อจท. ภาษาไทย หลักภาษา ม.4

๒หน่วยการเรียนรู้ที่ การเขยี นเรียงความ ย่อความ จดหมาย การเขยี นเรียงความ ย่อความ และจดหมาย เป็นกระบวนการที่ตอ้ งใชท้ กั ษะการเขียนเพอ่ื การส่ือสารทางความคิดที่มนุษยใ์ ชอ้ ยู่ เสมอในชีวติ ประจาวนั ท้งั การเขียนเรียงความ ยอ่ ความ และจดหมาย มีกระบวนการ คิดและรูปแบบท่ีแตกต่างกนั ผู้เขยี น ตอ้ งศึกษาทาความเขา้ ใจใหถ้ ่องแทเ้ สียก่อน จึงจะทาใหง้ านเขียนน้นั ๆ มีคุณภาพและสามารถใชส้ ่ือสารไดต้ รงตามเจตนาและความคิด

๑ การเขียนเรียงความ เรียงความ • การเขียนขยายขอ้ ความโดยการเรียงร้อยถอ้ ยคาใหเ้ ป็นเรื่องราว • แสดงความรู้ ความคิด อารมณ์ ความรู้สึก จินตนาการ และความเขา้ ใจ • ภาษาที่ถูกตอ้ ง เหมาะสม ตรงความหมาย กะทดั รัด สละสลวย เป็นระบบท่ีน่าอ่าน

๑ การเขียนเรียงความ (ต่อ) ๑. องค์ประกอบของเรียงความ คานา • เป็นส่วนแรกที่เปิ ดประเดน็ ใหผ้ อู้ ่านทราบวา่ จะเขียนเรื่องอะไร • เป็นส่วนท่ีชกั นาใหผ้ อู้ ่านสนใจ ทาใหเ้ ร่ืองน่าอ่านยง่ิ ข้ึน • ตอ้ งเขียนใหก้ ระชบั เร้าใจ ใคร่รู้ • อยา่ เขียนออ้ มคอ้ ม เขียนเน้ือหาไม่ตรงกบั เน้ือเร่ือง เขียนยาวเกินไป • อยา่ เขียนออกตวั เป็นทานองที่มีความรู้นอ้ ย หรือไม่พร้อมท่ีจะเขียน เนื้อเรื่อง • เป็นส่วนสาคญั ที่สุดในการเขียนเรียงความ • เป็นส่วนที่นาเสนอความรู้ ความคิด ความรู้สึก ทรรศนะของผเู้ ขียน • จดั ลาดบั ความคิดใหเ้ ป็นระบบตามโครงเรื่อง • เรียบเรียงดว้ ยภาษาท่ีกะทดั รัดถูกตอ้ งตามหลกั ภาษา และสละสลวย

๑ การเขยี นเรียงความ (ต่อ) ๑. องค์ประกอบของเรียงความ สรุป • เป็นส่วนสุดทา้ ยของการเขียนเรียงความ • ผเู้ ขียนจะตอ้ งเนน้ ความรู้ ความคิดหลกั หรือประเดน็ สาคญั ของเร่ืองท่ี เขียนอีกคร้ังใหไ้ ดใ้ จความและสอดคลอ้ งกบั เน้ือเร่ือง • อาจสรุปดว้ ยคาถาม ขอ้ คิด คาคม สุภาษิต บทร้อยกรอง อยา่ งใดอยา่ ง หน่ึง โดยใชถ้ อ้ ยคาที่กระชบั คมคาย เพ่ือใหผ้ อู้ ่านประทบั ใจ นาขอ้ คิด ไปไตร่ตรองต่อไปได้

๑ การเขยี นเรียงความ (ต่อ) ๒. การวางโครงเร่ืองเรียงความ ระดมความคิดวา่ มีคา กลุ่มคา หรือขอ้ ความใดที่เกี่ยวขอ้ งกบั เร่ืองท่ีจะเขียนบา้ ง แลว้ เขียนคา กลุ่มคา หรือขอ้ ความน้นั ไว้ ต้งั คาถามที่สงสัย ใคร่หาคาตอบ เขียนคาถามเป็นขอ้ ๆ แลว้ พยายามหาคาตอบ ส้นั ๆ โดยอาจตอบเองหรือคน้ ควา้ หาความรู้จากแหล่งความรู้ต่างๆ จดั ลาดบั คาถาม-คาตอบน้นั ๆ วา่ ควรลาดบั ก่อนหลงั อยา่ งไร ควรจดั หวั ขอ้ ใด ในส่วนคานา เน้ือเร่ือง หรือสรุป โดยจดั ใหไ้ ม่ซ้ากนั ไม่วกวนสบั สน และตดั ส่วนท่ีไม่จาเป็ นออก

