221 หน่วยที่ 7 สารสังเคราะห์และผลติ ภณั ฑ์
222 แผนจดั การเรยี นรู หนว ยที่ 7 หนาท่ี 1/4 วิชาวิทยาศาสตรงานธุรกิจและบริการรหสั วชิ า 30000-1308 เวลาเรียน 8 คาบ ช่อื หนวย สารสังเคราะหและผลติ ภณั ฑ สอนครง้ั ท่ี 13-14/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏบิ ัติ 4 คาบ หัวขอ เรอ่ื ง (Topics) 7.1 พอลเิ มอร 7.2 การเกดิ พอลเิ มอร 7.3 โครงสรา งของพอลิเมอร 7.4 ผลิตภัณฑจากพอลเิ มอร 7.5 ผลกระทบทเี่ กดิ จากการผลิตและการใชพอลิเมอร 7.6 สรุปสาระสำคัญ ใบมอบหมายงานที่ 7 แผนผังความคดิ เรื่องสารสังเคราะหและผลติ ภัณฑ แนวคิดสำคัญ (Main Idea) สารสงั เคราะหจ ดั เปนสารเคมชี นดิ หนึ่ง ในปจ จุบนั มีการสังเคราะหสารตางๆ ขนึ้ มากมาย ท่มี สี มบตั ิ แตกตา งกนั หลายประเภท พอลเิ มอรจัดเปน สารสังเคราะหท ี่มโี มเลกุลใหญสามารถนำไปใชประโยชนไ ด แตกตางกนั ตามสมบตั ิของพอลเิ มอรช นดิ นน้ั ๆ ซ่งึ ผลติ ภัณฑทท ีไ่ ดจากพอลเิ มอรม ีอยูมากมายแบงไดเปน 3 กลุมใหญๆ คอื พลาสตกิ ยาง และเสนใย ปจจบุ ันมีการใชพ อลเิ มอรสังเคราะหเปนจำนวนมาก จงึ กอ ใหเกดิ ปญ หาท่ีสงผลกระทบตอ สิง่ มีชีวติ และสงิ่ แวดลอม ดงั นน้ั มนษุ ยจงึ ตอ งหาวธิ ีการตางๆ เพื่อปองกนั และแกไข ปญ หาที่เกิดข้ึน สมรรถนะยอย (Element of Competency) 1. แสดงความรพู ืน้ ฐานเก่ยี วกับความหมายและแยกประเภทของสารสังเคราะหไ ดอยางถูกตอง 2. แสดงความรเู ก่ียวกบั ผลิตภัณฑจากพอลิเมอรแ ละการนำไปใชป ระโยชนไดอ ยา งถกู ตอง จดุ ประสงคเ ชิงพฤตกิ รรม (Behavioral Objectives) 1. เขาใจความหมายและแยกประเภทของสารสงั เคราะหไดอยางถูกตอง 2. อธิบายการเกดิ พอลิเมอรไดอยา งถูกตอง 3. อธบิ ายโครงสรา งของพอลเิ มอรไดอ ยา งถกู ตอง 4. อธบิ ายผลติ ภณั ฑจ ากพอลเิ มอรไ ดอ ยางถูกตอง 5. อธบิ ายผลกระทบทเ่ี กิดจากการผลิตและการใชพ อลเิ มอรไ ดอยา งถูกตอ ง 6. สามารถสรปุ ความรเู บือ้ งตนของสารสงั เคราะหแ ละผลติ ภณั ฑไดอ ยา งถูกตอง
223 7. สามารถทำแผนผังความคิด เรอื่ งสารสงั เคราะหและผลิตภณั ฑไ ดอ ยางถูกตอง จุดประสงคการเรยี นรู 1. จดุ ประสงคท ่วั ไป 1.1 เพ่อื ใหมีความเขาใจความรูพืน้ ฐานเกีย่ วกับพอลิเมอร 1.2 เพ่ือใหสามารถอธบิ ายผลิตภณั ฑจากพอลเิ มอรไดอยางถูกตอ ง 1.3 เพ่ือใหมวี ินัย ความรบั ผิดชอบ และความเชอื่ ม่นั ในตนเองในการทำงาน 2. จดุ ประสงคเ ชงิ พฤติกรรม 2.1 ดานพทุ ธพิสัย (จากการศกึ ษาเน้อื หา) 1. เขา ใจความหมายและแยกประเภทของสารสังเคราะหไดอยางถูกตอง 2. อธบิ ายการเกดิ พอลิเมอรไดอ ยางถูกตอง 3. อธิบายโครงสรา งของพอลเิ มอรไดอยา งถูกตอง 4. อธบิ ายผลติ ภัณฑจ ากพอลิเมอรไดอยางถกู ตอง 5. อธบิ ายผลกระทบที่เกดิ จากการผลติ และการใชพอลิเมอรไ ดอยา งถกู ตอ ง 6. สามารถสรปุ ความรเู บื้องตนของสารสังเคราะหและผลติ ภัณฑไ ดอยางถูกตอง 2.2 ดา นทกั ษะพสิ ยั (จากการปฏบิ ตั ิใบงาน) 1) สามารถทำแผนผังความคิด เรอื่ งสารสงั เคราะหและผลติ ภณั ฑไ ดอยา งถูกตอง 2.3 ดา นจิตพิสยั คณุ ธรรม จรยิ ธรรมและคา นิยมท่ีพึงประสงค / บรู ณาการเศรษฐกิจพอเพยี ง 1) ความมวี นิ ยั ในการทำงาน 2) มมี นษุ ยสัมพันธ 3) ความรบั ผดิ ชอบในการทำงาน 4) ความเช่ือม่นั ในตนเอง 5) ความซ่ือสตั ยสจุ รติ 6) การประหยดั 7) ความสนใจใฝร ู 8) ความรักสามัคคี 9) ความคดิ รเิ ริ่ม สรา งสรรค 10) บรู ณาการเศรษฐกจิ พอเพยี ง
224 เนือ้ หาสาระ เนือ้ หาสาระของหนวยท่ี 7 ดงั นี้ 7.1 พอลเิ มอร 7.2 การเกิดพอลิเมอร 7.3 โครงสรางของพอลเิ มอร 7.4 ผลติ ภณั ฑจ ากพอลเิ มอร 7.5 ผลกระทบที่เกิดจากการผลติ และการใชพอลิเมอร 7.6 สรปุ สาระสำคัญ ใบมอบหมายงานที่ 7 แผนผงั ความคิด เรื่องการอนุรักษพลังงานและส่ิงแวดลอม
225 กิจกรรมการเรยี นรู กระบวนการ เวลา กิจกรรมครู กจิ กรรมนักเรียน สือ่ เตรียมความพรอม (นาที) - สมุดบนั ทกึ เวลาเรียน 10 - อบรมหนา แถวหนาชน้ั - เขา เรียนตรงเวลา เรยี นและขานชอ่ื ผูเ รยี น ทดสอบกอนเรียน 15 - ใหน ักเรียนทำ - ทำแบบทดสอบกอ นเรยี น - แบบทดสอบกอนเรียน แบบทดสอบกอ นเรยี น - กระดาษคำตอบ ข้ันนำเขาบทเรยี น 20 - ถาม-ตอบ - แสดงความคดิ เหน็ อยา งมี - ใบเนอ้ื หา เหตผุ ล - โปรแกรมนำเสนอ ขน้ั สอน 180 - แจงหวั ขอ/จุดประสงค - แสดงความคดิ เหน็ อยา งมี - กจิ กรรม - บรรยาย/ถาม-ตอบ เหตผุ ล - ใหท ำกจิ กรรม ขั้นพยายาม 60 - มอบหมายใหทำ - กิจกรรม - ใบเฉลยกจิ กรรม กิจกรรม ขั้นสำเรจ็ ผล 20 - เฉลยกิจกรรม - บันทกึ สาระ - สรปุ ผล ปฏบิ ตั ใิ บงานที่ 7 - ชีแ้ จง/มอบหมาย - ปฏิบัติตามใบงานที่ 7 - ใบงานที่ 7 160 งานทดลอง - ทำแบบทดสอบหลังเรียน - แบบประเมินผล ทดสอบหลงั เรยี น - ใหนกั เรยี นทำ - แบบทดสอบหลังเรยี น 15 แบบทดสอบหลังเรยี น - กระดาษคำตอบ รวม 480 นาที หมายเหตุ เวลาอาจยืดหยนุ ตามความเหมาะสม
226 การวดั ผลและประเมนิ ผล กอ นเรยี น - ใชสมุดบันทกึ เวลาเรียนฯ ขานช่ือผูเ รียนและตรวจการตรงตอเวลา - ทดสอบกอนเรยี น ขณะเรยี น - ใชแบบประเมินคณุ ธรรม จริยธรรมฯ สงั เกตการตอบคำถาม ความสนใจเรียน - ประเมนิ จากการทำกิจกรรม - ประเมนิ จากการทำกิจกรรม - ประเมินจากการปฏิบตั ิตามใบงานที่ 7 หลงั เรียน - ทดสอบหลังเรียน ใชเ กณฑผ า น 50 % งานที่มอบหมาย 1. ใหนกั เรยี นทบทวนเนอ้ื หา หนวยที่ 1 สารสงั เคราะหแ ละผลิตภัณฑ 2. ใหน ักเรยี นศกึ ษาคนควา เกย่ี วกบั สารสังเคราะหแ ละผลติ ภณั ฑ
227 แบบทดสอบกอ นเรยี น หนวยท่ี 7 หนาที่ 1/3 วิชาวทิ ยาศาสตรง านธุรกจิ และบริการรหัสวิชา 30000-1308 เวลา 15 นาที ชือ่ หนวย สารสงั เคราะหแ ละผลติ ภัณฑ สอนครัง้ ที่ 13-14/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏิบัติ 4 คาบ คำส่งั จงทำเครื่องหมาย × หนา คำตอบท่ีถูกตองทสี่ ดุ เพยี งคำตอบเดียว 1. สารสงั เคราะหม คี วามหมายวา อยา งไร ก. สารเคมีทีเ่ กิดขนึ้ เองตามธรรมชาติเฉพาะกบั พชื เทาน้นั ข. สารเคมที ่ใี ชระยะเวลาการเกิดเปน เวลานาน ค. สารเคมีท่เี กิดจากการสลายตัวของโมเลกุลขนาดใหญเ กิดเปนสารโมเลกลุ ขนาดเล็กเสมอ ง. สารเคมีท่เี กดิ ขน้ึ จากกระบวนการทางเคมที ีท่ ำใหพ ชื และสัตวมีการเปล่ยี นแปลงองคป ระกอบ ภายในขึ้น จ. ถูกทุกขอ 2. สารคูใ ดเกดิ จากองคป ระกอบยอ ยเปนชนิดเดียวกนั ก. ยาง โปรตีน ข. แปง เซลลูโลส ค. โปรตนี แปง ง. เซลลโู ลส ยาง จ. โปรตีน กาว 3. ขอ ใดเปน พอลเิ มอรก ารสงั เคราะห ก. แปง ข. กรดนิวคลอี ิก ค. ไนลอน ง. เซลลโู ลส จ. โปรตนี 4. โคพอลิเมอรต า งจากโฮโมพอลเิ มอรอยา งไร ก. แหลง ทีม่ าการเกิดมาจากแหลง ตา งกัน ข. โฮโมโพลเิ มอรเกิดจากมอนอเมอรชนิดเดยี ว แตโ คพอลิเมอรเ กิดจากมอนอเมอรต างชนิดกนั ค. โคโพลิเมอรเกดิ จากมอนอเมอรชนดิ เดียว แตโฮโมพอลิเมอรเ กดิ จากมอนอเมอรตา งชนิดกนั ง. เมือ่ เกดิ การรวมตวั กันแลวไดส ารอน่ื เกดิ ขน้ึ ดวยซ่งึ นอกเหนอื จากพอลเิ มอร จ. แรงยดึ เหนย่ี วระหวางมอนอเมอรแตกตา งกนั 5. การเกิดปฏิกิรยิ าพอลิเมอไรเซชัน่ แบบควบแนน จากกลูโคสจำนวนมากจะไดผ ลิตภณั ฑใด ก. น้ำตาล และนำ้ ข. นำ้ เกลอื และนำ้
228 ค. แปงและน้ำ ง. ออกซิเจนและนำ้ จ. คารบอนและน้ำ 6. มอนอเมอรของพลาสติก PVC เกดิ จากสารใด ก. ไนลอน กับ เอทลิ ีน ข. เอทิลีน กับ สไตรีน ค. ฟลอู อรีน กับ เอทิลีน ง. เอทิลีน กบั คลอรีน จ. เทฟลอน กับ ฟลูออรีน 7. เอทลิ นี ทำปฏิกิรยิ ากบั ฟลูออรนี ไดเปนเตตตระฟลอู อโรเอทิลีน หรอื ท่เี รยี กทวั่ ไปวา อะไร ก. PVC ข. Melamine ค. Polystylene ง. Polyester จ. Teflon 8. โครงสรา งพอลิเมอรแบบใดมีความแขง็ แรง และเม่ือมีพันธะจำนวนมากเปราะงาย ไมสามารถหลอมหรือ เปลี่ยนรูปรางได ก. โครงสรางแบบเสน ข. โครงสรา งแบบกิ่ง ค. โครงสรา งแบบรางแห ง. โครงสรางแบบตาขาย จ. โครงสรางแบบผลึก 9. ขอใดเปน พลาสติกเทอรม อเซต ซ่งึ ไมส ามารถหลอมเพื่อขึน้ รูปใหมไ ด ก. พอลิเอทลิ ีน ข. ไนลอน ค. พอลิโพรพิลีน ง. เมลามนี จ. พอลิไวนิลคลอไรด 10. โฟมแขง็ ทีใ่ ชทำแผน โฟม กลอ งนำ้ แข็ง บรรจภุ ณั ฑอาหารตางๆ ผลติ จากพอลิเมอรชนิดใด ก. พอลิเอทลิ นี ข. พอลสิ ไตรนี ค. พอลโิ พรพิลีน ง. พอลิยูรีเทน
