Жамбыл Жабаев

ЛЕНИН МАВЗОЛЕШНДЕ КунЫздерге кун болган, Жер ж'•’ ’не нур болган, Акылдыц кен1 данышпаи; Е з1лгенге к,ол берген, Кемтарларга жол берген, Заманныц epi арыстан, Адаскан халык, зарык,к,ан, Азаттык, алып бацытка Сэулецде келш табысцан. Дариядан артык, акылын, Твбец биж гарыштан,* Картайганда 6lp керш Зират** етш найтуга Жамбыл келд! алыстан. Жер жузшщ к!нд!п — Мавзолейдщ тасында, Жер жузшщ шырагы — Кремльде — касыцда, Жольщды таймай устаган, Еакытка журтты нусцаган, Артык, туган шэшртщ— Fapuui—аспан, Зират—мждетт! турде жузш керу. 48

Orглин отыр басыцда. Тауап* «Tin e3iH,e, Сталиннен жвн сурап, Кетуге келген квп халык. Kopicefli осында. У а, данышпан сабазым! Ез!лгенд1 тенедщ, Зарыкданды жебедщ, Жер жуэжде шам-шырак, Орнатамыз! — деп едщ; 'Миллиондаган халык.тыц Суйешгш едщ, 6eAi едщ; Бурынгы кезде шеткер1 Калып, сайга косылмай Журген казак, eAi ед1м. Мен! де сен тенедщ; У лы кешке iAecin, Алдымда басшы Сталин Соцынан eplin женедгм; Дэулетке батып белшеден, Ырыска кандым, кенелд:м; Заманнан берп к,¥рсаудыц Сен агыгтын, ти-erin; Жер жузшщ кем-тары Суйеген саган иепн. Сенен альгп нур сэуле, Куатым толып, куш ecin, BeKifli Merlin суйепм. Бэрш б1рдей К¥нарттьщ Алпыс ек1 жуйенщ, Адамзаттьщ асылы Аруагынды ардактап, Kerrri керш кендккен — Ак,шыл тартк,ан басымды Алдьща келш иемш! 1курмстп адамнын кабырын б рнешс рет анкалып

МЭСКЕУ ТУРАЛ Ы ЖЫР Журепм — жыршы домбыра, Бакытты картыц Жамбыл, мен! Естид! Отан даусымды Бвгелме, Жамбыл, сейлеуден Оралдан асып, даладан, Ед1лден асып айкара, Заулатты мен! отарба, Жоргадайын шайкала. MiHri3reH жуйрж керемет, Кун Сталин, квп рахмет! О.-аным к.андай кец байтах,, MacneyiM неткен тамаша! Айналам шаттыц, байлык, бак К ез тоймайды к,араса, Картайдым кажып демес ем, Жасасам тагы токсан жыл. KepiHin турса Мавзолей, Шакырса кунде Кремль. Керсеткен маган сый к,урмет, Кун Сталин, квп рахмет! KiHAiri жердщ Мавзолей, Жатыр онда улы адам,

ЖамОылдын В. И. Лепишпц ыавзолейш

шен шыгып ойланып турган кез1. Сурет ТеляковскийдШ.



Табыты кундей нур шашк,ан Ак.ылы мухит данышпан, Атын элем жаттаган Жаткан Ленин арыстан, Уздйс шыккан жарыстан, Жыгылмаран, алыск,ан. Bipre туган Ленинмен, У лы Сталин, кушм сен! Кремльге « 1рд1М мен Юлец достар айналам, Кезш TycTi, отырды — Барлык, жаннан улы адам, Аты — туы элемнщ Аскан бойы жаЬаннан, Марк,абатты, cyStciMAi К,ак,ты экемдей арк,амнан. Кврсеткен маран сый хурмет, Кун Сталин, квп рахмет! Туст!м желгп Метрога Домбырамды ецгерт, Женелдо алып огарба Жулдызы жанран дем 6epin, Квсемюи досы Лазарьдьщ Поезын ушк,ыр суйемш, Мэскеу!мде аулымда — Отарбама ием!н. Куреспен ашк,ан Квз1мд1 Жырлаймын «всем езщд!! Кушейд1 халк.ым достыры Туысты орыс казацпен, Отаным тыныштык, Tiperi ©p6iren бак,ыт квктеген, Сталинппл кырандар Kyaermici жер1мшц, Батыр Клим бастаушы Суйген улы ел!мнщ. 51

Бак.ытымды K,opFaraH, Сталин, рахмет, квп саган! У ст1мде Hsi6eK шапаным, Басымда бирж кундыздан, Заманым — квктем нур теккен Жарырым — швмым жулдыздан, Бак,ыттын кеш — Отаным Жайлауым алма багындай, Кушагында Сталин Жеть\\дж жауга жалынбай. Жерде бак,ыт жасаган, Рахмет «всем, квп саган! Жолдасым, замандасым, К,урдасым — Сен жшттей, Отанмен 6ipre жырламай Отырам к,алай куй твкпей! Сталин — б 1здщ журекте, Сталин — б!зд1н елецде, Сталин — ту бар елде, Сталин — кун элемге, Жаса, жаса, Сталин!

