Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore Kuyruklu Yıldız Altında Bir Evlenme - Hüseyin Rahmi GÜRPINAR

Kuyruklu Yıldız Altında Bir Evlenme - Hüseyin Rahmi GÜRPINAR

Published by eminyukseloglukaihl, 2019-10-18 15:28:47

Description: Kuyruklu Yıldız Altında Bir Evlenme - Hüseyin Rahmi GÜRPINAR

Search

Read the Text Version

H Ü S E Y İ NR A H M İG Ü R P I N A RKUYRUKLUYİLDİZALTİNDA BİREVLENMER O M A N Kapakresmi:MüıjifFehimYedinciBaskıA T L A SK Î TA BEVt— ISTA NB U L

H Ü S E Y İ NR A H M İG Ü R P I N A RKUYRUKLUYİLDİZALTİNDA BİREVLENMER O M A N Kapakresmi:MüıjifFehimYedinciBaskı

BASKI: ÇETİNOFSET1981

H Ü S E Y İ NR A H M İVEESE R fE R İHüseyinRahmiGürpınar1864yılındaistanbul'dadoğdu.BabasıSaitpaşaadındabir.subaydı.Annesiniüçyaşındaykenkaybetti.Ço­cukluğuteyzesininyanındageçti.MülkiyeMektebinde(SiyasalBil­gilerFakültesi)okudu.Kısabirzamanmemurlukyaptı.1908'densojjpagazetecilikveromanlarınıngelirleriylegeçindi.ilkeserinionikiyaşındaykenyazdı.İlkyayınlananyazısı«is­tanbul'daBirFrenk»adınıtaşıyorduve1888yılındaCeride-iHavadisgazetesindeyayınlanmıştı(1).AhmetMithatEfendiiletanıştıktansonraükbüyükromanı«Şık»Tercüman-ıHakikatgazetesindetef­rikaedilmeyebaşlandı.Ozamanyirmiikiyaşındaydı.ö m r ü n ü nsonunakadaryazdığıromanlarıvehikayeleriyleken­dinihersınıftanokuyucuyasevdirenHüseyinRahmi'ninkişiliğindepekbelirginnoktalarvardır:istanbul'unkonuşmadilini,kenarma­hallekadınlarınıbüyükbirustalıklacanlandırır.Bütünromanlarındaeşsizvedikkatlibirgözlemedayanarakgerçekçiçığırdayürümüş­tür.Birdemizahunsuru,olaylarıalaylıbirçerçeveiçindevermek,karakterininbaşlıcaÖzelliğidir.Duyguludur,MithatEfendigibi,odazamanzaman olayınakışınıbiryanabırakarak,felsefebilgilerinisay­falaraaktarmaktanhoşlanır.Yazılarındaortaoyunuvekaragözünan­latımtekniğindendeyararlanmıştır.Konularındaistanbuldışınahiççıkmamıştır.Gürpınar1944yılındaHeybeliada'dakiköşkündeölmüş,Heybeliadamezarlığınagömülmüştür.Büyükhalkromancısınıneserlerindekikonularvekişilerherzamancanlı,vetaptazekalmıştır.Ancak,aradangeçenuzunyıllariçinde,dilbakımından,bugünkükuşaklarınkolaycaanlayamayacağıdurumagelmişti.Sayısıelliyiaşanburomanlarıserihalindeyeni­denyayınlamayıkararlaştırdığımızzaman,bueserleri,yetkilikalemsahiplerinebugünündilineaktartmayıdaöngördük.Busadeleştirmeişinde«Kendisisağolsaydı,bugünnasılyazardı»düşüncesi,ölçüola­rakkullanılmıştır.MustafaNihatÖzön,TahirNejatGencan,ZahirGüvemli,MükerremKâmilSuveHüsamettinBozok'tanmeydanage­lenbir'kurulbuişiüzerinealmışvetamamlamıştır.«KUYRUKLUYILDIZALTINDABİREVLENME»ilkdefa1911yılındayayınlanmıştı.1969'dayapılandördüncübaskısındaZahirGüvemlieliyleb u g ü n ü ndilineaktarılmıştır.TürkedebiyatındakenditüründetekisimolanHüseyinRahmiGürpınarüstünebugünekadarpekçokaraştırmayapılmış,birçokeseryazılmıştır.BeyazıtDevletKütüphanesiMüdürüMuzafferGök-man1966'dabunlarıbiraradagösteren«HüseyinRahmiGürpınar»adlı250sayfalıkbirbibliyografyakitabıyayınladı.(1)Bueser,yazarıntklHödüğünSeyahatiadlıkitabındayeralmıştır,

Üniversiteöğrencileri deHüseyin Rahmihakkındatezlerhazırla­mışlardır.Bizimtespitedebildiğimiztezlervehazırlayanlarşunlardır:1—MUSTAFAGÜRSES(1938-1939),HüseyinRahmiGürpına-rınhayatıveeserleri(Liste,Tahlilve Tenkitler),Dünyagörüşü,Sa­natı,Romantekniğiveüslubu.2—SUDİ BAYBARS(1948)Hüseyin RahmiGürpınar'ınyarattı­ğıtipler.HüseyinRahmi'nintiplerininizahıvetipyaratmavasıtaları.3—SATIERİŞEN(Şubat1954-1955).HüseyinRahmi'deA ş k :HüseyinRahmi'ninedebiyatgörüşü.Hayatgörüşü,HüseyinRahmi'deaşkınyeri.HüseyinRahmi'ninaşkgörüşü.Evlilikmüessesesi,ev­lilikdışımünasebetler.4— NERİMAN GÜRTUNCA(1954-55)Hüseyin RahmiGürpınar'ınküçükhikâyeleri:Hikâyelerindeelealdığımevzular.HüseyinRah­mi'ninhikâyelerindeortayakoyduğutipler.5—AYDINKOKSAL(1953)HüseyinRahmiGürpınar'ınII.Meşrutiyetekadaryazdığıromanlarınkronolojiktetkiki.6—GÖKŞENYÜZAK(1954)HüseyinRahmiGürpınar'ınII.Meşrutiyettencumhuriyetdevrinekadaryazmışolduğuromanlarınkronolojikolaraktetkiki.7—BİRSENKÖSEOĞLU(1970)HüseyinRahmiGürpınar'danDeyimler.y\"Ş—FERMANTÜRK(1970)HüseyinRahmiGürpınar'ın1918-23yıllarındayazdığıromanvehikâyeler.9—ÇİĞDEMDURMUŞOĞLU(1970)HüseyinRahmiGürpma-'m1923-34yıllarıarasındakiromanlarınınkronolojikolaraktetkiki.'10 —ŞENAYGÜLBABA(1970)HüseyinRahmiGürpınar'damü­balağalar. 11—ÖMERVURAL(1971)HüseyinRahmiGürpınar'ınaltıese­rindeargosözler,deyimlerveküfürler.12'— AYDINOY(1971-1972)Hüseyin RahmiGürpınar'ın II. Meş-rutiyet'ekadar.<Ur.,romanları.13—SEVİMAKSLAN(1972)HüseyinRahmiGürpınar'ınma­kaleleri. 14—MEHMETÇEVİRMECÎ(1973)(NİMETŞİNAS)DilveTarih- CoğrafyaFakültesiTürkDiliveEdebiyatıbölü­mündekitezler:15 —CAVİDEGÜNGÖR(1947-1948)HüseyinRahmiGürpınar*myedieserihakkındakısabirtetkik.16 —SÜHEYLAYAZICI(1951)HüseyinRahmi'ninhikâyeciliği17—SABAHATÖZDEM(1953)HüseyinRahmi'deZüppeveSof­tatipleri.18 —AYLÂPİREOĞLU(1963)HüseyinRahmi'ninromanlarındakadıntipleri.19—NİHATYALÇINKAYA.DevletTatbikîGüzelSanatlarYük­sekOkulu:RessamHüseyinRahmiGürpınar.

Ö N S Ö Z Gezegenkızkardeşleriiçindeyeryuvarlağımıztamgençlikçağın-dadır.Hergezegeninanası,sonuyokuzayınkaranlıklarıvegüneşinnurlarıarasındaşenlikleyuvarlanarakulaştığıömrüçokşükürbugünekadarsağlıkveesenliklegeçirdi.Şimdibazıkuruntularağırbirhastalık—dahaiyimserdüşünenler—hemensezilirsezilmezhafifbirnezlegeçireceğinihaberveriyorlar.Bundandolayı* niçintelaşlanma!)efendim?Anamız,yaratılışçağındanberiuzaydakionazlısalınışındabupeçemli,buoynak,buyoldançıkmayaistidatlıkızkardeşlerininböyleyaklaşmacilvelerinekimbilirkaçdefadahauğramıştır.Ama,üzerindebundandoğanbir^felaketizigörmüyoruz.İnanırıkibuseferdeyineöyleolacaktır.Nebaşağrısı,nenezle,hemenhiçbirşeyduymayacağız.Sözleriminnekadardoğruolduğunu5Mayıs'ınertesigünüyineşusatırlarabaktı­ğınızzamangörecek,benimşimdiyaptığımgibisizdeozamanbolbolgüleceksiniz.«Gerçekböyledirdebutelaşlar,busöylentiler,buheyecanlar,heletanınmış,büyükimzalaraltındakioürkütücümakalelerneoluyor?»diyeceksiniz.Ah,efendim...insanlarıngerçeklerikabuletmekiçinnasılayak dirediklerinibilirsiniz.Bukonudasize,haddimolmayarakküçükbiröğütvereyimmi?insanoğullarınınkorktukla­rındanziyadekorkmadıklarışeylerdençekininiz.Tavaazverenlerdentutunuzdateknikbilgisahiplerinekadarinsanlarınbilginleride,filozoflarıdaöbürkardeşlerinikorkutmadüşkünlüğündenkendile­rinialamıyorlar.Birgerçekçiolarakböyiesöylüyorum.Amabirromancıolaraköyledemeyeceğim.Öbürmeslektekilergibisözünyalanveyadoğruolmaihtimalindensözedeceğimkibudabenimsanatımınhakkıdır.Hilesiniöncedenmeydanakoyanbirhokkabazgibisizegerçeğiböyleaçıkçasöylediktensonrayinekorkarsanızartıkkabahatbendedeğildir. 7nisan,1910HüseyinRahmiI

B E D R İ Y EH a n ı m ,b a h ç eüzerindekik ü ç ü kodanınpencere­sindenbitişikk o m ş u n u nt a h t ak a p l a m a s ı n ay u m r u ğ u y l ehelecanlıhelecanlıv u r a r a kh a y k ı r ı y o r d u :—K a r d e ş i mE m i n e ,nerdesin?...P e n c e r e y egel,bak.sa­n an esöyleyeceğim!..Birc e v a pa l a m a y ı n c akendik e n d i n e :—A m a nbuk a r ıdanemiskindir!Kıyametlerkopsaok u y t uo d a d a ndışarıçıkmaz,içerdeh a ş r o l u rkalır...Y u m r u k l a r ı n ı nşiddetiniikik a ta r t ı r a r a k :—•E m i n eH a n ı m ,azıcıkpencereyegel...Baknelerola­c a k m ı şneler...D ü n y a y ayıldızçarpacakmış...M e r a k ı m d a nbiryerlerded u r a m ı y o r u m . . .A,bakk a nsesbilevermiyor.(Yum­r u ğ ud a h aşiddetleindirerek)ö l üm ü s ü nayol?Azıcıkkıpırda.E m i n eH a n ı m ,y a v a ş ç apenceresiniaçıpbaşımdışarıyaçı­k a r a r a k:—Oğlanıyeniu y u t t u m .V u r m aöylehızlıhızlı.Evteme­lindensa-Uanıyor.—A,d a h aneler...Benimy u m r u ğ u m d a nevsallanırmıhiç? —A,nasılsallanmaz.Tavanınaralıklarındanpıtırpı­tırtozlardökülüyor.Birikig ü n d ü rçocukrahatsız.Ziyadehuy-suzlanıyor.U y u t u n c a y ak a d a raklak a r a y ıseçtim.—H a b e r i nyokm u ?—Nev a r ?GeneSıtkıkarısınımıboşadı?—H a yyerebatsın.Sıtkıda,karısıda.Buöylekarıbo­ş a m afilânkeyfiyetideğil.îşfena...—Neolmuşc a n ı m ?—Ortalıkçalkalanıyor...B u r s a ' d asağırsultanduydu.Se­sinhâlâbirşeydenhaberinyok.Ahnefelâket...—Ay,yüreğimio y n a t m aöyle.Meraklanıncaboğazımabirşeytıkanıyor.F e n aoluyorum.Evvelkik a d a rkedergötü-r e m i y o r u m .Acıklıbirşeysehiçsöyleme,ricaederim...—Acıklınınacıklısı.Evlereb a r k l a r aşenlik.Dostlarba­şındanırak...—•E t m e . . .Bedriye,etme...îşteyüreğimgümbürdemeyebaşladı.AcabaH a c ı b a b a m aseîâmünkavlen(inme)migeldi?Söyle,bayılacağım.

www.cizgiliforum.com enginel

L2 KUYRUKLUYILDIZALTINDABÎREVLENMEE m e t iH a n ı m :—Suskızım,içimfenaoldu.Kimsöylüyoro n u ?BedriyeH a n ı m :—«Ulemâlar»...K i t a p t ayerinigörmüşler.E m e t iH a n ı m :—SensaklaRabbim,cümleM u h a m m e dümmetini,buE m e t ikulunuda...K ı y a m e talâmetleri.î ş t ebengenesöyle­rim.Bugöktekikuyruklu,yerdekilerink ö t ü l ü ğ ü n d e nçıktı.Ge­çenseneBizdâriyet a r a f l a r ı n d abirp a ş a n ı nk a t ı r ıd o ğ u r d udedilerdeinanmadiydık..İştebakıma,d o ğ r u y m u ş .D e m e kvakitleryakın.Yapıdapekçoğaldı.İştebubirkaçşeykıya­m e talâmetidir.Biz,büyükbabalarımızdan,analarımızdanöyleişittik. E m i n eHanım'ınkızıM e b r u r ebirdenbireodaya,annesininy a n m agirereks o r a r :'•—A n n enek o n u ş u y o r s u n u z ?—Yavaşkızım,kardeşinu y a n a c a k .S a n k ibud ü n y a y abirk u y r u k l uyıldızç a r p a c a k m ı şda,hepimiztuzlabuzolacak-mışız.Gel,bak,dinle,onuanlatıyorlar.—Ay,benk o r k a r ı ma n n e . . .Nevakitç a r p a c a k m ı ş ?—Bilmem.Geldesor.—BedriyeH a n ı mteyze...K u y r u k l ubizenevakit-çarpa­cakmış?—Önümüzdekimayısınbilmemk a ç m d a ,s a b a h akarşıç a r p a c a k m ı şdiyorlar.E m i n eH a n ı m :—Çarpacağımböylegünüyle,saatiylenasılbiliyorlar?Kuyruklu,filângünde,filâns a a t t açarpacağım,diyebudün­y a y atelgrafmıg ö n d e r m i ş ?E m e t iHanım,d u v a r ı na r k a s ı n d a nh a y k ı r a r a k :—înannıayuıız,inanmayınız...Külüm ü n e c c i m ü nkez-zâb...Büyülerineatnalı,t a v ş a nbaşı.Geneb ü y ü kbirbüyüy a p t ı l a rd ao n ut u t t u r m a kiçinb ukoskocayalanık a p ı po r t a y asalıverdiler. BedriyeH a n ı m :—Yalandeğil,y a l a ndeğil...Benk u y r u k l u n u nresminig ö r d ü m . E m e t iH a n ı m :—Ay,nerdeg ö r d ü n ?A m a na m a n ,buz a m a n einsanla­rınıny a p m a y a c a k l a r ıyok..Neç a b u kresminiç ı k a r d ı l a r ?

