DEJA REVIEW Neuroscience 2011 İSTANBUL TIP KİTABEVİ
NOTTıp sürekli değişen bir bilim dalıdır. Yeni araştırmalar ve klinikdeneyimler bilgimizi genişlettikçe, yeni yaklaşımlara ve ilaç te-rapilerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmanın yazarları veyayıncıları, yayınlanma dönemi için, bilgi sağlama bakımın-dan, eksiksizliğine ve genelliğine güvenilir olduğuna inandık-ları kaynakları araştırıp kullanmışlardır. Buna rağmen,tıp bili-mindeki değişim ve insana bağlı hataların olasılığını göz önün-de bulundurara, yazar, yayıncı ya da bu kitabın hazırlanmasın-da emeği geçen herhangi bir kişi, bu ktiaptaki bilgilerin eksik-siz ve tam doğru olduğunu iddia edemez, bu yüzdenbu kay-nakta belirtilen bilgilerin kullanımına bağlı ortaya çıkabilecekherhangi bir hata ya da eksiklik durumunda sorumluluk kabuletmezler. Okuyucuların burada belirtilen bilgilerin doğruluğu-nu diğer kaynaklar ile karşılaştırıp doğrulaması tavsiye edilir.Örneğin, özellikle okuyucuların bu kitapta bahsedilen ilaçlarıkullanmadan önce, İlaç kutusunda bulunan prospektüsü oku-yup, ilacın endikasyonunu, kullanım dozunu Ve kontrendikas-yonlarını kontrol etmeleri tavsiye edilmektedir. Bu öneri özel-likle yeni ve az bilinen ilaçların kullanımı söz konusu olduğun-da daha da önem kazanmaktadır.
DEJA REVIEW Neuroscience Matthew Tremblay MD/PhD Candidate Medical Scientist Training Program Albert Einstein College of Medicine Bronx, New YorkEditörler: Doç. Dr. İsmet Melek, Prof. Dr. Taşkın Duman Çeviri: Erdem Erol
©İstanbul Medikal Yayıncılık ÇEVİRİ ESERLER dizisi Deja Review Neuroscience Editörler: Doç. Dr. İsmet Melek, Prof. Dr. Taşkın Duman 1. Baskı 2011 ISBN - 978-9944-211-92-5 2011 İstanbul Medikal Yayıncılık Ltd. Şti. 34104, Çapa-İstanbul-Türkiye www.istanbultip.com.tr e-mail: [email protected] www.istanbultip.com.tr Yasalar uyarınca, bu yapıtın yayın hakları İstanbul Medikal Yayıncılık Ltd. Şti.’ye aittir. Yazılı izin alınmadan ve kaynak olarak gösterilmeden, elektronik, mekanik ve diğer yöntemlerle kısmen veya tamamen kopya edilemez; fotokopi, teksir, baskı ve diğer yollarla çoğaltılamaz. Turgut Özal Cad. No: 4/A Çapa-İST. Tel: 0212.584 20 58 (pbx) 587 94 43 Faks: 0212.587 94 45 UYARIMedikal bilgiler sürekli değişmekte ve yenilenmektedir. Standart güvenlik uygulamaları dikkate alınma-lı, yeni araştırmalar ve klinik tecrübeler ışığında tedavilerde ve ilaç uygulamalarındaki değişikliklerin ge-rekli olabileceği bilinmelidir. Okuyuculara ilaçlar hakkında üretici firma tarafından sağlanan her ilaca aiten son ürün bilgilerini, dozaj ve uygulama şekillerini ve kontrendikasyonları kontrol etmeleri tavsiye edi-lir. Her hasta için en iyi tedavi şeklini ve en doğru ilaçları ve dozlarını belirlemek uygulamayı yapan he-kimin sorumluluğundadır. Yayıncı ve editörler bu yayından dolayı meydana gelebilecek hastaya ve ekip-manlara ait herhangi bir zarar veya hasardan sorumlu değildir. Yayına hazırlayan İstanbul Medikal Yayıncılık Ltd. Şti. Tuğçe Yıldırım, Mesut Arslanİmy adına grafikerler Matthew Tremblay Yazarlar İsmet Melek, Taşkın Duman Editörler Mesut Arslan Tuğçe Yıldırım Sayfa düzeni İmy Tasarım/ Orjinalden adapteRedaksiyon ve düzelti Euromat Entegre Matbaacılık Sanayi Cad. No: 17 Çobançeşme - İSTANBUL Kapak Baskı ve cilt Tel: 0212 451 70 70
Bana, hayallerim konusunda inatçı olmayı öğreten anne-babama, Beni destekledikleri ve cesaretlendirdikleri için, aileme ve arkadaşlarımave en değerli hediye, bilgiyi benimle paylaştıkları için tüm öğretmenelerime
‹çindekiler Fakülte Dan›flman›/Elefltirmen Ö¤renciler xi Ba¤›flç›lar xii Önsöz xv Teflekkür xvii 1Bölüm 1 EMBR‹YOLOJ‹ ve H‹STOLOJ‹BÖLÜM 2 Embriyoloji / 1 9BÖLÜM 3 Sinir Sisteminin Bölümleri / 3BÖLÜM 4 Nörohistoloji / 3 21 Kan-Beyn Bariyeri / 6 Kortikal Organizasyon / 6 SP‹NAL KORD DamarDeste¤i / 10 ‹nen Motor Yollar / 11 Duysal Yollar / 11 Klinik Vakalar / 18 BEY‹N SAPI VE KRAN‹AL S‹N‹RLER Medulla / 22 Pons / 27 Mezensefalon / 32 Beyinsap› Lezyonlar› / 35 Kranial Sinirler / 38 Klinik Vakalar / 47 SEREBRAL ANATOM‹ 49 Frontal Lob / 53 Temporal Lob / 54 Limbik Sistem / 55 Talamus / 55 Bazal Ganglionlar / 56 Serebellum / 57 Konuflma ve Dil Bozukluklar› / 57 Klinik Vakalar / 60
‹çindekiler ELEKTROF‹ZYOLOJ‹ viiBölüm 5 Dinlenim Potansiyeli / 63 63 Aksiyon Potansiyeli / 64Bölüm 6 Kablo Nitelikleri / 65 95 Nörotransmisyon / 66Bölüm 7 Nörotransmitterler / 67 131Bölüm 8 Reseptörler / 69 147Bölüm 9 Klinik Vakalar / 73Bölüm 10 DUYSAL S‹STEMLER 75 Somatosensoriel Sistem / 75 Görme Sistemi / 78 ‹flitme Sistemi / 84 Tat / 88 Koku / 89 Vestibuler Sistem / 90 Vertigo / 92 Klinik Vakalar / 93 MOTOR S‹STEMLER Spinal Kontrol / 96 Kortikal Kontrol / 97 Bazal Ganglionlar / 102 Serebellum / 106 Klinik Vakalar / 113 OSS ve H‹POTALAMUS 115 Otonom Sinir Sistemi / 115 Patoloji / 121 Hipotalamus / 123 Klinik Vakalar / 128 VASKÜLER ve TRAVMAT‹K HASAR Vasküler Anatomi / 131 Serebrovasküler Hastal›klar / 135 ‹nme Sendromlar› /137 ‹ntrakranial Kanama / 139 Travmatik Beyin Hasar› / 140 Hidrosefali / 143 Klinik Vakalar / 146 ‹NTRAKRAN‹AL NEOPLAZ‹LER Eriflkin ‹ntrakranial Tümörleri / 147 Pediatrik ‹ntrakranial Tümörler / 149 Çeflitli / 151
viii Sekel ve Tedavi / 152 ‹çindekilerBölüm 11 Klinik Vakalar / 153Bölüm 12 167Bölüm 13 ‹NFEKS‹YÖZ HASTALIKLAR 157 175 Menenjit / 157 185Bölüm 14 Ensefalit / 160 193Bölüm 15 Nörosfiliz / 162 203 Çeflitli / 163Bölüm 16 Klinik Vakalar / 164Bölüm 17 DEM‹YEL‹N‹ZAN HASTALIKLAR Demiyelinizasyon Sebepleri / 167 ‹nflamatuar Demiyelinizan Hastal›klar / 168 Herediter ‹nflamatuar Hastal›klar / 172 Klinik Vakalar / 173 NÖBETLER Parsiyel Nöbetler / 175 Generalize Nöbetler / 177 Pediatrik Epilepsi Sendromlar› / 179 Patofizyoloji / 180 Antiepileptik ilaçlar / 181 Klinik Vakalar / 183 DEMANS ve DEJENERAT‹F HASTALIKLAR Bellek / 185 Amnezi / 186 Demans / 186 Di¤er Nörodejeneratif Hastal›klar / 190 Klinik Vakalar / 191 KONJEN‹TAL BOZUKLUKLAR Mental Retardasyon / 193 Konjenital Anomaliler / 195 Genetik Defektler / 197 Lizozomal Depo Hastal›klar›/ 199 Mitokondrial Hastal›klar / 199 Klinik Vakalar / 200 BESLENME ve METABOL‹ZMA HASTALIKLARI Klinik Vakalar / 207 PER‹FER‹K NÖROPAT‹ 209 Klinik Vakalar / 214