๑ การเขยี นเรียงความ (ต่อ)

๑ การเขยี นเรียงความ (ต่อ)

๑ การเขียนเรียงความ (ต่อ) ๓. วธิ ีการเขยี นเรียงความ • เขียนเรียงความตามโครงเร่ืองท่ีกาหนด • ใชค้ า ขอ้ ความ สุภาษิต ท่ีไดค้ ิดไวใ้ นตอนตน้ ประกอบการเขียน ขยาย ขอ้ ความจากโครงเรื่อง • ใชส้ านวนโวหารที่เหมาะสมกบั เน้ือเรื่อง • มีหลกั ฐาน ขอ้ มูลประกอบหรืออา้ งอิงจากแหล่งท่ีเชื่อถือได้ • มีอยา่ งนอ้ ย ๓ ยอ่ หนา้ คือ คานา เน้ือเร่ือง และสรุป • ทบทวนขอ้ ความที่เขียนวา่ สอดคลอ้ ง เป็นเร่ืองเดียวกนั ตามประเดน็ ในโครงเร่ืองที่กาหนดหรือไม่ • ใหเ้ พอ่ื นๆ หรือผรู้ ู้อ่าน แลว้ วพิ ากษว์ จิ ารณ์ใหข้ อ้ เสนอแนะเพิม่ เติม • พจิ ารณาขอ้ เสนอแนะ ปรับปรุงแกไ้ ขเพ่มิ เติม แลว้ นามาเขียนเรียบ เรียงใหม่อีกคร้ังหน่ึง

๑ การเขยี นเรียงความ (ต่อ) ลกั ษณะของเรียงความทดี่ ี เอกภาพ เน้ือหาทุกส่วนมีความเก่ียวเนื่องเป็นเรื่องเดียวกนั ไม่กล่าวนอกเรื่อง นอก ประเดน็ สัมพนั ธภาพ เน้ือหาทุกส่วนมีความสมั พนั ธเ์ กี่ยวเนื่องกนั ตามลาดบั ไม่สบั สน สารัตถภาพ เน้ือหาแต่ละส่วนมีความสมบูรณ์ ถูกตอ้ ง ครบถว้ น

๑ การเขยี นเรียงความ (ต่อ)

๑ การเขยี นเรียงความ (ต่อ) สานึกรักบ้านเกดิ (รางวลั ชนะเลิศโครงการสานึกรักบา้ นเกิด) • มคี วามสมบูรณ์ในการเขยี นเรียงความทม่ี อี งค์ประกอบครบท้งั ๓ ส่วน o คานา เปิ ดประเดน็ ใหท้ ราบวา่ จะเขียนเร่ืองราวใดท่ีเกี่ยวกบั สานึก รักบา้ นเกิด ดว้ ยภาษาท่ีเรียบง่าย กะทดั รัด สอดคลอ้ งกบั ช่ือเรื่อง o เนื้อเรื่องมีการนาเสนอเน้ือเรื่องอยา่ งเป็นลาดบั ข้นั ตอนมีความสมั พนั ธ์ สอดคลอ้ ง น่าอ่าน น่าติดตามไดต้ ลอดท้งั เรื่อง o สรุป ครอบคลุมและตรงประเดน็ โดยใชถ้ อ้ ยคาสาคญั ๆ มาช่วย สรุปเรื่องไดอ้ ยา่ งน่าสนใจ • มีเอกภาพ • มีสมั พนั ธภาพ • มีสารัตถภาพ

