(คู่มือ) หนังสือเรียนสสวท พื้นฐานคณิตศาสตร์ ป.3 ล.1

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 100,000 ค่มู ือครรู ายวชิ าพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 3 เลม่ 1 หลกั หมน่ื หลกั พนั หลักรอ้ ย หลกั สิบ หลกั หน่วย หนงั สอื เรยี นรายวิชาพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไมเ่ กนิ 100,000 9 10 แสดงวธิ ีหาผลลบ 5 10 8 6 6 0 0 − 97,005 − 7,352 = 2 5 3 6 วิธีทำา สังเกต ผลลบบวกตวั ลบเทา่ กบั ตัวต้ัง 8 4 0 6 4 16 9 98 6 10 100 5 − 7 0 7 3 5 2 8 9 6 5 3 ครอู ธบิ ายเพม่ิ เตมิ ว่า ในการเขียนแสดง ตอบ ๘๙,๖๕๓ วิธีหาผลลบไม่จำ�เป็นตอ้ งเขยี นคำ�วา่ หลกั หม่นื 1 54,700 − 388 = 2 60,058 − 349 = หลักพัน หลกั ร้อย หลกั สบิ หลักหน่วย ตามที่ 3 43,005 − 1,545 = 4 30,052 − 6,948 = เสนอไวใ้ นหนังสอื เรยี นหนา้ 60 ครูใหน้ กั เรยี น ตรวจค�ำ ตอบวา่ ผลลบบวกตวั ลบเทา่ กับตวั ต้ัง 5 22,300 − 13,244 = 6 19,006 − 18,336 = หรือไม่ หากนกั เรยี นยังไม่เข้าใจครอู าจให้ 7 76,300 − 5,439 = 8 25,007 − 7,225 = นกั เรยี นศึกษาเพิ่มเตมิ จากการสแกน QR Code 9 99,500 − 54,695 = 10 80,096 − 79,788 = เพอ่ื ศกึ ษาวธิ กี ารหาผลลบโดยการตง้ั ลบทม่ี ี การกระจายจากตัวตัง้ สองหลกั ติดกันในวดี ิทัศน์ แบบฝกึ หดั 2.4.3 ทแ่ี สดงไว้อย่างละเอียด | 61สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 7. ครยู กตวั อยา่ งการหาผลลบโดยการ เฉลย 9 9 ตง้ั ลบทมี่ ีการกระจายจากตัวต้ังสองหลักตดิ กัน ตามหนังสอื เรยี นหนา้ 61 เชน่ 1 วิธที �ำ 6 10 10 2 วิธีทำ� 5 10 10 4 18 97,005 − 7,352 = โดยส่มุ นักเรียนออกมา 5 4 7 0 0 6 0 0 5 8 เขียนแสดงวธิ หี าผลลบ จากน้นั แบ่งนักเรียน 3 8 8 − 3 4 9 − เปน็ กล่มุ แลว้ ให้แต่ละกลมุ่ ชว่ ยกันเขยี นแสดงวิธี หาผลลบ โดยการตงั้ ลบทีม่ กี ารกระจาย กลุ่มละ 5 4 3 1 2 5 9 7 0 9 3 ขอ้ แลว้ ให้แตล่ ะกลุ่มออกมาน�ำ เสนอ จนครบทุกข้อ โดยช่วยกนั ตรวจค�ำ ตอบ ตอบ ๕๔,๓๑๒ ตอบ ๕๙,๗๐๙ จากนน้ั ครใู หน้ กั เรยี นท�ำ แบบฝกึ หดั 2.4.3 หนา้ 41 - 42 หลงั จากทำ�แบบฝึกหัดถ้าพบวา่ 9 9 มนี กั เรยี นคนใดเขยี นแสดงวธิ หี าผลลบของจ�ำ นวน 2 10 10 2 10 10 4 12 สองจำ�นวนโดยการตง้ั ลบทีม่ กี ารกระจาย 3 วิธที �ำ 4 3 0 0 5 4 วธิ ีทำ� 3 0 0 5 2 1 5 4 5 − 6 9 4 8 − 4 1 4 6 0 2 3 1 0 4 ตอบ ๔๑,๔๖๐ ตอบ ๒๓,๑๐๔ 9 9 1 12 2 10 10 8 10 10 5 วิธที ำ� 2 2 3 0 0 6 วธิ ีทำ� 1 9 0 0 6 1 3 2 4 4 − 1 8 3 3 6 − 9 0 5 6 6 7 0 ตอบ ๙,๐๕๖ ตอบ ๖๗๐ 12 9 14 9 5 2 10 10 1 4 10 10 7 วธิ ที ำ� 7 6 3 0 0 8 วิธีทำ� 2 5 0 0 7 5 4 3 9 − 7 2 2 5 − 7 0 8 6 1 1 7 7 8 2 ตอบ ๗๐,๘๖๑ ตอบ ๑๗,๗๘๒ 14 9 9 8 4 10 10 7 10 10 8 16 9 วิธที �ำ 9 9 5 0 0 10 วิธที ำ� 8 0 0 9 6 5 4 6 9 5 − 7 9 7 8 8 − 4 4 8 0 5 3 0 8 ตอบ ๔๔,๘๐๕ ตอบ ๓๐๘ ไมถ่ กู ตอ้ ง ครูควรสอนเพิม่ เติมเปน็ รายบุคคล 8. ครูยกตวั อย่างการหาผลลบโดยการตง้ั ลบทมี่ ีการกระจายจากตัวต้ังสามหลักตดิ กัน ตามหนังสอื เรียนหน้า 62 เช่น 100,000 − 90,700 = จากตวั อย่างนี้ ครูควรอธบิ ายเกีย่ วกับ การกระจายจ�ำ นวนท่ีอยูถ่ ดั ไปทางซ้ายสามหลกั โดยต้องกระจายจากหลกั แสนไปหลักหมืน่ และ | 57สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครรู ายวิชาพื้นฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กิน 100,000 ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 3 เล่ม 1 จากหลักหม่นื ไปหลกั พนั และจากหลักพนั ไปหลกั ร้อย แลว้ จึงน�ำ จ�ำ นวนในหลกั เดียวกันมาลบกัน และในการเขยี นแสดงวธิ หี าผลลบ ครอู าจไมจ่ �ำ เปน็ ตอ้ งเขยี นค�ำ วา่ หลกั แสน หลกั หมน่ื หลกั พนั หลกั รอ้ ย หลกั สบิ หลกั หนว่ ย เพอ่ื ใหน้ กั เรยี นเกดิ ความเคยชนิ โดยใหน้ กั เรยี นเขยี นตวั เลขแสดงจ�ำ นวนในหลกั เดยี วกนั ให้ตรงกนั แลว้ พจิ ารณาวา่ ตัวตั้งในหลกั ใดน้อยกว่าตัวลบจงึ กระจายจำ�นวนจากหลักถัดไปทางซา้ ย ถา้ หลกั ถัดไปทางซา้ ยเปน็ 0 ตอ้ งกระจายจำ�นวนจากหลกั ถดั ไปทางซ้ายทีละหลัก ในทีน่ ตี้ อ้ งกระจาย จากหลกั ซา้ ยสดุ คอื หลักแสน และได้ผลลบดังน้ี หนงั สอื เรียนรายวชิ าพื้นฐาน | คณิตศาสตร ์ ป.3 บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไมเ่ กิน 100,000 0 99 100,000 − 90,700 = 10 10 10 1 0 0 0 0 0 − 9 0 7 0 0 เรม่ิ ลบจากหลกั หนว่ ย หลกั สิบ หลักร้อย หลกั พัน หลกั หมน่ื และหลกั แสน ตามลำาดบั 9 3 0 0 การลบทม่ี ี ถา้ ในหลกั ใด ตวั ต้งั น้อยกวา่ ตัวลบ การกระจาย (4) ต้องกระจายจำานวนจากหลักถัดไปทางซ้าย มารวมกบั ตัวตั้งในหลักน้นั แลว้ จงึ ลบกนั หลกั แสน หลกั หมน่ื หลกั พนั หลกั รอ้ ย หลกั สบิ หลกั หนว่ ย 99 0 10 10 10 1 0 0 0 0 0 แสดงวธิ หี าผลลบ ดงั น้ี 9 0 7 0 0 − 99 0 10 10 10 1 0 0 0 0 00 − 9 3 0 0 9 0 7 0 จากนั้นครูใหน้ ักเรยี นตรวจค�ำ ตอบ แลว้ ยกตวั อย่าง ดงั นนั้ 100,000 − 90,700 = 9,300 9 3 0 0 การหาผลลบโดยการตง้ั ลบทม่ี กี ารกระจายจากตัวตงั้ สีห่ ลัก สังเกต 9,300 + 90,700 = 100,000 ผลลบบวกตวั ลบเท่ากบั ตัวตงั้ ตดิ กนั เชน่ 100,000 − 25,856 = ครสู ุ่มนักเรียน 100,000 − 25,856 = ออกมาเขยี นแสดงวธิ หี าผลลบโดยการตง้ั ลบทม่ี กี ารกระจาย โดยหาผลลบทำ�นองเดยี วกบั ตัวอย่างขา้ งต้น ถา้ นกั เรียน วธิ ีทาำ 9999 ไมส่ ามารถท�ำ ได้ ครูอาจแนะนำ�โดยใชค้ ำ�ถามว่า หลกั ใด 0 10 10 10 10 100 − สงั เกต 74,144 + 25,856 = 100,000 1 0 0 0 0 ผลลบบวกตวั ลบเทา่ กบั ตวั ต้งั 2 5 8 5 6 7 4 1 4 4 ตอบ ๗๔,๑๔๔ 62 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บา้ งท่ีตวั ตงั้ น้อยกว่าตัวลบ กระจายจำ�นวนจากหลกั สิบ ไปหลกั หน่วยไดห้ รอื ไม่ กระจายจ�ำ นวนจากหลกั รอ้ ยไปหลกั สบิ ไดห้ รอื ไม่ กระจายจำ�นวนจากหลักพัน ไปหลกั รอ้ ยไดห้ รอื ไม ่ กระจายจ�ำ นวนจากหลกั หมน่ื ไปหลกั พนั ไดห้ รอื ไม่ กระจายจำ�นวนจากหลักแสน ไปหลกั หมน่ื ไดห้ รือไม่ จากนนั้ กระจายจ�ำ นวนจากหลกั หมน่ื ไปหลกั พนั จากหลกั พนั ไปหลกั รอ้ ย จากหลกั รอ้ ยไปหลกั สบิ และจากหลกั สบิ ไปหลักหนว่ ยได้หรอื ไม่ เมือ่ กระจายแล้วจึงน�ำ จำ�นวนในหลักเดียวกัน มาลบกนั ไดห้ รือไม่ จากนนั้ ครูใหน้ กั เรยี นตรวจค�ำ ตอบ 9. ครยู กตวั อยา่ งการหาผลลบโดยการตง้ั ลบทม่ี กี ารกระจายจากตวั ตง้ั สามหลกั ตดิ กนั หรอื สห่ี ลกั ตดิ กนั ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 63 เชน่ 31,000 − 9,545 = ครสู มุ่ นกั เรยี นออกมาเขยี นแสดงวธิ หี าผลลบ โดยการตั้งลบท่ีมกี ารกระจาย โดยตอ้ งกระจายจากหลกั หมื่นไปหลักพัน จากหลกั พนั ไปหลกั ร้อย จากหลกั ร้อยไปหลักสิบ และจากหลักสบิ ไปหลักหนว่ ย ครใู ห้นักเรยี นตรวจค�ำ ตอบและรว่ มกันสรปุ การหาผลลบโดยการตงั้ ลบทม่ี กี ารกระจาย ดังนี้ การหาผลลบโดยการตงั้ ลบทม่ี ีการกระจายตอ้ ง เขยี นเลขโดดในหลกั เดยี วกนั ใหต้ รงกนั แลว้ จงึ น�ำ จ�ำ นวนทอ่ี ยใู่ นหลกั เดยี วกนั มาลบกนั โดยเรม่ิ จากหลกั หนว่ ย หลักสบิ หลักรอ้ ย หลกั พนั หลักหมื่น และหลกั แสน ตามลำ�ดบั ถา้ ในหลกั ใดตวั ตง้ั นอ้ ยกวา่ ตวั ลบตอ้ ง กระจายจ�ำ นวนจากหลกั ถดั ไปทางซา้ ยมารวมกบั ตวั ตง้ั ในหลกั นน้ั แลว้ จงึ ลบกนั แตถ่ า้ จ�ำ นวนในหลกั ถดั ไป ทางซา้ ยเปน็ 0 ตอ้ งกระจายจ�ำ นวนจากหลกั ถดั ไปทางซา้ ยทลี ะหลกั ตามล�ำ ดบั จากนน้ั ครแู บง่ นกั เรยี น เปน็ กลุ่ม ให้แตล่ ะกลุ่มช่วยกนั เขียนแสดงวิธหี าผลลบโดยการตั้งลบท่ีมีการกระจาย ตามหนงั สอื เรยี น 58 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กิน 100,000 คมู่ อื ครรู ายวิชาพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 3 เลม่ 1 หนา้ 63 กลมุ่ ละ 3 ขอ้ แลว้ ใหแ้ ตล่ ะกลมุ่ ออกมาน�ำ เสนอและตรวจค�ำ ตอบ ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง ท�ำ จนครบทกุ ขอ้ หนังสือเรียนรายวิชาพนื้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไม่เกิน 100,000 เฉลย แสดงวธิ หี าผลลบ สังเกต ผลลบบวกตวั ลบเทา่ กับตัวตง้ั 99 99 13 9 9 31,000 − 9,545 = 5 10 10 10 4 10 10 10 8 3 10 10 10 1 วิธที ำ� 6 0 0 0 3 2 วิธที ำ� 5 0 0 0 9 3 วิธที ำ� 9 4 0 0 0 1 8 5 3 − 3 7 6 6 8 − 4 8 1 2 2 − วธิ ที าำ 10 9 9 32 0 10 10 100 5 8 1 5 0 1 2 3 4 1 4 5 8 7 8 − 1 0 0 ตอบ ๕๘,๑๕๐ ตอบ ๑๒,๓๔๑ ตอบ ๔๕,๘๗๘ 9 5 4 5 999 999 9999 2 1 4 5 5 6 10 10 10 10 0 10 10 10 14 0 10 10 10 10 10 4 วิธีท�ำ 7 0 0 0 0 5 วิธที ำ� 1 0 0 0 4 6 วธิ ีทำ� 1 0 0 0 0 0 4 6 1 9 − 6 8 − 6 8 5 − ตอบ ๒๑,๔๕๕ 6 5 3 8 1 9 9 3 6 9 9 3 1 5 ตอบ ๖๕,๓๘๑ ตอบ ๙,๙๓๖ ตอบ ๙๙,๓๑๕ 1 60,003 − 1,853 = 2 50,009 − 37,668 = 3 94,000 − 48,122 = 4 70,000 − 4,619 = 0 9 99 190 999 999 5 10,004 − 68 = 6 100,000 − 685 = 10 10 10 10 1 10 10 10 12 3 10 10 10 17 7 100,000 − 19,235 = 8 20,002 − 18,473 = 7 วธิ ที �ำ 1 0 0 0 0 0 8 วิธที �ำ 2 0 0 0 2 9 วิธีท�ำ 4 0 0 0 7 9 40,007 − 18,928 = 10 30,030 − 1,769 = 1 9 2 3 5 − 1 8 4 7 3 − 1 8 9 2 8 − 8 0 7 6 5 1 5 2 9 2 1 0 7 9 ตอบ ๘๐,๗๖๕ ตอบ ๑,๕๒๙ ตอบ ๒๑,๐๗๙ 9 9 12 2 10 10 2 10 10 วิธีทำ� 3 0 0 3 0 1 7 6 9 − 2 8 2 6 1 ตอบ ๒๘,๒๖๑ | 63สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี การตรวจสอบความเขา้ ใจ 10. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี นเปน็ รายบคุ คล โดยใหน้ กั เรยี นเขยี นแสดงวิธีหาผลลบ โดยการตง้ั ลบท่มี ีการกระจายตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 64 โดยครอู าจแนะน�ำ วา่ ตอ้ งสงั เกตกอ่ นวา่ ในหลกั ใดตวั ตง้ั นอ้ ยกวา่ ตวั ลบ ถา้ พบวา่ หลกั ใดตัวตั้งน้อยกว่าตัวลบตอ้ งท�ำ อยา่ งไร แลว้ ให้นกั เรียน แตล่ ะคนเขยี นแสดงวิธีหาผลลบลงในสมุดครูและนักเรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ งและแกไ้ ข ข้อบกพร่องแลว้ ร่วมกันสรุปสง่ิ ทีไ่ ดเ้ รยี นรู้ หนังสอื เรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไม่เกนิ 100,000 ตรวจสอบความเขา้ ใจ สงิ่ ทไ่ี ด้เรียนรู้ แสดงวิธหี าผลลบ 2 30,008 − 17,590 = 1 11,342 − 6,178 = การหาผลลบของจำ�นวนสองจ�ำ นวนโดยการต้งั ลบ ตอ้ งเขยี นเลขโดดในหลกั เดยี วกนั ใหต้ รงกนั แลว้ จงึ น�ำ จ�ำ นวน สงั เกต ผลลบบวกตัวลบเทา่ กับตวั ตง้ั ทอ่ี ยใู่ นหลกั เดยี วกนั มาลบกนั โดยเรม่ิ จากหลกั หนว่ ย หลกั สบิ หลกั รอ้ ย หลกั พนั หลกั หม่ืน และหลกั แสนตามลำ�ดบั ถ้าในหลักใดตวั ตั้งนอ้ ยกวา่ ตัวลบตอ้ งกระจายจำ�นวน สง่ิ ท่ีได้เรยี นรู้ จากหลกั ถัดไปทางซา้ ยมารวมกับตวั ตั้งในหลกั นั้นแล้วจึง ลบกัน แตถ่ า้ จำ�นวนในหลักถดั ไปทางซา้ ยเปน็ 0 การหาผลลบของจาำ นวนสองจาำ นวนโดยการตง้ั ลบ ตอ้ งเขยี นเลขโดดในหลกั เดยี วกนั ตอ้ งกระจายจ�ำ นวนจากหลกั ถดั ไปทางซา้ ยทลี ะหลกั ตามล�ำ ดบั ให้ตรงกนั แลว้ จงึ นำาจำานวนที่อยู่ในหลกั เดียวกนั มาลบกัน โดยเรมิ่ จากหลกั หน่วย หลักสบิ หลกั รอ้ ย หลักพัน หลกั หม่นื และหลกั แสน ตามลำาดับ ถ้าในหลกั ใด ตัวต้ัง นอ้ ยกว่าตัวลบ ตอ้ งกระจายจำานวนจากหลกั ถัดไปทางซา้ ยมารวมกับตัวตั้ง ในหลกั นั้นแลว้ จึงลบกัน แตถ่ า้ จาำ นวนในหลักถัดไปทางซา้ ยเปน็ 0 ต้องกระจายจาำ นวนจากหลกั ถัดไปทางซา้ ยทลี ะหลกั ตามลาำ ดบั จากนนั้ ครูให้นกั เรียนท�ำ แบบฝกึ หดั 2.4.4 แบบฝึกหัด 2.4.4 หนา้ 43 - 44 หลังทำ�แบบฝกึ หัดถ้าพบว่ามนี ักเรียนคนใด เขยี นแสดงวธิ หี าผลลบไมถ่ ูกต้อง ครคู วรสอนเพิ่มเติม 64 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เปน็ รายบคุ คล เฉลย 13 99 0 11 2 3 12 2 10 10 10 1 วิธีท�ำ 1 1 3 4 2 2 วธิ ีท�ำ 3 0 0 0 8 6 1 7 8 − 1 7 5 9 0 − 5 1 6 4 1 2 4 1 8 ตอบ ๕,๑๖๔ ตอบ ๑ ๒,๔๑๘ | 59สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ อื ครูรายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไม่เกนิ 100,000 ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 3 เล่ม 1 2.5 การหาค่าของตัวไมท่ ราบคา่ ในประโยคสัญลกั ษณแ์ สดงการบวกและ ประโยคสญั ลักษณแ์ สดงการลบ (2 ช่วั โมง) หนงั สอื เรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 จุดประสงค์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไมเ่ กิน 100,000 หาค่าของตัวไม่ทราบคา่ ในประโยคสญั ลักษณ์ 2.5 การหาคา่ ของตวั ไมท่ ราบคา่ ในประโยคสญั ลกั ษณ์ แสดงการบวกและประโยคสญั ลกั ษณแ์ สดงการลบ แสดงการบวกและประโยคสัญลักษณแ์ สดงการลบ พัฒนาความรู้ ของจำ�นวนนับไมเ่ กนิ 100,000 ชงั่ ผงกาแฟพร้อมถว้ ย อ่านนำ้าหนักได ้ 1,346 กรัม ถ้าถว้ ยหนัก 255 กรัม ผงกาแฟหนกั ก่ีกรมั ถว้ ยหนกั 255 กรมั ถว้ ยกบั ผงกาแฟหนกั รวมกนั 1,346 กรัม สือ่ การเรยี นรู้ จะได ้ 255 + = 1,346 − เครอ่ื งชงั่ นำ�้ หนักตวั 255 + = 1,346 ความสัมพันธข์ องการบวกและการลบ − กระเปา๋ เป้ทีม่ สี ิง่ ของ 255 + = 1,346 ใชค้ วามสัมพนั ธ์ของการบวกและการลบ 1,346 − = 255 จะได ้ 1,346 − 255 = 1,346 − 255 = 1,346 − 255 = 1,091 ดังนั้น 255 + 1,091 = 1,346 แนวการจดั การเรยี นรู้ ผงกาแฟหนกั 1,091 กรมั การพฒั นาความรู้ ตรวจคาำ ตอบ 255 + 1,091 = 1,346 1. ครคู วรนำ�สอ่ื การสอนทเ่ี ป็นของจรงิ เช่น เครื่องชง่ั | 65สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี น้ำ�หนกั ตวั กระเปา๋ เปท้ มี่ ีส่งิ ของ เพือ่ นำ�มาช่ังน้ำ�หนกั และใชใ้ นการทบทวนท�ำ ความเขา้ ใจเก่ียวกับการหา ค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลกั ษณ์แสดงการบวกและประโยคสญั ลักษณแ์ สดงการลบ โดยให้ นกั เรยี น 2 คนออกมาหนา้ ห้อง คนหน่ึงยนื บนเครอ่ื งช่ังนำ้�หนกั อีกคนหนึง่ อา่ นนำ�้ หนักของเพื่อนเปน็ ขีด เชน่ ถ้าชง่ั น�ำ้ หนกั ได้ 31.2 กโิ ลกรมั ใหเ้ พื่อนอา่ นน้�ำ หนักเป็น 312 ขดี เพราะ 1 กโิ ลกรมั เทา่ กบั 10 ขีด ดงั นน้ั 31.2 กโิ ลกรมั จงึ เทา่ กบั 312 ขดี แลว้ ครเู ขยี นน�ำ้ หนกั ของนกั เรยี นบนกระดาน จากนน้ั ใหน้ กั เรยี น คนเดมิ ชง่ั น�ำ้ หนกั พรอ้ มสะพายกระเปา๋ เป้ อา่ นน�ำ้ หนกั เปน็ ขดี ครเู ขยี นน�ำ้ หนกั ของนกั เรยี นพรอ้ มกระเปา๋ เป้ บนกระดาน ครถู ามนกั เรยี นวา่ จากขอ้ มลู ทเ่ี ขยี นไว้ จะหาน�ำ้ หนกั ของกระเปา๋ เปไ้ ดอ้ ยา่ งไร ครูและนกั เรียน รว่ มกนั อภปิ รายและแสดงความคดิ เหน็ โดยครคู วรใชค้ �ำ ถามวา่ น�ำ้ หนกั ของเพอ่ื นทย่ี งั ไมส่ ะพายกระเปา๋ เป้ มากกวา่ หรอื นอ้ ยกวา่ น�ำ้ หนกั ของเพอ่ื นทส่ี ะพายกระเปา๋ เป้ (นอ้ ยกวา่ ) จะหาน�ำ้ หนกั ของกระเปา๋ เปไ้ ดอ้ ยา่ งไร (น�ำ้ หนกั เพอ่ื นทส่ี ะพายเปล้ บดว้ ยน�ำ้ หนกั เพอ่ื นทย่ี งั ไมส่ ะพายกระเปา๋ เป้ หรอื อาจคดิ วา่ น้ำ�หนกั เพื่อนรวมกับ น�ำ้ หนกั กระเปา๋ เปเ้ ทา่ กบั น�ำ้ หนกั เพอ่ื นทส่ี ะพายกระเปา๋ เป)้ เขยี นเปน็ ประโยคสญั ลกั ษณไ์ ดอ้ ยา่ งไร ค�ำ ตอบของ คำ�ถามสุดทา้ ยครอู าจชแี้ นะและพยายามใหน้ ักเรยี นพูดและให้เหตผุ ลจนไดข้ อ้ สรปุ ดงั นี้ (ขอ้ มูลสมมตุ )ิ นักเรยี นหนัก 37.8 กโิ ลกรมั หรอื 378 ขดี นักเรยี นสะพายกระเปา๋ เป้หนกั 40.2 กโิ ลกรัม หรอื 402 ขีด ประโยคสญั ลกั ษณ์ 378 + = 402 ใช้ความสัมพนั ธข์ องการบวกและการลบ จะได้ 402 − 378 = 402 − 378 = 24 ดงั นนั้ 378 + 24 = 402 ดังนน้ั กระเป๋าเปห้ นกั 24 ขีด หรือ 2 กโิ ลกรมั 4 ขดี 60 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 100,000 คมู่ อื ครูรายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เลม่ 1 หรือถา้ นักเรียนเขียนประโยคสัญลักษณไ์ ดเ้ ป็น 402 − 378 = ครูใหน้ ักเรยี นหาค�ำ ตอบโดยไมต่ อ้ งใช้ ความสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบจะไดค้ �ำ ตอบเหมอื นกนั ครใู หน้ กั เรยี นตรวจค�ำ ตอบ 378 + 24 = 402 หรอื 24 + 378 = 402 จากนน้ั ครนู �ำ เขา้ สสู่ ถานการณใ์ นหนงั สอื เรยี นหนา้ 65 การชง่ั ผงกาแฟพรอ้ มถว้ ย อา่ นน�้ำ หนักได้ 1,346 กรัม ถ้าถว้ ยกาแฟหนัก 255 กรมั จะหาน้ำ�หนักของผงกาแฟไดอ้ ยา่ งไร หนงั สอื เรยี นรายวิชาพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 ครูใหน้ กั เรียนเขียนประโยคสญั ลักษณ์ เพอ่ื หา บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไมเ่ กนิ 100,000 หาค่าของตัวไม่ทราบคา่ ในประโยคสัญลักษณ์ น�้ำ หนกั ของผงกาแฟเปน็ กรมั นกั เรยี นอาจเขียน + 2,540 = 13,800 ประโยคสญั ลกั ษณ์ได้เปน็ 255 + = 1,346 ใช้ความสัมพนั ธข์ องการบวกและการลบ ความสัมพันธข์ องการบวกและการลบ แลว้ ให้นักเรยี นหาคา่ ของตัวไม่ทราบคา่ โดยใช้ ความสมั พันธ์ของการบวกและการลบ จะได้ จะได ้ 13,800 − 2,540 = + 2,540 = 13,800 ผงกาแฟหนัก 1,091 กรมั หรือถา้ นกั เรียนเขยี น ประโยคสญั ลกั ษณ์ไดเ้ ป็น 1,346 − 255 = 13,800 − 2,540 = 11,260 13,800 − 2,540 = ดังนั้น 11,260 + 2,540 = 13,800 13,800 − = 2,540 ตอบ ๑๑,๒๖๐ 1 500 + = 1,440 2 32,000 + = 51,440 ครใู หน้ กั เรยี นหาค�ำ ตอบไดโ้ ดยไมต่ อ้ งใชค้ วามสมั พนั ธ์ 3 8,652 + = 10,000 4 12,399 + = 27,440 ของการบวกและการลบ จะไดค้ ำ�ตอบเหมอื นกนั 5 + 362 = 3,487 6 + 5,000 = 100,000 แลว้ ใหน้ กั เรยี นตรวจค�ำ ตอบตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 65 7 + 49,378 = 53,487 8 + 9,362 = 30,000 2. ครยู กตวั อยา่ งการหาคา่ ของตวั ไมท่ ราบ ควรตรวจคำาตอบดว้ ย ในประโยคสญั ลักษณแ์ สดงการบวกและ ประโยคสญั ลกั ษณแ์ สดงการลบ ตามหนงั สอื เรยี น แบบฝึกหดั 2.5.1 หน้า 66 เช่น + 2,540 = 13,800 66 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ครอู ธบิ ายวา่ การหาคา่ ของตวั ไมท่ ราบคา่ อาจใช้ เฉลย ความสมั พันธข์ องการบวกและการลบโดยเขียน เปน็ ประโยคสญั ลักษณ์ ดงั นี้ 1 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ 2 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ + 2,540 = 13,800 จะได้ 1,440 − 500 = จะได ้ 51,440 − 32,000 = 1,440 − 500 = 940 51,440 − 32,000 = 19,440 ดังน้ัน 500 + 940 = 1,440 ดงั นนั้ 32,000 + 19,440 = 51,440 ตอบ ๙๔๐ ตอบ ๑๙,๔๔๐ 13,800 − 2,540 = 11,260 3 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ 4 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ ดังน้ัน 11,260 + 2,540 = 13,800 ครูใหน้ กั เรียนตรวจคำ�ตอบ แลว้ แบง่ นกั เรียน จะได้ 10,000 − 8,652 = จะได้ 27,440 − 12,399 = เปน็ กลุ่ม ให้แตล่ ะกลมุ่ หาค่าของตัวไม่ทราบค่า ในประโยคสัญลกั ษณ์กลมุ่ ละ 2 ข้อ แลว้ ให้ 10,000 − 8,652 = 1,348 27,440 − 12,399 = 15,041 ออกมาน�ำ เสนอพรอ้ มตรวจค�ำ ตอบ ครแู ละ นักเรียนรว่ มกนั ตรวจสอบความถูกต้อง ดงั น้นั 8,652 + 1,348 = 10,000 ดังนั้น 12,399 + 15,041 = 27,440 ทำ�จนครบทกุ ขอ้ จากนัน้ ครูให้นักเรยี นทำ� แบบฝกึ หดั 2.5.1 หน้า 45 - 46 เปน็ รายบุคคล ตอบ ๑,๓๔๘ ตอบ ๑๕,๐๔๑ ครเู นน้ ยำ้�ให้นกั เรียนตรวจค�ำ ตอบทกุ ครัง้ 5 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ 6 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ จะได ้ 3,487 − 362 = จะได ้ 100,000 − 5,000 = 3,487 − 362 = 3,125 100,000 − 5,000 = 95,000 ดังนั้น 3,125 + 362 = 3,487 ดงั นั้น 95,000 + 5,000 = 100,000 ตอบ ๓,๑๒๕ ตอบ ๙๕,๐๐๐ 7 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ 8 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ จะได้ 53,487 − 49,378 = จะได้ 30,000 − 9,362 = 53,487 − 49,378 = 4,109 30,000 − 9,362 = 20,638 ดังนน้ั 4,109 + 49,378 = 53,487 ดงั นนั้ 20,638 + 9,362 = 30,000 ตอบ ๔,๑๐๙ ตอบ ๒๐,๖๓๘ | 61สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

