เอกสารประกอบการสอน รายวิชา 08-212-205 ระบบการจัดการสี (Color Management System)

ปจจุบันมีการแยกสีดวยวิธีทางอิเล็กทรอนิกส ควบคุมดวยซอฟตแวร จะชวยแกปญหา ดังกลาว คือ สามารถแยกพ้ืนท่ีที่จะพิมพสีดําโดยเฉพาะได ทําใหการแยกสีสีดําแบบ Full scale black มีความเปนไปได พบวานํ้าหนักสีท่ียอมรับกันท่ัว ๆ ไปคือ เริ่ม 1% ตั้งแตโทน 1 / 4 (30% cyan) 10-15% บริเวณมิดโทน (60% cyan) 23-32% บริเวณโทน 3 / 4 (80% cyan) และ 70-80 % ในบริเวณเงา (95% cyan) เปนท่ีสังเกตวาการพิจารณาขอบเขตของนํ้าหนักสีนั้น สถาบัน GATF หรือ Graphic Arts Technical Foundation ของสหรัฐอเมรกิ าไดใ ชต าํ แหนงของ % เมด็ สกรีนของสีไซแอน (cyan) เปน หลกั ซงึ่ จะตรงกบั คา ความดําของตนฉบับแถบสีเทาท่ี 0.65, 1.20, 1.80 และ 2.80 ระหวางโทน 1/4 และบรเิ วณเงาตามลําดับ 4.1 Total Ink Coverage (TIC) และ UCR คอื อะไร จากไดอะแกรมในภาพท่ี 14.12 แสดงสัดสวนนํ้าหนักสีของฟลมแยกสี CMYK ต้ังแตบริเวณ สวางถึงบริเวณเงา ที่นาสนใจคือ ณ บริเวณเงา (shadow) เม่ือนําคามารวมกัน จะไดคาที่เรียกวา Total ink coverage (TIC) หรือ in limits เชน 95C+90M+90Y+70K = 345% / TIC เปนตน คา ดังกลาวน้ีจะเปนตัวกําหนดวาในภาวการณพิมพหนึ่ง ๆ จะตองใชปริมาณหมึกพิมพมากนอยเทาใด สําหรับคา 345% TIC ขางตนจะเห็นวาคอนขางมากเกินไป โดยเฉพาะถาตนฉบับมีพ้ืนที่เงามืดเปน บริเวณกวาง ทําใหเกิดปญหาการพิมพตามมา ไดแก ตองจายหมึกมากเกินไปท่ีระบบลงหมึกทําให ลูกกล้ิงเสียสมดุลได และหมึกพิมพบนกระดาษแหงตัวชา ทําใหไมคลองตัวในการพิมพดวยความเร็ว สูงๆ โดยเฉพาะระบบพมิ พป อ นมว น เกิดปญหาถอนผิวกระดาษ (picking/blistering) หรืออาจทําให เกิดการถอนหมึกของสีแรก ๆ ได (trapping) ดังน้ันในการแกปญหาดังกลาวจึงตองพยายามหาวิธีลดคา % TIC ใหไดโดยไมสูญเสียสมดุล สีเทา (gray balance) ของภาพพิมพ และพบวาวิธีที่เหมาะสมท่ีสุดคือการลดนํ้าหนักสีของ CMY ลง และเพิ่มนํ้าหนักสีของ K แทน โดยคาความดําท่ีลดลงจากการลดขนาดของ CMY รวมกัน จะตองถูก ชดเชยไดจากปริมาณของ K ทเี่ พม่ิ ขน้ึ วธิ ีการดังกลาวน้ีเรียกวา Under color removal techinque หรือ UCR ตัวอยางเชน จากคา 345% TIC เมื่อใชเทคนิค UCR แลวสามารถไดคาใหมเปน 76C+67M+67Y+90K = 300% TIC โดยคา สมดุลสีเทาไมเ ปล่ยี นแปลง เทคโนโลยีเพอื่ การแยกสีทางการพิมพ | 301

ภาพที่ 14.11 เปรียบเทียบนาํ้ หนกั สขี องฟลม แยกสี CMYK กอน และ หลัง จากกาํ หนดคา UCR ทมี่ า : ระบบพมิ พแบบตา งๆ และการนาํ ไปใชง าน, พมิ พครั้งท่ี 2, หนา 134 ขอ สังเกต 1) คา %CMY จะข้นึ อยูก ับหมึกชดุ ที่ใชพมิ พแ ละคา เม็ดสกรีนบวมของภาวการณพมิ พน ้นั ๆ 2) UCR จะมผี ลตง้ั แตบ ริเวณเมด็ โทนถงึ บริเวณเงา โดยสว นใหญจะเนน ทีบ่ ริเวณเงา 3) UCR จะมีผลเฉพาะบริเวณสีเทาของภาพตนฉบับเทาน้ัน 4.2 การแยกสีกบั การกาํ หนด UCR ระบบ DTP/EPS ไดกลายเปนวิธีท่ีใชกันแพรหลายในการแยกสีปจจุบัน โดยมีซอฟตแวรชวย จัดการข้ันตอนการแยกสีดังกลาวให ไมวาจะเริ่มมาจากข้ันตอนสแกนภาพหรือในข้ันตอนจัดการภาพ ที่ซอฟตแวรแอพพลิเคชนั่ โดยผานฟงกช ั่น Separtion Table หรอื Color setting หรือในฟงกชั่นการ จัดการสแี บบ built-in เปนตน การกาํ หนด UCR จะตอ งระบขุ อ มูลตอไปนี้ 1) คา total ink coverage หรอื ink limits (CMYK) 2) คา %K หรอื black limit ณ บรเิ วณเงา (shadow) 3) ตาํ แหนงเร่ิมตน ของ UCR ขอสงั เกต 302 | ระบบการจดั การสี

ซอฟตแวรสวนใหญจะกําหนดเร่ิมตนของ UCR ท่ีมิดโทน หรือบางซอฟตแวร สามารถกําหนดเองไดดวย นอกจากน้ันยังพบอีกวา UCR จะไมมีผลตอบริเวณสีเทาของตนฉบับท่ีมีสี เพ้ยี นเลย 4.3 มาตรฐาน UCR ประเทศสหรัฐอเมริกา นบั ไดว า เปน ประเทศหนง่ึ ที่มสี ถาบนั และองคกรตาง ๆ ที่ทําหนาที่วิจัย พฒั นาการทํามาตรฐานการพิมพมาโดยตลอด และเทคนิค UCR ก็อยูในกระบวนการดังกลาวดวย ซ่ึง พบวา คา มาตรฐาน UCR กําหนดน้ัน เปนเพียงคา %TIC เทาน้ัน สวนคาอ่ืน ๆ ใหผูปฏิบัติงานกําหนด เองเพ่ือความเหมาะสมของยกตัวอยา งขอ กาํ หนด % TIC ดงั น้ี 4.3.1 SWOP (specifications for Wab Offset Publications) กําหนดคา % TIC ไมเกนิ 300% โดยใหส ีเดยี วเทาน้นั ท่ีเปน พน้ื ตายได 4.3.2 SNAP (Specifications for Non-Heat Advertising Printing) กําหนดคา %TIC ไมเกิน 240% โดยใหสีเดียวเทาน้ันท่ีเปนพ้ืนตายได และถาตองการลดปญหาหมึกแหงตัวชา อาจเปล่ียนแปลงคา ไดร ะหวาง 200-240% 4.3.3 GRACOL (General Requirement for Application in Commercial Offset Lithography) ไดกําหนดคา %TIC ข้ึนอยกู ับประเภทของกระดาษ ดงั นี้ 1) premium gloss coated 320% 2) premium dull coated 300-320% 3) supercalender 260% 4) uncoated offset 260% 5) Newsprint 240% ภาพท่ี 14.12 แสดงตาํ แหนง สเี ทาซึง่ บรเิ วณ 3 มีสีเพยี้ นอมเขียว และคา CMY แตกตา งกันมาก ทาํ ให ไมมีผลตอการกําหนด UCR ท่ีมา : ระบบพิมพแบบตา งๆ และการนําไปใชง าน, พมิ พครั้งท่ี 2, หนา 134 เทคโนโลยีเพือ่ การแยกสีทางการพิมพ | 303

5. เทคนิค GCR (Gray Component Replacement) ในการแยกสี กอ นอน่ื ขอทาํ ความเขาใจกบั คําศัพทบ างคาํ ท่คี วรทราบ ดังนี้ สโี ครมาตกิ (Chromatic colors) หมายถึงสีท่ีเกิดจากหมึกพิมพชุด (โพรเซส) CMY มาผสม กัน เชน ถาผสมกัน 2 สี ไมวาจะเปน C+M หรือ Y+M ก็ตาม สีที่ไดคือ สีน้ําเงิน (B) กับสีแดง (R) ตามลาํ ดับเรียกวา สีไดโครมาติก (Dichromatic clolors) ในขณะท่ีถามีสวนผสมของ CMY ท้ัง 3 สี รวมกนั สที ีไ่ ดน เ้ี รยี กวา สไี ตรโครมาตกิ (Trichromatic colors) สวนผสมอะโครมาติก (Achromatic compoment) หมายถึงสวนผสมสีเทาท่ีอยูในสี ประเภท ไตรโครมาติก โดยเกิดจาการรวมกันของปริมาณหมึกพิมพ C M และ Y อยางละเทา ๆ กัน จะมากหรือนอยขึ้นอยูกับการกําหนดสีนั้น ๆ และสมบัติความเปนเทา (grayness) ของหมึกพิมพ CMY ดวย พบวาในการพิมพท่ัวไป สีท่ีปรากฏบนสิ่งพิมพ มีทั้งสีเดี่ยว (Unichromatic colors) หรือสี ผสมประเภททั้งไดโครมาติกและไตรโครมาติก ซึ่งเฉพาะกลุมเฉดสีไตรโครมาติก มักจะมีปญหาที่มี สวนผสมของเทารวมอยดู วยทําใหส ีท่ปี รากฏสกปรก ขุนมัว และไมสดใสเทากับสีไดโครมาติกที่มีเฉดสี ใกลเ คียงกนั ดงั นัน้ เพอื่ ปรับปรุงภาวการณพิมพใหสีที่ปรากฏออกมาดูสดใสขึ้น และไมขุนมัว ผูปฏิบัติงาน แยกสีจะตองทราบเทคนิคท่ีเรียกวา Gray compoment replacement (GCR) หรือ การทดแทน ปริมาณเทาของสีไตรโครมาติก คือ ลดปริมาณของหมึกพิมพ CMY อยางละเทา ๆ กันออกไปแลว ทดแทนดวยหมึกพิมพสีดํา ในระดับท่ีท่ีไมทําใหคาเปรียบตาง (contrast) ของสีน้ันลดลง ดังคาแสดง ในภาพท่ี 14.13 เปรียบเทียบใหเห็นปริมาณเทาของสีไตรโครมาติก แดง เขียว และน้ําเงิน ซึ่งมีคา 20% 30% และ 10% ตามลําดับ จากตัวอยางจะเห็นวาการลดปริมาณสีเทาลงสามารถทําไดต้ังแต 1% - 100% เชน ถากําหนด GCR ที่ 100% หมายความวาจําทําการลดปริมาณสีเทาออกหมดไมให เหลือ น่ันคือ เปล่ียนภาวะจากสีไตรโครมาติกมาเปน สีไดโครมาติก ในขณะที่เมื่อคา GCR<100% ปรมิ าณเทายังคงเหลอื อยบู าง ตามสัดสวนของคา GCR ทีก่ ําหนดไว 304 | ระบบการจัดการสี

ภาพที่ 14.13 เปรยี บเทยี บปริมาณสวนผสมของสีเทาในสไี ตรโครมาติก แดง เขียว นา้ํ เงนิ การกาํ หนด GCR และการทดแทนดว ยหมึกพิมพสดี ํา ทีม่ า : ระบบพมิ พแบบตา งๆ และการนําไปใชง าน, พมิ พครงั้ ท่ี 2, หนา 135 5.1 GCR กับ UCR แตกตา งกันอยางไร ชางแยกสีบางคนยังมีความสับสนอยูไมนอยระหวางเทคนิค GCR กับ UCR วามีความ แตกตางกันอยางไรจากคําจํากัดความทั้งสองท่ีเคยกลาวไวตอนตน จะเห็นวาทั้ง GCR และ UCR มี หลักการเหมือนกันตรงท่ีเปนการลดปริมาณหมึกพิมพ CMY อยางละเทา ๆ กัน กันแลวทดแทนดวย หมึกพิมพดํา แตก็มีส่ิงท่ีแตกตางกันคือ UCR จะมีผลตอพ้ืนท่ีบริเวณที่เปนเทาของภาพเทาน้ัน โดยเฉพาะบริเวณเงาหรอื ชาโดว เรียกวา Partial gray reduction/removal ในขณะที่ GCR จะมีผล ทั้งบริเวณสีเทาและสีจริง ๆ ไมวาจะเปนไฮไลท มิดโทน หรือชาโดวก็ตาม เรียกวา Total gray reduction/removal 5.2 จะกาํ หนด GCR อยา งไร? ขอ พงึ ควรระวังในการกาํ หนดคา GCR คือ จะใชปริมาณมากนอยแคไหน และจะมีผลอยางไร ตอสีตนฉบับเดิม มาลองพิจารณาสีแดงจะเห็นวา สวนผสมเทาหรืออะโครมาติกจะข้ึนอยูกับปริมาณ หมกึ พมิ พสไี ซแอน และเชนเดียวกันกับสีนํ้าเงินและเขียว จะขึ้นอยูกับปริมาณหมึกพิมพสีเหลือง และ สีแมกเจนตา ตามลําดับ ขอดีของการมีสวนผสมเทาเหลาน้ี คือ จะชวยเพิ่มนํ้าหนักของสีนั้น ๆ และ รกั ษารายละเอยี ดตาง ๆ ของภาพตนฉบบั ได (ถา มีปริมาณมากไป ทาํ ใหค ุณภาพของภาพดอยลง) เทคโนโลยีเพอ่ื การแยกสีทางการพิมพ | 305

อนึ่ง หมึกพิมพ CMY ท่ีกําลังพิจารณาอยูนี้ อาจเรียกกันเปนทางการวา สวนเติมเทา (graying compoment) ของสี RGB เชน หมึกสไี ซแอน เปน สวนเติมเทาของสีแดงไตรโครมาติก เปน ตน ดังน้ันชางแยกสีหรือผูออกแบบงานพิมพจะตองดูตนฉบับเสียกอนวาจะกําหนดคา GCR อยางไร เชน ถาตองการความสดใสของสีก็อาจตองกําหนดวา GCR สูง ๆ แตถาตองการรักษาระดับความเขม และรายละเอียดของภาพตน ฉบบั ขอแนะนาํ ใหกําหนด GCR ระหวาง 50-70% กพ็ อแลว นอกจากนี้ชางแยกสีควรพิจารณาระบบพิมพดวย เชน ระบบเฟล็กโซกราฟ มักจะใหเม็ด สกรีนบวมคอนขางสูง ประกอบกับช้ันฟลมของหมึกพิมพมีความหนามากกวาออฟเซตหลายเทาตัว การลดปรมิ าณหมึกพมิ พ หรือ %TIC กเ็ ทากับลดความหนาของชน้ั ฟล ม และเม็ดสกรีนบวมดวยพรอม กัน นับวาชวยใหภาพพิมพเฟล็กโซกราฟที่ได มีสีสดใสและการผลิตน้ําหนักสีดีขึ้น มีขอเสนอแนะวา การพมิ พเ ฟล็กโซกราฟทีด่ ี ควรหลีกเลี่ยงการพิมพดว ยสไี ตรโครมาติกใหม ากทส่ี ดุ เทาทจี่ ะทาํ ได 5.3 การแยกสีกับการกาํ หนด GCR การแยกสีมีความสําคัญมากไมวาจะใช เทคนิค UCR หรือ GCR เพราะตองมีน้ําหนักสี หรือ คา % เมด็ สกรนี ทเ่ี หมาะสมระหวางคา % เม็ดสกรีนของ CMY ที่ลดลงกับคา % เม็ดสกรีนของ K (สี ดาํ ) ทเ่ี พ่มิ ขน้ึ ปจจุบนั เครอ่ื งสแกนเนอรบางรนุ หรอื ซอฟตแวรจัดการภาพอยางเชน Photoshop ไดมี ฟงกชั่น UCR/GCR รวมอยูดวยเพื่อชวยในการแยกสี แตอยางไรก็ตามผูปฏิบัติงานตองกําหนดคา UCR/GCR ใหเหมาะสมดวยเชนกัน มิฉะน้ันผลของภาพพิมพที่ไดอาจจะขาดรายละเอียดหรือดู สกปรกเปนตน ภาพท่ี 14.14 เปนตัวอยางฟลมสี CMYK ท่ีได ณ บริเวณแถบสีเทาตั้งแตไฮไลท (HL) ถงึ ชาโดว (SH) ดวยการกําหนดคา UCR ที่ 300% TIC, 100% GCR และ 50% GCR ตามลําดับ ซ่ึงมี ขอสงั เกตหลายประการดงั น้ี ภาพท่ี 14.14 เปรยี บเทียบคา CMYK ของฟลม แยกสีของตนฉบับแถบสเกลสเี ทา เม่อื กาํ หนด UCR ที่ 300% TIC, 100% GCR และ 50% GCR ตามลาํ ดับ ท่ีมา : ระบบพิมพแ บบตา งๆ และการนําไปใชง าน, พิมพค รง้ั ท่ี 2, หนา 136 306 | ระบบการจดั การสี

ก) UCR จะมีผลตั้งแตบริเวณมิดโทน (MT) ถึงบริเวณเงา (SH) เทาน้ัน โดยสังเกต ไดจ ากการเปล่ยี นแปลงคา % เมด็ สกรนี ของฟลม แยกสีดําที่ไดนี้มีลักษณะท่ีเรียกวา Short rage หรือ Skeleton black separation ข) GCR จะเริ่มต้ังแต HL-SH จะเห็นวาที่ 100% GCR ปริมาณ CMY จะถูกแทนท่ี ดวยหมึกพิมพสีดําทั้งหมด วิธีนี้ภาพพิมพท่ีไดเร่ิมมีปญหาเกิดขึ้น เนื่องจากหมึกสีดําไมสามารถ ทดแทนน้ําหนักสี และคอนทราสของภาพที่เกิดจาก CMY ไดท้ังหมดโดยเฉพาะในบริเวณ MT และ SH สาเหตุท่ีเห็นไดชัดคือ คา % TIC นอยผิดปกติ เพราะฉะน้ันชางแยกสีตองพึงระวังไมควร กําหนดคา GCR ดังกลาวกับภาพตนฉบับประเภทโลวคีย (low key) หรือเนนโทนสีดํา เปนตน ลกั ษณะฟล ม แยกสีสีดาํ ท่ไี ดน ้ี เรยี กวา full-range black separation ค) เมื่อพิจารณาท่ี 50% GCR ในกรณีนี้นาจะยอมรับได โดยเฉพาะบริเวณเงาที่มีคา TIC 237.5% แตก็ยังนับวายังนอยกวาเกณฑมาตรฐาน SWOP กําหนดไวซ่ึงในทางการพิมพถือวา คณุ ภาพงานพิมพท ี่ไดยงั ไมส ูงสดุ 5.4 Under Color Addition (UCA) การแกปญหา % TIC ที่ตํ่าเกินไป เม่ือกําหนดคา GCR สูงๆ จะทําไดดวยการใชเทคนิคท่ี เรียกวา Under Color Addition หรือ UCA ไปพรอมๆ กัน มีหลักการคือจะเพ่ิมปริมาณ CMY โดยเฉพาะในพื้นท่ีบริเวณที่เปนสีเทาเทาน้ัน โดยไมไปยุงเกี่ยวกับสีไตรโครมาติกอยางเด็ดขาด พบวา การกําหนดใช UCA จะชวยปรับเพ่ิมคา % TIC ไดสูงไมนอยกวา 30% ตามเกณฑกําหนดของ มาตรฐาน SWOP ไดเปน อยางดี อนง่ึ จะเหน็ วา เทคนิค UCA มีหลักการตรงกันขามกับ UCR การเลือกใชจะตองกําหนดอยาง ใดอยางหนึง่ เทา นน้ั ข้ึนอยกู ับการตดั สินใจของชา งแยกสี หลังจากการพิจารณานํ้าหนักสีของฟลมแยก สี CMYK แลววา % TIC อยูในระดับท่ีเหมาะสมหรือไม พบวาการแยกสีดวยซอฟตแวรสําเร็จรูป สวนใหญจะมีลมิ ติ (limit) หรือขอบเขตการลดปริมาณ CMY ในบริเวณเงาไดอยางมากที่สุดที่ % TIC ประมาณ 200-225% ดวยเหตุผลดังกลาวชางแยกสีจึงตองคอยหมั่นตรวจสอบเสมอหลังจากท่ีได กาํ หนด GCR ไปแลว ซ่งึ ถาจาํ เปน อาจตอ งใชเ ทคนิค UCA เขาไปชว ย 5.5 ขอดี / ขอ เสียของ GCR 5.5.1 ขอดีท่ีเปน ประโยชนข องการใชเ ทคนิค GCR พอสรปุ ไดเปนขอ ๆ ดงั นี้ 1) ชวยใหงานพิมพมีความคลองตัวในระหวางพิมพโดยเฉพาะความ สมาํ่ เสมอของคณุ ภาพสีและสมดลุ สีเทา นับวาชว ยลดการสูญเสยี ไดเ ปนอยางมาก เทคโนโลยีเพอื่ การแยกสที างการพมิ พ | 307

2) เหมาะกับงานพิมพที่ตองการควบคุมผิวคน ลายไม และวัตถุอ่ืน ๆ ท่ีมีสี อมนํ้าตาลแก 3) ชว ยประหยดั หมกึ พิมพช ดุ CMY 4) ลดปญ หาการแหงตวั ชาของหมึกพิมพ 5) ลดเวลาเตรยี มพรอมพิมพได (make ready) 6) สามารถเพมิ่ ความเร็วในการพิมพไ ด 7) สามารถใชพ ิมพก ับกระดาษนํ้าหนักเบาหรอื บางไดเปนอยา งดี 8) ไมจําเปนตองใชผงแปงในระหวางพิมพ ชวยเพิ่มความสดใสของสีใหดี ยิ่งขน้ึ ทงั้ ๆ ทพ่ี มิ พบนกระดาษคุณภาพตาํ่ 9) ภาพมีความคมชัดมากข้นึ เนอ่ื งจากใชห มึกสีดาํ เพ่ิมขนึ้ 10) เพิ่มคอนทราสหรือคาเปรยี บตา งของภาพพิมพ 11) ลดปรมิ าณเม็ดสกรีนบวม 12) ลดปริมาณการถอนหมึกหรือแทร็ปปง (trapping) ทําใหสีเพี้ยนใน ระหวา งพมิ พเ ปนไปไดย าก 5.5.2 ขอเสียหรือขอจํากัดในการใช GCR น้ัน ก็มีหลายประการเชนกัน ท่ีพบเห็น บอ ย ๆ ไดแก 1) เมื่อใช GCR แลว การปรบั หรอื แกไขสไี ปจากเดิม ในข้ันตอนพิมพน้ัน จะ ทําไดย ากขึน้ 2) เมื่อกําหนดคา GCR สูง ๆ จะมีผลทําใหการปรับรีจิสเตอรลําบากข้ึน ระหวางพมิ พสี C M และ Y เพราะใชปรมิ าณหมกึ พมิ พนอ ยลงภาพท่ีไดคอนขางจาง 3) คา % TIC ตํ่า ทําใหภาพที่ไดมีคุณภาพดอยกวาที่คิดไว โดยเฉพาะใน บริเวณมิดโทน และชาโดว 4) ตอ งใชเ ทคนิค UCA เขามาชวย 6. ตําแหนง การแปลงไฟลข อมลู RGB ความสําคัญของการแยกสี นอกจากการกําหนดขอมูลที่เหมาะสมดังกลาวขางตนแลว ส่ิงท่ี ผูปฏบิ ัตงิ านควรพจิ ารณาเพิ่มเตมิ คือ 6.1 ตําแหนงการแปลงไฟลขอมูล RGB ซึ่งมีหลายแบบ เชน ผานซอฟตแวรควบคุม สแกนเนอร ซอฟตแวรจ ัดการภาพ หรอื ของเครื่องสรา งภาพ เปน ตน 308 | ระบบการจัดการสี

6.2 กลไก CMM (Color Maching Module) ท่ีใชในการเชื่อมโพรไฟล ซึ่งมีผูพัฒนาหลาย คายนาํ ออกสตู ลาด เชน Color Sync ของ Macintosh, ICM ของ PC และ ACE ของ Adobe 6.3 อุปกรณท่ีใชในระบบ รวมท้ังซอฟตแวร และริบ (RIP) ท่ีไมเหมือนกัน อาจทําใหการ แปลงขอมลู ตางกนั ได ถาปจ จัยเหลานี้มีการเปล่ียนแปลงเม่ือใด คุณภาพของฟลมแยกสีท่ีไดก็จะแตกตางกันไปดวย งานท่ีได เรียกวา ไมมีมาตรฐาน ดังนั้นการทํามาตรฐานงายแยกสีจึงมีความจําเปนอยางย่ิง ซ่ึงมี หลักการงา ย ๆ ที่ทกุ คนทาํ ได คอื 6.3.1 กําหนดลําดับข้ันตอนการทํางานท่ีแนนอน รวมท้ังตําแหนงการแปลง ไฟลขอ มลู RGB 6.3.2 เลือกกําหนดขอ มลู ท่เี หมาะสม โดยเฉพาะโพรไฟลใหสอดคลองกบั โรงพมิ พ 6.3.3 ใชอุปกรณท่ีเปนมาตรฐานที่สามารถคาลิเบรตควบคุมได รวมท้ังซอฟตแวร และรบิ ท่ีใช จะตองมีความเชอื่ ถอื ไดด วย การทํางานแยกสีจะตองทําเหมือกันทุกคร้ัง ยกเวน กรณีลูกคาตองการเปล่ียนขอมูลหรือ ไดรบั ตน ฉบบั ที่แตกตางกนั เชน ภาพไฮคีย โลวคยี  และปกติ เปนตน 6.4 ขอยกตัวอยางการทดลองการแยกสีหน่ึง เพ่ือหาคําตอบวาการแปลงไฟลขอมูล RGB จะ ทาํ ณ ตาํ แหนง ใดท่เี หมาะสม 6.4.1 กําหนดใชอุปกรณ : 1) สแกนเนอร Flextight Precision II 2) Adobe Photoshop 6.0 3) เครื่องสรางภาพ (อิเมจเซ็ตเตอร) ECRM Mako 46 4) ภาพตนฉบับ (รูปถาย) มาตรฐาน GATF รูปผลไม แสดงภาพไฮคีย 5) คอมพิวเตอร Macintosh 6) เครื่องพิมพ RYOBI 684 6.4.2 ลําดับขั้นตอนการทํางานไดออกแบบมา 4 วิธี ตามตําแหนงการแปลง ไฟลข อมลู RGB ดงั นี้ 6.4.2.1 ขอกําหนด ประกอบดวย 1) ความละเอียดในการพิมพ 175 Ipi (เสน /นวิ้ ) 2) การสแกนภาพ 400 dpi (จดุ /น้วิ ) 3) การบันทกึ บนเครื่องสรา งภาพ 3556 dpi (จดุ /นิว้ ) 6.4.2.2 วิธีที่ 1: แปลงขอมูลผานฟงกชั่น Built-in ใน Photoshop 1) SWOP (Coated) 2) ปริมาณหมึกพมิ พร วม CMYK 300% 3) ใชเ ทคนิค GCR 4) ปริมาณหมึกพิมพ ดําสูงสดุ (Kmax) 100% 6.4.2.3 วิธที ่ี 2: แปลงขอ มูลผานริบ Halequin ของเครื่องสรา งภาพ 6.4.2.4 วิธีที่ 3: แปลงขอมูลผาน โพรไฟล ICC ใน Photoshop เทคโนโลยีเพอื่ การแยกสที างการพมิ พ | 309

1) SWOP (coated) 2) กลไก ACE ของ Adobe เช่ือมโพรไฟล 3) ใชเทคนิคการปรับของขอบเขตสี หรอื เรนเดอรริง่ อินเทนท แบบ perceptual rendering 6.4.2.5 วิธีท่ี 4: แปลงขอมูลผานกลไกการจัดการสีของซอฟตแวรควบคุม สแกนเนอรใชโพรไฟล SWOP ผานกลไก Color Syne เช่ือมโพรไฟลวิเคราะหผลจากภาพพิมพท่ีได แสดงในภาพที่ 14.15 จะเห็นวา การแยกสีวิธีท่ี 1,3 และ 4 ใหคุณภาพของภาพพิมพอยูในเกณฑพอ ยอมรับได ในขณะท่ีวิธีท่ี 2 ใหสีไมสมบูรณ และขอบเขตสีแคบไมเหมือนตนฉบับ เพราะในริบยังไมมี ICC Profile Processor ชวยทําหนาท่ีจัดการสีที่ถูกตอง ในขณะที่รับเองมีเพียงฟงกชั่น default เทานน้ั ชวยแปลงขอ มูลซงึ่ มโี อกาสผดิ พลาดคอนขางสูง ดังน้ันถาปฏิบัติงานใดจะใชริบของเครื่องสราง ภาพทําหนาที่แปลงขอมูล RGB แลว จะตองม่ันใจวาริบน้ันมีโปรเซสเซอรการจัดการสีรวมอยูดวย (ตอ งซอ้ื ออฟชนั่ เพิ่มเตมิ ) ภาพท่ี 14.15 เปรียบเทยี บผลการทดลองแยกสีแปลงไฟลข อมูล RGB 4 แบบตางกนั ทมี่ า : ระบบพิมพแบบตา งๆ และการนาํ ไปใชง าน, พมิ พค รั้งท่ี 2, หนา 139 310 | ระบบการจดั การสี

ทน่ี า สนใจคอื การแยกสที ัง้ 4 แบบ ใหผลลัพธแสดงขอบเขตสีและคาสี (L*a*b*) ไม เหมือนกัน ในขณะที่การผลิตนํ้าหนักสี (tone reproduction) ของภาพแลว โดยรวมการแยกสีวิธีที่ 1,3 และ 4 ใหผ ลลพั ธทีใ่ กลเ คียงกนั ยกเวนการแยกสีวธิ ีท่ี 2 ผานริบทใ่ี หค านํ้าหนกั สบี ริเวณเงาต่ํากวา ปกติดังกราฟแสดงเปรียบเทียบการผลิตน้ําหนักสี และขอบเขตสี (ink gamunt) ในสเกลสี a*b* (ภาพที่ 14.16, 14.17) ภาพที่ 14.16 กราฟแสดงเปรียบเทยี บการผลติ นาํ้ หนกั สีของวธิ ีการแยกสี 4 แบบ ทมี่ า : ระบบพิมพแบบตา งๆ และการนาํ ไปใชง าน, พมิ พครงั้ ที่ 2, หนา 140 ภาพท่ี 14.17 กราฟแสดงเปรียบเทียบขอบเขตสีจากวิธีการแยกสี 4 แบบ ท่ีมา : ระบบพิมพแ บบตา งๆ และการนําไปใชงาน, พิมพครง้ั ที่ 2, หนา 140 อนึ่งจากกราฟแสดงขอบเขตสีน้ี ยังสามารถพิจารณาเฉดสีไดอีกดวยวาการแยกสีวิธีที่ 1 ให ผลลัพธของสีแดง เหลือง สม เขียว และฟา ดีกวาผลของภาพแยกสีวิธีท่ี 4 และ 3 ตามลําดับ โดยดู จากขอบเขตสีที่กวางกวาสว นเฉดสีอนื่ ๆ น้ัน ไมแตกตา งกันมากนกั ขอมูลขางตนนี้นับวามีความสําคัญตอผูปฏิบัติงานเปนอยางมากอยางนอยจะชวยให ผปู ฏิบัติงานหาวิธีการปรบั ปรงุ สีและคณุ ภาพแยกสีใหดีขึ้นกวาเดิมได จากกราฟแสดงขอบเขตสีเราจะ เทคโนโลยเี พอื่ การแยกสีทางการพมิ พ | 311

ยังสังเกตไดอีกวาแตละสีท่ีพิมพออกมาไดน้ันบางสีแสดงคาสีสัน (Hue) แตกตางไปจากตนฉบับ (ไม คาํ นงึ ถึงความอ่มิ ตัว) พออธิบายสาเหตไุ ดหลายประเดน็ อาทเิ ชน 1. โพรไฟลที่ใชยังไมถูกตอง เพราะการทดลองน้ีใชโพรไฟลของมาตรฐาน SWOP (coated) ขอแนะนาํ ใหสรางโพรไฟลของเครื่องพิมพทใี่ ชงานจรงิ ๆ จะใหผลลัพธดีกวา 2. การแยกสวี ิธีที่ 1 นาจะเปนทางเลอื กหนง่ึ สําหรับผปู ฏบิ ตั ิงานแยกสีท่ีตอ งการปรับแตงโพร ไฟลเพมิ่ เตมิ ดว ยการสามารถกําหนดคา UCR/GCR และคา % K max ได ในขณะที่วิธีท่ี 3 และ 4 จะ มฟี ง กช ่ันปรับขอบเขตสี หรือเรนเดอรร ง่ิ อินเทนท แทน (ในการทดลองนส้ี ําหรับวิธีท่ี 4 ใชเรนเดอรร่ิง อนิ เทนท ทีเ่ ปน default ของซอฟตแวร) 7. พนื้ ฐานการแยกสที างการพมิ พดว ยโปรแกรม Adobe Photoshop การใชโปรแกรม Adobe Photoshop สรางเม็ดสกรีนสําหรับงานพิมพสี่สี ในท่ีนี้จะกลาวถึง การสรางเม็ดสกรีนสําหรับงานพิมพสกรีน (Screen Printing) ซ่ึงกอนอ่ืนตองทําการแยกสีจากไฟล ภาพสี 1 ภาพ ใหเปน ไฟลข าวดาํ 4 ภาพสําหรับการทําฟล ม 4 สีเสียกอน เร่ิมจากสรางไฟลภาพ หรือ เปดไฟลภาพท่ีตองการทําการแยกสีดวยโปรแกรม Adobe Photoshop ในกรณตี ัวอยางน้ี เรามีไฟลภ าพท่ีทําการตกแตง และปรบั ขนาดไวพรอมแลว 7.1 เปด ไฟลร ปู ภาพทตี่ อ งการ ภาพท่ี 14.18 ไฟลภ าพที่ตอ งการแยกสีทางการพมิ พ ทมี่ า : http://s5.favim.com/orig/54/cake-color-colorful-colors-Favim.com-525984.jpg 312 | ระบบการจดั การสี

ภาพท่ี 14.19 โหมดภาพเปน RGB Color 7.2 จากนั้นตองทําการเปล่ียนระบบสีใหเปนระบบ CMYK ซึ่งเปนระบบที่ใชในการพิมพส่ีสี เสยี กอ น โดยเลือกเมนู Image> Mode> CMYK Color ภาพท่ี 14.20 แปลงโหมดสี RGB Color ใหเ ปน CMYK Color 7.3 ถึงตอนนี้ใหคุณดูที่ Channels Palette (ถาไมปรากฏใหเลือกเมนู Windows > Channels) จะเห็นวาระบบสีแบบ CMYK เปนระบบสีที่มี 4 ชาแนลสี ไดแก Cyan Magenta Yellow และ Black เทคโนโลยีเพอื่ การแยกสีทางการพมิ พ | 313

ภาพท่ี 14.21 Channels Palette จะเปลย่ี นเปน Cyan Magenta Yellow และ Black 7.4 ตอ ไปทําการแยกแตละชาแนลสีเหลานี้ออกมาเปนไฟลภาพ 4 ไฟล คลิกท่ีปุมเมนูของพา เลท เลอื กคาํ สงั่ Sprit Channels ภาพที่ 14.22 คาํ สั่ง Sprit Channels ตอนนี้โปรแกรม Adobe Photoshop จะสรางไฟลรูปภาพข้ึนมา 4 ไฟล เปนภาพขาวดําใน ระบบ Gray scale สาํ หรับนาํ ไปสรางฟลม 4 สี 314 | ระบบการจดั การสี

ภาพท่ี 14.23 เปล่ียนโหมดเปน Gray scale ท้ัง 4 ไฟลข อง C M Y และ K 7.5 ไฟลเหลาน้ีทั้ง 4 ไฟลเปนไฟลใหม ยังไมไดถูกบันทึก ดังนั้นคุณตองทําการ Save ไฟล เหลาน้ีเก็บไวเสียกอน เพ่ือเตรียมสําหรับการทําใหเปนเม็ดสกรีนตอไป และแนะนําใหเลือก Format เปนแบบ Tiff ดว ย ภาพที่ 14.24 ทาํ การ save ไฟล Magenta ในรูปแบบ tiff เปน อนั วา จบขั้นตอนในการแยกสีเรยี บรอยแลว (ในตัวอยางจะเปน ไฟลส ี Magenta) เทคโนโลยเี พอื่ การแยกสที างการพมิ พ | 315

ข้ันตอนตอไปจะเปนการนําไฟลที่ไดมาสรางเม็ดสกรีนเพ่ือใหสามารถนําไปปริ้นทฟลม สําหรับทําบลอกสกรนี ขั้นตอนในการสรางเม็ดสกรีนสําหรับงานพิมพส่ีสีน้ันไมตางจากการพิมพสีเดียวมากนัก จะมี ความพิเศษอยูบางก็คือการเลือกองศา (Angle) ท่ีตองเลือกใหแตกตางกันในแตละสีเพ่ือใหเกิดการ ประสานกันท่ีเหมาะสมของเม็ดสกรนี 7.6 กอนอื่นควรทําการ Save as ไฟลที่จะทําเม็ดสกรีนใหเปนไฟลใหมเสียกอน เผื่อวาใน กรณที ผี่ ลการทาํ เม็ดสกรนี ออกมาไมเปน ที่พอใจ กจ็ ะสามารถยอนกลับมาทําใหมจ ากไฟลต นฉบับได 7.7 เลอื กเมนู Image > Mode > Bitmap ภาพที่ 14.25 เปลี่ยน mode เปน bitmap 7.8 จะปรากฏ dialogue box Bitmap ขึ้นมา หัวขอ Resolution ชอง Output ใหกําหนด ตัวเลขลงไป ไมควรต่ํากวา 600 pixels/inch ในตัวอยางเลือกเปน 1200 pixels/inch ซึ่งจะใหเกิด ความคมชัดของขอบเมด็ สกรนี ท่สี งู 7.9 ในหัวขอ Method ชอ ง Use เลือกแบบ Halftone Screen แลวคลกิ OK ภาพที่ 14.26 กําหนด Resolution และ Method 316 | ระบบการจัดการสี

7.10 ตอมาจะปรากฏ dialogue box Halftone Screen ในชอง Frequency เปนการ กําหนดความถี่ของเม็ดสกรีน ยิ่งตัวเลขสูงเม็ดสกรีนย่ิงเล็กละเอียดมาก ในตัวอยางกําหนดเปน 30 Line/inch ภาพที่ 14.27 กาํ หนด Frequency, Angle และ Shape จะกําหนดตัวเลขน้ีอยางไรขึ้นอยูกับความตองการ ย่ิงตัวเลขสูงเม็ดสกรีนยิ่งเล็กละเอียดมาก แตควรคํานึงถึงละเอียดของผาบลอกและความสามารถในการถายแสงอัดบลอก คุณอาจตองทดลอง พิมพงานทางเคร่ืองพิมพออกมาดูกอนวาไดขนาดของเม็ดสกรีนท่ีตองการหรือไม หากยังไมพอใจก็ ยอ นไปเรมิ่ ขั้นตอนในขอ 7.6 ใหม 7.11 ชอง Angle เปนการกําหนดองศาของเม็ดสกรีน ใหดูวาไฟลที่กําลังทําอยูเปนไฟลสี อะไรเพราะตองกําหนดใหแ ตกตา งกนั ในแตล ะสี ไดแ ก Cyan = 150 Magenta = 75 Yellow = 90 Black = 45 7.12 ชอง Shape กําหนดรูปรางของเม็ดสกรีน สําหรับงานพิมพสกรีนท่ีดีแนะนําวาใหใช แบบ Ellipse เปนรูปรางวงรี แตถา ชอบแบบวงกลมกอ็ าจเลือก Round ก็ได เสร็จแลว กด OK 7.13 Save งานอีกครั้ง ผลท่ีไดคือภาพขาวดําแบบ Bitmap ที่มีเม็ดสกรีนพรอมท่ีจะนําไป พร้นิ ทเ พือ่ ทําฟลมสําหรับทําบลอกสกรีน เทคโนโลยีเพอ่ื การแยกสที างการพิมพ | 317

ภาพที่ 14.28 จะไดภาพฮาลฟโทน สี Magenta สําหรับงานพิมพสกรีน 7.14 ทําข้นั ตอนต้งั แตข อ 4.2.1.6 กับไฟลท เ่ี หลือ (Cyan Yellow และ Black) จนครบ เอกสารอางอิง: บุญเล้ียง แกวนาพันธุ และคณะ, 2549, เทคโนโลยีการพิมพผลออก, เอกสารการสอนชุดวิชา เ ท ค โ น โ ล ยี ก อ น พิ ม พ ห น ว ย ท่ี 1 -7 ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง ค รั้ ง ท่ี 1 , โ ร ง พิ ม พ มหาวิทยาลัยสุโขทยั ธรรมาธริ าช, นนทบรุ ี หนา 10-32 – 10-34 พรทวี พ่งึ รัศม,ี 2549, เทคโนโลยีการผลิตภาพพิมพสี, เอกสารการสอนชุดวิชาเทคโนโลยีกอนพิมพ หนวยท่ี 1-7 ฉบับปรับปรุงคร้ังที่1, โรงพิมพมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, นนทบุรี หนา 7-36 – 7-44 อรัญ หาญสืบสาย 2548, การแยกสี, ระบบพิมพแบบตางๆ และการนําไปใชงาน, พิมพครั้งที่ 2, โรง พมิ พต ะวันออก จํากัด (มหาชน), กรงุ เทพฯ หนา 121 – 140. silk screen, การแยกสี PhotoShop การแยกสีทางการพิมพ, เวบ็ บลอ็ ก, สืบคน จาก http://silk-screen-technique.blogspot.com/2010/02/photoshop.html 318 | ระบบการจดั การสี

1. อาจารยบ รรยายประกอบการซกั ถาม โดยการใชส ื่อการสอน วิธีการสอนและ 2. นกั ศึกษาปฏบิ ตั งิ านตามงานทมี่ อบหมาย งานเดย่ี ว ใบงานคร้งั ที่ 14 กจิ กรรม 3. นกั ศึกษาแบง กลุม อภปิ รายในหอ งเรยี น 4. อาจารยและนักศกึ ษารวมกนั สรปุ บทเรียน หนังสืออา งองิ แสดงทา ยแนวการสอน เอกสารใชประกอบ เอกสารสําเนา เรอื่ ง เทคโนโลยเี พอ่ื การแยกสีทางการ พิมพ วัสดุและอุปกรณ 1. เครื่องคอมพวิ เตอรแบบพกพา สอ่ื การสอน โสตทัศน 2. เครือ่ งฉายภาพ (Projector) 3. สือ่ Power Point เร่ือง เทคโนโลยีเพื่อการแยกสี ทางการพมิ พ 4. กระดานขาว (White board) ใหน กั ศึกษาทําการแยกสที างการพิมพผ า นโปรแกรม Adobe Photoshop ดงั น้ี 1. เลือกภาพแบบสี เปด ผา นโปรแกรม Adobe Photoshop งานทไี่ ดร บั 2. เพิม่ ชอื่ -นามสกุลลงในภาพ มอบหมาย 3. ทําการแยกสี โดยเลือกระบบพิมพที่ตองการภาพนี้ไปพิมพ แลวทําการ บนั ทกึ ภาพ 4. สรุปขนั้ ตอนการทาํ งาน พรอ มนาํ เสนอความรทู ไี่ ดของแตละคน การวัดผล 5. สรปุ ผลของการเรียนรู หมายเหตุ 1. สังเกตพฤติกรรมการมสี วนรว มในการเรียน 2. ประเมินผลงานที่ไดรับมอบหมายจากใบงาน 3. ประเมินผลจากการตอบคาํ ถาม/การอภปิ รายผล เทคโนโลยเี พ่ือการแยกสที างการพิมพ | 319

ใบงานที่ 14 เทคโนโลยเี พอื่ การแยกสีทางการพิมพ 1. วัตถปุ ระสงค 1.1 เพือ่ ทําการแยกสีทางการพิมพด ว ยโปรแกรมพนื้ ฐานได 1.2 เพ่อื ทําการตรวจสอบไฟลเ พ่ือการแยกสที างการพิมพดวยโปรแกรมพนื้ ฐานได 2. วิธกี ารปฏิบัตงิ าน/มอบหมายงาน 2.1 งานเด่ยี ว 2.2 ทาํ การเลือกภาพท่ีตองการนาํ มาพมิ พขนาด A4 พมิ พ 4 สี 2.3 ทาํ การเพม่ิ ช่อื ของผูจ ดั ทาํ ลงในภาพแบบใชต วั เจาะขาว ขนาด 18 พอยต 2.4 ทาํ การแยกสีทางการพิมพต ามขัน้ ตอนที่ไดเ รียนมา โดยเลอื กระบุวา จะนําไปพิมพร ะบบ ใด พรอมบันทึกไฟลท ีส่ าํ เร็จแลว 4 ไฟล (CMYK) และทาํ การปรน้ิ ตไฟลออกตรวจสอบ 2.5 เขียนระบคุ ําส่งั ทีใ่ ช และขัน้ ตอนการทํางานในงานท่ีไดปรน้ิ ตออกมา 2.6 นําเสนอผลงาน/ความรู 2.7 สรปุ ผลของความรเู พื่อนาํ ความรไู ปใชต อไป 2.8 มอบหมายงานเพ่ือการคนควา ขอ มูลในเรอื่ ง การทาํ ปรูฟสที างการพิมพและอุปกรณท่ใี ช สาํ หรบั งานทําปรฟู สที างการพมิ พ สําหรับการเรยี นการสอนในคร้งั ตอไป 3. การสง งานและการใหค ะแนน 3.1 ใหน ักศกึ ษาสง รายบุคคล 3.2 ตรวจเช็คเปนรายบคุ คล จากไฟลท ่ปี รน้ิ ตออกมา และไฟลดจิ ิทลั 3.3 ตรวจเช็คเปน รายบคุ คลจากการเขียนรายงาน การอภปิ รายและการนาํ เสนอ 3.4 การเขา เรียนและใหความรวมมอื ในกจิ กรรมการเรียนการสอน 320 | ระบบการจดั การสี

สัปดาหท ่ี 15 แนวการสอน รหัสวชิ า 08-212-205 เวลา 5 ชว่ั โมง ทฤษฎี 2 ชั่วโมง หนว ยที่ 5 เทคโนโลยีการแยกสี และการทาํ ปรฟู สีทางการพิมพ ปฏบิ ัติ 3 ชวั่ โมง ชอ่ื บทเรียน บทท่ี 15 เทคโนโลยีเพือ่ การทําปรฟู สที างการพิมพ ตอนที่ 1 ความหมายและความสาํ คัญของการทําปรูฟ ตอนที่ 2 ประเภทของการทําปรูฟ ตอนที่ 3 การทําปรฟู จากจอภาพ ตอนที่ 4 การทําปรฟู โดยใชเ ครอ่ื งพมิ พปรูฟดิจทิ ัล จดุ ประสงคการสอน 1. นําความรเู ก่ียวกับเทคโนโลยีเพื่อการทาํ ปรูฟสที างการพิมพมาใชในงานจัดการสี 1.1 บอกความหมายและความสาํ คัญของการทาํ ปรฟู ทางการพิมพได 1.2 อธบิ ายขน้ั ตอนกระบวนการทําปรฟู ทางการพิมพไ ด 1.3 ระบุประเภทของการทําปรฟู ได 1.4 เลือกใชเครื่องพิมพปรฟู ดจิ ิทลั ใหเ หมาะสมกบั งานได 2. มที ักษะในการทาํ ปรฟู สีทางการพิมพมาใชในงานจัดการสี 2.1 ทาํ การปรฟู ทางการพิมพผ านเครอ่ื งพมิ พปรูฟ แตละชนิดได 2.2 วเิ คราะหค วามสัมพันธข องงานปรฟู สีกบั ความแตกตา งของอุณหภมู สิ ีได 3. มีความรบั ผิดชอบ 3.1 เขา เรียนและใหค วามรว มมอื ในกจิ กรรมการเรยี น 3.2 สงงานตรงตามเวลาทกี่ ําหนด เทคโนโลยเี พอ่ื การทาํ ปรูฟสีทางการพมิ พ | 321

เน้อื หาประกอบการเรียนการสอน 1. ความหมายและความสําคัญของการทําปรฟู กระบวนการผลิตสิ่งพิมพเปนกระบวนการท่ีมีข้ันตอนตางๆ มากมาย เพื่อที่จะใหไดงานพิมพ ออกมาตามจุดมุงหมาย ปจจุบันน้ีเทคโนโลยีการผลิตไดกาวหนาขึ้น และมีการใชเทคโนโลยีทาง คอมพิวเตอรใ นกระบวนการผลติ จึงทาํ ใหสามารถลดขั้นตอนบางข้ันตอนลงไปได ตัวอยางท่ีเห็นไดชัด คือ ในอดีตที่มีการพมิ พด ีดตัวอักษร และขอความตางๆ ออกมาเปนรางยาว แลวนํารางยาวไปปะและ จดั ประกอบหนาเปน อารตเวริ ก ซ่ึงกระบวนการน้ี ไดเลิกใชไปแลวในกระบวนการผลิตในปจจุบัน โดย มีการใชโปรแกรมคอมพิวเตอรจัดประกอบหนาแทน ไมวากระบวนการผลิตจะส้ันลงเพียงใด ส่ิงท่ียัง ขาดไมไ ดคือการตรวจสอบความถูกตองระหวางกระบวนการผลิต การไมมีการตรวจสอบเลยจะสงผล เสยี อยางมากตองานพมิ พ เพราะหากมกี ารผิดพลาดแมแตเพียงเล็กนอย ก็อาจทําใหเจาของงานไมรับ งานพิมพน้ันๆ กอใหเกิดความเสียหายอยางมาก ซึ่งเปนสิ่งไมพึงปรารถนาของผูผลิตงานพิมพ การ ตรวจสอบความถูกตองนั้นหากสามารถตรวจสอบไดมากเทาใด ความผิดพลาดก็ยอมจะลดนอยลงไป เทาน้ัน อยางไรก็ดีการตรวจสอบก็จะเปนการเพิ่มเวลาและเพ่ิมคาใชจายใหกับงานดวย ดังน้ันควร ตรวจสอบในสวนที่สําคญั และกอใหเ กดิ ประสิทธภิ าพทส่ี ุดในการตรวจพบขอผิดพลาดของงาน กระบวนการตรวจสอบความถูกตองของงานในระหวางกระบวนการผลิตสิ่งพิมพนั้น เรียกวา การทําปรฟู (proofing) ยงิ่ กระบวนการผลติ มหี ลายขน้ั ตอน การทําปรูฟ ก็จะยิ่งมีมากขึน้ ดว ย 322 | ระบบการจัดการสี

ภาพที่ 15.1 การทาํ ปรูฟในขั้นตอนตางๆ ของการผลิตสิ่งพิมพ ท่ีมา: เทคโนโลยีกอนพมิ พ, 2549 : 11-6 จากภาพที่ 15.1 แสดงใหเห็นถึงกระบวนการผลิตส่ิงพิมพ จะเห็นวาการทําปรูฟนั้นมีท้ังหมด 6 สวน ไดแก การปรูฟภาพที่ไดจากการกราดภาพดวยเครื่องกราด การตรวจปรูฟของหนาสิ่งพิมพท่ี จดั ประกอบหนา เรยี บรอยแลว การตรวจปรูฟของหนา แผน พิมพท ไ่ี ดจากโปรแกรมวางหนา การตรวจ ปรูฟของแผนพิมพที่ผาน การริป (raster image processing, RIP) การตรวจปรูฟหลังจากการทํา ฟลม และการปรูฟหลังจากการทํา แมพิมพ หากพิจารณาถึงวัตถุประสงคในการตรวจปรูฟในแตละ สวนแลว จะเห็นวามีวัตถุประสงคแตกตางกันไป ซึ่งสามารถแยกส่ิงที่จะตรวจสอบมีดวยกัน 4 ประการ คือ เทคโนโลยเี พ่อื การทาํ ปรูฟสีทางการพมิ พ | 323

1. ความถูกตอ งของเนอื้ หา 2. ความถูกตองของภาพประกอบทีเ่ ปน สีและขาวดํา 3. ความถกู ตอ งของการออกแบบและจัดประกอบหนา 4. ความถกู ตอ งของกระบวนการวางหนา เนือ้ หาท่จี ะตรวจสอบทง้ั 4 ประการน้ันไมถูกตรวจสอบท้ังหมดในแตละกระบวนการของการ ผลิต เชน ในขั้นตอนการพิมพเน้ือหาตนฉบับ การตรวจปรูฟจะเปนเพียงการตรวจความถูกตองของ เน้ือหาวาพิมพไดครบถวนสมบูรณ ไมมีการตกหลน ใชภาษาไดถูกตองหรือไมสะกดตัวอักษรผิด เปนตน หรือการตรวจสอบความถูกตองของภาพประกอบ ก็จะตรวจสอบวาภาพประกอบนั้นๆ มี ขนาดและคณุ ภาพถกู ตอ ง สไี มเ พ้ียน ไมม ีฝนุ หรอื เกรนในภาพ ความคมชดั ดี เปนตน การทําปรฟู มีความสาํ คญั ตอผทู ่เี กี่ยวของหลายๆ สวนเริ่มตั้งแตเจาของงานพิมพ ซ่ึงเม่ือไดสง งานใหฝายกราฟกออกแบบแลว ยอมตองอยากเห็นภาพของส่ิงพิมพท่ีไดรับการออกแบบเสร็จแลว ดังนั้นปรูฟแรกท่ีไดเห็น คือ รูปรางและลักษณะของสิ่งพิมพท่ีไดจําลองขึ้นดวยเครื่องพิมพอยางงายๆ อาจจะมาจากการพิมพดวยเครื่องพิมพพนหมึกหรือเครื่องพิมพเลเซอรสี บางคร้ังหากตองการ ประหยดั กส็ ามารถใชจอภาพเปน อุปกรณสําหรับตรวจสอบสแี ละการออกแบบได ซึ่งจะชวยใหเจาของ งานตรวจสอบวาการออกแบบนน้ั ตรงตามทีต่ อ งการหรือไม สําหรับผูท่ีทํางานดานกราฟก การทําปรูฟ จะชวยทําใหมีเคร่ืองมือสําหรับการส่ือสารแนวคิดในการสรางสื่อสิ่งพิมพใหเปนภาพที่มองเห็นไดงาย กับผูเปนเจาของงาน และยังเปนตนแบบสําหรับการผลิตอ่ืนๆ ท่ีจะมีมาภายหลังไดอีกดวย และเมื่อ สิ่งพิมพถูกสงไปยังหนวยวางหนา ซึ่งจะตองมีการจัดวางสิ่งพิมพจํานวนหลายชุดไวในหนาแผนพิมพ และตองมีการใสเครื่องหมายตางๆ เพ่ือควบคุมกระบวนการผลิต ปรูฟของหนาแผนพิมพน้ีจะเปน การตรวจสอบท่ีมีความสําคัญตอผูที่เกี่ยวของกับกระบวนการผลิต อันไดแก เปนการตรวจสอบความ ถูกตองของการวางหนา และเมื่อนําไปทําเปนฟลมหรือแมพิมพแลว ก็เปนการตรวจสอบข้ันตอนทั้ง สองเชนกนั ความสําคญั ของแผนปรฟู ท่ีตรวจสอบการวางหนาน้ี นอกจากตรวจสอบกระบวนการผลิต งานกอนพิมพแลว ยังเปนแผนพิมพตนฉบับ (contact proof) สําหรับชางพิมพ ดังนั้น ความถูกตอง ของสีและรายละเอียดอื่นๆ จึงมีความสําคัญตองานพิมพท่ีจะพิมพไดเปนอยางมาก ความยากของ กระบวนการทําปรูฟ อยทู กี่ ารทําอยา งไรใหคณุ ภาพของปรูฟท่ีไดมีความใกลเคียงกับงานพิมพมากท่ีสุด เพราะเปนสิ่งท่ีตองมีการตรวจสอบกอนส่ังใหเคร่ืองพิมพทําการพิมพงานได ดังนั้นการทําปรูฟจึงควร ตองมีการวางแผนและตรวจสอบคณุ ภาพเปน อยางดี 324 | ระบบการจัดการสี

2. ประเภทของการทําปรฟู การทําปรูฟนั้นสามารถแบงไดหลายวิธีขึ้นกับเกณฑในการแบง ในท่ีนี้จะใชเกณฑการแบง 2 เกณฑ คอื 1) การแบง ประเภทของการทําปรูฟตามการแสดงผลออก ซึ่งจะสามารถแบงไดเปน ซอฟต ปรูฟ (soft proof) และ ฮารดปรูฟ (hard proof) และ 2) การแบงประเภทของการทําปรูฟตาม กระบวนการ ซ่ึงสามารถแบงเปนการทําปรูฟโดยไมใชเคร่ืองพิมพ และการทําปรูฟโดยใชเคร่ืองพิมพ ซึง่ ในบทนจ้ี ะกลา วถึงประเภทของการทาํ ปรูฟแบงตามการแสดงออกเทา น้นั 2.1 ประเภทของการทําปรูฟแบง ตามการแสดงผลออก การแสดงผลออกของภาพ สามารถแบงไดเปน 2 ประเภท คือ การแสดงผลออกไปยังสื่อ อิเล็กทรอนิกสท ่ีแสดงภาพได ไดแก จอภาพตางๆ ซงึ่ จะเรียกการปรูฟภาพบนสื่อเหลานี้วา ซอฟตปรูฟ และการแสดงผลออก อีกประเภทคือ การแสดงผลออกมาบนกระดาษหรือวัสดุรองรับอ่ืน ซึ่งจับตอง ตัวภาพไดและมีความคงตัว และจะเรียกภาพปรูฟบนวัสดุเหลานี้วา ฮารดปรูฟ ในทางปฏิบัติแลว ฮารดปรูฟเปนที่นิยมและยอมรับมากกวาซอฟตปรูฟ เพราะเปนการทําปรูฟท่ีไดผลออกมาเปนแผนๆ สามารถจับตองได และสามารถใชงานไดสะดวกไมตองอาศัย คอมพิวเตอรในการดูภาพ และท่ีสําคัญ คือ ความสามารถในการแสดงสขี องฮารด ปรูฟ จะใกลเคียงกับส่ิงพิมพจริงมากกวา อยางไรก็ตามก็จะมี คา ใชจายในกระบวนการผลิตฮารดปรฟู มากกวา ดว ย แตสาํ หรับซอฟตปรูฟแลวจะไดเปรียบเร่ืองความ สะดวกและการประหยัดคา ใชจา ย ในกระบวนการผลิตมักจะใชสองสิ่งควบคกู นั ไป โดยซอฟตปรูฟเปน การปรูฟเบื้องตน และฮารดปรูฟเปนปรูฟสําหรับใหลูกคาตรวจสอบและยอมรับใหเปนแผนพิมพ ตนฉบับซ่ึงจะใชเปนตัวอยางงานพิมพสําหรับชางพิมพไวเปรียบเทียบสีกับงานพิมพท่ีไดจาก เคร่ืองพิมพต้ังแตงานเตรียมพรอมพิมพ เมื่องานจากเครื่องพิมพมีความใกลเคียงหรือเหมือนกับแผน พิมพตนฉบับแลว ก็จะดําเนินการพิมพจริงใหไดจํานวนพิมพตามที่กําหนด ทั้งนี้แผนพิมพจาก เคร่ืองพิมพจริงท่ีมีความใกลเคียงหรือเหมือนกับแผนพิมพตนฉบับ จะเรียกวา โอเคชีต (OK sheet) ซ่งึ มกั จะเปนหวั หนา งานหรอื ระดบั บริหารเปน ผพู จิ ารณาลงนามวา คณุ ภาพที่ชางพิมพพิมพออกมาน้ัน โอเคแลว สามารถวิ่งเครอ่ื งดวยความเร็วไดแ ลว 2.1.1 ซอฟตปรูฟ เปนการทําปรูฟงานที่หนาจอของตัวแสดงผล (display) โดยมี องคประกอบของการทําปรูฟเพียง 3 ประการ คือ ไฟลขอมูล เครื่องคอมพิวเตอรพรอมตัวแสดงผล และโปรแกรมสําหรับเปดไฟลขอมูลนั้น การทําซอฟตปรูฟสามารถตรวจสอบคุณภาพและความ ถูกตอ งของงานพิมพ ในดา นความถูกตองของเน้อื หา สขี องตัวอกั ษร รปู แบบหนาเอกสาร ลักษณะเม็ด สกรีน และการปรูฟแผนพิมพท้ังหนาบนจอภาพ กระบวนการทําซอฟตปรูฟน้ันมีขั้นตอนท่ีสั้นมาก เทคโนโลยีเพื่อการทําปรูฟสที างการพมิ พ | 325

เพราะส่ิงท่ีจะปรูฟนั้นอยูในรูปของไฟล เพียงแตนําไฟลไปเปดในคอมพิวเตอร และพิจารณาสีจากตัว แสดงผลไดทันที ตน ทนุ การผลิตไมม ี แตสง่ิ ทีข่ าดไปคอื เจา ของงานไมสามารถเห็นสบี นสิ่งพมิ พจรงิ ภาพท่ี 15.2 การทาํ ซอฟตปรูฟ ทม่ี า: http://i67.tinypic.com/2e4lzpi.jpg 2.1.2 ฮารดปรูฟ เปนกระบวนการที่มีการพิมพสิ่งที่ตองการตรวจสอบความถูกตอง ไปยังกระดาษหรือวัสดุอ่ืนที่ไมใชอุปกรณแสดงผลออกประเภทจอภาพ ฮารดปรูฟน้ันแบงเปนหลาย ประเภทคือ การทําพิมพเขียว (blue print) การทําปรูฟการวางหนา (imposition proof) การทํา ปรูฟสี (color proof) การทําปรูฟสกรีน (screen proof) และการทําปรูฟดวยเครื่องพิมพปรูฟ (press proof) การเปรียบเทียบความสามารถในการตรวจสอบความถูกตองของงานพิมพดวยปรูฟ ประเภทตางๆ จะแสดง ไดใ นตารางที่ 15.1 326 | ระบบการจดั การสี

ตารางที่ 15.1 เปรยี บเทยี บการทําปรูฟประเภทตางๆ ทม่ี า: เทคโนโลยกี อนพมิ พ, 2549 : 11-10 เม่ือพิจารณาจากตารางท่ี 15.1 สามารถอธิบายเพ่ือใหเห็นความแตกตางของปรูฟ ประเภทตางๆ ดังนี้ ซอฟตปรูฟ สามารถตรวจสอบความถูกตองดานเนื้อหา ภาพขาวดํา ภาพสี โครงสรางของสกรีน ไมตองมีตนทุน และความเร็วในการทําปรูฟน้ัน ซอฟตปรูฟน้ันจะส้ันท่ีสุด โดยมี ผลเกอื บทนั ทที เ่ี ราเปดไฟลข ้ึนในเครือ่ งคอมพวิ เตอร อยางไรกด็ สี ที ่ีเหน็ ไมใ ชส ีของหมึกพิมพ ฮารดปรูฟ การทําพิมพเขียว เหมาะสําหรับการตรวจความถูกตองของเน้ือหา ภาพท่ี เปนขาวดํา โดยมีขนาดของสิ่งพิมพปรูฟเทากับแผนพิมพจริงได ท้ังนี้ตนทุนการทําพิมพเขียวจะถูก และใชเวลาสมเหตุสมผล การทาํ ปรฟู การวางหนา จะตรวจสอบเนอ้ื หา และการวางตําแหนงของภาพ ตางๆ ได และมีขนาดของปรูฟไดเทากับแผนพิมพจริง แตหมึกพิมพและกระดาษท่ีใชเปนคนละชนิด กับการพมิ พจรงิ ตนทุนการทําปรูฟปานกลาง และใชเวลาสมเหตุสมผล เทคโนโลยีเพอ่ื การทําปรูฟสที างการพิมพ | 327

การทําปรูฟสี เปนการตรวจสอบเนื้อหาและสีของภาพ ซ่ึงสวนใหญจะใช หมกึ พมิ พแ ละกระดาษคนละชนดิ กับการพมิ พจรงิ และมขี นาดของปรูฟไดเทากับแผนพิมพจริง ตนทุน การทาํ ปรฟู สงู พอใชแ ตเ ปนท่ยี อมรับได และใชเ วลานาน การทําปรูฟสกรีน สามารถตรวจสอบเนื้อหา สีของภาพและลักษณะของ เม็ดสกรีนได ซง่ึ สวนใหญจ ะใชห มึกพมิ พและกระดาษคนละชนิดกบั การพิมพจริง และมีขนาดของปรูฟ ไดเทา กบั แผน พมิ พจริง ตนทุนการทาํ ปรฟู สงู และใชเวลานาน 3. การทาํ ปรฟู จากจอภาพ จอภาพ (display) เปนอุปกรณสําคัญชนิดหน่ึงในการแสดงภาพ โดยการเปลงแสงออกมา จากจอ มองเห็นเปนภาพไดโดยไมตองอาศัยแหลงกําเนิดแสงภายนอก จอภาพท่ีใชงานในปจจุบันจะ ใหสีท่ีมีความอ่ิมตัวสูง และมีขอบเขตสีกวาง นอกจากน้ีแลวการแสดงภาพน้ันไมตองมีขั้นตอนในการ ผลิตภาพ จะมีเพยี งนาํ ไฟลง านมาเปด ดวยเครื่องคอมพิวเตอรก็จะสามารถเห็นภาพบนจอภาพไดทันที ดังน้ันจึงมีการนําจอภาพมาเปนอุปกรณแสดงผลสําหรับการปรูฟภาพอยางหน่ึง อยางไรก็ดีส่ิงสําคัญ ในการปรูฟภาพจากจอภาพ คอื ความสามารถในการผลติ สขี องจอภาพ และการปรับต้ังมาตรฐานของ จอภาพ 3.1 ประเภทของจอภาพ จอภาพท่ีใชสําหรับการทําปรูฟจากจอภาพในปจจุบันน้ี แบงออกเปน 3 ประเภทตาม เทคโนโลยีของการสรางภาพ คือ ประเภทซีอารที (Cathode Ray Tube Monitor: CRT), ประเภท แอลซีดี (Liquid Crystal Display: LCD) และประเภทแอลอีดี (Light Emitting Diode: LED ) 3.1.1 จอภาพประเภทซีอารที (Cathode Ray Tube Monitor: CRT) เปน จอแสดงผลท่ีรับสัญญาณภาพแบบอนาล็อก (Analog) โดยมีการพัฒนาจอแสดงผล CRT มาจาก จอโทรทัศนในสมัยน้ัน โดยผูท่ีริเริ่มในการสรางจอแสดงผลแบบน้ีคือ บริษัทไอบีเอ็ม ซ่ึงในยุคตน ๆ จอแสดงผลจะยังไมสามารถแสดงกราฟกตาง ๆ ไดเหมือนกับในปจจุบัน โดยหลักการทํางานของ จอแสดงผลแบบ CRT น้นั จะทํางานโดยอาศัยหลอดภาพที่สรางภาพเหมือนกับในโทรทัศน โดยการยิง ลําแสงอิเล็กตรอนไปยังท่ีผิวหนาจอ ซึ่งมีสารประกอบของฟอสฟอรัสฉาบอยูที่ผิว เมื่อถูกแสง อิเล็กตรอนมากระทบ สารเหลานี้จะเกิดการเรืองแสงขึ้นมา ทําใหเกิดเปนภาพและสีตามสัญญาณ Analog ท่ีไดรับมาน่ันเอง ในปจจุบันจอแสดงผลแบบ CRT นั้นเริ่มจะไมเปนที่นิยมแลวเพราะวามี จอแสดงผลแบบใหมมาทดแทนที่มคี ณุ สมบตั ดิ านการแสดงผลทด่ี ีกวา 328 | ระบบการจดั การสี

3.1.2 จอภาพประเภทแอลซีดี (Liquid Crystal Display: LCD) เปน จอแสดงผลรุนท่ีสองตอจากจอแสดงผลแบบ CRT ในสมัยแรกๆจอ LCD น้ันเร่ิมใชงานจริง ๆ ใน นาฬิกาและเครื่องคิดเลข เปนจอแสดงผลตัวเลขขนาดเล็ก โดยหลักการทํางานของจอแสดงผลแบบ LCD น้ันจะใชวัสดุประเภทผลึกเหลว (Liquid Crystal) มาใสไวในผิวของกระจก ใชหลักการ ปรับเปลี่ยนโมเลกุลของผลึกเหลว เพ่ือปดก้ันแสงเม่ือมีสนามไฟฟาเหน่ียวนํา ทําใหเกิดสีข้ึนซ่ึงขอดี ของจอแสดงผลแบบ LCD มีหลายอยางแตที่เห็นไดชัดคือจอ LCD จะประหยัดพลังงานมากกวาจอ แบบ CRT ขอเสยี คอื จอ LCD คอื มุมมองสาํ หรับการเห็นภาพคอนขางแคบ 3.1.3 จอภาพประเภทแอลซีดี (Light Emitting Diode: LED) มีหลักการทํางาน ท่ีไมยากและสลับซับซอน ดวยการนําหลอด LED มาเรียงรายกันเปนแถว โดยภาพตาง ๆ จะเกิดขึ้น จากการติดดับของหลอด LED ทําใหเกิดภาพและสีท่ีไดชัดเจนกวาจอแสดงผลแบบอื่น ๆ โดย จอแสดงผลแบบ LED นี้เปนเทคโนโลยีที่มาทดแทนและปดจุดบกพรองของจอแสดงผลแบบ LCD ซึ่ง จอแบบ LED นัน้ จะไมม ีขอจาํ กดั ในเรอ่ื งของมุมมอง และอตั ราการตอบสนองของภาพที่ไวกวาแบบจอ LCD นอกจากน้นั จอแบบ LED ยังประหยดั ไฟฟาไดด ีกวา แบบ LCD อกี ดวย 3.2 การปรับตง้ั จอภาพ ส่ิงสําคัญในการใชจอภาพเปนเคร่ืองปรูฟประการหน่ึง คือ ความสามารถในการแสดงสีได อยางครบถวนและถูกตอง ทั้งน้ีการบรรลุถึงเปาหมายในการแสดงสีภาพน้ันตองมีการปรับต้ังจอภาพ ใหมีความถูกตองเสียกอน สิ่งที่ควรจะปรับตั้งจอภาพในเบ้ืองตนคือ การปรับคาความสวาง (brightness) และความเปรียบตาง (contrast) ของจอภาพ แลวสรางเปนขอมูลเก็บไวเปน ลกั ษณะเฉพาะของจอภาพแตล ะจอ ซ่ึงหากจัดเก็บขอมูลนีใ้ นรูปแบบมาตรฐานที่ทางไอซีชีกําหนดแลว จะเรยี กวา ไอซซี โี พรไฟล การปรบั ต้งั จอภาพนี้เปนขนั้ ตอนทสี่ าํ คัญอยา งหนึง่ ในกระบวนการจดั การสี 3.2.1 ข้นั ตอนในการปรับตั้งจอภาพและการสรางไอซีซีโพรไฟลของจอภาพ การ ที่จอภาพจะจําลองสีของภาพพิมพใหไดใกลเคียงท่ีสุด เพื่อใชในการปรูฟที่มีคุณภาพ จะตอง ประกอบดวยข้นั ตอนท่ีสาํ คญั 2 ประการ คอื การปรบั ต้ังคา จอภาพ และการสรางโพรไฟลของจอภาพ ซ่ึงขั้นตอนทั้งสองน้ันจะมีซอฟตแวรมาชวยใหผูปฏิบัติงาน สามารถทํางานไดในคราวเดียวกัน การปรับตัง้ นัน้ สามารถใชซอฟตแ วรตา งๆ มที ง้ั ทต่ี อ งเสยี คา ใชจายและทีไ่ มต องเสยี คาใชจา ย 3.2.2 ขอควรระวังในการปรับตั้งจอภาพ เมื่อคอมพิวเตอรไดรับการปรับต้ังให แสดงคาสีไดอยางถูกตองแลว ก็ไมควรใหผูใดมาปรับปุมและคาตางๆ ของจอภาพอีก อยางไรก็ดี เนื่องจากจอภาพจะมีการเส่ือมไปตามอายุและการใชงาน ดังนั้นจึงควรมีการปรับต้ังอยูเสมอๆ อยาง เทคโนโลยเี พ่อื การทําปรูฟ สที างการพมิ พ | 329

นอยเดือนละหนึ่งครั้ง แตหากตองการความเท่ียงตรงแมนยําสูงก็ควรปรับเพ่ือตรวจสอบเปนราย สัปดาห จอภาพท่ีมีอายุการใชงานมานานแลวจะไมมีความสามารถในการแสดงสีไดอยางถูกตอง แมวาจะทําการปรับต้ังแลว สีของจอภาพก็ไมถูกตอง มีสีเพี้ยน ดังนั้น จอภาพเหลานี้จึงไมเหมาะสม สําหรับการนาํ มาเปน จอภาพสําหรบั ทาํ ซอฟตป รูฟ 3.3 กระบวนการทําซอฟตปรูฟ หลักการทําซอฟตปรูฟ คือ ตองการใชจอภาพแสดงสีของส่ิงพิมพกอนที่จะเกิดการพิมพจริง การท่ีจะทําเชนน้ันได ตองใชระบบการจัดการสีมาชวย ในท่ีน้ีจะยกตัวอยางของโปรแกรมโฟโตชอป ซึ่งสามารถทําซอฟตปรูฟ ได สําหรับโปรแกรมอื่นๆ ก็มีหลักการที่ไมแตกตางกัน กลาวคือจะตองมี พร้ินเตอรโพรไฟลและมอนิเตอรโพรไฟล เปนจุดเร่ิมตน โปรแกรมจะทําการคํานวณใหคาสีของ จอภาพเปลี่ยนไป น่ันคือมีการเปลี่ยนแปลงสีท่ีเราเห็น โดยการเปลี่ยนแปลงนี้จะยึดสีที่ไดจาก เคร่ืองพมิ พเปนหลักในการเปล่ียนแปลงคา 3.3.1 ขอ ควรปฏบิ ัติในการปรฟู ดวยจอภาพ 3.3.1.1 ควรเปดจอภาพท้ิงไวอยางนอย 15 นาที เพื่อใหจอภาพใหความ เขมของแสงอยางสมํ่าเสมอ สําหรับจอภาพประเภทแอลซีดีและแอลอีดี และ 30 นาทีสําหรับจอภาพ ประเภทซอี ารท ี 3.3.1.2 จอภาพควรไดรบั การปรับต้งั มาเปน อยางดี 3.3.1.3 จอภาพจะตองมีความสวางที่พอเหมาะสําหรับเปรียบเทียบสี คือมี คาความเขมแสงประมาณ 90 แคนเดลลาตอ ตารางเมตร 3.3.1.4 ควรมี hood ปองกันไมใหแสงจากสภาวะแวดลอม เชน หลอดไฟ บนเพดานมารวบกวนจอภาพ 3.3.2 ขอจํากัดในการใชซอฟตปรูฟ จอภาพท้ังประเภทซีอารที, ประเภทแอลซีดี และประเภทแอลอีดี เปนอุปกรณแสดงผลภาพ ที่เปลงแสงเกิดเปนภาพใหเห็นอยูบนจอภาพโดยตรง ดังน้ันจึงมีความแตกตางกับภาพพิมพท่ีเปนภาพที่สะทอนแสงจากแหลงกําเนิดแสง ในการ เปรยี บเทยี บคุณภาพจะตอ งคาํ นงึ ถงึ ความสวางของภาพท่ีมีผลตอการรับรูสีของมนุษย นอกจากนี้แลว ลักษณะเฉพาะของจอภาพก็แตกตางกัน ทั้งความเปรียบตางและขอบเขตสีท่ีผลิต ทําใหภาพจาก ซอฟตปรูฟน้ันเหมือนกันกับภาพพิมพไดยากมาก ดังนั้นหากจะใชซอฟตปรูฟแลว ควรทราบขอจํากัด ของอุปกรณที่ใชดวยวาเปนอยางไร ทั้งน้ีจะกอใหเกิดประโยชนอยางมากในกรณีท่ีสีของภาพพิมพ พอทจี่ ะผิดเพี้ยนไดบาง ก็อาจจะไมตองทําฮารดปรูฟเลยก็ได 330 | ระบบการจัดการสี

4. การทําปรูฟโดยใชเ ครอื่ งพิมพปรูฟดจิ ทิ ัล ปจจบุ ันเครื่องพิมพในระบบดิจิทัลไดพัฒนาใหมีคุณภาพสูงมาก ท้ังในดานความละเอียดและ การผลิตสีภาพ ดังน้ันจึงนําใชมาเปนเคร่ืองพิมพปรูฟของการพิมพได ทั้งนี้ความถูกตองของสีและ ความใกลเ คยี งกับการพมิ พจ ริงนนั้ ขึ้นกบั ปจจยั หลายๆ ประการ เชน ประเภทของเทคโนโลยีการพิมพ ขอบเขตสีของการพิมพ วัสดุใชพิมพ และเครื่องพิมพปรูฟที่ใช โดยมีการใชหลายระบบ คือ เครอ่ื งพมิ พระบบระเหิดสียอม (dye-sublimation) เคร่ืองพิมพระบบเทอรมัลแว็กซ (thermal wax) และท่ีนิยมใชกันคือ เคร่ืองพิมพระบบพนหมึก (inkjet) และเครื่องพิมพระบบอิเล็กโทรโฟโตกราฟ (electrophotography) 4.1 การทําปรูฟดว ยเครื่องพมิ พระบบพน หมกึ ภาพพิมพจากเคร่ืองพิมพระบบพนหมึกเปนภาพท่ีมีลักษณะปรากฏเหมือนกับภาพถาย เพราะเม็ดสกรีนมีขนาดเล็กมาก และไมมีรูปแบบท่ีแนนอน ตางจากภาพพิมพของการพิมพระบบ ออฟเซตท่ีเม็ดสกรีนมีขนาดใหญกวา และมีรูปแบบท่ีแนนอน ดวยความแตกตางของเทคโนโลยี การพิมพนี้ เปนสาเหตุใหตองมีการใชระบบการจัดการสีมาชวยในการทําปรูฟ ถาพิจารณาขอบเขตสี ของภาพพมิ พจากเครือ่ งพมิ พระบบพนหมึกและเคร่ืองพมิ พอ อฟเซต ดงั ภาพท่ี 15.3 ภาพที่ 15.3 ขอบเขตสีของการพมิ พออฟเซต (Process CMYK) และของระบบพน หมกึ (J Press 720s) ท่ีมา: https://www.fujifilminkjet.com/wp-content/uploads/2015/10/ColorGraphic.jpg เทคโนโลยเี พ่อื การทําปรฟู สีทางการพิมพ | 331

เคร่ืองพิมพของระบบการพิมพแบบพนหมึกที่ใชมีดังน้ีคือ เครื่องพิมพระบบท่ีใชความรอนใน การสรางหยดหมึก ซึ่งไดแก เอชพี (Hewlett Packard) แคนนอน (Canon) อีกระบบคือเครื่องพิมพ ท่ีใชพายโซ (piezo) สรางหยดหมึก ซ่ึงไดแก เอปสัน (Epson) การจะเลือกใชระบบใดควรพิจารณา จากความสามารถในการใหสี กลาวคือ มีขอบเขตสีเปนอยางไร นอกจากน้ีตองพิจารณาถึงความ สม่ําเสมอในการใหงานพิมพขนาดหนากวางท่ีสุดท่ีพิมพได และที่สําคัญไมนอยคือเรื่องของตนทุน เครื่องและตนทนุ งานพมิ พต อแผน ซงึ่ ยอ มตอ งขึ้นกบั วัสดสุ ้นิ เปลอื งวามีราคามากนอยเพียงใด ไมวาจะ เปน คากระดาษหรือหมึกพิมพ ภาพท่ี 15.4 ตัวอยา งเคร่ืองพิมพป รูฟระบบพน หมึก ที่มา:http://www.tetenaluk.com/media/catalog/product/cache/1/image/1800x/040ec09b1e35df13 9433887a97daa66f/e/p/epson-sc-p9000-spectroproofer.jpg 4.2 การทาํ ปรฟู ดวยเครอื่ งพิมพระบบเลเซอร เครือ่ งพมิ พร ะบบน้ี สามารถใหคณุ ภาพดานความคมชดั ทีด่ ีมาก สามารถจําลองเม็ดสกรีนของ ระบบการพิมพออฟเซตไดใกลเคียง นอกจากนี้แลวความเร็วในการพิมพนับวาดีกวาการทําปรูฟดวย ระบบพนหมึก ขอบเขตสีก็ใกลเคียงกันกับการพิมพออฟเซต จะมีเพียงแตความมันวาวเทาน้ันท่ี แตกตางไป เน่ืองจากการพิมพระบบน้ีจะใชโทนเนอรเปนสวนที่ใหสี และการทําใหผงโทนเนอรติดบน กระดาษได ตองผานความรอนใหผงโทนเนอรหลอมเสียกอน ซึ่งเม่ือหลอมแลวจะทําใหเกิดความมัน วาวและมีความหนาเกดิ ขน้ึ จนเกดิ ความแตกตา งกับพ้ืนผิวของกระดาษ ดังนั้นจึงอาจสรางความไมพึง พอใจในคุณภาพของส่ิงพิมพข้ึนมาได อยางไรก็ตามเครื่องพิมพรุนใหมๆ ไดลดปญหานี้ไปไดมากแลว ภาพพิมพจึงมีความแตกตางจากเครื่องพิมพออฟเซตนอยลง ขอจํากัดของเครื่องพิมพ ระบบเลเซอรก็ คือ ขนาดความกวางของสิ่งพิมพจะถูกจํากัด ไมกวางเทาเคร่ืองพิมพปรูฟระบบพนหมึก แตก็จะ ไดเปรยี บในวสั ดุสน้ิ เปลือง คอื ราคาตนทุนตํา่ กวา 332 | ระบบการจดั การสี

ภาพท่ี 15.5 ตัวอยางเครื่องพิมพระบบเลเซอร ทม่ี า: https://5.imimg.com/data5/VR/RD/MY-20992034/xerox-workcentre-7845-laser-printer- 500x500.jpg 4.3 ปจ จัยที่ตองคํานึงในการทําปรูฟดว ยเคร่ืองพิมพป รูฟดิจิทัล การทําปรฟู ดวยเคร่ืองพมิ พปรูฟ ดิจิทัลไมยุงยากซับซอน และมีองคประกอบเพียง 3 ประการ เทาน้ัน คือ คอมพิวเตอร เครื่องพิมพ และซอฟตแวร โดยคอมพิวเตอรทําหนาที่เปนตัวประมวลผล ขอมูลที่เปนไฟลภาพ โดยอาศัยซอฟตแวรท่ีทําหนาท่ีส่ังการท้ังหมด ต้ังแตการจัดการนําขอมูลตางๆ ของไฟลภาพ ใหเปล่ียนเปนไฟลในลักษณะบิตแมปท่ีเคร่ืองพิมพพรอมจะใชงาน แลวส่ังการให เคร่ืองพิมพทําการพิมพตามคาตางๆ ที่ไดกําหนดไว ความเร็วของเคร่ืองคอมพิวเตอรมีสวนสําคัญตอ เวลาในการประมวลผลไฟลตามคําส่ังตางๆ ท่ีไดรับมา และก็จะมีผลตอความเร็วของการพิมพภาพ ดว ย สงิ่ สําคัญอยางหนึ่งขององคประกอบในการทําปรูฟ คือ ริป (raster image processor, RIP) ซึ่ง ในทองตลาดมีจําหนายอยูหลากหลาย การเลือกใชใหพิจารณาจากประสิทธิภาพการทํางานโดยรวม อนั ไดแ ก 4.3.1 การรองรับประเภทของไฟลงาน โดยริปที่ดีตองสามารถรับไฟลได หลากหลาย ไมวา จะเปน TIFF EPS PDF เปน ตน ยงิ่ มคี วามหลากหลายมากก็จะมีโอกาสท่ีจะเปดไฟล ตา งๆ ไดม ากขน้ึ 4.3.2 ลักษณะโครงสรางของเม็ดสกรีน โดยริปจะตองสรางลักษณะเม็ดสกรีนท่ีให ภาพมีความตอเน่ืองของน้ําหนักสี ไมมีการกระโดดของน้ําหนักสี (tone jump) นอกจากนี้แลว เทคโนโลยเี พื่อการทําปรูฟ สีทางการพมิ พ | 333

ในกระบวนงานบางกระบวนงาน อาจจะจําเปนตองเลือกริปที่มีการสรางเม็ดสกรีนพิเศษ เชน เม็ดสกรีนผสมระหวาง AM และ FM หรือรูปรางพิเศษ อื่นๆ ส่ิงเหลานี้เปนขอพิจารณาเพิ่มเติมใน การเลอื กใชร ปิ 4.3.3 ความเร็วในการทํางาน โดยริปบางตัวจะมีการคํานวณที่รวดเร็วเพราะใช อัลกอริธึม (สมการและกระบวนการคํานวณ) พิเศษ ซ่ึงเปนขอไดเปรียบประการหน่ึง หากงานที่ตอง ทํามีการปรูฟภาพจํานวนมาก การเลือกใชริปที่มีการทํางานท่ีเร็วกวา ยอมไดผลผลิตมากกวาใน ระยะเวลาทีเ่ ทา กนั เอกสารอา งองิ ชวาล คูรพิพัฒน และผกามาศ ผจญแกลว, 2549, เทคโนโลยีการทําปรูฟ เอกสารการสอนชุดวิชา เทคโนโลยีกอนพิมพ หนวยที่ 8-15, ฉบับปรับปรุงคร้ังท่ี 1,นนทบุรี, สํานักพิมพ มหาวทิ ยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, หนา 11-5 – 11-10, 11-20 – 11-23, 11-34 – 11-38. ประเภทของจอภาพ http://pirun.kps.ku.ac.th/~b5521653449/page2.html 334 | ระบบการจดั การสี

1. อาจารยบรรยายประกอบการซักถาม โดยการใชส อื่ การสอน วิธกี ารสอนและ 2. นักศึกษาปฏบิ ัตงิ านตามงานทม่ี อบหมาย งานกลุม ใบงานครัง้ ที่ 15 กจิ กรรม 3. นักศกึ ษาแบงกลุมอภิปรายในหอ งเรียน 4. อาจารยและนักศึกษารว มกันสรุปบทเรยี น หนังสืออางองิ แสดงทา ยแนวการสอน เอกสารใชป ระกอบ เอกสารสําเนา เรอื่ ง เทคโนโลยีเพือ่ การทําปรูฟสที างการ พมิ พ วสั ดแุ ละอุปกรณ 1. เครื่องคอมพิวเตอรแบบพกพา สอื่ การสอน โสตทศั น 2. เคร่ืองฉายภาพ (Projector) 3. สือ่ Power Point เร่ือง เทคโนโลยเี พ่อื การทาํ ปรฟู สี ทางการพิมพ 4. กระดานขาว (White board) ใหนกั ศึกษาทําปรูฟสที างการพิมพผานเครอ่ื งพิมพป รูฟดิจิทัล ดงั น้ี 1. เลอื กภาพจากไฟลง านดจิ ทิ ัลจากใบงานที่ 14 ทไ่ี ดทาํ การบนั ทึกไว 2. ทาํ การพิมพผ านเครื่องพิมพปรูฟดจิ ิทัล งานท่ไี ดรับ 3. มาแผน พิมพท่ีไดม าวางผา นตูจาํ ลองแสงเทียบสีงานพิมพ มอบหมาย 4. วิเคราะหความสัมพันธของงานปรูฟสีกับความแตกตางของอุณหภูมิสีท่ี กาํ หนด 5. สรุปขน้ั ตอนการทํางาน พรอมนําเสนอความรูท่ไี ดข องแตล ะกลุม การวดั ผล 6. สรุปผลของการเรยี นรู หมายเหตุ 1. สงั เกตพฤติกรรมการมีสวนรว มในการเรียน 2. ประเมินผลงานที่ไดร บั มอบหมายจากใบงาน 3. ประเมนิ ผลจากการตอบคาํ ถาม/การอภิปรายผล เทคโนโลยเี พอ่ื การทาํ ปรฟู สที างการพมิ พ | 335

ใบงานที่ 15 เทคโนโลยเี พ่ือการทําปรูฟสีทางการพมิ พ 1. วัตถุประสงค 1.1 เพื่อทาํ การปรูฟสที างการพมิ พผ านเครอื่ งพมิ พป รูฟแตล ะชนิดได 1.2 เพื่อทาํ การวิเคราะหค วามสัมพันธข องงานปรูฟสกี ับความแตกตางของอุณหภูมสิ ีได 2. วธิ ีการปฏบิ ตั ิงาน/มอบหมายงาน 2.1 งานกลุม 5-7 คน 2.2 ทาํ การเลือกภาพที่ไดบนั ทกึ ไวในใบงานท่ี 14 แลว นํามาพมิ พผ านเคร่ืองปรูฟดจิ ิทัล 2.3 มาแผน พมิ พท่ีไดมาวางผา นตจู ําลองแสงเทยี บสีงานพมิ พ 2.4 วิเคราะหค วามสัมพนั ธข องงานปรูฟสกี บั ความแตกตา งของอณุ หภมู ิสที ่ีกาํ หนด 2.6 นาํ เสนอผลงาน/ความรู 2.7 สรุปผลของความรเู พ่ือนาํ ความรไู ปใชตอไป 3. การสงงานและการใหคะแนน 3.1 ใหนักศกึ ษาสงรายกลมุ 3.2 ตรวจเช็คเปนรายกลมุ จากไฟลทป่ี ริ้นตอ อกมา และผลการวเิ คราะห 3.3 ตรวจเช็คเปนรายกลมุ จากการเขยี นรายงาน การอภปิ รายและการนาํ เสนอ 3.4 การเขา เรยี นและใหค วามรว มมือในกิจกรรมการเรียนการสอน 336 | ระบบการจดั การสี