecektir. Deneylerde düzenli ve experimentally. An experimental study was carried düzensiz kayıtları üretlerek kullanılmıştır böylece yapı out for two different models. For the first model type, davranışı belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca yapı davra- blocks were placed regularly and for second model nışı üzerindeki düzensiz yerleşimde geri dolgu ile blok type, geometry of the model was changed by pla- arakesit düzlemindeki geometri etkisi araştırılmıştır. cing the blocks irregularly at backfill interface. Thus Elde edilen bilgiler ile literatürdeki mevcut bilgilere the effect of geometry on intersection plane betwe- büyük katkı sağlamıştır. Çünkü bu konuda bloklu ya- en backfill and blocks were investigated. The results pıların tasarımı için hala sağlıklı bilgi mevcut değildir, obtained from this study will contribute to existing örneğin bloklar arasındaki sürtünmeler, yapının geo- knowledge in literature. metrisi, yapının arkasındaki basınç dağılımı gibi. Özel- A numerical model was also carried out to develop likle blokların birbirinden bağımsız hareket etmeleri ve a performance based analysing method using the geri dolgudaki çökme basınç dağılımını etkilemekte- experimental results to understand the response of dir. Deneysel çalışmadan elde edilen sonuçlar sonlu the block type quay walls. The results were found elemanlar ile çözümlenmiş sayısal modelin kalibras- agree with the experimental results. yon aşamasında kullanılmıştır. Böylece blok tipi yapı This study showed that deterministic method does için davranışa dayalı analiz yöntemi sayısal model yar- not represent the seismic behaviour of the block dımıyla çözümlenmiştir. type wall. Back face geometry of the wall is also an effective property on the stability of the block type quay walls. General Directorate of Infrastructures (Ministry of Transportation, Maritime and Communication) supported this research study because this problem is very important for the applications and also the code of Planning and Design of Coastal Structures in Turkey.

40 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM PROF. DR. İSMAIL TEKE DEPARTMENT MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ / MECHANICAL ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 15.02.2008 - 15.02.2011 DESTEK TÜRÜ TUBITAK 1001 FUNDED BY 211.635 TL BÜTÇESI BUDGET SOĞUTUCULARDA KONDENSER PERFORMANSININ İYILEŞTIRILMESI IMPROVING THE CONDENSER PERFORMANCE OF REFRIGERATORS www.yildiz.edu.tr Soğutma sistemlerinde kondenser per- The performance of the cooling system is in- formansını arttırarak kompresör işi veya versely proportional with consumed energy. kondenser maliyeti azaltılabilir. Bu Proje- When rejected heat is constant, it is possible de bu amaca yönelik olarak tek boru ve increasing the performance of the cycle with boru demetlerinde kaplamalı, eşmerkezli reducing the compressor work or reducing sulu ve buharlaşmalı olmak üzere farklı condenser surface area decreases produ- numuneler üzerinde ısı ve kütle geçişi in- ction cost. In the cooling systems , decre- celenmiştir. İncelemede, kaplamalardaki asing condensation temperature reduces enerji depolamaları da dikkate alınmıştır. required compressor work. Therefore, less Çalışma sonucunda bahsedilen her bir energy consumption cooling system will be uygulamanın kondenser performansını constituted. Furthermore, with technological dolayısıyla soğutucu performansını iyileş- developments, minimization of heating and tirdiği görülmüştür. cooling systems is an expected requirement. Doğal taşınım şartlarında üst üste dizili This obtained advantage which leads to use yatay boru demetinden oluşan açık kon- reduced condenser surface area, provides denserlerde yoğuşma sıcaklığını düşür- to reach indicated aim and decreasing the mek amacıyla yapılan bu çalışmada, farklı production cost. To realize both of the indica- ted redevelopments , decrease of condenser temperature is aimed. For this reason, as a difference to classical evaporative conden- sers, with coating a water absorbent material to tube surfaces and as a result decreasing of surface temperature is predicted. General- ly, condenser tubes used in cooling systems

