ວິຊາ ບັນຊີຂັ້ນຕົ້ນ

331 ข้อ 3. รา้ นคมิ หนั ตก์ ารคา้ ไดด้ าเนินธรุ กจิ เกย่ี วกบั การซอ้ื - ขายสนิ คา้ โดยจดทะเบยี น ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ 7% ในระหวา่ งเดอื นกนั ยายน 25x4 มรี ายการซอ้ื ขายสนิ คา้ ดงั น้ี ก.ย. 1 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ เชอ่ื จากรา้ นไหมทอง จานวน 40,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพม่ิ 7% ใบกากบั ภาษี เลขท่ี 101 เงอ่ื นไขการชาระเงนิ 2/15,n/30 3 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ สด 70,000 บาท ไดร้ บั ส่วนลดการคา้ 10% ใบกากบั ภาษี เลขท่ี 102 ภาษมี ลู ค่าเพม่ิ 7% 7 ส่งคนื สนิ คา้ ทช่ี ารดุ ใหร้ า้ นไหมทอง จานวน 4,000 บาท ใบลดหน้เี ลขท่ี 1/101 10 ขายสนิ คา้ ใหร้ า้ นรกั ดี จานวน 135,000 บาท ภาษมี ลู คา่ เพมิ่ 7% ใบกากบั ภาษ เลขท่ี 201 เงอ่ื นไขการชาระเงนิ 1/10,n/60 13 จ่ายชาระหน้ใี หร้ า้ นไหมทองทงั้ หมด ไดร้ บั สว่ นลดตามเงอ่ื นไข 15 รบั คนื สนิ คา้ ทช่ี ารดุ จากรา้ นรกั ดี จานวน 6,000 บาท ใบลดหน้เี ลขท่ี 1/201 29 ไดร้ บั ใบแจง้ หน้ีคา่ สาธารณูปโภค 12,840 บาท (ราคารวมภาษมี ลู คา่ เพม่ิ ) 30 ปิดบญั ชภี าษซี อ้ื และภาษขี าย ให้ทา บนั ทกึ รายการคา้ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป โดยกจิ การใชร้ ะบบบนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ คงเหลอื เมอ่ื สน้ิ งวด ( Periodic inventory method ) ข้อ 4. รา้ นเพอ่ื นนกั เรยี น มรี ายการคา้ ระหว่างเดอื น กุมภาพนั ธ์ 25x5 ดงั น้ี ก.พ. 1 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ สด 20,000 บาท สว่ นลดการคา้ 10% ภาษมี ลู ค่าเพม่ิ 1,260 บาท 5 ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ เชอ่ื ให้ รา้ นอรนุช จานวน 10,000 บาท ภาษมี ลู คา่ เพม่ิ 7% เงอ่ื นไขการสง่ มอบ F.O.B Destination เงอ่ื นไขการชาระหน้ี 1/10,n/30 ราคาทุนของสนิ คา้ 7,000 บาท 6 รา้ นอรนุชแจง้ วา่ ไดจ้ า่ ยค่าขนสง่ แทนกจิ การเป็นเงนิ 500 บาท 10 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื จาก รา้ นตราดาว จานวน 15,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ 1,050 บาท เงอ่ื นไขการชาระหน้ี 2/10,n/30 เงอ่ื นไขการส่งมอบ F.O.B Shipping Point 11 รา้ นตราดาวแจง้ ว่าไดจ้ า่ ยค่าขนส่งแทนกจิ การเป็นเงนิ 400 บาท 13 ไดร้ บั Credit Note จากรา้ นตราดาว สาหรบั สนิ คา้ ทส่ี ง่ คนื จานวน 500 บาท ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ 35 บาท 15 รบั ชาระหน้จี ากรา้ นอรนุชทค่ี า้ งทงั้ สน้ิ 25 จา่ ยชาระหน้ใี หร้ า้ นตราดาว ทค่ี า้ งทงั้ สน้ิ 28 ปิดบญั ชภี าษซี อ้ื และ ภาษขี าย บทที่ 8 การบญั ชีภาษีมลู คา่ เพิ่ม สรุ ิสา จตั ชุ ยั

332 ให้ทา บนั ทกึ รายการคา้ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป โดยกจิ การใชร้ ะบบบนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ คงเหลอื แบบต่อเน่อื ง ( Perpetual inventory method ) ข้อ 5. รา้ นดนิ สอการคา้ มรี ายการคา้ ระหวา่ งเดอื น พฤษภาคม 25x4 ดงั น้ี พ.ค. 1 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ สด 8,000 บาท ภาษมี ลู คา่ เพมิ่ 7% เงอ่ื นไขการส่งมอบ F.O.B Shipping Point กจิ การจา่ ยค่าขนสง่ 500 บาท 5 ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ สด 9,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพม่ิ 7% เงอ่ื นไขการส่งมอบ F.O.B Destination กจิ การจา่ ยคา่ ขนสง่ 200 บาท ราคาทุนของสนิ คา้ 5,400 บาท 9 ซอ้ื สนิ คา้ จากรา้ นสุขใจ จานวน 15,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพม่ิ 1,050 บาท เงอ่ื นไข การส่งมอบ F.O.B Destination เงอ่ื นไขการชาระหน้ี 2/10,n/30 11 กจิ การจ่ายค่าขนสง่ แทนรา้ นสขุ ใจ จานวน 150 บาท 19 จา่ ยชาระหน้ีรา้ นสขุ ใจ 24 ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื ใหร้ า้ นตะโก้ จานวน 20,000 บาท ส่วนลดการคา้ 10% ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ 1,260 บาท เงอ่ื นไขการชาระหน้ี 2/10,n/60 ราคาทุนของสนิ คา้ 10,800 บาท 26 ออก Credit Memo เพอ่ื ลดหน้ใี หร้ า้ นตะโกก้ ารคา้ สาหรบั สนิ คา้ ท่รี บั คนื จานวน 1,000 บาท ในราคาหกั สว่ นลดการคา้ แลว้ ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ 70 บาท ราคาทุนของสนิ คา้ ทร่ี บั คนื 600 บาท 31 ปิดบญั ชภี าษซี อ้ื ภาษขี าย ให้ทา บนั ทกึ รายการคา้ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป โดยกจิ การใชร้ ะบบบนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ คงเหลอื แบบต่อเน่อื ง ( Perpetual inventory method ) ข้อ 6. บรษิ ทั จตั ุชยั จากดั เป็นผปู้ ระกอบการจดทะเบยี นภาษมี ลู คา่ เพมิ่ จาหน่ายอุปกรณ์ ก่อสรา้ ง รายการคา้ ของเดอื นมนี าคม 25x7 มดี งั น้ี ม.ี ค. 1 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ เชอ่ื 214,000 บาท เป็นคา่ สนิ คา้ 200,000 บาท และคา่ ภาษมี ลู ค่าเพม่ิ 14,000 บาท เงอ่ื นไข 1/15,n/30 2 ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ สด 310,000 บาท ภาษมี ลู คา่ เพมิ่ 7% ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ เชอ่ื 150,000 บาท ภาษมี ลู คา่ เพม่ิ 7% เงอ่ื นไข 1/10,n/45 จา่ ยค่าขนสง่ ในการขาย 1,500 บาท 5 ลกู คา้ ทซ่ี อ้ื เป็นเงนิ เช่อื เมอ่ื วนั ท่ี 2 มนี าคม สง่ คนื สนิ คา้ จานวน 21,400 บาท เป็น ค่าสนิ คา้ 20,000 บาท และคา่ ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ 1,400 บาท บทท่ี 8 การบญั ชีภาษีมูลค่าเพิ่ม สรุ ิสา จตั ชุ ยั

333 7 ซอ้ื วสั ดุสานกั งานเป็นเงนิ เช่อื 5,350 บาท เป็นค่าวสั ดุสานกั งาน 5,000 บาท และ คา่ ภาษมี ลู คา่ เพมิ่ 350 บาท 8 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ สด 60,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพม่ิ 7% และจา่ ยค่าขนสง่ 500 บาท 10 สง่ คนื สนิ คา้ ทซ่ี อ้ื มาเมอ่ื วนั ท่ี 8 มนี าคม มลู ค่าสนิ คา้ 10,000 บาท 12 รบั ชาระหน้ีจากลกู หน้ที ข่ี ายไปเมอ่ื วนั ท่ี 2 มนี าคม 15 ซอ้ื เครอ่ื งใชส้ านกั งานเป็นเงนิ เชอ่ื 25,000 บาท ภาษมี ลู คา่ เพม่ิ 7% 16 จา่ ยชาระคา่ สนิ คา้ ทซ่ี อ้ื เมอ่ื วนั ท่ี 1 มนี าคม และไดส้ ่วนลดตามเงอ่ื นไข 21 จา่ ยค่าโฆษณา จานวน 4,000 บาท 23 จา่ ยค่าไฟฟ้า มลู ค่ารวมภาษี จานวน 1,500 บาท 25 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื 50,000 บาท ไดส้ ว่ นลดการคา้ 5% เสยี ภาษมี ลู คา่ เพมิ่ 1% 31 ปิดบญั ชภี าษซี อ้ื และ ภาษขี าย ให้ทา บนั ทกึ รายการคา้ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป โดยกจิ การใชร้ ะบบบนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ คงเหลอื เมอ่ื สน้ิ งวด ( Periodic inventory method ) ข้อ 7. รา้ นณเดชการคา้ ไดด้ าเนินธรุ กจิ เก่ยี วกบั การซอ้ื - ขายสนิ คา้ โดยจดทะเบยี น ภาษมี ลู ค่าเพม่ิ 7% ในระหว่างเดอื นกนั ยายน 25x5 มรี ายการซอ้ื ขายสนิ คา้ ดงั น้ี ก.ย. 1 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ เชอ่ื จากรา้ นบวั ลอย จานวน 6,000 บาท ใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 101 เงอ่ื นไขการชาระเงนิ 2/15,n/30 4 ส่งคนื สนิ คา้ ทช่ี ารดุ ใหร้ า้ นบวั ลอย จานวน 600 บาท ใบลดหน้เี ลขท่ี 1/101 ขาย สนิ คา้ ใหร้ า้ นเตา้ หู้ จานวน 15,000 บาท ใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 201 เงอ่ื นไข การชาระเงนิ 1/10,n/60 16 จา่ ยชาระหน้ใี หร้ า้ นบวั ลอยทงั้ หมด ไดร้ บั ส่วนลดตามเงอ่ื นไข 19 รบั คนื สนิ คา้ ทช่ี ารดุ จากรา้ นเตา้ หู้ จานวน 4,000 บาท ใบลดหน้เี ลขท่ี 1/201 25 จา่ ยค่าสาธารณูปโภค 2,140 บาท(ราคารวมภาษมี ลู ค่าเพมิ่ )ใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 501 30 ปิดบญั ชภี าษซี อ้ื และภาษขี าย ให้ทา บนั ทกึ รายการคา้ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป โดยกจิ การใชร้ ะบบบนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ คงเหลอื เมอ่ื สน้ิ งวด (Periodic inventory method) บทท่ี 8 การบญั ชีภาษีมลู ค่าเพิ่ม สรุ ิสา จตั ชุ ยั

334 เอกสารอ้างอิง กรมสรรพากร. ประมวลรษั ฎากร และอนุบญั ญตั ิที่เกี่ยวข้อง. [ออนไลน์]. เขา้ ถงึ ไดจ้ าก : http://www.rd.go.th/publish/307.0.html (1 พฤศจกิ ายน 2557). บทท่ี 8 การบญั ชีภาษีมลู ค่าเพ่ิม สุริสา จตั ชุ ยั

335 แผนบริหารการสอนประจาบทท่ี 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ หวั ข้อเนื้อหาประจาบท 1. ความหมายของสมดุ รายวนั เฉพาะ 2. ประโยชน์ของสมดุ รายวนั เฉพาะ 3. ขนั้ ตอนการบนั ทกึ ในสมดุ รายวนั เฉพาะ 4. สมดุ บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ย 5. สมดุ รายวนั ซอ้ื 6. สมดุ รายวนั ขาย 7. สมดุ รายวนั รบั เงนิ 8. สมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ 9. สมดุ เงนิ สด 10. บทสรปุ 11. แบบฝึกหดั วตั ถปุ ระสงค์ เชิงพฤติกรรม 1. ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายความหมายของสมดุ รายวนั เฉพาะได้ 2. ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายประโยชน์ของสมดุ รายวนั เฉพาะ 3. ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายขนั้ ตอนการบนั ทกึ ในสมุดรายวนั เฉพาะได้ 4. ผเู้ รยี นสามารถบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั เฉพาะ และสมดุ บญั ชแี ยกประเภทย่อย ได้ วิธีการสอนและกิจกรรมการเรยี นการสอนประจาบท 1. การบรรยายเน้อื หา 2. ถามตอบในชนั้ เรยี น 3. การคน้ ควา้ หาความรจู้ ากแหลง่ ขอ้ มลู อเิ ลก็ ทรอนกิ สเ์ กย่ี วกบั แบบฟอรม์ สมดุ รายวนั เฉพาะ 4. ทาแบบฝึกหดั ทา้ ยบท บทท่ี 9 สมุดรายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

