-2- 3. เกบ็ รกั ษาใหเปน ระเบียบเรียบรอย และใหครบถว น ถูกตอ งตามบัญชีหรือทะเบียน การควบคมุ พสั ดุควรมีการกําหนดขนั้ ตอนการเบกิ จาย การทําทะเบียนคุมการเบกิ จายพัสดุ เชน ใบเบกิ /ใบยืม ใหห ัวหนาหนว ยงานท่ตี องการใชพ ัสดุ นนั้ เปนผูเบิก การจายพัสดุใหหัวหนาหนวยพัสดุเปน ผสู ่งั จายพสั ดุ ผูจา ยพสั ดตุ อ งตรวจสอบความถกู ตอง ของใบเบิกแลวลงบญั ชีหรือทะเบยี นทุกคร้งั ท่ีมีการจายและเก็บใบเบิกจายไวเปน หลกั ฐาน 7. เทคนคิ ในการปฏบิ ัตงิ าน 8. การควบคมุ พัสดุ จาํ เปน จะตองใชความละเอยี ดรอบคอบและทาํ ขอมลู ใหเปน ปจจบุ ันเพ่ือการใชข อ มลู จะได เปน ปจจบุ นั ใหมากท่สี ุดและสามารถนาํ ขอมลู ไปใชไ ดทนั ทว งที 7. ปญหาทพ่ี บและแนวทางการแกไ ขปญ หา ปญหาทพี่ บ 1. ขอมลู ไมเ ปน ปจจบุ ัน 2. การสํารวจพสั ดไุ มต อ เนือ่ ง 3. ทะเบียนคมุ ไมต รงกบั พสั ดุท่มี ี แนวทางแกไข 1. ทําขอมูลใหเปนปจจุบันใหมากท่ีสุดเทาที่จะทําได โดยการนําขอมูลจากเอกสารการ เบิกจายมาหักลางกับการรายงานพัสดุคงเหลือปกอนท่ีบวกเพิ่มกับการจัดหาระหวางป ก็จะไดขอมูลท่ีเปน ปจจบุ นั มากท่สี ุด 2. ตองการทําการตรวจสอบพัสดุอยางตอ เน่ืองซึ่งจะทําใหรูถึงสภาพของพัสดุ พัสดุสูญหาย หรือไม หรือพัสดุอยู ณ สถานที่ใด ซ่ึงเม่ือถึงเวลาตรวจสอบพัสดุประจํา ก็จะไดรูถึงวาพัสดุที่ใชไดมีเทาไหร พสั ดุทีเ่ สอ่ื มสภาพ สามารถขายทอดตลาดไดหรือไม เปนตน 3. ทะเบียนคุมไมตรงกับพัสดุท่ีมี เมื่อไดรับพัสดุมาจาํ เปนจะตองลงบัญชีหรือทะเบียนคุมไว เพ่ือท่ีพัสดุจะไดตรงกับบัญชีหากปลอยท้ิงไวย ังไมไดลงบัญชีหรอื ทะเบียนคุมก็จะทําใหทะเบียนคุมไมตรงกับ พสั ดุที่มีได 8. ประโยชนขององคค วามรู (อธิบายโดยละเอียด) (คะแนนเต็ม 25 คะแนน) ทาํ ใหสาํ นกั งานพฒั นาชมุ ชนจังหวัดเชยี งราย มีขอ มูลพสั ดทุ ่ีเปนปจจบุ นั และสามารถตรวจสอบ ได เมอ่ื ถงึ เวลาท่ีจะตองตรวจสอบพัสดุประจาํ ปก ็จะไดทาํ ไดอยางรวดเร็ว มขี อมลู ท่ีถกู ตอ ง ครบถวน และทาํ ให พัสดทุ ส่ี ภาพท่ีพรอมใชง านไดตลอดเวลา
แบบบันทึกองคความรูรายบคุ คล 1. ช่ือองคค วามรู การบริหารจัดการงานสารบรรณท่ีมปี ระสทิ ธภิ าพ 2. ชื่อเจา ของความรู นายเชดิ ศักดิ์ วงศหลวง เจาหนา ทีบ่ นั ทึกขอมลู ฝายอํานวยการ 3. องคความรทู ่ีบงชี้ หมวดท่ี 4 เสรมิ สรา งองคก รใหมขี ดี สมรรถนะสูง 4. ท่มี าและความสําคญั ในการจดั ทาํ องคค วามรู (อธิบายโดยละเอียด) งานสารบรรณ เปนงานท่ีเกีย่ วกบั การบริหารจดั การเอกสาร เริม่ ต้งั แต การจดั ทาํ การรับ-สง การเก็บรักษา การยืม และการทําลายเอกสาร เปนงานที่มีอยทู ุกหนว ยงานราชการ ดังนนั้ จึงตองให ผูป ฏบิ ตั ิงานมีความรู ความใจเกย่ี วกบั ระเบียบสํานกั นายกรฐั มนตรี วาดว ยงานสารบรรณ หลกั การและเทคนคิ การปฏิบัติงาน สารบรรณในดานตาง ๆ เชน การจัดเกบ็ เอกสาร การกําหนดอายุการเกบ็ ถาวร การโอนยาย เอกสาร การบรหิ ารหนวยเก็บเอกสารกลาง และการทําลายเอกสาร งานสารบรรณจึงเปน พื้นฐานของการ บรหิ ารงานและปฏิบตั งิ านในสาํ นักงาน 5. รปู แบบ กระบวนการ หรือลาํ ดับข้ันตอน (อธบิ ายโดยละเอยี ด) (คะแนนเตม็ 15 คะแนน) 1. การตรวจสอบความถูกตองและความครบถวนของหนงั สือ และการจดั ลําดับความสําคญั ความเรงดวนของหนังสอื 2. คัดแยกหนงั สอื ใหเปนไปตามภารกิจแตล ะกลมุ งานฯ/ฝาย 3. หัวหนา ฝา ยอํานวยการ ตรวจทานรบั -สงของหนังสือ และแจกจา ยกลมุ งานฯ/ฝา ยตา ง ๆ 6. เทคนคิ ในการปฏบิ ัติงาน (อธบิ ายโดยละเอียด) (คะแนนเต็ม 25 คะแนน) เทคนคิ การปฏบิ ตั งิ านจดั ทําหนังสือราชการ ข้ันตอนท่ี 1 การกําหนดชั้นความลับ มี 4 ประเภท คือ ปกปด ลับ ลับมาก และลับที่สุด ซ่ึงการ กําหนดช้ันความลับนั้น จะตองพิจารณาอยางรอบคอบ เพื่อไมใหเสียหายตอทางราชการและตอง คํานึงถึง ภาระ งานสารบรรณที่จะตามมาเนื่องจากเอกสารลับนั้นไมวาจะเปนการจัดทําการรับ การสง การเก็บ รกั ษา จะมีการปฏิบตั ิทพ่ี ิเศษออกไปจากเอกสารปกติ ข้ันตอนท่ี 2 การกําหนดชั้นความเร็ว มี ดวน ดวนมาก และดวนท่ีสุด นอกจากน้ีแลวยังมี ช้ันดวน ภายในกําหนดเวลาอีกประการหน่ึงดวย ในกรณีนี้ก็เชนเดียวกับการกําหนดช้ันความลับ กลาวคือ ผูมีหนาที่ ตองพิจารณาอยางรอบคอบ โดยคํานึงถึงกิจกรรมหรือภาระที่จะตามมาอันเนื่องมากจากหนังสือท่ีมี ชั้น ความเรว็ ขั้นตอนที่ 3 การรางหนังสือ โดยปกติเจาหนาท่ีเจาของเร่ืองทผ่ี ูบังคับบัญชามอบหมายจะเปนผูราง หนงั สอื หลงั จาก ขั้นตอนที่ 4 การตรวจแกไข เมื่อเจาหนาที่เจาของเรื่องรางหนังสือเสร็จแลว จะเสนอ ผูบังคับบัญชา แกไขตามลําดับชนั้ ทก่ี ําหนดไว เพ่อื พจิ ารณาแกไขรา งใหถกู ตอง เหมาะสมกอ นสง พมิ พตอไป ขน้ั ตอนที่ 5 การพมิ พ งานพมิ พ โดยกําหนดการพมิ พตามแบบพิมพที่เจา หนาที่เจาของเร่ือง กาํ หนด ซึ่งอาจพิมพเ ปนหนงั สือราชการฉบบั เดยี วและจะตองมสี ําเนา 1 ชุด ข้ันตอนท่ี 6 การตรวจทาน เพื่อตรวจทานความถูกตองของการพิมพ แกไขเมื่อมีคําผิด แตอยางไรก็ ตามเจา หนาทีข่ องเรื่องจะทําการตรวจทานเพ่ือความถูกตอ งสมบรู ณอีกครง้ั หน่ึง
-2- ขั้นตอนท่ี 7 การเสนอผูบังคับบัญชา เม่ือหนังสือไดพิมพถูกตองแลวเจาหนาที่เจาของเร่ือง เสนอ ผูบังคับบัญชาเพื่อลงนาม ขั้นตอนที่ 8 การลงนาม เปนขั้นตอนสุดทายของการจัดทําหนังสือราชการไดศึกษา และเขาใจเร่ืองอยางถอ งแทแลวจึงดาํ เนนิ การรา งเพือ่ เสนอผูบังคบั บญั ชาตรวจ แกไ ขตอ ไป 7. ปญหาที่พบและแนวทางการแกไขปญ หา (อธบิ ายโดยละเอียด) (คะแนนเต็ม 25 คะแนน) เจา หนา ท่ไี ดออกพ้นื ท่ีเพ่อื ติดตามงานของตอนเอง จงึ ไมสามารถดาํ เนนิ การปฏิบตั ิงานไดเม่ือ มงี านดวน แนวทางแกไ ขปญหา คือ มอบหมายใหเจา หนา ท่ีภายในกลุมงานดาํ เนนิ การปฏบิ ตั ิงานแทนเพ่ือให งานสําเร็จลุลวง และมปี ระสิทธิภาพ 8. ประโยชนขององคค วามรู (อธบิ ายโดยละเอยี ด) (คะแนนเต็ม 25 คะแนน) 1. เพ่ิมประสทิ ธภิ าพขององคกร 2. ทาํ ใหเกิดการตดั สินใจทดี่ ีกวา และเรว็ กวา 3. การจดั การความรทู าํ ใหเกิดการแบงปน 4. ทาํ ใหไ ดรบั ประโยชนจ ากความชาํ นาญและประสบการณทมี่ ีอยูและเรียนรจู าก ประสบการณของคนอน่ื และนํามาประยุกตใช 5. ทําใหเกิดการสือ่ สารขอ มลู ที่สาํ คัญอยางรวดเรว็ 6. ทาํ ใหเกิดการใชซา้ํ ความคิด เอกสาร และความชาํ นาญการใชซํ้าดีตอองคก ร เพราะลดการทํางานซาํ้ ไมทําใหเกิดปญ หา ประหยดั เวลา และทาํ ใหเกิดความกาวหนา 7. ทาํ ใหมีประสบการณในการแกไขปญ หาทดี่ ีทสี่ ุด
องคค์ วามรรู้ ายบคุ คล ปี (ระดบั อําเภอ) สํานกั งานพฒั นาชมุ ชนจงั หวดั เชียงราย
แบบบนั ทึกองคค วามรูรายบุคคล 1. ช่ือองคค วามรู การขบั เคล่ือนงานพฒั นาชุมชนใหม ปี ระสิทธิภาพ ป 2563 : 1 พัฒนากร 1 ตําบล เขมแข็งบริหารจัดการตําบลเขม แข็ง มั่นคง มั่งค่งั ยงั่ ยืน ตามศาสตรพ ระราชา 2. ช่ือเจา ขององคความรู นางพมิ พพ ร นพวงศ พฒั นาการอาํ เภอเมืองเชียงราย สาํ นักงานพฒั นาชมุ ชนอําเภอเมืองเชียงราย จงั หวดั เชยี งราย 3. หมวดองคค วามรทู ี่บง ชี้ หมวดที่ 4 เทคนิคเสรมิ สรางองคกรใหมขี ีดสมรถนะสูง 4. ท่ีมาและความสําคัญในการจดั การองคความรู กรมการพัฒนาชุมชน กําหนดแนวทางการดําเนินงานดานการจัดการความรู ประจําป 2563 เพื่อสงเสริมบคุ ลากรใหสามารถดําเนินการจัดการความรูในงาน และพัฒนาองคกร ไปสูองคความรูแหงการเรียนรูภายใตองคความรูสําคัญท่ีจําเปนตอการขับเคลื่อนนโยบายและ ยุทธศาสตรกรมการพัฒนาชุมชน 4 หมวด คือ เทคนิคสราง ชุมชนพ่ึงตนเองได เทคนิคสงเสริม เศรษฐกิจฐานรากใหขยายตัวอยางสมดุล เทคนิคการเสริมสรางทุนชุมชนใหมีธรรมาภิบาล และ เทคนิคเสริมสรางองคกรใหมีขีดสมรรถนะสูง และสํานักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดเชียงราย ไดบงช้อี งค ความรู หมวด เทคนิคเสริมสรางองคกรใหมีสมรรถนะสูง เปนองคความรูของหนวยงาน ประจําป 2563 โดยไดจัดทําโครงการพัฒนาประสิทธิภาพการขับเคลื่อนงานพัฒนาชุมชนจังหวัดเชียงราย : Change for Good และโครงการเชียงราย Next Step : ศาสตรพระราชา สูการพัฒนาตําบล เขมแข็ง มั่นคง มั่งค่ัง ยั่งยืน ภายใตมิติการพัฒนา งบ ระบบ คน พรอมกับบูรณาการ ความรว มมือ จากหนว ยงานภาคกี ารพัฒนา สํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอเมืองเชียงราย ไดเสนอโครงการขับเคลื่อนงานใหมี ประสทิ ธิภาพ ป 2563 1 พฒั นากร 1 ตาํ บลเขม แข็ง และทมี พช.เชียงราย สรางสรรคป นสุข 5. วิธีการ/ขัน้ ตอน 1. ทบทวนแนวทางนโยบายการทํางานพฒั นาชมุ ชน ป 2563 2. พิจารณาเลือกกิจกรรมรว มกัน 3. ดาํ เนินการ - แลกเปลี่ยนประสบการณพ ื้นท่ีตนแบบ - ออกแบบการขบั เคลอ่ื นงานตาํ บลเขมแข็งที่รบั ผิดชอบ โดยบรู ณาการงานสําคญั ในพ้ืนท่ี ขับเคลอื่ นไปพรอมกนั - ดาํ เนินการตามรปู แบบทีก่ ําหนด - นําเสนอผลการขบั เคล่อื นเวทีแลกเปลย่ี นเรยี นรขู องทีมงงาน - ประชาสมั พนั ธช องทางตา ง ๆ - สรุปผลรายงานอําเภอ/จังหวัด 4. คดั เลอื กตาํ บลเขมแข็งดีเดน สลับพน้ื ที่การคัดเลือกพืน้ ท่ดี าํ เนนิ การ 5. ยกยอ งเชิดชูเกียรติทปี ร ะชมุ กาํ นนั ผูใหญบา น /6.ผลลพั ธ....
-2- 6.ผลลัพธทีไ่ ด 6.1 เทคนิคและวิธีปฏิบัติงาน คือ การบูรณาการการทํางานในพ้ืนท่ี ทงั้ บุคคลเปาหมาย และเชื่อมโยง การทาํ งานเขา ดวยกนั 6.1.1 การบูรณาการารทํางาน และการเช่ือมโยงการทํางานดวยกัน ทั้งงานตาง ๆ บุคคล เปาหมาย ชวงเวลา (ตามศาสตรพระราชาตําบเขม แข็งมั่นคง มั่งค่ัง ยั่งยืน Quick Win 90 วัน เปดปฏิบัติการ ปลูกผักสวนครวั งานหมบู า นเศรษฐกิจพอเพยี ง หมบู า นสัมมาชพี โอทอป หมบู า นทองเที่ยว ทนุ ชุมชน ฯลฯ) 6.1.2 การขยายผลการทํางาน 1 : 1 จากตนแบบสูเปาหมายใหม (ตําบล : ตําบล หมูบาน : หมบู าน ครวั เรือน : ครวั เรอื น) 6.2 องคค วามร/ู กระบวนการใหมที่ไดรับ การดําเนนิ การแบบ 1 : 1 6.2.1. เปด ปฏิบัติการ 90 วัน ปลกู ผักสวนครวั รั้วกินได (ศาสตรพ ระราชาตําบลเขม แข็ง มน่ั คง มัง่ ค่งั ยั่งยืน หมบู า นเศรษฐกจิ พอเพยี ง สัมมาชีพ OTOP หมบู านทองเท่ียว ทนุ ชมุ ชน ) 6.2.2 การขยายผลการทาํ งาน จากตน แบบ สูตําบลขยายผล / ครัวเรอื นขยายผล 6.3 ปญ หา / วิธีแกไขปญ หา ปญ หา : โรคระบาดไวรัสโคโรนา (Covid -19) วธิ ีการแกไข : บูรณาการโครงการเปด ปฏบิ ัติการ 90 วัน ปลูกผกั สวนครัวรั้วกินได 6.4 ปจ จัยแหงความสําเร็จ บุคลากรท่ีมุงม่ัน ต้ังใจ อดทน เสยี สละ ฯลฯ 6.5 ขอ พงึ ระวัง การใสใจกบั ผูรวมงาน ******************
การบันทึกองคความรู ๑. ชื่อองคค วามรู การขับเคลื่อนปฏิบัติการ ๙๐ วัน “ปลูกผักสวนครัว เพ่ือสรางความมน่ั คงทาง อาหาร” ตาํ บลแมก รณ อําเภอเมืองเชียงราย ๒. ชื่อเจาของความรู นางนริ นั ดร ธนชั าศรีจนั ทร นักวชิ าการพฒั นาชมุ ชนชาํ นาญการ สํานักงานพัฒนาชมุ ชนอําเภอเมืองเชยี งราย จังหวัดเชยี งราย ๓. หมวดองคค วามรทู บ่ี ง ช้ี หมวด ๔ เทคนคิ เสรมิ สรางองคกรใหม ีขดี สมรรถนะสูงองคกร ๔, ท่มี าและความสําคัญในการจัดทาํ องคความรู สถานการณการแพรระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 กําลงั เปนภยั คุกคามสาํ คัญในประเทศ ทั้ง ภาครฐั สวนนอกระบบราชการและหนวยงานภาคีอ่ืนๆ ตางก็รวมหาแนวทางรับมอื อยางเรง ดวน โดยมงุ ตรงไป ที่ระดับทองถ่ินเพื่อใหมีความเขมแข็งและสามารถจัดการเฝาระวัง ปองกัน และดูแลชวยเหลือกันในชุมชนได ซึ่ง ปจจุบันสถานการณเศรษฐกิจเร่ิมหยุดชะงัก ประชาชนถูกจํากัดใหอยูใ นบานเพ่ือปองกันการแพรระบาด มีการ หยุดงาน ถกู เลิกจาง ตองกลับไปอยูตางจังหวัดบานเกิด จังหวัดจึงจําเปนตองเตรียมมาตรการสาํ คัญจําเปนเพื่อ การชวยเหลือ เชน มาตรการชวยกลุมท่ีกลับไปอยูบานในพ้ืนที่ชุมชนตางๆ ของจังหวัด ใหสามารถมีอาชีพ ทํางานในชุมชน หมูบาน ภายในจังหวัดท่ีตนอาศัย เปนกิจกรรมหรือโครงการทางเศรษฐกิจภายในทองถ่ินให สามารถประคับประคองชวยเหลือตัวเองไดภายใน 3 – 6 เดือน ในการนี้กรมการพัฒนาชุมชน ไดนอมนํา หลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงสูการปฏิบัติในระดับครัวเรือน โดยการรณรงคใหมีการปลูกผักสวนครัวทุก ครัวเรือนทั้งประเทศ เพื่อสรางความม่นั คงทางอาหารในระดับครัวเรือน และชุมชน โดยเนนการพ่ึงตนเองและ ความสามัคคีของคนในชุมชน เพื่อใหรอดพนจากวิกฤตในคร้ังนี้ โดยกําหนดแผนปฏิบัติการ ๙๐ วัน “ปลูกผัก สวนครัว เพื่อสรา งความมน่ั คงทางอาหาร” ขึน้ สํานกั งานพัฒนาชุมชนอําเภอเมืองเชียงราย ไดกําหนดแผนการขับเคล่ือนปฏิบัตกิ าร ๙๐ วัน “ปลูกผักสวนครัว เพื่อสรางความมั่นคงทางอาหาร” เพ่ือสงเสริมใหผูนํา กลุม องคกร และประชาชนใน หมบู าน/ชมุ ชนในหมบู านเศรษฐกิจพอเพียง และสมั มาชพี ชุมชน ดําเนินการขับเคล่ือนกิจกรรม และขยายผลสู ครอบครวั /ชมุ ชนใกลเคยี ง ๕. วิธีการ/ข้นั ตอน 1. ศกึ ษารายละเอียดแนวทาง ขั้นตอน กระบวนการ และเปา หมาย/วัตถุประสงคก ารดําเนนิ กจิ กรรม ตามแผนปฏิบตั กิ ารปฏิบัติการ ๙๐ วัน “ปลูกผกั สวนครวั เพ่ือสรา งความม่ันคงทางอาหาร” 2. ประชุมชแ้ี จงสรางความเขาใจกับคณะกรรมการขับเคล่ือนแผนปฏบิ ัตกิ าร 90 วนั “ปลกู ผกั สวน ครัว เพ่อื สรา งความม่ันคงทางอาหาร” ระดับตาํ บล 3. ขับเคลื่อนกิจกรรมตามแผนปฏิบัติการ ๙๐ วันฯ ดงั น้ี 3.1 กิจกรรมที่ 1 จะพฒั นาใคร ตอ งเร่ิมจากตวั เรากอ น โดย พฒั นาการอําเภอ พฒั นากร ดําเนินการปลกู ผักสวนครัวภายในบาน ไมนอ ยกวา ๑๐ ชนิด โดยพัฒนาการอาํ เภอสนับสนนุ กลา พนั ธุผกั ใหก บั พฒั นากรนําไปปลูก 3.2 กิจกรรมที่ 2 ผนู าํ ตองทํากอน โดยใหผ ูน ํา กลุม องคก ร เครอื ขา ยพัฒนาชุมชน และภาคี การพฒั นา ครัวเรือนตน แบบในหมบู านเศรษฐกิจพอเพียง ๓๐ ครวั เรอื น และสมาชิกกลมุ หมบู านสมั มาชีพ ชมุ ชน เปน แกนนําในการขบั เคลือ่ นกิจกรรมทุกหมบู าน 3.3 กจิ กรรมที่ 3 ผนึกกําลัง ตงั้ ระบบ ทําใหครบวงจร โดยกาํ หนดแนวทาง มาตรการ ประสานงาน และบูรณาการการดาํ เนนิ งานตามกิจกรรม
-2- 4. ประสานปราชญดา นการเพาะเมลด็ พนั ธุ บา นเมืองรวง เขามามสี วนรวมสนับสนนุ เมลด็ พนั ธุผัก ใหกับ ผนู ําทัง้ ๑๓ หมบู า นของตําบลแมก รณ นาํ ไปเพาะปลูก เพ่ือเปน ตัวอยางใหกับชาวบา น 5. ประชาสมั พันธการดําเนินกิจกรรมฯ ระดบั บคุ คล ครวั เรือนและชมุ ชน ทางเพจ เฟสบุค ไลน และ เพ่ิมชอ งทางการตลาด หากมีผลผลิตเหลือจากการบรโิ ภค 6. ติดตาม/สนบั สนนุ ใหกําลงั ใจ และเปนการกระตนุ ใหส มาชิกรอบขาง ไดลงมือปฏิบัติตามเพ่ือสรา ง ความมัน่ คงทางอาหารใหแกครอบครัวตนเอง 7. ประสานขอรบั การสนับสนนุ เมลด็ พันธผุ ัก จากมหาวิทยาลัยแมโจ และศนู ยจักรพันธเพญ็ ศิริ เพือ่ สนบั สนนุ ใหกับครัวเรือนทีต่ องการเขารวมโครงการ ๘. ติดตามและประเมนิ ผล ๖. ผลลพั ธที่ได ๖.๑ เทคนคิ และวธิ ีปฏบิ ตั ิงาน 1. หลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง 2. ศึกษาขอมูลใหทราบถงึ แผนการปฏิบัติกิจกรรม วิธีการ เปา หมายใหชัดเจน 3. กําหนดแผนการขับเคล่ือนกิจกรรม 4. ประชุมสรา งความเขาใจผูเก่ยี วของ 5. การประชาสมั พันธผลงานทางเพจ เฟสบุค ไลน อยางตอเนอ่ื ง 6. ติดตามสนับสนุน ใหกําลังใจ เพ่ือกระตุน ใหมีการลงมอื ปฏบิ ัติ 7. สนับสนนุ ผลผลติ ของครัวเรือนใหมรี ายได เปนการสรางอาชีพ สรา งรายได ๖.2 ปญ หาและวิธีการแกไ ข ปญหาท่พี บจากการขับเคล่ือนกิจกรรม ในบางพื้นทปี่ ระสบปญ หาภัยแลง วธิ ีการแกไ ข สนับสนนุ ใหปลูกพืชผกั สวนครัว ตามฤดูกาล ที่ใชน าํ้ นอ ย หรือใหเหมาะสมกับพนื้ ที่ และความตองการในการบรโิ ภคภายในครอบครัว ๖.3 ปจจยั แหงความสําเร็จ 1. สรา งความรคู วามเขา ใจแกกลุมเปาหมาย 2. มตี นแบบของความสาํ เร็จ พ่ึงตนเองได และเปนตวั อยางใหกบั ผูท ่ีเริม่ ตน ๓. สรางการเรียนรูในลักษณะชุมชนนักปฏิบตั ิ ๔. เปนการสรา งอาชพี สรา งรายได ๕. แบงปนสูชมุ ชน **************
