ครูพักลักจำ คำคมคารมปราชญ์

หนังสิวคอบถรแทั หนังสือดี มืค่า หาไว้อ่าน เหมือนอาจารย์ แจ้งสอน ตอนสงลัย การอ้าง มืหลักฐาน อย่างมั่นใจ เรามืไว้ เปิดทาง สร้างป้ญญา เมธี อันซนเชื่อ ขาดมิตร ปรีขาฉลาด แม้สิ้นญาติ มิ่งสมร มิตรแท้ดี ไม่มื อนาท่ร เป็นเพื่อนนอน , นั่นคือ หนังสือเอย แม้อ่านวัน ละนิด เป็นกิจวัตร มืค่ากว่า สมบต มหาศาล ถึงลาภยศ ก็ยังหมด ไปตามกาล แต่ความร้ อยู่นาน ผลาญไม่ลง หนังสือดี คือมิตร ผู้ซอลัตย์ ช่วยขจัด ความโศก โลกหมองศรี ร อิ่มเอม เปรมฤดี ชุ มืหนังสือ คือมิตรใจ ริ ชีวิตนี้ 0 ร

สืกษาดี สืกษาดี สร้างชีวิต คิดก้าวหน้า ศกษาด มีทาง มีจิต เลื่องลือชา ศึกษาดี ศึกษาดี มีซื่อ ค่าชองคน มีตรา แม่แน่วใCเสกษา จะศึกษา วิชาใด ต้องใจหมั่น มุ่งฝ่าฟิน อุปสรรค อันหนักแน่น จากดินแดน ต้องพลัดพราก จากถิ่น ทนตรากตรำ การศึกษา ทนคับแค้น ทนสำบาก ไม่มีตํ่า เมื่อสำเร็จ เสร็จสิ้น เป็นประจำ ผลจะพา เราดี วิชาเอย ลาภแลยศ ปรากฏ จะเลิศลํ้า เพราะศึกษา

ไK' t . t .f t^ A A , ■: i\\ร . \\- •'ชุ;'---ร^> <> ร'๘ชุ:---';ชุ> v- -3- ■:ชุ;--<'ชุโ\"' -:> ■':ชุ-;---^-ชุโ-' V <.ร^\" <> c^}^-'tjri> 0 ''.:ชุ^--=;^ I'll •■ /ii ■ iii f' A 4A ■ 'A ■ 4■■ A ' ■'4A ■ โอ้ชีวิต ชธถครู นี้แสนยาก ดูลำ บาก เป็นครู เซ่นอกฉัน ต้องนำไป ไม่เคยเห็น มีรื่นรมย์ ให้เขาดี แม้ขื่นขม ต้องเก็บไว้ ใจผู้นำ ทั้งเข้าสาย ม่ายเที่ยง ไม่เลี่ยงหลง อีกคํ่าพลบ ใฝ่ใจ ไม่มีขำ ก็หวังดี มีอยู่ ผู้ทรงธรรม ใจผู้นำ ไต้ทุกข์ แต่สุขใคร วิซาโลก วิชาโลก ไม่รู้จบ เพราะพิภพ เรียนเท่าไร ลึกไพศาล วิซาธรรม ย่อมพบพาน กลมกว้างใหญ่ จนขำนาญ เรียนและทำ สบสขเอย จุดจบ s f.' . ไ!'. .if. .ช. .ช., -t- ■■-t- •■1r. '\"'ช^ 'โชุโ*''42> <> <3^— o <> <■* <:• โ^ o ■4 4 4 '4' 4 4' '4' '4

■^, ^ ^ ^ ^^^ ^^ -^ ♦ <* >> ♦ '^ ^ '^ \"?■ ^ '^ กลปะกับป็วิถ อันฃาติใดไร้ช่างชำนาญศิลป๋ เหมือนนารินไร้!ฉมบรรโลมสง่า ใครใครเห็นไม่เป็นที่จำเริญตา เขขาาจจะะพพาากกัันนเเยย้้ยยใใหห้้ออัับบออาายย ศิลปกรรมนำใจให้สร่างโศก ช่วยบรรเทาทุกข์ในโลกให้เหือดหาย จำ เริญตาพาใจให้สบาย อีกร่างกายก็จะพลอยสุฃสราญ ฯ แก่นสำกัญ * ความดีนั้นไม่ตายถ่ายให้ศิษย์ ครั้นชีวิตศิษย์มลายหายไปไหน กลายเป็นแก่นกิจการงานทั่วไป ประเทศไทยเทื่!องฟูเพราะครูเอย iii i . ..i .. V ^ V .^. .ร \"If'., ^

ชานาจการศกษา อันอำนาจใดใดในโลกนี้ ไม่เห็นมีเปรียบปานการศึกษา สร้างคนหาค่ามิได้ในโลกา ขึ้นจากผู้ที่หาค่าไม่มี วชาคัออาวุธ อันความคิดวิทยาเหมีอนอาวุธ ประเสริฐสุดซ่อนใส่เสียในฝืก สงวนคมสมนึกใครฮึกฮัก จึงค่อยซักเชือดฟ้นให้บรรลัย <^uyts''3^ เร่งเรียนให้เร่งรู้ คถิบัรั g หนึ่งฟิงอย่าฟ้งดาย ทั้งสี่องค์ประมาณหมาย ให้ตั้งจิตกำหนดจำ ร หนึงให้อุตสาหะ เอาจิตคิดพินิจคำ

