เอกสารประกอบการอบรมหลักสูตรการพัฒนาศักยภาพด้านการสอนสําหรับพยาบาลพี่เลี้ยง

6 นรู้ กลยทุ ธ์การประเมินผลการเรยี นรู้ งผู้เรียนกับผู้เรียน 1)การประเมินผู้เรียนในการแสดงบทบาทของการเป็นผู้นำและผู้ตาม ใน มสุขภาพ สถานการณก์ ารเรยี นรู้ตามวัตถุประสงค์ ทมี เพอื่ ส่งเสริมการ 2) การประเมนิ ทักษะทีแ่ สดงออกถึงภาวะผู้นำตามสถานการณก์ ารเรียนรู้ที่ หลากหลาย ริมให้ทำงานเปน็ ทีม 3) การประเมินความสามารถในการทำงานร่วมกับกลุ่มเพ่ือน และทีมงาน นการณ์ท้ังในคลินิก อย่างมีประสิทธิภาพและสรา้ งสรรค์ (การประเมินความสามารถในการถาม การนำเสนอในช้ันเรียน) 4) การประเมินการแสดงออกของการตระหนักถึงความรับผิดชอบในการ เรียนรู้ตามประสบการณ์การเรียนรู้ และความสนใจในการพัฒนาตนเองใน ดา้ นวิชาชีพอย่างตอ่ เน่อื ง ยนได้ฝึกทักษะการ 1) การประเมินผลงานตามกิจกรรมการเรียนการสอนโดยใช้แบบสังเกต ขียนในกลุ่มผู้เรียน และแบบประเมินทักษะการพูด การเขียน ตลอดทั้งการประเมินจากการ งในสถานการณ์ท่ี ถาม การนำเสนอในชัน้ เรียน 2) การทดสอบทักษะการฟังจากแบบทดสอบท่ีสอดคล้องกับวัตถุประสงค์ รียนได้เลือกและใช้ การเรียนรู้ รปู แบบและวธิ ีการ 3) การทดสอบการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ข้อสอบ การทำรายงานกรณีศึกษา

มาตรฐานผลการเรยี นรู้ กลยุทธก์ ารสอนท่ใี ชพ้ ฒั นาการเรยี น 4) สามารถสื่อสารเพ่ือให้ผู้รับบริการได้รับ 3) การจัดประสบการณ์ การเรียนรู้ที่ส่งเสริม บรกิ ารสขุ ภาพอย่างปลอดภยั ความสามารถในการเลือกสารสนเทศและฝึกทักษ ขอ้ มลู สารสนเทศดว้ ยวิธกี ารท่หี ลากหลายเหมาะสมก ทน่ี ำเสนอ 6. ทกั ษะปฏิบตั ิเชิงวชิ าชีพ 1) สามารถปฏิบัติการพยาบาลและการผดุง 1) การสาธิต ครรภ์อย่างเป็นองค์รวมเพ่ือความปลอดภัยของ 2) การฝกึ ปฏิบัติในห้องปฏิบัติการ ผู้รับบริการ ภายใต้หลักฐานเชิงประจักษ์ 3) การแสดงบทบาทสมมติ กฎหมาย และจรรยาบรรณวิชาชพี 4) การฝึกปฏิบตั ิในสถานการณจ์ ำลอง 2) สามารถใช้กระบวนการพยาบาลในการ 5) การฝกึ ปฏิบตั ิกบั คนไขจ้ ำลอง ปฏิบัตกิ ารพยาบาลและการผดุงครรภ์ 6) การสอนข้างเตียง 3) ปฏิบัติการพยาบาลและการผดุงครรภ์ด้วย 7) การฝึกปฏิบัติในสถานการณ์จริง ในสถานบร ความเมตตา กรุณา และเอ้ืออาทร โดยคำนึงถึง ชุมชนให้ครอบคลุมความหลากหลายทางวัฒนธ สทิ ธิผ์ ปู้ ว่ ยและความหลากหลายทางวฒั นธรรม ควบคุมดูแลของอาจารย์ การฝึกปฏิบัติในคลินิกค 4) สามารถปฏิบัติทักษะการพยาบาลได้ทั้งใน ภาคปฏิบัติ มีวิธีจัดการเรียนการสอนโดยการประช สถานการณจ์ ำลองและในสถานการณจ์ ริง หลังปฏิบัติงาน การดแู ลผ้รู ับบริการรายบุคคล กา ประชมุ ปรกึ ษาปญั หาทางการพยาบาล และการสอน 8) การให้บริการวิชาการแก่สังคม และ/หรือ ประโยชน์ร่วมกับอาจารย์ โดยเฉพาะการทำกิจ โรงพยาบาล ในชมุ ชน 9) กิจกรรมการเรียนรดู้ ้วยตนเองใหเ้ หมาะสมตามระ เรียนการสอนแบบออนไลน์ โปรแกรมออนไลน์