‹çindekiler NÖROFARMAKOLOJ‹ ixBölüm 18 Anksiyolitikler ve Hipnotikler / 215 215 Opioidler / 216 Lokal Anestezikler / 218 233 Genel Anestezikler / 219 235 ‹skelet Kas› Relaksanlar› / 221 Antipsikotikler / 222 Antidepresanlar / 224 Parkinson Hastal›¤›n›n Farmakolojik Tedavisi / 226 Alzheimer Hastal›¤›n›n Farmakolojik Tedavisi / 227 ‹laç Kötüye Kullan›m› / 227 Klinik Vakalar / 230 Önerilen Kaynaklar ‹ndeks
Faculty AdvisorConwell H. Anderson, PhDAssociate ProfessorDepartment of Anatomy and Cell BiologyUniversity of Illinois at ChicagoChicago, IllinoisStudent ReviewersBenjamin Han Joshua LynchSUNY Upstate Medical Universty Lake Erie College of OsteopathicClass of 2009 Medicine Class of 2008
Contributing AuthorDavid SnetmanMedical StudentAlbert Einstein College of MedicineBronx, New YorkNeuropharmacologyContributing Authors to First EditionPiyush Banker, MD Will O’Brien, MDAlbert Einstein College of Medicine Albert Einstein College of MedicineClass of 2007 Class of 2007Andrea Cotter, MD Rachel RossAlbert Einstein College of Medicine MD/PhD CandidateClass of 2007 Albert Einstein College of Medicine Class of 2010Jiwon Kim, MDAlbert Einstein College of Medicine Joseph Stoklosa, MDClass of 2007 University of Pittsburgh Class Of 2007Mark C. Liszewski, MDAlbert Einstein College of Medicine Craig B. Woda, MD. PhDClass of 20070 Albert Einstein College of Medicine Class of 2007
Önsöz ve TeflekkürDeja Review Neuroscience kitabının, soru cevap formatında hazırlanmış, çok sayıdaönemli bilginin verildiği değerli bir eser olduğunu düşünüyoruz. Nöroloji ve BeyinCerrahi hekimleri için bilgilerini tekrar edecekleri ve çok iyi bir BOARD sınavına ha-zırlık kitabı olmasının yanı sıra, Tıpta Uzmanlık Sınavı’na hazırlanan meslektaşları-mızın için Nöroanatomi, Nörofizyoloji, Nöropatoloji, Nörofarmakoloji ve Klinik Nö-roloji bilgilerini hızlı tekrar edecekleri bir kaynaktır.Uygun ve tam yerleşmiş bir Türkçe karşılığı olmayan bazı medikal terimler kitaptaaynen kullanılmıştır.Deja Review serisinin seçilmesinde, dilimize tercüme edilmesi için gerekli iznin alın-masında ve hekimlere kazandırılmasında büyük gayret gösteren İstanbul Tıp Kitabe-vi ve çalışanlarına çok teşekkür ederiz.Bu kitabın okuyuculara faydalı olması dileğiyle… Çeviri Editörleri Doç. Dr. İsmet Melek Prof. Dr. Taşkın Duman
ÖnsözDeja Review serisi, ABD Lisans Sınavı (USMLE) Step 1’de test edilen temel konularıtekrar etmenizi ve bilgi düzeyini saptamanızı sağlamak için düzenlenmiş eşsiz bir bil-gi kaynağıdır. Nörolojiyi öğrenmekle ilgili ilk major zorluk, karışık nöroanatomiden,her nöronun möleküler biyolojisine kadar olan değişik bilgilieri birbiri ile birleştir-mektir. Step 1 sınavı, temel bilimler ve patoljiyi üzerindeki hakimiyetinizi sınar. Step1’i tamamlamak için , anatomi, genetik, moleküler biyoloji pataloji ve farmakoloji ola-bildiğince öğrenip integre etmek gereklidir.ORGAN‹ZASYONTüm konular, medikal nörolojide sık sorulan ana unsurlarını içeren soru-cevap şek-linde sunulmuştur. Kitabın ilk bölümleri nörolojinin temel konularını hatırlatmak içinhazırlanmıştır. Burada amaç nörolojiyi sistemik bir açı ile anlamaya çalışmaktır. Kita-bın son bölümlerinde sinir sisteminin patolojik durumları, kısmen hastalıkların mole-küler temellerine değilerek anlatılmıştır. Bölümler sinir sisteminin major patolojileri-ne göre ayrılmıştır. Kitabın yoğun ve özet bilgi sunum tarzı, gün içinde fırsat bulabil-diğiniz zamanlarda çalışmanız için tasarlanmıştır.Kitapta kullanılan soru-cevap formatının bir çok avantajı vardır:• Güçlü ve zayıf noktalarınızı değerlendirmeniz için hızlı ve açık bir yol sağlar• Büyük miktarda bilgiyi efektif bir şekilde tekrar edip işlemenizi sağlar• Bölüm sonlarındaki vakalar, bölümlerde gözden geçirdiğiniz bilgileri klinik vakalara uyarlama imkanı sağlar• Önemli konular için hızlı bir son dakika tekararı sağlarEk olarak, temel klinik ve anatomik konseptlerin hızlı tekrarı için bir çok tablo kulla-nılmıştır. Anatomik çizimlere, sık sorulan Step 1 konularının temel nöroanatomisinicanlandırmak için yer verilmiştir. MR ve BT görüntüleri de Step 1 sınavında görüntü-leme yöntemlerini vurgulamak için kullanılmıştır.K‹TABI NASIL KULLANACAKSINIZUnutmayın ki, bu kitap, kapsamlı text bookların veya üniversite derslerinin yerini al-mak için hazırlanmamıştır. Amacı sadece Step 1 nöroloji hazırlığınız sırasında size
xiv Önsözdestek olmaktır. Bu kitaba Step 1 sınavında sorulan ana konuların belirlenmesi içinbir çok tıp öğrencisi katkıda bulunmuştur. Derslerde geçen konular ve klinik vaka tar-tışmaları konusunda kendinizi ve arkadaşlarınızı test etmek için bu kitabı kullanabi-lirsiniz.Çalışamak için bu kitabı tercih ettiğinize göre, umarım okul sınavlarınız ve USMLEStep 1 hazılaıklarınız için bu kitabı faydalı bulursunuz. Matthew Trembley
Teflekkürİlk olarak, klinik saatleri ve laboratuar çalışmalarının yanı sıra bu kitabı ve eski bas-kılarını, değerli bir kaynak haline getirmemde bana katkısı olan tüm yazarlara teşek-kür etmek isterim. Ayrıca fakülte danışmanı ve öğrencilere, düşünceli yorumları vefaydalı eleştrileri için teşekkürü borç bilirim. Anatomi ve nöroradyoloji konusundabilgisinin ve zamanın yanı sıra, birçok radyolojik görüntülemeyi de paylaştığı için Dr.Michael L. Lipton, MD‘ye özel teşekkürlerimi sunarım. Hukukun gizemli dilini ter-cüme eden, Judith R, Levin’e minnetarım. McGraw-Hill’deki eski kazanç danışma-nım, Marsha Loeb’e benimle çalıştığı ve yayımlama sürecinde bana yardım ettiği içinteşekkür etmeliyim. McGraw-Hill’deki şimdiki kazanç danışmanım, Kristen Funk’a,bu baskıyı tamamlamamda rehberlik ettiği ve oyalanmama karşı gösterdiği dirençtenötürü sonsuz saygılarımı sunuyorum. Son olarak,araştırma danışmanım PhD. PeterDavies’e, hazırlamakta olduğu tezinden ve laboratuar çalışmalarında feragat edip be-nim öğretmeye olan düşgünlüğüme gösterdiği müsamaha için teşekkür ederim.
