เทคนิคการดะอ์วะฮ์ของนบีนูห์ โดย : มุนซีเราะห์ บูงอตาหยง

200 พวกเขา เพอื่ ทาใหเ้ กิดความง่ายต่อการสื่อความรู้เก่ียวกบั ศาสนาใหก้ บั พวกเขา และพวกเขาเขา้ ใจ เป็นอยา่ งดี และการที่บรรดาเราะสูลถูกส่งไปยงั กลุ่มชนท่ีใชภ้ าษาชนชาติเดียวกนั กบั พวกเขา” อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﮖﮗ ﮘﮙﮚﮛﮜﮝﮞﮟ‬ ‫ﮠﮡ ﮢﮣﮤﮥﮦﮧﮨﮩ‬ ‫ﮪﮫﭼ‬ )4 :‫(ابراىيم‬ ความวา่ “และเรามิได้ส่ง เรา ะสูล คนใด นอกจากด้วยการพดู ภาษาชนชาติของเขา เพ่ือจะได้ชีแ้ จงอย่างชัดแจ้งแก่พวกเขา อัลลอฮฺ จะทรงให้ผ้ทู ่ีพระองค์ทรงประสงค์หลงทาง และทรง ชีแ้ นะทางแก่ผ้ทู ่ีพระองค์ทรงประสงค์ และพระองค์เป็นผ้ทู รง เดชานุภาพ ผ้ทู รงปรีชาญาณ” (อิบรอฮีม: 4) การช้ีแจงและอธิบายน้นั บ่งบอกวา่ สาคญั อยา่ งยงิ่ ที่จะตอ้ งมีความสามารถในดา้ น ภาษากบั ผทู้ ี่ถูกดะอฺวะฮฺ เพราะการช้ีแจง คือการอธิบายใหก้ ระจ่าง ซ่ึงจาเป็นอยา่ งยงิ่ สาหรับนกั ดาอีย์ ที่จะตอ้ งรู้ภาษาเพ่ือใชใ้ หเ้ หมาะสมกบั ผถู้ ูกดะอฺวะฮฺ และเพ่ือที่จะสามารถดะอฺวะฮฺชนชาติน้นั ดว้ ย ภาษาของพวกเขา 4) การเป็ นแบบอย่างทด่ี ี Muhammad al-Saiyid al-Wakīl (1986: 95) ไดก้ ล่าววา่ “การดะอฺวะฮฺที่จะทาใหน้ กั ดาอียส์ าเร็จคือ การที่พวกเขาพดู สอดคลอ้ งกบั การกระทา และการกระทาท่ีสอดคลอ้ งกบั คาพดู เพราะในความเป็นจริงแลว้ จะทาใหน้ กั ดาอียเ์ ป็นท่ีรักในสงั คม เป็นที่รู้จกั ในหมมู่ นุษยว์ า่ สัตยจ์ ริง มี มารยาทท่ีงดงาม และการปฏิบตั ิภารกิจดี และดว้ ยคุณลกั ษณะดงั กล่าวนกั ดาอียส์ ามารถท่ีจะ ดะอฺวะฮฺผคู้ นดว้ ยมารยาทมากกวา่ การใชว้ าจาในการปาฐกถา หรือใหค้ าตกั เตือน เพราะมนุษยจ์ ะจบั

201 ตาดูนกั ดาอียต์ ลอดเวลา เปรียบเสมือนแมแ่ บบท่ีมีชีวติ ที่จะสามารถดึงดูดชกั จูงพวกเขาได้ พวกเขา จะมีปฏิกิริยาต่อมารยาทของนกั ดาอียม์ ากกวา่ ท่ีจะมีปฏิกิริยาตอ่ คาพดู ที่ไพเราะ การปาฐกถาที่น่า ประทบั ใจ และการอบรมที่มีความตื่นเตน้ สะกดใจ” การเป็นแบบอยา่ งท่ีดีคือคุณลกั ษณ ะสาคญั ท่ีนกั ดาอียพ์ งึ มีเพื่อใหม้ นุษยป์ ระทบั ใจ ซ่ึงจะเกิดผลหรือปฏิกิริยาในการตอบรับมากกวา่ การใชว้ าจา นกั ประพนั ธ์หลายท่านในปัจจุบนั ตา่ ง เห็นพอ้ งถึงความสาคญั ของการเป็นแบบอยา่ งที่ดีของนกั ดาอีย์ เพราะจะเกิดผลและปฏิกิริยาในการ ตอบรับท่ีดีกวา่ และการพดู หรือนาเสนอเป็ นการกระทาที่ง่าย ท้งั ผสู้ ัจจริงหรือผทู้ ่ีชอบโกหกมดเทจ็ กส็ ามารถเปล่งได้ อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﭯ ﭰﭱﭲﭳﭴﭵﭶﭷﭸ‬ ‫ﭹﭺﭻﭼ ﭽﭾﭿﮀﭼ‬ )204 :‫(البقرة‬ ความวา่ “และในหม่มู นุษย์น้ัน มีผ้ทู ่ีคาพูดของเขา ทาให้เจ้าพึง พอใจในชีวิตความเป็นอย่แู ห่งโลกนี้ และเขาจะอ้างอัลลอฮฺ เป็น พยาน ซ่ึงสิ่งท่ีอย่ใู นหัวใจของเขา และขณะเดียวกนั กเ็ ป็นผู้ โต้เถียงที่ฉกาจฉกรรจ์ยิ่ง” (อลั บะเกาะเราะฮฺ: 204) สิ่งแรกท่ีนกั ดาอียค์ วรมีคือ การรู้จกั ท่ีจะปฏิรูปตวั เอง ซ่ึงโรงเรียนแห่งนกั ดาอียไ์ ด้ กล่าวสอนส่ังไวว้ า่ ))‫ ((اصلحنفسك كادعَغت ؾ‬หมายถึง จงปฏิรูปตวั เองและจงเชิญชวนผอู้ ื่ น และผู้ ท่ีดีที่สุดในการเป็นแบบอยา่ งดา้ นการเป็นแบบอยา่ งที่ดี ต่อมนุษยชาติคือ ท่านนบีมุฮมั มดั  ซ่ึง ท่านไดว้ างแบบฉบบั ท่ีดีใหก้ บั ประชาชาติของท่าน

202 อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﯯﯰ ﯱﯲﯳﯴﯵ ﯶﯷ ﯸ ﯹ‬ ‫ﯺﯻﯼ ﯽﯾﯿ ﰀﭼ‬ )21 :‫(لاأحزا ب‬ ความวา่ “โดยแน่นอน ใน เราะสูล ของอัลลอฮฺ มีแบบฉบับอันดี งามสาหรับพวกเจ้าแล้ว สาหรับผ้ทู ่ีหวงั (จะพบ) อัลลอฮฺและวนั ปรโลกและราลึกถึงอัลลอฮฺอย่างมาก” (อลั อะหฺซาบ: 21) จึงเป็นการส่งเสริมใหน้ กั ดาอียย์ ดึ แบบอยา่ งมารยาทที่ดีงามของท่านเราะสูล  เพอื่ นามาเป็นแบบอยา่ งใหก้ บั มนุษยใ์ นการทาความดี ซ่ึงแบบอยา่ งในการดะอฺวะฮฺของท่านน้นั ทา่ นเร่ิมตน้ ดว้ ยการปฏิบตั ิตามสิ่งที่ไดถ้ ูกประทานลงมาใหก้ บั ท่าน หลงั จากน้นั จึงทาก ารเชิญชวน ผคู้ นในครอบครัวที่ใกลช้ ิดกบั ท่าน และหลงั จากน้นั จึงทาการดะอฺวะฮฺมนุษยท์ ้งั หลาย ไม่สมควร อยา่ งยง่ิ สาหรับนกั ดาอียท์ ่ีความรู้ของเขาน้นั ไมส่ อดคลอ้ งกบั การกระทา ไมป่ ฏิบตั ิตามแบบอยา่ ง ของท่าน  เพราะสิ่งท่ีจะนามาซ่ึงอนั ตรายและจะเกิดผลกระทบกบั นกั ดาอียค์ ือ กา รแยกความรู้ และการกระทาโดยไมส่ อดคลอ้ งกนั อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﮛﮜﮝﮞ ﮟﮠﮡﮢﮣ ﮤ‬ ‫ﮥﮦﮧﮨﮩﮪﮫﮬﮭﭼ‬ )3-2 :‫(الصف‬ ความวา่ “โอ้บรรดาผ้ศู รัทธาเอ๋ย ทาไมพวกเจ้าจึงกล้าพดู ในส่ิงท่ี พวกเจ้าไม่ปฏิบัติ (2) เป็นท่ีน่าเกลียดย่ิง ณ ที่อัลลอฮฺ การที่พวก เจ้าพูดในสิ่งที่พวกเจ้าไม่ปฏิบัติ(3)” (อศั ศอ็ ฟ: 2-3)

203 และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานอีกวา่ ‫ﭽﯩﯪﯫ ﯬﯭﯮﯯﯰﯱﯲﯳﯴ‬ ‫ﯵ ﯶﯷﯸﯹﯺﯻﯼﯽﯾﯿﰀﰁ‬ ‫ﰂﭼ‬ )88 :‫(ىود‬ ความวา่ “และฉันมิปรารถนาท่ีจะขดั แย้งกบั พวกท่านในสิ่งท่ีฉัน ได้ห้ามพวกท่านให้ละเว้น ฉันมิปรารถนาสิ่งใดนอกจากการ ปฏิรูปให้ดีขึน้ เท่าที่ ฉันสามารถ และความสาเร็จของฉันจะไม่ เกิดขึน้ เว้นแต่ด้วยความช่วยเหลือของอัลลอฮฺ แด่พระองค์ฉันขอ มอบหมายและยงั พระองค์เท่านั้นฉันกลบั ไปหา” (ฮดู : 88) นกั ดาอียท์ ี่เชิญชวนผอู้ ่ืนให้ทาดี แตต่ นเองมิไดป้ ฏิบตั ิ เขาจะไดร้ ับโทษท้งั ในดุนยา ก็จะมีแตจ่ ะไม่เชื่อตอ่ ตวั เขา และเขาจะไดร้ ับโทษในปรโลกอยา่ งแน่นอน หะดีษรายงานโดยท่านอุซามะฮฺ บิน ซยั ดฺ  ไดก้ ล่าววา่ ทา่ นไดย้ นิ ท่านเราะสูล  ไดก้ ล่าววา่ ،‫((يػجاءبالرجليوـالقيامةفيلقىفيالنارفتندلقأقتابػوفيالنار‬ :‫فيقولوف‬، ‫فيَجتػمعأىلالنارعليػو‬،‫فيدكركمايدكرلاحػماربرحاه‬ ،‫يافلافماشأنكأليسكنتتأمرنالبادعركؼ كتنػهاناعنلادنكر‬ ))‫ كأنػهاكمعنلادنكر كآتيػو‬،‫كنتآمركملبادعركؼلكاآتيو‬:‫قا ؿ‬ )2989 :1998 ،‫ كمسلم‬3267 :1998 ،‫(ركاهالبخار م‬ ความวา่ “ในวนั กิยามะฮฺชายคนหนึ่งจะถกู นามา ดงั นั้นเขาจะถกู โยนลงในนรกแล้วลาไส้ของเขากพ็ ุ่งทะลักออกมาในนรก แล้ว

204 เขากจ็ ะเดินวนเสมือนกับลาที่ได้เดินวนรอบหลักของมนั บรรดา ชาวนรกได้รวมตัวกนั คร้ันแล้วกถ็ ามกันว่า โอ้ ท่านทาไมถึงเป็น อย่างนี้ ท่านเคยใช้ให้พวกเรากระทาควา มดีและห้ามปรามพวก เราจากการทาความชั่วมิใช่หรือ เขาตอบว่า ฉันเคยใช้ให้พวก ท่านทาความดีแต่ฉันไม่ได้ทา และฉันได้ห้ามปรามพวกท่านจาก การกระทาความช่ัวแต่ฉันกลับไปทามนั ” (บนั ทึกโดย Bukhāriy,1998: 3267 และ Muslim,1998: 2989) ดงั น้นั นกั ดาอียต์ อ้ งพยายามปฏิบตั ิในความรู้ที่ตนเองมีอยู่ ก่อนท่ีจะนาความรู้ ดงั กล่าวไปเผยแผใ่ หแ้ ก่คนอ่ืน อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﮤﮥﮦ ﮧﮨﮩﮪﮫﮬ‬ ‫ﮭﮮﮯﭼ‬ )44 :‫(البقرة‬ ความวา่ “สูเจ้ากาชับคนอื่นให้ปฏิบตั ิตามคุณธรรม แต่สูเจ้า กลบั ลืมตวั เองกระนนั้ หรือ ท้ังๆที่สูเจ้าอ่านคัมภีร์ แล้วสูเจ้ายงั ไม่ใช้ ปั ญญาอีกหรื อ” (บะเกาะเราะฮฺ: 44) 5) มีความสนใจและตื่นตัวตลอดเวลา ความหมายของการต่ืนตวั ซ่ึงเป็นหน่ึงในคุณลกั ษณะของนกั ดาอีย์ ณ ท่ีน้ี คือ การ รอบรู้ในสิ่งท่ีจะทาการดะอฺวะฮฺ จาเป็นท่ีจะตอ้ งเรียนรู้เพ่ือใหเ้ กิดการต่ืนตวั และมีความน่าสนใจ อยา่ งสมบรู ณ์ โดยตอ้ งคานึงส่ิงตอ่ ไปน้ี 1. นกั ดาอียต์ อ้ งมีประสบการณ์และรอบรู้ถึงความเป็นไปในการดะอฺวะฮฺและ สถานการณ์ร่วมสมยั

205 2. นกั ดาอียต์ อ้ งมีประสบการณ์และรอบรู้ถึงความเป็นไปของผถู้ ูกดะอฺวะฮฺ 3. นกั ดาอียต์ อ้ งรู้ถึงความสาคญั ของการดะอฺวะฮฺ รู้ทนั สถานการณ์ต่างๆ มิฉะน้นั ผู้ ที่ตอ้ งการเปล่ียนแปลงหรือปฏิรูปจะหนีห่าง การดะอฺวะฮฺจะไมบ่ รรลุผล (Muhammad Abū al-Fatḥ al-Bayānūniy, 1991: 160) ส่ิงที่สาคญั ซ่ึงเป็นพ้ืนฐานของความตื่นตั วและใหค้ วามสนใจคือ การรู้จกั วางแผน และรู้จกั กาหนดลาดบั ความสาคญั ก่อนหลงั และจะนามาซ่ึงความสาเร็จในการดะอฺวะฮฺอยา่ งแทจ้ ริง 6) มีความบริสุทธ์ิใจ (อคิ ลาศ) อิคลาศ คือ จิตวญิ ญาณแห่งศาสนา แบบอยา่ งที่ดีในการทาอิบาดะฮ และเป็นเสา หลกั ของนกั ดาอียส์ ู่อลั ลอฮฺ  ท้งั หลาย Muhammad Namr al-Khatīb (1981: 203) ไดก้ ล่าววา่ “อิคลาศ คือการเจตนาอยา่ ง แน่วแน่ในการจงรักภกั ดีน้ีเพอื่ อลั ลอฮฺ  องคเ์ ดียว หรือหมายถึง การกระทาสิ่งหน่ึงส่ิงใดดว้ ย ความบริสุทธ์ิใจ มิใช่เพอื่ มนุษย์ ” และไม่สมควรอยา่ งยง่ิ ที่บา่ วกระทาส่ิงหน่ึงโดยเจตนาข องเขาน้นั มิใช่เพือ่ อลั ลอฮฺ  แตท่ าเพือ่ มนุษยห์ รือเพอ่ื ใหไ้ ดม้ าซ่ึงการช่ืนชมจากมนุษย์ หรือวธิ ีใดกแ็ ลว้ แต่ นอกจากการใกลช้ ิดพระองค์ ดว้ ยเหตุน้ีจึงกล่าวไดว้ า่ คุณลกั ษณะน้ีมีความสาคญั มากและจาเป็นท่ีนกั ดาอีย์ จะตอ้ งมีเพราะหลกั แห่งความสาเร็จของนกั ดาอียใ์ นการทางานด ะอฺวะฮฺไปสู่ศาสนาของอลั ลอฮฺ  คือ การมีความบริสุทธ์ิใจตอ่ ความจริง ต่อศาสนา และตอ่ ผทู้ ่ีถูกดะอฺวะฮฺและผถู้ ูกสอน การปฏิบตั ิการงานหน่ึงโดยไม่มีความบริสุทธ์ิใจเปรียบเสมือนร่างกายท่ีไร้ซ่ึงจิต วญิ ญาณ เปรียบเสมือนตน้ ไมท้ ี่ไร้ผล การงานจะไม่ถูกตอบรับและไมถ่ ูกยกไ ปหาอลั ลอฮฺ  นอกจากตอ้ งเตม็ ไปดว้ ยความบริสุทธ์ิใจ อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﮘﮙﮚﮛﮜﮝ ﮞﮟﮠﭼ‬ )5 :‫(البينة‬