KUYRUKLUYILDIZALTINDABÎREVLENME13BedriyeH a n ı m :—Telgrafçılarınevindeg ö r d ü m .Bilirsinizya,onun'oğluîrfan,F r e n k ç eokur.Ö n ü m ebirbüyükkitapaçtı.îçindeb ü t ü nyıldızların,ayların,güneşlerinresimlerivar.E m e t iH a n ı m :—Ah,tevekkelideğil,T a n r ı ' n ı nsırlarınae r m e kiçinböy­legöktekiayların,yıldızlarınresimleriniçıkarıncaiştesonuböyleolur.Bizekuyruklusudaçarpar,k u y r u k s u z uda...BedriyeH a n ı m :—Bukitabıniçindeneyok,neyok,neyokh a n ı m . . .Birçoktekerlekler,y a r ı maylar,b ü t ü naylar...Âşıkyolunuşaşırdıgibi,endişegibiçizgiler...Üçköşeli,d ö r tköşelişekil­ler...Anasına,babasınap a yverençiçeğinebenzerbirşeyler...Tentenegibi,Hristoteyeligibikıvrıntılar...Sümüklüböcekgi­bi,solucangibihayvancıklar,i r f a nBeyheponları,adlarıyla,sanlarıylaanlatıyor.Ok i t a p t akuyruklubirt a n edeğilki...Dolu.Hepsininzamanıvarmış.Kimisionsenede,kimisiyirmi,otuz,kırk,elli,altmış,yüz,d a h abilmemkaçs e n e d e d i rgelipbizimdünyamızınyanındangeçerlermiş.E m e t iH a n ı m ,sinirliliktenbirkaçdefageğirerek:—A m a n ,a m a n ,geçsin.Kimseyiincitmedengeçsin,ikigözüm,bizdenırakolsun.M e b r u r e :'—•Anne,bizdegidipk u y r u k l u n u nresminebakalım...Ke­dik u y r u ğ ugibimi,K a r a m a nk u y r u ğ ugibimia c a b a ?E m e t iH a n ı m : 1—Geceninbirindegelipdeç a t a r a kevlerimizindamları­nıg ü m b ü r r rg ü m b ü rbaşımızaindirirsekedik u y r u ğ u n usenoz a m a ng ö r ü r s ü n . . .A m a nbuşimdikitazeler,..Neişitirlerseh e m e ngörmeyek a l k a nbudelikızlar...BedriyeH a n ı m :—î r f a nBey,k i t a p t a k ibirçokkuyruklularıniçlerindenbirtanesinip a r m a ğ ı y l eg ö s t e r e r e k :«Gelipdebizeç a t a c a kdiyek o r k t u ğ u m u zh a s p aiştebu!»dedi...E m e t iH a n ı m :—-Kız,nasılş e y ?Tarifet.M e r a k t a nçatlayacağım...B e ndegidipgöreyimbari...BedriyeH a n ı m :—Ah,nasıltarifedeyim,,anacığım?..Denizkızımıde­sem,A n k a r akeçisimi,yoksaV a nkedisigibimid e s e m ?Ta-

[2KUYRUKLUYILDIZALTINDABlREVLENMEE m e t iH a n ı m :—S u skızım,içimfenaoldu.Kimsöylüyoro n u ?BedriyeH a n ı m :—«Ulemâlar»...K i t a p t ayerinigörmüşler.E m e t iH a n ı m :—SensaklaRabbim,cümle,M u h a m m e dümmetini,buE m e t ikulunuda...K ı y a m e talâmetleri.î ş t ebengenesöyle­rim.Bugöktekikuyruklu,yerdekilerink ö t ü l ü ğ ü n d e nçıktı.Ge­çenseneDizdâriyet a r a f l a r ı n d abirp a ş a n ı nk a t ı r ıdoğurdudedilerdeinanmadaydık..iştebakıma,d o ğ r u y m u ş .D e m e kvakitleryakın.Yapıdapekçoğaldı.îştebubirkaçşeykıya­m e talâmetidir.Biz,b ü y ü kbabalarımızdan,analarımızdanöyleişittik. E m i n eHanım'ınkızıM e b r u r ebirdenbireodaya,annesininy a n ı n agirereks o r a r :'—A n n enek o n u ş u y o r s u n u z ?—Yavaşkızım,k a r d e ş i nu y a n a c a k .S a n k ibud ü n y a y abirk u y r u k l uyıldızç a r p a c a k m ı şda,hepimiztuzlabuzolacak-mışız.Gel,bak,dinle,onuanlatıyorlar.—Ay,benk o r k a r ı ma n n e . . .Nevakitç a r p a c a k m ı ş ?—Bilmem.Geldesor.—BedriyeH a n ı mteyze...K u y r u k l ubizenevakit-çarpa­c a k m ı ş?—Önümüzdekimayısınbilmemk a ç m d a ,s a b a h akarşıç a r p a c a k m ı şdiyorlar.E m i n eH a n ı m :—Çarpacağımböylegünüyle,saatiylen a s übitiyorlar?Kuyruklu,filângünde,filâns a a ttaç a r p a r a ğ ı m ,diyebudün­y a y atelgrafmıg ö n d e r m i ş ?E m e t iHanım,d u v a r ı na r k a s ı n d a nh a y k ı r a r a k :—înannıaymız,inanmayınız...Külümünecciminikez-zâb...Büyülerineatnalı,t a v ş a nbaşı.Geneb ü y ü kbirbüyüyaptılard ao n ut u t t u r m a kiçinb ukoskocayalanık a p ı po r t a y asalıverdiler. BedriyeH a n ı m :—Yalandeğil,y a l a ndeğil...B e nk u y r u k l u n u nresminig ö r d ü m . E m e t iH a n ı m :—Â y ,nerdeg ö r d ü n ?A m a na m a n ,buz a m a n einsanla­rınıny a p m a y a c a k t a nyok.,Neç a b u kresminiç ı k a r d ı l a r ?

KUYRUKLUYILDIZALTINDABÎREVLENME13BedriyeH a n ı m :—Telgrafçılarınevindeg ö r d ü m .Bilirsinizya,onun\"oğlui r f a n ,F r e n k ç eokur.Ö n ü m ebirbüyükkitapaçtı.îçindeb ü t ü nyıldızların,ayların,güneşlerinresimlerivar.E m e t iH a n ı m :—Ah,tevekkeli' değil,T a n r ı ' m nsırlarınae r m e kiçinböy­legöktekiayların,yıldızlarınresimleriniçıkarıncaiştesonuböyleolur.Bizekuyruklusudaçarpar,k u y r u k s u z uda...BedriyeH a n ı m :—Bukitabıniçindeneyok,neyok,neyokh a n ı m . . .Birçoktekerlekler,yarımaylar,b ü t ü naylar...Âşıkyolunuşaşırdıgibi,endişegibiçizgiler...Üçköşeli,d ö r tköşelişekil­ler...Anasına,babasınap a yverençiçeğinebenzerbirşeyler...Tentenegibi,Hristoteyeligibikıvrıntılar...Sümüklüböcekgi­bi,solucangibihayvancıklar.İ r f a nB e yh e ponlarıadlarıyla,sanlarıyiaanlatıyor.Ok i t a p t ak u y r u k l ubirt a n edeğilki...Dolu.Hepsininz a m a n ıvarmış.Kimisionsenede,kimisiyirmi,otuz,kırk,elli,altmış,yüz,d a h abilmemkaçsenedebirgelipbizimdünyamızınyanındangeçerlermiş.E m e t iH a n ı m ,sinirliliktenbirkaçdefageğirerek:—A m a n ,aman,geçsin.Kimseyiincitmedengeçsin.îkigözüm,bizdenırakolsun.M e b r u r e :;—Anne,bizdegidipk u y r u k l u n u nresminebakalım...Ke­dik u y r u ğ ugibimi,K a r a m a nk u y r u ğ ugibimia c a b a ?E m e t iH a m ı n : !—Geceninbirindegelipdeç a t a r a kevlerimizindamları­nıg ü m b ü r r rg ü m b ü rbaşımızaindirirsekedik u y r u ğ u n usenoz a m a ng ö r ü r s ü n . . .A m a nbuşimdikitazeler...Neişitirlerseh e m e ngörmeyek a l k a nbudelikızlar...BedriyeH a n ı m :—îrfartBey,k i t a p t a k ibirçokkuyruklularıniçlerindenbir anesinitp a r m a ğ ı y l eg ö s t e r e r e k :«Gelipdebizeç a t a c a kdiyek o r k t u ğ u m u zh a s p aiştebu!»dedi...E m e t iH a n ı m :—-Kız,nasılş e y ?Tarifet.M e r a k t a nçatlayacağım...B e ndegidipgöreyimbari...BedriyeH a n ı m :—Ah,nasıltarifedeyim,,anacığım?..Denizkızımıde­sem,A n k a r akeçisimi,yoksaV a nkedisigibimid e s e m ?î s -

16 KUYRUKLUYILDIZALTINDABİRE V L E N M E—Yasaçlar?BedriyeH a n ı m :—tpekgibibeyaz.Uzunmuuzun.Topuklarınıdövü­yor. M e b r u r e : —Ah,birkeregörsem...M e r a k t a nçıldıracağım.E m e t iHanım,küfeniniçindenh a y k ı r a r a k :—Oradavıcırvıcırnek o n u ş u y o r s u n u z ?Benbuberza­habirkered ü ş t ü m .B a n aolduolacak.B u r a d ab u n a l ı y o r u m .Benimledekonuşunuzbaridebirazeğleneyim.Sıkıntıdanp a t ­layacağım.1BedriyeH a n ı m :—Oküfeniniçindenek a d a rd u r a c a k s ı n ?E m e t iHaiıim:—Birisigelipdebenik u r t a r m c a y ak a d a r .BedriyeH â n ı m :—Nevakitgelecekler?-EmetiH a n ı m :—Allahbilir.BedriyeH a n ı m :—Kapıçalınırsakima ç a c a k ?E m e t iTanım:—Ervâhîler...BedriyeH a n ı m :—HayriyeH a n ı m ' d aa n a h t a ry o km u ?E m e t iH a n ı m :—Var.BedriyeH a n ı m :—E h ,öyleyset a m a m .A m aogelinceyek a d a r ,anacığım,senüşüyeceksin.E m e t iHaiıım:—Yarıbelimdenaşağısıbuzkesildi.D o n d u mzâti.B ü t ü nyellerim,kulunçlarıma y a k l a n a c a k .M e b r u r e : —H a n ı mteyze,H a l a m ı nyıldızısakallımı,bıyıklım ı ?BedriyeH a n ı m :r—.Sakalı,bıyığıbellideğilki...Yüzügözü,t ü y çinde.iE m e t iH a n ı m :—Bedriyekızım,k u y r u k l u y uM e b r u r e ' y epekövme.B a k ­s a n as o r u pduruyor,e r k e ksanıyor.Şimdikitazeleringönül-

KUYRUKLUYILDIZALTINDABÎRE V L E N M E17 leripekarsız.Belki.seviverir.Ay'a,güneşeâşıkolanbuda­lalarçok...Mebrure,d a r g ı n :,—E m e t iH a n ı m ' mdasöylediğilakırdıyabakınız.Benonuniçinmis o r d u m ?E m e t iH a n ı m ,birdenbireh a y k ı r m a y ab a ş l a y a r a k :—Ay,gördünüzmübaşımızagelenleri?—Neoldunanneciğim?—Neolacağım?Kızb u g ü nyemekpişirdi.S a h a n l a r ako-tardı.Taşlığadizdi.K o m ş u y agitti.Bahçekapısıaçıkkalmış.-Kedilerbirerbireriçerigiriyor.Birşeyey a n m a m ,Efendiba­basısütlaçistedi.Bizimkıziçinevanilyakoydu,y u m u r t asa­rısıçalkaladı.Tabaklarınüzeribirerp a r m a kkalınlığındasap­sarık a y m a kt u t m u ş t u .Ocanımyemeklerb u g ü nkedilerekıs­m e tolacak.A,iştebak,iştebak...Göçmenlerinkuyruksuzudagirdi.A m a nbirm u n d a rkedid a h agirdi.U y u zm u d u rne­d i r ?K a p l a r ıdayenikalaylattıktı.Ah,b u g ü nbanaolanlarkimseciklereolmadı.H a y r i y e ' mdeBedestenlilerinevindeyıl­landıkaldı.Şimdiyek a d a rseksenetekbastırılırdı.E m i n e .H a n ı m ,ninnininperdesinidikleştirerek:B a k ı nnelerolacaknüünniK u y r u k l u l a rç a r p a c a kımiûmiSusunoğlumu y u y a c a kniiiinniE m e t iH a n ı m ,küfeniniçinden:—Çocuklar,yanıkbirsesgeliyor,on e d i r ?M e b r u r e : —A n n e mH a y d a raninnisöylüyor.E m e t iH a n ı m :—Anneninsesinek a d a ryanıkmış?B a n apekdokunu­yor.Bizimsütlaçlarmr u h u n amersiyeo k u y o r l a rsandım.Ke­dilerşimdiiçsridehepsinincanınaokuyorlar.(Eviniçerisinedoğruk u l a kvererek)A,Bedriyekızım,ç a tç a tbizimsokakkapısıçalmıyor.Sizinc u m b a d a nbizimkapıgözükür.Baksa­nakimgeldi?Biryabancıolacak.BedriyeH a n ı m ,c u m b a y ak o ş a r a kkendikendine:—A,b a k k a lgelmiş..Kucağındakalıpkalıpsabunlar.( C u m b a d a nseslenerek)Ayolbakkal,okapıyınafileçalıyor­sun. F .2

18 KUYRUKLUYILDIZALTINDABİREVLENMEB a k k a l : —Evdekimsey o h'miki ? BedriyeH a n ı m :—E m e t iH a n ı mevdeama,ozavallıkadınküfeyedüştü.S a n a . k a p ı y ıa ç a m a zki...—Nemırıldanıyonanlayamadım.—E m e t iH a n ı mküfeye,düştü.S a n akapıyıaçamazdi­y o r u m . —Z a b a h ı n a nb u n u nb u r a s ı n d aş a h a l a ş m a y agelmedim.T ü k k â n d aişimvar.Haydisöylekiçabuhgapıyıaçsm.' —A...deü.î ş i myokd asankisabahleyinseninleşaka-laşacağım.H a t u nküfeyedüştüdiyorumdainanmıyor.-—B a ğ ab a h . . .Kofeyemid ü ş t ü ?Goccagarınınkofedeneişiv a rc a n ı m ?A m a nmaassatûrîn..•—D u v a r ı nkenarındaküfeninüzerineçıkmıştıdabizim­l e , uyruklukyıldızı,görüşüyordu.Sonranasılsaküfeniniçinegidiverdi. —G u y r u h l u d a ng o r h u s u n d a nmıkofeniniçinegaçtı?He­lebiyolşug o c a k a r m ı nahlınab a h . . .G u y r u h l ubudünyeyleda-•laşmcahkofeniniçinegirmezdiyemibelliyoki?A d a mdivane-ükdet ü r l ütürlü.Gocag a r u a rcankorhusunlaşindidenke­felereg a ç a r l a r s agençler,tezelernereleretıhılmağasavaşacah-l a r ?Kofeyegirmeklebubelânınbirçaresibulunsabizimyu­m u r t akofeleribirermecidiyeyesatılurduya...Hepimizbirerkofeye,fıçıyatıhılıro t u r u r d u k .Benimiçinkofeyegirmeneiktiza?B a t a h ç ımüşterilerbeniçoktangáfesegoydulârget-ti...SöyleoÉ m e t ig a d m akofedençilisindabusabunlarıelim­denalsın.—A m a nalıkmusibetsende...Sözanlarbira d a mgibibended u r d u mdaseninleçeneyarıştırıyorum.K a d ı nküfedençıkamıyordiyorumsana...—•Kediyavrusumubu?Koskocagarıkofedençıhamazmık i m ?—Çıkamıyorişte.'—Neolacah?Nezemenegaderkofenindibindeotüra-c a h ? —Kızıkomşudangelinceyekadar.—A d a mbiralisende...SabırlarverYarabbi...Ahşam-