ค่มู ือครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไม่เกนิ 100,000 ชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 3 เลม่ 1 3. ครยู กตวั อยา่ งการหาค่าของตวั ไมท่ ราบคา่ ในประโยคสัญลกั ษณแ์ สดงการบวก และประโยคสญั ลักษณ์แสดงการลบตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 67 เชน่ − 304 = 1,000 ครใู ชค้ �ำ ถามวา่ นกั เรยี นจะหาคา่ ของตวั ไม่ทราบค่าได้อยา่ งไร ซง่ึ นกั เรยี น หนังสือเรียนรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 ควรบอกไดว้ า่ ใช้ความสัมพันธ์ของการบวกและการลบ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 100,000 ครถู ามวา่ จากประโยคสญั ลกั ษณน์ ใ้ี ชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวก และการลบไดอ้ ย่างไร นกั เรียนควรตอบไดว้ า่ ได้ หาค่าของตวั ไม่ทราบคา่ ในประโยคสัญลักษณ์ 304 + 1,000 = ครูถามนักเรยี นว่าได้ผลบวกเทา่ ไร จะได้ 304 + 1,000 = 1,304 ดงั นน้ั 1,304 − 304 = 1,000 − 304 = 1,000 ครูใหน้ ักเรยี นตรวจค�ำ ตอบ และใหน้ ักเรยี นช่วยกันหาค่า ใช้ความสัมพันธข์ องการบวกและการลบ ความสัมพันธข์ องการบวกและการลบ จะได้ 304 + 1,000 = 304 + 1,000 = 304 + 1,000 = 1,304 ดังนน้ั 1,304 − 304 = 1,000 − 304 = 1,000 − 1,000 = 304 ตอบ ๑,๓๐๔ ตรวจคำาตอบ 1,304 − 304 = 1,000 ของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณ์ 5,789 − = 128 5,789 − = 128 พรอ้ มท้งั ให้นกั เรยี นตรวจคำ�ตอบ ใชค้ วามสัมพันธ์ของการบวกและการลบ ความสัมพนั ธข์ องการบวกและการลบ ครถู ามนักเรียนว่า จะหาค่าของตวั ไมท่ ราบคา่ ใน จะได ้ 5,789 − 128 = + 128 = 5,789 ประโยคสญั ลกั ษณ์นไ้ี ดอ้ ย่างไร นักเรียนควรตอบได้วา่ 5,789 − 128 = 5,661 ใช้ความสัมพนั ธข์ องการบวกและการลบจะได้ ดังนน้ั 5,789 − 5,661 = 128 5,789 − = 128 5,789 − 128 = ตอบ ๕,๖๖๑ ตรวจคาำ ตอบ 5,789 − 5,661 = 128 | 67สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 5,789 − 128 = ครูถามว่าได้ผลลบเท่าไร จะได้ 5,789 − 128 = 5,661 ดงั นน้ั 5,789 − 5,661 = 128 หนังสอื เรียนรายวชิ าพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 ครใู หน้ กั เรยี นตรวจค�ำ ตอบ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไมเ่ กนิ 100,000 4. ครูยกตวั อย่างการหาค่าของตวั ไมท่ ราบคา่ หาค่าของตวั ไมท่ ราบค่าในประโยคสัญลักษณ์ ในประโยคสญั ลกั ษณ์ตามหนังสือเรียนหน้า 68 โดยใชก้ ารถาม-ตอบ เกี่ยวกบั การหาค่าของตวั ไมท่ ราบค่า − 1,895 = 98,105 ใช้ความสัมพันธ์ของการบวกและการลบ ความสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ จะได้ 98,105 + 1,895 = − 1,895 = 98,105 98,105 + 1,895 = 100,000 98,105 + 1,895 = − 98,105 = 1,895 ดังนนั้ 100,000 − 1,895 = 98,105 ตอบ ๑๐๐,๐๐๐ ในประโยคสญั ลกั ษณโ์ ดยใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ 1 − 375 = 8,025 2 − 1,930 = 20,000 แลว้ แบง่ นกั เรยี นเปน็ กลมุ่ ใหแ้ ตล่ ะกลมุ่ หาคา่ ของตวั ไมท่ ราบคา่ 3 − 28,375 = 7,590 4 − 6,375 = 89,000 ในประโยคสัญลักษณก์ ลมุ่ ละ 2 ขอ้ แล้วออกมาน�ำ เสนอ 5 1,531 − = 1,000 6 2,445 − = 695 หน้าห้องเรยี น ครูอาจใช้คำ�ถามเพื่อชี้แนะวา่ จาก 7 90,009 − = 82,433 8 100,000 − = 5,555 ประโยคสญั ลกั ษณน์ น้ี กั เรยี นใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวก ควรตรวจคาำ ตอบด้วย และการลบไดอ้ ยา่ งไร แลว้ หาผลบวกหรอื ผลลบไดเ้ ทา่ ไร ตวั ไมท่ ราบคา่ คอื จ�ำ นวนใด แลว้ ครใู หน้ กั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ 68 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เฉลย 1 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ 2 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ 3 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ 4 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ จะได ้ 8,025 + 375 = จะได ้ 20,000 + 1,930 = จะได ้ 7,590 + 28,375 = จะได ้ 89,000 + 6,375 = 8,025 + 375 = 8,400 20,000 + 1,930 = 21,930 7,590 + 28,375 = 35,965 89,000 + 6,375 = 95,375 ดังน้ัน 8,400 − 375 = 8,025 ดังนน้ั 21,930 − 1,930 = 20,000 ดังน้ัน 35,965 − 28,375 = 7,590 ดงั นนั้ 95,375 − 6,375 = 89,000 ตอบ ๘,๔๐๐ ตอบ ๒๑,๙๓๐ ตอบ ๓๕,๙๖๕ ตอบ ๙๕,๓๗๕ 5 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ 6 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ 7 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ 8 ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ จะได้ 1,531 − 1,000 = จะได ้ 2,445 − 695 = จะได้ 90,009 − 82,433 = จะได ้ 100,000 − 5,555 = 1,531 − 1,000 = 531 2,445 − 695 = 1,750 90,009 − 82,433 = 7,576 100,000 − 5,555 = 94,445 ดังนน้ั 1,531 − 531 = 1,000 ดังนน้ั 2,445 − 1,750 = 695 ดังนนั้ 90,009 − 7,576 = 82,433 ดงั นั้น 100,000 − 94,445 = 5,555 ตอบ ๕๓๑ ตอบ ๑,๗๕๐ ตอบ ๗,๕๗๖ ตอบ ๙๔,๔๔๕ 62 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไม่เกนิ 100,000 คู่มือครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 3 เล่ม 1 ตรวจค�ำ ตอบและเพอ่ื นในหอ้ งรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง หนังสอื เรียนรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 ทำ�จนครบทกุ ขอ้ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 100,000 หาคา่ ของตวั ไมท่ ราบคา่ ในประโยคสัญลกั ษณ์ 5. ครูก�ำ หนดโจทย์การหาค่าของตวั ไมท่ ราบค่า + 1,500 = 3,000 ในประโยคสญั ลกั ษณก์ ารบวกและประโยคสญั ลกั ษณก์ ารลบ อย่างละ 1 ขอ้ โดยใช้การถาม - ตอบจนได้คำ�ตอบและ ใชค้ วามสัมพนั ธ์ของการบวกและการลบ จะได ้ 3,000 − 1,500 = 1,500 ดังน้นั 1,500 + 1,500 = 3,000 ตอบ ๑,๕๐๐ ตรวจคำ�ตอบ ครูอาจแบ่งกลมุ่ หรอื ให้นกั เรียนจบั คู่กนั 1 + 964 = 1,352 2 − 2,895 = 1,605 หาคา่ ของตวั ไมท่ ราบคา่ ในประโยคสญั ลกั ษณ์ ตามหนงั สอื เรยี น หนา้ 69 เพอ่ื ฝึกการหาคา่ ของตัวไมท่ ราบค่าใน ตอบ ๓๘๘ ตอบ ๔,๕๐๐ ประโยคสญั ลักษณแ์ สดงการบวกและประโยคสญั ลักษณ์ แสดงการลบครูใหน้ กั เรยี นออกมาน�ำ เสนอวิธีคิดหาคำ�ตอบ 3 3,000 − = 575 4 6,219 + = 9,219 ใหเ้ พอื่ นได้ซกั ถามพรอ้ มทง้ั ตรวจค�ำ ตอบของแตล่ ะกลมุ่ หรอื แตล่ ะคู่ ถา้ มกี ลมุ่ ใดหรือคใู่ ดได้ค�ำ ตอบไมต่ รงกัน ตอบ ๒,๔๒๕ ตอบ ๓,๐๐๐ 5 1,238 + = 2,890 6 − 879 = 4,121 ตอบ ๑,๖๕๒ ตอบ ๕,๐๐๐ 7 + 1,980 = 2,500 8 3,750 + = 5,000 ตอบ ๕๒๐ ตอบ ๑,๒๕๐ 9 − 40,500 = 59,500 10 100,000 − = 7,000 ตอบ ๑๐๐,๐๐๐ ตอบ ๙๓,๐๐๐ ควรตรวจคำาตอบด้วย | 69สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ให้ออกมานำ�เสนอและเพ่ือนทกุ คนชว่ ยกันแก้ไขให้ถูกตอ้ ง พรอ้ มบอกเหตผุ ลในการแก้ไข จะเหน็ ว่าโจทย์กำ�หนดให้มีตวั ไม่ทราบคา่ อย่ใู นต�ำ แหนง่ ที่ต่างกนั เพ่ือให้นกั เรียนได้ฝกึ หาคา่ ของตวั ไมท่ ราบคา่ ใหค้ รบทกุ ตำ�แหนง่ ครคู วรยกตัวอย่างโจทยใ์ หม้ ี ตัวไมท่ ราบคา่ อยู่ครบทกุ ตำ�แหนง่ เพือ่ นกั เรยี นจะไดเ้ หน็ ตัวอย่างการหาคา่ ของตัวไมท่ ราบค่า และการใชค้ วามสัมพันธ์ของการบวกและการลบที่ครอบคลมุ ทุกประโยคสัญลักษณ์ การตรวจสอบความเข้าใจ หนังสอื เรยี นรายวิชาพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไม่เกิน 100,000 6. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี นโดยใหน้ กั เรยี น หาคา่ ของตวั ไม่ทราบค่าในประโยคสญั ลักษณ์แสดงการบวก ตรวจสอบความเข้าใจ และประโยคสญั ลักษณแ์ สดงการลบเปน็ รายบุคคล หาค่าของตัวไม่ทราบคา่ ในประโยคสญั ลักษณ์ ตามหนังสอื เรยี นหน้า 70 พร้อมตรวจค�ำ ตอบ ครูและ นกั เรยี นรว่ มกันตรวจสอบความถกู ตอ้ ง ถ้าพบวา่ มนี กั เรยี น 1 + 469 = 1,295 2 1,748 − = 848 คนใดหาคา่ ของตวั ไมท่ ราบคา่ ไมถ่ กู ตอ้ ง ใหค้ รฝู กึ เพม่ิ เตมิ เปน็ รายบคุ คล แลว้ ร่วมกันสรุปสิง่ ท่ไี ด้เรยี นรู้ ตอบ ๘๒๖ ตอบ ๙๐๐ สงิ่ ที่ไดเ้ รยี นรู้ ควรตรวจคาำ ตอบด้วย สามารถใช้ความสมั พันธ์ของการบวกและการลบ ส่ิงทไ่ี ด้เรียนรู้ ในการหาค่าของตวั ไม่ทราบคา่ ในประโยคสัญลักษณ์ แสดงการบวกและประโยคสญั ลกั ษณ์แสดงการลบ สามารถใชค้ วามสัมพนั ธ์ของการบวกและการลบในการหาค่าของตวั ไม่ทราบคา่ ในประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกและประโยคสัญลกั ษณแ์ สดงการลบ จากน้นั ให้นักเรียนท�ำ แบบฝกึ หัด 2.5.2 หน้า 47 - 48 แบบฝกึ หัด 2.5.2 70 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 63สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

ค่มู ือครูรายวชิ าพื้นฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไม่เกนิ 100,000 ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี 3 เลม่ 1 2.6 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (1) (1 ชว่ั โมง) จุดประสงค์ แสดงวธิ หี าค�ำ ตอบของโจทยป์ ญั หาการบวก หนังสอื เรยี นรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 และโจทย์ปญั หาการลบของจำ�นวนนบั ไม่เกิน บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 100,000 100,000 2.6 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (1) พฒั นาความรู้ ส่อื การเรยี นรู้ ตน้ กล้ามีเงนิ ฝากในธนาคาร 25,730 บาท วนั นน้ี าำ เงนิ ไปฝากอกี 3,980 บาท ต้นกล้ามีเงนิ ฝากในธนาคารทัง้ หมดก่ีบาท − แถบโจทยป์ ญั หา − แถบประโยคสญั ลกั ษณ์ โจทยถ์ าม ต้นกลา้ มเี งนิ ฝากในธนาคารทงั้ หมดก่บี าท โจทยบ์ อก ต้นกลา้ มเี งินฝากในธนาคาร 25,730 บาท วันนน้ี ำาเงนิ ไปฝากอีก 3,980 บาท − แถบบารโ์ มเดล หาคำาตอบได้อย่างไร มอี ยู ่ 25,730 ฝากอีก 3,980 หาเงนิ ทั้งหมดได้จาก 25,730 บวก 3,980 แนวการจดั การเรียนรู้ ประโยคสญั ลกั ษณ ์ 25,730 + 3,980 = การพฒั นาความรู้ วิธที าำ ต้นกลา้ มีเงนิ ฝากในธนาคาร 25,730 บาท 1. ครตู ดิ แถบโจทยป์ ญั หาตามหนงั สอื เรยี น วนั น้ีฝากอกี 3,980 บาท หนา้ 71 ตน้ กลา้ มเี งนิ ฝากในธนาคาร 25,730 บาท ตน้ กลา้ มเี งินฝากทัง้ หมด 25,730 + 3,980 = 29,710 บาท วนั นน้ี �ำ เงนิ ไปฝากอีก 3,980 บาท ตน้ กลา้ มเี งินฝากในธนาคารทง้ั หมดกบ่ี าท ครใู ช้การถาม - ตอบ สมุ่ ถามนกั เรียนเป็น ตอบ ตน้ กลา้ มีเงนิ ฝากในธนาคารทั้งหมด ๒๙,๗๑๐ บาท 29,710 บาท เป็นคาำ ตอบทส่ี มเหตุสมผล เพราะ 25,730 มากกวา่ 25,000 และ 3,980 มากกวา่ 3,000 25,000 + 3,000 = 28,000 ดังนัน้ คำาตอบควรมากกว่า 28,000 | 71สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รายบุคคล ดังน้ี − โจทยถ์ ามอะไร (ตน้ กลา้ มีเงินฝากในธนาคารท้งั หมดก่ีบาท) − โจทยบ์ อกอะไร (ตน้ กลา้ มเี งนิ ฝากในธนาคาร 25,730 บาท วนั นน้ี �ำ เงนิ ไปฝากอกี 3,980 บาท) − จะหาค�ำ ตอบได้อย่างไร เพราะอะไร (มีอยู่ 25,730 บาท ฝากอีก 3,980 บาท หาเงิน ทัง้ หมดได้จาก 25,730 บวก 3,980 เพราะจำ�นวนเงนิ ท่ฝี ากในธนาคารเพิ่มข้นึ จงึ ใช้การบวก) − เขียนเปน็ ประโยคสญั ลักษณไ์ ดอ้ ยา่ งไร (25,730 + 3,980 = ) หาค�ำ ตอบไดเ้ ทา่ ไร (25,730 + 3,980 = 29,710) ครตู ิดแถบประโยคสัญลักษณ์บนกระดาน จากน้ันครเู ขยี นแสดง วธิ หี าค�ำ ตอบบนกระดานโดยครใู ชก้ ารถาม - ตอบ ดงั น ้ี สว่ นทโ่ี จทยบ์ อกใหน้ �ำ มาเขยี นเปน็ บรรทดั แรก และบรรทัดที่สอง เขียนตวั เลขแสดงจำ�นวนและหน่วยใหต้ รงกนั แลว้ เขยี นส่วนที่โจทย์ถาม พรอ้ มหาค�ำ ตอบในบรรทัดทสี่ าม และเขยี นสรุปค�ำ ตอบในบรรทัดสดุ ท้าย เชน่ วธิ ีทำ� ตน้ กล้ามเี งินฝากในธนาคาร 25,730 บาท วันนฝ้ี ากอีก 3,980 บาท ตน้ กลา้ มเี งนิ ฝากทงั้ หมด 25,730 + 3,980 = 29,710 บาท ตอบ ตน้ กลา้ มเี งินฝากในธนาคารทั้งหมด ๒๙,๗๑๐ บาท 64 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กิน 100,000 คมู่ ือครรู ายวชิ าพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ ช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ 3 เล่ม 1 เมอ่ื ไดค้ �ำ ตอบแลว้ ครถู ามนกั เรยี นวา่ จะตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของค�ำ ตอบไดอ้ ยา่ งไรครอู าจสอน การตรวจสอบความสมเหตสุ มผลตามหนงั สอื เรยี นหน้า 71 พร้อมท้งั เน้นย้�ำ ว่า ควรตรวจสอบ ความสมเหตุสมผลของคำ�ตอบทกุ ครั้ง 2. ครตู ดิ แถบโจทยป์ ญั หา ตามหนงั สอื เรยี น หนา้ 72 แมม่ เี งนิ 50,000 บาท ซอ้ื คอมพวิ เตอร์ หนงั สือเรยี นรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 ราคา 24,450 บาท แมเ่ หลอื เงนิ กบ่ี าท บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไม่เกนิ 100,000 ครใู ชก้ ารถาม - ตอบ สมุ่ ถามนกั เรยี น ดงั น้ี แมม่ ีเงิน 50,000 บาท ซอ้ื คอมพิวเตอรร์ าคา 24,450 บาท แม่เหลือเงินกบี่ าท − โจทยถ์ ามอะไร (แม่เหลอื เงินกีบ่ าท) โจทย์ถาม แมเ่ หลอื เงนิ กบ่ี าท − โจทยบ์ อกอะไร (แมม่ เี งนิ 50,000 บาท โจทยบ์ อก แมม่ ีเงิน 50,000 บาท ซอ้ื คอมพวิ เตอรร์ าคา 24,450 บาท หาคำาตอบไดอ้ ย่างไร มอี ย ู่ 50,000 ใชไ้ ป 24,450 หาเงนิ ทเ่ี หลอื ไดจ้ าก 50,000 ลบดว้ ย 24,450 ซอ้ื คอมพวิ เตอร์ราคา 24,450 บาท) ประโยคสญั ลักษณ์ 50,000 − 24,450 = − จะหาค�ำ ตอบได้อยา่ งไร เพราะอะไร วธิ ที ำา แม่มีเงิน 50,000 บาท (มีอยู่ 50,000 บาท ใชไ้ ป 24,450 บาท หาเงนิ ซื้อคอมพวิ เตอร์ราคา 24,450 บาท ทเี่ หลอื ไดจ้ าก 50,000 ลบด้วย 24,450 เพราะ แมเ่ หลือเงิน 50,000 − 24,450 = 25,550 บาท แมเ่ หลือเงนิ น้อยลงจงึ ใชก้ ารลบ) ตอบ แม่เหลอื เงิน ๒๕,๕๕๐ บาท − เขียนเปน็ ประโยคสัญลักษณ์ได้อย่างไร (50,000 − 24,450 = ) 25,550 เป็นคาำ ตอบท่ีถูกต้อง เพราะ 25,550 + 24,450 = 50,000 − หาค�ำ ตอบได้เท่าไร ปีน้โี รงงานแห่งหนง่ึ ผลิตรถยนต์ได ้ 65,000 คัน ปีท่ีแลว้ ผลิตได้ 61,700 คนั ปนี ้ีโรงงาน (50,000 − 24,450 = 25,550) ผลิตรถยนต์ได้มากกว่าปีที่แล้วกคี่ นั โจทย์ถาม ปีน้โี รงงานผลิตรถยนตไ์ ด้มากกวา่ ปที ่ีแล้วกค่ี ัน โจทย์บอก ปีนีโ้ รงงานแหง่ หน่ึงผลิตรถยนต์ได ้ 65,000 คนั ปีทแ่ี ลว้ ผลิตได้ 61,700 คัน ประโยคสญั ลกั ษณ์ 65,000 − 61,700 = ปนี ้ี 65,000 คนั วธิ ที ำา ปีนโ้ี รงงานผลิตรถยนต์ได้ 65,000 คนั ปที แ่ี ลว้ 61,700 คัน ปนี ้มี ากกว่า ปที ีแ่ ล้วผลติ ได ้ 61,700 คนั ปีทีแ่ ล้ว ปีนี้ผลิตได้มากกว่าปที แี่ ลว้ 65,000 − 61,700 = 3,300 คนั ตอบ ปีน้ีโรงงานผลิตรถยนต์ไดม้ ากกว่าปีท่ีแลว้ ๓,๓๐๐ คนั 3,300 เป็นคาำ ตอบทถี่ กู ตอ้ ง เพราะ 3,300 + 61,700 = 65,000 ครตู ิดแถบประโยคสญั ลกั ษณ์บนกระดาน 72 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี จากนนั้ ครูเขียนแสดงวิธีหาค�ำ ตอบบนกระดาน โดยครใู ช้การถาม - ตอบ ดงั นี ้ ส่วนทโ่ี จทย์บอกให้น�ำ มาเขียนเปน็ บรรทัดแรกและบรรทดั ท่ีสอง เขยี นตวั เลขแสดงจำ�นวนและหน่วยให้ตรงกนั แลว้ เขยี นส่วนทโี่ จทย์ถามพรอ้ มหาค�ำ ตอบ ในบรรทัดที่สาม และเขียนสรปุ ค�ำ ตอบในบรรทัดสุดท้าย เชน่ วธิ ที �ำ แมม่ ีเงนิ 50,000 บาท ซื้อคอมพิวเตอรร์ าคา 24,450 บาท แม่เหลือเงิน 50,000 − 24,450 = 25,550 บาท ตอบ แมเ่ หลอื เงิน ๒๕,๕๕๐ บาท เม่อื ได้ค�ำ ตอบแล้ว ครูถามนักเรียนว่าจะตรวจสอบความถกู ตอ้ งของค�ำ ตอบไดอ้ ยา่ งไร ครอู าจสอน การตรวจสอบความถูกต้องของค�ำ ตอบโดยใช้ความสมั พันธข์ องการบวกและการลบตามหนงั สอื เรยี น หนา้ 72 พรอ้ มทัง้ เน้นยำ้�ว่า ควรตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของค�ำ ตอบทกุ คร้งั ครอู ธบิ ายวา่ โจทยป์ ญั หาทย่ี กตวั อยา่ งจาก 2 ตวั อยา่ งขา้ งตน้ เปน็ โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หา การลบท่ัวไปที่ใช้การบวกและการลบทีต่ รงกับความหมาย ครูยกตัวอยา่ งโจทย์ปัญหาการบวกและ โจทย์ปัญหาการลบทซี่ ับซ้อนมากขึน้ เช่น ปนี โี้ รงงานแห่งหนึ่งผลติ รถยนตไ์ ด้ 65,000 คนั | 65สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครรู ายวชิ าพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไมเ่ กนิ 100,000 ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 3 เล่ม 1 ปที แ่ี ลว้ ผลิตได้ 61,700 คนั ปนี โี้ รงงานผลิตรถยนต์ไดม้ ากกวา่ ปที ีแ่ ล้วกีค่ นั ครูใชก้ ารถาม - ตอบ ส่มุ ถามนักเรียนเป็นรายบุคคล ดังนี้ − โจทยถ์ ามอะไร (ปนี โ้ี รงงานผลติ รถยนต์ไดม้ ากกวา่ ปีทแี่ ล้วกี่คัน) − โจทยบ์ อกอะไร (ปนี โ้ี รงงานแหง่ หนง่ึ ผลติ รถยนตไ์ ด้ 65,000 คนั ปที แ่ี ลว้ ผลติ ได้ 61,700 คนั ) − จะหาค�ำ ตอบได้อยา่ งไร เพราะอะไร นักเรียนอาจตอบคำ�ถามนี้ยงั ไมไ่ ด้ ครอู ธบิ ายวิธีคิด หาค�ำ ตอบโดยใช้ bar model เพือ่ น�ำ มาเปรียบเทยี บว่า ปใี ดผลติ ได้มากกวา่ และมากกว่าอยเู่ ท่าไร และสามารถหาค�ำ ตอบไดโ้ ดยการลบ ดังนี้ ปนี ้ี 65,000 คนั ปที แ่ี ลว้ 61,700 คนั ปีนมี้ ากกว่า ปีทแ่ี ลว้ − เขียนเปน็ ประโยคสญั ลักษณ์ไดอ้ ย่างไร (65,000 − 61,700 = ) − หาคำ�ตอบได้เทา่ ไร (65,000 − 61,700 = 3,300) ครูตดิ แถบประโยคสญั ลกั ษณ์ บนกระดาน จากนัน้ ครูเขียนแสดงวิธีหาค�ำ ตอบบนกระดานโดยครูใช้การถาม - ตอบดังน้ี ส่วนที่ โจทย์บอกใหน้ �ำ มาเขียนเปน็ บรรทัดแรกและบรรทดั ท่ีสอง เขียนตวั เลขแสดงจำ�นวนและหน่วย ใหต้ รงกัน แลว้ เขียนสว่ นที่โจทย์ถามพร้อมหาคำ�ตอบในบรรทดั ทส่ี าม และเขยี นสรุปคำ�ตอบ ในบรรทดั สุดทา้ ย เช่น วธิ ที ำ� ปีนโ้ี รงงานผลิตรถยนตไ์ ด้ 65,000 คนั คนั ปที ีแ่ ลว้ ผลิตได ้ 61,700 คัน ปีนี้ผลติ ได้มากกวา่ ปีทีแ่ ล้ว 65,000 − 61,700 = 3,300 ตอบ ปีนโี้ รงงานผลติ รถยนตไ์ ดม้ ากกวา่ ปที แ่ี ล้ว ๓,๓๐๐ คนั เมื่อได้ค�ำ ตอบแล้ว ครถู ามนักเรยี นวา่ จะตรวจสอบความถูกต้องของค�ำ ตอบได้อยา่ งไร ครอู าจสอน การตรวจสอบความถูกต้องของค�ำ ตอบโดยใชค้ วามสมั พันธ์ของการบวกและการลบตามหนงั สอื เรียน หน้า 72 พร้อมท้ังเนน้ ย้�ำ วา่ ควรตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำ�ตอบทกุ คร้งั 66 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กิน 100,000 ค่มู ือครรู ายวิชาพื้นฐานคณติ ศาสตร์ ช้ันประถมศึกษาปที ่ี 3 เลม่ 1 3. ครูตดิ แถบโจทย์ปัญหาเพ่อื ยกตวั อยา่ ง หนงั สือเรียนรายวิชาพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 การเขียนแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบของโจทยป์ ัญหา บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไมเ่ กนิ 100,000 การบวกและโจทย์ปญั หาการลบ โดยใหน้ กั เรยี น ช่วยกนั เขียนประโยคสัญลักษณ์และแสดงวิธี เขยี นประโยคสัญลกั ษณ์และแสดงวธิ ีหาคำาตอบ หาคำ�ตอบตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 73 แล้วใช้ การถาม - ตอบวา่ โจทยถ์ ามอะไร โจทยบ์ อกอะไร งานทอดผ้าปา่ โรงเรียน ผปู้ กครองนักเรียนรว่ มทาำ บุญ 48,970 บาท ครูร่วมทาำ บญุ 9,999 บาท ผปู้ กครองนกั เรยี นและครูรว่ มทาำ บุญทัง้ หมดกบ่ี าท ประโยคสัญลกั ษณ์ 48,970 + 9,999 = วธิ ที ำา ผปู้ กครองนักเรียนร่วมทำาบุญ 48,970 บาท ครรู ่วมทำาบญุ 9,999 บาท ผูป้ กครองนักเรียนและครรู ว่ มทาำ บุญ 48,970 + 9,999 = 58,969 บาท ตอบ ผ้ปู กครองนักเรยี นและครูร่วมทำาบุญทงั้ หมด ๕๘,๙๖๙ บาท หาคำ�ตอบไดอ้ ยา่ งไรเขยี นประโยคสญั ลกั ษณ์ ควรตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคาำ ตอบด้วย ไดอ้ ยา่ งไร เขยี นแสดงวิธหี าค�ำ ตอบได้อย่างไร จนได้คำ�ตอบและตรวจค�ำ ตอบถกู ต้อง 1 มูลนิธิแหง่ หน่งึ รบั บรจิ าคหนงั สอื ได ้ 42,386 เล่ม นาำ ไปมอบใหแ้ ก่โรงเรยี นต่าง ๆ 35,597 เล่ม มลู นิธิน้ีเหลือหนงั สอื ก่เี ลม่ จากนัน้ ครูอาจแบง่ กลมุ่ หรอื ใหน้ กั เรยี นจบั คูก่ ัน 2 กลมุ่ รกั ษธ์ รรมชาติปลกู ตน้ โกงกาง 25,670 ตน้ ปลูกตน้ ไมช้ นิดอื่น 9,290 ตน้ ใหน้ ักเรยี นเขยี นประโยคสญั ลักษณ์และ กลุ่มรกั ษธ์ รรมชาติปลกู ต้นไมท้ ้ังหมดกตี่ น้ เขยี นแสดงวธิ หี าคำ�ตอบข้อ 1 ถึงขอ้ 5 เพอื่ ฝึกทักษะการเขยี นประโยคสญั ลักษณ์ 3 ชาวประมงจบั ปลาได้ 4,876 กโิ ลกรมั จบั หมกึ ได้ 1,985 กโิ ลกรมั ชาวประมง และเขียนแสดงวิธีหาคำ�ตอบในเวลาทก่ี ำ�หนด จับปลาและหมึกได้ทัง้ หมดกกี่ ิโลกรัม 4 ชาวสวนขายมังคดุ ไดเ้ งิน 65,200 บาท ขายเงาะได้เงิน 27,500 บาท ชาวสวน ขายมงั คดุ ได้เงินมากกว่าขายเงาะก่บี าท 5 เม่อื วานน้ปี ั๊มนาำ้ มนั ขายนาำ้ มันได้ 980 ลิตร วันนขี้ ายได ้ 1,450 ลติ ร เมื่อวานน้ี ขายน้าำ มนั ได้นอ้ ยกวา่ วันนีก้ ่ีลิตร เมื่อหมดเวลาครใู หน้ ักเรยี นออกมานำ�เสนอ | 73สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วธิ คี ิดหาค�ำ ตอบให้เพอื่ นไดซ้ กั ถาม พร้อมทัง้ ตรวจสอบคำ�ตอบของแต่ละกล่มุ หรือแตล่ ะคู่ ถ้ามกี ลมุ่ ใดหรอื คูใ่ ดไดค้ ำ�ตอบไม่ตรงกนั ใหอ้ อกมาน�ำ เสนอ และเพ่ือนทุกคนชว่ ยกนั แก้ไขใหถ้ กู ต้อง พร้อมบอกเหตผุ ลในการแก้ไข พรอ้ มทงั้ ตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของค�ำ ตอบ เฉลย 1 ประโยคสญั ลกั ษณ์ 42,386 − 35,597 = 2 ประโยคสญั ลกั ษณ์ 25,670 + 9,290 = วธิ ที �ำ มูลนิธิแหง่ หนง่ึ รับบริจาคหนังสือได้ 42,386 เล่ม วธิ ที ำ� กลุม่ รกั ษ์ธรรมชาติปลูกตน้ โกงกาง 25,670 ตัน นำ�ไปมอบให้แกโ่ รงเรยี นต่าง ๆ 35,597 เลม่ ปลูกต้นไมช้ นดิ อ่นื 9,290 ตนั มลู นิธนิ เ้ี หลอื หนังสือ 42,386 − 35,597 = 6,789 เล่ม กลุ่มรักษ์ธรรมชาตปิ ลกู ตน้ ไมท้ ง้ั หมด 25,670 + 9,290 = 34,960 ตนั ตอบ มลู นธิ ิน้ีเหลือหนงั สอื ๖,๗๘๙ เล่ม ตอบ กลมุ่ รักษ์ธรรมชาติปลูกต้นไม้ทั้งหมด ๓๔,๙๖๐ ตนั 3 ประโยคสญั ลกั ษณ์ 4,876 + 1,985 = 4 ประโยคสญั ลักษณ์ 65,200 − 27,500 = วิธที ำ� ชาวประมงจับปลาได้ 4,876 กโิ ลกรัม วธิ ีทำ� ชาวสวนขายมงั คุดไดเ้ งนิ 65,200 บาท จับหมกึ ได ้ 1,985 กโิ ลกรัม ขายเงาะไดเ้ งนิ 27,500 บาท ชาวประมงจับปลาและหมึกไดท้ ัง้ หมด 4,876 + 1,985 = 6,861 กโิ ลกรัม ชาวสวนขายมงั คดุ ไดเ้ งนิ มากกวา่ ขายเงาะ 65,200 − 27,500 = 37,700 บาท ตอบ ชาวประมงจับปลาและหมกึ ได้ทัง้ หมด ๖,๘๖๑ กโิ ลกรัม ตอบ ชาวสวนขายมังคดุ ได้เงินมากกว่าขายเงาะ ๓๗,๗๐๐ บาท 5 ประโยคสัญลกั ษณ ์ 1,450 − 980 = วธิ ที �ำ วันน้ปี ัม๊ นำ�้ มนั ขายนำ�้ มนั ได ้ 1,450 ลติ ร เมื่อวานนป้ี ๊ัมน้�ำ มันขายนำ้�มันได้ 980 ลิตร เมื่อวานน้ปี ั๊มนำ้�มันขายน้ำ�มันได้นอ้ ยกว่าวนั น้ี 1,450 − 980 = 470 ลิตร ตอบ เมอ่ื วานน้ีปม๊ั น้�ำ มนั ขายน้ำ�มันไดน้ ้อยกว่าวนั นี้ ๔๗๐ ลิตร | 67สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ ือครูรายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไม่เกิน 100,000 ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 3 เลม่ 1 หนงั สอื เรียนรายวชิ าพื้นฐาน | คณิตศาสตร ์ ป.3 การตรวจสอบความเขา้ ใจ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไม่เกนิ 100,000 4. ตรวจสอบความเขา้ ใจตามหนงั สอื เรยี น ตรวจสอบความเขา้ ใจ หนา้ 74 โดยใหน้ ักเรียนเขียนประโยคสัญลักษณ์ และเขยี นแสดงวิธหี าคำ�ตอบเป็นรายบุคคล เขยี นประโยคสัญลกั ษณแ์ ละแสดงวธิ ีหาคำาตอบ ในเวลาท่กี ำ�หนด เม่ือหมดเวลา ครูและนกั เรยี น วนั แรกแมค่ ้าขายทเุ รยี นได ้ 28,365 บาท ช่วยกนั ตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคำ�ตอบ วนั ท่ีสองขายได ้ 39,720 บาท ถ้าพบวา่ มนี กั เรียนคนใดเขียนประโยคสญั ลักษณ์ วนั ที่สองขายทุเรียนได้เงนิ มากกว่าวันแรกกบ่ี าท เขยี นแสดงวิธหี าค�ำ ตอบไมถ่ กู ตอ้ ง ใหฝ้ กึ เพมิ่ เติม เป็นรายบุคคล และรว่ มกนั สรปุ สงิ่ ท่ีได้เรยี นรู้ ตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคำาตอบด้วย ส่งิ ท่ไี ด้เรยี นรู้ สง่ิ ทไ่ี ดเ้ รยี นรู้ การแกโ้ จทย์ปัญหาทำ�ได้โดย การแกโ้ จทยป์ ัญหาทาำ ไดโ้ ดย อ่านทำาความเขา้ ใจปญั หา วางแผนแกป้ ญั หา อ่านทำ�ความเข้าใจปญั หา วางแผนแกป้ ญั หา หาคาำ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคาำ ตอบ หาค�ำ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตสุ มผล ของค�ำ ตอบ แบบฝึกหดั 2.6 จากนัน้ ให้นกั เรียนทำ�แบบฝกึ หดั 2.6 74 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หนา้ 49 - 51 เฉลย ประโยคสญั ลักษณ ์ 39,720 − 28,365 = วิธที �ำ วันที่สองแม่คา้ ขายทุเรยี นได ้ 39,720 บาท วันแรกแม่ค้าขายทเุ รียนได ้ 28,365 บาท วันทส่ี องขายทุเรยี นไดเ้ งนิ มากกว่าวนั แรก 39,720 − 28,365 = 11,355 บาท ตอบ วันทส่ี องขายทุเรยี นได้เงินมากกว่าวนั แรก ๑๑,๓๕๕ บาท 2.7 โจทยป์ ัญหาการบวกและโจทยป์ ัญหาการลบ (2) (2 ชวั่ โมง) จดุ ประสงค์ แสดงวธิ หี าค�ำ ตอบของโจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบของจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 100,000 ส่ือการเรยี นรู้ − แถบโจทยป์ ัญหา − แถบประโยคสัญลักษณ์ − แถบบาร์โมเดล แนวการจัดการเรยี นรู้ การพฒั นาความรู้ 1. ครอู ธบิ ายเกย่ี วกบั โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบในชว่ั โมงนเ้ี ปน็ โจทยป์ ญั หาทม่ี ี ความซบั ซอ้ นมากข้นึ ครอู าจใช้ bar model ในการอธิบายวิธคี ดิ หาค�ำ ตอบตามตวั อย่างหนังสือเรียน หน้า 75 68 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กิน 100,000 ค่มู ือครรู ายวชิ าพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เลม่ 1 เช่น สปั ดาหแ์ รกโรงงานขายสบู่ได้ 13,020 ก้อน หนงั สือเรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 สปั ดาห์ทสี่ องขายสบู่ได้มากกว่าสปั ดาหแ์ รก บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไม่เกิน 100,000 4,700 กอ้ น สปั ดาหท์ ส่ี องโรงงานขายสบู่ ไดก้ ่กี ้อน ครูใช้การถาม - ตอบ สมุ่ ถามนกั เรยี น 2.7 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (2) เปน็ รายบุคคล ดงั น้ี พัฒนาความรู้ − โจทย์ถามอะไร (สปั ดาหท์ ส่ี องโรงงาน ขายสบ่ไู ด้กกี่ อ้ น) สปั ดาหแ์ รกโรงงานขายสบู่ได้ 13,020 กอ้ น สัปดาห์ท่สี องขายสบไู่ ด้มากกว่าสปั ดาหแ์ รก 4,700 กอ้ น สปั ดาหท์ ่ีสองโรงงานขายสบไู่ ดก้ กี่ อ้ น − โจทย์บอกอะไร (สัปดาหแ์ รกโรงงาน ขายสบูไ่ ด้ 13,020 ก้อน สปั ดาห์ท่ีสองขายสบู่ โจทยถ์ าม สปั ดาหท์ ส่ี องโรงงานขายสบ่ไู ดก้ ่กี อ้ น ได้มากกวา่ สปั ดาห์แรก 4,700 ก้อน) โจทยบ์ อก สปั ดาหแ์ รกโรงงานขายสบไู่ ด้ 13,020 ก้อน สปั ดาหท์ สี่ องขายสบู่ − จะหาค�ำ ตอบไดอ้ ย่างไร เพราะอะไร ได้มากกว่าสัปดาห์แรก 4,700 ก้อน นกั เรียนอาจตอบคำ�ถามน้ียังไม่ได้ ครูอธบิ าย วธิ คี ิดหาค�ำ ตอบโดยใช้ bar model หาคำาตอบไดอ้ ย่างไร สัปดาหท์ ี่สองมากกว่า ครูตดิ แถบบารโ์ มเดลแสดงให้เห็นว่าสัปดาหแ์ รก สัปดาหแ์ รก 4,700 กอ้ น ขายสบู่ได้ 13,020 กอ้ น สปั ดาห์ทสี่ องขายสบูไ่ ด้ สัปดาห์แรก 13,020 กอ้ น มากกว่าสัปดาหแ์ รก 4,700 กอ้ น พร้อมกบั สปั ดาหส์ อง ครูตดิ แถบบารโ์ มเดลแสดงสปั ดาห์ทีส่ อง ยาวกวา่ สัปดาหแ์ รก 4,700 ก้อน ดงั รูป หาไดจ้ าก 13,020 บวก 4,700 สปั ดาหแ์ รก 13,020 กอ้ น ประโยคสัญลักษณ์ 13,020 + 4,700 = สปั ดาหส์ อง วิธที าำ สัปดาหแ์ รกโรงงานขายสบู่ได้ 13,020 กอ้ น กอ้ น สัปดาห์ทส่ี องขายสบไู่ ดม้ ากกวา่ สปั ดาห์แรก 4,700 ก้อน สัปดาหท์ ี่สองโรงงานขายสบู่ได้ 13,020 + 4,700 = 17,720 ตอบ สัปดาหท์ ี่สองโรงงานขายสบู่ได้ ๑๗,๗๒๐ กอ้ น 17,720 เป็นคาำ ตอบที่สมเหตุสมผล เพราะ มากกวา่ 13,020 | 75สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สัปดาห์ท่สี องมากกว่า สัปดาหแ์ รก 4,700 ก้อน − สัปดาหท์ สี่ องขายสบ่ไู ด้ก่ีกอ้ น หาไดอ้ ยา่ งไร (นำ� 13,020 บวก 4,700) − เขยี นเป็นประโยคสัญลกั ษณ์ได้อย่างไร (13,020 + 4,700 = ) − หาค�ำ ตอบไดเ้ ทา่ ไร (13,020 + 4,700 = 17,720) ครูตดิ แถบประโยคสัญลกั ษณ์ บนกระดาน จากนัน้ ครเู ขยี นแสดงวธิ ีหาค�ำ ตอบบนกระดานโดยครูใช้การถาม - ตอบ ดังน้ ี ส่วนท่ี โจทยบ์ อกใหน้ ำ�มาเขียนเป็นบรรทดั แรกและบรรทัดท่สี อง เขยี นตวั เลขแสดงจ�ำ นวนและหนว่ ย ให้ตรงกันแลว้ เขียนสว่ นทโี่ จทย์ถามพรอ้ มหาค�ำ ตอบในบรรทัดท่ีสาม และเขยี นสรุปค�ำ ตอบ ในบรรทดั สุดท้ายเช่น วธิ ีทำ� สปั ดาหแ์ รกโรงงานขายสบไู่ ด้ 13,020 กอ้ น สัปดาห์ท่ีสองขายสบู่ได้มากกว่าสปั ดาห์แรก 4,700 กอ้ น สปั ดาห์ท่ีสองโรงงานขายสบ่ไู ด้ 13,020 + 4,700 = 17,720 กอ้ น ตอบ สปั ดาหท์ ่สี องโรงงานขายสบไู่ ด้ ๑๗,๗๒๐ ก้อน | 69สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ ือครูรายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 100,000 ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 3 เล่ม 1 เมอ่ื ไดค้ �ำ ตอบแลว้ ครถู ามนกั เรยี นวา่ จะตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของค�ำ ตอบไดอ้ ยา่ งไร ครอู าจสอน การตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของค�ำ ตอบตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 75 พรอ้ มทง้ั เนน้ ย�ำ้ วา่ ควรตรวจสอบ ความสมเหตุสมผลของค�ำ ตอบทุกคร้งั 2. ครตู ดิ แถบโจทยป์ ญั หาตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 76 เชน่ รา้ นนาฬกิ าแหง่ หนง่ึ สง่ นาฬกิ าไปขาย ทีภ่ าคเหนอื 27,630 เรอื น ส่งนาฬกิ าไปขายท่ภี าคเหนือมากกว่าภาคใต้ 19,850 เรือน ร้านนาฬิกาน้ี ส่งนาฬกิ าไปขายท่ภี าคใตก้ ีเ่ รือน ครูใช้การ ถาม - ตอบ ส่มุ ถามนกั เรยี นเป็นรายบุคคล ดงั น้ี หนังสอื เรยี นรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไม่เกนิ 100,000 − โจทยถ์ ามอะไร (ร้านนาฬกิ านี้ รา้ นนาฬกิ าแหง่ หน่ึงสง่ นาฬกิ าไปขายท่ีภาคเหนือ 27,630 เรือน สง่ นาฬิกาไปขาย สง่ นาฬกิ าไปขายทภ่ี าคใตก้ ่เี รอื น) ท่ภี าคเหนือมากกวา่ ภาคใต ้ 19,850 เรอื น ร้านนาฬกิ านสี้ ง่ นาฬกิ าไปขายทภี่ าคใตก้ เ่ี รอื น − โจทย์บอกอะไร (รา้ นนาฬิกาแหง่ หน่งึ โจทยถ์ าม รา้ นนาฬกิ านสี้ ่งนาฬิกาไปขายทภ่ี าคใต้กเ่ี รอื น สง่ นาฬกิ าไปขายที่ภาคเหนือ 27,630 เรอื น สง่ นาฬิกาไปขายทภ่ี าคเหนอื มากกวา่ ภาคใต้ โจทยบ์ อก รา้ นนาฬกิ าแห่งหนงึ่ ส่งนาฬิกาไปขายทีภ่ าคเหนือ 27,630 เรอื น ส่งนาฬกิ า 19,850 เรือน) ไปขายทีภ่ าคเหนือมากกว่าภาคใต ้ 19,850 เรอื น − จะหาค�ำ ตอบได้อยา่ งไร เพราะอะไร หาคาำ ตอบไดอ้ ย่างไร ส่งขายภาคเหนอื 27,630 เรอื น นักเรยี นอาจตอบค�ำ ถามนี้ยงั ไมไ่ ด้ ครูอธิบาย สง่ ขายภาคใต้ ภาคเหนอื มากกวา่ วิธีคิดหาคำ�ตอบโดยใช้ bar model ภาคใต ้ 19,850 เรอื น ครตู ดิ แถบบารโ์ มเดลแสดงใหเ้ หน็ ร้านนาฬกิ า สง่ นาฬกิ าไปขายท่ีภาคเหนือ 27,630 เรอื นสง่ หาได้จาก 27,630 ลบด้วย 19,850 นาฬกิ าไปขายทีภ่ าคเหนือมากกว่าภาคใต้ 19,850 เรอื น พร้อมกบั ครตู ิดแถบบารโ์ มเดล ประโยคสัญลกั ษณ ์ 27,630 − 19,850 = รา้ นนาฬกิ าสง่ นาฬิกาไปขายท่ภี าคใต้ ดงั รูป วธิ ีทำา สง่ นาฬิกาไปขายท่ีภาคเหนือ 27,630 เรอื น เรือน ส่งนาฬิกาไปขายทภี่ าคเหนอื มากกว่าภาคใต ้ 19,850 เรือน ส่งนาฬกิ าไปขายภาคใต้ 27,630 − 19,850 = 7,780 ตอบ รา้ นนาฬิกานส้ี ่งนาฬิกาไปขายท่ีภาคใต ้ ๗,๗๘๐ เรือน 7,780 เป็นคำาตอบทถ่ี กู ตอ้ ง เพราะ 7,780 + 19,850 = 27,630 เขียนประโยคสญั ลกั ษณ์และแสดงวธิ ีหาคำาตอบ 1 ถังเกบ็ น้ำามคี วามจ ุ 12,000 ลติ ร ถงั เกบ็ นำา้ มีความจุมากกวา่ โอง่ 9,900 ลติ ร โอ่งมคี วามจุกี่ลติ ร 2 วนั แรกขุนเดนิ ออกกำาลงั กายได้ 2,800 เมตร วนั ท่ีสองขนุ เดนิ ออกกาำ ลังกายได้ มากกว่าวนั แรก 72 เมตร วันทส่ี องขุนเดนิ ออกกำาลังกายได้กเี่ มตร แบบฝึกหัด 2.7.1 76 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เฉลย 1 ประโยคสัญลักษณ์ 12,000 − 9,900 = วธิ ที �ำ ถงั เก็บน�้ำ มคี วามจ ุ 12,000 ลิตร ส่งขายภาคเหนอื 27,630 เรอื น ถังเก็บน�ำ้ มีความจมุ ากกว่าโอ่ง 9,900 ลิตร สง่ ขายภาคใต้ ภาคเหนอื มากกวา่ ภาคใต้ 19,850 เรอื น โอ่งมีความจ ุ 12,000 − 9,900 = 2,100 ลิตร ตอบ โอ่งมีความจุ ๒,๑๐๐ ลติ ร 2 ประโยคสัญลกั ษณ ์ 2,800 + 72 = วิธีท�ำ วนั แรกขนุ เดนิ ออกก�ำ ลังกายได้ 2,800 เมตร วันทสี่ องขุนเดนิ ออกกำ�ลังกายได้มากกวา่ วนั แรก 72 เมตร วนั ทสี่ องขุนเดนิ ออกก�ำ ลงั กายได ้ 2,800 + 72 = 2,872 เมตร ครูถามนักเรียนว่าร้านนาฬกิ าน้ี ตอบ วนั ทส่ี องขุนเดินออกกำ�ลงั กายได้ ๒,๘๗๒ เมตร ส่งนาฬิกาไปขายท่ภี าคใต้กี่เรือน หาได้อยา่ งไร (หาได้จาก 27,630 ลบดว้ ย 19,850) − เขียนเปน็ ประโยคสญั ลักษณไ์ ดอ้ ย่างไร (27,630 − 19,850 = ) − หาคำ�ตอบได้เท่าไร (27,630 − 19,850 = 7,780) ครูตดิ แถบประโยคสญั ลกั ษณบ์ น กระดาน จากนน้ั ครเู ขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบบนกระดานโดยครใู ชก้ ารถาม - ตอบ ดงั น้ี สว่ นทโ่ี จทยบ์ อก 70 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กิน 100,000 คู่มือครูรายวิชาพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 3 เล่ม 1 ใหน้ �ำ มาเขยี นเปน็ บรรทดั แรกและบรรทดั ทส่ี อง เขยี นตวั เลขแสดงจ�ำ นวนและหนว่ ยใหต้ รงกนั แลว้ เขยี น สว่ นท่โี จทยถ์ ามพรอ้ มหาค�ำ ตอบในบรรทดั ที่สาม และเขียนสรุปค�ำ ตอบในบรรทัดสดุ ทา้ ย เช่น วิธีท�ำ ส่งนาฬกิ าไปขายท่ภี าคเหนือ 27,630 เรือน ส่งนาฬิกาไปขายท่ภี าคเหนอื มากกวา่ ภาคใต ้ 19,850 เรือน สง่ นาฬกิ าไปขายท่ีภาคใต้ 27,630 − 19,850 = 7,780 เรอื น ตอบ ร้านนาฬกิ านสี้ ่งนาฬกิ าไปขายท่ภี าคใต้ ๗,๗๘๐ เรือน เมอ่ื ไดค้ �ำ ตอบแลว้ ครถู ามนกั เรยี นวา่ จะตรวจสอบ ความถกู ตอ้ งของค�ำ ตอบไดอ้ ย่างไร ครูอาจสอน หนังสือเรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 การตรวจสอบความถูกต้องของค�ำ ตอบโดยใช้ บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไม่เกนิ 100,000 ความสมั พันธข์ องการบวกและการลบ บริษทั แห่งหนงึ่ บริจาคเงนิ เข้ามลู นธิ ิคนพกิ าร 35,000 บาท บรจิ าคเงนิ เขา้ มูลนิธิเด็ก น้อยกว่าบรจิ าคเงนิ เข้ามลู นธิ ิคนพิการ 6,500 บาท บรษิ ัทน้บี ริจาคเงินเข้ามูลนิธิเดก็ เท่าไร ตามหนงั สือเรียนหนา้ 76 พร้อมท้ังเนน้ ยำ�้ ว่า โจทยถ์ าม บริษัทนีบ้ ริจาคเงินเขา้ มลู นธิ เิ ดก็ เทา่ ไร ควรตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำ�ตอบ โจทยบ์ อก บรษิ ัทแหง่ หน่งึ บรจิ าคเงนิ เข้ามูลนธิ ิคนพกิ าร 35,000 บาท ทกุ ครงั้ จากน้ันแบง่ นักเรียนเป็นกลมุ่ ใหน้ กั เรียน บรจิ าคเงนิ เขา้ มูลนิธเิ ดก็ น้อยกว่าบรจิ าคเงนิ เข้ามูลนิธิคนพกิ าร 6,500 บาท หาคำาตอบไดอ้ ยา่ งไร แตล่ ะกลุ่มชว่ ยกันเขยี นประโยคสญั ลักษณแ์ ละ มลู นธิ ิคนพิการ 35,000 บาท เขยี นแสดงวธิ ีหาคำ�ตอบในกรอบทา้ ย มลู นธิ เิ ด็ก มลู นธิ เิ ด็กน้อยกวา่ มูลนธิ คิ นพกิ าร 6,500 บาท หนังสอื เรียนหน้า 76 ตามเวลาท่กี �ำ หนดเมือ่ หาไดจ้ าก 35,000 ลบดว้ ย 6,500 หมดเวลา ครสู ุม่ นักเรียนออกมาน�ำ เสนอวิธคี ดิ ประโยคสัญลักษณ์ 35,000 − 6,500 = หาค�ำ ตอบ ใหเ้ พอ่ื นไดซ้ กั ถาม พรอ้ มทง้ั ตรวจสอบ คำ�ตอบของแตล่ ะกลุ่มถา้ มีกลมุ่ ใดไดค้ ำ�ตอบ วิธที าำ บรจิ าคเงนิ เข้ามลู นิธิคนพิการ 35,000 บาท บริจาคเงินเขา้ มูลนิธิเดก็ น้อยกว่าบริจาคเงินเขา้ มูลนธิ ิคนพิการ 6,500 บาท บรจิ าคเงนิ เขา้ มลู นธิ ิเดก็ 35,000 − 6,500 = 28,500 บาท ตอบ บรษิ ทั น้บี ริจาคเงินเขา้ มูลนิธเิ ด็ก ๒๘,๕๐๐ บาท ไมต่ รงกนั ให้ออกมาน�ำ เสนอและเพ่อื นทุกคน ชว่ ยกันแกไ้ ขใหถ้ ูกตอ้ งพร้อมบอกเหตผุ ล 28,500 เป็นคาำ ตอบท่ถี กู ตอ้ ง เพราะ 28,500 + 6,500 = 35,000 ในการแกไ้ ข และรว่ มกันตรวจสอบ | 77สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ความสมเหตสุ มผลของค�ำ ตอบ จากนน้ั ใหน้ กั เรยี น ทำ�แบบฝึกหัด 2.7.1 หน้า 52 - 54 3. ครตู ดิ แถบโจทยป์ ญั หาตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 77 เช่น บรษิ ทั แหง่ หนึ่งบรจิ าคเงนิ เข้ามูลนิธิ คนพกิ าร 35,000 บาท บรจิ าคเงินเข้ามูลนธิ เิ ด็กนอ้ ยกว่าบริจาคเงินเข้ามูลนธิ ิคนพกิ าร 6,500 บาท บรษิ ทั นบ้ี รจิ าคเงนิ เขา้ มลู นธิ เิ ดก็ เทา่ ไร ครูใช้การถาม - ตอบ สุ่มถามนกั เรียนเป็นรายบุคคล ดงั น้ี − โจทยถ์ ามอะไร (บรษิ ทั นบี้ ริจาคเงินเข้ามลู นิธเิ ดก็ เท่าไร) − โจทย์บอกอะไร (บรษิ ัทแหง่ หนึง่ บริจาคเงินเข้ามูลนิธคิ นพิการ 35,000 บาท บริจาคเงนิ เขา้ มูลนธิ ิเด็กน้อยกว่าบรจิ าคเงนิ เข้ามูลนิธคิ นพกิ าร 6,500 บาท) | 71สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ ือครรู ายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไมเ่ กิน 100,000 ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 3 เล่ม 1 − จะหาคำ�ตอบไดอ้ ย่างไร เพราะอะไร นกั เรยี นอาจตอบค�ำ ถามน้ยี งั ไม่ได้ ครูอธิบายวธิ คี ิด หาค�ำ ตอบโดยใช้ bar model ครตู ดิ แถบบาร์โมเดลแสดงบริษัทบรจิ าคเงนิ เขา้ มลู นธิ คิ นพกิ าร 35,000 บาท บริษัทบรจิ าคเงินเข้ามูลนธิ ิเด็กนอ้ ยกว่าบริจาคเงินเข้ามลู นิธิคนพกิ าร 6,500 บาท พรอ้ มกบั ครูตดิ แถบบารโ์ มเดลแสดงบรษิ ัทบริจาคเงินเข้ามูลนิธิเด็กนอ้ ยกวา่ ดังรูป มลู นธิ ิคนพิการ 35,000 บาท มูลนิธเิ ดก็ มูลนิธิเดก็ น้อยกวา่ มลู นธิ ิคนพกิ าร 6,500 บาท − บริษทั นี้บริจาคเงินเข้ามูลนธิ ิเด็กเทา่ ไร หาไดอ้ ย่างไร (หาได้จาก 35,000 ลบด้วย 6,500) − เขยี นเป็นประโยคสัญลกั ษณ์ได้อย่างไร (35,000 − 6,500 = ) − หาค�ำ ตอบไดเ้ ท่าไร (35,000 − 6,500 = 28,500) ครูติดแถบประโยคสญั ลักษณ์ บนกระดาน จากนน้ั ครเู ขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบบนกระดานโดยครใู ชก้ ารถาม - ตอบดงั น ้ี สว่ นทโ่ี จทยบ์ อก ใหน้ �ำ มาเขยี นเปน็ บรรทดั แรกและบรรทดั ทส่ี อง เขยี นตวั เลขแสดงจ�ำ นวนและหนว่ ยใหต้ รงกนั แลว้ เขยี น ส่วนทีโ่ จทยถ์ ามพรอ้ มหาค�ำ ตอบในบรรทัดที่สาม และเขียนสรุปค�ำ ตอบในบรรทัดสุดท้าย เช่น วธิ ีทำ� บรจิ าคเงินเขา้ มูลนธิ คิ นพกิ าร 35,000 บาท บริจาคเงินเข้ามลู นธิ เิ ดก็ นอ้ ยกว่าบริจาคเงินเข้ามลู นิธคิ นพิการ 6,500 บาท บริจาคเงนิ เขา้ มูลนธิ ิเดก็ 35,000 − 6,500 = 28,500 บาท ตอบ บรษิ ทั นบี้ ริจาคเงินเข้ามลู นธิ ิเดก็ ๒๘,๕๐๐ บาท เมอื่ ได้ค�ำ ตอบแลว้ ครูถามนกั เรียนวา่ จะตรวจสอบความถกู ต้องของคำ�ตอบไดอ้ ย่างไร ครูอาจสอน การตรวจสอบความถูกต้องของค�ำ ตอบโดยใช้ความสมั พนั ธ์ของการบวกและการลบตามหนังสอื เรยี น หน้า 77 พร้อมท้งั เน้นย�้ำ วา่ ควรตรวจสอบความสมเหตุสมผลของค�ำ ตอบทกุ ครั้ง 4. ครตู ดิ แถบโจทยป์ ญั หาตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 78 เชน่ พอ่ จา่ ยเงนิ คา่ ทาสรี ว้ั 18,700 บาท จา่ ยเงนิ คา่ ทาสรี ว้ั นอ้ ยกวา่ คา่ ทาสบี า้ น 25,000 บาท พอ่ จา่ ยเงนิ คา่ ทาสบี า้ นกบ่ี าท ครใู ชก้ ารถาม-ตอบ สมุ่ ถามนกั เรยี นเปน็ รายบคุ คล ดงั น้ี − โจทยถ์ ามอะไร (พอ่ จา่ ยเงนิ ค่าทาสีบา้ นกบ่ี าท) − โจทยบ์ อกอะไร (พ่อจ่ายเงินค่าทาสรี ้วั 18,700 บาท จา่ ยเงินคา่ ทาสรี ว้ั น้อยกว่าค่าทาสบี ้าน 25,000 บาท) − จะหาคำ�ตอบไดอ้ ย่างไร เพราะอะไร นกั เรียนบางคนอาจตอบค�ำ ถามนีย้ งั ไมไ่ ด้ ครูอธบิ าย วิธคี ิดหาค�ำ ตอบโดยใช้ bar model ครูตดิ แถบบารโ์ มเดลแสดงให้เหน็ ว่าพอ่ จา่ ยเงนิ คา่ ทาสีร้ัว 18,700 บาท จา่ ยเงินค่าทาสรี ว้ั น้อยกวา่ ค่าทาสบี า้ น 25,000 บาท พรอ้ มกบั ครตู ดิ แถบบารโ์ มเดล แสดงจ่ายเงินค่าทาสีรว้ั นอ้ ยกว่าคา่ ทาสีบา้ น 25,000 บาท ดงั รปู 72 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ 100,000 คู่มือครรู ายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ 3 เลม่ 1 คา่ ทาสีรว้ั นอ้ ยกวา่ คา่ ทาสีบา้ น 25,000 บาท หรือ คา่ ทาสีบา้ นมากกว่าค่าทาสีรวั้ 25,000 บาท คา่ ทาสีร้ัว 18,700 บาท คา่ ทาสบี ้านมากกวา่ ค่าทาสีบา้ น ค่าทาสีร้ัว 25,000 บาท ครถู ามนกั เรยี นวา่ พอ่ จา่ ยเงินคา่ ทาสบี า้ นกีบ่ าท หาไดอ้ ยา่ งไร (น�ำ 18,700 บวก 25,000) เขยี นเปน็ ประโยคสญั ลักษณไ์ ด้อยา่ งไร (18,700 + 25,000 = ) หาคำ�ตอบได้เท่าไร (18,700 + 25,000 = 43,700) ครูตดิ แถบประโยคสญั ลักษณบ์ นกระดาน จากนนั้ ครูเขยี นแสดงวธิ หี าคำ�ตอบบนกระดานโดยครใู ช้ การถาม - ตอบ ดังน้ี สว่ นทีโ่ จทย์บอกใหน้ �ำ มาเขียนเปน็ บรรทัดแรกและบรรทดั ท่สี อง เขียนตวั เลข แสดงจ�ำ นวน และหน่วยใหต้ รงกนั แลว้ เขียนสว่ นทโี่ จทยถ์ ามพร้อมหาค�ำ ตอบในบรรทดั ท่ีสามและ เขียนสรปุ ค�ำ ตอบในบรรทดั สุดทา้ ย เชน่ วธิ ีท�ำ พอ่ จา่ ยเงินคา่ ทาสรี ั้ว 18,700 บาท พอ่ จ่ายเงนิ คา่ ทาสรี ั้วนอ้ ยกวา่ ค่าทาสีบา้ น 25,000 บาท พอ่ จ่ายเงินค่าทาสบี า้ น 18,700 + 25,000 = 43,700 บาท ตอบ พอ่ จ่ายเงนิ คา่ ทาสีบ้าน ๔๓,๗๐๐ บาท เมอ่ื ไดค้ �ำ ตอบแลว้ ครถู ามนกั เรยี นวา่ จะตรวจสอบ หนงั สอื เรยี นรายวิชาพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 ความสมเหตุสมผลของค�ำ ตอบไดอ้ ย่างไร บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไมเ่ กิน 100,000 ครูอาจสอนการตรวจสอบความสมเหตุสมผล พอ่ จ่ายเงินค่าทาสรี วั้ 18,700 บาท จา่ ยเงนิ คา่ ทาสรี ้ัวนอ้ ยกวา่ ค่าทาสบี ้าน 25,000 บาท พอ่ จ่ายเงนิ ค่าทาสบี า้ นก่ีบาท ของค�ำ ตอบตามหนงั สอื เรียนหน้า 78 พรอ้ มทงั้ โจทยถ์ าม พ่อจา่ ยเงนิ ค่าทาสีบ้านกบ่ี าท เน้นย�ำ้ วา่ ควรตรวจสอบความสมเหตสุ มผล ของค�ำ ตอบทกุ ครง้ั โจทยบ์ อก พอ่ จา่ ยเงินคา่ ทาสีร้ัว 18,700 บาท จ่ายเงินคา่ ทาสรี ้ัวน้อยกว่าคา่ ทาสีบ้าน 25,000 บาท หาคาำ ตอบได้อยา่ งไร คา่ ทาสรี ั้วนอ้ ยกว่าค่าทาสบี า้ น 25,000 บาท หรือ คา่ ทาสบี า้ นมากกวา่ คา่ ทาสีร้วั 25,000 บาท คา่ ทาสีบา้ นมากกวา่ ค่าทาสีร้วั 18,700 บาท ค่าทาสีร้ัว 25,000 บาท คา่ ทาสีบา้ น หาได้จาก 18,700 บวก 25,000 ประโยคสัญลักษณ์ 18,700 + 25,000 = วิธีทำา พ่อจ่ายเงินค่าทาสรี ั้ว 18,700 บาท บาท เฉลย พ่อจา่ ยเงนิ คา่ ทาสีรั้วน้อยกว่าคา่ ทาสีบา้ น 25,000 บาท พอ่ จ่ายเงินค่าทาสีบ้าน 18,700 + 25,000 = 43,700 1 ประโยคสัญลกั ษณ์ 1,780 − 890 = ตอบ พ่อจา่ ยเงินคา่ ทาสบี ้าน ๔๓,๗๐๐ บาท วิธที �ำ ฟารม์ แหง่ หนงึ่ รดี นมวัวไดส้ ัปดาหล์ ะ 1,780 ลติ ร 43,700 เป็นคาำ ตอบทส่ี มเหตสุ มผล เพราะ มากกวา่ 18,700 รีดนมแพะได้นอ้ ยกว่านมววั 890 ลิตร ฟารม์ แห่งน้ีรดี นมแพะได้สปั ดาหล์ ะ 1,780 − 890 = 890 ลติ ร เขยี นประโยคสัญลกั ษณแ์ ละแสดงวธิ ีหาคาำ ตอบ 1 ฟาร์มแห่งหนงึ่ รีดนมววั ไดส้ ปั ดาห์ละ 1,780 ลติ ร รดี นมแพะไดน้ อ้ ยกว่านมวัว ตอบ ฟารม์ แห่งนีร้ ดี นมแพะไดส้ ัปดาห์ละ ๘๙๐ ลิตร 890 ลิตร ฟารม์ แหง่ น้ีรดี นมแพะได้สปั ดาห์ละกี่ลติ ร 2 ชาวสวนขายทเุ รียนได ้ 34,500 บาท ขายทเุ รยี นได้เงินนอ้ ยกวา่ ขายมงั คดุ 2 ประโยคสัญลกั ษณ์ 34,500 + 7,450 = 7,450 บาท ชาวสวนขายมังคุดได้เงินกบ่ี าท วิธที �ำ ชาวสวนขายทเุ รยี นได้ 34,500 บาท 78 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ขายทุเรียนได้เงนิ นอ้ ยกวา่ ขายมงั คดุ 7,450 บาท ชาวสวนขายมังคดุ ไดเ้ งิน 34,500 + 7,450 = 41,950 บาท ตอบ ชาวสวนขายมังคดุ ไดเ้ งนิ ๔๑,๙๕๐ บาท | 73สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มอื ครรู ายวิชาพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 100,000 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 เลม่ 1 จากนน้ั แบง่ นกั เรยี นเปน็ กลมุ่ ใหน้ กั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ หนงั สอื เรียนรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 ชว่ ยกนั เขยี นประโยคสญั ลกั ษณแ์ ละเขยี นแสดงวธิ ี บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไมเ่ กิน 100,000 หาคำ�ตอบในกรอบทา้ ยหนงั สอื เรียนหนา้ 78 ตามเวลาท่กี �ำ หนด เม่อื หมดเวลา ครสู มุ่ นักเรยี น เขียนประโยคสัญลกั ษณ์และแสดงวิธหี าคำาตอบ ออกมาน�ำ เสนอวธิ คี ดิ หาค�ำ ตอบใหเ้ พอ่ื นไดซ้ กั ถาม พร้อมทง้ั ตรวจสอบค�ำ ตอบของแตล่ ะกลุม่ 1 เดือนมกราคมป ี 2561 ชาวแคนาดามาเท่ยี วประเทศไทย 32,382 คน ถา้ มกี ลมุ่ ใดไดค้ �ำ ตอบไมต่ รงกนั ใหอ้ อกมาน�ำ เสนอ ชาวออสเตรเลียมาเทีย่ วประเทศไทยมากกว่าชาวแคนาดา 39,511 คน และเพ่ือนทุกคนชว่ ยกันแกไ้ ขให้ถกู ตอ้ ง ชาวออสเตรเลยี มาเทย่ี วประเทศไทยกคี่ น พร้อมบอกเหตผุ ลในการแก้ไข ตรวจสอบ ความสมเหตสุ มผลของค�ำ ตอบ (อา้ งองิ : สถิตินักทอ่ งเท่ียวชาวต่างชาติท่เี ดนิ ทางเข้าประเทศไทย ป ี 2561 จากกระทรวงการท่องเที่ยวและกฬี า) 5. ครใู ห้นกั เรยี นเขยี นประโยคสญั ลกั ษณ์ 2 เครือ่ งบนิ แอร์บสั A380 ยาว 7,300 เซนตเิ มตร เครื่องบนิ แอร์บัส เปน็ เครอ่ื งบนิ และเขียนแสดงวิธีหาคำ�ตอบข้อ 1 ถึงขอ้ 5 เครื่องบินแอร์บสั A319 ยาวนอ้ ยกว่าเครื่องบนิ ทผ่ี ลิตโดยบริษทั แอร์บัสกรปุ๊ ตามหนังสือเรยี นหน้า 79 ครอู าจแบ่งกลุม่ แอร์บัส A380 อยู ่ 3,916 เซนติเมตร มีสาำ นักงานใหญ่ต้งั อยู่ในเมอื งตลู สู หรอื ใหน้ ักเรยี นจบั คกู่ ัน เพอื่ ฝึกทกั ษะการเขยี น เครื่องบนิ แอรบ์ สั A319 ยาวกี่เซนติเมตร ประเทศฝรัง่ เศส ประโยคสัญลักษณแ์ ละเขยี นแสดงวธิ ีหาคำ�ตอบ ในเวลาที่ก�ำ หนดเมอ่ื หมดเวลา ครูให้นักเรียน 3 ถนน A ยาวกวา่ ถนน B อย ู่ 33,474 กโิ ลเมตร ถา้ ถนน B ยาว 14,484 กโิ ลเมตร ออกมาน�ำ เสนอวธิ คี ดิ หาค�ำ ตอบ ให้เพ่อื นได้ ถนน A ยาวก่ีกโิ ลเมตร ซักถาม พรอ้ มท้งั ตรวจสอบคำ�ตอบของแตล่ ะ กลุม่ ถา้ มีกลุ่มใดไดค้ ำ�ตอบไมต่ รงกัน ให้ออกมา 4 กจิ กรรมอนรุ กั ษส์ ตั วน์ าำ้ ของโรงเรยี นแหง่ หนง่ึ ครแู ละนกั เรยี นชว่ ยกนั ปลอ่ ยปลานลิ นำ�เสนอและเพือ่ นทุกคนชว่ ยกนั แก้ไขให้ถูกตอ้ ง 18,000 ตวั ปล่อยปลานิลนอ้ ยกวา่ ปลาตะเพยี น 1,550 ตัว ครแู ละนกั เรียน พร้อมบอกเหตุผลในการแก้ไข ครูเน้นย้�ำ ปล่อยปลาตะเพยี นก่ตี ัว การตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำ�ตอบ โจทย์ปัญหาบางข้อมกี ารกลา่ วถงึ สิ่งตา่ ง ๆ 5 ชาวนาปลกู ข้าวนาปรังไดผ้ ลผลิต 26,534 เกวยี น ปลูกขา้ วนาปรังไดผ้ ลผลติ ท่ีนักเรยี นอาจต้องศกึ ษาหาความรูเ้ พ่ิมเติม มากกวา่ ปลกู ขา้ วนาปี 7,290 เกวียน ชาวนาปลูกข้าวนาปีได้ผลผลติ กี่เกวียน เกี่ยวกับสิ่งน้ัน ครูอาจอธิบายเพิ่มเตมิ หรอื ให้นักเรียนสืบคน้ ความรจู้ ากแหลง่ ความร้ตู ่าง ๆ ขา้ วนาปี หรอื ข้าวนานา้ำ ฝน คือ ข้าวที่ปลกู ในฤดูการทาำ นาปกต ิ เร่ิมตงั้ แต่ มานำ�เสนอให้เพ่ือฟงั ก็ได้ เชน่ ความร้เู กย่ี วกับ เดือนพฤษภาคมถึงเดือนตลุ าคม และเกบ็ เก่ยี วสนิ้ สดุ ไมเ่ กนิ เดือนกุมภาพนั ธ์ เครื่องบินแอร์บสั และความร้เู กย่ี วกับขา้ วนาปี ขา้ วนาปรัง คอื ขา้ วทปี่ ลกู นอกฤดูกาลทาำ นาปกติ คือเรม่ิ ตงั้ แตเ่ ดอื นมกราคม และข้าวนาปรังเป็นตน้ นยิ มปลกู ในพื้นทีก่ ารชลประทานดี ขอ้ มูลโดย มูลนิธิขา้ วไทยในพระบรมราชปู ถมั ภ์ | 79สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เฉลย 1 ประโยคสัญลกั ษณ ์ 32,382 + 39,511 = วธิ ที �ำ ชาวแคนาดามาเท่ยี วประเทศไทย 32,382 คน ชาวออสเตรเลียมาเท่ยี วมากกวา่ ชาวแคนาดา 39,511 คน ชาวออสเตรเลยี มาเทยี่ วประเทศไทย 32,382 + 39,511 = 71,893 คน ตอบ ชาวออสเตรเลียมาเท่ียวประเทศไทย ๗๑,๘๙๓ คน 2 ประโยคสญั ลักษณ์ 7,300 − 3,916 = วิธีทำ� เคร่ืองบนิ แอรบ์ ัส A380 ยาว 7,300 เซนตเิ มตร เครอ่ื งบนิ แอรบ์ สั A319 ยาวนอ้ ยกวา่ เครอ่ื งบนิ แอรบ์ สั A380 อย ู่ 3,916 เซนตเิ มตร เครอ่ื งบนิ แอรบ์ สั A319 ยาว 7,300 − 3,916 = 3,384 เซนตเิ มตร ตอบ เครอื่ งบินแอรบ์ สั A319 ยาว ๓,๓๘๔ เซนติเมตร 3 ประโยคสัญลักษณ ์ 33,474 + 14,484 = วธิ ีทำ� ถนน A ยาวกวา่ ถนน B อย่ ู 33,474 กิโลเมตร ถนน B ยาว 14,484 กิโลเมตร ถนน A ยาว 33,474 + 14,484 = 47,958 กโิ ลเมตร ตอบ ถนน A ยาว ๔๗,๙๕๘ กิโลเมตร 4 ประโยคสญั ลกั ษณ์ 18,000 + 1,550 = วิธีท�ำ ครูและนกั เรียนชว่ ยกนั ปล่อยปลานิล 18,000 ตัว ปลอ่ ยปลานิลน้อยกวา่ ปลาตะเพียน 1,550 ตวั ครแู ละนักเรยี นปลอ่ ยปลาตะเพยี น 18,000 + 1,550 = 19,550 ตวั ตอบ ครแู ละนักเรยี นปลอ่ ยปลาตะเพยี น ๑๙,๕๕๐ ตัว 5 ประโยคสัญลักษณ์ 26,534 − 7,290 = วิธีท�ำ ชาวนาปลูกขา้ วนาปรงั ไดผ้ ลผลิต 26,534 เกวยี น ปลูกข้าวนาปรงั ไดผ้ ลผลิตมากกว่าปลกู ขา้ วนาป ี 7,290 เกวียน ชาวนาปลกู ขา้ วนาปไี ดผ้ ลผลติ 26,534 − 7,290 = 19,244 เกวียน ตอบ ชาวนาปลูกขา้ วนาปไี ด้ผลผลติ ๑๙,๒๔๔ เกวยี น 74 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไม่เกนิ 100,000 ค่มู ือครรู ายวชิ าพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 3 เล่ม 1 การตรวจสอบความเข้าใจ หนังสอื เรียนรายวิชาพื้นฐาน | คณติ ศาสตร ์ ป.3 บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไม่เกิน 100,000 6. ตรวจสอบความเขา้ ใจตามหนงั สอื เรยี น หนา้ 80 ซง่ึ ในโจทย์ปัญหานี้ครูอาจแนะ ตรวจสอบความเขา้ ใจ วธิ ีหาคำ�ตอบโดยใช้ bar model ก่อน เพ่อื ให้ นักเรยี นวเิ คราะห์ว่าจะหาคำ�ตอบโดยใชก้ ารบวก เขยี นประโยคสญั ลกั ษณ์และแสดงวธิ ีหาคำาตอบ หรอื การลบ จากนน้ั ใหน้ กั เรยี นเขยี นประโยคสญั ลกั ษณ์ และแสดงวิธหี าคำ�ตอบเป็นรายบุคคล ในเวลา เมือ่ วานนโี้ รงงานผลติ น้ำาด่ืมได้ 31,700 ขวด ซึ่งผลติ ได้นอ้ ยกว่าวันน้ ี 14,820 ขวด ท่ีก�ำ หนดเมอื่ หมดเวลา ครแู ละนักเรียนชว่ ยกัน วันนี้โรงงานผลิตนำา้ ดืม่ ได้ก่ีขวด ตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคำ�ตอบ ถ้าพบว่า มนี กั เรียนคนใดเขียนประโยคสัญลักษณ์หรือ ตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำาตอบด้วย เขียนแสดงวิธีหาค�ำ ตอบไมถ่ ูกต้อง ให้ฝกึ เพม่ิ เตมิ เปน็ รายบคุ คล และร่วมกนั สรุปส่งิ ที่ไดเ้ รียนรู้ สง่ิ ท่ีไดเ้ รียนรู้ แบบฝึกหดั 2.7.2 ส่งิ ทไ่ี ด้เรยี นรู้ การแก้โจทยป์ ัญหาทำาได้โดย อา่ นทำาความเข้าใจปญั หา วางแผนแกป้ ญั หา หาคาำ ตอบและตรวจสอบความสมเหตสุ มผล การแกโ้ จทย์ปัญหาทำ�ไดโ้ ดย ของคาำ ตอบ อ่านทำ�ความเขา้ ใจปญั หา วางแผนแกป้ ัญหา หาค�ำ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตุสมผล 80 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ของคำ�ตอบ เฉลย จากน้ันใหน้ ักเรยี นท�ำ แบบฝึกหดั 2.7.2 หน้า 55 - 57 1 ประโยคสัญลักษณ ์ 31,700 + 14,820 = วธิ ีท�ำ เมอื่ วานน้ีโรงงานผลิตนำ้�ดื่มได้ 31,700 ขวด ซึ่งผลติ ได้นอ้ ยกวา่ วนั นี ้ 14,820 ขวด วนั นโ้ี รงงานผลติ น้�ำ ด่ืมได้ 31,700 + 14,820 = 46,520 ขวด ตอบ วันนีโ้ รงงานผลติ นำ้�ด่ืมได้ ๔๖,๕๒๐ ขวด 2.8 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ัญหาการลบ (3) (1 ชัว่ โมง) จุดประสงค์ แสดงวธิ หี าค�ำ ตอบของโจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบของจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 100,000 สื่อการเรยี นรู้ − แถบโจทยป์ ัญหา − แถบประโยคสัญลกั ษณ์ − แถบบาร์โมเดล แนวการจดั การเรียนรู้ การพฒั นาความรู้ 1. ครอู ธบิ ายวา่ โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบในชว่ั โมงนเ้ี ปน็ โจทยป์ ญั หาเกย่ี วกบั | 75สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

ค่มู ือครูรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไมเ่ กิน 100,000 ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เล่ม 1 การหาคา่ ของตวั ไม่ทราบค่า ซง่ึ นกั เรยี นอาจเขียนประโยคสญั ลกั ษณ์ไดแ้ ตกตา่ งกนั ดังนน้ั จึงไม่เนน้ เรอ่ื งการเขยี นประโยคสญั ลกั ษณ์ แตเ่ นน้ การคดิ วเิ คราะหโ์ จทยป์ ญั หาและการเขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบ ตามตัวอยา่ งการสอนในหนงั สือเรยี นหน้า 81 เชน่ ขนุ ต้องการซื้อคอมพิวเตอรร์ าคา 14,200 บาท มีเงนิ อย่แู ล้ว 10,500 บาท ขนุ ต้องเก็บเงนิ เพิ่มอกี เทา่ ไรจงึ จะซื้อคอมพิวเตอร์ได้พอดี ครใู ช้การ ถาม - ตอบ สุม่ ถามนกั เรียนเปน็ รายบุคคล ดงั นี้ − โจทย์ถามอะไร (ขนุ ต้องเก็บเงนิ เพ่ิมอกี เท่าไรจงึ จะซ้อื คอมพวิ เตอร์ไดพ้ อด)ี − โจทยบ์ อกอะไร (ขนุ ตอ้ งการซอ้ื คอมพวิ เตอรร์ าคา 14,200 บาท มเี งนิ อยแู่ ลว้ 10,500 บาท) − จะหาค�ำ ตอบไดอ้ ยา่ งไร ครอู ธบิ ายวธิ คี ดิ หาค�ำ ตอบ หนังสือเรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 โดยใช้ bar model ดังนี้ ครตู ิดแถบบาร์โมเดลแสดง บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไมเ่ กนิ 100,000 2.8 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (3) ราคาคอมพวิ เตอร์ 14,200 บาท เปน็ แถบทีห่ น่ึง แถบท่สี อง พฒั นาความรู้ แสดงจำ�นวนที่ขนุ มเี งินอยู่ 10,500 บาท ดังรปู ขุนต้องการซอื้ คอมพิวเตอรร์ าคา 14,200 บาท มีเงินอย่แู ล้ว 10,500 บาท ขนุ ต้องเก็บเงนิ เพ่ิมอกี เท่าไรจึงจะซื้อคอมพวิ เตอร์ได้พอดี คอมพิวเตอร์ราคา 14,200 บาท โจทย์ถาม ขนุ ตอ้ งเกบ็ เงนิ เพม่ิ อกี เท่าไรจงึ จะซ้อื คอมพิวเตอร์ไดพ้ อดี โจทยบ์ อก ขนุ ตอ้ งการซอ้ื คอมพวิ เตอรร์ าคา 14,200 บาท ขนุ มเี งนิ อยแู่ ลว้ 10,500 บาท คอมพวิ เตอร์ราคา 14,200 บาท หาคำาตอบได้อย่างไร มเี งินอยแู่ ล้ว 10,500 บาท มเี งินอยแู่ ลว้ 10,500 บาท ตอ้ งเกบ็ เงนิ เพม่ิ ตอ้ งเกบ็ เงนิ เพม่ิ ครูถามนกั เรยี นว่าขุนต้องเกบ็ เงนิ เพิม่ อกี เทา่ ไร หาค�ำ ตอบ 14,200 − 10,500 = โดยใชว้ ิธบี วกหรือวิธลี บ หาค�ำ ตอบโดยใช้การบวก 10,500 + = 14,200 จะได้ 14,200 − 10,500 = กบั จำ�นวนไม่ทราบค่า เช่น 10,500 บวกกับจำ�นวนใด วธิ ีทาำ คอมพิวเตอรร์ าคา 14,200 บาท ได้ 14,200 นักเรยี นบางคน อาจตอบว่าหาคำ�ตอบ มเี งินอยแู่ ลว้ 10,500 บาท เก็บเงนิ เพมิ่ 14,200 − 10,500 = 3,700 บาท ตอบ ขนุ ต้องเก็บเงินเพิ่มอกี ๓,๗๐๐ บาท จงึ จะซื้อคอมพิวเตอรไ์ ด้พอดี โดยวธิ ีลบนำ� 14,200 ลบดว้ ย 10,500 | 81สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ครลู องใหน้ กั เรยี นหาค�ำ ตอบจากทง้ั สองวธิ ี จะเหน็ วา่ ไดค้ �ำ ตอบเท่ากนั คอื 3,700 บาท จากนัน้ ครสู มุ่ นกั เรียนออกมาเขียนแสดงวิธหี าค�ำ ตอบบนกระดาน โดยใหเ้ พอ่ื นในหอ้ งชว่ ยกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง พรอ้ มแกไ้ ข หนงั สอื เรียนรายวชิ าพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 ใหถ้ กู ตอ้ ง ครอู ธบิ ายเพม่ิ เตมิ วา่ โจทยป์ ญั หาลกั ษณะนส้ี ามารถ บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไมเ่ กิน 100,000 เขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบไดโ้ ดยไมต่ อ้ งเขยี นประโยคสญั ลกั ษณ์ ตูค้ อนเทนเนอรพ์ ร้อมส่ิงของนำา้ หนกั รวม 30,480 กิโลกรัม ถ้าสง่ิ ของทง้ั หมดหนัก 2. ครูตดิ แถบโจทยป์ ัญหาตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 82 26,750 กโิ ลกรัม ตคู้ อนเทนเนอรห์ นักก่ีกิโลกรัม โจทย์ถาม ต้คู อนเทนเนอร์หนักกก่ี โิ ลกรัม โจทย์บอก ต้คู อนเทนเนอร์พรอ้ มสงิ่ ของนำา้ หนักรวม 30,480 กิโลกรัม ถา้ สงิ่ ของทัง้ หมด หนัก 26,750 กโิ ลกรมั เชน่ ตคู้ อนเทนเนอรพ์ รอ้ มสง่ิ ของน�ำ้ หนกั รวม 30,480 กโิ ลกรมั หาคำาตอบไดอ้ ยา่ งไร ถา้ สง่ิ ของทง้ั หมดหนกั 26,750 กโิ ลกรมั ตคู้ อนเทนเนอร์ ตูค้ อนเทนเนอรพ์ รอ้ มสิ่งของมีนา้ำ หนักรวม 30,480 กก. หนกั กก่ี โิ ลกรัม ครใู ช้การถาม - ตอบ สุม่ ถามนกั เรียน น้าำ หนักสง่ิ ของ 26,750 กก. นาำ้ หนกั ตคู้ อนเทนเนอร์ เป็นรายบคุ คล ดงั น้ี 30,480 − 26,750 = − โจทยถ์ ามอะไร (ตู้คอนเทนเนอรห์ นกั กกี่ ิโลกรัม) 26,750 + = 30,480 − โจทย์บอกอะไร (ตู้คอนเทนเนอรพ์ ร้อมส่ิงของ นำ�้ หนักรวม 30,480 กิโลกรมั ถา้ ส่ิงของทงั้ หมดหนกั จะได้ 30,480 − 26,750 = 26,750 กโิ ลกรมั ) วิธีทาำ ตูค้ อนเทนเนอรพ์ รอ้ มสงิ่ ของมนี ำ้าหนักรวม 30,480 กิโลกรมั กโิ ลกรัม นำา้ หนกั ส่งิ ของ 26,750 กโิ ลกรมั น้ำาหนักตู้คอนเทนเนอร์ 30,480 − 26,750 = 3,730 ตอบ ตู้คอนเทนเนอร์หนัก ๓,๗๓๐ กโิ ลกรัม 82 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 76 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 100,000 คมู่ อื ครูรายวิชาพ้ืนฐานคณิตศาสตร์ ช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ 3 เลม่ 1 − จะหาค�ำ ตอบไดอ้ ยา่ งไร ครอู ธบิ ายวธิ คี ดิ หนังสอื เรยี นรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 หาค�ำ ตอบโดยใช้ bar model ดงั น้ี ครตู ดิ แถบแสดง บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไมเ่ กิน 100,000 ตคู้ อนเทนเนอรพ์ รอ้ มสง่ิ ของน�ำ้ หนกั รวม 30,480 กโิ ลกรมั เป็นแถบทห่ี นึง่ แถบท่สี องแสดงนำ�้ หนกั แสดงวธิ ีหาคำาตอบ ของสงิ่ ของ 26,750 กโิ ลกรัม ดงั รูป ลุงนำาเงนิ ท่ีมอี ย่ซู ้ืออปุ กรณท์ ำาสวน 6,520 บาท ยังเหลือเงนิ อย ู่ 3,480 บาท กอ่ นซื้ออปุ กรณ์ทำาสวนลงุ มีเงินอยเู่ ทา่ ไร − 6,520 = 3,480 จะได้ 6,520 + 3,480 = 6,520 + 3,480 = ตู้คอนเทนเนอรพ์ ร้อมสงิ่ ของมนี �้ำ หนกั รวม 30,480 กก. วิธที าำ ลงุ นาำ เงินทีม่ อี ยซู่ อ้ื อุปกรณ์ทาำ สวน 6,520 บาท บาท ยังเหลอื เงินอย ู่ 3,480 บาท น�ำ้ หนกั ส่งิ ของ 26,750 กก. กอ่ นซือ้ อุปกรณท์ ำาสวนลงุ มเี งนิ อยู่ 6,520 + 3,480 = 10,000 น�ำ้ หนกั ตอบ ก่อนซือ้ อปุ กรณ์ทำาสวนลงุ มเี งินอย ู่ ๑๐,๐๐๐ บาท ตคู้ อนเทนเนอร์ 1 พ่อมปี มั๊ นำา้ มันสองปัม๊ ขายน้ำามันทัง้ สองป๊มั ได ้ 34,150 ลติ ร ป๊มั หน่ึงขายน้ำามัน ครูถามนักเรยี นวา่ ต้คู อนเทนเนอรห์ นกั กกี่ โิ ลกรมั ได ้ 16,270 ลติ ร อีกปั๊มหนงึ่ ขายน้ำามนั ไดก้ ่ีลิตร หาคำ�ตอบโดยใชว้ ิธีบวกหรอื วธิ ลี บ หาค�ำ ตอบโดยใชก้ ารบวกกบั จ�ำ นวนไมท่ ราบคา่ 2 ฟารม์ แหง่ หนง่ึ เลี้ยงไก ่ 12,500 ตวั เปน็ ไก่ตัวผ ู้ 145 ตัว เป็นไกต่ วั เมียกต่ี วั เชน่ 26,750 บวกกบั จำ�นวนใดได้ 30,480 นกั เรียนบางคนอาจตอบวา่ หาค�ำ ตอบโดยวิธีลบ 3 ชาวสวนเกบ็ ทุเรยี นได ้ 3,560 กโิ ลกรัม ขายไปแล้วเหลือทเุ รยี น 155 กโิ ลกรมั นำ� 30,480 ลบด้วย 26,750 ชาวสวนขายทุเรียนท้งั หมดกีก่ โิ ลกรัม ครูลองให้นักเรียนหาค�ำ ตอบจากทง้ั สองวิธี จะเห็นว่าได้คำ�ตอบเทา่ กนั คอื 3,730 กโิ ลกรมั 4 มูลนิธิเดก็ ต้องการใช้เงนิ ในการปรบั ปรุงห้องสมดุ 78,900 บาท มผี ้บู ริจาคแล้ว จากนน้ั ครูสุ่มนักเรียนออกมาเขยี นแสดงวธิ ี 39,000 บาท มูลนธิ ิเดก็ ต้องรับเงนิ บริจาคเพิม่ อกี เทา่ ไรจึงจะมีเงนิ ปรบั ปรงุ หาค�ำ ตอบบนกระดาน โดยใหเ้ พอ่ื นในหอ้ ง หอ้ งสมดุ ไดพ้ อดี