КАЛИНИН АКСАКДЛРА Алдыца 1здеп кеп турмын Саумысыц басшы Ым1з! Жацарды мше бул кезде Заманымыз, кушм!3. Келш ец вз1ц аулыма, YcTan едщ цолымды, KepiHin ед! халцыма Жылы шырай жузщ1з; Куйылып efli цулакда Ацылды дана сезщ!з. Тойлы думай кушмде Колхозыма келш ец, Мэцплжке мекенге Жерьмд! белш 6epin ец, ©сед! казак, ел! — дел, Журегщмен сенш ец, CeHi цатты сушп ем, Жаныма тец керш ем. Содан 6epi цыс erri, Жаз да келд\\ жайрацдап, Туйем шык,ты epicKe Боталары маймацдап. К,ойым ерд1 каптайлап, 53

К,оэыларым салды ойнак.. Жылцыларым шурцырап. Терт тулжке толды аймак.. Осынау аулым — колхозда Малшы да мен, жыршы мен ©лечдеткен айкдйлап. Жайлауга шык,тык, уй Tirin Алатаудын, бауырына. MaAFa бекем болыцдар,— Деп тапсырдым к,ауымга. ©3iM шык.тым сапарга, Сэлемдест «.айтуга Мэскеудеп бауырыма. Кабыл етсец бауырым Шак,ыра келд1м кдйтадан К,онак,т;а сонау аулыма.

СТАЛИ Н Ы IH ЕР ДОСЫ Елшнен Мэскеу жеткенше Жазыла Tycin жол жатыр, Квк орай шалгын жер жатыр, Аск,ар-аск,ар тау жатыр, Ецсеа биж двц жатыр, Айдын шалк,ар квл жатыр, Келден де квп ел жатыр, Шегше кез жетпестей Ак, Ед1лдсй сел жатыр. Осынау узак, сапарта Желмаямен жетермем, Керуен к,урап туйеден Аск,ар таудан втермем; Терт аяк,ты жануар К,алса шегш болдырып, К,ула дузде кондырып, Кдйгыменен втер ем. Ерттемед!м жуйрж-п, Комдамадым туйеш, Жуйржтердщ жуйрйч Ж уки поез тиедк Журтпен 6ipre м ет де 55

Жвнелгенде тербетш, Агытылды шабыстьщ Жан кермеген тиеп. Как, жарылып жол берд! Сырцырап таудын, суйеп. Гулд1 дала, шалк,ар кел К ол былгады к,уанып, К,уттык,тады ол мет Сут nicipiM кешжпей, Анк,ьжан жуйрж женелдк Каганович эм1р1мен Жаяуым к,усК,а тецелдь Сталинннл эд1л ер Кондырып жолга жулдызды,, Салдыртып болат кегпрд!, Кызыкда халк,ым кенелд!. Отарбаныц 1шшде, Мамык, тесек устшде, Бесжтеп баладай Жамбыльщ мэз боп балендт Казак,стан даласын Орады турксиб шецберн Паровоздьщ т!зпнш, Кагады елд1н, epAepi. Каю тутш бурк,ырап, Кундей K63i жаркд>1рап Бшгще ерлед'1. Караганды, Балхаштын Кем ip мен мыс кендер! BipiHe 6ipi к,осылып, Тендздешн тербелдк Осынын, бэрш к,арасам, Карагым сенщ цайратьщ, Сталиннщ жан досы Арыстандай айбатык! Аударып epiM тастайсыц, Алдырмас болса к,айда шыц.. у-\",.,,,, «прмей, бел шешпей 56

Суцк,ары боп ел1мнщ, Шыгарып жура'н, пайдасын. Жеттгм М1не, Мэскеуге Жер к,ойнында тагы жол — Мрамрлы метром Алтын сарай бейне зор, Атк.ан ок.тай поезы Зырк,ырайды шапк,анда ол, Жулдыздан кеп жарыгы Сан жетпейтш неткен мол. Жер жузшде болып па Осынша к.ызык, тамашам! Мынадай алтын сарайга Бас сук,ты екен кандай хан!? Ер болсац бол Лазарьдай Хан ушш емес, халык, ушш Жердщ дойный к,ашаган, Терецнен сарай жасаган! Арта берсш айбатьщ Каганович, жан балам, Аса берсш кайратын Бейне курьпн к,айнаган. ©не 6epciH ецбегщ Гулдей болып жайнаган, Таба бер тыцнан олжаны Сталишшл кушщмен Оттан, Судан таймаган, Мен ак,ыньщ болайын Дандыцды жырга к,осайын Булбулын болып сайрараи.