KUYRUKLUYıLDıZA L T ı N D ABÎREVLENME19 d a nbozayıç p ğiçipgocag a r ıs e r h o şm üoldu,n'olduk i mko-feyed ü ş t üO n u nçıhışınıbeklemeğev a h t ı myok...A çgapıyıb e ns a b u n l a r ısizeb ı r a h a y ı md at ü k k e n e ,işimev a r a y ı m .B a k k a l ,s a b u n l a nB e d r i y eH a m m ' mevinebırakıpkendik e n d i n e :.-•—B i rg u y r u h l ulafıdırçıhtı.G u y r u h l u d a nd a h ameyden-deb i rş e yy o ğa...O n d a nevvelih e r k e zgelipb a ğ açatıyor.Bak­k a ld u y d u nm u ? ,P e r ş e m b eg ü n üç a t a c a h m ı ş .F r e n kgazetalârıyazmış,gıkbeyininbiridegeçeng ü n ügazetayıeliğealmışb a ğ ag o s t ü r t ü y o .B a k k a lb a n ,didib a h t ı m .K â ğ ı t ı nü s t ü n et r a m p om a h a s ı( t r a m v a ym a k a s ı )gibibirbirininiçinedolam­b a ççizgilerçizmişler,k a r p u z ab e n z e ry u v a r l a h l a ro t u r t m u ş l a r .Onlarına r a l a r ı n d ab i r k a çdau z u ntelliçalısüpürgeleridolan­dırmışlar,gıkbeyib a ğ asordu.Bu egullerdenşneanlıyon?dedi.N ea n n ı y a c a ğ ı m ?B uçalısüpürgeleriyleb uy u v a r l a h l a nsüpü­r ü portalığıtemizleyeceklerdidim.gıkgüldü.Sankilimoy u ­v a r l a h l a r ,h â ş âs ü m m eh â ş âbizim,üzerinded u r d u ğ u m u zb ud ü n y e y m i şdeo, çalısüpürgelerideg u y r u h l u l a r m ı ş .Hepsib i r e rşeğuldivenecanım.Avrupalıbiry u v a r l a nçizipdemişted ü n y eb u d u rdirseh e r k e so ğ ai n a m y o r .BenşufiçidakiguîgibiSibir'ehalistirdiyebiny e m i nediyorumdakimseinan­m ı y o r .S o n r aşıka ğ n a t t ı .Bizimd ü n y eşuçizgininüzerindengidecek,g u y r u h l ud aa h ab u r a d a ngeçecek.Birbirinerastla­y ı ph o r o z gibig a g a l a ş a c a k l a r m ı ş .Tövbelerossun.Geldebuıvırzıvırainanabilirseni n a nbahalım.İ n s a n l a rbiribiriyletepişirler,b o ğ u ş u r l a r ,â m e n n a . . .H e rg u ng a çdenesinigoriyom.H u k u -m a t l a rbirbiriylecenkleşirler,â m e n n a ,tcapon'laU r u s ' u nyap­tığıgibi.Şüyıldızlarlad ü n y e l e rdebirbiriyleçarpışırsayab a k k a l l a n nhalin e y ev a r a c a hc a n ı m ?G ı y a m e tgopacakdeyiborca,h ı s a b ay a n a ş a nyoh...Y a zdeftere,yazdeftere...Guy­r u h l uç a r p a c a h m ı şdiyeaçd u r u l m a zy a ?Herkezinyemesiiç­m e s ig e n eyolunda.sB i r t a h ı mo h u m u ş l a r i ne f k â n n c a hg ü y ag u y r u h l u n u nçekirdeğibized o h u n m a y a c a ğ ı m ı şdabizis a ç m adolayıpgötüreceğimiş.G u r uü z ü mgibig u y r u h l u n u ndaçekir­deklisi,çekirdeksizidev a r m ı ş .B e nb a k k a l ı ma m aböğünek a d a rböyleo l d u ğ u n ubilmiyordum.Çünçüleyimalıpsattığımm a ldeğul.Şıkbeyib a ğ aoçızgılan,y u v a r l a h l a ng o s t ü r t t ü k t e nson­r ag ı y a m e tg o p a c a ğ m ı şdeyibird ediskurokudu.S o n r ad apirincin,şekerinokkasınısoruyor.B a h ab a h ,g u r n a z ab a h . . .G ı y a m e t ,a l â m e tdeyibenig a r m a n y o l a y asokacah,beşonga-

20KUYRUKLUYıLDıZALTıNDABÎREVLENMElemm a ldolandıracah.T e s l i k a t t a n( t e n s i k a t )s o n r ab i rd eguy-r u h l uçıbancabakkallıktaişgalmadıgayri.Yağ,fasulye,pirinçs a t a nçoğaldı.G a l e m d eişg a l m a y ı n c ah e r k e zb a k k a l l ı ğ aözeni­yor.Bittih,bittih...E s k im ü ş t e r i l e r i m d e nçoğuz i m e mdefte­rine(borç)yanaşmıyor.«Efendi,eskib o r ç l a rneo l a c a h ? »deyis o r u n c a :«Bizg a d r o n u ndışınaçıhtıh,bizebirlafd i m eg a y n h »diyelâfediyor.Bizevvelim ü ş t e r i y em a lvirirkeng a d r oilemivirirdik?B u n u nn eiçinib i l i y o r d u h n edışmğı...B ug a n u n ug o y a nefendilerbirezdeb a k k a lh a k k ı mg o z e t m e üdeğullermiy­d i ?Bırah'canımbiran,.,.Kimseyeb i r ilâfd e n m i y o rk i !«Biztes-likatzadeoldüh...d e y i plafıniçindençıhıyonlar.>Bakkal,böylesöylenesöyleneg i t m e k t e y k e nB e d r i y eH a ­n ı mg e n ebahçeüzerindekio d a y ad ö n d ü .D u v a r ı na r k a s ı n d aküfede,oıstırapt u z a ğ ı n d azavallıE m e t i ' y iâ d e t au z u nu z u na ğ l a m a k t abuluncas o r d u :— - A n a c ı ğ ı mn eağlıyorsun?—B e na ğ l a m a y ı mdak i m l e rağlasınkızım?—D u v a r d a naşıpdasenik u r t a r a l u nb â r i . . .—Ah,b u n d a ns o n r abenik u r t a r m a kk a çp a r ae d e r ?Olanoldu,bitenbitti...—Birt a r a fmmıincindi,neo l d u ?. —-Neolacak?Aygırgibikedilerb ü t ü nyemeklerimiziye­diler,içtiler;çekildiler.K u y r u k s u z u nağzı,b u r n u ,bıyıklarıbü­t ü ns ü t l a çiçindeydi.BizimsoysuzC e y l a nd ay a b a n c ıkedilerid ö v ü pe v d e nkovacağınaonlarlabirliko l d u ,t ı k ab a s ak a r n ı n ıd o y u r d u .Bakınız nciria ğ a c ı n açıktı,y a l a n ı p -duruyor.D a m a r ­sızyezit.Göçmenlering ü d ü kkedisik e n d ievlerindeh i çk a r ­n ı m\"doyurmaz.K o n u d a nk o m ş u d a nböylehırsızlıkla,avcılıklageçinir.Kendievlerinden eyiyecek?H a n ı m l a r ıb u l a m ı y o r ­l a rk io n av e r s i n l e r ?P e ka v c ı d ı r-Bh^'(%iiûMgâi' .:çukuru-n u nb a ş ı n d abeklerd eh e rg ü nb i r k a çt a n ey a k a l a r . .BizimCey­lant u t m a z ,kör-olası.F a r e l e rgöziinün «önündengeçerler,h e py a n ı n d apiyasaederlerdebasınıçeviripb a k m a zbile.A m aboy-,leh a z ı ry e m e koldumuîüpl ü py u t a r .<Şuk ü f e d e nk u r t u l u n c ai n ş a l l a hbukediyibekçininelkıev e r e y i m<de m a r e t eia t t ı r a y ı m . Bizimkapıyıçalank i m m i şk ı t a m ?—Bakkal.—H a ,s a b u ngetirecekti.— G e t i r m i ş .Ben,bizdea l ı k o y d u m .—î y iettin.{Genek u l a ğ ı m .k a p ı y av e r e r e k )Y a v r u m .

www.cizgiliforum.com enginel

KUYRUKLUYILDIZALTINDABİREVLENME21i.—-,.——f;—-—-—*—- i:—!v..B e d r i y e / b i z i mkapıyıkılıyor.Kimdiroa c a b a . b ö y l eterbi­yesizterbiyesizkapıyıçalan?—Dur,gidipbakayım.—Bizimevöyledir.A k ş a m l a r ak a d a rh a m a mgibiişler.H e pgelenlera b u rcuburdur.Kapıa ç m a ğ aKoşmalı.Sonrada• çeneyarıştırıpy ü r e ktüketmeli.\"BedriyeH a n ı mc u m b a y agidipdönerek:—M e r a ke t m eE m e t iH a n ı m ,kapıyıçalan,dilenci.—H a yyetişmesinler,nedeçok.Köklerinekibritsuyu.Yedisindent u tda,yetmişinek a d a rh e ryaşta,h e rboydavar:A k ş a m l a r ak a d a rişlerigüçlerielâleminkapılarınıaşındır­mak.İçlerindeöyleacurlarıv a rki,s a d a k aa l a m a y ı n c ai n s a n asövüps a y m a y ak a d a rvarıyorlar.( H a y k ı r m a y ab a ş l a y a r a k )KızımBedriye,b a n am ü j d edeyiniz,gözüna y d mdeyiniz...BedriyeH a n ı m :.—NeolduE m e t iH a n ı m ?E m e t iH a n ı m :.—Neolacak?S o k a kkapısıaçıldı.H a y r i y e ' mgeliyor.Oh,çokşükür,buceziredenkurtulacağım...H a y r i y eH a n ı m ,taşlığak a d a rgeldiktens o n r abiry a y g a r ak o p a r a r a k : —-Ahadostlar,nedirbuevinhali?Nev a rneyoksa,ke-d ü e rhepsinisilipsüpürmüşler.,Ağızak o y a c a kçöpbırakma­mışlar.A n n e mneredea c a b a ?B i ryerdeu y u y am ıkaldı?Yok­s ak o m ş u l a r l açeney a r ı ş t ı r m a y abahçeyem içıktı?E m e t iH a n ı m ,bahçedena c ı k l ı ' b i ry a y g a r a y l a :—Yetişy a v r u myetiş...(Ağlayarak)Anneciğininhali­nigörme.Dipsizküfeleriniçined ü ş t ü m .T e k i rbalığıgibisepetleret u t u l d u m .Çürükler,bereleriçinde*kaldım.GelH a y ­riye'mgel.V ü c u d u mkoçankesil<İi.D o n d u m .Anacığımkur-t a r ...,'• .ıH a y r i y eH a n ı m ,b a h ç ekapısınınö n ü n egelerekb ü y ü kbirh a y r e t l e : —•A,ilâhia n n e . . .B o z d u nmuayol?B u g a d a l ı kç a m a ş ı rgibikırıkküfeniniçineneyegirdinö y l e ?—H a h ,b a hişte,g ö r d ü nm ü ?E v l â tolacak,,.A n n eb uk a z a y anasılu ğ r a d ı nd e m i y o rd abenib u r a y akendikeyfimlegirmişsanıyor.— -Senibirisit u t u pd azorlab uküfeyet ı k m a d ıy a !El­b e t t ekendikendinegirmişsindif.

22KUYRUKLUYıLDıZA L T ı N D ABÎREVLENME—A m a nnasılgirdimsegirdim,i ş t eşimdiçıkamıyorum.Benibira y a kevvelk u r t a rb u r a d a n .H a y r i y eHanım,'annesinibiny a y g a r a ,binçığlıklaküfe­n i na ğ a ç l a na r a s ı n d a nk u r t a n r .E m e t iH a n ı m ,t o p a ltopalyü­r ü y e r e k : —Oh,Yarabbişükür.K u r t u l d u ma m abak,şimdideyâ­nımıbelimialamıyorum.H e rt a r a fmıt u t u l m u ş .E v i niçindea k ş a m aağzımızak o y a c a kçöpdekalmadı!.H a y r i y eH a n ı m :.—A m a nanne,yiyecekiçecekn e m elâzımb e n i m ?Bir­k a çy u m u r t ak ı r a ryeriz.Bedestenlilerinevindekuyrukluyupekfenasöylüyorlar.N ey a p a c a ğ ı z ?E m e t iH a n ı m ,k o m ş u y aseslenerek:—•BedriyeH a n ı mkızımh u u u ?—N ev a rE m e t iH a n ı m ?K u r t u l d u nm u ?— > K u r t u l d u m ;k u r t u l d u m . —E h ,gözünaydın,geçmişolsun.- — N a s ı lgözünaydınay a v r u m ?H a y r i y e ' mkuyrukluyuanlatıyor.îşfenamış,pekfena.Kızsöylerkenkederindenh e pgözleridoluyor.M e b r u r epenceresindens o r a r :—BedriyeH a n ı mteyzeneo l m u ş ?—H a l a m myıldızıiçinsöylüyorlar.Artıklâmıcimikal­m a m ı ş .Geliyormuş,çarpacakmış.Mebrure,k o r k u d a ndudaklarıgöğeript i t r e rb i rheyecanh a ü y l e :.—H a n ı mteyze,nasıl,nev a k i t ?A m a nfena.oluyorum.—Gel,dinle,dinle...(Ötekik o m ş u y aseslenerek)E m e t iH a n ı m .H a y r i y eH a n ı manlatsın.P e km e r a k t akaldık.Bizdeişitelim,nelerduymuş.Emeti'yleH a y r i y edipsizküfeyiduvarınk e n a r ı n ay a nya­tırıpikisideü s t ü n eçıkarlar.Hayriye,işittiklerinib ü t ü nöne­miylea n l a t m a y agirişerek:—K u y r u k l u n u nvelvelesib ü t ü ncihanıt u t m u ş .Buma­yıstaçarpacakmış.Şimdidenhazırlığabaşlamışlar.BedriyeH a n ı m :.—Nehazırlığına?HayriyeH a n ı m :,—-S u l t a n a h m e t ,Beyazıtm e y d a n l a r ı n aseyircileriçinke­revetlerkurulacakmış.K ı r k a rp a r a y aseyrettirecekîermiş.

