Sınav Türleri 23. Özlem Öğretmen, bir ölçme ve değerlen- 25. Standart testleri eleştiren bir öğretmen dirme uzmanından uygulayacağı sınavda aşağıdaki açıklamayı yapmıştır: kullanacağı madde türleriyle ilgili görüş istemiştir. Uzman, sınavda hem çoktan “Çoktan seçmeli maddelerden oluşan seçmeli, doğru-yanlış veya eşleştirme standart testlerde çoğu zaman gerçek gibi seçimlik maddeler hem de kısa ce- hayatta karşılıkları olmayan, sınav için vaplı ve açık uçlu maddeler kullanmasını üretilmiş problemler kullanılmaktadır. An- önermiştir. cak biz öğrencilerimizin gerçek yaşam- da karşılaşacakları türden problemler Ölçme ve değerlendirme uzmanının çözmelerini isteriz. Üstelik bu standart birden çok madde türünün kullanılma- sınavlarda öğrenciler problemleri çö- sını önermesinin gerekçesi aşağıdaki- zerken hiçbir araç, kaynak ve materyal lerden hangisi olamaz? kullanmamaktadır. Oysa gerçek yaşam A) Farklı becerilerin ölçülmesinde farklı problemlerinin çözümünde farklı araçlar madde türlerinin daha elverişli olması ve kaynaklar kullanılır. Ayrıca, çoktan B) Farklı öğrencilerin, farklı madde türle- seçmeli madde türü genellikle alt düzey rini daha rahat cevaplandırması becerileri öne çıkarmaktadır. Gerçek ya- C) Sınavın güçlük düzeyinin öğrenci se- şam problemlerinin çözümünde ise temel viyesinde tutulabilmesi becerilerin yanı sıra yaratıcılık ve üst dü- D) Öğrencilerin birden çok beceri türün- zey düşünme becerileri de kullanılmakta- de yetkinlik kazanmalarının özendiril- dır. Bu nedenlerle, okullarımızda farklı bir mesi değerlendirme yaklaşımının kullanılması- E) Ölçülmesi hedeflenen kazanımlar ile nı destekliyorum.” maddeler arasındaki ilişkinin güçlen- dirilmesi Bu açıklamayı yapan öğretmenin, okullarda hangi değerlendirme yakla- 24. İlköğretim okullarında not verme ama- şımını desteklemesi beklenir? cıyla sözlü sınav uygulamasına son ve- rilmiştir. Ancak öğretmenler, öğrencilerin A) Biçimlendirici B) Doğrudan dikkatini uyanık tutmak, sözlü anlatım becerilerini geliştirmek, öğrenme düzey- C) Geleneksel D) Mutlak lerini hızlıca kontrol etmek, öğrencilere önemli noktaların hangileri olduğunu E) Tamamlayıcı işaret etmek ve sınıf içi etkinliklere yön vermek amacıyla sınıf içinde sözlü olarak 26. - 27. soruları aşağıdaki bilgilere göre soru sormaktadır. cevaplayınız. Bu türden sözlü soru-cevap etkinlikle- rinin uygulanmasında aşağıdakilerden Bir Avrupa ülkesinde motosikletli polislerin hangisi önerilmez? hizmet içi eğitim programları dâhilinde ile- A) “Bu sonuca nasıl vardın?”, “Neden?” ri sürüş testleri ve eğitimleri yapılmaktadır. gibi takip soruları kullanmak Motosikletli polisler, öncelikle yol sürüşü sı- B) Bazen cevap vermeye istekli olmayan navına alınmaktadır. Bu sınavda, sınavı yapan öğrencilere soru sormak gözlemci ayrı bir motosiklet ile adayı hemen C) Cevabı sadece “Evet” ya da “Hayır” arkasından takip eder. Gözlemci, sürüş biti- olan sorulardan kaçınmak minde aşağıdaki forma 0 - 4 puan arasında D) Sınıfın hep birlikte cevaplayacağı so- uygun gördüğü puanları vererek gözlem so- rular sormak nuçlarını aktarır. 0 puan en düşük, 4 puan ise E) Soru sorduktan sonra öğrenciye dü- en yüksek beceri düzeyini göstermektedir. şünmesi için süre tanımak KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 445
Sınav Türleri Ölçütler Puan 28. Bir öğretim üyesi, üniversite 2. sınıf öğ- rencilerine ölçme ve değerlendirme ara Motosikleti bakımları yapılmış sınavında sormak üzere aşağıdaki çok- ve yola çıkmaya uygun vaziyette tan seçmeli maddeyi hazırlamıştır. hazır bulundurma Korelasyon, iki değişken arasındaki ilişki- Motosikletinin yönlendirmesini nin derecesini verir. İki değişken arasındaki yumuşak ve çabuk hareketlerle ilişkinin derecesini veren katsayıya korelas- yapabilme yon adı verilir ve rx,y ile gösterilir. Aşağıda- ki korelasyon değerlerinden hangisi daha Trafikte uygun konumlanma zayıf bir ilişkiyi gösterir? noktaları seçme a. 0.05 b. 0.11 c. 0.21 d. 0.57 e. 0.68 Debriyajı yumuşak, nazik ve vi- tesle uyumlu zamanlamayla kul- Öğretim üyesinin hazırlamış olduğu lanabilme maddede, çoktan seçmeli maddelerin yazılmasında dikkat edilmesi gereken Frenleri, tekerlerin kilitlenmesine esaslardan hangisi gözetilmemiştir? izin vermeden etkili kullanabilme A) Maddenin yalnız bir doğru yanıtı ol- Virajlarda uygun viraj çizgilerini malıdır. tayin ve takip edebilme B) Seçeneklerin uzunlukları birbirine ya- Her bir maddeden adayın almış olduğu puan- kın olmalıdır. lar toplanarak bir toplam puan belirlenir. Göz- lem sonucunda yeterli puanı alan motosikletli C) Seçenek sayısı, testin hitap edeceği polisler görevine devam ederler. Yeterli puanı öğrenci düzeyine uygun olmalıdır. alamamış olan motosikletli polisler ise hizmet içi ileri sürüş eğitimine alınır. D) Madde kökünde gereksiz açıklama- lardan kaçınılmalıdır. E) Noktalama işaretlerine ve imla kural- larına uyulmalıdır. 26. Motosikletli polislerin ileri sürüş be- cerilerinin değerlendirilmesinde kul- lanılan bu yaklaşımın, aşağıdakilerden hangisiyle adlandırılması uygundur? A) Performans değerlendirme B) Akılcı değerlendirme C) Modern değerlendirme D) Ürün değerlendirme E) İleri değerlendirme 27. Gözlemcinin kullanmış olduğu ölçme aracı aşağıdakilerden hangisidir? A) Kısa yanıtlı sınav B) Bütüncül dereceli puanlama anahtarı C) Kontrol listesi D) Derecelendirme ölçeği E) Ürün dosyası 446 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
Sınav Türleri 29. Aşağıda 8. sınıf öğrencileri için hazırlan- 30. Aşağıdaki kazanımların hangisinin öl- mış, sözlü ve yazılı sınav sorusu örnekleri çülmesinde, bilişsel becerilerin yanın- ile ev ödevi örnekleri verilmiştir. da psikomotor becerilerin de izlenme- si gerekir? Sözlü Sınav Sorusu A) Güneş enerjisinden yararlanma yolla- A1. 18. yüzyıl öncesinde, Osmanlı rına örnek verir. İmparatorluğu’’nda merkezi ha- zinenin gelir kaynaklarından iki- B) Mercekler kullanarak bir gözlem aracı sini açıklayınız. tasarlar ve yapar. A2. Osmanlı İmparatorluğu’nda ma- C) Cisimlerin beyaz ve renkli ışıklarda liye sistemini anlatınız. neden farklı göründüklerini açıklar. Yazılı Sınav Sorusu D) Işığın yansıması ve kırılması olayları- nın benzerlik ve farklılıklarını karşılaş- B1. Ülkemizin 81 ilinden biri olan ve tırır. güneyde yer alan Antalya’nın, Akdenize kıyısı olması nedeniyle E) Çeşitli ortamlardaki kırılma olaylarının sahip olduğu coğrafi özellikleri ışın diyagramlarını açıklar. yazınız. 31. Bir öğretmen, öğrencilerinden hazırladık- B2. Antalya’nın bitki örtüsü ve iklim ları ödevle ilgili aşağıdaki soruları cevap- özellikleri arasındaki ilişkiyi açık- lamalarını istemiştir: layınız. • Ödevimi iyi sunabildim mi? Ev Ödevi • Ne başarmaya çalıştım? • Ne kadarını başarabildim? C1. 30 x 60 cm boyutlarında, üze- • Bu ürünün en çok gurur duyduğum rinde en büyük beş gölümüzün, sıra dağlarımızın ve en büyük yanı nedir? üç platomuzun gösterildiği bir • Ödevi bir kez daha yapsam neyi farklı kabartma Türkiye haritası hazır- layınız. yaparım? Aşağıdakilerden hangisi bu etkinliğin C2. Beyaz renkte hazırlanmış ve size verilmiş olan kabartma Türkiye yapılmasının amaçlarından biri ola- haritasında en büyük beş gölü- maz? müzün, sıra dağlarımızın ve en büyük üç platomuzun adlarını A) Öğrencinin, ödevini arkadaşlarınınki- üzerine yazınız ve bunları farklı lerle karşılaştırmasını sağlama renklerde boyayınız. B) Öğrencileri, hazırladıkları ödev üzeri- Soru yazım ilkeleri göz önüne alındı- ne düşündürme ğında bir öğretmenin sırasıyla sözlü sınav sorusu, yazılı sınav sorusu ve ev C) Öğrencinin, kendi ödevini değerlen- ödevi örneklerinden hangilerini seç- dirmesini sağlama mesi beklenir? D) Öğrencilerin kendi güçlü ve zayıf yön- A) A1, B1, C1 B) A1, B2, C1 lerini görmelerini sağlama C) A1, B2, C2 D) A2, B1, C1 E) Öğrencilerin gelecekte yapacakları benzer ödevler için farkındalık oluş- E) A2, B1, C2 turma KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 447
Sınav Türleri 32. Yapılandırılmış grid uygulamasında 35. Aşağıda, bir öğretmenin 5. sınıf öğren- öğrencilerin; cilerine uyguladığı sınavda yer alan bir eşleştirme maddesi verilmiştir. I. her cevap için uygun kutucukları bul- ma, AB II. kutucuktaki cevabın doğru ya da yan- a. Çok uzaktaki cisimle- ___Güneş lış olmasına göre ilerleme, ri gözlemeye yarayan araç III. kutucuklardaki anahtar kavramların çağrıştırdığı kelimeleri yazma b. Dünya’nın, etrafında ___Teleskop döndüğü gök cismi ___Ay işlemlerinden hangilerini yapmaları is- tenir? c. Bir başka cisim etra- ___Dolanmak fında dönme hareketi A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II yapmak D) I ve III E) II ve III d. Dünya etrafında ___Gözlem evi 33. Ölçme değerlendirme faaliyetlerinde, dolanan gök cismi öğrencilerin başarısını izleme yanında eleştirel düşünme becerilerinin ölçül- e. İnsanların Güneş, mesi ve geliştirilmesi amacıyla aşa- Ay ve diğer gök ci- ğıdaki madde türlerinden hangisinin simlerini gözledikleri kullanılması daha uygundur? ve bunlar hakkında araştırmalar yaptıkları A) Eşleştirme yer B) Açık uçlu C) Kısa cevaplı Bu eşleştirme maddesinde D) Çoktan seçmeli E) Boşluk doldurma I. Madde köküne, eşleştirmenin neye göre yapılacağını açıklayan bir yöner- 34. Aşağıdakilerden hangisi bir Türkçe ge eklenmesi öğretmeninin, öğrencilerin yazdıkları öyküleri değerlendirmek için kullana- II. B sütunundaki eleman sayısının artı- cağı bir dereceli puanlama anahtarını rılması öğrencilerle önceden paylaşmasının gerekçesi olamaz? III. Sütunların yerlerinin değiştirilmesi önerilerinden hangilerinin uygulanma- A) Değerlendirme ölçütlerinin tüm öğ- renciler tarafından aynı şekilde algı- sı maddenin niteliğini iyileştirir? lanmasını sağlamak A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II B) Öğrenci ürünlerinin puanlanma güve- D) I ve III E) I, II ve III nirliğini sağlamak C) Öğrencilere, kendilerinden beklenen performansın ne olduğunu bildirmek D) Öğrencilerin her bir ölçüt için ne yap- maları gerektiğini belirtmek E) Öğrencilerde kendi öğrenmeleriyle il- gili bir farkındalık oluşturmak 448 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
36. Sınavlarda kullanılan maddeler, seçimlik Sınav Türleri ve cevabı öğrencinin oluşturduğu mad- deler olarak ikiye ayrılır. Seçimlik mad- 37. Bir Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni 11. deler; çoktan seçmeli, doğru-yanlış, eş- sınıf öğrencilerinin Türkçe yazılı anlatım leştirme ve benzeri türden maddelerdir. becerilerini ölçmek üzere belli bir konu- Cevabı öğrencinin oluşturduğu maddeler da kompozisyon yazmalarını istemiştir. ise kısa cevaplı ve açık uçlu maddeler Kompozisyonları; anlatım birliği, cümle olarak ikiye ayrılır. Kısa cevaplı madde- bağlantıları, mesaj, paragraf planı ve ya- lerin yanıtları bir veya birkaç kelime, bir pısı ile dil bilgisi bakımından değerlendir- formül, bir sayı veya bir sembol olabilir. miştir. Açık uçlu maddeler ise daha uzun yanıt- lar gerektirir. Öğrencilerine mümkün olan en detaylı geri bildirimi vermek isteyen öğretme- Bu sınıflamayı benimseyen bir öğretmen, nin aşağıdaki puanlama araçlarından öğrencilerinin sınıf içi başarılarını ölçmek hangisini kullanması daha uygundur? amacıyla, işlediği konulardaki hedef dav- ranışların bilişsel süreçlerine göre sayıla- A) Analitik rubrik rını gösteren aşağıdaki tabloyu hazırla- B) Bütüncül rubrik mıştır. C) Derecelendirme ölçeği D) Kontrol listesi E) Öz değerlendirme formu Bilişsel süreç Konular I II III IV Anlamak 3-2- Uygulamak 111 - Analiz etmek -1-2 Değerlendirmek -1-1 Öğretmen, bu tablo doğrultusunda ha- zırlayacağı sınavda yalnızca kısa cevaplı ve açık uçlu madde türlerini kullanmaya karar vermiştir. Buna göre, öğretmenin sınavdaki açık uçlu maddeleri hangi konulardan ha- zırlaması beklenir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) I ve IV E) II ve IV KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 449