КЛИМ БАТЫР Кылышынан к,ан тамган, Набзасынан зэр тамган, 1ргелес елд! жылатк,ан, Ордасын, туын к,¥латк,ан; Алтай мен Орал арасын Борандатк,ан, шацдатк,ан; ТЙлай жерд! к,ацыратк,ан, Ардак.ты ма Шын,гыс хан? Дейм1з бе, 6i3. Шыгыстын, Атаги аск,ан, купи аск,ан Клим Ворошиловтан? Я болмаса epTeri Дейм^з бе, Гали арыстан? «Рали тауда, далада Жын, nepiMen алысцан; Дэуменен* найза салыск,ан, Диюменен** жарыск,ан, Зулпык,арын*** Ылтеген, * Дэу—аныз бойынша ен к у и т адам деген угымда колда- * * Дню—аныз бойынша адамныц ен KyuiTi жауы деген магнада. г ** Зулпыкар—кылыш аты. 58

CiATece к,ылыш тас кескен, Же™ кабат жерД! еткен, К1д1рмеген токталып, Устамаса жё&рэшл,* Кеторген жерд1 eri3fli ©TneKiui екен как жарып» Ертепде ер Гали Осылай болып квршед. ©TipiKTi шын кылган Бул к,улыгы молданыц. Тсцер.\\пз бе, Ралид1 Ел суйетш Климге? EoKeiiflipfli мак,таман, Рустемд1 де даттаман; Олар б!зд1ц Климдей Бола алмаган, болмаган! Манас шыккан цыргыздан Ол да мундай болмаган. Кенесары, Наурызбай Алатауга ок, атк.ан © з хандыгын к,оргаран, Заманында Кенеш К,ыррыз, казак K,apFaraH. К,аргаран соч кальщ ел, Бастарын e3i жалмаган. Тарихты болжап шолысам — К,андай батыр болса да, Жен'лмей еткен 6ipi жок; Канша атагын жайса да, К.алыч эскер колыныч Кырылмаган куш жок, Шабылмай калган жер1 жок,. Жауга жерш бермеген Тигенге кылыш сермеген, Сынаспак болтан душпанды Шыбмн к¥Рлы кермеген; А т мшбеген жаратпай, 3cKepi TeMip болаттай ЖсбфоШл - сск! лшм угымда адамга вл!м экелу!

Жец!луд1 б1лмеген; Байтак, жерд1 к,оршаган, Жал пак, eAfli K,opFaFaH, Ленин ерден оцыган, Сталвннен уйренген — Ворошилов батырым, Артык, кормен еш жанды. Ел суйген сендей ер!мнен. 6Сол epiMe енш1 eTin Арнап багам ip к,улын, Вс iремin мэпелеп, Kip шалдырмай 6ip к,ылын. Тайдан кунан шыгарып, Дененшде уйретем А т болудьщ к,ылыгын. Сейтш баклан к,улынды, Тулпар етем мшетш Ецбекнп журт улыныц!

Д А С Т А Р К А Н ЖЫРЫ B ip дастаркан уст1неи О ты р м ы з mine, дам татмп. Bip орыс, Mti каэакдшэ Маэ-майрам виге шыркатып Ак, самаурын алда тур T a rri шайы Лурцырдп, Анда-санда жырлатыи, Кврсеткгндей кошсмог Кояды 6iare tia м т ы п Отырмыз 6ia, ушгу м!з, Bip niciiiiti улындай. ■ Оймаймыэ да кулем1з Теб|с*ен тай мен к,улындай. YcriMiare тагы да Келсс де млмак.. грузин Алые елдгр улдары — Кытан менсн К,ырымдай Будан да *ызык, болар «д КгАСА! icKC ЫрЫМД ХЙ. К,арсы алар пс ашып сыр, Д осты * берм. к у р с * ftip Саз м'мас гд угылмай. Мынау улиен Маскечм

Терезеден кержген — Отаным алтын ошагы Думанга шаттык, ком1лген Жаркыратан жулдызы Кремль мынау турганы Рахмет нуры оебмген. Терт муиара тамаша, Элемге тег!с кершген. Сол жулдыздар астында Сталин кесем турады. Ен Т1р ш тк Heci Жарык, дуние шырагы, Мэскеу мен казак ауылын,. Бар элемнщ улдарын — Туыстыртан дэнекер У лы Октябрь ураны.

Жамбылдын М. И Калнииншн ко

олыиан орден алып турган ксз1. Суpet Спюпьеиги,'



ОРДЕН АЛРАН ДА Токсандаты Жамбылга Толкынданып сез келдй Кектеменщ кегшдей, Kapi eMipiM езгердй Ел ецсесш кетерген Шаттык заман кез келдк ©Mip 6epAi Сталин Бозбаламын мен де ендь Алтын орден алтаным Терец жырдыц THeri. KepiKTi Отан алдына Ацын жырын уйедй К,айнаган ic, калыи, куш, К^Ьарманын сез цыла, Ациык, цыран к,ус боп уш. Сайра шешен домбыра. Бой балкыткан унщмен Жалпы элемд! 6ip шайка; Турмыс оцды, кець\\ шат Елщдеп жырды айта.