๒ การเขยี นย่อความ ย่อความ • เป็นคาท่ีใชก้ นั โดยทวั่ ไปในวชิ าภาษาไทยในความหมายของการลดใหส้ ้นั • เป็นการเรียบเรียงเสนอเฉพาะใจความสาคญั ของเรื่องอยา่ งยอ่ ๆ • อ่านเขา้ ใจไดอ้ ยา่ งรวดเร็ว มีสาระถูกตอ้ ง ครบถว้ น และสมบูรณ์ตามเร่ืองเดิม การเขยี นย่อความ • อาจยอ่ จากขอ้ เขียนร้อยแกว้ ร้อยกรอง • อาจเป็นวชิ าการ สารคดี บนั เทิงคดี จดหมาย แจง้ ความ ประกาศ คาสงั่ แถลงการณ์ หรืออาจเป็นยอ่ ความจากการฟังปาฐกถา คาปราศรัย โอวาท คาบรรยาย อภิปราย

๒ การเขยี นย่อความ (ต่อ) ๑. โครงสร้างของย่อความ ย่อความเรียงร้อยแก้วธรรมดา ย่อความเรียงทตี่ ดั ตอนมา

๒ การเขยี นย่อความ (ต่อ) ๑. โครงสร้างของย่อความ ย่อประกาศ แจ้งความ แถลงการณ์ ระเบียบ คาส่ัง กาหนดการ ฯลฯ ย่อจดหมายโต้ตอบ สาร หนังสือราชการ

๒ การเขยี นย่อความ (ต่อ) ๑. โครงสร้างของย่อความ ย่อรายงาน พระราชดารัส โอวาท สุนทรพจน์ ปาฐกถา

๒ การเขยี นย่อความ (ต่อ) ๑. โครงสร้างของย่อความ ย่อบทร้อยกรอง

๒ การเขยี นย่อความ (ต่อ)

๒ การเขียนย่อความ (ต่อ) ย่อนิทานเรื่อง ปากร้ายใจดี ของ พระราชธรรมวาที (ชยั วฒั น์ ธมฺมวฑฺฒโน) จาก นิทานสนุกปลุกใจ ความว่า เดก็ ชายคนหน่ึงอยากไปเที่ยวป่ ามากและไม่ยอมฟังคาหา้ มปรามของแม่ แม่ โกรธจึงด่าว่าใหค้ วายป่ าขวิดตาย เมื่อเดินทางมาไดร้ ะยะหน่ึงมีควายป่ าว่ิงปราดเขา้ ใส่ เพ่ือจะขวิด เขาจึงไดต้ ้งั สัตยว์ า่ ถา้ แม่ของเรากล่าวคาใดดว้ ยปาก คาน้นั อยา่ ไดเ้ ป็ นจริง เลย แม่คิดขอ้ ใดดว้ ยใจ ขอขอ้ คิดของแม่น้นั จงเป็ นจริงเถิด แลว้ เขาก็รอดพน้ อนั ตราย เพราะคาด่าของแม่น้นั มิไดก้ ล่าวออกมาดว้ ยความต้งั ใจที่จะใหเ้ ป็นเช่นน้นั

๒ การเขยี นย่อความ (ต่อ) ๒. ความสาคญั ของการย่อความ • ช่วยประหยดั เวลาของผอู้ ่าน • ช่วยใหเ้ ขา้ ใจเรื่องท่ีมีเน้ือหามาก เน้ือหายาก หรือมีความซบั ซอ้ นไดด้ ีข้ึน • ช่วยใหเ้ ขา้ ใจสาระสาคญั • ช่วยใหผ้ ทู้ ่ีไม่ไดอ้ ่านจากตน้ ฉบบั จริงไดร้ ับประโยชน์จากการอ่าน

๒ การเขยี นย่อความ (ต่อ) ๓. หลกั การย่อความ การอ่านเพื่อย่อความ • เป็นการอ่านแบบสรุปความหรือการอ่านจบั ใจความสาคญั ของเร่ือง o อ่านเร่ืองที่จะเขียนยอ่ ความท้งั หมดอยา่ งละเอียด เพ่อื ใหท้ ราบวา่ เป็นเรื่องเก่ียวกบั อะไร ใคร ทาอะไร ท่ีไหน เม่ือไร อยา่ งไร o แยกอ่านและทาความเขา้ ใจเร่ืองแต่ละยอ่ หนา้ อยา่ งละเอียด o จบั ความคิดหลกั หรือประโยคใจความสาคญั ในแต่ละยอ่ หนา้

