ວິຊາ ບັນຊີຂັ້ນຕົ້ນ

131 รายการค้า วนั ท่ี 21 ธนั วาคม 25x1 ส่งบลิ ไปเกบ็ เงนิ จากลกู คา้ 6,000 บาท ไดร้ บั เงนิ สดมา เพยี ง 2,000 บาท สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 1 วนั เดอื น รายการ เลขท่ี เดบติ เครดติ ปี บญั ชี บาท สต. บาท สต. 25x1 11 2,000 - 14 6,000 - ธ.ค. 21 เงนิ สด 41 ลกู หน้ีการคา้ 8,000 - รายไดค้ ่าบรกิ าร ส่งบลิ ไปเกบ็ เงนิ ไดเ้ งนิ เพยี งบางสว่ น เลขท่ี 11 บญั ชเี งนิ สด วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 รว.1 30,000 - ธ.ค. 7 ค่าเชา่ อาคาร รว.1 5,000 - รว.1 19,000 - 18 เจา้ หน้ีการคา้ รว.1 8,000 - ธ.ค. 1 ทนุ รว.1 2,000 - 10 รายไดค้ ่าบรกิ าร เลขท่ี 14 21 รายไดค้ า่ บรกิ าร บญั ชลี กู หน้ีการคา้ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 รว.1 6,000 - เลขท่ี 41 ธ.ค. 21 รายไดค้ ่าบรกิ าร บญั ชรี ายไดค้ า่ บรกิ าร วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 รว.1 19,000 - รว.1 2,000 - ธ.ค. 10 เงนิ สด รว.1 6,000 - 21 เงนิ สด ลกู หน้กี ารคา้ บทท่ี 4 การบนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สรุ ิสา จตั ชุ ยั

132 รายการค้า วนั ท่ี 25 ธนั วาคม 25x1 นางสาวรฐั พร นาเงนิ ไปใชส้ ว่ นตวั 1,000 บาท สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 1 วนั เดอื น รายการ เลขท่ี เดบติ เครดติ ปี บญั ชี บาท สต. บาท สต. 25x1 32 1,000 - 11 1,000 - ธ.ค. 25 ถอนใชส้ ว่ นตวั เงนิ สด นาเงนิ ไปใชส้ ่วนตวั วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชถี อนใชส้ ว่ นตวั รายการ เลขท่ี 32 หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 25x1 ธ.ค. 25 เงนิ สด รว.1 1,000 - วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชเี งนิ สด รายการ เลขท่ี 11 หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 ทนุ รว.1 30,000 - ธ.ค. 7 ค่าเชา่ อาคาร รว.1 5,000 - ธ.ค. 1 รายไดค้ า่ บรกิ าร รว.1 19,000 - 18 เจา้ หน้ีการคา้ รว.1 8,000 - รายไดค้ ่าบรกิ าร รว.1 2,000 - 25 ถอนใชส้ ว่ นตวั รว.1 1,000 - 10 21 บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สรุ ิสา จตั ชุ ยั

133 รายการค้า วนั ท่ี 27 ธนั วาคม 25x1 รบั ชาระหน้จี ากลกู หน้ี 2,500 บาท สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 1 เครดติ วนั เดอื น รายการ เลขท่ี เดบติ บาท สต. ปี บญั ชี บาท สต. 2,500 - 25x1 11 2,500 - 14 ธ.ค. 27 เงนิ สด ลกู หน้ีการคา้ รบั ชาระหน้ีจากลกู หน้ี วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชเี งนิ สด รายการ เลขท่ี 11 หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 รว.1 30,000 - ธ.ค. 7 ค่าเชา่ อาคาร รว.1 5,000 - รว.1 19,000 - 18 เจา้ หน้ีการคา้ รว.1 8,000 - ธ.ค. 1 ทนุ รว.1 2,000 - 25 ถอนใชส้ ่วนตวั รว.1 1,000 - 10 รายไดค้ า่ บรกิ าร รว.1 2,500 - 21 รายไดค้ า่ บรกิ าร เลขท่ี 14 27 ลกู หน้กี ารคา้ หน้า เครดติ บญั ชลี กู หน้ีการคา้ บญั ชี บาท สต วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ รว.1 2,500 - บญั ชี บาท สต 25x1 25x1 ธ.ค. 21 รายไดค้ ่าบรกิ าร รว.1 6,000 - ธ.ค. 27 เงนิ สด บทท่ี 4 การบนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สุริสา จตั ชุ ยั

134 รายการค้า วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 จา่ ยเงนิ เดอื นพนกั งาน 15,000 บาท สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 1 เครดติ วนั เดอื น รายการ เลขท่ี เดบติ บาท สต. ปี บญั ชี บาท สต. 15,000 - 25x1 52 15,000 - 11 ธ.ค. 31 เงนิ เดอื น เงนิ สด จา่ ยเงนิ เดอื นพนกั งาน วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชเี งนิ เดอื น รายการ เลขท่ี 52 รายการ 25x1 หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี หน้า เครดติ ธ.ค. 31 เงนิ สด บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต วนั เดอื น ปี รายการ 25x1 เลขท่ี 11 รว.1 15,000 - หน้า เครดติ บญั ชเี งนิ สด บญั ชี บาท สต หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รว.1 5,000 - บญั ชี บาท สต รว.1 8,000 - รว.1 1,000 - 25x1 ทนุ รว.1 30,000 - ธ.ค. 7 ค่าเชา่ อาคาร รว.1 15,000 - ธ.ค. 1 รายไดค้ า่ บรกิ าร รว.1 19,000 - 18 เจา้ หน้ีการคา้ รายไดค้ า่ บรกิ าร รว.1 2,000 - 25 ถอนใชส้ ่วนตวั 10 ลูกหน้กี ารคา้ รว.1 2,500 - 31 เงนิ เดอื น 21 27 บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สุริสา จตั ชุ ยั

135 สรปุ การบนั ทกึ รายการคา้ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไปและการผ่านรายการไปยงั สมุดบญั ชแี ยก ประเภทของรา้ นเสรมิ สวยรฐั พร ไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 1 วนั เดอื น รายการ เลขท่ี เดบติ เครดติ ปี บญั ชี บาท สต. บาท สต. 25x1 ธ.ค. 1 เงนิ สด 11 30,000 - อุปกรณ์เสรมิ สวย 12 20,000 - ทุน 31 50,000 - นาสนิ ทรพั ยม์ าลงทุน 3 วสั ดใุ นการเสรมิ สวย 13 15,000 - เจา้ หน้ีการคา้ 21 15,000 - ซอ้ื วสั ดใุ นการเสรมิ สวยเป็นเงนิ เช่อื 7 ค่าเชา่ อาคาร 51 5,000 - เงนิ สด 11 5,000 - จา่ ยค่าเช่าอาคาร 10 เงนิ สด 11 19,000 - รายไดค้ า่ บรกิ าร 41 19,000 - รบั เงนิ สดเป็นค่าบรกิ ารจากลกู คา้ 12 อุปกรณ์เสรมิ สวย 12 10,000 - เจา้ หน้ีการคา้ 21 10,000 - ซอ้ื อุปกรณ์เสรมิ สวยเป็นเงนิ เช่อื 18 เจา้ หน้ีการคา้ 21 8,000 - เงนิ สด 11 8,000 - จา่ ยชาระหน้เี จา้ หน้ี 21 เงนิ สด 11 2,000 - ลกู หน้ีการคา้ 14 6,000 - รายไดค้ า่ บรกิ าร 41 8,000 - สง่ บลิ ไปเกบ็ เงนิ ไดเ้ งนิ เพยี งบางส่วน บทท่ี 4 การบนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สุริสา จตั ชุ ยั

136 สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 1 เครดติ วนั เดอื น รายการ เลขท่ี เดบติ บาท สต. ปี บาท สต. บญั ชี 1,000 - 1,000 - 25x1 32 2,500 - 2,500 - 11 ธ.ค. 25 ถอนใชส้ ว่ นตวั 15,000 - 15,000 - เงนิ สด 11 14 นาเงนิ ไปใชส้ ว่ นตวั 52 27 เงนิ สด 11 ลกู หน้ีการคา้ รบั ชาระหน้ีจากลกู หน้ี 31 เงนิ เดอื น เงนิ สด จา่ ยเงนิ เดอื นพนกั งาน วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชเี งนิ สด รายการ เลขท่ี 11 หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 รว.1 30,000 - ธ.ค. 7 ค่าเชา่ อาคาร รว.1 5,000 - รว.1 8,000 - ธ.ค. 1 ทนุ รว.1 19,000 - 18 เจา้ หน้ีการคา้ รว.1 1,000 - 10 รายไดค้ า่ บรกิ าร รว.1 15,000 - 21 รายไดค้ ่าบรกิ าร รว.1 2,000 - 25 ถอนใชส้ ว่ นตวั 27 ลกู หน้กี ารคา้ เลขท่ี 12 รว.1 2,500 - 31 เงนิ เดอื น หน้า เครดติ บญั ชอี ุปกรณ์เสรมิ สวย บญั ชี บาท สต วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชี บาท สต 25x1 รว.1 20,000 - ธ.ค. 1 ทนุ รว.1 10,000 - 12 เจา้ หน้ีการคา้ บทท่ี 4 การบนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สรุ ิสา จตั ชุ ยั

137 วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชวี สั ดุในการเสรมิ สวย รายการ เลขท่ี 13 หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 เจา้ หน้ีการคา้ รว.1 15,000 - ธ.ค. 3 บญั ชลี กู หน้ีการคา้ เลขท่ี 14 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 25x1 รว.1 2,500 - ธ.ค. 21 รายไดค้ ่าบรกิ าร รว.1 6,000 - ธ.ค. 27 เงนิ สด เลขท่ี บญั ชเี จา้ หน้ีการคา้ 21 รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต วนั เดอื น ปี รว.1 15,000 - 25x1 25x1 รว.1 10,000 - ธ.ค. 18 เงนิ สด รว.1 8,000 - ธ.ค. 3 วสั ดใุ นการเสรมิ ฯ 12 อปุ กรณเ์ สรมิ สวย เลขท่ี 31 บญั ชที นุ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 เงนิ สด รว.1 30,000 - ธ.ค. 1 อปุ กรณเ์ สรมิ สวย 20,000 - บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สรุ ิสา จตั ชุ ยั

วนั เดอื น ปี รายการ 138 รายการ เลขท่ี 32 บญั ชถี อนใชส้ ว่ นตวั หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี บญั ชี บาท สต เลขท่ี 41 25x1 รว.1 1,000 - หน้า เครดติ ธ.ค. 25 เงนิ สด บญั ชี บาท สต บญั ชรี ายไดค้ า่ บรกิ าร รว.1 19,000 - รว.1 2,000 - วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ รว.1 6,000 - บญั ชี บาท สต เลขท่ี 51 25x1 หน้า เครดติ ธ.ค. 10 เงนิ สด บญั ชี บาท สต 21 เงนิ สด 21 ลูกหน้ี หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชคี ่าเช่าอาคาร รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี บญั ชี บาท สต 25x1 เงนิ สด รว.1 5,000 - ธ.ค. 7 บญั ชเี งนิ เดอื น เลขท่ี 52 รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ วนั เดอื น ปี บญั ชี บาท สต 25x1 25x1 ธ.ค. 31 เงนิ สด รว.1 15,000 - บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สรุ ิสา จตั ชุ ยั

139 การหายอดคงเหลือในสมดุ บญั ชีแยกประเภทด้วยดินสอ เมอ่ื กจิ การบนั ทกึ รายการคา้ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป และผ่านรายการไปบญั ชแี ยกประเภท ครบทกุ รายการแลว้ ในวนั สน้ิ งวดบญั ชี จะตอ้ งหายอดคงเหลอื ของบญั ชแี ยกประเภททุกบญั ชี ซง่ึ เรยี กว่า “การหายอดคงเหลอื ดว้ ยดนิ สอ (Pencil Footing)” เพ่อื สรปุ ขอ้ มลู ทางการเงนิ ท่ี เกดิ ขน้ึ ในกจิ การ ขนั้ ตอนการหายอดคงเหลอื ดว้ ยดนิ สอมดี งั น้ี 1. รวมตวั เลขในสมดุ บญั ชแี ยกประเภททงั้ ดา้ นเดบติ และดา้ นเครดติ แลว้ เขยี นยอด รวมไวใ้ นชอ่ งเดบติ หรอื เครดติ ดว้ ยดนิ สอ 2. นายอดรวมด้านเดบิตและด้านเครดิตมาลบกันจะเกิดผลต่างเรยี กว่า“ยอดดุล คงเหลอื ” ของบญั ชนี ัน้ แล้วใหใ้ ส่ยอดคงเหลอื ในช่องรายการของด้านทม่ี ยี อดรวมสูงกว่าดว้ ย ดนิ สอ โดยหากยอดคงเหลอื มยี อดรวมดา้ นเดบติ มากกว่าดา้ นเครดติ แสดงว่ามยี อดดุลดา้ นเด บติ (Debit balance) แต่ถา้ มยี อดรวมด้านเครดติ มากกว่ายอดรวมดา้ นเดบติ แสดงว่าบญั ชมี ี ยอดดุลดา้ นเครดติ (Credit balance) ซง่ึ ยอดดลุ คงเหลอื ตามปกตขิ องบญั ชตี ่าง ๆ มดี งั น้ี บญั ชสี นิ ทรพั ย์ มยี อดดุลคงเหลอื ดา้ นเดบติ บญั ชหี น้สี นิ มยี อดดลุ คงเหลอื ดา้ นเครดติ บญั ชสี ่วนของเจา้ ของ มยี อดดลุ คงเหลอื ดา้ นเครดติ บญั ชรี ายได้ มยี อดดุลคงเหลอื ดา้ นเครดติ บญั ชคี า่ ใชจ้ า่ ย มยี อดดุลคงเหลอื ดา้ นเดบติ 3. ในกรณีท่สี มุดบญั ชแี ยกประเภทมยี อดรวมด้านเดบติ เท่ากบั ยอดรวมดา้ นเครดติ แสดงว่าไมม่ ยี อดดลุ คงเหลอื ใหใ้ สเ่ ลข 0 ไวท้ างดา้ นของยอดดลุ คงเหลอื ปกตดิ ว้ ยดนิ สอ 4. ในกรณีทบ่ี ญั ชแี ยกประเภทใดมรี ายการดา้ นเดบติ หรอื ดา้ นเครดติ เพยี งดา้ นเดยี ว ใหเ้ ขยี นจานวนยอดรวมไวใ้ ตร้ ายการสดุ ทา้ ยในช่องเดบติ หรอื เครดติ แลว้ นายอดรวมดงั กล่าว ไปเขยี นในช่องรายการต่อจากรายการสุดทา้ ย ดว้ ยดนิ สอ การหายอดคงเหลอื ในสมดุ บญั ชแี ยกประเภทดว้ ยดนิ สอ แสดงไดด้ งั ตวั อยา่ งท่ี 4.9 ต่อไปน้ี บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สรุ ิสา จตั ชุ ยั