Винтовкасын кезент, Сарбаз шык,са согыск,а, Домбырасын безен!п, Жамбыл барад согысца. Жаудыц мойнын жулдыра . Сарбаз шапса цылышын, Жау журепн сындыра Жырдьщ садам цурышын. Жырдыц терец болуы — Уды Сталин жел!с1. Кушт1 к,уат мендеп Бак,ытты елдщ epici. Од Сталин — кун нуры, К,ымбат куннщ жарыгы, Бсрд1 саган журеат, Уды Отанныц халыры. Жолбасшы «всем, улым деп, Ецбекнп халык, таныды. Данышпан сенщ алдыцнан К,аза|к,станга цайтамын, Сенен алган к,уатпен Халкыма еден, айтамын. Барып 93ip Отанга, Байтак, жазык, далага. Шаттык, жырын жырлаймын Жырымнан ашык, нур жага!

FACEM ЛАХУТИ РА Бак.ытты ел бас к,оск,анын eTin елец, Лахути, тэжжше сен жаздыц сэлем. Елж1реп дауысыца шын журепм К,азакша мен де caFaH жауап берем. Сешц жырыц халык жыры — халк,ытэж1к, Булбулдай шырцатады энге салып. Мен айтсам казак халцы куй цосады, Шаттык, у т кетед! элемд! алып. Бацытты жер, алтын кун нуры астында Сайрандап эн цосады б!здщ халык.. ©лец, жыр аклу цустай Т1збек тартса, Артынан еред: куй кект1 жарып. Тыцдашы, Дагыстанныц тауларынан ©лец! Сулейманныц булак, aFbin, Белорус даласынан акын Янка Шырцайды ол да эсем энге салып. У ль. Отан сансыз т!лде, ун цосады Bipirin орыс, турне, казак, тэж!к. Соргалат, кетер даусыц, эндет эсем, Урпагы Фердаусидщ акын Расем. Шынардыц астын куган булацтай боп Сылдырлар б!збен б!рге миллион шешен. 65

Жыр болды Отанымыз, улы жумыс, Тайсалмай жауды кескен алмас цылыш. Х а лык достыгы, татулык,, туыскандык, Ен байлык,, зор куаныш, бак,ыт турмыс. Зорлык, пен зулымдык,тыц жогалганын, Жер кулш, дарыганын бак, пен ырыс. Лахути сал кезщд), жайиады бак,, О л бак,та жайк,алып тур гул, к,ызгалдак,. Жупар Hie бой балцытып, ойды тербеп, KyMic шык, жалтырайды маржандай-ак,. Кек жиек квзд1 уялтып еркелейд1, Меруерттей ашьге, аспан тур жаркырап. Ираннын, Ж1бегшдей жел1 майда Тотыдай нэз1к унмен турган шырк,ап. Таныдым к,артайганда емip сырын, Дуниенщ терт бурышы ой мен к,ырын. Жер астын, тен,1з тубш, дуние шетш, Аск,арын асцар таудын,, жер1 шырын. Сок,ыр ек, енд| элемд1 турмыз танып, Кушниз — улы Сталин берд1 жарык,. Аттанды жарык, кунге, кец байтак,ца — Тецджке Октябрьде жеткен халык,. Ен, жаксы жер жузше зан, журпзген, Адамньщ данышпаны аскан алып. Ардак,ты гасырларга дацк,ы кеткен, Нурымен халык,тарды еткен к,арьп<,. Лахути, екеум1зде 6ip гой Т1лек, Астында 6ip жалаудын, согар журек. Турл! т1лмен 6ip мак,сат елецдетш, Жырлаймыз халыкка б^рдей достык, TipeK. Разел1* тэжжетан, казак, жыры К,осылып толтырады 6ipiH-6ipi. Мадактап ел агасын, журт данасын, Шыркаган азат елдщ шыгады yni. Заманга аты шыккан асыл ерге, Fa3ea-(opbic тЫнде газела) жыр шумагыныц 6lp typi, 66

Теч емес кок жулдызы, жердщ гуль Kapi агац сол кессмд1 жырлайды э.м, Тарихтьщ оны жырлар Мыц булбулы. Кез келд! ой тиегш агытатын, К,олыца ал, домбыраны Расем акын. Эн шыркап Сталинд1 жыр кылайык, Алыбын аскан дана адамзаттыц. Fасырлар б1здщ куйд1, б1зд!ц жырды Мыц халык болсын мэчп шыркататын.