ช่วยกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ งพร้อมแก้ไข | 83สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เฉลย 1 วิธที ำ� ขายน�้ำ มันทั้งสองปมั๊ ได ้ 34,150 ลติ ร ปัม๊ หนึง่ ขายน�้ำ มันได ้ 16,270 ลติ ร อีกป๊ัมหนึง่ ขายนำ�้ มันได ้ 34,150 − 16,270 = 17,880 ลิตร ตอบ อกี ปัม๊ หนึ่งขายน�ำ้ มันได ้ ๑๗,๘๘๐ ลติ ร 2 วิธีทำ� ฟาร์มแห่งหนงึ่ เล้ยี งไก ่ 12,500 ตวั 146 ตัว เปน็ ไกต่ วั ผู้ 12,500 − 145 = 12,355 ตวั เป็นไกต่ วั เมยี ตอบ เปน็ ไกต่ ัวเมีย ๑๒,๓๕๕ ตัว ให้ถกู ตอ้ ง ครูอธิบายเพ่มิ เติมว่าโจทย์ปัญหา 3 วธิ ที ำ� ชาวสวนเกบ็ ทุเรยี นได ้ 3,560 กโิ ลกรัม ลกั ษณะน้สี ามารถเขยี นแสดงวิธหี าคำ�ตอบได้ 155 กิโลกรมั โดยไม่ต้องเขยี นประโยคสัญลักษณ ์ ขายไปแล้วเหลือทุเรียน 3,405 กโิ ลกรมั 3. ครูติดแถบโจทย์ปัญหาตามตัวอยา่ ง ชาวสวนขายทุเรยี นทัง้ หมด 3,560 − 155 = หนงั สอื เรยี นหนา้ 83 เชน่ ลงุ น�ำ เงนิ ทม่ี อี ยซู่ อ้ื อปุ กรณ์ ตอบ ชาวสวนขายทุเรยี นท้ังหมด ๓,๔๐๕ กิโลกรมั 4 วธิ ีทำ� มูลนิธเิ ดก็ ตอ้ งการใช้เงินปรบั ปรุงห้องสมุด 78,900 บาท มผี ้บู รจิ าคแลว้ 39,000 บาท ต้องรบั เงินบริจาคเพ่ิม 78,900 − 39,000 = 39,900 บาท ตอบ มลู นธิ ิเดก็ ตอ้ งรบั เงนิ บรจิ าคเพ่ิมอีก ๓๙,๙๐๐ บาท ทำ�สวน 6,520 บาท ยงั เหลือเงินอยู ่ 3,480 บาท ก่อนซือ้ อปุ กรณ์ทำ�สวนลุงมเี งินอยู่เท่าไร ครูใช้การถาม - ตอบ สุ่มถามนักเรยี นเปน็ รายบุคคล ดงั น้ี − โจทย์ถามอะไร (ก่อนซื้ออปุ กรณ์ท�ำ สวนลุงมเี งนิ อยเู่ ท่าไร) − โจทยบ์ อกอะไร (ลงุ น�ำ เงนิ ทม่ี อี ยซู่ อ้ื อปุ กรณท์ �ำ สวน 6,520 บาท ยงั เหลอื เงนิ อยู่ 3,480 บาท) − ครถู ามนกั เรยี นวา่ หาค�ำ ตอบโดยใชว้ ธิ บี วกหรอื วธิ ลี บ (หาค�ำ ตอบโดยใชก้ ารลบ จ�ำ นวนใดลบดว้ ย 6,520 เทา่ กบั 3,480 นกั เรยี นบางคนอาจตอบวา่ หาค�ำ ตอบโดยวธิ บี วก น�ำ 6,520 บวก 3,480) ครอู ธบิ ายเพม่ิ เตมิ วา่ ถงึ แมน้ กั เรยี นจะเขยี นประโยคสญั ลกั ษณไ์ ดเ้ ปน็ − 6,520 = 3,480 | 77สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ ือครูรายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไม่เกิน 100,000 ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 3 เลม่ 1 ซง่ึ ในการหาค�ำ ตอบนกั เรยี นตอ้ งใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบจะได้ 6,520 + 3,480 = ซง่ึ เปน็ ประโยคสญั ลกั ษณเ์ ดยี วกนั กบั วธิ กี ารบวก จากนน้ั ครสู มุ่ นกั เรยี นออกมาเขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบ บนกระดาน โดยให้เพ่อื นในหอ้ งชว่ ยกนั ตรวจสอบความถูกต้องพร้อมแก้ไขใหถ้ กู ต้อง หนงั สือเรยี นรายวชิ าพื้นฐาน | คณิตศาสตร ์ ป.3 บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไม่เกนิ 100,000 ครูชแี้ จงว่าโจทย์ปัญหาลักษณะนีส้ ามารถ ตรวจสอบความเขา้ ใจ เขียนแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบได้โดยไม่ตอ้ งเขยี น แสดงวธิ ีหาคาำ ตอบ ประโยคสัญลกั ษณ์ จากนัน้ ครใู หน้ ักเรียน เขยี นแสดงวิธหี าคำ�ตอบขอ้ 1 ถึง ข้อ 4 กจิ กรรมปล�อยปลา ตามหนังสือเรียนหนา้ 83 โดยครอู าจแบ่งกลุม่ หรอื ให้นักเรยี นจับค่กู ัน เพ่ือฝึกทักษะ การเขียนแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบ เมื่อนักเรียน ท�ำ เสร็จแลว้ ครใู หน้ ักเรยี นออกมานำ�เสนอ โรงเรยี นแห่งหนึง่ จัดกิจกรรมอนรุ กั ษ์สตั ว์นำ้า โดยการปล่อยปลาทั้งหมด 100,000 ตัว วิธคี ดิ หาคำ�ตอบใหเ้ พ่ือนไดซ้ กั ถาม ครูและ ปลอ่ ยปลาไปแลว้ 79,900 ตัว จะตอ้ งปลอ่ ยปลาเพ่ิมอีกกต่ี วั นักเรยี นร่วมกนั ตรวจสอบความถูกต้อง สงิ่ ที่ไดเ้ รียนรู้ ของคำ�ตอบและชว่ ยกนั แกไ้ ขให้ถกู ต้อง การแก้โจทย์ปญั หาทาำ ได้โดย อ่านทำาความเข้าใจปัญหา วางแผนแกป้ ญั หา หาคาำ ตอบและตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำาตอบ ตรวจสอบความเขา้ ใจ แบบฝึกหดั 2.8 4. ตรวจสอบความเข้าใจของนักเรยี น 84 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เป็นรายบคุ คลตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 84 เฉลย โดยใหน้ กั เรยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบของโจทยป์ ญั หา โดยไมต่ อ้ งเขยี นประโยคสญั ลกั ษณ์ ครแู ละนกั เรยี น วิธที ำ� รว่ มกันตรวจสอบความถูกตอ้ ง ถา้ พบว่า ปลอ่ ยปลาท้ังหมด 100,000 ตัว ปลอ่ ยปลาไปแลว้ 79,900 ตัว จะต้องปล่อยปลาเพมิ่ อกี 100,000 − 79,900 = 20,100 ตัว ตอบ จะต้องปลอ่ ยปลาเพ่มิ อีก ๒๐,๑๐๐ ตัว มนี กั เรียนคนใดแสดงวิธีหาคำ�ตอบไมถ่ กู ตอ้ ง ครูฝกึ เพม่ิ เตมิ เปน็ รายบคุ คล ครูและนักเรียนรว่ มกันสรปุ สง่ิ ทไ่ี ดเ้ รียนรู้ สิง่ ทีไ่ ด้เรยี นรู้ การแก้โจทยป์ ัญหาทำ�ไดโ้ ดย อ่านท�ำ ความเขา้ ใจปญั หา วางแผนแกป้ ัญหา หาค�ำ ตอบ และ ตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำ�ตอบ จากน้ันให้นักเรียนทำ�แบบฝกึ หัด 2.8 หน้า 58 - 60 78 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไม่เกนิ 100,000 ค่มู ือครรู ายวชิ าพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 3 เล่ม 1 2.9 การสร้างโจทยป์ ัญหาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (1 ชั่วโมง) จดุ ประสงค์ หนงั สอื เรียนรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไม่เกิน 100,000 สรา้ งโจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หา การลบของจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 100,000 2.9 การสร้างโจทยป์ ัญหาการบวกและ โจทยป์ ญั หาการลบ พัฒนาความรู้ ส่ือการเรียนรู้ ช่วยกันสร้างโจทยป์ ญั หาจากประโยคสญั ลกั ษณ์ 4,719 + 3,200 = โจทยป์ ัญหามีส่วนที่โจทย์ถามและส่วนท่โี จทย์บอก − แถบโจทย์ปญั หา − บตั รภาพ − แถบประโยคสัญลกั ษณ์ แนวการจัดการเรียนรู้ มีช้าง 4,719 ตัว มมี ้าลาย 3,200 ตวั มีชา้ งและมา้ ลายท้ังหมดกีต่ วั การพฒั นาความรู้ มีนกฟลามงิ โก 4,719 ตวั มนี กกระจอกเทศ 3,200 ตวั มนี กฟลามงิ โกและนกกระจอกเทศกีต่ วั มยี รี าฟ 4,719 ตัว มีกวาง 3,200 ตัว มีสัตว์ปา่ ท้งั หมดกีต่ ัว 1. ครตู ิดแถบโจทย์ปัญหา เชน่ “ขุนมีเงิน โจทยป์ ญั หาที่สร้างมคี วามเปน็ ไปไดห้ รอื ไม่ เพราะอะไร 100 บาท วันน้แี มใ่ หเ้ งนิ 50 บาท วนั นี้ขนุ มเี งนิ โจทย์ปัญหาทขี่ นุ กบั แก้วตาสร้างมคี วามเป็นไปได้ เพราะสอดคล้อง ทง้ั หมดกีบ่ าท” ครูถามนักเรยี นวา่ โจทยป์ ญั หานี้ กบั ประโยคสัญลักษณ์และสว่ นท่โี จทยถ์ ามมคี วามชดั เจน มี 2 ส่วน อะไรบ้าง (สว่ นที่โจทยบ์ อกและส่วน แต่โจทย์ปัญหาท่ีตน้ กลา้ สร้างเป็นไปไมไ่ ด้ เพราะส่วนที่โจทยถ์ าม ที่โจทยถ์ าม) ครูถามเพมิ่ เตมิ วา่ โจทย์ปัญหาน้ี ถามหาจาำ นวนสัตวป์ า่ ท้งั หมด แตส่ ว่ นทโี่ จทยบ์ อกบอกจาำ นวน สตั ว์ป่า 2 ชนดิ เท่าน้นั | 85สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สว่ นทโี่ จทย์บอกคืออะไร (ขนุ มเี งิน 100 บาท วันนี้แม่ใหเ้ งิน 50 บาท) ส่วนทโ่ี จทย์ถามคืออะไร (วันนข้ี ุนมเี งินทง้ั หมดก่ีบาท) จากนั้นครูติดบัตรภาพตามหนังสือเรยี นหนา้ 85 ให้นักเรียนสร้าง โจทย์ปัญหาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบจากประโยคสัญลักษณ์ 4,719 + 3,200 = โดยใช้ ภาพประกอบ ครเู ขยี นโจทยป์ ญั หาที่นักเรียนสรา้ ง 2 - 3 โจทย์ แล้วช่วยกนั พจิ ารณาว่าโจทย์ปญั หา ที่สร้างมที ั้งสว่ นท่โี จทย์ถามและส่วนท่ีโจทย์บอกหรอื ไม่ แล้วครตู ดิ แถบโจทยป์ ญั หาท่ีครเู ตรยี มไว้ ถามนักเรียนว่าสว่ นท่ีโจทย์ถามคืออะไร สว่ นที่โจทย์บอกคืออะไร ครูติดแถบโจทยป์ ัญหา “มชี ้าง 4,719 ตวั มมี ้าลาย 3,200 ตวั มีชา้ งและมา้ ลายท้ังหมดกตี่ วั ” ครูถามวา่ ส่วนทโ่ี จทยถ์ ามคอื อะไร (มชี า้ งและม้าลายทง้ั หมดกี่ตัว) สว่ นทโี่ จทยบ์ อกคอื อะไร (มชี ้าง 4,719 ตวั มมี ้าลาย 3,200 ตัว) ครถู ามนกั เรยี นวา่ โจทยป์ ญั หาทส่ี รา้ งมคี วามเปน็ ไปไดห้ รอื ไม่ เพราะเหตใุ ด (เปน็ ไปได้ เพราะสอดคลอ้ ง กบั ประโยคสญั ลกั ษณ)์ ครยู กตัวอยา่ งโจทยป์ ญั หาทีม่ คี วามเป็นไปไดอ้ กี 2 - 3 ตวั อยา่ ง จากนั้น ครยู กตวั อย่างโจทย์ปัญหาที่มีความเป็นไปไมไ่ ด้ เช่น มยี ีราฟ 4,719 ตวั มกี วาง 3,200 ตวั มีสตั วป์ า่ ทง้ั หมดกีต่ ัว ครถู ามวา่ สว่ นที่โจทยถ์ ามคืออะไร (มสี ัตวป์ ่าทัง้ หมดกต่ี ัว) สว่ นทีโ่ จทยบ์ อกคืออะไร (มยี รี าฟ 4,719 ตวั มีกวาง 3,200 ตัว) ครูถามนกั เรียนว่าโจทยป์ ญั หาทสี่ รา้ งมคี วามเปน็ ไปได้หรือไม่ เพราะเหตุใด (เปน็ ไปไม่ได้ เพราะส่วนทโ่ี จทยถ์ ามไมส่ อดคล้องกบั สว่ นทีโ่ จทยบ์ อก) ครูและนักเรยี น ร่วมกันอภปิ รายการสร้างโจทยป์ ญั หาว่าโจทยป์ ัญหาตอ้ งมีทง้ั ส่วนทโ่ี จทยถ์ ามและสว่ นทโี่ จทย์บอก และโจทย์ปญั หาทสี่ ร้างขึ้นต้องมีความเปน็ ไปได้ | 79สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คูม่ อื ครูรายวชิ าพ้ืนฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 100,000 ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 3 เล่ม 1 หนังสือเรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 กาต�มน้ำร�อน ไมโครเวฟ 2. ครตู ดิ ภาพบนกระดานตามหนงั สอื เรยี น บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไมเ่ กิน 100,000 1,990 บาท 2,450 บาท หนา้ 86 ใหน้ กั เรยี นชว่ ยกนั สรา้ งโจทยป์ ญั หาการ บวกและโจทยป์ ัญหาการลบพรอ้ มทงั้ เขยี น ตู�เยน็ หม�อหงุ ขา� ว ประโยคสญั ลกั ษณ์ จากนั้นครเู ขียนโจทย์ปัญหา 17,990 บาท 990 บาท และประโยคสญั ลกั ษณท์ น่ี กั เรยี นสรา้ งบนกระดาน ครูและนักเรยี นรว่ มกันตรวจสอบความถกู ตอ้ ง พดั ลม เชน่ โทรทัศน์ราคา 23,990 บาท พัดลมราคา 1,280 บาท 1,280 บาท โทรทศั น์ราคามากกวา่ พัดลมกบ่ี าท ประโยคสญั ลกั ษณ์ 23,990 − 1,280 = เคร่ืองซักผา� เคร่ืองฟอกอากาศ โทรทศั น� ครถู ามนกั เรียนว่าสว่ นท่โี จทยถ์ ามคอื อะไร 18,990 บาท 25,000 บาท 23,990 บาท (โทรทัศน์ราคามากกว่าพัดลมกีบ่ าท) ส่วนที่ โจทย์บอกคอื อะไร (โทรทศั นร์ าคา 23,990 บาท ชว่ ยกนั สร้างโจทย์ปัญหาการบวก และโจทย์ปัญหาการลบ พดั ลมราคา 1,280 บาท) ครูให้นกั เรียนช่วย พรอ้ มท้งั เขยี นประโยคสญั ลักษณ์ กนั พจิ ารณาความเปน็ ไปได้ของโจทย์ปญั หา ทสี่ รา้ งและช่วยกนั หาค�ำ ตอบ จากนัน้ ครูนำ� โทรทศั นร์ าคา 23,990 บาท พัดลมราคา 1,280 บาท โจทย์ปัญหาทนี่ กั เรียนสร้างมาอภปิ รายท�ำ นอง โทรทัศน์ราคามากกว่าพัดลมกี่บาท เดียวกนั อกี 2-3 ตัวอยา่ ง ประโยคสญั ลกั ษณ์ 23,990 − 1,280 = 3. ครตู ิดแถบประโยคสญั ลักษณ์ แมซ่ อื้ ตเู้ ย็น 17,990 บาท และโทรทัศน์ 23,990 บาท บนกระดานตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 87 ทลี ะแถบ แมจ่ ่ายเงนิ ซือ้ ต้เู ย็นและโทรทัศนก์ ่บี าท ดงั นี ้ 26,717 − 17,906 = ใหน้ กั เรียนจบั คู่ ประโยคสญั ลกั ษณ์ 17,990 + 23,990 = ช่วยกนั สรา้ งโจทย์ปญั หาจากประโยคสัญลักษณ์ น้ีพรอ้ มท้งั หาคำ�ตอบ เมือ่ นักเรียนสรา้ งเสร็จแล้ว พดั ลมราคา 1,280 บาท ไมโครเวฟราคา 2,450 บาท ครูสุม่ นกั เรียนออกมาน�ำ เสนอ ครแู ละนักเรียน พัดลมราคานอ้ ยกว่าไมโครเวฟกบ่ี าท ร่วมกนั ตรวจสอบความถูกตอ้ งของโจทยป์ ัญหา ประโยคสัญลักษณ ์ 2,450 − 1,280 = ที่สรา้ งขนึ้ วา่ มคี วามเปน็ ไปไดห้ รอื ไม่ และคำ�ตอบ เปน็ เท่าไร จากนั้นครูติดแถบประโยคสัญลกั ษณ์ โจทย์ปญั หาท่สี รา้ งมคี วามเปน็ ไปได้หรอื ไม ่ และคาำ ตอบเปน็ เทา่ ไร 31,979 + 42,501 = ใหน้ ักเรียนสรา้ งโจทย์ 86 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปัญหาจากประโยคสัญลกั ษณ์นี้พรอ้ มท้ัง หาค�ำ ตอบ เมอ่ื นกั เรยี สรา้ งเสรจ็ แลว้ ครสู มุ่ นกั เรยี น หนังสือเรยี นรายวิชาพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 ออกมาน�ำ เสนอ ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบ บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไม่เกิน 100,000 ความถกู ตอ้ งของโจทย์ปัญหาทส่ี รา้ งขนึ้ ว่า มคี วามเปน็ ไปได้หรือไม่ และค�ำ ตอบเปน็ เท่าไร สร้างโจทยป์ ัญหาจากประโยคสญั ลักษณ์ 80 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 26,717 − 17,906 = ต้นกล้าตอ้ งการปลอ่ ยปลานลิ 26,717 ตวั ปลอ่ ยไปแล้ว 17,906 ตัว ตน้ กล้าตอ้ งซอื้ ปลานลิ มาปล่อยเพ่ิมอีกกตี่ วั พ่อไดร้ บั เงินเดอื น 26,717 บาท จ่ายเงนิ สำ�หรบั คา่ ใชจ้ า่ ย ในบา้ น 17,906 บาท เงินเดอื นของพอ่ เหลือเท่าไร 31,979 + 42,501 = มีผู้เขา้ ชมการแข่งขันฟตุ บอลรอบรองชนะเลศิ 31,979 คน มีผู้เขา้ ชมการแข่งขนั ฟตุ บอลรอบชงิ ชนะเลศิ 42,501 คน มีจ�ำ นวนผเู้ ขา้ ชมการแข่งขนั ฟุตบอลท้ังสองรอบเทา่ ไร ขนุ ปลอ่ ยปลานลิ 31,979 ตวั ปลอ่ ยปลาตะเพยี น 42,501 ตวั ขนุ ปลอ่ ยปลานลิ และปลาตะเพยี นทง้ั หมดเทา่ ไร โจทย์ปญั หาท่สี รา้ งมคี วามเปน็ ไปได้หรือไม่ และคำาตอบเป็นเท่าไร | 87สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไม่เกิน 100,000 คมู่ อื ครูรายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี 3 เลม่ 1 ตรวจสอบความเขา้ ใจ หนังสอื เรยี นรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไมเ่ กิน 100,000 4. ตรวจสอบความเข้าใจโดยให้นกั เรยี น จบั คแู่ ลว้ ชว่ ยกนั สร้างโจทยป์ ญั หาจาก ตรวจสอบความเขา้ ใจ สรา้ งโจทย์ปัญหาจากประโยคสญั ลักษณ์ ประโยคสัญลักษณ์ตามหนงั สอื เรียนหน้า 88 1 29,143 + 52,762 = เมือ่ สรา้ งเสร็จแล้ว ครแู ละนักเรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ต้องวา่ โจทย์ปญั หาท่สี ร้าง โรงสีขา้ วแหง่ หน่ึงมีขา้ วหอมมะลิ 29,143 กิโลกรัม มขี า้ วเหนยี ว 52,762 กิโลกรัม โรงสีขา้ วแห่งนี้มีข้าวหอมมะลแิ ละข้าวเหนียว ทง้ั หมดเทา่ ไร มีส่วนท่ีโจทย์ถาม สว่ นทีโ่ จทยบ์ อกและ มีความเปน็ ไปไดห้ รอื ไม่ หาคำ�ตอบได้เท่าไร 2 40,197 − 22,189 = ถา้ พบวา่ มนี กั เรยี นคนใดสรา้ งโจทยป์ ญั หาการบวก หรือโจทย์ปญั หาการลบไมถ่ กู ต้อง ครูฝกึ เพิ่มเติม ชาวสวนขายทเุ รยี นไดเ้ งนิ 40,197 บาท ขายมงั คดุ ไดเ้ งนิ นอ้ ยกวา่ ขายทเุ รยี น 22,189 บาท ชาวสวนขายมงั คดุ ไดเ้ งนิ กบ่ี าท เปน็ รายบคุ คล ครแู ละนักเรียนรว่ มกันสรปุ สงิ่ ท่ไี ด้เรียนรู้ ส่งิ ที่ได้เรยี นรู้ การสร้างโจทยป์ ัญหาตอ้ งมีทั้งส่วนที่โจทยบ์ อกและสว่ นทีโ่ จทยถ์ าม นอกจากน้ีโจทย์ปัญหาทส่ี ร้างต้องมคี วามเป็นไปได้ สิ่งทไ่ี ด้เรียนรู้ แบบฝกึ หัด 2.9 การสร้างโจทยป์ ัญหาต้องมีท้งั สว่ นท่ี 88 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โจทย์บอกและสว่ นทโ่ี จทย์ถาม นอกจากนี้ โจทยป์ ัญหาที่สร้างตอ้ งมีความเป็นไปได้ จากน้นั ใหน้ ักเรยี นทำ�แบบฝึกหดั 2.9 หนา้ 61 - 62 | 81สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คูม่ ือครูรายวชิ าพื้นฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไม่เกิน 100,000 ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ 3 เล่ม 1 รว่ มคิดรว่ มทำ� (1 ชวั่ โมง) หนงั สือเรียนรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 กิจกรรม ปริศนาหาตัวเลข บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไมเ่ กนิ 100,000 อุปกรณ์ 1 ชุดประกอบดว้ ย ร่วมคิดรว่ มทาำ 1. บตั รโจทย์ 4 บัตร กจิ กรรม ปริศนาหาตัวเลข 2. บัตรโจทย์ปัญหา 3 บตั ร 3. ตารางตัวเลข 1 บตั ร อปุ กรณ์ 1 ชดุ ประกอบด้วย 1. บัตรโจทย ์ 4 บตั ร 2. บัตรโจทยป์ ญั หา 3 บตั ร 3. บัตรตารางตัวเลข 1 บัตร วิธีจดั กิจกรรม 1. ครูแบง่ นักเรยี นเปน็ กลุ่ม แจกอุปกรณ์กล่มุ ละ 1 ชุด แต่ละกลุ่มอาจได้ อปุ กรณ์ชดุ ท่แี ตกตา่ งกนั โดยครอู าจเตรยี มไว ้ 3 ชดุ 2. ให้นกั เรียนแตล่ ะกลุ่มชว่ ยกันหาคำาตอบในบตั รโจทย์และบัตรโจทยป์ ัญหา แลว้ เขยี นวงล้อมรอบคาำ ตอบท่ีได้ลงในบัตรตารางตวั เลข ซึ่งคาำ ตอบ อาจอยู่ในแนวต้ัง แนวนอน หรือแนวทแยง 3. กล่มุ ใดเสรจ็ ก่อนและถกู ตอ้ งเป็นผูช้ นะ เตรยี มสถานที่ ตัวอยา่ งอปุ กรณ์ 1 ชุด ใช้ห้องเรยี นตามปกติ จัดโตะ๊ เป็นกลุ่ม 12,937 + 27,849 = 45,102 − 21,210 = 4 3 8 1 5 6 9 0 4 2 9 3 วธิ จี ดั กจิ กรรม 36,134 − = 20,035 19,887 + = 66,962 2 6 7 9 0 1 1. ครูแบ่งนกั เรียนเป็นกล่มุ แจกอุปกรณ์ กล่มุ ละ 1 ชดุ แตล่ ะกลมุ่ อาจไดอ้ ปุ กรณ์ชดุ ครมู ปี ลาทง้ั หมด 48,755 ตวั ปล่อยไปแลว้ 39,242 ตัว 7 4 0 8 2 5 ท่ีแตกต่างกัน โดยครูอาจเตรียมไว้ 3 ชดุ ครูเหลือปลากี่ตัว 8 6 7 3 6 9 ออมสินปลอ่ ยปลานลิ 78,216 ตวั ปลอ่ ยปลาตะเพยี น 1 8 5 2 4 0 มากกว่าปลานลิ 9,587 ตัว ออมสนิ ปลอ่ ยปลาตะเพยี นกี่ตัว ครูสมชายปล่อยปลาดกุ และปลาช่อน 72,325 ตวั ครูสมชายปล่อยปลาดกุ ก่ีตัว ถ้าปล่อยปลาช่อน 31,500 ตัว แบบฝึกท้าทาย | 89สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2. ให้นักเรยี นแต่ละกลมุ่ ช่วยกนั หาค�ำ ตอบในบตั รโจทยแ์ ละบัตรโจทย์ปญั หา แลว้ เขยี นวงลอ้ มคำ�ตอบที่ได้ลงในบัตรตารางตัวเลข ซ่ึงคำ�ตอบอาจอยใู่ นแนวตั้ง แนวนอน หรอื แนวทแยง ส�ำ หรบั บตั รโจทย์และบัตรโจทย์ปญั หาทีย่ ากครอู าจแนะนำ�วธิ หี าค�ำ ตอบ 3. ถา้ กลมุ่ ใดเสร็จกอ่ นให้ออกมาน�ำ เสนอ ครูและนกั เรยี นรว่ มกันตรวจสอบความถกู ต้อง และกลมุ่ ทถ่ี ูกต้องมากท่สี ดุ เปน็ ผู้ชนะ จากน้นั ครูใหน้ ักเรียนท�ำ แบบฝึกท้าทาย หน้า 63 - 64 82 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไม่เกิน 100,000 คมู่ อื ครูรายวชิ าพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปีที่ 3 เล่ม 1 คณติ คิดทา้ ทาย 1. (NT 2555) มีบัตรตวั เลขอยู่ 8 ใบ ดงั รปู 7 9 14 17 25 18 26 22 บตั รในขอ้ ในเรยี งจากนอ้ ยไปมากแลว้ มผี ลรวมเปน็ 80 1) 7 17 22 26 2) 14 17 22 25 3) 14 22 18 26 4) 14 18 22 26 2. (NT 2555) กำ�หนด และ แทนเลขโดดที่ตา่ งกนั + และ 2 3 7 4 การบวกให้ไดผ้ ลลพั ทต์ ามท่ีกำ�หนดขา้ งต้น ตวั เลขใดแทน และ ได้ถกู ตอ้ ง 1) 8 แทน , 7 แทน 2) 3 แทน , 7 แทน 3) 3 แทน , 2 แทน 4) 8 แทน , 2 แทน | 83สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คูม่ ือครรู ายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 100,000 ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เล่ม 1 3. (NT 2555) ก�ำ หนด A และ B แทนเลขโดดท่ตี า่ งกนั A 7 − และ 2 B 3 4 ข้อใดสรุปถกู ตอ้ ง 1) A นอ้ ยกว่า B 2) A มากกว่า B 3) ค่าของ A น้อยกว่า 30 4) คา่ ของ B มากกวา่ 3 4. (NT 2555) ก + ข + (ค − ง) = 18 ค่าของ ก, ข, ค และ ง ในขอ้ ใดท่ีท�ำ ให้ประโยคเปน็ จริง 1) ก = 5, ข = 3, ค = 9, ง = 7 2) ก = 7, ข = 9, ค = 5, ง = 3 3) ก = 9, ข = 3, ค = 7, ง = 3 4) ก = 3, ข = 7, ค = 9, ง = 5 5. (NT 2557) วัชรี ซื้อผา้ เช็ดหน้าราคา 29 บาท กระโปรงราคา 299 บาท และถงุ เท้าราคา 25 บาท โดยจา่ ยธนบตั รห้าร้อยบาท 1 ฉบบั ได้รับเงนิ ทอนก่บี าท 1) 299 + 29 + 25 = 2) 299 − 29 − 25 = 3) 500 − (29 + 299 + 25) = 4) 500 + 299 + 29 + 25 = 84 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไม่เกิน 100,000 คู่มือครูรายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 3 เล่ม 1 6. (NT 2558) ลัดดาตอ้ งการซ้อื โทรศัพทเ์ ครื่องหน่งึ ราคา 6,595 โดยพอ่ ให้เงินลัดดา 3,148 บาท และแมใ่ หเ้ งนิ ลดั ดา 3,467 จากข้อมลู ความสมั พันธ์ของจาำ นวนเงนิ ท่พี อ่ แม่ให้ลัดดากบั ราคาโทรศัพทท์ ่ีถูกตอ้ งคอื ขอ้ ใด 1) 3,148 + 3,467 = 6,595 2) 3,148 + 3,467 < 6,595 3) 3,148 + 3,467 > 6,595 4) 6,595 − 3,467 = 3,148 7. (NT 2559) เครื่องประดบั ของรา� นแหง� หนง่ึ มรี าคา ดังนี้ สรอ� ยคอ กำไล แหวน นา�ิกา ต�างหู 2,390 บาท 690 บาท 900 บาท 1,950 บาท 590 บาท จากขอ้ มูลข้างตน้ ถ้าคุณยายมเี งนิ 5,000 บาท คณุ ยายสามารถซ้อื เครอื่ งประดบั ได้ ดังขอ้ ใด 1) สรอ้ ยคอ นาฬิกา และกำาไล 2) สร้อยคอ นาฬกิ า และแหวน 3) นาฬกิ า แหวน ต่างหู และกาำ ไล 4) สร้อยคอ นาฬิกา ตา่ งห ู และกาำ ไล | 85สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ค่มู อื ครูรายวิชาพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 100,000 ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 3 เล่ม 1 ตวั อยา่ งแบบทดสอบทา้ ยบท ตวั อยา่ งแบบทดสอบนใ้ี ชใ้ นการประเมนิ ผลระหวา่ งเรยี นเพอ่ื พฒั นานกั เรยี นหากมนี กั เรยี นคนใด ท่ีไม่สามารถทำ�แบบทดสอบนไ้ี ดค้ รูควรใหน้ ักเรียนคนนนั้ ฝกึ ทักษะมากข้นึ โดยอาจใชแ้ บบฝกึ เสรมิ ในหนังสือเสริมเพิ่มปญั ญาของสสวท.