140 ตวั อย่างที่ 4.9 การหายอดคงเหลือด้วยดินสอ สามารถหายอดคงเหลอื ดว้ ยดนิ สอได้ จากบญั ชแี ยกประเภทของรา้ นเสรมิ สวยรฐั พร เลขท่ี 11 ดงั น้ี บญั ชเี งนิ สด วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 ทนุ รว.1 30,000 - ธ.ค. 7 ค่าเชา่ อาคาร รว.1 5,000 - ธ.ค. 1 รายไดค้ ่าบรกิ าร รว.1 8,000 - รายไดค้ ่าบรกิ าร รว.1 19,000 - 18 เจา้ หน้ีการคา้ รว.1 1,000 - 10 ลกู หน้กี ารคา้ รว.1 15,000 - 21 รว.1 2,000 - 25 ถอนใชส้ ่วนตวั 27 รว.1 2,500 - 31 เงนิ เดอื น 53,500 29,000 242,45,05000 บญั ชอี ปุ กรณ์เสรมิ สวย เลขท่ี 12 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 รว.1 20,000 - ธ.ค. 1 ทนุ รว.1 10,000 - 12 เจา้ หน้ีการคา้ 30,000 3300,,000000 วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชวี สั ดใุ นการเสรมิ สวย รายการ เลขท่ี 13 หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 เจา้ หน้ีการคา้ รว.1 15,000 - ธ.ค. 3 15,000 15,000 บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สรุ ิสา จตั ชุ ยั

141 บญั ชลี กู หน้ีการคา้ เลขท่ี 14 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 25x1 รว.1 2,500 - ธ.ค. 21 รายไดค้ ่าบรกิ าร รว.1 6,000 - ธ.ค. 27 เงนิ สด 2,500 33,,550000 6,000 บญั ชเี จา้ หน้ี เลขท่ี 21 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 25x1 รว.1 15,000 - ธ.ค. 18 เงนิ สด รว.1 8,000 - ธ.ค. 3 วสั ดุในการเสรมิ ฯ รว.1 10,000 - 8,000 12 อปุ กรณ์เสรมิ สวย 25,000 171,070,0000 บญั ชที ุน เลขท่ี 31 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 เงนิ สด รว.1 20,000 - ธ.ค. 1 รว.1 30,000 - อปุ กรณ์เสรมิ สวย 50,000 50,000 บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สุริสา จตั ชุ ยั

142 วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชถี อนใชส้ ว่ นตวั รายการ เลขท่ี 32 หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 รว.1 1,000 - เลขท่ี 41 ธ.ค. 25 เงนิ สด หน้า เครดติ 1,000 บญั ชี บาท สต 1,000 รว.1 19,000 - บญั ชรี ายไดค้ ่าบรกิ าร รว.1 2,000 - รว.1 6,000 - วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชี บาท สต เลขท่ี 51 25x1 หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต ธ.ค. 10 เงนิ สด 21 เงนิ สด ลกู หน้กี ารคา้ 27,000 วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชคี า่ เชา่ อาคาร รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี บญั ชี บาท สต 25x1 เงนิ สด รว.1 5,000 - ธ.ค. 7 55,0,00000 วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชเี งนิ เดอื น รายการ เลขท่ี 52 หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 25x1 รว.1 15,000 - ธ.ค. 31 เงนิ สด 151,050,0000 บทท่ี 4 การบนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สรุ ิสา จตั ชุ ยั

143 การจดั ทางบทดลอง เมอ่ื กจิ การไดบ้ นั ทกึ รายการคา้ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป และผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยก ประเภทแลว้ เพอ่ื เป็นการตรวจสอบความถกู ตอ้ งของการบนั ทกึ บญั ชตี ามหลกั บญั ชคี ู่ จงึ ตอ้ งมี การจดั ทางบทดลองขน้ึ โดยมวี ธิ กี ารจดั ทาดงั ต่อไปน้ี 1. งบทดลอง (Trial balance) งบทดลองเป็นงบแสดงยอดคงเหลอื ของบญั ชแี ยกประเภททกุ บญั ชใี นวนั ใดวนั หน่งึ เพอ่ื ตอ้ งการพสิ จู น์การบนั ทกึ บญั ชแี ละการผา่ นบญั ชวี ่า กจิ การไดท้ าถูกตอ้ งตามหลกั การบญั ชี คู่ (วฒั นา ศวิ ะเกอ้ื , ดุษฎี สงวนชาติ และนันทพร พทิ ยะ, 2556 : 69) ช่ือบญั ชี ช่อื กจิ การ................ หน่วย : บาท งบทดลอง เครดิต วนั ท.่ี ....................................... บาท สต. เลขท่ี เดบิต บญั ชี บาท สต. 2. ขนั้ ตอนในการจดั ทางบทดลอง การจดั ทางบทดลองมขี นั้ ตอนดงั ต่อไปน้ี 1. คานวณหายอดคงเหลอื ของบญั ชแี ยกประเภทแต่ละบญั ชี โดยการหายอด คงเหลอื ดว้ ยดนิ สอ 2. เขยี นหวั งบทดลอง 3 บรรทดั ประกอบดว้ ย บรรทดั ท่ี 1 ชอ่ื กจิ การ บรรทดั ท่ี 2 ชอ่ื งบ “งบทดลอง” และบรรทดั ท่ี 3 วนั ทท่ี แ่ี สดงยอดคงเหลอื “สาหรบั งวด..............สน้ิ สดุ วนั ท่ี .............” บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สรุ ิสา จตั ชุ ยั

144 3. เขยี นช่อื บญั ชแี ละเลขทบ่ี ญั ชี ลงในชอ่ ง “ช่อื บญั ช”ี และช่อง “เลขทบ่ี ญั ช”ี โดย เรยี งตามลาดบั สมดุ บญั ชแี ยกประเภทแยกประเภททวั่ ไป คอื เรยี งลาดบั จากบญั ชปี ระเภท สนิ ทรพั ย์ หน้สี นิ สว่ นของเจา้ ของ รายได้ และคา่ ใชจ้ า่ ย 4. เขยี นจานวนเงนิ ยอดดลุ คงเหลอื ของแต่ละบญั ชี ลงในชอ่ งจานวนเงนิ โดยยอด ดลุ คงเหลอื ดา้ นเดบติ ใหใ้ ส่ในชอ่ ง “เดบติ ” แต่ถา้ เป็นยอดดุลคงเหลอื ดา้ นเครดติ ใหใ้ ส่ในชอ่ ง “เครดติ ” 5. รวมจานวนเงนิ ในชอ่ งเดบติ และช่องเครดติ โดยผลรวมของทงั้ 2 ช่องจะตอ้ ง เท่ากนั การจดั ทางบทดลองแสดงไดด้ งั ตวั อยา่ งท่ี 4.10 ต่อไปน้ี ตวั อย่างที่ 4.10 การจดั ทางบทดลอง จากบญั ชแี ยกประเภทและการหายอดคงเหลอื ดว้ ยดนิ สอของรา้ นเสรมิ สวยรฐั พร สามารถนามาจดั ทางบทดลอง ไดด้ งั น้ี รา้ นเสรมิ สวยรฐั พร งบทดลอง สาหรบั งวดเดอื น สน้ิ สุด วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 หน่วย : บาท ช่ือบญั ชี เลขท่ี เดบิต เครดิต บญั ชี บาท สต. บาท สต. เงนิ สด 11 24,500 - 17,000 - อุปกรณ์เสรมิ สวย 12 30,000 - 50,000 - วสั ดใุ นการเสรมิ สวย 13 15,000 - ลกู หน้ี 14 3,500 - 27,000 - เจา้ หน้ี 21 ทุน 31 ถอนใชส้ ว่ นตวั 32 1,000 - รายไดค้ ่าบรกิ าร 41 คา่ เชา่ อาคาร 51 5,000 - เงนิ เดอื น 52 15,000 - 94,000 - 94,000 - บทท่ี 4 การบนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สรุ ิสา จตั ชุ ยั

145 3. การหาข้อผิดพลาดเม่ืองบทดลองไมล่ งตวั ในการจดั ทางบทดลอง โดยปกตยิ อดดลุ รวมดา้ นเดบติ จะตอ้ งเท่ากบั ยอดดุลรวม ดา้ นเครดติ เสมอ ซง่ึ ถอื เป็นการยนื ยนั ว่า กจิ การไดบ้ นั ทกึ บญั ชตี ามหลกั บญั ชคี ู่ แต่หากยอด รวมทงั้ สองดา้ นไมเ่ ท่ากนั จะถอื ว่างบทดลองไมล่ งตวั แสดงวา่ เกดิ ขอ้ ผดิ พลาดในการบนั ทกึ บญั ชเี กดิ ขน้ึ โดยสามารถตรวจสอบความผดิ พลาดนนั้ ไดต้ ามลาดบั ขนั้ ตอนดงั น้ี 1. ตรวจสอบการรวมยอดในงบทดลองอกี ครงั้ ทงั้ ดา้ นเดบติ และดา้ นเครดติ 2. ตรวจสอบการนายอดคงเหลอื จากบญั ชแี ยกประเภทมาลงในงบทดลองวา่ ครบถว้ นหรอื ไม่ พรอ้ มทงั้ ตรวจสอบวา่ นาเขยี นในชอ่ งเดบติ หรอื เครดติ ถกู ตอ้ งหรอื ไม่ 3. ตรวจสอบความถกู ตอ้ งของการคานวณหายอดคงเหลอื ในบญั ชแี ยกประเภททุก บญั ชี 4. ตรวจสอบการผ่านรายการจากสมดุ รายวนั ทวั่ ไป ไปยงั บญั ชแี ยกประเภททวั่ ไป ว่าถกู บญั ชี ถูกดา้ น และจานวนเงนิ ถูกตอ้ งหรอื ไม่ 5. ตรวจสอบการบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป วา่ ไดม้ กี ารบนั ทกึ ดว้ ยจานวนท่ี ถูกตอ้ ง และบนั ทกึ ดา้ นเดบติ และดา้ นเครดติ ดว้ ยจานวนทเ่ี ท่ากนั ทกุ รายการ บทสรปุ การบนั ทกึ รายการของกิจการจะเรมิ่ ต้นจากเหตุการณ์ทางธุรกิจ ซ่งึ จะมเี อกสารทาง ธุรกิจเป็นหลกั ฐานท่แี สดงการเกิดขน้ึ ของรายการนัน้ เม่อื ได้รบั เอกสารมานักบญั ชจี ะนามา วเิ คราะหร์ ายการตามสมการบญั ชวี ่ามผี ลกระทบต่อสมการบญั ชอี ย่างไร แล้วนาผลกระทบนัน้ บนั ทกึ ในสมุดรายวนั ทวั่ ไป แล้วผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภท หลงั จากนัน้ ทาการสรุป ยอดคงเหลอื ของแต่ละบญั ชนี าไปจดั ทางบทดลอง เพ่อื ตรวจสอบความถกู ตอ้ งของการจดบนั ทกึ บญั ชวี า่ เป็นไปตามหลกั บญั ชคี หู่ รอื ไม่ บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สรุ ิสา จตั ชุ ยั

146 แบบฝึ กหดั ข้อ 1. นายสรุ ชยั ดาเนินกจิ การใหเ้ ช่าหอพกั เมอ่ื วนั ท่ี 1 พฤษภาคม 25x1 ไดน้ าสนิ ทรพั ยแ์ ละ หน้สี นิ ต่าง ๆ มาลงทนุ ดงั น้ี เงนิ สด 100,000 บาท เงนิ ฝากธนาคาร 25,000 บาท อุปกรณ์ สานกั งาน 50,000 บาท และเงนิ กธู้ นาคาร 40,000 บาท ในระหว่างเดอื นพฤษภาคม 25x1 มี รายการคา้ ต่าง ๆ เกดิ ขน้ึ ดงั น้ี 25x1 พ.ค. 2 ซอ้ื เครอ่ื งตกแต่ง 30,000 บาท เป็นเงนิ สด 5 ไดร้ บั เงนิ ค่าเช่าหอพกั 80,000 บาท 10 ซอ้ื อุปกรณ์สานกั งาน 60,000 บาท เป็นเงนิ เช่อื 12 จา่ ยค่าซ่อมแซม อาคารหอพกั 8,000 บาท 16 จา่ ยคา่ โทรศพั ท์ 900 บาท 18 กเู้ งนิ จากธนาคาร 300,000 บาท โดยนาทด่ี นิ และอาคารไปค้าประกนั 20 ไดร้ บั เงนิ ค่าเช่าหอพกั 10,000 บาท และนาฝากเขา้ ธนาคารทนั ที 21 จา่ ยคา่ โฆษณา 800 บาท และค่าเครอ่ื งเขยี น 100 บาท 22 จา่ ยเงนิ ค่าอุปกรณ์สานกั งานทซ่ี อ้ื มาเมอ่ื วนั ท่ี 10 พ.ค. จานวน 20,000 บาท 24 ส่งบลิ ไปเกบ็ ค่าเชา่ หอพกั 30,000 บาทไดร้ บั เงนิ สดมาเพยี ง 10,000 บาท ส่วนท่ี เหลอื ยงั ไมไ่ ดร้ บั ชาระ 25 นาเงนิ สดไปซอ้ื หุน้ ในตลาดหลกั ทรพั ย์ 70,000 บาท เพอ่ื เกง็ กาไรในระยะสนั้ 26 นายสรุ ชยั นาเงนิ ไปซอ้ื ของใชส้ ว่ นตวั 3,000 บาท 27 รบั ชาระหน้คี ่าเชา่ หอพกั 5,000 บาท 31 จา่ ยค่าน้าค่าไฟ 16,000 บาท ดว้ ยเชค็ ให้ทา บนั ทกึ รายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป ข้อ 2. นายสรยทุ ธ เปิดสานกั งานบญั ชชี ่อื ว่า “สานกั งานบญั ชสี รยุทธ” ในระหว่างเดอื นกนั ยายน 25x1 มรี ายการคา้ ต่าง ๆ เกดิ ขน้ึ ดงั น้ี ก.ย. 1 นายสรยทุ ธนาเงนิ สด 200,000 บาท อุปกรณ์สานกั งาน 80,000 บาท และเงนิ กธู้ นาคาร 50,000 บาท มาลงทนุ 5 ซอ้ื รถยนต์ 1 คนั ราคา 90,000 บาท เป็นเงนิ เชอ่ื 7 ซอ้ื วสั ดสุ านกั งานเป็นเงนิ สด 10,000 บาท 10 ใหบ้ รกิ ารสอบบญั ชลี กู คา้ ไดเ้ งนิ สด 30,000 บาท 13 จา่ ยคา่ เช่าสานกั งาน 5,000 บาท บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สุริสา จตั ชุ ยั