29 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. İsmail TEKE - TUBITAK 1001 yapıda deney numuneleri oluşturularak a) Kaplamasız have small diameters. If tubes are coated until the critical di- tek boru b) Kumaş (Fitil) kaplamalı tek boru c) Perlitli ameter , heat transfer will increase. Because the material of beton kaplamalı tek boru d) Eş merkezli sulu tek boru coated surface is also water absorbent, not only vaporizati- e) Eksantrik sulu tek boru f)Kaplamasız boru demet- on surface increases in developed condenser but also heat leri g) Bacalı doğal çekişli kaplamasız boru demeti h) transfer will increase. Additionally mass transfer will occur in Zorlamalı fanlı boru demeti i) Kumaş (Fitil) kaplamalı this condition. The cooling systems generally work intermit- boru demeti j) Isı ve kütle geçişinin birlikte gerçekleş- tent and these systems are transient . Used coating materi- tiği kumaş (fitil) kaplamalı yüzeyi ıslak boru demetleri al has a high capacity heat storage property so condenser için deneysel ve sayısal çalışmalar yapılmıştır. wil work in lower temperatures and will be permanent. In free Doğal taşınım şartlarında yukarıda belirtilen özelikler- convection conditions , three different types open condenser deki kondenser borularından olan ısı geçişini belirle- will be formed. Without coating. Coated with a water absor- yebilmek için çok amaçlı kullanılabilecek bir deney bent and high heat conduction coefficient material. Coated tesisatı oluşturulmuştur. with a water absorbent , high heat conduction coefficient Deney tesisatı ve ürün üzerinde gerçekleştirilen de- and high heat storage property material. İt is indicated that neyler ve yapılan sayısal çalışmalar sunucunda eş experimental results corelations for single horizantal tube in merkezli sulu boru performansının en yüksek olduğu free convection conditions, calculated Nu values deviate belirlenmiştir. with a ratio of 50% in defined Ra range in the literature. Proje süresince farklı faaliyet dönemlerinde oluşan İt is explained that differences between experimental data çıktılar ile altı adet uluslararası hakemli dergilerde ya- stemps from wrong choice of measurement systems , wrong yın ve dört adet uluslararası bildiri yapılmıştır. sized experimental room and instabilty of temperature and velocity areas that involves from movements of bulk flow. For this reason all experiments which has a object of heat transfer 275 (dry) and compound heat and mass transfer, will carry out in BESLEME KOLLEKTÖR termodynamics laboratory of Arçelik A.Ş. Çayırova R&D De- SU DEPOSU partment which has conditioned room. SU HATTI VE Horizontal overlapped tube bundle is used at open conden- NEM ÖLÇER ÞARTLANDIRMA ser in cooling systems. The tubes in the bundle will be coated to critical diameter in order to decrease the surface tempera- ISITICILARI GÜÇ KAYNAÐI ture. The values of heat transfer and surface temperatures for coated tubes will be compared with normal tube. The results VERÝ TEST SÝLÝNDÝRÝ ISITICI of previous experimental and numerical studies show that TOPLAMA at constant heat flux and constant environment conditions ÜNÝTESÝ SU TOPLAMA KABI ELEKTRÝKSEL when single horizontal tube’s surface was coated to ciritcal ANA DEPO YÜKLEME KONTROL diameter, decrease of surface temperature was determined BÝLGÝSAYAR VE ÖLÇÜM PANOSU experimentally and numerically. In this study , changes of HASSAS TERAZÝ heat transfer at multiple horizontal tube will be examined. Optimum coating thickness and distance between the tubes MÝNÝPOMPA will be investigated. Both experimental and numerical study will be done. The model of the system will be meshed and plotted in Gambit. The results and correlations which are ob- tained from Fluent CFD programme will be compared with experimental results and correlations. In the evaporative condenser, coating material will be hygros- cobic and the surface will be kept wet. So with compound heat and mass transfer, surface temperature will decrease. The changes of heat and mass transfer will be studied with different number of horizontal tubes. The optimum coating thickness and the distance between tubes will be determined for evaporative conditions experimentally. With the obtained experimental data in free convection conditions, the new correlations will be formed for tube bundles at compound heat and mass transfer. The cooling systems generally work intermittent and the- se systems are transient . Coating surface material which is used in evaporative condenser not only being hygroscobic but also has high heat storage property. So condenser can work at low temperatures and continuously. The changes of heat and mass transfer at horizontal tube bundles in conti- nuous and intermittent condition will be investigated. The optimum coating thickness and the distance between tubes will be determined for evaporative conditions experimental- ly. With the using of obtained experimental data in free con- vection condition, the new correlations for tube bundles at compound heat and mass transfer. The experiments which is independent from cooling system , will be repeated with water source system. Determined temperature differences ( enviroment and surfa- ce temperature of condenser ) are provided by conditioned bath. Inlet and outlet temperature of condenser, enviroment temperature, surface temperature and flow rate will be me- asured. With the using of obtained experimental data in free convection condition, the new correlations for tube bundles at compound heat and mass transfer. Besides , new correla- tions will be compared with previous experimental setup cor- relations. Firstly, three types of condenser which are formed from horizontal tubes which have constant surface tempe- rature will be compared in terms of performance indepen- dent from cooling system. Then as an example for the COP analyse connecting to a domestic cooler experiments will be repeated at same ambient conditions. The increase at the performance of the cooling system will be analysed for new condensers.

