วารสารวิทยาศาสตร์การเกษตร ปีที่ 40 ฉบับที่ 1 (crdc2)

ว. วทิ ยาศาสตรเกษตร ปท่ี 40 ฉบับท่ี 1 (พเิ ศษ) มกราคม-เมษายน 2552 การวิเคราะหสารสาํ คญั จากน้ํามันหอมระเหย 97ชนิดของน้ํามันหอม สวนทนี่ ํามาใชในการ ปริมาณท่ไี ด ลักษณะปรากฎ refractive index ระเหย สกัด (% yield) (w/dw) เหลอื งเขม ใส (RI) กะเพรา เหลืองเขม ใส 1.5168 แมงลกั ใบ ลาํ ตน 0.116 เหลืองอมเขยี ว ใส 1.4779 โหระพา ใบ ลําตน 0.069 1.5119 ใบ ลําตน 0.057Table 2 % relative peak area ของนํ้ามันหอมระเหยกะเพราที่ไดจ ากการสกัด SDE % relative peak area กะเพรา โหระพา แมงลกั α -campholenolα -pinene 0.02 camphene 0.13 5.88 limonene 0.50camphene 0.03 β-pinene 0.15 β-ocimeme 1.55 d-fenchoe 1.34β-pinene 0.02 1,8-cineole 1.26 ocimene 8.70 trans-chrysanthemal 0.491,8-cineole 0.05 ocimeme 2.43 estragole 17.37 verbenone 8.14ocimeme 0.07 d-camphor 0.41 cis-β-citral (nerol) 12.27 cis- α -citral (geranial) 6.78borneol 0.30 borneol 0.13 α -cubebene 12.49eugenol 23.61 estragole 84.98 β-caryophyllene 10.80 trans- α -bergamotene 3.69α -cubebene 0.60 β-elemene 0.77 β-caryophyllene 3.61 β-amorphene 4.70methyleugenol 52.27 methyleugenol 1.06 β-chamigrene 0.88 1.26β-caryophyllene 17.49 trans- α - 5.90 δ-cadinene 10.94 α -bisabolene 1.55 bergamotene caryophyllene oxide 0.65α -caryophyllene 1.23 α -caryophyllene 0.76 δ-cadinolβ-chamigene 2.15 α -farnesene 0.76valencene 2.02 β-seliene 0.13γ -patchaulene 0.19 valencene 0.29 δ-Cadinene 1.15 สรปุ %yield ของกะเพราสูงกวาแมงลัก และโหระพา สารสําคัญท่ีพบนํ้ามันหอมระเหยจากพืชวงศกะเพรา 3 ชนิด ไดแกกะเพรา มีสาร methyleugenol, eugenol, β-caryophyllene, β-chamigene, valencene, α-caryophyllene ในแมงลักมีmethylchavicol, α-cubebene, cis-β-citral (nerol), β-caryophyllene และโหระพา methylchavicol, trans-α-bergamotene, ocimene, 1,8-cineol, δ-cadinene, methyleugenol คําขอบคุณ ขอขอบคุณสํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ท่ีใหการสนับสนุนทุนวิจัยพื้นฐานแบบมุงเปาสมุนไพร ยารักษาโรค สารเสริมสุขภาพและสารสําหรับผลิตอาหารปลอดภัย โครงการ “ประสิทธิภาพของสารสกัดจากพืชสมุนไพรในการควบคุมและกาํ จัดแมลงทีท่ ําลายขา ว”

98 การวเิ คราะหสาระสําคัญจากน้ํามันหอมระเหย ปท ่ี 40 ฉบบั ที่ 1 (พเิ ศษ) มกราคม-เมษายน 2552 ว. วิทยาศาสตรเ กษตร เอกสารอางองิBrophy, J.J. and M.K. Jogia. 1986. Essential oils from Figian Ocimum basilicum L. Flavour and Fragrance Journal. 1: 53-55.Keita, S.M., C. Vincent, J.P. Schmit, J.T. Arnason and A. Belanger. 2001. Efficacy of various essential oils on callosobruchus maculates (F.)(Coleoptera: Bruchidae). Journal of Stored Products Research. 36 (4): 355- 364Kothari, S.K., A.K. Bhattacharya and S. Ramesh. 2004. Essential oil yield and quality of methyl eugenol rich Ocimum tenuiflorum L.f. (syn. O. sanctum L.) grown in south India as influenced by method of harvest. Journal of Chromatography A. 1054: 67–72.Marotti, M, R. Piccaglia and E. Giovanelli. 1996. Differences in essential oil composition of basil (Ocimum basilicum L.) Italian cultivars related to morphological characteristics. Journal of Agricultural and Food Chemistry. 44: 3926-3929.Pino, J.A., E. Roncal, A. Rosado and I. Goire. 1994. The essential oils of Ocimum basilicum L. from Cuba. Journal of Essential oil Research. 6: 89-90. a)100 90 80 70 60 50 40 30 20 10Relative Abundance 00 10 20 30 40 50 60 70 80 100 90 b) 80 70 10 20 30 40 50 60 70 80 60 50 c) 40 30 20 10 0 0 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 00 10 20 30 40 50 60 70 80 Time (min)Figure 1 Chromatogram of essential oil extracted by SDE a) holy basil b )hairly basil and c) sweet basil.

Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.) : 99-102 (2009) ว. วิทย. กษ. 40 : 1 (พิเศษ) : 99-102 (2552) สารสาํ คญั จากนํา้ มันหอมระเหยพชื วงศขงิ 3 ชนดิ โดย gas chromatography mass spectrometry Major Compounds from 3 Zingiberaceae Oil Identified by Gas Chromatography Mass Spectrometry อรพิน เกดิ ชูชื่น1 ณฏั ฐา เลาหกลุ จิตต1 ศศธร สงิ ขรอาจ1 และ อาภาพรรณ ชฏั ไพศาล1 Kerdchoechuen, O.1, Laohakunjit, N.1, Singkhornart, S.1 and Chatpaisarn, A.1 Abstract The present study monitored compounds from 3 Zingibiraceae plants, turmeric (Curcuma longa L.),galangal (Alpinia galangal Sw.), ginger (Zingiber offcinale Roscoe) extracted by simultaneous distillationextraction. Oils were identified by gas chromatography mass spectrometry (GC-MS). Compounds from turmeric oilwere turmerone (53.82%), curlone (20.01%) and terpinolene, α-pinene, α-phellandrene, 1,8-cineol, curcumene, α-zingiberene, and caryophyllene. It was found that galagal oil was composed of 1,8-cineol, hydroxyl-α-terpenylacetate and caryophyllene with %relative peak area of 34.68, 22.44, and 19.76%, respectively. Thecompound terpinene, α-terpineol, β-elemene, chavical, camphene, α-pinene, and cymene were also found ingalangal oil. Major compounds in ginger oil were 1,8-cineol (17.87%) and citral (15.20%) camphene (12.47%),verbenol (12.37%), and α-zingiberene (11.20%). The compounds, α-farnesene, α-curcumene, α-pinene, borneol,and citronellal were also found in ginger oil.Keywords : turmeric, galangal, ginger, simultaneous distillation extraction บทคัดยอ งานวจิ ัยนีศ้ กึ ษาสารสาํ คญั ในน้ํามนั หอมระเหยจากพชื วงศขิง 3 ชนิด ไดแก ขมิ้นชัน ขา และขิง ที่สกัดดวยวิธีการกล่ันพรอมสกัด โดยสารสําคัญท่ีพบในนํ้ามันหอมระเหยขมิ้นชัน โดยพบสาร turmerone มี %relative peak area สูงสุดเทากับ53.82 รองลงมาเปน curlone มี % relative peak area เทากับ 20.01 และพบสาร terpinolene, α-pinene, α-phellandrene,1,8-cineol, curcumene, α-zingiberene, และ caryophyllene สําหรับ สารสําคัญท่ีพบในน้ํามันหอมระเหยขา ไดแก 1,8-cineol, hydroxyl-α-terpenylacetate และ caryophyllene มี %relative peak area เทากับ 34.68 22.44 และ 19.76%ตามลําดับ สารประกอบอื่นที่พบไดแก allo-aromadendrene, terpinene, α-terpineol, β-elemene, chavical, camphene,α-pinene และ cymene สวนสารสําคัญท่ีพบในนํ้ามันหอมระเหยขิง ไดแก 1,8-cineol และ citral มี % relative peak areaสูงสุดเทากับ 17.87 และ 15.20 ตามลําดับ ยังพบสารสําคัญที่มีปริมาณรองลงมา คือ camphene, verbenol, α-zingibereneโดยมี %relative peak เทากับ 12.47 12.37 และ 11.20% ตามลําดับ และพบสาร α-farnesene, α-curcumene, α-pinene,borneol และ citronellalคําสาํ คัญ : ขมน้ิ ชัน ขงิ ขา การกลั่นพรอมสกดั คาํ นํา พืชวงศขิง (Zingiberaceae) ที่สําคัญ ไดแก ขมิ้นชัน (turmeric; Curcuma longa L.) มีนํ้ามันหอมระเหยประมาณรอยละ 2-6 สารเคมีที่สําคัญท่ีพบ คือ เคอรคูมิน (curcumin) เปนสารท่ีมีสีเหลืองออน ซึ่งคือสารที่ใหสีของขมิ้น และยังมีสารสําคัญอีก คือ turmerone atlantone และ zingiberin ซึ่งเปน sesquiterpene กฤติกา (2548) รายงานวาน้ํามันหอมระเหยที่ไดจากขม้ินชันมี tumerone, curlone, farnesene, terpinene นอกจากนี้ยังมีสาร d-sabinene, cineol, borneol, p-tolymethylcarbinol ซ่ึงสารเหลานี้มีฤทธิ์ในการฆาแมลงแบบสัมผัสตัวตาย และขับไลแมลง นอกจากน้ียังมีฤทธิ์ฆาและยับย้ังการเจริญของเชื้อจุลินทรียหลายชนิด สวนขิง (ginger: Zingiber officinale Roscoe.) มีรายงานวามีสารออกฤทธ์ิ ไดแกterpene, zingiberine และ cineol ในขิงมีสวนประกอบไดแก น้ํามันหอมระเหย รอยละ 1-3 น้ํามันชัน (oleoresin) รอยละ 4-7.5 สตารซรอยละ 40-60 และเมือก ซงึ่ กล่ินหอมฉุน รสเผ็ดในขิงเปนสารพวกนํ้ามันชัน ซึ่งประกอบไปดวย gingerol, shogaolและ zingerone (Chen และ Ho, 1986) นํ้ามันท่ีเตรียมใหมๆ มี gingerol เปนองคประกอบหลัก สวน shogaol และ1คณะทรัพยากรชีวภาพและเทคโนโลยี มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลา ธนบุรี 83 หมู 8 ถนนเทียนทะเล บางขนุ เทยี น กรุงเทพฯ 101501 School of Bioresources and Technology, King Mongkut’s University of Technology Thonburi, 83 Mu 8, Teintalay Rd., Bangkhuntein, Bangkok 10150