Х АЛЫ К .ТЫ Ц ЖАРЫК, СЭУЛЕС1 АД АМ Н Ы Ц ДОСЫ СТАЛИ Н Элем/й келд!м аралап, Купймен будыц, кеийрдщ, Ед1л менен Жайык,тыц Белдерш цыя баса етш, Шурайын керд1м жерЫнщ. Алты кунде айшылык, Алы е жолды к,ыск,артып, Ордасын керд1м елшнщ- Акталранын таныдым, Заманнан 6epri сарсыган Табан ет, мацдай тер1мшц. Дуниенщ сенбес шырагы — Келбетш керд1м Лениншц. Ацыл-ойдыц дариясы, Даруы болган сабазым Расырлар тартк,ан шер1мнщ. Шашы арарган басы^ды Hin, темен енкешп, Алдынан еттш ершнщ. Айтып втт!м Ky6ipAen, 0 з ! салган жолымен Керкейгенш ел!мшц. Бак,ытты турмыс орнатып,

Керсеткен емip ушпагын, Тецдйст! берген нолыма — Ленинплл — улы Сталин! Астананы аралап, Кызынтьщ керд1м талайын. Гулденген бацша, тас кеше, Зэул1м' би1к сарайын. Сэн, салтанат, тамаша, К ез тоймайтын нараса, К,айсы 6ipiH санайын! Халк,ы алды нарсылап, Ецбекте келш бас носкан ©з!ммен туган агайын. Ецбектщ кен1 — астана, Анылдыц кеш — астана, Бак.ыттыц кеш — астана, Кызыгьща тен,еу жоп, Жопты пайдан табайын! Бапытты турмыс орнатып, Керсеткен eMip ушпагын, Тецд1кт1 берген полыма — Лениннпл — улы Сталин! Кенмде арман налдырмай, Кызыпты керд!м, шарладым. Жер астынан журетш Оптан жуйрж отарба — Саяхат салып барладым. Шамы — жулдыз жарпырап, Асыл тасты эшекей, Оюлап тур жан-жагын. Осы жолды салганда Алгашпы курек устаган, Ардапты досым Лазарьга Рахмет, алгыс арнадым. Бапытты турмыс орнатып, Керсеткен eMip ушпагын, Т ец д й т берген полыма — Ленинплл— улы Сталин!

Аспанменен таласцан, Мацпалы берен цулпырган, Астаналыц театр К,ойнын ашып царсы алды К,уанып келген бауырын. Бурын к.ул мен куц болтан, Турмыстыц тартцан ауырын К,азак,тыц улы, цыздары Астананыц халцыиа Керсетт! цырдыц енерш — Эн, елец, куй сауыгын. Туысцандыц журеп 1\\уана coFbm, цалыц журт Шапалацтап к,ол урды, Дэулет! тасцан цызыцты Кергенде колхоз ауылын. Т ш басца кеп журтты Bip анадан тугандай, Агайын eTin сыйлатцан, Ардацтаймын, суйем1н' Сталиншц дэу!рш. 'Пзелесш ез!ммен, Ж 1бтп балдай сез1мен, Кеппен 6ipre отырды Халыцтыц улы кесем!. А ц дидарын кергенде, Жетшс жылдай цорланган Жазылды журек кесель Жайдары жузш суреттеп, Teric Tepin женелсем Табылмас сездщ ece6i. Бацытты турмыс орнатып, Керсеткен OMip ушпагын, Тецдпст! берген «.олыма Аенинипл— улы Сталин. К,ол усТасып Kepicin, К,узырын* да таныдым Кузыры—кызнет орны деген магнада. 70 ■

Калининдей аганы — Ел1мде ецбек кайнатк.ан, Bip жуз жетшс миллион Бак,ытты болтан адамды, Баласындай мэпелеп, Мухтажын тауып багады. Клим батыр к,асында, Кол. бастаган жауынгер — Кызыл жулдыз жаралы. Данышпан басшыларыма Е л1мнщ халцы багалы. Сол кептщ 6ipi мен ед!м, Кремльде Калинин © з колымен алып кеп, У лы сыйлык, наград Омырауыма аддады. Бак,ытты турмыс орнатып, Керсеткен ©Mip ушпарын, Тецджт! берген к,олыма. Ленишшл — улы Сталин. Кэршктщ кенбей ыркына, А-надан жаца турандай, Кызык,тыц к©рд1м байтарын Каным к,айнап бойымда ©MipAi к.айта шайк,адым. Домбырамды к,олга алып, ' Гулденд^рген ел1-мд1 Кесемге сэлем айтамын. Уа, Сталин жаным, к,улак, сал Кария Жамбыл жырласын! Мен сейлемей kim свйлер, Заманым мешц сырласым. Жалынды жастар к,урдасым, Бак,ыт к,усы кольщда, Кызыкла бвлеп, элдилеп Мэпелеп вэщ туррасын. Мэскеуде керш езщдй Бастан ©ткен шолыдым 71