206 ความวา่ “และพวกเขามิได้ถกู บญั ชาให้กระทาอ่ืนใดนอกจ าก เพ่ือเคารพภักดีต่ออัลลอฮฺ เป็นผ้มู ีเจตนาบริสุทธ์ิในการภักดีต่อ พระองค์ เป็นผ้อู ย่ใู นแนวทางที่เท่ียงตรง” (อลั บยั ยนิ ะฮฺ: 5) และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานอีกวา่ ‫ﭽﮆ ﮇﮈﮉﮊﭼ‬ )3 :‫(الزمر‬ ความวา่ “พึงทราบเถิด การอิบาดะฮฺ โดยบริสุทธิ์ใจน้นั เป็น ของอัลลอฮฺองค์เดียว” (อซั ซุมรั ฺ: 3) นกั ดาอีย์ จาเป็นอยา่ งยงิ่ ท่ีจะตอ้ งดะอฺวะฮฺดว้ ยความบริสุทธ์ิใจต่ออลั ลอฮฺ  และ หวงั ในความพึงพอใจของพระองค์ และทาคุณประโยชน์ต่อผคู้ น มิใช่เพอื่ การโออ้ วด หวงั การช่ืน ชมจากผคู้ น ชื่อเสียง และความชื่นชอบจากผคู้ น หากนกั ดาอียป์ ฏิบตั ิภารกิจแห่งการดะอฺวะ ฮฺดว้ ย จุดประสงคด์ งั กล่าวแลว้ การเชิญชวนของเขากไ็ ม่ถือวา่ เป็น การเชิญชวนสู่อลั ลอฮฺ  และกาลงั เชิญชวนไปสู่สิ่งอ่ืนท่ีนอกเหนือจากอลั ลอฮฺ  จึงจาเป็นอยา่ งยงิ่ สาหรับนกั ดาอียท์ ่ีจะตอ้ งมีความ บริสุทธ์ิใจในการดะอฺวะฮฺเพอื่ ที่เขาจะไดส้ ืบทอดมรดกของบรรดานบี นกั ดาอียจ์ ะตอ้ งเพยี รพยายามใน ภารกิจแห่งการดะอฺวะ ฮฺน้นั มิใช่เป็นภารกิ จท่ี เรียกร้องเชิญชวนสู่กลุ่มหรือองคก์ รเฉพาะ หรือนอกเหนือจากกรอบของท่าน เราะสูล  หรือ ผลประโยชน์ทางโลก แตเ่ ขาตอ้ งเพยี รพยายามเพอ่ื ใหไ้ ดม้ าซ่ึงผลตอบแทนจากอลั ลอฮฺ  เพยี งองค์ เดียวเฉกเช่นบรรดานบีและบรรดาเราะสูลของพระองคไ์ ดป้ ฏิบตั ิมาก่อนหนา้ น้ี อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานเกี่ยวกบั จุดยนื ของทา่ นนบีนูหฺ  กบั กลุ่มชน ของท่านวา่

207 ‫ﭽﭑﭒﭓﭔﭕﭖﭗ ﭘﭙ ﭚﭛﭜﭼ‬ )29 :‫(ىود‬ ความวา่ “และโอ้หม่ชู นของฉันเอ๋ ย ฉันมิได้ร้องขอทรัพย์สินใด สาหรับการเผยแพร่แต่รางวลั ของฉันอย่ทู ่ีอัลลอฮฺ” (ฮูด: 29) และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานเก่ียวกบั จุดยนื ของท่านนบีนูหฺ  กบั กลุ่ม ชนของทา่ นอีกวา่ ‫ﭽﯡﯢ ﯣﯤ ﯥﯦﯧ ﯨﯩ ﯪﯫ‬ ‫ﯬﯭﯮ ﯯﯰﭼ‬ )51 :‫(ىود‬ ความวา่ “โอ้กล่มุ ชนของฉันเอ๋ย ฉันมิได้ขอร้องต่อพวกท่านซึ่ง รางวลั ในการนีเ้ ลยรางวลั ของฉันนั้นอย่กู ับพระผ้ใู ห้บังเกิดฉั น พวกท่ านไม่ใช้ ปั ญญาหรื อ” (ฮดู : 51) ท่านนบีมุฮมั มดั  ซ่ึงเป็นแบบอยา่ งที่ดีในการทาหนา้ ท่ีเชิญชวนผคู้ นสู่ทางนา ซ่ึงอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวไวใ้ นอลั กุรอานดงั อายะฮฺตอ่ ไปน้ี อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﭛ ﭜ ﭝ ﭞﭟﭠﭡﭢﭣﭼ‬ )23 :‫(الشورل‬

208 ความวา่ “จงกล่าวเถิดมฮุ ัมมดั ฉันมิได้ขอร้องค่าตอบแทนใด ๆ เพื่อการนี้ เว้นแต่เพื่อความรักใคร่ในเครือญาติ” (อชั ชูรอ: 23) และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานอีกวา่ ‫ﭽﭗﭘﭙﭚ ﭛﭜﭼ‬ )57 :‫(الفرقاف‬ ความวา่ “จงกล่าวเถิดมฮุ ัมมดั ฉันมิได้ขอค่าจ้างจากพวกท่านใน การเผยแพร่ ” (อลั ฟุรฺกอน: 57) และส่ิงท่ีสามารถบง่ บอกไดว้ า่ นกั ดาอียม์ ีความบริสุทธ์ิใจ คือ การท่ีเขาเสียสละ เวลา ทรัพยส์ ิน ความพยายาม และความคิด เทา่ ที่เขาสามารถจะเสียสละไดใ้ น การทุม่ เทใหก้ บั การ ดะอฺวะฮฺสู่อลั ลอฮฺ  Muhammad al-Saiyid al-Wakīl (1986: 109) ไดก้ ล่าววา่ “หากนกั ดาอียไ์ มย่ น่ื ทรัพยส์ ินส่วนหน่ึงของเขาเพอื่ การดะอฺวะฮฺ หรือไมส่ ละเวลา หรือไมอ่ อกแรงไม่พยายาม หรือไม่ ออกความคิดเห็นเพือ่ งานดะอฺวะฮฺสาเร็จ ยอ่ มไม่มีความบริสุทธ์ิใจในการดะอฺวะฮฺของเขา เพราะนกั ดาอียท์ ี่บริสุทธ์ิใจอยา่ งแทจ้ ริง เขาจะทุ่มเทใหก้ บั งานดะอฺวะฮฺมากกวา่ การกินการด่ืมของเขา และจะ เกิดผลสูงสุดในการดะอฺวะฮฺ ซ่ึงทา่ นเราะสูล  ไดก้ ระทาเป็นแบบอยา่ งที่ดีใหก้ บั พวกเรา โดยที่ ทา่ นทุม่ เทในการดะอฺวะฮฺสุดความสามารถของท่า น และไมย่ อมทิ้งโอกาสแมแ้ ต่นอ้ ยในการเผยแผ่ ใหเ้ กิดผลมากที่สุด” 7) มีความอดทน ‘Abd al-Qādir Sayyid ‘Abd al-Ra’ūf (1987: 32) ไดก้ ล่าววา่ “แทจ้ ริงนกั ดาอียท์ ่ี ปฏิบตั ิภารกิจในการดะอฺวะฮฺเพอื่ จุดประกายทางนาใหก้ บั มนุษยต์ ามพระประสงคข์ องอลั ลอฮฺ  สู่ แนวทางท่ีถูกตอ้ งน้นั จะไม่บรรลุจุดประสงคน์ อกจากพวกเขาจะมีคุณลกั ษณะของการอดทน เพราะ

209 การอดทนเป็นอาวธุ ที่เขม้ แขง็ สาหรับนกั ดาอียซ์ ่ึงพวกเขาตอ้ งการอยา่ งมากในการปฏิบตั ิภารกิจการ ดะอฺวะฮฺมนุษยส์ ู่ความดี และความสาเร็จ สาหรับนกั ดาอียแ์ ลว้ การอดทนจะเพมิ่ ความเชื่อมนั่ และ ความช่วยเหลือในการแบกรับความลาบากในการดะอฺวะฮฺ ซ่ึงเป็นหนทางที่อลั ลอฮฺ  ไดท้ รงวาด ไวใ้ หก้ บั นกั ดาอียว์ า่ พวกเขาจะเผชิญกบั ความยากลาบาก และการแบกรับภาระอนั หนกั หน่วงใน การดะอฺวะฮฺของพวกเขา” อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﯪﯫ ﯬ ﯭﯮﯯﯰﭼ‬ )35 :‫(لاأحقاؼ‬ ความวา่ “ดังน้ันเจ้าจงอดทนดงั เช่นบรรดาผ้ตู งั้ จิตมน่ั แห่ง เราะสูลทั้งหลายได้อดทนมาก่อนแล้ว” (อลั อะหฺกอฟ: 35) ‘Abd al-Karīm Zaidān (1987: 350) ไดก้ ล่าววา่ “ความอดทนเป็ นคุณลกั ษณะท่ีผู้ ศรัทธาควรมี โดยเฉพาะนกั ดาอียย์ งิ่ จาเป็นจะตอ้ งมี เพราะพวกเขาทางานสองดา้ น คือดา้ นจิตใจของ เขาที่จะตอ้ งต่อสู่และยนื หยดั ในการภกั ดี และตอ้ งยบั ย้งั ส่ิงท่ีเป็นเมาะซียตั ผดิ บาปท้งั หลาย และดา้ น ที่นอกเหนือจากจิตใจ คือดา้ นการดะอฺวะฮฺสู่อลั ลอฮฺ  และการปาฐกถาตอ่ หนา้ มวลชน ซ่ึงมีความ ตอ้ งการอยา่ งยงิ่ คือความอดทนในท้งั สองดา้ น ท้งั ดา้ นจิตใจและดา้ นดะอฺวะฮฺ จนกวา่ พวกเขาจะผา่ น บททดสอบดว้ ยความอดทน และแบกรับความยากเขญ็ หากปราศจากคว ามอดทนในท้งั สองดา้ นน้ี แลว้ เขาก็จะพลาดการไดร้ ับผลตอบแทนและผลบุญอนั ยงิ่ ใหญ่” อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﭑﭒﭓﭔﭕﭖﭗﭘﭙﭚ‬ ‫ﭛﭜﭝﭞﭟﭠ ﭡﭼ‬ )3-1 :‫(العصر‬

210 ความวา่ “ขอสาบานด้วยกาลเวลา (1) แท้จริงมนุษย์น้ันอย่ใู นการ ขาดทุน(2) นอกจากบรรดาผ้ศู รัทธา และกระทาความดีท้ังหลาย และตกั เตือนกนั และกนั ในสิ่งท่ีเป็นสัจธรรม และตักเตือนกัน และกนั ให้มีความอดทน(3)” (อลั อศั รฺ: 1-3) สาหรับนกั ดาอียแ์ ลว้ การเผชิญหนา้ กบั ผดู้ ้ือร้ัน หรือผปู้ ฏิเสธเป็นสิ่งปกติ เพราะการ ดะอฺวะฮฺ คือการรักษาความเส่ือมเสียท่ีเกิดข้ึนในสงั คม Muhammad al-Saiyid al-Wakīl (1986: 99) ไดก้ ล่าววา่ “สาหรับนกั ดาอีย์ ของอลั ลอฮฺ  น้นั เขาจะต้องเตรียมพร้อมการเผชิญบททดสอบจากผถู้ ูกดะอฺวะฮฺในขณะทาการ ดะอฺวะฮฺสู่สัจธรรมซ่ึงเป็นส่ิงที่พวกเขาไม่รู้ และตอ้ งการออกจากการหลงผดิ จึงจาเป็นสาหรับนกั ดา อียท์ ่ีจะตอ้ งเตรียมพร้อมทุกรูปแบบเพ่อื ปฏิบตั ิภารกิจดะอฺวะฮฺของเขา” อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานเก่ียวกบั คาเตือนของลุกมานแก่ลูกของเขาวา่ ‫ﭽﯤﯥ ﯦﯧ ﯨﯩﯪﯫ ﯬ‬ ‫ﯭﯮﯯﯰﯱ ﯲ ﯳ ﯴﯵ ﯶﭼ‬ )17 :‫(لقماف‬ ความวา่ โอ้ลูกเอ๋ยเจ้าจงดารงไว้ซึ่งการละหมาด และจง ใช้กันให้ กระทาความดี และจงห้ามปรามกันให้ละเว้นการทาความชั่ว และจงอดทนต่อส่ิงท่ีประสบกบั เจ้า แท้จริงนนั่ คือส่วนหนึ่งจาก กิจการที่หนักแน่นมน่ั คง” (ลุกมาน: 17) จะเห็นไดว้ า่ การอดทนเป็นอาวธุ ที่เขม้ แขง็ ที่นกั ดาอียจ์ าเป็นตอ้ งยดึ ไว้ และแน่นอน อลั ลอฮฺ  ไดท้ รงสญั ญาถึงผลตอบแทนสาหรับผอู้ ดทน และแน่นอนสาหรับนกั ดาอียท์ ี่อดทนต่อ บททดสอบเพ่อื อลั ลอฮฺ  ยอ่ มสมควรที่จะไดร้ ับผลตอบแทนน้ี เพราะพวกเขาไดป้ ฏิบตั ิตาม

211 แนวทางและแบบอยา่ งของท่านนบีมุฮมั มดั  ในการอดทนต่อการดูถูก ใส่ร้าย และก ารกระทาทุก รูปแบบของชนกรุ ็อยชฺที่ไดก้ ระทาต่อท่าน แตเ่ พราะความอดทนและสญั ญาที่พระองคท์ รงเตรียมไว้ น้นั ยอ่ มยงิ่ ใหญก่ วา่ อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﰓ ﰔ ﰕﰖﰗﰘﰙﭼ‬ )10 :‫(الزمر‬ ความวา่ “แท้จริงบรรดาผ้อู ดทนน้นั จะได้รับการตอบแทนรางวลั ของพวกเขาอย่างสมบูรณ์ โดยไม่ต้ องคานวณ” (อซั ซุมรั ฺ: 10) นกั ดาอียต์ อ้ งไมส่ ิ้นหวงั ในการปฏิบตั ิภารกิจแห่งการดะอฺวะฮฺ ต่อการเรียกร้อง เชิญ ชวนผคู้ น แมว้ า่ ตอ้ งใชเ้ วลานานกต็ าม อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﭑﭒﭓﭔﭕﭖﭗﭘﭙﭚﭛ ﭜ‬ ‫ﭝﭞﭟﭠﭡﭢ ﭣﭤﭥﭦﭼ‬ )164 :‫(لاأعراؼ‬ ความวา่ “และจงราลึกขณะที่กล่มุ หน่ึงในพวกเขากล่าวว่า เพราะ เหตุใดเล่าพวกท่านจึงตักเตือนกล่มุ ชนท่ีอัลลอฮฺ จะทรงเป็นผู้ ทาลายพวกเขาหรือเป็นผ้ลู งโทษพวกเขาอย่างรุนแรง พวกเขา กล่าวว่า (การท่ีเราตกั เตือนน้นั ) เพื่อเป็นข้ออ้างต่อพระเจ้า ของ พวกเจ้า และเพ่ือว่าพวกเขาจะได้ยาเกรง” (อลั อะอฺรอฟ: 164)

212 การอดทนในภารกิจแห่งการดะอฺวะฮฺจะทาใหไ้ ดร้ ับ 2 ประการ ต่อไปน้ี คือ 1. หากวา่ ไดร้ ับการตอบรับ กจ็ ะเป็นทางนาท่ีถูกตอ้ งแก่มนุ ษยอ์ นั เนื่องมาจากงาน เผยแผข่ องเขา 2. หากวา่ ถูกปฏิเสธก็ถือวา่ พน้ หนา้ ท่ีความรับผดิ ชอบของนกั ดาอีย์ เพราะหนา้ ท่ี ของนกั ดาอีย์ คือ เผยแผเ่ ชิญชวนสู่สัจธรรม ส่วนทางนาและการเปิ ดใจน้นั เป็นของอลั ลอฮฺ  8) การศึกษาหาความรู้อย่างสม่าเสมอ คุณลกั ษณะท่ีนกั ดาอียพ์ งึ มี คือ การศึกษาหาความรู้อยา่ งต่อเนื่อง เกบ็ เกี่ยวเพ่มิ เติม ขอ้ มลู หรือความรู้ท่ีจาเป็นสาหรับพวกเขา และท่ีอลั ลอฮฺ  ไดส้ ่งั ใหท้ ่านนบีมุฮมั มดั  ซ่ึงเป็น นกั ดาอียแ์ บบอยา่ ง คือการศึกษาหาความรู้เพม่ิ เติม อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﭠﭡﭢﭣﭤﭼ‬ )114 :‫(طو‬ ความวา่ “และจงกล่าวเถิดข้าแต่พระเจ้าของข้ าพระองค์ ขอ พระองค์ทรงโปรดเพ่ิมพูนความรู้แก่ข้าพระองค์ด้วย” (ฏอฮา: 114) และคาสัง่ ใหเ้ พิ่มพนู ความรู้น้นั ครอบคลุมไปยงั นกั ดาอียท์ ุกคน หลงั จากท่ีไดม้ ี คาส่งั น้ีใหก้ บั ท่านเราะสูล  เพราะเป็นส่ิงที่นกั ดาอียพ์ ึงมีอยา่ งยง่ิ ในการที่จะปฏิบตั ิภารกิจแห่งการ ดะอฺวะฮฺ ‘Abd al-Karīm Zaidān (1987: 327) ไดก้ ล่าววา่ “หากความรู้เป็ นสิ่งจาเป็ น ยอ่ ม จาเป็นมากกวา่ สาหรับนกั ดาอียข์ องอลั ลอฮฺ  เพราะวา่ การปฏิบตั ิภารกิจเป็นส่ิงท่ีอยใู่ นศาสนา และเก่ียวขอ้ งกบั พระองค์ จึงจาเป็นสาหรับนกั ดาอียท์ ี่จะตอ้ งมีความรู้ในสิ่งที่ทาการดะอฺวะฮ และสิ่ง ท่ีเขาพดู กระทา และละทิง้ กเ็ กี่ ยวขอ้ งกบั ศาสนา หากเขาปราศจากความรู้ที่จาเป็น จะทาใหเ้ กิดการ