หรอื แบบฝึกอ่นื ทเ่ี ห็นว่าสมควร ซงึ่ แบบทดสอบทา้ ยบทน้ี มีจำ�นวน 10 ขอ้ คะแนนเต็ม 10 คะแนน ใชเ้ วลาในการท�ำ แบบทดสอบ 20 นาที และวเิ คราะห์ เปน็ รายจุดประสงคก์ ารเรยี นรูไ้ ดด้ ังน้ี จุดประสงค์การเรยี นรู้ ข้อที่ 1 4 5 1. หาผลบวกในประโยคสญั ลกั ษณแ์ สดงการบวกของจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 2-3 100,000 6-7 8-9 2. หาผลลบในประโยคสญั ลกั ษณ์แสดงการลบของจำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ 100,000 10 3. หาคา่ ของตวั ไม่ทราบคา่ ในประโยคสัญลกั ษณแ์ สดงการบวกและ ประโยคสญั ลักษณ์แสดงการลบของจำ�นวนนับไม่เกิน 100,000 4. แสดงวธิ หี าคำ�ตอบของโจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบ ของจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 100,000 5. สร้างโจทย์ปัญหาการบวกและโจทยป์ ัญหาการลบของจ�ำ นวนนับไม่เกิน 100,000 ตวั อย่างแบบทดสอบทา้ ยบท บทท่ี 2 เลือก ก ข หรือ ค ที่เปน็ ค�ำ ตอบทถ่ี ูกตอ้ ง 1. 28,204 เป็น็ คำำ�ตอบของข้้อใด ก. 7,406 + 20,798 = ข. 22,592 + 5,512 = ค. 27,784 − 1,582 = 2. 47,654 เป็น็ คำำ�ตอบของข้้อใด ก. 30,945 + 17,659 = ข. 100,000 − 52,346 = ค. 27,784 − 1,582 = 86 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไม่เกนิ 100,000 ค่มู อื ครูรายวิชาพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ ช้ันประถมศึกษาปีที่ 3 เลม่ 1 3. − 5 2 3 4 6 4 7 6 5 4 ตััวตั้้�งคืือจำำ�นวนใด ก. 97,650 ข. 99,990 ค. 100,000 4. 3 8 5 9 2 + 8 5 8 7 1 ตัวั เลขแสดงจำำ�นวนในช่่องว่า่ งคือื จำ�ำ นวนใด ก. 57,369 ข. 47,279 ค. 67,389 5 . 3 9 5 + 5 9 6 5 ผลบวกคือื ข้อ้ ใด ก. 90,600 ข. 80,585 ค. 90,685 6. ค่่าของตััวไม่่ทราบค่า่ ในประโยคสััญลักั ษณ์์ 6,804 + = 10,000 คืือข้อ้ ใด ก. 4,296 ข. 3,296 ค. 3,196 7. ค่่าของตัวั ไม่่ทราบค่า่ ในประโยคสัญั ลัักษณ์์ − 5,761 = 2,882 คืือข้้อใด ก. 8,643 ข. 7,849 ค. 2,879 8. ขุนุ สะสมห่่วงดึงึ ฝากระป๋๋องได้้ 9,999 อััน นำำ�ไปบริิจาคทำ�ำ ขาเทีียมแล้้วเหลือื 538 อััน ขุุนนำำ�ห่ว่ งดึึงฝากระป๋๋องไปบริิจาคกี่่�อััน เขีียนประโยคสััญลัักษณ์์ได้้ตามข้้อใด ก. 538 − = 9,999 ข. − 538 = 9,999 ค. 9,999 − = 538 | 87สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ อื ครูรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ 100,000 ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 3 เล่ม 1 9. ต้น้ กล้า้ มีีหุ่่�นยนต์ร์ ูปู ช้า้ งน้้อยกว่า่ หุ่่�นยนต์ร์ ูปู เสืือ 147 ตัวั ถ้้าต้้นกล้้ามีหี ุ่่�นยนต์์รููปช้้าง 9,376 ตััว ต้้นกล้า้ จะมีหี ุ่่�นยนต์ร์ ููปเสืือกี่่�ตัวั ก. 9,229 ตััว ข. 9,523 ตััว ค. 9,629 ตััว 10. 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 80 70 ตน� หอม ออมสนิ ต�นกลา� ตน� ข�าว ตน� บวั จากภาพ ข้อ้ ใดสร้้างโจทย์์ปััญหาได้้ถููกต้อ้ ง ก. ต้น้ หอมสููง 80 เซนติิเมตร ต้้นกล้า้ สูงู 100 เซนติเิ มตร สูงู รวมกันั ทั้้�งหมดกี่่�เซนติเิ มตร ข. ต้้นข้า้ วสููง 150 เซนติเิ มตร ต้น้ ข้า้ วสููงมากกว่่าต้น้ กล้้า 30 เซนติเิ มตร ต้้นกล้า้ สููงกี่่�เซนติิเมตร ค. ต้้นบััวสููง 180 เซนติิเมตร ออมสินิ สููง 100 เซนติเิ มตร ออมสิินสููงกว่่าต้้นบััวกี่่�เซนติิเมตร เฉลยแบบทดสอบท้า้ ยบท บทที่่� 2 1. ก 2. ข 3. ค 4. ข 5. ก 6. ค 7. ก 8. ค 9. ข 10. ข 88 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | เวลา ค่มู อื ครรู ายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เล่ม 1 บทที่ 3 เวลา จุดประสงค์การเรยี นร้แู ละสาระส�ำ คญั จุดประสงค์การเรียนรู้ สาระสำ�คญั นักเรียนสามารถ • การบอกเวลาเปน็ นาฬิกาและนาที ถา้ เป็นนาฬกิ าแบบเข็ม ใหพ้ จิ ารณาทตี่ �ำ แหนง่ 1. บอกเวลาเปน็ นาฬกิ าและนาที เขม็ สัน้ และเข็มยาว เข็มสั้นบอกเวลา (หวั ข้อ 3.1 และ 3.3 - 3.5) เปน็ นาฬกิ า เข็มยาวบอกเวลาเปน็ นาที และถา้ เปน็ นาฬิกาแบบใชต้ ัวเลข ตวั เลขหนา้ เคร่อื งหมาย : แสดงเวลาเปน็ นาฬิกา ตัวเลขหลงั เครอ่ื งหมาย : แสดงเวลาเปน็ นาที • การบอกระยะเวลาอาจบอกเปน็ ชั่วโมง เปน็ นาที หรือเปน็ ชัว่ โมงและนาที โดยนับจากเวลาเรม่ิ ต้นจนถึงเวลาสนิ้ สุด 2. อ่านและเขยี นบอกเวลาที่มมี หัพภาค (.) • การเขียนบอกเวลาอาจใชม้ หัพภาค (.) หรอื หรือทวิภาค (:) ทวิภาค (:) คัน่ ระหวา่ งตวั เลขท่ีแสดงนาฬกิ า (หวั ขอ้ 3.2) กบั ตวั เลขท่ีแสดงนาที แลว้ เขียน น. ต่อทา้ ย • ก ารอา่ นเวลาใหอ้ า่ นตัวเลขหน้ามหพั ภาค (.) หรือทวิภาค (:) เป็นนาฬิกาและอา่ นตวั เลข หลงั มหพั ภาค (.) หรือทวภิ าค (:) เปน็ นาที 3. เปรียบเทียบระยะเวลา • การเปรยี บเทยี บระยะเวลาเปน็ ชว่ั โมงและนาที (หัวข้อ 3.6) ถา้ จำ�นวนชวั่ โมงไม่เทา่ กัน จำ�นวนชวั่ โมง มากกว่าระยะเวลานัน้ จะมากกว่า ถ้าจ�ำ นวน ช่วั โมงเทา่ กัน จ�ำ นวนนาทีมากกว่าระยะเวลา น้นั จะมากกว่า | 89สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

ค่มู อื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 3 | เวลา ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 3 เล่ม 1 จุดประสงค์การเรยี นรู้ สาระสำ�คัญ นักเรียนสามารถ • การเปรียบเทยี บระยะเวลาทม่ี ีหน่วยตา่ งกนั 4. อา่ นและเขียนบันทึกกิจกรรมท่ีระบุเวลา ต้องเปลี่ยนหนว่ ยให้เปน็ หนว่ ยเดยี วกันกอ่ น (หวั ข้อ 3.7) แลว้ น�ำ มาเปรียบเทียบกัน 5. แสดงวธิ ีหาคำ�ตอบของโจทยป์ ญั หาเกยี่ วกบั • บนั ทกึ กิจกรรมที่ระบเุ วลาโดยท่ัวไป เวลาและระยะเวลา ประกอบด้วย ช่อื บันทึก วนั ท่ี เดอื น พ.ศ. (หวั ขอ้ 3.8 - 3.10) จะอยู่สว่ นบนของบนั ทกึ เวลาจะอยดู่ า้ นซา้ ย ของบันทึก และกจิ กรรมต่าง ๆ จะอยดู่ ้านขวา ของบนั ทกึ ซ่งึ รายละเอยี ดขึ้นอยูก่ บั ความต้องการของผ้บู นั ทึก • การแกโ้ จทยป์ ญั หาท�ำ ไดโ้ ดยอา่ นท�ำ ความเขา้ ใจ ปญั หา วางแผนแกป้ ัญหา หาค�ำ ตอบ และ ตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคำ�ตอบ 90 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 3 | เวลา คูม่ อื ครรู ายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ช้ันประถมศึกษาปีที่ 3 เล่ม 1 การวเิ คราะห์เนอื้ หากบั ทกั ษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์ หวั ขอ้ เนือ้ หา เวลา ทกั ษะและกระบวนการ (ชัว่ โมง) ทางคณติ ศาสตร์ 12345 เตรียมความพรอ้ ม 1 3.1 การบอกเวลาเปน็ นาฬกิ าและนาที 1 1 3.2 การอา่ นและการเขยี นบอกเวลาทม่ี มี หพั ภาค (.) 1 หรือทวิภาค (:) 3.3 การบอกระยะเวลาเป็นช่ัวโมงและนาที (1) 3.4 การบอกระยะเวลาเปน็ ชั่วโมงและนาที (2) 1 3.5 การบอกระยะเวลาเปน็ ชั่วโมงและนาที (3) 1 3.6 การเปรยี บเทียบระยะเวลา 2 3.7 การอ่านและเขียนบันทกึ กจิ กรรมทรี่ ะบุเวลา 1 3.8 โจทยป์ ัญหาเกย่ี วกบั เวลาและระยะเวลา (1) 1 3.9 โจทยป์ ญั หาเกยี่ วกบั เวลาและระยะเวลา (2) 2 3.10 โจทยป์ ญั หาเก่ยี วกบั เวลาและระยะเวลา (3) 1 ร่วมคดิ รว่ มท�ำ 1 1  การแก้ปัญหา 2  การสือ่ สารและการสือ่ ความหมายทางคณิตศาสตร ์ 3  การเช่อื มโยง 4  การใหเ้ หตผุ ล 5  การคิดสร้างสรรค์ | 91สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

ค่มู อื ครรู ายวชิ าพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 3 | เวลา ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 3 เลม่ 1 คำ�ส�ำ คญั นาฬกิ า ชว่ั โมง นาที การบอกเวลาเปน็ นาฬกิ าและนาที การอา่ นและเขยี นบอกเวลาทม่ี มี หพั ภาค หรอื ทวิภาค ระยะเวลา การเปรียบเทยี บระยะเวลา บนั ทึกกิจกรรมท่ีระบุเวลา โจทย์ปญั หาเก่ยี วกบั เวลาและระยะเวลา ความรหู้ รอื ทกั ษะพ้ืนฐานของนกั เรยี น 1. การบวก การลบ การคูณ การหารจ�ำ นวนนับ 2. กลางวนั กลางคนื 3. การอา่ นปฏิทิน 4. การบอกเวลาเปน็ นาฬิกาและนาที (ชว่ ง 5 นาที) 5. การบอกระยะเวลาเปน็ ชัว่ โมงและนาที สือ่ และแหลง่ เรยี นรู้ 1. หนังสือเรียนหนา้ 90 - 137 2. แบบฝกึ หัดหน้า 65 - 95 3. แบบบันทึกกจิ กรรม ใบกจิ กรรม บัตรภาพต่าง ๆ และอปุ กรณ์ตา่ ง ๆ ท่ใี ชป้ ระกอบกจิ กรรม ดงั น้ี นาฬิกาจริง นาฬิกาจ�ำ ลอง หรือสอื่ ดิจทิ ัลนาฬิกา • ภาพบตั รกำ�หนดการทศั นศึกษาและตวั๋ ตา่ ง ๆ และบัตรสถานการณ์ • บตั รภาพนาฬิกาทแ่ี รเงาแสดงระยะเวลา • บัตรภาพเสน้ จำ�นวนแสดงระยะเวลา • บตั รภาพต๋ัวโดยสารรถไฟ • บัตรภาพบนั ทกึ กิจกรรม • แถบโจทย์ปญั หา •• ใบกจิ กรรมแผนการเดินทาง 4. สอื่ เพม่ิ เติมหนา้ 93 และ 137 (Download ไดจ้ าก QR code หน้า 90) เวลาที่ใช้จดั การเรียนรู้ 14 ชว่ั โมง 92 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | เวลา คมู่ ือครูรายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 3 เล่ม 1 การจัดการเรยี นร ู้ การเตรยี มความพรอ้ ม (1 ชั่วโมง) บทท่ี 3 เวลา สถานีชมุ ทาง เป็นสถานีทที่ างรถไฟสายหลักและสายแยก เรยี นจบบทนี้แลว้ นักเรียนสามารถ แยกออกจากกนั และเป็นสถานท่ีรับส่ง ผูโ้ ดยสาร และ/หรอื สินค้า สื่อเพมิ่ เตมิ บอกเวลาเปน็ นาฬกิ าและนาที อา่ นและเขียนบอกเวลาทีม่ ีมหพั ภาค (.) หรอื ทวิภาค (:) ตอนน้ีเปน็ เวลากน่ี าฬิกา กีน่ าที เปรยี บเทยี บระยะเวลา อา่ นและเขยี นบันทึกกจิ กรรมที่ระบุเวลา แสดงวธิ หี าคำาตอบของโจทยป์ ญั หาเกีย่ วกบั เวลาและระยะเวลา คลองคตลันองตนั Khlong TaKnhlong Tan รถไฟมาถงึ สถานีแลว้ การรถไฟแหง� กปารระรเถทไศฟไแทหย�งประเทศไทย ต๋ัวโดยสารรถไตฟัว๋ โดยสารรถไฟ ต๋ัวโดยสารรถไฟ ปลายทาง ตว๋ั โดยสารรถไฟ ปลายทาง ต�นทาง ชมุ ทางฉะเชงิ เทรา ต�นทาง ชุมทางฉะเชงิ เทรา คลองตัน คลองตนั ขบวน วนั เดินทาง เวลารถออก เวลาถงึ ขบวน วนั เดนิ ทาง เวลารถออก เวลาถงึ 283 15 ส.ค. 2563 7:40 8:56 283 15 ส.ค. 2563 7:40 8:56 ต�นทาง ตปน� ลทาายงทาง ปลายทาง คลองตัน ชุมคทลาองงฉตะันเชิงเทรา ชมุ ทางฉะเชงิ เทรา ขบวน วขันบเวดนินทาง วนั เเดวินลทาราถงออก เวลาเรวถลอาอถกงึ เวลาถงึ 283 7:84:056 8:56 15 2ส8.ค3. 256315 ส.ค.72:45063 รถไฟขบวนนีเ้ ดนิ ทางจากสถานีคลองตนั รหสั ตัว๋ รหสั ตว๋ั รหสั การออกตวั๋ รหสั การออกตัว๋ ไปถึงสถานชี มุ ทางฉะเชิงเทราใชเ้ วลานานเท่าไร 1118-255-00310-011/1081-225258-00900310-01/011242ส8.ค0.920563 145ส:0.ค0. 2563 5:00 1. ใช้ขอ้ มูลในหนงั สอื เรียนหนา้ เปิดบท โดยใชค้ ำ�ถามเพือ่ กระต้นุ ความสนใจของผู้เรยี น เชน่ − สถานท่ีในภาพทีน่ กั เรียนเหน็ คือสถานทีใ่ ด (สถานรี ถไฟคลองตัน) − นกั เรยี นสงั เกตเหน็ อะไรในภาพบา้ ง (รถไฟ นายสถานี ผโู้ ดยสาร นาฬกิ า ตว๋ั โดยสารรถไฟ) − รถไฟมาเทยี บสถานคี ลองตนั กอ่ นหรอื หลงั เวลา 7 นาฬกิ า 30 นาที (หลงั เวลา 7 นาฬกิ า 30 นาท)ี − ตั๋วโดยสารรถไฟบอกข้อมลู อะไรบา้ ง (วนั เดนิ ทาง ขบวนท่ี สถานีต้นทาง เวลาออก สถานปี ลายทาง เวลาถงึ ) − ตว๋ั โดยสารรถไฟบอกเวลารถออกเวลาใดและเวลาถึงเวลาใด (เวลารถออก 7:40 น. เวลาถึง 8:56 น.) ครแู ละนกั เรยี นรว่ มสนทนาเกย่ี วกบั ขอ้ มลู บนตว๋ั โดยสารรถไฟ เชน่ สถานตี น้ ทาง สถานปี ลายทาง รวมทง้ั ขอ้ มลู เกย่ี วกบั เวลารถออกและเวลาถงึ ซง่ึ การอา่ นเวลาทอ่ี ยบู่ นตว๋ั โดยสารรถไฟนกั เรยี นอาจจะ สามารถอา่ นไดเ้ พราะเปน็ การแสดงเวลาแบบใชต้ วั เลข ครอู าจใหน้ กั เรยี นอา่ นเวลาจากนาฬกิ าแบบเขม็ ทแี่ ขวนอยดู่ า้ นบน นกั เรียนบางคนอาจจะบอกเวลาได้ บางคนอาจจะยงั ไม่สามารถบอกเวลาได้ แล้วครูน�ำ เขา้ สบู่ ทเรียน | 93สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

ค่มู อื ครรู ายวชิ าพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 3 | เวลา ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 3 เล่ม 1 2. ครใู ชก้ ารถาม-ตอบเพ่ือเตรียมความพร้อมของนกั เรียนเกย่ี วกบั เร่อื งเวลาตามหนังสือเรียน หน้า 92 โดยการทบทวนเกยี่ วกบั การบอกเวลาเป็นนาฬกิ าและนาที (ช่วง 5 นาท)ี และการบอก ระยะเวลา การบอกเวลาเร่ิมต้น การบอกเวลาสิ้นสดุ ท่ีเป็นความรูพ้ ้นื ฐานของนักเรียนก่อนเรม่ิ เรยี น บทเรยี นน้ี เชน่ − นาฬกิ ามแี บบใดบ้าง (นาฬิกาแบบเขม็ และนาฬกิ าแบบใช้ตัวเลข) − บนหน้าปดั นาฬกิ าแบบเข็ม อา่ นเวลาอยา่ งไร (เข็มสนั้ บอกเวลาเป็นนาฬิกา เขม็ ยาว บอกเวลาเปน็ นาที) − เขม็ ยาวเคล่อื นท่จี ากตวั เลข 12 ไปทต่ี วั เลข 1 เป็นช่วง 1 ช่อง เป็นเวลากี่นาที (5 นาที) − ถ้าเขม็ ยาวเคลอ่ื นทจ่ี ากตวั เลข 12 แล้วกลับมาทตี่ ัวเลข 12 อีกคร้งั ครบ 1 รอบใช้เวลา กน่ี าที และเขม็ สน้ั เคลอ่ื นทีไ่ ปได้ 1 ชอ่ งพอดี เป็นเวลากีช่ วั่ โมง (เขม็ ยาวเคล่ือนทค่ี รบ 1 รอบใช้เวลา 60 นาที และเข็มสัน้ เคลือ่ นท่ีไป 1 ช่อง ใชเ้ วลา 1 ชว่ั โมง) − 1 วันมีกชี่ ั่วโมง (24 ชว่ั โมง) − ช่วงเวลากลางวนั ต้ังแต่เวลาใดถงึ เวลาใด และช่วงเวลากลางคนื ต้ังแต่เวลาใดถงึ เวลาใด (ชว่ งเวลากลางวนั ตงั้ แต่เวลา 6 นาฬิกาถงึ ก่อนเวลา 18 นาฬกิ า ช่วงเวลากลางคนื ตั้งแต่ เวลา 18 นาฬกิ าถึงกอ่ นเวลา 6 นาฬกิ า) จากน้นั ครใู หน้ ักเรยี นบอกเวลาเป็นนาฬกิ าและนาที (ชว่ ง 5 นาท)ี จากนาฬกิ าแบบเขม็ และ นาฬิกาแบบใชต้ วั เลขในขอ้ 1 เมือ่ นกั เรยี นบอกเวลาเสร็จแล้ว ครูและนกั เรียนร่วมกันตรวจสอบ ความถกู ตอ้ ง ครถู ามนกั เรียนว่า ถา้ ก�ำ หนด หนังสอื เรยี นรายวิชาพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 เวลาเรม่ิ ตน้ และเวลาสนิ้ สดุ เปน็ นาฬิกาและนาที บทท่ี 3 | เวลา นักเรยี นสามารถบอกระยะเวลาเปน็ ชัว่ โมง ไดอ้ ยา่ งไร (บอกระยะเวลาเป็นช่วั โมง เตรยี มความพร้อม โดยการนับวา่ เข็มสนั้ เคลือ่ นทไี่ ปก่ชี อ่ ง) และนักเรียนสามารถบอกระยะเวลาเปน็ นาที 1 บอกเวลาจากนาฬิกา ได้อยา่ งไร (บอกระยะเวลาเปน็ นาทโี ดยการนบั วา่ เขม็ ยาวเคลอ่ื นทไ่ี ปกชี่ ่อง) ครใู ห้นักเรียน 1) 11 12 1 2) 11 12 1 10 2 15 นาฬกิ า 10 2 93 93 84 84 765 765 3) 11 12 1 4) _3 นาฬิกา 10 2 11 12 1 22 นาฬิกา 20 นาที 10 2 93 93 84 84 765 765 10 นาฬกิ า 20 นาที 5) 6) บอกเวลาเรม่ิ ต้นหรอื เวลาสิ้นสดุ และระยะเวลา 5 นาฬกิ า 35 นาที 19 นาฬกิ า 5 นาที การท�ำ กจิ กรรมในข้อ 2 พรอ้ มกนั ครูและนกั เรียนร่วมกนั ตรวจสอบความถูกต้อง 2 บอกเวลาเริ่มตน้ เวลาสิ้นสุด และระยะเวลาทาำ กิจกรรม จากนน้ั ใหน้ กั เรียนท�ำ แบบฝกึ หัด เตรยี มความพร้อม หน้า 65 - 66 เป็นรายบคุ คล กิจกรรม เวลาเร่ิมตน้ เวลาสน้ิ สดุ ระยะเวลา 1) 11 12 1 6 นาฬิกา 11 12 1 5 ชว่ั โมง ขบั รถไปเที่ยวทะเล 10 2 10 2 11 นาฬิกา 2) 93 93 84 84 เดนิ ออกกาำ ลังกาย 3) 765 765 ป่ันจักรยาน 11 12 1 11 12 1 45 นาที 10 2 10 2 93 93 84 84 765 765 18 นาฬิกา 10 นาที 18 นาฬกิ า 55 นาที 11 12 1 11 12 1 20 นาที 10 2 10 2 93 93 84 84 765 765 16 นาฬกิ า 30 นาที 16 นาฬิกา 50 นาที แบบฝกึ หดั เตรียมความพรอ้ ม 92 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 94 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 3 | เวลา คู่มือครรู ายวชิ าพ้ืนฐานคณิตศาสตร์ ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 3 เลม่ 1 3.1 การบอกเวลาเปน็ นาฬิกาและนาที (1 ช่ัวโมง) หนงั สอื เรียนรายวชิ าพื้นฐาน | คณติ ศาสตร ์ ป.3 จุดประสงค์ บทท่ี 3 | เวลา บอกเวลาเป็นนาฬิกาและนาที ส่ือการเรียนรู้ 3.1 การบอกเวลาเปน็ นาฬกิ าและนาที − นาฬกิ าจรงิ นาฬิกาจ�ำ ลอง พัฒนาความรู้ หรือสื่อดจิ ิทลั นาฬกิ า คลองตัน Khlong Tan ตวั๋ โดยสารรถไฟ ชปมุลทายาทงฉาะงเชิงเทรา คตลน� อทงาตงัน ขบวน วนั เดินทาง เวลารถออก เวลาถึง 283 15 ส.ค. 2563 7:40 8:56 แนวการจัดการเรียนรู้ ตอนนีเ้ ปน็ เวลากนี่ าฬิกา กีน่ าที การพฒั นาความรู้ เข็มยาวเคลื่อนที ่ 1 ช่องใหญ ่ ใช้เวลา 5 นาที 1. ครูทบทวนการบอกเวลาเปน็ นาฬิกา 1 ช่องใหญม่ ี 5 ชอ่ งเล็ก เข็มยาวเคลอ่ื นท่ี 1 ช่องเล็ก ใชเ้ วลา 1 นาที และนาที (ช่วง 5 นาท)ี โดยเริ่มจากให้นกั เรยี น 55 55 5 55 55 5 สงั เกต นาฬกิ าจ�ำ ลองแบบเขม็ วา่ บนหนา้ ปดั นาฬกิ า 111112111211112111121112 1 11111211121111211112111201101010 10 11111211121111211112111201101010 10 10101010 102 2 2 2 2 10101010 102 2 2 2 2 10101010 102 2 2 2 2 99 99 9 33 33 3 8 8 8 8 84 4 4 4 4 9 9 9 9 9 3 3 31531531515 15 9 9 9 9 9 3 3 31531531515 15 7 76767565765 65 5 8 8 8 8 84 4 4 4 4 8 8 8 8 84 4 4 4 4 7 76767565765 62502502020 20 7 76767565765 62502502020 20 7 นาฬกิ า 303030235023502525 25 3133103310331023350123502525 25 7 นาฬิกา 30 นาที 7 นาฬกิ า 31 นาที ดังน้ัน ตอนน้เี ปน็ เวลา 7 นาฬิกา 31 นาที นักเรียนสังเกตเห็นอะไรบา้ ง (เขม็ สน้ั เขม็ ยาว บอกเวลาเปน็ นาฬกิ าและนาที ชอ่ งใหญ่ ชอ่ งเลก็ ตวั เลข 1 - 12) จากนน้ั ครหู มนุ 1 11 12 1 2 11 12 1 3 11 12 1 4 11 12 1 เขม็ นาฬกิ าแสดงเวลา 7 นาฬกิ า ครถู ามนกั เรยี นวา่ 10 2 10 2 10 2 10 2 93 93 93 93 84 84 84 84 765 765 765 765 เข็มสั้นชีท้ ่ตี ัวเลขอะไร (ตัวเลข 7) เขม็ ยาวช้ี | 93สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ทต่ี วั เลขอะไร (ตวั เลข 12) อา่ นเวลาไดอ้ ยา่ งไร เฉลย (7 นาฬกิ า) จากนัน้ ครูหมุนเข็มยาวชท้ี ี่ตวั เลข 1 1 7 นาฬกิ า12 นาท ี 2 7 นาฬิกา 27 นาที ครถู ามนกั เรยี นวา่ เขม็ สน้ั ชท้ี ต่ี วั เลขอะไร (ระหวา่ ง 3 7 นาฬกิ า 42 นาที 4 7 นาฬิกา 56 นาที ตวั เลข 7 กับตัวเลข 8) เขม็ ยาวชที้ ีต่ วั เลขอะไร (ตวั เลข 1) อา่ นเวลาได้อยา่ งไร (7 นาฬิกา 5 นาท)ี ครูถามนักเรยี นว่า เขม็ ยาวเคล่ือนที่ไป 1 ช่องใหญ่ ใช้เวลากน่ี าที (ใชเ้ วลา 5 นาท)ี ครใู หน้ ักเรยี น สงั เกตวา่ 1 ชอ่ งใหญท่ เ่ี ขม็ ยาวเคลอ่ื นทไ่ี ปนน้ั มกี ช่ี อ่ งเลก็ (5 ชอ่ งเลก็ ) ถา้ เขม็ ยาวเคลอ่ื นทไ่ี ป 1 ชอ่ งเลก็ จะใช้เวลากี่นาที (ใช้เวลา 1 นาที) ครูหมนุ เขม็ ยาวชต้ี วั เลขไปทีละช่องใหญ่ ให้นักเรียนบอกเวลา พรอ้ มกนั ไปเรอ่ื ย ๆ จนถงึ เวลา 7 นาฬกิ า 30 นาที แลว้ หมนุ เขม็ ยาวไปอกี 1 ชอ่ งเลก็ ครถู ามนกั เรยี นวา่ เขม็ สน้ั ชท้ี ต่ี วั เลขอะไร (ระหวา่ งตวั เลข 7 กบั ตวั เลข 8) เขม็ ยาวชท้ี ต่ี วั เลขอะไร (ตวั เลข 6 กบั 1 ชอ่ งเลก็ ) อ่านเวลาไดอ้ ย่างไร (7 นาฬิกา 30 นาที กบั 1 นาที หรอื 7 นาฬิกา 31 นาท)ี ครหู มุนเข็มยาวชี้ ตวั เลข 7 กับ 2 ช่องเล็ก แล้วถามนกั เรยี นว่า อา่ นเวลาไดอ้ ยา่ งไร (7 นาฬกิ า 35 นาที กบั 2 นาที หรอื 7 นาฬกิ า 37 นาท)ี ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั สรุปว่า เขม็ ยาวเคลือ่ นที่ 1 ชอ่ งใหญ่ ใช้เวลา 5 นาที 1 ชอ่ งใหญ่ มี 5 ชอ่ งเล็ก เข็มยาวเคลอ่ื นที่ 1 ช่องเลก็ ใชเ้ วลา 1 นาที จากนัน้ ใหน้ ักเรยี นชว่ ยกนั บอกเวลาจากหนา้ ปัดนาฬิกาทา้ ยหนังสอื เรยี นหนา้ 93 ครูและนักเรียนรว่ มกันตรวจสอบความถกู ต้อง 2. ครทู บทวนการบอกเวลาเป็นนาฬกิ าและนาทชี ่วงกลางวันและกลางคนื โดยถามนกั เรียนวา่ ตง้ั แตเ่ วลาใดถงึ เวลาใดเปน็ เวลากลางวนั และตง้ั แตเ่ วลาใดถงึ เวลาใดเปน็ เวลากลางคนื (ตง้ั แต่ 6 นาฬกิ า | 95สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