147 16 จา่ ยชาระหน้คี ่าซอ้ื รถยนต์ เมอ่ื วนั ท่ี 5 ก.ย. จานวน 40,000 บาท 20 ใหบ้ รกิ ารสอบบญั ชลี กู คา้ คดิ ค่าธรรมเนียม 55,000 บาท ลกู คา้ จา่ ยเงนิ ในวนั น้เี พยี ง 25,000 บาท 24 นายสรยทุ ธนาเงนิ สดของสานกั งานไปใชส้ ว่ นตวั 8,000 บาท 28 ลกู คา้ ทค่ี า้ งค่าบรกิ ารนาเงนิ มาชาระ 20,000 บาท 29 จา่ ยเงนิ เดอื นพนกั งาน 15,000 บาท 30 ไดร้ บั บลิ คา่ ไฟฟ้าประจาเดอื นกนั ยายน 2,500 บาท ให้ทา บนั ทกึ รายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป ข้อ 3. นายเคารพ ไดเ้ ปิดรา้ นบรกิ ารเชา่ รถยนต์ โดยตงั้ ชอ่ื ว่า “เคารพคาเรน้ ท”์ ในวนั ท่ี 1 มถิ ุนายน 25x1 มรี ายการเกย่ี วกบั สนิ ทรพั ย์ และหน้สี นิ มาลงทนุ ดงั น้ี เงนิ สด 650,000 บาท เงนิ ฝากธนาคาร 20,000 บาท อาคาร 300,000 บาท ทด่ี นิ 500,000 บาท และมเี งนิ กู้จาก ธนาคาร 900,000 บาท รายการคา้ อ่นื ๆ ทเ่ี กดิ ขน้ึ ในเดอื นมถิ ุนายน 25x1 มดี งั น้ี 25x1 ม.ิ ย. 2 ซอ้ื รถยนต์ 5 คนั ๆ ละ 100,000 บาท เป็นเงนิ เชอ่ื 4 ซอ้ื เครอ่ื งตกแต่ง เป็นเงนิ สด 50,000 บาท 8 รบั เงนิ ค่าเช่ารถ 10,000 บาท 10 จา่ ยชาระหน้คี ่ารถยนต์ 400,000 ดว้ ยเชค็ 20 จา่ ยคา่ โฆษณา 5,000 บาท 30 จา่ ยชาระหน้คี า่ รถยนต์ 100,000 บาท ดว้ ยตวั ๋ สญั ญาใชเ้ งนิ ให้ทา บนั ทกึ รายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป ข้อ 4. นายยงิ่ ยง ไดเ้ ปิดรา้ นบรกิ ารซอ่ มเครอ่ื งใชไ้ ฟฟ้า มาตงั้ แต่ปี 25x1 โดยชอ่ื ว่า “ยงิ่ ยง บรกิ าร” ในวนั ท่ี 1 มกราคม 25x1 ซง่ึ ถอื เป็นวนั เรม่ิ ตน้ งวดบญั ชใี หม่ นายยง่ิ ยงไดต้ รวจสอบ พบว่ามรี ายการทเ่ี กย่ี วกบั สนิ ทรพั ยแ์ ละหน้สี นิ ดงั น้ี เงนิ สด 25,000 บาท ลกู หน้ี 10,000 บาท อุปกรณ์ในการซอ่ ม 24,000 บาท วสั ดุในการซ่อม 8,000 บาท เจา้ หน้ี 12,000 บาท บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สุริสา จตั ชุ ยั

148 และในเดอื นมกราคม น้ีมรี ายการคา้ ต่าง ๆ เกดิ ขน้ึ ดงั น้ี 25x5 ม.ค. 2 จา่ ยคา่ โฆษณา 2,000 บาท 10 จา่ ยชาระหน้ใี หแ้ ก่เจา้ หน้ี 10,000 บาท 15 รบั เงนิ คา่ บรกิ ารซอ่ มเครอ่ื งใชไ้ ฟฟ้า 5,000 บาท 18 รบั ชาระหน้จี ากลกู หน้ีทค่ี า้ งอยู่ 2,000 บาท 20 ซอ้ื วสั ดุในการซอ่ มเครอ่ื งใชไ้ ฟฟ้าเป็นเงนิ เชอ่ื 20,000 บาท 28 นายยงิ่ ยง นาเงนิ สดไปใชส้ ว่ นตวั 2,000 บาท ให้ทา บนั ทกึ รายการเปิดบญั ชี และรายการคา้ ต่าง ๆ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป ข้อ 5. บรษิ ทั ใจใสสะอาด จากดั เรมิ่ ตงั้ บรษิ ทั เพอ่ื รบั บรกิ ารซกั อบรดี โดยจดทะเบยี นและออก ขายหุน้ สามญั มลู คา่ หุน้ ละ 10 บาท จานวน 50,000 หุน้ โดยมรี ายการคา้ ในเดอื น กุมภาพนั ธ์ 25x1 ดงั น้ี ก.พ. 1 ออกจาหน่ายหุน้ ทงั้ หมด 50,000 หนุ้ ในราคาหุน้ ละ 10 บาทเป็นเงนิ สด 4 นาเงนิ สดไปฝากธนาคาร 200,000 บาท 7 ซอ้ื อุปกรณ์ในการซกั รดี เป็นเงนิ 90,000 บาท โดยจ่ายเงนิ สดในวนั น้ี 40,000 บาท ทเ่ี หลอื จะชาระในภายหลงั 9 รบั รายไดจ้ ากการใหบ้ รกิ ารซกั รดี เป็นเงนิ สด 35,000 บาท 11 จา่ ยคา่ สาธารณูปโภค 5,000 บาท 13 จา่ ยชาระหน้คี า่ อุปกรณ์ทเ่ี หลอื 15 ใหบ้ รกิ ารซกั รดี แก่ลกู คา้ เรยี บรอ้ ย เป็นเงนิ 20,000 บาท แต่ยงั ไมไ่ ดร้ บั เงนิ 18 ซอ้ื วสั ดใุ นการซกั รดี เป็นเงนิ สด 4,500 บาท 22 ไดร้ บั ชาระหน้ีจากลกู คา้ ทค่ี า้ งค่าบรกิ าร 15,000 บาท 28 จา่ ยเงนิ เดอื นพนกั งาน 25,000 บาท ให้ทา บนั ทกึ รายการเปิดบญั ชี และรายการคา้ ต่าง ๆ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป บทท่ี 4 การบนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สุริสา จตั ชุ ยั

149 ข้อ 6. นายณฐั พงษ์ ไดเ้ ปิดอ่ซู ่อมรถชอ่ื ว่า “ณฐั พงษ์การชา่ ง” โดยไดเ้ รม่ิ ดาเนนิ งานในเดอื น มกราคม 25x1 และมรี ายการคา้ ต่าง ๆ เกดิ ขน้ึ ดงั น้ี ม.ค. 1 นายณฐั พงษ์นาเงนิ สดมาลงทนุ 90,000 บาท 2 ซอ้ื วสั ดุสานกั งานเป็นเงนิ เชอ่ื 9,000 บาท 6 ซอ้ื เครอ่ื งมอื ในการซ่อมเป็นเงนิ สด 32,000 บาท 8 ซ่อมรถใหล้ กู คา้ เสรจ็ รบั เงนิ สดค่าซอ่ มรถ 35,000 บาท 11 จา่ ยค่าเช่าอู่ 5,000 บาท 12 นายณฐั พงษ์นาเงนิ สดของรา้ นไปใชส้ ่วนตวั 8,000 บาท 19 ซ่อมรถใหล้ กู คา้ เสรจ็ เป็นเงนิ 20,000 บาท ลกู คา้ ชาระเงนิ ในวนั น้ี 5,000 บาท ทเ่ี หลอื ลกู คา้ ขอคา้ งไวก้ ่อน 21 จา่ ยชาระหน้คี า่ วสั ดุสานกั งานทซ่ี อ้ื มาเมอ่ื วนั ท่ี 2 จานวน 4,000 บาท 24 รบั ชาระหน้ีจากลกู คา้ ทค่ี า้ งคา่ ซอ่ มรถ 12,000 บาท 28 จา่ ยคา่ น้าค่าไฟ 4,000 บาท 31 จา่ ยเงนิ เดอื นพนกั งาน 5,000 บาท กจิ การไดม้ กี ารกาหนดช่อื บญั ชแี ละเลขทบ่ี ญั ชไี ว้ ดงั ต่อไปน้ี เลขทบ่ี ญั ชี ชอ่ื บญั ชี เลขทบ่ี ญั ชี ช่อื บญั ชี 101 เงนิ สด 302 ถอนใชส้ ่วนตวั 102 ลกู หน้ี 401 รายไดค้ ่าซอ่ มรถ 103 วสั ดุสานกั งาน 501 ค่าเชา่ 104 เครอ่ื งมอื ในการซ่อม 502 ค่าน้าค่าไฟ 201 เจา้ หน้ี 503 เงนิ เดอื น 301 ทนุ ให้ทา 1. บนั ทกึ รายการคา้ ในสมุดรายวนั ทวั่ ไป 2. ผ่านรายการจากสมุดรายวนั ทวั่ ไปไปสมดุ บญั ชแี ยกประเภท 3. จดั ทางบทดลอง บทท่ี 4 การบนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สรุ ิสา จตั ชุ ยั

150 ข้อ 7. นางสาวกตี าร์ ไดเ้ ปิดโรงเรยี นสอนดนตรชี อ่ื ว่า “ดนตรกี ตี าร”์ เมอ่ื วนั ท่ี 1 ธนั วาคม 25x1 ซง่ึ ในเดอื นธนั วาคม มรี ายการคา้ เกดิ ขน้ึ ดงั น้ี 1 นางสาวกตี ารน์ าเงนิ สดส่วนตวั มาลงทุนในกจิ การจานวน 50,000 บาท 2 จา่ ยคา่ เชา่ อาคาร 10,000 บาท 4 ซอ้ื เครอ่ื งดนตรที ใ่ี ชใ้ นการสอนดนตรี 20,000 บาท 5 ซอ้ื เครอ่ื งคอมพวิ เตอรม์ าใชใ้ นสานกั งาน 15,000 บาท 10 ไดร้ บั เงนิ สดจากลกู คา้ ค่าเรยี นดนตรี 30,000 บาท 12 จา่ ยคา่ ไฟฟ้า 1,500 บาท 14 ซอ้ื วสั ดุสานกั งาน 2,000 บาท 16 ซอ้ื เครอ่ื งดนตรเี พมิ่ เตมิ เป็นเงนิ เชอ่ื 13,000 บาท 19 ออกใบแจง้ หน้ใี หล้ กู คา้ ค่าเรยี นดนตรี 10,000 บาท 21 จา่ ยชาระหน้คี า่ เครอ่ื งดนตรที ซ่ี อ้ื มาวนั ท่ี 16 ธ.ค. 13,000 บาท 24 ลกู คา้ ทค่ี า้ งค่าเรยี นดนตรนี าเงนิ สดมาจา่ ย 8,000 บาท 25 นางสาวกตี ารน์ าเงนิ สดของกจิ การไปใชจ้ า่ ยส่วนตวั 4,000 บาท 28 ไดร้ บั ใบแจง้ หน้คี ่าน้าของเดอื นธนั วาคม 9,000 บาท กจิ การยงั ไมไ่ ดจ้ ่ายเงนิ 30 จา่ ยเงนิ เดอื นลกู จา้ ง 16,000 บาท กจิ การไดม้ กี ารกาหนดชอ่ื บญั ชแี ละเลขทบ่ี ญั ชไี ว้ ดงั ต่อไปน้ี เลขทบ่ี ญั ชี ช่อื บญั ชี เลขทบ่ี ญั ชี ช่อื บญั ชี 101 เงนิ สด 301 ทุน 102 ลกู หน้ีการคา้ 302 ถอนใชส้ ว่ นตวั 103 วสั ดสุ านกั งาน 401 รายไดค้ ่าบรกิ ารสอนดนตรี 104 เครอ่ื งดนตรี 501 คา่ เชา่ 502 ค่าไฟฟ้า 105 อุปกรณ์สานกั งาน 201 เจา้ หน้กี ารคา้ 503 เงนิ เดอื น 202 ค่าน้าคา้ งจา่ ย 504 คา่ น้า ให้ทา 1. บนั ทกึ รายการคา้ ในสมุดรายวนั ทวั่ ไป 2. ผา่ นรายการจากสมดุ รายวนั ทวั่ ไปไปสมดุ บญั ชแี ยกประเภท 3. จดั ทางบทดลอง บทท่ี 4 การบนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สุริสา จตั ชุ ยั

151 ข้อ 8. นายเทพไทย ลงทุนเปิดสานกั งานใหบ้ รกิ ารการทอ่ งเทย่ี ว ช่อื เทพไทยทวั ร์ เมอ่ื วนั ท่ี 1 มกราคม 25x5 โดยมสี นิ ทรพั ยแ์ ละหน้สี นิ ต่าง ๆ ดงั น้ี เงนิ สด 80,000 บาท ลกู หน้กี ารคา้ 25,000 บาท ยานพาหนะ 80,000 บาท เงนิ กธู้ นาคาร 40,000 บาท ในระหว่างเดอื นมกราคม 25x5 มรี ายการเกดิ ขน้ึ ดงั ต่อไปน้ี ม.ค 1 จา่ ยเงนิ สดซอ้ื วสั ดสุ านกั งานราคา 2,000 บาท 3 ซอ้ื เครอ่ื งคอมพวิ เตอร์ (อุปกรณ์สานกั งาน) ราคา 15,000 บาท จากรา้ นบานาน่า เป็นเงนิ เชอ่ื 7 จา่ ยคา่ เบย้ี ประกนั รถยนต์ สาหรบั 1 ปี เป็นจานวนเงนิ 12,000 บาท 10 ซอ้ื ทด่ี นิ ราคา 50,000 บาท จ่ายเป็นเงนิ สด และซอ้ื อาคารราคา 30,000 บาท โดยในส่วนของอาคารไดอ้ อกตวั ๋ เงนิ อายุ 6 เดอื น ดอกเบย้ี รอ้ ยละ 5 ต่อปีให้ 15 รบั ชาระหน้ีจากลกู หน้ี 8,000 บาท และจ่ายคา่ น้ามนั รถเป็นเงนิ สด 1,000 บาท 19 จา่ ยชาระหน้ีรา้ นบานาน่าครง่ึ หน่งึ 22 รบั รายไดค้ ่าบรกิ ารทอ่ งเทย่ี วเป็นเงนิ สด 55,000 บาท 24 นารถยนตไ์ ปซอ่ มท่ี อ่สู มานและ อ่สู มานส่งใบแจง้ หน้คี ่าซ่อมรถมาใหจ้ านวนเงนิ 2,400 บาท แต่กจิ การยงั ไมไ่ ดช้ าระ 25 นาเงนิ สดไปชาระหน้เี งนิ กธู้ นาคาร จานวน 10,000 บาท และ จา่ ยดอกเบย้ี อกี 1,000 บาท 26 รบั รายไดค้ ่าบรกิ ารทอ่ งเทย่ี วเป็นเงนิ สด 35,000 บาท 28 จา่ ยค่าน้ามนั รถ เป็นเงนิ สด จานวน 5,200 บาท 30 ส่งใบแจง้ หน้ไี ปใหล้ กู คา้ เป็นคา่ บรกิ ารท่องเทย่ี วภเู กต็ จานวน 15,000 บาท แต่ยงั ไมไ่ ดร้ บั ชาระเงนิ 31 จา่ ยชาระหน้ใี หอ้ ่สู มานคา่ ซอ่ มรถยนต์ทค่ี า้ งอยทู่ งั้ หมด และ จา่ ยเงนิ เดอื นและคา่ แรงใหก้ บั พนกั งานเป็นเงนิ สด 25,000 บาท บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สรุ ิสา จตั ชุ ยั