แบบบันทกึ องคค วามรู (หมบู านเปาหมายในการดําเนินงานโครงการเศรษฐกิจพอเพียง) ชอื่ -นามสกุล นายคัมภีร จันตะ สุข ตาํ แหนง นักวชิ าการพฒั นาชมุ ชนชาํ นาญการ สงั กดั สํานักงานพฒั นาชมุ ชนอําเภอเมืองเชียงราย จังหวัดเชียงราย หมวดองคค วามรูที่บงชี้ หมวดท่ี 1 สรา งสรรคชมุ ชนพึ่งตนเองได แกไขปญหาเกี่ยวกับ เศรษฐกจิ ในระดับครวั เรือนและหมบู าน ช่อื เรื่อง ปราชญในการดาํ เนินงานเศรษฐกิจพอเพียงในระดบั ครวั เรือนตนแบบ สถานที่เกิด บา นหนองบัวแดงใหม หมทู ี่ ๑๕ ตําบลแมข าวตม อําเภอเมืองเชยี งราย จังหวดั เชยี งราย เหตุการณเ กดิ เม่ือ พ.ศ. ๒๕๖๑ จนถึงปจจบุ นั บนั ทึกองคความรูเมื่อ เดือน เมษายน พ.ศ. ๒๕๖๓ เน้ือเรื่อง บานหนองบัวแดงใหม หมูท่ี ๑๕ ตําบลแมขาวตม อําเภอเมืองเชียงราย จังหวัดเชียงราย เปน หมูบานเปาหมายในการดําเนินงานโครงการเศรษฐกิจพอเพียง เม่ือปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑ในหมูบาน เปาหมายทั้งหมดที่ดําเนินงานตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงจํานวน๒๓ หมูบานเมื่อป ๒๕๖๑ โดยให ครัวเรือนเปาหมายสมัครใจเขารวมโครงการ เตรียมความพรอมเบื้องตนเขารวมโครงการ (นายรัชชานนท คํา วัง เลขท่ี ๔๐ หมูที่ ๑๕ บา นหนองบัวแดงใหม ตําบลแมขาวตม ) โดยเปนหนึ่งครัวเรือนที่ประสบผลสาํ เร็จและ ยังคงดําเนินการและประสบผลสําเร็จในแนวทางการพัฒนาตนเองและครวั เรือนตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพยี ง สามารถเปนปราชญท่ถี ายทอดความรแู ละเปนผนู าํ ทําเปนตัวอยาง ดําเนนิ การตามตวั ช้วี ัด เชน การทํา บัญชีครัวเรอื น การลดการใชสารเคมี ปลูกทุกอยางที่กิน กินทุกอยางท่ีปลูก เล้ียงปลา เลี้ยงกบ เล้ียงไก เปด เลี้ยงหมูปา การลดรายจาย เพิ่มรายได การแบงปน ละเวนอบายมุข การเรียนรู ใชวิชาการ ฯ เปนตน ประกอบกับจุดท่ีต้ังของหมูบานมีแหลงนํา้ ขนาดใหญท่ีขุดขึ้นโดยกรมพัฒนาที่ดิน ปจจุบันเปนแหลงเลย้ี งปลา และทําประปาหมูบานขนาดใหญ ในระยะสองปที่ผานมาแมในพ้ืนที่อื่นจะประสบปญหาภัยแลงรุนแรง แตใน หมูบานน้ีและครัวเรือนสวนใหญกลับมีน้ํากินนํ้าใช นํ้าการเกษตรในครัวเรือนอยางพอเพียง เมื่อประเมินตาม ตัวชี้วัดดานเศรษฐกิจพอเพยี งประเมินความสุข ๖ ดาน ๒๓ ตัวชี้วัด เม่ือ ป ๒๕๖๒ แลว หมูบานน้อี ยูในระดับ อยูด ี กินดี ปจจบุ ันครวั เรือนเศรษฐกิจพอเพยี งตน แบบยังคงมีการดําเนนิ ชีวิตตามแนวทางปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี งและมคี รัวเรือนสมทบดําเนนิ การตามแนวทางดงั กลาว โดยการขบั เคลอื่ นงานของผูนําชมุ ชน นายพี รพงศ ปญญาวิชา โทร. ๐๘๖-๐๓๑๗๙๒๐ ผูใหญบ า น และพ้ืนฐานศักยภาพของหมบู านมีคอนขางครบเชน มี ถนน ๔ เลนตัดผาน มตี ลาดสด มปี ระปาหมบู านขนาดใหญ มีวัด มีโรงเรยี น ไฟฟา การสื่อสารสะดวก เปน ทางผานของหลายหมูบาน เปนจุดเช่ือของถนนระหวางหมูบาน เปนตน
-2- ในการดําเนินโครงการพัฒนาหมบู าน การสรางความสุข สรางความเขมแข็งใหกับชุมชน ให สามารถอยูไดอ ยางมีความสุขน้ัน จุดเริ่มตนคอื ความมนั่ คงทางดานอาหาร ในการดํารงชพี ชีวิตประจําวันของรา ษฏร มีความถนัด ดา นการเกษตรกรรมอยูแลว จึงงายตอการพัฒนาที่เร่ิมตนท่ีตนเอง เร่ิมท่ีการปลูกพืชผักสวน ครัว การเลี้ยงสัตวขนาดเล็กที่ดูแลงาย เชน เลี้ยงไกพื้นเมือง เล้ียงไกไข เม่ือประกอบกับศักยภาพของทรพั ยากร ธรรมท่ีมีและจุดท่ีตัง้ ของหมูบานอยูในภูมิท่ีต้งั ไดเปรียบหมูบานอื่นแลว เชนมตี ลาดขนาดใหญของตําบล (ตลาด หนองบัวแดง) ทม่ี ีการคาขายตลอดวัน และเปนจดุ ซื้อสินคาอาหารสําคัญของหลายๆหมูบาน เปนชุมทางผาน สาํ คัญระหวางหมูบาน ตอหมูบานทําใหค รัวเรือนตนแบบ ๓๐ ครัวเรือน สามารถนําสินคาพชื ผกั สวนครัวทเ่ี หลือ จากการบริโภคน้ํามาขายสรางรายไดใหกับตนเองและเปนจุดซ้อื อาหารพื้นบานปลอดภัย อีกจุดหน่ึงในเสน ทาง น้ี ครัวเรอื นตนแบบ ตัวอยาง นายรชั ชานนท คําวงั เปนผูหนึง่ ที่สรา งรายได แมในอดีต นายชา นนท คําวังจะเปน ผูม รี ายไดตอเดือน นบั หมน่ื บาทตอเดอื น โดยทํางานโรงงานอุตสหกรรมท่ีจังหวัดระยอง และ ไดอพยพครอบครัวกลบั มาอยูภูมิลําเนาเดิมเน่อื งจาก ตองดูแลพอและแม และแมว า ตนเองจะมีรายไดมากแต รายจา ยก็สูงตามไปดวย เมอ่ื มีครอบครัว มลี กู เล็กๆ ปญหาตา งๆ ก็ตามมา รายไดเริ่มไมเพียงพอ การเจบ็ ปวย จากการทํางาน ตองใชจายสงู ขนึ้ จึงตัดสนิ ใจกลับมาใชช ีวิตท่ีบา นเกิด และเขา อบรมเปนครวั เรอื นตนแบบ เศรษฐกิจพอเพียง ดวยที่ตนเองชอบการเกษตรอยูแ ลว มีพื้นเพเปน ลกู ชาวนา ชาวสวน ไดด ําเนินงานตามแบบ เศรษฐกิจพอเพียงเลีย้ งเปนไก เล้ียงปลา เลี้ยงกบ ปลกู พชื ผักสวนครัว ไมป ระดบั ตน ชวนชมสาํ หรับขาย แมมี รายไดไมเทา เดมิ แตส ามารถใชชวี ิตสมถะ มีเงินเก็บ มีความสขุ กับลูกเมยี พอ แมพรอมหนา สามารถเปน ครัวเรือนตัวอยา งท่ีสามารถถายทอดความรแู กครวั เรือนอ่นื เปนจุดศึกษาดูงานไดในปจจุบัน ขมุ ความรูที่ได ๑.การเสียสละ ประหยัด ใชชีวิตเรยี บงา ย ๒.การทําบัญชีครัวเรือน รรู บั จา ย ใชเงินเปน เหน็ เงนิ ออม ๓.การพสิ จู นแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง ทางสายกลางท่ีกินได อยูไ ด ในทามกลางปญหาวกิ ฤติ มีความสุขใน หมูบานตนเอง ๔.การดาํ เนนิ ชีวิตทมี่ ีเกณฑช วี ดั มมี าตรฐานแบบพอเพยี ง หลักวิชาการท่นี ําไปใช ๑.แนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ๒.การดําเนนิ ชีวติ ในชุมชน ไดอยางมีความสุข (สไปเดอร ไดอะแกรม) ๓.ใชตวั ชว้ี ดั ในการดาํ เนนิ วิธีตามแนวทางตางๆ เชน การมีสว นรวม การสูความมนั่ คงของรัฐบาล การพฒั นา โดยใชสอ่ื ยคุ ๔.๐ ***********
แบบบันทึกองคค วามรูรายบคุ คล 1. ชื่อองคค วามรู เทคนิคการเสริมสรา งทุนชุมชนใหมีธรรมาภิบาล 2. ชื่อ/สกลุ นางสาวสาลี ภิไชยวงค ตําแหนง นักวิชาการพัฒนาชมุ ชนชาํ นาญการ สังกัดสํานกั งานพฒั นา ชุมชนอําเภอเมอื งเชยี งราย 3. หมวดองคความรทู บ่ี ง ช้ี หมวดท่ี 3 เสริมสรา งทุนชมุ ชนใหมีธรรมาภิบาล 4. ทีม่ าและความสาํ คัญในการจดั ทําองคค วามรู ตามภารกิจและยุทธศาสตรก รมการพัฒนาชุมชน มีการพัฒนาระบบและกลไกในการสง เสรมิ กระบวนการเรยี นรูการจัดการความรูการอาชีพ การออม และการบริหารจดั การเงินทนุ ของชุมชน เพ่ือ เสรมิ สรา งขดี ความสามารถของประชาชน ชมุ ชน ผูนําชมุ ชน องคก ารชมุ ชน และเครือขายองคการชมุ ชน และ เพอ่ื ใหบรรลุวิสยั ทัศนกรมการพัฒนาชุมชน พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔ “เศรษฐกิจฐานรากมั่นคงและชมุ ชนพึง่ ตนเอง ได ภายในป ๒๕๖๔ กรมการพฒั นาชุมชนไดม งุ ขับเคล่ือน ไปสูการปฏบิ ัติใหเกิดประโยชนตอ ประชาชนอยา ง แทจริง ซงึ่ ไดผ า นกระบวนการวิเคราะห ทําใหมีความงาย ทา ทาย และเปนไปไดในการปฏิบตั ิใหสอดคลอ งกบั ทศิ ทางแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมแหง ชาติฉบบั ท่ี ๑๒ (พ.ศ. 2560 – 2564) ยทุ ธศาสตรของประเทศ ไทย นโยบายของรฐั บาล สถานการณส ภาพแวดลอมในปจจุบนั เพือ่ ใหบุคลากรทุกคน ใชเปนกรอบทิศทางการ ปฏิบัติงาน โดยสามารถกาํ หนดรปู แบบ นําไปประยกุ ตสูการปฏบิ ตั งิ านไดตามความเหมาะสม และกรมการ พัฒนาชุมชนไดกาํ หนดใหป ๒๕๖๐ ขบั เคล่ือนวาระกรมการพัฒนาชุมชน (Agenda) เพือ่ มุงม่ันวากรมการ พัฒนาชมุ ชน พรอ มขับเคลือ่ น สัมมา ชีพชุมชนเขม แข็งภายใตหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพอื่ กาวไปสู “เศรษฐกิจครัวเรอื นมีความมน่ั คง ประชาชนใชชีวติ อยูในชุมชน อยางมีความสุข” จากยุทธศาสตรเสรมิ สรางทุนชุมชนใหมปี ระสิทธิภาพ และมธี รรมาภิบาล พฒั นาระบบ การจัดการและการเขาถึงแหลง ทุนชุมชน จึงจาํ เปน ตองวิเคราะหการพฒั นาทุนชมุ ชน” เปน แนวทางหนง่ึ ของ กระบวนการสรา งชมุ ชนใหเขมแขง็ ทก่ี รมการพัฒนาชมุ ชนใชในการขับเคลื่อนยทุ ธศาสตร โครงการ และ กิจกรรมนาํ ไปสกู ารพัฒนาในหลายมติ ิ ท้ังดา นเศรษฐกิจ สังคม ทรัพยากรธรรมชาติ และส่งิ แวดลอม ตลอดจน วฒั นธรรมและวิถชี วี ิตของคนในชุมชน กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย ไดก าํ หนดเปน กลยุทธห น่งึ ของแผนยุทธศาสตร กรมการพัฒนาชุมชน พ.ศ. ๒๕๕๕–๒๕๕๙ มีเปาหมายสงู สุดภายใตว สิ ัยทัศน “ชุมชนเขมแขง็ เศรษฐกิจฐาน รากมัน่ คง” โดยกาํ หนดเปนยุทธศาสตรที่ ๔ เสรมิ สรา งธรรมาภิบาลและความมน่ั คงของทนุ ชุมชน กลยทุ ธท่ี ๔.๑ สง เสรมิ ธรรมาภบิ าลของกองทุนชมุ ชน โครงการแกไขปญ หาความยากจน (กข.คจ.) เปนทนุ ชุมชน ดาํ เนนิ การในป ๒๕๓๖–๒๕๔๔ เพ่ือกระจายโอกาสใหค รัวเรือนท่มี ีรายไดต่าํ กวาเกณฑค วามจําเปนพ้ืนฐาน (จปฐ.) ไดมีแหลงเงนิ ทุนยืมไปประกอบอาชีพ หรือขยายกิจการอาชีพของตน เพื่อเพิ่มรายได และ มี พัฒนา คณุ ภาพชีวติ ใหดีข้ึน ตามเกณฑความจาํ เปนพืน้ ฐาน(จปฐ.) หากมีรายไดเ พิ่มขน้ึ พนเสน ความยากจน จะ ดําเนนิ การในระยะตอมาเพ่ือพฒั นาดา น เศรษฐกิจ และสงผลในดานสงั คม โครงสรางพ้ืนฐาน
-2- การอนุรักษฟน ฟู ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ ม การพฒั นาดา นการศึกษา วัฒนธรรม สาธารณสขุ และ ความปลอดภัยในชีวิตและทรัพยสนิ ของประชาชนในหมูบ าน ทําใหคุณภาพชีวติ ของประชาชนในหมูบ านดีขน้ึ เปนหมูบานแผน ดนิ ธรรมแผน ดินทอง ตอ ไป จากการดําเนนิ งานโครงการแกไขปญหาความยากจน (กข.คจ.) ที่ผา นมาพบวาบางหมูบ านดาํ เนนิ การ ประสบผลสําเร็จ บางหมูบานมีปญ หาในการบรหิ ารจดั การ ในการจัดทําองคความรูในครั้งน้ี ไดจ ัดทําในเรือ่ ง แนวทางเทคนิคการแกไขปญ หาและการสง เสรมิ กองทนุ ใหเกิดการบริหารจดั การกองทนุ ตามหลกั หลกั ธรรมาภิ บาลซงึ่ จะเปนการแกไขปญหาไดอ ยางมีประสทิ ธิภาพและเปน การสง เสริมพัฒนากองทนุ เดิมทีม่ ีการบริหาร จัดการดีใหมีประสทิ ธิภาพเพิ่มข้ึน 5. วิธีการ/ข้ันตอน 1.) การสรา งทมี ตรวจสุขภาพทางการเงิน แกตัวแทนเครอื ขายระดับตาํ บล ดว ยการสรา งความรู ความเขาใจในแบบตรวจสุขภาพทางการเงนิ และแนวทางการพัฒนาโครงการแกไขปญหาความยากจน (กข.คจ.) 2.) จดั เวทีตรวจสขุ ภาพทางการเงนิ โครงการแกไขปญหาความยากจน (กข.คจ.) 3.) ทมี ตรวจสขุ ภาพทางการเงนิ รวมกับคณะกรรมการและสมาชกิ กองทุนชมุ ชน จัดทําแผน/แนวทาง ในการพัฒนาโครงการแกไ ขปญหาความยากจน (กข.คจ.) เพื่อใหการบริหารจัดการกองทุนชมุ ชนเกดิ ประสิทธิภาพ 4.) พัฒนากรตาํ บลรว มกบั เครือขา ยระดบั ตาํ บลดาํ เนินการสนับสนนุ การปฏิบัติการตามแผน/แนวทาง ในการพฒั นาโครงการแกไ ขปญหาความยากจน (กข.คจ.) 5.) พฒั นากรตําบลรวมกับทมี ตรวจสขุ ภาพทางการเงนิ ประเมิน คัดเลือกโครงการแกไขปญ หาความ ยากจน (กข.คจ.) ตนแบบดีเดนระดับระดับตําบล 6.) สํานักงานพัฒนาชมุ ชนอาํ เภอจัดทําประกาศเกียรตคิ ุณโครงการแกไขปญหาความยากจน (กข.คจ.) ตน แบบดีเดน เพื่อเปนขวญั และกําลังใจในการดาํ เนนิ งานของคณะกรรมการ 6. ผลลัพธที่ได 6.1 เทคนคิ และวิธีปฏบิ ัติงาน 1.) กองทนุ ชมุ ชนไดท ราบปญหาและแนวทางแกไขปญ หาสามารถนําไปปรบั ใชในการบริหารงานใหมี ประสิทธิภาพ 2.) ทราบถงึ วิธกี ารตรวจสขุ ภาพทางการเงิน และมีแผน/แนวทางในการพฒั นากองทนุ ท่มี ี ประสิทธิภาพ สมาชกิ กองทนุ มคี วามพึงพอใจในการบรหิ ารจัดการกองทนุ เพ่มิ ขึน้ 3.) กองทุนชุมชนมีแนวทางในการการบริหารจัดการตามหลักธรรมาภบิ าล สมาชิกกองทุนมคี วามพึง พอใจในการบรหิ ารจดั การกองทุน การสรางสํานึกทดี่ ีในการบริหารงาน และจัดระบบสนบั สนุนใหมีการปฏบิ ตั ิ ตามสํานกึ ท่ดี ี ไมว าจะเปนเรื่องของการบริหารงานอยา งมปี ระสิทธิภาพ ไมส้นิ เปลือง การติดตามการทจุ รติ ความโปรงใส โดยคํานงึ ถึงผเู ก่ียวของท่ีจะไดรับผลกระทบ 4.) ประโยชนท ่ีไดรับจากการนําองคความรไู ปใชประโยชนในการปรบั ใชกับกองทุนอื่นๆ
-3- 6.2 องคค วามรู/ กระบวนการใหมท่ไี ด ๑. การมีสวนรว มขององคก รประชาชนและประชาชนในหมูบา นเปาหมายใน การรว มคิด รว มตดั สนิ ใจ รวมทํา รวมรบั ผดิ ชอบและรวมรบั ผลประโยชน ๒. การใชข อมลู ครัวเรือนเปาหมายจากการจัดเก็บขอ มลู จปฐ. มาเปนเครื่องมือในการปฏบิ ัติงาน และตรวจสอบขององคกร ประชาชนในหมูบาน ๓. การมอบอํานาจและหนา ท่ี ความรับผิดชอบในองคกรประชาชนในหมูบาน เปาหมาย คอื คณะกรรมการ กข.คจ.หมบู าน เปนผบู รหิ ารจัดการเงินทุนใหหมุนเวยี น คงอยูในหมูบานตลอดไป โดยมี เจาหนาท่พี ฒั นาชมุ ชนเปนผูสงเสรมิ สนับสนุน ตรวจสอบ และติดตามการดาํ เนนิ งานโครงการ กข.คจ. ใหมี ประสทิ ธิภาพ 4. เจา หนาท่ีพัฒนาชุมชน ตองศึกษาเรยี นรู สรา งความเขาใจท่ีถูกตองและใหค วามรูแกหมูบ า น ตดิ ตามอยา งตอเนอ่ื ง 5. การสงเสรมิ สนับสนนุ การจัดทําเครอื ขาย กขคจ เพอื่ ชวยเหลอื ซ่งึ กันและกนั 6.การสงเสรมิ การบริหารจัดการโครงการแกไ ขปญหาความยากจน (กข.คจ.) ตามหลักธรรมาภิบาล โดยใชแ บบตรวจสุขภาพทางการเงนิ เปน เครื่องมือในการสงเสริมการบรกิ ารจัดการ โครงการแกไ ขปญ หาความ ยากจน (กข.คจ.) 6.3. ปญ หาและวิธีการแกไข ปญ หาท่พี บ 6.1 คณะกรรมการ -ขาดความรู ความเขา ใจในระเบยี บ สวนใหญถือปฏิบัตติ อ ๆกันมา สวนใหญไ มไดใชระเบียบใน การบรหิ ารงาน -ไมมีการสงมอบงานจากคณะกรรมการชุดเกา ใหช ุดใหม เอกสารตา งๆจงึ มีไมครบ -คณะกรรมการสวนใหญไมไดค ัดเลือกมาจากคนหรือองคก รตา งๆ ครบตามระเบียบฯ เชนจาก ประธานคณะกรรมการหมูบาน(กม.) ผูแทนคณะกรรมการหมูบ า น (กม.),ผแู ทนสมาชิกสภาองคก รปกครองสว น ทอ งถ่ิน ,อาสาพฒั นาชุมชน ,ผูแทนกลมุ ออมทรัพยเพื่อการผลติ หรอื กลุมอาชพี ,ผแู ทนคณะกรรมการพฒั นา สตรหี มูบ า น ,ผูแ ทนองคกรชุมชนอืน่ หรือผทู รงคณุ วุฒิในหมูบาน -การดาํ รงตําแหนงตามวาระในระเบียบฯ สว นใหญเม่ือหมดวาระจะไมม ีการคดั เลือกใหม จะบอกใชค นเดิม สวนใหญไมบนั ทึกการประชมุ หรือคดั เลือกเปนทางการ -คณะกรรมการ พิจารณาความเปนไปไดข องโครงการและ เสนอแบบขอยมื เงินตอ พัฒนากร ผรู บั ผดิ ชอบประจําตาํ บลเห็นชอบ เพอื่ ประกอบการ พิจารณาอนุมัติเงินยมื แกค รัวเรือนเปา หมาย จะมีนอ ย มากสวนใหญกรรมการพิจารณาและใหพัฒนากรเซ็นต พฒั นากรไมไดแ สดงความคิดเห็นหรอื บางหมูบาน ไมไ ด แจงพัฒนากรเม่อื เวลาประชมุ พิจารณาอนมุ ัตเิ งินยืมแกครัวเรือนเปาหมาย -คณะกรรมการ กข.คจ.พิจารณาอนุมัติเงินยมื ใหแ กครัวเรอื น เปาหมาย จะไมพิจารณาตามลาํ ดบั ตาม บัญชีทะเบยี นครัวเรือนเปา หมายเน่อื งจากบางหมบู านไมมีทะเบยี นครัวเรอื นเปา หมายหรือมไี มเปน ปจจุบัน
-4- -การพิจารณาอนุมัติเงนิ ยืมตองไดรับความเหน็ ชอบจากพัฒนากร ผูรบั ผดิ ชอบประจําตําบล ไมค วรใช วิธีการเฉลี่ยเงนิ ทนุ ควรพิจารณาตามความจาํ เปน ความเหมาะสมของแตละโครงการและคํานึงถึงผลตอบแทน ทีจ่ ะไดรับ สวนใหญจะพิจารณาอนมุ ัตใิ หใกลเคยี งกนั 5.2 เอกสาร บญั ชีตางๆ -การจดั ทาํ เอกสารตา งๆ เชนบัญชคี รัวเรือนเปา หมาย บัญชคี ุมเงนิ ฝากธนาคาร บญั ชีคุมลูกหนี้ หรือใบเสร็จรับเงิน บางหมูบ านไมม ี หรือมีแตไมทาํ เปนปจจุบันหรอื ทําไมถกู ตอ ง -สมดุ บันทึกการประชุม สวนใหญจะประชุมปล ะคร้งั ชวงพิจารณาอนมุ ัตเิ งินยมื ใหครวั เรือน เปาหมาย และบางหมบู า นจดรวมกันในเลม เดียวกันกบั สมดุ กองทนุ หมูบ า น สมุดของหมูบ า นหรอื เงินกองทนุ อน่ื ๆ ซึง่ คณะกรรมการจะเปนคนละชดุ 5.3 การตดิ ตามประเมินผล -การตรวจสุขภาพไมครบทุกหมบู านทีไ่ ดรบั งบประมาณโครงการฯ -ขาดการตดิ ตาม ประเมนิ ผลการดาํ เนนิ งานกองทุนอยางตอ เนือ่ ง ซึ่งจะสงผลในการบริหาร จดั การกองทนุ ท่ีมปี ระสิทธิภาพ วธิ ีการแกไ ขปญ หา ดังนนั้ เพือ่ ปองกนั การเกิดปญ หาดังกลาวจึงจําเปน ตองมีการสงเสรมิ การบริหารจัดการกองทนุ ชุมชนตามหลกั ธรรมาภิบาลเงินทุนโครงการ กข.คจ. เปนการสนบั สนนุ เงนิ ทุนใหในระดบั หมบู าน แลวมอบ อํานาจและหนาท่คี วามรบั ผิดชอบใหอ งคกรประชาชนในหมบู า นเปนผบู ริหารจัดการเงินทนุ ให หมนุ เวยี นอยูใน หมูบานตลอดไป การบริหารจดั การโครงการ กข.คจ. อาจไมม ี รปู แบบตายตัวในทกุ ประการ ขน้ึ อยกู ับ ศักยภาพของแตละหมูบ าน แตอยางไรก็ตาม เปน การบริหารจดั การภายใตหลกั การดาํ เนนิ งาน การใชหลัก ธรรมาภิบาลทําใหส ามารถเพิ่มประสิทธิภาพการบรหิ ารงานได อีกทัง้ ยงั เปนกลไกในการควบคมุ ตดิ ตามและ ตรวจสอบ โดยประชาชนหรอื องคกรภายนอกทมี่ ีสวนรวม ทัง้ นีเ้ พ่ือปองกนั ไมใหเกิดความเสียหายแกก าร บริหารงาน เพราะการสรางธรรมาภบิ าล เปนการสรา งสาํ นึกทีด่ ใี นการบริหารงาน และจดั ระบบสนบั สนนุ ใหมี การปฏิบตั ิตามสํานึกที่ดี ไมวา จะเปน เรอ่ื งของการบริหารงานอยา งมีประสิทธิภาพ ไมสนิ้ เปลือง การติดตามการ ทจุ รติ ความโปรง ใส โดยคาํ นึงถึงผูเกย่ี วของที่จะไดรับผลกระทบ นอกจากนี้โครงการแกไขปญหาความยากจน (กข.คจ.) จะไดรับการตรวจสขุ ภาพทางการเงิน และมแี ผน/แนวทางในการพัฒนากองทนุ ท่ีมปี ระสทิ ธภิ าพ สมาชกิ กองทนุ มีความพงึ พอใจในการบรหิ ารจดั การ กองทุนเพิ่มขึน้ การแกไขปญหาความยากจนเปน หนาที่สําคัญประการหนึง่ ของรฐั บาลที่จะตองทําท้ังใน ระดับชาติหรือมหภาคและในระดับชมุ ชนครอบครวั และปจเจกชนหรอื ระดับจลุ ภาคจงึ จะทาํ ใหปญ หาความ ยากจนบรรเทาลงไดแ ละการท่ีจะแกไขปญ หาความยากจน ใหหมดสิน้ ไปทงั้ หมดคงทาํ ไดยาก กย็ งั มีคนยากจน อยูส ่งิ ที่รัฐตอ งกระทําคือทําใหอัตราสวนและจาํ นวนคนยากจน ในประเทศลดลง ทําใหคนจนมีรายไดส งู กวา เสน ยากจน(Poverty Line) มีรายไดเ พยี งพอกับความจําเปนพน้ื ฐาน(จปฐ.) มาตรการแกไขปญหาความยากจน แนวหนงึ่ ท่ีรัฐบาล ไดเหน็ ชอบใหกระทรวงมหาดไทยดําเนนิ การ คอื โครงการแกไ ขปญ หาความยากจน(กข.คจ.)