336 สื่อการเรยี นการสอน 1. เอกสารประกอบการสอน เรอ่ื ง สมดุ รายวนั เฉพาะ 2. ชดุ การสอน PowerPoint 3. แหล่งขอ้ มลู อเิ ลก็ ทรอนกิ สท์ เ่ี กย่ี วขอ้ ง 4. แหลง่ ความรจู้ ากวารสารและหนงั สอื พมิ พต์ ่าง ๆ การวดั ผลและการประเมินผล 1. สงั เกตความสนใจขณะฟงั บรรยายและการตอบคาถาม 2. สงั เกตจากการทาแบบฝึกหดั ในชนั้ เรยี น 3. สงั เกตจากพฤตกิ รรมความสนใจ และการรว่ มกจิ กรรมในชนั้ เรยี น 4. ประเมนิ ผลจากการทาแบบฝึกหดั ทา้ ยบท บทท่ี 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

337 บทท่ี 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ การบนั ทกึ บญั ชตี ามท่ไี ดม้ กี ารอธบิ ายแล้วว่า จะบนั ทกึ รายการค้าต่าง ๆ ทเ่ี กดิ ข้ึนใน สมดุ รายวนั ทวั่ ไปแลว้ ผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภท แต่สาหรบั กจิ การทม่ี ขี นาดใหญ่และมี รายการค้าเกิดข้นึ เป็นจานวนมาก การใช้สมุดรายวนั ทวั่ ไปเพียงเล่มเดียวอาจจะทาให้การ บนั ทึกบัญชีล่าช้า และเสียเวลาในการผ่านรายการจากสมุดรายวนั ทวั่ ไป ไปยงั บัญชีแยก ประเภท ดงั นนั้ เพอ่ื ชว่ ยใหก้ ารบนั ทกึ บญั ชเี ป็นไปดว้ ยความสะดวกและรวดเรว็ จงึ มกี ารนาสมุด รายวนั เฉพาะเขา้ มาช่วยในการบนั ทกึ บญั ชี ความหมายของสมดุ รายวนั เฉพาะ สมุดรายวนั เฉพาะ หมายถงึ สมุดรายวนั ท่ใี ช้บนั ทกึ รายการขนั้ ต้นเฉพาะเร่อื งใดเร่อื ง หน่งึ ตามแต่ละประเภทของสมดุ รายวนั เฉพาะนัน้ ๆ ไดแ้ ก่ 1. สมดุ รายวนั ซอ้ื (Purchases journal) ใชบ้ นั ทกึ รายการซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื 2. สมดุ รายวนั ขาย (Sales Journal) ใชบ้ นั ทกึ รายการขายสนิ คา้ เป็นเงนิ เชอ่ื 3. สมดุ รายวนั รบั เงนิ (Cash receipts journal) ใชบ้ นั ทกึ รายการรบั เงนิ 4. สมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ (Cash payments journal) ใชบ้ นั ทกึ รายการจา่ ยเงนิ 5. สมดุ เงนิ สด (Cash book) ใชบ้ นั ทกึ รายการรบั เงนิ และจา่ ยเงนิ ประโยชน์ของสมดุ รายวนั เฉพาะ การนาสมดุ รายวนั เฉพาะมาใชใ้ นการบนั ทกึ บญั ชี มปี ระโยชน์ดงั ต่อไปน้ี 1. ทาใหก้ ารบนั ทกึ บญั ชเี ป็นไปดว้ ยความรวดเรว็ ลดขนั้ ตอนในการผ่านบญั ชี โดยไม่ ตอ้ งผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภททุกครงั้ ทเ่ี กดิ รายการ 2. ผบู้ รหิ ารสามารถนาขอ้ มลู ในสมดุ รายวนั เฉพาะไปใชไ้ ดส้ ะดวกรวดเรว็ ขน้ึ เช่น ขอ้ มลู การรบั เงนิ สด หรอื จา่ ยเงนิ สดในแต่ละวนั หรอื ขอ้ มลู ของยอดขายทเ่ี กดิ ขน้ึ ว่ามมี ากน้อยแค่ไหน และผบู้ รหิ ารสามารถตดั สนิ ใจแกป้ ญั หาไดอ้ ยา่ งทนั ท่วงที 3. ในกจิ การทม่ี ขี นาดใหญ่และรายการบญั ชมี มี าก การใชส้ มุดรายวนั เฉพาะจะช่วยให้ สามารถแบ่งหน้าท่กี ารทางานได้ง่ายข้นึ โดยพนักงานบญั ชีแต่ละคนอาจจะรบั ผิดชอบสมุด รายวนั คนเล่ม โดยผบู้ รหิ ารสามารถประเมนิ การทางานของพนกั งานแต่ละคนได้ บทที่ 9 สมุดรายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

338 4. หากพนักงานบญั ชที บ่ี นั ทกึ สมดุ รายวนั รบั เงนิ และ สมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ เป็นคนละคน กนั จะทาใหเ้ กดิ การควบคุมภายในทด่ี ี สามารถตรวจสอบซง่ึ กนั และกนั ได้ ขนั้ ตอนการบนั ทึกในสมดุ รายวนั เฉพาะ การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั เฉพาะมขี นั้ ตอนดงั ต่อไปน้ี (วฒั นา ศวิ ะเกอ้ื , ดษุ ฎี สงวนชาติ และนันทพร พทิ ยะ, 2556 : 283) 1. เมอ่ื มรี ายการคา้ เรอ่ื งใดเรอ่ื งหน่งึ เกดิ ขน้ึ ใหบ้ นั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั เฉพาะเรอ่ื ง นนั้ ๆ เช่น หากมรี ายการขายสนิ คา้ เป็นเช่อื กใ็ หบ้ นั ทกึ ในสมดุ รายวนั ขาย โดยบนั ทกึ ตามหลกั บญั ชคี ู่ คอื เดบติ บญั ชลี กู หน้ีการคา้ และเครดติ บญั ชขี ายสนิ คา้ และยงั ไมต่ อ้ งผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภท แต่ถา้ หากรายการนนั้ มกี ารบนั ทกึ ในชอ่ งบญั ชอี ่นื ใหผ้ ่านรายการในชอ่ ง บญั ชอี ่นื นัน้ ไปยงั บญั ชแี ยกประเภททนั ทที เ่ี กดิ รายการ 2. หากรายการคา้ นนั้ มกี ารบนั ทกึ ในชอ่ งบญั ชลี กู หน้กี ารคา้ หรอื บญั ชเี จา้ หน้ีการคา้ ให้ นาจานวนเงนิ ทบ่ี นั ทกึ นัน้ ผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ยลูกหน้ีหรอื เจา้ หน้ีทนั ทที เ่ี กดิ รายการ และเม่อื ผ่านรายการเรยี บร้อยแล้ว ให้ใส่เคร่อื งหมาย √ ในช่องหน้าบญั ชหี รอื เลขท่ี บญั ชี ของสมุดรายวนั เฉพาะ เพ่อื แสดงว่าได้มกี ารผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทย่อย เรยี บรอ้ ยแลว้ 3. ในวนั สน้ิ เดอื น ใหร้ วมยอดจานวนเงนิ ในแต่ละช่องของสมดุ รายวนั เฉพาะแต่ละเล่ม และใหต้ รวจสอบวา่ ยอดรวมดา้ นเดบติ กบั ยอดรวมดา้ นเครดติ เท่ากนั หรอื ไม่ ถ้าเท่ากนั แสดงว่า ไดม้ กี ารบนั ทกึ ถกู ตอ้ งตามหลกั บญั ชคี ู่ 4. นายอดรวมแต่ละชอ่ งในสมดุ รายวนั เฉพาะผ่านรายการไปบญั ชแี ยกประเภทตามช่อื บญั ชที ่ีอยู่ในช่องนัน้ ๆ และเม่อื ผ่านรายการเรยี บร้อยแล้ว ให้นาเลขท่ีบญั ชขี องบญั ชแี ยก ประเภทมาใสใ่ ตย้ อดรวม เพ่อื เป็นการอา้ งองิ วา่ ไดม้ กี ารผ่านรายการเรยี บรอ้ ยแลว้ สมดุ บญั ชีแยกประเภทยอ่ ย ในกจิ การซอ้ื ขายสนิ ค้านัน้ จะมกี ารซอ้ื ขายทงั้ ทเ่ี ป็นเงนิ สดและเป็นเงนิ เช่อื กรณีท่ซี ้อื ขายเป็นเงนิ เช่อื จะมบี ญั ชเี จ้าหน้ีการค้าและบญั ชีลูกหน้ีการค้าเกิดข้นึ เป็นจานวนมาก หาก กจิ การบนั ทกึ บญั ชลี ูกหน้ีเจา้ หน้ีทุกรายรวมอย่ใู นบญั ชแี ยกประเภทเดยี วกนั จะทาให้ไม่ทราบ รายละเอยี ดยอดลกู หน้ีเจา้ หน้ีคงเหลอื แต่ละราย เก่ยี วกบั การรบั ชาระหน้ีหรอื จ่ายชาระหน้ี หรอื การครบกาหนดจา่ ยเงนิ ดงั นนั้ จงึ ตอ้ งมกี ารบนั ทกึ บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ยลกู หน้ีเจา้ หน้ีแต่ละราย เพอ่ื ใหท้ ราบถงึ จานวนยอดหน้ที ค่ี งเหลอื บทท่ี 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

339 บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ยมรี ปู แบบเหมอื นกบั บญั ชแี ยกประเภททวั่ ไป คอื แบบมาตรฐาน หรอื แบบตวั ที และแบบแสดงยอดคงเหลอื แต่รปู แบบทน่ี ยิ มใชส้ าหรบั บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ยคอื แบบแสดงยอดคงเหลอื เพราะสามารถทราบยอดคงเหลอื ไดท้ นั ที ดงั แสดงไดต้ ามแบบฟอรม์ บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ย ดงั ต่อไปน้ี เลขทบ่ี ญั ช.ี ......... บญั ช.ี ..................... ปี รายการ หน้า เดบติ เครดติ คงเหลอื บญั ชี เดอื น วนั สมดุ รายวนั ซื้อ สมดุ รายวนั ซอ้ื เป็นสมดุ รายวนั ขนั้ ตน้ ทใ่ี ชบ้ นั ทกึ รายการซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ เชอ่ื เพ่อื ช่วย ใหก้ ารบนั ทกึ บญั ชเี ป็นไปดว้ ยความสะดวกรวดเรว็ ในกรณที ก่ี จิ การมกี ารรายการซอ้ื เป็นจานวน มากการบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไปทจ่ี ะตอ้ งผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภททกุ ครงั้ ทเ่ี กดิ รายการจะทาใหส้ น้ิ เปลอื งเวลามากกว่าการใชส้ มุดรายวนั ซอ้ื แบบฟอรม์ ของสมดุ รายวนั ซอ้ื จะประกอบดว้ ยชอ่ งอะไรบา้ งขน้ึ อยกู่ บั วธิ กี ารบญั ชที ่ี กจิ การนัน้ ใช้ ว่ากจิ การใชร้ ะบบบนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ เม่อื สน้ิ งวด หรอื ระบบบนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ แบบต่อเน่อื ง หากกจิ การใชร้ ะบบบนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ เมอ่ื สน้ิ งวด จะมชี อ่ งบญั ชชี อ้ื สนิ คา้ แต่หาก กจิ การใชร้ ะบบบนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ แบบต่อเน่อื ง จะเปล่ยี นเป็นช่องบญั ชสี นิ คา้ คงเหลอื และ นอกจากน้หี ากกจิ การเป็นกจิ การทจ่ี ดทะเบยี นภาษมี ลู ค่าเพมิ่ จะมชี ่องภาษซี อ้ื เพมิ่ ขน้ึ มาอกี ช่องหน่งึ ในทน่ี ้ีจะขออธบิ ายเฉพาะกรณที ก่ี จิ การใชร้ ะบบบนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ เมอ่ื สน้ิ งวด และเป็น กจิ การทจ่ี ดทะเบยี นภาษมี ลู ค่าเพม่ิ เท่านนั้ ดงั แสดงไดต้ ามแบบฟอรม์ สมดุ รายวนั ซอ้ื ต่อไปน้ี สมุดรายวนั ซอ้ื หน้า......... ปี เลขท่ี ชอ่ื เจา้ หน้ี เง่อื นไขการ หน้า เดบติ เครดติ เดอื น วนั ใบสา ชาระเงนิ ซอ้ื สนิ คา้ ภาษซี อ้ื เจา้ หน้ี คญั การคา้ บทท่ี 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

340 การอา้ งองิ รายการ สมดุ รายวนั ซอ้ื จะใชต้ วั ยอ่ คอื “ซ.” การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ซอ้ื สามารถแสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 9.1 ต่อไปน้ี ตวั อย่างที่ 9.1 ต่อไปน้เี ป็นรายการคา้ เกย่ี วกบั การซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื ของรา้ นมานีการคา้ 25x1 ม.ค. 1 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื จากรา้ นปิติ จานวน 30,000 บาท ภาษมี ลู คา่ เพม่ิ 7% เงอ่ื นไข 2/10, n/30 ตามใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 009 การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ซอ้ื แสดงไดด้ งั น้ี ปี เลขท่ี ช่อื เจา้ หน้ี สมดุ รายวนั ซอ้ื หน้า....1..... เดอื น วนั ใบสา เงอ่ื นไขการ หน้า เดบติ เครดติ คญั ชาระเงนิ ซอ้ื สนิ คา้ ภาษซี อ้ื เจา้ หน้ี 25x1 009 รา้ นปิติ ม.ค. 1 การคา้ 2/10, n/30  30,000 - 2,100 - 32,100 - เมอ่ื บนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ซอ้ื แลว้ จะผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ย เจา้ หน้รี ายตวั รา้ นปิติ ดงั แสดงไดด้ งั น้ี บญั ชเี จา้ หน้ีการคา้ – รา้ นปิติ ปี รายการ หน้า เดบติ เครดติ คงเหลอื เดอื น วนั บญั ชี 32,100 - 32,100 - 25x1 ม.ค. 1 สมุดรายวนั ซอ้ื ซ.1 บทที่ 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สรุ ิสา จตั ชุ ยั