213 กล่าวถึงอลั ลอฮฺ  และเราะสูล  ในสิ่งที่เขาไมร่ ู้ และทาใหเ้ กิดโทษมากกวา่ จะไดร้ ับประโยชน์ และเป็นการทาลายมากกวา่ การฟ้ื นฟู” สาหรับผทู้ ่ียาเกรงต่ออลั ลอฮฺ  น้นั พวกเขาตอ้ งไดร้ ับอาหารทางจิตวญิ ญาณ เช่นเดียวกบั นกั ดาอียท์ ี่จะตอ้ งไดร้ ับอาหารทางความคิด เมื่อนกั ดาอียท์ าการดะอฺวะฮฺใหผ้ คู้ นเพิ่มพนู ความรู้อยเู่ สมอ จึงจาเป็นอยา่ งยง่ิ สาหรับนกั ดาอียเ์ องที่จะตอ้ งมีการเพ่มิ พนู ความรู้เพอื่ ใชใ้ นการ ดะอฺวะฮฺใหเ้ กิดประสิทธิภาพมากที่สุด นกั ดาอียน์ ้นั ไม่สามารถท่ีเขา จะกล่าวส่ิงใดก็ตามตามอาเภอใจ เพราะส่ิงที่เขาเปล่ง ออกมาน้นั ลว้ นเก่ียวขอ้ งกบั อลั ลอฮฺ  และ เราะสูล  และการกล่าวของเขาโดยมากกจ็ ะกล่าววา่ อลั ลอฮฺ  กล่าววา่ หรือทา่ นเราะสูล  กล่าววา่ ซ่ึงหากเขาปราศจากความรู้ยอ่ มนามาซ่ึงความ เสียหายอนั ใหญห่ ลวง ดงั น้นั เขาจะตอ้ ง ขวนขวายหาความรู้เพ่ิมเติมอยเู่ สมอ ซ่ึงจะทาใหม้ นุษยม์ ี ความเชื่อถือและใหเ้ กียรติแก่เขา และเป็นสาเหตุท่ีทาใหอ้ ลั ลอฮฺ  ทรงยกตาแหน่งอนั สูงส่งใหก้ บั เขา อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﰈﰉﰊﰋ ﰌﰍﰎﰏ ﰐﰑﰒ‬ ‫ﰓ ﰔﰕﰖﭼ‬ )11 :‫ل(امجادلة‬ ความวา่ “เพราะอัลลอฮฺ จะทรงยกย่องเทอดเกียรติแก่บรรดาผู้ ศรัทธาในหม่พู วกเจ้า และบรรดาผ้ไู ด้รับความรู้หลายชั้น และอัลลอฮฺทรงรอบรู้ย่ิงในสิ่งที่พวกเจ้ากระทา” (อลั มุญาดะละฮฺ: 11) และหะดีษท่ีรายงานโดยอบู ดรั ฺดาอ์  ไดก้ ล่าวเกี่ยวกบั ผทู้ ่ีมีความรู้ ซ่ึงทา่ นกล่าว วา่ ท่านเราะสูล  ไดก้ ล่าววา่

214 ‫((منسلكطريقايطلبفيوعلماسلكلالهبوطريقامنطرؽ‬ ،ٍ‫ كإفلادلائكةلتضعأ جلضتهالطالبالعلمرضابمايصنع‬،‫لاجنة‬ ‫كإفالعلامليستغفرلومنفيالسموا ت كمنفيلاأر ض كلاحيتاف في‬ ‫ كإففضلالعلامعلىالعابدكفضلالقمرليلة البدر‬،‫جوؼلاداء‬ ‫ كإفلاأنبياءلم‬،‫ كإفالعلماء كرثةلاأنبياء‬،‫علىسائرالكواكب‬ ))‫فمنأخذهأخذبحظ كافر‬،‫لإظا كرثواالعلم‬،‫يورثوا دينارالكا دلرعا‬ )3641 :1998 ،‫ كأبو دكاد‬2682 :1998 ،‫(أخرجواًلتمذ م‬ ความวา่ “ผู้ใดที่ออกเดินทางเพ่ือแสวงหาความรู้ อัลลอฮฺจะ อานวยความสะดวกให้แก่เขาไปสู่สวนสวรรค์ และ แท้จริง มลาอิกะฮฺจะกางปี กเพ่ือแสดงความความยินดีแก่เขาในการ แสวงหาวิชาความรู้นั้น และแน่นอนว่าสาหรับผ้รู ู้นน้ั ทุกสิ่งจะขอ อภัยโทษให้แก่เขา แม้กระทั่งบรรดาฝงู ปลาในท้องนา้ กต็ าม และ แท้จริงระดับความประเสริฐของผ้ทู ่ีมีความรู้ เม่ือเทียบกบั ผ้ทู ่ี ขยนั ทาอิบาดะฮฺแต่มีความรู้น้อย จะเปรียบเสมือนความประเสริฐ ของดวงจันทร์ท่ีเหนือกว่าบรรดาหม่ดู าว และแท้จริงบรรดาผ้ทู ี่มี ความรู้ (อุละมาอ์)พวกเขาคือทายาทของบรรดานบี ซ่ึงบรรดานบี มิได้ทิง้ มรดกไว้เป็นเงินดีนารฺทาจากทองคา หรือดิรฮัมทาจาก เงิน ทว่าแท้จริงสิ่งท่ีพวกเขาทิง้ ไว้เป็นมรดกคือวิชาความรู้เท่าน้นั ดังน้ัน ผ้ใู ดที่ได้ครอบครองมนั ไว้กถ็ ือว่าเขา ได้ครอบครองส่วน แบ่งท่ีมากมายแล้ว” (บนั ทึกโดย Al-Tirmidhiy, 1998: 2682 และ Abū Dāwūd, 1998: 3641) 9) มคี วามนอบน้อมถ่อมตนและสุภาพอ่อนโยน ‘Aliy al-Mahfūz (1852: 88) ไดก้ ล่าววา่ “คุณลกั ษณะท่ีสาคญั ของนกั ดาอียท์ ่ีพึงมี คือการนอบนอ้ มถ่อมตนและสุภาพอ่อนโยนตอ่ ผถู้ ูกดะอฺวะฮฺ เพราะคุณลกั ษณะดงั กล่าวจะนามาซ่ึง ความรัก ความห่วงใย และจะเกิดความผกู พนั และความเช่ือมนั่ ระหวา่ งนกั ดาอียแ์ ละผถู้ ูกดะอฺวะฮฺ ซ่ึงจะไดร้ ับการตอบรับที่ดีจากการใหค้ าแนะนา แชะช้ีแนะเพราะความรักและความภกั ดี ตรงกนั

215 ขา้ มกบั คุณลกั ษณะเยอ่ หยง่ิ อวดดี ซ่ึงจะทาใหเ้ กิดความบาดหมางระหวา่ งนกั ดาอียแ์ ละผถู้ ูกดะอฺวะฮฺ ซ่ึงจะนามาซ่ึงความไม่สนใจใยดี เพราะเขาจะต้งั ตาแหน่งของตนสูงกวา่ คนอ่ืนหรือดีกว่ าและ อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวเตือนสาหรับผอู้ วดดีเยอ่ หยง่ิ ท้งั หลายวา่ พระองคท์ รงไมร่ ักไมช่ อบ และตราบใด พระองคไ์ มร่ ักมนุษยก์ จ็ ะไมร่ ักเช่นกนั ” อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﰁﰂﰃﰄﰅ ﰆﰇﰈﭼ‬ )18 :‫(لقماف‬ ความวา่ “แท้จริ งอัลลอฮฺ มิทรงชอบทุกผ้หู ยิ่งจองหอง และผ้คู ุย โวโอ้อวด” (ลุกมาน: 18) จาเป็นอยา่ งยงิ่ ที่นกั ดาอียต์ อ้ งเป็นผทู้ ี่นอบนอ้ มถ่อมตนและสุภาพออ่ นโยน และ ห่างไกลจากการหยงิ่ ยโส อวดดี เพราะเขาจะตอ้ งอยรู่ ่วมกบั มนุษยแ์ ละจะตอ้ งทาการเชิญชวนพวก เขา ดว้ ยเหตุน้ีอลั ลอฮฺ  ไดย้ กตวั อยา่ งการสอ นของลุกมานแก่ลูกๆของเขาใหม้ ีความนอบนอ้ ม ถ่อมตนและมีมารยาท อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﯷﯸ ﯹﯺﯻ ﯼﯽﯾ ﯿﰀﰁﰂﰃﰄ‬ ‫ﰅ ﰆﰇﰈﰉﰊﰋ ﰌﰍﰎﰏﰐ‬ ‫ﰑ ﰒﰓﰔ ﰕﭼ‬ )19-18 :‫(لقماف‬ ความวา่ “และเจ้าอย่าหันแก้ม (ใบหน้า)ของเจ้าให้แก่ผ้คู นอย่าง ยะโส และอย่าเดินไปตามแผ่นดินอย่างไร้มรรยาท แท้จริง อัลลอฮฺมิทรงชอบทุกผ้หู ย่ิงจองหอง และผ้คู ุยโวโอ้อวด (18) และ

216 เจ้าจงก้าวเท้าของเจ้าพอประมาณ และจงลดเสียงของเจ้าลง แท้ จริ งเสี ยงท่ีน่าเกลียดย่ิงคือเสี ยง(ร้ อง)ของลา(19)” (ลุกมาน: 18-19) นกั ดาอียจ์ ะตอ้ งนอบนอ้ มถ่อมตนต่อบรรดาผศู้ รัทธา และใหเ้ กียรติแก่บรรดาผู้ ปฏิเสธศรัทธา ซ่ึงจะทาใหเ้ ขาเป็นท่ีเช่ือมนั่ ของมนุษย์ อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﮪﮫﮬﮭﮮﮯﭼ‬ )54 :‫ل(ادائدة‬ ความวา่ “เป็นผ้นู อบน้อมถ่อมตนต่อบรรดามอุ ์มิน ไว้เกียรติแก่ บรรดาผ้ปู ฏิเสธศรัทธา” (อลั มาอิดะฮฺ: 54) นกั ดาอียจ์ ะตอ้ งนึกอยเู่ สมอวา่ เขาถูกสร้างมาจากกอ้ นเลือดซ่ึงเหมือนกบั มนุษย์ ทว่ั ๆไป ไมม่ ีใครเหนือกวา่ ใคร อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﭻ ﭼ ﭽ ﭾ ﭿ ﮀ ﮁ ﮂ ﮃ ﮄ ﮅﭼ‬ )2-1 :‫(العلق‬ ความวา่ “จงอ่านด้วยพระนามแห่งพระเจ้าของเจ้าผ้ทู รง บังเกิด(1) ทรงบังเกิดมนษุ ย์จากก้อนเลือด(2)” (อลั อะลกั : 1-2)

217 อายะฮฺขา้ งตน้ เป็นอายะฮฺที่ถูกประทานลงมาใหก้ บั ท่านนบีมุฮมั มดั  เป็นลาดบั แรกทเพ่ือบ่งบอกถึงแก่นแทข้ องมนุษยแ์ ละเพื่อบ่งบอกวา่ ไม่มีใครเหนือกวา่ ใคร และจงอยา่ หยงิ่ ยโสโอหงั อยา่ งเด็ดขาด ท่านนบีมุฮั มมดั  ไดเ้ ชิญชวนใหม้ นุษยม์ ีความนอบนอ้ มถ่อมตนและสุภาพ ออ่ นโยน โดยเฉพาะนกั ดาอียท์ ่ีตอ้ งปฏิบตั ิภารกิจดะอฺวะฮฺ หะดีษที่รายงานโดยอียาฎฺ บิน ฮมั มารฺ  ซ่ึงทา่ นกล่าววา่ ท่านเราะสูล  ได้ กล่าววา่ ‫((إفلالهأكحىإليأفتواضعواحتىلايفخرأحدعلىأحدلكا‬ ))‫بمغيأحدعلىأحد‬ )2865 :1998 ،‫(أخرجواًلتمذ م‬ ความวา่ “แท้จริงอัลลอฮทรงวะฮีย์ให้แก่ฉันว่า พวกท่านจงถ่อมตน จนกว่าจะไม่มีใครคนหนึ่งยกตนเหนือผู้อ่ืน และจนกว่าจะไม่มีใครคนใด อธรรมต่อผู้อื่น” (บนั ทึกโดย al-Tirmidhiy, 1998: 2865) และท่านเราะสูล  ไดน้ อบนอ้ มถ่อมตนและสุภาพออ่ นโยนตอ่ บรรดา เศาะฮาบะฮฺของท่าน อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﮃ ﮄﮅﮆﮇ ﮈﮉﭼ‬ )215 :‫(الشعراء‬ ความวา่ “และจงลดปี กของเจ้าแก่บรรดาผ้ศู รัทธาที่ปฏิบตั ิตาม เจ้า” (อชั ชุอะรออ:์ 215)

218 จากส่ิงท่ีไดก้ ล่าวมาขา้ งตน้ สรุปไดว้ า่ นกั ดาอียจ์ ะตอ้ งปฏิบตั ิตามแบบอยา่ งของท่าน เราะสูล  ในการนอบนอ้ มถ่อมตนและสุภาพอ่อนโยน เพือ่ ใหถ้ ูกตอบรับการดะอฺวะฮฺอยา่ งรวดเร็ว และจะตอ้ งมีคุณลกั ษณะอื่นๆท่ีไดก้ ล่าวมาแลว้ ก่อนหนา้ น้ีเช่นกนั เพ่ือใหก้ ารปฏิบตั ิภารกิจดะอฺวะฮฺ เป็นไปอยา่ งราบร่ืน บรรลุผล และประสบความสาเร็จมากที่สุด 4.4 ประเภทของผ้ถู ูกดะอวฺ ะฮฺ(มัดอวู ์) มดั อูว์ คือ ผทู้ ่ีถูกเรียกร้องเชิญชวนสู่อิสลามในทุกรูปแบบ เพราะอิสลามเป็น ศาสนาของอลั ลอฮฺ  ศาสนาแห่งมนุษยชาติ อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﭸﭹﭺ ﭻﭼﭽﭼ‬ )19 :‫(آ ؿعمراف‬ ความวา่ “แท้จริงศาสนา ณ อัลลอฮฺนน้ั คือ อัลอิสลาม” (อาละอิมรอน: 19) และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานอีกวา่ ‫ﭽﮢ ﮣﮤﮥﮦﮧﮨﮩﭼ‬ )158 :‫(لاأعراؼ‬ ความวา่ “จงกล่าวเถิด(มฮุ ัมมดั ) ว่า โอ้มนุษย์ท้ังหลาย แท้จริงฉัน คือเราะสูลของอัลลอฮฺมายงั พวกท่านทั้งมวล” (อลั อะอฺรอฟ: 158) และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานอีกวา่ ‫ﭽﮥﮦﮧ ﮨﮩ ﮪﮫ ﭼ‬ )28 :‫(سبأ‬

219 ความวา่ “และเรามิได้ส่งเจ้ามาเพื่ออื่นใด เว้นแต่เป็นผู้ แจ้งข่าวดี และเป็นผ้ตู กั เตือนแก่มนุษย์ทั้งหลาย” (สะบะอฺ: 28) อายะฮฺขา้ งตน้ ช้ีใหเ้ ห็นถึงการทางานดะอฺวะฮฺน้นั ตอ้ งครอบคลุมมนุษยท์ ้งั มวลใน ดา้ นผถู้ ูกดะอฺวะฮฺไมม่ ีขอ้ ยกเวน้ สาหรับบุ คคลใดบุคคลหน่ึงในการตอบรับศาสนาแห่งอลั ลอฮฺ  และยงิ่ ไปกวา่ น้นั นกั ดาอียค์ วรท่ีจะเร่ิมการดะอฺวะฮฺบุคคลใกลช้ ิดใหป้ ฏิบติตามในสิ่งท่ีพระองคท์ รง สง่ั ใช้ อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﭿﮀﮁﮂﭼ‬ )214 :‫(الشعراء‬ ความวา่ “จงตกั เตือนวงศาคณาญาติของเจ้าท่ีใกล้ชิด” (อชั ชุอะรออ:์ 214) จากอายะฮฺขา้ งตน้ ช้ีใหเ้ ห็นวา่ จาเป็นอยา่ งยง่ิ สาหรับนกั ดาอียใ์ นการดะอฺว ะฮฺเชิญ ชวนครอบครัวและบุคคลในครอบครัว อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﯛﯜﯝﯞﯟﯠﯡﯢﯣ‬ ‫ﯤﯥﯦﯧﯨﯩﯪﯫﯬﯭ‬ ‫ﯮﯯﯰﯱﭼ‬ )6 :‫(التحًرن‬ ความวา่ “โอ้บรรดาผ้ศู รัทธาเอ๋ย จงคุ้ มครองตัวของพวกเจ้าและ ครอบครัวของพวกเจ้าให้พ้นจากไฟนรก เพราะเชือ้ เพลิงของมนั คือมนุษย์และก้อนหิน มีมลาอิกะฮฺ ผ้แู ขง็ กร้าวหาญคอยเฝ้ ารักษา

