อภิธานศัพท์เทคนิคด้านการชลประทานและการระบายน้ำ

Z zone of permanent saturation zone of permanent saturation เขตอิ่มนำ้ ถาวร : เขตทีอ่ ยู่ใตร้ ะดับน้ำต่ำสดุ ของนำ้ ใตด้ ิน zone of saturation เขตอิ่มน้ำ : เขตหรือส่วนชั้นใต้ดินท่ีมีน้ำบรรจุอยู่เต็มช่องว่างต่างๆ แม้ว่า ช่องว่างเหล่านี้จะมีอากาศหรือของเหลวชนิดอื่นๆ แทรกอยู่บ้างก็ตาม ถือว่า อิ่มตัว เขตนี้อยู่ใต้เขตอิ่มอากาศ โดยอาศัยระดับน้ำใต้ดินเป็นแนวแบ่ง (พจนานกุ รมศัพท์ธรณีวิทยา ฉบับราชบณั ฑติ ยสถาน ปี 2544) เรยี กอกี อย่างวา่ saturated zone หรือ saturation zone zoneman พนกั งานสง่ นำ้ : เจา้ หนา้ ทกี่ รมชลประทานทปี่ ฏบิ ตั งิ านในโครงการชลประทาน ต่างๆ ดูแลการส่งน้ำ และรับผิดชอบการบำรุงรักษาระบบงานชลประทาน ในระดับแปลงนา อยู่ภายใต้การบังคับบัญชาของหัวหน้าฝ่ายส่งน้ำและบำรุง รักษา คำน้ีอาจมีความหมายแตกต่างกันในแต่ละประเทศ เช่น ในประเทศ ฟิลิปปินส์ zoneman จะเป็นผู้บังคับบัญชาของ water master ซ่ึงสลับกับ ความหมายที่ใชใ้ นกรมชลประทาน 244

คำเทียบไทย-องั กฤษ ก กรวด gravel กรวดกลาง pebble กราฟจัดการน้ำ rule curve กราฟจดั การน้ำเสน้ บน upper rule curve กราฟจัดการน้ำเส้นล่าง lower rule curve กราฟน้ำคืบหน้า advance curve กราฟนำ้ ทา่ discharge hydrograph กราฟนำ้ หลาก flood hydrograph กราฟน้ำหลากออกแบบ design flood hydrograph กราฟนำ้ แหง้ recession curve กราฟฝนสะสม hyetograph กราฟวัดลม anemogram กราฟแสดงระดับน้ำ stage hydrograph กราฟหนึง่ หน่วยนำ้ ท่า unit hydrograph กราฟหน่ึงหน่วยน้ำทา่ รวม composite unit hydrograph กราฟหนง่ึ หน่วยนำ้ ท่าสังเคราะห์ synthetic unit hydrograph กราฟอุทก hydrograph กรดิ grid กลอ้ งระดับดัมปี dumpy level กลอ้ งระดับมือถือ hand level กล่องลวดถักบรรจหุ ิน gabion กล่องลวดถกั บรรจหุ ิน stone mesh

กลอ้ งวดั มมุ , กลอ้ งทีโอโดไลต์ theodolite กังหันน้ำ water turbine การกรอ่ น erosion การกร่อนแบบร่องธาร gully erosion การกระจายการผลิตพชื crop diversification การกระจายการผลติ พชื diversified cropping การกดั เซาะ erosion การกดั เซาะ scour การกัดเซาะชายฝง่ั coastal erosion การกัดเซาะผิวหน้าลักษณะเป็นแผ่น sheet erosion การเกษตรมงุ่ เนน้ intensive agriculture การเกิดน้ำท่วม, นำ้ ท่วมบ่า flooding การเกิดโพรงทอ่ piping การควบคมุ ความเคม็ salinity control การควบคุมโดยท้ายนำ้ downstream control การควบคมุ โดยเหนอื นำ้ upstream control การควบคมุ ตะกอน sediment control การควบคุมนำ้ ท่วม flood control การควบคุมวชั พชื weed control การคายนำ้ transpiration การคายระเหย evapotranspiration การเคลอ่ื นตวั ของน้ำทว่ ม flood routing การเคลอ่ื นตวั ของนำ้ หลากผา่ นอา่ งเกบ็ นำ้ reservoir routing การเคลือ่ นไหวของเปลือกโลก crustal movement การจัดการทรัพยากรนำ้ แบบบูรณาการ integrated water resources 2 46 management

การจัดการนำ้ ชลประทานในแปลงนา farm water management การจัดการนำ้ ท่วม flood management การจัดการลุม่ น้ำ watershed management การจัดรปู ทด่ี ิน land consolidation การจดั รปู ทด่ี นิ เพอ่ื การเกษตรสมบรู ณแ์ บบ intensive land consolidation การจำแนกการใชท้ ีด่ ิน land use classification การจำแนกทดี่ นิ land classification การจำแนกประเภทที่ดิน land classification การเจาะ boring การเจาะ drilling การชลประทาน irrigation การชะล้าง leaching การใชท้ ี่ดนิ land use การซ่อมแบบแหง้ dry pack การซมึ infiltration การซมึ seepage การซมึ ผา่ นดนิ อิ่มตัว percolation การซมึ ลึก deep percolation การดาด lining การดาดคอนกรีต concrete lining การดูดซับ adsorption การดดู ซึม absorption การตกตะกอน sedimentation การตกตะกอน silting การเตมิ น้ำใตด้ นิ groundwater recharge การเตมิ อากาศ aeration 247

การเตือนภยั น้ำท่วม flood warning การถมหิน pitching การทดสอบการบดอดั มาตรฐาน standard compaction test การทดสอบการยบุ ตวั slump test การทดสอบแรงกด 3 ทศิ ทาง triaxial compression test การทรุดตวั ทย่ี อมได้ settlement allowance การทำแผนทีน่ ำ้ ทว่ ม floodplain mapping การทำไรน่ าแบบมุง่ เนน้ intensive farming การนำชลศาสตร์ hydraulic conductivity การนำชลศาสตร์ transmission constant การนำชลศาสตร์ unit of permeability การบ่มคอนกรตี concrete curing การบรหิ ารจัดการลุม่ นำ้ catchment management การบำรงุ รักษา maintenance การบำรงุ รักษาเชงิ แก้ไข corrective maintenance การบำรงุ รกั ษาแบบปอ้ งกัน preventive maintenance การบำรงุ รักษาปกติ regular maintenance การบุกรุกทางนำ้ channel encroachment การปฏิรูปท่ีดนิ land reform การปรับปรงุ ทางนำ้ channel improvement การปรบั ระดบั land leveling การปรับระดับดิน grading การปลกู พืชเชงิ เด่ยี ว monoculture การปลกู พชื หมนุ เวยี น crop rotation การป้องกันการกดั กรอ่ น cathodic protection การป้องกันตล่ิง bank protection 248

การปอ้ งกนั ตนี ลาด toe protection การปอ้ งกนั น้ำท่วม flood prevention การปอ้ งกนั ภยั นำ้ ทว่ ม flood protection การปอ้ งกนั ลาดตล่ิง slope protection การเปิดหนา้ ดิน stripping การผนั น้ำ diversion การพยากรณ์ ณ เวลาจริง real time forecasting การพยากรณ์น้ำทว่ ม flood forecasting การพัฒนาเกษตรกรรม agricultural development การฟน้ื สภาพ rehabilitation การฟื้นสภาพทด่ี นิ , การแปรสภาพทีด่ ิน land reclamation การฟ้ืนสภาพทดี่ นิ , การแปรสภาพทดี่ ิน reclamation การมีส่วนร่วมของประชาชน public participation การยาแนว dry pitching การแยกสาขา diffluence การระบายน้ำ drainage การระบายนำ้ ตามธรรมชาติ natural drainage การระบายนำ้ ใตผ้ ิวดิน subsurface drainage การระบายนำ้ ผวิ ดนิ surface drainage การระบายนำ้ เพือ่ การเกษตร agricultural drainage การระเหย evaporation การระเหยทัง้ หมด total evaporation การระเหยท้งั หมด total loss การรงั วดั cadastral survey การรั่วไหล leakage การลดระดับนำ้ dewatering 249