KUYRUKLUYıLDıZA L T ı N D ABÎREVLENME23 BedriyeH a n ı m :—A...H â z e nKebira...A l a ymıb u ?H a y r i y eH a n ı m :—A l a y d a nd a h aiyiolacakmış.G ö k t e nüzerimizekan­galk a n g a lfişekler,taneler,m a y t a p l a ryağacakmış.D o n a n m agibiolacakmış.M e b r u r e ,birazk o r k u y uu n u t a r a k :—Ay,a n n ebizdegiderizdeğilm i ?E m i n eH a n ı m :—Sus,p a t l a m a ,a m a noğlanu y u d u ,g ü r ü l t üetme.E m e t iH a n ı m :—İ ş t eg ö r d ü n ü zmü,h a n ı m l a r aiş,erkekleredem a s r a fçıktı.Şimdik a d ı n l a rbud o n a n m aiçinkimbiürnesüslüçar­şaflary a p ı n ı r l a r ?B e d r i y eH a n ı m :—H a n i y ak u y r u k l uçarpıncabud ü n y a d akimsekalma­y a c a kdiyorlardı?Birfelâketemiuğrayacağız,y o k s aşenlikm io l a c a k ?A n l a y a m a d ı m .H a y r i y eH a n ı m :— 'B i r k a çt ü r l üsöylentivar.Birsöylentiyeg ö r eF r e n ­g i s t a n ' aç a r p a c a k m ı ş ,b u r a d abizebir'şeyolmayacakmış.E m e t iH a n ı m : —•Oh,Y a r a b b işükür.BedriyeH a n ı m :—T a n r ıbiziesirgesin.H a y r i y eH a n ı m : —Birsöylentiyegöreç a r p m a y a c a k m ı ş ,yalnızk u y r u ğ ud o k u n a c a k m ı ş . M e b u r e : —•Biz,k u y r u ğ u n uokşarız,severiz debizebirşeyyapmaz.H a y r i y eH a n ı m :—Nasıly a p m a z ?K u y r u ğ uzehirliymiş.•BedriyeH a n ı m :.—•Yılanmıbuayol ? H a y r i y eH a n ı m :—Zehirliymiş.D o k u n d u ğ ukimselerisanırüzgârıvur-'ruşgibiöldürecekmiş.K i b a r l a rd e m i rkapaklımahzenleregir­m e y eharar! m y o r l a r m ı ş .aFazlıpaşa'dakiBinbiruirek'ihtepede-frklt-.rhıjk a p a t ı piçine-parayla.'';adam.koyaçakiurmış.E m e t iHan'ım:

24 KUYRUKLUYILDIZALTINDABİRE V L E N M E—Parasıolmayanlarneyapacaklarınım?HayriyeH a n ı m :.•—P a r a s ıolmayanlarıkimd ü ş ü n ü r ,ilâhia n n e ! . .E m e t iH a n ı m :—•Bizdeb o d r u m uhazırlayalımbari.Deliğideğişitıka­nırsamahzengibidir.BedriyeH a n ı m :—Bizde.efendiylegusülhaneyegireriz.Hiçbiry a n apen­ceresiyoktur.M e b r u r e : —Anne,bizdek ö m ü r l ü ğ üboşaltalım.Tekir'ideb e r a b e ralalım.Zavallızehirlenmesin.H a y r i y eH a n ı m :•— B u lgeceb ü t ü nm a h a l l ekadınlarıG a ü pBeyler'inevinetoplanacaklarmış;o r a d ab ukuyrukluh a k k m d abirk o n f e r a n svereceklermiş. E m e t iH a n ı m :—Ha,iştetamam.••K o n t r a n sm o n t r a sdiyeocüıgözoğ­lanlarkadınlarıbirâlâseyredecekler.B e noî r f a n ' ı nağabeysiRaglp'ıbilmezm i y i m ?E s k i d e nberigökyüzüyleb o z m u ş t u r .Kocabird ü r b ü n üvardır.T a h t a p o ş açıkarıpdaayı,yıldızlans e y r e t m e zmiydi?H a n i y aöncekiidarez a m a n ı n d a ;«efendim,buherifdürbünleYıldız'abakıyor»diyec u r n a letmedilermiy­di?Bilmemkaçg ü nh a p i syattı.Anasınınyüreğineiniyordu.S o n r ad ü r b ü n üm ü r b ü n üo r t a d a nyokettilerdi.B a k s a n aşimdigenem e y d a n açıkarmışlar.BedriyeH a n ı m :—H e r k e s t ebirtelâş.B a k k a lbilefitilialmış.S a b u nge­tirdiğivakitnelersöylediğiniişitseydingüle,gülebayılırdın.E m e t iH a n ı m :—Nediyorkızım,ned i y o r ?BedriyeHanım,b a k k a l ı nsöyleyişinit a k l i d eu ğ r a ş a r a k :—«Bağab a h . . .A m a ncanımbavvvvç a t a c a h m ı ş ,b a t a -cahmış,maassâbirin»deyipduruyor.A n akız,BedriyeH a n ı m ' mbutakhtçiliğineok a d a rgü­lerlerki,v ü r u t l a r m msarsıntısındana y a M a r m i naltındakiçü­r ü kküfegöçerekikisidey e r eyuvarlanırlar...

2 İ R F A NGalipBey,yirmiikiyirmiüçyaşlarında,yeniede­biyatkuşağından,sinirli,g ü çbeğenir,gururu'anlayışvebilgisindenüstün,öğrenimii s t a n b u lokullarında...Avrupailimmüesseselerindeokunan'bilgilerinözel.eserlerden'b u r a d adaöğrenilebileceğineinandığıiçintabiatbilgisivefelsefedekiderinleşmesininbüyükkısmıözelolarakeldeedilmiş,ş ö h r e tka­z a n m ahırsıylainleyip,yirmiparalıkhaftalıkdergilerebeda­va,büyükdeğerdesatırlarhediyee t m e k t e nu s a n m a z ,«Venüs'einiltilibirhediye»gibiaşkdoluyazılaryazar,y a h u t«Vicdanaydınlığır u hveemelinişitilebilirbiraynasıdır»gibifikiryüce­liklerineboğulmuş,karanlıka m abüyük,derinsözler...bazant u t t u r u r :«Buk â i n a tiçindekibenliğim,varlığımıns ı n m y l abel­liolmakgerekir.Oşeykibendendışarıdadır,ben,odeğilim.A m abencehissedilird u r u m d a k ibirşeyn a s übenüğİmindışın­dasayılabilir?.»Sonra,kitaplarıönüneaçar.(Rationalité,réalité,conscien­ce,Lemoietnonmoi»vebenzerikelimeleriaçıklamanınen­ginliğiiçindebunalır.Birb a h i süzerindederinleştikçeoşeyinaklındakieskiaçıklığıdakaybolur.B ü s b ü t ü nm a n akaranlık­larıiçindekalır.D a h asonra,ensadekelimelerinm a n a l a r ı n ıbilea n l a y a m a y a c a kbirhalegelir.Meselâiştem a n a c aenbasitolanbu :«Sade»sözüöylebirvasıftırkib u n ukullanırkenmanasınıbiliyoruzsanırız.H a l b u k ihiçdeöyledeğil.S a d ened e m e k t i r ?A c a b ak â i n a t t ab u n u nt a mk a r ş ü ı ğ m ıa n l a t a c a kbirzerrebulunabilirm i ?H e s a p t abir'i,geometriden o k t a ' y ıbasitfarzediyoruz.A m abusırfbirfaraziyedenibarettir.Gerçekdeğildir.P a r ç a l a r d a nm e y d a n agelmemişbirbirimit a b i a t t ab u l m a kdeğil,bukesinliğizihinbilekabuledemez.N o k t adaöyle.M a t e m a t i kilimlerininyapısıbuilkgerçeklerinkesinola­r a ki s p a t l a n m a s ıtemeliüzerinek u r u l m a kg e r e k i r s em a t e m a t i kölçüolanbir'in e r e d e nbulupkestirecek?K i m y a d abasitcisimlerdenenşeylerdeböyle.Bircisminyapıh a l a m ı n d a nbasitliğifarzedilsebileb a ş k aözellikleribulunur,y a n ib a s i tolamaz.îrfan,memleketinefaydalıbira d a mo l m a kiçingerçek-

26KXTYRTJKLUYıLDıZALTıNDABÎREVLENMEt e nçalışır.A m amemleketimizdeengayretlileriçinbileciddîö ğ r e n i mh e m e nh e m e neldeedilmezbirş e yolmasındandolayıbirkısımzamanınıböylebilmediğiilimincelikleriylegeçirirdi,îdimyolundaeldeettiklerindeng u r u rd u y a r d ı .Birçokkonular­dayaşdaşıolanb a ş k agençlerisığgörüşlüs a y a r a kgözlüğününa l t ı n d a nacırgibibirküçümsemeyleseyrederdi.Yabancık i t a p l a r d a neldeettiğiyenifikirleribui s t a n ­bul'dakiyaşayışınau y d u r m a k t apekgüçlükçekiyorvefelse­fenin,fiziğin,ü i mvebilginintemelinişikâyetzannediyordu.H i çb i rş e y d e n - m e m n u ndeğildi.Memleketinden,milliyetinden,ailesinden,h e m e nh e rşeydenşikâyetçiydi.Evhalkının,m a h a l ­leahalisinin,kısacah ü k ü m e tmerkezindey a ş a y a n l a r ı nbügisiz-liklerindenpekbezmişti.A k s a r a y ' d a k ievlerininenü s tkatın­daseçtiğiyazıodasınınpenceresindenT o p k a p ıt a r a f l a r ı n adoğ­r ub a z a nüzüntüyle,acıacıbakardı.U z u nv eâ d e t aiyüeşmezg ö r ü n e nbirsefaleta l t ı n d akağşamış,k a r a r m ı ş ,çarpılmışevle­rin,k o y uköyüyosunt u t m u şdamlarınb ü t ü n ü n d e nsızankeder­d e nsıkılır,s o n r ad u v a r l a r ı n ı nyüzünde,kiremitleria r a s ı n d abitend a mkorukları,k u z u k u l a k l a n , .yapışkanlarlaâ d e t abi­r e rt ü r b e y edönmüş,delikleri,kovuklarık a r g a l a r a ,çaylaklara,b a y k u ş l a r ayuvao l m u şbudamların,altındageçüilenoa ş ı nfa­kir,ogamlıh a y a t ıdüşünür,gözlerisulanır,oü z ü n t ü y l eb ü t ü nbum e m l e k e thalkınaşöylebirn u t u k\"çekerdi:.« E yhemşeriler...Niçinu y a n u ı pbu sefalet o z u n d a n , opra­ttğ ı n d a nsilkinmeyeu ğ r a ş m ı y o r s u n u z ?K a b a h a th e r k e s t e nziya­dekendinizde...Siz,sizibubilgisizlikvegeriliğeb a ğ l a y a n.fi­kirleredestekoluyor,bufildrlerint a r a fmıt u t u y o r s u n u z .Ger­ç e k t e nfikirlerinizia ç m a y au ğ r a ş a n l a r asövüps a y a r a kcardı,yeni,besleyici,g ü z e ltelkinleriniâ d e t acinayetsayıyorsunuz.Onlar,sizinbilgisizcehorgörüşünüzdenk o r k m a s a l a r ,lânet-lemelerinizdençekinmeseler,kaçzamandırartıkgangrené,ko­k u ş m a y adönenbuderingerilemeyarasınınkaynağınısizepekb ü y ü kbiraçıklıklagösterecekler...D u y d u ğ u n u zh e ryenifikrekızmayınız.Onlarıiyikarşılamakiçina n l a m agücükazan­m a y auğraşınız.»Büüzüntüyleirfan,«philosophiecontemporaine(çağdaşfelsefe)kitaplığınınaçıkt i r ş e ' k a p l ıkitaplarınım a s a n ı nüzerinedöker,haftalarlaçalisaraik«EvrimK a n u n u »naaituzunbirm a k a l eyazar,a m a ,y a y ı n l a m a kiçingönderdiğigazetelerinh e m e nhepsinden,uzunluğu,açıklıktanziyadeyeniliğeuğraşıl-

KUYRUKLUYILDIZALTTNDABIREVLENME27m i sb i ra c a y i püsluplayazılmışolmasıbahanesiylegeriçevri­lirdi.S o n r a ,« E v r i mK a n u n u »makalesinilütfenbilek a b u let­meyengazetelerins a y f a l a r m d afikriü s l u b u n d a nbayat,n eba­yağıy a z ı l a rg ö r e r e kü z ü l ü r d ü .Niçinböylefaydalı,ciddîm a ­kalelerer a ğ b e tedeny o k t u ?H i çbirs a ğ l a milimtemelineda­y a n m a k s ı z ı n ,h e m e nh e rgün,fikirv eü s l u p ç aa y n ıbayağılıktat e k r a r l a n a nadîşeylerik ö t üb i ralışkanlıklaokuyorlar,buba­y a ğ ıyazılarıno k u y u c u l a r ıilkb a k ı ş t aa n l a ş ı l a m a y a nbirtamla­m a y a ,y a b a n c ıgelenyenib i rşiveye,b i rzihingücüh a r c a m a y abağlıbirc ü m l e y er a s t l a m a k t a nn e r d e y s ekorkuyorlar.Beynind et e m b e lk a l a nb a ş k abirv ü c u to r g a n ıgibizayıflayacağınıbilmeyerekbügilerinigenişletecek,zihinlerinikuvvvetlendirecekbirciddîşeklideo k u m a y aüşeniyorlar.H a l kalaylara,iğrençtuhaflıklara,birkaçk a b ataklitleb a ş l a y a neserlerebayılıyordu,irfan',« E v r i mK a n u n u » n aaitonefis,besleyicim a k a l e s i n ekarşılıkh o k k a b a zÇiçekçioğlu'ylay a r d a ğ ıS a l a m o n ' u npisk o n u ş m a l a r ı n ıandırırbirbayağılıkya­zıpg ö n d e r e y d ik i mbilirb u n uo k u m a kiçinnasılkırılacaklardı.Öyle,ciddîbirm a k a l e y iy a z m a y agünlerceu ğ r a ş t ı k t a nsonrab u n ubirg a z e t e y ek a b u lettirebilmekiçinâ d e t akoruyucular,il­t i m a s ç ı l a rb u l m a kgerektiğinii r f a nanladı.Eserlerini,gençle­rink a l e ms a d a k a l a r ı y l ay a ş a t m a y au ğ r a ş a n ,okuyucularısayı­lıbirh a f t a l ı kgazeteyeg ö n d e r m e y ebaşladı,ilkuzunmakalesiçeşitlibaşlıklarlab i r k a çkısmaa y r ı l a r a kyayınlandı.Bubirincieserini,basıldıktans o n r aöylesinebilgince,a r a ş t ı r m am a h s u l ü ,nefisb u l d ukibirdefa,beşdefa,ondefao k u m a k l ad o y a m a d ı .O d ak a p ı s m ık a p a y a r a kh e rg ü nbirçokdefaokuyor,h e roku­y u ş u n d ab a ş k abirzevkd u y a r a kâ d e t akendindengeçiyordu.Yalnızi m l âvet e r t i pb a k ı m ı n d a nb i r k a çyerdegösterdiğiyan­lışlıkla,düzeltemediğibirikidizgiyanlışınapekcanısıkılı­y o r d u .Buyanlışlarıylaokuyucularınıngözündebilgisizliğinehükmedileceğik o r k u s u n d a ngelenb ü y ü kbirt a s a y akapılıyor,ney a p a c a ğ ı n ıbilmiyor,satırlarıniçindenkazımakla,kopar­m a k l aokelimeleriyoke t m ei m k â m n ıb u l a m a y m c ab ü t ü nbü­tünkederleniyordu.Makalesiniyayınlayangazeteyikitapçıd ü k k â n l a r ı n d aça­maşırm a n d a l l a r ı y l eiplereasılmış,y a h u tyerlereserilmişgör­dükçei s t a n b u l ' u nbuyenih ü r r i y e th a v a s ıiçindekendim a n e ­vîvarlığından,düşünceg ü c ü n d e ntesiredicibir sebebin,:~ bir