341 ม.ค. 3 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื จากรา้ นมานะ จานวน 20,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพม่ิ 7% เงอ่ื นไข 1/10, n/45 ตามใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 103 การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ซอ้ื แสดงไดด้ งั น้ี ปี เลขท่ี ช่อื เจา้ หน้ี สมดุ รายวนั ซอ้ื หน้า....1..... เดอื น วนั ใบสา เงอ่ื นไขการ หน้า เดบติ เครดติ คญั ชาระเงนิ ซอ้ื สนิ คา้ ภาษซี อ้ื เจา้ หน้ี 25x1 009 รา้ นปิติ ม.ค. 1 103 รา้ นมานะ การคา้ 3 2/10, n/30  30,000 - 2,100 - 32,100 - 1/10, n/45  20,000 - 1,400 - 21,400 - เมอ่ื บนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ซอ้ื แลว้ จะผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ย เจา้ หน้รี ายตวั รา้ นมานะ ดงั แสดงไดด้ งั น้ี บญั ชเี จา้ หน้ีการคา้ – รา้ นมานะ ปี รายการ หน้า เดบติ เครดติ คงเหลอื บญั ชี 21,400 - 21,400 - เดอื น วนั สมุดรายวนั ซอ้ื ซ.1 25x1 ม.ค. 3 บทที่ 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สรุ ิสา จตั ชุ ยั

342 ม.ค. 16 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ เชอ่ื จากรา้ นปิติ จานวน 10,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ 7% เงอ่ื นไข 2/15, n/60 ตามใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 012 การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ซอ้ื แสดงไดด้ งั น้ี ปี เลขท่ี ช่อื เจา้ หน้ี สมดุ รายวนั ซอ้ื หน้า...1...... เดอื น วนั ใบสา เง่อื นไขการ หน้า เดบติ เครดติ ชาระเงนิ ซอ้ื สนิ คา้ ภาษซี อ้ื เจา้ หน้ี คญั การคา้ 25x1 ม.ค. 1 009 รา้ นปิติ 2/10, n/30  30,000 - 2,100 - 32,100 - 1/10, n/45  20,000 - 1,400 - 21,400 - 3 103 รา้ นมานะ 2/15, n/60  10,000 - 700 - 10,700 - 16 012 รา้ นปิติ เมอ่ื บนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ซอ้ื แลว้ จะผ่านรายการไปยงั บญั ชีแยกประเภทยอ่ ย เจา้ หน้รี ายตวั รา้ นปิติ ดงั แสดงไดด้ งั น้ี บญั ชเี จา้ หน้ีการคา้ – รา้ นปิติ ปี รายการ หน้า เดบติ เครดติ คงเหลอื เดอื น วนั บญั ชี 32,100 - 32,100 - 25x1 10,700 - 42,800 - ม.ค. 1 สมดุ รายวนั ซอ้ื ซ.1 สมุดรายวนั ซอ้ื ซ.1 16 เมอ่ื ถงึ วนั สน้ิ เดอื นใหร้ วมจานวนเงนิ ในสมดุ รายวนั ซอ้ื ซง่ึ ประกอบดว้ ยจานวนเงนิ ใน ชอ่ ง ซอ้ื สนิ คา้ ภาษซี อ้ื และบญั ชเี จา้ หน้ีการคา้ หลงั จากนนั้ ใหน้ ายอดรวมทไ่ี ด้ ผ่านไปบญั ชี แยกประเภทในแต่ละบญั ชี และเมอ่ื ผ่านบญั ชเี สรจ็ แลว้ ใหน้ าเลขทบ่ี ญั ชขี องบญั ชแี ยกประเภท นนั้ มาใส่ใตย้ อดรวมเพอ่ื เป็นการอา้ งองิ วา่ ไดม้ กี ารผ่านรายการแลว้ ดงั แสดงไดด้ งั น้ี บทท่ี 9 สมุดรายวนั เฉพาะ สรุ ิสา จตั ชุ ยั

343 ปี เลขท่ี ช่อื เจา้ หน้ี สมุดรายวนั ซอ้ื เดบติ หน้า...1...... เดอื น วนั ใบสา เง่อื นไขการ หน้า ซอ้ื สนิ คา้ ภาษซี อ้ื เครดติ ชาระเงนิ เจา้ หน้ี คญั การคา้ 25x1 ม.ค. 1 009 รา้ นปิติ 2/10, n/30  30,000 - 2,100 - 32,100 - 1/10, n/45  20,000 - 1,400 - 21,400 - 3 103 รา้ นมานะ 16 012 รา้ นปิติ 2/15, n/60  10,000 - 700 - 10,700 - 60,000 - 4,200 - 64,200 - (51) (15) (21) บญั ชเี จา้ หน้ีการคา้ เลขท่ี 21 รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต วนั เดอื น ปี ซ.1 64,200 - 25x1 ม.ค. 31 สมดุ รายวนั ซอ้ื เลขท่ี 51 บญั ชซี อ้ื สนิ คา้ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 ซ.1 60,000 - ม.ค. 31 สมดุ รายวนั ซอ้ื บญั ชภี าษซี อ้ื เลขท่ี หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี 15 รายการ บญั ชี บาท สต รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต วนั เดอื น ปี 25x1 ซ.1 4,200 - ม.ค. 31 สมดุ รายวนั ซอ้ื บทที่ 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สรุ ิสา จตั ชุ ยั

344 สมดุ รายวนั ขาย สมดุ รายวนั ขาย เป็นสมดุ รายวนั ขนั้ ต้นทใ่ี ชบ้ นั ทกึ รายการขายสนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื ใน กรณที ก่ี จิ การมรี ายการขายสนิ คา้ เป็นจานวนมาก การใชส้ มดุ รายวนั ขายในการบนั ทกึ แทน สมดุ รายวนั ทวั่ ไป จะช่วยใหก้ ารบนั ทกึ รายการทาไดโ้ ดยสะดวกและรวดเรว็ แบบฟอรม์ ของสมดุ รายวนั ขาย มลี กั ษณะคลา้ ยกบั สมดุ รายวนั ซอ้ื เพยี งแต่เปลย่ี นจาก การซอ้ื สนิ คา้ เป็นการขายสนิ คา้ นอกจากน้แี บบฟอรม์ ของสมดุ รายวนั ขายยงั ขน้ึ อยกู่ บั ระบบการ บนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ คงเหลอื ทก่ี จิ การใช้ ว่ากจิ การใชร้ ะบบบนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ เมอ่ื สน้ิ งวด หรอื ระบบ บนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ แบบต่อเน่ือง หากกจิ การใชร้ ะบบบนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ แบบต่อเน่อื ง จะตอ้ ง บนั ทกึ ตน้ ทุนขายและสนิ คา้ คงเหลอื ทกุ ครงั้ ทม่ี กี ารขาย แบบฟอรม์ สมดุ รายวนั ขายจะมชี อ่ ง ตน้ ทุนขายและสนิ คา้ คงเหลอื เพม่ิ ขน้ึ มา ในทน่ี ้ีจะขออธบิ ายเฉพาะกรณีทก่ี จิ การใชร้ ะบบบนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ เมอ่ื สน้ิ งวด และเป็นกจิ การทจ่ี ดทะเบยี นภาษมี ลู ค่าเพม่ิ เทา่ นนั้ ดงั แสดงไดต้ าม แบบฟอรม์ สมดุ รายวนั ขาย ต่อไปน้ี ปี เลขท่ี ช่อื ลกู หน้ี สมุดรายวนั ขาย เครดติ หน้า......... เดอื น วนั ใบสา เง่อื นไขการ หน้า ขายสนิ คา้ ภาษขี าย เดบติ คญั ชาระเงนิ ลกู หน้ี การคา้ การอา้ งองิ รายการ สมดุ รายวนั ขายจะใชต้ วั ยอ่ คอื “ข.” การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ขายสามารถแสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 9.2 ต่อไปน้ี ตวั อย่างที่ 9.2 ต่อไปน้เี ป็นรายการคา้ เกย่ี วกบั การขายสนิ คา้ เป็นเงนิ เชอ่ื ของรา้ นใจดกี ารคา้ 25x1 ม.ค. 6 ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื ใหร้ า้ นนยิ ม จานวน 15,000 บาท ภาษมี ลู คา่ เพม่ิ 7% เงอ่ื นไข 2/10, n/30 ตามใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 100 การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ขายแสดงไดด้ งั น้ี บทที่ 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

345 ปี เลขท่ี ชอ่ื ลกู หน้ี สมุดรายวนั ขาย หน้า....1..... เดอื น วนั ใบสา เง่อื นไขการ หน้า เครดติ เดบติ คญั ชาระเงนิ ขายสนิ คา้ ภาษขี าย ลกู หน้ี 25x1 100 รา้ นนยิ ม ม.ค. 6 การคา้ 2/10, n/30  15,000 - 1,050 - 16,050 - เมอ่ื บนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ขายแลว้ จะผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ย ลกู หน้รี ายตวั รา้ นนยิ ม ดงั แสดงไดด้ งั น้ี บญั ชลี กู หน้ีการคา้ – รา้ นนิยม ปี รายการ หน้า เดบติ เครดติ คงเหลอื บญั ชี เดอื น วนั 25x1 ม.ค. 6 สมดุ รายวนั ขาย ข.1 16,050 - 16,050 - ม.ค. 15 ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื ใหร้ า้ นวเิ ศษ จานวน 25,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ 7% เงอ่ื นไข 1/10, n/45 ตามใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 101 การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ขายแสดงไดด้ งั น้ี หน้า....1..... สมดุ รายวนั ขาย ปี เลขท่ี ช่อื ลกู หน้ี เง่อื นไขการ หน้า เครดติ เดบติ เดอื น วนั ใบสา ชาระเงนิ ขายสนิ คา้ ภาษขี าย ลกู หน้ี คญั การคา้ 25x1 2/10, n/30  15,000 - 1,050 - 16,050 - ม.ค. 6 100 รา้ นนยิ ม 15 101 รา้ นวเิ ศษ 1/10, n/45  25,000 - 1,750 - 26,750 - เมอ่ื บนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ขายแลว้ จะผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ย ลกู หน้รี ายตวั รา้ นวเิ ศษ ดงั แสดงไดด้ งั น้ี บญั ชลี กู หน้ีการคา้ – รา้ นวเิ ศษ ปี รายการ หน้า เดบติ เครดติ คงเหลอื บญั ชี เดอื น วนั 25x1 ข.1 26,750 - ม.ค. 15 สมดุ รายวนั ขาย 26,750 - บทที่ 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สรุ ิสา จตั ชุ ยั

346 ม.ค. 26 ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ เชอ่ื ใหร้ า้ นนิยม จานวน 35,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพม่ิ 7% เงอ่ื นไข 2/10, n/30 ตามใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 102 การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ขายแสดงไดด้ งั น้ี ปี เลขท่ี ช่อื ลกู หน้ี สมุดรายวนั ขาย หน้า....1..... เดอื น วนั ใบสา เง่อื นไขการ หน้า เครดติ เดบติ ชาระเงนิ ขายสนิ คา้ ภาษขี าย ลกู หน้ี คญั การคา้ 25x1 ม.ค. 6 100 รา้ นนิยม 2/10, n/30  15,000 - 1,050 - 16,050 - 1/10, n/45  25,000 - 1,750 - 26,750 - 15 101 รา้ นวเิ ศษ 2/10, /30  35,000 - 2,450 - 37,450 - 26 102 รา้ นนิยม เมอ่ื บนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ขายแลว้ จะผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ย ลกู หน้รี ายตวั รา้ นวเิ ศษ ดงั แสดงไดด้ งั น้ี บญั ชลี กู หน้ีการคา้ – รา้ นนิยม ปี รายการ หน้า เดบติ เครดติ คงเหลอื เดอื น วนั บญั ชี 25x1 16,050 - ม.ค. 6 สมุดรายวนั ขาย ข.1 16,050 - 53,500 - สมุดรายวนั ขาย ข.1 37,450 - 26 เมอ่ื ถงึ วนั สน้ิ เดอื นใหร้ วมจานวนเงนิ ในสมดุ รายวนั ขาย ซง่ึ ประกอบดว้ ยจานวนเงนิ ใน ชอ่ ง ขายสนิ คา้ ภาษขี าย และบญั ชลี กู หน้ี หลงั จากนนั้ ใหน้ ายอดรวมทไ่ี ด้ ผ่านไปบญั ชแี ยก ประเภทในแต่ละบญั ชี และเมอ่ื ผ่านบญั ชเี สรจ็ แลว้ ใหน้ าเลขทบ่ี ญั ชขี องบญั ชแี ยกประเภทนนั้ มา ใส่ใตย้ อดรวมเพ่อื เป็นการอา้ งองิ วา่ ไดม้ กี ารผ่านรายการแลว้ ดงั แสดงไดด้ งั น้ี บทท่ี 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