๒ การเขยี นย่อความ (ต่อ) ๓. หลกั การย่อความ การเขยี นเพื่อย่อความ • ขอ้ ความท่ียอ่ o มีเฉพาะสาระสาคญั คือ ความคิดหลกั o ในกรณีที่สาระสาคญั ซ้ากนั หลายๆ แห่ง ใหก้ ล่าวเพยี งคร้ังเดียว o ครอบคลุมประเดน็ สาคญั ของเร่ืองไดค้ รบถว้ น สมบูรณ์ ถูกตอ้ ง o ขอ้ ความที่เป็นคาพดู ถา้ ไม่ใช่ประเดน็ สาคญั ใหต้ ดั ออก ถา้ เป็น ประเดน็ สาคญั ใหส้ รุปส้นั ๆ o ขอ้ ความที่ยอ่ เรียงลาาดบั อยา่ งไรก็ไดใ้ หอ้ ่านเขา้ ใจง่าย

๒ การเขยี นย่อความ (ต่อ) ๓. หลกั การย่อความ การเขยี นเพื่อย่อความ • สานวนภาษา o ใชส้ านวนภาษาของผยู้ อ่ โดยเป็นการเรียบเรียงเน้ือความใหม่ o เรียบเรียงเป็นเร่ืองราวในรูปแบบร้อยแกว้ o ใชส้ านวนภาษาท่ีดี มีความกะทดั รัด ชดั เจน สละสลวย น่าอ่าน และถูกตอ้ ง ตามหลกั การใชภ้ าษา o สานวนภาษาหรือคายาก คายาว ในเรื่องเดิมใหเ้ ปลี่ยนมาใชค้ า ธรรมดา o ไม่จาเป็นตอ้ งใชอ้ กั ษรยอ่ ในขอ้ ความท่ียอ่ o ถา้ เร่ืองเดิมเป็นร้อยกรองใหย้ อ่ ความเป็นร้อยแกว้ o ใชส้ านวนภาษาที่คงไวซ้ ่ึงลีลาหรือน้าเสียงใหเ้ หมือนเดิม

๒ การเขยี นย่อความ (ต่อ) ๓. หลกั การย่อความ การเขียนเพื่อย่อความ • ความยาวของยอ่ ความ o ไม่มีกฎเกณฑแ์ น่นอน o ข้ึนอยกู่ บั ความตอ้ งการและการนาไปใชป้ ระโยชน์ o ที่สาคญั คือ สาระสาาคญั และพลความในเรื่องเดิม o ถา้ ยอ่ ส้นั มากไป จะไม่ไดใ้ จความครบถว้ นตามเรื่องเดิม

๓ การเขยี นจดหมาย จดหมายทเ่ี ราส่ือสารกนั อยู่ แบ่งเป็ น ๔ ประเภท จดหมายส่ วนตวั จดหมายธุรกจิ จดหมายกจิ ธุระ จดหมายราชการ

๓ การเขียนจดหมาย (ต่อ) ๑. การเขยี นจดหมายกจิ ธุระ ส่วนท่ี ๑ • หน่วยงานเจา้ ของจดหมาย วนั เดือน ปี จุดมุ่งหมายของการ • ใชค้ าวา่ “เรื่อง” คาข้ึนตน้ ใชค้ าวา่ “เรียน” ตามดว้ ยชื่อตาแหน่งหรือช่ือบุคคล • ถา้ มีรายละเอียดหรือขอ้ มูลต่างๆ ส่งไปดว้ ย กใ็ ชค้ าวา่ “ส่ิงท่ีส่งมาดว้ ย” ส่วนท่ี ๒ • เป็นใจความของจดหมายกิจธุระฉบบั น้นั ซ่ึงอาจมีหลายยอ่ หนา้ ก็ได้ ส่วนท่ี ๓ • คาลงทา้ ย ซ่ึงส่วนใหญ่ใชค้ าวา่ “ขอแสดงความนบั ถือ” • มีลายเซ็นพร้อมวงเลบ็ ชื่อ สกลุ เตม็ และตาแหน่งของผเู้ ขียนจดหมาย

๓ การเขยี นจดหมาย (ต่อ)