220 มนั อยู่ พวกเขาจะไม่ฝ่ าฝื นอัลลอฮฺ ในสิ่งที่พระองค์ทรงบัญชาแก่ พวกเขา และพวกเขาจะปฏิบตั ิตามท่ีถกู บัญชา” (อตั ตะหฺรีม: 6) จาเป็นอยา่ งยง่ิ สาหรับนกั ดาอียท์ ี่จะตอ้ งออกไปหามนุษย์ โดยที่ไมไ่ ดน้ ่ิงนอนใจรอ การมาของมนุษย์ เพราะการดะอฺวะฮฺน้นั จะตอ้ งครอบคลุมทวั่ ถึงมนุษยท์ ้งั มวล และหวงั ท่ีจะใหพ้ วก เขาไดร้ ับทางนาหลงั จากท่ีอยใู่ นหมผู่ ปู้ ฏิเสธและหลงทาง อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﮬﮭ ﮮﮯ ﮰ ﮱ﮲﮳﮴﮵﮶ ﮷‬ ‫﮸ ﮹﮺﮻﮼﮽﮾ﭼ‬ )6-1 :‫ل(اددثر‬ ความวา่ “โอ้ผ้หู ่มกายอย่เู อ๋ย (1) จงลุกขึน้ แล้วประกาศตกั เตือน (2) และแด่พระเจ้าของเจ้า จงให้ความเกียงไกร (ต่อพระองค์ )(3) และเสื้อผ้าของเจ้า จงทาให้สะอาด (4) และส่ิงสกปรกกจ็ งหลบ หลีกให้ห่างเสีย (5) และอย่าทาคุณ เพ่ือหวงั การตอบแทนอัน มากมาย(6)” (มุดดรั ฺษิรฺ: 1-6) นกั ดาอียไ์ มค่ วรเลือกที่จะดะอฺวะฮฺเฉพาะบางคน เพราะบางคน หากการ ดะอฺวะฮฺ ถึงพวกเขา อาจสร้างประโยชนใ์ หก้ บั อิสลามอยา่ งมากมายเพราะพวกเขาก็เป็นได้ จึงจาเป็นอยา่ งยงิ่ สาหรับนกั ดาอียใ์ นการปฏิบตั ิแบบอยา่ งของทา่ นเราะสูล  และอดทนในการดะอฺวะฮฺใหม้ าก เพราะมนุษยบ์ างคนตอบรับการดะอฺวะฮฺอยา่ งรวดเร็ว บางคนชา้ ในการตอบรับ และบางคนลงั เล และบางคนปฏิเสธ พวกเขาเหล่าน้นั ควรที่จะตอบรับการดะอฺวะฮฺไปสู่สจั ธรรมและความดี และควร ปฏิบตั ิตามส่ิงท่ีชะรีอะฮฺกาหนดในชีวติ ประจาวนั ตามที่อลั กรุ อานและอลั หะดีษไดส้ อนไว้

221 คนมุสลิมตอ้ งศรัทธาตามอะกีดะฮฺอิสลามและปฏิบตั ิตามส่ิงท่ีไดเ้ รียนรู้ และสอน สั่งตวั เองและบุคคลในครอบครัวใหใ้ ชช้ ีวติ ตามครรลองอิสลาม อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﯓﯔﯕ ﯖﯗﯘ ﯙ ﯚ ﯛ ﯜ‬ ‫ﯝﯞﯟﯠﯡﯢﯣﯤﯥ ﯦﭼ‬ )163-162 :‫(لاأنعاـ‬ ความวา่ “จงกล่าวเถิด (มฮุ ัมมดั )ว่า แท้จริงการละหมาดของฉัน และการอิบาดะฮฺของฉัน และการมีชีวิตของฉัน และการตายของ ฉันนั้นเพื่ออัลลอฮฺ ผ้เู ป็นพระเจ้าแห่งสากลโลกเท่า นนั้ (162) ไม่มี ภาคีใด ๆ แก่พระองค์ และด้วยส่ิงนัน้ แหละข้าพระองค์ถกู ใช้ และข้าพระองค์คือคนแรกในหม่ผู ้สู วามิภกั ด์ิทั้งหลาย(163)” (อลั อนั อาม: 162-163) จาเป็นสาหรับนกั ดาอียท์ ี่จะตอ้ งปฏิบตั ิภารกิจดะอฺวะฮฺตามความสามารถของแตล่ ะ บุคคลเพอ่ื เชิดชูศาสนาแห่งอลั ลอฮฺ  และเผยแผไ่ ปยงั มนุษยท์ ้งั มวล อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﭺﭻﭼﭽﭾﭿ ﮀﮁﮂﭼ‬ )67 :‫ل(ادائدة‬ ความวา่ “เราะสูล เอ๋ย จงประกาศส่ิงที่ถกู ประทานลงมาแก่เจ้า จากพระเจ้าของเจ้า” (อลั มาอิดะฮฺ: 67)

222 ในการดะอฺวะฮฺ เชิญชวนมนุษยน์ ้นั ส่ิงสาคญั คือมดั อูว์ ซ่ึงสามารถ จาแนกออกเป็น 4 ประเภทดงั น้ี 4.4.1 มุอมฺ ิน มุอฺมิน หรือผศู้ รัทธาในท่ีน้ี หมายถึง บุคคลท่ีศรัทธาต่ออิสลามและพงึ พอใจใน หลกั การ ซ่ึงพวกเขามีมุมมองท่ีดีต่อศาสนาอิสลาม และพร้อมที่จะเรียนรู้อิสลาม มีความ กระตือรือร้นที่จะปฏิบตั ิในส่ิงท่ีอิสลามส่ังใช้ และมีความพร้อมในการใชช้ ี วติ ในดุนยาและอาคิ เราะฮฺเพื่อใหถ้ ูกตอ้ งตามแบบอยา่ ง และพวกเขาไมไ่ ดใ้ หค้ วามสนใจอยา่ งจริงจงั เกี่ยวกบั ดุนยา และ พยายามอยา่ งมากในการปฏิบตั ิการงานในดุนยาเพ่ือใหเ้ ก็บเก่ียวผลในวนั อาคิเราะฮฺ เพราะพวกเขามี ความเช่ือมน่ั ต่อผลตอบแทนในวนั อาคิเราะฮฺ ซ่ึงอลั ลอฮฺ  ไดท้ รง สญั ญาไวส้ าหรับบรรดาผู้ ศรัทธาที่ยดึ มน่ั ในสายเชือกแห่งอิสลามอยา่ งแทจ้ ริง (‘Iṣām zuhd, 2005: 38) อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﮡﮢﮣﮤ ﮥﮦﮧﮨﮩ ﮪﮫ‬ ‫ﮬﮭﮮﮯ ﭼ‬ )32 :‫(لاأنعاـ‬ ความวา่ “และชีวิตความเป็นอย่แู ห่งโลกนีน้ ัน้ มิใช่อะไรอ่ืน นอกจากการเล่น และการเพลิดเพลินเท่านนั้ และแน่นอนสาหรับ บ้านแห่งอาคีเราะฮฺนนั้ ดีย่ิงกว่าสาหรับบรรดาผ้ทู ี่ยาเกรง พวกเจ้า ไม่ได้ ใช้ ปั ญญาดอกหรื อ” (อลั อนั อาม: 32) และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานอีกวา่ ‫ﭽﭻﭼﭽﭾﭿﮀﮁﮂ‬ ‫ﮃ ﮄﮅﮆﮇﮈﮉﮊﮋﭼ‬ )136 :‫(النساء‬

223 ความวา่ “ผ้ศู รัทธาทั้งหลาย จงศรัทธาต่ออัลลอฮฺ และเราะสูลของ พระองค์เถิด และคัมภีร์ท่ีพระองค์ได้ทรงประทานลงมาแก่ เราะสูลของพระองค์ และคัมภีร์ที่พระองค์ได้ทรงประทานลงมา ก่อนนัน้ ” (อนั นิซาอ:์ 136) และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานอีกวา่ ‫ﭽﯛﯜ ﯝﯞﯟﯠﯡﯢﯣ‬ ‫ﯤﯥ ﭼ‬ )24 :‫(لاأنفا ؿ‬ ความวา่ “บรรดาผ้ศู รัทธาทั้งหลาย จงตอบรับอัลลอฮฺ และ เราะสูล เถิด เมื่อเขาได้เชิญชวนพวกเจ้าสู่สิ่งที่ทาให้พวกเจ้ามี ชีวิตชีวาขึน้ ” (อลั อนั ฟาล: 24) ดว้ ยเหตุน้ีบรรดาเศาะฮาบะฮฺ  ที่อลั ลอฮฺ  ไดเ้ ปิ ดหวั ใจของพวกเขาในการ ตอบรับอิสลาม และพวกเขาก็ตอบรับการดะอฺวะฮฺของท่านเราะสูล  และศรัทธาตอ่ สาสน์ที่ถูก ประทานลงมา และตอ่ สู้ในหนทางของพระองค์ เพ่ือที่จะเผยแผส่ จั ธรรมสู่ทวั่ ผนื แผน่ ดิน และพวก เขายอ่ มไดร้ ับผลบุญแ ละการตอบแทนต่อการท่ีมีผปู้ ฏิบตั ิตามการดะอฺวะฮฺของพวกเขาและศรัทธา จนถึงวนั แห่งการตอบแทนกิยามะฮฺ (‘Iṣām zuhd, 2005: 38) อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﮖﮗﮘﮙﮚﮛ ﮜﮝ ﮞ‬ ‫ﮟ ﮠﮡ ﮢ ﮣ ﮤ ﭼ‬ )104 :‫(آ ؿعمراف‬

224 ความวา่ “และจงให้มีขึน้ จากพวกเจ้า ซ่ึงคณะหนึ่งที่จะเชิญชวน ไปสู่ความดีและใช้ให้กระทาส่ิงท่ีชอบ และห้ามมิให้กระทาสิ่งท่ี มิชอบและชนเหล่านีแ้ หละพวกเขาคือผ้ไู ด้รับความสาเร็จ” (อาละอิมรอน: 104) สาหรับกลุ่มชนของทา่ นนบีนูหฺ  ท่ีมุอฺมิน ซ่ึงศรัทธาและตอบรับการดะอฺวะฮฺ ของท่านมีจานวนนอ้ ย ดงั ท่ีปรากฏในอลั กรุ อาน อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﭿﮀ ﮁﮂﮃﮄﭼ‬ )118 :‫(الشعراء‬ ความวา่ “และทรงโปรดช่วยฉัน และบรรดาผ้ศู รัทธาท่ีอยู่ ร่ วมกับฉันให้ รอดพ้นด้วยเถิด” (อชั ชุอะรออฺ: 118) และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานอีกวา่ ‫ﭽﯴﯵ ﯶﯷﯸﯹﯺﯻﯼ ﯽﯾﯿ‬ ‫ﰀﰁﰂﰃ ﰄﰅﭼ‬ )36 :‫(ىود‬ ความวา่ “และได้มีวะฮีย์แก่นหู ฺ ว่า แท้จริงจะไม่มีผ้ใู ดจากหม่ชู น ของเจ้าศรัทธา เว้นแต่ผ้ทู ี่ได้ศรัทธาแล้ว ดังนนั้ เจ้าอย่าเศร้าหมอง ในส่ิงท่ีพวกเขากระทา” (อาละอิมรอน: 104)

225 และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานอีกวา่ ‫ﭽﭱﭲﭳﭴﭵﭶﭷﭸﭹ ﭺﭻ‬ ‫ﭼﭽﭾﭿ ﮀﮁﮂﮃ ﮄﮅﮆﮇ‬ ‫ﮈﮉﮊ ﮋﮌﭼ‬ )40 :‫(ىود‬ ความวา่ “จนกระท่ังเมื่อคาบัญชาของเราได้มาและบนพืน้ แผ่นดินนา้ ได้พวยพุ่งขึน้ เรากล่าวว่า จงบรรทุกไว้ในเรือจากทุก ชนิดเป็นคู่ ๆ และครอบครัวของเจ้าด้ วย เว้นแต่ผ้ทู ี่พระดารัสได้ กาหนดแก่เขาไว้ก่อน และผ้ศู รัทธา แต่ไม่มีผ้ศู รัทธาร่วมกบั เขา นอกจากจานวนเลก็ น้อย” (ฮูด: 40) และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานอีกวา่ ‫ﭽﰁﰂ ﰃﰄﰅﰆﰇﰈﰉ‬ ‫ﰊﭼ‬ )28 :‫(نوح‬ ความวา่ “ข้าแต่พระเจ้าของข้าพระองค์ ขอพระองค์ทรงอภัยโทษ ให้แก่ข้าพระองค์ และพ่อแม่ของข้าพระองค์ และผ้ทู ี่เข้ามาใน บ้านของข้าพระองค์เป็นผ้ศู รัทธา และบรรดาผ้ศู รัทธาชายและ บรรดาผ้ศู รัทธาหญิง” (นูหฺ: 28) จากอายะฮฺท้งั หมดขา้ งตน้ ช้ีใหเ้ ห็นวา่ กลุ่มชนของทา่ นนบีนูหฺ  น้นั มีบรรดา มุอฺมินผศู้ รัทธาตอ่ ท่าน ซ่ึงทา่ นไดข้ อดุอาอใ์ หก้ ลุ่มของท่านที่ศรัทธารอดพน้ จากการลงโทษและ ขออลั ลอฮฺ  ทรงอภยั โทษใหก้ บั พวกเขา ซ่ึงมีจานวนเพยี งเลก็ นอ้ ย

226 4.4.2 ผู้ทไ่ี ม่มจี ุดยนื (ผ้ทู ยี่ งั ลงั เลอยู่) ผทู้ ่ีไม่มีจุดยนื ในที่น้ี หมายถึง บุคคลที่ยงั ไมไ่ ดร้ ับความกระจา่ งในการถูกดะอฺวะฮฺ ในคร้ังแรก จึงจาเป็นสาหรับนกั ดาอียใ์ นการดะอฺวะฮฺคร้ังตอ่ ๆไป จนกวา่ พวกเขาจะเขา้ ใจ ความหมายของการบริสุทธ์ิใจต่ออลั ลอฮฺ  รู้ถึงผลดีของการตอบรับการดะอฺวะฮฺ และรู้คุณคา่ ของ ดุนยาเพอื่ นาเสบียงไปยงั อาคิเราะฮฺ (‘Iṣām zuhd, 2005: 39) อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﮡﮢﮣﮤ ﮥﮦﮧﮨﮩ ﮪﮫ‬ ‫ﮬﮭﮮﮯ ﭼ‬ )32 :‫(لاأنعاـ‬ ความวา่ “และชีวิตความเป็นอย่แู ห่งโลกนีน้ นั้ มิใช่อะไรอ่ืน นอกจากการเล่น และการเพลิดเพลินเท่าน้ันและแน่นอนสาหรับ บ้านแห่งอาคีเราะฮฺนน้ั ดีย่ิงกว่าสาหรับบรรดาผ้ทู ่ียาเกรง พวกเจ้า ไม่ได้ ใช้ ปั ญญาดอกหรื อ” (อลั อนั อาม: 32) อายะฮฺขา้ งตน้ เป็นการเชิญชวนผทู้ ่ีไมม่ ีจุดยนื วา่ พวกเขาจะยงั อยใู่ นกลุ่มผทู้ ่ีไม่มี จุดยนื และลงั เลอยู่ ท้งั ท่ีอลั ลอฮฺ  ผทู้ รงสร้างสรรพส่ิงไดก้ ล่าววา่ ดุนยาน้ีเป็นเพียงทางผา่ น เป็นที่ สาหรับละเล่นและเพลิดเพลินเท่าน้นั ไ มม่ ีความยง่ั ยนื ถาวร และในวนั อาคิเราะฮฺ ณ ที่พระองคย์ อ่ ม ดีกวา่ และยงั่ ยนื กวา่ ในส่ิงที่อลั ลอฮฺ  และเราะสูลไดก้ าหนดกิจการใหก้ บั ผศู้ รัทธาท้งั หลาย อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﭑﭒ ﭓﭔ ﭕﭖﭗﭘﭙﭚﭛﭜ‬ ‫ﭝﭞﭟﭠﭡﭢﭣﭤﭥﭦ ﭧ ﭨ‬ ‫ﭩﭪﭼ‬ )36 :‫(لاأحزا ب‬

227 ความวา่ “ไม่บังควรแก่ผ้ศู รัทธ าชายและผ้ศู รัทธาหญิงเมื่อ อัลลอฮฺ และ เราะสูล ของพระองค์ได้กาหนดกิจการใดแล้ว สาหรับพวกเขาไม่มีทางเลือกในเร่ืองของพวกเขา และผ้ใู ดไม่ เชื่อฟังอัลลอฮฺ และเราะสูลของพระองค์แล้ว แน่นอนเขาได้หลง ผิดอย่างชัดแจ้ง” (อลั อะหฺซาบ: 36) สาหรับกลุ่มชนผไู้ ม่มีจุดยนื น้นั จาเป็นอยา่ งยงิ่ สาหรับนกั ดาอียใ์ นการเขา้ ใกลช้ ิด พวกเขาเพ่ือทาการดะอฺวะฮฺจนกวา่ สัจธรรม ความสจั จริงและความบริสุ ทธ์ิใจจะปรากฏข้ึน พวกเขา มีความสงบในการตอบรับการดะอฺวะฮฺ และพร้อมท่ีจะเป็นกองกาลงั แห่งบรรดาผบู้ ริสุทธ์ิใจ จากการคน้ ควา้ วจิ ยั พบวา่ กลุ่มชนของทา่ นนบีนูหฺ  ไม่มีผทู้ ี่ลงั เล ไมม่ ีจุดยนื แต่ถึงกระน้นั ทา่ นยงั คงดะอฺวะฮฺโนม้ นา้ วกลุ่มชนของท่านตอ่ ไป หวงั วา่ พวกเข าจะตอบรับการ ดะอฺวะฮฺของทา่ น อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﮱ﮲ ﮳﮴ ﮵﮶﮷﮸﮹﮺ ﮻﮼‬ ‫﮽﮾﮿ ﯀﯁﯂﯃﯄ﭼ‬ )34 :‫(ىود‬ ความวา่ “และคาส่ังสอนของฉันจะไม่เกิดประโยชน์แก่พวกท่าน ตามที่ฉันปรารถนาจะสั่งสอนพวกท่าน ถ้าอัลลอฮฺ ทรงประสงค์ จะให้พวกท่านหลงผิด พระองค์คือพระเจ้าของพวกท่าน และ พวกท่านจะถกู นากลบั ไปยงั พระองค์” (ฮดู : 34) จากอายะฮฺขา้ งตน้ ช้ีใหเ้ ห็นวา่ ท่านนบีนูหฺ  ปรารถนาที่จะดะอฺวะฮฺกลุ่มชนของ ทา่ นสู่สจั ธรรม แต่การดะอฺวะฮฺพวกเขาจะไมเ่ กิดผลหากอลั ลอฮฺ  ทรงประสงคท์ ี่จะใหพ้ วกเขา หลงผดิ เพราะหนา้ ที่ของทา่ นคือการดะอฺวะฮฺเท่าน้นั แตผ่ ทู้ ่ีใหท้ างนาคือพระเจา้ แห่งสากลโลก

