ฤดูดาว

51/763 มคี วันไฟสีเทาจากครวั ของหลายบ้านลอยออ้ ยองิ่ อยู่ทั่วไปในอากาศที่ เยน็ สบาย หมวยเจ็งเดินนำหนา้ หล่อนไปอย่างคลอ่ งแคล่ว ดรสาส่งยิม้ ให้ กับชาวบา้ นหลายคนที่สะพายกระบงุ เดนิ ผ่านมาตามทาง หลายคนมสี ีหน้า สงสัย เมอื่ เหน็ สาวเย้าหน้าตาแปลกประหลาดมาเดนิ ท่อมๆ อยู่ในหมู่บา้ น บางคนที่จำหลอ่ นได้ กเ็ อย่ ทักทายเปน็ ภาษาเยา้ บา้ ง ภาษาไทยกลาง บ้าง ซึ่งดรสากท็ ักตอบไปเปน็ ภาษาไทยบา้ ง ภาษาเย้าแบบงา่ ยๆ บา้ งเชน่ กนั เสยี งกร๋งุ กริง๋ ของสร้อยเงนิ ท่ีหลอ่ นสวมดังเปน็ จังหวะ ในเวลาทดี่ รสา หันหนา้ มองดูหมูบ่ า้ นรอบกาย เครอื่ งประดับเงินนบั เป็นสงิ่ สำคัญอยา่ งหนึ่ง ทสี่ าวเยา้ ทุกคนตอ้ งสวม สว่ นมากแล้วเปน็ งานฝีมือทพ่ี วกผชู้ ายในหม่บู ้าน ทำขนึ้ เอง เสน้ ทห่ี ล่อนสวมอยู่น้ัน พอ่ ของหมวยเจง็ เป็นคนทำข้นึ “อ่นี ายจะไปดอู ะไรก่อนคะ” หมวยเจ็งถาม ในขณะที่หลอ่ นเดนิ หลบ หมตู ัวอ้วนพีสองสามตัว ที่เดนิ สวนมาตามทางเดินลกู รังสายหลกั กลาง หมู่บา้ น “ไปโรงเรียนกอ่ นดีกวา่ ” ดรสาตอบ หลงั จากนง่ิ คิดไปพัก ใหญ่“หมวยเจง็ วา่ ตอนน้มี โี รงเรียนแล้วไม่ใชห่ รอื ” “ใชค่ ะ่ ” หมวยเจง็ อมย้มิ ดวงตาเฉลยี วฉลาดของหล่อนเปล่ง ประกายระยบิ ระยับ “โรงเรียนเปิดมาสามปี มีครูอยคู่ นเดยี วช่อื ครู ผกากรอง อ่ีนายไปโรงเรียนก็ดีค่ะ ครูคงดใี จทีไ่ ด้เจอกบั อ่ีนาย”

52/763 โรงเรยี นตัง้ อยู่บนไหลเ่ ขาทางด้านเหนอื ของหมูบ่ า้ น อนั ที่จรงิ ตัว หมบู่ า้ นนัน้ อยบู่ นเขาอยแู่ ล้ว หากตัวโรงเรยี นปลกู อยบู่ นเขาอกี ลกู ทส่ี ูงข้นึ ไปจากหมบู่ า้ น เม่อื ดรสาได้เห็นสภาพของโรงเรียน หล่อนไมค่ ดิ ว่าเรอื นไม้ยาวๆ นัน้ น่าจะเรียกว่าโรงเรียนเอาเสยี เลย เพราะดูแลว้ ไม่ตา่ งไปจากคอกม้าของชาว บ้านสกั เท่าใด เพยี งแต่วา่ มกี ระดานดำกบั โต๊ะยาวและเก้าอ้ีท่ีโยเ้ ย้ไปมา เพอ่ื ให้เดก็ นักเรยี นน่งั เขียนหนังสือเพม่ิ ขน้ึ มาเทา่ นัน้ มีเสาธงทชี่ าวบา้ นชว่ ยกันทำมาจากไมไ้ ผ่ลำโตปักอยขู่ ้างหนา้ แม้จะ โย้เย้ไปมา หากสีนำ้ เงนิ แดง ขาวของธงไตรรงค์ผนื ใหญน่ ั้นยงั โบกพลิ้ว อยา่ งเปน็ สง่าอยูบ่ นยอดเสา ถัดจากอาคารเรียนไปไมไ่ กลนัก มแี ปลงผักสวนครัวหลายชนิดที่ครู ผกากรองให้เดก็ ๆ ปลกู เอาไว้ เพอ่ื การเรยี นรู้ และยงั นำเอาพชื ผักเหลา่ นัน้ ไปใชป้ ระกอบอาหารได้อกี ด้วย เลยจากแปลงผักไปเล็กน้อย มีบ่อดนิ ขุด ขนาดใหญ่ทห่ี มวยเจ็งบอกหลอ่ นวา่ ครผู กากรองเอาพนั ธุป์ ลาจากในเมือง มาหลายชนิด และเลีย้ งเอาไว้ วนั ทหี่ ล่อนมานัน้ เป็นวันเสาร์ โรงเรียนจึงปิดไม่มนี กั เรียน และครู ผกากรองอยูท่ บี่ ้านพกั ครูที่พวกชาวบ้านชว่ ยกันปลกู ให้เปน็ บา้ นชั้นเดียว ยกพืน้ ใต้ถุนสูงแบบบา้ นเย้าโดยทัว่ ไป โดยปลกู อยทู่ างดา้ นหลังอาคาร เรียน

53/763 ชาวบ้านคงตง้ั ใจจะให้ครูของพวกเดก็ ๆ สบายทส่ี ดุ เพราะบา้ นที่ ปลกู นนั้ ทำเอาไวอ้ ย่างแขง็ แรง หลงั คามงุ ด้วยกระเบอื้ งสฟี า้ สดใส ครู ผกากรองปลูกต้นไมเ้ ลก็ ๆ จำพวกบีโกเนยี ดอกผเี ส้อื ล้นิ มังกรและ ดาวกระจาย กับอีกหลายชนิดทอ่ี อกดอกสสี วย สลับกันอยา่ งเปน็ ระเบียบ ทำใหบ้ ้านหลังเลก็ แลดงู ดงามน่าอยู่ เหมือนกับบา้ นพักของรสี อร์ตสวยๆ มากกวา่ ที่จะเป็นบ้านพักครู มีลำไมไ้ ผ่และท่อพลาสติก ทอดยาวจากดงไมท้ างด้านหลงั เขา้ มาทาง หลงั บา้ น นำเอานำ้ จากลำธารบนเขาเข้ามาให้ครผู กากรองไดใ้ ช้ดืม่ กนิ และ ชำระลา้ งรา่ งกาย ชาวเยา้ เป็นชนเผา่ ทมี่ คี วามเฉลยี วฉลาด และใชภ้ ูมปิ ญั ญานน้ั สรา้ ง เคร่อื งอำนวยความสะดวกใหก้ ับเผ่าตนมานานนมแลว้ เยา้ มักจะเลอื กตงั้ หมู่บ้านอยู่ใกลก้ ับแหลง่ ที่เป็นต้นน้ำลำธารซง่ึ ไหล แรง หรอื บรเิ วณทเี่ ปน็ ธารน้ำตกจากเนนิ เขาขนาดเลก็ เพ่อื ทจ่ี ะสามารถใช้ ทอ่ หรอื ลำไม้ไผต่ อ่ กันเป็นระบบรางนำ้ นำนำ้ เข้ามาสำหรบั ไว้ใชภ้ ายใน หม่บู า้ นได้ แทนท่จี ะต้องเสยี เวลา และลำบากเดนิ ลงไปตักนำ้ ในแอง่ น้ำ หรือลำธารอย่างกบั ชาวเขาเผ่าอ่นื “ครคู ะ ครคู ะ” หมวยเจ็งส่งเสียงรอ้ งเรียกครูผกากรองอยหู่ นา้ บา้ น สกั พักใหญ่ จงึ มีเสยี งเปดิ ประตู และดรสาก็เห็นหญงิ สาวรูปร่างผอมสงู ผู้ หนึง่ โผล่หน้าออกมา

54/763 “อ้าวหมวยเจ็ง” สายตาของครูผกากรองที่มองเลยมาท่ีดรสา เปี่ยม ไปด้วยความประหลาดใจ “พาใครมาดว้ ยน่ะ” “อีน่ ายคะ่ ครู อ่ีนายดรสา” หมวยเจ็งแนะนำหล่อนใหค้ รผู กากรอง รู้จัก “สวสั ดีค่ะ” ดรสาย้มิ ให้หญิงสาวผนู้ ้ัน ครูผกากรองน่าจะอยู่ในวัยใกลเ้ คียงกบั หล่อน รูปรา่ งของหญงิ สาวผู้ เปน็ แมพ่ มิ พข์ องชาตคิ นนั้นบอบบาง หากแววตามคี วามม่งุ ม่นั และไม่ยอม แพ้ ผกากรองแตง่ ตัวงา่ ยๆ สวมเพยี งเส้อื ยดื และกางเกงยีน ผมของ หล่อนยาวแตร่ วบตลบเอาไว้ทางด้านหลงั “ตายจรงิ สวัสดีค่ะคุณดรสา” ผกากรองอทุ านกับส่งยมิ้ ให้ หาก นัยนต์ าที่มองมาน้ันมคี วามระแวดระวงั “ฉนั ไดย้ นิ ช่อื คณุ มานานแล้ว เพง่ิ ได้พบกนั วันน้ีเอง มองทีแรกนึกวา่ แม่หมวยพาสาวเยา้ ทีไ่ หนมาเดินเท่ียว” “ฉนั เพง่ิ กลบั มานะ่ ค่ะ อยากเดนิ สำรวจดหู มูบ่ ้าน กเ็ ลยชวนให้หมวย เจง็ เขาช่วยนำมาหน่อย นกึ สนุกเลยขอยมื ชดุ เยา้ มาแต่งน่ะค่ะ จะได้ดู กลมกลืนกับทุกคน ครเู รยี กฉันวา่ บีกไ็ ด”้ ดรสายม้ิ กว้าง “บมี าจากภาษา อังกฤษทีห่ มายถึงผึ้งไงคะ เพราะชือ่ ของฉัน ดรสาแปลวา่ นำ้ ผ้ึง”

55/763 “ขึ้นมาบนบา้ นก่อนไหมคะ หรอื จะไปนง่ั คยุ กันทโี่ รงเรียน”ผกากรอง ถามด้วยใบหนา้ เรยี บเฉย ราวกับเปน็ การถามตามมารยาท มากกวา่ อยาก เชื้อเชญิ ให้หล่อนข้นึ ไปบนบา้ นจรงิ ๆ “ฉันอยากไปดูโรงเรยี นคะ่ แม่เขียนจดหมายไปเลา่ เอาไว้เยอะ เหลอื เกินวา่ ผาช้างร้องมีโรงเรียนแห่งแรกแล้ว” ดรสาตอบอย่างทใ่ี จคิด หล่อนอยากดวู ่าภายในห้องเรียนมีอะไร และยังขาดเหลอื อะไรทห่ี ล่อนพอ จะชว่ ยไดบ้ า้ ง “ถา้ งั้น...รอเด๋ียวนะคะ” ผกากรองหายเขา้ ไปในบา้ นพกั ใหญ่ กอ่ นท่ี จะโผลอ่ อกมาอกี ครั้ง หอ้ งเรยี นท่ีดรสาเหน็ น้นั ไมน่ ่าจะเรียกวา่ เปน็ หอ้ ง เพราะโล่งโปร่งทกุ ด้านไม่มีฝากัน้ นอกจากกระดานดำทอี่ ยหู่ นา้ หอ้ งเทา่ นน้ั ตรงมุมด้านหนง่ึ ของหอ้ งเรยี นมตี ู้ไม้เก่าๆ บรรจุหนังสือเอาไว้ มากมายหลายเลม่ กับมขี องเล่นเดก็ ที่ดเู ก่าครำ่ ครา่ หากวางเอาไวอ้ ยา่ งเป็น ระเบยี บ “ที่คุณบเี หน็ นี่ดีข้นึ กวา่ เมอ่ื สามปกี อ่ นมากนะคะ” ผกากรองบอกเมอ่ื เห็นสายตาของดรสาท่ีกวาดมองไปรอบๆ “ตอนทฉ่ี ันมาถึงวนั แรกน่ะ เขา่ อ่อนเลยคะ่ เพราะไม่มอี ะไรสกั อย่าง เป็นแคโ่ รงอะไรโล่งๆ แคน่ ้ันเอง กระดานดำกไ็ ม่มี หนงั สอื ก็ไมม่ ีสกั เล่ม” หญงิ สาวคนน้ันเล่า พร้อมกบั รอยยม้ิ บนใบหน้าที่แลดูอ่อนเยาว์

56/763 “ฉันท้อต้งั แตว่ ันแรกท่มี าถึง เกอื บจะขอย้ายไปที่อื่นเสยี แล้ว แต่พอ เหน็ สายตาของเดก็ ๆ ท่ีมารอดคู รขู องพวกเขาแล้วฉนั กไ็ ปไหนไมไ่ ด้ พวก เขารอครู รอโรงเรยี นในหม่บู า้ นมานานแลว้ ทางการไม่มโี ครงการจะตัง้ โรงเรยี นใหท้ ี่นี่ เพราะว่ามเี ด็กไมม่ าก เลยแนะนำให้เด็กที่ผาช้างรอ้ งไป เรียนที่โรงเรยี นในหมู่บ้านอื่น แต่คุณบีกร็ ้.ู ..ทางไกลขนาดนจ้ี ะให้เดก็ เดิน ไปไดอ้ ยา่ งไรกนั ฉนั ยงั มาคดิ เล่นๆ เลยว่า กวา่ เด็กจะถงึ โรงเรยี น กไ็ ด้ เวลาโรงเรยี นเลิกพอดี ดที ไี่ ด้คุณผาสุก คุณแม่ของคุณน่นั ละค่ะเปน็ ธรุ ะ ติดตอ่ ให้ทุกอยา่ ง กว่าจะไดโ้ รงเรียนนม่ี า” “แต่ครกู เ็ ก่งนะคะ” ดรสาชมด้วยใจจริง ในใจนกึ ว่าหากเปน็ ตนเอง แลว้ คงไมส่ ามารถทำไดด้ ีเทา่ ครผู กากรองแน่ แม่เขยี นจดหมายเล่าให้หล่อนรู้ความคบื หน้าของโรงเรียนมาโดย ตลอด และยงั เล่าดว้ ยอีกวา่ ผใู้ หญ่ทางราชการเกลียดขีห้ นา้ แม่มากเพยี ง ใด ค่าทนี่ ำเรอื่ งยงุ่ ยากไปให้ หลายคนวา่ แมเ่ สียดว้ ยซ้ำวา่ ทำไมไม่อยเู่ ฉยๆ ให้สบาย แทนท่ีจะมาวง่ิ วุน่ วายตดิ ต่อให้กบั ชาวเขาทีด่ อ้ ยความเจรญิ แบบน้ี “โชคดที ่ีพวกชาวบ้านช่วยกันนะ่ คะ่ ยงั จะพวกเพอ่ื นๆ ของฉนั ทอ่ี ยู่ ในเมอื งอกี เราจดั ทอดผา้ ป่าหนงั สือใหก้ บั เดก็ ๆ ขอบรจิ าคหนังสือเรยี น หนังสืออา่ นเล่นเกา่ ๆ ไดม้ าเยอะเชยี วค่ะ” ครผู กากรองเลา่ “ครสู อนอยู่คนเดียวหรือคะ” ดรสานึกสงสัยว่าผหู้ ญิงตวั เล็กๆ อย่าง ผกากรองต้องรับภาระท่ีหนกั หน่วงเชน่ นีม้ านานแคไ่ หนแล้ว