100 สารสําคญั จากนํา้ มันหอมระเหยพืชวงศข ิง ปที่ 40 ฉบับที่ 1 (พเิ ศษ) มกราคม-เมษายน 2552 ว. วิทยาศาสตรเกษตรzingerone เปนสารท่ีไมเกิดตามธรรมชาติ แตเกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางเคมีขณะท่ีเตรียมและเก็บนํ้ามัน โดย gingerolเปลี่ยนเปน shogaol ซ่ึงมีกล่ินหอมฉุนมากกวา ดวยปฏิกิริยา dehydration และเปลี่ยนเปน shogaol ดวยปฏิกิริยา retro-aldol(Chen และ Ho, 1986) สําหรับขา (galangal; Alpinia galangal swartz.) มีสารออกฤทธ์ิ ในเหงาขาแก เชน cinamate,cineol, camphor, pinenes เปน ตน นํา้ มันนี้มฤี ทธิต์ านเชื้อราตางๆ ซ่ึงมีฤทธข์ิ ับลมตานเชื้อแบคทีเรีย อุปกรณและวิธกี าร นําพืช 3 ชนิด ไดแก ขม้ินชัน ขิง และขา จํานวน 5 กิโลกรัม สกัดดวยวิธี Simultaneous Distillation-Extraction; SDE(Likens และ Nickerson, 1964) และ solvent ท่ีใช คือ เฮกเซน สกัดเปนเวลา 24 ชั่วโมง แลวนํามาระเหยเฮกเซน ดวยเครื่องrotary evaporator ท่ีความดัน 250 บาร อุณหภูมิ 45 องศาเซลเซียส เก็บน้ํามันหอมระเหยในขวด ท่ีอุณหภูมิตํ่า กอนนํามาวิเคราะหองคประกอบเคมีและกายภาพ ไดแ ก - % yield ของนํ้ามันหอมระเหย โดยใชส ูตร % yield (v/w)(dry weight) = volume of essential oils (ml) x 100 % weight of raw materials - refractive index (RI) โดยใช hand-held refractometer - องคประกอบนํ้ามันหอมระเหยดวย GC-MS โดยใช capillary คอลัมนชนิด: ZB5 (30 เมตร length x 0.25มิลลิเมตร ID x 0.25 เมตร film thickness), ฉีดตัวอยางแบบ split mode (split ratio, 1:20 v/v) อุณหภูมิ injector เทากับ 230องศาเซลเซียส สภาวะของคอลัมน อุณหภูมิเร่ิมตนที่ 40 องศาเซลเซียสคงไว 5 นาที และเพ่ิมขึ้นในอัตรา 3 องศาเซลเซียสตอนาที จนถึง 250 องศาเซลเซียส และคงไว 5 นาที ใชฮีเลียมเปนแกสตัวพา และ ionization voltage 70 eV ใช mass rangeต้ังแต 40-350 m/z อุณหภูมิ detector 280 องศาเซลเซียส แปลผลโดยเทียบกับ library ของ NIST และ Wiley 275 มีqualitymatch > 85% และวเิ คราะหคา Linear retention index (LRI) โดยเปรยี บเทยี บจากสารมาตรฐานอลั เคน (C11-C25 alkane ) ผลและวิจารณ จาก Table 1 แสดงใหเห็นวา %yield ของขมิ้นชัน สูงกวาขิงและขา โดยมี %yield เทากับ 0.508 0.210 และ 0.206ตามลําดับ และสารสําคัญที่พบในน้ํามันหอมระเหยขม้ินชัน คือ turmerone มี %relative peak area สูงสุดเทากับ 53.82รองลงมาเปน curlone มี % relative peak area เทากับ 20.01 และพบสาร terpinolene, α-pinene, α-phellandrene, 1,8-cineol, curcumene, α-zingiberene, cuminol, α-curcumene, caryophyllene, β-chaimgen, α-pinene และ p-cymen-8-ol (Table 2) โดยสารหลักท่ีพบสอดคลองกับงานวิจัยของกฤติกา นรจิตร (2548) รายงานวามีปริมาณ turmerone เปนองคประกอบมากท่ีสุด เชนเดียวกับงานวิจัยของ Hiserodt (1996) และ Leela (2007) ท่ีรายงานวา turmerone และ curloneเปนองคประกอบปริมาณมากท่ีสุดในขม้ินชัน และสารสําคัญที่พบในน้ํามันหอมระเหยขา ไดแก 1,8-cineol, hydroxyl-α-terpenylacetate และcaryophyllene มี %relative peak area เทากับ 34.68 22.44 และ 19.76 ตามลําดับ สารประกอบอ่ืนท่ีพบไดแก allo-aromadendrene, terpinene, α-terpineol, β-elemene, chavical, camphene, α-pinene และ cymene(Table 2) สอดคลองกับงานวิจัยของ มณฑกาญจน (2549) พบสารสําคัญ 1,8-cineol แตพบในปริมาณที่แตกตางกันเนื่องจากใชวิธีการสกัดแตกตางกัน และมีรายงานวาพบ 1,8-cineole (20.95%), β-caryophyllene (13.16%), β-bisabolene(17.95%), β-selinene (10.56%), α-selinene (9.67%) และ farnesene (7.47%) และสอดคลองกับรายงานกฤติกา (2548)พบวาน้ํามันหอมระเหยขาท่ีไดจาการตมกล่ันพบ 1,8-cineol มี%relative peak area เทากับ 33.6 สวนสารสําคัญท่ีพบในนํ้ามันหอมระเหยขิงท่ีไดจากการสกัด SDE (Table 2) ไดแก 1,8-cineol และ citral มี % relative peak area สูงสุดเทากับ17.87 และ 15.20 ตามลําดับ ยังพบสารสําคัญที่มีปริมาณรองลงมา คือ camphene, verbenol, α-zingiberene โดยมี%relative peakเทากับ 12.47 12.37 และ 11.20 ตามลําดับ นอกจากน้ียังพบสาร α-farnesene, α-curcumene, β-sesquiphellandrene, α-phellandrene, α-pinene, borneol, citronellal และ α-terpinolene ซึ่งตรงขามกับ Yu (2007) ที่พบzingiberene (15.48%), β-phellandrene (22.84%), β-sesquiphellandrene (5.54%) และ geranial (5.25%) เชนเดียวกันกับ Variyar (2006) รายงานวา พบ zingiberene มากที่สุด และพบรองลงมาคือ curcumene, α-phellandrene และ β-sesquiphellandrene ตามลําดับ โดยในนํ้ามันหอมระเหยขิงที่สกัดดวยวิธี microwave distillation and solid-phasemicroextraction (MD–SPME) ของ Tognolini (1997) พบ zingiberene มากที่สุด และพบรองลงมาคือ curcumene,

ว. วิทยาศาสตรเกษตร ปท่ี 40 ฉบบั ที่ 1 (พิเศษ) มกราคม-เมษายน 2552 สารสําคญั จากนาํ้ มันหอมระเหยพชื วงศขิง 101camphene, α-phellandrene, β-sesquiphellandrene และ borneole แตสอดคลองกับรายงานของมณฑกาญจน (2549) ใชวธิ กี ารตม กลัน่ พบพบสารสาํ คญั 1,8-cineol มากที่สุดแตไ มพ บ zingibereneTable 1 ปริมาณนาํ้ มนั หอมระเหยท่ีได สขี องนาํ้ มนั และคา refractive indexชนดิ ของนา้ํ มันหอม สว นท่นี ํามาใชในการ ปริมาณท่ไี ด ลกั ษณะปรากฎ refractive indexระเหย สกดั (% yield) (w/dw) (RI) 1.5059ขมิ้นชนั ลําตนใตดิน 0.508 สารละลายใส สีเหลอื งเขม 1.4761 1.4815ขา ราก 0.210 สารละลายใส สีเหลอื งออนขิง ราก 0.206 สารละลายใส สีเหลืองเขม 100 a)90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 100 90 b) 80 70 60 Relative 50 40 30 20 10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 0 100 90 c) c) 70 60 50 40 30 20 10 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 Time (min)Figure 1 โครมาโทแกรมสารหอมระเหยของสาร สกัดโดยวิธี SDE a) ขมิน้ ชัน b) ขา และ c) ขงิ แก สรปุ %yield ของขมิ้นชันสูงกวาขา และขิง ซ่ึงสารหอมระเหยจากพืช 3 ชนิดที่สกัดดวยวิธี SDE มีองคประกอบและปริมาณของสารแตกตางกัน สารสําคัญที่พบมากในน้ํามันหอมระเหยจากพืชวงศขิง ดังนี้ ขม้ินชัน คือ turmerone, curlone,terpinolene, α-pinene, α-phellandrene, 1,8-cineol, curcumene และ α-zingiberene สวนขาพบ 1,8-cineol, hydroxyl-α-terpenylacetate และcaryophyllene ในขิงพบ 1,8-cineol, citral, camphene, verbenol, α-zingiberene































































Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.) : 133-136 (2009) ว. วิทย. กษ. 40 : 1 (พิเศษ) : 133-136 (2552) อิทธพิ ลของระยะปลกู ทมี่ ีตอผลผลิตและความหนาแนนของเนอ้ื ไมกระถนิ Effects of Spacing on Yield and Wood Density of Leucaena ทรงยศ โชติชตุ ิมา1 สายณั ห ทดั ศร1ี ประภา ศรพี ิจติ ต1 กานดา นาคมณี 2 และ ณรงคฤทธ์ิ วงศส วุ รรณ3 Chotchutima, S.1, Tudsri, S.1, Sripichitt, P.1, Nakamanee, G.2 and Wongsuwan, N.3 Abstract A study on the effects of spacing on growth yield and wood density of Leucaena (Leucaenaleucocephala) was carried out at the Nation Corn and Sorghum Research Center, Pakchong, Nakhon Ratchasima.The experiment was arranged in a RCBD with 4 replications. The treatments included 6 spacings (1x0.25, 1x0.5,1x1, 1x1.5, 2x0.5, and 2x1 m). Results revealed that the spacing 1x1.5 m resulted in the greatest plant height (732cm). The least plant height (625 cm) resulted from 1x0.25 m spacing. The 2x1 m spacing resulted in greaterdiameter (4.6 cm). In terms of yield, (total dry matter yield (wood only) of leucaena), the 1x0.5 m spacing resultedin the greatest yield (3,446 kg/rai) and followed by 1x0.25 m spacing (3,344 kg/rai). Spacing did not affect wooddensity of leucaena.Keywords : spacings, wood density, diameter บทคดั ยอ การศกึ ษาอิทธพิ ลของระยะปลูกทม่ี ีตอ การเจรญิ เตบิ โต ผลผลิต และความหนาแนนของเนื้อไมกระถิน ดําเนินการวิจัยท่ีศูนยวิจัยขาวโพดและขาวฟางแหงชาติ อําเภอปากชอง จังหวัดนครราชสีมา โดยวางแผนการทดลองแบบ RandomizeComplete Block Design (RCBD) จํานวน 4 ซํ้า 6 กรรมวิธี ประกอบดวยระยะปลูก 1x0.25 1x0.5 1x1 1x1.5 2x0.5 และ 2x1เมตร พบวา กระถินท่ีระยะ 1x1.5 เมตร ใหการเจริญเติบโตดานความสูง สูงท่ีสุด (732 เซนติเมตร) สวนระยะปลูก 1x0.25เมตร ใหการเจรญิ เติบโตดานความสูงนอยท่ีสุด (625 เซนติเมตร) การใชระยะ 2x1 เมตร ใหขนาดเสนผาศูนยกลางลําตนสูงสุดเทากับ 4.6 เซนติเมตร ในดานผลผลิต การใชระยะปลูก 1x0.5 เมตรใหผลผลิตน้ําหนักแหงรวมสูงสุด โดยคิดเปนเนื้อไมเทากับ3446 กิโลกรัมตอไร รองลงมาคือ ระยะปลูก 1x0.25 เมตร (3,344 กิโลกรัมตอไร) ระยะการปลูกไมมีอิทธิพลตอความหนาแนนของเนือ้ ไมกระถินคาํ สาํ คญั : ระยะปลูก ความหนาแนนของเนือ้ ไม เสน ผา นศนู ยกลาง คาํ นาํ การแกปญหาการขาดแคลนพลังงานแนวทางหน่ึงคือสงเสริมใหมีการผลิตไฟฟาพลังงานชีวมวลจากไมโตเร็ว( fastgrowth tree) และการใชกระถินเปนแหลงพลังงานเช้ือเพลิง นาจะเปนทางเลือกที่เหมาะสม เนื่องจากเปนพืชวงศถ่ัวที่มีการเจริญเติบโตเร็ว มีอายุหลายป และสามารถเก็บเก่ียวได 2-3 คร้ังตอป นอกจากนี้กระถินยังเปนไมยืนตนที่สามารถใชใบ และสวนตนออนเปนอาหารสัตวเคี้ยวเอื้องได (สายัณห และคณะ, 2551) การวิจัยทางดานมวลชีวภาพของกระถินนั้นจะแตกตางกนั ตามการใชป ระโยชนจากกระถิน โดยสวนใหญเปนการใชใบกระถินเปนอาหารสัตว ซ่ึงระยะปลูกท่ีใชจะคอนขางแคบ และมีการตัดบอ ยครง้ั จากรายงานของชิตและคณะ (2547) พบวา กระถิน ใหผลผลิตนํ้าหนักแหงสูงที่สุดเทากับ 1,935.9 กิโลกรัมตอไร จากการตดั ทุกๆ 3 เดือน เม่อื ใชร ะยะปลกู 0.5 × 0.5 เมตร และความสงู ของการตัด 50 เซนติเมตร ในดานการนําไปปลูกเปนไมใชสอย Kovitvadhi และ Yantasath (1982) ศึกษาชีวมวลของกระถินท่ีจังหวัดเชียงใหม พบวาการใชระยะปลูก 2×0.25เมตร ใหผลผลิตลําตน 2.74 ตัน/ไร และระยะปลูก 2×2 เมตร ใหผลผลิตลําตน 1.14 ตัน/ไร เมื่อตัดท่ีอายุ 1.5 ป ซ่ึงเนนการใช1ภาควิชาพชื ไรนา คณะเกษตร มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร วิทยาเขตบางเขน กรุงเทพฯ 109001 Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Kasetsart University, Bangkok 109002ศูนยว จิ ยั อาหารสัตวป ากชอง อาํ เภอปากชอ ง จังหวัดนครราชสมี า2 Nakhonrachasima Animal Nutrition Research Center, Nakhonrachasima3องคก ารสง เสริมกิจการโคนมแหงประเทศไทย อาํ เภอมวกเหลก็ จงั หวดั สระบุรี3 Promotion and Organisation of Thailand, Muaklek, Saraburi