41 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR BÖLÜM PROF. DR. RAHMI GÜÇLÜ DEPARTMENT MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ / MECHANICAL ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 01.05.2010 - 01.05.2012 DESTEK TÜRÜ TUBITAK 1001 FUNDED BY 193.730 TL BÜTÇESI BUDGET YAPISAL SISTEMLERIN FARKLI BOZUCU GIRIŞLER ETKISI ALTINDAKI TITREŞIMLERININ ANALIZI VE AKTIF-PASIF KONTROLÜ VIBRATION ANALYSIS AND ACTIVE-PASSIVE CONTROL OF STRUCTURAL SYSTEMS AGAINST VARIOUS DISTURBANCE EFFECTS www.yildiz.edu.tr Yapısal sistemlere etkiyen bozucu girişler Disruptive input (vibrations arised from (taşıt, makine, deprem, rüzgâr kaynaklı vehicle, machine, earthquake, wind) titreşimler), yapısal sistemlerin güvenliği which effects the structural systems is açısından oldukça önemli bir problemdir. an important problem in terms of stru- Geçmişte meydana gelen yüksek şiddet- ctural systems safety. Destructive eart- teki depremler ülkemizde ve dünyada pek hquakes occurred in the past, have ca- çok can ve mal kaybına neden olmuştur. used multitude loss of life and property Bu durum, özellikle depremde hasar gör- in our country and the world. This case memesi istenen yapıların titreşim kontro- displays necessity of the vibration cont- lünün gerekliliğini ortaya koymaktadır. rol of structures that would not whish to Önerilen projede gerçek yapısal sistem- suffer damage. lerin maruz kaldıkları, bir sarsıcı veya raylı In the proposed project, vibration me- taşıttan kaynaklanan bozucu etkilere kar- asurements of structural systems will şı titreşim ölçümleri gerçekleştirilecek- be performed against the disturban- tir. Daha sonra yapısal sistemin statik kat ce resulted from rail vehicles or shaker. planlarından yararlanılarak, yapı paramet- Later, by using storey plans of the stru- releri belirlenecek ve modeli kurulacaktır. ctural system, structure parameters will

30 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. Rahmi GÜÇLÜ - TUBITAK 1001 Ölçüm sonuçları ile model üzerinden elde edilen si- be determined and the model of the structure will 277 mülasyon sonuçları karşılaştırılarak modelin gerçeğe be created. Comparing the measurements results yakınlığı gözlemlenecektir. Elde edilen ideal modele, and simulation results obtained from the model, the gerçek deprem verileri bozucu giriş olarak uygulana- closeness of model to real system will be observed. rak, seçilen binanın bu durumdaki titreşimleri incele- Real earthquake datas have been applied as distur- nebilecektir. Bu uygulama, hem ülkemizde yaşanan bance to obtained ideal model. Then, vibrations of Kocaeli Depremi için hem de dünyada yaşanan bü- selected structure will be examined. This application yük ölçekli depremlerden (Kobe, Northridge, vs.) biri enables the vibration analysis of selected structure için yapılarak seçilen binanın deprem esnasındaki tit- for both Kocaeli earthquake and large scale eart- reşimleri incelenecektir. Bu şekilde, elde edilen ideal hquakes of world (Kobe, Northridge). In this way, by model yardımıyla binaların gerçek deprem karşısın- yhe help of ideal model, dynamic behavior of stru- daki dinamik davranışları önceden kestirilebilecek ve ctures in view of real earthquakes could be predic- emniyetli olup olmadığına karar verilebilecektir. Uygu- ted and decided whether the structure is safety or lanan ölçüme dayalı analiz yönteminin tüm yapılarda not. Studies for the use of analysis method based on etkin olarak kullanılabilmesi için çalışmalar yapılacaktır. applied measurement to all structures in an effecti- Modellenen yapısal sistemin titreşimlerinin kontrolü ve way will be performed. In computer environment, için aktif ve pasif kontrol teknikleri kullanılarak, bilgi- different solutions will be developed for using active sayar ortamında çeşitli çözümler geliştirilecektir. Aktif and passive control techniques in order to control kontrol uygulamalarının en önemli kısmı olan kontrol structural system vibration. In the cotrol algorithm algoritması tasarımında, bir çok çalışmada ihmal edi- design that is the most important part of active len kontrol girişindeki zaman gecikmesi ve yapısal control applications, passed over time delay in the sistem parametrelerinin kesin olarak belirlenememe- control input and parameters of structural system sinden kaynaklanan parametre belirsizlikleri sistemin could not be determined exactly. In order to remove dinamiğine dahil edilerek, bu etkileri hesaba katan this parameter uncertainity, control design related to kontrolör tasarımı gerçekleştirilecektir. these effects performed by including these uncertai- nities to system dynamics. Aktif Ayarlı Kütle Damperli Bina Modeli Active Adjustable Mass Damper Building Model