57/763 “ค่ะ” ผกากรองย้มิ จนเห็นลกั ยิม้ บนแก้มทง้ั สอง “เชา้ ๆ ก็สอนเด็ก เล็กให้รหู้ นงั สือ พออา่ นออกเขียนไดก้ ่อน พอเทย่ี งก็ใหพ้ อ่ แมม่ ารบั กลบั บา้ น พอคนไหนโตหน่อยกเ็ ดนิ กลับไปเองได้ ตกบา่ ยก็ใหเ้ ด็กรุน่ โตที่อ่าน หนังสือออกแล้วมาเรยี นคณติ ศาสตร์ วิทยาศาสตร์ สงั คม วชิ าศิลปะ และ สร้างเสรมิ ประสบการณ์ชวี ติ ตามแตท่ ี่ฉนั จะพอมีเวลาน่ะค่ะ ส่วนมากแลว้ ตอนสิ้นเดอื นโรงเรียนก็ต้องปิดไปเลย เพราะฉนั ตอ้ งลงไปรบั เงนิ เดอื นท่ี ตวั อำเภอ” ครูผกากรองหยบิ เอาผลงานวาดเขยี นของเด็กนักเรียนสง่ ให้ดรสาดู “ลองดูนีส่ คิ ะคณุ บี ที่นกั เรยี นวาดกนั ในช่ัวโมงวาดเขียน” หญิงสาวรับกระดาษทเี่ ดก็ ๆ เขยี นรปู ไปดดู ว้ ยความทึ่ง เพราะภาพท่ี นกั เรียนของครผู กากรองวาดนั้นดสู วยงามและไร้เดียงสา ดเู ปน็ องค์ ประกอบท่ผี สมกันลงตวั และกลมกลืนอยา่ งนา่ ประหลาด “โอ้โห ครคู ะ” ดรสารอ้ งด้วยความชนื่ ชม “ฝมี อื เดก็ พวกนีไ้ ม่ ธรรมดาเลยนะคะ สวยและมจี ินตนาการ น่าจะให้การสนบั สนุนเป็นอย่าง มาก ฉันว่าถา้ มโี อกาส เดก็ พวกนอ้ี าจจะกลายเปน็ ศิลปินดงั กไ็ ด้” “ค่ะ ดอกเตอร์สนิ ธพกว็ า่ อย่างน้ัน” ครผู กากรองไม่ทันสังเกตเหน็ หวั คว้ิ ท่ขี มวดมุ่นของดรสา “ดอกเตอร์ยังว่าจะหาทนุ ให้เดก็ ท่ีมหี ัวทางศลิ ปะ ไปเรยี นต่อเลยนะคะ นี่ก็กำลงั จะหาคนมาบริจาคเพือ่ สรา้ งอาคารเรยี นให้ ใหม่ดว้ ย”

58/763 “ดอกเตอรอ์ ะไรนะคะ” ดรสาเลิกค้วิ ด้วยความประหลาดใจ “สินธพค่ะ” ครผู กากรองทวนชือ่ นนั้ ใหห้ ลอ่ นฟงั อีกรอบ นัยน์ตาสกุ สกาวเมือ่ เอย่ ถงึ “เจ้าของสวนสม้ ท่ีอยตู่ ดิ กบั ไร่คณุ บีไงคะ คุณสนิ ธพขึน้ มา ซอ้ื ทีท่ ำสวนสม้ พร้อมๆ กับที่ฉันขน้ึ มาเป็นครทู ีน่ ่ีได้สามปีพอดี คณุ บีเพิ่ง กลบั มาเลยยังไม่ได้เจอกนั มังคะ ดอกเตอรเ์ ป็นคนดีมากนะคะ” “ยังไมเ่ คยเจอกันหรอกค่ะ” ดรสาพูดเสียงกร้าว “ฉนั เพง่ิ กลับมา เลยยงั ไมม่ โี อกาสไดเ้ จอน่ะค่ะ แตก่ เ็ ห็นสม้ ของเขากำลงั ออกลูกเต็มไปหมด เลยน่ีคะ อีกไม่นานกค็ งจะเก็บขายได้ น่าจะเอาเงินนัน่ ละมาบรจิ าคให้ โรงเรยี นบ้าง” หล่อนกลนื คำพูดอีกหลายประโยคลงไปในคอ ดว้ ยไมอ่ ยากแสดงให้ ผกากรองรู้วา่ หลอ่ นกำลงั ไมพ่ อใจผู้ชายคนท่หี ลอ่ นเองกไ็ ม่เคยแม้แตเ่ หน็ หนา้ “กเ็ พ่งิ ออกเปน็ รุน่ แรกน่ะคะ่ ” ผกากรองเล่า ท่าทางดจู ะรูจ้ กั ฝา่ ยน้ัน เป็นอยา่ งดี “เงนิ ท่ีขายส้มได้คงยงั ไมค่ นื ทุนหรอกคะ่ อยา่ วา่ แต่จะมกี ำไร เลย แต่ดอกเตอร์กด็ นี ะคะ พอมเี วลาแกกจ็ ะมาชว่ ยฉนั สอนหนงั สือเดก็ ๆ ดว้ ย เดก็ ท่นี ่รี กั แกกนั ทกุ คนละคะ่ ใช่ไหมหมวยเจ็ง” ประโยคสุดท้าย ครูผกากรองหันไปถามเด็กสาวที่ยนื มองโนน่ มองน่ี ภายในห้องเรียน ดว้ ยความสนใจ

59/763 “ใชค่ ะ่ คร”ู หมวยเจง็ ยม้ิ จนตาหยี “ครูดอกเตอรส์ อนเกง่ พวกเยยี ชอบกันทุกคน” เห็นหมวยเจ็งกบั ครผู กากรองเขา้ กันเปน็ ปี่เป็นขลุย่ อย่างนัน้ ดรสา เลยรู้สกึ เซ็งข้นึ มา จึงพาลล้มเลิกความตง้ั ใจท่ีจะเสนอตวั มาชว่ ยครู ผกากรองสอนหนงั สือไป...ก็เป็นเสยี อย่างนแ้ี ล้ว ใครจะอยากมาชว่ ยละ่ หล่อนไมอ่ ยากเจอหน้าอตี าดอกเตอรอ์ ะไรน่นั นักหรอก แคย่ งั ไมไ่ ด้ เจอกัน ดรสากร็ ูส้ กึ ไมถ่ กู ชะตากบั เขาเสยี แล้ว เกลียดนัก พวกคนหนา้ เนอ้ื ใจเสอื อยา่ งอตี าแก่คนนี้ เขานา่ จะรูว้ ่า การทำสวนส้มทบั ที่ป่าชมุ ชนแบบน้ี เปน็ ความเสยี หาย อย่างใหญ่หลวงแก่ธรรมชาติ แถมปา่ ท่ีเขามาทับท่ี ยงั เป็นป่าตน้ นำ้ เสีย ด้วย... นกั วิชาการอยา่ งเขายังนา่ จะรู้อีกด้วยว่า สวนส้มต้องการใช้น้ำ หลอ่ เลยี้ งมากเพียงใด ข้ึนมาทำสวนสม้ บนดอย จงึ เลย่ี งการสูบเอานำ้ จาก ลำธารท่หี ล่อเล้ียงคนทงั้ หมู่บา้ นมาเลีย้ งส้มไม่ได้ ดว้ ยส้มเป็นพืชที่ต้องการ นำ้ มาก และไมท่ นต่อความแห้งแล้ง ยังจะสารเคมีที่เขาตอ้ งใช้กำจดั แมลงศัตรพู ืชอีกเลา่ ... สารเคมเี หล่านี้ไมเ่ พยี งแต่จะฆ่าแมลงศัตรพู ชื ให้ตายไป หากยงั ฆา่ แมลงและสตั วอ์ นื่ ๆ ทเ่ี ป็นประโยชนต์ ่อป่าและต้นไม้อีกด้วย ยงั จะพิษที่ สะสมอยู่ในดนิ และเปลยี่ นแปลงสภาพป่าโดยรอบ

60/763 ดรสาคงไม่รู้สกึ อะไร หากตาดอกเตอรน์ ่ันเลอื กไปทำสวนส้มทต่ี ัว อำเภอ ซงึ่ ก็มีผ้คู นทำกนั เยอะแยะ ไมใ่ ชเ่ ลือกทีจ่ ะมาทำบนแดนดอยอย่าง ผาช้างร้องแห่งน.ี้ .. ยง่ิ คิดหญงิ สาวกย็ ่งิ รู้สึกโมโหอตี าดอกเตอรน์ น่ั ขึน้ มาจบั จติ จับใจ ดอกเตอรบ์ า้ ชา่ งไม่รู้จกั เรื่องของสภาพแวดล้อมเลยหรืออย่างไร น่ี เขาเปน็ ดอกเตอร์สาขาไหนกนั แนน่ ะ แลว้ ท่จี ริงตาแก่น่ีแกเป็นดอกเตอรจ์ ริงอย่างทท่ี ุกคนเรยี กกนั หรือ เปล่า หรือวา่ เป็นแค่ดอกเตอร์จบั ฉลากจบมากันแน่ ถึงไมไ่ ดใ้ ส่ใจเร่ืองของ สง่ิ แวดลอ้ มเอาเสียเลย! ๑ มา เป็นคำเรยี กแม่ของชาวเย้า ๒ มะกอ้ งเป้ว คือผา้ โพกศรี ษะของสตรเี ยา้

๔ เมอื่ ตอนทด่ี รสากบั หมวยเจ็งรำ่ ลาครูผกากรอง และเดนิ พ้นโรงเรียนมาได้เพียงเล็กนอ้ ย สายฝนเริ่มโปรยตวั ลงมาเปน็ ละอองฝอย โดยไม่มีสัญญาณเตือนมากอ่ น เมฆฝนลอยละลว่ิ มาจากทศิ ทางไหน หญิงสาวไม่ทันไดส้ ังเกต เผลอ เพยี งประเด๋ยี วเดียวม่านเมฆสีดำทะมึนกแ็ ผก่ ระจายไปจนทัว่ บรเิ วณ บดบังดวงตะวนั สที อง เปล่ยี นอากาศแจม่ ใสยามเช้าให้กลายเปน็ มืดครมึ้ อยา่ งรวดเรว็ “กลบั กนั เสยี ทดี ีไหมคะอี่นาย ทา่ ทางฝนจะลงหนกั เสยี แลว้ ” เสยี ง เด็กสาวทีเ่ ดนิ ตามหลังหลอ่ นมาไม่หา่ งถามขึ้น “ดีเหมือนกัน เอาไวว้ ันหลังไม่มฝี น เราค่อยออกมากันใหม”่ ดรสาแหงนหนา้ มองทอ้ งฟ้า แววตากังวล ยังมีสงิ่ ที่หลอ่ นอยากไปดู อกี มาก หากห่วงว่าฝนจะกระหน่ำลงมาก่อน จงึ ตดั สินใจหยดุ การสำรวจ หมบู่ า้ นเอาไวก้ ่อน

62/763 เมด็ ฝนเริ่มใหญ่ขึ้นทุกขณะ ยังดวี า่ ผ้าแถบทใ่ี ชโ้ พกศรี ษะยงั พอจะใช้ กนั ฝนไดอ้ ยา่ งดเี ย่ียม ท้งั สองพยายามเรง่ ฝีเทา้ ไปตามทางเดินลกู รงั ท่ี ทอดลงมาจากเนนิ เขาอันเปน็ ท่ีตง้ั ของโรงเรียน “เยียพาอี่นายไปทางลดั ดีกว่า” หมวยเจ็งลดสายตาท่ีจอ้ งมองทอ้ งฟ้า หันมาบอกกับนายสาว ดวงตามแี ววตดั สินใจ “ขนื เราไปทางปกติ กลบั ไม่ ทนั ถงึ บา้ นแน่เลยค่ะ” วา่ แล้วเด็กสาวกจ็ ับมอื ของดรสา ดงึ ใหเ้ ลยี้ วลงจากทางเดนิ ลกู รังสาย หลักของหมู่บ้าน ลดั เลาะไปตามราวปา่ โดยไมร่ อคำตอบ ดรสาไม่กลัวฝน ตรงกันขา้ ม หล่อนกลับชอบสายฝนชุม่ เยน็ จำไดว้ ่า สมัยยงั เปน็ เดก็ หล่อนชอบชวนน้องแอบหนีพ่อแม่ออกมาเล่นน้ำฝนบ่อย ครงั้ ไป ทกุ ครั้งจะต้องคอยหลบไม่ให้พอ่ เห็น เพราะพ่อไมช่ อบใหล้ ูกๆ ออกมาเลน่ นำ้ ฝนเหมือนกับเดก็ บ้านนอก ในขณะที่แมก่ ลบั ไม่เคยวา่ อะไร ดรสารู้ว่า แม่อยากใหล้ กู ท้ังสองทำตวั ใกล้ชดิ กับธรรมชาติมากท่สี ดุ สายฝนเริม่ ลงเมด็ หนาหนกั หากพุ่มใบของตน้ ไม้ในป่าขึน้ กนั เบียด กนั แน่นเสียจนเรอื นยอดของต้นไม้แตล่ ะต้น ประสานตอ่ เนอ่ื งกนั เปน็ แนว ยาวประหนงึ่ หลงั คา ปอ้ งกันเมด็ ฝนเอาไว้ไมใ่ ห้กระหน่ำลงมาตกต้อง มนุษย์เบอ้ื งล่าง นกป่าหลายตวั สง่ เสียงกรุ๊ก กรุก๊ พรอ้ มกบั บินหวือผ่านไปหลบฝน อยบู่ นคาคบไม้

63/763 แมจ้ ะอยผู่ าช้างร้องมาต้งั แต่เล็ก หากหลอ่ นไม่เคยเข้ามาเที่ยวเลน่ ใน ป่าลกึ แบบนมี้ าก่อน แมห่ ้ามเด็ดขาดไมใ่ ห้หล่อนมาเล่นในปา่ แถวน้ี ดว้ ยเปน็ ต้นทางสู่ บรเิ วณปา่ ต้นนำ้ ที่ชาวบ้านเรียกกนั วา่ ป่าโหง เหตผุ ลของแมก่ ค็ ือ หลอ่ น อาจจะไปเหยียบพืชพนั ธุ์ไม้ขนาดเล็กที่เพิง่ งอกขนึ้ มาใหม่ หรอื หลงปา่ ได้ โดยงา่ ย หากไม่มีคนทชี่ ำนาญนำทางไป ซึ่งดรสาเช่อื วา่ จรงิ เพราะสำหรบั หลอ่ นนัน้ ต้นไม้ทกุ ต้นลว้ นแต่มีหนา้ ตาเหมอื นกันหมด จะต้นทางด้านซ้ายหรือตน้ ทางดา้ นขวา กด็ จู ะมแี ต่พมุ่ ใบดกด่นื ไปเสียท้งั น้ัน แมเ้ ม่อื เรยี นจบวิชานเิ วศวทิ ยา อันเปน็ วิชาท่ีว่าดว้ ยความสมั พันธ์ เกย่ี วเนื่องระหวา่ งคน พืช สตั ว์ และธรรมชาติ มีความรเู้ ก่ยี วกับตน้ ไม้ไม่ น้อย แตส่ ำหรบั หล่อนแลว้ ตน้ ไม้ส่วนมาก กย็ ังมรี ูปร่างหนา้ ตาคลา้ ยกัน อยดู่ ี ดรสายอมรับว่าความรู้เรือ่ งต้นไมข้ องหลอ่ นยังสู้เดก็ ชาวเยา้ บางคนไม่ ได้ด้วยซำ้ ไป แม้เยา้ ในหมบู่ า้ นจะชำนาญไพรมากเพยี งใดกต็ ามทเี ถดิ หากดรสารู้ ว่าไม่มีใครอยากเฉยี ดเข้าไปใกลป้ ่าโหง ...อาจเป็นเพราะเรอื่ งเลา่ เกยี่ วกบั ภตู ผปี ศี าจ และวญิ ญาณร้าย มากมายท่ยี งั วนเวยี นอยูใ่ นปา่ น้ัน...