152 ผงั บญั ชขี อง เทพไทยทวั ร์ มรี ายละเอยี ด ดงั น้ี ช่ือบญั ชี เลขท่ีบญั ชี ช่ือบญั ชี เลขท่ีบญั ชี เงนิ สด 11 เจา้ หน้ี – รา้ นบานาน่า 22 ลกู หน้กี ารคา้ 12 เจา้ หน้ี – สมาน 23 วสั ดสุ านกั งาน 13 เงนิ กธู้ นาคาร 24 คา่ เบย้ี ประกนั จ่ายล่วงหน้า 14 ทนุ 31 ทด่ี นิ 15 รายไดค้ ่าบรกิ ารท่องเทย่ี ว 41 อาคาร 16 ค่าน้ามนั รถ 51 อุปกรณ์สานกั งาน 17 คา่ ซ่อมแซมรถ 52 ยานพาหนะ 18 เงนิ เดอื นและคา่ แรง 53 ตวั ๋ เงนิ จา่ ย 21 ดอกเบย้ี จ่าย 54 ให้ทา 1. บนั ทกึ รายการคา้ ในสมุดรายวนั ทวั่ ไป 2. ผ่านรายการจากสมดุ รายวนั ทวั่ ไปไปสมดุ บญั ชแี ยกประเภท 3. จดั ทางบทดลอง ข้อ 9. หา้ งหุน้ ส่วน จตั ุชยั จากดั ไดก้ ่อตงั้ กจิ การรบั บรกิ ารจดั หางาน เมอ่ื วนั ท่ี 1 สงิ หาคม 25x1 มรี ายการคา้ เกดิ ขน้ึ ในเดอื นสงิ หาคม 25x1 ดงั น้ี ส.ค. 1 ไดร้ บั เงนิ สดจาก ผเู้ ป็นหุน้ ส่วนคอื นายแทป และนายแทน คนละ 50,000 บาท 4 จา่ ยคา่ เชา่ สานกั งานเป็นเงนิ สด 5,000 บาท 5 ซอ้ื อุปกรณ์สานกั งานเป็นเงนิ เช่อื 18,000 บาท 6 กูเ้ งนิ จากธนาคารไดร้ บั เงนิ สด 40,000 บาท 8 ไดร้ บั รายไดค้ ่าบรกิ ารจดั หางาน 30,000 บาท 10 ใหบ้ รกิ ารลกู คา้ เป็นเงนิ จานวน 15,000 บาท ไดร้ บั เงนิ สดในวนั น้ี 8,000 บาท ท่ี เหลอื ลกู คา้ ขอคา้ งไวก้ ่อน 15 ซอ้ื รถยนตโ์ ดยจา่ ยเป็นเงนิ สด 60,000 บาท 17 ซอ้ื วสั ดุสานกั งานเป็นเงนิ สด 4,000 บาท 20 จา่ ยชาระหน้คี ่าซอ้ื อุปกรณ์สานกั งานทงั้ หมด 23 จา่ ยคา่ รบั รองลกู คา้ 1,500 บาท 25 ลกู คา้ ทค่ี า้ งชาระหน้เี มอ่ื วนั ท่ี 10 สงิ หาคม นาเงนิ มาชาระ 5,000 บาท 26 ไดร้ บั ใบแจง้ หน้ีค่าไฟฟ้าของเดอื นสงิ หาคม 25x1 จานวน 2,400 บาท บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สุริสา จตั ชุ ยั

153 30 จา่ ยเงนิ เดอื นพนกั งาน 19,000 บาท ให้ทา 1. ผงั บญั ชี 2. บนั ทกึ รายการคา้ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป 3. ผา่ นรายการจากสมุดรายวนั ทวั่ ไปไปสมดุ บญั ชแี ยกประเภท 4. จดั ทางบทดลอง ข้อ 10. บรษิ ทั คารเ์ รน้ ท์ จากดั เป็นกจิ การใหเ้ ชา่ รถยนต์ โดยเปิดใหบ้ รกิ ารมาตงั้ แต่วนั ท่ี 1 กุมภาพนั ธ์ 25x1 เมอ่ื วนั ท่ี 1 มกราคม 25x5 มยี อดคงเหลอื ยกมา ดงั น้ี 40,000 บาท เงนิ สด 59,000 บาท เงนิ กู้ รถยนต์ 90,000 บาท ทนุ หุน้ สามญั 109,000 บาท รายการคา้ ทเ่ี กดิ ขน้ึ ในเดอื นมกราคม 25x5 มดี งั น้ี ม.ค. 1 จา่ ยชาระเงนิ กธู้ นาคาร 20,000 บาท พรอ้ มดว้ ยดอกเบย้ี อกี 5,000 บาท 5 รบั รายไดค้ า่ เช่ารถยนต์ 35,000 บาท โดยนาเงนิ ฝากธนาคารทนั ที 9 ซอ้ื วสั ดสุ านกั งานเป็นเงนิ เชอ่ื 12,000 บาท 13 จา่ ยค่าซ่อมแซมรถยนต์ 6,000 บาท 16 จา่ ยชาระหน้คี า่ วสั ดสุ านกั งาน 5,000 บาท 20 ลกู คา้ ใชบ้ รกิ ารเช่ารถเสรจ็ คดิ ค่าบรกิ าร 16,000 บาท ลกู คา้ ขอคา้ งไวก้ ่อน 23 ถอนเงนิ ฝากจากธนาคารเพ่อื มาใชใ้ นกจิ การ 20,000 บาท 26 ลกู คา้ ทค่ี า้ งค่าบรกิ ารนาเงนิ มาชาระ 8,000 บาท 29 จา่ ยเงนิ เดอื นพนกั งาน 15,000 บาท 30 จา่ ยค่าสาธารณูปโภค 4,000 บาท ให้ทา 1. ผงั บญั ชี 2. บนั ทกึ รายการคา้ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป 3. ผา่ นรายการจากสมุดรายวนั ทวั่ ไปไปสมดุ บญั ชแี ยกประเภท 4. จดั ทางบทดลอง บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สุริสา จตั ชุ ยั

154 เอกสารอ้างอิง ผกาพรรณ พรหมสาขา ณ สกลนคร. (2554). การบญั ชี 1. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 5. กรงุ เทพฯ : เสมาสาสน์ . วฒั นา ศวิ ะเกอ้ื , ดุษฏี สงวนชาต,ิ และนันทพร พทิ ยะ. (2556). การบญั ชีขนั้ ต้น. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 7 กรงุ เทพฯ : ว.ี พรน้ิ ท(์ 1991). เสนีย์ พวงยาณ.ี (2557). หลกั การบญั ชีขนั้ ต้น. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 5. กรงุ เทพฯ : ทรปิ เพล้ิ กรปุ๊ . บทที่ 4 การบนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป บญั ชีแยกประเภท และงบทดลอง สุริสา จตั ชุ ยั

155 แผนบริหารการสอนประจาบทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด หวั ข้อเนื้อหาประจาบท สรุ ิสา จตั ชุ ยั 1. ความหมายของรายการปรบั ปรงุ บญั ชี 2. สาเหตุทต่ี อ้ งมรี ายการปรบั ปรงุ บญั ชี 3. รายการปรบั ปรุงบญั ชี 4. งบทดลองหลงั ปรบั ปรงุ 5. การจดั ทากระดาษทาการ 6. การกลบั รายการ 7. บทสรปุ 8. แบบฝึกหดั วตั ถปุ ระสงค์ เชิงพฤติกรรม 1. ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายความหมายของรายการปรบั ปรงุ บญั ชไี ด้ 2. ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายสาเหตุของรายการปรบั ปรงุ บญั ชไี ด้ 3. ผเู้ รยี นสามารถบนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ บญั ชไี ด้ 4. ผเู้ รยี นสามารถจดั ทางบทดลองหลงั ปรบั ปรงุ บญั ชไี ด้ 5. ผเู้ รยี นสามารถจดั ทากระดาษทาการได้ 6. ผเู้ รยี นสามารถบนั ทกึ กลบั รายการได้ วิธีการสอนและกิจกรรมการเรียนการสอนประจาบท 1. การบรรยายเน้อื หา 2. ถามตอบในชนั้ เรยี น 3. การคน้ ควา้ หาความรแู้ หลง่ อเิ ลก็ ทรอนิกส์ 4. ทาแบบฝึกหดั ทา้ ยบท สื่อการเรยี นการสอน 1. เอกสารประกอบการสอน เรอ่ื ง การปรบั ปรงุ บญั ชใี นวนั สน้ิ งวด 2. ชดุ การสอน PowerPoint บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด

156 3. แหลง่ ขอ้ มลู อเิ ลก็ ทรอนิกสท์ เ่ี กย่ี วขอ้ งจากอนิ เทอรเ์ น็ต 4. แหลง่ ความรจู้ ากวารสารและหนงั สอื พมิ พต์ ่าง ๆ การวดั ผลและการประเมินผล 1. สงั เกตความสนใจขณะฟงั บรรยายและการตอบคาถาม 2. สงั เกตจากการทาแบบฝึกหดั ในชนั้ เรยี น 3. สงั เกตจากพฤตกิ รรมความสนใจ และการรว่ มกจิ กรรมในชนั้ เรยี น 4. ประเมนิ ผลจากการทาแบบฝึกหดั ทา้ ยบท บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สรุ ิสา จตั ชุ ยั

157 บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด บททผ่ี า่ นมาไดอ้ ธบิ ายเกย่ี วกบั การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป การผ่านรายการ ไปบญั ชแี ยกประเภท และการจดั ทางบทดลอง ในขนั้ ตอนต่อไปก่อนทจ่ี ะมกี ารจดั ทางบการเงนิ ของกจิ การ จะต้องมกี ารปรบั ปรุงรายการบญั ชใี นวนั ส้นิ งวดเพ่อื ให้กจิ การสามารถวดั ผลการ ดาเนินงาน และแสดงฐานะการเงนิ ของกจิ การเป็นไปอย่างถูกตอ้ งตามทค่ี วร อนั ไดแ้ ก่ รายการ ปรบั ปรุงรายไดร้ บั ล่วงหน้า รายได้ค้างรบั ค่าใช้จ่ายจ่ายล่วงหน้า ค่าใช้จ่ายค้างจ่าย ค่าเส่อื ม ราคา หน้สี งสยั จะสญู และวสั ดสุ านกั งานใชไ้ ป ความหมายของรายการปรบั ปรงุ บญั ชี รายการปรบั ปรุงบญั ชใี นวนั สน้ิ งวด หมายถงึ การปรบั ปรุงเพ่อื เปล่ยี นแปลงจานวนท่ี บนั ทกึ ไวใ้ นบญั ชใี หถ้ กู ตอ้ งก่อนการจดั ทางบการเงนิ รายการปรบั ปรงุ บญั ชจี ะตอ้ งบนั ทกึ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไปและผ่านไปยงั บญั ชแี ยกประเภททเ่ี ก่ยี วขอ้ ง (วฒั นา ศวิ ะเก้อื , ดุษฎี สงวนชาติ และนนั ทพร พทิ ยะ, 2556 : 80) รายการปรบั ปรุง หมายถึง การบนั ทกึ รายการในสมุดบญั ชี ณ วนั ส้นิ งวดบญั ชีเพ่อื ปรบั ปรงุ แกไ้ ขรายการทางการบญั ชตี ่าง ๆ ใหเ้ ป็นไปตามเกณฑค์ งคา้ ง (Accrual basis) (เสนีย์ พวงยาณ,ี 2557 : 141) จากความหมายทก่ี ล่าวมาขา้ งต้น สามารถสรุปไดด้ งั น้ี รายการปรบั ปรุง หมายถงึ การ บนั ทกึ รายการในสมุดบญั ชี ณ วนั ส้นิ งวด เพ่อื ปรบั ปรุงแก้ไขจานวนท่บี นั ทึกไว้ในบญั ชใี ห้ ถูกต้อง และเป็นไปตามเกณฑ์คงค้าง ก่อนการจดั ทางบการเงนิ โดยรายการปรบั ปรุงบญั ชี จะตอ้ งบนั ทกึ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป และผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภท สาเหตทุ ี่ต้องมีรายการปรบั ปรงุ บญั ชี มาตรฐานการบญั ชี ฉบบั ท่ี 1 (ปรบั ปรงุ 2557) เรอ่ื ง การนาเสนองบการเงนิ กาหนดให้ กจิ การตอ้ งจดั ทางบการเงนิ ตามเกณฑค์ งคา้ ง โดยเกณฑค์ งคา้ งจะแสดงผลกระทบของรายการ สนิ ทรพั ย์ หน้ีสนิ ส่วนของเจา้ ของ รายได้ และค่าใช้จ่าย ในงวดท่ีรายการนัน้ เกดิ ข้นึ แม้ว่า กจิ การยงั ไมไ่ ดร้ บั หรอื จา่ ยเงนิ สด บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สุริสา จตั ชุ ยั

158 ดงั นัน้ หากมรี ายการสนิ ทรพั ย์ หน้ีสนิ ส่วนของเจา้ ของ รายไดแ้ ละค่าใช้จ่ายท่เี กิดขน้ึ แลว้ แต่กิจการยงั ไม่ไดบ้ นั ทกึ บญั ชี อาจเป็นเพราะยงั ไม่ไดร้ บั เอกสารจงึ ไม่มหี ลกั ฐานทจ่ี ะมา ประกอบการบนั ทกึ บญั ชที ่กี จิ การไดใ้ ชบ้ รกิ ารไปแลว้ เช่น ค่าน้า ค่าไฟ ค่าโทรศพั ท์ หรอื มกี าร บนั ทกึ บญั ชแี ลว้ แต่จานวนเงนิ ยงั ไม่ถูกต้องตามทค่ี วร อาจมรี ายการบางรายการเก่ยี วเน่ืองกบั ผลประโยชน์ท่ีจะได้รบั กับงวดบญั ชีถัดไป จงึ จาเป็นต้องมกี ารรายการปรบั ปรุง เพ่ือให้งบ การเงนิ แสดงรายการอยา่ งถกู ตอ้ ง รายการปรบั ปรงุ บญั ชี รายการปรบั ปรงุ บญั ชปี ระกอบดว้ ย 8 รายการดงั ต่อไปน้ี 1. รายไดร้ บั ลว่ งหน้า 2. รายไดค้ า้ งรบั 3. คา่ ใชจ้ า่ ยล่วงหน้า 4. คา่ ใชจ้ า่ ยคา้ งจา่ ย 5. วสั ดุสน้ิ เปลอื งใชไ้ ป 6. ค่าเสอ่ื มราคา 7. หน้สี งสยั จะสญู 1. รายได้รบั ล่วงหน้า (Revenue receive in advance) รายไดร้ บั ล่วงหน้า (Revenue receive in advance หรอื Deferred revenue หรอื unearned revenue) หมายถงึ จานวนเงนิ ทก่ี จิ การไดร้ บั ล่วงหน้ามาจากลูกคา้ และไดบ้ นั ทกึ บญั ชแี ล้ว แต่กจิ การยงั มไิ ดม้ กี ารส่งมอบสนิ คา้ หรอื บรกิ ารใหแ้ ก่ลูกคา้ ซง่ึ จานวนเงนิ ทก่ี จิ การ ไดร้ บั มานัน้ จะยงั ไมถ่ อื เป็นรายได้ของกจิ การ แต่ถอื เป็นหน้ีสนิ หรอื ภาระผูกพนั ของกจิ การ ซง่ึ จะตอ้ งชดใชด้ ว้ ยสนิ คา้ หรอื บรกิ ารทย่ี งั คา้ งอยนู่ นั้ ดงั นัน้ จานวนเงนิ ท่กี จิ การไดร้ บั ล่วงหน้ามานัน้ ให้แสดงเป็นหน้ีสนิ หมุนเวยี นในงบ แสดงฐานะการเงนิ และจะถอื เป็นรายไดเ้ มอ่ื มกี ารส่งมอบสนิ คา้ หรอื บรกิ ารใหแ้ ก่ลกู คา้ แลว้ การบญั ชสี าหรบั รายไดร้ บั ลว่ งหน้ามี 2 วธิ ี คอื บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สุริสา จตั ชุ ยั