๓ การเขียนจดหมาย (ต่อ) ๒. ข้อควรคานึงในการเขยี นจดหมาย • เขียนขอ้ ความในจดหมายใหช้ ดั เจน จะช่วยใหเ้ กิดประโยชน์ท้งั ผสู้ ่งสาร และผรู้ ับสารตามท่ีต้งั วตั ถุประสงคไ์ ว้ • ใชร้ ูปแบบของจดหมายใหถ้ ูกตอ้ งซ่ึงแสดงใหเ้ ห็นถึงความเป็นผรู้ ู้จกั กาลเทศะ และส่งผลใหก้ ารส่งจดหมายฉบบั น้นั สมั ฤทธิผล • แสดงมารยาทที่เหมาะสมกบั บุคคลที่ติดต่อดว้ ย ท้งั การเลือกใชถ้ อ้ ยคา ภาษา ความสะอาด กระดาษเขียน • การบรรจุซองจะตอ้ งเรียบร้อยจ่าหนา้ ซองใหช้ ดั เจน โดยเขียนระบุชื่อ ผรู้ ับ ที่อยู่ และรหสั ไปรษณียใ์ หช้ ดั เจน

๓หน่วยการเรียนรู้ที่ การเขยี นอธิบาย การเขยี นอธิบาย • เป็ นการเขียนท่ีมุ่งให้ผูอ้ ่านเข้าใจเร่ืองราว อยา่ งใดอยา่ งหน่ึงไดโ้ ดยถูกตอ้ งชดั เจน • เป็ นการเขียนเชิงปฏิบัติที่ผูเ้ ขียนจะต้องมี ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเร่ื องที่เขียน จุดมุ่งหมาย ประเภท และวิธีการเขียนอธิบาย จึงจะช่วยให้การเขียนอธิบายน้นั สัมฤทธิผล ตรงตามที่ไดต้ ้งั จุดประสงคไ์ ว้

๑ จุดมุ่งหมายของการเขยี นอธิบาย การเขยี นอธิบาย • เป็ นการเขียนเชิงปฏิบตั ิท่ีมีจุดมุ่งหมายเพื่อขยายความ ตีความ หรือแสดงเน้ือหา ความรู้ใหก้ ระจ่าง รวมท้งั การวเิ คราะห์ขอ้ เทจ็ จริง และการใหเ้ หตุผลต่างๆ • มีความมุ่งหมายใหผ้ อู้ ่านเขา้ ใจเร่ืองราวอยา่ งใดอยา่ งหน่ึงอยา่ งถกู ตอ้ งชดั เจน เช่น o อธิบายวธิ ีการทาขนมครก o ตาราทุกสาขาวชิ ากค็ ือการเขียนอธิบายในเน้ือหาวชิ าของสาขาน้นั ๆ o คาแนะนาต่างๆ เช่น คาแนะนาการป้องกนั โรคติดต่อ • มีความสาคญั มากต่อการส่ือสาร เนื่องจากการช้ีแจงเรื่องต่างๆ หากไม่สามารถ ถ่ายทอดไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ งชดั เจน การสื่อสารยอ่ มไม่ประสบความสาเร็จ

๒ ประเภทการเขยี นอธิบาย ๑. การเขียนอธิบายประเภทคาจากดั ความ การเขียนอธิบายความหมายของคา ขอ้ ความ สานวน สุภาษิต คาพงั เพย หวั ขอ้ ทางวชิ าการต่างๆ

๒ ประเภทการเขียนอธิบาย (ต่อ) ๒. การเขียนอธิบายประเภทเชิงอรรถ เป็นคาอธิบายหรือขอ้ อา้ งอิงที่เขียนหรือพิมพไ์ วท้ ี่ส่วนล่างของหนงั สือ หรือตอนทา้ ยของเร่ือง

๒ ประเภทการเขยี นอธิบาย (ต่อ) ๓. การเขยี นอธิบายประเภทความรู้หรือวชิ าการ • ผเู้ ขียนจะตอ้ งมีความรู้ในเร่ืองน้นั อยา่ งแทจ้ ริง • อาจเป็นความรู้ท่ีไดจ้ ากหลกั ฐานและการคน้ ควา้ หรือการท่ีไดย้ นิ ไดฟ้ ัง มาจากแหล่งท่ีเช่ือถือได้ • การเขียนจะตอ้ งใชค้ วามชดั เจน ความง่าย และความถูกตอ้ งของภาษา พระบรมราชาธิบาย พระราชนิพนธ์ในรัชกาลท่ี ๕ วา่ ดว้ ยธรรมเนียมราช ตระกลู ในกรุงสยาม ซ่ึงพระองคท์ รงพระราชนิพนธ์ข้ึนเมื่อวนั เสาร์ เดือน ๕ แรม ๑๐ ค่า ปี ขาล สมั ฤทธิศก จุลศกั ราช ๑๒๔๐ ตรงกบั วนั ที่ ๒๗ เมษายน พ.ศ. ๒๔๒๑