Sınav Türleri 38. Meltem Öğretmen, bir sınıf çalışmasında 39. Altıncı sınıf Türkçe dersine ilişkin öğrencilerinden aşağıdaki formu kullana- aşağıdaki kazanımlardan hangisinin rak birbirlerini değerlendirmelerini iste- çoktan seçmeli maddelerle ölçülmesi miştir. uygundur? Ölçütler Her Bazen Hiçbir A) Okuma parçalarındaki düşünceleri ar- Zaman (1 puan) Zaman kadaşlarıyla tartışır. Düşüncelerini net (2 puan) (0 puan) bir şekilde ifade B) Okuduğu parçadaki neden-sonuç etti. ilişkisi belirten ifadeleri tespit eder. Arkadaşlarının yo- rumlarını saygılı bir C) Okuduğu bir metne ilişkin düşüncele- biçimde dinledi. rini savunur. Katılmadığı fikirleri saygılı bir biçimde D) Okuduğu metnin yazarı hakkında bilgi belirtti. toplar. Uygun ses tonu kullandı. E) Okuma sırasında cümle içindeki doğ- Beden dilini ru sözcüğü vurgular. uygun bir biçimde kullandı. Kendini dinleyen- lerle göz teması kurdu. Bu uygulamada kullanılan puanlama aracı ve değerlendirme yaklaşımı aşa- ğıdakilerin hangisinde birlikte veril- miştir? Puanlama aracı Değerlendirme yaklaşımı A) Derecelendirme Akran değer- 40. Ali, çoktan seçmeli sınavlara yazılı sınav- ölçeği lendirme lara göre daha az hazırlanmaktadır. Akran değer- B) Kontrol listesi lendirme Çoktan seçmeli testlerin aşağıdaki C) Analitik rubrik Portfolyo de- özelliklerinden hangisi Ali’nin bu dav- D) Bütüncül rubrik ğerlendirme ranışına yol açmaz? E) Yapılandırılmış Öz değerlen- dirme A) Çoktan seçmeli testlerin ayrıntılı yanıt grid Portfolyo de- yazmayı gerektirmemesi ğerlendirme B) Şans başarısıyla doğru cevabı bulma ihtimalinin olması C) Doğru cevabın seçenekler arasında olmasının hatırlamayı kolaylaştırması D) Öğrencilerin daha kolay kopya çeke- bilmesi E) Güvenirlik ve geçerliğin yüksek olma- sı 450 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
41. Enes Öğretmen öğrencilerinin deney per- Sınav Türleri formanslarını aşağıdaki puanlama aracını kullanarak değerlendirmektedir. 42. Eşleştirme maddeleri oluşturulurken eş- leştirilecek listelerden birisinin diğerinden Tamamen Kısmen Hiç daha fazla sayıda ögeden oluşması iste- nir. Deneyde ge- rekli ekipman- Bunun en önemli gerekçesi aşağıdaki- ları kullandı. lerden hangisidir? Deneyin adım- A) Şans başarısını azaltmak larını takip etti. B) Maddenin ölçtüğü bilişsel düzeyi yük- Deneyde ge- seltmek rekli ölçümleri C) Maddeyle yoklanan davranış sayısını yaptı. artırmak Deney sonuç- D) Puanlamayı kolaylaştırmak larını grafiklere E) Cevaplama süresinin hızlı olmasını özetledi. engellemek Bu puanlama aracının türü aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Genel analitik dereceli puanlama anahtarı B) Bütüncül dereceli puanlama anahtarı C) Kontrol listesi D) Derecelendirme ölçeği E) Özel analitik dereceli puanlama anah- tarı KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 451
SINAV TÜRLERİ (ÇÖZÜM) 1. Aynı köke dayalı olarak sorulan sorular 3. Bu soruyu çözmek için seçenekte verilen kapsam olarak birbirine benzer parçalar ba- kazanımı ölçebilecek sınav türünün ne ola- rındıracağı için bir sorunun içeriğinin diğer bileceği düşünülmelidir. Örneğin çoktan bir soruya ipucu teşkil etmesi olasılığı art- seçmeli bir test maddesi ile ölçülebilecek maktadır. Bu durum ise soruların bağımsız bir kazanım verilmiş ise bunun ölçülmesi cevaplanabilme kuralını bozabilir. C seçe- için performans değerlendirmenin gerekli neğinde verilen benzer davranışı ölçen soru olduğu söylenemez. Bu düşünce ile seçe- sayısının artması güvenirliği düşürücü bir nekler incelendiğinde, etken değildir. Aksine istendik bir durumdur ve güvenirliği artırır. ✔ A, B ve C seçeneklerinde verilen kaza- nımların çoktan seçmeli test maddele- Cevap D riyle, ✔ D seçeneğinde ifade edilen kazanımın ise kısa cevaplı maddeler ile ölçülebile- ceği görülmektedir. ✔ E seçeneğinde verilen düzeneğin yapıl- masını ölçmek için kâğıt kalem sınavları yeterli olmayacaktır. Bu kazanımın sağ- lıklı ölçülmesi için performans değerlen- dirmeye ihtiyaç vardır. Cevap E 2. ✔ Şans başarısının olmadığı verildiğine 4. Soruda “ kendileriyle ilgili bilgi, beceri, tu- göre doğru – yanlış ve çoktan seçmeli tum ve davranışlarını yorumlamalarına” ifa- sınav türü olamayacaktır. Doğru – yanlış desinin belirttiği gibi ilk boşluğa öz değer- tipi sorular için şans başarısı %50, çok- lendirme gelmelidir. Böylece incelememiz tan seçmeli testlerde seçenek sayısına gereken iki seçenek kalacaktır. göre değişecektir. İkinci boşluk için performans değerlendirme ✔ Puanlamanın kolay ve nesnel olması ise ve rubrik arasındaki farkın bilinmesi gerek- sözlü sınavın doğru cevap olamayacağı- mektedir. nı göstermektedir. NOT ✔ Kısa sürede çok soru sorulabilmesi ile de açık uçlu sınav elenmektedir. Araç gereç kullanma ve benzeri bece- rilerin kullanılmasının değerlendirilmesi ✔ Verilen özellikleri bir arada sağlayan sı- süreci performans değerlendirme; bu nav türü boşluk doldurmadır. değerlendirme sürecinde kullanılan pu- anlama kriterleri ise rubriktir. Ş ans Başarısı = –––––––1–––––––– Bu sebeple, sorudaki ikinci boşluğa perfor- Seçenek sayısı mans değerlendirme yerleştirilmelidir. Cevap B Cevap C 452 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
5. Performans değerlendirmenin kâğıt kalem Sınav Türleri testlerine göre üstün özelliklerinden birisi ise öğrencilerin gerçek hayata yakın işlemler 7. ✔ Ürün dosyasının öncelikle süreç değer- gerçekleştirmesidir. lendirmeyi (öğrencinin gelişimini ön pla- na alması gibi) ön plana alır. Performans değerlendirmelerin avantajlı ve dezavantajlı yönleri vardır. Dezavantajlı yön- ✔ Yazılı ve sözlü sınavların ise ürün değer- lerden bazıları, lendirmeyi ön plana alır. ✔ Puanlamanın subjektif olması, ✔ Ürün dosyasıyla değerlendirmede birey- ler birbiri ile karşılaştırılmaktan çok kendi ✔ Uygulamanın çok zaman alması, içinde karşılaştırılır. ✔ Velilerin öğrencilerin projelerini yapmala- ✔ Buna karşın ürün değerlendirmeye da- rı yanan yazılı ve sözlü sonuçlarına daya- narak bireyleri birbiri ile karşılaştırmak ve ✔ Öğrencilerin seviyelerine uygun perfor- sıralamak mümkündür. mans değerlendirme uygulamalarının bu- lunmasının zor olmasıdır. ✔ Seçenekler incelendiğinde A, B, D ve E seçeneğindeki özelliklerin ürün dosya- Cevap A sıyla yapılabilecek işlemleri gösterdiği, C seçeneğinin ise yazılı ve sözlü sınavlarla yapılabilecek işlemleri gösterdiği söyle- nebilir. Cevap C 6. Soruda verilen senaryo ile öz değerlendir- 8. A seçeneğindeki ifade tek bir kelime, bir me, akran değerlendirme, performans de- cümle ya da bütün metinle ilgili olabilir. Do- ğerlendirme ve portfolyo değerlendirmenin layısıyla A seçeneğindeki ifade ile Mehmet amaçlarının ne olduğu ve ne olmadığının öğretmenin amacı daha iyi örtüşmektedir. ayrımı ölçülmeye çalışılmıştır. B, C, D ve E seçenekleri tek sözcüğün anla- Adı geçen değerlendirme türlerine ağırlık mıyla değil en az bir cümleyle veya bütün veren bir öğretmen, metinle ilgilidir. ✔ Değerlendirmenin öğrenmeye katkısını Cevap A artırmaya, ✔ Özdenetim becerilerini geliştirmeye, ✔ Değerlendirme becerileri kazandırmaya, ✔ Öğrencilerin gelişim düzeylerini belirle- meye hizmet etmiş olur. Ancak öğrenci başarılarının birbirleriyle karşılaştırılması adı geçen değerlendirme türlerinde vurgulanan bir amaç değildir. Bu nedenle, adı geçen değerlendirme türlerine ağırlık veren bir öğretmen öğrenci başarı- larının karşılaştırılmasına diğerlerinden çok daha az hizmet eder. Cevap E KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 453
Sınav Türleri 11. Madde kökünün öncülünde yer alan üç ifade de, araştırma, eleştirel düşünme, 9. Bu kazanım geleneksel Bloom taksonomi- değerlendirme, yaratıcılık gibi üst-bilişsel sinde analiz, değerlendirme ve sentez dav- (meta-bilişsel) becerilerin ölçülmesi ile ilgili ranışlarını kapsamaktadır. kazanımlardır ve uzun süreli öğrenmelere işaret eder. Kazanımlar, öğrencilerin öğren- ✔ A seçeneğindeki seçmeli testler, me sürecindeki çabalarını ve çabalarının sonunda ortaya çıkan ürünlerini tanımlayan ✔ B seçeneğindeki yapılandırılmış grid, performansa odaklıdır. ✔ Çoktan seçmeli testler, doğru cevabı bi- ✔ C seçeneğindeki kavram haritaları böyle ricik ve kesin olan sorulardan oluştuğu karmaşık üst düzeydeki davranışları ölç- için anılan kazanımların ölçülmesinde me özelliğine sahip değildir. uygun bir yöntem değildir. ✔ Yazılı yoklama ile öğrencilerin üst düzey ✔ D seçeneğindeki performans değerlen- zihinsel becerileri de ölçülebilmektedir. dirme üst düzey davranışları ölçmeyi Ancak anılan kazanımlar araştırma be- sağlayabilmektedir. cerilerini ön plana çıkarmaktadır. Yazılı yoklama veri toplama süreçlerini kapsa- ✔ E seçeneğindeki sözlü sınav belki yorum madığından doğru seçenek olamaz. imkanı verebilir ancak deney yapma im- ✔ Kuşkusuz benzer gerekçelerle sözlü sı- kanı vermemektedir. nav da yanlış seçenektir. ✔ Öz değerlendirme, öğrencinin perfor- Cevap D mansına ilişkin algısını betimlemek ama- cıyla kullanılır. Bir ölçme yönteminden ziyade performansı değerlendiren kişiye odaklı bir tanımlamadır Yukarıda adı geçen üç yöntem de gelenek- sel ölçme ve değerlendirme yaklaşımları arasındadır ve hedeflerle tutarlı öğrenmele- rin ölçülmesinde tercih edilir. Performans görevi (E) ise, doğru cevabı bi- ricik olmayan ve yaratıcılık ve araştırma gibi üst düzey zihinsel becerilere odaklı karma- şık öğrenme görevleri gerektiren bir yöntem olarak doğru cevaptır. 10. Yapılan işlemler portfolyoların geçerlik ve Performans görevi: Kazanımları günlük ya- güvenirlik ölçülerini belirlemek amacı taşı- şamdaki problemlere uyarlayan senaryolara maktadır. performans görevleri denir. 3 kısımdan oluşur, Diğer seçeneklere bakıldığında, birinci açık- 1. Problem durumu ve senaryolar lamanın ölçüt, ikinci açıklamanın yordama 2. Bireylerden beklediğimiz davranışlar geçerliklerine ilişkin bilgi vereceği açıktır. 3. Ölçütler (bireyleri nasıl değerlendirece- Üçüncü açıklama ise puanlayıcı güvenirliğini göstermektedir. ğimizi belirleyen sınırlar) Projeden farkı; Cevap B ✔ Zaman (daha kısa sürede tamamlanır) ✔ Kazanımlara dayalıdır. Proje kapsam dışı da olabilir. Portfolyodan farkı; ✔ Performans daha kısa dönemlidir. ✔ Portfolyodan daha kapsamlıdır. Cevap E 454 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