159 วิธีท่ี 1 ณ วนั ที่ได้รบั เงินสดบนั ทึกจานวนที่ได้รบั เป็นรายได้รบั ล่วงหน้า วธิ นี ้ใี นวนั ทก่ี จิ การไดร้ บั เงนิ สด กจิ การจะบนั ทกึ บญั ชโี ดย เดบิต เงนิ สด xx เครดิต รายไดร้ บั ลว่ งหน้า xx บญั ชรี ายไดร้ บั ล่วงหน้าถอื เป็นบญั ชปี ระเภทหน้สี นิ ต่อมาในวนั สน้ิ งวดกจิ การ จะตอ้ งตรวจสอบว่ากจิ การไดส้ ง่ มอบสนิ คา้ หรอื บรกิ ารใหล้ กู คา้ ไปแลว้ เป็นจานวนเท่าใด จากนนั้ นาจานวนนนั้ มาปรบั ปรงุ บนั ทกึ เป็นรายไดข้ องงวดบญั ชปี จั จบุ นั โดย เดบิต รายไดร้ บั ล่วงหน้า xx เครดิต รายได้ xx การบนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ รายไดร้ บั ล่วงหน้า ในวธิ ที ่ี 1 ณ วนั ทไ่ี ดร้ บั เงนิ สด บนั ทกึ จานวนทไ่ี ดร้ บั เป็นรายไดร้ บั ล่วงหน้า แสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 5.1 ดงั ต่อไปน้ี ตวั อย่างที่ 5.1 วนั ท่ี 1 กนั ยายน 25x1 บรษิ ทั จตั ุชยั จากดั ไดใ้ หบ้ คุ คลภายนอกมาเช่าอาคาร เพ่อื ขายอาหารใหพ้ นกั งาน โดยบรษิ ทั จตั ุชยั จากดั คดิ ค่าเชา่ เดอื นละ 2,000 บาท บรษิ ทั ไดร้ บั เงนิ สดในวนั น้จี านวน 24,000 บาท ซง่ึ เป็นค่าเช่าล่วงหน้าสาหรบั ระยะเวลา 12 เดอื น การบนั ทกึ บญั ชี ในวนั ท่ี 1 กนั ยายน 25x1 บนั ทกึ ไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 5 25x1 เงนิ สด 11 24,000 - ก.ย. 1 24,000 - รายไดค้ ่าเช่ารบั ล่วงหน้า 25 บนั ทกึ รบั เงนิ สดเป็นรายไดค้ ่าเชา่ รบั ล่วงหน้า เมอ่ื ผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี รายไดค้ า่ เช่ารบั ลว่ งหน้า 25 25x1 24,000 ก.ย. 1 เงนิ สด ในวนั สน้ิ งวด วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 เมอ่ื กจิ การจดั ทางบทดลองจะมบี ญั ชีรายไดค้ ่า เชา่ รบั ลว่ งหน้าแสดงเป็นหน้สี นิ จานวน 24,000 บาท กจิ การจะตอ้ งบนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ โดย โอน รายไดค้ ่าเช่ารบั ล่วงหน้าในส่วนทเ่ี ป็นรายไดข้ องปี 25x1 เป็นเวลา 4 เดอื นคอื ตงั้ แต่เดอื น กนั ยายนถงึ เดอื นธนั วาคม ไปไวท้ บ่ี ญั ชรี ายไดค้ ่าเช่าเป็นจานวนเงนิ 8,000 บาท ดงั น้ี บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สุริสา จตั ชุ ยั

160 1 ก.ย. 25x1 31 ธ.ค. 25x1 31 ส.ค. 25x2 4 เดอื น 8 เดอื น รายไดค้ า่ เช่า 8,000 บาท รายไดค้ ่าเช่ารบั ลว่ งหน้า 16,000 บาท รายการปรบั ปรงุ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 บนั ทกึ ไดด้ งั น้ี หน้า 6 สมดุ รายวนั ทวั่ ไป 25x1 รายไดค้ า่ เช่ารบั ลว่ งหน้า 25 8,000 - ธ.ค. 31 รายไดค้ ่าเช่า 41 8,000 - ปรบั ปรงุ รายไดค้ ่าเช่าของปี 25x1 เมอ่ื ผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี รายไดค้ ่าเช่ารบั ล่วงหน้า 25 25x1 25x1 24,000 ธ.ค. 31 รายไดค้ ่าเช่า 8,000 ก.ย. 1 เงนิ สด 16,000 รายไดค้ ่าเช่า 41 25x1 ธ.ค. 31 รายไดค้ ่าเชา่ รบั ลว่ งหน้า 8,000 8,000 การแสดงรายการในงบการเงนิ ปี 25x1 จะแสดงไดด้ งั น้ี งบแสดงฐานะการเงนิ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 จะแสดงบญั ชรี ายได้ค่าเช่ารบั ล่วงหน้าเป็นหน้ีสนิ หมนุ เวยี นจานวน 16,000 ซง่ึ เป็นรายไดค้ ่าเช่าสาหรบั ระยะเวลา 8 เดอื น ท่ี กจิ การยงั ไมไ่ ดใ้ หบ้ รกิ าร งบกาไรขาดทุนสาหรบั ปี 25x1 จะแสดงบญั ชรี ายไดค้ ่าเช่า เป็นรายไดจ้ านวน 8,000 บาท ซง่ึ เป็นรายไดค้ า่ เช่าสาหรบั ระเวลา 4 เดอื น ทก่ี จิ การไดใ้ หบ้ รกิ ารไปเรยี บรอ้ ยแลว้ บทท่ี 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สรุ ิสา จตั ชุ ยั

161 วิธีท่ี 2 ณ วนั ท่ีได้รบั เงินสดบนั ทึกจานวนที่ได้รบั เป็นรายได้ ในวธิ นี ้เี มอ่ื กจิ การไดร้ บั เงนิ สดกจิ การจะบนั ทกึ บญั ชโี ดย เดบิต เงนิ สด xx เครดิต รายได้ xx ต่อมาในวนั ส้นิ งวดกจิ การต้องตรวจสอบว่ากจิ การยงั ไม่ได้ส่งมอบสนิ ค้าหรอื บรกิ ารให้แก่ลูกค้าเป็นจานวนเท่าใด จากนัน้ นาจานวนนัน้ มาปรบั ปรุง บนั ทกึ เป็นรายได้รบั ลว่ งหน้าโดย เดบิต รายได้ xx เครดิต รายไดร้ บั ล่วงหน้า xx การบนั ทกึ รายการปรบั ปรุงรายไดร้ บั ล่วงหน้า ในวธิ ที ่ี 2 ณ วนั ทไ่ี ดร้ บั เงนิ สด บนั ทกึ จานวนทไ่ี ดร้ บั เป็นรายได้ แสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 5.2 ดงั ต่อไปน้ี ตวั อย่างท่ี 5.2 จากตวั อยา่ งท่ี 5.1 ถ้ากจิ การใชว้ ธิ บี นั ทกึ จานวนเงนิ ท่ไี ดร้ บั เป็นรายได้ การ บนั ทกึ บญั ชใี นวนั ท่ี 1 กนั ยายน 25x1 จะแสดงไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 5 25x1 เงนิ สด 11 24,000 - ก.ย. 1 รายไดค้ า่ เช่า 41 24,000 - บนั ทกึ รบั เงนิ สดเป็นรายไดค้ า่ เช่า เมอ่ื ผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี รายไดค้ ่าเช่า 25 25x1 24,000 ก.ย. 1 เงนิ สด 24,000 ในวนั สน้ิ งวด วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 เม่อื กจิ การจดั ทางบทดลองจะมบี ญั ชรี ายไดค้ ่า เช่า และแสดงเป็นรายไดจ้ านวน 24,000 บาท กจิ การจะต้องบนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ โดยโอน รายไดค้ ่าเช่าในส่วนทเ่ี ป็นรายไดข้ องงวดบญั ชถี ดั ไป ไปไวท้ บ่ี ญั ชรี ายไดค้ ่าเช่ารบั ล่วงหน้าเป็น เงนิ เงนิ 16,000 บาท บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สรุ ิสา จตั ชุ ยั

162 รายการปรบั ปรงุ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 บนั ทกึ ไดด้ งั น้ี หน้า 6 สมดุ รายวนั ทวั่ ไป 16,000 - 25x1 รายไดค้ ่าเช่า 41 16,000 - 41 ธ.ค. 31 รายไดค้ า่ เช่ารบั ล่วงหน้า 25 24,000 ปรบั ปรงุ รายไดค้ ่าเช่ารบั ล่วงหน้าของปี 25x1 25 16,000 เมอ่ื ผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี 25x1 รายไดค้ า่ เชา่ ธ.ค. 31 รายไดค้ ่าเช่ารบั ล่วงหน้า 25x1 16,000 ก.ย. 1 เงนิ สด 8,000 รายไดค้ ่าเชา่ รบั ลว่ งหน้า 25x1 ธ.ค. 31 รายไดค้ ่าเช่า 16,000 การแสดงรายการในงบการเงินปี 25x1 ทงั้ สองปีจะแสดงผลเช่นเดยี วกนั คอื บญั ชี รายไดค้ ่าเช่าจะแสดงรายการเป็นรายไดใ้ นงบกาไรขาดทุน จานวน 8,000 บาท บญั ชรี ายไดค้ ่า เช่ารบั ล่วงหน้า จะแสดงรายการเป็นหน้ีสนิ หมุนเวยี นในงบแสดงฐานะการเงนิ จานวน 16,000 บาท 2. รายได้ค้างรบั (Accrued revenue) รายได้ค้างรบั หมายถึง รายได้ซ่งึ เกดิ ข้นึ แล้วในรอบระยะเวลาบญั ชปี จั จุบนั แต่ กจิ การยงั ไมไ่ ดร้ บั เงนิ จงึ ยงั ไมไ่ ดบ้ นั ทกึ บญั ชี เมอ่ื ถงึ วนั สน้ิ งวดบญั ชี กจิ การจะต้องพจิ ารณาว่ามี รายได้ทเ่ี กดิ ขน้ึ แลว้ แต่ยงั ไม่ไดร้ บั อย่จู านวนเท่าใด แลว้ นามาบนั ทกึ เป็นรายได้ทางดา้ นเครดติ และ บนั ทกึ เป็นรายไดค้ า้ งรบั ทางดา้ นเดบติ บญั ชรี ายไดค้ า้ งรบั ถอื เป็นบญั ชปี ระเภทสนิ ทรพั ย์ แสดงเป็นสนิ ทรพั ยห์ มนุ เวยี นในงบแสดงฐานะการเงนิ การบนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ รายไดค้ า้ งรบั แสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 5.3 ดงั ต่อไปน้ี บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สุริสา จตั ชุ ยั

163 ตวั อย่างที่ 5.3 วนั ท่ี 1 กรกฎาคม 25x1 บรษิ ทั จตั ุชยั จากดั ได้นาเงนิ สดไปซ้อื พนั ธบตั ร รฐั บาลจานวน 100,000 บาท อตั ราดอกเบย้ี 2% ต่อปี โดยกาหนดจา่ ยดอกเบย้ี ปีละ 1 ครงั้ ใน วนั ท่ี 30 มถิ ุนายน ของทกุ ปี (กจิ การปิดบญั ชวี นั ท่ี 31 ธนั วาคม) ตงั้ แต่วนั ท่ี 1 กรกฎาคม 25x1 จนถงึ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 ซง่ึ เป็นวนั สน้ิ งวดบญั ชี ถอื ว่ากิจการมรี ายได้ดอกเบ้ยี รบั เกิดข้นึ แล้วเป็นเวลา 5 เดอื นคดิ เป็นเงนิ จานวนเท่ากบั 100,000 x 2/100 x 6/12 = 1,000 บาท แต่กจิ การยงั ไมไ่ ดร้ บั เงนิ สดเพราะยงั ไม่ถงึ วนั ทจ่ี ะ ไดร้ บั ดอกเบย้ี คอื วนั ท่ี 30 มถิ ุนายน 25x2 และในงบทดลอง ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 ยงั ไมม่ ี รายไดจ้ านวนน้ปี รากฏ ดงั นนั้ กจิ การจงึ ตอ้ งบนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ รายการปรบั ปรงุ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 บนั ทกึ ไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 7 25x1 ดอกเบย้ี คา้ งรบั 17 1,000 - ธ.ค. 31 ดอกเบย้ี รบั 44 1,000 - ปรบั ปรงุ ดอกเบย้ี รบั ของปี 25x1 เมอ่ื ผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี ดอกเบย้ี คา้ งรบั 17 25x1 1,000 ธ.ค. 31 ดอกเบย้ี รบั 1,000 44 ดอกเบย้ี รบั 25x1 ธ.ค. 31 ดอกเบย้ี คา้ งรบั 1,000 1,000 การแสดงรายการในงบการเงนิ ปี 25x1 จะแสดงไดด้ งั น้ี งบแสดงฐานะการเงนิ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 จะแสดงบญั ชดี อกเบย้ี คา้ งรบั เป็น สนิ ทรพั ยห์ มุนเวยี นจานวน 1,000 บาท ซง่ึ หมายถงึ รายไดท้ เ่ี กดิ ขน้ึ แลว้ แต่กจิ การยงั ไมไ่ ดร้ บั เงนิ สด งบกาไรขาดทุนสาหรบั ปี 25x1 จะแสดงบญั ชดี อกเบย้ี รบั เป็นรายไดจ้ านวน 1,000 บาท ซง่ึ เป็นดอกเบย้ี รบั สาหรบั ระยะเวลา 5 เดอื น บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สรุ ิสา จตั ชุ ยั