228 4.4.3 ผู้กระทาความผดิ ผกู้ ระทาความผดิ ในที่น้ี หมายถึง บุคคลที่ศรัทธาตอ่ ระบบอิสลามและกล่าวคา ปฏิญาณตน (ชะฮาดะฮฺ ) วา่ ไม่มีพระเจา้ อ่ืนใดนอกจากอลั ลอฮฺ  และทา่ นนบีมุฮมั มดั  เป็น ศาสนทตู ของพระองค์ แต่ในขณะเดียวกนั พวกเขาก็หนั หลงั ใหก้ บั บางส่วนที่กฎหมายอิสลามส่ังใช้ และปฏิบตั ิในสิ่งท่ีอิสลามสง่ั หา้ ม (‘Iṣām zuhd, 2005: 39) ดว้ ยเหตุน้ีจึงจาเป็นสาหรับนกั ดาอียใ์ นการที่จะตอ้ งดูแล ใหค้ วามห่วงใย เมตตา และออ่ นโยนต่อพวกเขา และจะตอ้ งพยายามในการช้ีแนะพวกเขาใหอ้ อกจากความผดิ พลาด อนั เน่ืองมาจากพวกเขาไดก้ ระทาเมาะซิยตั ความผดิ บา ป โดยการใหพ้ วกเขาทาการเตาบตั ขออภยั โทษ ต่ออลั ลอฮฺ  ในความผดิ พลาดของพวกเขา อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽ ﭺﭻﭼﭽﭾﭿﮀﮁ ﮂ‬ ‫ﮃﮄﮅﮆﮇﮈﮉﮊﮋ ﮌﮍ‬ ‫ﮎﮏﭼ‬ )17 :‫(النساء‬ ความวา่ “แท้จริงการสานึกผิดกลบั เนือ้ กลบั ตวั ท่ีอัลลอฮฺ จะทรง รับนัน้ คือสาหรับบรรดาผ้ทู ่ีกระทาความช่ัวโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ เท่านน้ั แล้วพวกเขาสานึกผิดกลบั เนือ้ กลับตวั ในเวลาอันใกล้ ชน เหล่านีแ้ ละอัลลอฮฺ จะทรงอภัยโทษให้แก่พวกเขา และอัลลอฮฺ เป็นผ้ทู รงรอบรู้ผ้ทู รงปรีชาญาณ” (อนั นิซาอ:์ 17) จากการคน้ ควา้ วจิ ยั ไมพ่ บวา่ มีผกู้ ระทาความผดิ อนั หมายถึงศรัทธาแต่ใน ขณะเดียวกนั ไดก้ ระทาความผดิ ในกลุ่มชนของท่านนบีนูหฺ  แตถ่ ึงกระน้นั ทา่ นยงั ขออภยั โทษ ตอ่ อลั ลอฮฺ  ซ่ึงเป็นแบบอยา่ งท่ีดีใหก้ บั ชนรุ่นหลงั

229 และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานอีกวา่ ‫ﭽﰁﰂ ﰃﰄﰅﰆﰇﰈﰉ‬ ‫ﰊﭼ‬ )28 :‫(نوح‬ ความวา่ “ข้าแต่พระเจ้าของข้าพระองค์ ขอพระองค์ทรงอภัยโทษ ให้แก่ข้าพระองค์ และพ่อแม่ของข้าพร ะองค์ และผ้ทู ี่เข้ามาใน บ้านของข้าพระองค์เป็นผ้ศู รัทธา และบรรดาผ้ศู รัทธาชายและ บรรดาผ้ศู รัทธาหญิง” (นูหฺ: 28) อายะฮฺขา้ งตน้ ช้ีใหเ้ ห็นวา่ ท่านนบีนูหฺ  ไดท้ าแบบอยา่ งที่ดีในฐานะบ่าว ของอลั ลอฮฺ  นนั่ คือก ารขออภยั โทษต่อพระองค์ ดงั น้นั จาเป็นอยา่ งยง่ิ สาหรับผศู้ รัทธาที่ไม่ สามารถหลีกหนีความผดิ พลาดทาการขออภยั โทษตอ่ พระองคอ์ ยา่ งสม่าเสมอ 4.4.4 กาฟิ ร หรือผู้ปฏิเสธศรัทธา กาฟิ รฺ หรือผปู้ ฏิเสธศรัทธาน้นั คือ กลุ่มชนที่ไม่ตอบรับการดะอฺวะฮฺและมองนกั ดาอียใ์ นแง่ร้าย มีความสงสยั ต่อหลกั การ และแนวคิดของการดะอฺวะฮฺ และมองนกั ดาอียใ์ นมุมมอง ท่ีเสียหาย ซ่ึงอลั กุรอานไดก้ ล่าวถึงพวกเขาคือพวกชนช้นั นา คือ ผทู้ ี่มีเกียรติในสังคมและเป็นผนู้ า ต่อตา้ นการดะอฺวะฮฺของบรรดาเราะสูล (‘Iṣām zuhd, 2005: 39) อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽ ﭩ ﭪﭫﭬﭭﭮﭯﭰﭱﭲﭳ‬ ‫ﭴﭼ‬ )4 :‫(ص‬

230 ความวา่ “และพวกเขาประหลาดใจท่ีมีผ้ตู กั เตือนจากหม่พู วกเขา มายงั พวกเขา และพวกปฏิเสธศรัทธาได้กล่าวว่า น่ีคือมายาก ล นักโกหกตัวฉกาจ” (ศอด: 4) อายะฮฺขา้ งตน้ ช้ีใหเ้ ห็นวา่ กลุ่มชนกรุ ็อยชฺ พวกเขาไดใ้ ส่ร้ายต่อการดะอฺวะฮฺของ ทา่ นเราะสูล  และกล่าวหาวา่ ทา่ นโ กหก พวกเขามีคาสั่งและ วางแผนในหลายๆคร้ังเพ่ือท่ีจะฆ่า ทา่ นบง่ บอกถึงความด้ือร้ันและความหยง่ิ ยโส และต่อตา้ นการดะอฺวะฮฺ ของพวกเขา ท้งั ๆท่ีในความ เป็นจริงแลว้ ทา่ นไดท้ าการดะอฺวะฮฺเชิญชวนพวกเขาสู่การเคารพอิบาดะฮฺอลั ลอฮฺ  อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽ ﭸﭹﭺﭻﭼ ﭽﭾﭿ‬ ‫ﮀﮁﮂﮃﮄﮅﮆﮇﮈ ﮉ ﮊﮋﮌ ﮍ‬ ‫ﮎﮏﮐ ﮑﮒﮓﮔﮕﮖﮗ ﮘﮙ‬ ‫ﮚﮛﭼ‬ )40 :‫(يوسف‬ ความวา่ “ส่ิงที่พวกท่านเคารพอิบาดะฮฺ อื่นจากพระองค์ มิใช่อ่ืน ใดนอกจากบรรดาช่ือท่ีพวกท่านและบรรดาบรรพบุรุษของพวก ท่านใช้เรียกมนั อัลลอฮฺ มิได้ประทานหลักฐานในเรื่องนีล้ งมา การตัดสินมิได้เป็นสิทธิของใครนอกจากอัลลอฮฺ พระองค์ทรงใช้ มิให้พวกท่านเคารพอิบาดะฮฺ ส่ิงใด นอกจากพระองค์เท่านั้น นัน่ คือศาสนาที่เท่ียงธรรมแต่ส่วนใหญ่ของมนษุ ย์ไม่รู้” (ยซู ุฟ: 40) อายะฮฺขา้ งตน้ ช้ีใหเ้ ห็นวา่ ส่ิงท่ีพวกเขา เคารพสกั การะอยนู่ ้นั เป็นส่ิงจอมปลอม ไม่ เที่ยงแท้ และผทู้ ่ีจะตดั สินไดด้ ีที่สุดคือพระองคเ์ ทา่ น้นั แตส่ ่วนใหญ่ของพวกเขาไม่รู้

231 จากการคน้ ควา้ วจิ ยั พบวา่ กลุ่มชนของทา่ นนบีนูหฺ  ส่วนใหญน่ ้นั ปฏิเสธ ศรัทธาและไม่ตอบรับการดะอฺวะฮฺของท่าน พวกเขาคือชนช้นั นาท่ีมีเกียรติในสังคม อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽ ﮴﮵﮶﮷ ﮸﮹﮺﮻﮼﮽﮾‬ ‫﮿﯀﯁﯂﯃﯄﯅﯆﯇﯈﯉‬ ‫﯊﯋﯌﯍﯎﯏﯐ ﯑ﭼ‬ )27 :‫(ىود‬ ความวา่ “แล้วบรรดาบุคคลช้ันนาซ่ึงปฏิเสธศรัทธาจากกล่มุ ชน ของเขากล่าวว่า เรามิเห็นท่านเป็นอ่ืนใด นอกจากสามญั ชนเช่น เรา และเรามิเห็นผ้ใู ดปฏิบตั ิตามท่าน นอกจากบรรดาผ้ตู า่ ช้าของ พวกเราที่มีความคิดเห็นตืน้ ๆ และเรามิเห็นว่าพวกท่านประเสริฐ กว่าพวกเรา แต่เราคิดว่าพวกท่านเป็นพวกโกหก” (ฮดู : 27) และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานอีกวา่ ‫ﭽﮠﮡﮢﮣ ﮤﮥﮦﮧ ﮨ ﮩ ﮪﮫ‬ ‫ﮬﮭ ﮮﮯﮰﮱ﮲﮳﮴﮵﮶‬ ‫﮷ ﮸﮹﮺ﭼ‬ )24 :‫(لامؤمنوف‬ ความวา่ “แล้วหัวหน้าของบรรดาผ้ปู ฏิเสธศรัทธาในหม่ชู นของ เขาได้กล่าวขึน้ ว่า เขาผ้ทู ่ีมิใช่ใครอื่นนอกจากเป็นปุถชุ นคน ธรรมดาเช่ นเดียวกับพวกท่านเพียงแต่เขาต้องการท่ีจะทาตวั ให้ ดีเด่นเหนือพวกท่าน และหากอัลลอฮ์ ทรงประสงค์แล้ว แน่นอน

232 พระองค์จะทรงส่งมลาอิกะฮ์ลงมา เราไม่เคยได้ยินคาพูดเช่นนีใ้ น สมยั บรรพบุรุษของเราแต่กาลก่อนเลย” (อลั มุอฺมินูน: 24) และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานอีกวา่ ‫ﭽﭺﭻﭼﭽﭾﭿﮀﮁﮂﮃﭼ‬ )60 :‫(لاأعراؼ‬ ความวา่ “บรรดาชนชั้นนาในหม่ปู ระชาชนของเขาได้กล่ าวว่า แท้จริงเขาเห็นท่านอย่ใู นความหลงผิดอันชัดแจ้ง” (อลั อะอฺรอฟ: 60) อายะฮฺท้งั หมดขา้ งตน้ ไดก้ ล่าวถึงกลุ่มชนของทา่ นนบี นูหฺ  ที่ไมย่ อมตอบรับ การดะอฺวะฮฺ โดยเฉพาะ พวกชนช้นั นาตา่ งมีจุดยนื ที่จะต่อตา้ นการดะอฺวะฮฺและทาร้ายต่อท่าน เราะสูลของพระองค์ พวกเขากล่าวเหยยี ดหยามวา่ ทา่ นเป็นเพียงปุถุชนธรรมดาท่ีทาตวั ดีเด่น มิได้ ประเสริฐแตอ่ ยา่ งใด อีกท้งั ยงั กล่าวหาวา่ ทา่ นนบีน้นั อยใู่ นหมู่ผหู้ ลงทางอยา่ งชดั แจง้ และท่านน้นั เป็นพวกท่ีโกหก ซ่ึงเป็นการอยตุ ิธรรมอยา่ งยงิ่ ต่อแนวทางของอลั ลอฮฺ  เพราะพวกเขาไดใ้ ส่ร้าย ตอ่ ทา่ นนบีนูหฺ  และการดะอฺวะฮฺของทา่ น อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานเป็นการตอบโตแ้ ละยนื ยนั วา่ กลุ่มชนของทา่ น นบีนูหฺ  ที่ต่อตา้ นและปฏิเสธศรัทธา พวกเขาคือกาฟิ รฺผอู้ ธรรม อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﮓﮔﮕﮖ ﮗﮘﮙﮚ ﮛﮜﮝﮞ‬ ‫ﮟﮠﮡﮢﮣﮤﮥﮦﮧﮨﮩ‬

233 ‫ﮪﮫﮬﮭﮮﮯﮰ ﮱ﮲﮳﮴ﯖﯗ‬ ‫ﯘﯙﯚﯛ ﯜﯝﭼ‬ )24-21 :‫(نوح‬ ความวา่ “นูหฺได้กล่าวว่า ข้าแต่พระเจ้าของข้าพระองค์ แท้จริง พวกเขาได้ฝ่ าฝื นข้าพระองค์และเชื่อฟังผ้ทู ่ีทรัพย์สินของเขา และ ลกู หลานของเขามิได้เพิ่มพนู อันใดแก่เขานอกจากการขาดทุน (21) และพวกเขาได้วางแผนร้ายอันย่ิงใหญ่ (22) และพวกเขาได้ กล่าวว่า พวกท่ านอย่าได้ทอดทิง้ พระเจ้าท้ังหลายของพวกท่าน เป็นอันขาด พวกท่านอย่าได้ทอดทิง้ วดั ดฺ และสุวาอฺ และยะฆูษ และยะอู๊ก และนัซรฺ เป็นอันขาด (23) และโดยแน่นอน พวกเขา ได้ทาให้หม่ชู นจานวนมากหลง ดงั นั้นขอพระองค์ท่านอย่าได้ เพ่ิมอันใดแก่พวกอธรรมเหล่านั้น นอกจากกการหลงผิดเท่าน้ั น (24)” (นูหฺ: 21-24) และอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานอีกวา่ ‫ﭽﰉﰊ ﰋﰌﰍﰎﰏﰐ ﰑﰒﭼ‬ )37 :‫(ىود‬ ความวา่ “และอย่ามาพดู กบั ข้า ถึงบรรดาผ้อู ธรรม แท้จริงพวกเขา จะถกู จมนา้ ตาย” (ฮดู : 37) อายะฮฺท้งั หมดขา้ งตน้ ช้ีใหเ้ ห็นวา่ กลุ่มชนของท่านนบีนูหฺ  ท่ีปฏิเสธศรัทธาต่อ ท่าน พวกเขาฝ่ าฝืนอลั ลอฮฺ  และต่อตา้ นท่าน วางแผนร้าย ชกั ชวนผอู้ ื่นให้ เคารพสักการะสิ่งอื่น นอกจากพระองค์ และทาใหห้ มู่ชนจานวนมากหลงผดิ ดงั น้นั พวกเขาเป็นผอู้ ธรรมที่ถูกลงโทษ

234 4.5 เทคนิคการดะอวฺ ะฮฺของท่านนบนี ูหฺ  ในสูเราะฮฺนูหฺ เป็นท่ีทราบกนั ดีวา่ ในสูเราะฮฺนูหฺน้นั ไดม้ ีการกล่าวถึงการดะอฺวะฮฺของทา่ นนบีนูหฺ  ต่อกลุ่มชนของท่ านเพ่ือทาการเคารพภกั ดีตอ่ อลั ลอฮฺ  เพียงองคเ์ ดียวอยา่ งแน่วแน่ โดยท่ี ท่านไดท้ าการดะอฺวะฮฺดว้ ยการใชร้ ูปแบบที่หลากหลายเพ่อื ใหเ้ กิดประสิทธิภาพมากที่สุด จุดประสงคท์ ี่พระองคท์ รงส่งทา่ นใหท้ าการดะอฺวะฮฺคือ เพือ่ ใหบ้ า่ วของพระองคม์ ีความเขา้ ใจ ในทางนาที่ถูกตอ้ งโดยผา่ นศาสนทูตของพระองค์ ห่างไกลจากการหลงผดิ และปฏิบตั ิตามส่ิงที่พวก เขาไดร้ ับจากการดะอฺวะฮฺเพ่ือนามาใชใ้ นชีวติ ประจาวนั ในท่ีน้ีจึงขอกล่าวเทคนิคการดะอฺวะฮฺของท่ านนบีนูหฺ  ท่ีใช้รูปแบบการ ดะอฺวะฮฺที่มีความหลากหลาย ดงั ตอ่ ไปน้ี 4.5.1 การดะอฺวะฮฺด้วยการกล่าวตกั เตือน แทจ้ ริงการดะอฺวะฮฺของบรรดานบีและบรรดาเราะสูลของอลั ลอฮฺ  ถือไดว้ า่ เป็น แบบอยา่ งท่ีดีใหก้ บั นกั ดาอียใ์ นทุกๆสมยั ท่ีเผชิญกบั บททดสอบอนั หนกั หน่วง ดว้ ยเหตุน้ีอลั ลอฮฺ  จึงไดบ้ ญั ชาใหน้ กั ดาอียย์ ดึ ถือและปฏิบตั ิตามแนวทางการดะอฺวะฮฺของศาสนทูตของพระองค์ อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﮦﮧﮨﮩﮪ ﮫﮬﮭﮮ‬ ‫ﮯﮰﮱ﮲﮳﮴ ﮵﮶﮷﮸﮹﮺﮻﮼‬ ‫﮽﮾﮿ﭼ‬ )125 :‫(النحل‬ ความวา่ “จงเรียกร้องสู่แนวทางแห่งพระเจ้าของสูเจ้าโดยสุขมุ และการตกั เตือนท่ีดี และจงโต้แย้งพวกเขาด้วยสิ่งท่ีดีกว่า แท้จริง พระเจ้าของเจ้านัน้ พระองค์ทรงรู้ดีย่ิงถึงผ้ทู ี่ หลงทางจากทางของ