หนึ่งห้ามอย่าเอื้อนอำ ฉงนใดให้เร่งถาม หนึ่งให้พินิจคิด ลิขิตข้อสุขุมความ พร้อมองค์จึงทรงนาม ว่าศิษย์แห้ที่ศึกษา คำ นมัสการครูอาจารบ ข้าขอนอบน้อมคุณ แก่ท่านครูผู้อารี กรุณาและปรานี อุตส่าห์สอนทุกทุกวัน ay VI I Vp ส่วนของครูสอนทั้งนั้น เนื้อความทุกสิ่งสรรพ์ ดีซั่วขึ๋ให้ซัดเจน จิตมากด้วยเอ็นดู อยากให้รู้เหมือนแกล้งเกณฑ์ รักใม่ลำเอียงเอน หวังให้แหลมฉลาดค์ม เดิมมืดไม่รู้แน่ เหมือนเข้าถํ้าเที่ยวคลำงม สงสัยและเซอะซม กสับสว่างแลเห็นจริง คุณส่วนนื้ควรใหว้ ยกขึ้นไว้ในที่ยิ่ง เพราะเราพึ่งท่านจริง จึงได้รู้วิขาชาญ ฯ

if s แ\" i\" if . t. A f A s V ' A s '\" ' ^. 'Ij. ' '|v s 'ill s 'J% 'Ma •' k บวชาอม่กับตัว มีวิซาความรู้อยู่กับตัว ย่อมรู้ทั้วคอตรงไม่สงสัย เยื่อตาดีไตัเห็นทั้งใกล้ไกล ย่อมแจ้งใจประจักษ์ทำกรรมวิธี '■\\se^ จงรักษาหนังสิอ อันหนังสือเล่มนี้มีเจ้าของ เมื่อจับต้องโยนลากกระขากถู ถ้าขาดไปใครเล่าเขาจะด น่าอดสูยามดูเห็นขาดเอย fN0Q/Ti ตั้งตนอดทนอยู่ sนบรศกบา ย่อมไปสู่แดนสุขา ประโยขน่หลั่งไหลมา สมใจอยากที่พากเพียร . i. i(( t- f- # พ w ^ - พ s . พุ <»• C2 4Aร \" <> <i ■^p-> <' V พุ พุ ' M'.

^ ^ ^ ^ ^ ^ ^.. . ^ ^. ■^' ♦ <* *> ♦ <^-^ ♦ <♦ »> ♦ '^ ' ■f. ' '^' '^' ' '^ 'f หนังสิอกือบัรู้ หนังสือคือมิตรเลิศ ย่อมให้เปิดอ่านเรื่อยไป ความคิดที่แจ่มใส ถ่ายทอดมาน่าพิศวง พวกเราท่องเที่ยวทั่ว รู้ดีซั่วทั่งอ้อมตรง กลับใจเลิกใหลหลง เพราะหนังสือสื่อความดี หนังสิอสบี่งกว่าทรัyบิ หนังสือคือสหายเก่าที่ไม่แก่ ทนทานแท้ใหม่คงดำรงมั่น เป็นสิ่งเดียวเห็นเลิศประเสริฐครัน ยิ่งกว่าบรรดาทรัพย์นับว่าดี ร่ ^- >-if: . sif . if- ^-.if < ^ \"f\" ♦ <* »> ♦ ♦ <*' »> ♦ ^ ^\"

ถีงศษบ์รัก สืษย์รัก อย่าทึกทักว่าครูนี้ฃู่เข็ญ ที่ดุด่าเฆี่ยนตีทุกเซ้าเย็น ไม่เคยเว้นแด่ละวันที่ผ่านมา ตีษย์เคยคิดบ้างไหมใจครูนั้น ม่งหมายมั่นปีนศิษย์ให้ก้าวหน้า ไหเก่งการอ่านเขียนเรียนวิชา กิริยาไมให้ต้อยน้อยกว่าใคร ถ้าหากคิษย์เหลวไหลไม่คิดอ่าน ไม่เอางานตีแด่เล่นเป็นไฉน คิษย์ลองคิดดูบ้างเป็นอย่างไร ครูอยากให้ผู้หลงผิดคิดแก้ตัว ถ้าคิษย์ตีครูก็ปลื้มลืมความทุกข์ ครูหมดสุขถ้าศิษย์คิดการชั่ว ครูไม่อยากให้คิษย์ต้องหมองมัว เพราะความกลัวจึงฝากคำรรเป็นกลอน คิษย์รัก จงป็ระจักษ!จครูผู้สั่งสอน เวลานอนนั้าตาตกลงอกครู เมื่อดุด่าเฆี่ยนศิษย์จิตอาวรถ! สุ ฟ้งต้วยตั้งใจ iag คิด ถาม เซบน จิ คิดให้สมเหดุผล 1 ปุ ถามยามฉงน 1 ผิใดคนไหนมี ลิ เขียนจำทำทวน เป็นนักคิกษาควร ครบองค์สี่จึงสมควร ย่อมเลอเลิศประเสริฐเอย

เจริญชฌญา เรียนดีทำให้เจริญวิชา วิชาทำให้เจริญปีญญา ป้ญญาทำให้รู้ประโยชน์ ประโยชน์ที่คนรู้จักแล้วนำสุขมาให้ จำ และจด จำ ขึ้นใจในวิชาดีกว่าจด จำ ไม่หมดจดไว้ดูเป็นครูสอน จดและจำทำวิชาให้ถาวร เปินอาภรณ์เกียรติคุณนกลกาล ขึ้น์ชื่อว่าวิชา บลบองวิชา ควรศึกษาทุกอย่างไป ศึกษาให้เข้าใจ แต่วิชาอย่าพึงใข้ เป็นคุณเครื่องเรีองปีญญา ชีวิตและเวลา ทุกอย่างไปที่ศึกษา จะใช้วิชาใด ทำ ใดต้องใจคน เป็นปีญหาให้จำนน จงใสใจในเหตุผล นั่นคือผลชองวิชา