การลดระดับน้ำ drawdown การลดระดับนำ้ ฉับพลนั sudden drawdown การลอ่ น้ำ priming การระเหยท้ังหมด fly off การระเหยทั้งหมด water losses การระเหยทงั้ หมด total evaporation การระเหยท้ังหมด total loss การไลต่ ะกอนดว้ ยน้ำ hydraulic sluicing การวดั กระแสน้ำแบบทุ่นลอย float measurement การวดั นำ้ stream gauging การวางแนว, การปรับแนว alignment; alinement การวางแผนการใช้ที่ดนิ land use planning การวเิ คราะหเ์ ขอ่ื นวบิ ัติ dam break analysis การวิเคราะห์ความถนี่ ำ้ ทว่ ม flood frequency analysis การวเิ คราะห์ความเส่ียงภยั risk analysis การศกึ ษาความเหมาะสม feasibility study การศกึ ษาความเหมาะสมเบ้ืองตน้ pre-feasibility study การศกึ ษาโครงการเบอื้ งต้น reconnaissance study การศึกษาแนวทางพฒั นาลมุ่ นำ้ preliminary study การศึกษาพฒั นาลมุ่ นำ้ comprehensive study การศึกษาพฒั นาลุ่มน้ำเบอ้ื งต้น desk study การส่งน้ำแบบตลอดเวลา continuous flow irrigation การสอบเทยี บ calibration การสำรวจคลน่ื ไหวสะเทอื น seismic exploration การสำรวจทางธรณีฟสิ ิกส์โดยวธิ ีวัดคา่ ความต้านทานไฟฟา้ จำเพาะ resistivity survey 250

การสูญเสียจากการสง่ นำ้ conveyance losses การสญู เสียจากการสง่ นำ้ transmission losses การสูญเสยี ทที่ างเขา้ entrance loss การสญู เสยี รอง minor losses การสญู เสียหลัก major losses การเสยี เฮด head loss การหดจากการแขง็ ตวั settlement shrinkage การหมนุ เวยี นทีด่ ิน land rotation การหยั่งความลึกของนำ้ ดว้ ยเสียงสะทอ้ น echo sounding การหยงั่ ธรณี logging การไหลของน้ำใตด้ ิน groundwater flow การไหลของนำ้ รายปี annual flow การไหลเขา้ สูงสุด peak inflow การไหลคงท่ีแบบไมส่ มำ่ เสมอ steady-non uniform flow การไหลซมึ แนวดิ่ง vertical creep การไหลตามฤดกู าล seasonal flow การไหลใตด้ นิ subsurface flow การไหลใต้วกิ ฤติ subcritical flow การไหลแบบคงที่ steady flow การไหลแบบจม submerged flow การไหลแบบเนอื้ เดียว homogeneous flow การไหลแบบปัน่ ปว่ น sinuous flow การไหลแบบปน่ั ป่วน tortuous flow การไหลแบบปัน่ ปว่ น turbulent flow การไหลแบบเปลี่ยนแปลงทีละน้อย gradually varied flow 251

การไหลแบบเปลี่ยนแปลงอยา่ งรวดเร็ว rapidly varied flow การไหลแบบไมค่ งท่ี unsteady flow การไหลแบบไม่สมำ่ เสมอ varied flow การไหลแบบราบเรยี บ laminar flow การไหลแบบราบเรยี บ tranquil flow การไหลแบบวิกฤติ critical flow การไหลแบบสม่ำเสมอ uniform flow การไหลแบบอสิ ระ free flow การไหลไม่คงทแ่ี ละไม่สม่ำเสมอ unsteady non-uniform flow การไหลวน eddy flow การไหลเหนอื วิกฤต rapid flow การไหลเหนอื วกิ ฤต supercritical flow การไหลเหนอื วิกฤต, การไหลพงุ่ shooting flow การออกแบบขน้ั รายละเอยี ด detail design การอดั ฉีด grouting การอัดฉีดฉาบผิว slush grouting การอัดฉีดด้วยเบนทอไนต์ bentonite grouting การอัดฉดี โดยการพน่ jet grouting กาลกั นำ้ siphon กำแพงกนั ดิน retaining wall กำแพงตนี ลาด toe wall กำแพงใต้ร่องแกน key wall กำแพงทึบนำ้ diaphragm wall กำแพงนำน้ำ guide bund กำแพงนำนำ้ guide wall 252

กำแพงป้องกนั น้ำท่วม flood wall กำแพงปกี wing wall กำแพงล่าง cutoff wall กำแพงสารละลายทบึ น้ำ slurry wall กำลังอดั compressive strength กำลงั อัด, กำลังอัดแกนเด่ยี ว unconfined compressive strength เกลือหนิ rock salt เกษตรกรรม agriculture แกงแนง, ค้ำยนั bracing แกนเข่อื น core zone แกนเข่อื น, เสน้ ผ่านศนู ย์กลางเข่อื น dam axis, axis of dam แกนทางน้ำโคง้ ตวดั meander core แกนทึบน้ำ impervious core ข ขนาดตะแกรง sieve gauge ขนาดน้ำท่วม flood magnitude ขนาดน้ำทว่ ม flood size ขวดเกบ็ ตะกอนแขวนลอย bottle silt sampler ขอบเขตของงาน Terms of Reference (TOR) ขั้นบันได terrace ขีดจำกัดการหดตัว shrinkage limit ขีดจำกัดพลาสตกิ plastic limit ขดี จำกัดเหลว liquid limit เขตคู เขตคลอง หรอื เขตถนน right of way 253

เขตทางนำ้ โค้งตวดั meander belt เขตน้ำตึงผวิ capillary zone เขตน้ำทว่ ม flood zones เขตภยั พิบัตินำ้ ท่วม flood hazard zone เขตรอยเลอ่ื น fault zone เขตรากพชื root zone เขตอิ่มตัวเหนอื ระดับน้ำใตด้ ิน capillary fringe เขตอม่ิ น้ำ saturated zone เขตอม่ิ น้ำ zone of saturation เขตอิ่มน้ำถาวร zone of permanent saturation เขตอิ่มอากาศ aeration zone เข่ือน, ทำนบ dam เขือ่ นกักเกบ็ นำ้ impounding dam เขื่อนกันคลน่ื mole เขื่อนคอนกรตี concrete dam เขอื่ นคำ้ ยนั buttress dam เขื่อนโค้ง arch dam เขื่อนชะลอน้ำ detention dam เข่ือนดิน earth dam เขอ่ื นดนิ earthfill dam เขอ่ื นดนิ ถมบดอัด rolled-earthfill dam เขื่อนดินถมบดอัด rolled-fill dam เขื่อนใตด้ นิ underground dam เขื่อนทดนำ้ barrage เขอ่ื นทดน้ำหรอื เข่อื นผันน้ำ diversion dam 254

เขื่อนแรงโนม้ ถ่วงโคง้ gravity arch dam เขอื่ นวสั ดุถม embankment dam เขือ่ นสูบถม hydraulic fill dam เขื่อนหนิ ถม rockfill dam ค คราบน้ำสงู สุด flood mark คราบน้ำสงู สดุ high watermark คลอง canal คลองชกั นำ้ feeder canal คลองชลประทาน irrigation canal คลองซอย lateral คลองซอย lateral canal คลองซอย secondary canal คลองดาด lined canal คลองดิน earth canal คลองแยก branch canal คลองแยกซอย sub-lateral คลองรับนำ้ นอง inundation canal คลองลดั , ลำน้ำลดั cutoff คลองสง่ นำ้ สายใหญ,่ คลองสง่ นำ้ สายหลกั main canal คลองสง่ นำ้ สายใหญ,่ คลองสง่ นำ้ สายหลกั primary canal คลองสง่ น้ำสายใหญ่ฝ่ังขวา right main cannel คลองส่งนำ้ สายใหญ่ฝ่งั ซา้ ย left main canal คลื่นน้ำทว่ ม flood wave คลน่ื สึนามิ Tsunami 255