235 พระองค์ และพระองค์ทรงรู้ดียิ่งถึงบรรดาผ้ทู ่ีอย่ใู นทางท่ี ถกู ต้อง” (อนั นะหฺลฺ: 125) จากอายะฮฺขา้ งตน้ ช้ีใหเ้ ห็นถึงวทิ ยปัญญาของการรอบรู้ตวั ตนของผถู้ ูกดะอฺวะฮฺดว้ ย การปฏิบตั ิตามรูปแบบการ ดะอฺวะฮฺที่กล่าวไวใ้ นอายะฮฺน้ี คือการดะอฺวะฮฺดว้ ยความสุขมุ ออ่ นโยน การตกั เตือนท่ีดี และการโตแ้ ยง้ ดว้ ยสิ่งที่ดีกวา่ จากการคน้ ควา้ วจิ ยั พบวา่ ท่านนบีนูหฺ  ไดใ้ ชเ้ ทคนิคการดะอฺวะฮฺตามที่ อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวไวใ้ นอายะฮฺขา้ งตน้ นนั่ คือการตกั เตือน อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﮀﮁﮂﮃﮄﮅﮆ ﮇﮈﮉﮊﮋ‬ ‫ﮌﮍﮎﭼ‬ )1 :‫(نوح‬ ความวา่ “แท้จริงเราได้ส่งนหู ฺไปยงั หม่ชู นของเขา )โดยบัญชาว่า( เจ้าจงกล่าวตกั เตือนหม่ชู นของเจ้า ก่อนท่ีการลงโทษอันเจบ็ ปวด จะมาถึงพวกเขา” (นูหฺ: 1) วะฮฺบะฮฺ อซั ซุ หยั ลีย์ (Wahbah al-Zuḥailiy, 2009: 15/146) ไดก้ ล่าวอรรถาธิบาย อายะฮฺขา้ งตน้ วา่ “แทจ้ ริงขา้ (อลั ลอฮฺ ) ไดท้ รงส่งทา่ นนบีนูหฺ  ซ่ึงเป็นเราะสูลท่านแรกไปยงั กลุ่มชนของเขา และขา้ กล่าวแก่เขาวา่ จงตกั เตือนกลุ่มชนของเจา้ ก่อนที่การลงโทษอนั เจบ็ ปวดจะ มาถึง มนั คือการลงโทษดว้ ยไฟนรก และการใหจ้ มน้าจากอุทกภยั น้าท่วมโลก หากพวกเขากลบั ตวั กลบั ใจก็จะรอดพน้ จากการถูกลงโทษ”

236 อายะฮฺอลั กุรอานขา้ งตน้ ช้ีใหเ้ ห็นวา่ อลั ลอฮฺ  มิไดท้ รงทอดทิ้งบ่าวของพระองค์ ใหห้ ลงทางและปล่อยปละละเลย แต่ดว้ ยความเมตตากรุณาของพระองคจ์ ึงไดท้ าการส่งศาสนทูต เพื่อช้ีแนะแนวทางที่ถูกตอ้ งใหก้ บั บรรดาผหู้ ลงทางท้งั หลายโดยใชร้ ูปแบบท่ีหลากหลาย ดงั น้นั พระองคท์ รงส่ง ท่านนบีนูหฺ ใหก้ บั กลุ่มชนของทา่ น เพื่อทาการปฏิบตั ิตามคาบญั ชาจาก พระองคใ์ นการดะอฺวะฮฺเชิญชวนกลุ่มชนของทา่ นใหศ้ รัทธามนั่ ต่อพระองค์ โดยที่พระองคท์ รงสอน เทคนิคหน่ึงในการดะอฺวะฮฺคือการ ตกั เตือน ทา่ นจึงไดต้ กั เตือน ผฝู้ ่ าฝืนปฏิเสธศรัทธาให้ กลบั เน้ือ กลบั ตวั หนั หนา้ สู่การ ศรัทธาตอ่ พระเจา้ และตอบรับสจั ธรรม ก่อนการลงโทษ อนั เจบ็ ปวดจะบงั เกิด ข้ึน อลั ลอฮฺ  ทรงเล่าเรื่องราวของท่านนบีนูหฺ  และเทคนิคการดะอฺวะฮฺของ ทา่ นในอลั กุรอาน เพ่อื เป็นแบบอยา่ งใหก้ บั ชนรุ่นหลงั ในการนาไปปฏิบตั ิใชใ้ นก ารดะอฺวะฮฺ โดยเฉพาะนกั ดาอี ย์ เช่นเดียวกนั อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าว ไวใ้ นอลั กรุ อานเกี่ยวกบั วธิ ีการดะอฺวะฮฺ สู่อลั ลอฮฺ  ผา่ นเรื่องราวของบรรดานบีและบรรดาเราะสูลเก่ียวกบั แนวทางและรูปแบบการ ดะอฺวะฮฺที่ใชว้ ทิ ยปัญญาและการตกั เตือนท่ีดี ซ่ึงแบบอยา่ งท่ีดีของการดะอฺวะฮฺคือชีวประวตั ิของ บรรดาศาสนทูตของพระองคโ์ ดยเฉพาะในการดะอฺวะฮฺผคู้ นสู่แนวทางแห่งสจั ธรรม อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽ ﯫﯬ ﯭﯮﯯﯰﯱﯲﯳﯴ‬ ‫ﯵﯶﯷﯸﯹﯺﯻ‬ ‫ﯼﯽﯾﯿﰀﰁ ﰂﰃﭼ‬ )111 :‫(يوسف‬ ความวา่ “โดยแน่นอนยิ่ง ในเรื่องราวของพวกเขาเป็นบทเรียน สาหรับบรรดาผ้มู ีสติปัญญา มิใช่เป็นเร่ืองราวท่ีถกู ปั้นแต่งขึน้ แต่ ว่าเป็นการยืนยนั ความจริงที่อย่ตู ่อหน้าเขา และเป็นการแจกแจง ทุกส่ิงทุกอย่าง และเป็นการชี้ทางท่ีถกู ต้อง และเป็นการเมตตาแก่ หม่ชู นผ้ศู รัทธา” (ยซู ุฟ: 111)

237 สาหรับเรื่องราวของบรรดาชนรุ่นก่ อนที่อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวไวใ้ นอลั กุรอาน สามารถ เป็นบทเรียนใหก้ บั ผมู้ ีสติปัญญาท้งั หลาย เป็นการช้ีทางท่ีถูกตอ้ งและ เป็นการเมตตาแก่ผู้ ศรัทธาท้งั หลาย เช่นเดียวกบั เร่ืองราวของท่านนบีนูหฺ  กบั กลุ่มชนของทา่ นเป็นบทเรียนที่ ยง่ิ ใหญ่ และเป็นแบบอยา่ งใหก้ บั นกั ดา อียใ์ นการปฏิบตั ิภารกิจการ ดะอฺวะฮฺสู่ทางแห่งสัจธรรมได้ เป็นอยา่ งดี และเพ่ือใหน้ กั ดาอียร์ ู้จกั ท่ีจะอดทนตอ่ อุปสรรคต่างๆที่ถ าโถมเขา้ มา ไม่ยอ่ ทอ้ ในการทา หนา้ ที่น้ี เพ่ือเผยแผอ่ ิสลามสู่ประชาชาติตอ่ ไป จากการคน้ ควา้ วจิ ยั พบวา่ อลั ลอฮฺ  ไดท้ รงส่งท่านนบีนูหฺ  ใหท้ าหนา้ ท่ี ดะอฺวะฮฺกลุ่มชนของท่าน และทา่ นกน็ อ้ มรับคาบญั ชาพร้อมใชเ้ ทคนิคการดะอฺวะฮฺดว้ ยการตกั เตือน กลุ่มชนของท่านใหต้ อบรับสัจธรรมก่อนการลงโทษจะมาถึง 4.5.2 การดะอวฺ ะฮฺด้วยความสุภาพอ่อนโยน อลั ลอฮฺ  ไดท้ รงสอนเทคนิค การดะอฺวะฮฺผคู้ นสู่สัจธรรมดว้ ยคาพดู ท่ีดี ออ่ นหวาน มีความสุภาพออ่ นโยน เพอื่ ใหซ้ ึมซบั สู่หวั ใจของผถู้ ูกดะอฺวะฮฺ และเพ่อื พวกเขาจะตอบ รับการดะอฺวะฮฺดว้ ยดี อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﮦﮧﮨﮩﮪ ﮫﮬﮭﮮ‬ ‫ﮯﮰﮱ﮲﮳﮴ ﮵﮶﮷﮸﮹﮺﮻﮼‬ ‫﮽﮾﮿ﭼ‬ )125 :‫(النحل‬ ความวา่ “จงเรียกร้องสู่แนวทางแห่งพระเจ้าของสูเจ้าโดยสุขมุ และการตกั เตือนท่ีดี และจงโต้แย้งพวกเขาด้วยสิ่งท่ีดีกว่า แท้จริง พระเจ้าของเจ้านนั้ พระองค์ทรงรู้ดียิ่งถึงผ้ทู ี่ หลงทางจากทางของ พระองค์ และพระองค์ทรงรู้ดีย่ิงถึงบรรดาผ้ทู ่ีอย่ใู นทางท่ี ถกู ต้อง” (อนั นะหฺลฺ: 125)

238 อายะฮฺขา้ งตน้ ช้ีใหเ้ ห็น ถึงรูปแบบการดะอฺวะฮฺสู่แนวทางแห่งสัจธรรมที่ดี ควรใช้ คาพดู ที่สุขมุ สุภาพอ่อนโยน เพือ่ เขา้ ถึงผถู้ ูกดะอฺวะฮฺและเพ่ือใหพ้ วกเขาพร้อมเปิ ดใจในการตอบรับ การท่ีนกั ดาอียจ์ ะทาการกล่าวปาฐกถาต่อหนา้ สาธารณชน ส่ิงที่จะตอ้ งคานึงเป็น ลาดบั แรกคือ การใชค้ าพดู ท่ีสุภาพอ่อนโยน เพ่ือใหซ้ ึมซบั สู่หวั ใจของผถู้ ูกดะอฺวะฮฺและพร้อมที่จะ รับฟังและตอบรับคาเชิญชวนของนกั ดาอีย์ เช่นเดียวกบั ที่ทา่ นนบีนูหฺ  ไดท้ าการกล่าวปาฐกถา ตอ่ กลุ่มชนของท่านดว้ ยการใชถ้ อ้ ยคาสุภาพอ่อนโยน อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﮏﮐﮑﮒﮓ ﮔﮕﮖﮗﮘﮙ‬ ‫ﮚﮛﭼ‬ )3-2 :‫(نوح‬ ความวา่ “เขากล่าวว่าโอ้หม่ชู นของฉันเอ๋ย แท้จริงฉันคือผู้ ตักเตือนอันชัดแจ้งของพวกท่าน (2) พวกท่านจงเคารพภักดี อัลลอฮฺเถิด และจงยาเกรงพระองค์ และจงเชื่อฟังปฏิบัติตามฉัน (3)” (นูหฺ: 2-3) มุฮมั มดั ซยั ยดิ ฏอ็ นฏอวยี ์ (Muhammad Sayyid Tantawiy, n.d.: 15/111) ไดก้ ล่าว อรรถาธิบายอายะฮฺขา้ งต้ นวา่ “ท่านนบีนูหฺ  ไดก้ ล่าวตกั เตือนกลุ่มชนของทา่ นโดยใชค้ าพดู ท่ี สุภาพออ่ นโยน เพอื่ ใหพ้ วกเขารู้สึกใกลช้ ิดดว้ ยการกล่าววา่ โ อห้ ม่ชู นของฉนั โอค้ รอบครัวและ วงษาคณาญาติของฉนั เอ๋ย แทจ้ ริงฉนั คือผทู้ ี่ทาหนา้ ที่ตกั เตือนพวกท่านอยา่ งชดั แจง้ และฉนั ไมไ่ ดข้ อ ทรัพยส์ ินหรือผลตอบแทนในการตกั เตือนจากพวกท่าน แตฉ่ นั หวงั ผลบุญจากอลั ลอฮฺ  และฉนั ขอใหพ้ วกท่านปฏิบตั ิตามสามอยา่ งต่อไปน้ี คือ จงบริสุทธ์ิใจในการทาอิบาดะฮฺตอ่ อลั ลอฮฺ  และ จงยาเกรงพระองคใ์ นทุกๆคาพดู หรือการกระทา และจงปฏิบตั ิตามฉนั ในสิ่งที่พวกท่านถูกส่ังใช้ และห่างไกลจากสิ่งที่พวกทา่ นถูกสงั่ หา้ ม”

239 จากอายะฮฺขา้ งตน้ ช้ีใหเ้ ห็นวา่ ทา่ นนบีนูหฺ  ไดใ้ ชเ้ ทคนิคการดะอฺวะฮฺดว้ ยคาพดู ที่สุภาพอ่อนโยนโดยทา่ น ไดก้ ล่าววา่ : โอล้ ูกหลานวงษาคณาญาติของฉนั และโอก้ ลุ่มชนของฉนั เพ่อื ใหก้ ลุ่มชนของท่านรู้สึกถึงความสุภาพอ่อนโยนต่อพวกเขา และเป็นห่วงต่อความปลอดภยั ของ พวกเขา และทา่ นเป็นส่วนหน่ึงจากพวกเขาไมไ่ ดห้ ่างไกลจากพวกเขาเลย หลกั ฐานท่ีชดั เจนจากอลั กรุ อานท่ีสามารถยนื ยั นถึงการอธิบายขา้ งตน้ เกี่ยวกบั การ ใชค้ าพดู ที่สุภาพและออ่ นโยนในการดะอฺวะฮฺเพ่ือ ให้ผถู้ ูกดะอฺวะฮฺตอบรับทางนา ซ่ึงทา่ นนบีนูหฺ  ไดป้ ฏิบตั ิมาก่อนแลว้ คือการท่ีอลั ลอฮฺ  ไดท้ รงบญั ชาใหก้ บั ท่านนบีมซู า  และทา่ นนบี ฮารูน  เพ่ือทาหนา้ ที่ดะอฺวะฮฺ อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﮢﮣ ﮤ ﮥ ﮦ ﮧﮨﮩ ﮪﮫ ﮬﮭ‬ ‫ﮮ ﮯﮰﭼ‬ )44-43 :‫(طو‬ ความวา่ “เจ้าทั้งสองจงไปหาฟิ รเอาน์แท้จริงเขายโสโอหังมาก (43) แล้วเจ้าท้ังสองจงพดู กับเขาด้วยคาพดู ท่ีอ่อ นโยน บางทีเขา อาจจะราลึกขึน้ มาหรือเกิดความยาเกรงขึน้ (44)” (ฏอฮา: 43-44) อายะฮฺขา้ งตน้ ไดใ้ หข้ อ้ คิดและบทเรียนที่ยงิ่ ใหญ่เกี่ยวกบั กรณีของฟิ รฺเอานฺผหู้ ยงิ่ ยโสโอหงั บน หนา้ แผน่ ดินกบั ทา่ นนบีมูซา  ท่ีอลั ลอฮฺ  ไดส้ ร้างทา่ นมาดว้ ยความบริสุทธ์ิ ดว้ ยเหตุน้ีพระองคท์ รงมีบญั ชาวา่ อยา่ ทาการเชิญชวนฟิ รฺเอานฺนอกจากดว้ ยความออ่ นโยน ใชค้ าพดู ท่ีสุภาพ เนื่องจากฟิ รฺเอานฺน้นั เป็นผทู้ ี่ด้ือร้ันและแขง็ กระดา้ ง เพอ่ื ใหก้ ารดะอฺวะฮฺของท่านนบี เกิดปฏิกิริยาตอบรับจากผถู้ ูกดะอฺวะฮฺและเกิดผลมากที่สุด อลั ลอฮฺ  ยงั ไดเ้ ล่าในอลั กุรอานเกี่ยวกบั ทา่ นนบีมุฮมั มดั  ผซู้ ่ึงมีคุณลกั ษณะที่ สุภาพอ่อนโยนและเมตตากรุณาต่อบรรดาผศู้ รัทธาเพ่อื เป็นแบบอยา่ งใหก้ บั ชนรุ่นหลงั ในการปฏิบตั ิ