-5- 6.4 ปจจยั แหง ความสาํ เร็จ 1. มีการเสริมสรา งความรู ความเขา ใจการดาํ เนนิ งานโครงการ กข.คจ. แกคณะกรรมการโครงการ กข.คจ. หมูบา นและครวั เรือนเปาหมายใหม ากขึ้น โดยการใหก ารสนับสนนุ ความรูจากเจา หนา ที่หรือหนว ยงาน ทเ่ี ก่ยี วของ มกี ารสงเสรมิ ใหม ีการเรียนรูรว มกันของคนในหมูบา น 2. มกี ารสงเสรมิ ใหครัวเรือนเปาหมายที่ยืมเงินโครงการ กข.คจ. มีการจัดทําบัญชีรบั -จายของครัวเรอื น เพือ่ ใหครัวเรือนสามารถประเมินผลสําเร็จในการประกอบอาชีพ และทราบถึงทิศทางในการลงทุนประกอบ อาชพี 3. การสงแสรมิ การบริหารโครงการ กข.คจ. ในรปู เครือขาย เพื่อใหม ีการแลกเปลีย่ นความคดิ เห็นและ ขอมูลขาวสารกับคณะกรรมการโครงการ กข.คจ. หมบู าน/ตําบล/อาํ เภออ่นื ๆ 4. เจาหนา ทแ่ี ละหนวยงานที่เก่ียวของมีการตดิ ตาม สนบั สนนุ นิเทศงานอยางสม่ําเสมอ เพอ่ื เปน การ สรางขวญั กําลังใจแกคณะกรรมการโครงการ กข.คจ. หมบู าน ในการบริหารโครงการอยางมปี ระสทิ ธิภาพ 6.5 ขอ พงึ ระวงั 1. ครวั เรอื นเปาหมายโครงการนาํ เงนิ ไปใชผ ิดวตั ถุประสงค เนอ่ื งจากขาดการติดตามสนบั สนนุ การประ กองอาชีพท้งั จากคณะกรรมการโครงการ กข.คจ. และเจาหนา ท่ี 2. พฒั นากรตาํ บลขาดการติดตาม สนบั สนุนการดําเนนิ งานอยางสมา่ํ เสมอ เน่ืองจากภาระงานมีมาก
แบบบนั ทกึ องคค วามรูรายบุคคล 6. ช่ือองคความรู การขับเคลื่อนยุทธศาสตรกรมการพัฒนาชุมชน เพ่ือสงเสริมการนําขอมูลไปใช ประโยชน สกู ารพฒั นา หมบู าน/ตําบล สารสนเทศชุมชนดีเดน เขม แข็ง มน่ั คง มง่ั คงั่ ย่ังยืน 7. ช่ือเจาขององคความรู นางสาวกาญจนา เงาเงนิ นักวิชาการพฒั นาชุมชนปฏิบัตกิ าร สํานักงานพฒั นาชมุ ชนอาํ เภอเมืองเชยี งราย จงั หวดั เชียงราย 8. หมวดองคค วามรทู ่ีบงช้ี หมวด 4 เสรมิ สรางองคก รใหมขี ีดสมรรถนะสงู 9. ทีม่ าและความสําคัญในการจัดการองคความรู กรมการพัฒนาชุมชน กาํ หนดแนวทางการดาํ เนินงานดา นการจดั การความรู ประจาํ ป 2563 โดยมีวัตถปุ ระสงคเพ่ือบริหารจัดการองคค วามรูข องกรมฯ ใหส นับสนุนการขับเคล่ือนนโยบายและยุทธศาสตร การพฒั นาชุมชนตามภารกิจกรมฯ และสง เสริมบุคลากรใหสามารถดาํ เนินการจดั การความรใู นงาน และ พัฒนาองคก รไปสอู งคความรูแหง การเรยี นรูภ ายใตองคค วามรูสาํ คญั ท่ีจาํ เปนตอ การขบั เคลอื่ นนโยบายและ ยุทธศาสตรก รมการพฒั นาชุมชน 4 หมวด คือ เทคนิคสรา งชมุ ชนพง่ึ ตนเองได เทคนิคสงเสริมเศรษฐกจิ ฐาน รากใหขยายตัวอยางสมดลุ เทคนคิ การสเรมิ สรางทุนชุมชนใหมีธรรมาภิบาล และเทคนิคเสริมสรา งองคกรให มีขดี สมรรถนะสูง และสํานักงานพฒั นาชุมชนจังหวัดเชียงราย ไดบ งชี้ องคความรู หมวด 4 เทคนิคเสริมสราง องคก รใหม สี มรรถนะสงู เปน องคค วามรูของหนวยงาน ประจําป 2563 โดยไดจัดทาํ โครงการพัฒนา ประสิทธิภาพการขับเคลื่อนงานพฒั นาชมุ ชนจังหวัดเชยี งราย : Change for Good และโครงการเชยี งราย Next Step : ศาสตรพระราชา สูการพัฒนาตาํ บลเขมแข็ง มน่ั คง ม่ังคงั่ ย่งั ยืน ภายใตม ติ ิการพัฒนา งบ ระบบ คน พรอมกับบูรณาการความรวมมอื จากหนวยงานภาคกี ารพัฒนา โดยขา ฯ ไดเขา รวมกิจกรรมโครงการพัฒนาประสิทธิภาพการขับเคล่ือนงานพัฒนาชมุ ชน จังหวดั เชียงราย : Change for Good และโครงการเชยี งราย Next Step ซ่ึงไดคดั เลอื กการพัฒนาศักยภาพ เจาหนาทพี่ ฒั นาชมุ ชนในการเปนนกั สารสนเทศขั้นเทพ ขับเคล่ือนยทุ ธศาสตรก รมการพฒั นาชมุ ชน หมวดที่ 4 เสรมิ สรางองคก รใหม ขี ีดสมรรถนะสงู เพื่อสง เสรมิ การนําขอมลู ไปใชป ระโยชนส กู ารพัฒนา หมบู าน/ตําบล สารสนเทศดเี ดน เขมแข็ง ม่ันคง ม่งั คั่ง ยงั่ ยืน วธิ กี าร/ข้ันตอน 1. ศกึ ษาแนวทางการดําเนนิ งานการพัฒนาหมูบานสารสนเทศชมุ ชนดเี ดน เพ่ือพัฒนาเศรษฐกจิ ชุมชนและคุณภาพชวี ิต ประจําปง บประมาณ พ.ศ. 2563 2. พิจารณาคัดเลอื กหมูบา นสารสนเทศ จํานวน 1 หมูบ าน โดยมีคุณสมบัติ ดังน้ี 2.1 ผนู ําและคนในหมบู านมีความสนใจ ใหค วามสาํ คญั กบั การจัดการขอมลู พ้ืนท่ี ขอมูลพน้ื ฐาน ของหมูบาน เพ่ือนาํ ไปใชป ระโยชน 2.2 เปน หมูบานท่ไี ดร บั การสนับสนนุ และมีการประสางาน/บูรณาการงาน ทั้งท่ีใชและไมใช งบประมาณรว มกนั กบั สว นราชการ อบต. เทศบาล ฯลฯ ในดา นการพฒั นาหมูบ านอยา งตอเนอื่ ง 2.3 ไมเ ปนหมบู านท่ไี ดรับการคัดเลือกมาแลวในป พ.ศ. 2555-2562 /3. ขับเคลอื่ น....
-2- 3. ขบั เคลอื่ นการทํางานหมูบา น/ตาํ บล สารสนเทศชุมชนดเี ดน ดงั น้ี 3.1 สรา งความเขา ใจ - ประชุมช้แี จงทําความเขาใจในการบริหารจัดการในการนําขอมลู ไดแ ก จปฐ กชช 2 ค. บัญชีครัวเรือน ขอมูลทนุ ชุมชน ขอมูลดานเศรษฐกิจ ดานสังคม สุขภาพ ทรัพยากรในพื้นท่ี ฯลฯ มาใชเพื่อให เกิดประโยชนเกดิ ประสิทธิภาพ ประสทิ ธิผลสูงสุด โดยชี้แจงรวมกันระหวาง เจาหนาท่ีพัฒนาชุมชน อสพ. ผูนํา ชมุ ชน แกนนําชมุ ชน กลุมองคกร ภาคเครอื ขา ย รว มถึงประชาชนพน้ื ท่ี 3.2 การบรหิ ารจัดการพ้นื ที่ - มีการกาํ หนดสถานทดี่ าํ เนนิ การมบี คุ ลากรหมูบ าน/ตาํ บล รบั ผิดชอบ มีคณะทํางาน ขับเคล่ือนฯ - การจดั ทําสารสนเทศภมู ิศาสตรห มูบาน การปกหมุด กิจกรรมหรือสถานทีส่ ําคัญของ หมบู าน/ตําบล เชน ครวั เรือนสัมมาชีพ, กลุมออมทรัพย, OTOP, ครัวเรือนยากจน, ศูนยเรียนรูฯ/แหลงเรียนรู, วดั , สถานทท่ี อ งเท่ียว ฯลฯ โดยสามารถดผู าน Good Map และเผยแพรผ าน Social media ตา ง ๆ 3.4 วิเคราะหขอมลู และการจัดทาํ แผนพัฒนาหมบู า น/ตําบล วิเคราะหขอมูลชมุ ชน และนาํ เสนอ ตอ ทปี่ ระชมุ ใหเห็นถงึ คุณภาพชวี ติ ทส่ี าํ คัญของประชาชนในหมูบ าน/ตําบล - คณะทาํ งานขับเคล่อื นฯ และประชาชนในหมูบา น/ ตาํ บล วิเคราะหข อ มูลชมุ ชน (จปฐ กชช 2 ค. บัญชีครัวเรือน ขอมูลทุนชุมชน ขอมูลดานเศรษฐกิจ ดานสังคม สุขภาพ ทรัพยากรในพื้นท่ี ฯลฯ โดยคณะทํางานขับเคล่ือน นําโปรแกรม CIA Program เพื่อวิเคราะหขอมูลชุมชน วิเคราะหสภาพปญหา คุณภาพชีวิต (Rader Diagram) และการวเิ คราะหระดบั คุณภาพชีวิตได - คณะทํางานขับเคลอ่ื นฯ และประชาชนในหมูบ าน/ตาํ บล รว มคดั เลือกกิจกรรมและจัดทํา แผนฯ บูรณาการ และโครงการ ตามขอมูลสารสนเทศท่ไี ดจากการวิเคราะห เพื่อใหเกิดการพัฒนาคุณภาพชวี ิต ระดับหมูบาน พรอ มท้งั ลาํ ดบั ความสําคัญของโครงการ และนาํ เสนอเปนแผนพัฒนาหมูบา น และตาํ บล 3.5 ดาํ เนนิ การโครงการเชิงบรู ณาการ และการจัดหางบประมาณ - ดาํ เนนิ โครงการตามแผนท่ไี ดจดั ทําตาม ขอ 3.4 โดยสามารถดําเนนิ โครงการ/กิจกรรม ใหไดม ากทส่ี ดุ เพ่ือใหเ กดิ การพฒั นาคณุ ภาพชีวิตระดับหมบู านไดจรงิ ใหไ ดมากท่สี ุด - กรณีทเ่ี ปน โครงการทีต่ อ งมงี บประมาณในการดาํ เนินการ ใหข บั เคล่ือนแผนงานตามภาคี ทไี่ ด ระบไุ ว เชน อบต. ทต. อบจ. สว นราชการ รัฐวิสาหกจิ เอกชน ฯลฯ 3.6 เผยแพรแ ละประชาสมั พันธและนาํ เสนอ 3.6.1 มเี อกสารรปู เลมในกสี่ รปุ ผลการดาํ เนนิ งานหมูบา น/ตาํ บลสารสนเทศชุมชนดีเดน ซง่ึ มี สวนประกอบ ดังน้ี สวนท่ี 1 ขอมูลท่วั ไปของหมบู าน (สภาพท่วั ไป สภาพเศรษฐกิจ สังคม) สวนที่ 2 แนวทางการพฒั นาฯ - การบรหิ ารจดั การ - การจดั ทาํ สารสนเทศภูมศิ าสตร (GIS) / การวิเคราะห.....
-3- - การวิเคราะหข อมลุ ชมุ ชน การจดั ทาํ แผน - การดําเนินโครงการเชิงบรู ณาการ และการแสวงหางบประมาณ - การเผยแพรป ระชาสัมพันธโซเซียลทกุ ชองทาง - จดั ทําการนาํ เสนอแบบ Powerpoint และวดี ีทัศน ทเ่ี ขาใจงายและ นา สนใจ 4. ดําเนินการเขารวมประกวดหมบู า นสารสนเทศชมุ ชนดีเดน เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจชมุ ชนและ คณุ ภาพชีวติ ประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2563 5. ประกาศผลการคัดเลือกฯ ประจําปง บประมาณ พ.ศ. 2563 6. เชดิ ชเู กียรตผิ ลการไดรบั การคดั เลอื กใหเปนหมูบานและตําบลสารสนเทศชมุ ชนดเี ดน ประจาํ ป งบประมาณ พ.ศ. 2563 ทางโซเซียลทุกชองทาง และในท่ีประชุมกํานัน ผูใหญบาน หัวหนาสวนราชการ เพอื่ ใหเปนที่ประจกั ษของการนาํ ขอมลู มาชว ยในการพัฒนาคณุ ภาพชวี ิต 7. เตรียมความพรอ มในการเขา ประกวดหมูบ าน/ตําบลสารสนเทศดีเดน ระดบั ภาค ตอ ไป 6.ผลลัพธทไ่ี ด 6.1 เทคนิคและวิธกี ารปฏิบัติ คือ การบรู ณาการการทาํ งานในพ้นื ท่ีรวมกนั 6.1.1 คณะทํางานฯ สามารถนาํ ขอ มลู ไดแก จปฐ กชช 2 ค. บัญชีครวั เรือน ขอ มูลทุนชุมชน ขอ มูลดานเศรษฐกิจ ดานสังคม สุขภาพ ทรพั ยากรในพืน้ ที่ ฯลฯ มาประกอบการวิเคราะหกับเคร่ืองมอื ไดแก CIA Program เพื่อบริหารจัดการคุณภาพชีวิตใหแกประชาชนในพ้ืนที่หมูบาน/ตําบล ใหเกิดประโยชนเกิด ประสทิ ธภิ าพ ประสิทธผิ ลสงู สุด 6.1.2 สามารถรับทราบปญหาความตองการของประชาชนในพ้ืนท่ี และวิเคราะหปญหา รวมกนั จนหาวธิ ีแกไข พรอ มขบั เคลอื่ นการแกไขปญหาท่ีถูกตอง ตรงจดุ 6.1.3 เกิดการบูรณาการการทํางานในทุกภาคสวน ต้ังแตผูนํา ประชาชนในพื้นที่ ภาครัฐ ภาคเอกชน หรือองคกรที่เก่ียวของ ท้ังท่ใี ชห รอื ไมใชงบประมาณ แตกอใหเ กดิ คณุ ภาพชีวิตที่ดขี ้นึ 6.2 องคค วามร/ู กระบวนการใหมทไี่ ดรบั การสามารถนําขอมูล (จปฐ กชช 2 ค. บัญชคี รัวเรือน ขอมูลทุนชุมชน ขอมูลดานเศรษฐกิจ ดานสังคม สุขภาพ ทรัพยากรในพ้ืนที่ ฯลฯ) และเคร่ืองมือ GIS, Good Map, PowerPoint, วีดีทัศน, CIA Program และ Rader Diagram มาใชเพ่อื ใหเกิดการพัฒนาคณุ ภาพชวี ิตของคนในมบู าน ตาํ บล ไดด ขี ้นึ 6.3 ปญหา / วธิ ีแกไ ขปญ หา ปญหา : การมีสวนรวมของผูนาํ ประชาชนในพน้ื ท่ี ภาครฐั ภาคเอกชน หรือองคกรที่ เกี่ยวขอ ง ทกุ ภาคสวนในการดาํ เนนิ การทุก ๆ กิจกรรม วธิ ีการแกไข : การชแี้ จง ทาํ ความเขา ใจถึงประโยชนท่ดี าํ เนินการ โดยใหรบั ทราบอยางชัดเจน และใหเ ล็งเหน็ ถึงประโยชนท ่ีจะไดรบั วาการดําเนินการสามารถพัฒนาคุณภาพชีวิตไดอยางไร 6.4 ปจจัยแหงความสําเรจ็ 6.4.1 คุณภาพชีวิตของประชาชนในพืน้ ท่ดี ีขนึ้ จากขอมูล จปฐ ป 2563 และ กชช 2 ค. ป 2564 6.4.2 หมบู าน/ตาํ บล สารสนเทศชมุ ชนดีเดน ระดบั จังหวัด ประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2563 6.4.3 หมบู า น/ตาํ บล สารสนเทศชุมชนดีเดน ระดับภาค ประจําปง บประมาณ พ.ศ. 2563 /6.5 ขอพงึ ระวัง....
-4- 6.5 ขอพึงระวัง 6.5.1 การมีสวนรวมของผูนํา ประชาชนในพื้นที่ ภาครัฐ ภาคเอกชน หรือองคก รท่ีเก่ียวของ ตอ งใหมีการขบั เคล่ือนใหครบทุกภาคสวน เพื่อขอมูล การวเิ คราะห จะไดเกิดประสทิ ธิภาพ ประสิทธผิ ลสงู สดุ 6.5.2 การใชเครื่องมีในการวิเคราะห ควรมีขอ มลู ที่ชดั เจน และใชเครอ่ื งมือที่เหมาะสม เพอ่ื การวิเคราะหท ่ีถกู ตอ ง ******************
แบบบันทึกองคความรู ชอ่ื องคค วามรู การสงเสรมิ ธรรมาภิบาลในกลมุ ออมทรัพยเพ่ือการผลิต ชอ่ื /สกลุ นางนิตยา ชุนหกิจ ตาํ แหนงนักวิชาการพัฒนาชุมชนชาํ นาญการ สงั กดั สํานักงานพฒั นาชมุ ชนอาํ เภอเมือง เชยี งราย หมวดองคความรูท ีบ่ ง ชี้ หมวด 3 เสริมสรา งทนุ ชุมชนใหมธี รรมาภบิ าล ทมี่ าและความสําคญั ในการจัดทาํ องคค วามรู เกร่ินนาํ กรมการพัฒนาฃมุ ชน เปนหนวยงานหลกั ในการสงเสรมิ การบรหิ ารจัดการชุมชนใหเขม แขง อยาง ยง่ั ยืนดวยวสิ ัยทศั น “เศรษฐกิจฐานรากม่ันคงและชมุ ชนพึ่งตนเองได ภายในป 2564 โดยมียุทธศาสตรในการ เสริมสรางทนุ ชุมชน ตามประเดน็ ยุทธศาสตร: ๓ เสริมสรางทนุ ชมุ ชนใหมปี ระสิทธภิ าพและมธี รรมาภิบาล เปา ประสงคยุทธศาสตร : ชุมชนสามารถจัดการทุนชุมชนเพ่ือเปนฐานในการพฒั นาเศรษฐกิจและสงั คม ดังน้ี ๑.เพ่ือพฒั นากลุม ออมทรัพยเพ่อื การผลติ ตามหลักธรรมาภิบาล ๒.สงเสริมการออมดวยการต้งั กลุมออมทรพั ยเพ่ือการผลติ ๓.สงเสริมการมสี วนรวมในการ บริหารจดั การกองทนุ ชุมชน ๕.พฒั นาการบรหิ ารกองทุน และการบริหารจดั การทุนชุมชน ข้ันตอนการดําเนนิ งาน 1) จดั ทําแผนปฏิบัติการการขบั เคล่ือนการสงเสริมธรรมาภิบาลในกลุมออมทรัพยเ พือ่ การผลติ 2) ประชุม ทบทวน สรางความเขาใจการดําเนนิ งานของกลุม ออมทรัพยเพ่ือการผลติ แกคณะกรรมการ 3) ดําเนินการกลมุ ออมทรัพยใหเปนไปตามแนวทางการสงเสรมิ ธรรมาภบิ าลในกลุม ออมทรัพยเพ่ือการ ผลติ โดยยึดหลัก คุณธรรม 5 ประการ ดงั น้ี 3.1.ความซื่อสตั ย 3.2.ความเสยี สละ 3.3 ความรบั ผิดชอบ 3.4.ความเห็นอกเห็นใจกนั 3.5.ความไววางใจกัน 4) ดาํ เนินการกลมุ ออมทรัพยใหเปน ไปตามแนวทางกลุมออมทรพั ยเพื่อการผลิต มีหลกั ฐานอางองิ และ สามารถตรวจสอบได ผลลัพททไ่ี ด 1.เทคนคิ และวิธีปฏิบัติ 1.1 ยึดหลกั การคุณธรรม โดยปลกู ฝงใหเกิดจิตสาํ นกึ คานิยม ความรับผิดชอบ มีวินยั ความ โปรง ใส การซ่ือสตั ย ความเสียสละชว ยเหลอื ผูอน่ื การเปน ผูมจี ิตสาธารณะ 1.2 ยึดหลักการมสี วนรว ม และเปนเจา ของทุกข้ันตอน มงุ เนน ในการใชทรัพยากรทีม่ ีอยูในพืน้ ท่ีให เกดิ ประโยชนสูงสุด สามารถสรางความรูสึกมีคุณคา และการเปน เจา ของรว มกัน ความเห็นอกเห็นใจความ ไววางใจซง่ึ กนั และกนั
-2- 1.3 ยดึ หลักความโปรงใส สามารถตรวจสอบการทํางาน โดยบุคคลภายใน และ บุคคลภายนอก เนนประโยชนส งู สดุ ประหยัด คุมคา โดยนําวิทยาการใหม ๆ มาใชในการปฏบิ ตั ิงาน เชน การจัดทําบัญชใี นรูป ของโปรแกรม Microsoft Excel , Microsoft Word การประชาสัมพนั ธผ านสอ่ื Facebook, Line เพ่อื ให สมาชิกทราบความกาวหนา , กิจกรรมฯ, การดําเนินงานของกลุม ออมทรัพยเพือ่ การผลิตทว่ั ถึงกนั 2. กระบวนการใหมท ไ่ี ด การนําเทคโนโลยใี หม ๆ เขา มาใชในการเพ่มิ ชอ งทางการดาํ เนินงานในรปู แบบเครือ่ ขาย การ สอื่ สาร การประชาสัมพนั ธ ใน เวปไซต (www.) , Facebook เครือขายกลมุ ออมทรัพยระดับ หมูบาน ตาํ บล อาํ เภอ ผาน Line เพื่อใหเกดิ การแลกเปลีย่ นเรียนรู 3. ปญหา 1. สมาชกิ สวนใหญ ไมอยากเปนคณะกรรมการ เพราะมีความรสู กึ วา อายุมากแลว ยุงยาก ไมม ี ความรู เสียเวลา 2. คณะกรรมการมบี ทบาทหนา ที่หลายตําแหนง ในหมบู า น ทาํ ใหไมมีเวลามาขบั เคล่ือนกลมุ ออม ทรัพยอยางเตม็ ท่ี 3. ประชาชนในหมูบานบางสวนไมเห็นความสาํ คญั ของการเปน สมาชกิ กลุมออมทรพั ยเพื่อการผลติ วธิ ีการแกไ ข 1. คดั เลือกสมาชิกรุนใหม เพ่อื ถายทอดการดาํ เนนิ งาน เพราะสมาชิกรนุ ใหมจ ะมีความรูเรอื่ ง ไอที (โปรแกรม Microsoft Excel , Microsoft Word , Facebook, Line ) 2. กาํ หนดหนาทีข่ องคณะกรรมการ และกําหนดเวรมาปฎบิ ตั หิ นาที่ เพ่ือทาํ ใหเกดิ ประสิทธิภาพ ในการใหบ รกิ ารแกส มาชิก 3. ควรจัดกิจกรรมในเร่ืองการออม เชน จัดกิจกรรมสง เสรมิ การออมในวันสาํ คญั หรอื วนั ออม ทรพั ย จัดใหม ีการประชาสัมพนั ธผ านชองทาง Facdboik ของกลุมออมทรัพยเพอื่ การผลิต หรือทาง Line ของหมูบา น หรือกลุมสมาชกิ เพ่ือใหป ระชาชนในหมูบานทยี่ งั ไมไดเปน สมาชกิ เห็นความสาํ คญั สมคั รเขาเปน สมาชิก 4. ปจ จัยแหงความสาํ เร็จ 4.1 กลุมออมทรัพยฯ ปรับปรงุ แกไ ขปญหาอุปสรรคและประชาสัมพันธการดาํ เนินงานการบรหิ าร จัดการกลมุ ฯ ใหส มาชกิ และประชาชนในหมบู า นไดรบั ทราบอยา งตอเนอ่ื ง ทาํ ใหเกดิ ทศั นคติทด่ี แี ละสนใจสมัคร เขาเปน สมาชกิ กลุมเพ่มิ ข้นึ 4.2 คณะกรรมการสามารถมีเงนิ ใหกับสมาชิกกูยมไปประกอบอาชีพและบรรเทาความเดอื ดรอย ของครวั เรือนไดอ ยางเพียงพอ 4.3 กลุม มีแนวทางในการพัฒนากลมุ ใหมีความเขม แข็ง มีการบรหิ ารจดั การทีด่ ี พัฒนากลุมให เขมแข็งนาํ ไปสกู ารเปน สถาบันการเงนิ ชมุ ชน 4.2 สมาชกิ /กลุมองคกรในหมูบาน/ชมุ ชน มีทนุ ในการตอยอดประกอบอาชพี และอาชีพเสรมิ ได อยางมปี ระสิทธภิ าพ
-3- 5. เสนอแนะ ควรมีการพฒั นากลุมออมทรัพยเพื่อการผลติ และกิจกรรมเครือขา ย ใหมีประสทิ ธิภาพยิ่งขนึ้ เชน การพฒั นาความรูดานไอทใี หแกส มาชกิ การบริหารงานของคณะกรรมการบริหาร การบริหารจัดการ เครือขาย จดั ใหมีการฝก อบรมและศกึ ษาดูงาแกคณะกรรมการและสมาชิกเพื่อสรางความรูประสบการณใหม ๆ ในการดําเนินกิจกรรม เชน 5.1 สนบั สนุนใหม ีการจัดทาํ บัญชี ส.ร.จ.และเอกสารตา ง ๆ ท้ัง 2 ระบบ ระบบจดบันทกึ ในสมุด และระบบ บัญชีอเี ล็คโทนิคส เพ่ือใหเกิดการเรยี นรู นําไปสูการดําเนนิ งานทีม่ ีประสทิ ธิภาพ 5.2 เพิม่ ชองทางประชาสมั พันธใน Facebook (กลุมออมทรัพยเพ่ือการผลิต) และในกลมุ Line ของหมูบา น Line เครือขาย เพือ่ ใหผูสนใจในหมบู านเหน็ ความสําคญั ของการเปนสมาชกิ กลมุ ออม ทรพั ยเพื่อการผลติ
แบบบันทึกองคค วามรรู ายบุคคล 1. ชอ่ื องคความรู การสงเสริมสัมมาชพี ชมุ ชนสคู วามมนั่ คงดา นรายได 2. ชื่อเจา ของความรู นางพิชญาภรณ กวยมงคล ตําแหนง นักวิชาการพัฒนาชุมชนชํานาญการ สํานักงานพฒั นาชุมชนอาํ เภอเมอื งเชียงราย จงั หวดั เชียงราย 3. หมวดองคค วามรทู ีบ่ ง ชี้ (หมวด 4 เทคนิคเสรมิ สรา งองคก รใหมขี ีดสมรรถนะสงู ) 4. ท่ีมาและความสําคัญในการจัดทําองคค วามรู กรมการพัฒนาชุมชน ดําเนินโครงการสรางสัมมาชีพชุมชนตามหลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียง มาตั้งแตปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ โดยมีเปาหมายใหประชาชน ไดรับการพัฒนา อาชีพและมรี ายได เศรษฐกิจครัวเรอื นมคี วามมน่ั คง ประชาชนใชชีวิต อยูในชุมชนอยางมีความสุข โดย พัฒนาสรางความเขมแข็งจากฐานรากและการสรางโอกาส เขาถึงบริการของรัฐ และเช่ือมโยง ยทุ ธศาสตรตามแผนพัฒนาเศรษฐกจิ และสังคมแหงชาติ ฉบับท่ี ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔) การสรา ง ความเปนธรรม ลดความเหลื่อมล้ําในสังคม ขับเคลื่อนการดําเนินงานภายใตแนวคิด “ชาวบานสอน ชาวบาน” ที่เริ่มตนดวยการพัฒนาทักษะการถายทอดองคความรูใหกับปราชญชุมชนดานอาชีพ จากนั้นปราชญชุมชนกลบั ไปสรางทีมและจัดการฝกอบรมอาชีพใหกับครัวเรือนท่ีตองการ ฝกอาชีพใน หมูบาน ติดตาม และสนับสนุนอยางตอเนื่อง เพื่อใหครัวเรือนท่ีเขารับการฝกอาชีพสามารถปฏิบัติ อาชพี ไดจริงและพฒั นาเปนอาชีพท่สี รางรายไดใหกบั ครัวเรือนไดอยา ง ม่นั คง “พัฒนากร” ซง่ึ เปนกลไกสาํ คญั ในการขบั เคลื่อนนโยบายสูก ารปฏบิ ัติ มีภารกิจใน การสงเสรมิ สนบั สนุนการขับเคล่ือนกิจกรรม/โครงการใหบรรลุวตั ถุประสงคทีก่ าํ หนดไว สงเสริมให ประชาชนมคี วามรูและไดร ับการพฒั นาทักษะดานอาชีพ และสามารถนําความรไู ปประกอบอาชพี เพ่ือสรา ง รายไดใหกับครัวเรอื นตามแนวทางการสรา งสัมมาชีพชมุ ชนตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง 5. วธิ ีการ/ข้ันตอน 1) ศึกษาทาํ ความเขาใจแนวทางการดาํ เนินกิจกรรมสรางและพัฒนาสมั มาชีพ ชุมชนในระดบั หมบู าน ภายใตโครงการสรางความม่นั คงดา นอาชีพและรายไดตามหลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพยี ง และแนวทางการสรางสัมมาชีพชมุ ชนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 2) จัดทําแผนการดาํ เนนิ งานในพื้นที่ท่ีรบั ผดิ ชอบใหอยูในหวงเวลาท่กี ําหนด 3) ประสานกลุมเปาหมายเตรยี มความพรอมการดําเนินงานตามแผน 4) ดาํ เนนิ การตามวิธีการ ขัน้ ตอนท่ีกําหนดในโครงการ 5) ประเมนิ ผลการดําเนนิ งานโครงการพรอมรปู ภาพ
-2- 6. ผลลัพธท ี่ได 6.1 เทคนคิ และวธิ ีปฏบิ ตั งิ าน - ถอดองคความรกู ารประกอบอาชีพตามแนวทางสัมมาชพี ของปราชญท ่ีประสบผลสาเร็จ โดยเฉพาะกระบวนการขัน้ ตอนใหเขาใจงา ย เชน ตนทุน กําไร และสถานท่ขี าย 6.2 องคความร/ู กระบวนการใหมท่ีได - องคความรขู องปราชญดา นอาชีพ/ผมู ีความรดู า นอาชพี ท่ไี ดจากการปฏบิ ัติจริงและส่งั สม ประสบการณเปน ระยะเวลานานจนมีความเชีย่ วชาญ 6.3 ปญ หาและวิธีการแกไ ข - การประกอบอาชีพไมม คี วามตอ เนอ่ื งดว ยและขาดการพฒั นาตอ ยอด ควรกระตนุ ใหม ีการทาํ อาชีพอยางตอ เนือ่ ง เพ่ือใหม ีอาชพี เสรมิ เพมิ่ รายไดมากขึน้ 6.4 ปจจัยแหง ความสาํ เร็จ - ถอดองคค วามรดู านอาชีพที่หลากหลายเผยแพรใหกับผูสนใจ 6.5 ขอ พึงระวงั - กลุมเปาหมายสวนใหญเปน ผูสูงอายุ และองคความรบู างเร่อื งขาดการถายทอดสคู นรุน ใหม เชน การจักสาน ดังน้ันควรสง เสรมิ ใหป ราชญช ุมชนดานการจกั สานถายทอดองคความรู ใหกบั บุคคลรนุ ลูก-รนุ หลานดวย
แบบบันทึกองคค วามรูรายบุคคล 1. ชื่อองคความรู การพฒั นาหมบู านเศรษฐกิจพอเพยี ง สูการเปน ตาํ บลเขมแข็ง ม่ันคง ม่ังคง่ั ยัง่ ยนื 2. ช่ือเจาขององคความรู นางวาสนา สนธหิ า นกั วิชาการพัฒนาชุมชนชํานาญการ สํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอเมอื งเชยี งราย จังหวัดเชียงราย 3. หมวดองคความรูท่ีบงชี้ หมวดที่ 4 เทคนคิ เสริมสรา งองคก รใหม ีขีดสมรรถนะสงู 4.ที่มาและความสําคัญในการจดั การองคความรู กรมการพัฒนาชุมชน กําหนดแนวทางการจัดการความรูในงานพัฒนาชุมชน ประจําป พ.ศ. 2563 โดยไดคดั เลือกองคความรูท่จี ําเปนตอ การขบั เคล่อื นนโยบาย และยุทธศาสตรก รมการพัฒนาชุมชน ตาม ภารกิจของหนวยงาน จํานวน 4 หมวด ประกอบดวย หมวดท่ี 1 เทคนิคสรางสรรคชุมชนพ่ึงตนเองได หมวดท่ี 2 เทคนิคสงเสริมเศรษฐกิจฐานรากใหขยายตวั อยางสมดลุ หมวดท่ี 3 เทคนิคเสริมสรา งทนุ ชุมชนใหมีธรรมมาภิ บาล หมวดท่ี 4 เทคนิคเสรมิ สรางองคกรใหมขี ีดสมรรถนะสงู และสํานักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดเชียงราย โดย คณะทํางานฯ ไดบงชี้องคค วามรู หมวดท่ี 4 เทคนิคเสริมสรางองคกรใหมีขีดสมรรถนะสูง เปนองคความรูของ หนวยงาน ประจําป พ.ศ.2563 ซ่ึงมีความสอดคลองเช่ือมโยงกับกระบวนการขับเคลื่อนโครงการพัฒนา ประสิทธิภาพการขับเคล่ือนงานพัฒนาชุมชนจังหวัดเชียงราย โดยสํานักงานพัฒนาชุมชนจังหวดั เชยี งราย ได จัดทําโครงการพัฒนาประสิทธิภาพการขับเคลอ่ื นงานกรมการพัฒนาชุมชนงานพัฒนาชุมชนจังหวัดเชียงราย : Change for Good และโครงการเชียงราย Next Step : ศาสตรพระราชา สูการพัฒนาตําบลเขมแข็ง มั่นคง ม่ังค่ัง ยั่งยืน โดยมีวัตถุประสงค กําหนดทิศทางการพัฒนาองคกรภายใตม ิติ การพัฒนางาน งบ ระบบ คน และสงเสริมใหเจาหนาท่ีมีการะบวนการคิดเชิงระบบในการออกแบบ การขับเคลื่อนงานพัฒนาชุมชน โดยนอมนําศาสตรพระราชาไปปฏิบัติอยางครอบคลุมในทุกพ้ืนที่ พรอมกับบูรณาการความรวมมือจาก หนวยงานภาคีการพัฒนาทุกภาคสวน ในการสรางความเขมแข็งใหชุมชนและพัฒนาคุณภาพชีวิตของ ประชาชนใหครอบคลุมทุกดาน พรอมนี้ไดกําหนดใหเจาหนาที่พัฒนาชุมชนทุกคนไดเขารวมโครงการพัฒนา ศักยภาพเจาหนาท่ใี นการเปน นักยุทธศาสตรข้นั เทพ นักสงเสรมิ ขนั้ เทพ และ นกั สารสนเทศขั้นเทพ เพื่อ ขบั เคลือ่ นยทุ ธศาสตรกรมการพฒั นาชุมชน เพื่อการพัฒนาตําบลเขม แข็ง ม่นั คง ม่งั ค่งั ยัง่ ยนื กรมการพัฒนาชุมชนมีภารกิจเกี่ยวกับการสงเสริมความรูและการมีสวนรวมของประชาชน สงเสริมและพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากใหมีความม่ันคงและมีเสถียรภาพ โดยสนับสนุนใหมีการจัดทําและใช ประโยชนจ ากขอมูลสารสนเทศ ศึกษาวิเคราะห วจิ ยั จัดทํายุทธศาสตรช มุ ชน ตลอดจนการฝก อบรมและพัฒนา บุคลากรท่ีเกี่ยวของในการพัฒนาชุมชน ไดกําหนดหนาท่ี ประการหนึ่งในการพัฒนาระบบและกลไกในการ สงเสริมกระบวนการเรียนรู การจัดการความรู การอาชีพ การออมและการบริหารจัดการเงนิ ทุนของชุมชนเพื่อ เสริมสรางขีดความสามารถ ของชุมชน ผูนําชุมชน องคก ารชุมชนและเครือขายองคการชุมชน บริหารจัดการให ชุมชนเขมแข็งอยางย่ังยืน จากภารกิจของกรมการพัฒนาชุมชน และภารกิจที่ไดรับมอบหมายจาก กระทรวงมหาดไทย กรมฯ จึงไดนอมนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาขยายผลในกระบวนการทํางาน โดยการดาํ เนินงานหมูบา นเศรษฐกิจพอเพียง ดว ยเกณฑป ระเมนิ 6 ดาน คอื ลดรายจา ย
-2- (ทําสวนครัว ปลอดอบายมุข) เพิ่มรายได(มีอาชีพ ใชเทคโนโลยีที่เหมาะสม) ประหยัด(มีการออม มีกลุมออม ทรัพยฯ) การเรียนรู (สืบทอดภูมิปญญา มีการเรียนรูปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง) อนุรักษส่ิงแวดลอม(ใช วัตถุดิบในชุมชนประกอบอาชีพ ปลูกตนไม) เอื้ออารีตอกัน(ชวยเหลือคนจน รูรัก สามัคคี) ตอมา กรมการ พัฒนาชุมชน ไดขยายผลการทํางานสูความย่ังยืน โดยทําหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงใหเปนตนแบบ มีศักยภาพ 4 ดา น 23 ตวั ชวี้ ดั คอื 1. ดานจิตใจและสังคม (สามัคคี มีขอตกลงขอมูลหมูบาน มีกองทุน ยึดหลกั ประชาธิปไตย มคี ุณธรรม/ จริยธรรม ชุมชนปลอดอบายมขุ 2. ดานเศรษฐกจิ (จัดทําบัญชีครวั เรอื น ลดรายจาย สรางรายได รวมกลุมพัฒนาอาชีพ การออมมีกลุมใน รปู แบบวิสาหกิจชมุ ชน) 3. ดานการเรียนรู (มีและใชขอมูลชุมชน ใชภูมิปญญาทองถิ่นสรางคุณคา มีศูนยเรียนรู ใชเทคโนโลยีท่ี เหมาะสมกบั หมบู า น สรางเครอื ขายการพฒั นา 4. ดานทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอม (มีจิตสํานึกในการอนุรักษฯ มีกลุม/องคกรดานส่ิงแวดลอม มกี ารใชพลงั งานทดแทนและการสรางมูลคาเพิ่มจากทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอม) ในบทบาทหนาที่ของนักวิชาการพัฒนาชุมชน ท่ีรบั ผิดชอบงานและตองสงเสริมสนับสนุนการดําเนิน กิจกรรมสงเสริมและพัฒนาหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงในพ้ืนท่ีที่รับผิดชอบ ไดน ําแนวทางในการพัฒนาความรู จากโครงการพัฒนาศักยภาพเจาหนาที่ในการเปน นักสงเสรมิ ขั้นเทพ มาดําเนินการขับเคลื่อนโครงการพัฒนา หมบู า นตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 5. วิธกี าร/ขั้นตอน 5.1 ศกึ ษาแนวทางนโยบายการดาํ เนนิ งานโครงการพฒั นาหมูบานเศรษฐกิจพอเพยี ง ของกรมพัฒนาชุมชน ประจําปง บประมาณ 2563 5.2 ประชมุ ทมี งานรวมกันพิจารณาคัดเลอื กหมูบานเปา หมายที่จะดาํ เนนิ การในป 2563 ตามแนวทางของกรมฯ 5.3 รวมประชุมทีมงาน สํานกั งานพฒั นาชุมชนอําเภอ เพ่ือวางแผนการดําเนินงานตามโครงการ 5.4 ดาํ เนินงานพฒั นาตามกระบวนการพฒั นาหมบู า นเศรษฐกิจพอเพยี ง 1. การประเมินเพื่อวดั ความสุขมวลรวมของหมบู า น (GVH) 2. การประเมนิ หมบู า นเศรษฐกิจพอเพียงของกระทรวงมหาดไทย(4 ดา น 23 ตวั ชวี้ ดั ) 3. การจดั ทาํ แผนชวี ติ ของครัวเรอื นตน แบบ 4. ดําเนินการกิจกรรมสาธติ ครัวเรอื นตน แบบ 5. นําปญหา ขอเสนอแนะจากการดาํ เนินกิจกรรมพัฒนาหมบู านเศรษฐกิจพอเพยี ง เพ่ือแลกเปลยี่ น เรยี นรูก ับทีมงาน 6. สรปุ ผลจดั ทาํ รายงานใหอาํ เภอ/จงั หวดั
-3- 6.ผลลัพธท่ไี ด 6.1 เทคนิคและวิธปี ฏบิ ัติ - โครงการพัฒนาศักยภาพเจาหนา ที่ในการเปน นักสง เสริมข้ันเทพ - การบูรณาการภาคีเครือขายเศรษฐกิจพอเพียงทุกระดับ - กระตนุ ปลุก สรา งจิตสํานกึ เพิม่ ขดี ความสามารถของผูน าํ กลมุ องคก ร เครือขา ย - ปรับปรงุ สื่อการถา ยทอดดวยการสรางสือ่ เศรษฐกจิ พอเพยี ง - การมสี ว นรวมของครัวเรือนในการประเมนิ ผลการประเมินความสขุ มวลรวมของหมูบา น 6.2 องคค วามรู/ กระบวนการใหมท ่ีไดรับ - การสรา งเครอื ขายการเรยี นรดู านเศรษฐกิจพอเพียงระดับตําบล/ อาํ เภอ - การพัฒนาทกั ษะวิทยากรของหมบู า นชมุ ชน - การบูรณาการโครงการ ปฏิบัตกิ าร 90 วนั ปลูกผกั สวนครัว เพ่ือความมั่นคงทางอาหาร 6.3 ปญหา/แนวทางแกไ ข - การดาํ เนนิ การโครงการในป 2563 ครัวเรือนตน แบบไมม กี ารศกึ ษาดูงานจากหมูบ า นตนแบบ (บานพ่)ี เพ่ือจะนํามาเปนแนวทางเพอ่ื ปรบั ใชในการพัฒนาครัวเรอื น/หมบู า น ตนเอง/หมบู า น 6.4 ปจ จยั แหงความสาํ เร็จ - เจา หนาทส่ี าํ นักงานพฒั นาชุมชนอาํ เภอเมืองเชียงราย ทุกคน - ผนู าํ หมบู า น กลมุ องคกร ในหมูบานเปา หมาย - ครัวเรือนเปา หมายมีกิจกรรมตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง .................................................
แบบบนั ทึกองคความรูรายบุคคล 1. ชอ่ื องคความรู : แนวทางการสงเสรมิ ผลิตภัณฑ OTOP สูสากล 2. ชอ่ื เจาขององคค วามรู : นางสาวณัฐนญั ช ยอดดวงจนั ทร ตําแหนงนกั วชิ าการพัฒนาชมุ ชนปฏบิ ัตกิ าร สงั กัดสํานักงานพัฒนาชมุ ชนอําเภอเมืองเชียงราย จงั หวดั เชยี งราย 3. หมวดองคความรูท่ีบง ช้ี : หมวด 4 เทคนิคเสรมิ สรา งองคก รใหม ีขีดสรรถนะสูง 4. ท่ีมาและความสําคัญในการจดั ทาํ องคความรู : รัฐบาลไดดําเนินโครงการหนึ่งตําบล หน่ึงผลิตภัณฑ (OTOP) และดําเนนิ การอยางเปน รูปธรรม ท่ัวทุกภูมิภาคท่ัวประเทศ โดยกรมการพัฒนาชุมชน ไดรับมอบหมายใหรับผิดชอบดําเนินการสงเสริม การดาํ เนินงาน OTOP ตั้งแตป พ.ศ. 2544 จนถงึ ปจ จุบัน มีบทบาทภารกจิ ในการสงเสริมและพัฒนาเศรษฐกิจ ชมุ ชนฐานรากใหมีความมน่ั คง โดยสงเสริมกระบวนการเรยี นรู การพัฒนาอาชีพ การพัฒนาผลติ ภณั ฑท ี่เกดิ จาก ภูมิปญญาทองถ่ิน และการมีสวนรวมของประชาชนในการสรางงานสรางรายไดใหแกชุมชน เช่ือมโยงไปสูการ ดาํ เนินงานโครงการ OTOP แนวคิดการดําเนินโครงการหนึ่งตําบล หน่ึงผลิตภัณฑ (นตผ.) เพื่อใหแตละชุมชนไดนําทรัพยากร ท่ีมีในชุมชนและภูมิปญญาทองถ่ินมาใชในการพัฒนาสินคาโดยรัฐบาล พรอ มที่จะเขาชวยเหลือ ในดานความรู สมัยใหมและการบริหารจัดการ เปนการสรางเศรษฐกิจฐานรากใหเขมแข็งโดยรัฐบาลสนับสนุนชวยเหลือ ดานความรู เทคโนโลยี ทุน การบริหารจัดการ เช่ือมโยงสินคาจากชุมชนไปสูตลาดทั้งในประเทศและ ตา งประเทศ วตั ถุประสงค 1. สรางงานและเพมิ่ รายไดใ หแกชมุ ชน 2. เสรมิ สรา งความเขม แขง็ ใหแกช ุมชน 3. สงเสรมิ การใชภมู ปิ ญญาทองถ่ิน 4. สง เสรมิ การพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย 5. สง เสรมิ ความคิดริเร่มิ สรา งสรรคของชมุ ชน หลกั การพื้นฐาน 3 ประการ 1. ภมู ปิ ญญาทองถ่นิ สสู ากล 2. การพัฒนาความคดิ ริเริ่มสรา งสรรค 3. การพัฒนาความคิดริเร่ิมสรา งสรรค ประเภทของผูผ ลิต ผูประกอบการ OTOP 1. กลุมผูผลติ ชุมชน 2. ผูผลิตท่ีเปน เจาของรายเดียว 3. ผูผลติ ท่ีเปน วิสาหกิจขนาดกลางและขนาดยอม SMEs ประเภทผลิตภัณฑ OTOP 1. ประเภทอาหาร 2. ประเภทเคร่ืองดมื่ 3. ประเภทผา เคร่ืองแตงกาย 4. ประเภทของใช/ของตกแตง/ของท่ีระลึก 5. ประเภทสมนุ ไพรที่ไมใชอาหาร
-2- 5. วิธกี าร/ข้ันตอน : ดําเนนิ การจัดทําฐานขอมูลผลิตภัณฑ OTOP บันทึกขอมลู การลงทะเบียนผลิตภัณฑ OTOP ในโปรแกรมลงทะเบียนของกรมการพัฒนาชุมชน https://register.cdd.go.th และบันทึกไวในรูปแบบ Excel เพ่ือเปนการสํารองขอมูล จัดทําคูมือผลิตภัณฑแบงเปนรายตําบล และแบงประเภทของผลิตภัณฑเพ่ือสะดวก ตอการคนหา โดยการบันทึกรายละเอียดผูประกอบการ ขอมูลผลิตภัณฑใหครบถวน จัดทําสําเนาขอมูลสงให พัฒนากรที่รับผิดชอบแตละตําบล เพื่อดําเนินการติดตาม สนับสนุน สงเสริม เม่ือไดเขาไปในพื้นท่ี และหาก ตองการสินคาประเภทใดก็จะสามารถทําใหทราบไดวา อําเภอเมืองเชียงราย มีผลิตภัณฑท่ีมีคุณภาพอยูในพื้นที่ ตําบลใด การจัดเกบ็ เอกสารขอมลู รวบรวมเปนหมวดหมู ตามระยะเวลาการเกบ็ รักษาของทางราชการ เสนทางการกาวเดินของผผู ลิต ผูป ระกอบการ OTOP อําเภอเมืองเชียงราย ขั้นตอนที่ 1 ลงทะเบียนเปนผูผลิต ผูประกอบการ OTOP อําเภอเมืองเชียงรายมีผูประกอบการ ผานการตรวจสอบ จาํ นวน 486 ราย ผลิตภัณฑผานการตรวจสอบ จํานวน 723 รายการ โดยมีการวางจําหนาย ตามรานคาชุมชน ท่ีทําการกลุม ออกบูธแสดงสินคา ผานทางออนไลน ตลาดนัด ถนนคนเดิน ถนนคนมวน จดั จาํ หนา ยสนิ คา ใหท างโรงพยาบาล โรงเรยี น โรงแรม และรา นอาหารปลอดภยั ขั้นตอนท่ี 2 พัฒนาผูผลิตผูประกอบการและพัฒนาผลิตภัณฑใหมีมาตรฐานสากล ตามที่กรมการ พัฒนาชุมชน สาํ นักงานพัฒนาชุมชนจังหวัด และหนวยงานภาคีเครือขายจัดข้ึน เจาหนาที่ OTOP ไดป ระสาน ผูผลิต ผูประกอบการ OTOP อําเภอเมืองเชียงราย เพ่ือเขารวมโครงการ/กิจกรรม อาทิ OTOP Senior, Provincial star OTOP : PSO, Young OTOP Camp, Knowlesed based OTOP : KBO, Quadrant D, OTOP ขึ้นเคร่ือง, โรงเรียน OTOP 7 แหง, OTOP Premium, OTOP Brand Name, ฯลฯ ผูประกอบการ OTOP เขารวมโครงการอบรมตางๆ เพ่ือพัฒนาผลิตภัณฑใหมีมาตรฐานขององคการอาหารและยา (อย.) มาตรฐานอตุ สาหกรรม (มผช.) อาหารปลอดภัย เกษตรอินทรยี GAP ฮาลาน ฯลฯ ข้ันตอนที่ 3 คัดสรรสุดยอด หนึ่งตําบล หนึ่งผลิตภัณฑไทย เมื่อพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑแลวผูผลิต ผูประกอบการ OTOP อําเภอเมืองเชียงราย จึงสงผลิตภัณฑเ ขาคัดสรรสุดยอด OTOP เพ่ือเขาสูการตลาดที่มี มาตรฐานและกวา งมากขึ้น โดยเจาหนา ท่ี OTOP เชิญชวนประชาสัมพันธ ชี้แจงแนวทางหลกั เกณฑการคัดสรร เพื่อเพ่ิมชองทางการตลาด สามารถสงผลิตภัณฑจําหนายในแหลงตาง ๆ เชนในงาน Event, OTOP CITY, งานศิลปาชีพฯ, OTOP ภูมิภาค, OTOP สานสัมพันธ 2 แผนดิน, ตลาดประชารัฐคนไทยย้ิมได, OTOP Midyear, OTOP To The Tourist and Festival, OTOP to the town, OTOP เคลอ่ื นท่ี ผลการคัดสรรสดุ ยอดหนึ่งตําบล หนง่ึ ผลติ ภัณฑไทย ป 2562 อําเภอเมอื งเชียงราย ระดบั ดาว 1 ดาว 2 ดาว 3 ดาว 4 ดาว 5 ดาว รวม ประเภท อาหาร 21 5 32 36 76 เคร่อื งดื่ม -- - 3 1 4 ผา /เคร่ืองแตง กาย - - - 8 7 15 ของใช -1 8 4 2 15 สมนุ ไพรฯ -- - 54 9 22 13 52 50 119
-3- 6. ผลลัพธท่ไี ด 6.1 เทคนคิ และวิธีการปฏิบตั ิ : - ทาํ งานอยางเปดเผย โปรง ใสเพื่อใหบ คุ คลภายนอกและประชาชนเขาถึงขอมลู ได - ทาํ งานเชงิ รกุ แกไขปญหาตอบสนองความตองการของประชาชนและสรา งคุณคา - แบงปน ขอ มูลระหวางหนวยงานเชอื่ มโยงการทาํ งานซง่ึ กันอยางเปนเอกภาพเบ็ดเสร็จในจดุ เดียว - ใชเทคโนโลยีดิจิตอลในการบริหารจัดการฐานขอมูลที่ทันสมัยเพื่อสนับสนุนการวางแผน ยทุ ธศาสตรแ ละการตดั สินใจในการทํางาน - ปรบั ปรุงรปู แบบการทาํ งานใหค ลองตัวรองรบั การประสานงานแนวระนาบในลกั ษณะเครอื ขาย - เปด กวางใหภาคสวนอ่ืนเขา มามีสวนรว มถา ยโอนภารกิจไปดําเนินการแทนได - บคุ ลากรทกุ ระดบั พรอมรับปรบั เปลยี่ นตวั เองสูองคก ารที่มีความทันสมัยและมงุ เนนผลงานทดี่ ี - ใหความสําคัญกับบุคลากรบุคลากรทีม่ ีศักยภาพสูงพัฒนาอยางเหมาะสมตามบทบาทหนาท่ีสรา ง ความผูกพนั สรางแรงจงู ใจมแี ผนเชิงรุกรองรบั การเปล่ยี นแปลงดานบคุ ลากร 6.2 องคค วามร/ู กระบวนการใหมท ไี่ ด : - ทํางานเตรียมการไวลวงหนามีการวิเคราะหความเสี่ยงยืดหยุนและตอบสนองตอสถานการณได อยางทันเวลา มีการวเิ คราะหความเสยี่ ง - สรางนวตั กรรมหรือความคิดริเร่ิม และประยุกตองคความรเู ขามาใชในการตอบโตกับโลกแหงการ เปลีย่ นแปลงอยา งฉับพลนั - เปนองคการท่ีมีขีดสมรรถนะสูงและ ปรับตัวเขาสูสภาพความเปนสํานักงานสมัยใหม เจาหนาที่ ดําเนินการรว มกนั จัดแสดงผลติ ภัณฑที่ไดลงทะเบียน OTOP ไวใ นตูโชวหนาหองพัฒนาชุมชน เพื่อเปนตัวอยาง และเปนชองทางการจําหนายสินคาอีกทางหนึ่ง มีการประชาสัมพันธผลิตภัณฑผานชองทางออนไลน ทง้ั สวนกลางของทางอาํ เภอ ระดับหนวยงาน หัวหนาสวนราชการ ระดับตําบล และในสวนของเจาหนา ที่ - ทําใหขาราชการมีความผูกพันตอ การปฏิบัติราชการและปฏิบัติหนาท่ไี ดอยางเหมาะสมกับบทบาท ของตนเองมีการรวบรวมกําหนดแนวทางหนาที่ความรับผิดชอบและพื้นที่ดําเนินการของแตละคนใหตรงกับ ความถนดั และความตองการ 6.3 ปญหาและวธิ ีการแกไข : ปญหาเร่ืองการส่ือสารความเขาใจที่คลาดเคล่ือนท้ังในสวนของเจาหนาท่ี คณะกรรมการ และ ผูประกอบการ วิธีการแกไข ตองอาศัยแนวทางการดําเนินงาน ปรับความคิดทัศนคติ คิดอยางครอบคลุม หลากหลายดา น ยึดหลกั คา นยิ มองคกรของกรมการพฒั นาชุมชน (ABCDEF S&P) Appreciation : ช่นื ชม การ ตระหนัก เขาใจ ช่ืนชมยินดี ยอมรับนับถือ ยกยองใหเกียรติในคุณคา และความสําคัญของผูอ่ืน Bravery : กลา หาญ ความกลาหาญไมเกรงกลัวตออันตรายหรือความยากลําบาก หรือสถานการณยุงยากไมสบายใจ Creativity : สรางสรรค ความคดิ รเิ ร่ิมสรางสรรค ประดิษฐ คิดคนส่ิงใหมดวยความคิดของตัวเองที่ไมธรรมดา Discovery : ใฝรู การใฝรู การคน หา การคน พบขา วสาร ความรู สถานทแี่ ละวัตถุตางๆ เปนครง้ั แรก Empathy : เขาใจ ความสามารถในการเขาใจอารมณความรูสึกนกึ คิด หรือประสบการณข องผูอื่น โดยการเอาใจเราไปใส ใจเขา จินตนาการวา หากอยูในสถานการณน ้ันจะเปนเชนไร Facilitation : เอ้ืออํานวย หมายถงึ การทําใหงา ย การทําใหงานนั้นเปนไปไดการเอื้ออํานวยความสะดวกใหผูอื่นทํางานในวิถีทางท่ีเหมาะสมกับตัวเขาเอง Simplify : ทําใหง ายขึ้น ทําใหเขา ใจงาย ทาํ ใหชดั เจน Practical : ความเปนจริงเกี่ยวกับการกระทํา การปฏบิ ัติ สามารถปฏิบตั ิได เหมาะสม มีประโยชน ตามความเปน จริง
-4- 6.4ปจจัยแหง ความสําเรจ็ : 1. กลไกการขับเคลื่อน หนึง่ ตาํ บล หนง่ึ ผลติ ภณั ฑไ ทย - คําสั่งคณะกรรมการอํานวยการ หนึ่งตําบล หน่ึงผลิตภัณฑ แหงชาติ ท่ี 2/2559 เร่ือง แตงต้ัง คณะอนุกรรมการในคณะกรรมการอํานวยการ หนึ่งตําบล หนึ่งผลิตภัณฑ แหงชาติ ลงวันที่ 23 พฤษภาคม 2559 แตงตง้ั คณะอนุกรรมการหน่งึ ตําบล หนงึ่ ผลติ ภณั ฑ - คณะทํางานประสานระดับตําบล มาจากกลุมผผู ลติ ผูประกอบการ OTOP ยึดหลักดูแลกันเสมือน พี่นอ ง ชวยเหลือเก้ือกูล แนะนําขาวสารการจําหนายสินคา โดยแบงการดูแลรับผิดชอบ ผูผลิต ผปู ระกอบการ OTOP และ ผลิตภณั ฑที่ผานการตรวจสอบและขึ้นทะเบียน OTOP อําเภอเมอื งเชียงราย ตามพ้นื ท่ีแตละตาํ บล ทั้งติดตามสนับสนุนรวมกับพัฒนากรในตําบลเยี่ยมเยือนกลุมสถานที่ผลิต รวมถึงสนับสนุนผลิตภัณฑที่นํามา จําหนายในงานตางๆ ภายในจังหวัด เชน งานประจําป งานพอขุนเม็งรายมหาราช มีการใชส่ือออนไลนในการ ตดิ ตอประสานงานเพื่อความรวดเรว็ ในการประชาสัมพนั ธขาวสารของกรมการพัฒนาชุมชนและสาระนา รูเพื่อ นําไปพัฒนาตอยอดทั้งผูผลิตผูประกอบการ OTOP และพัฒนาผลิตภัณฑ สงตอขอมูลขาวสาร รวมถึงการขอ ความรวมมือจากหนวยงานตางๆ แบงเปน 2 กลุมคือคณะกรรมการท่ีดูแลในแตละตําบล เปนชองทางการ ประสานงานเฉพาะกลุมหลักเพื่อปรกึ ษาหารือเตรียมการจัดกิจกรรมตางๆ และกลมุ ใหญเปน ผปู ระกอบการท่ีได ผา นการลงทะเบยี น OTOP อาํ เภอเมืองเชียงราย เพอื่ ประชาสัมพนั ธกิจกรรมตา ง ๆ ที่เกี่ยวของกับ 2. การทาํ งานเปนทีม บคุ ลากรในสาํ นกั งานมกี ารชวยเหลือเกอ้ื กลู กนั มีการแลกเปลย่ี นเรยี นรู 3. เครือขาย บุคลากรมีการสื่อสารที่ดี มีเปาหมายท่ีชัดเจน มีการบูรณาการ ไดรับการสนับสนุนฝก ทักษะความรูจากภาคีการพัฒนา อาทิ เกษตรอําเภอ สาธารณสุขอําเภอ พาณิชย กศน. สสว. อุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฎ มหาวิทยาลัยแมฟาหลวง เทคโนโลยีราชมงคล ทองที่ทองถิ่น อบต. เทศบาล รวมถึง กิจกรรมโดยภาคประชาชน มีการแลกเปลี่ยนเรียนรูระหวางกลุมผูประกอบการ ชวยเหลือแบงปน ขอมูล ขา วสาร 4. บุคคล เจาหนาที่ OTOP มีการถายทอดแลกเปลี่ยนความรูเพื่อสกัดความรูออกมา ใหคําแนะนําท่ี เปนประโยชนตอการพัฒนา ดึงความรทู ่ีมีออกมา นําความรเู ดมิ ไปใชเพ่ือใหไดความรูใหมเพิ่มข้ึน สนใจเรยี นรู ทําความเขาใจกับงานใหม ๆ และส่ิงที่เปนความรูอยูเสมอ โดยการศึกษาจากคูมือแนวทางการดําเนินงาน หนังสือ บทความ ของกรมการพัฒนาชุมชน รวมถึงจากสื่อออนไลน เวปไซต เพจเฟสบุค ทีวี คอลัมน หนังสือพิมพ และขอมูลขาวสารท่เี ก่ียวเนื่องกบั OTOP 6.5ขอพึงระวงั : - ***************************************************
แบบบันทึกองคค วามรูรายบุคคล 1. ช่ือองคค วามรู เทคนิคการบรหิ ารงานพฒั นาชมุ ชนระดับพืน้ ท่ี 2. ชื่อเจาของความรู นายเสนห อดุ ทะปา ตาํ แหนง พฒั นาการอําเภอเวียงชยั สงั กัดสาํ นกั งานพฒั นาชุมชนอําเภอเวียงชยั จังหวดั เชยี งราย 3. องคความรทู ี่บงช้ี เทคนิคการเสริมสรางองคกรใหมขี ีดสมรรถนะสงู 4. ทีม่ าและความสําคญั ในการจัดทาํ องคความรู การบริหารงานดวยกิจกรรมพัฒนาชุมชน ภายใตการเสริมสรางองคกรใหมีขีดสมรรถนะสูง สํานักงาน พัฒนาชุมชนอําเภอเวียงชัย ไดกําหนดแนวทางการขับเคล่ือนกิจกรรมใหมีความสอดคลองเชื่อมโยงกับ กระบวนการขับเคลื่อนโครงการพัฒนาประสิทธิภาพการขับเคลื่อนงานพัฒนาชมุ ชนจงั หวัดเชียงราย Change for Good และโครงการเชียงราย Next STEM : ศาสตรพระราชาสูการพัฒนาตําบลเขมแข็ง มั่นคง ม่ังคั่ง ยงั่ ยืน โดยกําหนดทิศทางการพฒั นาองคกรภายใตมติ กิ ารพัฒนางาน งบ ระบบ คน และสงเสริมใหพัฒนากรท่ี ปฏิบัติงานในระดับพ้ืนที่ มีกระบวนการคิดเชิงระบบในการออกแบบการขับเคล่ือนกิจกรรมพัฒนาชุมชนระดับ พนื้ ท่ี พรอมกับการบูรณาการความรว มมือจากหนว ยงานทกุ ภาคสวนท้ังจากรัฐ เอกชน กลุม องคกร และบุคคล ซ่ึงไดมีการเช่ือมโยงเศรษฐกิจพอเพียงแบบพ้ืนฐาน ตั้งแตระดับบุคคลหรือครัวเรือน การสงเสริมสัมมาชีพที่ มุงเนน ลดการพึ่งพา ละความฟุมเฟอย เลิกอบายมุข ไปสูระดับเศรษฐกิจพอเพียงแบบกาวหนา โดยใหมีการ รวมตัวเปน กลุมอาชีพ/เครือขายอาชีพภายในหมูบาน ตําบล และอําเภอ รวมถึง การบูรณาการทุนภายในชมุ ชน เพ่ือหนุนเสริมการประกอบอาชีพของประชาชน เพ่ือใหบรรลเุ ปาหมายตามวสิ ัยทัศนกรมการพัฒนาชุมชน ใน การสรางเศรษฐกิจฐานรากม่ันคงและชุมชนพ่ึงตนเองได ภายในป ๒๕๖๕ อยางเปนรูปธรรม จึงตองให ความสําคัญกับการบูรณาการการทํางานและเชื่อมโยงการพัฒนาในระดับตําบล และอําเภอดวยหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพยี ง ดังนั้น จึงไดจดั ทําองคค วามรูเ ทคนคิ การบริหารงานพัฒนาชมุ ชนในระดับพ้ืนที่ ขน้ึ 5.วิธีการ/ขัน้ ตอน 1) การบูรณาการแผนงานงบประมาณ คดั เลอื กพ้นื ที่ตําบลเขม แข็ง 2) บูรณาการทํางานรวมกับหนว ยงานภาคที ่ีมีการขับเคล่ือนเศรษฐกิจฐานรากภายใตหลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียง หรือหมูบานเศรษฐกิจพอเพียง หมูบานสัมมาชีพชุมชน และหมูบานแผนดินธรรมแผนดิน ทองใหสมั พันธส อดคลองกัน 3) การวางแผนกิจกรรม ปรับรูปแบบการสรางความสําคัญของการขับเคลื่อนศาสตรพระราชาสูการ พัฒนาตําบลเขมแข็ง ม่ันคง มั่งค่ัง ยั่งยืน หรือหมูบานเศรษฐกิจพอเพียง โดยการจัดทํา โครงการริเร่ิมของ อาํ เภอ เสนอนายอาํ เภอเพือ่ พิจารณาอนุมัตแิ ละรายงานผูว าราชการจังหวดั ทราบ 4) จัดกจิ กรรม Kick Off และการลงนามบันทึกความรวมมือ MOU ในการพัฒนาหนว ยงานภาคี
-2- 5) การสรา งหมบู า นตนแบบระดบั ตําบล/อาํ เภอ โดยดําเนนิ การ ดงั น้ี เตรียมความพรอมและพฒั นากลไกการขบั เคล่ือน ระดับอําเภอ/ตําบล/หมูบาน คัดเลือกตําบล / หมูบานเปาหมาย เพื่อขับเคลื่อนกิจกรรมพัฒนาชุมชนในทุกดาน โดยศาสตรพระราชาสูกิจกรรมเศรษฐกิจพอเพียง ใหกาวสูการพัฒนาตาํ บลเขมแข็ง ม่งั คง มั่งคั่ง ยัง่ ยืน คัดเลือกกิจกรรมพัฒนาชุมชนดีเดนระดับ หมูบาน/ตําบล /อําเภอ ยกระดับและ พัฒนาใหเปนศูนยเรียนรูหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง ท่สี ามารถถายทอดและ สรางการเรียนรูในระดับตําบลได และขยายผลจากตําบลเขมแข็งสูตําบลอ่ืนใหครบ ทัง้ 5 ตําบล อยางนอยตําบลละ 1 หมูบา น จัดทําทะเบียนขอมลู กิจกรรมพัฒนาชุมชนในตาํ บลเขม แขง็ -ทะเบยี นหมบู า น -ทะเบียนกลมุ องคก ร -ทะเบยี นขอ มลู ศนู ยเรียนรชู มุ ชนตนแบบ -ทะเบียนขอ มลู ปราชญช มุ ชน ขอมลู อาชพี ตน แบบ สานพลังประชารัฐ เพ่ิมบทบาท ศอช.ต. ในการบูรณาการแผนชมุ ชนตําบล นําเสนอ ขอมูล ผาน ศสป.อําเภอ เช่ือมโยงสูการพัฒนาของบริษัทประชารัฐรักสามัคคีจงั หวัด วสิ าหกจิ เพอ่ื สังคม 6) การสรางคุณคาของตาํ บลเขมแข็ง ภายใตกิจกรรมพัฒนาชุมชนในหมูบานเศรษฐกิจพอเพียง โดย ดาํ เนินการดังน้ี คดั เลอื กและประกาศครัวเรือนตน แบบดีเดน ในหมูบานเศรษฐกจิ พอเพยี งทุกหมูบาน อยางนอยหมบู านละ 2 ครวั เรือน กําหนดแนวทางการประเมินความสุขมวลรวมระดับหมูบาน/ตําบลและวางแผนการ นาํ เสนอผลประเมนิ ความสขุ มวลรวมระดบั ตําบล สงเสริมการสรางเครือขายหมูบานเศรษฐกิจพอเพียง/ปราชญสัมมาชีพ/ครัวเรือน ตน แบบ และนําเสนอผล ตอที่ประชมุ คณะกรรมการบริหารงานในระดับอําเภอ จัดต้ังศูนยเรียนรูชุมชนวาดวย ศาสตรพระราชาสูกิจกรรมพัฒนาชุมชนตนแบบ ระดบั หมบู าน / ตําบล อยางนอย 1 ศูนยฯ
-3- 6.ผลลัพธท ไ่ี ด 6.1 เทคนคิ และวิธีปฏิบตั ิงาน การบรู ณการรวมกัน การประสานสมั พันธ 6.2 องคค วามร/ู กระบวนการใหมท่ไี ด การสรางคณุ คาของตําบลเขมแข็ง ดวยกิจกรรมศาสตรพระราชาในหมูบา นเศรษฐกิจ พอเพียง การเชื่อมโยงเครือขายท่ีหลากหลาย 6.3 ปญ หาและวิธกี ารแกไ ข การกาํ หนดกิจกรรมพัฒนาชุมชนในพื้นที่เปา หมาย ดว ยศาสตรพระราชาสูกิจกรรมพัฒนา ชุมชน ของสํานักงานพฒั นาชมุ ชนอําเภอเวยี งชยั ไมมีปญ หาในดา นคดั เลือกพนื้ ที่ แตมีปญหาในการขับเคลื่อน กจิ กรรมเศรษฐกิจพอเพียงในบางกิจกรรมท่ตี องอาศยั การสนบั สนนุ งบประมาณในการดาํ เนนิ งานจากหนวยงาน ระดบั ทองถิน่ และการระบุกิจกรรมเศรษฐกิจพอเพียงดวยการบูรณาการขับเคลื่อนใหส อคลองกับทศิ ทางการ พฒั นาของหมบู าน ตําบล และอาํ เภอ ภายใตส ภาวะทจ่ี ํากัดดว ยงบประมาณและบุคลากร แนวทางการแกไขปญ หา การบูรณาการแผนชมุ ชนระดับหมูบาน ตาํ บล และอาํ เภอ เพือ่ เตรยี มการจดั สรรงบประมาณ แตล ะโครงการในแตล ะปงบประมาณ ใหส อดคลองและเหมาะสมโดยเฉพาะในการขับเคลื่อนกิจกรรมเศรษฐกิจ พอเพยี ง โดยการวางแผน และกาํ หนดยุทธศาสตรห มูบ า น ตําบลในทศิ ทางเดียวกนั ใชพน้ื ท่ีเปน ตัวตั้งและบูรณาการงบประมาณของหนวยงานทีเ่ ก่ียวของเพ่ือสง เสรมิ การ ขบั เคลื่อนศาสตรพระราชาดวยกจิ กรรมเศรษฐกิจพอเพยี งที่ไดรับการสนับสนุนงบประมาณแลว ใหมี ประสิทธิภาพเปนจดุ ตน แบบได 6.4 ปจ จยั แหง ความสําเรจ็ มีรปู แบบการเตรียมความพรอมอาํ เภอเพื่อพัฒนาศาสตรพระราชาดวยกิจกรรม เศรษฐกิจพอเพยี ง มีการเสรมิ สรา งสมรรถนะองคกรใหมขี ดี สมรรถนะสงู ดวยศาสตรพระราชามา ขับเคล่ือนกิจกรรมเศรษฐกิจพอเพียง หมูบานเศรษฐกิจพอเพียง หมูบานสัมมาชีพชุมชน หรอื หมูบานแผนดิน ธรรมแผนดินทอง ท่ีสามารถบูรณาการเปนแหลง เรียนรูตนแบบ ภายใตกิจกรรม “ตําบลเขมแข็ง” และขยาย ผลไปสหู มูบ าน ตําบล ใหครบทุกตําบล 6.5 ขอ พงึ ระวงั -ไมมี-
การบันทกึ องคความรู ๑. ช่ือองคความรู การดาํ เนนิ กิจกรรมหมูบ านเศรษฐกิจพอเพยี ง ๒. ช่ือเจา ของความรู นางสาวขวญั จติ สมั ฤทธ์ิกิจเจรญิ นักวิชาการพัฒนาชมุ ชนชํานาญการ สํานักงานพฒั นาชุมชนอาํ เภอเวยี งชัย จังหวดั เชียงราย ๓. หมวดองคความรทู ีบ่ ง ช้ี หมวด ๔ เทคนิคเสริมสรางองคก รใหมีขีดสมรรถนะสงู องคกร ๔, ทีม่ าและความสาํ คญั ในการจัดทาํ องคค วามรู ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เปนปรัชญาที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพติ ร ทรงมีพระราชดํารสั ชีแ้ นะแนวทางการดาํ เนนิ ชีวิตแกพสกนิกรชาวไทย เปนปรัชญาชถี้ ึงแนวการ ดํารงอยู และปฏิบัติตนของประชาชนในทุกระดับตั้งแตระดับตนเอง ครอบครัว ระดับชุมชน ทั้งในการพัฒนา และบริหารงานใหดําเนินไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะการพัฒนาเศรษฐกิจเพ่ือใหกาวทันตอโลกยุค โลกาภิวัฒน ช้ีแนะแนวทางการดํารงอยูและปฏิบัติตนในทางท่ีควรจะเปน โดยมีพ้ืนฐานมาจากวิถีชีวิตด้ังเดิม ของสังคมไทย สามารถนํามาประยุกตใชไดตลอดเวลา และเปนการมองโลกเชิงระบบที่มีการเปล่ียนแปลงอยู ตลอดเวลา มุงเนนการรอดพนจากภัยและวิกฤติ เพ่ือความม่ันคงและความย่ังยืน ของการพัฒนา โดยความ พอเพียงนั้น หมายถึง ความพอประมาณ ความมีเหตุผล รวมถึงความจําเปนท่ีจะตอ งมีระบบภูมิคุมกันในตัวที่ดี และตองประกอบไปดวยสองเง่ือนไข คือ เง่ือนไขความรู เง่ือนไขคุณธรรม เพื่อนําไปสูเปาหมายทางเศรษฐกิจ สังคม ส่ิงแวดลอ ม และวฒั นธรรมเพ่ือใหเกดิ ความสมดลุ มนั่ คง ยั่งยืน สํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอเวียงชัย ดําเนินการพัฒนาหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงตนแบบ โดยสงเสริมการใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเปนแนวทางในการพัฒนาหมูบาน ใหมีระบบการบรหิ าร จัดการชมุ ชนแบบบรู ณาการทเี่ ขมแข็งในการสรางสัมมาชีพชุมชน ๕. วิธีการ/ข้นั ตอน 1. ศกึ ษารายละเอยี ดแนวทาง ข้ันตอน กระบวนการ และเปาหมาย/วัตถุประสงคก ารดําเนนิ กจิ กรรม โครงการพฒั นาหมบู านเศรษฐกิจพอเพียง 2. กาํ หนดรปู แบบ วิธีการดําเนนิ งาน กาํ หนดระยะเวลาและจัดทําแผนการขบั เคลอื่ นกิจกรรมการ เรียนรู โดยคนในชุมชนและตามความตองการของคนในชมุ ชน 3. เตรียมความพรอมพืน้ ท่ีดาํ เนนิ การ กําหนดกลุมเปาหมายการพัฒนาหมูบานเศรษฐกิจพอเพียง และ คดั เลือกครัวเรอื นพฒั นา จาํ นวน 30 คน/ครัวเรอื น 4. ขับเคล่ือนกิจกรรมและสรางความตระหนักแกค รวั เรอื นพฒั นานอ มนําหลกั ปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียงไปสกู ารปฏบิ ัตแิ ละปรบั ใชในชีวิตประจําวนั ระดับบคุ คลครวั เรือน และชมุ ชน 5. ประเมินหมบู านตามแนวทางกระทรวงมหาดไทย 4 ดาน 23 ตัวชี้วัด (ขอทีต่ กเกณฑร วมกัน วางแผนและแกไ ขปญ หา) และการประเมินความสุขมวลรวมของหมูบา น/ชมุ ชน (GVH) 6. ประชาสัมพนั ธ เผยแพร การดําเนนิ กิจกรรมตางๆ ในชมุ ชน 7. ติดตามและประเมนิ ผล
-2- ๖. ผลลพั ธที่ได ๖.๑ เทคนิคและวธิ ปี ฏบิ ตั ิงาน 1. ศึกษาขอมูลใหทราบถึงปญหากอนดําเนนิ การ มีการสรุปรวบรวมขอมลู /ปญ หาของหมบู า น/ ครัวเรอื น เพื่อหาเปนขอมูลพื้นฐานและหาแนวทางแกไข พลาสติก 2. กาํ หนดกิจกรรมการดาํ รงชวี ิตแบบพอเพียงของครัวเรอื นในหมบู านโดยมกี ิจกรรมในดานตางๆไดแก - กิจกรรมการลดรายจาย เพ่ิมรายได เชน การปลกู ผักสวนครัวไวกินเอง - กิจกรรมการเรียนรูรวมกนั ของคนในชมุ ชน เชน การบริหารจัดการขยะ การลดการใช สนบั สนุนการใชพ ลังงานทดแทน กิจกรรมเพื่อสาธารณะของหมูบาน ปรับปรุงถนน คู คลอง การทําแนวกันไฟปาชมุ ชน เปนตน - การรวมกลุมกนั ทําอาชีพเสรมิ กลุมสานตระกลา - การทาํ ปุย หมกั ชีวภาพ เพือ่ ใหค รัวเรือนลดรายจายในเรื่องตนทนุ การผลิต เปนตน ๖.2 ปญ หาและวิธกี ารแกไ ข ปญหาทีพ่ บจากการขบั เคลอื่ นการดําเนินงานอยูในหวงเวลาฤดูการเก็บเก่ียวผลผลิตทาง การเกษตร ทาํ ใหขาดความตอเนือ่ งของการดําเนนิ กิจกรรม ๖.3 ปจจัยแหง ความสําเรจ็ 1. สรา งความรคู วามเขา ใจแกครัวเรอื น/หมบู า นเศรษฐกิจพอเพยี ง 2. ปรับทศั นคติของผนู ําชมุ ชน แกนนาํ ครัวเรือนเปาหมาย ในการนอมนําหลักปรชั ญาเศรษฐกิจ พอเพยี งไปสูการปฏิบตั ิและนาํ ไปปรบั ใชในชวี ิตประจําวนั เชน ลดรายจาย เพ่ิมรายได ขยันขนั แข็งอดทน และพึ่งพา ตนเองได *********************************
แบบบนั ทึกองคความรรู ายบุคคล 1. ชื่อองคความรู การพัฒนาศกั ยภาพศูนยป ระสานงานองคการชุมชนอาํ เภอเวียงชัย 2. ชื่อเจาของความรู นางกาญจนา ศรีพรม 3. หมวดองคความรูท บ่ี งชี้ หมวดที่ 4 เทคนคิ การเสริมสรา งองคกรใหม ขี ีดสมรรถนะสูงองคกร 4. ที่มาและเปาหมายของการจดั การความรู ดว ยจังหวัดเชียงราย โดยสํานักงานพัฒนาชุมชนจังหวดั เชียงราย ไดจดั ทําโครงการพัฒนาประสิทธิภาพ การขับเคลื่อนงานพัฒนาชุมนจังหวัดเชียงราย : Change for Good ประจาํ ปงบประมาณ พ.ศ.2563 และโครงการ เชียงราย Next Step : ศาสตรพระราชา สูการพัฒนาตําบลเขมแข็ง มั่นคง ม่ังคั่ง ยั่งยืน โดยมีวัตถุประสงค กําหนดทิศทางการพฒั นาองคก รภายใตมิตกิ ารพัฒนางาน งบ ระบบ คน และสงเสรมิ ใหเ จา หนาท่ีพัฒนาชุมชน มกี ระบวนการคิดเชิงระบบในการออกแบบการขับเคลื่อนงานพัฒนาชุมชนของตาํ บลเปาหมาย โดยการนอมนํา ศาสตรพระราชาไปปฏบิ ัตอิ ยางครอบคลุมในทุกพน้ื ที่ พรอมกับบูรณาการความรวมมือจากหนว ยงานภาคีการ พัฒนาทุกภาคสวนในการรวมกันสรางความเขมแข็งใหชุมชนและพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนให ครอบคลุมทกุ ดา น กิจกรรมการพัฒนาศักยภาพศูนยประสานงานองคการชุมชน (ศอช.) อําเภอเวียงชัย ไดมีการปรับปรุง กลไกการขับเคลื่อนการบรู ณาการทาํ งานรวมกับภาคี การเพ่มิ บทบาทของ ศอช.ระดับตําบล ใหเ ขา ไปมบี ทบาท ในการขับเคลื่อนกิจกรรมงานพัฒนาชุมชนตามโครงการ เชยี งราย Next Step : ศาสตรพระราชา สูการพฒั นา ตําบลเขม แข็ง มนั่ คง มง่ั คง่ั ยั่งยนื 5. วิธีการ/ขั้นตอนการจดั การความรู 1.การพัฒนากลไกการขับเคลอื่ นระดบั ตําบล 1.1 การจัดประชุมคณะกรรมการศนู ยป ระสานงานระดับตําบล 1.2 การบูรณาการทํางานรวมกบั ภาคี เครือขายระดับตาํ บล 1.3 การสงเสรมิ กิจกรรมตามศาสตรพ ระราชาดว ยเงินทนุ จาก ศอช.ต. 2.การพัฒนาศักยภาพศนู ยประสานงานตําบล 2.1 การประชุม จดั ทาํ แผนพฒั นาตําบล และแผนปฏบิ ัติการขับเคลือ่ นกิจกรรม 2.2 การจัดทําขอ มลู สมาชกิ ศอช.ต. 2.3 การบริหารงบประมาณ และการจดั ทําบญั ชี การเงนิ ของ ศอช.ต. 2.4 การจดั ทําฐานขอมูลการขบั เคล่อื นกิจกรรมของสมาชิก ศอช.ต. 2.4 การติดตาม และประเมินผลการดาํ เนินงานของ สมาชิก ศอช.ต. คณะกรรมการ ขับเคลื่อนกิจกรรม ศอช.ต. และ คณะกรรมการขบั เคลอื่ นกจิ กรรม ศอช.อ. 2.5 การประชาสมั พนั ธ เผยแพรข อมลู ขาวสาร การขับเคลื่อนกิจกรรม ศอช. ทุกระดบั ผา น ชองทางการประชาสมั พันธร ะดบั ตาํ บล อําเภอ และจงั หวัด 6. ผลลัพธทีไ่ ดจ ากการจัดการความรู 6.1 เทคนิคและแนวทางในการทํางาน - สง เสริมการดําเนินกิจกรรมในหมูบา นกองทนุ แมข องแผนดนิ หมูบานเศรษฐกิจพอเพียง หมูบ านสัมมาชพี ชมุ ชน หมบู า นตามโครงการแกไขปญหาความยากจน (กข.คจ.) และ ครัวเรอื นยากจนทต่ี ก เกณฑรายได จปฐ.
-2- - สง เสรมิ กิจกรรมการออมทรัพยท กุ ประเภท เพอ่ื การสรางวินยั ในการออมใหกบั สมาชิก - สงเสริมการจัดต้ังกลุมอาชีพทุกประเภท เพื่อลดรายจา ย เพม่ิ รายไดในระดบั ครัวเรือน - สง เสริมการขบั เคล่ือนกิจกรรมเศรษฐกิจพอเพยี ง การปลูกผักสวนครัว การแปรปู อาหาร - สง เสรมิ การขบั เคลื่อนกิจกรรมเศรษฐกิจชุมชน สนับสนนุ ทนุ ในการดาํ เนินกิจกรรมระดับ ครวั เรือนโดยทนุ ชมุ ชนของหมูบ าน ตําบล - การสนบั สนนุ งบประมาณจากหนว ยงานภาคี คือ เทศบาลตาํ บล และองคการบริหารสวน ตาํ บล เปนทนุ ในการขับเคลื่อนกิจกรรมทุกตาํ บล 6.2 องคความร/ู กระบวนการใหมท่ีได - มีการขยายกลุม เปา หมายในการขบั เคลอื่ นกิจกรรมจากสมาชกิ ศอช.ต. สูระดับหมบู านโดย การขับเคล่ือนกจิ กรรม ดังน้ี - งานบุญประเพณี - การรณรงคปลอดเหลา และยาเสพติด - การรณรงคค ัดแยกขยะในครัวเรอื น - ศูนยป ระสานงานองคก ารชุมชนระดับตาํ บล (ศอช.ต.) มีขบั เคล่อื นกิจกรรมภายใตก าร บรหิ ารจดั การ และรวมจัดทําโครงการบูรณาการแผนชมุ ชนระดับตําบลดวยโครงการเศรษฐกิจพอเพียงท่ขี อรบั งบประมาณสนบั สนนุ จากการปกครองสว นทองถิน่ (เทศบาล , อบต.) 6.3 ปจจยั แหง ความสําเรจ็ - การบรู ณาการแผนงานรว มกับภาคกี ารพฒั นาทุกภาคสว น - ศักยภาพของคณะกรรมการศูนยประสานงานองคก ารชุมชน (ศอช.ต.) - การทํางานอยา งตอเน่ือง และสมา่ํ เสมอ - การทํางานเปนทีม 6.4 ปญ หาและวิธกี ารแกไข ในการทํางานกับคนในชุมชน ซึ่งมีความหลากหลายท้ังระดับความรู หลากหลายแนวคิด และ หลายบทบาทหนาที่ ทําใหตองวางแผนการทํางานที่มีลักษณะงายตอการทํางานใหเกิดข้ึนไดจริง ใชหลักการ ออกแบบการทํางานในแตล ะกิจกรรมหรือแตละพ้ืนท่ี ที่แตกตางกันไป โดยคํานึงถึงความเหมาะสมของบริบท แตละงาน (การปรับเปล่ียนตามพื้นท่ี สถานการณ บริบทชุมชน และคนในชุมชน) แตละพ้ืนที่ใหสามารถนําไป ปฏบิ ัตไิ ดจ ริงเปน หลกั 6.5 ขอพงึ ระวัง การบรหิ ารจัดการงบประมาณ การเงิน บัญชี ใหถกู ตองเปนปจจุบัน
บันทึกองคความรูรายบุคคล 1. องคค วามรู เทคนิคการขับการเคล่ือนเศรษฐกิจพอเพียงไปสตู ําบลเขมแข็ง ๒. ช่ือเจาขององคค วามรู นางสาวนงลักษณ กนั ทสาร ตาํ แหนง นกั วชิ าการพัฒนาชมุ ชนชํานาญการ ๓. หมวดองคค วามรูที่บง ชี้ เทคนคิ เสรมิ สรางองคกรใหมีขดี สมรรถะสูงองคก ร ๔. ท่ีมาและความสําคัญ กรมการพฒั นาชมุ ชน ประกาศนโยบายสาํ คญั ในการขับเคล่อื นงานพฒั นาชุมชน ป 2563 คือ การพัฒนาหมูบานและชุมชนทองถ่ินตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (ศาสตรพระราชา สูตําบล เขมแข็ง ม่ันคง ม่ังค่ัง ย่ังยืน) การบริหารการจัดเก็บขอมูล จปฐ.ดวยเคร่ืองมืออิเล็กทรอนิกส (Smart Survey Smart Data System) นักการตลาดรุนใหมเพื่อสังคม ผูนําอาสาพัฒนาบานเกิด (Hometown Development Voluntary Team) เพื่อขับเคลื่อนภารกิจของรัฐบาล ภารกิจกรมการพัฒนาชุมชน และภารกิจพื้นท่ี ใน ลักษณะการรวมคดิ รว มทํา รว มรบั ผดิ ชอบ รว มเปน หุน สวน เพ่ือนาํ นโยบายสกู ารปฏิบัติ ในการขับเคล่อื นการดําเนนิ งานตามนโยบายสําคญั การ ขับเคลื่อนงานพัฒนาชุมชน ป 2563 และจังหวัดไดขอเสนอรวมของการพัฒนาสมรรถนะองคกร ดานการ พัฒนา งาน งบ ระบบ คน และมีกิจกรรมยอยเปนกิจกรรมท่ีดําเนินการขับเคลื่อนทั้งในระดับจังหวัด และระดับ อําเภอ ทั้งนี้ เพื่อมุงสูเปาหมายการเปนองคกรสมรรถนะสูง สามารถออกแบบการขับเคล่ือนงานพัฒนาชุมชนท่ีมี ประสิทธภิ าพภายใตระยะเวลา และงบประมาณทจี่ ํากัด เกิดประโยชนอยา งสงู สุดตอ กรมการพัฒนาชุมชน เปนองคก ร ท่ีมีคณุ ธรรม เปนองคกรท่ีมีการบรงิ านยุทธศาสตรองคกร โดยใชแ นวทางการพัฒนาชุมชนใสสะอาดเปนทิศทางในการ ขับเคล่ือนงานพัฒนาชมุ ชน ประจําปง บประมาณ พ.ศ.2563 ภายใตการสง เสริมการขับเคลือ่ นการพัฒนาหมูบาน และชุมชนทองถ่ินตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (ศาสตรพระราชา สูตําบลเขมแข็ง ม่ันคง มั่งค่ัง ยงั่ ยืน) ดงั นน้ั เพื่อเปนการในการปฏิบัติงานในระดับพ้นื ที่ โดยใชแนวทางปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียงมา เปนแนวทางในการพัฒนาเพื่อแกไขปญหารอยางเปนรูปธรรม โดยใชแนวทางการพัฒนาในพ้ืนที่ตอยอดและ ขยายจํานวนหมูบานท่ีมีการนอ มนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งไปสูการปฏิบัติ สูตําบลเขมแข็ง มั่นคง มั่งค่ัง ย่ังยนื โดยใชแนวคดิ การสรางกระบวนการเรียนรูและพัฒนาชุมชนในหมูบานดว ยหลัก “การพึ่งตนเอง” เพื่อแกไขปญหาและพัฒนาคณุ ภาพชวี ิตของประชานตามหลักปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง ดวยการจดั ระบบการ บริหารจดั การชุมชนและการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน และสงเสริมสนับสนุนการมีสวนรวมในการพัฒนาตนเอง และชมุ ชนอยางมีทิศทาง ทสี่ อดคลองตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง ศกั ยภาพและบรบิ ทของชุมชน ใน สวนของเจาหนาท่ีพัฒนาชุมชนระดับอําเภอ ชง่ึ มีหนาท่ีสงเสริมขับเคล่ือนกระบวนการ ใหมีการพัฒนา นําไปสู ตําบลเขมแขง็ มั่นคง ม่ังคง่ั ยง่ั ยืน ๕.. วธิ กี ารข้ันตอนการ ๕.๑ คัดเลือกพ้ืนท่ี ตาํ บลหมูเปาหมาย โดยการพิจารณาจากความพรอมของหมูบาน และ ผูนําชุมชน ที่พรอ ม และสมัครใจที่จะพัฒนาหมูบานตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เพ่ือแกไขปญหา หมูบานเปนรูปธรรม เชน การสรา งความม่ันคงทางอาหาร ตองลดรายจาย สรางงาน สรางอาชีพสัมมนาชีพ ชุมชน ดา นความมง่ั คั่ง สรางงาน สรางรายได
-2- ๕.๒. พิจารณาคัดเลือก แกนนําในพ้ืนที่ “ปราชญชุมชน” มารวมดําเนินการ เพื่อสนับสนุน ขับเคล่ือนในตาํ บลเขมแข็ง และเปน แหลง เรยี นรูของตําบล 5.3 แสวงหาหนวยงานภาคีเครือขา ยการพัฒนา ทงั้ ผูนํา กลุมองคกร และภาคีการพัฒนาใน ระดับพื้นที่ สวนราชการ ทองถิ่น ในระดบั ตําบล และอําเภอ โดยเฉพาะภาคีการพัฒนาในระดับตําบลเพื่อ บูรณาการทํางานรวมกัน 5.4 แตงตั้งคณะทํางานขับเคล่ือนระดับตําบล และระดับอําเภอ เพ่ือลงพ้ืนท่ีติดตาม และ สงเสริมสนบั สนนุ การขับเคล่ือน และเพ่ือตดิ ตามประเมินผล 5..5. สรางกระบวนการเรียนรูแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง ในการสรางความม่นั คงดานอาหาร ดาน ส่ิงแวดลอม การสรางภูมิคุมกัน ใหมีความม่ันคง ในหมูบาน ท่ีเปนเศรษฐกิจพอเพียง และขยายไปสูหมูบ านอ่ืนใน พน้ื ท่ีตาํ บล จนครบทุกหมูบ าน โดยใชแ นวทางการพัฒนาหมูบาน เพือ่ นาํ ไปสูตําบลเขมแข็ง 5.5 รายงานผลการดําเนินงานโดยการนําเทคโลโลยี่มาใชในการรายงานผลของภาคีการพัฒนา เพื่อความรวดเรว็ และลดกระดาษ โดยการใชไ ลน Facebook 6. ผลลัพธที่ได ๖.๑ เทคนคิ และวธิ ีปฏบิ ตั ิงาน ๑) การคัดเลือกตําบล หมูบานเปา หมายในการพฒั นาตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง ใช วธิ ีการลงพ้ืนที่ในชมุ ชน ในการวมคดิ รวมทาํ ปรกึ ษาผนู าํ ในระดับตาํ บล เพือ่ สรา งความเขา ใจ และวิเคราะห จุดแขง็ จุดออน ของแตล ะ หมบู าน พิจารณาตําบลทีม่ ีความพรอม ในดา นผนู ําหมบู า น และชุมชน เบื้องตน ๒) นํารายชอื่ ตําบลท่มี คี วามพรอ มพิจารณาเบือ้ งตน เขา ประชมุ หวั หนาสวนราชการอําเภอ เพอี่ สรา งความเขาใจในการดําเนินงานโครงการพฒั นา(ศาสตรพระราชา สูตําบลเขมแข็ง มนั่ คง ม่ังคั่ง ยั่งยืน) โดยใหเวทวี ิเคราะหจดุ แข็ง ความนา จะเปน ของตาํ บลทพี่ รอมจะดาํ เนนิ งาน เพือ่ พจิ ารณาคดั เลอื ก จะตอ ง คดั เลือกตาํ บลท่มี ีความพรอม และผนู าํ ชุมชนพรอม และสมคั รใจที่จะพัฒนาหมบู า น ตําบล ตามแนวทาง เทคนคิ การสรางกระบวนการมสี วนรวมตงั้ แตเริ่มตน ๓.) เทคนคิ การแสวงหาภาคกี ารพัฒนาในพนื้ ที่ โดยการประสานภาคีเครอื ขายในพืน้ ท่ีท้ัง ผนู ําชมุ ฃน กลมุ องคกร ปราชญช ุมชน และภาคีการพฒั นาภาคสวนราชการในพน้ื ท่ี โดยการบูรณาการทํางาน รวมกัน และนําเทคโนโลยมี าใช โดยรวมกนั ขบั เคล่อื นงานนาํ ไปสกู ารเปลย่ี นแปลงในทางท่ีดขี ึน้ 4.) เทคนิคในการขับเคลือ่ นระดบั ครัวเรือน โดยใหผูนาํ ชุมชน กลุม องคก ร เปน ตน แบบใน การใชชีวิตตามหลักปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง ๖.๒ องคค วามร/ู กระบวนการใหมทไ่ี ด ๑.) ความรวมมือของภาคีการพัฒนา ในระดับตําบล ที่มีมุมมอง และวิสัยทัศน ในการท่ีจะ มุง มน่ั ในการพัฒนาชุมชน เพ่ือสรา งความมัน่ คงใหช มุ ชน 2.) ความสามารถของแกนนํา องคค วามรขู องแกนนําในเร่ืองเศรษฐกิจพอเพียง ทาํ ใหเ ขา รวู าเปนผทู ่ีมีความสามารถ จะทาํ ใหเขาเกิดความภาคภมู ใิ จ และเกดิ แรงกระตนุ ที่จะนําพาหมูบาน ไปตามทศิ ทางท่ีวางไว และเพ่ือความมน่ั คงใหช ุมชน พอมี พอกนิ พออยู พอใช พอรม เย็น และเปนการ แกปญ หาของชมุ ชน หมูบาน ตาํ บล ไดอยา งแทจรงิ
-3- ๒.) ความสามัคคี ความเอื้ออาทร และการแบงปนกันของคนในชุมชน ตําบล และความ เช่ือมั่นในหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เปนแนวทางท่ีใหชุมชน สรางความม่ันคง สรางงาน สรางอาชีพ สรา งรายได นาํ ไปสูเศรษฐกิจฐานรากมัน่ คง และสามารถพงึ ตนเองได 3) ครัวเรอื นตน แบบ มีความพรอ มและเชอ่ื ม่นั ในปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง และมสี ว นรว ม ในกระบวนการตั้งแตตน จะทําใหเกิดแนวคิดในการนําหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาปฏิบัติ ในระดับ ครวั เรอื น ดว ยความสมัครใจ และมคี วามสุขกับการดําเนนิ ชีวิตแบบพอเพียง 4) ชมุ ชนตําบลตน แบบ มีการพัฒนาแบบบรู ณาการการทาํ งานรวมกัน รว มคดิ รว มทํา รวม การตัดสินใจ รวมดําเนินงานแกไขปญหา ไปในทิศทางเดียวกัน สามารถนําไปสูการเปล่ียนแปลงที่ดีข้ึน โดย การนอมศาสตรพ ระราชา เปน แนวทางการพัฒนา มคี รวั เรือนตน แบบ โคกหนองนาโมเดล ๖.๓ ปญหาและวธิ ีการแกปญหา ๑) กิจกรรมในการขับเคลอื่ นการพัฒนาหมบู า น ชว งเวลาดาํ เนนิ กิจกรรม ถ่ีกระชันชดิ เกนิ ไป ๒) การกําหนดกิจกรรมอยาใหมากเกินไป และงบประมาณสนับสนุนกิจกรรมที่เปนความ ตองการของชมุ ชนนอยเกนิ ไป บางท่กี ็ไมส อดคลอ งกบั ความตองการของหมูบาน 6.4 ขอสังเกต/ขอควรคํานึงถงึ ๑) การคดั เลือกหมบู าน ตาํ บล เปาหมายจะตองคัดเลือกหมูบ านที่มคี วามพรอ และผนู ํา ชมุ ชนตอ งมคี วามพรอม และเขาใจในแนวทางการพฒั นา ตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง (ศาสตรพระราชา) และ สมัครใจท่ีจะพฒั นาหมูบา น ไมใชเพราะเกรงใจเจาหนาท่ี หรือถูกกาํ หนดโดยเจา หนา ท่ี 2) เจา หนาที่ จะตอ งทาํ งานเคยี งขาง กบั ผนู ําชมุ ชน ประชาชน ทาํ ใหช มุ ชน พอมี พอกนิ พออยู พอใช พอรม เย็น ควรยึดผลประโยชนของประชาชนและสว นรวมเปน ท่ตี ั้ง 3) การสรา ง และแสวงหาภาคีเครือขายการพฒั นา จะตองบูรณาการทํางานรว มกัน เหน็ ความสาํ คญั ของเปาหมายรวมกนั **********************************************
แบบบนั ทกึ ความรู้รายบคุ คล 1. ช่อื องคความรู การบริหารงาน งบ ระบบ คน พฒั นาชมุ ชนเทิง 2. ชอื่ เจาของความรู นายประทวน ศรีรตั นพนั ธ พฒั นาการอําเภอเทิง 3. หมวดองคค วามรู หมวด 4 เทคนิคการเสรมิ สรางองคใหมีขีดสมรรถนะสูงองคกร 4. ที่มาและความสําคัญในการจดั ทําองคความรู กรมการพัฒนาชมุ ชนกาํ หนดแนวทางการดาํ เนินงานดา นการจดั การความรูในงานพัฒนา ชมุ ชน ประจําป พ.ศ. 2563 โดยไดคัดเลือกองคความรสู ําคญั ท่ีจําเปน ตอการขบั เคลอื่ นนโยบาย และยทุ ธศาสตรกรมการพัฒนาชุมชนตามภารกิจของหนว ยงาน จาํ นวน 4 หมวด จงั หวดั เชยี งราย ไดบ งชีอ้ งคค วามรู หมวดท่ี 4 เสรมิ สรา งองคกรใหมขี ีดสมรรถนะสูงเปน องคความรขู องหนวยงาน ประจาํ ป 2563 ไดกาํ หนดการขบั เคลอื่ นโครงการพฒั นาประสทิ ธิภาพ การขบั เคลื่อนงานพฒั นาชมุ ชนจงั หวดั เชียงราย : Change for Good ประจาํ ป งบประมาณ 2563 และโครงการเชยี งราย Next Step : ศาสตรพระราชาสูการพฒั นาตาํ บลเขมแข็ง ม่นั คง มง่ั คั่ง ย่งั ยืน โดยใหอ าํ เภอดําเนนิ การและบนั ทึกองคค วามรูรายบคุ คล สาํ นกั งานพฒั นาชุมชนอําเภอเทิง ไดออกแบบการดําเนินงาน โดยยึดหลกั การบริหารงาน งบ ระบบ คน เพอ่ื ใหบรรลุเปาหมายของกรมการพัฒนาชมุ ชนจังหวัดเชยี งรายและการเสริมสรางบคุ ลากรใหเปน คน เกง คน ดี และมีความสุข 5. วิธีการ/ข้ันตอน การขับเคล่ือนงาน แผนปฏิบตั ิราชการกรมการพัฒนาชมุ ชน ตามแผนปฏิบัตริ าชการ โครงการพัฒนาชมุ ชนจงั หวัดเชียงราย ประจาํ ป 2563 เครืองมือ AAR คา นยิ ม ABCDEF S&P ในพื้นท่ี คนเก่ง ดี ทาํ งานอยา่ งมคี วามสขุ เครื่องมือติดตาม ทีมงานเตือน บอรด กาํ หนดโครงการ/กิจกรรม แผนปฏบิ ัติงาน ผูบงั คับบัญชาติดตาม ๑.แกป้ ัญหาการเบิกจ่าย ๒.ทมี งานรว่ มใจเกือกลู กนั กิจกรรม ทานขา วรว มกนั ทาํ งานรว มหนุน ๓.แบ่งปันผยู้ ากไร้ (จัดทีมเขา พ้ืนที)่ ทบทวนผลการดาํ เนินงานทีผา่ นมา กจิ กรรม ทาํ บญุ รว มสราง (สงเคราะห งาน งบ ระบบ คน ครัวเรอื นยากไร) รวมกับชมรมผนู ํา อช. เครอื งมือ AAR คานิยม ABCDEF S&P ในสํานกั งาน
-2- 6.4 ปจจัยแหงความสาํ เร็จ การกระตุนทีมงานใหตระหนักถึงปญ หาอุปสรรคที่เกดิ ข้นึ การรวมกันแกไข (เคร่ืองมือ AAR) โดยใชคา นิยมกรมการพฒั นาชมุ ชน 6.5 ขอ พงึ ระวงั การตดิ ตามและใหค ําแนะนําทาํ อยางตอเน่ือง การประเมินผลงานตองเปนไปตามกฏเกณฑ ทีท่ ีมงานยอมรับ
แบบบันทึกองคค วามรูรายบุคคล 1.ช่ือองคความรู เทคนิคการขับเคลื่อนตําบลเขม แข็ง มน่ั คง มัง่ ค่ัง ยั่งยนื ตามศาสตรพ ระราชา 2.ชือ่ เจาขององคค วามรู นายสมเกยี รติ เครอื วงศ นักวิชาการพฒั นาชุมชนชํานาญการ สังกดั สาํ นักงานพัฒนาชมุ ชนอําเภอเทิง 3.องคความรูที่บงช้ี หมวด 4 เทคนิคเสริมสรา งองคกรใหมีขีดสมรรถนะสูง 4. ท่ีมาและความสําคัญในการจัดทําองคค วามรู การจัดการองคความรูในขอบง ชเี้ ทคนคิ การพัฒนาของการพัฒนาองคกรและการพัฒนาพ้นื ท่ี ในมิติ ตางๆโดยการบรหิ ารจดั การองคค วามรู ใหส ามารถขบั เคลอ่ื นนโยบายและยทุ ธศาตรการพฒั นาชมุ ชนตาม ภารกิจกรมการพฒั นาชมุ ชน จาํ นวน 4 หมวด โดยสาํ นักงานพฒั นาชมุ ชนจังหวัดเชียงรายไดบง ชอ้ี งคค วามรู หมวด 4 เทคนคิ เสรมิ สรา งองคก รใหม ีขีดสมรรถนะสงู เปนองคความรขู องหนวยงาน ปประจําปง บประมาณ พ.ศ. 2563 ซ่ึงมีความสอดคลอ งเชอื่ มโยงกบั กระบวนการขบั เคลอ่ื นโครงการพฒั นาประสิทธิภาพการ ขับเคลือ่ นงานพัฒนาชมุ ชนจงั หวดั เชียงราย:Change for Good ประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2563 และ โครงการเชยี งราย Next STEP:ศาสตรพระราชาสกู ารพัฒนาตาํ บลเขมแข็ง ม่ันคง ม่งั ค่ัง ยงั่ ยืน โดยมี วัตถุประสงคก าํ หนดทิศทางการพฒั นาองคก รภายใตมติ ิการพฒั นางาน งบ ระบบ คน สาํ นักงานพฒั นาชมุ ชนอาํ เภอมีบทบาทหนา ท่ี *บริหารงานพัฒนาชุมชนและการบรหิ ารการพัฒนาในสวนท่ีเกย่ี วของในอําเภอใหเ ปน ไปตามนโยบาย ของอําเภอ จังหวัด กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทยและนโยบายของรัฐบาล *ใหการสนับสนนุ ชวยเหลือ ใหค ําปรึกษาแนะนําในการสงเสริมศักยภาพผูนํา ชุมชน กลมุ /องคก ร ชมุ ชนและเครอื ขายองคกรชมุ ชนในการบริหารจัดการชมุ ชน *การสงเสริมกระบวนการเรยี นรแู ละการมสี ว นรว มของชุมชน การสงเสรมิ วิสาหกิจชุมชนในระดับ อาํ เภอ ตําบล หมูบ า นทั้งในดานวิชาการและการปฏิบัติงาน *ประสานงานและปฏบิ ัตงิ านรวมกับหนวยงานอนื่ ทั้งภาครฐั องคก รปกครองสว นทอ งถ่นิ ภาคเอกชน ผนู าํ ชมุ ชน อาสาสมัคร องคก รชุมชนและเครอื ขา ยองคกรชุมชน *จดั ทําศูนยข อมูลเพื่อการพัฒนาชุมชนระดับอาํ เภอจัดเกบ็ และประสานการจัดเกบ็ ขอมูลเพื่อการ พัฒนาชุมชนและจัดทําแผนงาน/โครงการของอําเภอในสวนทเ่ี กย่ี วของตลอดจนใหคาํ ปรกึ ษาแนะนาํ องคกร ปกครองสว นทองถน่ิ และใหบรกิ ารองคก รชมุ ชนและเครอื ขา ยองคกรชมุ ชนในการบริหารและดําเนินงาน เกี่ยวกบั ระบบขอมูล และแผนงาน/โครงการ ทั้งน้เี พื่อใหก ารขบั เคลือ่ นศาสตรพระราชาสูการพัฒนาตาํ บลเขมแขง็ ม่ันคง ม่ังคงั่ ย่ังยืน ตอไป 5.วิธกี าร/ขั้นตอน 1.กาํ หนดกลุม เปาหมายที่ชัดเจน ไดแกพนื้ ทตี่ าํ บลหมบู า นตําบลหงาว กลมุ เปา หมายผนู าํ ชมุ ชน อาสาสมัคร คนในชมุ ชน กลุม องคก ร เครือขา ยองคก รชมุ ชน และภาคกี ารพฒั นา 2.ลงพน้ื ท่ปี ระชุมชีแ้ จงโครงการขบั เคล่อื นยุทธศาสตรงานกรมการพฒั นาชมุ ชน การสํารวจขอมลู และ การจัดทําฐานขอมลู ใหเปนระบบและเพื่อสรา งความเขาใจรวมกนั 3.จัดทําแบบสาํ รวจในการจดั เกบ็ ขอมูล เชนแบบสํารวจสํามาชีพชุมชน หมูบา นเศรษฐกิจพอเพยี ง กลมุ อาชีพ กองทนุ ตา งๆ กลุมองคก รในชุมชน และสาํ รวจจัดเกบ็ ขอมูลรวมกับภาคกี ารพัฒนาและผนู าํ ชุมชน 4.จัดเก็บ รวบรวมขอมลู วิเคราะหขอมลู ประมวลผลขอมลู ประชุมชแ้ี จงผทู ี่เกยี่ วของเพ่ือนําขอ มลู ไป ใชในการจดั ทําแผนพฒั นาในระดบั ตา งๆ 5.ปรับปรงุ ฐานขอมลู ใหเปน ปจจบุ ัน เพ่ือนําขอ มลู ทไี่ ดจัดทําเปน สารสนเทศเพือ่ การพฒั นาตาํ บล เขมแข็ง ม่นั คง มง่ั คง่ั ย่งั ยนื
-2- 6. ผลลพั ธทีไ่ ด 6.1เทคนิคและวิธีการปฏิบัตงิ าน -ประชุมช้ีแจงรวมกับภาคีการพฒั นาสรา งความเขา ใจรวมกันในการขบั เคลอ่ื น ตาํ บลเขม แข็ง ม่ันคง มง่ั คงั่ ย่ังยืน -ลงพน้ื ทส่ี ํารวจ จดั เกบ็ ขอมลู และการวางแผนการขบั เคล่อื นในพืน้ ที่รวมการโดยยึดหลกั การมีสวนรวม และการระเบิดจากขางในโดยหลักการพึ่งตนเอง -พฒั นากรเขา ไปสง เสรมิ สนบั สนุน ชกั จงู และใหค วามรู แนะแนวทางการปฏบิ ัติในระดบั ครวั เรือน ให ปฏิบัติไดอ ยางนอย 3 เร่อื ง ไดแ ก ใหท กุ ครัวเรอื นมีความม่ันคงทางอาหาร สงเสรมิ การปลกู ผักสวนครัว เลิ้ยง สัตวและแปรรูป เพ่ือใหไดอ าหารทป่ี ลอดภัยและเพยี งพอ เร่อื งท่ี 2 ใหสรางสงิ่ แวดลอ มใหยั่งยนื ดวยการ จดั การขยะ จดั การสขุ ลักษณะภายในบา นและอนุรักษส ง่ิ แวดลอ ม เร่อื งสุดทาย การสรางภมู ิคมุ กันทางสังคม การทําใหครอบครวั อบอุน ออกกําลังกาย ปฏบิ ตั ิศาสนกิจและทาํ สาธารณะประโยชน มคี วามสามัคคี ชว ยเหลือ เกอ้ื กูลกนั จะทําใหค รัวเรือนมีความม่ันคง พออยู พอกิน 6.2 ปจจยั แหง ความสาํ เร็จ -ผนู ําชมุ ชนมีความเขม แข็ง มกี ารกระตนุ ใหเกิดการมสี วนรว มในการพัฒนาและรวมพลงั ขับเคล่อื น กจิ กรรมใหบ รรลุเปา หมาย -ชมุ ชน กลุม อาชพี องคก ร กองทุนชมุ ชนตางๆ ใหการสนบั สนนุ การใหขอมลู และเห็นความสําคัญ -มีฐานขอมูลสามารถนาํ ไปใชประโยชนในการพฒั นาและการวางแผน -ไดร บั ความรวมมือจากภาคีการพฒั นาและมีฐานขอมลู ในการจัดทําเปนสารสนเทศเพื่อการพัฒนา ตาํ บลเขม แขง็ มัน่ คง มั่งคั่ง ยั่งยืน ***********************************
แบบบันทึกองคค วามรูรายบุคคล 1. ช่ือองคความรู เทคนคิ การจัดทาํ ขอมลู สารสนเทศเพื่อการพัฒนา “ศาสตรพ ระราชาสู การพฒั นาตําบลเขมแข็ง มัน่ คง ม่งั คั่ง ย่งั ยืน” 2. ชื่อเจาขององคความรู นางอมรรัตน จันทรถา นักวิชาการพัฒนาชุมชนชํานาญการ สํานกั งานพฒั นาชมุ ชนอําเภอเทิง 3. หมวดองคความรทู บ่ี งช้ี หมวดที่4 เทคนคิ เสรมิ สรางองคก รใหมขี ดี สมรรถนะสงู องคกร 4. ท่ีมาและความสําคญั ในการจัดทําองคค วามรู การจัดทําองคความรูในขอบงชี้เทคนิคการพัฒนาของการพัฒนาองคกรและการพัฒนาพ้ืนที่ ในมิติ ตางๆ โดยการบริหารจัดการองคความรู ใหสามารถขับเคล่ือนนโยบายและยุทธศาสตรการพัฒนาชุมชนตาม ภารกิจกรมการพัฒนาชุมชน จํานวน 4 หมวด โดยสํานักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดเชียงรายไดบงช้ีองคความรู หมวด 4 เทคนิคเสริมสรางองคกรใหมีขีดสมรรถนะสูง เปนองคความรูของหนวยงาน ประจําปงบประมาณ พ.ศ.2563 ซึ่งมคี วามสอดคลอ งเชอื่ มโยงกับกระบวนการขบั เคลือ่ นโครงการพัฒนาประสทิ ธิภาพการขบั เคลอ่ื น งานพัฒนาชุมชนจังหวัดเชียงราย : Change for Good ประจําปงบประมาณ พ.ศ.2563 และโครงการ เชียงราย Next STEP : ศาสตรพระราชาสูการพัฒนาตําบลเขมแข็ง ม่ันคง มั่งคั่ง ยั่งยืน โดยมีวัตถุประสงค กําหนดทศิ ทางการพัฒนาองคกรภายใตม ิตกิ ารพฒั นางาน งบ ระบบ คน ตําบลหงาว ไดรับคัดเลือกเปนตําบลเปาหมายในการพัฒนาตําบลเขมแข็ง ตามโครงการโครงการ เชียงราย Next STEP : ศาสตรพระราชาสูการพัฒนาตําบลเขมแข็ง ม่ันคง มั่งคั่ง ยั่งยืน โดยมีพ้ืนท่ีหมูบาน จํานวน 20 หมูบาน มีครัวเรือนจํานวน 2,935 ครัวเรือน และประชากรทั้งหมด จํานวน 6,720 คน ตําบลหงาว เปนตําบลท่ีมีศักยภาพในการพัฒนาตนเองท่ีขับเคล่ือนงานพัฒนาชุมชน ตามหลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียง เสริมสรางตําบลใหมีขีดสมรรถนะ จะเห็นไดจากกิจกรรมเดน ไดรับรางวัลระดับประเทศ เปนตําบลการบริหารจัดการขยะท่ีย่ังยืน ภายในตําบลมีหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงตนแบบ หมูบานสัมมาชีพ ชุมชน หมูบานกลุมออมทรัพยเพ่ือการผลิต มีผลิตภัณฑชุมชนที่หลากหลาย เปนผลิตภัณฑโอทอปของตําบล หมูบานกองทุนแมของแผนดิน การบริหารจัดการ “บานสวย เมืองสุข” และตําบลหงาวก็มีการสงเสริมและ สนับสนุนใหทุกหมูบาน นอมนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกตใชในการดําเนินชีวิตของ ประชาชนในทุกหมูบาน รวมถงึ กลุม/องคกรท่ีมีความเขมแข็ง ไดแก องคกรสตรี อาสาพัฒนาชุมชน เครอื ขาย องคกรตางๆ จึงเปนที่มาของการไดรับคัดเลือกเปนตําบลเปาหมายในการพัฒนาตําบลเขมแข็ง ตามโครงการ โครงการเชียงราย Next STEP : ศาสตรพระราชาสูการพัฒนาตาํ บลเขมแข็ง ม่นั คง ม่งั คงั่ ย่ังยืน ของอําเภอเทิง และเจาหนาที่พัฒนาชุมชน จงึ มีการพัฒนางาน งบ ระบบ คน กบั การเปน นักยุทธศาสตรข ั้นเทพ นกั สงเสริมขั้น เทพ และนัก IT ขั้นเทพ ในการขับเคล่ือนนโยบายและยุทธศาสตรการพฒั นาชมุ ชน โดยการสงเสรมิ สนับสนุน แกไขปญหา และพัฒนาอยา งมสี วนรวมของประชาชน (Participation) สตู ําบลเขม แขง็ ใหเกดิ ความยัง่ ยืนสบื ไป 5. วิธีการ/ขั้นตอน 5.1 สรางความเขาใจรวมกัน ประเดน็ –>ความสาํ คัญของขอมลู +การใชป ระโยชนขอมูล 1) หมบู าน/ตาํ บล มีขอ มูลอะไรบา ง เชน ขอ มลู จปฐ. กชช.2ค และขอมลู อื่นๆ ที่สําคญั ใน ชุมชน หรือ ขอมูลที่เกีย่ วของกบั ชุมชน ในการวางแผนพัฒนาแผนงานโครงการหรือกิจกรรมสอดคลองกบั ปญหาของพน้ื ท่ี สามารถใชประโยชนในการวางแผนและพัฒนา
-2- 2) นําขอ มลู ทไ่ี ดของแตล ะหมบู า น และตําบล มาวเิ คราะหข อ มูลโดยใชโปรแกรม Community Information Radar Analysis หรอื CIA 3) ขอ มลู ที่มบี อกใหทราบถงึ อะไร เชน สภาพหมูบาน/ตาํ บล คุณภาพชีวติ สภาพปญหาตา งๆ สถานะทางเศรษฐกิจ ระดบั การพฒั นาของหมูบ าน /ตําบลฯลฯ 4) หมบู าน/ตาํ บล นําขอมูลที่มีไปใชประโยชนอะไร (ขอรับการสนบั สนุนงบประมาณ ประเมนิ สถานะ หมูบาน ประเมนิ จดั ระดบั การพัฒนา ฯลฯ) 5.2 กําหนดความตอ งการรวมกัน 1) กําหนดความตองการรว มกนั หมูบา น รว มกันกาํ หนดวสิ ัยทศั นข องหมบู าน วิเคราะหความ ตองการสารสนเทศของคนในหมบู าน และออกแบบระบบสารสนเทศของหมบู า นโดยใชการมีสวนรว ม และ กระบวนการเรียนรูแบบมีสวนรว ม 2) กําหนดความตอ งการรว มกนั ตาํ บล รวมกันกาํ หนดวสิ ยั ทศั นข องตําบล วิเคราะหความ ตองการสารสนเทศของคนในตําบล และออกแบบระบบสารสนเทศของตาํ บลโดยใชการมีสวนรวม และ กระบวนการเรยี นรูแบบมสี ว นรว ม 5.3 รว มกันจดั ทําสารสนเทศ 1) รวบรวมขอ มูลของหมบู าน/ตําบล 2) จัดประเภทขอมลู ขอ มูลดานเศรษฐกิจ ดา นสงั คม ดานการคมนาคม ฯลฯ เลือกรปู แบบ สารสนเทศที่หมูบา นตอ งการจัดทํา (เอกสารแผนภาพ กราฟฯลฯ) 3) วิเคราะหข อมูลชุมชนใหเ ปนสารสนเทศชุมชน นาํ ไปวางแผน จัดทาํ โครงการเพอื่ พัฒนา คุณภาพชีวติ แกไขปญหาชมุ ชนจากสารสนเทศทีไ่ ดรวมกันวิเคราะห มองหาแหลงงบประมาณที่จะนํามา สนับสนุนในการดาํ เนนิ โครงการฯ 4) ดําเนนิ งานตามแผนงาน/โครงการฯ 5.4 แลกเปล่ยี นเรยี นรูรวมกัน เชญิ ภาคีเครือขายการพฒั นาเขา รวมแลกเปล่ียนเรียนรูรวมกนั ประเดน็ “ความสัมพนั ธ ระหวาง-ขอมูล-สารสนเทศ-รายงานการพฒั นาหมบู าน (VDR)-รายงานการพฒั นาตาํ บล(TDR)” ผลสาํ เรจ็ / การปรบั ปรงุ วิธีการดําเนนิ งานตามแผนงานโครงการ เพื่อพัฒนาคุณภาพชวี ติ 5.5 เผยแพรและบํารุงรักษา 1) หมูบาน/ตําบล นําสารสนเทศเพ่ือการพัฒนาคณุ ภาพชีวิตของหมบู านเผยแพรผา นชอ งทาง ประชาสัมพันธตางๆ 2) หมบู าน/ตําบล ประสานหนว ยงานและองคกรในชุมชนใหม ารองรบั การดําเนนิ งานของ ระบบสารสนเทศชมุ ชนทพี่ ัฒนาข้ึน เพือ่ บํารุงรกั ษาใหระบบสารสนเทศมีความตอเน่ืองและย่ังยืน 6. ผลลัพธท่ีได 6.1 เทคนคิ และวิธปี ฏบิ ตั ิงาน 1) การมมี นุษยสมั พนั ธที่ดกี บั องคกร เครอื ขายภาคกี ารพฒั นา รวมถงึ ผนู าํ ชุมชน 2) การประสานงานกับภาคีเครือขา ยการพัฒนา ตองมกี ารประสานงานอยางตอ เนอื่ ง 3) ขอมลู ดบิ จดั เกบ็ ขอมูล ควรมขี อมลู ที่ครอบคลุมครบถวน เปน ความจริงสามารถอา งอิง เช่ือถือไดแ ละทนั เหตุการณ ทนั สมยั
-3- 6.2 องคค วามร/ู กระบวนการใหมที่ได การนําเสนอขอมูลทีไ่ ดใหผ ูนํา ภาคเี ครือขา ยการพฒั นา ควรเปนการนาํ เสนอขอมลู ทเี่ ขา ใจ งาย ควรนําเสนอเปน แผนภูมิ กราฟ หรือรปู ภาพทส่ี ะดุดตา 6.3 ปญ หาและวธิ ีการแกไ ข 1. ชมุ ชนเหน็ ความสาํ คญั ของการจัดเก็บขอมูล/การบริหารจัดการขอมลู /การนาํ ขอมูลไป ใชไดจริงและนาเชอ่ื ถือ ดว ยกระบวนการ วิเคราะหขอ มูลหมบู าน/ชมุ ชน ดวยเคร่อื งมือ CIA ลดขัน้ ตอนการ ทาํ งาน ประหยดั งบประมาณ 2. เจา หนา ทม่ี ีความรู และทักษะของการใชเครื่องมือ CIA เพอ่ื ลดขน้ั ตอนในการทํางาน/ทํา ใหการทํางานมปี ระสิทธิภาพยง่ิ ขนึ้ 3. ภาคพี ัฒนา ผูมีสว นไดเสียเกิดการยอมรบั ในระบบขอ มลู เครื่องมือ สรา งความนา เช่อื ถือ ใหก บั องคก ร 6.4 ปจจยั แหงความสําเร็จ 1) ใช IT ในการ จัดระบบขอมูล ออกแบบระบบขอมูล จดั การสารสนเทศ วิเคราะห สงั เคราะหขอมลู ประมวลผล จดั เก็บองคค วามรู ออกแบบการแสดงผล 2) ใชเว็บไซตในการหาขอมูลเบ้อื งตน การสื่อสาร สง เสริมการตลาด สรา งเครือขายการ เรียนรู คนหาขอมลู 3) สรา งกระบวนการเรยี นรูใ หผนู าํ ชมุ ชน สงเสรมิ และพัฒนาผนู าํ ชุมชน ใชเทคโนโลยี สารสนเทศ โดยเฉพาะเยาวชนรนุ ใหม 4) หนวยงานภาคีพัฒนา สถาบันการศกึ ษา สนับสนนุ ดา นเทคโนโลยี และรวมออกแบบ รปู แบบการทํางานเพื่อขับเคล่ือนกิจกรรมตาํ บลตน แบบสารสนเทศเพือ่ การพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ 5) ทมี งาน สราง team work ใหสามารถบรู ณาการรวมกันไดในทุกระดบั ท้งั ระดบั จงั หวัด อําเภอ ตําบล หมูบ าน 6.5 ขอพงึ ระวัง ในการจดั ทาํ การจดั ทาํ ขอ มูลสารสนเทศเพื่อการพฒั นา “ศาสตรพ ระราชาสูการพฒั นาตาํ บล เขมแข็ง ม่นั คง มง่ั คัง่ ยง่ั ยนื ของ คณะทํางานฯ จาํ เปนตองหาจดุ เดนของขอมลู สารสนเทศของหมบู าน/ตําบลที่ สามารถนําขอมูลสารสนเทศน้ันมาใชพ ัฒนาตาํ บล สูการพัฒนาหรือแกไขปญหาคณุ ภาพชีวติ ของคนในตาํ บล โดยนาํ สารสนเทศชุมชน ท่ีวเิ คราะห สงั เคราะห แยกแยะ รวมกันของคณะทํางานฯ มาพัฒนาคณุ ภาพชวี ติ ของ คนในชมุ ชนใหไดอยางนอย 1 ดานเพอ่ื ใชเปนแนวทางการพัฒนาคุณภาพชวี ิตของคนชมุ ชน ใหเกดิ คุณภาพชีวติ ที่ดขี องคนในชุมชนใหเกิดเปน รปู ธรรม สารสนเทศท่จี ัดทาํ ข้ึนน้จี ะเปนการสง เสรมิ กระบวนการเรียนรูในชุมชน เปนการใชข อ มูลสารสนเทศเพ่ือการพัฒนาคุณภาพชีวติ ตอชมุ ชนอื่นๆ ตอ ไป
แบบบันทกึ องคค วามรูรายบุคคล 1. ช่ือองคความรู 3 เคลด็ ลบั การพฒั นาองคกร 2. ช่ือเจาของความรู นางสาวลดาวลั ย ทองลวน นักวิชาการพัฒนาชุมชนปฏิบัตกิ าร สงั กดั สาํ นกั งานพฒั นาชุมชนอําเภอเทิง 3. องคความรูท่บี ง ชี้ หมวดที่ 4 เทคนคิ เสรมิ สรา งองคก รใหม ขี ดี สมรรถนะสงู 4. ท่ีมาและความสําคญั ในการจดั ทําองคค วามรู การจัดทําองคความรูในขอบงชี้เทคนิคการพัฒนาของการพัฒนาองคกรและการพัฒนาพ้ืนที่ ในมิติตางๆ โดยการบริหารจดั การองคความรู ใหสามารถขับเคลือ่ นนโยบายและยุทธศาสตรการพฒั นาชุมชน ตามภารกิจกรมการพัฒนาชุมชน จํานวน 4 หมวด โดยสํานักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดเชียงรายไดบ งช้ีองค ความรู หมวด 4 เทคนิคเสริมสรางองคกรใหมีขีดสมรรถนะสูง เปนองคความรูของหนวยงาน ประจําป งบประมาณ พ.ศ. 2563 ซึ่งมคี วามสอดคลองเชื่อมโยงกับกระบวนการขับเคลอ่ื นโครงการพัฒนาประสิทธภิ าพ การขับเคลอื่ นงานพัฒนาชุมชนจังหวดั เชียงราย : Change for Good ประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2563 และ โครงการเชียงราย Next STEP : ศาสตรพระราชาสูการพัฒนาตําบลเขมแข็ง ม่ันคง ม่ังค่ัง ย่ังยืน โดยมี วตั ถุประสงคก ําหนดทิศทางการพฒั นาองคก รภายใตมติ กิ ารพฒั นา งาน งบ ระบบ คน สาํ นกั งานพัฒนาชมุ ชนอําเภอมีบทบาทหนาที่ >>บริหารงานพัฒนาชุมชนและการบริหารการพัฒนาในสวนท่ีเก่ียวของในอําเภอใหเปนไปตาม นโยบายของอาํ เภอจงั หวดั กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทยและนโยบายของรัฐบาล >>ใหการสนับสนุนชวยเหลือ ใหคําปรึกษาแนะนําในการสงเสริมศักยภาพของผูนําชุมชน องคกร ชมุ ชนและเครอื ขายองคก รชมุ ชนในการบรหิ ารจดั การชุมชน >>การสงเสรมิ กระบวนการเรียนรูและการมีสวนรวมของชุมชน การสงเสริมวิสาหกิจชุมชนในระดับ อําเภอ ตาํ บล หมบู า นทั้งในดา นวิชาการและการปฏบิ ตั ิงาน >>ประสานงานและปฏิบัติงานรวมกับหนวยงานอื่นทั้งภาครัฐ องคกรปกครองสวนทองถิ่น องคกร พฒั นาเอกชน ผนู ําชมุ ชน อาสาสมคั ร องคกรชุมชนและเครือขา ยองคกรชุมชน >>จัดทําศูนยขอมูลเพื่อการพัฒนาชุมชนระดับอําเภอจัดเก็บและหรือประสานการจัดเก็บขอมูลเพ่ือ การพฒั นาชมุ ชนรวบรวมและทําแผนงาน/โครงการของอําเภอในสวนท่ีเก่ยี วของ ตลอดจนใหคําปรึกษาแนะนํา องคก รปกครองสว นทองถิ่นและใหบริการองคกรชุมชนและเครือขายองคก รชมุ ชนในการบริหารและดําเนินงาน เกย่ี วกับ ระบบขอ มูลและแผนงาน/โครงการ ท้ังนี้เพ่ือใหองคกรมีประสิทธิภาพจึงไดรวบรวมเคล็ดลับเพื่อการสรางองคกรใหมีประสิทธิภาพมาใหได นาํ ไปปรบั ใชกับองคก ร 5. วิธีการ/ ขั้นตอน 1. การมอบอาํ นาจใหพ ฒั นากร พัฒนากรท่ีดีจะตองมคี วามสุขกับการทํางานและการท่ีพวกเขาจะมีความสุขไดน้ัน พวกเขา ตองรูสึกวาพวกเขามีอิสระและสามารถตัดสินใจไดเองในประเด็นที่เกี่ยวของกับความรับผิดชอบของพวกเขา โดยตรง องคกรจึงตองพิจารณามอบอํานาจหนาท่ีในการทํางานใหกับพัฒนากร เม่ือพวกเขามีอํานาจใน ขอบขายท่ีพอดใี นการบริหารงาน พวกเขาก็จะมีแนวโนมทจ่ี ะใสใจ เหน็ ใจ และเขาใจงานมากขึ้น ตลอดจน
-2- สามารถสรางสายสัมพันธอันดีกับองคกร ภาคี เครือขาย ได และรวมมือกันมากยิ่งข้ึน ทั้งในมุมพัฒนากรกับ องคก ร ภาคี เครอื ขา ย และพัฒนากรกบั เพอื่ นรว มงาน 2. การสื่อสาร 2.1 มีระบบการแบงปนขอมูลทั้งจากผูบังคับบัญชา ไปสูพัฒนากร หรือระหวางพัฒนากรใน ระดับเดียวกันอยูตลอดเวลาและครอบคลุมในทุกประเด็น นโยบายและกระบวนการตาง ๆ เปาหมายของ องคกร แผนการปฏิบัติงาน และการแกไขปญหาไมควรถูกจํากัดอยูเฉพาะในหองประชุมขององคกรเทา น้ัน ถา พฒั นากรทุกคนในองคก รไดเขา มามสี วนรว ม พวกเขาจะรูส กึ ผูกพันกับองคก รมากขึน้ 2.2 มีการประเมินผลการปฏิบัติงานของพัฒนากรบอยครั้ง และสม่ําเสมอ เพ่ือการปรับปรุง ใหองคกรดียิ่งขึ้นไปอีก เชน การทบทวนการตั้งเปาหมายท่ีเฉพาะเจาะจง การวิพากษวิจารณประเด็นปญหาที่ เกดิ ขนึ้ หรือการกําหนดแผนการปฏบิ ตั ิงานท่ที ุกฝา ยเห็นพองตองกนั 2.3 มีบรรยากาศที่เอ้ืออํานวยใหพัฒนากรทุกคนสามารถนําเสนอปญหาที่เกิดข้ึนในการ ทํางาน หรือ การแนะนาํ แนวทางในการเปล่ียนแปลง หรือพฒั นาการทํางานได 3. มกี ารจัดการทรัพยากรทเ่ี หมาะสม การจดั การทรัพยากรบุคคล องคกรท่ีมีประสิทธิภาพจะประเมินความเหมาะสมในการจัดสรร งานใหตรงกบั ทักษะและความสามารถของพัฒนากรอยูเ ปนประจํา เพื่อไมใหเกิดกรณีใชคนไมตรงกับงาน ซง่ึ จะ ทําใหป ระสทิ ธภิ าพในการทํางานโดยรวมขององคก รลดลงกวา ท่ีควรจะเปน การจัดการทรพั ยากรส่ิงของมีปริมาณเพียงพอและเหมาะสมที่จะสงเสรมิ ให พัฒนากรทํางานไดดีข้ึนหรือไม เทคโนโลยีทีล่ าสมัยเปนอีกหนึ่งปจจัยท่ีจะทาํ ใหพัฒนากรไมส ามารถทาํ งานไดดี เทาท่คี วร องคกรทมี่ ีประสิทธิภาพจะตรวจสอบและอับเดตเทคโนโลยใี หท ันโลกอยูเสมอ และแนนอนวา เม่อื ไมมี อุปสรรคใด ๆ มาขัดขวางการสรางสรรคผลงานของพัฒนากร พวกเขาจะทํางานไดงายขึ้น นั่นทําใหผลการ ปฏิบัตงิ านของพัฒนากรโดยรวมดีข้ึน และสง ผลดีตอ องคก ร 6.ผลลัพธท่ไี ด องคค วามรู กระบวนการใหมทไี่ ด - ทกุ คนมีสว นรว มในเปา หมายขององคกร และมอบอํานาจการตัดสนิ ใจใหก บั ทุกคนใน ประเดน็ ที่เกี่ยวของกบั หนาท่ีความรับผดิ ชอบของเขา - ทุกคนสามารถนาํ เสนอถงึ ปญหาและความคิดเห็นตาง ๆ ได ตองมกี ารสอ่ื สารทั้งแบบบนลง ลางและลางข้นึ บน ไมวาจะเปน การแบง ปนขอ มูลตาง ๆ จากผูบ ริหารสูทุกคน ระหวางทุกคนดวยกันเอง หรอื ให ทกุ คนมีสวนรว มในเร่ืองของนโยบาย การทาํ งาน หรือการแกป ญ หาตา ง ๆ บาง รวมถงึ มีการประเมินผลอยูเ ปน ประจาํ - จดั สรรทรพั ยากรตา ง ๆ ในองคกรไดอยา งเหมาะสม ทรัพยากรบุคคลตองเพยี งพอและตรง กบั ความตองการ ในขณะทอี่ ุปกรณก ารทํางานควรจะทนั สมัย และควรใหความสําคัญกับเรอื่ งของเทคโนโลยี ดว ย เพราะเม่ือทุกคนทํางานไดส ะดวกมากขึน้ อุปสรรคท่จี ะขดั ขวางการสรา งสรรคผลงานของทกุ คนก็จะลดลง
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342