^ <> >.4 <> .'.1 i, พ. if: f s ■#. -t ' <> 'A A. ' % ■ ■ ' ' ' 4'^ ' 's Jk - กาถานักอ่าน เริ่มเรียนให้เร่งรู้ ทั้งสี่องค์ประมาณหมาย หนึ่งฟิงอย่าฟ้งดาย ให้ตั้งจิตกำหนดจำ หนึ่งให้อุตสาหะ เอาจิตคิดพินิจคำ หนึ่งห้ามอย่าเอื้อนอำ ฉงนใดให้เร่งถาม หนึ่งให้พินิจคิด ลิขิตข้อสุขุมความ พร้อมองค์จึงทรงนาม ว่าคิษย์แท้ที่คิกษา ธชาสรางถัว จงอุตส่าห์เล่าเรียนเพียรคิกษา ใหญ่โตมามีวิฃาพาสร้างสรรค์ จะมียศมีทุกข้สุฃเหล่านั้น ก็รวมกันอยู่ทีมวิชา ¥ if พ พ - . t. . f ■. A.พ ไ!; ^-=ร^ 0 D <i>' พุ;' 4 ฟ้. $ 4 A■ A ■#

♦ <* *> ■^ ♦ <* »> ♦ <<--^ ^^ '^ ^ -^ .^ ศลปวิทบาบังประโบชนเหัสำเร็จไถั วิซาการนานาเรียกว่าศิลป๋ ทั่วทั้งสิ้นมีประโยชนเสตถิผล บุรุษเปลี้ยหากินด้วยศิลป๋ตน ประสบผลเพราะดีดกรวดใช่อวดใคร บนความเขลา การดีกษาพาคนพ้นความเขลา ทุกวัยเล่าเรียนได้ไม่ชัดสน จะพึ่งใครไม่พื่งเท่าพึ่งตน เกิดเป็นคนต้องมีดีเป็นครีตัว ss ISK: อบา!น)บรเรบนรก ถ้าจะเรียนอย่าเพียรไปเรียนรัก อย่าไปพักแล้วเรียนเวียนสับสน ถ้าจะเรียนเร่งเรียนเพียรบันดล เพียรเป็นผลดลวิชาพาสร้างตัว .\"^ it'' ^ ^ it^ ^ ^ ♦ <» ■»> ♦ <» »> ^ ^ ■' ^ ■ ■^ ^^

ครูบู้ไหั ใครกันเพียรสอนเราให้เข้าใจ ใครกันที่พรํ่าสอนเราตอนเรียน ใครนั้นไซร้อุ้มซูคือครูเอย ใครกันอบรมวิซาความรูให้ ใจจถจ่อค่อการเรีบน จงเชื่อพีงอาจารย์ท่านผู้สอน ก่อนเข้านอนดูตำราอย่าไถล ไปโรงเรียนทุกวันอย่างมั่นใจ ดวงฤทัยเฝืาจดจ่อต่อบทเรียน เรีบนใหัจริง จงตั้งใจศึกษาหาความรู้ รีบต่อสู้เพื่อวิชามาทุกหน เรียนให้จริงให้จำซํ้าอดหน ย่อมนำผลให้เกิดเชิดซวงศึ ฯ 1 ร 6 %

อาวุรแriงชญญา สมุดนี้สำคัญมันมีค่า มีราคาเพิ่มปีญญาพาสุขี เป็นอาวุธไว้ฆ่าความอัปรีย์ เป็นบัญขีขีทางถึงความเจริญ แหล่งความ! ห้องสมุดสุดประเสริฐเลิศหรู ให้ความรู้สารพันการสืกษา มีทุกลิงทั้งในชาติและโลกา ล้วนสรรหามาไว้โห้อ่านเอย เถ็กถี ระเบียบดีชนชมนิยมหมาย นักเรียนดีมีธรรมจำเริญศรี จักเชิดฉายชูพงศ์วงศ์ตระกูล ฯ วิชาดีเป็นศรีประคับกาย

. . if. . if.. if . if. if: if. . i.. if . ♦'^-»^ ♦ <■*■■*> ♦ ชรชาใชัไม่หมด อันมีทรพยไซ้อยุ่ยังร้หมด วิชาขดใช้ไปไม่หมดสิ้น จนชีพดับลับล่วงดวงชีวิน วิซช์จึงปลิ้นปลดม้วยลงด้วยเอย นักเรบนถี ขอนักเรียนเพียรขยันหมั่นศึกษา ทุกวิชาที่ครูสอนป้อนใส่หู ตั้งใจเรียนด้วยเคารพนบคุณครู เราเรียนรู้ก็เพราะท่านประทานมา เขียนอ่านท่องต้องทำประจำจิต อักเรืองวิทย์เพรีดพราวรุดก้าวหน้า ถึงคราวสอบเลิศดีมีวิชา งามหรูหราพาใสสุขใจตน ทางกาวหนา ปีสิ่งหนึ่งพีงทำประจำจิต คือควรคิดก้าวหน้าอย่าล้าหลัง *4 ยามเรียนตั้งจิตฟ้งครูรู้มากมาย รั ริ ขยlัy.นอ่านหนังสือคือกำลัง if s i i if. .i .if . if. .i ♦ <* »> ♦ ^

พi s -•'-^ SAf/ % f- ความเคารพนั้นหนาอย่าได้ขาด อีกโอวาทครูเตือนอย่าเลือนหาย ถ้าเรียนจริงเก่งจังทั้งหญิงขาย จักสบายสอบได้เมื่อปลายปี ไม่เหมือนดังพึ่งตนผลทวี พึ่งคนอื่นขื่นใจเป็นบางครั้ง งานเป็นศรีของตนผลจึงตาม พึ่งเขาได้ก็เพราะเราทำดี แน่วแน่เนบรสกษา จะมีใครเข้มแข็งทั้งแรงกล้า ออกเดินหน้าเร็วรี่ไม่มีถอย อุปสรรคสักเท่าใดไม่นิวรณ์ แลสลอนทิวแถวเป็นแนวมา จะต่อสู้ด้านทานให้พาลแพ้ ให้แน่วแน่มโนนิกเพียรศึกษา จะยากเย็นเข็ญใจในกิจจา ไม่ระอาออกปากว่ายากเย็น คนคีมวิชา มีวิขาหากไม่มีดีกำกับ จะตกอับไร้ค่าพาเสียศรี แกงขาดเกลือซูรสก็หมดดี เค็มไม่มีรสก็จืดขืดไปเลย : t y ร ^ . , if, if , , - . .t . ••f -if K ■!> eg ร่^J i o <'5'- ^-? i 'ะ^— -3^ o o <^-4^ - jI 4 4 f '4 -I f 1

กรถนเวง เมื่อว่างกิจคิดแสวงซึ่งความรู้ เราเป็นครูตัวเองเฝืาแกฝน เพียงจดจำกำหนดไว้ในยุบล ปุถุชนเรียนจบได้1ฉนกัน ฯ ไม่เรบนไม่! แม้นไม่เรียนสิงใดคงไม่รู้ ไม่แลดูสิงใดคงไม่เห็น ไม่เพียรทำสิงประสงค์คงไม่เป็น ต้องเคี่ยวเข็ญ'ฝืกไปให้สันทัด แสงสว่างทาง0ญญา แสงสว่างกลางนภาของฟ้ากว้าง แม้สว่างห่างไกลถึงไหนหนา ไม่เสมอเหมือนสว่างทางปีญญา ทุกทิวาคืนคํ่าไม่กำบัง ฯ i ริ i ริ

จถจำ เห็นแล้วจดไว้ทำให้แม่นยำ เหมือนทราบแล้วจำไว้1ด้ทั้งมวล เมื่อหลงลืมไปจักได้สอบสวน คงไม่แปรปรวนจากที่จดลง ธาตุบันร ฉ เอย ฉ ฉลาด อย่าประมาทรีบศึกษาดูธาตุขันธ์ รีบปล่อยวางกามคุณอย่าผัดวัน พรุ่งนีนันก็จะถึงพึงสังวร huniOuim อันวิซารู้ไว้ใช่แบกหาม จะติดตามช่วยแรงทุกแห่งหน หนักเป็นเบาเบาเป็นหายคลายกังวล ที่ร้อนรนก็จะดับระงับไป

s f - .if . is . .if . t. y ^ .i รf :. 1' . ^ <> j—^ o ■;> .^, . • ' •■' /โ ■-. ■ \" ' f'' ■f f A -|, - ft A >'iX A ถีสองชั้น รู้ทางโลกเหมือนอย่างรู้ทางซ้าย ทางขวาหมายรู้ธรรมนำสร้างสรรค์ โลกกับธรรมสำหรับรองรับกัน ดีสองชั้นสองฝ่ายคือสายกลาง '■N00^ การถีกษาผาเจริญ การศึกษาพาตนให้พ้นผิด การศึกษาพาจิตให้แจ่มใส การศึกษาช่วยไทยให้เจริณ การศึกษาช่วยอาชีพทุกทางไป ไรวิชาผาหลงบิถ อันมนุษย์สุดดีทีศึกษา มืวิซาช่วยตนเราขวนขวาย ถูกเขาด่าว่าโงโตเหมือน \"ควาย\" ลูกผู้ขายหมดดีตรงนี้เอง อันสิ่งใดไม่รู้เปีนหมูหมา คำ เขาว่าคนนั้นมันตรงเผง ไร้วิชาพาบ้าทางนักเลง ทำ โฉงเฉงแซเชีอนเข้าเรือนจำ '^9e^ f, -i t พ . f : if .' -si . 4' ,:;^V \"โ^ <> <0- <;■ ^ s# A f ■ ^ I- '^ A

^ ^ ^ ^ ^ ^, . \"4\" . ♦ <♦ ♦> ♦ ^^ ♦ <*''*> ♦ \\^ 'J^' \\^ .^ ^ s .^ '\\^ การเรบนสำคัญบี่ง อันการเรียนนั่นสำคัญที่หมั่นเรียน ต้องหมั่นเขียนหมั่น?เกหมั่นศึกษา หากสงสัยหมั่นถามตามครูบา หัดจรรยาภาษาพดจาเป็น เมื่อหมั่นเรียนเป็นปัจจัยได้ความรู้ เมื่อหมั่นดูเป็นปัจจัยให้คิดเห็น หมั่นแกหดเป็นสมฟ้ติได้ซัดเจน ด้วยรู้เห็นมาดีมีวิขา วิซาดีมีในใจช่วยให้คิด จักสัมฤทธี้อย่างไรให้ด้นหา ไม่จนใจเพราะไม่จนปัญญา เพราะวิชาช่วยตนไม่จนใจ ด้วยวิฃาความร้อย่คับคัว ย่อมรู้ทั่วคดตรงไม่สงสัย เหมือนตาดีได้เห็นทั่วไกลไกล ย่อมแจ้งใจประจักษ์ทำกรรมวิธี ถ้าไม่เพียรเรียนรักตามวิสัย ก็ไม่ได้ความรู้ไว้ชูครี วิชาทรามทรัพย์ก็สูญไม่พูนมี มิตรที่ร่วมไมตรีก็หน่ายตน ดังนั้นควรหมั่นขยันศึกษา อย่าไปปีกว่าเราเป็นผู้ใหญ่ การเรียนการหัดไม่จำคัดวัย หารู้Iว้แกไชซี่งความจน i't '^ . ^ •^ - ^ ^ ^ ♦ <* *> ♦

หมั๋นกำจัถความเขลา คนโง่เขลาบากหน้าเข้าหาปราชญ์ ผู้ฉลาดแหลมหลักนักศึกษา ขอเล่าเรียนสรรพกิจวิทยา ท่านเมตตาสอนสั่งโดยหวังดี. หมั่นพากเพียรเรียนรรกำจัดเขลา ให้บางเบาโง่หายกระจายหนี กลับฉลาดปราดเปรีองเรีองทวี เพราะคลุกคลีกับผู้รูวิขา จงหเปั๋บ!(ปบร!รบนบบัน จงเอาเพียรมาเป็นเพื่อนให้เหมือนมิตร ผูกสนิทร่วมรักสมัครสมาน ซาติฃีเกียจเกลียดกันในสันดาน อย่าแผ้วพานพบปะสละไกล ร 3 ® ■ร -รั ร

ๅ ชุlOTMBIW,;'



i

ip ญpif I, •พ^เ^แพ!-»(% \\i.9^Q<a



งานทุกอย่าง คนกลา แต่น้อยน้อย จงสร้าง กระฉับกระเฉง แล้วค่อยค่อย ปรุงปรับ อย่ากริ่งเกรง ยากจะหาย ง่ายจะมา ฝางานเอย คนที่เก่ง คือคนกล้า (ร้น เริ่มเถิดท่าน งานประจำ อย่านิ่งเฉย การงานเคย ชายหญิง รีบทำเสีย รุดหน้าให้ มีประจำ เหตุงัวเงีย อย่าละเหี่ย พ้นชั่ว รีบจัดการ อย่ากังขา ทุทโธวาท เร่งรัด คอยปองผลาญ แม่นเสนา เชื่อฟ้ง รีบกำจัด บรรลัยราน กลช้างสาร มัจจุจ้อง ไม้อ้อเอย มันให้ กระทืบหอ

หมั๋นสราง\\ทน การงานใด ทำ ไป ด้วยใจหมั่น สร้างงานนั้น งานก็ยับ ย่อมมีผล ให้อับจน สมดั่ง เราตั้งใจ การผัดวัน บถวัน เป็นลางร้าย นั่นพึงเห็น ภิรมย์รื่น ไม่มีรา คอยทำพึน ไม่มีรา คอยทำวัน

ยิ้มแย้มแจ่มใส เต็มใจช่วยเหลือ ไม่เบื่อคำถาม รีบด่วนบริการ ฟ้งความครบถ้วน อ่อนหวานน่ารัก ไม่สักแต่ทำ นํ้าคำไพเราะ ไม่มีนอกใน เหมาะสมสถานที่ ประทับใจ แน่นอน รู้ประจบ เสอพลอ รู้ยอนาย ถึงผิดร้าย รู้สอพลอ จะสงสาร ไม่ยอนาย ต้องดักดาน เขาก็คง แต่การงาน มัวหมาย จบทุกคน บัดซบ

ขยันหมั๋นชอบ คนขยัน หมั่นชอบ ประกอบกิจ ทำ งานหมาย ไม่มัวคิด อ้างกาล คิดเหลี่ยมราย สติพร้อม เตรียมจิต เพิ่มแรงงาน อุทิศกาย ขันแข็ง คิดผนวก ลบคูณหาร จะจ่ายทรัพย์ เลี้ยงชีวิต เหมาะกับกาล ให้เข้าพวก บวกทน ทวีคูณ ค่อยถนอม ออมทรัพย์ ไม่ข้านาน ทรัพย์มี ไดัสบหวังเพรา:ตงใจ เกิดเป็นคน ควรหวัง อย่ายั่งหยุด ใจจ่อจด แน่แน่ว ในแนวหมาย หวังไว้เถิด หวังยั่งยืน อย่าคืนคลาย ปราชญ์ทั้งหลาย สมหวัง เพราะตั้งใจ

การทหนี้ กัหนบบสิน มากินใช้ มิร้หาย เป็นทุกฟ้หญ่ ยืมสิน กระวนกระวาย จะกินนอน หนกอยู่ จนล้นตัว เพราะดอกกลาย ร้อนรน เป็นต้น ยอมลำบาก ทกขโาอนสุข ทำ งานหนัก เหนอยสักพัก ในภายหสัง ตรากตรำ เพิ่มพสัง จะสบาย สบายเอย ปลกเสริม

รักขศสักคตัองรัก\\ทน ถ้ารักยศ รักศักดึ๋ อัครฐาน ต้องรักงาน ไว้ประกัน ขันอาสา ถ้างานลด ยศก็ถอย น้อยลงมา ความมีค่า ของยศ ก็ลดพลัน ฯ สามัคคี สานคค นำ ผองขน ประสพผล ศรีของธรรม เกินกล่าวไข หลามหลากไป อีกสำเร็จ ดลจำเริญ พร้อมเพรียงกัน ผลจักไต้ เผล็ดผลงาม ไฉนย่อม \\1

\\,.' \\' \\ /' - งานสรางศขรทิ เราเห็นเขา ได้ผล เหตุตนสร้าง การงานต่าง งามเลิศ เกิดเลื่อมใส เพราะกิจการ เขาทำ มีกำ ไร เกียรติฟังไป ลือซา ทั่วสากล J>;) เตรบมกวามyรอม จงเตรียมตัว รับงาน การภายหน้า อย่ารอช้า เวลาทำ ราช้อ จะก่อเข็ญ ให้กำหนด วางกฎเกณฑ์ คิดเลือกเฟ้น ให้ละเอียด ละเมียดละไม 4 ^4 fe: ^41 ชุ^'^r ๆ ! WA

บศทาบรรทาสืกถื้ เมื่อมียศ เขาก็รับ นับว่าญาติ มีอำ นาจ ยกเป็นนาย คราวสิ้นยศ หมดอำนาจ ญาติมิตรลอย เหลือบุญคอย ช่วยซ ผ้เดียวเอย จงถ่อ!ลม SISU สรางสรรค อันงานใหญ่ ทั้งผอง ต้องริเรื่ม ค่อยต่อเติม เรื่อยไป จนไพศาล ลืงมีเครื่อง กีดขวาง ทางกันดาร ไม่ต้านทาน แรงใจ

รักสามัคคี ชาติใดไร้รักสมัครสมาน จะทำการสิ่งใดก็ไร้ผล แม้ชาติย่อยยับอับจน บุคคลจะสุขอยู่ได้อย่างไร ฯ W น-?V7 /A)@9 ผู้ใหญ่เมื่อใคร่ดี แบบอม่างอันถ ทำ หน้าที่ให้อย่างดู จงกอบระบอบมูล ฐานะเรียบระเบียบงาม อย่าหยาบสุภาพพร้อม ผู้น้อยจะคล้อยตาม อ่อนละม่อมทวารสาม แบบอย่างอันดีจริง ด้วยชื่นชมนิยมใน บ่มีสิ่งจะเหลวไหล ล้วนมุ่งแต่จงใจ ประพฤติชอบประกอบดี

วาจาสมีโใาไร แม้จะเรียนวิซาทางค้าขาย อย่าปากร้ายพูดจาอัขฌาศัย จึงซื้อง่ายขายดีมีกำไร เพราะเขาไม่เคืองจิตระอิดระอา หมั่นเรียนก็ยิ่งรู้ หมั่นดูก็ยิ่งเห็น หมั่นเคี้ยวก็ยิ่งยุ้ย หมั่นเล่นก็ยิ่งเขี่ยว หมั่นเห่อก็ยิ่งหํ่า หมั่นกุ๊ยก็ยิ่งเซ่อ หมั่นหนีก็ยิ่งพ้น หมั่นขบก็ยิ่งแตก หมั่นทำก็ยิ่งมี หมั่นถางก็ยิ่งเตียน หมั่นค้นก็ยิ่งพบ หมั่นดีก็ยิ่งเจ็บ หมั่นแหกก็ยิ่งกว้าง หมั่นคลี่ก็ยิ่งคลาย หมั่นเขียนก็ยิ่งดี หมั่นอดก็ยิ่งหิว หมั่นเก็บก็ยิ่งมี หมั่นขายก็ยิ่งหมด

\\1 หมั่นหิ้วก็ยิ่งห้อย หมั่นด้อยก็ยิ่งตาม หมั่นถามก็ยิ่งรู้ หมั่นคู้ก็ยิ่งหลบ หมั่นกลบก็ยิ่งตื้น หมั่น!!เนก็ยิ่งขัด หมั่นจัดก็ยิ่งงาม หมั่นตามก็ยิ่งติด หมั่นบิดก็ยิ่งผลัด หมั่นขัดก็ยิ่งแน่น หมั่นแม่นก็ยิ่งมาก หมั่นลากก็ยิ่งลึก หมั่นนึกก็ยิ่งบ้า หมั่นกล้าก็ยิ่งหด หมั่นคดก็ยิ่งงอ หมั่นฃอก็ยิ่งได้ หมั่นใซ้ก็ยิ่งน้อย หมั่นคอยก็ยิ่งเจอJ หมั่นเซอะก็ยิ่งโง่ หมั่นโซก็ยิ่งถุย หมั่นคุยก็ยิ่งฟัง หมั่นยุ่งก็ยิ่งยาก หมั่นยากก็ยิ่งทำ หมั่นตำก็ยิ่งแหลก หมั่นแบกก็ยิ่งหนัก หมั่นรักก็ยิ่งซอบ หมั่นปลอบก็ยิ่งเซื่อ หมั่นเบื่อก็ยิ่งพอ f

^rf> - ■- จงอบ่าใชัพินเกินถัว นอนนานงานน้อย จ่ายบ่อยเงินหมด เงินมีหน้าสด เงินหมดหน้าแห้ง อย่าง่ายจ่ายเงิน จ่ายเกินหน้าสลด ตุ่มนํ้าหยดน้อย หยดบ่อยนํ้าหมด แม้ทรัพย์จ่ายน้อย จ่ายบ่อยก็หมด รู้ดีมีค่า นํ้าตาไม่หยด รู้ตัวกลัวยาก จ่ายมากเร่งลด รู้จ่ายหมดโทษ รุ่งโรจน์อนาคต หญิงชายจงจำ ทำ เป็นแม่บท ■<^ บลบองความเกบจคราน เคราะห์ร้ายเพราะไม่รู้ หนังสือ หามแบกนายใช้หรือ เหงื่อย้อย ยามแก่หมดแรงถือ ยาจก เทียวพ่อ ร้ายนักเพราะเมื่อน้อย เกียจคร้าน การงาน

ทานอบนัอบ ทาบอบม่อน ขันนํ้าหยดน้อยน้อย หยดบ่อยบ่อย'นํ้าก็หมด ราชกิจแม้ผิดน้อย ผิดบ่อยบ่อยก็เสื่อมยศ บุญกรรมถึงทำน้อย ทำ บ่อยบ่อยก็ปรากฏ ห้วงนํ้าไหลน้อยน้อย ไหลบ่อยบ่อยใ!ายังลด เหมือนทรัพย์จับจ่ายน้อย จ่ายบ่อยบ่อยทรัพย์ก็หมด อย่ามักง่ายการจ่ายเงิน จ่ายเงินเกินจะกำสรด จะรู้ดีเงินมืค่า เมื่อใ!าตาเราไหลหยด ถ้ากลัวใ!าตาไหล เรื่อยจ่ายง่ายให้เร่งงด ใ{เดไปขัดใจเขา ความถิถบัถ ทำ ใดขัดนัยน์ตา คำของเราเบาราคา ลดราคางานเราเอง

tI จxJiQuoyอบ่าv)คนบบัน เป็นอย่อย่างเกียจคร้าน จะล้างผลาญสม'บต เป็นอยู่อย่างประหยัด จะได้สม'ช้ตจากตนเอง อย่าขยันเกินการ วงอม่า อย่านินทาผู้ใหญ่ อย่าขี้คร้านเกินเวลา อย่าใจน้อยเย่อหยิ่ง อย่าใส่ไคล้ผู้น้อย ■, อย่าฝอยเขื่องเรื่องลับ อย่า'ขี้งตนตํ่าด้อย อย่าเผลอรับคำเขา งานสำแจนลงอกงาบ สักวามีทรัพย์คนนับถือ เกียรติเถืองลือเสวยสุข'ทุกก'ยัย ด้วยใช้ทรัพย์ซื้อสิ่งสมแกใจ 1/ น %/1/ <-A CJ « ถายากไรรางสุข'ทุกขํนิรันดร อยากมั่งอย่า*นั่งนิ่งนอนอยู่ จงต่อสู้กระทำการงานขยัน งานสำเร็จผลเผล็ดเป็นเงินพลัน ร้แปงป็นเก็บด้วยคงรวยเอย

