หนังสือคำแปลมหาปรินิพพานสูตร

พรายน กะพระอานไเทะ ผู้มีอายุ ผูน้ ง่ เผาอยู่ ณ สว่ น สดคานหนงึ่ วา่ “ ค ูกอ่ นอานนทะ. กรุงIวสาล น่ารนื รมย อเุ ทนเจคีย์ โคฅมกเจคยี ์ สคมํ พเจคีย์ พหุป?ุ ารเจลย์ สารนทฑเจดยี ์ ปาวาลเจคยี ์ กล็ ,วนแคน่ า่ รนรมย ‘ยุ คกู อ่ นอาน*นทะ อิทธบิ าทท1ง ๔ ประการ อ'นใคร ๆ ผู้ใคทำให้บง่ เกคิ ขนมาแส่ว กระทำให้มาก กระทำให้เบน เหมือนยาน กระทำให้เบนท่ี?าง ฅ1งขนมาโดยไม่ขาคสาย ใหเ้ จรญิ แลวคํว้ยดี ลงมือกระทำโคยสมํ่าเสมอแลว ใคร ๆ ผ้นู 1น เมือ่ หว*งก็พงึ คำรงอยไู่ คส้ นอายฃุ ยหรือกว่าส้นํ อายุ ฃยเล็กน่อย คูกอ่ นอานนทะ อทิ ธบิ าทท1ง ๔ ประการ อนพระฅถากฅทำใหบ้ งเกิคขนมาแล1ริ กระทำให้มากแลว กระทำให้เบนเหมือนยานแลว กระทำใหเ้ บนที่?างแลว คงขนมาโดยไมฃ่ าคสายแส่ว ใหเ้ จรญิ คแี ล*ว ลงมอื กระทำ ควยคโี คยสมํ่าเสมอแส่ว พระฅถาคฅนนเมือ่ หว*ง ก็พงึ คำรงอยู่ไคส้ นอายุข'ย หรือกวา่ สนอายขุ ยเล็กน่อย” พระอานนทะ ผู้มีอายุ กเ็ บนเหมอื นปถุ ุชนกนอนื่ ทมี่ ารบดกนจิฅไวแ้ ลวนน ไม่ไคอ้ าจเพือ่ การแทงคลอด ในการบอกใบ้ที่เบดเผย ในการแยมพรายทแ่ี พ้ค ที่

<dd พระผ้มู ีพระภาคเจไทรงกระทำอยู่ ‘สุ แมอ้ ย่างนน ท่าน จงึ มไิ คก้ ราบทูลวิงวอนพระผู้มีพระภาคเจไว่า “ข่าแค่ พระองคผ์ เู้ บนท่ีพึงของชมุ ชน ขอพระผู้มีพระภาณข่า จพงรคะำ'ชรนงพม๙รอะ'ย_ชูฅ_นล__อม_ด์อขอย่ าฅ่ ยลุข^อยดอาเยJพขุ อยเรกอขกอลูพแรกะ1สค1นคุ ฅมเาขก่าจงคเำพAรอง ความสขุ แก่คนมาก เพ่ืออนเุ คราะห์ชาวโลก เพอื่ ประโยชน์ เพ่อื ความเกอกลู เพ่ือความสขุ แก่เทพและมนุษย์ท่ีง หลาย” พระผมู้ ีพระภาคเข่าไคด้ รสบอกพระอานนทะ ผู้ มีอายเุ ช่นนน แมก้ รงที่ ๒ แม้กรงท่ี ๓ พระอานนทะ ผมู้ อี ายุ ณบนเหมือนปุถชุ นกนอนื่ ที่ถูกมารบกกนจกิ ไวแ้ ลว ไม่ไค้อาจเพื่อการแทงดลอดในคำดรํสบอกเชน่ นน แมก้ ร1งท่ี ๒ แมก้ รงท่ี ๓ ท่านจึงมไิ ค้กราบทลู วิงวอนเช่นนน แมก้ รงท่ี ๒ แม้กรงที่ ๓ ในดอนท่ี การกระทำคำบอกใบ้ คำแย็มิพรายจบลงแลิวน์น พระ ผู้มีพระภาคเจาไดด้ รสสํงพระอานนํ ท์ ะ ผมู้ ีอายวุ ่า “ดกู อ่ น อานนทะ เธอจงออกไปเสีย บํดนเ์ บนกาลแหง่ การอะไร เธอจงรเู้ อาเองเถดิ ’ พระอาน‘นทะ ผ้มู อี ายุรบพระคำรสี

' ..... .....................................~~... — - ส่งวา่ “พระIจำขำ” แลวไคล้ กุ ขนจากที่น'ง ถวายอภิวาท กระทำปทกํ ษณิ พระผูม้ ีพระภาคเจำแส่ว ไค้น'งลงที่โกน ก่น,ไม้แหง่ หน่ึง ในที่ ท่ีไมไ่ กล ทรง!ปลง เจเลกเบาส์มาบตเค ร อ ยงุ อายุ ในทนทนี 1น มารผู้มบี าป เมอพระอานนทะผ้มู อายอุ อกไปแสว่ ไมน่ าน ไค้เขไไปยิงภูมภิ าคทีพ่ ระผู้มพี ระ ภาณจำประทบอยู่ กรนเขาไปถงึ แลว ไคย้ ืนอยู่ ณ สว่ น ลคุ คานหนง่ึ แสว่ ไ่ ก้กราบทูลพระผมู้ ี'พระภาคเจำอ'ยา่ งน่ึวา่ “ ขำแตท่ ่านผูท้ รงเกียรคิ ขอพระผมู้ พี ระภาคเจำ ขอพระ- ลคุ คเจำ โปรกปรินิพพานเสียในบไาน่ึเถิด เพราะบคนเบน กาลเบนทีป่ รนิ พิ พานของพระผ้มู พี ระภาคเจำแสว่ ควยว่า พระผูม้ ีพระภาคเจำ’ใคฅ้ รสถ่อยคำนไึ่ ว้แสว่ ว่ า่ ‘ค ูกอ่ นมาร ผ้มู ีความลามก เราจกยิงไมป่ รนิ ิพพาน คราบเท่าทภ่ี ิกษุ ท1งหลาย ภกิ ษณุ ีทง่ หลาย อุบาสกท1งหลาย อบุ าสิกา ท1งหลายที่เบ่็นสาวก เบนสาวกิ าของเรา จกํ ยงิ ไมเ่ บน ผู้ฉลาค จํกยิงไมเ่ บนผูบ้ รรลถุ งึ การผึก๋ ทก่ี ีถงึ ขีค จํกยงิ ไมเ่ บนผู้ปราศจากความหวาคสะด้ง จํกยิงไมเ่ บนพหสู กร เษ-ุ่ ; f***& *» ' —■ - ๅ- V t ปป

จกยงํ ไม่เบ1็ นผทู้ รงไวซ้ ึ่งธรรม จ่กย่งไม่เบ1็ นผูป้ ฏบิ ํฅธรรม ฅามสมควรแกธ่ รรม พัยวไิ มเ่ บน่็ ผ้ปู ฏิบฅํ ปฏปิ ทาท่สี ม ควรแก่นิพพาน จวยิ วิไมเ่ บน็่ ผ้ปู ระพฤติธรรมโดยไม่ขาด สายเบน่็ ปรกฅิอธยาศ้ย จวยิ วิไมเ่ รยี นวาทะแห่งอาจารย์ ของฅนกล่าวออกมา แสดงออกมา ประกาศออกมา ฅงไวท้ ่ีปากเบนเครอ่ื งรู้ เบิ1คเผยออกมา จำแนกออกมา กระทาให้ฅน จกยงไมข่ ่มวาทะแห่งอาจารยอ์ นื่ ท่บี งเกิด ขนแลว ให้เบน่็ วาทะท่ีถกู ข่มลงไค้เบ็น่ อยา่ งดี ควิ ยถ่อย กำท่ีประกอบคิวยเหฅุผล แล่วแสดงธรรมทีป่ ระกอบ คิวยปาฏหิ าริย’์ ขา่ แด่พระผู้มพี ระภาคเจาผู้ทรงเกียไฅิ กใ็ นบดนเทียว ภิกษุท8งหลาย ภิกษณุ ีท1งหลาย อบุ าสก ทงหลาย อบุ าสิกาทงหลาย ท'ี เบนสาวก เบนสาวกิ า ของพระผู้มพี ระภาคเจา เบ็่นผู้ฉลาดแล่ว เบ่็นผไู้ คบ้ รรลุ ถึงการผกทดี่ แี ลวิ เบ็่นผปู้ ราศจากความสะดุ้งแล่ว เบน พหูสดู -รแล้ว เบน่็ ผูท้ รงไว้ซ่งึ ธรรมแล้ว เบ็่นผู้ปฏิบ*?ใ ธรรมคามสมควรแกธ่ รรมแล้ว เบน่็ ผู้ปฏิปดปฏปิ ทาท่ี สมควรแกน่ ิพพานแล้ว- เบ็น่ ผู้ประพฤตธิ รรมโดยไม่ขาด สายเบ่น็ ปรกฅอิ ธยาศํย่แล้ว ย่อมเรียนซง่ึ วาทะแห่งอา-

จารยฃ์ องฅนกล่าวออกมา แสคงออกมา ประกาศออกมา กระทำใหค้ น ย่อมข่มวาทะแห่งอาจารยอ์ น่ื ใหเ้ บ็1นวาทะ ท่ถี กู ข่มได้เบนอย่างดีแลว่ ด้วยถอยกำที่ประกอบควย เหคผุ ล แลว่ แสดงธรรมท่ปี ระกอบควยปาฏหิ าริย์ ขำแค่ พระผูม้ ีพระภาคเจทผู้ทรงเกียรฅิ ขอพระผู้มพี ระภาคเจา่ ขอพระสุกคเขำ โปรดปรนิ ิพพานเลยี ในบดนเถดิ เพราะ ปดน เบ1็ นกาลเบนทีป่ รินิพพานของพระผ้มพี ระภาคเจา แลว่ ” “ขำแค่พระผู้มีพระภาคเจาผทู้ รงเกยี รฅิ อน่งึ พระผมู้ ีพระ ภาคเจา'ใค้ฅรสกำนไึ่ วแ้ ล่วว์ ่า ‘ ค ูกอ่ นมารผมู้ ี ความลามก เราจกยิงไมป่ รินิพพาน คราบเทา่ ที่พรหม- จรรย์นึฃ่ องเราจกยงิ เบนกิจกรรมทไ่ี มส่ มบรู ณ์ ไมแ่ พร่ หลาย ไมแ่ ผอ่ อกไปอยา่ งกวางขวาง ไมเ่ บนทรี่ ู้แหง่ กน มาก ไมเ่ บนกิจกรรมทีด่ าษดื่น และยิงไมเ่ บนกจิ กรรม ที่จนกระทิงเทพและมนษุ ย์ทง่ หลายกป็ ระกาศไคแ้ ลว่ เบน อย่างดี, ขำแคพ่ ระผมู้ พี ระภาคเจาผู้ทรงเกียรฅิ ก็'ไนบคน่ึ เทยี ว พรหมจรรยน์ ่ฃึ องพระผู้มพี ระภาคเจไ ไค้เบนกิจ กรรมท่สี มบูรณแ์ ล่ว ทแี่ พร่หลายแลว่ ท่ีแผอ่ อกไป

อยา่ งกวางขวางแล1ว ที่เบ็น่ ท่รี ู้แหง่ คนมากแลว เบน็่ กิจ- กรรมท?ี าาษค่นึ แลวิ เบน่็ กจิ กรรมท่ีจนกระทิงเทพและ มนุษย์ท1งหลาย กปิ ระกาศออกไคเ้ บ็่นอย่างคีแลํว\" ขาแฅ่ พระผ้มู ีพระภาคเจไผู้ทรงเกียรติ ขอพระผู้มพี ระภาคเจา่ ขอพระสกุ ?)เจา่ โปรคปรนิ ิพพานเลียในป้กนิ เถกิ เพราะ บ'่ กนิ เี บนกาลเบ่น็ ท่ีปรนิ พิ พานของพระผมู้ ีพระภาคเจา่ แลว” เมอมารไค้กรานทลู ขอใหป้ รนิ พิ พานอย่างนนแลิว พระผมู้ ีพระภาคเจา่ ไค้ฅรํสกอบมารผมู้ ีกวามลามกนนอยา่ ง นวี ่า <[ดกู อ่ นมารผมู้ คี วามลามก ท่านจงหมกความกํงวล ใจเลยี เถิค อกี ไมน่ าน พระกถากก,กิจก่ ปิ รนิ พิ พาน คอื พอสามเคือนจากวนนลว่ งไปแลว พระกถากกกจิ ,กปริ- นพิ พาน” ในกอนนน.แหละ ณ ปาวาลเจคยี ์ พระผ้มู ี พระภาคเจ่า ทรงมสี ฅิ มสี มปซญํ ์ญะ ปลงใจเลิกเขไ;Jถ­ ลมาปฅเคร่อื งพยุงอายุให้ยึกออกไป กใ็ นเพราะการปลงใจ เลิกเขไผลสมาปกเครอ่ื งพยงุ อายุให้ยืคออกไปของพระผมู้ ี พุระภาคเจ่านน การไหวอยา่ งแรงมากแหง่ แผ่นกิน ที่ บ่งความหวาคกลวิ ให้เกิค ท่ีทำให้ขนชูชน ไค้เกิคมขี นี มา

และกลองทพิ ย์ทงหลายก็ไณป้ ลง่ เสยี งครนื ‘อุ ออกมา ในคร1งนํ้นแล พระผู้มพื ระภาคเจไไค้ทรงทราบเนอความ นนแล่ว ไคท้ รงเปลง่ อุทานนขนในเวลานนว่า “ พระมนุ ีพจิ ารณาเทียบเคยี งอยซู่ ่งึ ปรนิ ิพพาน และการลง่ เบนอยตู่ ่อ'ไปแหง่ ชีวิฅ ไคป้ ลงใจเลกิ เขาผล- สมาบ?เครื่องพยุงความเบเ็ นอย่ใู หย้ ืคยาวออกไป พระมนุ ี นน เบ็1นผู้ยนิ คเี ฉพาะฅน มีจิฅฅง้ํ ม์น ไคท้ ำลาย (คือเลิกเขา) ซึ่งสมาบ?เคร่ืองพยงุ อายุให้ยืคยาวออกไป ทมี ีอยูอ่ ย่างพรอมสรรพใน?ไน เหมอื นนายทหารถอค เกราะบองก'นชีวิฅออกทงี เสีย'ในสมรภุม ฉะน1น” เหตุแ7หงการ7 เห วแห 3แผนดน ๘’ อยาง ในฅอนทีส่ ถานการณ์นน กำล่งเบนไปอยู่เทยี ว ทา่ นผู้มอี ายุอานนทะไค้มกี ารรำพงึ ขนในใจอยา่ งนี “ทา่ น ผเู้ จริญท1งหลาย เหฅอุ ่ศจรรยท์ ีน่ า่ แปลกใจ เหฅุอํศจรรย์ ท่นี า่ หวาคสะดุ้งคอื การไหวแหง่ แผ่นคินนี ใหญ่อย่าง แปลกปลาค การไหวแหง่ แผน่ ดนิ รนุ แรงอย่าง น่าหวาคสะดุง้ การไหวแหง่ แผน่ กนิ น ไคย้ ไ)กวามหวาค กล่ว'ให้บ*งเกดิ ฃ้ํนมา ไค้ทำ'ใหข้ น'ชุชน และกลองทพิ ย์

d (ร) ทง่ี หลายกไ็ คเ้ ปล่งเสียงครนื ตุ ออกมา อะไรเล่าหนอ เบนเหตุ อะไรเลา่ หนอเบนบจจย แห่งความท่แี หง่ แผน่ คน้ เกดิ มอี าการไหวที่รนุ แรง ปรากฏออกมา?” ในอนด่บแหง่ การคำนึงนนแล ทา่ นผูม้ ีอายุ อานนทะไค้เขาไปยงํ ปาวาลเจดียซ์ ่ึงเบนท่ีประทบอยแู่ หง่ พระผมู้ ีพระภาคเจา กรนเข1าไปถึงแล่ว ถวายอภิวาท พระผู้มีพระภาคเจาแล่ว ไค้นํงเผา ณ ส่วนสดุ ด,านหนึง่ แล1วไ์ ค้กล่าวคำกราบทลู ถามพระผมู้ พี ระภาคเจา*นํ้ว่า \"ขา แฅ่พระองค์ผู้เบ่็นที่เคารพ เหตทุ เ่ี กคิ ขนแลว่ นน อศํ จรรย์ เหต,ุที่เกคิ ขนแล่วนนย่ งํ ไมเ่ กยเกคิ มแี ฅ่กลบมามขี นคอื การ ไหวแห่งแผน่ นึ ใหญอ่ ยา่ งแปลกปลาค การไหวแห่งคน้ นํ้ รนุ แรงอยา่ งน่าหวาคสะดงุ้ การ'ไหวแหง่ แผ่นคนิ น้ํ ไค้ยงความหวาดกลว่ ให้บํงเกดิ ขนมา ไค้ทำใหข้ นชูชน และกลองทพิ ย์ท1งหลาย กไ็ คเ้ ปล่งเสียงครืนตุ ออกมา ขไแด่พระองคท์ เี่ คารพ อะไรเลา่ หนอเบนเหตุ อะไรเล่า หนอเบนบจจยํ แห่งความที่แหง่ แผ่นค้นเกิดมีอาการไหว ท่ีรุนแรง ปรากฏออกมา?”

ภ. “คกู ่อนอานนทะ สถานะ ๘ อยา่ งน ย่อม เบนเหตุ ยอ่ มเบ่็นบรจยํ แห่งความท่แี ห่งแผน่ ดนิ เกิดมี อาการไหวทรี่ ุนแรง ปรากฏออกมา สถานะ ๘ อยา่ ง เบนไฉน ไ สถานะ ๘ อย่างเบ่็นฉะน คือ (๑) แผ่นดินใหญน่ คงอยใู่ นนา นาค1งอยใู่ นลม ลมคงอยู่ในอากาส ในคราวทลี่ มใหญพ่ คไป ลมใหญ่ท่ี กำลง่ พ*ดไปอยู่ ยอ่ มยงนาให้กระเพ่อื ม นาทถี่ กู ลมทำให้ กระเพอื่ มแล*ว ยอ่ มยงิ แผ่นดนิ ใหส้ ะเทอื น สถานะนเบน่็ เหตุ เบ่น็ บจพฃั ํอฅน็ แห่งความท่แี หง่ แผน่ ดินเกดิ มี อาการไหวท่ีรนุ แรงปรากฏออกมา (๒) สถานะท่ีควรกลา่ วอย่างอ่ืนยงิ มอี ยูอ่ ีก ะสมณะ กค็ ื พราหมณ์ก็ดี ผู้มฤี ทธิ้ ผถู้ ึงความมอี ำนาจในจิฅ ยอ่ มมีอยู่ หรอื เทพผ้มู ฤี ทธ้ืมาก ผ้มู ีอานภาพมาก ถึมี อยู่ (ในมนษุ ย์และเทพเหล่านํ้น) ผใู้ ค ยงิ ปJ วีสไบญา (การหลบคาเห่นแผน่ กินเหมอื นลมคา) ทีมกำลง่ เลก็ นอ่ ย ให้ปงเกดิ ขนมา ยงิ อาโปสไบญาท่ีมืกำลงมากอ*นประมาณมิ ไดใ้ ห้บงเกดิ ขนมา พนู้ *นย่อมยิงแผน่ กินนให้ลน่ ให้สะ- เทอื นให้กระเพื่อม ใหไ้ หว สถานะน เบน็่ เหค เบ่็นบจจยํ ิ

den ท่ี ๒ แหง่ กวามที่แห่งแผ่นคินเกคิ มอี าการ'ใหาทรี ุนแรง ปรากฏออกมา (๓) สถานะท่ีกวรกล่าวอย่างอื่น?.'โงมอี ยู่อกี ะ ใน คราวทพ่ี ระโพธิสฅภก์ ำลไจุฅิจากหมเู่ ทพชนดสุ ิฅ มีลฅิ มสี ม.ปช'ญญะลงสคู่ รรภ'์ พระม่ารดา แผ่นดินน ยอ่ มสน ยอ่ มสะเทือน ย่อมกระเพอ่ื ม ย่อมไหว สถานะ:นี เบ่็น เหดุ เบนบจจย่ ที่ ๓ แหง่ ความทแ่ี ห่งแผน่ ดินเกดิ มีอาการ ไหวท่ีรุนแรงปรากฏออกมา (๔) สถานะที่ควรกลา่ วอยา่ งอนยงมีอยอู่ กี ะใน คราวทีพ่ ระโพธสิ ํฅว์ มีสดิ มสี มปชญญะ กำลง่ ประสูฅ จากครรภ์พระมารดา แผ่นดนิ นยอ่ มลน่ ย่อมสะเทือน ย่อมกระเพื่อม ยอ่ มไหว สถานะน้ํเบน่็ บจจยท่ ่ี ๔ แหง่ ความที่แห่งแผ่นดินเกิดมอี าการไหวทร่ี ุนแรง ปรากฏ ออกมา (๕) สถานะทีค่ วร■ กล่าวอย่างอ่ืนยํงมีอยอู่ ีก : ใน คราวทพ่ี ระฅถาคดกำล่งครสรูอ้ นดุ รสมํ มี าลม่ โพธญิ าณ แผ่นดินนย่อมล่น ยอ่ มสะเทอื น ย่อมกระเพ่อื ม ย่อม

ไหว สถานะน เบนเห?นุบนบจพทั ี่ ๕ แห่งความ ทแ่ี ห่งแผ่นดินเกคิ มอี าการไหวทรี่ ุนแรง ปรากฏออกมา (๖) สถานะท่คี วรกลา่ วอยา่ งอ่ืนยงํ มอี ยูอ่ ีก ะ ใน คราวท่ีพระ?เถาคฅไคย้ ํงธรรมจ*กรทไี่ ม่มีธรรมอยา่ งอุ ื่น ยวดยงกวา่ 'ให้เบน’ใปแลว่ แผน่ ดินนย่อมลน่ ย่อมสะ- เทอื น ย่อมกระเพื่อม ยอ่ มไหว สถานะน เบ่น็ เหฅ เบนบจจย่ ที่ ๖ แห่งความทีแ่ ห่งแผน่ ดนิ เกิคมอี าการไหว ท่รี นุ แรง ปรากฏออกมา (๗) สถานะทค่ี วรกลา่ วอยา่ งอื่นยงํ มอี ย่,ู อกี : ใน กราวท่พี ระ?าถาค?ามีสฅิ มีสมปชญญะ กำลง่ ปลงใจเลิก เขไผลสมาบฅเครือ่ งพยุงอายุให้ยืคออกไป แผ่นดินน ย่อมลน่ ย่อมสะเทือน ยอ่ มกระเพ่อื ม ย่อมไหว สถานะนํ้ เบนเหคุ เบ็1นบจจ่ยที่ ๙ แหง่ ความท่ีแหง่ แผ่น ดินเกิคมีอาการไหวที่รนุ แรง ปรากฏออกมา (๘) สถานะทค่ี วรกลา่ วอย่างอืน่ ยํงมีอยอู่ ีก ะใน คราวทพี่ ระฅถากฅกำล่งปรินิพพานควยอนุปาทเิ สสนพิ - พานธา?ไ แผน่ ดนิ นย่อมล่น ย่อมสะเทอื น ยอ่ มกระเพือ่ ม

£>๕! ยอ่ มไหว สถานะนเบนเหดุ เบน็่ บจจยํ ่ที่ ๘ แห่งความ ที่แหง่ แผน่ ดินเกิดมอี าการไหวท่ีรนุ แรง ปรากฏออกมา คูกอ่ นอานนํ ทะ สถานะ ๘ อยา่ งเหล่านแล ย่อม เบนเหตุ ย่อมเบ็่นบจจย่ แห่งความที่แห่งแผ่นดินเกดิ มี อาการไหวทร่ี นุ แรง ปรากฏออกมา” บริษท ๙ “ คกู ่อนอานนทะ บริษ่ทนมี ๘ พวก บริษท่ ๘ พวกเบนไหน? บริษทํ ๘ พวก เบ่็นฉะนคอื บรษิ ทํ คอื กษ'อริย์ ษริษํท คอื พราหมณ์ บรษิ ทํ คือคฤหบดี บริษท้ คือ สมณะ บริบทคือจาดุมหาราชิกเทพ บรบิ ทคือคาวดงึ - สเทพ บรบิ ทคือมาร บริษทํ คือพรหม คกู อ่ นอานนทะ กพ็ ระฅถาคฅ ยอ่ มรู้ชน เชงิ เข,าไปสูบ่ ริษทํ คือถษ่ฅรยิ ุท่มี ี ประมาณมใิ ชร่ อยเคียว บรษิ ท่ คือทษ่ฅรยิ แ์ มเ้ หล่านน เบนชมุ ชนทพระฅถาคดเกยไค้นง เคยไค้พูค และเคยถึง ไคก้ ารสนทนาธรรมแลว ในบรบิ ทคอื กบ,ฅริยเ์ หล่านน กบํฅริยม์ วี รรณะและมีเสียงเบ่น็ เชน่ ใด พระดถากฅก็มี วรรณะ และมเี สยี งเแบ็1นเช่นน'ุน และพระฅถาคดไดย้ งุ

กษฑัรยิ ์เหล่าน1นใหเ้ ห็นชอบ ใหส้ มาทาน ไหอ้ าจหาญ ให้ร่าเริง ควยธรรมกึ ถา แค่กษฅรยิ เ์ หล่าน8นย่อมไม่ร้จู ท พระฅถาคฅผู้กำล'งกล่า'วอยู่ ว่า ‘สมณะพู้นเบ1็ นเทพหรอื เบนมนษุ ย์อะไรหนอ กำล'1งกลา่ วธรรมกี ถาอยู่’ และ พระฅถาคฅคร1นยง่ ทษฅริยเ์ หลา่ น้ํนใหเ้ ห็นชอบ ให้สมา ทาน ให้อาจหาญ ให้ร่าเริง ควยธรรมีกถาแลว่ ย่อม หายแวบไปแค่กษ่ฅรยิ เ์ หล่านนทไี ม่ร้จํกพระฅถาคฅทหี่ าย แวบไปแลว วา่ ‘สมณะพู้นเบนเทพ หรอื เบ็1นมนษุ ย์ อะไรหนอ ไค้หายแวบไปเสยี แล่ว” “คกู อ่ นอานนทะ อน่ึง พระฅถากฅย่อมรู้ช1นเชงิ เข,าไปสู่บรษิ 'ทคี ือพราหมณ์ บรษิ ็ทีคอื คฤหบคี บริษท่ คือสมณะ บริษทคอื จาตุมหาราชิกเทพบ ริษฑ่ คอื คาวดึง- สเทพ บรษิ ทํ คือมาร และบริษ่ทคือพรหมท่ีมปี ระมาณ มใิ ช่รอยเคยี ว ‘ตุ บรษิ 'ทคอื พราหมณ์ บริษํท,คอื คฤหบคี บริษท่ คอื สมณะ บริษ'ทคือจาตมุ หาราชิกเทพ บรษิ ่ทคอื ดาวคงึ สเทพ บริษ่ทคอื มาร และบรษิ ฑ่ คือ พรหมแม้เหลา่ น1น ‘ตุ เบนที'ประชุมที่พระฅถากฅเคย ไค้นง เคยไค้พค และเคยไคส้ นทนาธรรมแล่ว

ในบรษิ ํทคอื พราหมณ์ บริษทคือคฤหบคี บรษิ ท่ คอื สมณะ บรษิ ่'ทคอื 'จาคุมหาราชกิ เทพ บรษิ ํทคือ คาวคงื สเทพ บริษํทคอื มาร และบริษทคือพรหม เหล่านน ๆ บริษทํ เหล่านน ๆ มืวรรณะ และมีเสียง เบนเช่นใค ๆ พระฅถาคฅกม็ วี รรณะและมีเสียงเบ1็ นเชน่ น1น ๆ และพระฅถาคฅไค้ยงํ บริษทเหล่าน1นๆใหเ้ หน็ ชอบ ใหส้ มาทาน ให้อาจหาญ ให้รา่ เริง ควยธรรมีกถา แค่บรษิ ้ทเหล่านน ๆ ยอ่ มไม่รู้จ่กพระฅถากฅพู้กำลิงกลา่ ว อยวู่ า่ สมณะพ้นู เบนเทพ หรอื เบ่น็ มนุษยอ์ ะไรหนอ กำลงิ กล่าวธรรมีกถาอย,ู่ และพระฅถาคฅ กรนยงิ บรษิ ํทน1นๆ ใหเ้ หน็ ชอบ ใหส้ มาทาน ให้อาจหาญ ใหร้ า่ เรงิ แลวๆ ย่อมหายแวบไปๆ แค่บรษิ ท่ เหล่าน1นๆ กไ็ ม่รจู้ *โใพระ- คถากฅท่หี ายแวบไปๆ ว่า ‘สมณะพู้นเบ่น็ เทพ หรือเบ็,น มนษุ ย์อะไรหนอ ไคห้ ายแวบไปแลว,' “ ค กู อ่ นอาน'นทะ ชมุ ชนท่ีถูกกลา่ วมาแลวิ เหลา่ น แล ค อื บ ร ษิ พํ ,

อกภายตนะ ๔ “คูกอ่ นอานนทะ อภภิ ายฅนะ (เหตุเกรอื ง กรอบงำธรรมที,เบนขำศึกและอารมณ)์ น มี ๘ อยา่ ง อภภิ ายฅนะ ๘ อย่างเบนไฉน? อภภิ ายกนะ ๘ อยา่ ง เบ็่นฉะน คอื (๑) ภกิ ษุรปู หนง่ึ มีการกำหนคหมายซงึ (สแี ห่ง) รปในภายใน (เช่นสีขาวของกระคูณบนก่น) อยู่ (ควย บริกรรม) ยอ่ มเหน็ ซ่ึงรูป (ท,ี เบนน่ึมก) ทงหลายในภาย นอก มขี นาดเทา่ รูปเคิม ซ่ึงมีสีคื หรอื มสี ีไมค่ ื (ควย ฌานจกบุ) ภกิ บุน1นครอบงำรปู เหลา่ น1นลงเสีย® ย่อมมี การกำหนดหมายอยา่ งนว่ึ า่ ‘เรากำลง่ รอู้ ยู่ เรากำลง่ เหน็ อยู่’ พฤฅิกรรมนึ่ คืออภิภายกนะท่ี ๑ (เขไวรรณ- กสณิ ฌาน กว่ ยยดึ สใี นกายเบนอารมณ์) (๒) ภิกบรุ ปู หน่ึง มกี ารกำหนดหมายซ่ึง (สีแห่ง) รปู ในภายในอยู่ (ดวยบริกรรม) ย่อมเห็นซ่ึงรูป (ที่เบน นมิ ิต) ท1งหลายในภายนอก มขี นาดโกกว่ารปู เดมิ ซ่งึ มี a กรอบงำรปู ลงไท้ ปฏภิ าคโน)m กทิ ' ย่อมบรรลถุ งึ อปนา พ?อม ก*'บการเกทของปฏภิ ากนมิ ิกน1ม

สดี ี หรอื มีสไี มด่ ี (ควยฌานจักษ)ุ ภิกษนุ นครอบงำรปู เหลา่ นึ่นเสียแลว่ ย่อมมี?กรกำหนดหมายอยา่ งน้วํ า่ ‘เรา กำล่งรู้อยู่ เรากำลง่ เหน็ อย’ู่ พฤฅิกรรมนึ่ คอื อภภิ ายฅนะ ท ี่ ๒ (๓) ภิกษรุ ปู หนึง่ ไม่มกี ารกำหนดหมายซงึ่ (สี แหง่ ) รูปในภายใน แดย่ ่อมเห็นซึ่งรปู (ท่เี บ็1นนิมิด) ที่งหลายในภายนอก มขี นาดเทา่ รูปเดิม ซง่ึ มสี ีคี หรอื มีสไี ม่ดี (ควยฌานจกั ษ)ุ ภิกษนุ น่ึ ครอบงำรูปเหล่าที่น เสยี แล4ว ย่อมมกี ารกำหนดหมายอย่างนึ่ว่า ‘เรากำลง่ ร้อู ยู่ เรากำลง่ เหน็ อย’ู่ พฤฅิกรรมน่ึ คอื อภิภายฅนะที่ ๓ (เขไ วรรณกสิณฌาน ควยยคี วรรณกสณิ เบนอารมณ์) (๔) ภิกษรุ ูปหน่ึง ไมม่ กี ารกำหนดหมายซึ่ง (สแี ห่ง) รปู ในภายใน แดย่ อ่ มเหน็ ซึง่ รปู (ท่ีเบน่็ นมิ ดิ ) ท่งหลาย'ในภายนอก มีขนาดโดกว่ารปู เดมิ ซง่ึ มสี คี ี หรอื มีสไี มด่ ี ภกิ ษุท่นี ครอบงำรูปเหลา่ ทน่ี เสียแล่ว ยอ่ มมกี ารกำหนดหมายอยา่ งนวึ่ า่ ‘เรากำลง่ รู้อยู่ เรา กำลง่ เห็นอย’่ พฤดกิ รรมนึ่ คืออภิภายฅน^ที่ ๔

© 00 (๕) ภกิ ษุรบู ่หนึง่ ไม่มีการทำฬนดหมายซ่ึง (สีแหง่ ) รปู ไนภายใน แฅ่ยอ่ มเหน็ 1ซงึ่ สีนาเงิน (ทเบน นมิ ฅิ ) ฑงหลาย ในภายนอก ซงึ่ มีผิวเบ็่นสนี ำเงิน มี อาการสาธฅิ ออกมาเบ็น่ สพี าเงนิ มรี งสีสะทอนเบน็่ สนี า เงนิ คอกสีนำเงนิ แห่งฅํนิผายอมมา (flax) ยอ่ มมีผวิ เบน สีนาเงนิ ชื่อแม้ฉํนใด- กห็ รือวา่ ผาสนี าเงนิ ซึง่ ถกู ทอ ฃนทก่ี รงุ พาราณสี (ควยปยุ ผายอมุ มา ซึ่งมดี อก มีปยุ และมเี ส2นใิ ย เบนสีนาเงิน) ทเี่ กลยงเกลาคที งสองคาน นนิ ิ ย่อมมผี วิ เบ็่นสนี าเงนิ มีอาการสาธิฅออกมาเบ่น็ สี นาเงนิ มีร'งสีสะหอ่ นเบ่็นสีพาเงิน นินิใด- ภกิ ษุรปู หนงึ่ ไม่มีการกำหนดหมายซึ่ง (สแี หง่ ) รปู ในภายใน แดย่ อ่ ม เหนซึงรปู สนี ำเงิน (ท่ีเบนนิมิฅ) ทีง่ หลาย ในภายนอก ซงึ มผี วิ เบนสนี ำเงนิ มีอาการสาธฅิ ออกมาเบนสนี ำเงิน มรี งสสี ะทอนเบน็่ สนี ำเงนิ ก็นนิ ินํนเหมอื นทนิ ภิกษนุ 1น ครอบงำรูปสีนำเงนิ เหล่านนเสียแลว ย่อมมกี ารกำหนด หมายอย่างนึว่ ่า ‘เรากำล่งรอู้ ยู่ เรากำลง่ เห็นอยู่’พฤฅิกรรม น่ึ คืออภิภายดนะท่ี ๕

๑6๑ (๖ ) ภกิ ษุรูปหนึง่ ไมม่ กี ารกำหนคหมายซึง (สีแทง่ ) รูปในภายใน แตย่ ่อมเหน็ ซงึ่ รปู สเี หลือง (ที เบน่ นมิ ฅิ ) ทงี หลายในภายนอก ทม่ี ีผิวเบ่็นสเี หลือง มี อาการสาธ-ๆอ.อกมา'เบ่็น สเี หลอื ง มีรงสีสะทอี น เบนสี เหลอื ง คอกเหลอื งแทง่ ตน่ คํนทรงเลก็ ย่อมมผี ิวเบ็น่ สีเหลือง มีอาการสาธิฅออกมาเบ่็นสีเหลอื ง มรี งสีสะทอน เบ่น็ สเี หลอื ง ชือ่ แมฉ้ นํ ใิ ค กห็ รือว่า ผาสเี หลือง ท,ี ถกู ทอขนมาทก่ี รงุ พาราณสี ซ่ึงเกลยื งเกลาคที ่ีงสองคานน1น ย่อมมีผวิ เบนสเี หลอื ง มอี าการสาธฅิ ออกมาเบ็่นสีเหลอื ง มีรงสีสะทอี นเบน่็ สเี หลือง ฉิน[ค ภิกษุรปู หน่ึง ไมม่ ี การกำหนคหมายซงึ่ (สีแทง่ ) รูปในภายใน แตย่ ่อมเหน็ ซงึ รูปสเี หลอื ง (ทเ่ี บนนิมิฅ ) ทงหลายในภายนอก ทมี ี ผวิ เบ่็นสเี หลอื ง มีอาการสาธคิ ออกมาเบนสเี หลอื ง มี รํงสสี ะทอนเบนสีเหลอื ง ก็ฉินนั ้นํ .เห,มอื .นกน ภิกษนุ 1น ครอบงำซง่ึ รูปสีเหลอื งเหลา่ นนเสยี แลว ย่อมมกี ารกำหนค หมายอย่างนึ่ว่า ใรากำล่งรอู้ ยู่เรากำลง่ เห็นอย’ู่ พฤตกิ รรม นึ่ คืออภิภายฅนะที่ ๖ --------------------------------------------------------------------------------------------------------* I ..........................................

(๗ ) ภกิ ษรุ ูปหน่ึง ไม่มกี ารกำหนคหมายซึง่ (สแี หง่ ) รปู ในภายใน แกย่ อ่ มเห็นซึ่งรูปสีแคง (ทเี่ บน นิมิค) ฑงหลายในภายนอก ทมี ผิวเบนสีแดง มอี าการ สาธดิ ออกมาเบนสแี ดง ม.ี รงสสี ะทํอนเบนสแี ดง คอก ชบาสแี คง ยอ่ มมผี ิวเบนสีแดง มอี าการสาธิฅออกมา เบนสีแดง มรี ํงสสี ะทอนเบน่็ สีแดง ชอ่ื แมฉ้ นิ !,ค กห็ รอื ว่า พำสีแดง ท่ถี กู ทอฃนทกี่ รุงพาราณสี เกสยงเกลาดี ทํง้ สองดาี นนึ่นํ๋ ยอ่ มมีผวิ .เบนสีแดง มีอาการสาธิฅออก มาเบนสีแดง มรี ํงสสี ะทอนเบนสีแดง ฉนิ ใด ภิกษรุ ปู หน่งึ ไม่มีการกำหนดหมายซ่งึ (สแี หง่ ) รปู ในภายใน แกย่ อ่ มเหน็ ซง่ึ รูปสแี ดง (ท่เี บนนมิ คิ ) ท1งหลายในภาย นอก ท่ีมผี ิวเบ็น่ สีแดง มีอาการสาธิฅออกมาเบนสีแดง. มีรง่ สสี ะ-ทอนเบ่น็ สแี ดง ก็ฉนิ นนเหมือนกน ภิกษุนน กรอบงำซง่ึ รูปสแี ดงเหล่'านนเสียแลํว ย่อมมกี ารกำหนด หมายอยา่ งนึว่ า่ ‘เรากำลง่ รู้อยู่ เรากำลง่ เห น็ อยู่ พฤฅิกรรมน่ึ คืออภิภายฅนะที่ ๗ (๘ ) ภิกษรุ ูปหน่งึ ไม่มกี ารกำหนดหมายซ่ึง (สีแห่ง) รูปในภายใน แก่ย่อมเห็นซึ่งรปสีขาว (ท่ีเบน

นมิ ิต) ทีง่ หลายในภายในอก ซงึ่ มผี ิวเบนสีขาว มอี าการ สาธิตออกม้าเบนสีขาว มีรงํ สสี ะทอนเบนสขี าว คาวรงุ่ แสงขาว9 ซึ่งมผี ิวเบ็น่ สขี าว(ในตอนเ■ ซ่ามคื )่ มอี าการ สาธิตออกมาเบ็1นสขี าว มีรง้ สีสะทอนเบนสขี าว ช่อื แม้ ฉนิ [ค กห็ รอื วา่ ผไสขี าวซงึ่ ถูกทอขนทก่ี รงุ พาราณ'สี เกสยงเกลาคีท่ีงสองคาน ยอ่ มมีผิวเบนสขี าว มอี าการ สาธติ ออกมาเบ่็นสีขาว มีรงสีสะที่อนเบนส:ี 1ขาว ฉินใ-ค ภกิ ษรุ ูปหนง่ึ ไม่มกี ารกำหนคหมายซ่ึง (สีแหง่ ) รูปใน ภายใน แตย่ ่อมเห็นซึง่ รูปสีขาว (ท่เี บน่็ นมิ ิต) ท1งหลาย ในภายนอก ซ่ึงมผี วิ เบนสขี าว มอี าการสาธติ ออกมาเบน สขี าว มีรํงสีสะหอ่ นเบน็่ สขี าว ก็ฉนิ น1นเหมอื นกนิ ภิกษุ นน่ึ ครอบงำรูปสขี าวเหลา่ น่ึนเสยี แล1ว ย่อมมีการกำหนด หมายอย่างนึ่ว่า ‘ เรากำลิงรอู้ ยู่ เรากำลงเห็นอยู่, พฤติ- กรรมน่ึ คืออภภิ ายฅนะท่ี ๘ คูกอ่ นอานนทะ พฤตกิ รรมทีกลา่ วมาแลวิ เหล่าน่ึ แล คืออภภิ ายฅนะ ๘ ” คาวควงน คอ่ นเช็ามคึ เราเรียกวา่ คาวปร;กายพรีก ค่อนหำคา e เรียกว่าคาวประจำเมอื ง ทางคาราศาสฅร์เรยี กวา่ คาวพระศกุ ร (Venus)

(ร) OCSL วิโมกฃ ๘ “ ด ูก่อนอานนทะ วิโมกข์ (อาการที่พนออกไป ไคเ้ บ่็นอยา่ งดจี ากธรรมท่เี บ็1นขา์ ศกึ จากอารมณ์) น้ํ มี ๘ อย่าง วิโมกข์ ๘ อย่างเบ็1นไฉน? วโิ มกข์ ๘ อยา่ ง เบนฉะน คอื (๑ ) ภกิ ษุผู้ซงึ ไคส้ ำเร็จในรูปฌาน ย่อมเหน็ ซึง่ รปู ทีง่ หลาย (ท่เี บนนิม?ิ ! คว่ ยฌานจกษุ) อาการท่เี บน’ไปน คอื วโิ มกข์ที่ ๑ (๒ ) ภิกษผุ ทู้ ่ีไม่มกี ารกำหนคหมายซง่ึ รูป1ใน ภายใน แค่.ยอ่ มเหน็ ซ่ึงรปู ท่งี หลาย (ท่ีเบนนิมิด) ในภาย นอก (ค ํวยิ ฌานจกํ ษ ุ) อาการทเ่ี บน’ใปน คือ วโิ มกขท์ ่๒ี ( ๓ ) ภกิ ษยุ ่อมนอมเมฅฅาจฅิ ไปในสํฅว์ฑงปวง วา่ ‘ สฅ้ ว์ท่งี ํป้ วง ยอ่ มมีแค่กวามคืงาม’ คํงน้ํนนํ เทียว อาการที่เบนไปน คือวโิ มกข์ที่ ๓ ( ๙ ) ภิกษมุ นสกิ ารว่า ‘ อากาลไมม่ ที สี่ ุด’ ยอ่ ม เขาถงึ อากาสาน'ญ-จายฅนพาน สำเร็จอิริยาบถอยู่ เพราะ กาวล่วงซงึ่ การกำหนดหมายซงึ่ รูป โดยประการทีง่ ปวง JrJ๒ , ? ^ I ^ ะ }^ ^ ■ ร4 ^M d . - A --๔

■ \"■ รุ * ’? \"h ©0๕ เพราะการกทหํ นดหมายท่ีบง่ เกิดฃนทวี่ ิถีประสาทคบหมด เพราะการไม่กระทำไว้ในใจซงึ การกำหนค หมายที่เบน่็ ไป ท่โี กจรรูปทมี่ อี าการคา่ ง ษุ ■ อาการทีเ่ บน’ไปน คือวโิ มกข์ (๕ ) ภิกษกุ ไวลว่ งอากาสานํญจายฅนฌานโดย ประการทงปวงแลว่ ิ มนสิการว่า ‘วญิ ญาณ'ไม่มีทสี่ คุ , ย่อมเขไ ถึง วญิ ญาณญจายฅนฌาน สำเรจ็ อริ ิยาบถ อยู่ อาการท่ีเบนไปน คอื วิโมกข์ท่ี ๕ (๖ ) ภกิ ษกุ ำวล่วงวิญญาณ'ญจายฅนฌานโดย ประการทงปวงแล่วิ มนสกิ ารวา่ ‘ อะไร ^ ไ ม ่ม ’ี ย่อม เขไถงึ อากญิ จญํ ญายฅนฌาน สำเร็จอริ ิยาบถอยู่ อาการที่ เบนไปน คือวิโมกขท์ ี่ ๖ ( ๗) ภิกษกุ ำ-วล่วงอากิญจญญายคนฌานโดย ประการท1งปวงแล่วิ ยอ่ มเขาถงึ เนวลญ่ ญานาลญ่ ญ'ายฅน- ฌานสำเร็จอริ ิยาบถอยู่ อาการทีเ่ บนไปน คอื วโิ มกข์ท่ี ๗ ( ๘ ) ภกิ ษุกำวล่วงเนวล่ญญานาสญญายฅนฌาน โดยประการทํง้ ปวงแล่วิ ยอ่ มเขาถงึ สญญาเวทยฅิ นโิ รธ­ - — __________________ ___ ___________________ ___________________

๑0๖ สมาบ*ฅ สำเรจ็ อิรยิ าบถอย่ อาการท่บี ่็นไปนึ่ คือวโิ มกข์ ท ี่ ' y บ - “ คุก่อนอาน*นทะ อาการทถี่ กู กลา่ วมาแลวนแล คือวิโมกข์ ๘ ” มารกราบทูลใหป้ รินินทาน “ ดูก่อนอาน*นิทะ ในกรงห'แง พระคถาคฅเพ่งี แรกฅริสรู้ สำเร็จอิริยาบถอยทู่ ี่โคนฅนอชปาลนโิ ครธ รมิ ผงแมน่ าิ เนริพ1ชรา ในตำบลอรุ เุ วลา ในคร้ํงนํ้ น มาร ผู้มกี วามลามกไดเ้ ขาไปยิงภมู ิภาคอินเบนทพี่ ำนกํ อยู่แห่ง พระฅถาคฅ กรนเขาไปถงึ แลว่ ไดย้ นื อยู่ ณ ทส่ี ุคคาน หนงึ่ แลว่ ไดก้ ล่าวกะพระฅถาคฅอย่างนึว่ ่า ‘ ขาแต่ พระสมณะผู้ทรงเกียรฅิ ขอพระผู้มพี ระภาคเจา ขอ พระสุกกเจา'จงปรนิ ิพพานเสีย1ในบ*คนเถิค เพราะบ*คน เบน่็ กาลเบนทปี่ รนิ พิ พานของพระผูม้ ีพระภาคเจาแลว่ ” “ เมื่อมารได้กล่าวขอให้ปรนิ พิ พานอย่างนนแลว่ ิ พระคถาคฅได้ฅอบมารผู้มีความลามกนึ่นอยา่ งนวึ่ ่า ‘ ค ูก่อน มารผ้มู ีค'วามลามก เราจกยิงไมป่ รนิ ิพพาน ฅราบเทา่ ที ภกิ ษทุ ี่ง'หลาย ทื่ภกิ ษณที ง่ี ทลาย ทื่อบาสกที่งหลาย ท่ี

อุบาสิกาฑงหลาย ท,ี เบนสาวก เบนสาวกิ าของเรา ชุกยงิ ไม่เบนผ้ฉู ลาด ชกุ ยงิ ไม่เบนผบู้ รรลุ,ถงึ การผกทค่ื ถี งึ ฃคี จกยิงไมเ่ บ็น่ ผู้ปราศจากความหวาดสะดุง้ จกยงิ ไม่เบน พหสู ฅู ร จกยิงไม่เบน็่ ผทู้ รงไวซ้ ึ่งธรรม จิกปงไมเ่ บน ผปู้ ฏิปดธรรมดามสมควรแกธ่ รรม จ'กยิงไมเ่ บนผู้ปฏิบฅํ ปฏปิ ทาทสี่ มควรแก่นิพพาน จกยิงไมเ่ บนผปู้ ระพฤติธรรม โดย'ไม่ขาดสายเบนปรกติอ'ธย'าศยํ จว้ายงิ ไม่เรียนวาทะแหง่ อาจารย์ของฅนกลา่ วออกมา แสดงออกมา ประกาศออก มา ดงไวท้ ี่ปากเบ็,นเคร่ืองรู้ เบดเผยออกมา จำแนก ออกมา กระทาให้ฅน จว้ายงิ ไม่ข่มวาทะแห่งอาจารยอ์ นื่ ทีบ่ งเกิดขนแลวิ ให้เบนวาทะที่ถกู ข่มลงไค้เบ่น็ อย่างดี ดวยิ ถอยกำทป่ี ระกอบดวยิ เหฅุผล แลวิแสดงธรรมที่ ประกอบดวิยปาฏหิ ารยิ ์ ” “คกู อ่ นมารผ้มู กี 'วามลามก เรายงิ ไมป่ รินิพพาน ดราบเทา่ ทพ่ี รหมจรรยน์ ิ ของเราจวา้ ยิง เบน กิจกรรมทไ่ี ม่ สมบรู ณไ์ ม่แพรห่ ลาย ไม่แผอ่ อกไปอยา่ งกวไงขวาง ไม่ เบ็น่ ทีร่ ้แจํงแหง่ คนมากไมเ่ บ่น็ กิจกรรมท่ดี าษด่ืน และยิง

๑อฟ ไม่เบ่น็ กจิ กรรม ท จนี่ กระทง เทพ และ มนษุ ย์ ทงํ้ หลาย■ก็ ประกาศไคแ้ ล2วเบนอย่างท”ี “คกู อ่ นอานนทะ ใน'ว”นิน เม่อื กน็ นเ่ี อง มารผู้ มคี วาม ลาม กไคเ้ ขาม ายํง'ป าวาลเจคีย์ ณ ภมู ภิ าคที่ พระตถาคตพำน*กอยู่ ครนเขามาถึงแลว ไคย้ นื อยู่ ณ ท่สี ว่ นสุดคา้ นหนงึ แลวได้กลาวกะพระตถาคตอยา่ งนิ.ว่า ‘ขไแตพ่ ระสมณะผทู้ รงเกยี รติ ขอพระผู้มีพระภาคเจา ขอพระสคุ ตเจไจงปรนิ พิ พานเสยี ในบค้นเถิด เพราะ บค้นเบ่็นกาลเบ็่นทปี่ รนิ ิพพานของพระผู้มีพระภาคเจา แลว ควยวา่ พระผู้มพี ระ1ภาคเจไไค?้ ใ-รสคานไว้ว่า ‘ค ูกอ่ น มาร'ผูม้ ่คื วามลามก เราจกค้งไมป่ รนิ พิ านตราบเทา่ ท่ี ภิกษุท1งหลาย ท่ภี กิ ษุณที ่ีงหลาย ทอ่ี บุ าสกท1งหลาย ที่ อุบาสกิ าฑํง้ หลายท่เี บนสาวก เบ็่นลา1รกิ าของเรา จ*ก'ยง ไม่เบ็น่ ผู้ฉลาด จํกยํโงไมเ่ บ็น่ ผบู้ รรลุถึงการผก่ี ท่ที ีถึงขดี จ”กยงไม่เบ็น่ ผ้ปู ราศจากความหวาดสะดุง้ จกย*งไมเ่ บ่น็ พหสู ูตร จ*กย*งไม่เบนผูท้ รงไวซ้ ึ่งธรรม จ*กยํงไม่เบ็น่ ผู้ ประพฤตธิ รรมตามสมควรแกธ่ รรม จกยงไมเ่ บน่็ ผปู้ ฏิบฅ้ ปฏปิ ทาที่สมควรแก่นิพพาน จกยงไม่เบ็น่ ผปู้ ระพฤติ

®od ธรรมโดยไมข่ าคสายเบนปรกติอธํ ยาศย จก่ ยงิ ไมเ่ รียน วาทะแห่งอาจารย์ของฅนกล่าวออกมา แสคงออกมา ประกาศออกมา ฅงไวท้ ีป่ ากเบ่น็ เครือ่ งรู้ เบดเผยออกมา จำแนกออกมา กระทำให้ดนื่ จิกยงิ ไม่ข่มวาทะแห่ง อาจารย์อนที่บงเกิดขนแลว ใหเ้ บนวาทะทถี่ ูกข่มลงไค้ เบนอย่างดี ควยถวยคำฬปี่ ระกอบค่วยเหตุผล แลว แสคงธรรมทีป่ ระกอบควยปาฏหิ าริย์ คกู อ่ นมารผมู้ ีก'วาม ลามก เราจิกไมป่ รินพิ พาน ฅราบเท่าที่พรหมจรรย์นของ เรา จิกยงิ เบนกิจกรรมไม่สมบูรณ์ ไม่แพร่หลาย ไม่แผ่ ออกไปอยา่ งกวางขวาง ไมเ่ บ่น็ ท,ี รแู้ หง่ คนมาก ไมเ่ บน กิจกรรมที,คาษค่ืน และยิงไมเ่ บ็่นกจิ กรรมท่จี นกระทงเทพ และ มนษุ ย์ ทํง้ หลาย กป็ ระกาศไค้ เบ็น่ อยา่ งดี’ ขำแค่ พระสมณะผทู้ รงเกียรต'ิ ’ กใ็ นบ*ตนิ ํเ้ ทียว พรหมจรรยข์ อง พระผู้มีพระภาคเจา่ ได้เบนกจิ กรรมท่สี มบูรณแ์ ลว ได้ เบ็่นกจิ กรรมที่แพรห่ ลายแลว ไค้เบ็่นกรรมทีแผอ่ อกไป อยา่ งกวางขวางแลว ไค้เบนกจิ กรรมเบ็1นท,ี รู้แหง่ คนมาก แลว่ ไดเ้ บน่็ กจิ กรรมทีค่ าษด่ืนแล่ว และได้เบนกจิ กรรม ที่จนกระทงเทพ และมนษุ ยท์ งี หลายก็ประกาศไค้แลว่ เบ่็น

ใชุพ * © ๑0 อย่างดี ขไแดพ่ ระสมณะผมู้ เุ กียรติ ขอพระผมู้ พุ ระภาคเจ่า ขอพระสุกฅเจา่ 'จงปรินิพพานเสีย'ในบ*คนเถดิ เพราะบดน เบ่น็ กาลเบน่็ ทปี่ รนิ ิพพานของพระผ้มู ีพระภาคเจา่ แลวิ ” £<คูกอ่ นอานนทะ เม่อื มารกลา่ วคำขอรองให้ พระฅถากดปรนิ พิ พานอยา่ งนน้ํ แลิว พระดถากฅฺไดก้ ลา่ ว คำรบการขอรอิ งให้ปรนิ พิ พาน กะมารผูม้ ีความลามกนน อยา่ งนว่า ‘ ค กู ่อนมารผู้มีค,วามลามก ทา่ นรงหมดความ กงํ วลใรเสยี เถดิ การปรินพิ พานของพระฅถาคดจ*กมใี น ไม่นาน คอื สามเดือนจากวนนลว่ งไปแล่ว พระฅถากฅ ก็จ'กปรนิ พิ พาน, คกู อ่ นอาน'นทะ ในว'นน เมอ่ื กนนํ้ ่ีเอง พระฅถากฅผมู้ ีสติ มสี มปช*ญญะอยู่ ไดป้ ลงใจเลกิ เขไผล- สมาปดเครือ่ งพยงุ อายุใหย้ ืดออกไปแลิว ณ ปาวาลเจดยี ”์ พระอาน่นทเถระอาราธนาใหด้ ำรงอยตู่ ลอดกปปะ เม่ือ พระผ้มู ุ พระภาคเจไ ดรส คำ ชแจง อย่าง น1น, แลวิ พระอาน*นทะผู้มีอายุ ไดก้ ราบทลู คำอาราธนา กะ พระ ผูม้ ี พระ ภาค เจไ อย่าง น วา่ “ ขำ แด่ พระผู้ม-ี พระภาคเจไผ้เบ็1นท่เี การพ ขอพระผมู้ พุ ระภาคเจา ขอ ■ .-> ,!*,> 'ะ .. . jq .. 1

6 ) (5) ( ร) พระสุคฅเชา่ โปรดดำรงพระชนมชพี อยู่ฅลอค mJปะ (ขยแหง่ อาย)ุ เพอเกอกูลแก่คนมาก เพ่อื สขุ แก่คนมาก เพออนเุ คราะหช์ าวโลก เพือ่ ประโยชน์ เพอ่ื เกอกลู เพอความสขุ แกเ่ ทพและมนุษย์ทํ้งหลาย” พ.ระผมู้ ีพร;ะภาคเรำฅรสปฏเิ สธคำอาราธนานนวา่ \"ดกู อ่ นอานนทะ บคนม์ ิใช่โอกาส เสยี แลว เธออยา่ ออนวอนพระฅถาคดเลย เพราะบํคน์มิใชก่ าลเพ่ือการ ออนวอนพระฅถากดเสียแลว” พระอานนทะ ผมู้ อี ายุ ไดก้ ราบทูลอาราธนา เพือใหท้ รงดำรงพระชนมชีพอยู่ดลอคกํปปะเช่นนน แม้ ครงท่ี ๒ .แมก้ รงท๓่ี พระผูม้ ีพระภาคเจาไดท้ รงปฏิเสธ เช่นนน ในกรงที ๒ แด่ในกรงที่ ๓ กล'บทรงถาม พระอานนทะ ผ้มู ีอายุวา่ “คูก่อนอาน'นทะ เธอเชอ่ื การ ฅรํสีรู้ สจธรรมของพระฅถาคดไหม ? เมื่อไดร้ บํ คำ กราบทลู ฅอบว่า เชอื พระเชา่ ขา” ฅรสถามด่อไปว่า ‘ คูก่อนอานนทะ เมอื เธอมีความเชือ่ เช่นน1น ไฉนเธอ จึงจงใจบีบคนพระดถาคดถงึ คร้งํ ที่ ๓ เลา่ ?” อ. ขาแดพ่ ระองคผ์ ู้เบ ็1นที,เคารพ ณฺ เบ้อ็ ง

© < 5)1® 9 พระพ'กดรแ์ ห่งพระผมู้ ีพระภาคเจไ ขไพระบาทไคส้ คบ แลไ ไค้รบ พงแล่วโคย เฉพาะ ซ่งึ พระพุทธคำรสนวา่ 5คูก่อนอานนทะ อทิ ธิบาทท1ง ๔ อย่าง ถกู กระทำให้ ใหบ้ ํงเกคิ ฃน้็ มาแลว่ ถูกกระทำให้มากแลว ถูกกระทำให้ เบ1็ นเหมอื นยานแล1ว ถกู กระทำใหเ้ บ่็นทฅ่ี ง้ํ แลไ คูกฅง ขนมาโคยไม่ขาคสายแลว ถกู ให้เจริญแลไดไยดี ถูกลง มือกระทำคไยดโี ดยสม่าํ เสมอ โดยใครกนใคคนหนง่ึ ใครกนน้นํ เมอื่ หวง กพ็ ึงดำรงอยไู่ ดส้ นอายฃุ ย หรอื เกินกวา่ อายุข'ยเลก็ นไ]ย คูก่อนอานนทะ อิทธบิ าททง ๔ ประการ อ*นพระฅถาคฅ่ ทำ'ให้บง่ เกดิ ขนมาแลว กระทำ ใหม้ ากแลไ ใหเ้ จรญิ แลไ ลงมือกระทำคไยดโี ดยสมำ เสมอแลไ พระฅถาคฅน้ํน เม่ือหว*ง ก็พึงดำรงอย่ไู ค้ สนอายขุ 'ย หรอื กวา่ สนอายขุ 'ยเล็กนอย,’ ภ. \"คกู ่อนอานนทะ เธอเช่ือคำทพ่ี ระฅถาคฅ กลา่ วแลไน1น,ไหม ?” อ. “ เช่ือ พระเจไขๆ” ภ. \"คกู ่อนอาน'นทะ เพราะเหฅนนแล ขอที เมื่อพระฅถาคดกระทำการบอกใบ้ท่เี บิ1คเผยอยูก่ ระทำการ

แยมพรายทช่ี คแจ้ง,อยู่ อย่างน1น ‘สุ แด่เธอกไมอ่ าจเพือ่ การแทงฅลอด ไม่วิงวอนพระฅถาคดวา่ ‘ ขอพระผมู้ -ี พระภาคเจ้า ขอพระสุคดเจา้ จงดำรงพระชนมชพี อยู่ ดลอดอายฃุ ย เพือ่ ความ๓ อทูล เพ่ือความสขุ แก่คนมาก เพออนเุ คราะห์ชาวโลก เพอ่ื ประโยชน์ เพื่อความเกอทลู เพอกวามสุข แกเ่ ทพและมนษุ ย์ทีง่ หลาย, คงน์ ยอ่ ม เบนการกระทำทีไ่ มช่ อบ ยอ่ มเบ1็ นความผิดพลาดของเธอ ผูเ้ ดียว คูกอ่ นอาน*นทะ ถิาเธอพึงวงิ วอนพระ,ฅถาคด ไซร้ คำของเธอเพียง ๒ กรง อินพระฅถาคดพงึ ปฏเิ สธ แดพ่ ระฅถาคดพึงรบคำวิงวอนกรงที่ ๓ คกู อ่ นอานนทะ เพราะฉะนนแล ขอทีเ่ ธอไมไ่ ดอ้ าจเพอ่ื การแทงคลอด ไม'ได้วิงวอนเพื่อการดำรงชพี อยู่ดอ่ ไปน่นึ ยอ่ มเบ็น่ การ ทำทไ่ี ม่ ชอบ ยอ่ ม เบน ความ ผดพลาดของเธอ เพยี ง ผูเ้ ดียว” ทรงทำการบอก'ใบแ้ ท่ทระอาน,'นทะ ๑๖ ครง (๑) “ ค กู ่อนอานนทะ แมใ้ นคร1งหนงึ่ น์ ใน ดอนทพี่ ระฅถาคดสำเรจ็ อิริยาบถอย่ทู ่ภี ูเขาคิชฌกูฏ ใกล้

' G)6)C& กรงุ ราชคฤห้น้ํน พระกถากกกไ็ คบ้ อกเธอวา่ กูก่อน อาน*นทะ นครราชกฤห์ภูเขาคิชฌกฏู นา่ รนรมย‘กู อทิ ธบิ าทท1ง ๔ ประการ อิน!,ครกนใกกนหนงกระทำให้ อิงเกคิ ฃนํ้ มาแล1ว กระทำให้มากแลว้ กระทำให้เบน เหมอื นยานแลว้ กระทำให้เบ่น็ ทฅ่ี งํ้ แลว กอ่ กงขนมา โคยไม่ขากสายแลว้ ใหเ้ จรญิ คแี ล้ว ลงมือกระทำควยคี นุ. โกยสมาํ่ เสมอแล้ว ไกรกนนน เม่ือหวํงก็พึงคำรงอยไู่ ค้ สนอายุขย หรือกวา่ อายุขยเลก็ นอย กกู ่อนอานนทะ อิทธบิ าทท1ง ๔ ประการ อไแพระกถากกกระทำ'ให้บ่งเกคิ ขนมาแลว้ กระทำให้มากแลว้ กระทำใหเ้ บน็่ เหมือนยาน แลว้ กระทำให้เบ่น็ ทก่ี ้งํ แล้ว กอ่ กงขนมาโกยไมข่ ากสาย แล้ว ให้เจริญคีแลว้ ลงมือกระทำควยดีโคยสมา่ํ เสมอ แลว้ พระฅถากคนน เมือ่ หวง กพ็ งึ คำรงอยู่ไคส้ น้ํ อายขุ 'ย หรอื กวา่ สนอายขุ ยํ เลก็ นอย, กูก่อนอานนทะ เมือ่ การบอก'ใบท้ ีเ่ บิ1คเผย เมอ่ื การแยมพรายทชี่ 'คแล้งแม้ อย่างนน อินพระกถากกกระทำอยู่ ‘กู เธอกไ็ มไ่ ค้อาจ เพอ่ื การแทงกลอด ไม่ไค้วิงวอนพระกถากกวา่ ‘ขอ พระผู้มพี ระภากเจำ ขอพระสคุ ฅเจำ โปรกคำรงอยู่สํน้ ‘ T-ifiJ,\"'*V~;frf'ifWiitiitiirMi Iir °lr INifTi > ^ ; , แ^;

อายุขย เพี่อความเกอ้ํ กลู เพี่อความสขุ แก่คนมาก เพอ่ี อนเุ คราะหช์ าวโลก เพ่อี ประโยชน์ เพอี่ ความเกอกูล เพีอ่ ความสุข แก่เทพและมนษุ ยท์ 8งหลาย, คงํ น์ คกู ่อน อานนทะ ถไเธอพึงวงิ วอนพระดถาคดไซร้ คำของเธอ ๒ กรงเทา่ น์น อนพระฅถาคฅพงึ ปฏิเสธ แต่คำวงิ วอน ครงท่ี ๓ อนิ พระฅถาคฅพึงรบ คูก่อนอานนทะ เพราะ ฉะน่นึ แล การทเ่ี ธอไมอ่ าจเพอ่ี การแทงคลอด ไม่วงิ วอน นนย่อมเบ็นการที่ไมช่ อบ เบนการท่ผี ิดพลาดของเธอ เพยี งผู้เดียว” (๒) “ คูกอ่ นอานนทะ แม้ในกรงหนงึ่ นํ้ ใน ดอนทพ่ี ระฅถาคดสำเร็จอิรยิ าบถอย่ทู ด่ี นโคดมนิโครธ ในกรงุ ราชคฤหน์ 1นนํนแหละนน พระฅถาคฅกไ็ คบ้ อก เธอเหมือนในคราวท่ีไดบ้ อกท่ีภูเขาคชิ ฌกูฏนน่ึ ” (๓) “แมใ้ นกร8งหน่ึงนึ่ ในดอนท่พี ระฅถาคด สำเร็จอริ ิยาบถอยทู่ ี่ใกล้เหวเบน่็ ทท่ี งี่ โจร ใกล้กรุงราช- กโ]หน์ น่ึ ์นํนแหละนนึ่ พระฅถาคดกไ็ ด้บอกเธอเหมอื น ในคราวท่ีไดบ้ อกทภ่ี ูเขาคิชฌกฏู น1น ” (๔) แม้ ในครํ้งหน่งึ นึ่ ในดอนท่ีพระฅถาคด สำเรจ็ อิริยาบถอย่ใู นถาสํฅบรรแเ ขไงภูเขาเวภาระใกล้

๑๑๖ กรุงราชคฤหน์ นึ่ นไนแหละน*น พระกถาคกกไ็ คบ้ อกเธอ เหมอื น'1นคราวที่ไคบ้ อกทีภ่ เู ขากชิ ฌกูฏนน” (๕) “แมใ้ นกรงหน่ึงน ในกอนทพี ระกถากก สำเรจ็ อิรยิ าบถอยทู่ กี่ ำบลหินคำ ขางภูเขาอิสกิ ิลิใกล้ กรงุ ราชกฤหน์ 1นนนํ แหละนน พระกถากฅก็ไคบ้ อกเธอ เหมอื นในคราวท่ไี ค้บอกทีภ่ เู ขาอิชพกูฏน1น ” (๖) “ แมใ้ นกราวหน่งึ น่ึ ในฅอนที่พระกถากก สำเรจ็ อริ ิยาบถอยู่ที่เงอ้็ มภูเขาชอ่ื วา่ สิบโสณฑกิ (ท่มี อื าการ เหมือนพ'งพานแหง่ ง)ู ในสุสานสฅี วํน ใกลก้ รุงราชคฤห์ นนนนแหละนน พระกถาคฅก็ไค้บอกเธอ เหมอื นใน คราวที่ไคบ้ อกทภี่ เู ขากชิ ฌากูฏนน ” (๗) “ แม้ในกร1งหน่ึงนึ่ ในกอนที'พระกถากก สำเร็จอริ ยิ าบถอยู่ที่'วคํ ้ฅโปทาราม ใกล้กรงุ ราชคฤหนนํ นนํ แหละนน พระกถาคฅกไ็ คบ้ อกเธอ เหมือนในคราว ทไ่ี คบ้ อกทภ่ี ูเขากิชฌกูฏนนํ้ ” (๘) “ แมใ้ นกรงหนึง่ น่ึ ในกอนทพี่ ระกถากก สำเรจ็ อริ ิยาบถอยู่ ณ สถานเบึ'นท,ี ให้อาหารแก่กระแก ใน พระ เวพ วน ใกล้ กรุง ราชกโ)ห์ นน น,นแหละ นน .แ^*พ*นแ... ■

ร )© o i พระฅถากฅกไ็ ค้บอกเธอเหมือนในกราวที่ ไค้บอกท่ภี เู ขา คิชฌกฏู นน” (๙) ะ£แม้ ในกร8งหนง่ึ น ในฅอนทีพ่ ระฅถาคฅ สำเรจ็ อริ ิยาบถอยู่'ในวดชีวกมพื Tน ในกรุงราชคฤหน์ 8น นนํ แหละนํน้ พระฅถาคฅกไี คบ้ อกเธอ เหมอื นในกราว ทไ่ี คบ้ อกทภ่ี เู ขาคิชฌกูฏน8น ” (®o) “.แม้ในกรงหนงึ่ น ในฅอนที่พระฅถาคฅ สำเร็จอิรยิ าบถอยทู่ ่มี ฤคทายวนชอื่ ว่ามํทกจุ ฉิ (สถาน ท่ี พระนางเวเทหหิ ลบเขไ’ไปประกอบการเพือ่ ,ใหค้ รรภ์ฅก เพราะโหรทำนายวา่ กุมารในครรภน์ 1นเบน ศ้ฅรูกอ่ พระเจไ พิมพิสาร) พระฅถากฅกไ็ ค้บอกเธอ เหมอื นในคราวที่ ไค้บอกท่ีภูเขาคิชพกฏู น1น (๑๑) i£แม้ในคร้งํ หนึง่ น่ึ ในฅอนทพี่ ระฅถากฅ สำเรจ็ อิรยิ าบถอยู่ ทีอ่ เุ ทนเจคีย์ ในกรุงเวสาลนี ่ึนั๋นเที่ยว นน พระฅถาคฅกไ็ ค้บอกเธอ เหมือนในคราวทีไ่ ค้บอก ที่ภูเขาคิชฌกูฏน่ึน” (๑๒) “ แมใ้ นคร8งหน่ึงน่ึ ในฅอนท่พี ระฅถาคฅ สำเร็จอิรยิ าบถอยทู่ โี่ กฅมกเจคยี ์ ในกรงเวสาลีน่ึนึ่นเทยี ว ____________________________________________ 1 M _____ _ 1, .......■............................................................................................................. —

©©ฟ น้นํ พระกถาค,?าก็ไคบ้ อกเธอ เหมอื นในกราวทไ่ี คบ้ อก ที่ภเู ขาคชิ ฌกฏู นน ” (๑๓) “ แมใ้ นกรงหนง่ึ น ในกอนทพ่ี ระกถาคฅ สำเรจ็ อริ ิยาบถอยู่ท่สี กฅ่มพเจคีย์ ในกรงุ เวสาลีน่นึ นํ เทียว น่ึน พระฅถากกกใ็ ค้บอกเธอ เหมอื นในคราวทีไ่ ค้บอก ท่ภี ูเขากิชฌกฏู น*น” (๑๔) “แม้ในกรงหน่ึงน่ึ ในฅอนทพ่ี ระกถากก สำเร็จอริ ยิ าบถอย่ทู ่พี หุปุฅรเจคยี ์ โนกรงุ เวสาลนี ึน่ ํน่ เทียวน1น พระกถากฅก็ไคบ้ อกเธอ เหมือนในคราวท่ี ไค้บอกทภ่ี ูเขากชิ น]กูฏน1น ” (๑๕) ■ “ แม้ในกระงหนึ่งนึ่ ในกอนที่พระกถากก สำเรจ็ อิรยิ าบถอยู่ท่ีสารินททเจคยี ์ ในกรงุ เวสาล'ี แนน่ .เทียวนน พระกถาคฅก็ไคบ้ อกเธอ เหมือนในกราวที ไค้บอก'ทภ่ี ูเขาคชิ ฌกูฏน*น ” (๑๖) “ ค ูกอ่ นอานนทะ ในวนน่ึ เมอื่ กนนเ่ี อง ที่ปาวาลเจคยี ์ พระกถากฅก็ไคบ้ อกเธอ เหมือนในคราว ท'ี ไค้บอกทภี่ เู ขากชิ ฌ กูฏน1น ’ “ คกู อ่ นอานนทะ พระฅถาคฅไค้กลา่ วไว้ก่อน

®©d ทเคยวอย่างนมิใช่หรือวา่ 1ความแยกออกไป ความพราก ออกไป ความเบนโดยประการอ่นื จากลค่ ว้ ์และล่งขาร 'ลง่ หลาย ทีเบนท่ีรก เบ็่นทีเ่ จริญใจท1งหมดเทียว ย่อม ฅองเกิดมีขนมา เพราะฉะน1น ทกุ ทุ คนจะพึงไค้ ใน สฅวและสง่ ขารทงหลายเหลา่ นแฅท่ ีไ่ หนเล่าวา่ ‘ ลค่ ้ว์ และส่งฃาร ทถ่ี ูกบจจ*ยปรุงแทง่ ขนมาแลว่ ทมี การลอ่ ง ประลยไปเบนอาการของฅน ท่เี กดิ ขนแล่ว ที่เบ่น็ แลว่ นน เจาประคุณ! ขออย่าดองประล\"ยไปเสียเลย, การ วิงวอนฃอมิใหล้ ค่ ้ว์และล่งขารอยา่ ลอ่ งประลยไปน1น ไม่ เบนสถานะจะมีไค’้ คกู อ่ นอาน*นทะ ก็พระฅถาคฅไค้ สล*ค้ออกแลว ไค้คายออกแลว่ ิ, ไค้ปลอ่ ยไปแลว่ ิ ไค้ละ เสยี แลว่ ิ ไคส้ าดกล*บไปแล่วิซ่งึ ชวี ดิ น'นใด ไค้ปลงใจเลิก แล่วิช่ึงสมาบฅ่ เครอ่ื งพยงุ อายุให้ยดื ออกไปน้นํ ใค . ได้ กลา่ ว แลว่ ช่งึ วาจาโดยสว่ นเคียว นนใด-ว่า £อกี ไม่นาน พระฅถาคดกจ็ *กปรนิ พิ พาน คือสามเดอื นจากว*น'นล่วงไป, แลว่ พระฅถาคฅก็จ*กิปรินิพพาน’ ล่อทีพ่ ระฅถากดจ*กิ กล*บคนื เอามาอีกซง่ี อายุที่ถูกสละแล่วนน ซ่งึ สมาปด เครอื่ งพยุงอายุใหเ้ บนไปทถ่ี กู ปลงใจเลิกแลว่ นน และซง่ึ ______

๑ไ2)0 ถอยคำโกยสว่ นเคยี ว ทถ่ี กู กล่าวแลวนน น ไม่เบน สถานะจะมีได้ คกู ่อนอานนทะ เรามาไปทนเถิค เรา จกิ ไปยงิ ภมู ภิ าคทบ่ี ามหา'วนงํอ้ ยู่ ยงภมู ิภากที่ กูฏาการ- สาลาffงอยู่ 8 ประทาน1โอวาทแกภ่ กิ ษุส์งท พระอานนทะ ผูม้ ีอายุ กราบทลู รบพระพุทธ ดำรสล่งว่า “พระเจา่ ฃไ พรอมท่'ี จะฅามเสคจ็ แลว” ใน ครงนน้ํ พระผู้มีพระภาคเจิาพรอมกบพระอานนทะ ผู้มี อายุ ไดเ้ สด้จเขาไปบงภูมภิ าคทบี่ ามหาวนคงอยู่ ทกี ฏู า- การสาลากงอยู่ กรนเสคจี เขำ'ไปถึงกฏู าการสาลาแล'ว ได้ กร*สลง่ พระอาน'แทะ ผูม้ อี ายุว่า “คกู อ่ นอานนทะ เธอ จงล่งใหภ้ ิกษุทงหลายฑํวทุกทองถน ทเี ขามาอาศยกรุง เวสาลีอยู่หมคทุก ทุ รปู ให้ประชมุ ก*น ณ ธรรมสภา” พระอานํนทะ ผมู้ อี ายกุ ราบทลุ รํบทราบพระพทุ ธ- ดำรสลง่ นนแลว ไคล้ ง่ ใหภ้ ิกษุ,ท*ง้ํหลายทวทกุ ท่องถ็่น ๑ กูฏาการ มีรูปกลมรี เบน็ รูปไข่ คกิ ยอคทาง?ทนสก*\"คด้านใ■ ''นึ่ง มีลก่ ษณะรูปเหมอื นห่านลอยนา กูฏาการสาลา กอกฏู าการทค่ี ิค ยอคทางดา้ นสกคทงสองด้\"าน

พ ?ุ a * m m ' ๑ !® ร ๑ ทีเ่ ขไมาอาศยกรงุ เวสาลีอยู่ หมดทกุ ‘ทุ รปู ใหป้ ระชุม ก้น ณ ธรรมสภา แลีวไิ ค้กลบเขทิ ใปยงํ ภมู ิภาคท่พี ระผู้ม-ี พระภาคเจา่ ประทบอยู่ กรนเขาไปถงึ แลว ถวายอภวิ าท พระผมู้ ีพระภาคเจไแลว ไคย้ ืนเผาอยู่ ณ ส่วนสุคกา้ น หนงึ่ และไค้ กราบทลู พระผมู้ ี พระภาคเจา อย่าง'น ว่า “ พระเจาขา ภกิ ษสุ งฆป์ ระชุมกน้ แก้ว บค่ น่ึ เบนกาล แหง่ กจิ กรรมอะไร พระผมู้ พี ระภาคเจายอ่ มทรงทราบ ” ในกรงนึน่ พร,ะผมู้ พี ระภาคเจไไคเ้ สด็จเขไไปยํง ภูมิภาคท่ธี รรมสภาฅง้ํ อยู่ กรนเสดจ็ เขาไปถึงแกว้ ไค้ ประทบน'ง ณ อาสนะที่ถกู ปูลาคไว้แกว้ ครนประทบน,ง แกว้ ไคฅ้ ร,สก้กิเตอื นภกิ ษทุ ่งี หลาย'ว่า “ ค ูก่อนภิกษุ ทงหลาย เพราะเหฅุที่พระฅถาคฅจํกปรนิ พิ พานในอีกไม่ นานนนแล ธรรมทงหลายท่พี ระกถาคฅไค้ฅรสรแู้ สคง’ไว้ แลวนน ทา่ นท8งหลายเรียนใหถ้ ูก?ก้องแก้ว ก้องเสพโคย เออเพอ ก้องทำให้บงเกิคขนมา กอ้ งทำใหม้ มี าก ฅาม วิธที ่ีเบ็่นเหทุ'ให้พรหมจรรยน์ พงึ ทนทานก่อกาลเวลา ( ที ลว่ งไป‘ท)ุ พึงฅ1งอยไู่ คค้ ลอกเวลานาน เพราะพรหม- จรรย์ทคี่ งทนก่อกาลเวลา (ทล่ี ่วงไป ๆ ) ท่ดี ำรงอยูไ่ ค้ คลอดเวลานานนนึ่ พึงมีอยู่เพอึ ความเกอื กล เพอความสุข

©kola) แก่คนมาก เพือ่ อนเุ คราะห์แกช่ าวโลก เพอ่ื ประโยชน์ เพื่อความเกอกูล เพือ่ ความสุข แกเ่ ทพและมนุษย์ ทงี่ หลาย กธ็ รรมทง่ี หลายนนใค อ*นท่านท,งหลายเรียน อย่างถูกทอ่ งแลว ควรเสพโคยเออเพอื่ ควรท่าใหบ้ งเกคิ ่ ขนมา ควรกระท่าให้มมี าก ฅามวิธีทเี่ บ็น่ เหตใุ หพ้ รหม- จรรยน์ ์ พึงทนทานฅอ่ กาลเวลา (ที่ลว่ งไป น )ุ .พงึ ทง่ ํ๋ อย่ไู ค้ฅลอคกาลนาน เพราะพรหมจรรยท์ ่ฑี นทานทอ่ กาล เวลา (ท่ีล่วงไป น )ุ ท่ที ง่ี อยู่ไคฅ้ ลอดกาลนานนน .พงึ มี อยูเ่ พอความเกอกลู เพ่อื ความสุข แก่กนมาก เพื่อ อนเุ คราะหแ์ กช่ าวโลก เพื่อประโยชน์ เพอ่ื ความเก็อกล เพอ__ค__ว_ ามสขุ แกIเทพและมนุษย๙ทะงหลาย ธ__ร__ร__ม___เ_ห_ 1ลาน8น5 คือธรรมที่พระฅถาคฅฅรสรูแ้ สคงไวแ้ ลว่ เบนไฉน ใ ธรรมเหล่าน1นเบน็่ ฉะน์ คอื สตบิ ฏ;จาน ๔ ลม่ มบเปธาน ๔ อทิ ธบิ าท ๔ อินทรีย์ ๕ พละ ๕ โพชฌงค์ ๗ องคุ แหง่ อริยมรรค ๘ คกู อ่ น.ภิกษทุ ่งหลาย ธรรมเหลา่ นแล อไาพระฅถาคฅไคฅ้ รไสรู้แสคงไวแ้ ล่วิ ซง่ึ เบนธรรมอํน ทา่ นทง่ี ห้ํ ลายเรยี นใหถ้ กู ท่อง แล่วิ พึงเสพโดยเออเพอื่ พึงทำใหบ้ งเกดิ ขนมา พึงทำใหม้ ีมาก ทามวธิ ที ีเ่ บ็่นเหตุ

๑ 1ร>๓ ใหพ้ รหมจรรย์น พงึ เบนสง่ื ทนทานดอื กาลเวลา (ที่ล่าง ไ ป ๆ ) พงึ เบ็น่ สง่ี ท่ฅี งอยู่ไค้ฅลอดกาลนานทํ้งนํน้ เพราะ พรหมจรรยท์ ที่ นทานฅ่อกาลเวลา (ท่ลี ่วงไป ๆ ) ที่ดำรง ยงิ ยืนอย่ไู ค้ฅลอดกาลนานนน พงึ มอี ยูเ่ พื่อความเกอโ]ล เพอ่ื ความสขุ แก่คนมาก เพ่อื อนเุ คราะห์แก่ชาวโลก เพื่อประโยชน์ เพอื่ ความเกอกูล เพ่ือความสขุ แก่เทพ และมนษุ ย์ท่ีง'หลาย ” แล่วทรงดํกเดอื นภกิ ษทุ ีง่ หลาย ดอื ไปอกี ว่า “ ค กู อ่ นภิกษุท่งี หลาย สำเหนียกไว้เถดิ ใน โอกาสน พระดถากดย่อมเดอื นท่านทงี่ หลายวา่ ‘ ล่งฃาร ที่งหลาย มกี ารเสื่อมไปเบน่็ อาการของฅน ท่านท่ีงหลาย จงเบเ็ นผมู้ ีความไม่ประมาททเี่ บนเคร่ืองยิงกิจกรรมที่งปวง ให้ดำเนินไปยิวยดีเถดิ อกี ไมน่ าน พระฅถาคดก'็ จก ปรินิพพาน คอื ในสามเดอื น จากวนน์ ลว่ งไปแลว พระดถาคดกจ็ กํ ่ปรินิพพาน” กำดกเดอื นน์ ไคเ้ บนกำ ฅรสิ ซองพระคู้มพี ระภาณจำ .พระสกุ ฅํ เจำคพู้ ระสาสคา คร1นฅรสกำณาั เดือนนแ์ ลว่ ในอนคํบดอื ไป ไดฅ้ รสกำ รอิ ยกรอง ทเ่ี บนส่วนประมวลเนอความอ่ืนอีกนวา่ “ กนทุก ๆ คน แมท้ 4ี่ ทีย่ งิ เบนหน่มุ —สาว ท่งี ที

lJrRพ ^ ' ฯ # *? <5)kjC£ แก่แลว ท่ีงทเ่ี บ่น็ กนโง่ ทะงทเ่ี บ็'นกนฉลาด ท่งี ท่ีราํ่ รวย ทงี่ ที่ขดสน ย่อมค2องเขไถึงความฅายในบนปลาย ภาชนะ ทสี่ ำเรจ็ ขน์ มาควยกนิ ทกุ ทุ ชนคิ ซึ่งถกู กระทำฃํน้ มาโดย นายช'งบนหมอ ท่ีงทเ่ี ลก็ ทง่ี ทใี่ หญ่ ทงํ้ ทีถ่ กู เผาแลํว ทีง่ ที่ยงดิบอยู่ ยอ่ มฅองมคี วามแฅกเบนที่สคุ สน้ํ แม้ฉนํ ใค ชวี ิคของสคว์ทม่ี ีความคายเบนอาการของฅน ก็ฉนน1น ยอ่ มมคี วามฅายเบ็่นทส่ี คุ ส้ํน ” ( และ ) ในอนดิบ น1น, พระศาลดาไค้ ครส กำ ริอยกรองท่ีเบนส่วนประมวลเนอความอ่นื อกี นวา่ “ พระคถากฅมวี ํยแ่ กห่ งอ่ มแลว่ มีชีวคิ เหลอื อยู่ นอยแลว พระฅถากฅจก่ ละทา่ นทีง่ หลายไปพระคถากค ไคก้ ระทำฅนใหม้ ผี นู้ ำทางแลว คกู อ่ นภกิ ษทุ ง้หํ ลาย ท่าน ที่งหลายจงเบ็น่ ผ้ไู ม่ประมาท มสี ฅิ มศี ลี ชนิดดเี ถดิ ท่านที่งหลายจงเบนผู้มกี วามดำริท่ีท่งี มนดี จงฅามรกิ ษา จิฅของฅน ผูใ้ คจํกเบน็่ ผมู้ ีความไม่ประมาทเบนวหิ าร- ธรรมอยู่ในธรรมวินํยน้ํ ผนู้ นจกํ ละการทอ่ งเทย่ี วไปใน ภพนอย—ใหญค่ ือชาคิ กระทำซึ่งท่ีสุดแห่งทกุ ข์ ( แก่คน)’,

. ๆpp. ©la)<^ ภาณวารที่ ๔ ททธโอวาททภณทคาม ในกร1งนํ้น พระ.ผมู้ ีพระภาคเจไทรงน่งุ ในเวลาเช่า ทรงถือบาฅรและจีวรเขไไปย'งนคร!วสาลี เพื่อบณิ ฑบาฅ ทรงแทยี่ วบิณฑบาคในนครเวสาลแี ลว ในฅฺอนหลิงภ'ค ไดเ้ สด็จกล'บจากการแสวงหาบิณฑบาฅ ทรงอำลานคร เวสาลี เหมอื นชไงแลคทู าง■ เทองํ หลิง (คือทรงหน พระองค์แลคนู ครเวสาลี) และฅร'สบอกพระอานนทะ ผมู้ อี ายวุ ่า “ค กู ่อนอานนทะ การแลคกู รุงเวสาลอี 'นน จไาเบนการแลคกู รงสุดทไย คูก่อนอานนทะ เรามาไป กนเถิด เราจกไปย'งภูมภิ าคอ'นเบน็่ ทฅ่ี งอณ่เู ห่งบไน ภ'ณฑคาม” พระอาน'นทะ ผู้มีอายุรบพระพทุ ธคำรส ลงิ ว่า “พระเจไขไ พเรอม-จะฅามเสดจ็ แลวิ ” ในกรงนน พระผ้มพี ระภาคเจไพรอมควยภกิ ษหุ มู่ใหญ่ ไดท้ รงแวะ เฃไไปยํงภูมภิ าคอนเบ็่นทีฅ่ งอยแู่ หง่ บไนภ'ณฑคาม ได้ยิน ว่า ในคราวนน พระผมู้ พี ระภาคเจไประทบอยู่ ณ บไน ภไนฑกาม ในดอนท่ีประทบอย่ ญ, บไนภญฑกามนนแล

©Issb พระผ้มู พี ระภาคเจไได้ทรงคิกเตอื นภิกษุทงํ้ หลายวา่ “คู ก่อนภิกษทุ 1งหลาย เพราะการมไิ ด้รท้ วถึง เพราะการ มไิ ดแ้ ทงดลอดซึง่ ธรรม ๔ ประการ ท้ํงพระฅถาคด ทง้ํท่านท งห้ํ ลาย จึงคอิ งแล่นไปจึงคอิ งทอ่ งเท่ยี วไป ในภพนอย-ใหญ่ ดลอดกาลยาวนานอยา่ งนน ธรรม ๔ ประการ ทเ่ี บนที,มิ'ได ้ถูกรทู้ วถึงม'ิ ไดถ้ กู แทงฅลอfl เบนไฉน? - ธรรม ๔ ประการนนเบนฉะน้ํ คอื เพราะ อภยิ สีล ๑ อภิยสมาธิ ® อภิยบญญา ๑ อริยวิมุฅฅิ ® ยิงม'ิ ไดถ้ กู รทู้ ่ว้ถึง ยิงมิ’ได้ถกู แทงดลอด ท1งพระฅถากด ท!งท่านทะงหลายจึงดองแลน่ ไป จงึ คองทอ่ งเทยี่ วไป ในภพนอย—ใหญ่ ฅลอคกาลยาวนานอย่างน้ํนํ”้ “คูก่อนภกิ ษุท่งหลาย อภยิ สลี ๑ อริยสมาธิ ๑ อรยิ บญญา ๑ อรยิ วมิ ดุ ดิ ๑ เหลไ่ นนน อ่นผ้ใู ดไดร้ ฑู้ ว ถงึ แล่ว ได้แทงฅลอดแลว พู้น1นยอ่ มคดิ ภวคณิ หา'ใด้ เดด็ ขาด ฅณหาอไ่ แบนเครอื่ งนำไปสู่ภพของเขาหมดสน แล*ว ในดอนนภพใหมไ่ มม่ ีแก่เขาแล*ว’’ พระโอวาทน เบนคำดรสของพระผม้ พี ระภาคเจา พระสุคฅเจาผ้พระ

'. ©1ร3ต>่ ศาสดา กรนดรสพระโอวาทนแลว ในอนคบถดไปไค้ ฅรสคำรอยกรอง ท่ืเบ็น่ สว่ นประมวลเนอความอน่ื อกี น้ํวา่ “ธรรมเหล่าน คือ ศลี ๑ สมาธิ ๑ บญญา ๑ วมิ ดกิ ๑ ท่ไี ม่มีธรรมอืน่ ยวดยงกว่า ถูกรู้โคยทํวถงึ แส่ว โดยพระโกดมะผมู้ ยี ศ พระพทุ ธเจา กรนไคฅ้ รสรธ้ รรม ควยประการอยา่ งนแลว ย่อมดรสสอนธรรมแก่ภกิ ษุ ที่งหลาย พระศาสดา ผู้กระทำซง่ึ ท่สี ุดแห่งทกุ ขไ์ ค้ มี ควงจกิ ษุ (ควยจิกษ๕) คบ่ กิเลสไคห้ มดสนแลว” ไค้ยินว่า พระผู้มพี ระภากเรา เมือ่ ประทบอยู่ ในภ''ณฑคามนน สำหรบภิกษทุ ี่งหลาย ทรงกระทำธรรม- กถาที่มปี รมิ าณมากนเทยี วว่า “ศลี มีเจดนารมณ์ มอี าการ อย่างน สมาธิมเี จฅนารมณม์ อี าการอย่างน บญญามี เจฅนารมณ์ มอี าการอยา่ งน สมาธิที่มศี ีลเบ็1น^านเบน ท่ีดง เบนท่ีเบนไป ยอ่ มมีผลใหญ่ มีอานิสงสใ์ หญ่ บญญ'าทมี ีสมาธิเบน1ฐานเบนที่?พ เบ่็นท่ีเบ็่นไป ยอ่ มม ผลใหญ่ จิดท่ถี กู บญญาบม่ ให้ดถี งึ ขนาดแลว ยอ่ มมี อานสิ งสใ์ หญ่หลุดพนโดยชอบอย่างแทจ้ ริง จากอาสวะ ทงี่ สามน คอื จากกามาสวะ จากภวาสวะ รากอวิชชาสวะ

©1ร5ฟ มหาปเทฝ็ ๔ ในคร8งนน พระผมู้ ีพระภาคเจา่ ครนประทบอยู่ ในภ'ณฑคาม ตามพระอ,ธยาศยแลว ไค้ตริสสงํ พระ- อานนทะ ผูม้ อี ายุว่า “เรามาไปก้นเถิค เราจกเขไไปยงํ ภมู -ิ ภาคซึ่งเบน่็ ที.่ ฅง้ํ อยแู่ ห่งบไนหฅถิกาม แห่งบานอมพคาม แหง่ บไนชมพคุ าม แหง่ โภคนคร” พระอาน,นทะ ผูม้ ี อายรุ บพระตำรสลงิ ว่า “พระเกา้ ฃไ พกอ้ มทีจ่ ะตาม เสค้จแล,ว” ในกรงน'นพระผู้มีพระภาคเก้าพกอ้ มควยภิกษุ หมูใ่ หญ่ ไค้เสคีจเขำ’ไปยงภมู ิภาคทโ่ี ภคนครต8งอยู่ ไค้ยิน ว่า ในกร้งํ นํน้ อานนทเจคียใ์ นโภคนครน8น ไคเ้ บนท่ี ประทบอย่แู หง่ พระผมู้ ีพระภาคเกา้ ณ อานนทเจคยี น์ นแล พระผู้มพี ระภาคเกา้ ไค้ฅร,สบอกภ ิษ ุท8งหลายวา่ “ ต ูก่อน ภกิ ษทุ 8งหลาย พระตถาคตก้กแสคงมหาปเทส ๔ นี มหาปเทส ๔ ท่ีกำลิงจะถกู แสคงอยู่น8น, เธอท8งหลาย จงพง จงกระทำไว้ในใจให้สำเรจ็ ประโยชน์ พระตถาคต จกกล่าวละ” ภกิ ษุท8งนนตา่ งรบพระพทุ ธตำรสน8นว่า “พระเกา้ ขไ ขไพระบาทท8งหลายพกอ้ มทีจ่ ะสค่บพงแก้ว’ พระผม้ ีพระภาคเก้า1ไคต้ รสมหาปเทส ๔ น์วา่

(๑) \"ค กู ่อนภิกษุทงหลาย ภิกษใุ นธรรมวนย นพึงกล่าวอยา่ งนวา่ ‘ค กู อ่ นทา่ นผ้มีอายุท ี่งหลาย ผม ไค้พึงมาแลํว ไค้รบมาแลว ซงึ่ ขอความอนน ณ เบอํ้ ง พระพ*กฅ่ รพ์ ระผู้มีพระภาคเจ่า'ว่า ‘ข่อความอนํ น้เํ บน่็ ธรรม ฃไากวามอนนํเ้ บน็่ วนิ ย คำขอ่ นเบนคำสอนของพระ­ กาลดา’ คำกล่าวของภิกษนุ ้นํ อนํ ทา่ นทงี่ ห้ํ ลายผูไ้ ค้ สคบพงแลว ไมพ่ งึ ชนื่ ชมและไม่พึงคดกไน กรนไม่ชน่ื ชม ไม่กดคำนแล่ว พึงเรยี นพยไ]Jชนะคอื บทเหล่านน ใหแ้ จม่ กระจ่าง แลวพงึ คลอมเขไไปในสูฅร พึงเทียบ เคยี งเขาไปในวนิ ย® ถไคำเหล่านน เมื่อถกู คลอมเฃไไป ในสฅู รอยู่ เมอถูกเทียบเคียงเขไไปในวินยอยู่ ย่อมโอนลง ไปในสูฅรไม่ไค้ควยเลย กลอยลงไปในวินยไม่ได้ควย ทา่ นฑง้ํ หลายพงึ ถงึ การฅกลงใจในคำนว่า ‘คำท่ีถกู กลา่ ว ออกมาแลวน มใิ ช่คำของพระผูม้ ีพระภาคเจา่ นํนควยเลย ภกิ ษนุ ีถอื เอามาไมด่ คี วย โดยแน่นอน, คูก่อนภกิ ษุ ทงหลาย ควยการฅล่อมเทยี บเคยี งอย่างนเทยี ว ทา่ น ๑ ข*อกวามอ่นนบอกชไ?ท่า แมค้ อน ทพี่ ระ พทุ ธ เจา่ มพระชนมเ์ กอื บ ๘0 บีเฅ็ม อภิธรรมบฐี กยัง'ไม่มี

©๓0 ทงหลายพงึ บดออกไปเสียไค้ ซงึ่ กำทถ่ี ูกกล่าวออกมาแลวิ นํ้น แดล่ ่อยกำเหลา่ น1น เม่อื ถูกดลิอมเอาเข,าไปในสูฅร อยู่ เมอถกู เทยี บเกยี งเขไไปในวินไอยู่ ถไย่อมโอนลง ไปในส?ู ารไค้ ถาย่อมกลอยลงในวนิ ไ)ไคไ้ ซร้ ท่านทง หลายพึงถงึ การดกลงใจในกำนวึ่ า่ ‘ กำท่ีถูกกล่าวออกมา แลวน เบนกำของพระผมู้ ีพระภาคเจ่านํน้ ควย ภกิ ษุน ถอื เอามาแล่วดคี วย โดยแน่แท้’ ดกู ่อนภิกษุที่งหลาย อนนเึ่ บนมหาปเทสอ้อที่ ๑ อ้นท่านทงหลายพึงทรงจำไว้” (๒) ‘‘ค กู อ่ นภกิ ษุทง่ี หลาย อนง่ึ ภกิ ษใุ นธรรม วนิ ไน พึงกลา่ วอยา่ งนึว่ า่ ‘พระสงฆท์ ี่ประกอบควย ภิกษุทีเ่ บ็่นเถระ ท่ปี ระกอบควยภิกษทุ เี่ บ็่นประธาน อยู่ ในอาวาสชือ่ โน่น ผมไคพ้ ึงมาแลว ไค้รบมาแลว ซงึ่ ขอความอ้นนึ่ ณ เบองหนไพระสงฆ์หม่นู ึ่นวา่ ‘ออ้ ความ อน้ นึเ่ บนธรรม อ้อความอ้นน่เึ บ็น่ วนิ ย่ กำอ้อนเบน คำสอนของพระศาสดา’ กำกล่าวของภกิ ษุนน อ้นท่าน ทง่ หลายผ้ไู ค้สดบพึงแลว ไม่พึงชื่นชมเลย ไมพ่ งึ กํดกำน ครนไมช่ ่ืนชม ไมค่ ดกไนแลว พงึ เรียนพอญ้ ชนะคือบท เหลา่ นนใหแ้ จ่มกระจ่าง แลวพึงดลิอมเอาเขไไปในสฅู ร

^ --พ : “' V ' พ■ - ©๓© พงึ เทียบเคยี งเขไไปในวนิ ย ถาคำเหล่านน เมื่อถกู คลอม เอาเขไไปในสฅู รอยู่ เมอื่ ถูกเทยี บเคียงเขไไป ในล่นยอยู่ ย่อมโอนลงไป ในสูฅรไม่ ได้ควยเลย ย่อมคลอยลงในลน่ ย ไม่ ไดค้ วย ทา่ นทงหลายพงึ ถึงการฅกลงใจ ในคำนว่ึ า่ ‘คำท่ถี ูกกลา่ วออกมาแล่วน มิ ใชค่ ำลอนของพระผ้มู ี พระภาคเจไนนควยเลย ภิกษุหมนู่ นถอื เอามาไมด่ คี วย โคยแนน่ อน’ คูกอ่ นภกิ ษุท่ีงหลาย ควยการคลอมเทยี บ เคียงอยา่ งนเทยี ว ทา่ นทงี่ หลายพงึ บดออกไปเสียซ่ึงคำท่ี ถูกกลา่ วออกมาแลว่ นน แค่ถไคำเหลา่ นน เม่ือถูกคลอม เอาเขาไปในสูฅรอยู่ เมอ่ื ถูกเทยี บเคียงเขไไปในลน่ ยอยู่ ถไยอ่ มโอนลงไปไดใ้ นสูฅร ถไย่อมคลอยลงได้ในลน่ ย ไซร้ ท่านทงหลายพึงถงึ การฅกลงใจในคำนวา่ ‘คำที่ถกู กล่าวออกมาแล่วน เบ็่นคำของพระผมู้ พี ระภาคเจไนน ควย สงฆห์ ม่นู นถือเอามาแลวํ ดีควย โดยแนแ่ ท้’ คูก่อน ภกิ ษุทงหลาย อ'น่นเ้ํ บ็่นมหาปเทสฃํอท่ี ๒ อนท่านที่ง ห ล า ย พ ึง ท ร ง จ ำ ไ ว ้” (๓) ‘‘ค กู ่อนภิกษุทงี่ หลาย อน่งึ ภกิ ษใุ นธรรม ล่นยนพึงกล่าวอยา่ งนว่ึ า่ ‘ภิกษุทงหลาย ทเ่ี บนเถระ เบ็1นพหสฅร มีปริยฅํ คธิ รรมอนมาถึงแล8ว (เบนผ้เช่ียว

ชาญในปรยี คฅธิ รรม) ทรงจำธรรม ทรงจำวินย ทรง จำหวขอธรรม-วินย เบนจำนวนมาก ย่อมพำ'แกอยู่ ในอาวาสชื่อโนน ผมไดพ้ งมาแลว ไดร้ บมาแลวซึ่งขอ ความอ'นน ณ เบองหนำแหง่ พระเถระเหล่านนว่า ข*อ กวามอนน เบ่็นธรรม ข*อความอ'นน เบ1็ นวนิ ํย่ คำขอน เบ1็ นคำสอนของพระศาสดา, คำกลา่ วของภกิ ษุนน อ*น ทา่ นทงี หลายผไู้ ค้สคบพงํ แลว ไมพ่ งึ ช่ืนชม ไม่พงึ คด. คาน ครนไม่ช่นื ชม ไม่คดค*านแลว พึงเรยี นพยญ่ ชนะ คือบทเหล่าน1นให้แจ่มกระจา่ ง แลวพึงฅล*อมเอาเขาไปใน สฅู ร พงึ เทียบเคยี งเชา่ ไปในวินํย ถาคำเหล่านน เมื่อ ถกู ดล*อมเอาเขไไปในสูฅรอยู่ เมือ่ ถูกเทยี บเคียงเฃไไป ในวนิ *ยอยู่ ย่อมโอนลงไปในสูฅรไมไ่ คค้ วยเลย ยอ่ ม คล*อยลงในวนิ ํยไม่ไคค้ *วย ทา่ นทงหลายพึงถึงการฅกลง ใจในคำนวํ ่า ‘ค ำ ท ถี่ ูกกล่าวออกมาแล*วน มิใช่คำสอน ของพระผู้มีพระภาคเจ*านนควยเลย พระเถระท่งน้ํนถอื เอามาไมด่ ีควย โดยแน่นอน’ คกู ่อนภกิ ษุทงหลาย ควย การคล*อมเทยี บเคยี งอยา่ งนเทียว ท่านท8งหลายพงึ บด ออกไปเสียซึง่ คำทถี่ กู กลา่ วออกมาแลวน1น แคถ่ ไคำเหลา่ นน เม่ือถกู คล*อมเอาเชา่ ไปในสฅรอยู่ เม่อื ถกเทยี บเกยี ง

6 )0 ) c n เขาไปในวนิ ยอ?j ทำย่อมโอนลงไปไคใ้ นสฅู ร ทำยอ่ ม คลอ่ ยลงไ ค ใ้ นวินยไซร้ ท่านฑํ้งหลายพึงถึงการดกลงใจ ในคำนว่ า่ ‘คำทถี ูกกลา่ วออกมาแลวน เบนคำของพระ ผูม้ พี ระภาคเจไน1นควย พระเถระพวกนน ถอื เอามาแลว่ คที ํว์ย โดยแน่แท’้ คกู ่อนภิกษทุ ํ้งหลาย อนนเ้ํ บน่็ มหาปเทสขอที่ ๓ อนทา่ นท1งหลายพงึ ทรงจำไว้’ (๔) “คูกอ่ นภิกษทุ ้ํงหลาย อ'นง ภิกษุในธรรม วินยน'พงึ กลา่ วอยา่ งนว่ ่า ‘ภิกษุผู้เบ็น่ เถระ เบนพหสู ดู ร มปี รยิ ฅํ ฅิธรรมอ”นมาถึงแล่ว ทรงจำธรรม ทรงจำว้น่ย ทรงจำหวขอธรรม—วนิ ย ย่อมพำนก้ ่อยใู่ นอาวาสซ่ือ'โนน ผมไคพ้ งมาแลว ไคร้ ”บมาแลวซ่งึ ขอความอนน ณ เบอง หน้าแหง่ 'พระเถระรปู นน่วา่ ‘ข็อความอน'น็เ้ บน่็ ธรรม ขอความอนํ นเ้ บ็น่ วินย คำขอน เบน่็ คำสอนของพระ คาสคา คำกลา่ วของภิกษนุ 1น อนทา่ นท่งหลายผไู้ ค้สด'บ พงแลว่ ไมพ่ ึงชืนชมเลย ไม่พงึ กคทำ กร1นไม่ชื่นชม ไม่คดคาิ นแลว่ พึงเรยี นพยํญ'ชนะคือบทเหล่าน'นให้แจ่ม กระจ่าง แลวพงึ ฅลอ่ มเอาเขาไปในสฅู ร พึงเทียบเกยี ง เขาไปในวน้ ย ทำคำเหลา่ นน่ เม่ือถูกฅลอ่ มเอาเขไไป