แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ม.1

ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ลงชื่อ__________________ (ผบู้ ริหารสถานศึกษา) (__________________) _____/_____/_____

บันทกึ หลงั การสอนผลการจัดการเรียนการสอน____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ปัญหา / อปุ สรรค____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________แนวทางแก้ไข____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ลงช่ือ__________________ (ผบู้ นั ทึก) (__________________) _____/_____/_____

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 4 อาณาจกั รสุโขทยัแผนการจดั การเรียนรู้ที่ 34 พฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทยั ด้านการปกครอง ช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี 1 เวลา 1 ชว่ั โมงมาตรฐานการเรียนรู้ / ตวั ชี้วดั มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 4.3 เขา้ ใจความเป็นมาของชาติไทย วฒั นธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรักความภูมิใจ และธารงความเป็ นไทย ตัวชี้วดั มฐ.ส 4.3 ม.1/2 วเิ คราะห์พฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทยั ในดา้ นตา่ งๆจุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตัวชี้วดั 1. อธิบายความหมายและวิเคราะห์ความสาคญั ของพฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทัยดา้ นการเมืองและดา้ นการปกครอง (K) 2. ศึกษาวเิ คราะห์พฒั นาการของสุโขทยั ดา้ นการเมืองและดา้ นการปกครอง (P) 3. เห็นความสาคัญของการศึกษาประวตั ิศาสตร์พัฒนาการของอาณาจักรสุโขทัยดา้ นการเมืองและดา้ นการปกครอง (A)

สาระสาคญั ในสมยั สุโขทยั ดา้ นการปกครองกษตั ริยก์ บั ประชาชนจะมีความใกลช้ ิดกนั ประชาชนจะเรียกผปู้ กครองวา่ พอ่ ขุน จึงเรียกการปกครองแบบน้ีวา่ พอ่ ปกครองลูก และดา้ นการเมืองน้นัสุโขทยั มีหวั เมืองท่ีเป็นของชนชาติไทยกลุ่มอ่ืนหรือชาติอ่ืนซ่ึงเป็นอิสระมีอานาจมากบา้ งนอ้ ยบา้ งสุโขทยั จึงมีนโยบายสร้างความสมั พนั ธ์กบั รัฐต่างๆ ใหเ้ หมาะสมกบั สถานการณ์สาระการเรียนรู้ 1. ความรู้ พฒั นาการอาณาจกั รสุโขทยั ดา้ นการปกครอง 2. ทกั ษะ / กระบวนการ / กระบวนการคดิ การจาแนก การใหเ้ หตุผล การจดั ระบบความคิดเป็นแผนภาพ การสรุปความรู้ 3. คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ มีวนิ ยั ใฝ่ เรียนรู้ รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ รักความเป็นไทยความเข้าใจทคี่ งทน (Enduring Understanding) นักเรียนสามารถสรุปไดว้ ่า รูปแบบการปกครองของสุโขทยั เร่ิมจากปิ ตาธิปไตยมาเป็ นธรรมราชา และเทวราชาตามลาดับ โดยแบ่งการปกครองเป็ นส่วนกลางและหัวเมือง ทางด้านการเมืองมีการเจริญสัมพนั ธไมตรีกบั รัฐอ่ืนในรูปการคา้ และการเผยแผศ่ าสนาและวฒั นธรรม และยุคปลายของสุโขทยั เกิดความขดั แยง้ กับรัฐอ่ืน ได้แก่ อยุธยาและล้านนา สาเหตุมาจากสุโขทัยอ่อนแอลง

ชิ้นงานหรือภาระงาน (หลกั ฐาน ร่องรอยแสดงความรู้)  แผนภาพการปกครองสมยั สุโขทยัคาถามท้าทาย  การปกครองแบบปิ ตาธิปไตยและการปกครองแบบธรรมราชามีความแตกตา่ งกนัอยา่ งไรการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้ 1. ครูนาขอ้ ความจากหลกั ศิลาจารึกมาอ่านใหน้ กั เรียนฟังแลว้ ให้นกั เรียนไดร้ ่วมกนั ศึกษาและให้นกั เรียนร่วมกนั สนทนาเกี่ยวกบั พฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทยั ดา้ นการเมืองและดา้ นการปกครอง โดยครูใชค้ าถามกระตุน้ นกั เรียนก่อนนาเขา้ สู่บทเรียน ดงั น้ี  นกั เรียนทราบหรือไม่วา่ การปกครองแบบปิ ตาธิปไตย มีลกั ษณะเช่นไร และมีขอ้ ดีขอ้ เสียอยา่ งไร  ไดม้ ีการยกเลิกการปกครองแบบปิ ตาธิปไตยเมื่อใด และเพราะเหตุใด 2. ครูสร้างฐานความรู้เกี่ยวกบั พฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทยั ดา้ นการปกครอง โดยครูใชค้ าถามใหน้ กั เรียน ร่วมกนั สนทนา ดงั น้ี  การปกครองแบบสมมุติเทพมีลกั ษณะแตกต่างกบั การปกครองแบบปิ ตาธิปไตยอยา่ งไร  คาวา่ พอ่ ขนุ และคาวา่ พระยา มีความแตกตา่ งกนั อยา่ งไร จากน้นั ครูและนกั เรียนร่วมกนั สรุปความรู้ โดยจาแนกเป็นรูปแผนภาพ ดงั ตวั อยา่ ง

ตวั อย่างแผนงาน ระบอบการปกครองสมยั สุโขทยั การปกครองแบบปิ ตาธิปไตย การปกครองแบบพอ่ ปกครองลกู ระบอบ สมยั พอ่ ขนุ ศรีอินทราทิตย์การปกครอง สมยั พอ่ ขนุ บานเมืองสมยั สุโขทยั สมยั พอ่ ขนุ รามคาแหงมหาราช การปกครองแบบสมมติเทพ พระยา (พญา) เลอไทย พระยา (พญา) งว่ั นาถุม การปกครองแบบธรรมราชา พระมหาธรรมราชาที่ 1 – 4 ใชห้ ลกั ทศพิธราชธรรมทางพระพทุ ธศาสนา มาปกครอง และเป็ นตน้ แบบการปกครองของพระมหากษตั ริยส์ ืบตอ่ กนั มา 3. ครูให้นกั เรียนร่วมกนั ศึกษาการจดั ระเบียบการปกครองในสมยั สุโขทยั โดยครูนาภาพแผนภูมิแสดงที่ต้งั หวั เมืองช้นั ในและหวั เมืองช้นั นอกสุโขทยั ใหน้ กั เรียนร่วมกนั ศึกษา ดงั ตวั อยา่ งแพร่ น่าน ปัว ชวา ฉอด นครชุม ศรีสัชนาลยั ลุมบาจายหงสาวดี ชากงั ราว สุโขทยั สรลวงสองแคว สดา กาแพงเพชร เวยี งจนั ทน์ พจิ ติ ร พระบางแพรก สรรคบุรี สุพรรณบุรี เพชรบุรี ราชบุรี นครศรีธรรมราช แผนภูมิแสดงท่ีต้งั หวั เมืองช้นั ในและหวั เมืองช้นั นอกสมยั สุโขทยั

4. ให้นักเรียนร่วมกันศึกษาหาความหมายและความสาคญั ของพัฒนาการด้านการปกครอง โดยครูใชค้ าถามใหน้ กั เรียนร่วมกนั สนทนา ดงั น้ี  มีสมยั สุโขทัยมีการจดั ระเบียบการปกครองเมืองต่างๆ และการออกกฎหมายอยา่ งไร ครูสรุปความรู้ออกมาเป็นแผนภาพ ดงั น้ี เมืองลูกหลวงหรือ หวั เมืองช้นั ในเจา้ พระยามหานครหรือ การปกครองหวั เมืองช้นั นอก ส่วนภูมิภาคหรือหวั เมืองเมืองข้ึนหรือ การปกครองส่วนกลางเมืองประเทศราช การจัดระเบียบการปกครอง การปกครองสมยั สุโขทยั กฎหมายสมัยสุโขทยักฎหมายภาษี กฎหมายลกั ษณะลกั พากฎหมายทรัพยม์ รดก กฎหมายสิทธิประโยชนใ์ นท่ีดิน

5. ใหน้ กั เรียนและครูร่วมกนั สรุปความรู้ ดงั น้ี รูปแบบการปกครองของสุโขทยั เร่ิมจากปิ ตาธิปไตยมาเป็ นธรรมราชา และเทวราชาตามลาดับ โดยแบ่งการปกครองเป็ นส่ วนกลางและหัวเมือง ทางด้านการเมืองมีการเจริ ญสมั พนั ธไมตรีกบั รัฐอ่ืนในรูปการคา้ และการเผยแผศ่ าสนาและวฒั นธรรม และยุคปลายของสุโขทยัเกิดความขดั แยง้ กบั รัฐอื่น ไดแ้ ก่ อยธุ ยาและลา้ นนา สาเหตุมาจากสุโขทยั อ่อนแอลง 6. ใหน้ กั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเห็นโดยครูใชค้ าถามทา้ ทาย ดงั น้ี  การปกครองแบบปิ ตาธิปไตยและการปกครองแบบธรรมราชามีความแตกต่างกนัอยา่ งไร การจดั บรรยากาศเชิงบวก  การนาเสนอบนั ทึกเร่ืองราวความรู้เรื่องการพฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทยั ในด้านการเมืองและดา้ นการปกครอง สรุปเป็นโครงสร้างแผนภาพ สื่อการเรียนรู้  ขอ้ ความจากหลกั ศิลาจารึก การวดั และประเมนิ ผลการเรียนรู้ 1. วธิ ีการวดั และประเมินผล  สังเกตพฤติกรรมของนกั เรียนในการเขา้ ร่วมกิจกรรม 2. เคร่ืองมือ  แบบสังเกตพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรม 3. เกณฑ์การประเมิน  การประเมินพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรม ผา่ นต้งั แต่ 2 รายการ ถือวา่ ผ่านผา่ น 1 รายการถือวา่ ไม่ผ่าน

ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ลงช่ือ__________________ (ผบู้ ริหารสถานศึกษา) (__________________) _____/_____/_____

บันทกึ หลงั การสอนผลการจัดการเรียนการสอน____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ปัญหา / อปุ สรรค____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________แนวทางแก้ไข____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ลงช่ือ__________________ (ผบู้ นั ทึก) (__________________) _____/_____/_____

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 4 อาณาจกั รสุโขทัยแผนการจดั การเรียนรู้ที่ 35 พฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทยั ด้านความสัมพนั ธ์กบั ต่างชาติ (ด้านการเมือง) ช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี 1 เวลา 1 ชวั่ โมงมาตรฐานการเรียนรู้ / ตัวชี้วดั มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 4.3 เขา้ ใจความเป็นมาของชาติไทย วฒั นธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรักความภูมิใจ และธารงความเป็ นไทย ตัวชี้วดั มฐ.ส 4.3 ม.1/2 วเิ คราะห์พฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทยั ในดา้ นต่างๆจุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตัวชี้วดั 1. อธิบายความหมายและวิเคราะห์ความสาคญั ของพฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทัยดา้ นการเมืองและดา้ นการปกครอง (K) 2. ศึกษาวเิ คราะห์พฒั นาการของสุโขทยั ดา้ นการเมืองและดา้ นการปกครอง (P) 3. เห็นความสาคัญของการศึกษาประวตั ิศาสตร์พัฒนาการของอาณาจักรสุโขทัยดา้ นการเมืองและดา้ นการปกครอง (A)

สาระสาคญั ในสมยั สุโขทยั ดา้ นการปกครองกษตั ริยก์ บั ประชาชนจะมีความใกลช้ ิดกนั ประชาชนจะเรียกผปู้ กครองวา่ พอ่ ขนุ จึงเรียกการปกครองแบบน้ีวา่ พอ่ ปกครองลูก และดา้ นการเมืองน้นัสุโขทยั มีหวั เมืองท่ีเป็นของชนชาติไทยกลุ่มอื่นหรือชาติอ่ืนซ่ึงเป็นอิสระมีอานาจมากบา้ งนอ้ ยบา้ งสุโขทยั จึงมีนโยบายสร้างความสัมพนั ธ์กบั รัฐตา่ งๆ ใหเ้ หมาะสมกบั สถานการณ์สาระการเรียนรู้ 1. ความรู้ พฒั นาการอาณาจกั รสุโขทยั ดา้ นการเมือง 2. ทกั ษะ / กระบวนการ / กระบวนการคิด การจาแนก การใหเ้ หตุผล การจดั ระบบความคิดเป็นแผนภาพ การสรุปความรู้ 3. คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ มีวนิ ยั ใฝ่ เรียนรู้ รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ รักความเป็นไทยความเข้าใจทคี่ งทน (Enduring Understanding) นักเรียนสามารถสรุปไดว้ ่า รูปแบบการปกครองของสุโขทยั เริ่มจากปิ ตาธิปไตยมาเป็ นธรรมราชา และเทวราชาตามลาดบั โดยแบ่งการปกครองเป็ นส่วนกลางและหัวเมือง ทางด้านการเมืองมีการเจริญสัมพนั ธไมตรีกบั รัฐอ่ืนในรูปการคา้ และการเผยแผศ่ าสนาและวฒั นธรรม และยุคปลายของสุโขทยั เกิดความขดั แยง้ กับรัฐอื่น ได้แก่ อยุธยาและลา้ นนา สาเหตุมาจากสุโขทยัออ่ นแอลงชิ้นงานหรือภาระงาน (หลกั ฐาน ร่องรอยแสดงความรู้)  แผนภาพความสมั พนั ธ์กบั ต่างชาติ

คาถามท้าทาย  สุโขทยั ใชจ้ ุดเด่นอะไรท่ีใชเ้ ป็นเคร่ืองมือในการเจริญสัมพนั ธไมตรีกบั ต่างเมืองการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้ 1. ครูใหน้ กั เรียนร่วมกนั ศึกษาและวเิ คราะห์ความสาคญั ถึงความจาเป็ นของการเจริญสัมพนั ธ์กบั ต่างชาติของอาณาจกั รสุโขทยั โดยครูใชค้ าถามใหน้ กั เรียน ร่วมกนั สนทนาดงั น้ี  เพราะเหตุใดเราจึงจาเป็นตอ้ งมีการเจริญสมั พนั ธไมตรีกบั ต่างเมือง  มีประเทศใดบา้ งที่อาณาจกั รสุโขทยั มีความเจริญสมั พนั ธไมตรีดว้ ย  มีรัฐใดบา้ งท่ีมีความสมั พนั ธ์เป็นมิตร และมีความสมั พนั ธ์ขดั แยง้ กนั ครูสรุปคาตอบนกั เรียนออกมาเป็นแผนภาพ ดงั น้ี มอญนครศรีธรรมราช ลา้ นชา้ ง ลงั กา ความสมั พนั ธ์ในลกั ษณะไมตรี นครน่านจีน ลา้ นนา ความสัมพนั ธ์กบั ต่างชาติ ความสมั พนั ธ์ในลกั ษณะท่ีขดั แยง้รัฐไทยใกลเ้ คียง อาณาจกั รอยธุ ยา อาณาจกั รเขมร

2. ครูให้นกั เรียนร่วมกนั ศึกษาลกั ษณะการสร้างความสัมพนั ธ์กบั ต่างชาติของอาณาจกั รสุโขทยั โดยครูให้นักเรียนศึกษาและวิเคราะห์สรุปความรู้บนั ทึกเป็ นรายงานนาเสนอตามหัวขอ้ดงั น้ี ความสมั พนั ธ์ในลกั ษณะมิตรไมตรี 1. ลา้ นนา 2. นครน่าน 3. ลา้ นชา้ ง 4. มอญ 5. นครศรีธรรมราช 6. ลงั กา 7. จีน จากน้นั ให้ครูทาสลากหมายเลข 1 – 7 ให้ผูแ้ ทนอาสาในช้นั เรียนออกมาจบั สลาก ใครได้หมายเลขใดใหไ้ ปสรุปหวั ขอ้ ตามหมายเลขออกมานาเสนอหนา้ ช้นั เรียน ส่วนนกั เรียนที่เหลือแบ่งสัดส่วนเทา่ ๆ กนั ใหไ้ ปช่วยเพ่ือนสรุป จดบนั ทึกเป็นรายงาน เพ่อื เป็นขอ้ มูลในการนาเสนอ 3. ใหน้ กั เรียนศึกษาและวเิ คราะห์ความสัมพนั ธ์ทางการเมืองของสุโขทยั ในลกั ษณะท่ีเกิดความขดั แยง้ กบั ตา่ งชาติ โดยครูกาหนดหวั ขอ้ ใหน้ กั เรียนสรุปและตอบคาถาม ดงั น้ี  เมืองใดบา้ งท่ีเกิดความขดั แยง้ กบั สุโขทยั  สาเหตุของความขดั แยง้ ทางการเมืองมาจากอะไร เม่ือจบการแสดงความคิดเห็นของนกั เรียนใหค้ รูอธิบายสรุปความรู้เพม่ิ เติมในทา้ ยชว่ั โมงเรียน 4. ใหน้ กั เรียนและครูร่วมกนั สรุปความรู้ ดงั น้ี รูปแบบการปกครองของสุโขทยั เริ่มจากปิ ตาธิปไตยมาเป็ นธรรมราชา และเทวราชาตามลาดับ โดยแบ่งการปกครองเป็ นส่ วนกลางและหัวเมือง ทางด้านการเมืองมีการเจริ ญสมั พนั ธไมตรีกบั รัฐอ่ืนในรูปการคา้ และการเผยแผศ่ าสนาและวฒั นธรรม และยุคปลายของสุโขทยัเกิดความขดั แยง้ กบั รัฐอ่ืน ไดแ้ ก่ อยธุ ยาและลา้ นนา สาเหตุมาจากสุโขทยั ออ่ นแอลง 5. ใหน้ กั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเห็นโดยครูใชค้ าถามทา้ ทาย ดงั น้ี  สุโขทยั ใชจ้ ุดเด่นอะไรท่ีใชเ้ ป็นเคร่ืองมือในการเจริญสมั พนั ธไมตรีกบั ต่างเมือง การจัดบรรยากาศเชิงบวก  การนาเสนอบนั ทึกเรื่องราวความรู้เรื่องการพฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทยั ในด้านการเมืองและดา้ นการปกครอง สรุปเป็นโครงสร้างแผนภาพ

ส่ือการเรียนรู้  ขอ้ ความจากหลกั ศิลาจารึก การวดั และประเมนิ ผลการเรียนรู้ 1. วธิ ีการวดั และประเมินผล  สงั เกตพฤติกรรมของนกั เรียนในการเขา้ ร่วมกิจกรรม 2. เคร่ืองมือ  แบบสังเกตพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรม 3. เกณฑ์การประเมิน  การประเมินพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรม ผา่ นต้งั แต่ 2 รายการถือวา่ ผ่านผา่ น 1 รายการถือวา่ ไม่ผ่าน

ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ลงชื่อ__________________ (ผบู้ ริหารสถานศึกษา) (__________________) _____/_____/_____

บันทกึ หลงั การสอนผลการจัดการเรียนการสอน____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ปัญหา / อปุ สรรค____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________แนวทางแก้ไข____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ลงช่ือ__________________ (ผบู้ นั ทึก) (__________________) _____/_____/_____

หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 อาณาจกั รสุโขทยัแผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 36 พฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทัย ด้านเศรษฐกจิ และสภาพสังคม ช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี 1 เวลา 1 ชว่ั โมงมาตรฐานการเรียนรู้ / ตัวชี้วดั มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 4.3 เขา้ ใจความเป็นมาของชาติไทย วฒั นธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรักความภูมิใจ และธารงความเป็ นไทย ตัวชี้วดั มฐ.ส 4.3 ม.1/2 วเิ คราะห์พฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทยั ในดา้ นต่างๆจุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตวั ชี้วดั 1. อธิบายความหมายและวิเคราะห์ความสาคญั ของพฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทยัดา้ นเศรษฐกิจและสังคม (K) 2. จาแนกศึกษาวเิ คราะห์สาระสาคญั ของสุโขทยั ดา้ นพฒั นาการของสุโขทยั ดา้ นเศรษฐกิจและสังคม (P) 3. สนใจศึกษาเรียนรู้ความสาคญั ของพฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทยั ดา้ นเศรษฐกิจและสังคม (A)

สาระสาคญั พ้ืนฐานทางเศรษฐกิจของอาณาจกั รสุโขทยั น้นั อยู่ท่ีการเกษตร เช่นเดียวกนั กบั อาณาจกั รอ่ืนๆ ในสมยั เดียวกนั ในขณะเดียวกนั สภาพสังคมของสมยั สุโขทยั น้นั ก็มีความเขม้ แข็งเพราะในระยะแรกสุโขทยั ยงั ไม่มีพลเรือนมากนัก ความใกล้ชิดระหว่างชนช้นั สูงและชาวบา้ นจึงมีความใกลช้ ิดกนั มาก ทาใหเ้ กิดความสามคั คีและสร้างบา้ นเมืองใหเ้ ขม้ แขง็สาระการเรียนรู้ 1. ความรู้ 1.1 พฒั นาการทางดา้ นเศรษฐกิจของอาณาจกั รสุโขทยั 1.2 พฒั นาการทางดา้ นสงั คมของอาณาจกั รสุโขทยั 2. ทกั ษะ / กระบวนการ / กระบวนการคดิ การจาแนก การใหเ้ หตุผล การจดั ระบบความคิดเป็นแผนภาพ การสรุปความรู้ 3. คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ มีวนิ ยั ใฝ่ เรียนรู้ รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ รักความเป็นไทยความเข้าใจทค่ี งทน (Enduring Understanding) นักเรียนสามารถสรุปได้ว่า พฒั นาการทางด้านเศรษฐกิจของสุโขทยั ประกอบด้วยภาคการผลิต ได้แก่ เกษตรกรรม การเล้ียงสัตว์ หัตถกรรม ภาคการคา้ ได้แก่ การคา้ ภายใน การคา้ กบัต่างแดน การจดั การและการส่งเสริมของรัฐ ไดแ้ ก่ ระบบชลประทาน รายไดโ้ ดยการเก็บฤชา และใชเ้ งินพดดว้ งทาการคา้ แลกเปลี่ยน สภาพสังคมประกอบดว้ ยโครงสร้าง ชนช้นั ปกครอง และชนช้นัผถู้ ูกปกครอง โดยมีลกั ษณะสัมพนั ธ์ใกลช้ ิดกนั

ชิ้นงานหรือภาระงาน (หลกั ฐาน ร่องรอยแสดงความรู้)  แผนภาพสภาพเศรษฐกิจและสังคมของอาณาจกั รสุโขทยัคาถามท้าทาย  การทาการคา้ สมยั สุโขทยั กบั ปัจจุบนั มีความเหมือนและต่างกนั อยา่ งไรการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ 1. ครูนาภาพเคร่ืองสังคโลกหรือเงินพดด้วง มาให้นักเรียนได้ร่วมกันศึกษาและให้นักเรียนร่วมกันสนทนาเก่ียวกับพฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทัยด้านเศรษฐกิจและสังคมโดยครูใชค้ าถามกระตุน้ นกั เรียนก่อนนาเขา้ สู่บทเรียน ดงั น้ี  นกั เรียนทราบหรือไม่วา่ เศรษฐกิจของสมยั สุโขทยั มีลกั ษณะอยา่ งไร  ในสมยั สุโขทยั ส่งเสริมนโยบายการคา้ เสรีหรือไม่ เพราะเหตุใด 2. ครูสร้างฐานความรู้เก่ียวกบั เศรษฐกิจสมยั สุโขทยั โดยครูใชค้ าถามใหน้ กั เรียน ร่วมกนัสนทนา ดงั น้ี  ในสมยั สุโขทยั ส่วนใหญแ่ ลว้ เราทาการคา้ กบั ใคร  สินคา้ ส่วนใหญ่ท่ีคา้ ขายกนั ภายในและภายนอกประเทศเป็นอะไร 3. ให้นักเรียนร่วมกนั ศึกษาวิเคราะห์เศรษฐกิจและสังคมสมยั สุโขทยั โดยให้นักเรียนแบง่ กลุ่มออกเป็น 4 กลุ่ม เพ่ือศึกษาใน 4 หวั ขอ้ ต่อไปน้ี หวั ขอ้ ท่ี 1 การผลิตสมยั สุโขทยั หวั ขอ้ ท่ี 2 การคา้ สมยั สุโขทยั หวั ขอ้ ท่ี 3 การจดั การและการส่งเสริมของรัฐสมยั สุโขทยั หวั ขอ้ ท่ี 4 สภาพสังคมสมยั สุโขทยั

4. ให้นักเรียนวิเคราะห์ความสาคัญของสภาพเศรษฐกิจ และสภาพสังคมสมยั สุโขทยัโดยครูใชค้ าถามใหน้ กั เรียนแสดงความคิดเห็น ดงั น้ี  สภาพเศรษฐกิจและสภาพสังคม มีความจาเป็ นอยา่ งไรต่อการปกครองอาณาจกั รสุโขทยั ครูสรุปความรู้นกั เรียนออกมาเป็นแผนภาพ ดงั น้ีการคา้ ภายในประเทศ การคา้ กบั ตา่ งแดน ภาคการคา้ ด้านเศรษฐกจิการจดั การและการส่งเสริมรัฐ ภาคการผลิต เงินตราพดดว้ ง สภาพเศรษฐกจิ และสังคมของ การเกษตรกรรม รายไดโ้ ดย อาณาจกั รสุโขทยั การเล้ียงสตั ว์ การเกบ็ ฤชา การหตั ถกรรมระบบชลประทานโครงสร้างชนช้นั ทางสังคม ด้านสังคม ชนช้นั ผปู้ กครอง ชีวติ ความเป็ นอยสู่ มยั สุโขทยั ชนช้นั ผถู้ ูกปกครอง มีความสมั พนั ธ์ใกลช้ ิดกนั ระหวา่ ง ชนช้นั ปกครองกบั ผถู้ ูกปกครอง เป็ นสังคมเกษตรกรรม

5. ใหน้ กั เรียนและครูร่วมกนั สรุปความรู้ดงั น้ี พฒั นาการทางดา้ นเศรษฐกิจของสุโขทยั ประกอบดว้ ยภาคการผลิต ไดแ้ ก่ เกษตรกรรมการเล้ียงสัตว์ หัตถกรรม ภาคการคา้ ไดแ้ ก่ การคา้ ภายใน การคา้ กบั ต่างแดน การจดั การ และการส่งเสริมของรัฐ ได้แก่ ระบบชลประทาน รายได้โดยการเก็บฤชา และใช้เงินพดด้วงทาการค้าแลกเปลี่ยน สภาพสังคมประกอบดว้ ยโครงสร้าง ชนช้นั ปกครอง และชนช้ันผูถ้ ูกปกครอง โดยมีลกั ษณะสัมพนั ธ์ใกลช้ ิดกนั 6. ใหน้ กั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเห็นโดยครูใชค้ าถามทา้ ทาย ดงั น้ี  การทาการคา้ สมยั สุโขทยั กบั ปัจจุบนั มีความเหมือนและต่างกนั อยา่ งไร การจัดบรรยากาศเชิงบวก  การนาเสนอบันทึกเรื่องราวความรู้เร่ืองการพัฒนาทางด้านเศรษฐกิจและสังคมสมยั สุโขทยั สรุปเป็นโครงสร้างแผนภาพ สื่อการเรียนรู้  ภาพเครื่องสงั คโลก และเงินพดดว้ ง

การวดั และประเมนิ ผลการเรียนรู้ 1. วธิ ีการวดั และประเมินผล  สงั เกตพฤติกรรมของนกั เรียนในการเขา้ ร่วมกิจกรรม 2. เครื่องมือ  แบบสังเกตพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรม 3. เกณฑ์การประเมิน  การประเมินพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรม ผา่ นต้งั แต่ 2 รายการ ถือวา่ ผ่านผา่ น 1 รายการถือวา่ ไม่ผ่าน กจิ กรรมเสนอแนะ ใหน้ กั เรียนทารายงานเรื่องนโยบายทางดา้ นการคา้ สมยั สุโขทยั มีลกั ษณะเช่นไร

ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ลงช่ือ__________________ (ผบู้ ริหารสถานศึกษา) (__________________) _____/_____/_____

บันทกึ หลงั การสอนผลการจัดการเรียนการสอน____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ปัญหา / อปุ สรรค____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________แนวทางแก้ไข____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ลงช่ือ__________________ (ผบู้ นั ทึก) (__________________) _____/_____/_____

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 4 อาณาจกั รสุโขทัยแผนการจดั การเรียนรู้ที่ 37 ภูมปิ ัญญาและวฒั นธรรม ช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี 1 เวลา 1 ชวั่ โมงมาตรฐานการเรียนรู้ / ตัวชี้วดั มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 4.3 เขา้ ใจความเป็นมาของชาติไทย วฒั นธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรักความภูมิใจ และธารงความเป็ นไทย ตัวชี้วดั มฐ.ส 4.3 ม.1/3 วเิ คราะห์อิทธิพลของวฒั นธรรม และภูมิปัญญาไทยสมยั สุโขทยั และสังคมไทยในปัจจุบนัจุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตวั ชี้วดั 1. อธิบายความหมายและวเิ คราะห์ความสาคญั ของภูมิปัญญาและวฒั นธรรมของอาณาจกั รสุโขทยั (K) 2. จาแนกสาระสาคญั ของสุโขทยั ดา้ นพฒั นาการของภูมิปัญญาและวฒั นธรรม (P) 3. เห็นคุณคา่ และความสาคญั ของพฒั นาการของภูมิปัญญาและวฒั นธรรมของอาณาจกั รสุโขทยั ท่ีเป็นรากฐานวฒั นธรรมไทย (A)

สาระสาคญั ภูมิปัญญาของอาณาจักรสุโขทัยน้ันเกิดจากการดารงชีวิตอยู่ร่วมกัน จึงได้ร่วมกันสร้างสรรคศ์ ิลปะท่ีสอดคลอ้ งต่อการดารงชีวิต ท้งั แนวคิด และวตั ถุและมีภูมิปัญญาที่ยงั ไดร้ ับการสืบทอดมาจนถึงปัจจุบนัสาระการเรียนรู้ 1. ความรู้ 1.1 ลทั ธิความเชื่อและศาสนา 1.2 ศิลปกรรม 1.3 ดนตรีและนาฏกรรม 1.4 ขนบธรรมเนียมประเพณี 2. ทกั ษะ / กระบวนการ / กระบวนการคิด การจาแนก การใหเ้ หตุผล การจดั ระบบความคิดเป็นแผนภาพ การสรุปความรู้ 3. คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ มีวนิ ยั ใฝ่ เรียนรู้ รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ รักความเป็นไทยความเข้าใจทค่ี งทน (Enduring Understanding) นักเรียนสามารถสรุปไดว้ ่า ความรุ่งเรืองทางภูมิปัญญา และวฒั นธรรมในสมยั สุโขทัยทางด้านพระพุทธศาสนา สถาปัตยกรรม ประติมากรรม ภาษา วรรณกรรม และขนบธรรมเนียมประเพณี เป็นรากฐานความรุ่งเรืองทางอารยธรรมของชาติไทยปัจจุบนั

ชิ้นงานหรือภาระงาน (หลกั ฐาน ร่องรอยแสดงความรู้)  แผนภาพภูมิปัญญาและวฒั นธรรมคาถามท้าทาย  ศาสนาพุทธมีความเกี่ยวขอ้ งอยา่ งไรกบั วฒั นธรรมสมยั สุโขทยัการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ 1. ครูนาภาพประเพณีเผาเทียนเล่นไฟของจงั หวดั สุโขทยั และภาพศิลาจารึกมาใหน้ กั เรียนไดร้ ่วมกนั ศึกษาและใหน้ กั เรียนร่วมกนั สนทนาเกี่ยวกบั ภูมิปัญญาและวฒั นธรรม โดยครูใชค้ าถามกระตุน้ นกั เรียนก่อนนาเขา้ สู่บทเรียน ดงั น้ี  นกั เรียนเขา้ ใจความหมายของคาวา่ ภูมิปัญญาหรือไม่อยา่ งไร  ภูมิปัญญาไทย ไดแ้ ก่อะไรบา้ ง นกั เรียนยกตวั อยา่ ง 2. ครูสร้างฐานความรู้เกี่ยวกบั ภูมิปัญญาโดยครูใชค้ าถาม ใหน้ กั เรียนร่วมกนั สนทนา ดงั น้ี  นกั เรียนคิดวา่ มีภูมิปัญญาดา้ นใดบา้ งที่ไดร้ ับการสืบทอดมาต้งั แต่สมยั สุโขทยั  ชาวสุโขทยั ในอดีตมีความเช่ือในเร่ืองใด และมีบทบาทอยา่ งไรต่อชีวติ 3. ให้นักเรียนร่วมกนั ศึกษาความหมายของคาว่าภูมิปัญญาและวฒั นธรรม โดยครูใช้คาถามใหน้ กั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเห็น ดงั น้ี  ภูมิปัญญาและวฒั นธรรมมีความเหมือนหรือแตกต่างกนั อยา่ งไร ครูใหน้ กั เรียนแบ่งกลุ่มออกเป็น 5 กลุ่ม เพื่อศึกษาในเรื่อง 5 เร่ืองดว้ ยกนั คือ เรื่องท่ี 1 ลทั ธิความเชื่อและศาสนา เร่ืองท่ี 2 ศิลปกรรม เร่ืองที่ 3 ภาษาและวรรณกรรม เร่ืองที่ 4 ดนตรีและนาฏกรรม เรื่องท่ี 5 ขนบธรรมเนียมประเพณี

ครูใหน้ กั เรียนออกมาบรรยายความรู้หนา้ ช้นั เรียน และครูใหค้ าแนะนาเพิ่มเติม 4. ให้นักเรียนร่วมกนั วิเคราะห์ความสาคญั ของภูมิปัญญาและวฒั นธรรมสมยั สุโขทัยประกอบดว้ ยกี่ดา้ น ดา้ นอะไรบา้ ง ครูสรุปความรู้นกั เรียนออกมาเป็นแผนภาพ ดงั น้ีความเช่ือเร่ืองผแี ละไสยศาสตร์ศาสนาพราหมณ์ ฮินดู สถาปัตยกรรม อกั ษรไทย วรรณกรรมศาสนาพุทธ ประติมากรรมลทั ธิความเช่ือและศาสนา ศิลปกรรม ภาษาและวรรณกรรม ภูมปิ ัญญาและวฒั นธรรมดนตรีและนาฏกรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีนาฏศิลป์ มหรสพ ประเพณีพ้นื บา้ น ดนตรี ประเพณีเก่ียวกบั พทุ ธศาสนา

5. ใหน้ กั เรียนและครูร่วมกนั สรุปความรู้ดงั น้ี ความรุ่งเรืองทางภูมิปัญญา และวฒั นธรรมในสมยั สุโขทยั ทางดา้ นพระพุทธศาสนาสถาปัตยกรรม ประติมากรรม ภาษา วรรณกรรม และขนบธรรมเนียมประเพณี เป็ นรากฐานความรุ่งเรืองทางอารยธรรมของชาติไทยปัจจุบนั 6. ใหน้ กั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเห็นโดยครูใชค้ าถามทา้ ทาย ดงั น้ี  ศาสนาพุทธมีความเกี่ยวขอ้ งอยา่ งไรกบั วฒั นธรรมสมยั สุโขทยั การจัดบรรยากาศเชิงบวก  การนาเสนอบนั ทึกเร่ืองราวความรู้เรื่องภูมิปัญญาและวฒั นธรรม นาเสนอและอภิปรายหนา้ ช้นั เรียน ส่ือการเรียนรู้  ภาพประเพณีเผาเทียนเล่นไฟ และหลกั ศิลาจารึก การวดั และประเมนิ ผลการเรียนรู้ 1. วธิ ีการวดั และประเมินผล 1.1 สงั เกตพฤติกรรมของนกั เรียนในการเขา้ ร่วมกิจกรรม 1.2 สงั เกตพฤติกรรมของนกั เรียนในการเขา้ ร่วมกิจกรรมกลุ่ม 2. เคร่ืองมือ 2.1 แบบสงั เกตพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรม 2.2 แบบสงั เกตพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรมกลุ่ม

3. เกณฑ์การประเมิน3.1 การประเมินพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรม ผา่ นต้งั แต่ 2 รายการ ถือวา่ ผ่านผา่ น 1 รายการถือวา่ ไม่ผ่าน3.2 การประเมินพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรมกลุ่มคะแนน 9-10 ระดบั ดีมากคะแนน 7-8 ระดบั ดีคะแนน 5-6 ระดบั พอใช้คะแนน 0-4 ระดบั ควรปรับปรุง กจิ กรรมเสนอแนะ ใหน้ กั เรียนทารายงานเร่ือง ภูมิปัญญา ชาวสุโขทยั ส่ิงใดบา้ งท่ียงั ตกทอดมาจนถึงปัจจุบนัและมีความสาคญั อยา่ งไร

ข้อเสนอแนะของผ้บู ริหารสถานศึกษา______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ลงชื่อ__________________ (ผบู้ ริหารสถานศึกษา) (__________________) _____/_____/_____

บนั ทกึ หลงั การสอนผลการจัดการเรียนการสอน____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ปัญหา / อปุ สรรค____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________แนวทางแก้ไข____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ลงชื่อ__________________ (ผบู้ นั ทึก) (__________________) _____/_____/_____

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 4 อาณาจกั รสุโขทัยแผนการจดั การเรียนรู้ที่ 38 การเสื่อมของอาณาจกั รสุโขทยั ช้นั มธั ยมศึกษาปี ที่ 1 เวลา 1 ชว่ั โมงมาตรฐานการเรียนรู้ / ตวั ชี้วดั มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 4.3 เขา้ ใจความเป็นมาของชาติไทย วฒั นธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรักความภูมิใจ และธารงความเป็ นไทย ตัวชี้วดั มฐ.ส 4.3 ม.1/2 วเิ คราะห์พฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทยั ในดา้ นตา่ ง ๆจุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตัวชี้วดั 1. อธิบายความหมายและวเิ คราะห์ความสาคญั ของความเสื่อมของอาณาจกั รสุโขทยั (K) 2. จาแนกเหตุการณ์ของสุโขทยั ดา้ นพฒั นาการความเส่ือมของอาณาจกั รสุโขทยั (P) 3. สนใจศึกษาเรียนรู้เหตุการณ์ทางประวตั ิศาสตร์ของพฒั นาการความเส่ือมของอาณาจกั รสุโขทยั (A)

สาระสาคญั สุโขทัยเป็ นอาณาจกั รท่ีมีความเจริญทางด้านวตั ถุ ศิลปวฒั นธรรม อาณาจกั รสุโขทัยมีความเจริญดารงอยปู่ ระมาณ 200 ปี ก็ถูกรวมเขา้ กบั อาณาจกั รอยธุ ยาใน พ.ศ. 2006สาระการเรียนรู้ 1. ความรู้ 1.1 สาเหตุการเส่ือมของสุโขทยั 1.2 การล่มสลายของอาณาจกั รสุโขทยั 2. ทกั ษะ / กระบวนการ / กระบวนการคดิ การจาแนก การใหเ้ หตุผล การจดั ระบบความคิดเป็นแผนภาพ การสรุปความรู้ 3. คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ มีวนิ ยั ใฝ่ เรียนรู้ รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ รักความเป็นไทยความเข้าใจทค่ี งทน (Enduring Understanding) นักเรียนสามารถสรุปไดว้ ่าการเส่ือมของอาณาจกั รสุโขทยั มาจากรูปแบบการปกครองปัญหาการแยง่ ชิงราชสมบตั ิดา้ นเศรษฐกิจ และดา้ นชยั ภูมิที่ไม่เหมาะสมกบั การเป็นราชธานีในระยะยาวของอาณาจกั รขนาดใหญ่ และมาจากสาเหตุภายนอก คือ การสถาปนากรุงศรีอยุธยาข้ึนเป็ นราชธานีชิ้นงานหรือภาระงาน (หลกั ฐาน ร่องรอยแสดงความรู้)  แผนภาพความเส่ือมถอยของอาณาจกั รสุโขทยั

คาถามท้าทาย  นกั เรียนคิดวา่ เพราะเหตุใดอาณาจกั รสุโขทยั จึงล่มสลายลงการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ 1. ครูให้นักเรียนได้ร่วมกนั ศึกษาและให้นักเรียนร่วมกันสนทนาเก่ียวกับความเส่ือมของอาณาจกั รสุโขทยั โดยครูใชค้ าถามกระตุน้ นกั เรียนก่อนนาเขา้ สู่บทเรียน ดงั น้ี  สุโขทยั มีพระมหากษตั ริยก์ ่ีพระองคแ์ ละมีอายคุ วามเจริญรุ่งเรืองประมาณกี่ปี  อาณาจกั รอยธุ ยามีความเก่ียวพนั อยา่ งไรกบั อาณาจกั รสุโขทยั 2. ครูสร้างฐานความรู้เก่ียวกับความเสื่อมของอาณาจกั รสุโขทัย โดยครูใช้คาถามให้นกั เรียนร่วมกนั สนทนา ดงั น้ี  นกั เรียนคิดวา่ เพราะเหตุใดอาณาจกั รสุโขทยั ถึงไดเ้ สื่อมถอยลง  เพราะเหตุใดอาณาจกั รสุโขทยั ถึงไดล้ ่มสลาย 3. ให้นักเรียนร่วมกันศึกษาถึงเรื่องความเสื่อมถอยของอาณาจักรสุโขทัยโดยครูให้นกั เรียนแบ่งกลุ่มออกเป็น 2 กลุ่ม ยอ่ ย เพือ่ ร่วมกนั ศึกษาเรื่อง ความเสื่อมถอยของอาณาจกั รสุโขทยั ครูใหน้ กั เรียนออกมาสรุปความรู้หนา้ ช้นั เรียน โดยครูคอยใหค้ าแนะนาอีกคร้ัง 4. ให้นักเรียนวิเคราะห์เร่ืองความเส่ือมถอยของอาณาจกั รสุโขทยั โดยครูใช้คาถามให้นกั เรียนแสดงความคิดเห็น ดงั น้ี  นกั เรียนคิดวา่ เพราะเหตุใดอาณาจกั รสุโขทยั ท่ีเคยยิง่ ใหญ่ถึงไดเ้ กิดความเสื่อมถอยเกิดข้ึน ครูสรุปความรู้นกั เรียนออกมาเป็นแผนภาพ ดงั น้ี

ลกั ษณะการปกครองท่ีเป็นแบบรัฐนคร ใหเ้ จา้ เมืองต่างๆ มีอิสระ ปกครองตนเอง จึงทาให้เกิดการแยกตวั ไดง้ ่าย ระบบการปกครองของสุโขทยั เหมาะกบั รัฐขนาดเล็ก ภายหลงั เกิดการแยง่ ชิงราชสมบตั ิกนั เอง ดา้ นเศรษฐกิจ ภูมิประเทศ ชยั ภูมิที่ต้งั และกาลงั คนไมเ่ หมาะสม กบั การเป็นอาณาจกั รขนาดใหญ่ สาเหตุภายใน ความเสื่อมถอย ของอาณาจักรสุโขทยั สาเหตุภายนอก การสถาปนากรุงศรีอยธุ ยาข้ึนเป็นราชธานี ลา้ นนาขยายอาณาเขตลงมาทางใต้ 5. ใหน้ กั เรียนและครูร่วมกนั สรุปความรู้ดงั น้ี การเส่ือมของอาณาจกั รสุโขทยั มาจากรูปแบบการปกครอง ปัญหาการแย่งชิงราชสมบตั ิดา้ นเศรษฐกิจ และดา้ นชยั ภูมิที่ไม่เหมาะสมกบั การเป็ นราชธานีในระยะยาวของอาณาจกั รขนาดใหญ่ และมาจากสาเหตุภายนอก คือ การสถาปนากรุงศรีอยธุ ยาข้ึนเป็นราชธานี 6. ใหน้ กั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเห็นโดยครูใชค้ าถามทา้ ทาย ดงั น้ี  นกั เรียนคิดวา่ เพราะเหตุใดอาณาจกั รสุโขทยั จึงล่มสลายลง

การจัดบรรยากาศเชิงบวก  การนาเสนอบันทึกเร่ืองราวความรู้การเสื่อมของอาณาจกั รสุโขทัย นาเสนอและอภิปรายหนา้ ช้นั เรียนสื่อการเรียนรู้ -การวดั และประเมนิ ผลการเรียนรู้1. วธิ ีการวดั และประเมินผล1.1 สังเกตพฤติกรรมของนกั เรียนในการเขา้ ร่วมกิจกรรม1.2 สงั เกตพฤติกรรมของนกั เรียนในการเขา้ ร่วมกิจกรรมกลุ่ม2. เคร่ืองมือ2.1 แบบสังเกตพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรม2.2 แบบสังเกตพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรมกลุ่ม3. เกณฑ์การประเมนิ3.1 การประเมินพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรม ผา่ นต้งั แต่ 2 รายการ ถือวา่ ผ่านผา่ น 1 รายการถือวา่ ไม่ผ่าน3.2 การประเมินพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรมกลุ่มคะแนน 9-10 ระดบั ดีมากคะแนน 7-8 ระดบั ดีคะแนน 5-6 ระดบั พอใช้คะแนน 0-4 ระดบั ควรปรับปรุง

ข้อเสนอแนะของผ้บู ริหารสถานศึกษา______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ลงชื่อ__________________ (ผบู้ ริหารสถานศึกษา) (__________________) _____/_____/_____

บนั ทกึ หลงั การสอนผลการจัดการเรียนการสอน____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ปัญหา / อปุ สรรค____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________แนวทางแก้ไข____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ลงชื่อ__________________ (ผบู้ นั ทึก) (__________________) _____/_____/_____

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 4 อาณาจกั รสุโขทยัแผนการจดั การเรียนรู้ที่ 39 ความคดิ รวบยอด : เส้นเวลา(Time Line) อาณาจกั รสุโขทยั ช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี 1 เวลา 1 ชวั่ โมงมาตรฐานการเรียนรู้ / ตวั ชี้วดั มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 4.3 เขา้ ใจความเป็นมาของชาติไทย วฒั นธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรักความภูมิใจ และธารงความเป็นไทย ตัวชี้วดั มฐ.ส 4.3 ม.1/1 อธิบายเรื่องราวทางประวตั ิศาสตร์สมยั ก่อนสุโขทยั ในดินแดนไทยโดยสงั เขป มฐ.ส 4.3 ม.1/2 วเิ คราะห์และพฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทยั ในดา้ นตา่ งๆ มฐ.ส 4.3 ม.1/3 วเิ คราะห์อิทธิพลของวฒั นธรรมและภูมิปัญญาไทยสมยั สุโขทยั และสงั คมไทยในปัจจุบนัจุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตัวชี้วดั 1. อธิบายและสรุปลาดบั เหตุการณ์ของอาณาจกั รสุโขทยั ต้งั แต่ยุคก่อนอาณาจกั รจนสิ้นสุดอาณาจกั รในรูปของ Time Line (K) 2. จาแนกเหตุการณ์ทางประวตั ิศาสตร์ของอาณาจกั รสุโขทยั ได้ (P) 3. เห็นความสาคญั และคุณคา่ ในการศึกษาความเป็นมาของประวตั ิศาสตร์ชาติไทย (A)

สาระสาคญั อาณาจกั รสุโขทยั เป็ นจุดเริ่มตน้ ในการกาเนิดเกิดชาติไทยมีพฒั นาการในดา้ นตา่ งๆเป็นอารยธรรมมรดกทางประวตั ิศาสตร์ท่ีแสดงถึงความเป็นชนชาติไทยสาระการเรียนรู้ 1. ความรู้ Time Line ประวตั ิศาสตร์อาณาจกั รสุโขทยั 2. ทกั ษะ / กระบวนการ / กระบวนการคิด การจาแนก การใหเ้ หตุผล การจดั ระบบความคิดเป็นแผนภาพ การสรุปความรู้ 3. คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ รักความเป็นไทยความเข้าใจทค่ี งทน (Enduring Understanding) นักเรียนสามารถสรุปได้ว่า อาณาจกั รสุโขทัยเป็ นจุดเร่ิมต้นในการกาเนิดเกิดชาติไทยมีพฒั นาการในดา้ นต่างๆ เป็นอารยธรรมมรดกทางประวตั ิศาสตร์ที่แสดงถึงความเป็ นชนชาติไทยชิ้นงานหรือภาระงาน (หลกั ฐาน ร่องรอยแสดงความรู้)  แผนภาพ Time Line ประวตั ิศาสตร์อาณาจกั รสุโขทยั

คาถามท้าทาย  การกาเนิดเกิดชาติไทยเพราะความเสียสละของบรรพบุรุษพระมหากษตั ริยไ์ ทยนกั เรียนจะตอบแทนบุญคุณของบรรพบุรุษไทยอยา่ งไรบา้ งการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ 1. ครูเขียนเส้นเวลา (Time Line) ของอาณาจกั รสุโขทยั ให้นกั เรียนร่วมกนั สรุปความรู้ลงในกรอบส่ีเหล่ียมตามลาดบั จากน้นั ครูเฉลยอธิบายสรุปเพิม่ เติม ดงั ตวั อยา่ งเส้นเวลา (Time Line) อาณาจกั รสุโขทยั พุทธศตวรรษท่ี 18 (พ.ศ. 1781) – พ.ศ. 2006 การต้ังถิน่ ฐานก่อนอาณาจักรสุโขทัย การสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย พฒั นาการด้านการปกครองของอาณาจกั รสุโขทัย ภูมปิ ัญญาและวฒั นธรรมทีป่ รากฏในอาณาจักรสุโขทัย การเส่ือมของอาณาจักรสุโขทัย

เส้นเวลา (Time Line) อาณาจกั รสุโขทยั พุทธศตวรรษท่ี 18 (พ.ศ. 1781) – พ.ศ. 2006 การต้ังถนิ่ ฐานก่อนอาณาจกั รสุโขทัย ประมาณพทุ ธศตวรรษท่ี 16 – 17 สนั นิษฐานวา่ มีการต้งั เมือง ในบริเวณลุ่มน้ายม – น่านข้ึน และพฒั นาเป็นศนู ยก์ ลางดา้ นคมนาคม และการคา้ ท่ีสาคญั ดา้ นการปกครอง มีสุโขทยั เป็นศนู ยก์ ลางควบคุม อานาจ ปกครองดว้ ยกษตั ริยแ์ ห่งราชวงศศ์ รีนาวนาถุม แต่อยใู่ ตอ้ ิทธิพล ของอาณาจกั รเขมรโบราณ การสถาปนาอาณาจกั รสุโขทัย ราวพทุ ธศตวรรษท่ี 18 สุโขทยั สถาปนาข้ึนเป็นรัฐอิสระ ปกครองดว้ ยกษตั ริยแ์ ห่งราชวงศพ์ ระร่วง จานวนท้งั สิ้น 9 พระองค์ พอ่ ขนุ ศรีอินทราทิตย์ เป็นปฐมกษตั ริย์ เสวยราชยใ์ น พ.ศ. 1781 พฒั นาการด้านการปกครองของอาณาจักรสุโขทัย - พ.ศ. 1781 – 1841 ใชร้ ะบบการปกครองแบบพอ่ ปกครองลูก หรือการปกครองแบบปิ ตาธิปไตย - พ.ศ. 1841 – 1890 ใชร้ ะบบการปกครองแบบสมมติเทพ - พ.ศ. 1890 – 1981 ใชร้ ะบบการปกครองแบบธรรมราชา ภูมปิ ัญญาและวฒั นธรรมที่ปรากฏในอาณาจกั รสุโขทยั - ก่อนพทุ ธศตวรรษที่ 18 รับอิทธิพลของศาสนาฮินดูและ พทุ ธมหายาน หลงั สถาปนาเป็ นอาณาจกั รอิสระ กษตั ริยส์ ุโขทยั ได้ ทานุบารุงพทุ ธศาสนาเถรวาทข้ึนมาแทนที่ - พ.ศ. 1826 พอ่ ขนุ รามคาแหงมหาราชไดท้ รงประดิษฐ์อกั ษร ลายสือไทย การเสื่อมของอาณาจกั รสุโขทัย พ.ศ. 2006 (ขอ้ มลู เดิมคือใน พ.ศ. 1981) อาณาจกั รสุโขทยั ถูกผนวกเขา้ เป็นส่วนหน่ึงของอาณาจกั รอยธุ ยา 2. ใหน้ กั เรียนและครูร่วมกนั สรุปความรู้ ดงั น้ี อาณาจกั รสุโขทยั เป็ นจุดเริ่มตน้ ในการกาเนิดเกิดชาติไทย มีพฒั นาการในดา้ นต่างๆเป็นอารยธรรมมรดกทางประวตั ิศาสตร์ที่แสดงถึงความเป็ นชนชาติไทย

3. ใหน้ กั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเห็นโดยครูใชค้ าถามทา้ ทาย ดงั น้ี  การกาเนิดเกิดชาติไทยเพราะความเสียสละของบรรพบุรุษพระมหากษตั ริยไ์ ทยนกั เรียนจะตอบแทนบุญคุณของบรรพบุรุษไทยอยา่ งไรบา้ ง การจัดบรรยากาศเชิงบวก  การสร้าง Time Line ให้นักเรียนร่วมกนั สรุปลาดบั เหตุการณ์ต้งั แต่ก่อนการเกิดอาณาจกั รสุโขทยั – การเสื่อมของอาณาจกั รสุโขทยั สื่อการเรียนรู้  เส้น Time Line การวดั และประเมนิ ผลการเรียนรู้ 1. วธิ ีการวดั และประเมินผล  สังเกตพฤติกรรมของนกั เรียนในการเขา้ ร่วมกิจกรรม 2. เครื่องมือ  แบบสังเกตพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรม 3. เกณฑ์การประเมิน  การประเมินพฤติกรรมการเขา้ ร่วมกิจกรรม ผา่ นต้งั แต่ 2 รายการถือวา่ ผ่านผา่ น 1 รายการถือวา่ ไม่ผ่าน

ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ลงช่ือ__________________ (ผบู้ ริหารสถานศึกษา) (__________________) _____/_____/_____

บนั ทกึ หลงั การสอนผลการจัดการเรียนการสอน____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ปัญหา / อปุ สรรค____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________แนวทางแก้ไข____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ลงชื่อ__________________ (ผบู้ นั ทึก) (__________________) _____/_____/_____

หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 อาณาจกั รสุโขทัยแผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 40 กจิ กรรมเสริมทักษะความรู้อาณาจกั รสุโขทยั ช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี 1 เวลา 1 ชวั่ โมงมาตรฐานการเรียนรู้ / ตัวชี้วดั มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 4.3 เขา้ ใจความเป็นมาของชาติไทย วฒั นธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรักความภูมิใจ และธารงความเป็นไทย ตวั ชี้วดั มฐ.ส 4.3 ม.1/1 อธิบายเรื่องราวทางประวตั ิศาสตร์สมยั ก่อนสุโขทยั ในดินแดนไทยโดยสังเขปจุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตัวชี้วดั 1. เขียนอธิบายสรุปความรู้อาณาจกั รสุโขทยั (K) 2. จาแนกลาดบั เหตุการณ์ของอาณาจกั รสุโขทยั ต้งั แตค่ ร้ังเริ่มตน้ - การเสื่อมอานาจ (P) 3. เห็นความสาคญั และคุณค่าในการศึกษาความเป็นมาของอาณาจกั รสุโขทยั (A)

สาระสาคญั อาณาจกั รสุโขทยั เป็นจุดเริ่มตน้ ในการกาเนิดเกิดชาติไทย มีพฒั นาการในดา้ นตา่ งๆเป็นอารยธรรมมรดกทางประวตั ิศาสตร์ที่แสดงถึงความเป็ นชนชาติไทยสาระการเรียนรู้ 1. ความรู้ กิจกรรมสริมทกั ษะความรู้อาณาจกั รสุโขทยั 2. ทกั ษะ / กระบวนการ / กระบวนการคิด การจาแนก การใหเ้ หตุผล การจดั ระบบความคิดเป็นแผนภาพ การสรุปความรู้ 3. คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ รักความเป็นไทยความเข้าใจทคี่ งทน (Enduring Understanding) นักเรียนสามารถสรุปได้ว่า อาณาจกั รสุโขทยั เป็ นจุดเริ่มต้นในการกาเนิดเกิดชาติไทยมีพฒั นาการในดา้ นตา่ งๆ เป็นอารยธรรมมรดกทางประวตั ิศาสตร์ท่ีแสดงถึงความเป็ นชนชาติไทยชิ้นงานหรือภาระงาน (หลกั ฐาน ร่องรอยแสดงความรู้)  ใบงานที่ 7 อาณาจกั รสุโขทยัคาถามท้าทาย  นกั เรียนไดอ้ ะไรจากการศึกษาเรียนรู้ประวตั ิศาสตร์ชาติไทย

การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้ 1. ครูกาหนดกิจกรรมให้นักเรียนฝึ กทกั ษะความจาในเน้ือหาของหน่วยการเรียนรู้ท่ี 4โดยครูเขียนแผนภาพใหน้ กั เรียนเขียนช่ืออาณาจกั รร่วมสมยั กบั สุโขทยั โดยการใส่ขอ้ ความลงในภาพเพ่ือเป็ นขอ้ มูลใหน้ กั เรียนคน้ ควา้ แลว้ แบ่งกลุ่มนกั เรียนเป็ น 9 กลุ่ม หาขอ้ มูลมาเพิ่มเติมในแผนภาพท่ีตนเองไดร้ ับมอบหมายใหส้ มบูรณ์ พร้อมส่งผแู้ ทนกลุ่มออกมาอธิบายหนา้ ช้นั เรียน ดงั ตวั อยา่ ง9. …………………….. 1. ……………………………..….. 2. …………………….. จารึกของจามปา พระมหาเถรศรีศรัทธาราชจฬุ ามณี มะกะโท .................................. ................................................... .................................. .................................. ................................................... .................................. .................................. ................................................... ..................................8. …………….….. สุโขทยั 3. …………….….. เจ้าหญงิ เมืองนคร พระสุมนเถระ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................7. …………………….. 4. …………………….. พระเจ้าฟ้างุ้ม ราชธิดาของพระยาคาตนั .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................6. ………………………………….……….. 5. ………………………………….……….. สมเดจ็ พระรามาธิบดี จมิ้ ก้อง ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ...................................................................