Ток,сан жылдыц тулгасын. Барып к,айгты алдыца Бак,ытты улы, к,ыздарым — Keniren елдщ epici, Осыныц бэр! езщшц Халк.ын, уш!н сщ!рген Ецбегщнщ жемкп. Б!рл!ктщ, куштщ, енердщ. Улгая бермек epici. Алтайдан бастап батыск,а К ез жетпейтш алыска, Созылып, бекш. ныгайды Азаттьщтьщ гкелга. Бак,ытты турмыс орнатып,. Керсеткен eMip ушпагын, Тецдшт! берген к,олыма — Ленинипл — улы СталинГ Арманы жок, жастардыц, Балапандай балбырап, Баурайында гулденген, Бак.ыттан шомып бак,ытк,а Заманы мынау турленген^ ©Mipi мынау эшекей Оранган ж16ек булдемен. Солармен 6ipre журер ем, Солармен 6ipre кулер ем, Жас бола налган кунде меж. К,Уаты толып нуанып, Жамбыл келд1 жер!не. Эцпмесш шертед1, Колхоздагы елше. Домбырасын кетерш, Шаттык, жырын шыгарад Алатаудын, дещне. ©лец1м — балга, эн — к,ашау Таудын; салам кенше. ©з1м Tipi турганда У лы кесем Сталин Журепме сак.таймын 72

0 лецд1 де, сен! де. Бакытты турмыс орнатып, Керсеткен einip ушпагын, Тецджп берген к,олыма — Ленинпнл — улы Сталин! Халык,к,а 6epin азаттык, Ке^ттщ einip к,ыспагын. Акыльщды кундеген 1ш1нен куйсш душпанын,! ©3i арнап тапсырган Банытты жердщ душпанга Аттатпаспын пушпагын. Мен де к,ызыл жауынгер, CeHcin менщ штабым. ©ркенщ ессш кеп жаса, Халык,тын, жарык, сэулеа', Адамнын досы — Сталин!

ГОРЬКИЙГЕ Горький сынды аяулы адам елд1 деп, Бой турипгер естшм мен суык, кеп, Ашып жаным, ертенгендей болды езек Дандына риза, суйген 6ip дос жаным ет. Зор дауылпаз данатынан дайрылды, Квк сувдарым таска содты майрылды. Эшменен енбек еткен шын epi У лы Отаным Горькишнен айрылды. О л туганда дуние дара тун efli, Жак, карыск,ан, кол бугаулы кул ед1. Тек TipmuiK КУР сулдеш суйреткен ©Mip цнркш ем1р ме efli? Турме едк Отша тш и сол дарацгы тундерд], О л эндетт1, елге куат ун бердк Дауысымсн тун уйкыдан оянгап Саисыз халык ащы дауыс унге epfli. Ленин дана cyfifli оны дос керд!, Зор ецбегш ардактады кош керди У лы Сталин сезш одып мактаган Жаксы керер жаны ед жакын дастерлй 74

О л курсстщ ащы эндерш цалдырды, Алтын свзден квк сарайын салдырды. Оныц салган эшменен куц мен к,ул Ауыр жухп арцасынан алдырды. Оныц эш аткан тацньщ эш еда, Ацикаттыц адам керер мэш едй Жарык, тацды жайдары жуз карсы алган TiACK к,оск,ан бар халыцтыц coni ед1. Жаз шыкканда бугш ел1м кеп'не, Куйылганда жыр толкыны тепле. Карт eMipi оныц кандай кастер.и ед Шаттыц жыры жеткен эбден шепме. Куй куцренген перне сайын теки шер, ©лд! бугш шындыц суйген цайран ер. Адам улы жыршысы деп дос еткен Ленин менен Сталиндей кемецгер.

KEKTI АШ У Бойымда кайнап кект! ашу, КаЬарын токт! домбырам. ©лецш от пен у шашты, Шапшыган бойда кызды к,ан. Арк,ырап акдан езендей, Тасыды ашу аулымнан. Буырк,анды, бурсанды MeHi туран Kyurri Отан. Аш у неге «.ызбасын — Vсталып отыр уш хайуан: Троцкий деген ит К,анды аузымен кутырран, К,аппак, болтан жершде К,андата сок,тык, тумсык,тан. Зиновьев к,ара бет О да к,анга ынтыкдан; Каменев деген к.аск,ырдьщ Бугауладык, тумсыгын, Азуын жулып, ырсыйтк,ан. Соцдарында к,орк,аулар Тунд! тацдап жур екен. Отанымныц бакытын Алмак, болып жур екен. 76