229 จ. พอลไิ วนิลคลอไรด 11. ยางมชี ่อื ทางเคมวี าอยางไร ก. พอลเิ อทิลนี ข. พอลสิ ไตรนี ค. พอลิโพรพลิ ีน ง. พอลิไอโซพรนี จ. พอลิไวนิลคลอไรด 12. การปรบั ปรุงคุณภาพยางธรรมชาตใิ หดขี ้ึนดวยปฏิกิรยิ าวัลคาไนเซชนั ทำไดอ ยางไร ก. เตมิ ผงกำมะถนั และสารเรง ปฏิกริ ิยาแลว ใหค วามรอน ข. นำไปตากในที่อากาศถา ยเท และ มแี ดดจัด ค. เตมิ กรดฟอรมิกรหรือกรดแอซติ ิก ง. นำแผน ยางไปรมควนั ดว ยอุณหภูมิท่เี หมาะสม จ. อบในตูอบลมรอนและเติมแกส โอโซน 13. เสน ใยประเภทใดจดั เปน สารประเภทเซลลโู ลส ก. เสน ใยไหม ข. เสน ใยจากขนแกะ ค. เสนใยจากมะพรา ว ง. เสน ใยจากสินแรธ รรมชาติ จ. เสน ใยจากพอลเิ อสเทอร 14. เสน ใยธรรมชาติที่ไดจากสว นเมลด็ คือขอใด ก. ลนิ นิ ข. ปา น ค. สับปะรด ง. มะพราว จ. นนุ 15. เสนใยจากไหมมอี งคประกอบทางเคมีเปนสารจำพวกใด ก. ไขมัน ข. โปรตีน ค. คารโบไฮเดรต ง. เซลลโู ลส จ. ไกลโคลเจน
230 ใบเน้อื หา หนว ยท่ี 7 หนา ที่ 1/7 วชิ าวทิ ยาศาสตรงานธุรกิจและบรกิ ารรหสั วิชา 30000-1308 เวลา 180 นาที ช่อื หนวย สารสังเคราะหแ ละผลิตภณั ฑ สอนครง้ั ท่ี 13-14/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏบิ ตั ิ 4 คาบ หวั ขอเรื่อง 7.1 พอลเิ มอร 7.2 การเกิดพอลเิ มอร 7.3 โครงสรา งของพอลิเมอร 7.4 ผลติ ภณั ฑจ ากพอลิเมอร 7.5 ผลกระทบที่เกดิ จากการผลติ และการใชพอลิเมอร 7.6 สรุปสาระสำคัญ แนวคิดสำคญั สารสังเคราะหจัดเปนสารเคมีชนดิ หนงึ่ ในปจจบุ ันมกี ารสงั เคราะหสารตางๆ ข้นึ มากมาย ทมี่ สี มบตั ิแตกตา ง กนั หลายประเภท พอลิเมอรจัดเปน สารสงั เคราะหท่ีมีโมเลกุลใหญส ามารถนำไปใชประโยชนไดแตกตา งกันตาม สมบตั ขิ องพอลเิ มอรช นิดนั้นๆ ซง่ึ ผลิตภัณฑทท ี่ไดจ ากพอลเิ มอรม อี ยูมากมายแบง ไดเปน 3 กลุมใหญๆ คือพลาสติก ยาง และเสน ใย ปจ จุบนั มกี ารใชพอลเิ มอรสงั เคราะหเปนจำนวนมาก จงึ กอ ใหเกิดปญหาท่สี ง ผลกระทบตอ สง่ิ มชี ีวติ และสิง่ แวดลอม ดังนน้ั มนษุ ยจ งึ ตอ งหาวิธีการตางๆ เพ่ือปอ งกันและแกไขปญหาทเ่ี กิดขึน้ สมรรถนะยอย (Element of Competency) 1. แสดงความรพู นื้ ฐานเก่ยี วกับความหมายและแยกประเภทของสารสงั เคราะหไ ดอยา งถกู ตอง 2. แสดงความรเู กีย่ วกับผลติ ภัณฑจ ากพอลเิ มอรแ ละการนำไปใชป ระโยชนไดอยา งถูกตอง จดุ ประสงคเชิงพฤตกิ รรม (Behavioral Objectives) 1. เขา ใจความหมายและแยกประเภทของสารสงั เคราะหไดอยางถูกตอง 2. อธิบายการเกดิ พอลิเมอรไดอยางถูกตอง 3. อธิบายโครงสรา งของพอลเิ มอรไ ดอ ยางถกู ตอง 4. อธบิ ายผลติ ภณั ฑจ ากพอลเิ มอรไ ดอ ยา งถกู ตอง 5. อธบิ ายผลกระทบทเี่ กิดจากการผลติ และการใชพ อลเิ มอรไ ดอยางถูกตอ ง 6. สามารถสรปุ ความรเู บื้องตนของสารสงั เคราะหและผลติ ภณั ฑไ ดอ ยางถูกตอง 7. สามารถทำแผนผงั ความคิด เร่อื งสารสงั เคราะหและผลติ ภัณฑไดอยางถกู ตอง
231 สารสงั เคราะหแ ละสารผลิตภณั ฑ สารสังเคราะห จัดเปนสารเคมชี นดิ หน่งึ ที่เกิดข้นึ จากกระบวนการทางเคมีทท่ี ำใหพชื และสัตวมกี าร เปลี่ยนแปลงองคป ระกอบภายในขนึ้ เชน สบู เปน สารสังเคราะหท ไ่ี ดจากไขมันสัตวหรือน้ำมันพชื ผงซกั ฟอก เกดิ จากปฏิกิริยาระหวางสารประกอบไฮโดรคารบ อนจากธรรมชาตกิ ับกรดซัลฟวรกิ สารสงั เคราะหส ามารถแบงไดเ ปน 2 ประเภท ไดแ ก 1. สารสังเคราะหทางธรรมชาติ ชาติ เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติจากพืชและสตั ว เชน นาํ้ ยางจากตน ยางพารา แปง เซลลโู ลส ไม ฝา ย เสน ใยธรรมชาติ กรดนวิ คลอิ ิก และโปรตนี 2. สารสังเคราะหทางวทิ ยาศาสตร เกดิ ขึน้ จากการสงั เคราะหในหอ งปฏิบตั กิ าร เพื่อใหไดคณุ สมบัติ ตามท่ีตองการใชง าน เชน ไนลอน พอลิโพรพิลนี พอลไิ วนิลคลอไรด หรอื ทีเ่ ราเรยี กวา พลาสติก 7.1 พอลิเมอร ถาจำแนกพอลเิ มอรตามชนิดของมอนอเมอรจะแบง ไดเปน 2 ชนดิ คอื 7.1.1 โฮโมพอลเิ มอร (Homopolymer) เปนพอลิเมอรท ่ีเกิดจากมอนอเมอรเพยี งชนดิ เดียวมา เชอื่ มตอ กนั เชน แปง เซลลูโลส เกดิ จากการเช่ือมตอของกลูโคสเพียงชนดิ เดยี ว ยางพาราเกดิ จากการเชอ่ื มตอ ของไอโซพรนี พอลเิ อทลิ นี เกิดจากการเชอ่ื มตอของเอทลิ ีน 7.1.2 โคพอลิเมอร หรอื พอลเิ มอรรว ม (Copolymer) เปน พอลเิ มอรท ่เี กดิ จากมอนอเมอรตา งชนดิ มา เชื่อมตอกนั เชน โปรตีนในธรรมชาติ เกดิ จากกรดอะมิโนท่แี ตกตา งกันมากถึง 20 ชนดิ มาเชอื่ มโยงกันดว ย พนั ธะเพปไทด (Peptide Bond) 7.2 การเกดิ พอลเิ มอร ปฏกิ ิริยาพอเมอไรเซชันของสารสามารถเกดิ ขึน้ ได 2 รปู แบบ คอื แบบตอเตมิ และแบบควบแนน ดังนี้ 7.2.1. ปฏกิ ิรยิ าพอลิเมอไรเซชันแบบตอ เตมิ (addition polymerization) เปน ปฏิกิริยาการรวมตวั กนั ของมอนอเมอรทไ่ี มมีการกำจัดสว นใดของมอนอเมอรอ อกไป การสรางพันธะระหวางมอนอเมอรจะเกดิ ขึ้น ไดโ ดยการเปล่ียนพนั ธะครู ะหวา งอะตอมคารบอนใหเ ปนพันธะเด่ยี ว เพอ่ื นำอเิ ล็กตรอนที่เหลือไปสรา งพันธะ เด่ยี วกับโมเลกุลมอนอเมอรอื่น ๆ เมื่อเกดิ ปฏกิ ริ ิยาแบบตอเตมิ น้ีจะทำใหผ ลติ ภัณฑทเี่ กิดขึ้นมีเพียงพอลิเมอร เทานน้ั พอลิเมอรท่ีเกดิ ขนึ้ โดยวิธนี ้ี ไดแก พอลเิ อทลิ ีน พอลิโพรพลิ ีน พอลิไวนลิ คลอไรด เปนตน 7.2.2. ปฏิกริ ยิ าพอลิเมอไรเซชนั แบบควบแนน (condensation polymerization) เปน ปฏกิ ริ ยิ า รวมตวั ของมอนอเมอรท มี่ ีการกำจัดบางสวนของมอนอเมอรออกไป โดยเมื่อส้ินสดุ ปฏิกิรยิ าจะไดผ ลติ ภัณฑเปน พอลเิ มอร และสารอ่นื ๆ ทีม่ ีโมเลกุลขนาดเลก็ เชน นำ้ แอมโมเนยี แอลกอฮอล เปน ตน พอลเิ มอรท ีเ่ กดิ จากปฏกิ ริ ิยาพอลเิ มอรไรเซชันแบบควบแนนน้ี มักจะมีโครงสรางแปน แบบตาขา ยหรอื แบบ รางแห จงึ ทำใหพ อลเิ มอรท เ่ี กิดขน้ึ ดว ยปฏิกิริยาแบบนี้มีความแขง็ มาก โคงงอไดเ ลก็ นอย เปราะและหักงา ย ตัวอยางของพอลิเมอรท ีเ่ กิดขึ้นโดยวธิ นี ี้ ไดแก ไนลอนและพอลเิ อสเทอร เปน ตน
232 7.3 โครงสรางของพอลิเมอร 7.3.1 พอลเิ มอรแบบเสน รูปท่ี 7.1 พอลิเมอรแ บบเสน ที่มา : (https://www.scimath.org สบื คนวนั ท่ี 4 พฤษภาคม 2565) เปน พอลิเมอรทเ่ี กดิ จากมอนอเมอรสรา งพนั ธะตอกนั เปนสายยาว โซพ อลเิ มอรเรยี งชิดกันมากวา โครงสรา งแบบอื่น ๆ จึงมคี วามหนาแนน และจุดหลอมเหลวสงู มีลักษณะแข็ง ขนุ เหนยี วกวา โครงสรา งอน่ื ๆ ตัวอยาง PVC พอลสิ ไตรนี พอลเิ อทลิ นี 7.3.2 พอลเิ มอรแ บบก่ิง รูปที่ 7.2 พอลเิ มอรแบบกิ่ง ทมี่ า : (https://www.scimath.org สบื คน วนั ที่ 4 พฤษภาคม 2565) เปนพอลเิ มอรท ่เี กดิ จากมอนอเมอรยึดกนั แตกก่ิงกา นสาขา มีท้งั โซส้ันและโซยาว ก่งิ ที่แตกจาก พอลิ เมอรข องโซหลัก ทำใหไ มส ามารถจดั เรียงโซพ อลิเมอรใ หช ดิ กนั ไดม าก จงึ มีความหนาแนน และจดุ หลอมเหลว ต่ำยดื หยนุ ได ความเหนียวตำ่ โครงสรา งเปลยี่ นรปู ไดง ายเม่ืออุณหภมู เิ พ่ิมขนึ้ ตวั อยา ง พอลเิ อทลิ ีนชนดิ ความ หนาแนนต่ำ
