เอกสารประกอบการสอน รายวิชา 08-212-205 ระบบการจัดการสี (Color Management System)

ทั้ง Spyder CHECKR และ Spyder CHECKR 24 จะทําการอางอิงในตําแหนงใน สถานที่ๆ ทําการถาย ณ ตอนน้ัน อุปกรณจะทําการอางอิงและปรับแตงทําใหสีมีความเท่ียงตรงใน ทุกๆ สภาพแสง ดานหนาของชารตจะเปนแถบสีปกติและสีเทากลาง การปรับแตงน้ันสามารถทําโดย ผา น Spyder Software หรือจะปรับตงแบบแมนนวลเองก็ได สวนดานหลังของแผนสีนั้นจะเปนแถบ สเี ทา (Grey Scale) ขนาดใหญ 2.2.1.1 เวลาทถ่ี า ยภาพ สาํ หรับการปรบั คาในตัวกลอง ใหใ ชด า นหลังของ Spyder ซึง่ เปนแถบสีเทา เปนตัวอางอิงปรับคา White Balance ในกลองดวยตัวเอง สําหรับภาพท่ีเปนไฟล RAW น้ัน คาท่ีต้ัง White Balance แบบเฉพาะเจาะจงดวยตัวเองนั้นจะไมเขาไปอยูในไฟลดวย แตวาไฟล RAW นั้นมี ขอบเขตการปรับแตงไดมากกวา JPEG โดยท่ีไมสูญเสียรายละเอียดมากนัก คา White Balance นั้น จะเขาไปอยูในไฟล JPEG และสามารถปรับแตงโดยที่ไมใหสูญเสียรายละเอียดของรูปไดนอยกวาไฟล RAW มาก การที่กลองมีขั้นตอนการผลิตที่แตกตางกันของแตละยี่หอ ทําใหลักษณะสี ภาพถายท่ีไดก็แตกตา งกนั ดวยเชนกัน แตวาการที่เราถายรูป Grey Scale ท่ีอยูหนาหลังขอแถบสี ทํา ใหสามารถใชอ า งองิ ในการปรับ White Balance ของกลองใหเหมือนกันหมดได สําหรับการถายภาพ ที่ไมใชไฟล RAW เชน JPEG และไฟลวีดีโอตางๆ การต้ังคา White Balance ในกลองจะทําใหไฟล ภาพถายเหลานั้นมีคุณภาพไดสูงสุดในการถาย การต้ังคา White Balance ใหถูกตองสําคัญสําหรับ ทุกกลองทุกย่ีหอท่ีจะสามารถมีภาพโทนสีท่ีถูกตองในทุกๆ ลักษณะของสภาพแสงของตอนที่เรา ถา ยภาพ จอ LCD ขา งหลงั กลองท่ีใชแสดงภาพนั้น ภาพท่ีแสดงออกมาในจอคือภาพ JPEG เทาน้ัน คุณจะไดเห็นเม่ือปรับ White Balance ของกลองในภาพถายทันที รวมถึงสามารถดู Histogram ไดและปรบั ไดเลยจากกลองทีเดียว สํา ห รั บ ก า รทํ า สี ใ ห ถู ก ตอ ง อั ต โ น มัติ ถ า ย ภ า พไ ฟ ล RAW คู กั บ SpyderCHECKR และ Spyder CHECKR 24 ในสภาพแสงเดียวกัน และมั่นใจวาแถบสีท้ังหมดน้ัน โฟกัสไดชัดเจนทั้งหมด เม่ือถายรูปอุปกรณ Spyder CHECKR คูกับวัตถุที่ตองการถายในสภาพแสง เดียวกันแลว ใหนํา Spyder CEHCKR ออกและทําการถายภาพอีกครั้ง หลังจากน้ันเราสามารถใช ภาพแรกที่ถายคูกันกับวัตถุอางอิงกับรูปใบที่สองเพื่อที่จะทําสีใหถูกตองผาน Spyder Software ได เลย การปรับต้งั มาตรฐานและการสรางโพรไฟลสขี องอุปกรณนาํ เขา ภาพ | 201

Spyder CHECKR สามารถปรับสีใหถูกตองอัตโนมัติสําหรับ Adobe Lightroom, Adobe Camera Raw , และ Hasselblad Phocus ได สําหรับการทํานั้น เราก็เพียง แคค รอปรูปเฉพาะสวนที่เปนรูป Spyder CHECKR ออกมา ตองใหครอบคลุมแถบสีทั้งหมดดวย แลว นํามาใสใน Spyder CHECK Software เพื่อที่โปรแกรมจะทําการปรับ Crop/straighten, white balance, exposure, และ black point ใหอัตโนมัติจากภาพอางอิงที่ครอปออกมา และสรางเปน preset เพ่ือนําไปใชในโปรแกรมแตงภาพท่กี ลา วมาขางตน ได 1) Before Profile ภาพที่ 9.7 ตวั อยา งภาพกอนการสรา งโพรไฟลกลองดิจทิ ัล ท่มี า: https://www.spyderthailand.com/color-from-camera/ 2) Profile Applied – Adjustment for Hue ภาพที่ 9.8 การปรับ Hue เพ่ือการสรา งโพรไฟลกลอ งดจิ ทิ ัล ที่มา: https://www.spyderthailand.com/color-from-camera/ 202 | ระบบการจดั การสี

3) Profile Applied – Adjustment for Saturation ภาพที่ 9.9 การปรับ Saturation เพื่อการสรางโพรไฟลก ลองดจิ ทิ ลั ทมี่ า: https://www.spyderthailand.com/color-from-camera/ 4) Profile Applied – Adjustment for Luminance ภาพที่ 9.10 การปรับ Luminance เพอื่ การสรางโพรไฟลก ลองดจิ ทิ ัล ทม่ี า: https://www.spyderthailand.com/color-from-camera/ 2.2.1.2 การใชโ ปรไฟลท ีค่ ุณได Calibrate มา ใน Adobe Lightroom โปรไฟล Calibrate จะถูกเก็บอยูท่ี User Preset ในหัวขอ Preset ของ Develop ใน Adobe Camera Raw โปรไฟล Calibrate จะถูกเก็บอยูใน Presets Dialog ที่อยูขางลาง Histogram และขอมูลรายละเอียดภาพถาย สวนใน Hasselblad Phocus โปรไฟลคาลิเบตจะถูกเก็บอยูภายใน Color calibration panel การ Calibrate น้ีสามารถ ใชป รับแตง แคทีละภาพ หรือพรอมกันหลายๆ ภาพไดใ นทีเดยี ว การปรบั ตงั้ มาตรฐานและการสรา งโพรไฟลส ีของอปุ กรณน ําเขา ภาพ | 203

1) Profile Applied From within Camera Raw ภาพที่ 9.11 การนาํ ไฟลท่ีผานการปรบั ตั้งมาตรฐานมาใชในโปรแกรม Camera RAW ที่มา: https://www.spyderthailand.com/color-from-camera/ 2) Profile Applied to a Group of Images in Adobe Bridge ภาพท่ี 9.12 การนาํ ไฟลท่ีผา นการปรบั ตง้ั มาตรฐานมาใชใ นกลุมของโปรแกรม Adobe Bridge ทมี่ า: https://www.spyderthailand.com/color-from-camera/ การใชภาพอางอิงหรือ Spyder CUBE เพื่อทําให White balance, exposure และ contrast ถกู ตอง จะชวยประหยดั เวลาไดเ ยอะ ภาพจากกลองทุกกลองจะถูกปรับให เทีย่ งตรงของสี แสง เงา เหมือนกนั หมดโดยใชเ วลาแคแปบเดียวเทาน้นั 204 | ระบบการจัดการสี

3. การสรางโพรไฟลส ขี องอุปกรณนาํ เขาภาพ การสรางโพรไฟลสี เปนการกําหนดคุณลักษณะเฉพาะในการผลิตสีของอุปกรณตางๆ ท่ี เก่ียวของกับการผลิต ไมวาอุปกรณนําเขาขอมูลสี อุปกรณแสดงสี และเครื่องพิมพดิจิทัลสี ซ่ึงมี คุณลักษณะเฉพาะในการผลิตสีแตกตางกันตามสภาพการทํางานของแตละอุปกรณ การทํางานของ ระบบการจัดการสีจําเปนตองทราบโพรไฟลสีของทุกอุปกรณที่ใช เพ่ือนํามาแปลงคาสีและเทียบสีให แตละอุปกรณแสดงสีไดเหมือนกัน ดังนั้น ในข้ันตอนการสรางโพรไฟลสีจะประกอบดวย การสราง โพรไฟลสขี องเครอื่ งกราด การสรา งโพรไฟลส ขี องกลอ งดิจทิ ลั 3.1 การสรา งโพรไฟลสขี องเคร่ืองกราดภาพ เคร่อื งกราดท่ใี ชใ นการนําเขา ขอมูลสีของภาพมีหลายประเภทและผลิตจากหลายบริษัทผูผลิต ซ่ึงใชเทคโนโลยีในการกราดภาพตางๆ องคประกอบการทํางานภายในเคร่ืองก็ตางกัน คุณลักษณะ เฉพาะในการกราดขอมูลสีจากภาพตนฉบับมาเปนขอมูลสีในระบบสี RGB ยอมมีความแตกตางกันได นอกจากองคป ระกอบในเครื่องกราดท่ีมีความแตกตางกันแลว โปรแกรมคอมพิวเตอรท่ีใชควบคุมการ กราดภาพก็มีความสามารถปรบั ขอกําหนดในการแยกสีภาพตนฉบบั แตกตา งกันดวย ทําใหขอมูลสีที่ได จากเคร่ืองกราดแตละเครื่องมีความแตกตางกัน ดังน้ัน การสรางโพรไฟลของเคร่ืองกราดจึงตองปรับ ขอกําหนดตาง ๆ ของการกราดภาพใหเปนคาท่ีใชงานปกติ เชน กําหนดใหโปรแกรมกําหนดจุดสวาง และจดุ เงาแบบอตั โนมัติ การแกสแี บบอตั โนมัติ การกาํ หนดใหใชย ูซีอารห รือจีซีอาร (UCR/GCR) ขั้นตอนของการจัดการสีจะตองมีการสรางโพรไฟลสีของเครื่องกราดท่ีใช เพื่อใหทราบ คุณลักษณะในการกราดขอมูลสีเมื่อเทียบกับสีมาตรฐานอางอิง ซ่ึงเปนการแสดงขอบเขตสีของเครื่อง กราดภาพ โดยมกี ารดาํ เนินการ ดงั นี้ 3.1.1 ปรับขอกําหนดของการแยกสีในโปรแกรมควบคุมการกราดภาพ ใหเปนการ ทํางานปกติเหมือนกับท่ีปรับต้ังมาตรฐานไว เชน กําหนดใหโปรแกรมกําหนดจุดสวางและจุดเงาแบบ อัตโนมตั ิ การแกสีแบบอัตโนมัติการกําหนดใหใชยซู ีอารห รอื จอี าร (UCR/GCR) เปน ตน 3.1.2 นาํ คา สมี าตรฐานอา งองิ ของแถบสมี าตรฐานเขา ในโปรแกรมสรางโพรไฟล โดย ใชไฟลขอมูลคาสีมาตรฐานท่ีมีมาพรอมกับแถบสีมาตรฐาน หรือวัดแถบสีมาตรฐานดวยเครื่อง สเปกโตรโฟโตมิเตอร แลวนําคาสีท่ีวัดไดเขาสูโปรแกรมสรางโพรไฟลสี โปรแกรมสรางโพรไฟลบาง โปรแกรมจะมีไฟลขอมูลคาสีมาตรฐานอางอิงของแถบสีมาตรฐานอยูแลว ก็ไมจําเปนตองวัดคาสีแลว นําเขาสูโปรแกรมใหม 3.1.3 กราดภาพแถบสีมาตรฐานแลวนําขอมูลเขาสูระบบคอมพิวเตอร เพื่อมาใชใน โปรแกรมสรางโพรไฟลส ี การปรบั ตั้งมาตรฐานและการสรางโพรไฟลสีของอปุ กรณน ําเขา ภาพ | 205

ภาพที่ 9.13 การนาํ แผน แถบสีมาตรฐานทําการกราดภาพนาํ ขอมลู เขาสูระบบคอมพิวเตอร ทม่ี า: http://www.signindustry.com/computers/articles/images/2004-09-30_1d_ScanTarget.jpg 3.1.4 โปรแกรมสรา งโพรไฟลสีจะคาํ นวณเปรียบเทียบขอมูลท่ีไดจากเคร่ืองกราดกับ คาสีมาตรฐานอางอิง แลวสรางเปนโพรไฟลสีของเคร่ืองกราดเครื่องนั้นตามขอกําหนดของมาตรฐาน ไอซซี ี โพรไฟลสีจะบอกคุณลักษณะเฉพาะของเครื่องกราด ถามีตนฉบับสีตามคาสี CIELAB สีใดสี หน่งึ เครื่องกราดจะกราดไดขอมูลสเี ปน อยางไร ภาพที่ 9.14 การสรางโพรไฟลสีของเคร่ืองกราด ทมี่ า: http://pioneer.netserv.chula.ac.th/~kchawan/cms/scanner_profile.jpg 1) เปด โปรแกรม GretagMacbeth เลอื ก ProfileMaker5.0 ภาพท่ี 9.15 โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 206 | ระบบการจดั การสี

2) เลอื กเมนู Scanner ภาพท่ี 9.16 เลอื กเมนเู คร่ืองกราดในโปรแกรม ProfileMaker5.0 ทมี่ า: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 3) สวนของ Reference Data เลือกไฟลมาตรฐานอางอิงของแถบสี มาตรฐานทใ่ี ชงาน และสวนของ Measurement Data เลอื กไฟลงานที่ไดกราดภาพไว ภาพที่ 9.17 เลือกชอ ง Reference Data และ Measurement Data ในโปรแกรม ProfileMaker5.0 ทีม่ า: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 4 ดาน แลว กดปมุ OK 4) ปรบั ขอบเขตดวยการทาํ Cropping mark ตามแบบทีต่ องการใหค รบทัง้ การปรับต้งั มาตรฐานและการสรางโพรไฟลสขี องอปุ กรณน ําเขา ภาพ | 207

ภาพที่ 9.18 เลอื กกรอบภาพท่ีใชทาํ โพรไฟล ในโปรแกรม ProfileMaker5.0 ที่มา: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 5) กดปุม Start ในสว นของ Calculate Profile แลว ทําการตง้ั ชือ่ โพรไฟล เพื่อทาํ การจดั เก็บ แลว กดปุม Save ก็จะไดโ พรไฟลส นี ามสกุล ICC ของเคร่ืองกราดเครื่องนั้นแลว ภาพที่ 9.19 การบันทกึ ไฟลเครื่องกราดเปน มาตรฐานไอซีซี ในโปรแกรม ProfileMaker5.0 ทมี่ า: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 ข้ันตอนของการจัดการสีจะตองมีการสรางโพรไฟลสีของเครื่องกราดท่ีใช เพื่อใหทราบ คุณลักษณะในการกราดขอมูลสีเมื่อเทียบกับสีมาตรฐานอางอิง ซ่ึงเปนการแสดงขอบเขตสีของเครื่อง กราด ข้ันตอนการสรางโพรไฟลสีของเครื่องกราดท่ีกลาวมาแลว สามารถใชไดกับการสรางโพรไฟล สีของกลองถายภาพดิจิทัล ซึ่งถือเปนอุปกรณหนึ่งที่ใชในงานกอนพิมพ โดยการถายภาพตนฉบับสี มาตรฐาน แลวนําขอมูลท่ีไดเขาสูโปรแกรมสรางโพรไฟลสี เพื่อสรางเปนโพรไฟลสีของกลองถายภาพ ดิจิทัล 208 | ระบบการจัดการสี

3.2 การสรา งโพรไฟลส ขี องกลอ งถา ยภาพดจิ ิทัล การสรางโพรไฟลส ีของกลอ งถายภาพดจิ ทิ ลั มกี ารดาํ เนนิ การ ดังนี้ 3.2.1 ปรับขอกําหนดของการแยกสีในโปรแกรมควบคุมการถายภาพใหเปนการ ทํางานปกติเหมือนกับท่ีปรับตั้งมาตรฐานไว เชน กําหนดใหโปรแกรมกําหนดจุดสวางและจุดเงาแบบ อตั โนมัติ การปรบั White Balance การปรับ Hue Saturation และ Luminance (HSL) เปนตน 3.2.2 นาํ คา สมี าตรฐานอา งอิงของแถบสีมาตรฐานเขาในโปรแกรมสรางโพรไฟล โดย ใชไฟลขอมูลคาสีมาตรฐานที่มีมาพรอมกับแถบสีมาตรฐาน หรือวัดแถบสีมาตรฐานดวยเครื่อง สเปกโตรโฟโตมิเตอร แลวนําคาสีที่วัดไดเขาสูโปรแกรมสรางโพรไฟลสี โปรแกรมสรางโพรไฟลบาง โปรแกรมจะมีไฟลขอมูลคาสีมาตรฐานอางอิงของแถบสีมาตรฐานอยูแลว ก็ไมจําเปนตองวัดคาสีแลว นําเขา สโู ปรแกรมใหม 3.1.3 ถายภาพแถบสีมาตรฐานในสภาพแสงที่ตองการ แลวนําขอมูลเขาสูระบบ คอมพวิ เตอร เพ่อื มาใชใ นโปรแกรมสรางโพรไฟลสี ภาพที่ 9.20 ColorChecker 24 ชอ ง ที่มา:https://cdn.shopify.com/s/files/1/0696/6403/products/X_Rite_MSCCC_Original_ColorChecker_ Card_1448298494000_465286_large.jpg?v=1456241283 การปรับตงั้ มาตรฐานและการสรา งโพรไฟลสขี องอปุ กรณน ําเขา ภาพ | 209

ภาพที่ 9.21 การนําแผนแถบสมี าตรฐานทําการกราดภาพนําขอ มลู เขาสูร ะบบคอมพวิ เตอร ที่มา: https://luminous-landscape.com/wp-content/uploads/2007/11/model-34-thumb.jpg 3.1.4 โปรแกรมสรางโพรไฟลส ีจะคาํ นวณเปรียบเทียบขอมูลที่ไดจากกลองดิจิทัลกับ คาสีมาตรฐานอางอิง แลวสรางเปนโพรไฟลสีของกลองดิจิทัลกลองนั้นตามขอกําหนดของมาตรฐาน ไอซีซี โพรไฟลสีจะบอกคุณลักษณะเฉพาะของกลองดิจิทัล ถามีตนฉบับสีตามคาสี CIELAB สีใดสี หนึ่ง กลองดิจทิ ัลจะถา ยไดข อ มูลสีเปน อยางไร 1) เปดโปรแกรม GretagMacbeth เลือก ProfileMaker5.0 2) เลอื กเมนู Camera ภาพท่ี 9.22 เลือกเมนูกลองดิจทิ ัลในโปรแกรม ProfileMaker5.0 ท่มี า: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 210 | ระบบการจัดการสี

3) สวนของ Reference Data เลือกไฟลมาตรฐานอางอิงของแถบสี มาตรฐานที่ใชงาน และสวนของ Measurement Data เลือกไฟลงานที่เราไดถายภาพไว ทําการปรับ ขอบเขตดวยการทาํ Cropping mark ตามแบบทีต่ อ งการใหค รบทั้ง 4 ดาน แลวกดปมุ OK ภาพท่ี 9.23 เลอื กชอ ง Reference Data และ Measurement Data ทมี่ า: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 4) ในชอ ง Photo Task ปรบั เลอื กชนิดของการถายภาพ พรอมเลือก แหลงกําเนดิ แสงท่ีใชในชอง Light Source ภาพท่ี 9.24 เลือกชอง Photo Task กบั Light Source ทมี่ า: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 การปรบั ต้งั มาตรฐานและการสรา งโพรไฟลสีของอปุ กรณน าํ เขา ภาพ | 211

5) กดปมุ Start ในสว นของ Calculate Profile แลวทําการต้ังช่ือโพรไฟล เพอ่ื ทําการจัดเกบ็ แลว กดปุม Save ก็จะไดโ พรไฟลส นี ามสกลุ ICC ของกลองดจิ ิทลั กลอ งนั้นแลว ภาพท่ี 9.25 การบันทกึ ไฟลกลองดจิ ทิ ลั เปน มาตรฐานไอซซี ี ในโปรแกรม ProfileMaker5.0 ทม่ี า: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 ภาพที่ 9.26 ลกั ษณะของไฟลมาตรฐานไอซีซี ของเคร่ืองกราดภาพ และกลอ งดิจิทัล การจัดเก็บโพรไฟลสีของอุปกรณตาง ๆ เพื่อนํามาใชในระบบการจัดการสี มักจะเก็บใน โฟลเดอรของโปรแกรมจัดการสี เชน ColorSync Folder ในระบบปฏิบัติการ หรืออาจจะจัดเก็บใน โปรแกรมประยุกตใชงานหากตอ งการแสดงภาพสบี นจอภาพจากโปรแกรมประยุกตใชงาน 212 | ระบบการจดั การสี

ภาพที่ 9.27 การปรบั ตัง้ มาตรฐานและการสรา งโพรไฟลของกลอ งดจิ ิทัลผานจอแสดงผลสูภาพพิมพ ทีม่ า: https://www.xrite.com/-/media/modules/weblog/blog/color-management-in-a-print-packaging- workflow/colormanagementprintpackaging1024x651jpg.jpg?la=en&hash=11451D0B1FBA0DA5AA19BE4B728 4BD77C738E641 เอกสารอางอิง Kong, ความเท่ียงตรงของสีจากกลองถายรูป, https://www.spyderthailand.com/color-from- camera/ ผกามาศ ผจญแกลว และอมรรัตน อัคควัฒน, 2549, การควบคุมคุณภาพงานกอนพิมพดวยระบการ จัดการสี เอกสารการสอนชุดวิชาเทคโนโลยีกอนพิมพ หนวยท่ี 8-15, ฉบับปรับปรุงครั้งท่ี 1,นนทบุรี, สํานักพิมพมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, หนา 15-30, 15-35 – 15-36, 15- 41 – 15-42. การปรบั ตั้งมาตรฐานและการสรางโพรไฟลส ขี องอปุ กรณนําเขา ภาพ | 213

1. อาจารยบรรยายประกอบการซกั ถาม โดยการใชส่อื การสอน วิธกี ารสอนและ 2. นักศกึ ษาปฏิบัตงิ านตามงานทม่ี อบหมาย งานกลุม ใบงานคร้งั ที่ 9 กจิ กรรม 3. นักศึกษาแบงกลุม อภปิ รายในหองเรยี น 4. อาจารยและนักศึกษารว มกนั สรุปบทเรียน หนังสอื อางองิ แสดงทายแนวการสอน เอกสารใชประกอบ เอกสารสาํ เนา เรือ่ ง การปรับตั้งมาตรฐานและการสราง โพรไฟลสขี องอปุ กรณน ําเขาภาพ วัสดแุ ละอุปกรณ 1. เครื่องคอมพิวเตอรแบบพกพา สื่อการสอน โสตทัศน 2. เครอื่ งฉายภาพ (Projector) 3. สอ่ื Power Point เร่อื ง การปรับตัง้ มาตรฐานและการ สรา งโพรไฟลสขี องอุปกรณน าํ เขาภาพ 4. กระดานขาว (White board) ใหนกั ศึกษาการปรบั ตัง้ มาตรฐานและการสรางโพรไฟลส ขี องกลองดิจิทลั และ เครอื่ งกราดภาพ ดงั นี้ 1. ติดต้ังโปรแกรมปรับตั้งมาตรฐาน และโปรแกรมสรางโพรไฟลสีของอุปกรณ งานทไ่ี ดรับ นําเขา ภาพแตละชนิด มอบหมาย 2. ทําการปรับตง้ั มาตรฐานของอปุ กรณนําเขา ภาพแตล ะชนดิ 3. ทําการสรางโพรไฟลสีของอุปกรณน าํ เขาภาพแตล ะชนิด 4. นําเสนอความรูท ่ีไดใ นแตล ะกลมุ การวดั ผล 5. สรุปผลของการเรยี นรู หมายเหตุ 1. สงั เกตพฤติกรรมการมีสวนรว มในการเรยี น 2. ประเมนิ ผลงานท่ีไดร ับมอบหมายจากใบงาน 3. ประเมินผลจากการตอบคําถาม/การอภปิ รายผล 214 | ระบบการจดั การสี

ใบงานท่ี 9 การปรับตงั้ มาตรฐานและการสรางโพรไฟลส ขี องอปุ กรณนําเขา ภาพ 1. วตั ถุประสงค 1.1 เพ่อื เขา ใจกระบวนการในการปรบั ตง้ั มาตรฐานกลอ งดิจิทัลได 1.2 เพื่อเขา ใจกระบวนการในการปรบั ตงั้ มาตรฐานเครอ่ื งกราดภาพได 1.3 เพื่อเขาใจกระบวนการในการสรางโพรไฟลสีของกลองดิจทิ ลั ได 1.4 เพอ่ื เขาใจกระบวนการในการสรางโพรไฟลส ีของเครื่องกราดภาพได 2. วธิ ีการปฏิบัตงิ าน/มอบหมายงาน 2.1 งานกลุม 3-5 คน 2.2 ตดิ ต้งั โปรแกรมปรับตั้งมาตรฐาน และโปรแกรมสรางโพรไฟลส ีของแตละอปุ กรณนําเขา ภาพ 2.3 ทําการปรับตง้ั มาตรฐานของแตล ะอปุ กรณน ําเขา ภาพ 2.4 ทาํ การสรา งโพรไฟลส ขี องแตละอปุ กรณนําเขา ภาพ 2.5 อภปิ รายผล/วเิ คราะหผลของแตล ะกลุม 2.6 นาํ เสนอผลงาน/ความรู 2.7 สรุปผลของความรูเพือ่ นําความรไู ปใชตอไป 2.8 มอบหมายงานเพื่อการคนควา ขอมูลในเรอ่ื ง โปรแกรมทีใ่ ชใ นการปรับต้ังมาตรฐานและ การสรา งโพรไฟลส ีของอปุ กรณแสดงผลภาพในระบบการจัดการสี สาํ หรับการเรยี นการสอนในคร้ัง ตอไป 3. การสงงานและการใหค ะแนน 3.1 ใหนกั ศกึ ษาสงทายชว่ั โมง 3.2 ตรวจเช็คเปน รายกลุมจากไฟลมาตรฐานไอซีซี ทัง้ 2 อุปกรณนําเขาภาพ 3.3 ตรวจเช็คเปน รายกลมุ จากการอภิปรายและการนาํ เสนอ 3.4 การเขา เรยี นและใหค วามรวมมอื ในกิจกรรมการเรียนการสอน การปรบั ตัง้ มาตรฐานและการสรา งโพรไฟลสีของอปุ กรณนําเขา ภาพ | 215



สปั ดาหท่ี 10 แนวการสอน รหสั วิชา 08-212-205 เวลา 5 ชั่วโมง ทฤษฎี 2 ช่วั โมง หนวยที่ 4 กระบวนการจัดการสี ปฏบิ ัติ 3 ช่ัวโมง ชื่อบทเรียน บทที่ 10 การปรับตั้งมาตรฐานและการสรางโพรไฟลสีของ อุปกรณแสดงผลภาพ ตอนที่ 1 โปรแกรมคอมพิวเตอรในการปรับตั้งมาตรฐานและการสรางโพรไฟลสีของ อุปกรณแสดงผลภาพ ตอนท่ี 2 การปรับตัง้ มาตรฐานอุปกรณแสดงผลภาพ ตอนท่ี 3 การสรางโพรไฟลส ขี องอปุ กรณแสดงผลภาพ จดุ ประสงคการสอน 1. นําความรูเกี่ยวกับการปรับต้ังมาตรฐานและการสรางโพรไฟลสีของอุปกรณแสดงผลภาพมาใชใน งานจดั การสี 1.1 อธบิ ายลกั ษณะการทาํ งานของโปรแกรมทีใ่ ชในปรับต้ังมาตรฐานอปุ กรณแ สดงผลภาพได 1.2 อธิบายลักษณะการทํางานของโปรแกรมที่ใชในการสรางโพรไฟลสีอุปกรณแสดงผลภาพ ได 1.3 อธิบายวิธกี ารปรับตง้ั มาตรฐานอปุ กรณแ สดงผลภาพแตละชนดิ ได 1.4 อธิบายวิธีการสรางโพรไฟลส ขี องอปุ กรณแ สดงผลภาพแตล ะชนิดได 2. มีทักษะในการปรับตั้งมาตรฐานและการสรางโพรไฟลสีของอุปกรณแสดงผลภาพมาใชในงาน จดั การสี 2.1 ปรับตั้งมาตรฐานการทํางานของโปรแกรมปรบั ตงั้ มาตรฐานของอุปกรณแสดงผลภาพได 2.2 ปรับตัง้ มาตรฐานการทํางานของโปรแกรมสรา งโพรไฟลส ีของอปุ กรณแสดงผลภาพได 2.3 ทําการปรับต้ังมาตรฐานอปุ กรณแสดงผลภาพแตล ะชนดิ ได 2.4 ทาํ การสรา งโพรไฟลสขี องอปุ กรณแ สดงผลภาพแตละชนิดได 3. มีความรบั ผดิ ชอบ 3.1 เขา เรยี นและใหค วามรวมมอื ในกจิ กรรมการเรยี น 3.2 สงงานตรงตามเวลาท่กี ําหนด การปรบั ต้ังมาตรฐานและการสรา งโพรไฟลส ขี องอุปกรณแสดงผลภาพ | 217

เนือ้ หาประกอบการเรียนการสอน 1. โปรแกรมคอมพิวเตอรในการปรับตั้งมาตรฐานและการสรางโพรไฟลสีของอุปกรณ แสดงผลภาพ ในการจัดการสีของอุปกรณตาง ๆ จะตองการโปรแกรมจัดการสีที่มีโปรแกรมยอยตาง ๆ ที่ เกย่ี วของ เชน โปรแกรมปรับตั้งมาตรฐานอุปกรณ โปรแกรมสรางโพรไฟลสี และโปรแกรมแปลงคาสี และเทียบสอี ปุ กรณ เพ่ือใหระบบการจัดการสีทั้งระบบสามารถจัดการสีของอุปกรณตาง ๆ ใหแสดงสี ใกลเคยี งกัน ซง่ึ ในระบบการจัดการสีท่ีมีผูผลิตข้ึนมา อาจจะมีเฉพาะบางโปรแกรมยอยเทานั้น ข้ึนกับ ลักษณะการใชงานของหนวยงาน ในท่ีน้ีจะอธิบายถึง โปรแกรมปรับตั้งมาตรฐานอุปกรณ และ โปรแกรมสรางโพรไฟลส ีเทานน้ั 1.1 โปรแกรมปรบั ตัง้ มาตรฐานอปุ กรณ ตามที่ไดท ราบแลววา อุปกรณตาง ๆ ท่ีนํามาใชในระบบการจัดการสีจะตองไดรับการปรับต้ัง มาตรฐานอุปกรณ ไมวาจะเปนอุปกรณนําเขาภาพ ซ่ึงไดแก กลองถายภาพดิจิทัล เคร่ืองกราด หรือ อปุ กรณส ง ผลออก ซ่ึงไดแก จอภาพ และเครือ่ งพมิ พป รฟู ดจิ ทิ ัล เพื่อใหอุปกรณเหลาน้ันทํางานไดปกติ ตามมาตรฐาน โดยตองอาศัยโปรแกรมปรับตั้งมาตรฐานเขามาชวย สวนใหญโปรแกรมปรับตั้ง มาตรฐานอุปกรณ เปนอุปกรณควบคุมการทํางาน ซ่ึงมีมาพรอมอุปกรณ เชน โปรแกรมควบคุมการ ทํางานของกลองถาย และเครื่องกราด หรือบางคร้ังจะใชโปรแกรมระบบปฏิบัติการท่ีมีคําสั่งควบคุม การทํางานของอปุ กรณท ่ีตอพว งกับระบบคอมพิวเตอร เชน โปรแกรมระบบปฏิบัติการแมคอินทอช ท่ี ใชควบคมุ การทํางานของจอภาพและเครื่องพิมพป รูฟ ดจิ ิทัล 1.2 โปรแกรมสรา งโพรไฟลส ี โปรแกรมสรางโพรไฟลสีเปนโปรแกรมคํานวณและกําหนดขอบเขตสีที่ผลิตไดของอุปกรณ โดยใชค าสีท่ีวัดไดจากแถบสมี าตรฐานท่ผี ลติ ไดจ ากอุปกรณนัน้ ๆ คา สีที่วัดน้นั จะนํามาเปรียบเทียบกับ คาสีมาตรฐานอางอิงของแถบสีมาตราฐานสําหรับสรางเปนโพรไฟลสีของอุปกรณตาง ๆ ท่ีใชในงาน กอนพิมพ คาโพรไฟลสีของอุปกรณ ถือเปนคุณลักษณะเฉพาะในการผลิตสีของอุปกรณน้ัน และบง บอกคาขอบเขตการผลติ สีของอปุ กรณ 218 | ระบบการจัดการสี

ภาพที่ 10.1 ตวั อยา งโปรแกรมสรา งโพรไฟลส ี x-rite ProfileMaker V.5 ที่มา: https://www.xrite.com/-/media/global-product-images/p/profilemaker5/d206-discontinued- profilemaker-5.png ภาพที่ 10.2 ตวั อยางโปรแกรมสรา งโพรไฟลส ี x-rite i1 PHOTO PRO2 ทมี่ า: https://www.xrite.com/-/media/global-product-images/i/i1photo-pro-2/i1photo-pro-2_01.png 2. การปรบั ตั้งมาตรฐานของอุปกรณแสดงผลภาพ กระบวนการจัดการสีจะเร่มิ ตน จากการปรบั ต้ังมาตรฐานของอุปกรณตางๆ เพ่ือเปนการทําให อุปกรณนั้น ๆ ทํางานในสภาพถูกตองและเปนปกติ และในขณะท่ีมีการใชระบบการจัดการควบคุม คุณภาพสีในงานกอนพิมพ แมมีการปรับต้ังมาตรฐานของอุปกรณและสรางโพรไฟลสีเพื่อกําหนด คณุ ลักษณะเฉพาะในการผลิตสีของอุปกรณแลว อุปกรณน้ันๆ ควรจะตองไดรับการปรับตั้งมาตรฐาน เปนระยะๆ เพื่อใหแนใจวาอุปกรณยังทํางานในสภาพปกติ และผลิตคาสีไดคงที่แนนอน ความถี่ใน การปรับต้งั มาตรฐานและการสรางโพรไฟลสขี องอปุ กรณแสดงผลภาพ | 219

การปรับต้ังมาตรฐานของอุปกรณจะข้ึนอยูกับลักษณะของอุปกรณนั้นๆ วา มีตัวแปรท่ีทําใหอุปกรณ ทํางานผิดเพ้ียนจากปกติไดมากนอยเพียงใด เชน เคร่ืองกราดอาจจะตองการการปรับต้ังมาตรฐาน ขณะติดตั้งเคร่ืองคร้ังแรกเทาน้ัน เพราะการทํางานแยกสีจะไมเปลี่ยนแปลงมากนัก ขณะที่จอภาพ อาจจะตองการการปรับตั้งมาตรฐานเปนระยะ ๆ เนื่องจากการเสื่อมสภาพของจอภาพ หรือเคร่ือง อิมเมจเซตเตอร (image setter) ท่ตี องการการปรับต้ังมาตรฐานทุกคร้ังที่มีการเปล่ียนชนิดฟลม หรือ นา้ํ ยาสรางภาพ การปรับตั้งมาตรฐานของอุปกรณใหสามารถผลิตสีไดถูกตองโดยไมตองลองผิดลองถูก ควร จะตองใชเคร่ืองมือในการปรับตั้งมาตรฐาน เชน แถบสีมาตรฐาน แถบควบคุมคุณภาพหรือโปรแกรม คอมพิวเตอรทม่ี มี าพรอมอุปกรณ และมกี ารวดั คาโดยใชเ ครอื่ งสเปกโตรโฟโตมิเตอร เพื่อจะไดนําไปใช ปรับต้งั มาตรฐานไดแนน อนขนึ้ อุปกรณสําคัญในงานกอนพิมพที่มักจะตองมีการปรับต้ังมาตรฐานของอุปกรณแสดงผลภาพ คือ จอภาพ (Display, monitor) 2.1 การปรับตงั้ มาตรฐานของจอภาพผา นโปรแกรมปฏิบัติการวินโดวส ปจจัยสําคัญในการปรับมาตรฐานจอภาพ ไดแก ความเปรียบตางและความสวาง (contrast and brightness) ความสมดุลสี (neutralizing color) จุดขาว (white point) และคาแกมมา (gamma) ภาพท่ี 10.3 เลือก color management ปรบั มาตรฐานจอภาพ ระบบปฏบิ ัติการวนิ โดว 10 ทีม่ า: https://www.tenforums.com/attachments/general-support/50696d1485960124t-where- adobe-gamma-windows-10-a-capture.jpg?s=eb66d3d09ee8862ba4da6e2eab145e7b 220 | ระบบการจดั การสี

ภาพที่ 10.4 เลือก Adobe Gamma ปรบั มาตรฐานจอภาพ ระบบปฏิบตั ิการวินโดว 2000 ท่มี า: http://topicstock.pantip.com/camera/topicstock/2006/03/O4210831/O4210831-3.gif 2.1.1 การเปรียบตางและความสวางสี ในการปรับต้ังมาตรฐานจอภาพ กอนท่ีจะ ปรับปจจัยอ่ืนๆ แรกสุดควรมีการปรับความเปรียบตางและความสวางของจอภาพใหสามารถแสดงท่ี dynamic range ของจอภาพอยางเต็มประสิทธิภาพ และสามารถแยกแยะนํ้าหนักสีของขอมูลสีให มากทส่ี ุด โดยเฉพาะในสว นนาํ้ หนกั สเี ขม หรอื สว นเงา ความสวาง ความเปรยี บตา ง ภาพที่ 10.5 การปรบั ความสวางสแี ละความเปรียบตาง ท่ีมา: (ภาพบน) ระบบปฏบิ ตั ิการวนิ โดว 10 (ภาพลา ง) ระบบปฏบิ ตั ิการวินโดว 2000 การปรบั ตั้งมาตรฐานและการสรางโพรไฟลสีของอปุ กรณแสดงผลภาพ | 221

2.1.2 ความสมดุลสี ส่ิงท่ีมีความสําคญั ตอการแสดงสีของจอภาพโดยเฉพาะจอภาพ ที่ใชหลอดแคโทดคือการทําใหจอภาพสามารถแสดงสีไดถูกตอง โปรแกรมปรับตั้งมาตรฐานจอภาพ ตางกันจะมีเครื่องมือเพ่ือปรับต้ังความสมดุลสีไมเหมือนกัน ตัวอยางการปรับความสมดุลสีใน ระบบปฏิบัติการแมคอินทอช จะใชการปรับแกมมาของแสงสีที่เปนแมสี คือ สีแดง สีเขียว และ สีนํา้ เงนิ โดยปรบั ใหภาพพน้ื หลังมองเห็นกลมกลืนกับภาพที่อยูตรงกลาง ภาพท่ี 10.6 การปรบั สมดุลสี ท่มี า: (ภาพบน) ระบบปฏิบตั ิการวินโดว 10 (ภาพลาง) ระบบปฏิบตั กิ ารวนิ โดว 2000 2.1.3 การปรบั จดุ ขาว เปน การกําหนดใหจุดขาวเปนจุดเดียวกันไมวาจะแสดงสีบน อุปกรณใด จุดขาวบนจอภาพเกิดจากการผสมแมสีของแสง คือ แสงสีแดง แสงสีเขียว และแสงสี นํ้าเงิน ท่ีมีความอิ่มตัวสีสูงสุด แสง ณ จุดขาวขึ้นอยูกับความสองสวาง (luminance) ซ่ึงมีหนวยเปน แคนเดลลาตอเมตร (cd/m) และอณุ หภมู ิสีของแสงซงึ่ มีหนวยเปน เคลวิน ปกติจอภาพคอมพิวเตอรทั่วไปท่ียังไมมีการใชงาน ณ จุดขาวจะมีความสองสวางที่ 130 แคนเดลลาตอ เมตร อณุ หภมู ิ 11,000 เคลวนิ แตเมอื่ ใชงานไประยะหน่งึ ความสองสวางที่จุดขาว อาจจะลดลงเปน 80 แคนเดลลาตอเมตร และมีอุณหภูมิสีประมาณ 8,000-9,500 เคลวินได การปรับ จุดขาวของจอภาพจะเปนการปรับลดอุณหภูมิสีของแสงและความสองสวางใหไดมาตรฐาน หาก ตองการใหจอภาพเทียบสีกับการพิมพ จะปรับอุณหภูมิสีของแสงเทากับ 5,000 เคลวิน และใหความ สอ งสวา งไมตาํ่ กวา 70 แคนเดลลาตอเมตร เพื่อมองเห็นสีขาวบนจอภาพเหมือนกับสีขาวบนกระดาษ ถาตองการใหจอภาพเทียบสีกับภาพสไลดสี วีดีทัศน ภาพบนอินเทอรเน็ต จะปรับอุณหภูมิสีของแสง 222 | ระบบการจดั การสี

เทากับ 6,500 เคลวิน และใหมีความสองสวางไมตํ่ากวา 70 แคนเดลลาตอเมตร การปรับมาตรฐาน จอภาพใหไดเที่ยงตรงแนนอน ตองพิจารณาสภาพแสงท่ีอยูแวดลอม (ambient light) ดวยจอภาพ ควรเปนจอภาพท่ีสามารถปรับอุณหภูมิของแสงได โดยมีอุปกรณชวยในการปรับตั้งมาตรฐานจอภาพ เชน เครื่องวัดแสง (photometer) ท่ีวัดความสองสวางของจอภาพ หรือใชเคร่ืองสเปกโตรโฟโต มเิ ตอร ทีว่ ดั คา สีของแสง ภาพที่ 10.7 การปรับจุดขาว ในระบบปฏิบตั กิ ารวินโดว 2000 2.1.4 การปรับคาแกมมา คาแกมมาเปนคาความชันของเสนโคงแสดงสีของแมสี ของแสงแตละสี จากสีท่ีความอ่ิมตัวสีสูงสุดจนถึงสีท่ีมีความอิ่มตัวสีตํ่าสุด คือ สีดํา ปกติคาแกมมา สําหรับจอภาพจะอยูในชวง 1.8-2.2 การปรับคาแกมมาใหคงที่ชวยใหการแสดงสีภาพถูกตอง โดย พจิ ารณาจากจุดเงาและรายละเอียดของภาพท่ปี รากฎถูกตอง ในการปรับคแกมมาของจอภาพสําหรับ เทียบสีแผนพมิ พ จะปรบั คาแกมมาที่ 1.8 ซึ่งเปนคาท่ีสามารถมองเห็นความแตกตางของแถบสีเทาได ทุกความเขม แตถาตอ งการใหจอภาพเทยี บสีกบั ภาพสไลดสี ภาพวีดิทัศนและภาพบนอินเทอรเน็ต จะ ปรับคา แกมมาท่ี 2.2 ท่มี า: ระบบปฏิบตั ิการวินโดว 10 การปรับต้งั มาตรฐานและการสรางโพรไฟลสีของอุปกรณแสดงผลภาพ | 223

ท่ีมา: ระบบปฏิบตั กิ ารวินโดว 2000 ภาพที่ 10.8 การปรับคาแกรมมา 2.2 การปรับตั้งมาตรฐานของจอภาพผา นโปรแกรมปฏิบตั กิ ารโอเอสเครอื่ งแมคอินทอช ปจจัยสําคัญในการปรับมาตรฐานจอภาพ ไดแก ความเปรียบตางและความสวาง (contrast and brightness) ความสมดุลสี (neutralizing color) จุดขาว (white point) และคาแกมมา (gamma) เปดโปรแกรมสําหรับการปรับตั้งจอภาพจาก System Preference เลือก display เลือก color คลิกท่ี Calibrate ภาพที่ 10.9 เลือก display calibrator เพ่ือปรบั มาตรฐานจอภาพ 2.2.1 การเปรียบตางและความสวางสี ในการปรับต้ังมาตรฐานจอภาพ กอนท่ีจะ ปรับปจจัยอ่ืนๆ แรกสุดควรมีการปรับความเปรียบตางและความสวางของจอภาพใหสามารถแสดงที่ dynamic range ของจอภาพอยางเต็มประสิทธิภาพ และสามารถแยกแยะนํ้าหนักสีของขอมูลสีให มากที่สดุ โดยเฉพาะในสวนนาํ้ หนกั สีเขม หรอื สว นเงา 224 | ระบบการจดั การสี

ภาพที่ 10.10 การปรบั ความสวางสแี ละความเปรียบตา ง 2.2.2 ความสมดลุ สี ส่งิ ทมี่ ีความสาํ คญั ตอ การแสดงสีของจอภาพโดยเฉพาะจอภาพ ที่ใชหลอดแคโทดคือการทําใหจอภาพสามารถแสดงสีไดถูกตอง โปรแกรมปรับต้ังมาตรฐานจอภาพ ตางกันจะมีเคร่ืองมือเพ่ือปรับต้ังความสมดุลสีไมเหมือนกัน ตัวอยางการปรับความสมดุลสีใน ระบบปฏิบัติการแมคอินทอช จะใชการปรับแกมมาของแสงสีที่เปนแมสี คือ สีแดง สีเขียว และ สนี ้ําเงิน โดยปรบั ใหภาพพืน้ หลงั มองเหน็ กลมกลืนกับภาพทอี่ ยูตรงกลาง ภาพที่ 10.11 การปรับสมดลุ สีของจอภาพ 2.2.3 การปรบั จุดขาว เปนการกําหนดใหจุดขาวเปนจุดเดียวกันไมวาจะแสดงสีบน อุปกรณใด จุดขาวบนจอภาพเกิดจากการผสมแมสีของแสง คือ แสงสีแดง แสงสีเขียว และแสงสี น้ําเงิน ที่มีความอิ่มตัวสีสูงสุด แสง ณ จุดขาวข้ึนอยูกับความสองสวาง (luminance) ซ่ึงมีหนวยเปน แคนเดลลาตอ เมตร (cd/m) และอุณหภมู สิ ีของแสงซึ่งมีหนวยเปนเคลวนิ ปกติจอภาพคอมพิวเตอรท่ัวไปที่ยังไมมีการใชงาน ณ จุดขาวจะมีความสองสวางท่ี 130 แคนเดลลาตอเมตร อณุ หภมู ิ 11,000 เคลวนิ แตเมอื่ ใชงานไประยะหน่งึ ความสองสวางท่ีจุดขาว อาจจะลดลงเปน 80 แคนเดลลาตอเมตร และมีอุณหภูมิสีประมาณ 8,000-9,500 เคลวินได การปรับ จุดขาวของจอภาพจะเปนการปรับลดอุณหภูมิสีของแสงและความสองสวางใหไดมาตรฐาน หาก ตองการใหจอภาพเทียบสีกับการพิมพ จะปรับอุณหภูมิสีของแสงเทากับ 5,000 เคลวิน และใหความ การปรบั ตง้ั มาตรฐานและการสรางโพรไฟลส ีของอุปกรณแสดงผลภาพ | 225

สอ งสวา งไมตํ่ากวา 70 แคนเดลลาตอเมตร เพ่ือมองเห็นสีขาวบนจอภาพเหมือนกับสีขาวบนกระดาษ ถาตองการใหจอภาพเทียบสีกับภาพสไลดสี วีดีทัศน ภาพบนอินเทอรเน็ต จะปรับอุณหภูมิสีของแสง เทากับ 6,500 เคลวิน และใหมีความสองสวางไมต่ํากวา 70 แคนเดลลาตอเมตร การปรับมาตรฐาน จอภาพใหไดเที่ยงตรงแนนอน ตองพิจารณาสภาพแสงท่ีอยูแวดลอม (ambient light) ดวยจอภาพ ควรเปนจอภาพที่สามารถปรับอุณหภูมิของแสงได โดยมีอุปกรณชวยในการปรับตั้งมาตรฐานจอภาพ เชน เคร่ืองวัดแสง (photometer) ท่ีวัดความสองสวางของจอภาพ หรือใชเคร่ืองสเปกโตรโฟโต มเิ ตอร ที่วัดคาสีของแสง ภาพท่ี 10.12 การปรับจดุ ขาว 2.2.4 การปรับคาแกมมา คาแกมมาเปนคาความชันของเสนโคงแสดงสีของแมสี ของแสงแตละสี จากสีท่ีความอ่ิมตัวสีสูงสุดจนถึงสีที่มีความอ่ิมตัวสีต่ําสุด คือ สีดํา ปกติคาแกมมา สําหรับจอภาพจะอยูในชวง 1.8-2.2 การปรับคาแกมมาใหคงที่ชวยใหการแสดงสีภาพถูกตอง โดย พจิ ารณาจากจดุ เงาและรายละเอยี ดของภาพทปี่ รากฎถูกตอง ในการปรับคแกมมาของจอภาพสําหรับ เทียบสแี ผน พิมพ จะปรบั คาแกมมาที่ 1.8 ซึ่งเปนคาที่สามารถมองเห็นความแตกตางของแถบสีเทาได ทุกความเขม แตถาตอ งการใหจอภาพเทียบสกี ับภาพสไลดสี ภาพวีดิทัศนและภาพบนอินเทอรเน็ต จะ ปรับคาแกมมาที่ 2.2 ภาพท่ี 10.13 การปรับคาแกรมมาของจอภาพ 226 | ระบบการจดั การสี

ขั้นตอนปรับตั้งมาตรฐานจอภาพมีต้ังแตคําส่ังพ้ืนฐานท่ีมีอยูในระบบปฏิบัติการของ คอมพิวเตอร ซ่ึงใชในการมองเห็นภาพบนจอภาพ มีความถูกตองไมสูงมากนัก เนื่องจากยังใชตา ผปู ฏิบัติงานในการตรวจสอบเปรยี บเทียบสี แตก็ใหผลไดดรี ะดบั หนง่ึ จนถึงโปรแกรมปรับตงั้ มาตรฐาน จอภาพโดยเฉพาะท่ีมีมาพรอมจอภาพ และเคร่ืองมือวัด ซึ่งจะใหการปรับตั้งมาตรฐานมีความถูกตอง ย่ิงขน้ึ นอกจากการปรับตั้งมาตรฐานจอภาพใหแสดงสีที่ถูกตองแลว ยังตองคํานึงถึงสภาพแสง แวดลอ มทเ่ี หมาะสมดวย เพราะมีผลตอการมองเหน็ สบี นจอภาพผิดเพี้ยนได สภาพแสงท่ีเหมาะสมคือ มีความสวา งที่ 50 ลกั ส และมอี ณุ หภูมิ 5,000 เคลวิน จอภาพท่ีไดรับการปรับตั้งมาตรฐานในคาตาง ๆ แลว ไมควรปรับเปล่ียนคาความสวางสี ความเปรียบตางจดุ ขาว และคา แกมมาอีก เพราะทําใหโ พรไฟลสีของจอภาพเปล่ียนไปได เม่ือนํามาใช แสดงสเี พื่อเทยี บกบั ภาพพิมพจ รงิ จะไดสที ่ไี มถกู ตองได 3. การสรางโพรไฟลสขี องจอภาพ การสรางโพรไฟลของจอภาพตองมกี ารปรับต้ังมาตรฐานของจอภาพเสยี กอน การปรับเปล่ียน ปจจัยการแสดงสีของจอภาพ เชน ความสวางและความเปรียบตางจะมีผลตอความถูกตองของสีท่ีได แมจ ะใชโพรไฟลจ อภาพเดิม ดงั น้ัน เมอื่ ทาํ การปรับตงั้ มาตรฐานจอภาพแลว ไมค วรปรับปุมความสวาง และความเปรยี บตางจดุ ขาว คา แกมมาของจอภาพอีก นอกจากนี้ความสวางของหองทํางาน อุณหภูมิ สีของแสง ฉากหลังบริเวณจอภาพลวนแตมีผลตอการมองเห็นสีทั้งส้ิน หองทํางานที่เกี่ยวของกับการ จัดการสีควรจัดสภาพมองเห็นสีใหมีมาตรฐานเพ่ือความถกู ตองของสที ่ีเห็นบนจอภาพ เม่ือสภาพหองทาํ งานและจอภาพเปนมาตรฐานแลว กส็ ามารถสรางโพรไฟลของจอได โดยใน โปรแกรมสรางโพรไฟลจะมีคําสั่งควบคุมจอภาพใหแสดงสีตาง ๆ แลวใชเครื่องวัดสีหรือเครื่อง สเปกโทรโฟโตมิเตอรทําการวัดคาสีของจอภาพ หลังจากการวัดคาสีไดแลวโปรแกรมจะสรางโพรไฟล ของจอภาพและจัดเก็บบันทึกในระบบจัดการสี การควบคุมคุณภาพงานกอนพิมพในระบบจัดพิมพดิจิทัล จอภาพนับเปนอุปกรณสําคัญที่ใช เพื่อตรวจสอบคณุ ภาพของงานพิมพก อนการพมิ พจ รงิ จอภาพที่ใชอาจผลิตจากผูผลิตบริษัทตาง ๆ ซ่ึง มคี วามแตกตางกันในชนดิ ของสารเรอื งแสงท่ีใชแ สดงสี และอายุการใชงานของจอภาพ ลวนมีผลใหแต ละจอภาพแสดงสีแตกตางกันได การสรางโพรไฟลสีของจอภาพจะทําใหทราบคุณลักษณะเฉพาะใน การแสดงสีของจอภาพนั้น เพื่อนําไปใชเทียบสีกับสีที่เคร่ืองพิมพสามารถพิมพได เพื่อใหจอภาพ สามารถแสดงสไี ดเ หมือนกับสีของแผนพิมพ การปรับตัง้ มาตรฐานและการสรา งโพรไฟลส ขี องอปุ กรณแสดงผลภาพ | 227

3.1 ขน้ั ตอนของการสรา งโพรไฟลสีของจอภาพ มีดงั นี้ 3.1.1 การปรับตั้งมาตรฐานของจอภาพกอนเพื่อใหไดจอภาพมาตรฐานตามท่ีกลาว มาแลว เมอ่ื ปรับตั้งมาตรฐานจอภาพแลว ไมค วรปรับเปลย่ี นคาํ สงั่ ใด ๆ อีก 3.1.2 ผปู ฏบิ ตั ิงานจะติดตง้ั หัววัดของเครอ่ื งวัดสีหรือเคร่ืองสเปกโตรโฟโตมิเตอรไวที่ หนาจอ ดังภาพท่ี 10.14 ถาเปนจอภาพแบบท่ีใชหลอดแคโทด ตองใชเวลาในการอุนเครื่องโดยเปด เครื่องไวกอนติดตั้งหัววัดประมาณ 30 นาที เพ่ือใหหลอดภาพยิงอิเล็กทรอนไปยังสารฟอลฟอรให แสดงสีไดคงที่กอนการวัด ถาเปนจอภาพแบบแอลซีดีซึ่งสามารถแสดงสีไดคงที่แนนอนวา จึงติดต้ัง หัววัดเพื่อวดั คา สีไดท ันที 3.1.3 โปรแกรมสรางโพรไฟลสีจะมีคําส่ังควบคุมใหจอภาพแสดงสีตาง ๆ ทีละสี อยางตอเนื่อง หัววัดของเครื่องวัดสีหรือเครื่องสเปกโตรโฟโตมิเตอรจะทําการวัดคาสีของแตละสีท่ี แสดงบนหนา จอจนครบทุกสี 3.1.4 โปรแกรมสรางโพรไฟลสีจําคํานวณเปรียบเทียบคาสีท่ีวัดไดกับคาสีมาตรฐาน อางองิ เพอื่ สรางเปนโพรไฟลสีของจอภาพนั้น และจัดเกบ็ ในโฟลเดอรข องระบบการจัดการสี ภาพที่ 10.14 การสรางโพรไฟลส ีของจอภาพ ทมี่ า: http://pioneer.netserv.chula.ac.th/~kchawan/cms/monitor_profile.JPG ขณะที่ใชโปรแกรมตกแตงภาพจัดการภาพและควบคุมคุณภาพสีบนจอภาพ จะตองทําให โปรแกรมตกแตงภาพรับรูโพรไฟลของจอภาพท่ีใชกอน เชน ถาใชโปรแกรม Photoshop จะกําหนด ในคําส่ัง Edit Color Setting ซึ่งจะปรากฏกรอบโตตอบ หรือ dialog box ดังภาพที่ 10.15 เลือกใส โพรไฟลจอภาพที่ใชในกรอบรายการ RGB และในกรอบรายการ Color Management Policies ให ใส off เมอื่ ใชงานจริงจะตองใส Color Management Policies เปน on 228 | ระบบการจดั การสี

(ภาพซา ย กาํ หนด ปด) (ภาพขวา กาํ หนด เปด ) ภาพที่ 10.15 การตัง้ คาสีในโปรแกรม Photoshop โดยกาํ หนดคา โพรไฟลข องจอภาพไว 1) เปด โปรแกรม GretagMacbeth เลอื ก ProfileMaker5.0 ภาพท่ี 10.16 โปรแกรม ProfileMaker5.0 ท่ีมา: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 2) เลอื กเมนู Monitor ภาพที่ 10.17 เลือกเมนหู นา จอในโปรแกรม ProfileMaker5.0 ท่มี า: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 การปรบั ต้งั มาตรฐานและการสรา งโพรไฟลสีของอปุ กรณแสดงผลภาพ | 229

3) สวนของ Reference Data เลือกไฟลมาตรฐานอางอิงของแถบสี มาตรฐานท่ใี ชง าน และสวนของ Measurement Data เลือกไฟลง านทเ่ี ราไดกําหนดตามประเภทของ จอภาพไว ภาพท่ี 10.18 เลือกชอ ง Reference Data และ Measurement Data ทม่ี า: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 4) ในชอ ง White Point เลือกแหลงกําเนดิ แสงทใ่ี ชกับอุปกรณการทํางาน ภาพที่ 10.19 เลือกชอง White Point ในโปรแกรม ProfileMaker5.0 ท่ีมา: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 230 | ระบบการจดั การสี

5) กดปุม Start ในสว นของ Calculate Profile แลวทําการต้ังชื่อโพรไฟล เพื่อทําการจัดเกบ็ แลวกดปุม Save ก็จะไดโ พรไฟลส ีนามสกุล ICC ของจอภาพจอนัน้ แลว ภาพที่ 10.20 การบนั ทกึ ไฟลจ อภาพปน มาตรฐานไอซซี ี ในโปรแกรม ProfileMaker5.0 ท่มี า: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 เอกสารอางองิ ผกามาศ ผจญแกลว และอมรรัตน อัคควัฒน, 2549, การควบคุมคุณภาพงานกอนพิมพดวยระบการ จัดการสี เอกสารการสอนชุดวิชาเทคโนโลยีกอนพิมพ หนวยที่ 8-15, ฉบับปรับปรุงครั้งท่ี 1,นนทบุรี, สํานักพิมพมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, หนา 15-30, 15-35 – 15-39, 15-43 – 15-44. การปรบั ต้ังมาตรฐานและการสรางโพรไฟลส ีของอปุ กรณแสดงผลภาพ | 231

1. อาจารยบ รรยายประกอบการซกั ถาม โดยการใชส ือ่ การสอน วิธกี ารสอนและ 2. นักศกึ ษาปฏบิ ตั งิ านตามงานท่มี อบหมาย งานกลุม ใบงานครง้ั ที่ 10 กจิ กรรม 3. นักศึกษาแบง กลมุ อภิปรายในหอ งเรยี น 4. อาจารยและนักศึกษารวมกันสรปุ บทเรียน หนังสอื อา งองิ แสดงทายแนวการสอน เอกสารใชป ระกอบ เอกสารสําเนา เรอ่ื ง การปรับตงั้ มาตรฐานและการสรา ง โพรไฟลสีของอุปกรณแสดงผลภาพ วสั ดุและอุปกรณ 1. เครื่องคอมพวิ เตอรแบบพกพา ส่ือการสอน โสตทัศน 2. เคร่ืองฉายภาพ (Projector) 3. สื่อ Power Point เรือ่ ง การปรบั ตั้งมาตรฐานและการ สรางโพรไฟลสีของอุปกรณแสดงผลภาพ 4. กระดานขาว (White board) ใหน กั ศึกษาการปรับตง้ั มาตรฐานและการสรางโพรไฟลสขี องจอภาพแตละชนดิ ดงั น้ี 1. ติดตั้งโปรแกรมปรับตั้งมาตรฐาน และโปรแกรมสรางโพรไฟลสีของอุปกรณ งานทไ่ี ดร ับ แสดงผลภาพแตละชนดิ มอบหมาย 2. ทาํ การปรบั ตง้ั มาตรฐานของอุปกรณแ สดงผลภาพแตล ะชนิด 3. ทาํ การสรางโพรไฟลสีของอุปกรณแสดงผลภาพแตล ะชนิด 4. นาํ เสนอความรูที่ไดใ นแตล ะกลมุ การวดั ผล 5. สรปุ ผลของการเรยี นรู หมายเหตุ 1. สงั เกตพฤตกิ รรมการมสี วนรวมในการเรยี น 2. ประเมินผลงานท่ีไดรับมอบหมายจากใบงาน 3. ประเมินผลจากการตอบคาํ ถาม/การอภิปรายผล 232 | ระบบการจัดการสี

ใบงานที่ 10 การปรับต้ังมาตรฐานและการสรา งโพรไฟลส ีของอุปกรณแสดงผลภาพ 1. วัตถุประสงค 1.1 เพือ่ เขา ใจกระบวนการในการปรับต้ังมาตรฐานจอภาพได 1.2 เพ่อื เขา ใจกระบวนการในการสรางโพรไฟลสขี องจอภาพได 2. วิธกี ารปฏิบตั งิ าน/มอบหมายงาน 2.1 งานกลุม 3-5 คน 2.2 ติดตง้ั โปรแกรมปรับตั้งมาตรฐาน และโปรแกรมสรา งโพรไฟลส ีของจอภาพ 2.3 ทาํ การปรบั ตั้งมาตรฐานของจอภาพ 2.4 ทาํ การสรา งโพรไฟลส ีของจอภาพ 2.5 อภิปรายผล/วเิ คราะหผลของแตละกลุม 2.6 นําเสนอผลงาน/ความรู 2.7 สรปุ ผลของความรูเ พ่ือนําความรไู ปใชตอไป 2.8 มอบหมายงานเพื่อการคนควา ขอ มลู ในเรอ่ื ง โปรแกรมที่ใชในการปรับต้ังมาตรฐานและ การสรางโพรไฟลสีของอปุ กรณสง ผลออกภาพในระบบการจัดการสี สาํ หรับการเรยี นการสอนในครง้ั ตอ ไป 3. การสง งานและการใหคะแนน 3.1 ใหนักศกึ ษาสง ทายชว่ั โมง 3.2 ตรวจเช็คเปนรายกลุมจากไฟลมาตรฐานไอซีซี ของจอภาพ 3.3 ตรวจเชค็ เปน รายกลุม จากการอภิปรายและการนําเสนอ 3.4 การเขาเรียนและใหค วามรว มมือในกจิ กรรมการเรยี นการสอน การปรบั ตงั้ มาตรฐานและการสรางโพรไฟลสขี องอุปกรณแสดงผลภาพ | 233



สปั ดาหท ่ี 11 แนวการสอน รหสั วชิ า 08-212-205 เวลา 5 ชั่วโมง ทฤษฎี 2 ชวั่ โมง หนว ยท่ี 4 กระบวนการจดั การสี ปฏิบตั ิ 3 ช่วั โมง ชอื่ บทเรียน บทที่ 11 การปรบั ต้ังมาตรฐานและการสรา งโพรไฟลส ขี อง อุปกรณสง ผลออกภาพ ตอนที่ 1 โปรแกรมคอมพิวเตอรในการปรับตั้งมาตรฐานและการสรางโพรไฟลสีของ อุปกรณสง ผลออกภาพ ตอนท่ี 2 การปรบั ต้ังมาตรฐานอุปกรณส งผลออกภาพ ตอนที่ 3 การสรางโพรไฟลส ีของอุปกรณส งผลออกภาพ จดุ ประสงคการสอน 1. นําความรูเก่ียวกับการปรับต้ังมาตรฐานและการสรางโพรไฟลสีของอุปกรณสงผลออกภาพมาใชใน งานจดั การสี 1.1 อธบิ ายลักษณะการทํางานของโปรแกรมท่ใี ชใ นปรบั ตง้ั มาตรฐานอุปกรณส ง ผลออกภาพได 1.2 อธิบายลักษณะการทํางานของโปรแกรมที่ใชในการสรางโพรไฟลสีอุปกรณสงผลออก ภาพได 1.3 อธิบายวิธีการปรับตงั้ มาตรฐานอุปกรณสง ผลออกภาพแตล ะชนิดได 1.4 อธบิ ายวิธกี ารสรางโพรไฟลส ีของอปุ กรณส งผลออกภาพแตล ะชนิดได 2. มีทกั ษะในการปรับต้ังมาตรฐานและการสรางโพรไฟลสีของอปุ กรณสงผลออกภาพมาใชในงานจัดการสี 2.1 ปรับต้ังมาตรฐานการทํางานของโปรแกรมปรับต้ังมาตรฐานของอุปกรณสงผลออกภาพ ได 2.2 ปรบั ตัง้ มาตรฐานการทํางานของโปรแกรมสรางโพรไฟลส ขี องอุปกรณส ง ผลออกภาพได 2.3 ทําการปรับต้งั มาตรฐานอุปกรณส งผลออกภาพแตละชนดิ ได 2.4 ทําการสรางโพรไฟลส ขี องอปุ กรณส งผลออกภาพแตละชนดิ ได 3. มคี วามรับผดิ ชอบ 3.1 เขาเรียนและใหค วามรวมมอื ในกจิ กรรมการเรยี น 3.2 สงงานตรงตามเวลาทก่ี ําหนด การปรับตง้ั มาตรฐานและการสรา งโพรไฟลสขี องอุปกรณสง ผลออกภาพ | 235

เนื้อหาประกอบการเรียนการสอน 1. โปรแกรมคอมพิวเตอรในการปรับตั้งมาตรฐานและการสรางโพรไฟลสีของอุปกรณ สงผลออกภาพ ในการจัดการสีของอุปกรณตาง ๆ จะตองการโปรแกรมจัดการสีท่ีมีโปรแกรมยอยตาง ๆ ที่ เก่ยี วของ เชน โปรแกรมปรับตั้งมาตรฐานอุปกรณ โปรแกรมสรางโพรไฟลสี และโปรแกรมแปลงคาสี และเทียบสีอุปกรณ เพือ่ ใหระบบการจัดการสีทั้งระบบสามารถจัดการสีของอุปกรณตาง ๆ ใหแสดงสี ใกลเ คียงกัน ซง่ึ ในระบบการจัดการสีท่ีมีผูผลิตข้ึนมา อาจจะมีเฉพาะบางโปรแกรมยอยเทานั้น ข้ึนกับ ลักษณะการใชงานของหนวยงาน ในท่ีน้ีจะอธิบายถึง โปรแกรมปรับต้ังมาตรฐานอุปกรณ และ โปรแกรมสรางโพรไฟลส เี ทานน้ั 1.1 โปรแกรมปรบั ต้ังมาตรฐานอปุ กรณ ตามท่ีไดท ราบแลว วา อปุ กรณตา ง ๆ ท่ีนํามาใชในระบบการจัดการสีจะตองไดรับการปรับต้ัง มาตรฐานอุปกรณ ไมวาจะเปนอุปกรณนําเขาภาพ ซึ่งไดแก กลองถายภาพดิจิทัล เคร่ืองกราด หรือ อปุ กรณสง ผลออก ซง่ึ ไดแ ก จอภาพ และเครอ่ื งพิมพป รูฟดจิ ทิ ัล เพ่ือใหอุปกรณเหลานั้นทํางานไดปกติ ตามมาตรฐาน โดยตองอาศัยโปรแกรมปรับตั้งมาตรฐานเขามาชวย สวนใหญโปรแกรมปรับต้ัง มาตรฐานอุปกรณ เปนอุปกรณควบคุมการทํางาน ซ่ึงมีมาพรอมอุปกรณ เชน โปรแกรมควบคุมการ ทํางานของกลองถาย และเครื่องกราด หรือบางคร้ังจะใชโปรแกรมระบบปฏิบัติการท่ีมีคําส่ังควบคุม การทาํ งานของอุปกรณท ต่ี อพว งกับระบบคอมพิวเตอร เชน โปรแกรมระบบปฏิบัติการแมคอินทอช ท่ี ใชค วบคมุ การทํางานของจอภาพและเคร่ืองพมิ พปรฟู ดิจิทลั 1.2 โปรแกรมสรา งโพรไฟลส ี โปรแกรมสรางโพรไฟลสีเปนโปรแกรมคํานวณและกําหนดขอบเขตสีท่ีผลิตไดของอุปกรณ โดยใชคา สที ีว่ ัดไดจ ากแถบสีมาตรฐานท่ีผลิตไดจากอุปกรณน ้นั ๆ คา สีที่วัดน้ันจะนาํ มาเปรียบเทียบกับ คาสีมาตรฐานอางอิงของแถบสีมาตราฐานสําหรับสรางเปนโพรไฟลสีของอุปกรณตาง ๆ ที่ใชในงาน กอนพิมพ คาโพรไฟลสีของอุปกรณ ถือเปนคุณลักษณะเฉพาะในการผลิตสีของอุปกรณนั้น และบง บอกคา ขอบเขตการผลติ สขี องอุปกรณ 236 | ระบบการจัดการสี

ภาพที่ 11.1 ตวั อยางโปรแกรมสรา งโพรไฟลสี x-rite ProfileMaker V.5 ที่มา: https://www.xrite.com/-/media/global-product-images/p/profilemaker5/d206-discontinued- profilemaker-5.png ภาพท่ี 11.2 ตวั อยา งโปรแกรมสรางโพรไฟลส ี x-rite i1 PHOTO PRO2 ทม่ี า: https://www.xrite.com/-/media/global-product-images/i/i1photo-pro-2/i1photo-pro-2_01.png การปรับตงั้ มาตรฐานและการสรา งโพรไฟลส ขี องอุปกรณสงผลออกภาพ | 237

2. การปรบั ต้ังมาตรฐานของอุปกรณสง ผลออกภาพ กระบวนการจัดการสีจะเริ่มตนจากการปรับตั้งมาตรฐานของอุปกรณตาง ๆ เพ่ือเปนการทํา ใหอุปกรณนนั้ ๆ ทาํ งานในสภาพถูกตองและเปนปกติ และในขณะที่มีการใชระบบการจัดการควบคุม คุณภาพสีในงานกอนพิมพ แมมีการปรับตั้งมาตรฐานของอุปกรณและสรางโพรไฟลสีเพ่ือกําหนด คุณลักษณะเฉพาะในการผลิตสีของอุปกรณแลว อุปกรณนั้นๆ ควรจะตองไดรับการปรับตั้งมาตรฐาน เปน ระยะๆ เพ่อื ใหแนใ จวา อุปกรณย งั ทํางานในสภาพปกติ และผลติ คาสีไดคงท่ีแนนอน ความถี่ในการ ปรับต้ังมาตรฐานของอุปกรณจะข้ึนอยูกับลักษณะของอุปกรณนั้นๆ วา มีตัวแปรท่ีทําใหอุปกรณ ทํางานผิดเพ้ียนจากปกติไดมากนอยเพียงใด เชน เครื่องกราดอาจจะตองการการปรับตั้งมาตรฐาน ขณะติดตั้งเคร่ืองครั้งแรกเทานั้น เพราะการทํางานแยกสีจะไมเปลี่ยนแปลงมากนัก ขณะท่ีจอภาพ อาจจะตองการการปรับต้ังมาตรฐานเปนระยะๆ เนื่องจากการเสื่อมสภาพของจอภาพ หรือเครื่อง อิมเมจเซตเตอร (image setter) ทต่ี อ งการการปรับตั้งมาตรฐานทุกครั้งที่มีการเปล่ียนชนิดฟลม หรือ นํา้ ยาสรา งภาพ การปรับต้ังมาตรฐานของอุปกรณใหสามารถผลิตสีไดถูกตองโดยไมตองลองผิดลองถูก ควร จะตองใชเคร่ืองมือในการปรับตั้งมาตรฐาน เชน แถบสีมาตรฐาน แถบควบคุมคุณภาพหรือโปรแกรม คอมพวิ เตอรทมี่ ีมาพรอมอุปกรณ และมีการวัดคาโดยใชเครื่องสเปกโตรโฟโตมิเตอร เพ่ือจะไดนําไปใช ปรบั ต้งั มาตรฐานไดแนน อนขึน้ อุปกรณสําคัญในงานกอนพิมพที่มักจะตองมีการปรับตั้งมาตรฐานของอุปกรณนําออกภาพ ไดแก เครอ่ื งพมิ พใ นระบบการพมิ พตางๆ 2.1 การปรับต้งั มาตรฐานของเครอ่ื งพิมพ การปรับตั้งมาตรฐานเครื่องพิมพ เปนการปรับตั้งปจจัยตางๆ ท่ีมีผลตอการผลิตสีของแผน พิมพใหคงท่ีปกติถาพิมพดวยเคร่ืองพิมพปรูฟดิจิทัล หากมีการต้ังคาคําส่ังตางๆ ในโปรแกรมควบคุม การพิมพใหคงท่ี เชน ชนิดวัสดุใชพิมพ โหมดการพิมพ สี ความสวาง และความเปรียบตาง และไม เปลี่ยนชนิดวัสดุใชพิมพและหมึกพิมพท่ีใช คุณภาพการผลิตสีจะไมเปลี่ยนมากนัก ดังนั้นควร ตรวจสอบคําสั่งตางๆ กอนการส่ังพิมพ อยางไรก็ตาม เครื่องพิมพปรูฟดิจิทัลเมื่อใชงานไประยะหน่ึง การพิมพสีอาจผิดเพ้ียนไปได เชน เคร่ืองพิมพที่ใชระบบการพิมพพนหมึกหัวพิมพอาจอุดตัน ทําให ตองหมั่นลางหัวพิมพบอยๆ หรือเคร่ืองพิมพท่ีใชระบบอิเล็กโทรโฟโตกราฟ หากมีสภาพแวดลอมที่มี อุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธเปลี่ยนไป ตองทําการปรับต้ังมาตรฐานดวยการลิเนียไรเซช่ัน (linearization) บอย ๆ เพือ่ ใหก ารพมิ พส ีคงที่ทุกครัง้ 238 | ระบบการจดั การสี

ภาพที่ 11.3 ตวั อยา งการปรบั ตง้ั มาตรฐานเครื่องพมิ พ https://secure.la.stamps.com/img/rnt_kb_files/RNTimages/zebra/calibrate.png แตถ าเปนการพมิ พด วยเครื่องพิมพร ะบบพมิ พต างๆ ปจ จยั ท่มี ผี ลตอการผลิตภาพก็คือ วัสดุใช พิมพ สีหมึกพิมพคาความดําพื้นทึบ และปริมาณเม็ดสกรีนบวม ซ่ึงจําเปนตองควบคุมใหคงที่ตาม ขอกําหนดของมาตรฐานการพมิ พจ งึ จะสามารถใชระบบการจดั การสีในการควบคุมคุณภาพได การสรางโพรไฟลสี เปนการกําหนดคุณลักษณะเฉพาะในการผลิตสีของอุปกรณตาง ๆ ที่ เกี่ยวของกับการผลิต ไมวาอุปกรณนําเขาขอมูลสี อุปกรณแสดงสี และเครื่องพิมพดิจิทัลสี ซึ่งมี คุณลักษณะเฉพาะในการผลิตสีแตกตางกันตามสภาพการทํางานของแตละอุปกรณ การทํางานของ ระบบการจัดการสีจําเปนตองทราบโพรไฟลสีของทุกอุปกรณที่ใช เพ่ือนํามาแปลงคาสีและเทียบสีให แตละอุปกรณแสดงสีไดเหมือนกัน ดังน้ันในข้ันตอนการสรางโพรไฟลสีจะประกอบดวย การสราง โพรไฟลสขี องเครอ่ื งพิมพระบบพมิ พตางๆ 3. การสรา งโพรไฟลส ีของอปุ กรณสงผลออกภาพ ในโปรแกรมโพรไฟลจะมีไฟลขอมูลแถบสีมาตรฐานสําหรับพิมพมาให ผูใชงานเพียงส่ังพิมพ ไฟลขอมูลน้ีดวยโปรแกรมท่ีตองการ เชน โปรแกรม Photoshop เม่ือไดภาพพิมพมาแลว ก็วัดแถบสี ตาง ๆ ดวยเคร่ืองสเปกโตรโฟโตมิเตอรและนําคาสีเขาสูโปรแกรม โปรแกรมจะสรางโพรไฟลของ เคร่ืองพมิ พเ กบ็ ไวใ นโฟลเดอรของระบบการจดั การสี หากพิมพดวยเคร่ืองพิมพท่ีสามารถพิมพลงบนวัสดุใชพิมพท่ีมีความแตกตางกันได เชน กระดาษปอนด กระดาษอารต เปนตน การสรางโพรไฟลของเครื่องพิมพจําเปนอยางย่ิงท่ีตองมีขอมูล การปรบั ตั้งมาตรฐานและการสรา งโพรไฟลส ขี องอุปกรณสง ผลออกภาพ | 239

ของวัสดุใชพิมพและหมึกพิมพที่ใช เพราะเมื่อนํามาใชงานจะเลือกใชโพรไฟลของเคร่ืองพิมพบนชนิด กระดาษที่ถูกตอง เคร่ืองพิมพที่ใชพิมพภาพสีอาจเปนเคร่ืองพิมพปรูฟดิจิทัลที่ใชเทคโนโลยีสรางภาพ ตางกัน เชน เครื่องพิมพเลเซอร เครื่องพิมพพนหมึก เปนตน หรือเปนเคร่ืองพิมพระบบพิมพตางๆ ลวนมีผลใหภาพพิมพมีสีแตกกันได นอกจากน้ี เครื่องพิมพประเภทเดียวกันก็ยังใหคุณภาพงานพิมพ ตางกนั ไดเชนกัน เนื่องจากปจจัยตางๆ เชน ความหนาช้ันหมึกพิมพ การลดหล่ันนํ้าหนักสี หรือความ สมดลุ สเี ทา เปน ตน จึงควรตอ งระบสุ ภาพการพิมพตามมาตรฐานที่ใชด วย 3.1 การสรางโพรไฟลสีของเครื่องพมิ พ ประกอบดวยข้นั ตอนตา ง ๆ ดงั นี้ 3.1.1 ผูปฏิบัติงานพิมพไฟลขอมูลแถบสีมาตรฐานออกมาเปนแผนพิมพแถบสี ถาเปนเครื่องพิมพปรูฟดิจิทัลท่ีตอพวงอยู ก็สามารถใชคําส่ังพิมพในโปรแกรมประยุกตที่ใช เชน โปรแกรม Photoshop ใหเครื่องพิมพพิมพเปนแผนพิมพแถบสีไดโดยตรง แตถาเปนเครื่องพิมพ แบบเดิม ก็พิมพไฟลขอมูลแถบสีมาตรฐานออกมาเปนฟลมกอนดวยเครื่องอิมเมจเซตเตอรจากนั้นนํา ฟลมไปถายทําแมพิมพ หรือถาใชเคร่ืองพิมพเพลทเซตเตอร ก็จะไดเปนแมพิมพเลย จากน้ันนํา แมพิมพไปพิมพบนวัสดุใชพิมพดวยเครื่องพิมพแบบเดิม ท้ังน้ีเคร่ืองอิมเมจเซตเตอรหรือเคร่ืองเพลท เซตเตอรจะตองไดรับการปรับตั้งมาตรฐานอยางถูกตอง และการปรับตั้งเคร่ืองพิมพขณะพิมพก็ตอง เปน ไปตามขอ กําหนดมาตรฐานการพมิ พดว ย 3.1.2 เมื่อไดภาพพิมพมาแลว ผูปฏิบัติงานจะวัดแถบสีตาง ๆ บนแผนพิมพที่ได ดวยเครื่องสเปกโตรโฟโตมเิ ตอรแ ละนาํ คาสเี ขาสูโปรแกรมสรา งโพรไฟลส ี 1) แผน พมิ พสําหรับทาํ การสรา งโพรไฟลสี ภาพท่ี 11.4 ตัวอยา งแผนพิมพ TC3.5 CMYK ทม่ี า: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 240 | ระบบการจดั การสี

2) ตอพวงเครื่องสเปกโตรโฟโตมิเตอรเขากับคอมพิวเตอร และเปด โปรแกรมตอพวง (Techkron spectro connect) กับอุปกรณเพื่อทําการวัดคาสีในแถบสี (Color Chart) ท่ีกาํ หนดไว ภาพท่ี 11.5 หนาจอการทํางานของโปรแกรม Techkron spectro connect ที่มา: โปรแกรม Techkron spectro connect 3) เชอื่ มตอกับโปรแกรม Excel เพื่อใหขอมูล L* a* b* ไปปรากฎตามชอง ทีท่ ําการวดั คาในแถบสีของแผน พิมพ ภาพที่ 11.6 เชื่อมตอการทาํ งานของโปรแกรม Techkron spectro connect กับโปรแกรม Excel ทมี่ า: โปรแกรม Techkron spectro connect และ โปรแกรม Excel 4) ทาํ การเซฟไฟล เปน นามสกลุ .xls กบั Text (tab delimited) เพ่ือนาํ ไฟล .txt ไปใชใ นโปรแกรมสรางไฟลส ีของเคร่ืองพิมพต อไป การปรับต้งั มาตรฐานและการสรา งโพรไฟลส ีของอปุ กรณสงผลออกภาพ | 241

3.1.3 โปรแกรมสรางโพรไฟลสีจะคํานวณเปรียบเทียบคาสีที่พิมพไดกับคาสี มาตรฐานอางอิงของแถบสีมาตรฐาน แลวสรางเปนโพรไฟลสีของเครื่องพิมพนั้น เก็บไวในโฟลเดอร ของระบบการจัดการสี ภาพที่ 11.7 การสรา งโพรไฟลส ขี องเคร่ืองพมิ พ ท่ีมา: http://pioneer.netserv.chula.ac.th/~kchawan/cms/printer_profile.jpg 1) เปด โปรแกรม GretagMacbeth เลอื ก ProfileMaker5.0 ภาพท่ี 11.8 โปรแกรม ProfileMaker5.0 ที่มา: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 242 | ระบบการจดั การสี

2) เลอื กเมนู Printer ภาพท่ี 11.9 เลอื กเมนเู คร่อื งพิมพใ นโปรแกรม ProfileMaker5.0 ที่มา: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 3) สวนของ Reference Data เลือกไฟลมาตรฐานอางอิงของแถบสี มาตรฐานท่ีใชงาน และสวนของ Measurement Data เลือกไฟลงานที่เราไดวัดคาสีไวจากแผนพิมพ ไว (open + ไฟลนามสกุล .txt ทีเ่ ซฟไวมาเปด) ภาพที่ 11.10 เลือกชอ ง Reference Data และ Measurement Data ที่มา: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 4) กดปุมการแยกสี (Separation) จะมีหนา ตา งเมนู Sepation ขน้ึ มาให เราเลือกในคาํ สง่ั separation เพ่อื ปรับหา UCR / GCR ตามงานท่ีเราตองการนําไปพมิ พแบบที่ ตองการ แลว กดปุม OK การปรับตงั้ มาตรฐานและการสรา งโพรไฟลสขี องอุปกรณสงผลออกภาพ | 243

ภาพที่ 11.11 เลือกกรอบ separation ในโปรแกรม ProfileMaker5.0 ทีม่ า: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 5) กดปมุ Start ในสวนของ Calculate Profile แลวทําการต้งั ช่ือโพรไฟล เพอ่ื ทาํ การจดั เกบ็ แลวกดปุม Save กจ็ ะไดโ พรไฟลสนี ามสกุล ICC ของเคร่ืองพมิ พเครื่องนน้ั แลว ภาพท่ี 11.12 การบันทกึ ไฟลเ คร่อื งพิมพเ ปน มาตรฐานไอซซี ี ในโปรแกรม ProfileMaker5.0 ทม่ี า: โปรแกรม GretagMacbeth ProfileMaker5.0 หากเคร่ืองพิมพที่ใชสามารถพิมพบนวัสดุใชพิมพท่ีแตกตางกันได เชน กระดาษเคลือบผิวมัน กระดาษเคลือบผิวดา น กระดาษไมเคลอื บผิว เปนตน สีทีป่ รากฎบนกระดาษตางชนิดกันลวนมีผลตอสี 244 | ระบบการจัดการสี

ทมี่ องเห็นดว ย ดงั น้ัน การสรางโพรไฟลสีของเครื่องพิมพจําเปนอยางยิ่งที่ตองมีโพรไฟลสีสําหรับพิมพ บนกระดาษแตล ะชนิดดว ย และระบุในช่อื โพรไฟลสขี องเคร่ืองพิมพดว ย เมื่อนํามาใชงานจะไดเลือกใช โพรไฟลสขี องเครอ่ื งพิมพถูกตองกบั ชนดิ กระดาษที่ใชด ว ย การจัดการสีกจ็ ะมีความถกู ตองมากยิ่งข้ึน ระบบการจดั การสีอาจจะไมม โี ปรแกรมสรา งโพรไฟลส ีใหผ ใู ชส รา งโพรไฟลสีไดเอง แตมักจะมี โพรไฟลสีตามมาตรฐานไอซีซีของเคร่ืองพิมพที่จําหนายท่ัวไป ซึ่งสรางสําเร็จมาจากบริษัทผูผลิต อุปกรณน้ัน ๆ มาพรอมกับระบบการจัดการสี หรือโพรไฟลสีที่พิมพตามขอกําหนดท่ีเปน มาตรฐานสากล การใชโ พรไฟลส ีทสี่ รางสําเร็จมาแลวน้ัน ผูปฏิบัติงานจะตองคํานึงอยูเสมอวาโพรไฟล สีเหลา นน้ั เปนโพรไฟลข องอปุ กรณทปี่ รบั ตง้ั มาตรฐานตามสภาพของโรงงานผูผ ลติ หรือมีการพิมพตาม ขอกําหนดในมาตรฐานสากล เมื่อนํามาใชกับงานท่ีทําอยู อุปกรณเหลานั้นอาจจะมีการปรับต้ังตาม สภาพการทํางานจริงท่แี ตกตางไป จึงอาจตองการการปรับต้ังมาตรฐานใหม อยางไรก็ตามโพรไฟลสีที่ สรางสําเร็จจากบริษัทผูผลิต จะชวยใหผูปฏิบัติงานใชงานไดงายและสะดวก และใหผลที่นาพอใจ ระดับหน่งึ โดยผปู ฏิบตั ิงานไมต อ งเสยี เวลาในการสรางโพรไฟลส ีสําหรบั แตล ะอุปกรณข น้ึ เอง เอกสารอางองิ ผกามาศ ผจญแกลว และอมรรัตน อัคควัฒน, 2549, การควบคุมคุณภาพงานกอนพิมพดวยระบการ จัดการสี เอกสารการสอนชุดวิชาเทคโนโลยีกอนพิมพ หนวยท่ี 8-15, ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 1,นนทบุรี, สํานักพิมพมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, หนา 15-30, 15-35, 15-39 – 15- 40, 15-45 – 15-46. การปรบั ตัง้ มาตรฐานและการสรา งโพรไฟลสขี องอุปกรณสง ผลออกภาพ | 245

1. อาจารยบรรยายประกอบการซกั ถาม โดยการใชส่ือการสอน วิธกี ารสอนและ 2. นักศกึ ษาปฏิบัติงานตามงานทมี่ อบหมาย งานกลุม ใบงานครง้ั ที่ 11 กจิ กรรม 3. นกั ศกึ ษาแบง กลมุ อภิปรายในหองเรียน 4. อาจารยและนักศกึ ษารวมกนั สรปุ บทเรียน หนงั สอื อางองิ แสดงทา ยแนวการสอน เอกสารใชประกอบ เอกสารสาํ เนา เร่อื ง การปรับต้งั มาตรฐานและการสรา ง โพรไฟลสีของอุปกรณสง ผลออกภาพ วสั ดุและอุปกรณ 1. เคร่อื งคอมพวิ เตอรแบบพกพา ส่ือการสอน โสตทศั น 2. เคร่อื งฉายภาพ (Projector) 3. ส่ือ Power Point เรอื่ ง การปรบั ตง้ั มาตรฐานและการ สรา งโพรไฟลส ีของอปุ กรณส ง ผลออกภาพ 4. กระดานขาว (White board) ใหนักศึกษาการปรับต้งั มาตรฐานและการสรางโพรไฟลส ขี องเคร่ืองพิมพปรูฟดจิ ิทลั แตละระบบ ดังนี้ 1. ติดต้ังโปรแกรมปรับตั้งมาตรฐาน และโปรแกรมสรางโพรไฟลสีของอุปกรณ งานทไ่ี ดร บั สง ผลออกภาพแตละชนดิ มอบหมาย 2. ทาํ การปรบั ตง้ั มาตรฐานของอปุ กรณส ง ผลออกภาพแตล ะชนดิ 3. ทาํ การสรา งโพรไฟลส ีของอุปกรณส ง ผลออกภาพแตล ะชนิด 4. นําเสนอความรูทีไ่ ดใ นแตล ะกลุม การวดั ผล 5. สรปุ ผลของการเรยี นรู หมายเหตุ 1. สังเกตพฤติกรรมการมีสวนรวมในการเรียน 2. ประเมนิ ผลงานที่ไดร ับมอบหมายจากใบงาน 3. ประเมนิ ผลจากการตอบคาํ ถาม/การอภิปรายผล 246 | ระบบการจดั การสี

ใบงานที่ 11 การปรบั ต้ังมาตรฐานและการสรา งโพรไฟลสีของอปุ กรณสง ผลออกภาพ 1. วตั ถปุ ระสงค 1.1 เพื่อเขาใจกระบวนการในการปรับตง้ั มาตรฐานเครือ่ งพิมพดจิ ทิ ลั แตละชนดิ ได 1.2 เพือ่ เขา ใจกระบวนการในการสรา งโพรไฟลส ขี องเคร่ืองพมิ พด ิจทิ ัลแตละชนดิ ได 2. วิธีการปฏบิ ตั ิงาน/มอบหมายงาน 2.1 งานกลมุ 3-5 คน 2.2 ติดตง้ั โปรแกรมปรับต้ังมาตรฐาน และโปรแกรมสรางโพรไฟลสีของแตล ะอปุ กรณส งผล ออกภาพ 2.3 ทาํ การปรบั ตั้งมาตรฐานของแตละอุปกรณส ง ผลออกภาพ 2.4 ทําการสรางโพรไฟลสขี องแตล ะอุปกรณสงผลออกภาพ 2.5 อภปิ รายผล/วิเคราะหผลของแตละกลุม 2.6 นาํ เสนอผลงาน/ความรู 2.7 สรุปผลของความรเู พื่อนาํ ความรูไ ปใชต อไป 2.8 มอบหมายงานเพ่ือการคนควา ขอมูลในเรื่อง โปรแกรมท่ใี ชในการแปลงคาสีและ ปรับเทียบสรี ะหวา งอุปกรณในระบบการจดั การสี สาํ หรับการเรียนการสอนในครงั้ ตอไป 3. การสงงานและการใหค ะแนน 3.1 ใหนักศกึ ษาสง ทายชวั่ โมง 3.2 ตรวจเช็คเปนรายกลุมจากไฟลมาตรฐานไอซีซีของอปุ กรณสงผลออกภาพ 3.3 ตรวจเชค็ เปนรายกลุมจากการอภปิ รายและการนําเสนอ 3.4 การเขาเรยี นและใหความรว มมือในกจิ กรรมการเรียนการสอน การปรบั ตั้งมาตรฐานและการสรางโพรไฟลส ีของอุปกรณสง ผลออกภาพ | 247



สปั ดาหที่ 12 แนวการสอน รหัสวิชา 08-212-205 เวลา 5 ชว่ั โมง ทฤษฎี 2 ชั่วโมง หนวยที่ 4 กระบวนการจดั การสี ปฏิบัติ 3 ช่วั โมง ชือ่ บทเรยี น บทท่ี 12 การแปลงคาสแี ละการปรบั เทยี บสรี ะหวางอปุ กรณ ตอนที่ 1 แนวทางการแปลงคา สีระหวา งอุปกรณ ตอนท่ี 2 แนวทางการปรบั เทยี บสรี ะหวางอุปกรณ ตอนท่ี 3 การปรับเทยี บขอบเขตสี ตอนท่ี 4 โปรแกรมแปลงคาสแี ละปรับเทยี บสี จดุ ประสงคก ารสอน 1. นาํ ความรูเก่ียวกับการแปลงคาสีและการปรับเทียบสรี ะหวา งอปุ กรณมาใชในงานจัดการสี 1.1 อธิบายลักษณะการทํางานของโปรแกรมที่ใชในการแปลงคาสีและปรับเทียบสีระหวาง อปุ กรณไ ด 1.2 อธิบายกระบวนการแปลงคา สรี ะหวา งอุปกรณแตล ะชนดิ ได 1.3 อธบิ ายกระบวนการปรบั เทียบสรี ะหวางอุปกรณแตละชนิดได 2. มีทักษะในการแปลงคา สแี ละการปรบั เทยี บสรี ะหวา งอุปกรณมาใชในงานจดั การสี 2.1 ทําการแปลงคา สีระหวา งอปุ กรณแ ตล ะชนดิ ได 2.2 ทําการปรับเทยี บสรี ะหวา งอุปกรณแ ตละชนิดได 2.3 อธบิ ายความแตกตางของการปรับเทียบสีระหวางอปุ กรณใ นแตละรปู แบบได 3. มีความรบั ผดิ ชอบ 3.1 เขา เรยี นและใหค วามรว มมอื ในกิจกรรมการเรียน 3.2 สง งานตรงตามเวลาท่กี าํ หนด การแปลงคา สแี ละการปรับเทียบสีระหวา งอปุ กรณ | 249

เนื้อหาประกอบการเรียนการสอน ในกระบวนการจัดการสี ข้ันตอนการแปลงคาสีจากระบบสีหนึ่งไปยังระบบสีที่ใชในอุปกรณ เพ่ือแสดงสีหรือผลิตภาพสีน้ันเปนข้ันตอนท่ีมีความสําคัญ เน่ืองจากแนวคิอสําคัญของระบบจัดการสี คือการปรับมาตรฐานโพรไฟลสีของอุปกรณทั้งหมดใหเขากันได ขอมูลสีนําเขาโดยอุปกรณนําเขา อาจจะอยูในระบบสหี นึ่งจะตอ งไดร บั การแปลงเปนขอมูลสีในระบบสีท่ีใชในอุปกรณสงออก โพรไฟลสี ของอุปกรณตางๆ ที่สรางขึ้นจะนํามาใชแปลงคาสีเปนระบบสีที่จะใชในอุปกรณพิมพผลออกเพื่อ การจดั การสี 1. แนวทางการแปลงคา สีระหวางอุปกรณ แนวทางการทาํ งานของระบบการจดั การสีในการแปลงคาสีทําได 2 แนวทาง คือ 1.1 การแปลงคาสขี องอุปกรณนําเขาเปนคาสีของอุปกรณสงออกโดยตรง คาสีนําเขาอาจ อยูในระบบสี RGB หรือ ระบบสี CMYK ไดรับการแปลงใหเปนคาสีสงออกท่ีอุปกรณพิมพผลออกใช ซึ่งอาจจะเปนระบบสี RGB หรือระบบ CMYK โดยใชวิธีทางคณิตศาสตร หรือใชตารางแปลงคา เพ่ือใหการผลิตภาพสีของอุปกรณพิมพผลออกใกลเคียงกับสีของตนฉบับหรือสีท่ีนําเขามากที่สุด แนวทางน้ีจะตอ งการตารางแปลงคา ของอุปกรณนําเขาและอุปกรณพิมพผลออกแตละคู หากใชระบบ จัดพมิ พม ีความหลากหลายของอปุ กรณตอพวงกันมากขึน้ เทาใด ก็ยิ่งตอ งใชจํานวนตารางแปลงคามาก ขึ้นตามจํานวนคูของอุปกรณนําเขาและอุปกรณพิมพผลออก ดังภาพที่ 12.1 ทําใหการจัดการสีทําได ชามาก ภาพที่ 12.1 แนวทางการแปลงคาสจี ากอุปกรณนําเขาเปน คาสขี องอุปกรณพิมพผ ลออกโดยตรง 250 | ระบบการจัดการสี