28KUYRUKLUYILDIZALTINDABÎREVLENMEkuvvetindolaştığınıhissederekg u r u r akapılıyor,gelipgeçen-.l e r e : —Şugazeteyialıp«Evrim»makalesiniokuyunuz.Bakı­nıznasılbirciddilik,nebüyükbirinceleme,net e m i zbiriler­lemeisteğiyleyazılmıştır,diyeb a ğ ı r m a kistiyordu.H e rrast­ladığıtanıdıktanbuyenimakalesih a k k m d abirövücücümleişitebilmekiçino n u nb u n u nağzınabakıyor,og a z e t e n i nadımsözek a t m a km a k s a d ı y l at ü r l übaşlangıçlar,vesüelerbuluyor­du.A m ayazıkkihiçaldıranyoktu.Y a y ı nd ü n y a s ı n aöylebirm a k a l eçıktığındanh a b e r iolant e kbirkişiyer a s t l a m ı y o r d u .S o n r a :«Nankörler»diyeokuyuculara,,om a k a l e d e nhabersizk a l a no k u y u c u l a r averiştiriyordu.irfan,ş ö h r e thırsıylayanıyor,k a v r u l u y o r d u .K e n d i mher­keset a n ı t m a k ,bunek a d a reldeedilmesigüçbirişti!Acababumemleket,î r f a n ' d a k izekâcevherimt a k d i redebilecekbiranlayışçizgisinek a d a rhiçbirz a m a nyükselemeyecekm i y d i ?Böyleümitsizced ü ş ü n ü y o r ,s o n r açevresinek a r ş ıderinbirtiksinmeyek a p ı l a r a kh e rşeyi,h e rşeyiinsafsızcatenkidegirişiyor,millîh a lveâ d e ü e r i m i z d e nhiçbirim\"beğenmiyor,hepsinideğiştirmekgerektiğineinanıyordu.irfan,gençliğint a s a r ı s ı n d a k iidealolanevlenmekonusun­dabileyüreksızlatıcıbirümitsizlik,biracılık,biry ü k s ü n m eiçindekalıyodu.Hayır,o,bum e m l e k e t t eevlenemeyecekti.i ş t eagabeysiR a g ı pevlenmişti!U y u l m a s ış a r tbirâ d e t iyerine,ge­t i r m e kiçinevlenmişti.B i r k a çayg e ç t i k t e ns o n r ageçimsizük-ler,dırıltılarb a şgöstermişti.Ç ü n k ük a nkocaa r a s ı n d ahisçe,zevkçe,terbiyecebiru y g u n l u ky o k t u .Helebirbiria r d ı n d a nikiçocukd o ğ d u k t a ns o n r ak a d ı n abirçapaçulluk,birgevşeklik,biry ı p r a n m agelmiş.R a g ı p ' mzevkvei ş t a hdolub a k ı ş l a neydışındadolaşmayabaşlamıştı.Kocalıkbağlılığındanayrılışı­n ı nilkdevirlerindebugecekayboluşlarınab i r e rs e b e pb u l a b i lm e kiçinepeyy o r u l m u ş ,â m as o n r a l a nb u n ad al ü z u mgörme­yerekgemib ü t ü n b ü t ü nazıyaalmış,k a nk o c abirbirlerininba­s m aâ d e t abirerbelâo l u pkalmıştı...B utesiriiörnek,b uü m i tk i n c iÖrnekinsanıngözüönün­ded u r u pd u r u r k e nönasılevlenebüecekti ?î r f a nk e n d i n eegolabilmekiçinelelev e r e r e kgençliğina ş kdoluhayallerinde,a l t mufuklarındao r t a kbiryükselmezevkiyleUçacakb i rme­leka n y o r d u .O n uneredeb u l a c a k t ı ?N e r e d e ?H a y a t i n i ny a v r u s uolanb u

KUYRUKLUYILDIZALTINDABÎREVLENME'>')m ü s t e s n avücudu,bir dealiperiyii s t a n b u l ' d adeğil,enmedenîmemleketleringelişmeveterbiyeçevrelerindebilet a s a r l a y a -mıyordu.i s t a n b u l ' d akimialacaktı?Gezinmekiçinmezarlık­larınçimenleriüzerineçömelerekgelipgeçenlerebezdenp a ç abağlarımgösteregösteresimit,peynir,akideşekeri,p o r t a k a lyiyenh a n ı mkızlarım ı ?H e mböylebirmemleketteevlenmektenm a k s a tneola­c a k t ı ?Buyosunlud a m l a r ı naltındakikasvetlih a y a tiçindeya­ş a t m a k ,bukirlisokaklarınbozukkaldırımlarıüzerindesü­r ü n d ü r m e kiçinevlâtyetiştirmekm i ?D o ğ a c a kevlâdıy a ş a m a n ı nnimetlerineu l a ş t ı r m a kiçinza­m a n ı nilerlemesineu y g u nbirokulhazırlamayıbiled ü ş ü n m e ­yenbirmilletink a h ı riçindeki,sefaletiçindekin ü f u s u n uartır­m a y ay a r d ı me t m e kinsanlığıniyiliğinii s t e m e km i d i r ?i r f a nböylekederlikederlid ü ş ü n d ü k t e ns o n r ab a z a nso­k a k t abirs i y a hpeçeniny a r ıkoyuluğualtındakifevkalâdegü­zelliği,birçeşitr u hçarpmtısıylahissedilenbirgençk a d ı n atesadüfediyordu.Onuninceiskarpinlerlea t t ı ğ ıgönülokşayıcıadımlarla,çarşafaltındanomuzlarınınyuvarlaklığında,göğ­s ü n ü nkabarıklığında,v ü c u d u nü s tkısmıma y ı r a nbelçizgisin­dekikıvrıntılarda,çarşafın«encloche»açılaaçılad ö k ü l ü ş ü n d eöyleasaletdolugüzellikler,sanatlıincelikler,çekicivey a r a ş ­tırılmışustalıklarkeşfediyordukikadınlarımızh a k k m d a k ikö­tügörüşlerinivedüşünceleriniu n u t a r a kiçyüzünükestireme-diğibirdalgınlıklaburastgelinmişçiçeğingüzeUiğindekiçe­kiciliğet u t u l u ponune n d a m ı n d a k idalgalanışlardangelengüzelkokuluh a v a y ıiçineçekiyorvekendik e n d i n e :—•i ş t ebu,m e z a r l ı k l a r açömelipk â ğ ı thelvasıyiyent a ­kmamdandeğil.B u n u nenu f a kh a r e k e t i n d ebileasilbirinee-ükv a r .Allahbağışlasın...A c a b akimin?diyordu.Birböylesibulunsa r fîa n ' ah a y a ta r k a d a ş ı ,gönülyoldaşıo l a m a zmı?Şim­dibua l a n d ayeniyeniümitlere,fikirlerek a p ı l a r a köncekindenbüyükbirdalgınlıklat a k i p t ed e v a mediyordu.B ugüzelh a n ı m ,k o y ur e n kgüderieldivenlerehapsedilmiş,ölçülüelini,bileğidışarıyagelecekşekildeçevrilipçarşafıma r k a d a nbirk e n ­dinem a h s u se d âilek a v r a d ı ğ ız a m a nilik-d ü ğ m e n i np e ksak-ılayamadığıaçıklıktang ö r ü n e navuçç u k u ı î a r ı n d a k ibeyazlık,gözed eâ d e t ad o k u n a r a kanlaşılanbirt a z ey u m u ş a k l ı kd u y ­g u s u n uVeriyordu.Yaratılışınbirgüzellikmucizesiolanbuel,aşkıbesleyenb i ry a r d ı m l at r f a n ' au z a n s ao n ub ü t ü noü m i t -

www.cizgiliforum.com enginel

30KUYRUKLUYıLDıZA L T ı N D ABÎREVLENMEsiz,gamlı,k a r a n l ı kfikirlerdenk u r t a r a r a kinsanlıkü s t ü n d ebiryücelerinyücesibahtiyarlıkcennetineulaştnr-abilirdi.Böy­leb i rb ü y ü kmucizeyegücüyetecekelit a p a r c a s ı n adizçö­k e r e kö p m e kiçingidiyor,gidiyor,gidiyordu,ıBugerçek,a r z u s u n u nveg ö z ü n ü nö n ü n d e nkaybolduktans o n r akendinigünlerceoyalayacakbirhayalekapılıyor,o n agizligizli,h a f t a l a r c aenateşüöpüşlerinihediyeederekyalva­rıyor,t a p m ı y o r ,a m agitgidebuhayal,o n u nt a p m a ngözHeri-ö n ü n d eeskiparlaklığınıkaybediyor,y a v a şy a v a şsiliniyor,son­rayerinebirdenbirebiryenisiparlıyordu.İrfan,böyleşıkvegüzelbirk a d ı n arastladığız a m a nba-zanm a d d e y et a p a n 'birinsano l m a y açalışarakkendiakraba­s ı n d a nsüslenipçıkan,gençkadınlarıgözlerininö n ü n egetiri­y o rbunlarındışlarık a d a riçyüzlerinideb ü d i ğ i i ç i noipekliçarşafların,od a n t e l akorsajlarmaltındanek a d a rhırçınkalp­leringizlendiğiniveobirgünlüksüsün,düzenin,evlerdeay­l a r c asürenihmallere,ilgisizliklere,düzensizliklereçareolama­yacağınıveduyguca,terbiyece,yaşayışçam e v c u tbirçoknok­s a n ıaffettiremeyeceğinidüşünüyordu.İ r f a n ' mböyleb a h t i y a r c atesadüflerdens o n r auğradığısev­d a l a r d a n ,çektiğiüzüntülerden,azaplardan,b ü t ü nbusinirlereait,-h a y a lm a h s u l üzevklerden,çektiğiişkencelerdenkimseninh a b e r iyoktu.H e pkendikendinegelingüveyoluyordu.Yirmiikiy a ş m ak a d a ritirafedilmemişsevdalar,karşılıkg ö r m e y e nablar,inlemeler,ağlamalar,açıkbirgerçeğeyöneİmeyentapın­m a l a r l ayorulmuş,delice'denecekhayallera r k a s m d a nkoşmuş­t u .Aşkk o n u s u n d apeku t a n g a çvecesaretsizdi.D a i m aböyleh a y a l l e r eâşıkoluyor,birgerçekönündesevgisiniitirafedeceğig ü niyikarşılanmayacağıh a k k m d ad ü ş t ü ğ üg a r i pbirzanken­disiniöldürüyor,h e rcüretinikırıyordu.Kendileriiçinbuka­d a rgizliy a ş l a rd ö k t ü ğ ühaldehenüzgüzelbirkadınınazıcıkiltifatınak a v u ş a m a m ı şbulunmasıü z ü n t ü s ü n üartırıyordu.Buk o n u d am u t l a k atalihinibirdenemeklâzımdı.Genebugüzellerdenbirinerastladığıbirg ü nkararlaştır­dığıdenemesiniy a p m a y akalkışt:.B ü t ü ncesaretimt o p l a y a r a kkadınınkulağıdibindet u t k u n c ab i r k a çkelimemırıldandı.Ok a d a racemiceki,birbirinit a k i pedenh e rkelimedesesikuv­v e t t e ndüşüyor,sözleraçıklığınıkaybediyor,s o n u n d aanlaşıl­m a zbirer, mırıltıhalinialıyordu.Gençkadınİ r f a n ' mbutered­dütlü,çekingen,şaşkıncatecavüzünekarşıcevapolarakderin

KUYRUKLUYILDIZALTINDABÎREVLENME;î tbirg a r i p s e m em a n a s ı y l ak a ş l a r ı n ıkaldırdı,dudaMarıriıbüz-dü,delikanhyıaşağılayıcıb i ralaylıbakışlasüzdü.Şemsiyesinim d i r i pt e kkelimesöylemedeny ü r ü y ü y e r d i .İ r f a n ,busessizh a r e k e tk a r ş s m d aöldü,bitti,eridi.Og ü n ­dens o n r ak a d m l a r ad ü ş m a noldu.E r k e k l e r egörekadınlarıneksiktiği,zayıfd a v r a n ı ş l a r ıbirçoktabiîhallerdekigelişmemiş-liğiü z e r i n em a k a l e l e ryayınladı.B uyayınlamadarılanb i r k a çh a n ı mg e n eb a s msesiylekırgıncevaplarverdiler.B a h i skızış­tı.B a s ı nd ü n y a s ı n d aİ r f a nkadındüşmanlığıylabirazt a n ı n d ı .A m an eyapsa,n ee t s ek a d ı n l a r d a nb ü s b ü t ü nhıncınıalamıyor­d u .,-..<•--'1326yıhm a y ı sbaşlangıcındadünyamızınHalleyyıldızmmk u y r u ğ uiçindengeçeceğigibiheyecanvericibirh a b e rçıktı.Canlarına,h e r k e s i nh a y a t ı n d a nziyadee h e m m i y e tverenkimse­lert e l â ş ad ü ş t ü .Bazıg e n çh a n ı m l a r ı ntasaları,r a h a tuykularınıkaçıra­cakdereceyevardı.H a t t ak o r k u n u nb ü y ü k l ü ğ ü n d e nağlayan­l a rolduğubileişitildi.Enziyadek o r k a n l a r ı nk a d ı n l a ra r a ­sındab u l u n d u ğ u n uinceleyenİ r f a n :—i ş t et a m a m ,k a d ı n l a r d a ngüzelbiröçalmanınsırasıgeldi!dedi.İ h t i y a r ,gençb ü t ü ny a k ı n l a r d a k ikadınları oplaya­tr a kb i r k a çk o n f e r a n sv e r m e y ik a r a r l a ş t ı r d ı .B ukonferansaas­t r o n o m iü z e r i n epeksade,halkınanlayacağı,Ukelbilgüerlebaş­layacak,h a n ı m l a r ıgittikçeh e y e c a n l a n d ı r m a km a k s a d ı y l agit­gideşiddetkazandıracakta.Buk a r a r ı n ıyerineg e t i r m e kiçingerekenhazırlığab a ş ­ladı.

3 İ R F A N ' ı nbabasıDefterdar,GalipEfendi,k a r ı ş m aveevlâdınageçinecekk a d a rgelirbırakıpd ö r tbeşyılÖnceöl­m ü ş t ü .Buaileeskiyaşayışlarcnıh e m e nh e m e nb o z m a d a nAk­s a r a y ' d a k ievlerindeo t u r u y o r l a r d ı .Birgece,evincamekânlıbüyüksofasındal a m b a l a ryakıl­dı.İskemleler,küçükminderlerhazırlandı.İlimvebilgisahip­lerindenİ r f a nBey'inyakında'd ü n y a n ı ngeçireceğib ü y ü kteh­like,y a h u tu ğ r a y a c a ğ ıağırakıbetüzerindevereceğibum e r a k ­lıkonferanstab u l u n m a kiçinyedim a h a l l e n i nihtiyar,genç,çarşaflı,çarşafsız,çocuklu,çocuksuzh a n ı m l a r ıs ö k ü netti.E m e t i ,Bedriye,H a y r i y e ,M e b r u r eH a n ı m l a rh e ptoplandılar.Ok o c asofakapıeşiklerine,merdivenb a s a m a k l a r ı n ak a d a rdoldu. İrfan,zayıfça,o r t aboylu,k a d ı n l a r ı ntabiriyles ü r a h iyüz­lü,çalıkbenizli,ağzıb u r n uyerinde,açıkkurmaJ,bıyıklarıye^niterlemiş\" irbdelikanlıydı.Ü s tdudağınıno r t a s ıb i r a zkabarık,â d e t apotçad u r m a s ı ,gözlüğününa l t m d a nm i y o po l a n l a r am a h ­s u sbiryoldakıpışıkkıpışıkb a k m a s ıyüzünedevamlıbirsuals o r m ahaliverirdi.K a d ı n l a r ak a r ş ıyatıştırilmasıi m k â n s ı zbirdüşmanlığıolmaklab e r a b e rg e n eo n l a r ı ntakdirlib a k ı ş l a r ı mverağbetleriniçekmeküzereşiddetlibiriçgüdüdenkendiniala­m a d ı ğ ıiçinsaçlarınıt a r a m ı ş ,enbiçimlib o n j u r u n ugiymiş,ko­yulâcivertb o y u n b a ğ ıüzerineinçiiğnesiniiliştirmeyibilei h m a letmemişti.K u y r u k l uyıldızınküremizeç a r p m a s ı n d a nönceİrfan'ın,haldenanlayan,filozofyaratılışıgüzelbirk a d ı n aç a t m a s ıih>timalivardı.'Birköşeyek o y d u r m u şolduğuy a z ı h a n e n i nö n ü n egeçti.N o tdefterinielinealdı.Başladı.A m asözi ş i t t i r m e knem ü m ­k ü n ? . . .Sofa,k a d ı n l a rh a m a m ıgibib i r \"uğultuiçindeinliyordu.G ü çhalleb uu ğ u l t u y ubirazhafifletmeyib a ş a r a r a ka ğ ı rağırgirişti:•—H a n ı m l a r !M a d e m k ibud ü n y a y ageldik,b ü y ü d ü k ,ak­lımızış u n ab u n ae r d i r m e y ebaşladık,bizimiçinöğrenilmişi