12. Başarının ölçülmesinde geçerliği artıran en Sınav Türleri önemli faktörlerden biri soru sayısıdır. Soru sayısının artırılması, ilk olarak ölçülecek 13. Gerek öz değerlendirme ve gerekse akran özelliklerin ölçülme olasılığını, kapsam ge- değerlendirmedeki puanlar, öğrenci hak- çerliğini artıracaktır. kında “geçti” ya da “kaldı” gibi nihai de- ğerlendirme için kaynak teşkil etmezler. Bu Öğrenciye özgürce cevaplama fırsatı veren değerlendirmeleri yapmadaki temel amaç, yazılı yoklamalarda bir soruyu yanıtlamak öğrencilerin kendi gelişimleri hakkındaki için harcanan süre, cevabı oldukça sınır- farkındalıklarını arttırmak, eleştirel düşünme landırılmış sorulardan oluşan kısa cevaplı becerilerini geliştirmek, katılımı arttırmak, testlerde yer alan bir soruyu yanıtlamak için sorumluluk duygusunu geliştirmek, öz dü- harcanan süreden oldukça fazladır. Bu ne- zenleme (self-regulation) becerilerini geliş- denle aynı süre için kısa cevaplı bir testte, tirmek vb.’dir. yazılı yoklamaya göre çok daha fazla soruya ✔ A, D ve E seçeneklerinde ifade edilen, yer verilebilir. Böylece kapsam geçerliği ar- öğretmenin iş yükünü hafifletmesi, öğ- tırılabilir. Dolayısıyla “Daha çok kısa cevaplı rencilerin tepkisinden kaçınması ya da maddeyle kapsamın daha iyi örneklenebil- değerlendirmenin bir an önce tamam- mesi” (D) seçeneği doğru cevaptır. lanması öncelikli neden olarak gösterile- mezler. ✔ A ve B seçeneklerinin doğrudan kapsam ✔ Bu sorudaki en güçlü çeldirici C seçene- geçerliliğine bir katkısı yoktur. ğidir. Ölçmede, puanlayıcı, değerlendiri- ci sayısı arttıkça hata miktarı da azalır, ✔ C seçeneğinde bir maddenin çoktan dolayısıyla ölçme işleminden elde edilen seçmeli test maddesinin köküne benzer puanların geçerliliği ve güvenilirliği ar- bir biçimde yazılmasının geçerlilikle ilgi- tar. Ancak açıklamanın ilk cümlesinde si yoktur. Hangi türde yazılırsa yazılsın de belirtildiği gibi, öz değerlendirme ve her maddenin (ya da sorunun) ölçmeyi akran değerlendirmeden elde edilen pu- amaçladığı özelliği doğru ve tam olarak anlar nihai karar için kullanılmaz. ölçmesi zaten beklenir. Öz değerlendirme: Bireylerin kendi ortaya ✔ E seçeneği ise bilgi olarak yanlıştır. Kısa koyduğu ürünler ve performanslar hakkında cevaplı maddelerde üst düzey bilişsel yargılarda bulunma, değerlendirmeler yap- becerilerin ölçülmesi olanaklı değildir. ma ve öğrenme sonuçlarını daha iyiye taşıma adına güçlü ve zayıf yönlerini belirlemesidir. Cevap D Kontrol listesi yada dereceli puanlama şek- linde hazırlanabilirler. ✔ Kendi çalışmalarını değerlendirme, üst biliş ve öz düzenleme becerisi geliştir- mesine ✔ Öze dönük zekalarının gelişmesine ✔ Kendilerini tanıma ve yeteneklerini ge- liştirmelerine olanak sağlar. Akran değerlendirme: Öğrencilerin akranla- rının hazırladığı ödevkler, araştırmalar, proje- ler… hakkında değerlendirmede bulunmala- rıdır. ✔ Yanlı olabilirler, nota katkısı az tutulma- lıdır. ✔ Eleştirisel düşünme ve değerlendirme yapmayı öğretir. ✔ Akrandan öğrenmeye yardım eder. Cevap B KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 455
Sınav Türleri 16. I. Boşluk doldurma testlerinin kapalı uçlu sorulardan oluşması gerekmektedir. Bu 14. Öğrenci ürün dosyalarının (portfolyo) temel sebeple 1A nolu madde seçilmelidir. amacı, öğrencinin geçirdiği süreci gelişimsel olarak ortaya koymaktır. Bu sürecin paydaş- II. Doğru yanlış testlerinde olumsuz ifade- ları öğretmen, öğrenci, akran ve velidir. lerin kullanılmaması gerekir. Seçenekler- de buna uyan 2B nolu sorudur. ✔ A, B ve D öğrenci ürün dosyası sistemini uygulamanın gerekçeleridir. Bir öğretim III. Çoktan seçmeli testlerde soru kökünün sürecinde öğrenciye çok sayıda perfor- öğrenciye ip ucu vermemesi ilkesinden mans görevi ve / veya proje verilir. Böy- hareketle 3A nolu soru seçilmelidir. lece öğretmen, öğrenci ürün dosyası ile öğrencinin sahip olduğu becerilerini gö- IV. Yazılı yoklamalarda sorulan sorunun rebilir. çerçevesinin çizilmesi gerekir. Bu tanıma uyan 4B nolu maddedir. ✔ C seçeneğinde verilen “en iyi dosyayı seçerek, öğrenciler arasında rekabet Yani sıralamamız 1A, 2B, 3A, 4B olacaktır. ortamı oluşturmak” ise bu sürecin te- mel felsefesine aykırıdır. Bu yaklaşımda Cevap A odaklanılan, öğrencinin bireysel anlam- da gelişimidir. Bir diğer ifadeyle bu yak- laşımda bireyler arası değerlendirmeden ziyade, birey içi değerlendirmeye odak- lanılır. ✔ E seçeneğinde verilen ifade de, bu uy- gulamanın gerekçeleri arasında değer- lendirilebilir. 15. I. Öğrencilere istedikleri sorudan başlama 17. I ve II nolu öncüller yazılı yoklamaların imkanının verilmesi öğrenci açısından özelliği iken III nolu öncülün tam tersi yazı- sınava dair kaygıyı azaltacağından mo- lı yoklamalar için doğrudur. Yani puanlama tivasyonlarını yükseltir. aşamasında her öğrencinin aynı numaralı sorusu ayrı ayrı puanlandıktan sonra diğer II. Her öğrenci farklı soruları seçeceğinden sorularda da işlem böyle devam etmeli ve ve yapılabilirlikleri yüksek olan kolay puanlamada objektiflik sağlanmalıdır. sorulara yöneleceklerinden puanların kıyaslanabilirliği mümkün olmayacaktır. Yazılı yoklama: ✔ Klasik kompozisyon tipi sınavlardır. III. Ayrıca soru sayısının seçme yoluyla ✔ Hazırlanması kolay olduğu için çok kulla- azaltılıyor olması da kapsam geçerliğini düşürür. nışlılardır. ✔ Puanlayıcılar arası fark yarattığı için ge- Cevap E çerliği ve güvenirliği düşüktür. ✔ Üst düzey davranışların yoklanmasında ve geliştirilmesinde kullanılır. ✔ Yazma ve ifade etme yetenekleri ölçülür. Cevap D 456 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
18. Bilişsel alan sınıflandırma basamakları, Sınav Türleri ✔ Bilgi, 22. Soruda,”aşağıdaki sorular bilimsel yöntemle yanıtlanabilir mi? Her soru için evet ya da ✔ Kavrama, hayır seçeneğini işaretleyiniz.” denilmekte- dir. Burada öğrencinin bilimsel araştırma ya- ✔ Uygulama, pılıp yapılamayacağını tespit etmesi isten- mektedir. Bu da bilimsel araştırma yapılması ✔ Analiz, olası konuları ayırt etme ile ilgilidir. ✔ Sentez Cevap A ✔ Değerlendirme şeklindedir. 23. Farklı madde türlerini kullanmanın madde güçlük düzeyiyle bir ilişkisi yoktur. Dolayı- Sorunun seçenekleri incelendiğinde D se- sıyla farklı madde türleri kullanarak sınavın çeneğinde yer alan Bir teknik raporun güçlü güçlük düzeyini öğrenci seviyesinde tutmak ve zayıf yönlerini belirleme bu basamaklar söz konusu değildir. içerisinde en üstte yer alır. Cevap C Cevap D 19. Sorunun A, C, D, E seçenekleri portfolyo 24. ✔ Sözlü soru-cevap etkinliklerinde “ bu değerlendirmenin özellikleri arasındayken sonuca nasıl vardın?”, “neden?” gibi ta- B seçeneğindeki öğrencileri başarı sırasına kip soruları kullanılır. göre sıraya koyma portfolyo değerlendir- me sırasında en az öneme sahiptir. Çünkü ✔ Bazen cevap vermeye istekli olmayan portfolyonun amacı öğrencileri birbirleriyle öğrencilere soru sorularak öğrenciler kıyaslamak değil öğrencilerin gelişim aşa- cesaretlendirilir. malarını takip etmektir. ✔ Cevabı sadece “ evet “ ya da “hayır” Cevap B olan sorulardan kaçınılır. 20. Soruda verilen etkinlikleri uygulamalı olarak ✔ Soru sorulduktan sonra öğrenciye dü- gerçekleştirme ifadesi psikomotor bir bece- şünmesi için süre verilir. rinin ölçülmesine vurgu yaptığından en uy- gun şekilde performans görevi ile ölçülebilir. ✔ Ancak sınıfın hep birlikte cevaplayacağı sorular sorulmaz. Cevap B Cevap D 21. Kontrol listeleri gözlenen davranışın ortam- 457 daki varlığını ya da yokluğunu inceleyen ölç- me araçlarıdır. Evet ve Hayır şeklinde puan- lama yapılır. Dolayısıyla soruda verilen form kontrol listesine örnektir. Cevap A KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
Sınav Türleri 27. Gözlemcinin kullanmış olduğu ölçme aracı 0-4 puan arasında puanlanan ve bu puan 25. Soruda, geleneksel değerlendirme yakla- verilirken de davranışın sergilenme düzeyine şımlarının olumsuzluklarından bahsedilmiş göre puanlama yapıldığından cevap derece- olup gerçek yaşam problemlerinin çözü- lendirme ölçeği olur. münde bu yaklaşımların etkisiz kaldığından bahsedilmektedir. Okullarımızda farklı de- Derecelendirme ölçekleri: Bireylerin perfor- ğerlendirme yaklaşımlarıyla gerçek yaşam mans ya da ürünlerini tanımlamak ve değer problemlerinin çözülebileceğine vurgu ya- biçmek amacıyla kullanılan araçlardır. pılmaktadır. Söz konusu durum tamamla- yıcı değerlendirme yaklaşımlarını kullanarak ✔ Özellikle psikomotor ve duyuşsal gerçekleştirebilir. alandaki davranışları yoklamak için kullanılırlar. 3 3 80 ✔ Düzeyler hakkında bilgi verip, ayrıntıla- %2,14 60 70 ra önem verdiklerinden kontrol listele- rinden daha güvenilir ve duyarlıdırlar. %13,59 12 12 ✔ Öğrenme eksiklerini ve yanlışlarını %34,13 %34,13 -2 -1 0 -2 -1 0 %68 30 40 50 %95 saptamaya, düzeltmeye imkan verir. %99 ✔ En az 3 ya da daha fazla kategori ge- rektirir. Cevap D %13,59 %2,14 -3 -3 20 Sx Z T Cevap E 26. Soruda verilen durum psikomotor bir bece- 28. Bu sorunun kökünde yer alan “Korelasyon, riye yönelik olduğundan yapılan değerlen- iki değişken arasındaki ilişkinin derece- dirme performans değerlendirmedir. Burada sini verir. İki değişken arasındaki ilişkinin D seçeneği dışındaki çeldiriciler muhteme- derecesini veren katsayıya korelasyon adı len ilk defa karşılaşılan kavramlar olmakla verilir…” ifadeleri aynı anlama geldiğinden beraber sadece birer çeldiriciden ibarettir. D seçeneğinde yer alan “Çoktan seçmeli Bu başlıklar altında değerlendirme türleri madde yazılmasında dikkat edilmesi gere- sınav kapsamında yer almamaktadır. ken esaslardan madde kökünde gereksiz açıklamalardan kaçınılmalıdır.” ilkesi göz Cevap A ardı edilmiştir. Cevap D 458 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
Sınav Türleri 29. ✔ Sözlü sınav sorusu olarak A1 sorusunu 31. İlgili soruda öğrencinin cevaplaması istenen seçmek daha doğru olur. Çünkü bu so- 5 soru öz değerlendirmeye yöneliktir. ruda öğrenciden “18. yüzyıl öncesinde Osmanlı İmparatorluğu’nda merkezi ha- Öz değerlendirme öğrencilerin kendilerine zinenin gelir kaynaklarından ikisini açık- dönük eleştirel bakış açıları geliştirmelerine, laması” istenmiştir. Bu ifade sözlü sınav eksik yönlerini görmelerine, yapabilirliklerini için daha uygundur. A2’deki ifadede ise belirlemelerine… vb. yardımcı olmaktadır. bir sınırlama söz konusu değildir. Dola- Burada amaç, bireyi bir başkası ya da baş- yısıyla bu sorunun sözlü sınav sorusu kalarıyla karşılaştırmak değil, öze dönük bir olarak alınması uygun değildir. değerlendirme yapmasını sağlamaktır. Se- çeneklere baktığımızda bu tanıma uymayan ✔ B1 ifadesi gereksiz sözcükler ve öğren- A seçeneğidir. Çünkü bu seçenekte geçen cinin cevaba ulaşmasını kolaylaştıracak karşılaştırma ifadesi alternatif değerlendir- ipcu içermesinden dolayı tercih edilme- me yaklaşımlarının bir özelliği dolayısıyla da melidir. B2’deki ifade daha yalın, anlaşılır amacı değildir. ve sadedir. Bu sebeple yazılı sınav sorusu olarak B2 tercih edilmelidir. Cevap A ✔ C1 8. sınıf öğrencisinin hazırlayacağı 32. Yapılandırılmış gridde öğrenci seviyesineuy- tarzda bir ödev değildir. Bir kabartma gun olarak 3x3, 4x3, 4x4 tipinde kutucuklar Türkiye haritası hazırlamak bu eğitim hazırlanmakta ve bu kutucuklara tanım, ilke, kademesindeki bir öğrenciden bekle- kuram, formül… vb yazılmaktadır. Öğren- nebilecek bir davranış değildir. Ancak, cilerden sorulan sorulara cevap oluşturan hazırlanmış olan bir kabartma harita- kutucukları ilgili sorunun yanına yazmaları sında istenen bilgileri yazmak ve farklı istenmektedir. renklerde boyamak 8. Sınıf öğrencisinin sergileyebileceği bir davranış olması iti- Sorudaki birinci öncül olan her cevap için bariyle C2’nin ev ödevi olarak seçilmesi uygun kutucukları bulma bu amaç doğrultu- uygundur. sunda yapılır. Ancak ikinci öncül “Tanılayıcı Dallanmış Ağaç”, üçüncü öncül ise “Kelime Cevap C İlişkilendirme” sürecinde yapılır. Cevap A 30. Seçeneklere baktığımızda A, C, D ve E se- 33. Öğrencilerin eleştirel becerilerinin ölçülmesi çeneklerinde sadece istenen durumla ilgili ve geliştirilmesi amacıyla kullanılabilecek en öğrencilerin bilgi vermesi, açıklama yapma- iyi yöntem, onlara açık uçlu sorular yönelt- sı ya da karşılaştırma yapması istenirken B mektir. seçeneğinde el becerisini de yani psikomo- tor becerisini dekullanarak merceklerden bir gözlem aracı tasarlaması ve yapması isten- mektedir. Bu durum bilişsel özelliklerin yanı sıra psikomotor özellikler de sergilemeyi gerektiren performans değerlendirme örne- ğidir. Cevap B Cevap B KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 459