64/763 เร่ืองเล่าทีน่ า่ หวาดกลัวทัง้ หลายเหลา่ น้ันจะจรงิ หรอื ไม่...ไม่มใี ครรู้ หากนน่ั ทำให้ป่าโหงยังคงความเป็นผนื ปา่ บริสุทธิ์ ท่ีอดุ มสมบูรณด์ ว้ ยพชื พรรณไม้และสัตว์ป่านานาพันธุ์ ไมถ่ ูกเหยยี บยำ่ ทำลาย นับว่าเรือ่ งเล่าขาน ของชาวผาชา้ งรอ้ งนั้น ไดผ้ ลในการป้องกันปา่ ถูกรุกรานไดเ้ ปน็ อยา่ งดี หมวยเจง็ พาหล่อนเดินเลยี้ วเลาะไปมาด้วยความชำนาญ แนวทาง เดนิ เล็กถูกปกคลุมดว้ ยหญ้าคา บง่ บอกใหร้ ู้วา่ เป็นเสน้ ทางท่ีไมค่ ่อยมใี คร ใช้สญั จรผ่านไปมามากนกั ต้นไมส้ องขา้ งทางขึ้นกนั จนแนน่ ขนัด ทำให้อากาศยามฝนตก ชุม่ ชน้ื กวา่ ยามปกติ ดรสาจามออกมาชดุ ใหญ่และรู้สึกแนน่ ในจมูก ด้วยหลอ่ น เพิง่ กลับมาจากประเทศเขตหนาว รา่ งกายยงั ไมช่ ินกบั ความชื้นของประเทศ เขตเสน้ ศนู ยส์ ตู รนกั ...ทดี่ นิ ตรงน้ีของใครกันนะ...หลอ่ นพึมพำเสียงแผ่วเบา ดว้ ยเหน็ มี หลักไมป้ ักเป็นหลกั บอกเขตเป็นระยะ “ของอ่ำเฟย...ซบิ เมยี้ นเม่ยี นค่ะอ่นี าย” หมวยเจ็งหันมาตอบ อ่ำเฟย...ซิบเมี้ยนเมี่ยนหรือหมอผีแหง่ หม่บู า้ นนะ่ หรอื ...ดรสาเลิกคิ้ว ดว้ ยความประหลาดใจ “อีกไม่นานดอกเตอร์สนิ ธพก็จะซื้อเอาไว้แล้วละค่ะ” หมวยเจง็ เล่าต่อ ไปอยา่ งเด็กช่างพดู “อะไรนะ” ดรสารสู้ กึ ตกใจ “ดอกเตอร์นั่นจะซ้ือทป่ี า่ ตรงน้ีหรอื ”

65/763 “เหน็ แตบ้ อกอย่างนัน้ นะคะ” เดก็ สาวว่า “ดอกเตอรอ์ ยากขยายสวน ส้มออกไปอีก แตก้ บั พวกในหมู่บ้านบางคนไมค่ ่อยเหน็ ดว้ ยเทา่ ไหร่ แต่ก็ ทำอะไรไมไ่ ด้ เพราะอำ่ เฟยอยากจะขายให้” นี่เปน็ อีกเรอื่ งหนึ่ง ทหี่ ลอ่ นจะต้องรบี จดั การอะไรลงไปสกั อยา่ งกอ่ น ที่ป่าจะเสียหายไปมากกว่าน้ี ป่าตรงหนา้ หล่อนยงั คงสภาพสมบรู ณอ์ ยา่ งดเี ยีย่ ม เหล่าพืชพนั ธไุ์ ม้ ใหญ่นอ้ ยขึ้นคละเคล้ากนั และดหู ลากหลาย ตง้ั แตไ่ มย้ ืนตน้ ขนาดใหญ่ อยา่ งสัก ประดู่ จนั ทร์ทอง พนั ธุ์ไมข้ นาดกลางอยา่ งคอ้ มะขามปอ้ มดง ไป จนถงึ ไมพ้ มุ่ พวกเตยหนิ และเฟริ น์ สีเขียวสลา้ งท่ขี น้ึ กนั แน่นขนัดเปน็ ดง ใตร้ ่มเงาของไมใ้ หญ่ทีห่ ลอ่ นเดนิ ผา่ นไป ดรสาเหน็ มกี ล้วยไมด้ นิ สี ม่วงออ่ นลออตาชนดิ หนึ่ง กลบี ดอกมขี นาดเลก็ และดแู บบบางชชู ่ออรชร ไหวลูล่ อ้ ลม เป็นดอกกลว้ ยไมท้ ่ีหลอ่ นไม่เคยเห็นมากอ่ นเลย “สวยจังเลย” สีออ่ นเยน็ ตาของกล้วยไม้ดอกจอ้ ย พาใหใ้ จของหลอ่ นคลายความ รุ่มรอ้ นลงไป ดรสาจึงไถลออกนอกเส้นทาง แวะดอมดมดอกกล้วยไมเ้ ลก็ กระจอ้ ยร่อยเหลา่ นัน้ แม้จมูกจะแนน่ จนหายใจไมส่ ะดวก หญิงสาวกย็ งั อตุ สา่ ห์ไดก้ ลิ่นหอมรวยรินของกลว้ ยไม้ดินช่อเล็ก “หอมเสียด้วย”

หล่อนสูดดมกล่ินหอมเยน็ ชนื่ ใจของกล้วยไมด้ นิ 66/763 ชมพอู ่อนหวานเขา้ ไปจนเตม็ ปอด ที่ชชู ่อสมี ว่ งอม “อนี่ าย ระวังนะคะ...อยา่ ...” หมวยเจง็ ร้องหา้ มด้วยความตกใจ เมือ่ เหน็ นายสาวก้มหนา้ ลงชืน่ ชม ดอกไมป้ ่า เด็กสาววง่ิ ตรงมาหาหล่อนด้วยสหี น้ากงั วล หากพอเหน็ ดอกไม้ ทดี่ รสากำลงั สนใจมองไดช้ ัดถนัดตา ทา่ ทางของเด็กสาวกด็ จู ะผ่อนคลาย ลง “มอี ะไรหรือหมวยเจ็ง ดอกกลว้ ยไม้น่ีดอกอะไรจะ๊ ฉันไม่เคยเห็นมา ก่อนเลย” ดรสาเลิกค้วิ ถาม “เปลา่ คะ่ ” ดรสาแอบเห็นหมวยเจ็งลอบถอนหายใจอยา่ งโลง่ อก กอ่ น จะตอบหล่อนว่า “เอือ้ งนางคอย...เออ้ื งที่อนี่ ายถาม เรยี กว่าเอ้ืองนางคอย ค่ะ” “เอื้องนางคอย ชอื่ เพราะจังเลย แตท่ ำไมเธอถงึ ต้องตกใจขนาดนัน้ ด้วย” ดรสายังไมพ่ อใจกับคำตอบของหมวยเจ็ง ดว้ ยคดิ วา่ ยังมอี ะไรมาก กว่านน้ั “เยีย...เอ่อ...เยีย...” หมวยเจง็ ตะกุกตะกกั ก้มหนา้ ไมย่ อมสบตากับ หญิงสาว “วา่ ไง” คราวน้ีดรสามนั่ ใจแล้วว่านา่ จะมีอะไรท่ีหมวยเจง็ ยงั ไม่ยอม บอกหลอ่ น

67/763 “เยียคิดวา่ เปน็ ...เป็น...เออ้ื งแสนผา...” เด็กสาวเอย่ ออกมาในท่ีสดุ “เอื้องแสนผา...ฉนั ไมเ่ คยไดย้ นิ ช่อื น้ีเลย” ดรสาทำตาโตด้วยความ สนใจ จนแทบจะลืมสายฝนทเ่ี ทจก๊ั จก๊ั ลงมา “เอือ้ งนางคอย...ฉันพอรูจ้ ัก อยบู่ ้างละ ไดย้ นิ ใครๆ เล่าใหฟ้ งั มานาน เรอ่ื งนางขา่ ยทองทน่ี งั่ เฝ้าคอยคน รัก จนกลายเปน็ ดอกไม้...อยูท่ นี่ ่ีมาตั้งนานแต่เพิ่งได้เหน็ ของจรงิ วันน้ีเอง สวยสมคำเลา่ ลือทเี ดียว” เอือ้ งนางคอยเป็นชอ่ื ทีห่ ล่อนไดย้ นิ มาตง้ั แตเ่ ล็ก...ชาวเยา้ เลา่ กันว่า เอื้องนางคอยมกี ำเนิดมาจากเจา้ หญงิ องค์หนึง่ ท่ีนั่งรอคอยคนรกั ของนาง จนตาย และกลายร่างเปน็ ดอกเออื้ งกล่ินหอม แตด่ รสากไ็ ม่เคยเห็นดอก เอือ้ งทวี่ ่า จนกระทงั่ วันน้ี มเี รือ่ งเลา่ เก่ยี วกับท่ีคนกลายเป็นดอกไมม้ ากมายดว้ ยกนั ทดี่ รสา ชอบใจมากทีส่ ดุ เห็นจะเป็นเร่อื งของขลู ูกบั นางอ้ัวเค่ียม ตำนานของแมลง ขลู แู ละดอกนางอ้ัวแห่งทอ้ งถิน่ ภาคอีสาน ก่อนจะไปเรียนต่อท่อี ังกฤษ หลอ่ นใชเ้ วลาปิดเทอมคร้ังสุดท้ายกับ แม่ ไปเท่ียวป่าแถวภเู รือดว้ ยกนั ดรสาจำดอกกล้วยไมด้ นิ ดอกเล็ก สีชมพู สดใส ทสี่ ่งกลน่ิ หอมเย็นเบ่งบานอยู่ภายใตต้ น้ ไม้ใหญ่ไดด้ ี แม่บอกว่าชาว อสี านเรยี กดอกไม้น้ันวา่ ดอกนางอวั้ “ดอกนางอั้ว...คนอีสานเรยี กกล้วยไมช้ นิดน้ีว่าดอกนางอ้ัว ปกตินาง อ้วั จะอยใู่ นปา่ ท่มี ีความชมุ่ ชื้น ปา่ ตน้ น้ำเท่านั้น และจะบานในช่วงเดอื น

68/763 กมุ ภาพนั ธ์ บานแค่ระยะเวลาสน้ั ๆ เห็นนางอ้วั ท่ีไหน จะเป็นดชั นบี อกได้ เลยเชียวละว่าปา่ น้ันยังสมบูรณอ์ ย”ู่ แมส่ อนหล่อนใหร้ จู้ กั สังเกตธรรมชาติ และเมอื่ หลอ่ นเดนิ เขา้ ไปจน ใกล้ดอกไมส้ ีสวย ก็แลเห็นแมลงตวั เล็กตัวน้อยหลายตวั ท่ีเกาะอยู่บน กลบี ของดอกนางอว้ั “แมลงอะไรคะแม่ นา่ รักจัง” หล่อนถามแมไ่ ปอย่างนนั้ “ขลู ูไงจะ๊ บ”ี แมเ่ ล่าด้วยน้ำเสียงมคี วามสุข “แมลงขูล.ู ..ท้าวขลู ูมาเกิด เป็นแมลงเพอ่ื อยูค่ ู่กับนางอ้ัว...” แล้วแม่กเ็ ลา่ ตำนานรกั ของทา้ วขูลูกบั นางอ้วั ให้หล่อนฟัง ในขณะท่ี เดนิ เทีย่ วปา่ กนั ต่อไป “ท้าวขูลูรักกบั นางอว้ั เคย่ี ม แต่มารดาของนางอั้วเคี่ยม กลบั ยก ลกู สาวใหก้ ับขนุ ลาง เจ้าเมืองเมอื งอื่น อ้ัวเค่ยี มเสยี ใจมากจงึ ไดแ้ อบไปพบ กบั ทา้ วขูลู เพอ่ื นดั แนะให้มาพานางหนีไป แมข่ องนางอวั้ เค่ยี มร้เู ข้าเลย ลงโทษลูกสาว เพราะทำความอับอายขายหน้าดว้ ยการไปนดั พบกับผชู้ าย ในยามวกิ าล” แม่ถอนใจยาว กอ่ นจะเลา่ ตอ่ ไป “นางอ้วั เสียใจมาก เพราะนางไม่ไดท้ ำอะไรเสียหาย ก็เลยผกู คอ ตาย...หลังจากทเี่ ผาศพของนางอ้วั แล้ว บรเิ วณทนี่ ำเถา้ กระดกู ของนางไป

69/763 โปรยเอาไว้ กเ็ กิดมีกล้วยไมป้ ่าชนิดหนงึ่ ขนึ้ มา มดี อกสีม่วงอมชมพอู ่อน อยา่ งทบี่ เี ห็นน่ลี ะ...” “เลยเรยี กวา่ ดอกนางอัว้ ใชไ่ หมคะแม่” หลอ่ นถาม อดทึง่ กบั ภูมิปัญญาชาวบ้านไม่ได้ ทนี่ ำเอาตำนานมาผกู กบั ธรรมชาตริ อบขา้ งไดอ้ ยา่ ง แนบเนียน แต่ใครจะร้.ู ..บางทเี รอ่ื งเหลา่ นีอ้ าจเปน็ เร่ืองจรงิ ก็เป็นได้ “แล้วท้าวขูลูล่ะคะแม่ เปน็ อย่างไรหลังจากนัน้ ” “ทา้ วขูลู พอรู้ขา่ วของนางอว้ั ก็เศรา้ โศกเสยี ใจมาก ตรอมใจตายไป ในทส่ี ุด และไปเกดิ เปน็ แมลงตัวเลก็ ๆ ที่หนเู หน็ เกาะอยู่บนกลีบดอกนาง อั้วน่นั ละ...แมลงขลู ู...หลังจากน้ันท้าวขลู กู ับนางอ้ัวกไ็ ม่เคยพรากจากกันอีก เลย เม่อื ใดทด่ี อกนางอว้ั บาน เราก็จะเหน็ แมลงขลู ู อยทู่ ี่กลบี ดอกนางอัว้ เสมอ” “แหมโรแมนติกจัง” ดรสายมิ้ หล่อนจำไดว้ า่ เร่ืองเล่าของท้าวขลู ู และนางอั้วนนั้ ทำเอาหล่อนนึกอยากเป็นดอกไมข้ ้นึ มาบ้างทีเดยี ว “หนชู ัก อยากกลายเปน็ ดอกไมบ้ ้างแล้วสคิ ะแม”่ เออ้ื งนางคอยก็เปน็ อกี ตำนานหนึง่ ท่ีหล่อนเคยไดย้ นิ มา แต่เรอ่ื งของ เออื้ งนางคอยนนั้ ไมเ่ ปน็ ที่แพรห่ ลายรกู้ นั ทั่วอยา่ งเรอื่ งของท้าวขูลแู ละนาง อวั้