BÖLÜM 1Embriyoloji veHistolojiEMBR‹YOLOJ‹Gelişmekte olan embriyonun hangi Dorsal çıkıntı bölgesibölgesi nöral plağı oluşturur?Nöral plağın invaginasyonu hangi Nöral yarıkyapının oluşumu ile sonuçlanır?Nöral yarığın iki tarafındaki nöral Nöral tüpkatlantıların birleşmesi ile hangikritik yapı oluşur?Nörulasyon embriyonik gelişimin Dördüncü haftakaçıncı haftasında gerçekleşir?Hangi protein markerın artışı genellikle α-Fetoprotein (AFP)nöral tüp defekti ile birlikte görülür?Düşük maternal AFP ile ilişkili olan Down sendromuhastalık hangisidir?Anne tarafından hangi vitaminin Folatalınması ile kaudal nöral tüp defektleriönlenebilir?Nöral tüp defektleri ile ilişkili olan Valproik asitantiepileptik ilaç hangisidir?Hangi yarık alar ve basal tabakalara Sulcus limitansayrılır?Hangi tabaka afferent fonksiyonlu Dorsal yerleşimli alar tabaka(duysal) nöronlar içerir?Hangi tabaka efferent fonksiyonlu Ventral yerleşimli basal tabaka(motor) nöronlar içerir? 1
2 Deja Review: NeuroscienceRostralden kaudale doğru sıralanan 1. Prosensefalonüç vezikül hangileridir? 2. Mezensefalon 3. RhombensefalonTablo 1.1 SSS Yap›lar›n›n Embriyolojik KökenleriPrimer Vezikül Sekonder Ventrikül Yapı(lar) VezikülProsensefalon Telensefalon Lateral Serebral Hemisferler Diensefalon Ventrikül Limbik SistemMezensefalon Mezensefalon Bazal GangliaRhombensefalon Metensefalon Üçüncü Corpus callosum Myelensefalon Ventrikül Anterior Komissür Olfaktor Sinir (CNI) Serebral Aquaduct Talamus Hipotalamus Rostral Epitalamus Dördüncü Subtalamus Ventrikül Pineal Cisim Oprik Sinir (CNII) Kaudal Dördüncü Superior colliculus Ventrikül İnferior colliculus Serebral Pedinküller Substansia Nigra Kranial Sinir Nukleusları Oculomotor (CNIII) Trochlear (CNIV) Pons Serebellum Kranial Sinir Nukleusları Trigeminal (CNV) Abducens (CNVI) Fasyal (CNVII) Vestibulocochlear (CNVIII) Medulla Oblangata Kranial Sinir Nukleusları Glossofaringeus (CNIX) Vagus (CNX) Hypoglossus (CNXII)*Trigeminal nukleuslar mezensefalon, pons ve medullada bulunabilir. Esas motorve duysal nukleuslar ponsta yer alır.
Embriyoloji ve Histoloji 3S‹N‹R S‹STEM‹N‹N BÖLÜMLER‹ Beyin, spinal kord, olfaktor bulbus, optik sinir ve retinaHangi yapılar santral sinir sisteminin(SSS) bölümleri olarak bilinir? NukleusSSS’de sinir hücre gövdelerindenoluşan topluluklara ne ad verilir? NöroektodermEmbriyolojik dokunun hangihücrelerinden sinir hücreleri gelişir? Kranial sinirler III-XII, spinal sinirler vePeriferik sinir sistemini (PSS) hangi otonomik ganglion ve sinirleryapılar oluşturur?PSS’de sinir hücre gövdelerinden Ganglion (İstisna: Bazal ganglionlaroluşan topluluklara ne ad verilir? SSS hücresi grubudur.)PSS hücrelerinin embriyolojikkökeni nedir? Nöral krest hücreleriNöral krest hücrelerinden hangihücre ve doku tipleri gelişir? Periferik ganglionların psödounipolar nöronları, schwan hücreleri, otonomikOtonom sinir sistemi (OSS) hangi ganglion nöronları, leptomeninksler,üç bölümden oluşur? adrenal medullanın kromaffin hücreleri, melanositler, odontoblastlar,Hangi dokular OSS tarafından parafoliküler C hücreleri, faringealinnerve edilir? arklar ve aortikopulmoner septum.OSS’nin hangi bölümü savaş ya da kaçcevabından sorumludur? 1. Sempatik 2. Parasempatik 3. Enterik Düz kas, kalp kası ve glandlar SempatikNÖROH‹STOLOJ‹Nöronlardan projekte olan hangi yapılar Dendritlerkompleks dallanmalar oluşturupafferent inputları toplar?Dendritlerin reseptör bakımından Dendritik sinapslarzengin bölgesi neresidir?
4 Deja Review: NeuroscienceMental retardasyonun hangi sık Fragil X sendromurastlanan sebebi, dendrtik uçlardakimalformasyonla ilişkilidir?Nöronlardan projekte olup sinaptik Aksonuçlarda sonlanan yapılara ne ad verilir?Aksonun aksiyon potansiyellerinin Başlangıç segmenti ya da aksonaloluşturulduğu kısmına ne ad verilir? tümsekNöron hücre gövdesinin diğer adı nedir? SomaNissl cisimciklerini hangi nöranal Ribozom ve granüllü endoplazmikorganeller oluşturur? retikulumAksonal transportun hangi tipi dynein Hızlı retrograd transportmotorlarını kullanır?Aksonal transportun hangi tipi kinesin Hızlı anterograd transportmotorlarını kullanır?Dynein ve kinesin motorları hangi Mikrotubullersitoskeletal elementler boyunca hareketeder?Aşağıda tanımlanan nöronları isimlendirin:Periferal ganglionlarda bulunan tek Psödounipolartaraflı aksonları olan nöronRetinada sık bulunan tek dendrit ve Bipolaraksonlu nöronEn çok kortekste bulunan, üçgen Piramidalşeklinde ve geniş apikal dendritli nöronGeniş, düz dendritik dallanma Purkinjegösteren serebellar nöronSSS’nin major destek hücreleri Astrositlerhangisidir?Astrositlerin major fonksiyonu nedir? İyonik gradyenti sağlamak Bazı nörotransmitterlerin reuptake’iHangi protein astrositler için hücreye Amonyok detoksifakasyonuspesifik marker olarak kullanılır? Nörotrofik faktör sekresyonu Glial fibriller asidik protein (GFAP)
Embriyoloji ve Histoloji 5Hasarlanmaya karşı oluşan, beyinde skar Gliozisbırakan astrositik cevaba ne ad verilir?Reaktif astrositlerde görülen ısı şok Rosenthal fibrilleriproteinleri ve flamentlerin toplanmasınane ad verilir?Aksonların etrafını saran, iletim hızını Miyelinartıran yağlı kılıfa ne ad verilir?Miyelin kılıflar arasındaki, sodyum Ranvier boğumukanalı bakımından zengin boşluklarane ad verilir?SSS’de miyelin üreten hücre tipi Oligodendrogliahangisidir?Oligodendroglianın JC virusu tarafından Progresif multifokal lökoensefalaopatiinfekte olmasıyla hangi hastalık oluşur? (Bknz: bölüm 12)PSS’de miyelin üreten hücreler Schwann hücrelerihangisidir?Schwan hücreleri miyelinsiz periferik Evetaksonları çevreleyebilir mi (sarabilir mi)?Birden fazla akson çevreleyen (saran) Oligodendrogliahücre hangisidir?Hangi hücre tipi yalnızca tek bir akson Schwann hücreleriçevreleyebilir (sarabilir)?SSS’nin mezoderm kökenli hangi Mikrogliahücresi MHCII (major histokompatibilitekompleksi II) molekülü eksprese edip,SSS’nin yerli makrofajları gibi davranır?Mikroglialar SSS’nin hangi virüse bağlı HIVhastalığında ağır hasar görür?SS hasarından sonra mikroglianın Ölü ve ölmekte olan nöronlarınmajor fonksiyonu nedir? oluşturduğu debrisin fagositozu.Ventrikülleri döşeyen hücre tipi Ependimal hücrelerhangisidir?Beyin omurilik sıvısı (BOS) hangi Koroid pleksusyapı tarafından üretilir?