Sınav Türleri 39. Okuduğu parçadaki neden-sonuç ilişkisi belirten ifadeleri tespit etmek, çoktan seç- 34. A, C, D ve E seçeneklerinde verilen ifadeler meli testlerle ölçülebilir. Nitekim Türkçe der- dereceli puanlama anahtarının öğrencilere sinde bu tarz sorulara sıklıkla rastlanmakta- önceden verilmesinin nedenleri arasında yer dır. almaktadır. Ancak puanlama güvenirliğini dereceli puanlama anahtarını öğrencilerle Cevap B paylaşmadanda sağlayabiliriz. Cevap B 35. Eşleştirmeli madde yazımında soru sayısı ve 40. A, B, C ve D seçeneklerinde verilen ifade- öncül sayısı birbirine eşit olmamalıdır. Bu- ler çoktan seçmeli sınavların özelliklerinden nun temel amacı şans başarısını azaltmaktır. olup öğrencinin bu tür sınavlara daha az Yönergede cevaplamanın neye göre yapıla- hazırlanmasının nedenlerindendir. Ancak cağı belirtilmelidir. Uzun ifadeler ilk sütunu, gerekli özen ve çaba harcandığında yazılı kısa ifadeler ise ikinci sütunu oluşturmalıdır. yoklamalar da güvenilir ve geçerli sınavlar olarak hazırlanabilir. Cevap C Cevap E 36. Açık uçlu maddeler daha çok analiz, sentez ve değerlendirme düzeyinde davranışların ölçülmesinde kullanılır. Bu bakımdan II ve IV nolu konular açık uçlu madde hazırlamaya uygundur. Cevap E 37. Detaylı bir şekilde puanlama yapmak iste- 41. Soruda öğrencilerin deney performansına yen bir öğretmen analitik rubrik kullanmalı- ilişkin davranışları “tamamen”, “kısmen” ve dır. Bütüncül rubrik ise puanlama işleminde “hiç” olmak üzere üç farklı düzeyde puan- ayrıntılara yer vermeyerek bir bütün olarak lanmıştır. Bir özelliğin bireyde bulunma de- puanlama yapmamızı sağlar. recesi derecelendirme ölçeği ile ölçülür. Cevap A Cevap D 38. Öğrencilerin birbirini değerlendirmesi akran 42. Eşleştirmeli testler hazırlanırken eşleştiri- değerlendirmedir. Bu değerlendirmeyi her lecek listelerden birinin sayıca fazla olması zaman, bazen, hiçbir zaman gibi kategorize gerekir. Bu durumun temel nedeni eşleşe- ederek yapmak derecelendirme ölçeği kul- cek son madde için olası seçenek sayısının lanıldığını gösterir. birden fazla olmasını sağlayarak şans başa- rısının önüne geçmektir. Cevap A Cevap A 460 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
ÖLÇME SONUÇLARI ÜZERİNDE İSTATİSTİKSEL İŞLEMLER 1. Matematik dersinde bilgisayar prog- 3. Bir grup öğrenciye uygulanan dönem ramlarından yararlanmanın öğrencilerin sonu sınavlarına ilişkin istatistikler tablo- matematik başarısına etkisini ölçmeyi daki gibidir. planlayan bir öğretmen, bir sınıfında ge- leneksel öğretim yöntemini kullanırken Dersler diğer bir sınıfında ise işlenen her konu- Soru sayısı dan sonra bilgisayar programıyla alıştır- Aritmetik malar yaptırmaktadır. ortalama Medyan Bu araştırmadaki bağımsız değişken Mod aşağıdakilerden hangisidir? Standart sapma A) Öğretmen özellikleri Kimya 20 8 644 B) Matematik notları Tarih 40 30 35 39 7 C) Öğretim yöntemleri Türkçe 30 15 18 23 6 D) Sınıf mevcutları Fizik 50 30 30 30 11 E) Öğrenci nitelikleri Felsefe 40 14 10 7 9 Öğrencilerin en başarılı olduğu ders hangisidir? A) Kimya B) Tarih C) Türkçe D) Fizik E) Felsefe 2. Bir araştırmada X ve Y değişkenleri ara- 4. Mehmet Öğretmen, öğrencilerine uygu- sında sıfıra yakın bir ilişki bulunmuştur. ladığı bir test sonucunda elde ettiği pu- anlardan bazı istatistikleri hesaplamıştır. Bu değişkenler aşağıdakilerin hangi- Daha sonra, öğrencilerden birinin puanını sinde verilenler olabilir? yanlış yazdığını fark etmiş ve gerekli dü- zeltmeyi yaparak istatistikleri tekrar he- XY saplamıştır. A) Doğum yeri Doğum yılı Buna göre, Mehmet Öğretmen’in dü- B) Boy Kütle zeltmesi sonucunda aşağıdaki istatis- C) Yaş Eğitim düzeyi tiklerden hangisi kesin olarak değiş- D) Kaygı düzeyi Başarı miştir? E) Spor yapma Sağlık A) Ortalama B) Ortanca C) Mod D) Ranj E) Yığmalı frekans KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 461
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 7. Yapılandırılacak bir testte bu madde- leri kullanma zorunluluğu olsaydı, en 5. Aynı öğrencilere uygulanan ve bağıl de- köklü değişikliğin hangi maddede ya- ğerlendirme yapılan iki sınavla ilgili arit- pılması gerekirdi? metik ortalama ve standart sapma de- ğerleri aşağıda verilmiştir. A) I B) II C) III D) IV E) V Sınav Aritmetik ortalama Standart sapma Ali’nin puanı Ayşe’nin puanı I 55 15 70 ? 8. ve 10. soruları aşağıdaki bilgilere göre cevaplayınız. II 60 5 ? 68 Buna göre, aşağıdaki yorumlardan Aşağıdaki tabloda 10 soruya ait madde güç- lüğü (p) ve ayırtedicilik (r) değerleri verilmiştir. hangisi kesinlikle doğrudur? A) Ali birinci sınavdaki soruların hepsini Soru p r doğru yanıtlamıştır. 1 0,35 0,25 B) Ali ikinci sınavdan da 70 alırsa ilk sı- nava göre daha başarısız olmuş olur. 2 0,05 0,65 C) Birinci ve ikinci sınav sonuçları ara- 3 0,15 0,15 sındaki korelasyon yüksektir. 4 0,90 0,05 D) Ayşe’nin ikinci sınavdaki başarısı 5 0,70 -0,35 Ali’nin ilk sınavındaki başarısından 6 0,40 0,40 daha iyidir. 7 0,15 0,10 E) İkinci sınavda puanların ranjı ilk sına- va göre daha büyüktür. 6. ve 7. soruları aşağıdaki bilgilere göre 8 0,75 0,60 cevaplayınız. 9 0,15 -0,40 Bir testteki maddelere ilişkin aşağıdaki de- ğerler elde edilmiştir. 10 0,95 0,25 Maddeler I II III IV V 8. Uygulama sonucunda yukarıdaki değer- leri elde eden bir öğretmen, ayırtedicili- Madde 0,1 0,15 0,5 0,6 0,9 ği düşük olan maddeleri düzeltilemediği güçlüğü için testten çıkarmak istemektedir. Madde 0,08 − 0,15 0,5 0,28 0,43 Bu maddelerin çıkarılması aşağıdaki- ayırıcılık lerden hangisine neden olur? gücü A) Testin ölçüt geçerliğinin düşmesine B) Kalan maddelerin güçlük indeksinin 6. Tabloda verilen bilgilere göre hangi düşmesine maddenin güvenirliğe katkısı en yük- C) Çeldiricilerin iyi çalışmamasına sektir? D) Testin iç tutarlığının düşmesine E) Testin kapsam geçerliğinin düşmesi- A) I B) II C) III D) IV E) V ne 462 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
9. Tablodaki maddelerden hangisi hem Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler kolay hem de ayırtedici bir sorudur? 12. ve 14. soruları aşağıdaki bilgilere A) 3 B) 4 C) 8 D) 9 E) 10 göre cevaplayınız. 10 soruluk bir sınava ait öğrenci yanıtları aşa- ğıdaki tabloda verilmiştir. Her soruda doğru yanıta “1”, yanlış yanıta “0” puan verilmiştir. Yanıtlanmayan soru bulunmamaktadır. 10. Tablodaki maddelerden hangisi, testle SORULAR ölçülen özellikler açısından oldukça 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 üst düzey yeterliğe sahip olan öğren- A111001101 0 cileri seçmek için kullanılabilir? B110011100 1 C010011111 1 A) 1 B) 2 C) 5 D) 7 E) 10 ÖĞRENCİLER D111010111 0 E001000111 0 F110011111 1 G1 1 0 0 1 1 1 0 0 0 11. Bir coğrafya öğretmeni 100 soruluk bir H110011100 1 başarı testi uygulamış ve test puanlarının ortalamasını 75, ortancasını 80, tepe de- I 111000100 1 ğerini (mod) 90, standart sapmasını 8 ve ranjını 90 bulmuştur. Öğrencilerin dersten J000001110 0 geçebilmeleri için en az 65 puan almaları gerekmektedir. 12. Öğrencilerin bu sınavdan aldıkları pu- anların ranjı kaçtır? Test puanlarına ilişkin istatistiklere ve A) 3 B) 5 C) 6 D) 9 E) 10 değerlendirme ölçütüne dayanarak bu dağılım için aşağıdaki yorumlardan 13. Hangi sorular ölçülen özellikler açısın- hangisi yapılamaz? dan öğrencilerin bireysel farklılıklarını ortaya çıkarmada hiç etkili olmamış- A) Ölçümlerin yüzde elliden fazlası orta- tır? lamadan büyüktür. A) Yalnız 4. soru B) Yalnız 7. soru B) Merkezî eğilim ölçüsü olarak ortanca- C) Yalnız 8. soru dan yararlanılmalıdır. D) 4. ve 7. sorular E) 4., 7. ve 8. sorular C) Sınıfın büyük çoğunluğu geçer not alır. D) Tepe değeri, gözlenen en büyük de- ğerdir. E) Ortalamayı çarpıtan uç değer(ler) bu- lunmaktadır. KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 463
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 14. Bu sınavdaki test puanlarının frekans 16. ve 17. soruları aşağıdaki bilgilere dağılımı yaklaşık olarak aşağıdakiler- göre cevaplayınız. den hangisinde verilmiştir? Altı maddelik bir sınavdan alınan puanlara ait A) Frekans B) Frekans frekans tablosu aşağıda verilmiştir. Puan Puan Puan Frekans 1 2 C) Frekans D) Frekans 2 10 3 5 Puan Puan 4 4 E) Frekans 5 3 6 2 Puan 16. Bu sınav kaç öğrenciye uygulanmıştır? A) 6 B) 10 C) 21 D) 26 E) 80 15. Bir testten elde edilen puanların stan- 17. Bu puan dağılımıyla ilgili olarak aşağı- dart sapması küçük bulunmuşsa bu dakilerden hangisi doğrudur? testi alan bireyler hakkında aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşılabilir? A) Tek modlu simetriktir. B) Tek modlu sağa çarpıktır. A) Ölçülen özellik bakımından birbirleri- C) Modu yoktur. ne benzemektedirler. D) Çift modlu simetriktir. E) Çift modlu sağa çarpıktır. B) Bu tür testleri almaya alışmışlardır. C) Testi, verilenden daha kısa sürede ce- vaplamışlardır. D) Testte yer alan sorular kendi düzeyle- rine uygundur. E) Soruları cevaplarken gerçek perfor- manslarını ortaya koymuşlardır. 464 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
18. ve 20. soruları aşağıdaki bilgilere Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler göre cevaplayınız. 22. Duygu Öğretmen, birinci sınavda modun Aşağıdaki tabloda aynı kapsamı ölçmek üze- (tepe değerin) üzerinde puan alan öğren- re tasarlanmış beş farklı test yer almaktadır. cilerine işbirliğine dayalı grup çalışma- Bu testlerin her biri beşer adet çoktan seç- sında, istedikleri arkadaşlarıyla çalışma meli maddeden oluşmaktadır. Tabloda bu şansı vereceğini açıklar. Bu sınava ilişkin maddelerin güçlük indeksleri verilmiştir. puan dağılımı aşağıdaki grafikte gösteril- miştir. Madde güçlük indeksleri Frekans Testler Madde 1 Madde 2 10 Madde 3 Madde 4 8 Madde 5 6 I. 0,4 0,5 0,6 0,5 0,6 II. 0,4 0,8 0,9 0,7 0,3 4 III. 0,3 0,4 0,5 0,2 0,9 IV. 0,8 0,7 0,6 0,5 0,9 2 V. 0,2 0,4 0,3 0,1 0,5 Puan 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 Bu sınıfta kaç öğrenci grup arkadaşla- rını seçebilecektir? A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12 18. III. testte yer alan en zor madde hangi- 23. Bir okulda bulunan sekizinci sınıf öğ- sidir? rencileri beş şubeden oluşmaktadır. Bu A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 öğrenciler eğitim öğretim yılı başında, altıncı ve yedinci sınıf matematik dersi- 19. V. testte madde ayırt edicilik indeksi nin önemli kazanımlarının ölçüldüğü 100 en yüksek olması beklenen madde maddelik bir sınava girmiştir. Şubelere hangisidir? göre, öğrencilerin puan ortalamaları ve A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 standart sapmaları aşağıdaki tabloda ve- rilmiştir. Şubeler 20. Yukarıdaki testler içinde en kolay olanı hangisidir? Şubeler Aritmetik Standart A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. I ortalama sapma 50,0 5 21. Bir yükseköğretim programında öğrenci- II 50,5 15 lerin genel notları ara sınavın % 40’ı ile III 51,0 20 genel sınavın % 60’ı toplanarak oluştu- IV 51,5 10 rulmaktadır. V 52,0 30 Bu yükseköğretim programında geç- Buna göre, diğer değişkenler sabit tu- me notu 60 olduğuna göre, ara sınav- tulduğunda, bu şubelere derse girecek dan 45 puan alan bir öğrencinin dersi bir matematik öğretmeninin hangi şu- geçmesi için genel sınavdan en az kaç bede daha çok zorlanması beklenir? puan alması gerekir? A) I B) II C) III D) IV E) V A) 65 B) 70 C) 75 D) 80 E) 85 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 465
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 27. Bir ölçme kuramına göre, bireyin bir maddeye doğru yanıt verme olasılığının 24. ve 26. soruları aşağıdaki bilgilere bireyin yeteneğiyle bağlantılı olduğu var- göre cevaplayınız. sayılmakta ve bu ilişki Madde Karakteris- tik Fonksiyonu (MKF) ile ifade edilmekte- Aşağıdaki tabloda beş ayrı teste ait bilgiler dir. MKF, bireyin ilgili yetenek düzeyi ile verilmiştir. maddeye doğru yanıt verme olasılığı (p) arasındaki ilişkinin grafik gösterimidir. İyi Test Güvenirlik işleyen bir madde için, yetenek düze- Katsayısı yi arttıkça bireyin maddeye doğru yanıt Testin standart verme olasılığı artmakta, yetenek düzeyi sapması azaldıkça da doğru yanıt verme olasılığı Testin aritmetik düşmektedir. ortalaması Madde sayısı Buna göre, ayırt ediciliği uygun olan bir madde için Madde Karakretistik Felsefe 0,96 5 15 50 Fonksiyonu (MKF) aşağıdakilerden Fizik 0,91 15 60 100 hangisi olabilir? Kimya 0,84 10 25 100 Biyoloji 0,75 4 20 50 A) p Tarih 0,64 15 40 100 1 24. Tabloya göre, adaylara en zor gelen 0 ºDüük Yetenek test hangisidir? Yüksek düzeyi A) Felsefe B) Fizik C) Kimya B) p D) Biyoloji E) Tarih 1 25. Tabloya göre, ölçmenin standart hata- sı en büyük olan test hangisidir? 0 ºDüük Yetenek A) Felsefe B) Fizik C) Kimya Yüksek düzeyi D) Biyoloji E) Tarih C) p 1 0 ºDüük Yetenek Yüksek düzeyi D) p 1 26. Bir aday, şans başarısı düzeltme for- 0 ºDüük Yetenek mülü kullanılmayan ve bağıl değerlen- Yüksek düzeyi dirme yapılan bu testlerin her birinde E) p 40 soruyu doğru cevaplamışsa, adayın en başarısız olduğu test hangisidir? 1 A) Felsefe B) Fizik C) Kimya 0 ºDüük Yetenek Yüksek düzeyi D) Biyoloji E) Tarih 466 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 28. Aşağıdaki tabloda beş seçenekli çoktan 29. Durmuş Ali Öğretmen, iki farklı lise 1. sınıf seçmeli bir maddenin analizi verilmiştir. şubesine matematik sınavı uygulamıştır. İki uygulama sonucunda her iki sınıfta A B C D E Toplam da puan dağılımı tek modlu simetrik bir yapıda olmuştur. İki şubenin puan orta- Üst 1 6 8 12 3 30 laması aynı, standart sapmaları ise farklı grup hesaplanmıştır. Bu iki şubenin puan da- ğılımları grafiği aşağıdakilerden hangi- Alt 13 6 7 2 2 30 si gibi olabilir? grup A) 16 Tablodaki bilgilere göre, Frekans 14 I. A seçeneği doğru cevap olursa mad- 12Frekans de ayırt ediciliği en yüksek olur. 10 II. B seçeneği doğru cevap olursa kolay 8 bir madde olur. 6 4 III. E seçeneği doğru cevap olursa zor bir 2 madde olur. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 ifadelerinden hangileri doğrudur? Puan A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III B) 16 D) I ve II E) II ve III 14 12 10Frekans 8Frekans 6 4Frekans 2 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Puan C) 16 14 12 10 8 6 4 2 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Puan D) 16 14 12 10 8 6 4 2 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Puan E) 16 14 12 10 8 6 4 2 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Puan KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 467
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 30. Bir okulda öğrencilerin gelişimini izlemek 31. ve 32. soruları aşağıdaki bilgilere amacıyla, bir hafta arayla, 100’er mad- göre cevaplayınız. delik paralel iki test uygulanmıştır. Bu iki uygulamadan elde edilen doğru cevap İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin okuma be- ortalamaları, standart sapmalar ve Zey- cerilerinin zaman içindeki gelişimini izlemek nep adlı öğrencinin doğru cevap sayıları amacıyla, 80’er maddelik çoktan seçmeli beş aşağıdaki tabloda verilmiştir. test geliştirilmiştir. Bu testler ocak ayından itibaren her ay okuldaki tüm 6. sınıf öğren- Birinci İkinci cilerine uygulanmıştır. Puanlamada doğru Uygulama Uygulama cevaplanmış maddelere 1, yanlış cevaplara ve cevaplanmamış maddelere ise 0 puan ve- Testin Ortalaması 50 60 rilmiştir. Testin Standart 10 10 Aşağıda, Burcu’nun bu testlerdeki doğru Sapması cevap sayılarına ve z standart puanlarına ait grafikler verilmiştir. Zeynep’in Doğru 60 65 Cevap Sayısı 65 Zeynep’in durumuyla ilgili olarak 60 I. Mutlak başarı düzeyi artmıştır. Doğru cevap sayısı55 II. T standart puanı artmıştır. 50 III. Sınıf içindeki sıralamada yükselmiştir. 45 ifadelerinden hangileri kesinlikle doğ- rudur? 40 A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II 35 D) II ve III E) I, II ve III 30 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs z puanı 1,5 1,0 0,5 0,0 -0,5 -1,0 -1,5 31. Burcu’nun durumuyla ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi kesinlikle doğru- dur? A) Burcu’nun mutlak başarı düzeyinin aynı kaldığı dönemde okul sıralama- sındaki yeri de aynı kalmıştır. B) Burcu’nun mutlak başarı düzeyinin % 50’nin altında olduğu iki test vardır. C) Mart ayında Burcu’nun doğru cevap sayısı testin ortalamasına eşittir. D) Nisan ayında uygulanan testte Bur- cu’nun doğru cevap sayısı okul orta- lamasının altında kalmıştır. E) Ocak-Şubat döneminde Burcu’nun okul içi sıralamadaki yeri yükselmiştir. 468 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 32. Nisan ayında uygulanan testin stan- 34. Belirtilen amaç doğrultusunda hazırla- dart sapması 6 olduğuna göre, bu nan bir sınavdan alınan puanların fre- testten 64 soruyu doğru cevaplayan kans grafiğinin aşağıdakilerden hangi- bir öğrencinin T standart puanı kaç sine en yakın olması beklenir? olur? A) Frekans A) 40 B) 50 C) 60 D) 70 E) 80 100 75 50 25 33. Bir matematik öğretmeni dönem so- 0 50 Puan nunda 24 kişilik sınıfında birçok konuyu kapsayan çoktan seçmeli bir test uygula- B) Frekans mıştır. Bu testte ondalık sayılar konusun- 100 dan beş madde bulunmaktadır. Bu beş maddelik alt testin her bir maddesindeki 75 seçenekleri işaretleyen öğrenci sayıları- 50 nı aşağıdaki tabloda özetlemiştir. Doğru 25 cevap olan seçenekleri yıldız işareti (*) ile göstermiştir. 0 50 Puan Maddeler Seçenekler Toplam C) Frekans ABCD 100 M1 3 3* 15 3 24 75 50 M2 4 2* 14 4 24 25 M3 0 9 8 7* 24 M4 6* 6 5 7 24 M5 4 4 12* 4 24 0 50 Puan Bu beş maddelik alt testin ortalaması D) Frekans kaçtır? 100 A) 0,75 B) 1,25 C) 1,75 75 50 D) 2,25 E) 2,75 25 0 50 Puan 34. ve 35. soruları aşağıdaki bilgilere E) Frekans 50 Puan göre cevaplayınız. 100 469 2000 öğrencinin bulunduğu bir okuldan, ma- 75 tematik bilgi yarışması için 4 kişilik bir takı- 50 mın oluşturulması hedeflenmektedir. Takıma 25 alınacak başarılı öğrencileri seçmek amacıyla okuldaki tüm öğrenciler 50 maddelik çoktan 0 seçmeli bir başarı testine alınacaktır. KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 37. Bir tarih öğretmeni, 6A ve 6B şubelerin- 35. Yapılan bu değerlendirme işlemin- deki öğrencilere aynı testi uygulamıştır. Şubelerdeki puan dağılımına ait betimsel de, mutlak ölçüt kullanılmasına bağlı istatistikleri aşağıdaki tabloda vermiştir. olarak aşağıdaki sonuçlardan hangisi gözlenebilir? 6A 6B A) Takım için yeterli sayıda öğrenci bulu- Öğrenci sayısı 36 34 namayabilir. B) Öğrencilerin başarı düzeyleri belirle- En Düşük Puan 84 nemeyebilir. En Yüksek Puan 40 36 C) Yeterli objektiflik sağlanamayabilir. D) Ölçmenin standart hatası istenenden Aritmetik Ortalama 25,50 18,74 çok büyük olabilir. Standart Sapma 5,13 9,11 E) Sınavın kullanışlılığı çok düşük olabi- Bu tabloya göre, aşağıdakilerden han- lir. gisi kesinlikle söylenebilir? 36. Bir öğretmen, 100 öğrenciye uygulamış A) 6A şubesinin puan aralığı, 6B şubesi- olduğu testten elde edilen ham puanla- nin puan aralığından daha geniştir. rı z standart puanlarına önüştürmüştür. Aşağıdaki tabloda, beş öğrencinin ham B) 6A şubesindeki puanlar, 6B şubesin- puanları ve z puanları verilmiştir. deki puanlardan daha homojen bir dağılım göstermiştir. C) 6B şubesi, tarih testinde 6A şubesin- den daha başarılı olmuştur. D) 6A şubesinde, testteki tüm maddeleri doğru cevaplayan en az bir öğrenci vardır. E) 6B şubesindeki puan dağılımı sola çarpıktır. Öğrenci Ham puan z puan Kemal 100 1,5 Nuri 90 1 Fatma 70 -0,5 Zeynep 50 -1 Mehmet 30 -2 Öğretmen bir öğrencinin puan dönü- şümünde hata yaptığına göre, hatalı puan hangi öğrenciye aittir? A) Kemal B) Nuri C) Fatma D) Zeynep E) Mehmet 470 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 38. Aşağıda, 8. sınıf öğrencilerine uygulanan 39. Bir okuldaki 7. sınıf öğrencilerine 5 se- uluslararası bir sınavın fen bilimleri alt çenekli bir İngilizce testi uygulanmıştır. testinde yer alan çoktan seçmeli bir mad- Testteki ilk üç maddenin alt grup-üst de, bu maddenin ölçtüğü bilişsel düzey grup yöntemiyle madde analizini göste- ve madde istatistikleri verilmiştir. ren tablo aşağıda verilmiştir. Altı çizili se- çenekler anahtar cevaptır. Canlılarda büyük ve karmaşık yapıdaki Madde Grup Öğrenci A Seçenekler E moleküller parçalanarak daha basit ve No Sayısı BCD küçük moleküller hâline dönüşür. Üst 25 0 15 6 4 0 Bu olaya ne denir? 1 25 4 12 3 6 0 a. Boşaltım Alt b. Emilim Üst 25 2 2 20 1 0 2 25 5 8 6 2 4 c. Sindirim Alt d. Dolaşım Üst 25 4 3 9 4 5 3 25 6 4 5 2 8 Alt Bilişsel düzey Hatırlama Bu maddelerle ilgili olarak aşağıdaki- Madde güçlük indeksi (p) 0,21 lerden hangisi söylenebilir? Madde ayırt edicilik 0,61 A) Madde 1 ve madde 3’ün ayırt edicilik- leri birbirine eşittir. Bu maddeyle ilgili olarak aşağıdakiler- B) Madde 2, madde 1’den daha ayırt den hangisi söylenebilir? edici bir maddedir. A) Başarı düzeyi yüksek öğrencilerle dü- C) Madde 1, diğer ikisine göre daha zor- şük olanları ayırt etmekte yetersizdir. dur. B) Madde testten çıkarılırsa iç tutarlık D) İlk üç maddeden alınan puanların or- katsayısı artar. talaması 1,25’tir. C) Testi alan öğrencilerin çoğunluğu ta- E) Madde 3’ün C çeldiricisi, beklenen rafından doğru cevaplanmıştır. yönde işlemiştir. D) Öğrencilerin test puanları arttıkça maddeyi doğru cevaplama olasılıkları artmaktadır. E) Üst düzeyden bir düşünme becerisini ölçmektedir. KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 471
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 40. 24 soruluk kısa cevaplı bir testte, öğren- 41. Seçenekler (%) cilerin ham puanları; doğru cevaplara 1, Yetenek diğerlerine ise 0 puan verilerek hesaplan- Grubu a. b. c. d. e. Boş mıştır. Bu testte, öğrencilerin ham puan- larının aritmetik ortalaması 10, standart Yüksek 30 5 50 15 0 0 sapması ise 4’tür. Daha sonra ham puan- lar; ortalaması 60, standart sapması 10 Düşük 10 30 10 20 0 30 olan standart puanlara dönüştürülmüş- tür. Aşağıdaki tabloda beş öğrencinin Yukarıdaki tabloda; yüksek ve düşük ye- standart puanları verilmiştir: tenek grubundaki öğrencilerin, sayısal yetenek testinde yer alan bir maddenin Öğrenci Standart Puan seçeneklerini işaretleme veya boş bırak- ma yüzdeleri verilmiştir. Arzu 85 Buna göre, maddeyle ilgili olarak aşa- Deniz 80 ğıdakilerden hangisi yanlıştır? Efe 70 A) a. seçeneği çeldirici ise kötü işleyen bir çeldiricidir. Banu 60 B) Doğru cevap c. seçeneği ise madde- Can 45 nin ayırt ediciliği 0,25’tir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi C) Doğru cevap c. seçeneği ise madde- yanlıştır? nin doğru cevaplanma oranı 0,30’dur. A) Can’ın puanı, sınıf ortalamasının 1,5 D) Soru dört seçenekli olarak işlemiştir. standart sapma altındadır. E) Doğru cevap d. seçeneği ise madde- B) Banu, soruların yarısından azını doğru nin ayırt ediciliği negatiftir. cevaplamıştır. C) Arzu, 3 soruyu daha doğru cevapla- saydı soruların hepsini doğru cevap- lamış olacaktı. D) Efe’nin doğru cevap sayısı, Banu’nun doğru cevap sayısından 4 fazladır. E) Deniz, 18 soruya doğru cevap ver- miştir. 472 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