70/763 “เอ้ืองนางคอยไมค่ ่อยบานบ่อยนกั ดอกคะ่ อนี่ าย” หมวยเจง็ สง่ เสียง เลา่ แขง่ กบั เสียงฝนทตี่ กกระทบใบไมเ้ หนือศีรษะ “นานๆ จึงจะบานสักหน เวลาเออื้ งบานคราใดเป็นสัญญาณบอกว่า กำลังจะถงึ ฤดูดาว” “ฤดดู าว...” ดรสาขมวดคิ้ว เพราะย่ิงหมวยเจ็งเล่าตอ่ ไป เรอื่ งราวท่ี เดก็ สาวพดู ออกมาก็ยงิ่ จะพสิ ดารมากขนึ้ เร่ือยๆ “ฤดดู าวอะไรหมวยเจ็ง ฉนั รู้จกั แต่ฤดูรอ้ น ฤดูหนาว ฤดูฝน” “ฤดดู าวไงคะอ่นี าย ฤดูทที่ ้องฟ้ามีแต่ดาวเตม็ ไปหมด แมด้ วงจันทร์ วันเพญ็ กม็ ิอาจกลบแสงดาวเหล่าน้ันได”้ หมวยเจ็งพยายามอธิบาย เทา่ ที่ ความรคู้ วามเขา้ ใจของหล่อนจะมี หมวยเจ็งคงจะร้เู ทา่ น้นั จรงิ ๆ หลอ่ นจงึ สรปุ ในท้ายทีส่ ุดวา่ “เยียกพ็ ูดไม่ถูก แต่เอื้องนางคอยบานอย่างนี้ หมายความว่าฤดดู าวกำลังจะมาแล้วละคะ่ ” “แล้วเอ้อื งแสนผาอะไรที่เธอว่านนั่ ล่ะเป็นยงั ไงกัน” ดรสายังติดใจกับ ทา่ ทางตกใจของหมวยเจง็ ไมห่ าย ดงั น้ัน เม่อื สองสาวสืบเท้าเดนิ จากดง เอ้ืองนางคอยกันตอ่ ไป หล่อนจงึ ถามอกี ฝา่ ยขึ้นมาอกี “เออ้ื งพิษ...” หมวยเจง็ ตอบพรอ้ มกับถอนใจ “เอือ้ งแสนผาเปน็ เอ้อื ง พษิ ใครสดู กล่ินเขา้ ไปจะตอ้ งหลับใหลไปตลอดกาล...” “อะไรนะ” ดรสารอ้ งอยา่ งไม่เชื่อหูของตนเอง ยังมีความแปลก ประหลาดอะไรทำนองนหี้ ลงเหลืออยูใ่ นโลกโลกาภิวตั น์อกี หรือนี่ หล่อน พดู เหมอื นพึมพำกับตนเอง “เออ้ื งพษิ ...มดี อกไมพ้ ษิ อยา่ งนจ้ี ริงๆ ด้วย หรือ”

71/763 “มจี ริงๆ นะคะ” หมวยเจ็งยืนยัน “เยยี ไม่เคยเห็น พวกในหมู่บา้ นก็ ไมเ่ คยเห็น แตพ่ วกเราไดร้ ับการบอกเลา่ และสง่ั สอนกันมา เพราะใครที่ เผลอไปสูดดมเขา้ ละก็ ตอ้ งตายทุกรายไป” “แลว้ พวกเธอรไู้ ดอ้ ย่างไรว่าเอือ้ งแสนผาเป็นอยา่ งไร ในเมือ่ พวกเธอ ไมม่ ใี ครเคยเห็นกันเลย” ดรสาซักตอ่ ขณะท่ียังไมว่ ายเหลยี วกลบั ไปมอง ดงดอกเออื้ งทีเ่ ดินจากมา “ซิบเม้ียนเม่ียนนะ่ สิคะบอกเรา” หมวยเจ็งหมายถึงหมอผีประจำ หมู่บ้าน “อู๋ตา๑อ่ำเฟย สอนให้เรารวู้ ่าเอือ้ งแสนผานั้นเหมอื นกับเอ้ืองนาง คอยทกุ อยา่ ง ต่างกนั ตรงทเี่ อ้ืองแสนผานัน้ จะหอมหวานกว่า และมแี ตม้ สี เหลืองทองอยู่ทกี่ ลางดอก...ซบิ เมีย้ นเมี่ยนแกยงั วา่ แม้แตแ่ มลงผ้ึงกร็ คู้ ะ่ อี่ นาย เพราะพวกมนั ไมย่ อมบนิ ไปเก็บน้ำหวานจากเอ้อื งแสนผาเลยนะคะ” “ออ้ ซิบเมยี้ นเม่ยี นคงเคยเห็นมาสนิ ะ” ดรสาพยกั หน้าหงกึ ๆ พลาง นกึ ไปถงึ หญิงชราทปี่ ลกู เรอื นหลังใหญโ่ ตอยกู่ ลางหม่บู ้าน ผู้ที่มฐี านะเป็น ถึงซิบเมี้ยนเมี่ยน หมอผีแห่งผาช้างร้อง ผู้ท่ที ุกคนใหค้ วามเคารพนบั ถอื หมวยเจ็งทำเสยี งหวั เราะคกิ คักเบาๆ ทา่ ทางเขนิ อายไม่น้อย เมอื่ ดร สาหนั ไปเลิกคว้ิ ด้วยความสงสยั “หวั เราะอะไรจะ๊ แมห่ มวยเจง็ ”

72/763 “กห็ ัวเราะทอ่ี นี่ ายว่าไงคะ” หมวยเจ็งกระซบิ กระซาบ “อน่ี ายรแู้ ล้ว อย่าเอด็ ไป แต้เลา่ ว่าซบิ เมย้ี นเมี่ยนน่ะไม่เคยเห็นหรอกค่ะ เพยี งแต่จำขี้ ปากผู้เฒา่ ผแู้ ก่มาเลา่ ตอ่ แคน่ ้ันเอง” หล่อนนกึ หน้าคา่ ตาของยายเฒ่าอำ่ เฟยออกเลยเชยี วละ หญงิ ชราผทู้ ่ี เป็นหมอผีแหง่ หมบู่ า้ นผาชา้ งร้อง อายุอานามราวแปดสิบเห็นจะได้ หลอ่ นและแม่รูจ้ ักอำ่ เฟยมาต้งั แต่ครงั้ ท่ีหล่อนยงั เป็นเดก็ หญงิ แม่ เฒา่ เปน็ ท่ีเคารพนบั ถอื ของคนในหมู่บา้ น มเี ร่ืองราวอะไรเกดิ ข้ึนในผาช้าง รอ้ ง ใครเกิด ใครเจ็บ ใครตาย จะต้องไปปรกึ ษาขอให้แกประกอบ พิธกี รรมหรอื ผสมหยกู ยาใหเ้ สมอ หายบา้ ง ตายบา้ ง หากแต่คนรนุ่ พอ่ รุ่น แมข่ องผาชา้ งร้อง กน็ บั ถอื แกย่ิงกว่าผู้เฒา่ คนอ่ืนใด แม้เดก็ รนุ่ หลังที่วิทยาการและความเจริญกา้ วหน้าได้ถะถ่งั หลั่งไหล มาจากในตวั เมอื ง จะไมค่ ่อยให้ความสำคัญกบั แมเ่ ฒา่ มากเหมือนกับร่นุ พอ่ แมอ่ ีกแล้วก็ตาม หากเดก็ ทกุ คนในหม่บู า้ น ยังไดร้ ับการทำพิธีตอนแรก เกิดจากแกทุกคน “ตายจรงิ ” ดรสาเลยพลอยนึกขนั ไปด้วย “แต่พวกเราก็ยงั เคารพแกนะคะ ถงึ แกจะไมค่ อ่ ยเก่งนกั ก็ เถอะ”หมวยเจง็ พึมพำ กอ่ นจะจูงมอื ให้ดรสาเดนิ ต่อไป ท่ามกลางสายฝนท่ี ยงั ลงเม็ดมาไมข่ าดสาย

73/763 เดนิ เล้ียวไปมาสกั พักใหญ่ ดรสาสังเกตเห็นว่า มีตน้ สกั ทองสูงใหญด่ ู เด่นเป็นสงา่ ผดิ กบั ต้นไม้อื่นในบรเิ วณเดียวกัน สกั ทง้ั สองต้นนนั้ ยนื ตระหง่านเคียงคกู่ ัน เหมือนกบั เป็นช่องประตทู ี่นำไปสู่ดินแดนแห่งความ ลึกลับ หมวยเจง็ ดงึ มือใหห้ ลอ่ นเรง่ เดินเร็วข้นึ เมือ่ สงั เกตเห็นว่าดรสาหยดุ ยืนจ้องมองดูตน้ สักคู่นัน้ ด้วยสายตาท่เี ปย่ี มไปด้วยความสนใจ “รีบเดนิ เรว็ เข้าเถอะค่ะอ่ีนาย” เด็กสาวเร่ง ดรสาคิดวา่ มแี ววหวั่นกลัว อยใู่ นนำ้ เสียงน้ันด้วย “แถวน้ีป่าใหญด่ งลกึ นกั เราอยหู่ ่างไวเ้ ปน็ ดไี มม่ ีเยา้ คนไหนอยากเข้ามานักหรอกคะ่ ถ้าฝนไม่ตกหนักอย่างน้ีแลว้ ละก็ เยียไม่ พาอน่ี ายเฉียดมาแน”่ และกอ่ นทด่ี รสาจะละสายตาไปจากตน้ สักคนู่ น่ั เอง ท่ีหล่อนไดย้ นิ เสียงดงั กรอบแกรบ และแลเหน็ ใครคนหนึง่ ทำลบั ลอ่ อยใู่ นพมุ่ กุหลาบพัน ปีสีแดง “เอ๊ะ” ดรสาส่งเสยี งร้องพลางขมวดคิว้ “นน่ั ใครน่ะ” หมวยเจง็ สะดุง้ เฮอื ก หนั ขวับกลับไปทางเดียวกับหลอ่ น พร้อมกบั ที่ ร่างของใครคนหนงึ่ ค่อยโผลห่ น้าออกมาจากหลังพ่มุ คำแดง ดรสายกมือขน้ึ อุดปาก เพื่อไม่ใหต้ นเองส่งเสยี งร้องกรดี ออกมาเม่อื เหน็ ผู้ทม่ี าปรากฏกายตรงหน้าได้ถนดั ตา ส่วนหมวยเจ็งไดแ้ ต่ยกมือขนึ้ ปิด หนา้ ส่งเสียงร้องไห้กระซกิ ด้วยความหวาดกลวั

74/763 ใครคนนั้นเดินกระยอ่ งกระแยง่ ตรงเขา้ มาหาหล่อนและเด็กสาวชาว เย้า ที่ยนื หวาดกลวั จนตวั สัน่ เทาอยทู่ า่ มกลางละอองฝน ดรสามองใบหน้าเหีย่ วยน่ และดวงตาสองขา้ งที่ปิดสนิทดว้ ยความ ผอ่ นคลาย เม่ือพบว่าผู้ทโี่ ผลอ่ อกมานั้น เปน็ เพยี งหญงิ ชราคนหนึง่ เท่าน้ัน...หญงิ ชราที่ดูทรดุ โทรม ราวกับซากศพทีเ่ ดินได.้ .. ผิวของนางเหี่ยวยน่ มีริว้ รอยของบาดแผลตะปุ่มตะป่ำ ดวงตาท้งั สองข้างปิดสนทิ และจมลึกลงไปในเบ้าทง้ั สองข้าง ประกอบกบั แกม้ ท้ังสอง ข้างที่ซูบตอบ ทำให้ดวงหนา้ ท่ียบั ยน่ นนั้ ดเู หมือนกับปศี าจ หญงิ ชราผูน้ ้นั อยู่ในชุดแตง่ กายของชาวเยา้ หากเกา่ จนขาดวิ่น ขะมุกขะมอม ส่งกล่ินสาบสางไปทวั่ ผ้าสีเข้มผนื ที่ใช้โพกพันอย่โู ดยรอบ ศีรษะของแม่เฒ่าน้ันหลุดลุ่ย และเปรอะเปื้อนนำ้ มันอะไรบางอย่าง ทสี่ ง่ กล่นิ หอมหวานจนเอียน หญิงชราผูน้ นั้ แสยะย้มิ เหน็ เขย้ี วแหลมคม และฟันทีเ่ หลืองเป็นคราบ ดรสาหยุดน่ิงอยกู่ บั ที่ ราวกับขาท้ังสองข้างได้กลายเปน็ หินไปแลว้ สว่ นหมวยเจง็ เอาแตป่ ดิ หนา้ ร้อง ฮอื ฮอื ด้วยความหวาดกลัว หญิงชราผนู้ ั้นเดนิ ตรงเขา้ มาหาหลอ่ นช้าๆ ดรสาพยายามจะถอยหลัง หนี หากทำไมไ่ ด้ดงั ใจนกึ ...หลอ่ นไดแ้ ต่กล้นั ใจ เมอ่ื หญงิ ประหลาดผู้นน้ั เออื้ มมือทีส่ ั่นระริกด้วยความชรามาจับแขนของดรสา และใช้มืออกี ขา้ งแตะ ต้องหนา้ ตาของหล่อนแผว่ เบา

75/763 มอื ของผ้เู ฒ่าลบู ไล้ไปตามใบหน้านวลเนียนของหญงิ สาว กอ่ นจะมา หยุดนง่ิ อยู่ทด่ี วงตาท้ังสองข้างของดรสา ดรสาสะกดลมหายใจนิ่ง ด้วยความหวาดกลวั ทจี่ ู่โจมข้นึ มาในฉับ พลนั ด้วยไม่รวู้ ่าหญงิ ชราผู้นเ้ี ป็นใคร และตอ้ งการอะไรจากหลอ่ นกันแน.่ .. ๑ อ๋ตู า แปลวา่ ยายหรอื ยายแก่

๕ เม็ดฝนยังคงโรยตัวเล็ดลอดม่านใบไม้ ลงมาแตะตอ้ งผวิ กาย ของ หญิงสาว อากาศโดยรอบเย็นยะเยอื กและชุ่มชน้ื หากความหนาวเหนบ็ ของ สายฝน มิได้ทำใหด้ รสาร้สู กึ หวาดกลวั เท่ากับสัมผสั จากมือเห่ยี วยน่ ของ หญิงชราแปลกหน้า หญงิ ชราทดี่ ูบิดเบย้ี วไม่เหมอื นกบั สงิ่ มีชวี ติ หากเปน็ ปศี าจ เป็นรปู สลักแหวง่ วิน่ ซง่ึ มคี นเอามาทิง้ ไว้กลางปา่ ลกึ ... สมั ผสั ของนางเทา่ น้นั ท่ีบอกว่า หญิงชราเป็นคนท่ีมเี ลือดเน้อื และชวี ติ เหมอื นกับหล่อน มิใช่รูปเงาของภูตผีหรอื ปีศาจอย่างทนี่ กึ หวาดกลวั ... หญิงชราไลม้ ือท่เี ปน็ ปมุ่ ปม มรี อ่ งรอยคดเค้ียวของเส้นเลือด บนดวง หนา้ ของหล่อนอยา่ งแผ่วเบา กอ่ นจะมาหยุดอยทู่ ่ีรอบดวงตาของดรสา แม่ เฒ่าพมึ พำอะไรบางอยา่ งออกมา ดว้ ยภาษาท่ีดรสาฟังไมเ่ ข้าใจ “เม่ย ออ๋ ย หยวน เปีย้ ว” ขมุ ขนตามร่างกายของหล่อน พร้อมใจลุกชูชนั ข้นึ มาพร้อมๆ กนั สัมผัสของหญงิ ชรามพี ลังลึกลบั บางอย่าง ที่ทำให้ดรสารสู้ กึ วา่ ผู้เฒา่ ท่ียืน อยู่ตรงหน้าไมใ่ ช่คนธรรมดา...