Базарына фашистам, Салман, болып жур екен. Су орнына к,ан imin К,анбак, болып жур екен. Сталинге ок, атып, Суйген елдщ журегш Жармак, болып жур екен. Кдйынга Kipren жыландай Жатпак болып жур екен. Кремльдщ жулдызын Какдак болып жур екен. Адамзаттыц журегш Шакдак болып жур екен. Кулл1 элемнщ ай, Kyuin Атпак. болып жур екен. Yniap ма жылан аспанга Умтылса кунге жетер ме? Жер кайуаны к.абанра Бурк!тше к,анат 6iTep ме? Улыганмен к.аск,ырлар Жулдызга зыян етер ме? Жанган отка иттердЦ К.анды Tici втер ме? Фашистщ ит екет Айтьщдаршы бекер ме? Керетш кез1м — Сталин, Сейлейтш свз!м — Сталин. Журепм, жаным — Сталин! TipAiriM, каным — Сталин! Сталиннщ душпанын Бугауладым, устадым. Бугауланган душпанды Атылсын! — дейдй ауылым, Поселка, кала кыстагым, Ок 6epciH итт1Ц жазасын. Жасасын, кушм Сталин!

СТАЛИНД1К ¥ЛЫ ЗАЦ ©леи,1м шарла ауылды, Тыцда, дала, Жамбылды! ©М1рде зацды квп кврД1м, Сол заддар бугш бел!мд1, К©з!мн1ц жасын дан дылды. Мачдайга эж!м Tycipin, Кайнатып мыйды дач дылды. Журпзд! зачын «6ip чудай», Журпзд! зачын Абылай, Кылышпен жумсап законды, Журпзд! зачын Николай. Солдатка улды алдырып, Ардадтысын аттырып, Аруды малга саттырып, Елд! ержке зар дылды, Кеч дуниен! тар дылды. Зачныд тартып зардабын Зарлады налып дальщ ел. Устап зачды долына, Халыдтыч мшш мойнына, Бай, мырза, шора алды бел. . Ажал, аштыд, жауыздыд Даланы к ез т дуйындай 78







-й

Кездщ жасын erri сел. Шарла, елец1М ауылды, Тында, дала, Жамбыдды! Акыныца Т13Г1Н бер! Сурлеуден дангыл жол болып, Булак,тан тендз шыгады; Бак,ытты омip кезшде: Бар элемде теп» жок Бакытты бала туады. Баламен епз ул болып Колхоэданган ауылда Жак,сы жыр дукеи к,урады. Шат турмыстьщ — жыры шат, Барлык керкем свздсрд.'н Б1здщ свз сэулв шырагы. Шаттык,тыц тартып эуезш, Аралап колхоз ауылын, Тында, дала, Жамбылды! Тында, Кастек, Каскелец! Сейлесш K3pi бауырыц- Ардантаймын Советт1Ц Э ди эацын тамаша, Орнаткан шаттык, дэу1рш. Журекке НЭ31К жыр 6epin, Табигатты менгерш. Ар, атакла не erin Маркайтк,ан енбек к.ауымын. Сталинд!к улы зац Жастарга байтак жол ашты. Бак пердесш кетерш, Олжага олжа уласты. Эд1л зач улы тойымда Журтты аузына адратып Шыгарды кызым Кулэшт!. Ардантаймын бул заиды, Астананын мектебш Ашты колхоз улына. Бауырлас Kepiui елдерд!н К,атарына носылып, 79

©ипрдщ астык, шыцына. Шырца, ацындар, кетере, Шыгара таудыц цырына! ©лецмен топк,а цосылып, К,андыр кец1л «.уштарын, Суйшсш жырга достарын, — Улты баск,а, т!лек 6ip Елдер Ti3e к.оск,анын. Отанымнын, гулденш, ©лецге к,ос керкешп Шаттыцты cyfiin цушцанын. ©лецменен урандап, Ецбек пеней олжага Шак,ыр тегк цалдырмай Даланын, ауыл, цыстарын. Миллиондаган хальщтын, К,амын жеп, ецбек ciHipreH, CyfiiKTi несем данышпан. Y ah адам — Сталин!

СТЛЛИНД1 т ы н д лд ы м Алатау шыкдан куимен ыунарланып. Нурлана, сэулелене турды жаиып, Кумктей жулдыэ кекте, алма бакта — Y h шашты радио толкынданып. Сол унд| мен тыцдадым кулак, турш. Куанды карт курени аласурып, Тургандай иранбактыц ортасында Булбулдай топлтейш жырды куйып! Аскындай алыстагы Кремльден, Таскындай кол шапалак тауды керген. Оята жердщ жузш, журек жылыта ©рге орлей данышпанныц yni ерб1ген! Y h тыцдап тыныштыкка жнЬан баткан. Тарихи уакыт 6yriH сагат «ждан. Тербете трибунаны курыш дауыс, Баяндап косе» сезш саккылдаткан. Грузин тьщдап тауда, казак кырда. Белорус, Зырян eAi гулд1 орманда, 81