233 7.3.3 พอลเิ มอรแบบรา งแห รปู ท่ี 7.3 พอลิเมอรแ บบรางแห ทมี่ า : (https://www.scimath.org สบื คนวันที่ 4 พฤษภาคม 2565) เปนพอลิเมอรท่เี กดิ จากมอนอเมอรต อเชอื่ มกันเปนรางแห พอลเิ มอรช นิดนี้มีความแข็งแกรง และ เปราะหักงาย ตวั อยา งเบกาไลต เมลามนี ใชทำถว ยชาม 7.4 ผลติ ภณั ฑจากพอลเิ มอร ผลติ ภัณฑที่เกดิ จากพอลิเมอรมอี ยมู ากมาย ในหนว ยการเรียนรนู ีจ้ ะนำเสนอผลติ ภณั ฑทเ่ี กดิ จากพอลิ เมอร 3 ประเภท ไดแ ก พลาสตกิ ยาง และเสนใย 7.4.1 พลาสติก ซึ่งหมายถึง สารสังเคราะหประเภทพอลเิ มอรท ไ่ี ดรับความรอนและความดันแลว สามารถทำใหเ ปน รปู รา งตา งๆ ได สามารถหลอมเหลวไดในชว งหน่งึ ระหวา งการผลติ และสามารถใชง านไดใน อณุ หภมู ปิ กติ ซึง่ สารพอลเิ มอรชนิดนมี้ คี วามแขง็ มีรปู รางและขนาดคงทร่ี ะหวา งชวงการใชง านพลาสติกเม่อื พิจารณาการเปลย่ี นแปลงเม่ือไดรบั ความรอน สามารถจำแนกไดเ ปน 2 ประเภท คือเทอรมอพลาสติก และ พลาสตกิ เทอรมอเซต ซ่งึ มรี ายละเอียด ดงั น้ี 1) เทอรมอพลาสตกิ (Thermoplastic) เปน พลาสตกิ ท่ีมีโครงสรา งแบบโซต รงหรอื โซกิ่ง เมื่อ ไดร บั ความรอนจะออนตัว และเม่อื อุณหภมู ลิ ดลงจะแขง็ ตวั ถา ใหค วามรอนอีกก็จะออ นตัว และสามารถทำให กลบั เปนรปู รา งเดิมหรือเปลีย่ นรปู รา งได โดยสมบตั ิของพลาสติกไมเ ปลีย่ นแปลง จงึ สามารถนำกลบั มาใชใ หม ได เชน พอลเิ อทิลีน พอลิโพรพิลีน และพอลไิ วนิลคลอไรด 2) พลาสติกเทอรมอเซตตงิ (Thermosetting Plastic) หรือ พลาสตกิ เทอรม อเซต เปน พลาสตกิ ที่มโี ครงสรา งแบบรางแห พลาสตกิ ชนิดนี้ขึ้นรปู ดว ยการผานความรอนหรือแรงดัน ไมส ามารถนำ กลับมาขน้ึ รปู ใหมไ ด แตจ ะเกิดการแตกหัก เม่ือแข็งตัวแลวจะมีความแขง็ มาก ทนตอความรอ นและความดนั ได ดกี วา เทอรมอพลาสตกิ ถาทำใหอ ุณหภมู สิ งู ขึน้ มากจะแตกและไหมเปนขี้เถา เชน เมลามีน ซลิ โิ คน เบกาไลต โฟม เปน พลาสติกท่มี ีลักษณะเปน รูพรุน ซง่ึ เกดิ จากฟองอากาศที่ขยายตัวอยูในเน้อื ของพอลเิ มอร โดยการเตมิ สารเคมีท่ีทำใหเ กิดฟองแกสเชน เดยี วกบั ผงฟู หรอื อัดแกส เขา ไปในเน้ือพลาสตกิ ทำใหโ ฟมมีนา้ํ หนกั เบา แบง ออกเปน 2 ชนดิ คือ
234 1) โฟมแข็ง ทำมาจากพอลสิ ไตรนี ซ่งึ เปน ทอรม อพลาสตกิ ใชผ ลติ กลอ งนาํ้ แข็ง โฟมแผน บรรจุภัณฑ (กลอ งโฟม) ชั้นในหมวกกันนอ็ ก 2) โฟมออน ทำมาจากพอลยิ รู ีเทนซ่งึ เปน พลาสติกเทอรมอเซต ใชท ำฉนวน ใชบผุ นงั รถยนต และผนงั เครื่องบนิ ใชท ำเบาะ และใชเปนฉนวนความรอนในตูเย็น 7.4.2 ยาง 7.4.3 เสนใย 7.4.3.1 เสน ใยธรรมชาติ เปน เสนใยทไี่ ดจ ากแหลงธรรมชาติ แบง เปน 3 ประเภท ไดแ ก 1) เสน ใยจากสตั ว ประกอบดว ยเสนใยพวกโปรตนี เชน เสนใยไหม ขนแกะ ขนนก เล็บ เขา ซ่ึงเสนใย กลมุ น้ีมสี มบัติ คือ เมือ่ เปยกนํ้าจะทำใหความเหนียว และความแข็งลดลง และถา ถูกแดดนานๆ จะสลายตวั ไป 2) เสน ใยจากพชื เปน เสนใยทปี่ ระกอบดว ยเซลลูโลสเปน สวนใหญ ซ่ึงไดจ ากสว นตางๆ ของพชื ดงั น้ี - เมล็ด เชน นุน เปน เสนใยทีต่ ิดกบั เมล็ดนุน เสน ใยทห่ี ุม เมล็ดฝาย - ลำตน เชน ลนิ ิน ไดจากตน แฟลกซ - เปลอื กของลำตน เชน เปลือกของลำตนปา น - ผล เชน เสนใยจากมะพรา ว ไดจากสวนประกอบของผลมะพราว - ใบ เชน ใยสับปะรด ไดจ ากใบสบั ปะรด 3) เสนใยจากสนิ แร เปน เสนใยทไี่ ดจ ากสินแรธ รรมชาติ เชน ใยหิน ซง่ึ ทนตอการกดั กรอ นของสารเคมี ทนไฟ และไมน ำไฟฟา 7.4.3.2 เสน ใยสงั เคราะห เปนเสนใยทม่ี นุษยทำขึ้นมาเพื่อทดแทนเสน ใยจากธรรมชาติ แบงเปน 3 ชนดิ คือ 1) เสนใยพอลิเอสเทอร เชน เทโทรอน ใชบ รรจุในหมอน มคี วามฟู ยดื หยุน และไมเ ปน อันตรายตอ ผวิ หนงั 2) เสน ใยพอลเิ อไมด เชน ไนลอน ใชทำเส้ือผา ถงุ เทา ถุงนอ ง ขนแปรง สายกีตาร สาย เอ็น 3) เสน ใยอะคริลิก ใชในการทำเสอ้ื ผา ผานวม ผา ขนแกะเทยี ม รมชายหาด ผา มาน พรม 7.4.3.3 เสนใยกง่ึ สงั เคราะห เปน เสนใยทไ่ี ดจ ากการนำสารธรรมชาติมาปรับปรงุ โครงสรา งให เหมาะสม เชน การนำเซลลูโลสจากพืชมาสังเคราะหโ ดยทำปฏิกริ ิยากบั สารเคมบี างชนิด ตวั อยางเสนใยท่ีพบ เชน เสน ใยเรยอน (Rayon) 7.5 ผลกระทบท่ีเกดิ จากการผลติ และการใชพอลเิ มอร การทม่ี นุษยหันมาใหความสนใจและนำพอลเิ มอรม าใชเ ปนจำนวนมากท้งั ในภาคอุตสาหกรรมและ เกษตรกรรม โดยเฉพาะผลติ ภณั ฑจากพลาสตกิ เชน ถุง ภาชนะสำหรบั ใสอาหาร ขวด เคร่อื งใชในครวั เรือน
235 และเคร่ืองใชไฟฟาตาง ๆ ทำใหเกดิ ปญหาขยะพลาสติกจำนวนมหาศาล เนื่องจากพลาสติกสลายตวั ไดยาก ซ่ึง โดยทั่วไปพลาสติกเกอื บทกุ ชนดิ ไมล ะลายในนำ้ ไมล ะลายในกรด เบส หรือในตัวละลายอนิ ทรียบ างชนดิ เม่ือ นำไปเผาจะเกิดควนั ท่ีเปน แกสพษิ และถา ทง้ิ พลาสติกลงสูสิ่งแวดลอ มจะสลายตัวไดยาก ในดนิ ถา มีพลาสตกิ จำนวนมากจะทำใหดนิ ขาดความอดุ มสมบรู ณ พืชเจรญิ เตอบโตไดไมด ี เนื่องจากน้ำซมึ ผานไมได ถา ทง้ิ พลาสตกิ ลงสแู หลงน้ำจะกดี ขวางการจราจรทางน้ำ เปน อันตรายตอ สัตวน ำ้ ท่ีกนิ พลาสตกิ เขา ไป และหากท้งิ ลงสุทอระบายนำ้ จะขัดขวางการไหลของนำ้ ทำใหทออดุ ตันได รูปที่ 7.1 สัญลกั ษณแสดงประเภทของพลาสตกิ รีไซเคลิ
236 7.6 สรปุ สาระสำคัญ 7.6.1 การสังเคราะห คือ สารที่เกิดขึ้นจากกระบวนการทางเคมี แบงเปน 2 ประเภทอคือ สาร สังเคราะหทางธรรมชาติ และสารสงั เคราะหท างวิทยาศาสตร 7.6.2 พอลิเมอรเปนสารสังเคราะหที่มีโมเลกุลใหญ เกิดจากหนวยยอย ๆ ที่เรียกวา มอนอเมอร จำนวนมากมาเชอ่ื มตอกันดว ยพันธะเคมี 7.6.3 กระบวนการท่ีมอนอเมอรร วมตัวกันทางเคมี เรียกวา ปฏกิ ริ ิยาพอลิเมอไรเซชัน ซ่ึงแบงเปน 2 ประเภท คอื ปฏิกริ ยิ าพอลิเมอไรเซชันแบบควบแนน และปฏิกิริยาพอลเิ มอไรเซชันแบบเติม 7.6.4 โครงสรางของพอลิเมอรข ึ้นอยูกับการเรียงตัวของมอนอเมอร ทำใหมีผลตอสมบัติบางประการ ของมอนอเมอร แบง เปนโครงสรา งแบบเสน แบบกิ่ง และแบบรา งแห 7.6.5 ผลิตภณั ฑจ ากพอลิเมอรมีอยูม ากกมาย เชน พลาสตกิ ยาง และเสน ใย 7.6.6 พลาสติกมีคุณสมบัตแิ ตกตางกันตามโครงสราง สามารถจำแนกไดเปน 2 ประเภท คือ เทอรมอ พลาสตกิ และพลาสตกิ เทอรม อเซต 7.6.7 ยางเปนพอลิเมอรที่มคี วามยืดหยุน จึงถูกนำไปใชท ำผลิตภัณฑตาง ๆ มากมาย ยางแบง เปน 2 ประเภท ไดแก ยางสังเคราะห และยางธรรมชาติ 7.6.8 เสน ใจเปน พอลเิ มอรท มี่ ีโครงสรา งเปนเสน ยาว เหมาะสมตอการรีดและปนเปนเสน ยาว แบง เปน 3 ประเภท คือ เสน ใยธรรมชาติ เสนในสงั เคราะห และเสน ใยกง่ึ สงั เคราะห 7.6.9 ปญ หาท่เี กดิ จากการผลติ และการใชพ อลิเมอรมผี ลตอสงิ่ มชี ีวติ และสิง่ แวดลอม
237 กจิ กรรมที่ 7.1 หนาที่ 1/1 วิชาวิทยาศาสตรงานธุรกิจและบริการรหัสวิชา 30000-1308 เวลา 180 นาที ชอ่ื หนว ย สารสังเคราะหแ ละผลิตภณั ฑ จำนวน 10 คะแนน สอนครั้งที่ 13-14/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏิบัติ 4 คาบ จงตอบคำถามตอไปน้ีใหถ กู ตอ งและสมบรู ณ (10 คะแนน) 1. เพราะเหตุใดจงึ ไมควรบรรจอุ าหารทอดหรือรอนจัดใสในกลองโฟม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2. เพราะเหตุใดจึงตอ งมกี ารคดั แยกประเภทของพลาสตกิ กอนทิ้ง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 3. ถงุ รอ นชนดิ ใสจัดอยใู นพลาสตกิ รีไซเคิลกลมุ ใด และมีสัญลกั ษณอ ยา งไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 4. การใชพ ลาสติกทำใหเกิดปญหาตอสิง่ แวดลอ มอยา งไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 5. การนำยางรถยนตท ใี่ ชแ ลว มาดดั แปลงเปน ถังใสข ยะถือวา เปน การรีไซเคิลหรอื ไม เพราะเหตใุ ด ……………………..…………………………………………………………………………………………………………………………….. …………..…………………………………………………………………………………………………………………………………………
238 แบบทดสอบหลงั เรยี น หนาท่ี 1/3 วชิ าวทิ ยาศาสตรง านธรุ กิจและบริการรหสั วิชา 30000-1308 เวลา 15 นาที ช่อื หนวย สารสังเคราะหแ ละผลิตภัณฑ จำนวน 15 คะแนน สอนครัง้ ที่ 13-14/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏบิ ตั ิ 4 คาบ คำสง่ั จงทำเครื่องหมาย × หนา คำตอบทถ่ี ูกตอ งที่สดุ เพยี งคำตอบเดียว 1. สารสงั เคราะหมคี วามหมายวา อยา งไร ก. สารเคมีท่ีเกิดข้นึ เองตามธรรมชาตเิ ฉพาะกบั พชื เทา นัน้ ข. สารเคมีทใ่ี ชระยะเวลาการเกิดเปน เวลานาน ค. สารเคมีท่ีเกิดจากการสลายตวั ของโมเลกลุ ขนาดใหญเ กิดเปน สารโมเลกลุ ขนาดเล็กเสมอ ง. สารเคมีทเ่ี กดิ ขนึ้ จากกระบวนการทางเคมที ่ีทำใหพ ชื และสัตวมีการเปลี่ยนแปลงองคป ระกอบ ภายในข้นึ จ. ถูกทกุ ขอ 2. สารคูใดเกดิ จากองคป ระกอบยอยเปนชนดิ เดยี วกนั ก. ยาง โปรตนี ข. แปง เซลลูโลส ค. โปรตนี แปง ง. เซลลโู ลส ยาง จ. โปรตีน กาว 3. ขอ ใดเปน พอลิเมอรการสงั เคราะห ก. แปง ข. กรดนวิ คลอี ิก ค. ไนลอน ง. เซลลโู ลส จ. โปรตนี 4. โคพอลเิ มอรตางจากโฮโมพอลเิ มอรอยางไร ก. แหลง ทีม่ าการเกดิ มาจากแหลงตางกัน ข. โฮโมโพลิเมอรเกิดจากมอนอเมอรชนิดเดียว แตโคพอลิเมอรเ กิดจากมอนอเมอรตางชนิดกัน ค. โคโพลเิ มอรเกดิ จากมอนอเมอรช นดิ เดยี ว แตโ ฮโมพอลเิ มอรเ กดิ จากมอนอเมอรต างชนดิ กนั ง. เมอ่ื เกิดการรวมตวั กนั แลวไดส ารอน่ื เกิดขึ้นดวยซงึ่ นอกเหนือจากพอลเิ มอร จ. แรงยึดเหน่ียวระหวางมอนอเมอรแ ตกตา งกัน 5. การเกิดปฏิกิรยิ าพอลิเมอไรเซชนั่ แบบควบแนน จากกลูโคสจำนวนมากจะไดผลิตภัณฑใด