347 ปี เลขท่ี ชอ่ื ลกู หน้ี สมดุ รายวนั ขาย หน้า....1..... เดอื น วนั ใบสา เง่อื นไขการ หน้า เครดติ เดบติ ชาระเงนิ ขายสนิ คา้ ภาษขี าย ลกู หน้ี คญั 25x1 การคา้ ม.ค. 6 100 รา้ นนยิ ม 2/10, n/30  15,000 - 1,050 - 16,050 - 15 101 รา้ นวเิ ศษ 1/10, n/45  25,000 - 1,750 - 26,750 - 26 102 รา้ นนยิ ม 2/10, /30  35,000 - 2,450 - 37,450 - 75,000 - 5,250 - 80,250 - (41) (25) (12) เลขท่ี 12 บญั ชลี กู หน้ีการคา้ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 ข.1 80,250 - ม.ค. 31 สมดุ รายวนั ขาย บญั ชขี ายสนิ คา้ เลขท่ี 41 รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต วนั เดอื น ปี ข.1 75,000 - บญั ชี บาท สต 25x1 ม.ค. 31 สมดุ รายวนั ขาย บญั ชภี าษขี าย เลขท่ี 25 รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต วนั เดอื น ปี ข.1 5,250 - 25x1 ม.ค. 31 สมดุ รายวนั ขาย บทท่ี 9 สมุดรายวนั เฉพาะ สรุ ิสา จตั ชุ ยั

348 สมดุ รายวนั รบั เงิน สมดุ รายวนั รบั เงนิ เป็นสมดุ รายวนั ขนั้ ตน้ ทใ่ี ชบ้ นั ทกึ การรบั เงนิ สดของกจิ การทุกรายการ เช่น การรบั เงนิ สดจากการขายสนิ คา้ การรบั เงนิ สดจากลกู หน้ี หรอื การรบั เงนิ สดจากรายได้ อ่นื ๆ สมดุ รายวนั รบั เงนิ จะช่วยใหก้ จิ การไดท้ ราบว่ากจิ การไดร้ บั เงนิ มาเป็นจานวนเท่าใด โดย ทกุ รายการจะรวมไวใ้ นสมดุ เล่มเดยี ว สว่ นการจา่ ยเงนิ ของกจิ การ กจิ การจะตอ้ งใชส้ มดุ รายวนั จา่ ยเงนิ เพอ่ื บนั ทกึ รายการจา่ ยเงนิ ควบค่ไู ปกบั สมดุ รายวนั รบั เงนิ ดว้ ยเสมอ นอกจากน้ีเพอ่ื เป็นการควบคมุ ภายในทด่ี ี เมอ่ื กจิ การไดร้ บั เงนิ สด กจิ การควรมกี ารนาเงนิ ฝากธนาคารในทุก สน้ิ วนั แบบฟอรม์ สมดุ รายวนั รบั เงนิ ประกอบดว้ ย ดา้ นเดบติ และดา้ นเครดติ ดา้ นเดบติ ใช้ บนั ทกึ รบั เงนิ สด และบนั ทกึ ส่วนลดจา่ ย ส่วนดา้ นเครดติ ใชบ้ นั ทกึ ลกู หน้ี ขายสนิ คา้ และภาษี ขาย ส่วนชอ่ งบญั ชอี ่นื ๆ ใชบ้ นั ทกึ ในกรณที ก่ี ารรบั เงนิ นัน้ นอกเหนือจากการขายสนิ คา้ และ การรบั เงนิ จากลกู หน้ี ดงั แสดงในแบบฟอรม์ สมดุ รายวนั รบั เงนิ ดงั น้ี วนั เลขท่ี รายการ เดบติ สมดุ รายวนั รบั เงนิ หน้า......... เดอื น ใบ เงนิ สว่ น ลกู หน้ีการคา้ ขาย เครดติ ปี สาคญั สด ลด หน้า จานวน สนิ คา้ บญั ชี เงนิ ภาษี บญั ชอี น่ื ๆ จ่าย ขาย ชอ่ื บญั ชี เลขท่ี จานวน บญั ชี เงนิ การอา้ งองิ รายการ สมดุ รายวนั รบั เงนิ จะใชต้ วั ยอ่ คอื “รง.” ทงั้ น้แี บบฟอรม์ ของสมดุ รายวนั รบั เงนิ ของแต่ละกจิ การสามารถออกแบบขน้ึ ไดเ้ องเพ่อื ความเหมาะสมของกจิ การโดยพจิ ารณาจากรายการทเ่ี กดิ ขน้ึ บอ่ ยๆ ในกจิ การ การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั รบั เงนิ สามารถแสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 9.3 ต่อไปน้ี บทที่ 9 สมุดรายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

349 ตวั อย่างท่ี 9.3 ต่อไปน้เี ป็นรายการคา้ เกย่ี วกบั การรบั เงนิ ของรา้ นกุหลาบการคา้ 25x1 ม.ค. 5 ขายสนิ คา้ ไดเ้ งนิ สด 8,560 บาท (ราคารวมภาษมี ลู คา่ เพม่ิ แลว้ ) การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั รบั เงนิ แสดงไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั รบั เงนิ หน้า...1..... วนั เลขท่ี รายการ เดบติ เครดติ เดอื น ใบ เงนิ สว่ น ลกู หน้ีการคา้ ขาย ภาษี บญั ชอี ่นื ๆ ปี สาคญั สด ลด สนิ คา้ ขาย ชอ่ื บญั ชี เลขท่ี จานวน หน้า จานวน จา่ ย บญั ชี เงนิ บญั ชี เงนิ 25x1 8,560 8,000 560 ม.ค.5 ขายสนิ คา้ ม.ค. 15 รบั ชาระหน้จี ากลกู หน้นี ายอุดรจานวน 10,000 บาท ใหส้ ว่ นลดลกู หน้ี 2% การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั รบั เงนิ แสดงไดด้ งั น้ี หน้า...1..... สมดุ รายวนั รบั เงนิ วนั เลขท่ี รายการ เดบติ เครดติ เดอื น ใบ ลกู หน้ีการคา้ ขาย เงนิ ส่วน หน้า จานวน สนิ คา้ ภาษี บญั ชอี น่ื ๆ ปี สาคญั สด ลด บญั ชี เงนิ ขาย ชอ่ื บญั ชี เลขท่ี จานวน จา่ ย บญั ชี เงนิ 25x1 ม.ค.5 ขายสนิ คา้ 8,560 8,000 560 15 รบั ชาระหน้ี 9,800 200 √ 10,000 เมอ่ื บนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั รบั เงนิ แลว้ จะผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทย่อย ลกู หน้รี ายตวั รา้ นนิยม ดงั แสดงไดด้ งั น้ี บญั ชลี กู หน้ีการคา้ – นายอุดร ปี รายการ หน้า เดบติ เครดติ คงเหลอื บญั ชี เดอื น วนั 25x1 10,000 - ม.ค. 10 สมดุ รายวนั ขาย ข.1 10,000 - 15 สมดุ รายวนั รบั เงนิ รง.1 10,000 - 0 - บทท่ี 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สรุ ิสา จตั ชุ ยั

350 ม.ค. 20 ใหบ้ รกิ ารซ่อมแซมเครอ่ื งใชไ้ ฟฟ้าไดร้ บั เงนิ สด 7,490 บาท (ราคารวมภาษมี ลู คา่ เพมิ่ แลว้ ) การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั รบั เงนิ แสดงไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั รบั เงนิ หน้า...1..... วนั เลขท่ี รายการ เดบติ เครดติ เดอื น ใบ เงนิ ส่วน ลกู หน้ีการคา้ ขาย ภาษี บญั ชอี ่นื ๆ ปี สาคญั สด ลด สนิ คา้ ขาย ชอ่ื บญั ชี เลขท่ี จานวน หน้า จานวน จา่ ย บญั ชี เงนิ บญั ชี เงนิ 25x1 ม.ค.5 ขายสนิ คา้ 8,560 8,000 560 15 รบั ชาระหน้ี 9,800 200 √ 10,000 20 รบั คา่ บรกิ าร 7,490 490 รายไดค้ า่ ซ่อม 41 7,000 เมอ่ื บนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั รบั เงนิ แลว้ จะผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภท รายไดค้ ่าซ่อม ดงั แสดงไดด้ งั น้ี บญั ชรี ายไดค้ า่ ซอ่ ม เลขท่ี 41 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 7,000 - ม.ค. 20 สมดุ รายวนั รบั เงนิ รง.1 ม.ค. 29 รบั เงนิ สดจากการขายสนิ คา้ 5,350 บาท เป็นราคาสนิ คา้ 5,000 บาท และ ภาษมี ลู ค่าเพม่ิ 350 บาท การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั รบั เงนิ แสดงไดด้ งั น้ี หน้า...1..... สมดุ รายวนั รบั เงนิ วนั เลข รายการ เดบติ เครดติ เดอื น ท่ี ลกู หน้ีการคา้ ขาย เงนิ สด ส่วน หน้า จานวน สนิ คา้ ภาษี บญั ชอี ่นื ๆ จานวน ปี ใบ ลด บญั ชี เงนิ ขาย เงนิ สา จา่ ย ชอ่ื บญั ชี เลข คญั ท่ี บญั ชี 25x1 ม.ค.5 ขายสนิ คา้ 8,560 8,000 560 15 รบั ชาระหน้ี 9,800 200 √ 10,000 490 รายไดค้ า่ ซอ่ ม 41 7,000 20 รบั คา่ บรกิ าร 7,490 29 ขายสนิ คา้ 5,350 5,000 350 บทท่ี 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สรุ ิสา จตั ชุ ยั

351 เมอ่ื ถงึ วนั สน้ิ เดอื นใหร้ วมจานวนเงนิ ในสมดุ รายวนั รบั เงนิ ซง่ึ ประกอบดว้ ยจานวนเงนิ ในชอ่ ง เงนิ สด สว่ นลดจา่ ย ลกู หน้ี ขายสนิ คา้ และภาษขี าย หลงั จากนนั้ ใหน้ ายอดรวมทไ่ี ด้ ผา่ นไปบญั ชแี ยกประเภทในแต่ละบญั ชี และเมอ่ื ผ่านบญั ชเี สรจ็ แลว้ ใหน้ าเลขทบ่ี ญั ชขี องบญั ชี แยกประเภทนนั้ มาใส่ใตย้ อดรวมเพอ่ื เป็นการอา้ งองิ ว่าไดม้ กี ารผ่านรายการแลว้ ดงั แสดงได้ ดงั น้ี การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั รบั เงนิ แสดงไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั รบั เงนิ หน้า...1..... วนั เลข รายการ เดบติ เครดติ เดอื น ท่ี เงนิ สด ส่วน ลกู หน้ีการคา้ ขาย ภาษี บญั ชอี น่ื ๆ จานวน ปี ใบ ลด สนิ คา้ ขาย เงนิ สา จา่ ย หน้า จานวน ชอ่ื บญั ชี เลข คญั บญั ชี เงนิ ท่ี บญั ชี 25x1 ม.ค.5 ขายสนิ คา้ 8,560 8,000 560 15 รบั ชาระหน้ี 9,800 200 √ 10,000 490 รายไดค้ า่ ซอ่ ม 41 7,000 20 รบั คา่ บรกิ าร 7,490 29 ขายสนิ คา้ 5,350 5,000 350 31,250 200 10,000 13,000 1,400 7,000 (11) (43) (12) (41) (25) บญั ชเี งนิ สด เลขท่ี 11 รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต วนั เดอื น ปี รง.1 31,250 - 25x1 ม.ค. 31 สมดุ รายวนั รบั เงนิ บญั ชสี ว่ นลดจ่าย วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ เลขท่ี 43 บญั ชี บาท สต หน้า เครดติ รง.1 200 - บญั ชี บาท สต 25x1 ม.ค. 31 สมดุ รายวนั รบั เงนิ บทท่ี 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

352 บญั ชลี กู หน้ีการคา้ เลขท่ี 12 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 25x1 ม.ค. 31 สมดุ รายวนั ขาย ข.1 10,000 - ม.ค. 31 สมดุ รายวนั รบั เงนิ รง.1 10,000 - บญั ชขี ายสนิ คา้ เลขท่ี 41 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 ม.ค. 31 สมดุ รายวนั รบั เงนิ รง.1 13,000 - บญั ชภี าษขี าย เลขท่ี 25 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 1,400 - ม.ค. 31 สมดุ รายวนั รบั เงนิ รง.1 สมดุ รายวนั จ่ายเงิน สมุดรายวนั จ่ายเงนิ เป็นสมุดรายวนั ขนั้ ต้นท่ใี ช้บนั ทกึ การจ่ายเงนิ สดของกิจการทุก รายการ โดยกจิ การจะใชค้ วบคไู่ ปกบั สมดุ รายวนั รบั เงนิ เสมอ แบบฟอร์มสมุดรายวันจ่ายเงนิ จะคล้ายกับสมุดรายวนั รบั เงนิ เพียงแต่เปล่ียนจาก ดา้ นรบั เงนิ เป็นดา้ นจ่ายเงนิ ซง่ึ ประกอบดว้ ย ช่องเครดติ บญั ชเี งนิ สด และบญั ชสี ่วนลดรบั ช่อง เดบิตบัญชีเจ้าหน้ี บัญชีซ้ือสินค้า บัญชีภาษีซ้ือ และช่องเดบิตบัญชีอ่ืน ๆ ดังแสด งใน แบบฟอรม์ สมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ ดงั น้ี บทที่ 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