240 ตามแนวทางการดะฮฺวะฮฺของทา่ นและประสบค วามสาเร็จดงั ที่การดะอฺวะฮฺของทา่ นไดป้ ระสบ ความสาเร็จมาก่อนหนา้ น้ี อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﭙﭚﭛ ﭜﭝﭞﭟﭠﭡ ﭢﭣﭤ‬ ‫ﭥﭦ ﭧﭨ ﭩﭪﭫﭬﭭﭮﭯﭰ‬ ‫ﭱﭲ ﭳﭴﭵﭶﭷﭸﭹﭺﭻﭼ‬ )159 :‫(آ ؿعمراف‬ ความวา่ “เน่ืองด้วยความเมตตาจากอัลลอฮฺ นน่ั เอง เจ้า (มฮุ ัมมดั ) จึงได้สุภาพอ่อนโยนแก่พวกเขา และถ้าหากเจ้าเป็นผ้ปู ระพฤติ หยาบช้า และมีใจแขง็ กระด้างแล้วไซร้ แน่นอนพวกเขากย็ ่อม แยกตัวออกไปจากรอบๆ เจ้ากันแล้ว ดังนั้นจงอภัยให้แก่พวกเขา เถิด และจงขออภยั ให้แก่พวกเขาด้วย และจงปรึกษาหารือกับ พวกเขาในกิจการทั้งหลาย คร้ันเมื่อเจ้าได้ตดั สินใจแล้ว กจ็ ง มอบหมายแด่อัลลอฮฺ เถิด แท้จริงอัลลอฮฺ ทรงรักใคร่ผ้มู อบหมาย ทั้งหลาย” (อาละอิมรอน: 159) จากความเมตตาของอลั ลอฮฺ  และจากความออ่ นโยน ความออ่ นนอ้ มถ่อมตน และมีมารยาทที่ดีเลิศของทา่ นนบีมุฮมั มดั  ทาใหบ้ รรดาเศาะฮาบะฮฺของท่านนบีมุฮมั มดั  ได้ ลอ้ มรอบท่านและพร้อมอยเู่ คียงขา้ งทา่ นท้งั สุขและทุกข์ และแบบอยา่ งของท่านนบีมุฮมั มดั  ใน การปฏิบตั ิอยา่ งสุภาพอ่อนโยน รายงานโดยท่านอนสั บิน มาลิก  ไดก้ ล่าววา่ ‫إذجاءأعرابيفقاـيبو ؿ‬ ‫((بينمالضنفيلادسجدمعرسو ؿلاله‬ ‫قا ؿرسو ؿ‬:‫قا ؿ‬،‫مومو‬: ‫فقا ؿأصحا برسو ؿلاله‬،‫فيلادسجد‬  ‫ثمإفرسو ؿلاله‬. ‫ًفتكوهحتىبا ؿ‬. ‫ دعوه‬،‫لاتزرموه‬: ‫لاله‬ ‫إف قذهلادساجدلاتصلحلشيءمنىذاالبو ؿلكا‬:‫دعاهفقا ؿلو‬

241 ‫أككماقا ؿ‬.‫القدرلإظاىيلذكرلالهعزكجل كالصلاة كقراءة القرآف‬ ‫فأمررجلامنالقوـفجاءبدلومنماءفشنو‬:‫قا ؿ‬. ‫رسو ؿلاله‬ ))‫عليو‬ )284 :1998 ،‫ كمسلم‬6025 :1998 ،‫(أخرجوالبخار م‬ ความวา่ “ในขณะที่พวกเราอย่ใู นมสั ญิดร่วมอย่กู ับท่าน เราะสูลลุ ลอฮฺ  กม็ ีชายชาวชนบท (ชายชาวเบดูอิน )คนหน่ึงได้ เข้ามาในมสั ญิด และได้ปัสสาวะ (ที่มมุ หนึ่ง )ในมสั ญิด บรรดา เศาะฮาบะฮฺของท่านเราะสูลลุ ลอฮฺกพ็ ากันกล่าว มะฮฺ มะฮฺ (เป็น การกล่าวห้าม ) ท่านนบีได้กล่าว (เป็นการปรามบรรดา เศาะ ฮาบะฮฺ )ว่า “พวกท่านอย่าได้ห้ามให้เขาหยดุ จากการ ปัสสาวะ ปล่อยให้เขาทาภารกิจของเขาต่อไปให้เสร็จ ” บรรดา เศาะฮาบะฮฺจึงปล่อยให้ชายผ้นู น้ั ทาภารกิจ (ปัสสาวะ )ต่อไปจน เสร็จ หลงั จากนัน้ ท่านนบีจึงได้เรียกชายผ้นู น้ั แล้วจึงกล่าวแก่ ชายผ้นู ้นั ว่า “ในมสั ญิดเช่นนีเ้ ป็นสถานที่ไม่สมควรอย่างยิ่ง สาหรับนา้ ปัสสาวะและอ่ืนใดท่ีเป็นส่ิงสกปรก ” หากแต่ ว่ามสั ญิดเป็นสถานที่สาหรับการกล่าวราลึกถึงอัลลอฮฺ  การ ละหมาด การอ่านอัลกรุ อาน ” หรือเช่นดังกล่าวนีท้ ี่ท่าน เราะสูลุลลอฮฺ  ได้กล่าวขึน้ ท่านอ นสั ได้กล่า วว่า ท่าน เราะสูลลุ ลอฮฺ ได้สั่งชายผ้หู น่ึงในบรรดาเศาะ ฮาบะฮฺ (ไปเอานา้ ) ชายผ้นู ั้นได้นาภาชนะท่ีมีนา้ มา แล้วได้เทชาระล้างสถานท่ี(ที่ชาย ชาวชนบทได้ ปั สสาวะให้ หมดไป)” (บนั ทึกโดย al-Bukhāriy, 1998: 6025 และ Muslim, 1998: 284) จากหะดีษขา้ งตน้ ช้ีใหเ้ ห็นถึงแบบอยา่ งที่ดีของท่านนบีมุฮมั มดั  ที่มีความสุภาพ อ่อนโยนกบั เศาะฮาบะฮฺของทา่ น จึงจาเป็นสาหรับนกั ดาอียท์ ี่จะตอ้ งสุภาพออ่ นโยนเพ่อื ใหก้ าร ดะอฺวะฮฺประสบความสาเร็จ ดงั ที่ท่านนบีนูหฺ  ไดป้ ฏิบตั ิเป็นแบบอยา่ ง มาก่อนแลว้ ดงั น้นั นกั ดาอียค์ ือ ผใู้ หข้ ่าวดีมิใช่ทา ใหต้ ะเพดิ หนี เช่นเดียวกบั ท่ีท่านนบีมุฮมั มดั  เมื่อไดม้ ีการแต่งต้งั ตวั แทนเพ่อื ทาการดะอฺวะฮฺ ทา่ นจะมีคาสั่งใหม้ ีมารยาทดี

242 จากหะดีษรายงานโดยอบูมูซา อลั อชั อารีย์  กล่าววา่ ทา่ นเราะสูล  ไดแ้ ตง่ ต้งั ใหท้ ่านและมุอาซ ทาการดะอฺวะฮฺที่เยเมน และทา่ นเราะสูล  ไดก้ ล่าววา่ ))‫ كتطاكعالكاتختلفا‬،‫ كبشرالكاتنفرا‬،‫((يسرالكاتعسرا‬ )1733 :1998 ،‫ كمسلم‬3038 :1998 ،‫(أخرجوالبخار م‬ ความวา่ “จงทาให้ง่ายและอย่าทาให้ยาก จงให้ข่าวดีและอย่าทา ให้ตะเพิดหนี จงภักดีและอย่าขดั แย้งกนั ” (บนั ทึกโดย Bukhāriy, 1998: 3038 และ Muslim, 1998: 1733) จากการคน้ ควา้ วจิ ยั พบวา่ ท่านนบีนูหฺ  ไดท้ าการดะอฺวะฮฺกลุ่มชนของท่าน โดยท่ีทา่ นรู้จกั ตวั ตนของกลุ่มชนของท่าน ท่านจึงเลือกใชค้ าพดู ที่เหมาะสม สุภาพออ่ นโยนกบั พวก เขา เพือ่ เชิญชวนพวกเขาสู่สจั ธรรมใหไ้ ดม้ ากท่ีสุด ดว้ ยเหตุน้ีจาเป็นอยา่ งยง่ิ สาหรับ นกั ดาอียใ์ นการ ใชค้ าพดู ที่ชดั เจน เหมาะสม มีความสุภาพอ่อนโยน ตามสภาพความเขา้ ใจของผถู้ ูกดะอฺวะฮฺเพ่ือให้ เกิดปฏิกิริยาและซึมซบั สู่หวั ใจของพวกเขา 4.5.3 การดะอวฺ ะฮฺด้วยการโน้มน้าว การใชจ้ ิตวทิ ยาในการโนม้ นา้ วสามารถดึ งดูดความสนใจใหผ้ คู้ นคลอ้ ยตามและ พร้อมที่จะปฏิบตั ิตาม เช่นเดียวกบั ทา่ นนบีนูหฺ  ท่ีพยายามทาหนา้ ที่ดะอฺวะฮฺดว้ ยเทคนิคที่ หลากหลายท้งั การตกั เตือนและการใชค้ าพดู ที่สุภาพอ่อนโยน แต่เมื่อทา่ นเห็นวา่ ยงั ไม่เกิดผลทา่ นจึง ทาการดะอฺวะฮฺต่อไปอยา่ งไมย่ อ่ ทอ้ ดว้ ยการ โนม้ นา้ วกลุ่มชนของท่านอยา่ งสุภาพดว้ ยการบอกผลดี ของการปฏิบตั ิตามสามประการที่ท่านไดเ้ ชิญชวนมาก่อนหนา้ น้ี อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﮜﮝﮞﮟﮠ ﮡﮢﮣﮤﮥﮦﮧﮨ‬ ‫ﮩﮪﮫﮬﮭ ﮮ ﮯ ﮰﭼ‬ )4 :‫(نوح‬

243 ความวา่ “พระองค์จะทรงอภยั โทษให้แก่พวกท่านในความผิด ของพวกท่าน และจะทรงผ่อนผนั พวกท่านจนกระท่ังถึงวาระที่ ถกู กาหนดไว้ แท้จริงวาระของอัลลอฮฺนน้ั เมื่อมาถึงแล้วมนั จะไม่ ยืดเวลาต่อไปอีก หากพวกท่านได้รู้” (นูหฺ: 4) วะฮฺบะฮฺ อซั ซุฮยั ลีย์ (Wahbah al-Zuhailiy,2009: 15/146-147)ไดก้ ล่าวอรรถาธิบาย อายะฮฺขา้ งตน้ วา่ “คาสงั่ ใชใ้ หป้ ฏิบตั ิสามประการ (การทาอิบาดะฮฺต่ออลั ลอฮฺ  การยาเกรงตอ่ พระองค์ และการเช่ือฟังพร้ อมปฏิบตั ิตามทา่ นนบี )พระองคจ์ ะทรงมอบผลดีสองอยา่ งดว้ ยกนั คือ ผลดีอยา่ งแรกคือพระองคจ์ ะทรงปกปิ ดความผดิ บาปบางส่วนของพวกทา่ น ทรงอภยั โทษสิ่งที่ได้ ละเลยจากความผดิ พลาด และผลดีอยา่ งที่สองคือพระองคจ์ ะทรงใหม้ ีอายยุ นื ยาวและจะผอ่ นผนั วาระแห่งความตายจนกระทงั่ ถึงวาระที่พระอ งคไ์ ดก้ าหนดกฏสภาวะไวแ้ ลว้ หากพวกท่านศรัทธา และเช่ือฟังปฏิบตั ิตาม และนี่เป็นการสัญญาสาหรับการทาอิบาดะฮฺและเช่ือฟังปฏิบตั ิตามดว้ ยการ สญั ญาสองประการ คือ ประการท่ีหน่ึง เป็นการป้ องกนั อนั ตรายที่จะเกิดข้ึนในโลกอาคิเราะฮฺโดย การที่พระองคท์ รงอภยั โทษความผดิ บาป และประก ารท่ีสอง เป็นการยนื ยนั ถึงการไดร้ ับประโยชน์ บนโลกดุนยาโดยการที่พระองคจ์ ะทรงผอ่ นผนั วาระที่ถูกกาหนดไวต้ ามท่ีพระองคท์ รงประสงค์ และวาระท่ีอลั ลอฮฺ  ทรงกาหนดไวย้ อ่ มมาถึงหากพวกทา่ นยงั คงอยใู่ นหมผู่ ู้ ปฏิเสธ เมื่อมนั มาถึงจะไมม่ ีการยดื เวลาอีกตอ่ ไป ดงั น้นั จงรีบเร่งใ นการศรัทธาและเชื่อฟังปฏิบตั ิ ตาม หากพวกทา่ นไดร้ ู้ พวกทา่ นจะทราบวา่ แทจ้ ริงวาระที่ถูกกาหนดไวน้ ้นั จะมาถึงโดยไมม่ ีการ ยดื เวลาออกไป ความหมายในที่น้ีคือ วาระที่ถูกกาหนดจะมาถึงในเวลาท่ีกาหนดไวอ้ ยา่ งแน่นอน และจะไมม่ ีการยดื เวลาออกไปนอกจากมีสาเหตุอ่ืนมาเกี่ยวขอ้ ง นน่ั คื อการศรัทธาและเชื่อฟังปฏิบตั ิ ตาม จะทาใหว้ าระท่ีถูกกาหนดไวย้ ดื เวลาออกไปจากกาหนดเดิม หลงั จากน้นั ก็จะพานพบกบั ความ ตาย แตใ่ นกรณีของผปู้ ฏิเสธศรัทธาและทาความผดิ บาปจะตรงกนั ขา้ ม กล่าวคือวาระของพวกเขาใน การพานพบกบั ความตายน้นั จะส้ันลง” จากอายะฮฺขา้ งตน้ ช้ีใหเ้ ห็นว่ าท่านนบีนูหฺ  ไดพ้ ยายามใชก้ ารดะอฺวะฮฺท่ี หลากหลายเพ่ือใหก้ ลุ่มชนของทา่ นตอบรับการศรัทธา โดยทา่ น โนม้ นา้ วกลุ่มชนของทา่ น ดว้ ยการ สัญญากบั พวกเขา วา่ ความผดิ พลาดตา่ งๆที่เกิดข้ึนในอดีตสามารถลบลา้ งไดด้ ว้ ยการขออภยั โทษ ตามที่อลั ลอฮฺ  ได้ทรงสัญญากบั บรรดาผกู้ ลบั เน้ือกลบั ตวั ไวว้ า่ พระองคจ์ ะทรงอภยั โทษจาก ความผดิ และบาปตา่ ง ๆ ในอดีต อีกท้งั จะไดร้ ับการผอ่ นผนั ไปยงั วาระที่พระองคท์ รงกาหนดไวค้ ือ

244 วนั กิยามะฮฺ และวาระท่ีถูกกาหนดไวน้ ้นั เป็นของแน่นอน จะมีมาตามกาหนดของมนั โดยไม่มีการ ผอ่ นผนั เหมือนที่ไดผ้ อ่ นผนั ในโลกดุนยา เป็นท่ีน่าเศร้า ใจอยา่ งยง่ิ ที่การดะอฺวะฮฺของท่านนบีนูหฺ  ในการโนม้ นา้ วกลุ่ม ชนของท่านใหท้ าการขออภยั โทษตอ่ อลั ลอฮฺ  ในความผดิ พลาดในอดีตของพวกเขาไมบ่ งั เกิดผล เพราะพวกเขาไม่เชื่อฟังการเรียกร้องของทา่ น ยง่ิ ไปกวา่ น้นั พวกเขาต่างหลบหนี และพยายามเอานิ้ว มืออุดรูหูของพวกเขา และเอาเส้ือผา้ มาคลุมโปงเพื่อไมใ่ หไ้ ดย้ นิ การเรียกร้อง ทา่ นนบีนูหฺ  มิได้ เหนื่อยหน่ายหรือยอ่ ทอ้ หมดหวงั ต่อการผนิ หลงั ของกลุ่มชนของทา่ น ความด้ือร้ันและหยง่ิ ยโสดว้ ย ความจองหองของพวกเขา แตท่ า่ นพร้อมที่จะปฏิบตั ิภารกิจแห่งการดะอฺวะฮฺดว้ ยการพยายามหา รูปแบบดะอฺวะฮฺที่หลากหลาย เพ่อื โนม้ นา้ วใหก้ ลุ่มชนของท่านตอบรับการดะอฺวะฮฺของทา่ น จากการคน้ ควา้ วจิ ยั พบวา่ อลั ลอฮฺ  ไดท้ รงบญั ชาศาสนทูตของพระองคใ์ หท้ า หนา้ ที่ดะอฺวะฮฺบา่ วของพระองคโ์ ดยการโนม้ นา้ วดว้ ยคาพดู ท่ีสุภาพอ่อนโยน และท่านนบีนูหฺ  กไ็ ดน้ อ้ มรับคาบญั ชาและปฏิบตั ิภารกิจแห่งการดะอฺ วะฮฺดว้ ย ความจริงใจ ซ่ึงบง่ บอกถึงความรัก ความห่วงใยของทา่ นที่มีต่อกลุ่มชนของท่าน และเพื่อเชิญชวนพวกเขาสู่การศรัทธาเคารพภกั ดี และ ยาเกรงต่อพระองคโ์ ดยการเช่ือฟังและปฏิบตั ิตามสิ่งที่ทา่ นไดเ้ ชิญชวนและยงั โนม้ นา้ วถึงขอ้ ดีใน การปฏิบตั ิตามเพ่ือใหไ้ ดร้ ับการอภยั โทษและไดร้ ับการผอ่ นผนั ไปยงั วาะรท่ีถูกกาหนดไว้ 4.5.4 การดะอฺวะฮฺด้วยการเลอื กใช้เวลาทเ่ี หมาะสม สูเราะฮฺนูหฺถือไดว้ า่ เป็นสูเราะฮฺท่ีมีแนวทางและแบบอยา่ งแห่งการดะอฺวะฮฺสู่ อลั ลอฮฺ  ใหก้ บั นกั ดาอียท์ ้งั หลายในทุกยคุ ทุกสมยั ซ่ึงในสูเราะฮฺน้ีไดก้ ล่าวถึงการดะอฺวะฮฺข อง ทา่ นนบีนูหฺ  ท่ีใชเ้ วลายาวนานถึง 950 ปี ถือไดว้ า่ ท่านไดใ้ ชอ้ ายขุ องทา่ นเกือบสหสั วรรษใน การคน้ หา เทคนิค แนวทาง ประสบการณ์ และรูปแบบที่หลากหลายในการทาหนา้ ท่ีดะอฺวะฮฺสู่ พระองค์ และในการที่ท่านเลือกเวลาท่ีเหมาะสมในการดะอฺวะฮฺเชิญชวนกลุ่มชนของท่าน อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﮱ﮲﮳ ﮴﮵﮶﮷﮸ﭼ‬ )5 :‫(نوح‬