77/763 ดรสาพยายามบงั คบั ขาท้ังสองขา้ งให้ถอยหนี หากขาของหล่อนกลบั ไมเ่ ปน็ ใจ สายฝนยังคงหยาดลงมาตอ้ งใบไมท้ ี่รว่ งเกล่อื นพ้ืนปา่ เกดิ เสียง เปาะแปะ ฟ้าเบอ้ื งบนเริม่ ครึ้มมากกวา่ เกา่ เมอ่ื เมฆก้อนโตเคลอื่ นเขา้ มา อย่างรวดเร็ว ส่งผลใหร้ อบกายของดรสาในเวลานัน้ สลัวรางราวกับยามย่ำ ค่ำ สายฟา้ แลบแปลบปลาบ ทำให้หญิงสาวหวาดกลัวจนฟันกระทบกนั กกึ กัก... มือของหญงิ ชรายังคงไล่เรือ่ ยจากดวงหนา้ ของดรสา ลงไปจนถึงคาง และลำคอ เล็บของนางยาว และปลายโค้งเหมือนกับเถาวัลยม์ ากกว่าเปน็ เลบ็ มือมนุษย.์ .. หญงิ สาวเสียววบู เพราะนกึ ว่าจะทำอย่างไรหากหญิงชราเกดิ อยากบบี คอของหลอ่ นขน้ึ มา ดรสาไล่สายตาตามมือทเ่ี หย่ี วย่นบนลำคอของหลอ่ น ไปจนถงึ อะไร บางอยา่ งทีม่ สี ขี าวและมขี ามากมายคล้ายกบั แมงมมุ ซ่ึงกำลงั ไต่ยุ่บยับ่ อยู่ บนทอ่ นแขนของผู้เฒ่า สัตว์นัน้ แลดคู ลา้ ยแมงมุม...แตไ่ ม่ใชแ่ มงมมุ ... และเมื่อดรสากะพรบิ ตาถี่ๆ เพื่อเขม้นมองเจ้าแมลงประหลาดน้ันให้ ถนดั ก็พบว่ามนั ไดอ้ ันตรธานหายไปเสยี แลว้ อย่างรวดเร็ว

78/763 “ก๊ัมเจ๋ีย๑ ...ก๊ัมเจย๋ี ...” เสยี งของหมวยเจง็ ท่ีครางฮอื ฮอื อยขู่ ้างหลงั หล่อนนั่นเอง ทเ่ี รยี กสตขิ องดรสาให้กลับคืนมา “หมวยเจ็ง...” หลอ่ นเค้นเสียงลอดไรฟันออกมาไดใ้ นทส่ี ดุ “ยายแก ว่าอะไรนะ่ ” “บ่ฮบู้ ่หัน เยยี ไมร่ ู้...กัม๊ เจีย๋ กม๊ั เจี๋ย...” หมวยเจ็งหลบั หูหลับตาร้อง กรีดดว้ ยความหวาดกลวั ไม่ได้สนใจวา่ นายสาวจะว่าอย่างไร เด็กสาวชาวเย้าสูดลมหายใจลกึ ยาวเพอื่ รวบรวมความกล้า ยนื่ มอื ของตนเองไปกระชากแขนของดรสา แลว้ ดงึ โดยแรงให้วิง่ หนีออกไปจากที่ ตรงน้ัน “ไปกันเตอ๊ ะอี่นาย วิ่งเรว็ ...” แตก่ ่อนท่ีดรสาจะออกวิง่ ตามหมวยเจง็ ไป หญิงชราผูน้ ั้นกล็ ว้ งอะไร บางอยา่ งจากอกเสอ้ื ของแก และยดั ใส่ให้ในมอื ของหญงิ สาวอยา่ งรวดเร็ว “บดั ยิว้ เหนาะ...” แกกระซบิ กระซาบบอกกับหลอ่ น ดว้ ยภาษาเย้าทห่ี ล่อนเองกแ็ ปล ความหมายไมอ่ อก... “บดั ยิ้วเหนาะ” หญงิ ชรากลา่ วยำ้

79/763 ดรสาเหลอื บมองวัตถุทรงกลมแบนคล้ายกบั เหรียญเงินในมือ ก่อน จะหนั รหี ันขวางด้วยความรสู้ กึ สับสนในใจ ขณะท่ีหมวยเจง็ ออกแรงดงึ หลอ่ นอยา่ งเตม็ ท่ี ขาท้งั สองขา้ งของดรสาทแี่ ขง็ เกรง็ ราวกับแท่งศลิ า จงึ คอ่ ยขยบั ได้ใน ทีส่ ดุ หญงิ สาวว่งิ ตามแรงดึงของหมวยเจ็งไป ทัง้ ที่ใจยังเต้นระรวั ด้วย ความหวาดหว่ัน ผสมกับความสงสยั ในเรอ่ื งประหลาดที่เกดิ ข้นึ ... “เม่ย อ๋อย หยวน เปีย้ ว...บัดยิว้ เหนาะ...” เสยี งของยายแกค่ นนัน้ ยังคงดังไล่หลังหลอ่ นมากบั สายลม หญงิ ชราผู้นเี้ ป็นใคร เหตใุ ดจงึ มาอยกู่ ลางป่าดงเชน่ นี้ คำถาม ทั้งหลายวนเวยี นอยใู่ นความคิดคำนึงของดรสา... หล่อนไมเ่ คยเห็นหญิงชราทีด่ ูเหมอื นกบั เปน็ ภูตพรายคนนมี้ ากอ่ น ไมเ่ คยแม้แตไ่ ดย้ ินใครในหมบู่ า้ นเล็กๆ แห่งนพี้ ดู ถงึ เสียด้วยซำ้ ไป... จากสมั ผสั ท่แี กจบั ตอ้ งหลอ่ น ดรสาบอกไดว้ า่ หญงิ ชราผู้นี้กเ็ ปน็ คน เหมอื นกันกบั หลอ่ นนน่ั ละ แตเ่ ป็นคนประหลาดทส่ี ดุ เท่าทห่ี ล่อนเคย ประสบพบมาเลยเชยี ว ยังจะใบหน้าที่เหยี่ วย่น และดวงตาทป่ี ิดสนิทท้ังสองข้างน่นั อีก... มนั ช่างรบกวนความร้สู ึกของดรสามากมาย... คนแก.่ ..แถมยงั ตาบอดทง้ั สองขา้ ง...จะใช้ชวี ิตอยูค่ นเดียวทา่ มกลาง ป่าลกึ เชน่ น้ีได้อย่างไร หญิงชราทด่ี ูมอี ายุไมต่ ำ่ กว่าแปดสิบปีคนน้ี จะกิน

80/763 อยา่ งไร จะอยอู่ ย่างไร จะหลับจะนอนท่ไี หน คำถามเหล่านด้ี ูจะรบกวน ความรสู้ ึกของดรสาอยู่ไม่ใช่นอ้ ย ดรสาแอบมองเหรยี ญแบนๆ ท่ีแม่เฒ่ายัดใส่มาในมือของหล่อน แลว้ ก็ต้องขมวดคว้ิ เพราะสง่ิ ท่ีอย่ใู นมอื ของหล่อนนนั้ ดเู หมือนกับเป็นเงินตรา หรืออะไรสักอย่าง... หญิงชราผู้น้ันพูดว่า...บดั ย้วิ เหนาะ...มนั หมายถงึ อะไรกันแน?่ ดรสาขมวดค้ิวสงสัย ก่อนจะยัดเหรยี ญน้ันกลับลงไปในกระเป๋าเสอ้ื และกม้ หน้าหลบสายฝน ว่ิงตามหลงั หมวยเจง็ ไปอย่างรวดเร็ว นึกเสียดายขนึ้ มาครามครันทต่ี นเองเปน็ นักนิเวศวทิ ยามใิ ช่นกั ประวตั ศิ าสตร์ หากดรสาก็ต้งั ใจเอาไวว้ า่ เม่ือกลบั ถึงบ้านแลว้ จะหยิบ เหรยี ญนนั้ ออกมาดใู ห้ละเอยี ดอกี ครั้งหนง่ึ ... หมวยเจง็ ยดึ มอื หลอ่ นเอาไวแ้ น่น แมว้ ่าจะวงิ่ จนพ้นราวปา่ มาแลว้ ก็ ตาม เดก็ สาวหยุดหายใจหอบ เมอ่ื พาหญงิ สาวโผล่ออกมาท่ที ้ายสวนส้ม แหง่ หนงึ่ ฝนที่พรำลงมาเม่ือสกั คร่ใู หญน่ นั้ บัดนี้หยุดสนิทแล้ว หาก บรรยากาศรอบกายยงั คงหมน่ มัว ด้วยดวงตะวนั ยังคงซ่อนตวั อยหู่ ลังม่าน เมฆสเี ทาเข้มอมดำ บ่งบอกว่าฝนอาจจะเทลงมาอกี เมื่อใดก็ได้ ดรสาเดนิ ตามหลงั หมวยเจ็งไปยงั แนวตน้ สม้ ของสวนตรงหน้า ความ ไมพ่ อใจเรมิ่ คกุ รนุ่ ขึน้ มาอีก เมื่อเห็นแนวของต้นสม้ ยาวจนสดุ ลกู หลู ูกตา

81/763 เบื้องหนา้ ของหล่อนมีตน้ ส้มใบสีเขียวเขม้ ข้นึ รายเรียงเปน็ แนวยาว อยา่ งเป็นระเบียบเตม็ ไปหมด แทบทกุ ต้นออกผลสสี ้มทองสวยงาม ห้อย ระย้ารอคอยการเก็บเก่ยี ว ความสงู ของต้นส้มที่สงู เลยศรี ษะของหล่อนไป ไมม่ ากนัก ประกอบกบั กิง่ ก้านทไ่ี มไ่ ด้แผอ่ อกไปกว้าง บอกให้รวู้ ่าต้นส้ม เหลา่ น้ี ยังเปน็ สม้ ที่อายไุ ม่นา่ จะมากเกนิ กวา่ สามปี “หมวยเจ็ง” ดรสาทำตาโต เมือ่ ดจู ากทศิ ทางและที่ตัง้ แล้ว หล่อน ค่อนข้างแน่ใจวา่ สวนสม้ แหง่ นี้นา่ จะเป็นของอีตาดอกเตอรต์ วั รา้ ย “อย่า บอกนะว่า นคี่ ือสวนสม้ ของดอกเตอร์สินธพอะไรนนั่ ” “ใช่ค่ะอน่ี าย” หมวยเจง็ อธบิ ายหนา้ ตาตืน่ “ดอกเตอรแ์ กซื้อท่ีจากชาว บา้ น แล้วกข็ อบางส่วนเพิ่มจากทางการ สวนของแกยาวตัง้ แต่สวนของอ่ี นาย มาจนจรดทข่ี องอำ่ เฟยตรงเชิงเขา ท่เี ราลัดมาน่นั เลยละค่ะ อกี ไมน่ าน แกก็จะขยายทอี่ อกไป...” “จะทำไดอ้ ย่างไร” ดรสาลมออกหู “จะทำอย่างน้ันได้อยา่ งไรกนั ใน เมอ่ื ทด่ี ินแถบนเ้ี ป็นท่ีป่าต้นนำ้ ” “เยยี กบ็ ฮ่ ู”้ หมวยเจ็งตอบได้แคน่ น้ั แลว้ ก็เงยี บไป กอ่ นจะเสริมขึน้ มาอกี หนอ่ ยว่า “อน่ี ายตอ้ งลองคยุ กบั แตด้ ู แต้กับพวกไมค่ ่อยอยากให้อตู๋ าอ่ำเฟย ขายทใี่ ห้ดอกเตอร์เทา่ ไหร่นัก เพราะห่วงว่าทข่ี องดอกเตอรจ์ ะไปอยตู่ ดิ กบั ป่าโหง แตพ่ วกชาวบ้านอกี กลุ่มอยากให้ขาย เพราะเขาวา่ ดอกเตอรเ์ อา

82/763 ความเจรญิ มาให้ เอาโรงเรยี นมา อีกหน่อยกจ็ ะเอาไฟเข้ามา ทะเลาะกันมา หลายรอบแล้วละคะ่ อนี่ าย ยิง่ ตอนอ่นี ายผาสกุ ปว่ ยแล้วดว้ ยละก็ไมม่ ีใคร คอยห้ามคอยแนะพวกนน้ั ตอนนเ้ี ลยยิง่ แบง่ ฝา่ ยกันเหน็ ชัดเลยเชียวค่ะ เอาไวอ้ นี่ ายได้เจอกับแต้ แต้คงจะเลา่ ให้อ่นี ายฟงั หรอก” ดรสาร้ดู วี ่าไฟฟ้าเป็นสง่ิ ท่ีชาวบา้ นส่วนใหญต่ อ้ งการ ปญั หานม้ี ีมา นานตั้งแต่ตอนทแี่ มย่ ังอยู่ หลายบา้ นที่มฐี านะดหี น่อยกจ็ ะมีเครอ่ื งปั่นไฟ เป็นของตนเอง จงึ สามารถมีเครอ่ื งใชไ้ ฟฟ้าท่ีทนั สมยั เช่น วทิ ยุ โทรทศั น์ ได้ ในขณะที่อกี หลายบา้ นซง่ึ ฐานะยังไม่ดีนัก เมอ่ื พลบคำ่ ลงกจ็ ะจุดไต้ตาม ไฟ ไขไส้ตะเกยี งเพ่อื ให้แสงสวา่ ง หญิงสาวรู้สึกถึงความไมพ่ อใจทที่ วีมากข้ึน จนรสู้ ึกแน่นในหน้าอก เม่อื ไดร้ ู้วา่ อตี าแกด่ อกเตอร์นนั่ เอาเรอ่ื งของวัตถุและความเจริญมาเป็น เครื่องล่อใจ เพอื่ ใหช้ าวบ้านขายท่ที างให้ แถมยงั ทำใหช้ าวบา้ นทเ่ี คยรกั และสามัคคกี ันมาตลอด แตกออกเปน็ สองฝ่าย หลอ่ นจะตอ้ งทำอะไรบางอย่างเสียแลว้ ... ทผ่ี นื น้เี ปน็ ปา่ บริสุทธิ์ เป็นปา่ ต้นนำ้ ทไ่ี ม่ว่าใครกไ็ มส่ มควรจะบกุ รกุ เขา้ ไป ตาแก่คนนถี้ ือดีมาจากไหน ถึงจะมาทำสวนส้มโดยกนิ เอาที่ป่าแบบ น้.ี ..ยงั จะแหลง่ นำ้ ท่ชี าวบา้ นใชบ้ รโิ ภคและดม่ื กินอีก สวนสม้ ของดอกเตอร์ สินธพคงจะดดู เอาน้ำไปจากลำธารมากเสียจนลำธารสายเล็กๆ ท่ีหล่อนเคย เห็นแหง้ เหอื ดไป...