ความกว้างทอ้ งคลอง bed width ความขนุ่ turbidity ความเข้มฝน intensity of rainfall ความเข้มฝน rainfall intensity ความคล้ายคลึง similitude ความคล้ายคลงึ กนั ทางจลน์ kinematic similarity ความคลา้ ยคลงึ ทางพลศาสตร์ dynamic similitude ความเคม็ salinity ความโค้งชนั convexity ความจคุ วบคุมน้ำท่วม flood control storage ความจตุ ามฤดูกาล seasonal storage ความจไุ มใ่ ชก้ าร dead storage ความจุใช้การ active storage ความจุเผื่อน้ำทว่ ม flood storage ความจุเผ่ือน้ำหลาก flood surcharge ความจุเผอ่ื นำ้ หลาก surcharge ความจุไมใ่ ชก้ าร inactive storage ความจุร่องน้ำ channel capacity ความจรุ องรับนำ้ หลาก detention storage ความจอุ ่างเก็บน้ำ gross capacity reservoir ความจุอ่างเก็บน้ำ gross storage ความจุอา่ งเกบ็ น้ำ storage capacity ความชื้นเกบ็ กัก intercepted moisture ความช้นื ชลประทาน field capacity ความชื้นท้งั หมดที่พชื นำไปใชไ้ ด้ total available water 256

ความช้ืนท่พี ืชนำไปใชไ้ ด้ available soil moisture ความช้นื ในดินทีย่ อมใหล้ ดลงได้ allowable depletion ความชน้ื ในดนิ ทยี่ อมให้ลดลงได้ allowable soil moisture depletion ความชน้ื ในดินท่ียอมให้ลดลงได้ deficiency ความชื้นสัมบูรณ์ absolute humidity ความชื้นสมั พัทธ์ relative humidity ความชื้นเหมาะสม optimum moisture ความดันขน้ึ ของนำ้ uplift pressure ความดนั นำ้ นง่ิ static pressure ความดนั น้ำระหว่างเม็ดดนิ pore pressure ความดันน้ำสว่ นเกิน excess hydrostatic pressure ความดนั บรรยากาศ atmospheric pressure ความดันประสทิ ธิผล effective pressure ความดันไอ vapor pressure ความตอ้ งการใชน้ ำ้ ของพืช crop water requirement ความตอ้ งการน้ำทีแ่ ปลงนา farm delivery requirement ความต้องการน้ำของพื้นทีเ่ พาะปลกู water requirement ความต้องการนำ้ ชลประทาน irrigation demand ความตอ้ งการน้ำชลประทาน irrigation requirement ความตอ้ งการน้ำชะลา้ ง leaching requirement ความตอ้ งการนำ้ ที่แปลงนา farm delivery requirement ความต้านแรงดดั bending strength ความถ่วงจำเพาะ specific gravity ความถว่ งจำเพาะปรากฏ apparent specific gravity ความถช่ี ลประทาน irrigation frequency 257

ความถ่นี ้ำทว่ ม flood frequency ความถกู ต้อง accuracy ความน่าจะเป็นการเกิดนำ้ ท่วม flood probability ความนำไฟฟ้า electrical conductivity ความแนน่ วกิ ฤติ critical depth ความฝดื กำแพง wall friction ความฝืดภายใน internal friction ความพรนุ porosity ความยาวเข่อื น length of dam ความยาวสัน crest length ความเรว็ กอ่ นเข้าอาคาร velocity of approach ความเร็วการซึม seepage velocity ความเรว็ การไหล discharge velocity ความเรว็ เฉล่ยี mean velocity ความเร็วเชงิ มมุ angular velocity ความเรว็ วกิ ฤติ critical velocity ความลกึ ของน้ำท่า depth of runoff ความลึกชลศาสตร์ hydraulic depth ความลึกปกติ normal depth ความลกึ วกิ ฤติ critical density ความสามารถในการซมึ ผา่ น permeability ความสงู ของน้ำเหนอื สนั ฝาย weir head ความเสยี ดทานชลศาสตร์ hydraulic friction ความหนาแน่นการระบายน้ำ drainage density ความหนาแนน่ ของการปลูกพชื cropping intensity 258

ความหนาแน่นแหง้ dry density ความหนืดจลน์ kinematic viscosity ค้อนน้ำ water hammer คัน embankment คนั กน้ั น้ำ levee คนั ดนิ bund คนั ดนิ ทิ้ง spoil bank คันดนิ ท่ียอมใหพ้ งั breaching dike คันนา farm dike คา่ เฉลีย่ เคล่อื นที่ moving average คา่ เฉล่ียปริมาณน้ำรายเดือนเฉลี่ย average mean monthly discharge คิวเซก cusec คชู ักน้ำ feeder ditch คนู ้ำ ditch ครู ะบายน้ำ drain ditch คูระบายนำ้ ท้ายแปลง tail drain คูสง่ น้ำ quaternary canal คูไสไ้ ก่ field ditch เครื่องกงั หันนำ้ hydraulic turbine เครอ่ื งกังหนั แรงกระแทก impulse turbine เครื่องเกบ็ ตะกอนทอ้ งน้ำ bed material sampler เครือ่ งขุดคูนำ้ ditcher เครือ่ งดักตะกอน sediment catcher เครอ่ื งทำคล่นื wave making apparatus เคร่อื งบันทึกความสงู คล่ืน wave height recorder 259

เครอื่ งปอ้ นตะกอนท้องนำ้ bed load feeder เครอ่ื งมอื ตรวจวดั พฤติกรรมเขอ่ื น dam instrument เครื่องมอื วัดความชื้น tensiometer เครื่องมือวัดพ้นื ที่ planimeter เครื่องมอื วดั แรงดันดิน pressure cell เครื่องวัดกระแสน้ำ current meter เครอ่ื งวัดกระแสลม anemometer เครอ่ื งวดั การระเหยของนำ้ , มาตรวดั การระเหย evaporimeter เครื่องวัดความกดอากาศ barometer เครอ่ื งวดั ความกดอากาศแบบตลบั aneroid barometer เครอ่ื งวดั ความเรว็ กระแสนำ้ แบบคลนื่ เสยี ง acoustic doppler velocimeter เครื่องวดั ความหนดื viscosimeter เครอ่ื งวัดความไหวสะเทือน seismograph เครอ่ื งวดั ฝน, ถังวัดฝน rain gauge เครื่องวดั น้ำฝนแบบอัตโนมตั ิ rain recording gauge เครื่องวัดระดับนำ้ แบบเข็ม point gauge เครื่องวัดระดับน้ำแบบลูกลอย float gauge เครื่องวดั ลมแบบกราฟ anemograph เครอ่ื งวดั อัตราการไหลแบบข้องอ elbow meter เคร่อื งวดั อัตราการไหลแบบออริฟิซ orifice meter เครอ่ื งสบู น้ำชนดิ นำ้ ไหลตามแนวแกน axial flow pump เครือ่ งสบู น้ำบอ่ น้ำลึก deep well pump เครอื่ งสูบนำ้ แบบลมดนั air-lift pump เครอ่ื งสบู นำ้ แบบหอยโข่ง centrifugal pump เคร่ืองสบู น้ำแบบไหลผสม mixed flow pump 260

เครอ่ื งสูบนำ้ แบบไหลวน radial flow pump เครอ่ื งสบู นำ้ แรงกระแทก impulse pump เคร่ืองสบู นำ้ ลกู สบู ชกั reciprocation pump เครื่องหมายเดน่ ในภูมิประเทศ landmark เครอื่ งหยง่ั ความลกึ ของนำ้ ดว้ ยเสยี งสะทอ้ น echo sounder โคง้ การจัดการอา่ งเก็บนำ้ reservoir operation rule curve โคง้ ความเข้มฝน-ชว่ งเวลา rainfall intensity-duration curve โคง้ ความเขม้ ฝน-พนื้ ท่ี rainfall intensity-area curve โค้งความจุ capacity curve โค้งความถ่นี ้ำทว่ ม flood frequency curve โคง้ ความลกึ -ชว่ งเวลา depth-duration curve โคง้ ความลึก-พื้นที่ depth-area curve โคง้ ความสงู นำ้ โจน jump height curve โคง้ ช่วงเวลา duration curve โค้งทบั ทวี double mass curve โค้งนำ้ เทอ้ backwater curve โคง้ พ้ืนทค่ี วามจุ area-capacity curve โค้งสะสม mass curve โค้งอตั ราการไหล rating curve โคง้ อตั ราการไหลท้ายน้ำ tailwater rating curve โครงการพัฒนาด้านชลประทาน irrigation development project โครงการชลประทาน irrigation project โครงขา่ ยสามเหล่ียม triangulation โครงสรา้ งของดนิ soil structure โครงสร้างพนื้ ฐาน infrastructure 261