รจักถน หากหมั่นดูหมั่นฟ้งตั้งใจจด ตรึกตรองไปตามกฎกำหนดผล จะเกิดปีญญารู้ค่าของตน ว่าเราเป็นคนควรแก'งานขั้นใด กวามกถัญญเ0นเครื่องเฯบาบบองคนถี อันมบุษย์สุดจะดีมีธรรมJ หมายคำพระกตัณณร้คุณท่าน มุ่งหวังตอบชอบคิดในกิจการ ไม่เกียจคร้านกอปรเกื้อทุกเมื่อเอย r- สนานaun — ถ้าหมูใดมีความพร้อมเพรึยงกัน ในหมู่นั้นก็เจริญเพลิดเพลินผล ให้เกิดสุขสมหมายคลายกังวล เพราะทุกคนสามัคคีดีต่อกัน ร..\"'? พ^ะmm

บลบองกวาบเนบร แม้นผุใดมีธุระประกอบกิจ ใจก็คิดแน่วแน่ไม่แปรเปลี่ยน ทำ การงานให้จงเหมาะเจาะจำเนียร ผลของเพียรย่อมได้ทรัพย์ไม่อับจน อดเปรบวไวักินหวาน เหนื่อยกันเสียวันนี้จะดีกว่า เข้าตำราอดเปรี้ยวไว้เคี้ยวหวาน มัวผัดผ่อนนอนสบายไม่ทำงาน ซรากาลแล้วจะครวญหวนถึงตัว อย่าอุยฉายจ่ายเล่นเซ่นเจ้าสัว เมื่อมีน้อยไข้น้อยค่อยค่อยจ่าย อันเขียดน้อยหรือจะแข่งกับแรงวัว โลกจะหัวเราะเพราะไม่เจียม ไม่ควรเสียแม้แต่หนื่งอย่าพึงเสีย ควรเฉลี่ยจ่ายไปอย่าได้เขียม เรืยนให้รัดให้แน่แท้หรือเทียม จนไม่เจียมเจ็บไม่จำจะฃํ้าใจ

เนีบรผบาบามทำใหัสำ l§จ สิ่งใดบังเอิญค้างยังไม่เสร็จ นํ้าใจเด็ดบากบั่นท่านอย่าเฉย เพียรพยายามให้เห็นเหมือนเข่นเคย ไม่เฉยเมยถ้อถอยนั่งลอยนวล จะวางวิธีการประสานกิจ ไม่ปล่อยผิดตามยถาจะพาสรวล วางระเบียบเรียบร้อยรู้กระบวน ควรมิควรฃวนฃี้หางแกฝนตน ชบานะอคทน งานทั้งหลายนายใฃ้ไม่เคยขัด ปฏิบัติบั่นบากยากก็ต้าน มืมานะอดทนผจญงาน ไม่เกียจคร้านบ่ายเบี่ยงหลบเลี่ยงทน ก็ถ้าฉันเกียจคร้านงานทั้งผอง เรื่องก็ต้องอัตคัดกลับขัดสน โชคหรือจะข่วยให้ไม่ต้องจน เราทุกคนข่วยคัวไซร้ใข่โชคเอย

ควาบเปิบรเรนบองวิเศษ ความเพียรยากบากบั่นขยันมาก ทนทุกข์ยากใหญ่น้อยไม่ถอยหนี บุ่งประกอบกิจน้อยใหญ่ได้ทวี ให้หน้าที่สิ้นเสร็จสำเร็จไป ความเพียรนี้ดีลํ้าอำนวยผล ให้ปวงขนบากบั่นไม่หวั่นไหว ให้ก้าวล่วงทุกข์ยากลำบากใจ ประสพขัยสัมฤทธในกิจการ ความเพียรนี้ดีวีเศษเป็นเหตุให้ เจริญใหญ่ก้าวหน้ามหาศาล ให้ได้ทรัพย์รับยศปรากฏนาน ให้ลำราญเยี่ยมยอดตลอดไป จ:เาาสิงใถกอรเาาไเฯจริง จะทำการสิ่งใดอย่าใจถอย จำ เริญรอยวีริยฉันทเฝ็า สติตั้งรอบคอบประกอบเอา ประโยชน์เจ้าประโยชน์ตนผลไพบูลย์

ไม่ปอทอ แม้ชีวิตผิดพลาดมิอาจลบ แม้เคยพบแต่พิษความผิดหวัง แม้ทำงานพลาดผิดเหมิอนติดดัง ไม่เสร็จดังตั้งใจไว้แต่เดิม เราปรีชาสามารถควรอาจหาญ อย่าทิ้งงานฟังเฟ้อทำเห่อเหิม ถ้าห่างแสงแห่งธรรมประจำเจิม ลองริเริ่มเสริมธรรมช่วยคํ้าซู (ฮนป้านบาขาบ เมื่อมือเท้าเรายังอย่พรั่งพร้อม แล้วจะยอมงอมันฉะนั้นหรีอ มันสมองครองอยู่เป็นคู่มือ สิ่งเดียวคือฟันฝ่าพยายาม บริวาร บริวารมาเพราะนั้าใจมื บริวารหนีเพราะนํ้าใจลด บริวารหมดเพราะนั้าใจแห้ง บริวารสาปแช่งเพราะนั้าใจชั่ว โ',;ฯ i:- ^ะ''^L J'V ''—VWx t\"T'/\"f \\ yโ\"^/ A \\ —' 't: ำ::\"' ' ำโ■ำสืเ^ะ\" ไ'' --\\A-