83/763 “เดนิ อีกไกลไหมกวา่ จะถึงบ้านเรา” ดรสาถามเสยี งหว้ น ในใจนกึ เสียดายวา่ ดอกเตอรส์ นิ ธพคงจะฉวยเอาช่วงเวลาที่แมป่ ว่ ยนน่ั เอง ถึงทำ การได้ใหญโ่ ตถึงเพียงนี้ หากแมย่ ังสบายดีอยู่ ดรสารวู้ า่ แม่จะไม่ยอมให้ เกิดเรอ่ื งแบบน้ขี ึ้นทีผ่ าชา้ งร้องแน่... เลยพาลโมโหดอกเตอร์สินธพขนึ้ มา ทั้งๆ ทยี่ งั ไมเ่ คยแม้แตเ่ หน็ หนา้ ของฝ่ายนน้ั เม่ือเกิดความโมโห หล่อนกเ็ ลยพลอยเกลยี ดทกุ อย่างทเี่ ป็น ของตาแก่สินธพ หญิงสาวเรง่ ฝีเท้ารวดเร็ว ด้วยร้สู ึกขยะแขยงขึน้ มาในทนั ควัน ไม่ อยากจะเหยยี บท่ดี นิ ของดอกเตอรค์ นน้ันอีกต่อไป “ไม่ไกลมากแลว้ ละคะ่ ” หมวยเจ็งเสียงอ่อน ด้วยความโมโห ดรสาจึงเดนิ จ้ำเอาจำ้ เอาผ่านไปตามแนวตน้ ส้ม หมวยเจง็ เหน็ ดงั นั้น เลยตอ้ งเร่งฝเี ท้าตามบ้าง เด็กสาวเดินไปบ่นไปว่า “โอยเหนื่อยจังเลยนะคะ อ่ีนายเดนิ เรว้ เรว็ ...” เดก็ สาวหายใจหอบ “น่ีถ้าหากว่าแต้รู้วา่ เยยี พาอี่นายเขา้ ป่าไปเจออูต๋ าบ้าละก็ เยยี โดนด่าตาย เลย” “อ๋ตู าบา้ หรอื ” ดรสาขมวดค้ิว คำพูดประหลาดที่วา่ เม่ย อ๋อยหยวน เป้ียว ดูจะย้อนกลับมาในความคิดคำนงึ ของหลอ่ นอกี คร้งั ...

84/763 “ยายแกบ่ า้ บอนะ่ ค่ะ” หมวยเจ็งอธบิ ายราวผเู้ ชย่ี วชาญ “แกอาศยั อยู่ แถวปา่ โหงมานานนม ไมค่ ่อยมใี ครอยากจะสุงสิงดว้ ยหรอกค่ะ ไมร่ วู้ ่าเปน็ คนหรอื เป็นผีกนั แน่” “ฉนั ไม่เคยไดย้ ินใครพดู ถงึ เลย” “ใครจะอยากไปยุง่ กับแกล่ะคะอ่ีนาย เขาวา่ กนั วา่ แกเลี้ยงผีเล้ียงงู ดว้ ยนะคะ” หมวยเจง็ ทำทา่ ทางสยดสยอง “ลงอยใู่ นป่าโหงได้ละก็ ต้องไม่ ใชค่ นธรรมดาแน่” “นา่ สงสารแกนะ” หญงิ สาวพมึ พำส่งิ ทค่ี ดิ “จะกนิ จะอยอู่ ยา่ งไรกไ็ ม่ รู้ ไมม่ ีลกู หลานเลยหรอื ” “ไม่มใี ครรจู้ ักแกหรอก” หมวยเจ็งถอนหายใจ “แกคงอย่ขู องแก อย่างนน้ั มาตัง้ แตไ่ หนแต่ไรแลว้ มงั คะ ในปา่ โหงมขี องกินเยอะไป แกก็คง อาศยั เก็บกนิ เอานั่นละคะ่ อน่ี าย ซบิ เมย้ี นเมีย่ นยงั ว่าเลยคะ่ ว่าอ๋ตู าบา้ บอ แกไปทำผิดผเี ขา้ ลมเดียเมีย้ น๒ กเ็ ลยลงโทษ กลายเป็นคนบา้ บออยา่ งนี้ แกห้ามขาดไม่ให้ใครไปยุง่ ดว้ ย ขนื ใครไปยุ่งเขา้ จะพลอยถูกลมเดียเมี้ยน ลงทณั ฑ์ไปด้วย” “แล้วทีแ่ กพดู ตอนทจี่ ับหนา้ ของฉัน...ทว่ี ่า...เมย่ อ๋อย หยวน เปย้ี ว...มนั หมายความวา่ อะไรกันแนห่ มวยเจ็ง” “เออ่ ...” เด็กสาวทำท่าลงั เลเลก็ น้อย ก่อนจะแปลความหมายของคำท่ี แม่เฒา่ พูดออกมาให้นายสาวฟงั ว่า “แกถามอี่นายวา่ จะกลบั บา้ นหรือ”

85/763 “จะกลับบ้านหรอื ...ทำไมแกต้องถามฉันอยา่ งนดี้ ว้ ยนะ...” ดรสาทวน คำถามน้นั ด้วยความฉงนอยภู่ ายในใจ หลอ่ นไมเ่ คยรูจ้ ักผู้หญิงชราคนนนั้ มากอ่ น ไมเ่ คยไดย้ นิ ใครในไร่เอ่ย ถงึ แลว้ ทำไมอูต๋ าท่ีหมวยเจ็งว่าเป็นคนบ้าคนน้ัน ถงึ ตอ้ งถามหลอ่ นดว้ ยคำ ถามน้นั ด้วย แทนทจ่ี ะพูดหรอื ถามอะไรอยา่ งอ่นื ดรสายงั ไม่ทันจะถามถึงเหรียญเงินและอีกคำท่ีแม่เฒ่าลกึ ลับคนนั้น เอ่ยขึน้ หมวยเจง็ กพ็ ูดออกมาเสียกอ่ นวา่ “อ่ีนายอย่าสนใจเลยคะ่ แกเปน็ คนบ้าบอ พดู อะไรไมร่ ูเ้ รื่องหรอกค่ะ ว่าแตอ่ น่ี ายอยา่ บอกแตน้ ะคะ ว่าเยยี พาอี่นายลัดเขา้ มาทางนี้จนเจออตู๋ าบ้า เขา้ ขนื ใหแ้ ต้หรือมาร้ลู ะก็ เยียตายแน”่ “ทำไมบอกไมไ่ ด้ละ่ ” ดรสาหันมาถามเดก็ สาว “เพราะป่าท่ีเยยี พาอี่นายลัดมาน้ัน เปน็ ป่าปากทางเข้าสู่ปา่ โหง” เด็ก สาวชาวเย้าทำท่าทางหว่นั หวาด “ซิบเมีย้ นเมยี่ นหา้ มขาดไม่ใหใ้ ครเข้าไป ยมุ่ ย่ามแถวนนั้ ถา้ แกไมอ่ นญุ าต” “แล้วซบิ เมยี้ นเมีย่ นไม่ว่าอะไรหรอื ท่ีดอกเตอรส์ นิ ธพจะซื้อทต่ี รง นั้น” หญงิ สาวสงสัย “แกไมว่ า่ อะไรหรอื ทจ่ี ู่ๆ ก็จะมใี ครมาถางปา่ ที่แก หวงหา้ มไปทำเปน็ สวนส้ม” “ไมเ่ หน็ แกว่าอะไรนค่ี ะ” หมวยเจง็ บอกดรสา “แกว่า เอาไว้ถึง วนั เพ็ญคร้งั หนา้ แกจะลองถามเจียหุ่งเมย้ี น๓ ดู”

86/763 เจียหงุ่ เมีย้ น...ผีหลวง ดรสาอยผู่ าช้างร้องมานานจนรู้วา่ ชาวเยา้ นั้นนบั ถอื ผีเชน่ เดียวกนั กับ ชาวเขาเผา่ อื่นๆ ผขี องชาวเยา้ มีหลายตน และในบรรดาผีท้ังหมดที่เย้า นับถือน้นั เจยี หงุ่ เมีย้ นถอื เป็นผีหลวงประจำหมบู่ ้าน มอี ำนาจสงู สดุ ท่ีทุก คนในหมู่บ้านตอ้ งให้การเคารพนบั ถอื ... ดเี หมอื นกันทซี่ บิ เมย้ี นเมี่ยนจะถามผหี ลวง ถึงเรอ่ื งที่ดอกเตอร์ สินธพจะขยายสวนส้มของเขาไปทางปา่ โหง... หล่อนไดแ้ ต่นึกภาวนาวา่ ขอใหผ้ ีหลวงไม่เหน็ ด้วยทีเถดิ เพราะถา้ เปน็ เช่นนั้น เรื่องทั้งหมดก็จะงา่ ยเข้า ทุกคนในหมู่บ้านจะเชอื่ ในคำท่ีผี หลวงว่า หากผหี ลวงไม่ยอมให้อ่ำเฟยขายท่ี ชาวบ้านกจ็ ะไมย่ อมเช่นกนั เมอื่ เหน็ นายสาวนิ่งไป หมวยเจง็ จึงคอ่ ยเอย่ ดว้ ยเสยี งอ่อนอ่อยต่อไป วา่ “อนี่ ายอยา่ บอกแตน้ ะคะ ว่าเยียพาอน่ี ายลดั มาทางนี้แลว้ เจออ๋ตู าบ้า เข้า” “ตกลง” ดรสาพยกั หน้า “ฉนั จะเกบ็ เอาไว้เปน็ ความลับ ไมเ่ ลา่ ให้ใคร ฟงั เลยสักคนเดยี ว ดีไหม” ได้ยินนายสาวว่าอย่างน้ัน เด็กสาวก็เลยยิ้มออกมาได้ “แต่ต้องมขี ้อแลกเปลย่ี น” ดรสายิ้มบ้าง หากนยั นต์ าของหลอ่ นดมู ี เล่หเ์ หลย่ี ม ขณะเหลือบมองดสู วนสม้ ผนื ใหญ่ตรงหน้า

87/763 “คะ” หมวยเจ็งเลกิ คว้ิ เป็นเชิงถาม “ระหวา่ งเดนิ กลับบา้ น ถ้าหากวา่ เราเจอใครในสวนสม้ เข้า หา้ มบอก เดด็ ขาดวา่ ฉนั เปน็ ใคร ตกลงไหม” ดรสาทำทา่ กระซบิ กระซาบ “ทำไมล่ะคะอี่นาย” หมวยเจ็งสงสัย “เอาเถอะ ไมต่ ้องถาม” หญงิ สาวยงั ไมอ่ ยากอธิบายเหตผุ ลให้เด็ก สาวฟงั ในเวลานี้ จะรบท้งั ที อยา่ งน้อยก็ต้องรูเ้ รือ่ งราวความเป็นไปของอกี ฝ่ายให้มาก ทีส่ ดุ เวลาลงมอื จะไดไ้ ม่พลาด...หญงิ สาวบอกกบั ตนเอง และการจะทำ อยา่ งน้นั ไดก้ ต็ อ้ งไม่ใหค้ นในสวนสม้ สินธพรวู้ า่ หลอ่ นเปน็ ใคร... คนงานทัง้ หมดในสวนสม้ ของดอกเตอรส์ ินธพ เป็นคนทม่ี าจากใน เมือง ดังนั้นจะไมม่ ีใครรู้ว่าหลอ่ นคือดรสา นายหญงิ คนใหม่แหง่ ไรผ่ าสกุ หล่อนยงั ไม่อยากใหค้ นทส่ี วนสม้ รู้ว่าหล่อนเปน็ ใคร เพราะยงั มแี ผน ยอ้ นกลบั เขา้ มาสบื เรอื่ งราวความเป็นไปของตาแก่เจา้ ของสวนสม้ อกี ... “ทำตามท่ีฉันวา่ กแ็ ลว้ กัน คนในสวนนไี้ ม่มใี ครรูห้ รอกว่าฉนั คือใคร ถา้ มใี ครถามกบ็ อกไปว่าฉนั เปน็ พ่ีสาวของเธอกไ็ ด้ บอกไปว่าฉนั ช่อื หมวย เอ...แลว้ กอ็ ย่าเผลอเรยี กฉนั ว่าอ่ีนายต่อหนา้ คนงานท่ีสวนน่ีดว้ ย เข้าใจไหม อย่าใหพ้ วกน้ันรู้เดด็ ขาดว่าฉันมาจากไรผ่ าสกุ ...” ฉันไม่ไดโ้ กหกสกั หน่อย ชอ่ื ของฉนั แปลว่าผงึ้ และหมวยเอในภาษา เย้าก็หมายความว่าผ้ึงเหมือนกนั ...