353 สมดุ รายวนั จ่ายเงนิ หน้า......... วนั เลขท่ี รายการ เครดติ เดบติ บญั ชอี น่ื ๆ เดอื น ใบ ภาษซี อ้ื ชอ่ื เลขท่ี จานวน เงนิ สด ส่วนลด เจา้ หน้ีการคา้ ซ้อื บญั ชี บญั ชี เงนิ ปี สาคญั รบั สนิ คา้ หน้า จานวน บญั ชี เงนิ การอา้ งองิ รายการ สมดุ รายวนั รบั เงนิ จะใชต้ วั ยอ่ คอื “จง.” ทงั้ น้แี บบฟอรม์ ของสมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ ของแต่ละกจิ การสามารถออกแบบขน้ึ ไดเ้ องเพอ่ื ความเหมาะสมของกจิ การเชน่ เดยี วกนั กบั สมดุ รายวนั จ่ายเงนิ การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ สามารถแสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 9.4 ต่อไปน้ี ตวั อย่างท่ี 9.4 ต่อไปน้เี ป็นรายการคา้ เกย่ี วกบั การจา่ ยเงนิ ของรา้ นดอกสม้ การคา้ 25x1 ม.ค. 6 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ สด จานวน 20,000 บาท ภาษมี ลู คา่ เพม่ิ 7% การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั จ่ายเงนิ แสดงไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั จ่ายเงนิ หน้า.....1.... วนั เลขท่ี รายการ เครดติ เดบติ บญั ชอี ่นื ๆ ชอ่ื เลขท่ี จานวน เดอื น ใบ เงนิ สด สว่ น เจา้ หน้ีการคา้ ซ้อื ภาษี บญั ชี บญั ชี เงนิ ปี สาคญั ลด หน้า จานวน สนิ คา้ ซ้อื รบั บญั ชี เงนิ 25x1 ม.ค.6 ซ้อื สนิ คา้ 21,400 20,000 1,400 ม.ค. 18 จา่ ยชาระหน้เี จา้ หน้ี นายอรณุ 5,000 บาท ไดร้ บั สว่ นลด 100 บาท การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั จ่ายเงนิ แสดงไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ หน้า...1...... วนั เลขท่ี รายการ เครดติ เดบติ เดอื น ใบ เงนิ สด สว่ น เจา้ หน้ีการคา้ ซอ้ื ภาษี บญั ชอี ่นื ๆ ปี สาคญั ลด หน้า จานวน สนิ คา้ ซอ้ื ชอ่ื เลข จานวน รบั บญั ชี เงนิ บญั ชี ท่ี เงนิ บญั ชี 25x1 ม.ค.6 ซ้อื สนิ คา้ 21,400 20,000 1,400 18 จา่ ยชาระหน้ี 4,900 100 √ 5,000 บทที่ 9 สมุดรายวนั เฉพาะ สรุ ิสา จตั ชุ ยั

354 เมอ่ื บนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ แลว้ จะผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภท ยอ่ ยเจา้ หน้ีรายตวั รา้ นอรณุ ดงั แสดงไดด้ งั น้ี บญั ชเี จา้ หน้กี ารคา้ – รา้ นอรณุ ปี รายการ หน้า เดบติ เครดติ คงเหลอื บญั ชี เดอื น วนั 25x1 ซ.1 5,000 - 5,000 - ม.ค. 10 สมุดรายวนั ซอ้ื 18 สมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ จง.1 5,000 - 0- ม.ค. 24 จา่ ยค่าแรง จานวน 1,500 บาท การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ แสดงไดด้ งั น้ี สมดุ รายวนั จ่ายเงนิ หน้า.....1.... เดบติ วนั เลขท่ี รายการ เครดติ ภาษี บญั ชอี ่นื ๆ ซ้อื ชอ่ื เลข จานวน เดอื น ใบ เงนิ สด ส่วน เจา้ หน้ีการคา้ ซ้อื บญั ชี ท่ี เงนิ ปี สาคญั ลด หน้า จานวน สนิ คา้ บญั ชี รบั บญั ชี เงนิ 1,400 25x1 ค่าแรง 58 1,500 ม.ค.6 ซอ้ื สนิ คา้ 21,400 20,000 18 จา่ ยชาระหน้ี 4,900 100 √ 5,000 24 จา่ ยคา่ แรง 1,500 เมอ่ื บนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ แลว้ จะผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภท ค่าแรง ดงั แสดงไดด้ งั น้ี บญั ชคี า่ แรง เลขท่ี 58 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 ม.ค. 24 สมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ จง.1 1,500 - เมอ่ื ถงึ วนั สน้ิ เดอื นใหร้ วมจานวนเงนิ ในสมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ ซง่ึ ประกอบดว้ ยจานวนเงนิ ในชอ่ ง เงนิ สด ส่วนลดรบั เจา้ หน้ี ซอ้ื สนิ คา้ และภาษซี อ้ื หลงั จากนนั้ ใหน้ ายอดรวมทไ่ี ด้ ผา่ น ไปบญั ชแี ยกประเภทในแต่ละบญั ชี และเมอ่ื ผ่านบญั ชเี สรจ็ แลว้ ใหน้ าเลขทบ่ี ญั ชขี องบญั ชแี ยก ประเภทนนั้ มาใสใ่ ตย้ อดรวมเพ่อื เป็นการอา้ งองิ วา่ ไดม้ กี ารผ่านรายการแลว้ ดงั แสดงไดด้ งั น้ี บทที่ 9 สมุดรายวนั เฉพาะ สรุ ิสา จตั ชุ ยั

355 สมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ หน้า....1..... วนั เลขท่ี รายการ เครดติ เดบติ เดอื น ใบ เงนิ สด สว่ น เจา้ หน้ีการคา้ ซ้อื ภาษี บญั ชอี ่นื ๆ ปี สาคญั ลด หน้า จานวน สนิ คา้ ซ้อื ชอ่ื เลข จานวน รบั บญั ชี เงนิ บญั ชี ท่ี เงนิ บญั ชี 25x1 21,400 100 √ 20,000 1,400 4,900 5,000 ม.ค.6 ซอ้ื สนิ คา้ 1,500 100 คา่ แรง 58 1,500 18 จ่ายชาระหน้ี 27,800 (54) 5,000 20,000 1,400 1,500 24 จ่ายคา่ แรง (11) (21) (51) (14) บญั ชเี งนิ สด เลขท่ี 11 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 ม.ค. 31 สมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ จง.1 27,800 - บญั ชสี ว่ นลดรบั เลขท่ี 54 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 100 - ม.ค. 31 สมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ จง.1 บญั ชเี จา้ หน้ีการคา้ เลขท่ี 21 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 25x1 ซ.1 5,000 - ม.ค. 31 สมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ จง.1 5,000 - ม.ค. 31 สมดุ รายวนั ซอ้ื บทท่ี 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

356 วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชซี อ้ื สนิ คา้ รายการ เลขท่ี 51 หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 จง.1 20,000 - ม.ค. 31 สมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ บญั ชภี าษซี อ้ื เลขท่ี 14 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 ม.ค. 31 สมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ จง.1 1,400 - สมดุ เงินสด สมดุ เงนิ สด เป็นสมดุ รายวนั ขนั้ ต้นทใ่ี ชบ้ นั ทกึ การรบั และจา่ ยเงนิ สดทุกรายการ รวมถงึ บนั ทกึ รายการเงนิ ฝากธนาคารเพม่ิ ขน้ึ และลดลง โดยมกั จะใชใ้ นกจิ การทม่ี ขี นาดเลก็ ทม่ี รี ายการ รบั และจา่ ยเงนิ ไมม่ าก ซง่ึ หากกจิ การใชส้ มดุ เงนิ สดแลว้ กไ็ มต่ อ้ งมี สมดุ รายวนั รบั เงนิ และสมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ อกี สมดุ เงนิ สดนอกจากจะเป็นสมุดรายวนั ขนั้ ตน้ แลว้ ยงั ใชเ้ ป็นสมดุ บญั ชแี ยกประเภทเงนิ สดและเงนิ ฝากธนาคารดว้ ย แบบฟอรม์ ของสมดุ เงนิ สด สามารถจดั ทาไดห้ ลายรปู แบบขน้ึ อยกู่ บั แต่ละกจิ การ ในทน่ี ้ี จะกลา่ วถงึ แบบฟอรม์ ของสมดุ เงนิ สดทแ่ี บง่ เป็น 2 ดา้ น คอื ดา้ นซา้ ยหรอื ดา้ นเดบติ และ ดา้ นขวาหรอื ดา้ นเครดติ และใชบ้ นั ทกึ ทงั้ เงนิ สดและเงนิ ฝากธนาคารในเลม่ เดยี วกนั ดงั แสดง ไดต้ ามแบบฟอรม์ ของสมดุ เงนิ สด ดงั ต่อไปน้ี สมดุ เงินสด หน้า.......... วนั เลขท่ี รายการ หน้า เงินสด เงินฝาก วนั เลขที่ รายการ หน้า เงินสด เงินฝาก เดือน ใบ หรือ ธนาคาร เดือน ใบ หรอื ธนาคาร ปี สาคญั เลขท่ี ปี สาคญั เลขท่ี บญั ชี บญั ชี บทท่ี 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สรุ ิสา จตั ชุ ยั

357 เมอ่ื เกดิ รายการรบั เงนิ สดหรอื เงนิ ฝากธนาคารเพมิ่ ขน้ึ จะบนั ทกึ เงนิ สดและเงนิ ฝาก ธนาคารเพมิ่ ขน้ึ ดา้ นเดบติ ในสมดุ เงนิ สด ส่วนดา้ นเครดติ จะบนั ทกึ ไปทบ่ี ญั ชแี ยกประเภทท่ี เกย่ี วขอ้ งกบั การรบั เงนิ ทนั ทใี นวนั ทเ่ี กดิ รายการ ในทางกลบั กนั หากเกดิ รายการจ่ายเงนิ สด หรอื เงนิ ฝากธนาคารลดลงจะบนั ทกึ เงนิ สดหรอื เงนิ ฝากธนาคารดา้ นเครดติ สว่ นดา้ นเดบติ จะ บนั ทกึ ไปทบ่ี ญั ชแี ยกประเภททเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั จา่ ยเงนิ ทนั ที เชน่ เดยี วกนั กบั การรบั เงนิ การบนั ทกึ รายการในสมดุ เงนิ สดสามารถแสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 9.5 ต่อไปน้ี ตวั อย่างท่ี 9.5 ต่อไปน้เี ป็นรายการคา้ เกย่ี วกบั การรบั เงนิ และจ่ายเงนิ ของรา้ นมะลกิ ารคา้ 25x1 ม.ค. 1 มยี อดคงเหลอื ของบญั ชตี ่าง ๆ ยกมาดงั ต่อไปน้ี เงนิ สด 50,000 บาท เงนิ ฝากธนาคาร 90,000 บาท ลกู หน้ี – นายธนชาติ 20,000 บาท เจา้ หน้ี – นายนคร 15,000 บาท 2 ขายสนิ คา้ ไดเ้ งนิ สด 15,000 บาท 5 จ่ายเงนิ สดเป็นค่าไฟฟ้า 1,800 บาท 8 ถอนเงนิ จากธนาคารมาใชใ้ นกจิ การ 20,000 บาท 10 จา่ ยเชค็ เพอ่ื ซอ้ื สนิ คา้ 30,000 บาท 15 รบั ชาระหน้ีจากนายธนชาติ จานวน 20,000 บาท ใหส้ ว่ นลด 1,000 บาท 19 จา่ ยชาระหน้ีนายนครเป็นเงนิ สด 15,000 บาท ไดร้ บั ส่วนลด 2% 22 นาเงนิ สดไปฝากธนาคาร 19,000 บาท 28 ขายสนิ คา้ ไดเ้ งนิ สด 5,000 บาท และนาเงนิ ฝากธนาคารทนั ที บทที่ 9 สมุดรายวนั เฉพาะ สรุ ิสา จตั ชุ ยั

358 บทท่ี 9 สมุดรายวนั เฉพาะ วนั เลขท่ี รายการ สมดุ เ เดือน ใบ หน้า เงินสด เงินฝาก ปี สาคญั หรอื ธนาคาร เลขที่ 25x1 บญั ชี ม.ค. 1 ยอดยกมา √ 50,000 90,000 2 ขายสนิ คา้ 41 15,000 8 รบั เงนิ สดจากธนาคาร C 20,000 15 รบั ชาระหน้ี รว.4 19,000 22 นาเงนิ สดฝากธนาคาร C 19,000 28 ขายสนิ คา้ 41 5,000 104,000 114,000 ก.พ.1 ยอดยกมา √ 68,500 64,000 สรุ ิสา จตั ชุ ยั บทท่ี 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สรุ

เงินสด หน้า.....1..... วนั เลขท่ี รายการ หน้า เงินสด เงินฝาก เดอื น ใบ หรอื ธนาคาร เลขท่ี ปี สาคญั บญั ชี 25x1 ม.ค. 55 1,800 5 จ่ายค่าไฟฟ้า 8 ถอนเงนิ จากธนาคาร C 20,000 10 จา่ ยเชค็ ซอ้ื สนิ คา้ 51 30,000 358 19 จา่ ยชาระหน้ี รว.4 14,700 22 นาเงนิ สดฝากธนาคาร C 19,000 31 ยอดยกไป √ 68,500 64,000 104,000 114,000 ริสา จตั ชุ ยั

359 รายการวนั ท่ี 8 มกราคม ถอนเงนิ สดจากธนาคารมาใชใ้ นกจิ การ จะบนั ทกึ สมดุ เงนิ สด ทงั้ สองด้าน คอื ด้านเดบติ บนั ทกึ ท่ชี ่องเงนิ สด ส่วนด้านเครดติ บนั ทกึ ท่ชี ่องเงนิ ฝากธนาคาร โดยรายการน้ีไม่ต้องผ่านรายการไปบญั ชแี ยกประเภทเพราะมกี ารบนั ทกึ ทงั้ ดา้ นเดบติ และดา้ น เครดติ ในสมุดเงนิ สดแลว้ ในช่องหน้าหรอื เลขทบ่ี ญั ชจี งึ ใส่ตวั อกั ษร “C” (Contra) (ผกาพรรณ พรหมสาขา ณ สกลนคร, 2554 : 6-17) ในทางกลบั กนั รายการวนั ท่ี 22 มกราคม นาเงนิ สด ไปฝากธนาคาร จะบนั ทกึ รายการในสมดุ เงนิ สดทงั้ สองดา้ นเช่นเดยี วกนั โดย ดา้ นเดบติ บนั ทกึ ท่ี ช่องเงนิ ฝากธนาคาร ส่วนดา้ นเครดติ บนั ทกึ ทช่ี อ่ งเงนิ สด รายการวนั ท่ี 15 มกราคม รบั ชาระหน้ีจากลกู หน้แี ละใหส้ ว่ นลดลกู หน้ี ดงั นนั้ จะตอ้ ง บนั ทกึ บญั ชสี ว่ นลดจ่าย แต่เน่อื งจากในแบบฟอรม์ ของสมดุ เงนิ สดไม่มชี อ่ งบญั ชสี ่วนลดจา่ ยให้ บนั ทกึ จงึ ตอ้ งไปบนั ทกึ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไปดว้ ย ดงั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 4 วนั เดอื น รายการ เลขท่ี เดบติ เครดติ ปี บญั ชี บาท สต. บาท สต. 25x1 งส.1 19,000 - 20,000 - 43 1,000 - ม.ค. 15 สมดุ เงนิ สด สว่ นลดจา่ ย 12 ลกู หน้ีการคา้ รบั ชาระหน้ีจากลกู หน้ใี หส้ ว่ นลด รายการวนั ท่ี 19 มกราคม จา่ ยชาระหน้เี จา้ หน้แี ละไดร้ บั ส่วนลด ดงั นนั้ จะตอ้ งบนั ทกึ บญั ชสี ่วนลดรบั แต่เน่อื งจากในแบบฟอรม์ ของสมุดเงนิ สดไมม่ ชี ่องบญั ชสี ่วนลดรบั ใหบ้ นั ทกึ จงึ ตอ้ งไปบนั ทกึ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไปดว้ ย ดงั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 4 วนั เดอื น รายการ เลขท่ี เดบติ เครดติ ปี บญั ชี บาท สต. บาท สต. 25x1 21 15,000 - 14,700 - งส.1 300 - ม.ค. 19 เจา้ หน้ีการคา้ 54 ¤ สมดุ เงนิ สด ¤ ส่วนลดรบั จา่ ยชาระหน้ไี ดส้ ว่ นลด 2% บทที่ 9 สมุดรายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

360 สาหรบั รายการอ่นื ทเ่ี หลอื เม่อื บนั ทกึ ในสมดุ เงนิ สดแลว้ จะตอ้ งผา่ นรายการไปบญั ชแี ยก ประเภททเ่ี กย่ี วขอ้ ง ดงั น้ี บญั ชลี กู หน้ีการคา้ เลขท่ี 12 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 25x1 ม.ค. 1 ยอดยกมา √ 20,000 - ม.ค. 15 สมดุ เงนิ สด รว.4 19,000 - ส่วนลดจา่ ย รว.4 1,000 - บญั ชเี จา้ หน้ีการคา้ เลขท่ี 21 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 25x1 √ 15,000 - ม.ค. 19 สมดุ เงนิ สด รว.4 14,700 - ม.ค. 1 ยอดยกมา รว.4 300 - ส่วนลดรบั บญั ชขี ายสนิ คา้ เลขท่ี 41 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 งส.1 15,000 - ม.ค. 2 สมดุ เงนิ สด งส.1 5,000 - 28 สมดุ เงนิ สด เลขท่ี 43 วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชสี ว่ นลดจา่ ย รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี บญั ชี บาท สต 25x1 รว.4 1,000 - ม.ค. 15 ลูกหน้ี บทที่ 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

วนั เดอื น ปี รายการ 361 รายการ เลขท่ี 51 บญั ชซี อ้ื สนิ คา้ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี บญั ชี บาท สต 25x1 งส.1 30,000 - ม.ค. 10 สมดุ เงนิ สด บญั ชสี ว่ นลดรบั เลขท่ี 54 วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 รว.4 300 - ม.ค. 19 เจา้ หน้ี เลขท่ี 55 วนั เดอื น ปี รายการ บญั ชคี ่าไฟฟ้า รายการ หน้า เครดติ หน้า เดบติ วนั เดอื น ปี บญั ชี บาท สต บญั ชี บาท สต 25x1 งส.1 1,800 - ม.ค. 5 สมดุ เงนิ สด บทสรปุ สมุดรายวนั เฉพาะ เป็นสมุดรายวนั ขนั้ ต้นท่ใี ชบ้ นั ทกึ รายการเฉพาะเร่อื งใดเร่อื งหน่ึง ตามแต่ละประเภทของสมดุ รายวนั เฉพาะนนั้ ๆ ซง่ึ ไดแ้ ก่ สมุดรายวนั ซอ้ื (Purchases journal) ใชบ้ นั ทกึ รายการซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ เชอ่ื สมดุ รายวนั ขาย (Sales Journal) ใชบ้ นั ทกึ รายการขาย สนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื สมดุ รายวนั รบั เงนิ (Cash receipts journal) ใชบ้ นั ทกึ รายการรบั เงนิ สมุด รายวนั จ่ายเงนิ (Cash payments journal) ใชบ้ นั ทกึ รายการจา่ ยเงนิ และ สมดุ เงนิ สด (Cash book) ใชบ้ นั ทกึ รายการรบั เงนิ และจา่ ยเงนิ บทท่ี 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

362 แบบฝึ กหดั ข้อ 1. บรษิ ทั ดาวเทยี ม จากดั เป็นกจิ การจดทะเบยี นในระบบภาษมี ลู ค่าเพม่ิ มรี ายการท่ี เกย่ี วกบั การขาย ดงั น้ี 25x1 ม.ค. 1 ขายสนิ คา้ ใหน้ ายแดง มลู คา่ สนิ คา้ 6,000 บาท เงอ่ื นไข 2/10, n/30 ใบกากบั ภาษี เลขท่ี 101 3 ขายสนิ คา้ ใหน้ ายเขยี ว มลู คา่ สนิ คา้ 18,000 บาท เงอ่ื นไข 1/10, n/30 ใบกากบั ภาษี เลขท่ี 102 5 ขายสนิ คา้ ใหน้ ายดา มลู คา่ สนิ คา้ 15,000 บาท เงอ่ื นไข 3/10, n/30 ใบกากบั ภาษี เลขท่ี 103 15 ขายสนิ คา้ ใหน้ ายแดง มลู คา่ สนิ คา้ 22,000 บาท เงอ่ื นไข 2/10, n/30 ใบกากบั ภาษี เลขท่ี 104 23 ขายสนิ คา้ ใหน้ ายเขยี ว มลู คา่ สนิ คา้ 9,000 บาท เงอ่ื นไข 1/10, n/30 ใบกากบั ภาษี เลขท่ี 105 25 ขายสนิ คา้ ใหน้ ายดาเป็นเงนิ สด มลู คา่ สนิ คา้ 10,000 บาท ใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 106 ให้ทา 1. บนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ขาย 2. ผ่านรายการไปยงั สมดุ บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ยและบญั ชแี ยกประเภททวั่ ไป ข้อ 2. บรษิ ทั กรงุ เทพ จากดั เป็นกจิ การจดทะเบยี นในระบบภาษมี ลู คา่ เพม่ิ มรี ายการท่ี เกย่ี วกบั การซอ้ื ดงั น้ี 25x1 ม.ค. 1 ซอ้ื สนิ คา้ จากรา้ นกุหลาบ มลู คา่ สนิ คา้ 8,000 บาท เงอ่ื นไข 2/10, n/30 ใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 112 6 ซอ้ื สนิ คา้ จากรา้ นทวิ ลปิ มลู คา่ สนิ คา้ 18,000 บาท เง่อื นไข 1/10, n/30 ใบกากบั ภาษี เลขท่ี 234 12 ซอ้ื สนิ คา้ จากรา้ นทานตะวนั มลู ค่าสนิ คา้ 25,000 บาท เงอ่ื นไข 4/10, n/60 ใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 345 16 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ สดจากรา้ นทวิ ลปิ มลู ค่าสนิ คา้ 18,000 บาทใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 446 บทท่ี 9 สมดุ รายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

363 26 ซอ้ื สนิ คา้ จากรา้ นทวิ ลปิ มลู ค่าสนิ คา้ 21,000 บาท เงอ่ื นไข 1/10, n/30 ใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 245 31 ซอ้ื สนิ คา้ จากรา้ นกุหลาบ มลู ค่าสนิ คา้ 4,000 บาท เงอ่ื นไข 2/10, n/30 ใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 135 ให้ทา 1. บนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ซอ้ื 2. ผา่ นรายการไปยงั สมดุ บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ยและบญั ชแี ยกประเภททวั่ ไป ข้อ 3. บรษิ ทั กรงุ เทพ จากดั เป็นกจิ การจดทะเบยี นในระบบภาษมี ลู คา่ เพม่ิ ขายและรบั ซอ่ ม เครอ่ื งใชไ้ ฟฟ้า มรี ายการทเ่ี กย่ี วกบั การรบั เงนิ ดงั น้ี 25x1 ม.ค. 1 ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ สด มลู คา่ สนิ คา้ 7,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ 7% ตามใบสาคญั รบั เงนิ เลขท่ี 001 6 รบั ชาระหน้จี ากลกู หน้ี-นายสมจติ ร จานวน 10,000 บาท ใหส้ ว่ นลด 200 บาท ตาม ใบสาคญั รบั เงนิ เลขท่ี 002 12 ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ สด มลู คา่ สนิ คา้ 9,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ 7% ตามใบสาคญั รบั เงนิ เลขท่ี 003 16 รบั รายไดจ้ ากใหบ้ รกิ ารซ่อม มลู คา่ 4,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ 7% ตามใบสาคญั รบั เงนิ เลขท่ี 004 20 พนกั งานทก่ี ยู้ มื เงนิ ไปนาเงนิ มาชาระจานวน 8,000 บาท ตามใบสาคญั รบั เงนิ เลขท่ี 005 ให้ทา 1. บนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั รบั เงนิ 2. ผ่านรายการไปยงั สมดุ บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ยและบญั ชแี ยกประเภททวั่ ไป ข้อ 5. บรษิ ทั หนองคาย จากดั เป็นกจิ การจดทะเบยี นในระบบภาษมี ลู ค่าเพม่ิ ขายและรบั ซอ่ ม เครอ่ื งใชไ้ ฟฟ้า มรี ายการทเ่ี กย่ี วกบั การจ่ายเงนิ ดงั น้ี 25x1 ม.ค. 1 มยี อดคงเหลอื ของบญั ชตี ่าง ๆ ยกมาดงั ต่อไปน้ี เงนิ สด 40,000 บาท เงนิ ฝากธนาคาร 80,000 บาท ลกู หน้ี – นายสมควร 15,000 บาท เจา้ หน้ี – นายพรเทพ 25,000 บาท บทท่ี 9 สมุดรายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

364 4 ขายสนิ คา้ ไดเ้ งนิ สด 25,000 บาท 7 จ่ายเงนิ สดเป็นค่าไฟฟ้า 1,500 บาท 10 ถอนเงนิ จากธนาคารมาใชใ้ นกจิ การ 10,000 บาท 12 จา่ ยเชค็ เพ่อื ซอ้ื สนิ คา้ 20,000 บาท 17 รบั ชาระหน้ีจากนายสมควร จานวน 15,000 บาท ใหส้ ว่ นลด 1,000 บาท 21 จา่ ยชาระหน้ีนายพรเทพเป็นเงนิ สด 25,000 บาท ไดร้ บั สว่ นลด 2% 24 นาเงนิ สดไปฝากธนาคาร 5,000 บาท 30 ขายสนิ คา้ ไดเ้ งนิ สด 8,000 บาท และนาเงนิ ฝากธนาคารทนั ที ให้ทา 1. บนั ทกึ รายการในสมดุ เงนิ สด 2. ผา่ นรายการไปยงั สมดุ บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ยและบญั ชแี ยกประเภททวั่ ไป ข้อ 6. บรษิ ทั จตั ุชยั จากดั เป็นกจิ การจดทะเบยี นในระบบภาษมี ลู ค่าเพ่ิม มบี ญั ชแี ยกประเภท ลกู หน้แี ละเจา้ หน้คี งเหลอื ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x0 ดงั น้ี ลกู หน้คี งเหลอื 25,000 บาท ประกอบดว้ ย ลกู หน้ี – นายศรราม 10,000 บาท ลกู หน้ี – นายสมชาย 15,000 บาท เจา้ หน้คี งเหลอื 30,000 บาท ประกอบดว้ ย เจา้ หน้ี – รา้ นพอเพยี ง 18,000 บาท เจา้ หน้ี – รา้ นพอใจ 12,000 บาท รายการคา้ ในระหว่างเดอื นมกราคม 25x1 มดี งั ต่อไปน้ี 25x1 ม.ค. 1 ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื ใหน้ ายศรราม 5,000 บาท เงอ่ื นไขการชาระเงนิ 2/10, n/30 ใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 101 4 รบั ชาระหน้จี ากนายสมชายเป็นเงนิ สด จานวน 10,000 บาท ใหส้ ว่ นลด 300 บาท ออกใบเสรจ็ รบั เงนิ เลขท่ี 201 7 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ สดมลู ค่า 8,000 บาท ภาษมี ลู คา่ เพมิ่ 7% ใบเสรจ็ รบั เงนิ /ใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 455 10 ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ สดมลู คา่ 30,000 บาท ภาษมี ลู คา่ เพม่ิ 7% ออกใบเสรจ็ รบั เงนิ / ใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 401 13 จา่ ยค่าขนส่งออกเป็นเงนิ สด 500 บาท บทที่ 9 สมุดรายวนั เฉพาะ สรุ ิสา จตั ชุ ยั

365 15 จา่ ยชาระหน้เี จา้ หน้รี า้ นพอใจ 5,000 บาท ไดร้ บั สว่ นลด 200 บาท 21 ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื ใหน้ ายสมชาย 25,000 บาท เงอ่ื นไขการชาระเงนิ 1/10, n/30 ใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 102 24 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเช่อื จากรา้ นพอเพยี ง มลู คา่ 9,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ 7% ใบกากบั สนิ คา้ /ใบกบั ภาษี เลขท่ี 501 เงอ่ื นไขการชาระเงนิ 2/25,n/45 26 รบั รายไดจ้ ากใหบ้ รกิ าร มลู ค่า 3,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพม่ิ 7% 27 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ สดมลู คา่ 2,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพม่ิ 7% ใบเสรจ็ รบั เงนิ /ใบกากบั ภาษเี ลขท่ี 556 29 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเชอ่ื จากรา้ นพอใจ มลู คา่ 11,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ 7% ใบกากบั สนิ คา้ /ใบกบั ภาษี เลขท่ี 601 เงอ่ื นไขการชาระเงนิ 2/25,n/45 31 ซอ้ื อุปกรณ์สานกั งานเป็นเงนิ เชอ่ื มลู ค่า 20,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพม่ิ 7% ใบกากบั สนิ คา้ /ใบกบั ภาษี เลขท่ี 151 ให้ทา 1. บนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ขาย สมดุ รายวนั ซอ้ื สมดุ รายวนั รบั เงนิ สมดุ รายวนั จา่ ยเงนิ และสมุดรายวนั ทวั่ ไป 2. ผ่านรายการไปยงั สมดุ บญั ชแี ยกประเภทยอ่ ยและบญั ชแี ยกประเภททวั่ ไป บทท่ี 9 สมุดรายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

366 เอกสารอ้างอิง ผกาพรรณ พรหมสาขา ณ สกลนคร. (2554). การบญั ชี 1. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 5. กรงุ เทพฯ : เสมาสาสน์ . วฒั นา ศวิ ะเกอ้ื , ดุษฏี สงวนชาต,ิ และนันทพร พทิ ยะ. (2556). การบญั ชีขนั้ ต้น. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 7 กรงุ เทพฯ : ว.ี พรน้ิ ท(์ 1991). บทที่ 9 สมุดรายวนั เฉพาะ สุริสา จตั ชุ ยั

367 แผนบริหารการสอนประจาบทที่ 10 ระบบใบสาคญั หวั ข้อเนื้อหาประจาบท 1. ลกั ษณะของระบบใบสาคญั 2. กระบวนการของระบบใบสาคญั 3. การบนั ทกึ ในทะเบยี นใบสาคญั 4. การบนั ทกึ ในทะเบยี นเชค็ จา่ ย 5. การจดั ทาใบสาคญั ในกรณตี ่าง ๆ 6. การแกไ้ ขขอ้ ผดิ พลาด 7. การบนั ทกึ รายการในทะเบยี นใบสาคญั และทะเบยี นเชค็ จา่ ย 8. บทสรปุ 9. แบบฝึกหดั วตั ถปุ ระสงค์ เชิงพฤติกรรม 1. ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายกระบวนการของระบบใบสาคญั ได้ 2. ผเู้ รยี นสามารถบนั ทกึ รายการในทะเบยี นใบสาคญั ได้ 3. ผเู้ รยี นสามารถบนั ทกึ รายการในทะเบยี นเชค็ จ่ายได้ 4. ผเู้ รยี นสามารถบนั ทกึ รายการแกไ้ ขขอ้ ผดิ พลาดในระบบใบสาคญั ได้ วิธีการสอนและกิจกรรมการเรียนการสอนประจาบท 1. การบรรยายเน้อื หา 2. ถามตอบในชนั้ เรยี น 3. การคน้ ควา้ หาความรจู้ ากแหลง่ ขอ้ มลู อเิ ลก็ ทรอนกิ สเ์ กย่ี วกบั รปู แบบของใบสาคญั จา่ ย 4. ทาแบบฝึกหดั ทา้ ยบท สื่อการเรียนการสอน สรุ ิสา จตั ชุ ยั 1. เอกสารประกอบการสอน เรอ่ื ง ระบบใบสาคญั บทท่ี 10 ระบบใบสาคญั

368 2. ชุดการสอน PowerPoint 3. แหลง่ ขอ้ มลู อเิ ลก็ ทรอนิกสท์ เ่ี กย่ี วขอ้ ง 4. แหลง่ ความรจู้ ากวารสารและหนงั สอื พมิ พต์ ่าง ๆ การวดั ผลและการประเมินผล 1. สงั เกตความสนใจขณะฟงั บรรยายและการตอบคาถาม 2. สงั เกตจากการทาแบบฝึกหดั ในชนั้ เรยี น 3. สงั เกตจากพฤตกิ รรมความสนใจ และการรว่ มกจิ กรรมในชนั้ เรยี น 4. ประเมนิ ผลจากการทาแบบฝึกหดั ทา้ ยบท บทที่ 10 ระบบใบสาคญั สรุ ิสา จตั ชุ ยั

369 บทที่ 10 ระบบใบสาคญั สงิ่ สาคญั ประการหน่ึงของกิจการในการดาเนินธุรกิจคอื การควบคุมการรบั และการ จา่ ยเงนิ ของกจิ การ เพ่อื ให้มคี วามเหมาะสม เน่ืองจากหากเงนิ สดทร่ี บั มาน้อยกว่าเงนิ สดทจ่ี ่าย ไป กจิ การกจ็ ะประสบปญั หาขาดสภาพคล่อง และทาใหธ้ ุรกจิ ลม้ เหลวในทส่ี ุด ดงั นนั้ ในการรบั เงนิ จา่ ยเงนิ ของกจิ การจงึ ควรทจ่ี ะมรี ะบบปฏบิ ตั งิ านทร่ี ดั กุมมปี ระสทิ ธภิ าพ สามารถควบคุมการ รบั เงนิ และการจ่ายเงนิ ไมใ่ หเ้ กดิ การทุจรติ ขน้ึ ในกจิ การ ซง่ึ ในเน้ือหาของบทท่ี 10 น้ีจะกล่าวถงึ การควบคุมการจา่ ยเงนิ สดวธิ หี น่งึ ซง่ึ กค็ อื การใชร้ ะบบใบสาคญั ลกั ษณะของระบบใบสาคญั ระบบใบสาคญั เป็นระบบการปฏบิ ตั ิงานท่มี ไี ว้เพ่อื ควบคุมการจ่ายเงนิ ของกจิ การให้ เป็นไปตามวตั ถุประสงคข์ องกจิ การ คอื การมกี าไรสงู สดุ โดยในระบบใบสาคญั ก่อนการจา่ ยเงนิ แต่ละรายการ ไม่ว่าจะเป็นการจ่ายเงนิ เพ่อื ซ้อื สนิ ค้า การจ่ายเงนิ เพ่อื ซ้อื สนิ ทรพั ย์ หรอื การ จ่ายเงนิ เพ่อื จ่ายเป็นค่าใช้จ่ายต่าง ๆ จะต้องมกี ารรวบรวมหลกั ฐานเอกสารท่เี ก่ียวข้องกบั เหตุการณ์นัน้ เพ่อื ขออนุมตั จิ ากผู้อานาจ เม่อื ผู้มอี านาจตรวจสอบแล้วก็สามารถดาเนินการ จ่ายเงินได้ โดยในการจ่ายเงนิ ทุกรายการจะจ่ายเป็นเช็ค เพ่ือให้สามารถตรวจสอบได้ใน ภายหลงั และเพ่อื ใหเ้ กดิ การควบคุมภายในทด่ี ี กระบวนการของระบบใบสาคญั ระบบใบสาคญั เป็นระบบทใ่ี ชค้ วบคุมการจา่ ยเงนิ ของกจิ การ โดยในการจ่ายเงนิ ทุก รายการจะมกี ารบนั ทกึ เป็นหน้สี นิ ไวก้ ่อน แลว้ ค่อยจา่ ยโดยใชเ้ ชค็ ซง่ึ ในแต่ละขนั้ ตอนจะมกี ารใช้ เอกสารและสมดุ ในการจดบนั ทกึ ตามกระบวนการดงั ต่อไปน้(ี เสนีย์ พวงยาณี, 2557 : 365) 1. การเตรยี มและจดั ทาใบสาคญั เมอ่ื เกดิ รายการคา้ ทต่ี อ้ งจา่ ยเงนิ เชน่ การซอ้ื สนิ คา้ การซอ้ื สนิ ทรพั ย์ หรอื การจา่ ย ค่าใชจ้ า่ ย พนกั งานบญั ชจี ะตอ้ งตรวจสอบเอกสารหลกั ฐานต่าง ๆ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั รายการนัน้ เช่น การซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื จะมหี ลกั ฐานคอื ใบกากบั สนิ คา้ การจ่ายค่าใชจ้ า่ ยจะมหี ลกั ฐานคอื บทท่ี 10 ระบบใบสาคญั สรุ ิสา จตั ชุ ยั

370 ใบแจง้ หน้ี หลงั จากนนั้ นาเอกสารดงั กล่าวมาจดั ทาใบสาคญั จา่ ยตามแบบฟอรม์ ของกจิ การ โดยทวั่ ไปใบสาคญั จา่ ยจะมรี ปู แบบดงั น้ี ใบสาคญั จ่าย เลขท.่ี ............. บรษิ ทั .......................................... ทอ่ี ย.ู่ ................................................. วนั ท.่ี .................................... ผรู้ บั เงนิ .................................................................... ทอ่ี ย.ู่ ........................................................................ วนั ท่ี เลขทใ่ี บกากบั ภาษี เงอ่ื นไข คาอธบิ าย จานวนเงนิ  เดบติ ...................................................................................................................... เครดติ ........................................................................................................ การจ่ายเงิน   เชค็ ธนาคาร................................................... เลขทเ่ี ชค็ ....................................................... ผจู้ ดั ทา................................. ลงวนั ท.่ี ......................................................... ผตู้ รวจสอบ........................... จานวนเงนิ ..................................................... ผอู้ นุมตั .ิ ................................ ผลู้ งบญั ช.ี .............................. คาอธบิ ายของชอ่ งในใบสาคญั จา่ ย มดี งั น้ี สรุ ิสา จตั ชุ ยั เลขทใ่ี บสาคญั จ่าย ซง่ึ ต้องเรยี งตามลาดบั ชอ่ื บรษิ ทั ทจ่ี ดั ทาใบสาคญั จา่ ย ทอ่ี ยขู่ องบรษิ ทั ทจ่ี ดั ทาใบสาคญั จา่ ย วนั ท่ี ทจ่ี ดั ทาใบสาคญั จ่าย และใชเ้ ป็นวนั ทล่ี งบนั ทกึ บญั ชี ชอ่ื ผรู้ บั เงนิ บทที่ 10 ระบบใบสาคญั

371 ทอ่ี ยขู่ องผรู้ บั เงนิ รายละเอยี ดของเอกสารประกอบใบสาคญั ช่อื บญั ชที ต่ี อ้ งบนั ทกึ ดา้ นเดบติ และดา้ นเครดติ รายละเอยี ดของการจ่ายเงนิ และจานวนเงนิ ลายมอื ช่อื ของ ผจู้ ดั ทาใบสาคญั ผตู้ รวจสอบ ผอู้ นุมตั ิ และผบู้ นั ทกึ บญั ชี 2. การบนั ทึกใบสาคญั เม่อื พนักงานบญั ชีจดั ทาใบสาคญั จ่ายแนบเอกสารประกอบท่เี ก่ียวข้อง ให้ผู้มี อานาจอนุมตั กิ ารจา่ ยเงนิ ลงนามแลว้ หลงั จากนนั้ จะนาไปบนั ทกึ ไวใ้ น “ทะเบยี นใบสาคญั ” โดย ทะเบยี นใบสาคญั ถอื เป็นสมดุ รายวนั ขนั้ ตน้ ทใ่ี ชบ้ นั ทกึ หน้สี นิ ทุกรายการ ช่องดา้ นเดบติ ใชบ้ นั ทกึ ซอ้ื สนิ คา้ ซอ้ื สนิ ทรพั ย์ หรอื ค่าใชจ้ า่ ยต่าง ๆ สว่ นดา้ นเครดติ ใชบ้ นั ทกึ เจา้ หน้ีใบสาคญั สงั่ จ่าย ใน กรณีท่ีกิจการนาระบบใบสาคญั จ่ายมาใช้แล้ว ไม่ต้องใช้สมุดรายวนั ซ้ือและสมุดบัญชีแยก ประเภทยอ่ ยรายตวั เจา้ หน้ี แบบฟอรม์ ทะเบยี นใบสาคญั โดยทวั่ ไปจะมรี ปู แบบดงั น้ี บทท่ี 10 ระบบใบสาคญั สุริสา จตั ชุ ยั

บทท่ี 10 ระบบใบสาคญั 372 ทะเบยี นใบสาคญั (Vouch วนั ท่ี เลขท่ี ผรู้ บั เงนิ คาอธบิ าย เงอ่ื นไข การจ่ายเงนิ เครด ใบสาคญั เจา้ ห วนั ท่ี เลข ใบสาคญั ท่ี เชค็       สุริสา จตั ชุ ยั บทท่ี 10 ระบบใบสาคญั ส

her Register) เดบติ  บญั ชอี น่ื ๆ  ดติ เลข หน้ี ญจ่าย ภาษซี อ้ื ค่าขนสง่ ชอ่ื บญั ชี ท่ี เดบติ เครดติ เขา้ บญั ชี ซอ้ื สนิ คา้ 372 สุริสา จตั ชุ ยั

373 คาอธบิ ายของช่องในทะเบยี นใบสาคญั มดี งั น้ี  วนั ทต่ี ามใบสาคญั จา่ ย  เลขทข่ี องใบสาคญั จา่ ย ใหบ้ นั ทกึ เรยี งตามลาดบั ใบสาคญั จา่ ย  ช่อื ผรู้ บั เงนิ หรอื ช่อื เจา้ หน้ที ก่ี จิ การตอ้ งจา่ ยเงนิ  คาอธบิ ายรายการ เพอ่ื อธบิ ายเหตุการณ์ทเ่ี กดิ ขน้ึ  เงอ่ื นไขการชาระเงนิ เพ่อื เป็นขอ้ มลู ในการพจิ ารณาการจา่ ยเงนิ ว่ากจิ การจะตอ้ ง ชาระเงนิ วนั ใดเพ่อื ใหไ้ ดส้ ่วนลดตามเงอ่ื นไข  การจ่ายเงนิ ช่องวนั ทใ่ี หใ้ สว่ นั ทท่ี ส่ี งั่ จ่ายเชค็ สว่ นชอ่ งเลขทเ่ี ชค็ ใหใ้ สเ่ ลขทเ่ี ชค็ ท่ีได้ จา่ ยเงนิ ตามใบสาคญั จา่ ยฉบบั นนั้ ซง่ึ จะใส่ขอ้ มลู ในช่องน้เี มอ่ื ไดม้ กี ารสงั่ จา่ ยเชค็ แลว้ เทา่ นนั้ หากใบสาคญั จา่ ยเลขทใ่ี ดยงั ไมม่ ขี อ้ มลู ในชอ่ งการจา่ ยเงนิ แสดงว่าใบสาคญั จา่ ยฉบบั นนั้ ยงั ไม่มี การจา่ ยเงนิ  เครดติ เจา้ หน้ใี บสาคญั จา่ ย ใหใ้ สจ่ านวนเงนิ ตามใบสาคญั จา่ ย  เดบติ หมายถงึ รายจ่ายทเ่ี กดิ ขน้ึ ในกจิ การทเ่ี กดิ ขน้ึ บ่อยๆ ซง่ึ แต่ละกจิ การอาจจะมี ช่องเดบติ ทแ่ี ตกต่างกนั ในทน่ี ้ยี กตวั อยา่ งเป็น ชอ่ งซอ้ื สนิ คา้ ช่องภาษซี อ้ื และชอ่ งคา่ ขนส่งเขา้  ช่องบญั ชอี ่นื ๆ ใชบ้ นั ทกึ รายการอ่นื ๆ ทเ่ี กดิ ขน้ึ ไมบ่ ่อย ทงั้ ดา้ นเดบติ และดา้ น เครดติ 3. การเกบ็ ใบสาคญั ที่ยงั ไมไ่ ด้จ่ายเงิน เม่อื พนักงานบญั ชบี นั ทกึ รายการในทะเบยี นใบสาคญั เรยี บรอ้ ยแลว้ ให้นาใบสาคญั จา่ ยไปจดั เกบ็ ไวใ้ นแฟ้ม โดยตงั้ ช่อื แฟ้มวา่ “แฟ้มใบสาคญั จ่ายทย่ี งั ไม่ถงึ กาหนดชาระ” โดยเรยี ง เอกสารตามลาดบั วนั ทท่ี ่ตี ้องจ่ายชาระเงนิ แฟ้มใบสาคญั จ่ายน้ีจะทาหน้าท่เี ป็นสมุดบญั ชแี ยก ประเภทยอ่ ยเจา้ หน้ดี ว้ ย 4. การจ่ายเงินตามใบสาคญั เมอ่ื ใบสาคญั จา่ ยฉบบั ใดถงึ กาหนดชาระเงนิ ใหน้ าใบสาคญั จา่ ยฉบบั นนั้ มาเสนอใหผ้ ู้ มอี านาจอนุมตั กิ ารจา่ ยเงนิ ลงลายมอื ช่อื อนุมตั กิ ารจา่ ยเงนิ แลว้ สง่ เอกสารใหผ้ ทู้ ม่ี หี น้าทจ่ี ่ายเงนิ เพ่อื จดั ทาเช็ค พรอ้ มทงั้ ให้ผู้มอี านาจลงนามสงั่ จ่ายเชค็ เม่อื เชค็ นัน้ ได้รบั การลงนามแล้วจงึ ดาเนินการจดั สง่ ใหแ้ ก่เจา้ หน้ี แลว้ บนั ทกึ รายละเอยี ดการจ่ายเงนิ ในช่องการจ่ายเงนิ ในใบสาคญั จา่ ย และสง่ เอกสารคนื ใหพ้ นกั งานบญั ชเี พ่อื บนั ทกึ ขอ้ มลู การจ่ายเชค็ ใน “ทะเบยี นเชค็ จ่าย” และ บนั ทกึ วนั ท่จี ่ายเช็คกบั เลขท่เี ชค็ ในทะเบยี นใบสาคญั ในช่องการจ่ายเงนิ ตามใบสาคญั ท่ไี ด้ จา่ ยเงนิ แลว้ แบบฟอรม์ ทะเบยี นเชค็ จา่ ยโดยทวั่ ไปจะมรี ปู แบบดงั น้ี บทที่ 10 ระบบใบสาคญั สุริสา จตั ชุ ยั

374 วนั ท่ี เลขทเ่ี ชค็ ผรู้ บั เงนิ ทะเบยี นเชค็ จา่ ย เดบติ เครดติ เจา้ หน้ี สว่ นลดรบั ธนาคาร   เลขทใ่ี บสาคญั จ่าย ใบสาคญั จ่าย    คาอธบิ ายของช่องในทะเบยี นเชค็ จา่ ย มดี งั น้ี  วนั ทต่ี ามทร่ี ะบุในเชค็  เลขทเ่ี ชค็  ชอ่ื ผรู้ บั เงนิ ตามทร่ี ะบใุ นเชค็  เลขทใ่ี บสาคญั จา่ ย ทม่ี กี ารจา่ ยเชค็ ฉบบั นนั้  เดบติ เจา้ หน้ใี บสาคญั สงั่ จา่ ย ใสจ่ านวนเงนิ ตามใบสาคญั จา่ ย  เครดติ สว่ นลดรบั ใสจ่ านวนเงนิ สว่ นลดทไ่ี ดร้ บั (ถา้ ม)ี  เครดติ ธนาคาร ใสจ่ านวนเงนิ ตามเชค็ 5. การเกบ็ ใบสาคญั ท่ีจ่ายเงินแล้ว ใบสาคญั จ่ายทไ่ี ดม้ กี ารจ่ายเงนิ แลว้ จะนาไปจดั เกบ็ ไวใ้ นแฟ้มโดยใชช้ อ่ื แฟ้มวา่ “แฟ้มใบสาคญั ทจ่ี ่ายเงนิ แลว้ ” เพอ่ื เกบ็ ไวเ้ ป็นหลกั ฐานในการตรวจสอบต่อไป โดยอาจจะ จดั เรยี งตามลาดบั ใบสาคญั จา่ ย หรอื จดั เรยี งตามเลขทเ่ี ชค็ กไ็ ด้ กระบวนการในระบบใบสาคญั จา่ ยทก่ี ลา่ วมาขา้ งตน้ สามารถสรุปไดต้ ามภาพท่ี 10.1 ดงั ต่อไปน้ี บทท่ี 10 ระบบใบสาคญั สรุ ิสา จตั ชุ ยั

375 รายการคา้ ทต่ี อ้ งจา่ ยเงนิ จดั ทาใบสาคญั จา่ ย บนั ทกึ ใน “ทะเบียนใบสาคญั ” จดั เกบ็ เขา้ แฟ้ม “แฟ้มใบสาคญั จา่ ยทย่ี งั ไมถ่ งึ กาหนดชาระ” เมอ่ื ถงึ วนั ครบกาหนดจา่ ยเงนิ ออกเชค็ สงั่ จา่ ย บนั ทกึ ใน “ทะเบยี นเชค็ จ่าย” บนั ทกึ ในทะเบยี นใบสาคญั ในชอ่ งการจา่ ยเงนิ โดย ใสเ่ ลขทเ่ี ชค็ และวนั ทใ่ี นเชค็ เกบ็ ใบสาคญั จ่ายใน “แฟ้มใบสาคญั ทจ่ี า่ ยเงนิ แลว้ ” ภาพท่ี 10.1 กระบวนการในระบบใบสาคญั จ่าย ทม่ี า : ปรบั ปรงุ จาก บุญเสรมิ วมิ กุ ตะนนั ทน์และคณะ (2554 : 72) บทท่ี 10 ระบบใบสาคญั สุริสา จตั ชุ ยั

376 การบนั ทึกในทะเบยี นใบสาคญั เม่อื มรี ายการค้าท่ตี ้องจ่ายเงนิ เกิดข้นึ พนักงานบญั ชีจะจดั ทาใบสาคญั สงั่ จ่าย แล้ว นามาบนั ทกึ รายการขนั้ ต้นในทะเบยี นใบสาคญั ซ่งึ ทะเบยี นใบสาคญั น้ีจะใช้แทนสมุดรายวนั เฉพาะ ซง่ึ จะบนั ทกึ เป็นไปตามหลกั บญั ชคี ่คู อื บนั ทกึ ทงั้ ดา้ นเดบติ และดา้ นเครดติ แต่กจิ การไม่ ตอ้ งผา่ นรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภททนั ที ใหผ้ ่านรายการ ณ วนั สน้ิ เดอื นโดยการรวมยอด แลว้ ผา่ นรายการดว้ ยยอดรวม ยกเวน้ รายการทอ่ี ยใู่ นช่องบญั ชอี ่นื ๆ ใหผ้ ่านรายการทนั ทที เ่ี กดิ รายการนนั้ ดงั แสดงไดต้ ามตวั อยา่ งท่ี 10.1 ดงั ต่อไปน้ี ตวั อย่างท่ี 10.1 บรษิ ทั จตั ุชยั จากดั เป็นกจิ การขายโทรศพั ทม์ อื ถอื มรี ายการทต่ี ้องจ่ายเงนิ ดงั ต่อไปน้ี 25x1 ม.ค. 1 ซอ้ื สนิ คา้ เป็นเงนิ เช่อื จากรา้ นรฐั พร เป็นโทรศพั ทม์ อื ถอื จานวน 5 เครอ่ื งราคาเครอ่ื งละ 1,000 บาท ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ 7% เงอ่ื นไข 2/10, n/30 พนกั งานทาใบสาคญั จา่ ยเลขท่ี 001 3 ซอ้ื อุปกรณ์สานกั งานเป็นเงนิ เช่อื จากรา้ นวราพร จานวน 3,000 บาท ภาษมี ลู คา่ เพมิ่ 7% เงอ่ื นไข 1/10, n/30 พนกั งานทาใบสาคญั จา่ ยเลขท่ี 002 7 ไดร้ บั ใบแจง้ หน้ีค่าไฟฟ้าจากการไฟฟ้า จานวนรวมภาษมี ลู คา่ เพมิ่ 1,070 บาท พนกั งานทาใบสาคญั จา่ ยเลขท่ี 003 การบนั ทกึ รายการในทะเบยี นใบสาคญั แสดงไดด้ งั น้ี บทที่ 10 ระบบใบสาคญั สุริสา จตั ชุ ยั

37 บทท่ี 10 ระบบใบสาคญั ทะเบยี นใบสาคญั (V เลขท่ี ผรู้ บั เงนิ คาอธบิ าย เงอ่ื นไข การจ่ายเงนิ เคร วนั ท่ี ใบ เจา้ รา้ นรฐั พร ซ้อื สนิ คา้ วนั ท่ี เลข ใบส สาคญั รา้ นวราพร ซ้อื อุปกรณ์ ท่ี จา่ การไฟฟ้ า รบั ใบแจง้ หน้ี เชค็ 25x1 ม.ค.1 001 2/10,n/30 5,35 1/10,n/30 3,21 3 002 1,07 7 003 สุริสา จตั ชุ ยั บทที่ 10 ระบบใบสาคญั

77 Voucher Register) รดติ เดบติ บญั ชอี ่นื ๆ าหน้ี เลขท่ี เดบติ สาคญั ซอ้ื สนิ คา้ ภาษซี ้อื ค่าขนส่ง ชอ่ื บญั ชี บญั ชี เครดติ าย เขา้ 50 - 5,000 - 350 - 10 - 210 - 70 - 70 - อุปกรณ์ 15 3,000 - ค่าไฟฟ้ า 56 1,000 - 377 สุริสา จตั ชุ ยั