42. Bir okuldaki A ve B şubelerine uygulanan Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler bir testin sonuçlarına ait istatistikler aşa- ğıdaki tabloda verilmiştir: 43. Bir sınıfta yapılan sınıf başkanlığı se- çimi sonuçlarını göstermek için uygun İstatistikler Şubeler olan grafik çeşitleri, aşağıdakilerin AB hangisinde birlikte verilmiştir? Ortalama 50 60 A) Sütun grafiği ve histogram B) Sütun ve çizgi grafiği Standart sapma 5 5 C) Sütun ve pasta grafiği D) Histogram ve çizgi grafiği Ranj 30 30 E) Histogram ve pasta grafiği Öğrenci sayısı 50 50 Buna göre, A ve B şubelerine ait da- ğılım grafiği aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Frekans A Şubesi B Şubesi B) Frekans Puan A Şubesi B Şubesi C) Frekans Puan A Şubesi B Şubesi D) Frekans Puan 44. Her bir madde için doğru cevapların 1, E) A Şubesi diğerlerinin 0 olarak puanlandığı 60 mad- B Şubesi delik bir testten alınan puanların ortala- Frekans ması 32, standart sapması 6’dır. Puan A Şubesi Bu testle ilgili olarak aşağıdaki sonuç- B Şubesi lardan hangisi diğerlerinden daha yük- sek başarıya karşılık gelir? Puan A) Arzu +2 z puanı almıştır. B) Sibel 65 T puanı almıştır. C) Ahmet 46 soruyu doğru cevaplamış- tır. D) Mehmet soruların % 60’ını doğru ce- vaplamıştır. E) Zehra, ortalamanın 1 standart sapma üzerinde puan almıştır. KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 473
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 45. 16 kişilik bir öğrenci grubuna 50 maddelik 46. 40 maddelik, çoktan seçmeli bir kimya bir sınav uygulanmıştır. Bu sınavda ham testinden elde edilen veriler alt grup-üst puanlar, doğru cevaplara 1, diğerlerine ise grup madde analizine tabi tutulmuştur. 0 puan verilerek hesaplanmıştır. Aşağıdaki Testin 38. maddesini alt gruptaki 15 öğ- grafikte öğrencilerin aldıkları ham puanlar renciden 10’u, üst gruptaki 15 öğrenci- gösterilmiştir. den 5’i doğru cevaplamıştır. 16 Bu maddenin ayırt edicilik indeksi ve 15 zorluğuyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur? 14 13Öğrenci No Ayırt edicilik indeksi Zorluk 12 A) Negatif Kolay B) Negatif Orta 11 C) Pozitif Kolay D) Pozitif Zor 10 E) Pozitif Orta 9 47. 50 öğrencinin bulunduğu sınıfta bir test 8 uygulanmıştır. Bu sınıftan üç öğrencinin 7 testten aldıkları ham puanlar ve z puanla- rı aşağıdaki tabloda verilmiştir. 6 5 4 3 2 1 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Ham Puan Bu öğrencilerin ham puanlarının stan- dart sapması 8 alındığına göre aşağı- dakilerden hangisi yanlıştır? A) Ham puan dağılımı sağa çarpıktır. B) 15 numaralı öğrencinin z puanı 1,25’tir. C) 7 numaralı öğrencinin T puanı 50’dir. D) En yüksek ve en düşük T puanları arasındaki fark 37,5’tir. E) En yüksek puanı alan öğrenci, sorula- rın % 90’ına doğru cevap vermiştir. Ham Puan z Puan Deniz 65 1 Fırat 43 -2 Derya 49 -3 Bu testten 59 ham puan alan bir öğ- rencinin T puanı kaçtır? A) 60 B) 55 C) 50 D) 45 E) 35 474 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 48. ve 49. soruları aşağıdaki bilgilere 50. Bir kazanımı ölçen çoktan seçmeli bir göre cevaplayınız. test hazırlamak isteyen öğretmen, elin- deki bu kazanımı ölçen maddelere ilişkin 10 öğrenci; 5 çoktan seçmeli maddeden olu- madde istatistiklerini hesaplamıştır. şan bir teste girmiştir. Öğrencilerin doğru ce- vapları 1, diğer cevaplar ise 0 olarak puanlan- Madde istatistikleri aşağıdaki tabloda mıştır. Öğrencilerin her bir maddeden aldıkları verilmiştir. puanlar aşağıdaki tabloda verilmiştir. Madde Güçlük Ayırıcılık Maddeler No İndeksi İndeksi M1 0,1 -0,3 Öğrenciler 1 2 3 4 5 Toplam M2 0,2 0,4 Cem 11111 5 M3 0,8 -0,2 Yeşim 10111 4 M4 0,3 0,7 Ebru 10011 3 M5 0,8 0,5 Meltem 10110 3 M6 0,1 0,1 Sevgi 10110 3 M7 0,7 0,5 M8 0,4 0,6 Ege 10011 3 M9 0,2 0,4 Esra 00110 2 M10 0,6 0,3 Hakkı 00101 2 M11 0,5 -0,4 Selin 10000 1 M12 0,1 0,5 Murat 00001 1 Her doğru cevap için 1, diğer cevaplar için 0 puan verilecektir. 48. Testten alınan toplam puanların med- Oluşturulacak 5 maddelik testin puan yanı ve ortalaması kaçtır? ortalamasının 2 olması hedeflendiğine göre, aşağıdaki beşer maddelik test- lerden hangisinin tercih edilmesi bek- lenir? Medyan Ortalama A) M2, M3, M4, M6, M10 A) 2 2,7 B) M1, M2, M5, M8, M11 B) 2 3 C) M2, M5, M7, M9, M12 C) 3 3 D) M4, M5, M6, M7, M8 D) 3 2,7 E) M5, M7, M8, M11, M12 E) 5 3,2 49. Standart sapması en düşük madde 475 aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 51. Öğrencilerin, eleştirel düşünme becerile- 52. ve 53. soruları aşağıdaki bilgilereÖğrenci no rindeki eğilimlerini izlemek isteyen bir öğ- göre cevaplayınız.Madde 1 retmen 2011 ve 2012 yıllarında 8. sınıf öğ- Madde 2 rencilerine eleştirel düşünme becerileri testi 5 maddeden oluşan çoktan seçmeli bir testeMadde 3 uygulamıştır. Elde ettiği puanları karşılaştır- katılan 10 öğrencinin cevap örüntüsü aşa-Madde 4 dığında en düşük ve en yüksek puanların ğıdaki tabloda verilmiştir. Doğru cevaplar 1,Madde 5 değişmediğini ancak aritmetik ortalamanın diğerleri 0 olarak puanlanmıştır. Toplam üzerinde puan alan öğrenci sayısında belir- gin bir artış olduğunu görmüştür. 1111115 2111014 Buna göre, iki uygulamaya ait puan- 3111014 ların dağılım grafiği aşağıdakilerden 4111014 hangisi olabilir? 5011013 6100113 A) f 2011 7100113 2012 8010102 9000101 B) Puan 10 0 0 0 1 0 1 f 2011 2012 C) f Puan 2011 2012 D) f Puan 52. Buna göre hangi maddenin ayırt edici- E) 2011 lik indeksi (rjx) negatiftir? 2012 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 f 476 Puan 53. Buna göre testin en zor maddesi aşa- 2011 ğıdakilerden hangisidir? 2012 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 Puan KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
ÖLÇME SONUÇLARI ÜZERİNDE İSTATİSTİKSEL İŞLEMLER (ÇÖZÜM) 1. Derste kullanılan öğretim yöntemi (bilgisa- 4. Bir öğrencinin puanının değişmesi ile kesin yarlı, bilgisayarsız ve benzeri) başarıyı etki- olarak değişecek olan bir istatistiğin tüm lemektedir. Bu sebeple, araştırmada başarı, puanları hesaba katması gerekmektedir. kullanılan öğretim yöntemine bağımlıdır. Do- Seçenekler arasında tüm puanları hesaba layısıyla, bağımsız değişken öğretim yön- katan tek istatistik ise ortalamadır. temleridir. Cevap A KULLANILAN ÖĞRE- TİM YÖNTEMLERİ Cevap C (BAĞIMSIZ) MATEMATİK BAŞARISI (BAĞIMLI) 2. Bu maddede verilen seçeneklerden doğru 5. Tabloda verilenlere göre Ali’nin birinci sınav- olanını seçmek için birbiri ile ilişkisi en az dan, Ayşe’nin ise ikinci sınavdan aldığı stan- olacak ikilinin seçilmesi yeterlidir. dart puanlardan z puanlarını hesaplamak mümkündür. Doğum yeri ile doğum yılı arasındaki ilişkini çok az olacağı (veya olmayacağı) görülmek- tedir. Cevap A 3. Verilen tabloda öğrencilerin genel olarak en Birinci sınavda Ali ortalamanın 1 standart başarılı olduğu dersi görebilmek için soru sayıları eşit olmadığı için ortalama “mutlak sapma üzerinde puan almıştır. Dolayısıyla, z başarı düzeylerinin” hesaplanması gerekir. (70 - 55) puanı 1’dir. Z puanı = 15 = 1 Başarı düzeyi ise sınıf ortalamasının soru sayısına bölünmesiyle elde edilmektedir. Ayşe ise ikinci sınavda ortalamanın 1,6 Sınıf Ortalaması (X) standart sapma üzerinde puan almıştır. Do- Mutlak Başarı Düzeyi = –––––––––––––––––– Soru Sayısı (n) layısıyla, z puanı 1,6’dır. Z puanı = (68 - 60) = 1, 6 5 Buna göre bahsedilen hesaplama yapıldı- ğında derslere dair başarı düzeyleri aşağı- Bu z puanlarını karşılaştırdığımızda ise Ay- daki tablodaki gibi görülmektedir. şe’nin ikinci sınavdaki başarısının, Ali’nin birinci sınavdaki başarısından daha yüksek Ders Sınıf Soru Başarı olduğunu görebiliriz. düzeyi ortalaması sayısı Soru kökünde verilenler ile A, C ve E seçe- neklerinde verilen ifadeler hakkında bir yo- Kimya 8 20 8 ÷ 20 = 0,40 0,40 rum yapılamaz. Tarih 30 40 30 ÷ 40 = 0,75 0,75 Türkçe 15 30 15 ÷ 30 = 0,50 0,50 B seçeneğindeki durum ise yanlıştır. Ali ikin- Fizik 30 50 30 ÷ 50 = 0,60 0,60 ci sınavdan 70 alırsa, ortalamanın 2 standart Felsefe 14 40 14 ÷ 40 = 0,35 0,35 sapma üzerinde olacağı için z puanı 2 olur. Tabloya göre en yüksek başarı düzeyi Tarih İlk sınavda 1 olan başarısı 2’ye çıkacağı için (70 - 60) dersindedir. başarısı artmış olur. Z puanı = 5 =2 Cevap B Cevap D KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 477
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 9. Tablo incelendiğinde 4, 5, 8 ve 10. Maddele- rin güçlük değerleri bire yaklaştığı için kolay 6. Güvenirliğe en çok katkısı olan maddeler en oldukları söylenebilir. Bunların içinde ayırte- ayırıcı maddeler olmaktadır. Ayrıcılık gücü dicilik değeri en yüksek olan ise 8. Madde- en yüksek olan üçüncü madde güvenirliğe dir. en yüksek katkıyı yapmaktadır. Ayırıcılık Yorumu: Aralık Yorum Soru p r 1 0,35 0,25 (-1,00)-(-0,20) Negatif ayırıcı (o teste ait 2 0,05 0,65 soru değil) 3 0,15 0,15 4 0,90 0,05 (-0,19)-0,19 Geçersiz (ayırıcı değil, hiç 5 0,70 -0,35 ilişki yok) 6 0,40 0,40 7 0,15 0,10 0,20-0,29 Kısmen geçerli (düzeltme 8 0,75 0,60 şartıyla kullanılabilir.) 9 0,15 -0,40 10 0,95 0,25 0,30-0,39 Geçerli 0,40-1,00 Geçerliği yüksek Cevap C 7. Ayırıcılığı negatif olan maddeler en sorunlu Aralık Yorum maddelerdir. Soru köküne göre madde test- (-1,00)-(-0,20) Negatif ayırıcı (o teste ten çıkarılamayacağına göre, en köklü deği- ait soru değil) şikliğe tabi tutulması gereken madde ikinci (-0,19)-0,19 Geçersiz (ayırıcı değil, maddedir. hiç ilişki yok) 0,20-0,29 Kısmen geçerli (düzelt- Cevap B me şartıyla kullanılabilir.) 0,30-0,39 Geçerli 8. Soruların testten çıkarılmasını iki etkisi ola- 0,40-1,00 Geçerliği yüksek caktır. Madde güçlük Yorum Testin güvenirliği, değeri Çok zor madde Testin kapsam geçerliği zayıflayacaktır. 0,00-0,20 Zor madde 0,21-0,40 Orta güçlükte madde Ancak ayırtediciliği düşük sorular içtutarlık 0,41-0,60 Kolay madde anlamındaki güvenirliği zaten olumsuz et- 0,61-0,80 Çok kolay madde kileyeceğinden bunların testten çıkarılması 0,81-1,00 özellikle aynı davranışları ölçen başka soru- Cevap C lar olmadığında daha çok kapsam geçerliği- ni düşürecektir. Kapsam Geçerliği: Bir ölçme aracının, ölçülmek is- tenen konu, ünite ya da davranışları kapsama dere- cesidir. Kapsamda olduğu halde testte olmayan yada kapsamda olmadığı halde testte olan davranışlar var- sa kapsam geçerliği düşer. Cevap E 478 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 10. Üst düzeyde yeterliğe sahip olan bir öğren- 11. Betimsel istatistikler incelendiğinde dağı- cinin grubun çok zor ve ayırtedici sorulara lımın çarpık olduğu görünmektedir. Sola doğru cevap verebilmesi gerekir. çarpık dağılım olduğu için, öğrencilerin çoğunun yüksek puanlarda toplandığı söy- Eğer zor ve ayırıtedici soruları bulursak çö- lenebilir. Ayrıca ranjın geniş olmasına kar- züme ulaşmak kolaylaşır. Maddelerin güçlük şın standart sapmanın düşük olduğu yani değerleri incelendiğinde 2, 3, 7 ve 9. Sorula- grubun homojen olduğu görülmektedir. Bu rın zor sorular olduğu söylenebilir. bilgiler çerçevesinde, A ve C seçeneğindeki ifadeler doğru bir yorum olacaktır. Bu maddelerden 2. Maddenin ayırıcılık gü- cünün yeterince yüksek olduğu görülmekte- Çarpık dağılımlarda merkezi eğilim ölçüsü dir. Buna dayanarak 2. Maddenin üst düzey olarak ortancanın kullanılması daha uygun yeterliğe sahip bireyleri seçmede kullanıla- olacağından B seçeneğindeki yorumda bileceğini söyleyebiliriz. yapılabilir. D seçeneğindeki ifadenin doğru olup olmadığına ilişkin bir bilgi yoktur. Soru p r 1 0,35 0,25 E seçeneği de dağılımın çarpıklığına daya- 2 0,05 0,65 narak yapılabilecek bir yorumdur. 3 0,15 0,15 4 0,90 0,05 Sola Çarpık Dağılım: B) 5 0,70 -0,35 A) Frekans 6 0,40 0,40 7 0,15 0,10 Frekans 8 0,75 0,60 9 0,15 -0,40 Puan 10 0,95 0,2 Bireyler yüksek puanlarda toplanmışlardır. Cevap B C) D) HerhangiFbreirkaenğsitim süreci sonundaFredkaağnılsı- A) Frekans mın sola çarpık olması beklenir. Başarılı gruplardır. Sağa Çarpık Dağılım: B) Frekans Puan E) Frekans Puan Puan C) Bireyler küçük puanlarda toplanmıştır. Frekans dDıar.ğBılıamşıanrFısbrDeıüz)kyagünrkuspklıasrmdıır.oÖrtanlatemsat npınuaanlltaınrıdnaın- tipik dağılımıdır. Pua Cevap D KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular Puan 479 E) Puan