6 Deja Review: NeuroscienceKAN-BEY‹N BAR‹YER‹Kan beyin bariyerinin temel Fenestrasız kapillerlerkomponentleri hangileridir? Endotelial sıkı bağlantılar Astrositik sonlanmalarBir ilacın kan beyin bariyerini geçip Yağda çözünürlükgeçmeyeceğini belirleyen temel faktörnedir?Kan beyin bariyerini geçebilen Sumoleküller hangileridir? Gazlar Yağda eriyen moleküller Glukoz (GLUT1 transporterlarla kolaylaştırılmış difüzyon) Aminoasitler (aktif ve pasif transport ile)Kan beyin bariyerinden yoksun Sirkumventrikuler organlarorta hat yapılarının genel ismi nedir?Sirkumventrikuler organların isimleri Pineal bez,median eminens, areanelerdir? postrema, subfornikal organ ve subkomissural organHangi sirkumventrikuler organ, toksin Dördüncü ventrikülü sınırlayan, areaalımından sonra kusmadan sorumludur? postremaKORT‹KAL ORGAN‹ZASYONKorteksin dıştan içe doğru altı katı I: moleküler tabakahangileridir? II: eksternal glanüler tabaka III: eksternal piramidal tabaka IV: internal granüler tabaka V: internal piramidal tabaka VI: multiform tabakaAşağıda tanımlanan kortikal tabakayı Tabaka IVisimlendirin: Başlıca reseptif tabaka, stellat nöronlardan oluşur, duysal alanlarda predominanttır.
Embriyoloji ve Histoloji 7Çoğunlukla subkortikal alanlara ve Tabaka Vspinal korda projekte olur, piramidalnöronlardan oluşur, motor alanlarda Tabaka IIIpredominanttır. Tabaka VIDiğer kortikal alanlara projekre olur?Kortikotalamik feedbacki sağlamakiçin talamusa projekte olur
BÖLÜM 2Spinal KordServikal spinal kord kesitindeharflendirilmiş olan yapılarıisimlendiriniz (Şekil 2.1).fiekil 2.1. A Arka boynuz (substansia jelatinosa) B Ventral beyaz komissür C Santral kanal D Fasiculus gracilis E Ventral kortikospinal traktus F Ön boynuz G Fasiculus cuneatus H Lateral kortikospinal trakt I Dorsal spinoserebellar trakt J Rubrospinal trakt K Ventral spinoserebellar trakt L Spinotalamik traktSSS’yi saran bağ dokusu memebranlara Meninkslerne ad verilir?Dıştan içe doğru 3 meninks tabakasını 1. Dura materisimlendiriniz. 2. Araknoid 3. Pia materHangi meninks tabaka(ları) Pakimeninks: dura materpakimeninks, hangi(leri) leptomeninks Leptomeninks: araknoid ve pia materolarak isimlendirilir?Hangi meningeal boşluk beyin omurilik Subaraknoid boşluk; S2sıvısını içerir ve bu boşluk hangivertebral seviyede son bulur?Hangi spinal sinir demetleri, kauda L2- Co (coccygeal sinir)equina’yı oluşturur? 9
10 Deja Review: NeuroscienceSubdural aralık gerçek bir boşluk Potansiyel boşlukmudur yoksa potansiyel bir boşluk mu?Epidural boşluğun komponentleri Adipoz doku, lenfatikler ve venöznelerdir? pleksusKonus medullaris erişkinde ve L1 (erişkin), L3 (yeni doğan)yenidoğanda hangi vertebral seviyelerdesonlanır?Aşağıda verilen yapıların hangi spinal C8-T2kord sevilerinde yer aldığını yazınız: T1-L3 C8-L2 Siliospinal merkez (Budge) İntermediolateral hücre dizisi Clarke’ın dorsal nukleusu (Clarke kolonu)VASKÜLER DOLAfiIMSpinal kordun temel arterial Anterior spinal arter (spinal kordun önkanlanmasını ne sağlar? 2/3ünü kanlandırır)Bu damar hangi arterlerin birleşmesi ile Vertebral arterleroluşur?Hangi damar(lar) arka spinal kordu Posterior spinal arterler (2)kanlandırır?Anterior ve posterior spinal arterlere Radiküler arterlerkollateral dolaşım sağlayan, segmentalarterlerin adı nedir?Hangi radiküler arterler primer olarak İnterkostal ve lomber artelerspinal kordun thorasik, lumbar ve sakralbölgelerinin kanlanmasından sorumludur?Hangi diğer iki ana damar spinal kordun Adamkiewicz’in büyük anteriorkaudalinin kollateral kanlanmasına medullar arteri ve asendan sakral arterkatkıda bulunur?Anterior spinal arter oklüzyonunda Dorsal kolonlarkarakteristik olarak hangi spinaltraktlar korunur?