245 ความวา่ “เขากล่าวว่า ข้าแต่พระเจ้าของข้าพระองค์ แท้จริงข้า พระองค์ได้เรียกร้องเชิญชวนหม่ชู นของข้าพระองค์ทั้งกล างคืน และกลางวนั ” (นูหฺ: 5) วะฮฺบะฮฺ อซั ซุฮยั ลีย์ (Wahbah al-Zuhailiy, 2009: 15/152-153) ไดก้ ล่า ว อรรถาธิบายอายะฮฺขา้ งตน้ วา่ “ทา่ นนบีนูหฺ  ไดท้ าการร้องเรียนตอ่ อลั ลอฮฺ  ตอ่ สิ่งที่ทา่ นได้ เผชิญจากกลุ่มชนของท่ านและความอดทนของทา่ นอนั ยาวนานถึง 950 ปี โดยที่ทา่ นกล่าววา่ แทจ้ ริงขา้ พระองคไ์ ดเ้ รียกร้องเชิญชวนกลุ่มของขา้ พระองคต์ ามที่ทา่ นไดม้ ีคาบญั ชาวา่ ใหข้ า้ พระองคท์ าการดะอฺวะฮฺเชิญชวนพวกเขาสู่การศรัทธา ขา้ พระองคไ์ ดท้ าการดะอฺวะฮฺท้งั กลางคืนและ กลางวนั อยา่ งสม่าเสมอโดยมิใหบ้ กพร่องแต่อยา่ งใด ตามพระบญั ชาของพระองคแ์ ละเพื่อจงรักภกั ดี ตอ่ พระองคเ์ พียงองคเ์ ดียว แต่การดะอฺวะฮฺของขา้ พระองคม์ ิไดเ้ พ่มิ ส่ิงใดนอกจากการหลีกหนีออก ห่างจากส่ิงที่ขา้ พระองคไ์ ดท้ าการเรียกร้องเชิญชวนพวกเขา กล่าวคือเม่ือขา้ พระองคไ์ ดท้ าการ ดะอฺวะฮฺเชิญชวนพวกเขาใหห้ นั สู่สัจธรรม พวกเขากลบั หลีกหนีใหห้ ่างจากสัจธรรม” ทา่ นนบีนูหฺ  ไดท้ าแบบอยา่ งใหก้ บั ชนรุ่นหลั งโดยการใชเ้ ทคนิคการดะอฺวะฮฺ กลุ่มชนของท่าน บนหนา้ แผน่ ดินท้งั หมดในสมยั น้ั นดว้ ยการเลือกใชเ้ วลาท่ีเหมาะสมท้งั กลางคืน และกลางวนั ตามสถานการณ์และโอกาส โดยมิใหบ้ กพร่อ งแตอ่ ยา่ งใด เพ่อื เป็นการยนื ยนั ถึง ความสาคญั ดงั กล่าว จึงขอยกหลกั ฐานจากหะดีษที่รายงานเกี่ยวกบั การดะอฺวะฮฺของทา่ น อบั ดุลเลาะฮฺ บิน มสั อดู  ที่ไดท้ าการดะอฺวะฮฺเชิญชวนผคู้ น ตกั เตือน และสอนความรู้อิสลามใน วนั พฤหสั บดี จากหะดีษรายงานโดยอบวู าอิล  กล่าววา่ ‫ياأبا‬: ‫فقا ؿلورجل‬،‫((كافابنمسعوديذكرالنا سفيكلخميس‬ ‫أماإنو‬: ‫فقا ؿابنمسعود‬،‫عبدالحرمنلودد تأنك ذكرتناكليوـ‬  ‫يمنعٍتمن ذلكأملكم كإنيتأخولكملبادوعظةكماكافالنبي‬ ))‫يتخولنابهالسافةالسآمةعلينا‬ )1821 :1998 ،‫(أخرجومسلم‬

246 ความวา่ “แท้จริงท่านอิบนฺมสั อู๊ด จะทาการตกั เตือนผ้คู นทุกๆวนั พฤหัสบดี และได้มีชายคนหน่ึงกล่าวแก่เขาว่า : โอ้ท่านอะบา อับดรุ ฺเราะหฺมาน ฉันชอบที่จะให้ท่านตกั เตือนพวกเราทุกๆวนั ท่านอิบนฺมสั อู๊ดจึงกล่าวว่า: สิ่งท่ีห้ามฉันจากส่ิงน้ัน(การตักเตือน ทุกๆวนั )คือความเบื่อหน่ายของพวกท่าน และฉันได้ทาการ ตกั เตือนพวกท่านเช่นที่ท่านนบี  ตักเตือนพวกเรา โดยที่ท่าน กลวั ว่าจะเกิดความเบ่ือหน่ายกบั พวกเรา” (บนั ทึกโดย Muslim, 1998: 1821) ท่านนบีนูหฺ  ได้ประสบกบั ความยากลาบากและอุปสรรคอนั ใหญ่หลวง หลงั จากท่ีท่านไดท้ าการเรียกร้องอยา่ งสุดความสามารถท้งั การดะอฺวะฮฺ ตกั เตือน ใชค้ าพดู ท่ีสุภาพ อ่อนโยน การโนม้ นา้ วและการเลือกใชเ้ วลาท่ีเหมาะสมท้งั กลางวนั และกลางคืนมิใหบ้ กพร่องใน การปฏิบตั ิภารกิจดะอฺวะฮฺแตอ่ ยา่ งใด แต่สิ่งที่ไดร้ ับคือการทาทา่ ทางหูหนวกไม่ไดย้ นิ การปิ ดก้นั หวั ใจในการรับฟัง และใบหนา้ ท่ีถูกคลุมโปงดว้ ยเส้ือผา้ เพื่อไมใ่ หไ้ ดร้ ับการดะอฺวะฮฺ ทา่ นจึงทาการ ร้องเรียนตอ่ อลั ลอฮฺ  อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽ﮹﮺﮻﮼﮽ ﮾﮿﯀﯁﯂‬ ‫﯃ ﯄﯅﯆﯇﯈﯉﯊‬ ‫﯋﯌﯍ﭼ‬ )7-6 :‫(نوح‬ ความวา่ “แต่การเรียกร้องเชิญชวนของข้าพระองค์มิได้เพิ่มพนู สิ่งใดแก่เขานอกจากการหลบหนี (6) และแท้จริงทุกคร้ังที่ข้า พระองค์ เรียกร้องเชิญชวนพวกเขาเพื่อที่พระองค์ท่านจะได้อภยั โทษให้แก่พวกเขา พวกเขากเ็ อานิว้ มืออุดรูหูของพวกเขา และเอา เสื้อผ้าของพวกเขาคลุมโปง และพวกเขายงั ดือ้ ร้ัน และหยิ่งยโส ด้วยความจองหอง(7)” (นูหฺ: 6-7)

247 ท่านนบีนูหฺ  ไดท้ าการร้องเรียนตอ่ อลั ลอฮฺ  และรายงานผลการปฏิบตั ิ หนา้ ท่ีดะอฺวะฮฺกลุ่มชนของทา่ นเป็นเวลาอนั ยาวนาน ดว้ ยการวาดภาพของการเหนื่อยยากลาบากใน การทาหนา้ ที่ดะอฺวะฮฺอยา่ งตอ่ เน่ืองท้งั กลางวนั และกลางคืน แตไ่ มป่ ระสบผลสาเร็จ ทา่ นไดอ้ ดท น ตอ่ อุปสรรคตา่ งๆ มิได้ เหนื่อยหน่าย ยอ่ ทอ้ หรือหมดหวงั แต่อยา่ งใด แมว้ า่ กลุ่มชนของท่านจะหลีก หนีจากการดะอฺวะฮฺของท่าน ในเวลาเดียวกนั ก็ใมช่ อบท่ีจะใหเ้ สียงเรียกร้อง เชิญชวนสู่สจั ธรรม เขา้ สู่โสตประสาทของพวกเขา บ่งบอกถึงความด้ือดึงของพวกเขา มุฮมั มดั ซยั ยดิ ฏ็อนฏอวยี ์ (Muhammad Sayyid Tantawiy,n.d.: 15/114-115) ได้ กล่าวอรรถาธิบายอายะฮฺขา้ งตน้ วา่ “ในอายะฮฺน้ีไดก้ ล่าวถึงความด้ือร้ันของกลุ่มชนของท่านนบีนูหฺ  และการปิ ดก้นั พวกเขาจากสจั ธรรม กล่าวคือ (หน่ึง) อายะฮฺไดใ้ ชค้ าวา่ ‫ ﭽ﯀ﭼ‬หมายถึง ทุกคร้ัง ซ่ึงบ่งบอกถึง การดะอฺวะฮฺท่ีสมบูรณ์ในทุกรูปแบบของท่านนบีนูหฺ  กล่าวคือ ท่านไดท้ าการดะอฺวะฮฺกลุ่มชน ของทา่ นสู่ทางนาตลอดเวลา แตพ่ วกเขายงั ปฏิเสธศรัทธา และ (สอง) บง่ บอกถึงการที่กลุ่มชนของท่านนบีนูหฺ  ไม่สนใจ ไมต่ อ้ งการได้ ยนิ การเรียกร้องของทา่ น โดยการเอานิ้วมืออุดรูหูของพวกเขาเพ่อื ไมใ่ หไ้ ดร้ ับการด ะอฺวะฮฺ และถา้ หากเป็นไปไดพ้ วกเขาคงจะเอานิ้วมือท้งั หมดอุดหูของพวกเขา เพอื่ ไม่ใหไ้ ดย้ นิ ส่ิงท่ีท่านนบีได้ เรียกร้องเชิญชวนพวกเขา และ (สาม) บง่ บอกถึงการที่กลุ่มชนของท่านเกลียดชงั ท่านนบีนูหฺ  และการ ดะอฺวะฮฺของท่าน โดยการที่พวกเขาเอาเส้ือผา้ มาคลุมโปงเพื่อมิให้ การดะอฺวะฮฺเลด็ ลอดเขา้ สู่โสต ประสาทของพวกเขา และ (ส่ี) ไดอ้ ธิบายใหเ้ ห็นวา่ กลุ่มชนของท่านนบีนูหฺ  ไม่พอดว้ ยการกระทา ขา้ งตน้ ยง่ิ ไปกวา่ น้นั พวกเขายงั คงปฏิเสธศรัทธาอยา่ งแน่วแน่ และหยง่ิ ยโสจองหอง อายะฮฺขา้ งตน้ จึงช้ีใหเ้ ห็นถึงความด้ือร้ันของกลุ่มชนของท่าน นบีนูหฺ  และ ปฏิเสธการศรัทธา พวกเขายงั กระทาดว้ ยการกระทาภายนอกท่ีน่ารังเกียจโดยการปิ ดก้นั หูและ สายตาของพวกเขาจากการดะอฺวะฮฺ ยงิ่ ไปกวา่ น้นั การกระทาภายในท่ีน่ารังเกียจกวา่ คือการท่ีพวกเขา ปฏิเสธศรัทธา และหยง่ิ ยโสไมป่ ฏิบตั ิตามแนวทางท่ีถูกตอ้ ง” ทา่ นนบีนูหฺ  ยงั คงอดทนแมว้ า่ กลุ่มชนของท่านจะด้ือร้ัน และตอ่ ตา้ นท่านดว้ ย วธิ ีการต่างๆ แต่ ท่านยงั คงร้องเรียงต่ออลั ลอฮฺ  อยา่ งต่อเนื่อง ซ่ึงเป็นแบบอยา่ งที่ดีสาหรับ นกั ดาอียท์ ี่ควรเอาเป็นเยยี่ งอยา่ งในการปฏิบตั ิภารกิจดะอฺวะฮฺตอ่ ไป

248 เช่นเดียวกบั ท่ีไดเ้ กิดข้ึนกบั ทา่ น นบีมุฮมั มดั  ซ่ึงผปู้ ฏิเสธศรัทธาต่างผนิ หลงั ใหก้ บั ขา่ วดีและการตกั เตือน อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กรุ อานวา่ ‫ﭽﭘﭙ ﭚﭛﭜﭝ ﭞﭟﭠ‬ ‫ﭡﭢﭣﭤﭥﭦﭧﭼ‬ )4-3 :‫(فصلت‬ ความวา่ “คัมภีร์ ซ่ึงอายาตท้ังหลายได้ให้คาอธิบายไว้อย่าง ละเอียดเป็นอัลกรุ อานภาษาอาหรับสาหรับหม่ชู นผ้มู ีความรู้ (3) เป็นการแจ้งข่าวดีและเป็นการตักเตือน แต่ส่วนมากของพวกเขา ผินหลังให้ ดังน้ันพวกเขาจึงไม่ได้ยิน(4)” (ฟุศศิลตั : 3-4) แทจ้ ริงการอดทนเป็นอาวธุ ที่เขม้ แขง็ มน่ั คงในการเผชิญบททดสอบต่างๆ ดว้ ยเหตุ น้ีอลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวแก่ทา่ นนบีมุฮมั มดั  ใหม้ ีความอดทน อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽ﯎﯏﯐﯑ ﯒ﯓ ﯔ ﯕﯖﯗﯘ‬ ‫ﯙﯚﯛﯜﯝﭼ‬ )127 :‫(النحل‬ ความวา่ “และจงอดทนเถิด และการอดทนของเจ้าจะมีขึน้ ไม่ได้ เว้นแต่ด้วย(การเตาฟี กของ)อัลลอฮฺ และอย่าเศร้าโศกต่อพวกเขา และอย่าคับใจในสิ่งท่ีพวกเขาวางกลอุบาย” (อนั นะหฺลฺ: 127)

249 นกั ดาอียท์ ี่มีความอดทนอดกล้นั จะทาใหเ้ ขาสามารถท่ีจะเผชิญกบั ความยากลาบาก และอุปสรรคตา่ งๆท้งั ดา้ นร่างกาย จิตใจ และสังคมที่มีผดู้ ้ือร้ันปฏิเสธศาสนา โดยเฉพาะนกั ดาอียซ์ ่ึง เขาเป็นผเู้ รียกร้องเชิญชวนมนุษยใ์ หต้ อ่ สู้กบั จิตท่ีต่าชา้ ความอยาก ความใคร่ ความหมกมุ่น การตอ่ สู้ กบั ตวั เอง และตอ่ สู้กบั การเคารพสักการบูชาของบรรพบุรุษ และการยนื หยดั และมีจุดยนื ในขอบเขต ท่ีอลั ลอฮฺ  ไดส้ ง่ั ใชแ้ ละสั่งหา้ ม ในปัจ จุบนั พบวา่ มีผคู้ นจานวนมากที่ไมต่ อบรับและปฏิเสธ ศรัทธาต่อการดะอฺวะฮฺรูปแบบใหม่ มีการทาสงครามกบั นกั ดาอียด์ ว้ ยอาวธุ อนั หลากหลายที่พวกเขา มี ดว้ ยการกล่าวอา้ งถึงความยงิ่ ใหญใ่ นดา้ นทรัพยส์ ิน ตาแหน่ง และอานาจ ดว้ ยเหตุน้ีจึงมีความจาเป็นอยา่ งยงิ่ สาหรับนกั ดาอียท์ ่ีจะตอ้ งใชค้ วามอดทนอดกล้นั และใจกวา้ งจนกวา่ จะไดร้ ับความไวว้ างใจ การยอมรับ และความตอ้ งการที่จะเผชิญสถานการณ์ที่ เลวร้ายท่ีศตั รูแห่งอิสลามไดว้ างไวต้ ามทางที่นกั ดาอียต์ อ้ งเดินไป อลั ลอฮฺ  ไดท้ รงเล่าตวั อยา่ งของท่านลุกมานในการสัง่ สอนลูกของเขาใหม้ ีความ อดทน เพราะเป็นส่วนหน่ึงที่ทาใหก้ ิจการหนกั แน่นมนั่ คง อลั ลอฮฺ  ไดก้ ล่าวในอลั กุรอานวา่ ‫ﭽﯤﯥ ﯦﯧ ﯨﯩﯪﯫ ﯬ‬ ‫ﯭﯮﯯﯰﯱ ﯲ ﯳ ﯴﯵ ﯶﭼ‬ )17 :‫(لقماف‬ ความวา่ “โอ้ลกู เอ๋ย เจ้าจงดารงไว้ซึ่งการละหมาด และจงใช้กนั ให้กระทาความดี และจงห้ามปรามกนั ให้ละเว้นการทาความชั่ว และจงอดทนต่อส่ิงท่ีประสบกับเจ้า แท้จริงนน่ั คือส่วนหนึ่งจาก กิจการที่หนักแน่นมน่ั คง” (ลุกมาน: 17)