ຄວາມຮູ້ເບື່ອງຕົ້ນກ່ຽວກັບການປະກອບທຸລະກິດ pdf

ປຍູ ຋ີ 7.4 ຘະ຾ຈຄກາຌ຅ຈັ ກາຌຉາຓຘາງທຼກ (Line Management) ຾ຖະ ກາຌ຅ຈັ ກາຌຐໃ າງ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາ (Staff Management) ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຉາຓຘາງທຼກຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍ຿ຈງກຄ຺ ເຌກາຌຍຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງຂບຄ ຍ່ຖຘິ ຈັ ຾ຖະ ຽຎຌັ ກາຌຘາງຍຄັ ຃ຍັ ຍຌັ ຆາ຿ຈງກຄ຺ ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຐໃ າງ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາ຅ະເນກໄ າຌຘະໜຍັ ຘະໜຸຌ ຾ຖະ ເນ຃ໄ າ່ ຾ຌະຌາ່ ຾ກໃ ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຉາຓຘາງທຼກ. ກາຌຎຼຍ຋ຼຍຉໍາ຾ໜຄ່ ຉາຓຘາງທຼກ ຾ຖະ ຐາ່ ງ຋ຎີໃ ກຶ ຘາ (Line and Staff Positions Compared) ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຉາຓຘາງທຼກ ຾ຖະ ຐໃ າງ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາ ຅າ່ ຽຎຌັ ຉບໄ ຄຓກີ າຌ຅ຈັ ກາຌ຋ໃ ຓີ ຎີ ະຘຈິ ຋ຏິ ຌ຺ . ຋ຄັ ຘບຄຉາ່ ຾ໜໃ ຄ຅ະຓ຃ີ ທາຓ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ ຃ທາຓ຾ຉກຉໃ າຄຑຌືໄ ຊາຌ຃:ື ບາ່ ຌາຈໜາໄ ຋ໃ ີ (Authority) ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຘາງ ທຼກຓໜີ າໄ ຋ໃ ຉີ າຓຘາງທຼກ ຽຆໃ ຄິ ໝາງ຃ທາຓທໃ າຘາຓາຈຉຈັ ຘຌິ ເ຅ແຈໄ ຾ຖະ ຃ທຍ຃ຸຓຎະຽຈຌັ ຋ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ຽຎາ຺ໄ ໝ າງຂບຄບຄ຺ ກາຌແຈ.ໄ ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາ (Staff Manager) ຅ະຓບີ າ່ ຌາຈໜາໄ ຋ໃ ເີ ຌຍາຄຽຖໃ ບື ຄຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ 1. ບ່າຌາຈໜາໄ ຋ໃ ເີ ຌກາຌເນ຃ໄ າ່ ຾ຌະຌາ່ ຎກຶ ຘາ (Advisory Authority) 2. ບ່າຌາຈໜາໄ ຋ໃ ຉີ າຓໜາໄ ຋ໃ ີ (Functional Authority) ຽຎຌັ ບ່າຌາຈໜາໄ ຋ໃ ຂີ ບຄຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຐໃ າງ ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາ຋ໃ ຅ີ ະຉຈັ ຘຌິ ເ຅ ຾ຖະ ບ່າຌາຈກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ຎະຽຈຌັ ຍຌັ ນາເຌຂບຍຽຂຈ຋ໃ ຽີ ຂາ຺ ຓ຃ີ ທາຓຆ່າຌາຌ. ຉທ຺ ດໃ າຄ: ເນ຃ໄ າ່ ຾ຌະຌາ່ ຈາໄ ຌກຈ຺ ໝາງ, ເນ຃ໄ ່າ຾ຌະຌາ່ ຈາໄ ຌທແິ ຅ຽຎຌັ ຉຌ຺ໄ . ຂຂ່ໄ ຈັ ຾ງຄໄ ຖະນທໃ າຄຘາງທຼກນກົັ ຾ຖະ ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາ (Line and Staff Conflict) ຓຂີ ່ຂໄ ຈັ ຾ງຄໄ ຖະນທໃ າຄຏູ ໄ ຅ຈັ ກາຌຉາຓຘາງທຼກ ຾ຖະ ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຐໃ າງ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາ. ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຐໃ າງ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາຓກັ ຅ະຽຎຌັ ກໃ ຸຓ຋ໃ ຓີ ກີ າຌຘກຶ ຘາຘູຄ ຾ຖະ ບາງຸງຄັ ໜບໄ ງ ຾ຉໃ ຓ຃ີ ທາຓກະຉຖື ຖື ຌ຺ໄ ເຌກາຌຽປຈັ ທຼກນາົ ງກທໃ າຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຉາຓຘາງທຼກ. ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຉາຓ ຘາງທຼກ຅ະປຍັ ປູທໄ ໃ າຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຐໃ າງ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາ ຅ະຽຎຌັ ບຸຎະຘກັ ຉໃ ່ບ່າຌາຈໜາໄ ຋ໃ ີ ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຐໃ າງ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາ຅ະກຄັ ທຌ຺ ຾ຖະ ຓຍີ ຌັ ນາກໃ ຼທກຍັ ຂ່ຘໄ ະຽໜ຾ີ ຌະຉໃ າຄໂ. ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຃ທາຓຘ່າຑຌັ ກຍັ ຆຸຓຆຌ຺ ຾ຖະ ກາຌ຅ຈັ ກາຌຆຍັ ຑະງາກບຌ ຓະຌຈຸ ຽຆໃ ຄິ ຍໃ ່ຽຎຌັ ຋ໃ ງີ ບຓປຍັ ຅າກກາຌ຅ຈັ ກາຌຉາຓຘາງທຼກ. Page 101 of 283

ທ຋ິ ຋ີ ໃ ຅ີ ະຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຂຂ່ໄ ຈັ ຾ງຄໄ ໜບໄ ງ຋ຘີ ຸຈຓຈີ ໃ ຄັ ຌ:ີໄ 1. ກາຌຖທຓຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຉາຓຘາງທຼກນກົັ ຾ຖະ ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຐໃ າງ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາຽຂາ຺ໄ ປໃ ທຓຽປຈັ ທຼກເຌ ຋ຓີ ຄາຌຈຼທກຌັ . 2. ທ຋ິ ບີ ໃ ຌື ຋ໃ ຽີ ປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓຽຆໃ ບື ໝຌັໄ ທໃ າ ຂບຍຽຂຈ຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍຂບຄຘາງທຼກນົກັ ຾ຖະ ຐໃ າງ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາຓກີ ່າຌຈ຺ ແທຆໄ ຈັ ຽ຅ຌ. 3. ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌຉາຓຘາງທຼກນກົັ ຾ຖະ ຐໃ າງ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາ຅ະຉບໄ ຄຓ຃ີ ທາຓກໃ ຼທຂບໄ ຄກຌັ ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ຏຌ຺ ຖຍັ ຆບຄກຈິ ຅ະກາ່ . 8. ປູຍ຾ຍຍຂບຄ຿຃ຄຘາໟ ຄບຄ຺ ກາຌ ຿຃ຄຘາໟ ຄບຄ຺ ກາຌ (Organizational Structure) ຽຎຌັ ຾ຍຍ຾ຏຌ຋ໃ ກີ ່າຌຈ຺ ຂບຍຽຂຈຂບຄທຼກ ຾ຖະ ຃ທາຓຘ່າຑຌັ ຂບຄບ່າຌາຈໜາໄ ຋ໃ ີ ປູຍ຾ຍຍຑຌືໄ ຊາຌ 3 ຎະກາຌຂບຄ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຃:ື (1) ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍ ຋າຄກາຌ, (2) ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍຓຆີ ທີ ຈິ ຾ຖະ (3) ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍຉາຉະຖາຄ (Matrix) ຿ຈງຓຖີ າງ ຖະບຼຈຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ 1. ຿຃ຄຘາໟ ຄບ຺ຄກາຌ຾ຍຍ຋າຄກາຌ (Bureaucratic Structure) ຽຎຌັ ຖກັ ຘະຌະ຿຃ຄຘາໄ ຄ ບຄ຺ ກາຌຽຆໃ ຄິ ຓ຃ີ ທາຓຘະນຍົັ ຘຍັ ຆບໄ ຌ ຾ຖະ ຃ທາຓຽຎຌັ ຋າຄກາຌຘູຄ, ຍໃ ຽ່ ຎຌັ ຘໃ ທຌຉທ຺ , ເຆກໄ າຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅຿ຈງຊື ຽກຌ຃ຸຌຌະ຋່າ, ຾ງກບຄ຺ ກາຌບບກ຅າກຆທີ ຈິ ຘໃ ທຌຉທ຺ ຂບຄຘະຓາຆກິ ນົື ຽຎຌັ ຖະຍຍ຺ ກາຌ຅ຈັ ກາຌ຿ຈງຊຽື ກຌ຿຃ຄ ຘາໄ ຄທຼກ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ຋າຄກາຌຂບຄບ່າຌາຈໜາໄ ຋ໃ ີ ຽຆໃ ຄິ ກ່າຌຈ຺ ແທດໄ ໃ າຄຽ຃ໃ ຄັ ຃ຈັ , ຓກີ າຌຉຈິ ຉາຓກາຌຽປຈັ ທຼກດໃ າຄປຈັ ກຸຓ ຿ຈງຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍ຋າຄກາຌຓຖີ ກັ ຘະຌະຈໃ ຄັ ຉາຉະຖາຄ຋ີ 7.3. ຂ຃່ໄ ທຌຖະທຄັ ຂບຄ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍ຋າຄກາຌກ຃່ :ື ກາຌຂາຈ຃ທາຓງຈື ນງໃ ຸຌ, ຖະຍຍ຺ ຋າຄກາຌຓກີ າຌ ຎຍັ ຉທ຺ ງາກກຍັ ຘໃ ຄິ ຋ໃ ຎີ ໃ ຼຌ຾ຎຄ຿ຈງຍໃແ່ ຈ຃ໄ າຈນທຄັ ຽຑາະຘໃ ຄິ ຾ທຈຖບໄ ຓ຋ຸຖະກຈິ ຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ຓກີ ຌ຺ ແກ຋ໃ ຘີ ະນົຍັ ຘຍັ ຆບໄ ຌ ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍ຋າຄກາຌ ຅ໃ ຄຶ ຍໃ ຽ່ ໝາະກຍັ ບຄ຺ ກາຌ຋ຸຖະກຈິ ຍາຄ຾ນໃ ຄ ຽຑາະຓຂີ ຌັໄ ຉບຌນົາງ຅ໃ ຄຶ ຽປຈັ ເນໄ ຽກຈີ ຃ທາຓຆກັ ຆາໄ ເຌກາຌຽປຈັ ທຼກ. 2. ຿຃ຄຘໟາຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍຓີຆທີ ຈິ (The Organic Structure) ຽຎຌັ ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຋ໃ ຓີ ຃ີ ທາຓ ຽຎຌັ ບຈິ ຘະນົະ຃ໃ ບຄຉທ຺ , ຓກີ ຈ຺ ຽກຌ ຾ຖະ ຂຍ່ໄ ຄັ ຃ຍັ ຑຼຄຽຖກັ ໜບໄ ງ, ຓກີ າຌຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌຽປຈັ ທຼກຽຎຌັ ຋ຓີ ຾ຖະ ກາຌກະ຅າງບາ່ ຌາຈກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ເນ຾ໄ ກໃ ຑະຌກັ ຄາຌຏູຎໄ ະຉຍິ ຈັ ຄາຌ. ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌຌ຅ີໄ ະຓ຃ີ ທາຓຽຎຌັ ຋າຄກາຌ ໜບໄ ງທກທໃ າຖະຍຍ຺ ຋າຄກາຌ ຾ຖະ ຘາຓາຈງຈື ນງໃ ຸຌແຈ.ໄ ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍຓຆີ ທີ ຈິ ຓຖີ ກັ ຘະຌະຈໃ ຄັ ຉາຉະຖາຄ຋ີ 7.3. ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍຓຆີ ທີ ຈິ ຅ະຓຎີ ະຘຈິ ຋ຏິ ຌ຺ ນົາງຂຌຶໄ ຽຓໃ ບື ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຂບຄ຋ຸຖະກຈິ ຓ຃ີ ທາຓ ຘະນົຍັ ຘຍັ ຆບໄ ຌ, ຓກີ ຌ຺ ແກ ຾ຖະ ຓກີ າຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄ, ປູຍ຾ຍຍກາຌ຅ຈັ ບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍຌ຅ີໄ ະຓຎີ ະຉກິ ຖິ ງິ າທໃ ບຄແທ ຾ຖະ ຎໃ ຼຌ຾ຎຄແຎຉາຓຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຑາງເຌບຄ຺ ກາຌ. ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍຓຆີ ທີ ຈິ ຅ະຉບໄ ຄກາຌ຃ທາຓປໃ ທຓຓື ຖະນທໃ າຄຑະຌກັ ຄາຌນົາງກທໃ າຖະຍຍ຺ ຋າຄກາຌ, ຑະຌກັ ຄາຌຓ຃ີ ທາຓຽຉຓັ ເ຅ ຾ຖະ ຓ຃ີ ທາຓຘາຓາຈ຋ໃ ຅ີ ະຽປຈັ ທຼກ ປໃ ທຓກຌັ ເຌຍຌັ ງາກາຈ຋ໃ ຍີ ໃ ່ຽຎຌັ ຋າຄກາຌ ຽຆໃ ຄິ ບ່າຌາຈໜາໄ ຋ໃ ຉີ າຓຘາງທຼກຄາຌ຅ະຓກີ າຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄ຋ຈິ ຋າຄ຿ຈງຂຌຶໄ ດໃ ູກຍັ ຘະຊາຌະກາຌ. Page 102 of 283

຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍ຋າຄກາຌ ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍຓຆີ ທີ ຈິ (Bureaucratic Structure) (The Organic Structure) 1. ຓ຃ີ ທາຓຆາ່ ຌາຌເຌກາຌຽປຈັ ທຼກຖະຈຍັ ຘູຄ 1. ຖະຈຍັ ຃ທາຓຆໃ ຼທຆາຌເຌກາຌຽປຈັ ທຼກຉໃ ່າ 2. ຓກີ າຌ຅ຈັ ຾ຏຌຉາຓໜາໄ ຋ໃ ີ 2. ກາຌ຅ຈັ ຾ຏຌຉາຓຏະຖຈິ ຉະຑຌັ , ຋ໃ ຉີ ຄັໄ ນົື ຖູກ຃າໄ 3. ຓປີ ູຍ຾ຍຍກາຌຓບຍໝາງທຼກ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ຋າຄກາຌ 3. ປູຍ຾ຍຍຂບຄກາຌຓບຍໝາງທຼກດໃ າຄຍໃ ່ຽຎຌັ ຋າຄ 4. ຓຖີ ະຈຍັ ຂບຄກາຌຖທຓບ່າຌາຈຘູຄ ກາຌ 5. ຂະໜາຈຂບຄກາຌ຅ຈັ ກາຌ຾ຍຍ຾຃ຍ (Narrow 4. ປູຍ຾ຍຍຂບຄກາຌກະ຅າງບາ່ ຌາຈຖະຈຍັ ຘູຄ Span of Management) ຽຆໃ ຄິ ຓຏີ ຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຉໃ ່ບຄ຺ ກາຌ 5. ຂະໜາຈຂບຄກາຌ຅ຈັ ກາຌກທາໄ ຄ (Wide Span of ຾ຍຍຘູຄ (Tall Organization) Management) ຽຆໃ ຄິ ຓຏີ ຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຉໃ ່ບຄ຺ ກາຌເຌ຾ຌທ 6. ກາຌກ່າຌຈ຺ ຉາ່ ຾ໜໃ ຄໜາໄ ຋ໃ ຉີ າຓຘາງທຼກ ຾ຖະ ຋ໃ ີ ຌບຌ (Flat Organization) ຎກຶ ຘາແທດໄ ໃ າຄຆຈັ ຽ຅ຌ ຾ຖະ ຓ຃ີ ທາຓຘາ່ ຑຌັ ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ຋າຄ 6. ກາຌກ່າຌຈ຺ ຉໃ ່຾ໜໃ ຄຉາຓຘາງທຼກຄາຌ ຾ຖະ ຉ່າ຾ໜໃ ຄ ກາຌຖະນທໃ າຄ຋ຄັ ຘບຄຐໃ າງ. ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາຓ຃ີ ທາຓຆຈັ ຽ຅ຌໜບໄ ງ ຉະນົບຈປບຈ຃ທາຓ ຘ່າຑຌັ ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ຋າຄກາຌຂບຄ຋ຄັ ຘບຄຐໃ າງຉໃ າ່ ຉາຉະຖາຄ຋ີ 7.3 ຘະ຾ຈຄກາຌຎຼຍ຋ຼຍຖະນທໃ າຄ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍ຋າຄກາຌ (Bureaucratic Structure) ຾ຖະ ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍຓຆີ ທີ ຈິ (The Organic Structure) 3. ຿຃ຄຘໟາຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍຉາຉະຖາຄ (Matrix Structure) ຽຎຌັ ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌຽຆໃ ຄິ ຽຆໃ ບື ຓຘາງ ຂບຄບ່າຌາຈໜາໄ ຋ໃ ຉີ າຓ຾ຌທຉຄັໄ ຾ຖະ ຾ຌທຌບຌ ຿ຈງກາຌ຅ຈັ ຾ຏຌກາຌຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຉາຓໜາໄ ຋ໃ ,ີ ກາຌ຅ຈັ ບຄ຺ ກາຌຉາຓຑະ຾ຌກ, ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍຉາຉະຖາຄ ຽຎຌັ ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຋ໃ ຘີ ະນົຍັ ຘຍັ ຆບໄ ຌ຋ຘີ ຸຈ ຽຆໃ ຄິ ຉບໄ ຄ ຑ຅ິ າຖະຌາຽຊຄິ ກາຌ຅ຈັ ບ່າຌາຈຉາຓໜາໄ ຋ໃ ,ີ ກາຌຽປຈັ ທຼກຂບຄຍຸກ຃ຌ຺ ເຌຑະ຾ຌກຽຆໃ ຌັ : ກາຌຉະນົາຈ ຾ຖະ ກາຌ ຽຄຌິ . ຘຓ຺ ຓຸຈທໃ າຓກີ າຌກາ່ ຌຈ຺ ຍຸກ຃ຌ຺ ເຌຑະ຾ຌກ ຋ໃ ຅ີ ະຓກີ າຌຽປຈັ ທຼກເຌ຿຃ຄກາຌເໝໃ ຽຎຌັ ຋ຓີ ຽຆໃ ຄິ ເຌ຃ທາຓ ຽຎຌັ ຅ຄິ ຋ຓີ ຿຃ຄ ກາຌຌີໄ ຅ະຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍເຌກາຌຑຈັ ຋ະຌາຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ເໝໃ ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌ຋ໃ ຓີ ຑີ າຖະໜາໄ ຋ໃ ີ ເຌ຋ຓີ ບາຈ຅ະຽຎຌັ ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌເຌ຿຃ຄກາຌ (Project Manager) ຾ຖະ ຾ຉໃ ຖະຍຸກ຃ຌ຺ ຽຆໃ ຄິ ຽປຈັ ທຼກດໃ ູເຌ຋ຓີ ຌີໄ ຅ະຖາງຄາຌກາຌຽປຈັ ທຼກຉໃ ຏ່ ູ຅ໄ ຈັ ກາຌ຿຃ຄກາຌຌີໄ ຾ຖະ ຏູຍໄ ຄັ ຃ຍັ ຍຌັ ຆາຂບຄ຾ຉໃ ຖະຍຸກ຃ຌ຺ ເຌຑະ຾ຌກໜາໄ ຋ໃ ຈີ ໃ ຄັ ປູຍ ຋ີ 7.5 ປູຍ຋ີ 7.5 ຘະ຾ຈຄ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍຉາຉະຖາຄ (Matrix Structure) ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ຏຌ຺ ຅າກ຃ທາຓຘາ່ ຑຌັ ຖະນທໃ າຄ ກາຌ຅ຈັ ຑະ຾ຌກຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ກຍັ ກາຌ຅ຈັ ຑະ຾ຌກຉາຓໜາໄ ຋ໃ ີ ຽຎຌັ ຿຃ຄຘາໄ ຄ຋ໃ ຘີ ະນົຍັ ຘຍັ ຆບໄ ຌ ຽຆໃ ຄິ ຑະຌກັ ຄາຌ຅ະຉບໄ ຄຓຏີ ູຍໄ ຄັ ຃ຍັ ຍຌັ ຆານາົ ງກທໃ າ ໜໃ ຄຶ ຃ຌ຺ . Page 103 of 283

ຏຍູ້ ຖໍ ນິ າຌຖະຈຍັ ຘູຄ [Chief Executive Officer (CEO)] ປບຄຎະ຋າຌທຘິ ະ ປບຄຎະ຋າຌກາຌ ປບຄຎະ຋າຌກາຌ ປບຄຎະ຋າຌກາຌ ທະກໍາ ຏະຖິຈ ຽຄຌິ ຉະນາົ ຈ (Vice president (Vice president (Vice president (Vice president engineering) production) finance) marketing) ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌ຿຃ຄກາຌ A (Project Manager A) ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌ຿຃ຄກາຌ B (Project Manager B) ຏູ຅ໄ ຈັ ກາຌ຿຃ຄກາຌ C (Project Manager C) ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍຉາຉະຖາຄຓຂີ ່ແໄ ຈຎໄ ຼຍ຃:ື (1) ຓ຃ີ ທາຓງຈື ນງໃ ຸຌເຌຖະຍຍ຺ ກາຌຽປຈັ ທຼກນາົ ງກທໃ າ ຖະຍຍ຺ ບໃ ຌື (2) ກາຌ຅ຄູ ເ຅຅ະຓກີ າຌຎຍັ ຎຸຄຘ່າຍຍັ ຘະຽຑາະຍຸກ຃ຌ຺ ຅ະຓຽີ ຄໃບື ຌແຂຘາ່ ຖຍັ ຾ຉໃ ຖະ຿຃ຄກາຌ (3) ກາຌ ຑຈັ ຋ະຌາຑະຌກັ ຄາຌເນຓໄ ຎີ ະຘຍ຺ ກາຌ຿ຈງຏໃ າຌຄາຌນາົ ງຆະຌຈິ (4) ຑະຌກັ ຄາຌ຅ະຓກີ າຌຘໃ ຘື າຌກຌັ ນາົ ງຂຌຶໄ ຖະນທໃ າຄກໃ ຸຓ຿຃ຄກາຌ ຾ຖະ ຑະ຾ຌກທຼກຄາຌ. ຿຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍຉາຉະຖາຄຓຂີ ຽ່ໄ ຘງຎຼຍ຃:ື ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓຘຍັ ຘຌ຺ ກຍັ ຘໃ ຄິ ຋ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ຘະຊາ ຌະກາຌຉໃ າຄໂ ຃ະຌະກາ່ ຓະກາຌກໃ ຸຓ຅ະຉບໄ ຄ຾ກຍໄ ຌັ ນາ ຾ຖະ ຎະຽຈຌັ ຽຆໃ ຄິ ຾ຉໃ ຖະຍຸກ຃ຌ຺ ຽປຈັ ທຼກດໃ ູ ຃ທາຓ ຑະງາງາຓ຋ໃ ນີ ົາງຂຌຶໄ ຾ຖະ ກາຌຘະໜຍັ ຘະໜຸຌ຅າກຐໃ າງ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາ ຅າ່ ຽຎຌັ ຉບໄ ຄເຆ຿ໄ ຃ຄຘາໄ ຄ຾ຍຍຉາຉະຖາຄ ຽຆໃ ຄິ ຅ະຘຌິໄ ຽຎບື ຄ຃ໃ າເຆ຅ໄ ໃ າງຘູຄເຌກາຌປກັ ຘາ຿຃ຄຘາໄ ຄຌແີໄ ທ.ໄ 9. ຎຈັ ແ຅຋ໃີຓບີ ຈິ ຋ິຑ຺ຌເຌບຄ຺ ກາຌ ຎຈັ ແ຅຋ໃ ຊີ ທື ໃ າຓບີ ຈິ ຋ຑິ ຌ຺ ຉໃ ກ່ າຌ຅ຈັ ບຄ຺ ກາຌຎະກບຍຈທໄ ງ: (1) ທຈັ ຋ະຌະ຋າ່ ຍ່ຖຘິ ຈັ (2) ກາຌຘາໄ ຄ຃ທາຓ ຃ຈິ ເຌບຄ຺ ກາຌ (3) ຃ະຌະກ່າຓະກາຌ (4) ຽຉກັ ຌກິ ກາຌຎະຘາຌຄາຌ (5) ບຄ຺ ກາຌ຋ໃ ຍີ ໃ ຽ່ ຎຌັ ຋າຄກາຌ ຿ຈງຓຖີ າງ ຖະບຼຈຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ 1. ທຈັ ຋ະຌະ຋າໍ ຍໍຖຘິ ຈັ (Corporate Culture) ນືົ ທັຈ຋ະຌະ຋ໍາບ຺ຄກາຌ (Organizational Culture) ຽຎຌັ ຖະຍຍ຺ ກາຌຘາໄ ຄຓຌູ ຃ໃ າປໃ ທຓກຌັ (Share Value) ຃ທາຓຽຆໃ ບື ຊື (Beliefs) ຾ຖະ ຖກັ ຘະຌະຌແິ ຘ (Habit) ຑາງເຌບຄ຺ ກາຌ ຽຆໃ ຄິ ຓຏີ ຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຽຆໃ ຄິ ກຌັ ຾ຖະ ກຌັ ຉໃ ່຿຃ຄຘາໄ ຄ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ຋າຄກາຌ (Formal Structure) ເຌກາຌຘາໄ ຄ຃ໃ ຌງິ ຓ຺ ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ຑຈຶ ຉກິ າ່ ນົື ຽຎຌັ ຖະຍຍ຺ ຂບຄ຃ໃ າຌງິ ຓ຺ ປໃ ທຓ, ຃ທາຓຽຆໃ ບື ຊື ຾ຖະ ບຸຎະຌແິ ຘຑາງເຌບຄ຺ ກາຌ຋ໃ ຓີ ຎີ ະຉກິ ຖິ ງິ າກຍັ ຿຃ຄຘາໄ ຄ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ຋າຄກາຌ ຽຑໃ ບື ກາ່ ຌຈ຺ ຓາຈຊາຌຂບຄຑຈຶ ຉກິ ່າ Page 104 of 283

(Behavior norms) ທຈັ ຋ະຌະ຋າ່ ບຄ຺ ກາຌຎະກບຍຈທໄ ງ: ທ຋ິ ກີ າຌ, ກຈິ ຅ະກ່າ, ຾ຍຍ຾ຏຌ, ຖກັ ຘະຌະຽຈໃ ຌັ , ຃ໃ າ ຌງິ ຓ຺ ຂບຄ຋ຸຖະກຈິ , ທຈັ ຋ະຌະ຋່າຉໃ າຄໂຎະກບຍຈທໄ ງ: ທຈັ ຋ະຌະ຋່າຽຆໃ ຄິ ຍຸກ຃ຌ຺ ຎະຉຍິ ຈັ ເຌ຿ບກາຈຉໃ າຄໂ ທຈັ ຋ະຌະ຋າ່ ຽຆໃ ຄິ ຓຸຄໄ ຋ໃ ກີ າຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ ຾ຖະ ທຈັ ຋ະຌະ຋່າຂະຍທຌກາຌຑາງເຌບຄ຺ ກາຌ. 2. ກາຌຘໟາຄ຃ທາຓ຃ິຈເຌບ຺ຄກາຌ (Intrapreneurship) ຽຎຌັ ກາຌຓບຍ຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍເຌ ກາຌຆຸກງູ຃ໄ ທາຓ຃ຈິ ຈາໄ ຌຌະທຈັ ຉະກ່າ, ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ເໝໃ ນົື ຂະຍທຌກາຌຽປຈັ ທຼກຑາງເຌບຄ຺ ກາຌ ຽຆໃ ຄິ ຌະ ທຈັ ຉະກ່າ ຾ຖະ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ເໝໃ ຽຎຌັ ຘໃ ຄິ ຘ່າ຃ຌັ ຘາ່ ຖຍັ ຍ່ຖຘິ ຈັ ຾ຖະ ຏູຎໄ ະກບຍກາຌ຅ະຉບໄ ຄຓຌີ ະ ທຈັ ຉະກ່າເນນໄ າົ ງ຋ຘີ ຸຈ ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ຖກັ ຘະຌະຂບຄຏູຎໄ ະກບຍກາຌເຌບຄ຺ ກາຌຂະໜາຈເນງໃ ຽຆໃ ຄິ ຉບໄ ຄບາແຘຏູ ໄ ຎະກບຍກາຌເຌກາຌກະຉຸຌໄ ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓ຃ຈິ ຖຽິ ຖໃ ຓີ (Intrapreneur). ຏູ້ຎະກບຍກາຌ຋ີໃກະຉຌຸູ້ ເນູ້ຽກີຈ຃ທາຓ຃ຈິ ຖຽິ ຖໃີຓ (Intrapreneur) ຽຎຌັ ຑະຌກັ ຄາຌຽຆໃ ຄິ ກະຉູຌໄ ເນຽໄ ກຈີ ຌະທຈັ ຉະກ່າຈາໄ ຌ຃ທາຓ຃ຈິ , ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ເໝໃ ນົື ຂະຍທຌກາຌຽປຈັ ທຼກຑາງເຌບຄ຺ ຄກາຌ. 3. ຃ະຌະກາໍ ຓະກາຌ (Committees) ຓປີ ູຍ຾ຍຍຂບຄ຃ະຌະກ່າຓະກາຌ຋ໃ ເີ ຆເໄ ຌ຋ຸຖະກຈິ ຽຆໃ ຄິ ຓີ ຏຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຉໃ ຿່ ຃ຄຘາໄ ຄບຄ຺ ກາຌ ຽຎຌັ ຃ະຌະກາ່ ຓະກາຌ຋ໃ ກີ າ່ ຌຈ຺ ຂຌຶໄ ຽຑໃ ບື ຅ຈຸ ຓຸຄໄ ໝາງແຖງະຘຌັໄ ຽຆໃ ຌັ : ກາຌຘ່ານທົ ຈ ຏຌ຺ ຎະ຿ນງຈຂບຄຑະຌກັ ຄາຌ຋ຸຖະກຈິ , ຃ະຌະກ່າຓະກາຌ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ນົກັ (Standing Committees) ຽຎຌັ ຃ະຌະກ່າ ຓະກາຌ຋ໃ ຓີ ຖີ ກັ ຘະຌະຊາທບຌເຌກາຌຽປຈັ ທຼກ຋ໃ ຽີ ກຈີ ຂຌຶໄ . ກໍາຖັຄ຾ປຄຄາຌ (Task Force) ຽຎຌັ ຃ະຌະກ່າຓະກາຌ຋ໃ ຉີ ຄັໄ ຂຌຶໄ ຆໃ ທ຺ ຃າທ ຽຆໃ ຄິ ຘະຓາຆຈິ ຊກື ຽຖບື ກຂຌຶໄ ຅າກນົາງໂຑະ຾ຌກເຌບຄ຺ ກາຌ ຽຑໃ ບື ຽປຈັ ທຼກຘະຽຑາະກຈິ ຋ໃ ຽີ ກຈີ ຂຌຶໄ ເຌບຄ຺ ກາຌ. 4. ຽຉັກຌິກກາຌຎະຘາຌຄາຌ (Coordination Techniques) ຽຎຌັ ທ຋ິ ກີ າຌຑຈັ ຋ະຌາ຃ທາຓຘາ່ ຑຌັ ປໃ ທຓກຌັ ຖະນທໃ າຄຍຸກ຃ຌ຺ , ກໃ ຸຓ ຾ຖະ ຖະຍຍ຺ . ຘາງຖາ່ ຈຍັ ກາຌຍຄັ ຃ຍັ ຍຌັ ຆາເຌກາຌ຅ຈັ ກາຌ (Managerial Hierarchy) ຽຎຌັ ກາຌ຅ຈັ ກາຌຽຆໃ ຄິ ຆບກນາກາຌຽຑໃ ຓີ ບາ່ ຌາຈໜາໄ ຋ໃ ີ ເຌຖະຈຍັ ກາຌ຅ຈັ ກາຌ຋ໃ ຘີ ູຄຂຌຶໄ . ເຌບຄ຺ ກາຌ ຂະໜາຈເນງໃແຈປໄ ຍັ ບຈິ ຋ຑິ ຌ຺ ຅າກກາຌຎະຘາຌຄາຌກຌັ ຾ຖະ ຆຍັ ຑະງາກບຌເຌບຄ຺ ກາຌ ຽຑໃ ບື ຽກຈີ ຃ທາຓຘຍັ ຆບໄ ຌ ໜບໄ ງ຋ຘີ ຸຈ ຾ຖະ ຓຎີ ະຘຈິ ຋ຏິ ຌ຺ ຘູຄຘຸຈ. 5. ບ຺ຄກາຌ຋ຍໃີ ໍໃຽຎັຌ຋າຄກາຌ (Informal Organization) ຽຎຌັ ປູຍ຾ຍຍຂບຄຑຈຶ ຉກິ ່າ ຾ຖະ ຎະຉກິ ຖິ ງິ າຖະນທໃ າຄກຌັ ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ຃ທາຓຘາ່ ຑຌັ ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ຘໃ ທຌຉທ຺ ນົາງກທໃ າ຃ທາຓຘາ່ ຑຌັ ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ຋າຄກາຌ. ຃ທາຓຘ່າ ຑຌັ ຾ຍຍຌຽີໄ ຎຌັ ຃ທາຓຘາ່ ຑຌັ ຖະນທໃ າຄກໃ ຸຓຍຸກ຃ຌ຺ ຑາງເຌບຄ຺ ກາຌ ຽຆໃ ຄິ ຍໃແ່ ຈຖໄ ະຍຸແທດໄ ໃ າຄຽຎຌັ ຋າຄກາຌ ຎະກບຍຈທໄ ງ 2 ຖກັ ຘະຌະ຃:ື 5.1 ກຓຸ່ ຋ີໃຍໃໍຽຎຌັ ຋າຄກາຌ (Informal Group) ຽຎຌັ ກໃ ຸຓ຋ໃ ກີ ່າຌຈ຺ ຿ຈງຘະຓາຆກິ ຽຑໃ ບື ເນໄ ຍຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງ ຽຆໃ ຄິ ບາຈຍໃ ຓ່ ຃ີ ທາຓຘ່າ຃ຌັ ຉໃ ່ບຄ຺ ກາຌກແ່ ຈໄ ກໃ ຸຓຌກີໄ າ່ ຌຈ຺ ຿ຈງຘະຓາຆກິ ຂບຄບຄ຺ ກາຌຽຆໃ ຌັ : ກໃ ຸຓ ຓຈິ ຉະຑາຍຊາທບຌ ຽຆໃ ຄິ ບາຈ຅ະຓຖີ ກັ ຘະຌະຊາທບຌ ຾ຖະ ກໃ ຸຓຘຌ຺ ເ຅ເຌຽຖໃ ບື ຄເຈຽຖໃ ບື ຄໜໃ ຄຶ ຽຆໃ ຄິ ເຌກ່ຖະຌນີ ົຄັ ຅ະ ຽຎຌັ ກໃ ຸຓ຋ໃ ຓີ ບີ າງຸຘຌັໄ . ກໃ ຸຓຍໃ ຽ່ ຎຌັ ກາຌ຋າຄກາຌຽກຈີ ຂຌຶໄ ຈທໄ ງ຃ທາຓຘະໝກັ ເ຅ຂບຄຘະຓາຆກິ ຽຆໃ ຄິ ຖທຓກໃ ຸຓກຌັ ຂຌຶໄ ຓາຽບຄ ຘະຓາຆກິ ຅ະຽກຈີ ຂຌຶໄ ຽຑໃ ບື ຉບຍຘະໜບຄ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຘຄັ ຃ຓ຺ ນົື ຈາ່ ຽຌຌີ ກາຌຉາຓ຃ທາຓຘຌ຺ ເ຅຋ໃ ຽີ ໝບື ຌກຌັ ຂບຄຘະຓາຆກິ ບາຈ຅ະຘາ່ ຑຌັ ນົື ຍໃ ຘ່ າ່ ຑຌັ ກຍັ ຽຎາ຺ໄ ໝາງກແ່ ຈ.ໄ ກໃ ຸຓຍໃ ຽ່ ຎຌັ ຋າຄກາຌຘໃ ທຌນາົ ງ຅ະຉບຍຘະ Page 105 of 283

ໜບຄ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຘໃ ທຌຉທ຺ ຽຆໃ ຌັ : ກາຌຉບຍຘະໜບຄເຌຈາໄ ຌກາຌຑຍ຺ ຎະຘຄັ ຘຌັ ຖະນທໃ າຄຘະຓາຆກິ ຂບຄກໃ ຸຓ ຽຆໃ ຄິ ຑະຌກັ ຄາຌ ນົື ຏູຍໄ ່ຖນິ າຌຽຂາ຺ໄ ຓາຓ຃ີ ທາຓຘ່າຑຌັ ຾ຍຍຍໃ ່ຽຎຌັ ຋າຄກາຌ. 5.2 ກາຌຉິຈຉຘໃໍ ືຘໃ າຌ຾ຍຍຍຽໃໍ ຎັຌ຋າຄກາຌ (Grapevine Communication ນືົ Informal Communication) ຽຎຌັ ຽ຃ບື ຂໃ າງກາຌຉຈິ ຉໃ ່ຘໃ ຘື າຌດໃ າຄຍໃ ່ຽຎຌັ ຋າຄກາຌຑາງເຌບຄ຺ ກາຌຽຆໃ ຌັ : ກາຌ ຽຏງີ ຾ຏໃ ຂໃ າທຘາຌຈທໄ ງ຃່າຽທາ຺ໄ ນົື ບາຈຽກຈີ ຅າກຎະຉກິ ຖິ ງິ າຈາໄ ຌຘຄັ ຃ຓ຺ ຂບຄບຄ຺ ກາຌ. Page 106 of 283

ຍຈ຺ ຋ີ 8 ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ຈັ ກາຌ ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ຈັ ກາຌຽຎຌັ ຂະຍທຍກາຌ຋ໃ ຽີ ຆໃ ບື ຓຖະນທໃ າຄຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ ຾ຖະ ຉທ຺ ຾ຎຉໃ າຄໂຂບຄ ບຄ຺ ກາຌ ຅ໃ ຄຶ ຽຎຌັ ຖກັ ຘະຌະຑຌືໄ ຊາຌ຋ຘີ ່າ຃ຌັ ຂບຄ຋ຸຖະກຈິ ຋ໃ ຘີ າຓາຈຘຄັ ຽກຈຽນຌັ ຿ຈງ຋ຸຖະກຈິ ຅ະຓກີ າຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌຉາຓໜາໄ ຋ໃ ກີ ໃ ຼທກຍັ ກາຌທແິ ຅ ຾ຖະ ຑຈັ ຋ະຌາ, ກາຌຏະຖຈິ , ກາຌຉະນາົ ຈ, ກາຌ຅ຈັ ກາຌຆຍັ ຑະງາກບຌ ຓະຌຸຈ, ກາຌຽຄຌິ ຾ຖະ ຍຌັ ຆຏີ ໃ າຌງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ຈັ ກາຌຉໃ າຄໂ. ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ຈັ ກາຌຎະກບຍຈທໄ ງ ຘໃ ທຌຎະກບຍ຋ຄັ ໝຈ຺ ຋ໃ ຓີ ຃ີ ທາຓຘ່າຑຌັ ຽຆໃ ຄິ ກຌັ ຾ຖະ ກຌັ ຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ ຎະກາຌ຋ີ 1 ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ຈັ ກາຌກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌຑ຅ິ າຖະຌາກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄຂບຄຘະຑາຍ຾ທຈ ຖບໄ ຓ ຽຆໃ ຄິ ກໃ ່ເນຽໄ ກຈີ ຿ບກາຈເໝໃ ຾ຖະ ຽກຈີ ບຸຎະຘກັ ຂຌຶໄ ຓາເໝໃ . ຎະກາຌ຋ີ 2 ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ຈັ ກາຌກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌຎະຽຓຌີ ຅ຈຸ ຾ຂຄ ຾ຖະ ຅ບຸ ບໃ ບຌຑາງເຌຂບຄ ໜໃ ທງຄາຌ ຿ຈງຘະຽຑາະດໃ າຄງໃ ຄິ ຋ໃ ຘີ າຓາຈຉບຍຘະໜບຄຉໃ ່຿ບກາຈ ຾ຖະ ບຸຎະຘກັ . ຎະກາຌ຋ີ 3 ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ຈັ ກາຌຽຎຌັ ຂະຍທຌກາຌຂບຄກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ເຌຉທ຺ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ແີ ຈໄ ປຍັ ບຈິ ຋ຑິ ຌ຺ ຅າກ຃ຸຌ຃ໃ າ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ ຾ຖະ ບຈິ ຋ຑິ ຌ຺ ຂບຄກໃ ຸຓ຋ໃ ຓີ ຃ີ ທາຓຘຌ຺ ເ຅. ຎະກາຌ຋ີ 4 ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ຈັ ກາຌກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌກ່າຌຈ຺ ຋າຄຽຖບື ກຉໃ າຄໂ ຾ຖະ ກາຌຎະຽຓຌີ ຋າຄຽຖບື ກຽນໃ າົ຺ ຌຌັໄ . ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ຈັ ກາຌ ຅ໃ ຄຶ ຽຎຌັ ຃າ່ ຘຍັ ຋ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌຖທຍຖທຓຽຎາ຺ໄ ໝາງ, ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ , ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ, ຆຍັ ຑະງາກບຌ, ຿຃ຄຘາໄ ຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ, ຂບຍຽຂຈ ຾ຖະ ຖກັ ຘະຌະຂບຄກຈິ ຅ະກາ່ ຖທຓ຋ຄັ ຑຈຶ ຉກິ າ່ ຂບຄຘະຓາຆກິ ຋ຄັ ໝຈ຺ ຽຆໃ ຄິ ຓ຾ີ ຌທ຃ທາຓ຃ຈິ ຋ໃ ຎີ ະກຈ຺ ບບກຓາເຌນົາງຖກັ ຘະຌະຽຆໃ ຌັ : ຍາຄ຃ຄັໄ ດໃ ູເຌປູຍ ຂບຄ “ຌະ຿ງຍາງ຋ຸຖະກຈິ (Business Policy)” “ງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ຍຖ່ ຘິ ຈັ (Corporate Strategy)” “ກາຌ ທາຄ຾ຏຌຖະຈຍັ ຍ່ຖຘິ ຈັ (Corporate Planning)” ຽຊຄິ ທໃ າ຅ະຑະງາງາຓກາ່ ຌຈ຺ ຃ທາຓ຾ຉກຉໃ າຄຖະນທໃ າຄ຃່າຘຍັ ຾ຉໃ ຖະດໃ າຄ ຾ຉໃ ຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎບາຈຘາຓາຈເຆ຾ໄ ຋ຌກຌັ ແຈໄ ຽຑາະຽຎຌັ ຉທ຺ ກາ່ ຌຈ຺ ຾ຌທ຋າຄ຋ໃ ຃ີ າໄ ງ຃ກື ຌັ . ຏູກໄ າ່ ຌຈ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈ (Strategist) ຽຎຌັ ຍຸກ຃ຌ຺ ຋ໃ ປີ ຍັ ຏຈິ ຆບຍຉໃ ່຃ທາຓຘາ່ ຽຖຈັ ນົື ຃ທາຓຖຓ຺ໄ ຽນົທຂບຄ ບຄ຺ ກາຌ. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ຏູກໄ າ່ ຌຈ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈບາຈຓຉີ າ່ ຾ໜໃ ຄ຋ໃ ຾ີ ຉກຉໃ າຄກຌັ ຽຆໃ ຌັ : ຏູຍໄ ຖ່ ນິ າຌຖະຈຍັ ຘູຄຂບຄຍ່ຖຘິ ຈັ [Chief Executive Officer (CEO)] ຎະ຋າຌຍ່ຖຘິ ຈັ , ຽ຅າ຺ໄ ຂບຄກຈິ ຅ະກາຌ, ຃ະຌະກ່າຓະກາຌຍ່ຖນິ າຌ, ກາ່ ຓະກາຌຏູ ໄ ຅ຈັ ກາຌເນງໃ ຽຎຌັ ຉຌ຺ໄ ຽຆໃ ຄິ ຖທໄ ຌ຾ຉໃ ຽຎຌັ ຏູຍໄ ່ຖນິ າຌຖະຈຍັ ຘູຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຿ຈງຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍເຌກາຌຘາໄ ຄ, ກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄ, ກາຌຓບຍໝາງ ຾ຖະ ກາຌຖຽິ ຖໃ ຓີ ຘໃ ຄິ ເໝໃ ໂ. 1. ຂະຍທຌກາຌຂບຄງຸຈ຋ະຘາຈ ຂະຍທຌກາຌງຸຈ຋ະຘາຈ ໝາງຽຊຄິ ຾ຌທ຋າຄເຌກາຌກາ່ ຌຈ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ຈັ ກາຌ ຽຆໃ ຄິ ຅ະເຆກໄ າຌ ທຽິ ຃າະຽນຈຏຌ຺ ປໃ ທຓກຌັ ຾ຖະ ນົກັໄ ຋າຄທ຋ິ ະງາຘາຈນົາງກທໃ າຑ຅ິ າຖະຌາ຅າກ຃ທາຓປູຘໄ ກຶ ຘໃ ທຌຉທ຺ ຾ຖະ ເຆໄ ກາຌຽຓບື ຄ. ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈ ຾ຖະ ກາຌ຅ຈັ ກາຌ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈຓຂີ ຌັໄ ຉບຌຈໃ ຄັ ຉໃ ່ແຎຌ:ີໄ 1. ກາຌທຽິ ຃າະຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ (Environment Analysis) 2. ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ຋ຈິ ຋າຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ (Establishing Organizational Direction) 3. ກາຌກ່າຌຈ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈ (Strategy Formulation) Page 107 of 283

4. ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ງຸຈ຋ະຘາຈ (Strategy Implementation) 5. ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ (Strategic Control) ຈໃ ຄັ ປູຍ຋ີ 8.1 ຂໄຌັ ຉບຌ຋ີ 1 ຂັຌໄ ຉບຌ຋ີ 2 ຂໄັຌຉບຌ຋ີ ຂຌໄັ ຉບຌ຋ີ 4 ຂັໄຌຉບຌ຋ີ 4 ກາຌທຽິ ຃າະ ກາຌກ່າຌຈ຺ ຋ຈິ 3 ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຋າຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຉາຓງຸ ຈ຋ະຘາຈ ຉາຓງຸ ຈ຋ະຘາຈ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ງຸຈ - ຑາຖະກຈິ ຋ະຘາຈ - ຑາງເຌ - ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ - ຑາງຌບກ ຂ່ຓໄ ູຌຎບໄ ຌກຍັ (Feedback) ປູຍ຋ີ 8.1 ຘະ຾ຈຄຂະຍທຌກາຌຂບຄກາຌ຅ຈັ ກາຌ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈຉາຓຖາ່ ຈຍັ ຂຌັໄ ຉບຌ 2. ກາຌທຽິ ຃າະຘະຑາຍ຾ທຈຖບໟ ຓ ຂະຍທຌກາຌຂບຄກາ຅ຈັ ກາຌ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ ຽຖໃ ຓີ ຅າກກາຌທຽິ ຃າະຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ (Environ mental Analysis) ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ກາຌກທຈຘບຍຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຂບຄບຄ຺ ກາຌຽຑໃ ບື ຅າ່ ຾ຌກ຅ຈຸ ຾ຂຄ (Strengths) ຅ຈຸ ບໃ ບຌ (Weaknesses) ຿ບກາຈ (Opportunities) ຾ຖະ ບຸຎະຘກັ (Threats) ຋ຄັ ເຌຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ຾ຖະ ບະຌາ຃ຈ຺ . ຽຌໃ ບື ຄ຅າກບຄ຺ ກາຌຊກື ບບໄ ຓປບຍຈທໄ ງຎຈັ ແ຅຋ຄັ ຑາງເຌ ຾ຖະ ຑາງຌບກບຄ຺ ກາຌ (Inside and Outside the Organization) ີີ່ທຘາຓາຈຓບີ ຈິ ຋ຑິ ຌ຺ ຉໃ ກ່ າຌຍຌັ ຖຸຏຌ຺ ຘ່າຽຖຈັ ຉາຓ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄບຄ຺ ກາຌ. ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຂບຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍໃ ຄບບກແຈຽໄ ຎຌັ 2 ຖກັ ຘະຌະ຃:ື 1. ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໟ ຓຑາງຌບກ (External Environment) ກາຌທຽິ ຃າະຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ ຑາງຌບກ ຽຎຌັ ຘໃ ຄິ ຘາ່ ຃ຌັ ເຌກາຌກາ່ ຌຈ຺ ຿ບກາຈ ຾ຖະ ບຸຎະຘກັ ຉໃ າຄໂຘ່າຖຍັ ບຄ຺ ກາຌ, ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຑາງຌບກ ຎະກບຍຈທໄ ງ: ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ຋ໃ ທ຺ ແຎ ຾ຖະ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ຋າຄກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ . 1.1 ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໟ ຓ຋ທໃ຺ ແຎ (General Environment) ຽຎຌັ ຾ຌທ຿ຌຓໄ ນົື ຎຈັ ແ຅ ຑາງຌບກບຸຈຘານະກາ່ ຋ໃ ຋ີ ຸຖະກຈິ ຍໃ ່ຘາຓາຈ຃ທຍ຃ຸຓແຈໄ ຽຆໃ ຄິ ບາຈຓຏີ ຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຉໃ ່ງຸຈ຋ະຘາຈຂບຄ຋ຸຖະກຈິ . ຘະຑາຍບທຈຖບໄ ຓ຋ໃ ທ຺ ແຎແຈ຾ໄ ກໃ : ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຈາໄ ຌຎະຆາກບຌຘາຈ, ຈາໄ ຌກາຌຽຓບື ຄ ຾ຖະ ກຈ຺ ໝາງ, ຈາໄ ຌ ຽຘຈຊະກຈິ , ຈາໄ ຌຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆ,ີ ຈາໄ ຌຘຄັ ຃ຓ຺ ທຈັ ຋ະຌະ຋າ່ ຾ຖະ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຖະຈຍັ ຿ຖກ. ກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄເຌ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຑາງຌບກ ບາຈຍໃ ຓ່ ຏີ ຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ກຍັ ຋ຸກບຄ຺ ກາຌ ເຌຂະຌະຈຼທກຌັ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາຘະຑາຍ຾ທຈ ຖບໄ ຓ ຅ະໝາງຽຊຄິ ກາຌຘາໄ ຄ຿ບກາຈ຋ໃ ຘີ ່າ຃ຌັ ນົື ບາຈຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ບຸຎະຘກັ ຘ່າຖຍັ ຋ຸຖະກຈິ ນົື ບຸຈຘານະກາ່ . 1.2 ຘະຑາຍ຾ທຈຖໟບຓ຋າຄກາຌ຾ຂ່ຄຂັຌ (Competitive Environment) ຎະກບຍ ຈທໄ ງຎຈັ ແ຅ເຌກໃ ຸຓບຸຈຘານະກາ່ ຽຆໃ ຄິ ຓຏີ ຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຉໃ ຋່ ຸຖະກຈິ ຿ຈງກຄ຺ ຾ຖະ ຋ຌັ ຋຋ີ ຌັ ເຈ ຽຆໃ ຄິ Michael E. Porter ແຈຑໄ ຈັ ຋ະຌາຽ຃ໃ ບື ຄຓເື ຌກາຌທຽິ ຃າະຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ຋າຄກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ຋ໃ ຽີ ບຌີໄ ທໃ າ “ປູຍ຾ຍຍກາຌ຾ປຄກຈ຺ ຈຌັ 5 ຎະກາຌ຅າກກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ເຌບຸຈຘານະກ່າ” (Five Force Model of Industry Competition) ແຈ຾ໄ ກໃ : 1. ບຸຎະຘກັ ຅າກ຃ໃ ຾ູ ຂໃ ຄຂຌັ ຋ໃ ຽີ ຂາ຺ໄ ຓາເໝໃ ເຌຉະນົາຈ 2. ບາ່ ຌາຈກາຌຉໃ ່ຖບຄຂບຄຏູຆໄ ືໄ Page 108 of 283

3. ບຸຎະຘກັ ຅າກຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ຋ີ ຈ຺ ຾຋ຌກຌັ ແຈໄ 4. ບ່າຌາຈກາຌຉໃ ຖ່ ບຄຂບຄຏູຂໄ າງຎຈັ ແ຅ກາຌຏະຖຈິ 5. ກາຌຽຑໃ ຓີ ຂບຄກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ຖະນທໃ າຄ຋ຸຖະກຈິ ຋ໃ ຓີ ຃ີ ທາຓປຸ ຌ຾ປຄນາົ ງຂຌຶໄ . 2. ຘະຑາຍ຾ທຈຖໟບຓຑາງເຌ (Internal Environment) ກາຌທຽິ ຃າະຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຑາງ ເຌຽຎຌັ ກາຌຑ຅ິ າຖະຌາ຅ຈຸ ຾ຂຄ ຾ຖະ ຅ຈຸ ບໃ ບຌ ຽຆໃ ຄິ ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌຎະຽຓຌີ ຂບຍຽຂຈຈາໄ ຌໜາໄ ຋ໃ ຉີ ໃ າຄໂແຈ຾ໄ ກໃ : ກາຌຉະນາົ ຈ, ກາຌຏະຖຈິ /ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ, ກາຌທແິ ຅ ຾ຖະ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ, ກາຌຍ່ຖນິ າຌຆຍັ ຑະງາກບຌ ຓະຌຸຈ, ຖະຍຍ຺ ຂ່ຓໄ ຌູ ຂໃ າທຘາຌຈາໄ ຌ຃ບຓຑທິ ຽຉ,ີ ກາຌຽຄຌິ /ກາຌຍຌັ ຆີ ຖທຓ຋ຄັ ຖກັ ຘະຌະຂບຄບຄ຺ ກາຌຽຆໃ ຌັ : ຽ຃ໃ ບື ຂໃ າງກາຌຉຈິ ຉໃ ຘ່ ໃ ຘື າຌ, ຿຃ຄຘາໄ ຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ, ກາຌຍຌັ ຋ກຶ ຂ່ຓໄ ຌູ , ຃ທາຓຘາ່ ຽຖຈັ , ຖ່າຈຍັ ຂບຄ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ , ຌະ຿ງຍາງ, ທ຋ິ ກີ າຌ, ກຈ຺ ຖະຍຼຍ ຾ຖະ ຃ທາຓຘາຓາຈຂບຄ຋ຓີ ຍ່ຖນິ າຌ, ກາຌຎະຽຓຌີ ຅ຈຸ ຾ຂຄ ຾ຖະ ຅ຈຸ ບໃ ບຌ ຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຽຎຌັ ກຈິ ຅ະກາ່ ຋ໃ າີ ຃ຌັ ເຌກາຌ຅ຈັ ກາຌ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ ຽຑາະບຄ຺ ກາຌຘາຓາຈເຆ຅ໄ ຈຸ ຾ຂຄກາ່ ຌຈ຺ ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະຘາຈ ຾ຖະ ນາທ຋ິ ກີ າຌເຌກາຌຎຍັ ຎຸຄ຅ຈຸ ບໃ ບຌ. ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຅ຈຸ ຾ຂຄຂບຄບຄ຺ ກາຌຎະກບຍຈທໄ ງ ຾ປຄຄາຌ຋ໃ ຓີ ີ ຋ກັ ຘະຘູຄ, ກາຌແຈປໄ ຍັ ຃ທາຓ຃ຸຓໄ ຃ບຄ຅າກຘຈິ ຋ຍິ ຈັ , ຘຌິ ຽຆໃ ບື ຈາໄ ຌກາຌຽຄຌິ ຾ຖະ ກາຌປູ຅ໄ ກັ ກາຘຌິ ຃າໄ ຽຎຌັ ດໃ າຄຈ.ີ ຅ຈຸ ບໃ ບຌຂບຄຍ່ຖຘິ ຈັ ຃:ື ຓຉີ ຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຘູຄກທໃ າ຃ໃ ູ຾ຂໃ ຄຂຌັ ເຆຽໄ ທຖາຌາຌເຌກາຌທແິ ຅ ຾ຖະ ຑຈັ ຋ະຌາຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຖະຍຍ຺ ຂຓ່ໄ ູຌກາຌ຅ຈັ ກາຌ຋ໃ ຖີ າໄ ຘະແໝ ຿຃ຄຘາໄ ຄທຼກ຋ໃ ຓີ ຖີ ະຍຍ຺ ທຼກຆກັ ຆາໄ ຽຎຌັ ຉຌ຺ໄ . ຖັກຘະຌະຉາໞ ຄໂຂບຄບ຺ຄກາຌ ຑຈຶ ຉກິ ໍາຏູຍ້ ຖໍ ິ຿ຑກ ຾ຖະ ຉະນາົ ຈ - ຘໃ ທຌ຾ຍໃ ຄຉະນາົ ຈ - ຂະໜາຈຂບຄຉະນົາຈ - ຃ຸຌຌະຑາງຂບຄຏະຖຈິ ຉະຑຌັ - ກາຌ຾ຍໃ ຄຘໃ ທຌຉະນາົ ຈ - ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ກະ຾ຘຽຄຌິ ຘຈ຺ /ກາຌຖຄ຺ ຋ຌຶ - ກາຌຑຈັ ຋ະຌາຉະນາົ ຈເໝໃ - ຃ທາຓ຅ຄ຺ ປກັ ຑກັ ຈຂີ ບຄຏູຆໄ ືໄ ຈທໄ ງຽຄຌິ ຋ຌຶ ຏູ້ຘະຽໜຂີ າງຎັຈແ຅ກາຌຏະຖິຈ ຿຃ຄຘາໟ ຄບຸຈຘານະກາໍ - ບຈັ ຉາຂບຄກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄຈາໄ ຌຽຉກັ ຿ຌ຿ຖ - ກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄຈາໄ ຌ຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌ ຆບກນາທຈັ ຊຸຈຍິ ຆເີ ຌຉທ຺ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ນົື ຂະຍທຌກາຌ ຏະຖຈິ ຏຘູ້ ະຽໜຂີ າງຎັຈແ຅ກາຌຏະຖຈິ - ຖະຈຍັ ຃ທາຓ຾ຉກຉໃ າຄຂບຄຏະຖຈິ ຉະຑຌັ - ຿຃ຄຘາໄ ຄຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ /ຖາ຃າຂບຄບຸຈຘານະກາ່ - ຾ຌທ຿ຌຓໄ ຂບຄຖາງແຈຎໄ ະຆາຆຌ຺ - ກາຌຎະດຈັ ຅າກຂະໜາຈກາຌຏະຖຈິ - ບຈັ ຉາຈບກຽຍງໄ - ຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌນາຑະຖຄັ ຄາຌ - ກາຌບບກຖະຍຼຍ, ຂ່ຍໄ ຄັ ຃ຍັ ຾ຖະ ກຈ຺ ໝາງຂບຄຖຈັ ຊະຍາຌ ປູຍ຋ີ 8.2 ຘະ຾ຈຄຉທ຺ ດໃ າຄຎຈັ ແ຅ຉໃ າຄໂຂບຄຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ ຋ໃ ຓີ ຏີ ຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຉໃ ກ່ າຌ຅ຈັ ກາຌ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ 3. ກາຌກໍາຌ຺ຈ຋ິຈ຋າຄຂບຄບ຺ຄກາຌ Page 109 of 283

ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ຋ຈິ ຋າຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຎະກບຍຈທໄ ງ: ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ຑາຖະກຈິ (Mission) ຾ຖະ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ (Objective) ຂບຄບຄ຺ ກາຌຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ 1. ຑາຖະກິຈ (Mission) ຽຎຌັ ຂ຃່ໄ ທາຓ຋ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌກ່າຌຈ຺ ກກຈິ ຅ະກ່າ ຾ຖະ ຖກັ ຘະຌະທຼກ ຂບຄ຋ຸຖະກຈິ ຿ຈງນາ຃າ່ ຉບຍທໃ າ “຋ຸຖະກຈີິ ຾ຓໃ ຌນງຄັ ” (What is our Business?) ຽຆໃ ຄິ ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ຑາຖະກຈິ ເນຆໄ ຈັ ຽ຅ຌ຅ະຽຎຌັ ຉທ຺ ກ່າຌຈ຺ ຋ຈິ ຋າຄເຌບະຌາ຃ຈ຺ ຂບຄບຄ຺ ກາຌ. ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຍ່ຖຘິ ຈັ ຅ບຌຘຌັ ກ່າຌຈ຺ ຑາຖະກຈິ ຂບຄ ຍຖ່ ຘິ ຈັ ຋ໃ ກີ ໃ ຼທກຍັ ຖູກ຃າໄ ທໃ າ “ຉບໄ ຄປຍັ ຏຈິ ຆບຍຉໃ ຾່ ຑຈ, ຑະງາຍາຌ ຾ຖະ ຃ຌ຺ ຎໃ ທງ ຿ຈງຽຌຌັໄ ຾ຓໃ ຊຑື າ ນົື ຍຸກ຃ຌ຺ ຋ໃ ເີ ຆຏໄ ະຖຈິ ຉະຑຌັ ຾ຖະ ຍ່ຖກິ າຌ” ຍ່ຖຘິ ຈັ Standard Oil ກ່າຌຈ຺ ຑາຖະກຈິ ຂບຄຍ່ຖຘິ ຈັ ຈາໄ ຌຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ນົື ຍ່ຖກິ າຌທໃ າ “ດໃ ູເຌ຋ຸຖະກຈິ ກາຌ຃ຌ຺ໄ ນາ ຾ຖະ ຘາໄ ຄຌາ່ໄ ຓຌັ ຈຍິ , ຾ກ໅ຘ຋່າຓະຆາຈ຿ຈງກາຌຌາ່ ຘະຽໜຏີ ະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ີ ຓ຃ີ ຸຌຌະຑາຍຘູຄເຌຘຄັ ຃ຓ຺ ຾ຖະ ຅າ່ ໜໃ າງຘໃ ູຉະນາົ ຈ, ຓກີ າຌຍຖ່ ກິ າຌ຋ໃແີ ທທໄ າຄເ຅ແຈ”ໄ ຽຎຌັ ຉຌ຺ໄ . ຽຑາະຘະຌຌັໄ ຑາຖະກຈິ ຅ໃ ຄື ຘາຓາຈກາ່ ຌຈ຺ ແຈ຿ໄ ຈງເຆຉໄ ທ຺ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ນົື ຍຖ່ ກິ າຌ, ຉະນົາຈ, ຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆ,ີ ຎຈັ ຆະງາ, ຃ທາຓ ຽນຌັ ຘໃ ທຌຍຸກ຃ຌ຺ ຾ຖະ ຑາຍຖກັ ຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎຑາຖະກຈິ ຅ະກ່າຌຈ຺ ນຄົັ ຅າກທຽິ ຃າະຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ ຾ຖທໄ . 2. ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ (Objective) ຂບຄບຄ຺ ກາຌໝາງຽຊຄິ ຽຎາ຺ໄ ໝາງຉໃ າຄໂເຌກາຌຈາ່ ຽຌຌີ ກາຌ຋ໃ ຓີ ຖີ ກັ ຘະຌະ ຘະຽຑາະຽ຅າະ຅ຄ຺ ຾ຖະ ຘາຓາຈທຈັ ແຈໄ ບາຈຽຎຌັ ແຎແຈ຋ໄ ຄັ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຈາໄ ຌກາຌຽຄຌິ ຾ຖະ ຍໃ ຾່ ຓໃ ຌຈາໄ ຌກາຌຽຄຌິ , ກາຌ ກາ່ ຌຈ຺ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຅ະຉບໄ ຄກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ຽທຖາ ຽຆໃ ຄິ ບາຈຽຎຌັ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ແຖງະຘຌັໄ ນົື ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ແຖງະງາທກແ່ ຈຽໄ ຆໃ ຌັ : ຎຍັ ຎຸຄຉໃ ່າ຾ໜໃ ຄຂບຄກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ຑາງເຌຉະນົາຈ, ກາຌນຸຈົ ຃ໃ າເຆ຅ໄ ໃ າງເຌຈາໄ ຌ຃ໃ າ຅າໄ ຄ ຾ຖະ ກາຌ຅ຈັ ຽກຍັ ຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ີ ງຄັ ຽນບົື , ກາຌ຅ຈັ ຆຘືໄ ຌິ ຃າໄ ຋ໃ ຓີ ຃ີ ຸຌຌະຑາຍຈເີ ຌຖາ຃າ຋ໃ ຉີ ໃ ່າກທໃ າ຃ໃ ຾ູ ຂໃ ຄຂຌັ ຾ຖະ ບໃ ຌື ໂ ຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຅ະຊກື ກ່າຌຈ຺ ນຄົັ ຅າກກາ່ ຌຈ຺ ຑາຖະກຈິ ຂບຄບຄ຺ ກາຌ. 4. ກາຌກໍາຌຈ຺ ງຈຸ ຋ະຘາຈ ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈ (Strategy Formulation) ນົື ກາຌທາຄ຾ຏຌ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ (Strategic Planning) ໝາງຽຊຄິ ກາຌກ່າຌຈ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈ຋າຄຽຖບື ກ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ ຾ຖະ ກາຌຽຖບື ກ຋າຄຽຖບື ກ຋ໃ ຘີ າຓາຈ ຍຌັ ຖຸ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ຾ຏຌ຋ໃ ຘີ ່າ຃ຌັ . ງຸຈ຋ະຘາຈ຅ະຖະຍຸຽຊຄິ ປູຍ຾ຍຍຂບຄກາຌ຅ຈັ ຘຌິ ເ຅ ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ບຌັ ໜໃ ຄຶ ບຌັ ຈຼທກຌັ ຾ຖະ ຘບຈ຃ໃ ບຄກຌັ . ຉທ຺ ດໃ າຄ: ງຸຈ຋ະຘາຈຂບຄ຋ຸຖະກຈິ ຎະກບຍຈທໄ ງ 3 ຖະຈຍັ ຃:ື 1. ງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ຍ່ຖຘິ ຈັ (Corporate Level Strategy) 2. ງຸຈ຋ຘາຈຖະຈຍັ ຋ຸຖະກຈິ (Business Level Strategy) 3. ງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ໜາໄ ຋ໃ ີ (Functional Level Strategy) ຿ຈງຓຖີ າງຖະບຼຈຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ Page 110 of 283

ຎຈັ ແ຅ຑາງເຌ ຎຈັ ແ຅ຑາງຌບກ (Internal factors) (External factors) ຑາຖະກຈິ (Mission) ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ (Objective) ງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ຍ່ຖຘິ ຈັ ຖະຈຍັ 1 (Corporate level strategy) ງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ຋ຸຖະກຈິ ຖະຈຍັ 2 (Business level strategy) ຖະຈຍັ 3 ງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ໜາໄ ຋ໃ ີ (Functional level strategy) ທຘິ ະທະກາ່ ຆຍັ ຑະງາກບຌ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ ກາຌຽຄຌິ ກາຌທແິ ຅ ຾ຖະ ກາຌຉະນາົ ຈ (Engineering) (Operations) (Finance) (Marketing) ຓະຌຸຈ ຑຈັ ຋ະຌາ (Human (R & D) resources) ປຍູ ຋ີ 8.3 ຘະ຾ຈຄຖ່າຈຍັ ຂຌັໄ ຂບຄກາຌກາ່ ຌຈ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈ 1. ງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈັຍຍຖໍ ິຘຈັ (Corporate Level Strategy) ຽຎຌັ ຂະຍທຌກາຌກາ່ ຌຈ຺ ຖກັ ຘະຌະ຿ຈງຘໃ ທຌຖທຓ ຾ຖະ ຅ຈຸ ຓຸຄໄ ໝາງຂບຄບຄ຺ ກາຌ. ຽຎຌັ ຑາຍຖທຓ຋ໃ ຃ີ ບຍ຃ຸຓຽຊຄິ ງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ຋ຸຖະ ກຈິ ຾ຖະ ຖະຈຍັ ໜາໄ ຋ໃ ີ ກາຌກ່າຌຈ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຅ະຽຖໃ ຓີ ຅າກກາຌຑ຅ິ າຖະຌາຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຑາງ ເຌ, ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຑາງຌບກ ຾ຖະ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ຋າຄບຸຈຘານະກ່າ ຽຑໃ ບື ຽຎຌັ ຂ່ຓໄ ຌູ ເຌກາຌຑ຅ິ າຖະຌາ ຅ຈຸ ຾ຂຄ (Strengths) ຅ຈຸ ບໃ ບຌ (Weaknesses) ຿ບກາຈ (Opportunities) ຾ຖະ ບຸຎະຘກັ (Threats) ຽຆໃ ຄິ ຽບຌີໄ ທໃ າ “ກາຌທຽິ ຃າະ SWOT” . ນຄົັ ຅າກຌຌັໄ ຅ະຓກີ າຌກ່າຌຈ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈ຿ຈງກາຌທຽິ ຃າະຈທໄ ງ: Page 111 of 283

(1) ຓາຉຕກິ ບຸຎະຘກັ -຿ບກາຈ-຅ຈຸ ບໃ ບຌ-຅ຈຸ ຾ຂຄ [Threats-Opportunities-Weaknesses- Strengths (TOWS)] (2) ຓາຉຕກິ ກໃ ຸຓ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາຍບຈຘຉຌັ [Boston Consulting Group Matrix (BCG Matrix)] (3) ງຸຈ຋ະຘາຈນົກັ (Grand Strategy) ຽຎຌັ ຉຌ຺ໄ . ຈໃ ຄັ ປູຍ຋ີ 8.4 ຓຖີ າງຖບິ ຼຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຑາງເຌ (Internal Environments) ຅ຈຸ ຾ຂຄ (Strengths) ຅ຸຈບບໞ ຌ (Weaknesses) ຃ທາຓຘາຓາຈ຋ໃ ຽີ ຈໃ ຌັ S ກາຌຽຄຌິ ຍໃ ່ຑຼຄຑ່ ຃ທາຓ຾ຉກຉໃ າຄ຋າຄກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາຘຌິ ຃າໄ ຉໃ ່າ ກາຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ຋ໃ ປີ ູ຅ໄ ກັ ຃ທາຓຆ່າຌາຌຈາໄ ຌກາຌຉະນາົ ຈໜບໄ ງ ຌະທຈັ ຉະກ່າ ຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຘູຄ ຏູຌໄ ່າຈາໄ ຌຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຾ຖະ ຖາ຃າ ຂາຈ຃ທາຓຘາຓາຈ຋ໃ ຽີ ຈໃ ຌັ ຑະຌກັ ຄາຌ຋ໃ ຓີ ຃ີ ທາຓຘາຓາຈ ກາຌຽຄຌິ ຋ໃ ໝີ ຌັໄ ຃ຄ຺ W ຘຌິ ຃າໄ ຍໃ ່຋ຌັ ຘະແໝ ຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆ຋ີ ຌັ ຘະແໝ ຘໃ ຄິ ບ່າຌທງຍໃ ່຋ຌັ ຘະແໝ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓກາຌ຅ຈັ ຅່າໜໃ າງ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຑາງຌບກ (External Environments) ຿ບກາຈ (Opportunities) O ບຎຸ ະຘັກ (Threats) ຏູຽໄ ຂາ຺ໄ ຓາເໝໃ ເຌຉະນົາຈ ກາຌ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉເຌຉະນົາຈເໝໃ T ຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຂບຄທຈັ ຊຸຈຍິ ຘູຄ ກາຌຂະນງາງຉະນົາຈ຋ໃ ທ຺ ຿ຖກ ກາຌຂາຈ຾຃ຌທຈັ ຊຸຈຍິ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາຘຌິ ຃າໄ ເໝໃ ກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆີ ກາຌຍ່ຖກິ າຌເໝໃ ກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄຎະຆາກບຌຘາຈ ຘໃ ຄິ ຋ຈ຺ ຾຋ຌຌ່າຽຂາ຺ໄ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ຃ຸຌຌະຑາຍ ກາຌຎະຘາຌຄາຌ຾ຌທຉຄັໄ ຍຌັ ນາຽຘຈຊະກຈິ ຖູກ຃າໄ ຉບໄ ຄກາຌຘໃ ຄິ ເໝໃ ກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄ຾ຍຍຎະຆາກບຌເໝໃ ບຸຎະຘກັ ຅າກກຈ຺ ໝາງ ກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄບ່າຌາຈ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຆືໄ ກາຌແຈຎໄ ຼຍ຋າຄຽຘຈຊະກຈິ ກຈ຺ ໝາງ຋ໃ ຓີ ຏີ ຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຉໃ ່ກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ຾ປຄກຈ຺ ຈຌັ ຅າກຖູກ຃າໄ ປູຍ຋ີ 8.4 ຘະ຾ຈຄຖກັ ຘະຌະຉໃ າຄໂຂບຄ SWOT ຽຆໃ ຄິ ຎະກບຍຈທໄ ງ: (1) ຅ຈຸ ຾ຂຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ [Organizational Strengths (S)], (2) ຅ຈຸ ບໃ ບຌຂບຄບຄ຺ ກາຌ [Organizational Weaknesses (W)], (3) ຿ບກາຈ຅າກຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຑາງຌບກ [Environmental Opportunities (O)], (4) ບຸຎະຘກັ ຅າກ ຘໃ ຄິ ຾ທຈຖບໄ ຓຑາງຌບກ [Environmental Threats (T)] 1.1 ຓາຉຕິກບຎຸ ະຘກັ -຿ບກາຈ-຅ຸຈບໞບຌ-຅ຈຸ ຾ຂຄ [Threats-Opportunities- Weak nesses-Strengths (TOWS)] ຽຎຌັ ຓາຉຕກິ ຋ໃ ຘີ ະ຾ຈຄຽຊຄິ ຿ບກາຈ ຾ຖະ ບຸຎະຘກັ ຅າກຑາງຌບກ຋ໃ ຘີ າ່ ຑຌັ ກຍັ ຅ຈຸ ຾ຂຄ ຾ຖະ ຅ຈຸ ບໃ ບຌຑາງເຌຍ່ຖຘິ ຈັ ຿ຈງຓ຋ີ າຄຽຖບື ກຂບຄງຸຈ຋ະຘາຈ 4 ຋າຄຽຖບື ກ ຽຆໃ ຄິ ຽກຈີ ຅າກ Page 112 of 283

ກາຌ຅ຍັ ຃ໃ ູຖະນທໃ າຄຎຈັ ແ຅ຑາງຌບກ ຾ຖະ ຎຈັ ແ຅ຑາງເຌຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ (1) ງຸຈ຋ະຘາຈ SO (2) ງຸຈ຋ະຘາຈ ST (3) ງຸຈ຋ະຘາຈ WO (4) ງຸຈ຋ະຘາຈ WT ຅ຸຈ຾ຂຄ (Strengths) ຅ຸຈບບໞ ຌ (Weaknesses) ຿ບກາຈ (Opportunities) 1. ຓ຅ີ ຈຸ ຾ຂຄ ຾ຖະ ຓ຿ີ ບກາຈ 2. ຓ຅ີ ຈຸ ບໃ ບຌ ຾ຖະ ຓ຿ີ ບກາຈ ບຸຎະຘັກ (Threats) SO WO 3. ຓ຅ີ ຈຸ ຾ຂຄ ຾ຖະ ຓບີ ຸຎະຘກັ 2. ຓ຅ີ ຈຸ ບໃ ບຌ ຾ຖະ ຓບີ ຸຎະຘກັ ST WT ປຍູ ຋ີ 8.5 ຘະ຾ຈຄ຋າຄຽຖບື ກ 4 ຎະກາຌຂບຄຓາຉຕກິ TOWS ຽຑໃ ບື ກາຌກ່າຌຈ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈ (1) ງຸຈ຋ະຘາຈ SO (SO Strategy) ຽຎຌັ ຘະຊາຌະກາຌ຋ໃ ຋ີ ຸກຍ່ຖຘິ ຈັ ຉບໄ ຄກາຌ ນາົ ງ຋ຘີ ຸຈ ຿ຈງ຅ະເຆ຅ໄ ຈຸ ຾ຂຄ ຾ຖະ ຂແ່ໄ ຈຎໄ ຼຍ຅າກ຿ບກາຈ. ຊາໄ ຓ຅ີ ຈຸ ບໃ ບຌກ຅່ ະຑະງາງາຓ຾ກແໄ ຂຍຌັ ນາຽຑໃ ບື ຎໃ ຼຌເນຽໄ ຎຌັ ຅ຈຸ ຾ຂຄ ຊາໄ ຎະຽຆຌີ ກຍັ ບຸຎະຘກັ ຉບໄ ຄຑະງາງາຓຎໃ ຼຌເນຽໄ ຎຌັ ຿ບກາຈ ຿ຈງຍຖ່ ຘິ ຈັ ຅ະເຆ຅ໄ ຈຸ ຾ຂຄ຋ໃ ຓີ ີ ຽຑໃ ບື ຘາໄ ຄຂແ່ໄ ຈຎໄ ຼຍ຅າກ຿ບກາຈ. (2) ງຈຸ ຋ະຘາຈ ST (ST Strategy) ຽຎຌັ ຘະຊາຌຌະກາຌ຋ໃ ຋ີ ຸຖະກຈິ ຓ຅ີ ຈຸ ຾ຂຄ ຾ຖະ ຓບີ ຸຎະຘກັ ຅າກຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຑາງຌບກ. ຽຎາ຺ໄ ໝາງຂບຄຍ່ຖຘິ ຈັ ຃ຑື ະງາງາຓເນຓໄ ຅ີ ຈຸ ຾ຂຄຘູຄຘຸຈ ຾ຖະ ຓບີ ຸຎະຘກັ ຉໃ ່າຘຸຈ ຿ຈງຍ່ຖຘິ ຈັ ຅ະເຆ຅ໄ ຈຸ ຾ຂຄຽຑໃ ບື ນົກີ ຖຼໄ ຄ ນົື ຽບາ຺ ຆະຌະບຸຎະຘກັ ເນແໄ ຈຽໄ ຆໃ ຌັ : ຍ່ຖຘິ ຈັ ບາຈເຆ຅ໄ ຈຸ ຾ຂຄຈາໄ ຌຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆ,ີ ກາຌຽຄຌິ , ກາຌ຅ຈັ ກາຌ ນົື ກາຌຉະນົາຈ ຽຑໃ ບື ກາ່ ຅ຈັ ບຸຎະຘກັ ຋ໃ ຽີ ກຈີ ຂຌຶໄ ຅າກ຃ໃ ູ຾ຂໃ ຄຂຌັ . (3) ງຈຸ ຋ະຘາຈ WO (WO Strategy) ຽຎຌັ ຘະຊາຌະກາຌ຋ໃ ຋ີ ຸຖະກຈິ ຑະງາງາຓເນຓໄ ຅ີ ຈຸ ບໃ ບຌຉໃ ່າ຋ຘີ ຸຈ ຾ຖະ ຓ຿ີ ບກາຈຘູຄຘຸຈ. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ຋ຸຖະກຈິ ຋ໃ ຓີ ຅ີ ຈຸ ບໃ ບຌເຌຍາຄກ່ຖະຌີ ຅ະຉບໄ ຄ ຑະງາງາຓນາທ຋ິ ຾ີ ກແໄ ຂ຿ຈງກາຌເຆຂໄ ແ່ໄ ຈຎໄ ຼຍ຅າກຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆີ ນົື ຍຸກ຃ະຖາກບຌ຋ໃ ຓີ ຋ີ ກັ ຘະ຅າກຑາງຌບກ ເຌ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາບຄ຺ ກາຌຽຑໃ ບື ຘາໄ ຄຂແ່ໄ ຈຎໄ ຼຍຂບຄ຿ບກາຈ ຅າກຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຑາງຌບກ. (4) ງຈຸ ຋ະຘາຈ WT (WT Strategy) ຽຎຌັ ຘະຊາຌະກາຌ຋ໃ ຋ີ ຸຖະກຈິ ຓ຅ີ ຈຸ ບໃ ບຌ ຾ຖະ ຓບີ ຸຎະຘກັ ຿ຈງຓຽີ ຎາ຺ໄ ໝາງຽຑໃ ບື ຘາໄ ຄເນຽໄ ກຈີ ຅ຈຸ ຾ຂຄ ຾ຖະ ກາ່ ຅ຈັ ບຸຎະຘກັ ເນຉໄ ໃ ່າ຋ຘີ ຸຈ ຿ຈງຍ່ຖຘິ ຈັ ບາຈເຆໄ ທ຋ິ ກີ າຌປໃ ທຓຖຄ຺ ຋ຌຶ (Joint Venture) ກາຌນຸຈົ ຃ໃ າເຆ຅ໄ ໃ າງ (Retrench) ກາຌຽຖກີ ຏະຖຈິ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ຍີ ໃ ່ ຘາຓາຈຽປຈັ ກາ່ ແຖ (Liquidate) ຽຎຌັ ຉຌ຺ໄ . 1.2 ຓາຉຕກິ ກຸ່ຓ຋ຎໃີ ຶກຘາຍບຈຘຉັຌ [Boston Consulting Group Matrix (BCG Matrix)] ຽຎຌັ ຓາຉຕກິ ຅ຈັ ຎະຽຑຈຂບຄໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ (SBUs) ບບກຽຎຌັ 4 ກໃ ຸຓ ຽຑໃ ບື ຅ຈັ ຆຍັ ຑະງາກບຌຂບຄ ບຄ຺ ກາຌ ຿ຈງບາແຘຽຄໃບື ຌແຂ຃ທາຓ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉຂບຄຉະນາົ ຈ (ງບຈຂາງ) ຾ຖະ ຘໃ ທຌ຃ບຄຉະນົາຈ ຽຎຌັ ຉຌ຺ໄ . Page 113 of 283

ຘທໞ ຌ຃ບຄຉະນົາຈຎຼຍ຋ຼຍ (Relative market share) ັບຈຉາກາຌ຅ະຽ ີຖຌຽຉີຍ຿ຉຂບຄງບຈຂາງ ຘູຄ ຉໃ າ່ ໃ ່ຉາ ູຘຄ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ຈາທຈທຄຽຈໃ ຌັ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ຓີ ຍີ ຌັ ນາ(Question (Stars) marks) ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ຘີ າໄ ຄກ່າແຖ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ຉີ ກ຺ ຉໃ ່າ (Cash cows) (Dogs) ປູຍ຋ີ 8.6 ຘະ຾ຈຄຓາຉຕກິ ກໃ ຸຓ຋ໃ ຎີ ກຶ ຘາຍບຈຘຉຌັ [Boston Consulting Group Matrix (BCG Matrix)] ຿ຈງບາແຘບຈັ ຉາ຃ທາຓ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉຂບຄງບຈຂາງ ຾ຖະ ຘໃ ທຌ຃ບຄຉະນົາຈຎຼຍ຋ຼຍ (1) ໜໞທງ຋ຖຸ ະກິຈ຋ໃີຓີຍັຌນາ (Question marks) ຽຎຌັ ຆໃ ທຄ຋ໃ ໜີ ໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ຓບີ ຈັ ຉາ ກາຌ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉຘູຄ ຾ຉໃ ຓຘີ ໃ ທຌ຃ບຄຉະນາົ ຈຉໃ ່າ ຓກັ ຑຍ຺ ເຌ຋ຸຖະກຈິ ນົ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ເຌຆໃ ທຄຽຖໃ ຓີ ຽຂາ຺ໄ ຘໃ ູ ຉະນາົ ຈ. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ຋ຸຖະກຈິ ຅ະຉບໄ ຄຑະງາງາຓຽຑໃ ຓີ ຘໃ ທຌ຃ບຄຉະນາົ ຈ ຾ຖະ ຂະນງາງ຋ຸຖະກຈິ ຽຑໃ ບື ເນກໄ າງຽຎຌັ ຈາທຈທຄຽຈໃ ຌັ ຉໃ ແ່ ຎ ຿ຈງເຆງໄ ຸຈ຋ະຘາຈກາຌຽ຅າະຉະນົາຈ, ກາຌຑຈັ ຋ະຌາຉະນົາຈ, ກາຌຑຈັ ຋ະຌາຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ນົື ກາຌຂະນງາງໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ຋ໃ ຓີ ຍີ ຌັ ນາຊຓິໄ ແຎ. (2) ໜໞທງ຋ຖຸ ະກຈິ ຋ຽີໃ ຎຌັ ຈາທຈທຄຽຈຌໃັ (Star) ຽຎຌັ ຆໃ ທຄ຋ໃ ໜີ ໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ຓຘີ ໃ ທຌ຃ບຄ ຉະນົາຈຘູຄ ຾ຖະ ບຸຈຘານະກ່າຓບີ ຈັ ຉາກາຌ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉຘູຄ ຅ໃ ຄຶ ຃ທຌເຆງໄ ຸຈ຋ະຘາຈກາຌຖທຓຉທ຺ ຾ຍຍແຎຂາໄ ຄ ໜາໄ , ກາຌຖທຓຉທ຺ ແຎຂາໄ ຄນຄົັ , ກາຌຖທຓຉທ຺ ເຌ຾ຌທຌບຌ, ກາຌຽ຅າະຉະນາົ ຈ, ກາຌຑຈັ ຋ະຌາຉະນົາຈ ຾ຖະ ກາຌປໃ ທຓຖຄ຺ ຋ຌຶ ຽຑໃ ບື ຑຈັ ຋ະຌາເນກໄ າງຽຎຌັ ໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ຋ໃແີ ຈຽໄ ຄຌິ . (3) ໜໞທງ຋ຖຸ ະກິຈ຋ີໃແຈູ້ຽຄິຌ (Cash cows) ຽຎຌັ ຆໃ ທຄ຋ໃ ໜີ ໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ຓຘີ ໃ ທຌ຃ບຄ ຉະນົາຈຘູຄ ຾ຉໃ ຓບີ ຈັ ຉາກາຌ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉຉໃ ່າ ຽຌໃ ບື ຄ຅າກຽຂາ຺ໄ ຘໃ ູຂຌັໄ ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉຽຉຓັ ຋ໃ ີ ຾ຉໃ ງຄັ ຃ຄ຺ ຘາໄ ຄຖາງແຈໄ ນົາງ ຋ຸຖະກຈິ ຅ໃ ຄຶ ຉບໄ ຄຑະງາງາຓປກັ ຘັ າຘໃ ທຌ຃ບຄຉະນາົ ຈຽບາ຺ ແທເໄ ນແໄ ຈໄ ຿ຈງເຆງໄ ຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຃ຄ຺ ຋ໃ ີ ນົື ກະ຅າງ຋ຸຖະກຈິ ຿ຈງຽຌຌັໄ ຋ຸຖະກຈິ ຓ຋ີ ໃ ຃ີ ທາຓຆໃ ຼທຆາຌ. (4) ໜທໞ ງ຋ຸຖະກຈິ ຋ີໃຉ຺ກຉາໃໍ (Dogs) ຽຎຌັ ຆໃ ທຄ຋ໃ ໜີ ໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ຓຘີ ໃ ທຌ຃ບຄຉະນາົ ຈຉໃ ່າ ຓກີ າຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ຘູຄ ຾ຉໃ ຓບີ ຈັ ຉາກາຌ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉຉໃ ່າ ຅ໃ ຄຶ ຃ທຌເຆງໄ ຸຈ຋ະຘາຈກາຌຽກຍັ ກໃ ຼທຏຌ຺ ຎະ຿ນງຈ, ກາຌ ຎຍັ ຎໃ ຼຌ ຾ຖະ ກາຌຍໃ ່ຖຄ຺ ຋ຌຶ . 1.3 ງຈຸ ຋ະຘາຈນົັກ [Grand strategy matrix (GS matrix)] ຾ຍໃ ຄບບກແຈຽໄ ຎຌັ 4 ງຸຈ຋ະ ຘາຈ຃:ື (1) ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉ (Growth) (2) ງຸຈ຋ະຘາຈ຃ທາຓ຃ຄ຺ ຋ໃ ີ (Stability) (3) ງຸຈ຋ະ ຘາຈກາຌຉຈັ ຋ບຌ ນົື ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຎບໄ ຄກຌັ (Retrenchment or Defensive) (4) ງຸຈ຋ະຘາຈຎະຘຓ຺ (Combination) ຿ຈງຓຖີ າງຖະບຼຈຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ Page 114 of 283

(1) ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ະຽຖີຌຽຉີຍ຿ຉ (Growth Strategy) ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະຘາຈ຋ໃ ີ ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌຂະນງາງກຈິ ຅ະກ່າກາຌຈ່າຽຌຌີ ຄາຌຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຽຑໃ ບື ກາຌ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉ຋າຄຈາໄ ຌງບຈຂາງ, ກາ່ ແຖ, ຘໃ ທຌ຃ບຄຉະນົາຈ ນົື ນົາງຈາໄ ຌ຿ປຓກຌັ . ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉຎະກບຍຈທໄ ງ: (1.1) ງຈຸ ຋ະຘາຈກາຌຂະນງາງຉ຺ທ຾ຍຍຽຂຓັໄ ຂຸ້ຌູ (Intensive Growth Strategy) ຽຎຌັ ກາຌຑ຅ິ າຖະຌາ຿ບກາຈເຌກາຌຽຑໃ ຓີ ງບຈຂາງ ເນຽໄ ຂຓັໄ ຂຸຌໄ ກທໃ າຽກໃ າ຺ ຅າກຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຽຈຓີ (Same Product) ເຌຉະນາົ ຈຽຈຓີ (Same Market) ຋ໃ ຍີ ່ຖຘິ ຈັ ຈາ່ ຽຌຌີ ກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ດໃ ູ ຎະກບຍຈທໄ ງ: ງຸຈ຋ະ ຘາຈກາຌຓຸຄໄ ຘະຽຑາະຘໃ ທຌ (Concentration Strategy) ນົື ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຽ຅າະຉະນາົ ຈ (Market Penetration Strategy), ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຑຈັ ຋ະຌາຉະນົາຈ (Market Development Strategy), ງຸຈ຋ະ ຘາຈກາຌຑຈັ ຋ະຌາຏະຖຈິ ຉະຑຌັ (Product Development Strategy) (1.2) ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ະຽຖຌີ ຽຉີຍ຿ຉ຾ຍຍ຿ປຓຉ຺ທ (Integrative Growth Strategy) ຽຎຌັ ກາຌ຃ຌ຺ໄ ນາ຿ບກາຈກາຌຂະນງາງຉທ຺ , ຅າກຖະຍຍ຺ ກາຌຈ່າຽຌຌີ ຄາຌຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຿ຈງ ຓກີ າຌຖທຓຉທ຺ ແຎຂາໄ ຄໜາໄ (Backward Integration) ຽຎຌັ ຏູຂໄ າງຎຈັ ແ຅ກາຌຏະຖຈິ ນົື ກາຌ຿ປຓຉທ຺ ແຎຂາໄ ຄໜາໄ (Forward Integration) ຽຎຌັ ຏູ຅ໄ ຈັ ຅າ່ ໜໃ າງຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ນົື ເຌ຾ຌທຌບຌ (Horizontal Integration) ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ກາຌຂະນງາງຉທ຺ ເຌຘາງກາຌຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຽຈຓີ ຾ຖະ ກາ່ ຅ຈັ ບຸຎະຘກັ ຽຆໃ ຄິ ຽກຈີ ຂຌຶໄ ຅າກກາຌຈ່າຽຌຌີ ກາຌ ຂບຄ຃ໃ ູ຾ຂໃ ຄຂຌັ . (1.3) ງຈຸ ຋ະຘາຈກາຌຂະນງາງຉ຺ທ຅າກກາຌກ຅າງ຋ຖຸ ະກິຈ (Diversification Growth Strategy) ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉຂບຄຍ່ຖຘິ ຈັ ຽຆໃ ຄິ ຓກີ າຌ ຂະນງາງກາຌຈ່າຽຌຌີ ກາຌແຎງຄັ ບຸຈຘານະກາ່ ຽຆໃ ຄິ ຓ຃ີ ທາຓ຾ຉກຉໃ າຄ຅າກຽຈຓີ ນົື ຽຎຌັ ກາຌຂະນງາງແຎຘໃ ູຘາງ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ບໃ ຌື ເຌບຸຈຘານະກ່າບໃ ຌື ຽຆໃ ຌັ : ກາຌຆກືໄ ຈິ ຅ະກາຌຂບຄບຸຈຘານະກ່າບໃ ຌື , ກາຌຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ເຌຘາງ ກາຌຏະຖຈິ ບໃ ຌື ຽຎຌັ ຉຌ຺ໄ . ຎະກບຍຈທໄ ງ: ກາຌກະ຅າງ຋ຸຖະກຈິ ຅າກ຅ຈຸ ຘູຌກາຄ, ກາຌກະ຅າງ຋ຸຖະກຈິ ເຌຖະຈຍັ ຈຼທກຌັ , ກາຌກະ຅າງ຋ຸຖະກຈິ ຋ໃ ຾ີ ຉກຉໃ າຄ຅າກຽຈຓີ . (1.4) ງຈຸ ຋ະຘາຈກາຌ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉຈາໟ ຌບໃຌື (Other Growth Strategy) ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະຘາຈຽຑໃ ບື ຽຑໃ ຓີ ຃ທາຓຘາຓາຈ຋າຄກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ເນຓໄ ຎີ ະຘຈິ ຋ຏິ ຌ຺ ງໃ ຄິ ຂຌຶໄ ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ ຃ທຍຖທຓ຋ຸຖະກຈິ (Merger), ກາຌຆກືໄ ຈິ ຅ະກາຌຂບຄ຃ໃ ຾ູ ຂໃ ຄຂຌັ (Acquisition), ກາຌປໃ ທຓຖຄ຺ ຋ຌຶ (Joint venture). (2) ງຈຸ ຋ະຘາຈ຃ທາຓ຃຺ຄ຋ໃີ (Stability Strategy) ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະຘາຈນກົັ ຽຆໃ ຄິ ກໃ ຼທຂບໄ ຄ ກຍັ ກາຌປກັ ຘາຘະຑາຍຽຈຓີ ເຌຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ຿ຈງກາຌຘະຽໜຘີ ຌິ ຃າໄ ນົື ຍຖ່ ກິ າຌຽຈຓີ (Same Product) ຉໃແ່ ຎຽຑໃ ບື ເນໄ ຍຖ່ ກິ າຌເຌຉະນົາຈຽຈຓີ (Same Market) ງຸຈ຋ະຘາຈຌ຅ີໄ ະຍໃ ່຾ຓໃ ຌທ຋ິ ກີ າຌຂະນງາງຉທ຺ , ກາຌນຸຈົ ນົື ກາຌ ຽຖກີ ກຈິ ຅ະກາຌ. (3) ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຉັຈ຋ບຌ ນົື ງຈຸ ຋ະຘາຈກາຌຎ້ບູ ຄກັຌ (Retrenchment or Defensive Strategy) ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະຘາຈ຋ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌນຸົຈກຈິ ຅ະກາ່ ກາຌຈາ່ ຽຌຌີ ຄາຌເຌຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ຂບຄ ກຈິ ຅ະກາຌຽຓໃ ບື ບຄ຺ ກາຌຎະຘຍ຺ ຍຌັ ນາຈາໄ ຌກາຌຽຄຌິ , ຓບີ ຸຎະຘກັ ຅າກ຃ໃ ູ຾ຂໃ ຄຂຌັ ເໝໃ ນົື ຓກີ າຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄຂບຄ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ ຽຆໃ ຄິ ນຸຈົ ກາຌຈ່າຽຌຌີ ຄາຌບາຈຽປຈັ ເນ຋ໄ ຸຖະກຈິ ຓກີ ່າແຖນົາງຂຌຶໄ . ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຉຈັ ຋ບຌ ຎະກບຍຈທໄ ງ: (3.1) ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຎຍັ ຾ຎຄ຾ຌທ຋າຄ (Turnaround Strategy) ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະຘາຈ຋ໃ ເີ ຆຽໄ ຑໃ ບື ເນ຋ໄ ຸຖະກຈິ ດໃ ູຖບຈ ຽຓໃ ບື ຎະຘຍ຺ ຍຌັ ນາເຌກາຌຈ່າຽຌຌີ ຄາຌຂຌຶໄ ປຸຌ຾ປຄຈທໄ ງກາຌນຸົຈຂະໜ າຈ, ກາຌນຸົຈຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຾ຖະ ຃ໃ າເຆ຅ໄ ໃ າງເຌກາຌຈ່າຽຌຌີ ຄາຌ຋ໃ ຍີ ໃ ່຅າ່ ຽຎຌັ ຾ຖະ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ຿຃ຄກາຌ ຽຑໃ ບື ທຘາໄ ຄ Page 115 of 283