134 อทิ ธิพลของระยะปลูกที่มตี อ ผลผลติ ปที่ 40 ฉบบั ท่ี 1 (พิเศษ) มกราคม-เมษายน 2552 ว. วทิ ยาศาสตรเกษตรประโยชนเ ปน ไมใชส อย ดังนั้นระยะปลูกจึงมีความกวางและอายุการตัดแตละครั้งมีระยะเวลามากกวา 1 ป เชนเดียวกับการใชกระถินผลิตเยื่อกระดาษจะปลูกดวยระยะแถวกวางเพื่อใหมีขนาดลําตนใหญ และอายุการตัดต้ังแต 2-3 ป (Van den Beldtและ Brewbaker, 1985) แตสําหรับงานทดลองน้ีไมที่เหมาะจะนํามาใชกับเคร่ือง gassifier จะตองมีขนาดเสนผาศูนยกลางเพียง 2.5-7.5 ซม. จึงนาจะมีอายกุ ารตัดสนั้ และระยะปลกู ท่ีนาจะแคบกวา การนาํ มาใชเปน ไมใชสอย จากงานวิจัยท่ีไดกลาวมาไมวาจะเปนการใชประโยชนจากกระถินในดานใดก็ตาม แสดงใหเห็นวาระยะปลูกมีความสําคัญมากตอผลผลิตและการเจริญเติบโตของกระถิน (Kovitvadhi และ Yantasath, 1982) ดังนั้น ในการเพ่ิมศักยภาพผลผลิตของไมกระถิน จึงจําเปนท่ีจะตองมีการศึกษาหาระยะปลูกท่ีเหมาะสมท่ีสุด สําหรับการใชกระถินเปนพลังงานเชื้อเพลิงทดแทน อปุ กรณแ ละวิธีการ วางแผนการทดลองแบบ RCB จํานวน 4 ซํ้า โดยมีตํารับการทดลองประกอบไปดวยระยะปลูก ระหวางแถวและระหวางตน 1×0.25 1×0.5 1×1 1×1.5 2×0.5 และ 2×1 เมตร โดยใชเมล็ดพันธุทารัมบา ท่ีผานการทําลายการพักตัวและคลุกเชือ้ ไรโซเบียม ปลกู เมือ่ วันท่ี 7 ธนั วาคม 2549 ในพ้ืนที่ที่ไดรบั การเตรยี มดินอยางดีแลว หลังจากการปลูก 2 สัปดาหถอนแยกใหเหลือหลุมละ 1 ตน ใชปุยรองพ้ืนสูตร 0-52-34 อัตรา 30 กิโลกรัมตอไร และสูตร 0-0-60 อัตรา 40 กิโลกรัมตอไร กําจัดวัชพืชภายหลังการปลูกคร้ังเดียว (4 สัปดาหหลังเมล็ดงอก) ใหนํ้าสัปดาหละคร้ังรวม 5 คร้ัง ระหวางเดือนพฤศจิกายน-ธันวาคม2550 การบันทึกขอมูลดานการเจริญเติบโตดานความสูงเก็บขอมูลความสูงครั้งแรก 4 สัปดาหหลังงอก และหลังจากน้ันทุกๆ 2สัปดาห หลังจากอายุ 26 สัปดาหเริ่มวัดขนาดเสนผาศูนยกลางลําตนที่ระดับอก (diameter breast height) ที่ความสูง 130เซนติเมตร โดยวัดทุกๆ 4 สัปดาห เม่ือกระถินอายุครบ 1 ปเก็บเก่ียวผลผลิตใบ ก่ิง ลําตน และวัดความหนาแนนของเนื้อไม(density, D) โดยการตัดเปนทอนยาว 15 เซนติเมตร ซึ่งตัดจากสวนของลําตนที่ตําแหนงสูงจากพื้น 130 เซนติเมตร สุมตวั อยางไมแ หง 3 ทอนของแตละตํารับการทดลอง จากนั้นนําไปหาปริมาตร (V) โดยใชหลักการแทนท่ีน้ํา จึงนําคาปริมาตร (V)ทีไ่ ดไปคาํ นวณหาความหนาแนน โดยใชส ตู ร D=m / V ให m คอื มวลของทอ นไม ผลและวจิ ารณ การเจริญเติบโตดานความสูงของกระถินในระยะแรก (อายุ 4-14 สัปดาห) พบวา กระถินท่ีปลูกโดยใชระยะแคบสุด(1×0.25 เมตร) มีความสูงกวาการใชระยะปลูกกวางท่ีสุด (2×1 เมตร) แตไมมีความแตกตางกันทางสถิติ (Table 1) และเม่ือมีอายุ 22 สัปดาห กระถินท่ีใชระยะแถวกวางเริ่มมีอัตราการเจริญเติบโตเพิ่มข้ึน เนื่องจากเมื่อกระถินมีอายุมากจะทําใหเพิ่มการแกงแยงแสงกันมากข้ึน ประกอบกับการใชระยะปลูกกวางทําใหรากสามารถเจริญเติบโตและพัฒนาไดมากขึ้น สงผลใหมีการเติบโตของสวนยอดมากกวากิ่งกาน และเมื่ออายุครบ 1 ป กระถินที่ใชระยะแถวกวางจึงมีความสูงมากกวาการใชระยะแถวแคบ สอดคลองกับรายงานของ สรายุทธ (2529) ซึ่งพบวา กระถินท่ีปลูกระยะแถวกวาง (2×2 และ1×1 เมตร) มีการเจริญเติบโตดานความสูงมากกวาการปลูกระยะแถวแคบ (1×0.5 เมตร) ในชวงอายุ 1-4 ป ในดานขนาดลําตนของกระถินพบวา การปลูกโดยใชระยะระหวางแถวแคบ (1×0.25 และ 1×0.5 เมตร) มีขนาดลําตนเล็กกวากระถินท่ีปลูกโดยใชระยะระหวางแถวกวาง เมื่อมีอายุครบ 1 ป กระถินที่ปลูกระยะ 2×1 เมตร จึงมีขนาดลําตนใหญท่ีสุด (4.6 ซม.) เน่ืองมาจากระยะแถวแคบมีการแกงแยงปจจัยท่ีใชในการเจริญเติบโตมากกวาการปลูกโดยใชระยะแถวกวาง (Table 2) นอกจากนี้ภายในระยะเวลาไมถึง 26 สัปดาห กระถินที่ใชระยะปลูก 2×1 เมตร สามารถใหขนาดเสนผาศูนยกลางลําตนมากกวา 2.5 เซนติเมตรซึ่งเปนขนาดท่ีเหมาะสมตอการนําไปใชเปนพลังงานชีวมวล ในขณะท่ีการปลูกแถวแคบ 1x0.25 เมตร ตองใชเวลาเกือบ 42สัปดาห อยางไรกต็ ามเม่อื กระถนิ อายุ 1 ป พบวา ทกุ ระยะปลูกมขี นาดลาํ ตนท่สี ามารถนําไปใชเ ปน พลงั งานไดท้ังหมด ในดานผลผลิต กระถินท่ีปลูกโดยใชระยะแถวแคบ 1x0.25 เมตร ใหผลผลิตชีวมวลรวมสดสูงสุด (8.52 ตันตอไร )ใกลเคียงกับการปลูกระยะ 1x0.5 เมตร และผลผลิตชีวมวลรวมสดมีแนวโนมลดลงเม่ือใชระยะการปลูกกวางขึ้น เน่ืองมาจากการปลูกระยะแถวแคบมีจํานวนตนตอไรที่มากกวาการปลูกระยะแถวกวาง นอกจากน้ีการปลูกโดยใชระยะแถว 1×0.25 เมตรยังใหผลผลิตใบสูงท่ีสุดเทากับ 1,053 กิโลกรัมตอไร แตไมมีความแตกตางจากการใชระยะปลูก 1x0.5 และ 1x1 เมตร ซึ่งมีผลผลิตใบ 866 และ 844 กิโลกรัมตอไร ตามลําดับ มากกวาในรายงานของ สรายุทธ (2529) ซ่ึงพบวา การใชระยะปลูก 1x0.5และ 1x1 เมตร ใหผลผลิตใบเฉล่ียตอปเพียง 130 และ102 กิโลกรัมตอไร ตามลําดับ สวนน้ําหนักแหงของกระถินท่ีใชระยะระหวางแถวแคบ 1x0.5 เมตรและ1x0.25 เมตร มีผลผลิตแหงรวมสวนลําตนมากท่ีสุด (3.45 และ3.34 ตันตอไร ตามลําดับ)อยา งไรก็ตามระยะปลูกไมท ําใหผลผลิตกิ่งกานมีความแตกตางกัน ในดานความหนาแนนของเน้ือไมพบวา ความหนาแนนของ

ว. วิทยาศาสตรเกษตร ปท ่ี 40 ฉบับที่ 1 (พิเศษ) มกราคม-เมษายน 2552 อทิ ธพิ ลของระยะปลูกทม่ี ตี อผลผลิต 135เนื้อไมทุกระยะปลูกไมแตกตางกันทางสถิติโดยมีคาอยูระหวาง 0.43-0.46 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร (Table 3) ในขณะท่ีAnonim (1981) รายงานวา ไมกระถินมีคาความหนาแนนของเนื้อไมอยูระหวาง 0.81-0.84 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร ท่ีความชื้น 15% แตไมไดระบุรายละเอียดการปลูก และอายุของไมกระถิน ซึ่งความหนาแนนของเนื้อไมจะข้ึนอยูกับแหลงที่ปลูกภมู อิ ากาศ และสภาพการปลูกดวย ( Ketterings et al., 2001) สรปุ กระถินที่ใชระยะปลูก 1x0.25 และ1x0.5 เมตร มีผลผลิตชีวมวลรวมสูดสุด ในดานความหนาแนนของเนื้อไม พบวาทุกระยะการปลูกไมมีความแตกตางกันในทางสถิติ อยางไรก็ตาม ผลการทดลองเปนขอมูลเพียง 1 ป จึงควรศึกษาในปตอเพอื่ ใหไดขอ มูลในดา นการฟน ตัวภายหลงั การตัดตอไป เอกสารอา งอิงชติ ยทุ ธวรวิทย. สมศักด์ิ เภาทอง. ฉายแสง ไผแ กว และจรยิ า บุญจรัชชะ. 2547. การถี่ของการตัดท่ีมีตอผลผลิตและ สวนประกอบทางเคมีของกระถนิ 4 สายพนั ธุ. รายงานผลงานวิจัยประจาํ ป 2547. กองอาหารสตั ว กรมปศุสัตว กระทรวงเกษตรและสหกรณ. น. 158-171.สรายทุ ธ. 2529. การเจรญิ เตบิ โต มวลชวี ภาพและผลผลิตไมฟ น ของกระถนิ ยกั ษท ่ีใชระยะปลกู ตา งๆทสี่ ะแกราช นครราชสีมา. เอกสารทางวชิ าการ. ฝายวนวฒั วิจัย กรมปา ไม.สายณั ห ทัดศรี. ประภา ศรพี จิ ิตต. กานดา นาคมณี และณรงคฤทธ์ิ วงศสุวรรณ. 2551. การศึกษามวลชีวภาพของกระถนิ เพ่ือ ใชเปน แหลง ทดแทนพลงั งานอยางย่ังยืน, ใน การสมั มนาเรอ่ื ง รวมแกวิกฤตพิ ลังงานชาติดวยงานวิจยั วช. วันที่ 30 เมษายน 2551 ณ โรงแรมมิราเคิล แกรนด คอนเวนชัน่ กรุงเทพมหานคร. น. 113-126.Anonim. 1981. Forestry Compendium, CAB International, [Online]. http://www.worldagroforestry.org/Sea/Products/AFDbases/wd/asps/DisplayDetail.asp?SpecID=1954 [August 9, 2008].Kettering, Q.M., R. Coe, M.V. Noordwijk, Y. Ambagauand, and C.A. Palm. 2001. Reducing uncertainty in the use of allometric biomass equations for predicting above-ground tree biomass in mixed secondary forests. Forest ecology and management. 146: 199-209.Kovitvadhi, K. and K. Yantasath, 1982. Research on Leucaena and other nitrogen-fixing trees at the Thailand Institute of Scientific and Technological Research (TISTR), Leucaena Research in the Asian-Pacific Region. Proceedings of a workshop held in Singaspore. 23-26 November 1982. pp. 133-136.Van den Beldt, R.J. and J.L. Brewbaker. 1985. Leucaena wood production and use. Waimanalo. Hi; Nitrogen Fixing Tree Association. 50p.

136 อทิ ธพิ ลของระยะปลกู ทม่ี ตี อผลผลิต ปท่ี 40 ฉบับท่ี 1 (พเิ ศษ) มกราคม-เมษายน 2552 ว. วิทยาศาสตรเ กษตรTable 1 Effect of plant spacings on height of leucaena.Treatment (m) Weeks after seedling emergence (cm) 4 6 8 10 12 14 17 18 22 26 501 × 0.25 61 15 23 53 94 155a 204a1 256a 305b 385 625b1 × 0.5 5 14 19 51 90 132a 180ab 249ab 334ab 408 672ab1×1 5 14 21 50 85 129a 166b 237ab 330ab 416 691ab1 × 1.5 5 14 21 50 80 137a 177ab 242ab 344a 402 732a2× 0.5 5 14 20 45 84 127a 177ab 229ab 313ab 409 673ab 2× 1 5 14 21 45 83 136a 174b 225b 331ab 408 729aF-test ns ns ns ns ns ns * * * ns ** Significant at the 0.05 level ns non-significant1 Means within columns followed by the same letter are not different (P>0.05) according to DMRTTable 2 Effect of plant spacings on diameter of leucaena.Treatment (m) Weeks after seedling emergence (cm) 26 30 34 38 42 46 501x0.25 1.8b1 2.2d 2.3d 2.3d 2.6d 2.7e 2.6d1x0.5 2.2b 2.9c 2.8c 2.8c 3.1c 3.1d 3.1c1x1 2.7a 3.2bc 3.5b 3.5ab 3.8b 3.9b 3.9b1x1.5 2.7a 3.6ab 3.8a 3.7ab 4.2a 4.2ab 4.5a2x0.5 2.6a 3.2bc 3.3b 3.3b 3.6b 3.5c 3.7b2x1 2.8a 3.8a 3.9a 3.8a 4.4a 4.4a 4.6aF-test ** ** ** ** ** ** **** Significant at the 0.01 level1 Means within columns followed by the same letter are not different (P>0.05) according to DMRTTable 3 Biomass yield and wood density of leucaena.Treatment Leaf Branch Total stem Total biomass wood density (m) (kg/rai) (kg/rai) (ton/rai) (ton/rai) (g /cm3) FW DW FW DW FW DW FW DW1x0.25 1053a1 359a 702 320 6.76a 3.34a 8.52a 4.27a 0.44 0.451x0.5 866ab 308ab 756 307 6.35ab 3.45a 7.97ab 4.06ab 0.43 0.451x1 844ab 265bc 728 311 5.42bc 2.86b 6.99bc 3.44bc 0.46 0.441x1.5 710b 208c 630 293 4.50cd 2.28bc 5.84c 2.78c ns2x0.5 669b 241bc 719 330 4.82cd 2.59bc 6.21c 3.13c2x1 717b 242bc 719 342 4.30d 2.19c 5.74c 2.78cF-test * ** ns ns ** ** ** *** Significant at the 0.05 level ** Significant at the 0.01 level ns non-significant at the 0.05 level1 Means within columns followed by the same letter are not different (P>0.05) according to DMRT

Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.) : 137-140 (2009) ว. วิทย. กษ. 40 : 1 (พิเศษ) : 137-140 (2552) การเปรียบเทยี บความหนาแนน ของเนอ้ื ไมและผลผลติ ของกระถนิ 54 สายพันธุ Comparison of Wood Density and Yield in Leucaena 54 Acessions นิดา นุมมีศร1ี สายณั ห ทดั ศร1ี ประภา ศรีพิจิตต1 กานดา นาคมณี2 และณรงคฤทธิ์ วงศสุวรรณ3 Nummeesri, N.1, Tudsri, S.1, Sripichitt, P.1, Nakmanee, K.2 and Wongsuwan, N.3 Abstract Fifty four accessions of Leucaena spp. were evaluated for renewable energy from November 2006 toDecember 2007 at Suwanvajokkasikit Research Station, Pakchong, Nakhonrachasima. A randomized completeblock design was used with 10 tree lines/replication established in 3 replications. The distance between treeswithin rows was 0.5 m. and the distance between the accessions was 3 m. Five accessions that produced morebiomass yield than the remaining 49 accessions were KU45, KU3, KU39, KU15 and KU38. Yield of theseaccessions were 8.7, 7.6, 7.6, 7.0 and 7.0 t/rai respectively. Wood density among the accessions; KU26, KU20,KU12, KU48 and KU56, had the greatest wood density. Wood density of accession was not correlated with woodyield.Keywords : biomass, giant leucaena, renewable energy, wood density บทคดั ยอ กระถนิ ทีน่ ํามาทดสอบมจี าํ นวน 54 สายพันธุ โดยการปลกู ท่ีสถาบนั วิจัยสุวรรณวาจกกสิกิจ อาํ เภอปากชอง จังหวดันครราชสีมา วางแผนการทดลองแบบ Randomized complete block 3 ซ้ํา แตล ะสายพนั ธปุ ลกู 10 ตนในแตล ะซ้าํ โดยใชระยะหา งระหวางตน 0.50 เมตร และระยะหางระหวา งสายพนั ธุ 3 เมตร ผลการทดลองพบวา สายพนั ธุก ระถนิ ท่ีมผี ลผลตินํา้ หนกั สดมากท่ีสุด 5 อันดับแรกคอื KU45 KU3 KU39 KU15 และ KU38 โดยมีผลผลิตน้าํ หนักสด 8.7 7.6 7.6 7.0 และ 7.0ตัน/ไร ตามลําดับ ในขณะท่ีสายพันธุทม่ี ีความหนาแนน สูงสดุ 5 อันดบั แรก ไดแ ก KU26 KU20 KU12 KU48 และ KU58 ความหนาแนน ของเน้ือไมไมมคี วามสัมพันธก ับผลผลิตคาํ สาํ คัญ : ชวี มวล กระถนิ ยักษ พลงั งานทดแทน ความหนาแนนเนือ้ ไม คํานาํ กระถินเปน ไมโ ตเร็วชนิดหน่ึงที่มีศักยภาพในการนํามาเปลยี่ นรูปเปน พลงั งานเพื่อใชเปน พลังงานทดแทนได โดยไมกระถินอายุ 1.5 ปม คี า พลงั งาน 4,770 kcal/kg (Kovitvadhi และ Yantasath, 1982) Pottinger et al. (1998) ไดศกึ ษากระถนิจาํ นวน 33 สายพันธุ พบวา สายพนั ธทุ ่มี คี วามหนาแนน เนอื้ ไมสูงท่ีสุดไดแ ก L. shanonii (26/84) L. collinsii subsp.zacapana (57/88) L. magnifica (19/84) L. shanonii (53/87) และ L. collinsii subsp. zacapana (18/84) แตไมมีความสมั พนั ธกับผลผลิต กลา วคือสายพนั ธทุ ่ีใหผลผลติ สูงสุดไดแก L. salvadorensis (17/86), L. salvadorensis (34/88), L.leucocephala subps. glabrata L. macrophylla subps. istumensis และ L. pallida (79/92) กระถินมีความสามารถในการตรงึ ไนโตรเจนไดดโี ดยอาศยั เชื้อแบคทเี รยี ไรโซเบียมที่อยูบรเิ วณราก กระถนิ จึงชวยปรบั ปรงุ ความอุดมสมบรู ณของดินใหด ขี ้นึ ได(Whiteman, 1980) นอกจากนกี้ ารปลูกกระถินยงั ใชตนทุนการผลิตต่ํา เนือ่ งจากลดตนทุนการใชปุยไนโตรเจน และชว ยลดมลภาวะของสารเคมีที่จะใสลงไปในดินอีกดวย (สายัณห และคณะ, 2550) การทดลองน้ไี ดร วบรวมกระถินจากตา งประเทศ มาปลกู เพื่อทดสอบศกั ยภาพในการใหผ ลผลิต และคดั เลือกสายพันธุก ระถนิ ที่ใหผลผลิตสงู และมีคุณภาพเน้ือไมเ หมาะสมสาํ หรับนาํ ไปใชเปน พืชพลงั งานทดแทนในการผลิตกระแสไฟฟา ดว ยเครื่องผลิตกระแสไฟฟาจากพลังไม (Gasifier)1ภาควชิ าพืชไรนา คณะเกษตร มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร จตจุ กั ร กรุงเทพฯ 109001Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Kasetsart University, Jatujak, Bangkok 109002ศูนยว จิ ยั และพฒั นาพชื อาหารสตั วนครราชสมี า2 Nakhornratchasima Animal Nutrition Research and Development Center, Nakhornratchasima3องคการสง เสริมโคนมแหงประเทศไทย อาํ เภอมวกเหล็ก จงั หวดั สระบุรี3 Dairy Promotion and Organization of Thailand, Muaklek, Saraburi

138 การเปรียบเทียบความหนาแนนของเนอื้ ไม ปท ่ี 40 ฉบบั ท่ี 1 (พเิ ศษ) มกราคม-เมษายน 2552 ว. วทิ ยาศาสตรเ กษตร อปุ กรณและวิธีการ ปลูกกระถิน 54 สายพันธุในเดือนกุมภาพันธ 2550 ณ สถาบันวิจัยสุวรรณวาจกกสิกิจ อําเภอปากชอง จังหวัดนครราชสีมา วางแผนการทดลองแบบ Randomized complete block 3 ซํ้า แตละสายพันธุปลูก 10 ตนในแตละซํ้า โดยใชระยะหางระหวางตน 0.50 เมตร และระยะหางระหวางสายพันธุ 3 เมตร บันทึกขอมูลการเจริญเติบโตของกระถินทุกๆ 2-4สัปดาหซ่ึงไดแก ความสูง และเสนผาศูนยกลางลําตนท่ีความสูง 1.3 เมตร ตัดกระถินสูงจากพื้นดิน 5 เซนติเมตร เม่ือกระถินอายุครบ 1 ปและบันทึกนํ้าหนักสด โดยแบงออกเปนสวนใบ (รวมตนที่มีสีเขียว) ลําตน (main stem) และกิ่งกานที่เจริญเติบโตจาก main stem นําไปหานํ้าหนักแหง สวนของไมท่ีนําไปหาความหนาแนน ไดจากการตัดเปนทอนความยาวประมาณ 15เซนติเมตร โดยสุมไมตัวอยาง 3 ทอนของแตละสายพันธุของทั้ง 3 ซํ้า จากนั้นอบไมตัวอยางที่อุณหภูมิ 70°C เพื่อลดความช้ืนใหเหลือประมาณ 15% จากนั้นวัดขนาดเสนผาศูนยกลางทอนไม ปอกเปลือกและชั่งน้ําหนักทอนไม นําไมตัวอยางไปหาความหนาแนน ตามวธิ ขี อง Pottinger et al. (1998) ผลและวิจารณ ผลการทดลองแสดงใหเห็นวากระถิน 54 สายพันธุมีศักยภาพในการใหผลผลิตแตกตางกันอยางเห็นไดชัด โดยกระถินทัง้ หมดที่นาํ มาทดสอบใหผ ลผลิตนา้ํ หนกั สดทัง้ ตนระหวาง 0.7-8.7 ตัน/ไร และนํ้าหนักแหง 0.4-4.4 ตัน/ไร ซ่ึงสายพันธุท่ีใหผลผลิตดีที่สุด 5 อันดับแรกประกอบดวย KU45 KU3 KU39 KU15 และ KU38 มีผลผลิตสดรวมทั้งตนเทากับ 8.7 7.6 7.67.0 และ 7.0 ตัน/ไร หรือคิดเปนนํ้าหนักแหงได 4.4 4.0 3.9 3.7 และ 3.7 ตัน/ไร ตามลําดับและคิดเปนเน้ือไมท่ีสามารถนําไปใชผลิตไฟฟาได 3.2 3.0 2.8 2.5 และ 2.7 ตัน/ไร (Figure 1) นอกจากนี้ไมที่ไดมีขนาดเสนผาศูนยกลางตั้งแต 4.2 ถึง 4.7เซนติเมตร ซึ่งเปนขนาดที่เหมาะสมและตรงกับความตองการนําไปใชผลิตกระแสไฟฟาดวยเครื่องผลิตไฟฟาจากพลังไม (ณัฐ,2550) ในขณะที่พันธุคันนิ่งแฮม (KU33) ซ่ึงเปนพันธุท่ีปรับตัวไดดีในประเทศไทย และกระถินสายพันธุพื้นบาน (KU20) ใหผลผลิตเพียง 2.3 และ 0.7 ตัน/ไร หรือคิดเปนนํ้าหนักแหง 1.0 และ 0.4 ตัน/ไร ตามลําดับ ดังนั้น กระถินบานจึงไมเหมาะสมตอการนําไปใชเปนพืชพลังงาน เพราะถึงแมจะมีความหนาแนนของเนื้อไมสูง (0.78 g/cm3) แตศักยภาพในการใหผลผลิตตํ่ามากเนื่องจากไมกระถินนํ้าหนัก 1.2 กิโลกรัม (ความชื้น 15%) สามารถเปล่ียนเปนพลังงานไฟฟาไฟ 1 หนวย (kWh) หรือคิดเปนนํ้าหนักสดได 2.75 kg/kWh (วีรชัย และคณะ, 2551) ดังนั้นกระถินบานจึงผลิตกระแสไฟฟาไดนอยกวาพันธุอ่ืนๆ ความหนาแนนเปนวิธีท่ีใชในการประเมินคุณภาพของไม เนื่องจากเปนวิธีที่งาย และเก่ียวของโดยตรงกับลักษณะคุณภาพอื่นๆ ของไม เชน การอัดตัวของไม กําลังตานการดึง (tensile strength) และคาพลังงานความรอน (Pottinger และคณะ, 1998) จากผลการทดลองพบวา คาความหนาแนนของไมกระถิน 54 สายพันธุมีคาอยูระหวาง 0.40-0.87 g/cm3 (Figure 2) สายพันธุกระถินที่มีความหนาแนนสูงท่ีสุด 5 อันดับแรก ไดแก KU26 KU20 KU12 KU48 และ KU58 มีความหนาแนน 0.87 0.78 0.71 0.69และ 0.68 g/cm3 ตามลําดับ ในขณะที่ความหนาแนนของพันธุคันน่ิงแฮมมีคาเพียง 0.59 g/cm3 จะเห็นไดวาความหนาแนนของไมไมมีความสัมพันธกับการใหผลผลิต (Table 1) สอดคลองกับรายงานของ Pottinger และคณะ (1998) นอกจากการใชประโยชนทางดานเน้ือไมในการนําไปใชผลิตกระแสไฟฟา ใบของกระถินยังสามารถนําไปใชเลี้ยงสัตวได โดยใบกระถินนั้นมีคุณคาทางอาหารใกลเคียงกับถั่วอัลฟลฟาและมีสาร β-carotien มากกวาถัวอัลฟลฟาถึง 2 เทาคือ 539 mg/kg ในขณะที่ถั่วอัลฟล ฟามี β-carotien เพยี ง 235 mg/kg (Jones, 1979) และจากผลการทดลองพบวาสายพันธุกระถินท่ีมีผลผลิตใบสูงที่สุด 5สายพันธุประกอบดวย KU45 KU39 KU14 KU15 และ KU19 โดยใหผลผลิตใบ 1.48 1.27 1.19 1.18 และ 1.18 ตัน/ไร เมื่อเปรียบเทียบกับพันธุคันนิ่งแฮมและพันธุพ้ืนบาน พบวามีผลผลิตใบเพียง 0.2 และ 0.1 ตัน/ไรเทานั้น สอดคลองกับงานทดลองของชาญชัยและคณะ (2517) ซึ่งรายงานวากระถินบานใหผลผลิตใบ (0.5 ตัน/ไร) ตํ่ากวากระถินจากตางประเทศ โดยเฉพาะพันธุไอวอรีโคสต (1.5 ตนั /ไร) และฮาวาย (1.3 ตนั /ไร) ซึง่ มผี ลผลิตใบมากกวาพนั ธพุ ื้นเมืองถงึ 3 เทา สรปุ กระถินสายพันธุ KU45 KU3 KU39 KU15 และ KU38 ใหผลผลิตชีวมวลรวมและผลผลิตไมท่ีสามารถนําไปผลิตกระแสไฟฟาไดสูงสุด มีขนาดเสนผาศูนยกลางลําตนท่ีเหมาะสมตอการนําไปใชในเคร่ืองผลิตไฟฟาจากพลังไม ในขณะที่ความหนาแนนของสายพันธุ KU26 และ KU20 มีคาสูงที่สุด แตมีศักยภาพในการใหผลผลิตตํ่า อีกท้ังมีขนาดเสนผาศูนยกลางลําตนเล็กเกินไปไมเหมาะสมตอการนําไปใชในเครื่องผลิตไฟฟาจากพลังไม ควรมีการศึกษาคาพลังงานความรอนของไมแตละสายพันธเุ พอื่ คัดเลือกสายพันธุท่ีเหมาะสมตอ การนาํ ไปใชเ ปนพชื ทดแทนพลังงานในโอกาสตอ ไป

ว. วทิ ยาศาสตรเกษตร ปที่ 40 ฉบับท่ี 1 (พเิ ศษ) มกราคม-เมษายน 2552 การเปรียบเทียบความหนาแนน ของเนอื้ ไม 139 เอกสารอางอิงชาญชยั มณดี ุลย. พรเพ็ญ ตอสกลุ และนติ ยา ศริ ิกีรตยานนท. 2517. ผลผลิตและคณุ คาทางอาหารสตั วข องกระถนิ 10 พนั ธุ สํานักงานวจิ ยั เกษตรภาคกลาง, การประชุมสมั มนาวชิ าการเกษตร. จงั หวัดชยั นาท.ณัฐ วรยศ. 2550. การศึกษาความเปนไปไดในการผลิตไฟฟาระดบั ชุมชนโดยใชพลังงานจากไมโ ตเร็ว, การสมั มนาเผยแพร ผลงานวิจัย. โรงไฟฟา ตน แบบชีวมวลขนาดเลก็ สําหรับชมุ ชนแบบครบวงจร. สาํ นกั งานคณะกรรมการวิจัยแหง ชาติ กรุงเทพฯ. หนา 75-102.วีรชัย อาจหาญ ชิงชัย วิริยะปญญา และสมิต บุญเสริมสุข. 2551. การศึกษาศักยภาพการปลูกไมโตเร็วสําหรับใชผลิต กระแสไฟฟา ในชมุ ชนสาํ หรับประเทศไทย, การสมั มนาเรอ่ื ง. “รวมแกวิกฤตพิ ลงั งานชาตดิ ว ยงานวจิ ยั วช.”. สาํ นกั งาน คณะกรรมการวจิ ยั แหงชาติรว มกบั ธนาคารพฒั นาวิสาหกจิ ขนาดกลางและขนาดยอมแหง ประเทศไทย. กรุงเทพฯ. หนา 147-159.สายณั ห ทัดศรี. ประภา ศรีพิจิตต. กานดา นาคมณี และณรงคฤ ทธ์ิ วงศสุวรรณ. 2550. กระถนิ ยกั ษก ารใชประโยชนดาน พลงั งานและอาหารสาํ หรบั สตั วเ คี้ยวเอ้ือง. การสัมมนาเผยแพรผ ลงานวิจัย, โรงไฟฟา ตน แบบชวี มวลขนาดเลก็ สําหรบั ชมุ ชนแบบครบวงจร, สํานกั งานคณะกรรมการวิจยั แหงชาต.ิ กรุงเทพฯ. หนา 7-30.Jones, R.J. 1979. The Value of Leucaena leucocephala as a Feed for Ruminants in the Tropics. World Animal Review No. 51, pp. 13-23.Kovitvadhi, K. and K. Yantasath. 1982. Research on Leucaena and Other Nitrogen-fixing Trees at the Thailand Institute of Scientific and Technological Research (TISTR), Leucaena Research in the Asian–Pacific Region, Proceedings of a Workshop Held in Singapore. 23-26 November 1982.Pottinger, A.J., I.D. Gourlay, F.G. Gabunada, B.F. Mullen. and E.G. Ponce. 1998. Wood Density and Yield in the Genus Leucaena, Leucaena-Adaptation, Quality and Farming Systems. ACIAR Proceedings No. 86, p. 106-112.Whiteman, P.C. 1980. Tropical Pasture Science. Oxford University Press. 392 p.Table 1 The top five accessions for mean yield and wood density.Accession Yield (DM) Wood density Wood diameter Accession Yield (DM) Wood density Wood diameter (t/rai) (g/cm3) (cm) (t/rai) (g/cm3) (cm) 0.5 1.8KU45 4.4 0.60 4.6 KU26 0.4 0.87 1.6 2.3 0.78 3.8KU30 4.0 0.55 4.3 KU20 3.7 0.71 4.3 3.3 0.69 4.5KU39 3.9 0.55 4.5 KU12 0.68KU15 3.7 0.63 4.3 KU48KU38 3.7 0.59 4.7 KU58

140 การเปรียบเทยี บความหนาแนนของเนอื้ ไม ปที่ 40 ฉบับที่ 1 (พเิ ศษ) มกราคม-เมษายน 2552 ว. วทิ ยาศาสตรเ กษตรFigure 1 Mean branch ( ), leaf ( ), and wood production ( ) Figure 2 Mean wood density of 54 Leucaena accessions. of 54 Leucaena accessions.

Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.) : 141-144 (2009) ว. วิทย. กษ. 40 : 1 (พิเศษ) : 141-144 (2552)การเปรียบเทยี บกระถินยกั ษ 5 พนั ธุในดานผลผลติ ของเนื้อไม และคา พลังงานความรอ น เพื่อใชเ ปนแหลง พลังงานทดแทนท่ียั่งยืน Comparative Wood Productivity and Calorific Value of Five Varieties of Leucaena leucocephala for Sustainable Energy Renewable. อัษฎาภรณ กาญจนคหู า1 สายัณห ทดั ศร1ี ประภา ศรพี จิ ิตต1 กานดา นาคมณ2ี และณรงคฤ ทธิ์ วงศส วุ รรณ3 Kanchanakuha, A.1, Tudsri, S.1, Sripichitt, P.1, Nakmanee, K.2 and Wongsuwan, N.3 Abstract Oil crisis is the important issue now. It has been recognized that the production of petroleum oil isreduced significantly and will not enough to use in the near future. According to this problem the alternativeenergy has been more widely used in Thailand. This study was conducted to compare the 5 varieties of Leucaenaleucocephala (Tarramba, Peru, Cunningham, 5/7 and 5/8). A randomized complete block design was used in 4replications with spacing 1x0.5 m. The experiment was conducted at Suwanvajokkasikit Research Station,Nakhonrachasima. The duration of the experiment was one year for sustainable energy. The results showed that inone year the average height of all 5 varieties were 6-7 m. and the maximum average diameter at breast was 3.8cm. and the lowest was 2.5 cm. For the wood production, the highest fresh wood productivity was Tarramba (6.21t/rai) and 5/8 (5.39 t/rai). The lowest fresh wood productivity was Peru (2.39 t/rai). However there were nosignificant difference in wood density and calorific value of all 5 varieties.Keywords : leucaena, fuel wood, sustainable energy บทคดั ยอ วิกฤตกิ ารณดา นนาํ้ มันเชอ้ื เพลิงถอื เปน ปญ หาท่ีสําคญั ยงิ่ ในปจจุบนั เน่ืองจากกาํ ลงั ในการผลิตนํ้ามันปโตรเลยี มนับวนั จะยงิ่ ลดนอยลงจนในอนาคตอาจไมพอตอ การนําไปใช จากปญ หาดังกลาวประเทศไทยจึงเรมิ่ หันมาใชพ ลังงานทางเลือกกันอยางกวางขวางมากขึน้ งานทดลองน้จี งึ ศึกษาเพื่อเปรยี บเทยี บกระถินยกั ษ 5 พันธุ ไดแ ก พันธุทารัมบา เปรู คนั น่งิ แฮม 5/7และ 5/8 โดยวางแผนการทดลองแบบ Randomized complete block 4 ซํ้า และใชระยะปลกู 1x0.5 เมตร ทดลองในระยะเวลา 1 ป ทศี่ นู ยวิจยั ขา วโพดและขาวฟา งแหง ชาติ จงั หวดั นครราชสมี า ผลการทดลองแสดงใหเห็นวากระถนิ ยกั ษท ้ัง 5พันธุสามารถเจริญเตบิ โตไดเร็วโดยมคี วามสูงเฉลีย่ อยูท่ี 6-7 เมตร เสน ผานศนู ยกลางท่รี ะดับอกเฉล่ียสงู สดุ อยูที่ 3.8 เซนตเิ มตรและตา่ํ สดุ อยทู ่ี 2.5 เซนติเมตร สว นผลผลิตทางดานไม พบวาพนั ธุท ใี่ หผ ลผลติ มากทส่ี ดุ คือพันธุท ารัมบา (6.21 ตัน/ไร) และสายพนั ธุ 5/8 (5.39 ตนั /ไร) สวนพันธุทใี่ หผ ลผลติ ไมสดนอ ยที่สุดคือพันธเุ ปรู (2.39 ตนั /ไร) ในขณะท่ีความแนนของเนื้อไม และคาพลังงานความรอนไมมคี วามแตกตางกนั ทางสถิติทัง้ 5 พันธุคาํ สาํ คัญ : กระถนิ เชอ้ื เพลิง พลงั งานยั่งยนื คาํ นํา ยุทธศาสตรการพฒั นาพลังงานทดแทนกระทรวงพลงั งานแหง ประเทศไทยปพ .ศ. 2546 ถงึ 2554 กําหนดใหมีการใชพลังงานทดแทนเพิ่มข้นึ จาก 0.5% เปน 8% ของพลงั งานทใี่ ชในประเทศ โดยในปพ.ศ. 2548 การใชพ ลงั งานทดแทนเพม่ิ ขนึ้ เปน3.8% (กระทรวงพลังงาน, 2549) และมแี นวโนม เพิม่ ข้นึ อยา งตอเนือ่ งทกุ ปเ พื่อทดแทนการใชพลังงานจากนํา้ มนั ปโตรเลียมท่ีนับวนั มูลคา จะย่ิงเพมิ่ มากขึ้น พลังงานทดแทนดังกลา วสว นหน่งึ มาจากเชอ้ื เพลิงชีวมวลที่ไดจากไมยืนตน ซึ่งถือเปน พลังงาน1คณะเกษตร มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร กรงุ เทพฯ1 Faculty of Agriculture, Kasetsart University, Bangkok2ศูนยวิจยั อาหารสตั วน ครราชสมี า อาํ เภอปากชอง จงั หวดั นครราชสมี า2 Nakhonratchasima Animal Nutrition Research Center, Nakhonratchasima3 องคการสง เสริมโคนมแหงประเทศไทย อําเภอมวกเหลก็ จงั หวดั สระบุรี3 Dairy Promotion and Organization of Thailand, Muaklek, Saraburi

142 การเปรียบเทียบกระถินยักษ 5 พันธุ ปท ่ี 40 ฉบับท่ี 1 (พเิ ศษ) มกราคม-เมษายน 2552 ว. วิทยาศาสตรเ กษตรหมนุ เวียนสาํ คัญของโลก ประเทศไทยมีแหลง ปลูกไมย ืนตน อยูม ากและมีศักยภาพในการผลิตสูง แตไ มยนื ตนโตเร็วทน่ี ยิ มปลูกในปจ จบุ ันสวนใหญนํามาใชใ นอุตสาหกรรมผลติ กระดาษ และโรงงานแปรรูปไม จึงทาํ ใหไ มเพียงพอตอการนํามาใชเปนเชื้อเพลงิ ชวี มวล (สํานักงานคณะกรรมการวิจัยแหงชาต,ิ 2550) กระถนิ ยักษเปนไมยืนตน โตเร็วอีกชนดิ ที่สามารถนาํ ไปใชเปน เชื้อเพลงิ ไดเปน อยางดี เพราะเนอ้ื ไมมคี วามหนาแนน สงู(National Academy of Science, 1977) โดยคาความรอ นที่ไดอยใู นชว ง 4,200-4,600 Kcal/kg (อํานวย, 2525) แตหากนํามาใชใ นรปู ถานจะใหพลงั งานความรอ นประมาณ 7,250 Kcal/kg (เจษฎา, 2527) อีกท้ังเปนพืชตระกลู ถวั่ จงึ สามารถตรึงไนโตรเจน เพ่ิมความอุดมสมบูรณใ หแ กดินบรเิ วณที่ปลกู ประเทศไทยมีการศึกษาเกย่ี วกับกระถนิ ยักษแ ตเ นนไปในดานการนาํ ไปใชเปน พืชอาหารสัตว เน่ืองจากใบมปี ริมาณโปรตีนสูง (Shelton และ Brewbaker, 1994) ทางดา นเนื้อไมม ักศกึ ษาเพื่อใชในทางปา ไม เชน การปลูกสรา งสวนปา เนือ่ งจากสามารถเจรญิ เติบโตคลมุ พ้ืนทเ่ี รว็ และมีการศกึ ษาเพอ่ื นํามาเปนไมใ ชสอยเชนอนนั ต และคณะ, (2530) ศึกษาผลผลิตดานเน้ือไมของกระถินยกั ษทอ่ี ายุ 4 ป โดยใชร ะยะปลูก 2x2 เมตร ใหผ ลผลติ ไม 6.5ตัน/ไร สว นธาํ รง และคณะ, (2528) ศึกษามวลชีวภาพของกระถนิ และผลผลติ ไมฟน ของกระถินยักษท่ีอายุ 5 ป โดยใชระยะการปลูก 1.5x1.5 เมตร ผลผลิตไมทไ่ี ดคอื 4.4 ตนั /ไร แตไมแ สดงขอมลู ดา นความหนาแนน และคา ความรอ นท่ีไดจากเนือ้ ไม ในสภาวะปจ จบุ นั ความตอ งการทางดา นพลังงานและเชือ้ เพลิงมีสูงมาก งานวิจัยนจี้ ึงมีวตั ถุประสงคเพื่อเปรียบเทียบพนั ธุก ระถินยกั ษท ี่ปรับตวั ไดดใี นประเทศไทยมากอ น กบั พันธทุ เี่ ริม่ มีการนําเขา มาศกึ ษาจากตางประเทศรวม 5 พันธุ เพือ่ ศึกษาการใหผ ลผลติ ความหนาแนน และคา พลังงานความรอนของเนอื้ ไมในแตละพันธวุ า มคี วามแตกตางกันหรือไม เพื่อคดั เลอื กพันธุท ม่ี ีความเหมาะสมตอการนําไปใชเปนพชื พลังงานทดแทนทยี่ งั่ ยนื ตอไป อปุ กรณแ ละวิธกี าร ปลกู กระถินในเดือนพฤศจกิ ายน 2549 ท่ีสถานีวิจัยสวุ รรณวาจกกสิกิจ อ. ปากชอ ง จ.นครราชสีมา ดนิ ท่ใี ชในการปลูกเปน ดินเหนียวมีคา pH 7.1-7.4 วางแผนการทดลองแบบ RCB จํานวน 4 ซํ้า โดยใชก ระถินยักษพันธทุ ารัมบา เปรู คนั นง่ิแฮม สายพันธุ 5/7 และ 5/8 ใชระยะปลูก 1x0.5 เมตร ปลูกโดยใชเ มลด็ หยอดลงแปลงโดยตรง และเมล็ดไดผ า นการทาํ ลายการพักตวั และคลกุ ดว ยเช้อื ไรโซเบียมไวแลว หลงั การปลูกถอนแยกใหเ หลอื หลุมละ 1 ตน ใสปุยรองพ้ืนสตู ร 0-52-34 อัตรา 30กโิ ลกรมั /ไร สตู ร 0-0-60 อตั รา 40 กิโลกรัม/ไร มีการกาํ จัดวัชพชื หลังการปลูก 4 สัปดาหเพยี งครั้งเดยี ว และใหน้ําทกุ สัปดาหเ ปนเวลา 2 เดือน หลังจากนนั้ จงึ ปลอยใหไ ดร บั นํ้าฝนตามธรรมชาติ วดั ความสูงทุกๆ 2 สัปดาห และวดั ขนาดเสนผา นศูนยก ลางของลาํ ตน ทร่ี ะดับอก (diameter breast height) ทค่ี วามสงู 130 เซนตเิ มตร เม่ือครบ 1 ปจงึ เก็บขอ มลู ผลผลติ โดยแบงออกเปนผลผลติ ไม ก่ิงกาน และใบ โดยตดั กระถินที่ความสูงจากพื้นดิน 50 เซนติเมตร สว นของไมท ีน่ ํามาหาความหนาแนน และคาพลงั งานความรอน ตัดที่ความสูงจากพื้น 130 เซนติเมตร ตัดเปนทอ นยาวประมาณ 15 เซนตเิ มตร โดยสุมไมตัวอยา ง 5 ทอนในแตละพันธุท ง้ั 4 ซา้ํ วดั ขนาดเสน ผา ศนู ยกลาง และชัง่ น้ําหนักทอ นไม จากนั้นอบไมตวั อยา งทอ่ี ุณหภูมิ 70°C เพือ่ ลดความชืน้ ใหเหลอื ประมาณรอยละ 12 % แบง ไมต วั อยา ง 3 ทอ นในแตละพนั ธุท ้ัง 4 ซํา้ ไปหาปรมิ าตรโดยใชห ลักการแทนท่ีดวยนาํ้ ตวั เลขที่ไดม าคาํ นวณหาความหนาแนนของไมโ ดยใชสูตร D = m/V โดย D คือ ความหนาแนน (Density) m คือ มวล (Mass) หรือนํา้ หนกั ของทอ นไมแ ละ V คือ ปริมาตรของนํา้ (Value) สวนไมอีก 2 ทอนในแตละพนั ธุทัง้ 4 ซ้าํ นํามาใชห าคา พลงั งานความรอ นโดยใชเครื่อง Bomb Calorimeter ผลและวจิ ารณ จากการทดลองพบวาการเจรญิ เตบิ โตดานความสงู ของกระถินท้ัง 5 พนั ธุม ีความแตกตา งกันทางสถิติตงั้ แต 10สัปดาหแ รกหลังการงอกของเมล็ด โดยพนั ธทุ มี่ คี วามสูงทีส่ ุด 3 ลําดบั แรกเปน พันธใุ หมท ่นี ําเขา มาปลูกทดลองในประเทศไทยไดไมนาน ไดแ ก พันธุทารมั บา (705 ซม.) สายพันธุ 5/7 (708 ซม.) และ 5/8 (703 ซม.) ในขณะทพี่ ันธเุ ปรู และคันนิง่ แฮมที่ปลูกแพรห ลายในปจจุบนั มคี วามสงู เพียง 582 และ 680 ซม.ตามลาํ ดับ Ferraris (1979) และ National Academy of Science(1984) รายงานวา กระถินเปนพืชทเี่ จริญเตบิ โตชา ในระยะแรกของการปลูก(ประมาณ 3 เดือนแรก) แตส าํ หรับกระถินที่นําเขามาใหมทั้ง 3 พันธุ มีการเจรญิ เติบโตในดา นความสูงไดเร็ว จึงนา จะเหมาะตอการนาํ ไปปลกู เนื่องจากสามารถขึน้ แขงขนั กบัวัชพืชไดดีกวา พันธเุ ดมิ ท่มี อี ยู ดา นขนาดของลําตน พบวา ในระยะ 20 สัปดาหห ลังการงอก กระถินทกุ พันธมุ ีขนาดเสนผานศูนยกลางลําตนแตกตา งกนั ทางสถติ ิ โดยพันธุทารมั บามีขนาดเสน ผา นศูนยก ลางลําตนทรี่ ะดบั อกสงู ที่สุด และมขี นาดลําตนถงึ 3.79 ซม.เม่ืออายคุ รบ 1 ป รองมาเปน สายพันธุ 5/7 (3.63 ซม.) และ5/8 (3.35 ซม.) ในขณะท่ีพนั ธุเ ปรู และคันนิง่ แฮมมีขนาดลาํ ตนเพียง 2.5 และ 2.9 ซม.ตามลาํ ดบั (Table 2) อยางไรกต็ ามทุกพันธทุ ที่ ดลองมขี นาดลาํ ตน ใหญก วากระถนิ ทไ่ี ดจาก