โคลนเจาะ drilling mud โคลนถลม่ mudslide ง งานบำรงุ รกั ษาพเิ ศษ special maintenance จ จดุ ธารโผล่ emergence จุดนำ้ คา้ ง dew point จุดแบ่งสถานะภาพของดิน Atterberg’s limits จุดเร่มิ ตน้ กรดิ origin (of a grid) จดุ เห่ียวเฉา wilting point จดุ เห่ียวเฉาถาวร permanent wilting point จดุ ออกลุม่ นำ้ point of concentration เจต๊ jet ฉ แฉกสง่ น้ำ chak แฉกสง่ น้ำ service unit ช ชลประทานขนาดเลก็ tank irrigation ชลประทานจลุ ภาค micro irrigation ชลประทานฉีดฝอย overhead irrigation ชลประทานฉดี ฝอย spray irrigation ชลประทานฉีดฝอย sprinkler irrigation 262

ชลประทานใตผ้ ิวดนิ subsurface irrigation ชลประทานนำ้ ขาด sub-irrigation ชลประทานน้ำนอง flood irrigation ชลประทานน้ำหยด drip irrigation ชลประทานผิวดิน surface irrigation ชลประทานใตผ้ วิ ดิน sub-irrigation ชลประทานแบบท่วมขัง border irrigation ชลประทานแบบปรบั ระดบั ดนิ และท่วมขัง basin irrigation ชลประทานแบบปรับระดับดินและทว่ มขงั level border irrigation ชลประทานแบบร่องสลับร่อง alternate furrow irrigation ชลประทานรอ่ งคู furrow irrigation ชลประทานลูกฟูก corrugation irrigation ชลประทานหมุนเวียน irrigation rotation ชลภาระ duty of water ชลภาระ water duty ชลศาสตร์ hydraulics ชว่ ง reach ช่วงต่างเส้นชนั้ ความสงู contour interval ช่วงนำ้ คืบหนา้ advance phase ช่วงน้ำแห้ง recession phase ชว่ งแผ่นดนิ ไหว earthquake period ชว่ งฝนแล้ง drought ช่วงเวลาชลประทาน irrigation period ช่วงเวลานำ้ ท่วม flood duration ชว่ งเวลาไมส่ ่งนำ้ off period 263

ชอ่ งขน้ึ ลง manhole ช่องทางออก outlet ช่องระบายทราย sand sluice ช่องระบายนำ้ bank sluice ชอ่ งลดั cutoff ชอ่ งลดั ลดนำ้ ท่วม flood by-pass ชอ่ งวา่ ง void ชอ่ งว่างระหวา่ งเม็ดดิน pore space ชน้ั กรองกลบั ทาง inverted filter ช้ันกรองกลับทาง protective filter ชั้นดานแขง็ hardpan ชั้นน้ำมีแรงดัน confined aquifer ชนั้ รองพน้ื bedding ชั้นหนิ กนั้ น้ำ aquifuge ชน้ั หนิ ซบั น้ำ aquiclude ชั้นหินอุ้มนำ้ aquifer ชานพกั berm ชายเขตน้ำทว่ ม flood fringe ชายเขตน้ำท่วม flood-plain fringe ชายเขตนำ้ ท่วม floodway fringe ชือ่ ภมู ิศาสตร์ geographic name ชื่อภมู ศิ าสตร์ toponym ชดุ รอยเลือ่ น fault set เชิงลาดทา้ ยนำ้ downstream toe 264

ด ดชั นคี วามช่มุ ชืน้ ของดนิ antecedent precipitation index ดัชนนี ้ำท่วม flood index ดชั นีแสดงผลทางการเกษตร agricultural performance indicator ดินกรดหรอื ดนิ เปร้ียว acid soil ดนิ กระจายตัว dispersive soil ดนิ เคม็ saline soil ดนิ เค็มดา่ ง saline-alkali soil ดินดอนสามเหล่ยี ม delta ดินดา่ ง alkaline soil ดนิ ตะกอนทราย silt ดนิ ตะกอนนำ้ พา alluvial soil ดนิ ตัดดินถม cut and fill ดนิ ปนทราย loamy sand ดินไม่อม่ิ ตวั unsaturated soil ดินรว่ น loam ดินรว่ นปนตะกอนทราย silt loam ดินรว่ นปนทราย sandy loam ดินร่วนเหนยี ว clay loam ดินรว่ นเหนียวปนตะกอนทราย silty clay loam ดลุ ยภาพน้ำ hydrological-balance budget ดนิ เหนียวปนตะกอนทราย silty clay ดนิ ไหล earth flow ดนิ อินทรยี ์ organic soil ดินอ่ิมน้ำ saturated soil โดม dome โดมหินเกลือ salt dome 265

ต ต้นนำ้ headwater ตลงิ่ bank ตอม่อ pier ตอม่อรมิ (สะพาน) หรอื ฐานยนั (เขือ่ น) abutment ตะกอน sediment ตะกอน sediment load ตะกอนแขวนลอย suspended load ตะกอนชะล้าง wash load ตะกอนท้องน้ำ bed load ตะกอนพัดพา sediment runoff ตะกอนร่วน unconsolidated sediment ตะแกรงกันสวะ trash rack ตะแกรงปลา fish screen ตะบันน้ำ hydraulic ram ตะพกั terrace ตะพักลมุ่ น้ำ alluvial terrace ตัวคูณค่าแผ่นดนิ ไหว earthquake factor ตาขา่ ยการไหล flow net ตาข่ายการไหล flow pattern ตารางบนั ทกึ ข้อมูลการเจาะ boring log ตำแหนง่ ทางภูมศิ าสตร์ geographic position โตะ๊ สำรวจ plane table 266

ถ ถมกลับ backfill ถงั ลดแรงกระแทก surge tank ถงั วัดการใช้นำ้ ของข้าว rice lysimeter ถังวดั การใช้นำ้ ของพืช lysimeter ถงั วดั การใช้นำ้ แบบระบายน้ำ percolation type lysimeter ถงั วัดการใช้น้ำแบบไฮดรอลิค hydraulic weighing lysimeter ถาดวัดการระเหย class A pan ถาดวัดการระเหย evaporation pan ถำ้ cave ท ทราย sand ทรายระบายนำ้ sand drain ท่อกรุ casing ท่อเชอ่ื มกาลกั นำ้ siphon ทอ่ ตงั้ riser pipe ทอ่ นกัน้ นำ้ stoplogs ท่อนำน้ำเข้าเครือ่ งกงั หนั น้ำ penstock ท่อระบายน้ำดินเผา tile drain ทอ่ ลอด culvert ทอ่ สง่ นำ้ เข้านา farm intake ทอ่ ส่งนำ้ เข้านา farm turnout ทะเลใน inland sea ทะเลภายใน continental sea ทางเดินภายในฐานราก foundation gallery ทางทิง้ นำ้ wasteway 267

ทางนำ้ เขา้ inlet ทางนำ้ เขา้ ชนิดหอคอย intake tower ทางนำ้ โค้งตวัดต่างลาด ingrown meander ทางนำ้ ใต้ดนิ แบบกาลกั นำ้ siphon ทางนำ้ เบนเบีย่ ง divagation ทางน้ำเปดิ open channel ทางเบย่ี งนำ้ bypass channel ทางเบีย่ งนำ้ หลาก bypass floodway ทางปลาผา่ น fishway ทางผนั นำ้ diversion channel ทางระบายตะกอน sluiceway ทางระบายนำ้ drainage channel ทางระบายนำ้ ซึมแนวต้ัง chimney drain ทางระบายนำ้ ใตเ้ ข่อื น trench drain ทางระบายน้ำใต้ดินทา้ ยเข่อื น toe drain ทางระบายน้ำท่วม floodway ทางระบายน้ำแนวดิง่ vertical drain ทางระบายนำ้ แบบรตู ุ่น mole drain ทางระบายนำ้ แบบสกดั กั้น intercepting drain ทางระบายนำ้ เพ่อื ลดแรงดนั relief drain ทางระบายนำ้ เพ่อื ลดแรงดนั seepage drain ทางระบายนำ้ รวม collector drain ทางระบายนำ้ ลน้ ฉกุ เฉิน emergency spillway ทางระบายน้ำลน้ ดา้ นขา้ ง lateral flow spillway ทางระบายนำ้ ล้นดา้ นข้าง side channel spillway 268

ทางระบายนำ้ ลน้ ปากแตร morning glory spillway ทางลำเลียงน้ำทง้ิ discharge carrier ทางลำเลียงในแปลงนา farm road ทางสัตวข์ ้าม cattle ramp ทาม, ทรี่ าบน้ำทว่ มถงึ flood plain; flood plane ทำนบช่ัวคราว coffer dam ทำนบดินปดิ กนั้ ลำน้ำเดิม closure dam ที่ดินท่ีสามารถทำการเพาะปลูกได้ arable land ทด่ี ินปลูกพชื cropped land ที่ราบชายฝัง่ coastal plain ทีร่ าบตะกอนน้ำพา alluvial plain ท่ีลมุ่ นำ้ เค็ม salt marsh; saline แทง่ ผนึก seal bar แท่งสลายพลงั งานนำ้ ปลายรางเท chute blocks แทน่ รับแรงกระแทก thrust blocks ธ ธรณี sill ธรณแี ปรสณั ฐาน tectonics ธรณฟี ิสิกส์ geophysics ธรณีวิทยา geology ธรณีวิทยาโครงสร้าง structural geology ธรณีสณั ฐาน, ภมู ิลกั ษณ์ landform ธรณีอทุ กวิทยา geohydrology ธรณอี ทุ กวทิ ยา groundwater hydrology ธารนำ้ ขาดตอน interrupted stream ธารนำ้ มดุ disappearing stream 269

ธารนำ้ ไหลตลอดปี perennial stream ธารน้ำไหลเป็นพกั ๆ intermittent stream ธารรบั น้ำใตด้ ิน effluent น นอต knot น้ำกร่อย brackish water นำ้ กระด้าง hard water นำ้ กลบั มาใช้ return flow น้ำข้นึ เตม็ ท่ี high tide นำ้ ขึน้ เต็มท่ี high water นำ้ ข้นึ ลง tide นำ้ เคลอื บเม็ดดนิ hygroscopic moisture น้ำเคลอื บเม็ดดนิ hygroscopic water นำ้ เค็ม saline water นำ้ จากบรรยากาศ meteoric water นำ้ โจน hydraulic jump นำ้ ซึมแผ่ interflow นำ้ ฐาน base flow น้ำด่าง alkaline water นำ้ ตาย neap tide น้ำตึงผิว capillary water น้ำทว่ ม flood น้ำท่วม n ปี n-year flood นำ้ ท่วมฉับพลนั flash flood 270

น้ำท่า runoff น้ำท่าจรงิ direct runoff น้ำท่าใตด้ ิน ground water runoff น้ำท่าใต้ดิน groundwater runoff นำ้ ท่าใตด้ ิน subsurface runoff นำ้ ท่าท้ังหมด total runoff นำ้ ทา่ ผิวดิน overland runoff นำ้ ท่าผิวดนิ surface runoff น้ำทา่ รายปีเฉลย่ี mean annual runoff นำ้ ทง้ิ effluent นำ้ เทอ้ backwater น้ำท่วมสุดโต่ง extreme flood น้ำบาดาล groundwater น้ำบาดาลไม่มีแรงดนั phreatic water น้ำฝนท่ถี ูกดูดซับไวใ้ นลุ่มนำ้ basin recharge น้ำลน้ ขา้ มตลิง่ bank overspill น้ำสมทบ side flow น้ำหนกั จำเพาะ specific weight นำ้ หนกั จำเพาะ weight density นำ้ หนกั จำเพาะในน้ำ submerged unit weight น้ำหนักจำเพาะ buoyant unit weight นำ้ หนักจำเพาะอ่มิ ตัว saturated unit weight น้ำหลากสงู สดุ maximum flood นำ้ ชลประทานเหลอื ใช้ irrigation return flow นำ้ อิสระ gravitational water 271

นำ้ อสิ ระ free water นเิ วศวทิ ยา ecology แนวชายฝงั่ coastline แนวไหลซมึ creep line บ บรรทัดเล็ง alidade บริเวณล่มุ น้ำ catchment บรเิ วณลุม่ น้ำ catchment area บริเวณลุม่ น้ำ drainage area บริเวณลุ่มนำ้ drainage basin บรเิ วณลุ่มนำ้ hydrographic basin บริเวณลุ่มน้ำ, พื้นท่รี บั น้ำ watershed บ่อดักทราย sand trap บ่อดกั ทราย trap box บ่อเติมน้ำ diffusion well บอ่ เตมิ น้ำ inverted well บอ่ เตมิ น้ำ recharge well บอ่ ทรายดดู quicksand บอ่ น้ำน่ิง stilling pool บอ่ นำ้ นงิ่ water cushion บ่อนำ้ บาดาลมแี รงดัน artesian well บ่อน้ำพุ flowing well บอ่ นำ้ ลกึ deep well บ่อยืมดนิ borrow area บอ่ รวมนำ้ sump 272

บ่อระบายนำ้ drainage well บอ่ ลดแรงดัน pressure relief well บอ่ ลดแรงดัน relief well บอลล์วาลว์ ball valve บอ่ สังเกตการณ์ observation well บนั ไดปลา fish ladder บานก้นั นำ้ ช่วั คราว bulkhead gate บานโคง้ radial gate บานโคง้ Tainter gate บานชนิดกระดก flap gate บานชนดิ จดุ หมุนคงท่ี fixed hinged gates บานชนดิ ลอ้ เลื่อน fixed roller gate บานชนิดล้อเลื่อน fixed wheel gate บานตรง slide gate บานทดน้ำ check gate บานบงั คบั น้ำ gate บานบังคบั นำ้ รับแรงดนั สูง high pressure gate บานบังคบั นำ้ อัตโนมตั ิ automatic gate บานประตูเรอื สญั จร mitering gate บานปิดซอ่ ม guard gate บานยกแนวด่งิ vertical lift gate บานระบายตะกอน sluice gate บานหมุน hinged gate บานหมุน swing gate บาร์ bar 273

แบบก่อสร้าง construction drawing แบบก่อสร้างจริง as-built drawing แบบจำลอง model แบบจำลองกลอ่ งดำ black box simulation model แบบจำลองกายภาพ physical model แบบจำลองแขง็ rigid model แบบจำลองคณติ ศาสตร์ mathematical model แบบจำลองชลศาสตร์ hydraulic model แบบจำลองช้ีเฉพาะ deterministic model แบบจำลองตา่ งสัดส่วน distorted model แบบจำลองน้ำฝน-นำ้ ท่า rainfall-runoff model แบบจำลองพื้นแขง็ fixed-bed model แบบจำลองพน้ื ออ่ น movable-bed model แบบจำลองอทุ กวทิ ยา hydrological model แบบประกอบสัญญา contract drawing แบบรายละเอยี ด detail drawing แบบรูปทางนำ้ วงแหวน annular drainage pattern แบบหน้างาน shop drawing ป ปฏทิ ินการปลกู พชื cropping calendar ประตูตดั นำ้ , ลิน้ ตัดนำ้ isotating valve ประตตู ดั น้ำ, ลน้ิ ตดั น้ำ shut-off valve ประตนู ำ้ , ลิน้ valve ประตนู ำ้ แบบบาน gate valve 274

ประตนู ำ้ แบบปกี ผเี สอื้ butterfly valve ประตนู ำ้ วงแหวน hollow jet valve ประตูระบายตะกอน blowoff valve ประตเู รอื สัญจร navigation lock ประสิทธิภาพการสง่ น้ำ conveyance efficiency ประสิทธิภาพการสง่ น้ำที่แปลงนา farm delivery efficiency ประสิทธภิ าพการส่งนำ้ ทแ่ี ปลงนา farm irrigation efficiency ประสทิ ธภิ าพการให้น้ำ application efficiency ประสิทธิภาพชลประทาน irrigation efficiency ประสทิ ธิภาพในการใหน้ ำ้ water application efficiency ปรมิ าณการคายระเหยจริง actual evapotranspiration ปรมิ าณการใช้น้ำของพืช consumptive use ปริมาณการใช้น้ำเหมาะสม optimum consumptive use ปริมาณการซมึ ลงดนิ infiltration capacity ปริมาณการให้นำ้ จำเพาะ specific yield ปรมิ าณความช้ืน moisture content ปริมาณความชน้ื water content ปริมาณน้ำเกบ็ กักในลำน้ำ channel storage ปรมิ าณนำ้ ทว่ ม flood runoff ปรมิ าณนำ้ ทา่ ทบั ทวี cumulative runoff ปรมิ าณนำ้ ท่ารายปี annual runoff ปริมาณน้ำหลากรายปี annual flood ปริมาณนำ้ หลากรายปเี ฉลีย่ average annual flood ปรมิ าณน้ำฝนทีต่ กมากอ่ นแลว้ antecedent rainfall ปรมิ าณนำ้ สทุ ธทิ ใ่ี ห้แกพ่ ชื net water application 275

ปริมาณนำ้ หลากรายวนั สงู สดุ daily flood peak ปริมาณน้ำหลากสูงสดุ ทอ่ี าจเกดิ ขนึ้ ได้ maximum probable flood ปรมิ าณนำ้ หลากสงู สุดทอ่ี าจเกิดขน้ึ ได้ probable maximum flood (P.M.F) ปริมาณน้ำหลากออกแบบ design flood ปริมาณน้ำหลากออกแบบอาคารทางระบายนำ้ ล้น spillway design flood ปริมาณน้ำเหลอื ใช้ surplus water ปริมาณฝน rainfall ปริมาณฝนรายปเี ฉลย่ี mean annual rainfall ปริมาณฝนสะสม accumulated rainfall ปริมาณฝนส่วนเกนิ excess rainfall ปริมาณฝนสทุ ธิ net rainfall ปรมิ าณฝนสงู สดุ ทอี่ าจเกดิ ข้นึ ได้ maximum probable precipitation ปรมิ าณฝนสูงสุดที่อาจเกิดข้ึนได้ maximum probable rainfall ปริมาณฝนสงู สุดท่ีอาจเกิดข้นึ ได้ probable maximum precipitation (P.M.P) ปนี ้ำ water year ปนู ซีเมนต์เหลว cement paste ปูนดิบ quicklime ปนู พน่ air-blown mortar ปูนพ่น gunite ปูนพ่น shotcrete ปูนสอ mortar เปลือกท้ายน้ำ downstream fill เปลือกทา้ ยนำ้ downstream shell เปลอื กโลก crust of the earth เปลือกเหนอื น้ำ upstream fill 276

เปลือกเหนือนำ้ upstream shell 277 แปลงตกกล้า seed bedding ผ ผงรอยเลอื่ น fault gouge ผนึกขอบบาน gate seal ผลกระทบจากนำ้ เท้อ backwater effect ผลบนั ทกึ ทางไฟฟา้ electric log ผลผลิตน้ำท่าของล่มุ น้ำ yield of drainage basin ผารอยเล่ือน fault scarp ผืนกรองน้ำทางราบ drainage filter ผืนกรองนำ้ ทางราบ horizontal drainage blanket ผืนกรองนำ้ ทางราบ pervious blanket ผืนกรองระบายน้ำ blanket drain ผืนทบึ น้ำ impervious blanket ผนื ทบึ น้ำดา้ นเหนือนำ้ upstream impervious blanket ผืนปดู ินเหนยี ว clay blanket แผงก้นั นำ้ flashboard แผงกน้ั น้ำ stop plank แผงตะเข้ mattress แผงปะทะนำ้ baffle แผงปะทะน้ำดา้ นทา้ ย end baffle แผงปะทะน้ำดา้ นทา้ ย end sill แผน่ ก้ันนำ้ plank แผนการปลกู พืช cropping pattern แผนดำเนนิ การ implementation plan

แผน่ ดนิ ถลม่ landslide แผ่นดนิ ถล่ม landslip แผน่ ดินเหนียวสังเคราะห์ Geosynthetic Clay Liner (GCL) แผ่นดินไหว earthquake แผนทเ่ี ค้าโครง outline map แผนที่จุด dot map แผนทีโ่ ฉนด cadastral map แผนที่เมือง city map แผนทเ่ี สน้ ช้นั ความสงู contour map แผ่นนำ้ nappe แผนภมู ิสามเหลีย่ มดิน soil texture triangle แผนภมู สิ ามเหล่ียมดนิ soil triangle แผ่นใยสังเคราะห์ geotextile แผ่นวัดระดับนำ้ staff gauge ฝ ฝนเกดิ จากพายหุ มุน cyclonic rain ฝนเกิดจากลมปะทะภเู ขา orographic rain ฝนคาดการณ์ expected rainfall ฝนใช้การได้ effective rainfall ฝนทีเ่ กิดจากการพาความรอ้ น convectional rain ฝนแรก initial rainfall ฝนละออง drizzle ฝาย weir ฝายข้นั บันได cascade weir ฝายข้นั บนั ได step weir 278

ฝายเคล่อื นทไ่ี ด้ movable weir ฝายจม drowned weir ฝายจม submerged weir ฝายชะลอนำ้ check dam ฝายทแยง diagonal weir ฝายท้ายนำ้ subsidiary weir ฝายบาก notched weir ฝายบานกระดก flash board weir ฝายแบบการไหลอสิ ระ clear overflow weir ฝายแบบการไหลอิสระ free fall weir ฝายแบบการไหลอิสระ free overfall weir ฝายแบบการไหลอสิ ระ free weir ฝายปากเปด็ duckbill weir ฝายพอง inflatable weir ฝายไม้ timber weir ฝายยาง rubber dam ฝายยาง rubber weir ฝายแรงโนม้ ถ่วง gravity weir ฝายโรไมน์ Romijn weir ฝายวัดนำ้ measuring weir ฝายวดั น้ำรปู ส่ีเหลย่ี มคางหมู cipolletti weir ฝายสันกวา้ ง broad-crested weir ฝายสนั แขง็ fixed crest weir ฝายสันคม sharp-crested weir ฝายสามเหลย่ี ม triangular weir 279

ฝายสามเหลย่ี ม v-notch weir ฝายสี่เหล่ยี มคางหมู trapezoidal notch ฝายส่ีเหล่ยี มคางหมู trapezoidal weir ฝายสเี่ หลีย่ มผนื ผ้า rectangular weir ฝายหยัก labyrinth weir ฝายหนิ ก่อ masonry weir ฝายหินถม rockfill weir ฝายโอกี้ ogee weir พ พนักงานสง่ น้ำ zoneman พนงั dike; dyke พนัง, คนั , คนั กน้ั น้ำ dyke พนัง, คนั , คนั ก้ันนำ้ flood levee พลงั กระแสน้ำ stream power พลังงานศกั ย์ potential energy พอกมุม fillet พายุดเี ปรสช่ัน depression พายุฝน rain storm พายุฝนออกแบบ design storm พายหุ มุน, ไซโคลน cyclone พกิ ดั coordinates พิโซมิเตอร์ piezometer พชื ทนดนิ เค็ม halophyte พชื ศาสตร์ agronomy 280

พน้ื ดินเพาะปลกู ได้ arable land พื้นดนิ เพาะปลูกไมไ่ ด้ non-arable land พ้ืนทก่ี กั เกบ็ น้ำท่วม flood storage basin พื้นที่ความถน่ี ้ำทว่ ม flood frequency region พน้ื ทคี่ อด, พื้นดนิ คอด neck พ้ืนทโ่ี ครงการ project area พน้ื ทช่ี ลประทาน irrigation area พน้ื ทช่ี ลประทานสูบน้ำ lift irrigation area พื้นทช่ี ลประทานสูบนำ้ pump irrigation area พน้ื ทีช่ ุ่มน้ำ wetland พื้นทช่ี ่มุ นำ้ ชายฝัง่ coastal wetlands พื้นที่นำ้ ท่วม flooded area พื้นที่น้ำท่วม inundated land พ้นื ทีน่ ำ้ ท่วมซำ้ ซาก flood bed พน้ื ทป่ี ิดล้อม polder พน้ื ทร่ี บั น้ำ basin พน้ื ที่รบั น้ำลงอ่างเก็บน้ำ reservoir basin พนื้ ที่อ่างเก็บน้ำ surface area of reservoir พื้นอาคารชลประทานดา้ นเหนือนำ้ หรือท้ายนำ้ apron ฟ ฟรูดนัมเบอร์ Froude number (Fr) ฟันตะเข้ baffle pier ฟนั ตะเข้ floor block ฟาทอม fathom ไฟฟ้าพลงั น้ำ hydro-electric power 281

ภ ภัยพบิ ัติน้ำทว่ ม flood hazard ภาคของทศิ azimuth ภาพถ่ายทางอากาศ aerial photograph ภูมทิ ัศน,์ ภมู ิภาพ landscape ภูมทิ ัศน,์ ภูมภิ าพ landschaft ภูมปิ ระเทศศึกษา orography ม มวลรวม aggregate มหันตอทุ กภยั catastrophic flood มาตรระยะทาง, ออดอมเิ ตอร์ odometer มาตรวัดระยะ geodimeter มาตรเวนจรู ี venturi meter มาตรารกิ เตอร์ Richter scale มาโนมเิ ตอร์ manometer มมุ ทรงตัว angle of repose มมุ เท dip มุมแบริง bearing มูลฐาน datum แมน่ ้ำทม่ี นี ้ำขนึ้ ลง tidal river แมน่ ำ้ ใหม่ young river โมดูลสั ความละเอยี ด fineness modulus ย ยอดนำ้ นอง flood crest ยอดน้ำนอง flood peak 282

ยอดนำ้ นอง flood summit ยอดน้ำหลาก peak flood ร รถขดุ บงุ้ กีโ๋ ยน dragline รถดนั ดนิ bulldozer รถดันดนิ , รถตักดิน dozer รถบดแบบส่ันสะเทือน vibrating roller รถแบ๊คโฮ backhoe รอ groyne รอ jetty รอ spur dike รอ transverse dike ร่องแกนทบึ น้ำ cutoff trench ร่องแกนทบึ น้ำแบบเต็ม full cutoff trench รอ่ งแกนทึบนำ้ แบบบางสว่ น partial cutoff trench ร่องชักนำ้ approach channel รอ่ งชกั น้ำ intake channel ร่องท้งิ นำ้ waste channel รอ่ งนำ้ channel ร่องน้ำเซาะ gulley; gully ร่องนำ้ หลาก flood channel ร่องบาน groove รอบการเกิดซ้ำ recurrence interval รอบการเกดิ ซำ้ return period รอบเวรชลประทาน irrigation interval 283

รอยต่อก่อสร้าง construction joint รอยต่อเผอื่ การขยายตัว expansion joint รอยต่อเผ่อื การหดตวั contraction joint รอยเลื่อน, รอยเหล่ือม fault รอยเล่อื นแนวมมุ เท dip fault รอยเล่ือนปกติ normal fault ระดบั กักเก็บปกติ normal pool level ระดบั ความชน้ื วิกฤติ critical moisture level ระดบั ความสูง elevation ระดับฐานการกดั เซาะ base level of erosion ระดับทอ้ งคลอง bed level ระดับทะเลปานกลาง mean sea level (M.S.L.) ระดบั ทา้ ยนำ้ tailwater level ระดบั น้ำกักเกบ็ retention water level ระดับนำ้ ต่ำสุด minimum water level ระดับน้ำต่ำสดุ ในอ่างเก็บนำ้ minimum reservoir level ระดับนำ้ แตกต่าง differential head ระดับนำ้ ใตด้ ิน water table ระดับน้ำใต้ดินช้นั บน perched water table ระดบั นำ้ ท้น afflux ระดบั นำ้ ท่วม flood level ระดับนำ้ ทว่ ม flood stage ระดบั นำ้ สูงสุด full supply level ระดับน้ำสงู สดุ maximum water level ระดบั น้ำหลากออกแบบ design flood level ระดับมลู ฐาน datum level 284

ระดับระบายน้ำสูงสดุ full drain level ระดบั อ้างอิงของเสาวดั ระดบั gauge datum ระดบั อม่ิ ตวั level of saturation ระบบกระจายนำ้ distribution system ระบบการบรหิ ารการเงินการคลังภาครัฐสรู่ ะบบอิเลก็ ทรอนกิ ส์ Government Fiscal Management Information System (GFMIS) ระบบกำหนดตำแหนง่ บนพน้ื โลก (จพี ีเอส) Global Positioning System (GPS) ระบบชลประทานแบบสำรองนำ้ กลางคืน night-storage irrigation system ระบบชลประทานรบั น้ำนอง inundation irrigation system ระบบเตือนภัยน้ำทว่ มล่วงหน้า flood early warning system ระบบโทรมาตร telemetering system ระบบนำ้ ในลำนำ้ river regime ระบบนิเวศ ecosystem ระบบพกิ ัดในแผนท่ี coordinate systems on maps ระบบรอยเลอื่ น fault system ระบบระบายน้ำ drainage system ระบบระบายน้ำในแปลงเพาะปลูก field drainage system ระบบระบายน้ำแบบก้างปลา herringbone drainage system ระบบระบายสุ่ม random drainage system ระบบส่งน้ำแบบหมนุ เวียน rotation system ระบบสารสนเทศท่ดี ิน (แอลไอเอส) land information system (LIS) ระบบสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ (จไี อเอส) geographic information system (GIS) ระบบอุทกวทิ ยา hydrological system ระยะกำหนดนบั ตะวันออก easting ระยะกำหนดนับเหนอื northing 285

ระยะเชงิ มุม angular distance ระยะดูด suction head ระยะทางต้งั ฉากไกลสุด fetch ระยะทางน้ำไหล length of run ระยะพน้ น้ำ freeboard ระยะวกิ ฤติ critical distance ระยะเวลาแข็งตัว setting time ระยะเวลาดดู ซึมน้ำ intake opportunity time ระยะเวลานำ้ ไหลรวม period of concentration ระยะเวลานำ้ ไหลรวม time of concentration ระยะแห้ง lag time ระยะไหลซมึ creep length ระยะไหลซมึ ถ่วงน้ำหนัก weighted creep length ระแหงโคลน mud crack รัศมชี ลศาสตร์ hydraulic radius รางเท chute รางนำ้ ข้ามคลอง overchute รางนำ้ คอยาว long throated flume รางนำ้ ทดสอบ testing flume รางน้ำไร้คอ cut-throat flume รางพาร์แชล Parshall flume รางริน bench flume รายงานอุทกวิทยาประจำปี hydrological yearbook รายละเอียดคุณลกั ษณะเฉพาะ specification ราวกนั ตก guard rail 286