຃ທາຓໝຌັໄ ຃ຄ຺ ເນ຾ໄ ກໃ ຍຖ່ ຘິ ຈັ ຽຆໃ ຌັ : ກາຌ Reengineering ນົື ກາຌຈ່າຽຌຌີ TQM (Total Quality Management) ຽຑໃ ບື ເນ຋ໄ ຸຖະກຈິ ຓກີ າ່ ແຖນາົ ງຂຌຶໄ . (3.2) ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຽກຍັ ກໞຼທຏຌ຺ ຎະ຿ນງຈ (Harvest Strategy) ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະຘາຈຽຆໃ ຄິ ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌນຸົຈ຃ໃ າເຆ຅ໄ ໃ າງເຌກາຌຖຄ຺ ຋ຌຶ ເນຉໄ ໃ ່າ຋ຘີ ຸຈ ຾ຖະ ຑະງາງາຓຘາໄ ຄກາ່ ແຖເຌແຖງະ ຘຌັໄ ເນຘໄ ູຄຘຸຈ ຽຑໃ ບື ທາຄ຾ຏຌຂາງ ນົື ຽຖກີ ຈ່າຽຌຌີ ຄາຌເຌແຖງະງາທ ຽຓໃ ບື ບຄ຺ ກາຌຽຂາ຺ໄ ຘໃ ູຂຌັໄ ຉກ຺ ຉໃ ່າຂບຄທຄ຺ ຅ບຌຆທີ ຈິ ຂບຄຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຿ຈງບາຈເຆທໄ ຋ິ ກີ າຌຽຑໃ ຓີ ຖາ຃າຽຑໃ ບື ເນຽໄ ກຈີ ກ່າແຖຘູຄຘຸຈ ເຌຂະຌະຈຼທກຌັ ກ່຅ະນຸົຈກາຌ ຿຃ຘະຌາ ນົື ຃ໃ າເຆ຅ໄ ໃ າງ຋າຄກາຌຉະນົາຈຽຑໃ ບື ນຸຈົ ຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ . (3.3) ງຈຸ ຋ະຘາຈກາຌຍໍໃຖຄ຺ ຋ຌຶ (Divestment Strategy) ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະຘາຈ ຽຆໃ ຄິ ຍຖ່ ຘິ ຈັ ຋ໃ ຓີ ກີ າຌຈາ່ ຽຌຌີ ຄາຌນົາງຘາງ຋ຸຖະກຈິ ຋ໃ ຅ີ ະງຸຉກິ າຌຂາງເຌຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ນົື ງຸຉກິ າຌຈ່າຽຌຌີ ຄາຌເຌ ຑະ຾ຌກ຋ໃ ຂີ າຈຎະຘຽິ ຋ຑິ າຍ (ຂາຈ຋ຌຶ ) ນົື ຓ຃ີ ທາຓ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉຂບຄງບຈຂາງຉໃ າ່ . (3.4) ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຖຓໄ຺ ຖະຖາງ (Bankruptcy Strategy) ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະ ຘາຈ຋ໃ ເີ ຆຽໄ ຓໃ ບື ບຄ຺ ກາຌຎະຘຍ຺ ຃ທາຓຖຓ຺ໄ ຽນທົ ເຌກາຌຈາ່ ຽຌຌີ ຄາຌ ຾ຖະ ຍໃ ່ຘາຓາຈ຾ກຍໄ ຌັ ນາ຋ໃ ຽີ ກຈີ ຂຌຶໄ ແຈໄ ຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎ຋ຸຖະກຈິ ຅ະຽຖກີ ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຖຓ຺ໄ ຖະຖາງນຄົັ ຅າກ຋ໃ ຎີ ະຘຍ຺ ຍຌັ ນາຓາຽຎຌັ ຽທຖາຈຌ຺ ຌາຌ. (4) ງຸຈ຋ະຘາຈຎະຘຓ຺ (Combination Strategy) ບຄ຺ ກາຌ຋ໃ ເີ ຆງໄ ຸຈ຋ະຘາຈຌ຿ີໄ ຈງ ຘໃ ທຌເນງໃ ຓຌັ ຽຎຌັ ບຄ຺ ກາຌຂະໜາຈເນງໃ , ຓນີ າົ ງໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ , ນາົ ງຘາຂາ, ນາົ ງຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຾ຖະ ຓກີ າຌ ຘາໄ ຄຉະນາົ ຈ຿ຈງຖທຓ ຽຆໃ ຄິ ງຸຈ຋ະຘາຈຎະຘຓ຺ ຅ະຽຎຌັ ກາຌເຆ຋ໄ ຄັ ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉ, ງຸຈ຋ະາຈ ຃ທາຓ຃ຄ຺ ຋ໃ ີ ຾ຖະ ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຉຈັ ຋ບຌປໃ ທຓກຌັ . ງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ຍ່ຖຘິ ຈັ ຅ໃ ຄຶ ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະຘາຈຖທຓຂບຄງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ຋ຸຖະກຈິ ຽຆໃ ຄິ ກ່າຌຈ຺ ຅າກຘໃ ຄິ ຋ໃ ຍີ ່ຖຘິ ຈັ ຃ທຌ຅ະຽຎຌັ ຉະນົບຈປບຈ຃ທາຓຘາ່ ຑຌັ ຖະນທໃ າຄໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ຾ຖະ ຘາງຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ຓີ ດີ ໃ ູ. 2. ງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ຋ຸຖະກິຈ (Business level Strategy) ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະຘາຈ຋ໃ ກີ າ່ ຌຈ຺ ຂຌຶໄ ເຌ ຖະຈຍັ ໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ນົື ຖະຈຍັ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຿ຈງຓຸຄໄ ຃ທາຓຘ່າ຃ຌັ ຋ໃ ກີ າຌຎຍັ ຎຸຄຉາ່ ຾ໜໃ ຄ຋າຄກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ຂບຄ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ນົື ຍຖ່ ກິ າຌຂບຄຍ່ຖຘິ ຈັ ເຌບຸຈຘານະກ່າ ນົື ຘໃ ທຌຉະນົາຈ຋ໃ ຘີ ະຽຑາະຽ຅າະ຅ຄ຺ ຂບຄໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ . ໜທໞ ງ຋ຖຸ ະກິຈ຾ຍຍງຈຸ ຋ະຘາຈ [Strategic Business Unit (SBU)] ຽຎຌັ ຑະ຾ຌກ ນົື ກໃ ຸຓ ຽຆໃ ຄິ ຅ຈັ ຉຄັໄ ຂຌຶໄ ຉາຓກາຌ຾ຍໃ ຄຘໃ ທຌຉະນາົ ຈຉາຓຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຿ຈງ຅ະຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍ ຾ຖະ ບ່າຌາຈໜາໄ ຋ໃ ີ ເຌກາຌຍ່ຖນິ າຌ຅ຈັ ກາຌຉຌ຺ ຽບຄ ຽຑໃ ບື ຈ່າຽຌຌີ ຄາຌຽຂາ຺ໄ ຽຊຄິ ຖກູ ຃າໄ ຽຎາ຺ໄ ໝາງ ຿ຈຌກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ກຍັ ຃ໃ ູ຾ຆໃ ຄຂຌັ . ຈໃ ຄັ ປູຍ ຋ີ 8.7 ຖະຈຍັ ຍ່ຖຘິ ຈັ (Corporate level) ຖະຈຍັ ຋ຸຖະກຈິ ຍ່ຖຘິ ຈັ ຋ໃ ຓີ ຋ີ ຸຖະກຈິ ນາົ ກນາົ ງ (Business (Multibusiness corporation) level) ໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ຋ີ 1 ໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ຋ີ 2 ໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ຋ີ 3 (Strategic business unit 1) (Strategic business unit 2)) (Strategic business unit 3)) ຖະຈຍັ ໜາໄ ຋ໃ ີ (Functional level) ຐໃ າງທແິ ຅ ຾ຖະ ຐໃ າງກາຌຉະນົາຈ ຐໃ າງກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຐໃ າງຆຍັ ຑະງາກບຌຓະຌຸຈ ຐໃ າງກາຌຽຄຌິ /ກາຌຍຌັ ຆີ (Marketing) (Human resource) (Finance/Account) ຑຈັ ຋ະຌາ ກາຌ (R&D) (Operations) Page 116 of 283

ປຍູ ຋ີ 8.7 ຘະ຾ຈຄ຿຃ຄຘາໄ ຄຂບຄໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ [The Strategic Business Unit (SBU) Structure] ງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ຋ຸຖະກຈິ ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະຘາຈ຋ໃ ເີ ຆເໄ ຌກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ຿ຈງກຄ຺ ກຍັ ຃ໃ ຾ູ ຂໃ ຄຂຌັ ເຌຉະນົາຈ ກາຌ ຽຖບື ກງຸຈ຋ະຘາຈຌຽີໄ ຎຌັ ກາຌຘາໄ ຄ຃ທາຓແຈຎໄ ຼຍເຌກາຌ຾ຂາຄຂຌັ ຽຆໃ ຄິ ຘາຓາຈກາ່ ຌຈ຺ ຾ຌທ຋າຄແຈຈໄ ໃ ຄັ ຉໃແ່ ຎຌ:ີໄ 2.1 ງຈຸ ຋ະຘາຈກາຌຘາໟ ຄ຃ທາຓ຾ຉກຉໞາຄ (Differentiation Strategy) ຽຎຌັ ກາຌ ຘະ຾ນທຄນາຂແ່ໄ ຈຎໄ ຼຍເຌກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ຈທໄ ງກາຌຘາໄ ຄຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ນົື ກາຌຍຖ່ ກິ າຌເຌຖກັ ຘະຌະ຋ໃ ຍີ ໃ ່ຽໝບື ຌເຏ ຽຑໃ ບື ເນຽໄ ກຈີ ຃ຸຌ຃ໃ າ຋ໃ ຘີ ູຄຂຌຶໄ ເຌຘາງຉາຂບຄຖູກ຃າໄ ຋າຄຈາໄ ຌ: ຃ຸຌຖກັ ຘະຌະຂບຄຏະຖຈິ ຉະຑຌັ , ກາຌຍຖ່ ກິ າຌນົຄັ ກາຌຂາງ, ຑາຍຖກັ ຋ໃ ຽີ ຑໃ ຄິ ຎາຈຊະໜາ, ຌະທຈັ ຉະກາ່ ຋າຄຈາໄ ຌຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆ,ີ ຆໃ ຘື ຼຄຂບຄກຈິ ຅ະກາຌ, ກາຌຏະຖຈິ ດໃ າຄຘະໝໃ ່າຘະຽໜ,ີ ຽ຃ໃ ບື ຄໝາງ຋ໃ ຘີ ະ຾ຈຄຘະຊາຌະຑາຍ. 2.2 ງຈຸ ຋ະຘາຈກາຌຽຎຌັ ຏຌູ້ ໍາຈາໟ ຌຉ຺ໄຌ຋ຶຌ (Cost Leadership Strategy) ຽຎຌັ ງຸຈ ຋ະຘາຈກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ຽຆໃ ຄິ ເຆຉໄ ຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຉໃ າ່ ຋ຘີ ຸຈຽ຋ໃ າ຺ ຋ໃ ຅ີ ະຽປຈັ ແຈໄ ຽຑໃ ບື ຅ຄູ ເ຅ຉະນົາຈຘໃ ທຌເນງໃ ຾ຖະ ຘາໄ ຄກ່າແຖ຋ໃ ຘີ ູຄ ຂຌຶໄ . ຋ຸຖະກຈິ ຅ໃ ຄຶ ຉບໄ ຄຓກີ າຌ຃ທຍ຃ຸຓຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຈາໄ ຌຉໃ າຄໂ຿ຈງຽ຃ໃ ຄັ ຃ຈັ ຽຆໃ ຌັ : ຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຾ປຄຄາຌ, ທຈັ ຊຸຈຍິ ຾ຖະ ກາຌ ຉະນົາຈ ຉະນົບຈປບຈຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍກາຌຏະຖຈິ , ກາຌ຅ຈັ ຆືໄ ຾ຖະ ບໃ ຌື ໂ ຃ທາຓຽຎຌັ ຏູຌໄ າ່ ຈາໄ ຌຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຽປຈັ ເນໄ ຋ຸຖະກຈິ ຘາຓາຈນຸົຈຖາ຃າຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ແຈຉໄ ໃ າ່ ກທໃ າ຃ໃ ູ຾ຂໃ ຄຂຌັ ຉະນບົ ຈປບຈຘາຓາຈຘາໄ ຄຘໃ ທຌ຃ບຄຉະນົາຈ ຾ຖະ ຘາໄ ຄກາ່ ແຖເນຘໄ ູຄຂຌຶໄ . 2.3 ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຓູ້ຄຸ ຉະນາົ ງດ່າຄທບໞ ຄແທ (Market focus Strategy) ຽຎຌັ ງຸຈ ຋ະຘາຈກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ຽຆໃ ຄິ ບຄ຺ ກາຌ຋ໃ ຓີ ຸຄໄ ຽຌຌັໄ ຋ໃ ຉີ ະນາົ ຈ຾຃ຍ, ຂາງຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ຅ີ າ່ ກຈັ ນົື ຓຂີ ບຍຽຂຈ຋າຄຑູຓ ຘາຈ຋ໃ ຅ີ າ່ ກຈັ ຿ຈງບາແຘງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຽຎຌັ ຏູຌໄ າ່ ຈາໄ ຌຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ນົື ກາຌຘາໄ ຄ຃ທາຓ຾ຉກຉໃ າຄຈທໄ ງກ່ແຈ.ໄ ງຸຈ຋ະ ຘາຈກາຌຓຸຄໄ ຽຌຌັໄ ຉະນົາຈຘະຽຑາະຘໃ ທຌຌີໄ ບຄ຺ ກາຌແຈປໄ ຍັ ຎະ຿ນງຈ຅າກກ່າແຖຘູຄ຅າກຂະໜາຈໜບໄ ງ ຋ໃ ຓີ ກີ າຌ ຾ຂໃ ຄຂຌັ ຍໃ ່ປຸ ຌ຾ປຄ. 2.4 ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຉບຍຘະໜບຄດາ່ ຄທບໞ ຄແທ (Quick Response Strategy) ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະຘາຈ຋ໃ ຓີ ຃ີ ທາຓ຃ໃ ບຄຉທ຺ ຉໃ ່ກາຌຉບຍຘະໜບຄ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຖູກ຃າໄ ຍໃ ່ທໃ າ຅ະຽຎຌັ ກາຌຌາ່ ຘະຽໜີ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ເໝໃ ຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ຉາຓ຃່າຘໃ ຄັ ຂບຄຖູກ຃າໄ ຎຍັ ຎຸຄຘຌິ ຃າໄ ຽຈຓີ ຋ໃ ງີ ຄັ ຅າ່ ໜໃ າງດໃ ູ ຘໃ ຄ຺ ຓບຍຘຌິ ຃າໄ ແຈຓໄ ຌັ ຽທຖາຉາຓຉບໄ ຄກາຌ, ຉບຍ຃່າຊາຓຂບຄຖກູ ຃າໄ ຾ຖະ ຎຍັ ກາຌຉະນົາຈແຈຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຖກູ ຃າໄ . 3. ງຈຸ ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ໜໟາ຋ີໃ (Functional Level Strategy) ຽຎຌັ ກາຌຓຸຄໄ ຽຌຌັໄ ກາຌເຆໄ ຆຍັ ຑະງາກບຌບຄ຺ ກາຌເນຓໄ ຎີ ະຘຈິ ຋ຑິ າຍຘູຄຘຸຈ ຑາງເຉຂໄ ່຅ໄ າ່ ກຈັ ຂບຄງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ຍ່ຖຘິ ຈັ ຾ຖະ ງຸຈ຋ະ ຘາຈຖະຈຍັ ຋ຸຖະກຈິ ຿ຈງໜໃ ທງຄາຌຉາຓໜາໄ ຋ໃ ີ [Strategy Functional Unit (SFU)] ຅ະປຍັ ຏຈິ ຆບຍເຌກາຌ ຑຈັ ຋ະຌາງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ໜາໄ ຋ໃ ີ ຽຑໃ ບື ເນຓໄ ກີ າຌຈາ່ ຽຌຌີ ຄາຌຉາຓງຸຈ຋ະຘາຈ ຖະຈຍັ ຋ຸຖະກຈິ ຋ໃ ກີ າ່ ຌຈ຺ ແທເໄ ນໄ ຍຌັ ຖຸ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ . ງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ຌ຅ີໄ ໃ ຄຶ ຽຎຌັ ກາຌຑ຅ິ າຖະຌາຽຊຄິ ກຈິ ຅ະກ່າເຌ຾ຉໃ ຖະຂບຍຽຂຈໜາໄ ຋ໃ ຑີ າງເຌ ບຄ຺ ກາຌ ຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎຽຎຌັ ໜາໄ ຋ໃ ຂີ ບຄຏູຍໄ ຖ່ ນິ າຌຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ນທ຺ ໜາໄ ຾ຉໃ ຖະໜາໄ ຋ໃ ີ ຾ຖະ ຓ຋ີ ໃ າບໃ ຼຄຽຎຌັ ຾ຏຌເຌແຖງະຘຌັໄ ຑາງເຌ 1 ຎີ ຽຆໃ ຄິ ຋ຸກໜາໄ ຋ໃ ຅ີ ະຉບໄ ຄຓກີ າຌຎະຘາຌຄາຌຖະນທໃ າຄກຌັ ຾ຖະ ຎະຘຓ຺ ຎະຘາຌກຍັ ງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ງຸຈ຋ະຘາຈເຌ຾ຉໃ ຖະໜາໄ ຋ໃ ຓີ ຈີ ໃ ຄັ ຌ:ີໄ 3.1 ກາຌຉະນົາຈ (Marketing) ໜາໄ ຋ໃ ກີ າຌຉະນົາຈ຅ະຘະໜຍັ ຘະໜຸຌງຸຈ຋ະຘາຈຖະຈຍັ ນທ຺ ໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ຋ຸກ຾ຍຍ ຿ຈງຓຸຄໄ ຽຌຌັໄ ຋ໃ ຃ີ ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຖກູ ຃າໄ ຏໃ າຌກາຌເຆຽໄ ຃ໃ ບື ຄຓຈື າໄ ຌຏະຖຈິ ຉະຑຌັ Page 117 of 283

຿ຈງບາແຘງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຘາໄ ຄ຃ທາຓນາົ ກນາົ ງຂບຄຏະຖຈິ ຉະຑຌັ , ຖາ຃າ, ກາຌ຅ຈັ ຅າ່ ໜໃ າງ ຾ຖະ ກາຌຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌຉະນາົ ຈ ຽຑໃ ບື ປກັ ຘາຖູກ຃າໄ ຽກໃ າ຺ ຾ຖະ ຘາໄ ຄຖກູ ຃າໄ ເໝໃ . 3.2 ກາຌຽຄິຌ (Finance) ໜາໄ ຋ໃ ຋ີ າຄກາຌຽຄຌິ ຽຎຌັ ກາຌຆບກນາ ຾ຖະ ກາຌເຆໄ ຆຍັ ຑະງາກບຌ຋າຄກາຌຽຄຌິ , ກາຌທຽິ ຃າະຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຾ຖະ ກາ່ ແຖ, ກາຌ຅ຈັ ກາຌຆຍັ ຘຌິ ຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຾ຖະ ກາຌ ຅ຈັ ກາຌຑາຘີ ຉະນົບຈປບຈ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌເຌຖະຍຍ຺ ຍຌັ ຆີ ຿ຈງເຆງໄ ຸຈ຋ະຘາຈຂບຄຂຓ່ໄ ຌູ ຂໃ າທຘາຌ຋ໃ ຽີ ໜບື ກທໃ າ ຃ໃ ຾ູ ຂໃ ຄຂຌັ . 3.3 ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ (Operation) ນົື ກາຌຏະຖິຈ (Production) ຽຎຌັ ໜາໄ ຋ໃ ຋ີ ໃ ີ ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌຆບກນາທຈັ ຊຸຈຍິ , ກາຌຑຈັ ຋ະຌາຂະຍທຌກາຌຏະຖຈິ ຋ໃ ຽີ ໝາະຘຓ຺ , ກາຌຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ນົື ຍ່ຖກິ າຌ, ກາຌຽກຍັ ປກັ ຘາຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນົບື ຾ຖະ ກາຌຎຍັ ຎຸຄ຿ປຄຄາຌ ຿ຈງກາຌກາ່ ຌຈ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈຈາໄ ຌກາຌຏະຖຈິ ເນ຋ໄ ຌັ ຽທຖາຑ່ຈ.ີ ກາຌຘາໄ ຄຖະຍຍ຺ ກາຌຏະຖຈິ ຋ໃ ຓີ ຃ີ ທາຓງຈື ດໃ ຸຌຽຑໃ ຓີ ຂຌຶໄ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຿ຈງເຆຂໄ ະຍທຌກາຌ຋າຄ ຘະຊຉິ ິ ຘໃ ທຌຈາໄ ຌກາຌ຅ຈັ ຆ຅ືໄ ະຓຸຄໄ ຘໃ ູກາຌຘາໄ ຄ຃ທາຓຘາ່ ຑຌັ ບຌັ ຈກີ ຍັ ຏູຂໄ າງ. 3.4 ຆຍັ ຑະງາກບຌຓະຌຸຈ (Human Resources) ຽຎຌັ ໜາໄ ຋ໃ ຋ີ ໃ ຉີ ບໄ ຄຑຈັ ຋ະຌາກໃ ຼທກຍັ ຆຍັ ຑະງາກບຌຓະຌຸຈຽຆໃ ຌັ : ຅າ່ ຌທຌຑະຌກັ ຄາຌ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄກາຌ, ຖະຈຍັ ຂບຄ຋ກັ ຘະ, ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌເຌກາຌຐກຶ ບຍ຺ ປຓ຺ , ກາຌ຅ຄູ ເ຅, ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌ, ຽຄຌິ ຽຈບື ຌ ຾ຖະ ຏຌ຺ ຎະ຿ນງຈຉໃ າຄໂຖທຓ຋ຄັ ຈາໄ ຌ຾ປຄຄາຌຘ່າຑຌັ ຿ຈງເຆໄ ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຘາໄ ຄ຃ທາຓຘາຓາຈເນ຾ໄ ກໃ ບຄ຺ ກາຌຈທໄ ງຆຍັ ຑະງາກບຌຓະຌຸຈ. 3.5 ກາຌທິແ຅ ຾ຖະ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ (Research and Development) ຽຎຌັ າໄ ຋ໃ ກີ ໃ ຼທ ກຍັ ກາຌຘາໄ ຄຌະທຈັ ຉະກາ່ ນົື ກາຌຎຍັ ຎຸຄຘຌິ ຃າໄ ຾ຖະ ກາຌຍ່ຖກິ າຌ ຽຑໃ ບື ຃ຌ຺ໄ ນາທ຋ິ ກີ າຌເໝໃ ໂເຌກາຌຎະງຸກເຆໄ ຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆີ ຿ຈງກາຌຎະຘຓ຺ ຎະຘາຌຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆ຋ີ ໃ ຽີ ໜບື ກທໃ າເຌກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ . 3.6 ຆຍັ ຑະງາກບຌຈາໟ ຌຂຓໍໄ ູຌຂໞາທຘາຌ (Information Resources) ຽຎຌັ ໜາໄ ຋ໃ ເີ ຌ ກາຌຆບກນາຂຓ່ໄ ຌູ ຽຑໃ ບື ເນກໄ າຌຘະໜຍັ ຘະໜຸຌ຋ຸກໜາໄ ຋ໃ ີ ຾ຖະ ຋ຸກຖະຈຍັ ຂບຄກາຌ຅ຈັ ກາຌ ຿ຈງກາຌ ຖທຍຖທຓຂຓ່ໄ ູຌ, ກາຌຽກຍັ ປກັ ຘາ ຾ຖະ ກາຌທຽິ ຃າະຂ່ຓໄ ຌູ ຉະນົບຈປບຈກາຌຌາ່ ຽໜຂີ ຓ່ໄ ູຌ ຽຆໃ ຄິ ເຌໜາໄ ຋ໃ ຌີ ໃ ີ ຎະກບຍຈທໄ ງຖະຍຍ຺ ຂບຄຂະທຌກາຌຉຈິ ຉໃ ່ຘໃ ຘື າຌ (Transaction processing) ຖະຍຍ຺ ຂ່ຓໄ ຌູ ຂໃ າທຘາຌຽຑໃ ບື ກາຌ ຅ຈັ ກາຌ [Management Information System (MIS)] ຾ຖະ ຖະຍຍ຺ ຘະໜຍັ ຘະໜຸຌກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ [Decision Support System (DSS)] 5. ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓງຸຈ຋ະຘາຈ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓງຸຈ຋ະຘາຈ (Strategy Implementation) ຽຎຌັ ຂບຍຽຂຈຂບຄກຈິ ຅ະກາ່ ກາຌ຅ຈັ ກາຌ຋ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ງຸຈ຋ະຘາຈ຋ໃ ແີ ຈຽໄ ຖບື ກແທໄ ຽຑໃ ບື ຌາ່ ແຎຎະຉຍິ ຈັ ເນຍໄ ຌັ ຖຸຏຌ຺ ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄກາຌ. ຍຌັ ນາຽຍໃ ບື ຄ ຉຌ຺ໄ ຋ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄເຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຓີ 4 ຎະກາຌ຃:ື (1) ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ຿຃ຄຘາໄ ຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ (Structuring the Organization) (2) ກາຌ຅ຈັ ຖະຍຍ຺ ຂບຄກາຌຏະຉຍິ ຈັ ກາຌ຋ໃ ຽີ ໝາະຘຓ຺ (Employing Appropriate Implementation Systems) (3) ກາຌງບຓປຍັ ປູຍ຾ຍຍກາຌ຅ຈັ ກາຌ຋ໃ ຽີ ໝາະຘຓ຺ (Adopting the Proper Management Style) (4) ກາຌ຅ຈັ ກາຌຈາໄ ຌທຈັ ຋ະຌະ຋າ່ ບຄ຺ ກາຌ ນົື ຃ຸຌ຃ໃ າປໃ ທຓ (Managing Organizational Culture or Shared Values) Page 118 of 283

1. ກາຌກໍາຌຈ຺ ຿຃ຄຘາໟ ຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ (Structuring the Organization) ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓ ງຸຈ຋ະຘາຈຉບໄ ຄກາຌຆໃ ບຄ຋າຄກາຌຉຈິ ຉໃ ່ຘໃ ຘື າຌຑາງເຌບຄ຺ ກາຌ, ກາຌກ່າຌຈ຺ ຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍ, ກາຌຓບຍໝ າງບ່າຌາຈໜາໄ ຋ໃ ຽີ ຆໃ ຄິ ຓກີ າ່ ຌຈ຺ ເຌ຿຃ຄຘາໄ ຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຖທຓ຋ຄັ ກາຌຖທຓບ່າຌາຈແທ຋ໄ ໃ ຘີ ູຌກາຄ (Centralization) ຖທໄ ຌຓ຃ີ ທາຓຘ່າຑຌັ ກຍັ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓງຸຈ຋ະຘາຈ຋ໃ ບີ ຄກ຺ າຌກາ່ ຌຈ຺ ຂຌຶໄ ຾ຖະ ຍາຄ຃ຄັໄ ງຸຈ຋ະຘາຈກ່ຓ຃ີ ທາຓຘ່າ ຃ຌັ ເຌກາຌກາ່ ຌຈ຺ ຿຃ຄຘາໄ ຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຅ໃ ຄື ຉບໄ ຄຓກີ າຌຎຍັ ຎໃ ຼຌ຋ຄັ 2 ດໃ າຄຽຂາ຺ໄ ນາກຌັ . ຆະຌຈິ ຂບຄ຿຃ຄຘາໟ ຄ (Type of Structure) ຾ຍໃ ຄບບກຽຎຌັ 4 ຎະຽຑຈເນງໃ ໂຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ (1) ຿຃ຄຘາໟ ຄ຾ຍຍຄາໞ ງ (Simple Structure) ຽຎຌັ ຿຃ຄຘາໄ ຄ຋ໃ ຽີ ໝາະຘຓ຺ ຘ່າຖຍັ ບຄ຺ ກາຌ຋ໃ ຓີ ຂີ ະໜາຈ ໜບໄ ງ ຽຆໃ ຄິ ຍໃ ່ຓກີ າຌຎະຉຍິ ຈັ ຄາຌຉາຓໜາໄ ຋ໃ ຘີ ະຽຑາະດໃ າຄ ນົື ຎະຽຑຈຂບຄຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ຍີ ໃ ນ່ າົ ກນາົ ງ. ບ່າຌາຈເຌ ກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅຅ະດໃ ູ຋ໃ ຽີ ຅າ຺ໄ ຂບຄຍ່ຖຘິ ຈັ ຾ຖະ ຓຸຄໄ ແຎ຋ໃ ກີ ໃ ຸຓຽຎາ຺ໄ ໝາງເຌຉະນາົ ຈຂະໜາຈໜບໄ ງ. (2) ຿຃ຄຘໟາຄ຾ຍຍຉາຓໜໟາ຋ີໃ (Functional Structure) ຽຎຌັ ກາຌ຅ຈັ ຿຃ຄຘາໄ ຄ຋ໃ ຽີ ໝາະຘຓ຺ ຘາ່ ຖຍັ ຋ຸຖະກຈິ ຋ໃ ຓີ ຂີ ະໜາຈກາຄ ຓນີ າົ ງຘາງກາຌຏະຖຈິ ຋ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄກຌັ ເຌບຸຈຘານະກາ່ , ຑະຌກັ ຄາຌ຅ະຓ຃ີ ທາຓຆ່າຌາຌ ເຌ຾ຉໃ ຖະໜາໄ ຋ໃ ຋ີ າຄ຋ຸຖະກຈິ . (3) ຿຃ຄຘໟາຄ຾ຍຍ຾ຍຄ່ ຘໞທຌ ນືົ ຐາ່ ງ (Divisional Structure) ຽໝາະຘາ່ ຖຍັ ຍ່ຖຘິ ຈັ ຋ໃ ຓີ ຂີ ະໜ າຈເນງໃ ຽຆໃ ຄິ ຓຘີ າງຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຅າ່ ຌທຌນາົ ງ຋ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄກຌັ ເຌບຸຈຘານະກາ່ ຿ຈງຑະຌກັ ຄາຌ຅ະຊກື ຅ຈັ ຾ຍໃ ຄ ຉາຓ຃ທາຓຆໃ ຼທຆາຌເຌ຾ຉໃ ຖະໜາໄ ຋ໃ .ີ ຿຃ຄຘາໄ ຄ຾ຍຍ຾ຍໃ ຄຘໃ ທຌ ນົື ຐໃ າງ຾ຍໃ ຄບບກຽຎຌັ 2 ຎະຽຑຈ຃:ື - ຿຃ຄຘາໄ ຄ຾ຍຍໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ [Strategic Business Unit (SBU)] ຽໝາະກຍັ ຋ຸຖະ ກຈິ ຋ໃ ຓີ ໜີ ໃ ທງຄາຌ຋ຸຖະກຈິ ຾ຉໃ ຖະໜໃ ທງ຃ບໄ ຌຂາໄ ຄ຃າໄ ງ຃ກື ຌັ . - ຿຃ຄຘາໄ ຄ຾ຍຍຍ່ຖຘິ ຈັ ຖທຓ (Holding Company Structure or Conglomerate) ຽໝາະກຍັ ຋ຸຖະ ກຈິ ຋ໃ ນີ ທ຺ ໜໃ ທງ຋ຸຖະກຈິ ງໃ ບຓຍໃ ່຃ໃ ບງຓ຃ີ ທາຓກໃ ຼທຂບໄ ຄກຌັ ນາົ ງ. (4) ຿຃ຄຘາໟ ຄ຾ຍຍຓາຉຕກິ (Matrix Structure) ຽຎຌັ ຖກັ ຘະຌະຂບຄຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ນົື ກາຌ ຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓໜາໄ ຋ໃ ີ ຽຆໃ ຄິ ຽກຈີ ຂຌຶໄ ເໝໃ ເຌຖະຈຍັ ຂບຄບຄ຺ ກາຌຈຼທກຌັ ຿ຈງຑະຌກັ ຄາຌ຅ະຓຏີ ູຍໄ ຄັ ຃ຍັ ຍຌັ ຆາ 2 ຃ຌ຺ ຋ຄັ ຏູຍໄ ່ຖນິ າຌຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ນົື ຏູຍໄ ່ຖນິ າຌ຿຃ຄກາຌ ຾ຖະ ຏູຍໄ ຖ່ ນິ າຌຉາຓໜາໄ ຋ໃ .ີ ກາຌທຽິ ຃າະກາຌຎໃ ຼຌງຸຈ຋ະຘາຈ ກາຌທຽິ ຃າະ຿຃ຄຘາໄ ຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ ກາຌທຽິ ຃າະທຈັ ຋ະຌະ຋າ່ ຂບຄບຄ຺ ກາຌ ກາຌ຃ຈັ ຽຖບື ກ຾ຌທ຋າຄ຋ໃ ຌີ ່າແຎຎະຉຍິ ຈັ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓງຸຈ຋ະຘາຈ ຾ຖະ ກາຌຎະ ຽຓຌີ ຏຌ຺ Page 119 of 283

ປູຍ຋ີ 8.8 ຘະ຾ຈຄທຼກຄາຌ຋ໃ ຌີ າ່ ງຸຈ຋ະຘາຈແຎຎະຉຍິ ຈັ 2. ກາຌ຅ຈັ ຖະຍຍ຺ ຂບຄກາຌຎະຉິຍຈັ ກາຌ຋ີຽໃ ໝາະຘ຺ຓ (Employing Appropriate Imple-mentation Systems) ຾ຌທ຋າຄກາຌຘາໄ ຄ຃ທາຓຘາ່ ຽຖຈັ ຂບຄກາຌກາ່ ຌຈ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈແຎເຆໄ ຘາຓາຈຈາ່ ຽຌຌີ ກາຌແຈຈໄ ໃ ຄັ ຌ:ີໄ (1) ຅ຈັ ເນຓໄ ກີ າຌຎະຘາຌຄາຌຂາໄ ຓຖະນທໃ າຄໜາໄ ຋ໃ ີ (Cross-Function Coordination) ຽຑໃ ບື ຍໃ ່ ເນ຾ໄ ຉໃ ຖະຑະ຾ຌກຽປຈັ ທຼກຆາ່ໄ ຆບໄ ຌກຌັ , ນຸົຈ຃ທາຓຂຈັ ຾ງຄໄ ຖະນທໃ າຄຑະ຾ຌກ ຿ຈງຓກີ າຌຎະຆຸຓກຌັ ຽຑໃ ບື ຘາໄ ຄ ຃ທາຓປໃ ທຓຓື ຾ຖະ ຆໃ ທງຘະໜຍັ ຘະໜຸຌກາຌຽປຈັ ທຼກຽຆໃ ຄິ ກຌັ ຾ຖະ ກຌັ . (2) ຓກີ າຌຖທຓກຈິ ຅ະກາ່ ຂາໄ ຓຖະນທໃ າຄ຋ຸຖະກຈິ (Integrating Activities Across Business units) ຽຑໃ ບື ເນຓໄ ກີ າຌເຆຆໄ ຍັ ຑະງາກບຌປໃ ທຓກຌັ ແຈໄ ກາຌປໃ ທຓຓຽື ຆໃ ຄິ ກຌັ ຾ຖະ ກຌັ ຅ະຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍເຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຄາຌນາົ ງກທໃ າຑະ຾ຌກທຼກຘະຽຑາະຽຆໃ ຌັ : ກາຌເຆຘໄ ໃ ຄິ ບາ່ ຌທງ຃ທາຓຘະຈທກເຌ ກາຌຏະຖຈິ , ຽ຃ໃ ບື ຄຓ,ື ຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ , ຾ຏຌກາຌຉະນົາຈ, ກຈ຺ ໝາງ ຾ຖະ ກຈິ ຅ະກາ່ ຋າຄຈາໄ ຌຍຌັ ຆ,ີ ຃ທາຓຆ່າຌາຌ ຋າຄກາຌຉະນົາຈ, ຽຉກັ ຌກິ ເຌກາຌຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ , ຂະຍທຌກາຌເຌກາຌທແິ ຅ ຾ຖະ ຽຉກັ ຌກິ ຂບຄຘຌິ ຃າໄ . (3) ຓກີ າຌຐກຶ ບຍ຺ ປຓ຺ ຾ຖະ ຑຈັ ຋ະຌາຆຍັ ຑະງາກບຌຓະຌຈຸ ຽຑໃ ບື ຘາໄ ຄ຃ທາຓປູ ໄ ຾ຖະ ຎະຘຍ຺ ກາຌຂບຄຍຸກ຃ະຖາກບຌເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ຘບຈ຃ໃ ບຄກຍັ ຾ຏຌງຸຈ຋ະຘາຈ. 3. ກາຌງບຓປັຍປູຍ຾ຍຍກາຌ຅ຈັ ກາຌ຋ີໃຽໝາະຘຓ຺ (Adopting the Proper Management Style) ຑາທະກາຌຽຎຌັ ຏູຌໄ າ່ ຾ຖະ ທຈັ ຋ະຌະ຋າ່ ຂບຄບຄ຺ ກາຌຖທໄ ຌ຾ຉໃ ຽຎຌັ ບຄ຺ ກາຌຎະກບຍ຋ໃ ຘີ ່າ ຃ຌັ ຂບຄກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓງຸຈ຋ະຘາຈ ຏູຌໄ າ່ ຓໜີ າໄ ຋ໃ ເີ ຌກາຌາຌຈ຺ ຋ຈິ ຋າຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ, ກາຌບບກ຾ຍຍບຄ຺ ກາຌ ຖທຓ຋ຄັ ຎູກຐຄັ ທຈັ ຋ະຌະ຋່າ຋ໃ ຽີ ຌຌັໄ ຃ທາຓຽຎຌັ ຽຖຈີ ຾ຖະ ຑຈຶ ຉກິ ່າ຋ຓີ ຃ີ ຸຌຌະ຋າ່ . ຌບກ຅າກຌຌັໄ ງຄັ ຓຎີ ຈັ ແ຅ບໃ ຌື ຋ໃ ີ ຘາຓາຈຓບີ ຈິ ຋ຑິ ຌ຺ ຉໃ ຑ່ ຈຶ ຉກິ າ່ ຂບຄຏູຌໄ າ່ ຽຆໃ ຌັ : ຃ະຌະກາ່ ຓະກາຌຍຖ່ ນິ າຌ, ຑະຌກັ ຄາຌເຌຍ່ຖຘິ ຈັ , ຏູຊໄ ນື ຸຌໄ , ກໃ ຸຓຏູ ໄ ຍຖ່ ຿ິ ຑກ, ຽ຅າ຺ໄ ໜຂີໄ ບຄຍ່ຖຘິ ຈັ , ຽ຅າ຺ໄ ໜຂີໄ ບຄໜໃ ທງຖຈັ ຊະກາຌ ຾ຖະ ຘະນະຑາຍ຾ປຄຄາຌ ຽປຈັ ເນບໄ ຄ຺ ກາຌຉບໄ ຄຎະ ຽຆຌີ ກຍັ ກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄ຋ໃ ຅ີ ະຽກຈີ ຂຌຶໄ ຾ຉໃ ບຄ຺ ກາຌກ່ຑະງາງາຓປກັ ຘາຉໃ ່າ຾ໜໃ ຄ຋າຄກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ຽບາ຺ ແທເໄ ນແໄ ຈ.ໄ ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ຏູຌໄ າ່ ຂບຄບຄ຺ ກາຌ຅ໃ ຄື ຉບໄ ຄຓທີ ແິ ຘ຋ຈັ ຋ໃ ກີ ທາໄ ຄແກ, ຓ຃ີ ທາຓທໃ ບຄແທເຌກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ ຾ຖະ ຓ຃ີ ທາຓງຈື ດໃ ຸຌ ເຌກາຌກ່າຌຈ຺ ປູຍ຾ຍຍຂບຄກາຌ຅ຈັ ກາຌ. 4. ກາຌ຅ຈັ ກາຌຈາໟ ຌທຈັ ຋ະຌະ຋າໍ ບ຺ຄກາຌ ນົື ຃ຌຸ ຃າໞ ຖທຓ (Managing Organizational Culture or Shared Value) ທຈັ ຋ະຌະ຋າ່ ຂບຄບຄ຺ ກາຌຽຎຌັ ຖະຍຍ຺ ຂບຄ຃ໃ າຌງິ ຓ຺ ຾ຖະ ຃ທາຓຽຆໃ ບື ປໃ ທຓກຌັ ຾ຖະ ຓ຃ີ ທາຓຘາ່ ຑຌັ ກຍັ ຍຸກ຃ະຖາກບຌ. ຿຃ຄຘາໄ ຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຾ຖະ ຖະຍຍ຺ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ ຽຆໃ ຄິ ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຍຌັ ຋ຈັ ຊາຌຂບຄຑຈຶ ຉກິ າ່ ບຄ຺ ກາຌ຋ໃ ຎີ ະຘຍ຺ ຃ທາຓຘ່າຽຖຈັ ຘໃ ທຌເນງໃ ຓກັ ຓ຃ີ ໃ າຌງິ ຓ຺ ປໃ ທຓກຌັ ຂບຄຍ່ຖຘິ ຈັ ເຌຽຖໃ ບື ຄ ກາຌຽຌຌັໄ ກາຌຍຖ່ ກິ າຌ ຃ຸຌຌະຑາຍ຋ໃ ຈີ ຂີ ບຄຏະຖຈິ ຉະຑຌັ , ກາຌ຃ຈິ ຃ຌ຺ໄ ຘໃ ຄິ ເໝໃ , ຃ທາຓທໃ ບຄແທ ຾ຖະ ຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍຈທໄ ງ຃ໃ າຌງິ ຓ຺ ຽນໃ ົາ຺ ຌີໄ ຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ຾ຖະ ຘະໜຍັ ຘະໜຸຌທຈັ ຋ະຌະ຋າ່ ຋ໃ ຿ີ ຈຈຽຈໃ ຌັ ເນ຾ໄ ກໃ ບຄ຺ ກາຌ. 6. ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ຍຍງຈຸ ຋ະຘາຈ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ຍຍງຈຸ ຋ະຘາຈ (Strategic Control) ຽຎຌັ ຂະຍທຌກາຌຑ຅ິ າຖະຌາທໃ າງຸຈ຋ະ ຘາຈແຈຍໄ ຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງ ຾ຖະ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ນົື ຍໃ ່ ຽຑາະຽຊຄິ ຾ຓໃ ຌທໃ າ຅ະຓຎີ ະຘຈິ ຋ຑິ າຍເຌກາຌຘາໄ ຄງຸຈ຋ະຘາຈນາົ ງ ຑຼຄເຈກຉ່ າຓ ບາຈຍໃ ່ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓຘ່າຽຖຈັ ຘູຄຘຸຈເນ຾ໄ ກໃ ບຄ຺ ກາຌແຈ.ໄ ຽຆໃ ຄິ ຃ທາຓຖຓ຺ໄ ຽນທົ ຋ໃ ຽີ ກຈີ ຂຌຶໄ ບາຈຽຎຌັ Page 120 of 283

ຏຌ຺ ຓາ຅າກຍຌັ ນາຂບຄກາຌຌາ່ ງຸຈ຋ະຘາຈຽນໃ າົ຺ ຌຌັໄ ຓາເຆຎໄ ະຉຍິ ຈັ ຖທຓ຋ຄັ ຍຌັ ນາຂບຄກາຌຂາຈຖະຍຍ຺ ກາຌ຃ທຍ ຃ຸຓ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ຋ໃ ຈີ ີ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ຃ທຌ຅ະຽຌຌັໄ ກາຌ຃າຈກາຌຖໃ ທຄໜາໄ ກາຌເຆຎໄ ະ຿ນງຈ ຅າກຌະທຈັ ຉະກ່າ຋າຄຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆີ ຾ຖະ ກາຌປຼຌປູຘໄ ໃ ຄິ ຉໃ າຄໂ ຅ະຽປຈັ ເນຘໄ າຓາຈຽບາ຺ ຆະຌະຂ່຅ໄ າ່ ກຈັ ຉໃ າຄໂ຋ໃ ຓີ ຉີ ໃ ່ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓແຈ.ໄ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ຍຍຏຌ຺ ຘະ຋ບໄ ຌແຎຂາໄ ຄໜາໄ (Feedforward Control) ນົື ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຽຑໃ ບື ຎບໄ ຄກຌັ ຍຌັ ນາ ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ທ຋ິ ກີ າຌ຋ໃ ຽີ ຌຌັໄ ກາຌຽຍໃ ຄິ ຖໃ ທຄໜາໄ ຽຊຄິ ກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄ ຾ຖະ ຾ຌທ຿ຌຓໄ ຉໃ າຄໂເຌບະຌາ຃ຈ຺ ຽຎຌັ ຂຌັໄ ຉບຌກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຽຆໃ ຄິ ກາ່ ຌຈ຺ ຋ຈິ ຋າຄ຋ໃ ຽີ ໝາະຘຓ຺ ຾ຖະ ທ຋ິ ກີ າຌ຅ຈັ ຘຌັ ຆຍັ ຑະງາກບຌ຋ໃ ຊີ ກື ຉບໄ ຄກໃ ບຌຽຖໃ ຓີ ຈາ່ ຽຌຌີ ຄາຌ. ປູຍ຾ຍຍຂບຄຂະຍທຌກາຌ຃ທຍ຃ຸຓງຸຈ຋ະຘາຈ ຿ຈງເຆນໄ ົກັ ຂບຄກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ຍຍເຆຽໄ ນຈຏຌ຺ ຘະ ຋ບໄ ຌແຎຂາໄ ຄໜາໄ ເຌ 3 ຖກັ ຘະຌະ຃:ື - ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຂຘ່ໄ ຓ຺ ຓຸຈຉຊິ າຌຽຍບືໄ ຄຉຌ຺ໄ - ກາຌຖະຓຈັ ຖະທຄັ ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ - ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຈໃຄັ ປູຍ຋ີ 8.9 ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ຘໃ ທຌຎະກບຍຂບຄກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ ຈໃ ຄັ ຉາຉະຖາຄ຋ີ 8.1 ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓງຸຈ຋ະຘາຈ ກາຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ງຸຈ຋ະຘາຈ (Strategy Formulation) (Strategy implementation) (Strategy Evaluation) ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌຖະຓຈັ ຖະທຄັ ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ (Strategic Surveilance) ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຂ່ຓໄ ຌູ ຘຓ຺ ຓຸຈຊາຌຽຍບືໄ ຄຉຌ຺ໄ (Premise Control) ປຍູ ຋ີ 8.9 ຘະ຾ຈຄປູຍ຾ຍຍໜໃ ຄຶ ຂບຄຂະຍທຌກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ (A model of the Strategy Control Process) ຿ຈງເຆນໄ ົກັ ຂບຄກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ຍຍເຆຏໄ ຌ຺ ຘະ຋ບໄ ຌແຎຂາໄ ຄໜາໄ (Feedforward Control) ຉາຉະຖາຄ຋ີ 8.1 ຘະ຾ຈຄຖກັ ຘະຌະຂບຄຘໃ ທຌຎະກບຍກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ ຘທໞ ຌຎະກບຍຂບຄກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ຍຍງຈຸ ຋ະຘາຈ ຖກັ ຘະຌະ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຂຘ່ໄ ຓ຺ ຓຸຈຊາຌຽຍບືໄ ຄ ກາຌຖະຓຈັ ຖະທຄັ ງຸຈ຋ະຘາຈ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓກາຌຎະຉຍິ ຈັ 1. ຅ຈຸ ຓຸຄໄ ໝາງ ຉຌ຺ໄ ກາຌກທຈຘບຍກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄຂບຄ ກທຈຏຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຂບຄກາຌ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓເນຽໄ ຎຌັ ຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ຋ໃ ຓີ ຏີ ຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຉໃ ່ ຎະຉຍິ ຈັ Page 121 of 283