7 นรู้ กลยทุ ธ์การประเมินผลการเรยี นรู้ มให้ผู้เรียนได้ ใช้ และการวเิ คราะหข์ ้อมลู ผลการศกึ ษาวจิ ัยและการศกึ ษาอิสระ ษะในการนำเสนอ กบั ผฟู้ ังและเน้อื หา 1) การประเมินทักษะในห้องการปฏิบัติการ สถานการณ์จำลอง คนไข้ จำลอง สถานบรกิ ารสขุ ภาพและชมุ ชน 2) การสังเกตการณ์การปฏิบัติการพยาบาลในสถานบริการสุขภาพและ ชุมชน 3) การประเมินจากข้อมูลสะท้อนกลับ (Feedback) จากคนไข้จำลอง ผู้ใช้บรกิ าร อาจารย์พิเศษภาคปฏิบัติ และบุคลากรในหอผู้ปว่ ย ริการสุขภาพและ 4) การสังเกตการสอนปฏิบตั ิการในคลนิ ิก / หอ้ งปฏิบัตกิ าร ธรรม ภายใต้การ 5) การประเมินผลการดำเนินโครงการบริการวิชาการแก่สังคม และ/หรือ คู่กับอาจารย์พิเศษ กิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์ โดยผู้เรียนร่วมกับผู้สอน และพี่เลี้ยงในการทำ ชุมปรึกษาก่อนและ กจิ กรรม ารตรวจเย่ียม การ นผู้ใชบ้ รกิ าร อกิจกรรมบำเพ็ญ จกรรมจิตอาสาใน ะบบเทคโนโลยกี าร

7. โครงสรา้ งหลักสูตรสาขาวชิ าพยาบาลศาสตร์ หลกั สตู รพยาบาลศาสตรบัณฑติ มโี ครงสรา้ งหลักสตู รทส่ี อดคล้องกับ มคอ 1 คอื จำนวน หน่วยกิตรวม ไม่น้อยกว่า 120 หน่วยกิต สำหรับหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต (ฉบับปรับปรุง พ.ศ.2562) คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม มีจำนนวนหน่วยกิตตลอดหลักสูตร 135 หน่วยกิต มี โครงสร้างหลักสตู รดงั นี้ (ตารางที่ 2) ตารางท่ี 2 แสดงโครงสร้างหลักสตู รสาขาวิชาพยาบาลศาสตร์ จำนวนหนว่ ยกติ ตาม มคอ 2 คณะพยาบาลศาสตร์ ลำดับ หมวดวิชา ไม่น้อยกวา่ 30 1 หมวดวชิ าศกึ ษาท่ัวไป ไม่นอ้ ยกว่า 99 2 หมวดวชิ าเฉพาะ 2.1 กล่มุ วชิ าพืน้ ฐานวิชาชพี 20 2.2 กล่มุ วชิ าชีพ 79 43 2.2.1 ทฤษฎี / ปฏิบัติทดลอง 36 2.2.2 ปฏิบัติ ไมน่ อ้ ยกว่า 6 3 หมวดวชิ าเลือกเสรี 135 รวมหนว่ ยกิต สำหรับรายวิชาการฝึกปฏิบัติการพยาบาลตามแหล่งฝึกปฏิบัติในรายวิชาต่างๆ จัดอยู่ในหมวดวิชา เฉพาะ กลุ่มวิชาชีพในรายวิชาการฝึกปฏิบัติ ซึ่งพยาบาลวิชาชีพท่ีอยู่โรงพยาบาล หรือแหล่งฝึกปฏิบัติการ พยาบาลเป็นผู้ที่มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งร่วมกับอาจารย์พยาบาล ในกระบวนการฝึกปฏิบัติการพยาบาล เพ่ือ หล่อหลอมเปน็ บัณฑติ พยาบาลต่อไป ท้ังน้ี ตามแผนการศึกษาหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต ในรายวิชาการฝึกปฏิบัติการพยาบาล ของ นักศกึ ษาคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏนครปฐม ดงั ตารางท่ี 3 ตารางที่ 3 แสดงรายวิชาฝึกปฏิบัติ ชัน้ ปี ภาคการศึกษา รายวชิ า 2 3 2 ปฏบิ ตั กิ ารพยาบาลพ้ืนฐาน 4 2 ปฏิบัติการพยาบาลชุมชน 1 1 ปฏบิ ตั กิ ารพยาบาลเด็กและวยั ร่นุ 1 ปฏิบัติการพยาบาลผู้ใหญแ่ ละผู้สูงอายุ 1 2 ปฏิบตั กิ ารพยาบาลมารดา ทารก และการผดงุ ครรภ์ 1 2 ปฏบิ ตั ิการพยาบาลผูใ้ หญแ่ ละผู้สูงอายุ 2 1 ปฏิบัติการพยาบาลจิตเวชและสุขภาพจิต 1 ปฏบิ ัติการพยาบาลชมุ ชน 2

