รายงานผลการดำเนินงานสาธารณสุข ประจำปี 2562

รายงาน ผลการดำเนนิ งานสาธารณสขุ ประจำปี 2562 สำนกั งานสาธารณสขุ จังหวัดนราธิวาส 36 ม.9 ต.โคกเคียน อ.เมอื ง จ.นราธิวาส โทรศพั ท์ 073-532056-60 โทรสาร 073-532060 www.ntwo.moph.go.th

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสขุ ประจาปี 2562 คำนำ รายงานประจาปี 2562 ของสานักงานสาธารณสุขจังหวัดนราธิวาส ฉบับน้ี จัดทาข้ึนโดยการ รวบรวม เรียบเรียง และวิเคราะห์ผลการดาเนินงาน ตามโครงสร้างแผนงานโครงการด้านสาธารณสุข ในรอบปี 2562 ทั้งในด้านความก้าวหน้า ปัญหา อุปสรรค พร้อมท้ังแนวทางการดาเนินงานแก้ไขปัญหา ตามแผนพัฒนาสุขภาพแห่งชาติ ในช่วงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (ปี 2560-2564) เพ่ือเป็นการเผยแพร่กิจกรรมการดาเนินงานแก่ผู้สนใจและหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้อง และเป็นแนวทางในการ พฒั นางานสาธารณสุข อนึ่ง ในการจัดทารายงาน ประจาปี 2562 สาเร็จลุล่วงได้ด้วยดีจากความร่วมมือของเจ้าหน้าที่ สาธารณสุขทุกท่านในสานักงานสาธารณสุขจังหวัดนราธิวาส จึงขอขอบคุณไว้ ณ ท่ีนี้ด้วยและหวังว่า รายงานฉบับน้ี คงเปน็ ประโยชน์สาหรบั ผูส้ นใจ หากมขี ้อบกพร่องประการใด สานักงานสาธารณสุขจังหวัด นราธวิ าส ยนิ ดีน้อมรบั เพอื่ ปรับปรุงแกไ้ ขให้ดียิ่งข้นึ ในครัง้ ต่อไป กลุม่ งานพฒั นายุทธศาสตร์สาธารณสุข สานกั งานสาธารณสุขจงั หวดั นราธวิ าส สานกั งานสาธารณสุขจังหวดั นราธวิ าส

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสขุ ประจาปี 2562 รำยชอ่ื ผู้บรหิ ำรสำนักงำนสำธำรณสุขจังหวัดนรำธวิ ำส 1. นายวิเศษ สริ นิ ทรโสภณ นายแพทยส์ าธารณสุขจังหวัดนราธวิ าส 2. นายสถาพร สนิ เจริญกิจ นายแพทยเ์ ชีย่ วชาญ (ด้านเวชกรรม) 3. นายอดุล บินยโู ซะ เภสชั กรเช่ียวชาญ รองนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดนราธวิ าส 4. นายสลุ ยั มาน มะโซ๊ะ และหวั หน้ากล่มุ งานคมุ้ ครองผบู้ รโิ ภคและเภสัชสาธารณสขุ นกั วชิ าการสาธารณสุขชานาญการพิเศษ 5. นางจารณิ ี สังข์แกว้ รองนายแพทยส์ าธารณสุขจังหวัดนราธิวาส นักวิเคราะห์นโยบายและแผนชานาญการพิเศษ 6. นางสาวอารยี ์ อ่องสวา่ ง รองนายแพทย์สาธารณสขุ จังหวดั นราธวิ าส และหัวหน้ากลมุ่ งานควบคมุ โรคติดต่อ 7. นางรอยัน หะยีมะเยง็ นกั วิชาการสาธารณสขุ ชานาญการพเิ ศษ 8. นางวรรณา เหมอื นกู้ รองนายแพทยส์ าธารณสขุ จังหวัดนราธวิ าส 9. นางอภิญญา ก้อเด็ม และหวั หนา้ กล่มุ งานพัฒนายุทธศาสตร์สาธารณสุข 10. นายบัณฑิต ชาตะกลู หวั หน้ากลมุ่ งานสง่ เสริมสุขภาพ 11. นายคมสัน ทองไกร หัวหนา้ กลมุ่ งานพฒั นาคุณภาพและรูปแบบบริการ 12. นายทรรศนิ ลวี ัฒนากร หัวหนา้ กลุ่มงานควบคุมโรคไม่ติดต่อ สุขภาพจิต และยาเสพติด 13. นายแวปา วนั ฮุสเซ็นต์ หวั หน้ากลมุ่ งานนิตกิ าร 14. นางนลู ฮี ะ แวสแลแม หัวหนา้ กลุ่มงานประกันสุขภาพ 15. นางปิยวดี พรนธิ วิ งศ์ หวั หน้ากลมุ่ งานทันตสาธารณสุข 16. นายสฤษด์ิ อดุ แก้ว หวั หนา้ กลมุ่ งานอนามยั ส่งิ แวดล้อมและอาชีวอนามัย 17. นางราตรี ใจเย็น หวั หน้ากลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก 18. นางการมั บบี ี แซลีมา หวั หนา้ กลุ่มงานทรัพยากรบุคคล 19. นางมนทกาญจน์ ทองจินดา หัวหนา้ กลุ่มงานบรหิ ารทว่ั ไป หัวหนา้ ฝ่ายควบคุมโรคเอดส์ วัณโรค และโรคตดิ ต่อทางเพศสัมพันธ์ หัวหน้าฝ่ายตรวจสอบและควบคมุ ภายใน หัวหน้างานเลขานุการ สานักงานสาธารณสขุ จงั หวดั นราธวิ าส

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 สารบัญ หนา้ เรอ่ื ง 1 1 ส่วนท่ี 1 ข้อมูลพน้ื ฐาน 2 2 1.1 ข้อมูลทว่ั ไปจังหวดั นราธวิ าส 3 1.1.1 ประวัติการปกครอง 3 1.1.2 สภาพภูมิศาสตร์ 3 1.1.3 พ้นื ที่ ประชากร ศาสนา และภาษา 3 1.1.4 สัญลักษณ์จังหวัด 4 1.1.5 ต้นไมป้ ระจาจังหวัด 7 1.1.6 ดอกไม้ประจาจงั หวดั 10 1.1.7 สถานทีท่ ่องเทย่ี วที่สาคัญ 10 1.1.8 สภาพสังคม วฒั นธรรม และขนบธรรมเนยี มประเพณี 15 1.1.9 ลกั ษณะการปกครองและการบริหาร 19 20 1.2 ข้อมูลทรพั ยากรสาธารณสุข 23 1.2.1 สถานพยาบาลสาธารณสุขภาครฐั และเอกชน 23 1.2.2 อัตรากาลังด้านสาธารณสขุ ในภาครฐั และเอกชน 25 1.2.3 จานวนผปู้ ว่ ยนอก ผู้ป่วยใน และอัตราครองเตยี ง 28 1.3 ข้อมูลประชากรและหลงั คาเรือน 29 1.4 ข้อมูลสถติ ิชีพและสถานะสขุ ภาพ 29 29 1.4.1 สถติ ชิ ีพ 30 1.4.2 สถานะสุขภาพ 30 31 สว่ นที่ 2 ทศิ ทางการพฒั นาดา้ นสาธารณสุขจงั หวดั นราธิวาส 34 2.1 วิสัยทัศน์ 35 2.2 พันธกจิ ตามยุทธศาสตร์ 2.3 เป้าหมายสงู สดุ ของแผนยุทธศาสตร์ 2.4 ประเด็นยุทธศาสตร์ 2.5 เปา้ ประสงค์ของประเด็นยทุ ธศาสตร์ 2.6 จดุ ยืนการพัฒนาด้านสาธารณสขุ จงั หวดั นราธิวาส 2.7 การประเมนิ ศกั ยภาพและสภาพแวดล้อมขององค์กรต่อการขบั เคล่อื น จุดยนื ทางยุทธศาสตร์ 2.8 กลยทุ ธ 2.9 ตวั ช้วี ัดและคา่ เปา้ หมายของแผนยุทธศาสตร์ สานักงานสาธารณสขุ จงั หวัดนราธวิ าส

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 สารบัญ (ต่อ) เร่ือง หน้า ส่วนที่ 3 ผลการดาเนนิ งานตามกรอบแผนยทุ ธศาสตรข์ ององคก์ รจงั หวัดนราธวิ าส (ตอ่ ) 1. กลมุ่ งานพัฒนายุทธศาสตร์สาธารณสุข 38 1.1 การใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่ือการจดั การข้อมูลสขุ ภาพ 38 2. กลุ่มงานประกันสุขภาพ 41 2.1 ประสทิ ธิภาพการบริหารการเงินการคลงั 41 3. กลมุ่ งานทนั ตสาธารณสขุ 56 3.1 การสง่ เสรมิ ทันตสุขภาพในเดก็ 0-2 ปี 57 3.2 การดาเนินงานสง่ เสริมทันตสขุ ภาพในเด็ก 0-5 ปี 58 3.3 การดาเนินงานสง่ เสรมิ ทันตสุขภาพเดก็ วัยเรียน 59 3.4 การดาเนนิ งานส่งเสรมิ ทันตสขุ ภาพผูส้ งู อายุ 60 4. กลมุ่ งานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก 66 4.1 งานบริการแพทยแ์ ผนไทยในสถานบรกิ ารสาธารณสุขของรัฐ 66 5. กลมุ่ งานพัฒนาคุณภาพและรปู แบบบรกิ าร 71 5.1 การพัฒนาและรกั ษามาตรฐาน HA (Hospital Accreditation) 71 5.2 การพัฒนาศกั ยภาพ/คณุ ภาพ/การรบั รองคุณภาพมาตรฐานเครอื ข่าย 73 ห้องปฏบิ ัติการด้านการแพทย์และสาธารณสขุ ของ Lab 5.3 การพฒั นาระบบบริการสุขภาพ (Service Plan) 74 5.4 ร้อยละ 50 ของคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชวี ิตระดบั อาเภอ (พชอฺ) 81 ทมี่ ีคุณภาพ 5.5 มาตรฐานระบบบริการสขุ ภาพ 83 5.6 รอ้ ยละของประชาชนมีการรบั รู้ขา่ วสารดา้ นสาธารณสขุ ปี 2562 (รอ้ ยละ 80) 92 5.7 การดาเนินงานตาบลจัดการสขุ ภาพแบบบูรณาการ 94 5.8 งานพัฒนาระบบสง่ ตอ่ 96 5.9 งานพัฒนาคุณภาพการบรหิ ารจัดการภาครัฐ PMQA 99 6. กลมุ่ งานทรัพยากรบุคคล 101 6.1 การบริหารและจดั การทรัพยากรบุคคล 101 7. กลมุ่ งานนติ ิการ 104 7.1 การประเมินคณุ ธรรมและความโปรง่ ใสในการดาเนนิ งานของหน่วยงาน ITA 104 สานักงานสาธารณสุขจงั หวดั นราธิวาส

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสขุ ประจาปี 2562 สารบัญ (ต่อ) เรื่อง หนา้ ส่วนท่ี 3 ผลการดาเนินงานตามกรอบแผนยุทธศาสตรข์ ององคก์ รจงั หวดั นราธวิ าส (ตอ่ ) 8. กล่มุ งานควบคุมโรคไม่ตดิ ตอ่ สขุ ภาพจิต และยาเสพติด 107 8.1 การดาเนินงานส่งเสรมิ สุขภาพและป้องกนั ควบคมุ โรคไมต่ ิดตอ่ 107 8.2 งานระบบบรกิ ารการแพทย์ฉกุ เฉนิ 115 8.3 งานควบคุมป้องกันการจมนา้ ในเดก็ อายุตา่ กวา่ 15 ปี 120 8.4 การดาเนินงานควบคมุ ป้องกันอุบตั ิเหตทุ างถนน 123 8.5 การดาเนนิ งานควบคมุ ป้องกันโรคมะเรง็ 126 8.6 การรณรงค์ป้องกันและแกไ้ ขปัญหายาเสพติด (TO BE NUMBER ONE) 131 8.7 การฆ่าตวั ตายสาเรจ็ ไม่เกิน 6.3 ต่อแสนประชากร 135 8.8 การคัดกรองพฒั นาการล่าชา้ ด้วยเครือ่ งมือ TEDA4I 137 8.9 การบาบัดรกั ษาฟ้นื ฟผู เู้ สพ/ผ้ตู ดิ ยาเสพติด จังหวดั นราธวิ าส 139 8.10 การเขา้ ถึงบรกิ ารโรคซมึ เศรา้ 148 9. กลมุ่ งานส่งเสรมิ สขุ ภาพ 150 9.1 การส่งเสรมิ สุขภาพอนามัยแม่และเด็ก 150 9.2 การส่งเสริมสขุ ภาพเด็กปฐมวยั 157 9.3 การสง่ เสริมสขุ ภาพเด็กวัยเรียนและวยั รุ่น 162 9.4 การตัง้ ครรภ์ก่อนวัยอันควร 167 9.5 การสง่ เสรมิ สขุ ภาพในวยั ทางาน 171 9.6 การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ 175 10. กลมุ่ งานค้มุ ครองผ้บู รโิ ภคและเภสัชสาธารณสุข 179 179 10.1 ร้อยละของโฆษณาผลติ ภัณฑ์สุขภาพทางส่ือวทิ ยุกระจายเสยี ง 181 ที่ผดิ กฎหมายไดร้ ับการจดั การ ร้อยละ 10 10.2 การควบคุมกากับดแู ลผลติ ภณั ฑส์ ขุ ภาพ ณ ดา่ นอาหารและยา สานกั งานสาธารณสุขจงั หวดั นราธิวาส

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 สารบัญ (ต่อ) เรอ่ื ง หนา้ สว่ นที่ 3 ผลการดาเนินงานตามกรอบแผนยทุ ธศาสตร์ขององคก์ รจังหวัดนราธวิ าส (ต่อ) 11. กลุม่ งานอนามัยส่ิงแวดลอ้ มและอาชีวอนามัย 183 183 11.1 การพฒั นาสว้ มสาธารณะตามเกณฑ์มาตรฐาน HAS 188 11.2 การดาเนนิ งานมาตรฐานการจดั บรกิ ารอาชวี อนามัยและเวชกรรม 197 สิ่งแวดล้อมในสถานบริการสาธารณสขุ 202 11.3 การพฒั นาศาสนสถานส่งเสริมสุขภาพ 205 11.4 การพฒั นาคณุ ภาพระบบบรกิ ารอนามยั สงิ่ แวดล้อม องค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน (Environmental Health Accreditation: EHA) ปงี บประมาณ 2562 208 11.5 สาธารณสขุ รวมใจรณรงค์ลดโลกร้อนดว้ ยการสขุ าภบิ าลที่ยง่ั ยนื และเปน็ มติ รต่อสิ่งแวดล้อม (GREEN & CLEAN HOSPITAL) 11.6 การดาเนินงานสุขาภิบาลอาหาร ปีงบประมาณ 2562 12. ฝา่ ยควบคมุ โรคเอดส์ วัณโรค และโรคติดตอ่ ทางเพศสัมพันธ์ 211 12.1 โรคเอดส์ 211 12.2 งานควบคุมวัณโรค 219 12.3 โรคติดตอ่ ทางเพศสมั พันธ์ 226 13. กลมุ่ งานบรหิ ารทั่วไป 230 13.1 การจัดซื้อจดั จ้างเพ่ือใหก้ ารลงนามในสญั ญาได้ทันตามช่วงเวลาท่กี าหนด 230 13.2 การเบกิ เงินงบประมาณให้ทันตามช่วงเวลาทกี่ าหนด 232 14. ฝ่ายตรวจสอบและควบคุมภายใน 234 14.1 ระบบตรวจสอบภายใน 235 14.2 ระบบการควบคุมภายในและการบรหิ ารความเส่ียง 236 สานักงานสาธารณสุขจงั หวดั นราธิวาส

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 สารบัญ (ตอ่ ) เรอ่ื ง หนา้ สว่ นที่ 3 ผลการดาเนินงานตามกรอบแผนยทุ ธศาสตร์ขององคก์ รจงั หวดั นราธวิ าส (ต่อ) 15. กลมุ่ งานควบคุมโรคตดิ ตอ่ 238 15.1 การดาเนนิ งานเฝา้ ระวงั ป้องกนั ควบคุมโรคไขเ้ ลอื ดออก 238 15.2 การดาเนินงานขบั เคลื่อนพระราชบัญญัตโิ รคตดิ ต่อ พ.ศ. 2558 241 15.3 การดาเนินงานกฎหมายระหวา่ งประเทศ 244 (InternationalHealth Regulation, IHR) 248 15.4 โรคหนอนพยาธิ 251 15.5 โรคเทา้ ช้าง 255 15.6 งานควบคุมโรคไข้มาลาเรยี 261 15.7 งานส่งเสรมิ การดูแลสุขภาพเดนิ ทางไปประกอบพธิ ีฮัจย์และอุมเราะห์ 266 15.8 งานควบคุมโรคเรื้อน 270 15.9 งานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค สานกั งานสาธารณสุขจังหวดั นราธวิ าส

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 สารบญั ตาราง ตาราง หน้า ตารางที่ 1 การแบง่ เขตการปกครองในจังหวดั นราธิวาส 9 ตารางท่ี 2 ตารางท่ี 3 สถานบริการสาธารณสุขภาครฐั ท่ีจัดบรกิ ารด้านสุขภาพในจังหวัดนราธิวาส 10 ตารางท่ี 4 ตารางที่ 5 สถานประกอบการดา้ นผลิตภณั ฑ์สขุ ภาพและบริการสุขภาพ จังหวดั นราธิวาส 12 ตารางท่ี 6 ตารางท่ี 7 สถานทจ่ี าหนา่ ยยา จาแนกรายประเภทใบอนญุ าต จังหวดั นราธวิ าส 13 ตารางที่ 8 สถานพยาบาลจังหวดั นราธิวาส แยกประเภท 14 ตารางท่ี 9 ตารางท่ี 10 อัตราสว่ นระหว่างบุคลากรสาธารณสขุ ภาครัฐตอ่ ประชากรในจงั หวัดนราธิวาส 15 ตารางที่ 11 จานวนบคุ ลากรในสานกั งานสาธารณสุขอาเภอและโรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตาบล 16 ตารางท่ี 12 แยกรายอาเภอ ตารางท่ี 13 จานวนบคุ ลากรสาธารณสขุ ของโรงพยาบาลภาครฐั ในจงั หวัดนราธวิ าส 17 ตารางที่ 14 ตารางที่ 15 จานวนการสูญเสียบุคลากรทางการแพทยแ์ ละสาธารณสขุ ภาครัฐในจังหวดั นราธวิ าส 18 ตารางท่ี 16 ตารางที่ 17 สรุปผูป้ ่วยนอก-ใน ปงี บประมาณ 2562 (ตุลาคม 2561-กันยายน 2562) 19 ตารางท่ี 18 ตารางท่ี 19 และอตั ราครองเตยี งของโรงพยาบาลในจงั หวดั ตารางที่ 20 ตารางท่ี 21 จานวนประชากรและหลังคาเรือนตามทะเบยี นราษฎรใ์ นจงั หวัดนราธิวาส 20 ตารางท่ี 22 ตารางท่ี 23 จานวนและร้อยละของประชากรจาแนกตามกลุ่มอายุในจังหวดั นราธวิ าส 21 ตารางท่ี 24 ตารางท่ี 25 (เฉพาะผูม้ สี ญั ชาติไทย) ตารางท่ี 26 จานวนและอัตราการเกดิ การตาย การเพ่ิมและอตั ราตายในเด็ก 0-5 ปี 23 ปงี บประมาณ 2562 เปรยี บเทียบอัตราการเกิด อัตราตาย และอัตราเพ่ิม ยอ้ นหลงั 5 ปี 24 สาเหตกุ ารตาย 10 อนั ดับแรก ปีงบประมาณ 2562 จังหวดั นราธวิ าส 25 สาเหตุการป่วยของผปู้ ่วยนอกตามกลุ่มโรค 10 อันดบั แรก ปงี บประมาณ 2562 26 สาเหตกุ ารปว่ ยของผู้ปว่ ยในตามกลุ่มโรค 10 อนั ดบั แรก ปงี บประมาณ 2562 27 ตวั ช้ีวดั และคา่ เปา้ หมายของแผนยุทธศาสตร์ 35 ภาวะวกิ ฤติทางการเงินของหนว่ ยบรกิ าร 7 ระดบั 42 สถานะทางการเงินของหน่วยบรกิ าร ไตรมาส 4/2560 43 สถานะทางการเงินของหนว่ ยบรกิ าร ไตรมาส 4/2561 44 สถานะทางการเงินของหนว่ ยบรกิ าร ไตรมาส 4/2562 45 คะแนนประเมินประสิทธิภาพในการดาเนนิ งานโดยใชด้ ัชนี 7 ตัว ไตรมาส 4/2560 46 คะแนนประเมินประสทิ ธภิ าพในการดาเนินงานโดยใช้ดัชนี 7 ตวั ไตรมาส 4/2561 47 คะแนนประเมนิ ประสทิ ธภิ าพในการดาเนินงานโดยใช้ดชั นี 7 ตวั ไตรมาส 4/2562 48 เปรยี บเทยี บแผนประมาณการรายได้ ปี 2560 49 สานกั งานสาธารณสขุ จังหวดั นราธิวาส

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 สารบัญตาราง (ตอ่ ) ตาราง หน้า ตารางที่ 27 เปรยี บเทียบแผนประมาณการคา่ ใชจ้ ่าย ปี 2560 50 ตารางท่ี 28 เปรยี บเทยี บแผนประมาณการรายได้ ปี 2561 51 ตารางที่ 29 เปรียบเทยี บแผนประมาณการคา่ ใชจ้ ่าย ปี 2561 52 ตารางท่ี 30 เปรยี บเทียบแผนประมาณการรายได้ ปี 2562 53 ตารางที่ 31 เปรยี บเทียบแผนประมาณการค่าใช้จา่ ย ปี 2562 54 ตารางท่ี 32 ต้นทนุ การให้บริการผู้ปว่ ยนอกและผู้ปว่ ยใน แบบ Quick Method 55 ตารางท่ี 33 การดาเนินงานสง่ เสรมิ ทนั ตสขุ ภาพในเด็ก 0-2 ปี จงั หวดั นราธวิ าส 58 ปงี บประมาณ 2562 ตารางท่ี 34 เด็กอายุ 0-5 ปี ไดร้ บั บริการทนั ตกรรม ปี 2562 จังหวดั นราธวิ าส 59 ปีงบประมาณ 2562 ตารางที่ 35 การดาเนนิ งานส่งเสรมิ ทนั ตสุขภาพเด็กวัยเรียน จงั หวัดนราธวิ าส 60 ปีงบประมาณ 2562 ตารางที่ 36 ผู้สูงอายุไดร้ ับบริการฟนั เทยี มพระราชทานรายสถานบริการ ปี 2562 61 จงั หวดั นราธวิ าส ตารางท่ี 37 รอ้ ยละเด็ก 3 ปี มฟี ันนา้ นมผุ แยกเป็นรายอาเภอ 62 ตารางที่ 38 รอ้ ยละเด็กอายุ 12 ปี มีฟนั แท้ผุ แยกเปน็ รายอาเภอ 63 ตารางท่ี 39 เดก็ อายุ 12 ปี มฟี ันดีไม่มผี ุ (Cavity Free) จังหวดั นราธวิ าส ปีงบประมาณ 2562 64 ตารางท่ี 40 รอ้ ยละมีฟันคสู่ บ 4 คู่ ขึน้ ไปในผสู้ งู อายุ ปี 2561 และปี 2562 แยกรายอาเภอ 65 ร้อยละผูส้ งู อายมุ ีฟนั แทใ้ ชง้ าน 20 ซี่ และ 4 คสู่ บ ปี 2561 และปี 2562 ตารางที่ 41 แยกรายอาเภอ 68 ตารางที่ 42 ผลการดาเนนิ งาน ปีงบประมาณ 2562 และย้อนหลงั 5 ปี 69 แสดงจานวนผปู้ ่วยนอกที่ได้รับบรกิ ารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก ตารางที่ 43 ท่ไี ดม้ าตรฐาน เดือนตลุ าคม 2561–กันยายน 2562 70 ตารางที่ 44 แสดงมลู คา่ การใช้ยาสมุนไพร 72 ตารางท่ี 45 ผลการพฒั นาคุณภาพมาตรฐานโรงพยาบาล (HA) ปี 2560–2562 74 ผลการตรวจประเมนิ มาตรฐานห้องปฏิบตั ิการทางการแพทย์ ตารางท่ี 46 ตามมาตรฐานกระทรวงสาธารณสุข 76 ผลการพัฒนางานระบบบริการ (Service Plan) ปี 2562 (30/10/61–30/9/62) สานักงานสาธารณสุขจงั หวดั นราธิวาส

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 สารบญั ตาราง (ต่อ) ตาราง ผลการดาเนนิ งานคณะกรรมการพฒั นาคุณภาพชีวติ ระดบั อาเภอ (พชอ.) หน้า จงั หวดั นราธิวาส ตารางท่ี 47 เกณฑ์มาตรฐานระบบบริการสุขภาพ 82 แบบสรปุ ผ่านเกณฑม์ าตรฐานระบบบริการสขุ ภาพ ตารางท่ี 48 รพท. และรพช. ผ่านมาตรฐานสุขศกึ ษาจากสานักงานสนบั สนุนบริการสุขภาพ 91 ตารางที่ 49 ปี 2562 จงั หวัดนราธิวาส 92 ตารางที่ 50 ผลการดาเนินงานตาบลจัดการสขุ ภาพ ปี 2562 แยกรายอาเภอ ผลการดาเนนิ งานตรวจราชการ ปี 2562 95 ตารางที่ 51 แสดงผลการดาเนินงานพฒั นาคุณภาพการบริหารจดั การภาครัฐ PMQA 97 ตารางท่ี 52 แยกรายอาเภอ 100 ตารางท่ี 53 ผลการดาเนนิ งานตามแผนกาลังคน ปี 2562 หน่วยงานในสังกัดสานกั งานสาธารณสขุ จงั หวดั นราธิวาส 102 ตารางท่ี 54 ผา่ นเกณฑ์การประเมนิ ITA 105 ตารางท่ี 55 เปรยี บเทียบผลการประเมนิ ITA ของหน่วยงานในสงั กัดสานักงานสาธารณสขุ จังหวดั นราธิวาส ในปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 และปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 106 ตารางท่ี 56 อตั ราตายโรคไมต่ ิดต่อเรื้อรัง จังหวดั นราธวิ าส ปี 2560–2562 107 ตารางท่ี 57 อตั ราป่วยรายใหม่ โรคไม่ตดิ ต่อเรอื้ รงั จังหวัดนราธวิ าส ปี 2560-2562 107 ตารางท่ี 58 109 ตารางที่ 59 ผลการดาเนินงานคดั กรอง DM/HT ในประชากรอายุ 35 ปีข้นึ ไป (ไมร่ วมผปู้ ว่ ย) 109 ตารางที่ 60 จงั หวดั นราธิวาส ปี 2562 110 ตารางที่ 61 111 ตารางที่ 62 อตั ราป่วยรายใหมเ่ บาหวานจากกลมุ่ เสยี่ ง 112 ตารางท่ี 63 รอ้ ยละกลุ่มเสีย่ งโรคความดันโลหิตสูงได้ทา HMBP 112 ตารางท่ี 64 แสดงรอ้ ยละของผปู้ ว่ ยเบาหวานที่ควบคุมระดบั น้าตาลในเลือดได้ดีและ 113 ตารางท่ี 65 ผปู้ ว่ ยความดันโลหิตสูง ที่ควบคมุ ความดันโลหติ ไดด้ ี จังหวัดนราธวิ าส ปี 2562 รอ้ ยละของผ้ปู ่วยโรคกล้ามเน้ือหวั ใจขาดเลือดเฉียบพลัน (STEMI) ได้รบั ยาละลายลิ่มเลือด และ/หรือการขยายหลอดเลือดหัวใจ เขตสขุ ภาพที่ 12 จงั หวัดนราธิวาส อัตราตายโรคหวั ใจและหลอดเลือดต่อแสนประชากร จังหวัดนราธวิ าส ปี 2562 แสดงผลการดาเนนิ งานโรคหลอดเลอื ดสมอง สานกั งานสาธารณสุขจังหวดั นราธิวาส

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสขุ ประจาปี 2562 สารบญั ตาราง (ต่อ) ตาราง ผลการดาเนนิ งานระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉนิ ปี 2558-2562 หนา้ ตารางท่ี 66 ผลการดาเนินงานระบบบรกิ ารการแพทย์ฉกุ เฉนิ ปี 2562 จาแนกเป็นรายอาเภอ 117 ตารางที่ 67 118 ตารางที่ 68 ผลการดาเนนิ งานระบบบรกิ ารการแพทยฉ์ ุกเฉิน ปี 2562 จาแนกเป็นรายอาเภอ 119 ตารางท่ี 69 122 แสดงขอ้ มลู จานวนและอัตราการเสียชีวติ จากการจมน้าในเด็กอายตุ ่ากว่า 15 ปี ตารางที่ 70 เปรยี บเทียบปงี บประมาณ 2561 และ 2562 125 แสดงขอ้ มูลจานวนและอัตราตายจากอุบัติเหตุทางถนน เปรยี บเทียบ ตารางท่ี 71 ปงี บประมาณ 2561 และ 2562 128 ผลการดาเนนิ งานตรวจคดั กรองมะเรง็ ปากมดลูกและมะเรง็ เต้านม ปี 2562 ตารางท่ี 72 จาแนกรายอาเภอ 129 ตารางท่ี 73 แสดงสดั ส่วนผู้ปว่ ยโรคมะเร็งเตา้ นม-มะเร็งปากมดลกู ปี 2562 136 ตารางท่ี 74 จานวนผ้ฆู า่ ตวั ตายสาเรจ็ และจานวนผู้พยายามฆ่าตวั ตายทีไ่ ด้รบั การตดิ ตาม 138 ตารางท่ี 75 139 ตารางท่ี 76 แยกตามรายอาเภอ ปีงบประมาณ 2562 (ตลุ าคม 61-กันยายน 62) 139 ตารางท่ี 77 140 ตารางที่ 78 ผลการคัดกรองพฒั นาการเด็กทพี่ บว่าล่าชา้ แลว้ ไดร้ บั การกระตุ้นดว้ ย TEDA4I 141 ตารางท่ี 79 แสดงสถิติการบาบัดรักษายาเสพติด 142 ตารางท่ี 80 แสดงช่วงอายขุ องผูเ้ ขา้ รับการบาบดั รกั ษาทกุ ระบบ 143 ตารางที่ 81 แสดงชนดิ ของยาเสพตดิ ทเี่ ข้ารบั การบาบดั รักษาทุกระบบ 144 ตารางท่ี 82 แสดงผูใ้ ชส้ ารเสพตดิ ท่ีได้รับการคดั กรองผ้เู สพ/ผูต้ ดิ /ผ้ตู ดิ รนุ แรง 145 และสง่ ต่อเข้ารับการบาบัดรกั ษา(บสต.2) แสดงผใู้ ช้สารเสพติดที่เข้ารับการบาบดั รกั ษาและฟนื้ ฟสู มรรถภาพ (บสต.3) (ระบบสมัครใจ ในสถานพยาบาล/คสช.108) แสดงผู้ใชส้ ารเสพติดท่ีเข้ารบั การบาบัดรกั ษาและฟน้ื ฟูสมรรถภาพ (บสต.3) จาแนกตาม ประเภทสารเสพติดทกุ ระบบ แสดงผลการดาเนนิ งานอตั ราคงอยูใ่ นระบบการตดิ ตามการรกั ษา ปี 2562 (Retention Rate) จงั หวัดนราธวิ าส แสดงผลการดาเนินงานร้อยละของผ้ปู ว่ ยยาเสพติดทีห่ ยุดเสพต่อเนื่อง 3 เดือน หลงั จาหนา่ ยจากการบาบัดรักษา (3 Months Remission Rate) จังหวดั นราธิวาส ปี 2562 สานักงานสาธารณสขุ จงั หวัดนราธิวาส

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสขุ ประจาปี 2562 สารบญั ตาราง (ตอ่ ) ตาราง หน้า ตารางท่ี 83 การเขา้ ถงึ บรกิ ารโรคซึมเศร้า ปี 2562 (แยกรายอาเภอ) 149 ตารางที่ 84 153 ตารางที่ 85 ผลการดาเนนิ งานอนามัยแม่และเดก็ ปี 2562 154 ตารางที่ 86 155 ตารางท่ี 87 ผลการดาเนนิ งานอนามัยแมแ่ ละเด็ก ปี 2562 156 ตารางที่ 88 ผลการดาเนินงานอนามัยแม่และเด็ก ปี 2562 จาแนกรายอาเภอ 159 ตารางท่ี 89 ผลการดาเนินงานอนามัยแม่และเดก็ ปี 2562 160 ตารางท่ี 90 การเฝ้าระวงั และดแู ลเด็กปฐมวยั จังหวดั นราธิวาส ย้อนหลัง 3 ปี 161 ตารางท่ี 91 ผลการดาเนนิ งานเฝา้ ระวงั ภาวะโภชนาการในเดก็ อายุ 0-5 ปี จาแนกรายอาเภอ 163 ผลการคัดกรองพฒั นาการเด็กอายุ 9, 18, 30 และ 42 เดือน จาแนกรายอาเภอ ตารางที่ 92 ร้อยละของเด็กนักเรียน (อายุ 6-14 ปี) สงู ดสี มสว่ นจงั หวัดนราธวิ าส 165 ต้ังแตป่ งี บประมาณ 2559–2562 จาแนกรายอาเภอ ตารางที่ 93 ผลการดาเนินงานเฝ้าระวังการเจรญิ เติบโตในเดก็ นักเรียนอายุ 6-14 ปี 166 จังหวัดนราธวิ าส จาแนกรายอาเภอ ปี 2562 ตารางท่ี 94 ผลการดาเนนิ งานโครงการโรงเรยี นสง่ เสริมสขุ ภาพทผี่ า่ นเกณฑ์ประเมนิ ระดับทอง 168 จังหวัดนราธวิ าส จาแนกรายอาเภอ ตารางที่ 95 อตั ราคลอดบตุ รมารดาอายุ 15–19 ปี และรอ้ ยละของการต้งั ครรภ์ซ้าในมารดา 170 อายนุ ้อยกว่า 20 ปี จาแนกรายอาเภอ ปงี บประมาณ 2559–2562 ตารางที่ 96 อัตราคลอดมชี พี มารดาอายุ 15–19 ปี และอัตราการต้ังครรภซ์ ้าในมารดา 172 ตารางที่ 97 อายนุ อ้ ยกวา่ 20 ปี จาแนกรายอาเภอ ปงี บประมาณ 2562 177 ตารางที่ 98 ผลการสารวจพฤติกรรมสุขภาพวยั ทางาน ปี 2562 178 ตารางท่ี 99 ผลการดาเนนิ งานตาบล Long term Care ปี 2562 180 ตารางท่ี 100 อัตราส่วนของ Care Giver ต่อ จานวนผู้สูงอายตุ ิดบา้ น ตดิ เตยี ง 181 ตารางท่ี 101 และความครอบคลมุ ของจานวน Care Plan ของจานวนผู้สงู อายุ 182 ตารางท่ี 102 ตดิ บ้านตดิ เตียง ปี 2562 183 ผลการดาเนนิ งานเฝ้าระวังและจดั การปัญหาโฆษณาผลติ ภัณฑส์ ุขภาพ ทผี่ ิดกฎหมาย ประจาปี 2560–2562 จานวนครง้ั ในการตรวจสอบเฝา้ ระวังผลิตภัณฑส์ ุขภาพ ณ ดา่ นอาหารและยา การตรวจสอบผลิตภณั ฑส์ ุขภาพลักลอบนาเข้าและการจัดการปญั หา ผลการดาเนินงานพฒั นาส้วมสาธารณะส่มู าตรฐานสะอาด เพยี งพอ และปลอดภยั (HAS) จงั หวัดนราธวิ าส ปี 2559-2562 สานกั งานสาธารณสุขจังหวัดนราธิวาส

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสขุ ประจาปี 2562 สารบัญตาราง (ตอ่ ) ตาราง หน้า ตารางท่ี 103 แสดงผลการดาเนนิ งานพฒั นาส้วมสาธารณะสมู่ าตรฐานสะอาด เพยี งพอ 185 ตารางที่ 104 ตารางท่ี 105 และปลอดภยั (HAS) จังหวัดนราธิวาส ปี 2562 ตารางท่ี 106 ตารางท่ี 107 ผลลัพธต์ ามตัวชี้วดั การพฒั นาส้วมสาธารณะส่มู าตรฐานสะอาด เพยี งพอ 187 ตารางท่ี 108 และปลอดภัย (HAS) จังหวัดนราธิวาส ปี 2562 ตารางท่ี 109 ตารางท่ี 110 ผลการรบั รองมาตรฐานการจัดบริการอาชีวอนามยั และเวชกรรมสงิ่ แวดล้อม 190 ตารางท่ี 111 ตารางที่ 112 ในสถานบริการ สาธารณสขุ ในพ้นื ทเ่ี ขตเศรษฐกิจพเิ ศษ : SEZ ปีงบประมาณ 2562 ตารางที่ 113 ตารางที่ 114 ผลการรบั รองมาตรฐานการจัดบริการอาชวี อนามัยและเวชกรรมสิง่ แวดล้อม 191 ตารางท่ี 115 ตารางที่ 116 ในสถานบริการสาธารณสขุ ปีงบประมาณ 2562 ตารางที่ 117 ตารางท่ี 118 ผลการประเมินตนเองตามมาตรฐานการจดั บรกิ ารอาชวี อนามัยและเวชกรรม 192 สง่ิ แวดล้อม ในสถานบริการสาธารณสุข (25 ข้อ) (โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล) ปงี บประมาณ 2562 ผลการดาเนนิ งานยกระดับศาสนสถานสง่ เสริมสขุ ภาพสู่ระดับดีมาก 199 ปงี บประมาณ 2562 จาแนกรายอาเภอ ผลการดาเนนิ งานพัฒนาศาสนสถานให้เปน็ ศูนย์เรยี นร้รู ะบบสขุ ภาพตามวถิ ชี มุ ชน 200 ผลการประเมินคณุ ภาพระบบบริการอนามยั สิ่งแวดล้อมองค์กรปกครองส่วนท้องถนิ่ 203 จงั หวัดนราธวิ าส ผลการประเมิน GREEN&CLEAN Hospital จังหวดั นราธิวาส ปงี บประมาณ 2562 206 ผลการดาเนินงานพัฒนารา้ นอาหาร/แผงลอยจาหน่ายอาหารตามเกณฑม์ าตรฐาน 209 อาหารสะอาดรสชาติอร่อย (Clean Food Good Taste) จานวนผู้ตดิ เช้ือเอชไอวจี าแนกตามปัจจัยเสยี่ งในกลุ่มผูม้ ารับบรกิ าร แยกราย 212 จานวนผูต้ ิดเช้ือเอชไอวแี ละผู้ปว่ ยเอดส์ ยงั คงมีชวี ติ อยู่ และเสียชีวิต 213 จาแนกราย โรงพยาบาล ตงั้ แต่ ปี 2558-2562 แสดงจานวนผตู้ ดิ เชือ้ เอชไอวี Positive รายใหม่ จาแนกรายโรงพยาบาล 214 ตง้ั แต่ ปี 2558-2562 จานวนผตู้ ดิ เช้อื เอชไอวีได้รับการรกั ษาดว้ ยยาตา้ นไวรสั ณ ปจั จุบัน 216 และสามารถกดปริมาณไวรสั ลงได้ <= 1,000 copies/ml แยกรายโรงพยาบาล ปี 2562 ผู้ปว่ ยวณั โรครายใหม่และกลับเป็นซ้าที่ขน้ึ ทะเบยี นจังหวดั นราธิวาส ปี 2562 219 จาแนกรายโรงพยาบาล จานวนผปู้ ่วยวัณโรคดือ้ ยาหลายขนานจังหวัดนราธวิ าส ท่ขี ้นึ ทะเบียนรักษา 220 ปี 2558-2562 สานกั งานสาธารณสขุ จงั หวัดนราธวิ าส

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 สารบญั ตาราง (ตอ่ ) ตาราง หน้า ตารางที่ 119 ผลการรักษาผ้ปู ่วยวณั โรคทกุ ประเภทจาแนกรายโรงพยาบาล 221 ตารางที่ 120 จงั หวัดนราธิวาส ตารางท่ี 121 ตารางที่ 122 ผลการดาเนนิ งานควบคุมวัณโรค จงั หวดั นราธิวาส ปี 2558–2562 222 ตารางที่ 123 ผลการรักษาผปู้ ่วยวัณโรคปอดรายใหม่ จาแนกรายโรงพยาบาล ไตรมาส 1/2562 223 ตารางท่ี 124 ตารางที่ 125 ผลงานการคัดกรองวัณโรคในกลุ่มเสี่ยงและพบผ้ปู ่วยวณั โรค 224 ตารางที่ 126 จงั หวดั นราธวิ าส ปี 2562 แยกตามรายอาเภอ ตารางที่ 127 ตารางท่ี 128 อตั ราปว่ ยโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ จาแนกรายโรงพยาบาล ปี 2558-2562 227 ตารางท่ี 129 ตารางท่ี 130 อัตราป่วยดว้ ยโรค 5 กลุ่ม จาแนกรายโรงพยาบาล ปี 2562 228 ตารางท่ี 131 ตารางท่ี 132 ผลการจดั ซือ้ จัดจา้ งเพ่ือใหก้ ารลงนามสัญญาได้ทันตามช่วงเวลาท่กี าหนด 231 ตารางท่ี 133 ของหน่วยงาน สานกั งานสาธารณสุขจังหวดั นราธิวาส ตารางที่ 134 ตารางท่ี 135 จดั สรรงบประมาณรายจ่ายประจาปี 2562 233 ตารางท่ี 136 ตารางที่ 137 ผลการดาเนนิ การตามแผนการตรวจสอบภายใน ประจาปี 2562 235 ตารางท่ี 138 ตารางท่ี 139 ผลการดาเนินการตามแผนการควบคุมภายในและการบรหิ ารความเสี่ยง 236 ตารางที่ 140 อตั ราป่วยดว้ ยโรคไขเ้ ลือดออกจงั หวัดนราธวิ าส ปี 2559-2561 239 ตารางที่ 141 อัตราป่วยด้วยโรคไข้เลือดออก จังหวัดนราธวิ าส จาแนกรายอาเภอปี 2560-2562 240 อัตราปว่ ยตายด้วยโรคไขเ้ ลอื ดออก จังหวดั นราธวิ าส ปี 2560-2562 240 กิจกรรมการดาเนินงานขบั เคลื่อนพระราชบัญญตั ิโรคติดต่อ พ.ศ.2558 243 การดาเนนิ งาน กฎอนามยั ระหว่างประเทศ 246 (International Health Regulation, IHR) อตั ราความชกุ ของโรคหนอนพยาธิ จาแนกรายอาเภอ จงั หวดั นราธวิ าส ปี 2562 250 ความครอบคลมุ ของการดาเนินกจิ กรรมตามโครงการพระราชดาริฯ ปี 2562 250 การดาเนินงานควบคมุ โรคเท้าชา้ งจังหวัดนราธวิ าสปี 2560 252 ผลการดาเนินงานควบคุมโรคเทา้ ชา้ งจังหวัดนราธิวาส ปี 2561 253 ผลการดาเนนิ งานควบคุมโรคเท้าชา้ งจังหวดั นราธิวาส ปี 2562 254 แสดงจานวนป่วยและอตั ราป่วยดว้ ยโรคไขม้ าลาเรยี จังหวัดนราธิวาส ปี 2562 258 แยกรายอาเภอ แสดงผลการใหบ้ ริการเจาะเลือดตรวจหาเชอื้ มาลาเรีย ประจาหน่วยมาลาเรยี ชุมชน 260 ทั้ง 35 แห่ง แสดงผลการส่งเสริมสุขภาพผู้เดนิ ทางไปประกอบพิธีฮจั ย์ ปี 2562 แยกรายอาเภอ 264 สานักงานสาธารณสขุ จงั หวดั นราธิวาส

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสขุ ประจาปี 2562 สารบัญตาราง (ต่อ) ตาราง หน้า ตารางที่ 142 แสดงผลการตรวจสขุ ภาพและเฝา้ ระวังโรคระบบทางเดนิ หายใจตะวันออกกลาง 265 ภายใน 28 วนั หลังเดนิ ทางกลับ ตารางที่ 143 ผลการคัดกรองโรคระบบทางเดนิ หายใจตะวันออกกลาง MERS 265 ณ ทา่ อากาศยานนราธิวาส ตารางที่ 144 สถานการณ์ผู้ปว่ ยโรคเรื้อนจาแนกรายอาเภอ (ข้อมูล ณ วันท่ี 30 กันยายน 2562) 267 ตารางท่ี 145 สารวจหมู่บ้านแบบเร็วในหมู่บา้ นทพ่ี บผู้ป่วยเด็กในรอบ 8 ปี จานวน 14 หมู่บา้ น 268 ตารางที่ 146 ผลการตรวจคัดกรองประชาชนในหมู่บ้านท่ีพบผ้ปู ว่ ยโรคเร้ือนในรอบ 8 ปี 269 และกจิ กรรมตรวจคดั กรองผู้สัมผสั โรคร่วมบ้านผ้ปู ่วยโรคเรอ้ื น ตารางที่ 147 จานวนป่วยและอตั ราปว่ ยด้วยโรคคอตีบ จังหวดั นราธิวาส ปี 2558-2562 271 ตารางท่ี 148 จานวนป่วยและอัตราป่วยด้วยโรคคอตบี จังหวดั นราธิวาส ปี 2558-2562 271 ตารางที่ 149 จานวนปว่ ยและอตั ราป่วยด้วยโรคหัดทุกประเภท จังหวดั นราธวิ าส ปี 2560 272 ตารางที่ 150 จานวนป่วยและอัตราปว่ ยดว้ ยโรคหัดทกุ ประเภท จังหวัดนราธวิ าส ปี 2561 273 ตารางท่ี 151 จานวนปว่ ย-ตาย และอัตราป่วย-ตาย ด้วยโรคหดั ทกุ ประเภท 274 จังหวดั นราธิวาส ปี 2562 ตารางท่ี 152 จานวนปว่ ยและอตั ราปว่ ยด้วยโรคตับอกั เสบบี จงั หวดั นราธวิ าส 274 จาแนกรายอาเภอ ปี 2562 ตารางที่ 153 รอ้ ยละการได้รับวัคซีนปอ้ งกันโรคหดั ในเด็กอายุครบ 1,2 และ 3 ปี 276 จังหวดั นราธวิ าส ปี 2562 ตารางที่ 154 ร้อยละการได้รบั วัคซนี ครบชุดในเด็กอายุครบ 1,2,3 และ 5 ปี ปี 2562 277 จังหวัดนราธิวาส จาแนก รายอาเภอ สานักงานสาธารณสุขจงั หวดั นราธวิ าส

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 สารบญั รปู แผนภมู ิ หน้า แผนภูมิท่ี 1 แสดงปิรามิดประชากรในจงั หวัดนราธิวาส ปี 2562 22 แผนภมู ทิ ี่ 2 แสดงอัตราเกิด อัตราตาย และอัตราเพมิ่ จังหวัดนราธวิ าส ปี พ.ศ. 2558-2562 24 แผนภูมิที่ 3 ร้อยละฟนั ผุของเดก็ อายุ 3 ปี 12 ปี และร้อยละผู้สงู อายุมฟี ันใชง้ าน 4 ค่สู บขน้ึ ไป 56 ปี 2558–2562 จงั หวดั นราธิวาส แผนภูมิที่ 4 แสดงการคัดกรองมะเร็งเต้านมและมะเรง็ ปากมดลูก ปี 2558-2562 126 แผนภมู ิท่ี 5 แสดงร้อยละผูป้ ว่ ยเอดสจ์ านวนตามปัจจัยเส่ียง จังหวดั นราธวิ าส 211 แผนภูมทิ ่ี 6 แสดงจานวนผู้ติดเชือ้ เอชไอวี ท่ีมผี ลการตรวจ Positive จาแนกรายปี 215 ตั้งแต่ ปี 2558-2562 แผนภมู ทิ ่ี 7 แสดงผลการดาเนินงานตามมาตรการ RRTTR จ.นราธิวาส ปี 2562 215 (เป้าหมาย 90:90:90) แผนภมู ทิ ่ี 8 แสดงรอ้ ยละผตู้ ดิ เชอื้ เอชไอวไี ดร้ ับการรักษาดว้ ยยาต้านไวรสั ณ ปัจจุบัน 217 และสามารถกดปริมาณไวรัสลงได้ <= 1,000 copies/ml แผนภูมิท่ี 9 แยกรายโรงพยาบาล ปี 2562 220 แสดงจานวนผ้ปู ว่ ยวณั โรครายใหม่และกลบั เปน็ ซา้ ที่ข้นึ ทะเบียน แผนภมู ทิ ่ี 10 222 แผนภูมิท่ี 11 จังหวัดนราธิวาส ปี 2562 222 แผนภูมิท่ี 12 226 แผนภมู ทิ ี่ 13 อัตรารักษาสาเรจ็ ปี 2558–2562 229 แผนภูมิที่ 14 อตั ราการขาดยา และเสียชีวติ ปี 2558–2562 249 แสดงอตั ราป่วยโรคตดิ ต่อทางเพศสัมพันธ์ ปี 2552-2562 แผนภมู ิท่ี 15 แสดงกลมุ่ อายุท่ปี ว่ ยโรคติดต่อทางเพศสัมพนั ธ์ ปี 2562 257 อัตราความชกุ โรคหนอนพยาธิทุกชนิดในนักเรยี นตามโครงการพระราชดาริฯ แผนภูมิที่ 16 ย้อนหลัง 5 ปี (ต้ังแต่ 2558–2562) 259 แสดงจานวนป่วยด้วยโรคมาลาเรยี ปี 2562 เปรยี บเทยี บคา่ มธั ยฐานยอ้ นหลัง 5 ปี (Median) แสดงอตั ราปว่ ยดว้ ยโรคไข้มาลาเรีย จังหวัดนราธิวาส ปี 2562 แยกรายอาเภอ สานกั งานสาธารณสุขจังหวดั นราธวิ าส

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสขุ ประจาปี 2562 สว่ นที่ 1 ขอ้ มลู พน้ื ฐำน สานกั งานสาธารณสขุ จังหวัดนราธวิ าส

แผนที่จงั หวดั นราธวิ าส

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 สว่ นที่ 1 ขอ้ มูลพนื้ ฐาน 1.1 ขอ้ มูลทว่ั ไปจงั หวดั นราธวิ าส 1.1.1 ประวัติการปกครอง นราธวิ าส เดิมช่อื “มะนาลอ”เป็นหมู่บ้านขึ้นอยู่กับเมืองสายบุรี ต่อมาได้มีการเปลี่ยนแปลง โอนไปข้ึนอยู่กับเมืองระแงะ ซ่ึงเป็นเมืองหนึ่งในการปกครอง 7 หัวเมือง โดยมีประวัติศาสตร์ของจังหวัด นราธิวาส ดังน้ี ในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟา้ จฬุ าโลกมหาราช (พ.ศ. 2325-2353) ได้แบ่งเขตการ ปกครองบริเวณชายแดนภาคใต้ ออกเปน็ 7 หวั เมือง คือ เมืองปตั ตานี เมืองหนองจิก เมืองยะลา เมืองรามัน เมืองระแงะ เมืองสายบรุ ี และเมอื งยะหร่งิ โดยมีเจา้ เมอื งเป็นผปู้ กครองในปี พ.ศ. 2444 (ร.ศ.120) รัชสมัย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้เปลี่ยนแปลงการปกครองมาเป็นแบบมณฑลเทศาภิบาล และใหห้ วั เมืองท้ัง 7 หัวเมือง อยใู่ นความปกครองของเทศาภิบาล เม่ือปี 2449 (ร.ศ.125) พระบาทสมเด็จ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้โปรดเกล้าฯ ให้ยุบหัวเมืองท้ัง 7 เหลือแค่เพียง 4 หัวเมือง และให้ข้ึนอยู่กับ มณฑลปตั ตานี คอื 1. เมืองปัตตานี ประกอบด้วย หนองจกิ ยะหรง่ิ และปัตตานี 2. เมืองยะลา ประกอบด้วย รามัน และยะลา 3. เมืองสายบุรี 4. เมอื งระแงะ สาหรับหัวเมืองประเทศราช 4 เมือง ได้แก่ กลันตัน ตรังกานู ไทรบุรี (เคดาห์) และเปอร์ลิศ อังกฤษเข้ายึดครอง ในปี พ.ศ. 2452 (ค.ศ. 1909) หมู่บ้านมะนาลอ ซ่ึงขึ้นกับเมืองระแงะ มีความเจริญและ เป็นชุมชนท่ีหนาแน่นมากกว่าตัวเมืองระแงะ ต่อมาพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลท่ี 6 ไดเ้ สด็จพระราชดาเนินมาเย่ียมราษฎรภาคใต้ เมอ่ื พ.ศ. 2458 และทรงมีพระราชดาริให้ย้ายศาลาว่าการเมือง ระแงะ มาตง้ั อยู่บา้ นมะนาลอ และได้พระราชทานชื่อเมืองว่า“เมืองนราธิวาส” คาว่า “นราธิวาส” มาจาก คาสนธิ ระหว่าง นร + อธิวาส ซ่งึ แปลวา่ ที่อยู่ของคนดี ในปี พ.ศ. 2476 ได้มีการตราพระราชบัญญัติว่าด้วย ระเบียบบริหารแห่งราชอาณาจักรสยาม “เมอื งนราธวิ าส” จงึ ไดร้ ับการจัดต้งั เปน็ “จังหวัดนราธิวาส” มาจนถึงปัจจบุ นั สานักงานสาธารณสขุ จังหวดั นราธิวาส หน้า 1

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 1.1.2 สภาพภมู ิศาสตร์ 1) ที่ต้งั และอาณาเขต จังหวัดนราธิวาส เป็นจังหวัดชายแดน ต้ังอยู่บนฝ่ังทะเลด้านตะวันออกของแหลมมลายู ห่างจากกรุงเทพมหานคร โดยทางรถยนต์ 1,149 กิโลเมตร และทางรถไฟ 1,116 กิโลเมตร ทิศเหนอื จดจังหวดั ปัตตานี และอา่ วไทย ทศิ ตะวันออก จดประเทศมาเลเซีย ทิศใต้ จดอ่าวไทย และประเทศมาเลเซีย ทิศตะวนั ตก จดจงั หวัดยะลา 2) ภูมิประเทศ พ้ืนท่ีของจังหวัดนราธิวาส เป็นป่าและภูเขาประมาณ 2 ใน 3 ของพื้นท่ีท้ังหมด มีภูเขา หนาแน่นแถบทิศตะวันตกเฉียงใต้จดเทือกเขาสันกาลาคีรี ซึ่งเป็นแนวกั้นพรมแดนไทย-มาเลเซีย ลักษณะ ของพ้ืนที่มีความลาดเอียงจากทิศตะวันตกไปสู่ทิศตะวันออก พ้ืนที่ราบส่วนใหญ่อยู่บริเวณติดกับอ่าวไทย และเป็นท่ีราบลุ่มบริเวณแม่น้า 4 สาย คือ แม่น้าสายบุรี แม่น้าบางนรา แม่น้าตากใบ และปลาย แม่นา้ โก-ลก มพี ้ืนทีเ่ ป็นพรุจานวนประมาณ 361,860 ไร่ 3) ภมู ิอากาศ ลกั ษณะอากาศเป็นแบบมรสุมเขตรอ้ น แบง่ ฤดูกาลออกเปน็ 2 ฤดู ได้แก่ (1) ฤดูฝน แบ่งเป็น 2 ช่วง ได้แก่ ช่วงท่ีรับลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ ซึ่งพัดเอาความช้ืน จากทะเลอันดามัน และมหาสมุทรอินเดียเข้ามา ทาให้มีฝนตกชุกในเดือนพฤษภาคมถึงเดือนตุลาคม อีกช่วงหนึ่ง คือ ช่วงท่ีรับลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งพัดเอาความชื้นจากอ่าวไทยเข้ามา ทาให้มี ฝนตกชุกในเดือนพฤศจิกายนถงึ เดือนมกราคม (2) ฤดูร้อน อยู่ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนเมษายน เน่ืองจากได้รับลมตะวันออก เฉียงใต้ ซ่งึ เปน็ ลมร้อนทพ่ี ดั มาจากทะเลจีนใต้ ทาให้อากาศโดยทว่ั ไปร้อนและชื้น 1.1.3 พน้ื ท่ี ประชากร ศาสนาและภาษา จังหวัดนราธิวาส มีพ้ืนท่ีทั้งหมด 4,475.43 ตารางกิโลเมตร มีประชากรจากการสารวจของ ท่ที าการปกครองจังหวดั นราธิวาส ณ วันท่ี 30 มิถุนายน 2562 จานวน 804,147 คน จาแนกเป็นเพศชาย 397,809 คน เพศหญิง 406,338 คน รายละเอียดดงั ตาราง ประชากรจังหวัดนราธิวาส นับถือศาสนาอิสลาม ร้อยละ 89.05 นับถือศาสนาพุทธ ร้อยละ 10.74 นับถือศาสนาคริสต์และอ่ืนๆ ร้อยละ 0.21 มัสยิด 666 แห่ง วัด 75 แห่ง สานักสงฆ์ 22 แห่ง โบสถ์ครสิ ต์ 4 แห่ง และศาลเจ้า 4 แห่ง ประชากรใช้ภาษาพูดหลากหลายเพราะมีหลายกลุ่มมาต้ังถ่ินฐาน ในจังหวัดนราธิวาส ท่ีมาจากภาคกลางก็จะใช้ภาษาไทยมาตรฐานหากมาจากจังหวัดอ่ืนๆ ในภาคใต้จะมี สาเนียงพูดหลายสาเนียง เช่น สาเนียงภาษาไทยใต้ตอนบนภาษาไทยใต้ตอนล่างและยังมีภาษาพูดและ สาเนียงที่แปลกไปจากภาษาไทยภาคใต้ในจังหวัดอื่นๆ มากเป็นพิเศษ คือ สาเนียงภาษาเจ๊ะเห มีพูดกัน มานานและมีอยู่ในกลุ่มคนไทยพุทธดั้งเดิมของจังหวัดนราธิวาส เป็นเอกลักษณ์ประจาถิ่นของอาเภอ ตากใบสาหรับคนไทยทีน่ บั ถือศาสนาอิสลามจะใช้ภาษาซึ่งเรียกว่า “ภาษามลายูถิ่น” หรือเรียกว่า “ภาษา ยาวี” ในชีวิตประจาวนั คล้ายคลงึ กบั ภาษามลายูในประเทศมาเลเซยี อินโดนเี ซยี และบรูไน สานักงานสาธารณสขุ จงั หวดั นราธิวาส หนา้ 2

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 1.1.4 สญั ลกั ษณจ์ ังหวดั เป็นรูปเรือใบแล่นกางใบตรงกลางใบมีรูปช้างเผือกประดับเคร่ืองคชาภรณ์อยู่ใน วงกลมมีความหมายดังนี้ รูปเรือใบแล่นกางใบ หมายถึง ท่ีต้ังอยู่ริมทะเลมีการค้าขายการประมงและการ ติดตอ่ กบั ประเทศเพอ่ื นบ้านใกล้เคียง ในเรอื มรี ูปช้างเผอื กประดับเครอ่ื งคชาภรณอ์ ยใู่ นวงกลม หมายถงึ ช้างสาคญั คู่บุญของพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หวั ชื่อวา่ “พระศรีนรารัฐราชกริ ณิ ี” 1.1.5 ต้นไมป้ ระจาจังหวัด คอื ตะเคียนชนั ตาแมว (Balanocarpus heimit King) เปน็ ไมม้ งคลประจา จังหวัดนราธิวาส พบมากบนภูเขาสูงในป่าเขตจังหวัดนราธิวาส เป็นไม้ยืน ตน้ ขนาดใหญ่เนอ้ื ไมใ้ ชใ้ นการก่อสร้างอาคารบ้านเรือน เช่น ทาเสารอดตง ข่ือใช้ต่อ เรือทาหมอนรองรางรถไฟเครื่องแต่งบ้านเสาเขื่อนทาเรือใบเรือสาเภาเดินทะเล เสากระโดงเรือชันของไม้ชนิดนี้มีราคาสูงใช้ผสมน้ามันทาไม้และน้ามันชักเงา อย่างดีลักษณะเป็นไม้ยืนต้นสูง 30-40 เมตร เรือนยอดเป็นพุ่มลาต้นเปลาตรง เปลือกสีน้าตาลเข้มล่อนเป็นสะเก็ดมีชันสีขาวใบเดี่ยวเรียงสลับแผ่นใบรูปใบหอกหรือรูปดาบปลายแหลม โคนสอบดอกสขี าวกลิน่ หอมออกเป็นช่อตามงา่ มใบและปลายกิง่ ออกดอกช่วงเดอื นเมษายน-มถิ นุ ายน 1.1.6 ดอกไม้ประจาจงั หวดั คือ ดอกบานบุรีเหลือง (Allamanda cathartica) ต้นเป็นพุ่มโคนลาต้นแข็ง ป ล า ย กิ่ ง อ่ อ น โ ค้ ง ด อ ก สี เ ห ลื อ ง ส ด อ อ ก เ ป็ น ช่ อ ลั ก ษ ณ ะทั่ ว ไ ป เ ป็ น ไ ม้ เ ถ า เ ล็ ก ยาวกว้างปลายแหลมดอกคล้ายดอกผักบุ้งสีม่วงสีเหลืองหรือสีแสดตามพันธุ์ กลนิ่ หอมอ่อนออกดอกตลอดปี 1.1.7 สถานท่ที อ่ งเทย่ี วที่สาคญั 1) พระตาหนกั ทกั ษิณราชนเิ วศน์ ตั้งอยชู่ ายทะเลบริเวณเขาตนั หยง ตาบลกะลุวอเหนือ อาเภอเมอื งนราธวิ าส ตามทางหลวงสายอาเภอเมอื งนราธิวาส - ตากใบ 2) พระพุทธทักษิณม่ิงมงคล เป็นพระพุทธรูปปางปฐมเทศนาประทับน่ังกลางแจ้งท่ี ขนาดใหญ่ท่ีสุดในภาคใต้ ประดิษฐาน ณ วัดเขากงมงคลมิตรประดิษฐาราม ตาบลลาภู อาเภอเมือง นราธวิ าส หา่ งจากศาลากลางจังหวดั ไปตามถนนสายนราธิวาส อาเภอระแงะ ประมาณ 9 กโิ ลเมตร 3) หาดนราทัศน์ ต้ังอยู่ในเขตเทศบาลเมืองนราธิวาส ห่างจากศาลากลางจังหวัด 2 กิโลเมตร เป็นหาดเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ยาวประมาณ 4-5 กิโลเมตร มีทรายขาวละเอียดสลับกับ ทิวสนเป็นแนวยาว 4) มัสยิดกลางประจาจังหวัดนราธิวาส อยู่ห่างจากศาลากลางจังหวัดนราธิวาส 2 กิโลเมตร เป็นมสั ยิดกลางท่กี ่อสร้างได้สมบรู ณ์แบบและงามสง่าแหง่ หน่ึง สานกั งานสาธารณสขุ จังหวดั นราธวิ าส หน้า 3

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 5) น้าตกมีหลายแห่ง คือ - น้าตกปาโจ ตัง้ อย่ใู นเขตอาเภอบาเจาะ - น้าตกสิรินธร ตัง้ อยทู่ ี่ตาบลโล๊ะจูด อาเภอแว้ง - นา้ ตกฉัตรวาริน ตัง้ อยทู่ ต่ี าบลโต๊ะเด็ง อาเภอสุไหงปาดี - น้าตกซีโป ตงั้ อยทู่ ีต่ าบลเฉลิม อาเภอระแงะ 6) ป่าพรุโตะ๊ แดง เป็นปา่ พรุที่สมบูรณ์ที่สุดของประเทศไทย มีพื้นท่ีประมาณ 209,900 ไร่ ครอบคลุมพ้ืนที่ 3 อาเภอ คือ อาเภอตากใบ อาเภอสุไหงปาดี และอาเภอสุไหงโก-ลก อยู่ห่างจากอาเภอ สุไหงโก-ลก ประมาณ 10 กิโลเมตร ป่าพรุโต๊ะแดงเป็นป่าท่ีอุดมสมบูรณ์ด้วยสัตว์ป่ามากกว่า 200 ชนิด ซ่ึงมีหลายชนิดที่หายาก ได้แก่ แมวป่าหัวแบน เสือไฟ กระรอกบินแก้มแดง ฯลฯ นอกจากนี้ยังมีพรรณไม้ อกี กวา่ 400 ชนิด 7) เขตรกั ษาพันธสุ์ ตั วป์ า่ ฮาลา-บาลา ตงั้ อยูบ่ ริเวณทิวเขาสันกาลาคีรี อันเป็นแนวชายแดน ไทย-มาเลเซีย มีพ้ืนท่ีรับผิดชอบประมาณ 270,725 ไร่ ประกอบด้วย ผืนป่าดงดิบท่ีสมบูรณ์ 2 ส่วน คือ ปา่ ฮาลา ในเขตอาเภอเบตง จงั หวดั ยะลา อาเภอจะแนะ จังหวัดนราธิวาส และป่าบาลา ในเขตอาเภอแว้ง อาเภอสุคิริน จังหวัดนราธิวาส ช่วงเดือนที่เหมาะแก่การมาท่องเท่ียวศึกษาธรรมชาติท่ีเขตรักษาพันธุ์สัตว์ ป่าฮาลาบาลา คือ ตงั้ แต่ปลายเดอื นกุมภาพันธจ์ นถงึ เดอื นกันยายน ซ่ึงจะมีฝนตกไม่มาก 1.1.8 สภาพสังคม วัฒนธรรม และขนบธรรมเนยี มประเพณี 1) สังคม ในจงั หวดั นราธิวาส มีสังคมแบ่งออกได้ตามภาษาและศาสนาแบ่งเป็น 3 รูปแบบ คือ 1. สังคมชมุ ชนท่ีพดู ภาษามลายูถน่ิ และนบั ถอื ศาสนาอสิ ลาม 2. สงั คมชมุ ชนทพี่ ดู ภาษาไทยและนับถือศาสนาพทุ ธ 3. สงั คมชุมชนท่ีพดู ภาษาจีนและนบั ถือศาสนาอื่น เช่น พุทธ และคริสต์ สังคมชุมชนท่ีพูดภาษามลายูถิ่นและนับถือศาสนาอิสลามนั้น มักต้ังบ้านเรือนอยู่เป็นกลุ่ม ไม่ปะปนกับชุมชนท่ีนับถือศาสนาอ่ืนอยู่เป็นหมู่บ้านๆ ประกอบอาชีพด้วยกันในชุมชนเดียวกัน ส่วนน้อยท่ีปะปนกันถ้าจาเป็นก็อยู่ปะปนกันบ้างการนับถือศาสนาต่างคนต่างปฏิบัติศาสนกิจของตนไป ไม่เบียดเบียนกันอยู่ด้วยกันโดยสันติมีบ้างท่ีไม่ลงรอยกันในเร่ืองศาสนาแต่เป็นเร่ืองเล็กน้อยปัจจุบัน ผู้ที่พูดภาษามลายูถิ่นก็สามารถพูดภาษาไทยได้เป็นส่วนใหญ่เพราะการศึกษาสูงขึ้นกว้างออกไปตาม ความเจริญของท้องถ่ินและความจาเป็นท่ีต้องประกอบอาชีพสัมพันธ์กัน สาหรับชาวพุทธท่ีพูดภาษาไทย ก็สามารถพูดภาษามลายูถ่ินได้นับเป็นวัฒนาการด้านวัฒนธรรมแห่งยุคโลกาภิวัต ต์รูปแบบของชุมชน มักเกิดข้ึนโดยถือศาสนาสถานเป็นจุดศูนย์กลาง เช่น วัดมัสยิดหรือสุเหร่า เพราะต้องอาศัยคนท่ีรวมกัน เข้าเป็นชุมชนท่ีสนับสนุนค้าจุนชาวไทยท่ีนับถือศาสนาพุทธมีวัฒนธรรมขนบธรรมเนียมและประเพณี มีลักษณะที่คล้ายคลึงกันและไม่แตกต่างไปจากจังหวัดอื่นๆ เช่น การแต่งกายการขึ้นบ้านใหม่ วันสงกรานต์การบวชนาควันออกพรรษาประเพณีเดือนสิบ (วันสารทไทย) และประเพณีวันลอยกระทง ชาวไทยที่นับถือศาสนาคริสต์ก็จะมีวัฒนธรรมขนบธรรมเนียมและประเพณีท่ีมีลักษณะท่ีคล้ายคลึงกัน กบั จังหวดั อืน่ ๆ สาหรับชาวไทยทีน่ บั ถือศาสนาอิสลามจะมีความแตกตา่ งไปบ้าง 2) วัฒนธรรม ชาวนราธิวาสปัจจุบันแต่งกายกันตามลัทธิศาสนาที่ตนนับถือ ผู้ที่นับถือ ศาสนาอิสลามกแ็ ตง่ กายแบบท่ีนิยมของชาวมุสลิมโดยทั่วไป ผู้ที่นับถือศาสนาพุทธก็แต่งกายตามแบบของ สานักงานสาธารณสุขจงั หวัดนราธิวาส หนา้ 4

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 ชาวไทยท่ีนิยมโดยทั่วไป ชาวพุทธไม่ได้นิยมเครื่องแต่งกายแบบชาวฮินดูหรือชาวอินเดียอันเป็นแหล่งของ ศาสนาพุทธ โดยชาวพทุ ธในชนบทจะแต่งกายแบบไทยแทต้ ามสบาย หากอาศัยอยู่ในเมืองจะแต่งกายแบบ สากลหรือตามที่ทางราชการไทยบัญญัตินิยมค่อนข้างไปทางยุโรป ในจังหวัดนราธิวาส มีผู้นับถือศาสนา อ่ืนๆ เช่น คริสต์ ฮินดู จานวนน้อยชาวชนบทตามคากล่าวข้างต้นที่ว่าแต่งกายตามสบายน้ันเพราะภาคใต้ มีลักษณะภูมิอากาศ แบ่งออกเป็น 2 ฤดู คือ ฤดูร้อนกับฤดูฝน เท่านั้น ไม่มีฤดูหนาว ชาวชนบทที่เรียกว่า ชาวบ้านน้ัน ส่วนมากประกอบอาชีพเกษตรกรรมเรื่องการสวมเสื้อมีความจาเป็นน้อยสิ้นเปลืองจึงไม่ใคร่ สวมเสื้อเวน้ แต่ผู้หญิงผู้ชายจะนุ่งโสร่งหรือกางเกงขาส้ันโพกหัวหรือคลุมหัวทาไร่ทานาทาสวนหรือหาปลา ถ้าเข้าเมืองหรือเข้าสังคมก็จะแต่งกายเรียบร้อยตามความนิยมของสังคมในท้องถิ่นน้ัน สาหรับชาวมุสลิม ผู้คงแก่เรียนในทางศาสนามักนิยมแบบชาวอาหรับก็มีอยู่จานวนมาก ซ่ึงจะพบเห็นอยู่ทั่วไปใน ยุคโลกาภิวัตต์นี้ การแต่งกายของคนรุ่นใหม่มักวิวัฒนาการไปตามรูปแบบของชาวยุโรปมากโดยเฉพาะ บุคคลทป่ี ระกอบอาชีพรบั ราชการธรุ กจิ หรือรฐั วสิ าหกิจตา่ งๆ 3) ขนบธรรมเนียมและประเพณี 1. ประเพณีของชาวไทยท่นี บั ถอื ศาสนาพทุ ธ 1.1 ประเพณีชงิ เปรต การชิงเปรตเป็นประเพณีเนอ่ื งในเทศกาลเดือนสิบของชาวไทย ที่นับถือศาสนาพุทธ โดยจัดในวัดทุกวัดใน วันแรม 14 ค่า หรือ 15 ค่า เดือน 10 โดยทาร้านจัดสารับ อาหารคาวหวานไปวางเพ่ืออุทิศส่วนกุศลไปให้เปรตชน (ปู่ย่าตายายและบรรพบุรุษท่ีล่วงลับไปแล้ว) ร้าน ทว่ี างอาหาร เรียกวา่ รา้ นเปรต สรา้ งไวก้ ลางวดั ยกเสาสงู 4 เสาบ้างเสาเดียวบ้าง และนิยมจัดทาร้านเปรต 2 ร้าน โดยแบ่งออกเป็นร้านเสาสูง สาหรับคนหนุ่มที่มีกาลังวังชาในการปีนป่าย ส่วนอีกร้านเป็นเสาเต้ีย สูงประมาณสะเอวสาหรับให้เด็กและผู้หญิงได้แย่งชิง เพ่ือความสนุกสนานบนร้านเปรตจะมีสายสิญจน์ วงล้อมไว้รอบและต่อยาวไปจนถึงท่ีพระสงฆ์นั่งประกอบพิธีกรรมเม่ือทาพิธีเสร็จแล้วจะมีผู้ตีระฆังให้ สัญญาณบรรดาผู้มารว่ มทาบญุ ก็จะเข้าไปรมุ แย่งสง่ิ ของอาหารคาวหวานที่อยู่บนร้านเปรตอย่างสนุกสนาน ซึ่งเรียกกนั ว่า ชิงเปรต 1.2 ประเพณีบังกุลบัว การบังกุลบัว คือ การทาบุญระลึกถึงญาติท่ีล่วงลับไปแล้ว และนากระดูกมาบรรจุไว้ในบัว (ท่ีบรรจุอัฐิ) ประจาหมู่บ้านในแต่ละวัดหรือบัวประจาตระกูลมีขึ้น ระหว่างเดือน 5 แรม 1 ค่า ของทุกปี เป็นต้นไป ถือเป็นการชุมนุมญาติของแต่ละหมู่บ้านตาบลโดย เม่ือถึงวันบังกุลบัวญาติพี่น้องลูกหลานท่ีไปประกอบอาชีพหรือไปอยู่ต่างถ่ินจะพร้อมใจกันกลับบ้าน เพ่อื ทาบญุ ในวันนแี้ ละจะมกี ารทาความสะอาดตกแตง่ บัวบางท่เี รียกประเพณนี ี้วา่ ทาบญุ รดน้าบัว 1.3 ประเพณีลาซัง ลาซัง เป็นประเพณีประจาปีของชาวไทยพุทธแถวอาเภอตากใบ จะเรียกว่า ล้มซัง กินขนมจีนประเพณีเกิดข้ึนเนื่องจากความเชื่อเร่ืองท่ีนาเร่ืองแม่โพสพ โดยเชื่อว่า ถ้าจัดทาพิธีน้ีแล้วจะทาให้นาข้าวปีต่อไปนั้นงอกงามให้ผลผลิตสูงเพราะชาวนารู้คุณเจ้าท่ีนาและแม่โพสพ หลังจากท่ีเก็บเก่ียวข้าวเสร็จแล้วผู้นาชุมชนก็จะกาหนด วันล้มซัง พร้อมนิมนต์พระจากวัดใกล้ๆ 3-5 รูป เพื่อทาพิธีทางศาสนาหลังเสร็จพิธีแล้วชาวบ้านจะนาขนมจีนมาถวายพระเม่ือพระฉั นเสร็จเรียบร้อยแล้ว ผู้มารว่ มงานก็จะร่วมรบั ประทานอาหาร คอื ขนมจีนร่วมกันในภาคบ่ายจะมีกิจกรรมการละเล่นต่างๆ เป็น การสนกุ สนาน เชน่ ชกั คะเย่อ แย้ชิงรู ชนวัว (ปัจจุบันไม่ค่อยจัดแล้ว) ตีไก่เล่นไพ่ เล่นลูกกอเจาะ (ลูกเต๋า) เล่นโปในบางตาบลของอาเภอตากใบ เช่น พร่อน เกาะสะท้อน โฆษิต จะจัดเป็นเทศกาลประจาปี มีภาพยนตร์หนังตะลุง และการแสดงอ่นื ๆ ในภาคกลางคนื ดว้ ย สานักงานสาธารณสุขจงั หวดั นราธวิ าส หน้า 5

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 1.4 ประเพณีลากพระ ลากพระหรือชักพระ จะกระทากันหลังจากวันมหาปวารณา หรือวันออกพรรษา 1 วัน คือ ตรงกับวันแรม 1 ค่า เดือน 11 พุทธศาสนิกชนจะพร้อมใจกันอาราธนา พระพุทธรูปข้ึนประดิษฐานบนบุษบกท่ีวางอยู่เหนือรถหรือล้อเล่ือนแล้วแห่แหนชักลากไปตามถนน ซ่งึ จะไปรวมกัน ณ จดุ ที่นัดหมายอาจจะเปน็ วดั ใดวดั หนงึ่ หรือสถานท่ีท่ีผู้จัดงานกาหนดไว้ รถหรือล้อเลื่อน น้ันชาวบ้านมัก เรียกว่า เรือพระ ปกติจะตกแต่งเป็นรูปเรือโดยใช้คนลากเชือกเป็น 2 สาย เม่ือเรือพระ แต่ละลาเดินทางไปถึงจุดนัดหมายก็จะมีพิธีกรรมและกิจกรรมโดยชาวบ้านจะนาอาหารถวายพระสงฆ์ ที่มาพร้อมกับเรือพระหรือพระสงฆ์ที่ชาวบ้านนิมนต์มาเพื่อร่วมงานลากพระเพ่ือพระ ฉันเสร็จเรียบร้อย แล้วชาวบ้านก็จะร่วมกันรับประทานอาหารและร่วมกิจกรรมเพ่ือความสนุกสนานและความสามัคคี กิจกรรมท่ีจัดในงานประเพณีลากพระ ได้แก่ การประกวดเรือพระการแข่งขันตีโพนหรือกลองใหญ่การ แขง่ ขันซัดตม้ และการแข่งขนั กีฬาพื้นบ้าน 1.5 ประเพณีกินวาน หมายถึง การไหว้วานให้เพื่อนบ้านมาช่วยกันลงแรงทางาน อย่างใดอย่างหน่ึง เพ่ือให้งานหนักหรืองานเร่งด่วนสาเร็จลุล่วงทันการโดยผู้ท่ีร่วมลงแรงไม่คิดค่าแรงงาน บางอย่างอาจผลัดเปล่ียนช่วยกันทาเป็นบ้านๆ ไปเช่นเดียวกับทางภาคกลางที่ เรียกว่า ลงแขก การ ไหว้วานใช้วิธีบอกกล่าวกันด้วยวาจาผู้ไหว้วานอาจจะไปบอกด้วยตนเองหรือมอบหมายให้คนอื่นไปบอก แทน จึงเรียกการไหว้วานน้ีว่า ออกปาก และถือเป็นประเพณีท่ีเจ้าภาพจะต้องเลี้ยงอาหารผู้มาร่วมลงแรง ผู้ท่ีไปร่วมจึงมักใช้คาว่า ไปกินวาน ปัจจุบันประเพณีนี้กาลังสูญหายไปเน่ืองจากมีเคร่ืองจักรกลมา ทาหน้าท่ีแทนแรงคนจึงหลงเหลืออยู่ในกลุ่มเครือญาติเพ่ือนสนิทกลุ่มเล็กหรือในกลุ่มคนยากจนท่ี ไมม่ กี าลังท่จี ะจดั ซ้อื เครอื่ งมือกล 2. ประเพณีชองชาวไทยมสุ ลมิ 2.1 มาแกปูโละ “มาแกปูโละ” เป็นภาษาท้องถ่ินแปลว่า“กินเหนียว” ประเพณีการ กินเหนียวของชาวไทยท่ีนับถือศาสนาอิสลามจะใช้ในหลายโอกาส เช่น แต่งงานและเข้าสุหนัต คาว่า “กินเหนียว” มิใช่ว่าเจ้าของจะบริการอาหารเฉพาะข้าวเหนียวเท่านั้น แต่เป็นการเล้ียงอาหารธรรมดา ทวั่ ไปนนั่ เอง 2.2 การเข้าสุหนัต เป็นหลักการของศาสนาอิสลามอันเก่ียวเนื่องกับเรื่องความสะอาด คือ การขลิบผิวหนังหุ้มส่วนปลายอวัยวะเพศชาย หรือเรียกตามภาษาท้องถิ่นว่า “มาโซะยาวี” ซึ่งจะทาแก่ เด็กชายทม่ี อี ายุระหว่าง 2-10 ปี สว่ นการจดั เลย้ี งอาหารในวนั เข้าสหุ นัตถือว่าเปน็ ประเพณีอย่างหนึ่ง 2.3 วันฮารีรายอ มีอยู่ 2 วนั คือ 2.3.1 วนั อิฏลิ ฟิตรี หรอื ทเ่ี รยี กว่า วนั ฮารีรายอปอซอ เป็นวนั เฉลิมฉลองเนื่องจาก การสิ้นสุดการถือศีลอดในเดือนรอมฎอน เป็นการกลับเข้าสู่สภาพเดิม คือ สภาพที่ไม่ต้องอดอาหาร ไม่ต้องอดน้าฯลฯ อีกต่อไปซึ่งตรงกับวันท่ีหนึ่งของเดือนเซาวาลเป็นเดือนท่ี 10 ทางจันทรคติและทาง ราชการกาหนดให้เปน็ วนั หยุดราชการใน 5 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ได้แก่ จังหวัดนราธิวาส ปัตตานี ยะลา สงขลา และจงั หวดั สตูล 2.3.2 วันอิฎิลอัตฮา หรือท่ีเรียกว่า วันฮารีรายอหัจญี หมายถึง วันเฉลิมฉลอง เนอ่ื งในวันเชือดสตั วพ์ ลเี ป็นทานบริจาคอาหารแกค่ นยากจนและประชาชนท่วั ไปตรงกบั วันที่ 10 ของเดือน ซุลอิจญะ เป็นเวลาเดียวกับการประกอบพิธีฮัจญ์ ณ นครเมกกะของมุสลิมท่ัวโลก ดังน้ัน ชาวไทยมุสลิม จึงนยิ มเรียกวันตรุษน้วี ่า วนั อดี ใหญ่ หรอื วนั รายอหัจญีและทางราชการกาหนดให้เป็นวันหยุดราชการใน 5 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ได้แก่ จังหวัดนราธวิ าส ปตั ตานี ยะลา สงขลา และจงั หวดั สตูล สานกั งานสาธารณสขุ จังหวัดนราธิวาส หนา้ 6

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 2.4 วันเมาลิด เมาลิด เป็นภาษาอาหรับ แปลว่า เกิดท่ีเกิดหรือวันเกิด ซึ่งหมายถึง วันสมภพของนบีมูฮัมหมัด ตรงกับวันที่ 12 ของเดือนรอบีอุลอาวาลหรือเดือนท่ี 3 ตามปฏิทินอาหรับ วันเมาลิด นอกจากจะเป็นวันเฉลิมฉลองเน่ืองในวันสมภพของนบีมูฮัมหมัด (ซ.ล) แล้วยังเป็นการราลึกถึง วันท่ีท่านลี้ภัยจากนครเมกกะไปสู่นครมาดีนะห์และเป็นวันมรณกรรมของท่านอีกด้วย ซึ่งตรงกันท้ังสาม วันกิจกรรมต่างๆ ในวันเมาลิด ได้แก่ การอัญเชิญคัมภีร์อันกุรอ่าน การแสดงปาฐกถาธรรม การแสดง นทิ รรศการการเลีย้ งอาหาร ฯลฯ 2.5 วันอาซูรอ อาซูรอ เป็นภาษาอาหรับ หมายถึง วันท่ี 10 ของเดือนมุฮัรรอน ซึ่ง เป็นเดือนทางศักราชอิสลามในสมัยท่านนบีนุฮ์ ได้เกิดน้าท่วมใหญ่ยังความเสียหายแก่ทรัพย์สินไร่นาของ ประชาชนทั่วไปทาให้เกิดการขาดอาหารบริโภคจึงประกาศให้ผู้ที่มีสิ่งของที่เหลือพอจะรับประทานได้ให้ เอามากองรวมกันเนื่องจากต่างคนต่างมีของคนละอย่างไม่เหมือนกันท่านนบีนุฮ์ ให้เอาของเหล่านั้น มากวนเข้าด้วยกันสาวกของท่านก็ได้รับประทานอาหารโดยทั่วกันและเหมือนกันในสมัยท่านนบีมูฮัมหมัด (ศอ็ ล) ไดเ้ กิดเหตกุ ารณ์ทานองเดียวกันขณะท่ีกองทหารของท่านกลับจากการรบท่ีบาดัรปรากฏว่าทหารมี อาหารไม่พอกินท่านนบีมูฮัมหมัด (ศ็อล) จึงใช้วิธีการของท่านนบีนุฮ์ โดยให้ทุกคนเอาข้าวของท่ีรับประทาน ไดม้ ากวนเขา้ ด้วยกนั แล้วแบ่งกนั รับประทานในหม่ทู หาร 1.1.9 ลักษณะการปกครองและการบริหาร 1) การแบง่ เขตการปกครองจังหวัดนราธวิ าส แบ่งเขตการปกครอง เปน็ 13 อาเภอ 77 ตาบล 72 อบต. 589 หมบู่ ้าน รายละเอยี ดดงั ตารางที่ 1 2) ราชการบริหารสว่ นท้องถิ่นประกอบด้วย 1. รปู แบบองค์การบรหิ ารส่วนจงั หวดั จานวน 1 แห่ง 2. รปู แบบเทศบาล จานวน 16 แหง่ แยกเปน็ 2.1 เทศบาลเมือง 3 แหง่ คือ 2.1.1 เทศบาลเมืองนราธวิ าส 2.2.2 เทศบาลเมืองสไุ หงโก-ลก 2.1.3 เทศบาลเมืองตากใบ 2.2 เทศบาลตาบล 13 แหง่ คือ 2.2.1 เทศบาลตาบลกะลวุ อเหนือ 2.2.2 เทศบาลตาบลย่งี อ 2.2.3 เทศบาลตาบลบาเจาะ 2.2.4 เทศบาลตาบลตน้ ไทร 2.2.5 เทศบาลตาบลตันหยงมัส 2.2.6 เทศบาลตาบลมะรือโบตก 2.2.7 เทศบาลตาบลรือเสาะ 2.2.8 เทศบาลตาบลศรีสาคร 2.2.9 เทศบาลตาบลปะลรุ ู 2.2.10 เทศบาลตาบลแว้ง 2.2.11 เทศบาลตาบลบูเกะ๊ ตา 2.2.12 เทศบาลตาบลสคุ ริ ิน 2.2.13 เทศบาลตาบลปาเสมัส 3. รูปแบบองค์การบริหารสว่ นตาบล จานวน 72 แหง่ คือ 3.1 เขตอาเภอเมืองนราธิวาส 3.1.1 อบต.โคกเคียน 3.1.2 อบต.ลาภู 3.1.3 อบต.กะลุวอ 3.1.4 อบต.มะนงั ตายอ สานักงานสาธารณสุขจังหวดั นราธิวาส หน้า 7

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 3.1.5 อบต.บางปอ 3.2.2 อบต.ตะปอเยาะ 3.2 เขตอาเภอยี่งอ 3.2.4 อบต.ละหาร 3.2.6 อบต.จอเบาะ 3.2.1 อบต.ยีง่ อ 3.2.3 อบต.ลโุ บะบอื ซา 3.3.2 อบต.ลุโบะสาวอ 3.2.5 อบต.ลุโบะบายะ 3.3.4 อบต.บาเระใต้ 3.3 เขตอาเภอบาเจาะ 3.3.6 อบต.กาเยาะมาตี 3.3.1 อบต.บาเจาะ 3.3.3 อบต.บาเระเหนือ 3.4.2 อบต.สุวารี 3.3.5 อบต.ปะลุกาสาเมาะ 3.4.4 อบต.สามัคคี 3.4 เขตอาเภอรือเสาะ 3.4.6 อบต.ลาโละ 3.4.1 อบต.สาวอ 3.4.8 อบต.รอื เสาะออก 3.4.3 อบต.โคกสะตอ 3.4.5 อบต.บาตง 3.5.2 อบต.ซากอ 3.4.7 อบต.รอื เสาะ 3.5.4 อบต.ตะมะยูง 3.4.9 อบต.เรยี ง 3.5.6 อบต.กาหลง 3.5 เขตอาเภอศรสี าคร 3.5.1 อบต.ศรสี าคร 3.6.2 อบต.ผดุงมาตร 3.5.3 อบต.ศรีบรรบต 3.6.4 อบต.ชา้ งเผอื ก 3.5.5 อบต.เชิงครี ี 3.6 เขตอาเภอจะแนะ 3.7.2 อบต.บกู ติ 3.6.1 อบต.จะแนะ 3.6.3 อบต.ดุซงญอ 3.8.2 อบต.บาโงสะโต 3.7 เขตอาเภอเจาะไอรอ้ ง 3.8.4 อบต.มะรือโบตก 3.7.1 อบต.มะรือโบออก 3.8.6 อบต.เฉลมิ 3.7.3 อบต.จวบ 3.8 เขตอาเภอระแงะ 3.9.2 อบต.แว้ง 3.8.1 อบต.ตนั หยงมสั 3.9.4 อบต.โล๊ะจูด 3.8.3 อบต.ตนั หยงลิมอ 3.9.6 อบต.เอราวัณ 3.8.5 อบต.กาลิซา 3.8.7 อบต.บองอ 3.10.2 อบต.เกียร์ 3.9 เขตอาเภอแวง้ 3.10.4 อบต.มาโมง 3.9.1 อบต.แม่ดง 3.9.3 อบต.กายูคละ 3.9.5 อบต.ฆอเลาะ 3.10 เขตอาเภอสุคริ นิ 3.10.1 อบต.สคุ ริ ิน 3.10.3 อบต.ภูเขาทอง สานักงานสาธารณสขุ จงั หวัดนราธิวาส หน้า 8

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 3.10.5 อบต.ร่มไทร 3.11.2 อบต.สากอ 3.11 เขตอาเภอสุไหงปาดี 3.11.4 อบต.กาวะ 3.11.6 อบต.รโิ ก๋ 3.11.1 อบต.ปะลุรู 3.11.3 อบต.โตะ๊ เดง็ 3.12.2 อบต.ปโู ยะ 3.11.5 อบต.สุไหงปาดี 3.12 เขตอาเภอสไุ หงโก-ลก 3.13.2 อบต.พร่อน 3.12.1 อบต.มโู นะ 3.13.4 อบต.ไพรวนั 3.13 เขตอาเภอตากใบ 3.13.6 อบต.โฆษติ 3.13.1 อบต.ศาลาใหม่ 3.13.3 อบต.นานาค 3.13.5 อบต.บางขนุ ทอง 3.13.7 อบต.เกาะสะท้อน ตารางที่ 1 การแบง่ เขตการปกครองในจงั หวดั นราธวิ าส อบต. เทศบาล อปท. ตาบล หมบู่ า้ น อบจ. (แหง่ ) (แหง่ ) (แหง่ ) อาเภอ (แห่ง) (หม)ู่ (แห่ง) เมือง 7 63 1 5 2 7 ระแงะ 7 61 - 7 2 9 สไุ หงโก-ลก 4 19 - 2 2 4 ตากใบ 8 52 - 7 1 8 รือเสาะ 9 72 - 9 1 10 สุไหงปาดี 6 50 - 6 1 7 แวง้ 6 46 - 6 2 8 บาเจาะ 6 46 - 6 2 8 ยี่งอ 6 40 - 6 1 7 เจาะไอรอ้ ง 3 33 - 3 0 3 ศรสี าคร 6 35 - 6 1 7 จะแนะ 4 31 - 40 4 สุคริ ิน 5 41 - 51 6 รวมท้ังจงั หวัด 77 589 1 72 16 88 ท่มี า: ที่ทาการปกครองจงั หวดั นราธิวาส หมายเหตุ: ขอ้ มลู ณ วันที่ 30 กนั ยายน 2562 สานักงานสาธารณสขุ จงั หวัดนราธวิ าส หน้า 9

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 1.2 ข้อมลู ทรัพยากรสาธารณสขุ 1.2.1 สถานพยาบาลสาธารณสขุ ภาครัฐและเอกชน ภาครฐั จงั หวัดนราธวิ าส มีโรงพยาบาลทั่วไป 2 แห่ง คือ โรงพยาบาลนราธิวาสราชนครินทร์ และโรงพยาบาลสุไหงโก-ลก โรงพยาบาลชุมชน ทั้งหมด 11 แห่ง เป็นขนาด 30 เตียง 8 แห่ง ขนาด 60 เตียง 2 แห่ง และขนาด 90 เตียง 1 แห่ง สาหรับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล มีท้ังหมด 111 แห่ง รายละเอยี ดดังตาราง ตารางท่ี 2 สถานบริการสาธารณสุขภาครฐั ทจี่ ัดบรกิ ารด้านสุขภาพในจังหวัดนราธิวาส จานวนเตยี ง โรงพยาบาล โรงพยาบาล ตามกรอบ เปดิ ให้ สง่ เสรมิ นคม. ศทบ. ศสม. บรกิ ารจริง สุขภาพตาบล 3 2 นราธวิ าสราชนครินทร์ 360 407 11 11 - - สุไหงโก-ลก 212 212 4 - 1 1 - ระแงะ 90 85 13 1 - - - ตากใบ 60 110 11 - - - - รอื เสาะ 60 82 15 1 - - - สไุ หงปาดี 30 35 7 1- - แวง้ 30 36 11 1 - บาเจาะ 30 30 7 - - ยี่งอฯ 30 44 6 - - เจาะไอร้อง 30 34 5 - - ศรสี าคร 30 42 7 - - จะแนะ 30 37 5 - - สุคิรนิ 30 38 9 - - รวมท้ังจังหวดั 1,022 1,192 111 526 ท่ีมา: ขอ้ มูล จาก http://hdc.ntwo.moph.go.th ณ 30 กันยายน 2562 หมายเหตุ: นคม. ย่อมาจาก หน่วยควบคมุ โรคติดต่อนาโดยแมลง ศทบ. ยอ่ มาจาก ศูนย์บริการสาธารณสขุ เทศบาล ศสม. ยอ่ มาจาก ศนู ย์สุขภาพชมุ ชนเมือง สานักงานสาธารณสุขจงั หวัดนราธวิ าส หนา้ 10

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 สถานประกอบการด้านผลิตภัณฑ์สุขภาพและบริการสุขภาพ จังหวัดนราธิวาส ร้านขายยา 110 แห่ง สถานท่ีผลิตอาหาร จานวน 159 แห่ง สถานท่ีนาเข้าอาหาร จานวน 22 แห่ง สถานพยาบาล จานวน 94 แห่ง นวดเพื่อสุขภาพ จานวน 13 แห่ง นวดเพ่ือเสริมความงาม จานวน 1 แห่ง สปา จานวน 1 แห่ง รวม ทัง้ หมด 410 แหง่ รายละเอยี ดดังตาราง สถานท่ีจาหน่ายยา จาแนกรายประเภทใบอนุญาต จังหวัดนราธิวาส แผนปัจจุบัน (ขย.1) จานวน 88 แห่ง แผนปัจจุบัน (ขย. 2) จานวน 18 แห่ง แผนโบราณ (ยบ.) จานวน 3 แห่ง บรรจุเสร็จ สาหรบั สตั ว์ (ขย.3) จานวน 1 แหง่ รวมทั้งหมด 110 แห่ง รายละเอียดดงั ตาราง สถานพยาบาล จงั หวดั นราธวิ าส แยกประเภท ดงั นี้ เวชกรรม จานวน 29 แห่ง เวชกรรมเฉพาะทาง จานวน 17 แหง่ เวชกรรมความงาม จานวน 4 แห่ง ทันตกรรม จานวน 20 แห่ง สหคลินกิ จานวน 2 แห่ง เทคนคิ การแพทย์ จานวน 2 แห่ง การพยาบาลและการผดงุ ครรภ์ จานวน 15 แหง่ การแพทยแ์ ผนไทย จานวน 3 แห่ง การแพทยแ์ ผนไทยประยุกต์ จานวน 2 แห่ง กายภาพบาบัด จานวน 1 แหง่ การประกอบโรคศลิ ปะสาขาการแพทย์ แผนจีน จานวน 2 แห่ง รวมท้ังหมด 97 แห่ง รายละเอียดดังตาราง สานกั งานสาธารณสขุ จังหวดั นราธวิ าส หนา้ 11

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ตารางที่ 3 สถานประกอบการดา้ นผลิตภัณฑส์ ขุ ภาพและบริการสขุ ภาพ จังหวัดนราธวิ อาเภอ รา้ นขายยา สถานที่ประกอบการด้านอาหาร (แหง่ ) (แห่ง) สถานท่ผี ลิต สถานที่นาเขา้ อาหาร อาหาร 1. เมอื ง 33 34 5 2. สุไหงโก-ลก 25 28 11 3. ระแงะ 9 14 0 4. ตากใบ 7 16 2 5. รอื เสาะ 5 7 0 6. สไุ หงปาดี 5 9 0 7. แวง้ 79 1 8. บาเจาะ 8 8 0 9. ยงี่ อ 46 2 10. เจาะไอรอ้ ง 1 12 0 11. ศรีสาคร 3 7 1 12. จะแนะ 2 3 0 13. สคุ ิรนิ 1 6 0 รวม 110 159 22 ทมี่ า: ทาเนยี บสถานประกอบการด้านผลติ ภัณฑส์ ุขภาพและบริการสุขภาพ ปี 2562 ส สานักงานสาธารณสขุ จงั หวัดนราธวิ าส

ข ประจาปี 2562 วาส สถานประกอบการเพ่ือสขุ ภาพ (แห่ง) รวม สถานพยาบาล นวดเพื่อ นวดเพ่ือเสริม สปา ทัง้ หมด สขุ ภาพ ความงาม (แหง่ ) 33 10 0 0 115 23 12 0 1 100 70 0 0 30 21 1 0 29 70 0 0 19 30 0 0 17 50 0 0 22 30 0 0 19 20 0 0 14 30 0 0 16 50 0 0 16 00 0 05 10 0 08 94 13 1 1 410 สานกั งานสาธารณสขุ จงั หวัดนราธวิ าส (ขอ้ มูล ณ วันที่ 18 พฤศจิกายน 2562) หน้า 12

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ตารางท่ี 4 สถานท่จี าหน่ายยา จาแนกรายประเภทใบอนุญาต จงั หวัดนราธวิ าส อาเภอ แผนปัจจุบนั (ขย. 1) จานวนสถานทจี่ าหนา่ ยยา (รา้ นขา แผนปจั จุบนั (ขย. 2) 1. เมอื ง 29 2 2. สุไหงโก-ลก 21 3 3. ระแงะ 7 2 4. ตากใบ 6 1 5. รอื เสาะ 4 1 6. สุไหงปาดี 2 3 7. แวง้ 5 2 8. บาเจาะ 6 2 9. ยง่ี อ 3 0 10. เจาะไอร้อง 1 0 11. ศรสี าคร 2 1 12. จะแนะ 2 0 13. สุคิรนิ 0 1 รวม 88 18 ท่ีมา: ทาเนยี บสถานประกอบการด้านผลติ ภัณฑ์สุขภาพและบริการสขุ ภาพ ปี 2562 ส สานักงานสาธารณสุขจงั หวัดนราธิวาส

ข ประจาปี 2562 ายา) จังหวัดนราธวิ าส (แหง่ ) รวมท้ังหมด แผนโบราณ (ยบ.) บรรจุเสร็จสาหรับสตั ว์ (ขย.3) 1 1 33 1 0 25 0 09 0 07 0 05 0 05 0 07 0 08 1 04 0 01 0 03 0 02 0 01 3 1 110 สานกั งานสาธารณสุขจังหวัดนราธิวาส (ขอ้ มลู ณ วันที่ 18 พฤศจกิ ายน 2562) หนา้ 13

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ตารางที่ 5 สถานพยาบาลจงั หวัดนราธวิ าส แยกประเภท สหคลนิ กิ เทคน การแพ เวชกรรม เวชกรรม เวชกรรม ทันตกรรม เฉพาะทาง ความงาม อาเภอ 1. เมือง 3 12 2 9 2 1 2. สไุ หงโก-ลก 7 5 2 6 0 1 3. ระแงะ 400200 4. ตากใบ 200000 5. รอื เสาะ 100100 6. สุไหงปาดี 1 0 0 1 0 0 7. แว้ง 4 0 0 0 0 0 8. บาเจาะ 200000 9. ยี่งอ 1 0 0 1 0 0 10. เจาะไอรอ้ ง 0 0 0 0 0 0 11. ศรสี าคร 3 0 0 0 0 0 12. จะแนะ 0 0 0 0 0 0 13. สุคริ นิ 100000 รวม 29 17 4 20 2 2 ที่มา: ทาเนยี บสถานประกอบการด้านผลิตภัณฑส์ ขุ ภาพและบรกิ ารสุขภาพ ปี 2562 ส สานักงานสาธารณสขุ จังหวัดนราธิวาส

ข ประจาปี 2562 นิค การ การแพทย์ การแพทย์ กายภาพ การประกอบ พทย์ พยาบาล แผนไทย แผนไทย บาบดั โรคศลิ ปะ และการ ประยุกต์ สาขา รวม ผดุงครรภ์ การแพทย์ 32 แผนจีน 1010 1 1100 1 24 0100 0 7 0000 0 2 5000 0 7 1000 0 3 0001 0 5 2010 0 5 0000 0 2 2100 0 3 2000 0 5 0000 0 0 1000 0 2 15 3 2 1 2 97 สานกั งานสาธารณสขุ จังหวดั นราธวิ าส (ข้อมลู ณ วนั ท่ี 18 พฤศจกิ ายน 2562) หน้า 14

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 1.2.2 อตั รากาลังด้านสาธารณสุขในภาครฐั และเอกชน อัตรากาลังด้านสาธารณสุขในภาครัฐ จังหวัดนราธิวาส ปีงบประมาณ 2562 พบว่า อัตราส่วนต่อ ประชากรของบุคลากร เท่ากับ 1 ต่อ 244 เมื่อเปรียบเทียบกับปีงบประมาณ 2561 วิชาชีพท่ีมีอัตราส่วนต่อ ประชากรเพ่ิมข้ึน ได้แก่ แพทย์ ทันตแพทย์ พยาบาลวิชาชีพ พยาบาลเทคนิค และอ่ืนๆ (นวก./จนท./จพ.) ส่วน วชิ าชพี ทม่ี อี ตั ราสว่ นต่อประชากรลดลง ได้แก่ เภสชั กร เมื่อเทียบกับปงี บประมาณ 2561 รายละเอยี ดดงั ตาราง ตารางท่ี 6 อัตราสว่ นระหว่างบคุ ลากรสาธารณสุขภาครัฐต่อประชากรในจังหวัดนราธวิ าส กระทรวงสาธารณสุข อื่นๆ รวม อัตราส่วน ทั้งหมด 1 : ประชากร บุคลากร รพ. คณะ ท. ท. เรือนจา สสจ. สสอ. รพท. รพช. รวม กลั ยา พยาบาล เมือง สไุ หงโก-ลก ฯ ศาสตร์ แพทย์ 2 - 111 80 193 2 - - - - 195 1: 4,124 ทนั ตแพทย์ 2 - 18 35 55 - - - - - 55 1: 14,621 เภสัชกร 7 - 43 61 111 3 - - - - 114 1: 7,054 พยาบาล 5 333 760 816 1,914 30 34 6 2 1 1,987 1: 405 - 1 4 1: 201,037 วชิ าชพี 4 - 944 1: 852 6 2 3,299 1: 244 พยาบาล - - 3 - 3 - - - เทคนิค อ่ืนๆ (นวก./ 110 433 146 232 921 6 12 1 จนท./จพ.) รวมท้ัง 126 766 1,081 1,224 3,197 41 46 7 จงั หวัด ท่มี า: โปรแกรม hrops ณ 1 ตุลาคม 2562 สานกั งานสาธารณสขุ จงั หวดั นราธวิ าส หน้า 15

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 สาหรับเจ้าหน้าท่ีสาธารณสุขประจาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล จานวน 111 แห่ง มี เจ้าหนา้ ท่ี ทง้ั หมด 673 คน อัตราสว่ นเจา้ หนา้ ท่โี รงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตาบลต่อประชากรเขตรับผิดชอบ ใน ภาพรวม เท่ากับ 1 ต่อ 1,195 มีค่าเฉลี่ยเจ้าหน้าท่ีต่อโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล เท่ากับ 6.06 คน โดย อาเภอบาเจาะ มีค่าเฉลี่ยสูงสุดเท่ากับ 8.00 และอาเภอสุคิริน มีค่าเฉล่ียต่าสุด เท่ากับ 4.40 รายละเอียดดัง ตาราง ตารางที่ 7 จานวนบุคลากรในสานกั งานสาธารณสุขอาเภอและโรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตาบล แยกรายอาเภอ เจา้ หน้าท่ี โรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบล สสอ. ใน สสอ. จานวน เจ้าหน้าท่ี ค่าเฉล่ีย ประชากร อตั รา จนท.รพ.สต. (คน) (แหง่ ) (คน) จนท./รพ.สต. เขตรบั ผดิ ชอบ 1 คน ตอ่ ประชากร เมอื ง 10 11 76 6.90 126,120 1,659 ระแงะ 9 13 72 5.53 93,137 1,294 สุไหงโก-ลก 9 4 28 7.00 78,824 2,815 ตากใบ 11 11 63 5.72 73,154 1,161 รอื เสาะ 2 15 85 5.66 73,162 861 สไุ หงปาดี 8 7 43 6.14 78,824 1,833 แวง้ 2 11 68 6.18 54,412 800 บาเจาะ 5 7 56 8.00 55,076 984 ย่ีงอ 9 6 45 7.50 46,690 1,038 เจาะไอร้อง 7 5 26 5.20 40,699 1,565 ศรีสาคร 4 7 42 6.00 40,442 963 จะแนะ 9 5 29 5.80 38,902 1,341 สุคิริน 8 9 40 4.40 26,475 662 รวมทั้งจังหวดั 93 111 673 6.06 804,147 1,195 ทีม่ า: โปรแกรม hrops ณ 1 ตุลาคม 2562 สานักงานสาธารณสขุ จงั หวดั นราธิวาส หนา้ 16

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 จังหวัดนราธิวาส มีบุคลากรสาธารณสุขท่ีเป็นข้าราชการท้ังหมด 2,299 คน แยกรายโรงพยาบาล ท้ังโรงพยาบาลท่ัวไป และโรงพยาบาลชุมชน แยกประเภท แพทย์ 191 คน ทนั ตแพทย์ 53 คน เภสัชกร 104 คน พยาบาลวชิ าชีพ 1,576 คน พยาบาลเทคนคิ 3 คน ขา้ ราชการอน่ื ๆ 378 คน พนักงานราชการ 159 คน พนักงาน กระทรวง 887 คน ลูกจ้างประจา 209 คน ลกู จา้ งชั่วคราว 144 คน รายละเอยี ดดงั ตาราง ตารางท่ี 8 จานวนบคุ ลากรสาธารณสขุ ของโรงพยาบาลภาครฐั ในจังหวดั นราธิวาส โรงพยาบาล แพทย์ ทันต เภสัชกร พยาบาล พยาบาล ข้าราชการ รวม พนกั งาน พนักงาน ลูกจา้ ง ลูกจา้ ง แพทย์ วชิ าชีพ เทคนคิ อื่น ๆ ข้าราชการ ราชการ กระทรวง ประจา ช่ัวคราว นราธวิ าสฯ 74 12 27 49 3 86 643 56 251 69 35 0 60 422 33 168 43 7 สุไหงโก-ลก 37 6 16 306 3 146 1,065 89 419 112 42 รวม รพท. 111 18 43 760 0 24 185 10 93 10 2 0 24 126 6 32 12 7 ระแงะ 11 4 8 138 0 29 136 6 49 9 13 0 21 110 5 40 7 4 ตากใบ 13 3 7 69 0 17 107 5 36 11 8 0 27 119 6 36 8 19 รอื เสาะ 10 5 7 85 0 21 109 9 36 0 11 0 14 86 9 41 13 3 สไุ หงปาดี 7 3 6 73 0 19 90 5 35 8 18 0 16 92 4 50 8 14 แวง้ 7 4 6 73 0 20 74 5 20 11 3 0 232 1,234 70 468 97 102 บาเจาะ 3 3 5 81 3 378 2,299 159 887 209 144 ยีง่ อฯ 8 3 5 72 เจาะไอร้อง 5 3 4 60 ศรสี าคร 6 3 5 57 จะแนะ 4 2 5 65 สุคิรนิ 6 2 3 43 รวม รพช. 80 35 61 816 รวมทง้ั 191 53 104 1,576 จังหวัด ทม่ี า: โปรแกรม hrops ณ 1 ตลุ าคม 2562 สานักงานสาธารณสขุ จงั หวดั นราธิวาส หน้า 17

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 การสูญเสียบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข ปีงบประมาณ 2562 พบว่า สูญเสียแพทย์ รอ้ ยละ 2.07 ทนั ตแพทย์ รอ้ ยละ 1.85 เภสัชกร รอ้ ยละ 2.08 และพยาบาลวิชาชีพ ร้อยละ 1.04 รายละเอียดดัง ตาราง ตารางท่ี 9 จานวนการสญู เสียบคุ ลากรทางการแพทย์และสาธารณสขุ ภาครฐั ในจังหวัดนราธวิ าส อาเภอ แพทย์ ทันตแพทย์ เภสัชกร % พยาบาลวิชาชีพ 3.70 จานวน สญู เสยี % จานวน สญู เสยี % จานวน สูญเสยี จานวน สูญเสยี % 27 1 - 507 18 3.55 เมอื ง 73 1 1.36 11 1 9.09 7- 6.66 158 - - 15 1 329 2 0.60 ระแงะ 11 - - 4 - - 6- - 104 - - 6- - 117 - - สไุ หงโก-ลก 33 1 3.03 7 - - 5- - 97 - - 6- - 102 - - ตากใบ 13 - - 3 - - 6- - 114 - - 5- - 101 - - รอื เสาะ 11 1 9.09 5 - - 4- - 75 - - 3- - 73 - - สุไหงปาดี 8 - - 3 - - 3- - 81 - - 3- - 55 - - แว้ง 7 - - 3 - - 96 2 2.08 1913 20 1.04 บาเจาะ 9--3-- ย่งี อ 7 - - 3 - - เจาะไอร้อง 6 1 16.66 3 - - ศรสี าคร 5 - - 4 - - จะแนะ 5--2-- สคุ ิรนิ 5 - - 3 - - รวม 193 4 2.07 54 1 1.85 ทีม่ า: โปรแกรม hrops ณ 1 ตุลาคม 2562 สานักงานสาธารณสุขจังหวดั นราธวิ าส หน้า 18

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 1.2.3 จานวนผ้ปู ว่ ยนอก ผูป้ ว่ ยใน และอัตราครองเตยี ง จานวนผู้ใช้บริการผู้ป่วยนอก ปีงบประมาณ 2562 (ตุลาคม 2561-กันยายน 2562) รพท. มีผู้ใช้บริการ จานวน 273,574 คน 1,160,782 ครั้ง และ ใน รพช. มีผู้ใช้บริการ จานวน 654,746 คน 2,598,176 ครั้ง เมื่อเทียบ กับปีท่ีผา่ นมา พบวา่ จานวนผู้ใชบ้ ริการผูป้ ่วยนอก ใน รพท. จานวนคนเพ่มิ ข้นึ จานวนคร้งั ในการใช้บรกิ ารเพ่มิ ข้นึ และ รพช.จานวนคนเพิ่มขน้ึ จานวนครง้ั ในการใชบ้ ริการเพ่ิมข้นึ สาหรับจานวนผู้ใช้บริการผู้ป่วยใน ปีงบประมาณ 2562 (ตุลาคม 2561-กันยายน 2562) ใน รพท.มีผู้ใช้บริการ จานวน 49,327 คน 256,348 วนั และ ใน รพช. มผี ูใ้ ช้บริการ 66,460 คน 188,036 วัน เม่ือเทียบกับปีที่ผ่านมา พบว่า จานวนผูใ้ ชบ้ ริการผปู้ ว่ ยใน ใน รพท. จานวนคนเพ่มิ ขึ้น วนั นอนลดลง และ รพช.จานวนคนเพ่มิ ข้ึน วันนอนเพิ่มขึ้น สว่ น อัตราครองเตียง รพท.เฉลี่ยร้อยละ 113.46 และรพช.เฉลย่ี ร้อยละ 89.91 รายละเอียดดังตาราง ตารางท่ี 10 สรุปผู้ป่วยนอก-ใน ปีงบประมาณ 2562 (ตุลาคม 2561-กันยายน 2562) และอัตราครองเตียงของ โรงพยาบาลในจงั หวัด ผู้ปว่ ยนอก ผู้ป่วยใน อตั ราครองเตียง โรงพยาบาล ปี 2561 ปี 2562 ปี 2561 ปี 2562 รอ้ ยละ รอ้ ยละ นราธิวาสฯ คน ครั้ง คน ครั้ง คน วนั คน วัน ปี 2561 ปี 2562 สุไหงโก-ลก ระแงะ 92,984 405,165 177,990 706,815 29,854 136,585 31,334 133,391 91.94 89.79 ตากใบ 157.32 158.90 รือเสาะ 56,660 314,515 95,584 453,967 15,924 121,736 17,993 122,957 91.27 109.84 สุไหงปาดี 46.15 43.61 แว้ง 41,655 162,455 102,041 353,558 10,041 28,315 10,705 34,077 87.38 97.22 บาเจาะ 75.89 76.56 ย่งี อฯ 35,485 180,142 76,298 373,349 7,174 18,530 7,262 17,509 86.58 86.50 เจาะไอร้อง 170.63 177.57 ศรีสาคร 33,146 127,928 84,286 306,203 10,203 26,153 10,999 30,161 82.19 86.54 จะแนะ 73.42 94.45 สคุ ิรนิ 21,858 9,7207 53,821 220,126 3,879 9,695 3,926 9,781 92.37 86.41 81.30 125.53 22,330 115,439 63,597 284,117 4,213 11,376 4,283 11,366 61.41 71.23 30,186 123,217 60,237 231,836 6,286 18,684 6,683 19,444 24,073 92,938 56,027 201,694 4,919 13,199 5,197 13,899 17,836 67,884 41,426 165,746 2,915 8,040 3,833 11,721 21,620 87,780 45,094 181,484 5,032 14,160 4,547 13,246 22,503 83,607 40,607 149,859 4,069 10,979 5,232 16,953 13,953 61,812 31,312 130,204 3,495 8,517 3,793 9,879 รวมท้งั จงั หวดั 434,289 1,920,089 928,320 3,758,958 108,004 425,969 115,787 444,384 102.14 102.14 รพท. 149,644 719,680 273,574 1,160,782 45,778 258,321 49,327 256,348 114.33 113.46 รพช. 284,645 1,200,409 654,746 2,598,176 62,226 167,648 66,460 188,036 80.72 89.91 ทม่ี า: ขอ้ มลู จาก http://hdc.ntwo.moph.go.th ณ 30 กันยายน 2562 สานักงานสาธารณสุขจังหวดั นราธวิ าส หน้า 19

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 1.3 ข้อมูลประชากรและหลังคาเรอื น จงั หวดั นราธิวาส มปี ระชากรจากทะเบียนราษฎร์ ณ วันที่ 30 มิถุนายน 2562 จานวน 804,147 คน จานวน 214,176 หลังคาเรือน อาเภอท่ีมีประชากรมากที่สุด คือ อาเภอเมือง จานวน 126,120 คน จานวน 40,598 หลังคาเรอื น อาเภอท่ีมีประชากรน้อยที่สุด คือ อาเภอสุคิริน มีประชากร จานวน 26,475 คน จานวน 8,779 หลงั คาเรือน รายละเอียดดังตาราง ตารางท่ี 11 จานวนประชากรและหลงั คาเรือนตามทะเบยี นราษฎรใ์ นจังหวดั นราธิวาส อาเภอ ทะเบยี นราษฎร์ (30 มิถนุ ายน 2562) หลังคาเรือน ชาย หญงิ รวม 40,598 22,394 เมือง 62,824 63,296 126,120 25,877 ระแงะ 45,806 47,331 93,137 17,237 18,734 สุไหงโก-ลก 37,698 41,126 78,824 25,877 13,025 ตากใบ 35,922 37,232 73,154 12,753 11,262 รือเสาะ 36,349 36,813 73,162 9,486 10,807 สไุ หงปาดี 28,113 28,941 78,824 9,401 8,779 แว้ง 26,795 27,617 54,412 214,176 บาเจาะ 27,104 27,972 55,076 ยง่ี อ 22,992 23,698 46,690 เจาะไอรอ้ ง 20,358 20,341 40,699 ศรสี าคร 20,520 19,922 40,442 จะแนะ 19,785 19,117 38,902 สคุ ิรนิ 13,543 12,932 26,475 รวม 397,809 406,338 804,147 ท่มี า: สานกั บรหิ ารการทะเบียน กรมการปกครอง ปี 2562 หมายเหตุ: ข้อมลู ณ วนั ท่ี 30 มถิ ุนายน 2562 สานักงานสาธารณสขุ จังหวัดนราธิวาส หนา้ 20

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 ส่วนโครงสร้างประชากร พบวา่ ฐานปิรมิดประชากรในวัย 0-24 ปี ซึ่งเป็นวัยพ่ึงพิงกว้างกว่า กลุ่มอายอุ น่ื ๆ และมากกว่าฐานของประเทศ รายละเอียดดังตาราง ตารางที่ 12 จานวนและร้อยละของประชากรจาแนกตามกลมุ่ อายุในจังหวดั นราธวิ าส (เฉพาะผู้มสี ญั ชาติไทย) กลุ่มอายุ (ปี) ชาย ร้อยละ หญงิ รอ้ ยละ รวม ร้อยละ 0-4 32,979 4.10 31,369 3.90 64,348 8.00 5-9 35,591 4.43 33,794 4.20 69,385 8.63 10-14 34,847 4.33 32,742 4.07 67,589 8.41 15-19 34,199 4.25 32,271 4.01 66,470 8.27 20-24 34,562 4.30 32,961 4.10 67,523 8.40 25-29 33,752 4.20 32,566 4.05 66,318 8.25 30-34 31,708 3.94 31,215 3.88 62,923 7.82 35-39 28,946 3.60 28,373 3.53 57,319 7.13 40-44 24,484 3.04 26,263 3.27 50,747 6.31 45-49 24,241 3.01 26,457 3.29 50,698 6.30 50-54 21,862 2.72 24,582 3.06 46,444 5.78 55-59 18,570 2.31 21,410 2.66 39,980 4.97 60-64 12,282 1.53 14,505 1.80 26,787 3.33 65-69 10,951 1.36 12,686 1.58 23,637 2.94 70-74 6,790 0.84 8,215 1.02 15,005 1.87 75-79 4,809 0.60 6,314 0.79 11,123 1.38 80-84 3,269 0.41 5,213 0.65 8,482 1.05 85 ปขี น้ึ ไป 3,967 0.49 5,402 0.67 9,369 1.17 รวมทั้งจงั หวดั 397,807 49.47 406,338 50.53 804,147 100 ท่ีมา: ข้อมลู ทะเบียนราษฎร์ จากสานักบริหารการทะเบยี น กรมการปกครอง หมายเหตุ: ข้อมลู ณ วันที่ 30 มถิ นุ ายน 2562 สานักงานสาธารณสุขจังหวดั นราธวิ าส หนา้ 21

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 แผนภมู ิที่ 1 แสดงปริ มดิ ประชากรในจงั หวดั นราธวิ าส ปี 2562 ท่มี า: ขอ้ มลู ทะเบียนราษฎร์ สานกั บรหิ ารการทะเบยี นกรมการปกครอง หมายเหตุ: ขอ้ มูล ณ วนั ท่ี 30 มิถุนายน 2562 1.4 ข้อมูลสถิตชิ ีพและสถานะสขุ ภาพ หน้า 22 สานกั งานสาธารณสุขจังหวดั นราธิวาส

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 4.1 สถติ ชิ พี ในปีงบประมาณ 2562 มีเด็กเกิดใหม่ จานวน 11,266 คน คิดเป็นอัตราการเกิดเท่ากับ 14.01 และมีจานวนคนตาย 4,640 คน คิดเป็นอัตราการตาย เท่ากับ 5.77 จานวนการเพ่ิมประชากร จานวน 6,626 คน คิดเป็นร้อยละ 0.82 เมื่อพิจารณาอัตราการเกิดพบว่าสูงท่ีสุด คือ อาเภอเมือง ซ่ึงมีอัตราการเกิดเท่ากับ 35.24 ต่อประชากรหน่ึงพันคน และรองลงมา คือ อาเภอสุไหงโก-ลก อัตราการเกิดเท่ากับ 25.49 ต่อ ประชากรหนึ่งพันคนส่วนอัตราการตายในเด็ก 0-5 ปี คิดเป็น 15.62 ต่อพันการเกิดมีชีพ รายละเอียดดัง ตาราง ตารางท่ี 13 จานวนและอัตราการเกดิ การตาย การเพิม่ และอัตราตายในเด็ก 0-5 ปี ปีงบประมาณ 2562 อาเภอ การเกดิ การตาย การเพิ่ม เด็ก 0-5 ปี ตาย จานวน อตั รา จานวน อตั รา จานวน อัตรา จานวน อตั รา เมือง 4,444 35.24 1,207 9.57 3,237 2.57 74 16.65 ระแงะ 758 8.14 413 4.43 345 0.37 9 11.87 สไุ หงโก-ลก 2,009 25.49 612 7.76 1,397 1.77 24 11.95 ตากใบ 600 8.20 426 5.82 174 0.24 9 15.00 รือเสาะ 691 9.44 335 4.58 356 0.49 15 21.71 สไุ หงปาดี 334 5.85 260 4.56 74 0.13 10 29.94 แวง้ 277 5.09 216 3.97 61 0.11 5 18.05 บาเจาะ 541 9.82 298 5.41 243 0.44 8 14.79 ย่ีงอ 315 6.75 238 5.10 77 0.16 8 25.40 เจาะไอร้อง 261 6.41 201 4.94 60 0.15 3 11.49 ศรสี าคร 418 10.34 166 4.10 252 0.62 7 16.75 จะแนะ 405 10.41 170 4.37 235 0.60 3 7.41 สคุ ริ นิ 213 8.05 98 3.70 115 0.43 1 4.69 รวม 11,266 14.01 4,640 5.77 6,626 0.82 176 15.62 ท่มี า: รายงานการเกิด-ตาย ปีงบประมาณ 2562 จากกองยุทธศาสตรแ์ ละแผนงาน (https://deathbirthrepo.dcs.moph.go.th) หมายเหตุ: 1. อตั ราเกิด อัตราตาย = อตั ราต่อพนั ของประชากรกลางปี 2. อตั ราเพมิ่ = อตั ราร้อยละของประชากรกลางปี 3. อตั ราตายในเด็ก 0-5ปี = อัตราต่อพันของการเกิดมีชพี แผนภูมทิ ่ี 2 แสดงอัตราเกดิ อตั ราตาย และอัตราเพ่มิ จงั หวัดนราธิวาส ปี พ.ศ. 2558-2562 สานักงานสาธารณสขุ จังหวดั นราธิวาส หน้า 23

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 ตารางท่ี 14 เปรยี บเทียบอัตราการเกิด อตั ราตาย และอัตราเพม่ิ ย้อนหลัง 5 ปี ปี 2562 อตั รา ปี 2558 ปี 2559 ปี 2560 ปี 2561 เกดิ 15.51 14.21 15.36 15.93 14.01 ตาย 5.53 5.43 5.52 5.75 5.77 เพมิ่ 1.00 0.88 0.98 1.02 0.82 ท่ีมา: รายงานการเกิดและตาย ปีงบประมาณ 2558-2562 จากกองยทุ ธศาสตร์และแผนงาน (https://deathbirthrepo.dcs.moph.go.th) 1.4.2 สถานะสุขภาพ หน้า 24 สานักงานสาธารณสุขจังหวัดนราธวิ าส

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 ในปีงบประมาณ 2562 มีการตายทั้งหมด จานวน 4,640 คน สาเหตุการตายท่ีสาคัญ พบว่า อันดับ 1 โรคเสื่อมอ่ืนของระบบประสาท จานวน 532 คน คิดเป็นอัตราตาย 66.66 ต่อแสนประชากร อนั ดับ 2 โรคความดนั โลหิตสูง (ปฐมภูมิ) จานวน 396 คน คิดเปน็ อัตราตาย 49.62 ต่อแสนประชากร อันดับ 3 ปอดบวม จานวน 341 คน คิดเป็นอตั ราตาย 42.73 ตามลาดบั รายละเอียดดงั ตาราง ตารางท่ี 15 สาเหตกุ ารตาย 10 อันดับแรก ปีงบประมาณ 2562 จงั หวดั นราธิวาส อนั ดบั สาเหตุการตาย จานวน อัตราต่อประชากร (คน) แสนคน 1 โรคเสอื่ มอืน่ ของระบบประสาท 532 66.66 2 ความดนั โลหิตสงู (ปฐมภมู )ิ 396 49.62 3 ปอดบวม 341 42.73 4 การตดิ เชื้อในกระแสเลือด 269 33.71 5 เบาหวานท่ีไมร่ ะบรุ ายละเอยี ด ไมม่ ภี าวะแทรกซ้อน 201 25.19 6 โรคหดื 187 23.43 7 เลือดออกในสมอง 165 20.67 8 โรคหัวใจขาดเลือดเร้ือรัง 153 19.17 9 เลือดออกใต้เย่ือหุ้มสมองชนั้ กลาง 153 19.17 10 บคุ คลบาดเจ็บในอุบตั เิ หตุยานยนต์ทง้ั หมด 143 17.92 ท่มี า: รายงานการตายจากสานกั นโยบายและแผนยุทธศาสตร์ ปีงบประมาณ 2562 หมายเหตุ: ขอ้ มูล ณ วนั ท่ี 1 ต.ค.2561–30 ก.ย.2562 2) ภาวะการเจบ็ ป่วยของประชาชน หนา้ 25 สานักงานสาธารณสขุ จังหวดั นราธวิ าส

รายงานผลการดาเนนิ งานสาธารณสุข ประจาปี 2562 ในปีงบประมาณ 2562 มีการรายงานสาเหตุการป่วยของผู้ป่วยนอก (298 กลุ่มโรค) สาเหตุ การป่วยของผู้ป่วยนอกสูงสุด คือ ป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูงท่ีไม่มีสาเหตุนา มีอัตราป่วยเท่ากับ 24,343.06 ต่อประชากรแสนคน รองลงมา คือ การติดเช้ือของทางเดินหายใจส่วนบนแบบเฉียบพลันอ่ืนๆ มีอัตราป่วยเท่ากับ 21,820.76 ต่อประชากรแสนคน และฟันผุ มีอัตราป่วยเท่ากับ 16,541.25 ต่อ ประชากรแสนคน ตามลาดบั รายละเอียดดังตาราง ตารางที่ 16 สาเหตกุ ารปว่ ยของผู้ปว่ ยนอกตามกลมุ่ โรค 10 อนั ดบั แรก ปีงบประมาณ 2562 จานวน อตั ราต่อ อนั ดับ ชอ่ื โรค (ราย) ประชากร แสนคน 1 ความดนั โลหิตสูงทีไ่ ม่มสี าเหตุนา 195,754 24,343.06 2 การตดิ เชือ้ ของทางเดนิ หายใจส่วนบนแบบเฉียบพลันอืน่ ๆ 175,471 21,820.76 3 ฟันผุ 133,016 16,541.25 4 ความผิดปกติอื่นๆ ของฟันและโครงสรา้ ง 79,001 9,824.20 5 เบาหวาน 73,739 9,169.84 6 เนื้อเยื่อผดิ ปกติ 69,875 8,689.33 7 ความผิดปกติทางพฤติกรรมและจติ ประสาทที่เกดิ จากการใช้วตั ถุ 54,683 6,800.12 ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาทอืน่ ๆ 8 โรคอ่ืนๆ ของหลอดอาหาร กระเพาะและดูโอเดนัม 42,841 5,327.51 9 คออกั เสบเฉียบพลันและต่อมทอนซิลอกั เสบเฉียบพลนั 40,762 5,068.97 10 โรคอ่นื ๆ ของผิวหนงั และเน้ือเยือ่ ใตผ้ ิวหนงั 39,881 4,959.42 ทีม่ า: ระบบรายงานมาตรฐาน HDC ปีงบประมาณ 2562 สานกั งานสาธารณสุขจังหวดั นราธิวาส สานักงานสาธารณสขุ จงั หวดั นราธวิ าส หน้า 26

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสุข ประจาปี 2562 เม่ือพิจารณารายงานผู้ป่วยใน (โรค 298 โรค) ในปีงบประมาณ 2562 สาเหตุการป่วยของ ผู้ป่วยในสงู สดุ คือ ปอดบวม มอี ัตราป่วยเท่ากับ 1,260.71 ต่อประชากรแสนคน รองลงมา คือ ไข้จากไวรัส ท่ีนาโดยแมลงและไข้เลือดออกที่เกิดจากไวรัสอ่ืนๆ อัตราป่วย 713.43 ต่อประชากรแสนคน และ ภาวะแทรกซ้อนอ่ืนๆ ของการต้ังครรภ์ และการคลอด อัตราป่วย 668.16 ต่อประชากร รายละเอียดดัง ตาราง ตารางท่ี 17 สาเหตกุ ารป่วยของผู้ปว่ ยในตามกลุ่มโรค 10 อันดับแรก จงั หวดั นราธวิ าส ปี 2562 อันดับ ชอ่ื โรค จานวน อัตราต่อ (ราย) ประชากรแสนคน 1 ปอดบวม 10,138 1,260.71 713.43 2 ไขจ้ ากไวรัสท่นี าโดยแมลงและไขเ้ ลอื ดออกท่ีเกดิ จากไวรัสอ่ืนๆ 5,737 668.16 2 ภาวะแทรกซ้อนอน่ื ๆ ของการตั้งครรภ์ และการคลอด 5,373 659.95 498.42 การดแู ลมารดาอน่ื ๆ ที่มีปญั หาเก่ยี วกบั ทารกในครรภ์ และถงุ 430.89 4 น้าคร่าและปัญหาท่ีอาจจะเกิดได้ในระยะคลอด 5,307 360.75 273.71 5 หลอดลมอักเสบเฉยี บพลันและหลอดลมเล็กอักเสบเฉยี บพลัน 4,008 273.58 โรคหลอดลมอักเสบถงุ ลมโป่งพองและปอดชนดิ อุดกน้ั แบบ 261.15 6 เรื้อรังอนื่ 3,465 7 หัวใจลม้ เหลว 2,901 8 โรคอกั เสบติดเช้ือของผวิ หนังและเนอ้ื เย่ือใต้ผิวหนงั 2,201 ภาวะแทรกซ้อนทสี่ ่วนใหญ่พบในระยะหลังคลอดและภาวะทาง 9 สตู ิกรรมอน่ื ๆ ที่มไิ ด้ระบรุ ายละเอียด 2,200 10 ภาวะอ่ืนๆ ในระยะปริกาเนดิ 2,100 ทม่ี า: ระบบรายงาน HDC ปีงบประมาณ 2562 สานกั งานสาธารณสุขจงั หวัดนราธิวาส สานกั งานสาธารณสุขจังหวดั นราธิวาส หน้า 27

รายงานผลการดาเนินงานสาธารณสขุ ประจาปี 2562 สว่ นท่ี 2 ทิศทำงกำรพฒั นำด้ำนสำธำรณสุขจงั หวัดนรำธิวำส สานักงานสาธารณสขุ จงั หวดั นราธิวาส