ງຸ ຈ຋ະຘາຈ 2. ກຌ຺ ແກຂບຄກາຌ ກາຌຉຈິ ຉາຓຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ ກາຌຑ຅ິ າຖະຌາຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ ຂະຍທຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ ຽປຈັ ທຼກ ກາຌຖະຍຸ, ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ ຘຓ຺ ຓຸຈ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຑາງຌບກຽຆໃ ຌັ : ຑ຅ິ າຖະຌາຽຎາ຺ໄ ໝາງເໝໃ , ກາຌ 3. ຂະຍທຌກາຌ ຊາຌ, ກາຌເນຘໄ ຓ຺ ຓຸຈຊາຌຽຎຌັ ກາຌຑ຅ິ າຖະຌາຉທ຺ ຾ຎ຃ທາຓຘໃ ຼຄຉໃ ່ ຖທຍຖທຓຉທ຺ ຽຖກຂບຄກາຌ ຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ , ກາຌຎຍັ ຎຸຄງຸຈ຋ະຘາຈ ຽຌໃ ບື ຄ, ກາຌຖທຍຖທຓທຽິ ຃າະ ຾ຖະ ຃ທຍ຃ຸຓຽຎຌັ ແຖງະ ແຖງະ, ກາຌ ແ຅຾ໄ ງກຉທ຺ ຽຖກຂບຄຘະຑາຍ຾ທຈ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຖຍັ ຿ຈງບາແຘ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ ຖບໄ ຓ ຂຌໄັ ຉບຌຂບຄກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ ຾ຍໃ ຄບບກແຈຽໄ ຎຌັ 3 ຂຌັໄ ຉບຌຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ 1. ກາຌທຈັ ຏຌ຺ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຄາຌຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຽຎຌັ ກາຌຌາ່ ກາຌກທຈຘບຍ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ ຓາເຆກໄ າ່ ຌຈ຺ ຘໃ ຄິ ຋ໃ ກີ າ່ ຖຄັ ຽກຈີ ຂຌຶໄ ຅ຄິ ຑາງເຌບຄ຺ ກາຌ. 2. ຎຼຍ຋ຼຍຏຌ຺ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຄາຌຂບຄບຄ຺ ກາຌຽຎາ຺ໄ ໝາງ ຾ຖະ ຓາຈຉະຊາຌ຋ໃ ກີ າ່ ຌຈ຺ ແທຖໄ ໃ ທຄໜາໄ . 3. ຈ່າຽຌຌີ ກາຌ຾ກແໄ ຂຎຍັ ຎຸຄຊາໄ ຓ຃ີ ທາຓ຅າ່ ຽຎຌັ ນົື ຊາໄ ຽນຈກາຌຽຎຌັ ແຎແຈຉໄ າຓ຾ຏຌກຍ່ ໃ ຅່ າ່ ຽຎຌັ ຉບໄ ຄ຾ກ ໄ ແຂຘໃ ຄິ ເຈ. ຌບກ຅າກຌຌັໄ ຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌ຃ທທຍ຃ຸຓ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈ ບາຈຽຑໃ ຓີ ຂຌຶໄ ແຈ຅ໄ າກກາຌ຋ໃ ຍີ ່ຖຘິ ຈັ ແຈໄ ເຆຖໄ ະຍຍ຺ ຂຓ່ໄ ູຌຂໃ າທຘາຌ຋າຄຈາໄ ຌກາຌ຅ຈັ ກາຌ ຋ໃ ຓີ ຸຄໄ ແຎຘໃ ູຎຈັ ແ຅ຂບຄ຃ທາຓຘາ່ ຽຖຈັ ຾ຖະ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຉໃ າຄໂຂບຄ ບຄ຺ ກາຌ. ດໃ າຄເຈກຉ່ າຓ ບຄ຺ ກາຌກ່ງຄັ ບາຈຑຍ຺ ບຸຎະຘກັ ຋ໃ ຓີ ບີ ຈິ ຋ຑິ ຌ຺ ຉໃ ກ່ າຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ຍຍງຸຈ຋ະຘາຈແຈຽໄ ຆໃ ຌັ ຈຼທ ກຌັ ແຈ຾ໄ ກໃ : ບຸຎະຘກັ ຋າຄຖະຍຍ຺ , ບຸຎະຘກັ ຋າຄຑຈຶ ຉກິ າ່ ຾ຖະ ບຸຎະຘກັ ຋າຄກາຌຽຓບື ຄ, ຽຆໃ ຄິ ກາຌຽບາ຺ ຆະຌະ ບຸຎະຘກັ ຉໃ າຄໂຈໃ ຄັ ກໃ າທກຽ່ ຎຌັ ຘໃ ຄິ ຘາ່ ຃ຌັ ເຌ຃ທາຓຘາ່ ຽຖຈັ ຉໃ ກ່ າຌຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓງຸຈ຋ະຘາຈຂບຄບຄ຺ ກາຌຽຆໃ ຌັ : ກາຌ ເຆຖໄ ະຍຍ຺ ຖາຄທຌັ ຽຎຌັ ຘໃ ຄິ ຈຄຶ ຈູຈເ຅ ຾ຖະ ກາຌຘາໄ ຄທຈັ ຋ະຌະ຋າ່ ບຄ຺ ກາຌ຋ໃ ຽີ ຂຓັໄ ຾ຂຄ ຽຑໃ ບື ຋ໃ ຅ີ ະຘາໄ ຄ຾ປຄ຅ຄູ ເ຅ ຾ຖະ ຑຈັ ຋ະຌາ຃ທາຓຘາຓາຈຂບຄຑະຌກັ ຄາຌ ຾ຖະ ຏູຍໄ ່ຖນິ າຌ. Page 122 of 283

ຑາກ຋ີ 3 ກາຌຏະຖິຈ ຾ຖະ ກາຌຎະຉຍິ ັຈກາຌ (Production and Operations) ຍຈ຺ ຋ີ 9 ກາຌ຅ັຈກາຌກາຌຏະຖິຈ/ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ ກາຌ຅ຈັ ກາຌກາຌຏະຖຈິ /ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌຽຎຌັ ກຈິ ຅ະກ່າ຋ໃ ຅ີ າ່ ຽຎຌັ ຘ່າຖຍັ ຏູຎໄ ະກບຍກາຌ ຋ໃ ຅ີ ະຌາ່ ຓາເຆໄ ຎະ຿ນງຈເຌກາຌຑຈັ ຋ະຌາ຾ຌທ຃ຈິ ຽຑໃ ບື ຘາໄ ຄຘຌັ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ເໝໃ ຽຑໃ ບື ທາຄ຾ຏຌຘໃ ຄິ ບ່າຌທງ຃ທາຓຘະຈທກເຌ ກາຌຏະຖຈິ ຾ຖະ ກາຌບບກ຾ຍຍຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຖທຓ຋ຄັ ຃ທຍ຃ຸຓກາຌຏະຖຈິ /ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌເນຽໄ ຎຌັ ແຎດໃ າຄຓີ ຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍ ຾ຖະ ຎະຘຈິ ຋ຏິ ຌ຺ ຿ຈງບາຈເຆຂໄ ະຍາຌກາຌຏະຖຈິ ຾ຍຍບຈັ ຉະ຿ຌຓຈັ (Automation) ນໃ ຸຌງຌ຺ (Robotics) ຾ຖະ ກາຌຏະຖຈິ ຋ໃ ຌີ າ່ ຃ບຓຑທິ ຽຉຽີ ຂາ຺ໄ ຓາຆໃ ທງ [Computer-Aided Manufacturing (CAM)] ຉະນບົ ຈປບຈກາຌຎຍັ ຎຸຄ຃ຸຌຌະຑາຍດໃ າຄຉໃ ່ຽຌໃ ບື ຄ. 1. ກາຌຏະຖິຈ/ກາຌຎະຉິຍຈັ ກາຌ ກາຌຏະຖຈິ (Product)/ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ (Operations) ຓ຃ີ ທາຓໝາງ຃າໄ ງ຃ກື ຌັ ຃ື ກາຌ຾ຎຘະຑາຍ ຆຍັ ຑະງາກບຌຉໃ າຄໂເນຽໄ ຎຌັ ຘຌິ ຃າໄ (Goods) ນົື ຍຖ່ ກິ າຌ (Services) ຿ຈງຌາ່ ຎຈັ ແ຅ຌາ່ ຽຂາ຺ໄ (Input) ຓາ຾ຎ ຘະຑາຍຈທໄ ງຂະຍທຌກາຌ (Process) ເນກໄ າງຽຎຌັ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ຎະ຿ນງຈ (Useful Output) ກາຌ຅ຈັ ກາຌກາຌຏະຖຈິ /ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ (Production/Operations Management) ໝາງຽຊຄິ ກຈິ ຅ະກ່າ຋ຄັ ໝຈ຺ ຋ໃ ຏີ ູຍໄ ່ຖນິ າຌກໃ ຼທຂບໄ ຄ ຽຑໃ ບື ເນຽໄ ກຈີ ຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ຾ຖະ ຍ່ຖກິ າຌຉໃ າຄໂ ຈໃ ຄັ ປູຍ຋ີ 9.1 ຎັຈແ຅ຌາໍ ຽຂາໄ຺ ຂະຍທຌກາຌຎໃ ຼຌຘະຑາຍ ຏ຺ຌຏະຖຈິ (Output) (Transformation process) (Input) - ຘຌິ ຃າໄ ຽຆໃ ຌັ : ຖຈ຺ , ໜຄັ ຘ,ື ຂ່ຓໄ ຌູ ຎບໄ ຌກຍັ ຃ບຓຑທິ ຽຉ,ີ ຽ຃ໃ ບື ຄນຌົິໄ ທຈີ ຿ີ ບ - ຋ໃ ຈີ ຌິ (Feedback) ,... - ຾ປຄຄາຌ - ຍ່ຖກິ າຌຽຆໃ ຌັ : ກາຌກດູໄ ຓື ຽຄຌິ , - ຋ຌຶ ຃ທາຓຍຌັ ຽ຋ຄີ , ຎະກຌັ ແຑ, - ທຈັ ຊຸຈຍິ ກາຌປກັ ຘາຑະງາຍາຌ,... - ຓະຌຸຈ ຂ່ຓໄ ູຌຎບໄ ຌກຍັ ຂ່ຓໄ ຌູ ຎບໄ ຌກຍັ (Feedback) (Feedback) ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ (Control) ປູຍ຋ີ 9.1 ຘະ຾ຈຄຂະຍທຌກາຌຏະຖຈິ ນົື ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ Page 123 of 283

ຉທ຺ ດໃ າຄຉໃ ແ່ ຎຌຽີໄ ຎຌັ ປູຍ຾ຍຍຘະ຾ຈຄຎຼຍ຋ຼຍເນຽໄ ນຌັ ຂະຍທຌກາຌຏຈິ ຘຌິ ຃າໄ ຾ຖະ ກາຌຏະຖຈິ ຍ່ຖກິ າຌ ທໃ າຓຖີ ກັ ຘະຌະ຃າໄ ງ຃ກື ຌັ . 1. ກາຌຏະຖິຈຘຌິ ຃າໟ (Goods) ຅ະຌາ່ ທຈັ ຊຸຈຍິ , ຾ປຄຄາຌ, ຋ຌຶ ຾ຖະ ບໃ ຌື ໂ ຽຂາ຺ໄ ຘໃ ູກາຌ຾ຎປູຍ຿ຈງ ເຆຽໄ ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ , ຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆີ ບາຈເຆຘໄ າງຑາຌກາຌຏະຖຈິ ຽຑໃ ບື ເນກໄ າຌຏະຖຈິ ທໃ ບຄແທງໃ ຄິ ຂຌຶໄ ຽຆໃ ຄິ ເຌຂະຍທຌກາຌ ຏະຖຈິ ຌຌັໄ ຅ະຓຘີ ະຊາຌ຋ີ ໃ ຅ີ ະກທຈຘບຍ຃ຸຌຌະຑາຍຂບຄຘຌິ ຃າໄ (Inspection Station) ຋ໃ ຅ີ ະຽປຈັ ເນແໄ ຈຘໄ ຌິ ຃າໄ ຋ໃ ຓີ ຃ີ ຸຌຌະຑາຍຈີ ຘບຈ຃ໃ ບຄກຍັ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຏູຍໄ ່ຖ຿ິ ຑກ. 2. ກາຌຏະຖິຽຍໍຖິກາຌ (Services) ຅ະກໃ ຼທຂບໄ ຄ຿ຈງກຄ຺ ກຍັ ຃ຌ຺ ຽຆໃ ຄິ ຊຽື ຎຌັ ຎຈັ ແ຅ຌາ່ ຽຂາ຺ໄ ດໃ າຄໜໃ ຄຶ ຃ຌ຺ ຎໃ ທງ (ຎຈັ ແ຅ຌາ່ ຽຂາ຺ໄ ) ຽຂາ຺ໄ ຓາປຍັ ກາຌປກັ ຘາ຅າກ຿ປຄໝ່຅ະຓາ຾຅ຄໄ ຎະນທຈັ ຽຂາ຺ໄ ປກັ ຘາ (ຊຽື ຎຌັ ຂະຍທຌກາຌ ຂຌັໄ ຉບຌ຋່າບຈິ ຂບຄກາຌຍ່ຖກິ າຌ) ຅າກຌຌັໄ ກ຅່ ະຌໃ ຄັ ຖຊ່ າໄ ຽຑໃ ບື ເນຽໄ ບຌີໄ ຉທ຺ ຽຂາ຺ໄ ແຎເນໝໄ ກ່ ທຈປກັ ຘາ ຽຓໃ ບື ກທຈຑຍ຺ ທໃ າຓກີ າຌຽ຅ຍັ ຎໃ ທງ຾ຖທໄ ກ່຅ະຘໃ ຄ຺ ແຎປກັ ຘາ ຾ຖະ ຽຓໃ ບື ນາງ຾ຖທໄ ກ຅່ ະຆາ່ ຖະຽຄຌິ ບບກ຅າກ຿ປຄໝ່ ຎໃ ຼຌ຅າກ຃ຌ຺ ຎໃ ທງຽຎຌັ ຃ຌ຺ ນາງຎໃ ທງ (ຏຌ຺ ຏະຖຈິ ). ກາຌຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ນົື ຍຖ່ ກິ າຌຂບຄບຄ຺ ກາຌຉໃ າຄໂ ບບກຘໃ ູຉະນົາຈຌຌັໄ ບຄ຺ ກາຌເຈ຅ະຎະຘຍ຺ ຃ທາຓຘ່າຽຖຈັ ນົື ຍໃ ່ ຂຌຶໄ ດໃ ູກຍັ ຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌຉບຍຘະໜບຄ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄກໃ ຸຓຖູກ຃າໄ ຽຎາ຺ໄ ໝາງແຈນໄ າົ ງໜບໄ ງຑຼຄເຈ ຾ຖະ ຍຖ່ ຘິ ຈັ ຃ໃ ຾ູ ຂໃ ຄຂຌັ ຓຽີ ຄໃບື ຌແຂ຋ໃ ຘີ າ່ ຃ຌັ ຋ໃ ບີ າຈຘາໄ ຄ຃ທາຓແຈຎໄ ຼຍນາົ ງກທໃ າເຌກາຌ຾ຂໃ ຄຂຌັ ຋າຄ຋ຸຖະກຈິ ນົື ຍໃ .່ ຘໃ ຄິ ຘ່າ຃ຌັ ຎະກາຌໜໃ ຄຶ ຃:ື ກາຌຽຂາ຺ໄ ຽຊຄິ ຖະຍຍ຺ ກາຌຏະຖຈິ ຾ຖະ ຎຈັ ແ຅຾ທຈຖບໄ ຓບໃ ຌື ໂ຋ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄຽຆໃ ຌັ : ຽຉກັ ຿ຌ຿ຖ ຆີ (Technology) ຏູຂໄ າງຎຈັ ແ຅ກາຌຏະຖຈິ (Suppliers) ຽຘຈຊະກຈິ (Economy) ຃ທາຓຘ່າຑຌັ ຖະນທໃ າຄ ຎະຽ຋ຈ (International) ຃ໃ ູ຾ຂໃ ຄຂຌັ (Competitors) ກຈ຺ ຽກຌຂ່ຍໄ ຄັ ຃ຍັ ຂບຄຖຈັ ຊະຍາຌ (Government Regulations) ຖກູ ຃າໄ (Customers) ຽຎຌັ ຉຌ຺ໄ ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ບຄ຺ ຎະກບຍຘ່າ຃ຌັ ຉໃ ກ່ າຌທາຄ຾ຏຌ, ກາຌບບກ຾ຍຍ, ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ກໃ ຼທກຍັ ກາຌຏະຖຈິ ຾ຖະ ຈາ່ ຽຌຌີ ຋ຸຖະກຈິ . ຖະຍຍ຺ ກາຌຏະຖຈິ (Production System) ຽຎຌັ ຖະຍຍ຺ ຽຆໃ ຄິ ຎໃ ຼຌ຾ຎຄຎຈັ ແ຅ຌາ່ ຽຂາ຺ໄ ເນບໄ ບກຓາ ຽຎຌັ ຎຈັ ແ຅ຌາ່ ບບກ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄກາຌ. ຉາຉະຖາຄ຋ີ 9.1 ຽຎຌັ ຉທ຺ ດໃ າຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ຋ຸຖະກຈິ ຋ໃ ຏີ ະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ຾ຖະ ຍ່ຖກິ າຌ ຿ຈງຎຼຍ຋ຼຍເນໄ ຽນຌັ ກາຌທຽິ ຃າະຉາຓຖະຍຍ຺ ກາຌຏະຖຈິ (The Production System) ກາຌກຼຓກາຌຏະຖຈິ ເນຽໄ ກຈີ ຎະຘຈິ ຋ຑິ າງຘູຄຘຸຈ ຃ທຌນາ຃າ່ ຉບຍ຅າກ຃່າຊາຓຉໃແ່ ຎຌ:ີໄ (1) ຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ນົື ຍ່ຖກິ າຌນງຄັ (What) (2) ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ນົື ຍຖ່ ກິ າຌຏະຖຈິ ຂຌຶໄ ຓາຽຑໃ ບື ນງຄັ (Why) (3) ຅ະຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ນົື ຍ່ຖກິ າຌດໃ ູເຘ (Where) (4) ຽທຖາ຋ໃ ຽີ ໝາະຘຓ຺ ເຌກາຌຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ນົື ຍ່ຖກິ າຌຽຓໃ ບື ເຈ (When) (5) ຉບໄ ຄກາຌຍຸກ຃ະຖາກບຌ຾ຍຍເຈ (Who) ແປຐໄ ຓີ ,ື ຽ຃ໃ ຄິ ຐຓີ ື ນົື ຓຐີ ຓີ ື (6) ເຆທໄ ຋ິ ເີ ຈເຌກາຌຏະຖຈິ (How) ຂຓ່ໄ ູຌ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄຌາ່ ຓາທຽິ ຃າະທໃ າ຅ະເຆຂໄ ະຍທຌກາຌຏະຖຈິ ຾ຍຍເຈ ຅ໃ ຄຶ ຅ະກໃ ເ່ ນຽໄ ກຈີ ຎະ຿ນງຈຘູຄຘຸຈຓີ ຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ (1) ຿ປຄຄາຌ ຾ຖະ ຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ຓຂີ ່຅ໄ າ່ ກຈັ ຾ຌທເຈ (2) ຿ປຄຄາຌເຆກໄ າ່ ຖຄັ ກາຌຏະຖຈິ ເນຽໄ ກຈີ ຎະ຿ນງຈຽຉຓັ ຋ໃ ີ ຾ຖທໄ ນົຍື ໃ ່ (3) ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌກາຌຏະຖຈິ ຘບຈ຃ໃ ບຄກຍັ ຿ບກາຈຉາຓ຾ຏຌ຋ໃ ທີ າຄແທໄ ນຍົື ໃ ່ (4) ຘະຊາຌະກາຌນງຄັ ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄຽບາ຺ ເ຅ເຘໃ ຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນົບື (5) ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຃ຸຌຌະຑາຍ ຾ຖະ ຉາຉະຖາຄກາຌຏະຖຈິ (6) ກາຌຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ຓ຅ີ ຈຸ ຾ຂຄ ຾ຖະ ຅ຈຸ ບໃ ບຌ຾ຌທເຈ ຽຎຌັ ຉຌ຺ໄ . Page 124 of 283

2. ຃ທາຓຘໍາຑັຌຖະນທາໞ ຄກາຌ຅ັຈກາຌກາຌຏະຖິຈ ຾ຖະ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌກຍັ ໜໟາ຋ີບໃ ືຌໃ ໂ ກາຌຏະຖຈິ ຽຑໃ ບື ເນແໄ ຈຘໄ ຌິ ຃າໄ ຾ຖະ ຍ່ຖກິ າຌບບກຓາຍໃ ່ຘາຓາຈຈາ່ ຽຌຌີ ກາຌແຈຑໄ າງເຌຑະ຾ຌກ ຾ຖະ ກໃ ຸຓ ຄາຌຘະຽຑາະເຌໜໃ ທງກາຌຏະຖຈິ ຽ຋ໃ າ຺ ຌຌັໄ ຾ຉໃ ຅ະຉບໄ ຄຎະຘາຌຄາຌ ຾ຖະ ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ໜາໄ ຋ໃ ຄີ າຌບໃ ຌື ໂ ຽຑໃ ບື ຈາ່ ຽຌຌີ ກາຌປຍັ ຏຈິ ຆບຍປໃ ທຓກຌັ ເຌກາຌຌາ່ ຘຌິ ຃າໄ ຾ຖະ ຍ່ຖກິ າຌ ຋ໃ ຘີ າຓາຈຉບຍຘະໜບຄ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ແຎຘໃ ູຖູກ຃າໄ ເນໄ ນາົ ງ຋ຘີ ຸຈ ໜາໄ ຋ໃ ຉີ ໃ າຄໂ຋ໃ ຘີ າ່ ຑຌັ ກຍັ ກາຌຏະຖຈິ ຎະກບຍຈທໄ ງ: 1. ຌະທັຈຉະກໍາ (Innovation) ຌະທຈັ ຉະກ່າຽຎຌັ ນທ຺ ເ຅ຂບຄກາຌຑຈັ ຋ະຌາຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ເໝໃ ຊື ທໃ າຽຎຌັ ຘໃ ຄິ ຋ໃ ຘີ ່າ຃ຌັ ບຌັ ຈຍັ ຋່າບຈິ ເຌກາຌຽຑໃ ຓີ ຋ໃ າ຾ປຄຂບຄກາຌບບກ຾ຍຍ ຾ຖະ ຑຈັ ຋ະຌາຽຑໃ ບື ຘາໄ ຄ຃ທາຓ຾ຉກ ຉໃ າຄເນ຾ໄ ກໃ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຋ໃ ຉີ ໃ າ່ ກທໃ າ຃ໃ ຾ູ ຂໃ ຄຂຌັ ຾ຖະ ຘາຓາຈຽຎຌັ ຏູຌໄ າ່ ຋າຄກາຌຉະນາົ ຈ ຽຑາະທໃ າຌະທຈັ ຉະກາ່ ຽຎຌັ ຾ຌທ຋າຄຽປຈັ ເນແໄ ຈຏໄ ະຖຈິ ຉະຑຌັ ຉຌ຺ໄ ຾ຍຍ຋ໃ ຅ີ ະຌາ່ ແຎຘໃ ູກາຌຏະຖຈິ ຅ຄິ ເຌ຾ຍຍກາຌ຃າໄ . 2. ກາຌ຅ັຈຆໄື (Purchasing) ກາຌ຅ຈັ ຆຓືໄ ຍີ ຈ຺ ຍາຈຘ່າ຃ຌັ ຉໃ ່ຂະຍທຌກາຌຏະຖຈິ ເຌຈາໄ ຌ຃ທາຓ ປຍັ ຏຈິ ຆບຍຉໃ ່ກາຌຆບກນາບຸຎະກບຌຽ຃ໃ ບື ຄຓ,ື ຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ , ທຈັ ຊຸຈຍິ ຾ຖະ ຘໃ ຄິ ບ່າຌທງ຃ທາຓຘະຈທກຉໃ າຄໂຽຂາ຺ໄ ຓາ ຆໃ ທງເນກໄ າຌຏະຖຈິ ຈາ່ ຽຌຌີ ກາຌແຈດໄ ໃ າຄຽໝາະຘຓ຺ ຾ຖະ ຽຎຌັ ແຎດໃ າຄປຼຍປບໄ ງ. 3. ກາຌຉະນົາຈ (Marketing) ຂຓ່ໄ ຌູ ຂໃ າທຘາຌກໃ ຼທກຍັ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຏູຍໄ ່ຖ຿ິ ຑກ ຓ຃ີ ທາຓ຅າ່ ຽຎຌັ ຉໃ ກ່ າຌຈາ່ ຽຌຌີ ກາຌຂບຄຖະຍຍ຺ ກາຌຏະຖຈິ ຏູຍໄ ຖ່ ນິ າຌກາຌຏະຖຈິ ຅າ່ ຽຎຌັ ຉບໄ ຄປູຽໄ ຊຄິ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຖທຓ (Total Demand) ຂບຄຘຌິ ຃າໄ ຽຑໃ ບື ຌາ່ ຓາເຆເໄ ຌກາຌທາຄ຾ຏຌກາຌຏະຖຈິ , ຂ່ຓໄ ູຌຎບໄ ຌກຍັ ຅າກຏູຍໄ ່ຖ຿ິ ຑກ ຘາຓາຈຌາ່ ຓາຆໃ ທງເຌຈາໄ ຌກາຌທແິ ຅ ຾ຖະ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ (R&D) ຽຑໃ ບື ກາຌຏະຖຈິ ຿ຈງກາຌບບກ຾ຍຍ ຾ຖະ ຘາໄ ຄຘຌັ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ເຌບະຌາ຃ຈ຺ . 4. ກາຌຽຄຌິ ຾ຖະ ກາຌຍຌັ ຆີ (Finance and Accounting) ໜາໄ ຋ໃ ຋ີ າຄຈາໄ ຌກາຌຽຄຌິ ຾ຖະ ກາຌ ຍຌັ ຆີ ຅ະຘະໜຍັ ຘະໜຸຌກາຌຏະຖຈິ ເຌຈາໄ ຌກາຌກ່າຌຈ຺ ຽຎາ຺ໄ ໝາງ ຾ຖະ ກາຌກ່າຌຈ຺ ຄຍ຺ ຎະຓາຌກາຌຏະຖຈິ ຘໃ ທຌ ຂ່ຓໄ ູຌຈາໄ ຌກາຌຏະຖຈິ ຓ຃ີ ທາຓ຅າ່ ຽຎຌັ ເຌກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ຽຑໃ ບື ກາຌຉຄັໄ ຖາ຃າຘຌິ ຃າໄ (Pricing) ຾ຖະ ກາຌກ່າຌຈ຺ ຃ໃ າ ຅າໄ ຄ (Wage) ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ໜາໄ ຋ໃ ຋ີ າຄຈາໄ ຌກາຌຍຌັ ຆ຅ີ ະຓຍີ ຈ຺ ຍາຈເຌກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ກໃ ຼທກຍັ ຽຄຌິ ຋ຌຶ ຂບຄກຈິ ຅ະກາຌ. ບຄ຺ ກາຌ ຎຈັ ແ຅ຌ່າຽຂາ຺ໄ ຂະທຌກາຌ຾ຎ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ ກາຌຽຉບື ຌ/຃ທຍ຃ຸຓ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ (Organization) (Input) ຘະະຑາຍ (Output) (Monitor/Control) (Environment) ຋ະຌາ຃າຌ ຾ຆກັ , ຽຄຌິ , ຉູ ໄ (Transformation ຈບກຽຍງໄ , ບຈັ ຉາຈບກຽຍງໄ ຋ະຌາ຃າຌ຾ນໃ ຄ (Bank) ຽຆຍັ Process) ຃ທາຓໝຌັໄ ຃ຄ຺ ບຈັ ຉາ຃ໃ າ຅າໄ ຄ ຎະຽ຋ຈແ຋, ATM ຎບຈແຑ, ກາຌ ຽຘຈຊະກຈິ ປູຍຽຄົາ ກາຌປກັ ຘາຽຍໃ ຄິ ຾ງຄ ຽກຍັ ປກັ ຘາ, ປູຍຽຄາ຺ ຋ໃ ແີ ຈປໄ ຍັ ຃ທາຓ (Cinema) ຾ຏໃ ຌຒຓີ , ເນຎໄ ບຈແຑກາຌ ຃ທາຓຽຆໃ ບື ຓຌັໄ ຌງິ ຓ຺ , ຖາງແຈ຋ໄ ໃ ີ ຽຘຈຊະກຈິ , ບຸຈ ບານາຌ,຃ຌ຺ ຽຍໃ ຄິ , ຖຄ຺ ຋ຌຶ ຘາຓາຈ຅ໃ າງແຈໄ ຘານະກາ່ ຃ທາຓ ບຈຸ ຘານະກາໍ ຃ທາຓຍຌັ ຽ຋ຄີ ກາຌຏະຖິຈ ຿ປຄປູ ຍຽຄາ຺ ກາຌຘາງຑາຍ຅າກ ກາຌແນົ, ຎະຖຓິ າຌ, ຍຌັ ຽ຋ຄີ (Manufacturer) ຒຓີ ຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ , ຽ຃ໃ ບື ຄ ຘໃ ທຌ຃ບຄຉະນາົ ຈ ທຈັ ຊຸຈຍິ , ງຌ຺ , ຘາຌຽ຃ຓ,ີ ຽຘຈຊະກຈິ , ຉະນົາຈ ຽ຃ໃ ບື ຄຓ,ື ຽ຃ໃ ບື ຄ ກາຌຉຈັ , ກາຌຑຓິ ບານາຌ, ຂບຄ ຘຌິ ຃າໄ , ຉະນາົ ຈຏູ ໄ ຅ກັ , ຾ປຄຄາຌ ຾ຍຍ, ກາຌຽຆໃ ບື ຓ, ຍ່ຖ຿ິ ຑກ ຽຘງ ກາຌຎະຘຓ຺ Page 125 of 283

຿ປຄໝໍ ດາ, ຃ຌ຺ ແຂ,ໄ ກາຌຽຍໃ ຄິ ຾ງຄປກັ ຘາ ກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍເຌ ຂ່ຍໄ ຄັ ຃ຍັ ຂບຄ ຘະຓາ຃ຓ຺ ຾ຑຈຘະຑາ, (Hospital) ຽ຃ໃ ບື ຄຓ,ື ຉໃ ຼຄ ນບໄ ຄ຋ຈ຺ ຖບຄ, ຖຈັ ຊະຍາຌ, ເຍ຃ໃ າ ກຈ຺ ໝາງກາຌ຃ທຍ ຑະງາຍາຌ,ກາຌ ກາຌນາງ຅າກ ດາ, ກາຌຐກຶ ບຍ຺ ປຓ຺ ຃ຸຓດາ ຂຼຌເຍຘໃ ຄັ ດາ, ຿ຖກ, ກາຌຊກື ຏໃ າຉຈັ ບະແທງະ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ທະ຾ຖທໄ ກາຌຏໃ າຉຈັ ຿ປຄປຼຌ ໜຄັ ຘ,ື ຃ູ-ບາ຅າຌ ກາຌປຼຌປູ,ໄ ກາຌ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຘກຶ ຘະຊຉິ ຅ິ າ່ ຌທຌ ຃ະຌະກ່າຓະກາຌຘກຶ (School) , ຘໃ ຄິ ບ່າຌທງ ຅ຄູ ເ຅, ກາຌເນ຃ໄ ່າ ຘາ, ຓ຋ີ ກັ ຘະ, ຓີ ຎະຆາກບຌ, ກາຌ ຘາ຾ນໃ ຄຆາຈ, ຖະຍຍ຺ ກາຌ຅ຈັ ຽກຍັ ຑາຘຂີ ບຄ ຃ທາຓຘະຈທກ ຾ຌະຌ່າຎກຶ ຘາ ກາຌທແິ ຅ ປບໄ ຄ຋ຸກ ຖຈັ (ຖາງແຈຂໄ ບຄຖຈັ ) ຌກັ ປຼຌ ຏູ້຃ໟາງໞບງ ຘຌິ ຃າໄ , ກາຌເນຽໄ ຃ຈຈິ , ກາຌຽ຃ໃ ບື ຌງາໄ ງ ກາຌຉ່າໜ,ິ ຾ຒຆໃ ຌັ , ຽຘຈຊະກຈິ , ຉະນາົ ຈ (Retailer) ກາຌຘະ຾ຈຄຘຌິ ຃າໄ ຘຌິ ຃າໄ , ກາຌ ຖາງແຈ຋ໄ ໃ ຘີ າຓາຈ຅ໃ າງ ຑະຌກັ ຄາຌຂາງ, , ກາຌຂາງ, ກາຌ ຾ຖກຎໃ ຼຌ, ກາຌ ຘຌິ ຃າໄ , ຘະຊາຍຌັ ຍຌັ ຅ຑຸ ຌັ , ຘໃ ຄິ ບ່າ ແຈ ໄ ກາຌຽຄຌິ ຋ໃ ເີ ນຽໄ ຃ຈຈິ ເນ຃ໄ ່າຎກຶ ຘາ ປຍັ ປູ ໄ ຌທງ຃ທາຓ ຘະຈທກ ຉາຉະຖາຄ຋ີ 9.1 ຘະ຾ຈຄຉທ຺ ດໃ າຄຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຾ຖະ ຘໃ ທຌຎະກບຍຂບຄຖະຍຍ຺ ກາຌຏະຖຈິ (Example Organizations and their Components) 5. ກາຌ຅ຈັ ກາຌຆຍັ ຑະງາກບຌຓະຌຈຸ (Human Resource Management) ກາຌ຅ຈັ ກາຌ ຆຍັ ຑະງາກບຌຓະຌຸຈ຅ະຆໃ ທງເຌກາຌຘຌັ ນາ (Recruitment) ກາຌ຃ຈັ ຽຖບື ກ (Selection) ຾ຖະ ກາຌຐກຶ ບຍ຺ ປຓ຺ (Training) ຑະຌກັ ຄາຌເຌຑະ຾ຌກກາຌຏະຖຈິ . ຘໃ ທຌກຈິ ຅ະກາ່ ຋ໃ ຘີ ່າ຃ຌັ ບໃ ຌື ໂແຈ຾ໄ ກໃ : ຈາໄ ຌ຾ປຄຄາຌຘ່າ ຑຌັ (Labor Relations) ກາຌບບກ຾ຍຍຖະຍຍ຺ ຅ໃ າງ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌຽຆໃ ຌັ : ຃ໃ າ຅າໄ ຄ຅ຄູ ເ຅ (Incentives) ກາຌ຃ທຍ ຃ຸຓ຃ທາຓຎບຈແຑ, ຘຸຂະຑາຍ ຾ຖະ ຘະນທຈັ ຈກີ າຌຂບຄຑະຌກັ ຄາຌຽຎຌັ ຉຌ຺ໄ . ກິຈ຅ະກໍາຘາໍ ຃ຌັ ຂບຄກາຌ຅ຈັ ກາຌກາຌຏະຖຈິ ຾ຖະ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ ຘາຓາຈ຅າ່ ຾ຌກແຈໄ ຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ ກາຌບບກ຾ຍຍຖະຍຍ຺ (System Design) - ກາຌ຃າຈ຃ະຽຌ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ (Forecasting demand) - ກາຌບບກ຾ຍຍບຸຎະກບຌຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ (Equipment - ກາຌບບກ຾ຍຍຏະຖຈິ ຉະຑຌັ (Product Design) - ກາຌທາຄ຾ຏຌກາ່ ຖຄັ ກາຌຏະຖຈິ (Capacity Planning) design) - ກາຌບບກ຾ຍຍທຼກ (Work Design) - ຘະຊາຌ຋ໃ ຉີ ຄັໄ ຾ຖະ ຉໃ ່າ຾ໜໃ ຄ຋ໃ ຉີ ຄັໄ (Location and site) - ກາຌທາຄຏຄັ ຘໃ ຄິ ບ່າຌທງ຃ທາຓຘະຈທກ (Facilities - ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຃ຸຌຌະຑາຍ (Quality control) Layout) - ຉາຉະຖາຄກາຌຽປຈັ ທຼກ (Scheduling) - ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆີ (Technology control) ກາຌຎະຉິຍຈັ ກາຌຂບຄຖະຍ຺ຍ (System Operations) - ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ປຄຄາຌ (Labor control) - ຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆຂີ ບຄກາຌ຅ຈັ ກາຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ - ກາຌທາຄ຾ຏຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ (Operations planning) - ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຎະຖຓິ າຌ (Quantity control) (Operations management technology) - ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຃ຸຌຌະຑາຍ (Quality control) - ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ (Cost control) - ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນບົື (Inventory control) ກາຌ຅ຈັ ກາຌຈໟາຌທັຈຊຸຈິຍ (Material Management) - ກາຌ຅ຈັ ຆືໄ (Purchasing) Page 126 of 283

ປູຍ຋ີ 9.2 ຘະ຾ຈຄກຈິ ຅ະກ່າຉໃ າຄໂຂບຄກາຌ຅ຈັ ກາຌກາຌຏະຖຈິ ຾ຖະ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ 3. ກາຌບບກ຾ຍຍຖະຍ຺ຍກາຌຏະຖິຈ ຾ຖະ ກາຌ຅ຈັ ກາຌກາຌຎະຉຖິ ັຈກາຌ ກາຌບບກ຾ຍຍຖະຍຍ຺ ກາຌຏະຖຈິ ຾ຖະ ກາຌ຅ຈັ ກາຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ ຅ະກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ຎະຽຈຌັ ຈໃ ຄັ ຉໃ ່ ແຎຌ:ີໄ 1. ກາຌບບກ຾ຍຍຏະຖິຈຉະຑັຌ (Product Design) ເຌກາຌບບກ຾ຍຍຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຅ະ ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ : (1) ໜາໄ ຋ໃ ີ ຾ຖະ ຘະແຉຖຂ໇ ບຄຏະຖຈິ ຉະຑຌັ (2) ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ບຌັ ຈຍັ ຂບຄຉທ຺ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ນົື ກາ່ ຌຈ຺ ຖະຈຍັ ຓາຈຉະຊາຌຂບຄຉທ຺ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຽຆໃ ຄິ ຅ະຉບໄ ຄຉຈັ ຘຌິ ເ຅ຽຖບື ກຎະຽຑຈຂບຄທຈັ ຊຸຈຍິ (Material) ຋ໃ ີ ຅ະຌາ່ ຓາເຆເໄ ຌນາຌຏະຖຈິ ຎະຽຈຌັ ຘ່າ຃ຌັ ຂບຄກາຌບບກ຾ຍຍ ຅ໃ ຄຶ ຅າ່ ຽຎຌັ ຉບໄ ຄຽຂາ຺ໄ ແຎກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌຉະນາົ ຈ ຾ຖະ ຌະທຈັ ຉະກາ່ . ຘໃ ຄີ ຋ໃ ຌີ າ່ ຽຂາ຺ໄ ຓາຆໃ ທງເຌກາຌບບກ຾ຍຍ ຾ຖະ ກາຌຏະຖຈິ ເຌຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ຃ກື າຌເຆ຃ໄ ບຓຑທິ ຽຉຖີ ະຍຍ຺ CAD/CAM (Computer-Aided Design / Computer Aided Manufacture). CAD ຘາຓາຈຽປຈັ ເນຌໄ ກັ ບບກ຾ຍຍ຃ຈິ ຃ຌ຺ໄ ຘໃ ຄີ ຉໃ າຄໂ຿ຈງເຆ຃ໄ ບຓຑທິ ຽຉກີ ຕາຒກິ ຾ຖະ ຍຌັ ຋ກຶ ຂ່ຓໄ ູຌແທເໄ ຌ຃ບຓຑທິ ຽຉີ ຽຑໃ ບື ຎະຽຓຌີ ຋າຄ ຽຖບື ກຉໃ າຄໂຂບຄກາຌບບກ຾ຍຍຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓທໃ ບຄແທ ຾ຖະ ຃ທາຓຊກື ຉບໄ ຄ຋ຘີ ຸຈ. ກາຌຽຆໃ ບື ຓຖະຍຍ຺ CAD/CAM ຆໃ ທງ຅ຈ຺ ຅າ່ ຂ່ຓໄ ຌູ ແທເໄ ຌ຃ຄັ ຂຓ່ໄ ູຌຂບຄກາຌບບກ຾ຍຍຓາຈຉະຊາຌຑບໄ ຓກຍັ ຽ຃ໃ ບື ຄຓື (Tools) ຾ຖະ ຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ (Machine) ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄເຆຽໄ ຑໃ ບື ກາຌຏະຖຈິ . 2.ກາຌ຃າຈ຃ະຽຌ຃ທາຓຉໟບຄກາຌ ຾ຖະ ກາຌທາຄ຾ຏຌກາໍ ຖຄັ ກາຌຏະຖິຈ (Forecasting demand and Capacity planning) ຘໃ ຄີ ຋ໃ ກີ ່າຌຈ຺ ຋ຈິ ຋າຄຘ່າຖຍັ ກາຌຏະຖຈິ ຃ື ກາຌເຆຂໄ ່ຓໄ ູຌຂໃ າທຘາຌ຋າຄ ກາຌຉະນົາຈ຃າຈ຃ະຽຌຎະຖຓິ າຌ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຘຌິ ຃າໄ ເນຊໄ ກື ຉບໄ ຄກໃ ບຌ຋ໃ ຅ີ ະຈາ່ ຽຌຌີ ກາຌຏະຖຈິ ຾ຖະ ຅ຈັ ກາຌ ຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນົບື . ນຄົັ ຅າກຌຌັໄ ຅ໃ ຄຶ ທາຄ຾ຏຌກາ່ ຖຄັ ກາຌຏະຖຈິ ຽຑໃ ບື ກ່າຌຈ຺ ຾ຖະ ຎຍັ ຆຍັ ຑະງາກບຌຂບຄບຄ຺ ກາຌເນໄ ຉບຍຘະໜບຄ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຆຂືໄ ບຄຖູກ຃າໄ . 3. ກາຌບບກ຾ຍຍບຎຸ ະກບຌຽ຃ບືໃ ຄ຅ັກ (Equipment Design) ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌຽຖບື ກ ບຸຎະກບຌຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ຋ໃ ຌີ າ່ ຓາເຆເໄ ຌກາຌຏະຖຈິ ຽຆໃ ຄິ ຓ຃ີ ທາຓຘາ່ ຑຌັ ດໃ າຄເກຆໄ ຈິ ກຍັ ກາຌບບກ຾ຍຍຏະຖຈິ ຉະຑຌັ , ກາຌທາຄ຾ຏຌກາ່ ຖຄັ ກາຌຏະຖຈິ ຖກັ ຘະຌະ ຾ຖະ ຋ກັ ຘະຂບຄ຾ປຄຄາຌ ຖທຓ຋ຄັ ຂະຍທຌກາຌຏະຖຈິ . 4. ກາຌບບກ຾ຍຍທຼກ (Work Design) ຽຎຌັ ກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ເຌຈາໄ ຌກາຌທາຄ຾ຏຌ຋າຄກາງະຑາຍ (Physical layout) ຂບຄຂະຍທຌກາຌຏະຖຈິ ຾ຖະ ກາຌບບກ຾ຍຍຄາຌຂບຄ຾ຉໃ ຖະຍຸກ຃ຌ຺ ຽຆໃ ຌັ : ກາຌ຅ຈັ ກຼຓ ບຸຎະກບຌຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ , ຘະຊາຌທີ ຼກ (Work Station) ຾ຖະ ຉທ຺ ຃ຌ຺ ຽຆໃ ຄິ ຓຸຄໄ ຽຌຌັໄ ເຌຈາໄ ຌ຃ທາຓຎະດຈັ (ເນໄ ຘບຈ຃ໃ ບຄກຍັ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ ຾ຖະ ປກັ ຘາແທດໄ ໃ ູຑາງເຉຂໄ ຅່ໄ າ່ ກຈັ ຈາໄ ຌຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ) ຈາໄ ຌຽຉກັ ຌກິ (ກາຌບບກ຾ຍຍ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຾ຖະ ກາຌເຆຎໄ ະ຿ນງຈຘູຄຘຸຈ຅າກບຸຎະກບຌຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ) ຾ຖະ ຈາໄ ຌຑຈຶ ຉກິ ່າ (ກາຌຉບຍຘະໜບຄ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄ຋ຄັ ຏູຍໄ ່ຖ຿ິ ຑກ ຾ຖະ ຑະຌກັ ຄາຌ) ກາຌບບກ຾ຍຍທຼກຓຽີ ຉກັ ຌກິ ຋ໃ ຌີ າ່ ຓາເຆ຃ໄ :ື ກາຌຘກຶ ຘາ ທຼກຄາຌ (Work Study) ບຌັ ຎະກບຍຈທໄ ງກາຌຘກຶ ຘາທ຋ິ ກີ າຌຽປຈັ ທຼກ (Method Study) ຾ຖະ ກາຌ ທຈັ ຾຋ກກາຌຽປຈັ ທຼກ (Work measurement) ກາຌຘກຶ ຘາທຼກຄາຌເຆຎໄ ະ຿ນງຈເຌກາຌທາຄ຾ຏຌ ຾ຖະ ກ່າຌຈ຺ ຉາຉະຖາຄກາຌຽປຈັ ທຼກ. ກາຌ຃າຈ ຃ະຽຌຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຾ຖະ ກາ່ ຌຈ຺ ຉາຉະຖາຄກາຌຍາ່ ຖຸຄປກັ ຘາຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ຖທຓ຋ຄັ ເຆເໄ ຌກາຌທາຄ຾ຏຌກ່າຖຄັ ຃ຌ຺ ຾ຖະ ກາຌຐກຶ ບຍ຺ ປຓ຺ ຑະຌກັ ຄາຌ. Page 127 of 283

5. ກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ຈໟາຌຘະຊາຌ຋ີໃຉຄໄັ (Locational Decision) ຋າຄຽຖບື ກຂບຄຘະຊາຌ຋ໃ ຉີ ຄັໄ ຘ່າ ຖຍັ ຿ປຄຄາຌ, ຃ຄັ ຘຌິ ຃າໄ ນົື ຘໃ ຄິ ບ່າຌທງ຃ທາຓຘະຈທກຂບຄກາຌຍ່ຖກິ າຌຽຎຌັ ຘໃ ຄິ ຋ໃ ຘີ ່າ຃ຌັ ງໃ ຄິ ຽຑາະຉ່າ຾ໜໃ ຄ຋າຄຑຸຓ ຘາຈຓຏີ ຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຉໃ ຃່ ທາຓຘາ່ ຽຖຈັ ຂບຄບຄ຺ ກາຌ. ຘະຊາຌ຋ໃ ຉີ ຄັໄ ຘາຓາຈກາ່ ຌຈ຺ ຘກັ ກະງະຑາຍຂບຄບຄ຺ ກາຌເຌກາຌ ຘາໄ ຄ຾ປຄຄາຌ, ກາຌຘໃ ຄັ ຆທືໄ ຈັ ຊຸຈຍິ , ກາຌກະ຅າງຘຌິ ຃າໄ ນົື ຘາໄ ຄ຾ປຄຈຄຶ ຈູຈ຃ທາຓຘຌ຺ ເ຅ຂບຄຖກູ ຃າໄ . 6. ກາຌທາຄຏຄັ ຘິໃຄບາໍ ຌທງ຃ທາຓຘະຈທກ (Facilities Layout) ກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ບບກ຾ຍຍ ຘໃ ຄິ ບາ່ ຌທງ຃ທາຓຘະຈທກ຋ໃ ຘີ ່າ຃ຌັ ບກີ ຎະກາຌໜໃ ຄຶ ກ່຃:ື ກາຌທາຄຏຄັ ກາຌແນຂົ ບຄທຼກ (Work-flow layout) ກາຌ຅ຈັ ຘູຌກາຄຂບຄໜໃ ທງຄາຌກາຌຏະຖຈິ ຾ຖະ ຘໃ ຄິ ບ່າຌທງ຃ທາຓຘະຈທກບໃ ຌື ໂ (ຽຆໃ ຌັ ຑະ຾ຌກທຈັ ຊຸຈຍິ , ຑະ ຾ຌກຽ຃ໃ ບື ຄຓຽື ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ຾ຖະ ຑະ຾ຌກຘະໜຍັ ຘະໜຸຌຉໃ າຄໂ) ຓ຃ີ ທາຓ຅າ່ ຽຎຌັ ຘາ່ ຖຍັ ຂະຍທຌກາຌຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ຾ຖະ ຍຖ່ ກິ າຌ. ກາຌທາຄຏຄັ ກາຌແນົຂບຄທຼກຓຏີ ຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຉໃ ່຅າ່ ຌທຌຂບຄຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນບົື ເຌຓ,ື ຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍ ກາຌຊ຃ື ບຄທຈັ ຊຸຈຍິ , ກາຌເຆຎໄ ະ຿ນງຈ຅າກຽ຃ໃ ບື ຄຓຽື ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ຾ຖະ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ ຖທຓ຋ຄັ ຂທຌັ ກ່າຖຄັ ເ຅ຂບຄ ຑະຌກັ ຄາຌ ຎຈັ ແ຅ນົກັ ຂບຄກາຌທາຄ຾ຏຌກາຌແນຂົ ບຄທຼກ຃:ື ກາຌຑ຅ິ າຖະຌາທໃ າກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຄາຌ຾ຍຍເຈ ຋ໃ ີ ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ຏີ ະຖຈິ ຉາຓກາຌຘໃ ຄັ ຆືໄ (Make-to-order product) ຋ໃ ຅ີ ະຉບໄ ຄຊກື ຏະຖຈິ ຂຌຶໄ ຓາ ຽຑໃ ບື ຉບຍຘະໜບຄຉໃ ່ກາຌຘໃ ຄັ ຆຑືໄ ຽິ ຘຈຂບຄຖູກ຃າໄ ນົື ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ເຈ຋ໃ ຏີ ະຖຈິ ຽກຍັ ແທຂໄ າງ (Make-to-stock product) ຽຆໃ ຄິ ຅ະຊກື ຏະຖຈິ ຂຌຶໄ ຓາກໃ ບຌ຋ໃ ຅ີ ະແຈປໄ ຍັ ກາຌຘໃ ຄັ ຆ.ືໄ ຽຑາະຘະຌຌັໄ ຅ໃ ຄຶ ຊທື ໃ າຽຎຌັ ຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນົບື ຅ຌ຺ ກທໃ າ ຅ະຊກື ຂາງບບກແຎ. ກາຌທາຄຏຄັ ກາຌແນົຂບຄທຼກຘາຓາຈ຾ຍໃ ຄບບກແຈຽໄ ຎຌັ 3 ປູຍ຾ຍຍແຈ຾ໄ ກໃ : (1) ກາຌທາຄຏຄັ ຉາຓຂະຍທຌກາຌ (Process layout) (2) ກາຌທາຄຏຄັ ຉາຓຏະຖຈິ ຉະຑຌັ (Product layout) (3) ກາຌທາຄຏຄັ ຋ໃ ກີ ່າຌຈ຺ ຉໃ ຾່ ໜໃ ຄດໃ ູກຍັ ຋ໃ ີ (Fixed-position layout) (1) ກາຌທາຄຏັຄຉາຓຂະຍທຌກາຌ (Process layout) ໝາງຽຊຄິ ປູຍ຾ຍຍຂບຄກາຌແນົ ຂບຄທຼກຄາຌ຋ໃ ຘີ ູຌກາຄກາຌຏະຖຈິ ຊກື ຅ຈັ ເນຈໄ າ່ ຽຌຌີ ກາຌຉາຓໜາໄ ຋ໃ ຋ີ ໃ ຅ີ ຈັ ກຼຓເນຽໄ ຆໃ ຌັ : ກາຌຑຓິ , ກາຌຽຆໃ ບື ຓ ຿ຖນະ ນົື ກາຌ຅ຈັ ຽກຍັ ຾ຒຓໄ ຽຎຌັ ຉຌ຺ໄ . ໜາໄ ຋ໃ ຂີ ບຄທຼກຄາຌຽນໃ າົ຺ ຌຊີໄ ກື ຈ່າຽຌຌີ ກາຌເຌໜໃ ຄຶ ຘະຊາຌ຋ໃ ຉີ ຄັໄ ຽຑໃ ບື ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ຾ີ ຉກຉໃ າຄກຌັ ນົື ຍຖ່ ກິ າຌຖກູ ຃າໄ ຋ໃ ຾ີ ຉກຉໃ າຄກຌັ ກາຌທາຄຏຄັ ຾ຍຍຌຘີໄ າຓາຈຑຍ຺ ແຈເໄ ຌ຿ປຄຄາຌຽ຃ໃ ບື ຄ ຅ກັ ຾ຖະ ຃ຌີ ກິ ຾ຑຈ. (2) ກາຌທາຄຏັຄຉາຓຏະຖຈິ ຉະຑຌັ (Product layout) ໝາງຽຊຄິ ປູຍ຾ຍຍກາຌແນຂົ ບຄ ທຼກຄາຌ຋ໃ ຘີ ູຌກາຌຏະຖຈິ ຊກື ຅ຈັ ກຼຓຉາຓ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຽຎຌັ ຖ່າຈຍັ ຂຌັໄ ຿ຈງຘະຽຑາະຽ຅າະ຅ຄ຺ ຂຌຶໄ ດໃ ູກຍັ ຎະຽຑຈຂບຄຘຌິ ຃າໄ ນົື ກາຌຍ່ຖກິ າຌ຋ໃ ຅ີ ະຈ່າຽຌຌີ ກາຌຏະຖຈິ , ກາຌທາຄຏຄັ ຉາຓຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຍາຄ຃ຄັໄ ຽບຌີໄ ທໃ າ ກາຌ ທາຄຏຄັ ຉາຓຘາງກາຌຏະຖຈິ (Line layout) ຽຓໃ ບື ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຾ຉໃ ຖະຉທ຺ ຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ແີ ຎເຌ຋ຈິ ຋າຄ຋ໃ ຊີ ກື ກາ່ ຌຈ຺ ຉາຓຘາງກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຄາຌ຿ຈງຘະຽຑາະ ນົາງ຃ຄັໄ ຋ໃ ຏີ ໃ ູຖ່າຖຼຄ ຾ຖະ ນໃ ຸຌງຌ຺ ຊກື ເຆຽໄ ຑໃ ບື ນຸົຈ຅າ່ ຌທຌຂບຄທຈັ ຊຸຈຍິ ຋ໃ ຊີ ຃ື ບຄດໃ ູ ກາຌທາຄຏຄັ ຉາຓຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຘາຓາຈເຆເໄ ຌ຿ປຄຄາຌຎະກບຍຖຈ຺ ຾ຖະ ປາໄ ຌບານາຌ຾ຍຍຍຖ່ ກິ າຌຉທ຺ ຽບຄ. (3) ກາຌທາຄຏັຄ຋ໃກີ ໍາຌຈ຺ ຉໍ຾ໃ ໜ່ຄດກູ່ ຍັ ຋ີໃ (Fixed-position layout) ໝາງຽຊຄິ ກາຌ ທາຄຏຄັ ກາຌແນົຂບຄທຼກ ຽຆໃ ຄິ ຎຈັ ແ຅ຌາ່ ຽຂາ຺ໄ ຊກື ຌາ່ ຓາງຄັ ຘະຊາຌ຋ໃ ຉີ ຄັໄ ຋ໃ ຈີ ່າຽຌຌີ ກາຌຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ນົື ຘະຊາຌ຋ໃ ຋ີ ໃ ີ ຖູກ຃າໄ ຓາຂປ່ ຍັ ຍ່ຖກິ າຌ. ຉທ຺ ດໃ າຄຂບຄກາຌຏະຖຈິ ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄເຌກາຌທາຄຏຄັ ຋ໃ ກີ ່າຌຈ຺ ຉໃ າ່ ຾ໜໃ ຄດໃ ູກຍັ ຋ໃ ແີ ຈ຾ໄ ກໃ : ກາຌຘາໄ ຄ ຽປບື ຌ, ຊະໜຌ຺ , ຂທ຺ , ຘຌິ ຃າໄ ຂະໜາຈເນງໃ ຽຆໃ ຌັ : ຽ຃ໃ ບື ຄຍຌິ ຾ຖະ ຽປບື ຽຈຌີ ຋ະຽຖ ຖທຓ຋ຄັ ກາຌຍຖ່ ກິ າຌຘບໄ ຓ຾ຎຄ Page 128 of 283

ກ່຅ະເຆກໄ າຌທາຄຏຄັ ຋ໃ າີ ຌຈ຺ ຉໃ າ່ ຾ໜໃ ຄດໃ ູກຍັ ຋ໃ ຈີ ທໄ ງຽຆໃ ຌັ : ຆໃ າຄຌາ່ໄ ຎະຎາ ຒຈງກາຌແຎ຋ໃ ຋ີ ໃ ຉີ ຄັໄ ຂບຄທຼກ (Job site) ຾ຖະ ຌາ່ ບຸຎະກບຌ, ຽ຃ໃ ບື ຄຓ,ື ທຈັ ຊຸຈຍິ ຾ຖະ ຏູຆໄ ໃ ຼທຆາຌ຋ໃ ຅ີ າ່ ຽຎຌັ ຽຑໃ ບື ຘບໄ ຓ຾ຎຄ຋ໃ ່ຌາ່ໄ ຎະຎາ຋ໃ ຽີ ຘງນາງ. 4. ກາຌຎະຉຍິ ັຈກາຌຂບຄຖະຍຍ຺ ກາຌຏະຖິຈ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌຂບຄຖະຍຍ຺ ກາຌຏະຖຈິ ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ຖກັ ຘະຌະ຋ໃ ຘີ າ່ ຃ຌັ 2 ຎະຈາຌຂບຄກາຌ຅ຈັ ກາຌ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ (Operations Management) ຃:ື 1. ກາຌທາຄ຾ຏຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ (Operations planning) 2. ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ (Operations control) ຽຆໃ ຄິ ຖາງຖະບຼຈຘາຓາຈ຅າ່ ຾ຌກຽຎຌັ ຖາງ ຖະບຼຈແຈຈໄ ໃ ຄັ ຌ:ີໄ 1. ກາຌທາຄ຾ຏຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ (Operations planning) ຅ຈຸ ຓຸຄໄ ໝາງຂບຄກາຌທາຄ ຾ຏຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ຃ື ກາຌຽປຈັ ເນໝໄ ຌັໄ ເ຅ທໃ າບຄ຺ ກາຌຘາຓາຈຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ນົື ຍຖ່ ກິ າຌແຈຘໄ ບຈ຃ໃ ບຄກຍັ ຃ທາຓ ຉບໄ ຄກາຌຂບຄຉະນົາຈ ຿ຈງຽປຈັ ກາຌຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ຽຑໃ ບື ຽກຍັ ແທຂໄ າງ (Make-to-stock) ນົື ກາຌຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ຉາຓ຃່າຘໃ ຄັ ຆືໄ (Make-to-order) 2. ຉາຉະຖາຄກາຌຽປັຈທຼກ (Scheduling) ໝາງຽຊຄິ ຖາງຖະບຼຈຂບຄກຈິ ຅ະກ່ານົກັ ຋ໃ ກີ າ່ ຌຈ຺ ທຼກຉາຓຖາ່ ຈຍັ ຂຌັໄ ທໃ າ ເຏ຃ທຌຽປຈັ ໜາໄ ຋ໃ ເີ ຈ ຾ຖະ ຾຅ຄໄ ຽທຖາເຌກາຌຽປຈັ ກຈິ ຅ະກາ່ ແທຖໄ ໃ ທຄໜາໄ . ຅ຈຸ ຓູຄໄ ໝາງ ຂບຄຉາຉະຖາຄກາຌຽປຈັ ທຼກ຾ຓໃ ຌ ກາຌປກັ ຘາຖະຈຍັ ຃ທາຓຘຓ຺ ຈຸຌຂບຄຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ກາຌຏະຖຈິ ກຍັ ຎະຖຓິ າຌ຃ທາຓ ຉບໄ ຄກາຌຆືໄ ຽປຈັ ເນໝໄ ຌັໄ ເ຅ທໃ າຘາຓາຈຉບຍຘະໜບຄ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌກາຌຆືໄ ແຈດໄ ໃ າຄຓຎີ ະຘຈິ ຋ຑິ າຍຘູຄຘຸຈຽ຋ໃ າ຺ ຋ໃ ີ ຅ະຽປຈັ ແຈ.ໄ ກາຌ຅ຈັ ກາຌຉາຉະຖາຄກາຌຽປຈັ ທຼກບາຈເຆຏໄ ຄັ ຂບຄຽກຌ (Gantt Charts) ຾ຖະ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ ຉາຉະຖາຄກາຌຽປຈັ ທຼກຏໃ າຌກາຌເຆໄ PERT (Program Evaluation and Review Technique) 3. ຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆກີ າຌ຅ຈັ ກາຌ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ (Operations Management Technology) ຈທໄ ງ຃ທາຓກາໄ ທໜາໄ ດໃ າຄທໃ ບຄແທເຌ຃ທາຓຘາຓາຈ ຾ຖະ ກາຌຎະງຸກເຆ຃ໄ ບຓຑທິ ຽຉີ ຽປຈັ ເນ຿ໄ ບກາຈເຌກາຌເຆໄ ຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆຽີ ຑໃ ບື ຎຍັ ຎຸຄຂະຍທຌກາຌຏະຖຈິ ຾ຍຍເໝໃ ຽກຈີ ຂຌຶໄ ແຈດໄ ໃ າຄກທາໄ ຄຂທາຄ ຃ບຓຑທິ ຽຉເີ ຌຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ຘາຓາຈ ຃ທຍ຃ຸຓຂະຍທຌກາຌຏະຖຈິ , ກາ່ ຌຈ຺ ຾ຌທ຋າຄເນຽໄ ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ຾ຖະ ຽປຈັ ເນນໄ ຸຌໄ ງຌ຺ ຓຆີ ທີ ຈິ ຂຌຶໄ . ຽຆໃ ຄິ ຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆີ ຋ໃ ຌີ າ່ ຓາເຆຘໄ າຓາຈຆໃ ທງນຸົຈຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ກາຌຏະຖຈິ , ຎຍັ ຎຸຄ຃ຸຌຌະຑາຍເນຘໄ ະໝໃ າ່ ຘະຽໝ,ີ ນຸົຈຖະຈຍັ ຃ທາຓຘູຌຽຘງ ຾ຖະ ຘະໜຍັ ຘະໜຸຌເຌຈາໄ ຌ຃ຸຌຌະຑາຍ ຖທຓ຋ຄັ ນຸຈົ ຽທຖາເຌກາຌຏະຖຈິ ຖຄ຺ ແຈໄ ຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆ຋ີ ໃ ຌີ າ່ ຓາເຆເໄ ຌກາຌ ຅ຈັ ກາຌ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌຓຈີ ໃ ຄັ ຌ:ີໄ 3.1 ກາຌບບກ຾ຍຍ ຾ຖະ ກາຌຏະຖິຈ຋ີເໃ ຆ້຃ູ ບຓຑິທຽຉີຽຂ຺າໄ ຓາຆທໞ ງ (Computer- Aided Design and Manufacturing) ຃ບຓຑທິ ຽຉແີ ຈກໄ າງຽຎຌັ ຘໃ ທຌໜໃ ຄຶ ຋ໃ ຘີ າ່ ຃ຌັ ຂບຄກາຌບບກ຾ຍຍ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ເຌບຄ຺ ກາຌ຅າ່ ຌທຌນາົ ງ ຃ບຓຑທິ ຽຉ຋ີ ໃ ຆີ ໃ ທງເຌກາຌບບກ຾ຍຍ [Computer-Aided Design (CAD)] ຽຎຌັ ກາຌເຆ຃ໄ ບຓຑທິ ຽຉກີ ຕາຒກິ (Computer Graphic) ຾ຖະ ຿ຓຽຈທ຋າຄ຃ະຌຈິ ຘາຈ (Mathematical Modeling) ເຌກາຌບບກ຾ຍຍຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆ຋ີ ໃ ຓີ ຃ີ ທາຓກໃ ຼທຂບໄ ຄກຌັ ກ່຃ື ຃ບຓຑທິ ຽຉ຋ີ ໃ ເີ ຆ຋ໄ າຄຈາໄ ຌທຘິ ະທະກ່າ [Computer-Aided Engineering (CAE)] ຽຆໃ ຄິ ເຌກາຌ຅ຌິ ຉະຌາກາຌ ຑາຍ 3 ຓຉີ ິ ຾ຖະ ຽປຈັ ກາຌ຃ຈິ ແຖໃ ຽ຋ຄິ ຃ບຓຑທິ ຽຉີ ຽຑໃ ບື ເນທໄ ຘິ ະທະກບຌຽປຈັ ກາຌກທຈຘບຍຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ແຈໄ ຿ຈງຍໃ ່ຉບໄ ຄຘາໄ ຄ຿ຓຽຈທຂຌັໄ ຉຌ຺ໄ ຽຆໃ ຄິ CAD ຾ຖະ CAE ຽປຈັ ເນ຃ໄ ທາຓ຃ຈິ ເໝໃ ໂຘາຓາຈຽຎຌັ ປູຍປໃ າຄ຋າຄບຽີ ຖກັ ຿ຉຕ ຌກິ ຽປຈັ ເນແໄ ຈຉໄ ທ຺ ຽຖບື ກ຋ໃ ນີ ົາກນົາງ ຽຌຌັໄ ໜກັ ແຈນໄ ົາງ຾ຄໃຓຸຓ ຾ຖະ ຘາຓາຈຖຼຌ຾ຍຍແຈໄ ຽຑໃ ບື ກາຌຎະດຈັ ຽທຖາ ຾ຖະ ຃ໃ າເຆ຅ໄ ໃ າງ. Page 129 of 283

ກາຌເຆ຃ໄ ບຓຑທິ ຽຉເີ ຌກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ເຌກາຌຏະຖຈິ (ຽຆໃ ຌັ : ນໃ ຸຌງຌ຺ ທ຋ິ ກີ າຌກທຈ ຘບຍ ຾ຖະ ກາຌທຈັ ຏຌ຺ ກາຌເຆຽໄ ຃ໃ ບື ຄຓ,ື ຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ເຌກາຌຏະຖຈິ ) ຽຆໃ ຄິ ຽບຌີໄ ທໃ າ ຃ບຓຑທິ ຽຉ຋ີ ໃ ຆີ ໃ ທງເຌກາຌຏະຖຈິ [Computer-Aided Manufacturing (CAM)] ຖະຍຍ຺ CAM ຆໃ ທງຽຑໃ ຓີ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ , ຃ທາຓແທ, ຃ທາຓ ຊກື ຉບໄ ຄ຾ຓໃ ຌງາ່ ຾ຖະ ຃ທາຓຽຆໃ ບື ຊແື ຈຂໄ ບຄຘາງກາຌຏະຖຈິ , ກາຌຖທຓກຌັ ຂບຄ CAD ຾ຖະ CAE ຅ະຽກຈີ ຂຌຶໄ ດໃ າຄທໃ ບຄແທ ກາຌຽຎຌັ ຎຈັ ແ຅຋ໃ ຓີ ຃ີ ທາຓຘາ່ ຃ຌັ ຉໃ ່຃ທາຓ຾ຉກຉໃ າຄຂບຄບຸຈຘານະກາ່ . 3.2 ຖະຍ຺ຍກາຌຏະຖຈິ ຾ຍຍງຈື ດຌຸ່ (Flexible Manufacturing Systems) ໝາງ ຽຊຄິ ຖະຍຍ຺ ກາຌຏະຖຈິ ຾ຍຍບຈັ ຉະ຿ຌຓຈັ ຽຆໃ ຄິ ຘາຓາຈຘະນົຍັ ກຌັ ແຎຓາຖະນທໃ າຄຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ນາົ ງຆະຌຈິ ແຈດໄ ໃ າຄ ຄໃາງຈາງ ຖະຍຍ຺ ກາຌຏະຖຈິ ຾ຍຍງຌື ດໃ ຸຌຌີໄ ຎະກບຍຈທໄ ງ຃ບຓຑທິ ຽຉຽີ ຆໃ ຄິ ປຍັ ຏຈິ ຆບຍເຌກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຂະຍທຌ ກາຌຏະຖຈິ ຾ຖະ ຽປຈັ ເນກໄ າຌຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ບຈັ ຅ະ຿ຌຓຈັ ກຍັ ຽ຃ໃ ບື ຄຓຽື ຃ໃ ບື ຄເຆ຋ໄ ໃ ຃ີ ທຍ຃ຸຓທຈັ ຊຸຈຍິ . 3.3 ນຌຸ່ ງ຺ຌ (Robotics) ຽຎຌັ ກາຌຌາ່ ຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ຋ໃ ຘີ າຓາຈຎບໄ ຌ຃າ່ ຘໃ ຄັ ຽຂາ຺ໄ ແຎເນຽໄ ປຈັ ທຼກ ຉໃ າຄໂ ຿ຈງຈາ່ ຽຌຌີ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓທຈັ ຊຸຈຍິ ຾ຖະ ຽ຃ໃ ບື ຄຓຉື ໃ າຄໂ. ນໃ ຸຌງຌ຺ ຘາຓາຈຽປຈັ ທຼກແຈດໄ ໃ າຄທໃ ບຄແທ, ຊກື ຉບໄ ຄ ຾ຖະ ຘະໝໃ າ່ ຘະຽໝດີ ໃ າຄຉໃ ່ຽຌໃ ບື ຄ. 4. ກາຌ຃ທຍ຃ຓຸ ກາຌຎະຉິຍຈັ ກາຌ (Operations control) ຎະຽຑຈຂບຄກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຋ໃ ຌີ າ່ ຓາ ເຆເໄ ຌກາຌຏະຖຈິ ຾ຖະ ກາຌ຅ຈັ ກາຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌຓນີ າົ ງດໃ າຄ ຽຆໃ ຄິ ກໃ ບຌກາຌຈ່າຽຌຌີ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຏູຍໄ ່ຖນິ າຌ ຉບໄ ຄກາ່ ຌຈ຺ ຓາຈຉະຊາຌ຋ໃ ຅ີ ະເຆເໄ ຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຄາຌແທຖໄ ໃ ທຄໜາໄ . ປູຍ຾ຍຍຂບຄກາຌ຃ທຍ຃ຸຓກາຌຏະຖຈິ ຅າ່ ຾ຌກ ແຈຈໄ ໃ ຄັ ຌ:ີໄ 4.1 ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຎະຖິຓາຌ (Quantity Control) ຽຎຌັ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓກາຌຏະຖຈິ ຿ຈງ ທຈັ ຅າກ຅າ່ ຌທຌຏຌ຺ ຏະຖຈິ ຋ໃ ບີ ບກຓາ຅າກຂະຍທຌກາຌຏະຖຈິ ຽຆໃ ຄິ ຘາຓາຈທຈັ ບບກຓາແຈຽໄ ຎຌັ ຉທ຺ ຽຖກ. 4.2 ກາຌ຃ທຍ຃ຓຸ ຃ຌຸ ຌະຑາຍ (Quality Control) ຽຎຌັ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓກາຌຏະຖຈິ ເນໄ ແຈຉໄ າຓຓາຈຉະຊາຌ຋ໃ ແີ ຈບໄ ບກ຾ຍຍແທໄ ຾ຖະ ຘບຈ຃ໃ ບຄກຍັ ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ຂບຄຖູກ຃າໄ ຽຆໃ ຌັ : ຓາຈຉະຊາຌ ISO ຾ຖະ ກາຌເຆໄ TQM ຽຑໃ ບື ຎຍັ ຎຸຄ຃ຸຌຌະຑາຍ. 4.3 ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆີ (Technology Control) ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌຍາ່ ຖຸຄປກັ ຘາ ຿ປຄຄາຌ, ຽ຃ໃ ບື ຄຓຽື ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ຾ຖະ ບຸຎະກບຌ຃ບຓຑທິ ຽຉ,ີ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆຂີ ່ຓໄ ູຌຂໃ າທຘາຌເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຂະຍທຌກາຌຏະຖຈິ ຋ໃ ເີ ຆໄ ຉະນົບຈປບຈກາຌຘບໄ ຓ຾ຎຄ ຾ຖະ ກາຌນາຽ຃ໃ ບື ຄຄຓຽື ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ຽຑໃ ບື ກາຌ຋ຈ຺ ຾຋ຌ ເຌກຖ່ ະຌ຋ີ ໃ ຽີ ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ຽຈຓີ ຽກຈີ ຃ທາຓຽຘງນາງ຅ຌ຺ ຍໃ ຘ່ າຓາຈເຆກໄ າຌແຈບໄ ກີ . 4.4 ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຾ປຄຄາຌ (Labor Control) ກໃ ຼທກຍັ ຂບຍຽຖຈ ຾ຖະ ປູຍ຾ຍຍຂບຄ ກາຌຍຄັ ຃ຍັ ຍຌັ ຆາ຋ໃ ຌີ າ່ ຓາເຆ,ໄ ຎະຽຑຈຂບຄກາຌ຅ຄູ ເ຅, ຃ທາຓຘຌ຺ ເ຅ເຌກາຌຓຘີ ໃ ທຌປໃ ທຓຂບຄຑະຌກັ ຄາຌ ກາຌ ຾ຍໃ ຄຎຌັ ກ່າແຖ ຾ຖະ ກາຌເຆທໄ ຄ຺ ຅ບຌ຃ຸຌຌະຑາຍ (Quality Circles) 4.5 ກາຌ຃ທຍ຃ຓຸ ຉ຺ຌໄ ຋ຌຶ (Cost Control) ຽຎຌັ ຍຈ຺ ຍາຈ຋ໃ ຽີ ຆໃ ບື ຓ຿ງຄດໃ າຄເກຆໄ ຈິ ກຍັ ຌາໄ ຋ໃ ີ ຋າຄຈາໄ ຌກາຌຍຌັ ຆີ ຾ຖະ ຄຍ຺ ຎະຓາຌ, ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌຖທຍຖທຓ ຾ຖະ ທຽິ ຃າະຂ່ຓໄ ູຌຈາໄ ຌ ທຈັ ຊຸຈຍິ , ຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ກາຌຈ່າຽຌຌີ ຄາຌ, ຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຽ຃ໃ ບື ຄຓຽື ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ຾ຖະ ຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຈາໄ ຌ຾ປຄຄາຌ ຽຑໃ ບື ຎຼຍ຋ຼຍກຍັ ຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຓາຈຉະຊາຌ຋ໃ ກີ າ່ ຌຈ຺ ແທ.ໄ 4.6 ກາຌ຃ທຍ຃ຓຸ ຈາໟ ຌບຌໃື ໂ ຽຆໃ ຌັ : ກາຌເຆທໄ ຈັ ຊຸ຋ໃ ຓີ ຑີ ຈິ , ກາຌຍາ່ ຍຈັ ຂບຄຽຘງຽຌໃ ບື ຄ຅າກ ຂະຍທຌກາຌຏະຖຈິ , ກາຌປກັ ຘາ຃ທາຓຎບຈແຑເຌກາຌຽປຈັ ທຼກ, ກາຌບະຌຸຖກັ ກາຌເຆຆໄ ຍັ ຑະງາກບຌ ຾ຖະ ກາຌຽຍໃ ຄິ ຾ງຄຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ ຽຆໃ ຄິ ຽກຈີ ຏຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຅າກກາຌຏະຖຈິ ຽຎຌັ ຉຌ຺ໄ . Page 130 of 283

5. ກາຌ຅ັຈກາຌຈາໟ ຌທຈັ ຊຈຸ ຍິ ຂະຍທຌກາຌຂບຄກາຌ຅ຈັ ກາຌຈໟາຌທຈັ ຊຈຸ ຍິ (Materials Management) ຎະກບຍຈທໄ ງ: ກາຌທາຄ຾ຏຌກາຌ຅ຈັ ບຄ຺ ກາຌ ຾ຖະ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓກາຌແນົຂບຄທຈັ ຊຸຈຍິ ຅າກກາຌ຅ຈັ ຆຏືໄ ໃ າຌຂະຍທຌກາຌ຾ຎ ຘະຑາຍແຎຘໃ ູກາຌກະ຅າງຂບຄຘຌິ ຃າໄ ຘ່າຽຖຈັ ປູຍ. ກາຌ຅ຈັ ກາຌຘຌິ ຃າໟ ຋ງີໃ ຄັ ຽນົບື (Inventory Management) ຽຎຌັ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນົບື ຋ຄັ ໝຈ຺ ຂບຄຘໃ ຄິ ບ່າຌທງ຃ທາຓຘະຈທກເຌກາຌຏະຖຈິ ຎະກບຍຈທໄ ງໜາໄ ຋ໃ ຂີ ບຄກາຌປຍັ , ກາຌ຅ຈັ ຽກຍັ , ກາຌ ຂຌ຺ ຘໃ ຄ຺ , ຘາ່ ປບຄທຈັ ຊຸຈຍິ ແທເໄ ຌຓື ຾ຖະ ກາຌກທຈຌຍັ ຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນົບື ນົື ຽຎຌັ ກາຌປກັ ຘາຖະຈຍັ ຃ທາຓຘຓ຺ ຈຸຌ ຂບຄ຃ທາຓຘໃ ຼຄ຋ໃ ຓີ ຘີ ຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນົບື ແທນໄ າົ ງ ຎງຍ຋ຼຍກຍັ ຃ທາຓຘໃ ຼຄ຋ໃ ຓີ ຘີ ຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນບົື ແທຑໄ ຼຄຽຖກັ ໜບໄ ງ. ຖະຈຍັ ຂບຄຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນົບື ນາົ ງຽປຈັ ເນຽໄ ຄຌິ ຘຈ຺ ຅ຓ຺ ດໃ ູເຌຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນບົື ຾ຖະ ງຄັ ຽຑໃ ຓີ ຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ເຌກາຌຈາໄ ຌກາຌຊື ຃ບຄທຈັ ຊຸຈຍິ , ຈບກຽຍງໄ ຾ຖະ ກາຌຽກຍັ ປກັ ຘາ. ຌບກ຅າກຌຌັໄ ຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນບົື ຋ໃ ນີ ົາງຽກຌີ ຃ທຌ ຘາຓາຈ ກໃ ເ່ ນຽໄ ກຈີ ຍຌັ ນາເຌຂະຍທຌກາຌຏະຖຈິ ຽຆໃ ຌັ : ກາຌຎະກບຍຘຌິໄ ຘໃ ທຌຆກັ ຆາໄ ເຌ຋າຄກຄ຺ ກຌັ ຂາໄ ຓຊາໄ ຓຘີ ຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນົບື ຍໃ ່ຑຼຄຑ່ ຅ະຽປຈັ ເນຂໄ ະຍທຌກາຌຏະຖຈິ ດຸຈ ຾ຖະ ບາຈຘໃ ຄ຺ ຏຌ຺ ຉໃ ່ງບຈຂາງຘຌິ ຃າໄ ຈທໄ ງ. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ບຄ຺ ກາຌຘາຓາຈ ເຆຽໄ ຉກັ ຌກິ ກາຌ຅ຈັ ກາຌ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌຽຑໃ ບື ຎໃ ຼຌ຾ຎຄກາ່ ຖຄັ ກາຌຏະຖຈິ , ກາ່ ຌຈ຺ ຉະຉະຖາຄກາຌຏະຖຈິ ຾ຖະ ຈ່າຽຌຌີ ກາຌກຍັ ຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນບົື ແຈ.ໄ ຽຉກັ ຌກິ ກາຌ຅ຈັ ກາຌຈາໟ ຌທຈັ ຊຸຈິຍ຋ຌໃີ ງິ ຺ຓຓາເຆູ້ ຓຈີ ໃ ຄັ ຌ:ີໄ 1. ກາຌທາຄ຾ຏຌ຃ທາຓຉໟບຄກາຌທຈັ ຊຈຸ ຍິ [Material Requirements Planning (MRP)] ໝາງຽຊຄິ ຂະຍທຌກາຌທາຄ຾ຏຌ ຾ຖະ ຃ທຍ຃ຸຓຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນບົື (຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎເຆຑໄ ຌືໄ ຊາຌ຅າກ ຃ບຓຑທິ ຽຉ)ີ ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ກາຌເຆຉໄ າຉະຖາຄກາຌຏະຖຈິ ນກົັ ຘ່າຖຍັ ຅າ່ ຾ຌກຘໃ ທຌຎະກບຍ ຾ຖະ ທຈັ ຊຸຈຍິ ຘະຽຑາະ ຽ຅າະ຅ຄ຺ ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄກາຌເຆຽໄ ຑໃ ບື ກາຌຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ຾ຖະ ຍຖ່ ກິ າຌ. ກາຌ຃າ່ ຌທຌຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນບົື ຋ໃ ຓີ ຃ີ ທາຓຘຍັ ຆບໄ ຌ ນາົ ງງໃ ຄິ ຂຌຶໄ ກ຃່ :ື ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຖາງກາຌຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນບົື ຋ໃ ຽີ ກຈີ ຅າກ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຆ຋ືໄ ໃ ຍີ ໃ ່ ຾ຌໃ ຌບຌ. ກາຌ຃າຈ຃ະຽຌ຃່າຘໃ ຄັ ຆືໄ (Forecast of orders) ຘະຊາຌະຂບຄຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນບົື ຖະຍຍ຺ ກາຌທາຄ຾ຏຌ ທຌັ ຋ໃ ຈີ ່າຽຌຌີ ກາຌຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນບົື (Inventory Status) ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຈາໄ ຌ (Inventory transaction date) ກາຌຉາຉະຖາຄກາຌຏະຖຈິ ຖທຓ ທຈັ ຊຸຈຍິ ຾ຏຌກາຌຎະກບຍຘຌິໄ ຘໃ ທຌຂບຄຽ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ (Master production schedule) (MRP system) (Assembly plans) ເຍປຍັ ຽຄຌິ ຂບຄ຾ຒຓໄ ຽບກະຘາຌທຈັ ຊຸຈຍິ Page 131 of 283 ຖາງຄາຌ຋ໃ ຓີ ຖີ ກັ ຘະຌະຉໃ າຄໂ (Bill of materials file) (Various reports)

ປູຍ຋ີ 9.3 ຘະ຾ຈຄຂະຍທຌກາຌທາຄ຾ຏຌ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌທຈັ ຊຸຈຍິ [Material Requirements Planning (MRP)] ຖະຍຍ຺ MRP ຿ຈງຎກ຺ ກະຉຘິ າຓາຈເນກໄ າຌຉບຍຘະໜບຄຉໃ ຂ່ ະຍທຌກາຌ຅ຈັ ຆຆືໄ ໃ ທຄຽຖໃ ຓີ ຉຌ຺ໄ (ຘ່າຖຍັ ທຈັ ຊຸຈຍິ ) ຾ຖະ ເຆຘໄ ່າຖຍັ ກາຌທາຄ຿຃ຄປໃ າຄ຾ຏຌຎະກບຍຘຌິໄ ຘໃ ທຌຽຑໃ ບື ປຍັ ປບຄ຃ທາຓຘ່າຽຖຈັ ຂບຄຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຿ຈງກາ່ ຌຈ຺ ທຌັ , ຽທຖາ ເຌກາຌ຾ຎຘະຑາຍຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຅າກຎຈັ ແ຅ຌາ່ ຽຂາ຺ໄ (ທຈັ ຊຸຈຍິ ) ເນຽໄ ຎຌັ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ (ຘຌິ ຃າໄ ນົື ຍ່ຖກິ າຌ) ທຈັ ຊຸຈຍິ ຅ະຉບໄ ຄຊກື ຘໃ ຄ຺ ຓບຍກຄ຺ ຉາຓຽທຖາ ຾ຖະ ຘຌິໄ ຘໃ ທຌງໃ ບງ຅ະຉບໄ ຄຓ຃ີ ທາຓຘຓ຺ ຍູຌ ຉາຓຽທຖາ຋ໃ ກີ າ່ ຌຈ຺ ເຌຂະຍທຌກາຌຏະຖຈິ ຽຑໃ ບື ຽຎຌັ ຎຈັ ແ຅ຌາ່ ຽຂາ຺ໄ ຋ໃ ຅ີ ະຓາ຾ຎຘະຑາຍເນຽໄ ຎຌັ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຘ່າ ຽຖຈັ ປູຍຉໃ ແ່ ຎ. 2. ກາຌທາຄ຾ຏຌຆັຍຑະງາກບຌກາຌຏະຖິຈ (Manufacturing Resources Planning) ກາຌທາຄ຾ຏຌຆຍັ ຑະງາກບຌກາຌຏະຖຈິ [Material Requirements Planning (MRPII)] ໝາງຽຊຄິ ຖະຍຍ຺ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຈທໄ ງກາຌເຆ຃ໄ ບຓຑທິ ຽຉຽີ ຎຌັ ຑຌືໄ ຊາຌ ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ກາຌຖທຍຖທຓຂຓ່ໄ ູຌ຋າຄຈາໄ ຌກາຌຽຄຌິ , ກາຌຍຌັ ຆ,ີ ຍຸກ຃ຌ຺ , ທຘິ ະທະກ່າ ຾ຖະ ກາຌຉະນາົ ຈຈທໄ ງກຈິ ຅ະກ່າກາຌທາຄ຾ຏຌ ຾ຖະ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓກາຌຏະຖຈິ ຿ຈງເຆໄ ຖະຍຍ຺ MRP ນທ຺ ເ຅ຘ່າ຃ຌັ ຂບຄຖະຍຍ຺ MRPII ກ່຃ຖື ະຍຍ຺ MRP ຾ຍຍຈຄັໄ ຽຈຓີ ຋ໃ ຊີ ກື ຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄຈທໄ ງຖະຍຍ຺ ຂ່ໄ ຓູຌຂໃ າທຘາຌຈາໄ ຌກາຌ຅ຈັ ກາຌ຅າກໜາໄ ຋ໃ ທີ ຼກບໃ ຌື ຽຑໃ ບື ກາຌທາຄ຾ຏຌ ຾ຖະ ຃ທຍ຃ຸຓຆຍັ ຑະງາກບຌ຋ຸກດໃ າຄຑາງ ເຌບຄ຺ ກາຌດໃ າຄຓຎີ ະຘຈິ ຋ຑິ າຍ. ຉທ຺ ດໃ າຄ ຂຓ່ໄ ຌູ ຈາໄ ຌກາຌຽຄຌິ ຊກື ຅ຈັ ກຼຓ຿ຈງຖະຍຍ຺ MRPII ເຌປູຍຂບຄກະ຾ຘ ຽຄຌິ ຘຈ຺ ຋ໃ ຅ີ າ່ ຽຎຌັ ຉໃ ກ່ າຌຘະໜຍັ ຘະໜຸຌຉາຉະຖາຄກາຌຏະຖຈິ ນກົັ ຿ຈງກະ຾ຘຽຄຌິ ຘຈ຺ ແນບົ ບກ (Cash Outflow) ຘາຓາຈ຃່າຌທຌແຈ຿ໄ ຈງເຆໄ MRPII ຽຆໃ ຄິ ຎະກບຍຈທໄ ງ: ກາຌຆາ່ ຖະໜເີໄ ນ຾ໄ ກໃ ຏູ຅ໄ ຈັ ຅າ່ ໜໃ າງ ຾ຖະ ຏູຂໄ ຌ຺ ຘໃ ຄ຺ ທຈັ ຊຸ ຈຍິ , ກາຌ຅ໃ າຌ຃ໃ າ຅າໄ ຄ ຾ຖະ ຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ບໃ ຌື ໂ຋ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌຏະຖຈິ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ , ຘໃ ທຌກະ຾ຘຽຄຌິ ຘຈ຺ ແນຽົ ຂາ຺ໄ (Cash Inflow) ຘາຓາຈ຃່າຌທຌແຈ຅ໄ າກກາຌຑະງາກບຌ຃າ່ ຘໃ ຄັ ຆືໄ ຾ຖະ ຃່າຘໃ ຄັ ຆຂືໄ ບຄກຈິ ຅ະກາຌ. ຋່າຌບຄຈຼທ ກຌັ ຂຓ່ໄ ຌູ ຂບຄຍຸກ຃ຌ຺ ຅ະຽຎຌັ ກາຌ຅ຈັ ກຼຓ ຿ຈງກາຌຽຑໃ ຓີ ຽບກະຘາຌຂບຄຈາໄ ຌ຾ປຄຄາຌ (The bill of labor) ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຾ປຄຄາຌ຋ໃ ຽີ ຂາ຺ໄ ຓາເໝໃ ຿ຈງຽຍໃ ຄິ ຅າກຎະຽຑຈຂບຄ຋ກັ ຘະ ຽຓໃ ບື ຾ປຄຄາຌຽກຈີ ຂາຈ຾຃ຌຘາຓາຈຘະຽ ໜ຾ີ ຏຌເນ຋ໄ ຸກຐໃ າງຍຸກ຃ຌ຺ ຈ່າຽຌຌີ ກາຌທາຄ຾ຏຌ຅າໄ ຄຄາຌ, ຐກຶ ບຍ຺ ປຓ຺ ຾ຖະ ກາຌຓບຍໝາງຄາຌເນ຾ໄ ກໃ ຑະຌກັ ຄາຌ຃ຌ຺ ເໝໃ 3. ກາຌ຅ັຈກາຌ຾ຍຍ຋ັຌຽທຖາຑໍຈີ (Just-In-Time Management) ຖະຍຍ຺ ກາຌຏະຖຈິ ຾ຍຍ ຋ຌັ ຽທຖາຑຈ່ ີ [Just-In-Time (JIT) systems] ໝາງຽຊຄິ ຖະຍຍ຺ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ຋ໃ ບີ ບກ຾ຍຍ ເນກໄ າຌຈ່າຽຌຌີ ກາຌ ກຍັ ຘໃ ຄິ ບາ່ ຌທງ຃ທາຓຘະຈທກເຌກາຌຏະຖຈິ ເນຘໄ າຓາຈເຆຘໄ ຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນົບື ເຌຖະຈຍັ ຋ໃ ີ ໜບໄ ງ຋ຘີ ຸຈ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ແຎແຈ.ໄ ຌບກ຅າກຌຖີໄ ະຍຍ຺ JIT ງຄັ ຉຄັໄ ດໃ ູຽ຋ຄິ ຑຌຶໄ ຊາຌກາຌທາຄ຾ຏຌກ່າ຅ຈັ ຂບຄຽຘງ຋ຄັ ໝຈ຺ ຾ຖະ ຈ່າຽຌຌີ ກາຌຎຍັ ຎຸຄຏຌ຺ ຏະຖຈິ ດໃ າຄຉໃ ່ຽຌໃ ບື ຄ. ຖະຍຍ຺ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ຾ຍຍຈຄັໄ ຽຈຓີ ຽຆໃ ຌັ : MRP ຽຎຌັ ກາຌຈາ່ ຽຌຌີ ກາຌຖະຍຍ຺ ງູ ໄ (Push system) ຽຆໃ ຄິ ທຈັ ຊຸຈຍິ ຅າ່ ຌທຌໜບໄ ງໂຊກື ງູ ໄ (Pushed) ຽຂາ຺ໄ ແຎເຌຖະຍຍ຺ ກາຌຏະຖຈິ ຿ຈງບຈັ ຉະ຿ຌຓຈັ , ຘະຊາຌທີ ຼກຄາຌໜໃ ຄຶ ດໃ າຄ຅ະແຈປໄ ຍັ ທຈັ ຊຸຈຍິ ນົາງ຅ຌ຺ ຽກຌີ ແຎ ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ກາຌຆຸກງູທໄ ຈັ ຊຸ ຈຍິ ຅າ່ ຌທຌໜບໄ ງໂ ແຎຖຊ່ າໄ ຂາໄ ຄໜາໄ ຅ຌ຺ ບຈັ ຾ໜຌໄ ຽຎຌັ ຃່ຂທຈ (Bottleneck) ຽຎຌັ ຽນຈເນຘໄ ຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນົບື ເຌ ຂະຍທຌກາຌຖະນທໃ າຄຏະຖຈິ ຓ຅ີ າ່ ຌທຌຽຑໃ ຓີ ຂຌຶໄ ຾ຖະ ຽປຈັ ເນເໄ ຆຽໄ ທຖາງາທຌາຌຂຌຶໄ ນົື ຽປຈັ ເນຽໄ ທຖາ຋ຄັ ໝຈ຺ ເຌ ກາຌຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ຽຑໃ ຓີ ຂຌຶໄ ຽຆໃ ຄິ ກາຌຎຼຍ຋ຼຍເນຽໄ ນຌັ ຃ທາຓ຾ຉກຉໃ າຄຂບຄຖະຍຍ຺ JIT ນົື ຋ໃ ປີ ູ຅ໄ ກັ ກຌັ ຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎ ຃ື ຖະຍຍ຺ ກ່າຖຄັ ຂບຄງໃ ຎີ ໃ ຸຌ (Kamban) ຘຌິ ຃າໄ ຋ໃ ງີ ຄັ ຽນບົື ຽຎຌັ ຘູຌ (Zero-Inventory) ຾ຖະ ຖະຍຍ຺ ຍໃ ຓ່ ຘີ ຌິ ຃າໄ ຋ໃ ີ ງຄັ ຽນບົື (Stockless systems) ຽຎຌັ ຖະຍຍ຺ ຈຄຶ (Pull systems) ຽຆໃ ຄິ ຈຄຶ ທຼກຄາຌຽຎຌັ ຂະຍທຌກາຌຏະຖຈິ ຏໃ າຌ Page 132 of 283