Spinal Kord 11‹NEN MOTOR YOLLARHangi spinal kord traktında üst motor Lateral kortikospinal traktnöronların aksonları kaudal medullayollarıyla çapraz yapar?Bu yol spinal kordun neresinde yer alır? Lateral kolonun dorsolateralinde (funiculus)Spinal kordun lateralinde başka hangi Rubrospinal traktinen motor yollar yer alır?Spinal kordun hangi traktında üst motor Ventral kortikospinal traktnöronların çapraz yapmayan aksonlarıyer alır?Bu trakt spinal kordun neresinde yer alır? Ventral kolonun ventromedialindeAlt motor nöronların hücre gövdeleri Ön boynuz (genellikle ön boynuzspinal kordun neresinde yer alır? hücreleri olarak bahsedilirler)Fleksör kaslara giden motor nöronların Fleksor motor nöronlar, ön boynuzyerleşimini ekstensör kaslara giden içinde, ekstansör motor nöronlarınmotor nöronlara göre tarif ediniz. dorsalinde yer alır.Ön boynuz içerisinde, distal kaslara Bacak kaslarına giden motor nöronlargiden motor nöronların yerleşimini, aksial kaslara giden motor nöronlarınproksimal kaslara giden motor nöronlara lateralinde yer alır.göre tarif edniz.Aşağıda verilen klinik önemi olan refleksarklarının spinal kord seviyelerini yazınız:Ayak bileği (Aşil) refleksi S1Patella refleksi L2-L4Biseps refleksi C5-C6Triseps refleksi C7-C8DUYSAL YOLLARDorsal kolon- medial lemniskal sistemde Bilinçli propriosepsiyon, vibrasyonhangi somatosensorial bilgiler iletilir? duyusu ve iki nokta diskriminasyonu
12 Deja Review: NeuroscienceDorsal kolon-medial lemniskal sisteme Pacini cisimcikleri, Meissner cisimcikleri,hangi reseptörler duysal bilgi taşır? Merkel diskleri, Ruffini sonlanmaları, kas iğcikleri ve Golgi tendon organlarıDorsal kolon-medial lemniskal Proprissepsiyonsistemde hangi duysal bilgiler kasiğcikleri ve golgi tendon organlarıvasıtasıyla sağlanır?Dorsal kolon-medial lemniskal sisteme Dorsal kök ganglionuait primer nöronların hücre gövdelerinerede yerleşiktir?Dorsal kolon-medial lemniskal sistem İpsilateral nükleus cuneatus ve nuc.nöronları nerede sonlanır? Gracilis (caudal medulla)Dorsal kolon-medial lemniskal sisteme Nükleus cuneatus ve nuc. Gracilisait sekonder nöronların nöronların hücre (caudal medulla)gövdeleri nerede yerleşiktir?Dorsal kolon-medial lemniskal sistem Nuc. Cuneatus ve nuc. Gracilis’dençaprazını nerede yapar? gelen aksonlar çapraz yaparak internal arcuat liferi oluştururlar, en sonunda medial leminiskusu oluştururlarAlt ekstremiteden gelen Fasikülüs Gracilissomatosensoriyel bilgi arka kolondahangi akson demeti boyunca ilerler?Üst ekstremiteden gelen Fasikülüs Cuneatussomatosensoriyel bilgi arka kolondahangi akson demeti boyunca ilerler?Hangi spinal seviyeden gelen bilgiler T6 ve yukarısıfasikülüs cuneatus içerisinde taşınır?Arka kolonun somatotopik Kaudal sinir kökleri dorsal kolonunorganizasyonunu tarif ediniz. medial liflerine katılır. Rostral sinir kökleri ise lateral liflere katılır.Dorsal kolon-medial lemniskal sistemde, İpsilateral somatosensorial kayıpmedial lemniskus seviyesi aşağısındaoluşan unilateral bir lezyon da oluşacakolan somatosensorial kayıp, kontralateralmi yoksa ipsilateral mi olur?
Spinal Kord 13Sol fasikülüs grasilis lezyonunda hangi Sol alt ekstremitebölgede somatosensoriyel kayıpbeklersiniz?Sağ medial lemniskus lezyonunda hangi Sol üst ve alt ekstremitedebölgede somatosensoriel kayıpbeklersiniz?Hangi çıkan yolun sağlamlığı hastayı Dorsal kolongözleri kapalı şekilde ayakta tutaraktest edilir (Romberg bulgusu)?Anterolateral sistemde hangi Ağrı ve ısı duyususomatosensoriyel bilgi taşınır?Primer somatosensoriyel kortekse ağrı Spinotalamikve ısı duyusunu taşımakla sorumluolan trakt hangisidir?Hangi epidermal reseptörler Serbest sinir uçlarısomatosensoriyel bilginin anterolateralsisteme taşınmasını sağlar?Anterolateral sistemin primer afferent Dorsal kök ganglionundanöronlarının hücre gövdeleri nerede yeralır?Spinal korda girdikten sonra, anterolateral Lissauer traktısistemin primer nöronlarının aksonlarınerede taşınır?Anterolateral sistemin sekonder İpsilateral arka boynuznöronlarının hücre gövdeleri nerede yeralır?Anterolateral sistem nöronları spinal Ventral beyaz komissürkordda nerede çaprazlaşır?Çaprazlarını yaptıktan sonra, Kontralateral spinal kordun,anterolateral sistemin sekonder spinotalamik, spinoretiküler venöronları nerede devam eder? spinomezensefalik yollarındaSpinal kordun yarım kesisinden sonra Kesi seviyesinde ipsilateral parsiyelne tip bir ağrı ve ısı duyusu defisiti ağrı ve ısı duyusu kaybı. Lezyonun ikioluşur? segment altında kontralateralde komplet ağrı ve ısı duyusu kaybı
14 Deja Review: NeuroscienceYarım kesilerden sonra ipsilateral ağrı Lissauer yolu, primer nöronve ısı duyusu kaybından sorumlu olan sonlanmalarının bir ya da iki segmentyol hangisidir? aşağısına ve yukarısına ağrı ve ısı bilgisini gönderir.Spinotalamik sistemin somatotopik Kaudal sinir afferentleri lateralde,organizasyonunu tarif edniz. rostral afferentler medialde bulunur.Spinoserebellar ve cuneoserebellar Bilinçsiz propriosepsiyonyollarda hangi somatosensorial bilgitaşınır?Hangi duysal afferentler ve reseptörler, Ia ve II (kas iğcikleri)spinoserebellar/cuneoserebellar yollara II (Golgi tendon organı)duysal bilgi sağlar?Spinoserebellar/cuneoserebellar yolların Dorsal kök ganglionundaprimer duysal nöron gövdeleri neredeyer alır?Dorsal spinoserebellar yolu oluşturan Clarke kolonu (ipsilateral spinal kordhücreler hangi nukleusta bulunur? C8-L2 segmentleri)Rostralden C8’e bilinçsiz propriosepsiyon İpsilateral aksesuar cuneat nukleusduyusunu taşıyan aksonlar neredesonlanır?Aksesuar cuneat nukleusdan doğan Cuneoserebellar yolaksonların oluşturduğu yola ne adverilir?Spinoserebellar ve cuneoserebellar Ipsilateral serebellumdayolların aksonları nerede sonlanır?Ön spinoserebellar yolun fonksiyonunun Ekstremitelerin uygunsuzne olduğu düşünülmektedir? hareketlerinin feedback’iÖn spinoserebellar yolun yörüngesi ile Arka spinoserebeller yolilgili farklı olan nedir? çaprazlaşmazken, ön spinoserebellar yol spinal kord içerisinde çaprazlaşır veÖn spinoserebllar yolun aksonları serebelluma superior serebellaripsilateral serebellumda ne şekilde pedinkül içerisinde girersonlanır? Yol serebellum içerisinde sonlanacağı noktaya ulaşmadan önce tekrar çaprazlaşır
Spinal Kord 15Servikal 1Servikal 4 Servikal kord Servikal genişlemeServikal 7,8 Torasik kordTorasik 2 Torasik 12 LumbarLumbar 5 genişleme Lumbar kord Sakral kord Filum terminale Sakral 3 Sakral 4fiekil 2.2 spinal kordun de¤iflik seviyelerinin içten ve d›fltan görünümleri.(Principles of Neural Science. 4th. ed. New York, NY: McGraw-Hill; 2000:339’den,Kandel ER, Schwartz JH, Jessel TM’in izinleri al›narak yay›nlanm›flt›r.)