9 ช้นั ปี ภาคการศึกษา รายวิชา 1 ปฏิบตั ิการพยาบาลมารดา ทารก และการผดงุ ครรภ์ 2 2 ปฏิบตั ิการรักษาโรคเบ้ืองต้น 2 ปฏิบัตกิ ารจัดการทางคลินกิ 2 ปฏิบัตกิ ารพยาบาล เทคโนโลยีดจิ ทิ ัล และนวัตกรรมการพยาบาลที่เลือกสรร หมายเหตุ 1. การจดั เวลาชว่ งเวลาเวร จดั เวรเช้า 08.00 - 16.00 น. จดั เวรบา่ ย 16.00 - 24.00 น. จัดเวร ดึก 24.00 – 08.00 น. 2. แผนการจัดการศึกษาอาจมีการเปลี่ยนแปลงตามสถานการณ์ เช่น สถานการณ์แพร่ระบาด ของการตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 เปน็ ตน้ ทั้งนผ้ี ่านตามข้ันตอนของมหาวิทยาลยั และสภาการพยาบาล 8. การประเมนิ ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน สำหรบั การประเมินผลสัมฤทธิท์ างการเรียนของสาขาวิชาพยาบาลศาสตร์ จะประเมนิ ผลตามเกณฑ์ ของมหาวิทยาลัย (ตารางท่ี 4) ต้ังแต่เกรด A-E และกรณีที่ยังไม่สามารถประเมินผลได้เนื่องจากคะแนนยังไม่ สมบูรณห์ รอื นักศกึ ษายังไมม่ ีการสง่ งานตามกำหนดของวชิ า ผลการเรยี นจะเปน็ เกรด I (Incomplete) ทั้งนี้ สาขาวิชาพยาบาลศาสตร์ เปน็ วชิ าชพี ท่อี ยูภ่ ายใต้เกณฑ์ของสภาการพยาบาล ดังน้ันใน รายวิชาท่ีอยู่ในกลุ่มวิชาชีพ (ดังตารางท่ี 2 และ 3) หากมีผลการเรียนต่ำกว่าระดับ C ถือว่ายังไม่ผ่าน และ ต้องลงทะเบียนเรยี นใหม่ (ข้อบงั คบั มหาวทิ ยาลัยราชภัฏนครปฐม, 2555) ตารางที่ 4 แสดงคะแนนและเกรดของการเรยี น คะแนน เกรด ≥ 80 A 75.00-79.99 B+ 70.00-74.99 B 65.00-69.99 C+ 60.00-64.99 C 55.00-59.99 D+ 50.00-54.99 D < 50.00 E (IP) ไมส่ มบูรณ์ I 9. ประเภทและคณุ สมบัติของอาจารย์ อาจารยท์ ี่สนับสนุนการเรยี นการเรียนหลักสูตรพยาบาลศาสตรบณั ฑติ แบง่ ออกเป็น 5 ประเภท และมีคุณสมบัติ ดงั ตารางที่ 5 ดงั น้ี (สภาการพยาบาล, 2563; ประกาศกระทรวงศกึ ษาธกิ าร, 2560)

10 ลำดับ ประเภทอาจารย์ คณุ สมบตั ิ 1 อาจารย์ประจำ 1. เป็นบคุ คลทด่ี ำรงตำแหน่ง อาจารย์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ และ ศาสตราจารย์ ทั้งน้ี ให้รวมถึงตำแหน่งทีเ่ รยี กช่ืออยา่ งอ่นื ในสถาบนั อุดมศกึ ษา ทเี่ ปิดสอนหลักสตู รพยาบาลศาสตรบณั ฑติ ท่มี หี นา้ ทร่ี บั ผดิ ชอบตามพันธกจิ ของ การอุดมศึกษา และปฏิบตั ิหน้าทเ่ี ต็มเวลา 2. มีคะแนนทดสอบความสามารถภาษาองั กฤษ ไดต้ ามเกณฑท์ ี่กำหนดไวใ้ น ประกาศคณะกรรมการการอดุ มศกึ ษา เร่อื ง มาตรฐานความสามารถภาษาองั กฤษ ของอาจารยป์ ระจำ 2 อาจารย์ประจำหลกั สตู ร 1. เปน็ อาจารยป์ ระจำ 2. มีใบอนญุ าตเปน็ ผปู้ ระกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ ช้นั หน่งึ หรอื ใบอนญุ าตเป็นผ้ปู ระกอบวิชาชพี การพยาบาล ช้นั หนง่ึ ท่ไี ม่หมดอายุ สำหรบั อาจารยท์ ่ีสอนดา้ นการพยาบาลมารดาทารกและการผดุงครรภ์จะตอ้ งมีใบอนญุ าต เปน็ ผู้ประกอบวชิ าชพี การพยาบาลและการผดงุ ครรภ์ ชนั้ หนงึ่ และ 3. มีคุณวฒุ ปิ รญิ ญาโททางการพยาบาล หรอื สาขาอืน่ ท่ีสมั พนั ธ์กัน และ 4. มีประสบการณ์การปฏิบตั ิการพยาบาลมาแลว้ ไม่นอ้ ยกวา่ 2 ปี และมี ประสบการณ์การสอนการพยาบาลในสถาบนั การศึกษามาแลว้ ไม่นอ้ ยกว่า 1 ปี 5. ตอ้ งมีผลงานทางวิชาการท่ีไม่ใชส่ ว่ นหน่งึ ของการศกึ ษาเพอ่ื รบั ปรญิ ญา และเป็นผลงานทางวชิ าการทีไ่ ด้รบั การเผยแพร่ตามหลักเกณฑท์ ก่ี ำหนดในการ พิจารณาแต่งต้ังให้บุคคลดำรงตำแหนง่ ทางวชิ าการอย่างน้อย 1 รายการในรอบ 5 ปียอ้ นหลงั 3 อาจารยผ์ รู้ ับผดิ ชอบหลักสูตร มีคุณวุฒแิ ละคณุ สมบัติเชน่ เดยี วกบั อาจารยป์ ระจำหลักสตู ร จำนวนอยา่ งน้อย 5 คน ใน 5 สาขาหลัก ได้แก่ สาขาการพยาบาลผูใ้ หญแ่ ละ/หรือผสู้ งู อายุ การ พยาบาลเดก็ การพยาบาลจติ เวชและสุขภาพจิต การพยาบาลชุมชน และการ พยาบาลมารดาและทารก หรือการผดงุ ครรภ์ เปน็ อยา่ งนอ้ ย ทง้ั น้ี ใหม้ ี ประสบการณ์การสอนทางการพยาบาลในสถาบันการศึกษาการพยาบาลและ การผดงุ ครรภ์อย่างต่อเนื่องไม่นอ้ ยกวา่ 2 ปี 4 อาจารยผ์ สู้ อน 1. อาจเป็นอาจารย์ประจำหลกั สตู ร หรืออาจารย์พิเศษทมี่ ีคณุ วฒุ ไิ มต่ ่ำกว่า ปริญญาโทสาขาพยาบาลศาสตร์ หรือ 2. มีตำแหนง่ ทางวชิ าการในสาขาพยาบาลศาสตร์ไมต่ ่ำกวา่ ระดบั ผ้ชู ว่ ยศาสตราจารย์ หรอื เทียบเคยี งงในสาขาวชิ าน้ัน หรอื สาขาวิชาทีส่ มั พันธ์กนั หรือในสาขาวชิ าของรายวชิ าท่ีสอน 5 อาจารย์พิเศษ อาจไดร้ ับการยกเว้นคณุ วุฒิปรญิ ญาโท แต่ท้งั นต้ี ้องมีคณุ วฒุ ิข้ันต่ำปริญญาตรี หรือ เทยี บเทา่ และมีประสบการณ์การทำงานทีเ่ กีย่ วขอ้ งกับวชิ าท่ีสอนมาแล้ว ไมน่ ้อยกวา่ 6 ปี ทง้ั น้ีอาจารย์พิเศษต้องมชี วั่ โมงสอนไมเ่ กนิ รอ้ ยละ 50 ของรายวชิ า พยาบาล โดยมีอาจารย์ประจำหลกั สตู รเปน็ ผรู้ ับผดิ ชอบวชิ านน้ั 6 อาจารยพ์ ี่เลีย้ ง / เปน็ พยาบาลวิชาชีพ ที่ทำหนา้ ทีผ่ สู้ อนภาคปฏบิ ัติ หมายถงึ พยาบาลวชิ าชพี ทีไ่ ด้รับ อาจารย์พเิ ศษภาคปฏิบตั ิ มอบหมายใหส้ อนภาคปฏบิ ตั ทิ ม่ี คี ณุ สมบตั ิ ดงั นี้ (Preceptor) 1. มใี บอนญุ าตประกอบวิชาชพี การพยาบาลชั้นหนึง่ ในกรณีทส่ี อนภาคปฏบิ ัติ