ຖະຍຍ຺ ກາຌຏະຖຈິ ຽຎຌັ ແຎຉາຓກະ຾ຘ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌກາຌຏະຖຈິ ຾ຖະ ຈຄຶ ທຈັ ຊຸຈຍິ ຅າກຏູ຅ໄ ຈັ ຅າ່ ໜໃ າງຽຓໃ ບື ຓີ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌເຆຽໄ ຋ໃ າ຺ ຌຌັໄ . 6. ກາຌ຅ັຈຆືໄ ກາຌ຅ັຈຆໄື (Purchasing) ໝາງຽຊຄິ ກາຌເນແໄ ຈຓໄ າຽຆໃ ຄິ ທຈັ ຊຸຈຍິ , ຘຌິໄ ຘໃ ທຌ, ຘໃ ທຌຎະກບຍ ຎຖະ ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຘ່າຽຖຈັ ປູຍ຋ໃ ບີ ຄ຺ ກາຌຉບໄ ຄກາຌຽຑໃ ບື ຌາ່ ແຎຏະຖຈິ ຽຎຌັ ຘຌິ ຃າໄ ຾ຖະ ກາຌຍຖ່ ກິ າຌ, ກາຌ຅ຈັ ກາຌດໃ າຄຓີ ຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍຂບຄຂະຍທຌກາຌກາຌ຅ຈັ ຆືໄ ຾ຖະ ກາຌຘາໄ ຄ຃ທາຓຘາ່ ຑຌັ ເຌແຖງະງາທກຍັ ຏູຂໄ າງຎຈັ ແ຅ກາຌຏະຖຈິ ຘາຓາຈຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓໝຌັໄ ເ຅ຉໃ ່ຘຸຂະຑາຍ, ຃ທາຓຘບຈ຃ໃ ບຄຂບຄທຈັ ຊຸຈຍິ , ຖາ຃າ຋ໃ ຉີ ໃ ່າກທໃ າ ຾ຖະ ກາຌຘໃ ຄ຺ ຓບຍ຋ໃ ຓີ ຎີ ະຘຈິ ຋ຑິ າຍນົາງຂຌຶໄ ຖທຓ຋ຄັ ງຄັ ຽຎຌັ ນກົັ ຎະກຌັ ເຌກາຌປຍັ ຃່າຘໃ ຄັ ຆ຋ືໄ ໃ ຾ີ ຌໃ ຌບຌ ຘາ່ ຖຍັ ຏູຂໄ າງຎຈັ ແ຅ ກາຌຏະຖຈິ ຈທໄ ງຽຆໃ ຌັ ກຌັ . ທ຋ິ ຌີ ຅ີໄ ໃ ຄຶ ເນຽໄ ກຈີ ກາຌ຅ຄູ ເ຅຋ໃ ຘີ ູຄກທໃ າເຌກາຌຽຑໃ ຓີ ຃ຸຌຌະຑາຍຂບຄທຈັ ຊຸຈຍິ ຾ຖະ ຽຎຌັ ກາຌຉບຍຘະໜບຄຉໃ ່຃າ່ ຘໃ ຄັ ຉາຓ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ ກາຌຘໃ ຄ຺ ຓບຍຘຌິ ຃າໄ ແຈດໄ ໃ າຄ຋ຌັ ຋຋ີ ຌັ ເຈນົາງຂຌຶໄ ຿ຈງກາຌ ຏະຖຈິ ຾ຍຍຖະຍຍ຺ JIT. ນກົັ ຽກຌ຋ໃ ເີ ຆເໄ ຌກາຌຑ຅ິ າຖະຌາກາຌ຅ຈັ ຆຓືໄ ຈີ ໃ ຄັ ຌ:ີໄ (1) ຖາ຃າ (Price) (2) ຃ຸຌຌະຑາຍ (Quality) (3) ຃ທາຓຽຆໃ ບື ຊແື ຈໄ (Reliability) (4) ຽຄໃບື ຌແຂກາຌ຅ໃ າງຽຄຌິ (Credit term) (5) ຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ກາຌຂຌ຺ ຘໃ ຄ຺ (Shipping Cost) (6) ຾ນໃ ົຄ (Source) (7) ຎະຖຓິ າຌ (Quantity) (8) ຽທຖາ (Time) 7. ຾ຌທ຋າຄກາຌຎຍັ ຎຄຸ ຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍຂບຄກາຌ຅ັຈກາຌກາຌຏະຖິຈ ຾ຖະ ກາຌ ຎະຉຍິ ັຈກາຌ ກາຌ຅ຈັ ກາຌກາຌຏະຖຈິ ຾ຖະ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌບາຈຍໃ ່ຎະຘຍ຺ ຃ທາຓຘ່າຽຖຈັ ຊາໄ ຎາຈຘະ຅າກກາຌ຃່າຌຄຶ ຽຊຄິ ກາຌຽຑໃ ຓີ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ (Productivity) ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ກາຌທຈັ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ ຉໃ ່ໜໃ ທງຂບຄຽທຖາຉໃ ່ຑະຌກັ ຄາຌຽຆໃ ຌັ : ຃ຌ຺ ຄາຌຂບຄ຿ປຄຄາຌ A ຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ແຈໄ 75 ໜໃ ທງຉໃ ່ຓືໄ ຾ຖະ ຃ຌ຺ ຄາຌ຿ປຄຄາຌ B ຏະຖຈິ ຘຌິ ຃າໄ ແຈໄ 70 ໜໃ ທງຉໃ ຓ່ .ືໄ ຘະ຾ຈຄທໃ າ຃ຌ຺ ຄາຌຂບຄ຿ປຄຄາຌ A ຓຎີ ະຘຈິ ຋ຑິ າຍເຌກາຌຏະຖຈິ ຘູຄກທໃ າ ນົື ຑະຌກັ ຄາຌຽ຃າ຺ໄ ຽຉ຃ີໄ ຌ຺ ຋ີ 1 ຂບຄ ຋ະຌາ຃າຌ຾ນໃ ຄໜໃ ຄຶ ເນຍໄ ່ຖກິ າຌຖູກ຃າໄ ແຈໄ 25 ຃ຌ຺ ຉໃ ຆ່ ໃ ທ຺ ຿ຓຄ, ຑະຌກັ ຄາຌ຃ຌ຺ ຋ີ 2 ເນຍໄ ່ຖກິ າຌຖູກ຃າໄ 28 ຃ຌ຺ ຉໃ ່ ຆໃ ທ຺ ຿ຓຄ ຘະ຾ຈຄທໃ າຑະຌກັ ຄາຌ຃ຌ຺ ຋ີ 2 ຽຎຌັ ຏູຽໄ ປຈັ ທຼກແຈຎໄ ະຘຈິ ຋ຑິ າຍຘູຄກທໃ າ. ກາຌຎຍັ ຎຄຸ ກາຌຽຑີໃຓຏ຺ຌຏະຖິຈ ກາຌຽຑໃ ຓີ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ ຅ະຽຑໃ ຓີ ຂຌຶໄ ຽຓໃ ບື ຃ທາຓຏຈິ ຑາຈນຸຈົ ໜບໄ ງຖຄ຺ ຾ຉໃ ກາຌຎຍັ ຎຸຄ຃ຸຌຌະຑາຍກບ່ າຈຽຎຌັ ຾ຌທ຋າຄກາຌຽຑໃ ຓີ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ ແຈຽໄ ຆໃ ຌັ ຈຼທກຌັ . ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ຓີ ຃ີ ຸຌຌະຑາຍຘູຄກທໃ າຆໃ ທງເນບໄ ຄ຺ ກາຌຎະຘຍ຺ Page 133 of 283

຃ທາຓຘ່າຽຖຈັ ຈທໄ ງກາຌແຈຘໄ ໃ ທຌ຾ຍໃ ຄຉະນາົ ຈ຋ໃ ຘີ ູຄກທໃ າ ຽຑາະຘາຓາຈຂາງຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ແຈນໄ ົາງກທໃ າ, ຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຉໃ ່ ໜໃ ທງນຸົຈຖຄ຺ , ຽຑໃ ຓີ ຏຌ຺ ຉບຍ຾຋ຌເຌຏຌ຺ ຏະຖຈິ ນາົ ງຂຌຶໄ . ຽຓໃ ບື ເຈກຉ່ າຓ຋ໃ ຃ີ ຸຌຌະຑາຍແຈປໄ ຍັ ກາຌຎຍັ ຎຸຄ ຅ະຽຎຌັ ຉທ຺ ຌາ່ ແຎຘໃ ູກາຌຽຑໃ ຓີ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ ບຄ຺ ກາຌກ່ຘາຓາຈ ຘະຽໜຏີ ະຖຈິ ຉະຑຌັ ຋ໃ ແີ ຈຎໄ ຍັ ຎຸຄ຾ຖທໄ ເຌຖາ຃າ຋ໃ ຘີ ຓ຺ ຽນຈຏຓ຺ ຏຌ຺ ຘບຈ຃ໃ ບຄກຍັ ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅ຂບຄຖູກ຃າໄ ຽປຈັ ເນໄ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ ຾ຖະ ກາຌ຃າຈນທຄັ ຂບຄຖກູ ຃າໄ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຉບຍຘະໜບຄ. ຾ຌທ຋າຄກາຌຎຍັ ຎຸຄກາຌຽຑໃ ຓີ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ ຅ະຽຌຌັໄ ຋ໃ ຽີ ຉກັ ຌກິ ກາຌຏະຖຈິ ກາຌຎຍັ ຎຸຄຂະຍທຌກາຌ ຾ຖະ ຽຉກັ ຿ຌ຿ຖຆຘີ ະແໝເໝໃ . ຾ຌທ຋າຄຽນໃ າົ຺ ຌຘີໄ າຓາຈຽປຈັ ແຈນໄ າົ ງປູຍ຾ຍຍຽຆໃ ຌັ : ກາຌເຆຽໄ ຃ໃ ບື ຄ຅ກັ ບຈັ ຉະ຿ຌຓຈັ ຽຑໃ ບື ປກັ ຘາຓາຈຉະຊາຌເຌກາຌຏະຖຈິ ນົື ຂະຍທຌກາຌຂບຄກາຌຍຖ່ ກິ າຌ, ກາຌນຸົຈຽທຖາ ຾ຖະ ກາຌນຸຈົ ຂຌັໄ ຉບຌ ກາຌຏະຖຈິ ນົື ກາຌຘໃ ຄ຺ ຓບຍຏະຖຈິ ຉະຑຌັ ຖທຓ຋ຄັ ກາຌຖຄ຺ ຋ຌຶ ເຌກາຌທແິ ຅ ຾ຖະ ຑຈັ ຋ະຌາ ຽຆໃ ຄິ ກາຌເຆຽໄ ຉກັ ຿ຌ ຿ຖຆຘີ ະແໝເໝໃ ຽປຈັ ເນໝໄ ຌັໄ ເ຅ເຌກາຌຎຍັ ຎຸຄກາຌຽຑໃ ຓີ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ . ຌບກ຅າກຌຌັໄ ກາຌເຆຆໄ ຍັ ຑະງາກບຌຓະຌຸຈ ເນຽໄ ກຈີ ຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍຘູຄຘຸຈ ກຘ່ າຓາຈຎຍັ ຎຸຄກາຌຽຑໃ ຓີ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ ແຈຽໄ ຆໃ ຌັ ກຌັ . Page 134 of 283

ຑາກ຋ີ 4 ຆັຍຑະງາກບຌຓະຌຸຈ (Human Resource) ຍ຺ຈ຋ີ 10 ກາຌ຅ູຄເ຅຋າຄ຋ຖຸ ະກິຈ ຓະຌຸຈຓ຾ີ ປຄຆຸກງູຍໄ າຄດໃ າຄ຋ໃ ຽີ ປຈັ ເນຓໄ ກີ າຌຘະ຾ຈຄຑຈຶ ຉກິ ່າບບກຓາ ຽຑໃ ບື ຉບຍຘະໜບຄ຾ປຄຆຸກງູ຋ໄ ໃ ຽີ ກຈີ ຂຌຶໄ ຽຆໃ ຌັ : ຽຓໃ ບື ດາກກຌິ ຌາ່ໄ ກ່ຉບໄ ຄກາຌາ່ໄ ຓາຈໃ ຓື ຽຑາະຓ຾ີ ປຄຆຸກງູ຃ໄ :ື ຃ທາຓກະນາງ ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄ ປໃ າຄກາງ ຾ຖະ ຽຎຌັ ຾ປຄຆຸກງູຉໄ າຓ຋່າຓະຆາຈຽຑໃ ບື ຃ທາຓດໃ ູຖບຈ. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ຊາໄ ຍຸກ຃ຌ຺ ເຈຘາຓາຈຘາໄ ຄ຾ປຄຄຆຸກງູເໄ ນໄ ຽກຈີ ຂຌຶໄ ກຍັ ຍຸກ຃ຌ຺ ບໃ ຌື ແຈໄ ກຽ່ ຋ໃ າ຺ ກຍັ ຽຎຌັ ກາຌຘາໄ ຄຑຈຶ ຉກິ ່າເນຽໄ ກຈີ ຂຌຶໄ ຈທໄ ງ ຾ຖະ ຊາໄ ຉບໄ ຄກາຌເນຓໄ ະຌຸຈຘະ຾ຈຄ ຑຈຶ ຉກິ າ່ ຾ຍຍເຈກ່ຉາຓ ກຉ່ ບໄ ຄຘາໄ ຄ຾ປຄຆຸກງູ຋ໄ ໃ ຽີ ຎຌັ ຉຌ຺ໄ ຽນຈ຾ນໃ ຄຑຈຶ ຉກິ າ່ ຌຌັໄ . ຅າກນກົັ ກາຌຌຽີໄ ປຈັ ເນຓໄ ະຌຸຈ ຽຖໃ ຓີ ປູ຅ໄ ກັ ກາຌຘາໄ ຄ຾ປຄຆຸກງູເໄ ນ຃ໄ ຌ຺ ບໃ ຌື ຽປຈັ ເຌຘໃ ຄິ ຋ໃ ຉີ ຌ຺ ຽບຄຉບໄ ຄກາຌ ຽຆໃ ຄິ ຽບຌີໄ ທ຋ິ ຌີ ທີໄ ໃ າ ກາຌ຅ຄູ ເ຅ (Motivation) 1. ກາຌ຅ຄູ ເ຅ ກາຌ຅ູຄເ຅ (Motivation) ຽຎຌັ ຂະຍທຌກາຌຑາງເຌຂບຄຍຸກ຃ຌ຺ ຽຆໃ ຄິ ຓຑີ ະຖຄັ ບ່າຌາຈ ຾ຖະ ຅ຄູ ເ຅ເນໄ ຽກຈີ ຑຈຶ ຉະກາ່ ຽຎຌັ ຾ປຄຆຸກງູຂໄ ບຄຍຸກ຃ຌ຺ ນົື ໝາງຽຊຄິ ຾ປຄຆຸກງູຘໄ ໃ ທຌຍຸກ຃ຌ຺ ຋ໃ ຅ີ ະຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຑຈຶ ຉກິ າ່ ຘະຽຑາະ ດໃ າຄ ຾ປຄ຅ຄູ ເ຅຅ະຓຏີ ຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຉໃ ຂ່ ທຌັ ຂບຄຑະຌກັ ຄາຌເຌກາຌຽປຈັ ທຼກ. ຂທຌັ (Morale) ຂບຄຑະຌກັ ຄາຌ ຽຎຌັ ຃ທາຓປູຘໄ ກຶ ຂບຄຑະຌກັ ຄາຌ຋ໃ ຓີ ຉີ ໃ ່ຏູຍໄ ຄັ ຃ຍັ ຍຌັ ຆາ ຾ຖະ ຉໃ ່ ບຄ຺ ກາຌ. 2. ຋ຈັ ຘະຌະ຾ຍຍຎະນທັຈຘາຈກຼໞ ທກັຍກາຌ຅ຄູ ເ຅ ຋ຈັ ຘະຌະ຾ຍຍຎະນທຈັ ຘາຈກໃ ຼທກຍັ ກາຌ຅ຄູ ເ຅ (Historical Perspective on Motivation) ຋ຈັ ຘະຌະຈຄັໄ ຽຈຓີ ກໃ ຼທກຍັ ກາຌ຅ຄູ ເ຅ ຽຎຌັ ກາຌ຅ຈັ ກາຌຉາຓນກົັ ທ຋ິ ະງາຘາຈ (Scientific Management) ຎະກບຍຈທໄ ງ: ຋ຈິ ຘະຈີ X ຾ຖະ ຋ຈິ ຘະຈີ Y . ກາຌ຅ຈັ ກາຌຉາຓນັົກທ຋ິ ະງາຘາຈ (Scientific Management) ຽຎຌັ ກາຌຎະງຸກເຆນໄ ົກັ ກາຌ ຋າຄທ຋ິ ະງາຘາຈຽຑໃ ບື ກາຌຍ່ຖນິ າຌຄາຌ ຾ຖະ ຍ່ຖນິ າຌ຾ປຄຄາຌ ນົື ໝາງຽຊຄິ ຋ຈັ ຘະຌະກາຌ຅ຈັ ກາຌ ຽຆໃ ຄິ ຓຸຄໄ ຋ໃ ີ ກາຌຘກຶ ຘາຄາຌ຿ຈງເຆນໄ ົກັ ຽນຈຏຌ຺ ຾ຖະ ທ຋ິ ະງາຘາຈຽຑໃ ບື ຎຍັ ຎຸຄຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍຂບຄຍຸກ຃ະຖາກບຌ. ເຌຆໃ ທຄ ຘະຉະທຈັ ຋ີ 20 Frederick W. Taylor ຓ຃ີ ທາຓຘຌ຺ ເ຅ເຌກາຌຎຍັ ຎຸຄຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍ຾ປຄຄາຌ ຿ຈງ຅ະຉບໄ ຄເນໄ ຃ທາຓຘຌ຺ ເ຅຅າກຎະຘຍ຺ ກາຌເຌ຿ປຄຄາຌກາຌຏະຖຈິ ຉະນົບຈປບຈຌາ່ ແຎຘໃ ູກາຌຍ່ຖນິ າຌ຾ຍຍທ຋ິ ະງາຘາຈ, ກາຌ ຎະງຸກເຆນໄ ົກັ ຽກຌ຋າຄທ຋ິ ະງາຘາຈເຌກາຌຍຖ່ ນິ າຌກາຌຽປຈັ ທຼກ ຾ຖະ ຍ່ຖນິ າຌ຾ປຄຄາຌ, ກາຌ຅ຈັ ກາຌຉາຓນົກັ ທ຋ິ ະງາຘາຈຊທື ໃ າ ຽຎຌັ ກາຌ຅ຈັ ກາຌ຾ຍຍ຃ຕາຈຘກິ (Classical Management) ຋ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ຾ຌທ຃ທາຓ຃ຈິ ຌແີໄ ຈ຾ໄ ກໃ : Frederick W. Taylor, Frank Lillian Gilbreth ແລະ Henry Gantt. The Hawthorne Studies ກໃ ຸຓ຋ຈ຺ ຖບຄຽຆໃ ຄິ ຓຍີ ຈ຺ ຍາຈເຌກາຌຑຈັ ຋ະຌານກົັ ຑຌືໄ ຊາຌຂບຄຑຈຶ ຉກິ ່າ ບຄ຺ ກາຌ ກາຌຘກຶ ຘາຽປຈັ ຿ຈງ຿ປຄຄາຌ Hawthorne ຂບຄຍຖ່ ຘິ ຈັ Western Electric ເຌຆ຃ິ າ຿ກ ໄ ຆໃ ທຄຎີ ຃ຘ 1932 ຂຘ່ໄ ະນຸຍົ ຋ຄັ ໝຈ຺ ຂບຄກາຌຘກຶ ຘາກ່຃ື ຂະຍທຌກາຌ຋າຄຘຄັ ຃ຓ຺ ຽຆໃ ຄິ ຓ຃ີ ທາຓຘາ່ ຃ຌັ ນາົ ງ ຽຌໃ ບື ຄ຅າກແຈປໄ ຍັ ຏຌ຺ ຖຍັ ຂຌັໄ ຘຸຈ຋າໄ ງກໃ ຼຍກຍັ ຋ຈັ ຘະຌະເຌກາຌຍ່ຖນິ າຌຄາຌ຅າກກາຌຘາໄ ຄຓະຌຸຈຘ່າຑຌັ . Page 135 of 283

຋ຈິ ຘະຈີ X ຾ຖະ ຋ຈິ ຘະຈີ Y (Theory X and Theory Y) ຋ຄັ 2 ຋ຈິ ຘະຈຓີ ຾ີ ຌທ຃ທາຓ຃ຈິ ຋ໃ ກີ ຄ຺ ກຌັ ຂາໄ ຓກຌັ ຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ ຋ຈິ ຘະຈີ X ຽຎຌັ ຾ຌທ຃ທາຓ຃ຈິ ຂບຄກາຌ຅ຄູ ເ຅ຑະຌກັ ຄາຌ ຽຆໃ ຄິ ຘບຈ຃ໃ ບຄກຍັ ກາຌ຅ຈັ ກາຌຉາຓນົກັ ທ຋ິ ະງາຘາຈຂບຄ Taylor ຿ຈງຓຂີ ່ຘໄ ຓ຺ ຓຸຈທໃ າຑະຌກັ ຄາຌຍໃ ຑ່ ່ເ຅ທຼກ ກາຌຽປຈັ ໜາໄ ຋ໃ ເີ ຌທຼກ຋ໃແີ ຈປໄ ຍັ ຓບຍໝາງ ຅ະຉບໄ ຄດໃ ູເຌຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓກາຌຽປຈັ ທຼກ຋ໃ ຓີ ກີ າຌ຃ບຍ຃ຸຓດໃ າຄຽຂຓັໄ ຄທຈ຅າກຏູຍໄ ່ຖນິ າຌ. ຉາຓ຋ຈິ ຘະຈີ X ຅ໃ ຄຶ ຎະກບຍຈທໄ ງຂ່ຘໄ ຓ຺ ຓຸຈ຋ໃ ທີ ໃ າ: (1) ຍຸກ຃ຌ຺ ຍໃ ຑ່ ເ່ ຅ກາຌຽປຈັ ທຼກ ຾ຖະ ຑະງາງາຓ຋ໃ ຅ີ ະນົກີ ຖຼໄ ຄຄາຌ (2) ຽຓໃ ບື ຍຸກ຃ຌ຺ ຍໃ ຑ່ ເ່ ຅ທຼກຄາຌ຋ໃ ຽີ ປຈັ ເນຏໄ ູຍໄ ່ຖນິ າຌຄາຌ ຅ໃ ຄຶ ຉບໄ ຄເຆບໄ ່າຌາຈຽຑໃ ບື ຃ທຍ຃ຸຓ ຾ຖະ ຍຄັ ຃ຍັ ຑະຌກັ ຄາຌເນຽໄ ປຈັ ທຼກ ຽຑໃ ບື ເນຍໄ ຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງຂບຄບຄ຺ ກາຌ. (3) ຍຸກ຃ຌ຺ ຅ະຉບໄ ຄແຈປໄ ຍັ ກາຌຆກັ ຌາ່ ຽຌໃ ບື ຄ຅າກຓ຃ີ ທາຓກະຉຖື ຖື ຌ຺ໄ ໜບໄ ງ ຾ຖະ ຅ະຂາຈ຃ທາຓ ປຍັ ຏຈິ ຆບຍ. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ຅ໃ ຄຶ ຉບໄ ຄຓກີ າຌ຃ທຍ຃ຸຓທຼກດໃ າຄຽຂຓັໄ ຄທຈ ຽຆໃ ຄິ ຏູຍໄ ຖ່ ນິ າຌຂບຄ຋ຈິ ຘະຈີ X ຅ະຓຖີ ກັ ຘະຌະ຋ໃ ີ ຉບໄ ຄກາຌກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ຈທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ ຿ຈງຓຑີ ະຌກັ ຄາຌຽຎຌັ ຏູ຋ໄ ໃ ຃ີ ບງປຍັ ຃າ່ ຘໃ ຄັ ຽ຋ໃ າ຺ ຌຌັໄ . ຋ຈິ ຘະຈີ Y ຽຎຌັ ຾ຌທ຃ທາຓ຃ຈິ ຂບຄກາຌ຅ຄູ ເ຅ຑະຌກັ ຄາຌ ຽຆໃ ຄິ ຘບຈ຃ໃ ບຄກຍັ ຃ທາຓ຃ຈິ ກໃ ຼທກຍັ ຓະຌຈຸ ຘ່າຑຌັ ຋ໃ ທີ ໃ າ ຑະຌກັ ຄາຌ຅ະຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍ ຾ຖະ ຽປຈັ ທຼກຑາງເຌບຄ຺ ກາຌຽຑໃ ບື ຖາຄທຌັ ຘໃ ທຌຍຸກ຃ຌ຺ . ຽຄໃບື ຌແຂຂບຄ຋ຈິ ຘະຈີ Y ຓຈີ ໃ ຄັ ຌ:ີໄ (1) ຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎຍຸກ຃ຌ຺ ຑເ່ ຅ເຌກາຌຽປຈັ ທຼກ ຽຑາະຊທື ໃ າຽຎຌັ ທຼກຘໃ ທຌຘາ່ ຃ຌັ ເຌຆທີ ຈິ (2) ຍຸກ຃ຌ຺ ຅ະຽປຈັ ທຼກຽຑໃ ບື ເນຍໄ ຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄກາຌ (3) ຍຸກ຃ຌ຺ ຅ະຓຽີ ຄໃບື ຌແຂ຋ໃ ຆີ ຈັ ຽ຅ຌຓຌກາຌຽປຈັ ທຼກຽຑໃ ບື ເນຍໄ ຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງ ຽຆໃ ຄິ ຅ະຌາ່ ແຎຘໃ ູຖາຄທຌັ ຘໃ ທຌຍຸກ຃ຌ຺ (4) ຍຸກ຃ຌ຺ ຅ະຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍຘໃ ທຌຉທ຺ (5) ຍຸກ຃ຌ຺ ຓຘີ ກັ ກະງາຑາຍເຌຉທ຺ ຽບຄ຋ໃ ຅ີ ະຆໃ ທງເນຄໄ າຌຍຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງຂບຄບຄ຺ ກາຌແຈໄ (6) ບຄ຺ ກາຌ຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎ຅ະຍໃ ແ່ ຈເໄ ຆຆໄ ຍັ ຑະງາກບຌຓະຌຈຸ ດໃ າຄຽຉຓັ ຋ໃ .ີ ຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎ຋ຈັ ຘະຌະ຅ະຓ຃ີ ທາຓ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ ຽຆໃ ຄິ McGregor ຽທາ຺ໄ ຃ຏື ູຍໄ ຖ່ ນິ າຌຘໃ ທຌເນງໃ ຑ່ເ຅຋ໃ ຅ີ ະ ເຆ຋ໄ ຈິ ຘະຈີ X ຾ຉໃ ດໃ າຄເຈກ່ຉາຓ຋ຈິ ຘະຈີ Y ກຓ່ ຃ີ ທາຓຘ່າ຃ຌັ ຾ຖະ ຓຎີ ະຘຈິ ຋ຏິ ຌ຺ ຅ໃ ຄຶ ຃ທຌເຆ຋ໄ ຈິ ຘະຈີ Y ຎະກບຍຈທໄ ງ: ຈໃ ຄັ ຂ່ຘໄ ະຽໜ຾ີ ຌະຘ່າຖຍັ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌຍ່ຖນິ າຌ ຈໃ ຄັ ຉາຉະຖາຄ຋ີ 10.1 ຂບຍຽຂຈ ຋ິຈຘະຈີ X (Theory X) ຋ິຈຘະຈີ Y (Theory Y) - ຋ຈັ ຘະຌະ຃ະຉ຋ິ ໃ ຓີ ຉີ ໃ ່ທຼກ - ຍໃ ່ຑ່ເ຅ - ຑ່ເ຅ - ຖະຍຍ຺ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ - ຈທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ - ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓ຅າກຏູຍໄ ຄັ ຃ຍັ ຍຌັ ຆາ - ຅າກຍຸກ຃ຌ຺ ຑາງຌບກ - ຿ຈງບບໄ ຓ - ຖະຈຍັ ຂບຄ຃ທາຓຏູກຑຌັ ເຌທຼກ - ຘູຄ - ຘກັ ກະງາຑາຍຂບຄຑະຌກັ ຄາຌ - ຿ຈງກຄ຺ - ຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍຘູຄ - ກາຌເຆຆໄ ຍັ ຑະງາກບຌຓະຌຸຈ - ຉໃ ່າ - ຓຂີ ບຍຽຂຈຍໃ ່຅່າກຈັ - ຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍຉໃ ່າ - ຓຂີ ບຍຽຂຈ຅່າກຈັ ຉາຉະຖາຄ຋ີ 10.1 ຘະ຾ຈຄຖກັ ຘະຌະ຋ໃ ກີ ຄ຺ ກຌັ ຂາໄ ຓຂບຄ຋ຈິ ຘະຈີ X ຾ຖະ ຋ຈິ ຘະຈີ Y (Theory X and Theory Y) 3. ຋ິຈຘະຈີຖະຈຍັ ຂຌໄັ ຃ທາຓຉບໟ ຄກາຌຂບຄ Maslow Page 136 of 283

຋ຈິ ຘະຈຖີ ະຈຍັ ຂຌັໄ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄ Maslow (Maslow`s Hierarchy of Needs) ຽ຅າ຺ໄ ຂບຄ຋ຈິ ຘະຈຌີ ກີໄ ່຃ື ຌກັ ຅ຈິ ຉະທ຋ິ ະງາຆໃ ື Abraham Maslow ກໃ າທແທທໄ ໃ າ: ຓະຌຸຈຓ຃ີ ທາຓຉບໄ ຄກາຌ ຅ໃ ຄຶ ຘະ຾ນທຄນາ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຉຌ຺ ຽບຄ ຽຆໃ ຄິ ຊທື ໃ າ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຓະຌຈຸ ຽຎຌັ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຘໃ ທຌຉທ຺ Maslow ງຄັ ແຈໄ ຘຄັ ຽກຈທໃ າ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຓະຌຸຈ ຓ຃ີ ທາຓຘາ່ ຃ຌັ ຋ໃ ຾ີ ຉກຉໃ າຄກຌັ ຈໃ ຄັ ປູຍ຋ີ 10.1 ຘະ຾ຈຄຖາ່ ຈຍັ ຂຌັໄ ຃ທາຓ ຉບໄ ຄກາຌຂບຄ Maslow ຿ຈງຓຖີ າງຖະບຼຈຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ 1. ຃ທາຓຉໟບຄກາຌ຋າຄຈາໟ ຌປໞາຄກາງ (Physiological Needs) ຽຎຌັ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຽຑໃ ບື ຃ທາຓດໃ ູຖບຈ, ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌບານາຌ, ຌາ່ໄ ຈໃ ຓື , ຽ຃ໃ ບື ຄຌໃ ຄຸ ນໃ ຓ຺ , ຋ໃ ດີ ໃ ູບາແຘ ຾ຖະ ກາຌຑກັ ຏໃ ບຌ. ກ່ຖະຌກີ າຌ຅າໄ ຄ ຄາຌ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຽນໃ ົາ຺ ຌແີໄ ຈປໄ ຍັ ກາຌຉບຍຘະໜບຄ຿ຈງບາແຘ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌ຋ໃ ຑີ ຼຄຑ່. 2. ຃ທາຓຉບໟ ຄກາຌ຃ທາຓໝໄັຌ຃຺ຄ ນົື ຃ທາຓຎບຈແຑ (Security or Safety Needs) ຽຎຌັ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຃ທາຓໝຌັໄ ຃ຄ຺ ນົື ຃ທາຓຎບຈແຑ຋ຄັ ປໃ າຄກາງ ຾ຖະ ຅ຈິ ເ຅. ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌເຌຂຌັໄ ຌແີໄ ຈປໄ ຍັ ກາຌຉບຍຘະໜບຄຈທໄ ງ຃ທາຓໝຌັໄ ຃ຄ຺ ນົື ຎບຈແຑຈາໄ ຌກາຌຽປຈັ ທຼກຽຆໃ ຌັ : ກາຌຎະກຌັ ຘຸຂະຑາຍ, ຾ຏຌຍາ່ ຌາຌ ຾ຖະ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓກາຌຽປຈັ ທຼກ຋ໃ ຎີ ບຈແຑ. ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຎະຘຍ຺ ຃ທາຓຘ່າຽຖຈັ ຘູຄຘຸຈເຌຆທີ ຈິ (Self-Actualization needs) ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌງກ຺ ງບໄ ຄ (Esteem needs) ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຋າຄຈາໄ ຌຘຄັ ຃ຓ຺ : ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຃ທາຓຏູກຑຌັ ນົື ກາຌງບຓປຍັ (Affiliation or Acceptance needs) ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຃ທາຓໝຌັໄ ຃ຄ຺ ນົື ຃ທາຓຎບຈແຑ (Security or safety needs) ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຋າຄຈາໄ ຌປໃ າຄກາງ (Physiological needs) ປຍູ ຋ີ 10.1 ຘະ຾ຈຄຖະຈຍັ ຂຌັໄ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄ Maslow (Maslow`s Hierarchy of Needs) 3. ຃ທາຓຉໟບຄກາຌ຋າຄຈໟາຌຘັຄ຃ຓ຺ (Social needs): ຃ທາຓຉບໟ ຄກາຌ຃ທາຓຏູກຑຌັ ນືົ ກາຌງບຓປຍັ (Affiliation or Acceptance needs) ຽຎຌັ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຓະຌຸຈ຋າຄຈາໄ ຌ຃ທາຓປກັ ຃ທາຓຑ່ເ຅ (Affection) ຾ຖະ ຃ທາຓປູຘໄ ກຶ ຽຎຌັ ຽ຅າ຺ໄ ຂບຄ (Sense of Belonging) ເຌຂບຍຽຂຈ຃ທາຓ ຉບໄ ຄກາຌຽນໃ ົາ຺ ຌຘີໄ າຓາຈຉບຍຘະໜບຄ຅າກ຃ທາຓຘ່າຑຌັ ກຌັ ຑາງເຌບຄ຺ ກາຌ, ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓເຌກາຌຽປຈັ ທຼກ ຑາງເຌບຄ຺ ກາຌ຋ໃ ຍີ ໃ ່ຽຎຌັ ຋າຄກາຌ ຾ຖະ ຽຎຌັ ຋າຄກາຌ. ຌບກ຅າກຌງີໄ ຄັ ຓ຃ີ ທາຓຘາ່ ຑຌັ ຈາໄ ຌຘຄັ ຃ຓ຺ ຽຆໃ ຄິ ຌບກຽໜບື ຅າກຍໃ ບຌຽປຈັ ທຼກ຃:ື ຃ບທ຃ທ຺ , ໝໃ ຽູ ຑໃ ບື ຌ, ຃ທາຓຘ່າຑຌັ ຅າກກໃ ຸຓ຃ຌ຺ ຈໃ ຄັ ກໃ າທຽຎຌັ ຘໃ ຄິ ຅າ່ ຽຎຌັ ຉໃ ຍ່ ຸກ຃ຌ຺ ຽຆໃ ຌັ ກຌັ . 4. ຃ທາຓຉບໟ ຄກາຌກາຌງ຺ກງໟບຄ (Esteem needs) ຽຎຌັ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຓະຌຸຈເຌຈາໄ ຌ ຃ທາຓຌຍັ ຊື (Respect) ກາຌງບຓປຍັ (Recognition) ຾ຖະ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຋ໃ ຅ີ ະຍຌັ ຖຸ຃ທາຓຘາ່ ຽຖຈັ ຘໃ ທຌຉທ຺ (Accomplishment) ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຽນໃ ົາ຺ ຌຘີໄ າຓາຈຉບຍຘະໜບຄ຿ຈງກາຌຽຖໃ ບື ຌຉໃ າ່ ຾ໜໃ ຄ ແຎງຄັ ທຼກ຋ໃ ຓີ ີ Page 137 of 283

຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍນາົ ງຂຌຶໄ . ກາຌເນກໄ ຼຈ, ກາຌເນຖໄ າຄທຌັ ຾ຖະ ປູຍ຾ຍຍກາຌງກ຺ ງບໄ ຄບໃ ຌື ໂ ຽຑໃ ບື ຽປຈັ ເນຍໄ ຸກ຃ຌ຺ ຽກຈີ ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅. 5. ຃ທາຓຉໟບຄກາຌຎະຘຍ຺ ຃ທາຓຘໍາຽຖຈັ ຘຄູ ຘຈຸ ເຌຆີທິຈ (Self-Actualization Needs) ຽຎຌັ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉ ຾ຖະ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາຉທ຺ ຽບຄເນຓໄ ຃ີ ທາຓຘາຓາຈຽຑໃ ຓີ ຂຌຶໄ ເຌບກີ ຖະຈຍັ ໜໃ ຄຶ . ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຌຓີໄ ທີ ຋ິ ຉີ ບຍຘະໜບຄ຋ໃ ງີ າກຘຸຈ ຘ່າຖຍັ ຍາຄ຃ຌ຺ ບາຈ຅ະຽຎຌັ ກາຌປຼຌປູ຋ໄ ກັ ຘະເໝໃ , ກາຌຽຖໃ ຓີ ຉຌ຺ໄ ຐກຶ ບາຆຍີ ເໝໃ ນົື ກາຌຎະກບຍບາຆຍີ ເໝໃ ນົຄັ ຅າກກະຘຼຌບາງຸ. Maslow ແຈຘໄ ະຽໜຉີ ໃ ຓື ບກີ ທໃ າ ຍຸກ຃ຌ຺ ຅ະຽປຈັ ທຼກຽຑໃ ບື ຉບຍຘະໜບຄ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄປໃ າຄກາງ ກໃ ບຌບຌັ ບຌັ ຈຍັ ຋່າບຈິ ຾ຖທໄ ຉາຓຈທໄ ງ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຈາໄ ຌ຃ທາຓຎບຈແຑ. ຊາໄ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຈາໄ ຌປໃ າຄກາງ ຾ຖະ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌແຈປໄ ຍັ ຃ທາຓຎບຈແຑ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຉບຍຘະໜບຄ຾ຖທໄ ຍຸກ຃ຌ຺ ຅ະຓ຾ີ ປຄ຅ຄູ ເ຅ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓ ຉບໄ ຄກາຌຈາໄ ຌຘຄັ ຃ຓ຺ ຋ໃ ຘີ ູຄຂຌຶໄ ຉໃ ່ແຎ. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຽນໃ າົ຺ ຌ຅ີໄ ໃ ຄຶ ຓຖີ ກັ ຘະຌະຽຎຌັ ຂຌັໄ ແຈ. ຋ຈິ ຘະຈຖີ ະຈຍັ ຂຌັໄ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄ Maslow ຅ະຽຎຌັ ທ຋ິ ກີ າຌ຋ໃ ເີ ນຎໄ ະ຿ນງຈ຿ຈງກາຌຘ່ານທົ ຈ ກາຌ຅ຄູ ເ຅ຑະຌກັ ຄາຌ ຾ຖະ ຘະຽໜຂີ ່຾ໄ ຌະຌາ່ ຘ່າຖຍັ ກາຌຍຖ່ ນິ າຌ ເຌບຄ຺ ກາຌ຋ຸຖະກຈິ ຂະໜາຈເນງໃ ເຌຘະນະຖຈັ ບາຽຓຖກິ າ ຅ະຘາຓາຈຉບຍຘະໜບຄ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂຌັໄ ຑຌືໄ ຊາຌຂບຄ຾ປຄຄາຌແຈ.ໄ ຾ຉໃ ດໃ າຄເຈກຉ່ າຓ ຃ທາຓ ຉບໄ ຄກາຌເຌຖະຈຍັ ຋ໃ ຘີ ູຄຂຌຶໄ ກ່ງຄັ ຃ຄ຺ ຉບໄ ຄຓຉີ ໃແ່ ຎ. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ທ຋ິ ກີ າຌຉບຍຘະໜບຄ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄ຾ຉໃ ຖະຍຸກ຃ຌ຺ ຅ໃ ຄຶ ຉບໄ ຄຓ຃ີ ທາຓ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ . 4. ຋ຈິ ຘະຈ຃ີ ທາຓຉບໟ ຄກາຌຂບຄ Herzberg ຋ຈິ ຘະຈ຃ີ ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄ Herzberg (Herzberg`s theory) ເຌຖະນທໃ າຄຎີ ຃ຘ 1950-1859 Frederick Herzberg ແຈຘໄ ່າຑາຈຑະຌກັ ຄາຌຍຌັ ຆີ ຾ຖະ ທຘິ ະທະກບຌ 200 ຃ຌ຺ ເຌ Pittsburgh ເຌຆໃ ທຄກາຌ ຘ່າຑາຈຓກີ າຌຊາຓເນ຃ໄ ຈິ ກໃ ຼທກຍັ ຽທຖາ ຾ຖະ ຃ທາຓປູຘໄ ກຶ ຋ໃ ຈີ ກີ ໃ ຼທກຍັ ທຼກ ຾ຖະ ກາຌຽປຈັ ທຼກຂບຄຉຌ຺ ຽບຄ ຿ຈງເນບໄ ະ຋ຍິ າງຽຊຄິ ຎຈັ ແ຅ຽຆໃ ຄິ ຓຘີ າຽນຈ຋ໃ ຽີ ປຈັ ເນຉໄ ຌ຺ ຽບຄປູຘໄ ກຶ ຾ຍຍຌຌັໄ ຽຆໃ ຄິ ແຈຑໄ ຍ຺ ທໃ າ຃ທາຓປູຘໄ ກຶ ຋ໃ ຈີ ີ ຾ຖະ ຃ທາຓປູຘໄ ກຶ ຋ໃ ຍີ ໃ ່ຈຽີ ຎຌັ ຏຌ຺ ຓາ຅າກຎຈັ ແ຅ຉໃ າຄໂ຋ໃ ຾ີ ຉກຉໃ າຄກຌັ ຽຆໃ ຌັ : ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌຉໃ ່າ຅ະຽປຈັ ເນຍໄ ຸກ຃ຌ຺ ຽກຈີ ຃ທາຓ ປູຘໄ ກຶ ຋ໃ ຍີ ໃ ່ຈີ ຾ຉໃ ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌ຋ໃ ຘີ ູຄ຅ະຽປຈັ ເນຽໄ ຂາ຺ ຽກຈີ ຃ທາຓປູຘໄ ກຶ ຋ໃ ຈີ ຉີ ໃ ່ກາຌຽປຈັ ທຼກ. ຃ທາຓຽຑໃິຄຑເໍ ຅ ຾ຖະ ຃ທາຓຍຽໃໍ ຑຄໃິ ຑໍເ຅ (Satisfaction and Dissatisfaction) ຅າກກາຌຘາ່ ຑາຈຂບຄ Herzberg ຂຘ່ໄ ຓ຺ ຓຸຈ຋ໃ ທ຺ ແຎຑຍ຺ ທໃ າ: ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅ ຾ຖະ ຃ທາຓຍໃ ່ຽຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅ຂບຄຑະຌກັ ຄາຌຽກຈີ ຅າກ ຎຈັ ແ຅຋ໃ ກີ ຄ຺ ກຌັ ຂາໄ ຓກຌັ ຍຸກ຃ຌ຺ ຽກຈີ ຃ທາຓປູຘໄ ກຶ ຑ່ເ຅, ຍໃ ຑ່ ເ່ ຅ ນົື ຋າ່ ຓະຈາ. ຅າກກາຌຘາ່ ຑາຈຂບຄ Herzberg ຑຍ຺ ທໃ າ ຃ທາຓຑເ່ ຅ ຾ຖະ ຍໃ ່ຑ່ເ຅຅ະຓ຋ີ ຈັ ຘະຌະ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ ຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ (1) ຓຂີ ບຍຽຂຈ຅າກ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ (Satisfaction) ແຎ຅ຌ຺ ຽຊຄິ ຍໃ ່ຓ຃ີ ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅ (No Satisfaction) (2) ຂບຍຽຂຈ຅າຈ຃ທາຓຍໃ ່ຽຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅ (Dissatisfaction) ແຎ຅ຌ຺ ຽຊຄິ ຍໃ ຓ່ ຍີ ໃ ຓ່ ຃ີ ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ (No dissatisfaction). ຽທາ຺ໄ ຃ື ຘໃ ຄິ ຓ຋່ ໃ ກີ ຄ຺ ກຌັ ຂາໄ ຓກຍັ ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ (satisfaction) ກ຃່ ຃ື ທາຓຍໃ ຽ່ ຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ (Dissatisfaction) ຃ທາຓ຃ຈິ ຌ຃ີໄ ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅ ຾ຖະ ຃ທາຓຍໃ ຽ່ ຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅຅ະ຾ງກບບກ຅າກກຌັ ຾ຖະ ຓ຋ີ ຈັ ຘະຌະ຋ໃ ຾ີ ຉກຉໃ າຄກຌັ . ຋ຈີ ຘະຈຌີ ຽີໄ ບຌີໄ ທໃ າ ຋ຈິ ຘະຈກີ າຌ຅ຄູ ເ຅ ຾ຖະ ຎຈັ ແ຅ບະຌາແຓ. ຋ິຈຘະຈີກາຌ຅ຄູ ເ຅-ຎັຈແ຅ບະຌາແຓ (Motivation-hygiene theory) ຽຎຌັ ຃ທາຓ຃ຈິ ຋ໃ ີ ທໃ າ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ ຾ຖະ ຃ທາຓຍໃ ່ຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ຽຎຌັ ຘໃ ຄິ ຋ໃ ຾ີ ງກກຌັ ຽຆໃ ຄິ ຓ຋ີ ຈັ ຘະຌະ຋ໃ ຾ີ ຉກຉໃ າຄກຌັ . ຎຈັ ແ຅ທຼກຽຆໃ ຄິ ຓີ ຃ທາຓຘາ່ ຑຌັ ກຍັ ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅຃:ື ຃ທາຓຘ່າຽຖຈັ (Achievement) ກາຌງກ຺ ງບໄ ຄ (Recognition) ຃ທາຓ ປຍັ ຏຈິ ຆບຍ (Responsibility) ຃ທາຓກາໄ ທໜາໄ (Advancement) ຃ທາຓ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉ (Growth) ຾ຖະ Page 138 of 283

ຖກັ ຘະຌະທຼກ (Work itself). ຎຈັ ແ຅ຽນໃ ົາ຺ ຌຽີໄ ຎຌັ ຎຈັ ແ຅ກາຌ຅ຄູ ເ຅ (Motivation factors) ດໃ າຄເຈກຉ່ າຓກາຌ ຂາຈທຼກຍໃ ຾່ ຓໃ ຌຏຌ຺ ຖຍັ ຋ໃ ຘີ າ່ ຃ຌັ ຋ໃ ຽີ ປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓປູຘໄ ກຶ ຍໃ ຽ່ ຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ ຊາໄ ນາກທໃ າຽຎຌັ ຎຈັ ແ຅ກາຌ຅ຄູ ເ຅ງຄັ ຓດີ ໃ ູ ຍຸກ຃ຌ຺ ຅ະຎະຉຍິ ຈັ ເຌຊາຌະຽຎຌັ ຏູ຋ໄ ໃ ຓີ ຃ີ ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ (Satisfiers). ຎຈັ ແ຅ກຼໞ ທກັຍທຼກ (Job factors) ຋ໃ ຽີ ຎຌັ ຘາຽນຈຂບຄ຃ທຓຍໃ ຽ່ ຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ກ຃່ ື ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຍຄັ ຃ຍັ ຍຌັ ຆາ, ຘະຑາຍກາຌຽປຈັ ທຼກ, ຃ທາຓຘ່າຑຌັ ຖະນທໃ າຄຍຸກ຃ຌ຺ , ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌ, ຃ທາຓໝຌັໄ ຃ຄ຺ ເຌທຼກ ຾ຖະ ຌະ຿ງຍາງຍ່ຖຘິ ຈັ ຾ຖະ ກາຌຍ່ຖນິ າຌ. ຎຈັ ແ຅ຽນໃ ົາ຺ ຌຽີໄ ບຌີໄ ທໃ າ ຎຈັ ແ຅ບະຌາແຓ (Hygiene factors) ຽຆໃ ຄິ ຅ະນຸົຈ ຃ທາຓຍໃ ຽ່ ຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅ແຈໄ ຾ຖະ ຽຓໃ ບື ຽຂາ຺ ແຈຘໄ ໃ ຄິ ຽນໃ າົ຺ ຌເີໄ ຌຖະຈຍັ ຋ໃ ງີ ບຓປຍັ ແຈໄ ກ່ຍໃ ່຅າ່ ຽຎຌັ ຋ໃ ຅ີ ະຉບໄ ຄຓຖີ ະຈຍັ ກາຌ຅ຄູ ຄ ເ຅຋ໃ ນີ ົາງຂຌຶໄ ກທໃ າຌີໄ ຾ຉໃ ຽຓໃ ບື ເຈກຉ່ າຓຎຈັ ແ຅ບະຌາແຓຂາຈແຎ ຽຂາ຺ ຅ະຽຎຌັ ຏູ຋ໄ ໃ ຍີ ໃ ່ຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ (Dissatisfiers) Herzberg ຘະຽໜ຃ີ ທາຓຘ່າ຃ຌັ ຂບຄຎຈັ ແ຅຅ຄູ ເ຅ຓີ 2 ກໃ ຸຓ຃:ື ຎຈັ ແ຅ກາຌ຅ຄູ ເ຅ ຾ຖະ ຎຈັ ແ຅ບະຌາແຓ. ຎຈັ ແ຅ກາຌ຅ຄູ ເ຅ (Motivation factors) ຽຎຌັ ຎຈັ ແ຅ທຼກຽຆໃ ຄິ ຽຑໃ ຓີ ກາຌ຅ຄູ ເ຅ ກາຌ຋ໃ ຍີ ຸກ຃ຌ຺ ຂາຈ ຘໃ ຄິ ຽນໃ າົ຺ ຌີໄ ຅ະຍໃ ຓ່ ຏີ ຌ຺ ຉໃ ່຃ທາຓຍໃ ່ຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ ຋ຈິ ຘະຈຌີ ຅ີໄ ະກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ຋ຈິ ຘະຈກີ າຌ຅ຄູ ເ຅-ຎຈັ ແ຅ບະຌາແຓ. ຎັຈແ຅ບະຌາແຓ (Hygiene factors) ຽຎຌັ ຎຈັ ແ຅ກາຌຽປຈັ ທຼກຽຆໃ ຄິ ນຸົຈ຃ທາຓຍໃ ່ຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ຍຸກ຃ຌ຺ ເຌ ຖະຈຍັ ຋ໃ ງີ ບຓປຍັ ແຈ.ໄ ຎຈັ ແ຅ຌ຅ີໄ ະກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ຋ຈິ ຘະຈກີ າຌ຅ຄູ ເ຅-ຎຈັ ແ຅ບະຌາແຓ (Motivation-hygiene theory). ປູຍ຋ີ 10.2 ຘະ຾ຈຄ຋ຈິ ຘະຈກີ າຌ຅ຄູ ເ຅-ຎຈັ ແ຅ບະຌາແຓ. ຎຈັ ແ຅ກາຌ຅ຄູ ເ຅ (Motivation factors) ຎຈັ ແ຅ບະຌາແຓ (Hygiene factors) ຃ທາຓຘ່າຽຖຈັ (Achievement) ກາຌຍຄັ ຃ຍັ ຍຌັ ຆາ (Supervision) ກາຌງບໄ ຄງ່ (Recognition) ຘະຑາຍກາຌຽປຈັ ທຼກ (Working conditions) ຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍ (Responsibility) ຃ທາຓຘ່າຑຌັ ຖະນທໃ າຄຍຸກ຃ຌ຺ ຃ທາຓກາໄ ທໜາໄ (Advancement) (Interpersonal relationships) ຃ທາຓ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉ (Growth) ຖກັ ຘະຌະທຼກ (The work itself) ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌ (Pay) ຃ທາຓໝຌັໄ ຃ຄ຺ ເຌກາຌຽປຈັ ທຼກ (Job security) ຌະ຿ງຍາງຍ່ຖຘິ ຈັ ຾ຖະ ກາຌຍ່ຖນິ າຌ (Company policies and administration) ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ ຍໃ ່ຓ຃ີ ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ ຃ທາຓຍໃ ່ຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ທຼກ ຍໃ ່ຓ຃ີ ທາຓຍໃ ່ຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ (Satisfaction) (No satisfaction) (Dissatisfaction) (No dissatisfaction) ປູຍ຋ີ 10.2 ຘະ຾ຈຄ຋ຈິ ຘະຈກີ າຌ຅ຄູ ເ຅-ຎຈັ ແ຅ບະຌາແຓ (Motivation-hygiene theory) ກາຌເຆ຋ູ້ ຈິ ຘະຈີ Herzberg (Using Herzberg`s theory) ເນຂໄ ຘ່ໄ ະຽໜ຾ີ ຌະເຌກາຌເຆ຋ໄ ຈິ ຘະ ຈກີ າຌ຅ຄູ ເ຅-ຎຈັ ແ຅ບະຌາແຓເຌກາຌ຅ຄູ ເ຅ຑະຌກັ ຄາຌຈໃ ຄັ ຌີໄ ຎຈັ ແ຅ບະຌາແຓ຅ະຉບໄ ຄຓຽີ ຑໃ ບື ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓປູຘໄ ກຶ ທໃ າ Page 139 of 283

ຑະຌກັ ຄາຌຘາຓາຈຽປຈັ ໜາໄ ຋ໃ ດີ ໃ າຄຓ຃ີ ທາຓຘຸກ ຾ຉໃ ຘະຽໜ຾ີ ຌະທໃ າຘາຽນຈ຋ໃ ຍີ ໃ ຓ່ ຃ີ ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅ຽກຈີ ຂຌຶໄ ຽຑາະທໃ າ ຍຸກ຃ຌ຺ ບາຈຓ຃ີ ທາຓຍໃ ຽ່ ຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ເຌຍາຄຘໃ ຄິ ຍາຄດໃ າຄ. ຏູຍໄ ຖ່ ນິ າຌ຃ທຌຘາໄ ຄຎຈັ ແ຅ບະຌາແຓຈາໄ ຌຍທກ ເນນໄ າົ ງ຋ຘີ ຸຈຽ຋ໃ າ຺ ຋ໃ ຅ີ ະຽຎຌັ ແຎແຈໄ ຃ທຌ຃າຈນທຄັ ເຌ ແຖງະຘຌັໄ ຍໃ ຾່ ຓໃ ຌແຖງະງາທ ກາຌຎຍັ ຎຸຄກາຌ຅ຄູ ເ຅ຏູຍໄ ່ຖນິ າຌ຅ະຉບໄ ຄຓຸຄໄ ຋ໃ ກີ າຌຆບກນາຎຈັ ແ຅ກາຌ຅ຄູ ເ຅ ຽຆໃ ຄິ ຓີ ກາຌ຅ຄູ ເ຅ ຾ຖະ ຓ຃ີ ທາຓຑະງາງາຓແຖງະງາທ. Herzberg ຘະຽໜ຾ີ ຌະທໃ າກາຌ຅ໃ າງ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌຍໃແ່ ຈຓໄ ຸຄໄ ຋ໃ ກີ າຌ຅ຄູ ເ຅ ຾ຖະ ກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄແຖງະຘຌັໄ ຽ຋ໃ າ຺ ຌຌັໄ ຽຑາະ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌບາຈດໃ ູເຌປູຍ຾ຍຍຂບຄກາຌງກ຺ ງບໄ ຄ ຾ຖະ ກາຌເນຖໄ າຄທຌັ ຽຑໃ ບື ຃ທາຓຘ່າຽຖຈັ . ກາຌ ງກ຺ ງບໄ ຄ ຾ຖະ ຃ທາຓຘ່າຽຖຈັ ຽຎຌັ ຎຈັ ແ຅ກາຌ຅ຄູ ເ຅຋ຄັ ຘບຄ ຊາໄ ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌຽຑໃ ຓີ ຂຌຶໄ ຍໃ ຑ່ ຼຄຂຌຶໄ ກຍັ ກາຌຽປຈັ ທຼກ ຽ຋ໃ າ຺ ຌຌັໄ ຾ຉໃ ງຄັ ຂຌຶໄ ກຍັ ຃ໃ າ຃ບຄຆຍີ ຈທໄ ງ. ຾ຉໃ ດໃ າຄເຈກຉ່ າຓ ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌບາຈຽຑໃ ຓີ ຂຌຶໄ ເຌປູຍຂບຄກາຌງກ຺ ງບໄ ຄ (ຽຆໃ ຌັ : ຿ຍຌຈັ ນົື ຘໃ ຄິ ຅ຄູ ເ຅) ຅ະຓຍີ ຈ຺ ຍາຈ຋ໃ ຘີ າ່ ຃ຌັ ເຌກາຌ຅ຄູ ເ຅ຑະຌກັ ຄາຌຽຑໃ ບື ເນກໄ າຌຽປຈັ ທຼກຈຂີ ຌຶໄ . 5. ຋ັຈຘະຌະກາຌ຅ູຄເ຅ບໃຌື ໂ ຽຓໃ ບື ຍໃ ຈ່ ຌ຺ ຓາຌຏີໄ ູຍໄ ່ຖນິ າຌແຈຽໄ ຖໃ ຓີ ຋ໃ ຅ີ ະຘ່ານົທຈປູຍ຾ຍຍກາຌ ຽຆໃ ຄິ ຓ຋ີ ຈັ ຘະຌະກຌ຺ ແກກາຌ຅ຄູ ເ຅ ຽຆໃ ຄິ ຎະກບຍຈທໄ ງ: (1) ຋ຈິ ຘະຈ຃ີ ທາຓຘະຽໝຑີ າກ (2) ຋ຈິ ຘະຈ຃ີ ທາຓ຃າຈນທຄັ (3) ຋ຈິ ຘະຈກີ າຌຽຘຓີ ຾ປຄ (4) ຋ຈິ ຘະຈີ Z ຿ຈງຓຖີ າງຖະບຼຈຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ 1. ຋ຈິ ຘະຈ຃ີ ທາຓຘະຽໝີຑາກ (Equity theory) ຽຎຌັ ຋ຈິ ຘະຈຽີ ຆໃ ຄິ ຓກີ າຌຎຼຍ຋ຼຍບຈັ ຉາຘໃ ທຌ ຖະນທໃ າຄ ຎຈັ ແ຅຋ໃ ເີ ຘໃ ຽຂາ຺ໄ ແຎ ຾ຖະ ຏຌ຺ ຖຍັ (Inputs-to-outcome ratio) ຅າກທຼກຂບຄຍຸກ຃ຌ຺ ໜໃ ຄຶ ຽຓໃ ບື ຋ຼຍ ກຍັ ບກີ ຍຸກ຃ຌ຺ ໜໃ ຄຶ ຿ຈງເຆນໄ ົກັ ຃ທາຓງຸຉ຋ິ ່າ ຈໃ ຄັ ປູຍ຋ີ 10.3 ກາຌຎຼຍ຋ຼຍບຈັ ຉາກາຌປຍັ ປູ້ ກາຌຎະຽຓຌີ ຂບຄຍຸກ຃ະຖາກບຌ ຃ທາຓຍໃ ່ຘະຽໝຑີ າກ (ກາຌແຈປໄ ຍັ ຖາຄທຌັ ຉໃ າ່ ກທໃ າ ຏຌ຺ ຖຍັ A ຏຌ຺ ຖັຍ B ຎກ຺ ກະຉ)ິ ຎັຈແ຅ A ຎັຈແ຅ B ຃ທາຓຘະຽໝຑີ າກ ຏຌ຺ ຖຍັ A ຏຌ຺ ຖັຍ B ຎຈັ ແ຅ A ຎັຈແ຅ B ຏ຺ຌຖັຍ A ຏຌ຺ ຖັຍ B ຃ທາຓຍໃ ່ຘະຽໝຑີ າກ (ກາຌແຈປໄ ຍັ ຖາຄທຌັ ຘູຄກທໃ າ ຎຈັ ແ຅ A ຎັຈແ຅ B ຎກ຺ ກະຉ)ິ ປູຍ຋ີ 10.3 ຘະ຾ຈຄ຋ຈິ ຘະຈ຃ີ ທາຓຘະຽໝຑີ າກ (Equity theory) ຋ຈິ ຘະຈ຃ີ ທາຓຘະຽໝຑີ າກຽຎຌັ ຋ຈິ ຘະຈກີ າຌ຅ຄູ ເ຅ ຽຆໃ ຄິ ຊຽື ກຌ຋ໃ ທີ ໃ າຍຸກ຃ຌ຺ ຅ະແຈປໄ ຍັ ກາຌ຅ຄູ ເ຅ເນຍໄ ຌັ ຖຸ ຃ທາຓຘາ່ ຽຖຈັ ກໃ ບຌ຾ຖທໄ ຅ໃ ຄຶ ຅ະຽກຈີ ຃ທາຓປູຘໄ ກຶ ກໃ ຼທກຍັ ຃ທາຓງຸຉ຋ິ ່າ. ຃າ່ ທໃ າງຸຉ຋ິ າ່ ຽຎຌັ ກາຌເນຖໄ າຄທຌັ ເຌບຈັ ຉາ Page 140 of 283

ຘໃ ທຌ຋ໃ ຊີ ກື ຉບໄ ຄຘາ່ ຖຍັ ຑະຌກັ ຄາຌ຾ຉໃ ຖະ຃ຌ຺ ຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຽຑາະຑະຌກັ ຄາຌ຋ຸກ຃ຌ຺ ຍໃ ແ່ ຈຉໄ ບໄ ຄກາຌຖາຄທຌັ ຆະຌຈິ ຈຼທກຌັ ຖາຄທຌັ ຅ໃ ຄຶ ຃ທຌຘບຈ຃ໃ ບຄກຍັ ຎະ຿ນງຈຂບຄ຾ຉໃ ຖະຍຸກ຃ຌ຺ . ຘາ່ ຖຍັ ຋ຈິ ຘະຈຌິ ຅ີໄ ະຎະງຸກ຃ທາຓ຃ຈິ ຂບຄ ຃ທາຓງຸຉ຋ິ າ່ ເຌທ຋ິ ກີ າຌຈໃ ຄັ ຉໃ ແ່ ຎຌ:ີໄ ກາຌ຅ະຑຈັ ຋ະຌາບຈັ ຉາຘໃ ທຌຎຈັ ແ຅ຌາ່ ຽຂາ຺ໄ ຉໃ ຏ່ ຌ຺ ຖຍັ (Input-to-outcome ratio) ຎຈັ ແ຅ຌາ່ ຽຂາ຺ໄ (Input) ຃ື ຽທຖາ (Time) ຃ທາຓຑະງາງາຓ (Effort) ຋ກັ ຘະ (Skill) ກາຌຘກຶ ຘາ (Education) ຎະຘຍ຺ ກາຌ (Experience) ຾ຖະ ບໃ ຌື ໂ. ຿ຈງຎຈັ ແ຅ຌາ່ ຽຂາ຺ໄ ຽນໃ າົ຺ ຌ຅ີໄ ະເນຎໄ ະ຿ນງຈກຍັ ບຄ຺ ກາຌ ຘໃ ທຌຏຌ຺ ຖຍັ (Outcome) ຽຎຌັ ຘໃ ຄິ ກຄ຺ ກຌັ ຂາໄ ຓ ຿ຈງຽຎຌັ ຖາຄທຌັ ຋ໃ ແີ ຈປໄ ຍັ ຅າກບຄ຺ ກາຌຽຆໃ ຌັ : ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌ, ຏຌ຺ ຎະ຿ນງຈ, ກາຌງກ຺ ງບໄ ຄ ຾ຖະ ກາຌຽຖໃ ບື ຌຉໃ ່າ຾ໜໃ ຄ. ຊາໄ ບຈັ ຉາຘໃ ທຌຂບຄຎຈັ ແ຅ຌາ່ ຽຂາ຺ໄ ຉໃ ຏ່ ຌ຺ ຖຍັ (Input-to-outcome ratio) ຘູຄກທໃ າຽປາ຺ ຅ະປູຘໄ ກຶ ຽຊຄິ ກາຌ ແຈປໄ ຍັ ຖາຄທຌັ ຾ຖະ ກາຌ຅ຄູ ເ຅ເຌຖະຈຍັ ຉໃ ່າ ຑະຌກັ ຄາຌບາຈ຅ະ: (1) ນຸຈົ ຎຈັ ແ຅ຌາ່ ຽຂາ຺ໄ ຿ຈງກາຌຽປຈັ ທຼກເນໜໄ ບໄ ງຖຄ຺ (2) ຑະງາງາຓ຋ໃ ຅ີ ະຽຑໃ ຓີ ຏຌ຺ ຖຍັ ຿ຈງກາຌຂເ່ ນຽໄ ຑໃ ຓີ ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌ (3) ຑະງາງາຓ຋ໃ ຅ີ ະຂຽ່ ຑໃ ຓີ ຎຈັ ແ຅ຌາ່ ຽຂາ຺ໄ ນົື ນຸົຈຖາງແຈຖໄ ຄ຺ (4) ຖາບບກ຅າກທຼກ (5) ຓກີ າຌຎຼຍ຋ຼຍກຍັ ຍຸກ຃ຌ຺ ບໃ ຌື . 2. ຋ິຈຘະຈ຃ີ ທາຓ຃າຈນທັຄ (Expectancy theory) ຋ຈິ ຘະຈຌີ ຓີໄ ຂີ ່ຘໄ ຓ຺ ຓຸຈທໃ າ ກາຌ຅ຄູ ເ຅ (Motivation) ຂຌຶໄ ດໃ ູກຍັ ທ຋ິ ກີ າຌ ຽຆໃ ຄິ ຍຸກ຃ຌ຺ ຉບໄ ຄກາຌຍາຄຘໃ ຄິ ຾ຖະ ທ຋ິ ກີ າຌຽຆໃ ຄິ ຍຸກ຃ຌ຺ ຃ຈິ ທໃ າ຅ະແຈຘໄ ໃ ຄິ ຌຌັໄ ຿ຈງ ຾ຉໃ ຖະຍຸກ຃ຌ຺ ຅ະຽປຈັ ກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ເຌຘໃ ທຌ຋ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ຄາຌ ຿ຈງຊຽື ກຌ຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌປຍັ ປູເໄ ຌກາຌ ຽປຈັ ທຼກ ຾ຖະ ກາຌແຈປໄ ຍັ ຖາຄທຌັ . ຋ຈິ ຘະຈ຃ີ ທາຓ຃າຈນທຄັ ຽຎຌັ ຋ກັ ຘະ຋ໃ ຽີ ຆໃ ບື ກໃ ຼທກຍັ ກາຌແຈບໄ ະຑຎິ າງຽຊຄິ ທ຋ິ ກີ າຌ຋ໃ ຍີ ຸກ຃ຌ຺ ແຈປໄ ຍັ ກາຌກະຉຸຌໄ ຿ຈງຓຏີ ຌ຺ ຄາຌຂບຄຌກັ ຅ຈິ ຉະທ຋ິ ະງາຆໃ ື Victor H. Vroom ຽຆໃ ຄິ ຊທື ໃ າ ຍຸກ຃ຌ຺ ຅ະແຈປໄ ຍັ ກາຌກະຉຸຌໄ ເນກໄ ະ຋່າຘໃ ຄິ ຋ໃ ຘີ າຓາຈຍຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງ ຊາໄ ຽຆໃ ບື ເຌ຃ຸຌ຃ໃ າຂບຄຽຎາ຺ໄ ໝາງ ຾ຖະ ຽຍໃ ຄິ ຽນຌັ ທໃ າ຅ະຆໃ ທງເນຍໄ ຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງແຈ.ໄ ຋ຈິ ຘະຈຑີ ຈັ ຋ະຌາ຿ຈງ Victor H. Vroom ຽຎຌັ ປູຍ຾ຍຍກາຌ຅ຄູ ເ຅຋ໃ ຓີ ີ ຃ທາຓຘຍັ ຆບໄ ຌ ຽຆໃ ຄິ ຊຽື ກຌຂຘ່ໄ ຓ຺ ຓຸຈ຋ໃ ທີ ໃ າຽຎຌັ ກາຌ຅ຄູ ເ຅ຑຌືໄ ຊາຌ ຈໃ ຄັ ປູຍ຋ີ 10.4 ຘ່າຖຍັ ຍາຄ຃ຌ຺ ຆທີ ຈິ ຃ບຍ຃ທ຺ ຾ຖະ ຆທີ ຈິ ຘຄັ ຃ຓ຺ ບາຈ຅ະຽຎຌັ ຘໃ ຄິ ຋ໃ ຘີ ່າ຃ຌັ ຋ຘີ ຸຈ ກາຌຂຌຶໄ ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌຓີ ຃ທາຓຘ່າ຃ຌັ ຎາຌກາຄ ຘໃ ທຌກາຌຽຖໃ ບື ຌຉໃ າ່ ຾ໜໃ ຄ຅ະຍໃ ່ຽຎຌັ ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄກາຌ ຽຑາະທໃ າຉບໄ ຄເຆຆໄ ໃ ທ຺ ຿ຓຄກາຌຽປຈັ ທຼກ຋ໃ ີ ຽຑໃ ຓີ ຂຌຶໄ ຾ຖະ ຘູຌຽຘງຽທຖາຘ່າຖຍັ ຃ບຍ຃ທ຺ . ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ກາຌ຅ຄູ ເ຅຅ໃ ຄຶ ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ ຉາຓ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄ຾ຉໃ ຖະ ຍຸກ຃ຌ຺ . ຍຸກ຃ຌ຺ ຉບໄ ຄກາຌຏຌ຺ ຖຍັ ນົື ຍໃ ່? ຾ຓໃ ຌ (Yes) ຍຸກ຃ຌ຺ ຓ຃ີ ທາຓ຃າຈນທຄັ ຏຌ຺ ຖຍັ ນົື ຍໃ ່? ຾ຓໃ ຌ (Yes) ຅ຄູ ເ຅ (Does the person want the (Does the person think the (Motivation) outcome is likely?) outcome?) Page 141 of 283 ຍໃ ່຾ຓໃ ຌ (Not) ຍໃ ່຾ຓໃ ຌ (Not)

ປຍູ ຋ີ 10.4 ຘະ຾ຈຄ຋ຈິ ຘະຈ຃ີ ທາຓ຃າຈນທຄັ (Expectancy theory) ຽຊຄິ ຾ຓໃ ຌທໃ າ຋ຈິ ຘະຈ຃ີ ທາຓ຃າຈນທຄັ ຽຎຌັ ຋ຈິ ຘະຈ຋ີ ໃ ຌີ າ່ ຓາຎະງຸກເຆງໄ າກ ຾ຉໃ ກ່ຽຎຌັ ຋ຈິ ຘະຈ຋ີ ໃ ເີ ນຂໄ ່ໄ ຘະຽໜ຾ີ ຌະ຋ໃ ຓີ ຎີ ະ຿ນງຈນາົ ງຘ່າຖຍັ ຏູຍໄ ່ຖນິ າຌ຃:ື (1) ຑະຌກັ ຄາຌຽປຈັ ທຼກຈທໄ ງຽນຈຏຌ຺ ຋ໃ ຾ີ ຉກຉໃ າຄກຌັ ນົາງຎະກາຌ. (2) ຽນຈຏຌ຺ ຽນໃ ົາ຺ ຌຉີໄ ບໄ ຄກາຌຏຌ຺ ຖຍັ ຅າກ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຋ໃ ຃ີ າຈນທຄັ ຾ຖະ ຘາຓາຈຎໃ ຼຌ຾ຎຄແຈໄ ເຌຆໃ ທຄຽທຖາຉໃ າຄໂກຌັ . (3) ຅າ່ ຽຎຌັ ຋ໃ ຅ີ ະຉບໄ ຄຘະ຾ຈຄເນຑໄ ະຌກັ ຄາຌຽນຌັ ແຈດໄ ໃ າຄຆຈັ ຽ຅ຌ ຽຊຄິ ທ຋ິ ກີ າຌ຋ໃ ຽີ ຂາ຺ ຅ະແຈປໄ ຍັ ຏຌ຺ ຖຍັ ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄກາຌ. 3. ຋ຈິ ຘະຈີກາຌຽຘີຓ຾ປຄ (Reinforcement theory) ຽຎຌັ ຋ຈິ ຘະຈກີ າຌ຅ຄູ ເ຅ຽຆໃ ຄິ ຊຽື ກຌ຋ໃ ທີ ໃ າ ຑຈຶ ຉກິ ່າ຋ໃ ແີ ຈປໄ ຍັ ຖາຄທຌັ ຅ະຓກີ າຌກາຌ຋າ່ ຆາ່ໄ . ເຌຂະຌະ຋ໃ ຑີ ຈຶ ຉກິ ່າ຋ໃແີ ຈປໄ ຍັ ກາຌຖຄ຺ ຿຋ຈ຅ະຓກີ າຌນກົີ ຖຼໄ ຄກາຌ ກະ຋າ່ ນົື ໝາງຽຊຄິ ຋ຈິ ຘະຈກີ າຌປຼຌປູເໄ ຌຑຈຶ ຉກິ າ່ ຿ຈງຊຽື ກຌກາຌຖບຄຏຈິ ຖບຄຊກື ຅າກຎະຘຍ຺ ກາຌຈາໄ ຌຍທກ (ນົື ຈາໄ ຌຖຍ຺ ) ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅ (ນົື ຍໃ ຽ່ ຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅) ຾ຖະ ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຑຈຶ ຉກິ າ່ ກາຌຉບຍຘະໜບຄ (ນົື ນົກີ ຖຼໄ ຄ). ຆະຌິຈຂບຄກາຌຽຘຓີ ຾ປຄ (Kind of reinforcement) ກາຌຽຘຓີ ຾ປຄຽຎຌັ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຽຆໃ ຄິ ຽກຈີ ຅າກຑຈຶ ຉກິ າ່ ຘະຽຑາະດໃ າຄ ກາຌຽຘຓີ ຾ປຄຓີ 2 ທ຋ິ ຈີ ໃ ຄັ ຌ:ີໄ 3.1 ກາຌຽຘຓີ ຾ປຄຈາໟ ຌຖຍ຺ (Negative reinforcement) ຽຎຌັ ຃ທາຓ຾ຂຄ຾ກໃ ຌ຋ໃ ີ ຉບໄ ຄກາຌຑຈຶ ຉກິ ່າ ຿ຈງກາຌ຅າ່ ກຈັ ທຼກ ນົື ຘະຊາຌະກາຌ຋ໃ ຍີ ໃ ຽ່ ຑໃ ຄິ ຎາຈຊະໜາ. 3.2 ກາຌຖຄ຺ ຿຋ຈ (Punishment) ຽກຈີ ຂຌຶໄ ຅າກຑຈຶ ຉກິ າ່ ຋ໃ ກີ ໃ ເ່ ນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓຍໃ ຽ່ ຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅, ປູຍ ຾ຍຍ຋ໃ ທ຺ ແຎຂບຄກາຌຖຄ຺ ຿຋ຈຽຆໃ ຄິ ເຆເໄ ຌບຄ຺ ກາຌຎະກບຍຈທໄ ງ: ກາຌນຸົຈ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌ, ທແິ ຌເຌກາຌເນບໄ ບກ ຾ຖະ ກາຌເນບໄ ບກ. ກາຌຖຄ຺ ຿຋ຈ຅ະຓຂີ ຽ່ໄ ຘງນົາງກທໃ າຂຈ່ໄ ີ ຽຑາະຓ຋ີ ໃ າບໃ ຼຄ຋ໃ ຅ີ ະຘາໄ ຄຘະຑາຍ຾ທຈ຋ໃ ຍີ ໃ ່ຽຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅. 4. ຋ຈິ ຘະຈີ Z (Theory Z) ເຌຆໃ ທຄຎີ ຃ຘ 1970-1979 William Ouchi ຘາຈຘະຈາ຅າຌ຋າຄ ກາຌຍຖ່ ນິ າຌຂບຄ UCLA ແຈຑໄ ຈັ ຋ະຌາ຋ຈິ ຘະຈີ Z ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ກາຌຎະຘຓ຺ ຋ຈິ ຘະຈກີ າຌ຅ຈັ ກາຌ 2 ຾ຍຍ຃:ື ຋ຈິ ຘະຈ຾ີ ຍຍບາຽຓຖກິ າ (American) ຾ຖະ ຋ຈິ ຘະຈ຾ີ ຍຍງໃ ຎີ ໃ ຸຌ (Japanese) ຿ຈງຽຂາ຺ ແຈຘໄ ກຶ ຘາກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ ຋າຄ຋ຸຖະກຈິ ເເຌ຋ຸຖະກຈິ ບາຽຓຖກິ າ ຾ຖະ ງໃ ຎີ ໃ ຸຌ, Ouchi ຘະນຸົຍທໃ າ ປູຍ຾ຍຍ຋ໃ ຾ີ ຉກຉໃ າຄກຌັ ຂບຄຖະຍຍ຺ ກາຌ ຍຖ່ ນິ າຌ຅າກຘບຄຎະຽ຋ຈ຃:ື ບາຽຓຖກິ າຌ ຾ຖະ ງໃ ຎີ ໃ ຸຌ. Ouchi ແຈຌໄ າ່ ຘະຽໜ຋ີ ຸຖະກຈິ ຾ຍຍ J (Japanese) ຽຆໃ ຄິ ເຆນໄ ົກັ ຃:ື (1) ກາຌ຅າໄ ຄຄາຌຉະນົບຈຆທີ ຈິ (Lifetime employment for employees) Page 142 of 283

(2) ກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅຾ຍຍຖທຓກໃ ຸຓ [Collective (or group) design making] (3) ຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍຽຎຌັ ກໃ ຸຓຘາ່ ຖຍັ ຏຌ຺ ຖຍັ ຂບຄກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ (Collective respon- sibility for the outcomes of decisions) (4) ກາຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຾ຖະ ກາຌຽຖໃ ບື ຌຉໃ າ່ ຾ໜໃ ຄ຾ຍຍ຃ໃ ບງຽຎຌັ ຃ໃ ບງແຎ (Slow evaluation and promotion) (5) ຓກີ ຌ຺ ແກກາຌ຃ທຍ຃ຸຓດໃ າຄຍໃ ່ຽຎຌັ ຋າຄກາຌ (Implied control mechanisms) (6) ຓຽີ ຘຌັໄ ຋າຄບາຆຍີ ຽຆໃ ຄິ ຍໃ ຆ່ ໃ ຼທຆາຌຘະຽຑາະຈາໄ ຌ (Nonspecialized career paths) (7) ຓ຃ີ ທາຓກໃ ຼທຂບໄ ຄກຌັ ຘ່າຖຍັ ຑະຌກັ ຄາຌ (Holistic concern for employees as people) ຘໃ ທຌບຸຈຘານະກ່າບະຽຓຖກິ າແຈປໄ ຍັ ບຈິ ຋ຑິ ຌ຺ ຅າກ຋ຈິ ຘະຈີ ຽຆໃ ຄິ Ouchi ຽບຌີໄ ທໃ າ ປູຍ຾ຍຍ຋ຸຖະກຈິ A (American) ຽຆໃ ຄິ ຓປີ ູຍ຾ຍຍ຋ໃ ຾ີ ຉກຉໃ າຄກຌັ ຅າກປູຍ຾ຍຍ J ຿ຈງຽຌຌັໄ ຋ໃ :ີ (1) ກາຌ຅າໄ ຄຄາຌແຖງະຘຌັໄ (Short-term employment) (2) ກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅຿ຈງຍຸກ຃ຌ຺ ເຈຍຸກ຃ຌ຺ ໜໃ ຄຶ (Individual decision making) (3) ຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍຘະຽຑາະຍຸກ຃ຌ຺ (Individual responsibility) (4) ຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍເຌຏຌ຺ ຖຍັ ກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ຘະຽຑາະຍຸກ຃ຌ຺ (Individual respon- sibility for the outcomes of decision) (5) ກາຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຾ຖະ ກາຌຽຖໃ ບື ຌຉໃ ່າ຾ໜໃ ຄດໃ າຄທໃ ບຄແທ (Rapid evaluation and promotion) (6) ຓກີ ຌ຺ ແກກາຌ຃ທຍ຃ຸຓດໃ າຄຽຎຌັ ຋າຄກາຌ (Explicit control mechanisms) (7) ຓຽີ ຘຌັໄ ຋າຄບາຆຍີ ຾ຍຍຆໃ ຼທຆາຌຘະຽຑາະຈາໄ ຌ (Specialized career paths) (8) ຓຸຄໄ ຃ທາຓຘາ່ ຃ຌັ ຋ໃ ຑີ ະຌກັ ຄາຌ຿ຈງ຾ງກຽຎຌັ ຘໃ ທຌໂ (Segmented concern for employees only as employees) ຋ຸຖະກຈິ ບະຽຓຖກິ າ຋ໃ ຎີ ະຘຍ຺ ຃ທາຓຘ່າຽຖຈັ ຓ຅ີ າ່ ຌທຌໜບໄ ງນາົ ງ ຋ໃ ເີ ຆປໄ ໃ ທຓກຌັ ຖະນທໃ າຄປູຍ຾ຍຍ J (Japanese) ຾ຖະ ປູຍ຾ຍຍ A (American) ບຄ຺ ກາຌ຋ໃ ຅ີ ຈັ ປູຍ຾ຍຍ Z ຓຸຄໄ ຽຌຌັໄ ຋ໃ :ີ (1) ກາຌ຅າໄ ຄຄາຌແຖງະງາທ (Long-time employment) (2) ກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ຽຎຌັ ຽບກະຑາຍ (Consensual decision making) (3) ຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍຘະຽຑາະຍຸກ຃ຌ຺ ຘາ່ ຖຍັ ຏຌ຺ ຖຍັ ກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ (Individual respon- sibility for the outcomes of decision) (4) ກາຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຾ຖະ ກາຌຽຖໃ ບື ຌຉໃ າ່ ຾ໜໃ ຄ຾ຍຍ຃ໃ ບງຽຎຌັ ຃ໃ ບງແຎ (Slow evaluation and promotion) (5) ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓດໃ າຄຍໃ ຽ່ ຎຌັ ຋າຄກາຌ ຿ຈງເຆກໄ າຌທຈັ ຋ໃ ກີ າ່ ຌຈ຺ ແທດໄ ໃ າຄຽຎຌັ ຋າຄກາຌ (Informal control along with some formalized measures) (6) ຽຘຌັໄ ຋າຄບາຆຍີ ຾ຍຍຆໃ ຼທຆາຌຘະຽຑາະຈາໄ ຌເຌຖະຈຍັ ຎາຌກາຄ (Moderately specialized career paths) (7) ຓ຃ີ ທາຓກໃ ຼທຂບໄ ຄກຌັ ຖະນທໃ າຄຑະຌກັ ຄາຌເຌຖກັ ຘະຌະ຃ບຍ຃ທ຺ (Holistic concern for employees). ຉທ຺ ດໃ າຄຂບຄ຋ຸຖະກຈິ ຋ໃ ຓີ ປີ ູຍ຾ຍຍ Z ກ່຃:ື ຍຖ່ ຘິ ຈັ IBM, Eastman, Kodak, Hewlett- Packard ຾ຖະ Ford. Page 143 of 283

຋ຈິ ຘະຈີ Z (Theory Z) ຽຎຌັ ຋ໃ ຽີ ຆໃ ບື ທໃ າປູຍ຾ຍຍຖະຈຍັ ກາຄຖະນທໃ າຄປູຍ຾ຍຍ A (American) ຂບຄ Ouchi ຾ຖະ ປູຍ຾ຍຍ J (Japanese) ຽຎຌັ ທ຋ິ ກີ າຌ຋ໃ ຈີ ຋ີ ຘີ ຸຈຂບຄ຋ຸຖະກຈິ ບະຽຓຖກິ າ ຈໃ ຄັ ປູຍ຋ີ 10.5 ຘະ຾ຈຄ ຎະຽຈຌັ ຘາ່ ຃ຌັ ຂບຄ຋ຈິ ຘະຈີ Z ຿ຈງຓຸຄໄ ຋ໃ ກີ າຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅຾ຍຍປໃ ທຓກຌັ (Participative decision making) ຑະຌກັ ຄາຌ ຾ຖະ ຏູຍໄ ່ຖນິ າຌຄາຌຉາຓ຋ຈິ ຘະຈີ Z ຓ຋ີ ຈັ ຘະຌະ຋ໃ ທີ ໃ າ ບຄ຺ ກາຌຽຎຌັ ຃ບຍ຃ທ຺ , ກາຌຓຘີ ໃ ທຌປໃ ທຓ຅ະ ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓປໃ ທຓຓກື ຌັ ຉະນບົ ຈປບຈຘາຓາຈ຾ງກຂຓ່ໄ ູຌ ຾ຖະ ຃ຸຌ຃ໃ າຂບຄບຄ຺ ກາຌແຈ.ໄ Page 144 of 283

ຖັກຘະຌະຂບຄບ຺ຄກາຌ຾ຍຍ A ຖກັ ຘະຌະຂບຄບ຺ຄກາຌ຾ຍຍ Z ຖັກຘະຌະຂບຄບຄ຺ ກາຌ຾ຍຍ J (ງໃີຎ່ຌຸ ) (ບາຽຓຖິກາ) (ບາຽຓຖິກາ຾ຍຍຎັຍຎຸຄ) [Characteristics of type J (Japanese) organizations] [Characteristics of type A [Characteristics of type Z (Modified organizations] American) organizations] 1. ກາຌ຅າໄ ຄຄາຌຉະນບົ ຈຆຍີ 2. ກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ຽຎຌັ ຽບກະຑາຍ 1. ກາຌ຅າໄ ຄຄາຌແຖງະຘຌັໄ 1. ກາຌ຅າໄ ຄຄາຌແຖງະງາທ 3. ຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຾ຍຍກໃ ຸຓ 2. ກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅຿ຈງຍຸກ຃ຌ຺ ເຈຍຸກ຃ຌ຺ 2. ກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ຽຎຌັ ຽບກະຑາຍ 4. ກາຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຾ຖະ ກາຌຽຖໃ ບື ຌຉໃ ່າ຾ ໜໃ ຄຶ 3. ຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍຘະຽຑາະຍຸກ຃ຌ຺ ໜໃ ຄ຾ຍຍ຃ໃ ບງຽຎຌັ ຃ໃ ບງແຎ 3. ຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍຘະຽຑາະຍຸກ຃ຌ຺ 4. ກາຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຾ຖະ ກາຌຽຖໃ ບື ຌຉໃ ່າ຾ໜໃ ຄ 5. ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓເຌ຃ທ຺ ຽບຄດໃ າຄຍໃ ່ຽຎຌັ ຋າຄ 4. ກາຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຾ຖະ ກາຌຽຖໃ ບື ຌຉໃ ່າ຾ ຾ຍຍ຃ໃ ບງຽຎັຌ຃ໃ ບງແຎ ກາຌ ໜໃ ຄດໃ າຄທໃ ບຄແທ 5. ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓເຌຉທ຺ ຽບຄດໃ າຄຍໃ ່ຽຎຌັ ຋າຄ 6. ຽຘຌັໄ ຋າຄບາຆຍີ ຍໃ ຆ່ ໃ ຼທຆາຌຘະຽຑາະຈາໄ ຌ 5. ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓດໃ າຄຽຎັຌ຋າຄກາຌ ກາຌ ຿ຈງຓກີ າຌທຈັ ຏຌ຺ ດໃ າຄຆຈັ ຽ຅ຌ ຾ຖະ 7. ຓ຃ີ ທາຓກໃ ຼທຂບໄ ຄກຌັ 6. ຽຘຌັໄ ຋າຄບາຆຍີ ຾ຍຍຆໃ ຼທຆາຌຘະຽຑາະ ຽຎັຌ຋າຄກາຌ ຈາໄ ຌ 6. ຽຘຌັໄ ຋າຄບາຆຍີ ຾ຍຍຆໃ ຼທຆາຌຘະຽຑາະຈາໄ ຌ 7. ຾ງກຽຎັຌຘໃ ທຌໂ ເຌຖະຈຍັ ຎາຌກາຄ 7. ຓ຃ີ ທາຓກໃ ຼທຂບໄ ຄກຌັ ເຌຖກັ ຘະຌະ ຃ບຍ຃ທ຺ ປຍູ ຋ີ 10.5 ຘະ຾ຈຄຖກັ ຘະຌະຂບຄ຋ຈິ ຘະຈີ Z (The features of theory Z) 6. ຽຉກັ ຌກິ ກາຌ຅ູຄເ຅຋ໃຘີ າໍ ຃ັຌ ຉໃ ແ່ ຎຌ຅ີໄ ະຽຎຌັ ກາຌທຽິ ຃າະຽຊຄິ ຽຉກັ ຌກິ ນາົ ງຎະກາຌຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ກາຌ຅ຄູ ເ຅ຑະຌກັ ຄາຌ. 1. ກາຌ຅ັຈກາຌ຿ຈງ຅ຸຈຎະຘຄ຺ [Management By Objectives (MBO)] ຽຎຌັ ຽຉກັ ຌກິ ກາຌ ຅ຄູ ເ຅ຽຆໃ ຄິ ຏູຍໄ ່ຖນິ າຌ ຾ຖະ ຑະຌກັ ຄາຌປໃ ທຓຓກື ຌັ ກາ່ ຌຈ຺ ຽຎາ຺ໄ ໝາງ. ຅ຈຸ ຓຸຄໄ ໝາງຽຆບືໄ ຄຉຌ຺ໄ ຂບຄ MBO ກ຃່ :ື ກາຌ ກ່າຌຈ຺ ຍຈ຺ ຍາຈຽຆໃ ຄິ ຑະຌກັ ຄາຌ຃າຈນທຄັ ຋ໃ ຅ີ ະຽປຈັ ທຼກເຌກາຌຍຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຿ຈງເນຍໄ ຸກ຃ຌ຺ ຾ຉໃ ຖະ຃ຌ຺ ຓຘີ ໃ ທຌປໃ ທຓເຌກາຌກ່າຌຈ຺ ຽຎາ຺ໄ ໝາງ ຾ຖະ ກາຌຎະຽຓຌີ ກາຌຽປຈັ ທຼກ MBO ຆໃ ທງຽຑໃ ຓີ ກາຌ຅ຄູ ເ຅, ຿ຎຕ຾ກຕຓ MBO ຎະກບຍຈທໄ ງຂຌັໄ ຉບຌ 5 ຎະກາຌຈໃ ຄັ ປູຍ຋ີ 10.6 ຿ຈງຓຖີ າງຖະບຼຈຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ ຂໄັຌ຋ີ 1 ກາຌກາໍ ຌຈ຺ ຿ຎຕ຾ກຕຓ຿ຈງຏ້ຍູ ຖໍ ິນາຌຖະຈຍັ ຘຄູ (Program endorsed by top management) ຿ຎປ຾ກຕຓຉບໄ ຄຽຎຌັ ຋ໃ ງີ ບຓປຍັ ຂບຄຏູຍໄ ່ຖນິ າຌຖະຈຍັ ຘູຄ ຽຎຌັ ຘໃ ຄິ ຘາ່ ຃ຌັ ຋ໃ ຏີ ູຍໄ ຖ່ ນິ າຌ ຖະຈຍັ ຘູຄ຅ະຖະຍຸ (ຓຘີ ໃ ທຌປໃ ທຓເຌ຿ຎຕ຾ກຕຓ) ຽຆໃ ຄິ ຍຸກ຃ຌ຺ ບໃ ຌື ເຌ຋ຸຖະກຈິ ຓກີ າຌງບຓປຍັ ຽຄໃບື ຌແຂຂບຄກາຌ ຽຎຌັ ຐໃ າງຍ່ຖນິ າຌຖະຈຍັ ຘູຄ ຅ະ຃ຌ຺ໄ ນາ຅ຈຸ ຽຖໃ ຓີ ຉຌ຺ໄ ຘາ່ ຖຍັ ກາຌເນກໄ າຌຘກຶ ຘາ຾ກໃ ຍຸກ຃ຌ຺ ກໃ ຼທກຍັ ຅ຈຸ ຓຸຄໄ ໝາງ ຾ຖະ ກຌ຺ ແກຂບຄ MBO. ຂຌໄັ ຋ີ 2 ກາໍ ຌ຺ຈຽຎໄາ຺ ໝາງຽຍບໄື ຄຉ຺ໄຌ຿ຈງຐ່າງຍໍຖນິ າຌ (Preliminary goals established by management) ຅ະຉບໄ ຄຓກີ າຌກາ່ ຌຈ຺ ຂຌຶໄ ຿ຈງຏູຍໄ ່ຖນິ າຌຖະຈຍັ ຘູຄ ຽຑາະຽຎາ຺ໄ ໝາງ຅ະ ຘະ຋ບໄ ຌຽຊຄິ ຑາຖະກຈິ ຾ຖະ ງຸຈ຋ະຘາຈຂບຄ຋ຸຖະກຈິ . ຂັໄຌ຋ີ 3 ກາຌກໍາຌຈ຺ ຽຎາ຺ໄ ໝາງຖະນທໞາຄຏ້ຍູ ໍຖນິ າຌ ຾ຖະ ຏູເ້ ຉຍູ້ ຄັ ຃ຍັ ຍຌັ ຆາ ຉະນບົ ຈປບຈກາໍ ຌຈ຺ ຃ທາຓຉບໟ ຄກາຌເຆູ້ຆັຍຑະງາກບຌ (Goals established between manager and subordinate, and required resources determined) ຎະກບຍຈທໄ ງຂຌັໄ ຉບຌງໃ ບງນາົ ງຎະກາຌ ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ນທ຺ ເ຅ຂບຄ MBO ຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ Page 145 of 283