239 ก. น้ำตาล และนำ้ ข. น้ำเกลือและนำ้ ค. แปงและน้ำ ง. ออกซิเจนและนำ้ จ. คารบอนและนำ้ 6. มอนอเมอรของพลาสติก PVC เกิดจากสารใด ก. ไนลอน กับ เอทลิ นี ข. เอทลิ นี กับ สไตรีน ค. ฟลอู อรีน กับ เอทิลนี ง. เอทิลนี กบั คลอรีน จ. เทฟลอน กบั ฟลูออรนี 7. เอทิลีนทำปฏกิ ริ ิยากบั ฟลูออรนี ไดเ ปนเตตตระฟลอู อโรเอทลิ ีน หรอื ท่เี รยี กท่ัวไปวาอะไร ก. PVC ข. Melamine ค. Polystylene ง. Polyester จ. Teflon 8. โครงสรา งพอลิเมอรแบบใดมีความแขง็ แรง และเม่ือมีพันธะจำนวนมากเปราะงา ย ไมสามารถหลอมหรือ เปลย่ี นรปู รางได ก. โครงสรางแบบเสน ข. โครงสรางแบบกง่ิ ค. โครงสรา งแบบรางแห ง. โครงสรางแบบตาขาย จ. โครงสรา งแบบผลึก 9. ขอใดเปนพลาสติกเทอรมอเซต ซงึ่ ไมสามารถหลอมเพื่อขน้ึ รูปใหมได ก. พอลเิ อทิลีน ข. ไนลอน ค. พอลิโพรพิลีน ง. เมลามีน จ. พอลไิ วนลิ คลอไรด 10. โฟมแขง็ ทใ่ี ชท ำแผน โฟม กลอ งน้ำแขง็ บรรจุภัณฑอาหารตา งๆ ผลิตจากพอลิเมอรช นิดใด ก. พอลเิ อทิลนี ข. พอลิสไตรนี
240 ค. พอลโิ พรพลิ นี ง. พอลิยูรเี ทน จ. พอลไิ วนิลคลอไรด 11. ยางมชี ือ่ ทางเคมีวาอยา งไร ก. พอลิเอทิลีน ข. พอลิสไตรนี ค. พอลิโพรพิลีน ง. พอลไิ อโซพรนี จ. พอลิไวนิลคลอไรด 12. การปรับปรงุ คุณภาพยางธรรมชาตใิ หดขี ึ้นดว ยปฏิกริ ยิ าวลั คาไนเซชันทำไดอ ยางไร ก. เตมิ ผงกำมะถนั และสารเรง ปฏิกิรยิ าแลวใหค วามรอ น ข. นำไปตากในท่อี ากาศถา ยเท และ มแี ดดจัด ค. เตมิ กรดฟอรมิกรห รอื กรดแอซิติก ง. นำแผนยางไปรมควันดว ยอุณหภูมทิ เี่ หมาะสม จ. อบในตูอบลมรอนและเตมิ แกสโอโซน 13. เสนใยประเภทใดจัดเปน สารประเภทเซลลโู ลส ก. เสน ใยไหม ข. เสนใยจากขนแกะ ค. เสนใยจากมะพรา ว ง. เสน ใยจากสินแรธ รรมชาติ จ. เสนใยจากพอลเิ อสเทอร 14. เสนใยธรรมชาตทิ ไี่ ดจ ากสว นเมลด็ คือขอใด ก. ลนิ ิน ข. ปาน ค. สบั ปะรด ง. มะพรา ว จ. นนุ 15. เสน ใยจากไหมมอี งคประกอบทางเคมีเปนสารจำพวกใด ก. ไขมัน ข. โปรตนี ค. คารโบไฮเดรต ง. เซลลโู ลส จ. ไกลโคลเจน
241 เฉลยกจิ กรรมที่ 7.1 หนาที่ 1/1 วิชาวทิ ยาศาสตรงานธุรกจิ และบริการรหัสวชิ า 30000-1308 เวลา 180 นาที ช่อื หนว ย สารสงั เคราะหแ ละผลติ ภณั ฑ จำนวน 10 คะแนน สอนครั้งที่ 13-14/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏิบตั ิ 4 คาบ จงตอบคำถามตอไปนี้ใหถกู ตอ งและสมบูรณ (10 คะแนน) 1. เพราะเหตใุ ดจงึ ไมค วรบรรจุอาหารทอดหรอื รอนจดั ใสในกลองโฟม ตอบ เน่ืองจากกลอมโฟมทำมาจากพลาสติกพอลสิ ไตรีน สารนเ้ี ม่อื ไดรบั ความรอ นสงู จะหลอมละลาย อาจ ทำใหส ารเคมีทีอ่ ยูในกลองโฟมปนเปอนในอาหารได 2. เพราะเหตใุ ดจงึ ตอ งมีการคดั แยกประเภทของพลาสตกิ กอ นทิ้ง ตอบ เนอ่ื งจากการแยกประเภทของพลาสติกเพ่อื รวบรวมพลาสตกิ ประเภทเดียวกันไว เพือ่ สะดวกตอการ นำกลบั มาใชใ หม หรือเพ่อื การรไี ซเคิล โดยพลาสติกแตล ะประเภทจะมีสมบตั ิแตกตา งกัน ดงั น้นั กระบวนการ แปรรปู จงึ แตกตาง 3. ถงุ รอนชนดิ ใสจดั อยใู นพลาสติกรีไซเคลิ กลมุ ใด และมีสัญลักษณอยางไร ตอบ ถุงรอนชนดิ ใสจดั อยูในพลาสตกิ รไี ซเคลิ กลุม 5PP สญั ลกั ษณ คือ 4. การใชพลาสติกทำใหเ กดิ ปญ หาตอส่ิงแวดลอมอยา งไร ตอบ การใชพลาสติกเปนปญหาตอส่ิงแวดลอ มเนอ่ื งจากพลาสตกิ ยอ ยสลายยาก ในขณะท่ีการผลิตและการ ใชเ พ่มิ อยางรวดเรว็ จึงทำใหเ กดิ ปญ หาขยะพลาสตกิ ปนเปอ นกบั สงิ่ แวดลอ มเกิดปย หาหารเสอ่ื มโทรมของดนิ ไมส ามารถปลูกพชื ได เกดิ ขยะสะสมอยใู นแหลง นำ้ และการเผาทำลายยงั ปลอ ยสารมลพิษออกสสู ิ่งแวดลอม เชน สารประกอบไฮโดรคารบอนบางชนิดทีเ่ ปนสารกอมะเรง็ แกส คารไดออกไซต แกสเรอื นกระจกท่เี ปน สาเหตุของโลกรอน 5. การนำยางรถยนตท ่ีใชแ ลว มาดดั แปลงเปน ถงั ใสข ยะถอื วา เปน การรีไซเคลิ หรอื ไม เพราะเหตุใด ตอบ ไมใช เพราะรีไซเคิล เปนการจัดการวัสดุที่กำลังจะเปนขยะ โดยนำไปผานกระบวนการแปรสภาพ โดยเฉพาะการหลอม เพื่อใหนำกลับมาใชใหมไดอกี แตก ารนำยางรถยนตมาดดั แปลงเปนถังใสขยะเปนการนำ กลบั มาใชใ หมโดยไมไดผ า นกระบวนการแปรสภาพ ซ่งึ วิธกี ารนีเ้ รียกวา รยี ูส
242 เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน-หลงั เรยี น หนาท่ี 1/1 วิชาวิทยาศาสตรง านธรุ กิจและบรกิ ารรหัสวชิ า 30000-1308 เวลา 15 นาที ชอื่ หนวย สารสงั เคราะหแ ละผลติ ภัณฑ จำนวน 15 คะแนน สอนครั้งที่ 13-14/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏิบัติ 4 คาบ เฉลยแบบทดสอบกอนเรยี น เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น 1. ง 1. ง 2. ข 2. ข 3. ค 3. ค 4. ข 4. ข 5. ค 5. ค 6. ง 6. ง 7. จ 7. จ 8. ค 8. ค 9. ง 9. ง 10.ข 10.ข 11. ง 11. ง 12. ก 12. ก 13. ค 13. ค 14. จ 14. จ 15. ข 15. ข
243 บันทกึ หลังการสอน หนา ท่ี 1/1 วิชาวิทยาศาสตรง านธรุ กจิ และบริการรหสั วิชา 30000-1308 เวลาเรยี น 8 คาบ ชือ่ หนว ย สารสงั เคราะหและผลิตภณั ฑ สอนครั้งที่ 13-14/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏิบัติ 4 คาบ ผลการใชแผนการจดั การเรยี นรู ........................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ผลการเรียนของนกั เรยี น ........................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ผลการสอนของครู ........................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ปญหา/อุปสรรค ........................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... แนวทางแกไ ข ........................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ลงชอ่ื (นางสาวสริ นิ ันท สิทธชิ ยั ) ครผู สู อน ........./............./.........
244 แบบประเมินผลงาน หนว ยท่ี 7 หนา ที่ 1/1 วชิ าวิทยาศาสตรงานธุรกจิ และบริการรหัสวิชา 30000-1308 เวลาเรยี น 8 คาบ ช่ือหนวย สารสังเคราะหและผลิตภณั ฑ สอนครัง้ ท่ี 13-14/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏบิ ตั ิ 4 คาบ ประเมินคร้งั ที่ ................. วันท่ี .............................................เดือน ..............................................พ.ศ............... ชอ่ื ...................................................................................................................... เลขท่ี ..................................... สถานะผปู ระเมนิ นักเรยี นประเมินตนเอง ครผู ูสอนประเมนิ ครทู ีป่ รึกษาประเมนิ คำชแ้ี จง ใหวงกลมลอมรอบคะแนนทไ่ี ด คะแนน รายการ ดีมาก ดี ปาน พอใช ปรับปรุง หมายเหตุ กลาง ข้ันกอนการปฏิบตั ิงาน 10 8 6 4 2 1. ความพรอ มของอุปกรณการเรยี น 2. ความพรอ มของเอกสารประกอบการเรียน 10 8 6 4 2 ข้นั การปฏิบัตงิ าน 10 8 6 4 2 3. การใชงานเครื่องกำเนิดสญั ญาณ 4. การปรบั ระดับคาความถแี่ ละความแรงคา ตางๆ 10 8 6 4 2 5. ใชอ อสซิโลสโคปวดั คา ความถแี่ ละแรงดันคา ตางๆ 10 8 6 4 2 6. การเลอื กใชอ ปุ กรณท ีน่ ำมาตอ รว มกบั เครอ่ื งมอื ที่ใชงาน 10 8 6 4 2 ข้ันสรปุ ผล 10 8 6 4 2 7. เขียนสรปุ ผลหลงั การปฏิบัติงาน 8. ตอบคำถามทายการทดลอง 10 8 6 4 2 กิจนสิ ัยในการปฏิบัติงาน 9. ปฏบิ ัติงานดวยความรอบคอบ ปลอดภยั 54 3 2 1 10. การทำงานเปน ทมี 54 3 2 1 11. ใชว สั ดอุ ยา งประหยดั คมุ คา 54 3 2 1 12. ทำความสะอาดบรเิ วณปฏบิ ตั งิ าน 54 3 2 1 คะแนนท่ีได รวมคะแนน ผลการประเมนิ (คะแนนเตม็ 60 คะแนน) ดีมาก (คะแนนอยใู นชว ง 54–60 คะแนน) ดี (คะแนนอยใู นชว ง 46–53 คะแนน) พอใช (คะแนนอยใู นชว ง 38–45 คะแนน) ปรบั ปรุง (คะแนนอยูในชว ง 30–37 คะแนน) ไมผาน (คะแนนตำ่ กวา 30 คะแนน) ลงช่อื (...................................................) ผปู ระเมนิ ........./............./.........