16 Deja Review: Neuroscience Sakral bölgeSpinal kordun hangi bölgesinde grimaddenin ak maddeye oranı enfazladır?Spinal kordun hangi iki bölgesi, Servikal ve lomberekstremitelerin afferent ve efferentleriningiriş çıkışları nedeniyle diğer bölgeleregöre daha kalındır?Hangi fasikül sadece servikal ve T7 Cuneat fasikülüzeri thorasik seviyelerde bulunur?Aşağıda verilen klinik önemi olanspinal lezyonları tanımlayınız:Kronik B12 vitamini eksikliğine bağlı, Subakut kombine dejenerasyonbilinçli propriosepsiyon ve vibrasyonduyusunun bilateral kaybı ve bilateralgüçsüzslük ve üst motor nöron bulgularınyanı sıra ağrı ve ısı duyusununkorunmuşluğuIpsilateral vibrasyon ve propriosepsiyon Spinal kord yarı kesisi (Brown-Sequardkaybı,ipsilateral spastik parezi, lezyon sendromu)seviyesi altında kontrlateral ağrı ve ısıduyusu kaybı, lezyon seviyesindeipsilateral ağrı ve ısı duyusu kaybıLezyon seviyesi altında bilateral spastik Anterior spinal arter oklüzyonuparezi, lezyon seviyesinde bilateral flaskparalizi,bilateral ağrı ve ısı duyusu kaybıile birlikte korunmuş, diskriminasyon,vibrasyon ve propriosepsiyon duyusuSantral kanaldaki kavitasyona bağlı olarak, Syringomiyeliboyun ve omuzlarda bilateral ağrı ve ısıkaybı, el intrinsik kaslarında flask paraliziTedavi edilmemiş sfiliz hastalarında Tabes dorsalis (nörosfiliz)bilateral vibrasyon ve propriosepsiyonduyusu kaybıDuysal defisit olmaksızın bilateral Amyotrofik lateral skleroz (ALS ya dagüçsüzlük ve atrofi Lou Gehring hastalığı)Karma motor ve duysal defisitlerle Multipl Sklerozbirlikte asimetrik ve randomze akmadde lezyonları
Spinal Kord 17Hangi diğer sendrom T2 seviyesinden Horner sendromuyukarıdaki lezyonlarda Brown Sequardsendromuna dahil olur?Etkilenen hangi spinal alanlar 1. Ön beyaz komissür (anterolateralsyringomyeli semptomları ile ilişkilidir? sistem) 2. Ön boynuzSerebellar herniasyonu da içeren hangi Arnold-Chiari malformasyonukonjenital malformasyon syringomyeliile ilişkilidir? Subakut kombine dejenerasyon Spinal kord yarı kesisi (Brown-Sequard) Anterior spinal arter sendromu Sirengomiyelifiekil 2.3 S›k görülen spinal kord lezyonlar›n›n anatomiktasviri
18 Deja Review: NeuroscienceKL‹N‹K VAKALARAşağıda verilen hastalara uygun tanıları koyunuz:8 ay önce gastrik bypass cerrahisi geçiren 56 yaşındaki erkek hastada güçsüzlük,deride solukluk ve konfüzyon ortaya çıkıyor. Yapılan nörolojik muayene sonucuazalmış pozisyon ve vibrasyon hissi, pozitif Babinski refleksi ile birlikte altekstremitede ataksi ve positif Romberg bulgusu saptanıyor. Tam kan sayımında(CBC), ortalama eritrosit hacmi (MCV) 110, düşük retikülosit sayısı ve periferikkan yaymasında hipersegmente nötrofiller saptanıyor. Serum homosistein ve me-tilmalonik asit seviyeleri yüksek bulunuyor. Vitamin B12 eksikliği (subakut kombine dejenerasyon)Yıllık rutin kontrollerini yaptıran, tıbbi hastalık öyküsü olmayan 78 yaşındaki ka-dın hastanın fizik muayenesinde, bacağına yayılan progresif bel ağrısından şika-yet ediyor, ayağa kalkarken güçsüzlük, semer tarzında uyluklarına ve kalçasına dayayılan uyuşukluk ve karıncalanması mevcut. Detaylı sorgulamada, üriner inkon-tinansı olduğu öğreniliyor. Nörolojik muayenede alt ekstremitede azalmış refleks-ler, MR görüntülemesinde de spinal stenoz saptanıyor. Kauda equina sendromu28 yaşında erkek hasta, yemek yaparken ellerini yakması üzerine acil servise baş-vuruyor. Detaylı incelemede ellerinde bilateral ince motor kayıp saptanıyor. Fizikmuayenede, omuzlarında bilateral pelerin tarzı ağrı ve ısı duyusunda azalma sapta-nıyor. Yakın zamanlı travma veya hastalık belirtmiyor ama 5 yıl önce motorlu araçkazası sonrası minör hasarlanmalar nedeniyle görüldüğünü söylüyor. Giriş labora-tuar incelemeleri normal sınırlarda. MR incelemesi sonucu servikal ve torokal spi-nal kordda kanalis santraliste kistik formasyon ve kavitasyon gözlemleniyor. Syringomyeli32 yaşında kadın hasta, yakın zamanda başlayan sağ göz ağrısı ve ilerleyici görmekaybı ile başvuruyor. Yürüyüşü dengesiz ve destek almadan ve gözlerini kapatma-dan ayakta duramıyor. Detaylı sorgulamada, hastada çift gördüğü öğreniliyor. Fi-zik muayenede sağ üst kuadranopsi tespit ediliyor. Sağ alt ekstremitede derin ten-don refleksleri azalmış ve alt ekstremitede bilateral propriosepsiyon kaybı mev-cut. Laboratuar testlerinde anlamlı bir bulgu yok. MR incelemesinde beyinde dif-füz ak madde lezyonları saptanıyor. Multipl Skleroz
Spinal Kord 1942 yaşında erkek hasta, motorlu araç kazası sonrası travma nedeniyle acile getirili-yor. Fizik muayenede, hastada sol taraf göbek hizası altında, iki nokta ayrımı, vib-rasyon ve propriosepsiyonda azalma ile sağ taraf göbek hizasının iki segment al-tından itibaren ağrı ve ısı duyusu kaybı saptanıyor. Hasta sol alt ekstremitesini oy-natamıyor ve vücudunun sol alt bölümünde yaygın parezi mevcut . T10 seviyesinde sol tarafta Brown Sequard sendromu
BÖLÜM 3Beyin Sap› ve KranialSinirlerTablo 3.1 ‹nnervasyon Tipleri İnnervasyonSınıf İskelet kası SomatosensorielGenel somatik efferent (GSE) OtonomGenel somatik afferent (GSA) Viseral duyuGenel viseral efferent (GVE) Brankial arklarGenel viseral afferent (GVA) Tat ve kokuÖzel viseral efferent (SVE) Görme, işitme, dengeÖzel viseral afferent (SVA)Özel somatik afferent (SSA)Aşağıdaki birimler hangi embriyolojik Bazal laminayapıdan gelişir? Alar lamina GSE, SVE, GVE GVA, SVA, GSA, SSAAlar lamina Alar lamina ile bazal Sulkus limitanslaminayı ayıran oluk hangisidir?Fonksiyonel açıdan bazal ve alar Alar: duysal (afferent)laminanın farkı nedir? Bazal: motor (efferent)Alar ve bazal laminaların beyinsapındaki Alar lamina dorsolateral, bazal laminaanatomik yerleşimleri nasıldır? ventromedial 21