๒ ประเภทการเขยี นอธิบาย (ต่อ) ๔. การเขียนอธิบายประเภทคานา

๓ หลกั การเขียนอธิบาย ๑. การวางโครงเร่ือง การวางโครงเรื่องนบั วา่ สาคญั มาก เพราะเป็นสิ่งป้องกนั ความสบั สน และ จะเป็ นจุดหมายในการขยายความหรื ออธิบายเร่ื อง • อธิบายเร่ืองพรรคการเมืองในประเทศไทย o ความนา o ความหมายของพรรคการเมือง o ประวตั ิพรรคการเมืองในประเทศไทย o หลกั การของพรรคการเมืองในระบอบประชาธิปไตย o ส่วนดี ส่วนเสียของการปกครองที่มีพรรคการเมือง o สรุปความคิดเห็นของผเู้ ขียนท่ีมีต่อพรรคการเมือง

๓ หลกั การเขยี นอธิบาย (ต่อ) ๒. การเริ่มเร่ือง ให้คาจากดั ความ • เป็นการใหค้ วามหมายของเรื่องท่ีจะเขียน • อาจจะยกความหมายตรงกบั ชื่อเร่ืองน้นั ข้ึนมากล่าว นาวาทะคนสาคญั หรือคาคม ขนึ้ มากล่าวนา

๓ หลกั การเขียนอธิบาย (ต่อ) ๒. การเร่ิมเรื่อง ใช้หลกั ความรู้หรือหลกั วชิ าการมาอธิบายหัวเรื่อง การเร่ิมเรื่องวธิ ีอื่นๆ • เร่ิมตน้ ดว้ ยการต้งั คาถามหรือขอ้ ปัญหา • นิทานหรือนิยาย • อาจใชข้ อ้ ขดั แยง้ ที่มีอยเู่ พือ่ เริ่มการเขียนอธิบายกไ็ ด้

๓ หลกั การเขียนอธิบาย (ต่อ) ๓. กระบวนการอธิบาย • เม่ือจะอธิบายเร่ืองอะไร กเ็ ขียนเฉพาะเรื่องน้นั ไม่เอาเรื่องอ่ืนมาปน • ตอ้ งเขียนตามความรู้ความคิดเห็นของตนเอง อาจจะอา้ งความคิดของ คนอ่ืนบา้ งกไ็ ด้ เพือ่ ใหเ้ ห็นความคิดเห็นที่คลา้ ยคลึงหรือแตกต่างกนั • ก่อนจะอธิบายเรื่องอะไร ตอ้ งแน่ใจวา่ รู้เร่ืองน้นั อยา่ งละเอียด และเขา้ ใจ เรื่องอยา่ งถ่องแท้ • เรียบเรียงถอ้ ยคาใหน้ ่าอ่าน น่าสนใจ เขา้ ใจง่าย และลาดบั ความให้ ติดต่อกนั

๓ หลกั การเขียนอธิบาย (ต่อ) ๔. การสรุปความคดิ เห็น จุดสาคญั ของการเขียนอธิบาย • ความชดั เจน และความน่าอ่าน • ตอ้ งเขียนเฉพาะเน้ือหาอยา่ งเป็นกลาง ใส่ความรู้สึก อารมณ์ลงไปไม่ได้ • ความมุ่งหมายของการเขียนอธิบาย คือ การใหค้ วามรู้อยา่ งแทจ้ ริง ส่ิงจาเป็ นสาหรับผู้อธิบาย • มีความรู้ ความเขา้ ใจในเรื่องท่ีตนจะอธิบาย โดยอาศยั การสะสมความรู้ และประสบการณ์ท่ีต่อเนื่องกนั เป็นระยะเวลายาวนาน • ตอ้ งรวบรวมความรู้และความคิดของตนใหเ้ ป็นระเบียบ แม่นยา ก่อนที่ จะถ่ายทอดใหผ้ อู้ ่ืนรู้ • รู้จกั การสงั เกตวธิ ีอธิบายของผอู้ ่ืนอยเู่ สมอท้งั โดยการอ่านและการฟัง • หาโอกาสฝึกฝนใหถ้ ูกวธิ ีและสม่าเสมอ