แบบประเมนิ คณุ ธรรม จรยิ ธรรม และคานยิ ม หนว ยท่ี 7 245 หนา ท่ี 1/1 วชิ าวิทยาศาสตรง านธรุ กิจและบรกิ ารรหสั วิชา 30000-1308 เวลาเรียน 8 คาบ ชือ่ หนว ย สารสงั เคราะหแ ละผลติ ภณั ฑ ปฏิบตั ิ 4 คาบ สอนคร้ังที่ 13-14/18 ทฤษฎี 4 คาบ ช่ือ-สกุล (ผรู บั การประเมนิ ) ................................................................................................เลขที่ ................................ ประเมนิ ครั้งท่.ี ...........................วันที.่ ................เดอื น.....................................................................พ.ศ........................ สถานะผูประเมิน นักเรียนประเมนิ ตนเอง ครผู สู อนประเมนิ ครทู ่ปี รึกษาประเมิน คำชี้แจง ในแตละพฤติกรรมบงชี้ที่ระบุมีเกณฑการวัด 2 ทาง คือ มีและไมมี ใหผูสอนหรือนักเรียนทำการประเมินและ ใสเครอ่ื งหมาย () ลงในชองท่ตี รงกับพฤติกรรมของนกั เรียนตามระดับพฤตกิ รรมเปนไปตามเกณฑท ี่ระบไุ วในแบบประเมิน ที่ คณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค พฤติกรรมบงช้ี คะแนน มี ไมม ี ทไ่ี ด 1 ความมีวินัย 1.1 ปฏิบัตติ ามกฎระเบยี บ ขอบงั คับ ขอ ตกลงตา งๆ ไดแ ก แตงกายถกู ตองตามระเบยี บและขอ บงั คับ 1.2 ตรงตอเวลา 1.3 รักษาสาธารณสมบตั ิ สง่ิ แวดลอ ม 1.4 เขา รว มกิจกรรมที่ครู อาจารยผ ูส อนกำหนด 2 มีมนษุ ยสัมพนั ธ 2.1 แสดงกิริยาทาทางสภุ าพตอผอู น่ื 2.2- พดู จาสุภาพ 2.3- ชว ยเหลอื ผูอนื่ 2.4- รบั ฟง ความคดิ เห็นผอู ืน่ 2.5- ใหค วามรวมมอื กบั ผอู ่ืน 2.6- ช่นื ชมยินดเี ม่อื ผูอืน่ ประสบความสำเรจ็ 3 ความรบั ผิดชอบ 3.1 มกี ารเตรยี มความพรอ มในการเรียนและการปฏบิ ตั ิงาน 3.2 ปฏิบตั ิงานตามขั้นตอนท่วี างไว 3.3 ปฏิบตั งิ านดว ยความต้ังใจ 3.4 ปฏบิ ัตงิ านดว ยความละเอยี ดรอบคอบ 3.5 ปฏบิ ตั งิ านทีไ่ ดร บั มอบหมายเสร็จตามกำหนด 3.6 มีความเพียรพยายามในการเรียนและการปฏบิ ัตงิ าน 3.7 ปฏิบตั งิ านตามหนา ทีข่ องตนเอง 3.8 ปฏบิ ัติงานโดยคำนงึ ถึงความปลอดภยั สวนรวม 4 ความเชอ่ื ม่นั ในตนเอง 4.1 กลา แสดงความคิดเหน็ อยา งมเี หตผุ ล 4.2 กลาทกั ทวงในสิ่งทไ่ี มถกู ตอ ง 4.3 กลายอมรบั ความจรงิ 4.4 เสนอตัวเขา แขง ขันหรือทำงานทา ทาย
246 ท่ี คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค พฤตกิ รรมบงชี้ คะแนนท่ี มี ไมมี ได 5 ความซ่ือสัตยส จุ ริต 5.1 พดู ความจริง 5.2 ไมนำผลงานของผูอ ่นื มาแอบอางเปนของตนเอง 5.3 ไมทจุ รติ ในการสอบ 5.4 ไมล ักขโมย 6 การประหยัด 6.1 ใชวัสดุถูกตอ งและเหมาะสมกับงาน 6.2 ปดนำ้ ปดไฟทุกคร้งั เม่อื เลิกใช 6.3 ใชจายเงินของสวนรว มใหเ กดิ ประโยชนสูงสุด 6.4 นำวสั ดเุ ดิมทีย่ ังมีสถาภสมบรู ณก ลบั นำมาใช 7 ความสนใจใฝรู 7.1 ศกึ ษาคนควา ดวยตนเอง 7.2 ซกั ถามปญ หาขอ สงสัย 7.3 แสวงหาประสบการณแ ละคน ควา หาความรูใ หม ๆ 7.4 มคี วามกระตอื รือรน ในการใฝห าความรใู หม 8 ความรกั สามคั คี 8.1 ไมทะเลาะววิ าท 8.2 รวมมือในการทำงาน 9 ความคดิ ริเรม่ิ สรา งสรรค 9.1 คิดสง่ิ ใหม ๆ ที่เกดิ ประโยชนต อ ตนเองและสงั คม 9.2 มีความคิดหลากหลายในการแกปญหา 10 เศรษฐกิจพอเพียง 10.1 ความพอประมาณ 10.2 มีเหตุผล 10.3 ภูมิคุม กัน รวม ผลการประเมิน (คะแนนเต็ม 20 คะแนน) ได.................คะแนน ผา น (คะแนนอยใู นชว ง 12–20 คะแนน) ไมผ าน (คะแนนตำ่ กวา 12 คะแนน) หมายเหตุ : แบบประเมนิ นใ้ี ชแ บบเดียวกนั ทัง้ ผสู อนและครูท่ปี รกึ ษาและนกั เรียนประเมินตนเอง ประเมนิ คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงคดังกลาว ตลอดภาคการศึกษา ลงชื่อผปู ระเมิน .............................................................. (...........................................................) ................../................./..................
247 บรรณานุกรมเวบ็ ไซด พอลิเมอรแบบเสน. (2565). (ออนไลน) . เขาถงึ ไดจาก https://www.scimath.org พอลเิ มอรแ บบก่ิง. (2565). (ออนไลน) . เขาถงึ ไดจาก https://www.scimath.org พอลิเมอรแบบรา งแห. (2565). (ออนไลน). เขาถึงไดจ าก https://www.scimath.org
หน่วยท่ี 8 พลงั งานเพือ่ การขนสง่
249 แผนการจัดการเรยี นรู หนวยท่ี 8 หนาที่ 1/5 วิชาวิทยาศาสตรงานธรุ กิจและบริการรหัสวชิ า 30000-1308 เวลา 8 คาบ ช่อื หนว ย พลังงานเพ่อื การขนสง สอนครงั้ ที่ 15-16/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏบิ ัติ 4 คาบ หัวขอ เรื่อง (Topics) 8.1 สถานการณการใชพ ลงั งานเพือ่ การขนสง 8.2 พลังงานทดแทนเพื่อการขนสง 8.3 การขนสง และรูปแบบการขนสง 8.4 การอนรุ กั ษพลังงานและสิ่งแวดลอ ม 8.5 สรปุ สาระสำคัญ แนวคิดสำคญั (Main Idea) พลังงานเปนปจจัยพื้นฐานที่สำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และการขยายตัวของ ภาคอุตสาหกรรมการผลติ ของประเทศ ปริมาณแหลงปโตรเลียมสำรองของประเทศไทยท่ีมีอยูอยางจำกัด และ จากอัตราการใชพลังงานที่สูงขึ้นอยางตอเนื่อง จึงจำเปนตองหาแหลงพลังงานทดแทน และสงเสริมให ประชาชนปรับเปลี่ยนพฤติกรรมมาใชพลงั งานทดแทนมากขึ้นและในการขนสง นัน้ แตละวิธีกม็ ีขอดีและขอจำกัด แตกตางกันเราควรเลือกวธิ กี ารขนสงใหเ หมาะสมกับสนิ คาหรือบรกิ าร และเพอ่ื ความมั่นคงดา นพลงั งาน เราทกุ คนควรรวมกันประหยดั พลงั งานและใชพลงั งานอยา งมปี ระสิทธภิ าพสูงสดุ สมรรถนะยอย (Element of Competency) 1. แสดงความรูพ้ืนฐานเกี่ยวกับการขนสงและรปู แบบการขนสงไดอยา งถูกตอง 2. บอกคุณลักษณะและจำแนกประเภทพลงั งานทดแทนเพอื่ การขนสง ไดอ ยา งถูกตอง จุดประสงคเ ชิงพฤตกิ รรม (Behavioral Objectives) 1. บอกสถานการณก ารใชพ ลังงานของประเทศไทยไดอ ยางถูกตอง 2. บอกแหลงพลังงานทดแทนเพ่อื การขนสงไดอ ยา งถูกตอง 3. อธิบายและบอกประเภทการขนสง และรูปแบบการขนสงไดอ ยางถกู ตอง 4. บอกวธิ ีการอนรุ ักษพลงั งานและสงิ่ แวดลอมไดอ ยา งถกู ตอง 5. สามารถสรุปความรเู บ้ืองตน ของพลังงานเพอ่ื การขนสงไดอยางถูกตอง 6. สามารถทำแผนผงั ความคดิ เรอ่ื งพลังงานเพื่อการขนสง จุดประสงคก ารเรียนรู 1. จุดประสงคทว่ั ไป
250 1. เพือ่ ใหมคี วามเขาใจความรูพืน้ ฐานเกี่ยวกบั พลังงานเพอ่ื การขนสง ได 2. เพื่อใหบอกสถานการณการใชพ ลังงานของประเทศไทยและของโลกได 3. เพอ่ื ใหม ีวนิ ัย ความรบั ผดิ ชอบ และความเชอ่ื ม่ันในตนเองในการทำงาน 2. จดุ ประสงคเ ชงิ พฤตกิ รรม 2.1 ดานพทุ ธพิสัย (จากการศึกษาเน้ือหา) 1) บอกสถานการณก ารใชพลังงานของประเทศไทยไดอยา งถกู ตอ ง 2) บอกแหลงพลังงานทดแทนเพอื่ การขนสง ไดอยางถูกตอง 3) อธิบายและบอกประเภทการขนสง และรูปแบบการขนสง ไดอยางถูกตอง 4) บอกวธิ กี ารอนุรักษพลังงานและสง่ิ แวดลอมไดอยางถูกตอง 5) สามารถสรุปความรูเ บอื้ งตนของพลงั งานเพอ่ื การขนสง ไดอ ยางถูกตอง 2.2 ดา นทักษะพสิ ัย (จากการปฏบิ ัติใบงาน) 1) สามารถทำแผนผังความคดิ เรอ่ื งพลังงานเพื่อการขนสง 2.3 ดานจิตพิสยั คณุ ธรรม จรยิ ธรรมและคา นยิ มท่ีพึงประสงค / บูรณาการเศรษฐกิจพอเพียง 1) ความมวี ินัยในการทำงาน 2) มีมนษุ ยสัมพันธ 3) ความรับผิดชอบในการทำงาน 4) ความเชื่อม่นั ในตนเอง 5) ความซื่อสัตยส จุ ริต 6) การประหยัด 7) ความสนใจใฝรู 8) ความรักสามัคคี 9) ความคดิ ริเร่ิม สรางสรรค 10) บรู ณาการเศรษฐกจิ พอเพียง เนอ้ื หาสาระ เน้อื หาสาระของหนวยท่ี 8 ดังน้ี 8.1 สถารการณการใชพ ลงั งานเพือ่ การขนสง 8.2 พลังงานทดแทนเพ่อื การขนสง 8.3 การขนสง และรปู แบบการขนสง 8.4 การอนุรกั ษพลงั านและสงิ่ แวดลอม 8.5 สรปุ สาระสำคญั