22 Deja Review: NeuroscienceMEDULLAŞekil 3.1 de harflendirilmiş olan yapıları isimlendiriniz.fiekil 3.1 Kaudal medulan›n transver kesiti (Martin JH’nin izni ile kullan›lm›flt›r. Neuroanathomy:Text and Atlas. 3rd ed. New York, NY: McGraw-Hill; 2003:438)A Fasiculus gracilis I Dorsal spinoserebellar traktB Nukleus gracilis J İnternal arkuat liflerC Fasiculus cuneatus K Nükleus ambiguusD Nükleus cuneatus L Canalis centralisE Nükleus solitarius M Nükleus hypoglossusF X. Kranial sinirin dorsal N Medial lemniscusG Spinal trigeminal trakt O Medullar piramidH Spinal trigeminal nükleusŞekil 3.2 de harflendirilmiş olan yapıları isimlendiriniz.fiekil 3.2 Rostral medulan›n transver kesiti (Martin JH’nin izni ile kullan›lm›flt›r. Neuroanathomy:Text and Atlas. 3rd ed. New York, NY: McGraw-Hill; 2003:400)
Beyin Sap› ve Kranial Sinirler 23A Vagus sinir lifleri I İnferior serebellar pedinkülB Medial longitudinal fasikül J Spinal trigeminal nucluesC Nükleus hypoglossus K Spinal trigeminal traktD X. Kranial sinirin dorsal motor L Nükleus ambiguus M Hypoglossal sinir lifleri nükleusu N Medial lemniscusE Nükleus solitarius O Nükleus olivarius inferiorF Vestibular nukleuslar P Medullar piramidG Soliter traktH Nükleus cuneatus accesoriusŞekil 3.3 de harflendirilmiş olan yapıları isimlendiriniz.fiekil 3.3 Rostral ponsun transver kesiti (Martin JH’nin izni ile kullan›lm›flt›r. Neuroanathomy:Text and Atlas. 3rd ed. New York, NY: McGraw-Hill; 2003:442)A Kohlear nukleuslar H Spinal trigemianl nucluesB İnferior serebellar pedinkül I Glossofaringeal sinir lifleriC Spinal trigeminal traktus J Nükleus olivarius inferiorD Stria medullaris K Medullar piramidF Medial lemniscus L Arkuat nucluesG Vestibular nukleuslar
24 Deja Review: Neuroscience Tablo 3.2 Medullada* bulunan nükleuslarİnnervasyon Nükleus FonksiyonSSA Medial ve inferior vestibular Vestibuler/dengeGSA Spinal trigeminal nükleusSVA CN V, VII,IX ve X ile dışGVA Kaudal soliter nükleus kulağın ağrı ve ısı duyusuGVE Nükleus solitarius CN IX ve X ile tat duyusu X’un dorsal motor nükleusuSVE CN IX ve X ile viseral duyu İnferior salivator Viseral organların Nükleus ambiguus parasempatikleri (CN X) GSE Hipoglossal Paratiroit bezinin*Dorsolateralden ventromediale doğru parasempatikleri (CN IX) Brankial arklar: CN IX ile- stilofaringeus ve 6. CN X ve XI ile- konstriktörler, krikotiroid ve levator veli palatini CN XII ile dilin intrinsik kaslarıKaudal medulladan diensefalona doğru Formasyo retikülarisyayılan, geniş ve az tanımlanmışnükleus grubu hangisidir?Retiküler formasyo hangi görevlerden Uyanıklık seviyesi, otonomsorumludur? fonksiyonlar, refleksler ve davranışTaktil diskriminasyon, propriosepsiyon Dorsal kolonlarve vibrasyon duyusunu hangi çıkanspinal traktus taşır?Dorsal kolon medial lemniskal sistemin Nükleus gracilis (bacaklar), ve nükleusikinci nöronları hangi nükleustadır? cuneatus (kollar)Dorsal kolon medial lemniskal sistemin Kaudal medullanın internal arkuatçaprazı nerededir? liflerinde
Beyin Sap› ve Kranial Sinirler 25Dorsal kolon medial lemniskal sistem Medial lemniskusnöron aksonları çaprazlarını yaptıktansonra hangi yolla talamusa çıkarlar?Dorsal kolon medial lemniskal sistemin Ventral posterolateral çekirdek (VPL)üçüncü nöronları hangi talamusçekirdeğinde yer alır?Hangi spinal yol vücudun karşı yarısının Spinotalamik traktusağrı ve ısı duyusunu taşır? (anterolateral sistem)Anterolateral sistemin birinci nöronları Dorsal kök ganglionu (DRG)nerededir?Anterolateral sistemin ikinci nöronları Spinal kordun aynı taraf arka boynuzunerededir?Lateral spinothalamik yol nerede çapraz Spinal kordun ön ak komissüründeyapar?Spinothalamik yol hangi talamus VPLçekirdeğinde sonlanır?Hangi yol trigeminal sinirden aldığı ağrı Spinal trigeminal traktve ısı duyusu ile dış kulak yolundan CNVII, IX ve X ie gelen duysal bilgiyi taşır?Spinal trigeminal sistemin ikinci Ipsilateral spinal trigeminal çekirdeknöronları nerededir?Spinal trigeminal sistemin ikinci nöron Spinal trigeminal nükleus aksonları,aksonlarının izlediği yolu tarif ediniz. karşı taraf ventral trigeminotalamik trakt ile çaprazlaşıp talamusta sonlanırlar.Ventral trigeminotalamik trakt hangi Ventral posteromedial nükleus (VPM)thalamik nükleusta sonlanır?Kortikospinal traktın lifleri medullada Medullar piramidlerdehangi bölgede yer alır?Kortikospinal traktın çıkan lifleri hangi Medulla-spinal kord bileşkesiseviyede çapraz yapar?
26 Deja Review: Neuroscience Cuneoserebellar traktusHangi traktusun ikinci nöronlarınükleus cuneatus accesoriusdan çıkar?Cuneoserebellar traktusun fonksiyonu Üst ekstremitenin bilinçsiz proprioseptifnedir? duyusunu serebelluma taşır.Alt ekstremitenin propriosepsiyon Dorsal spinoserebellar traktusduyusunu serebelluma hangi traktus taşır?C8’den L2 ye uzanan hangi spinal Clark’ın nukleus dorsalisinükleus, nükleus cuneatus accesorius’unanaloğudur?Dorsal spinoserebellar ve cuneaserebellar Inferior serebellar pedinkültraktusları serebelluma hangi pedinkülulaştırır?İnferior serebellar pedinkülden gelen Vestibulospinal ve retikulospinalefferentler hangi inen motor yola katılır? traktuslarHangi proprioseptif traktus serebelluma, Ventral spinoserebellar traktusinferior serebellar pedinkül ile girer?Hangi traktus mezensefalondan Santral tegmental traktusmedullaya uzanıp, red nükleusdannükleus olivarius inferiora bilgi taşır?Nükleus olivarius inferiordan çıkıp Çıkan liflerserebelluma uzanan eksitatör liflerhangileridir?Serebelluma giren diğer major eksitatör Yosunsu lifler (Mossy fibers)lifler hangileridir?Başka hangi nöronlara ait aksonlar Rostaral soliter nükleusdan çıkansantral tegmental traktus içerisinde ikinci tat nöronları (SVA),talamusunyer alır? posteromedial nükleusuna ve ponsun parabrakial nükleusuna uzanan viserosensorial nöronlar.