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 12. Ranjı bulabilmek için sınava giren öğrencile- 14. Test puanları: 3, 4, 5, 5, 6, 6, 6, 7, 7, 8 rin maddelerden aldığı puanları (satırlardaki 1’leri) toplayarak öğrencilerin test puanlarını Test puanları Frekans hesaplamalıyız. 3 4 1 Ranj: En büyük ölçüm ile en küçük ölçüm ara- 5 1 sındaki farktır. 6 2 7 3 SORULAR Toplam 8 2 puan 1 4 ÖĞRENCİLER 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 6 A111001101 0 6 3 B110011100 1 7 C010011111 1 7 2 D111010111 0 4 E001000111 0 1 F110011111 1 8 03 4 5 6 7 8 5 Frekans G110011100 0 6 H110011100 1 5 Cevap A I 111000100 1 J000001110 0 3 Ranj = 8 - 3 = 5 15. Cevap A’dır. B, C, D ve E seçeneklerinin Cevap B standart sapmanın, varyansın tanımıyla ilgisi yoktur. 13. Toplam puan SORULAR Standart sapma ve varyans, bireylere ait puan- ların ortalama etrafında nasıl bir dağılım göster- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 6 diğini ortaya koyan yaygınlık ölçüleridir ve genel A1110011010 6 olarak tek başına yorumlanmazlar, ortalama ile B1100111001 7 birlikte yorumlanırlar. Bununla birlikte, bir testten C0100111111 7 elde edilen puanlar temel alındığında şu yorumlar D1110101110 4 yapılabilir: E0010001110 8 ÖĞRENCİLER F 1100111111 ✔ Bireysel puanlar birbirlerinden ne kadar uzaklaşırsa, farklılaşırsa varyans o kadar büyür ve grup ölçülen özellik bakımından heterojenleşir. G1100111000 5 ✔ Puanlar birbirine yaklaştıkça varyans o kadar H1100111001 6 küçülür ve grup ölçülen özellik bakımından I 1110001001 5 homojenleşir. J 0000011100 3 ✔ Standart sapma da varyansın karekökü oldu- ğuna göre, bu yorumlar standart sapma için de geçerlidir. /n aX1- Xk2 i=1 Testteki maddelerden hiç kimsenin doğru Varyans (S2) = N-1 cevap vermediği 4. Soru ile herkesin doğru cevap verdiği 7. Sorunun bireysel farklılıkları Standart sapma (SX) = S2 ortaya koyma düzeyi de sıfırdır. Cevap A Cevap D 480 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
16. Frekansların toplamı öğrenci sayısını verir. Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler Bu doğrultuda, doğru cevap D’dir. 18. Madde güçlük indeksi 0 ile 1 arasında de- Puan Frekans ğişir. Güçlüğün 1’e yaklaşması maddenin 1 2 kolaylaştığını; 0’a yaklaşması ise maddenin 2 10 zorlaştığını gösterir. III nolu testte 0’a en ya- 3 5 kın değer 0,2 ile en zor madde 4. maddedir. 4 4 5 3 Madde güçlük Yorum 6 2 değeri Cevap D Sf = 26 0,00-0,20 Çok zor madde 0,21-0,40 Zor madde 0,41-0,60 Orta güçlükte madde 0,61-0,80 Kolay madde 0,81-1,00 Çok kolay madde Cevap D 17. Bu maddede adaylar tarafından, hem mo- 19. Bir maddenin güçlük indeksi ortaya yaklaş- dun ve hem de dağılım özelliğinin birlikte ele tıkça (Pj , 0,5) madde varyansının artması- alınması istenmiştir. Mod, bir puan dağılım- na bağlı olarak ayırt edicilik yükselme eğili- da frekansı en yüksek puandır. Tabloda en mindedir. Bu maddede ayırt edicilik düzeyi yüksek frekans olan “10”, 2 puanının tekrar verilmese de, güçlük indeksi ile ilgili bu bilgi sıklığını göstermektedir, yani mod 2’dir ve doğrultusunda madde cevaplandırılabilir. dağılım tek modludur. Tabloda görüldüğü V. testte ortalama güçlüğe sahip olan mad- üzere, dağılımda düşük puanlarda bir yığıl- de 5. maddedir. ma söz konusudur. 1-3 puanları arasında bir yığılma (2+10+5=17) vardır ve yüksek Cevap E puanlardaki puan sayısı ise oldukça azdır. Yani çarpıklık yüksek puanların olduğu sağa yöneliktir. Dolayısıyla doğru cevap B’dir. Frekans 12 10 8 6 4 2 0 Puan 024 68 Cevap B KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 481
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 20. Bu maddeyi yanıtlayabilmek için her bir test 22. Alınan puan Frekans için ortalama güçlüğün ( P ) bulunması gere- 30 4 kir. Bunun için her bir teste ait güçlüklerin toplanarak (SPj), madde sayısına (k) bölün- 45 6 mesi gerekmektedir. Aşağıdaki tabloda ör- nek hesaplama verilmiştir. 55 4 P = � Pj 60 4 k 65 8 Madde güçlük indeksleri 70 2 M1 M2 M3 M4 M5 SPj/k P 80 6 I. 0,4 0,5 0,6 0,5 0,6 2,6/5 0,52 85 2 II. 0,4 0,8 0,9 0,7 0,3 3,1/5 0,62 Soruda verilen grafikten ve yukarıda oluş- �III. 0,3 0,4 0,5 0,2 0,9 2,3/5 0,46 turduğumuz tablodan da anlaşılacağı gibi, 0,70 IV. 0,8 0,7 0,6 0,5 0,9 3,5/5 0,30 Mod (tepe değer) = 65’tir. V. 0,2 0,4 0,3 0,1 0,5 1,5/5 Bizden istenen modun üzerinde puan alan Madde güçlük indeksi 0 ile 1 arasında de- kaç öğrenci olduğudur. Tabloya bakarsak, ğişir. Güçlüğün 1’e yaklaşması maddenin 70 alan 2 kişi kolaylaştığını; 0’a yaklaşması ise maddenin 80 alan 6 kişi zorlaştığını gösterir. IV nolu testte 1’e en ya- 85 alan 2 kişi kın değer 0,70 ile en kolay test 4. testtir. Toplamda 10 kişi modun üzerinde not almış Cevap D ve istedikleri arkadaşıyla çalışma imkanı ya- kalamıştır. Cevap D 21. Bu madde, basit orantı mantığı ile cevaplan- dırılabilir. 45 ara sınav notunun % 40’ı 18’dir. (45 x 0,40 = 18) Geçme notu 60 olduğuna göre 60 – 18 = 42 23. Bu şubelerde derse giren öğretmenin en öğrencinin finalde alacağı notun % 60‘lık çok zorlanacağı şube öğrenciler arası fark- kısmı 42 puan olmalıdır lılaşmanın en fazla olacağı şubedir. Öğrenci- ler arası farklılaşmanın en fazla olduğu şube 42 = 0,60 x Öğrenicinin notu ise 30 standart sapma değeri ile 5 nolu şu- bedir. 42 = 60 x Öğrencinin notu 100 Cevap E 4200 Öğrencinin notu = 60 = 70 olmalıdır. Cevap B 482 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
24. Verilen tabloda öğrencilerin genel olarak en Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler başarılı olduğu testi görebilmek için soru sayıları eşit olmadığı için ortalama mutlak 26. Öğrenci her bir derste 40 soruya doğru yanıt başarı düzeylerinin hesaplanması gerekir. verecekse alacağı puan 40 olacaktır. Bura- dan hareketle Z puanları hesaplanarak en Mutlak Başarı = Sınıf ortalaması ( X ) başarısız olduğu dersi bulabiliriz. Düzeyi –––––––––––––––––– z puanı = –(–ö–ğ–re––n–c–in–i–n–sp–t–ua–an–nd–ıa––r–ta–sr–ai–tpm–m–e–at–ik––o–rt–a–l–a–m–a–)– Soru sayısı (n) Buna göre bahsedilen hesaplama yapıldı- ğında testlere dair başarı düzeyleri aşağıda- ki tablodaki gibi görülmektedir. Ders Testin aritmetik ortalaması Madde sayısı Başarı düzeyi Dersler Öğrencinin aldığı puan Testin ortalaması Testin standart sapması Z puanları Felsefe 40 15 5 40 - 15 = 20 20 6 Felsefe 15 50 15÷50=0,30 0,30 40 60 15 40 - 60 = - 1, 33 -1,33 Fizik 60 100 60÷100=0,60 0,60 Fizik 15 Kimya 25 100 25÷100=0,25 0,25 Kimya 40 25 10 40 - 25 = 1, 5 1,5 10 Biyoloji 20 50 20÷50=0,40 0,40 40 - 20 = 5 Tarih 40 100 40÷100=0,40 0,40 Biyoloji 40 20 4 4 5 Tabloya göre en zor gelen test Kimya testi- Tarih 40 40 15 40 - 40 = 0 0 dir. 15 Cevap C Cevap B 25. Standart hatanın hesaplanması; 27. Verilen soruda yetenek düzeyi ile soruya doğru yanıt verme olasılığı arasında birlikte Se = (1 - Güvenirlik katsayısı) değişim gösteren bir ilişkinin olduğu yani Standart hatayı büyük bulabilmek için; pozitif bir korelasyon olduğu belirtilmiştir. Verilen seçenekler arasında buna en uygun Sx ⇒ büyük, güvenirlik katsayısın ⇒ küçük olan soruya doğru yanıt verme olasılığı ile seçmemiz yeterli olacaktır. yeteneğin birlikte artış gösterdiği A seçene- ğindeki grafiktir. Buna göre önce Sx’lere bakarsak Fizik ve Tarih öne çıkar. Ancak güvenirlik katsayıla- Korelasyon: İki değişken arasındaki ilişkinin mik- rını karşılaştırdığımızda Tarih’inki daha dü- tarını ve yönünü betimleyen istatistiksel tekniktir. şüktür. Buna göre en büyük standart hata İlişki negatif ya da pozitif yönlü olabilir. Tarih dersine aittir. -1 < rxy < +1 Cevap E 0,00 – 0,30 Zayıf ilişki 0,31 – 0,70 Orta ilişki 0,71 – 1,00 Güçlü ilişki ✔ Korelasyon katsayısı oran ya da yüzde ola- rak hesaplanmaz. ✔ Korelasyon katsayısı başarıyı yorumlamada ya da karşılaştırmada kullanılmaz. Cevap A KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 483
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 28. Madde Ayırıcılık Gücü İndeksi 29. Soruda, iki uygulama sonucunun da puan dağılımının tek modlu ve simetrik olduğu rjx = n (d, ü) - n (d, a) puan ortalamasının aynı ancak standart n sapmanın farklı olduğu belirtilmiştir. Tüm seçenekler incelendiğinde, sadece A seçe- Pj : Madde güçlük indeksi neğinde her iki dağılımın da simetrik olduğu görülecektir. n(d,ü) : M addeyi üst grupta doğru cevapla- yanların sayısı Simetrik dağılım: ✔ Aritmetik ortalama, Mod, Medyan n(d,a) : Maddeyi alt grupta doğru cevapla- yanların sayısı (ortanca) birbirlerine eşittir. ✔ Puanlar aritmetik ortalama, Mod ve n : Alt veya üst gruptaki öğrenci sayısı Medyanın sağında ve solunda eşit Madde güçlük indeksi = rjx = n (d, ü) + n (a, ü) dağılır. N ✔ Öğrencilerin %50 si ortalama altın- N: Toplam öğrenci sayısı da, %50 si ortalama üstüne toplan- mıştır. I seçeneği için ayırıcılık gücü indeksi ✔ Bu dağılımlarda testin orta güçlükte olduğu ve sonuçların geçerli ve gü- (1 - 13) = - 40 (negatif) olacağından bu venilir olduğu söylenebilir. 30 ✔ Her normal dağılım simetrik iken her simetrik dağılım normal dağılım de- öncül yanlıştır. ğildir. II s eçeneği için madde güçlük indeksi = Cevap A 3(60 + 6) = 0, 20 olacaktır ki bu da mad- + 30 denin zor olduğu anlamına gelmektedir. III seçeneği için madde güçlük indeksi = 3(30 + 2) = 0, 12 olacaktır bu da madde + 30 güçlük değerleri açısından zor soru sınırla- 30. ✔ Z eynep’in doğru cevap sayısı ikinci uy- gulamada birinci uygulamaya göre art- rı arasındadır. mıştır. Dolayısıyla mutlak başarı düzeyi artmıştır. Yapılan incelemelerden de görüleceği gibi sadece III. Öncül doğru diğerleri yanlıştır. Cevap C ✔ H er iki test içinde Zeynep’e ait T puan- larını hesaplayalım. T puanlarını bulabil- mek için öncelikler Z puanlarının hesap- lanması gerekmektedir. • Birinci test için Z puanı = ^60 - 50h =1 10 ^65 - 60h • İkinci test için Z puanı = 10 = 0, 5 • Birinci test için T puanı = 50 + (10 · 1) = 60 • İkinci test için T puanı = 50 + (10 · 0,5) = 55 • G örüldüğü gibi T puanında artış olmamış aksine 5 puan düşmüştür. ✔ T puanı azaldığından sınıftaki başarısı da azalmıştır. Cevap A 484 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 31. Mutlak başarı düzeyi eşit soru sayısına sa- 33. hip olan testlerde alınan puanlar yani testte- Testin ortalaması, testte yer alan mad- ki doğru sayılarıdır. delerin güçlük indeksleri toplamına eşittir. z puanı = –Ö––ğ–r–e–n–c–in–i–n–p––u–a–n–ı–––A––ri–t–m–e–t–ik––o–r–ta–l–a–m––a– Standart sapma Her bir maddenin güçlük indekslerini sıra- sıyla hesaplayıp toplarsak, A. Burcu’nun mutlak başarı düzeyinin aynı kal- dığı aylar Şubat ve Mart aylarıdır. Ancak bu 3 + 2 + 7 + 6 + 12 = 1, 25 bulunur. aylarda okul sıralaması hakkında bilgi sahibi 24 24 24 24 24 olmamız mümkün değildir. Cevap B B. Mutlak başarı düzeyinin %50’nin altında olduğu tek ay grafikten de görüleceği gibi Ocak ayıdır. C. Bu seçenekte Mart ayına ait Z puanına 34. Çok kişinin başvurduğu ancak az kişinin baktığımızda 0,00 olduğu görülecektir. Z seçileceği bir sınav, zor ve öğrencilerin puanı hesaplanmasından hatırlanacağı çoğunun düşük puan alarak başarısız ola- gibi cakları bir sınav olmalıdır. Alınan puanların çoğu düşük puanlar olacağından yığılma bu (50 – sınıf ortalaması) kesimde olacaktır. Bundan dolayı görünüm Z(Mart ayı) = –––––––––––––––––––– = 0 A seçeneğinde olduğu gibidir. SX frekans ise sınıf ortalamasının 50’ye eşit olduğu- nu söyleyebiliriz. 900 puan 800 10 20 30 40 50 60 D. Nisan ayında Burcu’nun doğru sayısı okul 700 ortalamasın üstünde olduğu için Z puanı 600 pozitif değer almış yani okul ortalamasının 500 üstünde bir puan almıştır. 400 E. Ocak – şubat döneminde Burcu’nun okul 300 içindeki sıralamada yerini söyleyebilmek 200 ve diğer aylara göre kıyas yapabilmek için 100 okul içindeki diğer öğrencilerin puanlarına da ihtiyaç duyulur. Bu sebeple bu seçenek 0 hakkında net bir şey söylememiz mümkün 0 değildir. Cevap A Cevap C 32. T = 50 + (10 · Z Puanı) 35. Yapılacak değerlendirmede mutlak ölçüt kullanılırsa bu yeterliliğe sahip öğrenci bu- Öncelikle Z puanından yola çıkarak Nisan lunmayabilir. Dolayısıyla takım için yeterli ayındaki ortalamanın hesaplanması gerekir. sayıda öğrenci seçilmeyebilir. Ancak bağıl ölçüt kullanılırsa seçme işlemi sıralamaya 0,5 = 55 - ^ortalamah = 52 bulunur. dayalı yapılacağından dört kişilik takım her 6 zaman oluşturulabilir. Çoktan seçmeli testin kullanıldığından, diğer seçeneklerde verilen 64 puan alan öğrenci için Z puanı hesapla- objektifliğin sağlanamaması, kullanışlılığının düşük olması, başarı düzeyinin belirleneme- yalım; mesi yada hatanın istenenden büyük olması gibi bir durum söz konusu değildir. Z(Nisan ayı) = ^64 - 52h =2 6 T puanı = 50 + (10 · 2) = 70 bulunur. Cevap D Cevap A KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 485