88/763 ดรสารู้สึกพอใจในแผนการของตนเอง บางครัง้ การได้เล่นอะไร แผลงๆ แบบนเ้ี สียบ้าง กด็ จู ะน่าตื่นเตน้ ไมใ่ ช่น้อย ดังน้ัน เมอื่ เดินนำดรสาลัดเลาะแนวตน้ สม้ เพ่อื กลบั ไปยังไร่ผาสกุ หมวยเจง็ จงึ เอาแตท่ ำหนา้ นิว่ ค้ิวขมวด เก็บปากเกบ็ คำไม่พดู อะไรเหมอื น ตอนแรก เดินตามกันไปนานพอดู จนกระทง่ั ดรสาแลเหน็ แนวรัว้ ลวดหนามท่ี กน้ั ระหว่างสวนสม้ กับไรส่ มนุ ไพรของหลอ่ นอย่ลู ิบๆ ตรงหน้า มีความแตกตา่ งกนั อยา่ งเห็นไดช้ ดั ระหว่างแนวตน้ ส้มทป่ี ลูกอย่าง เปน็ ระเบยี บ กบั ไร่ของหลอ่ นที่มีต้นไมข้ ้นึ ระเกะระกะตามธรรมชาติภายใต้ ไมใ้ หญ่เหลา่ น้นั มีต้นสมุนไพรมากมายหลายชนดิ ปลกู แซมเอาไวเ้ ป็น หมวดหมู่ เม่ือเลีย้ วพน้ แนวตน้ สม้ แถวสุดทา้ ยไป ดรสาจึงเห็นว่า ทโ่ี คนของต้น หว้าใหญซ่ ง่ึ ยนื ตน้ หยดั อยู่กงึ่ กลางระหว่างสวนส้มกับไร่ผาสกุ ราวกบั เปน็ หลกั เขตแบ่งทดี่ นิ ระหวา่ งสวนท้งั สองนัน้ มีชายฉกรรจส์ องสามคน กำลัง ยนื จับกลุ่มและสง่ เสยี งโหวกเหวกอยู่ หน่ึงในนั้นมีปนื ยาวอยใู่ นมือดว้ ย ท่าทางการแต่งกายของผชู้ ายเหลา่ นนั้ ดไู ม่ใชค่ นเย้าแน่ เพราะพวก เขาสวมกางเกงยีนและเส้อื ม่อฮ่อมสนี ำ้ เงินอมฟา้ กบั รองเท้าบูตสีดำยาวข้นึ มาจนถงึ นอ่ ง ดแู ลว้ น่าจะเปน็ คนงานสวนสม้ ของดอกเตอร์สินธพนัน่ เอง

89/763 เอกิ เอิก เอก๊ิ กกก... ดรสาไดย้ นิ เสียงรอ้ งก้องกงั วาน เหมอื นกบั เสียงของลูกสุนขั ตวั เลก็ ๆ ดังเหนือขน้ึ ไปจากต้นหว้าใหญ่นั้น หญงิ สาวร้สู กึ ใจหายวาบขึน้ มาในทนั ใด เม่ือเหลอื บมองขึน้ ไปยงั ต้น เสยี ง และเห็นนกขนาดใหญ่ตัวหน่งึ บนิ วนเวยี นไปมา ปีกของนกตัวน้ันยามทกี่ ระพอื บิน เกิดเสยี งดัง ควับ ควบั ราวพดั ขนาดใหญ่ทโี่ บกไปมา ความกว้างของปกี สีดำจากข้างซ้ายไปจนจรดข้างขวา นัน้ ดรสากะประมาณว่าน่าจะเกือบถงึ หนึ่งเมตร บริเวณใบหน้าของนกมสี ีขาวจนจรดชว่ งลำคอ ขนท่ีกระหม่อมและ ท้ายทอยมสี ีนำ้ ตาลแดงดคู ล้ายกับชายหนมุ่ ทไี่ วผ้ มทรงรากไทร ใตค้ อของ นกท่บี นิ วนเวียน พร้อมกับโฉบลงมาโจมตผี ้บู กุ รุกเปน็ ระยะ มถี งุ สีเหลอื ง ด้านข้างมขี ีดหนาสีดำ บริเวณปากมโี หนกสีขาวนวลเหมอื นกบั สขี องงาชา้ ง เหนือจะงอยปาก เป็นโหนกซึ่งมีลกั ษณะเป็นลอนหยกั ซ่ึงเทา่ นนั้ กเ็ พยี งพอแล้วที่ดรสาจะ บอกไดว้ ่า นกท่กี ำลังถกู คนเหลา่ น้ันคกุ คามคือนกเงือกกรามช้าง หรอื ท่ี ชาวบา้ นเรียกกนั ว่า กูก๋ ๋ี... นกเงอื ก หนึง่ ในสตั ว์ป่าสงวนทีห่ ายากและกำลงั จะสูญพนั ธ์ุ...

90/763 ทา่ ทางของชายฉกรรจก์ ลุ่มนัน้ คงจะกำลังทำอะไรบางอย่าง ซง่ึ เปน็ การรบกวนเจา้ นกเงอื ก เพราะเจ้านกไมย่ อมถอยหา่ งไปไหน หากแต่ตัง้ ใจ ตอ่ สกู้ ับคนที่บุกรกุ รังรวงของมนั อยา่ งชนดิ ทเ่ี รยี กวา่ สตู้ าย ถวายชวี ติ ... ไมย่ อมแพ้แมจ้ ะเสยี เปรยี บกว่าทง้ั เร่อื งของกำลงั และอาวุธ มนษุ ยพ์ วกนั้นมีปนื อยู่ในมอื ในขณะทเ่ี จ้านกมเี พียงจะงอยปากท่ี แหลมคม มิอาจเทยี บอะไรไดก้ ับอาวุธรา้ ยในมือคนเลย... ดรสารอ้ งเสียงแหลมลัน่ ดว้ ยความตกใจอยา่ งถงึ ท่ีสุด เมือ่ เหน็ มนษุ ย์ คนหนึง่ ในกล่มุ นั้น ยกปนื ยาวทถี่ ืออยใู่ นมอื ข้ึนเล็งไปที่เจา้ นกทีย่ ังคงบิน วนเวียนไมถ่ อยหนี และกำลังจะเหน่ียวไกลัน่ กระสนุ ออกไป ดรสากรีดรอ้ งจนสดุ เสยี ง และวงิ่ ตรงไปยงั ผ้ชู ายพวกนั้นจนสดุ กำลงั ท่อี ่อนลา้ “หยุดนะ หยดุ เดย๋ี วน.ี้ ..พวกแกจะทำอย่างนนั้ ไมไ่ ด้นะ...” ๑ ภาษาเยา้ แปลว่า น่ากลวั มาก ๒ ลมเดียเมยี้ น คอื คำเรียกผปี า่ ของชาวเย้า ๓ เจียห่งุ เมย้ี น คอื ผีหลวงของชาวเย้า เปน็ ใหญ่ผีทง้ั ปวง

๖ เสยี งรอ้ งหา้ มดว้ ยความตนื่ ตระหนกของหล่อนไม่เป็นผลแตอ่ ย่าง ใด เพราะชายฉกรรจผ์ ้นู ัน้ มไิ ด้สนใจดรสาแมแ้ ต่น้อย เขายงั คงยกปนื ยาว ขนึ้ ประทบั บา่ และเลง็ ไปยังเจา้ นกเงอื กตามเดิม และเม่ือเห็นชายฉกรรจ์ท่ีมใี บหนา้ เหยี้ มเกรียม ขนึ้ ลำกล้องปืนเพื่อ สาดกระสุนออกไป ดรสาจึงตดั สินใจพ่งุ ตัวเขา้ ใส่ชายผูน้ ้นั ในทนั ที พร้อม กับพยายามย้อื แย่งปนื จากมืออันหยาบกร้านของอีกฝ่าย เป็นเวลาเดียวกัน กับท่มี ือหยาบกระด้างคนู่ ัน้ เหนีย่ วไกลนั่ กระสุนออกไปอยา่ งรวดเร็ว ปงั ... เอก๊ิ กกกก...เอ๊ิกกกกก... เสียงปนื นัดน้ันดังสนั่นขึน้ มาท่ามกลางความเงียบสงดั ของหมู่บา้ น และนกเงอื กตัวใหญท่ กี่ างปีกกระพอื บนิ วนอยเู่ หนือต้นหว้า กถ็ ลาวูบตกลง มานอนอยแู่ ทบเท้าของหญิงสาว...ขนอ่อนจากปกี ขา้ งท่ีถกู ยิง ปลวิ ว่อน กระจยุ กระจาย “ไอ้บ้า...ไอ้คนบา้ ” ดรสากรดี รอ้ งเสยี งโหยหวนเม่ือเหน็ นกเงอื กตัว นั้นบดิ ตวั และสง่ เสยี งร้องด้วยความเจบ็ ปวดอยบู่ นพน้ื ดินตรงหนา้ หล่อน

92/763 เลือดสีแดงสดไหลรนิ ออกมาจากบาดแผลบนปีกข้างหนึ่งท่หี ักพบั ไป ข้างหลงั นกเงือกตวั ใหญอ่ ้าปากพะงาบและส่งเสียงรอ้ งโหยหวน ฟังแล้ว เสียดลกึ เขา้ ไปในหวั ใจ เอก๊ิ กกกก...เอ๊กิ กกกก... น้ำตาของหญิงสาวรนิ ไหลออกมากลบสองดวงตา หากยงั ใจชน้ื อยู่ บ้างเมื่อไดเ้ ห็นวา่ กระสนุ ปนื จากคนใจโหดรา้ ยผูน้ นั้ ไม่ได้ถูกอวัยวะท่ี สำคญั ของพ่อนก นอกจากทำให้ปีกข้างหนง่ึ หักและเกดิ เป็นแผลฉกี กวา้ ง เทา่ นน้ั นับว่าการตดั สินใจของหลอ่ น ที่พงุ่ เขา้ แยง่ ปนื จากมือของผชู้ าย ท่าทางโหดรา้ ย เป็นการตดั สนิ ใจที่ถูกตอ้ ง เพราะไม่เชน่ นั้น เจา้ นกเงือกตัว นค้ี งจะตายไปแลว้ “ไอบ้ า้ ” ดรสาหันไปรอ้ งวา่ ผชู้ ายกลุม่ นน้ั ด้วยสหี นา้ กราดเกรี้ยว “ไอ้ คนใจร้าย ไอค้ นใจดำ ยิงนกตวั น้ีทำไม” “อา้ ว...นอ้ งสาว” ผูช้ ายคนท่ีถอื ปืนอย่ใู นมอื มที า่ ทางฮึดฮดั ด้วย ความโมโห ทจ่ี ่ๆู ก็มใี ครไม่รู้ โผลเ่ ข้ามาขัดขวางการไล่ล่าของเขา “โผล่มา จากไหนกัน มาย่งุ เร่อื งของพวกพ่ที ำไม” “พวกนายยงิ นกทำไม” ดรสาแคน่ เสียงลอดไรฟนั พรอ้ มกบั จอ้ งมอง คนทงั้ สามด้วยความเคียดแค้น

93/763 “อา้ ว กม็ นั เสอื กมาขวางทางพวกพเ่ี องนจ่ี ะ๊ แม่นอ้ งสาว” คนถอื ปนื หวั เราะรา่ สายตาของมันที่มองมายงั ดรสามีแววโลมเลีย “พวกพ่กี ต็ ้อง กำจดั มันไปเสียใหพ้ น้ นะ่ ส”ิ ดรสามองดูนกเงอื กกรามช้างตัวนน้ั และถุงใตค้ อสีเหลอื งของมัน แลว้ ก็พอจะเดาได้รางๆ วา่ เกิดอะไรขึ้นกันแน.่ .. ถุงสเี หลอื งใตค้ อ เปน็ เครอื่ งบอกว่านกเงอื กตวั นเี้ ป็นนกตวั ผู้ และ การที่มันบนิ วนเวยี นอยู่โดยรอบต้นหว้าน้นั กค็ งเพื่อจะปกป้องรงั ของมัน น่ันเอง... หญงิ สาวจอ้ งมองลำตน้ สงู ใหญ่ของตน้ หว้าปา่ ท่ีขึ้นหยดั ยนื ตระหงา่ น อยกู่ ่งึ กลางของผืนดินกวา้ ง ประดจุ เป็นเขตแบง่ แดนระหวา่ งไร่ผาสุกและ สวนสม้ ก็เหน็ มโี พรงขนาดใหญอ่ ยู่สูงข้นึ ไปจนเกอื บถึงพุ่มไมใ้ บหนา ปาก โพรงมเี ศษไม้ผุ ดนิ และคราบท่เี กดิ จากเศษอาหารท่ีนางนกตัวเมียสำรอก ออกมาปิด เหลือเพียงช่องเลก็ ๆ พอให้พอ่ นกสามารถยื่นจะงอยปากเขา้ ไป ปอ้ นเหยอื่ และอาหารใหก้ ับเมยี และลูกนอ้ ย ซึง่ หากไม่ใชก้ ารสงั เกตเปน็ อยา่ งดแี ลว้ ก็จะมองแทบไมเ่ หน็ แม้โพรงไม้จะอยู่สูง หากดรสาเหน็ ดวงตาใสกระจ่างสองคู่ ทเี่ ปี่ยมไป ด้วยความตน่ื ตระหนก และระแวดระวังภยั แลลอดออกมาจากในโพรงดนิ เพอื่ ดูวา่ เสียงดงั และเหตุว่นุ วายภายนอกนัน้ เกิดจากอะไรกัน ดวงตาท้ังสอง คู่มสี ีน้ำตาลใสแจว๋ ราวกับลกู แก้ว คหู่ นึ่งมขี นาดใหญ่ และคหู่ น่ึงมีขนาด เลก็

94/763 คนใจร้ายพวกนี้คงจะมาท่นี ่ี เพ่อื จบั เอาลกู นกเงือกไปนน่ั เอง...จะเพอ่ื ขายหรือเอาไปเลย้ี งดูเล่นก็สุดจะคาดได้ พอ่ นกจึงโผเข้าเล่นงานคนพวกน้ี อย่างเอาเปน็ เอาตาย เพื่อปกปอ้ งลกู และเมยี ของมัน... “หลีกไป” ผชู้ ายอีกคนหนงึ่ ตรงเข้ามาลากแขนของหล่อน แลออกแรง ดงึ เพื่อให้หลอ่ นออกไปให้พ้นทาง กล่ินเหมน็ เหล้าท่ีโชยมาจากเรือนร่าง ของชายคนน้ัน บอกให้ดรสารวู้ า่ พวกมันทงั้ สาม คงดื่มสรุ ากนั มาคนละไม่ ใชน่ ้อย “ไอ้สอน มงึ ชว่ ยกลู ากอนี างเยา้ คนนีไ้ ปใหพ้ ้นทางที กจู ะเอาไอก้ กู๋ ต๋ี ัว พ่อไป ส่วนไอ้หาญ...มงึ ปนี ข้ึนไปจัดการกับตัวแมก่ ับลูกของมนั ในโพรง...” “ได.้ ..พ่ีเมน่ ” นายสอนรับคำลกู พี่ และย่างสามขุมเข้ามาอกี คน “ปลอ่ ยฉนั นะ” ดรสาสะบดั แขนหลดุ จากมือหยาบกระดา้ งนัน้ และ ทรดุ นงั่ ลงประคองนกเงอื กตัวพอ่ หลอ่ นจอ้ งมองหนา้ คนงานของสวนส้ม ทั้งสาม ดว้ ยดวงตาที่แดงก่ำราวกับสายเลอื ด “เอ๊ะ อนี ่ี” ผชู้ ายคนทชี่ ื่อว่าเมน่ ซงึ่ ท่าทางมอี าวุโสกวา่ คนอนื่ ส่งเสยี ง ตวาด ท่ีเคยใชส้ รรพนามเรยี กพ่ี เรยี กน้องสาวกับหลอ่ นในตอนแรกน้นั บัดนเ้ี ปล่ียนไปดว้ ยความโมโห “พูดไม่รูเ้ ร่ืองหรอื ไง หลีกไป หรอื อยากจะ ให้กใู ช้กำลัง”

95/763 “อยา่ นะ อยา่ ทำอี่นาย เออ้ ...อย่าทำพสี่ าวของเยียนะ” หมวยเจง็ วิ่ง เข้าไปดึงแขนของชายคนทย่ี า่ งสามขมุ เข้าไปหาดรสา ที่ปกั หลกั นง่ั อยู่ขา้ ง นกเงือกทไ่ี ดร้ ับบาดเจบ็ โดยไม่ยอมถอยหนีไปไหน นายสอนมรี ูปร่างกำยำลำ่ สัน ดงั นัน้ พอเขาสะบัดแขนทเี ดยี ว รา่ ง ของหมวยเจง็ กก็ ระเด็นหวือ ลม้ ลงไปกองอยูก่ บั พืน้ ข้างกายดรสา “หมวยเจง็ ” ดรสาร้องเสยี งแหลมสั่งเดก็ สาวท่ีล้มลงไปนอนคลุกฝุ่น อยูข่ ้างๆ “อุ้มนกน่กี ลับบ้านเราไป” หมวยเจง็ ทำทา่ รีๆ รอๆ เพราะผ้ชู ายคนทสี่ ะบัดหลอ่ นล้มลงไปน้ัน กำลังเท้าเอวและจอ้ งมองหล่อนมา ทา่ ทางโมโหอยู่ไมใ่ ช่นอ้ ย “เร็วเขา้ เอานกไปบา้ นเรากอ่ น” ดรสาใช้มอื สองข้างของหล่อน ชอ้ นอุ้มนกเงอื กทพี่ ยายามดิน้ รนหนี เพราะความหวาดระแวงและเจ็บปวดจากบาดแผลขึ้นมาไว้ในอ้อมแขน โดยไม่ห่วงว่าเลือดทีพ่ ุ่งออกมาจากบาดแผลที่ปกี ของมัน จะเปรอะเป้ือน เส้อื ผ้าและใบหน้านวลเนียน หลอ่ นส่งนกให้กบั หมวยเจ็งแลว้ รอ้ งเรง่ ว่า “เอากลับไปบ้านเราเดีย๋ วน”้ี หมวยเจง็ รบั นกจากออ้ มกอดของนายสาว มาไวใ้ นอ้อมแขนของ ตนเอง แลว้ กผ็ ดุ ลุกข้ึนยืน เด็กสาวเซไปเลก็ น้อย ด้วยตัวของพ่อนกมี ขนาดใหญ่เกอื บจะเท่าไกง่ วงตวั โต และกำลงั พยายามดิ้นรนเพ่อื ให้พน้ จาก มอื ของเด็กสาว ทไ่ี มร่ วู้ ่าเปน็ มติ รหรอื ศตั รู

96/763 พ่อนกส่งเสยี งร้อง เอ๊กิ เอก๊ิ อย่างโหยหวน สักพกั หนึง่ แม่นกที่น่ัง กกลูกนอ้ ยอยใู่ นโพรงบนตน้ หวา้ ก็ร้อง เอก๊ิ เอกิ๊ ตอบกลบั มาด้วย สุ้มเสียงที่โหยหวนไมแ่ พ้กนั ชวนใหด้ รสาร้สู ึกหดหู่ใจยง่ิ นกั “เอานกไปไม่ได้” นายเม่นทเ่ี ป็นหวั โจกของกลมุ่ ตวาดข้นึ “นกเปน็ ของกู กูยงิ ตกลงมา พวกแกจะเอาไปไดย้ งั ไง อนี างเยา้ ” หมวยเจ็งเห็นดรสาพยกั หนา้ ใหเ้ ป็นสญั ญาณ เดก็ สาวก็อุม้ นกว่ิงต๋ือ เข้าไปทางไรผ่ าสกุ ทงิ้ ใหน้ ายสาวตอบโตก้ บั คนงานชายท้งั สาม “พวกแกทำอยา่ งน้ีผดิ กฎหมาย” ดรสาว่า “นกเงอื กเป็นสตั ว์ป่าสงวน ประเภทหนง่ึ ห้ามล่า ห้ามมีไว้ในครอบครอง” “อ๊ะ อีน”่ี นายเม่นหนั ไปพยักพเยดิ กบั ลกู น้องอีกสองคน “เป็นสาว เย้ายุคใหม่ รูก้ ฎหมายดว้ ยนะมงึ ” แล้วผชู้ ายทง้ั สามกห็ ัวเราะประสานเสยี งขน้ึ มาพรอ้ มๆ กนั ขณะท่ีดร สาลุกข้นึ ยนื จังก้า จ้องประสานสายตากับฝ่ายนน้ั อยา่ งไม่ยอมลดละ “กไู ม่สนโว้ย” นายเมน่ วา่ “กฎหมงกฎหมายอะไร อยบู่ นป่าบนดอย อยา่ งนี้ มึงก็ไปแจ้งความเอาสิ มตี ำรวจมากูกจ็ ะยอมให้จับ” “ชะ ชะ” นายหาญเสรมิ ลูกพี่ “เปน็ เยา้ ไม่อยสู่ ่วนเย้านะมึง มีหนา้ ที่ ทำไรท่ ำสวนกก็ ลับไปทำซะ มาย่งุ อะไรกับคนเมอื งอย่างพวกกูดว้ ย อย่าง พวกมงึ กด็ กั ดานอยู่บนดอยน่ลี ะว้า จะไปรูเ้ รื่องของคนเมืองได้อย่างไร” ประโยคสุดทา้ ยของนายหาญนนั่ เอง ที่ทำให้ดรสาถึงกบั ปรอทแตก

97/763 คนพวกนี้กลา้ ดีอย่างไรมาว่าคนทีน่ อ่ี ยา่ งน้ัน... คนพวกน้กี ลา้ ดถู ูกคนทีผ่ าช้างรอ้ งไดอ้ ย่างไรกนั ... แม้วา่ คนที่นจ่ี ะยากจน มีการศกึ ษา มคี วามรู้ไมม่ ากมายนัก หาก ดรสาเช่ือว่าหากวัดกันท่ีจติ ใจแลว้ คนท่ีนี่มจี ติ ใจสงู มากกว่าผชู้ ายสามคนที่ อ้างตนวา่ เป็นคนเมอื งมากนกั ดรสารสู้ ึกแนน่ หน้าอกขนึ้ มาในทนั ใด ด้วยโมหจรติ ที่พงุ่ ขน้ึ ถึง ทสี่ ดุ ...คนพวกน้ีเป็นคนของตาดอกเตอรส์ นิ ธพแน่ หลอ่ นดูออกจากท่าทาง การแต่งกายและคำพูดของพวกเขา ตาแกน่ ่ันจ้างคนอยา่ งนีเ้ องละหรือมาเปน็ คนงานทำสวนส้ม...ลูกน้อง เปน็ แบบนแี้ ล้ว นายจา้ งจะเปน็ เชน่ ไรกนั ...ทา่ ทางคงจะแยก่ ว่าอกี มากมาย หลายเท่า จึงสามารถควบคมุ คนกักขฬะอย่างน้ใี หอ้ ยู่ภายใตอ้ าณัตไิ ด้ “พวกนายท้ังสามคนเป็นใคร” น้ำเสียงของหล่อนที่ตวาดออกไปนั้น จงึ ทรงอำนาจ “พวกนายทั้งสามคนมีสิทธ์ิอะไรมาวา่ คนเยา้ ...คนเยา้ หรือคน เมอื งกเ็ ปน็ คนเหมอื นกัน คนเย้าอยา่ งพวกฉันไม่เคยทำรา้ ยป่าซึง่ ใหท้ ีอ่ ยู่ อาศยั ให้ท่ที ำกินกบั เรา มีแต่พวกนายนน่ั ละทร่ี กุ รานและเอาแต่ได.้ ..” “อ้าว พูดอย่างน้กี ส็ วยสอิ ีเย้า” นายเม่นโกรธจนหน้าแดง เพราะไม่ เคยเห็นมสี าวเยา้ คนไหนกล้าตอ่ ลอ้ ตอ่ เถยี งเอาอย่างแมส่ าวคนที่ยืนอย่ตู รง หน้ามาก่อน “เอานกของกคู ืนมานะ”

98/763 “ไมค่ นื ” ดรสาตวาดและอมย้ิมอย่างผู้มชี ยั เพราะเพงิ่ สังเกตเห็นแนว ของเสาหลกั ที่กนั้ แบง่ เขตทดี่ นิ ระหว่างสวนส้มและไรผ่ าสกุ ไดถ้ นดั มองเผินๆ ในตอนแรกหญิงสาวคิดว่าต้นหวา้ ต้นน้ี ดเู หมือนวา่ จะขนึ้ อยตู่ รงกงึ่ กลางระหว่างไร่ผาสุกและสวนส้มพอดี แต่เมือ่ ได้มายืนตรงใต้ ต้นหวา้ จริงๆ แลว้ หล่อนจึงไดเ้ หน็ วา่ ตน้ หวา้ ตน้ นัน้ ทจี่ ริงแลว้ ขึ้นลำ้ เข้ามา ทางไรผ่ าสกุ ของหลอ่ นตา่ งหาก นน่ั เทา่ กบั วา่ ชายทัง้ สามคนนี้กำลังบุกรกุ เข้า มายืนอย่ใู นท่ีของหลอ่ น ดรสารู้สกึ ใจมาเปน็ กอง เมอื่ เห็นแลว้ ว่าตนเองกำลงั เปน็ ตอ่ จึงเกดิ ความมัน่ ใจขึน้ อีกมาก เม่ือตวาดพวกน้นั กลบั ไปว่า “พวกนายลองเบ่งิ ตาดูใหด้ ีวา่ ตน้ หว้าอยู่บนทขี่ องใคร” เหน็ ชายทั้งสามนงิ่ งันไป ดรสาจึงรบี พดู ตอ่ “ดูใหด้ วี า่ ต้นหวา้ ขึน้ อยู่ ในเขตของไร่ผาสกุ รังนกอยู่บนต้นหว้า กห็ มายความว่าอยใู่ นเขตของไร่ ผาสุกดว้ ย เพราะฉะน้ันพวกนายทง้ั สามกไ็ ม่มสี ิทธิ์เอาลูกนกเงอื กไปไหน ทงั้ นนั้ ถา้ พวกนายท้ังสามยงั ดงึ ดนั จะเอาไป กเ็ ทา่ กับวา่ พวกนายบกุ รุก และมาขโมยเอาของในไร่ผาสกุ ” นายเม่นเหลอื บมองตน้ หว้า และหลักเขตทดี่ นิ สลบั กนั จึงเพงิ่ รูส้ ึกตัว วา่ พลาดไปถนัดใจ แต่กระน้นั ดว้ ยสนั ดานพาลพาโล ชายผู้หยาบกระดา้ ง คนนั้นจงึ เถียงข้างๆ คๆู

99/763 “กไู ม่สนลกู นกก็ได้ แตไ่ อ้พ่อนกนั่นกูจะเอา นกบนิ อยบู่ นฟา้ นห่ี ว่า กู มสี ทิ ธ์ิยิงเอาได้ กระสนุ เป็นของก.ู ..นกนั่นกต็ อ้ งเป็นของก”ู “กเ็ ข้ามาเอาไปส”ิ ดรสายนื หยดั ไม่ยอมถอยแมแ้ ต่กา้ วเดยี ว หลอ่ นช้ี มือไปในไร่ผาสกุ ตามทศิ ทางที่หมวยเจ็งอมุ้ เอานกไป “ไปเลย อยากไดก้ ็ ตามเข้าไปเอามา จะได้โดนข้อหาบุกรุก” “พเี่ มน่ ” นายสอนหนั ไปบอกกับลูกพ่ี “อยา่ เสียเวลาพดู กบั มันเลย ฉันจดั การมันเอง...หน็อย...อเี ยา้ ทำเปน็ หัวหมอนักนะมงึ มงึ ว่าผิด กฎหมาย มงึ กไ็ ปร้องกับตำรวจก็แล้วกนั ...พเี่ มน่ กับไอห้ าญข้นึ ไปเอาลกู นก ลงมาได้ ฉนั จะดูสวิ า่ มีใครหน้าไหนกนั ทจ่ี ะกลา้ มาห้าม” “หนา้ อยา่ งฉนั นลี่ ะทจ่ี ะห้าม” เสยี งของใครคนหน่ึงที่โผลม่ าจากแนวตน้ สม้ ทางดา้ นหลังของชายท้งั สามคนนน้ั อย่างเงยี บเชยี บ จนไมท่ นั มใี ครสงั เกตเห็น พูดด้วยเสยี งอนั หนกั แน่นและดงั เป็นกงั วาน “หัวหนา้ ” ดรสาสังเกตเหน็ นายเม่นทว่ี างทา่ ใหญ่โตถงึ กับใบหนา้ เผือดสี สว่ นนายหาญและนายสอนท่ียืนวางก้ามอยไู่ ม่ห่าง ก็รบี สำรวม ทา่ ทางลงในทนั ใด ผู้ชายทเ่ี พ่งิ กา้ วมาใหมน่ นั้ สวมเสอ้ื ยืดสีขาวกับกางเกงยนี สีน้ำเงนิ เก่าๆ และรองเทา้ ผา้ ใบสขี าวสะอาด ทำให้เรอื นรา่ งที่สูงไดส้ ดั สว่ นสมชาย ของเขา ดโู ดดเดน่ ทา่ มกลางคนงานชายทร่ี า่ งเต้ียล่ำ

100/763 ดรสาเหน็ ดวงตาของเขาคมเขม้ และมีความมุ่งม่ันอยใู่ นนน้ั ผม หยักศกของเขาตดั ส้ันแนบต้นคอ แนวเขยี วครึ้มสองข้างแกม้ ส่งใหใ้ บหน้า ของเขาแลดูเด่น และขาวสะอาดเกนิ กว่าจะเปน็ คนงานอย่างชายสามคนน้ี ดรสาคะเนอายขุ องเขาลำบาก เพราะทา่ ทางของเขาไมไ่ ด้กรา้ นกรำ เหมือนกบั คนงานในสวน...รอยย่นใต้ดวงตาบอกให้รูว้ า่ อายอุ านามของ ผู้ชายคนน้ไี ม่น่าจะต่ำกวา่ สามสิบปี แตผ่ วิ ท่ดี ขู าวสะอาด ริมฝีปากทเ่ี ต็มอิ่ม เปน็ สีแดงอย่างคนสุขภาพดี ทำใหย้ ากที่จะบอกวา่ อายขุ องชายหนุ่มอยใู่ น ชว่ งต้นสามสิบ หรอื วา่ กลางสามสบิ แตเ่ หน็ จะไม่ใชป่ ลายสามสบิ เปน็ แน่... ทา่ ทางคงจะเปน็ หัวหน้าคนงานที่คอยควบคมุ คนเหลา่ น้อี กี ทหี น่งึ พวกมันจึงไดม้ ีทา่ ทางเกรงกลัวนกั ดรสาสรปุ ในใจ “เกิดอะไรข้นึ ” เสยี งของเขาถามเรียบๆ และจอ้ งหนา้ นายเมน่ แน่วน่ิง “ใครยิงปืน” นายเม่นเอาปืนยาวที่ถืออยู่ในมอื ไปแอบไวข้ า้ งหลงั เหมอื นกับเวลาท่ี เดก็ แอบกนิ ขนมในหอ้ งเรยี นแลว้ ถกู ครจู ับได้ หากปืนไมใ่ ชข่ นม ดงั น้นั จะ แอบอยา่ งไรก็ไมอ่ าจพ้นสายตาของชายหนุ่มหวั หน้าคนงานไปได้ “ว่าไง” ชายคนน้ันเสียงเข้ม “จะมใี ครอธบิ ายให้ฉันฟังไดไ้ หมว่า เกิดอะไรขึ้น” เขาเรง่ เร้าตอ่ ไป เมื่อไมไ่ ดร้ ับคำตอบจากคนงานท้ังสาม