164 ต่อมาปี 25x2 เมอ่ื ถงึ กาหนดวนั ทก่ี จิ การจะไดร้ บั ดอกเบย้ี ในวนั ท่ี 30 มถิ ุนายน 25x2 กจิ การจะได้รบั เงนิ สดจานวน 2,000 บาท ซง่ึ ในจานวนน้ีเป็นดอกเบย้ี ของปี 25x1 จานวน 1,000 บาท และเป็นรายไดข้ องปี 25x2 จานวน 1,000 บาท การบนั ทกึ รบั ดอกเบย้ี ในวนั ท่ี 30 มถิ ุนายน 25x2 แสดงไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 9 25x2 เงนิ สด 11 2,000 - ม.ิ ย. 30 17 1,000 - ดอกเบย้ี คา้ งรบั 44 1,000 - ดอกเบย้ี รบั บนั ทกึ รบั ดอกเบย้ี 3. ค่าใช้จ่ายล่วงหน้า (Prepaid expense) ค่าใชจ้ า่ ยล่วงหน้า หมายถงึ จานวนเงนิ ทก่ี จิ การไดจ้ า่ ยไปก่อนสาหรบั ค่าสนิ คา้ หรอื บรกิ ารแต่กจิ การยงั ไม่ไดร้ บั การส่งมอบสนิ ค้าหรอื บรกิ ารนัน้ ซ่งึ จานวนเงนิ ทก่ี จิ การได้จ่ายไป นัน้ จะยงั ไม่ถอื เป็นค่าใช้จ่ายของกิจการ แต่ถือเป็นสนิ ทรพั ยท์ ่กี จิ การจะได้รบั ประโยชน์จาก สนิ คา้ หรอื บรกิ ารนนั้ ในอนาคต ดงั นนั้ จานวนเงนิ ทก่ี จิ การไดจ้ า่ ยล่วงหน้าไปนนั้ ใหแ้ สดงเป็นสนิ ทรัพยห์ มุนเวยี นใน งบแสดงฐานะการเงนิ และจะถอื เป็นค่าใชจ้ ่ายเม่อื กจิ การไดร้ บั การส่งมอบสนิ คา้ หรอื บรกิ ารนัน้ แลว้ การบญั ชสี าหรบั คา่ ใชจ้ า่ ยล่วงหน้ามี 2 วธิ ี คอื วิธีท่ี 1 ณ วนั ท่ีจ่ายเงินสดบนั ทึกจานวนท่ีจ่ายเป็นค่าใช้จ่ายล่วงหน้า วธิ นี ้ใี นวนั ทก่ี จิ การจา่ ยเงนิ สด กจิ การจะบนั ทกึ บญั ชโี ดย เดบิต คา่ ใชจ้ า่ ยลว่ งหน้า xx เครดิต เงนิ สด xx บญั ชีค่าใช้จ่ายล่วงหน้าถือเป็นบญั ชีประเภทสนิ ทรพั ย์ ต่อมาในวนั ส้นิ งวด กจิ การจะต้องตรวจสอบว่ากิจการไดใ้ ช้ประโยชน์จากจานวนเงนิ ทจ่ี ่ายนัน้ ไปแล้วเป็นจานวน เท่าใด จากนนั้ นาจานวนนนั้ มาปรบั ปรงุ บนั ทกึ เป็นค่าใชจ้ า่ ยของงวดบญั ชปี จั จบุ นั โดย เดบิต คา่ ใชจ้ า่ ย xx เครดิต คา่ ใชจ้ า่ ยลว่ งหน้า xx บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สรุ ิสา จตั ชุ ยั

165 การบนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ คา่ ใชจ้ า่ ยล่วงหน้า ในวธิ ที ่ี 1 ณ วนั ทจ่ี า่ ยเงนิ สด บนั ทกึ จานวนทจ่ี า่ ยเป็นคา่ ใชจ้ า่ ยล่วงหน้า แสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 5.4 ดงั ต่อไปน้ี ตวั อย่างที่ 5.4 เมอ่ื วนั ท่ี 1 สงิ หาคม 25x1 บรษิ ทั จตั ุชยั จากดั ไดจ้ า่ ยค่าเบย้ี ประกนั ภยั สาหรบั ระยะเวลา 1 ปี เป็นจานวนเงนิ 12,000 บาท การบนั ทกึ บญั ชี ในวนั ท่ี 1 สงิ หาคม 25x1 บนั ทกึ ไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 5 25x1 คา่ เบย้ี ประกนั ภยั จ่ายล่วงหน้า 15 12,000 - ส.ค. 1 เงนิ สด 11 12,000 - บนั ทกึ จา่ ยเงนิ สดเป็นคา่ เบย้ี ประกนั ภยั เมอ่ื ผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี ค่าเบย้ี ประกนั ภยั จ่ายลว่ งหน้า 15 25x1 12,000 ส.ค. 1 เงนิ สด 12,000 ในวนั ส้นิ งวด วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 เม่อื กจิ การจดั ทางบทดลองจะมบี ญั ชคี ่าเบ้ยี ประกนั ภยั จ่ายล่วงหน้าแสดงเป็นสนิ ทรพั ยจ์ านวน 12,000 บาท กจิ การจะตอ้ งบนั ทกึ รายการ ปรบั ปรงุ โดยโอน ค่าเบย้ี ประกนั ภยั จา่ ยล่วงหน้าในส่วนทเ่ี ป็นค่าใชจ้ ่ายของปี 25x1 จานวน 5 เดอื นคอื ตงั้ แต่เดอื นสงิ หาคมจนถงึ เดอื นธนั วาคม ไปไวท้ บ่ี ญั ชคี ่าเบย้ี ประกนั ภยั เป็นจานวนเงนิ 5,000 บาท ดงั น้ี 1 ส.ค. 25x1 31 ธ.ค. 25x1 31 ก.ค. 25x2 5 เดอื น 7 เดอื น ค่าเบย้ี ประกนั ภยั 5,000 บาท คา่ เบย้ี ประกนั ภยั จา่ ยลว่ งหน้า 7,000 บาท บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สุริสา จตั ชุ ยั

166 รายการปรบั ปรงุ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 บนั ทกึ ไดด้ งั น้ี หน้า 6 สมดุ รายวนั ทวั่ ไป 5,000 - 25x1 คา่ เบย้ี ประกนั ภยั 55 5,000 - 55 ธ.ค. 31 ค่าเบย้ี ประกนั ภยั จา่ ยลว่ งหน้า 15 ปรบั ปรงุ ค่าเบย้ี ประกนั ของปี 25x1 เมอ่ื ผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี คา่ เบย้ี ประกนั ภยั 25x1 ธ.ค. 31ค่าเบย้ี ประกนั ภยั จา่ ยลว่ งหน้า 5,000 5,000 15 ค่าเบย้ี ประกนั ภยั จ่ายลว่ งหน้า 25x1 25x1 5,000 ส.ค. 1 เงนิ สด 12,000 ธ.ค. 31 คา่ เบย้ี ประกนั ภยั 7,000 การแสดงรายการในงบการเงนิ ปี 25x1 จะแสดงไดด้ งั น้ี งบแสดงฐานะการเงนิ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 จะแสดงบญั ชคี ่าเบย้ี ประกนั ภยั จ่าย ล่วงหน้าเป็นสนิ ทรพั ยห์ มุนเวยี นจานวน 7,000 ซง่ึ เป็นค่าเบย้ี ประกนั ภยั สาหรบั ระยะเวลา 7 เดอื น ทก่ี จิ การยงั ไมไ่ ดใ้ ชบ้ รกิ าร งบกาไรขาดทุนสาหรบั ปี 25x1 จะแสดงบญั ชคี ่าเบ้ยี ประกนั ภยั เป็นค่าใชจ้ ่ายจานวน 5,000 บาท ซง่ึ เป็นค่าใชจ้ า่ ยสาหรบั ระยะเวลา 5 เดอื น ทก่ี จิ การไดใ้ ชบ้ รกิ ารไปแลว้ วิธีท่ี 2 ณ วนั ที่จ่ายเงินสดบนั ทึกจานวนท่ีจ่ายเป็นค่าใช้จ่าย ในวธิ นี ้เี มอ่ื กจิ การจา่ ยเงนิ สดกจิ การจะบนั ทกึ บญั ชเี ป็นค่าใชจ้ า่ ยทงั้ จานวนโดย เดบิต ค่าใชจ้ า่ ย xx เครดิต เงนิ สด xx บทท่ี 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สุริสา จตั ชุ ยั

167 ต่อมาในวนั สน้ิ งวดกจิ การต้องตรวจสอบว่ากจิ การยงั ไม่ไดใ้ ชส้ นิ ค้าหรอื บรกิ าร เป็นจานวนเทา่ ใด จากนนั้ นาจานวนนนั้ มาปรบั ปรงุ บนั ทกึ เป็นค่าใชจ้ า่ ยล่วงหน้าโดย เดบิต ค่าใชจ้ า่ ยล่วงหน้า xx เครดิต คา่ ใชจ้ า่ ย xx การบนั ทกึ รายการปรบั ปรุงค่าใชจ้ า่ ยล่วงหน้า ในวธิ ที ่ี 2 ณ วนั ท่จี า่ ยเงนิ สด บนั ทกึ จานวนทจ่ี า่ ยเป็นคา่ ใชจ้ า่ ย แสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 5.5 ดงั ต่อไปน้ี ตวั อย่างท่ี 5.5 จากตวั อย่างท่ี 5.4 ถ้ากิจการใช้วธิ บี นั ทกึ จานวนเงนิ ท่จี ่ายเป็น คา่ ใชจ้ า่ ย การบนั ทกึ บญั ชใี นวนั ท่ี 1 สงิ หาคม 25x1 จะแสดงไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 5 25x1 ค่าเบย้ี ประกนั ภยั 55 12,000 - ส.ค. 1 เงนิ สด 11 12,000 - บนั ทกึ จา่ ยเงนิ สดเป็นค่าเบย้ี ประกนั ภยั เมอ่ื ผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี คา่ เบย้ี ประกนั ภยั 55 25x1 12,000 ส.ค. 1 เงนิ สด ในวนั ส้นิ งวด วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 เม่อื กจิ การจดั ทางบทดลองจะมบี ญั ชคี ่าเบ้ยี ประกนั ภยั แสดงเป็นค่าใชจ้ า่ ยจานวน 12,000 บาท กจิ การจะตอ้ งบนั ทกึ รายการ โดยโอนค่า เบ้ยี ประกนั ภยั ในส่วนท่เี ป็นค่าใช้จ่ายของงวดบญั ชถี ดั ไป ไปไว้ท่บี ญั ชคี ่าเบ้ยี ประกนั ภยั จ่าย ลว่ งหน้าเป็นจานวนเงนิ 7,000 บาท รายการปรบั ปรงุ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 บนั ทกึ ไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 6 25x1 คา่ เบย้ี ประกนั ภยั จา่ ยล่วงหน้า 15 7,000 - ธ.ค. 31 คา่ เบย้ี ประกนั ภยั 55 7,000 - ปรบั ปรงุ ค่าเบย้ี ประกนั ภยั ของปี 25x1 บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สรุ ิสา จตั ชุ ยั

168 เมอ่ื ผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี 25x1 ค่าเบย้ี ประกนั ภยั 55 ส.ค. 1 เงนิ สด 25x1 7,000 12,000 ธ.ค. 31ค่าเบย้ี ประกนั ภยั จา่ ยล่วงหน้า 15 5,000 คา่ เบย้ี ประกนั ภยั จา่ ยลว่ งหน้า 25x1 ส.ค. 1 ค่าเบย้ี ประกนั 7,000 7,000 การแสดงรายการในงบการเงนิ ปี 25x1 จะแสดงไดด้ งั น้ี การแสดงรายการในงบการเงนิ ปี 25x1 ทงั้ สองวธิ จี ะแสดงผลเช่นเดยี วกนั คอื บญั ชคี ่า เบ้ยี ประกนั ภยั จะแสดงรายการเป็นค่าใชจ้ ่ายในงบกาไรขาดทุน จานวน 5,000 บาท บญั ชคี ่า เบย้ี ประกนั ภยั จ่ายล่วงหน้า จะแสดงรายการเป็นสนิ ทรพั ยห์ มุนเวยี นในงบแสดงฐานะการเงนิ จานวน 7,000 บาท 4. ค่าใช้จ่ายค้างจ่าย (Accrued expenses) ค่าใชจ้ ่ายคา้ งจ่าย หมายถงึ ค่าใช้จ่ายซ่งึ เกดิ ขน้ึ แล้วในรอบระยะเวลาบญั ชปี จั จุบนั แต่กจิ การยงั ไมไ่ ดจ้ า่ ยเงนิ จงึ ยงั ไมไ่ ดบ้ นั ทกึ บญั ชี เมอ่ื ถงึ วนั สน้ิ งวดบญั ชี กจิ การจะตอ้ งพจิ ารณา ว่ามคี ่าใชจ้ ่ายใดท่เี กดิ ขน้ึ แล้วแต่ยงั ไม่ได้จ่ายอย่จู านวนเท่าใด แล้วนามาบนั ทกึ เป็นค่าใช้จ่าย ทางดา้ นเดบติ และ บนั ทกึ เป็นค่าใชจ้ ่ายคา้ งจา่ ยทางดา้ นเครดติ บญั ชคี ่าใชจ้ า่ ยคา้ งจา่ ยถอื เป็น บญั ชปี ระเภทหน้สี นิ แสดงเป็นหน้สี นิ หมนุ เวยี นในงบแสดงฐานะการเงนิ การบันทึกรายการปรับปรุงค่าใช้จ่ายค้างจ่าย แสดงได้ตามตัวอย่างท่ี 5.6 ดงั ต่อไปน้ี ตวั อย่างท่ี 5.6 เมอ่ื วนั ท่ี 1 ตุลาคม 25x1 บรษิ ทั จตั ุชยั จากดั ไดก้ ูเ้ งนิ จากธนาคารกรงุ ไทย จานวน 500,000 บาท โดยธนาคารคดิ ดอกเบย้ี ในอตั รา 9% ต่อปี กาหนดจา่ ยดอกเบย้ี ปีละ 1 ครงั้ ในวนั ท่ี 30 กนั ยายน ของทกุ ปี ในวนั สน้ิ งวดวนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 กจิ การยงั ไม่ไดจ้ ่ายดอกเบย้ี ใหธ้ นาคารเน่ืองจาก ยงั ไมถ่ งึ กาหนดจา่ ย แต่กจิ การตอ้ งถอื ว่ากจิ การมคี า่ ใชจ้ ่ายเกดิ ขน้ึ แลว้ นบั ตงั้ แต่วันทก่ี จิ การกู้มา คอื วนั ท่ี 1 ตุลาคม 25x1 จนถงึ วนั ส้นิ งวดบญั ชคี อื วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 เป็นระยะเวลา 3 บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สุริสา จตั ชุ ยั

169 เดอื น คดิ เป็นเงนิ จานวนเท่ากบั 500,000 x 9/100 x 3/12 = 12,250 บาท เงนิ จานวนน้ีกจิ การ ยังไม่ได้จ่ายให้ธนาคารเน่ืองจากยงั ไม่ถึงกาหนดจ่าย ดังนั้น ในวันส้ินงวดบัญชีกิจการ จาเป็นตอ้ งปรบั ปรงุ รายการน้เี ป็นดอกเบย้ี คา้ งจา่ ย เพ่อื รบั รเู้ ป็นภาระหน้สี นิ ของกจิ การ รายการปรบั ปรงุ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 บนั ทกึ ไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 7 25x1 ดอกเบย้ี จา่ ย 57 11,250 - ธ.ค. 31 25 11,250 - ดอกเบย้ี คา้ งจา่ ย ปรบั ปรงุ ดอกเบย้ี คา้ งจา่ ยของปี 25x1 เมอ่ื ผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี ดอกเบย้ี จา่ ย 57 25x1 11,250 ธ.ค. 31 ดอกเบย้ี คา้ งจา่ ย 11,250 ดอกเบย้ี คา้ งจ่าย 25 25x1 11,250 ธ.ค. 31 ดอกเบย้ี จา่ ย 11,250 การแสดงรายการในงบการเงนิ ปี 25x1 จะแสดงไดด้ งั น้ี งบแสดงฐานะการเงนิ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 จะแสดงบญั ชดี อกเบย้ี คา้ งจา่ ยเป็น หน้ีสนิ หมุนเวยี นจานวน 11,250 บาท ซ่งึ หมายถงึ ค่าใช้จ่ายท่เี กดิ ขน้ึ แล้วแต่กจิ การยงั ไม่ได้ จา่ ยเงนิ สด งบกาไรขาดทนุ สาหรบั ปี 25x1 จะแสดงบญั ชดี อกเบย้ี จ่ายเป็นค่าใชจ้ ่ายจานวน 11,250 บาท ซง่ึ เป็นดอกเบย้ี จา่ ยสาหรบั ระยะเวลา 3 เดอื น ต่อมาปี 25x2 เมอ่ื ถงึ กาหนดวนั ทก่ี จิ การจะต้องจา่ ยดอกเบย้ี ในวนั ท่ี 30 กนั ยายน 25x2 กจิ การจะต้องจ่ายเงนิ สดจานวน 45,000 บาท ซ่งึ ในจานวนน้ีเป็นดอกเบ้ยี จ่ายของปี 25x1 จานวน 11,250 บาท และเป็นดอกเบย้ี จา่ ยของปี 25x2 จานวน 33,750 บาท บทท่ี 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สรุ ิสา จตั ชุ ยั