KUYRUKLUYILDIZALTINDABİREVLENME-33 gerekenbazışeylervardır.B u n l a riçinazçokbilgiedinmeli­yizkioldukçamedenîbira d a mhalia l m a y aazçoklâyıkola­lım.Meselây a ş a m a kiçinh e rgünyemekyeriz.A m abirlok­mayıağzımızdaniçinçiğneriz?Buçiğnemee s n a s ı n d aol o k m anasılbirdeğişikliğeu ğ r a r ?Yutuncak a r n ı m ı z d anereyeg i d e r ?incelik a h n hbağırsaklarınızınasıldolaşır?Buyediğimizşey-*lerdenv ü c u d u m u zgıdapayınınasılayırıpa l ı r ?B u n ubilmeyiz.Bilmekiçindebirazd ü ş ü n m e keminimkişimdiyek a d a rhiçbirinizina k l m agelmemştir.Kadınınbiriy a n m d a k i n i nkulağınaeğilerek:—K u y r u k l uyıldızdansözedilecekti.B e ymidedenbaşla­dı.A c a b ayıldızkarnımızamıgirecek.?Dedi.ikitazef ı k ı r d a ş m a k t a y k e nyaşlıcah a n ı m mbiriifanBey'insözünecevapolarakbirazkaba,kısıksesiyle:,—A,aklımızanasılgelmezevlâdım?V ü c u d u m u z u niçi)denet ü r l üalemlerv a r d ı rdiyebend a i m am e r a kederd u nr u m . . .A m abizimiçinbunugörmekkabilm i ?Okuldanyeniçıkmagençkızınbiri,kızarkadaşının\"kulağ m a : —Konferansçıbeyefendilütfenbizebirk a r tversind<a n a t o m idersigörmeyeTıpfakültesinegidehm...Fıstitısındabulundu.Kısıkkısıkgülüştüler...i h t i y a rh a n ı msözüned e v a m l a :—K u r b a nb a y r a m l a r ı n d aevimizdek o y u nkesildiğiz a m a npenceredenb a k a r ı m .H a y v a n ı niçialetdolu.Gırtlağı,ciğerleri,elk a d a ryüreciği,heleob a ğ ı r ş a k l a n ,kulaçkulaççekerlerdebitmekt ü k e n m e zbilmez...Hikmetinek u r b a no l d u ğ u mT a n -n'sı,b u n l a r at a m a m ı y l akiminaklıeriyorki,bizime r s i n ?i r f a nB e y :—Gerçibirv ü c u d u nn a s dyapıldığını,nasılbeslenmeğinibilmek,b ü y ü kbüyükbirçoküimleriö ğ r e n m e y eba^ıhdır.A m a ,bunlarınkısasınınkısasıpekaçıkbirdilleh e r k e s eanlatılabiür.A v r u p a ' d abuyoldasade,güzelk i t a p l a ryazılmıştır.Bizt a b i a t ­t a nbirparçayız.Onun,akılvebilgig ü c ü m ü z eg ö r eanlaşıla­bilirkısımlarınıa n l a m a y açalışırsakbirçoky a n l ı ş l a r d a nk u r ­t u l m u şoluruz.Ç ü n k üi n s a n l a rh e rfelâketebilgisizlikleriyü­zündenu ğ r a m ı ş l a rv eh â l âd au ğ r a m a k t a d ı r l a r ,i n s a n l ı kço­cuklukdevrindeakılerdiremediğik o n u l a r d ad a i m as a ç m ainançlaradüşerekişteb u n d a ndolayıilerlemeyolundagecik-F. 3

34KUYRUKLUYıLDıZALTıNDABÎREVLENMErııiştir.H e rg ü ng ö z ü m ü z ü nö n ü n d ed u r u pd açoğumuzuno n ad a i rbilgisiçokn o k s a nolanb i rşeyv a r s aodagökyüzüdür.G ö k y ü z ümavi,y u v a r l a kbirs a h a nk a p a ğ ıgibidünyanın* üze­r i n egeçirilmişg ö r ü n ü r .H a t t aiçinizdençoğunuzb u n u ndirek­siznasıld u r d u ğ u n aş a ş ı pkalırsınız.Gök,bitmezt ü k e n m e zbirb o ş l u k t a nibarettir.Buboşluğaa s t r o n o m idilindeu z a ydenir.Bug ö r d ü ğ ü n ü zk o c am a v igök,t a v a ngibikubbebiçimi,m a ­vi,m a d d îbirş e ydeğildirkionuöyledurdurabilmekiçindi­r e kdikmeyelüzumolsun?Om a v i ü kh a v ayığınınınsebepol­d u ğ ubirrenktir.Birçokcamıy a ny a n adizipd eb u n l a r ı narka­s ı n d a nö b ü rt a r a f abaktığınızz a m a nnasılbiryeşillikgörü­n ü r s ebudatıpkıöyledir.Bulutsuz,d u r uh a v a l a r d abaşımızınüzerindeg ö r d ü ğ ü m ü zomavikubbebirg ö r m ey a n h ş m d a nbaş­kabirşeydeğildir.Gecelerigörülen,yıldızların,göktebirkub­beniniçyüzüneçakılmışgibig ö r ü n m e s idegözaldanmasın­d a nilerigelmebirşeydir.Buyıldızlarınbirbirineolanuzak­lıklarıakıllaraşaşkınlık,zihinlered u r g u n l u kverecekk a d a rziyadedir.B u n l a r d a na n c a kirir a s a tdürbünleriylegörülebilen­lerinuzaklığımkestirebilmekiçintrilyonlarcakilometreu z a k l a r açıkmakgerekir.Uzayınakıla l m a y a nderinliğiiçineg ö m ü l m ü şolanlarlabizima r a m ı z d a k imesafeyiölçebümekiçinkullanılacakmil,fersah,kilometrevesairegibienuzunölçübirimlerih ü k ü m s ü z ,h a t t abirersıfırhiçliğindekalır.Ucubu­c a ğ ı , ekniktbilgininölçmegücündendışarıdakalanbu,'boş-i u ğ u niçigüneşlerle,gezegenlerledoludur.G ü n e şn e d i r ?Ge­zegenn e d i r ?Ens a d esözlerleşimdisizebunlarıanlatayım.Güneşler,çevrelerineışıkvesıcaklıksaçaniribireralev,ateşp a r ç a l a n d ı r .Gezegenler,bizimgüneşimizinçevresindedönen­lerenispetedilirseaslındaonlardab i r e rateşparçasıykenza­m a ngeçtikçeüzerleridünyamızgibik a b u kb a ğ l a y a r a kartıkparlaklığık a l m a m ı ş ,a m aışıkvesıcaklığıçevresindedöndük­lerigüneştenalandünyalardır.Dinleyicih a n ı m l a n niçindeb u g ü n ek a d a ra s t r o n o m ih a k k ı n d ahiçbirbilgiedinememişo l a n l a rbusadesözlerdenpekkesinbir,gerçeğeu l a ş a m a z l a rsanırım.Tariflerimid a h asadeleştireyim.Bahçede,kırda,pencerekenarında,balkondaelbetterastlamışsınızdır.Teker­lektekerlekö r ü m c e ka ğ l a nvardır,ö r ü m c e k ,kendibuağingöbeğindeo t u r u r .Buk u r d u ğ ut u z a ğ adüşecekavlarıbekler.Şimdiböylebirağıgözünüzünönünegetirino r t ayerdekiörüm­ceğigüneşdiyea l a r a konunçevresindedolanadolanabüyü

KUYRUKLUYıLDıZALTıNDABÎREVLENME35yenÖrümcektellerininüzerindedebirbirindenu z a kn o k t a l a r ­dau f a ku f a kgezegenlerd ü ş ü n ü n ü z .U z a yiçindeki«Güneşsis-,temi»denilenşekM,otopluluğubirazaklınızdac a n l a n d ı r m ı şolursunuz.A m a«gezegen»demek,gidici,y ü r ü y ü c üdemektir,ö r ü m c e kağınıngevresindev a rkabulettiğimizgezegenlerkı­mıldamadığıhaldegüneşinçevresindekilerinhepsikendilerin­cebelirlihızlarlabirerhayalîh a l k aüzerindetâyaratılıştanberihiçd u r m a d a nd o l a n m a k t a d ı r l a r .H e rkezegenin,güneşinçevresinde,üzerinded ö n d ü ğ üfarzedilenhayalîdaireyeoge­zegeninyörüngesiadıverilir.Şimdibu«feza,gezegen,g ü n e şsistemiveyörünge»sözlerineiyicedikkatetmeniziricaede­rim.Ç ü n k üileridekitariflerimizingüzelanlaşılabilmesiiçinbuilktariflerimizinakıldat u t u l m a s ılâzımdır.Güneşib ü y ü kbirm u m a ,yanigüzellikm u m u n a ,gezegenlerideOnunçevre­sinded o l a n a npervanelerebenzetirsekpekbayağı,a m aeskile­ria n d ı r a nbirşairliky a p m ı şoluruz,içinizdehiço k u m a m ı şolanh a n ı m l a r ı npeksadedeolsa,b ü t ü nbutariflerdend a h am e m n u nolamadıklarınıanlıyorum.Güneşinuzayda,çevresin­dedönengezegenleriyleb e r a b e rbirt a r a f adüşmeksizinöyleboşluktanasılasılıd u r d u ğ u n uçoğunuzunaklıalmıyordeğilm i ?H a k k ı n ı zvar.Bizbud ü n y a d aöyled u y g ualdanmaları,öy­les a n ı l a riçindeyaşarız\"kibiliminbizegösterdiğibüyükbü­yükteorleri,gerçekleri,bizbuküçükaklımızlaçevremizdekiufaktefeke ş y a y abenzeterek,u y d u r a r a khepyanılırız.«Düş­mek»n e d i r ?Birkereb u n udüşünelim.S o k a k t agiderkendüş­mek,penceredendüşmek,d a m d a ndüşmek,m i n a r e d e ndüşmek,nihayety a n g ı nkulesindendüşmek...Bizimiçindüşmeninkenbüyükölçüsübudeğilm i ?H a y d ibirbaloncuyubirkaçbinm e t r ek a d a ryüksekliğeçıktıktans o n r ak a z a y auğrayıpdüş­tüfarzedelim.i ş t ebuk a d a r . . .Düşmeninb u n d a nilerisi,bilimdışındad ü ş ü n e n l e riçinbilinmeyenbiriş...Ondanöteyegidil­memişkinasılvenereyedüşüleceğinibilelim?Uzayınucubu-cağıolmadığımsöylediktiya...Şimdibircismi,saltboyutde­dikleribuboşluğunderinliklerined o ğ r us ü r ü pgötürelim.Yer-yıırvarlağınıkaybedeceku z a kbiryeregötürereko r a d abira­y d ı m .Şimdibucisimnereyedüşecek?H e rtarafıbizimak­lımızına l a m a y a c a ğ ıderecedebirgenişliklekuşatılmış.H e mdüşmekdenilincebuolayıny u k a r ı d a naşağıyadoğruolduğu­nubiliriz.Bizimiçinaşağılık,y u k a n h kyeryüzünegörebeli-|nbirşeydir.Yeryuvarlağındanonukayberlinceyek a d a r

o o KUYRUKLUYILDIZALTİNDABİR EVLENME ,uşaklaşıncaaşağı,y u k a r ıkelimelerininm a n a l a r ıdabuuzak­lıklab e r a b e rkaybolmuşolur.Uzayınböylebirn o k t a s ı n d am a ­demkiartıkaşağı,y u k a r ıkelimelerininm a n a l a r ıy o k t u r .Yu­karıdanaşağıyahızlıinmekdernekolan-düşmekkelimesinin•irbiranlamıkalmaz.E t r a f ıbayiesaltboyutla,y a n isonsuzbir^t*oşlukh>çev­rilioianbirn o k t a d ayukarısıaşağısıyok,inmekçıkmak,düş­me];,yok,a m ab u n l a r abedelgenel'çekimdenilenbirgüçvar­dır.K a i n a t t a k ih e rcisimbugücünh ü k m üaltındadır.Bukuv­vetiteknikteşöyletarifederler:«Buâlemdev a rolancisim­ler,birbirini,cevherleriyledüzorantılı,«.a r a l a r ı n d a k imesafe­ninkaresiylet e r sorantılıo l a r a kçekerler».Sizbut a r i f t e nhiçbirşeyanlayamazsınız.Buk a n u n i a r maçıkçaanlaşılabilmesim a t e m a t i kbilgileri,m e k a n i kbilgisivebenzerişeyleribilme­yebağlıdır.\"i ş t ebuçekimk a n u n uuyarıncau z a y d a k ihesaprızgüneş-, 1er,gezegenler,kendih a c ı m l a n y l abirbirlerinek a r ş ıolanuzak­lıklarınaoranlaöylebirdüzenm e y d a n agetirmişlerdirki,herz a m a nm a t e m a t i kbirintizamiçindedönerler.Bizimgüneşi­mizuzaydakisayısızyıldızlara r a s ı n d aönemio l m a y a nbiryıldızdır.Güneş,y e r y u v a r l a ğ ı n d a nbirmilyonikiyüzyetmişdokuzbindefab ü y ü k t ü r . Bizepekb ü y ü kg ö r ü n e nbud ü n y a d a nbirmilyonikiyüzy e t m i şdokuzbinkereb ü y ü kolanbirşeyina r t ı kaşırıiriliğinitasarlayın.A m auzayınsınırsızgenişliğiiçin­debukocacisim,k a y b o l m u şbirnoktacıkk a d a rönemsizkalır.Güneşimiz,b u l u n d u ğ umerkezdençekimining ö r ü n m e zağıiçin­det u t t u ğ ugezegenlereg ü y ahasretlekollarımu z a t m ı şdaon­larıçevresindes a p a nt a ş ıgibiçeviriyorsanılır.Bugezegen­lergüneşçevresindekendileriniçekenbua t e şm e r k e z i n edüş­meyecekk a d a rbüyük,a m aot u t k u n l a r ı n ıomerkezîçekimdenayırıpuzayafırlatabilecekk a d a rb i rs a n t r f ü jiticigüçya­r a t m a k t a nk ü ç ü kbirerhızlad ö n m e k t e d i r .Sizinanlayacağınızbirkuvvetgezegenlerig ü n e ş ed o ğ r ud ü ş ü r ü y o r ,b a ş k abirkuv­v e tdeuzayadoğruitiyor.B u n l a rnegüneşe,nedeu z a y agi­demediklerindenbuikizıtg ü c ü nt a y i nettiğib i ro r t a m d ado­lanıyorlar. Güneşinçevresindesekizgezegenvardır.B u n l a r ı nhepsikendiyörüngeleriüzerindedolanırlar.D ü n y a m ı zü ç ü n c ügeze­gendir.Yanigüneşebizdend a h ay a k ı nU t a r i tveZ ü h r eadın­daikigezegendens o n r abizimy ö r ü n g e m i zgelir.Eny a k ı nolan

KUYRUKLUYILDIZALTINDABtKEVLENME37U t a r i t ' i ngüneşeuzaklığı14300400veenuzakb u l u n a nNep­tün'ün1100000000fersahtır.Busaydığımızgezegenlerdenbaşkagüneşinkendindenpekziyadeuzaklaşanu ç a ntabiatlıbirtakımgezegenlerid a h avardır.Bıuüarınyörüngelerie ü p sdediklerisetlidedir.DahaTürkçesi.yumurtanınbiru c u n d a nötekiucunaolanuzunyuvarlağıbiçimindedir.Güneşinçeki­cilikhükmüşimdiliksongezegensayılanN e p t ü n ' d ebitmez,D a h aondanöteyemilyarlarcakilometremesafelere»k a d a rsü­rer.'ı'Bukuyruklu,y a h u tperçemlidediğimizs ü r t ü kgezegen­lerg ü n e ş t e npekziyadeuzaklaşırlar.U z a k l a ş t ı k ç ahızlarıaza­lır.S o n u n d auzayınkaranlık,donmuş,oebedîayrılıkgecesin­denbirk o r k uhissivesevgiliyehasretles a r ı l a r a kağırağırge­ridönerler.Budönüşsırasındasevgilih a s r e t ig ü y ah e rs arniyea r t a nbirşiddetleyükselir,çekicilikbüyür.Gittikçeışıkvesıcaklığınıa r t ı r a nbirhızla,a t e şsaçanbiraşklauzaylarıyırtarak,y a k a r a ksevgililerini)-;yakınlarınakoşarlar,koşar­lar,güneşeenyakınn o k t a y agelirler.B u n l a r d a nbazılarıgü­neştekiatmosferek a d a ryaklaşırlar.A d e t aalevlerines ü r t ü n e -cekk a d a rsokulur,buy a k l a ş m a y l asankihasretlerinigider­diktens o n r ageneouzunu z a yyolunaatılırlar.G e n eg ü n e şgezegenlerininbirerbireryörüngelerindena t l a y a r a kgüneşhü­kümetininsonsınırbekçisiolanN e p t ü n ' ü nyörüngesindençı­k a r a ksaltboşluğadalarlar.Açılırlar,açılırlar.Yörüngeleri­ninenuzakn o k t a l a r ı n au l a ş t ı k l a nz a m a ngüneşinm a n y a t i z -masıgenebunlarıbirerbireroihtişamvesevgiy a k m a ğ ı n açağırır. K u y r u ğ u y l abize ,1d o k u n a c a ğ ısöylentileriç ı k a nHailleyyıldızı1835yılında,yanib u n d a ny e t m i şbeşyılöncegenegü­neşinyakınından,yörüngesinineny a k mn o k t a s ıolanosevgimıknatısın o k t a s ı n d a ngeçndştir.Gökyüzünea i tk a y ı t l a r agö­reHalley'ing ü n e şçevresindeh e ry e t m i şbeşyıldabirt a mde­viryaptığıanlaşılıyor.'**Bus ı r a d adinleyicih a n ı m l a ra r a s ı n d ab i rg ü r ü l t ük o p a r .İrfanBey,susar,kulakverir.Şuş a m a t a y ıişitir:M .— A m a nsus,a h kk a d m .H.—Benneyeolayım?Sensinalık.S.—ikinizindeo n a rparalıkakimizyok.