ค่มู ือครูรายวิชาพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 3 | เวลา ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 3 เล่ม 1 ถงึ กอ่ นเวลา 18 นาฬิกา เป็นเวลากลางวัน และต้งั แต่เวลา หนังสอื เรยี นรายวิชาพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 18 นาฬกิ า ถงึ ก่อนเวลา 6 นาฬกิ า เป็นเวลากลางคืน) บทท ่ี 3 | เวลา บอกเวลาเปน็ นาฬิกาและนาที ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั สนทนาเกย่ี วกบั กจิ กรรมทน่ี กั เรยี นท�ำ ตงั้ แต่ 6 นาฬกิ า ถึงกอ่ น 18 นาฬิกา เป็นเวลากลางวนั ในชว่ งเวลากลางวันและชว่ งเวลากลางคืน จากนัน้ ครู ตัง้ แต่ 18 นาฬกิ า ถงึ กอ่ น 6 นาฬิกา เป็นเวลากลางคืน ตดิ บตั รภาพ ขุนก�ำ ลงั อ่านหนงั สือและมนี าฬกิ าแบบเขม็ และแบบใชต้ วั เลขแสดงเวลาอยใู่ นภาพดว้ ยตามหนงั สอื เรยี น 11 12 1 11 12 5 10 หน้า 94 ครถู ามนักเรียนวา่ นาฬกิ าแบบใชต้ ัวเลข 10 2 10 15 บอกเวลาใด (15 นาฬิกา 44 นาท)ี นาฬิกาแบบเขม็ 93 1 84 4443442140 9 6 2 20 8 3 765 4 7 11 12 1 5 10 2 35 30 93 25 84 เวลา 15 นาฬิกา 44 นาที 765 5 11 12 1 10 10 2 ทีมเ�ยา� ทมี เยอ� น 9 3 15 84 33983736357 5 6 25 20 30 เวลา 20 นาฬิกา 39 นาที แสดงเวลาใด ครอู าจถามเพิม่ เตมิ ดังน้ ี บอกเวลาเป็นนาฬกิ าและนาที − เขม็ สน้ั ชท้ี ต่ี วั เลขอะไร (ระหวา่ งตวั เลข 3 กบั ตวั เลข 4) 1 11 12 1 2 11 12 1 3 11 12 1 10 2 10 2 10 2 93 93 93 84 84 84 765 765 765 − เข็มยาวชีท้ ่ตี ัวเลขอะไร (ตัวเลข 8 กบั 4 ช่องเล็ก) 4 11 12 1 5 11 12 1 6 11 12 1 − อา่ นเวลาไดอ้ ย่างไร (15 นาฬิกา 40 นาที กับ 10 2 10 2 10 2 93 93 93 84 84 84 765 765 765 94 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 4 นาที หรือ 15 นาฬิกา 44 นาท)ี จากน้ันครตู ิดบัตรภาพ เฉลย ใบบัวกำ�ลงั นั่งดูโทรทศั นก์ บั พอ่ ทมี่ นี าฬกิ าแบบใช้ตัวเลข 1 12 นาฬกิ า 38 นาที 2 4 นาฬกิ า 14 นาที และนาฬกิ าแบบเข็มแสดงเวลาเป็นเวลากลางคนื ครถู าม 3 22 นาฬิกา 3 นาท ี 4 6 นาฬกิ า 26 นาที 5 10 นาฬกิ า 57 นาที 6 1 นาฬิกา 19 นาที นกั เรยี นว่านาฬกิ าแบบใชต้ ัวเลขบอกเวลาใด (20 นาฬกิ า จบั คู่นาฬิกาทแี่ สดงเวลาเดียวกัน หนังสอื เรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 39 นาที) นาฬกิ าแบบเข็มบอกเวลาใด ครูอาจถาม 1 บทท่ี 3 | เวลา เพิ่มเติมดงั นี้ เข็มส้ันช้ีทตี่ ัวเลขอะไร (ระหว่างตวั เลข 8 กบั ตวั เลข 9) เขม็ ยาวชท้ี ต่ี วั เลขอะไร (ตวั เลข 7 กบั 4 ชอ่ งเลก็ ) 2 11 12 1 อา่ นเวลาไดอ้ ย่างไร (20 นาฬิกา 35 นาที กบั 4 นาที หรอื ก 10 2 93 84 765 11 12 1 ข 10 2 93 84 765 20 นาฬกิ า 39 นาที) ครแู ละนกั เรียนสนทนารว่ มกัน 3 11 12 1 เกีย่ วกบั การอา่ นเวลาจากนาฬิกาแบบเข็มกับการอ่านเวลา 4 จากนาฬิกาแบบใชต้ ัวเลข ซงึ่ การอ่านเวลาจากนาฬิกา 5 ค 10 2 แบบใชต้ ัวเลขจะอ่านตัวเลขหนา้ เครอ่ื งหมาย : แสดงเวลา 6 93 เปน็ นาฬิกา ตวั เลขหลังเคร่ืองหมาย : แสดงเวลาเป็นนาที 84 ส่วนนาฬกิ าแบบเขม็ จะพิจารณาท่ีตำ�แหนง่ เข็มส้ันและ 765 11 12 1 ง 10 2 93 84 765 11 12 1 จ 10 2 93 84 765 11 12 1 ฉ 10 2 93 84 765 เขม็ ยาว เข็มส้ันบอกเวลาเป็นนาฬิกา เข็มยาวบอกเวลา เฉลย ข้อ 1 คู่กับขอ้ ข เปน็ นาที ซึ่ง 1 ช่องใหญ่ ใชเ้ วลา 5 นาที 1 ชอ่ งเล็กใช้เวลา ข้อ 1 คู่กบั ข | 95สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 1 นาที จากน้ันให้นกั เรยี นชว่ ยกันบอกเวลาเปน็ นาฬิกา ข้อ 2 คูก่ บั จ และนาทจี ากหน้าปดั นาฬิกาท้ายหนงั สือเรียนหน้า 94 ขอ้ 3 ค่กู ับ ง ขอ้ 4 คู่กบั ก ครแู ละนักเรยี นร่วมกันตรวจสอบความถกู ต้อง ขอ้ 5 คกู่ บั ฉ ข้อ 6 คกู่ บั ค 3. ครูถามนักเรียนว่า นาฬิกาแบบใชต้ วั เลขในข้อ 1 ตามหนังสอื เรียนหน้า 95 อา่ นเวลาได้ อยา่ งไร (13 นาฬกิ า 8 นาที) ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกับจับค่นู าฬกิ าทีแ่ สดงเวลาเดยี วกนั กับนาฬกิ า 96 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 3 | เวลา คมู่ ือครูรายวิชาพนื้ ฐานคณติ ศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 3 เล่ม 1 แบบใช้ตวั เลขในขอ้ 1 โดยครถู ามนกั เรียนวา่ เขม็ ส้นั ชีท้ ต่ี ัวเลขอะไร (ระหวา่ งตวั เลข 1 กบั หนังสอื เรียนรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 2 11 12 1 ตวั เลข 2) เขม็ ยาวชท้ี ต่ี วั เลขอะไร (ตวั เลข 1 กบั บทที่ 3 | เวลา 10 2 3 ช่องเลก็ ) หน้าปัดนาฬกิ าในขอ้ ใดบอกเวลา 93 13 นาฬกิ า 8 นาที ซง่ึ ตรงกบั ขอ้ ข ดงั นน้ั จะไดว้ า่ ตรวจสอบความเข้าใจ 84 ข้อ 1 คูก่ บั ขอ้ ข จากนัน้ ครูใหน้ กั เรยี นช่วยกนั 765 จบั คนู่ าฬิกาแบบใชต้ วั เลขและนาฬกิ าแบบเข็ม บอกเวลาเป็นนาฬกิ าและนาที 17 นาฬกิ า 53 นาที ที่แสดงเวลาเดยี วกนั เมื่อนักเรียนทำ�เสรจ็ ครูสุ่มนักเรยี นออกมาน�ำ เสนอ ครแู ละนักเรยี น 1 11 12 1 4 11 12 1 ร่วมกันตรวจสอบความถูกตอ้ ง 10 2 10 2 93 93 84 84 765 765 การตรวจสอบความเขา้ ใจ 7 นาฬกิ า 4 นาที 21 นาฬิกา 46 นาที 4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี น 3 11 12 1 6 ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 96 โดยครูใหน้ ักเรยี น 10 2 บอกเวลาเป็นนาฬิกาและนาทีเปน็ รายบคุ คล 93 ครแู ละนักเรียนร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง 84 จากนัน้ ครูและนักเรยี นร่วมกันสรุปส่ิงท่ไี ดเ้ รยี นรู้ 765 2 นาฬกิ า 28 นาที 5 0 นาฬิกา 5 นาที 15 นาฬกิ า 32 นาที สง่ิ ท่ีได้เรียนรู้ การบอกเวลาเป็นนาฬิกาและนาที ถา้ เป็นนาฬกิ าแบบเข็มใหพ้ ิจารณาทต่ี ำาแหนง่ เขม็ สั้นและเขม็ ยาว เขม็ สนั้ บอกเวลาเปน็ นาฬิกา เข็มยาวบอกเวลาเปน็ นาที ถา้ เป็นนาฬกิ าแบบใชต้ ัวเลข ตวั เลขหนา้ เครอ่ื งหมาย : แสดงเวลา เปน็ นาฬิกา ตัวเลขหลังเครื่องหมาย : แสดงเวลาเปน็ นาที แบบฝกึ หัด 3.1 96 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สิ่งทีไ่ ดเ้ รียนรู้ การบอกเวลาเป็นนาฬิกาและนาที • ถา้ เปน็ นาฬกิ าแบบเขม็ ให้พจิ ารณาทีต่ �ำ แหน่งเขม็ สนั้ และเขม็ ยาว เขม็ สน้ั บอกเวลา เป็นนาฬิกา เข็มยาวบอกเวลาเป็นนาที • ถา้ เป็นนาฬิกาแบบใชต้ ัวเลข ตัวเลขหนา้ เครื่องหมาย : แสดงเวลาเป็นนาฬกิ า ตัวเลขหลังเคร่อื งหมาย : แสดงเวลาเปน็ นาที จากนัน้ ให้นักเรยี นท�ำ แบบฝกึ หดั 3.1 หน้า 67 - 68 | 97สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ อื ครรู ายวิชาพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 3 | เวลา ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เล่ม 1 3.2 การอ่านและการเขยี นบอกเวลาทม่ี มี หพั ภาค (.) หรอื ทวภิ าค (:) (1 ชว่ั โมง) จุดประสงค์ อ่านและเขยี นบอกเวลาทมี่ มี หพั ภาค (.) หรอื ทวิภาค (:) ส่ือการเรยี นรู้ หนังสือเรียนรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร ์ ป.3 บทท่ ี 3 | เวลา − บตั รภาพก�ำ หนดการทศั นศกึ ษาและบตั รตว๋ั เขา้ ชม สถานท่ตี า่ ง ๆ และบตั รข้อความ 3.2 การอา่ นและการเขยี นบอกเวลาทม่ี มี หพั ภาค (.) หรอื ทวภิ าค (:) − นาฬิกาจริง นาฬกิ าจำ�ลองทัง้ แบบเขม็ และ แบบใช้ตวั เลข หรอื สอื่ ดจิ ิทัลนาฬิกา พัฒนาความรู้ กาํ หนดการทศั นศึกษา ณ สวนสัตว�เป�ดเขาเขียว 06.00 - 06.30 น. นกั เรยี นพรอ� มกัน เวลารถออก รถออกจาก ถงึ ปลายทาง 06.30 - 09.00 น. ที่หอประชุมโรงเรยี น ตน� ทาง จดุ ขน้ึ รถ โดยประมาณ ออกเดนิ ทางไปท่ี 07:30 น. 12:50 น. สวนสตั ว�เปด� เขาเขยี ว 07:30 น. 06.30 น. อา่ นวา่ 6 นาฬกิ า 30 นาที 12:50 น. อา่ นว่า 12 นาฬกิ า 50 นาที อา่ นเวลาจากรายการตา่ ง ๆ แนวการจัดการเรียนรู้ บตั รชมทอ� งฟ�าจำลองกรงุ เทพ 09:00 น. อา่ นวา่ 9 นาฬกิ า การพัฒนาความรู้ บัตรสาำ หรับเข้าชม 09:00 น. ทอ้ งฟา้ จาำ ลองกรงุ เทพเวลา 9 นาฬกิ า 1. ครทู บทวนการบอกเวลาจากนาฬกิ าแบบใชต้ วั เลข 3บา0ท 3บา0ท รอบการแสดงชา� ง 10.15 น. อ่านวา่ 10 นาฬกิ า 15 นาที องั คาร - ศกุ ร� 10.15 น. และ 14.30 น. 14.30 น. อา่ นว่า 14 นาฬกิ า 30 นาที เสาร� - อาทติ ย� 9.30 น. 11.00 น. รอบการแสดงช้าง วันอังคารถึงวนั ศุกร์ เวลา 10 นาฬิกา 15 นาที และ 14 นาฬิกา 30 นาที และ 14.45 น. โดยชบู ตั รภาพนาฬกิ าทแ่ี สดงเวลาตา่ ง ๆ แล้วใหน้ กั เรยี น รอบการแสดงช้างวนั เสารแ์ ละวันอาทิตยม์ เี วลาใดบ้าง บอกเวลาจากนาฬกิ าแบบใชต้ ัวเลข ใหน้ ักเรยี นสงั เกตว่า | 97สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี การอา่ นเวลาจากนาฬกิ าแบบใชต้ ัวเลขจะอา่ นตวั เลขหนา้ เครอ่ื งหมาย : แสดงเวลาเปน็ นาฬิกาตวั เลขหลงั เครอื่ งหมาย : แสดงเวลาเปน็ นาที จากน้ันครูสนทนา กับนักเรยี นเกยี่ วกับการเขยี นบอกเวลาโดยใชม้ หัพภาคหรอื ทวภิ าคทพ่ี บในชวี ติ ประจ�ำ วนั เชน่ ก�ำ หนดการตา่ ง ๆ ตารางเรยี น ปา้ ยแสดงเวลาเปดิ เวลาปดิ เปน็ ตน้ จากนน้ั ครนู �ำ บตั รภาพทเ่ี ขยี นแสดง เวลาโดยใช้เคร่อื งหมายมหัพภาคหรอื ทวภิ าคตามหนงั สือเรียน หน้า 97 ก�ำ หนดการทัศนศกึ ษา ณ สวนสตั ว์เปิดเขาเขยี ว ครใู หน้ กั เรยี นอา่ นเวลาในก�ำ หนดการพรอ้ มกนั เชน่ เวลา 06.00 น. อา่ นวา่ 6 นาฬกิ า เวลา 06.30 น. อ่านวา่ 6 นาฬิกา 30 นาที ครแู นะน�ำ นักเรยี นว่า เครื่องหมาย . เรียกว่ามหพั ภาค (.) ครูยกตวั อย่างบตั รภาพการเขยี นแสดงเวลา โดยใชเ้ ครอ่ื งหมาย ทวภิ าค (:) เชน่ บตั รตารางเดนิ รถโดยสารปรบั อากาศ เวลารถออกตน้ ทาง 07:30 น. อ่านว่า 7 นาฬกิ า 30 นาที ถึงปลายทางโดยประมาณ 12:50 น. อา่ นว่า 12 นาฬิกา 50 นาที ครูแนะน�ำ นกั เรียนวา่ เครอ่ื งหมาย : เรียกว่า (ทวิภาค) (:) จากนนั้ ครูติดบัตรภาพแสดงบัตรเข้าชมท้องฟา้ จำ�ลอง กรงุ เทพ แลว้ ให้นกั เรยี นชว่ ยกันอา่ นเวลาเปน็ นาฬิกาและนาที และครูติดบตั รภาพรอบการแสดงชา้ ง แล้วใหน้ กั เรยี นอา่ นรอบการแสดงชา้ งวันองั คารถึงวนั ศุกร์ และวนั เสาร์กบั วนั อาทติ ย์มีเวลาใดบ้าง 2. จากบัตรรอบการแสดงชา้ ง ครใู หน้ กั เรียนสังเกตการเขยี นแสดงเวลาโดยใชม้ หพั ภาค หรอื ทวิภาค เชน่ 12.50 น.หรอื 12:50 น. ครถู ามนักเรยี นวา่ การเขียนแสดงเวลาทั้งสองแบบน้ี เหมือนหรอื ต่างกันอย่างไร (เหมือนกนั คอื หลังจากเขยี นตัวเลขแสดงเวลาแล้วจะเขียน น. ตอ่ ทา้ ย และตา่ งกนั ตรงทใ่ี ชเ้ ครอ่ื งหมายมหพั ภาคและเครอ่ื งหมายทวภิ าค) ครอู ธบิ ายวา่ ในการเขยี นแสดงเวลา สามารถเขียนโดยใชเ้ ครอื่ งหมายมหัพภาคหรือเครอ่ื งหมายทวิภาคกไ็ ด้ แต่ทกุ คร้ังท่ีเขียนแสดงเวลา 98 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | เวลา คู่มือครูรายวชิ าพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 3 เลม่ 1 ต้องเขียน น. ตอ่ ท้ายเสมอ จากน้นั ครูหมุนเข็ม นาฬกิ าแสดงเวลา 7 นาฬกิ า 30 นาที ครูให้ หนงั สือเรียนรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 นกั เรยี นเขยี นบอกเวลาโดยใชม้ หพั ภาค (.) และ บทที่ 3 | เวลา ทวภิ าค (:) โดยครเู น้นย�ำ้ ว่า การเขียนบอกเวลา โดยใช้มหพั ภาค (.) และทวภิ าค (:) จะเขียน 11 12 1 7 นาฬิกา 30 นาที เครือ่ งหมายค่นั ระหว่างนาฬกิ าและนาที และ 10 2 เขียนบอกเวลาแบบใชม้ หพั ภาค (.) 7.30 น. หรือ 07.30 น. เขียน น. ต่อท้าย ดังนี้ เขยี นบอกเวลาแบบใช้ 93 เขยี นบอกเวลาแบบใช้ทวิภาค (:) 7:30 น. หรือ 07:30 น. มหพั ภาค (.) 7.30 น. หรอื 07.30 น. เขียนบอก 84 เวลาแบบใช้ทวิภาค (:) 7:30 น. หรือ 07:30 น. จากนน้ั ครแู สดงบตั รขอ้ ความ “รา้ นคา้ ของโรงเรยี น 765 เปดิ เวลา 7 นาฬกิ า 15 นาที” ให้นกั เรียนเขยี น บอกเวลาแบบใชม้ หพั ภาค (.) และทวภิ าค (:) การเขียนมหพั ภาค (.) หรอื ทวิภาค (:) (7.15 น. หรอื 07.15 น. และ 7:15 น. หรอื ค่ันระหว่างนาฬกิ าและนาที ต้องเขียน น. ต่อทา้ ย 07:15 น.) ครแู ละนักเรียนร่วมกันตรวจสอบ ความถูกต้อง จากน้ันครใู ห้นักเรียนช่วยกัน ร้านคา้ ของโรงเรยี นเปด� เวลา 7 นาฬกิ า 15 นาที อา่ นเวลาและเขียนบอกเวลาแบบใชม้ หัพภาค (.) เขยี นป้ายบอกเวลาเป�ดแบบใชม้ หัพภาค (.) หรอื ทวิภาค (:) ไดอ้ ย่างไร และทวิภาค (:) ในกรอบท้ายหนงั สือเรยี น หนา้ 98 ครูและนักเรียนร่วมกันตรวจสอบ เขียนบอกเวลาเปด� เขียนบอกเวลาเปด� ความถูกต้อง แบบใชม้ หัพภาค (.) ได้ดงั น้ี แบบใชท้ วภิ าค (:) ไดด้ ังนี้ 3. ครหู มุนเขม็ สนั้ และเขม็ ยาวบน รา� นค�าโรงเรยี น รา� นค�าโรงเรยี น หนา้ ปดั นาฬิกาแสดงเวลา 14 นาฬิกา 27 นาที เป�ด 7.15 น. เป�ด 7:15 น. ครูส่มุ นักเรียนเขียนบอกเวลาแบบใช้ มหัพภาค (.) และทวิภาค (:) ครูและนกั เรียน 1 อา่ นเวลา ร่วมกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง จากนั้นครู ใหน้ กั เรียนจบั คู่ช่วยกนั เขยี นบอกเวลาแบบ 1) 23:35 น. 2) 03:47 น. ใชม้ หพั ภาค (.) และทวิภาค (:) ตามกรอบทา้ ย 23 นาฬกิ า 35 นาที 3 นาฬิกา 47 นาที หนงั สือเรยี นหนา้ 99 เมื่อนักเรยี นทำ�เสร็จ ครูส่มุ หรืออาสาสมคั รนกั เรยี นออกมานำ�เสนอ 3) 15.09 น. 4) 8.57 น. ครแู ละนักเรยี นร่วมกันตรวจสอบความถกู ต้อง 15 นาฬกิ า 9 นาที 8 นาฬิกา 57 นาที 2 เขียนบอกเวลาแบบใชม้ หพั ภาค (.) และทวิภาค (:) 1) 8.080 นนา. ฬกิ า 8:00 น. 2) 99 น.0า5ฬนกิ . า 5 นาท9ี :05 น. หรือ 08.00 น. หรือ 08:00 น. หรอื 09.05 น. หรือ 09:05 น. 3) 181.820 นนา.ฬ กิ า1 28:02 0นนาท. ี 4) 121.521 นนา.ฬ ิกา1 52:15 1นนา.ที 98 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หนงั สอื เรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร ์ ป.3 บทที ่ 3 | เวลา เขยี นบอกเวลาแบบใช้มหพั ภาค (.) และทวภิ าค (:) 11 12 1 เขียนบอกเวลาแบบใช้ทวิภาค (:) 10 2 ได้ดงั นี้ 93 84 14.27 น. 14:27 น. 765 เขยี นบอกเวลาแบบใช้มหพั ภาค (.) ได้ดงั น้ี เขียนบอกเวลาแบบใชม้ หัพภาค (.) และทวิภาค (:) 1 11 12 1 2 11 12 1 10 2 10 2 93 93 84 84 765 765 2.43 น. 2:43 น. 10.00 น. 10:00 น. หรือ 02.43 น. หรือ 02:43 น. 3 11 12 1 4 11 12 1 10 2 10 2 93 93 84 84 765 765 00.05 น. 00:05 น. หรอื 0.05 น. หรือ 0:05 น. 21.04 น. 21:04 น. 6 11 12 1 5 11 12 1 10 2 10 2 93 93 84 84 765 765 19.48 น. 19:48 น. 15.29 น. 15:29 น. | 99สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 99สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ อื ครูรายวชิ าพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 3 | เวลา ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 3 เลม่ 1 การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนังสอื เรยี นรายวิชาพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 บทที่ 3 | เวลา 4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี น โดยใหน้ กั เรยี น ตรวจสอบความเขา้ ใจ เขียนบอกเวลาเปน็ นาฬกิ าและนาที และเขียนบอกเวลา 1 เขยี นบอกเวลาเปน็ นาฬกิ าและนาที 2) 4.00 น. 4 นาฬกิ า แบบใช้มหพั ภาค (.) และทวภิ าค (:) เป็นรายบุคคล 1) 16.55 น. 16 นาฬกิ า 55 นาที 4) 10:02 น.1 0 นาฬกิ า 2 นาที 3) 22:33 น. 2 2 นาฬกิ า 30 นาที ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 100 ครเู นน้ ย�ำ้ วา่ การเขยี นบอกเวลา 2 เขยี นบอกเวลาแบบใช้มหพั ภาค (.) และทวภิ าค (:) โดยใชม้ หพั ภาค (.) และทวภิ าค (:) จะเขียนเครอื่ งหมาย ค่นั ระหวา่ งนาฬิกาและนาที และเขียน น. ตอ่ ทา้ ย 1) 12 นาฬกิ า 6 นาที 2) 3 นาฬกิ า 49 นาที ครูและนกั เรียนร่วมกันตรวจสอบความถกู ตอ้ ง 12.06 น. 12:06 น. 3.49 น 3:49 น. หรอื 03.49 น. หรอื 03:49 น. 13.32 น. 3) 11 12 1 13:32 น. 4) 11 12 1 10 2 10 2 93 84 93 765 84 765 0.17 น. หรือ 00.17 น. 0:17 น. หรือ 00:17 น. จากน้นั ครแู ละนกั เรียนร่วมกันสรปุ สงิ่ ทไ่ี ดเ้ รียนรู้ สิง่ ทีไ่ ดเ้ รียนรู้ ส่งิ ทไี่ ด้เรียนรู้ การเขยี นบอกเวลาอาจใชม้ หัพภาค (.) หรือทวิภาค (:) คั่นระหวา่ งตัวเลข ทแ่ี สดงนาฬิกากบั ตัวเลขทแ่ี สดงนาทแี ล้วเขยี น น. ต่อทา้ ย • การเขียนบอกเวลาอาจใช้มหัพภาค (.) การอา่ นเวลาให้อา่ นตัวเลขหน้ามหัพภาค (.) หรอื ทวิภาค (:) เปน็ นาฬกิ า หรือทวภิ าค (:) คน่ั ระหว่างตวั เลขทแี่ สดงนาฬิกา และอา่ นตัวเลขหลงั มหพั ภาค (.) หรือทวภิ าค (:) เป็นนาที แบบฝกึ หดั 3.2 100 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กับตวั เลขทีแ่ สดงนาทีแลว้ เขยี น น. ต่อท้าย • การอ่านเวลาใหอ้ ่านตัวเลขหนา้ มหัพภาค (.) หรอื ทวภิ าค (:) เปน็ นาฬกิ า และอา่ นตวั เลข หลงั มหพั ภาค (.) หรอื ทวภิ าค (:) เป็นนาที จากนั้นใหน้ กั เรียนทำ�แบบฝึกหัด 3.2 หน้า 69 - 71 3.3 การบอกระยะเวลาเป็นช่ัวโมงและนาที (1) (1 ชัว่ โมง) จดุ ประสงค์ บอกระยะเวลาเปน็ ชว่ั โมง เมอ่ื ก�ำ หนดเวลาเริม่ ตน้ และเวลาสิน้ สุดกิจกรรม หนงั สอื เรียนรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร ์ ป.3 บทที ่ 3 | เวลา 3.3 การบอกระยะเวลาเปน็ ชว่ั โมงและนาท ี (1) พัฒนาความรู้ สือ่ การเรยี นรู้ 11 12 1 11 12 1 10 2 10 2 − นาฬิกาจรงิ นาฬิกาจ�ำ ลอง หรอื ส่อื ดิจทิ ัลนาฬิกา 93 93 − บตั รภาพนาฬิกาแบบเขม็ ทีแ่ รเงาแสดงระยะเวลา 84 84 765 765 จาก 8.00 น. ถงึ 9.00 น. เข็มยาวเคลือ่ นทค่ี รบ 1 รอบ ใชเ้ วลา 60 นาที หรือ 1 ชั่วโมง 1 ช่วั โมง หรอื 60 นาที สังเกต 8.00 น. และ 9.00 น. เวลาเป็นนาทเี ทา่ กัน 8.00 น. 9.00 น. จาก 9.30 น. ถึง 10.30 น. เปน็ ระยะเวลากี่ช่ัวโมง 11 12 111 12111 12 11 12 1111112121 111 12111 12 11 12 1111112121111 12111 12 11 12 111 12 1 10 10 210 210 2 1010 2 10 2 210 210 2 1010 2 10 2 210 210 2 10 2 2 9 9 93 93 39 9 3 9 3 93 93 39 9 3 9 3 93 93 39 3 3 8 8 48 48 4 8 8 4 8 4 48 48 4 8 8 4 8 4 48 48 4 8 4 4 7 6 75 6 75 6 57 6 75 76 65 75 6 75 6 57 6 75 7 6 65 75 6 75 6 57 6 75 6 5 จาก 9.30 น. ถงึ 10.00 น. จาก 10.00 น. ถงึ 10.30 น. เป็นระยะเวลา 30 นาที เป็นระยะเวลา 30 นาที ดังนัน้ จาก 9.30 น. ถึง 10.30 น. เปน็ ระยะเวลา 30 + 30 = 60 นาที หรอื 1 ชวั่ โมง 1 ช่วั โมง สังเกต 9.30 น. และ 10.30 น. เวลาเป็นนาทเี ท่ากนั 30 นาที 30 นาที 9.30 น. 10.00 น. 10.30 น. | 101สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 100 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | เวลา คูม่ ือครรู ายวิชาพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 3 เล่ม 1 แนวการจัดการเรียนรู้ การพัฒนาความรู้ 1. ครหู มนุ เขม็ สัน้ และเขม็ ยาวบนหน้าปดั นาฬกิ าแสดงเวลา 8.00 น. ครถู ามนักเรยี นว่า นาฬิกาแสดงเวลาใด (8 นาฬิกา) เขม็ ยาวช้ีตัวเลขใด เข็มสน้ั ช้ตี วั เลขใด (เข็มยาวช้ที ีต่ ัวเลข 12 เข็มสน้ั ช้ีท่ีตวั เลข 8) จากน้นั ครหู มุนเขม็ ยาวเคลอ่ื นทคี่ รบ 1 รอบแสดงเวลา 9.00 น. ครูถามนักเรียนว่านาฬกิ าแสดงเวลาใด (9 นาฬกิ า) เขม็ ยาวช้ตี ัวเลขใด เข็มสัน้ ชี้ตวั เลขใด (เข็มยาวชที้ ี่ตัวเลข 12 เข็มสน้ั ช้ที ่ตี ัวเลข 9 ) ครถู ามนกั เรยี นวา่ เขม็ ยาวเคล่ือนที่ครบ 1 รอบ ใชเ้ วลาก่นี าที (60 นาท)ี ในชว่ งทเ่ี ข็มยาวเคล่อื นที่ครบ 1 รอบ เข็มสนั้ จะเคลอ่ื นที่ไป 1 ช่องใหญ่ ใชเ้ วลากชี่ ว่ั โมง (1 ชั่วโมง) ครใู หน้ ักเรยี นสรุปวา่ ระยะเวลา 1 ชวั่ โมง เทา่ กับระยะเวลา 60 นาที ครแู สดงเสน้ จ�ำ นวนการนบั เวลาทีละ 1 ชั่วโมงตามหนังสือเรียนหน้า 101 จากนน้ั ครชู ูบตั รภาพ นาฬิกาแบบเขม็ 2 บตั รแสดงเวลา 8.00 น. และ 10.00 น. แลว้ ให้นักเรยี นบอกว่าระยะเวลา จาก 8.00 น. ถึง 10.00 น. เปน็ ระยะเวลากี่ชัว่ โมง ครูแสดงการนบั ระยะเวลาโดยใชเ้ ส้นจ�ำ นวน ดงั นี้ 1 ช่ัวโมง 1 ช่วั โมง 8.00 น. 9.00 น. 10.00 น. ครูใหน้ ักเรียนช่วยกันนบั ระยะเวลาเวลา จาก 8.00 น. ถึง 9.00 น. เปน็ ระยะเวลา 1 ชว่ั โมง และ จาก 9.00 น. ถงึ 10.00 น. เปน็ ระยะเวลา 1 ชว่ั โมง ดงั นน้ั จาก 8.00 น. ถงึ 10.00 น. เปน็ ระยะเวลา 2 ชัว่ โมง ครใู ห้นกั เรียนสงั เกตวา่ เวลา 8.00 น. 9.00 น. 10.00 น. เปน็ เวลาทแี่ สดงนาทีเทา่ กนั ถ้าเป็นเวลาอนื่ ท่ีแสดงนาทเี ทา่ กนั เหมอื นลกั ษณะนี้ จะสามารถนบั ระยะเวลาเปน็ ชวั่ โมงไดอ้ ยา่ งไร จากนน้ั ครตู ดิ บตั รภาพแสดงเวลา 9.30 น. และ 10.30 แลว้ ถามนกั เรยี นวา่ จาก 9.30 น. ถงึ 10.30 น. เปน็ ระยะเวลากช่ี ว่ั โมง ครตู ดิ บตั รภาพแสดงระยะเวลาโดยนบั จากเวลาเรม่ิ ตน้ 9.30 น. ถงึ 10.00 น. ครูถามวา่ ไดร้ ะยะเวลาเทา่ ใด (เปน็ ระยะเวลา 30 นาที) ครูติดบตั รภาพแสดงระยะเวลาโดยนับจาก เวลา 10.00 น. ถึงเวลาสิน้ สุด 10.30 น. ครูถามวา่ ไดร้ ะยะเวลาเท่าใด (เปน็ ระยะเวลา 30 นาที) ครูและนักเรยี นรว่ มกนั สรุปจะเห็นได้วา่ จาก 9.30 น. ถึง 10.00 น. เปน็ ระยะเวลา 30 นาที และ จาก 10.00 น. ถึง 10.30 น. เปน็ ระยะเวลา 30 นาที ครูแสดงเส้นจ�ำ นวนการนบั เวลาทลี ะ 30 นาที ตามหนงั สือเรยี นหน้า 101 ดังน้นั จาก 9.30 น. ถึง 10.30 น. เปน็ ระยะเวลา 30 + 30 = 60 นาที หรือ 1 ชว่ั โมง ครูลากเสน้ บนเสน้ จำ�นวนแสดงการนับเวลาทลี ะ 1 ชัว่ โมงตามหนงั สือเรยี นหนา้ 101 พร้อมท้ังใหน้ กั เรยี นร่วมกันสังเกตว่าจาก 9.30 น. ถงึ 10.30 น. เวลาเป็นนาทีเท่ากัน ครถู ามนกั เรียนวา่ จาก 9.30 น. ถงึ 11.30 น. เปน็ ระยะเวลากช่ี ่วั โมง ครใู หน้ กั เรียนใชข้ ้อสงั เกตทวี่ ่า เวลาเป็นนาทเี ทา่ กันสามารถนบั ระยะเวลาเปน็ ชว่ั โมงได้ดงั น้ี | 101สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มอื ครูรายวชิ าพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 3 | เวลา ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 3 เลม่ 1 1 ช่ัวโมง 1 ชวั่ โมง 9.30 น. 10.30 น. 11.30 น. ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั นบั เวลา จาก 9.30 น. ถงึ 10.30 น. เปน็ ระยะเวลา 1 ชว่ั โมง และจาก 10.30 น. ถงึ 11.30 น. เป็นระยะเวลา 1 ชวั่ โมง ดงั น้นั จาก 9.30 น. ถึง 11.30 น. เป็นระยะเวลา 2 ชวั่ โมง ครูให้นกั เรยี นสงั เกตว่าเวลา 9.30 น. 10.30 น. 11.30 น. เปน็ เวลาทแี่ สดงนาทีเท่ากนั 2. ครตู ดิ บตั รภาพนาฬกิ าแสดงเวลา 12.45 น. 13.00 น. และ 13.45 น. หนงั สอื เรียนรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 บทที่ 3 | เวลา ตามหนังสือเรียนหน้า 102 ครูถามนกั เรยี นวา่ จาก 12.45 น. ถึง 13.45 น. เปน็ ระยะเวลากชี่ ว่ั โมง จาก 12.45 น. ถึง 13.00 น. ไดร้ ะยะเวลาเทา่ ใด 11 1211112111 12 11 1211112 111 1211112111 12 11 1211112 111 1211112111 12 11 1211112 1 (ไดร้ ะยะเวลา 15 นาท)ี จากเวลา 13.00 น. 10 10 102 120 102 120 120 102 120 102 120 120 102 120 102 2 2 ถึงเวลา 13.45 น. ได้ระยะเวลาเทา่ ใด 9 9 9 3 93 9 3 9 3 93 9 3 93 9 3 9 3 93 9 3 93 9 3 3 3 (ได้ระยะเวลา 45 นาท)ี ครูและนกั เรียนร่วมกัน 8 8 84 48 84 84 48 84 48 84 48 48 84 48 84 4 4 สรปุ วา่ จาก 12.45 น. ถงึ 13.00 น. ไดร้ ะยะเวลา 7 6 7 5 6 75 6 75 67 5 6 75 6 7 5 6 75 6 75 67 5 6 75 6 7 5 6 75 6 75 67 5 6 5 จาก 12.45 น. ถึง 13.00 น. จาก 13.00 น. ถึง 13.45 น. เป็นระยะเวลา 15 นาที เป็นระยะเวลา 45 นาที ดังน้ัน จาก 12.45 น. ถงึ 13.45 น. เปน็ ระยะเวลา 15 + 45 = 60 นาที หรือ 1 ชั่วโมง 1 ชัว่ โมง สังเกต 12.45 น. และ 13.45 น. เวลาเปน็ นาทเี ท่ากนั 15 นาที 45 นาที 15 นาที และจาก 13.00 น. ถงึ 13.45 น. 1 2.45 น. 13.00 น. 13.45 น. ไดร้ ะยะเวลา 45 นาที ครแู สดงเวลาบนเสน้ จ�ำ นวน ลงุ เร่ิมทาำ สวน 7.23 น. ทาำ สวนเสรจ็ 10.23 น. ตามหนังสอื เรยี นหน้า 102 ดังนั้นจาก 12.45 น. ลงุ ใช้เวลาทำาสวนนานเทา่ ไร ถงึ 13.45 น. ใชเ้ วลาทง้ั หมด 15 + 45 = 60 นาที สงั เกต 7.23 น. และ 10.23 น. เวลาเป็นนาทเี ทา่ กัน 1 ชัว่ โมง 1 ชัว่ โมง 1 ช่ัวโมง หรือ 1 ช่วั โมง ครลู ากเสน้ บนเสน้ จำ�นวน 7.23 น. 8.23 น. 9.23 น. 10.23 น. แสดงการนบั เวลาทลี ะ 1 ชว่ั โมง ตามหนงั สอื เรยี น ลุงใชเ้ วลาทาำ สวน 3 ชัว่ โมง หน้า 102 พร้อมทงั้ ใหน้ ักเรียนรว่ มกนั สังเกตวา่ จาก 15.10 น. ถงึ 19.10 น. เป็นระยะเวลาก่ีชั่วโมง 4 ชวั่ โมง จาก 12.45 น. ถงึ 13.45 น. เวลาเปน็ นาทเี ทา่ กนั 102 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี แต่ถ้านักเรียนสามารถนับระยะเวลาเป็นชัว่ โมง ได้แล้ว ครอู าจให้นักเรียนสงั เกตว่า เนอื่ งจาก 12.45 น. และ 13.45 น. เวลาเปน็ นาทเี ท่ากนั ดงั น้นั สามารถนบั ระยะเวลาเป็นช่ัวโมงตามตวั อยา่ งหน้า 102 ดงั นี้ 1 ชัว่ โมง 12.45 น. 13.45 น. 102 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | เวลา ค่มู อื ครูรายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เล่ม 1 ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั นบั เวลา จาก 12.45 น. ถงึ 13.45 น. ไดร้ ะยะเวลา 1 ชว่ั โมง ครถู ามนกั เรยี นวา่ จาก 12.45 น. ถึง 15.45 น. ไดร้ ะยะเวลากช่ี ่วั โมง นกั เรยี นควรตอบได้ว่า ไดร้ ะยะเวลา 3 ช่ัวโมง ครูใหน้ ักเรยี นสงั เกตว่าเม่ือเวลาเป็นนาทีเท่ากันจะสามารถแสดงการนบั เวลาทลี ะ 1 ชัว่ โมง บนเส้นจ�ำ นวนได้ ครูยกตวั อย่างสถานการณ์อื่น เช่น ลงุ เรม่ิ ทำ�สวน 7.23 น. ท�ำ สวนเสรจ็ 10.23 น. ลงุ ใช้เวลาทำ�สวนนานเทา่ ไร ครถู ามนกั เรยี นว่า ลุงเรม่ิ ทำ�สวนเวลาใด (7 นาฬกิ า 23 นาที) ลงุ ท�ำ สวน เสร็จเวลาใด (10 นาฬิกา 23 นาที) นักเรยี นสังเกตเหน็ อะไรจากเวลาเริ่มต้นและเวลาส้นิ สดุ (เวลาเปน็ นาทีเทา่ กนั ) ครูและนักเรียนรว่ มกนั หาระยะเวลาโดยใช้เสน้ จ�ำ นวนแสดงการนบั เวลา หนงั สือเรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 บทท่ี 3 | เวลา ทีละ 1 ชัว่ โมงตามหนังสอื เรยี นหนา้ 102 พอ่ เรม่ิ ออกเดนิ ทาง 22.00 น. ถึงปลายทาง 2.00 น. จะไดว้ า่ ลงุ ใชเ้ วลาท�ำ สวน 3 ชว่ั โมง ครใู หน้ กั เรยี น พ่อใชเ้ วลาเดินทางกีช่ ่วั โมง หาระยะเวลาจาก 15.10 น. ถึง 19.10 น. 1 ชวั่ โมง 1 ชัว่ โมง 1 ชั่วโมง 1 ชวั่ โมง เปน็ ระยะเวลากชี่ ั่วโมง ครูและนักเรียนร่วมกนั 22.00 น. 23.00 น. 24.00 น. 1.00 น. 2.00 น. ตรวจสอบความถกู ต้อง หรือ 0.00 น. พ่อใชเ้ วลาเดนิ ทาง 4 ชว่ั โมง 3. ครยู กตวั อยา่ งสถานการณ์ เช่น คนงานเร่มิ ทำางาน 23.30 น. เลิกงาน 7.30 น. คนงานใช้เวลาทาำ งานก่ชี ัว่ โมง พ่อเร่มิ ออกเดินทาง 22.00 น. ถงึ ปลายทาง 1 ชัว่ โมง 1 ชั่วโมง 1 ชั่วโมง 1 ช่ัวโมง 1 ช่ัวโมง 1 ชวั่ โมง 1 ชวั่ โมง 1 ชัว่ โมง 2.00 น. พอ่ ใช้เวลาเดินทางกีช่ ั่วโมง ครถู าม 23.30 น. 0.30 น. 1.30 น. 2.30 น. 3.30 น. 4.30 น. 5.30 น. 6.30 น. 7.30 น. นกั เรียนว่าพ่อเร่มิ เดนิ ทางเวลาใด (22 นาฬกิ า) คนงานใช้เวลาทาำ งาน 8 ชว่ั โมง พอ่ เดินทางถึงปลายทางเวลาใด (2 นาฬกิ า) บอกระยะเวลาท่ใี ช้ในการทาำ กจิ กรรม นักเรียนสงั เกตเห็นอะไรจากเวลาเรม่ิ ตน้ และ เวลาส้ินสุด (เวลาเป็นนาทีเท่ากนั ) ครูและ กิจกรรม เวลาเริม่ กจิ กรรม เวลาสนิ้ สดุ กิจกรรม ระยะเวลา นกั เรยี นรว่ มกนั หาระยะเวลาโดยใชเ้ สน้ จำ�นวน 1 ใบบัวเท่ยี วสวนสนุก 2 พอ่ ทาำ งาน 10.00 น. 15.00 น. 5 ชั่วโมง 3 ลุงเดินทางกลบั บา้ น 4 แม่นัง่ รถไฟไปต่างจงั หวัด 13.30 น. 21.30 น. 8 ช่วั โมง 22.00 น. 4.00 น. 6 ชัว่ โมง 19.55 น. 6.55 น. 11 ช่วั โมง แสดงการนบั เวลาทลี ะ 1 ชว่ั โมงตามหนงั สอื เรยี น | 103สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หนา้ 103 ดงั น้ี 1 ชั่วโมง 1 ช่วั โมง 1 ชว่ั โมง 1 ช่วั โมง 22.00 น. 23.00 น. 24.00 น. 1.00 น. 2.00 น. หรอื 0.00 น. จากรปู ครใู ห้นกั เรยี นชว่ ยกนั นับระยะเวลาทลี ะ 1 ชว่ั โมง ดงั น้ี จาก 22.00 น. ถงึ 23.00 น. เป็นเวลา 1 ช่วั โมง จาก 23.00 น. ถงึ 24.00 น. หรือ 0.00 น. เปน็ เวลา 1 ชัว่ โมง | 103สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ อื ครูรายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 3 | เวลา ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 3 เล่ม 1 จาก 24.00 หรือ 0.00 น. ถงึ 1.00 น. เปน็ เวลา 1 ชวั่ โมง จาก 1.00 น. ถงึ 2.00 น. เปน็ เวลา 1 ช่วั โมง จะได้ จาก 22.00 น. ถงึ 2.00 น. เปน็ เวลาท้ังหมด 4 ชว่ั โมง ดงั นน้ั พ่อใช้เวลาเดินทาง 4 ช่วั โมง ครยู กตัวอย่างสถานการณ์อื่นเพ่ิมเตมิ เช่น คนงานเรม่ิ ทำ�งาน 23.30 น. เลกิ งาน 7.30 น. คนงาน ใชเ้ วลาท�ำ งานกช่ี ว่ั โมง ครถู ามนกั เรยี นว่าเวลาเร่ิมต้นเวลาใด (23 นาฬิกา 30 นาท)ี เวลาสิน้ สดุ เวลาใด (7 นาฬกิ า 30 นาที) นักเรยี นสังเกตเหน็ อะไรจากเวลาเรม่ิ ต้นและเวลาสน้ิ สดุ (เวลาเปน็ นาที เทา่ กนั ) ครแู ละนักเรียนร่วมกนั หาระยะเวลาโดยใชเ้ สน้ จ�ำ นวนแสดงการนบั เวลาทลี ะ 1 ช่ัวโมง ตามหนงั สอื เรียนหนา้ 103 จะได้ว่า คนงานใชเ้ วลาท�ำ งาน 8 ช่ัวโมง จากนั้นครใู หน้ ักเรียนจบั คู่ ชว่ ยกนั หาระยะเวลาทใ่ี ช้ในการทำ�กิจกรรมในกรอบท้ายหนงั สือเรียนหน้า 103 ครูและนกั เรียน รว่ มกันตรวจสอบความถูกตอ้ ง การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนังสอื เรียนรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร ์ ป.3 เวลาเริม่ กจิ กรรม เวลาสิน้ สุดกิจกรรม ระยะเวลา บทท่ ี 3 | เวลา 14.00 น. 4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรียน 6.15 น. 20.00 น. 6 ชั่วโมง โดยให้นักเรยี นบอกระยะเวลาท่ีใชใ้ นการ ตรวจสอบความเข้าใจ 21.25 น. ทำ�กจิ กรรมเม่อื ก�ำ หนดเวลาเรมิ่ กิจกรรมและ 11.15 น. 5 ช่วั โมง เวลาสนิ้ สดุ กิจกรรมตามหนงั สือเรียนหนา้ 104 บอกระยะเวลาท่ีใช้ในการทาำ กจิ กรรม เป็นรายบคุ คล ครเู นน้ ย�้ำ ว่า การบอกระยะเวลา 1.25 น. 4 ชว่ั โมง เป็นชั่วโมงเมื่อเวลาเริม่ ต้นและเวลาสนิ้ สุด กจิ กรรม เปน็ เวลาทีม่ ีนาทีเท่ากัน สามารถบอกระยะเวลา 1 ลงุ ขายของทีต่ ลาด ไดจ้ ากการนับจำ�นวนชัว่ โมงบนเสน้ จ�ำ นวนหรอื 2 แมท่ าำ งานบ้าน การนบั ต่อโดยเรมิ่ นบั จากเวลาเรมิ่ ต้นจนถึง 3 พอ่ ไปส่งของท่ตี ลาด เวลาสน้ิ สุด ครูและนกั เรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบ ความถกู ตอ้ ง จากนน้ั ครูและนักเรียนร่วมกนั ส่ิงทไี่ ด้เรยี นรู้ สรุปส่งิ ที่ไดเ้ รียนรู้ การบอกระยะเวลาอาจบอกเป็นชว่ั โมง โดยนบั จากเวลาเร่ิมตน้ จนถงึ เวลาสิ้นสดุ สงิ่ ทไี่ ด้เรียนรู้ แบบฝกึ หดั 3.3 104 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี การบอกระยะเวลาอาจบอกเป็นชว่ั โมง โดยนับจากเวลาเรม่ิ ต้นจนถงึ เวลาส้ินสดุ จากนั้นใหน้ กั เรยี นทำ�แบบฝกึ หดั 3.3 หน้า 72 - 73 104 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 3 | เวลา คู่มือครรู ายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 3 เลม่ 1 3.4 การบอกระยะเวลาเป็นช่วั โมงและนาที (2) (1 ชั่วโมง) จดุ ประสงค์ บอกระยะเวลาเป็นนาที เม่ือกำ�หนดเวลาเริ่มตน้ และเวลาส้นิ สุดกิจกรรม ส่ือการเรยี นรู้ หนังสอื เรยี นรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 บทท ่ี 3 | เวลา − นาฬกิ าจริง นาฬกิ าจ�ำ ลอง หรือ 3.4 การบอกระยะเวลาเปน็ ชว่ั โมงและนาท ี (2) ส่ือดจิ ทิ ลั นาฬิกา พฒั นาความรู้ − บตั รภาพนาฬกิ าทแ่ี รเงาแสดงระยะเวลา ต้นกลา้ ป่นั จกั รยาน 5 55 แนวการจดั การเรยี นรู้ 11 1121 11121 112 1 48 44781404718110112110111212112 110 10 10 10 10 10 2 2 2 47 2 2 9 99 3 33 46 446594465 9 8 88 4 44 45 9 3 3153 15 15 7 67 576 56 5 8 88 4 44 40 40 470 67 576 56 250 20 20 35 35 3305 302350 25 25 เริม่ ปั่น 17.00 น. ป่ันเสร็จ 17.48 น. การพฒั นาความรู้ จาก 17.00 น. ถึง 17.48 น. 48 นาที เข็มยาวเคลือ่ นทีไ่ ป 48 ชอ่ งเลก็ ใชเ้ วลา 48 นาที 1. การสอนบอกระยะเวลาในชัว่ โมงน้ี ดังน้ัน ต้นกลา้ ใช้เวลาป่นั จกั รยาน 48 นาที 17.00 น. 17.48 น. เป็นการสอนบอกระยะเวลาเปน็ นาที ครูควร แมอ่ บขนม 11 1211 11112 112 1 26 22156021251611021110111122 112 1 2 เรม่ิ สอนจากเวลาที่เข็มยาวชี้ทต่ี วั เลข 12 กอ่ น 10 10 10 2 2 2 25 2 เช่น ตัวอย่างสถานการณใ์ นหนงั สือเรยี นหนา้ 9 99 3 33 8 88 4 44 20 209 20 9 9 3 3 3 8 88 4 44 7 67 576 65 5 15 15 715 67 576 65 5 10 10510 5 5 เร่ิมอบ 9.25 น. อบเสรจ็ 9.51 น. 105 ตน้ กลา้ เร่มิ ปน่ั จกั รยานเวลา 17.00 น. จาก 9.25 น. ไปถึง 9.51 น. 26 นาที ป่ันเสร็จเวลา 17.48 น. ครถู ามนักเรียนวา่ เข็มยาวเคล่ือนทไ่ี ป 26 ชอ่ งเลก็ ใชเ้ วลา 26 นาที ดงั นั้น แม่อบขนมใช้เวลา 26 นาที 9.25 น. 9.51 น. ตน้ กลา้ ใชเ้ วลาป่นั จักรยานก่นี าที ครูให้นกั เรยี น | 105สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ออกมาหมนุ เขม็ สน้ั และเขม็ ยาวบนหนา้ ปดั นาฬกิ า แสดงเวลาทต่ี น้ กล้าเริ่มปัน่ จักรยาน แลว้ ถามเพ่อื นในห้องวา่ ตน้ กล้าเรมิ่ ป่นั จกั รยานเวลาใด (17 นาฬกิ า) แลว้ ใหห้ มนุ เข็มสน้ั และเข็มยาว บนหนา้ ปัดนาฬกิ าเคลือ่ นทไี่ ปทีละชอ่ งใหญ่ พรอ้ มกับถามนกั เรยี นทุกครั้งทีห่ มุนเขม็ ยาวผา่ นไป แตล่ ะชอ่ งวา่ เวลาผา่ นไปกนี่ าทแี ล้ว จนถึงเวลา 17.45 น. จากน้นั ให้หมุนเขม็ ยาวไปทลี ะชอ่ งเล็ก พร้อมถามนกั เรยี นว่า เวลาผา่ นไปกี่นาทีแล้วโดยให้นับตอ่ จาก 45 นาที จนครบ 48 นาที ครถู ามนกั เรยี นวา่ 17.00 น. ถงึ 17.48 น. ใชเ้ วลากน่ี าที (48 นาท)ี ดงั นน้ั ตน้ กลา้ ใชเ้ วลาปน่ั จกั รยาน 48 นาที จากนั้นครอู ธบิ ายโดยการตดิ บตั รภาพแสดงระยะเวลาโดยการนบั ทีละ 5 นาที และ 1 นาที จากเวลาเร่มิ ต้น 17.00 น. ถึงเวลาส้ินสุด 17.48 น. ตามหนงั สอื เรียนหนา้ 105 ครถู ามนกั เรียนว่า เข็มยาวเคลื่อนที่ไปก่ชี อ่ งเลก็ (48 ชอ่ งเล็ก) ครถู ามนักเรยี นวา่ ใช้ระยะเวลาเท่าใด (48 นาท)ี ครแู สดงการหาระยะเวลาโดยใช้เส้นจำ�นวนตามหนังสอื เรียนหนา้ 105 ครยู กตวั อยา่ งสถานการณ์ อน่ื ทบ่ี อกเวลาเรม่ิ ตน้ โดยเขม็ ยาวไมไ่ ดช้ ท้ี ต่ี วั เลข 12 แตต่ วั เลขแสดงเวลาเปน็ นาฬกิ าเปน็ ตวั เลขเดยี วกนั เช่น แมเ่ รม่ิ อบขนม 9.25 น. อบเสร็จ 9.51 น. แมอ่ บขนมใช้เวลาก่นี าที ครูถามนักเรยี นว่า แม่เริ่มอบขนมเวลาใด (9 นาฬิกา 25 นาที) และแม่อบขนมเสรจ็ เวลาใด (9 นาฬกิ า 51 นาท)ี | 105สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มอื ครูรายวิชาพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 3 | เวลา ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 3 เลม่ 1 จากน้นั ครใู ห้นกั เรยี นออกมาหมุนเข็มยาวแล้วนบั เวลาวา่ เขม็ ยาวเคล่อื นท่ีไปกชี่ ่องใหญ่ และ กช่ี ่องเลก็ (5 ช่องใหญ่ กับ 1 ชอ่ งเล็ก) ครูถามนักเรียนวา่ เปน็ ระยะเวลากี่นาที (25 นาที กบั 1 นาที เปน็ ระยะเวลา 26 นาท)ี ครอู ธบิ ายเพม่ิ เตมิ โดยการตดิ บตั รภาพแสดงระยะเวลาโดยการนบั ทลี ะ 5 นาที และ 1 นาที จากเวลาเรม่ิ ตน้ 9.25 น. ถงึ เวลาสน้ิ สดุ 9.51 น. ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 105 ครถู ามนกั เรยี นวา่ เขม็ ยาวเคลอื่ นท่ีไปก่ีชอ่ งเลก็ (26 ชอ่ งเล็ก) ครถู ามนักเรียนว่าใชร้ ะยะเวลาเท่าใด (26 นาที) ดังนน้ั แม่อบขนมใชเ้ วลา 26 นาที ครแู สดงการหาระยะเวลาโดยใชเ้ ส้นจ�ำ นวนตามหนังสอื เรียน หน้า 105 ครอู ธบิ ายเพมิ่ เติมว่า เน่อื งจากเวลาท่ีแสดงเปน็ นาฬกิ าเทา่ กันแตเ่ วลาทีแ่ สดงนาทีต่างกัน การนับชอ่ งเวลาอาจท�ำ ไดโ้ ดยใชก้ ารลบ โดยน�ำ นาทีทเ่ี ป็นเวลาส้นิ สดุ ลบดว้ ยนาทที เี่ ปน็ เวลาเรม่ิ ต้น ในทน่ี จ้ี ะได้ 51 − 25 = 26 นาที ครยู กตวั อยา่ งสถานการณเ์ พม่ิ เตมิ เชน่ ขนุ เรม่ิ ปลกู ตน้ ไม้ 16.25 น. ปลูกเสร็จ 16.52 น. ขนุ ใช้ระยะเวลาปลูกตน้ ไม้กนี่ าที ครใู ห้นกั เรยี นชว่ ยกันหาระยะเวลา โดยใช้การนบั ตอ่ หรอื อาจใชก้ ารลบ ดังน้ี 52 − 25 = 27 นาที ดงั นั้นขนุ ใชเ้ วลาปลกู ตน้ ไม้ 27 นาที 2. เมื่อเวลาเริม่ ต้นกบั เวลาสิน้ สดุ แสดงตัวเลขเปน็ นาฬกิ าตา่ งกนั ในการสอนการนับระยะเวลา เป็นนาทจี ะนำ�จำ�นวนเวลาที่เปน็ นาทมี าลบกันเลยไม่ได้ ครตู อ้ งสอนให้นับจำ�นวนนาที จากเวลา เรม่ิ ต้นไปถงึ เวลาท่ีเข็มยาวช้ที ี่ตัวเลข 12 ก่อนแล้ว จึงนำ�ไปบวกกบั จ�ำ นวนเวลาทเี่ ข็มยาวเคลื่อนทจ่ี าก ตวั เลข 12 ไปจนถงึ เวลาส้นิ สุด เชน่ ตัวอย่างสถานการณ์ตามหนงั สอื เรียนหน้า 106 แกว้ ตา เริ่มท�ำ การบ้าน 13.45 น. ท�ำ การบา้ นเสร็จ 14.07 น. แกว้ ตาใชเ้ วลาทำ�การบ้านนานเทา่ ไร ครตู ดิ บตั รภาพแสดงเวลา 13.45 น. และบตั รภาพ แสดงระยะเวลาจาก 13.45 น. ถงึ 14.00 น. ครถู าม หนงั สือเรยี นรายวิชาพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร ์ ป.3 นักเรียนวา่ จาก 13.45 น. ถงึ 14.00 น. ใชเ้ วลา บทที่ 3 | เวลา ก่ีนาที (15 นาท)ี ครอู าจอธบิ ายโดยใชก้ ารนับ แก้วตาเร่มิ ทำาการบา้ น 13.45 น. ทาำ การบา้ นเสรจ็ 14.07 น. ตอ่ จากเวลา 13.45 น. ไปทลี ะ 1 ช่องใหญ่ หรือ แก้วตาใชเ้ วลาทาำ การบา้ นนานเทา่ ไร ทีละ 5 นาที จนถงึ 14.00 น. หรอื อาจใช้การลบ 14.00 น. หมายถึง 13 นาฬิกา กบั 60 นาที 15 15 15 15 15 77 7 77 เพราะเวลาแสดงเป็น 13 นาฬิกาเท่ากนั แลว้ 11 12 11 12 111 12111 1121 112111 12 11 12 111 12111 1121 112111 12 11 12 111 12111 1121 112 1 10 10 210 210 102 102 120 210 210 102 102 120 210 210 102 2 2 99 93 93 9 3 9 3 93 93 93 9 3 9 3 93 93 93 9 3 3 3 8 8 48 48 8 4 8 4 48 48 48 8 4 8 4 48 48 48 8 4 4 4 7 6 75 6 75 6 7 5 67 56 75 6 75 6 75 6 7 5 67 56 75 6 75 6 75 6 7 5 67 56 5 จาก 13.45 น. ถงึ 14.00 น. จาก 14.00 น. ถงึ 14.07 น. เป็นระยะเวลา 15 นาที เป็นระยะเวลา 7 นาที 15 นาที 7 นาที จึงสามารถน�ำ 60 ลบดว้ ย 45 ได้ 15 นาที 13.45 น. 14.00 น. 14.07 น. เม่อื ได้ 15 นาทแี ล้ว นำ�มาบวกกบั จ�ำ นวนนาที จาก 13.45 น. ถึง 14.07 น. เป็นระยะเวลา 15 + 7 = 22 นาที ที่เขม็ ยาวชจี้ ากตวั เลข 12 ไป 7 ชอ่ งเล็ก ได้ ดงั นน้ั แก้วตาใชเ้ วลาทำาการบ้าน 22 นาที 15 + 7 = 22 นาที จะไดจ้ าก 13.45 น. ถึง 14.07 น. เปน็ ระยะเวลาเทา่ ใด (ระยะเวลา ใบบวั ใช้เวลาพบั กระดาษนานเทา่ ไร 22 นาท)ี ดังนั้นแก้วตาใชเ้ วลาท�ำ การบา้ น 22 นาที ครูอธบิ ายเพิม่ เติมโดยการตดิ ภาพแสดง 25 นาที 19 นาที ระยะเวลาจาก 13.45 น. ถงึ เวลาสิ้นสุด 14.07 น. โดยใชเ้ ส้นจำ�นวนดงั นี้ 2 0.35 น. 21.00 น. 21.19 น. เร่ิมพบั พบั เสร็จ จาก 20.35 น. ถงึ 21.00 น. จาก 21.00 น. ถงึ 21.19 น. เปน็ ระยะเวลา 25 นาที เปน็ ระยะเวลา 19 นาที จาก 20.35 น. ถึง 21.19 น. เปน็ ระยะเวลา 25 + 19 = 44 นาที ดังนน้ั ใบบวั ใช้เวลาพบั กระดาษ 44 นาที 106 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 106 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี