3TosawasPraPaisarn

300 ๓ ท ศ ว ร ร ษ พ ร ะ ไ พ ศ า ล วิ ส า โ ล บ้านที่จะมาเป็นเหตุให้ทะเลาะกัน  แต่พออยู่ในบ้านนานๆ เห็นหน้ากันท้ังวันท้ังคืน  เรื่องเล็กๆ  น้อยๆ  ก็กลายเป็น เรื่องใหญ่ขึ้นมา  เรื่องหยุมหยิม  เช่น  พูดจาไม่ไพเราะ  เปิด โทรทศั นด์ งั  หรอื วา่ ทำ� อาหารเชา้ ไมถ่ กู ปาก กก็ ลายเปน็ เรอื่ ง ใหญ่ข้ึนมา  บางครั้งถึงกับหย่าร้างกันไป  ก็เพราะพอไม่ได้ เกี่ยวข้องกับผู้คนภายนอกมาก  ความเป็นเราเป็นเขา  มันก็ เลยเลื่อนมาแบ่งระหว่างผัวกับเมีย  แต่ถ้ามีคนอ่ืนมาวุ่นวาย กบั เรอื่ งราวในบา้ น ความสนใจของผวั กบั เมยี กจ็ ะไปอยทู่ ค่ี น นนั้ แทน คนน้ันกลายเปน็ เขา  สว่ นผวั กับเมียก็เกดิ ความรู้สึก เป็นเราเป็นพวกเดียวกัน  ทีนี้ก็จะกลมเกลียวไม่ทะเลาะกัน แล้ว เป็นอยา่ งน้นั ไป อย่างที่บอกแล้วว่าการแบ่งเราแบ่งเขามันพร้อมจะ เกดิ ขนึ้ ตลอดเวลา เราตอ้ งไมเ่ ผลอ ปลอ่ ยใหเ้ สน้ แบง่ เราแบง่ เขา  มันตีวงแคบลงเรื่อยๆ  แต่จะต้องพยายามขยายความ เป็นเราให้กว้างขึ้นเร่ือยๆ  ให้คลุมถึงคนหมู่บ้านอ่ืน  จังหวัด อื่น  ภาคอื่น  ประเทศอื่น  ทวีปอื่น  ศาสนาอื่น  เช้ือชาติอื่น เพศอื่น  ลัทธิการเมืองอื่นด้วย  และท่ีส�ำคัญก็คือคลุมไปถึง ชีวิตอ่ืนด้วย  คือรวมถึงสรรพสัตว์  ไม่จ�ำกัดเฉพาะมนุษย์ เท่านั้น  เห็นสรรพสัตว์  รวมท้ังสรรพชีวิตเป็นเพื่อนเกิด  แก่ เจบ็  ตาย ร่วมสงั สารวัฏ

301 ไ ป พ ้ น จ า ก ก า ร แ บ่ ง แ ย ก เวลาแผ่เมตตา  สวดสัพเพสัตตา  เราไม่ได้แผ่ความ ปรารถนาดีไปให้แก่คนในชาติเดียวกันเท่าน้ัน  แต่ยังแผ่ไปให้ คนทงั้ โลก สตั วท์ ง้ั โลกรวมทงั้ ในภพนแ้ี ละภพอนื่ ดว้ ย เราควร ขยายความเป็นเราออกไป  และจะดีที่สุดถ้าขยายออกไปจน กระทง่ั ไมม่ คี วามเปน็ เราเปน็ เขาเลย จะทำ� อยา่ งนนั้ ได ้ กต็ อ้ ง ทำ� ใหไ้ ม่มีความเปน็ ตวั ฉนั หรือตวั กูของกูเกิดข้นึ มา ท้ังหมดนี้ถ้าจะพูดแล้ว  ตัวการส�ำคัญที่สุดที่ท�ำให้เกิด การแบง่ เราและเขากค็ อื  สญั ชาตญาณสว่ นลกึ อนั ไดแ้ ก ่ ความ รู้สึกเป็นตัวกูของกู  หรือความส�ำคัญม่ันหมายในอัตตา  ท่ี เรียกว่าอัตวาทุปาทานน่ีเอง  บางทีเราก็เรียกส้ันๆ  ว่าอัตตา พอมคี วามรสู้ กึ ตวั กขู องกขู น้ึ มา มนั กพ็ รอ้ มจะแบง่ เปน็ เราเปน็ เขาขนึ้ มา เรมิ่ จากแบง่ วา่  นฉ่ี นั  นนั่ คนอนื่  เปน็ คนละพวกกนั จากนนั้ กข็ ยายไปยดึ วา่  นค่ี รอบครวั ของฉนั  ครอบครวั คอื ฉนั พ้นไปจากนั้นคือคนอ่ืนพวกอื่น  ถ้าไปโรงเรียน  อัตตามันก็ จะไปยึดว่าน่ีโรงเรียนของฉัน  โรงเรียนเป็นตัวฉัน  ใครมา ด่าโรงเรียนฉันก็เท่ากับด่าตัวฉันด้วย  แต่ถึงไม่ด่า  ถ้าไม่อยู่ โรงเรยี นเดยี วกบั ฉนั  กเ็ ปน็ คนละพวก จะเหน็ ไดว้ า่  อตั ตาพอ มนั เกดิ ขนึ้ หรอื พอเกดิ ความส�ำคญั มน่ั หมายในตวั กขู องกแู ลว้ มันก็พร้อมจะแบ่งเป็นกูเป็นมึง  เป็นพวกกูพวกมึง  เป็นเรา เป็นเขา มนั หาเรือ่ งแบ่งไดต้ ลอด เพยี งแค่อยคู่ นละวยั กนั  ก็

302 ๓ ท ศ ว ร ร ษ พ ร ะ ไ พ ศ า ล วิ ส า โ ล ถอื วา่ เปน็ พวกอนื่  ถา้ อยวู่ ยั เดยี วกนั  กเ็ ปน็ พวกเดยี วกนั  เปน็ พวกก ู การแบง่ เราแบง่ เขานมี้ นั เกดิ ขนึ้ ตลอดเวลา ตราบใดท่ี มคี วามส�ำคัญมนั่ หมายในอัตตา ในตัวกขู องกู ด้วยเหตุนี้จึงอยากจะเชิญชวนพวกเรามาทำ� ลายความ เปน็ ตวั กขู องกใู หห้ มดไป ตรงนมี้ นั จะเปน็ ฐานใหเ้ กดิ สนั ตภิ าพ คอื  ความสงบสขุ อยา่ งแทจ้ รงิ ทง้ั ในโลกและในชวี ติ เรา ขอให้ ตระหนกั วา่  ตราบใดทตี่ วั ฉนั ยงั มอี ย ู่ กย็ งั ไมป่ ลอดภยั  แมจ้ ะ พยายามขยายความเป็นตัวฉันให้กว้างขวางขนาดไหน  แต่ วนั ดคี นื ดเี สน้ แบง่ เราแบง่ เขา กอ็ าจหดกลบั  ทำ� ใหเ้ กดิ เราเกดิ เขาขึ้นมา  แม้กระทั่งในวัดเดียวกันหรือในครอบครัวเดียวกัน เกิดเป็นการทะเลาะวิวาทบาดหมางกันข้ึนมาใหม่  ต่อเมื่อ ละเลิกความรู้สึกว่าตัวกูของกูเสียได้  ถึงจะมีสันติสุขอย่าง แทจ้ รงิ

ไ ป พ ้ น จ า ก ก า ร แ บ่ ง แ ย ก 303

๓ ทศวรรษ พระไพศาล วิสาโล ชมรมกัลยาณธรรม หนังสอื ดีล�ำดับที่  ๒ ๑ ๙ พิมพค์ รงั้ ท่ี ๑ พฤษภาคม ๒๕๕๖ จ�ำนวนพมิ พ์ ๗,๐๐๐ เล่ม จดั พมิ พ์โดย ชมรมกัลยาณธรรม ๑๐๐ ถนนประโคนชยั  ตำ� บลปากน�้ำ  อำ� เภอเมอื ง จงั หวดั สมทุ รปราการ ๑๐๒๗๐  ปกและรปู เลม่ โทรศพั ท ์ ๐-๒๗๐๒-๗๓๕๓ และ ๐-๒๗๐๒-๙๖๒๔ ตดั ค�ำ คนขา้ งหลงั อะตอ้ ม พสิ จู น์อกั ษร อ.จนั ทรา ทองเคยี น และคณะ ร่วมด้วยช่วยแจม ป้าเกง๋ , เหน่ง, โฟม, หะนู อนเุ คราะห์จดั พิมพโ์ ดย บรษิ ทั อมั รนิ ทรพ์ รนิ้ ตง้ิ แอนดพ์ บั ลชิ ชง่ิ จำ� กดั (มหาชน) ๖๕/๑๖ ถนนชยั พฤกษ์ (บรมราชชนน)ี เขตตลง่ิ ชนั กรงุ เทพฯ ๑๐๑๗๐ โทร. ๐-๒๔๒๒-๙๐๐๐ สพั พทานัง ธัมมทานงั  ชินาติ การใหธ้ รรมะเปน็ ทาน ยอ่ มชนะการให้ท้งั ปวง www.visalo.org www.kanlayanatam.com

ชีวิตอาตมา แคเ่ ป็นพระอย่างเดียว กเ็ ปน็ เกยี รตแิ ละประเสรฐิ ท่ีสุดในชวี ิตแลว้ ไมม่ อี ะไรสงู สุดกวา่ การเปน็ พระ ทีเ่ หลอื เปน็ ส่วนเกิน www.visalo.org www.kanlayanatam.com