๔หน่วยการเรียนรู้ที่ การกรอกแบบรายการ การเขยี น มีความสาคญั และจาเป็นต่อการ สื่อสารในชีวติ ประจาวนั โดยเฉพาะการติดต่อ ทางกิจธุระต่างๆ มกั มีการกรอกรายการทว่ั ไป และแบบกรอกรายการที่มีวตั ถุประสงคเ์ ฉพาะ ใหก้ รอกขอ้ มูล การมีความรู้ความเขา้ ใจเร่ืองของการกรอกขอ้ ความ ในแบบกรอกรายการต่างๆ ตลอดจนมีความ ตระหนักและให้ความสาคญั ต่อการเขียนกรอบ แบบรายการ จะช่วยให้การเขียนน้นั ถูกตอ้ งและ ตรงตามวตั ถุประสงค์

๑ การกรอกแบบรายการ ๑. ประเภทของแบบกรอกรายการ แบบกรอกรายการท่ีใช้เป็ นหลกั ฐาน • ส่วนใหญ่มีรูปแบบคงท่ี มีความเป็นมาตรฐาน อาจมีรายละเอียด ต่างกนั เลก็ นอ้ ย แต่ใจความสาคญั ยงั คงเหมือนกนั o ใบสมคั รงาน o ใบตอบรับสินคา้ o แบบกรอกรายการยมื ระหวา่ งหอ้ งสมุด o แบบตอบรับพสั ดุไปรษณีย์ o แบบสญั ญาซ้ือขาย o แบบสญั ญากเู้ งิน แบบกรอกรายการต่างๆ ของธนาคารพาณิชย์

๑ การกรอกแบบรายการ (ต่อ) ๑. ประเภทของแบบกรอกรายการ

๑ การกรอกแบบรายการ (ต่อ) ๑. ประเภทของแบบกรอกรายการ

๑ การกรอกแบบรายการ (ต่อ) ๑. ประเภทของแบบกรอกรายการ

๑ การกรอกแบบรายการ (ต่อ) ๒. หลกั การกรอกแบบรายการ • พจิ ารณาเอกสารใหถ้ ี่ถว้ น และทาความเขา้ ใจวา่ จะตอ้ งกรอก รายละเอียดอะไรบา้ ง • อ่านและตีความหมายของขอ้ ความในแบบฟอร์ม หากไม่แน่ใจตอ้ ง ถามก่อน อยา่ เดาเป็นอนั ขาด • เขียนขอ้ ความดว้ ยตนเอง อ่านง่าย และเขียนรายละเอียดเท่าทจ่ี าเป็น • รักษาความสะอาด พยายามอยา่ ใหม้ ีรอยขดู รอยเป้ื อนหรือรอยยบั • เขียนใหไ้ ดใ้ จความกระชบั พอเหมาะกบั ช่องวา่ ง อยา่ เขียนเบียดหรือ ลน้ ไปยงั ขอ้ ความอื่นๆ • ควรเขียนขอ้ มูลตามจริง

๑ การกรอกแบบรายการ (ต่อ) ๒. หลกั การกรอกแบบรายการ • ขอ้ มูลต้งั แต่ตน้ จนถึงขอ้ สุดทา้ ย ไม่ควรมีตอนใดขดั แยง้ กนั เองเพราะ ทาใหข้ าดความน่าเช่ือถือ • จานวนเงิน ควรตรวจทานดูใหถ้ ูกตอ้ งและควรเขียนตวั อกั ษรกากบั • เขียนตวั สะกดการันตใ์ หถ้ ูกตอ้ ง • แบบฟอร์มที่เป็นภาษาต่างประเทศ ผกู้ รอกแบบฟอร์มควรกรอกดว้ ย ภาษาน้นั ๆ เวน้ แต่จะมีการระบุใหก้ รอกขอ้ ความเป็นภาษาอื่น • เอกสารที่ตอ้ งสาเนา ควรใส่กระดาษคาร์บอนตามจานวนท่ีตอ้ งการ • ตรวจทานขอ้ ความท่ีกรอกอยา่ งรอบคอบเสมอ โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ รายละเอียดที่สาคญั