กนไร้ค่า อันสิ่งใดไม่รู้ฟ้นหมูหมา คำ เขาว่าคนนั้นมันตรงเผง ไร้วชาพาบ้าทางนักเลง ทำ โฉงเฉงเลยเชือนเข้าเรือนจำ คนถีมีชณณา คนสามารถอาจหาญถึงงานหนัก จะรู้จักเป็นอะไรไปไฉน คนขยันหมั่นเพียรไม่เปลี่ยนใจ ถึงผลไกลใจจะเป็นเข่นนั้นตาม คนดีมีวิซาป้ณญามาก ถึงพลัดพรากถิ่นไปใยจะขาม คนพูดเพราะเหมาะหูไม่วู่วาม ถึงอยู่ท่ามกลางไพรืจะมีอะไร สร้างลัญขาติเขิงขยันไม่หวั่นไหว ฉะนั้นจงหาทางสร้างสามารถ สร้างวิขาหาข่องให้ว่องไว และหัดใข้คำไพเราะเสนาะเป็น ถึงพบพานผ่านผลทนได้สิ้น หรือพลัดถิ่นแปลกคนก็พ้นเข็ญ ถึงมีภัยอันตรายร้ายลำเข็ญ ก็จะเป็นอะไรไปไฉนเอย

อบ่าบัถวันบระกันนรุ่ง คนเกียจคร้านผัดวันประกันพรุ่ง หลงคอยมุ่งทางชีวิตสัมฤทธี้ผล แต่ชีเกียจเหลือร้ายทำลายตน ย่อมไม่ดลหางนั้นด้วยปีญญา ร;^ ชับชนะบแก่บันากเนบร เกิดเป็นคนจนยากด้องบากบั่น คือฝ่าฟ้นอุปสรรคให้หักไป อย่าย่นย่อท้อถอยแลน้อยใจ ความมีซัยข้างหน้าคงมาเอย รัหนาท รู้หน้าทีมีความคิดรับผิดชอบ ทั้งรอบคอบให้ข้อข้องที่ด้องข่ม หากปล่อยปละละเลยจนเกีดปม มิอาจข่มการลบหลู่จากผู้น้อย กติกาตั้งไว้เองต้องเคร่งหน่อย คำ พูดนั้นสำคัญด้องรักษา ทำ ปากว่าตาฃยิบกะปริบกะปรอย คนจะถอยศรัทธาลดสลดฤทัย

มีความถีเหมอนมเพชร สมเด็จจอมมุนีศรีศาสนา ตรัสเทศนาสอนหญิงชายหมายประสงค์ ยกหลักกรรมธรรมภาษิตให้จิตตรง ทกคนจงจำรักษาเป็นอาจิณ มวลชีวิตมนุษย์พิสุทธิได้ นั้นมิใช่โคตรเง่าเหล่าทรัพย์ลิน ขึ้นอยู่กับกิจงามความอยู่กิน อีกวิชาธรรมศีลชีพอุดม อันกรรมคือทำการงานจำแนก ดีซั่วแจกผลร้อนเย็นเห็นเหมาะสม ก่อนทำได้ควรคิดจิตปรารมภ์ ด้นปลายปมใคร่ครวญอย่าด่วนทำ มวลวิชาความรู้คู่ชีวิต ไม่มีมิตรอื่นใดวิไลชำ เท่าวิชาความรู้อยู่ประจำ วิชฺานำหนุนให้1ช้ทำงาน เป็นด้นเหตุเผล็ดผลให้สุขไพศาล ธรรมะคือความดีเหมือนมีเพชร ประพฤติธรรมธรรมรักษาตามอาการ ให้เราผ่านพ้นทุกข์สุชสบาย องค์คุณศีลรักษามารยาท มิให้ปราชญ์ตำหนีติเสียหาย ศีลเป็นเครื่องรักษาวาจากาย ให้เฉิดฉายงามจนตนชรา เลี้ยงชีพชอบกอปรลัมมาอาชีวะ อย่าเลยละถู่กวิธีดีรักษา เลิกเบียดเบียนเพียรฉ้อก่อเวลา ศีอลัมมาชีพไว้สุชใจดี เมื่อพรั่งพร้อมด้วยคุณสมบูรณ์แล้ว ดวงจิตแผ้วผ่องใสวิไลศรี อยู่ย่านไหนไร้ทุกฃ์สุชเปรมปรีด เป็นวิถีหมดจดชีพงดงาม

อบ่ามักไหญ่ใน่เสูง จงเจียมจิตคิดเหมือนนกกระจอกจ้อย ถึงตัวน้อยก็ทำรังพอฝืงแฝง ให้รอดพ้นจากกาและเหยี่ยวแร้ง พอคล่องแคล่วอยู่สบายจนวายปราณ อย่ามักใหญ่ใฝ่สูงจนเกินตักดึ๋ จะพลันหักเพราะลมโรมประหาร เป็นผู้น้อยอยู่ตามน้อยค่อยค่อยคลาน อย่าคิดอ่านสูงศักดี้มักไม่ดี งานของหม่คณ: ความพร้อมเพรียงเคียงบ่าและเคียงไหล่ งานอะไรมีนัดไม่ขัดขืน ทำ ทุกคนขนทุกหมู่สู่ยั่งยืน จำเริญรื่นย่อมสำเร็จเบ็ดเสร็จไป ฯ