170 การบนั ทกึ จา่ ยดอกเบย้ี ในวนั ท่ี 30 กนั ยายน 25x2 แสดงไดด้ งั น้ี หน้า 9 สมดุ รายวนั ทวั่ ไป 45,000 - 25x2 ดอกเบย้ี จ่าย 51 33,750 - ก.ย. 30 ดอกเบย้ี คา้ งจา่ ย 25 11,250 - 44 เงนิ สด บนั ทกึ การจา่ ยดอกเบย้ี 5. วสั ดสุ ิ้นเปลืองใช้ไป (Supplies used หรือ Supplies expenses) วสั ดุส้นิ เปลอื ง หมายถึง วสั ดุต่าง ๆ ท่กี จิ การซ้อื มาไว้ใช้ในกิจการ เช่น ปากกา ดนิ สอ ไมบ้ รรทดั ยางลบ กระดาษ หมกึ พมิ พ์ ซง่ึ วสั ดุเหล่าน้ีใชแ้ ลว้ หมดไป ในวนั ทก่ี จิ การซ้อื วสั ดุมา สามารถบนั ทกึ ได้ 2 แบบคอื จะบนั ทกึ ไวเ้ ป็นสนิ ทรพั ยท์ เ่ี รยี กว่า “วสั ดุสน้ิ เปลอื ง” หรอื บนั ทกึ ไวเ้ ป็นค่าใช้จ่ายท่เี รยี กว่า “ค่าวสั ดุส้นิ เปลอื ง” กไ็ ด้ แต่เม่อื ถงึ วนั ส้นิ งวดบญั ชกี จิ การ จะตอ้ งปรบั ปรงุ วสั ดุสน้ิ เปลอื งใหค้ งเหลอื ตามจานวนทเ่ี หลอื อยจู่ รงิ ในงวดบญั ชนี นั้ ๆ การบญั ชสี าหรบั วสั ดุสน้ิ เปลอื งมี 2 วธิ ี คอื วิธีท่ี 1 เมือ่ ซื้อวสั ดสุ ิ้นเปลือง บนั ทึกเป็นสินทรพั ย์ วธิ นี ้ใี นวนั ทก่ี จิ การซอ้ื วสั ดสุ น้ิ เปลอื ง กจิ การจะบนั ทกึ บญั ชโี ดย เดบิต วสั ดุสน้ิ เปลอื ง xx เครดิต เงนิ สด xx บญั ชวี สั ดุสน้ิ เปลอื งถอื เป็นบญั ชปี ระเภทสนิ ทรพั ย์ ต่อมาในวนั สน้ิ งวดกจิ การ จะต้องตรวจสอบว่ากิจการใช้วสั ดุส้นิ เปลอื งไปเป็นจานวนเท่าใด จากนัน้ นาจานวนนัน้ มา ปรบั ปรงุ บนั ทกึ เป็นค่าใชจ้ า่ ยของงวดบญั ชปี จั จบุ นั โดย เดบิต วสั ดสุ น้ิ เปลอื งใชไ้ ป xx เครดิต วสั ดุสน้ิ เปลอื ง xx จานวนวสั ดสุ น้ิ เปลอื งใชไ้ ปในระหว่างงวดสามารถคานวณไดด้ งั น้ี วสั ดุส้นิ เปลอื งใชไ้ ป = วสั ดุสน้ิ เปลอื งคงเหลอื ตน้ งวด + ซอ้ื วสั ดุส้นิ เปลอื งใน ระหวา่ งงวด – วสั ดสุ น้ิ เปลอื งคงเหลอื ปลายงวด การบนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ วสั ดสุ น้ิ เปลอื ง ในวธิ ที ่ี 1 เมอ่ื ซอ้ื วสั ดุสน้ิ เปลอื ง บนั ทกึ เป็นสนิ ทรพั ย์ แสดงไดต้ ามตวั อย่างท่ี 5.7 ดงั ต่อไปน้ี บทท่ี 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สุริสา จตั ชุ ยั

171 ตวั อย่างท่ี 5.7 เมอ่ื วนั ท่ี 1 มกราคม 25x1 ซง่ึ เป็นวนั ตน้ งวดของบรษิ ทั จตั ุชยั จากดั มวี สั ดุ สน้ิ เปลอื งคงเหลอื ยกมา 5,000 บาท ในวนั ท่ี 1 กุมภาพนั ธ์ 25x1 ซอ้ื วสั ดุสน้ิ เปลอื ง 7,000 บาท วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 ซง่ึ เป็นวนั สน้ิ งวดบญั ชี วสั ดุสน้ิ เปลอื งคงเหลอื และตรี าคาได้ 4,000 บาท การบนั ทกึ บญั ชี ในวนั ท่ี 1 กุมภาพนั ธ์ 25x1 บนั ทกึ ไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 5 25x1 วสั ดุสน้ิ เปลอื ง 16 7,000 - ก.พ. 1 เงนิ สด 11 7,000 - บนั ทกึ จา่ ยเงนิ สดซอ้ื วสั ดุสน้ิ เปลอื ง เมอ่ื ผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี วสั ดุสน้ิ เปลอื ง 16 25x1 5,000 ม.ค. 1 ยอดยกมา 7,000 ก.พ. 1 เงนิ สด 12,000 ในวนั ส้นิ งวดวนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 เม่อื กิจการจดั ทางบทดลองจะมบี ญั ชีวสั ดุ สน้ิ เปลอื งแสดงเป็นสนิ ทรพั ยจ์ านวน 12,000 บาท กจิ การจะต้องบนั ทกึ รายการปรบั ปรุง โดย โอนวสั ดสุ น้ิ เปลอื งในสว่ นทใ่ี ชห้ มดไปเป็นค่าใชจ้ า่ ยของปี 25x1 จานวน 8,000 บาทไปไวท้ บ่ี ญั ชี วสั ดุสน้ิ เปลอื งใชไ้ ป ดงั น้ี วสั ดสุ น้ิ เปลอื งใชไ้ ป = 5,000 + 7,000 – 4,000 = 8,000 รายการปรบั ปรงุ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 บนั ทกึ ไดด้ งั น้ี หน้า 6 สมดุ รายวนั ทวั่ ไป 25x1 ธ.ค. 31 วสั ดสุ น้ิ เปลอื งใชไ้ ป 56 8,000 - วสั ดสุ น้ิ เปลอื ง 16 8,000 - ปรบั ปรงุ วสั ดุสน้ิ เปลอื งใชไ้ ป บทท่ี 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สุริสา จตั ชุ ยั

172 เมอ่ื ผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี 25x1 วสั ดุสน้ิ เปลอื ง 16 ม.ค. 1 ยอดยกมา 25x1 8,000 ก.พ. 1 เงนิ สด 5,000 ธ.ค. 31 วสั ดุสน้ิ เปลอื งใชไ้ ป 7,000 4,000 วสั ดุสน้ิ เปลอื งใชไ้ ป 56 25x1 ธ.ค. 31 วสั ดุสน้ิ เปลอื ง 8,000 8,0080,000 การแสดงรายการในงบการเงนิ ปี 25x1 จะแสดงไดด้ งั น้ี งบแสดงฐานะการเงนิ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 จะแสดงบญั ชวี สั ดุส้นิ เปลอื งเป็น สนิ ทรพั ยห์ มนุ เวยี นจานวน 4,000 ซง่ึ เป็นวสั ดสุ น้ิ เปลอื งในส่วนกจิ การยงั ใชไ้ มห่ มด งบกาไรขาดทุนสาหรบั ปี 25x1 จะแสดงบญั ชวี สั ดุสน้ิ เปลอื งใชไ้ ปเป็นค่าใชจ้ า่ ยจานวน 8,000 บาท ซง่ึ เป็นวสั ดุสน้ิ เปลอื งในส่วนทก่ี จิ การไดใ้ ชห้ มดไปแลว้ วิธีที่ 2 เม่ือซื้อวสั ดสุ ิ้นเปลือง บนั ทึกเป็นค่าใช้จ่าย ในวธิ นี ้เี มอ่ื กจิ การจา่ ยเงนิ สดกจิ การจะบนั ทกึ บญั ชเี ป็นค่าใชจ้ า่ ยทงั้ จานวนโดย เดบิต ค่าวสั ดุสน้ิ เปลอื ง xx เครดิต เงนิ สด xx ต่อมาในวนั สน้ิ งวดกจิ การต้องตรวจสอบว่ากจิ การมวี สั ดุส้นิ เปลอื งคงเหลอื อยู่ จานวนเทา่ ใด จากนนั้ นาจานวนนนั้ มาปรบั ปรงุ บนั ทกึ เป็นวสั ดุสน้ิ เปลอื ง เดบิต วสั ดุสน้ิ เปลอื ง xx เครดิต คา่ วสั ดสุ น้ิ เปลอื ง xx การบนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ วสั ดสุ น้ิ เปลอื ง ในวธิ ที ่ี 2 เมอ่ื ซอ้ื วสั ดสุ น้ิ เปลอื ง บนั ทกึ เป็นคา่ ใชจ้ า่ ย แสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 5.8 ดงั ต่อไปน้ี บทท่ี 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สุริสา จตั ชุ ยั

173 ตวั อย่างท่ี 5.8 ในวนั ท่ี 1 กุมภาพนั ธ์ 25x1 บรษิ ทั จตั ุชยั ซอ้ื วสั ดุสน้ิ เปลอื ง 10,000 บาท วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 ซง่ึ เป็นวนั สน้ิ งวดบญั ชี วสั ดสุ น้ิ เปลอื งคงเหลอื และตรี าคาได้ 4,000 บาท การบนั ทกึ บญั ชใี นวนั ท่ี 1 กุมภาพนั ธ์ 25x1 จะแสดงไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 5 25x1 ค่าวสั ดุสน้ิ เปลอื ง 56 10,000 - ก.พ. 1 เงนิ สด 11 10,000 - บนั ทกึ จา่ ยเงนิ สดซอ้ื วสั ดุสน้ิ เปลอื ง เมอ่ื ผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี ค่าวสั ดุสน้ิ เปลอื ง 56 25x1 10,000 ก.พ. 1 เงนิ สด ในวนั สน้ิ งวดวนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 เม่อื กจิ การจดั ทางบทดลองจะมบี ญั ชีค่าวสั ดุ สน้ิ เปลอื ง และแสดงเป็นค่าใชจ้ ่ายจานวน 10,000 บาท กจิ การจะตอ้ งบนั ทกึ รายการปรบั ปรุง โดยโอนค่าวสั ดุส้นิ เปลอื งในส่วนท่ยี งั ใชไ้ ม่หมดเป็นค่าใช้จ่ายของงวดบญั ชถี ดั ไป ไปไวท้ บ่ี ญั ชี วสั ดุสน้ิ เปลอื งเป็นจานวนเงนิ 4,000 บาท รายการปรบั ปรงุ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 บนั ทกึ ไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 6 25x1 วสั ดุสน้ิ เปลอื ง 16 4,000 - ธ.ค. 31 คา่ วสั ดสุ น้ิ เปลอื ง 56 4,000 - ปรบั ปรงุ ค่าวสั ดุสน้ิ เปลอื ง เมอ่ื ผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี คา่ วสั ดุสน้ิ เปลอื ง 56 25x1 25x1 4,000 ก.พ. 1 เงนิ สด 10,000 ธ.ค. 31 วสั ดุสน้ิ เปลอื ง 6,000 บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สรุ ิสา จตั ชุ ยั

174 วสั ดสุ น้ิ เปลอื ง 16 4,000 25x1 ธ.ค. 31 ค่าวสั ดสุ น้ิ เปลอื ง 4,000 การแสดงรายการในงบการเงนิ ปี 25x1 จะแสดงไดด้ งั น้ี งบแสดงฐานะการเงนิ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 จะแสดงบญั ชวี สั ดุส้นิ เปลอื งเป็น สนิ ทรพั ยห์ มนุ เวยี นจานวน 4,000 ซง่ึ เป็นวสั ดุสน้ิ เปลอื งในส่วนกจิ การยงั ใชไ้ มห่ มด งบกาไรขาดทุนสาหรบั ปี 25x1 จะแสดงบญั ชคี ่าวสั ดุส้นิ เปลอื งเป็นค่าใชจ้ ่ายจานวน 6,000 บาท ซง่ึ เป็นวสั ดุสน้ิ เปลอื งในส่วนทก่ี จิ การไดใ้ ชห้ มดไปแล้ว 6. ค่าเส่ือมราคา (Depreciation) มาตรฐานการบญั ชฉี บบั ท่ี 16 (ปรบั ปรงุ 2557) เรอ่ื ง ทด่ี นิ อาคารและอุปกรณ์ ได้ให้ ความหมายและกาหนดวธิ ปี ฏบิ ตั เิ กย่ี วกบั คา่ เสอ่ื มราคาไว้ ดงั น้ี ค่าเส่อื มราคา หมายถงึ การปนั ส่วนจานวนทค่ี ดิ ค่าเส่อื มราคาของสนิ ทรพั ยอ์ ยา่ งมี ระบบตลอดอายุการให้ประโยชน์ของสนิ ทรพั ยน์ นั้ ซง่ึ กจิ การสามารถใช้วธิ กี ารคดิ ค่าเส่อื ม ราคาไดห้ ลายวธิ ี เช่น วธิ เี สน้ ตรง วธิ ยี อดคงเหลอื ลดลด และวธิ จี านวนผลผลติ โดยในทน่ี ้ีจะ กล่าวถงึ วธิ กี ารคานวณคา่ เส่อื มราคาเฉพาะวธิ เี สน้ ตรง การคานวณค่าเส่อื มราคาวธิ เี สน้ ตรง ตอ้ งใชข้ อ้ มลู ดงั ต่อไปน้ี 1. ราคาทุน หมายถงึ ราคาซอ้ื สนิ ทรพั ย์ รวมถงึ ตน้ ทุนทเ่ี กย่ี วขอ้ งโดยตรงกบั การ จดั หาสนิ ทรพั ยเ์ พอ่ื ใหส้ นิ ทรพั ยน์ นั้ อยใู่ นสภาพทพ่ี รอ้ มจะใชง้ านได้ เช่น ตน้ ทุนการเตรยี ม สถานท่ี ตน้ ทุนการขนสง่ เรม่ิ แรกและการเกบ็ รกั ษา ตน้ ทนุ การตดิ ตงั้ และประกอบ 2. มูลค่าคงเหลอื หมายถงึ จานวนเงนิ ทก่ี จิ การคาดว่าจะไดร้ บั ในปจั จุบนั จากการ จาหน่ายสนิ ทรพั ย์หลงั จากหกั ต้นทุนท่คี าดว่าจะเกิดข้นึ จากการจาหน่ายสินทรพั ย์นัน้ หาก สนิ ทรพั ยน์ นั้ มอี ายแุ ละสภาพทค่ี าดว่าจะเป็น ณ วนั สน้ิ สุดอายกุ ารใหป้ ระโยชน์ 3. อายกุ ารใหป้ ระโยชน์ หมายถงึ ระยะเวลาทก่ี จิ การคาดว่าจะมสี นิ ทรพั ยไ์ วใ้ ช้ หรอื จานวนผลผลติ หรอื จานวนหน่วยในลกั ษณะอ่นื ท่คี ล้ายคลงึ กนั ซ่งึ กิจการคาดว่าจะได้รบั จาก สนิ ทรพั ย์ บทท่ี 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สรุ ิสา จตั ชุ ยั