11 ลำดบั ประเภทอาจารย์ คณุ สมบตั ิ วิชาการพยาบาลมารดาทารกและการผดุงครรภ์ต้องมีใบอนุญาตประกอบวิชาชพี การพยาบาลและการผดงุ ครรภ์ชน้ั หนงึ่ 2. มวี ุฒิการศกึ ษาและประสบการณ์ ดงั น้ี 2.1 ปรญิ ญาโท/ปรญิ ญาเอกทางการพยาบาลหรอื วิทยาศาสตร์สขุ ภาพ และมี ประสบการณ์การปฏบิ ตั ิการพยาบาลในสาขาทส่ี อน ไม่นอ้ ยกว่า 1 ปี 2.2 ปรญิ ญาโท/ปรญิ ญาเอกสาขาอ่ืน และมปี ระสบการณก์ ารปฏิบตั ิการ พยาบาลในสาขาทสี่ อน ไม่นอ้ ยกวา่ 2 ปี 2.3 ปริญญาตรหี รือประกาศนียบตั รพยาบาลศาสตรบณั ฑิตและมีประสบการณ์ การปฏบิ ตั ิการพยาบาล ไมน่ อ้ ยกวา่ 3 ปี 3. เป็นพยาบาลวิชาชีพทอ่ี าจปฏบิ ตั งิ านหรอื ไมป่ ฏบิ ตั งิ านประจ าในขณะสอน ภาคปฏิบตั ิ 4. ผ่านการอบรมหลกั สตู รด้านการจัดการเรยี นการสอนทางการพยาบาล หรอื หลกั สตู รการฝึกอบรม เพ่อื พัฒนาศกั ยภาพด้านการสอนสำหรบั พยาบาลพี่เลย้ี งท่ี สภาการพยาบาลใหค้ วามเห็นชอบ หมายเหตุ 1) กรณีอาจารย์ประจำ หากยังไม่มีประสบการณ์การสอนการพยาบาลในสถาบันการศึกษาต้องผ่านการอบรม โครงการครูคลนิ ิก (preceptorship) อย่างนอ้ ย 6 เดือน หรอื หลักสูตรศาสตร์และศิลป์การสอนทางการพยาบาล หรือหลักสูตรด้านการจัดการเรียนการสอนทางการพยาบาลท่ีเทียบเคียงได้ และสภาการพยาบาลให้ความ เห็นชอบ 2) กรณีอาจารย์ประจำหลักสูตร ไม่มีประสบการณ์การสอนการพยาบาลใน สถาบันการศึกษา ให้ สถาบันการศึกษาจัดให้มีระบบอาจารย์พี่เลี้ยง ซึ่งเป็นอาจารย์ประจำหลักสูตรที่มีประสบการณ์การจัดการเรยี น การสอนในสาขาวิชานนั้ เป็นอาจารย์พีเ่ ลยี้ ง โดยให้มีระยะเวลาไม่นอ้ ยกว่า 1 ภาคการศึกษา หรอื ให้มีการจัดการ อบรมด้านการจัดการเรยี นการสอนอย่างเปน็ ระบบ 3) กรณีอาจารย์ผู้รับผิดชอบหลักสูตรสำเร็จปริญญาโทสาขาอ่ืนนอกจาก 5 สาขาหลัก ต้องมีประสบการณ์การ สอนในสาขาท่รี ับผิดชอบในสถาบนั การศกึ ษาพยาบาลและการผดุงครรภ์อย่างต่อเน่ืองไมน่ ้อยกว่า 5 ปี จะเห็นว่า จากมาตรฐานการเรียนรู้หลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิตน้ัน ประกอบด้วยการกำหนด ผลลัพธ์การเรียนท่ีพึงประสงค์ให้เกิดกับบัณฑิตพยาบาล ซึ่งเริ่มต้ังแต่กลุ่มวิชาที่นักศึกษาต้องได้รับความรู้ เพ่ือ นำไปประยุกต์ใช้ในการฝึกปฏิบัติในรายวิชาการฝึกปฏิบัติการพยาบาลที่เป็นกลุ่มวิชาชีพในสถานการจริง ท่ี สำคัญคอื ตอ้ งอาศัยการหลอ่ หลอมความรู้และทกั ษะปฏิบัติการพยาบาลจากอาจารย์พยาบาลและอาจารย์พ่เี ลี้ยง ประจำแหล่งฝึกท่ีมีคุณสมบัติตามเกณฑ์ที่กำหนด เพ่ือให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลสูงสุดต่อการผลิต บัณฑิตพยาบาลในอนาคตต่อไป ทั้งน้ีรูปแบบของการเรียนรู้ทางคลินิกโดยอาจารย์พยาบาลร่วมกับอาจารย์พ่ี เล้ียงมีได้หลายรูปแบบ ซึ่งในบทนี้จะกล่าวถึงหลักการของการมีส่วนร่วมของอาจารย์พ่ีเลี้ยงสำหรับนักศึกษา พยาบาลในการปฏิบตั งิ านทางคลินิก