42 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR PROF. DR. AHMET TOPUZ BÖLÜM METALURJI VE MALZEME MÜHENDISLIĞI DEPARTMENT METALLURGICAL AND MATERIALS ENGINEERING BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI START-END DATE 01.04.2011 - 01.04.2013 DESTEK TÜRÜ TUBITAK 1001 FUNDED BY 183.870 TL BÜTÇESI BUDGET KOMPOZIT SÜRTÜNMELI FREN BALATALARINDA YERLI UÇUCU KÜL KATKISININ BALATA ÖZELLIKLERINE ETKISININ INCELENMESI VE KULLANILABILIRLIĞININ SAPTANMASI INVESTIGATING THE EFFECT OF DOMESTIC FLY ASH ON LINING PROPERTIES IN COMPOSITE FRICTION BRAKE LINING AND DETERMINING THEIR USABILITY www.yildiz.edu.tr Bu proje kapsamında ilk olarak uçucu In this study fırst detailed lierature research kül katkılı fren balatalarının testleri, was made in the topics of brake lininigs standarları,förmülasyonları, ve üretim containinig fly ash, characterization. proses paramereleri konularında detaylı testing, sandarts,fomulation and literatür incelemesi yapılmıştır. Tiçari process parameters. Commercial olarak kullanılan kompozit fren balatası composite brake linings were örnekleri incelenmiştir. Yerli termik investigated. Characerizations fly santrallerden temin edilen uçucu küllerin ash samples obtained from different karekterizasyonları yapılarak Balatalara local power plants were made and katılabilecek kül cinsleri belirlenmiştir. fly ash types which can be in the Yapılan çalışmalar ışığında kütleçe %40 production of brake lininigs were used -60 ucucu kül içeren formülasyonlar idendifed. Formulations that contain oluşturularak bunlardan laboratuar 40-65% fly ash were developed and ölçekli numuneler üretilmiştir. Üretilen samples were produced in laboratuary numuneler üzerinde fiziksel, kimyasal, scale.pysical,mechanical,chemical mekanik testler ile aşınma ve sürtünme and tiribologial test were applied to

31 YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY Mühendislik ve Mimarlık Engineering and Architecture Prof. Dr. Ahmet TOPUZ - TUBITAK 1001 testleri yapılarak en uygun förmülasyon ve optimum determine the optimum formulation and production üretim proses paramerelerine sahip balata malzemesi process. Especially formulations which include fly belirlenmişir. %40 ucucu kül içeren formülasyonun ash 40% as a filler exhibited the closest tribological ticari balatalara en yakın tribolojik özeliklere sahip properties to commercial brake linings. olduğu saptanmıştır. 279

43 PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ YILDIZ TECHNICAL UNIVERSITY PRINCIPAL INVESTIGATOR PROF. DR. GÜLAY ZORER GEDİK BÖLÜM MIMARLIK / ARCHITECTURE DEPARTMENT 15.04.2012 - 15.04.2014 BAŞLAMA-BITIŞ TARIHI TUBITAK 1001 START-END DATE 150.930 TL DESTEK TÜRÜ FUNDED BY BÜTÇESI BUDGET TOPLU KONUT YERLEŞİMLERİNİN RÜZGAR VE GÜRÜLTÜ DENETİMİ AÇISINDAN OPTİMİZASYONU OPTIMIZATION OF MASS-HOUSING SETTLEMENTS IN TERMS OF WIND AND NOISE CONTROL www.yildiz.edu.tr Bu çalışmada tasarımcıya rehberlik ede- In this study, in order to be able to gu- bilmek amacıyla, rüzgar ve gürültü açısın- ide designers, the building formations dan farklı iklim bölgeleri ve farklı yönlen- and combinations are determined that dirme durumlarında maksimum konforlu provide comfortable spaces in maxi- kullanım alanı oluşturacak tasarım biçim- mum according to the different climate lenişleri belirlenmiştir. Ayrıca, her iki ko- zones and different orientations. In ad- nunun sorun olarak çakıştığı durumlarda, dition, optimal barriers are designed for optimizasyonu sağlayacak engel tasarım- the case where the problem occurs in ları yapılarak, çözüm önerileri geliştirilmiş terms of both subject and solutions de- ve bu öneriler simülasyorla test edilerek veloped and tested by simulations and özgün sonuçlar ortaya konmuştur. Ça- the original results have been revealed. lışmanın yöntemi; iklim bölgelerine göre Methodology is based on creating sett- enerji etkin yapı biçimi ve konumlanma lement scenarios using the data of ener- verileri göz önüne alınarak, yerleşim se- gy efficient building forms and positions naryoları oluşturmak, beş farklı iklim böl- and simulation of five different clima- gesi (Soğuk, sıcak nemli ve sıcak kuru, tic zones (cold, hot humid and hot dry,