38KUYRUKLUYıLDıZA L T ı N D ABÎREVLENME.H.—•Kesinsesinizidedinleyelim,bakalımbeyd a h ane­lersöyleyecek...L.— ' A ,b u r a s m ıh a m a m açevirdiniz«konferansa»yımıdinleyeceğiz,sizim i ?Beya n l a t t ı ,anlattı,t a m a mk u y r u ğ agel­di,a r t ı kpatladınız,duramazdınız.H.—Öylekardeş,öyle.T a m a mk u y r u ğ ud ü n y a y açarpa­cağız a m a npatırdıyikopardılar...A.—•M e r a ketmeyinizcanım...Böylelakırdıyladeğil,k ü ç ü ktövbedemi,yoksaa r a l ı k t amıgelipç a r p a c a k m ı ş ?Oz a m a nd o y ad o y aseyredersiniz.M.—Bizbirsöylediksesizonsöylüyorsunuz.Dünyanıny u v a r l a kolduğuna,buuzayıniçindet o pgibidolaştığınaHali-,meH a m m ' mb i rt ü r l üaklıe r m i y o rdaonue r d i r m e y eçalışıyo­r u m . L.—O n u naklıe r m i y o rdabakalımseninkieriyorm u ?M.—A,benok a d a ralıkm ı y ı m ?Niçinermeyecekmiş?L.—Öyleysea n l a tbakalım,m a d e m k ibud ü n y ayuvar-lakmış,a k ş a ms a b a hf ı n l d a kgibid ö n ü y o r u zdabizsokağaçıktığımızz a m a nniçiny u v a r l a n ı pdenized ü ş m ü y o r u z ?Buka­d a rçocuklara,köpeky a v r u l a r m anedenbirşeyo l m u y o r ?H.—Y a r a d a nMevlâk o r u y o rdao n u niçin.L.—Sensushanım,bens a n as o r m u y o r u m .C.—Nafilegürültüetmeyiniz.Nedeselerh e m e ninanı-verirsiniz.HiçE'renköyüt a r a f m d agittinizm i ?Koskocaova­lar,kırlar,gözalabildiğik a d a rdenizler...î ş t ed ü n y aodeğilm i ?B u n u nneresiy u v a r l a k m ı ş ?Gözümemiinanayım,sizem i ? A.—A...y u v a r l a k t ı relmasım,yuvarlak.E r e n k ö y ü ' n ek a d a rnegidiyorsun?Nehacet...A k s a r a y ' d a nt r a m v a y abi­niniz,Beyazıt'ak a d a rokocayokuşlarıçıktıktans o n r abirdüzlükgelir.Çarş.kapısı'nıgeçiniz.T ü r b e ' d e naşağıyabirinişbaşlar.A;işteyusyuvarlak.L .— H i çbirinizgereğigibianlayamamışsınız.C.—•Biza n l a y a m a m ı ş s a kanlatbakalım,yuvarlağınüs­t ü n d e nniçiny e r eyered ü ş m ü y o r u z ?L.—A,o n d a nkolaynev a r ?C.—E h ,hadisöyle.L.—Hiçk a r p u z u n ,k a v u n u nüstündek a n a c agezdiğinigörmedinizmi?

www.cizgiliforum.com enginel

KUYRUKLUYıLDıZA L T ı N D ABÎREVLENME39H.—A,öyleya,öyleya...doğru.D u v a r d a ,t a v a n d at a h ­t a k u r u l a r ınasıld ü ş m e d e ngeziyorlar?S.—Bizimk ö ş k t easıky e m d ü n y a ' n müzerindeböcek­lerinh e rt ü r l ü s ügeziniyor.N i ç i na ş a ğ ı y ad ü ş m ü y o r l a r ?C.—A,bunasıllakırdı?T a h t a k u r u s u ,k a r ı n c abaşka,i n s a nbaşka.T a h t a k u r u s ugezinira m abizt a v a n d ayürüye-bilirm i y i z ?İlâhiH a n ı m . . .F.—T a h t a k u r u s u n u ,ok ö rolasıcayısöylemeyiniz.BizimVefa'dakievdeok a d a rç o k t uki,ç a m a ş ı ripininüstün­dec a m b a zgibigezmirlerdi.Ş.—Yap i r e ? . . .P i r e ? . . .F.—A,od a h amarifetlidir.Sabahleyiny o r g a n ı nüs­t ü n d e nt u t m a y au ğ r a ş ı r k e ninsanınp a r m a k l a r ı n ı na r a s ı n d a nk u r t u l u r s at aa l n m ak a d a rhoplar...P e katiktir.S.—Yaö t e k i ?F.—H a n g i s i ?S.—( F .H a n ı m ı nkulağınaeğilerek)Bit...F.—A m a nomusibetisöyleme.0miskinm u n d a r ıaklı­m ag e t i r m e .S.—Nasılm i s k i n ?Birtopalıyedimahalleyirolaşırmış.B.—F r e n g i s t a n ' d apireyia r a b a y akoşarlarmış,dayımsöyledi. F.—İşitdei n a n m a .Hiçominiminihayvana r a b açe-k e b ü i rm i ?D.—A r a b a y adeyipdek o s k o c a m a nlandonakoşmazlar-mışy a !O n u nd akendinegörek ü ç ü c ü karabasıvarmış.P a ­r a y l ao n ab u n aseyrettirirlermiş.F.—M a y m u n l a r ı nn o t aileçalgıçaldıklarınıişittimdia m a ,b u n ud u y m a d ı m d ı .G.—Yabirayı,şehirdebirgüzelkızaâşıkolmuş.Ga­zetedeo n uo k u m a d ı n ı zm ı ?F.—H a ysensaklaR,abbim.Ayıdanpekkorkarım.G.—Ayınınçingeneyleh o m u rh o m u rgüreştiğinisey­retmedinm ih i ç ?F.—Nesiniseyredeyim?..B e n i mö d ü mk o p a rayıdan.D.—Ayıiçinşebeğina m c a s ı y m ı şderler.F.—A m a nnesiolursaolsun,hoşlanmam.D.—A,benşebeğipekseverim.Nek a d a rm a s k a r a d ı r .Ilcleoalcepkenini,püsküllütakkesinigiyipdea y n a y abak­in;)vakitg ü l m e k t e nk ı r a rgeçirir.

40KUYRUKLUYİLDİZALTİNDABÎREVLENMEi r f a nBeybirz a m a nkonferansınıtatiletti.K a r p u z d a npireye,piredenayıyasözüa k t a r ı paeayip.birm a n t ı kh a ­fifligiyledünyanınyuvarlaklığınınlehine,aleyhinefikiryü­r ü t e nhanımlarınyargılanndajkisaflığak u l a kveriyordu.But a r a f t aşebeğinayıylaakrabalığıbahsikızışırken,birazötedeüçdörtgençkıza r a s m d ad a h aateşlibirk o n u ş m ako­n u s uaçılmıştı:N.—Kuyrukluyıldızbud ü n y a y aç a r p a r k e nsenŞev-ki'yleneyapacaksın?T.—Bümem.H e r k e sney a p a c a k s abendeonuy a p a ­cağım. N.—Öyleg ü n d ebirbirinizdena y r ı l m a kolurm u ?T.—Ney a p a y ı m ?Evemia l a y ı m ?A n n e m ,b a b a mgö-•rürsesonrab a n anederler?N.—Kimg ö r ü r s eg ö r s ü n ?K ı y a m e tk o p a c a ko l d u k t a nsonrainsanmsevgilisiyleb e r a b e rb u l n m a s ıgerekmezm i ?Obirt a r a f t a ,senb a ş k abirt a r a f t aöleceğinizer u h u n u z ubiryer­deteslimedersiniz.T.—A m a nsus,içimfenaoluyor.Ölmesin,Şevki'ciğimeyazıkdeğilmi?Z.—Ogeceberaberbulunmamızıricae d e r e kT a y y a rb a n ah a b e rgönderdi.B e nde« m ü m k ü ndeğildir»diyecevapverdim.Sonrag e n e :«Ogecebencumbanızına l t ı n d a nb i rye­reayrılmam.O r a d aölürüm»diyebirm e k t u pgeldi.N.—T a y y a r ' d a ngelenm e k t u p l a r ın e r e y esaklıyorsunk a r d e ş ? Z.—Yenigelenleriy a t t ı ğ ı mo d a d a k ip e r d ekornişininiçine.Çünküh e r k e su y u d u k t a ns o n r abenonlarıo r a d a nalı­rım,okurum,o k u r u m ,o k u r u m .Kornişiniçindeçokm e k t u pbirikirsebizimsandıkodasındabirt a h t aaralığıvar,o r a y atı­kıyorum.Geçendebirkaçtanesinif a r eçekmiş.D a h au y g u nb i ry e rb u l u r s a mo r a y akaldıracağım.,N.—Aynek a d a rtehlikeü?Yabirininelinegeçiverirse?Z.—Geçsin,z a r a r ıyok.T a y y a rimzak o y m a z ,benimadımdayazılıdeğildir.B a n aolduğun e r e d e nbellio l a c a k ?N.—Ogenebenidirk a r d e ş .T a y y a rs a n atâo k u l agi­dipgeldiğinz a m a n d a nberim e k t u py a z a r d ı ,işittiğimeg ö r eo n ateyzesininkızınıvereceklermiş.Z.—Çoku ğ r a ş ı y o r l a ra m aa l m a zki.Bizbirbirimizesözverdik.

KUYRUKL.UYILDIZALTINDABÎRE V L E N M E41N.—Ananızbabanızsizibirbirinizevermediktensonrasizmsözleşmenizkaçp a r ae d e r ?Z.—Niçinp a r ae t m e s i n ?Kocayaa n n e mv a r a c a keleğliy a !Benvaracağım.Allahr a h m e teylerin,b a n abüyükdayımanlatırdı.Birbirinialmazdanönceb a b a mdaa n n e n d eböyleme tuplaşırlarm ış. kT.—Onlarmektuplaşırlardakızlarınınmektuplaştığınıistemzeler.T u h a fşey...N.—(R.yesöyleyerek)Seninkiyleh â l âbarışmadınmı?R.—Barışmayacağım,iyiceüzülsündeo n d a nsonra.N.—Yazıktır,yıldızç a r p m a d a nbarışınızbaridebirbi­rinizedargıngitmeyiniz.Z.—SalimBey'denaldığınm e k t u p l a r ısennereyesak­lıyorsun?'N.—•Benimkilerdehiçtehlikeyoktur.Z.—N e d e n ?N.—Bilmezmisin?Benokuldanberişifrekullamrım.Neolduğunuikimizdenbaşkasıa n l a m a zki?Z.—Bizdeepeycez a m a nşifrekullandık.A m aaceleyegeldiğiz a m a nşifredüzenlemekpekzoroluyor.Şimdij>ekgiz­lişeylery a z m a kgerektikçeşifreyleyazıyoruz.N.—Kardeş,senbirşeysöylemiyorsun.Seninkindenneh a b e r ? T.—Geçeng ü n üa n n e m l eb e r a b e rçarşıyagitmiştik.Ora­dag ö r d ü m .A r k a m ı z atakıldı.Hagelir,h a . gelir.Gitdiyeişa­retederim,gitmez.A n n e ma n l a y a c a kdiyeödümkopar.Nekorkular,helecanlargeçirdim.N.—K u y r u k l uyıldızîçinned i y o r ?T.—Bensağkenhiçk o r k m a .V ü c u d u m usiperederim,seksenkuyrukluyıldızdaolsasaftabirz a r a rveremezdiyor.N .— T -S e nd eb u zevzekliklere nanıyorim u s u n ? T.—i n a n a y ı m ,i n a n m a y a y ı m .Bilmem,kalbimebirkuv­vetgeliyor.N.—Kızçılgın.D ü n y a y ak u y r u k l uç a r p t ı k t a ns o n r ase­ninsıskaR a t i p ' i ns a n anasılsiperolabüir?T.—•Niçinolsuns ı s k a ?Seninkidem a l a ğ abenziyor.Ge­çenlerdekolacıdayakalığınıgörmedinm i ?T a m a mkırkikinu­m a r adeğilm i y d i ?N.—E r k e kdediğinöyle,vücutluolmalıdır.T.—incev ü c u tm a k b u l d ü r ,k i m eistersensor.

42 KUYRUKLUYILDIZALTINDABÎREVLENMEZ.—Gönülkimiseversegüzelodur.B u n u niçuıyokye*reatlanmayınız.K u z g u n ay a v r u s uh o şgelirmiş.Allahherke-sinkinikendinebağışlasın.T.—A,d u y d u n u zm u ?Remziyeh a f t a y agelinoluyor­muş. K.—K i m evarıyor?T.—B i rdoktora.K.—P e kşaştım.0y a h n iy a n a kkızdakocabuldu.Z.—H e mhepimizdenönce.OpeltekRemziye...Karşı­sındakininyüzünet ü k ü r ü ks a ç m a d a nikilakırdısöyleyemez.K.—•Öylelerininkocadant a ü h ioluyor.T.—B a b a s m ı nliralarıv a rdao n u niçin.• BedriyeH a n ı m ,birköşedeo t u r a nE m e t iH a n ı m ' myanı­nasokularakkonferansıdinlemektenziyadekendifısıltılanylavakitgeçirenbutazelerip a r m a ğ ı y l aişaretedereks o r d u :—E m e t iHamm'cığım,bukızlarböylefıkırfıkırneko­n u ş u y o r l a r ? —A,ilâhîevlâdım,nek o n u ş a c a k l a r ?Söyleştikleriyaâşıktır,yakoca.Kıyametlerk o p s aonlarb a ş k aşeydüşünmez­ler.Onlaröylekuyrukludanfalank o r k a c a ksoylardandeğil.Geçeng ü n üMebrure'yiişitmedinm i ?Ah,k u y r u k l ugelsedek u y r u ğ u n uokşasakdemiyorm u y d u ?Ç a t a c a kyıldızıVanke­disindenbeterettiler.