12 รปู แบบการฝกึ ปฏบิ ัติการพยาบาลโดยมีสว่ นร่วมของอาจารย์พ่ีเล้ียงสำหรับนักศึกษาพยาบาลใน การฝึกปฏบิ ตั กิ ารพยาบาลทางคลินิก การนิเทศการฝึกการปฏิบัติการพยาบาล เป็นกระบวนการท่ีสำคัญท่ีสอนร่วมกับการสาธิตปฏิบัติ โดย การเช่ือมโยงความรู้จากการเรียนภาคทฤษฎีมาประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติการพยาบาลในสถานการณ์จริงได้ โดย การสอนภาคปฏิบัติ หรือการนิเทศ ต้องอาศัยความร่วมมือทั้งอาจารย์พยาบาลประจำกลุ่ม อาจารย์พ่ีเลี้ยง ภาคปฏิบัติ และนักศึกษา สำหรับในศตวรรษที่ 21 นั้น การนิเทศการปฏิบัติการพยาบาลจะเน้นท่ีการจัดการ เรียนรู้ไปสู่เป้าหมายที่มีส่วนร่วมกันระหว่างอาจารย์พยาบาลประจำกลุ่ม อาจารย์พ่ีเล้ียงภาคปฏิบัติ และ นักศึกษา โดยอาจารย์พยาบาลประจำกลุ่มและอาจารย์พี่เล้ียงภาคปฏิบัติจะทำหน้าที่เป็นผู้สอนงาน (coach) กระตุ้นการเรียนรู้ สนับสนุน ส่งเสริม ให้กำลังใจแก่นักศึกษา ตลอดการฝึกปฏิบัติการพยาบาล เพื่อนำไปสู่การ บรรลุเป้าหมายท่ีต้ังไว้ (ธดิ ารัตน์ เลศิ วทิ ยากุล, วิภาพร พลับนลิ , ศรันยา ดวงเดือน, วัลลดิ า ราชกรม, กลุ ธรา จง ตระการสมบตั ิ และชัชณี คำภบิ าล, 2563) การนิเทศการฝึกปฏิบัติการพยาบาล แบ่งได้เป็น 3 ระยะ ดังนี้ (ธิดารัตน์ เลิศวิทยากุล, วิภาพร พลับ นิล, ศรันยา ดวงเดอื น, วัลลดิ า ราชกรม, กุลธรา จงตระการสมบัติ และชัชณี คำภบิ าล, 2563) ระยะที่ 1 เปน็ ระยะกอ่ นขน้ึ ฝกึ ปฏิบัติการพยาบาล โดยมีกิจกรรมดังน้ี 1. การปฐมนเิ ทศจากรายวชิ าและจากอาจารย์ประจำกลุม่ 2. การเตรยี มความพร้อมก่อนการฝกึ ปฏบิ ตั ิ ทัง้ จากอาจารย์ และอาจารย์พเ่ี ลีย้ งภาคปฏิบัติ ระยะท่ี 2 เป็นระยะขณะฝึกปฏิบัติการพยาบาล โดยมีกิจกรรมหลัก คือ การสนทนาก่อนและหลัง ปฏิบัติการพยาบาล (Pre-Post conference) การตรวจเย่ียมทางการพยาบาล (Nursing round / Team round) การใหก้ ารพยาบาล (Nursing care) และการทำกรณศี ึกษา (Case study) โดยแบง่ เปน็ รายสปั ดาห์ดังน้ี 1. สปั ดาห์ท่ี 1 Basic เปน็ การทบทวนความรูแ้ ละพน้ื ฐานเดิม รวมถึงการทำความคนุ้ เคยกบั บุคลากร สงิ่ แวดล้อม อุปกรณเ์ ครอ่ื งมอื ต่างๆ ในหอผปู้ ่วยทฝ่ี กึ ปฏิบตั ิการพยาบาล 2. สัปดาหท์ ี่ 2 Specific เป็นการเพมิ่ ความรูใ้ หม่ หรือความรู้ท่ีมเี ฉพาะในหอผ้ปู ว่ ยน้นั ๆ ท่ี เหมาะสมกับผู้ปว่ ยในสถานการณ์จริงทน่ี ักศึกษาฝกึ ปฏบิ ัติ 3. สัปดาหท์ ่ี 3 Integrate เปน็ การใหน้ ำความรมู้ าบรู ณาการประยุกต์ใชใ้ นการปฏบิ ตั สิ ถานการณ์ จริง 4. สปั ดาห์ท่ี 4 Advance เป็นการสงั เคราะหแ์ ละสรปุ ความรูท้ ่ไี ด้จากการปฏิบัติ รวมถึงผลจากการ ฝึกปฏิบัติการพยาบาล และประสบการณ์ทีไ่ ด้ ระยะที่ 3 เป็นระยะหลงั ฝึกปฏิบตั ิการพยาบาล ประกอบดว้ ยกจิ กรรม ดงั น้ี 1. การประเมินตนเอง 2. การประเมินโดยอาจารย์พยาบาล และอาจารย์พเี่ ล้ียงภาคปฏิบัติ 3. การประเมนิ โดยเพ่อื นประเมินเพ่ือน

13 บทสรปุ บัณฑิตพยาบาลศาสตร์ที่มีความพร้อมในการเป็นพยาบาลวิชาชีพที่มีคุณภาพ และมีศักยภาพ นัน้ จะเหน็ ว่าข้ึนอย่กู ับการวางแผนการหล่อหลอมต้ังแต่การกำหนดเป้าหมายและผลลัพธ์ท่ีตอ้ งการให้เกิดขึ้นกับ บัณฑิตพยาบาลตั้งแต่ต้นของมาตรฐานคุณวุฒิระดับปริญญาตรี สาขาพยาบาลศาสตร์ ท่ีครอบคลุมต้ังแต่ บุคลากรที่สำคัญในการส่งเสรมิ ให้เกิดการเรยี นรู้ คือ อาจารย์ คุณสมบตั ิของอาจารยแ์ ตล่ ะประเภท และที่สำคัญ คือมาตรฐานการเรียนรู้ที่จะเกิดจากการเรียนการสอนทั้งภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ ให้ครบท้ัง 6 ด้าน ท้ังน้ีใน การฝึกปฏิบัติการพยาบาลท่ีแหล่งฝึก ยังจำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือจากพยาบาลวิชาชีพท่ีมีคุณสมบัติเป็น อาจารย์พี่เลี้ยงภาคปฏิบัติมาร่วมในการนิเทศการฝึกปฏิบัติร่วมกัน ซ่ึงส่งผลให้เกิดผลลัพธ์การเรียนรู้ท่ีดีกับการ ผลติ บัณฑติ พยาบาลศาสตรต์ อ่ ไป

14 เอกสารอ้างอิง ข้อบงั คับมหาวทิ ยาลยั ราชภฏั นครปฐม. (2555). ขอ้ บงั คบั มหาวทิ ยาลัยราชภัฏนครปฐมวา่ ด้วยการจดั การศึกษา ระดบั ปริญญาตรี พ.ศ.2555. คู่มือบริหารหลักสูตร ปีการศึกษา 2564. คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏนครปฐม; นครปฐม. ขอ้ บงั คบั สภาการพยาบาล. (2562). ข้อบังคบั สภาการพยาบาลว่าดว้ ยการให้ความเห็นชอบหลักสูตรการศึกษา วชิ าชีพการพยาบาลและการผดุงครรภร์ ะดบั วิชาชีพ (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2562. ราชกิจจานเุ บกษา; กรงุ เทพ. คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภฏั นครปฐม. (2562). หลกั สตู รพยาบาลศาสตรบัณฑติ (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ.2562). คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏนครปฐม; นครปฐม. ธิดารัตน์ เลศิ วทิ ยากลุ , วภิ าพร พลับนลิ , ศรนั ยา ดวงเดือน, วลั ลิดา ราชกรม, กลุ ธรา จงตระการสมบัติ และชัชณี คำภิบาล. (2563). รูปแบบการนิเทศแบบมสี ่วนร่วมของอาจารย์พี่เลย้ี งสำหรับ นักศึกษาพยาบาลท่ฝี กึ ปฏิบตั ิงานในคลนิ ิก. วารสารวิทยาลยั บัณฑิตเอเชีย, 10(2), 1-11. ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ. (2560). มาตรฐานคุณวุฒริ ะดับปริญญาตรี สาขาพยาบาลศาสตร์. สืบคน้ ออนไลน์ จาก http://www.mua.go.th/users/tqf-hed เม่ือวนั ท่ี 16 พฤษภาคม 2564 สภาการพยาบาล. (2563). เกณฑก์ ารรบั รองสถาบันการศกึ ษาวิชาการพยาบาลและการผดุงครรภ์ พ.ศ.2563. สภาการพยาบาล; นนทบุรี.



การ และบันท หลักสูตรพัฒนาศกั ยภาพด้าน มหาวทิ ยาลัยราชภัฏนครปฐม วนั ท่ี 23 เมษายน 2564 อ.วรรณี ศรีวิลัย

รนากระบวนการพยาบาล ทกึ ทางการพยาบาลมาใช้ นการสอนสาหรับพยาบาลพ่เี ลีย้ ง ม

ความหมายของก กระบวนกา หมายถงึ วธิ ีการวางแผนก โดยอาศัย หลักการทางวทิ ยาศ ประกอบด้วย Asses Evaluation Implementation

กระบวนการพยาบาล ารพยาบาล การพยาบาล เพ่อื แก้ปัญหา/ ดแู ลสุขภาพ ศาสตร์ ทาเป็ นระบบ 5 ขัน้ ตอน (ADPIE) ssment Nursing diagnosis Planning

กระบวนกา การประเมินภ

ารพยาบาล : ภาวะสุขภาพ

ขัน้ ตอนการประเม 1.การเกบ็ รวบ วธิ ีการเก็บข้อมูล การ ชนิด Subjective data เก็บ ของ รวบ ข้อมูล Objective dไaดt้จaาก รวม มีลักษณะ ข้อ แหล่ง Primary ผู้รับ มูล ของ sourceได้จาก ข้อมูล Secondary แ source ได้จาก ระยะเวลาท่ที าการเกบ็ ข้อ

มนิ ภาวะสุขภาพ บรวมข้อมูล ผู้รับบริการ ได้จาก การบอกเล่า ของ ผู้เก่ียวข้อง มีลักษณะ วัดและสังเกตไม่ได้ การตรวจพบโดยบุคลกรทมี สุขภาพ วดั และสังเกตได้ การบอกเล่า ะ โดย ของผู้รับบริการ บบริการโดยตรง การสังเกตและ แหล่งอ่นื ท่ไี ม่ใช่ ตรวจร่ างกาย ผู้รับบริการ ได้แก่ ผู้เก่ียวข้อง อมูล รายงานต่างๆ

ขัน้ ตอนการประเ 1.การเกบ็ รวบ ชนิดของข้อมูล การ วิธี การสังเกต เกบ็ รวบ การ การสอบถามบ รวม เกบ็ ข้อมูล การศกึ ษาจากร ข้อ ระยะ แรกรับ เพ่อื ป มูล เวลา ท่เี ก็บ ต่อเน่ือง เพ่อื ข้อมูล แหล่งของข้อมูล

เมนิ ภาวะสุขภาพ บรวมข้อมูล การสัมภาษณ์ การตรวจร่างกาย บุคลกรทมี สุขภาพ รายงาน ประเมินสุขภาพของผู้รับบริการทุกด้าน อ ค้นหาปัญหาใหม่ ประเมินสภาพปัญหาเดมิ

ขัน้ ตอนการปร 2. การตรว

ระเมนิ ภาวะสุขภาพ วจสอบข้อมูล

ขัน้ ตอนการปร 3. การจัด การนาข้อมูลท่ีสัมพันธ์ หมายถงึ การ กันมาจัดหมวดหมู่ จดั ระบ ความต้องการพนื้ ฐานของมาสโลว์ ข้อม ความ ต สาเร็จสุดยอด แบบแผน การยอมรับนับถอื สุขภาพของ ความรัก ความเป็ นเจ้าของ กอร์ ดอน ความม่นั คงปลอดภยั 11 แบบแผ พนื้ ฐานทางกาย

ระเมนิ ภาวะสุขภาพ ดระบบข้อมูล ร ตามระบบของร่างกาย ด บบ โดยใช้ ทางการแพทย์ มลู รูปแบบ ทางการพยาบาล ตามกรอบแนวคดิ ทางการพยาบาล ทฤษฎีการพยาบาล NANDA ง 13 ด้าน ทฤษฎีของรอยด์ ทฤษฎีของคงิ ทฤษฎีของนิวแมน ผน ทฤษฎีของวัตสัน

ตวั อย่างการจดั ระบบการประเมนิ

นเม่ือแรกรับ

ขัน้ ตอนการประ 4. การบ เกดิ ความต่อเน่ืองใน บ่งบอกคุณภ การดูแลผู้รับบริการ การดูแล ป้ องกนั ระบุปัญหา ประโยชน ลืม ได้เร็ว การ บนั ทกึ ข้อมลู บันทกึ ข้อมูลผิดปกติ หลกั การ ให้เร็วท่ีสุดเท่าท่ีจะ บันทกึ กระชับ ทาได้ ได้ใจความ เรียงลาดับ

ะเมินภาวะสุขภาพ บนั ทกึ ข้อมูล ภาพ สนับสนุนปัญหา ล ท่ีเกดิ ขนึ้ น์ บนั ทกึ ตามคา แปลความหมาย บอกเล่า เพ่มิ ถ้าทีม ไม่แปลความ สุขภาพไม่เข้าใจ

กระบวนกา การวนิ ิจฉัยทา การเกบ็ รวบรวมข้อมูล การตรวจสอบข้อมลู การจดั ระบบข้อมูล การบนั ทกึ ข้อมูล การประเมนิ ภาวะสุขภาพ การ

ารพยาบาล : างการพยาบาล ตีความ กาหนดภาวะ แปลความ สุขภาพ/ สรุปความ ปัญหา รวนิ ิจฉัยการพยาบาล





ขัน้ ตอนการวนิ ิจฉัย 1. การแปลความห 1.1 การแปลข้อมูลเปรียบเทยี บก ข้อมูล ภาวะป เร่ิมมีรอยแดงบริเวณ ผิวหนังไม่ม ก้นกบ แดง 1.2 จัดกลุ่มข้อมูล กลุ่มข้อมูล เบ่อื อาหาร T=39.4o C ริมฝี ปาก แห้ง ความตงึ ตวั ของผวิ หนังลดลง ปัสสาวะสีเหลืองเข้ม น้อยครัง้ และปริมาณน้อยกว่าปกติ

ยทางการพยาบาล หมายของข้อมูล กับภาวะปกติ ปกติ การแปลความ มีรอย เร่ิมมีการเปล่ียนแปลง ของผวิ หนังบริเวณก้นกบ แบบแผนสุขภาพ ปัญหา โภชนาการและการเผา มีภาวะ ผลาญสารอาหาร ขาดนา้ การขับถ่าย

ขนั้ ตอนการวนิ ิจฉัย 1. การแปลความ 1.3 การกาหนดภาวะสุขภาพ 1.3.1 ภาวะสุขภาพดี ข้อมูล ส รับประทานอาหารครบ 5 หมู่ทุกวัน ออกกาลังกายสม่าเสมอ ร่างกายแขง็ แรงสดช่ืน ไม่เคยเจบ็ ป่ วยร้ายแรง

ยทางการพยาบาล มหมายของข้อมูล ภาวะสุขภาพ สุขภาพดเี น่ืองจากสนใจดูแลตนเอง

ขนั้ ตอนการวนิ ิจฉัย 1. การแปลความ 1.3 การกาหนดภาวะสุขภาพ 1.3.2 ภาวะสุขภาพไม่ดี ข้อมูล ภ ได้รับการผ่าตดั ไส้ต่งิ มา 1 วนั อาจเก บอกวธิ ีการดแู ลแผลไม่ได้ แผลผ ขาดคว แผลผ่าตดั แห้งดี ไม่บวมแดง บาดแ

ยทางการพยาบาล มหมายของข้อมูล ภาวะสุขภาพ ชนิดของปัญหา กิดการตดิ เชือ้ ท่ี Possible ผ่าตดั เน่ืองจาก problem วามรู้ในการดแู ล แผล

ขนั้ ตอนการวนิ ิจฉัย 1. การแปลความ 1.3 การกาหนดภาวะสุขภาพ 1.3.2 ภาวะสุขภาพไม่ดี ข้อมูล ภ ได้รับการผ่าตดั ไส้ต่งิ มา 3 วนั เส่ียงต มีส่งิ ขับหล่ังซึมเปื้อนแผล บริเวณ T = 37.5 องศาเซลเซียส เน่ืองจ ซึมเปื ้ อ ตลอด

ยทางการพยาบาล มหมายของข้อมูล ภาวะสุขภาพ ชนิดของปัญหา ต่อการตดิ เชือ้ Potential ณแผลผ่าตดั problem จากมสี ่งิ ขบั หล่ัง อนแผล ดเวลา

ขัน้ ตอนการวินิจฉัย 1. การแปลความ 1.3 การกาหนดภาวะสุขภาพ 1.3.2 ภาวะสุขภาพไม่ดี ข้อมูล ได้รับการผ่าตดั ไส้ต่งิ มา 5 วัน เกิดก แผลผ่าตดั แยกมีกล่ินเหมน็ ผ่าตดั สัมผัส พบหนองไหลซมึ จากแผล โดนน T = 38.5 องศาเซลเซียส W.B.C.=22,000 เซลล์/มม.3

ยทางการพยาบาล มหมายของข้อมูล ภาวะสุขภาพ ชนิดของปัญหา การตดิ เชือ้ ท่แี ผล Actual ดเน่ืองจากใช้มือ problem ผสแผลและแผล นา้

ขัน้ ตอนการวนิ ิจฉัย 2.การทวนสอบข้อวนิ ิจ ทวนสอบอะไร กบั ใคร ปัญหา ผู้รับบริการ ผู้เก่ยี วข้อง

ยทางการพยาบาล จฉัยทางการพยาบาล ร เพ่อื อะไร / ให้แน่ใจว่าการรับรู้ของ ผู้รับบริการและพยาบาล ตรงกัน

ขัน้ ตอนการวนิ ิจฉัย 3.การกาหนดข้อวนิ ิจ รูปแบบการเขียน ส่วนประก 2 Part Problem Statement Etiology PES Format Problem Etiology Sign & Sym

ยทางการพยาบาล จฉัยทางการพยาบาล กอบ ตวั อย่าง mptom เกดิ แผลกดทบั บริเวณก้น กบ เน่ืองจาก เคล่ือนไหว ร่ างกายได้ น้ อย เกดิ แผลกดทับบริเวณก้น กบ เน่ืองจาก เคล่ือนไหว ร่างกายได้น้อย จาก ร่ างกายซีกขวาอ่ อนแรง

กระบวนกา การการวางแผ Clinical reaso (SMART)

ารพยาบาล : ผนการพยาบาล oning web

การประเมนิ D26o/1n1/1a2 ld D. Kautz et.al, 2006:130