251 ใบมอบหมายงานที่ 8 เรอ่ื ง พลังงานเพ่ือการขนสง กจิ กรรมการเรยี นรู กระบวนการ เวลา กิจกรรมครู กิจกรรมนกั เรยี น สอื่ เตรยี มความพรอม (นาที) - สมุดบนั ทกึ เวลาเรยี น 10 - อบรมหนา แถวหนา ชน้ั - เขาเรียนตรงเวลา เรียนและขานช่ือผูเรยี น ทดสอบกอ นเรียน 30 - ใหน ักเรยี นทำ - ทำแบบทดสอบกอนเรยี น - แบบทดสอบกอนเรียน แบบทดสอบกอ นเรยี น - กระดาษคำตอบ ขนั้ นำเขาบทเรยี น 10 - ถาม-ตอบ - แสดงความคิดเห็นอยางมี เหตุผล ขัน้ สอน 120 - แจง หวั ขอ /จุดประสงค - แสดงความคิดเหน็ อยา งมี - ใบเนื้อหา - บรรยาย/ถาม-ตอบ เหตุผล - โปรแกรมนำเสนอ - ใหทำกิจกรรม ขน้ั พยายาม 100 - มอบหมายใหท ำกิจกรรม - ทำกจิ กรรม - กจิ กรรม ขั้นสำเร็จผล 20 - เฉลยกิจกรรม - บันทึกสาระ - ใบเฉลยกิจกรรม - สรุปผล ปฏบิ ตั ิใบงานท่ี 8 160 - ชีแ้ จง/มอบหมาย - ปฏิบัตติ ามใบงานท่ี 8 - ใบงานท่ี 8 งานทดลอง - แบบประเมินผล ทดสอบหลงั เรียน 30 - ใหน กั เรียนทำ - ทำแบบทดสอบหลังเรยี น - แบบทดสอบหลงั เรียน - กระดาษคำตอบ แบบทดสอบหลงั เรียน รวม 480 นาที หมายเหตุ เวลาอาจยืดหยนุ ตามความเหมาะสม
252 การวดั ผลและประเมินผล กอ นเรียน - ใชส มดุ บันทึกเวลาเรยี นฯ ขานช่อื ผเู รียนและตรวจการตรงตอเวลา - ทดสอบกอนเรยี น ขณะเรยี น - ใชแบบประเมินคณุ ธรรม จรยิ ธรรมฯ สงั เกตการตอบคำถาม ความสนใจเรียน - ประเมินจากการทำกิจกรรม - ประเมินจากการปฏิบตั ติ ามใบงานท่ี 8 หลังเรยี น - ทดสอบหลงั เรียน ใชเกณฑผา น 50 % งานที่มอบหมาย 1. ใหนกั เรียนทบทวนเนื้อหา หนวยท่ี 8 พลังงานเพื่อการขนสง 2. ใหนักเรยี นศกึ ษาคน ควาเก่ียวกับ พลังงานเพือ่ การขนสง
253 แบบทดสอบกอ นเรียน หนว ยท่ี 8 หนา ท่ี 1/3 วิชาวิทยาศาสตรงานธุรกจิ และบริการรหสั วชิ า 30000-1308 เวลา 15 นาที ช่อื หนวย พลงั งานเพอ่ื การขนสง สอนคร้ังที่ 15-16/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏบิ ตั ิ 4 คาบ คำส่งั จงทำเคร่ืองหมาย × หนาคำตอบท่ถี ูกตองท่สี ดุ เพยี งคำตอบเดยี ว 1. สถานการณการใชพลงั งานของโลกพบวามกี ารใชในภาคใดมากทส่ี ดุ ก. ภาคอตุ สาหกรรม ข. การขนสง ค. ทอี่ ยอู าศัย ง. ธรุ กิจการคา จ. ภาคการทองเท่ียว 2. สถิตกิ ารใชพ ลงั งานของมนุษยจ ากอดีตถงึ ปจจบุ ันและในอนาคตนั้น มแี นวโนม ตอ งการเช้ือเพลิงใด สูงสุด ก. พลงั งานทดแทน ข. พลังงานนวิ เคลยี ร ค. ถา นหนิ ง. แกส ธรรมชาติ จ. นำ้ มนั ดบิ 3. ปรมิ าณนำ้ มันดบิ สำรองของโลกในภมู ิภาคใดมมี ากท่สี ดุ ก. ยโุ รป ข. เอเชยี ค. ตะวนั ออกกลาง ง. อเมริกา จ. แอฟริกา 4. ขอใดไมใชส วนประกอบของราคาน้ำมันเช้อื เพลิงที่กำหนดในสถานบี ริการนำ้ มันเชอื้ เพลงิ ตางๆ ก. ภาษี ข. กองทุนน้ำมนั ค. คาธรรมเนยี มการขนสง ง. คาตน ทนุ นำ้ มัน จ. คา การตลาด 5. คาปรบั ปรุงคุณภาพน้ำมัน คาขนสงและคาตอบแทนจัดอยูใ นสว นประกอบใดของราคานำ้ มัน ก. ภาษี
254 ข. กองทุนนำ้ มัน ค. คา ธรรมเนยี มการขนสง ง. คาตน ทุนนำ้ มัน จ. คา การตลาด 6. น้ำมนั แกสโซฮอล E85 มีความหมายวาอยางไร ก. เบนซนิ ผสมกับเอทานอนอยางละ 85 % ข. น้ำมนั เบนซนิ 15 % ผสมกับเอทานอล 85 % ค. นำ้ มนั เบนซิน 85 % ผสมกบั เอทานอล 15 % ง. เบนซินผสมกับเอทานอนอยา งละ 15 % จ. ไบโอดีเซลผสมกับเอทานอล อยา งละ 85 % 7. ไบโอดีเซลมีความหมายวาอยางไร ก. นำ้ มนั จากส่งิ มชี ีวิต ข. น้ำมันจากการผสมแอลกอฮอล ค. น้ำมันจากพืชหรอื สตั วมาผา นกระบวนการทางเคมเี พื่อใหไดส มบตั ใิ กลเ คียงกับนำ้ มนั ดเี ซลหมนุ เรว็ ง. นำ้ มนั ทผี่ า นการใชแลวนำมาใชซ ้ำอีก จ. นำ้ มันที่ใชส ำหรับเคร่ืองยนตทางการเกษตรเทา นัน้ 8. ขอใดเปน ขอจำกดั ของน้ำมันไบโอดเี ซลล ก. เผาไหมไ ดไ มสมบรู ณ ข. การหลอลน่ื ไมด เี ทา น้ำมันดเี ซลล ค. ทำใหเ ครอื่ งยนตต ดิ ขดั งาย ง. ระยะเวลาการเก็บรักษาหลังการผลิตส้ัน จ. ตองนำเขา วตั ถดุ ิบบางชนิดในการผลติ 9. พืชชนิดใดไมไ ดนำมาผลติ ไบโอดเี ซลล ก. ถวั่ เหลือง ข. ทานตะวัน ค. มะพรา ว ง. มนั สัมปะหลัง จ. ปาลม นำ้ มนั 10. ขอใดเปนขอจำกัดของการใชแกส CNG ก. มคี วามปลอดภัยนอยกวา LPG ข. ขณะอยูในถังมีสถานะเปน กา ซดังนนั้ ตองเปลีย่ นเปนของเหลวกอนนำมาใช ค. ถงั มคี วามหนาน้ำหนักมากบรรจแุ กส ไดน อย
255 ง. การเผาไหมไ มค อยสมบูรณ จ. ปลอ ยมลพษิ มากกวา แกส ชนิดอ่ืน 11. ผลิตภณั ฑพ ลอยไดจ ากการเผาไหมเ ช้ือเพลิงไฮโดรเจนคอื อะไร ก. นำ้ ข. แกสออกซเิ จน ค. แกสคารบอนไดออกไซด ง. แกส ไฮโดรเจนท่ีแตกตัว จ. ไดเฉพาะพลังงานออกมาโดยไมใหผ ลิตภัณฑใ ด 12. ขอใดเปน ลักษณะของการขนสงทางราง ก. มโี ครงขายทว่ั ถงึ ทุกพ้ืนท่ี ข. ตน ทนุ การขนสงต่ำมีความปลอดภยั สงู มากกวาแบบอ่ืน ค. บนสง ไดรวดเรว็ ทันใจผใู ชบรกิ าร ง. เปนทนี่ ิยมเนอื่ งจากมอี ยูคูสังคมไทยมานาน จ. จำกดั ชนิดสินคา ในการขนสงเฉพาะบางประเภท 13. การขนสงทางใดท่ีมรี าคาตน ทุนตอหนว ยต่ำทีส่ ุด และลาชาทีส่ ุด ก. การขนสงทางถนน ข. การขนสง ทางราง ค. การขนสงทางนำ้ ง. การขนสงทางอากาศ จ. การขนสง ทางทอ 14. ในปจจุบันการขนสงทางทะเลของประเทศไทยเกือบท้ังหมดจะผา นทาเรอื ใด ก. ทาเรอื คลองเตย ข. ทา เรอื มหาชัย ค. ทา เรอื นำ้ ลึกแหลมฉบงั ง. ขอ ก. และขอ ข. ถกู จ. ขอ ก. และ ขอ ค.ถูก 15. ขอใดเปนวธิ ีการประหยัดน้ำมันเชอ้ื เพลิง ก. ใชพาหนะเฉพาะท่ีจำเปน ข. ไปทางเดียวกนั ควรไปดว ยกนั ค. หากอากาศเย็นสบายไมตองเปด แอร ง. ตรวจเชค็ ลมยางกอนเดนิ ทาง จ. ถูกทกุ ขอ
256 ใบเนือ้ หา หนวยที่ 8 หนาท่ี 1/4 วชิ าวทิ ยาศาสตรงานธรุ กิจและบรกิ ารรหสั วชิ า 30000-1308 เวลา 130 นาที ชอ่ื หนวย พลังงานเพอ่ื การขนสง สอนครัง้ ที่ 15-16/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏิบตั ิ 4 คาบ หัวขอ เรือ่ ง (Topics) 28.1 สถานการณก ารใชพลงั งานเพ่อื การขนสง 8.2 พลังงานทดแทนเพือ่ การขนสง 8.3 การขนสง และรปู แบบการขนสง 8.4 การอนุรกั ษพ ลังงานและสงิ่ แวดลอ ม 8.5 สรปุ สาระสำคญั แนวคิดสำคญั (Main Idea) พลังงานเปนปจจัยพื้นฐานที่สำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และการขยายตัวของ ภาคอุตสาหกรรมการผลิตของประเทศ ปรมิ าณแหลงปโตรเลียมสำรองของประเทศไทยที่มีอยูอยางจำกัด และ จากอัตราการใชพลังงานที่สูงขึ้นอยางตอเนื่อง จึงจำเปนตองหาแหลงพลังงานทดแทน และสงเสริมให ประชาชนปรบั เปลี่ยนพฤตกิ รรมมาใชพลังงานทดแทนมากข้นึ และในการขนสงนัน้ แตล ะวธิ ีกม็ ีขอดีและขอ จำกัด แตกตา งกนั เราควรเลือกวธิ กี ารขนสง ใหเ หมาะสมกับสนิ คาหรือบริการ และเพ่อื ความมั่นคงดา นพลงั งาน เราทกุ คนควรรวมกันประหยัดพลงั งานและใชพ ลงั งานอยางมปี ระสทิ ธิภาพสูงสุด สมรรถนะยอย (Element of Competency) 1. แสดงความรูพนื้ ฐานเก่ียวกับการขนสง และรปู แบบการขนสง ไดอยา งถกู ตอง 2. บอกคณุ ลกั ษณะและจำแนกประเภทพลังงานทดแทนเพอ่ื การขนสงไดอ ยางถูกตอ ง จุดประสงคเชงิ พฤตกิ รรม (Behavioral Objectives) 1. บอกสถานการณก ารใชพ ลังงานของประเทศไทยไดอ ยา งถูกตอง 2. บอกแหลง พลังงานทดแทนเพ่ือการขนสงไดอยา งถูกตอ ง 3. อธิบายและบอกประเภทการขนสงและรูปแบบการขนสงไดอยางถูกตอง 4. บอกวธิ กี ารอนรุ ักษพลังงานและส่งิ แวดลอมไดอยางถูกตอง 5. สามารถสรปุ ความรเู บื้องตนของพลังงานเพ่ือการขนสง ไดอ ยางถูกตอง 6. สามารถทำแผนผงั ความคิด เร่ืองพลังงานเพ่ือการขนสง
257 พลังงานเพือ่ การขนสง ปจจุบนั มกี ารใชพ ลงั งานโดยเฉพาะผลิตภณั ฑป โตรเลยี มกนั อยางแพรหลายและเพมิ่ มากข้ึน ตามอตั ราการขยายตวั ของเศรษฐกจิ และสงั คม โดยเฉพาะอยางยง่ิ ในดานการคมนาคมขนสง ซงึ่ ใชผลติ ภัณฑ ปโ ตรเลยี มเปนเช้ือเพลงิ ซึ่งเปนพลังงานที่มีอยูอยางจำกดั และจะหมดลงในอนาคต ดังนน้ั เราจึงควรศึกษา สถานการณการใชพ ลังงาน ตลอดจนวิธีการใชเ ชอ้ื เพลงิ ปโตรเลยี มเพอ่ื การคมนาคมอยา งประหยดั และคมุ คา ท่สี ดุ ตลอดจนตอ งหาพลังงานทดแทนอืน่ มาใชในอนาคต และแนวทางการลดผลกระทบจากการใชเชือ้ เพลิงตอ สง่ิ มีชวี ติ และส่งิ แวดลอม 8.1 สถานการณก ารใชพ ลงั งานเพือ่ การขนสง รูปท่ี 8.1 แผนภมู แิ สดงการใชพลังงานของโลก พ.ศ.2555 ท่มี า : (https://sites.google.com/site/pornnipaniroram สบื คน เม่อื วนั ที่ 4 พฤษภาคม 2565) รปู ที่ 8.2 แผนภูมคิ วามตอ งการพลงั งานของโลกโดยจำแนกตามแหลง พลังงาน ในระหวา ง พ.ศ.2538-2578 ทีม่ า : (https://sites.google.com/site/pornnipaniroram สบื คนเมอื่ วนั ที่ 4 พฤษภาคม 2565)
258 8.1.1 โครงสรางราคาน้าํ มนั เช้ือเพลงิ ซ่ึงประกอบดวย 8.1.1.1 คา ตนทุนนํา้ มนั เปนคา ตน ทุนในการซ้ือนํา้ มนั เช้อื เพลงิ หรือนํ้ามนั ดิบจากโรงกลน่ั หรอื นำเขาจากตางประเทศ 8.1.1.2 ภาษี รัฐบาลจะเปน ผกู ำหนดและเรยี กเก็บภาษีจากผผู ลิตน้าํ มนั ไดแกภาษีสรรพสามิต ภาษีมูลคาเพ่ิม ซงึ่ เปน เงนิ ท่ีเรยี กเกบ็ จากผบู ริโภค และภาษีเทศบาลซง่ึ เปนเงินที่เรียกเก็บเพ่ือบำรุงทองถน่ิ 8.1.1.3 กองทนุ เปนเงินท่ีเรยี กเกบ็ จากผูคา นา้ํ มัน เพื่อนำไปจดั เกบ็ เขา กองทนุ นา้ํ มนั เชอ้ื เพลิง และกองทุนเพ่ือสงเสริมการอนรุ กั ษพลังงาน 8.1.1.4 คา การตลาด เปน คาใชจายในการประกอบธุรกิจของผูประกอบการ เชน คา ปรบั ปรุง คณุ ภาพคาขนสง นํ้ามันจากโรงกล่ันผานคลังน้ํามันไปยงั สถานียอยเพ่ือจำหนาย คา ผลตอบแทนของบรษิ ัทผูค า น้ํามนั และเจาของสถานบี ริการนํ้ามัน คาสงเสรมิ การตลาด เปนตน 8.2 พลงั งานทดแทนเพอ่ื การขนสง 8.2.1 พลงั งานทดแทน น้าํ มนั แกสโซฮอลซ่งึ ถูกพัฒนาขึน้ มาเปนเชอื้ เพลงิ ทดแทนนำ้ มันเบนซิน เกดิ จากการผสมระหวาง นำ้ มนั เบนซินกับเอทานอล (เอทิลแอลกอฮอล) ซ่ึงเอทานอลสามารถผลติ ไดจากพชื ทีป่ ลูกอยูภายในประเทศ ไทย ไดแก มนั สำปะหลงั ออย ธัญพชื เชน ขาวฟาง ขา วและขา วโพด เปน ตน และกากน้าํ ตาล โดยแกส โซฮอล ทก่ี ระทรวงพลงั งานอนญุ าตใหผลติ มีอยู 3 ชนดิ ดงั น้ี 8.2.1.1 นา้ํ มนั แกส โซฮอล E10 เปน สวนผสมระหวา งเอทานอลไมเกนิ รอยละ 10 และไมต่ํากวา รอ ยละ 9 กบั น้าํ มันเบนซินพ้ืนฐานรอ ยละ 90 โดยปริมาตร ซ่งึ ในทอ งตลาดปจ จุบันมีจำหนายทง้ั นา้ํ มันแกส โซฮอลออกเทน 91 และนา้ํ มันแกส โซฮอลออกเทน 95 8.2.1.2 นํ้ามันแกสโซฮอล E20 เปนสว นผสมระหวา งเอทานอลไมเ กินรอยละ 20 และไมตํ่ากวา รอ ยละ 19 กบั นา้ํ มันเบนซนิ พ้ืนฐานรอ ยละ 80 โดยปรมิ าตร 8.2.1.3 น้าํ มนั แกสโซฮอล E85 เปนสวนผสมระหวางเอทานอลรอยละ 85 และไมต ํ่ากวารอยละ 75 กบั นํา้ มนั เบนซนิ พน้ื ฐานรอยละ 15 โดยปรมิ าตร 8.2.2 ไบโอดเี ซล ไบโอดเี ซลไบโอดีเซล ซงึ่ หมายถึง ผลติ ภัณฑท ่ไี ดจ ากการนำน้าํ มนั พชื หรอื ไขมนั สัตวมาผาน กระบวนการทางเคมีเพอื่ ใหไดสารท่ีมีคณุ สมบัติใกลเ คยี งกบั น้ํามันดเี ซลหมนุ เร็ว สามารถนำไปใชเ ปน เครอ่ื งยนตด ีเซลหมนุ เรว็ และสามารถนำไปใชกบั เคร่ืองยนตดเี ซลได ตามประกาศของกรมธรุ กจิ พลังงาน ไบโอ ดีเซลแบง ออกเปน 2 ประเภท ไดแ ก 8.2.2.1 ไบโอดเี ซลสำหรบั เคร่ืองยนตก ารเกษตร 8.2.2.2 ไบโอดเี ซลประเภทเมทลิ เอสเทอรของกรดไขมัน กระบวนการผลติ ไบโอดเี ซล ซ่งึ สามารถผลติ ได 2 กระบวนการ ไดแ ก
259 1) ปฏิกริ ิยาทางเคมรี ะหวา งนํ้ามันพชื กบั แอลกอฮอล 2) การเปลยี่ นนาํ้ มันพชื หรอื ไขมันสัตวใหเ ปน กรดไขมันโดยปฏกิ ิริยาเคมี 8.2.3 กาซธรรมชาติ กา ซธรรมชาติ (Natural Gas) จะประกอบดว ยสารประกอบไฮโดรคารบอนในปริมาณรอ ยละ 95 ขึน้ ไป สวนท่เี หลือจะเปน ไนโตรเจนและคารบ อนไดออกไซด ปนอยเู พียงเลก็ นอ ย ไฮโดรคารบอนในกาซธรรมชาติ จัดอยใู นอนุกรมพาราฟน มีคณุ สมบตั ิอิ่มตัวและไมเ ปลีย่ นแปลงทางเคมใี นสภาวะปกติ กาซธรรมชาตมิ ี องคประกอบสว นใหญคือ มเี ทน (CH4) ซงึ่ มีน้ำหนักเบาทส่ี ุด และจดุ เดือดตำ่ ทีส่ ุดเปนสวนประกอบถึงประมาณ รอยละ 70 ขึน้ ไป 8.2.4 เชอ้ื เพลิงไฮโดรเจน 8.3 การขนสง และรปู แบบการขนสง การขนสง หมายถึง การเคล่ือนยายคน (People) สนิ คา (Goods) หรอื บรกิ าร(Services) จาก ตำแหนง หนึง่ ไปยังอีกตำแหนงหนึง่ ปจจบุ นั การขนสงในประเทศไทยมอี ยู 4 รูปแบบ ดังน้ี 8.3.1 การขนสงทางบก (Land Transportation) 8.3.2 การขนสง ทางนา้ํ (Water Transportation) 8.3.3 การขนสงทางอากาศ (Air Transportation) 8.3.4 การขนสง ทางทอ (Pipeline Transportation) 8.4 การอนรุ ักษพ ลงั งานและสง่ิ แวดลอม แนวทางการอนรุ กั ษพลงั งานและสิ่งแวดลอม ดงั หัวขอตอไปนี้ 8.4.1 การประหยดั น้ํามนั เชื้อเพลิง 8.4.2 การใชคอมพิวเตอรอยางมปี ระสทิ ธภิ าพ 8.4.3 การใชกระดาษอยา งประหยัด
260 8.4.4 การประหยัดพลงั งานของเครอ่ื งปรับอากาศ 8.5 สรปุ สาระสำคญั 8.5.1 จากแผนภมู ิความตอ งการพลังงานโลก พบวา ในระหวาง พ.ศ. 2538- 2578 มคี วามตองการ น้ำมนั ดบิ มากท่สี ุด รองลงมาคอื ถานหนิ และแกสธรรมชาติ ตามลำดับ 8.5.2 ราคาน้ำมันเช้อื เพลงิ ท่กี ำหนดในสถานีบรกิ ารน้ำมันเชิ้อเพลิง ประกอบดวย 3 สวน คือ คา ตนทนุ น้ำมนั รอ ยละ 55-60 คา ภาษแี ละกองทุนรอ ยละ 30-50 และคาการตลาดประมาณรอ ยละ 10 โดย สัดสสวนดังกลา วจะแตกตางกันไปตามชว งเวลา 8.5.3 พลังงานทดแทนเพ่ือการขนสง ปจจุบันทว่ั โลกมีความตองการพลังงานสูงข้ึน แตแหลง พลังงาน ตามธรรมชาตอิ ยูอยา งจำกัด จึงไดม ีการหาแหลง พลงั งานอ่ืนทสี่ ำคญั ไดแก นำ้ มันแกสโซฮอล ไบโอดเี ซล แกส ธรรมชาติ 8.5.4 การขนสง หมายถึง การเคล่อื นทย่ี ายคน สินคา หรบื รกิ าร จากตำแหนงหนึ่งไปยงั อกี ตำแหนง หนึ่ง ปจ จบุ ันการขนสง ในประเทศไทยมีอยู 4 ประเภท ไดแ ก การขนสง ทางบก การขนสงทางน้ำ การขนสง ทางอากาศ และการขนสงทางทอ
261 กจิ กรรมที่ 8.1 หนาที่ 1/3 วิชาวทิ ยาศาสตรงานธุรกิจและบรกิ ารรหสั วิชา 30000-1308 เวลา 180 นาที ช่อื หนว ย พลังงานเพอ่ื การขนสง จำนวน 10 คะแนน สอนครง้ั ท่ี 15-16/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏิบัติ 4 คาบ คำสงั่ จงทำเครื่องหมาย × หนา คำตอบทถี่ ูกตองที่สดุ เพยี งคำตอบเดียว (15 คะแนน) 1. การใชพ ลงั งานของโลกมากทีส่ ดุ ในดานใด ก. ขนสง ข. ท่อี ยอู าศัย ค. อตุ สาหกรรม ง. ธรุ กจิ การคา 2. การใชพลังงานในประเทศไทยใชในกิจกรรมใดมากท่สี ดุ ก. ขนสง ข. ธรุ กจิ การคา ค. เกษตรกรรม ง. อตุ สาหกรรม 3. การคมนาคมขนสงในประเทศไทยใชพลงั งานเช้ือเพลงิ ชนดิ ใดมากทสี่ ดุ ก. NGV ข. LPG ค. นาํ้ มนั ดีเซล ง. นา้ํ มันเบนซนิ 4. การผลติ แกส โซฮอลเ กิดจากสว นผสมใด ก. นาํ้ มนั ดีเซล และเอทานอล ข. นาํ้ มันเบนซนิ และเอทานอล ค. ไบโอดีเซล และน้าํ มนั เบนซนิ ง. ไบโอดเี ซล และน้าํ มันดเี ซล 5. ขอ ใดกลาวถูกตอง ก. การใชไ บโอดีเซลทำใหเครอื่ งยนตเผาไหมดีข้นึ ข. เอทานอลใหคาพลังงานสูงกวานํ้ามนั เบนซิน ค. รถยนตท ใ่ี ชแกส โซฮอลลดการปลดปลอยมลพิษทางอากาศ ง. การผลติ ไบโอดเี ซลชวยยกระดบั ราคาผลิตผลทางการเกษตรที่เปนวัตถุดบิ 6. ไบโอดเี ซล B100 หมายความวา อยา งไร ก. ไมมีการผสมนํ้ามนั ดเี ซล
262 ข. มนี ้ํามันดเี ซลผสมอยูร อยละ 100 ค. มีโครงสรา งใกลเคยี งนา้ํ มนั ดเี ซล ง. ไบโอดเี ซลสำหรบั การเกษตร 7. นาํ้ มันดีเซลทจ่ี ำหนายในสถานีบรกิ ารท่วั ไปมีไบโอดีเซลผสมอยูรอ ยละเทา ใด ก. 3-5 ข. 10-15 ค. 15-20 ง. 20-25 8. การผลิตไบโอดเี ซลที่ใชน้ํามันพืชและแอลกอฮอลเ ปน สารต้งั ตนใชสารใดเปน ตัวเรงปฏิกริ ิยา ก. เมทลิ เอสเทอร ข. โซเดยี มไฮดรอกไซด ค. โพแทสเซยี มไฮดรอกไซด ง. ถูกทงั้ ขอ ข และ ค 9. สิ่งใดสามารถนำมาผลิตไบโอดเี ซลได ก. เมล็ดสบดู ำ ข. น้ํามันพชื ใชแ ลว ค. นํา้ มนั สตั วใชแลว ง. ถูกทกุ ขอ 10. ขอใดกลา วถกู ตอง ก. น้าํ มนั ไบโอดีเซลมรี ะยะเวลากกั เกบ็ ส้นั กวา นํ้ามันดีเซล ข. นาํ้ มนั ไบโอดีเซลมีประสิทธิภาพการเผาไหมน อ ยกวานาํ้ มันดีเซล ค. นํ้ามันดีเซลหลอ ลื่นเคร่ืองยนตไ ดด กี วาไบโอดเี ซล ง. สหรฐั อเมริกาเปนประเทศแรกท่นี ำแกสธรรมชาติมาใชในรถยนต 11. ยานยนตที่เปนรถเซลลเ ชื้อเพลงิ ใชเ ซลลเ ช้อื เพลงิ ชนดิ ใด ก แกส โซฮอล ข ไบโอดเี ซล ค ไฮโดรเจน ง ไฟฟาจากแบตเตอร่ี 12. รปู แบบการชนสงในประเทศไทยมีกร่ี ูปแบบ ก 3 รปู แบบ ข 4 รปู แบบ ค 5 รปู แบบ ง ไมมรี ปู แบบที่ตายตวั
263 13. หลอดไฟฟา ชนใิ ดท่ีใชพลังงานไฟฟา นอ ยที่สุด ก หลอด LED ข หลอด Fluorrescent ค หลอด Halogen ง หลอด Metalhalide 14. พฤตกิ รรมในการตรวจรถยนตืกอนเดินทางทีช่ ว ยประหยัดน้ำมนั ได ก ตรวจระดับนำ้ ในหมอ น้ำ ข ตรวจลมยาง ค ตรวจระดบั น้ำมันเคร่ือง ง ตรวจระดบั นำ้ มันเบรก 15. ในการเลอื กซอ้ื เคร่ืองใชไ ฟฟาทีม่ ฉี ลากประหยดั ไฟเบอร 5 เปนสญั ลกั ษณท ่ีแสดงวาเครื่องใชไฟฟาน้นั ประหยดั ไฟ ถา นักเรยี นตองการเลอื กซื้อคอมพิวเตอรทีป่ ระหยดั ไฟ ตองตรวจดูวามีฉลากเขยี นวาอยา งไร ก Energy Save ข Energy No 5 ค Energy Star ง Energy Less
264 เฉลยกจิ กรรมที่ 8.1 หนา ที่ 1/1 วิชาวทิ ยาศาสตรง านธุรกจิ และบรกิ ารรหัสวชิ า 30000-1308 เวลา 180 นาที ช่อื หนว ย พลังงานเพ่อื การขนสง จำนวน 10 คะแนน สอนครั้งที่ 15-16/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏบิ ตั ิ 4 คาบ คำสงั่ จงทำเครอ่ื งหมาย × หนาคำตอบทถ่ี กู ตองท่ีสดุ เพยี งคำตอบเดียว (15 คะแนน) 1. การใชพ ลังงานของโลกมากทส่ี ดุ ในดานใด ก. ขนสง ข. ท่อี ยูอาศัย ค. อุตสาหกรรม ง. ธรุ กิจการคา 2. การใชพ ลังงานในประเทศไทยใชใ นกจิ กรรมใดมากท่สี ุด ก. ขนสง ข. ธุรกจิ การคา ค. เกษตรกรรม ง. อตุ สาหกรรม 3. การคมนาคมขนสงในประเทศไทยใชพ ลงั งานเชือ้ เพลงิ ชนิดใดมากท่ีสดุ ก. NGV ข. LPG ค. นํ้ามนั ดเี ซล ง. นา้ํ มันเบนซนิ 4. การผลติ แกสโซฮอลเกดิ จากสว นผสมใด ก. นา้ํ มันดเี ซล และเอทานอล ข. น้ํามนั เบนซนิ และเอทานอล ค. ไบโอดีเซล และนา้ํ มนั เบนซิน ง. ไบโอดเี ซล และนา้ํ มนั ดีเซล 5. ขอ ใดกลาวถูกตอง ก. การใชไบโอดเี ซลทำใหเครื่องยนตเผาไหมดีข้นึ ข. เอทานอลใหค า พลงั งานสูงกวา น้ํามันเบนซนิ ค. รถยนตท่ีใชแ กส โซฮอลล ดการปลดปลอ ยมลพิษทางอากาศ ง. การผลติ ไบโอดเี ซลชวยยกระดบั ราคาผลิตผลทางการเกษตรท่เี ปนวตั ถดุ บิ 6. ไบโอดีเซล B100 หมายความวา อยางไร ก. ไมมีการผสมนํ้ามันดเี ซล
265 ข. มนี ้าํ มนั ดเี ซลผสมอยรู อยละ 100 ค. มโี ครงสรา งใกลเ คยี งนํ้ามนั ดเี ซล ง. ไบโอดเี ซลสำหรบั การเกษตร 7. นาํ้ มนั ดเี ซลท่จี ำหนายในสถานบี รกิ ารทั่วไปมีไบโอดีเซลผสมอยูร อ ยละเทา ใด ก. 3-5 ข. 10-15 ค. 15-20 ง. 20-25 8. การผลิตไบโอดีเซลที่ใชน้ํามันพชื และแอลกอฮอลเ ปนสารต้ังตนใชสารใดเปน ตัวเรงปฏิกริ ิยา ก. เมทลิ เอสเทอร ข. โซเดยี มไฮดรอกไซด ค. โพแทสเซียมไฮดรอกไซด ง. ถกู ท้ังขอ ข และ ค 9. สิ่งใดสามารถนำมาผลิตไบโอดีเซลได ก. เมลด็ สบูดำ ข. นํ้ามันพืชใชแ ลว ค. น้าํ มันสตั วใ ชแ ลว ง. ถูกทกุ ขอ 10. ขอใดกลาวถกู ตอง ก. น้าํ มนั ไบโอดีเซลมีระยะเวลากักเกบ็ ส้นั กวา นํ้ามนั ดีเซล ข. นา้ํ มนั ไบโอดเี ซลมีประสทิ ธิภาพการเผาไหมน อยกวานา้ํ มันดเี ซล ค. น้าํ มนั ดเี ซลหลอ ล่นื เครื่องยนตไ ดดีกวาไบโอดีเซล ง. สหรฐั อเมริกาเปนประเทศแรกทนี่ ำแกส ธรรมชาตมิ าใชใ นรถยนต 11. ยานยนตท่เี ปน รถเซลลเช้ือเพลิง ใชเ ซลลเ ชื้อเพลงิ ชนิดใด ก แกส โซฮอล ข ไบโอดเี ซล ค ไฮโดรเจน ง ไฟฟาจากแบตเตอรี่ 12. รปู แบบการชนสง ในประเทศไทยมีก่ีรูปแบบ ก 3 รปู แบบ ข 4 รูปแบบ ค 5 รูปแบบ ง ไมมีรปู แบบท่ีตายตัว
266 13. หลอดไฟฟา ชนใิ ดทใ่ี ชพ ลังงานไฟฟา นอ ยที่สุด ก หลอด LED ข หลอด Fluorrescent ค หลอด Halogen ง หลอด Metalhalide 14. พฤตกิ รรมในการตรวจรถยนตืกอนเดินทางทีช่ ว ยประหยัดน้ำมนั ได ก ตรวจระดบั น้ำในหมอน้ำ ข ตรวจลมยาง ค ตรวจระดบั นำ้ มนั เครื่อง ง ตรวจระดับน้ำมนั เบรก 15. ในการเลือกซ้อื เคร่อื งใชไฟฟาที่มฉี ลากประหยดั ไฟเบอร 5 เปนสญั ลกั ษณท ่ีแสดงวาเครื่องใชไฟฟาน้นั ประหยดั ไฟ ถา นักเรียนตองการเลือกซ้ือคอมพิวเตอรทีป่ ระหยดั ไฟ ตองตรวจดูวามีฉลากเขยี นวาอยา งไร ก Energy Save ข Energy No 5 ค Energy Star ง Energy Less
267 แบบทดสอบหลังเรยี น หนา ท่ี 1/3 วิชาวิทยาศาสตรง านธุรกจิ และบริการรหัสวชิ า 30000-1308 เวลา 30 นาที ช่อื หนวย พลงั งานเพ่อื การขนสง จำนวน 15 คะแนน สอนครั้งที่ 15-16/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏบิ ตั ิ 4 คาบ คำสงั่ จงทำเคร่ืองหมาย × หนาคำตอบทถ่ี ูกตอ งที่สดุ เพยี งคำตอบเดียว (15 คะแนน) 1. สถานการณการใชพ ลงั งานของโลกพบวา มกี ารใชในภาคใดมากทส่ี ดุ ก. ภาคอุตสาหกรรม ข. การขนสง ค. ท่ีอยอู าศยั ง. ธรุ กิจการคา จ. ภาคการทองเทย่ี ว 2. สถิติการใชพลงั งานของมนษุ ยจากอดีตถึงปจจุบันและในอนาคตนน้ั มีแนวโนม ตองการเชอ้ื เพลงิ ใด สงู สุด ก. พลงั งานทดแทน ข. พลงั งานนวิ เคลียร ค. ถานหนิ ง. แกส ธรรมชาติ จ. น้ำมนั ดิบ 3. ปริมาณนำ้ มันดบิ สำรองของโลกในภมู ิภาคใดมีมากท่สี ุด ก. ยุโรป ข. เอเชยี ค. ตะวนั ออกกลาง ง. อเมริกา จ. แอฟรกิ า 4. ขอใดไมใชส ว นประกอบของราคาน้ำมนั เช้ือเพลิงท่ีกำหนดในสถานบี ริการนำ้ มนั เชือ้ เพลิงตางๆ ก. ภาษี ข. กองทนุ นำ้ มนั ค. คาธรรมเนยี มการขนสง ง. คาตน ทนุ นำ้ มนั จ. คาการตลาด 5. คา ปรับปรุงคุณภาพน้ำมนั คา ขนสง และคาตอบแทนจดั อยใู นสวนประกอบใดของราคานำ้ มนั ก. ภาษี
268 ข. กองทุนนำ้ มัน ค. คา ธรรมเนยี มการขนสง ง. คาตน ทุนนำ้ มัน จ. คา การตลาด 6. น้ำมนั แกสโซฮอล E85 มีความหมายวาอยางไร ก. เบนซนิ ผสมกับเอทานอนอยางละ 85 % ข. น้ำมนั เบนซนิ 15 % ผสมกับเอทานอล 85 % ค. นำ้ มนั เบนซิน 85 % ผสมกบั เอทานอล 15 % ง. เบนซินผสมกับเอทานอนอยา งละ 15 % จ. ไบโอดีเซลผสมกับเอทานอล อยา งละ 85 % 7. ไบโอดีเซลมีความหมายวาอยางไร ก. นำ้ มนั จากส่งิ มชี ีวิต ข. น้ำมันจากการผสมแอลกอฮอล ค. น้ำมันจากพืชหรอื สตั วมาผา นกระบวนการทางเคมเี พื่อใหไดส มบตั ใิ กลเ คียงกับนำ้ มนั ดเี ซลหมนุ เรว็ ง. นำ้ มนั ทผี่ า นการใชแลวนำมาใชซ ้ำอีก จ. นำ้ มันที่ใชส ำหรับเคร่ืองยนตทางการเกษตรเทา นัน้ 8. ขอใดเปน ขอจำกดั ของน้ำมันไบโอดเี ซลล ก. เผาไหมไ ดไ มสมบรู ณ ข. การหลอลน่ื ไมด เี ทา น้ำมันดเี ซลล ค. ทำใหเ ครอื่ งยนตต ดิ ขดั งาย ง. ระยะเวลาการเก็บรักษาหลังการผลิตส้ัน จ. ตองนำเขา วตั ถดุ ิบบางชนิดในการผลติ 9. พืชชนิดใดไมไ ดนำมาผลติ ไบโอดเี ซลล ก. ถวั่ เหลือง ข. ทานตะวัน ค. มะพรา ว ง. มนั สัมปะหลัง จ. ปาลม นำ้ มนั 10. ขอใดเปนขอจำกัดของการใชแกส CNG ก. มคี วามปลอดภัยนอยกวา LPG ข. ขณะอยูในถังมีสถานะเปน กา ซดังนนั้ ตองเปลีย่ นเปนของเหลวกอนนำมาใช ค. ถงั มคี วามหนาน้ำหนักมากบรรจแุ กส ไดน อย
269 ง. การเผาไหมไ มค อยสมบูรณ จ. ปลอ ยมลพษิ มากกวา แกส ชนดิ อื่น 11. ผลิตภณั ฑพ ลอยไดจ ากการเผาไหมเชอ้ื เพลิงไฮโดรเจนคอื อะไร ก. นำ้ ข. แกสออกซเิ จน ค. แกสคารบอนไดออกไซด ง. แกส ไฮโดรเจนท่ีแตกตัว จ. ไดเฉพาะพลังงานออกมาโดยไมใหผ ลิตภัณฑใ ด 12. ขอใดเปน ลักษณะของการขนสงทางราง ก. มโี ครงขายทว่ั ถงึ ทุกพ้ืนท่ี ข. ตน ทนุ การขนสงต่ำมีความปลอดภยั สงู มากกวาแบบอ่ืน ค. บนสง ไดรวดเรว็ ทันใจผใู ชบรกิ าร ง. เปนทนี่ ิยมเนอื่ งจากมอี ยูคสู ังคมไทยมานาน จ. จำกดั ชนิดสินคา ในการขนสง เฉพาะบางประเภท 13. การขนสงทางใดท่ีมรี าคาตน ทุนตอหนวยต่ำทีส่ ุด และลาชาทีส่ ุด ก. การขนสงทางถนน ข. การขนสง ทางราง ค. การขนสงทางนำ้ ง. การขนสงทางอากาศ จ. การขนสง ทางทอ 14. ในปจจุบันการขนสงทางทะเลของประเทศไทยเกือบท้ังหมดจะผา นทาเรอื ใด ก. ทาเรอื คลองเตย ข. ทา เรอื มหาชัย ค. ทา เรอื นำ้ ลึกแหลมฉบงั ง. ขอ ก. และขอ ข. ถกู จ. ขอ ก. และ ขอ ค.ถูก 15. ขอใดเปนวธิ ีการประหยัดน้ำมันเชอ้ื เพลิง ก. ใชพาหนะเฉพาะท่ีจำเปน ข. ไปทางเดียวกนั ควรไปดว ยกนั ค. หากอากาศเย็นสบายไมตองเปดแอร ง. ตรวจเชค็ ลมยางกอนเดนิ ทาง จ. ถูกทกุ ขอ
270 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยี น หลังเรยี น หนา ที่ 1/1 วชิ าวิทยาศาสตรงานธุรกิจและบริการรหัสวชิ า 30000-1308 เวลา 30 นาที ชอ่ื หนวย พลังงานเพอ่ื การขนสง จำนวน 15 คะแนน สอนครงั้ ท่ี 15-16/18 ทฤษฎี 4 คาบ ปฏบิ ัติ 4 คาบ เฉลยแบบทดสอบกอนเรยี น เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น 1. ก 1. ก 2. จ 2. จ 3. ค 3. ค 4. ค 4. ค 5. ง 5. ง 6. ข 6. ข 7. ค 7. ค 8. ง 8. ง 9. ง 9. ง 10. ค 10. ค 11. ก 11. ก 12. ข 12. ข 13. ค 13. ค 14. จ 14. จ 15. จ 15. จ
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332