(1) ຏູຍໄ ຖ່ ນິ າຌ຅ະຉບໄ ຄບະ຋ຍິ າງເນຑໄ ະຌກັ ຄາຌ຾ຉໃ ຖະ຃ຌ຺ ງໃ ບຓປຍັ ຽຎາ຺ໄ ໝາງຘ່າຖຍັ ກໃ ຸຓ ຿ຈງຏູ ໄ ຍ່ຖນິ າຌປໃ ທຓກຍັ ຑະຌກັ ຄາຌຆໃ ທງກ່າຌຈ຺ ຽຎາ຺ໄ ໝາງ ຾ຖະ ທ຋ິ ກີ າຌ຋ໃ ຘີ າຓາຈຽປຈັ ເນຍໄ ຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງ. (2) ຏູຍໄ ຖ່ ນິ າຌຘາຓາຈຍບກຑະຌກັ ຄາຌ຾ຉໃ ຖະ຃ຌ຺ ເນປໄ ໃ ທຓກຌັ ກາ່ ຌຈ຺ ຽຎາ຺ໄ ໝາງຑະຌກັ ຄາຌ ຋ໃ ຅ີ ະ ຘາຓາຈທຈັ ແຈໄ ຾ຖະ ກາ່ ຌຈ຺ ຿຃ຄປໃ າຄຽທຖາ຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎເຆຽໄ ທຖາ 1 ຎ.ີ (3) ຏູຍໄ ຖ່ ກິ ນາຌ ຾ຖະ ຑະຌກັ ຄາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ກໃ ຼທກຍັ ຆຍັ ຑະງາກບຌ຋ໃ ຑີ ະຌກັ ຄາຌຉບໄ ຄກາຌ ຽຑໃ ບື ເນຍໄ ຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງຌຌັໄ . ຂັໄຌ຋ີ 4 ຘາໍ ນທົ ຈ຃ທາຓກາໟ ທໜາໟ ຾ຖະ ຎຍັ ຎຄຸ ຽຎາ຺ໄ ໝາງຊາໟ ຅າໍ ຽຎັຌ (Progress reviewed and goals modified, if necessary) ຏູຍໄ ຖ່ ນິ າຌ ຾ຖະ ຑະຌກັ ຄາຌ຾ຉໃ ຖະ຃ຌ຺ ຅ະຘ່ານທົ ຈ຃ທາຓ ກາໄ ທໜາໄ ຂບຄຑະຌກັ ຄາຌຽຎຌັ ແຖງະໂ ຽຑໃ ບື ຎຍັ ຎຸຄຽຎາ຺ໄ ໝາງຘະຽຑາະດໃ າຄ. ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຉທ຺ ຾຋ຌຂາງງບຓປຍັ ຽຎາ຺ໄ ໝາງ ເຌກາຌຽຑໃ ຓີ ງບຈຂາງ 20% ຾ຉໃ ຽຌໃ ບື ຄ຅າກ຃ໃ ຾ູ ຂໃ ຄຂຌັ ຋ໃ ຓີ ຃ີ ທາຓກາໄ ທໜາໄ ຅ະຽຂາ຺ໄ ຓາຉຉີ ະນາົ ຈ ຽປຈັ ເນຍໄ ໃ ່ຘາຓາຈ ຍຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງແຈ.ໄ ເຌຘະຊາຌະກາຌຌຽີໄ ຎາ຺ໄ ໝາງຓກີ າຌຎຍັ ຎຸຄ຅າກຽ຋ຄິ ຖຄ຺ ຖໃ ຸຓຎະຓາຌ 10-15%. ຂັໄຌ຋ີ 5 ຎະຽຓີຌຏຌ຺ ຖຍັ (Results evaluated) ຽຎຌັ ກາຌຎຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຂະຍທຌກາຌ MBO ຿ຈງຏູຍໄ ຖ່ ນິ າຌ ຾ຖະ ຑະຌກັ ຄາຌເຌຆໃ ທຄແຖງະຽທຖາ຋ໃ ກີ ່າຌຈ຺ ແທໄ ຽຑໃ ບື ຑ຅ິ າຖະຌາທໃ າຽຎຌັ ແຎຉາຓຽຎາ຺ໄ ໝາງ ຂບຄ຾ຉໃ ຖະ຃ຌ຺ ນົື ຍໃ ,່ ເຌກ່ຖະຌ຋ີ ໃ ຍີ ໃ ຽ່ ຎຌັ ແຎຉາຓຽຎາ຺ໄ ໝາງ຅ະຉບໄ ຄງບໄ ຌກຍັ ຓາຑ຅ິ າຖະຌາຽຊຄິ ຘາຽນຈຂບຄຍຌັ ນາ. MBO ຘາຓາຈ຅ຄູ ເ຅ຑະຌກັ ຄາຌ ຿ຈງກາຌບະຑຎິ າງຽຎາ຺ໄ ໝາງ ຾ຖະ ກາຌຎະຽຓຌີ ກາຌຽປຈັ ທຼກ, ກາຌ ຎຍັ ຎຸຄກາຌຘໃ ຘື າຌ ຾ຖະ ເນຑໄ ະຌກັ ຄາຌປູຘໄ ກຶ ຘາທໃ າຽຎຌັ ຘໃ ທຌຘາ່ ຃ຌັ ຂບຄບຄ຺ ກາຌ, ກາຌຍຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງເຌຆໃ ທຄແຖງະ ຋່າບຈິ ຾ຖະ ຃ທາຓຘບຈ຃ໃ ບຄກຌັ ຅ະຽປຈັ ເນຘໄ າຓາຈຘ່ານທົ ຈກາຌຍຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງຂບຄບຄ຺ ກາຌແຈ.ໄ ຂຌັໄ ຋ີ 1 ກາ່ ຌຈ຺ ຿ຎຕ຾ກຕຓ຿ຈງຏູຍໄ ຖ່ ນິ າຌຖະຈຍັ ຘູຄ (Program endorsed by top management) ຂຌັໄ ຋ີ 2 ກາຌກ່າຌຈ຺ ຽຎາ຺ໄ ໝາງຽຍບືໄ ຄຉຌ຺ໄ ຿ຈງຐໃ າງຍ່ຖນິ າຌ (Preliminary goals established by management) ຂຌັໄ ຋ີ 3 ກາຌກ່າຌຈ຺ ຽຎາ຺ໄ ໝາງຖະນທໃ າຄຏູຍໄ ່ຖນິ າຌ, ຏູເໄ ຉຍໄ ຄັ ຃ຍັ ຍຌັ ຆາ ຉະນບົ ຈ ປບຈກ່າຌຈ຺ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌເຆຆໄ ຍັ ຑະງາກບຌ (Goals established between manager and subordinate, and required resources determined) ຂຌັໄ ຋ີ 4 ຘ່ານົທຈ຃ທາຓກາໄ ທໜາໄ ຾ຖະ ຎຍັ ຎຸຄຽຎາ຺ໄ ໝາງຊາໄ ຅່າຽຎຌັ (Progress reviewed and goals modified, if necessary) ຂຌັໄ ຋ີ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຖຍັ 5 (Results evaluated) ປູຍ຋ີ 10.6 ຘະ຾ຈຄຂຌັໄ ຉບຌ 5 ຎະກາຌຂບຄ຿ຎຕ຾ກຕຓ MBO ຋ໃ ຓີ ຎີ ະຘຈິ ຋ຏິ ຌ຺ (The five steps of an effective MBO program) 2. ກາຌຽຑໃີຓໜໟາ຋ີໃ຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍເຌຄາຌ (Job enrichment) ຽຎຌັ ທ຋ິ ກີ າຌຘາໄ ຄຘໃ ຄິ ຅ຄູ ເ຅ ເຌຄາຌຂບຄ Herzberg ຽຆໃ ຄິ ໝາງຽຊຄິ ກາຌຍຌັ ຖຸ຃ທາຓຘາ່ ຽຖຈັ ຅າກ຅ຈຸ ຽຖໃ ຓີ ຉຌ຺ໄ ຅ຌ຺ ຽຊຄິ ຅ຈຸ ຘຸຈ຋າໄ ງ ຽຎຌັ ຽຉກັ ຌກິ Page 146 of 283

ກາຌ຅ຄູ ເ຅ຽຆໃ ຄິ ເນຑໄ ະຌກັ ຄາຌຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍ຋ໃ ນີ າົ ງນາົ ງເຌກາຌຽປຈັ ທຼກ ຈທໄ ງກາຌເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓ ປຍັ ຏຈິ ຆບຍ ຾ຖະ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຄາຌ ເຌຂະຌະຈຼທກຌັ ຑະຌກັ ຄາຌ຅ະແຈປໄ ຍັ ຋ກັ ຘະ ຾ຖະ ຋ຈັ ຘະຌະ຋ໃ ີ ກທາໄ ຄຂທາຄກໃ ຼທກຍັ ຎະ຿ນງຈຂບຄຄາຌຘະຽຑາະດໃ າຄ ຽຑໃ ບື ເນຍໄ ຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງຂບຄບຄ຺ ກາຌ. ເຌຉບຌຉຌ຺ໄ ຂບຄຍຈ຺ ຌີໄ ແຈຘໄ ກຶ ຘາທໃ າ຋ຈິ ຘະຈກີ າຌ຅ຄູ ເ຅-ຎຈັ ແ຅ບະຌາແຓ (Herzberg`s motivation-hygiene theory) ຽຎຌັ ຘໃ ຄິ ຋ໃ ຓີ ີ ຽນຈຏຌ຺ ເຌກາຌຽຑໃ ຓີ ໜາໄ ຋ໃ ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍເຌທຼກ (Job enrichment) ກາຌຽຑໃ ຓີ ຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍ ຾ຖະ ກາຌ຃ທຍ຃ຸຓຘູຌກາຌຂະນງາງຎະຖຓິ າຌຄາຌ (Job enlargement) ຅ະຓຸຄໄ ຋ໃ ຃ີ ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅ເຌຆໃ ທຄຽທຖາໜໃ ຄຶ . ກາຌຂະນງາງຎະຖິຓາຌທຼກ (Job enlargement) ຽຎຌັ ປູຍ຾ຍຍໜໃ ຄຶ ຂບຄກາຌບບກ຾ຍຍທຼກ (Job design) ຽຆໃ ຄິ ຖທຓທຼກງໃ ບງໂນົາງທຼກຽຎຌັ ທຼກເໝໃ ຑຼຄທຼກຈຼທ ຾ຉໃ ຓຎີ ະຖຓິ າຌທຼກນົາງກທໃ າຽຈຓີ ຿ຈງຓ຅ີ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ເນຏໄ ູຎໄ ະຉຍິ ຈັ ຄາຌຓກີ າຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄ ຾ຖະ ແຈທໄ ຼກ຋ໃ ຋ີ າໄ ຋າງ຃ທາຓຘາຓາຈ ຾ຉໃ ຖະຈຍັ ຃ທາຓ ປຍັ ຏຈິ ຆບຍງຄັ ຍໃ ່ຎໃ ຼຌ຾ຎຄ ຅ໃ ຄຶ ຽຎຌັ ກາຌຂະນງາງທຼກເຌ຾ຌທຌບຌຽ຋ໃ າ຺ ຌຌັໄ . ກາຌຽຑໃ ຓີ ໜາໄ ຋ໃ ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍ຿ຈງເນທໄ ຼກຽຑໃ ຓີ ຽຉຓີ ຅ະຽປຈັ ເນຑໄ ະຌກັ ຄາຌຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍ ນາົ ງຂຌຶໄ ຓກີ າຌ຃ທຍ຃ຸຓ຅າກຄາຌ, ກາຌເນ຾ໄ ປຄຄາຌຓບີ າ່ ຌາຈໜາໄ ຋ໃ ີ ຾ຖະ ກາຌບບກ຾ຍຍທຼກເນຘໄ ຓ຺ ຍູຌ. ງໃ ຄິ ແຎ ກທໃ າຌຌັໄ ຑະຌກັ ຄາຌຉບໄ ຄຓ຃ີ ທາຓກະຉຖື ຖື ຌ຺ໄ ຾ຖະ ກາຌກ່າຌຈ຺ ທຼກ຋ໃ ຋ີ າໄ ຋າງ຃ທາຓຘາຓາຈ ຿ຈງກາຌຎະຘຓ຺ ຎະຘາຌກຍັ ກາຌທາຄ຾ຏຌ ຾ຖະ ກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅຋ໃ ກີ ໃ ຼທກຍັ ທຼກ, ກາຌຽຑໃ ຓີ ໜາໄ ຋ໃ ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍເຌທຼກ (Job enrichment) ຅ະຽຑໃ ຓີ ທຼກ຋ຄັ ຈາໄ ຌ຃ທາຓຖກຶ ຾ຖະ ຃ທາຓຘຍັ ຆບໄ ຌ, ກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄຽນໃ າົ຺ ຌ຅ີໄ ະຌາ່ ແຎຘໃ ູກາຌ຅ຄູ ເ຅ ຽຎຌັ ຿ບກາຈຘາ່ ຖຍັ ກາຌ຅ະຽຖຌີ ຽຉຍີ ຿ຉ ຾ຖະ ຃ທາຓກາໄ ທໜາໄ ຂບຄຑະຌກັ ຄາຌ. ກາຌບບກ຾ຍຍທຼກເໝ່ (Job redesign) ຽຎຌັ ປູຍ຾ຍຍຂບຄກາຌຽຑໃ ຓີ ໜາໄ ຋ໃ ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍເຌ ທຼກ (Job enrichment) ຽຆໃ ຄິ ຓກີ າຌກ່າຌຈ຺ ຿຃ຄຘາໄ ຄທຼກເໝໃ ຽຑໃ ບື ເນຘໄ ບຈ຃ໃ ບຄກຍັ ຾ປຄຄາຌ, ກາຌບບກ຾ຍຍ ທຼກເໝໃ ຘາຓາຈຍຌັ ຖຸຽຎາ຺ໄ ໝາງ຿ຈງຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄ຾ຉໃ ຖະທຼກຽຂາ຺ໄ ຈທໄ ງກຌັ , ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ກໃ ຸຓທຼກ, ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ຃ທາຓ ຘ່າຑຌັ ຂບຄຖູກ຃າໄ ດໃ າຄເກຆໄ ຈິ . ຑະຌກັ ຄາຌ຅ະແຈປໄ ຍັ ກາຌ຅ຄູ ເ຅ນາົ ງຂຌຶໄ ຽຓໃ ບື ທຼກຓກີ າຌຖທຓກຌັ ຽຑາະ຃ທາຓນາົ ກ ນົາງຂບຄທຼກຓ຃ີ ທາຓ຋າໄ ຋າງ ຾ຖະ ຉບໄ ຄກາຌແຈປໄ ຍັ ຖາຄທຌັ ນົາງຂຌຶໄ . ກໃ ຸຓທຼກ຅ະ຅ຄູ ເ຅ຑະຌກັ ຄາຌ຿ຈງຘະ຾ຈຄ ຽຊຄິ ທ຋ິ ກີ າຌ຋ໃ ຽີ ໝາະຘຓ຺ ເຌກາຌຽປຈັ ທຼກ ຾ຖະ ຘາຓາຈຘາໄ ຄເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓຘ່າຽຖຈັ . ຂະຍທຌກາຌຽຑໃ ຓີ ໜາໄ ຋ໃ ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍເຌທຼກ (Company`s career-enrichment process) ຎະກບຍຈທໄ ງ: (1) ກາຌ຅ຈັ ກຼຓ (Preparation) (2) ກາຌທາຄ຾ຏຌປໃ ທຓກຌັ (Joint planning) (3) ກາຌກທຈຘບຍ຾ຏຌ (Plan review) (4) ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓ຾ຏຌ (Implementation) (5) ກາຌກທຈຘບຍຽຓໃ ບື ຘຌິໄ ຘຸຈແຖງະຽທຖາ (End-of-period review) ກາຌຽຑໃ ຓີ ບາ່ ຌາຈໜາໄ ຋ໃ ກີ າຌປຍັ ຏຈິ ຆບຍເຌທຼກ (Job enrichment) ຅ະຽປຈັ ແຈຈໄ ຋ີ ຘີ ູຈຽຓໃ ບື ຑະຌກັ ຄາຌ ຉບໄ ຄກາຌ຃ທາຓ຋າໄ ຋າງເຌກາຌຽປຈັ ທຼກ ຑະຌກັ ຄາຌຉບໄ ຄກາຌ຃ທາຓ຅ະຽຖຌີ ຘໃ ທຌຉທ຺ , ຓ຋ີ ກັ ຘະ ຾ຖະ ຃ທາຓປູ ໄ ຋ໃ ຅ີ ະຽຑໃ ຓີ ໜາໄ ຋ໃ ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍເຌທຼກ. 3. ກາຌຎຍັ ຑຶຈຉກິ ໍາ (Behavior modification) ຽຎຌັ ກາຌເຆ຿ໄ ຎຕ຾ກຕຓ຋ໃ ຓີ ຖີ ະຍຍ຺ ຂບຄກາຌ ຽຘຓີ ຾ປຄຽຑໃ ບື ກະຉຸຌໄ ຑຈຶ ຉກິ າ່ ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄກາຌ ກາຌຎຍັ ຑຈຶ ຉກິ ່າ຅ະກໃ ຼທຂບໄ ຄ຋ຄັ ກາຌເນຖໄ າຄທຌັ ຽຑໃ ບື ກະຉຸຌໄ ກາຌ ຎະຉຍິ ຈັ ຄາຌ ຾ຖະ ກາຌຖຄ຺ ຿຋ຈ ຽຑໃ ບື ນົກີ ຖຼໄ ຄກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຄຄາຌ຋ໃ ຍີ ໃ ່ຈີ ຉະນບົ ຈປບຈກາຌຘກຶ ຘາຽຊຄິ ກາຌເນໄ ຖາຄທຌັ . Page 147 of 283

ກາຌຍ່ຖນິ າຌກາຌຎຍັ ຑຈຶ ຉກິ າ່ ຅ະກະຉຸຌໄ ຑຈຶ ຉກິ າ່ ບຄ຺ ກາຌ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄກາຌ ກາຌເຆຽໄ ຉກັ ຌກິ ຌຽີໄ ຖໃ ຓີ ຉຌ຺ໄ ຈທໄ ງກາຌ ກາ່ ຌຈ຺ ຑຈຶ ຉກິ ່າຂບຄກໃ ຸຓ, ຑຈຶ ຉກິ າ່ ຽຆໃ ຄິ ຎໃ ຼຌ຾ຎຄ (ບາຈ຅ະນຸົຈຖະຈຍັ ກາຌຏະຖຈິ ນົື ບຈັ ຉາກາຌຂາຈທຼກ) ຖະຈຍັ ກາຌຽຎຌັ ດໃ ູຂບຄຑຈຶ ຉກິ ່າຌຘີໄ າຓາຈທຈັ ແຈ.ໄ ຂຌັໄ ຉໃແ່ ຎຏູຍໄ ຖ່ ນິ າຌ຅ະຆບກນາກາຌຽຘຓີ ຾ປຄຈາໄ ຌຍທກ (Positive reinforcement) ເຌປູຍຂບຄກາຌເນຖໄ າຄທຌັ ຽຓໃ ບື ຑະຌກັ ຄາຌຓກີ າຌຘະ຾ຈຄຑຈຶ ຉກິ ່າ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄກາຌ (ຽຆໃ ຌັ ກາຌຽຑໃ ຓີ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ ນົື ກາຌຖຸຈກາຌຂາຈທຼກ) ຏູຍໄ ຄັ ຃ຍັ ຍຌັ ຆາຂຌັໄ ຉຌ຺ໄ ຘາຓາຈເນຖໄ າຄທຌັ ຑະຌກັ ຄາຌ ຽຓໃ ບື ກາຌຽປຈັ ທຼກຓີ ກາຌຎຍັ ຎຸຄເນຈໄ ຂີ ຌຶໄ ຽຆໃ ຌັ : ກາຌເນຂໄ ບຄຂທຌັ , ກາຌຆຓ຺ ຽຆງ, ກາຌງກ຺ ງບໄ ຄ ນົື ກາຌຑາແຎ຋ໃ ຼທຽຎຌັ ຉຌ຺ໄ . ຖະຍຍ຺ ກາຌເນຖໄ າຄທຌັ ຘາຓາຈຎໃ ຼຌ຾ຎຄຽຑໃ ບື ເນຓໄ ຎີ ະຘຈິ ຋ຑິ າຍງໃ ຄິ ຂຌຶໄ ຎຈັ ແ຅ຘາ່ ຃ຌັ ກ຃່ ກື າຌເຆຽໄ ຃ໃ ບື ຄຓື ກາຌເນຖໄ າຄທຌັ ຋ໃ ຓີ ຎີ ະຘຈິ ຋ຏິ ຌ຺ ຽຆໃ ຄິ ຍໃ ຑ່ ຼຄ຾ຉໃ ຎຍັ ຎຸຄຑຈຶ ຉກິ າ່ ຂບຄຑະຌກັ ຄາຌຽ຋ໃ າ຺ ຌຌັໄ ຾ຉໃ ຅ະຘາຓາຈ຅ຄູ ເ຅ຈທໄ ງ. ຏູຆໄ ໃ ຼທຆາຌຘະຽໜທີ ໃ າກາຌຍ່ຖນິ າຌ຃ທຌ຅ະເນຖໄ າຄທຌັ ຈາໄ ຌ຃ຸຌຌະຑາຍ (Quality) ຃ທາຓຑກັ ຈີ (Loyalty) ຾ຖະ ຏຌ຺ ຏະຖຈິ (Productivity) 4. ຽທຖາຽປັຈທຼກ຋ງໃີ ືຈດຌຸ່ ແຈູ້ (Flextime) ຽຎຌັ ຽທຖາຽປຈັ ທຼກ຋ໃ ຑີ ະຌກັ ຄາຌຘາຓາຈຽຖບື ກ ຉາຉະຖາຄຽທຖາຘໃ ທຌຉທ຺ ແຈໄ ຍຸກ຃ຌ຺ ຘໃ ທຌເນຍໃ ຓຉີ າຉະຖາຄຽທຖາ຋ໃ ຓີ ຓີ າຈຉະຊາຌຉຄັໄ ຾ຉໃ 9:00 ນາ 17:00 ຌາ຋ີ ນົື 40 ຆໃ ທ຺ ຿ຓຄຉໃ ບ່ າ຋ຈິ . ຾ຉໃ ດໃ າຄເຈກຉ່ າຓ ຑະຌກັ ຄາຌຘາຓາຈຓຉີ າຉະຖາຄກາຌຽປຈັ ທຼກຽຆໃ ຄິ ຓ຃ີ ທາຓ຾ຉກຉໃ າຄ ຅າກຓາຈຉະຊາຌ຋ໃ ກີ ່າຌຈ຺ ແທແໄ ຈຽໄ ຆໃ ຌັ : ຉ່ານທົ ຈ, ຑະຌກັ ຄາຌຘາງກາຌຍຌິ , ຑະຌກັ ຄາຌຑຈັ ຉາ຃າຌ ນົື ຑະຌກັ ຄາຌ ຽຍໃ ຄິ ຾ງຄປກັ ຘາຑະງາຍາຌ. ຘາ່ ຖຍັ ຑະຌກັ ຄາຌຓບື າຆຍີ ຽຆໃ ຌັ : ຏູຍໄ ຖ່ ນິ າຌ, ຾ຑຈ, ຘະຊາຎະຌກິ ຾ຖະ ຌກັ ກຈ຺ ໝາງ ບາຈ຅ະຽປຈັ ທຼກນົາງກທໃ າ 40 ຆໃ ທ຺ ຿ຓຄຉໃ ່ບາ຋ຈິ ຽຑາະຓຽີ ທຖາຘະຽຑາະຽ຅າະ຅ຄ຺ ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄກາຌຽປຈັ ທຼກ. ຃ທາຓ຅າ່ ຽຎຌັ ຾ຖະ ປູຍ຾ຍຍກາຌຈາ່ ຖຄ຺ ຆທີ ຈິ ຂບຄ຾ປຄຄາຌຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ຓກີ າຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄຽຆໃ ຌັ : ກາຌ຋ໃ ຾ີ ຓໃ ງຄິ ຊຑື າຉບໄ ຄຖຼໄ ຄຖູກເຌຆໃ ທຄຽທຖາກາຄທຌັ ຾ຖທໄ ເນຏໄ ທ຺ ຆໃ ທງຽຍໃ ຄິ ຾ງຄຖກູ ເຌຽທຖາກາຄ຃ຌື . ເຌກຖ່ ະຌຌີ ບີໄ າຈ຅ະຉບໄ ຄ ເຆຽໄ ທຖາກາຌຽປຈັ ທຼກ຋ໃ ຘີ າຓາຈງຈື ດໃ ຸຌແຈຽໄ ຂາ຺ໄ ຓາຆໃ ທງ. ຌາງ຅າໄ ຄ຅າ່ ຌທຌນົາງ຅ະຘະຽໜຉີ າຉະຖາຄຽທຖາກາຌຽປຈັ ທຼກ຋ໃ ງີ ຈື ດໃ ຸຌແຈໄ ຽຆໃ ຄິ ຅ະຆໃ ທງ຅ຄູ ເ຅ຑະຌກັ ຄາຌ ຾ຖະ ກໃ ເ່ ນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ເຌກາຌຽປຈັ ທຼກ. ຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎ຋ຸຖະກຈິ ຅ະກາ່ ຌຈ຺ ຽທຖາຽປຈັ ທຼກແຈໄ 2 ຆໃ ທຄຽທຖາ຃:ື ຽທຖານົກັ (Core time) ຽຎຌັ ຽທຖາ຋ໃ ີ ຑະຌກັ ຄາຌ຋ຸກ຃ຌ຺ ຅ະຉບໄ ຄຽປຈັ ທຼກ ຾ຖະ ຽທຖາ຋ໃ ງີ ຈື ດໃ ຸຌແຈໄ (Flexible time) ຽຎຌັ ຽທຖາຽຆໃ ຄິ ຑະຌກັ ຄາຌຘາຓາຈ ຽຖບື ກທໃ າ຅ະຽປຈັ ທຼກ ນົື ຍໃ ່. ຉທ຺ ດໃ າຄ ຆໃ ທຄຽທຖາຖະນທໃ າຄ 9:00 -11:00 ຌາ຋ີ ຾ຖະ 13:00-14:00 ຌາ຋ີ ຅ຈັ ຽຎຌັ ຽທຖານົກັ ຾ຖະ ຆໃ ທ຺ ຿ຓຄຖະນທໃ າຄ 6:00-9:00 ຌາ຋,ີ 11:00-13:00 ຌາ຋ີ ຾ຖະ 15:00-18:00 ຌາ຋ີ ຅ະ ຽຎຌັ ຽທຖາຽປຈັ ທຼກ຋ໃ ງີ ຈື ດໃ ຸຌແຈໄ ຽຆໃ ຄິ ຅ະຆໃ ທງເນຑໄ ະຌກັ ຄາຌຓ຋ີ າຄຽຖບື ກເຌກາຌຓາຽປຈັ ທຼກຽຆາ຺ໄ ຾ຖະ ກຍັ ແທ ນົື ບາຈ຅ະຽຖບື ກຆໃ ທຄຽປຈັ ທຼກຑາກ຃ໃ າ່ ນົື ຆໃ ທຄກາຄ຃ຌື ນົື ຓຆີ ໃ ທຄຑກັ ປຍັ ຎະ຋າຌບານາຌກາຄທຌັ . ຃ທາຓປູຘໄ ກຶ ຂບຄ຃ທາຓຽຎຌັ ບຈິ ຘະນະົ ຽຎຌັ ຎຈັ ແ຅ກາຌ຅ຄູ ເ຅ ຋ໃ ຽີ ປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅ນົາງຂຌຶໄ ຍຌັ ນາຍາຄຎະກາຌຽຆໃ ຄິ ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌເຆຽໄ ທຖາກາຌຽປຈັ ທຼກ຋ໃ ງີ ຈື ດໃ ຸຌແຈກໄ ຃່ ື ຏູຍໄ ຄັ ຃ຍັ ຍຌັ ຆາຂຌັໄ ຉຌ຺ໄ ຅ະຑຍ຺ ທໃ າ ທຼກຓ຃ີ ທາຓຘຍັ ຘຌ຺ ຅າກກາຌ຋ໃ ີ ຑະຌກັ ຄາຌຓຉີ າຉະຖາຄຽທຖາກາຌຽປຈັ ທຼກ຋ໃ ຾ີ ຉກຉໃ າຄກຌັ . 5. ກາຌຽປຈັ ທຼກຽຎັຌຆໞທຄຽທຖາ (Part-time work) ຾ຖະ ກາຌ຾຅ກ຅າໞ ງທຼກ (Job sharing ນົື Work sharing) ກາຌຽປຈັ ທຼກຽຎຌັ ຆໃ ທຄຽທຖາ ຽຎຌັ ກາຌ຅າໄ ຄທຼກ຋ໃ ຓີ ຖີ ກັ ຘະຌະຊາທບຌ ຽຆໃ ຄິ ຾ຉໃ ຖະ຃ຌ຺ ຽປຈັ ທຼກໜບໄ ງກທໃ າບາ຋ຈິ ຽປຈັ ທຼກຓາຈຉະຊາຌ ຅າ່ ຌທຌຘະຽຑາະດໃ າຄຂບຄຆໃ ທ຺ ຿ຓຄກາຌຽປຈັ ທຼກ຅ະ ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ , ຘໃ ທຌກາຌ຾຅ກ຅ໃ າງທຼກ ຽຎຌັ ຉາຉະຖາຄຽທຖາຽປຈັ ທຼກຽຆໃ ຄິ ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ຍຸກ຃ຌ຺ ຉຄັໄ ຾ຉໃ 2 ຃ຌ຺ ຂຌຶໄ ແຎ຋ໃ ຓີ າຽປຈັ ທຼກປໃ ທຓກຌັ ຽຑໃ ບື ຾຅ກ຅ໃ າງທຼກ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄຎະຉຍິ ຈັ ເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຆໃ ທ຺ ຿ຓຄກາຌຽປຈັ ທຼກ຋ໃ ຓີ ດີ ໃ ູເຌ ໜໃ ຄຶ ບາ຋ຈິ ນົື ຋າຄຽຖບື ກຂບຄຉາຉະຖາຄກາຌຏະຖຈິ ຋ໃ ຘີ າຓາຈງຈື ດໃ ຸຌແຈໄ ຽຆໃ ຄິ ຓຍີ ຸກ຃ຌ຺ 2 ຃ຌ຺ ຘາຓາຈປຍັ ຏຈິ ຆບຍ ຾ຖະ ຾ຍໃ ຄທຼກກຌັ ຖະນທໃ າຄຏູປໄ ໃ ທຓຄາຌເຌຉ່າ຾ໜໃ ຄດໃ າຄຎກ຺ ກະຉິ ຿ຈງຓຑີ ະຌກັ ຄາຌ຃ຌ຺ ໜໃ ຄຶ ຋ໃ ຽີ ປຈັ ທຼກຽຉຓັ ຽທຖາ Page 148 of 283

ນົື ໝາງຽຊຄິ ກາຌ຅ຈັ ເນຍໄ ຸກ຃ຌ຺ ຘບຄ຃ຌ຺ ຽປຈັ ທຼກເຌທຌັ ຈຼທກຌັ ຾ຉໃ ຃ຌ຺ ຖະຆໃ ທຄຽທຖາຽຆໃ ຌັ : ຏູປໄ ໃ ທຓຄາຌ຃ຌ຺ ໜໃ ຄຶ ບາຈ຅ະຽປຈັ ທຼກເຌຆໃ ທຄ 8:00-12:00 ຌາ຋ີ ຾ຖະ ບກີ ຍຸກ຃ຌ຺ ໜໃ ຄຶ ຽປຈັ ທຼກຉຄັໄ ຾ຉໃ 13:00-17:00 ຌາ຋.ີ 6. ກາຌຽຆືບໃ ຓ຿ງຄຂໄໍຓຌູ ຏາໞ ຌ຿຋ຖະຘັຍ (Telecommuting) ຽຎຌັ ຂະຍທຌກາຌຽຆໃ ຄິ ຾ປຄຄາຌ ຘາຓາຈຽປຈັ ທຼກດໃ ຸ຋ໃ ຽີ ປບື ຌ ນົື ຍໃ ບຌບໃ ຌື ຌບກຽໜບື ຅າກຘາ່ ຌກັ ຄາຌ ຾ຉໃ ຽປຈັ ທຼກຽໝບື ຌທໃ າດໃ ຸເຌຘາ່ ຌກັ ຄາຌ ຿ຈງ ເຆ຿ໄ ຋ຖະຘຍັ ຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄກຍັ ຃ບຓຑທິ ຽຉີ ນົື ກາຌເຆກໄ າຌຘໃ ຘື າຌ຋າຄ຋ຸຖະກຈິ ຿ຈງເຆຘໄ ໃ ບື ຽີ ຖກັ ຿ຉຌກິ ຽຆໃ ຄິ ຍຸກ຃ະຖາ ກບຌ຋ໃ ຽີ ປຈັ ທຼກດໃ ູຽປບື ຌຘາຓາຈຉຈິ ຉໃ ່ກຍັ າຌກັ ຄາຌ ຿ຈງບາແຘ຃ບຓຑທິ ຽຉເີ ຌຽ຃ບື ຂໃ າງ (Computer on-line) 7. ກາຌຆຸກງກູ້ າຌຉຈັ ຘິຌເ຅ແຎງຄັ ຖະຈຍັ ຉາໍໃ ຘຸຈຂບຄຑະຌັກຄາຌ (Employee empowerment) ຽຎຌັ ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຆຸກງູເໄ ນຓໄ ກີ າຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ ແຎງຄັ ຖະຈຍັ ຉໃ ່າຘຸຈຂບຄຑະຌກັ ຄາຌ຋ໃ ຓີ ີ ຃ຸຌຘຓ຺ ຍຈັ ຽໝາະຘຓ຺ ນົື ຽຎຌັ ກາຌເນຑໄ ະຌກັ ຄາຌຓ຃ີ ທາຓກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ທຼກນົາງຂຌຶໄ ຿ຈງກາຌຽຑໃ ຓີ ຈາຌຓຘີ ໃ ທຌ ປໃ ທຓເຌກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ ຽຎຌັ ກາຌຍ່ຖນິ າຌຄາຌ ຾ຖະ ຃ທຍ຃ຸຓ຅າກຽ຋ຄິ ຖຄ຺ ຖໃ ຸຓ ຑະຌກັ ຄາຌ຅ະຓບີ ຈິ ຘະນະົ ຽຘຖ຋ີ ໃ ີ ຅ະ຃ຈິ ຽຊຄິ ທ຋ິ ກີ າຌ຋ໃ ຽີ ຂາ຺ ຅ະຽປຈັ . ກາຌຆຸກງູກໄ າຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ແຎງຄັ ຖະຈຍັ ຉໃ າ່ ຘຸຈຂບຄຑະຌກັ ຄາຌ (Employee empowerment) ຽຑໃ ບື ເນກໄ າຌຽປຈັ ທຼກຓຎີ ະຘຈິ ຋ຏິ ຌ຺ ຐໃ າງຍ່ຖນິ າຌ຅ະຉບໄ ຄຽຂາ຺ໄ ແຎກໃ ຼທຂບໄ ຄຈທໄ ງ ຐໃ າງຍ່ຖນິ າຌ຃ທຌ຅ະກາ່ ຌຈ຺ ຓາຈຉະຊາຌກາຌຘໃ ຘື າຌ, ຓກີ າຌຎະຽຓຌີ ຽຎຌັ ຖະຈຍັ ຉໃ ່າຘຸຈຂບຄຑະຌກັ ຄາຌ ຅ະຌາ່ ແຎຘໃ ູກາຌຽຑໃ ຓີ ຃ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑ່ເ຅ເຌ ກາຌຽປຈັ ທຼກ, ຓກີ າຌຎຍັ ຎຸຄກາຌຽປຈັ ທຼກ, ຏຌ຺ ຏະຖຈິ ຋ໃ ຓີ ຃ີ ຸຌຌະຑາຍນົາງຂຌຶໄ , ຓຽີ ຄໃບື ຌແຂບຄ຺ ກາຌນົາງຂຌຶໄ , ກາຌໝຸຌທຼຌຂບຄຑະຌກັ ຄາຌນຸົຈຖຄ຺ ຾ຖະ ກາຌຖາຑກັ ນຸຈົ ຖຄ຺ . 8. ຋ຓີ ຄາຌ (Work teams) ຽຎຌັ ກໃ ຸຓຂບຄຑະຌກັ ຄາຌ຋ໃ ຓີ ບີ ່າຌາຈ, ໜາໄ ຋ໃ ີ ຾ຖະ ຋ກັ ຘະ຋ໃ ຅ີ ະຍ່ຖນິ າຌ ຉຌ຺ ຽບຄ ຾ປຄຄາຌ຋ໃ ຓີ ຋ີ ຓີ ກາຌຍ່ຖນິ າຌ, ກາຌ຅ຈັ ກາຌຉທ຺ ຽບຄ຅ະແຈປໄ ຍັ ກາຌ຅ຄູ ເ຅ ຾ຖະ ຓ຃ີ ທາຓຽຑໃ ຄິ ຑເ່ ຅ ຽຑາະຓີ ຖກັ ຘະຌະທຼກ຋ໃ ນີ ົາກນາົ ງ ຾ຖະ ຓກີ າຌ຃ທຍ຃ຸຓທຼກນາົ ງຂຌຶໄ . ຽຑບື ໃ ກາຌເຆ຋ໄ ຓີ ຄາຌ຋ໃ ຓີ ຎີ ະຘຈິ ຋ຏິ ຌ຺ ຘູຄຘຸຈ ບຄ຺ ກາຌ຅າ່ ຽຎຌັ ຉບໄ ຄຓ຅ີ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄ຋ຓີ ຄາຌ຋ໃ ຆີ ຈັ ຽ຅ຌ ຉບໄ ຄ ຓກີ າຌຐກຶ ບຍ຺ ປຓ຺ ຾ຖະ ຓກີ າຌຘກຶ ຘາ, ກາຌເນຖໄ າຄທຌັ ເຌປູຍ຾ຍຍ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌ ຿ຈງຊຽື ກຌກາຌກາ່ ຌຈ຺ ຽຎາ຺ໄ ໝາງ ຿ຈງ຋ຓີ ຅າກຖະຍຍ຺ ຃ໃ າຉບຍ຾຋ຌ ຊທື ໃ າຽຎຌັ ກາຌຓຘີ ໃ ທຌປໃ ທຓເຌກາຌຘາໄ ຄຏຌ຺ ຎະ຿ນງຈ (Gain sharing) ຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ຾ຏຌກາຌ຅ຄູ ເ຅ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ຑະຌກັ ຄາຌ ຿ຈງກາຌເຆ຃ໄ ທາຓຑະງາງາຓຽຑໃ ບື ຋ໃ ຅ີ ະຍຌັ ຖຸ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ເຌຏຌ຺ ຏະຖຈິ ຂບຄຍຖ່ ຘິ ຈັ ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ກາຌຎະດຈັ ຉຌ຺ໄ ຋ຌຶ ຿ຈງຓຘີ ໃ ທຌປໃ ທຓຖະນທໃ າຄຑະຌກັ ຄາຌ ຾ຖະ ຍ່ຖຘິ ຈັ ຖທຓ ຽຊຄິ ກາຌຓຘີ ໃ ທຌປໃ ທຓເຌຏຌ຺ ຎະ຿ນງຈປໃ ທຓກຌັ ຽຆໃ ຄິ ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ກາຌຎຍັ ຎຸຄກາຌຽປຈັ ທຼກ ຾ຖະ ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຏຌ຺ ຎະ຿ນງຈຘ່າຖຍັ ຑະຌກັ ຄາຌ. ກາຌຎັຍຎຄຸ ຋ກັ ຘະ຋ຓີ ຄາຌ (Improving team skills) ຽຎຌັ ກາຌຎຍັ ຎຸຄ຋ກັ ຘະ, ຽຉກັ ຌກິ ຾ຖະ ບາ່ ຌາຈໜາໄ ຋ໃ ຋ີ ໃ ຅ີ າ່ ຽຎຌັ ຘ່າຖຍັ ກາຌ຅ຈັ ກາຌຉທ຺ ຽບຄ ຓ຃ີ ທາຓນົາກນົາງຂບຄ຋ຓີ ຘໃ ທຌຉທ຺ , ທຄ຺ ຅ບຌ຃ຸຌຌະຑາຍ, ຋ຓີ ກາຌ຅ຈັ ກາຌ, ຋ຓີ ຄາຌ ຾ຖະ ຋ຓີ ກາຌ຾ກຍໄ ຌັ ນາ, ຾ຏຌ຋ຓີ , ກາຌ຅ຈັ ບຄ຺ ກາຌ, ຑະຌກັ ຄາຌ, ກາຌຆກັ ຌາ່ , ກາຌ ຃ທຍ຃ຸຓ ຾ຖະ ກາຌທຈັ . ຍາຄ຃ຄັໄ ຅ະຉບໄ ຄຓກີ າຌ຅າໄ ຄຄາຌ, ກາຌກາ່ ຌຈ຺ ຄຍ຺ ຎະຓາຌ, ກາຌຆຎືໄ ຈັ ແ຅ກາຌຏະຖຈິ , ກາຌ ເຆ຅ໄ ໃ າງ, ກາຌຘ່ານົທຈ, ກາຌເນຖໄ າຄທຌັ ກາຌຽປຈັ ທຼກ, ທແິ ຌ, ຍຈ຺ ຍາຈຂບຄ຋ຓີ ຄາຌ຋ໃ ຈີ ຋ີ ຘີ ຸຈ, ຋ກັ ຘະຂບຄ ຘະຓາຆກິ ເຌ຋ຓີ ຄາຌ຋ໃ ຉີ ບໄ ຄກາຌຓີ 3 ຎະກາຌ຃:ື (1) ຋ກັ ຘະຈາໄ ຌຽຉກັ ຌກິ (2) ຋ກັ ຘະຖະນທໃ າຄຍຸກ຃ຌ຺ (3) ຋ກັ ຘະຈາໄ ຌ຃ທາຓ຃ຈິ ຿ຈງຓຖີ າງຖະບຼຈຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ (1) ຋ກັ ຘະຈໟາຌຽຉັກຌກິ (Technical Skills) ຘະຓາຆກິ ເຌ຋ຓີ ຄາຌຉບໄ ຄຓ຃ີ ທາຓ຃ຸຌໄ ຽ຃ງີ ກຍັ ທຼກຂບຄ຋ຸກ຃ຌ຺ ເຌ຋ຓີ ຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ - ປຼຌປູຽໄ ຊຄິ ຋ກັ ຘະ຋ຸກດໃ າຄເຌ຋ຓີ ຽຑໃ ບື ເນກໄ າຌຽປຈັ ທຼກຽຆໃ ຄິ ຋ຓີ ຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍດໃ ູ Page 149 of 283

- ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓຽຆໃ ບື ໝຌັໄ ທໃ າຓ຃ີ ທາຓປູຑໄ ຼຄຑ່ກໃ ຼທກຍັ ທຼກຘະຽຑາະຈາໄ ຌ຾ຉໃ ຖະທຼກເຌ຋ຓີ ຄາຌ (2) ຋ກັ ຘະຖະນທໞາຄຍຸກ຃຺ຌ (Interpersonal skills) ຘະຓາຆກິ ເຌ຋ຓີ ຄາຌຉບໄ ຄຓ຋ີ ກັ ຘະ຋ໃ ຅ີ ະນກົີ ຖຼໄ ຄຂ່ຂໄ ຈັ ຾ງຄໄ ຾ຖະ ປຼຌປູກໄ າຌ຅ຈັ ກາຌຂ່ຂໄ ຈັ ຾ງຄໄ ຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ - ຽຎຌັ ຏູປໄ ຍັ ຒຄັ ຋ໃ ຓີ ຎີ ະຘຈິ ຋ຏິ ຌ຺ ນາົ ງຂຌຶໄ , ກາຌປຍັ ປູ ໄ ຾ຖະ ກາຌ຿ຉຉໄ ບຍ຋ໃ ຽີ ໝາະຘຓ຺ - ກາຌຎຍັ ຎຸຄ຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌ຾ກຍໄ ຌັ ນາ - ກາຌປຼຌປູຽໄ ຊຄິ ທ຋ິ ກີ າຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ຑາງເຌກໃ ຸຓຈທໄ ງຉທ຺ ຽບຄ - ກາຌປຼຌປູຽໄ ຊຄິ ທ຋ິ ກີ າຌຎະຆຸຓ຋ໃ ຓີ ຎີ ະຘຈິ ຋ຏິ ຌ຺ - ຓ຃ີ ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌຽ຅ຖະ຅າ - ກາຌຎຍັ ຎຸຄ຋ກັ ຘະກາຌຉຈິ ຉໃ ຘ່ ໃ ຘື າຌ - ເຆ຃ໄ ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌຎະຽຆຌີ ຃ທາຓ຾ຉກຉໃ າຄ ຾ຖະ ຓຸຄໄ ຋ໃ ກີ າຌປຼຌປູ,ໄ ຓຸຄໄ ຋ໃ ຽີ ຎາ຺ໄ ໝາງຂບຄ ຋ຓີ ນາົ ງກທໃ າຽຎາ຺ໄ ໝາງຘໃ ທຌຉທ຺ . (3) ຋ກັ ຘະຈໟາຌ຃ທາຓ຃ຈິ (Conceptual skills) ກາຌປຼຌປູກໄ ໃ ຼທກຍັ ຍຖ່ ຘິ ຈັ , ຏະຖຈິ ຉະຑຌັ , ຉະນາົ ຈ, ຖກູ ຃າໄ ຾ຖະ ຃ໃ ຾ູ ຂໃ ຄຂຌັ ງໃ ຄິ ປຼຌປູນໄ າົ ງຽ຋ໃ າ຺ ເຈກງ່ ໃ ຄິ ຓ຃ີ ຸຌ຃ໃ ານົາງຘ່າຖຍັ ຋ຓີ ຾ຖະ ບຄ຺ ກາຌ ຓນີ ົກັ າຌຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ - ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌທຽິ ຃າະ຅ຈຸ ຾ຂຄ ຾ຖະ ຅ຈຸ ບໃ ບຌ - ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓຽຆໃ ບື ໝຌັໄ , ຃ທາຓຽຂາ຺ໄ ເ຅ ຽຊຄິ ທ຋ິ ກີ າຌຽຆໃ ຄິ ຋ຓີ ເຆເໄ ນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຋ຓີ ບໃ ຌື ໂເຌ ຍ່ຖຘິ ຈັ - ກາຌປຼຌປູກໄ ໃ ຼທກຍັ ຄຍ຺ ຎະຓາຌຂບຄຍ່ຖຘິ ຈັ ຾ຖະ ກາຌ຃າຈ຃ະຽຌງບຈຂາງ. ເຌກາຌເຆ຋ໄ ຓີ ຄາຌ຋ໃ ຃ີ ທຍ຃ຸຓຉທ຺ ຽບຄຌຌັໄ ຐໃ າງກາຌ຅ຈັ ກາຌ຅ະຉບໄ ຄຈາ່ ຽຌຌີ ກາຌຈໃ ຄັ ຉໃແ່ ຎຌ:ີໄ - ຆບກນາກາຌຐກຶ ບຍ຺ ປຓ຺ ເຌກາຌຽປຈັ ທຼກຽຎຌັ ຋ຓີ - ກາຌຖະຍຸຎະຽຈຌັ ຂບຄ຃ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍທຼກ - ກາຌຑຈັ ຋ະຌາຓາຈຉະຊາຌກາຌຎະຽຓຌີ ກາຌຽປຈັ ທຼກ ຿ຈງຊຽື ກຌຽຎາ຺ໄ ໝາງ຋ຓີ ຄາຌ ຉທ຺ ດໃ າຄ ກາຌຽຑໃ ຓີ ຂຌຶໄ ຂບຄງບຈຂາງ ນົື ກາຌຎຍັ ຎຸຄ຃ທາຓຘ່າຑຌັ ກຍັ ຖູກ຃າໄ - ກາຌຆບກນາຽ຃ໃ ບື ຄຓຘື ່າຖຍັ ເຆເໄ ຌກາຌຘໃ ຘື າຌຂບຄ຋ຓີ ຽຆໃ ຌັ : ແຎຘະຌບີ ຽີ ຖກັ ຿ຉຌກິ (Electronic mail) ຿຋ຖະຘາຌ (Fax) ກາຌຎະຆຸຓ຋າຄ຿຋ຖະຘຍັ ຅ຑ່ າຍ (Teleconferencing) - ກາຌຘາໄ ຄຍຌັ ງາກາຈ຃ທາຓແທທໄ າຄເ຅ຑາງເຌບຄ຺ ກາຌ 9. ຃ທາຓປູ້ຘຶກຽຎຌັ ຽ຅ໄາ຺ ຂບຄຍໍຖິຘຈັ ຂບຄຑະຌກັ ຄາຌ (Employee ownership) ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຂບຄຑະຌກັ ຄາຌຽຆໃ ຄິ ຽຎຌັ ຽ຅າ຺ໄ ຂບຄຍ່ຖຘິ ຈັ ຋ໃ ຽີ ປຈັ ທຼກ຿ຈງຽຎຌັ ຏູຊໄ ນື ຸຌໄ ກາຌທຘາໄ ຄ຃ທາຓປູຘໄ ກຶ ຽຎຌັ ຽ຅າ຺ໄ ຂບຄຍ່ຖຘິ ຈັ ເນກໄ ຍັ ຑະຌກັ ຄາຌ ຅ະຌາ່ ແຎຘໃ ູ຃ທາຓຘາ່ ຽຖຈັ ຽຑໃ ບື ເນຍໄ ຖ່ ຘິ ຈັ ຽຑໃ ຓີ ງບຈຂາງ ນົື ເຆຉໄ ຌ຺ໄ ຋ຌຶ ໜບໄ ງຖຄ຺ ຃ທຌ຅ະຓກີ າຌ ຘາໄ ຄເນຑໄ ະຌກັ ຄາຌຽກຈີ ຃ທາຓປູຘໄ ກຶ ຽຎຌັ ຽ຅າ຺ໄ ຂບຄຍ່ຖຘິ ຈັ . Page 150 of 283