175 วิธีคานวณค่าเส่ือมราคาวิธีเส้นตรง ค่าเส่อื มราคา = ราคาทุน – มลู ค่าคงเหลอื อายกุ ารใหป้ ระโยชน์ หรอื ค่าเส่อื มราคา = (ราคาทุน – มลู คา่ คงเหลอื ) x อตั ราคา่ เส่อื มราคา การบนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ ค่าเส่อื มราคา แสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 5.9 ดงั ต่อไปน้ี ตวั อย่างที่ 5.9 เมอ่ื วนั ท่ี 1 พฤษภาคม 25x1 บรษิ ทั เอมกิ า จากดั ซอ้ื เคร่อื งจกั ร ราคา 100,000 บาท คาดว่าจะมอี ายกุ ารใชง้ าน 10 ปี เมอ่ื หมดอายกุ ารใชง้ านแลว้ จะมมี ลู คา่ คงเหลอื 10,000 บาท การคานวณคา่ เส่อื มราคาแสดงไดด้ งั น้ี คา่ เสอ่ื มราคา = 100,000 – 10,000 = 9,000 บาท/ปี 10 ปี คา่ เส่อื มราคา ปี 25x1 = 9,000 x 8/12 = 6,000 บาท รายการปรบั ปรงุ ในวนั สน้ิ งวด วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 บนั ทกึ ไดด้ งั น้ี หน้า 6 สมดุ รายวนั ทวั่ ไป 6,000 - 25x1 ธ.ค. 31 ค่าเส่อื มราคา – เครอ่ื งจกั ร 57 6,000 - คา่ เสอ่ื มราคาสะสม – เครอ่ื งจกั ร 17 ปรบั ปรงุ ค่าเสอ่ื มราคาเครอ่ื งจกั ร เมอ่ื ผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี คา่ เส่อื มราคา 57 25x1 6,000 ธ.ค. 31 คา่ เสอ่ื มราคาสะสม 6,000 บทท่ี 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สุริสา จตั ชุ ยั

176 ค่าเส่อื มราคาสะสม – เครอ่ื งจกั ร 17 25x1 6,000 ธ.ค. 31 ค่าเส่อื มราคา 6,000 การแสดงรายการในงบการเงนิ ปี 25x1 จะแสดงไดด้ งั น้ี งบแสดงฐานะการเงนิ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 จะแสดงบญั ชคี ่าเส่อื มราคาสะสมซง่ึ เป็นบญั ชปี รบั มูลค่าสนิ ทรพั ย์ไม่หมุนเวยี น จานวน 6,000 โดยแสดงเป็นยอดหกั จากบญั ชี เครอ่ื งจกั ร ดงั น้ี บริษทั เอมิกา จากดั งบแสดงฐานะการเงิน (บางส่วน) ณ วนั ที่ 31 ธนั วาคม 25x1 สินทรพั ย์ สินทรพั ยห์ มุนเวียน - สินทรพั ยไ์ มห่ มนุ เวียน ทด่ี นิ อาคารและอุปกรณ์ 100,000 94,000 เครอ่ื งจกั ร (6,000) หกั คา่ เสอ่ื มราคาสะสม – เครอ่ื งจกั ร งบกาไรขาดทุนสาหรบั ปี 25x1 จะแสดงบญั ชคี ่าเส่อื มราคา-เคร่อื งจกั ร เป็นค่าใชจ้ ่าย จานวน 6,000 บาท ต่อมาในปี 25x2 กจิ การใชเ้ คร่อื งจกั รตลอดปี ในวนั สน้ิ งวดบญั ชกี จิ การจะต้องปรบั ปรุง คา่ เสอ่ื มราคาเป็นค่าใชจ้ า่ ยของปี 25x2 จานวน 9,000 บาท ซง่ึ จะทาใหบ้ ญั ชคี ่าเส่อื มราคาสะสม เพม่ิ ขน้ึ เป็น 15,000 บาท รายการปรบั ปรงุ ในวนั สน้ิ งวด วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x2 บนั ทกึ ไดด้ งั น้ี หน้า 6 สมดุ รายวนั ทวั่ ไป 25x2 คา่ เสอ่ื มราคา – เครอ่ื งจกั ร 57 9,000 - ธ.ค. 31 ค่าเสอ่ื มราคาสะสม – เครอ่ื งจกั ร 17 9,000 - ปรบั ปรงุ ค่าเส่อื มราคาเครอ่ื งจกั ร บทท่ี 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สุริสา จตั ชุ ยั

177 เมอ่ื ผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี คา่ เสอ่ื มราคา 57 25x2 9,000 ธ.ค. 31 คา่ เสอ่ื มราคาสะสม 9,000 คา่ เส่อื มราคาสะสม – เครอ่ื งจกั ร 17 25x2 ม.ค. 1 ยอดยกมา 6,000 ธ.ค. 31 ค่าเส่อื มราคา 9,000 15,000 การแสดงรายการในงบการเงนิ ปี 25x2 จะแสดงไดด้ งั น้ี งบแสดงฐานะการเงนิ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x2 จะแสดงบญั ชคี ่าเส่อื มราคาสะสม จานวน 15,000 ซง่ึ เป็นยอดคา่ เส่อื มราคาสะสมของปี 25x1 รวมกบั ปี 25x2 บริษทั เอมิกา จากดั งบแสดงฐานะการเงิน (บางส่วน) ณ วนั ที่ 31 ธนั วาคม 25x2 สินทรพั ย์ สินทรพั ยห์ มนุ เวียน - สินทรพั ยไ์ มห่ มนุ เวียน ทด่ี นิ อาคารและอุปกรณ์ 100,000 85,000 เครอ่ื งจกั ร (15,000) หกั ค่าเส่อื มราคาสะสม – เครอ่ื งจกั ร งบกาไรขาดทุนสาหรบั ปี 25x2 จะแสดงบญั ชคี ่าเส่อื มราคา-เคร่อื งจกั ร เป็นค่าใชจ้ ่าย จานวน 9,000 บาท บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สุริสา จตั ชุ ยั

178 7. หนี้สงสยั จะสญู (Bad debts expense หรอื Doubtful account) มาตรฐานการบญั ชี ฉบบั ท่ี 101 เร่อื งหน้ีสงสยั จะสญู และหน้ีสญู ไดใ้ หค้ วามหมาย และกาหนดวธิ ปี ฏบิ ตั เิ กย่ี วกบั หน้สี งสยั จะสญู ไวด้ งั น้ี หน้ีสงสยั จะสูญ หมายถึง ลูกหน้ีการค้าท่ีคาดว่าจะเรยี กเก็บไม่ได้ และถือเป็น คา่ ใชจ้ า่ ยของรอบระยะเวลาบญั ชนี นั้ ค่าเผ่อื หน้ีสูญ หรอื ค่าเผ่อื หน้ีสงสยั จะสูญ หมายถงึ จานวนท่กี นั ไว้สาหรบั ลูกหน้ี การคา้ ทค่ี าดว่าจะเรยี กเกบ็ ไม่ได้ และถอื เป็นบญั ชปี รบั มลู ค่าทต่ี งั้ ขน้ึ เพ่อื แสดงเป็นรายการหกั จากบญั ชลี กู หน้ีการคา้ ในงบการเงนิ เพ่อื ใหค้ งเหลอื เป็นมลู ค่าสุทธขิ องลูกหน้ีการคา้ ทค่ี าดว่าจะ เกบ็ ได้ หน้สี ญู หมายถงึ ลกู หน้ีการคา้ ทไ่ี ดต้ ดิ ตามทวงถามจนถงึ ทส่ี ุดแลว้ แต่ไม่ไดร้ บั ชาระ หน้แี ละไดต้ ดั จาหน่ายออกจากบญั ชี การบนั ทึกลกู หนี้ที่เกบ็ เงินไม่ได้ มี 2 วิธี คือ วิธีที่ 1 ตดั จาหน่ายโดยตรง วธิ ตี ดั จาหน่ายโดยตรง จะไม่บนั ทกึ รายการจนกว่าจะมลี ูกหน้ีการค้าท่เี ก็บเงนิ ไมไ่ ดเ้ กดิ ขน้ึ จรงิ โดยบนั ทกึ ดงั น้ี เดบิต หน้สี ญู xxx เครดิต ลกู หน้ี xxx วธิ ตี ดั จาหน่ายโดยตรง เป็นวธิ ที ่งี ่ายและสะดวก แต่มขี อ้ บกพร่องคอื ไม่เป็นไป ตามหลกั การว่าดว้ ยการเปรยี บเทยี บค่าใชจ้ ่ายกบั รายไดข้ องรอบระยะเวลาบญั ชี วธิ นี ้ีจงึ เป็นวธิ ี ทไ่ี มเ่ ป็นทย่ี อมรบั วิธีท่ี 2 ตงั้ ค่าเผอ่ื หนี้สงสยั จะสญู วธิ ตี งั้ ค่าเผ่อื จะมกี ารประมาณจานวนหน้ีท่คี าดว่าจะเก็บเงนิ ไม่ได้ โดยคานวณ จากยอดขายหรอื ยอดลกู หน้ีการคา้ แลว้ บนั ทกึ จากจานวนทป่ี ระมาณนนั้ โดยบนั ทกึ ดงั น้ี เดบิต หน้สี งสยั จะสญู xxx เครดิต คา่ เผอ่ื หน้สี งสยั จะสญู xxx วิธีตัง้ ค่าเผ่ือหน้ีสงสัยจะสูญ เป็นวิธีท่ีถูกต้องตามหลักการบัญชีว่าด้วยการ เปรยี บเทยี บค่าใช้จ่ายกบั รายไดข้ องรอบระยะเวลาบญั ชี และบญั ชลี ูกหน้ีการคา้ ในวนั ส้นิ งวด บญั ชี จะแสดงในมลู คา่ ทใ่ี กลเ้ คยี งกบั ความเป็นจรงิ บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สรุ ิสา จตั ชุ ยั

179 การประมาณหนี้สงสยั จะสญู มี 3 วิธี คือ 1. คานวณเป็นรอ้ ยละของยอดขาย 1.1 คานวณเป็นรอ้ ยละของยอดขายรวม ในวิธีน้ีถือว่าการขายเป็นรายการท่ีก่อให้เกิดลูกหน้ีการค้า ย่ิงมกี ารขายสูง จานวนหน้ที ค่ี าดวา่ จะเกบ็ เงนิ ไมไ่ ดก้ จ็ ะสงู ตามไปดว้ ย การบันทึกรายการปรับปรุงหน้ีสงสัยจะสูญ โดยคานวณเป็นร้อยละของ ยอดขายรวม แสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 5.10 ดงั ต่อไปน้ี ตวั อย่างที่ 5.10 จากขอ้ มลู ในงบทดลอง ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 ของ บรษิ ทั หนองคาย จากดั (บางสว่ น) ดงั น้ี ลกู หน้กี ารคา้ 300,000 คา่ เผอ่ื หน้สี งสยั จะสญู 9,000 ขายสนิ คา้ 500,000 (ขายเป็นเงนิ เช่อื 400,000 บาท และขายเป็นเงนิ สด 100,000 บาท) กจิ การตงั้ คา่ เผอ่ื หน้สี งสยั จะสญู 5% จากยอดขายรวม การคานวณหน้สี งสยั จะสญู สาหรบั ปี 25x1 แสดงไดด้ งั น้ี คา่ เผอ่ื หน้สี งสยั จะสญู = ขายรวม x อตั ราค่าเผอ่ื หน้ีสงสยั จะสญู = 500,000 x 5% = 25,000 รายการปรบั ปรงุ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 บนั ทกึ ไดด้ งั น้ี หน้า 6 สมดุ รายวนั ทวั่ ไป 25,000 - 25x1 หน้สี งสยั จะสญู 58 25,000 - ธ.ค. 31 คา่ เผอ่ื หน้สี งสยั จะสญู 18 ตงั้ ค่าเผ่อื หน้สี งสยั จะสญู เมอ่ื ผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทจะแสดงไดด้ งั น้ี 58 หน้สี งสยั จะสูญ 25x1 ธ.ค. 31 ค่าเผอ่ื หน้สี งสยั จะสญู 25,000 25,000 บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สรุ ิสา จตั ชุ ยั

180 คา่ เผ่อื หน้สี งสยั จะสญู 18 25x1 9,000 25,000 ธ.ค. 31 ยอดคงเหลอื หน้สี งสยั จะสญู 34,000 การแสดงรายการในงบการเงนิ ปี 25x1 จะแสดงไดด้ งั น้ี งบแสดงฐานะการเงนิ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 จะแสดงบญั ชคี ่าเผ่อื หน้ีสงสยั จะสญู ซ่งึ เป็นบญั ชีปรบั มูลค่าสินทรพั ย์หมุนเวียน จานวน 34,000 โดยแสดงเป็นยอดหักจาก บญั ชลี กู หน้กี ารคา้ ดงั น้ี บริษทั หนองคาย จากดั งบแสดงฐานะการเงิน (บางส่วน) ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 สินทรพั ย์ สินทรพั ยห์ มุนเวียน ลกู หน้กี ารคา้ 300,000 หกั ค่าเผอ่ื หน้สี งสยั จะสญู (34,000) 266,000 งบกาไรขาดทุนสาหรบั ปี 25x1 จะแสดงบญั ชีหน้ีสงสยั จะสูญ เป็นค่าใช้จ่ายจานวน 25,000 บาท 1.2 คานวณเป็นรอ้ ยละของยอดขายเช่ือ ในวธิ นี ้ถี อื วา่ การขายเช่อื เป็นรายการทก่ี ่อใหเ้ กดิ ลกู หน้ีการคา้ โดยตรง ส่วนการ ขายเงนิ สดไมไ่ ดก้ ่อใหเ้ กดิ ลูกหน้ีการค้าแต่อย่างใด จงึ นาเฉพาะยอดขายเช่อื มาคานวณจานวน หน้ที ค่ี าดว่าจะเกบ็ เงนิ ไมไ่ ดเ้ ท่านัน้ การบันทึกรายการปรับปรุงหน้ีสงสัยจะสูญ โดยคานวณเป็นร้อยละของ ยอดขายรวม แสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 5.11 ดงั ต่อไปน้ี บทที่ 5 การปรบั ปรงุ บญั ชีในวนั สิ้นงวด สรุ ิสา จตั ชุ ยั