Халкымыз даиышпаннын. ap6ip ceaik- CaK,TaFan кексшнс тыцдаганда. Сезшде жатыр толып к,уат, жалын Сулулык,, сеж'м жэне к,айрат к,алыц. MeSipiMAi жанга жылы аталык, сез,— Тап-таза ол, сушнд|рген адам жайын.. Жанды свз жаца зацнан, дуниен! — Орады, куннен жылы ойды-к,ырды. Жасырак, августагы жемгстен де, Жулдыздан сулуырак, тацнан нурлы- Y мытпан ноябрьде осы кунд1, Сондыцтан домбыраны, энд1, жырдьг Шырцадым, шын журекпен халыкдар- дыц К,алтк.ысыз атасына шаттык, куйдь V Сен Mauri данышпандар данышпаны! Колыцмен жазмлдм нур халык, заць:. Бауырым, ср Сталин, рахмет! Куандым Отаныммен 6ipre тары.

Балалар, аманбысын шыракдарым, Майысып келге б!ткен курацтарым! Журмесем есендест тура алмаймын, I milieu асып кетсе 6ip аптаныц. Конакка келд|, Mine, Жамбыл атан. Сан жылдар жук квтерген бук!р жотам. Карт бабан. дэу1р:не Meftipi канган Куанып жастыгына сендей ботам. EiaeMiH ем1рлер1ц турган жайнап, Кунд13, тун жастык унпн жарык, сайлап. Ай, жулдыз, куннщ квз), жел менен су — Бэра де сендердш элемге айгак,. Сталин — аскан дана бабаларыц, Болмайды одан жакын аналарьщ, Жайнаткан нурын твпп журепшн, Барлык, улт, барлык, тукдом балаларын. 81 $

Дуниеде барлык, жаннан мешр!мд1 ол, Адамга бак,ытты eMip керсеткен жол; Ойыншык,, мынау кггап, к,агаздарды Сендерге эдеш арнап Ж1берген сол. Сталин — биж шынар 6ip бэйтерек, Тамаша бойы элемнен аск,ан ерек, ГауЬардай нурын к,уйган сабакымен Сендерд1 саясына алган белел. Кулед! сендер кулсен, ол да 6ipre, Ок,ы дейд, бЫм алып, боск,а журме! Окдясац eMip KiATi ез к.олын,да Жайнайды eMip ук,сап бейне гулге. Ардак,тап eciu,e уста эр пионер! Сталин — ардак,ты атац, шын кемецгер. Данасы адамзаттын, ак,ылгет Атасы бар уланньщ Сталин ер!

АСКАН Б¥ЛБ¥Л Орыстыц елецшщ ан,ын керю, Алмастай мьщ кдбылган меруерп', Дун неге асыл свзден твктщ маржам, Жарцырап тар заманда шыгып epKin Патшаныц к,орк,ау бастык, жендеттерш, Сен кердщ, таныдьщ сен лас жерш, К,арыск,ан к,ан майданда к,ылыш тимей, К,олынан к.анды жендет жанды бердщ. Не керек, сезщ Tipi — езщ Tipi, Алтындай жарк,ырайды жайнап ryAi, Жуз жыл болды, кара жер сеш алгалы. Сен дуниелж ак,ынсьщ осы куш. К^анып квн,л1 жайнап, Mefiipi к,анып, Башк,Урт, туркмен, белорус, к,азак, танып Ок,ыйды жазганыцды, шаттанады, Сэзщшн, 6ip де 6ipi OAMeyi анык,. Сен, Пушкин, к,алын, журттын, туысцаны, Сен 61зд1Н, бул гасырдын, елен,, эш.

©лецщ жаца аткан так, жайнаган гул, Жупары, шжу маржан, ©Mip сэш. Бул кунде б1здщ ©Mip жайнаган гул, К,улпырып, барган сайын т©гед1 тур. Эн шырк,ап, б!збен 6ipre куан, шаттан, М эцп елмес, асыл сезд1 аск,ан булбул.

ПУШ КИНГЕ ©нердщ алды Кызыл TiA, \"Плде жуйрж ол дулдул, Ак.ынныц мухит Teni3i — Пушкинге бупн 6ip жуз жыл. Менщ айткан жуз жылым — 6 л М емес, ©Mipi, ©м1рде оныц влмейд1 Е л суйген таза кецйм. Элемге шыкхан аты бар, Алтынмен жазган хаты бар, Кун сенбей ол сез сынар ма? Шыцдагы шынар ©Mipi, Хивада ж|'бек кырмызы, Кестелеп тжсе хор к,ызы; Шытырмак. шыймай гул шыгып, Тауыс K,VC жазса кднатын, К вз тартьгп Kepxi алатын, Патсайыдай кулпырып; Пушкиншн, жыры дэл сондай, Элемнщ ажар Kepiri. Шам-шырак. деген тас жатар \"Теадздщ терен, тубшде, 87