ราวกันตก hand rail รปู ตัดควบคุม control section รปู ตดั ตามขวาง cross section รูปตัดตามยาวผวิ น้ำ water surface profile รูปถ่ายทางอากาศแนวเฉยี ง oblique aerial photograph รูปแบบทางระบายนำ้ drainage pattern รูระบายน้ำ weep hole รปู หลายเหล่ยี มธีเอสเสน Thiessen polygon เรขาคณิตชลศาสตร์ hydraulic geometry แรงฉุดลาก tractive force แรงชลศาสตร์ hydraulic force แรงเชือ่ มแน่น cohesive force แรงดงึ ความชื้นในมวลดนิ soil moisture tension แรงดึงดดู ของโมเลกลุ ตา่ งชนิดกัน adhesive force แรงดูดซมึ osmotic pressure แรงประสทิ ธิผล effective force โรงงานพลงั นำ้ water mill ไร่นาสาธติ demonstration farm ล ลบมมุ chamfer ลักษณะเนื้อดิน soil texture ลาดข้าง side slope ลาดความฝืด friction slope ลาดชลศาสตร์ hydraulic gradient ลาดทอ้ งคลอง bed slope ลาดพลงั งาน energy gradient 287

ลาดพลงั งานท่จี ุดออก exit gradient ลำดบั ชุดแผนที่ map series ลำนำ้ course of river ลำน้ำแขนง anabranch ลำน้ำลดั สว่ นคอด neck cutoff ลำนำ้ สาขา effluent ลน้ิ ชนดิ กระดก flap valve ลิ้นลดความดนั weeps ลิ้นลดความดัน, ประตนู ้ำลดความดนั pressure relief valve ลุ่มเตมิ น้ำ recharge basin ลุ่มนำ้ river basin ลูกกลง้ิ ตนี แกะ sheep-foot roller ลูกตะเข้ fascine ลูยอง lugeon ว วชั พชื นำ้ aquatic weed วัฏจกั รทางอทุ กวิทยา hydrological cycle วฏั จักรนำ้ ขนึ้ ลง anamolistic cycle วัสดุกรอง filter วสั ดกุ ันน้ำ waterstop วสั ดกุ ั้นอัดฉีด groutstop วสั ดุอัดฉดี grout วัสดอุ ุด filler วธิ กี ารวัดตะกอนทอ้ งนำ้ ดว้ ยคลืน่ เสยี ง acoustic bedload measure วธิ กี ารวดั ระดับน้ำโดยใชฟ้ องอากาศ air-bubble method วนี าคอนแทร็กตา vena contracta 288

เวลาเตอื นภัย warning lead time เวลาใหน้ ำ้ time of application ศ ศักยก์ ารคายระเหย potential evapotranspiration ศิลาแลง, แมร่ งั laterite ศนู ย์กลางแผน่ ดินไหว epicenter; epicentrum ส สเครปเปอร์ scraper สถานแี ม่ master station สถานวี ดั น้ำ gauging station สถานีอุทกวทิ ยาแบบอัตโนมตั ิ automatic hydrological observing station สภาพน้ำขงั ใตผ้ วิ ดิน waterlogging สภาพนำ้ เต็มตลงิ่ bankfull stage สภาพน้ำในแปลงเพาะปลกู field wetness สภาพอยู่ตัว regimen สมดุลนำ้ water balance ส่วนเกนิ น้ำฝน rainfall excess ส่วนคละ gradation ส่วนคอด neck สว่ นคอดทางนำ้ โคง้ ตวัด meander neck สว่ นเชือ่ มตอ่ transition สว่ นเช่อื มต่อแบบเปล่ียนรปู ตัด broken-back transition ส่วนเชื่อมต่อลกั ษณะโคง้ warped transition ส่วนเชื่อมทางเข้า inlet transition สว่ นเชื่อมทางออก outlet transition ส่วนปลอดภัย factor of safety 289

สว่ นวัสดถุ มสมุ่ random fill ส่วนสลายพลงั งาน energy dissipator สวา่ นเจาะดนิ auger สะพานโครงยก operating platform สะพานน้ำ elevated flume สะพานน้ำ; รางรนิ flume สัน, ยอด crest สันดอนทราย sand bar สนั ดินริมนำ้ levee สนั เนิน ridge สนั ปนั นำ้ divide สันปนั น้ำ water parting สนั ปันนำ้ watershed สนั ระหวา่ งแมน่ ำ้ interfluve สมั ประสทิ ธกิ์ ารใชน้ ำ้ ของพชื crop coefficient, Kc สมั ประสทิ ธก์ิ ารซมึ ผา่ น coefficient of permeability สมั ประสทิ ธกิ์ ารระบายนำ้ drainage coefficient สมั ประสทิ ธกิ์ ารระบายนำ้ drainage modulus สมั ประสทิ ธข์ิ องถาดวดั การระเหย pan coefficient สมั ประสทิ ธค์ิ วามขรขุ ระ roughness coefficient สมั ประสทิ ธน์ิ ำ้ ทา่ runoff coefficient สารผสมเพม่ิ admixtures สารหนว่ งการแขง็ ตวั retarder สตู รของแมนนงิ่ Manning’s formula เสถยี รภาพของลาด slope stability 290

เส้นการไหล flow line เส้นเกณฑท์ างอทุ กศาสตร์ hydrographic datam เส้นขอบเขต boundary line เส้นขอบเปียก wetted perimeter เสน้ โครงแผนทค่ี งรปู orthomorphic projection เส้นโครงแผนทีแ่ บบออรโ์ ทกราฟกิ orthographic projection เสน้ ความกดเทา่ isobar เสน้ ความลึกเทา่ isobath เส้นช้ันความลึกของน้ำ bathymetric contour เสน้ ชนั้ ระดับลมุ่ ตำ่ depression contour เส้นช้ันเวลา histograph เส้นฐาน base line เส้นนำ้ ฝนเท่า isohyet เสน้ นำ้ ฝนเทา่ isohyetal line เสน้ เปลี่ยนความกดเทา่ ; เสน้ ไอซลั โลบาร์ isallobar เสน้ เปล่ียนอณุ หภมู ิเท่า; เส้นซลั โลเทริ ม์ isallotherm เสน้ เมรเิ ดียน meridian เสน้ เมรเิ ดียนกลาง central meridian เสน้ รงุ้ latitude เส้นลาดชลศาสตร์ hydraulic grade line เส้นลาดพลงั งาน energy grade line เส้นแวง longitude เสน้ ศักย์เท่ากนั equipotential line เส้นศนู ย์สตู ร equator เสน้ แสดงสัณฐาน form line 291

เสากนั ตก guard post เสาเข็มดาล end bearing pile เสาเข็มเสยี ดทาน friction pile ห หน่วยน้ำหนักแห้ง dry unit weight หนว่ ยน้ำหนกั แห้ง unit dry weight หนองนำ้ swamp หมดุ หลกั ฐาน benchmark หยาดน้ำฟ้า precipitation หลกุ , ลอ้ หมนุ น้ำ water wheel หลุมเจาะ borehole หลุมยบุ sinkhole; leach hole หลุมสำรวจ exploratory borehole หอ้ งบาน gate chamber หอ้ งอากาศ air chamber หวั งาน headworks หวั เจาะ bit หวั หนา้ ฝ่ายสง่ น้ำและบำรุงรักษา water master หนิ กอ่ masonry หินแกรนิต granite หินโคลน mudstone หนิ ชนวน slate หินดนิ ดาน shale หินถมตีนเข่อื น rock toe 292

หนิ ทราย sandstone 293 หนิ ทรายแป้ง siltstone หนิ ทิ้ง dumped riprap หินทิ้ง riprap หนิ เรียง hand-placed riprap หนิ เรียงยาแนว grouted riprap หินเรียงยาแนว stone pitching หินอัคนี igneous rock เหล็กขอ้ อ้อย deformed bar เหลก็ เสน้ กลม round bar อ องค์ประกอบนำ้ ท่วม flood parameter องศา degree อนกุ รมนำ้ ท่วม flood series ออริฟซิ orifice ออรฟิ ซิ แบบจมน้ำ submerged orifice ออสโมซสิ osmosis อัตราการซมึ ของนำ้ ผ่านผวิ ดนิ intake rate อัตราการดูดซมึ พน้ื ฐาน basic intake rate อัตราการหลาก rate of advance อัตราการไหล discharge อตั ราการไหล rate of flow อัตราการไหลของลำน้ำ discharge of stream อตั ราความเป็นกรด hydrogen-ion concentration อตั ราซึมของน้ำผา่ นผิวดิน infiltration rate อตั ราผลตอบแทน internal rate of return (IRR)