ตอนที่ ๓ การฟัง การดู และการพดู การฟัง การดู และการพดู การฟังและการดู เป็ นทักษะการรับสาร ท้ังวัจนภาษาและอวจั นภาษาท่ีใช้ในชีวิตประจาวันมากที่สุด เป็ นทักษะพ้ืนฐาน ของการพฒั นาศิลปะภาษาด้านอ่ืนๆ ปัจจุบันวิทยาการต่างๆ ตลอดจนเทคโนโลยี และสื่อมวลชนเจริญกา้ วหน้าอย่างรวดเร็ว ทกั ษะการฟังและการดูจึงยิ่งมีความจาเป็ น และความสาคญั มากข้ึน ผรู้ ับสารจึงควรมีหลกั เกณฑแ์ ละมารยาทในการเลือกฟัง เลือกดู ส่ือต่างๆ เพือ่ ใหเ้ กิดประโยชนต์ ่อตนเองและสงั คมมากที่สุด

๑หน่วยการเรียนรู้ท่ี หลกั การฟังและการดูส่ือ การฟังและการดู เป็ นทกั ษะการรับสารท้งั วจั นภาษาและอวจั นภาษาที่ใช้ในชีวิตประจาวนั ของคนมากที่สุด ในปัจจุบันทักษะการฟังและการดูยิ่งมีความสาคัญมากข้ึน เพราะความ เจริญกา้ วหนา้ ทางเทคโนโลยสี ื่อสารมวลชน และกิจกรรมที่ชุมชนจดั ข้ึน การฟังการดูยงั เป็ นพ้ืนฐานของการพฒั นาทางภาษาทางด้านอ่ืนๆ ดังน้ัน จึงตอ้ งมีหลกั เกณฑ์ และมารยาทในการเลือกฟังเลือกดูสิ่งต่างๆ เพื่อให้เกิด ประโยชน์ต่อตนเองและสงั คมมากที่สุด

๑ ความสาคญั ของการฟังและดูส่ือ แมว้ ่ายคุ สมยั จะเปล่ียนแปลงกา้ วหนา้ ไปอย่างไร ความเจริญทางเทคโนโลยีจะพฒั นา ข้ึนเพียงไหนก็ตาม การฟังและการดูก็ยังคงเป็ นสิ่งจาเป็ นในชีวิตประจาวัน เพราะการฟังเป็นพ้ืนฐานสาคญั ของการเป็นผรู้ ู้หรือนกั ปราชญ์

๑ ความสาคญั ของการฟังและดูสื่อ (ต่อ) การสดบั ฟัง หมายความวา่ การฟังอยา่ งต้งั ใจและฟังดว้ ยความเอาใจใส่ การสดบั ฟัง จึงตอ้ งครอบคลุมท้งั การฟังจากการอ่าน การฟังจากส่ือ อิเลก็ ทรอนิกส์ การฟังขณะดูโทรทศั น์ การฟังจึงต่างกบั การไดย้ นิ เพราะการไดย้ นิ เป็นการท่ีเสียงผา่ นทางประสาทหู เท่าน้นั

๒ ประเภทของการฟังและการดูสื่อ ๑. การฟัง การดูโดยไม่ต้งั ใจ ไม่มีเจตนาโดยตรงที่ฟังหรือดู เช่น ขณะขบั รถ สายตาดูป้ายโฆษณาอยา่ งผา่ นๆ หรือเปิ ดวทิ ยใุ นรถเพ่ือใหเ้ พลินๆ บางคร้ังการรับฟังและการดูเช่นน้ีก็อาจเกิดประโยชน์ได้ เช่น การฟังการดู สารคดีส้นั ๆ หรือการฟังการดูข่าวตน้ ชวั่ โมง เป็นตน้ ๒. การฟัง การดูโดยต้งั ใจ การฟังและการดูท่ีมีจุดมุ่งหมายชดั เจนในการฟังและ การดูในคร้ังน้ันๆ เช่น การฟังคารายงานในวชิ าต่างๆ การดูรายการศึกษาทางไกลผา่ นดาวเทียม เป็นตน้