Beyin Sap› ve Kranial Sinirler 27PONSŞekil 3.4 de harflendirilmiş olan yapıları isimlendiriniz.fiekil 3.4 Pons orta seviyenin transvers kesiti (Martin JH’nin izni ile kullan›lm›flt›r.Neuroanathomy: Text and Atlas. 3rd ed. New York, NY: McGraw-Hill; 2003:444)A Superior serebellar pedünkül N Orta serebellar pedünkülB Nükleus dentatus O Santral tegmental traktusC Nükleus emboliformis P Medial lemniskusD Nükleus globosus Q Trapezoid cisimcikE Nükleus fastigi R Pontin nükleuslarF Nodulus S Kortikospinal ve kortikobulbarG Serebellar vermisH Fasyal sinirin genusu yollarI Nükleus abdusens T Dördüncü ventrikülJ Vestibular nükleuslar U Medial longitudinal fasikülK Fasyal sinir lifleri V Fasyal nükleusL Spinal trigeminal traktus W Abdusens sinir lifleriM Spinal trigeminal nükleus X Pontoserebellar lifler
28 Deja Review: NeuroscienceŞekil 3.5 de harflendirilmiş olan yapıları isimlendiriniz.fiekil 3.3 Rostral ponsun transvers kesiti (Martin JH’nin izni ile kullan›lm›flt›r. Neuroanathomy:Text and Atlas. 3rd ed. New York, NY: McGraw-Hill; 2003:446A Orta serebellar pedinkül G Trigeminal sinir lifleriB Trigeminal sinirin esas duysal H Santral tegmental nükleus I Medial lemniskus nükleusu J Pontoserebellar liflerC Motor trigeminal nükleus K Kortikospinal ve kortikobulbarD Superior serebellar pedünkülE Dördüncü ventrikül yollarF Medial longitudinal fasikül
Beyin Sap› ve Kranial Sinirler 29Tablo 3.3 Pontin Nükleuslarİnnervasyon Nükleus Fonksiyon SSA GSA Medial lateral ve superior İşitme/denge/göz vestibular hareketleri SVA GVA CN V’in ana duysal nükleusu Vibrasyon, diskriminatif GVE dokunma ve yüzün basınç duyusu SVE Rostral soliter nükleus CN VII’nin tat duyusu GSE — — Superior salivator Lakrimal, sublingual ve CN V’in motor nükleusu submandibular bezlerin CN VII’nin motor nükleusu parasempatikleri (CN VII) CN VI’nın motor nükleusu Brankial arklar: Birinci ark- çigneme kasları İkinci ark-stapedius ve yüz mimik kasları Lateral rektus kasını innerve ederHangi inen motor yollar, pons tabanından Kortikobulbar, kortikospinal veilerler? kortikopontin yollarKortikobulbar yolun fonksiyonu nedir? Tüm kranial motor sinir nükleuslarının innervasyonu (ekstraoküler hareketlerle ilgili çekirdekler hariç)Kortikobulbar traktusun uzantıları Çoğunlukla bilateralbilateral midir yoksa unilateral midir?Hangi kranial sinir nukleusları bilateral CN VII’nin alt kısmıkortikobulbar input almaz? (kontralateral input) (bazen hipoglossal)Hangi fasyal hareket defisiti unilateral Alın üst tarafındaki kasları hariçkortikobulbar yol hasarı ile ilişkilidir? tutarak kontralateral yüz alt yarısına ait kasları hareket ettirememeHangi fasyal hareket defisiti unilateral Alın kasları da dahil olmak üzerefasyal sinir hasarı (Bell paralizisi/ ipsilateral tüm yüz kaslarını hareketperiferal VII) ile ilişkilidir? ettirememe
30 Deja Review: Neuroscience Kaş kaldırma (üst kısım) Gülümseme (alt kısım)Lezyonun santral mi periferik miolduğunun tespitinde hangi testkullanılır?Hangi serebellar pedinkül pontin Orta serebellar pedinkülnükleuslardan serebelluma lifler taşır?Pontin nükleuslara asıl inputu hangi Kortikopontin yolyol sağlar?Kortikopontin yolun görevi nedir? Korteks ile serebellum arasında motor bilgi taşımakYüzün diskriminatif dokunma, basınç ve CN V’in ana duysal nükleusuvibrasyon duyuları hangi nükleusa ulaşır?CN V’İN ana duysal nükleusundan Kontralateral talamusun ventralçıkan ikincil nöronlar nereye yayılır? posterior medial nükleusuna (VPM)Medial lemniskusun pontin segmenti Kolları innerve edenler medialdeiçerisinde, kolları ve bacakları innerve Bacakları innerve edenler lateraldeeden lifler nerelerde bulunur?Beyin sapı boyunca uzanan, vestibular Medial longitudinal fasikül (MLF)ve ekstraokuler motor nükleuslardangelen lifleri içeren ak madde traktusuhangisidir?Hangi pontin yapı laterale bakışı kontrol Paramedian pontin retikülereder? formasyon (PPRF)Sağa lateral konjuge bakışın PPRF Aksonlar sağ PPRF’den ipsilateraltarafından nasıl kontrol edildiğini abdusens çekirdeğine uzanırlar.anlatınız: Abdusens çekirdğinde bulunan iki tip nöron stimule edilir: (1) lateral rektus kasının stimule eden nöronlar (2) çapraz yapıpı kontralateral MLF’den sol okulomotor nükleusa yayılan nöronlar. Sol okulomotor nukleusa gelen uzantılar sol medal rektusu stimule eder.
Beyin Sap› ve Kranial Sinirler 31Abdusens sinir paralizisi ile ilgili olan Lateral rektus paralizine bağlı,defisit nedir? ipsilateral gözün medial deviasyonuHangi defisit abdusens nuclues hasarı Dışa bakış paralizisi: iki gözlede lezyonile ilşkilidir? tarafına bakmada kısıtlılık.Abdusens sinir ve nükleus hasarlarının Nükleus hasarı hem ipsilateral hemfarklı klinikleri olmasının sebebi nedir? kontralateral uzantıları keser (okulomotor nükleusa), sinir hasarı sadece ipsilateral rektus kasının innervasyonunu engeller.MLF lezyonlarına ne isim verilir? Internükleer oftalmoplejiİnternükleer oftalmoplejinin en sık Multipl skleroznedeni nedir?İnternükleer oftalmopleji ile hangi Lezyonla aynı taraftaki göz adduksiyonekstraoküler defisit birlikte görülür? yapamaz, karşı taraftaki gözde ise nistagmus görülür.İnternükleer oftalmapleji veya abdusens Konverjans korunmuş olur.nükleus hasarlanmaları sonucu oluşanlateral bakış paralizisinde, medialrektusun paralize olmadığı nasılgösterililir?Dikey bakışı hangi beyin sapı merkezi riMLF (medial longitudinal fasikülünkontrol eder? rostral inerstriatal nükleusu)Hangi sendrom arka ortabeyne bası Parinaud sendromuyaparak yukarı bakış paralizisine nedenolur?Karşı taraf gözün sakkadik hareketlerini Frontal eye fields (FEF)hangi kortikal merkezler kontrol eder?Unilateral FEF lezyonu gözlerin hangi Aynı taraftarafa deviasyonuna neden olur?
32 Deja Review: NeuroscienceMEZENSEFALONŞekil 3.6 de harflendirilmiş olan yapıları isimlendiriniz.fiekil 3.6 Rostral orta beynin transvers kesiti (Martin JH’nin izni ile kullan›lm›flt›r.Neuroanathomy: Text and Atlas. 3rd ed. New York, NY: McGraw-Hill; 2003:452)A Lateral genikulat nükleus L Okulomotor sinir lifleriB Medial genikulat nükleus M Optik traktusC Medial lemniskus N Kortikopontin traktD Serebellothalamik lifler (parietal/temporal/oksipital)E Red nükleus O Substansia nigraF MLF’nin interstriatal nükleusu P Kortikospinal traktG Serebral aquaduktus Q Kortikobulbar traktH Edinger-Westphal çekirdeği R Kortikopontin trakt (frontal)I Okulomotor nukleusJ Superior kolikulusK Mezensefalik trigmeinal nükleus
Beyin Sap› ve Kranial Sinirler 33Tablo 3.4 Mezensefalon Çekirdekleriİnnervasyon Nükleus FonksiyonSSA — —GSA CN V’in mezensefalik Çene ve ekstraoküler kaslarınSVA nükleusu propriosepsiyon duyusuGVA (çene refleksi)GVE — — —SVE Edinger-Westphal (E-W) — — Pupillokonstriktör refleks ve akkomodasyon —GSE CN III’ün motor nükleusu LR ve SO hariç ekstraoküler kasları innerve eder CN IV’in motor nükleusu Superior obliği innerve ederKısaltmalar: LR, lateral rektus SO, superior oblikTektum nedir? Orta beynin çatısı, superior ve inferior kolikuluslar da dahil olmak üzere dorsalden serebral aquadukta kadar olan tüm yapıları tanımlar.Tegmentum nedir? Orta beyninin serebral aquadukt ve pedinküller tabanı arasındaki bölgesidir.Pedinküller tabanı nedir? Crus serebri olarak da bilinir, substansia nigraya ilaveten, kortikobulbar, kortikospinal ve kortikopontin yolları da taşıyan “bacaklar”dır.Serebral pedinküller nedir? Pedinküller taban ve tegmentumun birleşimidir.Üçüncü ve dördüncü ventrikülleri hangi Serebral aquaduct (Sylvius)yapı birleştirir?Serebral aquaduktu hangi yapı sarar? Periaquaduktal gri madde
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265