4 B Us ı r a d ayenidens o h b e t ekoyulanhanımları,i r f a ng ü çbelâs u s t u r a r a kgenebaşladı;budefadinleyici,ha­n ı m l a r ıiyicek o r k u t m a y ak a r a rv e r m i ş t i :—H a n ı m l a r ,sizeg ö k y ü z ü n üveiçindedolaşangüneş-leri,gezegenleribirazıcıka n l a t t ı m .Bunlarınh e m e nhepsiu z a y d abellih a r e k e t l e r eu y a r a kgiderler.A m atabiatınm a k s a ­dıdabazıengellereu ğ r a y a r a khedefevarmayabilir.D a h aaçıksöyliyeyim.Şugeçirdiğimizh a y a t t aadına«kaza»,dediği­mizbirkötütesadüfv a r d ı rkib u n u nhafif,ağıracısınauğ­r a m a m ı şh e m e nkimsey o kgibidir.Bukazanınbazanuzaylar­d ad ah ü k m ü n üy ü r ü t m e s iu z a kbirihtimaldeğildir.B a k m ı zsizeb u n ubirazaçıklayayım.Yeryuvarlağınagöktenpekçokt a şy a ğ m a k t a d ı r .But a ş l a rneredengeliyor?Bunlarıniçindeb i r k a çg r a m d a nt u t u n u zdabinlercekiloağırlığındairileridevardır.Butaşlar,üzerimized a i m adökülenbirçeşituzayto­zu,y a n igöktendökülentozdemektir.Modaveyeniliğekarşıb u l u n a nbazıyaşlıh a n ı m l a r ı ngençlerekızıpda«artıkpekazdınız,başımızat a şy a ğ a c a k »demelerih e rb a k ı m d a ny a b a n aa t ı l a c a kbirsözdeğildir.G ö k t e nüzerimizedaimat a şdökü­lüyor.Bu,olmuşbiriş.A m abut a şy a ğ m u r u ,d ü n y a d am o d adeğil,belkihiçbirkimsem e v c u tolmadığız a m a n l a r d adasü­r ü pgidiyordu.B ü y ü kbüyükgökboşluğuolaylarıylabudün­yanınu f a ktefek,aşağılıkolaylarıa r a s ı n d abirbağlantıara­m a kpekgülünçves a ç m abirhalolur.insanlarınçoğu,kâina­tınyüceliğinenispetlekendiküçüklüklerini,âdetahiçliklerinigörebilecekgörüşaçıklığınavekesinliğinesahipo l m a k t a nçokuzaktır.Tâinsanlığınbaşlangıcındanberihalkındilindekök­leşmişböylem a s a l l a r ad a h adörtgünlüksayılanilimvefengerçekleriü s t ü ngelemiyor.İ n s a n l a rs a ç m ainançlardanuzak­laşıpnek a d a razaklanırlarsainsanlıkşereflerineok a d a ryak­laşmışolurlar.H a v a d a nyeryüzünepekçokt * şdökülüyor.A m adünya­mızıngenişliğiveheled ö r t t eüçkısmınındenizlerdenmeyda­nagelmişolmasıdolayısıylabudüşen taşlardan'çoğunugöre-

44 KUYRUKLUYİLDİZAf.TJNı>•'-.SİK<-U»LKNİlt;miyoruz.Butaşlardan,düştüğüresmenincelenipenönceya­zıyageçirileni1803yılınisanının26ncıg ü n üF r a n s a ' d a«Aigle»edüşenidirkiİlimlerA k a d e m i s i n d ebirtakımilmîin­celemelerevet a r t ı ş m a l a r asebepolmuştur.Paris'inN e b a t a tBahçesindetarihvedüşüşyerleritespitedilmişbulunanbuçeşittenseksendenziyadetaşvardır.H e rsuçluyulanetlemekyecezalandırmakiçingöktenhı­ş m abirt a şdüşmesimanevîbirgereksinmeolaydıhiçbirmem­lekettecinayetmahkemelerik u r m a y alüzumkalmazdı.A m ayazıkkigöktendüşentaşların,yıldıranlarıncezalandırılmasıgere-ken,ortadankaldırılmanş a r tolanvarlıklarad o k u n m a y a ­r a kinsandan,h a y v a n d a nbirtakımsuçsuzlarıö l d ü r d ü ğ ügörü­lüyor.A s t r o n o m l a r d a nA r a g o ' n u nh a b e rverdiğinegöre1674yılındabirgeminingüvertesiney a n a rbirkitlehalindeböylebirt a şdüşerekt a y f a d a nikisiniezmiştir.Bugöktaşınınoge­miyed ü ş ü şs a a t m d a ,oikigemicidenb a ş k ad ü n y a d aezilmeyih a ke t m i şkimbilirnemelunlarvardı.G ö k t e nt a şdüşme­siyleölümlerveh a t t ayangınlarçıktığıİlgilik i t a p l a r d ayazı­lıdır. Butaşlarn e r e d e ngeliyor?Buk o n u d aeskimişbirkaçteorivar.Dünyamızıny a n a r d a ğ ık r a t e r l e r i n d e nfırlayantaşla­rınbuyoldandöndüklerineihtimalverenlerolmuş.B u n l a r ı na y d a ndöküldüğünüsöyleyenlerbulunmuş.Gerçektenziyadehayaleyakınböylesöylentilerçok.A m abusöylentileriniçin­deilmeveaklaenu y g u ngörülenlerib u n l a n nu z a y d adağılmışb a ş k agezegenlerdengelmeparçalar,d ö k ü n t ü l e rolduğuhak­kındakisonfaraziyeveteorilerdir.D e m e kkiu z a y d aparça­lanmış,dağılmışb a ş k ad ü n y a l a r ı nenkazlarıdolaşıyor.Bud ü n y a l a rbizimkigibibesbellibirçokcanlınınd o ğ u myeriol­m u ş k e nşimdituzlabuzolmuşlar.E s k ibirâlemintozlarıgibiyenidüştükleriy ö r ü n g eüzerindedolaşıpd u r u y o r l a r .Bupar­çalanmışâlemler,k u y r u k l uyıldızlarlaç a r p ı ş a r a kmıböyleyokoldular ?Buçeşittenbirtehlike,birk ö t üs o ny e r y u v a r l a ğ ıiçindedüşünülebilir.Bukırıntılarınincelenmesinde,b u n l a r d a nba­zılarınınbizimg ü n e şsistemimizindışından,y a n ib a ş k ag ü n e şsistemlerindengeldiklerineihtimalverdirecekizlereb ü er a s t ­lanıyor.Acabad ü n y a l a r mö l ü m ünasılo l u r ?Olguny a ş mso­n u n av a r m a k l am ı ?Y o k s ab u n l a r d a ngençlikç a ğ l a n n d aarı­zaya,u ğ r a y a r a kk a z a r aölenleridev a rm ı d ı r ?K a z a n ı nnasıl

KUYRUKLUYJUUJI2ALTİNDABİREVUC.YME45 olacağıbiliniyorm u ?H a n g ibircanlıyaratığınölümvaktike­sino l a r a ksöylenebilir?Şud ü ş t ü ğ ü n ü zaşağılıkinsanhayatıiçindeö m ü rdev­resinit a m a m ı y l ageçirenkaçy a r a t ı ğ arastlıyoruz?Memleke­timizdem e z a rt a ş l a r ı n agömülenlerindoğumtarihleriniekle­mekdeâdetolsaydıyetmişe,seksenev a r a n l a r ı nazlığınıgöre­rekü z ü n t ü m ü za r t a r d ı .H a y a t ,sayısızcand ü ş m a n l a r ı n aara­lıksızkarşik o n u l a r a ks ü r d ü r ü l e npekincebirgeçittir.H a y a t ,h a y a t ıyiyerek,yokederekkendinidevamettiriyor.Biz,ya­ş a m a kiçinb a ş k ah a y a t l a r d a ngıdaalarak,onlarıkendimizdesindirerekkendimizeçeviriyoruz.B a ş k ah a y a t l a rdaaynenbiziy u t m a y auğraşıyorlar.E t t e n ,kemiktenjraratıhnışşuâcizvücutlarımızınnek a d a rzararlı,tehlikelim i k r o p l a r ayiyecekolmakistidadıtaşıdığını,v ü c u tmakinesidediğimizvebirs a a tgibitıkırtıkırişleyeniçâletlerimizinnek a d a rufakarızalar­laç a r p m a k t a nk a l m a ktehlikesindeolduğunubilsekbelkibiranf e r a hnefesa l m a y abilekorkardık.H e rand u r m atehlikesibulunanbukarışıkmakine,bereketversinki,nasılişlediğindenhaberimizo l m a d a ny ü r ü y ü pgidiyor.Kendindenzayıfmıyut­mat a b i a tkaidesienufakmikroplardan,enbüyükveh a t t aenyükseky a r a t ı k l a r ak a d a ryürürlükte.:.Toplumlar,h ü k ü m e t ­ler,devletlerdeböyle.Birdevlet,adaletinharfiharfine,fiilenkefilio l m a kiçinm a h k e m e l e raçıyor,k a n u n l a ryapıyor.Kom­şusundanbirt a v u kçalanbirfakiri,biraçısuçluyor.A m akendindenk ü ç ü kveyakuvvetsiz,komşubirh ü k ü m e t iyut­m a kvememleketinek a t m a khırsından,,adaleteaykırıdüşün­cesindenbirt ü r l ükendisinik u r t a r a m ı y o r ,i n s a nişlerindekibugariplikb a z a noderecelerevarıyorki,h a k l ahaksızlığın,adaletüişg ö r m e k l ehırsızlığın,zorbalığınsınırlarınınnereler­debaşlayıpnerelerdebittiğinik e s t i r m e k t e ninsanâcizkalı­yor.Buâ n ak a d a rg ö r d ü ğ ü m ü zörneklerebakılırsa«hak»kıkuvvetind o ğ u r d u ğ uanlaşılıyor.Kuvvetliolanhaklıoluyor.Oderecedeki,âcizlere,zayıflarah a k k ıenkuvvetliolanda­ğıtıyor.Kuvvetlininfikrih a koluyor.Birzayıfinsan,kuv­vetlininfikrinih a kolarakk a b u letmekz o r u n d akaldıkçahür­riyet,adaletk u r u l m u şolamaz.Okuvvetii m k â nderecesindeherkesed a ğ ı t m a n ı nyolunubulmalıdır.Kadınınbiriö b ü r ü n ü nkulağınaeğilerek:—A r t ı kbui r f a nB e ydelakırdıbulamıyordakuvvettillııkkı'ylazayıfHakkı'yıanlatıyor.

46KUYRUKLUYILDIZALTINDABÎREVLENME•';:—\"iBaşkası—MahallebiciH a k k ı ' y ımıanlatıyordedin?—Yok,yağlıkçıOsman'ı.Kulağınneredek a r d e ş ?Dinledeanla.—A m a nnesinia n l a y a y ı m ?K u y r u k l uyıldızgüneşinyâri.imişdebilmemk a çsenedebironugörmeyegidermiş.Y a n m ayaklaştıkçaaleva h r m ı ş .Yok,saçlarınıt a r a rdökerdekırımkırımkırıtır,salımsalımsalmırmış.Bulakırdılarıkimçıkar­dı?K u y r u k l ud a h ab u r a y agelmedenâ d e t abaşıaçıkbilmemneyebenzettiler.Benbilirim,bunlarıy u m u r t l a y a nh e pobadibadiE m e t iHanım'dır.Herkesina r k a s ı n d a nn a m u s u n asözsöyler. î r f a nBeydevamederek:—•H a n m l a r ,g ü r ü l t üediyorsunuz,Ricaederimsusu­nuz,i ş t et a m a mk u y r u ğ u n ageldik.Buçeşityıldızlarbirbaş­labirdek u y r u k t a nyapılmadır.«Baş»yıldızınçekirdekde­dikleriyoğunkısmıylagiysuadıverilensaçındanmeyda­nageür.Busaçınparlaklığıgüneşey a k l a ş m a k l aa r t a r .Uzak­laştıkçasöner.K u y r u ğ udasaçıgibiuzadıkçayoğunluğuaza­lanbirtakımgazlardanibarettir.Birhanım—K u y r u ğ ugazb o y a m a s ı n d a nmıymışdiyor?Birbaşkası—Ah,keşkepapazidenolsaydı.Önümüzdengeçerkenm a k a s l aarşınarşınkeserdik?..Birbaşkası—Tülolsad a h açokişimizey a r a m a zmıy­dı? B a ş k abirh a n ı m—Birazsusunuzkardeşlerde,beyefen­dinediyor,iyiceanlayalım.(İrfan'a)Sözümona«okeşhe­rif»kimdiroğlum?Anlayamadım.i r f a ngaripseyerek:—Keşherifideşimdineredenbulupçıkardınız?Oh a n ı m—Şimdisensöyledin,civanım...irfanBey—Benöyleşeysöylemedim.Kızöğretmenokulundançıkmabirkızi r f a n ' a :—Sizdemindenyıldızınçekirdeğih a k k ı n d a«enkesif»sözünükullanmadınızmıydı?iştehanımteyzemkeşherifioradan,yaniyoğunçekirdektençıkardı...Ohanım—A,a!H a kk u r uiftiradanesirgesin.Keşhe­rifidolaptan,kilerdenkim.çıkardı?Ü s t ü m eiyiliksağlık...irfanBeygülerek:—.Dolapn e r d e ?İçindençıkankeşherifkim?

KXrYRTJKLUYILDIZALTINDABÎREVLENME47 Oh a n ı m —Bilmemişte,buk ü ç ü kh a n ı m asorunuz.Bun­larıh e pou y d u r u y o r ,i r f a nBey.—Böyleolmadıkşeylericatedereksözlerimianlaşrlmazbirhalegetirmeyiniz.Oh a n ı m—Evlâdım,sizdebizeolakırdılarınnedemekolduklarımt a n et a n eanlatınız...i r f a nB e y—K e şherif,değilh a n ı m . . .Enkesif,eny o ğ u ndedim. Oh a n ı m—Onedemekolacak ?Bizeanlatınız,i r f a nB e y—N.asıla n l a t a y ı m ?Bircismiy a p a nenk ü ç ü kp a r ç a l a rbirbirinenek a d a rsıkısıkıyayapışıkolursaişteom a d d eok a d a rkesif,y o ğ u nsayılır.Oh a n ı m—(Yanındakikadınınkulağınaeğilerekyavaş­ça)Ay,iştes a n abirc e v a h i rd a h ay u m u r t l a d ı .Ötekikadın—G ü y aa n l ı y o r m u ş s u ngibidinle.Mümey­yizinh a n ı m abaknasıla n l ı y o r m u şgibidinliyor?Hiçbirsö­zünüa n l a y a m a d ı ğ ı n d a nbeneminim.Dırıltıdanbenimbaşımt u t t u .Buk o n f e r a n snev a k i tbitecekbilmem.Geldiğimepişmanoldum. i r f a nd e v a m l a :—H a n ı m l a r ,Halleyk u y r u k l uyıldızıyetmişbeşs e n esürenu z a y adoğruogökyolculuğunuçepçevrey a p a r a kgüne­şiny a n ı n d a ngeçtiktend o n r abuyılm a y ı s t abizimd ü n y a m ı z ak u y r u ğ u y l as ü r t ü n e r e kçekilipgidecektir.K u y r u k l u n u nbaşıbizdenyirmiüçmilyonkilometreuzaklıktangeçecek.Kuyru­ğubub o y d a nu z u n s abizedokunacaktır.*K u y r u ğ u nuzunluğuiçinb a ş k ab a ş k aşeylersöyleniyor.Bunuyirmiüçtent u t u n u zdayüzmilyonkilometreyek a d a ru z a t a n l a rvar.K u y r u ğ u niçindengeçişimizh e m e nh e m e nm u h a k k a k .Uzayınosonsuz­luğunag ö r eyirmiüçmilyonkilometrelikbiruzaklıkn e d i r ?Hiç.Busonsuzgenişlikiçindem i l y a r l a r c akilometrelikuzak­lıktany a n ı m ı z abuk a d a rsokulanbirserseriyıldızınbirazda­hay a k l a ş m a s ısankii m k â n s ı zbirşeym i d i r ?Mütehassıslararasındakesinlikleoybirliğiyok.H e rbiribirt ü r l üsöylüyor.Kuyruğunuzunluğuven e d e nyapıldığıh a k k ı n d a k isöylenti­lerbüebirbirineu y m u y o r .Halleyyıldızıy e t m i şbeşyılöncegeneböyledünyamı-'iııyörüngesinikeserekgelipgeçtiğizamanilimbugünküde-i'ocedeileriolmadığından,ovakit,buyıldıziçin'şimdibizeke-

www.cizgiliforum.com enginel


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook