ชุดกิจกรรมการเรียนรู้จังหวัดนนทบุรี

65 ๔. ประโยคขอรอง คือ ประโยคที่ขอรองใหผูอื่นทำอยางใดอยางหน่ึง ตามความตองการของตน มักมีคำวา โปรด กรุณา ชวย อยูดว ย ดังตัวอยาง ตอไปน้ี โปรดรักษาความสะอาด ในหองเรียน ชว ยปดไฟทุกครงั้ หลงั จากใชเสร็จ กรุณาท้งิ ขยะใหล งถัง โปรดเออ้ื เฟอ ที่นง่ั แก คนชรา กรุณาเขา แถว ใหเปน ระเบียบ

66 ๕. ประโยคแสดงความตองการ คอื ประโยคที่ใชบอกความตองการ ในส่ิงใดสง่ิ หนึง่ ของตนเอง มกั มีคำวา อยาก ตอ งการ ประสงค ปรารถนา ดงั ตัวอยา งตอ ไปนี้ เด็ก ๆ อยากฟง คุณยายเลานทิ าน ฉนั ตอ งการ เปนนักแสดง คณุ พอ แสดงความประสงค จะทำบุญกบั คนพกิ าร เขาอยากเปนคณุ ครู เขาปรารถนาจะเรยี น หนงั สอื ใหเกงมากข้นึ

67 ๖. ประโยคคำสงั่ คือ ประโยคท่ีส่งั ใหผ อู น่ื ทำอยางใดอยางหนงึ่ หรอื ไมใหทำอยางใดอยางหน่ึง อยาสง เสยี งดงั ใน หองสมุด จงแตง ประโยค จากคำที่กำหนดให อยา ว่ิงเลน หามกนิ ขนมใน ในหองเรียน หองเรียน หามเดนิ ลัด สนามหญา

68 ใบความรู เรื่อง การจบั ใจความสำคัญ การจบั ใจความสำคญั การจับใจความสำคัญ คือ การอานที่คนหาสาระของเรื่องที่อาน จะมีใจความสำคัญที่สุดเพียงใจความเดียว นอกนั้นจะเปนใจความรอง ซง่ึ ใจความสำคญั จะปรากฏอยตู ามยอหนาตาง ๆ อาจอยสู วนตน สว นกลาง หรือสว นทา ย หลักการจับใจความสำคัญ ๑. อา น เพอ่ื ทำความเขาใจเน้อื หา ๒. คดิ โดยการตัง้ คำถามวา ใคร ทำอะไร ที่ไหน เมือ่ ไหร เพราะเหตุใด อยา งไร ๓. เขียน รางขอความหรือคำตอบได ๔. เรียบเรียง นำขอความที่สรุปไวมาเรียบเรียง โดยปรับภาษาให ถูกตอ ง และใจความสำคัญของเรือ่ งไมเ ปลย่ี นไปจากเดิม

69 ใบความรู เร่ือง การเขียนบรรยาย การเขยี นบรรยาย เปนการเขียนเลาเรื่องราวใหผูอานเขาใจ โดยสิ่งที่บรรยายอาจเปน เรื่องจริงหรือเรื่องที่แตงขึ้นก็ได หรือเขียนเลาเรื่องตรง ๆ วา ใครทำอะไร เมื่อไร อยางไร เชน ประวัติความเปนมาของบุคคล สถานที่ และเหตุการณ เปนตน ประเภทของเร่ืองทใี่ ชว ธิ กี ารเขยี นบรรยาย ๑. ประวตั ิสว นตวั หรือเรอ่ื งเลา ประวตั ิชีวติ ของบุคคลตาง ๆ ๒. เรอื่ งจริงหรอื เหตกุ ารณทางประวตั ิศาสตร ๓. เรอ่ื งท่แี ตง ข้ึนหรอื เหตุการณท ่เี กิดขนึ้ ๔. เรอ่ื งแนะนำสถานท่ีทองเที่ยว ๕. การบรรยายภาพและวธิ ีการ

70 ขัน้ ตอนการเขียนบรรยาย ๑. ใชถอยคำกระชับ อา นแลว เขาใจงา ย ๒. เขียนบรรยายเหตุการณต ามลำดบั ๓. ควรมเี หตุการณห รือจุดสำคัญเพือ่ ใหผ ูอ า นเกิดความประทับใจ ๔. เขียนบรรยายตอเนื่องกัน อาจเพ่ิมขอคิดเห็น หรือความรู เพอื่ ประโยชนแ กผ อู า น ตวั อยางการเขยี นบรรยาย เดก็ หญงิ น้ำหวาน “น้ำหวาน” เด็กหญิงวัย ๙ ขวบ เปนเด็กขยันและตั้งใจเรียน เมื่อกลับมาจากโรงเรียน น้ำหวานจะนั่งทำการบาน อานหนังสืออยูที่ โตะหนาบาน หลังจากนั้นก็มาชวยพอกับแมทำงานบานตาง ๆ ไมวาจะเปน ลางจาน กวาดบาน ถูบาน รดน้ำตนไม น้ำหวานจะทำเชนน้ี เปน ประจำ (นำ้ ผ้งึ )

71 ใบความรู เร่ือง การเขยี นอธิบาย การเขียนอธบิ าย การเขียนอธิบาย เปนการเขียนเพื่อใหผูอานไดร ับความรู ความเขาใจ ในเรื่องใดเรื่องหนึ่งอยางละเอียดและถูกตอง ดวยการใหความหมาย การยกตัวอยาง การเปรียบเทียบ หรือชี้ใหเห็นสาเหตุและผลลัพธ เชน อธบิ ายวธิ กี ารทำอาหาร วธิ กี ารใชย า อธิบายความหมายของคำศัพท เปน ตน ประโยชนข องการเขียนอธบิ าย ๑.ไดร บั ความรแู ละเขาใจความหมายของคำไดอ ยา งถกู ตอ ง ๒. เขาใจเรื่องราวตา ง ๆ ไดก วา งขวาง และชดั เจนมากขึน้ ๓. เขาใจสาระสำคัญ อันเก่ียวขอ งกบั สงั คมและวัฒนธรรม (วดั -ทะ-นะ-ทำ) ไดอยางถกู ตอง ๔. เกิดองคค วามรใู หม ๕. เกิดแนวความคดิ และเห็นในดา นตาง ๆ ไดดียิ่งข้ึน

72 ตวั อยางการเขียนอธิบาย ๑. การอธิบายความหมายของคำในพจนานกุ รมฉบบั ราชบัณฑติ ยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔ ขวักไขว [ขฺวักไขฺว] ว. อาการที่เคลื่อนไหวสวนกันไปมาอยางสับสน เชน เดินขวักไขว บินขวักไขว ๒. การอธิบายดว ยการเปรยี บเทยี บ เรอ่ื งนี…้ พอขอ (เขยี น) “การจะดูแลตนสมที่รักสักตนใหผลิดอกออกผลไดดั่งใจไมตางอะไร กับการอุมชูดูแลเด็กออน ใชเพียงเพราะตนสมใชเวลาตั้งทอง นับแตวันท่ี ผลิดอกจนถึงวันที่เก็บผลกินได เวลาราวเกาเดือนเหมือนกับคน แตสมยังมี ความละเอียดออนกับน้ำ ดิน อากาศ รวมไปถึงแมลง จึงตองทะนุถนอม ดจุ เดียวกบั ทารก” (ธีรภาพ โลหิตกุล, ๒๕๔๗)

73 ใบงานที่ ๑ ประเพณีทางนำ้ คำชี้แจง ใหนกั เรียนอา นเรอ่ื ง “เทียนพรรษา” แลว ตอบคำถาม เทยี นพรรษา ยายสากับตน ขาว อาศัยอยูริมคลองบางกอกนอย ในเขตอำเภอ บางกรวย จังหวดั นนทบุรี ตนขา วเปนคนขยัน ต้งั ใจเรยี น และยังเปน คนชางสงสัย วันนี้เปนวันที่ ๕ เดือนกรกฎาคม ผูใหญบานไดประกาศเสียง ตามสายวาในวันที่ ๑๒ เดือนกรกฎาคมจะเปนงานประเพณีแหเทียน พรรษา ตนขาวเมื่อไดยินเสียงประกาศจึงรีบวิ่งมาหายายสา ที่กำลัง ทำอาหารเชาอยู แลวถามยายสาวา “ยายจา งานประเพณีแหเทียน พรรษาคืออะไรเหรอจะ” ยายสาจึงบอกตนขาวใหไปนั่งรอทีโ่ ตะอาหาร กอน ทำอาหารเชาเสร็จแลวจะไปเลาใหฟง ตนขาวก็ไปนั่งรอยายสาท่ี โตะ อาหาร เมือ่ ยายสาทำอาหารเชา เสรจ็ ก็เดินมาหาตน ขาว แลวเริ่มเลา เรื่องประเพณีแหเทียนพรรษา “ประเพณีแหเทียนพรรษาเปนประเพณี ที่ทำสืบตอกันมายาวนาน จัดขึ้นในชวงเดือนกรกฎาคมของทุกป ชาวบานจะรวมตัวกัน นำตนเทียนแหไปตามลำน้ำคลองบางกอกนอย เพื่อไปถวายใหแกวัดเกาแกในเขตอำเภอบางกรวยทั้ง ๔๘ วัดจา” ยายสาเลา “เขาใจแลวจะยาย” ตนขาวตอบ หลังจากที่ยายสาเลาจบ ท้งั สองก็ทานอาหารเชา ดว ยกนั (ธนวฒั น : ดัดแปลงขอ มูลจากประเพณแี หเ ทยี นพรรษาทางนำ้ อำเภอบางกรวย)

74 จากเรอ่ื ง “ประเพณที างนำ้ ” ใหน กั เรยี นตอบคำถามตอ ไปนี้ ๑. นักเรยี นคิดวาตนกลา มลี ักษณะนสิ ยั เปน อยา งไร ๒. นักเรียนคดิ วา “ประเพณที างนำ้ ” มคี วามสำคัญหรือไม อยางไร ๓. หากนักเรียนเปนตนกลา นักเรียนจะนำเรื่องราวที่ยายสาเลา ทำอยางไรใหเกิดประโยชนท ่ีสุด

75 ๔. นกั เรยี นจะมวี ธิ ปี ระชาสัมพันธป ระเพณีแหเ ทียนพรรษาทางน้ำ ไดอยา งไร ๕. ใหนักเรียนยกตัวอยางประเพณีในทองถ่ินของตนเองมา อยา งนอย ๓ ประเพณี ภาพ : แหเทียนพรรษาทางน้ำ ทมี่ า : https://bit.ly/364PM9W

76 เฉลยใบงานท่ี ๑ ประเพณีทางน้ำ คำช้แี จง ใหนกั เรยี นอา นเรอ่ื ง “เทยี นพรรษา” แลว ตอบคำถาม เทยี นพรรษา ยายสากับตน ขาว อาศัยอยูริมคลองบางกอกนอย ในเขตอำเภอ บางกรวย จงั หวัดนนทบุรี ตน ขา วเปนคนขยนั ต้งั ใจเรียน และยังเปน คนชา งสงสัย วันนี้เปนวันที่ ๕ เดือนกรกฎาคม ผูใหญบานไดประกาศเสียง ตามสายวาในวันที่ ๑๒ เดือนกรกฎาคมจะเปนงานประเพณีแหเทียน พรรษา ตนขาวเมื่อไดยินเสียงประกาศจึงรีบวิ่งมาหายายสา ที่กำลัง ทำอาหารเชาอยู แลวถามยายสาวา “ยายจา งานประเพณีแหเทียน พรรษาคืออะไรเหรอจะ” ยายสาจึงบอกตนขาวใหไปนั่งรอทีโ่ ตะอาหาร กอน ทำอาหารเชาเสร็จแลวจะไปเลาใหฟง ตนขาวก็ไปนั่งรอยายสาที่ โตะอาหาร เมื่อยายสาทำอาหารเชาเสร็จกเ็ ดนิ มาหาตน ขาว แลว เร่ิมเลา เรื่องประเพณีแหเทียนพรรษา “ประเพณีแหเทียนพรรษาเปนประเพณี ที่ทำสืบตอกันมายาวนาน จัดขึ้นในชวงเดือนกรกฎาคมของทุกป ชาวบานจะรวมตัวกัน นำตนเทียนแหไปตามลำน้ำคลองบางกอกนอย เพื่อไปถวายใหแกวัดเกาแกในเขตอำเภอบางกรวยทั้ง ๔๘ วัดจา” ยายสาเลา “เขาใจแลวจะยาย” ตนขาวตอบ หลังจากที่ยายสาเลาจบ ท้งั สองกท็ านอาหารเชา ดว ยกนั (ธนวฒั น : ดัดแปลงขอมูลจากประเพณแี หเ ทียนพรรษาทางน้ำ อำเภอบางกรวย)

77 จากเร่ือง “ประเพณที างนำ้ ” ใหนกั เรียนตอบคำถามตอไปน้ี ๑. นกั เรยี นคิดวาตน กลา มีลกั ษณะนสิ ัยเปนอยางไร ตนกลา เปน คนขยนั และ ต้ังใจเรียน ๒. นกั เรียนคดิ วา “ประเพณที างน้ำ” มีความสำคัญหรอื ไม อยางไร อยใู นดุลยพนิ จิ ของผสู อน ๓. หากนักเรียนเปนตนกลา นักเรียนจะนำเรื่องราวที่ยายสาเลา ทำอยา งไรใหเกดิ ประโยชนทส่ี ดุ อยใู นดลุ ยพนิ จิ ของผูส อน

78 ๔. นักเรยี นจะมีวธิ ีประชาสมั พนั ธป ระเพณีแหเ ทียนพรรษาทางนำ้ ไดอ ยา งไร อยูในดลุ ยพินจิ ของผูส อน ๕. ใหนักเรียนยกตัวอยางประเพณีในทองถิ่นของตนเองมา อยางนอ ย ๓ ประเพณี อยูในดลุ ยพนิ จิ ของผสู อน ภาพ : แหเทียนพรรษาทางนำ้ ท่ีมา : https://bit.ly/364PM9W

79 เกณฑก ารใหค ะแนน ประเพณที างนำ้ ประเด็นการประเมิน ระดบั เกณฑการใหค ะแนน คะแนน ๑. การอาน ๕ การอา นออกเสยี ง ๕ อานออกเสียงไดถูกตอง ตามอักขรวิธี เสียงดังชัดเจน เวนจังหวะ เหมาะสม และใชนำ้ เสยี งแสดงอารมณไ ดไพเราะ ๔ อานออกเสียงไดถูกตองตามอักขรวิธี เสียงดังชัดเจน เวนจังหวะ เหมาะสม แสดงอารมณใ นบางจังหวะไดดี ๓ อานออกเสียงไดถูกตองตามอักขรวิธี เสียงดังชัดเจน เวนจังหวะ เหมาะสมและใชน ้ำเสียงแสดงอารมณใ นบางจงั หวะ แตย งั ทำไดไ มด ีนกั ๒ อานออกเสยี งไดถ ูกตอ งตามอกั ขรวิธี เสยี งดงั ชัดเจน แตยังตองปรับปรุง เร่ืองการเวนจังหวะ ๑ อานออกเสียงคอนขางไมชัดเจน เสียงคอนขางเบา และตองปรับปรุง เรอ่ื งการเวนจงั หวะ ๒. การเขยี น ๕ การเขียนตอบคำถาม ๕ เขยี นตอบคำถามตรงประเดน็ มีการใชเหตผุ ลประกอบ เขา ใจงาย ๔ เขยี นตอบคำถามตรงประเด็น มีการใชเ หตุผลประกอบ ๓ เขยี นตอบคำถามตรงประเด็น ๒ เขียนตอบคำถามคอนขางตรงประเดน็ ๑ เขียนตอบคำถามไมต รงประเด็น ๓. การคดิ วเิ คราะห ๕ สามารถแสดงความ ๕ สามารถแสดงความคิดเห็นดวยการตอบคำถามไดอยางมีเหตุผล คิดเห็น ดวยการตอบคำถาม และมีความนาสนใจอยางมาก โดยมเี หตุผลประกอบ ๔ สามารถแสดงความคดิ เหน็ ดว ยการตอบคำถามไดอ ยางมีเหตผุ ลเปนสวน ใหญ และมีความคอนขางนา สนใจ ๓ สามารถแสดงความคิดเห็นดวยการตอบคำถามไดอยางมีเหตุผลไดเปน บางสวน และมคี วามคอ นขางนาสนใจนอ ย ๒ สามารถแสดงความคิดเห็นดวยการตอบคำถามได แตไมแสดงเหตุผล และมคี วามนาสนใจนอยมาก ๑ พยายามแสดงความคิดเหน็ ดวยการตอบคำถาม แตยงั ไมส มบรู ณ รวมคะแนน ๑๕

80 ใบงานท่ี ๒ นีค่ อื ท่ีพกั คำชแ้ี จง ใหน ักเรียนอา นเร่อื ง “บานสวนทร่ี ัก” แลว ตอบคำถาม บานสวนท่ีรัก ในชวงฤดูรอน น้ำหนาวเดินทางกลบั มาเย่ียมคุณยายทบ่ี า นสุขสันต บานหลังนี้อยูที่อำเภอบางกรวย น้ำหนาวรักบานนี้มากเพราะท้ัง รมเย็นและมีผลไมมากมายที่คุณยายเปนคนปลูก คุณยายไดเตรียม อาหารมากมายเพื่อตอนรับหลานสาว คุณยายและน้ำหนาวชวยกัน ตัดทุเรียนจากตน เพ่ือเตรียมสำหรับทำบุญพรงุ น้ี เชา อันสดใสไดเริ่มขน้ึ คณุ ยายและน้ำหนาวเดนิ ทางไปทว่ี ัดจนั ทร ซึง่ เปน วดั ใกลบ านท่ตี อนเดก็ ๆ คณุ ยายจะพานำ้ หนาวไปถือศลี ทุกวัน พระ นำ้ หนาวจึงยดึ การถือศีล สวดมนต และน่งั สมาธิเปนชีวิตเพ่ือทำ ใหจิตใจสงบ น้ำหนาวนำทุเรียนกานยาวจัดใสสำรับเพื่อการทำบุญ เม่อื ถึงวัดคณุ ยายบอกวา “น้ำหนาวจะ ไปจบั สลากมาซิจะไดไปถวาย ทุเรียนใหพระรูปไหน” นำ้ หนาวจบั สลากขน้ึ มา “พระรูปท่ี 3 คะ ยาย” น้ำหนาวบอกคณุ ยายหลังจากจับสลาก จากนน้ั ทั้งสองไดถ วายทุเรียน แลวฟงเทศนต อกอ นจะเดินทางกลบั บา น ในขณะเดินกลบั นำ้ หนาวได ถามถึงเหตุผลวา “ทำไมเราจะตองจับสลากดวย เลือกพระเองไมได หรือคะ” คุณยายจึงอธิบายใหฟง “การจับสลากทำใหเราทำบุญโดย ไมต องเจาะจง จะทำใหเ ราไดบุญมากนะจะหลานรัก” นำ้ หนาวไขขอ ของใจและเดินยิม้ กลบั บา นอยางมคี วามสุข (เบญญาภา : ดัดแปลงจากขอมลู ประเพณีสลากภตั ทุเรียน)

81 จากเรือ่ ง “บานสวนทร่ี กั ” ใหนักเรยี นตอบคำถามตอ ไปนี้ ๑. นักเรียนคิดวานำ้ หนาวมีลักษณะนสิ ยั อยา งไร ๒. สภาพแวดลอมของบานสุขสันตม ลี ักษณะอยา งไร ๓. การสวดมนต นงั่ สมาธทิ ุกวนั นกั เรยี นคดิ วา จะเกิดประโยชนอ ยา งไร

82 ๔. นกั เรียนคิดวาการจบั สลากเพ่อื ถวายทุเรียนใหพระแบบไมเ จาะจง เหมาะสมหรอื ไม เพราะเหตุใด ๕. นกั เรยี นไดข อ คิดอะไรจากเรื่อง “บา นสวนท่ีรกั ” ภาพ : บา นสวน ที่มา : https://bit.ly/3jssKSh

83 เฉลยใบงานที่ ๒ น่ีคือท่พี กั คำชแ้ี จง ใหน ักเรียนอา นเร่อื ง “บา นสวนท่ีรัก” แลว ตอบคำถาม บา นสวนท่ีรัก ในชวงฤดูรอ น นำ้ หนาวเดนิ ทางกลบั มาเยี่ยมคุณยายทีบ่ านสุขสันต บานหลังนี้อยูที่อำเภอบางกรวย น้ำหนาวรักบานนี้มากเพราะท้ัง รมเย็นและมีผลไมมากมายที่คุณยายเปนคนปลูก คุณยายไดเตรียม อาหารมากมายเพื่อตอนรับหลานสาว คุณยายและน้ำหนาวชวยกัน ตดั ทเุ รียนจากตน เพ่ือเตรียมสำหรับทำบุญพรุงนี้ เชาอันสดใสไดเริ่มข้นึ คุณยายและน้ำหนาวเดนิ ทางไปที่วัดจนั ทร ซ่งึ เปน วดั ใกลบ านท่ตี อนเด็ก ๆ คณุ ยายจะพาน้ำหนาวไปถอื ศีลทุกวัน พระ น้ำหนาวจึงยดึ การถอื ศีล สวดมนต และนงั่ สมาธเิ ปนชีวิตเพื่อทำ ใหจิตใจสงบ น้ำหนาวนำทุเรียนกานยาวจัดใสสำรับเพื่อการทำบุญ เมอ่ื ถงึ วัดคุณยายบอกวา “น้ำหนาวจะ ไปจับสลากมาซจิ ะไดไปถวาย ทุเรยี นใหพ ระรปู ไหน” น้ำหนาวจบั สลากขึ้นมา “พระรูปที่ 3 คะ ยาย” นำ้ หนาวบอกคณุ ยายหลงั จากจบั สลาก จากน้ันท้ังสองไดถ วายทุเรียน แลว ฟง เทศนตอกอนจะเดินทางกลบั บาน ในขณะเดนิ กลับน้ำหนาวได ถามถึงเหตุผลวา “ทำไมเราจะตองจับสลากดวย เลือกพระเองไมได หรือคะ” คุณยายจึงอธิบายใหฟง “การจับสลากทำใหเราทำบุญโดย ไมต องเจาะจง จะทำใหเราไดบ ุญมากนะจะหลานรัก” น้ำหนาวไขขอ ของใจและเดนิ ยมิ้ กลับบานอยา งมีความสุข (เบญญาภา : ดัดแปลงจากขอ มูลประเพณีสลากภัตทุเรียน)

84 จากเรื่อง “บานสวนท่รี กั ” ใหนักเรยี นตอบคำถามตอ ไปนี้ จติ ใจดี มศี ลี ธรรม๑. นกั เรยี นคิดวา น้ำหนาวมีลักษณะนิสัยอยางไร รมเยน็ อุดมสมบูรณ๒. สภาพแวดลอ มของบา นสุขสันตม ีลักษณะอยางไร ๓. การสวดมนต น่งั สมาธิทุกวนั นกั เรยี นคดิ วา จะเกิดประโยชนอ ยางไร จติ ใจสงบ มสี มาธมิ ากขน้ึ

85 ๔. นักเรยี นคิดวา การจบั สลากเพือ่ ถวายทเุ รยี นใหพ ระแบบไมเ จาะจง เหมาะสมหรือไม เพราะเหตใุ ด อยูในดลุ ยพนิ จิ ของผสู อน ๕. นักเรียนไดขอคิดอะไรจากเร่อื ง “บา นสวนทีร่ กั ” อยใู นดุลยพนิ ิจของผูสอน ภาพ : บานสวน ทีม่ า : https://bit.ly/3jssKSh

86 เกณฑก ารใหคะแนน ประเพณีทางนำ้ ประเดน็ การประเมนิ ระดบั เกณฑก ารใหค ะแนน คะแนน ๑. การอาน ๕ การอานออกเสียง ๕ อานออกเสียงไดถูกตอง ตามอักขรวิธี เสียงดังชัดเจน เวนจังหวะ เหมาะสม และใชน้ำเสียงแสดงอารมณไ ดไพเราะ ๔ อานออกเสียงไดถูกตองตามอักขรวิธี เสียงดังชัดเจน เวนจังหวะ เหมาะสม แสดงอารมณในบางจงั หวะไดด ี ๓ อานออกเสียงไดถูกตองตามอักขรวิธี เสียงดังชัดเจน เวนจังหวะ เหมาะสมและใชน้ำเสียงแสดงอารมณใ นบางจงั หวะ แตย ังทำไดไ มด นี ัก ๒ อา นออกเสียงไดถูกตองตามอักขรวธิ ี เสยี งดงั ชัดเจน แตยังตองปรับปรุง เรอื่ งการเวน จงั หวะ ๑ อานออกเสียงคอนขางไมชัดเจน เสียงคอนขางเบา และตองปรับปรุง เรื่องการเวน จงั หวะ ๒. การเขียน ๕ การเขียนตอบคำถาม ๕ เขยี นตอบคำถามตรงประเด็น มีการใชเ หตผุ ลประกอบ เขา ใจงา ย ๔ เขยี นตอบคำถามตรงประเด็น มีการใชเหตผุ ลประกอบ ๓ เขียนตอบคำถามตรงประเด็น ๒ เขยี นตอบคำถามคอนขางตรงประเด็น ๑ เขยี นตอบคำถามไมตรงประเดน็ ๓. การคดิ วเิ คราะห ๕ สามารถแสดงความ ๕ สามารถแสดงความคิดเห็นดวยการตอบคำถามไดอยางมีเหตุผล คิดเห็น ดวยการตอบคำถาม และมคี วามนาสนใจอยา งมาก โดยมเี หตผุ ลประกอบ ๔ สามารถแสดงความคดิ เหน็ ดว ยการตอบคำถามไดอ ยา งมเี หตผุ ลเปนสวน ใหญ และมคี วามคอนขางนา สนใจ ๓ สามารถแสดงความคิดเห็นดวยการตอบคำถามไดอยางมีเหตุผลไดเปน บางสว น และมคี วามคอนขางนาสนใจนอย ๒ สามารถแสดงความคิดเห็นดวยการตอบคำถามได แตไมแสดงเหตุผล และมีความนาสนใจนอ ยมาก ๑ พยายามแสดงความคดิ เห็นดวยการตอบคำถาม แตยังไมสมบูรณ รวมคะแนน ๑๕

87 แบบฝกหัดท่ี ๑ ฮลั โหล...จับคู คำชแี้ จง ใหนกั เรียนโยงเสน จบั คคู ำคลอ งจองตอไปนี้ แลวฝกอา น ตัวอยาง • • มาแวะเวยี นบางกรวย จดุ ลกู หนู • • อยากกนิ แกงบอน ตองมานอนไทรนอ ย • • ตกั บาตรพระรอย คดิ ถงึ อำเภอเมอื ง • • สลากภตั ทุเรียน มานงั่ มองบางใหญ • • เล่ืองลอื ไกรทอง นง่ั ชมอยอยูบางบวั ทอง • • ตกั บาตรนำ้ ผึ้ง อยูป ากเกร็ด

88 เฉลยแบบฝก หดั ท่ี ๑ ฮลั โหล...จบั คู คำช้ีแจง ใหนกั เรียนโยงเสน จบั คคู ำคลอ งจองตอ ไปนี้ แลวฝกอาน ตัวอยา ง • • มาแวะเวียนบางกรวย จุดลกู หนู • • อยากกินแกงบอน ตอ งมานอนไทรนอย • • ตกั บาตรพระรอ ย คิดถึงอำเภอเมือง • • สลากภัตทเุ รยี น มาน่งั มองบางใหญ • • เล่ืองลอื ไกรทอง นัง่ ชมอยอยบู างบัวทอง • • ตกั บาตรน้ำผงึ้ อยปู ากเกร็ด

89 เกณฑการใหคะแนน ฮลั โหล...จบั คู ประเด็นการประเมนิ ระดับ เกณฑก ารใหคะแนน คะแนน ๑. การเขียน ๕ การเขียนโยงเสน ๕ เขยี นโยงเสน จับคคู ำคลอ งจองถูกตอง ๕ ขอ ๔ เขียนโยงเสน จบั คคู ำคลอ งจองถูกตอ ง ๔ ขอ ๓ เขียนโยงเสนจับคูคำคลองจองถกู ตอ ง ๓ ขอ ๔ เขยี นโยงเสน จับคูคำคลอ งจองถูกตอ ง ๒ ขอ ๑ เขียนโยงเสน จบั คคู ำคลอ งจองถกู ตอง ๑ ขอ ๒. การคิดวิเคราะห ๕ สามารถแสดงความคิดโดยการหา เสนอความคิดโดยการหาความสมั พันธระหวางคำคลองจอง ความสัมพนั ธระหวา งคำคลอ งจองผาน ๕ ผา นการโยงเสนจับคไู ดถูกตอ ง ๕ ขอ การโยงเสน จบั คไู ดถกู ตอง ๔ เสนอความคิดโดยการหาความสมั พนั ธร ะหวา งคำคลองจอง ผานการโยงเสน จบั คไู ดถกู ตอ ง ๔ ขอ เสนอความคิดโดยการหาความสัมพันธร ะหวา งคำคลอ งจอง ๓ ผานการโยงเสน จับคไู ดถูกตอ ง ๓ ขอ ๒ เสนอความคิดโดยการหาความสมั พันธร ะหวา งคำคลอ งจอง ผานการโยงเสนจับคไู ดถกู ตอง ๒ ขอ เสนอความคิดโดยการหาความสัมพันธระหวางคำคลองจอง ๑ ผา นการโยงเสนจบั คูไดถกู ตอ ง ๑ ขอ รวมคะแนน ๑๐

90 แบบฝก หัดที่ ๒ เรียงใหมใหถ กู คำช้ีแจง ใหนักเรยี นเรยี งอักษรในตารางใหเ ปน คำทสี่ มบูรณ 1. นู ห ลู จุ ด ก เปนประเพณีการจุดดอกไมเพลิงชนิดหนึ่งของคนมอญ ที่ใชจดุ เผาศพพระสงฆ และคนมอญยงั นยิ มมาจุดแขง ขนั กนั 2. ต า ภั ล ญ ก ส บุ เปนชอ่ื เรียกวธิ ถี วายทานแกพ ระสงฆวิธหี น่งึ 3. อ ญ ำ ม ร นาฏศิลปท เี่ กาแกข องคนมอญ และคงเหลืออยูส บื ตอมา จนกระท่ังทุกวนั นี้

91 ก า ร ตั ง บ น –ำ้ ผ้ึ ต 3. ลักษณะเหมือนกับการตักบาตรโดยการใสขาวหรือวา อาหารอื่น ๆ เพียงแตวาเปลี่ยนจากขาว และอาหารชนิดอ่ืน เปน นำ้ ผึ้งน่ันเอง ตั บ ก า ต อ ด ร ไ ก ม 5. การนำดอกไม ธปู เทียน ถวายพระกอ นท่ีพระเขาโบสถ ในวันเขา พรรษา

92 เฉลยแบบฝกหัดที่ ๒ เรียงใหมใ หถ ูก คำช้แี จง ใหนักเรียนเรียงอกั ษรในตารางใหเ ปนคำท่สี มบรู ณ 1. นู ห ลู จุ ด ก จดุ ลกู หนู เปนประเพณีการจุดดอกไมเพลิงชนิดหนึ่งของคนมอญ ทใ่ี ชจดุ เผาศพพระสงฆ และคนมอญยงั นยิ มมาจุดแขงขนั กัน 2. ต า ภั ล ญ ก ส บุ บญุ สลากภัต เปนชอ่ื เรียกวิธถี วายทานแกพระสงฆว ิธหี นง่ึ 3. อ ญ ำ ม ร รำมอญ นาฏศลิ ปทเ่ี กาแกข องคนมอญ และคงเหลืออยูสืบตอมา จนกระท่ังทุกวนั น้ี

93 ก า ร ตั ง บ น –ำ้ ผ้ึ ต 3. ตักบาตรนำ้ ผ้ึง ลักษณะเหมือนกับการตักบาตรโดยการใสขาวหรือวา อาหารอื่น ๆ เพียงแตวาเปลี่ยนจากขาว และอาหารชนิดอื่น เปนนำ้ ผ้งึ น่ันเอง ตั บ ก า ต อ ด ร ไ ก ม 5. ตักบาตรดอกไม การนำดอกไม ธูป เทียน ถวายพระกอ นที่พระเขาโบสถ ในวันเขาพรรษา

94 เกณฑก ารใหคะแนน เรียงใหมใหถูก ประเด็นการประเมิน ระดบั เกณฑการใหคะแนน คะแนน ๑. การเขียน เขยี นคำถกู ตอ ง ๕ ขอ การเขียนคำ ๕ เขยี นคำถูกตอง ๔ ขอ ๒. การคิดวเิ คราะห ๕ เขียนคำถกู ตอง ๓ ขอ ๔ เขยี นคำถกู ตอ ง ๒ ขอ สามารถแสดงความคิดแยกแยะ ๓ เขยี นคำถูกตอ ง ๑ ขอ โ ด ย ก า ร พ ิ จ า ร ณ า ค ำ เ ร ี ย ง ส ล ั บ ท ี ่ ท่ี ๒ เสนอความคิดแยกแยะโดยการพิจารณาคำเรียงสลับที่ กำหนดใหแลวเขยี นเรียงประโยคใหมได ๑ ที่กำหนดใหแ ลวเขียนเรียงประโยคใหมไ ดถกู ตอง ๕ ขอ ถูกตอ ง ๕ เสนอความคิดแยกแยะโดยการพิจารณาคำเรียงสลับท่ี ๕ ที่กำหนดใหแ ลวเขยี นเรยี งประโยคใหมไดถูกตอ ง ๔ ขอ รวมคะแนน เสนอความคิดแยกแยะโดยการพิจารณาคำเรียงสลับท่ี ๔ ท่กี ำหนดใหแลว เขยี นเรียงประโยคใหมไ ดถ ูกตอง ๓ ขอ เสนอความคิดแยกแยะโดยการพิจารณาคำเรียงสลับที่ ๓ ท่กี ำหนดใหแลว เขียนเรยี งประโยคใหมไ ดถูกตอง ๒ ขอ เสนอความคิดแยกแยะโดยการพิจารณาคำเรียงสลับที่ ๒ ทก่ี ำหนดใหแลว เขียนเรียงประโยคใหมไ ดถ กู ตอ ง ๑ ขอ ๑ ๑๐

95 แบบฝก หดั ท่ี ๓ ตอบไดไหม คำชีแ้ จง ใหนกั เรียนเขยี นคำศัพทจากขอ ความทีก่ ำหนดให ๑. ฉันเปนเครอื่ งมอื ถอื มาจับปลา ปากกวา งหนกั หนา ความรูคนไทย ย ๒. เปนพาหนะ ใชเม่ือเดนิ ทาง ไมพ ายพาดขา ง แจวมาแจวไป อ ๓. สถานท่นี ี้ มีคนมากมาย ซอ้ื ของจับจาย คา ขายบนเรือ ๐ ลา

96 ๔. ประเพณนี ี้ มีมาชา นาน ผคู นกลาวขาน ฟอ นยานชาวมอญ รอ ๕. กิ่งกา นสาขา ใบหนาเต็มตน รากอยูด า นบน หอ ยโหนโตงเตง ตท ๖. เปนหนง่ึ ตำนาน เลาขานนานมา เขาเปน ผกู ลา ฆา ชาละวัน ไอ ๗. นทิ านกลาวไว ของใชช นิ้ นี้ มูลคามากมี ทม่ี าอำเภอ ก บ ทง

97 ๘. แหไ ปตามนำ้ นำถวายแกวัด ผวู า ใหจ ัด เปน ประเพณี เย รษ ๙. เปน ช่อื ไมดอก สอี อกเหลอื งทอง กลนิ่ หอมชวนมอง ผคู นหลงไหล พท ๑๐. รูปเปนทรงรี หนามมีรอบผล ของดเี มืองนนท รสชาติชวนชิม เน

98 เฉลยแบบฝกหัดท่ี ๓ ตอบไดไหม คำชี้แจง ใหน ักเรียนเขียนคำศัพทจากขอ ความทีก่ ำหนดให ๑. ฉนั เปน เครอ่ื งมือ ถอื มาจับปลา ปากกวางหนกั หนา ความรูคนไทย ยอ ๒. เปนพาหนะ ใชเ ม่ือเดนิ ทาง ไมพายพาดขาง แจวมาแจวไป เ รื อ ๓. สถานทีน่ ี้ มีคนมากมาย ซ้อื ของจับจาย คา ขายบนเรอื  ๐ ตลาดนา

99 ๔. ประเพณนี ้ี มีมาชานาน ผูค นกลาวขาน ฟอนยา นชาวมอญ รํ า ม อ ญ ๕. ก่ิงกา นสาขา ใบหนาเต็มตน รากอยดู า นบน หอ ยโหนโตงเตง  ตน ไ ทร ๖. เปนหนง่ึ ตำนาน เลา ขานนานมา เขาเปน ผกู ลา ฆาชาละวัน ไ ก รทอ ง ๗. นิทานกลา วไว ของใชช น้ิ น้ี มลู คามากมี ทมี่ าอำเภอ ก ร ะบ ว ยทอ ง

100 ๘. แหไ ปตามน้ำ นำถวายแกวัด ผูวาใหจ ดั เปนประเพณี เ ที ย น พ ร ร ษ า ๙. เปน ชอ่ื ไมดอก สอี อกเหลอื งทอง กล่นิ หอมชวนมอง ผคู นหลงไหล พิ กุ ล ท อ ง ๑๐. รูปเปน ทรงรี หนามมีรอบผล ของดีเมอื งนนท รสชาติชวนชิม ทุ เ ร ี ย น

101 เกณฑการใหค ะแนน ตอบไดไ หม ประเด็นการประเมิน ระดับ เกณฑการใหคะแนน คะแนน 1. การเขยี น ๕ การเขยี นตอบคำถาม ๕ เขียนตอบคำถามไดถ ูกตอ ง ๙-๑๐ ขอ ๔ เขียนตอบคำถามไดถกู ตอ ง ๗-๘ ขอ ๓ เขียนตอบคำถามไดถูกตอง ๕-๖ ขอ ๒ เขียนตอบคำถามไดถ ูกตอ ง ๓-๔ ขอ ๑ เขยี นตอบคำถามไดถ ูกตอง ๑-๒ ขอ ๒. การคดิ วเิ คราะห ๕ สามารถคิดวิเคราะห คดิ วเิ คราะหจำนวนพยางคข องคำที่กำหนดใหพ รอ มเขียนคำศัพทได จำนวนพยางค ขอ งคำท่ี ๕ ถกู ตอ งทกุ ขอ กำหนดใหพรอมเขียนคำศัพท ๔ คดิ วเิ คราะหจ ำนวนพยางคข องคำท่ีกำหนดใหพ รอมเขียนคำศัพทได ไดอ ยา งถกู ตอ ง ถูกตอง ๗-๘ ขอ คิดวิเคราะหจำนวนพยางคของคำทก่ี ำหนดใหพรอมเขยี นคำศัพทไ ด ๓ ถูกตอ ง ๕-๖ ขอ ๒ คดิ วเิ คราะหจำนวนพยางคของคำที่กำหนดใหพรอมเขยี นคำศัพทได อยาง ถกู ตอง ๓-๔ ขอ คิดวิเคราะหจ ำนวนพยางคของคำท่ีกำหนดใหพรอมเขยี นคำศัพทได อยาง ๑ ถกู ตอง ๑-๒ ขอ รวมคะแนน ๑๐

102 ตวั อยางชุดกจิ กรรม ชั้นประถมศกึ ษาปที่ 4

103 จุดประสงคก ารเรียนรู ๑. นักเรียนวเิ คราะหขอเท็จจรงิ และขอ คดิ เหน็ จากเรื่องที่อา นได (K) ๒. นักเรียนบอกเหตผุ ลจากเร่อื งทอ่ี า นได (K) ๓. นกั เรียนเขยี นแผนภาพโครงเรื่องจากเรอื่ งท่อี านได (P) ๔. นักเรียนเขยี นเรื่องตามจนิ ตนาการจากส่ิงทกี่ ำหนดใหไ ด (P) ๕. นกั เรียนเห็นคณุ คาเรือ่ งราวของทอ งถิน่ (A)

104 ใบความรู เรอ่ื ง การตงั้ คำถามและ ตอบคำถามเชิงเหตุผล การตั้งคำถามและตอบคำถามเชิงเหตุผล การตั้งคำถาม เปนการพูดหรือเขียนสิ่งที่ตองการรูหรือสิ่งที่สงสัย ซ่ึงสามารถตง้ั คำถามไดจ ากเร่อื งทีอ่ า น ฟง และดู การตั้งคำถามเชิงเหตุผล เปนวิธีการหนึ่งที่ทำใหสามารถจับประเด็น สำคัญของเรื่อง จุดประสงคของเรื่อง วิเคราะหความนาเชื่อถือและ นำความรูไปใชไ ด ซง่ึ เปน คำถามที่สงเสริมใหผ ูตอบไดใชความคิด นำความรู และประสบการณเดมิ มาเปนพนื้ ฐานในการคำตอบถาม แนวทางการตั้งคำถามเชงิ เหตผุ ล ๑. สาระสำคัญของเรือ่ งคอื อะไร ๒. เร่ืองที่อา นมีจุดประสงคอะไร ๓. ใชคำถามวา ทำไม อะไร อยางไร หรือ เพราะเหตุใด ข๔อ. เเทร็จ่อื จงรราิงแวมลีเะหขตอ ุผคลดิใเเพบหีย็นคงทพวป่ี อารทามจ่ี กะรฏเูใชเนือ่ รเถรอื่ อือื่ งหงร.ือ.ไ.ม โดยพจิ ารณาจาก ๕. ขอคิดหรือความรู มีประโยชนแ ละควรปฏิบัตติ ามหรือไม และสามารถ นำไปใชไดอยางไร

105 วธิ กี ารตอบคำถาม ๑. อานคำถามใหเขา ใจวาถามเรื่องอะไร มีกี่ประเด็น ๒. ตอบใหต รงประเด็นทีถ่ าม ไมออ มคอ ม หรอื ตอบยาวเกินไป ๓. ใชภาษาทเี่ ขาใจงาย เรียบเรยี งดวยภาษาของตนเอง ไมใชค ำทับศพั ท หรอื คำภาษาตางประเทศโดยไมจำเปน ตัวอยา งการต้งั คำถามและตอบคำถามเชงิ เหตผุ ล ชุนชนเศรษฐกจิ พอเพยี ง สมัยกอ นชนุ ชนเศรษฐกิจพอเพียงเปน ชมุ ชนวิถีเกษตรใชชีวติ อยา งพอเพยี ง ชาวบาน มีอาชีพเกษตรกร ทำนาปลูกขาว ปลูกผักสวนครัว เลี้ยงสัตว เปนตน ชาวบานทุกคนมี น้ำใจตอกัน มีสิ่งของอะไรก็จะแบงปนกัน เชน หากบางสวนเหลือก็จะนำไปขายเพื่อสรา ง รายไดใหกบั ครอบครัวไดอีกดว ย การเดินทางสมัยกอนจะใชเรือเปนหลัก ซึ่งในปจจุบันวิถีชีวิตเหลานั้นได เปลีย่ นแปลงไปตามยคุ สมัย เมอ่ื มีความเจรญิ เขามาจึงทำใหวิถชี วี ิตแบบเดมิ เปล่ียนแปลง ไป เชน จากการสัญจรทางน้ำโดยใชเรือเปนพาหนะ ก็เปลี่ยนเปน การสัญจรทางถนน โดยใชรถยนตหรือรถเมลเปนพาหนะ แมวาวิถีชีวิตเดิมจะเปลี่ยนแปลงไปแตก็ชวยให การใชช ีวิตเกดิ ความสะดวกสบายย่งิ ขน้ึ (นำ้ ผึง้ : ดดั แปลงจากการสมั ภาษณคณุ สิทธชิ ัย แสงนาท, ประธานชมุ ชนวรวรี , ๒๕๖๓) ตวั อยา งการตงั้ คำถาม ๑. การปลูกผักสวนครวั เองมขี อดีอยางไร ๒. วิถชี ีวติ สมยั กอนเปลยี่ นแปลงไปเพราะเหตุใด ตวั อยางการตอบคำถาม ๑. ตอบ มีผักปลอดสารพิษไวรับประทานเอง แบงปนใหกับผูอื่น หรือนำไปขาย เพ่อื สรางรายใหก ับครอบครัว ๒. ตอบ เพราะมีความเจริญเขา มาทำใหการดำเนินชีวติ ของผูคนสะดวกสบายมากย่ิงขน้ึ

106 ใบความรู เรือ่ ง เขยี นไดค ดิ คลอ ง การเขยี น การเขียน คือ การถายทอดเรื่องราว ความรู ความคิด ความตองการ และ ความรูสึกของบุคคลดวยการเรียบเรียงถอยคำหรือขอความ ออกมาเปน ลายลกั ษณอ ักษรหรือสัญลักษณต า ง ๆ เพอื่ ส่ือสารใหเ กิดความเขา ใจตามทตี่ องการ การเขียนเปนทักษะที่สำคัญในการสื่อสาร เปนทักษะการสงสาร ที่ซับซอน ตองอาศัยทักษะและกระบวนการอื่นประกอบ เชน ทักษะการฟง ทักษะการอาน กระบวนการคิด และทักษะการใชภาษา เพราะผูที่จะเขียนไดดี จะตองเปนผูฟงมาก อานมาก มีความรูและประสบการณกวางขวาง มีกระบวนการคิดทดี่ ี และทีส่ ำคญั ตอ งมีทักษะการใชภาษาที่ดี การเขียนตอ งอาศัย ความรู ทฤษฎี หลักวิธีการ และขั้นตอนการเขียนตามลักษณะของการเขียน ประเภทตาง ๆ อาศัยการเลอื กใชคำหรือภาษาที่งดงาม ประณีต ถกู ตอ งตามระดับ ภาษาและเหมาะสมกับเร่ือง เพอ่ื ใหสามารถส่ือไดท้ังความรู ความคิด อารมณและ ความรสู ึก ประโยชนของการเขยี นทชี่ วยพัฒนาความคิด ๑. ชว ยพฒั นาใหค ิดอยา งมีเหตุผล ๒. ชวยใหเกิดกระบวนการคิด

107 ใบความรู เร่ือง อานวิเคราะห การวเิ คราะหข อ เท็จจรงิ และขอ คิดเห็น ขอเท็จจริง หมายถึง ขอความที่แสดงเรื่องราวเหตุการณ ปรากฏการณ ขอมูล และส่ิงตา ง ๆ ท่เี ปน จรงิ สามารถพสิ ูจนไ ดแ ละมหี ลกั ฐานสนบั สนุนยืนยัน ลกั ษณะของขอเท็จจริง ๑. มีความสมเหตสุ มผล ๒. มีความเปน ไปไดเสมอ ๓. มีหลักฐานอา งองิ พสิ ูจนไ ด ๔. มคี วามเปน จริงตามธรรมชาติ ขอคิดเห็น หมายถึง ขอความที่แสดงความคิดเห็น ความรูสึก ความเชื่อ การคาดคะเนของผพู ดู หรือผูเขียนทม่ี ตี อเรื่องใดเรื่องหนงึ่ ลักษณะของขอ คดิ เหน็ ๑.เปน ขอ ความที่แสดงความรสู กึ ๒.เปนขอ ความท่เี ปน ขอ เสนอแนะ ๓. เปนขอความที่แสดงการคาดคะเน ๔.เปนขอ ความทีเ่ ปน ความเชื่อแตพสิ จู นไ มไ ด ๕.เปนขอ ความทีแ่ สดงความคดิ เห็นของผเู ขียนเอง

108 การแยกแยะขอเท็จจริงและขอคิดเห็น คือ การอานขอความหรือ เรื่องราวโดยพิจารณาอยางละเอียด และเมื่ออานจบสามารถแยกแยะไดวา อะไรคอื ขอ เทจ็ จรงิ อะไรคือขอคิดเหน็ ตวั อยา งการแยกแยะขอเท็จจริงและขอ คิดเหน็ วดั หลกั ส่เี ปนวดั ที่ไดรบั คดั เลือกจากกรมการศาสนา ใหเ ปน วัดพฒั นาตัวอยางดีเดน ในเขตกรุงเทพมหานครใน พ.ศ. ๒๕๓๔ มีถาวรวัตถุและสิ่งสำคัญประกอบดวย องคพระเจดยี บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และวหิ ารหลวงปูข าว เปน พระเกจิที่ผูนิยมสะสม วัตถุมงคลจะรูจักกันวา มีชื่อเสียงในเรื่องมนตคาถา ผูคนที่ศรัทธาเชื่อวาวัตถุมงคลของ หลวงปูข าวสามารถชวยใหแ คลวคลาดปลอดภยั และใหโ ชคลาภแกผูท ่คี รอบครอง ขอเท็จจรงิ ๑. วัดหลักสี่เปนวัดที่ไดรับคัดเลือกจากกรมการศาสนา ใหเปนวัดพัฒนาตัวอยาง ดีเดน ในเขตกรงุ เทพมหานครใน พ.ศ. ๒๕๓๔ ๒. มถี าวรวตั ถุและสงิ่ สำคัญ ประกอบดว ย องคพระเจดียบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และวิหารหลวงปขู าว ขอคดิ เหน็ ๑. หลวงปขู าวเปนพระเกจิที่เลอ่ื งลือในเรอื่ งมนตคาถา ๒. วตั ถมุ งคลจะชวยปกปอ งใหค นทท่ี ำความดแี คลวคลาดปลอดภัย ๓. ผูทม่ี ีวตั ถมุ งคลของหลวงปูขาวจะโชคดีและแคลวคลาดปลอดภยั

109 สรุปไดด ังน้ี ขอเทจ็ จริง : สามารถพสิ ูจนไ ดและมหี ลักฐานสนบั สนนุ ยนื ยัน ขอคดิ เห็น : ไมสามารถพสิ ูจนได ตารางเปรยี บเทยี บขอเท็จจริงและขอ คดิ เหน็ ขอเท็จจริง ขอคดิ เห็น ๑. มีความเปนไปไดเ สมอ ๑. เปน ขอความท่ีแสดงความรสู กึ หรือความคดิ เห็นของผเู ขยี นเอง ๒. มคี วามเปนจรงิ ตามธรรมชาติ 2. เปน ขอ ความที่แสดงการคาดคะเน หรอื เปรยี บเทียบ 3. มหี ลกั ฐานอางองิ พสิ จู นได ๓. เปน ขอความที่เปนความเชื่อแตพ สิ ูจนไมได และมีความสมเหตสุ มผล และไมสมเหตุสมผล

110 ใบความรู เรือ่ ง การเขียนเลา เรื่อง การเขียนเลา เรือ่ ง การเขียนเลาเรื่อง อาจเปนการเขียนเกี่ยวกับประสบการณ สวนตัวหรือเรื่องที่นาสนใจ การเขียนประเภทนี้สวนมากใชการเขียน แบบบรรยาย และมีการเขียนแบบอธบิ ายประกอบ การเขียนเลาเรื่องทีเ่ กิดขึ้นจริง อาจกำหนดโครงเรื่องอยางงาย ๆ เริ่มตนจากคำนำ หัวขอเรื่องหรือลำดับเหตุการณ จนถึงบทสรุป ขอสำคัญอยูที่วาจะเขียนอยางไรจึงจะสามารถเลาสิ่งที่ตองการ ใหไ ดดีทส่ี ุดเทา น้ัน จุดประสงคใ นการเขียนเลา เร่อื ง ๑. เพือ่ ใหเ กิดความเพลดิ เพลิน ๒. เพื่อถา ยทอดความรู ประสบการณ และขอคดิ ใหผูอ ืน่ ทราบ ๓. เพ่อื ถา ยทอดอารมณและความรูสกึ ๔. เพอ่ื เปน คำสอนและแนวทางในการดำเนินชีวติ

111 ใบความรู เรื่อง แผนภาพโครงเร่อื ง การเขยี นแผนภาพโครงเรอ่ื ง การเขียนแผนภาพโครงเรื่อง เปนการเขียนที่มีความสัมพันธระหวาง ชือ่ เรื่องกับเนื้อเร่ืองแสดงใหเหน็ โครงเร่ืองโดยรวมทั้งหมด ทำใหจับใจความ สำคัญของเรื่องท่ีอานไดดียิง่ ขึ้น ซึ่งตองอาศัยการตัง้ คำถามและตอบคำถาม จากเรื่องที่อานวาตัวละครในเรื่องมีใครบา ง สถานที่เกิดเหตุการณคอื ที่ไหน มีเหตกุ ารณอ ะไรเกิดขน้ึ และผลของเหตกุ ารณน้นั คอื อะไร รปู แบบการเขยี นแผนภาพโครงเรื่อง ๑. ตวั ละครในเรื่อง ๒. สถานท่ี ๓. เหตกุ ารณท เี่ กิดข้นึ ๔. ผลของเหตุการณ ๕. ขอคดิ จากเร่อื ง

112 ตวั อยางการเขยี นแผนภาพโครงเร่ือง ความสำเร็จ “เฟรส” เปนเด็กเกเร ไมตั้งใจเรียน ไมชอบอานหนังสือ และไมชอบทำ การบานทำใหสอบตกทุกครั้ง คุณพอของเฟรสรูเรื่องที่เฟรสสอบตกก็โกรธ เฟรสมาก เฟรสรูสึกผิดที่ทำใหคุณพอเสียใจ จึงเขาไปขอโทษ และบอกวา จะเปลี่ยนแปลงตัวเองใหขยันมากข้ึน หลังจากนัน้ มาเฟรสกต็ ้ังใจเรียน ทุกเชา เฟร สจะต่นื เชาใสบาตรท่ีหนาบานกับ ครอบครัวกอนไปโรงเรียน เมื่อมีเวลาวางจะนั่งสมาธิและอานหนังสือ การเปลี่ยนตัวเองครั้งนี้ทำใหเฟรสเรียนเกงและสอบไดที่หนึ่ง คุณพอภูมิใจ ในตัวเฟร สมากและพดู กับเฟรส วา “ลูกรูไหมวานอกจากการทำบุญที่ทำใหเรามีจิตใจที่สงบ มีสมาธิ มีสติ และ มีปญญา สิ่งสำคัญอีกอยางที่ทำใหประสบผลสำเร็จ คือ “ความพยายาม” ของลูก จำคำพอ ไวนะวาไมมีสง่ิ ไหนทีล่ กู ทำไมไดถ าลูกมคี วามพยายาม” (ทพิ รัตน) ตวั ละคร เฟร ส และคณุ พอ สถานที่ บาน เหตุการณท ่เี กดิ ข้นึ เฟร สเปน เด็กเกเร แตก ลับตวั กลบั ใจจึงตง้ั ใจเรียนมากขน้ึ ผลของเหตกุ ารณ เฟร สเรยี นเกงขน้ึ ทำใหส อบไดท หี่ น่งึ ขอคิด ความพยายามอยูท ี่ไหนความสำเร็จอยูทน่ี ั่น

113 ใบงานที่ ๑ ช่อื นีม้ ที ม่ี า คำชีแ้ จง ใหนกั เรียนอานเรื่อง “บางบัวทอง” แลว ตอบคำถาม บางบวั ทอง เชาวนั หน่ึงท่อี ากาศปลอดโปรง ทิชาเดนิ ทางไปโรงเรียนตามปกติ ดวยรถโดยสารประจำทาง ซึ่งทางจะไปโรงเรียนของทิชานั้นตองผาน คลองบางบวั ทอง เมอื่ ทชิ าเดินทางมาถงึ โรงเรียนกเ็ ขา เรยี นตามเวลา ในระหวา งทเ่ี รยี นอยนู ้นั คณุ ครกู ไ็ ดแ จกใบงานใหนักเรียนคนละ ๑ แผน คุณครูไดชี้แจงเกี่ยวกับใบงานน้ีวา “ใหนักเรียนเขียนประวัติ ความเปน มาของสถานท่ีที่ตนเองสนใจ โดยใหสอบถามจากคนใกลตัว หรือคนที่รูจัก แลวนำมาสงในสัปดาหถัดไป” เมื่อถึงเวลาเลิกเรียน ทชิ าก็เดนิ ทางกลับบานดว ยรถโดยสารประจำทางตามเดมิ เม่ือเดินทางกลับมาถึงบาน ทิชาก็นำใบงานออกมาทำ ทิชาสนใจ ที่มาของชื่อคลองบางบัวทอง จึงเดินไปถามคุณยาย “ยายจา ยายรู ท่มี าของช่ือคลองบางบัวทองไหมจะ” ทิชาถาม “รูส ิจะ หลาน เด๋ยี วยาย จะเลาใหฟง” ยายตอบ “ชื่อคลองบางบัวทอง มีคนสันนิฐานเอาไว ๒ ตำนาน ตำนานแรกสันนิฐานไววา คลองสายน้ีมีตนบัวหลวงข้นึ อยู เปนจำนวนมาก ผูคนเขามาอยูอาศัยเพิ่มขึ้น มีอาชีพทำไรทำนาและ เก็บดอกบัวไปขายไดเงินทองมากมาย จึงเรียกวา คลองบางบัวทอง สว นตำนานท่ี ๒ มีนทิ านเลาเอาไววา มีเจา นายในวงั เดินทางมาทางน้ำ แลวใชกระบวยทองตักน้ำเพ่ือจะลางใบหนา แตกระบวยทองหลุดมอื

114 จมน้ำหายไปแมจะใชอวนใชแหลากหาแตก็ไมพ บ ทำใหผูคนแถบนัน้ เรียกคลองสายน้วี า คลองกระบวยทอง และไดเกดิ การเพยี้ นเสียงเปน คลองบางบัวทองในเวลาตอ มาจะ” ยายเลา อยา งสนกุ สนานทำใหทิชา ตื่นเตนและเกิดความสงสัยในท่ีมาของคลองบางบัวทองตามตำนานท่ี ยายเลาใหฟง ทิชาจึงคิดจะนำเรื่องนี้ไปเลาใหเพื่อน ๆ ของเขาไดฟง คงทำใหเพื่อน ๆ สนใจเปนอยา งมากแนนอน ทชิ ายิ้มและขอบคุณยาย แลวจึงเร่มิ เขียนใบงานอยางคลอ งแคลว (ธนวฒั น : ดัดแปลงจากทมี่ าของชอื่ คลองบางบัวทอง) ภาพ : คลองบางบัวทอง ทีม่ า : https://bit.ly/3e1KmAZ