ว. วทิ ยาศาสตรเกษตร ปที่ 40 ฉบบั ท่ี 1 (พิเศษ) มกราคม-เมษายน 2552 การเปรียบเทยี บกระถนิ ยักษ 5 พนั ธุ 143งานทดลองของ สรายุธ (2529) ซง่ึ มขี นาดเสนผานศนู ยก ลางลาํ ตน เพยี ง 0.72 ซม.ทรี่ ะยะปลูก 1x0.5 เมตร และตดั เมื่ออายุ 1ปเทา กัน นอกจากนี้พันธทุ ารมั บายังใหผ ลผลิตเน้ือไมส ดสงู ที่สุด (6.21 ตัน/ไร) รองลงมาเปนสายพนั ธุ 5/8 (5.39 ตนั /ไร) และ5/7 (3.91 ตัน/ไร) (Table 3) หรอื คดิ เปนนํ้าหนกั แหง 2.8, 2.8 และ 2.7 ตนั /ไรต ามลาํ ดับ ผลผลิตมากกวางานทดลองของอนนั ตและคณะ (2530) และ ธํารง และคณะ (2529) ซ่งึ ใหผลผลิตไมแหงเฉล่ยี 1 ปเ พียง 1.63 และ 0.88 ตัน/ไรต ามลําดับ แตไมไ ดระบพุ ันธุทใ่ี ชป ลูก ในดานความหนาแนน เน้อื ไมพบวา สายพันธุ 5/8 มีความหนาแนน มากที่สดุ คอื 0.63 g/cm3 แตไ มมคี วามแตกตางทางสถิติกบั พันธุเ ปรู คันนิ่งแฮม และสายพนั ธุ 5/7 ซงึ่ มคี วามหนาแนนเนอื้ ไมเทา กบั 0.59, 0.60 และ 0.56 g/cm3ตามลาํ ดับ ในขณะที่พนั ธทุ ารมั บา มคี วามหนาแนนเน้อื ไมต่าํ กวาพันธอุ ื่นๆ (0.50 g/cm3) จากงานทดลองนี้เหน็ ไดว า ขนาดเสนผานศนู ยกลางของลาํ ตนไมมีความสัมพนั ธก ับความหนาแนนเน้อื ไม สอดคลองกบั งานทดลองของ Zhang และ Morgenstern(1994) ท่ีศกึ ษากับไมสน สําหรับคาพลงั งานความรอ น พบวา กระถินทกุ พนั ธทุ ท่ี ดลองมคี า พลงั งานความรอนไมแ ตกตางกัน(Table 3) สรปุ กระถินยักษท่ีนําเขามาใหมคือพันธุทารัมบา สายพันธุ 5/7 และ 5/8 มีศักยภาพในการเจริญเติบโตทั้งในดานความสูงขนาดลําตน รวมถึงการใหผลผลิตไมดีกวาพันธุเปรู และคันน่ิงแฮมท่ีแนะนําใหปลูกในประเทศไทยมาเปนเวลานาน แมวาคาความรอนที่ไดจากไมแตละพันธุจะไมมีความแตกตางกัน ดังน้ันหากตองการปลูกเพ่ือนําเอาไมไปใชเปนเช้ือเพลิง หรือผลิตเปนพลงั งานไฟฟา ควรเลอื กพนั ธุทารัมบา สายพันธุ 5/7 และ 5/8เน่ืองจากใหผลผลิตไมมากที่สดุ เอกสารอางอิงกระทรวงพลงั งาน. 2549. รายงานประจาํ ป 2549 กระทรวงพลังงาน [สืบคน]. http://www.energy.go.th/moen/upload/ File/Annual%20report%202006/Annual%20Report%202549%20Part%201.pdf, [14/Sep/07].เจษฎา เหลืองแจม. 2527. กระถนิ ยักษ. เอกสารเผยแพรทางวิชาการปาไม กองบาํ รุง กรมปา ไม. กรุงเทพฯ.ธํารง ชินสุขใจประเสรฐิ . ชยั รัตน ชยามฤต และสมาน รวยสูงเนิน. 2528. มวลชวี ภาพและผลผลติ ไมฟ นของไมก ระถนิ ยักษ กระถินณรงค และแอบเปล ปา อายุ 5 ปท ่หี นวยพฒั นาตน นา้ํ ท่ี 32 (ดอยมูเซอร) จังหวัดตาก. กองอนุรักษตนนา้ํ กรม ปาไม.สรายทุ ธ บุณยะเวชชีวนิ . 2529. การเจริญเติบโต มวลชีวภาพเหนือพืน้ ดนิ และผลผลติ ไมฟ นของกระถินยกั ษท ่ใี ชร ะยะปลกู ตา งๆทีส่ ะแกราช นครราชสีมา. เอกสารทางวิชาการ เลม ท่ี 11.สํานกั งานคณะกรรมการวิจัยแหงชาติ. 2550. หลักการและเหตุผล. การสัมมนาเผยแพรผลงานวจิ ัย “โรงไฟฟา ตนแบบชีวมวล ขนาดเลก็ สําหรับชมุ ชนแบบครบวงจร”. สํานักงานคณะกรรมการวจิ ัยแหง ชาติ รว มกับ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีสุร นารี. กรุงเทพฯ. น 1.อนนั ต สอนงา ย บญุ ชบุ บุญทวี และทนิ กร วฒุ ิวจิ ารณ. 2530. ผลผลิตของไมเ ทพา กระถินยกั ษ กระถินณรงค และยูคาลปิ ตัส คามาลดูเลนซีส ในสวนปา อายุ 4 ป. กรมปาไม. กรงุ เทพฯ.อาํ นวย คอวนิช. 2525. ไมโ ตเรว็ และแนวคิดเก่ยี วกบั การปลูกสรางสวนปาในประเทศไทย. โรงพิมพ พ. จริ ะการพิมพ. กรงุ เทพฯ.Ferraris, R., 1979. Productivity of Leucaena leucocephala in the Wet Tropics of North Queensland. Tropical Grasslands. 13: 20-27.National Academy of Science. 1977. Leucaena Promising Forage and Tree Crop for the Tropics, Washington,D.C.National Academy of Science. 1984. Leucaena: Promising Forage and Tree Crop for the Tropics, Washington,D.C.Shelton, H.M. and J.L. Brewbaker. 1994. Forage Tree Legumes in Tropical Agriculture, Wallingford, Oxon: CAB International, UK., 389 p.Zhang, S. Y. and E. K. Morgenstern. 1994. Genetic Variation and Inheritance of Wood Density in Black Spruce (Picea mariana) and Its Relationship with Growth: Implications for Tree Breeding, Wood Science and Technology, 30(1): 63-75.

144 การเปรยี บเทียบกระถินยกั ษ 5 พันธุ ปท ่ี 40 ฉบบั ที่ 1 (พเิ ศษ) มกราคม-เมษายน 2552 ว. วิทยาศาสตรเกษตรTable 1 Plant height of five varieties of Leucaena leucocephala (cm).Variety 5 8 10 weeks after seedling emergence 20 22 51 21Dec.49 11Jan.50 25Jan.50 12 14 16 18 4Apr.50 19Apr.50 7Nov.50Tarramba 15 33 71 a 8Feb.50 22Feb.50 7Mar.50 21Mar.50 287 a 322 a 705 a 210 c 254 b 582 cPeru 11 24 51 b 95 a 135 a 174 a 232a 274 b 281 b 650 b 67 b 100 b 132 b 160c 275 a 315 a 708 aCunningham 18 34 75 a 92 a 122 a 150 b 200 b 294 a 336 a 703 a 104 a 143 a 177 a 228 a5/7 18 39 84 a 107 a 151 a 193a 245 a * * *5/8 18 42 88 a ****F-test ns ns *ns Non-significance, * Significance at 5% levelTable 2 Stem diameter of five varieties of Leucaena leucocephala (cm). Variety 20 22 weeks after seedling emergence 42 46 51 26 30 34 38 Tarramba 4Apr.50 19Apr.50 6Sep.50 4Oct.50 7Nov.50 Peru 16May.50 14Jun.50 12Jul.50 6Aug.50 1.63 a 2.11 a 3.39 a 3.61 a 3.79 aCunningham 0.60 c 1.17 d 2.5 a 2.85 a 2.95 a 3.06 a 2.35 c 2.50 c 2.50 d 5/7 1.00 b 1.49 c 1.58 c 1.78 c 2.07 b 2.32 b 2.80 b 2.88 c 2.90 c 5/8 1.39 a 1.76 bc 1.68 c 1.91 c 2.05 b 2.31 b 3.35 a 3.29 b 3.63 ab F-test 1.53 a 1.9 ab 2.13 b 2.52 b 2.63 a 2.92 a 3.15 ab 3.23 b 3.35 b 2.25 ab 2.55 ab 2.64 a 2.99 a * * * * * * * *** Significance at 5% levelTable 3 Biomass yield, heat value and wood density of Leucaena leucocephala. Variety Leave1 Branch1 stem1 Total biomass1 Wood density Calorific Value (t/rai) (t/rai) (t/rai) (t/rai) (g/cm3) (kcal/g) Tarramba 1.10 ab 0.80 ab 6.21 a 8.11 a 0.50 b 4.65 a Peru 0.60 c 0.60 b 2.39 c 3.59 b 0.59 a 4.60 a 0.83 bc 0.83 ab 3.09 bc 4.75 b 0.60 a 4.65 aCunningham 1.40 a 0.97 a 4.66 ab 7.03 a 0.56 ab 4.58 a 5/7 1.34 a 0.97 a 5.39 a 7.70 a 0.63 a 4.58 a 5/8 * * ns F-test * * *1 Fresh weight, ns Non-significance, * Significance at 5% level

Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.) : 145-148 (2009) ว. วิทย. กษ. 40 : 1 (พิเศษ) : 145-148 (2552) การเจรญิ เติบโต และการสะสมไอโอดนี ของผกั กาดหอมพันธุ Red Oak ท่ีปลูกในระบบไฮโดรโปนกิ ส Growth and Iodine Accumulation of Lettuce cv. Red Oak Grown in Hydroponics นิสา แซล้มิ 1 เยาวพา จริ ะเกยี รติกุล1 และนภาพร ยงั วิเศษ2 Saelim, N.,1 Jirakiattikul, Y.1 and Youngvises, N.2 Abstract The effects of iodine as iodide (I-) and iodate (IO3-), with five different concentrations: 1, 5, 10, 50 and 100µM on growth of leaf lettuce cv. Red Oak grown in a non – circulating hydroponics system with air pump wereinvestigated. The experiment was a 5 x 2 factorial in CRD, compared with a control treatment (no iodine). Theaccumulations of iodide and iodate in plant tissue were determined using Potentiometry with Ion SelectiveElectrode (ISE) and Flow Injection Analysis (FTA) methods, respectively. Plant widths at 10 – 100 µM iodide werehighly significantly lower than those at the other treatments. The greatest fresh and dry weight of shoot were foundat 1 µM iodate and were highly significantly different with those at 5 – 100 µM iodide. The accumulation of iodidein the shoot was higher than in the root and the accumulation of iodide highly significantly increased when iodideconcentrations in the nutrient solution increased. The highest accumulation of iodate occurred in the shoot at 100µM iodate which was highly significantly different with those at the other treatments and all iodate concentrationsin the nutrient solution do not affected to the iodate accumulation in the root.Keywords : iodine, lettuce, hydroponics บทคัดยอ ศกึ ษาผลของไอโอดนี ในรูปไอโอไดด (I-) และไอโอเดต (IO3-) ทค่ี วามเขมขน 5 ระดับ คอื 1 5 10 50 และ 100 µM ตอการเจริญเติบโตของผักกาดหอมพันธุ Red Oak ในระบบไฮโดรโปนกิ สแ บบสารละลายไมหมนุ เวยี นทเ่ี ติมออกซิเจน วางแผนการทดลองแบบ 5 x 2 Factorial in CRD เปรียบเทียบกบั กลุมควบคมุ (ไมใ ชไอโอดนี ) และหาปรมิ าณไอโอไดดแ ละไอโอเดตในพืชโดยใชวิธี Potentiometry รวมกับ Ion Selective Electrode (ISE) และ Flow Injection Analysis (FTA) ตามลําดับจากการทดลอง พบวา ความกวา งทรงพมุ ของตน ที่ปลูกในสารละลายทเ่ี ติมไอโอไดดความเขม ขน 10 - 100 µM มคี า นอ ยกวาและแตกตา งอยางมนี ัยสาํ คญั ยิ่งกับกลมุ อื่นๆ น้ําหนกั สดและแหงตนมคี า มากทส่ี ุดท่ไี อโอเดตความเขม ขน 1 µM และแตกตา งอยา งมนี ัยสาํ คัญย่งิ กบั กลุมท่เี ติมไอโอไดดค วามเขม ขน 5 - 100 µM ในการสะสมไอโอไดด พบวา มกี ารสะสมในตนมากกวาในราก โดยปรมิ าณไอโอไดดมคี า เพม่ิ ขึ้นอยางมนี ัยสาํ คญั ยิง่ เมอื่ ความเขม ขนของไอโอไดดใ นสารละลายเพ่มิ ขนึ้ สวนปรมิ าณไอโอเดตในตนมีคามากที่สดุ ที่ไอโอเดตความเขมขน 100 µM ซง่ึ แตกตางอยางมนี ัยสําคัญย่ิงกบั กลมุ อื่นๆ และปริมาณไอโอเดตในรากไมม ีความแตกตา งกันอยา งมนี ยั สําคญั ยงิ่ เม่อื เตมิ ไอโอเดตในสารละลายที่ทกุ ความเขม ขนคําสาํ คญั : ไอโอดีน ผักกาดหอม ไฮโดรโปนกิ ส คาํ นาํ ไอโอดีนเปน แรธาตุชนิดหนงึ่ ทีจ่ ําเปน ตอการสรา งฮอรโมนไทรอกซินในตอมไทรอยด ทําหนาท่คี วบคมุ การเจริญเติบโตของสมอง ประสาท และเน้ือเยื่อของรางกาย ถารางกายไดรบั ไมเ พยี งพอจะทําใหต อ มไทรอยดโตข้นึ เรียกวา คอพอก (simplegoiter) สง ผลใหสมองทึบ เหนื่อยงาย และรางกายเจรญิ เติบโตชา (สุภาวด,ี 2533) โดยทวั่ ไปผใู หญตองการไอโอดนี วนั ละประมาณ 150 µg (นธิ ิยา, 2545) ในการบรโิ ภคเกลือไอโอดีนเฉลยี่ 2 กรมั จะไดร ับไอโอดีน 60 µg ซึ่งเพยี งพอตอ การปองกนัโรคคอพอกได (เสาวนยี , 2532) ซึ่งไอโอดีนจะอยูในรปู ของเกลอื ไอโอไดด หรอื เกลอื ไอโอเดต พบนอ ยในอาหารยกเวนอาหารทะเล โรคคอพอกและโรคปญญาออนในเด็กหรือโรคเออยงั คงเปน ปญ หาทสี่ ําคัญของประเทศไทย ซง่ึ อาจเกิดจากผูบริโภคมีฐานะยากจนจึงซ้ืออาหารทะเลมาบรโิ ภคไดไมเ พียงพอหรอื ไมน ิยมปรงุ อาหารดวยเกลอื ไอโอดนี (นธิ ยิ า, 2545) ดังน้นั จงึ ควรมี1 ภาควชิ าเทคโนโลยกี ารเกษตร คณะวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร ศูนยรังสติ ปทมุ ธานี 121211 Department of Agricultural Technology, Faculty of Science and Technology, Thammasat University, Pathum Thani 121212 ภาควิชาเคมี คณะวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร ศูนยรังสติ ปทมุ ธานี 121212 Department of Chemistry, Faculty of Science and Technology, Thammasat University, Pathum Thani 12121

146 การเจรญิ เตบิ โต และการสะสม ปท ี่ 40 ฉบบั ที่ 1 (พิเศษ) มกราคม-เมษายน 2552 ว. วิทยาศาสตรเกษตรทางเลอื กอ่นื ในการสงเสรมิ ใหผูบรโิ ภคไดรับธาตไุ อโอดนี เชน การผลิตผักเสริมไอโอดนี ไดม กี ารศกึ ษาการเสรมิ ไอโอดีนในรูปไอโอไดดและไอโอเดตในพชื บางชนิด เชน ขา ว พบวา มไี อโอดนี สะสมในสวนของตน ใบ และราก แตในเมลด็ ขาวพบนอยมาก(Mackowiak และ Grossl, 1999) และในผกั ปวยเลง พบวา การเสริมไอโอไดดทรี่ ะดับความเขมขนมากกวา 10 µM ทาํ ใหก ารเจริญเตบิ โตและผลผลติ ลดลง และการเสรมิ ไอโอเดตท่รี ะดบั ความเขม ขน 1 µM จะมไี อโอดนี ประมาณ 3 mg/kg ของนาํ้ หนักสดใบ ซงึ่ เพียงพอตอความตองการของรายกาย (Zhu et al., 2003) อยางไรก็ตามการเสริมไอโอดนี ในผกั กาดหอมยงั ไมม ีการศึกษา และการเสริมไอโอดนี ในผกั กาดหอมน้ีนอกจากจะเพ่มิ คณุ คา ทางอาหารแลวยงั เปน การเพิม่ มูลคา ทางการคา ของผลิตผลไดอีกดวย ดงั นนั้ ในการศึกษาคร้งั น้จี งึ เปนการทดลองเสริมไอโอดนี ในรปู ไอโอไดดแ ละไอโอเดตทคี่ วามเขมขน ตา งๆ เพื่อศกึ ษาผลของไอโอดนี ท้งั 2 ชนิดตอ การเจรญิ เติบโต และการสะสมในตนและรากของผักกาดหอมพนั ธุ Red Oak อุปกรณแ ละวิธีการ เพาะเมล็ดผักกาดหอมพนั ธุ Red Oak ในฟองนาํ้ ที่ชมุ น้ํา และนาํ มาแชใ นกระบะพลาสติกทีบ่ รรจุนํา้ กลัน่ 3 ลิตร เปนเวลา 3 วนั ยา ยตนกลามาเพาะในสารละลายสูตร Enshi (Shinohara และ Suzuki, 1988) ความเขม ขนคร่งึ เทา (half strength)เปน เวลา 4 วัน ท่ีมไี อโอดนี 2 ชนิด คอื ไอโอไดดแ ละไอโอเดต 5 ระดบั ความเขม ขน 1 5 10 50 และ 100 µM รว มกบั กลุมควบคมุ (ไมใ ชไอโอดนี ) โดยเติมไอโอดนี จากโพแทสเซียมไอโอไดด (KI) และโพแทสเซียมไอโอเดต (KIO3) จากนัน้ นาํ ตนกลายายลงกระบะพลาสติกทีบ่ รรจุสารละลายความเขมขน 1 เทา ในระบบปลกู แบบสารละลายไมหมนุ เวยี นท่ีเติมออกซิเจนทีม่ ีไอโอโอไดดและไอโอเดตความเขม ขน ตา งๆ เชนเดียวกบั ชวงแรก วางแผนการทดลองแบบ 5 x 2 Factorial in CRD เปรยี บเทยี บกับกลมุ ควบคุม แตละสตู รมี 4 ซ้ํา แตละซํา้ มี 4 ตน ทําการเปลี่ยนสารละลายใหมเมอ่ื ตน ผักกาดหอมมีอายุ 3 สัปดาหห ลังเพาะเมล็ด บันทึกความกวา งทรงพุม ทุกสปั ดาห ตั้งแตส ปั ดาหท ่ี 2 ถึงสปั ดาหท่ี 6 หลงั เพาะเมล็ด เม่อื ตน ผักกาดหอมพนั ธุ Red Oakมอี ายุ 42 วันหลังเพาะเมล็ด ทาํ การเกบ็ เกีย่ วผลผลติ บันทึกน้ําหนักสดและแหง ของตน วเิ คราะหหาปริมาณไอโอไดดด วยวิธีPotentiometry รวมกับ Ion Selective Electrode (ISE) และไอโอเดตดว ยวิธี Flow Injection Analysis (FIA) ตามวธิ กี ารของเยาวพาและ นภาพร (2551) ที่สะสมในตนและราก ผล ความกวา งทรงพมุ ของผักกาดหอมท่ปี ลกู ในสารละลายทเ่ี ติมไอโอไดดความเขม ขน 10-100 µM นอยกวา และแตกตางอยางมีนยั สําคัญยงิ่ กบั กลุมอื่นๆ โดยเฉพาะระยะการเจรญิ เติบโตต้ังแต 28 วนั (Table 1) สว นตน ทีป่ ลูกในสารละลายทเ่ี ตมิ ไอโอเดตความเขม ขน 1 µM มีนํ้าหนกั สดตนมากทีส่ ุด เทากบั 85.46±11.53 กรัม ซง่ึ แตกตา งอยา งมนี ัยสาํ คัญยิ่งกับตนทป่ี ลูกในสารละลายทีเ่ ติมไอโอไดดค วามเขมขน 5-100 µM และไอโอเดตความเขม ขน 100 µM นอกจากนตี้ น ท่ีปลกู ในสารละลายทเ่ี ตมิ ไอโอเดตความเขมขน 1 µM มนี ํ้าหนักแหงตนมากทีส่ ุด (4.35±0.54 กรมั ) และแตกตางอยางมีนัยสาํ คัญย่งิ กับตนทป่ี ลูกในสารละลายทเ่ี ติมไอโอไดดความเขม ขน 5-100 µM (Table 2) เมอ่ื วิเคราะหห าปรมิ าณไอโอไดดและไอโอเดตทส่ี ะสมในตน และราก พบวา ในตนมปี รมิ าณไอโอไดดมากกวาในรากและปรมิ าณไอโอไดดในตนและรากมีคา เพ่ิมมากข้นึ เม่อื ความเขมขนของไอโอไดดในสารละลายเพ่ิมขนึ้ ตนทีป่ ลูกในสารละลายท่ีเตมิ ไอโอไดดความเขมขน 1 µM มีปริมาณไอโอไดดในตน เทา กับ 1.10±0.36 mg/kg นา้ํ หนักสด ซ่ึงแตกตา งอยางมนี ยั สําคญั ย่งิกับตนท่ีปลูกในสารละลายท่ีเติมไอโอไดดค วามเขมขน 5-100 µM สวนปริมาณไอโอเดตในตน มีคา มากท่ีสุด เทา กับ 2.29±0.74mg/kg น้าํ หนกั สด เม่ือปลกู ในสารละลายที่เติมไอโอเดตความเขม ขน 100 µM ซ่งึ แตกตา งอยา งมีนยั สําคัญยิ่งกบั กลมุ อ่ืนๆ และในรากมีปริมาณไอโอเดตมากท่ีสุดเมือ่ ปลูกในสารละลายท่เี ตมิ ไอโอเดตความเขม ขน 100 µM เชน กนั แตไมแ ตกตางอยา งมีนยั สาํ คัญย่งิ กบั ตน ที่ปลูกในสารละลายท่เี ติมไอโอเดตทกุ ความเขม ขน (Table 3) วจิ ารณผล จากการปลูกผักกาดหอมพันธุ Red Oak ในสารละลายที่มไี อโอดนี เปรียบเทียบกบั กลุมควบคมุ พบวา ความกวางทรงพุม ลดลงอยางมีนยั สําคญั ยิ่งเมื่อเตมิ ไอโอไดดท ค่ี วามเขม ขน 10 µM หรอื มากกวา สวนนาํ้ หนักสดและแหง ตนลดลงอยางมีนยัสาํ คญั ยง่ิ เมอื่ เติมไอโอไดดที่ความเขมขน 5 µM หรือมากกวา หรือเติมไอโอเดตที่ความเขมขน 100 µM แสดงใหเห็นวา การเพิ่มปริมาณไอโอไดดและไอโอเดตในสารละลายมากเกนิ ไปสงผลตอการเจรญิ เติบโตของผกั กาดหอมพนั ธุ Red Oak ซง่ึ สอดคลอ งกับนพดล (2538) ทกี่ ลา ววา ถาพชื ดดู ซมึ ไอโอดนี เขา สตู น มากเกนิ ไปจะทาํ ใหพืชชะงักการเจริญเติบโต ซง่ึ ในสารละลายไมค วรมไี อโอดนี เขมขนเกนิ 0.5 mg/l และสนับสนนุ ผลการทดลองของ Zhu et al. (2003) ทีพ่ บวาการเติมไอโอเดตความเขม ขน 0-100 µM ในสารละลายสําหรับปลกู ปวยเลง ไมม ีผลตอนาํ้ หนักสดและแหงของตนและราก แตการเตมิ ไอโอไดดท ี่ความเขมขน 10