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 36. Verilen tablo incelendiğinde Z puanındaki 1 37. Verilen tablo incelendiğinde 6A şubesindeki puanlık artış, ham puanda 20 puanlık artışa puanların standart sapması, 6B şubesindeki neden olmaktadır. Yani Nuri ve Zeynep’in puanların standart sapmasından daha dü- puanlarının doğru olduğunu kabul edersek şüktür. 6A şubesinin standart sapmasının eğer 90 - 50 = 40 6B şubesinden daha düşük olması, bu şu- bedeki öğrencilerin yoklanan davranış bakı- Alternatif çözüm; mından 6B şubesindeki öğrencilere kıyasla daha benzer oldukları yani bu şubenin daha Nuri ve Zeynep’in puanlarının doğru olduğu homojen bir dağılım gösterdiği anlamına ge- düşünülürse( üstünde hesaplama yapılması lir. en kolay iki kişi -1, + 1 Z puanlarından dola- yı) Diğer seçeneklere baktığımızda; Z puanı hesaplama formülünden Nuri ve A seçeneğinde ranjdan bahsedilmektedir. Zeynep’e ait denklemler oluşturarak ortala- 6A için 40 – 8 = 32, 6B için 36 – 4 = 32 dir ve maya ulaşabiliriz. her iki sınıf içinde genişlik aynıdır. (öğrencinin puanı – aritmetik ort.) C seçeneğine bakıldığında 6A şubesinin or- Z puanı = ––––––––––––––––––––––––––––– = 0 talaması 6B şubesinin ortalamasından daha SX büyüktür. Bu sebeple 6B için daha başarılı- dır diyemeyiz. 1= 90 - ortalama & Nuri için Sx D için kesin bir şey söylememiz mümkün değildir -1 = 50 - ortalama & Zeynep için Sx E seçeneğinde ortalama ve standart sap- maya baktığımızda dağılımın sağa çarpık Sx = 90 - ortalama 140 = 2 ortalama olduğunu söyleyebiliriz. Sx = 50 - ortalama Ortalama = 70 çıkar. Cevap B Nuri’nin denkleminde yerine koyarsak; Sx = 90 - 70 buradan Sx = 20 bulunur. Kemal için Z puanı = 100 - 70 = 1,5 20 70 - 70 Fatma için Z puanı = 20 =0 Mehmet için Z puanı = 30 - 70 = -2 20 Hesaplamalardan da görüldüğü gibi Fatma ya ait olan puan hatalıdır. Puanının 60 olma- sı gerekir. Cevap C 38. Soruda verilenlere göre madde güçlük in- deksi 0,21 ve madde zor bir maddedir ay- rıca ayırt edicilik indeksi 0,61 ve madde çok iyi ayırt edici bir maddedir. Dolayısıyla bu sınavdan yüksek puan alan öğrencilerin ilgili maddeyi de doğru cevaplama oranlarının daha yüksek olduğu söylenebilir. Cevap D 486 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 39. Ayırt edicilik gücü indeksi gelecek C) Arzu = 85 Z = 2,5 Sırayla her 3 maddenin de güçlük ve ayırt 2, 5 = x - 10 & xArzu = 20 doğrusu var. edicilik değerlerini hesaplayalım; 4 ^15 - 12h Tamamı için 4 taneye ihtiyacı var. (Yanlış) 50 Madde güçlük değeri = = 0,06 1 = x - 10 & xEfe = 14 4 ^15 - 12h D) Efe = 70 Z =1 xBanu = 10 < xEfe = 14 Madde ayırıcılık indeksi = 25 = 0,12 Madde güçlük değeri = ^20 - 6h = 0,28 (Doğru) 50 E) Deniz = 80 Z = 2 ^20 - 6h Madde ayırıcılık indeksi = 25 = 0,56 2 = x - 10 & xDeniz = 18 (Doğru) 4 ^5 - 8h Madde güçlük değeri = 50 = - 0,06 Cevap C Madde ayırıcılık indeksi = ^5 - 8h = 0,12 25 B. 2. Madde 1. Maddeye göre daha ayırt edicidir. 0,56 > 0,12 Cevap B 40. 41. İlgili sorunun seçeneklerini sırasıyla ele alır- sak; Z = –3 –2 –1 0 +1 +2 +3 Yeni A) a. seçeneğini yüksek yetenekli gruptan Standart 30 40 50 60 70 80 90 yüzde 30, düşük yetenekli gruptan yüz- puan de 10 kişi işaretlediğinden bu çeldirici kötü işleyen bir çeldiricidir. Çünkü iyi bir Ortalaması 60 Sx = 10 olan standartlaştı- çeldiricinin düşük yetenekli grubu yük- rılmış puanı tıpkı T puanı gibi düşünürsek sek yetenekli gruba kıyasla daha çok T = 50 + (10 x Z puanı) formülünde 50 yerine çeldirmesi beklenir. 60 gelmiş olacak. B) Doğru cevap c. seçeneği ise maddenin A) Canın puanı 45 ( yeni standart puan) ayırt ediciliği (50 - 10)/100 = 0,40 olarak 60’tan sola doğru gidelim 45’in geldiği hesaplanır. Dolayısıyla bu seçenek yan- nokta ortalamanın 1,5 Sx altıdır. (doğru) lıştır. B) Banu’nun puanı 60 yani Z puanı “0”’dır. C) Doğru seçenek c. ise maddenin doğ- Buna göre Banu’nun ham puanı; ru cevaplanma oranı (50 + 10)/200 = 0,30’dur. 0 = x - 10 & xBanu = 10 çıkar. 4 D) Soru 4 seçenekli olarak işlemiştir. Çünkü e. seçeneğini kimse yanıtlamamıştır. 22 soru varsa yarıdan azı doğru cevap- E) Doğru cevap d. seçeneği ise lanmıştır. (Doğru) Maddenin ayırt ediciliği=(15-20)/100=-0,05 Cevap B KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 487
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler 45. Öncelikle grubun aritmetik ortalaması he- saplanmalıdır. 16 kişilik grubun aritmetik 42. Verilen değerler incelendiğinde her iki şube- ortalaması 30 olarak hesaplanacaktır. Stan- de de standart sapma, ranj ve öğrenci sa- dart sapma 8 olarak verilmiştir. Seçenekleri yılarının aynı olduğu görülmektedir. Ancak sırası ile incelersek, B şubesinin ortalamasıA şubesininkinden fazladır. Bu sayısal değerlere uygun olan A) Verilen grafik dikkate alınarak dağılımın grafikte puan ekseni olan yatay eksende B mod, medyan ve aritmetik ortalama de- şubesinin A şubesinin sağında yer alması ğerleri hesaplandığında bu üç değerde gerekir. Dikey eksen frekans ekseni olduğu 30 olarak belirlenecektir. Bu değerlerin için bu eksende her iki şubede eşit yüksek- birbirine eşit olması dağılımın simetrik likte olmalıdır. Yine ranj ve standart sapma olduğu anlamına gelir. Dolayısıyla A se- değerleri iki şube için de eşit olduğundan çeneği yanlıştır. her iki dağılımın dabaşlangıç ve bitiş nok- taları arasındaki mesafenin eşit olması bek- B) 15 numaralı öğrenci 40 puan almıştır. lenir. Bu özelliklerin tamamı C seçeneğinde yer almaktadır. Z puanı 40 - 30 = 10 = 1,25 olarak 8 8 Cevap C hesaplanır. 43. Seçim sonuçlarını göstermek için en uygun C) 7 numaralı öğrenci ortalamaya eşit puan grafikler sütun ve pasta grafiğidir. almıştır. Dolayısıyla Z puanı 0, T puanı ise 50 ola- Cevap C rak hesaplanır. D) En yüksek T puanı 16 nolu öğrenciye aittir. 10 $ c 45 - 30 m + 50 = 68, 75 8 En düşük T puanı 1 nolu öğrenciye aittir. 10 $ c 15 - 30 m + 50 = 31, 25 8 44. En yüksek başarıyı bulmak için tüm seçe- Aradaki fark 37,5 tir. neklerde verilen ifadeleri Z puanına dönüş- türebiliriz. Bu durumda E) En yüksek puan alan 16 nolu öğrenci 45 puan almıştır. 50 puan üzerinden hesap- Z= Ögrenci Puanı - Aritmetik Ortalama landığında bu puan soruların %45’ine Standart Sapma karşılık gelmektedir. T = 10 $ Z + 50 Cevap A formüllerini kullanmak gerekir. A seçeneği 2 Z puanı olarak verilmiş, B seçeneği 1,5 Z puanına karşılık gelmekte, C seçeneği yaklaşık 2,3 Z puanı, D seçeneği 0,66 Z puanı, E seçeneği 1 z puanı olarak hesaplanmakta- dır. Görüldüğü üzere en yüksek puan C seçene- ğinde hesaplanmaktadır. Cevap C 488 KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular
46. Madde ayırt edicilik indeksi = (Üst grupta Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler doğru yanıtlayanlar - Alt grupta doğru yanıt- 50. Güçlük indeksleri toplamı testin ortalaması- layanlar) / Üst ya da alt gruptaki toplam kişi sayısı nı verir. Bu durumda güçlük indeksleri topla- mı 2 olan ve aynı zamanda ayırıcılık indeksi Madde ayırt edicilik indeksi = (5 - 10) / 15 0.40 ve üzerinde olan maddeler alınır. Bu durumda 2, 5, 7, 9 ve 12 nolu maddelerin Madde güçlük indeksi = (Üst grupta doğru güçlük indeksleri toplamı 2 ve her birinin yanıtlayanlar + Alt grupta doğru yanıtlayan- ayırıcılık indeksi 0.40 ve üzerinde olduğun- lar) / Üst ve alt gruptaki toplam kişi sayısı dan bu maddeler tercih edilir. Cevap C Madde güçlük indeksi = (10 + 5) / 30 = 0,50 51. İkinci uygulamada, ortalamada belirgin artış Görüldüğü üzere madde ayırt edicilik in- olması dağılımın sağa çarpık bir dağılımdan deksi negatif olarak hesaplanmakta, 0 - 50 sola çarpık bir dağılıma dönüştüğü şeklinde olarak hesaplanan güçlük indeksi ise orta yorumlanır. Bu durumun grafiği B seçene- güçlüğe karşılık gelmektedir. ğinde verilmiştir. Cevap B Cevap B 52. Toplam puanı yüksek olan öğrenciler tara- 47. Verilen değerler incelendiğinde 4 ham puan- fından yanlış cevaplanıp toplam puanı dü- lık artışın 1 Z puanı artışına neden olduğu şük olan öğrenciler tarafından doğru cevap- görülmektedir. 59 ham puan alan bir öğrenci lanan maddenin ayırt edicilik indeksi negatif 65 ham puan alan öğrenciden 6 puan ek- olur. 4 nolu madde bu durumu sağlamakta- sik almıştır. Yani 1,5 Z puanı düşük almıştır. dır. Dolayısıyla 59 ham puan alan bir öğrencinin Cevap D Z puanı -0,5 olarak hesaplanacaktr. T puanı ise 10 x Z + 50 formülünden 45 olarak belir- lenecektir. Cevap D 48. Puanları küçükten büyüğe sıraladığımızda Sevgi ve Ege medyan puanlarına karşı gel- mektedir. Bu puanlar 3 olduğundan medyan 3 olarak hesaplanacaktır. Aritmetik ortala- ma için tüm puanları toplayıp kişi sayısına bölmek gerekir. Puanlar toplamı 27 olup kişi sayısı olan 10’a bölersek 2,7 olacaktır. Cevap D 49. 2 nolu madde sadece bir öğrenci tarafından 53. Öğrenciler tarafından en az sayıda doğru doğru cevaplandırıldığında öğrencileri en az cevaplanan madde en zor maddedir. Bu ba- farklılaştıran yani sapması en düşük olan kımdan 3 nolu madde 5 kişi ile en az sayıda madde bu maddedir. doğru cevaplanan maddedir. Dolayısıyla en zor madde 3 nolu maddedir. Cevap B Cevap C KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular 489
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363
- 364
- 365
- 366
- 367
- 368
- 369
- 370
- 371
- 372
- 373
- 374
- 375
- 376
- 377
- 378
- 379
- 380
- 381
- 382
- 383
- 384
- 385
- 386
- 387
- 388
- 389
- 390
- 391
- 392
- 393
- 394
- 395
- 396
- 397
- 398
- 399
- 400
- 401
- 402
- 403
- 404
- 405
- 406
- 407
- 408
- 409
- 410
- 411
- 412
- 413
- 414
- 415
- 416
- 417
- 418
- 419
- 420
- 421
- 422
- 423
- 424
- 425
- 426
- 427
- 428
- 429
- 430
- 431
- 432
- 433
- 434
- 435
- 436
- 437
- 438
- 439
- 440
- 441
- 442
- 443
- 444
- 445
- 446
- 447
- 448
- 449
- 450
- 451
- 452
- 453
- 454
- 455
- 456
- 457
- 458
- 459
- 460
- 461
- 462
- 463
- 464
- 465
- 466
- 467
- 468
- 469
- 470
- 471
- 472
- 473
- 474
- 475
- 476
- 477
- 478
- 479
- 480
- 481
- 482
- 483
- 484
- 485
- 486
- 487
- 488
- 489
- 490
- 491
- 492
- 493
- 494
- 495
- 496
- 1 - 50
- 51 - 100
- 101 - 150
- 151 - 200
- 201 - 250
- 251 - 300
- 301 - 350
- 351 - 400
- 401 - 450
- 451 - 496
Pages:
