องค์ความรู้ ปี 63 จ.เชียงราย

-3- 6.ผลลพั ธท ่ีได 6.1 เทคนิคและวิธกี ารปฏิบัตงิ าน ในการขับเคลื่อนชุมชนทองเที่ยว OTOP นวัตวิถี บานแสนสุข ใหประสบผลสําเร็จน้ันตอง อาศัยปจจัยหลายดาน ท่ีสําคัญที่สุดคือการเขาใจบริบทของชุมชน เพราะประชากรในบานแสนสุข สวนใหญ เปนคนไทยภูเขาเผาอาขา นับถือศาสนาพุทธ ศาสนาคริสตร ศาสนาจีน และศาสนาอาขายอง แมอยูกันแบบ ตางศาสนา แตทุกคนอยูภายใตว ถิ ีวัฒนธรรมอาขา ไมวา วิถกี ารอยู วิถกี ารกิน วถิ ีการใช และเคารพซ่ึงกันและ กันในความตางของศาสนา ใหความรวมมือเวลามีกิจกรรม เทศการประเพณี ฯลฯ และดานการแตงกายบาน แสนสุขจะมอี าขาอยู 4 กลุม คือ กลุมอูโล กลุมลอมี้ กลุมผาหมี และกลุมเปยะ การแตงกายก็จะแตกตางกัน ออกไป ในการประสานงานและการมีสวนรวมของคนในชุมชน ตองประสานงานผา นคณะกรรมการหมูบาน หรือผูนํา ซ่ึงคณะกรรมการจะมาจากเยาวชน ผูสูงอายุ สตรี และประชาชนเปนทีมบริหารหมูบาน มีผูนําทาง ศาสนาทุกศาสนาเปนทป่ี รึกษาอาวุโส ที่พรอ มใหความรวมมือในการขับเคลื่อนหมูบาน และประชาชนในชุมชน มีความรัก ความสามัคคี และชาวบานยังเปนผูตรวจสอบการทํางานของทีมบริหารอีกดวย โดยชุมชนมี กฎระเบียบ บทกําหนดโทษ เปน เคร่ืองมือในการบริหารชมุ ชน 6.2 ปญ หาและวธิ ีการแกไข ปญหาในการขับเคล่ือนชุมชนทองเทย่ี ว OTOP นวัตวิถี บานแสนสุข ปญ หาทเี่ จอสวนใหญจ ะ เปนเร่ืองของการสื่อสาร เพราะชาวบานสวนใหญจะใชภาษาอาขาในการส่อื สารกันเปนสว นมาก ซึ่งเจาหนาที่ ไมไดมีความรูในภาษาอาขาเลย ทําใหการสื่อสารช้ีแจงรายละเอียดตางๆ เกิดปญหาไมเขาใจตรงกัน จึงตอง อาศยั ผนู ําเปนลามในการสื่อสารอกี ครง้ั ซ่งึ กิจกรรมบางอยางถา ส่ือสารกนั ไมถูกตอ งแลว ก็จะเกิดปญ หาขัดแยง กันเองภายในหมูบาน จะมีผลทําใหก ารขับเคล่ือนไมเปนไปตามวัตถุประสงคที่ตั้งไว บทบาทของผูนําชุมชนใน บานบานแสนสุข จึงมีความสําคัญเปนอยางมาก และปญหาในเร่ืองของการศึกษา คนสวนใหญไมไดเรียน หนังสอื จึงอานและเขียนภาษาไทยไมได และเปนคนในพื้นที่ราบสูง ไมมีบัตรประชาชนคนไทย มีแตบัตรชาว ไทยพืน้ ท่ีราบสูง ก็จะเกิดปญหาในการไปศึกษาดูงานในตางพ้ืนท่ี ปญหาการติดตอส่อื สารและการเดินทาง โดย สวนใหญตอ งอาศยั ผนู ําท่ีจะคอยอาํ นวยความสะดวกใหทุกอยา ง การแกปญหา ในเรื่องการสอ่ื สาร ซึง่ คนสวนใหญไมมโี ทรศัพทเคล่ือนท่ีใช การอานและ เขยี นภาษาไทย การเดนิ ทางไปในตางพื้นที่ ของชาวบานสวนใหญจึงตองอาศัยผนู าํ ชมุ ชน ผูชวยผูใหญบาน อบต. เปน สื่อกลางในการตดิ ตอสอื่ สาร และอํานวยความสะดวกในเกือบทุกๆ ดา น คนไทยภูเขาเผา อาขาจะ นับถอื ผูนาํ การตัดสินใจในเรื่องสําคญั ก็จะใหผนู ําเปน คนตัดสนิ ใจเปนสวนมาก 6.3 ปจจัยแหงความสําเร็จ การขบั เคลื่อนชุมชนทอ งเท่ียว OTOP นวตั วถิ ี บานแสนสขุ ปจ จยั แหง ความสําเร็จกค็ ือการ มีเวทีประชาคมรับฟง ความคิดเห็น ขอเสนอแนะ ของผูนํา กลุม องคกร และชาวบาน เพ่ือรับทราบความรูสึก ความพึงพอใจ สภาพปญหาท่ีมีความแตกตางกัน เพ่ือนํามาใชเปนแนวทางในการกําหนด ปรับปรุงแกไข และ พัฒนาตอไป และสรุปผลที่เกิดข้ึนจากการดําเนินโครงการหมูบาน/ชุมชนทองเท่ียว OTOP นวัตวิถี สามารถ แบง ออกเปน 5 ดาน ดงั นี้

-4- 1. ดา นรายไดทีเ่ กิดข้ึนภายในชุมชน พบวาชาวบานในชุมชนมีรายไดเ พิ่มมากข้นึ จากการเขา มาใชจายของนักทองเท่ียวภายในหมูบาน ชาวบานมีรายไดจากการขายสินคาภายในชุมชน เสื้ออาขา เครื่องประดับของอาขา และสรา งรายไดจากการจาํ หนายผัก ผลไมใ นสวน สินคาผลติ ภัณฑช มุ ชนแปรรปู ท่ีไดรับ การพัฒนาผลิตภัณฑใหมีความสวยงามสําหรับจําหนายใหแกนักทองเท่ียว และมีรายไดจากการประกอบ อาหารของกลุมแมบ าน เด็กและเยาวชนมีรายไดจากการแสดง เตน รําอาขา จากท่ีมีนักทองเที่ยวจากประเทศ จีนเขามาทอ งเท่ียวในหมูบาน ทาํ ใหประชาชนมีการต่ืนตัว เด็กและเยาวชนมีการฝกซอมการเตนรําอาขา เพ่ือ จะไดแ สดงโชวแกน ักทองเทย่ี ว ทาํ ใหเกดิ รายไดเพิ่มขึ้น 2. ดานจํานวนนักทองเท่ียวภายในชุมชน พบวา มีจํานวนนักทองเท่ียวจากประเทศจีน เพ่ิม มากขึ้นในทุกวัน มีทัวรจากประเทศจีนไดจองโปรแกรมเท่ียวเต็มเกือบทั้งเดือน โดยมีจํานวนเพ่ิมขึ้นจากเดิม กอนมีโครงการฯ อยางเหน็ ไดชัด และทําใหชมุ ชนทองเที่ยว OTOP นวตั วถิ ีบา นแสนสุข หมู 9 ตําบลศรีคํ้า เปน ทร่ี จู กั กนั ในระดับตําบล/อําเภอ/จงั หวดั /ประเทศ 3. ดา นผลิตภัณฑช ุมชน พบวา เม่ือไดม กี ารพฒั นาผลิตภัณฑชุมชน ใหมบี รรจุภัณฑท ี่สวยงาม เหมาะสมที่จะนําไปเปนของฝาก สามารถจําหนายไดในราคาที่สูงข้ึน และจําหนายไดจํานวนมากขึ้น เปน ผล เน่อื งมาจากมีกําลังซ้ือจากทั้งชาวบานและนักทองเที่ยวภายนอกท่ีเดินทางเขามาทองเท่ียวภายในชุมชน สราง รายไดพอสมควร และจากผลที่ชุมชนทองเท่ียว OTOP นวัตวิถีบานแสนสุข ไดไปจัดแสดงสินคา ณ อิมแพค เมืองทองธานี นั้น ทําใหเปนท่ีรูจักของคนทั่วไป สามารถจําหนายสินคาชุมชน โดยเฉพาะเส้ืออาขา ซ่ึงไดรับ ความสนใจและมยี อดสงั่ ซอ้ื เพมิ่ มากข้นึ (ออนไลน/ เฟสบคุ ) ดวยความมีเสนหของผาอา ขา 4. ผลกระทบดานสังคม พบวายังไมมีผลกระทบตอชาวบานในชุมชนตอการเปนหมูบาน ทองเที่ยว เน่อื งจากบริเวณท่ีดําเนินการอยูภายในหมูบาน ซ่ึงเอื้อตอการทองเที่ยว และไมสรางผลกระทบตอ วิถีชีวิตของชาวบานแตอ ยางใด แตกลับเปนผลดีตอชุมชนเปนอยางมาก จากท่ีชุมชนไดแตงชุดอาขาในชวงทํา พธิ ีกรรมหรือประเพณซี ่งึ มีปละคร้งั พอมนี ักทอ งเท่ียวเขา มาเปนจํานวนมาก ทําใหชมุ ชนไดออกมาแตงกายชุด อาขาเกือบทุกวัน เพื่อตอนรับนักทองเที่ยวจากตา งประเทศ เปน ส่ิงท่ีดึงดูดนักทองเท่ียวใหมาเที่ยวท่บี านแสน สุขเปนจํานวนมากเชนกัน 5. ผลกระทบดานส่ิงแวดลอม พบวา เมื่อจํานวนนักทองเท่ียวเพ่มิ ข้ึนไดสรางผลกระทบดาน ส่ิงแวดลอม ในเร่ืองของขยะที่เพ่ิมจํานวนมากขึ้น ตามพ้ืนถนน เศษอาหารท่ีเหลือจากการใหบริการ นกั ทองเที่ยว ซง่ึ สงผลกระทบดานสิ่งแวดลอมมากพอสมควร แตก ็สามารถจัดการแกไขปญ หาได ซึง่ ปญหาเรื่อง ขยะ ทางชุมชนก็ไดช วยกันแกไขโดยมีการคดั แยกขยะในชมุ ชนใหถกู สุขลักษณะ ผลท่ีเกิดขึ้นจากการดําเนนิ โครงการชุมชนทอ งเที่ยว OTOP นวตั วิถี บา นแสนสุข สรางความ พึงพอใจและประสบความสําเร็จเปนสถานท่ีศึกษาดูงาน มีนักทองเท่ียวจากประเทศจีนเขามาเย่ียมชม ชุมชน ทองเที่ยว OTOP นวัตวิถี บานแสนสุข เปนจํานวนมาก กอเกิดรายไดใหกับคนภายในพื้นท่ี และประชาชน บรเิ วณโดยรอบหมบู า น เปนแหลง ทาํ กนิ ทีอ่ ยูใ กลบ า น ไมต อ งออกไปขายของภายนอกหรอื ไปทาํ งานนอกพื้นท่ี บรรลตุ ามวตั ถุประสงคของโครงการทําใหตําบลศรีค้าํ เปนท่รี ูจกั ของคนทั่วไปในระดับประเทศ

แบบบันทกึ องคค วามรรู ายบุคคล 5. ช่อื องคความรู การพฒั นาหมูบานเศรษฐกิจพอเพยี งโดยใชหลกั การมสี วนรวม 6. ชอ่ื เจา ของความรู นายสัตยา จักรร ถ ตาํ แหนง อาสาพฒั นา (อสพ.) 7. หมวดองคความรูท่ีบง ชี้ หมวด 4 เทคนิคเสรมิ สรางองคกรใหมีขดี สมรรถนะสูง 8. ท่มี าและความสาํ คญั ในการจัดทําองคความรู มน่ั คง มงั่ ค่งั ยัง่ ยนื วสิ ยั ทัศนประเทศกา วสกู ารเปน ประเทศไทย 4.0 ดวยความมุง มั่นวาประเทศไทย จะเปนประเทศท่ีพฒั นาแลว โดยยึดหลักปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียงตามที่ในหลวงทรงกลาวไววา “การพฒั นา ประเทศจาํ เปน ตอ งทําตามลําดบั ขัน้ ตอ งสรางพ้ืนฐานคือ ความพอมี พอกิน พอใชของประชาชนสว นใหญ เบื้องตนกอ น โดยใชว ิธกี ารและอุปกรณท ่ปี ระหยดั แตถกู ตองตามหลักวชิ าการ เม่ือไดพ้นื ฐานความมน่ั คงพรอม พอสมควร และปฏิบัติไดแลว จึงคอ ยสรา งคอ ยเสรมิ ความเจรญิ และฐานะทางเศรษฐกิจข้ันท่สี งู ขน้ึ โดยลาํ ดับ ตอ ไป (๑๘ กรกฎาคม ๒๕๑๗)” เพื่อที่วาคนไทยจะมคี วามสุข อยดู ี กินดี สังคมจะมีความมน่ั คง เสมอภาคและ เปนธรรม ซึง่ หากใหว ิสยั ทัศนดงั กลาวประสบผลสําเร็จอยา งเปนรปู ธรรมก็ตองไดรบั ความรวมมอื จากทั้งภาครัฐ ละภาคเอกชน เพ่ือใหส ังคมและชมุ ชนมีสวนรว ม โดยสรา งผลประโยชนใหช มุ ชนอยา งย่ังยนื ทาํ ใหช าวบานใน ชมุ ชนยืนดวยลาํ แขง และสามารถพงึ่ พาตนเองได จากภารกิจของกรมการพัฒนาชุมชน และภารกจิ ที่ไดรับมอบหมายจากกระทรวงมหาไทย กรมการ พัฒนาชมุ ชนจึงไดนอมนาํ หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาขยายผลในกระบวนการทาํ งาน โดยการ ดําเนินงานหมบู านเศรษฐกิจพอเพยี ง ดวยเกณฑป ระเมนิ 6ดาน คือ ลดรายจาย(ทาํ สวนครัว ปลอดอบายมุข) เพมิ่ รายได (มอี าชพี ใชเทคโนโลยีที่เหมาะสม) ประหยดั (มีการออม มกี ลุมออมทรพั ยฯ ) การเรยี นรู (สืบทอดภมู ิ ปญญา มีการเรยี นรปู รัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง) อนุรักษสงิ่ แวดลอ ม(ใชวัตถดุ ิบในชมุ ชนประกอบอาชีพ ปลกู ตนไม) เอ้ืออารีตอ กนั (ชวยเหลอื คนจน รรู ัก สามคั ค)ี ตอมา กรมการพฒั นาชมุ ชน ไดขยายผลการทํางาน สูความยั่งยืน โดยทําหมบู า นเศรษฐกิจพอเพยี งใหเปนตนแบบ มีศกั ยภาพ 4 ดาน 23 ตัวช้ีวดั คือ ดานจติ ใจและสังคม (สามัคคี มีขอ ตกลงขอมลู หมบู า น มีกองทนุ ยึดหลักประชาธปิ ไตย มคี ณุ ธรรม/ จริยธรรมชมุ ชนปลอดอบายมุข ดานเศรษฐกจิ (จัดทําบัญชีครัวเรือน ลดรายจาย สรา งรายได รวมกลมุ พฒั นาอาชีพ การออมมีกลุม ใน รูปแบบวสิ าหกิจชุมชน) ดา นการเรียนรู (มแี ละใชขอ มูลชุมชน ใชภมู ปิ ญญาทองถ่นิ สรา งคุณคา มศี นู ยเรยี นรู ใชเทคโนโลยีท่ี เหมาะสมกับหมูบา น สรา งเครือขายการพฒั นา ดา นทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอม (มจี ิตสํานกึ ในการอนุรักษฯ มกี ลมุ /องคก รดา นสง่ิ แวดลอม มีการใชพ ลังงานทดแทนและการสรา งมลู คาเพิ่มจากทรัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดลอ ม) 5.วธิ กี าร/ข้ันตอน หลักการมสี วนรวมของประชาชน เปนกระบวนการที่ประชาชนในชุมชนมีสวนรวมในการพฒั นาชุมชน ในทุกข้ันตอนคือ รวมศกึ ษา รว มคิด รว มวิเคราะห รวมตัดสนิ ใจ รวมวางแผน รวมแกปญหา รว มติดตาม ประเมนิ ผล รวมรับผดิ ชอบ รวมรบั ผลของการพัฒนา ทงั้ ในรูปของบุคคล กลมุ และองคก รอยางแทจริงและดวย ความสมัครใจ ไมใชด ว ยความเกรงใจหรอื ถูกบังคบั เพอ่ื สรา งความเชอ่ื มั่นในตนเอง มองเห็นและตระหนักถึง ศกั ยภาพหรือพลงั ความรู ความสามารถของตนเอง เกดิ ความรสู ึกเปนเจาของชมุ ชนและเจาของงานพัฒนา ชุมชน (Sense of Belonging) ซง่ึ เปนพ้ืนฐานสําคญั ในการดาํ เนนิ งานพฒั นาชมุ ชนใหประสบความสาํ เร็จ

-2- ๑. รวมคดิ วิเคราะห –สังเคราะหป ญหาของชุมชนโดยใชข อมูล จปฐ. ,กชช.2ค. ,ขอมูลอ่ืนๆที่เกย่ี วของ และสภาพปจจุบัน หาปญ หา สาเหตุ แนวทางแกไขปญ หา ๒. รว มวางแผนทเี่ หมาะสมและสอดคลองกับวิถชี ีวิต โดยยดึ แผนชมุ ชนเปนแนวทาง ๓. รวมตดั สินใจ ดําเนนิ กิจกรรมตามแผนที่วางไว โดยการรวมกลมุ และทํากิจกรรมรวมกัน เชน การ ปรบั ภมู ทิ ัศนแ ละสภาพแวดลอมภายในครัวเรือนและชมุ ชน ,สง เสริมสนับสนนุ ปลกู ผกั สวนครัว,สงเสริม สนบั สนุนการปลูกผักปลอดสารพษิ ,สง เสริมสนบั สนนุ การออมเงนิ กบั กลุม ออมทรัพยฯ ,สง เสริมกลมุ ฌาปนกิจ หมบู าน ,กองทนุ หมบู าน ๔. รว มรบั ผลประโยชน ทุกคนในชุมชนมีความสขุ อยูอยา งพอเพียง ไมเปน หนีน้ อกระบบ ๕. รวมติดตามประเมนิ ผลกิจกรรม สรปุ ผลการดําเนินงาน และขยายผลไปสูห มบู า นอ่ืนๆ 6.ผลลัพธท่ีได 6.1. เพื่อใหคนในชุมชนเกิดความสามัคคตี อกนั 6.2. เพื่อใหคนในชมุ ชนมกี ารดําเนนิ ชวี ิตทด่ี ีข้นึ จากการใชหลักเศรษฐกิจพอเพียง 6.3. เพื่อใหคนในชุมชนมีสว นรวมในการพัฒนาชุมชนของตนเองใหเปน ไปตามวสิ ัยทัศน มง่ั คง ม่ังค่ัง ยง้ั ยนื 6.4. เพื่อใหคนในชุมชนไดต ระหนักถึงความสําคัญของหลักเศรษฐกิจพอเพยี งและการรวมมอื ชว ยเหลือกันในชุมชน 6.5. เพ่ือใหคนในชมุ ชนมีความเขม แขง็ มีภูมิคคุมกนั ในตนเอง ๖.๑ เทคนิคและวิธีปฏิบัติงาน 6.1.๑.จดั ประชมุ ชแี้ จงทําความเขาใจกับหมบู าน ประกอบดวย ผูนําหมูบ า น คณะกรรมการ หมูบาน หัวหนา คมุ บาน ประธานกลุม องคก รตา งๆ ในหมูบา น ผูทรงคุณวุฒิในหมูบ าน และประชาชนใน หมูบาน โดยทาํ ความเขาใจใหทกุ คนทราบถงึ รายละเอยี ดของโครงการ และแนวทาง การดําเนนิ งานทกุ ขั้นตอน 6.1.๒.กําหนดระยะเวลา กระบวนการ ขน้ั ตอนการดําเนินงานและจดั ทําแผนการขับเคล่ือน กจิ กรรมของหมบู าน 6.1.๓.ขบั เคล่ือนกิจกรรมตามแผนท่กี าํ หนดใหบรรลุผลเปนรปู ธรรม การประชุม เชงิ ปฏบิ ตั ิการครอบครัวพฒั นา โดยมีวัตถุประสงคเ พ่ือใหครอบครัวพฒั นาไดศ ึกษาเรียนรเู กี่ยวกับหลัก ปรัชญา เศรษฐกิจพอเพยี ง รูจักประเมินสถานการณของหมูบา น วิเคราะหส าเหตบุ นพ้ืนฐานของเหตุ และผล รวมกนั กําหนดแผนพฒั นาตนเองและหมูบ าน ทําแบบประเมนิ ตางๆ ตามแนวทางยุทธศาสตร กรมการพฒั นาชุมชน 6.1.๔.ติดตามประเมินผล สรุปผลการดําเนินงาน จัดการความรู เผยแพร ประชาสัมพันธ การดาํ เนินโครงการ ๖.๒ องคความรู/กระบวนการใหมทีไ่ ด การพัฒนาหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงโดยใชหลักการมสี วนรวม ๖.3 ปจจัยแหงความสําเรจ็ มีการเตรยี มความพรอมในการพฒั นาหมูบา นเศรษฐกิจพอเพยี งโดยใชห ลักการมีสวนรวม ๖.๕ ขอพึงระวัง (ถามี)

แบบบันทึกองคความรูรายบคุ คล ๑. ชอ่ื องคความรู : การบริหารจดั การตําบลเขมแขง็ มั่นคง ม่ังค่ัง และยั่งยืน อ.เชียงแสน ดวยหลกั ทรงงานของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวฯ รัชกาลท่ี ๙ ๒. ชอื่ เจาของความรู : นายยุทธพงค สุริยะวงค ๓. หมวดองคค วามรทู บ่ี ง ช้ี (หมวด ๔ เทคนคิ เสริมสรางองคก รใหม ีขีดสมรรถนะสูง) ๔. ท่ีมาความสําคญั ในการจดั ทําองคค วามรู กรมการพฒั นาชุมชน กาํ หนดแนวทางการดาํ เนนิ งานดานการจัดการความรูในงานพัฒนาชมุ ชน ประจาํ ป พ.ศ.๒๕๖๓ โดยไดคดั เลือกองคความรูส าํ คญั ท่ีจําเปนตอการขับเคลอ่ื นนโยบายและยทุ ธศาสตรกรมการ พฒั นาชุมชน ตามภารกิจของหนว ยงาน จาํ นวน ๔ หมวด ประกอบดว ย หมวดท่ี ๑ สรางสรรคช ุมชนพึ่งตนเอง ได หมวดที่ ๒ สงเสริมเสรษฐกจิ ฐานรากใหขยายตวั อยา งสมดลุ หมวดที่ ๓ เสริมสรางทุนชมุ ชนใหม ีธรรมาภบิ าล และหมวดที่ ๔ เสริมสรางองคก รใหมีขดี สมรรถนะสูง จังหวัดเชียงราย ไดบงช้ีความรู หมวดท่ี ๔ เสริมสรางองคกรใหมีขีดสมรรถนะสูง เปนองค ความรูของหนวยงาน ประจําป พ.ศ.๒๕๖๓ ซึ่งมีความสอดคลองกับกระบวนการขับเคลื่อนโครงการพัฒนา ประสิทธิภาพการขับเคล่ือนงานพัฒนาชมุ ชนจังหวัดเชียงราย : Change for good ประจําปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๓ และโครงการเชียงราย NEXT STEP : ศาสตรพระราชาสูการพัฒนาตําบลเขมแข็ง มั่นคง ม่ังค่ัง ยั่งยืน ในการสงเสริมใหในตําบลเปาหมายนอมรบั ศาสตรพระราชาสุการพัฒนาและนําไปปฏิบัติจนเปนวิถีชีวิต โดย บูรณาการความรวมมือกับภาคีการพัฒนาทุกภาคสวนรวมพัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชนโดยใชขอมูลเพื่อการ พฒั นาชนบทและสรางความเขมแขง็ ชุมชนผา นกระบวนการแผนชมุ ชน อําเภอเชยี งแสนโดยสาํ นักงานพัฒนาชมุ ชนอําเภอเชยี งแสน ไดด ําเนินการจดั ทําโครงการ จํานวน ๒ โครงการ ในการขับเคล่ือนโครงการพัฒนาประสิทธิภาพขับเคล่ือนงานพัฒนาชุมชน โดยให ความสําคัญกับการพัฒนาตําบลเขมแข็ง มั่นคง ม่ังคั่ง ย่ังยืน ดวยหลักทรงงานของพระบาท สมเดจ็ พระเจาอยูห ัวฯ รชั กาลที่ ๙ คือ ๑) โครงการพฒั นาประสิทธิภาพการขับเคลื่อนงานพฒั นาชุมชนอาํ เภอเชียงแสน (รงั สรรคเพือ่ เชยี งแสน : Create for Chiang Saen) ๒) โครงการเสรมิ สรา งความผาสุกสาํ นกั งานพฒั นาชมุ ชนอําเภอเชียงแสน “สขุ น้ี@เชยี งแสน” ๕. วธิ ีการ/ขนั้ ตอน ๕.๑ การเตรียมการตําบลเขมแข็ง ม่ันคง มั่งค่ัง และยั่งยืน ดวยหลักทรงงานของ พระบาทสมเด็จ พระเจา อยูหัวฯ รัชกาลที่ ๙ สํานกั งานพัฒนาชุมชนอําเภอเชียงแสนไดใชห ลักทรงงานในการ ขับเคลื่อนฯ ดงั น้คี อื ๕.๑.๑ การคํานึงถึงภูมิสงั คมของแตละตําบล แนวทางเพ่ิมความสมดลุ ในการพัฒนา ของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว คือ “การพัฒนาใด ๆ ตองคาํ นึงสภาพภูมิประเทศของบริเวณน้ัน ๆ วาเปน อยางไร และสังคมวิทยาเกี่ยวกับลักษณะนิสัยใจคอของคน ตลอดจนประเพณีวัฒนธรรมในแตละทองถิ่นที่มี ความแตกตางกัน และใชหลักในการปรับตวั ใหอยูกับธรรมชาตใิ หได” สํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอเชยี งแสนได ศกึ ษาขอมูลทนุ ชุมชนตา งๆ

-๒- ของแตละตําบล เพราะในการขับเคล่ือนตําบลเขมแข็ง มั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืนจําเปนตองใชทุนชุมชนในการ ขับเคลื่อนโครงการฯ ประกอบดว ย ทุนทางกายภาพ ทนุ มนุษย ทุนทางธรรมชาติ ทนุ ทางการเงิน เมื่อพิจารณา จากทุนชุมชนตางๆแลว จึงไดพิจารณาคัดเลือกตําบลเปาหมายเปนตําบลนํารองตําบลเขมแข็ง ม่ันคง มั่งคั่ง และยัง่ ยืนของอาํ เภอ ๕.๑.๒ การศกึ ษาขอ มลู อยางเปน ระบบ แนวทางเพิม่ ความสมดลุ ในการพฒั นาของ พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว คือ “การที่จะพระราชทานโครงการใดโครงการหนึ่งจะทรงศึกษาขอมูล รายละเอียดอยางเปนระบบ ทั้งขอมูลเบื้องตนจากเอกสาร และแผนที่ ตลอดจนสอบถามจากเจาหนาที่ นักวิชาการ และราษฎรในพื้นท่ใี หไดรายละเอียดท่ีถูกตอง รวมท้ังศึกษาตรวจสอบและทอดพระเนตรในพ้ืนท่ี จริง เพื่อท่ีจะพระราชทานความชวยเหลือไดอยางถูกตองรวดเร็วตรงตามความตองการของประชาชน และ สอดคลองกับสภาพแวดลอ ม สํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอเชยี งแสนไดศึกษาขอมูลตางๆของตาํ บล ทั้งขอมุลท่ี มีอยูของหนวยงาน เชน ขอมูลความจาํ เปนพ้ืนฐาน (จปฐ) ขอมลู พื้นฐานระดับหมูบาน (กชช ๒ ค) และขอมูล หนว ยงานตางๆในพื้นทๆี่ เก่ียวขอ ง เชน อปท. , เกษตร ,สาธารณสุข ,ขอมลู ทะเบยี นราษฏร , กศน. ฯ ๕.๑.๓ การเนน การมสี ว นรว ม แนวทางเพิม่ ความสมดลุ ในการพฒั นาของพระบาทสมเด็จ พระเจาอยูหัว คือ ในการทรงงานพระองคท รงเปดโอกาสใหทุกฝาย ทั้งประชาชนหรือเจาหนาทที่ กุ ระดับไดม า รวมกันแสดงความคิด หรือที่เรียกประชาพิจารณเ พ่ือรับทราบปญหาและความตองการของประชาชน โดยใหเอา ชาวบานเปนครู สํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอเชียงแสนไดใหความสําคัญของการมีสวนรวม โดยประชุม เจาหนาที่ทุกคนใหรับทราบและมีสวนรวมในการขับเคลื่อนโครงการตามบทบาท และการใหสวนราชการ ผูนํา ชุมชน องคก ร เครอื ขา ยในงานพฒั นาชมุ ชนและปราชญชุมชนมีสวนรวมในการดําเนนิ งาน ๕.๒ การขับเคลื่อนตําบลเขมแข็ง มั่นคง มั่งคั่ง และย่ังยืน ดวยหลักทรงงานของ พระบาทสมเด็จ พระเจา อยูหัวฯ รชั กาลท่ี ๙ สํานกั งานพัฒนาชมุ ชนอําเภอเชียงแสนไดใ ชห ลกั ทรงงานในการ ขับเคล่ือนฯ ดงั น้ีคือ ๕.๒.๑ ประหยัด เรียบงาย ประโยชนสูงสุด แนวทางเพิ่มความสมดุลในการ พัฒนาของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว คือ การพัฒนาและชวยเหลือราษฎรทรงใชหลักในการแกไขปญหา ดวยความเรียบงายและประหยัด ราษฎรสามารถทําไดเ อง หาไดในทองถิ่นและประยุกตใชส่งิ ที่มีอยูในภูมิภาค นั้น ๆ มาแกไขปญหาโดยไมตองลงทุนสูงหรือใชเทคโนโลยีที่ไมย ุงยากนัก ทรงใหใชหลัก Cost Effectiveness (คุมคา) ไมใช Cost Benefit (คุมทุน) เสมอ สํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอเชียงแสนไดเนนใหประชาชนใน พื้นที่ไดเห็นคุณคาในสิ่งของท่ีให โดยเนนการรวมกลุม การกินและใชของทุกอยางท่ีผลิตเอง กระตุนการ คืนทุน การสรางเงินทุนหมุนเวียนในกลุม ๕.๒.๒ เศรษฐกิจพอเพียง แนวทางเพ่ิมความสมดุลในการพัฒนาของ พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว คือ การยึดหลกั ทางสายกลางและความไมประมาท คํานึงถึงความพอประมาณ ความมีเหตุผล การ สรางภูมิคุมกันที่ดีในตัว ตลอดจนการใชความรูดวยความรอบคอบ ระมัดระวัง และมี คุณธรรมเปน พ้นื ฐานในการตัดสนิ ใจและการกระทํา สํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอเชียงแสนไดใชเปนแนวทาง ในการขับเคลอื่ นโครงการตามแผนยุทธศาสตรก รมการพฒั นาชุมชน ประจาํ ปงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ และการ ดําเนนิ กิจกรรมแผนปฏิบัตกิ ารเชยี งแสน ๙๐ วนั สรา งความมน่ั คงทางอาหาร

-๓- ๕.๓ การติดตามและสรุปผลตาํ บลเขมแข็ง มั่นคง ม่ังคั่ง และยั่งยืน ดวยหลักทรงงาน ของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหวั ฯ รชั กาลที่ ๙ ๕.๓.๑ คิดถึงประโยชนส วนรวม แนวทางเพ่ิมความสมดุลในการพฒั นาของ พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว คือ ทรงเห็นวาการทํางานทุกอยางของเราน้ันมีผลเกี่ยวเนื่องถึงประโยชน สวนรวมของบานเมืองและประชาชนทุกคน ฉะนั้นสํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอเชียงแสนเนน “ประชาชนได อะไร” เพ่ือใหประชาชนมีความอยูด ีกินดี มีการพัฒนาตนเอง ครอบครัว กลุม ชุมชน อยางเขม แข็งและมคี วาม ยงั่ ยนื ๕.๓.๒ ทาํ งานอยางมีความสุข แนวทางเพิ่มความสมดุลในการพัฒนาของ พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว คือ ความสุขเปนเร่ืองของการทําประโยชนใหเกิดข้ึน ซ่ึงความสุขที่แทจริงคือ การทําประโยชนใหผูอื่น มิใชทําใหตนเองเพียงเทาน้ัน ตองสรา งประโยชนกับคนอื่น เมื่อคนอ่ืนมีความสุขแลว เราก็มีความสุขดวย โดยความสุขของผูอื่น คือความสุขสวนรวมนั่นเอง เราตองยึดประโยชนสวนรวมมากอน ประโยชนสวนตน สํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอเชียงแสนเนนการทํางานของทีมงาน องคกร ในการทาํ งานแบบ บรู ณาการโดยเนน ประโยชนข องประชาชนตามสโลแกน “คนสําราญ งานสําเรจ็ ” ๖. ผลลพั ธที่ได ๖.๑ เทคนคิ และวธิ ีปฏิบตั งิ าน การใหผ ูบรหิ ารสูงสุดในอําเภอ (นายอําเภอ) ไดเขาใจและเปนผนู ําในการขบั เคลอ่ื นการ ดําเนนิ งานชองโครงการฯและการมีสวนรว มของภาคราชการ ภาคเอกชน และประชาชน ๖.๒ องคค วามร/ู กระบวนการใหมทไ่ี ด การเสนอแนะของหนวยงานตางๆ เชนการมที ีมในการขับเคลอื่ น ๓ ทมี (ทีมช้เี ปา , ทีม ปฏิบัตกิ าร และทีมตดิ ตาม) โดยหนวยงานทุกภาคสวนตางมสี วนรวมอยูในทมี ๖.๓ ปญ หาและวิธกี ารแกไ ข - ๖.๔ ปจจยั แหงความสําเร็จ การทาํ งานในเชิงการบูรณาการในรปู แบบทมี อาํ เภอ ทมี ตาํ บล หนว ยงานตา งๆมีสว นรวม ต้งั แตกระบวนการคิด การวางแผน การลงมือทาํ และการตดิ ตามประเมิน และทกุ ฝายตา งไดร ับประโยชน win- win situation ๖.๔ ขอ พึงระวงั การทาํ งานแบบราชการ “การสัง่ การ” ขาดการบูรณาการและการมสี วนรว มของหนวยงาน ภาคีการพัฒนา/ประชาชนทอี่ ยูในพ้นื ที่ตําบลเปาหมาย -

แบบบันทกึ องคค วามรรู ายบุคคล 1. ชื่อองคค วามรู การเขียนโครงการ 2. ชื่อเจาของความรู นางสมุ ิตรา รัตนเ รืองเดช 3. องคความรูท่ีบงชี้  หมวดท่ี 4 เสรมิ สรา งองคก รใหมีขีดสมรรถนะสงู 4. ที่มาและความสําคัญในการจัดทาํ องคความรู (อธบิ ายโดยละเอียด) การทาํ งานท่ีประสบผลสําเร็จเปนรูปธรรมตองมีแผนปฏิบัติการ และโครงการก็เปรียบเสมือนพาหนะ ที่นําแผนปฏิบัติการไปสูการดําเนินงานใหเกิดผลเพ่ือไปสูจุดมุงหมายปลายทางตามที่ตองการ อีกทั้งยังเปน จุดเช่ือมโยงจากแผนงานไปสูแผนเงิน และแผนคนอีกดวยความสามารถในการจัดทําโครงการ จึงเปนทักษะ ที่สาํ คญั ทส่ี ดุ ประการหนงึ่ ทท่ี ุกหนว ยงานจะตองมี นอกเหนอื จากความสามารถดา นอน่ื ๆ 5. รูปแบบ กระบวนการ หรือลําดับขั้นตอน (อธิบายโดยละเอยี ด) (คะแนนเตม็ 15 คะแนน) การเขียนโครงการตองเร่ิมจากหนวยงานตองชวยกันคิดวิเคราะหรวมกันกําหนดกิจกรรมวามีอะไร ทาํ อยางไร คาํ นวนการใชงบประมาณ วสั ดุอุปกรณค วรจะซือ้ อะไรบาง เมอ่ื ดาํ เนนิ แลวผลจะเปนอยางไร ตวั ชว้ี ัด คอื อะไร ซง่ึ มรี ปู แบบโครงสราง ดงั นี้ 1. ชอ่ื โครงการ เปน ช่อื ส้นั กระชับ เขาใจงา ย และสื่อใหชัดเจนวาเน้ือหาสาระของสงิ่ ท่ีจะทําคอื อะไร 2. หลักการและเหตุผล เปน การกลา วถึงปญ หาและสาเหตุและความจําเปน ท่ตี อ งการทําโครงการ โดย ตอ งพรรณานาความ โดยหาเหตผุ ล หลักการ ทฤษฎี แนวทางนโยบาย ตลอดจนความตองการในการพัฒนา 3. วตั ถุประสงค เปนการระบุถึงเจตจํานงในการดําเนินงานของโครงการ โดยแสดงใหเหน็ ถึงผลท่ี ตอ งการจะบรรลุไวอยา งกวางๆ มีลักษณะเปน นามธรรม แตชดั เจนไมค ลุมเคลอื โดยอาจมีวตั ถปุ ระสงคมากกวา 1 ขอก็ได 4. เปา หมาย ระบุถึงผลลัพธส ุดทา ยทีค่ าดวาจะไดจ ากการดําเนินโครงการ โดยระบุทง้ั ผลที่เปนทงั้ เชิงปรมิ าณ และผลเชิงคณุ ภาพ 5. วธิ ีการดําเนนิ งาน เปน การใหรายละเอยี ดในการปฏบิ ตั ิ โดยปกตจิ ะแยกเปนกจิ กรรมยอยๆ หลาย กจิ กรรม แตเ ปนกิจกรรมเดน ๆ ซ่งึ จะแสดงใหเห็นความเดน ชดั ตงั้ แตก ิจกรรมเรม่ิ ตน จนถึงกจิ กรรมสดุ ทายวา มี กิจกรรมใดท่ตี องทาํ บาน 6. ผรู ับผิดชอบโครงการ เปนการระบวุ าใคร หนว ยงานใดเปน ผูรบั ผิดชอบ เพอื่ วามีปญหาจะไดต ิดตอ ประสานได 7. งบประมาณ เปน การระบุคา ใชจ ายทต่ี อ งใชใ นการดาํ เนนิ กิจกรรมข้ันตอนตา งๆ และระบุ แหลง ทีม่ า ของงบประมาณ 8. สถานทดี่ าํ เนนิ การ เปน การระบุสถานทีต่ ง้ั ของโครงการ หรือระบุวา กิจกรรมน้ันจะทํา ณ สถานท่ี ใด 9. ระยะเวลาดาํ เนนิ การ เปน การระบรุ ะยะเวลาเริ่มตน โครงการ และระยะเวลาส้ินสดุ โครงการ โดย ระบุ วัน เดือน ป 10.ผลประโยชนท ่ีคาดวาจะไดร ับ เปน การระบุถึงผลทค่ี าดวาจะไดรับจากการดาํ เนนิ โครงการ ทังทางตรง และทางอ้อม ระบุว่าใครจะได้ประโยชน์จากโครงการบ้าง ทังเชิงปริมาณ และเชิงคุณภาพ

-2- 6. เทคนิคในการปฏบิ ตั ิงาน (อธบิ ายโดยละเอียด) (คะแนนเต็ม 25 คะแนน) 1. โครงการทดี่ ีตอ งสามารถแกไขปญหาไดอยา งมีประสทิ ธิภาพ 2. สามารถตอบสนองความตองการของกลมุ เปา หมาย นโยบายของหนว ยงานไดด ี 3. รายละเอียดของโครงการตองเขา ใจงา ยมีการใชภ าษาท่ีเขาใจกัน 4. มีวัตถุประสงคแ ละเปาหมายท่ชี ัดเจน 5. รายละเอยี ดของโครงการตองสอดคลองกบั ประเดน็ ยุทธศาสตร 6. กาํ หนดการใชทรพั ยากรอยางชัดเจน และเหมาะสม 7. มวี ิธีการตดิ ตาม และประเมนิ ผลท่ีชดั เจน 7. ปญหาที่พบและแนวทางการแกไขปญ หา (อธิบายโดยละเอียด) (คะแนนเตม็ 25 คะแนน) 1. มีการกําหนดวัตถุประสงคมีมากเกินไป ซ่ึงควรจะกําหนดไมเกิน 1 – 3 วัตถุประสงค ไมวาจะ โครงการเล็กหรือโครงการใหญ 2. ปญหาสับสนกับการกําหนดวัตถุประสงคกับจุดมุงหมาย ซ่ึงจุดมุงหมายเปนความปรารถนา ทคี่ รงการตงั้ ใจจะใหบรรลุ แตวัตถุประสงคเ ปน การกําหนดความปราถนาที่ตอ งการจะบรรลไุ วอ ยางกวางๆ 8. ประโยชนขององคค วามรู (อธบิ ายโดยละเอียด) (คะแนนเตม็ 25 คะแนน) เพือ่ ชวยใหการดําเนนิ งานสอดคลองกบั นโยบาย หรือความตอ งการของหนว ยงาน ทําใหการ ดําเนินงานนนั้ มที ิศทางท่ีชัดเจน และมปี ระสิทธภิ าพ บรรลุถึงเปาหมายของแผนงานทไี่ ดก ําหนด อยางมี ประสิทธิภาพมากทีส่ ดุ

บนั ทึกองคค วามรรู ายบคุ คล 1. ชื่อองคความรู กระบวนการกลุมเล้ยี งไกของหมบู า นสัมมาชพี 2. ชื่อเจาของความรู นายสุทธิศักด์ิ โคตรนรนิ ทร นกั วิชาการพฒั นาชมุ ชนชาํ นาญการ สาํ นกั งานพัฒนาชุมชนอาํ เภอเชยี งแสน อาํ เภอเชยี งแสน จงั หวัดเชยี งราย 3. องคค วามรูท่บี ง ชี้ หมวดที่ 2 สง เสรมิ เศรษฐกิจฐานรากใหขยายตัวอยางสมดุล 4. ท่ีมาและความสําคญั ในการจัดทําองคค วามรู การเลย้ี งไกถือวาเปนอาชพี ท่ีมผี สู นใจมากในปจ จุบนั เน่อื งจากไกเลี้ยงไมยากตองการพื้นที่เล้ยี งนอย มคี วามสะดวกทัง้ ทางดานการจดั หาลูกไก อาหาร อปุ กรณก ารใหอ าหารและนํ้า วัคซีนและยารักษาโรค จึงทาํ ใหการเลยี้ งไกในหมูบานมีความคลองตัวสูงเนือ้ ไกแ ละไขไกทําเปน อาหารท่ีมคี ุณคา ทางอาหารสงู และสามารถ นาํ ไปประกอบอาหารไดหลายประเภทจึงเปน ทีต่ อ งการของผบู ริโภค และสามารถสงเสริมใหเปนอาชพี หลกั ได เปน แนวทางในการประกอบอาชีพเสรมิ เพิ่มรายไดใ หกับครอบครัวและใหช ุมชนไดบ รโิ ภคไกและไข ในราคาถูกใหช ุมชนเกดิ การเรียนรแู ละมีประสบการณในการทาํ งานรว มกัน สรา งความรกั ความสามัคคี มี ความคิดรวมกัน ทําใหชุมชนเขม แข็งใหชุมชนรูจักการใชเวลาวา งใหเกิดประโยชน 5. รปู แบบ กระบวนการ หรอื ลําดับข้ันตอน กระบวนการกลุมเลีย้ งไกของหมูบา นสมั มาชพี ชุมชนในการทํางาน เปน วิธกี ารทํางานรวมกบั สมาชิก ในกลุมตามขน้ั ตอนเพื่อใหง านเสร็จเรว็ ประหยัดแรงงาน ประหยดั คา ใชจาย และไดผ ลงานท่มี ีคุณภาพ โดยมี ขน้ั ตอน ดงั นี้ 1. การเลือกหัวหนากลุม เปนขนั้ ตอนการลงคะแนนเสียงของสมาชกิ กลุมในการเลือกหัวหนา กลมุ โดยถือเอามตสิ วนใหญเปน เอกฉนั ท และตองมีการผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันเปนหวั หนากลุมเพอื่ ฝก ใหส มาชิก ทกุ คนมคี วามรบั ผิดชอบตอ ตนเองและสมาชกิ ในกลมุ 2. การกาํ หนดเปาหมาย เปนขน้ั ตอนการตกลงรว มกนั ระหวางสมาชกิ ในกลมุ วามเี ปา หมายหรือ วตั ถุประสงคในการดาํ เนินงานแตล ะข้ันตอนอยางไร เพือ่ เปนแนวทางในการวางแผนการทํางาน 3. การวางแผนการทาํ งาน เปน ขัน้ ตอนการกําหนดรปู แบบของชวงเวลาการจัดทาํ จัดหาวัสดอุ ุปกรณ ที่จะใชในการดําเนินงาน งบประมาณในการสรา งดาํ เนินงาน สถานท่ีทาํ งาน เวลาทํางาน และวิธีการทาํ งาน รวมกนั ของสมาชกิ 4. การแบง งานกนั ตามความสามารถ เปน ข้นั ตอนการแบงหนา ทีใ่ หสมาชิกในกลมุ โดยพิจารณาจาก ความสามารถและความถนดั ของแตล ะบุคคล 5. การลงมอื ปฏบิ ัติงาน เปนขั้นตอนการปฏิบัตงิ านของสมาชกิ ในกลุม ตามหนาทท่ี ่ไี ดรบั มอบหมาย และตามแผนงานท่ีวางไวใหสําเร็จตามเปาหมาย 6. การประเมินผลและปรบั ปรุงการทํางาน เปนข้นั ตอนการพิจารณาการทํางานรวมกันของสมาชกิ ในกลุมทัง้ ในขณะวางแผนการทํางานและในขณะปฏบิ ตั ิงานวาพบปญ หาในการทาํ งานหรือไม เมือ่ พบปญหา แกไขปญหานั้นอยา งไร รวมถึงการประเมินผลงานรว มกนั วามขี อบกพรอ งหรือไม ถา มขี อบกพรองควรปรบั ปรงุ ผลงานใหดีข้นึ อยางไร

-2- ความเขมแขง็ ขององคกรชุมชนหรือองคกรชาวบา นถอื เปน ส่งิ ท่สี าํ คัญตอการพัฒนาชุมชนแตล ะชุมชน เพราะ เมือ่ องคก รชุมชนมคี วามเขมแข็ง คนภายในชมุ ชนก็จะมคี วามเขมแขง็ สง ผลใหชุมชนมีความเขม แขง็ และเม่อื ชมุ ชนมคี วามเขมแข็งกส็ ามารถขับเคลือ่ นกระบวนการพฒั นาชุมชนใหดาํ เนนิ การตอ ไปได สงผลใหเกดิ การ พัฒนาชมุ ชนทมี่ ปี ระสิทธิภาพก็เกิดขึน้ ชมุ ชนสามารถดาํ เนินกจิ กรรมตางๆไดดวยตวั เองและเกดิ ความยังยืน การบรหิ ารกลุมเลยี้ งไกของหมบู า นสัมมาชีพ ยึดถือกระบวนการกลุม เปน หลักมีการขอมตกิ ลุมเพอื่ การ ตดั สนิ ใจในเรื่องตาง ๆ ยดึ หลกั ประชาธิปไตยเพ่ือใหก ลุมเปนไปในทิศทางเดียวกนั ยดึ หลักธรรมาภิบาล ประกอบดวย. 1. หลักนติ ิธรรม : ตองเปน ไปตามกฎ ระเบียบของราชการ และของกลุม 2. หลักคุณธรรม : ตองใหความเปน ธรรมกับสมาชิกทุกคนโดยเทา เทียมกัน 3. หลักความโปรงใส : ตองมีความโปรง ใส สมาชกิ สามารถตรวจสอบได 4. หลักการมสี วนรวม : ตองใหสมาชกิ มีสว นรวมในกิจกรรมตางๆ อยางตอเนื่อง 5. หลักความรับผิดชอบ : ทุกคนตองมีความรับผิดชอบตอ บทบาทและหนาท่ีของตน 6. หลักความคมุ คา : ตองใชจายอยางประหยดั คมุ คากับตนทุน ใหเกิดประโยชนส ูงสดุ 7. ปญหาท่ีพบและแนวทางการแกไขปญ หา การรวมกลุมทาํ ใหเกิดกระบวนการปฏสิ ัมพันธ เกิดการโตเ ถียงขดั แยง เกิดการประนปี ระนอม และเกิด การตดั สินใจที่จะเลอื กส่งิ ที่ดี จะมีการสรางวฒั นธรรมของกลมุ เชน การสรา งระเบียบและการปฏบิ ัตติ าม ระเบียบ การตรงตอเวลา การมวี นิ ยั การโปรงใส การตระหนักในภาระหนา ที่ ส่ิงเหลาน้ีจะเกดิ การแทรกซมึ เขา สูชุมชนทาํ ใหชุมชนมีการปรับตวั และสรางความเขม แข็งข้นึ เม่ือกลุมมีความเขม แข็งกส็ ามารถทําใหชมุ ชนชมุ ชน พัฒนาได แตอ งคกรชาวบานไมไดประสบความสาํ เรจ็ เสมอไปยอ มมีกลมุ ทป่ี ระสบกบั ปญหาตา งๆ ทีต่ องการ แกไข ซ่ึงปญหาท่แี ตละกลุมพบเจอกม็ ีไมเ หมือนกัน แมวา องคกรชาวบา นจะดําเนนิ กิจกรรมตางๆ เพอื่ แกไ ข ปญหาแตในองคกรกย็ งั คงมปี ญหาหลายประการ เปน ตน วาปญ หาผนู ํา ปญ หาจากสมาชิก ปญหาจากกิจกรรม ปญหาการบริหารจัดการ ปญหาเรื่องเงนิ ทุน 8. ประโยชนข ององคค วามรู ความเขม แข็งขององคกรชุมชนหรอื องคกรชาวบา นถอื เปน สง่ิ ทส่ี ําคญั ตอการพัฒนาชุมชนแตล ะชุมชน เพราะเมอื่ องคกรชุมชนมคี วามเขม แขง็ คนภายในชมุ ชนก็จะมคี วามเขม แข็ง สง ผลใหชมุ ชนมีความเขมแข็ง และเม่ือชมุ ชนมีความเขมแขง็ กส็ ามารถขบั เคล่ือนกระบวนการพัฒนาชุมชนใหด ําเนนิ การตอไปได สง ผลใหเกิด การพฒั นาชุมชนท่มี ีประสทิ ธิภาพก็เกิดขึ้น ชมุ ชนสามารถดาํ เนนิ กิจกรรมตางๆไดดว ยตวั เองและเกิดความยงั ยนื

บันทึกองคค วามรูรายบุคคล 1. ชื่อองคความรู เทคนิคการบรหิ ารพ้ืนทีด่ วยกิจกรรมพัฒนาชมุ ชน 2. ช่ือเจาของความรู นางสาวผกาวดี เทพกันธา ตาํ แหนงนกั วิชาการพฒั นาชมุ ชนชาํ นาญการ สงั กัด สาํ นักงานพฒั นาชุมชนอาํ เภอเชียงแสน จงั หวัดเชยี งราย 3. หมวดองคความรูทีบ่ งช้ี หมวด 4 เทคนิคเสริมสรางองคกรใหมขี ีดสมรรถนะสูงองคก ร 4. ที่มาและเปาหมายของการจัดการความรู ดําเนินการในพ้ืนท่ตี ําบลแมเงิน อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ตามท่ีกรมการพัฒนาชุมชนไดกําหนดวิสัยทัศน “เศรษฐกิจฐานรากมั่นคงและชุมชนพึ่งตนเองได ภายในป 2565” มงุ ขับเคลื่อนงานพัฒนาชุมชนไปสกู ารปฏิบัติ ใหเกิดประโยชนตอประชาชนอยา งแทจ รงิ โดย กําหนดเปาหมายใหชุมชนมีศักยภาพในการบริหารจัดการ และพัฒนาตนเองสูความมั่นคง ม่ังค่ัง ยั่งยืนและมี ความสุข มีแนวทางในการพัฒนาคอื สงเสริมการบริหารจัดการชุมชนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ใน การนี้จึงไดดําเนินการสงเสริมการบริหารจัดการพื้นที่ดวยกิจกรรมพัฒนาชุมชนในพ้ืนท่ีตําบลแมเงิน อําเภอ เชียงแสน จังหวัดเชียงราย เปนพืน้ ท่ใี นการจัดทําองคค วามรู 5. วิธีการ/ขั้นตอนการจัดการความรู (อธิบายพอสังเขป) การบรหิ ารจดั การพืน้ ท่ดี วยกิจกรรมพัฒนาชมุ ชนในพืน้ ที่ตําบลแมเงิน อําเภอเชยี งแสน จงั หวัด เชียงราย โดยนาํ รปู แบบการบริหารแบบกระจายอาํ นาจ“CLUSTERs” มาปรับใชในการประสานการ ดําเนนิ งานกิจกรรมพฒั นาชุมชนกับกลมุ ผูน าํ อช. อาสาพฒั นาชุมชน กลมุ สตรีตาํ บล และผูน าํ ชุมชน ในพนื้ ท่ี รปู แบบการบรหิ ารแบบกระจายอํานาจ “CLUSTERs”

-2- การบรหิ ารแบบกระจายอาํ นาจ “CLUSTERs” หมายถงึ รปู แบบโครงสรา งเครือขา ย องคป ระกอบ และกลยทุ ธในการบริหารจัดการงานแบบกระจายอาํ นาจเชิงระบบท่ีเกิดดุลยภาพท้งั ความรู ความสามารถ ทกั ษะกระบวนการและการปฏบิ ตั ิงาน การกาํ กับตดิ ตามตรวจสอบเพือ่ ใหบรรลุเปาหมาย ตามกรอบการ มอบหมายงานและภารกิจในการขับเคลื่อนนโยบายและการปฏบิ ตั ิงานใหเกดิ ประสทิ ธิภาพในมติ เิ ชงิ นโยบาย มิตคิ วามสามารถ มิติบุคลากร มติ ิการบริหารจดั การ มติ ิการพฒั นาและมติ ิการปฏบิ ัติการ หลักการบริหารแบบกระจายอํานาจ “CLUSTERs” มีจดุ เนน ที่สาํ คัญในการพฒั นาใหมีความยัง่ ยืน ดงั น้ี 1) เนน ใหเขาใจวาทุกส่งิ ตองมกี ารเปลย่ี นแปลงไปตามธรรมชาติ สง่ิ แวดลอมและกาลเวลา ดังนนั้ ตอ ง ยอมรบั กับการเปลี่ยนแปลงตา งๆ ท่ีเกิดขน้ึ ได 2) เนนการสรา งความพรอ มเพ่ือรองรบั การเปลี่ยนแปลง โดยจะตอ งรจู ักคิดและมองเห็นถึงพลวตั ของ การเปลย่ี นแปลง วิเคราะหเหตุและปจ จยั เพ่ือเตรียมความพรอ มสาํ หรบั การเปล่ียนแปลงที่จะเกดิ ขึน้ 3) เนนการสรา งความสมดุล มัน่ คงและความย่ังยนื โดยจะตองมกี ารวิเคราะหถงึ ผลลัพธตา งๆ ท่ี เกิดขนึ้ ท้ังในระยะส้ันและระยะยาว มุงถงึ ประโยชนส วนรวมทจ่ี ะทําให มีความสมดลุ มนั่ คงและยัง่ ยืน 4) เนนความพอดีและเหมาะสม รูจกั ตนเอง สรา งเครือขา ยกลุมและขยายขอบขา ยกิจกรรมให หลากหลาย จากการสรา งความรว มมือในทกุ ภาคสวนเพ่อื เพม่ิ ผลประโยชน และพฒั นาคณุ ภาพการศกึ ษาและ บุคลากรอยางมีประสิทธภิ าพ 5) เนน การมคี วามรูและคุณธรรมโดยยึดธรรมาภบิ าล มสี ติและการเรยี นรูเพอ่ื แสวงหาความรอู ยาง ตอ เน่อื ง 6) เนน การพ่งึ ตนเอง การพึ่งพากนั และความรับผดิ ชอบตอ สวนรวม รูจักการสราง ความสัมพันธ ความรวมมอื มีการชว ยเหลอื และแบงปน ถอยทีถอ ยอาศยั การสรางคานยิ มใหร ูจกั ความรบั ผดิ ชอบและเห็นแกป ระโยชนสว นรวมเปนสําคัญ โดยมอี งคประกอบ “ CLUSTERs” ดงั น้ี 1. (C)= Concept Systems, Center, Co-ordination, Creatively, Controlling หมายถึง ระบบ หลักการและกระบวนการ ,ศนู ยเครือขาย, การประสานงาน, การสรา งสรรคงาน, การกํากับดแู ลตดิ ตาม 2. (L)= Leaders Ship, Locational Knowledge, Learning to be หมายถึง ภาวะผนู าํ แหลงองค ความรู การแลกเปล่ยี นเรยี นรู 3. (U)= Unity, Understanding หมายถึง ความมีเอกภาพและความเขาใจเห็นพองตองกนั 4. (S)= Share Resources, Supporting หมายถงึ การแบงปน ทรพั ยากรและการสงเสริมสนับสนุน 5. (T)= Teams, Training หมายถงึ การทาํ งานเปน ทมี , การฝกอบรม 6. (E)= Efficiency and Effectiveness, Empowers หมายถงึ ประสทิ ธิผลและประสทิ ธิภาพ, การใช อํานาจ 7. (R)= Responsibility หมายถงึ ความรับผดิ ชอบ 8. (s)= Strategies, Sustainable หมายถึง กลยุทธ, ความยั่งยืน 6. ผลลัพธที่ไดจ ากการจัดการความรู 6.1 เทคนคิ และวิธปี ฏบิ ัติงาน เกิดการพัฒนาในพ้นื ท่ที ี่เปนประโยชน ตรงตามความตองการของประชาชนอยางแทจริง สามารถเขาถึงพนื้ ที่ มวลชน ผูน าํ ในพนื้ ท่ีใหมีความมั่นใจ เชอื่ มัน่ ในตัวพัฒนากร สามารถนําสง ขอมูลท่ีเรา สามารถนาํ ไปแกไขปญหาภายในชุมชนได กลมุ องคกร ภาคีเครอื ขา ยงานพฒั นาชมุ ชนใหค วามสาํ คญั กับ บทบาทพฒั นากร ในการตดิ ตอประสานงานหรอื กิจกรรมนอกเหนอื งานตามภารกิจของงานพฒั นาชมุ ชน เกิด กระบวนการเรยี นรู ทุกฝายเขา มามีสวนรวมอยา งเตม็ ใจ

-3- 6.2 องคค วามรู/กระบวนการใหมท่ีได ในการดําเนินงานพฒั นาชุมชนในพน้ื ทีร่ ะดบั ตําบล หมบู าน ตองอาศัยความรู ความชํานาญ เทคนคิ ในการพูดคยุ เขาหาประชาชน ผูนํา กลมุ องคกรตางๆ ใหเ ขาเปด ใจรบั ฟงในส่งิ ที่เราตอ งการสื่อสาร เขาใจในวัตถปุ ระสงคข องแตละกิจกรรมที่จะลงไปดาํ เนนิ งาน ในขณะเดยี วกันพฒั นากรตอ งมคี วามเขาใน บรบิ ทของพน้ื ที่ ท่อี าจมีขอจาํ กดั หรอื หากดาํ เนนิ กิจกรรมอาจเกดิ ปญ หา ลาชา หรอื ไมไดรบั ความรว มมอื จาก พนื้ ที่ได ดงั นัน้ การอาศยั ความคยุ เคย และการกระจายการมอบหมายงานหรอื อํานาจการตดั สนิ ใจของผนู ํา หรอื กลมุ ตางๆ ดงึ บทบาทหนาที่ใหเขามคี วามสาํ คัญในชมุ ชน ประชาชนเลง็ เห็นความตัง้ ใจของผนู าํ ตางๆ จึง เปน ปจจัยในการบริหารพนื้ ที่ใหก ิจกรรมงานพัฒนาชมุ ชนประสบผลสาํ เรจ็ อกี ทางหน่งึ 6.3 ปญหาและวธิ ีการแกไข ปญ หา การดาํ เนินกิจกรรมอยา งตอเนือ่ ง ในบางกิจกรรมตองใชงบประมาณในการดาํ เนนิ งานอยาง ตอเนื่องจึงจะประสบผลสําเรจ็ และเหน็ ผลชัดเจน วิธีการแกไ ข ขอรับสนับสนนุ งบประมาณจากทางทองถนิ่ หรือหนว ยงานท่ีเกย่ี วของ 6.4 ปจจยั แหง ความสําเร็จ การเขาใจงาน เขาใจพนื้ ที่ เขาใจปญหา จึงพรอมเปดใจรบั ฟงและชวยกันแกไขปญ หาไปพรอ มๆกัน 6.5 ขอพึงระวัง(ถา มี) 1. การบรหิ ารจัดการในพน้ื ที่ตอ งยดึ หลกั ความยุติธรรมและความโปรง ใส 2. ความไมเขาใจแบงพรรคแบงพวกกอใหเกดิ ความแตกแยกทาํ ใหไมประสพผลสําเร็จในการพฒั นา ………………………………………………………………………………………………………………………………………........

บันทึกองคค วามรูรายบุคคล 1. ชื่อองคความรู เทคนิคการบริหารพ้ืนที่ดวยกิจกรรมพัฒนาชมุ ชน 2. ชื่อเจาของความรู นางชลธชิ า สวุ รรณ ตาํ แหนงนกั วิชาการพัฒนาชมุ ชนปฏิบัตกิ าร สังกดั สาํ นักงานพฒั นาชุมชนอําเภอเชยี งแสน จังหวัดเชียงราย 3. หมวดองคความรทู ี่บงช้ี หมวด 4 เทคนคิ เสริมสรา งองคก รใหมีขดี สมรรถนะสูงองคก ร 4. ที่มาและเปาหมายของการจัดการความรู ดําเนินการในพ้ืนที่ตําบลศรีดอนมูล อ.เชียงแสน จ.เชยี งราย กรมการพัฒนาชุมชน ไดกําหนดนโยบายและยุทธศาสตรกรมการพัฒนาชุมชน ตามภารกิจหนวยงาน สอดคลอ งกบั นโยบายการขบั เคล่ือนพฒั นาประเทศ ดวย ๔ หมวด ประกอบดวย หมวดท่ี ๑ สรา งสรรคชุมชนพงึ่ ตนเองได หมวดท่ี ๒ สง เสรมิ เศรษฐกิจฐานรากใหขยายตัวอยางสมดุล หมวดท่ี ๓ เสรมิ สรา งทนุ ชุมชนใหมีธรรมาภิบาล หมวดท่ี ๔ เสรมิ สรางองคกรใหมีขดี สมรรถนะสูง และไดกําหนดวิสัยทัศน “เศรษฐกิจฐานรากม่ันคงและชุมชนพึ่งตนเองได ภายในป 2565” มุงเนนใหมีการ ขบั เคลื่อนงานพฒั นาชมุ ชนไปสกู ารปฏิบตั ิ เพอื่ ใหเกิดประโยชนตอประชาชนอยา งแทจริง โดยกําหนดเปาหมาย ใหชุมชนมีศักยภาพในการบริหารจัดการ และพัฒนาตนเองสูความมั่นคง ม่ังค่ัง ยั่งยืนและมีความสุข มี แนวทางในการพัฒนาคอื สงเสริมการบรหิ ารจัดการชุมชนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง จึงเลือกพ้ืนท่ี ตําบลศรีดอนมูล อาํ เภอเชยี งแสน จงั หวัดเชียงราย เปนพืน้ ทีใ่ นการจัดทาํ องคค วามรู 5. วิธกี าร/ขั้นตอนการจัดการความรู (อธิบายพอสงั เขป) การบริหารจัดการพนื้ ที่ดวยกิจกรรมพัฒนาชุมชนในพ้ืนที่ตาํ บลศรดี อนมลู อําเภอเชียงแสน จังหวัด เชียงราย โดยรูปแบบการบริหารบูรณาการรวมกัน เพื่อปรับใชในการดําเนนิ งานกิจกรรมพัฒนาชมุ ชน รวมกับ ผนู าํ ชมุ ชน/หมูบ า น ผูน าํ อช. กลมุ สตรีหมบู าน/ตําบล ปราชญช มุ ชน ตัวแทนเครือขา ย กองทนุ ชมุ ชน และ ประชาชน ในพืน้ ท่ี มีจดุ มุงหมายการพัฒนาใหม ีความย่ังยนื ดังนี้ 1. เปนการสรา งสรรคใหมกี ารระดมสมองจากกบุคคลตาง ๆ เชน สติปญ ญา ความรู ความสามารถ ประสบการณ 2. เกิดความเขาใจซงึ่ กนั และกนั เกิดการประสานงานท่ดี ี 3. ผลงานมคี ณุ ภาพและประสิทธภิ าพท่ีดี อันเกิดจากความรับผดิ ชอบ 4. การดําเนนิ กิจกรรม เกิดความสมดุล และยั่งยนื 5. มีความเปนกลางตอทุกภาคสว นที่บูรณาการรวมกัน 6. มีหลักธรรมาภิบาล 6. ผลลัพธทีไ่ ดจากการจัดการความรู 6.1 เทคนคิ และวิธปี ฏบิ ตั ิงาน เกดิ การพัฒนาในพืน้ ทีท่ ี่เปนประโยชน ตรงตามความตองการของประชาชนอยางแทจรงิ สามารถ เขาถึงพน้ื ท่ี ประชาชน ผนู ําในพื้นที่ใหม ีความม่นั ใจ เช่ือมั่นในตัวพัฒนากร สามารถนาํ สง ขอมลู ท่ี สามารถ นาํ ไปแกไขปญหาภายในชมุ ชนได กลมุ องคก ร ภาคเี ครือขา ยงานพัฒนาชมุ ชนใหความสาํ คัญกบั บทบาทพัฒนา กร ในการติดตอ ประสานงานหรือกิจกรรมนอกเหนืองานตามภารกิจของงานพัฒนาชมุ ชน เกิดกระบวนการ เรยี นรู ทกุ ฝา ยเขามามีสว นรวมอยา งเต็มใจ

-2- 6.2 องคค วามร/ู กระบวนการใหมทีไ่ ด 1. พฒั นากร ตองมีความรู ความเขา ใจในบรบิ ทของพ้ืนท่ี หมบู าน ตาํ บล วา มลี ักษณะเปนอยา งไร มี ขอ จาํ กัด หรอื สิง่ ทตี่ องพึงระวังอยางไรบา ง 2. การดําเนนิ กิจกรรมตาง ๆ ในงานพัฒนาชุมชนในพื้นที่หมูบาน ตําบล ตองอาศยั ความรู ความ ชาํ นาญ มีเทคนิค/วิธีการพดู คุย เขา หา เขา ถงึ กลุมเปาหมาย/ประชาชน ผูน ํา กลุม อาชพี กลมุ องคก รตา งๆ เพอ่ื ส่ือสารใหเกิดความเขาใจในวตั ถุประสงคท ่ีตองการทาํ กิจกรรมรวมกัน เกิดการยอมรับ และรวมกิจกรรม ที่จะดําเนินงาน 3. การใหค วามสาํ คญั ใหเกียรติ ใหค วามเคารพ มอบหมายงานหรือมอบอํานาจในการตดั สนิ ใจใน กจิ กรรม และยอมรับในบทบาทหนาทีผ่ ูนําหมบู า น/ผูนาํ ระดับตาํ บล ถือวา มีความสําคัญอยางมาก หากพฒั นา กร ละเลยการใหความสาํ คญั ในบทบาทของผูน าํ แลว การดําเนินกจิ กรรมอาจเกิดความลา ชา ไมไดรบั ความ รวมมือจากพื้นที่ สง ผลใหก ิจกรรมนัน้ ไมประสบความสําเรจ็ ได 4. ความขยนั ของพัฒนากรในการเขา หมูบ าน หม่นั สรางความคนุ เคย พูดคยุ มนี ้าํ ใจ ไตถามความ เปนอยขู องประชาชน เปนอกี ปจ จัยหนงึ่ ที่จะสามารถสรา งความสาํ เร็จในกิจกรรมพฒั นาชมุ ชนได 6.3 ปญหาและวธิ กี ารแกไ ข ปญหา กจิ กรรมพัฒนาชมุ ชนบางกิจกรรม ตองใชง บประมาณในการดําเนนิ งานอยางตอ เนื่องจงึ จะ ประสบผลสาํ เร็จและเห็นผลจริง วธิ ีการแกไข ขอรบั สนบั สนนุ งบประมาณจากทางทองถิน่ หรอื หนวยงานท่ีเกย่ี วของ เพอ่ื ดาํ เนนิ กิจกรรมอยางตอเนือ่ ง 6.4 ปจจยั แหง ความสําเรจ็ ความสําเร็จ เกดิ จากการยอมรบั ซึ่งกนั และกนั อยางเปดใจ เขาใจในความแตกตา งและความเหมอื น และพรอมแกป ญหาไปดวยกัน 6.5 ขอ พึงระวัง(ถาม)ี 1. การบริหารจัดการในพนื้ ที่ตอ งยึดหลักธรรมาภบิ าล(หลักคณุ ธรรมหลักนติ ธิ รรมหลักความโปรงใส หลกั ความมีสวนหลกั ความรับผดิ ชอบรวมหลกั ความคุมคา 2. การฝกใฝฝ า ยใดฝา ยหนึ่ง ไมกอใหเกดิ ความสําเรจ็ และพัฒนา ………………………………………………………………………………………………………………………………………........

บันทึกองคความรูรายบุคคล .......................................... 1.ช่ือองคความรู การพัฒนาทมี งาน ดว ยหลัก 6 ท.สสู ํานักงานคุณภาพ 2.ช่ือเจาของความรู นางประพิมพา วฒั นา พฒั นาการอําเภอแมส าย 3.หมวดองคความรทู ี่บงช้ี หมวด 4 เทคนิคการเสริมสรา งองคกรใหมีขดี สมรรถนะสงู 4.ท่ีมาและความสาํ คบั ในการจัดทําองคความรู สํานักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดเชียงราย ไดจัดทําโครงการเพ่ิมประสทิ ธิภาพการขับเคลอ่ื นงานพัฒนา ชุมชนจังหวัดเชียงราย (เชียงราย : Changrai for Good) ประจําป งบประมาณ พ.ศ. 2563 เพ่ือเปน ทิศทางการขับเคลอ่ื นงานพัฒนาชุมชนและพัฒนาสมรรถนะองคกรจังหวดั เชยี งราย ภายใตมิติ การพัฒนา งาน งบ ระบบ คน เปนโครงการรมใหญภายใตนโยบายการกํากับดูแลองคกรที่ดี การพัฒนาองคกรคุณธรรม และ หนวยงานพัฒนาชุมชนใสสะอาดของจังหวัดเชียงราย ประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2563 โดยมีกิจกรรมยอยที่ เปนกิจกรรม ทีด่ ําเนินการขบั เคลือ่ นทั้งในระดบั จงั หวัดและอําเภอ สํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอแมสาย ไดนํากิจกรรมท่ีเปนขอเสนอรวมของการพัฒนาสมรรถนะ องคกร ดานการพัฒนา งาน งบ ระบบ คน และมีกิจกรรมยอยท่ีเปนกิจกรรมที่ดําเนินการขับเคล่ือนในระดับ อําเภอ สูการปฏิบัติ เพ่ือมุงสูเปาหมายการเปนองคกรสมรรถนะสูง สามารถออกแบบการขับเคลื่อนงานพฒั นา ชมุ ชนทม่ี ีประสิทธิภาพภายใตระยะเวลา และงบประมาณท่ีจํากัด เกดิ ประโยชนอยางสูงสดุ ตอ กรมการพัฒนาชุ มน เปนองคกรที่มีการบริหารยุทธศาสตรองคกร โดยใชแนวทางการพัฒนาชุมชนใสสะอาดเปนทิศทางในการ ขับเคลือ่ นงานพัฒนาชมุ ชน สาํ นักงานพัฒนาชมุ ชนอาํ เภอแมสาย จึงไดจัดทําโครงการพัฒนาประสิทธิภาพการ ขับเคลือ่ นงานพฒั นานาชุมชนอําเภอแมสาย ประจาํ ป 2563 และในฐานะพัฒนาการอาํ เภอ ขาพเจา จึงพัฒนา ทีมงานดวยหลัก 6 ท สสู ํานักงานที่มคี ุณภาพ เปา หมายและพนั ธกิจขององคกรดําเนินการอยางมีประสทิ ธภิ าพ เปนองคกร แหง คณุ ภาพ : บุคลากรเกง งานเดน ระบบดี เปนที่ยอมรบั ดังน้ี ๑.เทห/สมารท ๑.๑ ภมู ิรู สงเสรมิ ใหบุคลากรเปนผมู คี วามรู เช่ยี วชาญในวิชาชีพ ๑.๒ ภมู ธิ รรม สงเสริมใหบคุ ลากรเปน ผูท่ีจรยิ ธรรม ยึดมน่ั ในจรรยาบรรณขาราชการ กรมการพัฒนาชมุ ชน ๑.๓ ภมู ฐิ าน สง เสริมการแตงกายและวางตนที่เหมาะสมกบั การเปน ขา ราชการกรม ไดแก การแตงกายชดุ ขา ราชการ แตง กายผาไทย รวมท้งั ความสะอาด เรยี บรอ ยตัง้ แตหัวจรดเทา ๒. ทนั สมัย ๒.๑ ปรบั วธิ กี ารทํางาน ทง้ั เชงิ รุก เชงิ รับ เชน คลนิ ิกงานพัฒนาชุมชน การเขา พ้ืนที่หมูบาน ๒.๒ การบรกิ ารประชาชน มีการกาํ หนดชวงเวลาอยา งชัดเจน เปด เผย และเปน มติ รตอผูรับบริการ ๓. ทนั เวลา ๓.๑ ปรับวิธกี ารบริหารงบประมาณ มปี ฏิทินการควบคมุ และผลการเบิกจา ย ๓.๒ จดั ใหม ีระบบรายงาน ระบบขอมูล ที่เก่ียวของอยา งเปนระบบ ๓.๓ มรี ะบบติดตามและประเมนิ ผล ที่สง เสรมิ สนับสนนุ และแกไขปญ หาอยา งทันทวงทมี

-2- ๔. แทคทีม ๔.๑ การสรา งทมี เวรค บนสาํ นกั งานทเ่ี กอื้ หนุนการทาํ งาน เปน คูหู เปน พ่ีเลยี้ ง ซ่ึงกันและกัน ๔.๒ การบูรณาการการทาํ งานกับภาคกี ารพัฒนา เปน การทาํ งานเชิงพน้ื ทีใ่ หประสบความสาํ เรจ็ ๕ เทคโนโลยี ๕.๑ มกี ารนาํ เทคโนโลยดี าน IT มาใชใ นการทํางานทั้งอุปกรณ ระบบสาํ นักงาน รายงาน ใหเร็วขึน้ ๕.๒ สง เสริมการทํางานในรูปแบบนวัตกรรมใหมๆ ๖. ทวั่ ไทย ๖.๑ การสรางชองทางการประชาสัมพันธทั้งส่ือที่มีผลกระทบมากและกระทบนอย เปนประจํา และ ตอเนื่อง ๖.๒ สงเสริมการสรางอัตลักษณ ใหเปนรูปแบบที่สามารถใหบุคคลภายนอกยอมรับ เชน วิธีการ ทาํ งานในกระบวนการพฒั นาชมุ ชน 5.วิธีการ/ขั้นตอน 5.1.ทบทวนผลการดําเนนิ งานในรอบปท่ีผา นมา 5.2 การพฒั นาบคุ ลากร 5.2.1 เสรมิ สรางสมรรถนะบคุ ลากรใหมีความรูค วามสามารถ มที ศั นคตทิ ี่ดตี อ องคก รและ เพิ่มทักษะความเช่ียวชาญการทํางาน ในทุกๆ ดาน เชน สงเสริมทักษะดาน IT การสงเสริมการเรียน E- learning ,ความรเู ก่ียวกับการเบิกจา ย เปน ตน 5.2.2 สงเสริมบคุ ลากรใหมีคณุ ธรรม จรยิ ธรรม โดยการปฏบิ ัตติ ามคานิยม องคการ ABCDEF S&P จรรยาขา ราชการ และดาํ รงชีวติ ตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง 5.2.3 เสริมสรางแรงจงู ใจในการปฏบิ ตั ิงาน ดว ยการชมเชย ยองยอ งเชดิ ชู เกยี รติ ใหร างวัล ผูปฏิบัติงานอยูในระดับดีเดน เปนการสรางความสมดุลระหวางชีวิตและการทํางาน รวมท้ังใหโอกาส ในความกา วหนา และความมน่ั คงในหนาที่การงาน 5.3 พฒั นาทีมงาน 5.3.1 จัดระบบการทํางาน โดยการมอบหมายงาน กําหนดวัตถปุ ระสงคและวางเปาหมาย กําหนดหลักเกณฑหรอื ขอตกลงในการทํางานอยางชัดเจน 5.3.2 สงเสริมการทํางานเปนทีม ยึดหลักการมีสวนรวม พัฒนาใหมคี วามเชี่ยวชาญในการ ทํางานตามบทบาทหนาทใี่ นลักษณะสหวิทยาการ ดวย Cross Function Team เพือ่ ลดชอ งวา งในการทํางาน 5.4 การพฒั นางาน 5.4.1 กําหนดวิสัยทัศน เปาหมาย และตัวช้ีวัดรวมกัน จัดทํา MOU การแบงภารกิจบน พ้ืนฐานการวิเคราะหยุทธศาสตรกระทรวง กรม และจังหวัด ใหทุกคนมีความชัดเจนในเปาหมายและทิศ ทางการทาํ งานรวมกัน 5.4.2 จดั ทาํ คมู ือและแนวทางการปฏิบัตงิ าน และพฒั นางานดว ย PDCA และการมสี ว นรวม 5.4.3 สง เสริมใหบ คุ ลากรและทมี งานสรา งและริเร่มิ งานสรางสรรค “1 ทมี งาน 1 แผนงาน 1 โครงการสรางสรรค”

-3- 5.5 การตดิ ตามประเมนิ ผล 5.5.1 ประชาสมั พันธผ ลการดาํ เนินงานในทุกรปู แบบ ทุกชอ งทาง อยางตอ เนือ่ ง 5.5.2 ใชร ะบบเทคโนโลยีสารสนเทศในการตดิ ตามประเมนิ ผล ดว ยการจัดทําแบบ ประเมินความพึงพอใจให ผนู ํา องคกร เครอื ขา ย ทีเ่ กย่ี วขอ ง ประเมินผา น Website,Line 5.5.3 วิเคราะหสรปุ บทเรียน (AAR) การจัดการความรู (KM) และ Best plactice เพื่อใช เปน แนวทางในปรบั ปรุงงานและการดําเนนิ งานครง้ั ตอไป 6.ผลลัพธที่ได 6.1 เทคนคิ และวิธีการปฏิบตั ิงาน 6.1.1 กําหนดวสิ ยั ทัศน เปา หมาย และตัวช้วี ัดรวมกนั จดั ทาํ MOU การแบงภารกิจบน พ้ืนฐานการวิเคราะหยทุ ธศาสตรกระทรวง กรม และจังหวดั ใหท ุกคนมคี วาม ชัดเจนในเปา หมายและทศิ ทางการ ทํางานรวมกัน 6.1.2 จัดทาํ คูมอื และแนวทางการปฏบิ ตั ิงาน และพฒั นางานดว ย PDCA และการมีสวนรว ม 6.1.3 สงเสรมิ ใหบ ุคลากรและทมี งานสรา งและรเิ ริม่ งานสรา งสรรค “1 ทมี งาน 1แผนงาน 1โครงการ สรา งสรรค” 6.2 องคค วามร/ู กระบวนการใหมทีไ่ ด 6.2.1 บคุ ลากรในสํานักงานพัฒนาชมุ ชนอาํ เภอ สามารถจดั ทําแผนพฒั นาตนเองและ ดําเนนิ งานตามแผนได 6.2.2 ทีมงานสํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอ สามารถจัดทําแผนพัฒนาทีมงานและ ดาํ เนินการตามแผนไดอยางนอย 1 เรอ่ื ง/กจิ กรรม 6.2.3 ประชาชน องคก ร เครือขาย มีความพงึ พอใจในการดาํ เนนิ งานท่ีรับบริการจาก สาํ นกั งานพัฒนาชมุ ชนอําเภอ ไมน อ ยกวา รอ ยละ 80 6.2.4 ประชาชน องคกร เครือขาย ท่รี ับบรกิ ารจากสํานักงานพฒั นาชุมชนอําเภอมีความพึง พอใจในการดําเนนิ งาน ไมม เี รื่องรอ งทุกขร องเรยี น เปน การสรา งภาพลกั ษณขององคกรท่ีดี 6.2.5 บุคลากรและทีมงานสํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอ สามารถดําเนินงานตาม แผนพัฒนาไดอ ยางมีประสทิ ธิภาพและบรรลุตามเปา หมายยทุ ธศาสตรกรมการพัฒนาชุมชนท่ีกาํ หนด 6.3 ปจจยั แหง ความสาํ เร็จ 6.3.1 หัวหนาทมี งานสรา งบรรยากาศการทํางานทดี่ ีและเอ้ือตอการทาํ งานของทมี งาน 6.3.2 หัวหนาทีมใหความรักความเขาใจเอ้ืออาทร ไววางใจในการทํางานของทีมงาน เมื่อประสบปญ หาเปนแกนนําในการแกไขปญหา 6.3.3 การมอบหมายงานใหตรงกับความรูความสามารถของแตละบุคคล ทําใหงานมีบรรลุ เปา หมายอยางมีประสทิ ธิภาพ

-4- ขอ พึงระวงั หัวใจของการทํางานเปนทีม ท่ีสําคญั คือ คือการประชุมปรึกษาหารือ ชวยกันคดิ และผลักดันส่ิงที่คิด นั้นออกไปสูการทํางานจริง เพราะ การทํางานรวมกันท่ีทําใหเกิดศักยภาพตองเปนการรวมกําลังคน กําลัง ความคดิ สติปญญา และทรัพยากรตาง ๆ มาทํางานรวมกันภายใตระบบการทํางานท่ีโปรงใสและตรวจสอบได เมื่อปฏิบัติงานไปแลวก็รวมกันประเมินผลและปรับปรุงแกไขความผิดพลาดที่เกิดขึ้นจากการทาํ งานเพ่ือใหเกิด การแกไ ขขจัดปญหาอุปสรรคที่จะเกดิ ขนึ้ ในการทํางานครง้ั ตอ ๆ ไป *********************

แบบบนั ทกึ องคความรรู ายบุคคล 1. ชื่อองคค วามรู : Show & Share แลกเปล่ียนความสําเร็จและเชิดชูเกียรติครชู าวบาน 2. ชื่อเจา ของความรู : นายนราวฒุ ิ นนั ติดอย นกั วิชาการพฒั นาชุมชนชํานาญการ 3. หมวดองคความรูท บ่ี งช้ี : เทคนคิ สรางสรรคชุมชนพึง่ ตนเองได 4.ท่มี าและความสาํ คญั นโยบายการบริหารราชการแผน ดนิ ของรัฐบาล (พลเอกประยุทธ จนั โอชา นายกรัฐมนตร)ี รฐั บาล กําหนดโมเดล “ประเทศไทย ๔.๐” ในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศไทย โดยการสรา งความเขม แข็งจาก ภายใน ขับเคล่ือนตามแนวคิดปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ผา นกลไกประชารัฐ เปาหมายเพ่ือปรับเปลย่ี น ประเทศไทย และสรา งความสมดลุ ทางเศรษฐกิจและสงั คมใหเกดิ ความมน่ั คง มัง่ ค่งั และย่ังยืน ภายใตแผน ยทุ ธศาสตรกรมการพัฒนาชุมชน พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖4 กรมการพฒั นาชมุ ชนไดก ําหนดวสิ ัยทศั น “เศรษฐกิจ ฐานรากมั่นคง และชุมชนพ่ึงตนเองได ภายในป ๒๕๖5” เศรษฐกิจครวั เรือนมีความม่ันคง ประชาชนใชช วี ิตอยู ในชมุ ชนอยา งมคี วามสขุ โดยกรมการพฒั นาชุมชน ไดกาํ หนดวาระกรมการพฒั นาชุมชน ( Agenda 2017 ) โดยมีปจจยั ขับเคล่อื นงาน ๓ เร่ือง คอื ๑ การพัฒนาอาชพี ครัวเรอื น ๒ หนึ่งตาํ บลหน่ึงผลติ ภัณฑ (OTOP) ๓ เศรษฐกิจฐานรากและประชารัฐ กรมฯ ดําเนนิ การพัฒนาอาชีพครัวเรือนภายใต “โครงการสรางสมั มาชีพชมุ ชน ตามหลักปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง เพ่ือยกระดับเศรษฐกิจฐานราก คอื รายได ทาํ ใหป ระชาชนในชมุ ชนมีรายได เพม่ิ ขน้ึ มีความม่นั คงและยั่งยืน “สรางสัมมาชพี ชุมชน” เรม่ิ ตน ดว ยการพัฒนาทกั ษะการถายทอดองคความรู ใหกบั ปราชญช มุ ชนดา นอาชีพ จากน้ันใหป ราชญก ลับไปสรา งทีมและจัดการฝก อบรมอาชพี ใหกบั ครวั เรือนที่ ตองการฝกอาชีพในหมูบานเปา หมาย โดยมีทมี สนับสนุนการขับเคล่ือนสมั มาชีพชมุ ชนระดับตาํ บล ซึงมี เจา หนา ท่ีพัฒนาชุมชนผูประสานงานตาํ บลเปน หวั หนา คณะทํางาน โดยมีหนา ที่สนบั สนุน สงเสริม แนะนํา และ ตดิ ตามการดําเนินงานสมั มาชีพชุมชนในพืน้ ที่ตาํ บลทีร่ ับผดิ ชอบ จากการดาํ เนินงานพบวาปราชญสัมมาชีพขาดทักษะการถา ยทอดองคความรูการประกอบอาชพี ใหก ับครวั เรอื นเปา หมายทม่ี ีความตองการฝก อาชพี ไมส ามารถประกอบอาชพี ทส่ี นใจได ประกอบกับเจา หนาที่ พัฒนาชมุ ชน ซึง่ มหี นาท่สี นบั สนุน สง เสรมิ แนะนาํ และติดตามการดําเนนิ งานสัมมาชีพชุมชน ขาดทักษะการ เปน พี่เล้ยี ง จึงทําใหก ารสง เสรมิ สมั มาชพี ชมุ ชน ไมป ระสบความสําเร็จเทาท่ีควร จึงไดจดั ทําโครงการพฒั นา ปราชญสมั มาชีพและพ่ีเลยี้ งมืออาชีพ ซ่งึ การดําเนินการทผี่ า นมามีปราชญช ุมชนทผ่ี า นการฝก อบรมเปน วิทยากรสัมมาชีพชมุ ชนสามารถไปสรางทีมวิทยากรสมั มาชีพชมุ ชนท่ีผานกระบวนการฝก ทักษะตาง ๆ และ เจาหนา ท่พี ฒั นาชมุ ชนท่ีทําหนาทีพ่ ี่เล้ียงในการขับเคลอื่ นสัมมาชพี ชมุ ชนในหมูบานเปาหมายท่ปี ระสบผลสาํ เร็จ อยางดีเยี่ยม ควรที่จะไดรบั การยกยองและเปน แบบอยา งที่ดี 5. วิธีการ/ขัน้ ตอน 1. เสนอโครงการเพ่ือขออนุมัตดิ ําเนนิ งานตามโครงการ 2. จดั ทาํ แผนปฏบิ ตั กิ าร Show & Share แลกเปลีย่ นความสาํ เร็จและเชดิ ชูเกยี รติครชู าวบาน ประจาํ ป 2563 3. รวบรวมขอมลู งานสัมมาชีพชมุ ชนของจงั หวดั

-2- 4. จัดทําส่ือแผนพับประชาสัมพันธงานสัมมาชีพชุมชนท่ีประสบความสําเร็จ จํานวน 500 แผน แจกจา ยในงานนทิ รรศการ Show & Share แลกเปล่ียนความสาํ เร็จและเชิดชูเกียรติครูชาวบาน 5. จัดทําสื่อวิดิทัศนประชาสมั พันธงานสัมมาชีพชุมชนที่ประสบความสําเร็จ หมูบานละ 1 เรือ่ ง รวม 5 เรื่อง ลงในส่อื ตาง ๆ เชน UTUBE FACEBOOK ฯลฯ 6. จัดนิทรรศการ Show & Share แลกเปลยี่ นความสําเร็จและเชิดชูเกียรติครูชาวบาน แสดงผลการ ดําเนนิ งาน กิจกรรม ผลผลิต ผลิตภณั ฑกลุมอาชีพจากหมูบานที่ประสบผลสําเร็จจากการขับเคล่ือนสัมมาชีพ ชุมชนของวิทยากร ทีมวิทยากรสัมมาชีพชุมชน และเจาหนาท่ีพัฒนาชุมชน ในงานประจําจงั หวัด จํานวน 1 ครงั้ จํานวน 3 วนั 7. สนับสนุนใหสํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอนําส่ือประชาสัมพันธ Show & Share แลกเปล่ียน ความสาํ เร็จและเชิดชูเกียรติครูชาวบานไปจัดแสดงผลงานในระดบั อาํ เภอ 8. สรปุ ประเมินผลและรายงานผลการดําเนินงาน ประชาสมั พันธ 6. ผลลพั ธที่ได 1. วิทยากรและทีมวิทยากรสมั มาชพี ไดรบั การยอมรับ เปนมืออาชีพ และไดรับเชิญเปน วทิ ยากร สัมมาชพี ในหมูบา นอ่ืน ๆ 2. กลุมอาชีพ และครัวเรือนสัมมาชพี ชุมชนเปา หมายมีรายไดเพ่ิมข้นึ 3. เจา หนา ทพี่ ฒั นาชมุ ชนเปนมืออาชพี ในการขับเคล่ือนสมั มาชพี สัมมาชีพชุมชน 4. วิทยากรและทีมวิทยากรสัมมาชีพชมุ ชน ไดรับเชิญเปนวิยากรในหมบู านอนื่ ๆ จาํ นวน 5 คร้งั ตอป 5. ครวั เรือนสัมมาชพี ชุมชนมีรายไดเ ฉล่ียตอคนตอปเพิม่ ขึ้นรอยละ 5 ของรายได จปฐ.ป 2562 6. มีกลุมอาชพี ไปข้ึนทะเบียนกลุมผผู ลิต OTOP อยา งนอยหมูบา นละ 1 กลุม และมีผลติ ภัณฑอยา ง นอยกลมุ ละ 1 ผลิตภัณฑ 7. เจาหนาที่พัฒนาชุมชนสามารถขับเคล่อื นงานสัมมาชีพชุมชน ตามคํารับรองปฏบิ ัติราชการระดับ 5 ขอ พึงระวงั 1. ผลกระทบจากโรคระบาดรายแรง 2. ผลกระทบจากภยั แลง จากธรรมชาติ

แบบบันทึกองคความรูรายบคุ คล 1. ชื่อองคความรู โครงการเสรมิ สรางความผาสกุ สํานกั งานพัฒนาชมุ ชนอําเภอแมสาย “แมสาย สมายด สบาย” (Maesai Smile Sbay ) 2. ชื่อเจาของความรู นางฐิติยา สรอยเสพ ตําแหนง นกั วชิ าการพฒั นาชุมชนชํานาญการ สํานกั งานพัฒนาชุมชนอาํ เภอ แมสาย จังหวดั เชยี งราย 3. หมวดองคความรูทีบ่ งช้ี หมวด 4 เทคนิคการเสริมสรา งองคกรใหม ขี ดี สมรรถนะสงู องคก ร 4. ที่มาและความสําคญั ในการจดั ทําองคความรู ตามท่ี สาํ นักงานพัฒนาชมุ ชนจงั หวัดเชียงราย ไดจดั ทาํ โครงการเพิ่มประสทิ ธภิ าพการ ขบั เคลื่อน งานพฒั นาชุมชนจังหวัดเชียงราย (เชียงราย : Changrai for Good) ประจาํ ป งบประมาณ พ.ศ. 2563 เพ่อื เปน ทิศทางการขบั เคลื่อนงานพฒั นาชุมชนและพฒั นาสมรรถนะองคกรจังหวัดเชยี งราย ภายใตม ติ ิ การพฒั นา งาน งบ ระบบ คน เปน โครงการรม ใหญภ ายใตน โยบายการกํากับดูแลองคก รที่ดี การพฒั นาองคก รคุณธรรม และหนวยงานพฒั นาชมุ ชนใสสะอาดของจงั หวัดเชยี งราย ประจําปง บประมาณ พ.ศ. 2563 โดยมีกิจกรรม ยอยที่เปนกิจกรรมท่ดี ําเนินการขับเคลอ่ื นทง้ั ในระดับจังหวัดและอําเภอ สํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอแมสาย ไดเล็งเห็นความสําคัญในการเสริมสรางพลัง สุขภาพ กายและจิตใจท่ีดี ใหแกบุคลากรใหมีความสุข พึงพอใจ ในดานการเสริมสรางบรรยากาศในการทํางาน การ เสริมสรางแรงจูงใจในการทํางาน การพัฒนาทักษะในการดํารงชีวิต ใหมีความรัก ความสามัคคี มี สภาพแวดลอมในการทํางานท่ีดี มีการจัดกิจกรรมผอนคลายความเรียด ทํางานอยางมีความสุข สํานักงาน พัฒนาชุมชนอําเภอแมสาย จึงไดจัดทําโครงการเสริมสรางความผาสุกสํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอแมสาย “แมส าย สมายด สบาย” (Maesai Smile Sbay ) 5. วิธกี าร/ขั้นตอน 1. ทบทวนผลการดาํ เนนิ งานพฒั นาองคกร ในรอบปท ี่ผานมา ประเมนิ ความผาสุกใน องคกร สํารวจความตอ งการขององคกร 2. กําหนดกิจกรรมการสรา งความผาสกุ องคก ร 3. จดั ทําโครงการเสรมิ สรา งความผาสกุ สาํ นักงานพัฒนาชุมชนอําเภอแมส าย “แมส าย สมายด สบาย” (Maesai Smile Sbay ) 4. ดําเนินการตามกิจกรรมการสรางความผาสกุ สาํ นักงานพฒั นาชุมชนอาํ เภอแมส าย “แมสาย สมายด สบาย” (Maesai Smile Sbay ) 5. สรปุ รายงานผลการสรางความผาสุก

-2- 6. ผลลพั ธท่ีได 6.1 เทคนิคและวิธกี ารปฏิบัติงาน มกี ารจัดทําแผนการขบั เคล่อื นและการขับเคลื่อนกิจกรรม โครงการเสริมสรา งความผาสุก สํานักงานพฒั นาชุมชนอาํ เภอแมส าย “แมส าย สมายด สบาย” (Maesai Smile Sbay ) ดงั น้ี เสริมสรางการทํางานเปนทีม 1. ทาํ งานในพ้นื ท่รี วมกันเปนทีม 2. ทํากจิ กรรมจติ อาสารวมกัน 3. ประชุมเจาหนาทีป่ ระจาํ เดือน (ประชุมสญั จร ในพื้นท่ตี ําบล) 4. การแตงกายดวยผาไทย ผา พ้ืนเมือง ผา ถนิ่ และชุดทีมปฏิบตั ิงาน 5. พัฒนาวิธีการทาํ งานเพ่อื ใหบ ุคลากร ทํางานอยางมีประสิทธิภาพ 6. การมอบหมายงานที่สอดคลอ งกับความสามารถ ความถนัด ของบุคลากร 7. การสอนแนะงานและใหค าํ ปรกึ ษา แลกเปล่ยี นเรยี นรู “รูทุกคน ครบทุกงาน” 8. ศกึ ษาดงู าน เพ่ือเปนการแลกเปลี่ยนเรยี นรแู ละสรางแรงบันดาลใจในการทํางาน 9. มสี อ่ื สรา งความสัมพันธท ่ีดแี ละประชาสมั พันธรว มกนั เชน Line Facebook Website และเปนการสรา งภาพลักษณทด่ี ีขององคก ร เสริมสรางความสัมพันธภ ายในองคก ร 1. กิจกรรมการรับประทานอาหารรวมกัน 2. กิจกรรมมอบเคก/ของขวัญวนั เกดิ /รับประทานอาหารรว มกันเมื่อครบรอบวันเกดิ เจา หนา ที่ 3. ทําบญุ รวมกนั เนือ่ งในวนั พระและวันสาํ คัญทางศาสนา 4. รวมกิจกรรมรดน้ําดําหัวในวันสงกรานต เสริมสรางบรรยากาศท่ีเอื้อตอการทํางานใหบ ุคลากรทํางานอยางมปี ระสทิ ธิภาพและสราง ผลงานท่ีมคี ณุ ภาพแกองคกร 1. ปรับปรุงสภาพแวดลอมในทที่ ํางาน (กิจกรรม 5 ส.) 2. จดั หาเครอื่ งมือ วสั ดุ อุปกรณ ในการทาํ งานใหพรอม เพื่ออํานวยความสะดวกใน การ ทาํ งาน ใหถูกตอ ง รวดเร็ว 6.2 องคความรู/กระบวนการใหมท ีไ่ ด การมกี ิจกรรมรวมกันอยา งตอเน่ือง เปน การสรา งความสัมพนั ธท ่ดี ีแกองคกร นําไปสู Goal : Maesai For The Better 6.3 ปจ จัยแหงความสําเรจ็ 1. ทุกคนมีโอกาสแสดงความคิดเหน็ และยอมรับความคิดเหน็ ของสว นรวม 2. การมีสว นรวมของทกุ คนในการขบั เคลื่อนกิจกรรมทกุ กิจกรรม 3. ความรัก ความสามคั คี ความเขา ใจและความเอ้อื อาทร ระหวางเจา หนา ที่ ในการทํางานรว มกัน 4. ความเสียสละและความรบั ผดิ ชอบ ตอสวนรวม

แบบบันทกึ องคค วามรูรายบุคคล ชือ่ องคค วามรู แนวทางการใชแอพพลิเคชน่ั ไลน( Line) สงเสรมิ ประสานงานภารกิจ กรมการพัฒนาชมุ ชนเพื่อการเปลยี่ นแปลงทด่ี ีข้นึ ช่ือเจาของความรู นายจํารัษ อินปน นักวิชาการพัฒนาชุมชนชํานาญการ สพอ.แมสาย จ.เชยี งราย โทร. / Line ID : 089-8553332 องคค วามรทู บ่ี งช้ี ( / ) หมวดที่ 3 แนวทางการใชแอพพลิเคชน่ั ไลน (Line) สงเสริมประสานงานภารกิจ กรมการพฒั นาชมุ ชน ท่มี าและความสําคัญในการจดั ทาํ องคความรู ตามท่ี รัฐบาลไดกําหนดแผนยทุ ธศาสตรขับเคลอ่ื นการพัฒนาประเทศโดยประยุกตใชเทคโนโลยี คอมพิวเตอรและเครือขายการสื่อสารเพื่อเพ่ิมประสิทธิภาพการทํางาน อีกทั้งใหประชาชนเขาถึงบริการ ภาครฐั งา ย และสะดวก โดยใชคนชุมชน ทุนชุมชน ผสานเขากับกระบวนการพัฒนาชุมชนในพื้นท่ี ท้งั นี้ กรมการพัฒนาชุมชน ไดนอมนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาปรับใชในการสงเสริมการดําเนิน ชีวิตของประชาชน คือ การพัฒนาที่ต้ังอยูบนพื้นฐานของทางสายกลางและความไมประมาท โดยคํานึงถึง ความพอประมาณ ความมีเหตุผล การสรางภูมิคุมกันท่ีดีในตัว ตลอดจนใชความรูความรอบคอบ และ คุณธรรม ประกอบการวางแผน การตัดสินใจและการกระทํา อน่ึง แผนปฏิรูปประเทศไดกําหนดทิศ ทางการพัฒนา ยุทธศาสตรประเทศ ตามแผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคมแหงชาติ ฉบับท่ี 12 (พ.ศ.2560- 2564) ยุทธศาสตรการลดความเหล่ือมล้ําในสังคม ภารกิจกรมการพัฒนาชุมชน ไดแกการสงเสริม กระบวนการเรียนรูและการมสี วนรวมของประชาชนสงเสรมิ พัฒนาเศรษฐกิจฐานรากใหมีความม่ันคง และ มีเสถียรภาพซ่ึงไดแก การพัฒนาระบบและกลไกในการสงเสริมกระบวนการเรียนรู การอาชีพ การออม การบริหารจัดการเงินทุนของชุมชน เพ่ือเสริมสรางขีดความสามารถของประชาชน ชุมชน ผูนําชุมชน องคก รชมุ ชน และเครือขา ยองคก รชุมชน วิสยั ทัศนกรมการพฒั นาชมุ ชน “เศรษฐกิจฐานรากม่ันคง ชุมชน เขมแข็ง และชุมชนพึ่งตนเองได ภายในป 2565 ” ประสานสอดคลองกับแนวทางการยกระดับคุณภาพ ชีวิตคนเชียงรายสูวิถีแหงความสุข ไดเปนอยางดี จึงประยุกตใชแอพพลิเคช่ัน ไลน(Line) เพ่ือการ ประชาสัมพันธงาน และสงเสริมกระบวนการเรียนรูแกประชาชนและองคกรชุมชน เพ่ือเปนพ้นื ฐานใหเกิด การเชอ่ื มประสานพฒั นางานตามในภารกิจกรมการพัฒนาชมุ ชน ตอ ไป เทคนคิ ทใี่ ชในการปฏิบัตงิ าน 1). เทคนิคการศึกษาชุมชน คือการศึกษาจากขอมูลใหรอบดานท่ีมีผลกระทบตอชุมชนในพื้นที่ ปฏิบัติงาน เชน ขอมูลบอกเลาในเวทีประชาคม เวทีเสวนาตามสุนทรียภาพ ขอมูลการเดินแผนท่ีของชุมชน เปน ตน 2). เลาสูกันฟง ในเรอื่ งราวการใชแอพพลิเคช่นั ไลน(Line) เพ่อื สรางมุมมองทางปญ ญา นาํ สูการ พัฒนาทีย่ งั่ ยืน โดยการกระตุน เรงเรา ผา นกระบวนการพาไปดู เลา สผู านส่อื เพ่ือประกายความรูหรือขอมูล ใหมสูการปฏบิ ตั ขิ องชุมชน

-2- 3). สรางกลุมไลน แกนนําการพัฒนาหมูบานเศรษฐกิจพอเพียง เร่ิมตนดวยการพัฒนาทักษะการ ถายทอดองคค วามรูใหกับแกนนํา เชน ปราชญช มุ ชน ผูนําหมูบาน เปน ตน สูการรวมกลุมที่เขม แขง็ รวมถึงการ ตอ ยอดดวยการรวมกลมุ จัดตง้ั กลมุ แอพพลเิ คชัน่ ไลน(Line) เชื่อมโยงทัง้ ภายในและภายนอกชุมชน ขอเสนอแนะ การใชแอพพลิเคช่ันไลน(Line) เพอ่ื สง เสริมประสานงานภารกิจกรมการพัฒนาชุมชนเพ่ือการ เปลี่ยนแปลงทด่ี ขี ึน้ และขบั เคลอื่ นงานภารกิจกรมการพัฒนาชมุ ชน เชน การประสานงานหมูบานเศรษฐกิจ พอเพยี งในพ้ืนที่ โดยจดั ตง้ั กลุมแอพพลิเคชั่นไลน(Line) และใชใหเปนประโยชน ตอภารกิจรวมของทกุ ฝา ย โดยมีเจา หนาทพ่ี ัฒนาชมุ ชนรับผิดชอบอาํ นวยการประสานประโยชน ใหเกิดการปฏิบัติอยางเปนรปู ธรรม ทง้ั ตอ งเขาไปสงเสรมิ สนบั สนุน ใหคนในพ้นื ที่ไดเกดิ การเรียนรทู ่ีจะสรา งอาชีพ สรา งรายได เนน การถา ยทอด องคความรผู า นกระบวนการท่ีกลาวมาแลว ขา งตน โดยเชอื่ มผสานการใชทนุ ชมุ ชน และยึดหลกั การมสี วนรวม เปน พืน้ ฐานสาํ คญั ใหคนในชุมชนรวมกันคิด รวมกนั ทํา รวมรบั ผิดชอบ รวมรับผลประโยชน เนนการดงึ เอา ทรพั ยากรในองคก รชุมชนของแตละพ้ืนที่มาเปน ตัวจักรในการขับเคล่ือนกิจกรรมภายในหมบู านภายใตแ นวคดิ ของปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียงสคู วามย่ังยืน ผนวกนาํ การใชเทคโนโลยียุคดิจิตลั มาใชอยา งเหมาะสม สืบไป

แบบบันทกึ องคความรูรายบุคคล 1. ช่ือเร่อื ง เทคนิคการใชง านแอปพลเิ คชัน KineMaster เพื่อการประชาสัมพนั ธงานพัฒนาชุมชน 2. ชื่อ-นามสกลุ นายประชิดชยั จนั ตะคาด นักวิชาการพัฒนาชุมชนชํานาญการ สํานกั งานพัฒนาชมุ ชนอําเภอแมสาย จงั หวัดเชยี งราย 3. หมวดองคความรทู ี่บง ชี้ หมวด 4 เทคนิคเสริมสรา งองคก รใหม ีขดี สมรรถนะสงู 4. ท่มี าและความสาํ คญั ในการจดั ทําองคค วามรู ในกระแสประเทศไทยยุค 4.0 หรอื ไทยแลนด 4.0 หนวยงานทั้งภาครัฐและเอกชนยอมตองการเปน ที่รูจัก ไดรับการยอมรับนับถือ และไดรับความเชื่อมั่น ไววางใจ อีกท้ังการใหความรวมมือสนับสนุน ซ่ึงสํานักงานพัฒนาชุมชนแมสาย มีภารกิจเกี่ยวกับการสงเสริม เผยแพร ใหความรูเกี่ยวกับการพัฒนาชุมชน ตามหลักการ และวิธีการของกรมการพัฒนาชุมชน ใหแกหนวยงาน กลุมองคกรตางๆ และประชาชนทั่วไป เพื่อสงเสริม สนับสนุน และพัฒนาใหชุมชนใหมีความเขมแข็ง พ่ึงตนเองได และเปนการสงเสริมภาพลักษณที่ดี ของงานพัฒนาชุมชน จึงตองการประชาสัมพันธใหกลุมเปาหมาย ภาคี และบุคคลทั่วไปไดรับทราบ โดยผาน ชองทางตาง ๆ โดยเฉพาะชองทาง social media สามารถประชาสมั พันธงานตาง ๆ ไดโดยไมเสียใชจายใด ๆ และยังสนองตอความตองการของหนวยงานเพื่อความสะดวก การสั่งการผานสารสนเทศอยางตอเน่ือง ลดปริมาณคนงาน และปริมาณงานดานเอกสาร มีความยืดหยุน สามารถขยายงานตอไปไดในอนาคต เปนการเพิ่มชองทางของงานประชาสัมพันธ และสอดคลองกับโครงการเพ่ิมประสิทธิภาพการขับเคล่ือนงาน พัฒนาชมุ ชนจงั หวัดเชยี งราย (เชียงราย : Changrai for Good) ประจาํ ป งบประมาณ พ.ศ. 2563 จากประสบการณการปฏิบัตงิ านในเขตพ้ืนท่ีมกี ารถายทอดขอมูลขาวสาร การประชาสมั พันธ ใหท่ัวถึง นั้ น เป นไ ป ไ ด ยา ก แ ตสํ า นั กง าน พั ฒน า ชุม ช น แ มส าย ไ ด ใชร ะ บ บ social media ทุ ก ช อ ง ท า ง เชน facebook,line,youtube,website เปนตน เพื่อเผยแพรขอมูลขาวสารเปนประจําอยูแลว ทางสํานักงาน จึงใชระบบนี้เปนเคร่ืองมือในการประชาสัมพันธงานพัฒนาชุมชน โดยในระบบน้ันสามารถนําขอมูลที่เปน ตัวอักษร หรือ ภาพ ตาง ๆ ลงไปไดอยางอิสระ แตการประชาสัมพันธที่ดีตองมีรูจุดเดนที่นาสนใจตั้งแตห ัวขอ ชอ่ื เรอ่ื ง ภาพ วีดีโอ ทาํ ใหผ ูร บั ขอ มูลนั้นเกดิ ความสนใจอยากจะเขา ไปตดิ ตามมากขน้ึ 5. วิธีการ/ขัน้ ตอน การแอปพลิเคชัน KineMaster เพอื่ การประชาสมั พนั ธงานพัฒนาชุมชน มขี ั้นตอนดงั น้ี 1. ตดิ ตง้ั แอปพลิเคชนั KineMaster 2. เปด แอปพลิเคชัน 3. เลือก Project Assistant จะเปนการ สรา งธีมวดี ีโอโดยอัตโนมตั ิ 4. นาํ เขา ขอมลู ภาพ และ วีดีโอ จากมือถือ 5. แกไขคลปิ ทีละคลปิ โดยขยบั กรอบสีเหลืองลอ ม ของ ภาพ และ วีดีโอนน้ั ๆ 6. เพ่ิมตัวอกี ษรบรรบายสั่น ๆ 7. เพิม่ เอฟเฟคใหก ับ ภาพและวีดีโอ 8. เพ่ิมเสียงเพลงหรือตนตรที ี่ตองการ 9. สังเกต ตรวจสอบ กอนลงออกไฟลว ดี ีโอ 10. สงออกไฟลงานในรูปแบบ วีดโี อ

-2- 6. ผลลพั ธท ่ไี ด 6.1 เทคนิคและวิธกี ารปฏบิ ตั ิงาน - ควรมีการจดั เตรยี มแผนการดาํ เนินงาน เนื้อหา ภาพ วีดโี อ กอ นการถา ยภาพ และวดี โี อจริง - เทคนิคในการตัดตอวีดีโอนี้ คือ ตองจัดเตรยี มขอมลู ของภาพ วดี โี อ ท่ีมคี วามละเอยี ด คมชัด อกี ท้ังองคประกอบของภาพท่ีถกู ตอง - การจดั หาเพลง ดนตรี เพอ่ื เพ่ิมความนาสนใจ ควรเปน เพลง ดนตรี ทีไ่ มล ิขสิทธ์ิ - ควรตดั ตอ เฉพาะสวนที่นาสนใจ ไมเ ย่ินเยอ 6.2 องคค วามรู / กระบวนการใหมท ่ีได - ไดเ ทคนิคการถายภาพ วดี ีโอ ใหหนา สนใจ เพ่ือใชในงานพัฒนาชมุ ชนและพฒั นาตนเอง - การมีสว นรมในการดาํ เนินงาน - ความรกั ความสามัคคี ความเขา ใจและความเอ้ืออาทร ระหวางเจาหนาท่ี ในการทาํ งาน 6.3 ปญ หาและวิธีแกไ ข - เพลง ดนตรี ตดิ ลิขสทิ ธ์ิ -วธิ แี กไ ข ใชเทคนคิ การใชเพลง ดนตรี ทม่ี ีลิขสทิ ธิ์ ตอ งใชไมเ กนิ 15 วนิ าที -วธิ ีแกไ ข ใชเพลงท่ปี ลอดลิขสิทธิ์ โดยการแตงเอง จากแอปพลิเคชนั แตงเพลงฟรี 6.4 ปจจัยเหตุความสาํ เร็จ - หลักการสงั เกต และจดจาํ - การใชเ วลาวา ง เพ่ือพัฒนาตนเองและงานท่ีไดรบั ผดิ ชอบ 6.5 ขอพึงระวงั - การประชาสมั พนั ธควรนําขอมูลท่ีเปนขอ เท็จจริงและเปน ปจจบุ ัน - ขอมลู ที่ใชค วรเกยี่ วขอ งกับงานพฒั นาชุมชน - ควรนําเสนอดวยขอมูลท่คี ลอบคลมุ เนอ้ื หาท่ีตองการ

แบบบนั ทกึ องคค วามรูรายบุคคล สาํ นกั งานพัฒนาชุมชนอาํ เภอเวียงแกน จังหวัดเชยี งราย 1. ช่ือองคความรู การพัฒนาขดี ความสามารถบุคลากรในการขับเคลอื่ นกิจกรรมพฒั นาชมุ ชน สู “ตําบลเขม แข็ง มน่ั คง ม่งั ค่งั ย่ังยนื ” 2. ชื่อเจาของความรู นายพิเชดิ โปธิมา ตาํ แหนง พฒั นาการอาํ เภอเวียงแกน สงั กดั สํานักงานพัฒนาชมุ ชนอาํ เภอเวียงแกน จังหวัดเชยี งราย 3. หมวดองคความรูท ่ีบงชี้ (หมวด 4 เทคนิคเสริมสรางองคก รใหมีขีดสมรรถนะสงู องคก ร) 4. ที่มาและความสําคญั ในการจัดทําองคค วามรู กรมการพัฒนาชุมชน มีนโยบายใหขาราชการพัฒนาชุมชน ดําเนินการขับเคลื่อนกิจกรรม พัฒนาชุมชนในพ้ืนที่ ดวยการนอมนําศาสตรพระราชามาเปนแนวทางในการดําเนินงาน สู “ตําบลเขมแข็ง มัน่ คง มั่งค่งั ยง่ั ยืน” โดยนอมนาํ หลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง เปนแนวทางในการพัฒนาและแกไขปญหา อยางเปนรปู ธรรม ทั้งในระดับบุคคล ระดับ ครอบครัว และระดับหมูบาน ท่ัวประเทศ ยึดหลักตามแนวทาง ยุทธศาสตรชาติ 20 ป (2561 – 2580) มุงเนนใหประเทศไทยสามารถยกระดับการพัฒนาใหบรรลุ ตามวิสัยทัศน “ประเทศมีความม่ันคง มั่งค่ัง ย่ังยืน เปนประเทศพัฒนาแลว ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียง” จึงมีความจาํ เปนท่ีจะตองพัฒนาขีดความสามารถของบุคลากร เพ่ือนําเอาองคความรูมาขับเคล่ือน กิจกรรมพัฒนาชุมชนในพ้ืนที่ ใหสามารถเขาไปดําเนินกิจกรรมตางๆ สูความเขมแข็งของตําบล อันจะนําไปสู ความมน่ั คง ม่ังค่ัง และย่ังยืน ไดอ ยางเปนรูปธรรม ซึ่งบุคลากรในท่ีนี้ นอกจากบุคลากรท่ีเปนเจาหนาท่ีพัฒนา ชุมชนแลว ยังหมายรวมถึงผูนํากลุม / องคกรตาง ในงานพัฒนาชุมชน รวมถึงภาคีการพัฒนาที่เกี่ยวของ จึงไดจัดทําองคความรู เร่ืองการพัฒนาขีดความสามารถบุคลากรในการขับเคลื่อนกิจกรรมพัฒนาชุมชน สู “ตําบลเขมแขง็ มนั่ คง ม่ังค่งั ย่งั ยืน” ขึน้ 5. วิธกี าร/ข้ันตอน (อธิบายพอสงั เขป) ขั้นตอนการดําเนินการ การพัฒนาขีดความสามารถบุคลากรในการขับเคล่ือนกิจกรรม พัฒนาชุมชน สู “ตําบลเขมแขง็ ม่ันคง มงั่ คัง่ ยั่งยืน” ดังนี้ 5.1 การสรางความรู ความเขา ใจ โดยการถายทอดองคความรู และแนวคิดในการดําเนินงาน ใหแกบุคลากรในสังกัด ผูแทนกลุม / องคกร ในงานพัฒนาชุมชน เพ่ือใหเกิดความเขาใจ และตระหนัก ในบทบาทหนาท่ีและภารกิจ ท่ีจะดําเนินการขับเคลื่อน โดยการประชุม / อบรม /ศึกษาดูงาน เพอื่ ใหสามารถ นาํ เอาความรูไ ปปรับใชไดต ามความเหมาะสม 5.2 สราง / ปรับทัศนคติ ของบุคลากร ที่มีตองานตามภารกิจของกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย และนโยบายของรฐั บาล เพ่ือใหเกิดทัศนคติในเชงิ บวก 5.3 ฝกทักษะที่จําเปน ใหแกบุคลากร เชนทักษะดานเทคโนโลยีสารสนเทศ, ทักษะดาน การจัดการความรู, ทักษะดานการจัดการเงินทุนชุมชน ,ทักษะดานการตลาด Online รวมถึงเทคนิคตางๆ ท่ีจําเปน เพื่อใหสามารถนําไปใชในการสนับสนุนการดําเนินกิจกรรม การเสริมสรางความเขมแข็งของชุมชน ในพื้นที่ /5.4 สรา งแรงจูงใจ…

2 5.4 สรางแรงจูงใจ ในการทํางานใหแกบุคลากร ในลักษณะของการช่ืนชม ยกยอง การใหรางวัล สาํ หรบั บุคลากรท่ีมีผลการปฏิบัติงานเดน 5.5 สรางการมีสวนรวม โดยการเชิญชวนผูท่ีสนใจ / กลุมผูนําอื่นๆ ผูแทนภาคเอกชน ภาคประชาชน ท่ีนอกเหนือจากบุคลากรในสังกัด และผูนํากลุมกิจกรรมในงานพัฒนาชุมชน ใหเขารวม ขับเคลอื่ นกจิ กรรมการเสรมิ สรางความเขม แข็งของชมุ ชน ตามความถนดั และความสมัครใจ 5.6 ขยายภาคีการพัฒนา สูหนวยงานภาครัฐ ภาคธุรกิจเอกชน ใหเขามาสนับสนุน การดําเนินงานเสริมสรางความเขมแข็งของชุมชน โดยการบันทึกความรวมมือ ยืดเอาพื้นที่เปนเปาหมาย ในการขับเคลอื่ นภารกิจรว มกนั ตามบทบาทของแตล ะองคก ร 6. ผลลพั ธทไ่ี ด 6.1 เทคนิคและวธิ ีปฏบิ ตั ิงาน (1) การบูรณาการขับเคลื่อนกิจกรรมพัฒนาชุมชน โดยใชบุคลากร / ทรัพยากร ท่ีมีอยูในพื้นที่ เปนกลไกหลักในการขบั เคล่ือนงาน (2) การถายทอดองคความรูในงานพัฒนาชุมชน รวมถึงเทคนิคตางๆ สูบุคลากร / กลุม / องคกร เพือ่ ใหนําไปปรับใชในการขับเคลอื่ นงาน ใหบรรลุเปาหมาย (3) การเชื่อมประสาน / การแสวงหาแนวรวม ท่ีมีองคความรู และมีศักยภาพ เขามาสนับสนุน และรว มขบั เคลอ่ื นกิจกรรมพัฒนาชุมชนแบบบูรณาการ 6.2 องคความรู / กระบวนการใหมท่ีได (1) รูปแบบ/วิธีการ ขับเคลื่อนงานแบบบูรณาการ โดยการสรางแรงจูงใจใหเกิดกระบวนการ มีสวนรว มในการขบั เคลอ่ื นกิจกรรมพัฒนาชมุ ชน สู “ตําบลเขมแข็ง มัน่ คง มงั่ คง่ั ยัง่ ยนื ” (2) การใชองคค วามรู / ทกั ษะของบุคลากรกรมการพฒั นาชุมชน และบคุ ลากรอ่นื ๆ ที่ มคี วามหลากหลาย มาสนับสนนุ การขบั เคลื่อนงานไดอ ยางมปี ระสิทธิภาพ (3) รูปแบบของการประสานความรวมมือ กับภาคีการพัฒนา ทั้งภาครัฐ / ภาคเอกชน / ภาคประชาชน /องคกรปกครองสวนทอ งถ่ิน รวมถึงภาคธุรกิจเอกชน ในการรวมขับเคล่ือนงาน โดยมีเปาหมาย เดยี วกนั คอื ชมุ ชน 6.3 ปญ หาและวิธกี ารแกไ ข ปญ หาอปุ สรรค บุคลากร ยังไมใหความสําคัญกับการพัฒนาขีดความสามารถของตนเองเทาที่ควร ซ่งึ อาจเกิดจากภาระงานท่ีมีมากเกินไป จงึ ทาํ ใหขาดความพรอมในการพัฒนาขดี ความสามารถของตนเอง วธิ กี ารแกไ ข (1) กระตุนใหเกิดการรับรู และตระหนักในบทบาทหนาที่ รวมถึงการสรางแรงจูงใจ ในการเรยี นรู และนาํ มาใชป ระโยชนในการขับเคลื่อนงาน (2) สรางแนวทางการบูรณาการงานในหนาที่ความรับผิดชอบของบุคลากร โดยการเช่อื มโยงกิจกรรมตา งๆ เขาดวยกนั เพอื่ ใหเ กดิ การทาํ งานในลักษณะ “ทํานอย ไดม าก” /6.4 ปจจัยแหง…

3 6.4 ปจจยั แหง ความสาํ เร็จ (1) ปจจัยดานการสรางการรับรู และสรางความเขาใจในการดําเนินงาน รวมถึงภารกิจ ที่ไดรับมอบหมาย จะทําใหบุคลากร ไดรับรู รับทราบ ถึงบทบาทหนาที่ของตนเอง และเขามามีสวนรวม ทําใหส ามารถปฏิบตั ิงานไดอ ยา งมีประสทิ ธิภาพ (2) การสรางกระแส / การประชาสัมพันธในวงกวาง ใหผูเก่ียวของ ไดรับทราบถึงนโยบาย และผลประโยชนท่ีตนเอง และสงั คมจะไดรบั เชน ปฏิบัติการ 90 วัน ปลูกผักสวนครัว เพ่ือสรางความมั่นคง ทางอาหาร เปน ตน (3) องคความรูที่หลากหลายของบุคลากรกรมการพัฒนาชุมชน รวมถึงภาคกี ารพัฒนาตางๆ ทสี่ ามารถนาํ มาพัฒนางานแบบบรู ณาการ ในพื้นที่ สู “ตําบลเขมแขง็ ม่ันคง มงั่ ค่ัง ยงั่ ยืน” 6.5 ขอ พึงระวัง ทัศนคติของบุคลากร ที่มีตอองคกร / ผูบริหารระดับนโยบาย ซ่ึงบางครั้งจะมีทัศนคติ ในเชิงลบ จึงมีความจําเปนท่ีจะตองสรางความเขาใจ / ปรับทัศนคติในอยูในเชิงบวก จึงจะทําใหเกิด การขับเคลอื่ นกิจกรรมพัฒนาชุมชน สู “ตาํ บลเขม แขง็ มน่ั คง มง่ั คง่ั ยั่งยืน” ไดอ ยา งเปนรปู ธรรม **********************************

แบบบนั ทกึ องคค วามรรู ายบุคคล 1. ชือ่ องคความรู การดําเนนิ งานหมบู า นเศรษฐกิจพอเพียง บา นทุงคํา หมูท ่ี 2 ตําบลหลายงาว 2. ชือ่ เจาของความรู นายพงศระวี ลาํ มะศกั ดิ์ นักวชิ าการพฒั นาชุมชนปฏิบัติการ สาํ นักงานพฒั นาชมุ ชนอาํ เภอเวยี งแกน จังหวดั เชียงราย 3. องคค วามรูทบ่ี งช้ี (เลือกไดจ าํ นวน 1 หมวด) หมวดท่ี 4 เทคนคิ เสรมิ สรางองคกรใหม ีสมรรถนะสงู 4. ท่ีมาและความสําคญั ในการจัดทําองคค วามรู (อธบิ ายโดยละเอียด) เศรษฐกิจพอเพียง เปน ปรัชญาทพ่ี ระบาทสมเด็จพระเจาอยูห ัวทรงมีพระราชดํารัสชแ้ี นะ แนวทางการดาํ เนนิ ชีวิตแกพสกนิกรประชาชนชาวไทยมาโดยตลอดตง้ั แตกอนเกิดวิกฤติการณทางเศรษฐกิจ และเมื่อภายหลงั ได ทรงเนนย้าํ แนวทางการแกไ ขเพื่อใหรอดพน และสามารถดาํ รงอยไู ดอยางม่นั คงและยัง่ ยนื ภายใตกระแสโลกาภิ วัตนและความเปลี่ยนแปลง มุงเนน ใหผ ผู ลิต หรือผบู รโิ ภค พยายามเริ่มตน การผลิต หรอื บริโภคภายใตข อบเขต ขอจากัดของรายได หรอื ทรัพยากรทีม่ ีอยู คือ หลกั ในการลดการพึ่งพา ลดการใชจ ายท่ีไมเ ปนประโยชนเ พ่มิ ขีด ความสามารถในการควบคมุ การผลติ ไดด ว ยตนเองและลดภาวการณเสีย่ งท่ีไมส ามารถควบคมุ ระบบตลาด เศรษฐกิจพอเพยี งอาจฟุมเฟอยไดเปนคร้งั คราวตามอตั ภาพ หมบู านเศรษฐกิจพอเพยี ง การที่จะใหป ระชาชน ดําเนินวิถชี ีวิตแบบเศรษฐกจิ พอเพยี ง เปนเรื่องที่ตอ งใชร ะยะเวลาในการสรา งกระบวนการเรยี นรูไปสวู ิถีชีวติ ของชาวบา นและตองมคี วามมงุ มั่นท่ีจะใหเกิดการเปลีย่ นแปลง การแลกเปล่ยี นเรยี นรูในชมุ ชน กระบวนการมี สว นรวม ความเปน ประชาธิปไตย ภาวะความเปนผนู ํา การทํางานเปนทีม แปลงความคดิ ไปสกู ารปฏบิ ัติ ทั้ง ผนู ําชมุ ชนและประชาชนในหมบู าน/ตําบลไปในทางท่ีดี ใหเกดิ ความตระหนกั และสาํ นึกตามแนวคิดปรชั ญา เศรษฐกิจพอเพยี ง มีความพอประมาณ มีเหตผุ ล และมีภมู ิคมุ กนั ท่ดี ี ดว ยความรคู คู ุณธรรม ทัง้ น้ี เราตอ งมี ความรูและเขาใจ ในหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และนํามาปรับใชในชีวิตประจําวันใหเหมาะสมกับผนู ําและ ประชาชนในหมูบา น และการประสานงานหนวยงานภาคพี ัฒนาเพอ่ื บูรณาการกระบวนการพัฒนาชมุ ชนุ พฒั นากรในฐานะคณะทํางานศนู ยอ าํ นวยการขจดั ความยากจนและพฒั นาชนบทตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง ตําบล ตองเขา ใจวธิ ีการ/ข้นั ตอนการดําเนินงาน/เง่อื นไขกิจกรรม รวมถงึ การแปลงกิจกรรมตามยุทธศาสตร กรมการพัฒนาชุมชนไปสูการปฏบิ ตั ิ โดยใชกระบวนการพัฒนาชุมชน การศกึ ษาชุมชน การวิเคราะห การ วางแผน การขับเคล่ือน การติดตามประเมนิ ผล 5. วธิ กี าร/ขั้นตอน ๑ การกําหนดนโยบายทกุ ภาคสวนใหส อดคลองเพื่อบูรณาการทํางานใหเปน หมูบานเปา หมายพื้นท่ีเปาหมาย อยางชดั เจน ๒ การจดั ทําและพัฒนาหมูบ านเศรษฐกิจพอเพียงตน แบบ ตอ งใชก ระบวนการ และเวลา ในการดําเนินการ ตองพัฒนาบุคลากร โดยประชุม/อบรม/สมั มนา /ศึกษาดูงาน ทาํ ความเขาใจ ใหก ับผูนาชุมชน/และสว น ราชการภาคี ใหมีความรู มีจิตวทิ ยา มเี ทคนิคในการทํางานกับชมุ ชน ๓ สรา งอุดมการณในงานพัฒนาชมุ ชน กระบวนงานพัฒนาชุมชน ขบั เคลื่อนการพัฒนาหมบู านเศรษฐกจิ พอเพยี ง เจา หนาท่ีพฒั นาชมุ ชน ตอ งมีใชป ระสบการณ ในการขบั เคลื่อน 6. ผลลัพธท่ีได 6.1. เทคนิคในการปฏิบตั ิงาน ๑) การวางแผนการดําเนินงาน ประเมินผลลว งหนา ๒) การเขา ถึงหมบู านเปาหมาย/คณะกรรมการ/สมาชกิ

-2- ๓) การเตรยี มความพรอม เขาใจแนวทางการดาํ เนนิ งาน การนําประสบการณมา ปรบั ใช ภายใตก ฎระเบยี บ/ แนวคดิ /ทฤษฎีท่เี กีย่ วของ ๔) แนวคิดหลักการพฒั นาชุมชน ๕) แนวคิดหลักการมีสวนรวม ๖) แนวคิดเกยี่ วกับการพ่ึงพาตนเอง ๗) องคความรเู กย่ี วกับการดาํ เนนิ ชีวิตแบบปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง 6.2 ประโยชนขององคความรู ๑ บานทุงคาํ หมทู ี่ 2 ตาํ บลหลายงาว อาํ เภอเวยี งแกน มกี ารบูรณาการทาํ งานระหวา ง หนว ยงานราชการ / องคกรปกครองสว นทองถิน่ /ประชาชนในหมบู าน/ตําบล เกดิ กิจกรรมการมีสวนรว ม เกิดกิจกรรมการเรียนรู ศูนยเรียนรชู ุมชนที่เปนตนแบบระดับหมบู าน ตาํ บล ๒ ผนู ําชุมชนและครอบครัวพัฒนา เปน ตัวอยางแกนนาํ การขับเคล่ือนเศรษฐกิจพอเพยี ง ๓ เกดิ การพ่ึงพาอาศยั มีความเอื้ออารี มสี วัสดิการชมุ ชนจากกองทุนตางๆ เชน ฌาปนกิจสงเคราะหหมบู าน/ ฌาปนกิจสงเคราะห กทบ. ๔ เกิดกระบวนการเรียนรตู ามกระบวนการพัฒนาชมุ ชน เกิดการวางแผนและการนําไปสูก ารแกปญหา 6.3 ปญ หาท่ีพบและแนวทางการแกไขปญหา (อธิบายโดยละเอยี ด) ๑ การจดั กระบวนการเรยี นรูการปรบั กระบวนทัศน การปรับเปลี่ยนวิถชี ีวิตการปรบั เปลี่ยน แนวคดิ ตองใช ระยะเวลา ๒ การบูรณาการแผนงาน/โครงการ/เวลา กับภาคพี ัฒนา ไมเ ปนไปตามแผนปฏิบตั กิ ารท่ีกาํ หนด ๓ การบริหารจดั การคน และการบรหิ ารจัดการในสังคมทม่ี ีเงิน จะเกิดสังคมเห็นแกต ัว เหน็ แกพวกพอง เกิด อาํ นาจ มีการตอรอง 4. การเกิดโรคระบาดสงผลตอการมีสวนรวมของชมุ ชน 6.4 ปจ จยั แหงความสําเร็จ 1. มีการเตรยี มความพรอ มในสว นของเจา หนา ท่ีพัฒนาชมุ ชนและภาคพี ฒั นา 2. ศกึ ษาขอมูลตลอดจนปจจัยและทุนดานตางทีม่ ีอยูในหมูบานเพอ่ื กอนและระหวางกรดาํ เนนิ โครงการ 3. ประชาชนในหมูบา นมีความเชื่อและเห็นความสําคัญของหลกั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพีย

แบบบันทกึ องคความรูรายบุคคล สาํ นักงานพฒั นาชุมชนอําเภอเวียงแกน จงั หวัดเชยี งราย 1. ชื่อองคความรู การจัดการความรกู ลุม ออมทรัพยเพื่อการผลติ บานมว ง หมู 3 ตาํ บลมวงยาย อําเภอเวยี งแกน จังหวัดเชียงราย 2. ช่ือเจาของความรู นายวินยั แกว เทพ ตาํ แหนง นักวิชาการพัฒนาชุมชนปฏบิ ตั ิการ สงั กดั สาํ นกั งานพัฒนาชุมชนอําเภอเวยี งแกน จังหวัดเชียงราย 3. หมวดองคค วามรทู ่ีบงชี้ (หมวด 4 เทคนิคเสริมสรางองคก รใหมีขีดสมรรถนะสงู องคก ร) 4. ท่ีมาและความสําคัญในการจัดทําองคค วามรู กรมการพัฒนาชุมชน เปนหนว ยงานมีภารกจิ กวางขวาง ท้ังภารกิจท่ีเปน นโยบายที่สําคญั ของ รฐั บาล , กระทรวง และนโยบายของกรมฯ ซึ่งมีความจาํ เปนท่ีตองมีการจัดเก็บรวบรวมองคค วามรูทส่ี าํ คัญ เพ่ือ ใชใ นการสนบั สนนุ การขับเคลอ่ื นนโยบาย และยุทธศาสตร กรมการพัฒนาชุมชน จังหวัดเชียงราย ไดจัดทําโครงการพัฒนาประสิทธิภาพการขับเคลื่อนกิจกรรมพัฒนาชุมชน จงั หวัดเชียงราย : ChangeForGood ประจําปงบประมาณพ.ศ. 2563 และโครงการ เชยี งรายNext Step : ศาสตรพระราชา สูการพัฒนาตําบลเขมแข็ง ม่ันคง มั่งคั่ง ยั่งยืน โดยกําหนดทิศทางการพัฒนาองคกรภายใตมิติการพัฒนางาน ดานการเสริมสรางองคกรใหมีขีดสมรรถนะสูง เพ่ือตอบโจทย การพัฒนานวัตกรรม โครงการริเร่ิมสรางสรรค ประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2563 จึงไดจัดทําองคความรูกลมุ ออมทรัพยเพอื่ การผลิตบา นมวง หมู 3 ตาํ บลมว งยาย อาํ เภอเวยี งแกน จงั หวัดเชยี งราย 5. วิธีการ/ข้ันตอน (อธบิ ายพอสงั เขป) ขั้นตอนการดําเนนิ การการบรหิ ารจัดการกลุมออมทรัพยเพอ่ื การผลติ โดยยึดหลักคณุ ธรรม 5 ประการ คือ 1.ความซ่ือสัตย 2.ความเสียสละ 3.ความรับผิดชอบ 4.ความเห็นอกเห็นใจ และ 5.ความไว วางไจ กอประโยชนในการพัฒนาอาชีพและคุณภาพชีวิตของสมาชิกในชุมชน บนพ้ืนฐานความเขาใจ เขาถึง รวม พฒั นา ของสมาชกิ กลุม ดงั นี้ 5.1 การสรางความรู ความเขาใจ ในแนวทางการขับเคลอ่ื นแกค ณะกรรมการกลุมออมทรัพย เพื่อการผลิตบา นมวง หมู 3 ตําบลมว งยาย อําเภอเวียงแกน จังหวัดเชยี งราย เพ่ือสรา งการรับรูในนโยบายฯ และเหตุผลความจาํ เปน ทตี่ อ งดําเนินการ 5.2 แตงตั้งคณะกรรมการกลุมออมทรัพยเพ่ือการผลิตกลุมออมทรัพยเพื่อการผลิตบานมวง หมู 3 ตําบลมวงยาย อําเภอเวียงแกน จังหวัดเชียงราย ในการรวมเปนคณะทํางานตามภารกจิ งานพัฒนาชุมชนทุก ภารกจิ 5.3 ประสานงาน ในการดําเนินการขับเคล่ือนภารกิจ ในทุกกิจกรรม เพื่อใหเกิดกระบวนการ มสี ว นรว มในทกุ ขน้ั ตอน 5.4 จัดทาํ สรปุ และรายงานผลการดําเนินงานตอผบู ริหารและผูเก่ยี วของ 5.5 เผยแพร ประชาสมั พนั ธผลสําเร็จของงานภายในองคกรเครือขายกลุมออมทรัพยเพ่ือการ ผลติ บานมว ง หมู 3 ตาํ บลมวงยาย อาํ เภอเวียงแกน จังหวัดเชยี งราย และเครอื ขา ยกลมุ กิจกรรมอ่ืน ๆ /6. ผลลัพธทไี่ ด…

2 6. ผลลัพธทไี่ ด 6.1 เทคนิคและวิธีปฏบิ ัติงาน การแสวงหาผูแทนกลุม / องคกร ท่ีมีองคความรู และมีศักยภาพ เขามาสนับสนุนและรวม ขับเคลือ่ น โดยกระบวนการเขาใจ เขา ถึง รว มพัฒนา กจิ กรรมพฒั นาชมุ ชนในทกุ มิติ 6.2 องคความรู / กระบวนการใหมท ี่ได (1) รูปแบบ/วิธีการ ขับเคล่ือนงานแบบบรู ณาการ (2) การเสริมสรางความเขมแข็งของกลุมกิจกรรมพัฒนาชุมชน โดยกระบวนการมี สว นรว ม (3) การขบั เคลือ่ นกิจกรรมพัฒนาชมุ ชน โดยภาคีการพัฒนาชุมชน 6.3 ปญ หาและวิธีการแกไข ปญหาอุปสรรค คณะกรรมการกลุมออมทรัพย บางสวน ยังขาดความรูความเขาใจในแนวคิด/หลักการของ กลุมออมทรพั ยเพื่อการผลิต รวมถึงความเสียสละทม่ี ตี อกลุมฯ เทาที่ควร วธิ ีการแกไ ข การใหค ําปรึกษา แนะนาํ อยางไกลชิด เพอ่ื ใหเกิดความเขาใจ ในแนวคิด/หลกั การ กลมุ ออมทรัพยเพ่อื การผลิต อยางแทจริง 6.4 ปจจัยแหง ความสาํ เร็จ (1) ปจจัยดานการปฏิบัติงานในพ้นื ที่ของพัฒนากร (2) ปจจยั ดานการมีสวนรวมของคณะกรรมการและสมาชิกกลุมออมทรพั ยเพื่อการ ผลติ (3) ปจจยั ในสวนท่ีเปนประโยชนและสวัสดิการของกลมุ ฯที่มีตอ คณะกรรมการและ สมาชกิ กลมุ รวมถงึ ประโยชนต อ ชุมชน 6.5 ขอพึงระวงั การขบั เคล่ือนกลมุ ออมทรพั ยเพื่อการผลิต ในปจจบุ ันมีหลายกลุม ที่ไมดาํ เนนิ การตามแนวทาง ของกรมการพัฒนาชุมชน จึงมีความจําเปนตองสรางความรู ความเขาใจ และติดตามใหการสนับสนุน อยาง สม่ําเสมอ เพือ่ ใหย งั คงความเขมแข็งตามแนวทางของกรมการพฒั นาชุมชน ตอ ไป

แบบบนั ทึกองคความรูรายบคุ คล 1.ช่ือองคความรู การพัฒนาหมบู านเศรษฐกิจพอเพียงระดับครัวเรือน “หน่งึ ครวั เรือน หนง่ึ แปลงผัก หนง่ึ ปยุ หมกั หน่ึงเสวียนชมุ ชน” 2.ช่ือเจา ของความรู นายพีรพงศ ยวนตา ตาํ แหนง อาสาพัฒนา(อสพ.) 3.หมวดองคความรทู ่ีบงชี้ หมวดที่ 1 สรางสรรคชุมชนพ่ึงตนเองได 4. ทมี่ าและความสาํ คญั ในการจัดทาํ องคค วามรู พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว รัชกาลที่ 9 พระราชทานหลักทรงงาน “ระเบิดจากขางใน” หมายความวา ตองสรางความเขมแข็งใหคนในชุมชนที่เราเขาไปพัฒนาใหมีสภาพพรอมท่ีจะรับการพัฒนา เสียกอน แลวจงึ คอยออกมาสูสังคมภายนอก มิใชการนําเอาความเจริญหรือบุคคลจากสงั คมภายนอกเขาไปหา ชมุ ชนท่ยี ังไมท ันไดม ีโอกาสเตรยี มตัว หรือตั้งตวั อยาใหโดยทผ่ี รู ับยังไมพ รอมทีจ่ ะใชป ระโยชนอยา งเตม็ ท่ีในการ พัฒนา จากการนอมนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาเปนแนวทางหลักในการพัฒนาหมูบาน ชาวบานหลายงาวซ่ึงเปนหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงตนแบบของอําเภอเวียงแกน ต้ังแตป 2561 ไดเล็งเห็น ความสําคัญ จากผลการขับเคลื่อนครัวเรือนตนแบบ 30 ครัวเรือน หมูบานมีการขยายผล ไดต้ังปฏิญญา รว มกันในการบริหารจดั การในครัวเรือนทุกครัวเรือนเต็มพื้นทใ่ี นหมบู า น เปนการพัฒนาต้ังแตหนวยที่เล็กท่ีสุด ในชุมชนน้ันคือ ครอบครัว (หมายรวมสมาชิกในครัวเรือนทุกคน) โดยการใหทุกครัวเรือน มีแปลงผักสวน ครัวในครัวเรือนเอง เมื่อครวั เรือนมีขยะ ใหทําการแยกขยะ เพื่อลดมลพิษในชมุ ชน โดยแยกเศษอาหารหรือสิ่ง ทีย่ อยสะลายไดเองตามธรรมชาติ นํามาใสถังหมักทําเปน ปยุ หมกั อีกทั้งใบไม ใบหญา ใบผัก นําใสเสวียนชมุ ชน เพ่ือเปนปุยใหกับแปลงผัก สวนผักและตนไมในบาน ขยะทเ่ี หลือนําไปขายเพ่ือเปนการ ลดรายจาย เพ่ิม รายไดในครัวเรือน เมื่อทุกครัวเรือนปฏิบัติตามปฏิญญา แลวชุมชนมุงสู “โครงการ หนาบานนามอง กางกอง นาดู กุนตูเฮือนนาผอ” (หนาบา น นามอง หลังบานนาดู ในบานนาอยู) และทําใหชุมชนเปนชุมชนที่มีการ บรหิ ารจัดการอยางย่ังยนื ตงั้ แตระดบั ครวั เรือน 5. วิธกี าร/ขนั้ ตอน 5.1ขน้ั ตอนเตรียมการ (สรา งและพัฒนากลไก) 1) สรางการรบั รู ประชุมช้แี จงรายละเอยี ด หารอื โดยใชป ระชาคมของหมบู าน 2) ทีมเจาหนา ท่ีพัฒนาชุมชนวางแผนการดําเนนิ งานรวมกับคนในชุมชน 3) จัดเวทีประชุมยอยตามหมวดคมุ บาน 7 หมวด วางทางเลือกท่ีเหมาะสมกับบริบทของ สมาชกิ ในแตล ะหมวด 4) ประสานวิทยากร เพ่ือใหความรูในดานตางๆ โดยมีการประสานงานในการทํางานและ บรู ณาการกับภาคีพัฒนาและหนว ยงานที่เก่ยี วของ 5) สรางกลไกขับเคลอ่ื นแนวคดิ หน่งึ ครัวเรือน หน่ึงแปลงผักฯ โดยใชหัวหนาหมวด เยาวชน และผสู งู อายุทอี่ ยใู นครัวเรือนเปนกลไกหลักในภาคปฏบิ ัติ 6) ประสานงานภาคีภาคเกษตร ศนู ยเรียนรูในหมูบาน ภาคเอกชน สนับสนุนการขับเคลื่อน กิจกรรมตามแผนการดําเนนิ งานที่ไดวางไว 5.2ข้ันดาํ เนินการ 1) กําหนดรปู แบบการปฏิบัติระดับครัวเรือนในสวนตางๆดังนี้ - สรางความเขาใจ และสรางความตระหนักถึงความสําคัญของการนอมนําหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียงไปสกู ารปฏิบัติ โดยเริ่มจากการลงมือทาํ “ทําท่ีบา นตนเอง”

-2- - รวบรวมทางเลือกในการทํา แปลงผัก ปุยหมัก และเสวียน ในรูปแบบท่ีสอดคลองกับ บรบิ ทของครวั เรอื น (บานหลายงาวมที ง้ั ชุมชนเมืองและชมุ ชนด้งั เดิม) - “ฮอมฮัก ฮอมแฮง แบงปนเมล็ดพันธุ กลาผัก” โดยหัวหนาหมวดรวบรวม /เอกชน บริจาค/ศูนยเรียนรูในหมูบานรวมสนับสนุน แลวนําเมล็ดพันธุ และกลาผักมารวมท่ีหอประชุมหมูบาน เพื่อ แบง ปนใหช าวบานไดปลูกอยา งหลากหลาย - เจาหนาท่ีพช.และผูนาํ ชุมชน หัวหนาหมวด กระตุนโดยการเขาถึงครัวเรือน(นั่งซาเลง) นํากลาผัก ปุยคอก ปุยหมักของชุมชนไปเสริมกําลังใจในการปลูกผกั ของครวั เรือนและแลกเปล่ียนแนวคิดการ จัดการคดั แยกขยะตางๆ ของชาวบา น - หัวหนาหมวดและครัวเรือน สงภาพกิจกรรมลงในไลนกลุมหมูบาน เพ่ือใหกําลังและ แลกเปลย่ี นการดาํ เนนิ งานรว มกนั 2) จัดใหมพี ื้นที่ในการจําหนายผลผลิต (ผักและขยะรีไซเคิลที่สามารถซื้อขายได) ทางไลน กลุมหมูบาน เฟสบุค ตลาดประชารฐั ของหมูบานหลายงาว 3) จัดใหมีการประกวดหมวดคุมสะอาด สวยงาม นามอง โดยใหรางวัลเปนกลา พนั ธุผัก ไม ดอกไมประดับ และระบบสายยางรดน้ําตา งๆ เปนรางวลั กําลังใจ 5.3. ข้ันติดตาม 1) ถอดบทเรียนและสรุปผลการดาํ เนนิ งาน เขียนและแลกเปล่ยี นองคค วามรู KM 2) ติดตาม ประเมนิ ผลการดําเนนิ งานโครงการ เสนอแนะ แกไข ขยายผลองคค วามรูสูพื้นที่ เครือขาย “ฮฮมฮักเวียงแกน” โดยเรมิ่ จากเครือขายหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงในพ้ืนท่ี และสถานศกึ ษา ปรับปรุงอยางตอ เน่ือง 6. ผลลัพธที่ได 6.1 เทคนคิ และวธิ ีการวธิ ปี ฏิบัตงิ าน เทคนิควิธีการ การพัฒนาหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงระดับครัวเรือน “หน่ึงครัวเรือน หน่ึง แปลงผกั หน่ึงปยุ หมัก หนงึ่ เสวยี นชุมชน”มกี ารวางกระบวนงาน ดงั น้ี 6.1.1 การพัฒนาบุคลากร ผูนําชุมชน ใหเปนกลไกในการขับเคลื่อนการพัฒนาหมูบาน เศรษฐกิจพอเพยี งระดับครัวเรอื น “หนึ่งครัวเรอื น หนึ่งแปลงผกั หน่งึ ปยุ หมกั หน่งึ เสวียนชมุ ชน” 1) เสริมสรางการเรียนรูใหใหบุคลากรในสํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอไดมีความรู ทักษะของการนําปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปปฏิบัติ ผานแนวคดิ หน่ึงครวั เรอื นฯ และสง เสริมสนบั สนุนให กลุมเปา หมายไดขับเคลื่อนกิจกรรมอยางตอ เนื่อง 2) ประสานการทํางานกับเครือขายภาคีการพัฒนาทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ภาค วิชาการ ภาคประชาสังคม และภาคประชาชน ในนาม “เครือขายฮอมฮักเวียงแกน” มาบูรณาการการทํางาน รวมกัน 3) เสริมสรางกลไกคณะทํางานทั้งระดับอําเภอ ตําบล หมูบานเปาหมาย ใหเกิด ความเชอ่ื มโยงผนึกกําลังการทํางานแบบพหุภาคี

-3- 6.1.2 เสริมสรางกระบวนงานในการพัฒนาระบบบริหารจัดการใหเปนเคร่ืองมือที่มี ประสิทธิภาพในการขับเคล่ือนการพัฒนาหมูบ านเศรษฐกิจพอเพียงระดับครัวเรือน “หนึ่งครัวเรอื น หน่ึงแปลง ผกั หน่งึ ปุยหมกั หน่ึงเสวยี นชมุ ชน” 1) การวางกระบวนการขับเคล่ือนภารกิจงานไปสูเปาหมายใหบรรลุวัตถุประสงค ของชมุ ชน ใหม กี ารดําเนินงานเต็มพ้ืนทท่ี ุกครวั เรอื นในหมูบ านหลา ยงาว 2) การจัดหางบประมาณ วัสดุอุปกรณ เครื่องมือในการสนับสนุนการขับเคล่ือน กจิ กรรม เชน สนบั สนุนระบบสายนํ้าหยด ธนาคารเมล็ดพันธุผัก กลาพนั ธผุ กั และปุย หมักชุมชนหลายงาว 3) การติดตามและการประเมินผล 4) การจัดการความเสี่ยง เชน ภัยแลง แมงศตั รพู ชื 6.1.3 เสริมสรางกระบวนงานในการเสริมสรางกระบวนการเรียนรูและการมีสวนรวมของ ชาวหมบู า นเศรษฐกิจพอเพยี งตน แบบ บานหลา ยงาว 1) การเสริมสรางพลังชมุ ชน ใชก ลไก หมวดคุม สรางครวั เรือนปลกู ผักตน แบบ 2) การขยายผลสูครัวเรือนทุกระดับในชุมชนเต็มพ้ืนท่ี ทั้งเขตเมืองและเขต เกษตรกรรม 3) การขยายผลสูเครือขา ยฮอมฮกั เวียงแกน แบงปน ความรูส ชู ุมชนในพน้ื ที่ 6.1.4 เสริมสรางการจัดการความรู และเสริมสรางนวัตกรรม ใหเปนอัตลักษณทางภูมิ ปญญาใหห มบู า นเศรษฐกิจพอเพียง สรางกศุ โลบายพัฒนา สูการทองเทีย่ ว “อโุ มงคผ กั ยาวที่สุดในโลก” 6.2 ความร/ู กระบวนการใหมทีไ่ ด MODEL “การพัฒนาพฒั นาหมูบ านเศรษฐกจิ พอเพียงระดับครัวเรอื น “หนงึ่ ครัวเรือน หนงึ่ แปลงผกั หน่ึงปุย หมัก หนึง่ เสวียนชุมชน”

-4- 6.3 ปญหาและวธิ กี ารแกไข 6.3.1 ชุมชนมีความหลากหลายทางวัฒนธรรมและบริบทพื้นท่ี คือมีท้ังเขตเศรษฐกิจและ ชุมชนด้ังเดิมทีด่ ํารงวิถเี กษตรกรรม ทางออกคือ หาทางเลือกการขับเคลื่อนกิจกรรมท่ีหลากหลาย ตวั อยางเชน เชนกลุมรานคา ธุรกิจ ก็ใหปลูกผักในกระถาง ในบรรจุภณั ฑที่สรางสรรค แลวเนนบริหารจัดการขยะ คัดแยก อยางดี บานทพ่ี อมีกําลงั ใหสนบั สนนุ ซอ้ื ผกั จากครัวเรือนยากจน 6.3.2 การสรา งการรบั รวู าปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ไมไ ดหมายรวมเพียงมิติดา น การเกษตรเทา น้ัน ผนู ําชุมชนตอ งทาํ งานเชงิ รกุ รวมกับเจาหนา ที่พัฒนาชมุ ชน และบุคลากรในชุมชนท่ีเปน ที่ ยอมรบั เขา ไปกระตุน สงเสรมิ การขับเคล่ือนกิจกรรมตามบรบิ ทของครัวเรอื นในแตล ะหมวดคมุ 6.3.3 การตระหนกั รูพฤตกิ รรมการพ่ึงพาตนเอง มากกวาการรอคอยความชว ยเหลอื จาก ภาครัฐเพยี งอยา งเดียว จงึ เรมิ่ ปรบั ทัศนคติโดย ลดการชวยเหลอื เปน การแบงปน “พริกบานเหนือ เกลือบาน ใต” ใชกลไก คณธกรรมการหมูบา น และสมาชกิ ในหมวดคมุ ขับเคล่อื นงานเปนขบวนมดงาน สมาชิกทไ่ี ม ปฏิบตั ิตามก็จะถกู ปฏิเสธการชวยเหลือและแบง ปนโดยระเบียบทางสังคมภายในหมวดคมุ น้ันๆ 6.4 ปจจยั แหงความสําเร็จ 4.4.1 ศักยภาพของชมุ ชนที่เปน ชุมชนใหญ ยังคงใหความเคารพผูอาวโุ ส มีลําดบั ชัน้ การ ตดั สินใจในการพฒั นาแบบเกื้อกลู และเปน ประชาธิปไตย มีกลไลคือคณะกรรมการหมบู า นมีความเขม แข็ง , บุคคลากรในชมุ ชนมหี นาทีก่ ารทีด่ ี กลุมคนเหลา นี้สามารถมบี ทบาทในการเนน ยํ้าความคิดการพัฒนาตอการ ตดั สินใจมสี วนรวมขับเคล่อื นกจิ กรรมของประชาชนได 4.2.2 ชมุ ชนมีเครือขายการพัฒนาที่เขมแข็ง ทง้ั บาน วดั โรงเรยี น สว นราชการและรานคา เอกชน 4.2.3 ครัวเรือนสมัครใจ และพรอมมสี วนรว มในการขบั เคลอ่ื นกระบวนการพฒั นา และ ดําเนินกิจกรรม 4.2.5 ความพรอ มและศักยภาพของทนุ ชมุ ชนท้ัง 5 มติ ิ 6.5 ขอพึงระวัง “การพัฒนาพัฒนาหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงระดับครัวเรือน “หนึ่งครัวเรือน หนึ่งแปลงผัก หน่ึงปุยหมัก หนึ่งเสวียนชุมชน” ในกรณีศึกษาของบานหลายงาว หมูท่ี1 ตําบลหลายงาว อําเภอเวียงแกน จังหวัดเชียงราย ขับเคล่ือนไดผานกระบวนการคิด และลงมือทําอยางตอเนื่องของคนในชุมชน ตลอดจนการ ตดิ ตามและสรา งเครอื ขายความยง่ั ยนื โดยดึงภาคีรวมพฒั นาหลายองคกร หลากความรู ซึง่ ตอ งทําแบบคอยเปน คอยไป ใชเทคโนโลยีในการติดตอตอสารใหหมาะสมและเกิดประโยชนสูงสุด ทําใหประชาชนใหซึมซับภาพท่ี ชดั เจน จนตระหนักรูและรักที่จะทําอยางเต็มใจ หรือระเบดิ จากขางใน รูปแบบการพัฒนาและทางเลือกภายใต กิจกรรมตองหลากหลาย นาสนใจ สนุกสนาน อยาคิดแทนและทําให เพียงเทานี้การขับเคลื่อน “การพัฒนา พัฒนาหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงระดับครัวเรือน “หนึง่ ครวั เรอื น หนง่ึ แปลงผกั หนึ่งปุยหมกั หนงึ่ เสวยี นชุมชน” ในพื้นท่ีอน่ื ๆจะสามารถประสบผลสําเรจ็ และยง่ั ยืนได ****************************************************************

แบบบนั ทกึ องคค วามรรู ายบุคคล 1. ชื่อองคค วามรู การสรางทีมงานที่มีประสิทธภิ าพ 2.ชื่อเจาของความรนู างสาวรงุ นภา ชูเตชะ 3.หมวดองคค วามรูท่ีบง ชี้ หมวดที่ 4 เสริมสรา งองคก รใหมีขีดสมรรถนะสงู 4. ทมี่ าและความสาํ คญั ในการจัดทําองคค วามรู การทาํ งานเพ่ือมงุ ไปสูความสําเร็จนัน้ ประกอบดว ยหลาย ๆ ปจจัย หน่ึงในนนั้ คอื บคุ ลากร หรอื คนทาํ งานทจี่ ะทาํ ใหผลสําเร็จของงานเกดิ ขนึ้ แตคน ๆ เดียวไมส ามารถทาํ ใหง านสําเร็จผลได การทาํ งาน เปนทีม จงึ เปนทางออกทีด่ ที สี่ ุดของการทาํ งาน การทาํ งานเปน ทมี ถือเปนหัวใจสาํ คัญของการทํางานในทกุ หนวยงาน เน่ืองจากเปน การดึง ศักยภาพสงู สดุ ของบคุ ลากรแตล ะคนมาไวดว ยกันดวยการรว มมือ รว มแรงและรว มใจ เพือ่ ใหง านสาํ เร็จบรรลุ เปาหมายของหนวยงาน ดังนั้น การสรางทมี งานท่ีมีประสทิ ธภิ าพ จึงเปน ส่ิงท่ีพงึ ปรารถนาอยา งยิง่ ของทุก หนวยงาน อีกทงั้ ยังทาํ ใหทกุ คนในทมี งานสามารถเรียนรูวิเคราะหแกไขปญหารว มกนั ปรับปรงุ ความสมั พนั ธ ตาง ๆ ลดความขดั แยง เพื่อใหการทํางานบรรลวุ ัตถุประสงคอ ยา งมีประสิทธิภาพตลอดจนอยูรวมกนั อยางมี ความสขุ ทมี งานท่ีดี จะตอ งดึงศกั ยภาพของคนในทีมออกมาเปนพลงั ความคดิ พลังความรูพลังความมุงมั่น และ พลังกาย ที่หลากหลายเพ่ือใหงานสาํ เร็จตามวัตถปุ ระสงคของหนวยงาน ทีมงานท่ีดีนัน้ บุคลากรในทีมตองมี เปาหมายรว มกัน ความพอใจในงาน ความรกั ในงาน มีความอตุ สาหะในงาน มีความเขา อกเขา ใจกนั เสียสละ มีความมุงม่นั ทมี งานทดี่ ี ไดน้ัน บรรยากาศในหนวยงานตอ งอบอุน มีความเปนมิตร ถือหลักเหตุหลักผล ถอื ประโยชนข องสวนรวมมากวาสว นตน การยอมรบั ความสามารถของกันและกันเช่ือในศกั ยภาพของแตละบุคคล เกงมากกวากนั เกง นอยเกงมาก ไมส ําคัญ ทกุ คนสามารถพัฒนาไดอ งคป ระกอบของทมี งานไดแ ก 1.ผนู าํ ทีม 2.สมาชิกทีม 3.ระบบการทาํ งานและกติกา 5. วิธกี าร/ข้ันตอน วิธีการสรา งทีมงานทีมีประสทิ ธิภาพ (1) เลือกคนใหเหมาะกับงานในแตละสว น อธบิ ายกับสมาชิกในทีมถึงเหตุผลที่คุณมอบหมายงานชิ้นนนั้ ๆ ใหพวกเขา เพื่อใหพวกเขารูวาทกุ คนมคี วามสําคัญตอความสําเร็จของทมี ดวยกนั ท้ังสน้ิ (2) แบงงานใหช ดั เจน การแบงงานท่ขี ดั เจนจะทาํ ใหทกุ คนในองคกรเขา ใจวัตถุประสงคข องทีม เขาใน บทบาทภารกิจของตนเองไมเกดิ ความซบั ซอ น/สบั สนในการทาํ งานและหลีกเลย่ี งความขัดแยงที่อาจจะ เกดิ ขึน้ ภายในองคกรได (3)กาํ หนดหลักเกณฑใ นการวัดความสาํ เร็จของสมาชกิ แตละคนดวย ซง่ึ จะทําใหส ามารถจดั การกับทีมได อยางมีประสิทธิภาพ หากมีคนไหนอยตู าํ่ กวามาตรฐาน จะไดด าํ เนนิ การสับเปล่ยี นคนอืน่ ในทมี มาทาํ งาน นัน้ แทน เพื่อใหสามารถดาํ เนินโครงการไดอยา งราบร่นื ตอ ไป (4) ใหคาํ แนะนําและติชม เปนสิ่งท่ีจําเปนมากเพ่ือเปนการตดิ ตามงานและสรางขวญั และกาํ ลงั ในใหแก สมาชกิ ในทีม ทจ่ี ะตองทํา คือ การให การรบั ฟง และแบงปนขอ มูล ในระหวางที่ทํางาน เพื่อใหสมาชิกในทีมรู วา จะทาํ อยา งไรตอไป พยายามตดิ ตามใหคาํ แนะนาํ ในเชงิ สรา งสรรคเสมอ

-2- ขน้ั ตอนการสรางทีมงานที่มีประสิทธิภาพ ขน้ั ตอนท่ี 1 การสรา งทีมอันดับแรกตองเริม่ ดวยการละลายพฤตกิ รรมเดิมของบคุ คลากรแตละคนโดยให รวมกนั ทํากจิ กรรมท่ีแสดงใหเกิดการเปด ใจ เปด ความคิดเห็น เปด การแสดงคําพดู และการกระทาํ ตาง ๆ รวมทงั้ การเปด โอกาสใหผทู ม่ี ีศักยภาพไดทําหนาท่ีเปนผูนาํ พาคนท่ีอยูในทมี ไดกาวไปสจู ุดหมายปลายทาง หรอื เปาหมายทไ่ี ดต ั้งไวซ ึ่งเปนจุดสําคญั ของการสรางทมี ขน้ั ตอนที่ 2 สรางความเขา ใจกอนเริ่มทํางาน การท่ีพาองคกรไปสคู วามสําเร็จนั้น ผูนําองคก รจะตองเขา ใจ ความหมาย และวตั ถุประสงคข องการทํางานกอน จึงนําความรเู หลา น้นั ไปสง ตอใหก ับคนทํางานในองคก ร ไดร บั รู เพื่อใหเกิดความเขา ใจตรงกนั แลวจึงคอ ยตัดสนิ ใจทาํ งานนั้นไปพรอม ๆ กนั เม่ือคนทาํ งานเขาใจอยา ง ถองแทแ ลว การทาํ งานเปน ทีมกจ็ ะแข็งแกรงขึ้น และมีประสทิ ธิภาพมากขึน้ อยางเหน็ ไดชัดการทํางาน จากน้นั มอบหมายงานใหบุคลากรในหนว ยงานรวมกันทาํ งานตามความถนัดและ/หรือตาม ภารกิจอยางอิสระ โดยไมเขา ไปกํากบั หรือชกั จงู รวมท้งั โนม นาวใด ๆ ท้ังสน้ิ เพ่อื ปลอยใหท กุ คนสามารถ แสดงออกทางความคิด สามารถสรางสรรคงานไดภายใตหวั ขอ ที่กาํ หนด ซ่งึ จะทาํ ใหงานออกมาไดอ ยาง ตรงความตองการของทุกคนในทมี มากทีส่ ดุ ขน้ั ตอนที่ 3 การระดมความคดิ เพือ่ ทาํ ใหทีมงานดาํ เนินงานไปในทศิ ทางเดียวกัน ทกุ คนในทีมรวมแชร ความคิดความรูส ึกของตนเองตอ การรวมกันทํางาน ซ่ึงเปน การแสดงออกใหบ ุคคลอื่นไดรับรแู ละเปนการ เปด ความคิดของตนเองและผูฟงทุกคนในทีมทุกคน ซึ่งจะสามารถลดความขัดแยงในองคกรไดโดยนําขอมูล ไปรวมกนั ชว ยแกไขปรบั ปรุงเพ่อื ใหการทํางานคร้งั ตอไปเกิดประสิทธภิ าพมากขนึ้ ศึกษาขอมูลรายละเอียดตา ง ๆ ในการทาํ งานรว มกนั เปน ทีมจากขอมูลของผูท ่ปี ระสบความสาํ เร็จ จากการทํางานเปนทีมอาจหาไดหนังสือ จากขอมูลทางอินเทอรเนต็ จากวทิ ยากรผมู ีประสบการณ ขั้นตอนท่ี 4 กําหนดเปา หมายในงานรว มกัน เม่ือมีการระดมความคิดทท่ี ้ังแตกตา งและไมแตกตา งแลว จะนาํ ไปสขู อตกลงรวมกนั เชน กฎกตกิ า ที่ทําใหก ารอยูรว มกันราบร่นื ขึ้น รวมท้ังเกดิ ความรสู ึกถึงความเปน เจาของหนวยงาน/งานรว มกัน ซงึ่ จะสง ผลใหเกดิ ความรว มมอื และปฏิบตั ิตามสิง่ ท่ีกาํ หนดรวมกนั อยา งมี ประสิทธิภาพ ขั้นตอนท่ี 5 การปฏบิ ตั ิงานรว มกันยา งมีประสิทธิภาพกลา วคือเมื่อมีการตกลงรวมกนั แลวตองมีการเริ่ม ปฏิบตั งิ าน เชน ใครไดรบั มอบหมายใหมบี ทบาทหนาที่ใดก็ทําตามอยางเต็มความสามารถเพือ่ บรรลุเปา หมาย ของตนเอง ซง่ึ จะสง ผลถงึ เปา หมายใหญในภาพรวมของทมี หรอื องคกร โดยกลยทุ ธในขนั้ ตอนนี้คือการใช การส่ือสาร ระหวา งกันทงั้ ภายในทมี และนอกทมี การใชเทคนิคการจงู ใจ เพื่อใหลูกนองทํางานอยางทมุ เท หรอื การสอนแนะ

-3- 6. ผลลัพพท่ไี ด 6.1 เทคนคิ และวธิ ีปฎบิ ัติงาน (1) สรางความเขาใจสมาชิกในทีมกอ นเริ่มทาํ งานการนําพาองคก รไปสูความสาํ เร็จตามเปา หมาย ท่ีมงี านตัง้ ไว (2) บทบาทและเปาหมายของทีมตองชัดเจนทมี ทดี่ นี ้นั คนทาํ งานทุกคนตองมคี ิดเหมือนกัน หรือมี ความคิดคลา ยคลงึ กันมากที่สดุ จึงจะทาํ งานไดต รงจดุ บรรลุประสงค โดยทีมตองกําหนดเปา หมายที่ ชดั เจน สามารถปฏิบตั ิไดจ รงิ (3) กลา เปด ใจในการแสดงความคิดเห็นทมี ทาํ งานท่ีดีเริ่มจากการทํางานรวมกนั ดวยบรรยากาศท่ีเปน กันเอง อบอนุ มคี วามกระตือรือรน และรวมสรา งสรรคผลงานอยา งจรงิ ใจ ไมม ีความขัดแยง แสดงออกถึงความเปน นํ้าหน่ึงใจเดยี วกัน เห็นอกเหน็ ใจกนั ในทีม มคี วามไวว างใจกนั กลาแสดง ความคดิ เหน็ ตอทีมอยา งเปดเผย (4) การพฒั นาศกั ยภาพของทีม สํารวจและเรยี นรูเกย่ี วกับสมาชิกในทีม มีคนทาํ งานคนใดบา งทยี่ ัง ทาํ งานไดช า เหตุใดเขาจึงทาํ งานไดช า เปนเพราะติดขดั กับปญหาใดหรือไม หากมีใหช วยทาํ การแกไข เมอื่ สมาชิกทุกคนในทีมมีความรูความสามารถในระดบั ท่ีใกลเ คียงกนั แลว การทํางานกจ็ ะเร็วขึน้ และใน ขณะเดยี วกัน เพ่อื ใหเกดิ ศักยภาพในการทํางานเปน ทีม เราควรสรางแรงจูงใจในการทาํ งาน และทศั นคติดา น บวกใหกบั ทีม นํามาซง่ึ ความมุงม่ันในการทํางานใหป ระสบความสาํ เร็จ 6.2 ความรูและกระบวนการใหมท ่ไี ด จากการสรา งทีมงานทมี ปี ระสิทธิภาพกอ ใหเหอดกระบวนการใหมๆ ใรการทํางานดังนี้ (1) กระบวนการสอนแนะ(Coaching)การสอนแนะคือ วธิ ีการในการพัฒนาสมรรถภาพการทาํ งานของ บุคคลในทีมงานเพอื่ ใหทํางานไดตามเปาหมายของงานน้นั หรอื การชวยใหส ามารถนาํ ความรูค วามเขาใจทม่ี ีอยู และ/หรอื ไดร บั การอบรมมาไปสกู ารปฏบิ ตั ิไดเ พ่ือการแกปญหาในการทํางานพัฒนาความรู ทักษะหรือ ความสามารถในการทํางานการประยุกตใชทักษะหรือความรูในการทํางาน การสอนงานจัดไดว าเปน กระบวนการหนงึ่ ท่ีหวั หนา งานใชเพื่อเสริมสรา ง และพัฒนาลูกนอ ง ใหมีความรทู ักษะ ในการทํางาน ให ประสบผลสาํ เร็จตามเปา หมายท่กี าํ หนดไวขึน้ (2)มีแนวทางในการสรา งความสัมพนั ธทดี่ ใี นการทํางานคนในองคก รรสู ึกผูกพนั กนั เกิดความอบอนุ และ ไวใจกนั มากขน้ึ เราจะรสู กึ วา การไดมาทํางาน เปน สง่ิ หนึ่งท่ที ําใหเรามีความสขุ 6.3 ปญหาและวิธีการแกไข ปญ หา (1)การพดู จาและตกลงกันไมช ัดเจน ตง้ั แตเริ่มตน ถึงเปาหมายและบทบาทของทีม และบุคคล (2)ทีมงานสว นใหญตา งมุง ปฏิบัตงิ านใหบรรลุเปาหมายของตน โดยละเลยการวิเคราะหและ ตรวจสอบตนเอง (3)ขาดการประเมินผลการทาํ งานของทีม ขาดการทบทวนเปา หมาย และวธิ ีการเปนระยะๆ อยางสมา่ํ เสมอ ทําใหบางครั้งบางชว งการทาํ งานติดขัด

-4- วิธกี ารแกไ ข (1) มอบหมายหนา ท่ีความรบั ผดิ ชอบใหช ัดเจน แจกแจงใหชัดเจนวาแตละคนจะตองทําอะไร อยางไร อยูในสวนไหนขององคก ร (2) มกี ารประเมินผลการทาํ งานทบทวนเปา หมาย และวิธีการมํางานเปนระยะๆ อยา งสม่ําเสมอ 6.4 ปจจยั แหง ความสําเรจ็ (1)เขาใจการทํางานของตนเอง และคนอนื่ มองคนใหออกวา แตล ะคนมีความสามารถแบบใด และมอบหมายงานใหเหมาะกับความสามารถ (2)มีเปา หมายในการทํางานรว มกนั เพื่อใชเปน แนวทางในการปฏบิ ตั ิงานใหบรรลคุ วามสําเรจ็ ของ องคกรทกุ คนในทมี มีความสําคัญ (3)มอบหมายหนาท่ีความรับผิดชอบใหชดั เจน แจกแจงใหชัดเจนวาแตล ะคนจะตอ งทําอะไร อยางไร อยูในสวนไหนขององคก ร (4) ตรงไปตรงมา จรงิ ใจตอกัน สนบั สนนุ การทาํ งานซึ่งกันและกนั (5) เพมิ่ ความสนิทสนม สานสมั พนั ธมีกิจกรรมท่ีสรา งความสนุกสนานสานสมั พันธกันในองคก ร (6) ผูนาํ ทีด่ ี และผูตามทมี่ ีวนิ ัย (7) ประเมนิ ความสาํ เร็จและความลมเหลวของโครงการเพ่ือทราบปจ จยั ท่ีมีอิทธิพลสูง ใจตองเปด กวางยอมรบั ความจริง ยอมรบั คําวิพากษวจิ ารณที่มีคําแนะนําพรอมกบั หนทางแกไข (8) มกี ารใหคณุ ใหโทษอยางยุตธิ รรม 6.5 ขอ พงึ ระวัง -

แบบบันทกึ องคค วามรูรายบุคคล 9. ช่ือองคความรู 5 เทคนิคในการขับเคล่ือนการพฒั นาหมบู านเศรษฐกิจพอเพยี งสูความย่ังยืน 10. ชอ่ื เจาของความรู นายมณัสพสิ ิษฐ จอมสวาง ตําแหนง นกั วิชาการพฒั นาชุมชนชาํ นาญการ 11. หมวดองคค วามรูท ่ีบงชี้ หมวด 4 เทคนคิ เสริมสรางองคก รใหม ีขีดสมรรถนะสงู 12. ที่มาและความสําคัญในการจัดทําองคความรู ยทุ ธศาสตรชาติ 20 ป (2560 – 2580) ประเทศไทยมีความม่ันคง มั่งคั่ง ยั่งยืน เปนประเทศที่ พัฒนาแลว ดวยการนอมนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ไปสูการปฏิบัติจนเปนวิถีชีวิต (Way of life) โดยยึดหลักการพฒั นาตามแนวทางพระราชดําริของพระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธเิ บศร มหาภูมิพลอดลุ ยเดช มหาราช บรมนาถบพิตร คือ เขา ใจ เขาถึง และพัฒนา เพ่ือยกระดับความเปนอยูของประชาชนในประเทศใหดี ขน้ึ ดว ยการสบื สานศาสตรพ ระราชาสกู ารพัฒนาทีย่ ั่งยืน ซึง่ เปนกระบวนการนําศาสตรพ ระราชาไปสูการปฏบิ ัติ ใหเกิดผล คือ การนําความรูในศาสตรท้ัง 3 ดาน หรือ 3 มิติ ทั้งทางดานเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรมและ ส่ิงแวดลอม สูการพัฒนาประเทศใหมนั่ คง ยั่งยืน ซ่ึงคําวาเศรษฐกิจพอเพียงนั้น เปนปรชั ญาที่ช้ีถึงแนวทางการ ดํารงอยูและปฏิบัติตนใหดําเนินไปในทางสายกลางของประชาชนในทุกระดับ ต้ังแตระดับครัวเรือน ระดับ ชุมชน จนถึงระดับรัฐ และเปนกรอบแนวคิดซึ่งมุงเนนใหทุกคนสามารถพึง่ พาตัวเองได รวมถึงการพัฒนาใหดี ย่ิงข้ึน โดยการดําเนินชีวิตแบบทางสายกลาง ตั้งอยูบนหลักสําคัญสามประการ คือ ความพอประมาณ ความมี เหตุผล และการมีภูมิคุมกันที่ดี ในการดําเนินชีวิตตามหลักการท้ังสามขอนั้น จําเปนจะตองมีความรูและ คณุ ธรรม ในการท่ีจะทําใหเราตดั สินใจไดอ ยางเปนเหตุเปนผล นโยบายของกระทรวงมหาดไทย ในการบําบัดทุกข บํารุงสุข ใหกับประชาชน ซึ่งมีเปาหมาย ชุมชนเขมแข็ง ดวยการเสริมสรางสังคมเขมแข็งและพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก ชุมชนมีความปลอดภัย ดวยการ เพ่ิมศักยภาพการพัฒนาสภาพแวดลอมสอู นาคต และกรมการพัฒนาชุมชนไดก ําหนดแนวทางและวิธีการในการ ดําเนนิ งานโครงการพัฒนาหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงตนแบบมาตั้งแต ปงบประมาณ 2552 เพ่ือสงเสริมให ประชาชนไดนอมนําหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียงมาใชใ นการดํารงชีวิต และเปนเปาหมายของการพัฒนา หมูบาน โดยจัดกระบวนการเพือ่ ใหป ระชาชนในหมูบ านไดใชความรู ความเขาใจและประสบการณ ตลอดจนนํา แนวทางการปฏิบัติตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาใชในการพัฒนาหมูบาน เพ่ือใหเปนหมูบานตัน แบบ บรรลุวิสัยทัศนของกรมการพัฒนาชุมชน “เศรษฐกิจฐานรากเขมแข็ง ชุมชนพึ่งตนเองได ภายในป 2565” 5.วธิ กี าร/ข้ันตอน 5.1 ข้ันเตรียมการ (1) ศึกษาความเปนมาของโครงการ วัตถุประสงค เปา หมาย แนวทางการดาํ เนนิ งาน ระยะเวลา งบประมาณ ตัวชว้ี ดั กิจกรรม ใหเขา ใจ (2) คัดเลอื กหมูบา นเปา หมาย โดยพิจารณาจากศักยภาพและความพรอมของชมุ ชน ซึ่งประกอบ ไปดวย ทุนมนุษย ทุนทางสังคมและวัฒนธรรม ทุนทางทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ทุนทางกายภาพ และทุนทางดา นการเงนิ เพื่อหนนุ เสรมิ ใหการขบั เคลอื่ นกิจกรรมบรรลวุ ตั ถุประสงคต ามเปาหมาย (3) มีรูปแบบ (Model) การทํางานแบบบูรณาการ โดยการประสานงานภาคีการพัฒนา ในดาน งบประมาณ ภารกิจของหนวยงาน ลงในพ้ืนท่ีเปาหมายเดียวกนั โดยใชพ้ืนท่เี ปนตวั ต้งั รวมขับเคล่ือนกจิ กรรมให เปนตน แบบ (Best Practice) แลวขยายผลไปสูห มบู า นอ่ืนตอไป

-2- (4) ประสานงานหมบู านเปาหมายเพื่อคดั เลอื กครัวเรอื นเขารวมกิจกรรมตามโครงการ (5) สรางกลไกในการพัฒนาหมูบานเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อสามารถขับเคลื่อนกิจกรรมใหบรรลุ เปาหมายไดอ ยางมปี ระสทิ ธิภาพ 5.2 ขน้ั ดําเนนิ การ (1) สรางความรู ความเขาใจ ใหช ุมชนไดต ระหนักถึงความสําคัญของการนอมนําหลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียงไปสกู ารปฏิบตั ิจนเปนวถิ ีชวี ิต(Way of life) ในระดับครวั เรือน (2) จัดสัมมนากระบวนการเรียนรูวิถีชีวิตเศรษฐกิจพอเพียงแกครัวเรือนเปาหมาย หมูบานละ 1 วัน เพือ่ ปรับกรอบแนวความคิดในการนอมนาํ หลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปสูการปฏิบัติในระดับบคุ คล ระดบั ครวั เรือนและระดับชุมชน ใหเ กดิ ผลเปน รปู ธรรม (3) สงเสริมและสนับสนุนการขับเคล่ือนกิจกรรมแกครัวเรือนเปาหมายใหเปนรูปธรรมอยาง ชดั เจน โดยเนนกจิ กรรมการพง่ึ ตนเองเปนสําคัญ เพอ่ื ใหช มุ ชนเกดิ ความยัง่ ยนื เชน - กิจกรรมลดรายจายในครวั เรอื น เชน กิจกรรม “1 ครวั เรือน 1 แปลงผัก” - การจัดการขยะต้ังแตตนทาง เชน กิจกรรม “1 ครัวเรือน 1 เสวียน” เพ่ือจัดเก็บเศษ ใบไม - การทําอิฐบล็อกพลาสติก โดยใชถุงพลาสติกทมี่ ีอยูในชุมชนเปนวัสดุผสม เปนวิธีการ จดั การ ถุงพลาสตกิ ในชุมชนไดอยา งถาวร - การคดั แยกขยะ เพ่ือนําขยะรีไซเคิลไปขาย เปนการสรา งรายไดอีกชอ งทางหนึ่ง - การจัดสุขลกั ษณะในบาน เชน กิจกรรม “หนา บา นนามอง หลังบานนา ดู ในบานนาอยู” (4) สงเสริมและพัฒนาตามแนวทาง 4 ดาน 23 ตัวชี้วัด และการประเมินความ “อยูเย็น เปน สุข” หรือความสุขมวลรวมของหมูบ า น/ชุมชน (Gross Village Happiness : GVH) (5) คัดเลือกครัวเรือนตนแบบ 5 – 10 ครัวเรือน เพื่อเปนตัวอยางและนําไปขยายผลใหกับ ครวั เรอื นอ่นื ๆ ตอ ไป (6) การติดตามและประเมินผล โดยเจาหนาที่พัฒนาชุมชน ภาคีการพัฒนาและผูนําชุมชน รวม ติดตามและใหคาํ แนะนํา และมกี ารประชาสัมพันธ รวมทั้งรายงานใหผ บู รหิ ารทราบตามลาํ ดบั 6. ผลลพั ธท ี่ได 6.1 เทคนิคและวิธีปฏบิ ตั งิ าน เทคนิคการขับเคลื่อนการพัฒนาหมบู านเศรษฐกิจพอเพียงสคู วามยั่งยืน ประกอบดวย 5 เทคนิค ดังน้ี เทคนคิ ท่ี 1 ผนู าํ ตนแบบ ใหผูนําทําเปนตน แบบ ผูนําในท่ีนี้ หมายถึง คณะกรรมการหมูบาน(กม.) ทุกคนในหมูบาน ตอง ทาํ เปนตัวอยาง อยา งนอ ย 5 เร่ือง ดงั น้ี

-3- (1) จัดทําบัญชคี รัวเรอื น (2) มีกจิ กรรมลดรายจายในครัวเรอื น (3) มกี จิ กรรมลดรายจายในครัวเรือน (4) คนในครวั เรือนเปน สมาชกิ กองทุนที่มกี ารออมในระดับหมบู าน (5) มกี ารจัดการขยะในครัวเรือน (6) สมาชิกในครวั เรอื นไมยงุ เกยี่ วกบั ยาเสพติด เทคนคิ ท่ี 2 หมบู านตนแบบ การคัดเลือกหมูบานตนแบบ ตําบลละ 1 หมูบาน โดยชุดปฏิบัติการระดับตําบลเปนผูคัดเลือก และไดรับคํายินยอมสมัครใจเขารวมพัฒนาหมูบานเพ่ือเปนตนแบบระดับตําบล โดยดําเนินการอยางนอย 5 เรื่อง ดงั น้ี (1) หมบู า นมกี ารทบทวนแผนพัฒนาหมบู า นเปน ประจาํ ทุกป (2) บรรจุโครงการดานสัมมาชพี ชมุ ชน เขาไวในแผนพัฒนาหมบู า น อยา งนอย 2 อาชพี (3) คนในชมุ ชนมีการออมกับกองทนุ การออมแหงชาติ (กอช.) (4) มกี ารบริหารจัดการขยะในระดับชุมชน (5) มีกิจกรรมเฝา ระวังปองกันในการแกไ ขปญหายาเสพตดิ ระดับชมุ ชน เทคนคิ ท่ี 3 จับคูระหวางผูนํากบั ครวั เรอื น ผูนํา หมายถึง คณะกรรมการหมูบาน (กม.) 1 คน ท่ีเปนตนแบบ จับคูบัดด้ี (Buddy) กับ ครัวเรือนในชุมชน จํานวน 2 ครัวเรือน (1 : 2 = 3 ) โดยจะตองดําเนินกิจกรรม 3 x 3 รวมกันเปนทีม ดงั นี้ สรา งความมัน่ คงทางอาหาร 1. ปลูกพชื ผกั สวนครวั “1 ครวั เรือน 1 แปลงผัก ” ปลูกทุกอยา งท่ีเรากิน กินทุกอยา งที่เราปลกู 2. เล้ียงสัตวไวเพื่อการบริโภค เชน การเลยี้ งปลาในบอพลาสติกหรือในบอ ซีเมนต การเลีย้ งไกพันธุเนอื้ /ไก พนั ธุไข 3. การแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร ไวใชประโยชนในครัวเรือน สรางส่งิ แวดลอมใหย ั่งยนื 1. การจดั การขยะในครัวเรือน เชน ขยะเปยก (ใชถังพลาสติก ตัดกน ถัง ขดุ หลมุ ฝง ดินปดฝา) การคดั แยกขยะ (เหล็ก / แกว / พลาสติก / กระดาษ) เชน การทาํ อฐิ บลอ็ กพลาสตกิ โดยใช ถุงพลาสติกท่มี ี อยูในชมุ ชนเปนวัสดผุ สม เปนวธิ ีการจัดการถุงพลาสติกในชุมชนไดอยา งถาวร 2. การจัดสขุ ลักษณะในบาน หนาบาน หลงั บา น ใหส ะอาดและสวยงาม “1 ครัวเรือน 1 เสวียน” ใหเ ปน หมูบา น “หนา บานนา มอง หลังบานนาดู ในบานนา อยู” 3. การใชท รพั ยากรอยา งคุมคา สรางภูมิคุมกันทางสังคม 1. ปฏิบัตศิ าสนกจิ อยา งนอยสปั ดาหละ 1 ครง้ั 2. รว มกจิ กรรมจติ อาสา และมสี ว นรว มในกิจกรรมสาธารณะ 3. สง เสริมการออกกาํ ลงั กายในรปู แบบตาง ๆ เปน ประจาํ

-4- เทคนิคที่ 4 จบั ครู ะหวา งกลุม/องคก ร กับครวั เรือน กลุม/องคกร หมายถึง คณะกรรมการกลุม/องคกรของชุมชน เชน กลุมออมทรัพยเพื่อการผลิต/ กข.คจ./สัมมาชีพชุมชน/กองทุนแมข องแผนดนิ /อช./อสม.และกองทุนหมูบาน จับคูกับครัวเรือน (1 : 2 = 3 ) โดยคณะกรรมการกลุม/องคกร จะตองไมซํ้ากับคณะกรรมการหมูบาน (กม.) ซ่ึงจะตองรวมกันขับเคลื่อน กิจกรรม “1 ครัวเรือน : 1 แปลงผัก 1 เสวียน 1 แหลงโปรตีน” เพ่ือสรางความมั่นคงทาง อาหาร และเทคนิคน้สี ามารถท่ีจะขยายผลจาํ นวนครัวเรือนเปา หมายในระดบั หมูบา นไดเพมิ่ มากขนึ้ เทคนิคท่ี 5 การเชิดชเู กียรติและการประชาสัมพันธ เพ่ือเปนการสรางคุณคาและความสําคัญของการพัฒนาหมูบานเศรษฐกิจพอเพียง ใหมีการ ขับเคลอ่ื นกิจกรรมอยางตอเน่ือง โดยการจดั กิจกรรมประกวดรางวัลเชิดชเู กียรตริ ะดับอําเภอ จาํ นวน 2 ระดับ คอื 1. ระดับครวั เรือน (ครวั เรือนตน แบบระดับอําเภอ) รางวลั ท่ี 1,2,3 และชมเชย 2. ระดับชุมชน (หมูบา นเศรษฐกิจพอเพียงตนแบบระดบั อาํ เภอ) รางวัลที่ 1,2,3 และชมเชย การประเมินใหเปนไปตามเกณฑท่ีอําเภอกําหนด มีการเพิ่มเกณฑใหครอบคลุมกับภารกิจและ นโยบายของหนวยงานท่ีตอบสนองนโยบายของรัฐ ตามยุทธศาสตรชาติ 20 ป (พ.ศ. 2560 – 2580) และ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560 – 2564) แผนยุทธศาสตรกระทรวง แผน ยุทธศาสตรก รม ที่เกี่ยวขอ ง และมอบรางวัลเชิดชูเกียรติระดับอําเภอ ท้งั 2 ระดับ และมีการประชาสัมพันธ รวมทั้งรายงานใหผ บู รหิ ารทราบตามลาํ ดับ 6.2 องคค วามรู/กระบวนการใหมทีไ่ ด การขับเคล่ือนการพัฒนาหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงสูความย่ังยืน นอกจากจะใหผูนําทํากอน เพ่ือเปน ตัวอยางหรือเปนตนแบบแลว การใชเทคนิคในการจับคูบัดดี้ (Buddy) ระหวางผูน ํา/กลมุ /องคกร กับครัวเรือนใน ชุมชนนั้นก็มีสวนสําคัญอยางย่ิง ที่จะใหคนในชุมชนเขามามีสวนรวมในการขับเคลื่อนกิจกรรมการพัฒนา หมูบานเศรษฐกิจพอเพียงของตนเองไดอยางมีประสิทธิภาพและเกิดผลเปนรูปธรรม เพ่ือเสริมสรางชุมชนให เขมแขง็ ประชาชนมคี วามสุขและสามารถพงึ่ ตนเองไดอยางยั่งยนื 6.3 ปญ หาและวิธกี ารแกไ ข (1) ปญหาดานพ้ืนท่ี บางพื้นที่ไมมีนํ้าสําหรับการทําการเกษตร โดยเฉพาะในภาคฤดูแลง การ สงเสริมการปลกู พืชผกั สวนครัวอาจจะทําไดยาก วธิ ีการแกไข ตองกําหนดกิจกรรมโครงการใหสอดคลองกับ บริบทและสภาพพ้นื ทข่ี องแตละชมุ ชน เชน การเล้ยี งสตั วเพ่ือการบรโิ ภค (2) ระบบเศรษฐกิจ สังคม การเมืองและเทคโนโลยีในปจจุบันมีผลกระทบตอวิถีชีวิตของชุมชน เปนอยางมาก ทําใหช ุมชนตองมีการเปล่ียนแปลงไปตามสถานการณ ซึ่งไมสามารถใชวิถีชีวิตตามหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียงใหสัมฤทธิ์ผลไดเทาท่ีควร วิธีการแกไข ตองสงเสริมกระบวนการเรียนรูอยางตอเน่ือง เพอ่ื ใหเกดิ การยัง่ ยืน เชน การจดั การขยะต้งั แตตนทาง เพื่อแกไขปญ หาเรอื่ งขยะในระดบั ครัวเรือน/ชุมชน

-5- (3) คานิยมของคนในชุมชน มีพฤติกรรมท่ีเปล่ียนแปลงจากเดิม เกิดความเคยชินตอการรอรับ งบประมาณจากหนวยงานของรัฐ ไมมีงบประมาณสนับสนุนก็จะไมสามารถขับเคล่ือนกิจกรรมได ขาดความ รับผิดชอบตอตนเองและชุมชน ซึ่งเปนปญหาอุปสรรคอยางยิ่งในการขับเคล่ือนกิจกรรมตามหลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียง ซ่ึงจะตอ งดําเนนิ การใหบรรลตุ ามเปา หมาย วิธีการแกไข ควรจัดกจิ กรรมทค่ี รวั เรือนสามารถ ทําไดงาย เชน สงเสริมกิจกรรม “1 ครัวเรือน 1 แปลงผัก” และ “1 ครัวเรือน 1 เสวียน” (คําวา “เสวียน” หมายถึง สิ่งของที่ทําจากไมไผ นาํ มาสานเปนวงกลมหรือเหล่ียม เพือ่ เอาไวเ ก็บเศษใบไมห รอื เศษวัสดุ เหลือใชในครัวเรือน ที่สามารถยอยสลายกลายเปนปุยได) ทําเปนครัวเรือนตัวอยาง แลวคอยขยายไปยัง ครัวเรือนอน่ื ๆ ตอ ไป (4) การพัฒนาหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงใหบรรลุตามเปาหมายน้ัน มีขอจํากัดในเร่ืองของความรู ความสามารถ ความเขาใจและความพรอ มของผนู ําและประชาชนในแตละพื้นท่ีมีไมเ ทากัน ทาํ ใหการขับเคลือ่ น กิจกรรมเปนไปอยางไมตอเนื่อง วิธีการแกไข การสรางหมูบานตนแบบในระดับตําบล ๆ ละ 1 หมูบาน เพื่อ กําหนดเปนหมูบานเปาหมายในการบูรณาการงบประมาณของทุกหนวยงาน ในการขับเคล่ือนกิจกรรมใหเปน หมบู านเศรษฐกิจพอเพยี งตวั อยางและใชองคค วามรทู ่ีไดร ับไปขยายผลและพัฒนาในพ้ืนท่ีหมูบ านอ่นื ของตําบล นั้น ตอไป 6.4 ปจ จยั แหงความสําเรจ็ การขับเคล่ือนการพัฒนาหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงใหประสบความสําเร็จได จะตองมี องคป ระกอบ ดังน้ี (1) ความพรอมของชมุ ชน ทนุ ชมุ ชนทง้ั 5 ดาน (2) ความพรอมของผนู ําชุมชนและประชาชน (3) ชุมชนมีความเช่อื และมีทัศนคตทิ ี่ดีในการนอมนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใช ในการดาํ เนินชวี ิตไดอยางเปน รูปธรรม (4) การเสริมสรางกระบวนการเรียนรูและการบริหารจัดการ ใหชุมชนไดมีสวนรว มในการรวมคิด รว มทํา รว มตดั สินใจ รวมรบั ผดิ ชอบและรวมเปน หนุ สว นของความสําเร็จ ในทกุ ขั้นตอน 6.5 ขอ พึงระวัง(ถามี) - การวางแผนงานโครงการ/กิจกรรม ตองคํานึงถึงบริบทและความตองการของพ้ืนที่เปนสําคัญ เพอ่ื ใหงานเกดิ ความสาํ เร็จและบรรลุเปาหมายตามโครงการไดอ ยางมีประสทิ ธิภาพ

แบบบันทึกองคความรรู ายบุคคล 1. ชื่อองคความรู การพฒั นาอาชพี ครวั เรือนตามแนวทางสัมมาชีพ 2. ชื่อเจาของความรู นางพัชรนิ ทร เกษมรุง 3. หมวดองคความรทู ่ีบงช้ี (หมวด 4 เทคนิคเสริมสรา งองคก รใหมขี ดี สมรรถนะสูงองคก ร) 4. ที่มาและความสําคญั ในการจัดทาํ องคค วามรู การขับเคลื่อนการสรางสัมมาชีพชุมชน โดยยดึ หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง สบื เนื่องจากปจ จุบัน นี้ สถานการณทเี่ กี่ยวของกับการประกอบอาชีพของประชาชนภาคการเกษตรในชุมชนมภี าวะความเสยี่ งของ อาชีพภาคเกษตรกรรมที่เกิดจากการประกอบอาชีพแบบด้ังเดิม เชน ปลูกพืชเชิงเดี่ยว โรคพืช ราคาผลผลิต ตกต่ํา การไมม ีอาชพี หรือรายไดเสริม หลังฤดูการผลิตและยังมีการรวมตัวกันเปนกลุมอาชีพคอนขา งนอ ย สวน กลุมอาชพี ท่มี ีอยูยังไมไดรบั การสงเสรมิ และพัฒนาอยา งพอเพียง สงผลใหประชาชนตองเคล่ือนยายไปประกอบ อาชพี ในเมืองและมีสวนราชการท่ีมีสถานท่ีหรือศูนยฝกอบรมซึ่งสามารถปรับเปลี่ยนเปนศูนยฝกอาชีพ/แหลง เรียนรูการประกอบอาชีพไดแตไมไดใชประโยชนทาที่ควร ประกอบกับมีปราชญชุมชนดานอาชีพท่ีเช่ียวชาญ และประสบผลสําเรจ็ ในการประกอบอาชพี ดา นตาง ๆ อยูใ นหมูบา น/ชุมชนแตมี สวนนอยทสี่ ามารถถา ยทอดใหคนอน่ื นาํ ไปทําตามใหสําเร็จได ดว ยเหตุปจจัยดังกลา วขางตน การดาํ เนินการในป ๒๕๖3 น้ี จึงมงุ เนนที่การยกระดบั เศรษฐกิจ ฐานราก นนั่ คอื รายได ที่ตองทาํ ใหช ุมชนมีรายไดเพิม่ ขน้ึ โดยการสรา งอาชพี จึงเปนทม่ี าของ “สมั มาชพี ชุมชน” ซงึ่ กาํ หนดแผนการสรางสัมมาชีพชุมชนบนหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี งท่ีมีเปาหมาย คือ ประชาชนไดรบั การพัฒนาอาชีพและมรี ายไดเพิ่มข้นึ โดยใชหลกั การใหชาวบา นสอนชาวบานในสงิ่ ทเ่ี ขาอยาก ทาํ ฝกปฏบิ ตั ิจรงิ ใหสามารถนําไปเปนอาชีพได และในป 2561 – 2563 ไดมกี ารสนบั สนนุ งบประมาณ เพือ่ ขยายผลการดําเนินกิจกรรม “สัมมาชีพชมุ ชน” เพิ่มเติมในหมบู านเดิมเพือ่ ใหเกิดการขยายผลครัวเรอื น สมั มาชพี ชมุ ชน 5. วธิ ีการ / ข้นั ตอน 5.1 ศกึ ษาและทาํ ความเขาใจแนวทาง/รายละเอยี ดการดําเนินงานโครงการฯ ตามเอกสารคูม อื 5.2 จัดทําแผนการดําเนินงานตามกรอบแนวทางการดําเนินงานโครงการฯ 5.3 คนหาและคดั เลือกปราชญช มุ ชนเพ่ือสรา งทีมวิทยากรสมั มาชีพชมุ ชนระดบั หมูบาน โดย คดั เลือกผูท ่ีมีความรูและพรอ มที่จะถายทอด ประกอบดว ยวิทยากรผนู ําสัมมาชพี 1 คน และปราชญช มุ ชน ที่เขารวมเปนทีมเพ่ิมเติมอกี หมูบา นละ 4 คน รวมเปน จํานวน 5 คน 5.4 ทมี วิทยากรสัมมาชพี เตรยี มความพรอ มครัวเรือนเปา หมายสมั มาชพี จํานวน 20 ครัวเรือน โดยแบงตามสัดสวนของทมี วิทยากรสัมมาชีพชุมชนระดับหมบู า นเฉลยี่ 1 คน ตอ 5 ครัวเรือนเปาหมาย ท่ตี อ งการฝกอาชีพ เพื่อใหค วามรูเร่ืองสัมมาชีพชุมชนและทบทวนความตองการของครัวเรือนเปาหมาย รว มทง้ั การประสานการจัดหาวสั ดสุ นบั สนนุ การฝกอาชพี

-2- 5.5 ทมี วิทยากรสมั มาชีพชุมชนระดบั หมูบาน จํานวน 5 คน ดําเนินการฝกอบรมสัมมาชีพชมุ ชน รายหมบู านตามแผนปฏิบัติการที่กําหนด - วนั ที่ 1– 3 สรา งความรู ความเขา ใจในเรอ่ื งอาชีพท่ตี อ งการเรยี นรู - วนั ท่ี 4 ศกึ ษาดงู าน ศนู ยเรียนรชู ุมชนเศรษฐกิจพอเพียงในพ้นื ท่ีใกลเ คยี ง - วันท่ี 5 ฝกปฏบิ ัติภายในครัวเรือนเปา หมายทตี่ องการฝก อาชีพ 6. ผลลพั ธท ่ีได 6.1 เทคนคิ และวิธปี ฏบิ ัติงาน 6.1.1 การคัดเลือกปราชญค วรคดั เลือกผูท่มี ีความรูความสามารถในการถายทอดองคความรไู ด อยางแทจ ริง กลา ท่ีจะพูดและแสดงออก และมีจติ อาสาในการชว ยเหลือเพ่ือนบา น 6.1.2 การคดั เลอื กครัวเรือนเปา หมายควรพิจารณาคดั เลือกที่มีความตองการท่ีจะฝกอาชีพเสรมิ อยางแทจ ริง 6.1.3 การศกึ ษาดงู านควรคดั เลือกพืน้ ท่ที กี่ ลุมเปาหมายใหความสนใจและเมื่อไปดูแลว สามารถ นาํ ความรูท ไ่ี ดก ลับมาใชได 6.1.4 การฝก ปฏบิ ตั ิ ควรแบงกลุมฝกปฏิบัติเพื่อใหเกิดการเรยี นรู และปฏิบัตคิ รบถวนทกุ คน และทีมปราชญจะตอ งกระตุนใหเกดิ การแลกเปลี่ยนเรยี นรูรวมกนั 6.2 องคความรู / กระบวนการใหมที่ได 6.2.1 การทท่ี ีมปราชญค อยกระตุน แนะนําทาํ ใหครวั เรอื นเปาหมายมีความกระตอื รอื รน ในการท่ี จะฝกปฏบิ ตั ิและนํากลับไปใชจ รงิ 6.2.2 การตดิ ตามของเจาหนา ที่อยา งตอเนื่องทาํ ใหก ารดําเนินงานของกลุมสัมมาชีพมกี ิจกรรม อยางตอเนอ่ื งและสมาชีพมแี รงจงู ใจท่ีจะดําเนินกิจกรรมของกลุม ตอ ไป 6.3 ปญ หาและวธิ กี ารแกไข 6.3.1 ครัวเรือนเปาหมายขาดความกระตอื รือรน ท่ีจะฝก อาชพี วิธีการแกไขตองใหทีมปราชญ สมั มาชพี คอยชวยกระตุนแนะนํา 6.3.2 การขบั เคล่ือนกิจกรรมในรปู แบบกลุม จําเปน ตองใหเจาหนาทีเ่ ขา ไปติดตามและใหค วามรู อยางตอเนื่อง เพอ่ื ใหการดําเนินงานของกลมุ เกิดความตอเน่อื ง 6.4 ปจจัยแหงความสําเร็จ 6.4.1 การคดั เลือกปราชญท ่มี ีความสามารถในการถายทอด และทมี ปราชญท่ีมคี วามพรอม ในการกระตนุ ใหครวั เรือนเกิดการเรยี นรู 6.4.2 การติดตามใหความชวยเหลอื แนะนําครัวเรอื นเปา หมายอยา งตอเน่ือง